MartinManser

SỨCMẠNHTƯDUYBảnquyềntiếngViệt©CôngtycổphầnSáchTháiHà

Khôngphầnnàotrongxuấtbảnphẩmnàyđượcphépsaochéphaypháthànhdướibấtkỳhìnhthứchoặcphươngtiệnnàomàkhôngcósựchophéptrướcbằngvănbảncủađơnvịchủquản.

NHÀXUẤTBẢNLAOĐỘNG-XÃHỘIĐịachỉ:NgõHoàBình4,MinhKhai,HaiBàTrưng,HàNộiĐiệnthoại:04.36246913

Fax:04.36246915

Website:nxbldxh.com.vn

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

KHƠIDẬYNĂNGLỰCTIỀMTÀNGCỦATRÍÓC

HIỂUCÁCHTHỨCNÃOBỘHOẠTĐỘNG

1.1Tìmhiểuchứcnăngcủanãobộ

1.2Tăngcườngnănglựcnãophải

1.3Tăngcườngnănglựcnãotrái

1.4Xácđịnhphươngpháphọctập

1.5Thỏasứcsángtạo

1.6Vẽbiểuđồmôhình

1.7Thayđổitưduy

1.8Pháttriểntoàndiệnbảnthân

ĐỌCVÀLẮNGNGHEHIỆUQUẢHƠN

2.1Hiểurõmụcđíchđọc

2.2Đọcnhanhhơn

2.3Tiếpnhậnthôngtinquantrọng

2.4HọckỹthuậtđọcSQ3R

2.5Tìmhiểuýnghĩacủanhữngconsố

2.6Giảithíchsốliệutrênbiểuđồ

2.7Lắngnghechămchúhơn

2.8Đánhgiánhữnggìbạnnghe

2.9Đặtcâuhỏichongườinói

TƯDUYCHIẾNLƯỢC

3.1Nghĩlại

3.2Sửdụngchiếnthuật“MũBono”

3.3Giữtháiđộtìmtòithỏađáng

3.4Ápdụngtưduyngẫunhiên

3.5PhântíchPEST

3.6PhântíchSWOT

3.7Thuhoạchýtưởng

GIẢIQUYẾTTỐTVẤNĐỀ

4.1Đềxuấtýtưởngmới

4.2Xácđịnhnguyênnhânvàhệquả

4.3ÁpdụngnguyênlýPareto

4.4Đánhgiáưuvànhượcđiểm

4.5Phảnứngsángtạotrướckhókhan

NÂNGCAOTRÍNHỚ

5.1Gợilạikýức

5.2Tậndụngthuậtghinhớ

5.3Sửdụnghệthốngliênkết

5.4Thaytừngữbằngtranhảnh

5.5Tưởngtượngramộtchuyếnđi

5.6Nghĩramộtcâuchuyện

5.7Nhớýchínhcủabuổinóichuyện

5.8Nhớtênriêng

5.9Nhớconsố

5.10Nhớngàytháng

TẬPTRUNGTRÍÓC

6.1Tậptrungcaohơn6.2Trởnêntựtinhơn

6.3Tạodựnglòngcanđảm

6.4Chịutráchnhiệm

6.5Sốngtíchcực

TRUYỀNCẢMHỨNGCHOTRÍÓC

7.1Cânbằngtỉlệcôngviệc-cuộcsống

7.2Thànhcôngcùngnhóm

7.3Làmviệcvớisếphiệuquảhơn

7.4Thểhiệnchínhkiến

7.5Tậndụngtốiđathờigian

7.6Giữtâmtríluôncởimở

GIẢITHÍCHCÁCBIỆTNGỮ

KHƠIDẬYNĂNGLỰCTIỀMTÀNGCỦATRÍÓC

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Tríóccủamỗichúngtacókhảnăngđángngạcnhiên trong tưduy,hiểuvàđưaraquyếtđịnh.Cuốnsáchnàysẽgiúpbạn tìmhiểu các phương pháp bộc lộ năng lực trí tuệ tiềm ẩn trongchínhbảnthânmình.Trong công việc, tôi nhiều lần phải đưa ra nhữngquyết định chiếnlượcvềđịnhhướngnghềnghiệpcủamình.Mộtsốquyếtđịnhkhôngmấykhókhăn,nhưngmộtsốkháckhiến tôimấtnhiều tâmsứcđểsuynghĩvàgiảiquyếtmâuthuẫn.

Mộtsốcáchthứcxửlýcôngviệchiệuquảcủatôiđãnảyratừnhữngkhámphátưởngnhưrấttìnhcờnhư:Cómặtđúngthờiđiểm,đúngvịtrí và có kinh nghiệm phù hợp. Thêm vào đó, trong các bài thuyếttrìnhcủamình,tôicũngphảicăngócrađểghinhớ,khôngchỉcácsựkiệnbao trùmvàcácchi tiếtquan trọngmà thậmchícả tênngười.Tôiướcmìnhđượcđọccuốnsáchnàytừnhiềunămtrước.

Nếuvậy,hẳnnóđãgiúptôirấtnhiều.

Tôimongnhữngđiềutốtlànhnhấtsẽđếnvớicácđộcgiảcủacuốnsáchnàybởicácbạnsẽtrảiquamộttrongnhữngcuộcphiêulưukỳthúnhất,khámphávàsửdụngnguồntàinguyênsẵncócủatrínão.Cuốnsáchnàybaogồm50bíquyết,đượcchiathành7chương:

•Hiểucáchthứcnãobộhoạtđộng.Biếtrõvềconngườimìnhlàbướcquantrọngđầutiêngiúpbạnthửtháchbảnthânvàpháttriểntríócmộtcáchtoàndiện.

•Đọcvàlắngnghehiệuquảhơn.Nângcaocáckỹnăng trongcáclĩnhvựcnhậnthứcquantrọngnhưđọcvàlắngnghesẽgiúpbạnluôndẫnđầu.

•Tưduychiến lược. Suy nghĩ vòng vo và không đi tới đâu làđiềurấtdễxảyra.Phầnnàysẽchỉramộtsốbíquyếtgiúpbạnkhởiđộngcácquátrìnhsuynghĩ.

•Giảiquyếttốtvấnđề.Trongphầnnàybạnsẽtiếpcậnvớicác

kỹthuậtsửdụngtríócđểpháttriểncácphươngphápđươngđầuvớikhókhănvàđưaraquyếtđịnh.

•Nângcaotrínhớ.Phầnnàyđưarahướngdẫnhữudụnggiúpbạnđốiphóvớikhókhănkhighinhớthôngtin,tênvàconsố.

•Tập trung tríóc. Để làm việc hiệu quả trongmôi trường kinhdoanh ngày nay, bạn cần phải tập trung vào những nhiệm vụ củamìnhvàluôngiữtháiđộtíchcựcvớinhữngvấnđềbạnđangđốimặt.

•Truyềncảmhứngchotríóc.Kíchthíchvànuôidưỡngtrínãocủabạn,hoặchạnchế(nếucóthể),mứcđộcăngthẳng,đồngthờiphốihợpthànhcôngvớiđồngnghiệptrongcôngviệc,cộngvớikhảnăngquảnlýthờigianhiệuquả.

Làmtheo7bíquyếtnày,bạnsẽthấymìnhtậndụngđượcnguồntàinguyênkhổnglồcòntiềmẩntrongtrínãobạn.

Cuốnsáchnàysẽgiúpbạnmởcánhcửa tớinguồn tàinguyênkhổnglồđó.

HIỂUCÁCHTHỨCNÃOBỘHOẠTĐỘNG

Trướchết,tìmhiểucáchthứcnãobộhoạtđộnghiệuquảnhất làviệccóýnghĩasốngcòngiúpbạnquyếtđịnhphươngpháphọctậpphùhợpnhấtvớimình.Tasẽđisâutìmhiểuđiềuđótrongchươngnày trướckhikhámphácáchphát triểncácphươngphápsửdụngnãobộmộtcáchsángtạođốivớicácnhiệmvụthôngthườngnhưghichúhaytìmkiếmthôngtin.Đitheolốitưduysẵncóthìquádễdàng,vì thếbạncònphảiquyết tâm thayđổivàphát triểnmộtcách toàndiện.

.1Tìmhiểuchứcnăngcủanãobộ

Nếubạntừngbiếtrằnghaibáncầunãongườihoạtđộngtươngđối tráingược:báncầunãophải thiênvề khả năng tổng hợp,sángtạocònnãotráithiênvềtưduylô-gíc, thìhẳnbạnsẽ làmviệc hiệu quả hơn.Hơn thế nữa, nếu bạn làm việc trongmộtnhóm,hãychắcchắnrằngkỹnăngcủacác thànhviên luônbổsungchonhau.Cáchoạtđộngcủanãobộthườngđượcđiềukhiểnbởinãotráihoặcnãophải,phụthuộcvàobảnchấtsángtạohoặclô-gíccủahoạtđộngđó.Ởmộtsốcánhân,hoạtđộngcủamộtbênbáncầunãoápđảohoạtđộngcủabáncầucònlại.

Nhữngngườicónãotráichiếmưuthếsẽ:•Phân tích thông tin theo trình tự tuyến tính, tiếp nhận nhữngthànhtốkhácnhauvàsắpxếpchúngmộtcáchlô-gíc.

•Làmviệcvớisốvàchữcáitươngđốinhanh.

•Cóxuhướngthíchphântíchchitiếtvàlêndanhsách.

nãophải•Phântíchthôngtinmộtcáchtổngthể.Đầutiênhọnhìnvàotoàncục,rồisauđómớiđivàochitiết.

•Tiếpnhậnvàxửlýthôngtinđầysángtạovàbằngtrựcgiác,sửdụngtrítưởngtượngrấtdễdàng.

•Cónhậnthứctốtvềkhônggian.

•Hamthíchcáchoạtđộnghọc tập liênquan tới thựchành,cảmnhận,cầmnắmđồvậtvàvẽminhhọacómàu.

Conngườicóxuhướngcómộtbênnãobộchiếmưu thếhơn.Dùvậy, cácnhà khoahọc lớn lại là nhữngngười có xuhướngcóhaiphầnnãobộcânbằng.MộtvídụđiểnhìnhlàEinstein.Ồngluônyêuthíchcáchoạtđộngnhưchèothuyền,mỹthuậtvàchơivĩcầm.

Ýnghĩacủađiềunàylà:

•Nếumộtbênnãochưapháttriểnđúngmức,hãytậptrungtăng

cườngvànuôidưỡngnănglựctiềmẩncủabênnãokémưuthếđóđểnóhoạtđộnghiệuquảhơn.Làmđượcđiềunày,bạnsẽnhậnrarằngmìnhkhônghềkémđiởnhữnglĩnhvựcmàhiệnbạnđanglàmtốt,màthựcrabạnsẽgiỏihơn,làmtốthơnởcảhailĩnhvực.Từđó,kếtquảhoạtđộngcủatrínãobạnsẽđượccảithiện.

•Cầnđảmbảosựcânbằngvềsốlượngthànhviêncónăngkhiếuởvềlô-gíc,phântíchvànhữngthànhviêncónăngkhiếusángtạovàtrựcgiáctrongnhóm.

Mộtphútsuyngẫm:Hãynghĩvềbảnthânvàchobiếtnãobộcủabạnthuộcloạinào.Nếubạnbiếtrõđiềunày,bạnsẽdễnhậnthấybạncầnpháttriểnnhữngkhảnăngcòntiềmẩnởphầnnãobộcònlại(mờibạnxemhaibíquyếttiếptheođểbiếtthêmvềvấnđềnày).

Hãycốgắngpháttriểnnănglựctiềmtàngcủanãobộ.

.2Tăngcườngnănglựcnãophải

Nếunão tráichiếmưu thế,bạncần tăng cường năng lực nãophảiđểnãobộcủabạntrởnêncânbằng.Cónhiềucáchđểtăngcườnghiệuquảhoạtđộngcủanãophải,baogồm:

•Quanhữnggiấcmơ. Đừng bận tâm tới những bài phân tíchkhôcứng.Hãyđểtrítưởngtượngcủabạnđượctựdobaybổng.Bạnthậmchícóthểviếtranhữngđiềumìnhmơước.

•Quabứctranhtoàncảnh.Đừngchìmđắmvàocácchitiếtvụnvặt.Hãyquansátởgócđộrộngnhấtcóthể.

•Chấpnhậnrủiro.Đừngquáthậntrọng(nhưngcũngđừnghấptấp).Hãytạorasựkhácbiệttrongnhữngviệcbạnthườnglàm-tìmmột conđườngmới tới nơi làmviệc, thửnhữngmónănmớihoặcnấumộtmónăntheocáchhoàntoànkhác.

•Thayđổiquanđiểmcánhân.Luôncó tháiđộ tíchcựcvớicáccơhộimới,đừngcoiđó lànhữngmốiđedọa.

Sáng tạo.Nghĩ tới những cáchmới lạ đểmiêu tả vấn đề bạn gặpphải.Hãyvẽnóragiấy,hoặcthứgìđóđểtrìnhbàynó.Nósẽcómàugì?Hìnhdạngvàkíchthướcrasao?

Nghỉ ngơi. Vận động một chút, chẳng hạn như tới câu lạc bộ thểhình, khiêu vũ.Một cơ thể lànhmạnh sẽ tạo nênmột trí tuệ khỏekhoắn.

•Pháttriểntrựcgiác.Đừngbỏquanhữngýnghĩđộtnhiênxuấthiệntrongđầukhibạnđang làmnhữngchuyệnkhông liênquantớicôngviệcnhưkhi tắmhoặc láixetớicôngty.Hãychúýtớichúng:Nhữngýnghĩnàycóthểđếntừtiềmthức.

Hãythửlàmviệcbạnvẫnthườnglàmtheomộtcáchhoàn toànkhác.

Tìnhhuống:Xétvềtínhcách,nãotráicủatôichiếmưuthếhơnsovớinãophải.SaukhihướngdẫnnhữngbuổihộithảovềviếtTiếng

Anhtrongsáng,tôinhậnthấymìnhcầnphảipháttriểncáchướngmớivỉthịtrườngđãbãohòa.Tôiđãphảivậtlộnvớivấnđềnàymấtmộtthờigian,cốgắngsuynghĩmộtcáchlô-gícđểtìmcáchđươngđầuvớinó.Mộtngày,khiđangkhônghềnghĩvềvấnđềnày,mộtýnghĩlóelêntrongđầutôi:tôinênhướngmụctiêutớicácnhàquảnlýmànghềnghiệpcủahọkhông liênquannhiềutớiviết lách.Cụthểhơn,tôitậptrungvàocáckếtoánvàkỹsư.Thànhcôngnằmởchỗtôiđãbiếtsuynghĩsángtạovàchủđộnggiảiquyếtkhókhăn:tựmìnhđưaramộtchiếnlượcđểchiếmlĩnhmộtthịtrườngmới.

.3Tăngcườngnănglựcnãotrái

Nếunãotráichiếmưuthế,hãydànhthờigiantăngcườngnóđểđạtđượcsựcânbằngtuykhókhănnhưngđánggiá.Cónhiềucáchđểtăngcườngsứcmạnhchonãotrái.Dướiđây,tôixinliệtkêmộtsố:

•Đisâuvàochi tiết.Đừngnhìn sự việcmột cách tổng thểmàhãy đi vào chi tiết. Nếu bạn không chắc mình phải tập trung vàonhững chi tiết nào, hãy trả lời các câu hỏi bắt đầu bằng: “Ai?”, “Ởđâu?”,“Khinào?”,“Cáigì?”,“Nhưthếnào?”,và“Tạisao?”

•Tổchứcchặtchẽhơn.Lêndanhsáchnhữngviệcbạncầnlàm.Hãyviếtcácmẩughichú.

•Lênkếhoạch.Nghĩtớimộtcôngviệcbạncầnlàmsắptới.Hãyvạchracácbướcthựchiệnđểđạtđượcmụctiêu.Sauđósắpxếpcácbướctheotrậttựlô-gícđểthựchiệnchúnghiệuquảnhất.

•Suynghĩdàihạn.Đưaranhữngmụctiêudàihạn,sauđóphântíchcácmụctiêunày,vạchracácbướctrunggianthựctếvàkhảthi.Điềuquantrọnglàcầnviếtchúngragiấy.Điềuđósẽgiúpbạnluônhìnhdungrachúngvàtậptrungvàochúng.

•Ranhữngquyếtđịnhchắcchắn.Tắt ti-visớmhơnthường lệđểđượcngủnhiềugiờhơn.Kiênquyếttạolậpcácthóiquenmớicólợi nhưđi bộ nhiều hơn, tới phòng tập thể dục hoặc chơi cờ.Nếuthấycầnthiết,cóthểnhờbạnbègiúpđỡ,hoặcthamgiavàocâulạcbộđịaphương.

•Rènluyệnđểtrởnênlô-gíchơn.GiảicáccâuđốnhưSudokuhoặcchơitròôchữchodùchúngdễhaykhó.

•Luyệntrínhớ.Dầntậpnhớsốđiệnthoạihoặcnhữngtừmàbạncảmthấykhónhớcáchviếtchínhtảcủanó.

“Người không có khả năng suy luận là kẻ ngốcNgười không suyluậnbaogiờlàkẻcốchấp,Ngườikhôngdấmsuyluậnlàmộttênnôlệ,”AndrewCarnegie,nhàtưbảnvànhàtừthiệnngườiMỹgốcScotland

Mộtphútsuyngẫm:Đặtrathờihạnđạtđượcmụctiêu.Chianhỏmục tiêu thành cácnhiệmvụ có thểquản lý và có thời hạn thựchiệnđểcónhữngmụctiêuxácđịnhđượclênkếhoạchchitiết.Tựcamkếtvớibảnthânrằngmìnhsẽthựchiệnchúng.Nhờmộtngườibạnhoặcđồngnghiệp liên lạcvớibạnsau thờihạnxácđịnhmộtngàyđểkiểmtrabạnđãhoànthànhnhiệmvụđóhaychưa.

Bỏquatổngthể,nhìnvàochitiết.

.4Xácđịnhphươngpháphọctập

Mọingườihọc theonhiềucách khác nhau.Nếu bạnmuốn sửdụngnãobộmộtcáchhiệuquả,bạncầnbiếtphươngpháphọctậpnàohiệuquảnhấtvớibạn.Cóbaphươngpháphọc tươngứngvớicácgiácquancủachúngta.•Họcquahìnhảnh. Những người học qua hình ảnh thích tiếpnhậnthôngtindướidạngtranhảnh,đồthị,biểuđồ,bảngbiểu.

•Họcquaâmthanh.Nhữngngườinày thích thunhận thông tinquathínhgiác,rồithảoluậnvềnhữngthôngtinđó.Lắngnghenhữnggìmọingườinóigiúphọhọctậptốt.

•Họcquahànhđộng.Họthíchhoạtđộngvàhọcquahànhđộng.Họhợpvớinhữnghoạtđộnghọc tập liênquan tớixúcgiácvàvậnđộngcủasựvậtsựviệc.

•Tựhọc.Đầutiên,cầnbiếtbạncóhứngthúvới lĩnhvựcgì.Từđóbạncóthểsửdụngkiếnthứcởlĩnhvựcđóđếthửtháchbảnthânmởrộngcácphươngpháphọc tập.Mục tiêucủaviệcnày lànhằmcânbằngvàđiềuchỉnhbảnthânđểbạnhọctheocácphươngphápkhôngquenthuộcvàkhôngphảiphươngphápbạnưachuộng.Tìmkiếmcáccơhộithựchànhphươngpháphọctậpkhácbiệtđó.Pháttriển nhómNếu bạn làm việc theo nhóm, hãy chắc chắn rằng cácthànhviênkháctrongnhómsởhữucácphươngpháphọctậpkhácnhauđểcácbạncóthểbổsungchonhau.

•CácbàithuyếttrìnhNếubạncầntrìnhbàythôngtintrướcmọingười, bạn nên biết rằngmọi người thu nhận thông tin theo nhiềucáchkhácnhau.Mộtnhàdiễnthuyếtgiỏi làngườisửdụngphươngpháptiếpcậnđagiácquanđểthâutómcácphươngphápkhácnhaunhằmđảmbảorằngmọingườithunhậnthôngtintừbàithuyếttrìnhmộtcáchhiệuquả.Điềunàycónghĩarằngtrongbàithuyếttrìnhcầncóhìnhảnhđểminhhọacholậpluậncủabạn,đặtracácđầumụclớnđểhỗtrựchonóvàtạocơhộithảoluận,đàosâuthôngquacáccâuchuyệnvàtròsắmvai.

Nếu làm việc theo nhóm, hãy chắc chắn rằng các thành viêntrongnhómsởhữucácphươngpháphọctậpkhácnhauđểbổ

sungchonhau.

Tìnhhuống:Nhómphát triển chiến lượcmarketing ban đầu baogồmba thành viên tốt nghiệp caohọc có xuhướng thiên vềhọcthuật.ĐólàStephen,AndrewvàGreta.Họđềucótưduyrấtlô-gícvàcókhảnăngvềngônngữ.Họ thích thảo luậnchi tiết vềcáchdiễn đạt các chiến lược chiến thuật, nhưng khi đi vào thực tế họkhông làmđược điều gì đáng kể. Tình hình chỉ thay đổi khiRosthamgianhóm.Cáckỹnăngcủacô thiênvềsựsáng tạovà tậptrungvàohìnhảnh.Rấtnhanhchóng,côgiúpcảnhómcónhữngchuyểnbiến tích cực.Côvẽbiểuđồcácphầncủachiếndịch vàcáccôngviệccầnlàm.Cáchlàmviệcmớinàygiúpnhómcóthêmnhiềuý tưởngmớimẻvàkhiếncảnhómthựcsựbắt tayvàotiếnhànhchiếndịchquảngcáo.

.5Thỏasứcsángtạo

ThomasEdison,nhàphátminhngườiMỹcónóirằng “Thiên tàigồm1%cảmhứngvà99%mồhôi”.Khảnăngsángtạocủabạnđượccảithiệnnhờquátrìnhlàmviệccầncù,chămchỉ...vànhờbản thânbạnchophépmình tiếpnhậnvà tậndụng cảm hứngkhinótrỗidậy.Dướiđâylànămbướcgiúpbạnpháttriểntưduysángtạo.

1.Thayđổiphươngpháplàmviệc.Hãyđọcsáchởnhiềumảngkhác nhau; chọn lấymột cuốn tạp chí chuyên về lĩnh vựcmà bạnthường không quan tâm hoặc đọc tiểu thuyết củamột tác giả bạnchưanghetênbaogiờ.Lựachọnmộtsởthíchmới-bạnđâucầntrởthànhngườigiỏinhấtthếgiới;chỉcầnbạnthấythíchthúvớinó.Nósẽgiúpbạnpháttriểnnhâncáchcủamình.

2.Giữtháiđộcởimởvớinhữngýtưởngmới.Cóthểsẽcólúcđộtnhiênmộtýnghĩhoặcmộtgiảiphápmớichomộtvấnđềnàođóxuấthiệntrongđầubạn,đặcbiệtkhibạnkhôngtrựctiếpnghĩtớivấnđềđó.Hãyđánhgiásựsángsuốtvừalóelêntrongbạnvàkiểmtraliệunócóíchvàcóđángđểlàmtheokhông.Tìmhiểuthêmvềsuynghĩsángtạoởphần3.4.

