POLSKI ENGLISHagencja finansowania budownictwa mieszkaniowego housing finance agencyagencja mieszkaniowa housing agencyagencja nieruchomości real estate agencyakcja; świadectwo udziałowe; udział (w spółce) udziały i akcje

stock/share; stock and shares

akredytywa letter of credit akt nadania ziemi państwowej land grant/land patentakt prawny o przekazaniu własności; dokument pisany, zgodnie z którym nieruchomość/udział w nieruchomości jest przekazana/y przez jedną osobę drugiej

deed

akt prawny; umowa notarialna lub sądowa, tytuł prawny deed/writakt własności gruntu land ownership deedaktywa materialne tangible assetsaktywa niematerialne intangible assetsalternatywny instument hipoteczny: każdy kredyt hipoteczny inny niż kredyt hipoteczny o stałej stopie oprocentowania i stałych spłatach (AMR jest jednym z nich)

alternative mortgage instrument (AMI)

amfilada (pokoje w amfiladzie) en suite (rooms en suite)amortyzacja kredytu (zmniejszenie kwoty długu) amortizationamortyzacja ujemna (zjawisko narastania długu poprzez kapitalizację zapadłych odsetek w ciężar długu)

negative amortization

amortyzacja, strata na wartości, deprecjacja depreciationamortzacja przyspieszona (budynków) accrued/accumulated depreciationanalityk rynku nieruchomości; konsultant inwestycyjny w zakresie nieruchomości, zajmujący się przeważnie analizami rynków, analizami wykonalności, badaniami najlepszego wykorzystania itp.

real estate analyst

analiza i badanie historii kredytowej kredytobiorcy/historia kredytowa

credit analysis/investigation

analiza/studium wykonalności przedsięwzięcia pod kątem uwarunkowań rynkowych

feasibility study

antresola mezzanineanulowanie długu remission of debtanulowany, pozbawiony mocy prawnej null and voidareał, powierzchnia acreageasortyment kredytów, rodzaj kredytów loan productsaukcja public sale/auctionaukcja, licytacja auction/public saleautoryzownie osób wykonujących usługi zawodowe poprzez wydawanie, uwiarygadnianie uprawnień rządowych (licensing, chartering) wewnątrz stowarzyszeniowych (certification, accreditation, designation) poprzez rejestrację (registration)

credentializing

badanie stanu prawnego nieruchomości title (of ownership) examinationbank budownictwa mieszkaniowego housing bankbank centralny central bank

bank hipoteczny zajmujący się zarządzaniem spłatą kredytu, często odsprzedający zobowiązania innym inwestorom

mortgage bank

bank inwestycyjny investment bankbank rozliczeniowy clearing bankbank rozwoju komunalnego municipal development bankbank udzielający kredytów budowlanych construction lenderbeneficjent, kredytobiorca beneficiarybeneficjent, osoba otrzymująca darowiznę doneebieżąca obsługa kredytów current servicing of loansbilans kompensacyjny, minimalne saldo, które ma być w depozycie kredytobiorcy zgodnie z wymaganiem kredytodawcy, warunek otrzymania kredytu

compensating balance

bilans próbny trial/tentative balance bilans skrócony condensed/summarized balancebilans zbiorczy consolidated balance bilans, saldo balance Biuro Zarządu Gruntów -- amerykańska agencja rządowa, której zadaniem jest nadzór nad gruntami publicznymi

Bureau of Land Management (BLM)

bliźniak duplex, duplex-buildingbliźniak semi-detached housebon skarbowy treasury billbrak płynności (finansowej, płatniczej); trudna zbywalność na rynku

illiquidity

brak uregulowanego stanu prawnego tytułu własności unclear title (of ownership) cf. clouded title

budowa spekulacyjna przeznaczona na sprzedaż, bez zamówienia inwestora

speculative building

budownictwo czynszowe rental housing, tenement housingbudownictwo jednorodzinne single-family houses/housing budownictwo mieszkaniowe home buildingbudownictwo mieszkaniowe housing/residential construction budownictwo oparte o elementy (moduły) prefabrykowane modular housingbudownictwo oparte o elementy prefabrykowane manufactured/prefabricated housingbudownictwo prywatne przeznaczone na wynajem private rental housingbudownictwo społeczne (budownictwo nie dla zysku) non-profit housingbudownictwo wielorodzinne multi-family housing budynek mieszkalny residential buildingbudynek na pochyłości slopeside/hillside buildingbudynek niskokondygnacyjny low-rise buildingbudynek o płaskim, podłużnym kształcie slab buildingbudynek o przeznaczeniu innym niż mieszkalne non-residential buildingbudynek o przeznaczeniu instytucjonalnym institutional buildingbudynek punktowy tower buildingbudynek stanowiący zagrożenie budowlane derelict buildingbudynek wielokondygnacyjny multi-storey buildingbudynek wielorodzinny apartment buildingbudynek wielorodzinny multi-family/multi-dwelling/apartment

building

budynek/dom/budowla building/house/structurebudynki i zabudowania trwale związane z gruntem land improvementsbudynki zabytkowe, budynki wpisane na listę dziedzictwa kulturowego

historic/heritage/listed building

cel kredytu loan purposecena łączna total pricecena nabycia acquisition pricecena ogłaszana (katalogowa), cena u pośrednika listing pricecena okazyjna (obniżona) bargain pricecena otwarta (do negocjacji) open (negotiable) pricecena wykupu redemption pricecena wywoławcza asking pricecena zakupu purchase valuecertyfikat depozytowy, lokata terminowa, zaświadczenie złożenia do depozytu, wkład terminowy

certificate of deposit (CD)

cesja cessioncesja praw assignment of rightsczas trwania, okres ważności durationczas zbytu marketing timeczek rozliczeniowy clearing checkczęści nieruchomości zamontowane na stałe i będące składową nieruchomości (np. elementy wyposażenia kuchni, łazienki, armatura)

fixtures

częściowe wypłaty z pożyczki drawdownczęściowe wywłaszczenie nieruchomości na cele użyteczności publicznej

partial taking

część frontowa nieruchomości; długość części frontowej działki

frontage

czynniki ryzyka kredytowego factors in credit riskczynsz na poziomie rynkowym market rentczynsz podstawowy często stosowany przy konstrukcji najmu/dzierżawy, w którym część czynszu jest stała (base rent), a część jest uzależniona od obrotu

base rent

czynsz, którego wysokość związana jest (w pełni lub częściowo) z obrotem handlowym użytkownika

turnover rent

czynsz/kwota czynszu rent/rentaldach mansardowy mansard roofdach: jednospadowy, szczytowy, czteropołaciowy, dwuspadowy (skośny), płaski

roof: shed, gable, hip, slopy, flat

darczyńca; donator, ofiarodawca donordata objęcia w posiadanie/zasiedlenia nieruchomości move-in/possession/occupancy datedawać w zastaw z zachowaniem możliwości używania przedmiotu zastawu

hypothecate

debet; obciążać, zapisywać w ciężar (rachunku) debitdepozyt (własność, pieniądze, wartościowe przedmioty) przechowywany przez powiernika do czasu spełnienia przez strony umowy określonych warunków

escrow

depozyt złożony u powiernika dla zrealizowania jednocześnie back-to-back escrow

dwóch transakcji - sprzedaży jednej nieruchomości i kupna drugiej przez tę samą osobędepozytariusz, instytucja prawna sprawująca pieczę nad dokumentami

custodian/custodial depositories/document custodian

dług, należność, wierzytelność debtdługoterminowa dzierżawa gruntu, na którym dzierżawca zobowiązany jest wybudować i utrzymywać określony budynek

building lease

długoterminowa umowa dzierżawna, na mocy której właściciel gruntu stawia określony przez użytkownika budynek będący wraz z gruntem przedmiotem dzierżawy

built-to-suit

dłużnik debtordłużnik hipoteczny mortgagor/borrowerdobudowa/rozbudowa addition/extensiondochód incomedochód całkowity; dochód brutto kredytobiorcy ze wszystkich możliwych źródeł dochodowych, dostępnych przez pierwszych pięć lat kredytu hipotecznego

effective income

dochód gospodarstwa domowego household incomedochód z działalności bieżącej netto/dochód operacyjny netto; czynsze brutto minus koszty eksploatacji przed odliczeniem podatków i kosztów finansowania

net operating income (NOI)

dochód z najmu rental incomedochód z nieruchomości wyrażony w jednorocznej sumie, ale uwzględniający średni dochód podczas prognozowanego okresu inwestycyjnego

annual stabilized income (ASI)

dodatek mieszkaniowy housing allowancedokonać wpisu w księdze wieczystej enter mortgage in the Land and

Mortgage registerdokument określający prawa własności w kondominium condominium declarationdokument prawny stosowany w niektórych stanach USA zamiast zabezpieczenia hipotecznego, wystawiany na powiernika, który umożliwia kredytodawcy przejęcie nieruchomości w przypadku niespłacenia zobowiązań przez kredytobiorcę

deed of trust

dokument zabezpieczenia hipotecznego na nieruchomości mortgage/trust deed/deed of trustdokumentacja kosztowo-projektowa design and costing documentationdokumentacja kredytu loan dokumentation dokumenty przetargowe tender documentsdom czynszowy tenement house, apartment housedom w stylu góralskim Swiss chaletdom wakacyjny vacation homedom wolnostojący detached housedom z ostrym dwuspadowym dachem sięgającym ziemi A-framedomek parterowy bungalowdomy na wynajem houses for rentdopuszczalne bezpieczne obciążenie jednego metra kwadratowego budynku (stropu) przez meble i dodatkowe wyposażenie

live load

doradca counselor/advisordostęp działki do drogi publicznej egressdostępność (możliwość dotarcia do działki) accessibilitydostępność finansowa affordabilitydostępność finansowa (na podstawie dochodu) income affordabilitydostępny finansowo affordabledotacje celowe earmarked subsidies/targeted subsidiesdotacje rekompensujące compensatory subsidiesdotowane mieszkania subsidized housingdotowanie jednej dziedziny wpływami z drugiej cross-subsidizationdowód posiadania tytułu własności evidence of titledowód własności terenu evidence of land ownershipdowód własności wystawiony przez agencję rządową; wyciąg (zaświadczenie) z ksiąg wieczystych, poświadczenie tytułu własności nieruchomości;

certificate of title/land title certificate

dowód zobowiązania do zapłacenia pieniędzy lub prawo udziału w podziale zysków korporacji, przedsiębiorstwa, funduszu lub innej własności; papier wartościowy

security

dozorca zamieszkujący w danej nieruchomości resident caretaker/janitordozorca, stróż caretaker/janitordozwolona forma zagospodarowania nieruchomości, która gwarantuje najwyższą wartość nieruchomości w rachunku właściciela lub potencjalnych inwestorów

highest and best use

dożywotnie prawo do nieruchomości, które wygasa wraz ze śmiercią właściciela

life estate/tenure

droższe mieszkania dla osób, ktore już zdążyły zgromadzić fundusze

move-up housing/trade-up housing

droższe mieszkania, do których wprowadzają się czasem rodziny o wzrastającej zamożności

trade-up housing/move-up housing

druga hipoteka second mortgagedwupoziomowy bi-leveldyplomowany księgowy certified accountant (UK)/certified

public accountant (US)dyrektywa directivedyskonto, bonifikata, rabat; dyskontować, udzielać dyskonta, rabatu

discount

działka budowlana construction plotdziałka frontowa front plotdziałka narożna corner plotdziałka położona między dwiema działkami narożnymi column plotdziałka wewnętrzna inside/interior plotdziałka, parcela lot/land parcel/plotdziedzina ekonomii zajmujaca się alokacją i gospodarowaniem zasobami ziemi i gruntów

land economics

dzielnica mieszkaniowa residential areadzielnica spełniająca głównie rolę "sypialni" bedroom communitydzielnica zabytkowa; strefa konserwatorska preservation district/zonedzierżawa leasehold estate/tenure

dzierżawa hipoteczna leasehold mortgagedzierżawa lokalu oparta o wysokość obrotu, ale z gwarantowanym czynszem minimalnym

minimum guaranteed lease

dzierżawa, w której podstawą części lub całości czynszu jest zysk/obrót z prowadzonej w nieruchomości działalności gospodarczej (np. prowadzenie sklepu)

percentage (proportional) lease

dzierżawa, w której użytkownik pokrywa koszty eksploatacji zajmowanego lokalu oraz partycypuje w eksploatacji części wspólnych

double net lease

dzierżawa, w której użytkownik pokrywa wszystkie wydatki zwiazane z nieruchomością, w tym koszty mediów, eksploatacji wspólnych części i podatków

tripple net lease

dzierżawa, w której wysokość czynszu wzrasta wraz ze zmianą określonego w umowie indeksu kosztów lub cen

indexed lease

dzierżawa, z której czynsz płacony jest według stałej stawki fixed leasedzierżawca, najemca lesseedźwignia finansowa, zwiększenie rentowności kapitału własnego dzięki pożyczonemu kapitałowi pod warunkiem, że stopa zwrotu z całego kapitału będzie wyższa, niż stopa oprocentowania kredytu (w przeciwnym wypadku - negative laverage)

trading on the equity/positive laverage

efektywna stopa oprocentowania kredytu w skali rocznej uwzględniająca wszystkie koszty tego kredytu

