sempozyum kitap son hali1yayin.klu.edu.tr/dosyalar/birimler/yayin/dosyalar/dosya... ·...

EditörYrd. Doç. Dr. Muharrem ÖZTEL

Arş. Gör. Hüseyin BURGAZOĞLU

Kırklareli Üniversitesi Yayınları: 2

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları: 1

Yayın KoordinatörüYrd. Doç. Dr. Baki Çakır

EditörYrd. Doç. Dr. Muharrem ÖztelArş. Gör. Hüseyin Burgazoğlu

Kapak TasarımıYrd. Doç . Dr. Mehmet Han Ergüven

Abdurrahim Yüce

İç DüzenAbdurrahim Yüce

Baskı Sayısı1. Basım

Baskı Adedi2000

ISBN----------------------

Baskı TarihiNisan 2011

Baskı YeriErkam Matbaası

Organize Sanayi BölgesiTurgut Özal Cad.No: 117/2 A-D

İkitelli / İstanbul

Yayıncı adresi:Kırklareli Üniversitesi RektörlüğüKültür Merkezi A Blok / KIRKLARELİTel: 0 288 212 96 70 (10 Hat)Fax: 0 288 212 96 79Web: www.kirklareli.edu.tr

© KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİBu kitabın bütün yayın hakları Kırklareli Üniversitesi´ne aittir.

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu

Bildiri Kitabı I

XI

İÇİNDEKİLER

Takdim ............................................................................................................................. VII

Önsöz ................................................................................................................................ IX

Açılış Programı / Openning Program ................................................................. 1

GİRİŞİMCİLİK ÖRNEKLERİEXAMPLES OF ENTREPRENEURSHIP

The Relationship between Government Investments and Firm Agglomerations at TR21 Sub-Region: Panel Causality AnalysisResearch Assistant Ibrahim AL, Associate Professor Mustafa Kemal DEGER,Research Assistant Murat Can GENC ............................................................................... 29

Role of Entrepreneurship of Private Sector: An Overview to Sugar IndustrySamet KAVOĞLU ............................................................................................................... 39

Geleneksel Gıdalarda Pazarlama ve Girişimcilik: “Tekirdağ Peynir Helvası Örneği”Marketing and Entrepreneurship in Traditional Foods: ‘‘Tekirdag Cheese Halva as an Example’’Öğr. Gör. Tuna ŞENER , Öğr. Gör. Cem KOLUKIRIK, H. Selçuk ETİ ................................ 47

GİRİŞİMCİLİK - KADIN GİRİŞİMCİLİĞİENTREPRENEURSHIP - WOMEN ENTREPRENEURSHIP

Sosyal GirişimcilikSocial EntrepreneurshipYrd. Doç. Dr. Tülay GÜZEL ................................................................................................ 59

Kadın Girişimciliği ve KooperatiflerWomen Entrepreneurship and CooperativesYrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Arş. Gör. Dr. Emine YILMAZ ......................................... 71


XII

Kadın Girişimcilerin Ekonomik Sürece Katılımları ve Örgütlenme Yaklaşımları Women Enterprises’ Participation to Economic Process and Organization ApproachesDr. Emine YILMAZ, Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Yrd. Doç. Dr. Yasemin ORAMAN,Dr. Sema KONYALI ............................................................................................................ 81

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARIALTERNATIVE ENERGY SOURCES

Enerji Verimliliği Kapsamında Yapılarda Doğal Aydınlatma Yöntemleri: Kırklareli ÖrneğiNatural Illumination Methods as Part of Efficient Use of Energy: Kirklareli as an ExampleÖğr. Gör. Sertaç GÖRGÜLÜ, Yrd. Doç. Dr. Süreyya KOCABEY,Yrd. Doç. Dr. İzzet YÜKSEK, Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN ........................................ 97

Trakya Bölgesinin Biyogaz Potansiyeli ve Mevcut Potansiyelin Bölge Ekonomisine Katkısı Üzerine Bir İncelemeA Review for the Biogas and Contribution of Present Potential to the Economy of the RegionArş. Gör. Cem DOĞRU ....................................................................................................... 113

Organik Atıklardan Biyogaz ÜretimiProduction of Biogas from Organic WasteProf. Dr. Aydın GÜREL, Arş. Gör. Zeynep ŞENEL ............................................................. 123

GİRİŞİMCİLİK - EĞİTİM İLİŞKİSİENTREPRENEURSHIP - EDUCATION

Innovative Entrepreneurship in Selected Countries: The Case of Turkey, Bulgaria and RomaniaÖğr. Gör. Dr. A.Orçun SAKARYA ...................................................................................... 137

Farklı Eğitim Düzeyindeki Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Konusunda Görüş Farklılığının AraştırılmasıResearch on Diversity of Views of University Students in Different Levels of Education about EntrepreneurshipProf. Dr. Cengiz YILMAZ, Yrd. Doç. Dr. Tuncer ÖZDİL, Arş. Gör. Didem TEZSÜRÜCÜ,Öğr. Gör. Yasin KARADENİZ ................................................................................................. 157

Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimleri: Yalova Ve Kadir Has Üniversitelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir AraştırmaInclination to Entrepreneurship of Vocational High School Students: A Comparative Research by Yalova and Kadir Has UniversitiesYrd. Doç. Dr. Orhan KOÇAK, Yrd. Doç. Dr. Ersin KAVİ ................................................... 175

KIRSAL KALKINMARURAL DEVELOPMENT

KÖYDES Project as a Instrument of Rural Development and Its Effect on the Infrastructure of Villages of KırklareliDr. Gökhan ZENGİN .......................................................................................................... 193

XIII

İçindekiler

Şikago Kenti Örneğinde Ekonomik Coğrafyanın Yeniden Keşfi ve Trakya Bölgesi İçin Çıkartılabilecek DerslerReassessment of Chicago Economic Geography and Lessons for ThraceMehmet Lütfi ARSLAN ...................................................................................................... 211

Trakya Bölgesindeki Tarımsal Üreticilerin Ek Gelir Olanakları: Tarım TurizmiAdditional Income Opportunities for the Agricultural Producers in Thrace: Agricultural TourismDr. Harun HURMA, Doç. Dr. Ahmet KUBAŞ, Öğr. Gör. Çağdaş İNAN............................ 219

TURİZM - MARKALAŞMATOURISM - BRANDING

Destinasyon Markalaşması: Vize’nin Turizm Destinasyonu Olarak Pazarlanması ve MarkalaşmasıDestination Branding: Marketing and Branding of Vize as a Touristic DestinationYrd. Doç. Dr. Kamil MALKOÇLU, Yrd. Doç. Dr. Nihat Kamil ANIL, Öğr. Gör. Ebru BİLGEN 231

City-Branding and It’s Effect on the Local Development: Can Kırklareli Become A City Brand?Arş. Gör. İskender GÜMÜŞ, Arş. Gör. Gökhan ÖVENÇ .................................................. 247

Şehir Markası Yaratma Süreci ve Marka Şehir Çerçevesinde Kırklareli İlinin DeğerlendirilmesiContributions of City-branding to Socio-economic DevelopmentYrd. Doç. Dr. Gülnur ETİ İÇLİ, Arş. Gör. Beste Burcu VURAL ................................................... 259

TURİZM VE BÖLGESEL KALKINMA TOURISM AND REGIONAL DEVELOPMENT

Bölgesel Kalkınmada Turizmin Etkisi: Bozcaada-Gökçeada Arz Kesimi Üzerine AraştırmaThe Role of Tourism in Regional Development: A Research on Tourism Supply of Bozcaada and GökçeadaÖğr. Gör. Murat AKSU, Öğr. Gör. Bahadır SEZER, Öğr. Gör. Ali ÇAKIR .......................... 281

Çiftlik Turizminin Sosyoekonomik Kalkınmaya Etkileri: Trakya Bölgesi İçin Oluşturulabilecek StratejilerEffects of Farm-based Tourism on Socio-Economic Development: Possible Strategies for Thrace RegionYrd. Doç. Dr. Kaplan UĞURLU .......................................................................................... 295

Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Turizm Sektörünün Rolü ve ÖnemiThe Role and Importance of Tourism Industry about Removing Regional Development DifferencesYrd. Doç. Dr. Nur ERSUN, Yrd. Doç. Dr. Kahraman ARSLAN .......................................... 317


XIV

YENİLENEBİLİR ENERJİ VE KALKINMARENEWABLE ENERGY AND DEVELOPMENT

Kırklareli İlinde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kullanımının Bölgesel Kalkınmaya Olan Etkilerinin İncelenmesiA Research on Effects of Using Renewable Energy Resources on Regional Development in KirklareliYrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN, Öğr. Gör. Tarkan PERAN ............................................. 335

Kırsal Turizmde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanılması: Poyralı Köyü’nde UygulanabilirliğiUse of Renewable Energy Sources in Rural Tourism: Practicability in Village of PoyraliÖğr. Gör. Ali ÇAKIR, Öğr. Gör. Gülay ÇAKIR, Sibel DURSUN,Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN ........................................................................................ 347

1990-2010 Dönemi Organik Tarım Uygulamaları, Trakya Bölgesi’nin Görünümü ve Gelecek PerspektifiOrganic Agricultural Applications Between 1990-2010, The Current Outlook of Thrace and its Future PerspectiveYrd. Doç. Dr. Mustafa CANBAZ, Arş. Gör. Can Ahmet GENERAL, Arş. Gör. Ülfet İŞÇİ .. 357

