1. SSTEMK HASTALIKLARIN AIZ BULGULARI DO. DR. FATH ZAN AB D HEKML FAKLTES AIZ D VE ENE CERRAHS A.D. 2. Genel bak Endokrin Hastalklar Kan hastalklar mmn yetmezlikler Oral kanser tedavisinin az dokularna etkileri lalarn az dokularna etkileri Sistemik hastalklarn az bulgular 2DO. DR. FATH ZAN 3. Sistemik hastalklarn az bulgular Bir ok sistemik hastalk oral mukozada, maksillada ve mandibulada bulgu verir; Mukozal deiiklikler lserasyon veya mukozal kanama eklinde. mmn yetmezlik, infeksiyon veya neoplazi gibi frsat hastalklarn grlmesine. Kemik hastalklar, maksilla ve mandibulada. Sistemik hastalklar, dental ve periodontal dokularda deiiklie neden olabilir. Sistemik hastalklarn tedavisinde kullanlan ilalar, oral dokular etkileyebilir 3DO. DR. FATH ZAN 4. Sistemik hastalklarn oral mukoza zerine olan etkileri lokal faktrlerce daha belirgin olabilir; Her hangi bir sistemik hastalktan dolay mukoza yaralanmalara kar daha az direnli hale gelebilir, normal zamanda her hangi bir etkiye neden olmayacak hafif travmalar ve kronik inflamasyonlar lezyonlarn olumasna neden olabilir Bunlar rnek; Endokrin hastalklar, krmz ve beyaz kan hcresi hastalklar, trombosit ve dier phtlama faktrlerinin hastalklar, immn yetmezlikler 4DO. DR. FATH ZAN 5. Endokrin Hastalklar Hiperpituatirizm Hipertiroidizm Hipotiroidizm Hiperparatiroidizm Diabetes Mellitus Addison Hastal 5DO. DR. FATH ZAN 6. Endokrin Hastalklar Endokrin sistem birbiri ile iletiim halinde alan bir grup bez ve hcreler ile salgladklar hormonlardan oluur; Sekresyon feedback mekanizmas ile kontrol edilir. Kan dolamnda bulunan hormon miktar retimi kontrol eden triger faktrdr. Ar fazla hormon veya ok az hormon retilmesi durumu hastala neden olmaktadr 6DO. DR. FATH ZAN 7. Hiperpituitarizm n hipofiz bezinden ar hormon retilmesi; Sklkla bu duruman iyi huylu tmrler neden olur (pituitary adenoma); byme hormonu salglatan blgedir Uzun kemikler kapanmadan nce meydana gelirse Giantizm meydan gelir. Erikinlik dneminde meydan gelirse, Akromegali 7DO. DR. FATH ZAN 8. Hiperpituatirizmin Klinik zellikleri ve Az bulgular Hem kadn hem erkekler etkilenir, sklkla krkl yalarda grlr Grme bozukluu, a kar hassasiyet, el ve ayaklarda byme, kaburga boyutlarnda art. Yzde grlen deiiklikler Maksilla ve mandibuladaki byme sonucu diler aras aralanma ve maloklzyon grlr. Alnn kntlnn artmas ve burun kemiklerinin bymesi seste derinlemeye neden olur. Mukozal deiiklikler Dudaklarda kalnlama ve makroglosi 8DO. DR. FATH ZAN 9. DO. DR. FATH ZAN 9 10. DO. DR. FATH ZAN 10 11. DO. DR. FATH ZAN 11 12. Tan ve Tedavisi Tan byme hormonlarnn lm ile yaplr Tedavide sklkla hipofiz bezi ameliyat yaplr 12DO. DR. FATH ZAN 13. Hipertiroidizm (Tirotoksikozis) Tiroid hormonun ar retilmesidir Bayanlarda erkeklere gre daha yaygndr En yaygn grlen nedeni Graves hastaldr Graves hastal Tiroid bezi anormal stimle eden maddenin retildii otoimmn bir hastalktr Dier nedenler; bezin hiperplazisi, tiroid bezinin malign veya benign tmr, hipofiz bezi hastal, metastatik tmrler 13DO. DR. FATH ZAN 14. Hipertiroidizm klinik zellikleri