scouting technieken

Upload: jelle-beijers

Post on 08-Jan-2016

61 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

Hoe te sjorren

TRANSCRIPT

Handboek Scoutingtechnieken deel 1 Sjorren, knopen en touwen

Scouting Margraten

Inhoudsopgave

Inleiding ................................................................................................................................ 31.) Het touw en jij................................................................................................................. 41.1) Breeksterkte................................................................................................................... 4

1.2) Onderhoud van het touw.............................................................................................. 51.3) Touw oprollen ................................................................................................................ 5

2.) Aan de slag met knopen en sjorren ................................................................................ 6

2.1) Knopen, steken en worpen.............................................................................................. 6

2.1.2) Enkele knoop................................................................................................................. 6

2.1.3) Achtknoop...................................................................................................................... 6

2.1.4) Platte knoop................................................................................................................... 7

2.1.5) Schootsteek..................................................................................................................... 7

2.1.6) Lusknoop........................................................................................................................ 8

2.1.7) Timmersteek................................................................................................................... 8

2.1.8) Mastworp........................................................................................................................ 9 2.2) Sjorringen........................................................................................................................ 10

2.2.1) Kruissjorring................................................................................................................ 11

2.2.2) Diagonaalsjorring........................................................................................................ 12

2.2.3) Vorksjorring................................................................................................................ 122.2.4) 8-vormige sjorring...................................................................................................... 132.2.5) Steigersjorring............................................................................................................ 13

Inleiding Sjoren is het maken van voorwerpen van hout en touw, zoals bijvoorbeeld hutten, torens, vlotten en zwembaden. Pionieren is een traditionele scoutingtechniek die je nog heel vaak op scouting zult moeten gebruiken, maar ook in het dagelijks leven is het soms makkelijk om een aantal knopen en sjorringen te kunnen leggen. In dit boekje worden de meest gebruikten sjorringen en knopen uitgelegd als je deze knopen en sjorringen beheerst ben je in staat om zon beetje alles te sjorren wat je maar kunt bedenken.Veel Sjorplezier, Scouting Margraten

Het touw en jijTouwen zijn een essentieel onderdeel van het sjorren daarom is het belangrijk dat je weet wat het touw aankan en hoe je er mee omgaat. Daarom behandelen we eerst de breektsterkte van de door scouting gebruikte touwen en welk effect knopen hebben op de breeksterkte. Daarna gaan we kort in op het onderhoud van het touw

BreeksterkteHoeveel gewicht een (nieuw) touw kan dragen zonder dat het breekt wordt debreeksterkte van een touw genoemd. De breeksterkte van een touw is niet afhankelijkvan de lengte van een touw, maar wel van: Het materiaal waarvan het touw is gemaakt. Kunstvezel is sterker dan natuurvezel. De diameter (dikte) van het touw, hoe dikker het touw is hoe sterker het is. Hoe het touw geslagen is. Hoe strakker het touw geslagen is, hoe minder rek er in zit en hoe minder sterk het is. De leeftijd en het onderhoud van het touw.Omdat de breeksterkte afneemt als een touw ouder wordt, gaan wij bij het gebruik vaneen touw niet uit van de breeksterkte, maar van de veilige belasting van een touw. Debreeksterkte van een Sisaltouw is ongeveer 7 keer zo groot als de veilige belasting. Voor een kunstoftouw zoals polyproptouw is de veilige belasting een stuk hoger omdat de slijtage aanzienlijk minder schadelijk is.

In onderstaande tabel kun je de veilige belasting zien van de touwen die wij op scouting gebruiken.