Tarımsal Atıkların Değerlendirilmesinin, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Ve Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi, Tekirdağ İli UygulamasıEvaluation of Using Agricultural Waste as Renewable Energy Resources and Sustainable Development: An Application in TekirdagProf. Dr. Necdet ÖZÇAKAR, Hasan BAKIN ...................................................................... 375

BÖLGESEL VERİMLİLİKREGIONAL PRODUCTIVENESS

Kriz Ortamında Kırklareli İlinde Bulunan Firmaların Verimlilik AnaliziEfficiency Analysis of Firms in Kirklareli in Economic CrisisÖğr. Gör. Fatma BUTUŞ, Öğr. Gör. Ayşe ANIL, Öğr. Gör. Tülay TOP ............................... 405

ISO 9001 Kalite Yönetim Sisteminin KOBİ’lerin Performanslarına Etkisi: Kırklareli İlinde Bir UygulamaEffects of ISO9001 Quality Management Systems on SMEs: An Application in ThraceArş. Gör. Öznur AYDINER, Öğr. Gör. Yasin ÇAKIREL, Öğr. Gör. Ali GÖRENER ............. 413

Otel İşletmelerindeki İşgörenlerin İş Tatmini: Kocaeli ve Yalova ÖrneğiWork Satisfaction of Employees in Hotels: Kocaeli and Yalova as examplesProf. Dr. Derman KÜÇÜKALTAN, Arş. Gör. Duygu TALİH, Öğr. Gör. Şeniz ÖZHAN ........ 433

EMEK - İSTİHDAM İLİŞKİSİLABOR - EMPLOYMENT RELATIONSHIP

Sosyal İçerme Açısından Eski Hükümlülerin Girişimciliğe Yönlendirilmesi ve Denetimli Serbestlik FaaliyetleriOrientation of Old Prisoners to Entrepreneurship in the Perspective of Social Inclusion and Applications of Supervised LibertyYrd. Doç. Dr. Ersin KAVİ, Öğr. Serdar Altun ........................................................................... 449

XV

İçindekiler

Labor Market in Health Sector in Republic of Bulgaria,Ass. Prof. N. Atanasov, PhD, Ass. R. Stoianova ................................................................. 463

Edirne Sanayi Sitesinde Çalışan İş Görenlerin Mobbinge Uğrama Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Yapılan Bir AraştırmaA Research Conducted to Determine Level of Mobbing on Employees in Edirne Industrial EstateDoç. Dr. Agah Sinan ÜNSAR .............................................................................................. 473

FİNANSAL GELİŞMELER VE TİCARETFINANCIAL DEVELOPMENT AND TRADING

Trakya Bölgesinin Kalkınmasında Bölgesel Planlama Yaklaşımı İhtiyacı ve Planlama Modeli ÖnerisiThe Need for a Regional Planning Perspective on Development of Thrace and Planning Model SuggestionYrd. Doç. Dr. Nur ERSUN, Yrd. Doç. Dr. Kahraman ARSLAN ............................................... 487

Türkiye’de Kalkınma Ajansları: Trakya Kalkınma Ajansı ÖrneğiTurkish Development Agencies: Thracian Development Agency as an Example; Thracian Development AgencyYrd. Doç. Dr. Nihat Kamil ANIL, Yrd. Doç. Dr. Kamil MALKOÇLU,Öğr. Gör. Ömer Sinan PEHLİVAN ....................................................................................... 507

BÖLGESEL KALKINMANIN TARİHSEL BOYUTUHISTORICAL PERSPECTIVE OF REGIONAL DEVELOPMENT

Osmanlı Döneminde Balkan Kökenli İşgücünün ve İşletmecilerin Ereğli Madenlerinin Gelişmesine KatkılarıThe Contributions of Balkan Labor Force and Businessmen to the Development of Eregli Mineral Resources in Ottoman EmpireYrd. Doç. Dr. Hamdi GENÇ ............................................................................................... 525

Customs Registers In The Second Half Of The Nineteenth Century On Ottoman Danubian Ports: Rules Of The Game In Ottoman TradeArş. Gör. Gökçen COŞKUN ALBAYRAK .......................................................................... 535

TARIMSAL VERİMLİLİKAGRICULTURAL EFFICIENCY

Effects of Dietary VITASIL® on the Growth Performance of Carp (Cyprinus caprio) Cultivated in a Recirculation SystemAssist. Prof. Alexander ATANASOV, Assist. Prof. Zhivko ZHELEV,Assoc. Prof. Veselin IVANOV, Galin NIKOLOV ................................................................ 551

Protein Levels in the Feed of Carp (Cyprinus caprio) on Cultivated in Recirculation SystemProf. Yordan STAYKOV, Assist. Prof. Zhivko ZHELEV, Assoc. Prof. Veselin VIDEV, Assist. Prof. Alexander ATANASOV ............................................................................... 555

Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modelinin Bölgesel Kalkınma Açısından DeğerlendirilmesiRegional Development-based Evaluation of Production and Support Model for Agricultural Production AreasYrd. Doç. Dr. Gökhan UNAKITAN, Dr. Harun HURMA, Dr. Celal DEMİRKOL .............. 559


XVI

KIRSAL KALKINMA VE REKABETRURAL DEVELOPMENT AND COMPETITION

Contribution of Thrace Region to Competitive Sectors of TurkeyAssist. Prof. Adem BALTACI, Res. Assist. Huseyin BURGAZOGLU,Res. Assist. Selver KILIC ................................................................................................... 573

Kendi İşini Kurma ve Girişimcilik Ruhu Ticaret Meslek Liselerinde Girişimcilik Ruhu Üzerine Bir Alan AraştırmasıSetting One’s Own Business and Spirit of EntrepreneurshipYrd. Doç. Dr. Selami ÖZCAN, Yrd. Doç. Dr. H. Yunus TAŞ ............................................. 585

Kırsal Kalkınma Açısından İletişim ve Girişimcilik İlişkisiCommunication-Entrepreneurship Relationship in terms of Rural DevelopmentArş. Gör. Zeynep ŞENEL, Prof. Dr. Aydın GÜREL ............................................................. 599

BÖLGESEL KALKINMA VE FİNANSREGIONAL DEVELOPMENT AND FINANCE

Türkiye’de Finans Piyasasının Gelişim Seyrinde Katılım Bankacılığının YeriThe Role of Participation Banking in the Development of Turkish Financial MarketYrd. Doç. Dr. Ferhat SAYIM, Arş. Gör. Özlem ÖZMEN ..................................................... 611

2008 Küresel Finansal Krizinin Türkiye ve Trakya Bölgesi Üzerine Etkileri: Mukayeseli Bir AnalizThe Impacts Of Global Financial Crisis On Turkey and Thrace: A Comparative AnalysisYrd. Doç. Dr. Ayfer GEDİKLİ .............................................................................................. 635

Trakya Bölgesi’nde Tarım Sektörünün Finansmanında Kullanılan Banka Kredilerinin Gelişimi: 2000–2010 Dönemi Karşılaştırmalı Bir AnalizDevelopment Process of the Bank Loans for the Agricultural Sector in Thrace: A Comparative Analysis Covering 2000-2010Yrd. Doç. Dr. Mustafa CANBAZ, Arş. Gör. Mevlüt CAMGÖZ ......................................... 665

BİLGİ - İLETİŞİM VE DIŞ TİCARETİN GELİŞİMİINFORMATION - COMMUNICATION AND

DEVELOPMENT OF FOREIGN TRADE

Şehirlerin Markalaşması ve Şehir Markası Oluşturmada Sembol Yapılar: Çanakkale ÖrneğiCity-branding and The Role of Symbolic Structures in City-branding Process: Canakkale as an Example; (The Dardanelles)Doç. Dr. Mehmet MARANGOZ, Prof. Dr. Günal ÖNCE, Arş. Gör. Hale ÇELİKKAN ....... 681

In the Thrace Region Use of Information and Communications Equation, in the “Integrated Management Information Systems” for the Information Production Process Development and EntrepreneurshipDr. Filiz GÜLTEKİN KÖSE ................................................................................................. 701

İçindekiler

XVII

EĞİTİM, BÜTÇE VE PLANLAMAEDUCATION, BUDGET AND PLANNING

E-commerce SecurityInstructor Serdar CANBAZ ............................................................................................... 715

Implementation of ICT in education – case study in Trakia UniversityAssociate Prof. Lina YORDANOVA, Chief Assist. Prof. Gabriela KIRYAKOVA,Senior Assist. Prof. Nadezhda ANGELOVA ...................................................................... 735

Merkezi Yönetim Bütçesi İle İlişkileri Açısından Trakya Bölgesinin İncelenmesiAn Analysis On Thrace Based On Its Relations With Central Administration BudgetProf. Dr. Naci B. MUTER, Yrd. Doç. Dr. Selçuk İPEK ................................................................ 757

Bölgesel Kalkınma ve Girişimci Üniversite İlişkisi: Anadolu Üniversitesi Örneği Relationship between Regional Development and Entrepreneur University: Anatolia University as an Example Öğr. Gör. Sevgi SEZER ......................................................................................................... 771

