sİstem klİma ÇÖzÜmlerİ 25.05.2012 gaziantep Üniversitesi

SİSTEM KLİMA ÇÖZÜMLERİ 25.05.2012 Gaziantep Üniversitesi

Gipa A.Ş. 25.05.2012 Özant Sunar2

AMAÇ

• Mezuniyetleri Yaklaşan Mühendis Adayı Öğrencilerimizin Eğitim Bilgilerini Pekiştirmek ve Piyasaya Hazırlanmalarını Sağlamak,

• Isıtma, Soğutma ve Havalandırma (HVAC) Pazarında Günümüz Eğilimlerini Hissettirmek,

• Mühendis Adaylarının Gelecekle İlgili Düşüncelerine Yön Verebilmek.


Program

1. Açılış ve Johnson Controls, YORK , Gipa A.Ş. Hakkında Özant Sunar – Makine Mühendisi

2. Yapılarda Bütünleşik Tasarımın Önemi (Farklı Disiplinlerin Aynı Anda Çalışması) Birol Yavuz – Makine Mühendisi

3. Klima Sistemlerinde Son Durum (Sulu Sistemler, Tam Havalı Sistemler, DX Sistemleri)

Birol Yavuz – Makine Mühendisi4. VRF Sistemlerinin Çalışma Prensipleri

Merve Ecemiş – Makine Mühendisi5. Mekanik Sistemlerde Kalite Kontrol

Soner Yeşilgöz – Makine Mühendisi6. Mekanik SistemlerdeTest, Ayar ve Balansın Önemi

Soner Yeşilgöz – Makine Mühendisi7. Kapanış

Soner Yeşilgöz – Makine Mühendisi

4

Açılış

1. Açılış ve Johnson Controls, YORK , Gipa A.Ş. Hakkında Özant Sunar – Makine Mühendisi

Gipa A.Ş. 25.05.2012 Özant Sunar

5

JCI YORK GİPAJohnson Controls, global olarak çeşitlendirilmiş teknoloji ve 150'den fazla

ülkedeki müşterilere hizmet veren endüstri lideridir.

127 YILLIK GEÇMİŞ

162.000 ÇALIŞAN

İLK 100 İÇİNDE…

45 Mia USD. 2011 Yılı Ciro


6

Johnson Controls

Otomotiv Bina VerimliliğiAkü ve Pil

162,000 Çalışan – 1,300 Bölge – 150 Ülke – 127 yıl

JOHNSON CONTROLS



JOHNSON CONTROLS - Bina Verimliliği

1. SİSTEMLER Ticari HVAC Sistemleri Hafif Ticari ve Residental Sistemler Güvenlik ve Yangın Sistemleri

2. SERVİS HVAC Teknik Mühendislik Çözümleri

3. GLOBAL İŞYERİ ÇÖZÜMLERİ Kurumsal Gayrimenkul Hizmetleri Sürdürülebilir Enerji Yönetimi Çözümleri Şirketlerin, Bina ve Tesis Yönetimi Danışmanlık, Projelendirme ve IT Çözümleri

4. SOĞUTMA Endüstriyel Marin & Deniz Çözümleri (Askeri Sistemler, Denizaltı v.s.) KAR

8

JOHNSON CONTROLS

"Bana göre, termostatı keşfeden kişi Shakespeare, Michelangelo veya Beethoven ile karşılaştırılabilecek bir kahramandır." -- H. L. Mencken (1880-1956), 20'inci yüzyıl gazetecisi


