servetifünun edebiyatı

35
SERVETİFÜNUN EDEBİYATI  (Servet-i Fünun, Osmanlı Bankası ve Reji İdaresi binaları) 

Upload: fatma-ceylan-dilekcan

Post on 04-Apr-2018

226 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 1/35

SERVETİFÜNUN EDEBİYATI 

(Servet-i Fünun, Osmanlı Bankası ve Reji İdaresi binaları) 

Page 2: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 2/35

Page 3: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 3/35

Servetifünun Edebiyatının Oluşumu 

1.Servet-i Fünun ne anlama geliyor?

Fenlerin zenginlikleri

Page 4: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 4/35

2.Servet-i Fünun dergisini ne zaman ve kim çıkarmıştır? 

1891’de Ahmet İhsan tarafından çıkarılmaya başlanmışve 1896’da derginin başına Tevfik Fikret getirilmiştir. 

Page 5: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 5/35

3.Servet-i Fünun dergisinin önemi nedir?

Servet-i Fünun dergisi, bu dergi etrafında toplananyenilik yanlısı edebiyatçıların, savundukları edebigörüşleri açıklamada, eserlerini yayımlamada bir araç olmuştur. Hatta bu bu dönem edebiyatçılarına bir 

edebi topluluk olarak adını vermiştir. 

Page 6: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 6/35

Page 7: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 7/35

Page 8: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 8/35

Page 9: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 9/35

7.Servet-i Fünun dergisi etrafında toplanan yenilikçiedebiyatçıların başlıca ortak özellikleri nelerdir? 

a.Fransızca başta olmak üzere çocukluk yıllarındaBatı dillerini öğrenmişlerdir. 

b.Batı edebiyatı zevkiyle yetişmişlerdir. c.İstanbul’da Batılı bir yaşama biçimini benimsemişçevreye mensup kişilerdir. d.Edebiyatta zevki ve estetiği ön planda tutmuş, top-

lumsal sorunlardan uzak durarak bireysel konularayönelmiş sanatçılardır. 

Page 10: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 10/35

Servet-i Fünun Edebiyatının Genel Özellikleri 

Batı edebiyatı yakından izlenmiş ve

örnek alınmıştır. 

Batı uygarlığına büyük bir hayranlıkduyulmuş, bu uygarlığın değerleri

benimsenerek geleneksel değerlerdenuzaklaşılmıştır. 

Sanat için sanat anlayışına bağlıkalınmış, aydınlara hitap edilerekseçkin bir edebiyat oluşturulmayaçalışılmıştır. 

Örnek alınanedebiyat

Örnek alınan 

uygarlık 

Benimsenen sanatanlayışı ve hitap

edilen çevre

Page 11: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 11/35

Page 12: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 12/35

Servetifünun Edebiyatında Öğretici Metinler  

8. Servetifünun edebiyatında öğretici metinler en çok hangi türlerde kaleme alınmıştır? 

Eleştiri (tenkit), gezi yazısı, hatıra (anı) en çok yazılan türlerdir.

eleştiri gezi yazısı 

hatıra 

Page 13: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 13/35

9. Tanzimat döneminde gazetenin, Servetifünundöneminde ise derginin ön planda olmasının sebebi 

nedir?

Tanzimat dönemi aydınları, halkı eğitme amacıyla kitleye seslenen gazeteyi kullanmışlardır. Servetifünuncular ise toplumsal sorunlar yerinebireysel konulara yönelerek sadece aydın çevreye seslenmişler, bu nedenle de dergiyi tercih

etmişlerdir. 

Page 14: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 14/35

Page 15: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 15/35

Page 16: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 16/35

12. Servetifünun döneminin başlıca anıkitapları hangileridir  

Kırk Yıl 

Saray ve Ötesi

Bir Acı Hikaye 

Siyasi Anılar  

Edebiyat Hatıraları 

Halit Ziya Uşaklıgil 

Halit Ziya Uşaklıgil 

Halit Ziya Uşaklıgil 

Hüseyin Cahit Yalçın 

Hüseyin Cahit Yalçın 

Edebi Hatıralar   Mehmet Rauf 

Page 17: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 17/35

Page 18: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 18/35

14 S ifü ii i i b l ö llikl i l di ?

Page 19: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 19/35

Nazım birimi  Beyit anlayışına son veriliyor. Anjambımantekniği uygulanıyor. 