effective interest rate

efektywność efficiencyegzekucja, wykonanie, dokonanie, podpisanie; akt podpisania dokumentu prawnego przez zainteresowane strony, zwykle w obecności świadków albo notariusza, tak, że dokument ten może być oficjalnie zarejestrowany

execution

ekonomika nieruchomości zajmująca się ekonomicznymi i finansowymi aspektami decyzji dotyczących nieruchomości

real estate economics

eksmisja ouster/eviction/ejectionekspert zajmujący się świadczeniem usług w zakresie nieruchomości

real estate professional

elementy wbudowane na stałe, np. szafy, lodówki itd. built-insemisja publiczna public issue by prospectusemitent issuerenergooszczędne energy-efficienteskalacja, wzrost (stopy procentowej); prawo podwyższenia stopy procentowej przez kredytodawcę umieszczone w umowie o kredyt

escalation

europejska klasyfikacja działowa European Activity Classification (EAC)faktura invoicefinansowanie inwestycji poprzez oferowanie udziałów własnościowych/akcji

equity financing

finansowanie inwestycji zarówno ze środków własnych, jak i poprzez zaciąganie długu, kredytowanie

financing

finansowanie kredytowe, w którym kredytodawca ma gwarantowany udział w przyszłym wzroście wartości (equity kicker) i/lub dochodu (income kicker) nieruchomości pod

participation financing/equity kicker/income kicker

koniec ustalonego okresufinansowanie na własną odpowiedzialność, rodzaj kredytu, w przypadku którego kredytodawca ma prawo wyłącznie do przejęcia zabezpieczenia kredytu bez prawa roszczeń wobec innych składników majątkowych

non-recourse loan cf. recourse

finansowanie poprzez zaciągnięcie długu, kredytowanie debt financingfinansowanie przy pomocy kredytu hipotecznego mortgage financingfinansowanie uzupełniające gap financingfirma badająca stany prawne nieruchomości i wystawiająca polisy ubezpieczeniowe gwarantujące poprawność stanu własności (dla właściciela lub dla kredytodawcy)

title (of ownership) company

firma emisyjna, gwarant emisji (bond/issue) underwriterfirma inkasująca (poborcza) collection agencyfirma zajmująca się ubezpieczaniem tytułów własności title insurance companyforma posiadania, sposób użytkowania własności tenure forms/typesforma współwłasności nieruchomości; właścicielami jest wiele osób i każda z nich ma prawo do użytkowania danej posesji przez ustalony w umowie okres w roku; forma rozwijana ostatnio w odniesieniu do nieruchomości w miejscowościach letniskowych i kurortach

time sharing

formalne przyjęcie do wiadomości faktu nowego właściciela przez dotychczasowych użytkowników nieruchomości (lokali)

attornment

formularze potwierdzenia wkładów bankowych, zatrudnienia, dochodów

verification of deposit (VOD); verification of employment (VOE); verification of income (VOI)

formy władania possession formsFundusz Hipoteczny Mortgage Fundfundusz powierniczy fiduciary fund fundusz powierniczy specjalizujący się w inwestowaniu w nieruchomości

real estate investment trust (REIT)

fundusz remontowy repair fundfundusz rynku pieniężnego money market fundgeodezja land surveying gęstość zagospodarowania use density cf. density ratiogiełda stock exchangegłówna pożyczka hipoteczna senior mortgagegłówny użytkownik przestrzeni w centrum handlowym (np. duży sklep z dużej sieci handlowej)

tenant, anchor

główny użytkownik, zwłaszcza przestrzeni handlowej lub biurowej

anchor tenant

gospodarka "przeżycia" subsistent economygospodarka inflacyjna inflationary economygospodarki rozwijające się emerging economiesgospodarstwo domowe homestead/householdgranica dochodu income limitsgranica nieruchomości boundary/property linegranica/linia dopuszczalnej zabudowy (np. od ulicy) building line (setback)grunt/teren niezabudowany undeveloped land

grunt/teren uzbrojony, zagospodarowany improved landgrupa/zbiór podobnych zastawów hipotecznych (jako zabezpieczenie wyemitowanych obligacji, papierów wartościowych)

pool of mortgages

gwarancja wystawiona przez towarzystwo ubezpieczeniowe jako zabezpieczenie wykonania robót przez wykonawcę budowlanego

performance bond

hipoteka czynszowa rental mortgagehipoteka przymusowa tacit mortgagehipoteka ustanawiana z reguły przez kasę oszczędnościowo-budowlaną na krótko przed wykończeniem budowy, amortyzująca wszystkie kredyty budowlane i kredyty przejściowe

take-out commitment

hipoteka ustanowiona na rzecz powiernika trust mortgagehonoraria/wynagrodzenie za usługi profesjonalne professional feeshurt; hurtowy wholesalehurtownia warehousehydrauliczny test pomiaru i oceny ziemi na działce w celach budowlanych

percolation test

indeks/wskaźnik płac wage indexindeksacja indexationindeksować adjust for inflationinicjatywa mieszkaniowa housing initiativeinstalacje wewnętrzne indoors installationsinstytucja finansowa, której właścicielem są jej członkowie, którzy z reguły mają coś wspólnego ze sobą, jak przynależność do tej samej organizacji, np. kościoła, zw. zawodowych, zakładu pracy; kasa pożyczkowa

Credit Union

instytucja pośrednicząca conduit instytucje mieszkaniowe housing providersinwestor budowlany housing developerinwestor d/s uzbrojenia terenu land developerinwestor kupujący grunt negocjuje długoterminową dzierżawę z prestiżowym użytkownikiem (AAA tenant), po czym uzyskuje kredyt inwestycyjny

build-lease arrangement

inwestor nieruchomości zajmujący się inwestowaniem w uzdatnianie gruntów pod budowę, jak również w proces budowlany

real estate developer

inwestor zastępczy fee developer inwestor, inwestor spółdzielczy developer, cooperative builderinwestycja capital investment, project inwestycja investmentinwestycja projectinwestycja "plombowa" infill projectinwestycja finansowana przy pomocy pożyczonego kapitału leveraged projectinwestycja pod klucz turnkey projectinwestycja w budynek podwyższająca jego wartość i podlegająca amortyzacji księgowej

capital improvement

inwestycje kapitałowe equity investmentjedna setna procenta basis pointjedna z głównych stron transakcji; zleceniodawca; mocodawca

principal (1)

jednostka (np. housing unit - jednostka mieszkalna) unitjednostka gospodarcza economic unitjednostka mieszkaniowa housing unitkanalizacja sewerkapitalizacja odsetek interest capitalizationkapitalizacja/przeliczanie dochodu na sumę kapitałową capitalizationkapitał akcyjny/własny equity/ownership capitalkapitał rzeczowy, np. nieruchomości real assetskapitał spekulacyjny/ryzyko-kapitał risk/venture capitalkapitał własny, kapitał wpłacony paid-in capital kapitał, jako część kredytu principal (2)karta taksacyjna/podatkowa nieruchomości property assessment rollkartoteka kredytów credit filekartoteka, akta filekasa mieszkaniowa (okienka) contractual savings and loans window kasa oszczędnościowa savings bankkasy mieszkaniowe contractual savings bankskasy oszczędnościowo-pożyczkowe specjalizujące się w kredytowaniu budownictwa mieszkaniowego w USA

savings and loan association (S&L)

kataster cadasterkatastralna mapa (granic własności) cadastral survey mapkaucja zabezpieczająca rozliczenia stron w razie niewywiązania się pośrednika z zobowiązań finansowych

broker's bond/recovery fund

kawalerka; garsoniera studio apartment/flatkierownictwo niższego, średniego, wyższego, najwyższego szczebla

junior/middle/senior/top management

klasyfikacja terenu zoning classificationklasyfikacja w planie zagospodarowania przestrzennego wymagająca planu szczegółowego ze względu na wielofunkcyjny i skomplikowany charakter

planned unit development

klasyfikacja zdolności kredytowej credit rating/worthiness/standing/soundness

klauzula częściowego zwolnienia z zabezpieczenia hipotecznego

partial release clause

klauzula nie pozwalająca na przejęcie istniejącego długu hipotecznego

non-assumption clause cf. due-on-sale-clause

klauzula przy kredycie hipotecznym umożliwiająca kredytodawcy żądanie natychmiastowej spłaty, jeżeli kredytobiorca obciąży hipotekę poza dozwolony przez kredytodawcę zakres

due-on-encumbrance clause

klauzula przy kredycie hipotecznym zezwalająca na wyższy stopień zaspokojenia później wpisanego zabezpieczenia (przed wcześniejszymi zabezpieczeniami i hipotekami)

subordination clause

klauzula przy przeniesieniu prawa własności opisująca i habendum clause

określająca przenoszone prawo i przedmiot tego przeniesieniaklauzula przy umowie najmu/dzierżawy zabraniająca najemcy prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec właściciela

non-competition clause

klauzula umożliwiająca sprzedającamu odzyskanie na określonych warunkach nieruchomości po upływie pewnego czasu

recapture clause

klauzula w umowie dzierżawy oznaczająca niezakłócone (nieskrępowane) władanie nieruchomością

quiet enjoyment

klauzula w umowie dzierżawy umożliwiająca wykup nieruchomości po spełnieniu określonych warunków

lease purchase option

klauzula w umowie kredytowej stanowiąca, że kredytodawca może zażądać pełnej spłaty długu z chwilą przeniesienia własności (np. sprzedaży) nieruchomości zabezpieczającej kredyt

alienation/due-on-sale clause

klauzula w umowie kredytowej stanowiąca, że kredytodawca może zażądać przyspieszonej spłaty długu z chwilą naruszenia przez kredytobiorcę warunków umowy kredytowej (np. zaleganie z płatnościami); postawienie kredytu w stan wymagalności

acceleration/call clause

klauzula w umowie najmu/dzierżawy pozwalajaca na podwyższenie opłaty czynszowej/dzierżawnej przy zaistnieniu wymienionych warunków nie będących pod kontrolą właściciela (np. wzrost opłat, podatków itp.)

escalation/increase clause

klauzula w umowie umożliwiająca odstąpienie od umowy na podstawie zaistnienia określonego zdarzenia

cancellation clause

klauzula w ustawie lub regulaminie pozwalająca zatrudnionym wykonującym jakiś zawód na pracę na obecnych warunkach, gdy nowi pracownicy zatrudniani są na nowych

grandfather clause

klauzula w zleceniu pośrednictwa stanowiąca, że prowizja będzie należna jedynie w przypadku rzeczywistego przekazania praw własności

no-deal-no-commission clause

klauzula zwalniająca od odpowiedzialności disclaimer clauseklauzula, w której jedna strona gwarantuje drugiej niezgłaszanie roszczeń

hold-harmless clause

klient pozostający w stosunku prawnym; zleceniodawca; mocodawca

client/principal

kombinat mieszkaniowy state-owned building enterprisekomisja nadająca i nadzorująca system wydawania licencji zawodowych pośrednikom nieruchomości

real estate commission

konkurs ofert shopping procedurekonserwacja, utrzymanie housekeeping/maintenancekonto powiernicze, zablokowany rachunek gwarancyjny (na rzecz banku, otwarty przez właściciela)

escrow account

konto pozabilansowe off-balance accountkontrakt sprzedaży warunkowej conditional sale contractkontrola czynszów rent controlkontrola/rewizja księgowości i działalności gospodarczej auditkontrsygnatariusz, współpodpisujący co-signor

KOPU (kapitał, odsetki, podatek, ubezpieczenie) miesięczne płatności

PITI (principal, interest, tax, insurance)

koszt budownictwa (obejmuje wszystkie koszty) housing costkoszt odtworzenia zasobów/funkcji replacement cost, reproduction cost koszt osiągnięcia dochodu cost of income acquisitionkoszt zbycia disposition costkosztorys cost estimatekoszty costs/expenditureskoszty bieżące, wydatki ponoszone na nieruchomość, która jest w trakcie budowy lub nie jest zagospodarowana

carrying charges

koszty do dyspozycji standby costskoszty jednostkowe unit costkoszty łączne aggregate/combined costskoszty materialne hard costs koszty materialne (związane z nabyciem gruntu i budową) hard costskoszty nabycia acquisition costskoszty niematerialne (związane z projektowaniem, analizą opłacalności, studium wykonalności, analizą prawną itp.)

soft cost

koszty poniesione na samym początku front-end/up-front costkoszty pożyczonego kapitału borrowing costskoszty przeniesienia własności transfer/conveyance costskoszty uboczne accessory/incidental costs koszty utrzymania (konserwacji) obiektu w stanie użytkowym maintenance/up-keep costskoszty uzbrojenia terenu site development costkoszty związane z pozyskiwaniem nowych użytkowników (lokatorów) dla nowo wybudowanego budynku czynszowego

rent-up costs

koszty związane ze sfinalizowaniem umowy closing costsKrajowy Fundusz Mieszkaniowy National Housing Fundkredyt budowlany construction loankredyt hipoteczny mortgagekredyt hipoteczny dający kredytodawcy udział we wzroście wartości nieruchomości

shared appreciation mortgage (SAM)

kredyt hipoteczny na remont rehabilitation mortgagekredyt hipoteczny o zmiennych spłatach flexible-payment mortgagekredyt hipoteczny o zmiennych warunkach spłaty adjustible mortgage loan (AML)kredyt hipoteczny od sprzedającego dla kupującego purchase-money mortgage (PMM)kredyt hipoteczny podwójnie indeksowany dual index mortgage (DIM)kredyt hipoteczny spłacany w jednej racie baloon mortgagekredyt hipoteczny ubezpieczny przez Federal Housing Association, agendę rządową USA, na wypadek niewypłacalności dłużnika, dzięki czemu możliwe jest udzielenie wyższego kredytu, czyli posiadanie niższego wkładu własnego