KIRSAL KALKINMA VE TARIMRURAL DEVELOPMENT AND AGRICULTURE

Cumhuriyetin İlk Yıllarında (1923–1930) Kırklareli’nde Tarım-Hayvancılık, Ticaret ve Sanayinin GelişimiDevelopment of Agriculture, Stockbreeding, Trade and Industry in Kirklareli in the first years of Republic (1923-1930) Yrd. Doç. Dr. V. Türkan DOĞRUÖZ ............................................................................................. 795

Üretici Örgütlerinin Kırsal Kalkınma Yönünden Değerlendirilmesi: Kayalıköy ve Kırklareli Barajları Sulama Kooperatifleri Örneği Development-based Evaluation of Agricultural Production Organizations: Example; Irrigation Associations for Kayalıköy and Kirklareli DamsDr. Erol ÖZKAN, Dr. Harun HURMA, Uzm. Başak AYDIN, Yrd. Doç. Dr. Erkan AKTAŞ,Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Doç. Dr. Ömer AZABAĞAOĞLU .................................... 811

Biyolojik Çeşitliliğin Korunmasının Önemi ve Hayvancılık Sektöründe Sunduğu Ekonomik FırsatlarImportance of Protecting Biological Diversity and Its Economic Opportunities for the Stockbreeding SectorHasan BAKIN, Yrd. Doç. Dr. Eser Kemal GÜRCAN ........................................................... 825

DOĞA VE SOSYOEKONOMİK DEĞERLERNATURE AND SOCIOECONOMIC VALUES

Korunan Alanların Sosyo-Ekonomik Değeri Ve Yöre Halkının Yararlanma Olanakları: İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı ÖrneğiSocio-economic Value of Protected Areas and Opportunities for Local Population to Benefit From These Areas: Example; Longoz Forest in IgneadaDr. Harun HURMA, Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ, Dr. Murat CANKURT ................... 847


XVIII

Sürdürülebilir Kalkınmada Biyosfer Rezervlerinin Önemi: İğneada Longoz Ormanları ÖrneğiImportance of Biosphere Reservoirs on Sustainable Development: Example of Igneada Longoz Forest Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ .............................................................................................. 859

Yıldız Dağları Kırsal Mimari Mirasının Turizm Amaçlı KullanımıUse of Yıldız Mountain Rural Architecture as a Touristic AreaYrd. Doç. Dr. İzzet YÜKSEK ............................................................................................... 875

TARİHSEL SÜREÇTE SOSYOEKONOMİK YAPIHISTORICAL PROCESS OF SOCIOECONOMIC STRUCTURE

20.yy Başlarında Rumeli Vilayetleri’nin Mali Gücü (1325–1329/1909–1912)Financial Capabilities of Rumelian Provinces in Early 20th century (1325 - 1329 / 1909 – 1912)Yrd. Doç. Dr. Muharrem ÖZTEL ........................................................................................ 885

Kapanış Oturumu / Closing Session ............................................................. 901

İndeks ................................................................................................................... 927

Sempozyumdan Görüntüler ............................................................................. 931

TURİZM - MARKALAŞMATOURISM - BRANDING

231

Destinasyon Markalaşması: Vize’nin Turizm Destinasyonu Olarak Pazarlanması ve

Markalaşması

Yrd. Doç. Dr. Kamil MALKOÇLU1 Yrd. Doç. Dr. Nihat Kamil ANIL2

Öğr. Gör. Ebru BİLGEN3

Özet

Günümüzde turizm bölgeleri arasında giderek artan rekabet ve destinasyon pazarlamasında kontrol edilemeyen faktörlerin varlığı markalaşmanın önemini artırmaktadır. Markalaşmak, turizm bölgelerini diğerlerinden farklılaştırır ve destinasyon ile müşteriler arasında güçlü bağların kurulmasını sağlar.

Türkiye’de küçük destinasyonların markalaşmasına yönelik az sayıda çalışmanın bulunması, hem literatüre hem de uygulamacılara katkılar sağlayacağı düşüncesi ve özellikle de Vize’nin tarihi, kültürel ve doğal güzellikleri yönünden zengin bir ilçe olmasına rağmen henüz destinasyon markalaşması sürecine başlamamış olması, Türkiye’de Kırklareli ili Vize ilçesinin çalışma konusu olarak seçilmesinde etkili olmuştur.

Bu çalışmada, destinasyon markalaşmasına yönelik literatür taraması yapılmış, özellikle küçük destinasyonların markalaşma sürecinde yapılması gerekenler ortaya konulmuş, açıklanan bu süreç Yavuz (2007) ve Yükselen ve Güler (2009) referans alınarak Kırklareli ili Vize ilçesi için uyarlanıp uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Destinasyon Pazarlaması, Destinasyon Markalaşması, Vize İlçesi, Keşifsel Araştırma, SWOT Analizi, Faktör Analizi

1. TC Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü2. TC Kırklareli Üniversitesi Vize MYO3. TC Kırklareli Üniversitesi Vize MYO


232

1. Giriş

Küreselleşmeyle birlikte her alanda yaşanan yoğun rekabet turizm alanında da etkisini göstermektedir. Bundan dolayı günümüzde turizm bölgeleri pazarlama faaliyetlerine ağırlık vermekte ve hatta rakiplerden farklılaşabilmek için markalaşma çalışmalarına gitmektedirler.

Destinasyon pazarlamasının önemi yoğun rekabetin yanı sıra, kontrol altına alınamayan faktörlerin çok olmasından da kaynaklanır. Destinasyonların sahip olduğu imaj, politik ve ekonomik çevre, paydaşlar ve daha pek çok etken destinasyon pazarlamasını etkileyerek daha karmaşık bir hal almasına neden olmaktadır. Ayrıca günümüzde ülkenin tamamının pazarlanması yerine ayrı ayrı bölgelerin, illerin ve ilçelerin pazarlanması dünyadaki değişen turist profili doğrultusunda daha da önem taşır hale gelmiştir.

Çalışmanın ilk bölümünde destinasyon pazarlaması ve destinasyon markalaşması konularında bir literatür taraması yapılmış, ikinci bölümünde küçük destinasyonların markalaşması konusu incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise destinasyon markalaşmasına yönelik yapılan literatür taraması ve küçük destinasyonların markalaşma sürecinde yapılması gerekenlerin pratikte uygulanması açısından Yavuz (2007) ve Yükselen ve Güler (2009)’in çalışmaları referans alınarak Kırklareli ili Vize ilçesi için uyarlanıp uygulanmıştır.

2. Destinasyon Pazarlaması Ve Destinasyon Markalaşmasına Yönelik Literatür Taraması

Destinasyon, müşterilere bütünleşik bir deneyim sunan turizm ürünlerinin bir karışımıdır. Geleneksel olarak destinasyonlar bir ülke, bir ada ya da bir kasaba gibi iyi tanımlanmış coğrafi bölgeler olarak bilinir.4

Destinasyon markası, turistlerin bir yer hakkındaki algıları, düşünceleri ve hislerinin toplamıdır. Destinasyon markalaşması ise mümkün olduğunca değerli, ayırt edici, ilgi uyandırıcı ve unutulmaz özellikler sağlayan yerlere ilişkin deneyimler ve mesajların planlanması ve organizasyonudur.5 Bir başka tanıma göre destinasyon markalaşması, pozitif imaj yaratmak için tanımlayıcı ve ayırt edici (bir destinasyon için) tutarlı pazarlama karması seçimi olarak tanımlanır.6 Diğer bir tanıma göre destinasyon markalaşması, “destinasyona ilişkin tutarlı bir marka kimliği oluşturmak ve olumlu imaj geliştirme çalışmalarıyla markayı farklılaştırmak” tır.7 Destinasyon markalaşmasında önemli olan tanımlarda da vurgulandığı gibi olumlu, güçlü ve tutarlı bir destinasyon imajı yaratılması ve diğer destinasyonlardan farklılığının ortaya çıkartılmasıdır.

Destinasyon pazarlaması ve markalaşması ile ilgili çalışmalar, ilk kez çok kapsamlı olarak Hunt‘un turizm gelişimi için imajın rolünü incelediği çalışmayla

4. Dimitrios, Buhalis, “Marketing The Competitive Destination Of The Future”, Tourism Management Cilt 21, Sayı 1, 2000 s.97

5. Bill, Baker, Destination Branding For Small Cities, Creative Leap Books USA, 2007, s.266. Sun-Young, Park, James F. Petrick, “Destinations’s Perspectives of Branding”, Annals of Tourism

Research, Cilt 42, Sayı 1, 2006, s. 2627. Liping, Cai, A., “Cooperative Branding For Rural Destinations”, Annals of Tourism Research, Cilt 29,

Sayı 3, 2002, s. 722

Turizm - Markalaşma / Tourism - Branding

233

1970’lerde başlamıştır.8 Bu çalışmadan sonra özellikle destinasyon imajına yönelik olarak hazırlanan çalışmalar artış göstermiştir.

Pike (2002) tarafından 1973‘ten 2000 yılına kadar geçen sürede 142 tane makalenin incelendiği çalışma destinasyon imajı konusunda en geniş literatüre sahip olan çalışmalardan biri olarak öne çıkmaktadır.9 Her ne kadar destinasyon markalaşmasında önemli bir yeri olan imaj konusunda yapılan çalışmalar çok sayıda olsa da markanın diğer önemli bileşenleri olan marka kişiliği ve marka konumlandırma gibi konularda az sayıda çalışma bulunmaktadır. Hosany vd. (2006) marka imajı ve marka kişiliğini incelediği çalışmada Aaker’ın markaya uyarladığı kişilik özelliklerini (Marka kişiliği ölçeği- BPS) turizm destinasyonuna uyarlamışlardır.10 Literatüre önemli bir katkı sağlayan bu çalışmadan sonra da destinasyon markalaşmasının marka kişiliği gibi boyutları da gerek akademisyenler gerekse uygulamacılar tarafından daha da geliştirilerek çalışılmıştır.

