saxviti da gamoyenebiti xelovneba 7 maswavleblis wigni
TRANSCRIPT
nana kunWuliamaia mexaSiSvilinino miqaberiZe
saxviTi da gamoyenebiTixelovneba 7
maswavleblis wigni
saxelmZRvanelo grifirebulia ganaTlebis xarisxis
ganviTarebis erovnuli centris mier
(brZ. #375, 18. 05. 2012 weli)
nana kunWulia, maia mexaSiSvili, nino miqaberiZe
saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba
VII klasi
maswavleblis wigni
redaqtorebi lali baqraZe, solomon nozaZe, ana WabaSvili
© gamomcemloba `diogene~, 2012
yvela ufleba daculia
Nana Kunchulia, Maya Mekhashishvili, Nino Mikaberidze
FINe & ApplIed Arts 7
Teachers book
Editors Lali Bakradze, Solomon Nozadze, Ana Chabashvili © Diogene Publishers, 2012
All rights reserved.
ISBN 978-9941-11-302-4
gamomcemloba `diogene~, Tbilisi, afaqiZis q. 9, telefoni 221 33 21
www.diogene.ge
3
sarCevi
Sesavali ......................................................................................................................................................5
saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba. standarti .....................................................................................6
miznebisa da Sinaarsis ruka .....................................................................................................................11
gakveTilebis scenarebi da Sesabamisoba erovnul saswavlo gegmasTan .............................................18
gakveTilis sanimuSo gegma .......................................................................................................................73
Sefaseba saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi .........................................................................................75
damatebiTi literatura maswavleblebisaTvis ......................................................................................80
4
5
Sesavali
VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelos mTavari mizania, moswavlem gaiazros xelovneba,
rogorc civilizaciis Zalze mniSvnelovani movlena da gauCndes xelovnebis nimuSebis ufro
Rrmad Seswavlisa da Sefasebis interesi. saxelmZRvanelo ar iTvaliswinebs xelovnebis
epoqebis mixedviT, qronologiur WrilSi Seswavlas. am etapze Cveni mizania, moswavles ga
momsaxvelobiT saSualebebze dakvirvebiT ga moumuSavdes xelovnebis nimuSebis ama Tu im
epoqisadmi mikuTvnebis unari. agreTve moswavle gaecnoba xelovnebis nimuSebis simbolur
Sinaarsobriv datvirTvas sxvadasxva epoqis da qveynis xelovnebaSi.
sakuTari mosazrebis gamoTqmis, msjelobis, interpretirebis unarebis gansaviTareblad
saxelmZRvaneloSi mocemulia rubrikebi: `dafiqrdi da upasuxe~, `daakvirdi da upasuxe~.
moswavlis rveulSi mocemuli davalebebi moswavles miscems saSualebas, ganu viTardes
praqtikuli unarCvevebi. saxelmZRvanelo unda daexmaros moswavles, Tavad da iwyos Se
moqmedebiTi procesi, rac daexmareba praqtikuli unarCvevebis SeZenaSi. amiT dak mayo
fildeba Tanamedrove skolis moTxovna: moswavles mieces ara marto codna, aramed am codnis
praqtikuli gamoyenebis unaric.
saxelmZRvanelo Sedgeba Semdegi nawilebisagan: I _ moswavlis wigni _ Teoriuli masa la,
II _ moswavlis rveuli _ TemebTan dakavSirebuli praqtikuli samuSaoebi. Teoriuli gak
veTilis Semdeg moswavleebma momdevno gakveTilze moswavlis rveulSi praqtikuli samuSao
unda Seasrulon. III _ saxelmZRvanelos Tan erTvis CD, romelSic ganTavsebulia sanimuSo
eleqtronuli gakveTili da saxelmZRvaneloSi mocemuli ilustraciebi. maswavleblis wignSi
ganmartebulia saswavlo masalis miwodebis specifika.
saxelmZRvaneloSi warmodgenilia sami Tavi:
Tavi I _ ra aris xelovneba;
Tavi II _ saxviTi xelovnebis dargebi da Janrebi;
Tavi III _ mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSualebebi.
kidev erTxel aRvniSnavT, rom yvela am TavSi ZiriTadi sakiTxebis ganxilvasTan er
Tad, moswavle swavlobs xelovnebis nimuSebis epoqaluri niSnebis aRqmas. mag., I TavSi gan
xilu lia sxvadasxva epoqaSi xelovnebis nimuSebis daniSnulebisa da aRqmis sxvadasxva tra
dicia (egvipteSi, Suasaukuneebis qristianul xelovnebaSi, Zvel CineTSi da a.S.), II TavSi
Janre bis Camoyalibebis istoriis gacnobiT xdeba xelovnebis nimuSis Seqmnis epoqis savara
udo gansazRvra (mag., Tu nawarmoebi gamokveTiladaa Sesrulebuli peizaJis, naturmortis
an yofiT JanrSi, igi ar SeiZleba ganekuTvnebodes XVII smde adreul periods); III TavSi
moswavle swavlobs mxatvrulgamomsaxvelobiT saSualebebze dayrdnobiT epoqaluri niS
nebis amocnobas.
6
saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba
standarti
wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTulebebis mixedviT
SemoqmedebiTobisa da praqtikuli unar-Cvevebis
ganviTareba
komunikacia da interpretacia
xelovnebis aRqma konteqstSi
s.g.VII.1. moswavles SeuZlia SemoqmedebiTad gamoiyenos saxviTi xelovnebis ele mente bisa da principebis cod na konkretuli problemis ga dasaWrelad namuSevris Seq mnisas.
s.g.VII.2. moswavles SeuZlia mizanmimarTulad airCios da SemoqmedebiTad gamoiyenos sxvadasxva masala, teqnika da procedura namuSevris Seqmnisas.
s.g.VII.3. moswavle afarToebs garemoSi obieqtebs Soris arsebuli kavSirebis asaxvis gzebs namuSevarSi da SeuZlia gadmosces detalebi.
s.g.VII.4. moswavle acnobierebs samyaros, rogorc mravalferovani grZnobebisa da ideebis wyaros da SeuZlia maTi asaxva namuSevarSi.
s.g.VII.5. moswavles SeuZlia dagegmos da Seasrulos sxvadasxva saxis samuSao.
s.g.VII.6. moswavles SeuZlia gundSi muSaoba SemoqmedebiTi da saorganizacio problemebis gadasaWrelad.
s.g.VII.7. moswavles SeuZlia waradginos individualuri da jgufuri namuSevrebi da miRebul codnaze dayrdnobiT gamoTqvas da daasabuTos sakuTari azri xelovnebis nawarmoebis Sesaxeb.
s.g.VII.8. moswavles esmis da SeuZlia warmoaCinos, rom xelovneba aris TviTgamoxatvis da komunikaciis saSualeba.
s.g.VII.9. moswavle kritikis dros pativiscemiT ekideba sxvis namuSevars da azrs.
s.g.VII.10. moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi.
s.g.VII.11. moswavles SeuZlia amoicnos da Seadaros erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da kulturis xelovnebis nimuSebi.
s.g.VII.12. moswavles SeuZlia daakavSiros xelovnebis nawarmoebis Sinaarsi istoriasTan da kulturasTan.
s.g.VII.13. moswavle ecnoba qarTul xelovnebas da xelovnebis moRvaweebs.
s.g.VII.14. moswavle ikvlevs, ra rols asrulebs xelovneba sazogadoebis cxovrebaSi.
wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebimimarTuleba: SemoqmedebiTobisa da praqtikuli unar-Cvevebis ganviTareba
s.g.VII.1. moswavles SeuZlia SemoqmedebiTad gamoiyenos saxviTi xelovnebis elementebisa da principebis codna konkretuli problemis gadasaWrelad namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• iyenebssxvadasxvaxerxs(SuqCrdili,kontrasti,kompoziciuriganawileba,monasmi,faq
tura, koloriti) asociaciebis da emociebis gadmosacemad;• peizaJis,quCis(landSaftis)gamosaxvisasiyenebshorizontisxazs;• namuSevrisSeqmnisasiyenebskompoziciuriganawilebisZiriTadxerxebsmag.,xedviswer
tils, wonasworobas, simetrias, asimetrias, statikas, dinamikas;• gamosaxavsmravalfiguriankompoziciebs;• sxvadasxvagvari (wriuli,vertikaluri,horizontaluri,diagonaluri)monasmebiTqmnis
didi zomis namuSevrebs;• gamosaxavsadamianisfigurasZiriTadiproporciebisgaTvaliswinebiT;
7
• sxvadasxvamxatvrulixerxiTgadmoscemsdinamikas,statikasnamuSevarSi(figurebismoZraoba, qari);
• aqcevsSecdomasnamuSevriselementad;• xatavssivrcesperspeqtivisZiriTadikanonebisgamoyenebiT.