3.Chuẩnbị.Nếubạnsắp thuyết trình,chẳngcócáchnàokhácngoàiviệcphảichuẩnbịtàiliệukỹcàngvàđảmbảorằngbạncóđầyđủthôngtincầnthiết.Cóthểbạnkhôngbiếtbắtđầutừđâu?Mộttấmbảnđồtưduycóthểgiúpíchchobạn(xemphần1.6).

4.Phântíchcácsựkiện.Đầutưthờigiannghĩvềchúngvàxemxét chúngdướinhiềugócđộ.Thử tháchcácgiảđịnh vàphânbiệtgiữathựctếvàýkiến.Tìmracácđiểmyếuvàkhoảngtrốngtronglậpluận.Nghĩkỹvềnhữngnguyêndophát triểncủasựviệc.Tìmhiểunhữnglýdosâuxađằngsaumộtsựkiện.Phântíchtoànbộdữliệumộtcáchlô-gíc.

5.Tổng hợp các sự kiện. Đánh giá các lựa chọn khác nhau.Nghĩtớinhữngcáchkếthợpmớimẻ.Vídụnhưnếubạnsuynghĩvềviệcpháttriểnhệthốngtốthơntrongcôngviệc:Sựkếthợpgiữatưduylogicvàtưduysángtạosẽgiúpbạnlàmdượcđiềunày.

Hãy để bản thân bạn thỏa sức tưởng tượng và đưa ra các ýtưởngmớimẻvàlýthú.

Tìnhhuống:Thịtrườngâmnhạctrước,trongvàsaunăm2001làmộtmớhỗnđộn:đĩaCDquáđắtvàkhóvậnchuyển,thiếtbịMP3kémchất lượngvàbộnhớnhỏ,vàđểcóđượccác filenhạcmp3mộtcáchhợpphápvàdễdàngthìthậtkhôngđơngiản.SựkếthợpđầysángtạogiữathiếtbịiPodcủaApplevàphầnmềmiTunesđãgiải quyết các vấnđềnêu trênđồng thời giúp công ty chiếm lĩnh75%thịtrườngâmnhạcsốvềcảphầncứngvàphầnmềm.

.6Vẽbiểuđồmôhình

Biểuđồmôhình làmộtbảnvẽsáng tạođểghi lạinhữngđiềubạncholàquantrọngtrongmộtvấnđềnàođómàbạncầncânnhắc.Nhiều người nhận thấy rằng vẽ biểu đồmô hình (còn được gọi làbiểuđồ tưduy,môhìnhghi chú,biểuđồmạngnhện) làhình thứchữuíchgiúpbạncócáinhìntổngquátvớimọiphầncủamộtchủđềvàchúnghòahợpvớinhaunhưthếnào.Ghichúcũnglàmộtcáchlàmhữuíchkhicầnsuynghĩsâusắcvềmộtchủđiểmhoặcnghiêncứumộtvấnđề.Dướiđâylà7bướcchuẩnbịđểvẽmộtbiểuđồmôhình:

1.LấymộttờgiấyA4vàđặtnótrênbàntheochiềungang.

2.Dùngbútchìviếtmộthoặcvàitừvềchủđềtrungtâmởgiữatờgiấy.

3.Xungquanhtừhoặccụmtừtrungtâm,viếtcáctừkhóacóliênquan, ở bước này hãy để trí tưởng tượng của bạn thỏa sức baybổng.Nghĩtớinhữngýnhỏcủachủđiểm,hoặcnhữngsựkiệnliênquantớichủđiểm.

4.Vạch ra các nhánh của tất cả những khía cạnh khác nảy ratrong đầu bạn về chủ đề đó. Những phần này có thể có nhiều ý,chẳnghạnnhưsựkiệnliênquantớichủđề,cảmxúccủabạnvềchủđềđóvànhữngđiểmlợihoặcbấtlợinếuthựchiệntheocáchướnghànhđộngkhácnhau.

Nếubạnbịtắcởđiểmnàođó,hãykhơigợitrínãobằngcáchtrảlờicáccâuhỏi:“Ai?”,“Ởđâu?”,“Khinào?”,“Cáigì?”,“Nhưthếnào?”,và“Tạisao?”.

5.ởbướcnày,khôngnênbácbỏbấtkỳýnghĩnào.(Hãysửdụngtẩy[càngítcàngtốt]đểxóađinhữnggìbạnđãviết.)

6.Bạn có thể viết các từ khóa khác nhau bằng các màu khácnhau để chỉ ra những từ có liên hệ với nhau.Bạn cũng có thể sửdụngcácbiểutượng,hìnhảnhhoặctranhvẽnếuthấychúngcóích.

7.Bạncũngcóthểđánhsốthứtựchocáctừkhóakhácnhauđể

phânloạimứcđộquantrọngcủachúng.

Hãyđểtrítưởngtượngkhơidậycảmhứngtrongbạnvàbạncóthểvẽsơđồmôhìnhvềnhữngkhíacạnhkhácnhau củamộtchủđề.

Tìnhhuống:ĐểlênkếhoạchchomộtkhóahọcvềViếtbáocáo,tôiđãsửdụngbiểuđồmôhìnhnhằmviếtratoànbộnhữngđiềutôibiếtvềhọcviên:nhucầucủahọ,nhữngđiềuhọđãbiếtvàmứcđộthành thạo tôimuốnhọ đạt được sau khóahọc. Tôi đã chia nhỏnhữngmụctiêuchínhmàtôimuốnhọhọcđượcthànhnhữngphầndễquảnlý.Trongsuốtbuổihộithảo,sơđồnàygiúptôicóđược

.7Thayđổitưduy

Tưduytheolốimòn rấtdễkhiếnýnghĩ,cảmxúcvà thóiquencủachúng ta rơivàobế tắc.Tuy không luôn cần thiết, nhưngbạncóthểhọccáchtưduykhácđi.Dướiđâylànhữngcáchgiúpbạntưduykhác:

•Thửmộtcáchtiếpcậnmới.Hãytránhxacáchtiếpcận“chúng-ta-luôn-làm-theo-cách-này”vàtưduylạimọithứtheohướnglô-gícvàsángtạo.

•Suynghĩtíchcực.Hãy thôibìnhphẩmvàphêphán, thayvàođóhãyxemxét tìnhhình theohướngmang tínhxâydựng.Nếucóthểkếthợpbảntínhcẩntrọngvớitưtưởnglạcquanmới,bạnsẽcóthểcảithiệncáckếhoạchcủamình.

•Cânnhắclạibảnthânvànghềnghiệp.Hãyxemxéttìnhhỉnhcôngviệcdướigócnhìnhoàntoànmới.Bạncócơhộicải thiệnnókhông?

•Suynghĩsángtạo.Pháttriểnlốitưduyđộcđáo.Nếubạngặpvấnđềvớicácýtưởngmớimẻ,sángtạo,hãythửsửdụngmộtcôngcụnhưbiểuđồmôhình(phần1.6)đểkíchthíchtrítưởngtượngcủabạn.

•Thayđổicácthóiquen.Điềunàycó thểgiúpbạnhọccáckỹnăngmớitrongcáchlàmviệcvàgiảiquyếtvấnđề.

Cácphươngpháptrênđâyđềubaogồmviệcchấpnhậnrủiro.Nếulàngườicẩnthậnbẩmsinh,cóthểbạnsẽkhôngsẵnsàngchịurủiro.Hãynghĩxemtạisaolạinhưvậy.Dướiđâylàmộtsốlýdo:

•“Tôikhôngmuốntựbiếnmìnhthànhkẻngốc.”Phảnbáclạicâunóinàythậtđơngiản:“Điềuđócóthựcsựquantrọngkhông?”

•“Cóthểnósẽkhônghiệuquả.”Đểbácbỏcâunày,hãynói:“Mộtngườikhôngbaogiờmắclỗisẽkhôngbaogiờlàmđượcchuyệngì.”

•“Tốn thờigian lắm.”Có thểđiềunàyđúng,nhưnghãynghĩ tớiviệc học lái xe hoặc học một ngôn ngữ khác. Những kỹ năng đóchẳngphảicũngtốnnhiềuthờigianđểhọcsao?

Vìbạnđãluônlàmmọiviệc theomộtcáchnhấtđịnhkhôngcónghĩarằngbạnluônphảilàmtheocáchđó.Bạncóthểthayđổicáchtưduycủamình.

Tìnhhuống:JamesDysonlàmộtnhàthiếtkếvàkỹsưngườiAnh.Trongnhữngnăm1980,máyhútbụithườngbịmấtnănglượngkhiphần túi đựngbụi phía sauchứađầybụi và rác.Cungcấp thêmnănglượngcóthểlàmột(phần)giảipháp,thayvàođó,Dysonbắtđầubằnggiả thuyết rằngmáyhútbụikhôngcần thiếtphảicó túiđựng rácphíasau,suynghĩnàykhiếnanh tanghĩ ramộthướngtiếp cận hoàn toàn khác biệt - hệ thống hút bụiCyclone (hút bụitheokiểu lốcxoáy).Hệthốnghútbụinàyđãđượcchứngminh làmộtthànhcônglớn.

.8Pháttriểntoàndiệnbảnthân

Bêncạnhkhảnăngsuynghĩ,chúng ta còn có khả năng nhậnthức,cótìnhcảmvàcácbiểuhiệnvềthểchất.Đểgópphầnpháttriểnsứcmạnh tư duy, bạn cần phát triển bản thânmột cáchtoàndiện.Dướiđây làmộtsốđiểmgợiývàkhuyếnkhíchbạnphát triểnbảnthân.

•Phávỡthóiquenhàngngày.Hãybắtđầubằngcáchthửxemmộtchươngtrìnhtruyềnhỉnhmàbạnthườngkhôngđểýtới.

•Đọc thông tin về các sự kiện nóng bỏng hàng ngày. Đọcthông tinở các trangwebmà bạn yêu thích,một tờ báo có uy tínhoặcmộttạpchíxuấtbảnđịnhkỳ.

•Đừngchỉđọc,hãytưduy.Hãydànhthờigiannghiềnngẫmvềnhữngvấnđề lớnẩnsaucácsựviệc, câuchuyệnhoặcnhững lờithuậtlại.

•Tháchthứcbảnthân.Tựđặtmìnhvàomộtmôi trườngkhôngquenthuộchoặckhôngthuậnlợi

•Ghichúvàphácthảo.Luôncóýthứcghichúvàphácthảolạinhữngýtưởngmớimẻxuấthiệntrongđầubạn.

•Học cách lắng nghe. Và lắng nghe thực sự chuyên tâm. Sosánhnhữnggìbạnngheđượcvớinhữngđiềubạnđãhọcđược.Nóichuyệnvớibạnbè,đồngnghiệp.Thảo luậnvềcácý tưởngvàvấnđề,chiasẻnhữngsuynghĩmớinhấtcủabạnnhằmđánhgiácácýkiếnphảnhồitừmọingười.

•Chú ý tới các giác quan. Hãy ngắm nhìn bầu trời. Dừng lạitronggiâylát,lắngngheâmthanhquanhbạn.Suynghĩvềchúng,bởichúnglàmộtphầnconngườibạn.

•Tiếpthuvănhóa.Tớithămtriểnlýmtranhhoặcbảotàng.Nếubạnkhônghứngthúvớitranhảnhhaynghệthuật,hãythamdựmộttriểnlýmthươngmại.

•Quantâmtớimọingười.Đừnghờhữngvớimọingườiquanhbạn,trongcộngđồnghoặcrộnghơnlàconngườitrênthếgiớirộng

lớnnày.Thamgiavàomộtvàihoạtđộngxãhộicũngcóthểcóíchchobạn.

•Tậpthểthao.Hãychọnlấymộtmônthểthaonàođó.Khôngchỉmanglạilợiíchvềsứckhỏe,nócũngsẽmanglạichobạníchlợivềtinhthầnvàtríóc.

•Thểhiệnmặtnghệsĩ trongbạn.Nếu bạn có khuynh hướngnghệ thuật và sáng tạo, hãy đưamột số hoạt động liên quan vàotrongkếhoạchhàngngày.

•Dành thời gian suy ngẫm. Chọn một hình thức cầu nguyệnhoặcthiềnđểgiúpbạnkếtnốinhiều

Chúngtalànhữngconngườitoàndiệnvàdođócầnpháttriểnmộtcáchtoàndiệnmọimặttrongcuộcsốngcủachúngta.

ĐỌCVÀLẮNGNGHEHIỆUQUẢHƠN

Khảnănghiểurõmụcđíchđọcvàcó thểđọcnhanh lànhữngkỹnăngquantrọng.Tiếpnhận,tưduyvàhiểunhữngđiềubạnđọccũnglàkỹnăngcóýnghĩasốngcòngiúpbạnvữngbướctrongcuộcsống.Chúngtakhôngchỉđọchiểutừngữ,màcònđọchiểuconsốtrongbiểuđồ,đồthịvàsơđồ,vàbạncũngcónhiềucáchđểcảithiệnkhảnăng đọc hiểu những loại tài liệu này. Lắng nghe, đánh giá và đặtnhữngcâuhỏiphùhợpcũnglànhữngkỹnăngthenchốtmàbạncầnrènluyệnvànuôidưỡng.

2.1Hiểurõmụcđíchđọc

Điềuquantrọngkhiđọcmộttàiliệunàođólàbiếtđượclýdovìsaobạnđọcnó.Bạnđọcvìcầnkiến thức, thông tinchi tiếtvềmộtvấnđềcụ thểnàođóhayđểnắmđược tổng thể vấn đề?Biếtmụcđích trướckhi đọc sẽ giúp bạn xác định được cáchđọctàiliệu.Nhữnglýdokhiđọcbaogồm:

1.Đểhiểuđượcýchungcủa tài liệu.Cáchnàyđượcgọi làđọclướthayđọclấyýchính.

2.Đểlấynhữngthôngtinchitiếttrongtàiliệu.Cáchnàyđượcgọilàđọcsâu.

3.Đọcđểlấymộtthôngtinnàođó.Cáchnàyđượcgọilàđọcquétđểtìmthôngtin.

4.Đọcđểhiểumụcđíchcủangườiviết.Domụcđíchviếtcóthểẩntrongbàiviếtnêncáchnàyđượchiểulàđọcđểsuyluận.

Chúng ta thườngsửdụngnhữngkỹnăngđọckhácnhauởnhữngthờiđiểmkhácnhau.Vídụ:Khiđọcthôngtintuyểndụngđểbiếtliệutacóthểnộphồsơchocôngviệcđó,tasẽđọclướtđểnắmđượcýchínhvàquyếtđịnhliệutacónênnộphồsơkhông.Khitìmkiếmsốđiệnthoạicủamộtcôngtytrênmộttrangweb,chúngtasẽđọcquéttrangchủđểtìmmục“Liênhệ”rồivàođóđểlấythôngtinmìnhcần.Nếuphảinghiêncứuđểviếtmộtđoạngiới thiệuvềmộtsảnphẩmmớithỉtacầnđọcsâucácbàiviếtđểcóđượccácthôngtinchitiết.

“Khảnăngvàsởthíchđọcsáchlàchìakhóamởcánhcổngtớimọiđiềumàconngườiđãkhámphára,”AbrahamLincoln,TổngthốngMỹnhiệmkỳ1861-1865Nắmđượcmụcđíchtrướckhiđọcsẽgiúpbạnchọnraphươngphápđọctốtnhất.

Tìnhhuống:Depakđượcgiaonhiệmvụtìmhiểubốicảnhcủaviệckinh doanh điện thoại di động ởmột thị trườngmới. Anh nhanhchóngtìmđượccáctrangwebhữuíchnhấtvàchuyểntớicáctrang

thíchhợp.Ởcáctrangnày,anhtìmđượccácbàiviếttómtắtvềthịtrườngmới. Anh ghi lại thông tin và sử dụng chúng để trình bàytrongbuổihọp.

2.2Đọcnhanhhơn

TuântheocácbướcđượcnhắctớitrongBíquyếttrướcvàthêmvàoyếu tố tốcđộ.Chuẩnbị trướckhiđọcbằngcáchxácđịnhmụcđíchđọcvàbạnđãsẵnsàngđọcnhanhhơn.Dướiđây làmột số cáchgiúpbạnđọcvới tốcđộnhanhhơn.Nếubạn luyện tập thườngxuyên, tốcđộđọccủabạnsẽđượccải thiệnđángkể.

•Đọcngấunghiến.Thayvỉđọctừngtừmột,hãyđọctheonhómtừ.

•Giớihạnthờigianđọc.Tựđặtragiớihạnthờigiankhiđọcmộttàiliệunàođó.Nếucầnthiết,cóthểtạochútáplựcvớibảnthânđểtậptrungđọccaohơn.Điềunàycónghĩarằngbạnnênđặtmụctiêugiảmcảthờigianđọccáccụmtừvàthờigianbạnđọclạicácphầntrướcđó.

•Tìmcáctừkhóa.Nhiềutừtrongbàiviếtchỉlàcáchưtừ,vídụnhư “nhiều,một, sẽ, là”.Hãy tự tạo thóiquen tìmđếncác từquantrọnghoặccácnhómtừquantrọngtrongmộtđoạnvăn.Nhữngtừđóchắchẳnphảilàcácdanhtừ,tínhtừvàđộngtừ.

•Chúý tớiphầnđầu.Đặc biệt chú ý tới câu đầu tiên củamỗiđoạn.Nếuđó làmộtvănbản tốt thỉ thông tinởcáccâukhác trongđoạnchắcchắncóliênquantớiýtưởngtrongcâuđầutiêncủađoạnvăn,vớimụcđíchmởrộng,thảoluậnthêm,diễnđạt,nhậnxéthoặctranh luận về ý kiến đó. ý nghĩa xa hơn của cấu trúc này là: Nếumuốntómtắtnộidungmộtbàiviết,bạnnênđọckỹcáccâuđầucủamỗiđoạn.

•Để tâm tới những phần chính. Đọc tất cả các phần tóm tắthoặc kết luận có trong bài viết, sử dụng các phần chỉ dẫn như đềmụcvàtiểuđềcủamỗichươngđểxácđịnhthôngtincungcấptrongphầnnộidungcủachương.

•Chúý tới từngữđịnhhướng. Tìm các cụm từ chỉ dẫn như“thêm vào đó”, hoặc “ngoài ra”. Chúng thường được sử dụng đểnhấnmạnhmộtđiểmnàođóđãnêuratrướcđó.Ngoàira,tìmcáctừ

như “mặc dù” hoặc “thay vào đó”, vì chúng được sử dụng để giớithiệumộtquanđiểmkháchoặcquanđiểmtráingược.Cáctừnhư“vìvậy”và“dođó”sẽhướngtớimộtkếtluậnhoặckếtquả.

Mộtphútsuyngẫm:Hãychọnlấymộtbàiviếtdàivàkhómàbạnkhôngmongđợisẽphảiđọc.Đặtraquyđịnhrằnglầnnàybạnchỉđọcdòngđầu tiêncủamỗiđoạn.Khiđọcxong,hãydừng lạimộtchútvànghĩtớicâubạnvừađọc.Ghilạinhữngcâuhỏibạnnghĩra

Đọc bài viết theo các nhóm từ; tập trung vào những từ quantrọng

2.3Tiếpnhậnthôngtinquantrọng

Mộttrongnhữngmụcđíchkhibạnđọclàthunhậnthôngtin từbàiviếtđểcóthểthuậtlạivớingườikhác.Mộtlầnnữa,cómộtsốlờikhuyêngiúpbạntiếpthuthôngtintốthơn.•Chuẩnbị.Trướckhiđọc,hãyghinhữngcâuhỏibạnnghĩravàmuốncócâu trả lờisaukhiđọc.Đọcbàiviếtvàđặcbiệtchúý tìmkiếmthôngtinđểtrảlờicáccâuhỏiđó.

•Đọc theohướngphêbình. Khi đọc, hãy đánhgiá thôngđiệpchínhvàchitiết.Ghilạinhữngđoạnbạnkhôngđồngtìnhhoặcđồngýnhiệttình,vànghĩvềchúngmộtcáchriêngbiệt.(Tôitừnglàmtheocáchnàymộtlầnvàbanđầutôikhôngđồngývớitácgiả,nhưngsauđótôinghĩlạivàbịcáchlậpluậncủatácgiảthuyếtphụchoàntoàn.)

•Diễngiảilạiýchính.Sửdụnggiọngvăncủariêngbạnđểviếtlại ý chính của tác giả.Bạn càng sửdụngđượcnhiều từngữ củariêngbạncàngtốt.Khibịcuốnvàoquátrìnhnày,bạnđangthựcsựtiếpnhậnthôngtintừbàiviết.Hãybỏquachitiết.Tómtắtcácvídụcụthểbằngcáccụmtừchungchung

•Tậndụngkhảnăngsáng tạocủa trí óc.Vẽbiểuđồ ý chínhcủabàiviết(xemthêmphần1.6).

•Gạchdưới hoặc đánhdấubằng cách tô đậm.Dùngbút đểgạch dưới hoặc bút đánh dấu để tô đậm các cụm từ chính, quantrọngtrongcuốnsáchcủabạn(khôngphảisáchcủathưviện)hoặcmộtbảnsáchphotohoặcđượcinratừmộttrangweb.

•Thuậtlạibàiviếtchomộtaiđó.Thựchiện trực tiếpviệcnày,khôngphảiquae-mailvàhãyđềnghịđồngnghiệphoặcbạncủabạnliêntụcđặtcâuhỏi“ýcậulàgì?”Bạnchỉhoànthànhnhiệmvụkhiđốiphươnghoàntoànhiểurõthôngđiệp,nộidungmàbạnmuốntruyềnđạt. Diễn đạtmột cách cô đọng, súc tích. Diễn đạt càng đơn giảncàngtốt.

•Xemxét lại cáchhiểucủabạn. Khi đọc xongmột phần, hãydừngmộtchútđểxemlại.Bạnđãxácđịnhđượccácýchínhchưa?

Diễngiảinộidungmột cách đơn giản cho người khác làmột

trongnhữngcáchhữuhiệunhấtđểthunhậnthôngtin.

Tìnhhuống:Mộtvàinămtrướcđây,Robđượcyêucầuthựchiệnmộtbài thuyết trìnhquan trọngchocácđồngnghiệp trongphòngNhânsự.Lúcđóanhkhálolắng,nhưngsaukhiđọctoànbộtàiliệucơbảnvềnhữngthayđổitrongluậtlaođộng,anhbắtđầughilại,tómtắtlạinhữnglýdovàđiểmnhấnkhácnhau.Dầndần,anhcóđược quan điểm riêng. Phải làm việc với tài liệu của mọi ngườikhôngchỉgiúpanhnhậnraquanđiểmcủangườikhácmàcòngiúpanhcủngcốsuynghĩvàchínhkiếncủamình.

2.4HọckỹthuậtđọcSQ3R

Cómộtphươngpháp thôngdụnggiúpbạn thunhận thông tinđược gọi là SQ3R: Khảo sát (Survey), Đặt câu hỏi (Question),Đọc (Read), Thuật lại (Recite), Xem xét (Review). Phần này sẽtổng hợp các phương pháp đọc đã thảo luận trong các phầntrước.PhươngphápSQ3Rbaogồmcácbướcsau:•Khảosát(Survey)Trướckhiđọc,hãykhảosát tài liệu.Chúýtớitiêuđềcácchương,cácmụcvàtiểumục.Đọcphầntómtắtởđầuhoặccuốimỗichương(nếucó).Đọcphầnmởđầuvàphầncuốimỗiđoạnđểnắmđượcýchínhvàbốcụccủatàiliệu.