1. Prof. Warren Seymour Johnson, Termostat’ın Patentini Aldı. 1883

2. Johnson Elektrik Servis Şirketi Kuruldu. 1885

3. Prof. Johnson ve ekibi dünyada ilk olarak Alan Sıcaklık Otomatik Kontrolünü sağladı. 1895

4. Newyork, Madrid, Paris, Tokyo, Varşova v.s.de Otomatik Sıcaklık Kontrollu Binalar 1902

5. İlk kez 1200 Odalı Binanın 1200 Termostat ile Sıcaklık Kontrolu 1908

6. Hoover Bilya Fabrikası (Rulman) 1913

7. Merkezi Isıtma+Sıcak Su+Nem Kontrol ve Tasarruf 1934

8. Otomotiv, Metasys, Enerji Tasarrufu 1990 lar

9. York’un Satın Alınması 2005

9

JCI YORK


10

JCI YORK

1. YORK un kuruluşu 1874

2. Alabama Tiyatrosuna ilk “Air Washing” adı verilen Konfor Sistemin kurulması 1914

3. California’da ilk Air Conditioning Ofis Binası 1924

• Dünyanın Soğutma Teknolojilerinde Hızlı İlerleyişi• Savaşlar 1924 - 2005• USA da ilk 3

4. Johnson Controls Bünyesine Geçiş 2005

York ile Klimatize Edilmiş Önemli Yapılardan Birkaç Örnek:Empire State Building, Taj Mahal, Sydney Opera Binası, Al Haram Al Sharif (Dünya tarihinin gelmiş geçmiş en büyük siparişi), Burj Al Arab, Sabiha Gökçen Havalimanı, Ankara Hava Limanı ……………………


11

JCI YORK (UYGULAMALAR)


• APARTMAN

• VİLLA

• OTEL

12



• OKULLAR

• ÜNİVERSİTELER

• AVM LER

13



• KÜÇÜK KLİNİKLER

• HASTANELER

• YAŞAMSAL BİLİMLER

14



• DEVLET BİNALARI

• KONGRE MERKEZLERİ

• TİCARET MERKEZLERİ

15



• HAVALİMANLARI

• FABRİKALAR

• PETROL ÇIKARMA

16

JCI YORK (REFERANSLAR)


Dubai Uluslararası HavaalanıSoğutma

Burj Dubai (800 m.)SoğutmaGüvenlik

17



• Dubai Jumeira Beach Residence64 Towers (Blok) Bölgesel SoğutmaOtopark Havalandırmaları

• Dubai Emirates Towers Soğutma, Güvenlik

18



• Qatar New Doha Havaalanı Soğutma• Bahreyn Limanı Soğutma

Qatar The Pearl Soğutma

19



MısırSharm El SheikhHavaalanı

Mısır Onkoloji Hastanesi for ME&Africa Kids

Libya Çocuk Hastanesi

Lübnan Four Seasons Hotel

20



• Sabiha Gökçen Havaalanı

• Ankara Havaalanı

• Forum AVM

21



• Port Bakü

• Türkmenistan Gelişim Bankası

• Pentagon

22

JCI YORK GİPA


• Gizerler – Gipa 1954 yılında kuruldu.

• Yaklaşık 50 Markanın Bayisi ya da Distribütörü.

• Yurtiçinde 320 Alt Bayi

• Türkiye’nin hala toptancılığa devam eden eski Toptancılarından biri.

• Bayiler hariç 500 civarında çalışan

• 300 Mio USD Ciro

• Eylül 2011 itibarı ile York Distribütörü.

23

YAPILARDA BÜTÜNLEŞİK TASARIM

Gipa A.Ş. 25.05.2012 Birol Yavuz

2. Yapılarda Bütünleşik TasarımBirol Yavuz – Makine Mühendisi

24



BÜTÜNLEŞİK TASARIM NEDİR?

Mimari projede, esas itibariyle yatırımcı (veya şartnameli kamu binası, mal sahibi, …) istekleri başta olmak üzere bir tasarımın ilk başından itibaren; mimari, statik, mekanik Tesisat ve elektrik tesisatı tasarımcılarının bir araya gelerek, ön projeden itibaren birlikte yaptıkları çalışmalara, “Bütünleşik Tasarım” adını veriyoruz.

