Korrigjimin e kufijve epamundësonKushtetuta

www.koha.mk

E PËRDITSHME INFORMATIVE

Koha

Shkup, 7 prill - Shkolla e mesme profesionale“8 shtatori” në Shkup do të jetë e para në vend

e cila të gjithë nxënësit që mbarojnë këtë vitklasën e nëntë të shkollave fillore dhe regji-strohen në këtë shkollë, mund të përfitojnë nga2000 denarë në muaj, shumë të cilën e sigu-rojnë kompanitë private me të cilat kjo shkollëe mesme profesionale ka bërë marrëveshje.Drejtori i shkollës Kenan Hasani thotë se kjo

është një mundësi shumë e mirë dhe e fundit qëkjo shkollë të vazhdojë të funksionojë përn-dryshe rrezikon të mbyllet për shkak se nga 900nxënës që kishte më parë këtë viti shkollor vitine tretë dhe të katërt do ta përfundojnë rreth100 nxënës. “Kjo do të jetë mundësia e funditpër të tërhequr filloristët që të regjistrohen nëkëtë shkollë profesionale e cila viteve të funditthuajse po humbet interesi...

“8 shtatori” rrezikon mbylljen e paraleleve shqipe

15 DEN

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

AP: BallkaniPerëndimor,në darën eprotestave

Shpërthimi pothuajse i njëkoh-shëm i lëvizjeve të forta anti-qe-veritare në rajon ka bërë që të fli-tet për një “Pranverë Ballkanike”,si vala e protestave dhe revolu-cioneve që përfshinë botën arabenë vitin 2010

150c |200c

BE-ja në gjendje alarmi mbidezinfomiminpara zgjedhjeveeuropiane

Ulet numri idhenve nga 2.5

milion në 700 mijë

BLEGTORI BLERJET ONLINE

� Fq.8� Fq.17

Qytetarët shpenzuan 133.7 milion euro në vitin 2018�

“Zgjedhjet presidenciale do të jenë referendum jozyrtar për Marrëveshjen e Prespës dheabsolutisht është e patjetërsueshme për Zoran Zaev që zgjedhjet t’i fitojë kandidati i koalicionitqeveritar, Pendarovski, dhe kështu të formojë politikën hegjemone të LSDM-së”, tregojnë analizate mediave vendore në Maqedoni

ZGJEDHJET PRESIDENCIALE NË DIOPTRINË E MEDIAVE

Fq.18

Fq.6

Fq.3

Fq.16

Fq.2

Viti XIII • Numri 3628 • e hënë, 8 prill 2019

ANALIZË

RAJON

GLOBI

Votat e shqiptarëvepërcaktojnë Presidentin

Kosova mund t’i"rrëmbejë"mjekëtShqipërisë

Fq.7

� Fq.13-15

KOHA për sport

TARE I GJEN EKIP PANUCCITMund të jetë një skenar menaxherësh, mund të jetë dhe lajm i vërtetë! Drejtori

sportiv i Lazios, Igli Tare, mund t'i ofrojë postin e trajnerit të Salernitanas ish-

trajnerit të ekipit të Shqipërisë, Christian Panucci. Ekipi italian është satelit i La-

zios, pasi është në zotërimin e presidentit Claudio Lotito. Tare po mendon për

zëvendësuesin e teknikut Angelo Gregucci dhe ish-trajneri i Shqipërisë mund

të jetë një kandidat potencial. Marrëveshja mes Panuccit dhe Salerntinas do t'i

kursente milionat FSHF-së. Një lëvizje e tillë mund t'i shpërblehet

Tares nga presidenti Armand Duka në rekomandimin e ndonjë

trajneri, Edi Reja mbetet sërish në garë për stolin kuqezi. SportKoha

||||||||||||||||

||||||||||||||||

||||||||||||||||

|

për

Koha, e hënë, 8 prill 2019

Që nga nëntori i vitit 2017, fut-

bollistët e Kosovës nuk kanë hum-

bur asnjë ndeshje. Benjamin Ko-

lolli spjegon kursin e

jashtëzakonshëm të një formacio-

ni që ende nuk ka përfunduar për

t’u habitur. Po të merren parasysh

vetëm rezultatet, cili është ekipi më

i mirë kombëtar i botës, i pamposh-

tur që nga nëntori i viti 2017? Ndo-

shta do të habiteni, apo ndoshta

zhgënjeheni, ky rekord nuk është

as i kampionit të botës – Francës, që

në nëntorin e kaluar u mposhtë nga

Holanda – e as i Brazilit, apo ndonjë

vendi tjetër të renditur në mesin e

10 ekipeve më të mira të botës. Jo,

jo, ky rekord i përket vetëm Kosovës

së “vogël” (vendi 127 në renditjen e

FIFA-s), përzgjedhja e Bernard

Challandes e cila krenare që nuk ka

humbur asnjë nga 12 lojërat e saj të

fundit (tetë fitore dhe katër barazi-

me). Sa për krahasim, ekipi zvice-

ran i Petkoviqit në të njëjtën kohë

ka arritur pesë suksese (ndaj Serbi-

së, dy herë Islandës, Belgjikës dhe

Gjeorgjisë) dhe tre barazime (Bra-

zilit, Kosta Rikës dhe Danimarkës),

kundrejt katër disfatave (Suedisë,

Anglisë , Belgjikës, Katarit). Pra,

natyrisht, futbollistët e Kosovës

nuk ishin gjithmonë kundër

kundërshtarëve të grupit të Lidhjes

së Kombeve, të cilin e fituan vje-

shtën e kaluar, shkruan “Le Matin“,

përcjell Shtegu.com. Por rezultatet

e fundit – një barazim miqësor

kundër Danimarkës (2-2), e

ndjekur me një pikë kundër Bullga-

risë (1-1) me rastin e fillimit të kua-

lifikimeve të Euro 2020 – pasqy-

rojnë përparimin e madh që është

bërë. “Tani është më lehtë se në fil-

lim. Ekipi e ka ruajtur edhe për-

vojën. Është një lloj zbulimi që pri-

tet”. I lënduar kundër Danimarkës,

Benjamin Kololli (26) të hënën ish-

te në lëndinë, natën që erdhën bul-

lgarët. Një ndeshje që Kosova ka

dominuar mjaftueshëm, siç dësh-

mohet nga statistikat (62 për qind

e posedimit të topit, 12 gjuajtje

kundrejt 4, 7 rivënie nga këndi kun-

derjt 4). “Ne i humbëm qartë dy

pika që duhej të ishin tonat. Thje-

sht, ne nuk mund të realizonim në

përfundim të ndeshjes. Por, në këto

dy ndeshjet e fundit, konstatuam

se nuk kishim asgjë për t`i pasur

zili kundërshtarët tanë. Gjithkush

mund të shihte se ishim më të

mirë”. Në rrugët e kryeqytetit të

vogël (245,000 banorë), rruga e

shkëlqyeshme e futbollit kosovar

është një burim i ri i krenarisë

kombëtare. “Po përjetojmë një

çmenduri. Ne ndjehemi shumë të

famshëm. Nëpër rrugë, gjithkund,

gjithkush dëshiron të bëjë një sel-

fie me ne lojtarët”. Në stadiumin

Fadil Vokrri, ku përsëri u tubuan

12.500 spektatorë, ekipi i Bernard

Challandes konfirmoi se po ndry-

shonin kategorinë e tij, përcjell Sh-

tegu.com. “Ne ia kemi filluar nga

shumë poshtë, por mund të

shkojmë shumë lart”, parashikon

sulmuesi i FC Zurich, Benjamin Ko-

lolli. Për këtë nominim të fundit,

Kololli, i cili tashmë kishte pesë

vende të ofruara nga federata, bleu

njëzet bileta, të cilat ai ua dha anë-

tarëve të familjes së tij. Në nde-

shjen e saj të ardhshme (7 qershor)

në grupin A, Kosova do të shkojë

në Podgoricë për t’u përballur me

Malin e Zi. Me objektivin, që të mos

mposhtet edhe këtu, për të ruajtur

besimin e saj para se të kalojë kana-

lin La Mansh për të sfiduar Anglinë.

Si fitues i grupit të tij në Lidhjen e

Kombeve, ekipi i Bernard Challan-

des do të ketë një shans të dytë për

t’u kualifikuar për Euro përmes ba-

razhit, në mars të vitit 2020. E ren-

ditur e 177-ta në botë në vitin 2017,

Kosova tani radhitet në mes Togos

dhe Malavit, në vendin e 127-të.

Nuk ka dyshim se ritmi i kësaj

ngritje do të vazhdojë edhe më tej.

AlbertoZaccheroni,strategu qëpritet tëdrejtojShqipërinëAlberto Zachceroni përflitet se

mund të jetë trajneri i ri i Sh-

qipërisë, që do e drejtojë skua-

drën për kualifikueset e Euro

2020. Sipas raportimeve të ditës

së sotme, presidenti i FSHF-së,

Armand Duka ndodhet në Itali

për të zhvilluar një takim me ita-

lianin dhe për të parë se sa afër

dhe larg janë nga kërkesa dhe

oferta mes palëve. Në karrierën

e tij trajneri 66-vjeçar ka drej-

tuar një numër të lartë klubesh

me emër. E filloi me skuadra të

vogla derisa arriti tek Venezia,

Bologna e më pas tek Udinese.

Prej këtu e pikasi Milani dhe e

vuri në drejtim të kuqezinjve për

tre sezone. Në sezonin e tij të

dytë arriti të fitojë kampionatin

italian, atë të vitit 1998-1999 dhe

në vitin 2001 u largua për të

qëndruar një vit tek Lazio (2001-

2002), më pas një vit tek Inter

(2003-2004), një tek Torino

(2006-2007) dhe një gjysmë se-

zoni tek Juventus. Në vitin 2010

Zaccheroni mori drejtimin e Ja-

ponisë, ku arriti të fitojë Kupën e

Azisë në vitin 2011 për të katërtin

vit radhazi. Ndërsa më vonë ar-

riti të kualifikojë Japoninë për

në Botëror, duke eliminuar Au-

stralinë më 4 qershor të vitit

2013. Pas Kupës së Botës ai dha

dorëheqjen nga Japonia pasi u

mundën nga Bregu i Fildishtë

dhe Kolumbia, dhe barazuan pa

gola me Greqinë në fazën e gru-

peve. Në vitin 2017 trajneri ita-

lian firmosi kontratë 2-vjeçare

me Emiratet e Bashkuara Arabe.

Pas një viti përfaqësuesja arabe

u rendit në vend të 23-të në “Gulf

Cup”. Më pas Zaccheroni qëndroi

në krye të skuadrës për Kupën e

Azisë që u zhvillua në Arabi dhe

pas humbjes 4-0 ndaj Katarit, ai

dha dorëheqjen edhe pse kon-

trata e tij skadonte në fund të vi-

tit 2019.

LE MATIN: Askush nuk

është më e mirë se Kosova

e zviceranit Challandes

Po të merren parasyshvetëm rezultatet, cili është

ekipi më i mirë kombëtar i

botës, i pamposhtur qënga nëntori i viti 2017? Ky

rekord nuk është as ikampionit të botësFrancës, që në nëntorin e

kaluar u mposhtë ngaHolanda e as i Brazilit, apo

ndonjë vendi tjetër tërenditur në mesin e 10ekipeve më të mira tëbotës. Jo, jo, ky rekord ipërket vetëm Kosovës së

“vogël”

Shkup, 7 prill - Derbi ndeshja e javës

së 20 në Ligën e Dytë - Perëndim u

zhvilluar midis Teteksit dhe Gosti-

varit që u mbyll me barazim 1:1. Go-

lin për skuadrone Teteksit e shënoi

Darko Gjurçinovski në minutën e

62 të përballjes, ndërsa në minu-

tat shtesë të takimit Gostivari arri-

ti të barazon me anë të Bashkim

Lama. Ekipi Gostivarit pas pikës së

marrë ndaj Teteksit vazhdon të

ruan vendin e tretë në tabelën e

klasifikimit. Nga ana tjetër skua-

dra e Labunishtit në fushën e Go-

blen Junior ka arritur të shënon fi-

tore me rezultatin minimal 0:1. Go-

liv e vetëm për skuadrën strugane e

shënoi Igor Kleçkaroski në minutën

e 63 të përballjes. Labunishti vazh-

don të ruaj pozitën e dytë në tabelë

me 34 pikë. Në takimet tjera ekipi i

Pelisterit falë golit të Nedanoskit

në minutën e 20 të përballjes mpo-

shti minimalisht 1:0 Vëllazërimin.

Me të njëjtin rezultatin edhe Genç

Kalemler mundi Skopjen. Në Ligën

e Dytë - Lindje, skuadra e Kit Go ka

shënuar fitore të thellë 3:0 ndaj eki-

pit të Detonit Zhunior. Skuadra e

Tikveshit në terrenin e Partizan

Obrshani mori fitore me rezultatin

0:3, me të njëjtin rezultat edhe

Kozhufi fitoi ndaj Vardar Negoti-

no. Ekipi i Plaçkovica barazoi pa

gola ndaj liderit të tabelës Borecit,

ndërsa Bregallnica me rezultatin

minimal 1:0 fitoi në fushë mysafire

Kamenica Sasa. (F.N)

Shkup, 7 prill - Skuadra e Futsalit

FC Shkupi, nuk ka të ndalur. Ata

kanë regjistruar edhe fitoren e 23

nga gjithsej 24 takime të Zhvil-

luara në Ligën e Parë të Futsallit

vendor. Në takimin e së shtunën

ekipi nga Çairi arriti të mposhtë

Zhelezarecin me rezultatin e thel-

lë 8:2, ndërsa lojtari kryesor i taki-

mit ishte Rexhep Sulejmani i cili

po vazhdon të shënojë, ndërsa

ndaj Zhelezareci arriti të gjej

portën plotë 6 herë. Në listën e

golashënuesve u regjistruan dhe

Arsim Fazliu dhe Taulan Ismaili.

Ekipi i Futsal Shkupit, titullin

kampion e siguroi javën e kaluar,

ndërsa fitorja ndaj Zhelezarecit

edhe njëherë konfirmoi skuadrën

më të mirë në futsal. (F.N)

LIGA E DYTË: PERËNDIM - LINDJE

Gostivari shpëton në fund

Nuk ka të ndalur futsal Shkupi

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

2 AKTUALEKoha, e hënë, 8 prill 2019

2

80 VJET MË PARË, ITALIA FILLOI PUSHTIMIN ESHQIPËRISË“Kur ushtari i parë italian zbarkoi në tokë, njënëpunës shqiptar i kërkoi pasaportënUshtari ngriti supet dhe i tha se nuk e kishte mevete. "Kemi ardhur t'ju pushtojme".Mes hutimit, ne breg zbriten edhe 200 ushtare tetjere derisa xhandaret shqiptare te armatosurvetem me dy automatike, filluan te qellonin drejttyre.Ne pak minuta, ushtaret italiane u kthyen te gjitheme vrap ne anijet e tyre, nga ku do te jepej urdherper bombardim nga deti te pozicioneve shqiptarenga vinin plumbat.Bombardimi sherbeu si mbulim per zbarkimin etankseve te para. Iu desh kater ore armates italianeqe te zbrapste 300 shqiptaret e mbledhur per teluftuar.Pas terheqjes se tyre, me ne thellesi te tokes, vijoime qetesi zbarkimi i ushtrise pushtuese”, kashkruar një status në Facebook, kryeredaktori igazetës shqiptaro-amerikane ‘Illyria’.

SHËNDETI ËSHTË BETEJA JONË KRYESORE “Sot është Dita e Shëndetësisë, unë jam meprofesion neurolog dhe kam pasur rastin të kalojmijëra orë me përpjekjet, lotët e gëzimit e lotët ehumbjes...nuk ka dëshirë më të sinqertë se sa ajo enjerëzëve që duan shëndet për fëmijën që luftonme jetën, për çdo njeri që ka të drejtë të jetojë samë normal!Shëndeti është beteja jonë kryesore, le të jemi tëgjithë anëtarë të kësaj sfide!Një urim të veçantë për kolegët e mi që me punëne tyre lumturojnë me mijëra familje në ditë, dhenjë apel për të gjithë ata që abuzojnë me hallin epacientëve: memento mori - kujtohuni që dovdisni!”, ka shkruar një status në Facebook, dr.Arben Taravari.

Gjithçka filloi me një video të postuar në mediat so-ciale: një regjistrim sekret i vitit 2016, që duket se tre-gonte një oligark të njohur vendës duke i dhënë një zarfme para një bashkëpunëtori të Milo Gjukanoviçit,udhëheqësit të Malit të Zi. Biznesmeni i njohur, ish-mik i ngushtë i presidentit Gjukanoviç, e publikoi vi-deon në fund të vitit të kaluar si hakmarrje ndaj akuza-ve të ngritura kundër tij për mashtrim dhe pastrimparash, të cilat u bënë shkak që ai të ikte në Londër përt’iu shmangur ndjekjes penale.

Biznesmeni Dushko Knezeviç publikoi gjithashtu njëseri dokumentesh që akuzonin presidentin dhe par-tinë e tij në pushtet për korrupsion, nepotizëm dheshpërdorim të detyrës, duke pretenduar se i ka dhënëmiliona dollarë Gjukanoviçit dhe partisë së tij në push-tet.

Çështja “Zarfi” ka shkaktuar protesta të shumtakundër zotit Gjukanoviç, për të kërkuar dorëheqjen e tij,pas pothuajse 30 viteve në pushtet.

Demonstratat anti-qeveritare në Mal të Zi vijnëndërkohë që protesta të ngjashme po zhvillohen edhenë Serbinë dhe Shqipërinë fqinje, ku demonstruesitkërkojnë dorëheqjen e udhëheqësve që ata i akuzojnëpër sundim autokratik dhe korrupsion, megjithë prem-timet e këtyre udhëheqësve se do t’i fusin vendetpërkatëse në Bashkimin Evropian.

Shpërthimi pothuajse i njëkohshëm i lëvizjeve të for-ta anti-qeveritare në rajon ka bërë që të flitet për një“Pranverë Ballkanike”, si vala e protestave dhe revolucio-neve që përfshinë botën arabe në vitin 2010.

Edhe pse asnjëra nga protestat e deritanishme nuk kaarritur të rrëzojë udhëheqësit e Ballkanit, ato kanëinkurajuar një rezistencë qytetare dhe kanë tronditurkontrollin e tyre të fuqishëm mbi pushtetin apo mbë-shtetjen që u vjen nga Perëndimi.

Në Malin e Zi, zoti Gjukanoviç është përballur prejkohësh me akuza për korrupsion dhe lidhje me krimine organizuar. Videoja e fundit shihet si goditja më se-rioze ndaj qeverisjes së tij të deritanishme.

Në një intervistë me agjencinë e lajmeve AssociatedPress, zoti Gjukanoviç i mohoi akuzat, duke thënë se pasprotestave qëndrojnë partitë opozitare pro-ruse dhe“faktorët e huaj”, edhe pse protestat zyrtarisht drej-tohen nga grupe qytetare.

Zoti Gjukanoviç la të kuptohet se protestat kanë përqëllim çarmatosjen e udhëheqësve pro Bashkimit Evro-pian dhe largimin e Ballkanit nga Perëndimi në favor tëlidhjeve më të ngushta me Rusinë.

“Unë mendoj se kjo në thelb nuk është një lëvizje“pranverore”, por një lëvizje e zymtë vjeshte,” tha ai.“Bëhet fjalë për të mos lejuar që Ballkani të bashkohetme BE-në.”

Organizatorët e protestës në Mal të Zi këmbëngulin sedemonstrimet përfaqësojnë një lëvizje të sinqertë qy-tetare pa ndonjë ndikim të huaj. Tubimet e tyre tëpërjavshme kanë tërhequr mijëra njerëz dhe janë mëtë mëdha në vite.

“Shkaku ishte ai zarf që u dha nga një biznesmen… meqëllimin për të blerë votuesit në zgjedhjet parlamenta-re të 2016-s, thotë Dzemal Peroviç, organizator i prote-stave në kryeqytetin malazez.

“Qëllimi ynë është ndryshimi i regjimit”, tha ai. “Njëtranzicion paqësor nga një regjim i korruptuar që kaqenë në pushtet prej 30 vitesh dhe që i ka fituarzgjedhjet përmes ryshfetit dhe manipulimit.”

Që kur erdhi në pushtet në fund të viteve 1980, “CarMilo-ja”, siç quhet zakonisht në Malin e Zi, ka qenë pre-sident, kryeministër apo udhëheqës i partisë falë kali-mit nga njëri post në tjetrin. Por ai ka qenë gjithashtunjë aleat i rëndësishëm i Perëndimit në kundërshti-min e ndikimit rus në rajon dhe, para kësaj, në shkë-putjen nga njeriu i fortë i Serbisë, Slobodan Milosevicgjatë luftrave të viteve 1990.

Edhe në Serbi, presidenti populist Aleksandar Vuçiç eportretizon veten si udhëheqës pro-evropian, ndërkohëqë përballet me akuza për frenimin e lirive demokratikedhe të mediave në vend. Tensionet politike u rritënmuajin e kaluar kur protestuesit hynë në ndërtesën e te-levizionit shtetëror të zemëruar ndaj raportimeve tëkëtij stacioni, që ata thonë se është i njëanshëm.

Demonstruesit po kërkojnë dorëheqjen e zotit Vuçiç,zgjedhje të lira dhe më shumë demokraci. Ata kanëplanifikuar një tubim të madh javën e ardhshme nëBeograd. Edhe Presidenti Vuçiç është përpjekur të mi-nimizojë rëndësinë e protestave si një përpjekje e opo-zitës për të marrë pushtetin me forcë, ndërsa mediatpro-qeveritare i kanë quajtur udhëheqësit e opozitës sivegla të të huajve.

Në Shqipëri, partitë e opozitës vazhdojnë të prote-stojnë në rrugë që nga mesi i shkurtit, duke bërë thirrjepër dorëheqjen e qeverisë dhe për zgjedhje të pa-rakohëshme. Opozita e qendrës së djathtë akuzon qe-verinë e majtë socialiste të kryeministrit Edi Rama përkorrupsion dhe lidhje me krimin e organizuar, akuza qëqeveria i ka hedhur poshtë. Protestat kanë qenë tëdhunshme. Përkrahësit e opozitës disa herë janëpërpjekur të hyjnë në ndërtesat e parlamentit ose të qe-verisë në Tiranë ndërsa policia ka përdorur gaz lotsjel-lës dhe pompat e ujit për t’i shpërndarë.

“Tipar i përbashkët i të gjitha këtyre protestave ështëse njerëzit janë të pakënaqur me regjimet shumëvjeça-re dhe të korruptuara, është zemërimi i grumbulluarpër vite, në mos për dekada me radhë,” thotë analisti po-litik malazez Stevo Muk.

AP: Ballkani Perëndimor, në darën e protestave

EDITORIAL ||||||||||||||||||||||| UNË dhe "DOVLETI"

“Sot, Maqedonisë, "si shtet biblik", nuk mund t'ipropozosh gjithfarë emrash për president shteti,nuk mund t'i propozosh asi emrash, të cilëve, qëprej fillimi do t'u mungojë "... ndjenja epërgjegjësisë dhe integriteti intelektual", asaj(Maqedonisë) nuk mund t'i propozosh kandidatpër president, të cilit do t'i mungojë guximi që"kryeministrit t'ia plasë derën para hundës apoedhe ndonjë politikani tjetër me ndikim"!Maqedonisë duhet t'i propozosh një njeri a njëpersonalitet që do të "...përfaqësojë shumatoren evlerave dhe interesave të shqiptarëve dhe tëtjerëve..., një personalitet që shquhet në fushën eshkencës, kulturës, politikës..., një njeri që do tënderojë kulturën dhe gjuhën e të tjerëve...," njënjeri i cili nuk do t'u shërbejë klaneve të partivepolitike dhe makiavelizmit të tyre..., një njeri që dot'i bindet kushtetutës dhe ligjeve të vendit..., njënjeri që do të gëzojë reputacion ndërkombëtar nëprofesionin e tij..., një personalitet që me lehtësidhe pa ndjenjën e inferioritetit do të mund tëngjitet shkallëve të diplomacisë evropiane, njëintelektual që do të perceptohet a dallohet mezërin e tij të kualifikuar. Njeriu i cili do të jetëpresident i ardhshëm i Republikës së Maqedonisë,në radhë të parë duhet t'i shërbejë popullit, duhett'i shërbejë Kushtetutës, duhet t'i shërbejëpërgjegjësisë, duhet t'i shërbejë institucionit tëkujdesit dhe jo partive politike, kryeministrit e tëtjerëve..., ai nuk duhet t'u "shërbejë çudirave", porsë vërtetës!

