UNIVERSITI SAINS MALAYSIA

PANDUAN KULIAH (KAMPUS INDUK)

SHE101/2 HUBUNGAN ETNIKSemester I

Sidang Akademik 2010 - 2011

MAKLUMAT KURSUS

Kuliah : Selasa

Masa : 8.00 – 10.00am

Tempat : DTSP

Penyelaras Kursus : Dr. Mohamad Zaini Abu Bakar (samb. 3346; email : zainiab@usm.my)

Penyelaras Mengikut Pusat Pengajian:

Prof. Zarita Zainuddin (Pusat Pengajian Sains MATEMATIK) x 3940; zarita@cs.usm)Dr. AileenTan Shau Hwai (KAJIHAYAT), (aileen@usm.my)

Cik Lena Lie Pek Hung @ Lee Pek Hung (Pusat Pengajian SENI; (phlie@usm.my) Dr. Khairul Anuar Mohd Shah (P.P. PENGURUSAN; x 2528; khairulms@usm.my Dr. Shardy Abdullah (Pusat Pengajian PPP [HBP]); shardy@usm.my

Dr. Afidah Abdul Rahim (Pusat Pengajian Sains KIMIA; x 3548; afidah@usm.my)Dr. Mohamad Zaini Abu Bakar (P.P. Sains KEMASYARAKATAN; x 3346; zainiab@usm.my)Dr. Siti khaotijah (Pusat Pengajian Sains Komputer) sitijah@cs.usm.my

Penyelaras Kampus Kubang Krian: Dr. Maliki Hanapi (KESIHATAN), maliki@kck.usm.my

Status Kursus: Kursus ini bernilai 2 kredit dan kursus WAJIB untuk semua pelajar USM mulai ambilan Sidang Akademik 2005/06. Kursus ini dikelompokkan sebagai kursus Universiti (kod U) dan gred minimum yang harus dicapai oleh pelajar ialah C; pelajar yang gagal mencapai gred minimum wajib mengulang kursus ini sehingga mencapai gred yang dikehendaki. Oleh yang demikian, anda dinasihati supaya memberi perhatian dan usaha yang sewajarnya.

Pendaftaran (kampus Induk): Untuk Semster I Sidang Akademik 2009/10, hanya pelajar dari Pusat-Pusat Pengajian berikut sahaja yang dibenarkan mendafatar kursus ini; sekiranya pelajar dari Pusat Pengajian lain mendaftar kursus ini, pendaftaran ini akan dibatalkan secara otomatis. Di Kampus Induk dan kampus Kesihatan Pusat Pengajian berkaitan ialah:

Pusat Pengajian Sains MATEMATIK Pusat Pengajian Sains KAJIHAYATPusat Pengajian SENI Pusat Pengajian PENGURUSANPusat Pengajian Sains KIMIA Pusat Pengajian Sains KEMASYARAKATANPusat Pengajian PBP (HBP) Pusat Pengajian Sains KESIHATAN

Taklimat Praktikum: Semua pelajar diminta berjumpa penyelaras SHE101 pusat pengajian masing-masing untuk mendengar taklimat berkaitan PRAKTIKUM. Semua pelajar wajib mengikuti taklimat ini.

Pengenalan

Kursus ini bertujuan meningkat dan memperkukuhkan kefahaman pelajar terhadap konsep, asas dan cabaran kepelbagaian budaya masyarakat Malaysia. Kuliah kursus ini akan cuba menjelaskan konsep asas hubungan etnik dan praktis pengurusan hubungan etnik dalam kerangka Masyarakat Malaysia yang pelbagai budaya.

- 1 -

Objektif dan Hasil Pembelajaran :

Objektif Hasil Pembelajaran1. Meningkatkan kefahaman pelajar berkenaan permuafakatan sosial di Malaysia dan asas keharmonian hubungan etnik.

1. pelajar berkeupayaan menganalisis bentuk-bentuk permuafakatan sosial (C4)

2. Mengukuhkan kefahaman pelajar terhadap cabaran kepelbagaian budaya di Malaysia.

2. Pelajar dapat mengenalpasti jenis-jenis cabaran yang wujud daripada kepelbagaian budaya di Malaysia (P4)

3. Mendekatkan pelajar dalam interaksi dengan masyarakat

3. Pelajar berkebolehan menyesuaikan diri dalam masyarakat (TS1)

Masa Pertemuan Pengajaran dan Pembelajaran

Masa Pertemuan Pengajaran dan Pembelajaran ialah dalam dua bentuk:

Kuliah (lihat di bawah) Tutorial/Praktikum/Penyelidikan/Kerja Lapangan (lihat edaran berasingan;

diedarkan semasa taklimat oleh Pusat Pengajian masing-masing)

Penilaian

Penilaian ialah dalam 2 bentuk:

[1] PEPERIKSAAN AKHIR: 40% (1 jam peperiksaan; 40 soalan objektif)[2] TUTORIAL/PRAKTIKUM/PENYELIDIKAN/KERJA LAPANGAN: 60%. Lihat Panduan

berasingan yang disediakan oleh Penyelaras Pusat Pengajian masing-masing

Pelajar yang gagal melengkapkan kedua-dua komponen penilaian ini akan diberi gred X*.