25



YENİ BİR TASARIMDA ESAS ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER;

1. Binalarda ısı kayıp ve kazançlarının gelecekte de ekonomik biçimde karşılanabilir seviyelere indirilmesi. (sürdürülebilir)

2. Yenilenebilir enerjilerden en yüksek oranda yararlanılması.

3. Daha yüksek yıllık verime sahip alternatif sistemlerin kullanılması.

4. Net Sıfır Enerji hedeflerine olabildiği kadar uyumlu alt yapısı olan binalar ve sistemlerin tasarlanması.

26



TASARIM SÜRECİNDEKİ DİSİPLİNLER;

1. Mimari grup (Mimari - İç Mimari - Peysaj Mimarisi)

2. Statik Grup

3. Mekanik Tesisat Grubu

4. Elektrik Tesisat Grubu

27



MEKANİK TESİSAT İÇ DİSİPLİNLERİ;

1. Mekanik Tasarımcılar

2. Mekanik Taahhüt Firmaları

3. Tedarikçiler

4. İşletme Teknik Müdürlükleri

5. İmalatçılar

28



Mekanik Tesisat Tasarımında,

1. Bina dış görünüşü ve iç hacimleri, mekanik tesisat sistem tasarımından etkilenirler;• Kat ve asma tavan yükseklikleri• Makina Daireleri (Yüksek binalarda Tesisat katları)• Tesisat şaftları

2. Enerji verimli bina tasarımları da aynı şekilde binanın mimarisine etkide bulunurlar;• Güneş yönü ve radyasyon değerleri yıllık dağılımları• Camlar, konstrüktif yapı ve ısı köprüleriToprak yapısı• Su durumu İç hava kalitesi şartları, nem değerleri• Isıtma, soğutma yükleri.

3. Ses, titreşim, yangın ve otomasyon sistemlerinin seçimleri önemlidir.

29



ENERJİ VERİMLİLİĞİ AÇISINDAN BÜTÜNLEŞİK TASARIM

Özellikle enerji etkin (Yeşil) binaların tasarımı ancak bu şekilde hayata geçirilebilmektedir.

Örneğin; Leed veya Bream Sertifikasyonları için istenen şartlara ulaşmak için Bütünleşik Tasarım olmadan sonuca ulaşmak çok zordur. Bu sertifikasyonların ana kriterlerini, bina yapısı dışında en ağırlıklı olarak, Mekanik Tesisat enerji kriteri belirlemektedir.

30



UYGULANABİLİRLİK AÇISINDAN BÜTÜNLEŞİK TASARIM

Bir yapı imalatları yapılırken mekanikle uyumsuzlukların telafileri pahalı işlerdir. İmalatlar tamamlandıktan sonra ise, artık geri dönüşü olmayan neticeler oluşabilir.

Bazı Projelerden Örnekler:• İstinye Park, Mutfak Atış

Simülasyonları• İstinye Park, Yangın Duman Fan

Atışları• Vizyon-İstanbul, Jet Fan Atışları

31



SONUÇ:

1. Bütünleşik Tasarımda, artık mimari grup üstünde bir danışman firma çalışarak, tüm disiplinleri kontrol ederek süreci yönetmektedir.

2. Bu şekilde; uygulanabilir ve sürdürülebilir, enerji verimli binaların tasarımları yapılabilmektedir.

32



Son Olarak,

• 02 - 05 Mayıs 2012 tarihilerinde yapılan, Binalarda Enerji Kullanımı ve Sürdürülebilirlik ana temalı, TTMD X. Sempozyumunda yapılan kapanış Forumu konusu Bütünleşik Tasarım seçilmiş ve tüm disiplinlerin (Mimari, Mekanik Tesisat, Elektrik Tesisatı grupları) temsilcileri tarafından konu bir gün boyu tartışılmıştır.

• Disiplinler arasında fikir birliği ile, Bütünleşik Tasarım konusunda bir Çalıştay yapılması ve sonuçlarının paylaşılması kararı alınmıştır.

