sciencecafe zeist nanotechnlogie 12 11 09 part 3 1c
DESCRIPTION
Nanotechnologie uitgewerktTRANSCRIPT
![Page 1: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/1.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
PAUZE
![Page 2: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/2.jpg)
Nanomaterialen in consumenten producten en voedingScience café: Nanotechnologie, kansen of risico’s?
12 november 2009
Susan Wijnhoven
![Page 3: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/3.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Gebruikt u nano?
Gebruikt u producten met nanotechnologie?
Positief Negatief
Gebruikt u zonnebrandcrème die snel en zonder vette, witte waas intrekt?
![Page 4: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/4.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Introductie
• Nanodeeltjes aanwezig in groot aantal verschillende consumenten- en voedingsproducten t.b.v verbeterde functionaliteit van het product
Maynard (2005): The nanotechnology consumer products inventory
![Page 5: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/5.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Introductie
• Woodrow Wilson internet database: enorme toename in aantal consumentenproducten met een nano-claim:
Periode 2005-2009: 54 -1015 producten
http://www.nanotechproject.org/inventories/consumer
Dit wil zeggen dat de fabrikant het op de
verpakking zet, maar het hoeft er niet persé
in te zitten.
![Page 6: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/6.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Verschillende inventarisaties gemaakt door RIVM:
• Gebaseerd op openbare literatuur/ internet of marktrapporten*:
- Nanomaterials in consumer products- Dekkers et al, 2007 (i.o.v. Europees Parlement)
- Inventory of consumer products containing nanomaterials- Dekkers et al, 2007 (i.o.v. VWA)
- Nano-silver, a review of available data and knowledge gaps- Wijnhoven et al, 2008 (i.o.v. VWS/GMT)
- Exposure to nanomaterials in consumer products-
Wijnhoven et al, 2009 (i.o.v. VWA)*
![Page 7: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/7.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Product categorieën waar nano in verwerkt is
• Electronica en computers
• Huishoud- en doe-het-zelf producten
• Voeding en dranken
• Persoonlijke verzorgingsproducten en cosmetica
• Motorvoertuigen
• Sportartikelen
• Textiel en schoenen
• Filtratie, zuivering, neutralisatie en reiniging
http://www.nanotechproject.org/inventories/consumer
![Page 8: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/8.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Wat zijn de toepassingen?
Met betrekking tot voeding:
• Nano-sensoren
• Pesticiden
• Verpakkingsmaterialen
• Koelkasten en keukengerei
• Voedingsmiddelen
• Voedingssupplementen
![Page 9: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/9.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Nanodeeltjes in consumentenproducten
Ag
Carbon
Zn SilicaTi
Au
De meest voorkomende deeltjes (onoplosbaar/ onafbreekbaar) zijn in te delen in verschillende groepen:
•Metalen: Ag, Au
•Metaaloxides: TiO2, ZnO, SiO2
•Organische nanodeeltjes: carbon
![Page 10: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/10.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Voorbeelden van toepassingen in consumentenproducten per categorie
I. Electronica en computers- Mobiele audioapparatuur
• MP3 spelers, mobiele telefoons
- Grote huishoudelijke apparaten• Koelkasten, wasmachines, strijkijzers, stofzuigers
- Computer hardware• Processoren en chips, memory- en harddisks, ventilatoren, muis
- Beeldschermen• (O)LEDS
- Energie-gerelateerd• Zonnecellen, batterijen
- Inkt en papier• Inkt voor electronische apparatuur, fotopapier
![Page 11: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/11.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Voorbeelden van producten per categorie
II. Huishoud- en doe-het-zelf producten- Schoonmaakmiddelen
• Vaatwas-, afwas-en handwasmiddelen, zeep, schoonmaakmiddelen voor lens, beeldscherm en bril
- Kook-gerei en keukengerei• Snijplanken, tafel- kook- en keukengerei, theepotten, baby drinkbekers en
flesjes, schalen, voedsel opbergzakken en containers
- Constructie materialen• Sloten, deurknoppen, handvaten, waterkranen, glas, houten vloeren,
cement en betonproducten, toiletten, tegels
- Verf• Verschillende soorten verf