Literatüre önemli katkı sağlayan diğer bir önemli çalışmada Kavaratzis ve Ashworth (2005)’un ürün markalaşmasının şehir markalaşmasına güçlü bir imaj stratejisi ile dönüştürülebileceği önerisini sunduğu çalışmadır. Şehir markalaşmasını bir süreç olarak ele alındığında Şekil1’deki gibi marka kimliği, marka konumlandırma ve marka imajı aşamalarından oluşur. Marka kimliği markanın nasıl algılanmak istediği ile ilgilidir. Marka konumlandırma hedef kitle ile iletişimde rekabetçi üstünlüğü gösteren değer önerisidir. Marka imajı ise markanın nasıl algılandığıdır.11 Destinasyon markalaşmasında böyle bir süreç izlenmesi başarılı sonuçlar doğurabilecektir.

Bir destinasyon markasının yansıttığı etkinin başarılı olmasında dikkat edilmesi gereken diğer bir husus, destinasyona özgü bir bileşen sıralaması geliştirmek, bu bileşenleri uygun araçlarla ölçüp değerlendirmek ve marka geliştirmeyi buradan elde edilecek sonuçlara göre yapmaktır.12

Ayrıca başarılı destinasyon markalaşması için turistlerin temel ihtiyaçları ve duygusal açıdan tatmin edilerek turistler ve destinasyonlar arasında karşılıklı ilişki kurulması gerekir.13 Bu duygusal tatmin destinasyon ile turistler arasında güçlü bağların kurulmasını sağlayarak destinasyonu rakiplerinden farklılaştırır.

Şekil-1: Destinasyon Markalaşması Süreci

Marka KimliğiMarkanın nasıl

algılanmak istendiği

Marka KonumlandırmaHedef kitle ile iletişimde

rekabetçi üstünlüğü gösteren değer önerisi

Marka İmajıMarkanın nasıl

algılandığı

8. Sameer, Hosany, Yuksel Ekinci, Muzaffer Uysal, “Destination image and destination personality: An application of branding theories to tourism places”, Journal of Business Research Cilt 59, Sayı 5, 2006, s. 638

9. Steve, Pike, “Destination image analysis—a reviewof 142 papers from 1973 to 2000”, Tourism Management Cilt 23, Sayı 5, 2002, s. 541

10. Sameer, Hosany, Yuksel Ekinci, Muzaffer Uysal, “Destination image and destination personality: An application of branding theories to tourism places”, Journal of Business Research Cilt 59, Sayı 5, 2006, s. 639

11. Mihalis Kavaratzis, G.J. Ashworth, “City Branding: An Effective Assertion of Identity or A Transitory Marketing Trick”, Tijdschrift Voor Economische en Sociale Geografic, Cilt 96, Sayı 5, 2005, s. 508.

12. Juergen, Gnoth, “Conference Report: Branding Tourism Destinations”, Annals of Tourism Research, Cilt 25, Sayı 3, 1998, s.760

13. Yüksel, Ekinci, “From destination image to destination branding: An emerging area of research” e-Review of Tourism Research (eRTR) Cilt 1, Sayı 2, 2003, s.22


234

Kaynak: Mihalis Kavaratzis & G.J. Ashworth, City Branding: An Effective Assertion of Identity or A Transitory Marketing Trick, Tijdschrift Voor Economische en Sociale Geografic Cilt 96, Sayı 5, 2005, s. 508.

Destinasyon markalaşması, aşağıdaki pazarlama aktiviteleri dizisi olarak tanımlanır:14

1. Bir destinasyonu kolayca tanımlayan ve farklılaştıran isim, sembol, logo, işaret ya da diğer grafik eserlerle desteklenmesi

2. Destinasyona ilişkin eşsiz ve unutulmaz bir seyahat deneyimi beklentisinin sürekli olarak iletilmesi

3. Turist ve destinasyon arasında duygusal bağları kuvvetlendirici hizmet sunulması

4. Turistlerin araştırma maliyeti ve algılanan riskinin azaltılması

3. Küçük Destinasyonların Markalaşması

Bir ülkenin tek destinasyon pazarlaması anlayışı terk edilerek, ülkelerin çeşitli bölgeleri ve bölgelerin belli şehirlerinin turistik ürün kimlikleri ön plana çıkarılarak bölgesel ve şehirsel turistik tanıtım ve pazarlama anlayışı gittikçe artmaktadır.15 Bu anlayışın artmasındaki en önemli sebeplerden birisi günümüzde turistlerin küresel eğilimler göstermek yerine yerel kültürlere ve farklılıklara olan ilgi ve meraklarının artmasıdır.

Küçük destinasyonların markalaşması yedi aşamalı bir süreç olarak ele alınmıştır.16 İlk aşama değerlendirme aşaması olup “dünyada sizin yeriniz nerde” sorusuna cevap aranır. İkinci aşama analizler ve avantajlar olup “nasıl bilinmek istersiniz” sorusuna cevap aranır. Üçüncü aşama mimari yapılar ve uyum olup markanın kurduğu ilişkilere odaklanılır. Dördüncü aşama açıklık olup markanın nasıl ifade edildiğine odaklanılır. Beşinci aşama uygulama olup “markanın nasıl canlandırılacağı” sorusuna cevap aranır. Altıncı aşama adaptasyon olup paydaşların desteğinin nasıl alınabileceğine odaklanılır. Yedinci ve son aşama aksiyon ve sonrası olup markayı canlı ve güncel tutmak için yapılması gerekenlere odaklanılır. Büyük destinasyonlara göre çok daha zor olan küçük destinasyonların markalaşması, bu yedi aşamalı süreç ile daha sistematik bir hal alıp başarılı sonuçlar doğurabilecektir. Uygulamada bunun örneklerine de rastlanmaktadır.

Ayrıca küçük destinasyonların markalaşmasında deneyimsel stratejiler de kullanılmaktadır. Küçük ve orta büyüklüklerdeki şehir ve bölgelerin gelişmesi için deneyimsel stratejilerde kültürel miras ve bölgeye bağlı kalıntılardan yararlanılarak

14. Carmen, Blain, Stuard, E., Levy, Brent, Ritchie, “Destination branding: Insights and practices from destination management organizations”, Journal of Travel Research Cilt.43, Sayı 4, 2005, s.337

15. Mehmet, O.,İlban, Ahmet, Köroğlu, Duriye, Bozok, “Termal Turizm Amaçlı Seyahat Eden Turistlerde Destinasyon İmajı: Gönen Örneği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:7, Sayı:13, 2008, s.122

16. Bill, Baker, Destination Branding For Small Cities, Creative Leap Books USA, 2007, s.6


235

orijinallik arttırılır.17 Küçük destinasyonların sahip olduğu kültürel miras sıradan bir şekilde sergilenmekten çok çeşitli etkinliklerle turistlerin de içinde yer alacağı şekilde sunulursa turistlerin unutamayacakları bir deneyim yaşaması sağlanır. Böylece hem akılda kalıcılık artar hem de ağızdan ağza iletişimle yaşanan deneyimler birer efsane gibi aktarılarak destinasyonun tanıtımına katkı sağlar.

Küçük destinasyonların markalaşmasında dikkat edilmesi gereken beş önemli unsur aşağıdaki gibi ifade edilmiştir:18

·Destinasyon markası olmak: Destinasyon hakkında turistlerde oluşan algılama, düşünce ve duygudur. Başarılı bir destinasyon markası turistin kalbinde ve aklında yer edinendir.

·Destinasyon markalaşması: Destinasyonun turistlere sağlayacağı imkanlar neticesinde ortaya çıkan tecrübelerin ve tanıtım faaliyetlerinde hedef kitleye sunulan mesajın birleşmesiyle oluşan prensipler bütünüdür.

·Marka verilmiş bir sözdür: Başarılı bir markalaşma sürecinin belirleyici unsuru, tanıtımda hedef kitleye verilen söz ve bu sözün yerine getirmesidir.

·Vaad odaklı marka yönetimi: Karar verme ve tatil sürecinde sürekli konumlanan müşteri profili sağlamaktır.

·Marka oluşturma stratejisi: Markalaşma stratejisi sektörle ilgili tüm kurum ve kuruluşlar tarafından oluşturulmalı ve desteklenmelidir.

·Değişim yönetimi kurallarını uygulamak: Markalaşma süreci esnek olmalı; yeni yapı, sistem, yatırım, süreç ve özelliklere uyum sağlayabilmelidir.

·İnterneti iyi kullanmak: İnternetin tüm dünyada yaygınlaşması, paylaşım siteleri, tüm internet kullanıcılarının yorum yazma imkanının olduğu bloglar sayesinde artık herkes seyahat yazarı, eleştirmen ya da tavsiye edici konumuna gelmiştir. Bu önemli tanıtım alanları destinasyon tanıtımında kullanılmalıdır.