FHA mortgage

kredyt hipoteczny udzielony kupującemu przez sprzedającego seller's/vendor's mortgagekredyt hipoteczny udzielony kupującemu przez sprzedającego vendor's/seller's mortgagekredyt hipoteczny z karencją spłat w początkowym okresie deferred-payment mortgage (low-start

mortgage)

kredyt hipoteczny z równymi płatnościami level-payment mortgagekredyt hipoteczny zabezpieczony długoterminową dzierżawą zbliżoną do użytkowania wieczystego

leasehold mortgage

kredyt hipoteczny ze stałą wielkością spłat constant/fixed payment mortgage/direct reduction mortgage/conventional mortgage/standard mortgage

kredyt hipoteczny ze stawką procentową do okresowego negocjowania

renegotiable rate mortgage (RRM)

kredyt hipoteczny ze zmienną stopą oprocentowania adjustable rate mortgage (ARM)kredyt hipoteczny, który może być automatycznie przedłużany co kilka lat przy ewentualnej zmianie warunków spłaty, popularny w Kanadzie

roll-over mortgage

kredyt hipoteczny, który może być przejęty przez kolejnych właścicieli nieruchomości zabezpieczającej ten kredyt

assumable mortgage

kredyt hipoteczny, który może być w przyszłości zamieniony na udział we własności danej nieruchomości

convertible mortgage

kredyt hipoteczny, który nie może być przejęty przez kolejnych właścicieli nieruchomości, jeżeli stanowi ona zabezpieczenie tego kredytu

non-assumable mortgage

kredyt hipoteczny, przy którym kwota wpłacona na konto przez właściciela (kredytobiorcę) stanowi zastaw kredytu

pledged account mortgage (PAM)

kredyt jest wymagalny i płatny loan is due and payablekredyt kontraktowy (umowny) contractual loankredyt krótkoterminowy short-term loankredyt lombardowy collateral loankredyt mieszkaniowy housing creditkredyt na realizację inwestycji, a nie na jej spłatę, zaciągany przez developera

construction financing

kredyt na remont rehabilitation loankredyt nietypowy, niepodlegający gwarancjom rządowym non-conforming loankredyt niezabezpieczony unsecured loankredyt o malejących spłatach decreasing-payment mortgagekredyt o stałych płatnościach/o równych spłatach kapitału equal principal repayment loankredyt podlegający całkowitej spłacie fully amortizing loankredyt standardowy, tj. nierządowy, czyli taki, który nie jest gwarantowany ani przez Veterans Administration (Zarząd ds.Weteranów), ani przez Federal Housing Administration (Federalny Zarząd Mieszkaniowy)

conventional loan cf. conforming loan

kredyt techniczny stand-by creditkredyt z odroczoną płatnością rat kapitałowych deferred payment mortgage (DPM)kredyt z rosnącymi spłatami kapitału (kolejnych latach spłaty miesięczne podwyższane są o około 3-5 % w stosunku do poprzedniego roku, co umożliwia wcześniejsze spłacenie kredytu)

Growing Equity Mortgage (GEM)

kredyt zabezpieczony drugim zastawem hipotecznym, zwykle przeznaczony na inwestycje niemieszkaniowe, ale dający możliwość korzystania z odliczeń podatkowych

home equity loan/credit

kredyt zgodny z przepisami (rządowymi) i wszystkimi wytycznymi FNMA i FHLMC

conforming loan

kredyt, który finansuje zakup wkładu własnościowego i związanego z tym prawa zamieszkania/użytkowania w spółdzielczym budownictwie mieszkaniowymi i który jest zabezpieczony przez umowę o najmie oraz zastaw spółdzielczych akcji

cooperative share loan

kredyt/pożyczka na modernizację/ulepszenia home improvement loankredytobiorca udzielający kredytu niezabezpieczonego unsecured lender kredytobiorca, pożyczkobiorca, dłużnik borrower/debtor/mortgagor/pledgorkredytodawca kredytujący zakup nieruchomości przez inwestora (właściciela) po ukończeniu budowy

permanent/take-out lender

kredytodawca udzielający kredytu zabezpieczonego na wypadek zaprzestania obsługi długu przez kredytobiorcę

secured lender

kredytodawca wiodący w umowie konsorcjalnej, który organizuje pozostałych kredytodawców i kieruje obsługą kredytu

lead lender

kredytodawca, bank udzielający kredytu lender/creditorkredyty nie regulowane (nie spłacane) non-performing loans/bad loanskredyty nieoprocentowane zero-interest loankredyty w toku załatwiania loan pipelinekrótkoterminowy kredyt finansujący okres między wygaśnięciem jednego kredytu a uzyskaniem drugiego

bridge/loan financing

krzywa dochodów yield curveksięga wieczysta Land and Mortgage Registerksięgowanie przychodów i kosztów w momencie dokonywania operacji, memoriałowa metoda księgowania

accrual basis accounting

księgowanie przychodów i kosztów w momencie ich faktycznego poniesienia - metoda kasowa

cash basis accounting

kształtowanie otoczenia nieruchomości włącznie z małą architekturą

landscaping

kupno mieszkania housing purchasekupon obligacji, oprocentowanie papierów wartościowych coupon rate kupowanie poniżej kosztów realnych, czyli ze spłatami z początkowo zredukowaną stopą procentową (zwykle na rok albo do trzech lat)

buydown

kupujący, nabywca, odbiorca buyer/purchaser/vendeekurator wyznaczony przez sąd dla administrowania majątkiem osoby zmarłej, która nie zostawiła testamentu

administrator

kwartał ulic, zwykle przecinających się w czworoboku blocklegalne zajęcie lokalu w celu wymuszenia zapłaty długu (czynszu), zajęcie majątku

attachment

lichwa usurylikwidacja; rozwiązanie; zlikwidowanie dissolution/liquidationlinia graniczna działki gruntowej lot line (boundary)linia kredytowa line of creditlist cesji/przeniesienia nieruchomości lub udziału we własności, dokument prawny, zgodnie z którym udział w nieruchomości jest przeniesiony z jednej strony prawnej na drugą; przekazanie tytułu własności do posiadłości na mocy aktu hipotecznego

conveyance

list zastawny pozwalający na zwiększenie długu przy dalszym zabezpieczeniu hipotecznym

open-end mortgage bond

list zastawny, obligacja wystawiona przez inwestora posiadającego portfel nieruchomości, które służą jako zastaw

real estate bond

list zastawny; obligacja zabezpieczona hipotekami na nieruchomości

mortgage bond/real estate bond/letter of hypothetication

lista usterek punch listlokal (mieszkalny lub użytkowy) własnościowy (hipoteczny) będący wydzieloną własnością (hipoteczną) i częścią zespołu mieszkań własnościowych posiadających wspólną administrację i regulamin/wspólnota mieszkaniowa

condo/condominium

lokalizacja locationlokata (kapitału) placementlokator; najemca tenant/renter/leaseholder/lesseelokatorskie prawo do lokalu spółdzielczego cooperative occupancy titleluka kapitałowa capital gapluksusowa nadbudówka na ostatnim piętrze budynku penthouselustro wody water tablemajątek estatemajątek wealthmajątek właściciela po spłaceniu wszystkich wierzytelnosci owner's equitymajętny wealthymakler giełdowy stock brokermaksymalna kwota kredytu maximum loan amountmaksymalna zmiana (w górę) stopy oprocentowania w ciągu 12 miesięcy przy kredycie o zmiennej stopie oprocentowania

annual cap

maksymalna zmiana stopy oprocentowania (w górę) w ciągu całego okresu, na jaki został udzielony kredyt

life-of-loan cap

maksymalna zmiana wielkości obsługi długu (w górę) w określonej jednostce czasu

payment cap

małe mieszkanie rozkładowe efficiency unit/efficieny apartmentmapa (katastralna) nieruchomości będącej przedmiotem opodatkowania

tax map

marża margin, spreadmarża, różnica stóp oprocentowania depozytów i kredytów spreadmetoda określenia wartości dla celów wyceny, w której uwzględnia się tylko koszt wybudowania takiej samej nieruchomości plus rynkowy koszt gruntu

cost approach

metoda szacunku dochodu (szczególnie dochodu z takich własności jak mieszkanie czynszowe), która przelicza przewidywane wpływy z własności na aktualną wartość rynkową

income approach

metoda wyceny w oparciu o dochody z najmu income approachmiejsce (nieruchomości); lokalizacja (działki) site cf. lotmiejsce stałego zamieszkania domicile/permanent residencemiesięczna płaca brutto gross monthly wagesmiesięczna spłata kapitału i odsetek monthly repayment of principal and

interest

mieszkanie apartment/dwelling/flatmieszkanie dwupoziomowe maisonettemieszkanie komunalne communal apartmentmieszkanie nadbudowane nad poziom dachu roof-topmieszkanie początkowe starter housing/starter unitmieszkanie własnościowe zamieszkałe przez właściciela owner-occupied flatmieszkanie, jednostka mieszkalna dwelling, dwelling unitmieszkaniec (stały) resident/inhabitantminimalna kwota wkładu własnego minimum down paymentMinisterstwo Gospodarki Mieszkaniowej i Urbanistyki -- federalna agencja propagująca rozwój budownictwa mieszkaniowego w USA. HUD zarządza większością programów dotacji na budownictwo mieszkaniowe

Department of Housing and Urban Development (HUD)

mniejsza przebudowa/adaptacja alteration/adaptationmobilizacja funduszy, zasobów finansowych funds mobilizationmobilizowanie większej ilości kapitału poprzez wiązanie wkładów udziałowych z wielu źródeł

syndication

model szacowania nieruchomości valuation modelmodernizacja, renowacja; odnowienie; renovationmur graniczny, sąsiedzki, zbudowany wzdłuż linii oddzielającej dwie nieruchomości; właściciel każdej z tych przyległych nieruchomości ma prawo użytkowania muru i ponosi połowę kosztów jego budowy

party wall

nabycie acquisitionnabycie prawa własności przez "zasiedzenie" adverse possessionnabywca vendeenadbudowa additional storey, rooftop addition,

upward extensionnadpodaż (na rynku) excess nadwyżka surplusnadzór budowlany building inspectionnajemca, dzierżawca, użytkownik o najwyższej klasie wiarygodności

AAA (triple a) tenant/renter/leaseholder/lessee

największe na świecie stowarzyszenie pośredników handlu nieruchomościami

National Association of Realtors NAR

należna część do zapłacenia balance due/debit balance należności wątpliwe, dług nieściągalny bad debtnależności, opłaty duesnależności/zobowiązania okresów przyszłych accrualsnależyta staranność w wykonywaniu funkcji i zobowiązań due dilligencenarosłe/skumulowane odsetki accrued interest naruszenie (przepisu) violation/breachniejasność w dokumencie prawa własności cloud (on title)niepodzielna współwłasność nieruchomości w idealnych częściach (bez podziału na własność osobnych części nieruchomości)

undivided interest

niepokrywanie się zobowiązań finansowych i należności w czasie

maturity mismatch

nieprzemakalny waterproofniepubliczna emisja papierów wartościowych private placementnieruchomości porównywalne comparablesnieruchomość realty = real property, real estate nieruchomość "korzystająca" przy służebności, zob. nieruchomość świadcząca służebność

dominant estate cf. servient estate

nieruchomość "świadcząca" służebność servient estatenieruchomość generująca dochód income propertynieruchomość komunalna communal propertynieruchomość mieszkalna residential propertynieruchomość nie obciążona hipotecznie unencumbered property nieruchomość niezabudowana unimproved propertynieruchomość o charakterze wypoczynkowym hotelowo-schroniskowym

resort property/lodging property

nieruchomość o przeznaczeniu komercyjnym (usługowo-handlowym)

commercial property

nieruchomość o różnorakim przeznaczeniu (mieszkalnym i handlowym)

mixed-use property

nieruchomość położona nad brzegiem morza, oceanu, rzeki, jeziora

shorefront/waterfront property

nieruchomość położona nad wodą waterfront propertynieruchomość przejęta przez kredytodawcę (bank) w drodze egzekucji za długi

real estate owned (REO)

nieruchomość zurbanizowana, nieruchomość położona na obszarze miasta

urban/city property

niespłacona część zadłużenia outstanding balance niespłacone saldo kredytu unpaid balancenieużytki idle landnieważny; unieważniony; anulowany; bezskuteczny voidniewykonanie, niewłaściwe wywiązanie się z zobowiązania płatniczego

default

niewynajęty; niezagospodarowany vacantniezrealizowany zysk unrealized gainniskokondygnacyjny budynek wielorodzinny otoczony zielenią i placem parkingowym

garden building

nominalna stopa oprocentowania kredytu wymieniona w umowie kredytowej

nominal interest rate

normalne zużycie podczas eksploatacji budynku wear and tearnormy budowlane building codes/standardsnota o prolongowaniu ostatecznego terminu płatności extendible note/extendible maturity

notenotarialne przekazanie nieruchomości, nie obejmujące określenia charakteru praw do nieruchomości, ani gwarancji tytułu własności