Shpërthimi pothuajse i njëkohshëm i lëvizjeve të forta anti-qeveritare nërajon ka bërë që të flitet për një “Pranverë Ballkanike”, si vala e protestavedhe revolucioneve që përfshinë botën arabe në vitin 2010

3AKTUALEKoha, e hënë, 8 prill 2019

Zejnulla VESELI

Shkup, 7 prill – Zgjedhjet Presiden-ciale kanë rëndësi të madhe përfaktin se fitorja e Pendarovskit dotë ishte një referendumit i ri përMarrëveshjen e Prespës. Kështu e vlerësojë mediat e huajfushatën zgjedhore presidencialenë Maqedoni të tre kandidatëveBlerim Reka, që mbështetet ngaopozita shqiptare, Stevo Pendarov-

ski, i partive në pushtet LSDM dheBDI të udhëhequr nga socialde-mokratët e kryeministrit, ZoranZaev dhe Gordana Siljanovska eopozitës maqedonase, VMRO-DPMNE. Kanë mbetur edhe dyjavë për mbajtjen e rrethit të parëtë zgjedhjeve presidenciale në Re-publikën e Maqedonisë së Veriut,shkruajnë gazetat greke.“Pas realizimit të debatit të parë

televiziv të tre kandidatëve, klimaparazgjedhore në Maqedoni edhemë tej mbetet e rezervuar. Votue-sit shqiptarë në rrethin e dytë do tëjenë të painteresuar të dalin në vo-tim, ndërkaq partia më e madheopozitare VMRO-DPMNE do ta

bojkotojë rrethin e dytë”, vlerë-sojnë mediat greke. Sipas anketa-ve edhe pse mund të merren merezerve, Stevo Pendarovski ka epër-si shumë të vogël ndaj kundërkan-didates Gordana Siljanovsk eVMRO-DPMNE-s. “Zgjedhjet e ardhshme presiden-ciale kanë rëndësi të madhe poli-tike dhe at jo për revanshizëm tëPendarovskit. Më se e vërtet ështëse zgjedhjet presidenciale do tëjenë referendum jo zyrtar përMarrëveshjen e Prespës dhe abso-lutisht është e patjetërsueshmepër Zoran Zaev që zgjedhjet t’i fi-ton kandidati i koalicionit qeveritardhe kështu të formon politikën

hegjemone të LSDM-së”, tregojnëanalizat e mediave vendore në Ma-qedoni. Sipas këtyre analizave nërrethin e dytë mund të fshihetkurthi që mund ta komplikonskenën politike. “Për të fituar Pen-darovski më së shumti i nevojitenvotat e shqiptarëve të cilët nukkanë asnjë motiv të fortë politik tëdalin në votime në rrethin e dytë.Gjithashtu, nëse në rrethin e dytëshkon kandidatja e VMRO-DPM-NE-së, dhe partia e Mickovskitvlerëson se kandidatja e tyre dohumb në rrethin e dytë, atëherënuk përjashtohet mundësia tëftojnë votuesit e tyre të bojkotojnëzgjedhjet presidenciale ashtu siçbënë edhe në referendum”, tre-gojnë analiza e disa mediave nëMaqedoni. Në këtë rast kandidati ipërbashkët i LSDM-së dhe BDI-sdo të jetë i përmbajtur për shkakzgjedhjet presidenciale të jenë tësuksesshme duhet të dalin 40 përqind nga trupi përgjithshëm i vo-tuesve në listën zgjedhore. Nësedalin më pak se 40 për qind të vo-tuesve atëherë kryetari aktual iParlamentit të Maqedonisë TalatXhaferi në 6 muajt e ardhshëm dotë jetë president i Republikës sëMaqedonisë së Veriut. Edhe kan-

didati pavarur Blerim Reka nëzgjedhjet presidenciale që do tëmbahen me 21 prill do të ketëmbështetjen edhe të partive opo-zitare , Aleanca për Shqiptarët dhelëvizja BESA, nuk është optimistse zgjedhjet presidenciale të jenëtë suksesshme.„Maksimum në këtë kohë në Ma-qedoni nuk ka më shumë se 1.5 mi-lion votues. Kam frikë se mund tëdështojnë procesi i zgjedhjeve pre-sidenciale sepse në rrethin e dytënuk do të kemi censusin prej 40për qind të daljes së votuesve. Jammë se i bindur se koncepti im do tëpërkrahet nga të gjithë qytetarëtsepse është një koncept universal ejo kombëtar vetëm për Shqiptarët.Është koncept i përkryer se si duhettë funksionon një shtet modern qëqytetarët e Maqedonisë së Veriut emeritojnë. Prandaj qytetarët e Ma-qedonisë me 21 prill kanë dy opsio-ne , të mbeten në një shtet të robë-ruar privat si shtet jo funksionalapo të jetojnë në shtet multietnik,evropian dhe Republikë moderneku do të respektohet Kushtetutadhe ligjet”, thotë Blerim Reka kan-didat i pavarur për president shte-ti të Republikës së Maqedonisë sëVeriut.

Publicitet

ZGJEDHJET PRESIDENCIALE NË DIOPTRINË E MEDIAVE

Votat e shqiptarëve përcaktojnë Presidentin “Zgjedhjet presidencialedo të jenë referendumjozyrtar përMarrëveshjen e Prespësdhe absolutisht është epatjetërsueshme përZoran Zaev që zgjedhjett’i fitojë kandidati ikoalicionit qeveritar,Pendarovski, dhe kështutë formojë politikënhegjemone të LSDM-së”,tregojnë analizat emediave vendore nëMaqedoni

Koha

4 AKTUALEKoha, e hënë, 8 prill 2019

Shkup, 7 prill 2019 – Zëvendëskrye-tari i Qeverisë për Çështje Evropia-ne, Bujar Osmani në kuadër të vi-zitës së punës në Portugali, mbajtitakim me Ministrin për Investimedhe Zhvillim Ekonomik të Repu-blikës së Polonisë, Jezhi Kviecinj-ski, ku hapën temat për bashkë-punim bilateral dhe ekonomikmes dy vendeve, si dhe për mbësh-tetjen nga ana e Polonisë për inte-grimet evropiane të Republikës sëMaqedonisë së Veriut.

“Vetëm para tre ditëve Kuvendii Polonisë ratifikoi protokollin eNATO-s, ma jepni nderin që tipërcjell mirënjohjet e sinqerta tëQeverisë dhe qytetarëve të Repu-blikës së Maqedonisë së Veriut, përmbështetjen e vazhdueshme tëRepublikës së Polonisë, si në bilate-ralet, duke investuar në progresine vendit tonë, ashtu edhe mbësh-

tetjen për integrimet tona euro-atlantike”, deklaroi Osmani, duketheksuar edhe rolin e Republikëssë Polonisë në krijimin e mbësh-tetjes në procesin e zgjerimit si nëvetë Bashkimin Evropian, ashtuedhe në kuadër të vendeve të gru-pit të Vishegradit.

Në vazhdim të takimit Osmanitheksoi se Qeveria jep mbështetjetë fuqishme për rritjen dhe zhvilli-min ekonomik të vendit, përmesmasave që stimulojnë investimetë reja për zhvillimin teknologjikdhe konkurrencë më të madhe përkompanitë në Maqedoni, ku po-

tencoi se investitorët e huaj duke ipërfshirë edhe ata të Polonisëmund të presin klimë stabile përinvestime në vendin tonë, si dhembështetje financiare dhe bashkë-punim të plotë nga ana e Qeverisë.

“Republika e Maqedonisë sëVeriut ka ardhmëri të sigurt euroa-tlantike, që krijon kushte të përsh-tatshme për investitorët e huaj tëcilët janë të mirëseardhur për ven-din”, theksoi Osmani, duke ftuarMinistrin Kviecinjski për vizitë nëRepublikën e Maqedonisë së Ve-riut. Më herët në kuadër të vizitëssë punës disaditore në Portugali,

Zëvendëskryeministri Osmanimbajti takim me Ministrin përPunë të Jashtme të Republikës sëPortugalisë, Augusto Santos Silva,si dhe me Kryetaren e Komisionitpër Çështje Evropiane në Kuven-din e Republikës së Portugalisë, Re-gina Bastos, kurse në agjendën e tijështë edhe pjesëmarrja nëmbledhjen vjetore Horasis Global(Horasis Global Meeting) që ështënjë nga mbledhjet kryesuese botë-rore për biznes të liderëve politikku këtë vit diskutimi do të foku-sohen rreth temës “Katalizimi ipërfitimeve nga Globalizmi”.

Shkup, 7 prill –Agjencia turistikeETC travel nga Shkupi, sinonim përdhënien e shërbimeve dhe ofer-tave turistike cilësore në Maqedo-ni të shtunën në mbrëmje para njënumri të madh të klientëve besniktë kësaj agjencie dhe agjentëve tësaj shpalosi ofertat turistike për se-zonin veror për vitin 2019 për qyte-tet e njohura turistike në Egjipt,

Turqi dhe Greqi. Menaxheri i ETCtaravel Veton Grubi i njoftoi klientëse “etc.mk” është e krijuar për ata tëcilët nuk arrijnë që të jenë në njëvend për një kohë të gjatë. “Për ataklientë të cilët janë të nxitur ngadëshira për përvoja të reja, zbuli-me të kulturave të reja dhe njofti-min e njerëzve të rinj. Hulumtoniëeb faqen tonë, , sepse që në të dyshtete si Egjipti, Turqia dhe Greqia

ka gjithmonë diçka të re për t’uzbuluar! Nëse jeni klient që dëshi-roni t’i kaloni pushimet verore, nejemi këtu për dëshirat e Juaja turi-stike, për fluturime çarter, bileta tëfluturimeve, programe të krijuaraenkas për Ju, gjatë tërë vitit”, dek-laroi grubi me rastin e hapjes sësezonit verior për pushuesit ngaMaqedonia. P[ër këtë vit Grubiinformoi se ETC ka përgatitur ofer-

ta të llojllojshme gjegjësishtaranzhmane me qëndrim prej sh-tatë ditëve deri në 14 ditë në pu-shimoret si Hurgada në Egjipt, An-talya në Turqi dhe plazhet më tënjohura në bregdetin Grek, meçmim prej 299 euro për personderi më 699 euro për person. Ven-dosja është nëpër hotele luksozedhe se në çmim përfshihet edheçmimi i biletës me fluturime çarter

nga Shkupi dhe anasjelltas. Edhekëtë sezon veror vetëm se kanë fil-luar prenotimet drejt këtyre qen-drave turistike. Nga viti 2015 e derinë fund të viti 2018, janë rritur duk-shëm kërkesat e klientëve që pre-notojnë pushimet verore meagjencinë tonë. Jam i bindur seedhe këtë vit do të kemi numërshumë më të madh të klientëve qëdo te zgjedhin agjencinë turistikeETC taravel të kalojnë pushimet ve-rore në këto qendra të njohura tu-ristike”, tha Veton Grubi, menaxheri ETC taravel. (Z.V.)

Xhaferi nëAsamblenë e140-të të UIP-sëShkup, 7 prill - Kryetari i Parlamen-tit, Talat Xhaferi do të marrë pje-së në Asamblenë e Unionit inter-parlamentar që prej datës 6 ederi më 10 prill mbahet në Doha,Katar. Përveç kryetarit Xhaferi, nëpunën e Asamblesë së UIP-së dotë marrin pjesë edhe deputetë,anëtarë të delegacionit të Parla-menteve të UIP-së, Ejup Halimi,Juliana Nikollova, Dimitar Steva-nanxhija, Afrim Gashi dhe DimeVellkovski dhe sekretarja epërgjithshme e Parlamentit, Cve-tanka Ivanova. Xhaferi, siç infor-mon shërbimi i Kuvendit përshtyp, do të ketë fjalim në deba-tin e përgjithshëm me temë “Par-lamentet si platforma për rritjene edukimit për paqe, siguri dhesundim të së drejtës”. Është para-parë që Xhaferi të realizojë edhetakime bilaterale me Irakli Ko-bahixe, kryetar i Parlamentit tëGjeorgjisë, Anxhelo Faruxha,kryetar i Dhomës përfaqësuesetë Republikës së Maltës, ZigfridBrake, kryetar i Dhomës përfaqë-suese të Parlamentit federal tëBelgjikës dhe Nurllan Nigmatu-lin, kryetar i Mazhilisit të Repu-blikës së Kazakistanit.

Pas zërave në mediat socialepër hapjen e kufirit të Greqisë meMaqedoninë e Veriut, janëmbledhur në Selanik 2000 mi-grantë, që duan të marshojnë nëveri drejt Europës. UNCHR ukërkon refugjatëve të kthehen nëkamp. Rreth 2000 migrantë janëgati të lenë çadrat e tyre në Greqi etë nisen drejt veriut për të hyrë nëEuropë – si në kohën e krizës së re-fugjatëve në vitin 2015. Një numëri madh policësh grekë i ka penguarata në marshimin e tyre, por nëditën e tretë të grumbullimit, ata

shprehen hapur, se duan të mar-shojnë 60 kilometra në drejtim tëMaqedonisë së Veriut për tëndjekur itinerarin e Ballkanit si nëvitin 2015. Aktualisht migrantëtbanojnë në një kamp afër Diava-tas, nga ku ata duan që të nisinmarshimin. Në ditët e kaluara upërhap fjala në rrjetet sociale, sekufiri i Greqisë me Maqedoninë eVeriut është hapur. UNHCR ka pa-ralajmëruar që të mos besohenzëra të tillë të përhapur. Migrantëtduhet të kthehen në kampet e tyre,autobusët për këtë janë gati. Edhe

ministria greke bëri të qartë se nukka kufi të hapur. Policia kritikoi, sedisa në kampin e Diavatas përdo-rin gratë dhe fëmijët si pararojëpër të thyer bllokadën e policisë.Ka mes migrantëve njerëz që duantë provokojnë tensione tha në-punësi përgjegjës i Ministrisë sëMigrimit për kampet në veriungrek, Nikos Ragkos.

Grumbullime të migrantëve qëduan të udhëtojnë drejt veriut kapasur edhe në Athinë. 300 vetë tëpremten aty bllokuan stacionin ekryeqytetit grek. Lëvizja e trenave

u pezullua për disa orë. Në kulmine krizës së refugjatëve u ndërtuanjë gardh mes Greqisë dhe Maqe-donisë së Veriut. Ky gardh ekzistonende dhe vrojtohet. Me këtë u

mbyll gati tërësisht itinerari i Bal-lkanit. Në vitet 2015 e 2016 erdhënmë shumë se 1 milionë vetë për-mes këtij itinerari në Gjermani.

(DW)

ETC TRAVEL GATI OFERTAT PËR PUSHIMET VERORE

Aranzhmane turistike për çdo xhep të qytetarëve

Thashethemet ngrenë në këmbë refugjatët në Greqi

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

Osmani në Portugali hapi temapër bashkëpunimin ekonomik“Republika e Maqedonisësë Veriut ka ardhmëri tësigurt euroatlantike, qëkrijon kushte tëpërshtatshme përinvestitorët e huaj të cilëtjanë të mirëseardhur përvendin”, theksoi Osmani

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ETC ka përgatitur oferta të llojllojshme për qëndrim prej shtatë ditëve deri në 14 ditë nëpushimoret si Hurgada në Egjipt, Antalya në Turqi dhe plazhet më të njohura nëbregdetin Grek, me çmim prej 299 euro për person deri më 699 euro për person

5PRESIDENCIALET 2019Koha, e hënë, 8 prill 2019

Shkup, 7 prill - Kandidatët përpresident të shtetit edhe sot e vazh-dojnë fushatën dhe në takime meqytetarë, tribuna dhe tubime do t’iprezantojnë programet e tyrezgjedhore. Në ditën e shtatë të fu-shatës, Blerim Reka, i cili mbështe-tet nga Aleanca për shqiptarët dheBESA, do të ketë takim me qytetarëte Kumanovës. Kandidatja e VMRO-DPMNE-së dhe Koalicionit, Gorda-na Siljanovska Davkova do të mbajëtubime në Radovish dhe Strugë. Pa-raprakisht në Shkup, do ta vizitojëtregun në Çento, ndërkaq do tëtkaohet edhe me pensionistë nëlagjen Hipodrom. Ajo do ta vizitojëstendën qytetare të fushatës së sajnë parkun Aerodrom afër aeropla-nit të vogël, pas çka do të takohetme përfaqësues të Koalicionit O2në “Trend Gastro”.

Kandidati i LSDM-së dhe Koali-cionit, Stevo Pendarovski do të ketëtakime me qytetarët në Saraj, Çair,Kisella Vodë dhe Karposh. Në Shtë-pinë e ARM-së do të takohet mepensionistët, e më pas do të marrëpjesë në “Youth Fest” dhe në tri-bunën me të rinj “Get up, stand up”

në foajenë e Operës dhe baletit na-cional. Pendarovski do të flasë nëtribunat me qytetarët në Çair dhenë Kisella Vodë, ndërsa në mbrëmjenë tribunën qytetare në komunënKarposh. Fushata zyrtarisht filloimë 1 prill, ndërsa do të zgjasë derimë 19 prill kur edhe pason heshtja

24-orëshe para ditës së votimit.Tre kandidatët për president të

vendit premtuan fushatë të drejtëdhe të qetë me vizita në pothuajsetë gjitha vendbanimet. Pendarova-ski e filloi fushatën nga Prilepi, Silja-novska nga Ohri dhe Reka ngaShkupi.

Bashkimi Demokratik për In-tegrim të shtunën para një numritë madh të qytetarëve të Strugës,ka elaboruar rendësinë e zgjedhjes

së presidentit konsensual pasivetëm vota e dhënë ndaj tij sigu-ron që vendi do të vazhdojë tëpërmbushë proceset e nisura që

nga fillimi të kësaj Qeveria, siçështë aderimi në NATO dhe hapjae bisedimeve këtë vit me Bashki-min Evropian.

“Maqedonia, unë ju siguroj, potë punojmë me përkushtim pas 5viteve do të jetë anëtare fuqiplotënë Bashkimin Evropian. Duhetgjithashtu të përmbushim stan-dardet të cilat do të jenë në dobi tëvetë neve në radhë të parë, të sun-doj ligji, të kemi arsim cilësor, tëluftohet krimi dhe korrupsioni ekështu me radhë. Ne jemi ata që fi-tojmë më së shumti pasi këto vle-ra i ka Bashkimi Evropian, ne duhet

ti ndërtojmë këtu ne duhet ti insta-lojmë këtu”, u shpreh kryetari iBDI-së, Ahmeti.

Ai më tej shtoi se për këtë kan-didat konsensual janë dakorduarkatër parti politike shqiptare dhe27 parti tjera pasi besojnë se do tishërbej ardhmërisë së vendit.

“Askush nuk e ka me tapi, nesërmund të jetë edhe një shqiptarpresident apo kryeministër. Ashtusiç nuk u paramendua më herët qënjë kryetar Parlamenti, një mini-stër i Brendshëm, Mbrojtjes,Avokat Shteti, drejtues të ndry-shëm në polici, në sigurimin sh-

tetëror të jenë shqiptar, prandajme mirëkuptim dhe bashkëpunimarrihet gjithçka. Do të duhet të ko-munikoni me të gjithë pasi dihetqë vota për kandidaten tjetër znj.Siljanovska Maqedoninë e kthenpas, pasi rrezikohet Marrëveshja ePrespës dhe me këtë mos njohja ekësaj marrëveshje shkon në dëmtë vendit. Me 21 prill të gjithë sëbashku vendosim për alternativëne vetme për NATO dhe BE. Me 21prill nuk votohet vetëm për z. Pen-darovski por votohet ardhmëria ekëtij vendi”, u shpreh lideri i BDI-sëAhmeti.

Afrimi i Republikës së Maqedo-nisë së Veriut drejt Bashkimit Evro-pian, por edhe shtet pa diskrimi-nim në të cilin sundon ligji, si dhevazhdim të punës së ProkurorisëSpeciale Publike, janë një pjesë eporosive të kandidatit për presi-dent të Aleancës për shqiptarët dheBesës, Blerim Reka, të cilat i përcol-li të shtunën nga tubimi në Strugë.Nëse zgjedhet president i vendit,ai para struganëve theksoi se do t’izgjidhë të gjitha problemet mefqinjët, sepse, siç tha, një nga parul-lat e tij është “zero probleme mefqinjët”.

“Do të punoj për atë që të mospërfundojmë si shtet i zbrazur, se-pse deri më tani një e katërta e po-pullatës po na shpërngulet. Tëgjitha analizat e Bankës botëroreflasin se deri në vitin 2040, nësenuk bëjmë ndonjë ndryshim më tëmadh në politikat sociale dhe tëtjera, mund të përfundojmë megjysmë popullate më pak se tani”,theksoi Reka.

Me politikat e veta globale, sh-toi, do ta afrojë vendin drejt BE-së.

“Para struganëve dërgova po-rosi universale për republikën e cilaështë një dhe për të gjithë, në të

cilën nuk ka diskriminim në asnjëbazë, as fetare, as etnike. Për një re-publikë të qytetarëve të barabartë,për një republikë në të cilën sun-don ligji, e jo individi dhe për një re-publikë e cila nuk duron gjyqësi tëpolitizuar, administratë publike me

nepotizëm dhe sigurisht nuk do tëtolerohen pazarllëqe politike tëpartive në mënyrë që të hiqetProkuroria Speciale Publike. Ajoduhet të vazhdojë sepse PSP ështëgarantuese e parimit të sundimittë së drejtës”, theksoi Reka.

Pendarovski:Vetëm politika ematur do të naçojë përpara Kandidati presidencial, Stevo Pen-darovski nga takimi me banorët eMogillës të shtunën porositi sevetëm politika e matur, politika qëka vizion dhe strategji se si ta ar-rijë qëllimin e projektuar, e din singa oponentët e vet të bëjë miqdhe aleatë, në interes të qytetarëve,të të rinjve. “Nisën gjërat, filluamtë lëvizim dhe prandaj duhet tëvazhdojmë. Ministrat tanë ulen nëtryezë të njejtë me përfaqësuesitmë të fuqishëm në botë, në ulësentonë në NATO. Me shekuj me radhëforca të tjera vendosnin për ne. Tanijemi së bashku në tryezë. Nësevazhdojmë me këtë tempo, edhekrahas pengesave të opozitës, dotë marrim datë për negociata, meçka na hapen fondet evropiane prej900 milionë euro në vit. Ky ështëpërfitim për të gjithë, por më sëshumti për të rinjtë dhe të ardh-men e tyre”, tha Pendarovski. Sipastij, vetëm politika e matur do të naçojë përpara. “Me zënka brenda,me fqinjët dhe me më tëmëdhenjtë në botë kemi vetëmdëm. Oponentët tanë thonë se dotë shkatërrojnë gjithçka bëri push-teti aktual. Me atë do të kemi vetëmbllokada dhe regres. Më 21 prill dhemë 5 maj, të mobilizohemi tëgjithë. Nuk mund të ulemi në shtë-pi dhe të presim që dikush tjetër takryejë punën. Sllogani im është “Sëbashku përpara”. Prandaj të pu-nojmë të gjithë, sepse perspektivate hapura drejt BE-së dhe NATO-sjellin përfitime të fuqishme eko-nomike për shtetin tonë dhe për tëgjithë qytetarët, për të rinjtë. Rrugaështë trasuar, ndalesë nuk ka,shkojmë përpara”, porositi Penda-rovski nga Mogilla.

Ahmeti: Nuk votohet vetëm për z. Pendarovski, por ardhmëria e këtij vendi

Reka: Republika e të gjithëve

Në ditën e shtatë kandidatët shpalosin ofertat e tyre

Shkup, 7 prill - Kandidatja përpresidente Gordana Siljanovska –Davkova,e përkrahur nga VMRO-DPMNE-ja të shtunën para qyte-tarëve të komunës së Shkupit,Gjorçe Petrov, porositi se vleratevropiane duhet që t’i ndërtojmëfillimish në shtëpi. Për atë, tranzi-cioni i pafund duhet që të përfun-dojë dhe duhet që të fillojmë, siçtha, me konsolidimin demokratik, ndërsa kjo nënkupton institutestabile dhe proces të vendim-

marrjeve brenda në vend, në Parla-ment dhe në Qeveri dhe jo jashtënë disa trupa joformale.

“Ata mendojnë se nëse e mira-tojnë ligjin për prokurori publike,ne do t’i fillojmë negociatat.Unëkëtë e quaj iluzionizëm juridik. Jumund të harmonizoni rregullativëme BE-në sa të doni,megjithatë,dielli evropian është larg, nësekëtu ka drejtësi selektive, nëpse karevanshizëm, nëse vetëm njerëzitnga opozita janë para gjykatave,

nëse asnjë nuk dëgjon se çfarëthotë avokati i popullit, nëse nukshihen mesazhet për ekonominë,korruopsionin, krimin, ky nukështë imazhi evropian, por imazhiballkanik i cili duhet që të ndry-shojë me njerëz dhe me frymëevropiane dhe me idelae evropia-ne, ndërsa ato janë drejtësia dhe edrejta dhe jo real politikë”, theksoiSiljanoska. Sipas saj, ne këtu duhetqë ta njohim Bashkimin Evropiandhe kjo nuk është e mjaftueshme,

siç tha vetëm me lidhjen e Marrë-veshjes së Prespës, as të ndry-shojmë Kushtetunën, sepse kjo dota hapë edhe pak derën, por ju për-sëri do të prisni jashtë.

Siljanovska: Jam kundër iluzionizmit juridik

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

6 AKTUALEKoha, e hënë, 8 prill 2019

Zejnulla VESELI

Shkup, 7 prill - Shkolla e mesmeprofesionale “8 shtatori” në Shkupdo të jetë e para në vend e cila tëgjithë nxënësit që mbarojnë këtëvit klasën e nëntë të shkollave fil-lore dhe regjistrohen në këtëshkollë, mund të përfitojnë nga2000 denarë në muaj, shumë tëcilën e sigurojnë kompanitë priva-te me të cilat kjo shkollë e mesmeprofesionale ka bërë marrëveshje.Drejtori i shkollës Kenan Hasanithotë se kjo është një mundësishumë e mirë dhe e fundit që kjoshkollë të vazhdojë të funksio-nojë përndryshe rrezikon të mbyl-let për shkak se nga 900 nxënësqë kishte më parë këtë viti shkol-lor vitin e tretë dhe të katërt do tapërfundojnë rreth 100 nxënës.“Kjo do të jetë mundësia e funditpër të tërhequr filloristët që tëregjistrohen në këtë shkollë pro-fesionale e cila viteve të funditthuajse po humbet interesi i se-mimaturantëve të regjistrohen nëkëtë shkollë. Pengesë e vetme qëkaq i dobët është interesimi i se-mimaturantëve të regjistrohen nëkëtë shkollë të mesme profesio-nale është i vetë prindërve sepsenuk dëshirojnë që fëmijët e tyretë ndjekin mësim dhe të bëhenpunëtorë të kualifikuar si saldues,teknik i makinerisë, autoteknik tëmekatronikës. Mirëpo nuk ështëvetëm faji i prindërve që nuk kanëdijeni se ekziston shkollë e me-sme 2 kilometra larg qendrës.Jam më se i sigurt se dhe vetë mi-nistri i tanishëm i arsimit poredhe ministrat para tij nuk e kanëditur se ka shkollë të mesme pro-fesionale në Shkup për arsye sederi më sot nuk kemi pasur asnjëpërkrahje nga Ministria e Arsi-mit”, thotë Hasani, drejtor iSshkollës se Mesme EnergjetikeMakinerike “8 shtatori”. Sipas Ha-sanit shkolla kapacitet për prani-mit e rreth 550 nxënës për tëgjitha drejtimet profesionale dheat nga një paralele në gjuhën ma-qedonase dhe shqipe gjegjësisht16 paralele nga 34 nxënës apo

gjithsejtë 544 nxënës në të dygjuhët mësimore kurse për mo-mentin mezi bëjmë tre klasa tëplota më nxënës shqiptarë. “Përmomentin kemi mbi 100 nxënësshqiptarë që përbejnë vetëm treparalele të plota që ndjekin vitin efundit për këtë vit. Kemi fat tëmirë se në këtë shkollë japin më-sim profesorë profesional që pu-nojnë shumë me nxënësit.Nxënësit përveç që ndjekin më-simin teorik paralelisht ndjekindhe praktikën si në laboratorët ekësaj shkolle por edhe nëpërkompanitë të cilët kanë nënshk-ruar memorandume me shkollënqë pasi të përfundojnë shkollimittë punësohen nëpër këta kompa-ni”, thotë Hasani.

