• อ.สรนยา พวงจำาปา

• อธบายประเดนและแนวโนมในการใชขอมลเทคโนโลยสารสนเทศทางการพยาบาล• วเคราะหประเดนและแนวโนมในการใชขอมล

เทคโนโลยสารสนเทศทางการพยาบาล

รวบชายว ย 37 ป อางเปนน กรบแดนใต ลอลวงนกเรยนสาวว ย 14 ป มาขมขน โดย การพดคยผ านเฟซบค กอนจะถายคลปไว

แบล คเมล

ตำารวจจบกมห วหนาแกงเช ดเงนดาวน รถยนต หล งหลอกลวงทางอนเทอร เนตให

เจาของรถยนตผ อนดาวน มผ ตกเปนเหย อ ไมต ำากว า 20 คน

เหต การณคร งน เก ดข นในร านอ นเตอร เน ตคาเฟแหงหนงใน

ประเทศไตหว น โดยหนมชาวไต หว นคนนได เข ามาใชบร การร านอ นเตอร เน ตคาเฟเพ อเลน

 เกม League of Legends หรอLoL ทก ำาล งโด งด งในขณะน ซ ง

ในชวงด งกล าว LoL ไดม ก จกรรมIP Bonus x400% สำาหร บผ เล น

จากร านอ นเตอร เน ต ซงผ เส ยช ว ต ไดใช เวลาเล นเกม LoL เป นระยะ

เวลา 23 ชวโมงตดโดยไมพ กเลย จนกระทงเส ยช ว ต ทามกลางผมา

ใชบร การอนเตอร เน ตคาเฟร วม30 คน แตไม ม ใครทราบเลยว า

หนมไต หว นคนนเส ยช ว ตไปแลวเพราะทาตายของเขานนไม ได

ตางไปจากคนทก ำาล งเลนเกมอยโดยมอท งสองขางย งคงจ บเม าท

และคย บอร ดอย จนกระทงม ผ สงเกตเห น จากการตรวจสอบศพ

ผตายพบยาเก ยวก บโรคหวใจดวยส นน ษฐานว าหนมไต หว นคนนเส ยช ว ตเน องจากการพกผอนไมเพ ยงพอและเก ดอาการหวใจวายฉบพลน

ภาพหลดดารา

• มอดปลอยภาพหลดสดลบซงหนาคลายพระเอกหนมเคราเสนห บอย ปกรณ ขณะยนหนหลงทบรเวณปลายเตยงกำาลงยนรดซป โดยมผหญงนอนอยบนเตยงซงไดเผยใหเหนแตเทากบเลบ

เกมส และความรนแรง

• นายพลวฒน ฉ นโน อาย 19 ป น กเร ยน

ชนม. 6 โรงเร ยนดง ยานนางเล ง ก อคด

อกฉกรรจ ลวงโชเฟอร แท กซไปฆาช ง

ทรพย ในซอยเปล ยว นายพลวฒน ให การ

ว า ย งเป นนกเร ยนเร ยนหนงส ออย ช นม.6 โรงเร ยนดงย าน

นางเล ง ส วนสาเหตท ลงม อปล นก เพราะทำา

เล ยนแบบเกม "จท เอ" (GTA : Grand theft Auto) ซงเป นเกมร นแรงนยมความ

ตาย ทเล นอย เป น ประจ ำา โดยเกมดง

กล าวม ร ปแบบเป นเกมไล ฆ าของแกงมาเฟ ย

เตอน Phishing mail หลอกให คอนเฟรม gmail

• ใจความส ำาคญก คอ ตองการใหย สเซอร ท ำาการย นย นความ ประสงคว าตองการใชงานอ เมลน ตอไป โดยการคลกล งคท

แนบมาถาดจากล งคในอ เมลก พอจะนาเช อถ ออย บาง เพ ราะล งคไปทเวบของ gmail จร ง ๆ แต พอเล อนเมาสไปวาง

ทล งค แลวตรวจสอบลงคจร ง ๆ ท ปรากฏอยท status bar ดานลางแลวมนกลบล งคไปย งอ กท นง ค อท น http : // 

www  .  quality-search .biz/ServiceLogin.htm แนนอน นเปนอ เมล phishing อ กร ปแบบหนงท จะหลอกให

เรากดล งคเข าไป แลวลอกอนท เวบไซตปลายทางทถ กจด ทำาข นมา เพ อหลอกเก บขอม ลการลอกอ นของเรา