4. Medeniyetlerin Beşiği Vize19

Vize, Kırklareli’nin doğusunda, İstanbul’a 142 km. mesafede, zengin bir tarihi geçmişe ve doğal güzelliklere sahip bir ilçedir. Tarihte değişik isimlerle anılan kent Byzia, Bizye, Bida, Biza, Vyza, Vizii ve son olarak da Vize olarak bilinmektedir. İsmin kökü Byzas’tan gelmekte olup Byzas Poseidon’un bir oğlunun adıdır. Ayrıca Byzas isimli efsanevi bir Trak Kralının adından geldiği söylenir ki bu Byzas Su Perisi Semestra’nın oğludur. Ayrıca Yunan Mitolojisinde Kaynak Perisinin adı Byzia’dır. Vize’de suların ve kaynakların bolluğu Geç Roma Döneminde yapılan 242 km’lik (Vize-İstanbul) Dünyanın en büyük su yolu olan Roma su Yolu bu açıklamayı teyid etmektedir.

17. Peter, Allingham, “Experiential Strategies for Survival of Small Cities in Europe”, European Planning Studies Cilt 17, Sayı 6, 2009, s.922

18. William, Baker, Küçük Şehirlerin Markalaşmasında Beş Önemli Unsur, Turizmde Markalaşma Semineri Raporu, İspanya, 2007, s.22.

19. http://tr.wikipedia.org/wiki/Vize,_K%C4%B1rklareli, http://www.vize.gov.tr/ ve http://www.turkcebilgi.com/vize,_k%C4%B1rklareli/ansiklopedi ve sayfasından özetlenmiştir


236

Trakya’daki en güzel yerleşimlerden biri olan kent için; Hoca Saadettin Efendi Vize’yi “Gönül Açıcı” yer olarak açıklamaktadır. Aynı şekilde 1883 yılında Vize’de doğan ünlü yazar Georgios Vizyenos (Vize’nin Evladı) eserlerinde Vize’ye geniş yer vermiş ve doğduğu yer ile ilgili olarak “Trakya’da birçok kasaba vardır. Fakat Vize kadar güzeli yoktur.” ifadesini kullanmıştır.

Adrianos ve Filip sikkelerinde de görülen, Trakların Astai boyunun büyük ihtimalle merkezini teşkil eden kent, Trak Krallığı’nın da başkentiydi. Doğu Roma (Bizans) döneminde İstanbul’un Trakya’daki kalesi olarak bilinen kent çok parlak bir dönem geçirmiştir. Osmanlı Döneminde Trakya’da 3 Sancak biri olan kente Osmanlı kayıtlarına göre Çorlu, Kırkkilise (Kırklareli) Hayrabolu, Birgos (Lüleburgaz), Saray, Pınarhisar, Silivri, Danişmend-i-Eski (Babaeski) nahiyeleri bağlıdır ve toplamda 101 köyü bulunmaktadır.

Günümüzde ise 4 belediye ve 23 köye sahiptir. Nüfusu merkez ilçe ve toplam olarak yaklaşık 12000 ve 31000 dolayındadır. Karadeniz’e dökülen başlıca akarsular Papuç ve Kazan dereleridir. Ege Denizine dökülen Meriç Nehrinin başlıca kollarından biri olan Ergene nehrinin başlangıç kaynakları Soğucak ve Anadere ilçe topraklarından çıkar. Istırancaların özellikle Karadeniz’e bakan kesimleri meşe ve kayın ormanları ile kaplıdır.

4.1. Karakoçak Tepe ve Gemikaya Kaya Sunakları

Prof.Dr. Engin BEKSAÇ’ın büyük bir çalışma yaptığı Karokoçak Tepe ve Soğucak Köyü sınırlarında yer alan Gemikaya Mevkiindeki Kaya Sunaklar türlerine ender rastlanan Trak dönemi tarihi kalıntılar olarak dikkati çekmektedir.

4.2. Küçük Ayasofya Kilisesi

6. yüzyılda Bizans İmparatoru Jüstinyen döneminde Dionysos mabedinin temelleri üzerine bazilika planında yapılmıştır. Üç apsisi vardır. İçerisinde üçer sütunlu, iki sütun dizisi sonraki yıllarda payelere dönüştürülmüştür. Ayrıca Azizelik mertebesiyle Hristiyanlık dini içinde sonsuza dek uzanan bir yer edinen Azize Maria’nın mezarının bulunduğu kabul edilen yer olan Yapının Bizans döneminde fresklerle bezeli olduğu, günümüze kadar gelen izlerden anlaşılmaktadır. Yapı Osmanlı hakimiyeti sırasında Gazi Süleyman Paşa tarafından camiye dönüştürülmüştür.

4.3. Antik Tiyatro

Türkiye Trakya’sının bilinen ilk ve tek antik tiyatrosudur. M.S. 2. yüzyıla tarihlenen Geç Roma dönemi eseri yapının oturma kademeleri (cavea), bunların arasındaki yollar (parados), sahne binası (skene), ve orkestra bölümleri günümüze ulaşabilmiştir. Kazılar sırasında çok sayıda Roma Bizans ve Osmanlı keramikleri, cam ve metal buluntular ile ele geçirilen heykel sahne rölyefleri türlerinin en iyi örnekleri olup Kırklareli Müzesinde teşhir edilmektedir.

4.4. Vize Kalesi

İlk inşasının M.Ö. 72-76 yıllarında olduğu tahmin edilmektedir. Kale iç ve dış kale olmak üzere iki kısımdan meydana gelmiştir. Halen eski Vize şehri surlarının batı ve güney kısmı ayaktadır. Güney surları 3-4 metre yüksekliğine kadar


237

korunabilmiş büyük taş bloklarla yapılmıştır.Yapı şekilleri birbirinin aynı olup kapı uzunluğu dört metredir.

4.5. Tümülüsler

Trak Krallığının Sembolü ve önemli kişilere ait mezarların bulunduğu Tümülüslerin yapılan tespitlere göre Vize ve bağlı köylerinde, 40’ın üzerinde bulunduğu Kırklareli Müze Müdürlüğü’nün kayıtlarından anlaşılmaktadır.

Kentte ayrıca Bizans dönemine ait pek çok Mağara Manastırın yanı sıra (Asmakaya Mevkii, Uçmakdere Mevkii, Pazarlı Mevkii, Derekayalar Mevkii, Baklaya Köyü) Bizans ve Osmanlı dönemine ait 4 hamam kalıntısı, Bizans Dönemine ait sonradan Han Bedestene çevrilen Su Sarnıcı, Osmanlı Dönemine ait 2 cami, 1 İmarethane, 4 çeşme, Balkan Savaşlarından önce yapılan Karakol Kuleler ve İlçeye bağlı Kıyıköy beldesinde bulunan şehrin kalesi ve Kaya Manastırlar arasında çok özel bir yeri Ayanikola Manastırı bulunmaktadır.

4.6. Doğal Güzellikler 4.6.1. Kıyıköy / Vize Ayanikola Manastırı ve Kalesinin yanında alabildiğine uzun ve temiz kumsalları

şehrin iki yakasını saran Trakya’da olta ile balık avlayabileceğiniz kadar temiz kalmış ender tatlı sularda Kazandere ve Pabuçdere’de deniz bisikleti veya kayık ile tur atmak imkanı bulunmaktadır. İçerisinde Amazonları andıran orman dokusu ve yaban hayvanlarının yaşamını görmek için Kıyıköy ideal bir yere sahiptir.

4.6.2. Panayır İskelesi Plajı Vize’ye 47 km mesafede Kışlacık Köyü sınırları dahilinde yer alan Panayır

İskelesi Plajları 200 metre uzunluğunda ve 20 metre genişliğinde yer kaplamaktadır. Denizi berrak sahili ince kumlu ve yer yer kayalık bir yapıya sahiptir. Plajın her yanı ormanlarla kaplı tabiat harikasıdır.

4.7. Karstik OluşumlarTrakya’da bulunan büyük ölçekli 25 karstik mağaranın 19’u Vize sınırları

içerisinde bulunmaktadır. Bunlardan en dikkat çekenleri ise Yenesu Mağarası, Domuzdere Mağarası, Kurudere Mağarası Kızılağaç Köyünde bulunan Kızılağaç Mağarası, Kıyıköy’de bulunan Kıyıköy ve Kaptanın Mağaraları ile Kışlacık Köyündeki Kovantaşı Mağaralarıdır. En önemli mağara olan Yenesu Mağarası Balkaya Köyünde bulunmaktadır. Bu doğa harikası mağara 1.620 m uzunluğunda olup Trakyanın 3. büyük mağarasıdır.

5. Uygulama: Vize’nin Turizm Destinasyonu Olarak Pazarlanması ve Markalaşması

Bu bölümde Vize ilçesi için SWOT analizi ve uygulama yer almaktadır.

5.1. SWOT Analizi

SWOT analizi, İngilizce strengths (güçlü yönler), weakness (zayıf yönler), opportunities (fırsatlar) ve threats (tehditler) sözcüklerinin baş harflerinden oluşmuştur. SWOT analizi işletmenin dış çevresindeki unsurların incelenmesi


238

sonucunda işletme için fırsat ve tehditler, işletme içi analiz sonucunda da üstünlükleri ve zayıflıkları belirleme olarak tanımlanmaktadır. Bu analiz sadece işletme faaliyetleriyle sınırlı tutulmayıp çeşitli projelerde de yöneticilerin o projeye ilişkin fırsat, tehdit, üstünlük ve zayıflıklarını görerek önlem alma ve stratejilerini geliştirme amaçlı kullanılmaktadır20. Bu çalışmada Vize’nin marka kent olma sürecinde fırsat, tehdit, güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koymak üzere SWOT analizi yapılmıştır.