VENDE TË SIGURTA TË PUNËSPAS PËRFUNDIMIT TË

SHKOLLIMITNëse nxënësit që do të mba-

rojnë këtë vit shkollën fillore dhevendosin të regjistrohen ne shkol-lën e mesme profesionale në “8shtatori”, nuk do të dëshpërohensepse në fund të mbarimit të vitittë gjithë do të jenë të punësuar.“Deri tani me përkrahjen e ko-munës së Gazi Babës kemi hapur150 vende të punës dhe prej tyre

afër 30 nxënës që kanë mbaruarshkollimin tashmë punojnë. Kemibërë disa kontrata, memorandu-me me firmat private që pas për-fundimit të shkollës përveç që dotë kryejnë mësimin praktikë, fir-mat do të detyrohen t’i pranojnënë punë. Të gjitha firmat që do tëkenë nevojë për kuadër profesio-nal dhe kërkojnë t’i punësojnënxënësit e shkollës “8 shtatori’ nukdo t’ju lejojë nxënësit që do t’ipunësojnë t’ju japin paga mujoremë pak se 20 mijë denarë”, thotë,Hasani drejtor i S.M,Q,SH.“8 shtatori”, Shkup. Nëse do të ki-shim përkrahjen e ministrisë sëArsimit shkolla jonë ka shumëobjekte në pronësi të saj, kështuqë nëse objektet do të jepeshimme qira atëherë, thotë drejtoriHasani, me vetë financim do tërrisim bursat për të gjithë semi-maturantët që do të vendosnintë regjistrohen në shkollën tonëqë tani për momentin është 2000denarë,.

“Në pronësi të shkollës ekzi-stojnë disa objekte që më parëme qira i kanë përdorur kolegji“Jahja Kemal” dhe “Euro-Ballkan”.Për momentin mbi 4 objekteshkollore të pajisura komplet meinventar janë të zbrazëta. Po ash-

tu të gjithë nxënësit që jetojnë nëqytete të ndryshme të Maqedo-nisë zgjedhin shkollën tonë neveju ofrojmë vendosjen në konviktfalas që është në pronësi të shkol-lës gjegjësisht disa metra largshkollës. Kushti i vetëm që nxënë-sit të fitojnë të drejtën e bursësprej 2000 denarëve është të kenëtë mbaruar shkollën fillore mesukses shumë të mirë dhe tëshkëlqyeshëm”, thotë drejtori Ke-nan Hasani.

Edhe profesori Muhamet Cur-ri inxhinier i makinerisë shprehetse problemi nuk qëndron se nukdëshirojnë nxënësit të regji-strohen në këtë shkollë por seshumë pak prindër apo nxënësjanë të informuar se shkolla profe-sionale “8 shtatori” prodhonkuadër profesional që i mungontregut të punës në Maqedo-ni.”Kemi shumë kompani të huajaqë vijnë në këtë shkollë dhekërkojnë nxënës të gjitha profile-ve që ndjekin vitin e tretë apo tëkatërtin dhe të shkojnë të ndjekinpraktikën në këto firma dhe mëpas t’i njëjtit t’i punësojnë. Mirëpokur kërkojnë që numri i nxënësvetë jetë nga 50 deri më 100 nxënëstë kuadrove të ndryshme në nukjemi në gjendje t’i përgjigjemikërkesave të tyre jo më shumë se15 deri më 30 nxënës”, thotë profe-sori Curri. Autoteknika mekatro-nika thotë profesor Curri është njëndër prej drejtimeve më të reja qëpërshinë mekanikën, elektonikëndhe informatikën.

“Të gjithë e dimë se çdomakinë sot funksionon nëpërmjetmekatronikës. Kështu sot në Ma-qedoni kemi një numër të madhtë kompanive të huaja që kanë ha-pur fabrika për prodhimin e pjesë-ve elektronike të makinave. Edhekompanitë vendore kanë nevojatë madhe për kuadër të këtillë pro-fesional. Prandaj secili nxënës qëdo të zgjedh këtë drejtim nëshkollë në të ardhmen e ka të si-gurt vendin e punës pas përfun-dimit të shkollës së mesme”, thotëMuhamet Curi inxhinier i makine-risë

NXËNËSIT DUHET TA NDJEKINPANARIN E INDUSTRISË

MAKINERIKEProfesori i mekatronikës Gaz-

mend Zajmi thotë se me datën17-18.05.2019. (e premte dhe e sh-tunë), në lokalet e shkollës sonë,prej orës 10-17 , do të mbahet pa-nairi i biznes-shoqërisë së indu-strisë makinerike nga kompani tëndryshme nga gjithë shteti, ku dotë bëhet prezantimi i prodhime-ve dhe teknologjisë bashkëkoho-re. Në këtë panair i pranishëm dotë jetë edhe zëvendës kryemini-stri për Çështje ekonomike KoçoAngjushev.

“Prindër, nxënës, adhurues tëmakinerisë, urdhëroni na vizitondhe njoftohuni me mundësitë qëi ofron shkolla jonë së bashku mekompanitë më të suksesshme nështetin tonë”. Për këtë vit shkol-lorë, shkolla e mesme profesiona-le “8 shtatori”, ka publikuarkonkursin për pranimin e nxënë-sve në drejtimin profesional tëmakinerive që zgjat katër vite dheat profili teknik i makinerisë, tek-nik makino-energjetik, teknik përudhëheqje kompjuterike dhe au-toteknik mekatronik. “Gjithashtu ihapur është dhe konkursi për pra-nimin në drejtimet si përpunimi imetalit, saldues. instalues i linjavegypor edhe instalues i ngrohjesdhe klimatizimit. Është absurdeqë për çdo ditë të dëgjojmë anke-sat e kompanive vendore dhe tëhuaja se kanë mungesë të këtyreprofileve. Pra tani kanë mundësitë artë që të rinjtë për tre viteshkollim të fitojnë aftësitë e tyre,të njëjtëve tu sigurojmë vend tëduhur të punës në vendin tonë,me pagë konkrete që mos të ikinjashtë vendit”, thotë profesoriGazmned Zajmi. Profesori Zajmisqaron se

Mekatronika është lëndët pro-fesionale gjegjësisht bazat e elek-troteknikës, matjet elektrike, ma-teriale dhe komponent elektrike,vizatim teknik me dokumenta-cion, bazat e mekanikës teknike,bazat e elektronikës, mekanikaprecize, bazat dhe sistemet të au-tomatizimit, teknika e rregullimitlogjik që programohet ( PLC ),pneumatika dhe hidraulika dheelektronikë digjitale.

“8 SHTATORI” RREZIKON MBYLLJEN E PARALELEVE NË GJUHËN SHQIPE

Mungon interesimi për regjistrimNëse nxënësit që do tëmbarojnë këtë vitshkollën fillore dhevendosin tëregjistrohen neshkollën e mesmeprofesionale në “8shtatori”, nuk do tëdëshpërohen sepse nëfund të mbarimit të vitittë gjithë do të jenë tëpunësuar

• Edhe me vetëfinancim mundemi të ndajmë bursa, drejtori Kenan Hasani

• Një orë praktike

• Një orë praktike

Koha

7AKTUALEKoha, e hënë, 8 prill 2019

Qefsere ABDYLI

Shkup, 7 prill - Banka Popullore e Re-publikës së Maqedonisë Veriore kapublikuar të dhëna statistikore përtransaksionet e pagesave jo-cashnë dyqanet virtuale për shitje derimë 31.12.2018. Transaksionet e pa-gesave me karta bankare ndahenne tre kategori të ndryshme bazuarnë rezidentin e ofruesve të shërbi-meve të pagesave.

Bëhet fjalë për këto tre kategori:1. kartat e brendshme të page-

save që kanë realizuar transaksionepër tregtarët vendas të e-commer-ce;

2. kartat e pagesave të huaja qërealizuan transaksione me treg-tarët vendas të e-commerce;

3. kartat e pagesave të brend-shme që kanë realizuar transaksio-ne për tregtarët e tregtisë së jasht-me;

Blerjet në 12 muajt e fundit tre-gojnë se e - commerce në vendështë në rritje. Gjatë vitit 2018 rea-lizoi një total prej 5,435,285 tran-saksione online, transaksionet on-line kundër 4,293,214 gjatë vitit2017 një rritje prej 21%. Nga aspek-ti i vlerës së transaksioneve, kagjithashtu një rritje. Në vitin 2018vlera e transaksioneve të bëra nëpikat virtuale e shitjes arriti 139 mi-

lionë (8,554,339,610,00 denarë), ecila në krahasim me vitin 2017, kurështë realizuar ka qenë 113 milion(6,946,126,105,00 denarë) një rritjeprej 18.79%.

QYTETARËT E MAQEDONISËSHPENZUAN 133.7 MILION EURO

NË INTERNETQytetarët e Maqedonisë gjatë

vitit 2018 fitojnë më shumë besim

në e – commerce dhe porosive on-line, kjo mundë të vërehet ngarritja e numrit dhe vlerës së tran-saksioneve të kartave të brendsh-me online, tregtarëve vendas dheatyre të huaj online. Gjegjësisht,gjatë vitit 2018 qytetarët e Maqe-donisë shpenzuan gjithsej 133.7milion euro në internet, një rritjeprej 23.8 milion euro (17.8%)krahasuar me vitin paraprak.

TË HUAJT DYFISHUAN NUMRINE TRANSAKSIONEVE TË BËRA

ONLINE NË DYQANETMAQEDONASE

Mbajtësit e kartave të pagesa-ve të lëshuara jashtë vendit nëmënyrë të konsiderueshme, rrisinnumrin dhe vlerën e transaksione-ve online. Numri i transaksioneveonline të realizuara në vitin 2018,

në favor të shitoreve virtuale përshitje në Maqedoni, u rrit 132%krahasuar me vitin 2017. Ajo qëështë veçanërisht e rëndësishmepër shitësit e Maqedonisë është segjatë vitit 2018 realizuan një totalprej 120,291 transaksionit ngambajtësit e kartave të pagesës ngaana e bankave të huaja në favor tëtregtisë së brendshme ose njëvlerë me total prej 5.4 milion eurokanë hyrë në Maqedoni si njëblerje online nga jashtë, një rritjeprej 78% krahasuar me vitin 2017.Mbase një pjesë e madhe e këtyretransaksioneve ka emigrantë ngashteti që blejnë produkte dhe për-dorin shërbime në Maqedoni, porgjithsesi ky artikull ka një ndikimpozitiv në ekonominë maqedona-se.

NË MAQEDONINË E VERIUT , MË31.12.2018, EKZISTOJNË 871

PAJISJE POS AKTIVESipas të dhënave për numrin e

pajisjeve në vendet virtuale tëshitjes (faqja e internetit e- com-merce), më 31.12.2018, në Maqe-doni janë aktivizuar 871 shitore.Bëhet fjalë për shitore virtualishttë regjistruara në mënyrë aktiveqë raportohen nga pesë bankatqë aktualisht ofrojnë e-commercesi pjesë e portofolit të shërbimevetë saj.

Urim HASIPI

Tetovë, 7 prill - Komuna e Tetovësderi më tani ka arritur që 80 përqind të Malësisë së Sharrit të fusënë sistemin e grumbullimit tëmbeturinave, por një pjesë tjetërende jo. Bëhet fjalë për fshatratBrodec, Veshallë dhe Bozovcë, tëcilat së shpejti pritet që edhe atotë futen në sistem. NdërmarrjaPublike Komunale Tetova – Tetovë,e cila realizon grumbullimin e

mbeturinave në qytetin e Tetovësdhe fshatrat përreth, së fundmiështë furnizuar me makineri sh-tesë, të cilat janë të dedikuarapikërisht grumbullimin e mbetu-rinave në Malësinë e Sharrit. Ba-norët e këtyre vendbanimeve kohëmë parë kishin mirëpritur këtë ini-ciativë, mirëpo ata nuk ishin paj-tuar me çmimin prej 300 denarë-ve që sipas tyre ishte shumë i lartë.Megjithatë, në lidhje me këtë,drejtori i Ndërmarrjes Publike Ko-munale Tetova-Tetovë Xhelal Cekathotë që çmimi është caktuar ngakëshilli komunal dhe është një

çmim i arsyeshëm marrë parasyshshpenzimet e transportit, që janëshpenzime shumë më të mëdhapër ndërmarrjen.“Malësia e Te-tovës respektivisht këto tri fsha-tra janë jashtë sistemit dhe pikëri-sht makineria e cila është blerëtash, është për këto fshatra. Çmi-mi është i caktuar prej këshillit ko-munal dhe vlen për të gjitha fsha-trat. Ne nuk kemi ndryshuarçmimet, por edhe nëse i llogari-sim shpenzimet e ndërmarrjes,janë shumë më të larta dhe mun-dohemi që të mbajmë një çmim tëlirë si për të gjitha vendbanimet,

duke përfshirë këtu Reçicën, Po-rojin dhe Xhepçishtin”, theksoiCeka. Sipas tij, ky aktivitet ka fil-luar që në vitin 2016 dhe pritet qëtë përfundojnë me sukses që tërëfshatrat të jenë nën ombrellën eNPK-së. “Ne praktikojmë grum-bullimin e mbeturinave një herënë javë, ndërsa sa i përket pagesësnë bashkëbisedim më bashkësitëlokale të këtyre fshatrave, ne ishimdakorduar që gjatë periudhës saishte vendosja e kontejnerëveedhe grumbullimi të jetë falas.Dhe që atëherë ne bartim mbetu-rina, përveç kur ka kushte të rëndaklimatike. Shpresojmë që të tejka-lohen problemet edhe me këtofshatra, dhe të fillohet me grum-bullimin normal, pasi që kemiedhe makineri adekuate”, tha drej-tori Ceka. Me futjen edhe të këty-re tri fshatrave të Malësisë së Shar-rit në sistemin e grumbullimit tëmbeturinave, pritet që të zgjidhetnjëherë e përgjithmonë problemii deponive të egra që krijohen nëdisa vende të Malësisë nga hedhjae mbeturinave si pasojë e mosgrumbullimit të tyre. Rreth dhjetë

vendbanime që gjenden në Malë-sinë e Tetovës, asnjëherë nuk kanëqenë në sistemin e kësaj ndër-marrje për grumbullimin e mbe-turinave. Kështu, këto fshatra kanëhedhur mbeturinat në deponi tëndryshme të egra vite me radhë,ndërsa pritet që tash e tutje nëkëto fshatra të funksionojë Ndër-marrja Publike Komunale Tetova-Tetovë, e cila tashmë edhe grum-bullon mbeturinat. Banorët, nëdisa raste, mbeturinat i hedhinedhe përreth lumenjve apo nëvende sidomos në rrugën për nëBanjën e Tetovës dhe fshatin Sel-lcë. Autoritetet e Komunës së Te-tovës thonë se vazhdimisht pa-strojnë mini deponitë në këtozona. “Në rrugët që shpijnë për nëfshatrat e Malësisë, ne vazhdimi-sht pastrojmë deponi të egra, porduhet që edhe banorët të jenë mëtë kujdesshëm se ku i hedhin ato.Ne, deri më tani jemi angazhuarnë pastrimin e këtyre mini deponi-ve, por në qoftë se paraqitet edhendonjë mini deponi, ne do tëndërmarrim aktivitete për pa-strim”, sqarojnë nga NPK.-ja.

ÇMIMI I FATURAVE MBAN PENG TRE FSHATRA

Fshatrat e Malësisë së Sharrit nën ombrellën e NPK-sëMe futjen edhe të këtyretre fshatrave të Malësisësë Sharrit në sistemin egrumbullimit tëmbeturinave, pritet që tëzgjidhet njëherë epërgjithmonë problemi ideponive të egra, qëkrijohen në disa vende tëMalësisë nga hedhja embeturinave si pasojë emos grumbullimit të tyre

Blerjet online, qytetarët shpenzuan133.7 milion euro në vitin 2018!

Sipas të dhënave për numrin e pajisjeve në vendet virtuale të shitjes (faqja einternetit e- commerce), më 31.12.2018, në Maqedoninë e Veriut, janë aktivizuar871 shitore. Bëhet fjalë për shitore virtualisht të regjistruara në mënyrë aktive qëraportohen nga pesë bankat që aktualisht ofrojnë e-commerce si pjesë e portofolittë shërbimeve të saj

|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

Koha

Koha

8 AKTUALEKoha, e hënë, 8 prill 2019

Fisnik Pasholli

Shkup, 7 prill- Numri i dhenve në Ma-qedoninë e veriut shënon një uljetë madhe nga 2 milion dhe 490 mijëdhen në vitin 1989 në 724.665 dhennë vitin 2017. Një gjendje e tillë nënjë masë të madhe I detyrohet ikjessë madhe të popullatës nga vendba-nimet rurale në vendbanimet urba-ne , por edhe jashtë shtetit, ulja e fi-timit si dhe problemet me shitjen esigurt në tregjet e jashtme. Një go-ditje tjetër e madhe për kultivimin edhenve ishte edhe sëmundja e ligësdhe shapit në vitin 1996, për shkak tësë Cilës , Bashkimi Evropian ndaloieksportin e mishit të qengjit ngaMaqedonia që tradicionalisht shi-tej në Itali, Greqi dhe Kroaci. Përshkak të çmimeve tejet të ulëta prej60 denarë për kilogram qengji , nëatë kohë më shumë kultivues tëdhenve filluan të sheshin bagëtitëdhe të heqin dorë nga kjo degë eblegtorisë. Goditje tjetër për kulti-vimin e dhenve ishte edhe së-mundja “ Gjuha e kaltër”, që në vitin2014 uli numrin e dhenve për disadhjetëra mijë kafshë.

Nëse e përkthejmë në shifrakonkrete, mund të themi se në vitin1989 , në shtet ka pasur një milion e720 mijë dhen, 620 mijë qengja,ndërsa pjesa e mbetur kanë qenë

tjerat desh dhe dhen për therje. Gati28 vite më vonë, apo në vitin 2017në shtet ka pasur afër 580 mijë dhen,113 mijë qengja dhe lloje të tjera tëbagëtisë. Agronomët vlerësojnë senë këtë degë të blegtorisë, për dal-lim për shembull prej kultivimit tëlopëve për qumësht apo mish, ne-vojiten investime më të vogla qëmund të ulin papunësinë .Por njëgjë e tillë kërkon edhe një angazhimmë të madh nga ana e shtetit që për-mes mënyrave të ndryshme nevoji-tet më shumë të mbështesë kultivi-min e dhenve , duke ofruar përshembull kredi me kamata shumëtë volitshme me periudhë grejs apotë pritjes prej disa vitesh, për të inte-resuarit që dëshirojnë të investojnënë fermat e reja për kultivimin edhenve. Në favor të mbështetje sëkultivimit të dhenve flet edhe faktise para viteve 90-të nga kultivimi idhenve është realizuar eksport më imadhe se 50 milion euro, ndërsakultivimi i dhenve mund të sigurojëprofit shumë më të madh , apo sedhentë mund të kultivohen meharxhime shumë më të vogla në ra-port me kafshët e tjera.

Nga ana tjetër, nga shoqatat ekultivuesve të dhenve kërkojnë

ndihmë më të madhe nga shteti, meqëllim që të kenë vazhdimësi nëprodhimtari dhe furnizimit e tre-gut sipas nevojave të konsumatorë-ve. Sipas kryetarit të Lidhjes së kul-tivuesve të dhenve në shtet, NikollaGjeorgjiev, problemi me shitjen e si-gurt, mungesa e infrastrukturëspërkatëse deri te stanet apo fermate dhenve si uji, rryma, apo rrugët,objektet jo të standardizuara përruajtjen e dhenve apo pamundësiaqë të intensifikohet prodhimtariablegtorale në kushtet në të cilat ajozhvillohet, për shkak se ambientetku kafshët qëndrojnë dheprodhojnë, ndikon në mënyrë tëdrejtpërdrejtë ose të tërthortë nëprodhimtarinë dhe në shëndetin ekafshëve.

“Mungon edhe akomodimipërkatës për barinjtë, ka problememe çështjet e pazgjidhura pronëso-re juridike, mungon edhe zbatimi iteknologjisë më moderne . Andajedhe kultivimi i dhenve ka fitim tëulët dhe nuk është tërheqës si ve-primtari”, shton më tej Gjeorgjiev.Ai thotë se kultivuesit e dhenvekërkojnë që kjo degë e rëndësish-me ekonomike të shpallet si veprim-taritë një interesi të veçantë për sh-

tetin , të përgatitet një analizë e de-tajuar e gjendjes së saj momentale, të paguhen subvencione shtesëngjashëm si në Turqi, Bullgari apoSerbi , të ndryshohen edhe kriteretpër ndarjen e tokës dhe kullosave ,apo të ofrohet mundësia që tundahet toka blegtorëve për prodhi-min e ushqimit të kafshëve përshembull 150 kilogram jonxhë, apo 100 kilogram grurë për një

dele, apo një hektar kullosë për tredele. Njëherazi, pritet që paszgjedhjeve presidenciale të zgjidhetedhe kërkesa e blegtorëve qëkërkojnë ndihmë materiale nga sh-teti për të tejkaluar dallimin prej 30për qind midis çmimit grumbulluesdhe prodhues të dhenve.

Nga Ministria e Bujqësisë thonëse pas përfundimit të grumbullimittë qengjave do të analizohen të dhë-nat nga tereni, dhe pas përfundimittë ciklit të dytë të zgjedhjeve presi-denciale , ky dikaster do të propo-zojë zgjidhje konkrete për mëshumë probleme që mundojnë kul-tivuesit e dhenve, me qëllim që bleg-torët të mos kenë humbje në punëne tyre. Çdo shoqatë e kultivuesve tëdhenve do të dërgojë një pyetësor tëplotësuar deri tek ministria me tëgjitha harxhimet prodhuese, i cili dotë krahasohet me analizat e këtijdikasteri, me çka do të arrihet edheçmimi real prodhues, që do të ndih-mojë të përgatitet zgjidhje përkatë-se për kultivuesit e dhenve.

Nga ana e shoqatave të kultivue-sve të dhenve është përshëndeturiniciativa e Ministrisë së Bujqësisë,që përmes Agjencisë së ushqimit tëregjistrohen dhentë dhe dhitë nështet , për shkak se numri i saktë i kë-tij lloji të bagëtisë do të ndihmojë

edhe në sajimin e politikave të më-tejshme efikase për kultivimin edhenve dhe shpërndarjen e drejtë tësubvencioneve.

Nga ana tjetër, në programin ekëtij viti sërish parashikohet rritjeprej 10 për qind të subvencionevepër blegtorët që orientohen ndajdhenve me potencial zhvillimor,ndërsa janë ndarë edhe 24.5 miliondenarë për pajisjet fotovoltatike qëpërmes diellit prodhojnë rrymë, sidhe për sigurimin e ujit nëpër stanete dhenve bagëtinë. Në vitin 2019,është rritur nga 4 në 4.5 denarë edhesubvencioni për një litër të dorëzuartë qumështit të dhenve, si dhe janërritur nga 14 milion në 60 milion de-narë mjetet për blerjen e kafshëvepër mbarështim.

Nga ekzekutivi kanë paralajmë-ruar mbështetje dhe ndihmë përplasmanin e qengjit, si dhe an-gazhim të vazhdueshëm në vendo-sjen e kontakteve në tregjet e rejapër eksportin e mishit të qengjit. Pri-tet të sigurohen edhe kuota përshitjen e mishit të qengjit në tregunturk.

Gjithashtu punohet edhe nëLigjin e ri për kullosa që do tu ndih-mojë blegtorëve për planifikimindhe organizimin e prodhimtarisëblegtorale. Pas gati 20 vitesh, pritettë rregullohet edhe procedura dheshfrytëzimi i kullosave në pronësishtetërore si e mirë në interes tëpërgjithshëm në mënyrë ba-shkëkohore dhe transparente. Mezgjidhjet ligjore parashikohet që tëvendoset evidencë e kullosave sh-tetërore dhe regjistër të kullosave ,si dhe do të përcaktohen dispozitate klasifikimit të kullosave në bazë tëdedikimit të tyre.

Delvina KËRLUKU

Shkup, 7 prill – Kanë kaluar pesëmuaj nga paraqitja e epidemisë nëShkup, si dhe në gjashtë qytete tëtjera të vendit. Por, se kur do të për-fundojë kjo epidemi, epidemio-logët thonë se shpëtimi i vetëmështë vaksinimi, deri më tani num-ri i vaksinuarve po rritet, por endenuk është përfunduar krejtësisht.“Në Shkup mbi 16,500 fëmijë nukkanë qenë të vaksinuar, mosha e tëcilëve lëviz nga 0 në 14 vjeç, ku edhepranohen vaksina. Nga këto rreth12.000 janë vaksinuar tashmë.Ndërsa, 2000 të pa vaksinuar ngamosha më e madhe dhe 7000 tëpavaksinuar me një ose dy doza të

moshës shkollore. Ndërsa të vak-sinuar deri më tani janë 18 800 per-sona. Prandaj apelojmë deri teprindërit, për vaksinim të fëmijëvetë tyre”, tha Gordana Kuzmanov-ska, Epidemiologe nga Klinika e Së-mundjeve Infektive, në Shkup.

Përveç fëmijëve nën moshën 4vjeç, shumë prej pacientëve mefruth janë të moshës së rritur qëkanë marrë vetëm një dozë vaksineose nuk e njohin statusin e tyre tëvaksinës. “Personat e rritur, të mo-

shës nën 30 vjeçare, rreth 42 për-qind janë të prekur, nëse këtu i përf-shijmë edhe ata nën 20 vjeç, për-qëndja atëherë rritet në 50.Përderisa 36, 7 për qind përfshihenmoshat nga 1 në 4 vjeç“, tha Kuzma-novska. Drejtoresha e Klinikës sëSëmundjeve të Fëmijëve dhe imu-nologia Katarina Stavriç thotë sevaksinat janë për ruajtjen e shën-detit të fëmijëve. Sipas asaj, këtëvit, pritet të futen edhe dy vaksinatë detyrueshme për pneumococ-

cus (një bakterje që lidhet mepneumoni dhe disa forma të me-ningjitit) dhe për infeksionin viral,që do të zbatohen në vitet e para.Me këtë, vendi do të barazohet mekalendarët e vaksinave të vendeveevropiane. "Duke vaksinuar fëmijët,prindërit ruajnë shëndetin e fë-mijës së tyre, por në të njëjtën kohëmbajnë dhe promovojnë shënde-tin e fëmijëve të tjerë.