• สมยกอนผบรโภคจะรสกรำาคาญและเออมระอากบเมลขยะ ทสงมาเสนอขายสนคาและบรการในแตละวนมจำานวนมาก มาในยคนกลวธรกเขาถงตวผบรโภคเปลยนไปเปนการขายทางโทรศพทมอถอแทน แตไมวาจะขายแบบไหนๆ ผบรโภคกไมปลม อกทงกงขาวาเจาของสนคาและบรการไดมาซงชอ ทอยและเบอรโทรศพทมอถอ ทถอเปนขอมลสวนตวนนไดมาอยางไร สำาหรบธรกจทใชยทธวธการขายทางโทรศพทอยางหนกกม ธรกจประกน บตรเครดต ขายบตรสมาชกตางๆ ไมเพยงแตสรางความรำาคาญ บางธรกจยงสรางความเดอดรอนใหกบผบรโภค โดยเฉพาะธรกจขายประกนชวต มหลายรายทหลงกลพนกงานขายถงขนเสยเงน เพยงแคพดคำาวา สนใจ กกลายเปนสญญาผกมดโดยไมรเนอรตว ยงในชวงภาวะเศรษฐกจตกการขายสนคาทางโทรศพทยงเพมจำานวนมากขนและถขน จนในทสดสำานกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค (สคบ.) เตรยมตรวจสอบทมาของการไดมาซงหมายเลขโทรศพทของผบรโภควาถกตองตามหลกกฎหมายหรอไม ทงนแหลงทถกพาดพงวาอาจจะเปนตนตอของการขายขอมลสวนตวของผบรโภค กม บรษทบตรเครดต ธนาคารพาณชย บรษทประกน บรษทใหบรการระบบโทรศพทมอถอ รวมถงหนวยงานของรฐอยางกรมสรรพากร เปนตน

• ประเดนทางจรยธรรม (Ethical Issues )

• ประเดนทางสงคม (Social Issues)

• ประเดนทางสขภาพ (Health Issues)

• ประเดนทางกฎหมาย (Law Issue)

• แบบแผนความประพฤต การกระทำา และความคดท ถกตองดงาม รวมถง

การทำาหนาท ของตนใหครบถวน สมบรณ เวนในสงท ควรละเว น

• ขอบเขตในการเกบรวบรวมขอมล • ขอบเขตการใชขอมล• การปดเผยขอมลเปนการเคารพตอขอมลสวนบคคล• การมสวนรวมของของบคคล

ความเปนสวนตว

(Information privacy)

การเขาถง (Information

access)

ความถกตอง แมนยำา

(Information accuracy)

ทรพยสน (Information

property)

• สทธสวนตวของบคคลหรอองคกร•การปกปองความลบของขอม ลสารสนเทศ–ขอมลสวนตว–ขอมลของหนวยงาน

• การเป ดเผยขอม ลต อผ อ นเพ อผล ประโยชนตอบแทน การแจงให

ทราบกอนการเข าถ งข อม ล• การรวบรวมหมายเลขโทรศพท

อ เมลโดยพละการ• การตดตามสำารวจพฤตกรรมของผ

ใช งานเวปไซต• การใชกล องวงจรเป ดด พฤตกรรมลก

น อง

http://privacy2.msn.com/th-th/fullnotice.aspx

• กฎหมายเก ยวก บการคมครองขอม ลส วนบคคล• ระว งเร องการใหข อม ลแก

บ คคลอน• จรรยาบรรณผประกอบการ

ดานระบบสารสนเทศ

• พยาบาลตองไม เป ดเผยรายละเอ ยดเก ยวก บผ ป วยหร อ

ผร บบร การ นอกจากไดร บการย นยอมจากผป วยหร อผ ร บบร การ

บทบาทพยาบาลในการปกปองความเปนสวนตวและความลบของผปวย

• มกลไกในการจ ำากดผ เข ามาย งบร เวณทเปนระบบคอมพวเตอรหล ก• มการปดก นเคร องเทอร มน ลจากบคคล

อน ( แปนพมพ จอภาพ และตวเคร องคอมพวเตอรปลายทาง) เช น การใชบตร

กญแจ หรอรห สผ าน เปนต น• มการควบคมผ มสทธ อ าน ปอน หรอ

แกไข ขอมลระบบสารสนเทศ

• มกลไกเต อนผใช ให เก ดความแนใจในความถกต องของขอม ลและแหลงท ต องการส งข อม ล• มระเบ ยบเก ยวก บการอนญาตใหน ำา