s.g.VII.2. moswavles SeuZlia mizanmimarTulad airCios da SemoqmedebiTad gamoiyenos sxvadasxva masala, teqnika da procedura namuSevris Seqmnisas.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• irCevstradiciuli xelsaqmisromelime saxeobasda qmnis nimuSebs (fardagi,Teqa, go
beleni, qargva, qsova, kerva, xeze Wra, meTuneoba da sxv.);• qmniskompoziciebssxvadasxvamoZiebulimasaliT;• asrulebsgrafikulnamuSevrebssxvadasxvamaneriT(xazi,Strixi,monasmi,sxvadasxvazo
mis da formis funjebi, kalami da mcenaris Reroebi);• irCevsSesabamisgamomsaxvelobiTxerxebs,masalas,teqnikasdaTematikasganwyobilebis
gadmosacemad.
s.g.VII.3. moswavle afarToebs garemoSi obieqtebs Soris arsebuli kavSirebis asaxvis gzebs na-muSevarSi da SeuZlia gadmosces detalebi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• xatavsSesabamisgaremoSiadamianebs,frinvelebs,cxovelebsdamcenareebsnaturidanda
mexsierebiT meti detalis gamoyenebiT;• xatavsyofiTscenebs;• xatavsnaturidandamexsierebiToTaxisinteriers(sakuTarioTaxis,saklasooTaxisdasxva).
s.g.VII.4. moswavle acnobierebs samyaros, rogorc mravalferovani grZnobebisa da ideebis wy-aros da SeuZlia maTi asaxva namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• irCevsTemebsideebisdaganwyobilebebisgamosaxatavad;• xatavsgrZnobebiTaRZrulasociaciebsdaSTabeWdilebebs;• iyenebssxvasagnebSimiRebulcodnasnamuSevrissiuJetisTvis;• martivad gamosaxavs mimikas, Jestikulacias da detalebs (kostiumi, aqsesuarebi) por
tretSi xasiaTis gadmosacemad;• iyenebssxvadasxvakulturisadaperiodismxatvrebisnamuSevrebs,rogorcwyarossaku
Tari namuSevris Sesaqmnelad;• gadmoscemsnamuSevarSigarkveul,ideassimboloebissaSualebiT(magaliTadqmnisklasis,
skolis, gundis emblemas).
s.g.VII.5. moswavles SeuZlia dagegmos da Seasrulos sxvadasxva saxis samuSao.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• ganixilavssamuSaogegmisramdenimevariantsdaSearCevserT-erTs;• gegmavsSesasrulebelisamuSaosTanmimdevrobasdasamuSaografiks,anawilebsfunqciebs,
akontrolebs samuSaos mimdinareobas, problemis SemTxvevaSi cvlis strategias;• qmnisnakeTobebisdizainiseskizebs(samosi,transporti,sportuliinventaridasxv.);• akeTebssaklasooTaxisinterieriseskizs;• dekoratiuladaformebsskolisezos,kuTxes;• xatavsdaamzadebsTeatralurikostiumisdadekoraciisdetalebs(qudi,niRabi,farda,Taiguli);• aformebssxvadasxvasaklasoTusaskoloRonisZiebas,qmnismisalocdamosawvevbaraTebs,
CarCoebs, Tasebs, kedlis gazeTs, afiSas zeimisaTvis;• aRadgensdazianebulnivTebsdasaskoloinventars(merxi,ruka);• kinZavsdaaaxlebssaskoloansaklasobiblioTekiswignebs.
s.g.VII.6. moswavles SeuZlia gundSi muSaoba SemoqmedebiTi da saorganizacio problemebis gada-saWrelad.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• anawilebsfunqciebsSesasrulebeliamocanismiznidangamomdinare;
8
• gansazRvravssamuSaosSesrulebissavaraudovadasdaicavsdroislimitsyvelatipisaqtivobis Sesrulebisas;
• monawileobserTobliviSemoqmedebiTidasaorganizaciogadawyvetilebismiRebaSi.
mimarTuleba: komunikacia da interpretacia
s.g.VII.7. moswavles SeuZlia waradginos individualuri da jgufuri namuSevrebi da miRebul codnaze dayrdnobiT gamoTqvas da daasabuTos sakuTari azri xelovnebis nawarmoebis Sesaxeb.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• waradgensnamuSevarsfarToauditoriiswinaSe(mag.,saskologamofenaze);• saubrobsmsgavsebebzedagansxvavebebzesakuTardasxvebisnamuSevrebSi;• koreqtuliasxvisnamuSevarzesaubrisas;• jgufurinamuSevrebiswardgenisassaubrobsimmiznebzedaamocanebze,romlebicjgufs
hqondadasaxuli(ramdenadmiaRwiajgufmadasaxulmizans(raiyowarmatebulidarasgaiTvaliswinebs jgufi samomavlod);
• saubrobsnamuSevrisSeqmnismotivebze;• msjelobsnamuSevarzemasSigamoyenebulimxatvrulixerxebismixedviT;• sakuTarinamuSevriswardgenisassaubrobsCanafiqrze,emociebze,romelTaasaxvacsurdada
ramdenad miaRwia dasaxul mizans (ra iyo warmatebuli da ras gaiTvaliswinebs samomavlod).
s.g.VII.8. moswavles esmis da SeuZlia warmoaCinos, rom xelovneba aris TviTgamoxatvis da komu-nikaciis saSualeba.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• saubrobsxelovnebisnawarmoebiTaRZrulpirvelSTabeW¬di¬le¬bazedaganmartavs,ram
gamoiwvia es emocia (siuJetma, kompoziciam, ferma, figuraTa gamomsaxvelobam da sxv.);• afasebsxelovanisnawarmoebs(sakuTarcodnazedaSTabeWdi¬lebazedayrdnobiT);• msjelobs,ragaigoamaTuimkulturisSesaxebmisixelovnebisnimuSebisgacnobiT.
s.g.VII.9. moswavle kritikis dros pativiscemiT ekideba sxvis namuSevars da azrs.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• koreqtuliasxvisSecdomebzesaubrisas;• tolerantuliagansxvavebuliideebis,stilis,midgomebismimarT;• kamaTisdrossxvasacacdissaubars.
s.g.VII.10. moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• gansazRvravssxvadasxvaRonisZiebisTemasadamizans;• awyobsgamofenasdamonawileobsmasSi;• monawileobsspeqtaklisdadgmaSi;• xvdebaxelovnebisgamoCenilmoRvaweebs;• awyobsdamonawileobssxvadasxvasaxisaqciebSi(mag.,TambaqosmowevissawinaaRmdegoaqcia).
mimarTuleba: xelovnebis aRqma konteqstSis.g.VII.11. moswavles SeuZlia amoicnos da Seadaros erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da kulturis xelovnebis nimuSebi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobssxvadasxvaepoqisdakulturisxelovnebiscnobilnimuSebs;• arCevserTmaneTisganrealisturdapirobiTgamosaxulebebs;• amoicnobsamaTuimkulturisxelovnebisnimuSebiszogierTdamaxasiaTebelniSans;• asaxelebs sxvadasxva kulturis erTi daniSnulebis arqiteq¬tu¬ris, saxviTi da gamoy
enebiTi xelovnebis nimuSebs.
s.g.VII.12. moswavles SeuZlia daakavSiros xelovnebis nawarmoebis Sinaarsi istoriasTan da kul-turasTan.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:
9
• msjelobsimisSesaxeb,TuragavlenaiqoniaistoriulmadakulturulmakonteqstmanamuSevris Sinaarsze;
• amoicnobsxelovnebisnimuSs,rogorcamaTuimkulturiskuTvnilebasvizualurielementebis mixedviT;
• amoicnobsistoriulmovlenas,romelicSemoqmedisSTagonebiswyarodiqca.
s.g.VII.13. moswavle ecnoba qarTul xelovnebas da xelovnebis moRvaweebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• msjelobs materialuri kulturis Zeglebze, romlebic unaxavs da gamoxatavs Tavis
damokidebulebas; • adarebserTmaneTssaeklesioarqiteqturiscnobilZeglebs;• ganixilavsramdenimecnobiliqarTveliSemoqmedis(mxatvris,moqandakis,arqiteqtoris)
namuSevrebs.
s.g.VII.14. moswavle ikvlevs, ra rols asrulebs xelovneba sazogadoebis cxovrebaSi.Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• saubrobsxelovnebisimdargebze,romlebicmisicxovrebisganuyofelinawilia;• saubrobsmuzeumebisdagalereebisrolzeqalaqisadaqveyniscxovrebaSi;• msjelobsxelovnebiscalkeulinimuSis(qandakeba,plakati,afiSa,reklama)daniSnule
baze sazogadoebriv adgilebSi.