Sinopsis

Kursus ini merupakan pengantar kepada hubungan etnik di Malaysia. Kursus ini dirangka dengan tiga objektif utama: (1) memperkenalkan kepada pelajar terhadap konsep asas dan praktis persemuafakatan sosial di Malaysia, (2) untuk mengukuhkan kefahaman asas terhadap cabaran dan masalah dalam masyarakat berbilang etnik, dan (3) untuk memberikan kefahaman dan kesedaran dalam menangani kompleksiti hubungan etnik di Malaysia. Di akhir kursus ini pelajar diharapkan berupaya untuk mengenalpasti dan mengaplikasikan kemahiran untuk menganalisis isu-isu yang berkaitan dengan hubungan etnik di Malaysia.

Kandungan Kursus (Tajuk Kuliah & Pembelajaran Bersemuka)

Minggu Tajuk

1 Taklimat Ringkas Kursus dan Praktikum

Kuliah : Konsep-Konsep Asas Hubungan Etnik

2 Hubungan Etnik di Malaysia : Perspektif JPNIN

3 Hubungan Etnik dlm Konteks Perlembagaan

4 Hubungan Etnik dalam konteks Antarabangsa

5 Hubungan Etnik Dalam Konteks Pembangunan Ekonomi

6 Hubungan Etnik di Sabah dan Sarawak & Globalisasi

- 2 -

7 Agama dan Masyarakat serta Islam Hadhari

8 Hubungan Etnik Dalam Konteks Masyarakat Sivil

Praktikum dan Penyeliaan (Aktiviti Pembelajaran Tidak Bersemuka) SCL

Minggu AktivitiPertama Taklimat penyelaras/pensyarah PTJKe-2 * Perbincangan dlm kumpulan utk perancangan ProjekKe-3 *Perbincangan dalam kumpulan untuk perancangan ProjekKe-4 *Kajian lapangan dan penulisan laporanKe-5 *Kajian lapangan dan penulisan laporanKe-6 *Penulisan laporan akhirKe-7 Cuti antara semesterKe-8 *Penulisan laporan akhirKe-9 *Mengemaskinikan laporan akhirKe-10 Menyerahkan laporan akhir Ke-11 Pemarkahan oleh penyeliaKe-12 Pemarkahan oleh penyeliaKe-13 Markah diserahkan kepada pusat pengajianKe-14 Memasukkan tajuk dan abstrak tugasan ke dalam sistem pengkalan data

SHE101.* pelajar dinasihatkan untuk berjumpa dengan penyelia masing-masing.

Bahan Rujukan

Rujukan Utama :

1. Samsul Amri Baharuddin (ed), Modul Hubungan Etnik, Jabatan Pengurusan Pengajian Tinggi, Penerbitan UPENA, 2006.

2. Miall, H. (1992), The Peacemakers: Peaceful Settlement of Disputes Since 1945, MacMillan, London.

3. Kamarulzaman Askandar, (2006), Budaya Perdamaian Budaya Kita, Research and Education for Peace, School of Social Sciences, Universiti Sains Malaysia, Pulau Pinang.

4. Oliver Ramsbotham, Tom Woodhouse, Hugh Miall, (2005), Contemporary Conflict Resolution, MacMillan, London.

5. Abdul Aziz Bari, (2000), Perlembagaan Malaysia:Asas-asas dan Masalah, Kuala Lumpur, Dewan Bahasa dan Pustaka.

Rujukan Pilihan (Mengikut Kuliah dan aktiviti Praktikum)

Kuliah 1 & 2

(a) The Malaysia Proclamation. Read by the prime Minister, Tunku Abdul Rahman.(b) Hanapiah Arshad et. Al. (2003) An Overview of Ethnic Relations in Malaysia. Dalam

Jabatan Perpaduan Negara, Membina Bangsa Malaysia (Jilid 1). Selangor: Jabatan Perpaduan Negara, Kementerian Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat.