33

KLİMA SİSTEMLERİNDE SON DURUM


3. Klima Sistemlerinde Son Durum (Sulu Sistemler, Tam Havalı Sistemler, DX Sistemleri)Merve Ecemiş– Makine Mühendisi

34


ÜRÜN VE SİSTEM ÇÖZÜMLERİ

• Yükselen Enerji Maliyetler

• Enerji Tasarrufu

• Enerjinin Verimli Kullanımı

• İnsanların Konfor Beklentileri

• İç Hava Kalitesi

Gipa A.Ş. 25.05.2012 Merve Ecemiş

35

HVAC SİSTEMLERİNDEN BEKLENTİLER

• Ekonomiklik

• Düşük Arıza Riski

• Düşük Ses Seviyeleri

• Çevre Dostu

• Düşük Yakıt Tüketimi

• Bakım ve İşletme Kolaylığı

• Düşük İlk Yatırım Maliyeti



36

BİNALARIN SINIFLANDIRILMASI ve İHTİYAÇLAR

1. Konut (HVAC)

2. Küçük İşyeri (1 + Konfor)

3. Büyük İşyeri (2 + İç Hava Kalitesi + Düşük Ses)

4. Oteller (3 + STD + Çevre Dostu + İlk Yatırım + İşletme Maly.)

5. Hastane (4 + Hijyen + Özel Filtre)

6. Çok Kullanım Amaçlı Tesisler (Havaalanı, Üniversite v.b.) (4)

7. AVM (4 + Yüksek Konfor)



37

SİSTEM SEÇİLMESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

• Sistemlerin Çevreye Etkileri

• Ses Seviyeleri

• İlk Yatırım Masrafları

• İşletme Masrafları

• İç Hava Kalitesi

• Servis ve Arıza Bakım



38

KLİMA SİSTEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

1. Merkezi Sistemler• Tam Havalı Sistemler• Tam Sulu Sistemler• Havalı ve Sulu Sistemler

2. Hafif Ticari ve Bireysel Sistemler• Roof top Çözümleri• VRF• Multi Split• Split



39



TAM HAVALI MERKEZİ SİSTEM

KLİMA SANTRALLARI Havanın Filtre Edilerek ısıtıldığı veya Soğutulduğu Cihazlar, Kanallar Vasıtası ile Havanın Mahallere GönderilmesiEkipmanlar• Dış Hava Damperi• Filtre Hücresi• Isıtıcı Serpantin• Soğutucu Serpantin• Nemlendirme Hücresi• Fan Hücresi• Susturucu Hücresi• Isı Geri Kazanım Hücresi

40



SULU SİSTEMLER

CHİLLERSoğutma Yapabilmek için Gerekli Olan Soğuk Suyu Üreten CihazlardırEKİPMANLAR• Kompresör• Evaporatör• Kondenser• Genleşme VanasıÇEŞİTLERİ• Kondenser Yapısına Göre SınıflandırılanGruplar• Kompresör Motor Yapısına Göre• Sınıflandırılan Gruplar• Kompresör Tipine Göre Sınıflandırılan Gruplar

41

PAKET KLİMA CİHAZLARI (ROOF TOP)

Fabrikasyon CihazlardırSoğutma, Isıtma ve Havalandırma YapabilirlerBünyesinde Kompresör, Evaporatör, Kondenser ve Fan BarındırırlarBina Dışına Konulması GerekirKanallar Vasıtası ile Hava Mahalle GönderilirDirekt Genleşmeli Soğutma



42

VRF SİSTEMLERİ


4. VRF Sistemlerinin Çalışma PrensipleriMerve Ecemiş – Makine Mühendisi

43

VRF SİSTEMLERİ


VRF Klima / VRV Klima Sistemleri Nedir?

• Variable Refrigerant Flow Kelimelerinin baş harflerinden oluşan VRF; Değişken Debili Soğutucu Akışkan Akışlı Klima Sistemi anlamında kullanılır.

• Variable Refrigerant Volume Kelimelerinin baş harflerinden oluşan VRV, Değişken Debili Soğutucu Akışkan Hacimli Klima Sistemi olarak dilimize çevrilebilir.

• Her ikisi de aynı anlamdadır. Biz VRF ismini kullanıyoruz.

44

VRF SİSTEMLERİ


• Bir dış ünite ile, gaz akış dağıtıcıları yardımıyla birden çok iç ünitenin birbirinden bağımsız olarak kontrol edilebildiği direkt genleşmeli klima sistemleridir.