Duke filluar në kopshtin e fë-mijëve dhe në shkollë, fëmijëtduhet të mbrohen në mënyrë indi-viduale, por gjithashtu duhet tëjetë i mbrojtur dhe shëndeti i tëgjithë fëmijëve të tjerë në shkollëapo kopshte, ajo ndryshe quhetmbrojtja e imunitetit kolektiv. Rral-lë ka kundërindikacione nga vak-sinimi dhe situata të caktuara kunuk pranohet përkohësisht vaksini-mi, sepse këta fëmijë janë në rreziktë sëmundjeve presente, "shtonStavriç, e cila thekson se këta fë-mijë kanë të drejtë kushtetuese për

të ndjekur mësimin në kopshte dheshkollë, dhe jo të mbrohen nga in-feksionet e mundshme, për të cilatekziston parandalimi.

Vaksinat janë shpëtim përnjerëzimin dhe përfitimi më imadh, thonë shumica e pediatërvenë vend. "Po përpiqemi t'upërgjigjemi të gjitha pyetjeve tëprindërve me dëshmi të mbështe-tura, me prova shkencore për tëshpjeguar rëndësinë e vaksinimitsi një nga përfitimet më të mira tëshëndetit të njerëzimit. Fëmijët, mevaksinim, mbrohen nga sëmundjetqë përhapen shumë lehtë dhe mospranimi i vaksinës mund të shkak-ton epidemi, siç edhe ka ndodh..Këto janë sëmundje veçanërisht se-rioze në periudhën e foshnjave dheshpesh mund të përfundojnë menjë rezultat fatal ose të lënë pasojatë gjata për shëndetin e fëmijës ",shton prof.dr. Stavriç.

Ndryshe, tre fëmijë vdiqën ngafillimi i epidemisë së fruthit.

Prindërit vazhdojnë të kundështojnë vaksinimin e fëmijëveKëtë vit, pritet të futen edhe dy vaksina të detyrueshme përpneumococcus (një bakterje që lidhet me pneumoni dhe disaforma të meningjitit) dhe për infeksionin viral, iqë do tëzbatohen në vitet e para. Me këtë, vendi do të barazohet mekalendarët e vaksinave të vendeve evropiane

Koha

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

DITË JO TË MIRA PËR BLEGTORINË

Ulet numri i dhenve nga 2.5 milion në 700 mijë Nga shoqatat e kultivuesvetë dhenve kërkojnë ndihmëmë të madhe nga shteti, meqëllim që të kenëvazhdimësi në prodhimtaridhe furnizimit e tregutsipas nevojave tëkonsumatorëve

Koha

9KRONIKË E ZEZËKoha, e hënë, 8 prill 2019

Dy të rinj rihen nëdiskotekë Tetovë, 7 pril l- Gjatë vikenditështë denoncuar në Policinëe Tetovës, se në rrugën “Mar-shall Tito”, në një diskotekë,është prishur rendi dhe qetë-sia publike. Sipas policisë, nërahje kanë marrë pjesë dypersona njëri i moshës 17vjeçare me inicale M.M dheJ.I 24 vjeçar. Meren masa përzbardhjen e plotë të rastit.

Rrihet një person në GostivarGostivar, 7 prill-Të shtunënmbrëma pas mesnate, nëStacionin Policor në Gostivar,personi me iniale V.S ngaGostivari, ka denoncuar senjë orë më parë në një rrugëdy persona nga Çegrani, dhenjë nga qyteti I Gostivarit, ekanë marrë në veturë dhekanë filluar zënkë për disagjëra që ai është dashur tishesë dhe nuk I ka shitur. Nënjë moment njëri prej tyre eka goditur.Nga ana e policisë janë arre-stuar personat në fjalë dhepunohet në zbardhjen eplotë të rastit.

Ndalohen 9 adoloshentëduke konsumuaralkoolTetovë, 7 prill-Të shtunënmbrëma duke filluar nga ora23 e deri një orë pas mesna-te, nga ana e pjesëtarëve tëPolicisë së Tetovës, ështëkryer aksion kontroll në njëobjekt hotelerik në rrugënBoris Kidriç në Tetovë.Mekëtë rast, në lokal janë hasurnëntë fëmijë të mitur dukekonsumuar alkohol.Pas zbardhjes së plotë dhedokumentimit të rastit, do tëketë edhe padi adekua-te.Nga Sektori për Punë tëBrendëshme në Tetovë, sëri-sh apelojnë që prindërit tëkenë sa më shumë kujdesme fëmijët e tyre të mos I lë-shojnë natën nëpër lokaledeir vonë kurse pronarëve uapelojnë që të mos u lejohetadoleshentët të mos I shër-bejnë me alkool.

KRONIKË

Aktorja Biljana Belicanec Aleksiqështë gjetur e vdekur sonte në një ba-nesë në Shkup, njofton Makfaks. Përmomentin, nuk janë të njohura arsyete vdekjes.

Jozyrtarisht, burime policorethuajnë se ajo është gjetur e varur nëbanjo.

Kujtojmë që në mandatin e kaluarajo ishte kryetare e komunës KisellaVodë në Shkup. Ka qenë e martuar 2herë. Nga martesa e parë ka dy fëmijë,sakaq ka punuar në Teatrin e Shkupit.

Policia po heton shkaqet e vdekjes.

Policia e Kosovës ka dhënë de-taje për vjedhjen e një banke,mëngjesin e sotëm në rrugën“Nazim Gafurri” në Prishtinë.

Katër hajna kanë vjedhur banko-matin bashkë më një shumë tëkonsiderueshme parash. Të njej-tit ndodhen në arrati.

“Me 07.04.2019 rreth ores04:00 ne Rr.Nazim Gafurri-Prish-tinë është raportuar rasti vjedhjee bankomatit.

Nga iformacionet e para dy-shohet se 4 persona te dyshuar,kane depertuar me force neobjektin ku ka qene i vendosurbankomati.

Nga keqyrja e vendit tengjarjes eshte ngritur dyshimi sete dyshuarit duke perdorur sub-stance shperthyese kane arriturqe te marrin nje sasi te konside-rueshme te parave nga kasafortae bankomatit dhe me pas janelarguar nga ai lokacion me vetu-ren e tyre.

Policia ka nisur nje hetimlidhur me rrethanat qe karakteri-zojne ngjarjen me qellim identi-fikimin e te dyshuarve si dhendricimin e plote te saj”, thaAgron Borovci nga policia rajona-le e Prishtinës.

Zhduket 20 vjeçaringa Gjilani, familjae tij kërkon ndihmëVazhdojnë edhe më tej të ndodhin raste të rejatë zhdukjes së personave në Kosovë.20 vjeçari, Gentian Dermaku nga fshati Shipa-nicë e Gjilanit nuk është kthyer në shtëpi qënga dita e djeshme.Familjarët e kanë lajmëruar rastin në polici,me ç’rast kjo e fundit është duke bërë kërkimepër ta gjetur atë, shkruan Indeksonline.Fotografia e Gentianit është shpërndarë nërrjetet sociale, dhe luten të gjithë ata që e kanëparë ose kanë ndonjë informacion për të, tëlajmërohen në polici.

Një aksident tragjik iu ka marrë jetën dyemigrantëve shqiptarë, në autostradën A14,në dalje mes Bitonto dhe Molfetta.

Krahas tyre edhe një person tjetër mbetii plagosur rëndë, si pasojë e përplasjes së dymakinave, të cilat ishin drejtuar për në Bari.

Viktimat janë dy shqiptarë, një burrë 56vjeç dhe një e moshuar 82-vjeçare me banimnë Emilia Romagna, të cilët udhëtonin menjë ‘Renault Clio’.

Në rrethana që mbeten për tu sqaruar,makina e viktimave u përplas me një ‘FordKuga’ në të cilën drejtuesi i mjetit një 44-vjeçar, efektiv i policisë rrugore, mbeti i plago-sur.

Si pasojë e aksidentit të ndodhur gjatënatës mes të shtunës dhe të dielës, autostra-da mbeti e bllokuar për disa orë.

Aktualisht hetimet janë në vijim, për tëzbardhur dinamikën e ngjarjes.

Burri ther methikë gruan nëPrishtinëNjë femër në Prishtinë, është paraqitur nëQKUK me lëndime trupore e therur methikë nga bashkëshorti i saj, njofton KlanKosova. Viktima pas tretmanit mjekësornë QKUK është liruar dhe ka shkuar teprindërit e saj, ndërsa i dyshuari është nëarrati.

Vetëvritet AktorjaBiljana Belicanec Aleksiq

Hajnat vodhën bankën TEB, bëhet fjalë për shumë para

Aksident tragjik në Itali, humbin jetën dy shqiptarë

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

10 FORUMKoha, e hënë, 8 prill 2019

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

E p

ërd

itsh

me

in

form

ati

ve

ww

w.k

oh

a.m

k

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Sloboden Pecat” - rr. Kej 13 Noemvri nr.3/1-238, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e diel, 7 prill 2019 | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor përgjegjës: Emin AZEMI | Ndihmëskryeredaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA

E-mail: koha@koha.com.mk | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • marketing@koha.com.mk; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

Koh

a

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

Për Rusinë cariste, përfundi-mi i islamizmit nga Bihaqi,Sanxhaku e deri në Janinë,në shekullin e 18, ishte një

tmerr I vërtetë, sepse kjo për të ish-te edhe një pengesë shtesë, (ta-shmë edhe nga një civilizim) i ciliishte i papajtueshëm për idenë ehershme të tyre për depërtimin eperandorisë në “Detin e ngrohtë”.Kjo, nga inteligjenca cariste, u patishitur si “dobësim i krishterimit”dhe u quajt ”barrierë evropiane eTurqisë“.

Tash pas dy shekujsh, shpërthi-min e saj po e kërkon perandoriaruse e Putinit, nga Hashim Thaçidhe Aleksandar Vuçiq, të cilët mezell po punojnë për thyerjen e sajnë Sanxhak, përmes veriut të Ko-sovës, ku ai është dobësuar shumë.Pikërisht ky është objektivi i idesësë tandemit Thaqi&Vuçiq, të cilëtme mbështetjen e lobit pansllavistnë Amerikë, kanë hapur mjegullkudo. Kjo po arsyetohet me idenë elargimit të rrezikut nga fundamen-talizmi islam, por edhe duke ufshehur në marrëveshjen historikenë mes të Kosovës e Serbisë dhenjohjen nga Rusia në OKB.

Projekti rus për ndarjen e Ko-sovës mbi baza etnike, (pas dekon-spirimit), u pezullua në Tiranë, mepompozitet (ashtu siç edhe u sh-pallë), nga “ideatori” i tij shqiptarHashim Thaçi, i cili desh u flijuanga ovacionet e orkestruara. Në tëvërtetë, përpjekjet e tij për ta shituratë si projekt amerikan, dështuan.Në prag të dështimit, nga disa argattë tij,u shpërndan disa modele har-tash të vijës kufitare të ndarjes et-nike, (ku ndjehej keqardhja pse nuku pranua ajo), në të cilat ishte para-qitur një Kosovë e rritur për 500 ki-lometra, në të cilën ishin përfshirëmadje të gjitha rrugët e korridorittë 10 dhe baza ruse e Cepotinit tëBujanocit. Madje u përhapen fjalëtse po negociohej nga vet presiden-ti amerikan Trump, edhe vendosjae kufirit në kuotat e vitit 1912. Këtëgurë të ri të megjës,simbolikishtflitet se do ta ngulis në Ristovc arga-ti i vetëm i Thaçit, eksperti unik ko-sovar i kësaj fushe, Ministri i përjet-shëm i Decentralizimit, Lutfi Haziri.

Tashmë u bë e çartë, se kyprojekt me pasoja globale, kishtedisa qëllime të rënda jo vetëm përKosovën si: mbajtjen peng të so-vranitetit të Kosovës nga Ser-bia;dështimin e liberalizimit të vi-zave bashkë me integrimet

euro-atlantike; vazhdimin e zbati-mit të idesë së vjetër serbe tëmbajtjes së Kosovës në mes tëlindje e perëndimit dhe në fundzhbërjen e këtij shteti duke e ndarënë mes të Shqipërisë dhe Serbisë;dhe në perspektivë, hapjen e njëkorridori rus për në Adriatik.

Me veprimet e derisotmeshihet mosinteresimi i oligarkëvepër integrimin e Kosovës në BE, si-domos pas Brexitit. Kjo më së mirishihet në deklaratat e tyre. Argatl-lëku, nuk po i lë ata që ta realizojnëvullnetin shekullor të deklaruar tëshqiptarëve për bashkimin Evro-pian të tyre në një shtet. Duketashiqare se frika e ekzistencës poli-tike po i detyron ata që ta vejnë nëpikëpyetje ekzistencën e shtetitdhe desh e copëtuan atë, njëjtë simë 1878 dhe 1912.

Duhet të theksohet fakti se kjonismë është në vazhdën e një vargveprimesh tjera të një projekti antiKosovë i cili për 20 vjet po e mbanëatë të lidhur mbi parmakët e urëssë lumit Ibër. Edhe refuzimi i Pakossë Ahtisarit si marrëveshjendërkombëtare nga Serbia dhe Ha-shim Thaçi dhe devalvimi i saj nëAsociacionin e Komunave serbe(autonomi) dhe angazhimi disa

vjeçar i këtij të fundit për një marrë-veshje të re bilaterale me Serbinë,për ndarje etnike të Kosovës.

Edhe devalvimi i vendimit tëGjykatës Ndërkombëtare të Drejtë-sisë dhe mohimi i vendimit të sajdrejtpërdrejt nga Hashim Thaçi icili i vazhdoi bisedimet me Ser-binënë kurriz të pavarësisë dhe so-vranitetit të Kosovës;

Edhe skenarët e demonstrimittë paqëndrueshmërisë së shtetittë Kosovës dhe urrejtjes shqiptaro– serbe në veri (paramilitarë meshqiponja të bardha e të zeza, ura,mure në mes të rrugës, tren meparulla të urrejtjes,guidë turistikeavantureske të vet Presidentit nëUjman); Edhe plaçkitja e pasurisësë shtetit nga disa familje feudaletë Kosovës; Edhe“loja”e ruletitmenjohjet, vizat, UNESKO, INTER-POL; Edhe kidnapimi dhe trafikimii Gylenistëve në një shtet ligjor,meurdhër të vet Presidentit pa asnjëproces gjyqësorë; Edhe propozimii kryeministrit Haradinaj përthirrjen e serishme të një konfe-rence ndërkombëtare për Kosovën(lexo: ndarjen); Edhe formalizimii tregtisë ilegale pas aplikimit tëtaksës për Serbinë dhe Bo-snjën,(në vend të reciprocitetit sh-

tetëror),në emër të presionit përnjohje të Kosovës etj.janë hapa tëorkestruara serbe, në të cilat poshkelin oligarkët pa mendim tëcilët ia kanë hapur rrugën shtri-mit të serishëm të fatit të Kosovësnë tavolinën e copëtimit.Edhe in-vestimet e huaja në Kosovë papartner të besueshëm strategjik,sepse në mënyrë sistematike, kla-net politike kanë ndjekur një kur-santi amerikan dhe antievropian,(duke u thirrur gjithmonë në ta)dhe duke ia hapur rrugë domini-mit të lindjes me financa të dy-shimta.

Presidenti i Kosovë z. Thaçi,temën e bisedimeve për copëtimetnik, e ka bërë me porosi të Vuçi-qit, por për ti relativizuar pakëna-qësitë e popullit është thirrur nëAmerikë. Me këtë veprim ai për-ditë nga pak, ka tentuar të prodhojdisponim antiamerikan, i cili ështësupozuar se do të lind nga frika epopullit se Amerika e ka humburinteresimin për Kosovën. Ai vazh-dimisht ka punuar që ta kompen-soj atë me Turqinë të cilës me kohëia ka dhuruar ndërmarrjet stra-tegjike.

Me këto veprime, ai po e shtynëportën drejt një errësire të frikshme

për të cilën pak kush mund ta ketëidenë se çka fshihet aty. Por për fattë mirë, atij nuk po i besojnë shte-tasit, madje as bashkëpartiakët etij të cilët janë vu në dijeni se kyështë projekt rus i kohës së Kata-rinës së Madhe i lansuar disa herëgjatë historisë, por nuk ka arriturtë jetësohet për shkak të refuzimittë shteteve evropiane.

Ka zëra që thonë se treshja efamshme Rama-Vuçiq-Thaçi, tikenë parashikuar shpërthimet epakënaqësive në vendet e tyre përshkak të qeverisjes nga kleptokra-citë dhe për ta ruajtur pushtetin,me djallëzi e kanë shpifur këtëtemë destabilizuese globale, dukee “shkulur vetëm një kunj”.

Duhet ta kujtojmë se Mali i Zidhe Maqedonia, në prag të integri-mit të tyre në NATO, kaluan mesukses situata të ngjashme kurthidhe mezi shpëtuan pa u djegur ngadisa udhëheqës të tyre pro rus, tëcilët për fat të mirë u dekonspiruankeq dhe u dënuan.

Dhe krejt në fund, duhet te jeshnjë politikan shumë i dobët oseedhe më keq, që fitoren e popullittë Kosovës dhe aleatëvendërkombëtar kundër Milloshevi-qit, ta shndërrosh në humbje në ta-volinë,pran argatit të tij, Vuçiqit.

KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS

Kosova po mbahet e lidhur mbi parmakët e urës së Ibrit Nga

Nijazi IDRIZI(“Në emër të Atdheut shtrohet rruga edhe për në ferr”! - Roza Luksemburg)

Kosova është e vrarë dhe e paqarë NgaRexhep TORTE

Të hysh në bisëdime me Ser-binë kriminele dhe masak-ruese pa i pranuar ajo kri-met dhe masakrat që i bëri

në Kosovë, pa kërkuar falje publike,pa u zbardhur fati i personave tërrëmbyer, pa dalur para drejtësisëkriminelët serbë,është naivitet,papërgjegjësi, e tradhëti mbarësh-qiptare dhe mbarënjerëzore. Ser-bia i ka përlyer duart gjer në bërrylme gjakun e shqiptarëve. Hileqarëtqofshin nga brenda apo jashtë Ko-sovës heredokurëdo do ta marrinmallkimin nga Zoti. Ekzistojnëshumë mënyra për tu frenuar dhedisiplinuar Serbia agresore e gjaka-tare, por jo në dëm të Kosovës.

Edhe në pranverën e vitit 2019ane e mbanë Kosovës u perkujtuan,u bënë homazhe dhe u nderuan merespektin më të madh viktimat ngamasakrat e shumta që ushtria dheparamilitarët e Sërbisë i kryen ndajpopullatës së pafajshme shqiptare.Numri i madh i vendeve ku serbëtkryen krimet e masakrat dhemënyra makabëre e kryerjes së tyredëshmon qartë se çfarë gjeni shta-zarak kanë serbët. Perkujtimi dhepërshkrimi i këtyre masakrave ngadëshmitarët dhe fotografitë ekzi-stuese, për të gjithë njerëzit nor-malë paraqet ankth që maksimali-sht i trazon shpirtërat njerëzorë.Çdo njeri normal shtron pyetjen siështë e mundur në fundin e shekul-lit të 20-të të ndodh një veprim kaqëtrishtues ndaj popullit shqiptar fi-snik e paqedashës. Mund ta mar-rim me mend se çfarë pezmatimitë plagëve përjetojnë të afërmit ekëtyre viktimave para syve të të cilë-ve kanë ndodhur këto masakra dhesa e madhe është dhembja që atandjejnë për të afërmit e tyre në me-sin e të cilëve pati viktima të tëgjitha moshave që nga foshnjet egjer te pleqtë. Këto krime e masak-ra nuk do ti kishte kryer as kafshamë e tërbuar. Më kujtohet se parashumë vitesh kam lexuar në shtypnjë rast kur në një fshat ishte hum-bur një vajzë 2 vjeçe. E kishinkërkuar shumë por nuk i kishin rënënë gjurmë. Të nesërmen sërishvazhdojnë ta kërkojnë dhe e gjejnëshëndoshë e mirë duke fjetur nëbarin e njomë në një vend që kaqenë përplot me gjarpërinj hel-mues. Voglushja e humbur me si-guri që edhe ka qarë, por ja qëgjarpërinjtë helmues nuk e kanëkafshuar nga instikti i tyre se kanëpatur të bëjnë më një krijesë tënjomë.

Rregullimi me kujdes i këtyrevarrezave përkujtimore shqiptarenë Kosovë tregon shpirtin e pam-poshtur shqiptar në respekt të

gjakut të dredhur për liri.Ndërkaq për këto 20 vite të ka-

luara lidërshipi i Kosovës i meritonkritikat më të ashpra që për kaqëvite të kaluara është sjellur me njëindiferentizëm të madh sikur meqenë në gjumë dhe nuk ka bërë aqësa duhet në të mirë të popullit dheshtetit.

Të gjithë ata udhëheqës në Ko-sovë të cilët gjatë 20 viteve të ka-luara janë pasuruar me anë të kor-rupsionit ose ata të cilët nuk e kanëluftuar e demaskuar këtë dukuri ne-gative, e meritojnë që në fëtyën etyre tu vendoset një shkembe. Këtaudhëheqës lirisht mund të konsi-derohen si tradhëtarë të kombit ebashkëpunëtore të Serbisë. Kjo tre-gon se fakti që ke qenë ushtar iUÇK-së, që ke luftuar për çlirimin eKosovës nuk ta jep të drejtën që ve-ten ta quash atdhetar me plot kup-timin e gojës, nëse pas çlirimit tëvendit ke vrapuar pas posteve, kor-rupsionit e pasurimit të paligjshëmdhe i ke harruar shokët e rënë nëluftë. Atdhetari i mirfilltë gjer nëfund të jetës së tij duhet të punojëe kontribuojë për të mirën e popul-lit e të shtetit të tij.Kudo mund të to-lerphej pasurimi i paligjshëm e kor-rupsioni, por në asnjë mënyrë nëKosovë, e cila pësoi dhe u sakrifikuaaqë shumë. Të gjithë ata që kanëvrapuar pas pasurisë kanë shkelurmbi gjakun e dëshmorëve të rënëdhe konsiderohen tradhëtarë tëKosovës.

E kam përmendur edhe mëparë në shkrimet e mia se HashimThaçi nuk ka kapacitet diplomatikpër arritjen e një marrëveshje, siçthotë ai, gjithpërfshirëse dhe fina-le mes Kosovës dhe Serbisë. Trimi imirë gjithnjë ka vepruar me shumëshokë e jo i vetëm. Hashim Thaçibisedimet me Serbinë i ka filluar

mbrapsht, që don të thotë se bise-dimet me Serbinë në asnjë mënyrënuk është dashur të fillojnë pa i pra-nuar Serbia krimet dhe masakrat ekryera në Kosovë, pa kërkual faljepublike, pa u nxjerrë kriminelëtserbë para drejtësisë dhe pa uzbardhur fati i shqiptarëve të pagje-tur. E tërë kjo nuk na lejon të men-dojmë se Hashim Thaçi ia don tëmirën Kosovës. Hashim Thaçi nuk

mund ta dojë Kosovën më shumëse populli i Kosovës, më shumë sefamiljet nga gjiri i të cilave pati aqëshumë viktima. Hashim Thaçi qëkëmbëngul kaqë shumë për të bi-seduar sa më parë dhe pa asnjë ku-sht me Serbinë me siguri që ka njëzor të madh nga i cili dëshiron tëshpëtojë sa më lehtë. Kjo garniturëudhëheqëse e Kosovës që kaudhëhequr gjertani më mirë ështëqë të largohet sa më parë sepse dota dëmtojnë edhe më shumë Ko-sovën.

Ekziston kodi hyjnor që për çdonjeri vlerësimi pëfundimtar se a kaqenë njëri i mirë apo i keq duhetdhënë tek pasi ai të ndërojë jetë, se-pse vetëm atëherë i vihen në pe-shojë punët e mira dhe ato të dëm-shme që i ka bërë.

Në librin Ismail Kadare-UkshinHoti me titull “Bisedë përmes heku-rash” të botuiar në vitin 2000, IsmailKadare i shkruan Ukshin Hotit seSerbia në atë kohë ka patur pu-blikuar e shpërndarë nëpër botëafër 2000 materiale propagandi-stike kundër Kosovës. Ndërkaq Ko-sova edhe pas 20 viteve në liri e pa-varësi, me tërë ato të dhëna qëekzistojnë nuk e ka bërë grumbul-limin e nevojshëm të materiale-ve,,dokumenteve, dëshmive e libra-ve për krimet e masakrat që Serbiai ka kryer në Kosovë. Librat e dësh-mitë e shumta që ekzistojnë ështëdashur e duhet të përkthehen e tëshpërndahen nëpër botë, tu jepenambasadorëve në OKB, në BE nëKE dhe burështetasve tjerë. Kjo dota demaskonte në mënyrën më tëefektshme dhe meritore Serbinëpara botës.

Kosova i ka hilet nga brenda dhenga jashtë. Duke i luftuar fillimishthilet brenda Kosovës lehtësohet eli-minimi edhe i hileve jashtë saj.

Tanja Fajon, raportuesja për Ko-sovën në Parlamentin Evropian, mëdatë 27 mars 2019, theksoi se, “Evro-pa është duke e humbur kredibilite-tin dhe se qytetarët e Kosovës pohumbasin shpresën në lidhje me li-beralizimin e vizave. Kosova kapërmbushur obligimet e saj, ndër-sa ka tërhequr vëmendjen se rritjae radikalizimit mund të jetë rezul-tat i izolimit të Kosovës dhe dësh-primit pasi BE ka dështuar të reali-zojë prentimin e saj”. Kjo dklaratë ez. Fajon trokiti fuqishëm nëndërgjegjen e kolegëve të saj dhepritetef një ekt pozitiv.

Stoltenberg, shefii NATO-s, tënjëjtën ditë deklaroi se, shpresonqë Serbia ta harrojë të kaluarën dhetë bëhet anëtare e NATO-s”, që përmendimin tonë nuk do të ndodhënkurrë, sepse Serbia nuk dëshironasnjëherë ta humbasë Rusinë, vël-laun e saj të një gjaku.