•Đặtcâuhỏi(Question)Trongkhiđọc,hãyđặtcâuhỏi.Bàinàyđịnhnóivềcáigì?Tiêuđềnàycónghĩalàgì?Từtiêuđềcủabàiviết,hãyđưaracáccâuhỏiliênquan.

•Đọc(Read)Tớilúcnày,rõràngbạncầnđọctoànbộtàiliệu,cầnlưuýrằngbạnphảithựcsựtậptrung.Bắtđầutrảlờimộtsốcâuhỏimàbạnđặtra.Đừngcốgắngđọcquánhiềumộtlúc.Hãydừnglạiởnhữngđiểmlô-gícđểđảmbảorằngbạnđãhiểunhữnggìvừađọc.

•Thuật lại (Recite) Sau khi đọc chăm chú, hãy hình dung lạinhữnggìvừađọctrongđầuđểkiểmtraxembạncònnhớđượcbaonhiêuýchính.Làmnhưvậy,bạnsẽnhậnthấytrínhớcủamìnhcònkémởmộtvàichỗvàbạncầnđọclạimộtsốđoạn.Bạncóthểđọcthànhtiếng,hoặcviếtragiấynhữngýquantrọngbạnvừađọc.Ghilạinhữnggìbạnđọcsẽgiúpbạntómtắtlạinộidungbàiviếtbằngtừngữcủariêngbạn.Hãykhiếncáchđọccủabạntươngthíchvớicáchhọc(xemphần1.4):Càngsửdụngnhiềugiácquan(vídụnhưnghe,nói),bạncàngcónhiềukhảnăngnhớđượcnhữnggìvừađọc.Tựnóivớimìnhnhữnggìbạnvừađọc.

•Xemlại(Review)Bâygiờhãynghĩmộtchút,sauđóđọcnhanhlạitàiliệuđểxemxétnhữngđiềubạnthunhậnđược.Nếubạncóghichú,hãyđọclại(hoặcthậmchíbạncóthểchenhữngđoạnghichúđó và kiểm tra xem liệu bạn có thể nhớđượcnhững ý quan trọngnhấtkhông).Đọclạibấtkỳđoạnnàobạnthấycầnthiếtđểnhắcbạn

nhớlạiýchính.

Lướt lại toànbộbàiviếtđểxembạncónhớđượccácýchínhkhông.

Tình huống: Andrea không thích đọc sách nhưng cô nhận thấyphươngphápSQ3Rnàyrấthiệuquả,đặcbiệtlàphầnthuậtlạivàxem xét. Cô viết ghi chú, đọc thành tiếng và cố gắng giải thíchnhữngđiềucôđãđọcchoemtraiCôcũngxemxétnhữngđiềuđãđọctrongvìngmộtngày,bangàyvàmộttuầnđểcảithiệntrínhớ.

2.5Tìmhiểuýnghĩacủanhữngconsố

Hiểu từngữcó thể tươngđốidễ, nhưngkhiđọcbiểuđồ,haySO5đồ,ýnghĩacủanhữngconsốsẽkhóhiểuhơnnhiều.Vậybạnlàmthếnàođểhiểuchúng?Dướiđâylàmộtsốbíquyếtgiúpbạnhiểuthêmvềcácconsốvàxácđịnhxuhướngdiễnbiếncủanhữngconsốđó:

•Xácđịnhnộidungvàgiớihạndữliệubạncó.Hãydànhthờigiantựtìmhiểudữliệubạncóđểlàmquenvớinó.Đólàloạibiểuđồhaysơđồgì?Thôngtintruyềnđạtquabiểuđồ/sơđồđólàgì?

•Đọctiêuđềvàlờichúthích,cầnđảmbảobạnhiểuchúngámchỉđiềugìvídụ(như“ngânsách”,“thựctế”,“mụctiêu”).

•Kiểm tra loại đơn vị được sử dụng. Bạn có hiểu đơn vị sửdụngtrongbiểuđồ/sơđồđókhông(vídụnhưđơnvị là%hoặcsốlượngngười)?

•Kiểmtranguồnthôngtin.Tìmxemailàngườicungcấpsốliệuvàvàothờiđiểmnào.sốliệunàycócậpnhậtkhông?

•Địnhdạngcóhợplýkhông?Hãychọnlấymộthìnhvẽvàxemxétnótrongngữcảnhcủatiêuđềđểxemliệucóhợplýkhông.

•Phânbiệtnhữngthôngtinkhácnhau.Biểuđồvàđồthịđượcsửdụngđểsosánhdữ liệu, vì thếhãyphânbiệt cácđường trongmộtbiểuđồvàcácthànhphầntrongcùngmộtđồthị.

•Tậndụngvốnkiến thứccánhân.Điềunàyđặcbiệt hữu íchnếubạncónhiềukiến thứcvềchủđềđượcđưa raphân tích.Hãyxemxét từngcộtvàcácconsốcaonhất, thấpnhất.Đócóphải lànhữngsốliệubạnmongđợikhông?Thựchiệnđiềutươngtựvớisốliệuởcácdòng.

“Phấnkhích trướcnhữngconsố thốngkê làmộtdấuhiệucủamộtngười thựcsự thôngminh.”GeorgeBernardShaw,nhàviết kịchngườiAnhLàm quen với các số liệu, giới hạn và ngữ cảnh của chúng.Chúngcóýnghĩagìvớibạnkhông?

Tìnhhuống:EdvàđồngnghiệpđangnghethuyếttrìnhvềnghiêncứuthịtrườngchomộtsảnphẩmmớinhắmvàođốitượngnữgiớiởkhuvựcBắcMỹ.VÌanhđặtnhiềucâuhỏi choMarcus -ngườithuyếttrình-nênanhpháthiệnrarằngcácsốliệumẫucủanghiêncứutrênthựctếlạiđượclấytừ10namgiớiởCalifornia.Hômđó,anhhọcđượcmộtđiềurằngkiểmtranguồngốcdữliệuthuyếttrìnhlàviệcrấtquantrọng.

2.6Giảithíchsốliệutrênbiểuđồ

Khi nhìn vào số liệu thống kê, bạn cần phải đánh giá và đặtchúngvàođúngngữcảnh.Chỉnhưvậy,bạnmớicóthểxácđịnhýnghĩacủamộtxuhướngrõrànghoặcgiảithíchsựbấtthườngso với những xu hướng chung và xác địnhmức quan trọngtươngứngcủachúng.Dướiđâylàmộtsốlờikhuyêngiúpbạngiảithíchýnghĩanhữngconsố, phần này sẽ nhấnmạnh vào việc nhận ra cácmô hình và xuhướng.

•Sosánhcáccột.Hãyquansátxemxuhướngđangđi lên,đixuốnghaykhôngđổi.Cótrườnghợpbấtthườngnàokhông?Hãycốgắng phân biệt cácmô hình. Thực hiện thao tác tương tự với cácdòng.

•Ghilạimứctrungbìnhvàđộlệch.Tìm ramứcsố trungbìnhcho hàng ngang hoặc hàng dọc, sau đó tìm độ biến thiên từmứctrungbìnhnày.Phântíchnguyênnhândẫnđếnnhữngthayđổi lớnsovớimứctrungbình.Tuynhiêncầnnhớrằngsosánhmộtconsốcụthểvớimứctrungbìnhcóthểkhiếnbạnđilệchhướng:Điềunàycóthểkhôngápdụngvớinhữngthayđổixuấtpháttừnguyênnhânlàthờivụ,vídụnhưviệc thanh toán theoquýnếubiểuđồđượcchiathànhhaitháng.Trongtrườnghợpđó,sosánhcácconsốcụthểvớimộtconsốđãdựtínhlàmộtphươngánhữuhiệuhơn.

•Chúývàotrọngtâmcủabiểuđồ.Kiểmtrathangchiađộởhaibêntráivàphảicủatrụctungxemchúngcósựkhácbiệtkhông.Nếumứcchia độởbên trái khôngbắt đầu từ0, cần lưu ý rằng có thểngườivẽbiểuđồ tập trungvàomộtđặc tínhnàođócủasố liệusửdụng.

•Không quan tâm tới phép loại suy. Nếu thông tin bổ sungtrongbiểuđồdựavàophéploạisuyđơnthuầntừsốliệuđãcó,cầnthậntrọngkhisửdụngthôngtinđó.Đóchỉlànhữngthôngtincótínhchấtsuyđoán.

•Phântíchsốliệu.Nhữngđiểmbấtthườngởcácmôhìnhtổngquátchỉ lànhữngtínhiệutạmthờihaychúngámchỉxuhướng lâu

dàitrongtươnglai?Bạncóbiếtnguyênnhâncủachúngkhông?Khảnăngtiếpdiễncủachúngnhưthếnào?Vàýnghĩacủachúng?

•Đưaranhữngkếtluậncóích.Viếtkếtluậnvàkiểmtraxemkếtluậnđócóđượcchứngminhnhờcácđoạnviếtđikèmvớimụcđíchtómtắtlạiđồthịhoặcsơđồkhông.

Mộtphútsuyngẫm:Kiểmtrathangchiađộtrongbiểuđồ.cầnchúý rằng thangchiađộ trongbiểuđồcó thể làmsai lệchsố liệuvàđượcdùngđểbópméoýnghĩathựcsựcủasốliệusửdụng.

Cânnhắcxemnhữngbất thườngở cácmô hình tổng quát lànhững tínhiệu tạm thờihay làdấuhiệucho những xu hướnglâudàitrongtươnglai.

2.7Lắngnghechămchúhơn

Trongthờiđạicủanhữngcuộcđiệnthoạidiđộngngắn,tinnhắnvà thưđiện tử,cuộcsốngcủachúng ta đầy ắp các hình thứcliênlạcnhanhtừmọihướngvàđikhắpnơi.Chúng tacầnhọccáchsốngchậmlạiđểlắngnghemọingườihiệuquảhơn.Lắngnghelàchìakhóagiúpchúngtathunhậnthôngtinvàotâmtrí.Dướiđâylà7yếutốgiúpbạnlắngnghethôngminh.

1.Tập trung vào người đối diện nhìn thẳng vào họ. Trong cáccuộc nói chuyện, khi người đối diện đang nói thì ta thường xuyênnghĩxemtiếptheomìnhnênnóinhữnggì,chứkhôngthựcsựlắngnghetoànbộnhữnggìhọnói.Lắngnghechămchúsẽgiúpthắtchặtmốiquanhệ.

2.Hãylắngnghetừnglờingườiđốidiệnđangnói,nhưnghãylàmnhiềuhơnthế.Chúýtớigiọngnóivàbiểucảmtrênkhuônmặt,chúýtớicảmxúccủahọ,nhậnrahọdừnglạikhinàovànhưthếnào,chúýđếncảnhữngđiềuhọkhôngnóitới.

3.Coimỗi người làmột cá thể duy nhất, nhận thấy nhu cầu vàquyềnlợiđượcthểhiệncáitôicánhâncủahọ.

4.Thấu hiểu người khác. Tôi tin rằng chúng ta chỉ có thể làmđượcđiềunàymộtcáchhiệuquảnếuchúngta tựtinvàobảnthânmình thay vì phải thường xuyên lo lắng xemmọi người nghĩ gì vềchúngtanhưthếnào.

5.Tôn trọngquyền riêng tưcủamọingườivàkhôngđisâuhơnvàonhữngvấnđềcánhânnếuhọkhôngmuốntiếptục.

6.Lắngnghevànhậnranhữngtínhiệuchothấyngườiđốidiệnđangmuốnnóithêmvềhọvàhưởngứng.Bạncóthểsửdụngnhữngcáchtrảlờingắnthểhiệnmongmuốnđượcnghetiếp,hoặcsửdụngnhữngcâuhỏingắnđểgợiýhọtiếptụccâuchuyện.Mộtngườiquentừngnóivớitôirằng:“Từkhivợtôimất,tôithựcsựrấtbuồn.”Vàtôilịchsựhỏiôngta:“Bànhàmấtkhinàovậy?”Sauđó,ôngtanóichotôibiếtrằngvợôngmấtcáchđó12nămvàkểnhiềuchuyệnvềbàấy.Tôinhận thấymongmỏiđược tâmsựvà tôi tiếpnhậnnhucầu

chiasẻđó.

7.Suynghĩđôichút.Đúnghơnlàbạntómtắtlạinhữnggìngườikhácnói.Điềunàychứngtỏbạnthựcsựlắngnghevàcốgắnghiểuhọ.Họsẽgiúpbạnnếubạnhiểunhầmchỗnàođó.

Thựcsựlắngnghecónghĩarằngbạnnhậnranhucầuthểhiệncáitôicánhânduynhấtởngườikhác.Lắngnghehiệuquảsẽgiúpbạnthắtchặtmốiquanhệvớimọingười.

2.8Đánhgiánhữnggìbạnnghe

Đừngchỉnghecâu từđơn thuần.Hãykêugọi tâm trísửdụngkiếnthứcđểhiểunhữnggìbạnđangnghevàđưa raýkiếnvềnhữngđiềubạnngheđược.Nếumuốnđánhgiánhữngthôngtinbạnnghe,bạnphải:

•Phânbiệtđượcgiữasựkiệnvàýkiến.

•Pháthiệnrađịnhkiếncủangườinói.

•Phânchiarạchrõigiữachủthểvàkháchthể.

•Táchbạchgiữatháiđộcủangườinóivàchủđềđangđượcnóitới.

•Đưarakếtluậnvềnhữngluậnđiểmcủangườinói.Suynghĩvềýnghĩacủanhữngđiềuhọnói:Chúngámchỉđiềugì?

•Nhậnthứcđượcsựkhácbiệtgiữanhữnggìhọnóivàcáchhọbiểuđạt.

Tìnhhuống1Vớivaitròlàmộttưvấnviên,Jonhanhchóngnhậnrarằngcôcầnxâydựngmốiquanhệcôngviệctốtđẹpvớikháchhàngvàkhiếnhọtintưởng.Côcũnghiểurằngcôcầncókỹnănglắngnghehiệuquả.Cáccôngtytrảnhiềutiềnđểcôcungcấpdịchvụtưvấn.VÌthế,vàocuốibuổihọp,côđã rất vui khimộtđồngnghiệp trongcông tynói:“Jo,chúngtôithựcsựđánhgiácaotháiđộquantâmcủacô.Côrấttập trungvà luôncởimởvớinhữnggìchúng tôinói.Côkiênnhẫnlắng nghe chúng tôi. Cô đặt câu hỏi rất hay để thực sự hiểu cáchthứchoạtđộngtrongtổchứccủachúngtôi.Cảmơncônhiều!”

Tìnhhuống2Harrylàmộtngườibiết lắngnghe.Hiệnanhlàthànhviênbangiámđốc.Anh làmviệcchặtchẽvớiSarah -giámđốcđiềuhành.Trongmộtcuộchọp,SarahnóivềviệcthăngchứcchomộtđồngnghiệptênJoe-làmviệcởmộtbankhác.HarrynhanhchóngnhậnrarằngnộidungnhữnggìSarahđangnóikhônghềthốngnhấtvớicáchcôấybiểuđạt.Giọngđiệuvàtốcđộnóithểhiệnsựngạcnhiênvàtháiđộ

khôngmongđợiviệcthăngchứcchoJoe.Nhữngyếutốđóđãtiếtlộsựnghingờcủacôvớiquyếtđịnhthăngchứcnày.

“Taingườilãnhđạophảibiếtrunglêntrướctiếngnóicủangườidân,”WoodrowWilson,TổngthốngMỹnhiệmkỳ1913-1921Suynghĩvềýnghĩavàtầmquantrọngtrongnhữngđiềungườikhácnói:Chúngámchỉđiềugì?

2.9Đặtcâuhỏichongườinói

Khinghe,trongđầuchúngtathườngbậtranhữngcâuhỏi liênquanhoặckhônghềliênquantớinhữngđiềuhọđangnói.Bạncóthểđặtcâuhỏitrongítnhấtbốntìnhhuốngsau:

•Khibạnmuốncóthêmthôngtin.Nhữnglúcnày,hãyđặtcâuhỏimở-nhữngcâuhỏikhôngđượcphéptrả lời“có”hoặc“không”.Điềunàysẽkhiếnngườiđượchỏicócơhộisuynghĩvàtìmracáchtrảlờiphùhợp.Vídụbạncóthểhỏi:“Theoanh,tạisaodoanhsốbánhànggiảmtrongquýđầutiên?”hoặc“Chúngtacóthểgiatăngtỉ lệnhânviênnhưthếnào?”

•Khibạnkhônghiểuđiềugìvàmuốnđượclàmrõ.Mộtsốcâuhỏi có thể sử dụng là: “Anh có thể quay lại những con số vừa rồikhông?”,hoặc“Ýanhlàgìkhinóihoặc“Cóphảianhnóirằnganhcóthểcungcấpnhữngsảnphẩmnàyvàocuốithángkhông?”

•Khi bạn hiểu những gì họ nói, nhưng bạnmuốn tiếp tụcthuyếttrình.Đâycó thểđượccoi làquá trình tóm tắt: “Bâygiờđã3:30chiều, chúng tađangdừngở ...?”Cũngcó thểnhằmnhắc lạinhữngđiểmquan trọng: “Chúng tacùngxem lạinhữngđiểmmà tađãthốngnhất.”Hoặc,vớimụcđíchủnghộ:“Đólàmộtýtưởnghay.Cácbạncóđồngývớiđềnghịnàykhông?”

•Khibạnhiểunhữnggìhọnóivàbạnmuốntiếp tụcnóisâuhơnvềchủđề.Vídụnhưkhimộtvàingườibạntôiđangnóivềvấnđềở làngcủahọchochínhquyềnđịaphương.Ngài thị trưởngbiếtrằnghọkhôngdễbộclộcácvấnđềcánhânmộtcáchcởimở.ôngtanói:“Hãynóithêmchotôinghe.Tôibiếtanhchưanóihếttoànbộcâuchuyện.Tôicầnbiếttoàncụcthìmớicóthểkhuyênanhnênlàmgì.”

“Điềuquantrọnglàphảiliêntụcđặtcâuhỏi,Sựtòmòhẳnphảicólýdoriêngđểtồntạilâuđếnvậy,”AlbertEinsteinĐừngngầnngạikhiđặtcâuhỏiđểnắmđượcđiểmcốt lõicủavấnđề.

Tìnhhuống:MarkthườnggặpJaytạihộithảohàngnăm.Họtừnglàmviệcvớinhaumộtthờigianngắnnhưnganhcảmthấyhọchưa

bao giờ thực sự trò chuyện. Trongmột lần hội thảo, họ nhận racuộcnóichuyệnđixahơnmọikhivàdầnvượtđượcquađiểmmàhọ luôn bế tắc ở những lần nói chuyện trước đó. Vì họ đưa ranhữngcâuhỏigợiý,cởimởvàkhôngmangtínhbảothủ,nênhọđãcóthểchiasẻquanđiểmchânthànhvềtìnhhìnhhiệntạicủangànhhọđangtheođuổi.Kếtquả,họcómộtbuổinóichuyệnthoảimái,chiasẻquanđiểmvềmộtdựántiềmnăngvớimộtsảnphẩmcóthểđượcbánrộngrãivàthànhcôngrathịtrường.

TƯDUYCHIẾNLƯỢC

Cómột tìnhhuống rấtphổbiến:Bạn thamdựmộtbuổi họpbàncôngviệc, bạnđãởđó cả tiếngđồnghồnhưngvấnđềbạnmuốnthảoluậnvẫnkhôngtiếntriểnđượcmấy.Chươngnàysẽthảoluậnmột số cách tiếp cận và bí quyết giúp bạn tư duy chiến lược hơntrongmôi trườngkinhdoanh.Đôikhibạncần lùimộtbướcvànghĩđếnnhững cách khácnhauđểgiải quyếtmột vấnđề, hoặc tưduysángtạovàsửdụngócphântíchđểthúcđẩysuynghĩcủabạn.

3.1Nghĩlại

Mọi người thường quámải mê với công việc mà quên mấtnhữngvấnđềthựcsự.Bíquyếtnàygiúpbạnbiếtcáchtậptrungvàomụctiêulớnvàkếhoạchhànhđộng.Dướiđâylàmộtsốphươngphápthựctiễnvàhiệuquảgiúpbạntưduychiếnlượchơntrongmôitrườngkinhdoanh.

•Làmrõmụcđích.Xácđịnhưu tiênvàmụcđích tổng thể,baogồmcácgiátrịvàđặctínhcơbản.

•Đặtmụctiêurõràng.Nhưvậy,nhữngcánhânliênquansẽbiếtrõhọcần làmgìvà làmnhư thếnào.Chiacácmục tiêunày thànhnhiềuphầnnhỏcóthểquảnlýđược.

•Đặtcâuhỏi thíchhợp. Làm rõmục đích công việc đang làmtheocáchdiễnđạtcủariêngbạn.

•Tìmkiếmnhiềugiảipháp.Thuthậpthôngtin,tiếnhànhnghiêncứumới,xemxétkinhnghiệmtrướcđây,...Khôngnênphánxétcácýtưởngởgiaiđoạnnày.Xemxétcácgiảđịnh,vànếucần,tìmcáchphảnbiệnchúng.

•Khuyếnkhíchđổimới.Tạokhôngkhíkhuyếnkhíchcách làmviệcvàtưduymớimẻ.Từđócóthêmvàgiữđượcnhiềukháchhànghơnđốithủcạnhtranh.

•Đưa ra những quyết định đúng đắn. Là những quyết địnhquantrọngvàkháchquandựatrênbằngchứngxácthực.Lựachọnquyếtđịnhsángsuốtnhấtchotìnhhuốngđanggặpphải.

•Sửdụngtiêuchuẩnđánhgiátốtnhất.Xácđịnhcáctiêuchuẩnđểđánhgiánhữnglựachọnkhácnhau.

•Thôngbáoquyếtđịnh.Khiquyếtđịnhđượcđưara,cầnthôngbáochonhữngcánhân liênquan.Hànhđộngnàykhôngchỉmangtínhchất truyềnđạt thông tin,màcònkhiếnchomọingườicócảmgiáccùngthamgia.

•Thườngxuyênđánhgiálạichiếnlược.Kiểmtratìnhhỉnhthịtrường,sảnphẩmvàkháchhàng.Luônđặtcâuhỏi:“Tạisaođiềunày

quan trọng?”, “Tại sao cái này phù hợp?”, “Tại sao phải làm việcnày?”đểđảmbảocácvấnđềcơbảnđượcgiảiquyết.

Đừngngầnngạiđưa racáccâuhỏi “Tạisao”, “Vìsaođiềunàyquantrọng?”,“Tạisaolạilàmviệcnày?

Tình huống: Một người chủ khách sạn chỉ biết họ đang lỗ baonhiêucho tới khiZee -mộtnhà tưvấn - tới làmviệccùngngườiquảnlý.Zeeđặtnhiềuracâuhỏiđểxácđịnhchiphícơbảnđốivớimộtbữaănđiểnhìnhcủakháchsạn(bữasángvàtối).Ngườithungânvàkế toánmấtmộtvài tuầnđể tổnghợpcácsố liệubởihệthống tài chính của khách sạn quá tệ. Zee gợi ý giảm số lượngnhânviên,chỉ sửdụngnhữngngườiđượcđào tạo tốt; kiểmsoátchặtchẽhơnquytrìnhthungânvàkếtoán;rútngắnthựcđơn,chỉtậptrungvàocácbữamanglạilợinhuậnnhiềuhơn.