เอกสารหร อบ นท กข อม ลเก ยวก บผ ป วยออกนอกบรเวณทเก บสารสนเทศ• มมาตรการปองก นสารสนเทศถกท ำาลาย

จากเพลงไหม หร อภ ยธรรมชาตต าง ๆ• มการตรวจสอบและปร บปร งระบบความ

ปลอดภยของสารสนเทศทางส ขภาพอยางสมำาเสมอ

•ความถกต องแม นย ำาของขอม ลท เผยแพร • การสำารวจบนเวปไซต Poll, Vote• ขาดการตรวจสอบเนอหาทน ำาเสนอ

• การจ ดผ ร บผ ดชอบดแลใหข อม ลสารสนเทศนนถ กต อง• การจ ดใหม ผ ร บผ ดชอบผลทเก ดข น

เม อข อม ลสารสนเทศไมถ กต อง• การจ ดใหม กระบวนการตรวจสอบ

และปกปองเพ อใหม ข อม ลท ถ กต อง• การดำาเน นการเพ อสร างความมนใจ

ในความถกต องของขอม ลสารสนเทศ

• เจ าของ (owner)• ผใช (users)– ใครเป นผ ซ อ Free ware,share ware–ใครเป นผ ม ส ทธ ใช –ใครเป นผ ร บทราบสทธ – ขอบเขตสทธ การใช ค ดลอกไดหร อไม

• การละเมดสทธโดยการคดลอก ทำาซำา ซดเพลง ภาพยนต• การขโมยขอมล

• พรบ. ลขส ทธ ทร พย ส นทางป ญญาcopyright• การพท กษ ส ทธ ผ บร โภค• ใชเทคโนโลยป องก น โดยการใชsereal number

• การล กลอบเข ามาใชข อม ลได โดยไมได ร บอนญาต• การใหอ ำานาจแกผ เข าถ งข อม ลและนำา

ขอม ล สารสนเทศไปใช โดยการกำาหนดสทธ การเข าถ งข อม ล• การจ ดระบบการปองก นการร วไหลของ

ขอม ล

ขยะ (waste) อาชญากรรมคอมพวเตอร

(Computer Crime หรอ

Cyber Crime)

• ขยะเป นส งท ไม ต องการ ขยะในระบบเทคโนโลยสารสนเทศไดแก –Junk mail หรอ Spam mail–Time waste–Unused computers & accessories–Too many printouts

• จดระเบ ยบขอม ล ใน คอมพวเตอร delete file ทไม

จำาเป น โดยใช Utility program•พจารณาเล อกโปรแกรมทจ ำาเป นในการใชงานเท าน น•Block pop up

Recycle

• เป นกระทำาท ผ ดกฎหมายโดยใชคอมพวเตอร เป นเคร องม อ

•การล กลอบเข าถ งโดยไมได ร บ อนญาต

•การขโมยและทำาลายอ ปกรณ และโปรแกรมคอมพวเตอร

•การกอกวนระบบดวยโปรแกรม ประสงคร าย

• การหลอกลวง ฉอโกง การล อลวง•การเข าไปในเวปไซตท ไม เหมาะสม

• เช นการล กลอบเข าไปแกไขเปล ยนแปลงขอม ลในเว บต

ขององคกร ใหได รบความเส ย หาย รวมถงการนำาภาพลามก

อนาจารมาตดต งไว แทนเว บเพจเด ม

•Hacker คนทมความรดานคอมพวเตอรอาศยชองโหวของเทคโนโลยเขาถงขอมลของผอน เพอทดสอบความร ศกษา อยากรอยากเหน หาจดบกพรองของระบบแลวแจงผดแล ไมมเจตนาราย•Crackerมงทำาลายระบบ แกไข

เปลยนแปลงขอมล เจตนาทำาใหเกดความเสยหาย• Script Kiddy อาศยเครองมอเขาไป

กอกกวนระบบ

Kevin

• การใช Username และ Password บางระบบจะก ำาหนดมาใหผ ใช ควรปลยนรหสผ านดวยตนเองอ กคร ง• การใชอ ปกรณทางชวภาพ เชน การ

ตรวจสอบลกษณะสวนบคล เช น เส ยง ม านตา ลายนวม อ เป นต น

•การขโมย•การคดลอกขอมล

โปรแกรม การทำาซ ำาหรอละเมดล ขสทธ

•Computer Virus•Worm•Trojan Horses•Spyware

• โปรแกรมทม งก อให กดความเส ยหายตอข อม ลคอมพวเตอร • อาศยคนกระทำาการอย างใดอยางหนงกบพาหะทไวร สแฝงตวอย เพ อแพร กระจาย