Güçlü Yönler

* Tarihsel, ekolojik ve doğal zenginlikler

* Büyük şehirlere yakın olması

* Misafirperverlik

* İlçenin ülke çapında isim yapmış, bilim, sanat ve iş adamları yetiştirmiş olması

* Küçük Ayasofya, antik tiyatro ve kalenin değeri

* Çeşitli turist kesimlerine hitap edebilmesi

* Kıyıköy ile Karadeniz’e açılması

* Her yıl düzenlenen Tarih ve Kültür Festivali’ne sahip olması

*Uluslararası havacılık yarışma ve gösterilerine yer yaratma imkanı

* Geniş orman ve tarımsal arazilerin varlığı

*Yaşanılır bir ilçe olması

Zayıf Yönler

* Çerkezköy gişelerinden gelen bölünmüş yolun Kırklareli’ne bağlanamaması

* Bazı hizmet ve teşviklerde örgütlenme ve önemsenme eksikliği

* Turizm ve modern yaşamın gereklerine uygun yapılanmanın olmaması

* Tanıtma faaliyetlerinin yetersiz olması ve turizm sektöründeki gelişmelerin yakından izlenmemesi

*Tur organizasyonlarının eksikliği

* Yeterli sportif tesislerin bulunmaması

*Tarihi, arkeolojik, kültürel ve doğal zenginliklerin yeterince kullanılmaması

* Tam teşekküllü bir sağlık merkezinin olmaması

Fırsatlar

*Üniversitenin hızla gelişiyor olması

* Yerel yönetimlerin Vizenin gelişimine büyük önem vermeleri

* Tarihi kentler birliği üyesi olması

Turizmin hızla önem kazanması

*Doğal ve ekolojik yapının sağlık ve spor alanları yapımına uygun olması

Yerel yönetim ve üniversite işbirliğinin çok güçlü olması

* Mezuniyet törenlerinin festival havasına dönüştürülmesi ile tanıtıma destek sağlanması

*Komşu ülke vatandaşlarının turist olarak çekilme imkanı

* Trakya Kalkınma Ajansının kurulmuş ve destek faaliyetlerine başlamak üzere olması

Tehditler

*İstanbul ve civarındaki istenmeyen sanayi tesislerinin bölgemize gelme riski

Vize’nin marka kent olma çalışmalarının çevre ilçelerce taklit edilmesi

* Çerkezköy, Lüleburgaz gibi yakın ilçelerin tercih edilmesi

* Çimento üretimine uygun toprak yapısı nedeniyle kurulan tesislerin çevre kirliliği yaratabilmesi

* Yerel yönetimlerin finansman eksikliği

Ankete katılanların %43,1’i bayan %56,9’u ise baydır. Ayrıca ankete katılanların %64,5’i evli geriye kalan %35,5’i ise bekardır. Uygulamaya tabi tutulan katılımcıların eğitim düzeyine bakıldığında ise; %16,6’sı ilköğretim, %37,9’ü lise, %14,8’i önlisans, % 22,4’u lisans, %5,5’i yüksek lisans ve % 2,8 ‘inin ise doktora yapmış kişilerden oluştuğu belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların gelir düzeyleri incelendiğinde en fazla paya (%24,5) 501-1000 TL sahip olup onu sırasıyla; 1001-1500 TL (%19,3), 1501-2000 TL (%15,2), 2001-2500 TL (%14,5), 500 TL’den az (%7,2), 3001-3500 TL (%5,9), 2501-3000 TL (%5,5), 3501-4000 TL (%3,4), 5000 TL’den fazla (%2,4), 4001-4500 TL (%1,4) ve son olarak da 4501-5000 TL (%0,7) izlemektedir.

20. Cemal Yükselen ve Emel Gönenç Güler, Antakya Marka Kent Görüş ve Öneriler, Detay yayıncılık, Ankara, 2009


239

Tablo 5.1. - Katılımcıların Vize ile ilgili mutabakat düzeyleri:

Kat

ılmıy

orum

nötr

Kat

ılıyo

rum

Sıra

Ari

tmet

ik

Ort

alam

a

Stan

dart

Sa

pma

Vize günümüzde hangi nitelikleri ile ön plana çıkmaktadır?

V1 Bölge ulaşım güzergahları üzerindedir 14,5 17,6 67,9 6 3,8241 1,19693

V2 Ormancılık ve orman ürünleri merkezidir 16,9 20,7 62,4 7 3,6552 1,16690

V3 Zengin coğrafi ve doğal kaynakları vardır 12,4 16,2 71,4 3 3,9276 1,06774

V4Zengin tarihi, kültürel, arkeolojik ve sanatsal kaynakları vardır

5,5 11,0 83,5 2 4,3207 0,90208

V5 İlçe yaşamak ve üretmek için elverişlidir 9,4 21,4 69,2 4 3,9241 1,03625

V6 Belediye hizmeti iyidir 13,8 20,0 66,2 5 3,8483 1,19590

V7 Güvenli bir ilçe olarak bilinmektedir 3,8 7,2 89,0 1 4,3897 0,88229

V8 Turizm potansiyeli iyi değerlendirilmiştir 48,6 31,0 20,4 9 2,6241 1,17062

V9 Orman ürünlerine dayalı üretim iyi değerlendirilmiştir 36,5 28,6 34,9 8 2,9690 1,23490

Vize bir insan olsaydı hangi özelliklere sahip olurdu?

V10 Sıcakkanlı olurdu 12,1 13,1 74,8 2 3,9655 1,12483

V11 Keyfine düşkün olurdu 14,5 20,7 64,8 3 3,8379 1,20464

V12 Boş vermiş olurdu 46,9 23,1 30,0 7 2,7897 1,36715

V13 Fiziksel olarak çekici olurdu 16,9 26,6 56,5 5 3,5897 1,18551

V14 Etnik, dini vb. farklılıklara saygılı olurdu 21,7 18,6 59,7 6 3,5379 1,29155

V15 Verimli (üretken) olurdu 16,2 19,3 64,5 4 3,6966 1,13956

V16 Yaşam dolu olurdu 8,3 19,7 72,0 1 3,9793 1,02878

Vize gelecekte ne olmalıdır?

V17

Çeşitli spor dallarındaki kulüplerin kamp yapmaya geldikleri bir merkez olmalıdır

6,9 12,1 81,0 4 4,2172 0,99708

V18 Üniversite, eğitim ve öğrenci kenti olmalıdır 6,6 9,0 84,4 3 4,3690 0,96571

V19 Planlı bir ilçe olmalıdır 0,7 4,8 94,5 1 4,6310 0,64309

V20Enerji dağıtım ve üretim (rüzgar enerjisi) merkezi olmalıdır

11,7 12,8 75,5 5 4,0828 1,15272

V21 Tarihi özellikleri ile ön plana çıkan bir ilçe olmalıdır 3,8 5,9 90,3 2 4,5517 0,83547


240

Vize insanının genel kişilik özellikleri hakkında neler söyleyebilirsiniz?

V22 Sıcakkanlıdır 8,2 15,5 76,3 1 4,0552 1,07362

V23 Misafirperverdir 10,3 14,1 75,6 2 4,0000 1,09418

V24 Girişimcidir 25,2 26,9 47,9 5 3,3310 1,28906V25 Dedikoduyu sever 23,1 21,0 55,9 4 3,6345 1,42792V26 Çıkarcıdır 32,7 25,2 42,1 6 3,2069 1,37902V27 Gösterişi sever 15,1 19,0 65,9 3 3,8862 1,26607V28 Boş vermiştir 42,1 27,2 30,7 7 2,8690 1,34270

Vize logosu içinde hangi sembol ve renkler yer almalıdır?

V29 Kale yer almalıdır 9,3 7,6 83,1 1 4,3276 1,10657

V30 Küçük Ayasofya Cami yer almalıdır 13,8 15,9 70,3 4 3,9552 1,26493

V31 Antik Tiyatro yer almalıdır 12,1 16,9 71,0 3 4,0034 1,19253

V32 Ihlamur ağacı yer almalıdır 14,8 20,7 64,5 5 3,8586 1,29037

V33 Mavi renk (deniz, su, göl, ırmak vb.) yer almalıdır 24,1 26,6 49,3 7 3,4345 1,34300

V34 Yeşil renk (biyolojik çeşitlilik, orman vb.) yer almalıdır 11,1 14,1 74,8 2 4,1241 1,16988

V35 Beyaz renk (barışın simgesi vb.) yer almalıdır 18,3 24,8 56,9 6 3,6241 1,26441

a- Katılımcıların Vize Günümüzde hangi kritelerler ile öne çıkmalıdır sorusuna mutabakat düzeyleri:

Analiz sonuçlarına göre katılanların üzerinde en çok mutabık oldukları 5 madde sırasıyla; Vize, gelecekte planlı bir ilçe olmalıdır (%94,5), Vize, tarihi özellikleri ile ön plana çıkan bir ilçe olmalıdır (%90,3), Vize, günümüzde güvenli bir ilçe olarak ön plana çıkmalıdır (%89,0), Vize, üniversite, eğitim ve öğrenci olmalıdır (%84,4) ve beşinci önerme ise Vize’nin zengin tarihi, kültürel, arkeolojik ve sanatsal kaynakları vardır (%83,5) önermesidir.

b- Vize günümüzde hangi nitelikleri ile ön plana çıkmaktadır?