quitclaim deed

notariusz notary publicnotowania listingsnowacja, odnowienie, umowa trójstronna, w której jedna ze stron zostaje zastąpiona przez inną, np. osoba kupująca dom

novation

obciążony hipotecznie przejmuje zobowiązania poprzedniego właściciela wobec kredytodawcyobciążenie finansowe własności encumbranceobciążenie podatkowe tax burden obciążenie tytułu własności wymogiem zachowania nieruchomości (gruntu) w mniej więcej naturalnym kształcie i formie ze względu na walory krajobrazowe

scenic easement

obciążony długiem hipotecznym mortgagedobciążyć grunt put lien on landobiekt użyteczności publicznej; przedsiębiorstwo użyteczności publicznej

public utility

objęcie w posiadanie przed załatwieniem wszystkich formalności

advance possession

obligacja bondobligacja skarbowa treasury bondobligacje dyskontowe discount bondsobligacje emitowane w imieniu emitenta przez instytucję pośredniczącą, która jednak nie bierze na siebie odpowiedzialności wynikającej z zobowiązań

conduit bonds

obligacje komunalne communal bonds/municipal bondsobligacje komunalne/obligacje miejskie municipal bondsobligacje państwowe government bondsobligacje przychodowe, spłacane z przychodów osiąganych z działalności inwestycji, która została zbudowana ze środków zebranych dzięki ich emisji

revenue bonds

obligacje zabezpieczone całością wpływów budżetowych gminy

general obligation bonds

obligacje zabezpieczone pierwszą hipoteką first mortgage bondobligacje zerokuponowe, obligacje, od których nie płaci się odsetek, ale które są sprzedawane z dużym dyskontem

zero coupon bond

obniżenie wartości spowodowane wiekiem i zużyciem nieruchomości

physical depreciation/deterioration

obniżka czynszu, będąca wynikiem zaistnienia nieprzewidzianego zdarzenia

rent abatement

obniżka podatku lub nawet jego eliminacja z uzasadnionych powodów

tax abatement

obrzeża miejskie; peryferia miasta; strefa podmiejska urban/city fringeobsługa długu (odsetki plus raty kapitałowe) debt service (ds)obsługa zadłużenia; okresowe spłaty/płatności - okresowa spłata kredytu, w którą są włączone: suma podstawowa kredytu, odsetki, ubezpieczenie hipoteczne i inne okresowe opłaty przewidziane umową o kredyt

debt service

obszar do ponownego zagospodarowania redevelopment areaobszar rolny agricultural areaobszar zurbanizowany urban areaocena "jakości" obligacji bond ratingocena wpływu na środowisko wymagana przy dużych projektach

Environmental Impact Study (EIS)

ocena, taksacja (podatkowa) property assessment/rating valuationochrona praw lokatora/dzierżawcy/najemcy tenure securityoczekiwana wartość/wartość szacunkowa expectated value/worthoczyszczalnia ścieków sewage treatment plant/facilityoczyszczanie ścieków sewage treatmentodbudowa/rewaloryzacja restorationodebranie prawa własności za zaległości podatkowe tax foreclosureodesłanie potencjalnego nabywcy do innego pośrednika referral feeodłożona spłata odsetek deferred interestodpady; marnotrawstwo wasteodpis od podstawy opodatkowania tax deductionodpowiedzialność wzięta na siebie przez trzecią stronę, która zgadza się na ponoszenie odpowiedzialności finansowej na wypadek, gdyby główna strona odpowiedzialna za spłatę należności nie wywiązała się z płatności w sposób przewidziany w umowie

contingent liability

odprowadzanie ścieków effluent odroczenie indulgence, forbearanceodroczenie, prolongata terminu, moratorium, okres karencji respite, grace periododsetki od odsetek interest on interestodsetki skapitalizowane capitalized interestodstąpienie, odsprzedanie komuś innemu prawa dzierżawy przez dzierżawcę

lease assignment cf. sublease

odstąpienie, przydzielenie prawa do płatności (z zobowiązań hipotecznych lub innych aktywów)

assignment of mortgage

odstąpienie/odsprzedanie komuś innemu wierzytelności wynikających z kredytu hipotecznego przez wierzyciela

mortgage assignment

odstąpienie/przydzielenie prawa do należności assignment of receivablesodszkodowanie za zakłócenie w posiadaniu (użytkowaniu) lokalu lub nieruchomości

disturbance compensation

odtworzenie tego samego obiektu reproduction, replacement odtworzenie tej samej funkcji nieruchomości replacement cf. reproduction odwołanie, uchylenie, unieważnienie rescission cf. annulment ograniczenia w akcie prawnym o przekazaniu własności; klauzula w akcie prawnym o przekazaniu własności ograniczająca użytkowanie przekazanej działki

deed restriction

ograniczenie interwencji państwa w sprawy gospodarcze deregulationograniczenie wzrostu stopy procentowej interest rate capogrzewanie osiedlowe district heatingokna: nieotwierane, przesuwane na bok, przesuwane do góry, skrzynkowe, uchylne do góry na zewnątrz, uchylne do dołu do wewnątrz, obrotowe, żaluzjowe

windows: fixed, sliding, single or double-hung, casement, awning, hopper, center-pivot, jalousie

okres czasu na spłacenie length of time for repayment okres eksploatacji economic lifeokres karencji grace periodokres na spłatę zaległych płatności redemption periodokres posiadania nieruchomości holding period

okres spłaty kredytu amortization termokres użyteczności nieruchomości w obecnym kształcie; okres eksploatacji

useful/service life

okres użytkowania, okres trwałości physical/useful lifeokres w którym nieruchomość jest oferowana do wynajęcia, aż do zapełnienia jej najemcami

lease-up period

okres zamrożenia, dotrzymania określonych warunków umowy (np. stopy oprocentowania kredytu lub wysokości czynszu)

lock-in period/closed period

operat szacunkowy, raport szacunkowy appraisal reportopis przeprowadzonych pomiarów geodezyjnych land survey descriptionopłata gwarancyjna (zwrotna) key money (returnable)opłata inkasa collection feeopłata pobierana przez gminę od inwestora za konieczność stworzenia odpowiednich usług komunalnych spowodowanych daną inwestycją

impact fees cf. exactions

opłata pobierana przez kredytodawców za rozpatrzenie wniosku

origination fee

opłata pobierana przez wierzyciela długu hipotecznego za pozwolenie na przejęcie przez nowego właściciela nieruchomości ciążącego na niej obciążenia hipotecznego na niezmienionych warunkach

assumption fee

opłata za gotowość stand-by feeopłata za kredyt loan feeopłata za promesę commitment feeopłata za przeniesienie prawa własności conveyance duty opłata za spóźnioną spłatę/opłata za zwłokę late chargeopłaty adjacenckie, opłaty za doprowadzenie gazu, zbudowanie drogi itd.

betterment fee/tax/levy

opłaty eksploatacyjne maintenance feeopłaty lub roboty wymagane od inwestora przez czynniki lokalne przy uzgadnianiu zezwoleń dla zbudowania obiektów użyteczności publicznej

exactions

opodatkowanie taxation/ratingorgan kontroli skarbowej/policja skarbowa Internal Revenue Service (IRS)orzeczenie sądowe o niedoborze, wydawane, gdy sprzedaż zastawionej nieruchomości nie pokrywa w pełni zobowiązań kredytobiorcy

deficiency judgment

osada, osadnictwo, osiedle settlementosoba przyjmująca zlecenie sprzedaży, pośrednik, agent listeeosoba sprzedająca akcje, udziały w jednostkach gospodarczych

syndicator

osoba, która zgłosiła zastrzeżenie caveatorosoba, wobec której zgłoszono zastrzeżenie caveateeoszacowana wartość pomniejszona o wartość księgową appraisal surplusoszacowanie na podstawie porównywania sprzedaży analogicznych nieruchomości

sales comparison approach

oszczędności savingsoszczędności umowne contractual savingsoszczędnościowe kasy budowlane (S&L głównie w USA, Building Societies głównie w Wlk. Brytanii)

building society/savings and loan associations (S&L)

oświadczenie właściciela wobec kupującego, że zobowiązania zastawne obciążające nieruchomość zostaną wykupione

offset statement

otoczenie/środowisko inflacyjne inflationary environmentpapier wartościowy na okaziciela bearer instrumentpapiery wartościowe zabezpieczone hipotecznie mortgage backed securities (MBS)parcela gruntu będąca przedmiotem prawa własności parcelparcele uzbrojone sites and services park przemysłowy, uporządkowana strefa przemysłowa, w której przedsiębiorstwa dzierżawią lub nabywają na własność przestrzeń pod własne inwestycje

industrial park

parkowanie na ulicy on-street parking parkowanie poza ulicą (na miejscach wyznaczonych) off-street parkingparter ground floorpasaż lub promenada (np. pasaż handlowy) mall (e.g. shopping mall)pełne koszty kredytu all-in-costpełne naliczone odsetki full accrued interest pełnomocnictwo power of attorney/plenipotencepełnomocnik, adwokat, prawnik, radca prawny attorney/solicitor/lawyer/legal counselpełnomocnik, osoba reprezentująca inna osobę lub dokument uprawniający daną osobę do reprezentowania wystawcy dokumentu

proxy

pierwotny rynek kredytów hipotecznych; ta część rynku kredytowego, która tworzy kredyty hipoteczne, tj. banki, towarzystwa oszczędnościowe, pośrednicy; kredyty te mogą być następnie sprzedawane na rynku wtórnym

primary mortgage market

pierwsza hipoteka first mortgagepierwszeństwo do podjęcia zabezpieczonego wkładu w odbiorze wierzytelności

first priority security interest in...

pierwszorzędna lokalizacja prime locationpierwszy (główny) kredyt hipoteczny, zastaw hipoteczny z pierwszeństwem odbioru wierzytelności przez kredytobiorcę

first mortgage

pisemna umowa kupna/sprzedaży nieruchomości agreement of sale/contract for deed/land contract

pisemne zawiadomienie o skorzystaniu z prawa zastawupisemne zawiadomienie o wypowiedzeniu najmu notice of quitpisemny dokument writpiwnica basementplac budowy building site/building

ground/construction siteplan działki opisujący uzbrojenie i usytuowanie poszczególnych budowli na jej terenie

site plan

plan inwestycyjny, zwykle długoletni capital investment plan/programplan lub mapa konkretnego obszaru plat

plan ogólny (zagospodarowania przestrzennego) master/comprehensive plan//city/land use plan

plan przepływu środków pieniężnych cash flow analysisplan rzeczowo-finansowy, harmonogram budowy construction scheduleplan szczegółowy określonego obszaru zoning plan cf. master planplan szczegółowy, zezwalający na zlokalizowanie budynku na samej granicy działki bez wymaganej odległości od jej krawędzi

zero lot line zoning cf. setback

plan zagospodarowania city plan/master planplan zagospodarowania gruntów/terenów land use planplan, program harmonogram zarządzania nieruchomością property management plan planowanie inwestycyjne capital budgetingplanowanie urbanistyczne town planningplanowanie/gospodarka przestrzenna physical/spatial planningpłatność stała constant paymentpłynność finansowa liquiditypłynność płatnicza cash flow liquiditypobór podatku tax collectionpodatek tax/levypodatek (dochodowy) od osób fizycznych individual (income) taxpodatek (dochodowy) od osób prawnych corporate (income) tax cf. individual

(income) tax podatek dochodowy income taxpodatek od nieruchomości property (real estate) tax cf. ad valorem

taxpodatek pogłówny obliczny na podstawie liczby osób mieszkających w nieruchomości, a nie wartości nieruchomości

poll/capitation tax cf. ad valorem property tax

podatek, którego podstawę opodatkowania stanowi wartość nieruchomości

ad valorem (property) tax

podatnik taxpayerpodaż supplypodlegający ocenie, klasyfikacji, opodatkowaniu rateablepodlegający odliczeniom od podstawy opodatkowania tax deductiblepodnajem; poddzierżawa sublease, subletpodstawa rynku market basepodstawiony nabywca dummy buyer/purchaser, straw manpodstawowa dzierżawa będąca podstawą do poddzierżaw master lease podstawowa stopa procentowa prime ratepodstawowe miejsce zamieszkania principal residencepodwykonawca subcontractor, "sub" cf. general

contractorpodział działki w drodze postępowania sądowego partitionpodział kosztów cost allocationpodział; parcelacja terenów budowlanych; osiedle domków subdivisionpolityka czynszowa rent policy

polityka kredytowa, regulamin udzielania kredytów loan policy polityka podatkowa tax policyponowna wycena nieruchomości revaluation/reappraisalponowne użytkowanie po adaptacji do innej funkcji adaptive reusepoprawa warunków/jakości upgrading popyt na mieszkania housing demandporęczenie suretyporęczyciel guarantorporęczyciel emisji, gwarant obligacji, firma emisyjna bond underwriterporozumienie między kredytodawcą a inwestorem, który nie jest w stanie spełnić warunków uzgodnionych w umowie kredytowej

workout/loan workout

portfel kredytów loan portfolioportfel kredytów hipotecznych mortgage portfolioportfel wierzytelności w postaci kredytów hipotecznych mortgage poolporzucenie nieruchomości przez właściciela/użytkownika abandonmentposiadacz holderpostawić kredyt w stan natychmiastowej wymagalności call a loanpostępowanie arbitrażowe arbitration proceedingspostępowanie sądowe legal actionpostępowanie ugodowe/postępowanie rozjemcze conciliation proceedings postępowanie układowe settlement proceedings postępowanie windykacyjne recovery proceedings pośrednictwo brokeragepośrednictwo w obrocie nieruchomościami real estate brokeragepośrednik finansowy financial intermediarypośrednik finansowy specjalizujący się w akwizycji kredytów hipotecznych dla nabywców nowo zbudowanych nieruchomości lub dla inwestorów