Pembemsi ten rengi, avu iinde eritem, ar terleme, ince sa telleri, trnaklarn yumuamas Hastada ekzoftalmus grlebilir Anksiyeti, zayflk, yorgunluk, kardiyak problemler duruma elik edebilir 14DO. DR. FATH ZAN 15. Hipertiroidizm oral bulgular St dilerinin erken srmesi ve daimi dilerin prematur ekilde erpsiyonu Osteoporze bal olarak alveolar kemikler etkilenebilir rkler ve periodontal hastalklarla daha ok karlalabilir ve bu hastalarda bu gibi durumlar normaldan daha hzl oluabilir Yanan dil 15DO. DR. FATH ZAN 16. Hipertiroidizm tedavisi Cerrahi, tiroid bez aktivitesini dren ilalar, radyoaktif iyot uygulamas 16DO. DR. FATH ZAN 17. DO. DR. FATH ZAN 17 18. DO. DR. FATH ZAN 18 19. Hipotiroidizm Tiroid hormon salnmnda azalma Geliim bozukluklar, otoimmn hastalklar, iyot eksiklii, ilalar, hipofiz bezi sebepler arasnda saylabilir Kretinizm Yeni doanda ve ocukluk zamannda oluursa Miksdem Yetikinlerde ve ergenlik sonras oluursa 19DO. DR. FATH ZAN 20. Oral bulgular ocuklarda Dudaklarda kalnlama, dilde byme, di srmesinde gecikme Yetikinlerde , dilde byme 20DO. DR. FATH ZAN 21. DO. DR. FATH ZAN 21 22. DO. DR. FATH ZAN 22 23. DO. DR. FATH ZAN 23 24. Hiperparatiroidizm Paratiroid bezlerden ar paratiroid hormon salnmas sonucu oluur 4 adet paratiroid bez tiroid bezin etrafnda bulunur. Paratiroid hormon kalsiyum ve fosfat metabolizmasn dzenler. Hiperparatiroidizmde kan kalsiyum seviyesi yksek iken kan fosfat seviyesi dktr. 24DO. DR. FATH ZAN 25. Paratiroid bezlerin hiperplazisi, bir veya birka bezin benign tmr veya malign tmr sonucu da oluabilir Orta ya erikinlerde grlr Bayanlarda daha fazla grlr Paratiroid hormon sindirim sisteminde besinle alnan kalsiyumu kan dolamna geirir ve gerektiinde kemiklerde depolanm kalsiyumun kana gemesini de salar. 25DO. DR. FATH ZAN 26. Hiperparatiroidizm klinik zellikleri Hafif vakalar asemptomatik olabilir veya eklemlerde ar ve sertlik grlebilir. Letarji ve koma ciddi durumlarda karmza kabilir. 26DO. DR. FATH ZAN 27. Hiperparatiroidizm oral bulgular yi snrl multilokler veya unilokler radyolusensiler Mikroskopik olarak santral dev hcreli granlomaya benzer. Kemik benekli grnme sahip olabilir. 27DO. DR. FATH ZAN 28. Tehis ve tedavisi Paratiroid hormon kan seviyesinin belirlenmesi Serum kalsiyum ve fosfat deerleri de eklenebilir Tedavi hormon retiminin artna neden olan odaa gre yaplr. Tmrler, bbrek hastalklar ve Vitamin D eksiklii olas sebepler arasnda saylabilir. 28DO. DR. FATH ZAN 29. DO. DR. FATH ZAN 29 30. Diabetes Mellitus Karbonhidrat metabolizmas ile ilikili kronik bir hastalktr, kan glukoz seviyesinin yksek olmas ile karakterizedir nslin eksiklii, retilen inslinin defektli olmas, obeziteye bal inslin direncinin gelimesi sebepleri arasnda saylabilir. 30DO. DR. FATH ZAN 31. Glukoz normalde pankreasn beta hcrelerini uyarp inslin salglanmasn salar. Sonrasnda hormon, glukozun ya dokusuna ve iskelet kaslarna alnmas iin kan dolamna geer. nslin varlnda ya ve iskelet kas hcreleri glukozu enerji kayna olarak kullanrlar. 