Vize kentinin günümüzde öne çıkan en önemli niteliği, güvenli bir ilçe olarak bilinmesidir. İkinci niteliği ise zengin tarihi, kültürel, arkeolojik sanatsal kaynaklarının olmasıdır. Üçüncü sırada ise zengin coğrafi ve doğal kaynaklarının var olması yer almaktadır.

c- Vize bir insan olsaydı hangi özelliklere sahip olurdu?

Vize kenti bir insan olarak değerlendirildiğinde en önemli özelliği “yaşam dolu olurdu” önermesinin gösterdiği şekilde yaşama sevincinin olmasıdır. İkinci özelliği sıcakkanlı oluşu ve üçüncü özelliğinin ise keyfine düşkün bir insan niteliğinde olacağıdır.

d- Vize gelecekte ne olmalıdır?

Vize gelecekte ne olmalıdır sorusuna öncelikli olarak planlı bir ilçe olmalıdır, tarihi özellikleri ile ön plana çıkarak ve üçüncü olarak üniversite, eğitim ve öğrenci kenti olmalıdır yanıtları verilmiştir.


241

e- Vize insanının genel kişilik özellikleri hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Vize insanının genel kişilik özellikleri hakkında verilen bilgiler incelendiğinde ise; ilk sırada vize insanının sıcakkanlı oluşu gelmektedir. İkinci sıra da misafirperver oluşu ve üçüncü sıra da ise gösterişi sevmesi yer almaktadır.

f- Vize logosu içinde hangi sembol ve renkler yer almalıdır?

Vize logosunda yer alması gereken sembol ve renkler incelendiğinde, öncelikli olarak kalenin yer alması gerektiği, ikinci sırada yeşil rengin kullanılması gerektiği ve üçüncü sırada ise antik tiyatronun bulunması gerektiği vurgulanmıştır.

5.2. Faktör Analizi

Faktör analizi bir grup değişken arasında ilişkilere dayanarak verilerin daha anlamlı ve özet bir biçimde sunulmasını sağlayan çok değişkenli bir analiz türüdür (Nakip, 2006: 423). Faktör analizi tekniklerinden, en yaygın olarak kullanılanı Asal Bileşenler Analizidir. Çalışmada, Yavuz (2007)’de olduğu gibi Asal Bileşenler tekniği ve Varimax rotasyonu; faktör analizinin örneklem yeterliliğini ölçmek için KMO (Kayser-Meyer-Olkin) testi; iç tutarlılığın sağlandığını belirlemek amacıyla da Cronbach alfa kullanılmıştır. Cronbach alfa pazarlama araştırmalarında sıkça kullanılan Likert ölçekli sorularda kullanılmaktadır. Likert ölçeğinde konuyu ölçen n sayıdaki ifadelerin bir bütün oluşturup oluşturmadığını, aralarındaki homojenlik derecesini, ifadeler arası benzerliği ve yakınlığı gösterir (Nakip, 2006: 145). 0,00<a <0,40 ise ölçek güvenilmez; 0,40<a <0,60 ise ölçek güvenirliği düşük; 0,60<a <0,80 ise ölçek oldukça güvenilir; 0,80<a <1,00 ise ölçek yüksek derecede güvenilirdir. Alfa değerinin genel olarak 0.70’in üzerinde olması istenmektedir (Kalaycı, 2008; 405). Tablo 5.2.’de analiz sonuçları toplu bir biçimde verilmektedir.

5.2. Faktör Analizi Sonuçları

Vize’nin Günümüzde Öne Çıkan Niteliklerine İlişkin Faktörler

Kentleşme ve belediyecilik Ormancılık Kentsel

zenginlikGüvenli bir ilçe olarak bilinmektedir ,777Belediye hizmeti iyidir ,773İlçe yaşamak ve üretmek için elverişlidir ,600Orman ürünlerine dayalı üretim iyi değerlendirilmiştir ,871Ormancılık ve orman ürünleri merkezidir ,794Zengin tarihi, kültürel,arkeolojik ve sanatsal kaynakları vardır ,865

Zengin coğrafi ve doğal kaynakları vardır ,754Varyans (%) 35,93 17,97 13,67Kümülatif Varyans (%) 35,93 53,90 67,57Cronbach Alfa (%) 59,10 63,91 62,64KMO 0,712Bartlett Test 345,879 (df:21) p<0,000Vize’nin Kişiliğine İlişkin Faktörler Karakter Rahatlık SaygıSıcakkanlı olurdu ,793 Yaşam dolu olurdu ,768 Fiziksel olarak çekici olurdu ,723 Verimli (üretken) olurdu ,713 Keyfine düşkün olurdu ,832


242

Boş vermiş olurdu ,783 Etnik, dini vb. farklılıklara saygılı olurdu ,906Varyans (%) 41,85 20,99 10,68Kümülatif Varyans (%) 41,85 62,84 73,52Cronbach Alfa (%) 79,81 54,59 -KMO 0,786Bartlett Test 559,296 (df:21) p<0,000

Vize’nin Geleceğine İlişkin Faktörler Kültürel merkez

Arkeolojik merkez

Enerji merkezi

Çeşitli spor dallarındaki kulüplerin kamp yapmaya geldikleri bir merkez olmalıdır ,843

Üniversite, eğitim ve öğrenci kenti olmalıdır ,808

Tarihi özellikleri ile ön plana çıkan bir ilçe olmalıdır ,872

Planlı bir ilçe olmalıdır ,746

Enerji dağıtım ve üretim (rüzgar enerjisi) merkezi olmalıdır ,987

Varyans (%) 42,54 18,94 15,73Kümülatif Varyans (%) 42,54 61,48 77,20

Cronbach Alfa (%) 61,20 56,37 -KMO 0,719Bartlett Test 190,810 (df:10) p<0,000Vize İnsanı’nın Genel Kişilik Özelliklerine İlişkin Faktörler Bencil Hümanist Rahat

Dedikoduyu sever ,914 Çıkarcıdır ,839 Gösterişi sever ,756 Sıcakkanlıdır ,918 Misafirperverdir ,908 Boş vermiştir ,915Varyans (%) 48,36 25,47 9,50Kümülatif Varyans (%) 48,36 73,83 83,33Cronbach Alfa (%) 83,79 82,42 -KMO 0,728Bartlett Test 690,702 (df:15) p<0,000

“Vize’nin Logosu” İçinde Yer Alması Beklenen Unsurlar Sembol Renk Ağaç

Küçük Ayasofya Cami yer almalıdır ,825 Antik Tiyatro yer almalıdır ,787 Kale yer almalıdır ,766

Beyaz renk (barışın simgesi vb.) yer almalıdır ,884

Yeşil renk (biyolojik çeşitlilik, orman vb.) yer almalıdır ,768 Ihlamur ağacı yer almalıdır ,926Varyans (%) 42,81 17,51 14,89Kümülatif Varyans (%) 42,81 60,32 75,21Cronbach Alfa (%) 75,14 60,86 -KMO 0,724Bartlett Test 386,881 (df:15) p<0,000

Vizenin niteliklerine ilişkin kentleşme ve belediyecilik, ormancılık ve kentsel zenginlik olmak üzere üç faktör öne çıkmaktadır. Kentin mevcut durumu ile ilgili öne çıkan ilk faktör kentleşme ve belediyecilik boyutudur. Bu özellik, kentin ve kent markasının kimliği açısından olumlu görülen bir bileşen olarak değerlendirilir.


243

Çünkü kent yaşayanlar tarafından yaşamak için uygun, güvenli ve belediyecilik hizmetleri iyi olarak nitelenmektedir. Ormancılık faktörü ele alındığında, yaşayanlar kentin ormancılık ve orman ürünleri merkezi olduğunu ve de mobilya sektörü açısından incelendiğinde orman ürünlerine dayalı olarak bu potansiyelin iyi değerlendirildiğini vurgulamaktadırlar. Üçüncü faktör, kentin bol miktarda kaynağı olduğuna işaret etmektedir. Kentsel zenginliğin özellikle turizmi destekler nitelikte olduğu belirlenmiştir.

5-2-2- Vize’nin Kişiliğine İlişkin Faktörler

Vizenin kişiliğine ilişkin ise, karakter, rahatlık ve saygı olmak üzere üç faktör öne çıkmaktadır. Kentin kişilik özellikleri ile öne çıkan ilk faktör vize halkının sıcakkanlı, yaşam dolu, çekici ve verimli olduğudur. Vize kentine ilişkin marka yaratma stratejisinde bu nitelikler özellikle vurgulanmalıdır. Keyfine düşkün ve boş vermiş oluşu kentin markalaşması açısından olumsuz bir bileşen olarak görülmektedir. Kentte yaşayan bireyler boş vermişlikten marka bilincini benimsemeye doğru kaydırılmalıdır. Ayrıca kent etnik, dini vb. farklılıklara saygılı oluşu ile bir turizm çekim merkezi olarak öne çıkartılmalıdır.

