servetifünun edebiyatı
TRANSCRIPT
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 1/35
SERVETİFÜNUN EDEBİYATI
(Servet-i Fünun, Osmanlı Bankası ve Reji İdaresi binaları)
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 2/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 3/35
Servetifünun Edebiyatının Oluşumu
1.Servet-i Fünun ne anlama geliyor?
Fenlerin zenginlikleri
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 4/35
2.Servet-i Fünun dergisini ne zaman ve kim çıkarmıştır?
1891’de Ahmet İhsan tarafından çıkarılmaya başlanmışve 1896’da derginin başına Tevfik Fikret getirilmiştir.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 5/35
3.Servet-i Fünun dergisinin önemi nedir?
Servet-i Fünun dergisi, bu dergi etrafında toplananyenilik yanlısı edebiyatçıların, savundukları edebigörüşleri açıklamada, eserlerini yayımlamada bir araç olmuştur. Hatta bu bu dönem edebiyatçılarına bir
edebi topluluk olarak adını vermiştir.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 6/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 7/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 8/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 9/35
7.Servet-i Fünun dergisi etrafında toplanan yenilikçiedebiyatçıların başlıca ortak özellikleri nelerdir?
a.Fransızca başta olmak üzere çocukluk yıllarındaBatı dillerini öğrenmişlerdir.
b.Batı edebiyatı zevkiyle yetişmişlerdir. c.İstanbul’da Batılı bir yaşama biçimini benimsemişçevreye mensup kişilerdir. d.Edebiyatta zevki ve estetiği ön planda tutmuş, top-
lumsal sorunlardan uzak durarak bireysel konularayönelmiş sanatçılardır.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 10/35
Servet-i Fünun Edebiyatının Genel Özellikleri
Batı edebiyatı yakından izlenmiş ve
örnek alınmıştır.
Batı uygarlığına büyük bir hayranlıkduyulmuş, bu uygarlığın değerleri
benimsenerek geleneksel değerlerdenuzaklaşılmıştır.
Sanat için sanat anlayışına bağlıkalınmış, aydınlara hitap edilerekseçkin bir edebiyat oluşturulmayaçalışılmıştır.
Örnek alınanedebiyat
Örnek alınan
uygarlık
Benimsenen sanatanlayışı ve hitap
edilen çevre
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 11/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 12/35
Servetifünun Edebiyatında Öğretici Metinler
8. Servetifünun edebiyatında öğretici metinler en çok hangi türlerde kaleme alınmıştır?
Eleştiri (tenkit), gezi yazısı, hatıra (anı) en çok yazılan türlerdir.
eleştiri gezi yazısı
hatıra
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 13/35
9. Tanzimat döneminde gazetenin, Servetifünundöneminde ise derginin ön planda olmasının sebebi
nedir?
Tanzimat dönemi aydınları, halkı eğitme amacıyla kitleye seslenen gazeteyi kullanmışlardır. Servetifünuncular ise toplumsal sorunlar yerinebireysel konulara yönelerek sadece aydın çevreye seslenmişler, bu nedenle de dergiyi tercih
etmişlerdir.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 14/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 15/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 16/35
12. Servetifünun döneminin başlıca anıkitapları hangileridir
Kırk Yıl
Saray ve Ötesi
Bir Acı Hikaye
Siyasi Anılar
Edebiyat Hatıraları
Halit Ziya Uşaklıgil
Halit Ziya Uşaklıgil
Halit Ziya Uşaklıgil
Hüseyin Cahit Yalçın
Hüseyin Cahit Yalçın
Edebi Hatıralar Mehmet Rauf
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 17/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 18/35
14 S ifü ii i i b l ö llikl i l di ?
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 19/35
Nazım birimi Beyit anlayışına son veriliyor. Anjambımantekniği uygulanıyor.
Nazım biçimi Serbest müstezat, sone, terza ve kendibuluşları olan karma biçimler.