Lojërat diplomatike që bën Ser-bia ndaj Kosovës, me kushtin përheqjen e taksës së vendosur nga Ko-sova për mallrat Serbe, me mospra-nimin e platformës të miratuar ngaParlamenti i Kosovës për bisedimeteventuale Prishtinë – Beograd, sh-prehin qartë strategjinë e Serbisëpër të gllabëruar edhe ndonjë copëtoke të Kosovës tashmë shtet i pava-rur e Sovran.

Besojmë se kukuvajkat dhelotët e krokodilit që sot po derdhSerbia i kanë kuptuar shtetet ePërëndimt që janë mike të Ko-sovës dhe se do të gjejnë mënyrapër ta frenuar e disiplinuar Ser-binë, por në asnjë mënyrë në dëmtë Kosovës, sepse kjo do tizhgënjentë tërë shqiptarët në botëqë janë miq dhe aleatë të sinqertëe të dëshmuar të SHBA-ve dhe tëBE-së. E drejta është në anën e Ko-sovës.

Kukuvajkat dhe lotët ekrokodilit që sot poderdh Serbia i kanëkuptuar shtetet ePërëndimt që janëmike të Kosovës dhese do të gjejnë mënyrapër ta frenuar edisiplinuar Serbinë,por në asnjë mënyrënë dëm të Kosovës,sepse kjo do tizhgënjentë tërëshqiptarët në botë qëjanë miq dhe aleatë tësinqertë e tëdëshmuar të SHBA-vedhe të BE-së. E drejtaështë në anën eKosovës

Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.

Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.

11FORUMKoha, e hënë, 8 prill 2019

12 MARKETINGKoha, e hënë, 8 prill 2019

TARE I GJEN EKIP PANUCCITMund të jetë një skenar menaxherësh, mund të jetë dhe lajm i vërtetë! Drejtorisportiv i Lazios, Igli Tare, mund t'i ofrojë postin e trajnerit të Salernitanas ish-trajnerit të ekipit të Shqipërisë, Christian Panucci. Ekipi italian është satelit i La-zios, pasi është në zotërimin e presidentit Claudio Lotito. Tare po mendon përzëvendësuesin e teknikut Angelo Gregucci dhe ish-trajneri i Shqipërisë mundtë jetë një kandidat potencial. Marrëveshja mes Panuccit dhe Salerntinas do t'ikursente milionat FSHF-së. Një lëvizje e tillë mund t'i shpërblehetTares nga presidenti Armand Duka në rekomandimin e ndonjëtrajneri, Edi Reja mbetet sërish në garë për stolin kuqezi. SportK

oha

||||||||||||||

||||||||||||||

||||||||||||||

|||||||

për

Koha, e hënë, 8 prill 2019

Që nga nëntori i vitit 2017, fut-bollistët e Kosovës nuk kanë hum-bur asnjë ndeshje. Benjamin Ko-lolli spjegon kursin ejashtëzakonshëm të një formacio-ni që ende nuk ka përfunduar përt’u habitur. Po të merren parasyshvetëm rezultatet, cili është ekipi mëi mirë kombëtar i botës, i pamposh-tur që nga nëntori i viti 2017? Ndo-shta do të habiteni, apo ndoshtazhgënjeheni, ky rekord nuk ështëas i kampionit të botës – Francës, qënë nëntorin e kaluar u mposhtë ngaHolanda – e as i Brazilit, apo ndonjëvendi tjetër të renditur në mesin e10 ekipeve më të mira të botës. Jo,jo, ky rekord i përket vetëm Kosovëssë “vogël” (vendi 127 në renditjen eFIFA-s), përzgjedhja e BernardChallandes e cila krenare që nuk kahumbur asnjë nga 12 lojërat e saj tëfundit (tetë fitore dhe katër barazi-me). Sa për krahasim, ekipi zvice-ran i Petkoviqit në të njëjtën kohëka arritur pesë suksese (ndaj Serbi-së, dy herë Islandës, Belgjikës dheGjeorgjisë) dhe tre barazime (Bra-

zilit, Kosta Rikës dhe Danimarkës),kundrejt katër disfatave (Suedisë,Anglisë , Belgjikës, Katarit). Pra,natyrisht, futbollistët e Kosovësnuk ishin gjithmonë kundërkundërshtarëve të grupit të Lidhjessë Kombeve, të cilin e fituan vje-shtën e kaluar, shkruan “Le Matin“,përcjell Shtegu.com. Por rezultatete fundit – një barazim miqësorkundër Danimarkës (2-2), endjekur me një pikë kundër Bullga-risë (1-1) me rastin e fillimit të kua-lifikimeve të Euro 2020 – pasqy-rojnë përparimin e madh që ështëbërë. “Tani është më lehtë se në fil-lim. Ekipi e ka ruajtur edhe për-vojën. Është një lloj zbulimi që pri-tet”. I lënduar kundër Danimarkës,

Benjamin Kololli (26) të hënën ish-te në lëndinë, natën që erdhën bul-lgarët. Një ndeshje që Kosova kadominuar mjaftueshëm, siç dësh-mohet nga statistikat (62 për qinde posedimit të topit, 12 gjuajtjekundrejt 4, 7 rivënie nga këndi kun-derjt 4). “Ne i humbëm qartë dypika që duhej të ishin tonat. Thje-sht, ne nuk mund të realizonim nëpërfundim të ndeshjes. Por, në këtody ndeshjet e fundit, konstatuamse nuk kishim asgjë për t`i pasurzili kundërshtarët tanë. Gjithkushmund të shihte se ishim më tëmirë”. Në rrugët e kryeqytetit tëvogël (245,000 banorë), rruga eshkëlqyeshme e futbollit kosovarështë një burim i ri i krenarisë

kombëtare. “Po përjetojmë njëçmenduri. Ne ndjehemi shumë tëfamshëm. Nëpër rrugë, gjithkund,gjithkush dëshiron të bëjë një sel-fie me ne lojtarët”. Në stadiuminFadil Vokrri, ku përsëri u tubuan12.500 spektatorë, ekipi i BernardChallandes konfirmoi se po ndry-shonin kategorinë e tij, përcjell Sh-tegu.com. “Ne ia kemi filluar ngashumë poshtë, por mund tëshkojmë shumë lart”, parashikonsulmuesi i FC Zurich, Benjamin Ko-lolli. Për këtë nominim të fundit,Kololli, i cili tashmë kishte pesëvende të ofruara nga federata, bleunjëzet bileta, të cilat ai ua dha anë-tarëve të familjes së tij. Në nde-shjen e saj të ardhshme (7 qershor)në grupin A, Kosova do të shkojënë Podgoricë për t’u përballur meMalin e Zi. Me objektivin, që të mosmposhtet edhe këtu, për të ruajturbesimin e saj para se të kalojë kana-lin La Mansh për të sfiduar Anglinë.Si fitues i grupit të tij në Lidhjen eKombeve, ekipi i Bernard Challan-des do të ketë një shans të dytë përt’u kualifikuar për Euro përmes ba-razhit, në mars të vitit 2020. E ren-ditur e 177-ta në botë në vitin 2017,Kosova tani radhitet në mes Togosdhe Malavit, në vendin e 127-të.Nuk ka dyshim se ritmi i kësajngritje do të vazhdojë edhe më tej.

AlbertoZaccheroni,strategu qëpritet tëdrejtojShqipërinëAlberto Zachceroni përflitet semund të jetë trajneri i ri i Sh-qipërisë, që do e drejtojë skua-drën për kualifikueset e Euro2020. Sipas raportimeve të ditëssë sotme, presidenti i FSHF-së,Armand Duka ndodhet në Italipër të zhvilluar një takim me ita-lianin dhe për të parë se sa afërdhe larg janë nga kërkesa dheoferta mes palëve. Në karrierëne tij trajneri 66-vjeçar ka drej-tuar një numër të lartë klubeshme emër. E filloi me skuadra tëvogla derisa arriti tek Venezia,Bologna e më pas tek Udinese.Prej këtu e pikasi Milani dhe evuri në drejtim të kuqezinjve përtre sezone. Në sezonin e tij tëdytë arriti të fitojë kampionatinitalian, atë të vitit 1998-1999 dhenë vitin 2001 u largua për tëqëndruar një vit tek Lazio (2001-2002), më pas një vit tek Inter(2003-2004), një tek Torino(2006-2007) dhe një gjysmë se-zoni tek Juventus. Në vitin 2010Zaccheroni mori drejtimin e Ja-ponisë, ku arriti të fitojë Kupën eAzisë në vitin 2011 për të katërtinvit radhazi. Ndërsa më vonë ar-riti të kualifikojë Japoninë përnë Botëror, duke eliminuar Au-stralinë më 4 qershor të vitit2013. Pas Kupës së Botës ai dhadorëheqjen nga Japonia pasi umundën nga Bregu i Fildishtëdhe Kolumbia, dhe barazuan pagola me Greqinë në fazën e gru-peve. Në vitin 2017 trajneri ita-lian firmosi kontratë 2-vjeçareme Emiratet e Bashkuara Arabe.Pas një viti përfaqësuesja arabeu rendit në vend të 23-të në “GulfCup”. Më pas Zaccheroni qëndroinë krye të skuadrës për Kupën eAzisë që u zhvillua në Arabi dhepas humbjes 4-0 ndaj Katarit, aidha dorëheqjen edhe pse kon-trata e tij skadonte në fund të vi-tit 2019.

LE MATIN: Askush nuk është më e mirë se Kosova e zviceranit Challandes

Po të merren parasyshvetëm rezultatet, cili ështëekipi më i mirë kombëtar ibotës, i pamposhtur qënga nëntori i viti 2017? Kyrekord nuk është as ikampionit të botësFrancës, që në nëntorin ekaluar u mposhtë ngaHolanda e as i Brazilit, apondonjë vendi tjetër tërenditur në mesin e 10ekipeve më të mira tëbotës. Jo, jo, ky rekord ipërket vetëm Kosovës së“vogël”

Shkup, 7 prill - Derbi ndeshja e javëssë 20 në Ligën e Dytë - Perëndim uzhvilluar midis Teteksit dhe Gosti-varit që u mbyll me barazim 1:1. Go-lin për skuadrone Teteksit e shënoiDarko Gjurçinovski në minutën e62 të përballjes, ndërsa në minu-tat shtesë të takimit Gostivari arri-ti të barazon me anë të BashkimLama. Ekipi Gostivarit pas pikës sëmarrë ndaj Teteksit vazhdon tëruan vendin e tretë në tabelën eklasifikimit. Nga ana tjetër skua-

dra e Labunishtit në fushën e Go-blen Junior ka arritur të shënon fi-tore me rezultatin minimal 0:1. Go-liv e vetëm për skuadrën strugane eshënoi Igor Kleçkaroski në minutëne 63 të përballjes. Labunishti vazh-don të ruaj pozitën e dytë në tabelëme 34 pikë. Në takimet tjera ekipi iPelisterit falë golit të Nedanoskitnë minutën e 20 të përballjes mpo-shti minimalisht 1:0 Vëllazërimin.Me të njëjtin rezultatin edhe GençKalemler mundi Skopjen. Në Ligën

e Dytë - Lindje, skuadra e Kit Go kashënuar fitore të thellë 3:0 ndaj eki-pit të Detonit Zhunior. Skuadra eTikveshit në terrenin e PartizanObrshani mori fitore me rezultatin0:3, me të njëjtin rezultat edhe

Kozhufi fitoi ndaj Vardar Negoti-no. Ekipi i Plaçkovica barazoi pagola ndaj liderit të tabelës Borecit,ndërsa Bregallnica me rezultatinminimal 1:0 fitoi në fushë mysafireKamenica Sasa. (F.N)

Shkup, 7 prill - Skuadra e FutsalitFC Shkupi, nuk ka të ndalur. Atakanë regjistruar edhe fitoren e 23nga gjithsej 24 takime të Zhvil-luara në Ligën e Parë të Futsallit

vendor. Në takimin e së shtunënekipi nga Çairi arriti të mposhtëZhelezarecin me rezultatin e thel-lë 8:2, ndërsa lojtari kryesor i taki-mit ishte Rexhep Sulejmani i cili

po vazhdon të shënojë, ndërsandaj Zhelezareci arriti të gjejportën plotë 6 herë. Në listën egolashënuesve u regjistruan dheArsim Fazliu dhe Taulan Ismaili.

Ekipi i Futsal Shkupit, titullinkampion e siguroi javën e kaluar,ndërsa fitorja ndaj Zhelezarecitedhe njëherë konfirmoi skuadrënmë të mirë në futsal. (F.N)

LIGA E DYTË: PERËNDIM - LINDJE

Gostivari shpëton në fund

Nuk ka të ndalur futsal Shkupi

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

14 KOHA PËR SPORTKoha, e hënë, 8 prill 2019

Thonë se koha shëron çdoplagë, por ka nga ato që nuk shë-rohen kurrë. Pak a shumë kjo ështëajo që i ka ndodhur ish-presidentittë Deportivo La Coruna-s, AugustoCesar Lendoiro, me plagën eChampions League-ës në sezonin2003/04. Pasi ka kaluar grupin dhe

ka hequr qafe Juventusin me Mila-nin, spanjollët janë përballur mePorton e Jose Mourinhos në gjy-smëfinale. Në këtë ndeshje kandodhur diçka që ai nuk do ta har-rojë kurrë. Një padrejtësi që presi-denti e ka rrëfyer edhe 15 vite mëpas në një intervistë të dhënë përemisionin “Idolos”. Siç ndodh sh-pesh në këto raste, nën akuzë kanëpërfunduar arbitrat. Pas atij sezo-ni, Deportivo nuk u kthye më nëato nivele dhe aktualisht ndodhetnë vendin e pestë të Segunda Divi-sion. Ku i dihet si do të kishinshkuar gjërat nëse në 2004-ën De-portivo do të kishtearritur tëpaktën në finale. Lendorio ka folurpër disa probleme serioze me arbi-trimin. “Është e sigurt se vendimet

e arbitrave kanë ndikuar: Deporti-vo nuk ishte një skuadër e madhedhe atë vit Evropiani do të luhej nëPortugali. Ky fakt ka luajtur një roltë rëndësishëm”, ka thënë ish-pre-sidenti, i cili ka shpjeguar çështjennë detaje dhe ka folur për episodetë veçanta, siç ishte kartoni i kuq imarrë nga Andrade për një faullndaj Decos. “Ka qenë një arbitrimskandaloz, e dinim se çfarë donindhe ishin kundër nesh. Lojtarët ePortos na kanë masakruar, por nukkanë marrë asnjë karton të verdhë.Ishte momenti i Mourinhos dhePorto kishte një skuadër të ashpër.Nuk ishte një ekip i madh, por ifortë fizikisht. Përballja e dyfishtëu ndikua nga karton i kuq i marrënga Jorge Andrade për një goditje

ndaj Decos”, ka theksuar Lendoi-ro. Ky episod ka krijuar shumë po-lemika në atë kohë. Dy portugezët,shokë skuadre në kombëtare, janëpërplasur dhe Andrade ka goditurme shaka yllin e bardhebluve, porarbitri e ka ndëshkuar me të kuq.Një skenë e paharrueshme. “Arbitrie shpiku të kuqin, ka qenë njëskenë absurde, sepse dy lojtarëtishin miq. Andrade nuk ka mun-dur të luajë në ndeshjen e kthimitdhe të gjithë e dimë se si kanëshkuar gjërat”. Si kanë shkuar?Mourinho ka ngritur në qiellChampions-in dhe është bërë ifamshëm në të gjithë botën, ndër-sa Deportivo ka nisur një rënie që eka larguar nga futbolli i rëndësi-shëm.

Coutinhozyrtarizon tëardhmenPhilippe Coutinho ka hedhurposhtë çdo zë se ai do tërikthehet në Premier League se-zonin tjetër. Sulmuesi brazilianu transferua në janar të vitit tëkaluar (2018) nga Liverpool teBarcelona, ku humbi shumë sh-pejt shkëlqimin. Mediat brita-nike kanë shkruar së fundi sejanë disa skuadra të Premier qëkanë kërkuar lojtarin, por vetëCoutnho shprehet se për tërikthimi në Angli është një happas. “Mendja ime aktualishtështë vetëm te Barcelona dhepër asgjë tjetër. Rikthimi në An-gli nuk është pjesë e planeve tëmia për të ardhmen. Barcelonaështë shtëpia ime e dytë. Këtukam fituar trofe, por kam am-bicje që vetëm ky ekip mund tëm’i japë. Ndaj do të qëndroj këtuedhe sezonin tjetër”, ka dekla-ruar Coutinho për të përditsh-men britanike “Sunday Mirror”.“Nuk kam asnjë arsye përse tëlargohem. Unë jam i lumtur nëSpanjë dhe jam në ekipin më tëmirë në botë”, u shpreh më tejCoutinho, që këtë sezon ka luaj-tur si titullar në 19 nga 31 nde-shjet e skuadrës së Barcelonësnë La Liga. Ai ishte titullar edhetë shtunën, në fitoren 2-0 që eki-pi katalanas arriti ndaj AtleticoMadrid, duke hipotekuar titullinkampion.

Djali i legjendës së Brazilit, Ro-naldinho, ka firmosur kontratë medy herë fituesit e Copa Libertado-res, Cruzeiro, ku do të qëndrojëderi kur të jetë 19 vjeç. AktualishtJoao Mendes është 14 vjeç dheështë stërvitur me këtë skuadër qënga sezoni i shkuar, teksa tani kafirmosur kontratë afatgjatë. Kon-trata u nënshkrua këtë të premte,pasi Mendes ka shfaqur cilësi tëlarta në skuadrat e të rinjve. VetëMendes ka shkuar një vit më parëtek klubi brazilian ku u paraqit përt’u marrë në provë dhe e mbajti tëfshehtë faktin se është djali i ish-sulmuesit të Barcelonës. Ai u pra-nua dhe punoi fort derisa në klubu bindën për cilësitë e tij. Drejtori iklubit, përgjegjës për talentet,Amarildo Ribeiro tha: “Sot, kemifirmosur me Joao Mendes, i ciliështë një lojtar që premton tëardhme, që me karakteristikat e tij

shumë shpejt do të integrohet nëekipin e parë. Ai është lojtar i gjatëdhe me kualitet të lartë në teknikë.Mund të luajë si sulmues brendazone, ose si sulmues i dytë.” Edhe

vetë 14-vjeçari u shpreh i lumturduke thënë se ndihet mirë në këtëklub, që i hapi dyert dhe trajtuanmirë që në fillim, duke mos e diturfare se djali i kujt ishte.

Moise Kean në pak më shumëse një muaj ka hedhur poshtë çdoparashikim. Nga ai djalosh me ta-lent, i detyruar të ndiqte nga sto-li “yjet” e Juventusit, 19-vjeçari sotpo thyen rekorde. Goli i shënuarndaj Milanit e ka shndërruar nësulmuesin me përqindjen më tëlartë realizuese (42%) në kampio-natet më të rëndësishme europia-ne. Për ta bërë më të qartë, Keanshënon gol thuajse në çdo dygjuajtje në portë. Ndaj Milanitpreku fushën e blertë në minutën

e 66-të dhe iu nevojitën vetëm 18minuta lojë për të mposhturReinën, duke shënuar golin e pe-stë në 7 ndeshje të Serisë A kuështë aktivizuar. Një tjetër happërpara në një tjetër statistikë kumban rekordin: sulmuesi përfa-qësueses italianë shënon çdo 42minuta. Edhe në këtë statistikënuk ka konkurrentë në Europë(duke marrë në konsideratë loj-tarët që kanë shënuar të paktën 2gola). Nëse merren në konside-ratë edhe ndeshjet e Kupës, me-satarja e tij është gol në çdo 53minuta (6 finalizime në 10 taki-me). Nuk duhen harruar edhe dygolat me fanellën e Italisë, në trindeshjet e tij të para kundër Fin-landës, Liechtenstein dhe Shtete-ve të Bashkuara. Në total, Keannumëron 8 gola në 13 ndeshjegjithsej. Jo keq për një lojtar, dukemarrë parasysh faktin që sezoni itij ka nisur vetëm një muaj mëparë dhe mund të aktivizohetedhe në 9 deri 12 takime deri nëfund.

Shifrat e frikshme të Moise Kean Djali i Ronaldinhos nënshkruankontratën e parë profesionale

Akuza e ish-presidentit: Mourinhone ndihmuan gjyqtarët në LKIsh-presidentit tëDeportivo La Coruna-s, Augusto CesarLendoiro endeqëndron me plagën eChampions League-ësnë sezonin 2003/04.Pasi ka kaluar grupindhe ka hequr qafeJuventusin meMilanin, spanjollëtjanë përballur mePorton e JoseMourinhos nëgjysmëfinale. Në këtëndeshje ka ndodhurdiçka që ai nuk do taharrojë kurrë. Njëpadrejtësi qëpresidenti e ka rrëfyeredhe 15 vite më pas nënjë intervistë të dhënëpër emisionin “Idolos

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

15KOHA PËR SPORTKoha, e hënë, 8 prill 2019

I vendosur mes shtyllave tëportës me flokët e tij të thinjur, iz-raeliti Isaak Hayik vendosi njërekord të ri botëror. Me 73 vjet, ai ubë personi më i vjetër që ka luajturnjë ndeshje në futbollin profesio-nist. Hayik, i cili feston ditëlindjene tij të 74-t javën e ardhshme, kathyer rekordin si lojtari më i vjetër,pasi të premten ishte në portë teskuadra nga Izraeli, Ironi Or Yehu-da. Portieri i lindur në Irak edhezyrtarisht është njohur si lojtarimë i vjetër në futbollin profesio-nist gjatë ceremonisë së organi-zuar nga përfaqësuesit e Librit tëRekordeve të Guinnessit, të cilëtedhe e pajisën me çertifikatë. “Jami gatshëm për ndeshjen tjetër përshkak se ndihem mirë”, tha Hayik,i cili pati disa paraqitje të mira nëndeshjen kundër Maccabi RamatGan, të cilën ekipi i tij e humbi 5:1,

shkruan Reuters. “Ky nuk është njëburim krenarie vetëm për mua, poredhe për sportin e Izraelit nëpërgjithësi”. Hayik është shpërn-gulur në Izrael në moshënkatërvjeçare, kurse thotë seasnjëherë nuk ka menduar se do tëluajë futboll deri në këtë moshëqë është tash. Ai nuk ka ndonjëdatë të caktuar se kur do të tërhi-qet nga futbolli, pasi thotë sendihet mirë dhe nuk ka asnjë lën-dim. “Futbolli më ka mbajtur gjith-monë në formë dhe unë do tëvazhdoj të luaj edhe për një kohë

shumë të gjatë”, shtoi ai. Rekordi imëparshëm për futbollistin më tëvjetër është mbajtur nga RobertCarmona i Uruguait, i cili në vitin2015 luajti ndeshje profesionaleme ekipin Pan de Azucar në mo-shën 53-vjeçare. Familja Haiyk ish-te në mesin e dhjetëra mijëra he-brenjve nga Iraku që ikën në Izraelnë gjysmën e shekullit XX, paskrijimit të këtij shteti në vitin 1948.Të pranishëm në ndeshjen e 73-vjeçarit ishin edhe fëmijët dhenipërit e tij. Fëmijët e tij, folën mekrenari për arritjen e babait. Njëri

prej djemve, zbuloi se për një kohëtë gjatë ka luajtur me babanë në tënjëjtin ekip. “Unë u lodha para tij,kështu që vendosa të tërhiqem.Babai nuk e ndoqi rrugën time dhekjo është e pabesueshme. Ndihemshumë krenar që ai tashmë njihetsi lojtari më i vjetër në futbollinprofesionist dhe do ta motivoj tëvazhdoj për të thyer edhe rekordetë tjera”, është shprehur MosheHayik, 36-vjeçar. Skuadra e portie-rit 73-vjeçar bën gara në Liga Bet qëështë kategoria e tretë e futbollitizraelit.

Vajza e Diego Maradonës kapohuar se motra e saj e pa që fë-mijë babain, duke marrë drogë nëbanjon e familjes. Një zbulimtjetër tronditës nga familjarët përlegjendën e futbollit argjentinas.Rrëfimi u bë nga vajza më e vogële Maradonës me ish-gruan, Clau-dia Villafane, Gianinna, teksa pofliste për fëmijërinë e saj në një te-levizion në Argjentinë: "Sapo mo-tra ime (Dalma) hyri në banjo, atygjeti babain tim, që po merrtedrogë. Ka diçka, që kurrë nuk dot’ia fal babait, por do ta mbaj atëpër vete, sepse dua ta ruaj djalin

dhe mbesën time". Ajo, gjithash-tu, kujtoi se e kishte kaluar ditë-lindjen e 15-të duke iu lutur stafit tëspitalit, që ta lejonte për ta parëDiego të pavetëdijshëm, teksa ish-te nën varësi të drogës: "Ata nukmë lejuan ta shihja babanë. Ishte etmerrshme ta lija të vetëm atje,por këto ishin rregullat e spitalit.Diego qëndroi atje, ndërsa ne u lar-guam".Gianinna është ish-bashkë-shortja e yllit të Manchester City,Sergio Aguero. Çifti ka një fëmijë sëbashku, Benjamin, i cili tani ështëdhjetë vjeç. Ajo thotë se Marado-na, tani 58 vjeç, u zgjua në spital,

kur ishte me ish të dashurën, Vero-nica Ojeda, por filloi të thërristeemrin e ish-gruas, Villafane: "Kurbabai im u zgjua në spital, kishtepranë Veronikën, por filloi të bërti-ste për Claudia”. Maradona ka pra-nuar më parë se ka qenë i varurnga kokaina, nga mesi i viteve 1980deri më 2004. Varësia e tij, kup-tohet se ka nisur nga koha te Bar-celona dhe e ka mbërthyer në pje-sën tjetër të karrierës si futbollist.Ai kishte mbajtur një marrëdhë-nie të përzemërt me të bijat dheish-gruan e tij, deri në vitet e fun-dit, para se gjërat të shkatërrohe-

shin plotësisht. Ikona e futbollit,tani trajner i ekipit meksikan tëdorës së dytë, Dorados de Sinaloa,humbi dasmën e vajzës së tij, Dal-ma, vitin e kaluar, pasi ajo nuk ftoitë dashurën e Diego, Rocio Olivar.Kjo e fundit thuhet se ndezi njëgrindje familjare. Gianinna foli përsituatën aktuale të familjes:"Duam të na lërë vetëm, mos të nashqetësojë. Ai mund të jetë i lum-tur me zgjedhjet që ka bërë, talejojë nënën time të jetë e lumtur.Duke ditur që nëna është mjaft etrishtuar, e kam parë të vuajëshumë, uroj ta lërë në fatin e vet”.