mortgage broker

pośrednik handlu nieruchomościami real estate agent/broker/realtorpośrednik nieruchomości, nazwa zastrzeżona dla agentów i pośredników nieruchomości zrzeszonych w NRA

realtor

pośrednik reprezentujący kupującego buyer's brokerpośrednik reprezentujący obie strony (za ich wzajemną zgodą) dual brokerpośrednik reprezentujący sprzedającego seller's brokerpotencjalna wartość, zakładająca zagospodarowanie nieruchomości w celu najlepszego jej wykorzystania

potential use/development value/worth

potencjalny nabywca spełniający wymogi sprzedającego qualified buyer/purchaserpotencjalny nabywca/sprzedawca prospective buyer/sellerpowiernik fiduciarypowiernik, mąż zaufania, syndyk, kurator trustee/fiduciary/guardian/custodianpowierzchnia brutto gross areapowierzchnia całkowita total areapowierzchnia mieszkaniowa living areapowierzchnia piętra/kondygnacji floor areapowierzchnia użytkowa usable area

powierzchnie wspólne używane przez wszystkich mieszkańców, np. klatki schodowe, windy, korytarze

common areas

powództwo cywilne civil actionpowództwo o przyznanie nieograniczonego tytułu własności quiet title actionpowtarzający się corocznie yearlypoza działką, na zewnątrz off-sitepoziom życia standard of livingpozwolenie na budowę building permitpożyczka rozwojowa (na ulepszenie/rozwój terenu) development loanpożyczka tymczasowa/finansowanie tymczasowe interim loan/interim financingpożyczka zryczałtowana z niejasnym źródłem płatności bullet loan pożytek; użyteczność utilityprace wykończeniowe według życzeń najemcy (wg specyfikacji użytkownika)

build-out

pracujący; funkcjonujący; działający working/functioningprawa do kopalin mineral rightsprawa do przestrzeni podziemnej, zwykle dotyczy minerałów lub korytarzy komunikacyjnych

subsurface rights cf. air rights

prawa lokatorskie tenancy rights prawa własności property rightsprawo budowlane building codeprawo do nieruchomości bez określonej granicy czasowej (bezwzględne prawo własności lub prawo do własności dożywotniej); dzierżawa nie ma tego charakteru, ponieważ jest zawierana na określony okres czasu)

freehold

prawo do przestrzeni powietrznej aviation right prawo do wynajmu leaseholdprawo dostępu do nieruchomości access rightprawo korzystania z wody dużych zbiorników wodnych, morza, oceanu

littoral rights cf. riparian rights

prawo korzystania z wody znajdującej sie na terenie działki, pod ziemią lub przylegającej do działki, np. w postaci rzeki lub jeziora

riparian rights cf. littoral rights

prawo kredytodawcy do przejęcia nie tylko zabezpieczenia kredytu, ale także innych składników majątkowych koniecznych na pokrycie niespłaconego kapitału

recourse

prawo pierwokupu right of first refusal/right of pre-emption

prawo przejazdu right of wayprawo użytkowania right of user, occupancy rightprawo użytkowania cudzej własności; prawo użytkowania wieczystego

usufruct rights

prawo własności do nieruchomości będącej przedmiotem dzierżawy/wynajęcia; prawo jest zbywalne, a przez to może mieć wartość i być przedmiotem wyceny

leased fee

prawo własności do przestrzeni nad powierzchnią mieszkalną, w mieszkaniu lub domu, co uniemożliwia wybudowanie

air right

wysokiego domu na powierzchni zajętej przez niski dom, np. "Pan Am Building is built on air rights of the Grand Central Station"prawo własności, własność ownershipprawo wywłaszczenia pod cele użyteczności publicznej eminent domainpreliminarz budżetowy pro forma statement/pro forma budgetprezes banku centralnego governorprocedura przetargowa bidding procedureprocedura rozliczenia kredytu settlement procedureprocent absorpcji absorption rate procent składany compound interestproces gromadzenia rezerw gruntowych, głównie przez gminę land bankingproces inwestycyjny odnoszący się do uzdatniania i uzbrajania gruntów oraz dalszego ich zabudowywania

development process

proces obliczania wartości aktualnej od przyszłej sumy przez jej pomniejszenie według formuły procentu składanego

discounting

proces obliczania wartości przyszłej od początkowej sumy, rosnącej według formuły procentu składanego

compounding

prognoza/przewidywanie prediction/projectionprognozowana wartość nieruchomości pod koniec kalkulowanego okresu inwestycyjnego lub okresu umowy dzierżawnej

residual value/worth

programy realizowane wspólnie przez GNMA (Government National Mortgage Association) i FNMA (Federal National Mortgage Association) mające na celu udzielanie nisko oprocentowanych kredytów mieszkaniowych

tandem plan

promesa commitment/letter of commitmentproporcja wolnych lokali w budynku; stopień pustostanu vacancy rate/factor cf. occupancy rate prospekt prospectusproste odsetki, wyłącznie odsetki od kapitału simple interestprowizja dla pośrednika broker's commission/brokerage feeprywatyzacja funduszu mieszkaniowego housing privatizationprzechowywanie custody (of documents)przedawnienie statute of limitationsprzedłużenie okresu karencji grace respiteprzedmieście; osiedle podmiejskie suburbprzedsiębiorca zajmujący się tworzeniem grup inwestycyjnych/syndykatów do inwestowania w nieruchomości

real estate syndicator/packager

przedsiębiorca, którego zyski pochodzą z uzdatniania i uzbrajania gruntów oraz dalszego ich zabudowywania, inwestor budowlany

developer

przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, głównie media (prąd, gaz, woda); służby komunalne

utilities/services (public utilities/services)

przedsiębiorstwo przemysłowe, spółka akcyjna, osoba prawna, korporacja, towarzystwo

corp/corporation

przedsiębiorstwo zajmujące się inwestowaniem w real estate company

nieruchomości przedsięwzięcie/transakcja sfinansowane bez pomocy pożyczonego kapitału

unleveraged project

przedsprzedaż pre-saleprzedstawiciel nadzoru budowlanego building inspectorprzegląd; badanie; inspekcja; badania powierzchniowe, określenie granic działki

survey cf. land survey

przejęcie nieruchomości przez wierzyciela na skutek niewypłacalności dłużnika, który zabezpieczył dług nieruchomością, sekwestr

foreclosure

przejściowa, krótkoterminowa pożyczka pod zastaw istniejącego domu pożyczkobiorcy, która jest wykorzystana na kupno/budowę nowego domu do czasu, gdy obecny dom zostanie sprzedany; ew. pożyczka przeznaczona na spłatę starych długów

bridge loan

przekazanie obsługi (pożyczki lub kredytu) assignment of servicing przekroczenie kosztów cost overrunprzekroczenie terminu płatności; przeterminowana płatność, ale w ramach dozwolonego ulgowego (przedłużonego) terminu, zanim niewywiązanie się z zobowiązań płatniczych jest ogłoszone

delinquency

przekroczyć, naruszyć, nadużyć (prawa); przekroczyć, naruszyć granice posiadłości, wkroczyć na cudzy grunt

trespass

przekwalifikowanie funkcji zagospodarowania przestrzennego rezoningprzeniesienie prawa, umowy, roszczenia na rzecz innej osoby; cesja; odstąpienie (np. dzierżawy, wierzytelności, należności itd.

assignment

przenieść prawa convey rightsprzepadek mienia forfeitureprzepierzenie curtain wallprzepisy dotyczące zagospodarowania przestrzennego zoning regulationsprzepływ strumieni pieniężnych po naliczeniu podatków i ulg ATCF - Cash Flow After Tax przepływ strumieni pieniężnych przed opodatkowaniem BTCF - Cash Flow Before Taxprzerzucanie części kosztów bezpośrednio na użytkownika (lokatora)

pass-through

przestrzenny spatial przestrzeń; pomieszczenie; lokal; powierzchnia spaceprzetarg, oferta, gotowość nabycia bidprzetarg, procedura przetargowa competitive bidding procedureprzetarg; oferta przetargowa tenderprzewłaszczenie nieruchomości alienation of propertyprzy kredycie hipotecznym: automatyczne wygaśnięcie obciążenia hipotecznego przy spłacie ostatniej raty kredytu

defeasance

przy kredycie hipotecznym: klauzula określająca warunki, po ktorych spełnieniu wykreślone zostaje obciążenie w hipotece

release clause

przy wycenie wartości: korygowanie istotnych różnic między przedmiotami wyceny a obiektami porównawczymi

adjustment

przychód revenue

przydział mieszkań housing allocationprzyjęcie na siebie obowiązków kontraktowych od kogoś innego

assumption

przylegać abut/adjoinprzyłącze hook-upprzyrost wartości na skutek doinwestowania nieruchomości contributory value/worthprzyspieszenie pełnych płatności zgodnie z klauzulą w umowie hipotecznej

acceleration

przyspieszona amortyzacja accelerated cost recoverypubliczna emisja papierów wartościowych public placement publiczna oferta subskrypcyjna public offeringpubliczne ulokowanie pożyczki public floatationpula pipelinepunkt orientacyjny w terenie, obiekt wyróżniający sie w terenie, niepowtarzalny, np. pomnik, drzewo, droga itd.

landmark

punkt równowagi: wysokość dochodu czynszowego lub poziomu wynajęcia lokali potrzebna do pokrycia kosztów eksploatacji i obsługi długu ciążącego na nieruchomości

break-even point

punkty dyskontowe discount pointspunkty procentowe (100 punktów = 100%), zob. punkty bazowe (100 punktów bazowych = 1%)

percentage points cf. basis points

pustostan; nie wynajęte lokale vacancyrachunek rezerwy obowiązkowej mandatory reserves accountrachunki imienne inscribed banking accountsRada Stanowych Organizacji Mieszkaniowych -- organizacja zrzeszająca stanowe agencje budownictwa mieszkaniowego i uzbrojenia terenu

Council of State Housing Agencies (CSHA)

raport o zdolności kredytowej credit report rata (przy spłatach zakupu na raty), płatność, spłata installmentrealna stopa oprocentowania uwzględniająca efekty inflacji real interest raterefakturowanie reinvoicingreferencje kredytowe credit referencesregeneracja/rewitalizacja obszarów miejskich urban/city renewal/rejuvenationregresywność - system subsydiowania proporcjonalny do wydatków mieszkaniowych, a więc faworyzujący zamożniejszych

regresivity

regulamin, przepisy wykonawcze bylaws/regulationsregulowanie zobowiązań na bieżąco, ze środków bieżących, z budżetu operacyjnego

pay-as-you-go

rejestr publiczny zawierajacy mapy gruntów, pokazujący podział terenu na ulice, kwartały i działki i podający wielkość poszczególnych działek

plat book

rejestr zastawów pledge registryrejestracja tytułu/system Torrensa (system uznawany w niektórych obszarach administracyjnych, gdzie tytuł własności jest rejestrowany, przedstawiany w formie zaświadczenia o rejestracji, zwanego zaświadczeniem

title registration (Torrens System)

Torrensa)rekultywacja terenów land reclamationremont kapitalny capital repairsremont kapitalny, odnowa; rewitalizacja; renowacja rehabilitationrenoma, prestiż, wartość niematerialna goodwill/intangible value/worthrenta roczna, płatność roczna annuityreprezentowanie dwóch zleceniodawców - działanie nielegalne w USA, chyba, że za wiedzą i zgodą obydwu stron

dual agency

reprywatyzacja property restitution, reprivatisation rewident księgowy i gospodarczy auditorrewitalizacja obszarów miejskich revitalizationrezerwa (fundusz) na nieplanowane wydatki contingency fund (reserve)rezerwa (fundusz) na nieprzewidziane koszty utrzymania maintenence reserve (fund)rezerwa na lokale nie wynajęte vacancy allowancerezerwa niemonetarna na wypadek nieściągalności kredytu loan loss provisionrezerwa, potrącenie, subwencja, ulga, odpis allowancerękojmia, gwarancja, poręczenie warrantyroboty budowlano-montażowe construction and erection workroczna stopa oprocentowania annual percentage rate (APR) roszczenie claimroszczenie nieuzasadnione groundless/unfounded claimroszczenie prawnie uzasadnione legal claimroszczenie uprzywilejowane (w wysokim stopniu możliwe do zaspokojenia)

senior claim

roszczenie uzasadnione founded claim roszczenie w stosunku do hipoteki mortgage claimroszczenie wzajemne counter claim roszczenie zaskarżalne enforceable claimrozbudowa extension, redevelopmentrozbudowa outward extensionrozliczać się z pieniędzy account for moneyrozplanowanie kondygnacji floor planrozplanowanie; rozmieszczenie, rozkład lokalu layoutrozpoczęte budowy mieszkaniowe housing startsrozporządzenie sądu o wprowadzenie kogoś w stan posiadania majątku

writ of possession

rozwiązanie architektoniczne, pozwalające na ustawienie domów w podkowę wzdłuż/wewnątrz osiedlowej uliczki mającej połączenie z drogą dojazdową

cul-de-sac

rozwój zrównoważony sustainable development różnica między kosztem pozyskania kapitału (tzn. oprocentowaniem depozytów i lokat) a stopą oprocentowania kredytów

interest spread

różnorodne wykorzystanie nieruchomości przewidujące więcej niż jedną funkcję np. mieszkania, biura, usługi itp.