31DO. DR. FATH ZAN 32. nslin eksikliinde enerji elde etmek iin doku ykm olur ve kilo kayb balar. Hipergliseminin iddetli seyrinde diabetik koma ile karlalabilir. Ya asitlerinin ykm sonucunda Keton cisimcikleri oluur. Ketoasitler kan pHsn dr. Makrofajlarn fagositik aktivitileri der ve ntrofik kemotaksisi ertelenir. Kollajen retimi bozulur. 32DO. DR. FATH ZAN 33. Tipleri nsline bal DM Type 1 nsline bal olmayan DM Type 2 33DO. DR. FATH ZAN 34. nsline bal DM Otoimmn bir hastalk olduu dnlmektedir Pankreasn inslin reten hcreleri yklmaktadr. Tm DM hastalarn %3 - %5i bu tiptir. Her hangi bir yata grlebilir, en sk 20li yalarda grlr Polidipsi, poliri ve polifaji akut balama bulgulardr 34DO. DR. FATH ZAN 35. Bu tip hastalar mrleri boyunca insline gereksinim duyarlar. Gnmzde uygulanan tedavi protokol inslin enjeksiyonlar, dzenli diyet, spor ve kan glukoz seviyesinin srekli kontrol eklindedir. 35DO. DR. FATH ZAN 36. Tedavide kullanlan yeni yntemler; njeksiyon yerine burun spreyleri nslin pompas Pompann ie yaramamas ihtimaline bal olarak yannda yedeini bulundurmal Dk inslin ketoasidozis oluumuna nclk edebilir, bu da kusmaya, karn kramplarna, denge bozukluuna ve yorgunlua neden olabilir 36DO. DR. FATH ZAN 37. nsline bal olmayan DM nsline kar gelien diren Tm DM hastalarnn %95i bu gruba dahildir. Genellikle 35 40 ya ve stnde meydana gelir Bu olgularn ou obezdir Obezite muhtemelen ya veya kaslarda bulunan inslinin baland hasssas dokularn saysn drmektedir. Baz vakalarda diyet ve kilo kayb bu durumu kontrol altna alabilmektedir; dierleri oral hipoglisemik ila kullanmaktadr. 37DO. DR. FATH ZAN 38. Klinik zellikleri Fibrofati plaklara bal olarak kan damarlarnn duvarlarnn kalnlamas, Aterosklerozis, dolamn bozulmasna, dokularn oksijenizasyonunun ve beslenmesinin bozulmasna neden olur. Ayaklarda lserasyon ve gangren oluum riskini arttrr, yksek kan basncna, bbrek yetmezliine ve felce neden olabilir. Gzde meydan gelen diyabetik retinopati krle neden olabilir. Sinir sistemi etkilenebilir. Kiinin enfeksiyona direnci debilir. 38DO. DR. FATH ZAN 39. Oral komplikasyonlar Oral kandidiazis grlme skl artabilir. Damak ve maksillar sinsleri etkileyen, nadir grlen fungal enfeksiyon olan Mucormycosis, kontrol altnda olmayan veya iyi kontrol edilemeyen DM vakalarnda karmza kabilir. Asemptomatik, ift tarafl parotid bez bymesi grlebilir. Kontrol altnda olmayan DM az kuruluu ile ilikili olabilir. Hastalarda plaa kar ar cevap geliebilir. Yara iyilemesinde gecikme ve enfeksiyona yatknlk 39DO. DR. FATH ZAN 40. 40DO. DR. FATH ZAN 41. Addison hastal Primer adrenal kortikal yetmezlii ou vakada adrenal bezin yklmasnn nedeni bilinmemektedir- otoimmn hastalk olabilecei dnlmektedir. Tmr veya tberklozdan kaynaklanabilir. Durumu dengelemek iin hipofiz bezinden ar ACTH salglanmaktadr. 41DO. DR. FATH ZAN 42. Klinik zellikleri Bu hormon melanositlerin stimlasyonunu salar. Ciltte bronzlamaya hatta oral mukozada melanotik makllerin grlmesine neden olur. Tedavi Steroid replasman tedavisi 42DO. DR. FATH ZAN 43. Kan hastalklar Krmz kan hcresi ve Hemoglobin hastalklar Beyaz kan hcresi hastalklar Kanama hastalklar 43DO. DR. FATH ZAN 44. Tam kan saymnda krmz kan hcreleri, beyaz kan hcreleri ve trombositler incelenir. Her bir hcrenin says, tiplerinin oranlar ve hcre grnmleri ile ilgili bilgi salanr. 