programis Sinaarsi
saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: xazi (wvrili, sqeli, texili, wyvetili, talRovani), konturi, feri (ZiriTadi, Sedgenili, civi, Tbili, intensiuri, naxevartoni, kontrastuli) forma (organzomilebiani (sibrtyeze), simetriuli, asimetriuli); SuqCrdili, faqtura, moculoba; mTlianoba, proporciebi; sivrce (horizontis xazi, perspeqtiva, TavSeyris wertili); xedvis wertili;simetria, ritmi, wonasworoba, kontrasti, dinamika, ganwyobilebis gadmocema xazis, feris, sxvadasxvagvari monasmis saSualebiT.
rekomendebuli vizualuri masala: klod mones (`Tivis zvini, dilis Tovlis efeqti~) JorJ de la turi da sxv. (kontrasti, SuqCrdili);polgogeni,endiuorholi,moriseSeri(~cadawyali’’Sav-TeTrikontrasti)dasxv.;rembrandtharmensvanreini (mag.,`RamisguSagi~),ticianveCelio(mag.,`madonaalublebiT~), piter breigel ufrosi (mag., `monadireebi Tovlze~), diego velaskesi, eduard mane (mag., `bari `foliberJerSi~), vasili kandinski, pit mondriani da sxv. (kompoziciuri ganawileba); vinsent van gogi, jekson poloki, jibson xundaZe, edmond kalandaZe, (monasmi da faqtura); paolo veroneze (mag. `mardoxeis triumfi~), piter paul rubensi (mag. `mindvridan dabruneba~), klod lorenis da jon konsteblis peizaJebi, endriu vaieti (mag.`kristinas samyaro~) da sxv. (horizontis xazi, xedvis wertili, kompoziciuriganawileba) romelime qarTuli taZris konqis moxatuloba (mag. safara, gelaTi), andrei rubliovis `sameba~ (simetria); perujino, leonardo da vinCi (TavSeyris wertili); delfosis meetle, mironis badros mtyorcneli (statika); skopasis menada, futuristebi jakomo bala, umberto boConi, jino severini, karlo kara; marsel diuSani (mag. `kibeze Camomavali niu~), natalia gonCarova (mag. ̀ velosipedisti~) da sxv. (ritmi, dinamika); nikola puseni (mag. „germanikis sikvdili`), Jak-luidavidi (mag. `horaciusebisfici~), karl briulovi (mag.„pompeis daRupva`) da sxv. (istoriuli Janri).
masala da iaraRi: tuSi, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, qaRaldi, muyao, Tixa, qsovili, Zafi, Toki, mavTuli, liToni, bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; saqsovi, samkervalo, sameTuneo, sadurglo iaraRi.
10
teqnika, procedura, procesi, teqnologiebi: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, anabeWdi, Zerwva, aplikacia, qaRaldis plastika, kolaJi, modelireba, konstruqcia, kompiuteruli teqnologiebi; amokawvra, Runva, grexva, dawvna, qargva, qsova, kerva, xeze kveTa.
ideebis gamoxatva: sagnebsa da maT funqciebs Soris kavSirebis, asociaciebis gadmocema, detalebis amocnoba da asaxva; ideebis wyaroebi: cnobili mxatvrebis namuSevrebi, bunebis movlenebi, cxovrebaSi nanaxi scenebi, warmosaxva, mxatvruli literatura, filmi, koncerti, warmodgena, sainformacio saSualebebi.savaraudo Temebi: `sayvareli literaturuli/istoriuli gmiri~, `miTologiuri motivebi~, `legendebis samyaro~, „mxatvari da muza`, „mSenebloba`, Tavisufali Temebi da sxv.
SromiTi saqmianoba: dekoratiuli da gamoyenebiTi sagnebis, Teatraluri rekvizitis (kostiumisa da dekoraciis detalebi); interieris eskizebis, misaloci da mosawvevi baraTebis, zeimebis da Teatraluri warmodgenebis afiSis Seqmna, wignebis akinZva, inventaris SekeTeba; muSaoba damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad.
komunikacia:namuSevris wardgena farTo auditoriis winaSe (msjeloba Canafiqrze, emociaze, miznebze, amocanebze), STabeWdilebebis, dakvirvebis, gamocdilebis gaziareba, Sefaseba da misi dasabuTeba, saTanado terminebis gamoyeneba; saubari konkretuli kulturis maxasiaTeblebze, namuSevridan miRebul informaciaze; saklaso da saskolo gamofena, speqtakli, aqcia, Sexvedrebi xelovnebis moRvaweebTan, eqskursiebi muzeumSi, galereebSi, xelovanis saxelosnoSi, qalaqgareT.
xelovnebis aRqma konteqstSi:saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis (an maTi reproduqciebis) daTvaliereba, amocnoba da dakavSireba epoqasTan da kulturasTan; istoriulreligiurkulturuli konteqstis gavlena mxatvrul gadawyvetaze; informaciis Segroveba xelovnebis adgilobriv moRvaweebze da maTi Semoqmedebis analizi; kulturasTan dakavSirebuli dawesebulebebi (muzeumi, galerea, sakoncerto darbazi, kinoTeatri);gamoyenebiTi xelovneba: aziuri (mag., sparsuli, arabuli, induri, Cinuri, iaponuri) da evropuli gamoyenebiTi xelovnebis nimuSebi (tanisamosi, saiuveliro nawarmi, yofiTi daniSnulebis sagnebi, interieris tradiciuli dizaini da sxva).
11
miznebisa da Sinaarsis ruka
Tema gakveTiliSemoqmedebiToba da praq-
tikuli unar-Cvevakomunikacia,
interpretaciaxelovnebis
aRqma konteqstSi
1 2 3 4
Tavi I _ ra aris xelovneba
1. xelovnebis nimuSe-bi da Cveulebrivi sagnebixelovnebis nimuSebisaTvis damaxasiaTebeli niSnebis Seswavla 45 wT.
•moswavle gaecnos xelovnebis nimuSebisTvis damaxasiaTebel niSnebs.•moswavlem SeZlos saubari xelovnebis nimuSebiT Seqmnil ganwyobaze.•moswavlem imsjelos gansxvavebebze xelovnebis nimuSsa da Cveulebriv sagans
Soris.
sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 11
2. Tixis formebi Tixisgan sxvadasxva nivTebis gamoZerwva 45 wT.
•moswavlem SeZlos Tixis an plastilinis gamoyeneba Canafiqris gadmosacemad.•SeZlos sxvadasxva formis sagnebis gamoZerwva.
• sg.VII 2.
3. samyaro xelovnebis gareSe xelovnebis adgili adamianis cxovrebaSi 45 wT.
•moswavlemgaiazrosxelovnebisadgiliadamianiscxovrebaSi.•moswavlemSeZlosxelovnebismniSvnelobisSefasebaadamianismoRvaweobis
sxvadasxva sferoSi.•moswavlesganuviTardeswarmosaxvisjgufurisamuSaosSesrulebisunari.
sg.VII 9 sg.VII 12, sg.VII 14
4. lamazi nivTebiTixis nivTebis moxatva 45 wT.
•moswavlem SeZlos feris gamoyeneba Tixis namuSevris gasaformeblad, gamoiyenos sxvadasxva xasiaTis xazi, laqa, gamosaxuleba.
sg.VII 1 sg.VII 7 sg.VI I2
5. ratom warmoiSva xelovnebamecnieruli Teoriebi xelovnebis warmoSobis Sesaxeb 45 wT.
•moswavlegaecnosmecnierulTeoriebsxelovnebiswarmoSobisSesaxeb;•moswavlesganuviTardessakuTariazrisCamoyalibebisadadasabuTebisunari;• moswavles ganuviTardes kvlevis da jgufuri samuSaos Sesrulebisa da
prezentaciis unari.
sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 116. xedva da Wvreta xelovnebis nimuSebis aRqmis formebi 45 wT.
•moswavles ganuviTardes xelovnebis nimuSebze dakvirvebis unari;•moswavles ganuviTardes xelovnebis sxvadasxva dargis nawarmoebis aRqmis
unari.•moswavleebs ganuviTardeT jgufSi muSaobis unari
sgVII 7, sgVII 8 sgVII 11
7. aRmosavluri zRapari miniaturis detalebis gadaxatva 45 wT.
•moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSis aRqma, Seswavla.•moswavlem SeZlos sxvdasxva sirTulis gamosaxulebis daxatva ilus tra
ciidan gadaxatvisas.
sg.VII 1, sg.VII 3 sg.VII 7
8. gamosaxulebebiT da niSnebiT moTxrobili ambebi sxvadasxva epoqasa da kulturaSi xelovnebis numuSebis aRqmis tradiciebi 45 wT.
•moswavlem gaiazros xelovnebis informaciuli funqcia.•moswavlem SeZlos garkveuli simboloebiT xelovnebis nimuSis Sinaarsis
amocnoba.•moswavlem gaigos, rom sxvadasxva epoqaSi da qveyanaSi xelovnebis nimuSis
aRqmis sxvadasxvanairi tradicia arsebobda.•moswavles ganuviTardes warmosaxvisa da interpretaciis unari.
sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 12
12
9. xelovneba kacobriobis emociuri mexsiereba xelovnebis emociuresTetikuri funqcia 45 wT.