mixed use development

ruchomość, własność osobista chattel

ryczałt, kwota ryczałtowa lump sumrynek kapitałowy capital market rynek kapitałowy stock marketrynek kredytowy credit marketrynek o przewadze kupujących (popytu); rynek sprzedajacego seller's marketrynek o przewadze sprzedających (podaży); rynek kupującego buyer's marketryzyko riskryzyko kredytowe credit riskryzyko systemowe, ryzyko łańcuchowej reakcji bankrutowej systemic riskryzyko zaprzestania spłaty kredytu default (credit) riskryzyko związane z załamaniem się rynku dzierżaw, a przez to z utratą dochodu z czynszów (w obrocie nieruchomościami)

liquidity risk

rzeczoznawca valuatorrzeczoznawca majątkowy appraiser, valuerrzeczoznawca majątkowy; biegły w szacowaniu nieruchomości; rzeczoznawca nieruchomości

valuer/valuator/appraiser/general surveyor

saldo długu pozostałe na końcu jego terminu, ostatnia rata pozostała do spłaty długu

balance on maturity

saldo do uregulowania balance duesaldo kredytu loan balancesaldo odsetek balance of interestsaldo początkowe original balancesamowystarczalność sustainabilitysąd polubowny arbitration courtsąsiedztwo, osiedle, enklawa, otoczenie, dzielnica neighbourhoodscalanie gruntów land assembly/assemblagescalanie gruntów plottagesektor budownictwa czynszowego rental sectorsektor mieszkaniowy housingsekwencja właścicieli danej nieruchomości aż do pierwszej rejestracji lub nadania ziemi

chain of title (of ownership)

serwitut na nieruchomości (prawo drogi, korytarz itp.) na rzecz prowadzenia mediów

utility easement

sfinalizowanie umowy, dopełnienie transakcji closingsiła przebicia bargaining powerskładniki majątkowe podlegające umorzeniu wasting assetsskonsolidowanie, zjednoczenie, umocnienie consolidationskupiać (o holdingu lub spółce) consolidatesłaby rynek weak marketsłużebność dotycząca dostępu, użytkowania, widoku itd. easementspadkobranie na rzecz skarbu państwa po zgonie osoby, która nie pozostawiła potomstwa ani testamentu

escheat

specjalista od kosztorysowania robót budowlanych quantity surveyorspłacić; zwolnić ze zobowiązań release/dischargespłata jednorazowa, plan spłat, w którym spłaty są poniżej kosztów amortyzacji i gdzie należna różnica (saldo)

balloon payment

regulowana jest jednorazowo przy końcu terminu kredytuspłata kapitału repayment of principalspłata należności repaymentspodziewany zysk (dochód, zwrot) expected returnsporządzanie kosztorysu costing techniquesposób mierzenia różnicy między przychodem i rozchodem bankowym zgodnie z ich terminami płatności

gap management

spółdzielcze prawo do lokalu proprietary coop leasespółdzielczość, spółdzielczy cooperative spółdzielnia co-operative/co-opspółdzielnia mieszkaniowa housing cooperativespółka akcyjna joint stock company (skrót Inc.)spółka cywilna partnershipspółka finansowa finance companyspółka z ograniczoną odpowiedzialnością limited partnershipsprawiedliwe zadośćuczynienie just compensationsprawozdanie z badania stanu prawnego nieruchomości title (of ownership) reportsprzedający seller/vendorsprzedawca zatrudniony w biurze pośrednictwa (np. w obrocie nieruchomościami)

salesperson/sales agent cf. broker

sprzedaż gruntu z jednoczesnym wynajmem, w wyniku czego poprzedni właściciel staje się najemcą

land sale-leaseback

sprzedaż nieruchomości odebranej za zaległości podatkowe tax salesprzedaż nieruchomości, a następnie ponowne jej wydzierżawienie na określony czas; może również istnieć opcja ponownego odkupienia nieruchomości przez sprzedającego (buyback)

sale-leaseback/buyback

sprzedaż ratalna installment salesprzedaż warunkowa, umowa, zgodnie z którą tytuł własności zostanie przekazany, kiedy wszystkie płatności zostaną zrealizowane

conditional sale

sprzedaż zadłużonej nieruchomości przez sąd judicial sale/foreclosure/proper indemnity

sprzedaż, wyprzedaż salestałe miejsce zamieszkania, siedziba stała permanent residence/domicilestałe zobowiązania on-going obligationsstan "pod klucz"/budowa "pod klucz" turn-key construction/building/projectstan surowy unfinished building, shell constructionstan zadłużenia outstanding debtstan zero ground levelstandardowy kredyt hipoteczny (nie gwarantowany przez instytucje rządowe)

conventional mortgage

statutowe umorzenie, spłata, odzyskanie; prawo, które pozwala, aby kredytobiorca, któremu odebrano nieruchomość za niespłacone długi odzyskał ją pod warunkiem spłaty wszystkich zobowiązań w określonym czasie

statutory redemption

stawka kombinowana, stosowana zwykle w przypadku blended rate

kredytów refinansowych, tzn. wyższa niż stopa oprocentowania starego zadłużenia, a niższa niż oprocentowanie nowych kredytówstawka podatkowa tax ratestopa dyskontowa stosowana przy aktualizacji wartości przyszłej

discount rate

stopa kredytu redyskontowego rediscount interest ratestopa oprocentowania dla kredytobiorców o najniższym ryzyku

base lending rate/prime rate

stopa oprocentowania kredytów udzielanych najbardziej wiarygodnej grupie kredytobiorców (o najniższej grupie ryzyka)

prime interest rate/base lending rate

stopa oprocentowania kredytu stosowana przy refinansowaniu istniejącego kredytu nowym kredytem; wysokość tej stopy mieści się między wysokością stóp oprocentowania nowego i starego kredytu

blended interest rate

stopa procentowa kretytów międzybankowych w bankach londyńskich

London Interbank Offered Rate (LIBOR)

stopa raty kapitałowej przy spłacie długu amortization ratestopa wzrostu wartości appreciation ratestopa zwrotu rate of returnstopa zwrotu na własnym kapitale, zakładająca również przyrost wartości (poza bieżącymi dochodami)

yield (on equity)

stopień chłonności rynku w jednostce czasu market absorption ratestopień nasycenia rynku market saturation rate stopień opanowania rynku, udział w rynku market penetration ratestopień pokrycia długu przez dochód z nieruchomości; dochód z nieruchomości podzielony przez wielkość obsługi długu

debt coverage ratio (DCR)

stopień ryzyka degree of riskstosunek kontraktowy contractual relationshipstosunek sumy kredytu do wartości nieruchomości, która ją zabezpiecza (górną granicę tego wskaźnika ustala kredytodawca)

loan-to-value ratio (LTV ratio)

stowarzyszenie lokalnych pośredników i sprzedawców nieruchomości

real estate board

stowarzyszenie właścicieli (np. kondominium) homeowners' associationstowarzyszenie właścicieli wspólnot mieszkaniowych condominium owners' associationstrefa; zona zonestrefowanie w/g dozwolonych funkcji zagospodarowania przestrzennego z dużym stopniem szczegółowości

zoning/land use zoning

streszczenie informacji o konkretnej nieruchomości wymagane przez inwestorów, urbanistów, administratorów, finansistów itp.

property brief

strych atticstudnia wellsubsydiowanie pośrednie indirect subsidiessubwencja/dotacja subsidy

suma obciążeń hipotecznych outstanding mortgage balancesuma odszkodowań z tytułu wywłaszczenia nieruchomości condemnation/expropriation paymentsuma odszkodowań, kompensata compensation/indemnification paymentsyndyk receiversystem finansowania budownictwa mieszkaniowego housing finance systemSystem Kredytów Rolniczych Farm Credit System (FCS)system oszczędności i kredytów kontraktowych contractual savings system system oszczędności mieszkaniowych housing-savings schemeszacowanie nieruchomości przy pomocy technik komputerowych

computer assisted appraisal value (CAV)

szacowanie nieruchomości, m.in. szacowanie wartości rynkowej

valuation cf. appraisal

szacowanie wartości nieruchomości appraisal/valuationszacowanie wartości nieruchomości jako zabezpieczenia kredytu

lending/mortgage appraisal

szacowanie wartości nieruchomości przy założeniu, że nieruchomość będzie oferowana na rynku z niekonwencjonalnym pakietem finansowym, co wymaga przeliczenia na konwencjnalne warunki finansowania

cash equivalent appraisal/cash to first mortgage appraisal

szczegółowa metoda opisu działki metes and boundsściana wallściana nośna bearing wallścianka działowa partition wallścieki sewage/wastewater/sewerageścisłe centrum miasta downtown/central business district

(CBD)/inner city/city coreścisłe, handlowe centrum miasta Central Business District

(CBD)/downtown/inner city/city coreśredni ważony okres zapadalności obligacji lub kredytów hipotecznych

weighted average maturity (WAM)

średnia ważona weighted averageśrednie ważone oprocentowanie obligacji lub kredytów hipotecznych

weighted average coupon (WAC)

środki (z kredytu), wpływy z jakiejś działalności, zwykle o charakterze biernym, np. z dzierżawy, obligacji, kredytów, najmu, sprzedaży itp.

proceeds

środki finansowe financial meansśrodki z kredytu proceeds of a loanśruba podatkowa oppressive taxationświadectwo udziałowe participation certificate (PC)świadome niezrobienie lub zrobienie czegoś bez formalnego naruszenia przepisów, ale nie całkiem w porządku w kategoriach moralnych

avoision (avoidance + evasion)

tabela korygująca adjustment gridtabela spłaty długu pokazująca sukcesywne wielkości odsetek, rat kapitałowych oraz salda zadłużenia

amortization schedule

tani dom na kółkach, łatwy do transportu mobile home

tańsze mieszkania/domy nabywane przez rodziny wchodzące na rynek mieszkaniowy i nie posiadające jeszcze zgromadzonego kapitału

first-time/starter housing

technika taniego wykupu nieruchomości poprzez wprowadzenie przez inwestora do kwartału ludności z mniej atrakcyjnych grup społecznych lub mniejszości etnicznych, działanie nielegalne, o charakterze dyskryminacyjnym

block busting

tempo budowy completion ratetempo, w jakim nowo powstałe nieruchomości i lokale oferowane na rynku są sprzedawane lub wynajmowane

absorption/capture rate

ten, który nabywa (kupuje) dane prawo (np. dzierżawę, wierzytelność)

assignee

ten, który przekazuje, ceduje dane prawo (np. dzierżawę, wierzytelność) na inną osobę

assignor

teoretyczna/dostateczna wartość rynkowa fair market valueteren uzbrojony serviced landteren zabudowany built-up areateren zabudowany/zagospodarowany/uzbrojony developed landtereny publiczne public landtereny uprawne tillable landtereny zadrzewione timberlandterminarz, plan konserwacji, program eksploatacji nieruchomości

maintenance schedule

testament willtestator; sporządzający testament testatortowarzystwo budowlane building societyTowarzystwo Budownictwa Społecznego (TBS) Social Housing Association transakcje rynkowe market based transactionstransza tranche, drawtransza kredytu draw/loantransza, wypłata, rozchód, wydatek disbursementtrust inwestycyjny o nieograniczonej wysokości emisji; towarzystwo wspólnych lokat; instytucja lokacyjna

unit trust

trwałość durabilitytryb prowadzenia kartotek file maintenancetryb przyznawania kredytu loan underwritingtymczasowe wstrzymanie określonych czynności moratorium tytuł (łatwo) zbywalny, tytuł własności bez żadnych zobowiązań

good title

tytuł własności title (of ownership)tytuł własności bez żadnych obciążeń hipotecznych free and clear title (of ownership)tytuł własności mogący być przedmiotem obrotu rynkowego; zbywalny tytuł własności (do nieruchomości)

marketable/merchantable/tradeable title (of ownership)

tytuł własności z obciążeniami utrudniającymi jego zbywalność na rynku

clouded title (of ownership) cf. clouded/unclear ~

ubezpieczenie hipoteki mortgage insuranceubezpieczenie majątkowe property insurance

ubezpieczenie nieruchomości od szkód materialnych casulty insuranceubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej liability/third party/indemnity insuranceubezpieczenie od ryzyka/niebezpieczeństw hazard insuranceubezpieczenie tytułu własności przez wyspecjalizowaną firmę, która bierze na siebie wypłacenie odszkodowania w przypadku niezawinionej utraty tytułu (np. w wyniku nieujawnionych obciążeń)

title insurance

uchylenie się, zrzeczenie się waiveruciążliwość, taki sposób użytkowania nieruchomości, który nie da się pogodzić ze sposobem użytkowania nieruchomości przyległych

nuisance

udział w rynku market share/share in the market udziały w pulach hipotek sprzedawane przez banki hipoteczne inwestorom; miesięczne spłaty hipotek są dzielone w/g ilości udziałów; często gwarantowane przez agencje rządowe (Ginnie Mae)

pass-through securities

udzielanie kredytu zabezpieczonego hipotecznie mortgage lendingujawnić discloseujemna rzeczywista stopa zwrotu negative real rates of return umorzenie (księgowe) części wartości księgowej write-downumowa "na termin", umowa na sprzedanie/wykupienie kredytu o określonym czasie obowiązywania

forward commitment

umowa (notarialna) przenosząca własność deed of conveyanceumowa generalna, umowa ramowa master agreement umowa końcowa final agreementumowa leasingowa przewidująca przeniesienie prawa własności nieruchomości przez użytkownika po spłaceniu określonej sumy rozłożonej w czasie trwania dzierżawy

lease purchase contract

umowa między właścicielem a nowym użytkownikiem, na mocy której właściciel zgadza się przejąć dzierżawę użytkownika gdzie indziej w zamian za zawarcie umowy z właścicielem na dzierżawę jego lokali

back-to-back lease

umowa najmu tenancy agreement/leaseumowa najmu, na mocy której dzierżawca płaci wszystkie opłaty

net lease

umowa o akt prawny dotyczący przekazania własności, gdy tytuł własności jest dostarczany po spłaceniu należności

contract for deed

umowa o kredyt; umowa kredytowa credit contractumowa o najem rent agreement cf. lease agreement umowa o zarządzaniu nieruchomością miedzy właścicielem a firmą zarządzającą, w kórej określone są: okres trwania, zakres obowiązków, kompetencje zarządcy itp.