44DO. DR. FATH ZAN 45. Krmz kan hcresi ve Hemoglobin hastalklar Anemi Demir eksiklii anemisi Pernisiyz anemi Folik asit ve Vitamin B12 eksiklii anemisi Talasemi Orak hcreli anemi Aplastik Anemi Polisitemi 45DO. DR. FATH ZAN 46. Anemia Kann oksijen tama kapasitesinin dmesi Sklkla dolamdaki krmz kan hcrelerinin saysnn azalmasna bal oluur Beslenmesel anemiler Krmz kan hcrelerinin normal geliimi iin gerekli olan, genellikle vitaminler, ana maddelerin eksiklii Kemik ilii hcrelerinin basklanmas 46DO. DR. FATH ZAN 47. Klinik zellikleri; Ciltte ve oral mukozada solukluk Angular elitis Oral mukozada eritem ve atrofi Dil srtnda filiform ve fungiform papillerin kayb 47DO. DR. FATH ZAN 48. DO. DR. FATH ZAN 48 49. DO. DR. FATH ZAN 49 50. Demir eksiklii anemisi Krmz kan hcresi geliimi iin yeterli miktarda demir kemik iliine gnderilememektedir. Demir alnmnn az olmas, menstrel kanamann fazla olmas, kronik GIS kanamasnn olmas, demir emiliminin zayf olmas, hamilelik veya yeni doum gibi demir ihtiyacnn normalden fazla olmas gibi durumlarda meydana gelebilir Plummer-Vinson sendromu uzun sreli demir eksiklii anemisinin sonucunda meydan gelebilir. Disfaji, st beslenme yolunun atrofisi, oral kanser geliimine yatknlk ile karakterizedir 50DO. DR. FATH ZAN 51. Klinik zellikleri ve oral bulgular Sklkla asemptomatiktir, halsizlik ve yorgunluk gibi non-spesifik bulgular vardr iddetli durumlarda angular elitis, oral dokularda solukluk, eritematz-dz- arl dil 51DO. DR. FATH ZAN 52. 52DO. DR. FATH ZAN 53. Demir eksiklii anemisi tehis ve tedavisi Laboratuvar testleri dk hemoglobin ve azalm hematokrit deerlerini verir. Krmz kan hcreleri normalde daha ufak (mikrositik) grlrler ve renkleri daha aktr (hipokromik). Tedavi Gda takviyesi 53DO. DR. FATH ZAN 54. Pernisiyz Anemi ou durumda otoimmn bir hastalkla karlalr Midenin alnmas, mide kanseri ve gastrik ntrinsik faktr eksiklii ntrinsik faktrler midedeki parietal hcrelerce salnrlar; bu faktr vitamin B12 emilimi iin gereklidir 54DO. DR. FATH ZAN 55. Pernisiyz anemi klinik zellikleri ve az bulgular Halsizlik, solukluk ve efor sonras yorgunluk Mide bulants, diyare, karn ars, kilo kayb, itah kab, ba dnmesi Angular elitis, mukozada solukluk, arl ve eritematz mukoza, mukozal lserasyon, dil srtnda papillerin kayb, yanan ve arl dil 55DO. DR. FATH ZAN 56. 56DO. DR. FATH ZAN 57. Pernisiyz anemi tehis ve tedavisi Laboratuvar testlerinde serum B12 seviyesinin ve gastrik akloridriyasnn (hidroklorid asit yokluu) azald grlr Krmz kan hcrelerinde megaloblastik anemi. Anormal byk ekirdekli ve olgunlamam megaloblast Schilling testi azdan alnan vitamin B12 emiliminin olmadn tespit eder Tedavi Vitamin B12 enjeksiyonlar 57DO. DR. FATH ZAN 58. Folik asit ve Vitamin B12 eksiklii anemisi Gnlk diyetteki eksiklie bal Yanl beslenme ile de oluabilir Alkolizm ve hamilelik de elik edebilir 58DO. DR. FATH ZAN 59. Folik asit ve Vitamin B12 eksiklii anemisi az bulgular Az bulgular pernisiyz anemininkilerde ayrt edilemez. 