• moswavlem aRiqvas, rom xelovnebis nawarmoebs SeuZlia didi emociurizegavlenis moxdena mayurebelze.
•moswavlemgaiazros,romxelovnebisnawarmoebismeSveobiTmyardebagar-kveuli emociuri kavSiri Semoqmeds, epoqas, garkveul istoriul movlenasa da mayurebels Soris.
• moswavlem gaiazros, rom xelovnebis emociuri zegavlenis Tviseba gamo-yenebulia adamianis moRvaweobis sxvadasxva sferoSi (bilbordebi, sareklamo rgolebi telearxebze da a.S.)
•moswavles ganuviTardes SemoqmedebiTi unarebi.•moswavlem SeZlos sakuTari namuSevris prezentacia.
sg.VII 2, sg.VII 4, sg.VII 5 sg.VII 7, sg.VII 10 sg.VII 14.
10. xelovneba _ kacobriobis simboluri mexsiereba simboloebi xelovnebis nawarmoebebSi 45 wT.
•moswavle gaecnos xelovnebis nawarmoebebSi simboluri niSnebiT gadmocemul informacias.
•moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSebSi naswavli simboloebis amocnoba da garkveuli amocanis gadasaWrelad maTi gamoyeneba.
•moswavleebs ganuviTardeT jgufuri samuSaos Sesrulebis unari.
sgVII2, sgVII4, sgVII6 sgVII7
11. Semajamebeli gakveTili moswavleebis mier I TavSi ganvlili masalis aTvisebis xarisxis Semowmeba 45 wT.
•moswavlesganuviTardesxelovnebisnimuSebzedakvirvebisunari;•moswavlemSeZlosnawarmoebissaxelwodebisadamisiavtorisamocnoba;•moswavlemSeZlosnaswavlimasalisgamoyenebakonkretulimiznebisaTvis;•moswavlesganuviTardesTviTSefasebisunari;•moswavlesganuviTardeswarmosaxvisdajgufurimuSaobisunari.
sgVII8 sgVII11, sgVII12
Tavi II _ saxviTi xelovnebis dargebi da Janrebi
12. es yvelaferi xelovnebaa. saxviTi xelovnebis dargebi 45 wT.
•moswavlemSeZlossaxviTixelovnebisdargebiserTmaneTisagangansxvaveba.•moswavlesganuviTardessaxviTixelovnebisdargebzemsjelobisunari;
sg.VII 8 sg.VII 11.
13. praqtikuli samuSao grafikuli naxati 1. grafikuli naxati 45 wT. 2. ferweruli naxati
•moswavlem SeZlos grafikuli naxatis daxatva sxvadasxva xerxiT(Strixi, SuqCrdi li) moculobis Seqmna.
sg.VII 1, sg.VII 7.
14. xelovneba Sen garSemo arqiteqtura da gamoyenebiTi xelovneba 45 wT.
• moswavlem gaiazros arqiteqturis roli xelovnebaSi da sazogadoebrivcxovrebaSi;
•moswavlesganuviTardesmoqalaqeobriviTviTSegnebisunari;•moswavlegaecnosgamoyenebiTxelovnebas,SeZlosgamoyenebiTixelovnebis
nimuSebze msjeloba.
sg.VII 8, sg.VII 11, sg.VII 1315. mefis sasaxle praqtikuli samuSao Zerwva 90 wT.
• moswavlem SeZlos Tixis an plastilinisagan sasaxlis gamoZerwva;• moswavlem SeZlos feris gamoyeneba namuSevris gasaformeblad.
sg.VII 1, sg.VII 2, sg.VII 5 sg.VII 716. cxovrebaSi danaxuli suraTebi xelovnebis Janrebi 45 wT.
•moswavlegaecnosJanrebisCamoyalibebisistoriasdamaTsaxeebs;•moswavlemganasxvaoserTmaneTisgansxvadasxvaJanrSiSesrulebulisuraTebi;•moswavlemSeZlossakuTariazrisgamoTqmaxelovnebisnimuSebze.
sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 11
17. wynari cxovreba naturmorti 45 wT.
•moswavlemSeZlosnaturmortisJanrissuraTebisamocnoba;•moswavlemgaigosTurisigamoxatvaSeuZliamxatvarsnaturmortiT;•moswavlemSeZlossxvadasxvaepoqaSiSeqmnilinaturmortebiserTmaneTisg.
an gansxvaveba;•moswavlesganuviTardeswarmosaxvisunari.
sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 11
13
18. naturmorti praqtikuli samuSao naturmorti 45 wT.
•moswavlem SeZlos naturmortis daxatva;•moswavlem SeZlos martivi kompoziciis ageba.
sg.VII 1, sg.VII 2, sg.VII 5 sg.VII 7
19. idumali saxeebi portreti 45 wT.
•moswavlemSeZlosZveliegvipturi,Suamdinaruli,ZveliberZnulidaro-mauli portretis nimuSebis erTmaneTisagan gansxvaveba.
sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 11
20. portreti praqtikuli samuSao portreti 45 wT.
•moswavlem SeZlos adamianis portretis daxatva ZiriTadi proporciebis gaTvaliswinebiT;
•martivad gamosaxos mimika portretSi xasiaTis gadmosacemad.
sg.VII 1, sg.VII 2, sg.VII4 sg.VII 7
21. dauviwyari mzera portreti 45 wT.
•moswavlegaecnosimmxatvrulsaSualebebs,romlebicmniSvnelovaniapor-tretis Janris nawarmoebebSi;
•moswavlegaecnoscnobilmxatvarTamierSeqmnilportretebs;•moswavlemSeZlosportretSigarkveuldetalebzedakvirvebadaamiTmxat-
vruli nawarmoebis daxasiaTeba.
sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 11
22. istoriuli portreti praqtikuli samuSao portretebi 45 wT.
•moswavlem gamoiyenos sxvadasxva kulturisa da epoqis xelovnebis nimuSi, rogorc wyaro sakuTari namuSevris Sesaqmnelad. moswavlem SeZlos adamianis portretis daxatva.
sg.VII 1, sg.VII 3, sg.VII 4 sg.VII 7
23. Sefaruli avtoportretebi avtoportreti 45 wT.
• moswavle gaecnos avtoportretis mniSvnelobas mxatvris SemoqmedebaSi;•moswavlem gaiazros, rom mxatvrul nawarmoebSi gamosaxulia ara marto
mxatvris avtoportreti, aramed misi damokidebuleba raime movlenisadmi;•moswavles ganuviTardes dakvirvebisa da warmosaxvis unari.
sg.VII 7 sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 12.
24. avtoportreti praqtikuli samuSao avtoportreti 45 wT.
• moswavlem SeZlos Tavisi ganwyobolebis gadmocema avtoportretSi.
sg.VII 1, sg.VII 2, sg.VII 4.
25. saxaliso gakveTili `gacocxlebuli suraTi~ jgufuri portreti, niderlanduri mxatvroba 45 wT.
•moswavlegaecnosniderlandelimxatvrisianvaneikiscnobilnawarmoebs;•moswavlemSeigrZnosmxatvrulnawarmoebSigadmocemuliepoqa;•moswavlemSeZlosmonawileobamiiRosspeqtaklisdadgmaSi;•moswavlesganuviTardesjgufebSimuSaobisunar-Cveva;•moswavlesganuviTardesfantaziisadawarmosaxvisunari.
sg.VII 5, sg.VII 6 sg.VII 8, sg.VII 10 sg.VII 12
26. sxvadasxva ambebi yofiTi Janri 45 wT.
•moswavlemSeZlosyofiTiJanrissuraTebisamocnoba.
sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12.
27. yofiTi Janris naxati praqtikuli samuSao yofiTi Janri 45 wT.
• moswavlem SeZlos mravalfiguriani kompoziciis daxatva;• moswavlem SeZlos yofiTi scenebis daxatva;• SeZlos sxva sagnebSi miRebuli codnis gamoyeneba namuSevris Seqmnisas.
sg.VII1, sg.VII3, sg.VII4 sg.VII7
28. lamazi xedebi peizaJi 45 wT.
•moswavlegaecnoscnobilimxatvrebispeizaJebs;•moswavlemgaigosTurogormxatvrulxerxebsiyenebenmxatvrebiTavianT
peizaJebSi ama Tu im bunebrivi movlenis gadmosacemad;•moswavlegaecnoseleneaxvledianisSemoqmedebas.•moswavlem SeZlos raime bunebrivi movlenis gamosaxatad sxvadasxva mxat
vruli xerxis gaanalizeba.
sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 13.
14
29. peizaJi praqtikuli samuSao peizaJi 45 wT.
• moswavlem SeZlos peizaJis daxatva, sxvadasxva amindis gamosaxva.
sg.VII 1, sg.VII 2, sg.VII 7.