Vajza e Maradonës: Motra e pa babain që fëmijë, duke pirë kokainë

Gjatë një armëpushimi nëluftën e pafundme të Afganista-nit, luftëtarët talibanë kanëhedhur kallashnikovët, në mënyrëqë për një moment të shkurtër tëshijojnë një lojë kriketi. Ky ështësporti i vetëm që i gëzon shu-micën e luftëtarëve, thonë ko-mandantët, pasi tërheqin qindraspektatorë nga fshatrat e kontrol-luara prej talebanëve në kohënkur nuk ka luftime. Ata janëgjithashtu edhe tifozë të flaktë tëekipit të kriketit të Afganistanit, icili po tregohet gjithnjë e mëshumë i suksesshëm në këtësport. “Unë e adhuroj kriketin”,thotë Mullah Badruddin, koman-

dant taleban në lagjen Khogyanitë rajonit Nangarhar, që gjendetnë kufi me Pakistanin, ku një tur-

ne i organizuar nga militantët nëfillim të dimrit tërhoqi turma tëmëdha. “Kur Afganistani luan

kundër një ekipi tjetër, ne edëgjojmë ndeshjen në radio meinteres të madh dhe gjithashtukontrollojmë vazhdimisht rezul-tatet nëpër rrjetet sociale. Tëgjithë në Afganistan e duan krike-tin”. I luajtur për herë të parë nëAfganistan nga trupat britanikenë shekullin XIX, loja u adoptuanga afganët në kampet refugjatetë Pakistanit, shtet tepër i dhënëpas kriketit. Më shumë se tre mi-lionë afganë janë shpërngulurdrejt Pakistanit pas pushtimitsovjetik dhe luftës civile (1980-1990), por ata kanë vazhduar pa-sionin e tyre për këtë sport edhejashtë kufijve të vendlindjes.

Izraeliti 73 vjeç, lojtariprofesionist më i vjetër në botë

Isaak Hayik vendosi njërekord të ri botëror. Me 73vjet, ai u bë personi më ivjetër që ka luajtur njëndeshje në futbollinprofesionist. Hayik, i cilifeston ditëlindjen e tij të74-t javën e ardhshme, kathyer rekordin si lojtarimë i vjetër, pasi tëpremten ishte në portë teskuadra nga Izraeli, IroniOr Yehuda

Afganët lënë kallashnikovët dhe marrin shkopinjtë e briketit

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Talent, sherredhe karrierë nëplehra,"trashëgimtari" iRoberto BaggiosRoberto Baggio flet rrallë dhe nuki lëshon lehtë komplimentet përfutbollistët aktualë, ndaj në Italitë gjithë u habitën kur "Bishtalecihyjnor" në vitin 2017 deklarontepër Corriere della Sera: "Trashë-gimtari im? Nuk e di, por po ndjekshumë futbollin amerikano-jugordhe si tifoz i Boca Juniors më pël-qen shumë Ricardo Centurion.Vetëm se duhet të përmirësohetshumë jashtë fushës së blertë".Kush është ky futbollist, që Bag-gio e lavdëroi aq shumë? Një me-sfushor ofensiv që tashmë është26 vjeç, ka debutuar që në moshën19-vjeçare në kampionatin argjen-tinas, me Racing Club, dhe ka luaj-tur edhe te Boca, Sao Paulo dheGenoa. Talent dhe shumë skanda-le, sherre, alkool dhe denoncime,aq sa Cassano e Balotelli janëamatorë para tij. Në korrik 2017Centurion u përfshi në një sherrmasiv në një lokal në Lanus, nëorët e para të mëngjesit. Gjithçkapër një foto, sepse më vonë plasisherri dhe u shkrep edhe një pi-stoletë disa herë. Centuriongjithnjë në qendër të vëmendjes,por më shumë për bëmat jashtëfutbollit, sepse ish-e fejuara e de-noncoi për agresion dhe kërcëni-me, sherret me lojtarë e tifozë janë"bukë e përditshme" dhe klubet etij shpesh i kanë vendosur gjoba tëmajme, apo klauzola për prishjekontrate, siç bëri Racingu, që nëshkurt e përzuri, sepse u zu metrajnerin Coudet. Tani argjentina-si, duke folur për 'Fox Sport', për-ballë një legjende si Oscar Rugge-ri, tregohet i sinqertë: "Dua të jemi ndershëm, nuk fle natën. Duagjithnjë të dal dhe të shkoj të pindonjë gjë. Çdo ditë. Kur të lë fut-bollin, në moshën 36-vjeçare, nukdo kem asnjë peng. "A do pen-dohem? Atë më thonë nëna dhegjyshja ime. Nëse miqtë më thonëtë shkoj të fle, unë u përgjigjemqë do dal gjithsesi, edhe pa ta".

16 RAJONKoha, e hënë, 8 prill 2019

Kështu deklaron profesori uni-versitar Mazllum Baraliu, i cilithotë se ideja e korrigjimit të kufij-ve është e pamundur të realizohet,pasi sipas tij, ka barriera kushte-tuese të cilat janë të patejkaluesh-me.

Ai në një intervistë për Koso-vaPress thotë se ideja e presidentitHashim Thaçi për korrigjim të ku-fijve me shtetin Serb, që Lugina ePreshevës t’i bashkohet Kosovës,pamundësohet nga vetë Kushte-tuta.

Profesori Baraliu deklaron seidetë e korrigjimit të kufijve ndërvite kanë prodhuar vetëm fatke-qësi, prandaj, sipas tij, kjo ide e kor-rigjimit të kufijve është e impor-tuar nga qarqet lindore, nga Rusiadhe nga Serbia.

“Si ide unë mendoj se nuk do tëduhej të zbatohej, besoj që tashështë e qartë edhe për bashkësinëndërkombëtare, për faktorinndërkombëtarë edhe për faktorin

vendor se kjo ide nuk mund tëgjejë zbatim për arsye edhe të pro-blemeve kushtetuese dhe pasoja-ve. Kushtetuta e Republikës së Ko-sovës po të ndodhte një veprim itillë do të duhej që në Parlament,pra negociatat, marrëveshja që dotë lidhej eventualisht nga kushdoqoftë në përfaqësuesit institucio-nal të Kosovës, do të duhej që tëmiratohet në Kuvend dhe në Ku-vend duhen 2/3 e Kuvendit.Ndërkohë që kjo Qeveri tani jovetëm që nuk i ka 2/3 e votave tëParlamentit, por nuk e ka as atë qëquhet shumicë e thjeshtë nuk i kaas 61 vota, hera herës ka problemeserioze në zbatimin e agjendëslegjislative nga ana e Kuvendit”,thotë ai.

Përveç kësaj, Baraliu thotë seqë të realizohet një ide e tillë,duhen edhe 2/3 e votave nga depu-tetët e komuniteteve. Sipas Bara-liut, për këtë nuk mund të llogari-sin në votat e deputetëve nga ListaSerbe.

“Mund të ketë pasoja të tjeradhe pengesa të tjera siç ështëshumësia ose shumica e dyfishtë ebanditerit e cila përveç shumicës tëtë gjitha subjekteve politike qëduhet të votojnë, do të duhej të vo-tojnë edhe shumica e komunite-teve. Ndërkohë që Lista Serbe si

anëtarë i koalicionit qeverisës taniështë që kaq muaj është jashtëParlamentit, jashtë Qeverisë, ja-shtë institucioneve dhe është ekundërta e një realiteti objektiv tëthemi dhe integrativ institucionalnë Kosovë. Por, është një barrierëqë i bëhet vazhdimisht nën pre-tekstin e kërkesave të ndryshmeqë janë dhe kërkesave të Beogra-dit, pra të teledirigjuara nga Beo-gradi. Kjo fuqi politike, kjo forcëpolitike është e instrumentalizuardhe ajo do të duhej të ishte pjesëvendimtare e këtij problemi, pramiratimit të ndonjë marrëveshjejedhe ratifikimit të saj eventualishtpër këmbimin e territorit ose kor-rigjimin e kufijve. Prandaj kashumë probleme , në radhë të parëkushtetuese që janë barrierë e pa-tejkalueshme dhe po të donte

dikush të përqafonte këtë ide unëmendoj që barrierat kushtetuesejanë të tilla që nuk do të lejonin qëkjo të realizohet”, shprehet ai.

Për profesorin Baraliu, dekla-ratat se Serbia do të jap Luginën ePreshevës pa marrë asgjë, janë ilu-zione. Madje, ai thotë se kushdoqë e njeh Serbinë e dy shekujve tëfundit, e di që ajo kërkon territoredhe nuk jep territore.

“Ajo ide është iluzioniste qëSerbia ta jap Kosovën lindore dhetë mos merr asgjë është e pareali-zueshme, për më tepër kur e kemiparasysh diskursin e saj që nga Ta-diqi si president i saj e deri tekVuçiqi që ka thënë që nuk mundetdikush të fitoi çdo gjë, siç e konsi-derojnë Kosovën, dhe dikush tëhumbë çdo gjë. Prandaj, kjo teoriështë teori ekspazioniste që flet

shumë që Serbia nuk e heq dorënga territoret, por kërkon territore”,deklaron ai.

Baraliu ka folur edhe për dialo-gun me shtetin serb, ku ka thënë sepër ta njohur Serbia Kosovënduhet të ndryshohet komplet kla-sa politike aktuale në Serbi.

“Jam i bindur për më tepër seSerbia do ta njihte në mënyrë kla-sike Kosovën, Serbia po ta bëntekëtë do të duhej të kishte tjetërudhëheqje, do të duhej të kishtetjetër Kushtetutë në fuqi, do tëduhej të kishte tjetër klasë politikedhe jo një klasë politike që ështëtrashëgimtare e trashëgimisë sëMillosheviqit. Pra, një trashëgimigjenocidiale që ka bërë disa luftë-ra dhe gjenocide jo vetëm në Ko-sovë, në Bosnje dhe gjithandej.Unë mendoj që Serbia po taktizon,Serbia nuk e ka vitale interesin qëta njoh Kosovën, ajo ndoshta dota normalizojë ta nënshkruaj njëmarrëveshje për normalizim tëmarrëdhënieve me Kosovën, porjo edhe për njohje klasike. Edhe potë ishte njohja klasike nuk do tëthotë gjë, asgjë Kosovës as nuk iduhet njohja klasike në kuptimindiplomatik dhe të marrëdhënievendërkombëtare klasike nga Serbia,sepse Serbia përsëri do të vazhdojëtë punojë kundër Kosovës në çdodimensio n”, thotë ai.

Por, ai thotë se edhe po tëndodh njohja nuk do të kishte sta-bilizim të marrëdhënieve, pasi si-pas tij, shteti serb nuk i zbatonmarrëveshjet e arritura.

Kujtojmë se ideja për bashki-min e Luginës së Preshevës me Ko-sovën ka dal vitin e kaluar nga pre-sidenti Hashim Thaçi.

Rreth 90 agjentë të agjencive turi-stike nga Zvicra gjermane, frankofo-ne dhe ajo italiane, kanë pasur dje njëdestinacion “misterioz” para vetes kurjanë nisur nga Aeroporti i Cyrihut.Asnjëri prej tyre nuk dinte se për ku dotë udhëtonin, shkruan Travel InsideNews . Ishte hera e parë që LufthansaGroup, pjesë e së cilës janë edhe kom-panitë zvicerane si Suisse dheEdelweis, po organizonte një work-shop të tillë të agjentëve të vet.

Destinacionin e fluturimit, kapite-nia e aeroplanit e bëri të ditur vetëmatëherë kur fluturakja tashmëndodhej në ajër. Dhe, ky cak i mbajtursekret ishte: Tirana.

Agjentët e agjencive të udhëtimitjanë shoqëruar nga 18 punonjës tëLufthansa Group, transmeton al-binfo.ch. Në kryeqyetin shqiptar ata ipriste një program interesant work-

shopesh (punëtorishë) por edhe ek-skursione, për t`ua sjellë atyre më afërbukurinë dhe diversitetin e vendit.

Në këtë kuadër ka qenë edhe taki-mi i këtij grupi me ministrin shqiptartë turizmit, Blendi Klosi. Ai ka mburrurpotencialin e madh turistik të venditduke përmendur edhe rrjetet e hotele-ve të mëdhenj boteror që janë ngriturdhe po ngriten kohëve të fundit në Sh-qipëri si: Hyatt, Marriott etj.

Por Klosi ka theksuar se Shqipërianuk e ka për qëllim rritjen e shfrenuartë turizmit me çdo kusht, përcjell al-binfo.ch. “Pika kryesore që na favorizonështë natyra jonë; dhe ne nuk duam tashkatërrojmë atë me zgjerimin arbi-

trar të hoteleve. Në kohët e “overtouri-sm”-it kjo gjë është aq më shumë erëndësishme për ne”.

Shqipëria imponohet me një kom-binim madhështor të natyrës së lar-mishme, me plazhe përrallore me ujëtë bruzët blu dhe me kulturën e mik-pritjes. Ky vend juglindor evropiankonsiderohet i sigurt dhe banorët janëtë hapur e miqësorë me turistët.

Tregu zviceran ka një potencial tëmadh për turizmin në Shqipëri. Në vi-tin 2018 Shqipërinë e kanë vizituarrreth 42.000 zviceranë. Se kjo rritjeështë e konsiderueshme tregon kraha-simi: Në vitin 2005 në Shqipëri ishinvetëm 6150 turistë nga Zvicra!

Meta: Hiqni dorë ngapërdorimi i forcës, duhetdialog dhe zgjidhje politikeGjatë vizitës së tij në qytetin bregdetar të Durrësit, ku

mori pjesë në homazhet për 80-vjetorin e fillimit të rezi-stencës antifashiste, Presidenti Meta nuk la pa komentuaras situatën politike në vend. I pyetur nga gazetarët e pra-nishëm në lidhje me aktualitetin politik ku vijojnë prote-stat në rrugë dhe zëvendësimet ne parlament, Meta thek-soi sërish se pret që zgjidhja të vijë përmes dialogut mespalëve. “Unë besoj vetëm te dialogu dhe vetëm te zgjidhjapolitike përmes një dialogu të përgjegjshëm dhe real përtë rivendosur normalitetin e plotë kushtetues, institucio-nal dhe demokratik të vendit. Besoj se pas vitit 1997 vendika bërë përparime të rëndësishme dhe i nxis e i inkurajojtë gjithë politikanët e përgjegjshëm kudo ku atandodhen, në mazhorancë apo në opozitë, të tregojnë qënë këto 22 vite Shqipëria jo vetëm ka bërë përparime, porqë edhe këto 22 vite nuk mund të shkojnë dëm për hir tëkokëfortësive dhe të demonstrimeve të forcës përmes mi-tingjeve, dhe antimitingjeve të panevojshme.”, tha Meta.“Besoj se është detyrë e tyre që të tregojnë vullnet realpër dialog dhe të heqin dorë nga përdorimi i forcës si dhetë udhëhiqen vetëm nga arsyeja dhe interesi i përba-shkët”, tha presidenti Meta. (T.Ch)

Korrigjimin e kufijve epamundëson Kushtetuta

Jetësimi i idesë që Luginae Preshevës t’i bashkohetKosovës, pamundësohetnga Kushtetuta e vendit.Kjo pasi që të ndodhndryshimi i kufijve së pariduhet të ndryshohetKushtetuta, e ndryshimi isaj nuk mund të bëhet pa2/3 e votave të deputetëvetë Kuvendit të Kosovësdhe pa 2/3 e votave tëdeputetëve nga pakicat

Udhëtimi “sekret” i 90 agjentëve turistikë nga Zvicra për në ShqipëriDestinacionin e fluturimit,kapitenia e aeroplanit e bëritë ditur vetëm atëherë kurfluturakja tashmë ndodhejnë ajër. Dhe, ky cak i mbajtursekret ishte: Tirana

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

17RAJONKoha, e hënë, 8 prill 2019

Në pesë vitet e fundit, 857mjekë janë larguar nga Shqipëria,kryesisht drejt Gjermanisë, por jovetëm, për arsye që lidhen me pa-gat e ulëta, denigrimin e figurës sëmjekut, krizën e besimit të pu-blikuar ndaj tyre, që ka degraduarderi në dhunë, braktisjen nga ana einstitucioneve përballë kësaj dhu-ne, mbingarkesën në punë, mun-gesën e pajisjeve dhe një mbrojtjemë e mirë ligjore.

Reagimi i Qeverisë ndaj kësajsituate, ka qenë deri tani, një dek-larim për ashpërsim të masave nëKodin Penal në lidhje me këtëdhunë ndaj mjekëve dhe asgjë mëtepër, pa u futur fare në thelbin eproblemit e masat që do të duhettë merren për të zgjidhur atë.

E gjendur në pak a shumë tënjëjtën situatë, Qeveria e Kosovësdyfishoi pagat e trupës shëndetë-sore këtë vit, si një masë parësore,për të frenuar largimin e mjekëve.Pra, tashmë në Kosovë mjekëtmarrin paga mbi 2-3 herë më të lar-ta se në Shqipëri, për të njëjtin rolnë sistemin e shëndetësisë.

Rezultati që prekim çdo ditë emë shumë në realitetin tonë shën-detësor është se ndërsa tregu euro-pian po rrit kërkesën për mjekë, si-stemi shëndetësor shqiptar pozbrazet jo vetëm nga diferenca nëpaga midis Shqipërisë e BashkimitEuropian, por edhe nga mungesa etrajtimit të problemeve që e nxi-sin këtë eksod të bluzave të bardha.

Sistemi shëndetësor në Sh-qipëri është duke përjetuar njëkrizë të thellë besimi te trupa emjekëve, e cila kohët e fundit kashpërthyer në dhunë fizike ndajtyre. Ky perceptim u vërtetua pakditë më parë nga Indeksi Europiani Shëndetit (ECHI), i cili e renditiShqipërinë në zonën e kuqe nëhartën e Europës dhe të fundit nëlistë për vitin 2018, si vend me pro-blematikë të lartë në sektorin eshëndetësisë. Indeksi vë në dukjese Shqipëria ka burime shumë tëkufizuara të kujdesit shëndetësor,për rrjedhojë ka barrën e së-mundjeve më të lartën në rajondhe numrin më të ulët të mjekëvepër banorë. Por prisni, më e keqjaende nuk ka kaluar.

Punonjësit e shëndetësisë janëduke u larguar masivisht nga ven-di, teksa stafet aktuale mjekësorenë sistemin e shëndetësisë poplaken dhe perspektiva e zëvendë-simit është e zymtë. Pagat në sek-torin e shëndetësisë po rrinë nëvendnumëro dhe eficenca e për-dorimit të fondeve publike është

cenuar nga disa koncesione të pa-precedentë që thithin fonde kritikeqë do të mund të përdoreshin përnjë reformë të pagave të sistemit,kurse nevojat për shërbime të kuj-desit ndaj shëndetit janë gjithnjë enë rritje, për shkak se popullsia evendit po shkon drejt plakjes mehapa të shpejtë.

Me masat e marra së fundminga Qeveria Haradinaj, rrezikon qëedhe Kosova të kthehet në njëqendër graviteti për mjekët shqip-tarë pasi, qeveria atje dyfishoi pa-gat për sektorin e shëndetësisëduke paguar me rreth 1.200 euronjë mjek specialist dhe mbi 500euro një infermier. Albatrit Mato-shi, këshilltar i ministrit të Shën-detësisë në Kosovë tha për Monitorse, rritja e pagave ndaj personelitmjekësor, u aplikua për të frenuaremigrimin e trupës shëndetësoredrejt Gjermanisë. Ai tha se, pasrritjes së pagave, largimi i mjekëveështë frenuar dhe tani Kosova ren-ditet ndër vendet e para në rajonpër nivelin e lartë të pagave në sek-torin e shëndetësisë.

HENDEKU I PAGAVE, KOSOVAOFRON GATI TRE HERË MËSHUMË SE SHQIPËRIA PËR

MJEKËTNjë mjek specialist në Shqipë-

ri në shërbimin spitalor paguhetme pagë neto rreth 527 euro. Nëshërbimin parësor shëndetësor,paga neto është 408 euro sipas tëdhënave nga Ministria e Financave.Ndërsa në Kosovë, që nga ky vit,një mjek specialist në spital dhe nëqendrat e kujdesit shëndetësor pa-guhet me pagë neto 1195 euro nëmuaj. Një mjek specialist në Ko-sovë merr 2.5 herë më shumë senjë mjek nga Shqipëria. Rritja e pa-gave në Kosovë mund ta shndër-rojë atë në një qendër të re gravite-

ti për mjekët shqiptarë, të cilët përshkak të afërsisë gjeografike, mundtë zgjedhin Kosovën për të ush-truar profesionin e tyre.

Me rritjen e fundit të pagave qëKosova ka aplikuar në fushën emjekësisë, një infermier i parë nëKosovë merr pagë më të lartë senjë mjek specialist në Shqipëri.Paga e një kryeinfermieri në Ko-sovë është 621 euro, ndërsa paga enjë infermieri në spital, 537 euro.Vendet në rajon kanë gjithashtupaga më të larta se Shqipëria nësektorin e shëndetësisë. Burimetzyrtare në Ministrinë e Shëndetësi-së pohuan se vetëm në 2 vitet efundit (2017-2019) qeveria ka ndër-marrë rritjen më të madhe të paga-ve në sektorin e shëndetësisë me17%.

Të njëjtat burime sqarojnë sepër disa shërbime si Urgjenca, Rea-nimacioni etj., pagat për mjekëtjanë rritur deri në 25% vetëm në 2vitet e fundit. Ministria e Shëndetë-sisë lajmëron se, duke filluar ngamuaji prill, nis rritja e pagave me7% të 18,416 punonjësve të shën-detësisë, nga e cila do të përfitojnë4,650 mjekë dhe 13,765 infermierë,me një buxhet mbi 1 mld lekë.Ndërkohë është dyfishuar masa ebonusit për mjekët specialistë që

japin shërbim në spitalet rajona-le. Por duket se Kosova po tregohetmë e qartë në politikat e saj kundëremigrimit të mjekëve.

Pagat u dyfishuan pikërisht përkëtë arsye dhe fokusi është vënënë përmirësimin e infrastrukturësspitalore, duke investuar në paji-sje dhe teknologji, tha Matoshi ngaMinistria e Shëndetësisë së Ko-sovës. Autoritetet e shëndetësisënë Kosovë nuk i shohin koncesio-net me Partneritet Publik – Privat sinjë formë për të përmirësuar si-tuatën si në shërbime dhe në inve-stime.

PAGAT NË MJEKËSI, 13% NËNMESATAREN E PAGAVE NË SHTET

Qeveritë shqiptare, ndër vite, ikanë lënë një derë të hapur korru-psionit në shëndetësi, duke mos irritur pagat e mjekëve me të njëjtatnivele me sektorin publik. Sipas tëdhënave zyrtare të INSTAT, pagamesatare mujore bruto në sektorine shëndetësisë ishte 54,058 lekë nëvitin 2018. Paga mesatare mujorebruto në sektorin shtetëror gjatëvitit të kaluar ishte 61,023 lekë. Përl-logaritjet tregojnë se paga mesata-re në sektorin e shëndetësisë në vi-tin 2018 ishte 12.8% më e ulët se nësektorin publik.

Politikëbërësit duket se i kanëmarrë në konsideratë pagesat jo tëligjshme nga qytetarët për shërbi-met shëndetësore, përderisa ekanë lënë pagën e mjekëve nënmesataren e sektorit publik, ndajedhe më të ulëta se në arsim. Pagamesatare në sektorin e arsimit ish-te 61,405 lekë në vitin 2018, ose11.9% më e lartë se paga mesatarenë sektorin e shëndetësisë referuartë dhënave zyrtare nga INSTAT. Pa-gat në sektorin shëndetësor panënjë rritje të fortë pas vitit 2005. Porndërkohë një shtet harxhon më

shumë për “prodhimin” e njëmjeku se sa të një mësuesi.

Përgatitja e një mjeku speciali-st, sipas vlerësimeve të OrganizatësBotërore të Shëndetësisë, kërkon10 vite kohë. Kjo vlen edhe për Sh-qipërinë, ku një mjek specialist kapërafërsisht 9-10 vite shkollim, ngaku 6 vite i përkasin studimeve tëlarta dhe 3-4 vite specializimit nëvarësi të fushës. Ndërsa përgatitjae një mësuesi kërkon gjysmën e vi-teve të një mjeku, rreth 5 vite, 3 përstudime bachelor dhe 2 vite studi-me master.

PAGAT E ULËTA, SHKAKKRYESOR PËR MËRGIMIN E

MJEKËVEPaga mesatare bruto e një

mjeku emigrant specialist në Eu-ropë është rreth 160 mijë euro nëvit, (13 mijë euro në muaj) ndërsapaga e një mjeku vendas atje ështëgati 30% më e lartë, sipas studi-meve të Organizatës Botërore tëShëndetësisë. Niveli i pagave va-rion nga 4 mijë euro në muaj përnjë mjek të përgjithshëm pa për-vojë në mbi 20 mijë euro ose edhemë shumë për mjekët e specialite-teve.

Punonjësit e shëndetësisë fu-ten në profesionet me tendencë tëlartë të emigrimit, për shkak se ni-veli i pagave dhe kushteve të punëska ndryshime drastike nga vendinë vend. Sipas një ankete që u zh-villua vitin e kaluar me financimete Institutit Friedrich Ebert, rreth78% e mjekëve shqiptarë dëshi-rojnë të emigrojnë drejt Gjerma-nisë për të ushtruar profesionin etyre. Një anketë e bërë në të gjithëmjekët vendas në Gjermani dy vitemë parë evidentoi se, 30% e mjekë-ve kishin dëshirë të largoheshin përtë punuar jashtë Gjermanisë, jo përpagë të lartë, por për kushte më tëmira dhe një ambient më tëngrohtë në punë.

Mjekët gjermanë synonin tëpunonin në Zelandën e Re dhe Au-strali. Në Europë, Gjermania dheBritania e madhe aktualisht po sh-faqin kërkesën më të madhe përmjekë të huaj.