• Gerektiği kadar soğutucu akışkan doğru faz ve doğru zamanda ihtiyaç duyulan iç üniteye sevk edilerek ısıtma ve soğutmada kullanılması sağlanır.

• Soğutucu akımı inverter kontrollü bir kompresör veya kompresörlerle varyasyonlandırılarak, havası şartlandırılmış mekanlara göre soğutucu akışkanın uyum göstermesi sağlanır.

45

VRF SİSTEMLERİ


• VRF sistemlerde havayı işleyen belli bir sayıya kadar iç ünite (York da 64 adete kadar) modüler bir dış kondens üniteye bağlanır.

• İleri düzey bir kontrol sistemi ısıtma ve soğutma modları arasında geçiş sağlar..

• Daha ileri versiyonlarda, iç üniteler gerek ısıtma gerek soğutmada birbirlerinden bağımsız olarak çalışırlar. (HRV)

46

VRF SİSTEMLERİ


• VRF Klima Sistemleri; gelişmiş kontrol ve akış denetim üniteleri ile donatılmıştır. Gerektiği kadar soğutucu akışkan doğru faz ve doğru zamanda ihtiyaç duyulan yere sevk edilerek ısıtma ve soğutmada kullanılması sağlanır.

• Bu son özellik sayesinde aynı anda değişik bölgelerde ısıtma ve soğutmada yüksek düzeyde enerji tasarrufu sağlar.

• Bu çeşit sistemlerde iç mekanda tesis kurmaya gerek kalmaz ve değişik hava işleme ünitelerinin kombinasyonlarıyla büyük esneklik sağlar.

• VRF Klima Sistemleri; ofisler, alışveriş merkezleri, lüks apartmanlar, villalar, restorantlar, plazalar, oteller gibi birbirinden bağımsız havalandırma uygulamalarının kullanılmasının gerektiği yerlerde başarıyla kullanılır.

47

VRF SİSTEMLERİ


• VRF Klima Sistemi, daha fazla konforu inverter teknolojisi ve değişken gaz debisi sayesinde enerji tasarrufu ile birlikte sunar.

• Çevreye maksimum özen ve saygı gösteren, enerji tasarrufuna odaklanmış, gelişmiş uygulama esnekliği ve esneklikten gelen serbestlikle ve modüler yapısıyla çok katlı bir binadan , bir tek villaya kadar yeni yapılan veya mevcut her türlü yapıda tam bağımsız kontrol imkanı vermektedir.

• Günümüzde bilindik ısıtma ve klima sistemlerinin yerini hızla almaya başlayan VRF Klima Sistemi Türkiye’de de hak ettiği yere gelmektedir.

48

VRF SİSTEMLERİ KULLANIM ALANLARI:


• Birbirinden bağımsız birden fazla bölgenin iklimlendirme ihtiyacının olduğu ve yük ihtiyacının sürekli değiştiği otel, hastane, ofis, restaurant, mağaza, tiyatro, sinema, cam giydirme cepheli binalar,

• Mimari unsurların ön planda olduğu dış cephesinde deformasyon istenmeyen tarihi yapılar,

• Bina içinde soğutucu gaz borularına göre çok büyük yer kaplayan hava kanallarının geçirilmesinin zor olduğu yapılar,

49 Gipa A.Ş. 25.05.2012 Merve Ecemiş

• Mekanik tesisata yeterince yer ayrılamayan, soğutucu sistemin açık havaya (çatı, bahçe) konulması gereken yapılar,

• Her noktasında konfor istenen villalar,

• Ayrı bölümlerindeki kiracı gruplarının kendilerine özel iklimlendirme faturası istediği (harcanan enerji kontrolü) iş merkezleri, plazalar

VRF SİSTEMLERİ KULLANIM ALANLARI:

50

VRF SİSTEMLERİ AVANTAJLARI


• Bireysel İklimlendirme Sistemi

• Sistemin Yıllık Çalışma Süresinde Artış

• Daha çok insan için daha iyi konfor kontrolü

• Tüm binanın klima sisteminin kontrolü

• Kullanım alanlarında daha yüksek konfor ve tasarruf

51

VRF SİSTEMLERİ AVANTAJLARI


• Yüksek güvenilirlik

• Az alan işgali

• Düşük ses seviyesi

• Düşük işletme maliyeti

• Uzun ömür ve yatırımın kısa sürede geri kazanımı

52 Gipa A.Ş. 25.05.2012 Merve Ecemiş

5. Mekanik Sistemlerde Kalite KontrolSoner Yeşilgöz – Makine Mühendisi www.soneryesilgoz.com.tr

MEKANİK SİSTEMLERDE KALİTE KONTROL

53


Gipa A.Ş. 25.05.2012 Soner Yeşilgöz

1. Binanın ve Mekanik Sistemlerin Kalite Kontrolu ne demektir?

2. Mekanik Kalite Kontrol Neden Binanın İmalat Performansını Etkiler?

3. Mekanik Kalite Kontrol Ne Zaman Başlamalıdır?

4. Mekanik Kalite Kontrolu Kim Yapar?

5. Adım Adım Kalite Kontrol İşlemi?

Binalarda Mekanik Kalite Kontrolünün Yapılması, İmalatın düzgün ilerlemesini, operasyonun en kısa ve hasarsız bir şekilde, az iş ve az enerji ile kullanılarak tamamlanmasını sağlar.

54



Kontrol Mühendisinin Sorumlulukları;

1. Ön Tasarım

2. Tasarım

3. Hakedişler

4. İmalat

5. Kesin Kabul

55



Mekanik Kalite Kontrolun Maliyeti ve SONUÇLAR

• Tüm disiplinlerin birlikte çalışması, yapının başarılı bir şekilde zamanında ve tam işler halde tamamlanmasını sağlar.

• Binalarda Kalite Kontrol işlemi; bina sistemlerinin fonksiyonel olarak projelendirilmesinde, imalatında; operasyonel bina kullanıcıları, yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılayacak en iyi anahtardır.

• Kalite Kontrol prosesi için harcanacak yatırım maliyeti, daha yatırım aşamasından, binanın ömrünü tamamlayıncaya kadar ki zaman içerisinde, geriye dönüş olarak defalarca karşılığını verecektir.

56



Binanın Makine İmalat ve Kalite Kontrol Yönetimi;

• Hazırlık

• Başlangıç

• Takip izleme

• Sonuç

57

TEST, AYAR ve BALANS

5. Mekanik Sistemlerde Test, Ayar ve Balansın ÖnemiSoner Yeşilgöz – Makine Mühendisi www.soneryesilgoz.com.tr


58



• İşletmedeki HVAC sistemini denetlemek amacıyla uygulanan kontrol mekanizması işlemleridir. Sisteme ait cihazların ve yardımcı ekipmanların test edip ayarlarının uygulanabilirliğinin denetlenmesidir.

• Hava ve su debilerini kontrol altına almak, ölçmek ve kayıt altına almak için; ısıtma, soğutma, havalandırma ve iklimlendirme (HVAC) sistemleri ve diğer sistemlere uygulanan sistematik proseslerdir.

59



• Kontrol mühendisi tarafından uygulanan ölçümlerin tamamıdır.

• Testler esnasında işletmecinin teknik personeli tarafından tipi ve modeli belirlenmiş kalibrasyonlu ölçüm araçları kullanılır.

• (Akışmetre, dijital termometre, manometre, barometre vb.)

60



Kontrol Mühendisi (Süpervisor) Çalışma Programı 1. Şartnamenin uygulanabilirliğinin kontrolü2. Projenin uygulanabilirliğinin kontrolü3. İmalat Sonunda Cihazların çalışabilir ve

ayarlanabilir olmasının kontrolü4. Testler sonunda ayar ve balansların

yapılması5. Raporların düzenlenmesi ve form

standartları6. İmalatın Kullanıcılara çalışır halde teslim

edilmesi

61



1. Supervisor Onay Sunumu

2. İş Bitirme Rapor Örneği

sİstem klİma ÇÖzÜmlerİ 25.05.2012 gaziantep Üniversitesi

Documents