30. adamiani da samyaro adamianis da samyaros asaxva mxatvrul namuSevrebSi 45 wT.
•moswavlemgaigosTurogorgamosaxavdnensxvadasxvaepoqisadaqveynisxe-lov nebis nimuSebSi, adamians bunubasTan mimarTebaSi;
•moswavlem SeZlos adamianis figuris kompoziciaSi ganTavsebis mixedviT garkveul ideaze msjeloba;
•moswavlemgaiazrosTuramdenadmniSvnelovaniaadamianisdamokidebulebagare samyaros mimarT; ganuviTardes moqalaqeobrivi TviTSegneba.
sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 12.
31. buneba da arqiteqtura arqiteqtura da bunebrivi garemo 45 wT.
•moswavlemSeZlosmsjeloba,sakuTarimosazrebisCamoyalibebaarqiteqturisbunebasTan Tanaarsebobs Sesaxeb;
•moswavlemerTmaneTisg.anganasxvaossxvadasxvaepoqisadaqveynisarqiteq-turuli Zeglebi;
•ganuviTardesmoqalaqeobriviTviTSegneba.
sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 13.
32. Semajamebeli gakveTili xelovnebis dargebi da Janrebi45 wT.
•moswavles ganuviTardes TviTSefasebis unari;•SeZlos sxvadasxva Janris nimuSebis erTmaneTisg.an gansxvaveba;•SeZlos sxvadaxsva qveynis da epoqis xelovnebis nimuSebis erTmaneTisg.an gansxvaveba;•SeZlos xelovnebis nimuSebze msjeloba.
sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12.
Tavi III _ mxatvrul-gamomsaxvelobiTi saSualebebi33. moculobis iluzia mxatvruli forma45 wT.
•moswavlegaecnosformisSeqmnismxatvrul-gamomsaxvelobiTsaSualebebs;•moswavlemgaigos,Turogorarisgamoyenebulimxatvrul-gamomsaxvelobiTisaSualebebi cnobil SemoqmedTa nawarmoebSi.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11.
34. praqtikuli samuSaoSuqCrdili 45 wT.
•moswavlem SeZlos Suq Crdilis gadmocema grafikuli namuSevris Seqmnisas. moswavlem SeZlos naturmortSi moculobiTi formebis daxatva.
sg.VII 1 sg.VII 7
35. sxvadasxva formebi sibrtyezesibrtyobrivi da moculobiTi formebi 45 wT.
•moswavle gaecnos erTi feris tonalur gadasvlebiT formis gamosaxvas;•moswavlem SeZlos namuSevarSi gamoyenebul mxatvrul xerxebsa da
elementebze msjeloba.•moswavlem SeZlos jgufuri samuSaos Sesruleba.
sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 11, sg.VII 12.
36. feradi naxati praqtikuli samuSaomoculobis feriT gamosaxva 45 wT.
•moswavlem SeZlos sxvadasxva xerxis (SuqCrdili, kontrastis faqtura) gamoyeneba namuSevris Seqmnisas;
•moswavlem SeZlos feris meSveobiT moculobis Seqmna.
sg.VII 1
37. figurebi sivrceSimxatvruli forma qandakebaSi 45 wT.
•moswavlem SeZlos sxvadasxva formebiT Seqmnili qandakebebis daxasiaTeba;•moswavlem SeZlos mxatvruli formis Taviseburebis mixedviT qandakebis
nimuSis garkveuli epoqisadmi mikuTvneba.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12.
38. jadosnuri yuTi praqtikuli samuSao mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSualebebi, maketi 45 wT.
•moswavlem SeZlos sxvadasxva masalis, teqnikis da proceduris •SemoqmedebiTad gamoyeneba namuSevris Seqmnisas;•moswavlem SeZlos jgufuri samuSaos Sesruleba.
sg.VII 2, sg.VII 4, sg.VII 5, sg.VII 6 sg.VII 7
15
39. saxaliso gakveTili `antikvaruli maRazia~ gamoyenebiTi xelovneba 45 wT.
•moswavle gaecnos keramikuli WurWlis sxvadasxva saxeobas;•moswavlem SeZlos faifuris WurWlis xarisxis gansazRvra;•moswavlem gaiazros Tu ra mxatvruli Rirebuleba gaaCnia gamoyenebiTi
xelovnebis nimuSebs;•moswavlem monawileoba miiRos warmodgenis dadgmaSi;•moswavles ganuviTardes jgufSi muSaobis unarCveva.
sg.VII 5. sg.VII 6 sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 10 sg.VII11.
40. feradovani samyaro feri mxatvrul namuSevrebSi 45 wT.
•moswavlem SeZlos ferwerul namuSevrebSi amoicnos kontrastuli, Tbili da civi ferebi, qromatuli da aqromatuli ferebi.
•moswavlem gaanalizos, Tu rogor iyenebdnen kontrastul, civ da Tbil, aqromatul ferebs cnobili Semoqmedebi
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12.
41. feradi namuSevri praqtikuli samuSao akvareliT xatva 45 wT.
•moswavlem SeZlos gamoiyenos Sesabamis gamomsaxvelobiT xerxebi, teqnika namuSevris Seqmnisas;
•moswavlem SeZlos gamoiyenos feri Tavi namuSevarSi ganwyobilebis gad mosacemad;•moswavles SeZlos Secdoma mignebad gadaaqcios.
sg.VII1, sg.VII2, sg.VII6
42. mxiaruli da sevdiani ferebi xelovnebis nimuSebSi feriT ganwyobis gadmocema 45 wT.
•moswavlem SeZlos feriT ferwerul namuSevrebSi Seqmnil ganwyobaze saubari;•moswavles ganuviTardes fantaziis ada warmosaxvis unari.
sg.VII7, sg.VII8, sg.VII9 sg.VII11, sg.VII12
43. mxiaruli da sev -diani peizaJi praq ti-kuli sa mu Sao mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSualebebi 45 wT.
•moswavlem SeZlos SearCios ferebi ganwyobilebis gamosaxatad.
sg.VII 2 sg.VII 7
44. saidumlo ferebi feris simbolika 45 wT.
•moswavle gaecnos feris simbolur mniSvnelobas winaqsriatinulo da qristianul xelovnebaSi da saxelmwifo droSebze;
•moswavlem SeZlos ferebis simbolikiT garkveuli ideis amocnoba da gamo xatva;•moswavlem SeZlos jgufSi muSaoba.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 12, sg.VII 14
45. droSa praqtikuli samuSaodroSis gakeTeba 45 wT.
•moswavlem SeZlos garkveuli ideis mxatvrul namuSevarSi gamosaxva;•moswavlem SeZlos dagegmos da Seasrulos sxvadasxva saxis samuSao;•moswavlem SeZlos saklaso RonisZiebaSi monawileobis miReba, jgufuri
samuSaos Sesruleba.
sg.VII 5, sg.VII 6 sg.VII 746. saxaliso gakveTili Zveli skivrigamoyenebiTi xelovneba _ qvilTi 45 wT.
•moswavle gaecnos gamoyenebiTi xelovnebis erTerT saxeobas qvilTs;•moswavlem SeZlos martivi teqnikiT qvilTis nimuSis gakeTeba;•ganuviTardes fantaziisa da warmosaxvis unari;•SeZlos gamofenis mowyoba;•ganuviTardes jgufSi muSaobis unarCveva.
sg.VII 5, sg.VII 6 sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 10 sg.VII 11, sg.VII 12.
47. simetria da wonasworoba kompozicia45 wT.
•moswavle gaecnos kompoziciuri agebis principebs; •moswavlem SeZlos suraTis analizis gakeTeba kompoziciuri agebis Tval
sazrisiT.
sg.VII 7, sg.VII 9 sg.VII 11.
48. daasrule naxati praqtikuli samuSao kompozicia 45 wT.
•moswavlem SeZlos simetriulad gawonasworebuli kompoziciis daxatva.
sg.VII 1, sg.VII 3 sg.VII 7
16
49. kompoziciis agebis principebikompozicia
•moswavlem ganasxvaos erTmaneTisagan frizuli, dinamikuri, fragmentuli da simetriulad gawonasworebuli kompoziciebi;
•moswavlem imsjelos namuSevarSi gamoyenebul mxatvrul xerxebze.
sg.VII 7 sg.VII 11, sg.VII 12
50. moxatuli fardagebi praqtikuli samuSao kompozicia 45 wT.