59DO. DR. FATH ZAN 60. Folik asit ve Vitamin B12 eksiklii anemisi tehis ve tedavisi Folik asid ve vitamin B12 serum seviyelerinin aratrlmas 60DO. DR. FATH ZAN 61. Talasemi (Akdeniz veya Cooley Anemisi) Hemoglobin sentezini ilgilendiren bir gurup genetik gei gsteren hastalktr Otozomal dominant gei zellii gsterir Heterozigotik tipi hafif semptomatik veya asemptomatik olabilir. Homozigotik tipi iddetli hemolitik anemi ile seyreder. 61DO. DR. FATH ZAN 62. Talasemi klinik zellikleri ve az bulgular Soluk cilt, ate, halsizlik ve dknlk Elmack kemikleri belirgin, burun srt kemiinde dzleme, belirgin maksilla, maksillar n dilerde protrzyon ve aralanma. Trabekller baz yerlerde belirgin baz yerlerde silik grlyor. 62DO. DR. FATH ZAN 63. Talaseminin tedavisi Kan transfzyonu ve splenektomi Prognozu iyi deildir 63DO. DR. FATH ZAN 64. Oral hcreli anemi Kaltmsal gei gsteren kan hastaldr Heterozigotlar taycdrlar. Homozigotlar durumdan ciddi biimde etkilenirler. 30 yatan nce grlr ve bayanlar erkeklere gre daha fazla etkilenir Oksijen dtnde krmz kan hcreleri orak ekline dnrler. Antreman, efor, genel anestezi uygulamas, hamilelik hatta uyku bile bu durumu tetikleyebilmektedir. 64DO. DR. FATH ZAN 65. Klinik zellikleri ve az bulgular Bitkinlik, derin nefes alamama, yorgunluk, eklem yerlerinde ar ve mide bulants. Radyografik Trabeklasyonda kayp, byk ve dzensiz kemik ilii boluklar. Kafatasnda hair-on-end grnts 65DO. DR. FATH ZAN 66. DO. DR. FATH ZAN 66 67. 67DO. DR. FATH ZAN 68. Tehis ve tedavisi Kan yaymada orak hcreli hcreler grlebilir. Genellikle krmz kan hcrelerinin saylar dktr, tabi ki bununla beraber hemoglobin de. Tedavi destekleyici tedavi eklindedir, oksijen uygulanmas, IV ve oral yoldan sv alnm 68DO. DR. FATH ZAN 69. 69DO. DR. FATH ZAN 70. Aplastik Anemi Kemik ilii aktivitesi ciddi biimde basklanmtr, bunun sonucunda dolamdaki tm kan hcreleri saysnda belirgin d grlr pancytopenia Primer aplastik anemi sebebi bilinmemekte Sekonder aplastik anemi ila veya kimyasal ajan kullanm sonucu 70DO. DR. FATH ZAN 71. 71DO. DR. FATH ZAN 72. Az bulgular Enfeksiyon, spontan kanama, petei, purpurik noktalar 72DO. DR. FATH ZAN 73. Aplastik anemi tehis ve tedavisi Lkopeni (beyaz kan hcresi saysnda d) ve trombositopeni (trombosit saysnda d) meydan gelir. Primer aplastik anemi genelde ilerleyici ve ldrcdr. Sekonder aplastik anemi de etken ortadan kaldrlarak tedavi salanr. 73DO. DR. FATH ZAN 74. Polisitemi Polisitemi Vera Sekonder Polisitemi Nisbi Polisitemi 74DO. DR. FATH ZAN 75. Dolamdaki krmz kan hcre saysnn artmas ile karakterizedir Gerek veya greceli olabilir tipi vardr Polisitemi Vera Sekonder Polisitemi Nisbi Polisitemi 75DO. DR. FATH ZAN 76. Polisitemi Vera (Primer Polisitemi) Kemik ilii kk hcrelerinin neoplastik proliferasyonu sonucunda dolamda yksek sayda krmz kan hcresi grlr. Sebebi bilinmemektedir Erkeklerde bayanlara gre daha yaygndr Balama ya genellikle 40 60 ya arasdr Klinik zellikleri Ba ars, ba dnmesi ve kant Pht atabilir 