Nazım biçimi  Serbest müstezat, sone, terza ve kendibuluşları olan karma biçimler. 

Tema  Aşk, tabiat, aile, karamsar duygular,günlükyaşamla ilgili kimi sahneler, merhamet,

hayal kırıklıkları gibi bireysel konular. 

Dil ve üslupKonuşma dilinden uzaklaşılıyor, süslü vesanatlı bir anlatıma başvuruluyor, nazımnesre yaklaştırılıyor. 

Ölçü Aruz ölçüsü kullanılıyor, hece küçümseniyor,aruz kalıpları konuya göre seçiliyor, aruz

Türkçeye başarılı bir biçimde uyarlanıyor .

Uyak Kulak için kafiye anlayışı benimseniyor. 

14.Servetifünun şiirinin başlıca özellikleri nelerdir? 

Page 20: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 20/35

15. Servetifünun şiirinde görülen “resim altı şiir yazma” modası hangi akımın etkisiyle ortaya çıkmıştır? 

Parnasizm

 Yağmur 

Küçük, muttarid, muhteriz darbeler Kafeslerde, camlarda pür ihtizazOlur dembedem nevha-ger, nagme-sazKafeslerde, camlarda pür ihtizazKüçük, muttarid, muhteriz darbeler...

Küçük, birbirini izleyen,çekingen darbeler; kafeslerde, camlarda titreyerek durmadan yaslı şarkılar 

söyler.Kafeslerde, camlarda titreyiş

dolu, küçük, birbirini izleyen, çekingen 

darbeler...

Page 21: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 21/35

16. Servetifünun şiirinin üstat şairi Tevfik Fikret’ineserlerinin adlarını söyleyiniz. 

Page 22: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 22/35

 

Ünlü Türk Şairi Tevfik Fikret`in 1906-1915 yılları arasında yaşadığı ev olan

AŞİYAN; 1940 yılında eşi Nazime Hanım`dan İstanbul Belediyesi tarafındansatın alınıp, 1945 yılında Edebiyat-ı Cedide Müzesi olarak açılmıştır. Dahaönceleri Eyüp mezarlığında bulunan naaşı, 1961 yılında doğal görünümü ile çokbeğendiği bu bahçeye nakledilmiş ve bu tarihten sonra müze "Aşiyan Müzesi"adını almıştır.

Page 23: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 23/35

  Birinci katta Edebiyat-ı Cedidecilerin fotoğraf, kitap ve özeleşyalarının sergilendiği Edebiyat-ı Cedide Odası, AbdülhakHamit`e ait kişisel eşyalar, tablolar, fotoğraflar, çalışmamasası ve koltukların bulunduğu Abdülhak Hamit Salonu,kadın şairlerimizden Nigar Hanım`a ait kitaplar, fotoğraf,resimler, şahsi arşiv ve eşyalarının sergilendiği Şair Nigar 

Hanım Odası bulunmaktadır. 

Page 24: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 24/35

Page 25: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 25/35

Şehzade Abdülmecit Efendinin, Tevfik Fikret`in "Sis" şiirinden esinlenerekyaptığı ünlü "Sis“ tablosu da buradadır. Tevfik Fikret, evinin projelerini kendisi çizmiş, Farsça "Yuva" anlamına gelen

 Aşiyan kelimesini de buraya isim olarak koymuştur. Bahçe içerisinde ahşap 3

katlı olan Aşiyan Müzesinin zemin katı bugün idari işler için kullanılmaktadır. 

Page 26: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 26/35

Page 27: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 27/35

 

Page 28: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 28/35

 

Page 29: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 29/35

ELHAN-I ŞİTA(Kış Ezgileri) 

Bir beyaz titreyiş, bir dumanlı uçuş, Eşini kaybeden Bir kuş 

Gibi karGeçen ilkbahar günlerini arar...Ey kalplerin çılgın ezgileri Ey güvercinlerin marşları, O baharın işte yarını bu: 

 Yeri derin bir sessizliğe kapladı Karlar

Ki sessizce sürekli ağlarlar. 

