servis odaklı mimari · soa katmanlı mimari İnsan (servis tüketiciler) İşbirlliği cihaz İş...

2009

Maltepe ÜniversitesiFen Bilimleri Enstitüsü

Bilgilisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

Servis Odaklı Mimari

Ali Beklen

2 | 13.04.09


Ajanda

Servis Odaklı Mimari Nedir ?- Neden SOA ?- Entegrasyon ihtiyacı- Mevcut Durum Analizi

SOA’ ya Detaylı Bakış- Çeşitli Perspektiflerden SOA- Servis Nedir ?- Web Servis Nedir ?

XML ve Web Servis XML ve XML Şemaları

- Servis Odaklı Mimari Karakteristikleri- Kurumsal Servis Yolu- Katmanlı Mimari

3 | 13.04.09


Servis Odaklı Mimari (SOA) Nedir ?

Servis Odaklı Mimari söylentileri :

- Web servis kullanan uygulama servis odaklıdır ?

- Web servislerin kullanımını arttırmaya yönelik pazarlama terimidir ?

- Dağıtık yapıdaki uygulamaların web servis kullanması ile kazandığı yeni isimdir ?

- Dağıtık uygulamaları basitleştirir.

- Eğer web servisleri anlarsanız SOA ‘ yı hayata geçirirken zorluk yaşamazsınız ?

- SOA ile birlikte her uygulama birleşir.

4 | 13.04.09


Servis Odaklı Mimari (SOA) Nedir ? (...)

Bir Servis ?- Tekrarlanabilir bir görevdir :

Hesap Açma Hesap kontrol etme

Servis Odaklı Mimari ?- Kurum içindeki iş ihtiyaçlarını, servisleri birbirine

bağlayarak entegre etmeyi sağlayan bir mimari yaklaşımdır.

5 | 13.04.09


Neden SOA ?

Firmaların 97%’ si SOA’ yı proje maliyetlerini düşürmek üzere planladılar.

100% iş esnekliği gözlemlendi. 51% gelir artışı gözlemlendi.

Maliyetler

Kazançlar ve Esneklik

SOA Projelerinin 5 temel sonucu :- Artan kullanıcı memnuniyeti- Operasyonel verimlilik- Rakiplere karşı avantaj sağlama- Bilgi işlem maliyetlerindeki azalma- İş yaşam döngüsünün kısalması

6 | 13.04.09


Entegrasyon İhtiyacı

Entegrasyondan ne anlıyoruz ?- Kurumsal uygulamaların entegrasyonu- Birleşilen firmaların sistemleri ile entegrasyon- Çözüm ortakları ile entegrasyon- Standartlar- Birlikte Çalışabilirlilik

İnsan Süreçler Bilgi

Mevcut Uygulamalarve VerilerÇözüm

OrtaklarıYeni

Uygulamalar

Servisler

7 | 13.04.09


Mevcut Problemler

Süreç İyileştirme

Satınalma sürecimi nasıl iyileştiririm ?

8 | 13.04.09


Mevcut Problemler

Bilgi İşlem Gerçeği

E01-EDI

Data Warehouse(Inter faces to and fr om theData War ehouse are not

displayed on this diagr am)

