silikon vadisinden turkiyeye girisimcilik, bahcesehir universitesi, nisan 2007,ziya boyacigiller

Silikon Vadisi’nden Turkiye’ye, Girişimcilik…

Bahçeşehir Üniversitesi16 Nisan, 2007

Bu sunum önde gelen melek yatırımcılardan ve Türkiye’deki bir çok genç girişimcinin sevilen mentorü Ziya Boyacıgiller tarafından hazırlanmıştır. Herkesin yararına olması için web ortamında paylaştığımız sunumun kullanımı ücretsizdir, ancak bu sunumun herhangi bir kısmını kullanırken lütfen Ziya Boyacıgiller’i kaynak olarak belirtiniz. Ziya Boyacıgiller’in Türkiyedeki girişimcilik eko-sistemine katkıları hakkında daha fazla detay almak için www.ziyaboyacigiller.com adresini ziyaret edebilirsiniz.

http://www.ziyaboyacigiller.com/

Silikon Vadisi’nden Turkiye’ye, Girişimcilik…

Ziya G. BoyacıgillerBÜ BScEE ’74, UCLA MScE ‘76

Ziya G. Boyacigiller (c) 2005 BUMED SUNUMU 3

Turkiye’de Girisimcilik Islemez ! Amerika’da calisan burada calismaz… Amerika’da girisimcilik kolay tabii… Kimse para yatirmaz burada yeni ise… Holdingler is buyuyunce elinden alir gider… Yasal koruma, fikri mulkiyet islemez burada… Seni taklit ederler, emegin bosa gider… Hukumet kendini destekliyenleri tutar, seni batirir… Devlet tekellerini asamazsin… Yolsuzluk, mafya varken is yapilmaz… Isin kucuk ortagiysan, isi elinden alirlar… Vb…


Masum bir soru? Pekiyi - ama Turkiye’de basarili olanlar

nasil oluyor?

Hedef Alliance? Finansbank? Dizayn Group? Mavi Jeans? Logo Yazilim? Gantek? AirTies? ….


Esekarisi ucamaz!


Ucan Esekarisi…


2004 yilinda basladi CEO, CTO ABD’den geldiler (tersine

beyin gocu yapiyor - %15 ABD’den dondu)

Amerikan “start-up” yapisinda kuruldu, isletiliyor

Amerika’da calisan is ve satis stratejileri uygulandi

2006 cirosu $24M, calisan sayisi 100+, pazar payi +/- %40, 2005/2006 karda…

2007 Yunanistan’da, Rusya’da, Kazakistan’da satislar basladi-basliyor

Dunya capinda teknoloji uretiyor Ilk iki Turk Telekom modem ihalelerini

kazandi – ve en dusuk fiyati vermeden…


Universitelerden Cikmalar… In 2000, there were 454 spinoffs, within all American academic

institutions, pp57

In 2000, average was 4.2% spinoffs-to-disclosures ratio within 26 selected universities (~37% of total with spinoffs) in USA. Pp68

During 1980-1996, MIT spinoffs = 134, went public = 24, 18% spin-off to public ratio, pp19 & pp30

Using 4.2% and 18%, we get 0.3%. This means only 3 spinoffs

for each 1,000 disclosures succeed to go public (IPO). (Note that this ratio is for MIT and is much higher than non-academic success rates. However, the rate for VC backed companies is 100 times worse!)

Moreover, during 1980-1996, average years to IPO for 24 MIT spinoffs equaled 4.5 pp30

Is bu kadar

zorken neden

girisimci olunur?

para

eglence

guc

sohret

is

bilgi


“Biz calismadik mi Abi?”

Peter’s Principle: In a hierarchy, people rise to their level of incompetency…


Ustun Basarinin 4 Etkeni:1. Zeka

(Sende azsa, takim kur.)

2. Mucadeleci Hirs(Istek ve arzu yoksa, yok…)

3. Sabir(Basarinin %1’i yetenek, %99’i calismadan…)

4. Sans (Sans hazirlikli olana guler.)


10 Tepe USA MilyarderiIsim Yas Degeri Kurulus VC

Yatirimi?