(c) Khoo Kay Kim (2003) Perpaduan Melaka Abad Ke 15 dan Masa Kini: Satu Perbandingan. Dalam Jabatan Perpaduan Negara, Membina Bangsa Malaysia (Jilid 1). Selangor: Jabatan Perpaduan Negara, Kementerian Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat.

(d) Mohamed Yusoff Ismail (2003) Pendahuluan: Perpaduan Negara dan Pembentukan Bangsa Malaysia. Dalam Jabatan Perpaduan Negara, Membina Bangsa Malaysia (Jilid 1). Selangor: Jabatan Perpaduan Negara, Kementerian Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat.

- 3 -

(e) Mahathir Mohamad (2003) Membina Bangsa Malaysia. Dalam Jabatan Perpaduan Negara, Membina Bangsa Malaysia (Jilid 1). Selangor: Jabatan Perpaduan Negara, Kementerian Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat.

(f) Ting Chew Peh (1983) Konsep Asas Sosiologi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. [Konsep berikut: etnik, ras, masyarakat majmuk, masyarakat massa, prasangka, akomodasi, asimilasi, diskriminasi, etnosentrisme, ideology, integrasi social, kelas social, kelompok social, kerjasama, keseimbangan social, kesepaduan social, komuniti/masyarakat (gemeinschaft/gesellschaft), konflik social, nilai, norma social].

(g) Shamsul Amri Baharuddin (2003). Pendahuluan: Pembentukan Identiti di Malaysia: Konsep, Pengalaman dan Masa Depan. Membina Bangsa Malaysia. Dalam Jabatan Perpaduan Negara, Membina Bangsa Malaysia (Jilid 1). Selangor: Jabatan Perpaduan Negara, Kementerian Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat.

Kuliah 3 & 4

(a) Chandra Muzaffar (2005) The Golden Rule of Life. Dalam Global Ethnic or Global Hagemony: Reflections on Religion, Human Dignity and Civilisational Interaction. London: ASEAN Academic Press.

(b) Malik Bennabi (2002). Religion and Sosial Relations. Dalam On the Origins of Human Society: The Sosial Relations Network. Kuala Lumpur: Islamic Book Trust.

(c) Osman Bakar (1997). Islam and Civilizational Dialogue: The Quest for a Truly Universal Civilization. Kuala Lumpur: University of Malaya Press.

(a) Wan Asna Wan Mohd. Nor (1999) Political and Economic Accomodation in Peninsular Malaysia. Dalam B.N. Ghosh and Muhammad Sukri Salleh (eds.), Political Economy of Development in Malaysia. Kuala Lumpur: Utusan Publications.

(b) Nazaruddin Mohd Ali et. Al. (2003). Malaysian Studies. Selangor: Pearson-Prentice Hall. Chp. 7: Important Provisons in the Malaysian Constitution.

(c) Nazaruddin Mohd Ali et. Al. (2003). Malaysian Studies. Selangor: Pearson-Prentice Hall. Chp. 10: Rukun Negara: The National Ideology.

(d) Mohammad Agus Yusoff (1992). Characteristics of the Communla Groups in Malaysia. Dalam Mohammad Agus Yusoff, Consociational Politics: The Malayasian Experience. Kuala Lumpur: Perikatan Pemuda Enterprise.

Kuliah 5

(a) Ariffin Omar (2004) Origins and Development of the Affirmative Policy in Malaya and Malaysia: A Historical Overview. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies. Vol. XXI, Nos. 1 & 2. July/December.

(b) Richard Mason and Jayum A. Jawan. (2004) The Bumiputera Policy and “Dayakism”: An Interpretation. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies. Vol. XXI, Nos. 1 & 2. July/December.

(c) Madeline Berma (2004) Towards the National Vision Policy: Review of the New Economic Policy and New Development Policy Among the Bumiputera Communities in Sarawak. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies. Vol. XXI, Nos. 1 & 2. July/December.

(d) Bilson Kurus and Wilfred M. Tangau (2004) Towards the National Vision Policy: Review of the New Economic Policy and New Development Policy Among the Bumiputera Communities in Sabah. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies. Vol. XXI, Nos. 1 & 2. July/December.

(e) Lee Kam Hing (2004) The Bumiputera Policy: Chinese Views and Perspectives. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies. Vol. XXI, Nos. 1 & 2. July/December.

(f) K. Anbalakan (2004) The New Economic Policy and Further Marginalization of the Indians. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies. Vol. XXI, Nos. 1 & 2. July/December.

(g) Cheah Boon Kheng (2004) The Bumiputera Policy and Nation Building. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies. Vol. XXI, Nos. 1 & 2. July/December.

- 4 -

(h) Jayum A. Jawan (1994), Iban Politics and Economic Development: Their Patterns and Changes. Bangi, Penerbit UKM.