Soort touw Breeksterkte droog Breeksterkte natVeilige belasting droogVeilige belasting nat

Sisal 4mm125 kg85 kg 18 kg 12 kg

Sisal 6mm245 kg170 kg35 kg 25 kg

Sisal 8mm410kg350 kg 65 kg 50 kg

Sisal 10 mm640 kg440 kg 90 kg 60 kg

Polyprop 8 mm1050 kg 1050 kg115 kg 115 kg

De waarden die in deze tabel zitten kloppen alleen als er geen knopen in het touw zitten. Doordat de vezels van een touw bij een knoop in bochten worden gedraaid kunnen deze beschadigingen oplopen. Deze beschadigingen leveren zwakke plekken in het touw op die de breeksterkte van het touw beinvloeden.

Knoop Percentage van de breeksterkte dat achterblijft.

Enkele knoop40%

Platte knoop45%

Schootsteek50%

Lusknoop65%

Timmersteek70%

Mastworp75%

Onderhoud van het touw.

Om ervoor te zorgen dat je touw lang goed blijft en je er veilig mee kunt sjorren , moet je het goed onderhouden. Houd je daarom bij het gebruik en opbergen van touw aan devolgende regels:

Zorg ervoor dat er geen knopen en kink in het touw zit alsje het gebruikt of opbergt.

Gebruik geen scherpe voorwerpen als je een knoop losprobeert te peuteren. Hierdoor kun je de garens en strengenbeschadigen en daardoor ook de breeksterkte van het touw.

Berg het touw altijd droog en schoon op. Nat touw kan snelgaan rotten en als er zand in het touw komt werken dezandkorrels als scherpe mesjes die garens en strengenkunnen beschadigen daardoor ook de breeksterkte van hettouw.

Touw oprollen

Het oprollen van een touw wordt ookwel het opschieten van een touw genoemd. Rol het touw eerst opzoals een tuinslang of stroomkabel en ga daarna met een lus van het touw om de klos heen. Trek deze lus vervolgens door de klos heen en zo rol je een touw op.

Aan de slag met knopen en sjorren In dit hoofdstuk gaan we de basisknopen en sjorringen uitleggen die je bij het sjorren vaak nodig hebt. Als je al deze knopen en sjorringen kent, dan kun je bijna alles sjorren dat je kunt bedenken.

Knopen, steken en worpenEr zijn heel veel soorten knopen. steken en worpen bekend. Het is moeilijk om preciesaan te geven wat de verschillen zijn tussen een knoop, een worp en een steek. Welkunnen een aantal kenmerken worden omschreven. Een knoop maak je als je eenblijvende verdikking in een touw of een blijvende verbinding tussen twee touwen wilthebben. Een knoop kun je na gebruik niet makkelijk losmaken. Een steek of een worp isniet blijvend en kun je na gebruik wel makkelijk losmaken.

De knopen die behandelt worden zijn:

Enkele knoop Achtknoop Platte knoop Schootsteek Lusknoop Timmersteek Mastworp

Enkele knoopMet deze knoop wordt voorkomen dat een touw uit een katrol (of blok) glijdt. Met eenhalve steek kan ook een sjorring worden beindigd; in dat geval wordt de lus om deliggende balk gelegd. Als er veel kracht op komt kun je beter voor een achtknoop kiezen.

1Maak een lus in het touw met het uiteindegekruist over het touw

2Haal het uiteinde door de lus heen

3Trek het touw aan.

AchtknoopMet deze knoop wordt voorkomen dat een touw uit een katrol (of blok) of je hand glijdt.De achtknoop is makkelijker los te maken dan een halve steek.1.Maak een lus in het touw met het uiteindegekruist over het touw

2.Haal het uiteinde onder het touw door.

3.Steek dan het uiteinde terug boven in de lus.

4. Trek het touw aan.

Platte knoopDeze steek wordt gebruikt om twee einden touw van gelijke dikte aan elkaar te knopen.Als er veel kracht op deze knoop komt, kan beter gekozen worden voor een schootsteek:de platte knoop is zeer moeilijk los te maken, als er grote kracht op gekomen is.

1.Leg het linker eind over het rechter eind en haalhem er onderdoor naar je toe: links over rechts.