5-2-3- Vize’nin Geleceğine İlişkin Faktörler

Vizenin geleceğine ilişin ilk faktöre göre; vize gelecekte gerek spor gerekse eğitim amacı olsun sürekli insan hareketlerinin yoğun olarak görüldüğü ve yaşandığı sosyokültürel ve sportif bir merkez olarak betimlenmektedir. Özellikle yakın çevresinde bulunan ilçeler yoğun bir sanayi yapısına sahiptirler. Bu nedenle yapılacak olan markalaşma çabalarında vize kenti, yaşamak için sanayi atıklarından uzak sportif olanaklarına imkan sağlayan sosyokültürel bir mekan olarak öne çıkarılmalıdır.

5-2-4- Vize İnsanı’nın Genel Kişilik Özelliklerine İlişkin Faktörler

Vizede yaşayan insanların genel kişilik özellikleri incelendiğinde üç faktör ile özetlenmektedir. Birinci faktörü oluşturan, dedikoduyu sevmesi, çıkarcı oluşu ve gösterişi sevmesi bencil bir kişilik yapısını sergilemektedir. Bunlarla birlikte sıcakkanlı ve misafirperver oluşu da Vize insanının hümanist yanını belirtmektedir. Son faktör ise vize halkının tembel oluşudur. Vize halkının, birinci faktörü kapsayan bencil yanı ve üçüncü faktörü oluşturan temel yanını düzeltmenin yolları aranmalı ve ikinci faktörü oluşturan hümanist yan markalaşmada öne çıkarılmalıdır.

5-2-5- “Vize’nin Logosu” İçinde Yer Alması Beklenen Unsurlar

Vize kimliğini görsel açıdan neyin temsil edebileceğine yönelik olarak sorulan sorudan sembol, renk ve ağaç adı altında üç faktör bileşeni elde edilmiştir. Kentte yaşayanlar vizeyi temsil edecek logo içinde birinci sırada kentte bulunan tarihi yapıların yer alması gerektiğini belirtmişlerdir. Sembol faktörü olarak incelenen bu yapılar sırasıyla küçük Ayasofya cami, antik tiyatro ve kale’den oluşmaktadır. Logo da ise renk olarak barışın simgesi beyaz ve vize kentinin doğal güzelliklerini yansıtan yeşilin tercih edilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Son faktör ise vize kentinin simgesi olan ıhlamur ağacıdır.


244

6- Sonuç

Çalışmanı sonuçları aşağıda maddeler halinde verilmektedir:

· Vize halkını temsil eden katılımcılar, Vize’nin planlı bir ilçe olmasını, tarihi özelliklerini öne çıkarmasını, güvenli bir ilçe olma özelliğini sürdürmesini, üniversite, eğitim ve öğrenci kenti olmasını talep etmektedir. Bu da kentleşme ve belediyecilik faktörüyle birebir örtüşmektedir.

· Vize’nin günümüzde öne çıkan niteliklerine ilişkin faktörler: kentleşme ve belediyecilik, ormancılık ve kentsel zenginliktir. Vize kentinin günümüzde öne çıkan en önemli niteliği, güvenli bir ilçe olması ve belediyecilik hizmetlerinin iyi olarak bilinmesidir. İkinci faktör ormancılıktır. Orman ürünlerine dayalı olarak Trakya’nın en büyük mobilya sanayine sahiptir. Üçüncü faktörü ise zengin tarihi, kültürel, arkeolojik, sanatsal, coğrafik ve doğal kaynaklar oluşturmaktadır.

· Vize kenti bir insan olarak değerlendirildiğinde karakter, rahatlık ve saygı faktörlerinden oluştuğu görülmektedir. Vize insan olsa sıcakkanlı ve yaşam dolu olurdu. Saygı faktörü tek başına öne çıkmakta ve etnik dini vb farklılıklara anlayış ve ağırbaşlılıkla yaklaşan sağduyulu bir insanı temsil ederdi. Bu da turistik bir kent olmasında önem taşımaktadır. Yurtiçi ve dışından gelecek olan çeşitli dine, ırka ve kültüre sahip turistlerin sıcakkanlılık ve misafirperverlikle karşılanacağını sonucunu doğurmaktadır.

· Vize gelecek ile ilgili vizyonu ise 3 faktörden oluşmaktadır: kültürel, arkeolojik ve enerji merkezi. Vize spor kulüplerinin başkenti, çarpık metropolleşmenin en güzel örneklerinden olan ve de her 5 Türk vatandaşından birinin yaşadığı İstanbul’a 142 km uzaklıktadır. Doğası, sessiz-dinlendirici ortamı ile sanayi kaynaklı hava ve su kirliliğinden uzakta çeşitli spor kulüplerinin kamp yeri ve aynı şekilde bir üniversite ve dolayısıyla bilimsel araştırma için bulunmaz bir yerdir. Ayrıca temiz havası ile vakıf hastanelerinin göğüs hastalıkları ya da onkoloji servislerine uygun tedavi ortamı sağlayacak özelliklere sahiptir. Zengin tarihinin öne çıkarılması da arkeolojik merkez özelliğini kazandırmaktadır. Yılın hemen her günün esen rüzgarı sayesinde de rüzgar enerjisi üretim merkezi olarak öne çıkmalıdır. Bu konuda çalışmaları devam özel firmalar mevcuttur ve halk tarafından da girişimleri destek bulacaktır.

· Vize insanının genel kişilik özellikleri bencil, hümanist ve rahat olmasıdır. Marka kent olabilmesi için negatif etkiye sahip dedikodudan, çıkarcılıktan uzaklaşması, boş vermişlikten de vazgeçmesi gerekmektedir. Olumlu özellikleri ise sıcakkanlı ve misafirperver oluşudur.

· Vize logosunda yer alması gereken sembol ve renkler incelendiğinde, öncelikli olarak kalenin yer alması gerektiği, ikinci sırada yeşil rengin kullanılması gerektiği ve üçüncü sırada ise antik tiyatronun bulunması gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca ıhlamur ağacı da başlı başına bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Bugünkü logosuna bakıldığında da bunların bir farkla bulunduğu gözlenmektedir. Bu fark ıhlamur ağacı yerine logo da yapraklarının kullanılmasıdır.

Kaynaklar

Allingham, Peter, “Experiential Strategies for Survival of Small Cities in Europe”, European Planning Studies Cilt 17, Sayı 6, 2009, s.905-923

Baker, Bill, Destination Branding For Small Cities, Creative Leap Books USA, 2007


245

Baker, William, Küçük Şehirlerin Markalaşmasında Beş Önemli Unsur, Turizmde Markalaşma Semineri Raporu, İspanya, 2007, s.22. http://www.ktud.org/sites/default/files/turizmde _markalasma (KTUD).pdf Erişim Tarihi: 30.07.2010

Blain, Carmen, Stuard, E., Levy, Brent, Ritchie, “Destination Branding: Insights And Practices From Destination Management Organizations”, Journal of Travel Research Cilt.43, Sayı 4, 2005, s.328-338

Buhalis, Dimitrios, “Marketing The Competitive Destination Of The Future”, Tourism Management Cilt 21, Sayı 1, 2000, s.97-116

Gnoth, Juergen, , “Conference Report: Branding Tourism Destinations”, Annals of Tourism Research, Cilt 25, Sayı 3, 1998, s.758-760

Hosany, Sameer, Yuksel Ekinci, Muzaffer Uysal, “Destination İmage And Destination Personality: An Application Of Branding Theories To Tourism Places”, Journal of Business Research Cilt 59, Sayı 5, 2006, s. 638-642

İlban, Mehmet, O., Ahmet, Köroğlu, Duriye, Bozok, “Termal Turizm Amaçlı Seyahat Eden Turistlerde Destinasyon İmajı: Gönen Örneği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:7 Sayı:13, 2008, s.105-129

Kalaycı, Ş., (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yay., 3.Baskı, Ankara.

Kavaratzis, Mihalis & G.J. Ashworth, City Branding: An Effective Assertion of Identity or A Transitory Marketing Trick, Tijdschrift Voor Economische en Sociale Geografic Cilt 96, Sayı 5, 2005, s. 506-514

Liping, Cai, A., “Cooperative Branding For Rural Destinations”, Annals of Tourism Research, Cilt 29, Sayı 3, 2002, s. 720-742

Nakip, M., (2006), Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, Seçkin Yay., 2.Baskı, Ankara.

Pike, Steve, “Destination Image Analysis A Reviewof 142 Papers From 1973 To 2000”, Tourism Management Cilt 23, Sayı 5, 2002, s. 541-549

Park, Sun-Young, James F. Petrick, “Destinations’s Perspectives Of Branding”, Annals of Tourism Research, Cilt 42, Sayı 1, 2006, s. 262-265

Yavuz, M.C (2007), Uluslararası Destinasyon Markası Oluşturulmasında Kimlik Geliştirme Süreci: Adana Örneği, Çukurova Üni.SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.

Yüksel, Ekinci, “From Destination İmage To Destination Branding: An Emerging Area Of Research” e-Review of Tourism Research (eRTR), Cilt 1, Sayı 2. 2003, s.21-24

Yükselen, Cemal ve Emel Gönenç Güler, Antakya Marka Kent Görüş ve Öneriler, Detay yayıncılık, Ankara, 2009

sempozyum kitap son hali1yayin.klu.edu.tr/dosyalar/birimler/yayin/dosyalar/dosya... ·...

Documents