property management agreement

umowa przedwstępna, zadatek będący zaliczką na rzecz przyszłego świadczenia lub wręczony na znak zawarcia umowy

binder

umowa ratalnej sprzedaży ziemi, na mocy której nabywca wchodzi w użytkowanie ziemi, a tytuł jest mu przekazywany dopiero po zapłaceniu określonej części ceny

land contract/contract for deed/installment land contract

umowa sprzedaży contract of saleumowa warunkowa conditional commitmentumowa z właścicielem zezwalająca najemcy na użytkowanie nieruchomości; umowa najmu/dzierżawy

lease agreement

umowne opłaty ponoszone przez kredytobiorcę za przedwczesne spłacenie salda długu, co zmusza kredytodawcę do ulokowania pieniędzy na równie korzystnych warunkach

prepayment penalty

umowne prawo kredytobiorcy do przedwczesnej spłaty salda długu

prepayment privilege

upłynnić kurs wymiany float exchange rateuprawnienia nadawane publicznie zezwalające na wykonywanie danego zawodu

licence

urbanista urban/city plannerurbanista, planista przestrzenny land/urban planneruregulować, rozrachować (konto, rachunki z kimś) clear/settle/square accountsurządzenia, przeważnie infrastrukturalne, trwale związane z gruntem, ale poza granicami danej działki

off-site improvements

urzędnik zajmujący się prowadzeniem różnego typu rejestrów, m.in. urzędnik stanu cywilnego

registrar

usługi komunalne, wyposażenie w te usługi; udogodnienia socjalne; rachunki za usługi komunalne

utilities

ustalanie czynszów rent setting ustalenie lokalizacji inwestycji między inwestorem a miejskim wydziałem planowania i architektury

planning permission

ustalenie; uzgodnienie; rozstrzygnięcie; załatwienie; porozumienie; ugoda; układ (z wierzycielami); uregulowanie; zapłacenie; zapłata zobowiązania; akt uzgodnienia warunków, kredytowania, opłat i kosztów związanych z aktem kupna-sprzedaży nieruchomości

settlement/agreement

Ustawa o reinwestycji na cele społeczne -- ustawa federalna nakazująca bankom przemysłowym i bankom oszczędnościowym udzielanie kredytów dla tych grup społecznych, dla których zostały one stworzone, a szczególnie dla ludzi o niskich dochodach

Community Reinvestment Act (CRA)

ustawowy wpis zastawu do ksiąg własności z powodu niezapłaconych podatków

tax lien

usterka ukryta/wady ukryte latent defect/s cf. patent defectusterka widoczna patent defect cf. latent defectustępstwo, koncesja (ustępstwo cenowe) concessionusuwanie odpadów garbage/waste/refuse disposal/removal utrata wartości nieruchomości z uwagi na ekonomiczne i funkcjonalne zużycie niektórych lub wszystkich jej elementów (np. mała powierzchnia pomieszczeń, nienowoczesny system ogrzewania, złe nasłonecznienie, stare instalacje itd.)

obsolescence

utrzymanie (konserwacja) budynku i jego otoczenia w stanie użytkowym

maintenance/housekeeping

uzbrojenie, zagospodarowanie terenu land development/redevelopment

użyczenie lendingużytkowanie gruntów, zagospodarowanie terenu land useużytkowanie wieczyste usufructużytkowanie wieczyste ground/land/site leasehold/perpetual

usufractużytkownik occupier/userużytkownik userw domu, w budynku, zwiazany z działalnością w pomieszczeniach

indoor

w inwestowaniu w nieruchomości: finansowanie zwiększające rentowność kapitału własnego za pomocą kapitału pożyczonego pod warunkiem, że koszt kredytu jest niższy, niż stopa zwrotu na całym kapitale zaangażowanym w przedsięwzięcie (positive leverage)

leverage effect/trading on the equity/gearing effect

w kredycie hipotecznym: sukcesywna (ratalna) spłata kredytu amortization of a loanw kredycie o zmiennej stopie oprocentowania: górna granica zmian stopy oprocentowania w określonej jednostce czasu; pułap

cap

w księgowości: odpis; umorzenie całości wartości księgowej write-offw odniesieniu do budynków i budowli: murowany masonryw oszacowaniu nieruchomości: metoda pozostałościowa w podejściu dochodowym

land residual technique

w powiernictwie in escroww rachunku inwestycyjnym: wewnętrzna stopa zwrotu yield to maturity/internal rate of returnw szacowaniu nieruchomości: podejście dochodowe appraisal by capitalization (income

capitalization)w szacowaniu nieruchomości: podejście odtworzeniowe (kosztowe)

appraisal by summation (cost/replacement cost)

w szacowaniu nieruchomości: podejście porównawcze appraisal by comparison (market, comparable sales)

w szacowaniu nieruchomości: stopa kapitalizacji prostej brutto

broker's rate

w szacowaniu: rynkowa stopa dyskonta występująca w podejściu dochodowym

market discount rate

w szacowaniu: stopa odzysku kapitału zainwestowanego w inwestycję (np. budynek). Stopa ta jest dodawana do stopy dyskontowej celem otrzymania stopy kapitalizacji

recovery/recapture rate

w szacowaniu: współczynnik kapitalizacji prostej; stosunek ceny sprzedaży nieruchomości do wielkości miesięcznego czynszu brutto

income multiplier/gross rent multiplier

w trakcie załatwiania in the pipelinew umowie: klauzula, artykuł, punkt, postanowienie, warunek clause/provisionwalory materialne i niematerialne zwiększające atrakcyjność lokalu

amenities

wariant zabezpieczenia hipotecznego, w którym wpływ gotówkowy z podstawowych pożyczek hipotecznych jest dzielony w ten sposób, że wycofuje się je z obiegu zgodnie z kolejnością ich okresu wykupu: najpierw obligacje z

Collateralized Mortgage Obligations (CMO)

najkrótszym terminem wykupuwartości niematerialne intangible value/worthwartość value/worthwartość będąca wynikiem kapitalizacji przewidywanych dochodów

capitalized value/worth

wartość bieżąca zaktualizowana (na skutek zdyskontowania przyszłych dochodów)

present value (pv)

wartość całej nieruchomości, gruntu i zabudowań, instalacji, infrastruktury

improved value/worth

wartość gruntu po scaleniu plottage valuewartość inwestycji z uwzględnieniem jej wykorzystania development value/worthwartość inwestycyjna investment value/worthwartość księgowa book/carrying value/worthwartość księgowa nieruchomości w trakcie budowy carrying value/worthwartość mogąca stanowić podstawę do ubezpieczenia insurable value/worthwartość nieruchomości jako nieruchomości rolnej agricultural use value/worthwartość nieruchomości przekraczająca poziom rynkowy na skutek wynajęcia jej i pobierania wyższych opłat czynszowych, niż opłaty czynszowe

excess value/worth

wartość nieruchomości w jej aktualnej funkcji current use value/worthwartość nieruchomości w momencie jej powrotu we władanie właściciela

reversion value/worth

wartość nieruchomości w stanie niezabudowanym unimproved value/worthwartość nieruchomości wyrażona wartością stopy gruntu od strony frontu działki

front foot value/worth

wartość nieruchomości zakładająca jej szybką sprzedaż quick sale value/worthwartość nominalna/parytetowa nominal/face/par value/worthwartość obliczona dla celów wywłaszczenia condemnation/expropriation

value/worthwartość obliczona jako podstawa opodatkowania podatkiem od wartości nieruchomości

assessed/rateable/taxable value/worth

wartość odtworzeniowa; suma potrzebna do odtworzenia istniejącej struktury

replacement value/worth

wartość początkowa initial value/worthwartość prawa dzierżawienia leasehold value/worthwartość przedsiębiorstwa funkcjonującego going concern value/worthwartość przyjęta do amortyzacji (podstawa amortyzacyjna) depreciable value/worth/depreciation

basiswartość przyjęta przy udzielaniu kredytu lending value/worthwartość realna wyrażona w sposób uwzględniający inflację; zob.: wartość nominalna

real/constant-dollar value/worth

wartość rynkowa market value/worthwartość spekulacyjna, zakładająca wzrost wartości na skutek znacznej zmiany czynników zewnętrznych

speculative/expectations value/worth

wartość szacunkowa assessed valuewartość typowa modewartość ukryta (niezrealizowana) latent value/worth cf. potential use

value/worthwartość walorów estetycznych, np. widoku z nieruchomości aesthetic value/worthwartość warunkowa, zakładająca spełnienie wymienionych okoliczności/warunków

conditional value/worth

wartość własnego kapitału zaangażowanego w nieruchomość net/asset (equity) value/worthwartość wymuszona, wynikająca z określonych warunków rynkowych, np. likwidacji

forced value/worth

wartość wyrażona w formie rocznego dochodu z czynszu rental valuewartość wyrażona w formie rocznego dochodu annual/rental value/worthwartość wyrażona w formie sumy kapitałowej capital value/worthwartość zakładająca sprzedaż likwidacyjną nawet przy braku efektywnego popytu

liquidation/forced sale value/worth

wartość zaktualizowana (teraźniejsza) netto, wywodząca się z rachunku efektywności inwestycji w gospodarce rynkowej

net present value (NPV)

wartość złomowa salvage/scrap valuewartość/cena/koszt nieruchomości w chwili jej nabycia acquisition/initial/purchase value/worthwarunek przed (oficjalną) transakcją condition precedentwarunki kredytu term of loan warunki ubiegania się (o kredyt) eligibility conditionsważność; legalność; słuszność (argumentu); moc obowiązująca

validity

ważny; legalny; słuszny (argument); obowiązujący validwe wspólnocie mieszkaniowej: te części nieruchomości, które są wspólną własnością wszystkich użytkowników, np. parkingi, place zabaw, zewnętrzna konstrukcja budynku itd.

common elements

wejście na zastaw repossession weksel gwarancyjny, dokument/weksel poręczenia finansowego, obligacje firmy ubezpieczeniowej

financial guarantee

weksel, trata bill of exchangewewnątrz, na działce on-sitewewnętrzna stopa zwrotu internal rate of returnwiązka - "wiązka" praw określających stopień własności i nieruchomości w stosunku do władania, użytkowania, zbycia, zapisania i wydzierżawienia; największą wiązką jest prawo własności

bundle of rights

wieczysta dzierżawa perpetual leasewieczyste użytkowanie perpetual usufructwielkość kredytu loan sizewielodziałkowy kredyt hipoteczny, rodzaj zastawu hipotecznego, zastawiającego więcej niż jedną działkę; klauzula uwalniania jednostek zawarta w umowie hipotecznej pozwala na oddawanie poszczególnych nieruchomości bez spłaty całości zadłużenia

blanket mortgage

wielokondygnacyjny budynek wielorodzinny high rise/block of flatswielokrotna, jednoczesna oferta tej samej nieruchomości przez wielu pośredników uczestniczących w systemie oferowania wielokrotnego

multiple listing

wierzyciel creditorwierzyciel hipoteczny mortgagee/lenderwierzytelności, należności accounts receivable/receivableswieża ciśnień water towerwkład terminowy term depositwkład w postaci własnej pracy sweat equitywkład własny na zakup nieruchomości, przy reszcie ceny finansowanej kredytem; zob. zaliczka

downpayment

wkład własny/ udział własny/pierwsza rata downpayment/equitywładze authoritieswłasnościowe prawo do lokalu spółdzielczego cooperative ownership titlewłasność nieograniczona, pełne prawo własności fee simple/full ownership estate/tenurewłaściciel domu homeowner/resident ownerwłaściciel nie mieszkający w nieruchomości absentee ownerwłaściciel wynajmujący nieruchomość najemcy lessorwłaściciel zamieszkujący w nieruchomości resident landlord/owner cf. absentee

owner właściciele lub najemcy nieruchomości, których dzieci założyły własne gospodarstwa domowe, potencjalni nabywcy mniejszych domów lub mieszkań