•คลายไวร สแต รนแรงกว า•สามารถสำาเนาต วเองซำา•ทำาให ทรพยากรของระบบคอมฯมน อยลง

• โปรแกรมฝงต วในระบบ• ตงเวลา ควบคมการทำางานจากผไมประสงค ด • เปดปดไดรว ลบแกไข

ขอมล ควบคมคยบอร ด

Update เสมอ

• โปรแกรมสะกดรอย

ขอมลแทรกโฆษณา

•Windows Defander •Ad-aware•Spy-bot

•หมายเลขบตรเครด ต• การแอบอาง

• เวปลามก หยาบคายรนแรง•แคมฟรอก

• กาย–สายตา– กลามเน อ กระด ก และขอ เชนmuscle strain, Carpal tunnel syndrome, Back pain– ออนเพลย ความอยากอาหารลดลง

•จต– ความเคร ยด–Computer phobia

•พระราชบญญต ว าด วยการกระทำา ผดเก ยวก บคอมพวเตอร

พ.ศ.2550• หากมผ กระท ำาด วยประการใด ๆ ใหระบบ

คอมพวเตอร ไมสามารถทำางานตามคำาส งท กำาหนดไว หร อท ำาใหการทำางานผดพลาดไป

จากคำาส งท ก ำาหนดไว หร อใชว ธการใด ๆ เขา ลวงร ขอมล แก ไข หร อท ำาลายขอมลของบคคล

อน ในระบบคอมพวเตอร โดยมชอบ หร อใช ระบบคอมพวเตอร เพ อเผยแพรขอมล

คอมพวเตอร อนเปนเทจ หร อมลกษณะอนลามก อนาจาร ย อมก อใหเก ดความเสยหาย กระทบ

กระเทอนตอเศรษฐกจ ส งคม และความมนคง ของร ฐ รวมทงความสงบสขและศ ลธรรมอนด

ของประชาชน สมควรกำาหนดมาตรการเพ อ ปองก นและปราบปรามการกระทำาด งกล าว จ ง

จ ำาเป นต องตราพระราชบญญต น

• แอบเข าถ งระบบคอมพวเตอร • แอบเข าถ งข อม ล

คอมพวเตอร • การดกข อม ลคอมพวเตอร

ระหว างการส ง• การรบกวน แอบแกไข

ขอม ล• การรบกวนระบบ

คอมพวเตอร • แจกจาย/จำาหนายโปรแกรม

สำาหร บท ำาความผด• การตดต อและตกแตงภาพ

Admin right

UserUser

• อยาบอก password แกผ อ น• อยาใหผ อ นย มใชเคร องคอมพวเตอร

หร อโทรศพทเคล อนทเพ อเข า อนเตอร เน ต

• อยาต ดต งระบบเคร อข ายไร สายในบานหร อท ท ำางานโดยไมใช มาตรการการตรวจสอบผใช งานและการเข า

รหสล บ• อยาเข าส ระบบดวย user ID และpassword ทไม ใช ของทานเอง• อยาน ำา user ID และ password ของ

ผอ นไปใชงานหรอเผยแพร

• อยาส งต อซ งภาพหรอข อความ หรอ ภาพเคลอนไหวทผ ดกฎหมาย

• อยา กด "remember me" หรอ"remember password" ทเคร อง

คอมพวเตอร สาธารณะ และอยา log-in เพ อท ำาธ รกรรมทางการเง นท

เคร องสาธารณะ• อยาใช WiFi (Wireless LAN) ท

เป ดใหใช ฟร โดยปราศจากการเข ารห สล บข อม ล• อยาท ำาผ ดตามมาตรา ๑๔ ถง ๑๖

เส ยเอง ไม ว าโดยบงเอ ญ หรอโดยร เท าไม ถ งการณ

• มาตรา ๒๖ ผให บร การต องเก บร กษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอร ไว ไม น อย

กวาเก าส บว น น บแต ว นท ข อม ลน นเข าส ระบบคอมพวเตอร • ขอมลท เก บ ต องม รายการทสามารถระบ

ว า ผ ใช คอมพวเตอร เป นใคร เข ามา ทางเคร อข ายทางประต ใด ม หมายเลข

IP อะไร ใชโปรแกรมประย กต อะไร ใน หวงเวลาใด

นาฬกาของเคร องคอมพวเตอร หร อ อปกรณส อสาร ต องม การต งเวลาใหตรง

กบนาฬกาอะตอมทใช อ างอ ง เช น ท NIST (สหรฐอเมร กา) กรมอทกศาสตร (กองทพเร อ)