G02 - Gener alLedger

A05 - AP

S01 - SalesCor rections

I01 POReceiving

I03 Retur n toVendor

I06 WarehouseManagement

Maininframe

PC/NT apps Unix apps

3rd Party Interface

S06 - Credit App

P15 EES EmployeeChange Notice

OT HER APPS - PCAP - Co lle c t ion s / Cre di t

T M - Cred it Ca rd DB

ACCTS REC APPS - PC9 9 0 CORBa d De bt

Be n e fi c a l F e e sBe n e fic ia l Re c o n c i l

J EAXFJ EBFAJ EBKAJ EDVAJ ESOAJ EVSAJ EVSF

NSFT e le Cre di t F e e s

INVENT ORY CONT ROL APPS - PCCo d e Ala rm

De b it Re c e iv in gsDe v o Sa le s

Dis p la y In v e n to ryIn Ho m e

J u n k o utsM e rc h a nd is e W i thd ra wl

Prom o Cre di tsRTV Ac c ru a l

Sh rinkAP Re s e a rc h - In v Cn trlAP Re s e a rc h -Ad d l Rp ts

Bo ok to Pe rp e tua l In v e n toryCl os e Out Re po rti ng

Com p u te r In te llig e n c e Da taCou n t Co rre c tio n s

Cros s Re f fo r VCB Dnld sDa m a g e W ri te OffDe b it Re c e iv in gs

DF I Ve n do r Da ta b a s eDis p la y In v e n to ry Re c o n c ilDi s p la y In v e ntory Re p orting

INVENT ORY CONT ROL APPS - PCDPI/ CPI

IC Ba tc hin gIn v e ntory Ad j/ Co un t Corre c tIn v e nto ry Co n tro l Re p o rts

In v e n tory L e v e lsIn v e ntory Ro ll

M e rc h a nd is e W ithd ra wlOpe n Re c e i v in g sPI Co u nt Re s ul ts

PI T im e Re s u lts from InvPric e Pro te c tio n

Sa le s Fla s h Re p ortingShrink Re po rti ng

SKU Gros s M a rginSKU Sh rin k Le v e l De ta il

USMVCB Do wn lo a d s

Journal Entry Tool Kit

Scorecard - HR

L02-Resour ceScheduling(Campbell)

P09 - P17Cybor g

M02 - Millennium

M03 - Millennuim 3.0

Banks - ACH and Pos toPay

Cobr a

B01 - StockStatus

S03-Polling

P14 On-line NewHir e Entr y

CTS

Plan Administrator s(401K, PCS , Life,Unicare, Solomon

Smith Barney)

D01 Post LoadBilling

I04 HomeDeliver ies

I02 -Transfers

Ar thur Planning

I07 PurchaseOrder

I12 EntertainmentSoftware

I05Inventory Info

E13E3 Interface

S04 - Sales Posting

V01-Pr ice ManagementSystem

I10 Cycle PhysicalInventory

I55 SKUInfor mation

K02Customer Repair

Tr acking I35 Early WarningSystem

B02 MerchandiseAnalysis

I13- AutoReplenishment

U18 - CTO

Intercept

I09 Cycle Counts

E02-EmployeePurchase

Texlon 3.5

ACH

Stock Options

I17 Customer PerceivedIn-Stock

U16-Texlon

SiteSeer

C02 - CapitalPr ojects

F06 - FixedAssets

US Bank ReconFile

Star Repair

EDICoor dinator

M e s a Da ta

NEW Sou n d s c a nNPD Grou p

AIG W a rra nty Gua rd

Resumix

Optika

Stor e BudgetReporting

P16 - Tally Sheet

Cash Receipts/Credit

S05 - HouseCharges

Ad Expense

L01-PromoAnalysis

V02-PriceMarketingSupport

BMP - Busperfor mance Mngt

Stor eScorecard

I11 Pr iceTesting

Valley Media

P09Bonus/HR

I15 Hand ScanApps

Roadshow

POS

S08 - VertexSalesTax

A04 - CustRefund Chks

Equifax

ICMS Credit

CellularRollover

S09 - DigitalSatelliteSystem

NPD,SoundScan

Ster ling VANMailbox (Value)

I18SKU Rep

X92-X96Host to AS 400

Communication

S02 -Layaways

Washington,RGIS,

Ntl Bus Systems

V04-SignSystem

I14 Count Corr ectionsNARM

P01-EmployeeMaster file

I06 - CustomerOrder

FrickCo

UAR - Univer sal AccountReconcilliation

DepositoryBanks

S07 - CellPhones

S11 - ISPTracking

AAS

Fringe PO

Cash Over/Short

L60 MDFCoop SKU Selection

Tool

SKUPer formance

SupplierCompliance

1

I35 - CEIASIS

Misc Accounting/Finance Apps - PC/NTCOBA (Corp office Budget Assistant)