3.2Sửdụngchiếnthuật“MũBono”

Nhà tâm lýhọcEdwarddeBonođãviếtcuốnsáchcó tênSauchiếcmũtưduy(1985),trongđókhuyếnkhíchmọingườitưduyvàquyếtđịnhdựavàonhiềuquanđiểmPhươngpháp tiếpcậncủaBono trongcuốnsáchđócó thể tómtắtthànhsáuđiểmdướiđây,mỗiđiểmtươngứngvớimộtchiếcmũ.

1. Chiếcmũ Trắng. Chỉ nhìn vào sự thật và thông tin kháchquan.Nghĩtớinhữngphầnkiếnthứchổngcủabạnvàtìmcáchlấpđầychúng.

2.ChiếcmũĐỏ.Xemxétchủđềtừgócđộtìnhcảm.Mọingườisẽnghĩgìvềvấnđềnày?Vídụ,họsẽgiậndữhaylosợkhicóthayđổi?Theobảnnăng,họsẽphảnứngnhưthếnào?

3.ChiếcmũĐen. Nhìn nhận vấn đề theo hướng tiêu cực. Kếhoạchcóvấnđềrồi.Tạisaonókhônghiệuquả?Bấtlợivànguycơcủakếhoạchnàylàgì?

4.Chiếc mũ Vàng. Nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực.Nhữngđiều tốtđẹpvàđúngđắncủavấnđềnày làgì?Tại saokếhoạchnàysẽ thànhcông?Thuận lợivà lợi íchkếhoạchnàymanglại?TheolờiEdwarddeBono:“Cáchtưduynàykhơinguồnchotầmnhìnvàướcmơ.”

5.ChiếcmũXanhlácây.Nhìnnhậnvấnđềtheohướngsángtạođểthấycónhiềucáchkhácnhaunhằmcóđượcýtưởngmớimẻ.

6.ChiếcmũXanh dương. Nhìn nhận vấn đề theo quan điểmphảikiểmsoátquátrìnhvàđitớiquyếtđịnh.Cáchnhìnnhậnnàylàcần thiếtchomộtsốđối tượngđiềuhànhcuộchọpnhằmxácđịnhvấnđềmộtcáchrõràng.

Táchrờikhíacạnhchủquan,cảm tínhvàkháchquancủamộtvấnđềđểhiểunótoàndiệnhơn.

Tìnhhuống:Cảmxúcđangdầnchiphốimộtcuộchọpthườngniêncủacông tynọ.Kếtquả tàichính tồi tệvàcáccổđôngnghĩ rằngbangiámđốcđiềuhànhcôngtyrấtkém.Ápdụngchiếnthuật“sáu

chiếcmũ”,ôngchủtịchhộiđồngquảntrịchophépmọingườithểhiện ý kiến dưới nhiều góc độ khác nhau: thực tế, cảm xúc, tiêucực, tích cực, sáng tạo vàhướng cuộchọp thànhmột cuộc thảoluậnmangtínhxâydựng.

3.3Giữtháiđộtìmtòithỏađáng

Mộtcáchgiảiquyếtvấnđềthôngdụnglàchútrọngtìmkiếmcácnguyênnhânchothấtbạivàđôilúcphảiphânchiatráchnhiệmchịulỗichocáccánhân.Cómộtcách tíchcựchơn làphươngánđượcbiếtđếnvớitêngọi“Tìmtòithỏađáng”.Phương pháp này khác với phương pháp giải quyết vấn đề thôngthườngởchỗnóchútrọngvàoviệcđánhgiáconngườivàhệthốnghiện có (“thỏa đáng”) và tìm ra các phương ánmới cho tương lai(“tìmtòi”).

Cónămbướctrongphươngpháp“Tìmtòithỏađáng”:

•Xácđịnh. Làm rõchủđề, vấnđềhoặccơhộibằngcáchđịnhnghĩachúngtheocáchtíchcựcnhấtcóthể.

•Khámphá.Phân tíchđiểmtốt trongcách thựchiệnhiện tạivàphươngánhiệuquả.Khuyếnkhíchđồngnghiệpchiasẻnhữngkinhnghiệmtíchcựctrongcôngviệccủahọ.Ghichúnhữngđiểmchính.

•Mơước. Xây dựng các phương án khả thi, tìm tòi và tưởngtượngmộtcáchsángtạomộttìnhhuốnglýtưởnghơn.Mộtcáchđểthựchiệnviệcnàylàsuynghĩtìmýtưởng(xemphần4.1).

•Thiếtkế.Chỉratínhkhảthitrongphươngánvừanghĩrathôngquacácchiếnlượcmớiđểtạohệthốngvàcấutrúckhácbiệt.

•Hànhđộng.Biếncácthiếtkế,mơướcthànhhànhđộng,cầnghinhớtậptrungtheođuổitầmnhìnđãđềra.

“Ngườitiêucựcluônthấykhókhăntrongmọicơhội,cònngườitíchcực luôn thấy cơ hội trong những tình huống khó khăn,”WinstonChurchillDựavàonhữngphươngánkhảthiđãápdụngtrướcđâyvàtìmraýtưởngtốthơnchotươnglaimộtcáchsángtạo.

Tìnhhuống:Vớivaitrògiámđốcđiềuhành,Robmongmuốnlãnhđạo nhóm theo hướng tích cực. vỉ thế, anh đã sử dụng phươngpháp “Tìm tòi thỏađáng”.Anhxácđịnhnhucầu thayđổi rõ ràngnhất có thể. Trong bước “khám phá”, anh để một số trưởng bộ

phậnchiasẻnhữngkinhnghiệmhữuíchhọtíchlũytrong10nămqua.Đólànhữngkinhnghiệmmàkhôngphảiaicũngbiết.Ởbước“mơước”, anh khuyến khích đồng nghiệp và khiến họ hào hứngthamgiakhámphácácphươngánkhảthimớidựavàothựchành.Saunày,ởbước“thiếtkế”hệthốngmớichocôngty,mộtsốtrongđóphươngánđóđãđượcápdụng.

3.4Ápdụngtưduyngẫunhiên

Mộtphươngpháp hiệu quả nhằm giải quyết vấn đềmột cáchsángtạokhibạnrơivàobếtắclà“tưduyngẫunhiên”.ĐiểmCƠbản giúp bạn tư duy sáng tạo là bạn cần chọnmột danh từkhônghề liênquan tớichủđềbạnđangnghĩ tới,sauđóđánhgiáxemýnghĩacủatừnàycóthểtạoramộtliênkếtmớithúvịnhưthếnào.Phương pháp này rất hiệu quả trong trường hợp bạn cạn kiệt ýtưởnghoặckhibạncầncóbướcđộtphávềtưduy.Hãychọnlấymộttừhoàn toànkhông liênquan tớivấnđềbạnđangcốgiảiquyếtvàxemxétmốiliênkếtmàtừđómanglại.Từngữcónhiềuliênkếtvàchứcnăng, tríóccủabạncó thểchỉchú trọngvàomộtchi tiếtcủamộtkháiniệmhoặcmộtliênkếtrộnghơn.

Tốtnhất làbạnnênchọnmộtdanh từcụ thể.Bạncó thể làmđiềunàybằngcáchviếttrướcmộtdanhsáchgồm60từrồichọnlấymộttừbấtkỳ.Vídụnếubâygiờlà11giờ39phút,bạncóthểchọntừởvịtrísố39trongdanhsách.Bạncũngcóthểtracứutrongtừđiển.Đâycũnglàđiềutôitrìnhbàytrongphầntìnhhuốngbêndưới:Tôichúýtớicácsốchiahếtcho13:trang130,trang260,trang390vàtừthứ13(hoặctừsauđónếuđó làmộtdanhtừ).Điềuquantrọng làbạncần chọn lấy thể thức đầu tiên của từ nảy ra trong đầu bạn và cócàngítgiaiđoạndiễngiảisauđókiểu“điềunàycónghĩarằng”càngtốt.

Mộtphútsuyngẫm:Hãythửlàmđiềunày.Hãynghĩđếnmộtvấnđề bạn phải thường xuyên trăn trở vì vẫn chưa giải quyết thỏađáng.

Sauđó, lấymộtcuốnsách trêngiáxuống,mở tới trang30,vídụthế, rồi tìmdanh từđầu tiênởdòng trêncùng.Từđócónghĩa làgì?Suynghĩtronggiâylát,vàchobiếtnóliênquantớivấnđềcủabạnnhưthếnào.Đừngchúýngaytớigiảipháp,chỉquantâmliệubạncónghĩraýtưởngnàohaykhông.

Ngẫunhiênchọnmộtdanhtừcụthểvàxemmốiliênkếtgiữatừ

đóvớivấnđềbạnđangcốgắnggiảiquyết.

Tìnhhuống: vấn đềmàDave và đồng nghiệp đang gặp phải làquảnlýthờigiancủacáccánbộquảnlýcấptrung.Cóbatừxuấthiện khi sử dụng phương pháp “tư duy ngẫu nhiên”. Đó là “cáichao”cólỗ,khiếnhọnhậnthấyrằngkhảnăngdưthừalàđiềucầnquantâm.Tiếpđólà“cáiđèn”gợinhắctớisựsángtạo,thấuhiểuvàmởmangđầuóc.Cuốicùnglà“câygậy”liênquantớicụm“càrốtvàcâygậy”ámchỉnhucầukhenthưởngkhiđạtmụctiêu.Nhờsửdụngphươngphápnày,cácýtưởngtìmhiểuxahơnđượcmởra,giúpnhómtưduytốthơn.

3.5PhântíchPEST

PEST là phương pháp phân tích những thay đổi về chính trị(Political), kinh tế (Economic), xã hội (Social) và công nghệ(Technological).Phương pháp này giúp bạn có cái nhìn toàndiệnvềcácyếu tốbênngoàicó thểảnhhưởng tới hoạt độngkinhdoanh,giúpbạnnhậnrahướngđiđúngđắnvề thị trườngbạnmuốnthâmnhậphaynhững thayđổivềcôngnghệcó thểtácđộngtớilĩnhvựchoạtđộngcủabạn.ThựchiệnphântíchPEST,bạncóthểxácđịnhcácyếutốkhácnhautác động tới hoạt động kinh doanh của bạn - chúng tạo nên môitrường trongđóhoạtđộngkinhdoanhcủabạnđang tồn tại.Từđóbạncóthểsửdụngcácyếutốnàylàmnềntảngchocáckếtluậncủamình. Nó đặc biệt hữu ích nếu bạn làm đang làm việc ở một thịtrườngmới.

PhươngphápphântíchPESTxácđịnh:

•Thayđổivềchínhtrị.Việcbãibỏcácquyđịnhtrongcácngànhnghề, những thay đổi trong chính phủ, luật pháp, chính sách hoặcquyđịnh(vídụnhưápđặtbiểuthuế);nhữngđiểmbấtổntrongchínhphủ,nguycơxungđộthoặcchiếntranh.

•Thayđổivềkinhtế.Tỉnhtrạngcủanềnkinhtế(tăngtrưởnghayđangkhủnghoảng);sựmởrộngthịtrường,ảnhhưởngtừthayđổitỉlệlạmphátvàlõisuất,cácvấnđềvềthuế,cáccấpđộthunhậpsauthuế.

•Thayđổivềxãhội.Nhữngthayđổivềdânsốvàcácxuhướngnhânkhẩuhọc(thayđổivềtỉlệsinh,tử,kếthôn),dịchchuyểnxãhội,nhữngthayđổivềhìnhthứclaođộng,thayđổitronglốisống(vídụnhưsốlượngngườimuađồănsẵntănglên).

•Thayđổivềcôngnghệ.Nhữngphátminhmớinhất,ảnhhưởngcủaInternet,giatăngsốlượngngườilàmviệctạinhàvàgiảmchiphídocácyếutốcôngnghệtạora.

KhihoànthànhbàiphântíchPEST,bạnbiết thâmnhậpmột thịtrườngmớicókhảnăngmanglạilợiíchhaykhông.

Tìnhhuống:Trướckhicânnhắcthâmnhậpmộtthịtrườngmớichosảnphẩmdiđộng,nhómcủaGaryđãtiếnhànhphântíchPEST.vềmặtchínhtrị,gầnđâyngànhviễnthôngđãchophépnhiềucôngtyhoạtđộnghơntrướcđây.Nềnkinhtếđangpháttriển,kháchhàngtrẻ tuổi có thunhập sau thuế caohơn.Ngoài ra, số lượngngườisốngvàlàmviệcxanhà,cónhucầuliênlạcvớigiađãnhvàbạnbèđangtănglên.vềmặtcôngnghệ,mộtthếhệđiệnthoạidiđộngmớisắp được tung ra thị trường. Nhờ hoàn thành phân tích PEST,nhómcủaGaryđiđếnkếtluậnrằngtiềmnăngthịtrườngtươngđốilớnvànênđầutưpháttriểnsâuhơn.

3.6PhântíchSWOT

PhântíchSWOTgiúpbạnđánhgiáđiểmmạnh(Strengths),điểmyếu(Weaknesses),cơhội(Opportunities)vànguycơ (Threats).Hãythựchiệnbướcphântíchnàyvàbạnsẽcócơhộiđánhgiáthựctrạnghoạtđộngkinhdoanhcủamình.•Xácđịnhđiểmmạnh.Bạnlàmtốthơncácđốithủởmặtnào?Cácđối thủcho rằngđâu làđiểmmạnhnhấtcủabạn?Nhữngđặcđiểm nào đóng vai trỗ quan trọng trong việc có được và giữ chânkháchhàng?Tìnhhình tàichínhhiện tạicủabạn rasao?Lợiđiểmbánhàngđộcnhất(uniquesellingpoint-UPS)củabạnlàgì?

•Xác định điểm yếu. Lĩnh vực nào bạn còn yếu và phải cảithiện?Cácđốithủcạnhtranhcoiđiểmyếucủabạnlàgì?Bạnđanggặpnhữngđiểmbấtlợinàovềtàichính?Bạncónổitiếngtronglĩnhvựckinhdoanhcủamìnhkhông?Máymócvàthiếtbịtinhọcbạnsửdụngcóphảiloạitântiếnkhông?

•Tìmkiếmcơhội.Xuhướng trên thị trường làgì?Có thayđổinàotronglốisống,pháttriểnsảnphẩmmớivàmởrộngmốiquanhệđối tác?Bạncó thể thâutómđối thủvừaphásảnkhông?Cóphânkhúcthịtrườngmớinàobạncóthểtheođuổikhông?

•Nhậnđịnhnguy cơ. Gần đây bạn gặp phải những khó khăntháchthứcnào?Cácđốithủcóxửlýtốthơnbạnkhông?Nhữngthayđổivề tinhọc, luậtpháp,nhucầu thị trườngvànềnkinh tếcóảnhhưởnggìtớihoạtđộngkinhdoanhcủabạn?

Hãycốgắngtrảlờirõràngvàchínhxáccáccâuhỏitrên.Bạnnênchỉrachi tiết thayvìviết “mang lạigiá trịđồng tiền”.Nhớxemhếtcácdanhsáchkhácnhauvàưutiênnhữngđiểmquantrọngnhấttrướctiên.

Dừng lại đôi chút và xemxétđiểmmạnh,điểmyếu, cơhội vànguycơtronghoạtđộngkinhdoanhcủabạn.

Tìnhhuống:Khitiếpquảnmộtcôngtycungcấpvănphòngphẩmđịaphương,Bill đãhoàn thànhbàiphân tíchSWOTcùngnhà tưvấntàichínhcủaanh.

Điểmmạnhcủacông ty lànền tảng tàichínhvữngvàdanh tiếngtốt. Điểm yếu là nhân viên thiếu kỹ năng, công ty lưu kho quánhiều, nhà kho ở vị trí không thuận lợi. Cơ hội là khả năng đẩynhanhviệcthựchiệncácđơnhàngkhihệthốngbăngthôngrộngvànhanhhơnđượccàiđặt.Tuynhiên,nguycơcạnhtranhcaohơnvìngàycàngcónhiềuđốithủ.NhờthựchiệnphântíchSWOT,Billđã thu thậpđượcnhiều thông tin và lấychúng làmcơsởđểxâydựngchiếnlượcpháttriểnkinhdoanh.

3.7Thuhoạchýtưởng

Saukhixemxétnhiềuý tưởngvà lựachọn theo đuổimột, cónhiềuýtưởngbịbỏqua.Phươngpháp thuhoạchý tưởngnàysẽcó íchvìnó áp dụng và tận dụng các ý tưởng và phươngphápbịloạibỏnhằmgiúpbạntiếptụcvớicácquátrìnhtưduykhác.Nhà tâm lý học Edward de Bono đã phát triển kỹ thuật thu hoạchthànhmột cách tiếp cận tưduy sáng tạo.Bạn có thểápdụngquytrìnhnàyđểtưduysángtạobằngcáchxácđịnhcácđiểmsauđây:

•Các ý tưởnghữudụng.Không chỉ có các ý tưởngđượcmọingười khen ngợi, mà cả các ý tưởng khác cũng có thể được sửdụng.

•Cácýtưởngkhảthi.Nhữngýtưởngđónghecóvẻkhôngthựctế,khôngthểthựchiệnmộtcáchdễdàng,vàquáthamvọng.

•Cácýtưởngvẫncòntrongtrứngnước.Đólànhữngýtưởngtiềmtàng,nhưngcầnphảiđàosâusuynghĩthêmđểbiếnkhảnăngtiềmtàngđóthànhthựctế.

•Cáckháiniệmvàgiátrịcơbản.Cảnhữngkháiniệmvàgiátrịđãtrởnênrõràngsaukhithảoluậnvànhữngkháiniệm,giátrịtiềmẩn,nhưngcầnlàmchorõrànghơncùngvớicácphươngpháptiếpcậnmởđangđượcápdụng.

Bạncũngcầnthuhoạchýtưởngtrongcáccuộcthảoluận:

•Phươngphápbiếncáckháiniệmthànhhiệnthực.

•Cácđiểmtrọngtâmmớicầnđượctheodõicụthể.

•Nhữngthayđổitừcáchnghĩnàysangcáchnghĩkhác.

•Ấntượngchungvềbuổihọpmàbạntrìnhbàyýtưởng.

Đừngbỏquabấtkỳýtưởngnào;hãysửdụngcácýtưởngkhảthiđểthểhiệngiátrị,bảnsắcriêngcủabạnvàbiếnchúngthànhhiệnthực.

Tìnhhuống:Nhânviêncủamộtcâulạcbộxãhộicảmthấybếtắc

vềphươnghướnghoạtđộngcủacâulạcbộ.Trongmộtcuộchọpthườngkỳ,hộiđồngđưaraýtưởngvềcáchoạtđộngbuổitốimới.Cuốicùng,họquyếtđịnhchọnbowling,nhưngtrongkhithảoluận,cómộtsốýkiếnkhácđượcđưaravàđượctiếpthuchứkhôngbịgạtbỏ thẳng thừng.Đinghỉcuối tuần làmộtý tưởngmớimàhaithànhviênmuốnthựchiện.Buổithảoluậnđãgiúpcâulạcbộtậptrungvàocácgiátrịvàđặctínhcốtlõicủahọ.Đặcbiệt,họcầngiúpcácthànhviênmớihòanhậphơn.Buổihọptíchcựcnàycũngnhấnmạnhrằngsựthayđổitrongtưduylàcầnthiếtđểtạocơhộichocác thành viên chia sẻ những ý tưởngmớimẻ. Nhờ áp dụng bíquyết thuhoạchý tưởng,các thànhviênhộiđồngcó tháiđộ tíchcựcvớimộtsố(chứkhôngphảimột)ýtưởngcóthểthựchiệntrongtươnglai.

GIẢIQUYẾTTỐTVẤNĐỀ

Trongcông việc, tất cả chúng ta đều có lúc gặp rắc rối. Điềuquan trọng là nhận ra chúng, biết cách phảnứng và đưa ra quyếtđịnhgiảiquyếthiệuquả.Chươngnàysẽgiúpbạncóđượcmộtsốphươngphápnhằmpháttriểnquytrìnhtưduyrộnghơnđểthiếtlậpcáchtiếpcậngiảiquyếtvấnđềmộtcáchmớimẻ:Làmsaođểphảnứngmộtcáchsángtạotrướckhókhăn,làmsaođểđưaraýtưởngmới, xác định nguyên nhân và kết quả, xác định các yếu tố quantrọngnhấtvàđưarađánhgiátổngquátvềcáclựachọnkhácnhau.

4.1Đềxuấtýtưởngmới

Tưduytậpthể làcách làm truyền thốngvàhiệuquảkhimuốntìmkiếmýtưởngmớivàpháttriểncácphươngpháptưduymớimẻ - tổchứcmộtcuộchọp trongđócácđồngnghiệp đề xuấtnhữngýtưởngmàhọnghĩtới.Tưduytậpthểlàcáchlàmsángtạokhimuốntránhnhữngsuynghĩtheolốimònvàpháttriểncácgiảiphápmớichomộtvấnđề.Chọnramột trưởng nhóm để điều hành (chứ không phải điều khiển) cuộchọp.Trướctiên,ngườiđiềuhànhhoặcmộtđồngnghiệpcókiếnthứcchuyênmônsẽchỉrõvấnđềđanggặpphảivàđưaracácthôngtinnềntảngchitiết.

Saukhilàmrõvấnđề,cácthànhviêncầnđượckhuyếnkhíchtựdothểhiệnýkiếncánhân.Điềuquantrọnglàcácýtưởngcủahọkhôngbịchỉtríchhoặcđánhgiábởimọingười,vìmụctiêucủacuộchọplàcóđượccàngnhiềuýtưởngcàngtốt.Cácýtưởngđãrõràngcũngkhôngnênbịbỏsótvàthậmchícảnhữngýtưởngcóvẻđiênrồcũngcóthểđượcchấpnhận.Cuốibuổihọp,nhómsẽđưaracáctiêuchíđánh giá để chọn được các ý tưởng hay nhất nhằm tiếp tục thảoluận.

Hoạtđộng tưduy tập thểmang lạihiệuquảcaonhấtkhicácđồngnghiệpdựatrênýtưởngcủanhauvàtạonênnhữngliênkếtsángtạogiữacácsựvậtvàquátrìnhtưởngnhưkhôngliênquan.

“Nếunhữngcánhcửacủanhậnthứcđượcgiữsạchsẽ,mọithứsẽhiện ravớiconngườiđúngvớibảnchấtcủanó -vôhạn,”WilliamBlake,nhàthơ,nghệsĩngườiAnhHãynghĩtớithậtnhiềuýtưởngmớitrongmộtkhoảngthờigianxácđịnh.