76DO. DR. FATH ZAN 77. Sekonder Polisitemi Azalm oksijen konsantrasyonuna bal fizyolojik bir cevap olarak krmz kan hcre saysnda art. Kan oksijen miktar dnce bbreklerden eritropoitein salglanr. Akcier hastal, kalp hastal, yksek yerlerde yaamak veya karbon monoksid seviyesinin ykselmesi 77DO. DR. FATH ZAN 78. Nisbi Polisitemi Plazma hacminin azalmas sebeptir Diretikler, kusma, diyare veya ar terleme. Hastalarn ou orta ya, fizyoloji strese maruz kalm, hafif kilolu, hipertansif ve sigara bamls beyaz erkeklerdir. 78DO. DR. FATH ZAN 79. Polisitemi az bulgular Oral mukoza ar krmz mor renkte grlr, di etleri demli ve kanamay meyillidir. Submukozal petei, ekimoz, hematom . 79DO. DR. FATH ZAN 80. Polisitem tehis ve tedavisi Laboratuvar testleri ve hemoglobin/hematokrit lmleri Etken faktrlerin uzaklatrlmas, kemoterapi ve flebotomi 80DO. DR. FATH ZAN 81. Beyaz kan hcresi Hastalklar Agranlositozis Siklik ntropeni Lsemi 81DO. DR. FATH ZAN 82. Kan dolamnda grup beyaz kan hcresi bulunur. Granlositler Ntrofiller (PMNs), eozinofiller ve bazofiller Lenfositler Monositler 82DO. DR. FATH ZAN 83. Agranlositozis Dolamdaki ntrofil saysnn belirgin azalmasdr Lkopeni beyaz kan hcresi saysnn anormal dmesi Ntropeni dolamdaki ntrofil saysnn azalmas 83DO. DR. FATH ZAN 84. Ntrofil geliimi esnasndaki bir sorundan veya hzl ykmdan kaynaklanabilir Primer sebep bilinmemekte, immnolojik bir rahatszlk olabilir Sekonder kimyasallar veya ilalar 84DO. DR. FATH ZAN 85. Klinik zellikleri ve az bulgular Aniden balayan ate, me, sarlk, halsizlik, boaz ars Oral enfeksiyon 85DO. DR. FATH ZAN 86. Agranlotozis tehis ve tedavisi Laboratuvar testleri Beyaz kan hcresi saysnda belirgin d Tedavi Transfuzyon, antibiyotik Sekonder tipte etkenin uzaklatrlmas 86DO. DR. FATH ZAN 87. Siklik ntropeni Ntrofilik lkositlerin dnmsel olarak azalmasdr 87DO. DR. FATH ZAN 88. Lsemi Hematopoietik sistem hcrelerinin malign neoplazmdr Dolamda anormal fazla miktarda beyaz kan hcresinin bulunmas ile karakterizedir Sebebi bilinmemektedir; onkojenik virsler zerinde durulmaktadr Akut veya kronik olmasna gre farkl sayda tipleri mevcuttur. 88DO. DR. FATH ZAN 89. Akut lsemiler Hi olgunlamam hcrelerle karakterizedir, eer tedavi edilmez ise hzl ekilde lmle sonulanr Akut lenfoblastik lsemi olgunlamam lenfositler ocuklar ve gen yetikinler primer olarak etkilenir Prognozu iyidir Akut myeloblastik lsemi olgunlamam granlositler Ergenleri ve gen yetikinleri etkiler Prognozu ok da iyi deildir 89DO. DR. FATH ZAN 90. Akut lsemi klinik zellikleri Dknlk, ate, lenf nodlarnda byme ve kanama 90DO. DR. FATH ZAN 91. Akut lsemi az bulgular Di etlerinde byme Oral enfeksiyon Kanayan di etleri, petei ve ekimoz 91DO. DR. FATH ZAN 92. Akut lsemi tehis ve tedavisi Ykselmi beyaz kan hcresi says, anemi ve dk trombosit says laboratuvar bulgular arasndadr Tedavi Kemik ilii nakli 92DO. DR. FATH ZAN 93. Kronik lsemi Yava balar Primer olarak yetikinleri etkiler 93DO. DR. FATH ZAN 94. Kronik lsemi klinik zellikleri ve az bulgular Kolay yorulma, dknlk, kilo kayb, anoreksiya Dudak ve dietlerinde