2.Leg dan het uiteinde dat je rechts vasthoudt overhet uiteinde in je linkerhand en haal hem eronderdoor: rechts over links.

3.Er ontstaan dan 2 lussen, die in elkaar geschovenzitten.

4.Trek de uiteinden samen met de touwentegelijkertijd aan.

Als er veel kracht op de platte knoop heeft gestaan, dan kun je proberen om hem los tekrijgen door de lus aan de beide einden open te trekken. Dit wordt ook wel de knoopbreken genoemd.

SchootsteekDe schootsteek gebruik je om twee touwen van ongelijke dikte aan elkaar te knopen,maar je kunt hem ook net als de platte knoop gebruiken om twee touwen aan elkaar vastte maken. Deze knoop gaat ook veel makkelijker los dan de platte knoop.

1.Maak van het ene touw een lus.

2.Houdt de lus in n hand.

3.Steek het uiteinde van het andere touw van onder door de lus omhoog

4.Draai het uiteinde vervolgens om de lus heen.

5.Steek dan het uiteinde onder zichzelf door (steek hem niet weer terug in de lus).

6. Trek vervolgens beide zijden goed aan.

De lusknoopMet de lusknoop wordt een touw aan een rondhout vastgemaakt. Het kan dienenals begin van een sjorring of om een rondhout op te hijsen. De lusknoop is bijna niet los te krijgen als er veel spanning op heeft gestaan. De lusknoop kan het beste gebruikt worden bij wegwerptouw (touw dat maar eenmaal gebruikt wordt). 1.Leg het uteinde van het touw dubbel en maak met dit dubbele touw een enkelvoudige knoop.

2.Houd de knoop open en haal het dubbele touw hier nogmaals doorheen.

3.Houd het hoofdtouw en het uiteinde van het touw vast en trek aan de lus zodat de knoop vast getrokken wordt. De groottevan de lus kan bepaald worden door de losse knoop naar het gewenste punt tetrekken en deze vast te houden wanneer de knoop vast getrokken wordt. Snij het uiteinde af

TimmersteekMet de timmersteek wordt een touw aan een rondhout vastgemaakt. Het kan dienenals begin van een sjorring of om een rondhout op te hijsen. De timmersteek is makkelijker los te krijgen dan de mastworp en de lusknoop.

1.Draai het uiteinde om het rondhout heen.

2.Ga om het touw heen weer terug

3.Draai het uiteinde vervolgens 3 of 4 keer omzichzelf heen terug.

4.Er ontstaat zo een soort strop, die aangetrokkenkan worden.

MastworpMet de mastworp wordt een touw aan een rondhout (zoals een paal of railing ofzelfs een dik touw) vastgemaakt. Het dient als het begin van een sjorring. Wanneer je niet zeker weet hoe je je sjorring moet beginnen kies dan voor een mastworp.

1.Draai het uiteinde om de paalheen.

2.Leg het uiteinde kruislings over zichzelf

3.Haal het uiteinde nogmaals om de paal heen.

4.Steek het uiteinde vervolgens onderzichzelf door.

5.Trek beide uiteinden aan.

SjorringenDe sjorring is bedoeld om twee of meer palen aan elkaar vast te maken met behulp vaneen touw. Er zijn verschillende sjorringen, elk heeft een eigen doel en is dus eigenlijkalleen daar voor te gebruiken. Het is dus belangrijk dat je weet waar je welke sjorring moet gebruiken.

Om er voor te zorgen dat een sjorring veilig is moet je een paar dingen onthouden: Altijd spanning op het touw houden

Een sjorring moet netjes zijn.

Een sjorring moet strak zitten.

Maak je eerste knoop altijd op het dragende deel (de paal die al vast staat).

Besteed tijd aan het maken van een sjorring.