Tìnhhuống: Nhóm đang cân nhắcmuamột sản phẩm làm đẹpmớiđểtặngkháchhàngnhândịpGiángsinh.Họtổchứcmộtcuộchọp thảo luận nhằm tìm ra các ý tưởngmới. Các thành viên từnhiềubộphậnnhưbánhàng,marketing,pháttriểnsảnphẩmđềucómặtđểtrìnhbàybàihọcrútratừcácnămtrướcđó.Ngườiđiềuhànhhướngmọingườiđộngnãovềmộtsốchủngloạisảnphẩm,

baogồmdầugộiđầuvàdầuxả,kemdưỡngthể,nướcxoasaukhicạorâuvà lănkhửmùi.Họxemxét tới tìnhhìnhvàxuhướngthịtrường,mụcđíchbánsảnphẩmmớivàxácđịnhýnghĩacủathànhcông. Cuối cùng, họ nhận thấy rằng thời gian hữu ích nhất củacuộchọpđượcsửdụngđểtìmrakháchhàngđiểnhình(phụnữởđộtuổi20)vàđốitượnghọmuatặng(chamẹ).

4.2Xácđịnhnguyênnhânvàhệquả

Phântíchnguyênnhânvàhệquảlàphươngphápcầnvậndụngtríóctốiđa.Đâylàcáchthựchiệntheotrìnhtựnhằmphântíchmộtvấnđềvàxácđịnhnhữngnguyênnhâncóthểcógiúpbạngiảiquyếtchúngmộtcáchhiệuquả.Cóbốnbướcquantrọngkhiphântíchnguyênnhânvàhệquả:

1.Xácđịnhvấnđề rõnhất có thể.Đặt racáccâuhỏi: “Ai?”, “Ởđâu?”,“Khinào?”,“Cáigì?”,“Nhưthếnào?”,và“Tạisao?”

2.Cânnhắctoànbộcáckhíacạnhliênquantớivấnđềbạngặpphải.Đócóthểlàcáctácnhânbênngoàichẳnghạnnhưgiaothôngkémchấtlượng.Đócũngcóthểlàcáctácnhânbêntrongnhưnhânviênphảichịuáplực.

3.Phântíchchitiếthệquảcủamỗikhíacạnhđểhiểurõtầmquantrọngcủachúng.

4.Cân nhắc những nguyên nhân có thể có. Với mỗi khía cạnhtrongbước2, hãyphân tíchmột cách sáng suốtmọi nguyênnhâncủachúng.Phươngpháptưduytậpthể(xemphần4.1)cóthểgiúpíchLầnlượtxemxétkỹtừngnguyênnhâncóthểcóvàkhôngngừngnhìnlạiđểxácđịnhcácnguyênnhâncơbảnnhất.

Bạncũngcó thểvẽsơđồđểvạchracácgiaiđoạnkhácnhaucủaquátrìnhnàyvàmốiquanhệgiữanguyênnhânvàhệquả.

Suynghĩkỹvềmộtvấnđềvàxemliệunócóxuấtpháttừnhữngsựviệcsâuxanàođóchưađượcgiảiquyếtkhông.

Tìnhhuống:MớilàmviệctrongcôngtyđượcvàituầnnhưngMattđãthấyáplựccôngviệcđãbắtđầuảnhhưởngtớicôngviệcvàcảsứckhỏecủaanh.Ngườiquảnlýcóvẻkhôngbiếtvềvấnđềđóvàvẫnthúcgiụcanhnhiềuhơnnhằmđạtđượcchỉtiêu.ThờiđiểmkhókhănnhấtvớiMattlàlúcanhmấtbìnhtĩnhvớimộtkháchhànglớncủa công ty. Giám đốc công ty nhanh chóng biết thông tin. Ôngsángsuốtgợiýmọingườicùnghọpbànđểtìmracácnhântốảnhhưởng tới kết quả công việc củaMatt.Ồngphát hiện ra rằngbộphậnMattđanglàmviệccònthiếubanhânviên-vớithiếtbịtinhọc

lạchậu.Chínhđiềunàykhiếnhọlàmviệcchậmhơnnhiềusovớicácđồngnghiệpkhác.Nhờphântíchvàtìmranguyênnhâncốtlõi,giámđốc củaMatt có thể tuyển thêmvàđào tạonhân viênmới,đồngthờiđặtmuathiếtbịtinhọchiệnđạihơn.KhôngchỉcóhiệuquảcôngviệccủaMattđượccải thiện,màtinhthần làmviệccủaphònganhcũngtiếnbộđángkể.

4.3ÁpdụngnguyênlýPareto

Khibuộcphảivậndụng tríócđểđưa raquyếtđịnh nhằm giảiquyếtvấnđề,bạncầnxácđịnhcácyếutốhoặcvấnđềthenchốtvàxửlýchúng.MộtbíquyếtgiúpxácđịnhcácyếutốquantrọngnhấtđượcbiếtđếnvớitêngọiNguyênlýParetohayquyluật80/20.Quyluậtnàyđượcđặttêntheotêngọicủanhàkinhtếhọc,xãhộihọcngườiýVilfredoFedericoPareto (1848 -1923) -ngườiđãgiới thiệunguyên lýnày.Nóđượcchứngminhtrongkếtquảbánhàngcủamộtcôngty:80%doanhthuđếntừ20%kháchhàng.NguyênlýParetocũngđượcápdụngkhigiảiquyếtvấnđề:Khiphântíchcácnguyênnhâncủamộtvấnđề,hãyđánhgiá tầmquan trọng tươngứngcủachúng.Tasẽpháthiệnrarằng80%vấnđềxuấtpháttừ20%yếutố.Nếubạngiảiquyếthiệuquả20%yếutốnày,bạncónhiềucơhộithànhcônghơn.Nguyênlýnàydựatrênmộtthựctếrằnggiảiquyếtcácyếutốkhôngquantrọngsẽkhôngmanglạihiệuquả.

80%đất đai trên nước ý thuộc sở hữu của 20%dân số."VilfredoFedericoPareto,nhàkinhtếhọcĐưa ra quyết định tích cực nhằm giải quyết các vấn đề quantrọngnhất,chứkhôngphảimọiyếutố.

Tìnhhuống:Cácnhàquản lý thuộcmột trung tâmđặthàngquathưmuốngiảiquyếtcáckhiếunạicủakháchhàngvềhànghóabịtrảlại.Họthuthậpdữliệuvànhanhchóngnhậnrarằng85%vấnđềliênquantớitrảlạihànghóaxuấtpháttừhaivấnđềchính:hànghóakémchất lượnghoặcsaisảnphẩmkháchhàngđãđặtmua.Cácvấnđềnhỏchiếm15%sốlượngkhiếunạibaogồmhỏnghócdoquátrìnhvậnchuyển,hànghóakhôngđượckháchhàngnhậnhoặcđịachỉgửihànghóabịghisai.Cácnhàquảnlýnhậnrarằng,đểđạthiệuquảcaonhất,họnên tập trunggiảiquyếthaivấnđềchínhlàhànghóakémchấtlượngvàsaisảnphẩmđặtmua.Nhờxácđịnhcácyếutốnày,họcóthểtìmragiảiphápgiảmthiểuhậuquả,nhờvậygiảiquyếtđượcnhiềukhiếunạihơnsovớikhihọcốgắnggiảiquyếttoànbộcácvấnđề.

4.4Đánhgiáưuvànhượcđiểm

Khiphảilựachọngiữanhiềuphươngánthìphươngphápđánhgiáưuvànhượcđiểmdướiđâysẽgiúpbạncóđượcquyếtđịnhđúngđắnnhất.Khibạncânnhắcgiữanhiềuphươngánkhả thi,hãy làm theosáubướcsauđây:

1.Đầutiên,hãytạomộtdanhsáchcácphươngánbạnđangcó.

2.Liệtkênhữngưuđiểmcủamỗiphươngáncụthể,kếtquảnếuđưaramộtquyếtđịnhnàođó,...

3.Liệtkênhữngnhượcđiểmcủamỗiphươngáncụ thểđó,kếtquảnếuđưaramộtquyếtđịnhnàođó,...

4.Xemlạidanhsáchvàchắcchắnrằngbạnđãliệtkêtoànbộcácvấnđềtiềmẩn,cácnguycơ,kếtquảmàhànhđộnghoặcquyếtđịnhcủabạnmanglại.Cóthểbạnsẽnhậnthấyrằngmộtsốyếutốkhôngthểthayđổiđược.

5.Tớibướcnày,bạncó thể thấynên lựachọnphươngánnào.Khibạndànhthờigiansuynghĩvềcácvấnđềvàviếtracácphươngánthìhướngđiđúngđắnsẽtrởnênrõrànghơn.Nếuviệcnàykhôngcó tácdụng,hãyxem lạicácmục trongmỗidanhsáchvàgánchomỗimụcmột giá trị.Đối vớimỗimục, hãy chọnmột con số tươngứngvớigiátrịcủachúngtheođánhgiácủabạn:dấuâmtươngứngvớibấtlợikhókhăn,dấudươngtươngứngvớithuậnlợi,lợiích:-1làhơibấtlợicòn-5làrấtbấtlợi,+1làhơithuậnlợivà+5làrấtthuậnlợi.Vídụ,bạnđangcânnhắctungrathịtrườngmộtsảnphẩmmới,lợi nhuận về lâu dài có thể quan trọng hơn các tác động của sảnphẩmnàytớicácnguồnlựchiệntại,vìthếbạncóthểchọn+5chomụclợiíchlâudàivà-1chomụctácđộngtớicácnguồnlựchiệntại.

6.Khibạnđãlựachọnđượcconsốtươngứngvớigiátrịcủamỗiphươngán,hãycộngtổngsốđiểmlạivỉchúngsẽgiúpbạnđưaraquyếtđịnh.

“Khôngcógìkhókhănhơn,vàvìthế,khôngcógìcaoquýhơnkhảnăngraquyếtđịnh.”NapoleonBonaparte

Cân nhắc thuận lợi và bất lợi củamỗi phương án trước khiquyếtđịnh

4.5Phảnứngsángtạotrướckhókhăn

Aicũngtừngcólúcđứngtrướcmộtbứctườngthànhkhổnglồkhi không giải quyết được khó khăn.Đó là lúc ta cần tìm tòinhữngcáchtháogỡkhókhănmớimẻsángtạo.Dướiđâylàmộtsốhướngdẫngiúpbạngiảiquyếtvấnđềtheocáchsángtạo.

•Nóichuyệnvớiđồngnghiệp.Hãynói chuyện trực tiếp.Giảithíchkhókhănbạngặpphải,cốgắngnóiđơngiảnnhấtcóthể.Đềnghịhọđặtcâuhỏichobạnđểtìmracốtlõicủavấnđề.Thảoluậnđểlàmrõvàtìmracáchgiảiquyếtsángtạo.Hãylắngnghehọthựcsự(Xemphần2.7và2.9).

•Tìmmộtchuyêngia.Nóichuyệnvớingườiđã từnggiảiquyếtkhókhăntươngtự.Ngườiđócóthểgiúpbạnsoixétvấnđềdướigócnhìnkháchoàntoànvớigócnhìnhiệntạicủabạn.

•Pháchọalạivấnđề.Nghĩtớinhữngcáchmiêutảvấnđềkhácnhau.Vẽchúng lêngiấyhoặcmiêutảchúngquahộihọa,âmnhạchoặckịch.

•Xemxétvấnđềởquymôlớnhơn.Nếubạnđangvướngmắcởmộtđiểmnàođó,có thểđóchưaphải làvấnđềcốt lõi.Hãymởrộngnóvàđặtcáccâuhỏiởtầmrộnghơnnhư:“Nguyênnhâncủavấnđềnàylàgì?”

•Đàosâu.Mục tiêu làgiải quyết vấnđề cốt lõi chứkhôngphảivấnđềbềnổi.Nếubạnsắptungramộtsảnphẩm,đừngmơhồvềnhữngyếu tố tạonên thànhcôngHãy tựhỏibản thân rằng: “Xétởcácphươngdiệncụthể,thếnàolàthànhcông?”

•Vẽ biểu đồ. Bí quyết 1.6 sẽ giúp bạn suy nghĩ sáng tạo. Sửdụngmột cuốn từđiểnđể lấy ý tưởng, từ vàcụm từcó liênquan.Xemxétcáctừcóliênquanvàcáctừđốilập.

•Nghỉngơi.Thi thoảngnhữnggiâyphútkhôngsuynghĩ tớivấnđềsẽgiúpbạngiảiquyếtchúngtốthơn.

Tìmcáchmiêutảvấnđềkhácđi.Vẽchúngtrêngiấy.

Tìnhhuống:Janeđượcyêucầuđảmnhậncôngviệc tưvấnchomộtgiámđốcnhàhàng.Thayvìyêucầuvịgiámđốctrựctiếpnghĩcáchcảithiệnnhàhàng,Janegợiýbằngcáchtiếpcậntheohướngngược lại, cô đề nghị ông liệt kê các yếu tố khiến nhà hàng trởthànhnhàhàng tệnhất thànhphố.Họ liệtkêđượcnhữngyếu tốsau:đồănchánvàđắt,vịtríkhôngthuậnlợi,khônggầnbãiđỗxe,khôngđảmbảovệsinh,khôngtạođượckhôngkhíriêng,nhânviênkhông thân thiện và thiếu chuyên nghiệp, âm nhạc tạp nham,khôngcóđiềuhòa.Saukhixácđịnhcácyếutốnày,Janeápdụngchúng khi thảo luận các phương án khả thi nhằmnâng cao chấtlượngdịchvụvớigiámđốc.

NÂNGCAOTRÍNHỚ

Aitrongchúngtacũnggặpkhókhănkhighinhớnhữngcôngviệcphải làm, tên người, thông tin liên lạc cá nhân, những điểm lưu ýtrong một cuộc hội thoại hay e-mail, hoặc những con số và ngàythángquan trọng.Chươngnày sẽ tìmhiểu cácphươngphápkhácnhaugiúpbạnnângcaotrínhớđểghinhớlạicácvấnđềđó.

Đọc xong chương này, bạn sẽ tìm được những phương pháp phùhợp.Hãychọnphươngphápphùhợpnhấtvàpháttriểnnó.

5.1Gợilạikýức

Chúngtaluônthấykhónhớhếtđượcmọiviệc: têngọi,khuônmặt,consố,ýchínhtrongbàiphátbiểu,đồcầnmuakhiđisiêuthị.Càngnhiềutuổi,mọichuyệncàngkhókhăn.Chúngtacóthểcảithiệntrínhớbằngcáchnào?Dướiđâylàmộtsốbíquyếtgiúpbạncảithiệntrínhớ:

•Tạoliênkết.Tựtạomộtliênkếtngầmtrongđầugiữađiềubạnmuốnnhớvàmộtđiềukhácquenthuộcvớibạn.

•Tạosựkhácbiệt.Chọn những điềumới lạ, khác thường, hàihước,hoặcđượcphóngđạiđểgiúpbạnliênkếthaisựvật,sựviệc.Hãysángtạovàtưởngtượng.

•Hãycụthể.Nhữngchi tiếtcụ thểsẽ tốthơn lànhữngsựviệcchungchung.

•Chọnnhữngđiềugầngũi.Chọnđiềugìcóýnghĩavớibạnvàkinhnghiệmsốngcủabạn,có thể lànhữngđiềumộtphần làmnênconngườibạn.Đóphảilànhữngđiềucóýnghĩavớibạn,khôngphảiaikhác.

•Chọnnhữngkýhiệurõràngvàđậmnét.Hãychọncácmàumạnhnhưđỏđểámchỉ“dừnglại”,xanhđểámchỉ“tiếnlên”vàcáckýhiệunhưVcho“đồngý”hoặcXcho“không”.

•Hìnhảnhmangtínhbiểutượngmạnhmẽ.Nhữnghìnhảnhcụthểsẽtốthơnhìnhảnhtrừutượng.Nhữnghìnhảnhđẹp,mangtínhtíchcựctốthơnlànhữnghỉnhảnhxấuhaytiêucực.

•Tạovần.LầnđầutiêntôihọctiếngĐức,giáoviêndạychúngtôimộtbàithơcóvầnđểgiúpchúngtôinhớnhữngtừcóthểtáchkhỏiđộngtừchính;đến40nămsau,tôivẫnnhớbàithơđó.

•Sửdụngcụmtừviếttắt.Tạomộttừmớitừnhữngchữcáiđầutiêncủacácsựvật,sựviệcmàbạncầnghinhớ(xembíquyết5.2).

•Tạonhóm.Phânloạinhữngđiềucầnghinhớvàocácnhóm.Vídụ,nếubạnphảighinhớmộtsốđồcầnmuakhiđisiêuthị,hãynhómchúngvàocácmụcnhưtráicây,thịt,nhàvệsinh,...

Mộtphútsuyngẫm:BạnđangcốgắngnhớtêncủaDavina.Lầnđầugặpmặt,côấymặcmộtchiếcáophôngmàuvàng.Bạn liênkếtcáitênDavinavớimộtđồvậtmàuvàngmàbạnđãbiết,chẳnghạnnhưmộtbôngthủytiên(daffodil).

Sauđó,bạncóthểsửdụnghìnhảnhliênkếtnàyđểtácđộnglêntríócvàgiúpbạnnhớlạitênDavina.

Tạomối liênkếtgiữađiềubạncầnghinhớvàsựvật,sự việcbạnbiếtrõ. 

5.2Tậndụngthuậtghinhớ

Thuậtghinhớđượcsửdụngđểhỗtrợkhicầnghinhớ,bạncóthểápdụnghaikỹthuậtgiúpbạngợinhớthôngtin:cáccụmtừhoặccâudễnhớvàcáctừviếttắt.•Từghépchữcáiđầu.Từghépchữcáiđầulàtừsửdụngcácchữcáiđầu tiêncủacác từ trongmộtcụmtừhoặcmộtcâuđể tạonênmộttừmới.Thuậtghinhớnàythườngđượcsửdụngvớitêngọicủa các tổ chức, ví dụ như UNESCO (viết tắt của United NationsEducational,ScientificandCulturalOrganization-Tổchứcvănhóa,khoahọcvàgiáodụccủaLiênhợpquốc),vềcơbản,chúngđượcsửdụngnhưnhữngtừviếttắt,nhưngbạncũngcóthểsửdụngcáctừviếttắtnàyđểdễdàngnhớcácsựvật,sựviệc.VídụnhưphântíchPEST (tác nhân gây hại) là từ viết tắt của Political (chính trị),Economic(kinhtế),Social(xãhội)vàTechnology(côngnghệ)(xembíquyết3.5).

•Cụmtừghinhớ.Mộtcâudễnhớđượcviếtrachỉvớimụcđíchnhớmộtthôngtincụthểnàođóvàthôngtinđóthườngkhôngcóliênkếtvớicâu.Vídụ:Đểnhớđượcthứtựvịtrícáchànhtinh,cóthểghinhớcâunày“MyVeryEnergeticMotherJustServedUsNinePizzas”(NgườimẹmạnhmẽvừachochúngtôiănchínchiếcPizza)(Mercury-saoThủy,Venus-saoKim,Earth-Tráiđất,Mars-saoHỏa,Jupiter-saoMộc,Saturn-saoThổ,Uranus-saoThiênvương,Neptune-saoHảivương,Pluto - saoDiêmvương).Từghépchữcáiđầuvàcụmtừdễnhớlàcáchdễthựchiệnnhằmghinhớthôngtintheothứtự,đặcbiệtởdạngngắngọn.Vớikinhnghiệmcủamộtngườiviếttừđiển, tôisửdụngbíquyếtnàynhiều lầnkhiphảighinhớmộtsố từkhóa trongbài thuyết trình.Vídụ,khigiảngbài trongkhóahọcviếtbáo cáo, tôi dạy các thành tố cơ bản của “STAIR” là viết tắt của“Scope-phạmvi,Targetaudience-khángiảmụctiêu,Interpretation-giảithích,Recommendations-giớithiệu”.

•Ghinhớchữsố.Bạncũngcóthểápdụngbíquyếtnàyđểghinhớconsố.Vídụ,bạncầnghinhớhaicặpsố37365và2451,bạncóthể viết hai câu cónhững từ với số chữcái tươngứngvới các sốtrong dãy. Chẳng hạn: “Hắn nghiêng đầu nghênh tiếp ” hoặc “Cô

buônthuốcà?”

Mộtphútsuyngẫm:Hãy nghĩ tới các dãy số ngắnmà bạn cầnnhớ,nhưmãvùnghoặcsốđiệnthoại.Tiếptheo,viếtmộtcâutrongđómỗitừcósốchữcáitươngứngvớimỗisốcủadãy.Nhữngcâucàngkhácbiệt,riêngtư,sángtạovàdễmườngtượngthìcàngdễnhớ.

Nếubạnphảinhớmộtdanhsáchgồmnhiềutừ,hãysửdụngtừviếttắthoăcmôtcumtừdễnhớ.

5.3Sửdụnghệthốngliênkết

Hệthốngliênkếtlàcáchnhớmộtchuỗicácsựvật,sựviệc,vídụnhưmộtdanh sách gồm nhiều từ.Đây làmột cách tưởngtượngsửdụngkhảnăngsángtạocủabạn.Hệthốngliênkếtlàphươngpháprấthiệuquảgiúpghinhớmộtdanhsách,taliênkếttừmộttừhoặcmộtvậttrongdanhsáchvớimộtvàibức tranh, hình ảnh hoặc các đồ vật lặt vặt có mối liên quan vớichúng.Quantrọnglàbạnphảilựachọnhìnhảnhmớimẻ,hómhĩnh,phóngđạihoặckhácbiệt theocáchnàođóđểkhiếnchúngtrởnêndễ nhớ. Bạn thay thế thứ bỉnh thường cần ghi nhớ bằngmột thứkhác dễ nhớhơn.Hình ảnh càng ấn tượng thì tác dụng càng lớn.Bạncóthểbổsungthêmmộtvàiđộngtác,điềunàycũngrấtcóích.

Dướiđâylàmộtsốvídụminhhọa.

Vídụ1Sángnaytôiđibộtớimộtbáchhóagầnnhàvàphảinhớmuamộtsốthứ:nướcrửabát,sữachua,chuốivàmộtítkhoaitâychiên.Cáchtôighi nhớ những đồ vật này là hữu hỉnh hóa chúng trong một tìnhhuốngnhưsau:Tôiđangkhuachânbước(“khua”vầnvớisữachua)trênvĩahè,thìđộtnhiênbịtrượtchântrênbềmặtnhớpnháp(nướcrửabát),phảigậpcongngườixuống(hỉnhdángcủaquảchuối-tôicóthểthêmvàochitiếtmìnhđangmặcáomàuvàngđểtăngtínhcụthể),khitớicửahàng,tôipháthiệnranóđãbịcháy(cháythànhthanvàđâylàsựthậtxảyracáchđâyvàinăm).

Vídụ2Trongmộtbữa tiệc, tôi lần lượtđượcgiới thiệuvớinămngười.Tôiquyết định sử dụng hệ liên kết để nhớ được tên của họ: Lance,Shelley,Jack,DeborahvàSean.Tôinhanhchónghìnhdungramộtcảnhtrongđầu,bắtđầutừLance.TôiliênkếttêncủaanhvớiLanceAmstrong-mộtvậnđộngviênđuaxeđạp,tôitưởngtượngracảnhanh ta đang ngồi trênmột chiếc xe đạp đôi cùng với nữ diễn viênShelleyWinters.Họđangbịmộtngườiđànôngcầmrõutruyđuổi(JackNicholson trongTheShining -Ngôi nhàvua) và chạy vềphíaDeborah Kerr đang đứng trên đĩnh vách đá (một cảnh trong phim

BlackNarcisus-HoaThủy tiênđen).Đangnhaicỏ trênváchđávàkhông thèm để ý tới ai là nhân vật hoạt hình chú cừuSean -mộttrongnhữngnhânvậtcháutôiyêuthích.