empty nesters

właściwe władze competent authoritieswnęka kuchenna recessed kitchenwniosek applicationwniosek kredytowy loan applicationwniosek kredytowy credit/loan applicationwoda pitna potable waterwolna nieruchomość vacant possessionwpływ, dochód, przychód yieldwrażliwy na zmiany w stopie procentowej interest sensitivewskaźnik cen konsumenta consumer price index (CPI)wskaźnik gęstości, stosunek powierzchni nieruchomości do powierzchni działki

floor-area ratio/floor-space ratio/density ratio

wskaźnik gęstości; stosunek powierzchni budynku do powierzchni działki

density ratio/floor-area/floor-space ratio

wskaźnik oprocentowania kredytu hipotecznego mortgage loan rate index wskaźnik początkowego zasiedlenia initial occupancy ratewskaźnik wzrostu cen price growth indexwskaźnik, indeks indexwskaźnik; stosunek dwóch wielkości ratiowsparcie finansowe państwa state promotionwspółczynnik finansowy do obliczania wielkości regularnych wpłat tej samej wysokości, które procentując urosną do określonej sumy; stosuje się zazwyczaj przy obliczaniu składek na fundusz remontowy lub wkład własny

sinking fund/factor cf. annual sinking fund/factor

współczynnik kredytu do dochodu debt-to-income ratiowspółczynnik okresowej płatności/spłaty; stosunek dochodu debt service ratio/debt coverage ratio

netto po odjęciu podatków, odsetek od długoterminowego długu i deprecjacji do okresowej spłaty/płatnościwspółczynnik straty powierzchni wyrażany w procentach, stanowiący różnicę pomiędzy, np., powierzchną całkowitą a użytkową budynku

loss factor

współczynnik zasiedlenia nieruchomości (hotelu) occupancy ratewspółkredytobiorca pod zabezpieczenie hipoteczne co-mortgagorwspółmieszkaniec cohabitantwspółudział w udzielaniu kredytu loan participationwspółużytkowanie nieruchomości, wspólny najem joint tenancy/ownershipwspółwłasność joint ownership/co-ownershipwstrzymanie (wypłaty) holdbackwtórna (ponowna) sprzedaż resalewtórny kredyt hipoteczny junior mortgagewtórny rynek hipoteczny resale/secondary mortgage marketwtórny rynek hipoteczny (mechanizmy umożliwiające kupno i sprzedaż kredytów hipotecznych)

secondary mortgage market

wybudowanie-eksploatowanie-przekazanie własności BOT (build-operate-transfer)wybudowanie-eksploatowanie-zachowanie w posiadaniu BOO (build-operate-own)wyburzanie razing/demolitionwyburzanie/usuwanie zabudowań demolition/razing/tearing

down/knocking down/pulling down/clearance

wycena dla celów podatkowych tax assessmentwycena dokonywana przez rzeczoznawcę zatrudnionego przez zleceniodawcę

in-house appraisal

wycena nieruchomości property appraisalwycena niezależna disinterested appraisalwyciąg z ksiąg wieczystych dot. prawa własności i obciążeń hipotecznych (chronologiczne streszczenie wszystkich dokumentów prawnych, które dotyczą prawa własności, zgodnie z kolejnością posiadaczy tytułu własności)

abstract of title

wyciąg z księgi wieczystej excerpt from the Land and Mortgage Register

wyciąg z rejestru własności (ksiąg wieczystych) title (of ownership) abstractwydatek, koszt, wydatkowanie expenditurewydatki mieszkaniowe housing expenseswydatki na mieszkanie w stosunku do dochodu/relacja między wydatkami na mieszkanie (spłata kapitału + odsetki + podatki od nieruchomości + ubezpieczenie) i miesięcznym dochodem pożyczkobiorcy; w USA nie powinien wynosić więcej, niż 33%

housing expense to income ratio

wyjaśniony i uregulowany stan prawny tytułu własności clear title (of ownership) cf. clouded/unclear ~, marketable ~

wykonawca contractorwykonawca executorwykonawca generalny general contractor

wykorzystanie/użytkowanie niezgodne z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego

non-conforming use

wykup firmy za zaciągnięty dług leveraged buyoutwykup odsetek repurchase of interestwykup/umożenie obligacji bond redemptionwykupienie, odkupienie, odzyskanie; okres, w czasie którego były właściciel może odzyskać nieruchomość po zapłaceniu wszystkich należnych opłat

redemption

wykwaterowanie, eksmisja eviction/ousterwymagane odsunięcie linii zabudowy od linii ulicy setbackwymagania dotyczące oznakowania, np. dla celów informacyjnych lub reklamowych

signage requirements

wymagania dotyczące przedsprzedaży pre-sales requirementswynagrodzenie płacone firmie zarządzającej nieruchomością w imieniu właściciela

property management fee

wynająć letwynajem leasewypis z rejestru gruntów abstract from the land registerwypłacalność solvency cf. cash flow liquiditywypłata transzy kredytu disbursement of a loan drawwyposażenie budynku w system ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji

HVAC (heating, ventilation, air conditioning)

wyposażenie mieszkania określające standard systems and applianceswypuszczanie papierów wartościowych w zamian za dokumenty dłużne

securitization

wypuścić emisję floatwyrok verdictwyrys z mapy ewidencyjnej land register mapwysoka koniunktura boom/bull marketwysoka koniunktura w budownictwie building boom wywiadownia gospodarcza (badająca wiarygodność handlową kredytobiorcy)

credit agency/bureau

wywłaszczenie expropriationwywłaszczenie na cele publiczne condemnation under eminent domainwywóz śmieci refuse disposal/garbage disposal/waste

disposalwzmianka w rejestrze publicznym (np. w księdze wieczystej), że wszczęto postępowanie mogące mieć wpływ na stan prawny tytułu własności

notice of pendency

wzmocnienie kredytu (przez użycie trzeciej strony); podniesienie wartości kredytowej pożyczki poprzez wykorzystanie trzeciej strony (żyrantów czy agentów ubezpieczeniowych) aby zmniejszyć ryzyko przekr. terminu płatności lub niewywiązania się z umowy

credit enhancement

wzorzec; model; miernik; kryterium yardstickwzrost wartości appreciationwzrost wartości (zysku) na nieruchomości na skutek unearned increment/gain

czynników zewnętrznych (bez wysiłku włożonego przez właściciela nieruchomości)wzrost wartości na skutek polepszenia struktury podziału działek (reparcelacji)

plottage/reparcelling value/worth

wzrost, przyrost incrementzabezpieczenie security, collateralzabezpieczenie (obligacji, walorów) aktywami asset-backed security zabezpieczenie dodatkowe collateralzabezpieczenie kredytu credit guaranteezabezpieczenie w postaci wpisu w księdze handlowej book-entry securityzabudowa miejska urban buildingszabudowa szeregowa row houses, terraced houseszabudowania, budowle, urządzenia trwale związane z daną działką

on-site improvements

zabudowanie nieruchomości strukturami gorszej jakości niż na nieruchomościach otaczających

underimprovement, ant. overimprovement

zabudowanie nieruchomości strukturą o gorszej jakości niż ta, która byłaby najlepszym wykorzystaniem terenu, odpowiednim do wartości działki

underimprovement

zabudowanie nieruchomości strukturą o lepszej jakości, niż budynki ją otaczające, przez co wartość końcowa nieruchomości jest niższa od sumy kosztu działki i budowy

overimprovement

zachowek; prawo męża do majątku zmarłej żony bez względu na zapisy w testamencie, które obowiązuje w niektórych stanach

curtesy

zadania własne own tasks/mandatory taskszadania zlecone: (1) ustawowe; (2) powierzone delegated tasks; delegated (1) under

law; (2) under contractzadatek hand money/earnest moneyzagrożenie środowiskowe environmental hazardzajmowanie nieruchomości przez właściciela owner occupationzakaz budowania building moratoriumzakłócenie władania nieruchomością; naruszenie posiadania disturbance (of possession)zakończenie procedury kredytowej loan closingzakończone budowy mieszkaniowe housing completionszakup na raty installment purchase/hire purchasezaległości kredytowe credit/loan/debt arrearszaległości płatnicze arrearszaległości podatkowe tax arrears/delinquencieszaległości, poziom zaległości default, default levelzaległy: o zobowiązaniach overduezaliczka advance, advance payment zaliczka przyszłościowa w transakcji terminowej future advancezaliczka, zadatek "a conto" ustalonej ceny transakcyjnej earnest money/binderzamiana mieszkania exchangezamieszkiwanie, zajmowanie nieruchomości occupancyzaniedbane utrzymanie budynku deferred maintenance

zapisy, postanowinia, uzgodnienia umowy stipulationszaplecze (obszarowe) rynku market hinterlandzarząd mieszkaniowy housing authorityzarządca zamieszkujący w danej nieruchomości resident (property) managerzarządzanie majątkiem asset managementzarządzanie/administrowanie majątkiem (głównie nieruchomym)

property management

zarządzanie/administrowanie nieruchomością na miejscu; dozór miejscowy

on-site management

zasady przygotowywania sprawozdań finansowych Generally Accepted Accounting Principles (GAAP)

zasiedlenie pierwotne initial occupancyzasoby mieszkaniowe housing stockzasoby; inwentarz (np. housing stock = zasoby mieszkaniowe) stockzastaw hipoteczny kombinowany (włączający niektóre przedmioty własności osobistej)

package mortgage

zastaw hipoteczny na własności osobistej/ruchomości chattel mortgagezastaw rejestrowy registered pledge zastaw ustawowy statutory/tax lienzastaw wynikający z wyroku sądowego judgment lienzastaw, obciążenie lien, pledgezastaw, zabezpieczenie collateral/pledgezastępcze mieszkania alternative housingzastój budowlany building slumpzastrzeżenie zgłoszone w celu zabezpieczenia praw osób trzecich w sporze dotyczącym prawa rzeczowego; np. o toczącym się postępowaniu i możliwości zmiany stanu prawnego własności zarejestrowanej w księdze wieczystej

caveat

zastrzeżenie, że kupujący bierze na siebie odpowiedzialność zbadania tego, co kupuje i nie może mieć z tego powodu pretensji

caveat emptor

zaświadczenie o zgodności z planami zagospodarowania przestrzennego

zoning certificate

zawarcie umowy dzierżawnej przed ukończeniem budowy prelease zawiadomienie o opóźnieniu spłaty late payment noticezawiadomienie o zamiarze odebrania prawa własności, jeżeli płatności i kary nie zostaną zapłacone w odpowiednim terminie

notice of default

zawiadomienie o zwolnieniu zastawu release of lienzawody budowlane, poszczególne specjalności building tradeszawyżone zabezpieczenie kredytu over-collateralizationzbieranie ofert sprzedaży, akwizycja w zakresie dowolnych usług zwykle telefonicznie lub bezpośrednio

canvassing

zbiorowe/grupowe ubezpieczenie hipoteczne pool insurancezbycie udziału w celu korzystniejszego ulokowania divestiture zbycie; pozbycie się, prawo do rozporządzania dispositionzbywalna umowa dzierżawna assignment lease

zbywalne papiery wartościowe negotiable securitieszbywalny dokument prawny, dot. tytułu własności negotiable instrumentzdolność finansowa financial capability/capacityzdolność kredytowa, zdolność do zaciągania długu capacity to borrowzdolność kwalifikacyjna eligibilityzdolność płatnicza ability to payzdolność prawna stron do zawarcia określonej umowy capacity of partieszdyskontowany przepływ gotówkowy (przeliczenie przyszłego dochodu na wartość aktualną)

discounted cash flow

zestawienie całkowitych kosztów realizacji inwestycji bill of quotationszestawienie finansowe/rachunek wyników income statementzestawienie kosztów cost schedulezeznanie podatkowe tax returnzezwolenie na modyfikację funkcji użytkowania danej nieruchomości

zoning variance

zezwolenie na zasiedlenie certificate of occupancy, occupancy permit

ziemia orna arable landziemia rolna (uprawna, hodowlana) farm landziemia uprawna ze zbiorami crop land ziemia; grunty; nieruchomość ziemska wraz z zasobami naturalnymi pod powierzchnią i tym, co znajduje się na powierzchni (zasadzenia) oraz przestrzeń nad tym obszarem

land

zlecać wykonanie usługi na zewnątrz outsourcezlecenie sprzedaży bez wyłączności dla poszczególnego pośrednika

open/general listing

zlecenie sprzedaży nieruchomości przez pośrednika listing/placement/sale instruction/authorization to sell

zlecenie sprzedaży nieruchomości wyłącznie przez wskazanego pośrednika

exclusive listing cf. open listing

zleceniodawca wystawiający nieruchomość na sprzedaż lub w dzierżawę

listor

zmiana dozwolonej funkcji zagospodarowania przestrzennego dla jednej nieruchomości, różniąca ją od otoczenia

spot zoning cf. non-conforming use

zmiana dozwolonej funkcji zagospodarowania przestrzennego na bardziej intensywną

up-zoning cf. down-zoning

zmiana dozwolonej funkcji zagospodarowania przestrzennego na mniej intensywną

down-zoning cf. up-zoning

zobowiązania accounts payable/payableszobowiązanie obligation zobowiązanie płatnicze po zakończeniu terminu pożyczki end-of-term liabilityzurbanizowany; miejski urban/cityzwiększenie wartości księgowej przez przeszacowanie w górę write-upzwłoka, powstrzymanie się forbearancezwolnienie z obowiązku podatkowego tax exemptionzwolnienie z zastawu hipotecznego mortgage release