Altijd spanning op het touw houden

In dit hoofdstuk worden de volgende sjorring uitgelegd: Kruissjorring Diagonalsjorring Vorksjorring 8-vorminge sjorring/ driepoot of vierpoot

KruissjorringDe kruissjorring wordt vaak gebruikt om twee palen aan elkaar vast te maken. Als je dekruissjorring stevig aantrekt, dan kan deze veel kracht hebben.

1.Begin met een mastworp op de dragende paal. (paal die al vast staat)

2.Haal het uiteinde om de steunende paal en vervolgens om de dragende paal heen. Hettouw kruist zichzelf niet, maar is netjes horizontaal of verticaal om de paal geslagen.

3.Herhaal dit ... keer ; dit hangt af van het beschikbare touw en veilige belasting van het touw. Daarbij komen de slagen bij de steunende paal aan debuitenkant. Bij de dragende paal komen deslagen aan de binnenkant.

4.Haal dan het touw tussen de palen door. Zoworden de slagen stevig aangetrokken. Doedit 3x.Dit heet: woelen. Trek bij elke woeling hettouw goed aan. Gebruik eventueel een woelhoutje om de benodigde kracht te kunnen zetten.

5. Leg ten slotte twee halve steken of eenmastworp om de steunende paal.

DiagonaalsjorringDe diagonaalsjorring kun je gebruiken om twee palen, die elkaar kruisen, tegen elkaar te trekken. Als je twee palen aan elkaar wilt vast maken en je weet niet zeker of je een kruissjorring of een diagonaalsjorring moet gebruiken, dan kun je het beste kiezen voor een kruissjorring.

1.Begin met een timmersteek om beide palen heen. Trek dezesteek aan tot de palen elkaar raken.

2.Haal dan het touw 3x om beide palen heen.

3.Leg dan enkele woelingen tussen de palen door.

4.Leg tenslotte een mastworp om een van beide palen

Vorksjorring

Dit is de eenvoudigste sjorring om 2 palen te verbinden. Als de palen in een vork (eigenlijk een omgekeerde V: /\) komen te staan, dan gebruik je deze sjorring.

1.Leg de palen tegen elkaar; zorg dat de ondereinden gelijkliggen; de boveneinden mogen wat verschillen in lengte.

2.Maak een mastworp op n van beide palen.

3.Haal dan het touw ongeveer 7x om beide palen heen. Leg deslagen tegen elkaar aan.

4. Leg dan enkele woelingen tussen de palen door

Eindig met een mastworp om de paal, waar nog geenmastworp om zit.

8-vormige sjorringDe 8-vormige sjorring wordt gebruikt om 3 of 4 palen met elkaar te verbinden. Dezezullen later drie- of vierpoot genoemd worden.

1.Leg de palen met de onderkanten op gelijke hoogte. Inde plaatjes zie je dat de uiteinden niet gelijk liggen: datis de kant van de palen, die uiteindelijk bovenaan komt;die mag ongelijk zijn. De sjorring wordt boven in de 3palen gelegd

2.Maak een mastworp om de eerste paal.

3.Haal dan het touw vervolgens afwisselend vier tot vijfkeer, over en onder de palen door.Doe dit 'boven' de mastworp.

4.Leg dan ongeveer 3x een woeling tussen de palen in:eerst tussen paal 1 en 2, dan tussen paal 2 en 3.

5.Eindig met een mastworp om de derde of vierde paal.

SteigersjorringDe steigersjorring wordt gebruikt om twee palen in elkaars verlengde te verbinden. Zo'nverbinding bestaat altijd uit twee steigersjorringen. Bij elk uiteinde van een paal komteen steigersjorring1.Begin met een mastworp in het midden van(een wat langer) pioniertouw om beide palen.

2.Sla de uiteinden nu een voor een om depalen. Je krijgt nu aan een kant steedskruisen terwijl aan de andere kant de slagennetjes naast elkaar liggen.

3.Als de uiteinden zo kort zijn dat je geen slagmeer kunt maken maak je een platte knoopals eindiging van de knoop.

4. Sla wiggen in om de sjorring strak te trekken.

13