Chắcchắnnhữngvídụnàyđềucóvẻrốirắmvàkỳlạ,nhưngvìđólànhữnghìnhảnhvàthôngtincóýnghĩavớitôi,nênchúngmanglạitácdụngmàtôimongmuốn.

Mộtphútsuyngẫm:Hãynghĩtớinămviệcbạncầnlàm.Bâygiờ,hãyđểđầuócthưgiãnvàtựdonghĩtớinămhìnhảnhbạndễdàngliênkếtvớimỗiviệc.Liênkếtchúng lạivớinhauvàxemphươngphápghinhớnàycótácdụngvớibạnnhưthếnào.

Liênkếtcácsựvật,sựviệcbìnhthườngbạncầnnhớvớinhữngsựvật,sựviệcbấtbìnhthường,phóngđạihoặckhácbiệt.

5.4Thaytừngữbằngtranhảnh

Khibạnbuộcphảinhớmộttừhoặcmộtcụmtừtrừutượng,bạnnênnghĩtớiđiềugìđóhữuhìnhnhằmgiúpbạnnhớlạitừhoặccụmtừkia.Một vài năm trước đây, khi tôi còn làm việc với một đồng nghiệpkhôngthểnhớđượccáchđánhvần từ“assume”(chorằng)cho tớikhicôấynghĩramộtcáchrấthàihước.Côấyviếtthànhcâu“assofu(you)andme”(cáimôngcủacậuvàtớ).Rấtđơngiản.Bằngcáchthay thếnhữngtừ trừu tượng,chẳnghạnnhưcáchviết,vớinhữngđiềucụthểhơn,hìnhảnhsinhđộnghơn,việcghinhớsẽđơngiảnhơnrấtnhiều.

Hãy nhớ rằng hình ảnh bạn chọn phải có tác dụng với bạn. Mọingườikhôngthểápđặtýtưởngcủahọlênbạn,vìthếcáchìnhảnhbạnchọncầndựatrêntrảinghiệmthựctếcủachínhbạn.Mộtsốýtưởngkhácgiúpbạnghinhớtừhoặccụmtừ:

•Tênđịadanh.Các địa danh cụ thể có thể giúp bạn gợi lại trínhớ.

Vídụ,tôiliênkếtthịtrấnCrewevớiđườngtàumàtôiđãđiquanhiềulần,vì thếbấtcứkhinàotôigặpaiđótừCrewehoặcnhìnthấyđịachỉđềCrewetôiđềunhớtớiđườngtàu.

•Consố.Hìnhdáng của các con số cũng làmột cáchgợi nhớbằnghìnhảnh.Vídụ,số2cóhỉnhdánggiốngconthiênnga, trongkhisố8cóhìnhdánggiốngmộtchiếcđồnghồcát.

•Cáctừnướcngoài.Từ“tòathịchính”trongtiếngĐứcđượcviếtlà rathaus. Để nhớ được từ này tôi nghĩ tới một tòa thị chính cóphong cách kiểu Pied-Piper-of- Hamelin với nhiều chú chuột đangquấyphátòanhà.Mộtvídụkhác là từtrongtiếngTrungQuốcphổthông có nghĩa là “chuyến đi”: yèlù. Tôi nghĩ tới một nhóm ngườihànhhươngđanghátbài“OComeAllYeFaithfull”trênđườnghọtớinhàvệsinh(loo).

•Tênriêng.Mộtngườibạncủatôicóhaicontrai tênlàPaulvàLeo.Leoíttuổihơnvàthấphơn,vìthếtôinhớchữcái“L”bằngcụm

từ:“littleLeo”(Leobénhỏ).

Thaythếnhữngđiềutrừutượngmàbạncầnnhớbằnghìnhảnhsốngđộngcóliênquantớitrảinghiệmthựctếcủabảnthân.

Tìnhhuống:Stuartcần thựchiệnmộtbài thuyết trìnhngắn trongvòngnămphúttrướccácđồngnghiệpvềquátrìnhbộphậnanhđiđếnquyếtđịnhpháttriểnsảnphẩmmới.Anhmuốnnhớđượcbốnýchính: Nền tảng (Background), ý tưởng (Ideas), Nghiên cứu(Research),vàQuyếtđịnh(Decisions),nhưnglạikhôngmuốnviếtchúngragiấy.BốnđiểmnàycóthểviếttắtthànhmộtcụmtừngắnlàBIRD(conchim).Khiđó,anhchỉviệchìnhdungrahìnhảnhcủamộtconchimvànhờđóanhcó thểdễdàngnhớ lạibốnýchínhtrongbàithuyếttrình.Vìvậy,anhcóthểthuyếttrìnhmàkhôngcầnsửdụnggiấyghinhớ.

5.5Tưởngtượngramộtchuyếnđi

Mộtcôngcụhỗtrợghinhớhữu íchkhác là tưởng tượng rằngbạnđangthựchiệnmộtchuyếnđi.Hãychọnhìnhảnhđểmiêutảtheothờigianvềchuyếnđiđórồiliênkếtnhữngđiềubạncầnghinhớvớimỗiđiểmquantrọng.Làmnhưvậy,bạncó thểghinhớđượcnhiềusựvật,sựviệckhácnhau.Suốt27năm,tôilàmviệctrongngôinhàhiệntạicủamìnhvàthườngrangoàiđidạoxungquanhtrướckhibắtđầucôngviệc.Hànhtrìnhdạobộcủatôiđiquamộtsốđiểmsau:

Mộthòmthưởgócgiaohaiconđường;

NhàbàJohnson-mộtphụnữtôiđãbiếtnhiềunăm;

Mộtconphốchínhđôngđúc;

Mộtcửahàngtạphóa;

Mộttrườngcấpmộtmàcáccontôiđềutừnghọc;

MộtcửahàngđồănTrungQuốc,tênngườichủlàChas;

•Mộtchungcưmới;

•NhàcủaSally,thỉnhthoảngtôithấycôđidạobuổisángvớiconcúncủamình;

Tấtcảnhữngđịađiểmnàyđãinvàotríóctôi:Mộtsốchitiếtgợitôinhớ tới những kýức xa xưa và cónhiều cảmxúc (ví dụnhưngôitrường-tôitừnglàmhiệutrưởngởđónhiềunăm).

Nếunhiệmvụcủa tôi làphảinhớmộtvài thứ, tôicó thể làmđượcbằngcáchliênhệmộtkhíacạnhnàođócủachúngvớimộtđịađiểmcụthểtrênconđườnghằngngàytôiđiqua:

•Hòmthư.Gửimộtláthư.•Nhà của bà Johnson. Gửi một tấm thiệp mừng sinh nhật(khoảngthángMườimột,gầnsinhnhậtbàJohnson).

•Con phố chính đông đúc. Tạp chí đường sắt muốn mua(đườngtàuchínhđôngđúc,đườngphốchínhđôngđúc).

•Cửahàngtạphóa.Muavàiquảtrứng.•TrườngcấpMột.BàiviếtvàthuyếttrìnhtôicầnhoànthànhchobuổinóichuyệnngàyChủnhậttới.

•CửahàngđồănTrungQuốc.GọiđiệnchomộtngườibạnởHồngKông(làquêcủaChas-chủcửahàng).

•Tòachungcưmới.Cọsànnhàbếpchosạchnhưmới.•Sallykhiđidạovớiconcún.Ghi nhớ kiểm tra chi tiết về kỳnghĩmàchúngtôiđanglậpkếhoạch.

Mộtphútsuyngẫm:Chọnmộthànhtrìnhquenthuộcvớibạn.

Chọncácđiểmquenthuộctrêncungđườngđóvà liênkếtnóvớiđiềubạncầnghinhớ.Hữuhìnhhóakhungcảnh,khiếntâmtríbạnkhắcsâunhữnghìnhảnhđóvàgắnkếtđiềubạnmuốnghinhớvớivịtríđó.Bạnsẽcóthểnhớnhiềusựvậtsựviệcmộtcáchkhádễdàng.

Gắn kết những sự vật, sự việc với các giai đoạn trong mộtchặngđườnglàmộtcôngcụghinhớhiệuquả.

5.6Nghĩramộtcâuchuyện

Mộtcáchkhácđểnhớvàgợinhớlàsửdụngkỹnăngkểchuyện.Hãytạoramộtcâuchuyệnkếtnốitấtcảnhữngđiềucầnghinhớvớinhau.Vợ tôi luôn thíchnhữngbuổi tốicùngkểchuyệnvớibạnbè.Côấymangtheomộtcáitúivớicácđồvậtcótácdụnggợinhớnhằmgiúpcôấykểchuyện.Hãy tự tạo ramộtcâuchuyệngiúpghinhớdanhsáchcácsựvật,sựviệc.Bằngcáchchọn lấynhữngđồvậtcụ thểtheomộttrậttựnhấtđịnh,bạncóthểnhớđượcnhiềusựvật,sựviệccóliênkếtvớiđồvậtđó.

VídụDướiđây làdanhsáchcácđồvậtđểtạonênmộtcâuchuyện:Mộtquảchuông +Mộtcáichặngiấy +Mộtcuốn atlas +Một bônghoakhôCâuchuyệncó thểdiễnbiếnnhưsau: “Chuôngcửa runglên(nhắctôinhớmuapinchochiếcmáyảnhkỹthuậtsố).Trướccửalàngườiđưathưvớimộtthùngnặngđầythư(cáichặngiấy:nhắctôinhớgọiđiệntớicửahàngvănphòngphẩmgầnnhàđểyêucầuhọchuyểngiấytớinhàtôi).Tôicómộtbưuphẩm.Trênđócónhiềucontemnướcngoàisặcsỡ(hìnhảnhnàygiúptôitưởngtượngratrọnglượngcủabưuphẩmkhiếnngườiđưathưphảihơikhomlưngkhibênó)màtôisẽtặngngườibạnthíchsưutậptem.Tôimởbưuphẩm.Trongđó làcuốnatlascũ (nhắc tôinhớ tớichuyếnđiTháiLanmàchúngtôidựđịnhđivàonămsau)màtôiđặtmuachomộtngườibạnkhácnhândịpsinhnhật.Khitôilậtcáctranggiấycómùiẩmmốc(vịgiác),tôipháthiệnramộtbônghoakhôđãcũvàrồitôinhấcnólênvàngửixemnócònmùithơmkhông(tôisửdụngcácgiácquankhácnhau,gợinhắctôivềviệcmuahoatặngvợ).”Thựctế,đâychắcchắnkhông phải làmột câu chuyện đặc sắc, nhưng với tư cách làmộtcôngcụgiúpghinhớ,nó lại chứa rấtnhiều thông tinhữu ích.Câuchuyệncócácđồvậtcóliênkếtchặtchẽvớicánhântôi,hànhđộng(mở bưu phẩm), màu sắc để xác định hình ảnh, âm thanh (quảchuông)vàmùivị.Theođó,câuchuyệnsẽtácđộng lênnhiềugiácquannhằmcủngcốtrínhớ.

Mộtphútsuyngẫm:Tựtạoramộtcâuchuyệnbằngcáchchọnracácđồvậtkhácnhauvàđặtchúngtheomộtthứtựnhấtđịnh.Câuchuyện càng thú vị, càng khác thường sẽ cóhiệuquả càng cao.Liênkết cácsựvật, sựviệc cụ thểbạncầnnhớ theomột trật tựnhấtđịnhvớimỗiđồvật.Thựchànhkểcâuchuyệnđóvớibạnbèhoặcđồngnghiệp,cầnđảmbảorằngbạncóthểnhớcácámhiệugợinhớ lạicácsựvật,sựviệckhácnhauđểkiểmtra trínhớcủabạn.

Nhờ tạo racácphầnkhácnhau trongmộtcâuchuyện, bạn sẽnhớđượcnhiềusựvật,sựviệckhácnhau.

5.7Nhớýchínhcủabuổinóichuyện

Điềuquantrọngnhấtkhicốgắngnhớmộtbàidiễn thuyếthaythuyếttrìnhlànhớcácýchính,chứkhôngphảichitiết.Khitròchuyệnmàkhôngcógiấynhớ,tôithườngsửdụngcấutrúcbađiểmnhưsau:

1.Giớithiệu-nắmmộtýchính.2.Mộtsốthôngđiệpchính.3.Kếtluận-nắmmộtýchính.Tôilênkếhoạchvàlựachọnrấtcẩnthậncáctừmàtôisẽnóitrongphầngiớithiệu(đểthuhútđượcsựchúýcủangườinghe)vàphầnkết luận(vìđó lànhữngtừcuốicùng tôi nói với họ). Tôi nghiên cứu kỹ để chọn ra những cụm từchínhxáccótácdụngtốtvớimỗitìnhhuống.Tuynhiêntôikhônglựachọn sẵn các cụm từ mở đầu như “Chào buổi sáng”, “Chào cácbạn”,...Phầnnày tôi sẽ tùy từnghoàn cảnhmàứngbiến khi phánđoántâmtrạngcủangườinghe.

Tới phần trung tâmbài thuyết trình, tôi không lên kếhoạch chi tiếtchotừngphần.Tôicũngkhôngviếtmỗicâuthậttỉmĩmàchỉsửdụngcáccụmtừquantrọng.Tôixinlấycâutrướclàmvídụ:Tôichỉghilạicác từ và cụm từ quan trọng như “câu”, “thật tỉmỉ”, “cụm từ quantrọng”,chứkhôngghinhữngtừnhư“tôi”,“không”,“mỗi”,“chỉ”.Trongcâuđó,tôicốnhớcụmtừ“viếtcâuthậttỉmỉ”và“cụmtừquantrọng”,và đảmbảo rằng tôi sẽ nói tới những từ, cụm từ nàymột cách rõràng.

Mộtcáchtruyềnđạtquantrọngkháclàsửdụngtừđồngnghĩa(từcónghĩatươngtựvớimộttừcụthể,vídụnhư“lớn”và“to”),vìthế,nếutôimuốnnói“cảmơnbạn”vớiaiđótrongmộthoàncảnhtrangtrọng,tôi có thể sử dụng cụm “cảmơn bạn”, nhưng tôi cũng có thể trauchuốthơnkhisửdụngcụmđồngnghĩavớicảmơnbạn: “đánhgiácao”,“chúngtôirấtbiếtơn”hoặc“trântrọng”.Vídụ:

“Chúngtôiđánhgiácaonhữnggìcácbạnđãlàmchochúngtôitrongsuốt những nămqua vàmuốn thể hiện lòng biết ơn của chúng tôidành cho các bạn.”Nhưng tôi chỉ cần nhớ cụm “cảmơn bạn”. Từ

đồng nghĩa giống như việc nhắc lại cùng một nội dung. Đây làphươngphápmàcácgiáoviênthườngsửdụng.

Một phút suy ngẫm: Ngược nghĩa với từ đồng nghĩa là từ tráinghĩa(từcónghĩangược lạivớimột từnàođó,vídụ“to/nhỏ”),vìthế,nếutôimuốncảmơnaiđóvìnhữngthànhtựutolớnmàhọđạtđược,tôicóthểsửdụngcụmtừ“thànhquảkhôngnhỏ”.Điềunàycónghĩarằnghọđãlàmrấttốt.

Khichuẩnbịbàithuyếttrình,hãytậptrungghinhớnhữngcụmtừchính,quantrọng.

5.8Nhớtênriêng

Nhiều người trong chúng ta luôn gặp khó khăn khi nhớ tênriêng.Bạnnhậnramộtkhuônmặtquenthuộcvàmuốnchàohọmộtcâunhưnglạikhôngnhớđượctênhọ.Dướiđâylàmộtvàibíquyếtgiúpbạnnhớtênriêng:

•Chuẩnbị tinh thần.Hãy lắngnghe thậtchămchúkhibạnhỏitênaiđó.Tậptrungvàoâmthanhkhihọnóitên.

•Sựdụngthuậtlặplại.Đừngngạiđềnghịaiđónhắclạitên:“Tôixinlỗi,tôichưangherõlắm.”Bạncóthểnóilạitêncủahọngaysaukhihọgiớithiệuđểđảmbảophátâmchínhxác.Càngnhắclạinhiều,bạncàngnhớlâu.

•Viếtragiấy.Ngaysaukhigặpaiđólầnđầutiênvàbiếttêncủahọ,hãy thửviết ragiấy.Nếukhôngbiếtcáchđánhvầntêncủahọ,bạncó thểviết theokiểuphiênâm(hoặc theocáchphiênâmriêngcủabạn).Viếtragiấysẽgiúpbạnghinhớ.Tấtnhiênbạnnênkínđáolàmviệcnàyngoàitầmmắtcủanhữngngườiliênquan.

•Sửdụngtêncủamọingườikhinóichuyện. “CảmơnPeter,việc đó rất có ích.” Tuy nhiên nhắc đi nhắc lại tên của người nóichuyệnquánhiềulàkhôngcầnthiết.

Hãythựctế.Khimớigianhậpmộttổchức,bạnsẽthấychoángngợpkhi phải ghi nhớquánhiều tên người. Tuy nhiên, bạn chỉ cầnnhớđượcmộttêncủamộtngườimỗingày.

•Liênkếtmộtđặcđiểmvớimộthìnhảnhcụthể.VídụBrendatócmàuvàng (blonde),bạncó thểnghĩ tới chữcái “B”cho têngọiBrendavàvàng(blonde).Chúýtớikiểutóc,mũi,răng,nụcười,lôngmàyhoặcmácủangườiđó.Khuônmặtcủamộtngườiđànôngtrongbuổi hội thảo nhắc tôi nhớ tới chai Coca Cola, vì thể tôi sử dụngchúngđểnhớtêncủaôngta,ôngColes.

•Định vị tên và người. Ngay từ lần gặp đầu tiên, hãy tưởngtượng rađịađiểmbạngặpngườiđó.Điềunàysẽgiúpbạnnhớ ratêncủangườiđó.Địađiểmbạnmườngtượngrahọkhácvớinơibạngặphọlầnđầu.Vídụ,hãynghĩtới“Nathalie”-ngườibạngặplầnđầu

ở“ngânhàng”.

•Sửdụngthứtự.sắpxếpcáctêngọitrongđầutheothứtựbảngchữcái.TrườnghợptôiphảinhớtênJulie,JunevàKaren-bangườinàyngồicạnhnhautrongmộtbuổithuyếttrìnhcủatôithìtôisẽsắpxếptêncủahọtheothứtựtrên.

Mộtphútsuyngẫm:Lấyhọcủacácđồngnghiệp rồi táchchúngthànhcácâmtiếtvàliênkếtcácphầnvớicácđồvậtkhácnhau.VídụHutchinson-cáichuồngthỏ(rabbithutch),hayRobinson-chimcổđỏ(robin).

Chủđộng tập trungkhiaiđó giới thiệu tên trong lần gặp đầutiên.

5.9Nhớconsố

Ngàynaycóquánhiềudãysốbạncầnghinhớnhư:sốPINcủatàikhoảnngânhànghoặcm.sốravàovănphòng.Làmsaođểcóthểnhớtấtcảnhữngconsốđó?Dướiđâylàmộtvàibíquyếtgiúpbạnnhớcácconsố:

•Chianhỏdãysố.Chianhỏmộtdãysốdàithànhnhiềutậphợpcácchữsố.Vídụ:Tacóthểtáchdãy4677931thành46-77-93-1.

•Chỉnhớnhữngphầncầnthiết.Vídụ,ởAnh, tấtcảcácsốdiđộngđềubắtđầubằng07,vìthếbạnkhôngcầnnhớphầnnày.Hãysửdụngtrínhớcủabạnvàonhữngphầnkhóhơn.

•Sửdụngvầnđiệu.Chiamộtdãysốdàithànhcácdãynhỏhơnvàtạovầnđiệuchochúng.Vídụ,sốđiệnthoạicủabạntôilà525210,tôicóthểnghĩtớicáchhátmộtđoạngồm“52-52-10”.

•Tìmcácphầntửquenthuộc.Tìmcácphầntửvàliênkếtcóýnghĩa với bạn. Ví dụ, tôi sinh năm 1952 vàmã vùng điện thoại là01865,nênnhữngdãysốcóchứahoặctươngtựcácsốnày(như52hoặc865)sẽdễnhớhơnvớitôi.

•Cácliênkếtkhác.Đâylàmộtsốliênkếtphổbiếnápdụngvớicon số: số10phốDowning (dinh thủ tướngAnh), 16 (tuổi 16ngọtngàocủathiếunữ),18(nămcủatuổi thànhniên),24giờmộtngày,conđườngsố66(Route66)-mộtconđườngcaotốcnổitiếngcủaMỹ, 666 là số con quỷ có trong Kinh Cựu ước, 1066 là năm vuaWilliamvàngườiNooc-măngxâmlượcnướcAnh,1914và1918 làcácnămbắtđầuvàkếtthúcChiếntranhThếgiớilầnthứnhất,1939và1945làcácnămbắtđầuvàkếtthúcChiếntranhThếgiớilầnhai,1947lànămẤnĐộgiànhđộclậptừAnh,1984làtêncuốntiểuthuyếtcủaGeorgeOrwell.

Tựđậtracácsựvật,sựviệcámchỉtớimộtchữsốcụthể.Vídụ:0tuyết(zero–snow)

1mặttrời(one-sun)

2giày(two-shoe)

3cây(three-tree)

4cửa(four-door)

5tổong(five-hive)

6viêngạch(six–brick)

7thiênđường(seven-heaven)

8cổng(eight-gate)

9rượu(nine-wine)

Nhưvậy,đểnhớdãysố4316,bạncóthểnghĩtới“nhìnquacửatớimộtcáicâydướiánhmặttrờitrongngôinhàgạchởmộtgóckhuất.Mộtsốngườithấycáchbắtvầnnàyrấthiệuquả.

Đểnhớcácconsố,hãychianhỏchúngnếuchúngquádài, rồitạoliênkếtgiữachúngvàsửdụngvầnđiệu.

5.10Nhớngàytháng

Những ngày tháng cụ thể như sinh nhật hoặc kỷ niệm ngàycưới, là những sự kiện quan trọng trong cuộc sống củamỗichúng ta.Nếu bạn quên những sự kiện đó, bạn sẽ thấymìnhkémmaymắnhơnmọingườixungquanh.Cácphươngphápnhớngàythángbaogồm:

•Cố định tháng. Kết hợp một tháng với ít nhất một vài lễ hộichính,vídụnhưGiángsinh.

•Gắnkếtngày thángvớimộtkýức. Liênkếtđiềubạncó thểnhớvớimộtngàycụthể.Vídụ:Sinhnhậtvợtôivào25tháng11còncongái tôivào27tháng11.Trướcđây,cácbạntôi thườnghỏi liệuvợtôicósinhvàođúngsinhnhậtcủacôấykhông.Đólàcáchgiúptôinhớrằng,congáitôisinhsausinhnhậtcủavợtôi.

•Sửdụngvầnđiệuvàchơichữ.Tạovầnđiệuchomộtthángcụthểvàsửdụngmột trongcácphươngphápởBíquyết5.9đểnhớngày.

Vídụ:“Sắptớitháng6nắngnóng”,và“mặttrời,mặttrời”(một,một)cóthểgợinhớngày11tháng6.