Tema Aşk, tabiat, aile, karamsar duygular,günlükyaşamla ilgili kimi sahneler, merhamet,
hayal kırıklıkları gibi bireysel konular.
Dil ve üslupKonuşma dilinden uzaklaşılıyor, süslü vesanatlı bir anlatıma başvuruluyor, nazımnesre yaklaştırılıyor.
Ölçü Aruz ölçüsü kullanılıyor, hece küçümseniyor,aruz kalıpları konuya göre seçiliyor, aruz
Türkçeye başarılı bir biçimde uyarlanıyor .
Uyak Kulak için kafiye anlayışı benimseniyor.
14.Servetifünun şiirinin başlıca özellikleri nelerdir?
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 20/35
15. Servetifünun şiirinde görülen “resim altı şiir yazma” modası hangi akımın etkisiyle ortaya çıkmıştır?
Parnasizm
Yağmur
Küçük, muttarid, muhteriz darbeler Kafeslerde, camlarda pür ihtizazOlur dembedem nevha-ger, nagme-sazKafeslerde, camlarda pür ihtizazKüçük, muttarid, muhteriz darbeler...
Küçük, birbirini izleyen,çekingen darbeler; kafeslerde, camlarda titreyerek durmadan yaslı şarkılar
söyler.Kafeslerde, camlarda titreyiş
dolu, küçük, birbirini izleyen, çekingen
darbeler...
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 21/35
16. Servetifünun şiirinin üstat şairi Tevfik Fikret’ineserlerinin adlarını söyleyiniz.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 22/35
Ünlü Türk Şairi Tevfik Fikret`in 1906-1915 yılları arasında yaşadığı ev olan
AŞİYAN; 1940 yılında eşi Nazime Hanım`dan İstanbul Belediyesi tarafındansatın alınıp, 1945 yılında Edebiyat-ı Cedide Müzesi olarak açılmıştır. Dahaönceleri Eyüp mezarlığında bulunan naaşı, 1961 yılında doğal görünümü ile çokbeğendiği bu bahçeye nakledilmiş ve bu tarihten sonra müze "Aşiyan Müzesi"adını almıştır.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 23/35
Birinci katta Edebiyat-ı Cedidecilerin fotoğraf, kitap ve özeleşyalarının sergilendiği Edebiyat-ı Cedide Odası, AbdülhakHamit`e ait kişisel eşyalar, tablolar, fotoğraflar, çalışmamasası ve koltukların bulunduğu Abdülhak Hamit Salonu,kadın şairlerimizden Nigar Hanım`a ait kitaplar, fotoğraf,resimler, şahsi arşiv ve eşyalarının sergilendiği Şair Nigar
Hanım Odası bulunmaktadır.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 24/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 25/35
Şehzade Abdülmecit Efendinin, Tevfik Fikret`in "Sis" şiirinden esinlenerekyaptığı ünlü "Sis“ tablosu da buradadır. Tevfik Fikret, evinin projelerini kendisi çizmiş, Farsça "Yuva" anlamına gelen
Aşiyan kelimesini de buraya isim olarak koymuştur. Bahçe içerisinde ahşap 3
katlı olan Aşiyan Müzesinin zemin katı bugün idari işler için kullanılmaktadır.
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 26/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 27/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 28/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 29/35
ELHAN-I ŞİTA(Kış Ezgileri)
Bir beyaz titreyiş, bir dumanlı uçuş, Eşini kaybeden Bir kuş
Gibi karGeçen ilkbahar günlerini arar...Ey kalplerin çılgın ezgileri Ey güvercinlerin marşları, O baharın işte yarını bu:
Yeri derin bir sessizliğe kapladı Karlar
Ki sessizce sürekli ağlarlar.
Ey uçarken düşüp ölen kelebek, Bir beyaz melek kanadının saçağı
Gibi karSeni solgun bahçelerde ararSen açarken çiçek üstündeUfacık bir çiçekli yelpaze gibi Ey ölü, şimdi senin cenazen üstünde Parça parça uçmaya başladılar
Karlar.Ki gökten durmadan ağlar gibi düşüyorlar.