•moswavlem SeZlos kompoziciuri ganawilebis ZiriTadi xerxebis gamoyeneba namuSevris Seqmnisas.
sg.VII 1 sg.VII 7
51. STambeWdavi Senobebi kompozicia arqiteqturaSi 45 wT.
•moswavlem SeZlos arqiteqturuli Zeglebis kompoziciur agebaze msjeloba.
sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12
52. saxaliso gakveTili Cemi oTaxi 45 wT.gamoyenebiTi xelovneba _ interieris dizaini
•moswavle gaecnos interieris dizainis ZiriTad principebs;•moswavlem SeZlos daxatos Tavisi oTaxis, interieris eskizi.•moswavlem SeZlos kompoziciuri agebis principebis gamoyeneba interieris
SekeTebisa da misi mowyobis dros.
sg.VII 5, sg.VII 6 sg.VII 9, sg.VII 10
53. SedarebiT patara da SedarebiT didi proporciuli SeTanxmeba mxatvrul nawarmoebSi 45 wT.
•moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSebSi saganTa proporciuli SeTanmxebis danaxva;
•moswavlem SeZlos sxvadasxva epoqisa da qveynis xelovnebis nimuSebSi gamosaxulebebis proporciul SeTanxmebaze msjeloba.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12
54. proporcia praqtikuli samuSao proporcia 45 wT.
•moswavlem SeZlos naturmortis gamoZerwvisas proporciuli SeTanxmebis dacva.
sg.VII 1 sg.VII 7
55. adamianis figuris proporciebi damianis figuris proporciulad agebis kanonebi 45 wT.
•moswavle gaecnos adamianis figuris agebis proporciebs;•moswavlem SeZlos proporciuli agebis mixedviT imsjelos xelovnebis
nimuSis Seqmnis epoqaze.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12
56. adamianis proporcia praqtikuli samuSao proporcia 45 wT.
•moswavlem SeZlos adamianis daxatva ZiriTadi proporciebis gaTvaliswinebiT.
sg.VII 1 sg.VII 7
57. sivrcis Seqmnis kanonebi perspeqtiva 45 wT.
•moswavlem gaigos Tu rogor gadmoicema mxatvrul nawarmoebebSi siRrmis iluzia perspeqtivis meSvoebiT;
•moswavelemSeZlosxazovanidahaerovaniperspeqtiviTSeqmnilixelovnebisnimuSebis erTmaneTisagan gansvxaveba.
•moswavles ganuviTardes jgufuri samuSaos Sesrulebis unarCvevebi.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11, sg.VII 12
58. sivrce naxatSi praqtikuli samuSao perspeqtiva 45 wT.
•moswavlem SeZlos daxatos peizaJi perspeqtivis ZiriTadi kanonebis gamoyenebiT.•moswavlemSeZlosxazovanidahaerovaniperspeqtivisgamosaxva.
sg.VII 1, sg.VII 6
59. xedvis kuTxe _ sad dgas mxatvari xedvis kuTxe 45 wT.
•moswavle gaecnos mxatvrul namuSevrebSi sivrcis gamosaxvis ZiriTad principebs:perspeqtiva,xedviskuTxe,horizontisxazi,TavSeyriswertili;
•moswavlem SeZlos imsjelos namuSevarSi gamosaxuli sivrcis agebis xerxebze.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11.
60. xedvis kuTxe praqtikuli samuSao xedvis kuTxe 45 wT.
•moswavlem SeZlos kompoziciuri ganawilebisa da xedvis kuTxis gamoyeneba namuSevris Seqmnisas.
sg.VII 1 sg.VII 7
17
61. sinaTliT metyveleba ganaTeba 45 wT.
•moswavlem SeZlos gaanali zos ganaTebis mniSvneloba mxatvrul nawarmoebSi.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11.62. ganaTebuli peizaJi praqtikuli samuSao ganaTeba 45 wT.
•moswavlem SeZlos sakuTar namuSevarSi ganaTebis gamosaxva.
sg.VII 1, sg.VII 4 sg.VII 7.
63. ganaTebuli Senobebi ganaTeba arqiteqturaSi 45 wT.
•moswavle gaecnos ganaTebis mniSvnelobas arqiteqturaSi;•moswavlem SeZlos arqiteqturul nagebobebSi ganaTebiT gamoxatul
ganwyobaze da ideaze msjeloba.
sg.VII 7, sg.VII 8, sg.VII 9 sg.VII 11.
64. Semajamebeli gakveTilies gakveTili SegiZliaT me12 an sxva Semajamebel gakveTilSi mocemuli scenaris mixedviT CaataroT
•moswavles ganuviTardes TviTSefasebis unari;•moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSze msjeloba da mxatvruli analizis gakeTeba;•moswavlem SeZlos svxadasxva epoqaSi Seqmnili xelovnebis nimuSebis erTma
neTisagan gansxvaveba.
sg.VII 7, sg.VII 8 sg.VII 11.
18
gakveTilebis scenarebi da Sesabamisoba erovnul saswavlo gegmasTan
Tavi I _ ra aris xelovneba
am TavSi warmodgenili masala, Cveni azriT, moswavleebs xelovnebas gaacnobs, rogorc
mecnieruli kvlevis obieqts, movlenas, romelsac aqvs Tavis niSnebi, warmoSobis Teoriebi,
garkveuli kanonzomierebebi da a.S.
pirvel gakveTilSi mocemuli teqstis gacnobisa da ilustraciebze dakvirvebiT, mos
wavlem unda gaiazros, Tu ra niSnebi axasiaTebs xelovnebis nimuSebs.
imis warmodgeniT, Tu rogori iqneboda samyaro xelovnebis gareSe, igi unda mixvdes, Tu
ra adgili ukavia xelovnebas adamianis cxovrebaSi.
am TavSi warmodgenili gakveTilebi saSualebas aZlevs moswavles, iswavlos xelovnebis
nawarmoebTan urTierToba.
sxvadasxva epoqaSi xelovnebis daniSnulebis SeswavliT moswavle gaiazrebs sxvadasxva
epoqis xelovnebis nimuSis aRqmis specifikas, gaecnoba Teoriebs xelovnebis warmoSobis
Sesaxeb.
gaiazrebs xelovnebis nawarmoebis or umTavres _ esTetikuremociur da informaciul _
funqcias.
Cveni mizania, pirveli Tavis Seswavlis Sedegad moswavlem gaiazros da TviTon gaakeTos
das kvna, Tu ra aris xelovneba da ra funqciebis matarebelia igi. moswavlis rve ulSi mocemuli
davalebebiT moswavles agreTve ganuviTardeba praqtikuli da SemoqmedebiTi unarCve vebi.
gakveTili 1
xelovnebis nimuSebi da Cveulebrivi sagnebi
gakveTilis Tema: xelovnebis nimuSebisaTvis damaxasiaTebeli niSnebis Seswavla.
gakveTilis mizani:
•moswavlegaecnosxelovnebisnimuSebisTvisdamaxasiaTebelniSnebs.
•moswavlemSeZlossaubarixelovnebisnimuSebiTSeqmnilganwyobaze.
•moswavlemimsjelosgansxvavebebzexelovnebisnimuSsadaCveulebrivsagansSoris.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII9, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxemlZRvanelo, reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilSi mocemuli teqstis gacnobamde maswavlebeli aCvenebs moswavleebs mis mier
winaswar moZiebul damatebiT masalas sxvadasxva cnobili mxatvris suraTebs (an repro
duqciebs, an proeqtoriT) da svams kiTxvebs:
•romelisuraTiufromogwonTdaratom?
•raganwyobasgiqmniTessuraTebi?
Semdeg maswavlebeli aCvenebs moswavleebs xelovnebis nimuSebiT gaformebuli WurWelis,
parkebis, kanfetis qaRaldis fotoebs da ekiTxeba:
19
•raemociasiwvevsTqvenSixelovnebisnimuSebiTgaformebulisagnebidaa.S.
moswavleebi msjeloben klasSi am sakiTxze.
aqtivoba II (dro 20 wT)
amis Semdeg moswavleebi ecnobian gakveTilis teqsts da asruleben davalebas. pasuxs
scemen rubrikebSi „daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. ganixilaven
ilustraciebs.
aqtivoba III (dro 15 wT)
imisaTvis, rom maswavlebelma gaarkvios, Tu rogor aiTvises moswavleebma gakveTilSi mo
cemuli masala iyenebs interaqtiul meTods _ asociaciur bades. maswavlebeli dafaze Semo
xazavs rgolebs. erT centralur rgolSi wers: `Cveulebrivi sagnebi~, meoreSi _ `xelov nebis
nimuSebi~. Semdeg maswavlebeli ekiTxeba moswavleebs, Tu ra niSnebi axasiaTebs xelov nebis
nimuSebs da Cveulebriv sagnebs. maswavlebeli moswavleTa yvelanair pasuxs wers saTa nado
patara rgolebSi. Semdeg iZaxebs romelime moswavles da sTxovs, waSalos araswori pasu xebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad dainaxes maT
gansxvaveba Cveulebriv sagnebsa da xelovnebis nimuSebs Soris.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze.
kiTxva: ilustraciebze mocemuli Tasebi uZveles drosaa Seqmnili da istoriul Rire
bulebaswarmoadgens.SeniazriT,romeliamaTSorisnamdvilixelovnebisnimuSi?daasabuTe
Seni mosazreba.