Në Britani, kjo kërkesë poplotësohet nga indianët më sëshumti, ndërsa në Gjermani poplotësohet nga vendet e Lindjes.Në vitin 2017, sipas statistikave zyr-tare të OECD, në Gjermani u numë-ruan mbi 38 mijë mjekë të huaj.Furnizimet e Gjermanisë po bëhennga blloku i Lindjes, kryesisht ven-det e Ballkanit, Hungaria, Ruma-nia, Bullgaria etj. (MONITOR)

Kosova mund t’i "rrëmbejë"mjekët Shqipërisë

Qeveritë shqiptare,ndër vite, i kanë lënënjë derë të hapurkorrupsionit nëshëndetësi, duke mosi rritur pagat emjekëve me të njëjtatnivele me sektorinpublik

18 GLOBIKoha, e hënë, 8 prill 2019

A do të trazojnë “fake news” fu-shatën elektorale europiane sikur-se ndodhi me referendumin eBrexit apo zgjedhjen e DonaldTrump? Ky është shqetësimi i madhi autoriteteve europiane, të bindurqë Moska qëndron pas këtij pro-blemi. Disa javë nga votimi, BE-jakërkon të koordinojë iniciativat eshteteve anëtare, duke rritur pre-sionin mbi rrjetet sociale si “Face-book” dhe “Twitter”, që janë bërëplatformat e privilegjuara të de-zinformimit.

“Ka forca të jashtme anti-euro-piane, që përpiqen të influencojnëzgjedhjet demokratike të euro-pianëve”, paralajmëroi kohët e fun-dit presidenti i Këshillit Europian,Donald Tusk, i shqetësuar përndërhyrje të mundshme gjatëzgjedhjeve europiane të 23-26majit.

Disa personalitete identifikojnëMoskën si shefin e orkestrës sëpërpjekjeve për manipulim të opi-nioneve nëpërmjet “fake news”.

“Ka prova që tregojnë se Rusiaështë burimi kryesor i këtyre fusha-

tave”, theksoi një prej zëvendëspre-sidentëve të Komisionit Europian,Andrus Ansip.

Nga imigracioni tek korruptimii elitave, duke kaluar nga komplo-tet e të gjitha llojeve, “fake news”mbështesin shpesh herë tematikaqë përputhen me lëvizjet e ashtu-

quajtura populiste apo të ekstre-mit të djathtë.

Ato shfrytëzojnë zhdërvejllë-sinë e internetit për të shpërndarëinfomacione të bujshe si mungesae besimit tek insitutcionet dhe me-diet.

“Kjo është një plagë e paduk-

shme që futet në jetën e qytetarë-ve tanë dhe influencën opinionetdhe vendimet tona”, shkruan ko-misionerja, Mariya Gabriel, engarkuar me ekonominë informa-tike, në një raport të publikuar nëfund të marsit nga Fondacioni Ro-bert Schuman. (ATSH-AFP)

TRUMP:Vendiminpër Golanine mora pasnjë leksionitë shkurtërhistoriePresidenti i SHBA-ve DonaldTrump tha të shtunën se aivendosi të njohë aneksimin elartësive të Golanit nga Izraelitmë 1981-shin, pasi mori njëmësim të shpejtë historikgjatë një bisede mbi një temëtjetër.Duke folur në mbledhjen ekoalicionit hebre të repu-blikanëve në Las Vegas, Trumptha se mori vendim tëmenjëhershëm gjatë një di-skutimi me këshilltarët e tij tëlartë për Lindjen e Mesme,duke përfshirë ambasadorin eSHBA në Izrael, David Fried-man dhe dhëndrin Jared Ku-shner.“Unë i thashë, Fellows, më bëjnjë favor. Më jep një historipak, shpejt. Dëshiroj t’i binishkurt, pasi kam shumë gjërapër të cilat po punoj: Kina, Ko-reja e Veriut. Më jepni njëpërmbledhje të shpejtë”, thaTrump, ndërkohë që turma nëLas Vegas po qeshte.Trump, i cili zakonisht kërkoninformacione të shkurtra, tëmprehta dhe është i njohurpër rishikimin e tij të gjallë tëtregimeve, tha se Friedmanishte i tronditur, “si një fëmijë imrekullueshëm dhe i bukur”,kur mësoi mbi vendimin.Kryeministri izraelit BenjaminNetanjahu vizitoi Trumpmuajin e kaluar. Në takimin etyre të 25 marsit, Trump nën-shkroi një deklaratë që zyrtari-sht u dha njohjen e Uollas Go-lanit si territor izraelit, njëlargim dramatik nga politikaamerikane e dekadave të fun-dit.Masa, e cila Trump njoftoi disaditë më përpara, u pa gjerësi-sht si një përpjekje për të rri-tur kreditet e Netanyahut, i ciliështë në zgjedhje për t’urizgjedhur më 9 prill.Izraeli kapi Golanin në luftën evitit 1967 në Lindjen e Mesmedhe e aneksoi atë në vitin 1981në një lëvizje që nuk u njohndërkombëtarisht.

Nuk po kryejnë analizë të thje-sht gjaku, por të dy kandidatët përPresident në Ukrainë i janë nën-shtruar testit të drogës. Të ndjekurnga qindra gazetarë dhe nënobjektivin e kamerave, Petro Poro-shenko dhe rivali i tij Volodimir Ze-lenski, dhanë kampionët e gjakutnë klinikat e Kievit. Kjo ishte njëkërkesë e kreut aktual të Ukrainës,pas sfidës që i bëri komediani përnjë debat televiziv para raudit tëdytë që do të mbahet më 21 Prill.

Poroshenko pranoi përballjenpor kishte dhe ai sfidën e tij, t’i nën-

shtroheshin testit për përdorim tëdrogës. Nuk dihet ende se kur dotë zhvillohet debati, por është rënëdakord që të mbahet në një sta-dium, në mënyrë që të marrin pje-së sa më shumë qytetarë.

Në raundin e parë Poroshenkou rendit pas komedianit Vo-lodymyr Zelensky, i cili është bërëi njohur në serialin televiziv“Shërbyesit e Popullit”. Ai ka prem-tuar se do të luftojë korrupsioninduke ndërmarrë reforma të rejapër gjykatat, policinë dhe shërbi-met e inteligjencës. Poroshenko e

ka sulmuar rivalin për mungesën epërvojës. “Të jesh president dhe

kryekomandant, nuk është njëlojë” ka deklaruar ai.

Ukrainë, kandidatët për President bëjnë testin e drogës

Mijëra protestues kanë mar-shuar në javën e 21 të protestavenë rrugët e Parisit dhe të gjithëFrancën kundër qeverisë së presi-dentit Emanuel Macron.

Sipas Ministrisë së Brendsh-me, vetëm 3 mijë protestues ishinmbledhur në Paris ndërsa pasdi-ten e së shtunës, numri i prote-stuesve në të gjithë Francën i kaloi22 mijë. Edhe pse nisi e qetë, pro-testa degjeneroi në dhunë mespolicisë dhe protestuesve. Unifor-

mat blu përdorën gazin lotsjellës.Protestat e “jelekverdhëve” ni-

sën nëntorin e vitit të kaluar si sh-prehje e zemërimit publik ndajrritjes së taksave të karburantit.Por ato u shndërruan në një rea-gim më të gjerë kundër qeverisë sëMacron dhe standardit të jetesëssë punëtorëve.

Javët e fundit qeveria francezeka mobilizuar një numër më tëmadh efektivesh policie për te rri-tur sigurinë.

“Jelekverdhët” nuk tërhiqen, protestuesit përplasën me policinë në Paris

BE-janë gjendje alarmimbi dezinfomimin parazgjedhjeve europiane

Disa personaliteteidentifikojnë Moskënsi shefin e orkestrës sëpërpjekjeve përmanipulim tëopinioneve nëpërmjet“fake news”

“Koncert në vitin ’36” prodhimi vitit 1978 u shfaq në Casa del Cine-ma në Romë në kuadër të festiva-lit ”Albania, Si Gira”. Skenari i filmitshkruar nga Kiço Blushi, regjia ngaSaimir Kumbaro dhe muzikamban emrin e kompozitorit LimosDizdari.

“Koncert në vitin ‘36” tregon përvizitën e dy artisteve shqiptare(këngëtare dhe pianiste) në qytetine Lushnjës gjatë kohës së monarki-

së shqiptare gjë që “tronditi jetën enjë qytetit tejet konservator”.

Filmi në festival u shfaq me ti-tra në italisht. Rolet në film luhennga aktorët Manushaqe Qinami;Margarita Xhepa; Robert Ndre-nika; Bep Shiroka; Roland Trebicka;Gjon Karma; Albert Verria; MirushKabashi; Gëzim Kame; Birçe Ha-sko; Nikolla Llambro; Enver Dauti;Ilia Shyti dhe të tjerë artistë.

Shfaqjet e filmave deri më datë

7 të këtij muaji do të jenë me hyrjetë lirë, dhe për çdo film do të ketëdiskutime me përfaqësues të ki-nematografisë shqiptare dhe ita-liane, si: regjisorë, muzikantë, ske-naristë, por edhe historianë dhestudiues që do të udhëheqin pu-blikun në një eksplorim të dyfishtë.

Festivali u hap me filmin “Gje-neral gramafoni” dhe në vijim janëtë tjerë tituj të kinematografisë sh-qiptare.( ATSH)

Filmi “Koncert në vitin ’36” shfaqet për publikun italian

19KULTURËKoha, e hënë, 8 prill 2019

“Jam vetëm pesëmbëdhjetëvjeç, sapo i kam mbushur, dhe, siçe keni marrë vesh tashmë, quhemMadalenë. Nuk e di kush ma kavënë emrin. Mami fajëson babin.Babi-mamin. Të dy fajësojnë gjy-shin që s’jeton më. Mua më pël-qen emri im, edhe pse shoqet mëthonë se duket i ndryshkur, si ishekullit të kaluar… Për një javë rre-sht, aq sa u dha në Teatër, unë indoqa të gjitha shfaqjet strukurnë njërën prej lozhave të fundit.Me një ndjesi të përhershmeankthi e paniku se mos spektatorëtaty poshtë dinin diçka për ‘rastintim’ dhe vëmendja e tyre përqen-drohej te unë. Porse frika imedukej e kotë: spektatorët qenë tëinteresuar për historinë time dhejo për praninë”.

E nis kështu shkrimtari RidvanDibra romanin e tij “Dashuritë evirgjëreshës Madalenë” që frymë-zoi regjisorin Ben Apolloni për tangjitur në skenë, duke provokuar,përmes një teme që ende mbetettabu. Ajo e konceptit të nderit tëfemrës, që shpesh mentaliteti sh-qiptar e vendos në peshore, dukepërjashtuar vlerat shpirtërore, in-telektuale apo arritjet në jetë,edukim e karrierë. Në datë 6 dhe 7prill në sallën “Goethe” të TeatritKombëtar Eksperimental, në orën20:00, shfaqja që ruan titullin e ro-manit, përtej veprës, siç regjisori

pohon, do të behët ‘sopata’ që nëmos do të shkundë këtë mentalitettë akullt, do të krijojë në të një kri-sje. “Dashuritë e virgjëreshës Ma-dalenë” ka prekur së pari skenënnë 4 shkurt, nën interpretimin eaktores nga Tropoja Arjola Demiripikërisht në teatrin “Dodona” nëPrishtinë. Një monodramë, e sjel-lë sipas Apollonit dhe protagoni-stes në mënyrë të thjeshtë dhendjellëse, duke mos lënë askëndindiferent, pasi flitet për një reali-tet që diku, dikur e kemi hasur. Atavlerësojnë penën e Dibrës, duke ecilësuar si një nga më të mirët eletërsisë së sotme shqipe. “Që për-pos kësaj do të mbetet në kohë”,shton regjisori.

Arjola Demiri: E kam përjetuarMadalenën në tre etapat e saj

Për Arjola Demirin, aktorennga Tropoja, që siç Ben Apollonishprehet tanimë “është adoptuar “në Kosovë, emocionet e shfaqjes“Dashuritë e virgjëreshës Mada-lenë” janë të dyfishta. Ajo kthehetnë skenën e teatrit kryeqytetas jomë pak se 11 vite pas diplomimit.Propozimin për të interpretuarkëtë pjesë e ka marrë nga regjiso-ri qysh katër vite më parë, pasi ai patek Demiri aktoren me potencë qëmund ta përballonte peshën e njëmonodrame të tillë. Një pjesë tëcilën ajo e ka përjetuar si aktore,por edhe si një grua që është për-ballur me një realitet të tillë. “Ekam përjetuar Madalenën në treetapat e saj. Madje do të thoja se

çdo femër shqiptare do ta gjenteveten, së paku tek njëra prej etapa-ve; 15, 25 apo 40 vjeç. Në qoftë senuk ka qenë historia ime ka qenëhistoria e motrës, e shoqes , enjerëzve që kam njohur gjatë jetës.Unë e kam kaluar moshën 15-vjeçare dhe të 25-tat, jam afër teketapa e tretë, kështu që nuk kaqenë e vështirë të kujtoja adole-shencën time, apo pjekurinë e arri-tur në moshën 25-vjeçare. Ndajkam qenë pjesë e Madalenës qënga fillimi deri në fund dhe e kamshijuar”. Vlerëson gjuhën e pasurdhe njëherazi të bukur të shkrim-tarit dhe tregon se përtej tekstitbashkë me regjisorin kanë shtuarelementë provokues pa prekur ba-nalitetin. “Përveçse teksti është ishkruar shumë mirë, është i prek-shëm, i ndjeshëm ne kemi punuarshumë bashkë me Benin. Jemithelluar në analizë, kemi diskutuarqë shfaqja të vinte në atë pikë kudonim ne”. E pohon se është edhenjë sfidë për të, jo vetëm për faktinse i duhet të qëndrojë 1 orë e 10minuta në skenë duke mbajtur të“gjallë” vëmendjen e publikut, pormbi të gjitha pasi pjesa është mo-nodramë. “Përpos tekstit volumi-noz, të gjithë e dinë se zhanri më ivështirë i aktrimit është monodra-ma, dhe kjo është një pjesë me pe-shë të madhe emocionale, e duhettë jesh e përqendruar për të moshumbur fillin prej emocioneve, tëruash temporitmin”. Tregon se hi-storinë e Madalenës ajo e njeh

mirë edhe për faktin se është rriturnë një vend verior si Tropoja, kutema e virgjëria ka qenë tabu. “Kaqenë një pikë e fortë e malësorëve.Me pak falë pika më e fortë, nderiishte aty. Unë kam dashur ta thyejkëtë temë tabu, sepse femra vlenpërtej kësaj. Ajo vlen sepse është ezgjuar, ka arrite në shkollë, në kar-rierë, si nënë dhe femër. Mirëpo nërealitetin tonë pavarësisht këtyrevirgjëria e humbur në momentin egabuar mund të bëhet shkas që tandryshoj jetën. Edhe në qoftë se tivlen, apo ke merita të jashtëzakon-shme si femër do të paragjykojnëdhe do të kujtojnë atë gabim që eke bërë pa e menduar, e shtyrë ngabullizmi. Një virgjëri e humburnga përdhunimi, apo një virgjëri ehumbur me njeriun që ti mendonse do të krijosh familje dhe ai tëbraktis, bëhet shkas që dikushtjetër të mos shikojë me sy tjetër,veçse si një e përdalë, apo si njëgrua që është lënë nga dikush. Kë-shtu që duhet thyer kjo temë tabu!Njerëzit duhet ta vlerësojnëfemrën për atë që ka arritje, përatë që jeton dhe ia del të dalë e pa-varur në jetë. Femra vlen përtej kë-saj!”, shton Demiri.

Dashuritë e virgjëreshës Ma-dalenë

Për regjisorin nga Kosova BenApolloni shfaqja “Dashuritë evirgjëreshës Madalenë” shkon për-tej kontekstit të virgjërisë, qoftë nëhapësirën shqiptare, apo edhe përnjë pjesë të Ballkanit. “Ne mund

ta shikojmë këtë edhe për faktin,se si të tjerët shpesh bëhen për-caktues të fatit tonë. Se si opinio-net e të tjerëve ne na nxisin të mar-rim vendime kundër dëshirës,vullnetit tonë. Pra ky nuk është njëtekst njështresor, dhe duhet tëthellohemi më tej. Autori dukeqenë se zgjedh që Madalena tëjetë një vajzë shqiptare e vendosnë këtë kontekst, duke nisur prejproblemit të virgjërisë e duke eshpënë më tej”. Ai tregon se kyështë bashkëpunimi i tretë meArjolën dhe se e përzgjodhi si pro-tagonisten e shfaqjes së saj pasiajo ka potencën e duhur për pe-shën që ka ky rol. “Mendoj se ështëshumë e veçantë si aktore dhe jami bindur që atë që unë e kam men-duar, e ka sjellë Arjola aq bukurdhe me nuanca, saqë nuk e di nësedo të kishte mundur ta sjellë diku-sh tjetër!”

Regjisori shprehet se tematikaështë ende tabu mes shqiptarëve,është një realitet me të cilin ai vijontë ndeshet. “Njoh shumë njerëz,shumë miq, që edhe në një shkol-lim të lartë ende flasin për këtëpunë. Që ende në shekullin e XXI evlerësojnë femrën në këtë formë”.

Përsa i përket prurjeve përtejtekstit të Dibrës, regjisori shprehetse janë munduar ta bëjnë më pro-vokative, por duke qenë të kujdes-shëm për të mos e vulgarizuar.“Është bërë me e thjeshtë, duke esjellë në një nivel që të provokojmënjerëzit, pasi duhet t’i provokojmëshqiptarët e të gjitha viseve që atata kuptojnë se nuk është ndonjëvlerë e madhe, ajo e virgjërisë”.

Një provokim që është bërëedhe në Kosovë, ku siç Apolloni tre-gon, më së shumi nga ana e femra-ve është pritur shumë mirë. “E kanëpërkrahur edhe në medie, apo rrje-te sociale. Ndërsa meshkujt kanëqenë disi më të ndrojtur ndaj kësajteme. Ka pasur raste që edhe diku-sh është ngritur nga salla, por tek efundit ky është qëllimi. Ky reagimështë diçka për të cilën unë e kamparalajmëruar që në fillim Arjolëndhe ajo ka ditur ta përballojë më sëmiri”. (Shekulli)

Aktorja nga Tropoja: Virgjëria, pikë e fortë emalësorëve. Në skenë për të thyer këtë tabu!Monodrama “Dashuritë evirgjëreshës Madalenë” eautorit Ridvan Dibra meregji të Ben Apollonitngjitet në skenën eTeatrit Eksperimental“Kujtim Spahivogli”.Regjisori dhe aktorjaArjola Demiri rrëfejnë sesi në shoqërinë shqiptareka ende njerëz, që nderine femrës ebarasvlerësojnë mevirgjërinë

20 MERIDIANEKoha, e hënë, 8 prill 2019

“Fuqinë” e tij i atribuohet ndiki-mit të vullkanit, dhe historia për taështë e përfunduar dhe krejt derinë vitin 1960, kur tërë historia evendit të tyre u kthye me kokë po-shtë.

Në qytet mbërritën dy gjeo-

logë amerikanë, Eugene Shemakerdhe Edward Chao, të cilët paskryerjes së hulumtimit arritën nëpërfundim se qyteti nuk shtrihet

në kraterin e vullkanit, por në njëkrater asteroid.

Ata gjithashtu shpjeguan mi-sterin e gurëve të shkëlqyeshëm.

Në pikën e goditjes së meteoritështë formuar një lloj i veçantëguri - suevit, i cili për shkak të kom-presionit të blloqeve ekzistuese

granit, përmban edhe diamantenë miniaturë. Ata janë të gjerëvetëm 0.2 milimetra dhe mezi janëtë dukshëm për syrin e njeriut. Tëgjitha shtëpitë në këtë vend janëndërtuar nga sueviti. Shemakerdhe Chao kanë vlerësuar se nështëpitë, kishat dhe ndërtesat etjera ndodhen rreth 72,000 tonëdiamante.

"Është fat që diamante janë aqtë vogla, sepse kulla e kishës dhendërtesa të tjera do të vidheshinshumë kohë më parë", thotë HorstLener.

Meteori besohet të ketë pasurnjë diametër prej 1 deri 1.5 kilome-tra dhe po lëvizte me shpejtësindërmjet 20-25 kilometra nësekondë. Ajo goditi Tokën rreth 15milionë vjet më parë dhe krijoi njëkrater në mes të 24 dhe 26 kilome-trave. Kjo u konfirmua nga testet efundit kompjuterike, transmetonKosovaPress.

Qyteti misteriozsiberian Norilskndodhet në afërsi tërrethit polar dhe medekada ka qenë indaluar për të huajt,pasi konsiderohetrajon strategjik.

Qyteti ka 100 mijë banorë dhegjatë verës për gjashtë javëasnjëherë nuk bie terri, ndërsadimrit po aq javë nuk ka dritë. Tem-peraturat bie në minus 50 gradëCelsius.

Dikur në këtë rajon kishte rake-ta balistike ndërkontinentale,ndërsa sot ky qytet fsheh diçkatjetër nga bota – kontaminimi kro-nik.

Nga distanca, duket sikur retëjanë mbi qytet, dhe se ka një stuhidëbore në qiellin arktik. Fajtorëjanë grupet e oxhaqeve të mëdhanë objektet e ndërtuara rreth No-rilskut.

24 orë në ditë, shtatë ditë nëjavë, lëshojnë kokteje toksike –dyoksid squfuri dhe sapo të arrijnëatmosferën, ato kthehen në shi tëacidit toksik.

Kompania Norilsk Nickel, vlera

e së cilës është dhjetëra miliardëdollarë, pranon se substanca të tje-ra të dëmshme si metalet e rëndalëshohen në atmosferë edhe pseato janë në sasi dukshëm më të vo-gla.

“Në verë ndryshon drejtimi ierës dhe të gjitha këto substancatoksike bien pikërisht në qytet. Netë gjithë e ndjejmë atë, pasi bëhete pamundur të marrim frymë”,thotë kameramani lokal Anrei Raz-devilov.

Fabrika e Norilse Nickel zotë-ron të gjitha minierat përreth qëpërmbajnë metale të çmuara dhe

lejojnë hyrjen në fabrikën më tëmadhe të quajtur ‘Nada’, shkruanBBC.

Ajo u ndërtua në fund të viteve1970 dhe është më moderne nga tëtre, meqenëse më e vjetra datonqë nga viti 1930, kur industria me-talurgjike në Norils u ndërtua ngatë burgosurit e Stalinit. Në atëkohë, u quajt Qendra e Rehabiliti-mit Norilsk, në të cilën kishte 1200njerëz.

Në fabrikën “Nada” prodhohenmetale të shumta, përfshirë nike-lin, bakrin, platinin, arin dheargjendin. Por, xehet përmbajnë

edhe një sasi të madhe sulfuri.“Kjo fabrikë emiton nëntëqind

tonë dyoksid sulfur. Kjo është sa-sia, të cilën e ka lejuar qeveria”,thotë inxhinieri kryesor Igor Dmi-triev.Sipas të dhënave të kompa-nisë, shuma e përgjithshme edyoksidit të sulfurit të prodhuarnga të tre impiantet është pothuaj-se dy milionë tonë në vit, një shifërqë ra vetëm me rreth 16% në fundtë viteve 1980 krahasuar me vëlli-min e fundit të viteve 1980 dheditët e fundit të Bashkimit Sovje-tik.

Organizata Greenpeace për

mbrojtjen e mjedisit thotë sendotja ka krijuar 30 km “zonë tëvdekura” rreth qytetit dhe, siçthonë shkencëtarët, shiu acidështë përhapur në një sipërfaqe tënjëjtë aq të madhe sa Gjermania.

Një nga pyjet e Norilsk përm-ban pemë të vdekura. Banorët ven-das thonë se dëshmi tjera janë mëtë lehta për t’u parë më vonë, gjatëvitit.

“Kur fillojnë të rriten, ato janëtë gjelbra, por kur arrijnë retë e ty-mit, ata fillojnë të vdesin”, thotëmjekja Svetlana Golubkova.

Por shqetësimi i saj shumë mëi madh është shëndeti i popullatës,sidomos i fëmijëve. dhe ka njëtrend të qartë.

Në vitet gjashtëdhjetë tëshekullit të kaluar shumë njerëzerdhën këtu dhe të gjithë ishin tëshëndetshëm. Por tani ka shumëpak fëmijë të shëndetshëm përshkak të ndotjes. Por, për kompa-ninë Norilsk Nickel, e cila punësonpjesën më të madhe të fuqisëpunëtore të qytetit, në pyetje janësasi të madhe parash, pasi ështëprodhuesi më i madh botëror inikelit dhe paladit. Të hyratkrijojnë 3 për qind të GDP-s sëpërgjithshme në Rusi dhe se rezer-vat e nikelit dhe paladit janë aq tëmjaftueshme sa që fabrika mundtë punojë edhe të paktën 30 vjet.

Qyteti i ndaluar rus fsheh sekretin e madh

Ky qytet bavarez shtrihet në 72,000 tonë diamanteQyteti bavarez iNerdlingenpërmendet së pari nëshekullin e nëntë.Banorët e ngritën atëbrenda një krateri tëgjerë vullkanik prej 26km. Për ndërtimin atakanë përdorur gur ngamjedisi, që vepronin“çuditshëm”

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

21TEKNOLOGJIKoha, e hënë, 8 prill 2019

Facebook dëshiron të sqarojëse si funksionon rrjedha e tij e laj-meve dhe se si algoritmi zgjedhpostimet dhe reklamat për ti sh-faqur ato tek përdoruesit.

Ka hedhur në përdorim një in-strument të quajtur “Pse e shohkëtë?” (Pse po e shoh këtë?) i cili dot’iu shpërndahet përdoruesve derinë prill. Duke klikuar mbi këtëopsion, që ndodhet në të djathtë tëpostës, secili përdorues mund tëzbulojë se pse platforma tregonlajme të caktuara, duke iu referuaredhe një sërë shpjegimesh.

Ndër elementët e konsideruar,fakti që një përdorues ndjek faqennga e cila vjen ose ka pëlqyer apo

komentuar një përmbajtje të cak-tuar. Shkurtimisht, një seri infor-macioni i konfiskuar nga algorit-mi që ka çuar në një zgjidhje tëcaktuar.

Përdoruesi gjithashtu mund tëveprojë përmes shkurtesave nëpërmbajtje dhe burime, dukendërhyrë direkt në faqet e ndjeku-ra, në listën e kontakteve të tij ose

në ndonjë aspekt tjetër që ndikonnë rrjedhën e tij të lajmeve. Njëseri shpjegimesh të ngjashme dotë ofrohen edhe për reklamat qëshfaqen në Facebook, falë një njof-timi të “Pse po e shoh këtë rek-lamë?” e cila ka nisur katër vjet mëparë si nismë. “Përdoruesit kanëvënë në dukje se transparenca nërrjedhën e algoritmeve të lajme-ve nuk mjafton pa bërë të mundurqë përdoruesi vetë të ketë interak-tivitet dhe të ndërhyjë. “Reagimete njerëzve na kanë ndihmuargjithashtu të përcaktojmë se cilatinformata specifike janë më tëvlefshme për t’u theksuar”, shpje-gon ai në një post zyrtar.