Uçtunuz, gittiniz siz ey kuşlar Küçücük, beyaz başlı baykuşlar
Gibi karSizi dallarda, yuvalarda arar,Gittiniz, gittiniz ey kuşlar, Şimdi yuvalar baştan başa boş kaldı, Yuvalarda - sessiz yetim kalan-Son kalan mavi tüyleri kovalayan
KarlarHavada ağlar gibi uçuşuyorlar. Ev kış günlerinin gökyüzü
Yasemin yaprağı, güvercin kanadı, sabah bulutusenin elinde yığın yığındır,
Ey gök tabiatın özü uykudadır. Kara toprağın üstüne bembeyaz çiçekler dök. Her ağaçlık, şimdi yapraksız,çiçeksiz. Bir gölgelik, siyahlık ve ümitsizlik yığınıdır. Ey kış semasının eli, durma, Her ağaçlığın üzerine beyaz bir örtü çek. Kar emeller gibi gökten yağıyor, Kar her tarafta hayalim gibi koşuyor. Sessiz bir rüzgarın saf kanadında uyuklarmış gibi Bir aralık durup sonra uçuşuyorlar. Soldan sağa, sağdan sola titreyerek ve kaçarak. Bazen tüyler gibi uçuyor, bazen dökülüyorlar.
Karlar sessizlik ilahilerinin ezgileridir.Melekler âleminin bahçelerinin çiçekleridir.
Cenap Şehabeddin
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 30/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 31/35
Yazarlar eserlerinde kişiliklerini gizleyerek kahramanlarıkarşısında nesnel davranmışlar, kendi düşüncelerini arayasıkıştırarak okuyucuyu yönlendirmeye çalışmamışlar,
eserlerini kahramanlarının bakış açısıyla yazmışlardır .
Romanlarda genellikle İstanbul’un Batılılaşmış, varlıklı,aydın kesiminden seçilen kişilere yer verilmiş; halktankişiler daha çok, küçük hikâyelerde yer almıştır.
Aile ortamı ile sınırlı bir toplumsal çevre içinde bireyin içdünyasındaki çatışmalar, aşk acıları, hayal kırıklıkları,bezginlik ve kötümserlik duyguları, toplumdan kaçışdüşüncesi gibi konular ağırlıklı olarak işlenmiştir.
Sanatlı, ağdalı bir anlatım tercih edilmiş, Arapça veFarsça sözcüklere, tamlamalara geniş yer verilmiştir.
Yazarlar,kişiliklerinigizliyorlar mı?
Romankişileri hangi çevredenseçiliyor?
Tematikyapı
Dil ve üslup
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 32/35
Fransızcadaki cümle yapısı örnek alınmış; arasözler,eksiltili ve devrik cümlelere yer verilerek ve farklı kiplerlekurulan yüklemlerle anlatıma hareketlilik ve çeşitlilik
kazandırılmıştır.
Ah, oh” gibi ünlemler “ve” bağlacı, “evet evet, hayır hayır”gibi onay ya da ret bildiren sözler; “güzelim, meleğim” gibihitaplar, dikkat çeken bir sıklıkta yerli yersiz kullanılmış; bu
özellikler, Servet-i Fünun üslubuna yöneltilen eleştirilerdeen zayıf ve yapmacıklı yönler olarak değerlendirilmiştir .
Cümleyapısı
Üsluptayapmacık
ögeler
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 33/35
18. Servetifünun edebiyatının roman ve hikayedeki başlıca temsilcileri kimlerdir?
Halit ZiyaUşaklıgil MehmetRauf HüseyinCahitYalçın
AhmetHikmetMüftüoğlu
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 34/35
7/30/2019 Servetifünun Edebiyatı
http://slidepdf.com/reader/full/servetifuenun-edebiyati 35/35
FAHRİ DİLEKCAN