![Page 12: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/12.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Voorbeelden van producten per categorie
III. Persoonlijke verzorgingsproducten en cosmetica- Zonneproducten
• Zonnebrandlotion, -crème,-olie, haarbeschermingsspray
- Babyverzorgingsproducten• Baby zonnebrandcrème, spenen
- Haarproducten• Shampoo, conditioner, gel en stylingsproducten, haargroeiproducten
- Huidverzorging• Scheermesjes, gezichtsmasker, huidcrème,-lotions, oliën, deodorant,
douchegel, vochtige doekjes
- Mondhygiëne• Tandpasta, tandenreiniger, tandenborstel
- Make-up en nagelverzorging• Make-up producten en verwijderaar, lippenstift, mascara, foundations
- Vrij verkrijgbare gezondheidsproducten• Pleisters, zwangerschapstesten, gewrichtscrème, insectenafweermiddel
![Page 13: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/13.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Voorbeelden van producten per categorie
IIII. Motor voertuigen- Buitenkant
• Glas en windschermen, geverfde of gecoate buitenkanten, banden
- Overig• Motorolie, brandstof, katalysatoren
V. Sportartikelen
- Rackets en sticks• Rackets, golf clubs, ski’s, fietsframes en –onderdelen
- Ballen• Bowlingballen, tennisballen, golfballen
- Overig• Duikerspak, visgerei, paardrijlaarzen/ schoenen
![Page 14: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/14.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Voorbeelden van producten per categorie
VI. Textiel en schoenen- Kleding
• Sokken, broeken, overhemden, truien, vesten, broeken, jassen, ondergoed, handschoenen, oorwarmers, pet
- Overig textiel• Lakens, bed en matras, kussens, paraplu’s, koffers en tassen,
pluche speelgoed
- Schoenen• Inlegzolen, schoenen
![Page 15: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/15.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Voorbeelden van producten per categorieVII. Filtratie, zuivering, neutralisatie en reiniging
- Lucht- of waterfiltratie en -zuivering
• Luchtfiltratie en -zuiveringsapparaten, (gas/stof)maskers, waterfiltratie en -zuiveringsapparaten
- Air conditioning• Air conditioning en verwarmingssystemen
- Reinigers en neutralisatoren• Luchtreinigers en behandelingsapparatuur, chemische
neutralisatoren
VIII. Diversen- Coatings
• Coatings tegen beslaan, zelfreinigend coatings, water- en vuilafstotende coatings, antibacteriele coatings, coatings tegen krassen, was smeermiddelen
![Page 16: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/16.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Wat kan het risico zijn bij het gebruik van producten met nanodeeltjes
• Risico = blootstelling x gevaar
• Blootstelling is afhankelijk van - de blootstellingsroute:
• Via de huid (dermaal)
• Via de longen (inhalatoir)
• Via het maag-darm stelsel (oraal)
- de matrix waarin het deeltje zich bevindt: • Vast in tennisracket/ computer
• Vrije deeltjes in zonnebrandcrème
![Page 17: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/17.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Eindvragen
Is nanotechnologie goed voor de consument?
Positief Negatief
Zou u de keuze willen hebben al dan niet producten met nanotechnologie te kopen?
![Page 18: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/18.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Eindvragen
Heeft u vanavond een (beter) idee gekregen wat nanotechnologie is en wat de consument eraan zou kunnen hebben?
Positief Negatief
Nanotechnologie, kansen of risico’s?
![Page 19: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/19.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Meer info
•www.rivm.nl/rvs/075_nanotechnologie/ (wetenschappelijke feiten)
•www.nanopodium.nl (dialoog)
•www.vwa.nl (voeding en producten)
•www.nanoandme.org (voor de consument)
•www.nanotechproject.org/inventories/consumer
•www.Rathenau.nl (discussie en toekomst)
•www.nanowerk.org (bedrijven)
•www.observatory-nano.eu (overzicht)
![Page 20: Sciencecafe Zeist Nanotechnlogie 12 11 09 Part 3 1c](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060115/557aa7a5d8b42a74488b4624/html5/thumbnails/20.jpg)
12 november 2009Ilse Gosens, Susan Wijnhoven, Maaike van Zijverden
Nanotechnologie: Kansen of Risico’s? • Dé risico’s van nanotechnologie bestaan niet
• Inzicht in risico’s verkrijgen door vergroten en uitwisselen van kennis verdient prioriteit
• Tot die tijd: kritisch en alert blijven