PCBS (Pr ofit Center Budget System) Mer chandising Budget

AIMSMer ch Mngr Appr oval

Batch For castingAd Measur ement

AIMS Admin

AIMSReportingAd

Launcher

V03- MktReactions

SpecSource

CTO2.Bestbuy.com

RebateTr ansfer

SignSystem

CopyWr iter 'sWor kspace

ELTPower Suite

StoreMonitor

AIS Calendar

Stores & Mr kts

Due Dates

Smar t Plus

InsertionsOrder s

BudgetAnalysis Tool

Pr int CostingInvoice App

AIS Reports

Br oadcastFilter

Smart PlusLauncher

Gener alMaintenance

Printer PO

PrinterMaintenance

VendorMaintenance

Vendor Setup

Connect 3

Connect 3Repor ts

Connect 3PDF Tr ansfe

Spec Sour ceSKU Tracking

S20-SalesPolling

Prodigy

PSP

In-HomeRepair

Warr antyBilling

System

Process Servers(Imaging)

Pre p a re d by M ic h e lle M i lls

9 | 13.04.09


Bilgi İşlem Gerçeği

Uygulama ve iş bileşenleri iç içe geçmiş durumda.

Entegrasyon talebi geldiğinde iki uygulamayı değiştirmek çok kolay değil.

Uygulamalar kompleksleştikçe, iletişim arayüzleri de kompleklesleşir ve uygulamardan daha kompleks duruma gelebilirler.

Bu tip durumlarda tekrar kullanılabilirlilik mümkün olmayabilir.

10 | 13.04.09


Mevcut Durum Nedir ?

Mimariler yetersiz

İs süreçleri standartları belli değil

BT kararları belirli bir yol haritasına göre verilmemis

Departmanlar gereksinimlerini “nokta çözümler” ile gidermis

“Nokta çözümler” ortak servis kullanımına engel olmus

11 | 13.04.09


Çözüm : Esnek İş Modelleri Esnek Bilgi İşlem

Esnek Bilgi İşlem Altyapısı

Dönüşüm, birleşmeler, alımlar vs..

Esnek İş Modelleri Birleştirilebilir Süreçler

Birleştirilebilir Servisler

Uygulama Geliştirme Alt yapı Yönetim


12 | 13.04.09


SOA Dünyası ve Eski Dünya

13 | 13.04.09


SOA’ ya Detaylı Bakış

… bir servis (S) ?

Tekrarlanabilir

iş görevi

… Servis odaklılık (SO) ?

Birbirine bağlı servisler

… servis odaklı mimari (SOA) ?

Servis odaklılığı destekleyen mimari yaklaşım

… bütünleşik uygulamalar

Birbirileri ile ilişkili ve entegre servislerin iş süreçleri ile

buluşması.

14 | 13.04.09


SOA’ ya Detaylı Bakış

Uygulama geliştirme ve entegrasyon için mimari bir yaklaşım ve tasarım prensibidir :- Mevcut açık standartları kullanarak yazılım değerlerini servis

olarak sunar.

- Uygulamaları birleştirmeye yoğunlaşır, implementasyon detayları ikinci plandadır.

- Nesneye dayalılık, prosedürel ve veri daklı yaklaşımların çözüm olarak implementasyonundan evrimsel bir gelişmedir. SOA servisleri bu teknonolojilerin bir ya da birkaçının kullanımından

oluşur.

- Bilgi kaynakları ve uygulamaların entegrasyonu standartlara bağlı iletişim protokolü kullanır.