pasuxi: # 3 da, SeiZleba, # 1ic.
kiTxva: Seni azriT, aq CamoTvlili niSnebidan romeli ekuTvnis xelovnebis nimuSs da
romeliCveulebrivsagans?
pasuxi: xelovnebis nimuSebi ganumeorebeli da ostaturia, masSi Cans Semoqmedis ganwyoba.
danarCeni niSnebi Cveulebrivi sagnebisTvisaa damaxasiaTebeli.
gakveTilSi dasmuli sxva kiTxvebis pasuxebi mravalgvari SeiZleba iyos.
gakveTili 2 _ praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli) Tixis formebi
Tema: Tixisgan sxvadasxva nivTebis gamoZerwva.gakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos Tixis an plastilinis gamoyeneba Canafiqris gadmosacemad.• SeZlos sxvadasxva formis sagnebis gamoZerwva.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII2.saswavlo resursebi: Tixa an plastilini, moswavlis rveuli, sxvadasxva formis plastmasis Wiqebi.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)gakveTili daiwyeT patara gamofeniT. aCveneT bavSvebs sxvadasxva formis Tixis nakeTobebi,
amiT SeZlebT maT dainteresebas da waxalisebas. moswavlis rveulSi mocemuli fotoebis daxmarebiT gaacaniT maT Tixisagan sxvadasxva formis Seqmnis ori xerxi. erT erTi xerxis arCevis Semdeg bavSvebi iwyeben muSaobas.
20
aqtivoba II (dro 35 wT)bavSvebi iyeneben SerCeul xerxs da fotoebis mixedviT iwyeben muSaobas. maswavlebeli
exmareba maT, magram umjobesia, TviTonve gadalaxon sirTuleebi. mieciT ufleba ramdenime formis larnaki gaakeTon. samuSaos dasrulebis Semdeg Tixis nakeTobebi Taroze moaTavseT gasaSrobad. urCieT bavSvebs, Semdegi gakveTilisTvis moifiqron, Tu rogor gaaformeben Tavis nakeTobebs, gaakeTon winaswar eskizebi.
aqtivoba III (dro 5 wT)es dro samuSao adgilis mosawesrigeblad gamoiyeneT.moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, rac gakveTilis dasawyisSi
davisaxeT vafasebT imas, Tu rogor SeZles maT Tixisgan sxvadasxva formis sagnebis gamoZerwvaSefasebis xerxi: moswavleTa namuSevrebis ganxilva.
gakveTili 3samyaro xelovnebis gareSe
gakveTilis Tema: xelovnebis adgili adamianis cxovrebaSi,
gakveTilis mizani:
•moswavlemgaiazrosxelovnebisadgiliadamianiscxovrebaSi.
•moswavlemSeZlosxelovnebismniSvnelobisSefasebaadamianismoRvaweobissxvadasxva
sferoSi.
•moswavlesganuviTardesjgufurisamuSaosSesrulebisunari.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII9, sgVII12, sgVII14.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, ilustraciebi
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli svams kiTxvebs:
•risTvisarissaWiroxelovneba?
•raadgiliuWiravsxelovnebasTqvenyoveldRiurcxovrebaSi?
•rogoriiqnebodasamyaroxelovnebisgareSe?
moswavleebi msjeloben klasSi am sakiTxze.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils. ganixilaven ilustraciebs, gamoTqvamen sakuTar azrs,
pasuxs scemen gakveTilSi dasmul kiTxvebs.
aqvtivoba III (dro 20 wT)
gakveTilis bolos imarTeba diskusia maleviCis Savi kvadratis Sesaxeb. maswavlebeli
klasshyofsjgufebad.moswavleebijgufebSisxvadasxvamosazrebismixedviTerTiandebian.
Semdeg maswavlebeli iZaxebs jgufebidan TiTo wevrs. moswavle gamoTqvams sakuTar mosazre
bas. iwyeba diskusia. maswavlebeli sTxovs moswavleebs, daasabuTon sakuTari mosazreba,
akontrolebs diskusiis msvlelobas: jgufis yvela wevri iyos koreqtuli, pativi sces sxva
moswavleebis mosazrebebs. bolos maswavlebeli ukiTxavs moswavleebs el. lisickis mosazrebas
`Savi kvadratis~ Sesaxeb. lisicki werda, rom es iyo sruli sapirispiro im yvelafrisa, rasac
hqviaxelovneba,ferweradasuraTi.
21
moswavleTa Sefaseba: mosawvleebs vafasebT imis mixedviT, ramdenad SeZles xelovnebis
daniSnulebis Sefaseba adamianis cxovrebaSi.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, diskusia.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: ilustraciaze sxvadasxva qalaqis fotoebia mocemuli. amoicani es qalaqebi am
fotoebze asaxuli cnobili xelovnebis nimuSebis mixedviT.
pasuxi: romi _ kolizeumi;
quTaisi _ bagratis taZari;
moskovi _ kremli;
Tbilisi _ wminda samebis sakaTedro taZari;
londoni _ bigbeni;
riodeJaneiori _ qristes qandakeba.
gakveTili 4 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
lamazi nivTebi
gakveTilis Tema: Tixis nivTebis moxatva. gakveTilis mizani:• moswavlem SeZlos feris gamoyeneba Tixis namuSevris gasaformeblad, gamoiyenos
sxva dasxva xasiaTis xazi, laqa, gamosaxuleba.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII2, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, guaSis an akrilis saRebavebi. funji,ufero laqi,
gamoyenebiTi xelovnebis nimuSebis reproduqciebi an proeqtori. gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)am gakveTilze moswavleTa yuradReba Tixis WurWlis gaformebaze gaamaxvileT: gaax seneT
kontrastuli ferebis efeqti, erTiani gama, aCveneT sxvadasxva nimuSis fotoebi saxelmZRvaneloSi, sxva albomebSi an proeqtoriT.
Tu moswavleebma ukve gaakeTes Canaxatebi, ufro gauadvildebaT muSaobis dawyeba.aqtivoba II (dro 30 wT)moswavleebi iwyeben muSaobas winaswar mofiqrebuli naxatis mixedviT. zogierTs SeiZleba
impulsuri emociis gadmocema SesTavazoT. samuSaos dasrulebis Semdeg namuSevrebi gasaSrobad SeinaxeT.aqtivoba III (dro 10 wT)es dro samuSao adgilis mowesrigebas dauTmeT da, Tu dro geyoT, bavSvebTan erTad na
muSevrebic ganixileT.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles maT dasaxuli amocanis daZleva, anu rogor gaaformes Tixis nakeTobebi.
Sefasebis xerxi: gamofena, ganxilva.rekomendaciebi maswavlebels: Tu Tixa ar geqnebaT, SegiZliaT moswavleebs isev plas
ti linisagan gaakeTebinoT nivTebi, oRond sTxoveT, rom maTze gaakeTon reliefuri ornamentebi, yuradReba miaqcion ferebsac.
22
gakveTili 5ratom warmoiSva xelovneba
gakveTilis Tema: mecnieruli Teoriebi xelovnebis warmoSobis Sesaxeb.
gakveTilis mizani:
•moswavlegaecnosmecnierulTeoriebsxelovnebiswarmoSobisSesaxeb;
•moswavlesganuviTardessakuTariazrisCamoyalibebisadadasabuTebisunari;
•moswavlesganuviTardeskvlevisdajgufurisamuSaosSesrulebisadaprezentaciis
unari.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII9, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, pirvelyofili mxatvrobis
reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde, maswavlebeli aCvenebs moswavleebs mis mier winaswar mo
Ziebul damatebiT masalas: gamoqvabulebis mxatvrobis nimuSebs reproduqciebiT (altamira,
fondegomi, lasko) an proeqtoriT da svams kiTxvas:
•SegiZliaTamoicnoTamnaxatebisSeqmnisdro?ZalianZveliaTuaraisini?moswavleebi
gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
maswavlebeli acnobs moswavleebs gakveTilis pirvel monakveTs da svams kiTxvas:
•rogorcxedavT,pirvelyofilixanidanmoyolebulidRemde,adamianixatavsgamoqvabu-
lis kedlebze, kawravs sxvadasxva figurebs kldeze. rogor fiqrobT, ratom warmoiSva xelov
neba,ratomgauCndaadamiansSemoqmedebissurvili?moswavleebimsjelobenklasSiamsakiTxze.
aqtivoba II (dro 20 wT)
maswavlebeli agrZelebs gakveTils. moswavleebi ecnobian teqsts, pasuxs scemen ilus
traciebTan dasmul kiTxvebs.
aqtivoba III (dro 15 wT)
maswavlebeli svams kiTxvas:
•romelimecnieruliTeoriaaTqvenTvismisaRebidaratom?
moswavleebi msjeloben am sakiTxze. Semdeg maswavlebeli sTavazobs moswavleebs kon
ferenciis mowyobas am Temaze. Camowers dafaze sakonferencio Temebs: oTx mecnierul Te
orias xelovnebis warmoSobis Sesaxeb. yofs klass jgufebad. jgufebSi moswavleebi imis
mi xedviT erTiandebian, Tu vin romeli Teoriis momxrea. maswavlebeli sTxovs moswavleebs,
mo iZion informaciebi internetSi am TemebTan dakavSirebiT da moswavleebTan SeTanxmebiT
asa xelebs sakonferencio dRes.
rekomendaciebi maswavlebels: SegiZliaT konferenciaze moiwvioT klasis damrigebeli,
sko lis direqtori, mSoblebi da Temebis mosmenis Semdeg gadasceT bavSvebs madlobis sige
lebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad sworad gaiazres
mecnieruli Teoriebi xelovnebis warmoSobis Sesaxeb da SeuZliaT am sakiTxTan mimarTebaSi
sakuTari azris gamoTqma, dasabuTeba da ramdenad gamoavlines prezentaciis unari.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, konferencia.