Bill Gates 48 $48B Microsoft Evet

Warren Buffet 74 $41B Berkshire Hathaway Hayir

Paul Allen 51 $20B Microsoft Evet

Alice Walton 55 $18B Wal-Mart Hayir

Helen Walton 85 $18B Wal-Mart Hayir

Jim Walton 56 $18B Wal-Mart Hayir

John Walton 58 $18B Wal-Mart Hayir

S. Robson Walton 60 $18B Wal-Mart Hayir

Michael Dell 39 $14B Dell Evet

Larry Allison 60 $14B Oracle Evet

Source: 2004 Forbes 400


Dünyanın en zenginleri arasında 26 Türk var (Forbes)

İşte Türkiye'nin Top 10'u

1. Hüsnü Özyeğin (FİBA) . . . . . . . 3.5 milyar dolar2. Karamehmet (ÇUKUROVA). . 2.4 milyar dolar3. Şevket Sabancı (SABANCI) . . 2.1 milyar dolar4. Erol Sabancı (SABANCI) . . . . . 2.1 milyar dolar5. Şarık Tara (ENKA) . . . . . . . . . . 2 milyar dolar6. Ahmet Zorlu (VESTEL) . . . . . . 1.8 milyar dolar7. Aydın Doğan (DOĞAN) . . . . . 1.6 milyar dolar8. Turgay Ciner (CİNER) . . . . . . . . 1.5 milyar dolar9. Semahat Arsel (KOÇ) . . . . . . . 1.4 milyar dolar10. Rahmi Koç (KOÇ) . . . . . . . . . . 1.4 milyar dolar

(… ya kendisi ya babasi…birisi girisimcilik yapmis ya!)


Microsoft, Apple Computer


Walmart, Target


Benjamin Graham Value Investing = Warren Buffet


Value Investing acisindan Turkiye ABD’den daha ustun:

- Teknopark’larda 10 sene kurum gelir vergisi yok,

- ArGe calisanlarina vergi yok,

- Iki sene (2) tutulan hisselerden gelen kara vergi yok!


IPO Pazari IPOs

$0

$20

$40

$60

$80

$100

$120

1999 2000 2001 2002 2003 2004

$ B

illi

on

0

100

200

300

400

500

600

Nu

mb

er

of

IPO

s

$

Number

Source: ipohome.com


VC Sirketlerinin Kazanclari

Kleiner Perkins Caufield & Byers

IRR Sequoia IRR Matrix Partners

IRR

1992 fund 39%/y 1992 fund 110%/y 1995 fund 223%/y

1994 fund 122%/y 1995 fund 175%/y 1997 fund 516%/y

1996 fund 287%/y 1998 fund 93%/y 2000 fund -30%/y

1999 fund -21%/y 1999 fund -5%/y 2001 fund -39%/y

2000 fund -16%/y 2000 fund -25%/y

Source: Venture Scoreboard


Iyi VC Sonuclarina Ornek:

KP’nin yildiz getirileri:

Google 240x Netscape: 80x @home: 87x Amazon.com: 44x Exite: 73x Rambus: 51x Citrix : 40x


Kuresel VC Yatirimlari 1998-2002Region Yatirim Toplanan Para Artan Para

$ Milyar $ Milyar $ Milyar

Kuresel 660 788 128

Kuzey Amerika 466 554 89

Bati Avrupa 123 154 31

Asya Pasifik 46 55 8

Orta Dogu & Afrika 11 12 1

Orta & Guney Amerika 12 10 -3

Dogu Avrupa 2 3 1

Source: pwcmoneytree.com 2004


Gozde Endustriler?


VC Yatirimlari ve Endustrilerin Dagilimi 2004

$0

$2,000

$4,000

$6,000

$8,000

$10,000

$12,000

$14,000

$16,000

$18,000

$20,000

$22,000

Mil

lio

n $

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

22

242000

2001

2002

2003

2004

2000/2003

Turkiye nerelerde kosabilir?


10 Tepe Yatirim Alan UlkelerRegion Investment

2000 2002

US $105B $62.7B

UK $9.6B

France $1.1B $5.5B

Italy $2.5B

Japan $2.9B $2.4B

Germany $1.2B $2.4B

South Korea $0.1B $2.0B

Netherlands $1.6B

Canada $1.6B

Sweden $0.6B $1.4B

India $0.3B $1.1B

China $0.1B $0.35B

Source: UN Human Development Report, 2001

2003: US $18.2BEurope $3.0B



Cin nasil kosabiliyor? Cin’de neler degisti … Son 5 senede IDG Technology Venture

Investing $170Mio yatirip %43 IRR elde etmis.

2004’de rekor 253 ise yatirim yapilmis, $1.3 milyar sermaye verilmis.