(i) _________, Poverty, Household Status and Women in the Informal Sector: A Structural Analysis.

Kuliah 6 (a) Francis Loh Kok Wah (2005), “Towards Peacebuilding in Asia’s Plural Society”, dalam

Promoting a Culture of Peace, Kuala Lumpur, Cahayasuria Comm. Centre. (b) Jacques Bertrand (2001); Ethnicity & Political Change, dalam Democracy, Human Rights &

Civil Society in Southeast Asia, Toronto, Joint Centre for Asia Pacific Studies. (c) Zawawi Ibrahim (2004), “Globalization and National Identity: Managing Ethnicity and Cultural

Pluralism in Malaysia”, dalam Xuichiro Sato (ed), Growth and Governance in Asia, Asia Pacific Centre for Security Studies

(d) David S. Gibbons (1979), “Perpaduan Nasional & Kepelbagaian Kebudayaan di Malaysia”, dalam Syed Ahmad Hussein & Y. Mansor Marican (eds), Integrasi Politik: Kumpulan Rencana Pilihan, K.Lumpur, DBP.

(e) Donald L.Horowitz (2005), “Political Goals and First-Past-The-Post”, dalam Mavis Puthucheary & Noraini Othman, Elections and Democracy in Malaysia, Bangi, Penerbitan UKM.

(f) Cheah Boon Kheng (2004), “Ethnicity & Contesting Nationalism in Malaysia”, dalam Cheah Boon Kheng (ed), The Challenge of Ethnicity: Building a Nation in Malaysia, Singapore; Marshall Cavendish.

(g) Johan S. Abdullah (2004), “Malaysian Multicultural Policy and Practices: Between Communalism and Consociationalism”, dalam Cheah Boon Kheng (ed), The Challenge of Ethnicity: Building a Nation in Malaysia, Singapore; Marshall Cavendish.

Kuliah 7 (a) Seligman, Adam B.(1992) , The Idea of Civil Society, Princeton: Princeton University Press. (b) Kaviraj S., and Khilnani S. (eds.) (2001), Civil Society: History and Possibilities (Cambridge:

Cambridge University Press. (c) McGarry J., and O'Leary B (eds.) (1993), The Politics of Ethnic Conflict Regulation London:

Routledge.

(d) Nik Mohd. Rosli (2005), “Masyarakat Islam Hadhari Yang Seharusnya Dijelmakan”, dalam Pembangunan Masyarakat Islam Hadhari, Pusat Pemikiran dan Kefahaman Islam, UiTM, Shah Alam.

(e) Hj. Azam Hamzah (2005), “Keharmonian Agama di Malaysia: Perspektif Islam Hadhari”, dalam Pembangunan Masyarakat Islam Hadhari, Pusat Pemikiran dan Kefahaman Islam, UiTM, Shah Alam.

(f) Dato’ Dr. Ismail Ibrahim (2005), “Islam Hadhari dan Pembangunan Islam di Malaysia’, dalam Pembangunan Masyarakat Islam Hadhari, Pusat Pemikiran dan Kefahaman Islam, UiTM, Shah Alam.

(g) Hj. Musa Ahmad (2005), Toleransi Dalam Perspektif Islam Hadhari”, dalam Pembangunan Masyarakat Islam Hadhari, Pusat Pemikiran dan Kefahaman Islam, UiTM, Shah Alam.

Bacaan Tambahan

1. Syed Mohamad Naquib Al-Attas. 1971. Islam dan Sejarah Kebudayaan Melayu. Bangi: UKM.

2. D.Y.U. Wu, H. MacQueen & Yamamoto Y. (Ed.) 1997. Emerging Pluralism in Asia and the Pacific. Hong Kong: The Chinese University of Hong Kong. Pp. 67-83.

3. Azmi Aziz & Shamsul A.B. 2004. 'The religious, the plural, the secular and the modern: a brief critical survey on Islam in Malaysia'. Inter-Asia Cultural Studies.Volume 5. Number 3. December.

- 5 -

4. Jomo, S. 1998. Pembangunan Ekonomi dan Kelas Sosial di Semenanjung Malaysia. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pusataka.

5. Wan Mohd Nor Wan Daud. 2001. Pembangunan di Malaysia. Kuala Lumpur. ISTAC.

6. Harrison, Paul. 1987. Inside the Third World: With a Revised Overview. New York: Peguin Books. (Lihat Chap.3, The Westernization of the world, Pp. 46-60).

7. Luhman, Niklas. 1995. The World Society as a Social System. Dlm. Donald McQuarie. Readings in Contemporary Sociological Theory: From Modernity to Post-modernity. New Jersey : Prentice-Hall Inc. Pp. 29-35.