•Liênkếtthờigianvớihìnhảnh cánhân.Mộtngườibạncủatôi, tênlàAlex,tínhtìnhsôinổihoạtbát.Điềuđónhắctôinhớrằngsinhnhậtanhấyvàomùaxuân(thángTư-April)-ởđây,sửdụngsựđiệpâmđểhỗtrợtrínhớ:

AlexvàApril.

•Đừngcốnhớ tấtcả.Hãyviết ragiấy.Sửdụngcôngcụnhắcnhởtựđộngtrongphầnmềmnhậtkýhoặclịchđểnhắcnhởcáccôngviệchàngngày-hóađơncần thanh toánvàonhữngngàycốđịnh,nhớnhữngsinhnhậtquantrọng(nhớghichútrướcvàđúngngày),làmlạithẻbảohiểm,...Cánhântôithườngcómộtcuốnsổghingàysinhnhậtvàtôiviếtnhữngsinhnhậtmớibiếtvàođó.Mộtphầncôngviệc khi năm cũ qua đi là chuyển sinh nhật từ cuốn sổ năm ngoáisangcuốnsổmớicủanămtiếptheo.

•Khôngphụthuộcvào trínhớhoặccôngcụnhắcnhởđiện

tử.Giữmộtbảncứnglưutrữnhữngngàyquantrọngnhất làmộtýhay.

sửdụngtừngữliênkếtvàcácghichútrêngiấyđểgiúpbạnghinhớngàytháng.

Tìnhhuống:TôitừnglàmviệcvớimộtđồngnghiệpcótênlàJune,vàtrongthờigianchúngtôi làmviệccùngnhau,tôiphảithaymặtchocảhaiviếtmộtbáocáokhôngchínhthứcvềmộtdựán.

Tôi bắt đầu trong bản báo cáo như sau: “Cho phép June và tôi”(MayJuneandI-Maycónghĩalàtháng5vàJunelàtháng6).NhờvậymàthángSáu(June)được tôinhớ tới theocáchnày.Chi tiếthài hước đó đã giúp tôi nhớ được các sự kiện xảy ra vào thángSáu.

TẬPTRUNGTRÍÓC

Chươngnàycó thể tạomộtcuộccáchmạng tronggiớivănphòngtrêntoànthếgiới!Chúngtathườngxuyênxaonhãngtrongcôngviệc,đổlỗichongườikháckhicósaisót,nhưnglạiluôncảmthấylolắngbấtan.Chươngnàysẽnóivềtậptrungtríócvàocôngviệcđểlàmviệchiệuquả;đểchịu tráchnhiệmvà trởnên tự tin, canđảm, tíchcực,nhiệthuyết,trongkhivẫnduytròtinhthầnthựctếtrướcnhữngkhókhănvàthửtháchcủacuộcsống.

6.1Tậptrungcaohơn

Đôikhibạncầntậptrunghoàntoànvàomộtphầncôngviệcnàođó.Bạnsẽlàmthếnào?•Tìmmộtnơiyêntĩnh.Tìmmộtphònghọptrốngtrongcôngty,làmviệcởnhàmộtngàyhoặcđilàmsớmđểbạncóthểlàmviệcmàkhôngbịailàmphiền.

•Thayđổikhônggianlàmviệcchophùhợpvớibạn.Hãycốgắng hết sức để kiểm soát không gian làm việc củamình.Một sốngườicóthểthíchnghenhạcvìđiềuđógiúphọtậptrung,trongkhinhữngngườikháccầnhoàntoànyêntĩnhthìmớilàmviệchiệuquảđược.

•Chuẩnbịkỹcàng.Thuthậpthôngtinbạncầntrướckhibắtđầucôngviệcđãihỏisựtậptrungcaođộ.Quytrìnhthuthậpthôngtinnàycóthểthựchiệnởnhữngkhoảngthờigiankhácnhauvìchúngkhôngđãihỏinhiềusự tập trung.Đây làmộtcáchsửdụng thờigianhiệuquảđểsửdụngnhữngkhoảngtậptrungcaođộchonhữngcôngviệcđặcbiệt.

•Đểdànhthờigianlàmviệchiệuquảnhất.Hiểu rõ thờiđiểmnàotrongngàybạnlàmviệctốtnhấtvàdànhthờigianđóchonhữngcôngviệccầntậptrungvàhiệuquảcao.

•xếpcôngviệchàngngàyvào khoảng thời gian không tậptrungtốt.Làmnhữngcôngviệc lặp lạihàngngàyở thờiđiểmbạnkhôngcầntậptrunghoàntoàn.

•Tựthưởngchobảnthân.Nếucầnthiết,hãytựthưởngchobảnthânđểbạnthấyhàohứngmongchờsaumỗikhoảngthờigiantậptrungcao.

•Táitạonănglượng.Saumỗi50phútlàmviệccăngthẳng,hãynghĩngơikhoảng10phút.Làmnhưvậynãobộsẽcóthờigianthunhậnvàhiểunhữngsuynghĩcủabạn.Cóthểbạnsẽtìmđượccáchgiảiquyếtcácvấnđềnảysinhtrongkhitậptrungcaođộ.

Xácđịnhkhoảngthờigianbạnlàmviệchiệuquảnhấtvàkéodàikhoảngthờigianđócànglâucàngtốt.

Tìnhhuống:Harshadnói:“Tôi luôntớivănphònglúc7giờsáng.Lúcđókháyêntĩnh,nhờthếtôicóthểthựchiệncáccôngviệcviếtláchquan trọng.Ngàyhômqua làmộtvídụ:Tôiphảihoàn thiệnmột đề án kinh doanh và cần thời gian suy nghĩ cẩn thận. Điềuquan trọng là tôiphảivạch rađược trongđầunhữngmục tiêuvàđiểmưutiênkhácnhaukhichúngtôimuốnthànhlậpmộtcôngty.Tôicầnkhônggianyêntĩnhđểtậptrunghoàntoànvàoviệcnàyvàkhôngbịxaonhãngbởicácyếutốphiềnhàkhácnơivănphòng.” 

6.2Trởnêntựtinhơn

Trongkinhdoanh,bạncầntậptrungtríócvànhâncáchvàoviệctrởnêntựtinvà táobạo,biết rằngmìnhcóđộng lựcđể thànhcôngvàđạtđượcnhữnggìmìnhmongmuốn.Dướiđâylàmộtsốphươngphápgiúpbạntrởnêntựtinhơn:

•Suynghĩtíchcực.Thayvìphànnànrằngbạnkhôngtựtinvàthumình lại, hãyquyết tâm trởnên tíchcực.Tập trungvàonhữngyếu tố tíchcực trongcôngviệc,nhữngvấnđềcầngiảiquyết,cuộcsốngvànhữngcốnghiếncủabạn.XinmờixemBíquyếtsố6.5.

•Nhậnthứcđượctínhcáchcủariêngmình.Hãylắngnghebạnbè,nhưngđừngđểbịhọápđảo.Bạnlàmộtcáthểbiệt lậpvớinéttínhcáchriêng.

•Pháttriểntínhcách.Đặtmụctiêucao-hướngtớisựtrungthựcvàliêmchínhcaonhất.

•Phát triển kỹ năng của bản thân. Không bao giờ ngừng cốgắng.Hãyquyếttâmtrởnênnổibật.Vídụ:Nếubạncầnđàotạovềkỹnăngthuyếttrình,hãythamdựmộtkhóahọcphùhợpđểcảithiệnkỹnăngđó.

•Tintưởngvàobảnthân.Hãynghĩvàtựhàovềviệcbạnlàaivà bạn đang làmgì.Nếu bạn là người bán hàngmà chính bạn lạikhôngtintưởngvàomónhàngđó,bạnsẽnhanhchóngbịpháthiện.Bạnphảibịthuyếtphụcbởichínhconngườibạnvànhữngkỹnăng,tàinăngvàcôngviệcmàbạncóthểhoànthành.

•Chuẩnbịkỹcàng.Hãynhớcâunói“Nếubạnthấtbạitrongviệcchuẩnbị, thìbạnđangchuẩnbị cho thấtbại.”Hãysuynghĩ và tìmhiểucẩnthậntrướckhithuyếttrình.Xemkỹcáctàiliệuvềđềtàibạnđãcó.Bạncónhớmộtbứctranhvẽmộtconvịtđangchậmrõiđểbơiquahồ,còndướimặtnướcđôichânchútađangđạpcậtlựckhông?Đừngcoithườngcôngtácchuẩnbị-hãytìmhiểucácphươngphápmớivàxemxétcôngviệcdiễnranhưthếnào.

•Xácđịnhvùng rắc rối. Tìm hiểu những khía cạnh trong cuộcsống và công việc mà bạn cảm thấy sợ hãi. Đừng tập trung vào

nhữngđiềutiêucực,thayvàođó,hãychútrọngđếnnhữngđiềutíchcực.Hãyhìnhdungrằngbạnlàngườitựtinvàđóchínhlàmộtbướcgiúp bạn trở thành người như vậy. Hãy biến những thay đổi bạnmongmuốnthànhhiệnthực.

“Trongkinhdoanh, táobạo làyếu tố thứnhất, thứhaivà thứba, ”ThomasFuller(1654-1734),nhàvậtlý,nhàvănngườiAnhTậptrungtríócvàbảnthânvàonhữnglĩnhvựctrongcuộcsốngmàbạncònthiếutựtin,rồitruyềnsưtưtinvàođó.

6.3Tạodựnglòngcanđảm

Canđảmkhôngcónghĩalàkhôngsợhãi;canđảmlàchấpnhậnlàmđiềugìđódùbạnsợhãi.Điềunàycónghĩalàbạnphảivượtquanỗisợhãiđểhànhđộngdùsựdodựcóthểkhiếnbạnnảnlòng.Dướiđâylàmộtsốphươngphápgiúpbạnthêmcanđảm:

•Họccáchchấpnhậnnỗisợhãi.Mộtsốnỗisựhãilàhoàntoànchínhđáng.Đólànhữngphảnứngtựnhiêncủaconngười.Hãychấpnhậnnhữngcảmgiácđó,tuynhiênđôikhicũngcầnphảivượtquachúng.

Ngườibạnthâncủabạngặptainạnvàkhôngcòntựtinkhiláixe.Aicũngcónhữnglúcthấtbại,cầnhọccáchchấpnhậnvàthíchứngvớichúng.Giảiphápchongườibạnđólàmộtkhóahọcláixemớivàsauđólàmộtkhóanângcaođểlấylạitựtinkhiláixe.

•Suynghĩkháchquan.Viết ranămđiềubạnsợnhất.Cóđiềunàotrongsốđóđãxảyra?Chúngcóthểxảyrahoặctáidiễnkhông?Điềutệnhấtcóthểxảyralàgì?Thườngxuyênnghĩvềnhữngnỗisợhãimột cách sáng suốt để làm quen và khiến chúng bớt đáng sựhơn.

•Đừngđểnỗisợhãilấnátbạn.Nếubạnsợphảiđứnglênvànóitrước nhiều đồng nghiệp, hãy tập trướcmột nhóm nhỏ hơn, hoặcthậmchítrướcmộthoặchaingười.Tậphợpđánhgiácủamọingườiđểxâydựngsựtựtin.Nhờđó,bạnsẽxâydựngđượclòngcanđảmđểnóitrướcnhiềungườihơn.

•Xoaychuyểntìnhthế.Biếnnhữngcảntrở,khókhănxuấthiệntrongđầubạn thànhcơhội.Đừngnói “nhưng”vàchỉ tập trungvàohướngtiêucực,hãynói“và”rồitậptrungvàomặttíchcực.Đừngbịkhókhănámảnh,hãynghĩtớichúngvớimụcđíchcảithiệnhoặcgiảiquyếttìnhhình.Bạnchínhlànguồnsứcmạnhtíchcực.

Đừngđểnỗisợhãilấnátbạn.Hãynhớ rằngai trongchúng tacũngcónỗisợhãiriêngcầnphảivượtqua.

Tìnhhuống:Marklàmộtvị lãnhđạonhiềuthamvọng,vìthếanhrấtnónglòngmuốnthamdựcáccuộchộithảodànhchocáclãnhđạo. Anh rất ấn tượng trướcmột bài nói chuyện đầy tính truyềncảmhứng vào cuối sự kiện.Người diễn thuyết nói rằng hai khíacạnhquantrọngnhấtcủalãnhđạolàkỹnăngvàsựliêmchính.Lờicuốicùngcủaanhtalànếuphảichọnchỉmộtkhíacạnh,anhtasẽchọnsựliêmchính.Anhtagiảithíchrằngnókhôngmanglạilợiíchtrướcmắt,nhưngvềlâudàisẽcórấtnhiềutácdụng.NgaylậptứcMarknghĩ tới nhữngđồngnghiệpmàanhbiết đã canđảm rời tổchứcbởitổchứcđókhôngtuânthủluậtphápvàhọkhôngthểduytròsựliêmchínhnếucòntiếptụclàmviệcởđó.

6.4Chịutráchnhiệm

“Cuộc sống thật khó khăn” là lời mở đầu của cuốn sách TheRoadbLessTraveled(Conđườngítngườiqualại)củaM.ScottPeck. Khó khăn và rắc rối xảy ra ngoài tầm kiểm soát của ta.Nhưngvấnđềkhôngphảiởnhữngđiềuđãxảyra,màlàởcáchchúng ta phản ứng trước khó khăn trong cuộc sống và chịutráchnhiệmvớichínhcuộcsốngcủamình.Vậychúngtachịutráchnhiệmvớicuộcsốngcủachínhmìnhnhưthếnào?

•Bạnkhông thayđổiđượcnhữngviệcđãxảyra.Bạnsẽdễdàngdànhthờigianđểtựnhủrằng“Giánhưđiềuđókhôngxảyra”.Nhưngbạncầnchấpnhậnsựthậtrằngbạnkhôngthểthayđổiquákhứ.

•Ngừngđổlỗi.Bạnluôncóthểchỉtên,tráchmócvàđổlỗichongườikhác.Tuynhiên,nếungừngtruyxétnhữnggìđãqua,chúngtacó thểnghĩ tới tráchnhiệmcủamìnhvớihiện tạivà tương lai.Hãynghĩtớiýnghĩacủađiềunàytronghoàncảnhkinhdoanhhiệntại.

•Thayđổiđểtrởthànhngườibạnmuốn.Điềunàynóivềcáchchúngtathayđổibảnthân.Đểlàmđượcđiềuđó,bạncầnlòngcanđảm.Hãyhìnhdungrahìnhảnhconngườibạnhướngtớivàxemsựkhácbiệtgiữabạncủahiệntạivàconngườiđó.Bạncóthểlàmgìđểnhữnghìnhđógắnkếtvớinhau?

•Vượtquakhókhăn.Haingườibạncủatôicóconvàkéotheođó lànhữngnhucầuđặcbiệt.Chamẹnàocũngsẽgặpnhiềukhókhănkhimuốnđảmbảoconcáicónềngiáodụctốt,nhưngđồngthờihọcũngsẽtrởnênmạnhmẽhơnsaunhữnggìđãtrảiqua.

•Khôngbậntâmtớinhữngđiềunhỏnhặt.Tôihọcđược rằngcuộc sống quá quan trọng nên tôi không cho phép mình bị ảnhhưởngbởinhữngđiềunhỏnhặt.

•Sốngtíchcực.Làmviệcgìđócóíchchomọingười.•Phát triểnmốiquanhệkinh doanh. Hãy giảm giao tiếp quathưđiệntửvàtăngcườnglàmviệctrựctiếp.Nếumốiquanhệcông

việc tốt, bạn sẽ thành công hơn nhiều. Câu nói về làm việc theonhóm (TEAM) rấtđúng:Làmviệccùngnhau,mỗingườiđều thànhcônghơn(TogetherEveryoneAchievesMore).

“NgườilaMãcổđạicómộttruyềnthống;khilàmmộtcổngvòm,lúcphiếnđáđượckéolênvàđặtvàovịtrí,ngườikỹsưchịutráchnhiệmvớicôngviệccủamìnhtheocáchsâusắcnhấtbằngcáchđứngngaydướicổngvòm.”MichaelArmsstrong,cựuCEOcủaAT&TTránhđổ lỗichongườikhác,bạn có thể nghĩ tới trách nhiệmcủabạnvớitươnglai.

6.5Sốngtíchcực

Cómộtsốngườiluôn tiêucực.Suynghĩcủahọbịxâmchiếmbởicácvấnđề và khó khăn.Một số người ởmức trung tính,luôntrunglậpvàchẳngbaogiờthựcsựủnghộđiềugì.Thayvìcónhữngtháiđộtrên,hãysốngtíchcựcvànhiệthuyết:Bạnsẽkhámpháranhiềuđiềukỳdiệu.Dướiđâylàmộtsốbíquyếtgiúpbạnsuynghĩtíchcựchơn:

•Đặtmụctiêucao.Hãylàmtốtnhữngviệcnhỏmàbạnphảilàm-không,đừngchỉhoànthànhtốt,hãyhoànthànhchúngtốtnhấtcóthể. Đừng đặt chỉ tiêu làmmột công việc ởmức trung bỉnh, hoặcthậmchímộtcôngviệctốt,hãychọncôngviệctốtnhất.Sựchămchỉ,laođộngcầncùcủabạnrồisẽđượcghinhận.

•Chớplấycơhội.Gầnđâytôiđượcđềnghịthamgiaphỏngvấntrênđàiphát thanhvềmộtcuốnsách tôiviếtvàđãđượcxuấtbản.Đầutiêntôikhôngđồngý,nhưngsauđótôithayđổiquyếtđịnh.(Tôicómột kinhnghiệmkhônghayhogì trongmột lầnphỏngvấn trựctiếpvàtừđó,tôichỉchấpnhậnnhữngcuộcphỏngvấnđượcghiâmlại).Tôi cânnhắcquyếtđịnhcủamìnhvànhận ra rằngsẽýnghĩahơnnếutôithamgiaphỏngvấn,chodùtôicócảmthấyengại.

•Luônluôncốgắng.Hãynhớtớicâuthànhngữ“Nếubanđầubạnkhôngthànhcông,hãycốgắng,vàcốgắngmộtlầnnữa”.Tinhthầnđóluôncầnthiếttrongkinhdoanh.

•Chuẩnbịchotươnglai.Làmviệckhôngphảivìhiệntạimàhãychúýtớivịtríbạnmuốncóđượctrongnămnămtới(ngườitacóhỏibạncâunàytrongbuổiphỏngvấnkhông?).Tấtnhiên,bạncầnchianhỏmục tiêu thànhnhiềunhiệmvụmàbạncó thể làm trong thángnày,tuầnnàyvàngàyhômnay.“Hànhtrìnhhàngngàndặmđềubắtđầutừmộtbướcchân”(LãoTử).

•Xemxétbức tranh toàncảnhvàcảnhữngchi tiếtnhỏ.Cóthểbạnlàngườichỉchútâmtới“bứctranhtoàncảnh”,nhưngcũngkhôngnênbỏquacácchitiếtnhỏtrongcuộcsống.Hãydừnglạivàcámơnaiđóphụcvụbạntốt.Ngượclại,nếubạnquáquantâmtớinhữngchitiếtnhỏtrongcuộcsống,hãylùilạivàquansátbứctranh

tổngthể-đểthấybạnđãđiđếnđâuvàbạncònphảiđibaolâunữa.

Tìmcáchhìnhthànhtháiđộtíchcực,lạcquan:Bạnsẽthấymọichuyệnthậttuyệtvời.

TRUYỀNCẢMHỨNGCHOTRÍÓC

ThủtướngkiêmtiểuthuyếtgiangườiAnh,BenjaminDisraelitừngnói: “Hãynuôidưỡng tríócbằngnhữngý tưởng lớn,vỉbạnchẳngthểvĩđạihơnnhữnggìbạnnghĩ”.Tríóccủabạnlàyếutốthenchốttrongcôngviệc,vìvậybạncầnchămsócnókỹcàng.Trongchươngcuốicùngnày,chúngtasẽtìmhiểucácphươngphápgiúpbạnthànhcông.Chúngtacũngsẽtìmcáchgiảmcăngthẳngtrongcuộcsống,sẵnsàngđónnhậnnhữngýtưởngmớivàcânnhắclàmsaođểlàmviệchiệuquảnhất.

7.1Cânbằngtỉlệcôngviệc-cuộcsống

Tìm cách quản lý và giảm căng thẳng trong công việc làmộttrongnhữngyêucầuquan trọng.Cuộcsốngkhôngnênchỉcócôngviệc,chúngtacầnđiềuchỉnhđểcósựcânbằnggiữacôngviệcvàcuộcsống.Dướiđâylàmộtsốhướngdẫngiúpbạnthànhcông,khôngchỉtrongcôngviệcmàcòntrongcuộcsốngnóichung:

•Lênkếhoạchnghỉngơi.Nếubạnbiếttuầntớimìnhsẽbậnrộn,hãynghĩngơivàocuốituần,hoặclênlịchlàmviệcíthơnchotuầnkếtiếp.

•Khôngnói“đồngý”vớimọiviệc.Họccách từchối (xemBíquyết 7.4) và đừng cố gắng kiểmsoátmọi việc:Hãy đặt ra nhữngmụctiêuthựctế.

•Lênkếhoạchđinghỉ.Hãy lênkếhoạchchomộtsựkiệnđặcbiệt,vídụnhưcứsáu tuần lạiđinghỉcuối tuầnởxamột lần.Làmnhưvậythìchúngtaluôncóđiềugìđóđểmongchờvàđiềuđócũngkhôngquáxavời.

•Thờigianchogiađình.Dànhmộtkhoảng thờigiannhấtđịnhđểvuivẻbêngiađãnh.

•Chọnmộtsở thíchmớihoặc tham gia công việc từ thiện.Giúp đỡ tổ chức từ thiện địa phương và làm việc cùngmọi ngườitrongkhuphốsẽgiúpbạnhòađồnghơn.

•Dànhthờigianvớibạnbè.Dànhthờigianthưgiãnvớibạnbè;nhữngngườibạncóthểcùngnhauchiasẻnhữngcâuchuyệncười,khiếuhàihướclàmộtyếutốquantrọnggiúpbạnthànhcông.

•Chơithểthao.Cácmônthểthaogiúpbạnluônkhỏemạnh.•Luônvuivẻ.Hãyđảmbảo rằngngàynàobạncũngcócơhộilàmnhữngđiềumìnhthích.

•Lựachọnđồănvàđồuốngkỹcàng. Ăn bữa sáng đầy đủ.Tránh nạp quá nhiều caffeine. Giảm lượng thuốc lá và cồn. Giảmlượngđườngvàchấtbéo.Khôngănnhiềuvàobuổitối.

Mộtchútcăngthẳnglàđiềukhôngthểtránhkhỏi;quantrọnglàbạn

Tìnhhuống:Trongsuốttámnăm,côngviệc lấnáthếtcuộcsốngcủaRon.Kếtquảlàanhphảitìmđếnbácsĩtâmlý.Lờikhuyêntừbácsĩlàanhcầnhọccáchtạolậpmộtcuộcsốngcânbằng.VìthếRondầnhìnhthànhthóiquenđibộquanhkhunhàvàtựthànhlậpmộtnhómcácbạnthườngxuyêngặpgỡnhau.KếtquảlàRontrởnênlinhhoạtvàcókhảnăngvượtquacăngthẳnghiệuquảhơn.