- Modülerlik, kapsülleme, gevek eşleşme (loose coupling), ilişkilileri ayırmak, tekrar kullanılabilirlik, bütünleşik ve tekil implementasyon gibi bir dizi mimari prensipten oluşur.

15 | 13.04.09


Çeşitli Perspektiflerden SOA

Servis sağlayıcıya, servis istemcisine ve servis tanımına ihtiyaç duyulan bir mimari

yaklaşımdır.

Kurumların iş modellerini müşterilerine ulaştırmak için kullandıkları hizmet

birimlerinin bir araya gelmiş bütünüdür.

Web servis gibi standardı olan teknolojileri, araçları, standartları ve methodları

kullanan programlama modeli.

İş

Mimari

Implementasyon

16 | 13.04.09


Servis Nedir ?

Sevisler uygulamalar arası erişilebilir fonksiyon ve operasyonlardır:- İyi tanımlanmış arayüzler- İyi tanımlanmış Servis kalitesi kabiliyetleri ve ihtiyaçları - İyi tanımlanmış uç noktalar

Servisler kurumlar arası ya da kurum için entegrasyonu sağlarlar. Servisler uygulamadan bağımsız erişilebilirler Servisler servis sağlayıcı tarafından sunulurlar:- Arayüz, kurallar ve uç noktalar

Servisler servis tüketiciler tarafından kullanırlar:- Güvenli, gizli, işlem bazında kapsamlandırılmış (trx scoped)

Servisler arabulucular aracılığı ile birleştirilirler:- Servis keşfetme, seçme, izleme, denetleme vb..

17 | 13.04.09


Web Servis Nedir ?

Web servisleri entegrasyonu sağlamak üzere XML’ den türetilmiş standartlar bütünü olarak düşünebiliriz.

“Web Servis bir URI tarafından belirtilmiş, tanımı XML ile yapılmış bir yazılımdır. Bu sistemler daha sonrasında birbirleriyle XML kullanarak mesajlaşabilirler.”

(W3C Web Services Architecture Group , Şubat 2004)

Tanım herhangi bir standarta bağlı değildir. SOAP gibi... Tanım herhangi bir protokole bağlı değildir. HTTP gibi...

18 | 13.04.09


XML ve Web Servisleri

W3C Web servis mimari grubunun tanımına göre XML web servislerin temel bir parçasıdır .- “… XML ile tanımlanır ve keşfedilirler.”- “… XML mesajları ile iletişim kurarlar.”

XML karakteristiği entegrasyon ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmıştır.- İletişim- Firma, dil ve platform bağımsızdır.

19 | 13.04.09


XML ve XML Şeması

XML:- Uygulama geliştiricilere veriyi, firma,dil ve platform bağımsız tanımlama olanağı sağlar. - Kendini tanımını içerisinde barındırır.- Salt metin ve taglardan oluşur.- Implementasyonu kolaylaştırma hedefi vardır.

XML Şeması:- XML dokümanının nasıl olacağını tarifler.- Kişisel tipler tanımlaya olanak sağlar.- Basit ve karmaşık tipler sağlar.

<adres>123 Sokak</adres>

<element name = “adres” type=“string” />

XML dokümanının

bir parçası

XML şemasının bir

parçası

20 | 13.04.09


Servis Odaklı Mimari Karakteristikleri

Servis odaklı mimari gevşek bağlılık ve kapsüllemeyi dikkate alarak fonksiyonları servis olarak tanımlamayı hedefler.

Her servisin tasarımında ve üretim ortamında bir tane olmasını sağlar. - Her bir servis, servisi kullananlar tarafından bir yerden çağrılırlar.