Ey uçarken düşüp ölen kelebek, Bir beyaz melek kanadının saçağı 

Gibi karSeni solgun bahçelerde ararSen açarken çiçek üstündeUfacık bir çiçekli yelpaze gibi Ey ölü, şimdi senin cenazen üstünde Parça parça uçmaya başladılar  

Karlar.Ki gökten durmadan ağlar gibi düşüyorlar. 

Uçtunuz, gittiniz siz ey kuşlar  Küçücük, beyaz başlı baykuşlar  

Gibi karSizi dallarda, yuvalarda arar,Gittiniz, gittiniz ey kuşlar, Şimdi yuvalar baştan başa boş kaldı, Yuvalarda - sessiz yetim kalan-Son kalan mavi tüyleri kovalayan

KarlarHavada ağlar gibi uçuşuyorlar. Ev kış günlerinin gökyüzü 

 Yasemin yaprağı, güvercin kanadı, sabah bulutusenin elinde yığın yığındır, 

Ey gök tabiatın özü uykudadır. Kara toprağın üstüne bembeyaz çiçekler dök. Her ağaçlık, şimdi yapraksız,çiçeksiz. Bir gölgelik, siyahlık ve ümitsizlik yığınıdır. Ey kış semasının eli, durma, Her ağaçlığın üzerine beyaz bir örtü çek. Kar emeller gibi gökten yağıyor, Kar her tarafta hayalim gibi koşuyor. Sessiz bir rüzgarın saf kanadında uyuklarmış gibi Bir aralık durup sonra uçuşuyorlar. Soldan sağa, sağdan sola titreyerek ve kaçarak. Bazen tüyler gibi uçuyor, bazen dökülüyorlar.

Karlar sessizlik ilahilerinin ezgileridir.Melekler âleminin bahçelerinin çiçekleridir.

Cenap Şehabeddin 

Page 30: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 30/35

Page 31: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 31/35

Yazarlar eserlerinde kişiliklerini gizleyerek kahramanlarıkarşısında nesnel davranmışlar, kendi düşüncelerini arayasıkıştırarak okuyucuyu yönlendirmeye çalışmamışlar,

eserlerini kahramanlarının bakış açısıyla yazmışlardır .

Romanlarda genellikle İstanbul’un Batılılaşmış, varlıklı,aydın kesiminden seçilen kişilere yer verilmiş; halktankişiler daha çok, küçük hikâyelerde yer almıştır. 

 Aile ortamı ile sınırlı bir toplumsal çevre içinde bireyin içdünyasındaki çatışmalar, aşk acıları, hayal kırıklıkları,bezginlik ve kötümserlik duyguları, toplumdan kaçışdüşüncesi gibi konular ağırlıklı olarak işlenmiştir. 

Sanatlı, ağdalı bir anlatım tercih edilmiş, Arapça veFarsça sözcüklere, tamlamalara geniş yer verilmiştir. 

Yazarlar,kişiliklerinigizliyorlar mı? 

Romankişileri hangi çevredenseçiliyor?

Tematikyapı 

Dil ve üslup

Page 32: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 32/35

Fransızcadaki cümle yapısı örnek alınmış; arasözler,eksiltili ve devrik cümlelere yer verilerek ve farklı kiplerlekurulan yüklemlerle anlatıma hareketlilik ve çeşitlilik

kazandırılmıştır. 

 Ah, oh” gibi ünlemler “ve” bağlacı, “evet evet, hayır hayır”gibi onay ya da ret bildiren sözler; “güzelim, meleğim” gibihitaplar, dikkat çeken bir sıklıkta yerli yersiz kullanılmış; bu

özellikler, Servet-i Fünun üslubuna yöneltilen eleştirilerdeen zayıf ve yapmacıklı yönler olarak değerlendirilmiştir .

Cümleyapısı 

Üsluptayapmacık 

ögeler 

Page 33: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 33/35

18. Servetifünun edebiyatının roman ve hikayedeki başlıca temsilcileri kimlerdir? 

Halit ZiyaUşaklıgil  MehmetRauf  HüseyinCahitYalçın 

 AhmetHikmetMüftüoğlu 

Page 34: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 34/35

 

Page 35: Servetifünun Edebiyatı

7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı

http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 35/35

FAHRİ DİLEKCAN