7.2Thànhcôngcùngnhóm

Đểgiảmcăngthẳngvà tănghiệuquảhợp tác trongnhóm,hãylàmrõvaitròvàtráchnhiệmcủamỗingười.Nhờđómọingườisẽhiểumìnhcầnvàđượcmongđợilàmviệcgì.Mộtsốphươngphápgiúpbạnthànhcôngcùngnhóm:

•Thểhiệntháiđộtrântrọng.Họccáchnhìntíchcựcvềnhữngkỹnăngvàvaitròkhácnhaucủacácthànhviêntrongnhóm.Hãytôntrọnglẫnnhau.

•Gắnkếtmọingười.Xâydựngtầmnhìnchungvềmụctiêuchocảnhóm.Đưarachỉdẫnrõ ràngđểđồngnghiệpcó thể thấyđượcbứctranhlớntoàncảnh.

•Traoquyềnchomộtsốthànhviênchủchốt,cầnlàmrõthẩmquyềnmàcácthànhviênkhácnhaunắmgiữ.Tôntrọngvai tròcủanhau.

•Cócáinhìntíchcựcvớiđồngnghiệp.Khẳngđịnhgiá trị củanhauthayvìchỉtríchvàphêphán.

•Ghinhậncánhân.Họccách lắngnghevà tôn trọng lẫnnhau,ghinhận rằngmỗingười tậnsâu trong tim luôncókhaokhátđượcthểhiệnbảnthân.

•Thảoluậnvềnhữngđiểmkhácbiệt.Nếucóvấnđềnảysinh,hãycốgắngtáchbạchgiữacácchitiếtliênquantớisựviệc,cảmxúcvàcáccâuhỏiđãđượcnêu.Đôikhichúngtahiểunhầmýđịnhcủangườikhác.Nếubạncần traođổi thẳng thắnvớiaiđó,hãygặpvànóichuyệnriêng.Thểhiệnsựphêphántếnhịnhấtcóthể.

•Tạodựngniềmtin.cốgắngduytròmôi trườngantoàn, trongđóđồngnghiệptintưởngnhauvàcóthểnóichuyệnvềnhucầupháttriểncủamình

•Đánhgiácao sự đa dạng. Tin tưởng vào những quan điểmkhácnhauvềcácvấnđềnhỏ.

•Khôngnênbớimóc.Đừngtìmcáchquytráchnhiệm,thayvàođóhãyxácđịnhvấnđềthựcsựvàtìmkiếmcácphươngphápsáng

tạo để giải quyết xung đột. Tương tự, bạn cũng không nên khoekhoangvềphầncôngviệcđãđượchoànthànhtốtcũngdobạnchịutráchnhiệm.

•Tintưởngvàođặcđiểmriêngcủanhóm.Hãynhớcụmtừviếttắtvềnhóm:Làmviệccùngnhau,mỗingườiđềuthànhcônghơn.

“Làm việc theo nhóm là khả năng cùng làm việc vì một tầm nhìnchung, khả năng hướng thành công củamỗi cá nhân tớimục tiêuchungcủatổchức,Đólànguồnnhiênliệugiúpnhữngcánhânbìnhthườngtạoranhữngkếtquảphithường,”AndrewCarnegieHãyđảmbảorằngmỗingườikhôngchỉbiếtmụctiêuchungcủanhómmàcònbiếttráchnhiệmcủacánhânhọ.

7.3Làmviệcvớisếphiệuquảhơn

Làmviệcvớisếplàmộttrongnhữngnguyênnhânphổbiếntạoracăngthẳng,sếpcủabạncóthểhoàntoànkhôngcókhảnăngtổchứcmọithứvà liên tục thayđổiýkiếnvềcácviệccầnưutiên.Nhữnghướngdẫntừhọcóthểkhôngrõràngvàhọcóthểtotiếngnếuhọthấyrằngnhânviênkhôngtuântheochỉdẫncủahọ.

Tuynhiên,cóthểsếpcủabạnđưarachỉdẫnrõràngnhưnglạiluônkiểmsoátbạnđểchắcchắnrằngbạnthựchiệnmọiviệcđúngnhưhọmongmuốn.Vìthế,bạnkhôngcócảmgiácmìnhđượctintưởngđểtriểnkhaicôngviệc.Trongcảhaitìnhhuống,bạncóthểcảmthấykhôngcógiátrịvànảnchí,đóchínhlànguyênnhânkhiếnbạncăngthẳng.

Dướiđâylàmộtsốbíquyếtgiúpbạnphốihợpvớisếp:

•Tìmhiểuphongcáchlàmviệccủasếp.Tìmhiểuhọmộtcáchsâusắcvànghĩvềhọnhưmộtconngười.Mộtvịsếptốtluônmuốnnhân viên phát huy hết năng lực trong công việc. Tuy nhiên thậtkhôngmay rằngvịsếpnàocũngcónhững lúccảm thấybấtanvàđiềunàysẽcàngngàycàngthểhiệnrõquathờigian.

•Lênlịchhọpthườngxuyênvớisếp.Điềunàygiúpbạncócơhộithườngxuyênxemxétcôngviệcvàhiệuquảcủacôngviệcbạnlàm.Hãytỏrỗrằngbạnmuốnhọchỏi.

•Làmrõcácchỉdẫn.Đềnghịgiải thíchrỗràngnếubạnkhôngchắcchắn.Sẽthậtphícôngnếungồiviếtmộtbáocáodài20trangtrong khi sếpbạn chỉ yêu cầu5 trang.Tốt nhất bạnnên thựchiệnbằngcáchnóichuyện trực tiếp,khôngnêndùngemail.Vìnếubạnđặtcâuhỏiquaemail,bạnsẽquayđiquaylạivớicâuhỏimàkhôngđạtđượctiếnbộcầnthiết.

•Thống nhất các phần công việc ưu tiên. Cùng ngồi lại làmviệcvớisếpđể thốngnhấtnhữngđiểmưu tiênmàhọmuốn.Phầnnàycóthểđặcbiệtquantrọngnếusếpbạnliêntụctăngkhốilượngcôngviệcbạnphảilàm.Nếuđúngnhưvậy,bạncầnthốngnhấtmục

tiêucôngviệccủabạnvớisếpvàcácphầncôngviệcưutiênđểhoànthànhmụctiêuđó.Khibạnđãquyếtđịnh,hãylàmrỗvớisếpnhữngviệccầnthựchiệnđểhoànthànhnhữngphầncôngviệcưutiênvànhữnghoạtđộngkhôngcầnthựchiện.Sauđóhãykiênquyếtkhônglàmnhữngviệckhônggiúpbạnhoànthànhnhữngphầncôngviệcưutiên.

Làmrõcácchỉdẫntừsếpvàcùngthốngnhấtvềphầncôngviệcưutiên.

7.4Thểhiệnchínhkiến

Nếunhậnlờitấtcảcácđềnghịgiúpđỡthìbạnsẽkhôngbaogiờhọcđượccáchquảnlýcôngviệchiệuquả.Vìthế,bạncầnbiếtcáchbảovệquyềnlợicánhânvàtừchốikhithíchhợp.Từchối thựcrakhôngdễ:Chúngta thườngnghĩrằngmìnhsẽ làmtổnthươngngườikhácvàpháhỏngcáccơhộitrongtươnglainếutừchối.Nhưngnếukhông làmvậy,chúng tasẽchịu thêmnhiềucăngthẳngvàkhôngthểhoànthànhcôngviệctốtnhưmongđợi.Dướiđâylàmộtsốhướngdẫngiúpbạnthểhiệnchínhkiếncủamìnhvàbiếtcáchtừchối:

Trướchết,hãynghĩtớimụcđíchvàcôngviệcưutiêncủariêngbạn.Nếunhiệmvụđượcnhờcậyphùhợpvớicôngviệcưutiêncủabạn,bạnhãycânnhắc;nếukhông,hãykiênquyếttừchối.

Cânnhắcphảnứngdâychuyền.Hãynghĩđến tácđộngcủaviệcnhậnthêmnhiệmvụtớikếhoạchhoànthànhcáccôngviệckhácvàtớicuộcsốngcủabạn.

•Nhậnthứcđượcrằngbạncóquyềntừchối.Bạnkhôngbuộcphảichấpnhậnmọicôngviệcđượcnhờ.

•Hãycôngbằng với chính bạn. Bạn có quyền thể hiện quanđiểmcánhânnhưmọingườikhác.

•Thểhiệnchínhkiếnmộtcáchkiênquyết.Nếutừchốiviệcgìđó,hãytìmphươngánkhảthikhác.

•Đừngnghĩrằngbạncólỗi.Họccáchtỏrakiênquyếtvàthẳngthắnthayvìhunghănghaynhútnhát.Sửdụngnhữngcâunhư:“Xinlỗi, tôicókếhoạchkhác rồi”, “Tôiphảixem lại lịch làmviệc,để lúckhácnhé”(khôngnênnói“Tôisẽgiúpanhsau”bởicâunàysẽkhiếnbạnchịuáplực).Nếusếpđềnghịbạnlàmmộtnhiệmvụkhác,hãychuyểntráchnhiệmquyếtđịnhsanghọbằngcáchnói:“Đâylàcôngviệctôiđanglàm,vậyanh/chịmuốntôilàmviệcnàotrước?”

“Đừngbaogiờđểngườikhôngcósứcmạnhnói‘có’bảobạn‘không’”EleanorRoosevelt,nhàbáovàhoạtđộngnhânđạoHãynhận thức rằngbạncó quyền từ chối.Bạn không là phải

chấpnhậnmọiđềnghịtừmọingười.

Tìnhhuống:Barrykểchotôirằnggầnđâysếpanh-Greg-đangchịunhiềuáplựcvàthườngxuyênthayđổicácưutiênvàmụctiêu.Barrycảmthấykhôngthểhoànthànhnhiệmvụvàrấtbấtlực.TôigợiýrằnganhnênviếtlạinhữngchỉdẫncủasếphoặcviếttheoýhiểuriêngrồiđềnghịGregxemvàduyệt.Phươngánthứhaihiệuquảhơn:cùngnhaulàmrõvàsửađổicácchỉdẫntrướckhibắtđầucôngviệc.Nhờđó,Barrylấylạiđượcphongđộtrongcôngviệc.

7.5Tậndụngtốiđathờigian

Đểchămsócbảnthântrongcôngviệc,bạncầngiữđầuócluônchủđộng.Bạnkhôngchỉcầnlàmviệctốt-tậndụngtốiđacácnguồnlựcvàhệthốnghiệncó-màcòncầnlàmviệchiệuquảđểtạodựngcuộcsống-khiếnnócóýnghĩavàđạtTôixinđưaramộtsốlờikhuyênvềphươngpháptậndụngtốiđathờigianlàmviệc:•Duytrìnhữngưutiêntrongcuộcsống.Đưaramộtsốưutiêntrongcuộcsốngvàluônlàmtheochúng.Pháttriểncáckếhoạchbắtnguồntừnhữngưutiênđó.

•Lênkếhoạchthờigianmộtcáchhiệuquả.Khôngcógì thaythế được cho việc lên kế hoạch nếu bạnmuốn tận dụng tối đa vàkhônglòngphíthờigian.

•Chiatáchvàxửlýcôngviệc.Chiacácnhiệmvụlớnthànhcácphầnnhỏhơnvàcóthểquảnlýđược,ởmỗithờiđiểm,tậptrungvàomộtnhiệmvụvàhoànthànhnótốtnhấtcóthể.

•Tổchứctốt.Tạohệthốngthựchiệncôngviệchàngngày,xếpviệcđãhoànthànhvàomộtchỗnhấtđịnh.

•Tậndụngkhoảngthờigianlàmviệchiệuquảnhất.Xácđịnhrõthờiđiểmnàotrongngàybạnlàmviệchiệuquảnhấtvàcốgắngdànhkhoảngthờigianđóchonhữngviệcquantrọngđãihỏitậptrungnhiềunhất.

•Sửdụngthờigianhiệuquả.Làmviệc trongkhoảng thờigiantậptrungnhất.Giảiquyếtcàngnhiềucôngviệcquantrọngvàkhẩncấp càng tốt. Giải quyết những công việc ít quan trọng hơn vàokhoảngthờigianíttậptrung.•Giaophócôngviệcnếucó thể. Khi giao phó công việc, hãynhớđưarachỉdẫnrỗràngđểcôngviệcđượcthựchiệnhiệuquả.

•Giữmốigiaotiếprõràngvớisếp.Xácđịnhrõvaitrỗcôngviệccủabạnvớisếpvànhữngmongđợicủasếpvớibạn.

•Tậndụnghiệuquảcáccuộchọp.Hãykhai thác tốthơncáccuộchọp;nângcaohiệuquảlàmviệcquaemailvàđiệnthoại.

•Kiểmsoátmứcđộcăngthẳng.Pháttriểnnhữngphươngphápphùhợpgiúpbạngiảmcăngthẳng.

Mộtphútsuyngẫm:cốgắngbắttríóchoạtđộngthườngxuyên.

Tậpnhớcácdãysố, têngọihoặccác từgiúpbạn tăngcường trínhớvàthửtháchbảnthân.Lặplạibàitậptrênsaumộtvàingàyđểtrínhớluônkhỏemạnh.Đểtránhnhàmchán,hãythửápdụngvớithơ phú. Chọn cả bài hoặc một vài đoạn thơ yêu thích rồi họcthuộc.

Dùnhiệmvụcónhỏđếnmấy,hoànthànhnóngaytronglầnđầutiênlàcáchsửdụngthờigiantốtnhất,hiệuquảnhấtvàítcăngthẳngnhất.

7.6Giữtâmtríluôncởimở

Bíquyếtcuốicùngnàysẽgiúpbạngiữ tâm trí luônnăngđộngvànhanhnhạy,luôncóhammuốntìmtòi,tiếpthuvàkhámphánhữngđiềumớimẻ.Dướiđâylàmộtsốphươngphápgiúpbạntrởthànhngườicótâmtríluôncởimở:

•Khôngnênlựachọnmộtcuộcsốngbìnhthường.Hãybiếtcốgắngsốngcuộcđờimàbạnmuốnsống.Đừnggắnchặtvớinhữngđiềuquen thuộc.Khi vềgià,bạncómuốncảmnhận rằngmìnhđãthựcsựlàmđượcđiềugìđókhông?Nếucó,hãybắtđầubướcđầutiêncủahànhtrìnhngaytừbâygiờ.

•Tìmkiếmnhữngchântrờimới.Nghĩtớinhữngthửtháchmớicóthểquyếnrũbạnvàkhiếnbạnphảicốgắng.

•Đừngchútâmvàokhókhăn.Đừngsợhãivàsuynghĩtiêucựcvề những điều bạn không làm được hoặc những việc bạn khôngthànhthạo.Hãyvượtkhỏinhữngýnghĩđó.Nhờbạnbèhoặcđồngnghiệpgiúpbạnxácđịnhcácđiểmmạnhcủamình.

•Sửdụngsứcmạnhcủatrítưởngtượng.Hãyvẽ rahỉnhảnhbảnthânkhithànhcôngvớimộtkỹnăngmớimàbạnluônmuốnhọc.Sauđóhãythựchiệnnó.

•Tìmkiếmcác tínhiệu tíchcực.Hãy tập thểhiện tháiđộ tíchcực trước khó khăn. Có thể bạn không thay đổi được toàn cục,nhưngbạncóthểthayđổitháiđộcủamình.Khókhănsẽluônởđó,vìthếhãyđốimặtvớichúng.

•Luônhướngvềtương lai.Càngnhiều tuổi,bạncóxuhướngsốngvớiquákhứnhiềuhơn.Khôngnêntheoxuhướngđó:tậptrungvàonhữngviệcbạnđanglàmvàsẽlàmvàongàymai,thángtớivànămtới.

•Hiệntạilàkhoảnhkhắcđángtrântrọng.Đừngchờthờiđiểmthíchhợpmới làmđiềugìđómớimẻ.Nếubạnmuốnchờ lâunhưvậy,bạnsẽmãimãiphảichờđợi.Hãybắtđầulàmđiềugìđómớimẻngaybâygiờ.

Nghĩtớinhữngthửtháchmớikhiếnbạnphảicốgắngvàbắtđầuđươngđầuvớithửtháchđóngayhômnay.

Tìnhhuống: Dù đã đạt đượcmọi điềumình phấn đấu,Rob vẫnkhôngthấyhàilòng.Anhđãgiànhđượcvịtrícaonhấttrongcôngviệc,nhưngcuộcsốngcủaanhlạikhôngcóýnghĩa.Vỉthếanhbắtđầucùnggiađãnhthamgiamộtcâulạcbộcộngđồngđịaphươngnhằmgiúpnhữnggiađãnhmớitớiổnđịnhcuộcsống.Dầndần,họbiếtnhiềungườivàcó thểgiúpđỡnhữngngườiđó;họcũnghọcđượcnhiềuvềnhữngnềnvănhóamới.Nhờtậptrungvàonhữngđiềungoàicôngviệc,Robhoànthiệnbảnthânvàđồngthờikhiếncuộcsốngcủamìnhtrởnêntốtđẹphơn.

Cácphongcáchhọc tậpNhữngcáchhọc tậpkhácnhaucủamọingười.Ngườihọcquahìnhảnhthíchnhìnthấythôngtindướidạnghỉnhảnh,đồ thị,biểuđồ,bảngbiểuvàbằngchữ.Ngườihọcquaâmthanhthíchnghethấythôngtinrồithảoluậnvềvấnđềđóvớingườikhác,lắngnghetấtcảnhữngýkiếncóthểgiúphọhọctập.Nhữngngườihọcquahànhđộngrấtnăngđộngvàhọcbằngcáchthựchiện.

GIẢITHÍCHCÁCBIỆTNGỮ

Câu hỏi đóng Một câu hỏi được trả lời đơn giản bằng “có” hoặc“không”.XemthêmCâuhỏimở

Câuhỏimở Một câu hỏi không thể trả lời bằng “có” hay “không”(xemcâuhỏiđóng),màhỏingườitrảlờiphảisuynghĩvàpháttriểncâutrảlờicủamình.Cáccâuhỏimởcóthểđượcbắtđầubằngcáctừnhư“tạisao”hoặc“bằngcáchnào”.

ĐọclấyýchínhĐọcđểnắmđượctoànbộýtưởngcủabàiviết.ĐọclướtĐọcrấtnhanhđểnắmđượctoànbộýtưởngcủabàiviết.ĐọcquétĐọcbàiviếtđểtìmranhữngthôngtincụthể.ĐọcsâuNắmđượcthậtnhiều thông tinchi tiếtbằngcáchđọc thậtkỹ.

LặpphụâmđầuCáchsửdụngchữcáiđầugiốngnhaucủacáctừ.Nóđượcsửdụngđểgiúpnhớcácýchínhtrongmộtbàithuyếttrình.

LưuđồLưuđồthểhiệnmộtchuỗicácbướcvàrấthữudụngtrongviệcthểhiệncácgiaiđoạncủamộtquytrình.

NgườihọcquahìnhảnhXemphầnCácphongcáchhọctập,NgườihọcquaâmthanhXemphầnCácphongcáchhọctập,NgườihọcquahànhđộngXemphầnCácphongcáchhọctập,NguyênlýParetoQuyluậtthểhiệnsựthật làkhoảng80%kếtquả(vídụdoanhthu)đếntừ20%nguyênnhân(vídụkháchhàngchính).Cònđượcgọilàquyluật80/20.

NhânkhẩuhọcĐặcđiểmcủamộtcụmdâncưhaymộtcộngđồngliênquanđếnviệcnghiêncứunhữngthayđổidiễnratheothờigian(sốlượngsinh,sốlượngchết,sốlượngkếthôn,sốlượngcabệnh...)

Phân tích PEST Một phân tích về các thay đổi trong chính trị(Political), kinh tế (Economic), xã hội (Social) và công nghệ(Technological)cóthểảnhhưởngđếnviệckinhdoanh.

PhântíchSWOTMộtphântíchvềđiểmmạnh(Strengths),điểmyếu(Weakness),cơhội(Opportunities),nguycơ(Threats).

SuyluậnNhằmhiểumụcđíchcủangườiviếthayngườinói(thườngđượcẩntrongnộidung).

Thunhậpsauthuếsốthunhậpcònlạisaukhiđãtrảthuếthunhậpvàcácloạiphíanninhxãhội,đónggóphưutrí,...

ThuậtghinhớSửdụngcáchnàođógiúpbạnghinhớthôngtinnàođó.

TìmtòithỏađángMộtcáchgiảiquyếtvấnđề tập trungvàogiá trịcủa những con người và phương pháp hiện có, đồng thời vẫn tậptrungkhaithácnhữngcơhộitiềmnăngtrongtươnglai.

TưduytậpthểMộtcuộchọpmànhữngngườithamgiađưaratấtcảýtưởngvàgợiýhọcóthểnghĩtới.

TừghépchữcáiđầuTừđượccấutạobằngcáchghépcácchữcáiđầu tiên củamột cụm từ. Ví dụ, từ STAIR (bậc thang) được hỉnhthành từcác từScope (phạmvi),Target (mục tiêu),Analysis (phântích),Interpretation(diễngiải),vàRecommendation(gópý).

USP Lợi điểm bán hàng độc nhất (Unique Selling Point) của sảnphẩmhaydịchvụcủacôngty.

SÁCHCÙNGBỘ:Quảnlýthờigian:Cuốnsách làmộtbàihọcvôcùngđơngiảnvềcáchchúngtasửdụngthờigian-haychínhcuộcsống-củamình.Nếubạntheođuổinhữngbíquyếttrongcuốnsáchnày,bạnsẽbiếtcáchsửdụng thờigianmộtcáchhợp lý, cáchsốnghiệuquảcũngnhưcáchtậndụnglợithếcủanhữngđiềubấtngờxảyratrongcuộcsống. 

Quảnlýdựán:Cuốnsáchnàysẽgiúpbạnpháttriểnnhữngkỹnăngcơbảnđểquảnlýdựánmộtcáchhiệuquả.Nếubạnlàmtheonhữngquy tắcđơngiản trongcuốnsách,bạnsẽ tự tinhơnvới khảnăngthựchiệndựánthànhcông.Cuốnsáchkhôngchỉdạybạncáchhànhđộngmàcòngiúpbạntưduynhưmộtnhàquảnlýdựán. 

Quản trịnghềnghiệp:Quản trịđượcnghềnghiệpđồngnghĩavớikhảnăngkiểmsoátviệccầnlàm,dùđólàphấnđấuthăngtiến,thànhlập doanh nghiệp riêng hay làm thêmngoài giờ.Nếu bạn áp dụngtheonhữngbíquyếttrongcuốnsáchnày,bạnsẽbiếtcáchđểquảntrịnghềnghiệpthànhcông. 

LậptrìnhNgônngữtưduy(NLP):NLPbaogồmcáckỹthuậtgiúpbạnthayđổilốisuynghĩ,cảmxúc,vàhànhxửtheohướngtíchcựcnhằmcảithiệnchất lượngcôngviệc.Bạncóthểápdụngnhữngkỹthuậtnàychomìnhhoặcvớinhómnhânviênmàbạnquản lý.Hãythựchànhnhữngbíquyếtđơngiảntrongcuốnsáchnày,vàbạnsẽnângcaođượchiệu suất làmviệcmỗingàyđể tiếnnhanhhơn tớithànhcông.