solukluk, di etlerinde byme, petei ve ekimoz, di etlerinde kanama 94DO. DR. FATH ZAN 95. Kronik lsemi tan ve tedavisi Beyaz kan hcresi saysnn yksek olmas Tedavi Kemik ilii nakli 95DO. DR. FATH ZAN 96. Kanama hastalklar Hemostaz Purpura Hemofili 96DO. DR. FATH ZAN 97. Hemostaz Kanamann durmas Dolamdaki trombositler hasarl yzeye yapr ve geici pht oluturmak iin blgede toplanrlar. Fibrin trombositleri balar Dolamdaki proteinler tarafndan fibrinojen fibrine evrilir. Defekt trombositlerden veya koaglasyon faktrlerinde meydan gelen anomaliden kaynaklanabilir. Laboratuvar testleri ile bu durum tespit edilebilir. 97DO. DR. FATH ZAN 98. Trombosit says Trombosit saysnn belirlenmesi Normal deer 150,000 - 400,000/mm3 Say 20,000/mm3 den az ise di etlerinde spontan kanama grlr 98DO. DR. FATH ZAN 99. Kanama zaman Trombosit fonksiyon testidir Normal sre 1 6 dakika arasdr 5 -10 dakikadan uzun srerse uzam denmektedir. 99DO. DR. FATH ZAN 100. Prothrombin zaman (PT) Pht oluturabilme kabiliyeti test edilir Normal sre 11 16 saniye arasdr. INR; PT ile tromboplastin aktivitesinin oran olarak tespit edilir. 3den kk deerler normal olarak kabul edilmektedir. Antikoaglant tedavi gren hastalarda INR deer 4 -5 olabilir. 100DO. DR. FATH ZAN 101. Partial Thromboplastin zaman (PTT) Pht oluturan dier yolun llmesi Normal PTT deeri genellikle 25 -40 arasndadr. 45 -50 saniyeye kadar uzamas kanama problemini de beraberinde getirir. 50 saniye zeri ciddi bir durumdur 101DO. DR. FATH ZAN 102. Purpura Kann spontan olarak damar dna akmas sonucu ciltte veya mukozada grlen krmz-mavi veya morumsu renklenmedir Trombositlerdeki defektten kaynaklanabilir Di eti kenarndan kan szabilir. 102DO. DR. FATH ZAN 103. Trombositopenik Purpura Dolamdaki trombosit saysnn ciddi azalmas sonucu meydana gelen kanama hastaldr Idyopatik trombositopenik purpura Sebep bilinmiyor ise mmn trombositopeni Durumun otoimmn tipidir Sekonder trombositopenik purpura Sklkla kullanlan ilalara bal 103DO. DR. FATH ZAN 104. Trombositopenik purpura klinik ve az bulgular Ciltte spontan purpurik veya hemarojik lezyonlar Hastalar kolaylkla yaralanabilirler, idrarlarnda kan olabilir ve sklkla burun kanamas grlr. 104DO. DR. FATH ZAN 105. DO. DR. FATH ZAN 105 106. DO. DR. FATH ZAN 106 107. DO. DR. FATH ZAN 107 108. Trombositopenik purpura tehis ve tedavisi Laboratuvar testlerinde trombosit saysnda belirgin azalma grlr. Tedavi Transfzyon, kortikosteroidler ve splenoktomi 108DO. DR. FATH ZAN 109. Nontrombositopenik purpura Kapillar duvar veya trombosit fonksiyon bozukluuna bal olarak ortaya kan kanama hastaldr Damar duvar deiikliine Vitamin C eksiklii, enfeksiyonlar ve allerji neden olabilir. lalar, allerji ve otoimmn hastalklar trombosit fonksiyon bozukluuna neden olabilen durumlardr. Von Willebrand hastal trombosit fonksiyon bozukluuna neden olan otozomal dominant bir durumdur. 