Her bir fonksiyon servis olabilir ancak ihtiyaç olmayadabilir.Bir fonksiyonun servis olabilmesi tekrar kullanılabilme olasılığına bağlıdır. - İş süreçleri servisleri

Yeni bir stok kaydı yarat, kural yenile- İş işlemi servisleri

Sipariş kontrol et, yeni bir hesap yarat- İş fonksiyonu servisleri

TL’ yi Euro’ ya çevir, hisse fiyatını getir- Teknik fonksiyon servisleri

Denetleme aktivitesi, kullanıcı şifresi kontrolü, yetki kontrolü

21 | 13.04.09


Gevşek bağlılık ve kurumsal servis yolu

Kurumsal Servis Yolu servisleri belirli operasyonlardan geçirerek birbirleri ile konuşturma yaklaşımıdır :

- Servisleri birbirleriyle doğrudan bağlamaya alternatiftir.- Servislerin güvenliği, izlenebilirliliğini sağlar.- Uygulama katmanından bağımsız olduğu için değişikler uygulamayı etkilemeden devreye

alınabilir.

Son kullanıcıetkileşimi

Kurumlar arası geçiş ağı

Servis kareografisi Uygulama adaptörü

Yeni servis

Servis etkileşimi

22 | 13.04.09


Kurumsal Servis Yolu (ESB)

Portal ServisSOAP

Servis ihtiyacı(örnek: J2EE, .NET)

Kurumsallar arası iletişim

Yeni servis

Mevcut uygulamalar

Veri

Servis akışı

23 | 13.04.09


Noktadan Noktaya ve Kurumsal Servis Yolu Yaklaşımı

Noktadan Noktaya Yaklaşımı :

●Her bir bileşen diğer bileşene erişirken özel bir program arayüzü (API) kullanır.

● Komplekslik ve iki bileşen arasında taşınan verinin boyutu eksponansiyel olarak artış gösterir.

●Bir bileşeni fiziksel olarak taşımak etkileşimde olduğu her noktanın değiştirilmesini gerektirir.

Kurumsal Servis Yolu Yaklaşımı

● Her bir bağlantı servis yoluna bir adaptör yardımıyla bağlanır ve bu adaptör veri üzerinde her türlü dönüşümü gerçekleştirir.

● Komplekslik ve taşınan veri ihtiyacı bileşen ihtiyacı ile doğru orantılı artar.

● Bileşenler uygulamalara etki etmeden taşınabilirler.

24 | 13.04.09


Kurumsal Servis Yolu Tasarımı

Kullanıcı görevi

Mevcut Uygulama Harici Uygulama

BirleştirServis Kalitesi

Kurumsal servis yolu tasarımı servislerin birbirine

bağlanmasını esnek ve hızlı olmasını sağlar.

Etkileşim

Süreç koordinasyonu İş kuralları

Yeni iş kuralı

Yeni iş kuralı

25 | 13.04.09


SOA Katmanlı Mimari

İnsan(servis tüketiciler)

İşbirlliği Cihaz

İş Süreçleri

ServislerUygulama ve Bilgi

Kurumsal Servis yolu

SOA için alt yapı ve yönetim

SOA kuralları ve yaşam döngüsü yönetimi

Web

Operasyonel sistemler

Uygulama Uygulama

Veriİçerik Kayıt Defteri

Harici

26 | 13.04.09


SOA kaynakları

Wikipedia- http://en.wikipedia.org/wiki/Service-oriented_architecture

Oasis- http://www.oasis-open.org/committees/tc_home.php?wg_abbrev=soa-rm

IBM- http://www-01.ibm.com/software/solutions/soa/- http://www.ibm.com/developerworks/webservices/

http://en.wikipedia.org/wiki/Service-oriented_architecture

http://www.oasis-open.org/committees/tc_home.php?wg_abbrev=soa-rm

http://www-01.ibm.com/software/solutions/soa/

27 | 13.04.09


www.ibm.com/university

28 | 13.04.09


www.ibm.com/developerWorks

29 | 13.04.09


Sorular ?

30 | 13.04.09


[email protected]

http://www.alibeklen.com

servis odaklı mimari · soa katmanlı mimari İnsan (servis tüketiciler) İşbirlliği cihaz İş...

Documents