Kendi bunyesine uygun yatirimlar seciliyor…


Turkiye’de neler degisiyor? Avrupa Birligi yapisal degisikler getiriyor Ekonomik yapi degisikligi (IMF) Hukumet girisimciligi desteklemek istiyor Avrupa girisimciligi destekliyor Turkiler ve Eski Sovyetler Pazar Avrupa Islam pazarlarina ulasmakta

zorlaniyor Avrupa pazari da aciliyor Enflasyon ekonomisi bitti – bitiyor !


VC Amaclari = Kurucu Amaclari?

Basari olasiligini ise para yatirmadan incele Pazar riskini azalt Teknik riski azalt

“Buyuk” getiri bekle 10 ile 20 kere ilk yatirim miktari

Nasil yapilir?: Pazar buyuklugu $200M dan buyuk Pazar buyume orani %25/sene (>3x 5 senede) Yuksek kar haddi olasiligi (%70+) Yuksek “Pazar Degeri / Satis” orani Kurucular pazardan deneyimli


VC Girisimci Secme Elegi1. Urun/Servis mukemmelligi/farklilik YARATICI

2. Idari Takim Deneyimli/Egitimli/Yetenekli HAZIRLIKLI

3. Stratejik Pazara Odakli HIRSLI/REKABETCI

yeni, buyuk, hizli buyuyen, karli (rekabet az)

4. Calisan “is modelleri” KAR ODAKLI

5. Sabirsiz Davranis FEDAKAR/CALISKANpazar sizi beklemez, siz basaramazsaniz baskasi basarir…

6. “Olanakli” yatirim beklentileri MANTIKLI


“Yikici Yenilikcilik” ModeliVeya, yerlesmis kuruluslarla nasil basa cikilir…

(e.g. cell phones, short-haul airlines SouthWest)

(e.g. desk top copiers)


Strategy Canvas of the Short-Haul Airline Industry

Value

Curves

Key Factors of Competition


Rekabet KaynaklariFaktor Agirlik

Ustun performans 4.23

Musteri hizmeti 3.97

Kalite 3.71

Guclu konumlanma 3.42

Idari deneyim 3.10

Yenilikci teknoloji 2.92

Marka gucu 2.76

Pazara zaman 2.20

Fiyat 2.04

Devlet projeleri 0.58

Agirlik:

5 - en onemli

0 - onemsiz

1216 MIT sirketi

Source: Bank of Boston Special Report:MIT: The Impact of Innovation, March 1997


Rekabet mi dediniz?


Savas Sanati, Sun TzuOne cikan kurallar:

Eger savasa girecekseniz, kazanmaya hazirlikli olun – savas, herseyden once, hazirliktir.

Kazanmak icin gucunuzu rakibin en zayif noktasina odaklamalisiniz.

Kaynaklarinizi uygulamadaki hiziniz ve ceviklik kati ustunluk saglar.

Kazanmak icin, kendinizi, rekabeti, ve pazari iyi tanimalisiniz.

Basari goruldugu anda guclerinizi oraya yiginiz.


Amerika’dan yeni bir makale:

“How Market Smarts can Protect Property Rights”

Harvard Business ReviewAralik 2004, sayfa 72-79

“Pazarda Kurnazlik, Fikri Mulkiyet Haklarini Nasil Koruyabilir”


Yaraticilik gereksinimi iki durumda one cikar:

1. Yeni bir fikir gerekli oldugunda – yeni fikir olmadan ileri gidemedigimizde. Baska yollar denenip calismadiginda. (swoT)

2. Yeni fikir icin bir gerek olmadiginda, ama yeni fikir firsat, yarar, ve avantaj sagladiginda (farklilasma) (swOt)


Yaratici Yanasim (Edward de Bono)

Baskalarinin yaklasimlari

Sizin yaklasiminiz


Girisimcilik Surectir… Once sorunu yarat, sonra

yol bul… Tek kisiye servis yapmak

kolaydir, isi buyutmenin yolunu bulun…

Hedefi yeteneklerinize uygun secin

Kaynaklariniz hedefe yeterli olmali (P/P ve YTL)

Mutlu sonun sirri:

Kucuk basla, devamli buyu…

PA

ZA

R P

AY

I &

KA

R

YETENEK & OLCEK

basarisizlik

basarisizlik


Son Soz:Yaratici ve hazirlikli olanlar icin,

Turkiye’de (de) girisimcilik isler…

(Amerika’da da oldugu gibi, Cin’de de, Hindistan’da da, …)

silikon vadisinden turkiyeye girisimcilik, bahcesehir universitesi, nisan 2007,ziya boyacigiller

Documents