109DO. DR. FATH ZAN 110. Nontrombositopenik purpura az bulgular Spontan di eti kanamas, petei, ekimoz ve hemorajik blisterler 110DO. DR. FATH ZAN 111. Tehis ve tedavisi Sistemik kortikosteroidler, splenektomi ve etken maddenin kullanmnn kesilmesi 111DO. DR. FATH ZAN 112. Hemofili Phtlama bozukluu hastaldr Phtlama sresi ar ekilde uzamtr Koaglasyonda grevli plazma proteinlerinin eksiklii 112DO. DR. FATH ZAN 113. Hemofili tipleri En yaygn grlen iki tipi Tip A ve Tip B. Xe bal gei gsterir, tayc anneden erkek ocua geer Tip A Fak VIII veya plazma tromboplastinojen eksikliine bal oluur Tip B Christmas hastal Daha az yaygndr, Fak IX veya plazma tromboplastin 113DO. DR. FATH ZAN 114. Hemofili az bulgular Spontan di eti kanamas, petei ve ekimoz 114DO. DR. FATH ZAN 115. DO. DR. FATH ZAN 115 116. Hemofili tehis ve tedavisi Hemofilidi kanama zaman ve PT sreleri normaldir; PTT zaman uzamtr. Tehiste eksik faktr tespiti yaplr, tedavisinde yerine koyma yntemi uygulanr. 116DO. DR. FATH ZAN 117. mmn yetmezlik Savunma sisteminin farkl ksmlarn tek bana veya beraber ierir Hmoral immnite Fagositozis bozukluu u ksmlara ayrlr Genetik kaynakl primer immn yetmezlik Dier sebeplere bal sekonder immn yetmezlik 117DO. DR. FATH ZAN 118. Primer immnyetmezlik Genetik kaynakl B hcresi, T hcresi veya her ikisini Nadir grlen Bruton hastal DiGeorge sendromu (timus hipoplazisi) iddetli kombine immnyetmezlik 118DO. DR. FATH ZAN 119. Sekonder immnyetmezlik Altta yatan dier hastaln sonucu Yanl beslenme, viral enfeksiyon, kanser, bbrek hastal ve Hodgkin hastal mmn spresif ilalar, radyasyon ile beraber kullanlan ilalar, kemoterapi 119DO. DR. FATH ZAN 120. Oral kanser tedavisinin oral bulgular Radyasyon tedavisi Kemoterapi 120DO. DR. FATH ZAN 121. Az kanserleri cerrahi, radyoterapi, kemoterapi veya bunlarn kombinasyonu ile tedavi edilir. 121DO. DR. FATH ZAN 122. Radyoterapi Hasta radyoterapi boyunca mukositiz ile ba etmeye alr Mukozitis terapinin ikinci haftasndan itibaren balar ve tedavi sonlandktan sonra birka hafta daha devam eder. Arl, eritematz ve lsere mukozal alanlar eklindedir. Hasta yemede zorluk eker, yutkunmas arldr ve tat kayb da mevcuttur. 122DO. DR. FATH ZAN 123. Majr tkrk bezlerinde ykma bal olarak kserostomiya grlr Hastada rampant rkler ve oral kandidiazis oluumuna meyil vardr. Osteoradyonekroz grlme ihtimali artmaktadr 123DO. DR. FATH ZAN 124. Kemoterapi Kanser kemoterapisinde kullanlan ilalar epitelyumun bazal tabakasn etkilerler. Mukozit ve oral lserasyonlar en yaygn grlen komplikasyonlardr. Tm kan hcrelerinde d vardr Dk krmz kan hcresi says anemiye nclk edebilir. Dk beyaz kan hcresi says enfeksiyona nclk edebilir. Azalm trombosit kanama problemine nclk edebilir. 124DO. DR. FATH ZAN 125. lalarn oral kavite zerine etkisi Kan basnc ilalar, antianksiyete ilalar, antipikotik ilalar ve antihistaminler az kuruluuna neden olabilirler. Prednizon savunma sistemini basklar ve kandidiazis ve oral enfeksiyonlara nclk edebilir. Antibiyotikler de kandidiazis riskini arttrabilirler. 125DO. DR. FATH ZAN 126. 126DO. DR. FATH ZAN 127. 127DO. DR. FATH ZAN 128. Tetrasiklin dilerde renklenmeye neden olabilir. Siklosporin, Fenitoin ve nifedipin di etlerinde bymeye neden olabilir. 128DO. DR. FATH ZAN 129. TEEKKRLER.. DO. DR. FATH ZAN 129