• เป าหมาย ของการปฏบ ต การพยาบาลโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศในอนาคตยงม งเน นในเร อง–Electronic Health Records–Interconnection Clinicians–Personalize care–Improve population health

• Bioinformatics/Biomedical informatics• Electronic Health Records รวมทงHospital Information System•   ระบบ Bar coding•  Mobile computing/ Wireless / High speed network

•  Personal Digital Assistant•  Prescription management•  Security upgrades•  speech recognition•  Telecommunication•  Nanotechnology• cloud computing

• นาโนเทคโนโลย" หมายถง เทคโนโลยท เก ยวข องก บกระบวนการ

สร าง การส งเคราะห ว สด อ ปกรณเคร องจ กรหร อผล ตภ ณฑซ งม ขนาด

เล กมากในระด บนาโนเมตร เท ยบเท าก บระด บอนภาคของโมเลกลหร อ

อะตอม รวมถงการออกแบบหรอการใชเคร องม อสร างว สด ท อย ในระด บท

เล กมาก หร อการเร ยงอะตอมและ โมเลก ลในตำาแหนงท ต องการ ได

อยางแม นย ำา และถกต อง ท ำาให โครงสร างของว สด หร อสสารม

คณสมบต พ เศษ ไม ว าทางด านฟส กส เคม หร อช วภาพ สงให ม ผลประโยชน

ต อผ ใช สอย

นวตกรรม นวตกรรม (Innovation) (Innovation)

• หมายถงความคด การปฏบต หรอสงประดษฐใหม ๆ ทยงไมเคยมใชมากอน หรอเปนการพฒนาดดแปลงมาจากของเดมทมอยแลว ใหทนสมยและใชไดผลดยงขน

• นวตกรรม (innovation) คอ การผลต การเรยนร การจดการความร และการใชประโยชนจากความคดใหม เพอใหเกดผลดทางเศรษฐกจและสงคม รวมถงการกำาเนดผลตภณฑ การบรการ กระบวนการผลตใหม การปรบปรงเทคโนโลย การแพรกระจายเทคโนโลย และการใชเทคโนโลยใหเปนประโยชนและเกดผลพวงทางเศรษฐกจและสงคม

• ดงนน “นวตกรรม” ภายในองคกรใดองคกรหนง จงควรมคณลกษณะดงตอไปน

• นวตกรรม จะเปนผลตภณฑ กระบวนการ หรอขนตอน ท “จบตองใชได” ภายในองคกร

• นวตกรรม จะตองมความใหมในระดบกลม ฝาย หรอองคกร

• นวตกรรม ตองมาจาก “ความตงใจ” ทตองการใหเกดขน มากกวาจะเกดขนโดยบงเอญ

• นวตกรรม จะตองไมใชการเปลยนแปลงทเกดขนเปนประจำา เชน การรบสมครพนกงานใหม

• นวตกรรม จะตองมเปาหมายเพอสรางผลกำาไรใหแกองคกร หรอกอเกดประโยชนใหแกสงคมในวงกวาง

การพฒนา การพฒนา นวตกรรมนวตกรรม แบงออกเปน แบงออกเปน3 3 ระยะ ระยะ

•  ระยะท 1 มการประดษฐคดคน (Innovation) หรอเปนการปรงแตงของเกาใหเหมาะสมกบกาลสมย •  ระยะท 2 พฒนาการ

(Development) มการทดลองในแหลงทดลองจดทำาอยในลกษณะของโครงการทดลองปฏบตกอน (Pilot Project)•  ระยะท 3 การนำาเอาไปปฏบตใน

สถานการณทวไป ซงจดวาเปนนวตกรรมขนสมบรณ

ลกษณะของนวตกรรมลกษณะของนวตกรรม

1. สงใหมทไมเคยมผใดเคยทำามากอนเลย2. สงใหมทเคยทำามาแลวในอดตแตไดมการรอฟนขนมาใหม3. สงใหมทมการพฒนามาจากของเกาทมอยเดม

นวตกรรมทางการพยาบาล • นวตกรรมทางการพยาบาล คอ

กระบวนการ ผลลพธทางการพยาบาลทไดสรางขนใหม รวมทงเปนการพฒนาปรบปรง ดดแปลงนวตกรรมใหดยงขน ซงจะสงผลตอการพฒนาวชาชพได