8. Liang Liji, 1996. Hubungan Empayar Melaka-Dinasti Ming Abad ke 15. Bangi. Penerbit: UKM.

9. Turner, J.H. 1974. The Structure of Sociological Theory. Illinois: The Dorsey Press. (Lihat "The early system of social action". Pp. 33-43).

10. Gullick, John M. 1988. The Indigenous Political Systems of Western Malaya. Revised Edition. London: Athlone Press.

11. Milner, A.C. 1982. Kerajaan: Malay Political Culture on the Eve of Colonial Rule. Tucson, Arizona: The University of Arizona Press.

12. Wolters, O.W. 1980. History, Culture and Region in Southeast Asian Perspectives. Singapore: Institute of Southeast Asian Studies.

13. Andaya, B. & Andaya, L. 2001. A History of Malaysia. 2nd edition. Honolulu: University of Hawaii Press.

14. Verma, Vidhu. 2002. Malaysia: State and Civil Society in Malaysia. Boulder: Lynne Reinner Publishers.

15. Crouch, Harold. 1996. Government and Society in Malaysia. Ithaca, NY: Cornell University Press. Lihat Chapter 3: "The Government". Pp. 32-35.

16. Mohd. Aris Hj. Othman. 1983. Perkembangan Perlembagaan Malaysia. Petaling Jaya: Fajar Bakti.

17. Puthucheary, Mavis. 1978. The Politics of Administration: the Malaysian Experience. Kuala Lumpur: Oxford University Press. Lihat Chapter 3: "The Fusion of Politics and Administration". Pp. 24-38.

18. Francis Loh Kok Wah & Khoo Boo Teik. 2002. Democracy in Malaysia: Discourses and Practices. Richmond, Survey: Curzon.

19. Gomez, Edmund T. & Jomo K.S. 1997. Malaysia's Political Economy: Politics, Patronage and Profits. Cambridge: Cambridge University Press. Lihat Chapter 2: "The New Economic Policy":, Pp. 24-74.

20. Trorii, Takashi. 1997. "The New Economic Policy and the United Malays National Organization: With Special Reference to the Restructuring of Malaysian Society", The Developing Economies. XXXV (3). Pp. 209-239.

21. Snodgrass, Donald R., Zainal Aznam Yusof & Ishak Shari. 2002. Managing Economic Growth Amid Ethnic Diversity: Malaysia 1970-1990. Cambridge: Harvard University Press.

22. Means, Gordon P. 1991. Malaysian Politics: The Second Generation. Singapore: Oxford University Press.

23. Abdul Razak Baginda. 2003. Malaysia in Transition: Politics and Society. London: ASEAN Academic Press.

- 6 -

24. Andaya, B. & Andaya, L. 2001. A History of Malaysia. 2nd edition. Honolulu: University of Hawaii Press. Lihat "Chapter 7: Negotiating a new nation, 1942-69", Pp. 256-300.

25. Hirschman, Charles. 1986. "The making of Race in Colonial Malaya: Political Economy and Racial Ideology". Sociological Forum. Volume 1. No. 2, Pp. 555-582.

26. Cheah Boon Kheng. 2002. Malaysia: The Making of a Nation. Singapore: Institute of Southeast Asian Studies.

27. S. Ahmad Hussein (et al). 1996. Penyelarasan Dalam Federalisme Malaysia: Kewangan, Tanah dan Hal Ehwal Islam. Penang: Universiti Sains Malaysia.

28. Syed Mohamad Naquib Al-Alttas. 1972. Islam Dalam Sejarah dan Kebudayaan Melayu. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.

29. Gomez, Edmund T. 1999. "Tracing the ethnic divide: race, rights and redistribution in Malaysia". Dalam Moanna Pfaff-Czarnecka, Darni Rajasingham-Senanayake, Ashis Nandy & Gomez, Edmund T. (Eds.) Ethnic Futures : The State and Identity in Asia. New Delhi: Sage. Pp. 167-202.

30. Ibrahim, Zawawi (Ed.). 1998. Cultural Contestations: Mediating Identities in a Changing Malaysian Society. London: Asian Academic Press.

31. Heng Pek Koon. 1997. "The New Economic Policy and the Chinese Community in Peninsular Malaysia", The Developing Economies. XXXV (3). Pp. 262-292.

32. Shamsul Amri Baharuddin, et al., (eds) 2003. Membina Bangsa Malaysia, (Jld. 1, 2 dan 3). Jabatan Perpaduan Negara & Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi.

OoOoo

- 7 -