Kthimi i astronautëve ame-rikanë në Hënë, i planifikuar për2024, duhet të përgatisë shkuarjene njerëzve të parë në Mars në vitin2033, tha shefi i NASA Jim Briden-stine. "Ne duam të arrijmë në Marsnë vitin 2033," tha drejtori i NASA-s në një seancë të Kongresit tëSHBA.

"Aterrimin në Mars mund tapërmirësojmë ashtu që do të avan-cojmë në Hënë, e cila është njëvend testimi", shtoi ish-ligjvënësirepublikan i nominuar nga presi-

denti Donald Trump, transmetonKosovaPress.

NASA ka qenë nën presion qënga java e kaluar, kur presidenti iSHBA-së, përmes zëvendësit të tij,Michael Pense, ka shkurtuar pla-nin për kthimin në Hënë nga 2028në 2024, i cili do të ishte viti i fun-dit i mandatit të dytë të Trumpnëse ai fiton.

Misioni në Mars do të zgjasë tëpaktën dy vjet, pasi fluturimi drejtPlanetit të Kuq zgjat gjashtë muaj

dhe fluturimi drejt Hënës zgjat triditë.

Fluturimi dhe kthimi nga Mar-si është i mundur vetëm kur plane-ti është në anën e njëjtë të Diellit siToka, e cila është përafërsisht çdo26 muaj dhe do të ndodhë në vitin2031, pastaj në vitin 2033 dhe kësh-tu me radhë.

I pyetur nga kryetari i Komitetittë Dhomës së Shkencës Eddie Ber-nis Johnson se sa do të kushtojnë igjithë misioni, lideri i NASA tha sedo t'i njoftojë deri më 15 prill.

NASA përgatit dërgimin e njerëzve të parë në Mars

I lindur për të zëvendësuar Volkswagen Beetle, sot vetura Volkswagen Golf,që festoi 45-vjetorin e krijimit, është në gjeneratën e saj të shtatë, ndërkohëqë në horizont duket edhe Golf 8. Një histori e shpikjeve të mëdha tekno-logjike.Më poshtë renditen disa fakte interesante për këtë makinë:

— Më 29 mars 1974 dilte nga fabrika e Volfsburgut (Gjermani) Volk-swageni i parë Golf.

— Ishte lindja e një fenomeni botëror, ku deri tani janë shitur 35 mi-lionë të tilla.

— Gjatë 45 viteve janë prodhuar çdo ditë 2 000 makina Golf, nëGjermani, Kinë, Brazil dhe Meksikë.

— Kjo makinë eksportohet në 155 vende.— Çdo 41 sekonda në tëgjithë botën shitet një Golf.

— Golfi më i fuqishëm është një GTI W12 me 650 kuaj fuqi.— Golfi mbetet makina më e besueshme në histori.— Në vitin 1993 një Golf 1 arriti të bënte një milion kilometra.— Zotëruesit më të njohur të një Golfi janë ish-papa Benedikti XVI,

që u quajt ndryshe ”Papa Golf”.— Kjo makinë u shit për 188 938 euro.— Edhe kancelarja gjermane, Angela Merkel ka ngarë një Golf.— Pas pak muajsh fillon gjenerata e tetë e Golfit.

A e keni ditur: Çdo 41 sekonda në botë shitet një veturë ‘Golf ’

Arsyeja pseasnjëherënuk duhetta vozisniveturën kurkeni pakkarburant

Mungesa e karburantit dhevazhdimi i vozitjes mund të sh-pie në probleme të mëdha ve-turën tuaj.Dy ekspertë të auto-mobilave kanë zbuluar rreziqete vozitjes së veturës kur tanku ikarburantit është më pak se njëçerek i plotë, transmeton laj-mi.net.

Kjo mund shkaktojë dëmeserioze në motorin e veturës –duke i kushtuar më shumë paranë riparim, thonë ekspertët.

“Ka rreziqe në dy mënyra,njëra është që sedimentet dheplehrat që gjenden në rezervua-rin e karburantit mund të për-fundojnë në filtrin e karburan-tit dhe kjo në vetvete kërkonpunë të veçantë”, tha Steve Spal-ding nga Klubi Mbretëror i Au-tomobilave të Queensland përYahoo 7.

Por sipas Spalding, rrezikumë i madh është zona në tëcilën mbushet vetura me kar-burant, e cila mund të jetëshumë e shtrenjtë për t’u rre-gulluar.

Kontrollimi i rrotave, i drita-ve dhe fryrja e gomave nëmënyrë korrekte janë mënyratë tjera për të kursyer para nëriparimin e veturës.

Facebook nxjerr opsionin:‘Përse po e shikoj këtë postim’?

Microsoft ka vendosur që të mbyllëeBook dhe deri në korrik të këtij vitido të fshihen të gjithë librat në këtëplatformë digjitale. Kompania dek-laroi se të gjithë përdoruesit do tërimbursohen duke lënë të kuptohet

se numri i tyre nuk ka qenë shumëi madh dhe mbyllja ka ardhur pikë-risht si pasojë e numrit të ulët tëpërdoruesve.Megjithatë, përdorue-sit janë shprehur të indinjuar dukethënë se librat u përkasin atyre pasi

kanë paguar dhe Microsoft nuk katë drejtë t’i fshijë. Por, i menjëher-shëm ka qenë reagimi i kompanisë,që ka thënë se përdoruesit kanë pa-guar për t’i lexuar librat dhe jo për t’iblerë.

Mbyllet eBook, Microsoft do të fshijë të gjithë librat

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

22 MARKETINGKoha, e hënë, 8 prill 2019

23MOZAIKKoha, e hënë, 8 prill 2019

MensurMamuti

OGANIZATA NDËRKOMBËTARE, SEKRETAR I PËRGJ.

I SË CILËS ISHTE DIPLOMATI NË FOTO

NJË NGA YJËSITË

MË MËDHAKONFIRMIM

YLLI MË I NDRITSHËM

I YJËSISË SË SHQIPONJËS

ENË E MADHEPËR UJË

SAHATET

KËNGËTARJAKONÇI

I PANJOHURI, DIKUSHI (BISED.)

------------------------------LLAMBË NDRIÇIMI

ME VAJGURI

FTEMPERATURA

------------------------------RAMADANKRASNIQI

PËREMËR VETOR------------------------------MARKË JAPONEZE FOTO APARATESH

DHIAME QIME TË ZEZË

REAKSIONE KIMIKE GJATË SË CILËS

LIROHET ENERGJIA E NXEHTËSISË

KLUBPORTUGJEZ

KËNGËTARIMUÇIQI KOHA

MËZATI, KAU------------------------------

SHTETI AMËI DIPLOMATIT

NË FOTO

NOVELISSTJA TURKE,

HALIDE ADËVAR

ZPASAKTËSI

------------------------------IMPULSI

DIPLOMATIAFRIKANNË FOTO

GJERMANIA------------------------------

BANOR I NJË SHTETI AFRIKAN

KOCKËLOJE FATI

FSHAT NË THERANDË

------------------------------KËNGËTARE

BELGE

AKTORI KANADEZ,LEGARE

EKIPI------------------------------

KËNGË KISHTARE

ISH FUTBOLLISTI BELG,

SIMONS

SHPULLA E KËMBËS

(BISED.)------------------------------

KAPITULLI

VEPRIMTARIA KRIJUESE ARTISTIKE

AJNSHTAJNIUMI

KËNGËTARE ITALIANE(MBIEMRI

DHE EMRI)------------------------------

PËR (LAT)

RADIOTELEVIZIONII PRISHTINËS

SOFTUER PËR KOMPRIMIM

------------------------------MAGJISTËR

DOKTOR------------------------------

DY(ANG.)

USHQIM I BUTË, QË BËHET

ME PEMË TË ZIERA(SH.)

ENERGJIAPARA FLORIRI, MONEDHË E

VJETËR PREJ ARI(VJET.)

ERË E KEQE, GRAHMË

ZGJIDHJET: KOVA, ORËT, MIRA, BOTI, FENER, T, TI, DEMI, ZEBA, GABIME, KOFI ANAN, D, ZAR, NISHORI, OVILA, KLUB, TIMI, PUTA, ES, OKSA ANA, RTP, RAR, DR, MARMELATAT, E, ORUM, USI.

Shumë i lehtë: 917523648, 635841729, 482967531, 853476912, 249185367, 761239854, 396712485, 528394176, 174658293. Mesatar: 453291768, 289675134, 167348592,

932567481, 876914253, 514823976, 345189627, 728456319, 691732845.

1 7 6 4

6 9

4 2 9 7 5 1

3 4 6 9

8

1 2 9 8

3 6 7 2 4 5

5 6

7 4 2 9

4 9 8

2 7 1 3

7 8 2

2 5 7

8 7 5 3

8 3 9

4 1 6

2 5

6 1 3 4 5

8 prill 193818 gusht 2018

në k

ëtë d

atë

MensurA

M

ENË E MADHE

Mamuti

TTAOGANIZAAT,

ËNDËRKOMBËTTA

AR I PËRGJ.ARE,

SEKRETTAI SË CILËS ISHTE

TIDIPLOMAATONË FOT

PËR UJË

TETSAHAAT

NJË NGAKONFIRMIM

YLLI MËYJËSITË

MË MËDHAI NDRITSHËM

I YJËSISËSË SHQIPONJËS

F

ARJAKËNGËTTAKONÇI

ANJOHURI,I PPADIKUSHI (BISED.)

------------------------------LLAMBË NDRIÇIMI

AJGURIME VVA

DHIA REAKSIONE KIMIKEKLUB

Z

ME QIMETË ZEZË

TË SË CILËSGJAATENERGJIALIROHET

E NXEHTËSISËTUGJEZPORRT

ARI OHATI

ASAKTËSI

KËNGËTTAMUÇIQI K

MËZAAT-----------------

SHTETII DIPLOM

NË FO

PPA------------------------------

IMPULSI

TURA PËRE

, KAU

TEMPERAAT------------------------------

RAMADANKRASNIQI

--------MARK

OFOT

--------------AMË

TITMAATOOT

OR

NOVELISSTJA

EMËR VET----------------------KË JAPONEZE

TESHARAATO APPA

,Ë ARHALIDE ADËVVA

TURKE,

A

ORI KANADEZ,

TIDIPLOMAATAFRIKAN

ONË FOT

KOCKËTIAATLOJE FFA

AKTLEGARE

T

SHPU

FSHAATNË THERANDË

------------------------------AREKËNGËTTA

BELGE

EKIPI

ULLA

------------------------------KËNGË

AREKISHTTA

GJERMANIA------------------------------

BANOR I NJËSHTETI AFRIKAN

ISH FUTBOLLISTIBELG,

SIMONS

AJNIUMIAJNSHTTA

RADIOTELEVIZIONII PRISHTINËS

USHQIM I BUTË

SHPU

)

ARE

SOFTUER PËR

E KËM(BISE

-----------------KAPITU

KËNGËTTAALIANEITTA

(MBIEMRIDHE EMRI)

------------------------------T)(PËR (LAAT

KOMPRIMIM------------------------------

MAGJISTËR

ULLA

--------

BËSED.)--------------ULLI

ARIA

OR

VEPRIMTTAKRIJUESE

TISTIKEARRT

DOKT----------------------

DY(ANG.)

M

Ë Ë

Ë

QË BËHETUSHQIM I BUTË,

TË ZIERAME PEMË (SH.)

ENERGJIAARAAPPAMONEDHË E

FLORIRI

PREJ AVJETËR.)(VJET

, ZAR, , D AN OFIAN E, K

UM, USI. , E, OR TT, ATTA MELAAT

,

ARI

ABIME A, G TI, DEMI, ZEB

, RAR, DR, MARM TPP, A, R AN

ËGRAHMËERË E KEQE,

, TI, FENER, TT, , MIRA, BO TT,

AA S A, ES, OK B, TIMI, PUTTA

: GJIDHJET ZA, ORËT VVA OK

UB ILA, KL V ORI, O NISH

1 7

6

4 2 9

3 4

6 4

9

7 5 1

6 9

4 9

2 7

7

2 5

9 8

7 1 3

8 2

7

3 4

8

1 2

3 6 7

5

6 9

9 8

2 4 5

6

2 5

8 7

8

4 1

2 5

7

5 3

3 9

6

5

9185367, 761239854,34, 167348592,

2845.

7 4

249 31, 853476912, 9675r: 453291768, 2896751

627, 728456319, 69173

2 9

23648, 635841729, 482976, 174658293.Mesatar53, 514823976, 345189

6 1 3

ë: Shumë i leht91752396712485, 5283941

932567481, 8769142

3 4 5

DASHI 21. mars - 20. prillNëse jeni ne një lidhje duhet patjetër te gjeni pak kohe te

lire për ta kaluar me partnerin tuaj sot. Po e late atë shume pas doremundet edhe ta humbisni. Beqaret me mire te mos nxitohen nemënyrë qe te mos lëndohen. Le t'i marrin gjerat si t'iu vijnë. Buxhe-tin me ne fund do arrini ta menaxhoni si duhet dhe nuk do ju lindeas problemi me i vogël ne këtë sektor.

DEMI 21. prill - 21. majDite e mbushur me vështirësi te njëpasnjëshme ka për te

qene kjo e sotmja për te dashuruarit. Do keni kontradikta përgjithçka dhe nuk do ndiheni aspak te qete. Beqaret me ne fund doe gjejnë princin e tyre te kaltër dhe e gjithë jeta do ju ndryshoje bren-da disa orëve. Merkuri do ju nxite te jeni me te organizuar me dheme largpamës me financat. Gjendja do filloje te stabilizohet.

BINJAKET 22. maj - 21. qershorBashkëpunimin dhe harmoninë qe keni ju me partnerin

do e kenë zili qe te gjithë sot. Do ndiheni te plotësuar dhe nuk dokeni me çfarë te kërkoni tjetër nga yjet. Beqaret do takojnë perso-na interesante gjate një ngjarjeje rastësore apo gjate një takimipune. Buxheti nuk do jete i keq, por dëshira juaj e shfrenuar për teshpenzuar pafund mund te sjelle disa tronditje.

GAFORRJA 22. qershor - 22. korrikKa rrezik qe sot te ketë goxha stuhi ne jetën tuaj ne

çift. Mund te konfliktoheni me partnerin edhe për gjerat me ele-mentare. Beqaret duhet te bëjnë ende durim ne mënyrë qe tegjejnë personin me te përshtatshëm. Po u nxituan do bëjnë gabi-me dhe do vuajnë. Financat nuk do jene aq te shumta sa te bëniçdo lloj shpenzimi qe do ju vije ne mendje.

LUANI 23. korrik - 22. gushtDuhet te bëni patjetër me shume lëshime ne jetën tuaj

ne çift sot sepse ne te kundërt keni për te pasur probleme serioze.Partneri do ketë nevoje jetike edhe qe t'ia shprehni me tepërndjenjat. Beqaret nuk do ndihen gati për te bere ndryshime te sta-tusit dhe do i refuzojnë ftesat. Buxheti do ketë goxha përmirësime.Shfrytëzojeni rastin për te bere investimet e domosdoshme.

VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtatorNdikimi i planetëve tek jeta juaj ne çift do jete i madh sot.

Pas një mëngjesi te acarte dhe delikat, do jeni me te logjikshëm dhedo i sqaroni te gjitha. Pasditja dhe mbrëmja do jene fantastike. Be-qaret duhet te tregohen sa me te matur sepse disa persona dokërkojnë thjesht te kalojnë disa çaste intime me ta. Ne planin finan-ciar do ju duhet me shume se kurrë maturi dhe kujdes.

PESHORJA 24. shtator - 23. tetorDo keni shume mosmarrëveshje me partnerin tuaj sot,

pasi ne çdo moment do e kritikoni për veshjen, sjelljen dhegjithçka. Ndaluni sa pa qene ende vone. Beqaret do kenë një diteromantike dhe te mbushur me takime fantastike. Është e padisku-tuar qe sot do e ndryshojnë statusin. Financat do jene shumehere me te mira se disa kohe me pare. Përfitoni nga kjo mundësi.

AKREPI 24. tetor - 22. nëntorDielli do rilinde sot për juve qe jeni ne një lidhje. Here pas

here do mendoni te merrni edhe vendime shume te rëndësishme.Beqaret do jene te lire te bëjnë çfarë te duan dhe ne fakt mundë-sitë nuk do ju mungojnë për asnjë moment. Ne planin financiar dombizotërojë gjithë kohës ekuilibri. Do i bëni me kujdes llogarite kurte shpenzoni dhe kjo do jete një nga pikat tuaja te forta.

SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetorSot do ndodhin gjera te jashtëzakonshme për juve qe jeni

ne një lidhje. Te dy do ndiheni te zhbllokuar dhe do i shprehnindjenjat pafund. Çdo çast ka për te qene si neper ëndrra. Beqaret dokrijojnë iluzione te kota dhe kjo do i zhgënjejë pafund. Buxhetin doe keni nen kujdes dhe kjo do shmange problemet dhe vështirësitë.Mundohuni qe edhe shpenzimet t'i kryeni me largpamësi.

BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janarDuhet te kujdeseni me tepër për partnerin tuaj gjate kë-

saj dite, pasi po e late pas dore mund te përballeni me vështirësi tenjëpasnjëshme. Beqaret do jene strikte dhe do përzgjedhin shume.Vetëm disa mund te gjejnë persona te përafërt me ata qe kaneëndërruar. Buxheti nuk do jete aspak i keq, megjithatë mundohu-ni te shpenzoni me kursin qe te siguroni edhe te ardhmen.

UJORI 21. janar - 19. shkurtBashkëpunimi do mbizotërojë gjate gjithë kohës sot për

ju te dashuruarit. Nuk do keni për çfarë te qaheni sepse partneri domendoje t'iu surprizoje ne çdo moment. Beqaret do kenë veçsemundësi për aventura kalimtare, asgjë me shume sesa aq. Do jetene dorën e tyre nëse do përfitojnë apo jo. Buxheti do jete i mire neçdo moment dhe mund te bëni edhe ndonjë shpenzim me tepër.

PESHQIT 20. shkurt - 20. marsSot do i shihni gjerat me një sy tjetër ju te dashuruarit

dhe marrëdhënia me partnerin do filloje te përmirësohet. Komu-nikimi do jete ai qe do e mbaje ndezur zjarrin e dashurisë. Beqaretpas kaq shume kërkimesh do e gjejnë personin me te cilin do jenegati te krijojnë familje. Ne planin financiar do merrni masa strik-te dhe gjendja do ju stabilizohet shpejt.

24 MOZAIKKoha, e hënë, 8 prill 2019

1500 – Beteja e Novarës: MbretiLuigji XII mund Dukën LudovicoSforza.

1513 – Hulumtuesi Juan Ponce deLeon shpall Floridën pjesë tëSpanjës

1716 – Duka Karel Leopold i Mak-lenburgut – Shverin nënshkruankontratë me Rusinë dhe martohetme mbesën e Carit Pjetri i Madh.

1783 – Katerina e II e Rusisë për-vetëson Krimin.

1866 – Italia dhe Prusia bëhenaleat kundër Austro-Hungarisë.

1913 – Për herë të parë hapet Par-lamenti kinez në Pekin.

1914 – SHBA dhe Kolumbia nën-shkruajnë traktat në lidhje meZonën e Kanalit të Panamasë.

1939 – Largohet Mbreti Zogu Inga Shqipëria.

1946 – Mbahet takimi i fundit iLidhjes së Kombeve.

Gatimi

Burri pyet gruan: Çfarë ka përdrekë, jam i urritur.Gruaja: S’ka asgjë.Burri: Edhe mbrëmë asgjë edhesot sërish asgjë…Gruaja:E, unë kur gatuaj , gatuajqë të ketë për dy ditë..

Gjëja e vetme që kemi mësuarnga historia është se nuk kemi

mësuar kurrë nga ajo. (Hegeli)

Kulla e famshme eAjfelit në Parisgjatë verës rritetpër 10-20 centi-metra për shkaktë strukturës me-talike që e ka.

E keni provuarndonjëherë që t’i

mbani sytë ha-pur kur teshtini.Sipas një studi-

mi që është bërëkjo gjë është e pa-

mundur.

Rekordin qyteti memë shumë ura emban Hambur-gu në Gjermani.Ai ka plot 2302ura.

KA

LE

ND

AR

I H

IST

OR

IK 8

PR

ILL

TH

ËN

IA E

DIT

ËS

BA

RSO

LE

TA

A E

DIN

I S

E...

Një kafshë shtëpiake është duke ukthyer përsëri në shëndet të plotë pasi ugjet i braktisur, i keq ushqyer dhe duke je-tuar në kushte "të mjerueshme", gjë që e kasëmurur atë, thanë autoritetet. Autoritetetthanë se kafsha u zbulua në një shtëpimuajin e kaluar në Wilmington, një qytetport në Karolinën e Veriut. Bëhet fjalë përnjë peshk të llojit Manar. Ish-pronari, i tijështë identifikuar nga policia si MichaelRay Hinson, dhe u arrestua me në tre aku-za të keqtrajtimit të kafshëve. Hinson, icili u lirua me një detyrim prej 4,000 dol-larë amerikanë për të paguar, do të para-qitet në gjykatë të enjten, sipas Zyrës sëSherif Qarkut të Hanoverit. Autoritetetthonë se mendohet të jetë hera e parë qënjë person dënohet për keqtrajtimin e njëkafshe të tillë si peshku në këtë rast. Lt.Jerry Brewer, një zëdhënës i Zyrës së She-rifave të Qarkut të Hanoverit, tha se Hin-son u largua më 22 mars nga shtëpia e tijnë Wilmington. Tre ditë më vonë, autori-tetet shkuan të kontrollonin në shtëpi dhe

zbuluan një rezervuar peshku në gjendje"të mjerueshme", tha Brewer. Ai tha se pe-shku që jetonte brenda tij nuk ishte nëshëndet të mirë; më vonë u përcaktua sepeshku po vuante nga sëmundja e vrimës

në kokë, e cila zakonisht shkaktohet nganjë parazit. Autoritetet e çuan peshkun nëDhomën e Peshkut, një Akuariumi në Wil-mington, ku punonjësit janë kujdesur përtë.

4,000 dollarë gjobë sepse braktisi një peshk

Hamburgeri mëi shtrenjtë nëbotë përmbanpluhur ariPatrick Shimada është kuzhinieri i njërestoranti në Tokio të Japonisë, qëpërdorë përbërësit më të rrallë, për tapërgatitur një hamburger. Në këtëmënyrë, ai ka arritur ta krijonte ham-burgerin më të shtrenjtë në botë, qëkushton jo më pak se 700 funte. Ush-qimi që peshon mbi një kilogramë, kacopëza mishin të prera hollë, një sostë veçantë të punuar nga mëlçitë e ro-sës, kërpudha të rralla, lakra, djathë tëbutë, domate dhe qepë. Më e veçantae këtij ushqimi, është se përmbanedhe pluhur ari, që ia jep një shije tëpërkryer. Ky hamburger është krijuar,për të festuar kurorëzimin e PrioncitNaruhito, si Mbreti i ri i Japonisë. Ush-qimi i rrallë do të jetë në menynë e re-storantit duke filluar nga muaji qer-shor, ndërsa për ta ngrënë, dukeporositur tri ditë më parë.

Një burrë nga Ohio ka humbur 15kilogramë gjatë një muaji duke pirëvetëm birrë gjatë festimeve Lent. DelHall njoftoi në shkurt se do të agjë-ronte nga festa “Ash” deri për Pashkë,i frymëzuar nga murgjit që vëzhguansezonin e shenjtë duke pirë vetëmbirrë në vitet 1600. Ai peshonte 132.6kilogramë në 6 mars, ndërsa tani kaarritur 117 kilogramë. “Unë nuk jampeshuar që prej Festës së Falenderi-meve, kështu që të shoh se kam rënë15 kg është shumë gjë e mirë për mua.

Këtë periudhë jam peshuar më shumëse 6 vitet e fundit”, tha Del. Përveçbirrës, Del konsumon edhe ujë, pormendja i mbetet tek ushqimi gjithëkohës. Megjithatë, ai e ka pranuar këtësfidë që të rikthejë peshën e mëparsh-me, kur merrte pjesë në maratona vra-pimi. Çfarë janë festimet Lent? Lentështë një festë 40 ditore në kalendarine krishterë liturgjik që fillon me “Ash”të mërkurën dhe përfundon rreth gja-shtë javë më vonë, para Ditës së Pa-shkëve.

Humbi 15 kilogramë në një muaj duke pirë vetëm birrë

Deri më sot jemi mësuar të shohimbanane të verdha, kur ato janë të pjeku-ra, dhe jeshile kur janë ende të papjeku-ra. Por ekziston një lloj tjetër banane, enjohur si banania blu. Ky produkt ka dalënë treg dhe ka disa karakteristika që ebëjnë të jetë e veçantë dhe e kërkuar. Kjobanane ka shije të akullores me vaniljedhe kështu njihet edhe në Hawaii, Fijidhe Amerikën Qendrore. Banania BlueJava përmban një sasi mjaftë të lartë të fi-brave, si dhe disa antioksidantë që for-cojnë sistemin imunitar. Ato kanë gjitha-

shtu vitaminë B6 dhe C, magnez, bakër,mangan dhe proteina. Temperatura nëtë cilën rriten është -7 gradë.

Banana Blu, me shije të akullores

Nëse e keni hapur aplikacionin Insta-gram në Windows 10 Mobile, sot, mundtë keni vërejtur se ka një mesazh që thotëse aplikacioni do të ndërpritet më 30prill. Siç mund ta shihni nga imazhi i më-sipërm, njoftimi sugjeron që ju të hynime një shfletues uebi në platformë. Kyndryshim nuk ndikon në versionin e PC,

transmeton Telegrafi. Përkundër faktitse të dy aplikacionet janë nën të njëjtinlistë në Windows Store, Windows 10 PCnuk merr këtë mesazh. Përdoruesit nëReddit, të cilët fillimisht panë ndryshi-min, kanë vënë në dukje aplikacione siWinsta dhe 6Tag për të zëvendësuar atëtë Instagram.

Instagram për Windows 10 do tëndërpritet më 30 prill