23
gakveTili 6xedva da Wvreta
gakveTilis Tema: xelovnebis nimuSebis aRqmis formebi.
gakveTilis mizani:
• moswavles ganuviTardes xelovnebis nimuSebze dakvirvebis unari;
• moswavles ganuviTardes xelovnebis sxvadasxva dargis nawarmoebis aRqmis unari.
• moswavleebs ganuviTardeT jgufSi muSaobis unari
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde, maswavlebeli sTxovs moswavleebs, gaixsenon, tyeSi seir
nobisas Tu unaxavT iseTi xeebi an buCqebi, romlebic maT adamianebis, sxvadasxva sagnebis an
cxovelebisaTvis miumsgavsebiaT. Semdeg sTavazobs moswavleebs, daakvirdnen caze Rrublebs
da aRmoaCinon msgavseba raime sagnebTan an cxovelebTan da a.S. Semdeg maswavlebeli saubrobs
imis Sesaxeb, rom garemoze dakvirvebiT ufro meti ramis danaxvas SeZleben, vidre es erTi
SexedviT Cans. agreTve uxsnis, rom xelovnebis nimuSebze dakvirvebiTac ufro metis danaxva
da warmodgenaa SesaZlebeli vidre erTxel Sexedvisas.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts, ganixilaven ilustraciebs, pasuxs
scemen rubrikebSi „daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba III (dro 20 wT)
amis Semdeg maswavlebeli sTavazobs moswavleebs saxaliso TamaSs. igi klass yofs jgu
febad da sTavazobs maT, ipovon piter breigelis suraTze sxvadasxva figura. imarjvebs is
jgufi, romelic ufro swrafad aRmoaCens figurebs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad gamoavlines maT
xelovnebis nimuSebze dakvirvebis unari.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
gakveTilSi dasmul kiTxvebze pasuxebi:
kiTxva: daakvirdi XVI sis italieli mxatvris rafael santis namuSevarze „siqstis madona~
imfigurebisgarda,racmkafiodCans,kidevrisdanaxvaSegiZlia?
pasuxi: rafaelis suraTze „siqstis madona~ RrublebSi angelozis Tavebia gamosaxuli.
am gakveTilSi dasmuli danarCeni kiTxvis pasuxebi uSualod moswavlis xedvazea damokidebuli.
gakveTili 7 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
aRmosavluri zRapari
gakveTilis Tema: miniaturis detalebis gadaxatva.gakveTilis mizani:• moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSis aRqma, Seswavla.• moswavlem SeZlos sxvdasxva sirTulis gamosaxulebis daxatva ilustraciidan gadaxatvisas.
24
kavSiri erovnul sasawavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII3, sg.VII7.saswavlo resursebi: saxatavi furclebi da feradi fanqrebi.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvlelobaaqtivoba I (dro 10wT)moswavlis rveulSi mocemulia cnobili iranuli miniatura. aqvea dabeWdili am namuSevris
zogierTi gadidebuli detalic. SerCeulia sxvadasxva sirTulis detalebi. sTxoveT bavSvebs, kargad daaTvalieron es naxati, daakvirdnen detalebs, gamoTqvan Tavisi STabeWdilebebi.
aqtivoba II (dro 30 wT)moswavleebi irCeven ramdenime detals da ixataven saxatav furclebze.aqtivoba III (dro 5 wT)es dro dauTmeT namuSevrebis ganxilvas: ratom airCies esa Tu is detali, ram miiqcia
maTi yuradReba da a.S. moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad yuradRebiT
moismines davaleba da kargad Seasrules naxatebi.Sefasebis xerxi: namuSevris ganxilva.
gakveTili 8gamosaxulebebiT da niSnebiT moTxrobili ambebi
gakveTilis Tema: sxvadasxva epoqasa da kulturaSi xelovnebis numuSebis aRqmis tradiciebi.
gakveTilis mizani:
• moswavlem gaiazros xelovnebis informaciuli funqcia.
• moswavlem SeZlos garkveuli simboloebiT xelovnebis nimuSis Sinaarsis amocnoba.
• moswavlem gaigos, rom sxvadasxva epoqaSi da qveyanaSi xelovnebis nimuSis aRqmis
sxvadasxvanairi tradicia arsebobda.
• moswavles ganuviTardes warmosaxvisa da interpretaciis unari.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sg.VII9, sgVII12.
saswavlo resursebi: xelovnebis VII klasis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xagrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts, ganixilaven ilustraciebs, pasuxs
scemen rubrikebSi „daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba II (dro 10 wT)
amisSemdegmaswavlebelisTxovsmoswavleebspiterdehohissuraTismixedviTSeadginon
patara moTxroba.
aqtivoba III (dro 20 wT)
maswavlebeli sTxovs moswavleebs, gaakeTon saxaliso davaleba `aRwere naxati~ da gani
xilon Tavisi moTxrobebi klasSi. samuSaos dasrulebis Semdeg Tavad moswavleebi asa xeleben
yvelaze originalur variants.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad aiTvises
maT gakveTilSi mocemuli masala, ramdenad gamoavlines warmosaxvis unari.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
25
rekomendaciebi maswavlebels:
gakveTilSi dasmul kiTxvebze pasuxebi:
kiTxva: faraon narmeris gvirgvinis mixedviT, romel egviptes maTravda igi: „zemos~ Tu
„qvemos~?
pasuxi: narmeri zemo egviptis marTveli iyo, radgan mas zemo egviptis faraonis gvirgvini
axuravs.
kiTxva: ilustraciebze Cinuri da egvipturi ieroglifebia mocemuli. riT gansxvavdeba
maTigamosaxulebebierTmaneTisgan?
pasuxi: egviptur ieroglifebs ufro naxatis saxe aqvs, Cinur ieroglifebs ki _ grafikuli
niSnebis.
gakveTili 9xelovneba kacobriobis emociuri mexsiereba
gakveTilis Tema: xelovnebis emociuresTetikuri funqcia.
gakveTilis mizani:
• moswavlem aRiqvas, rom xelovnebis nawarmoebs SeuZlia didi emociuri zegavlenis
moxdena mayurebelze.
• moswavlem gaiazros, rom xelovnebis nawarmoebis meSveobiT myardeba garkveuli emo
ciuri kavSiri Semoqmeds, epoqas, garkveul istoriul movlenasa da mayurebels Soris.
• moswavlem gaiazros, rom xelovnebis emociuri zegavlenis Tviseba gamoyenebulia ada
mianis moRvaweobis sxvadasxva sferoSi (bilbordebi, sareklamo rgolebi tele arxebze
da a.S.)
• moswavles ganuviTardes SemoqmedebiTi unarebi.
• moswavlem SeZlos sakuTari namuSevris prezentacia.
kavSiri erovnuli saswavo gegmasTan: sgVII2, sgVII4, sgVII5, sgVII7, sgVII10, sgVII14.saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (15 wT)
moswavleebi warmoadgenen saSinao davalebas _ maT mier daxatul klasis simbolosa da
akeTeben Tavisi nimuSevris prezentacias.
aqtivoba II (dro 10 wT)
gakveTilSi mocemuli teqstis gacnobamde maswavlebeli saubrobs imis Sesaxeb, Tu
ra emociebs aRZravs xelovnebis nimuSebi mayurebelSi. amaxvilebs yuradRebas imaze, rom
xelovnebis nimuSebidan miRebuli emocia da STabeWdileba adamians sxvadasxva epoqasTan
da drosTan akavSirebs. Semdeg maswvlebeli sTxovs moswavleebs, gaixsenon xelovnebis is
nimuSebi, romlebmac maTze didi emociuri zegavlena moaxdina. moswavleebi saubroben,
msjeloben klasSi am sakiTxze.
moswavleebi ecnobian gakveTils, ganixilaven ilustraciebs, pasuxs scemen rubrikebSi
„daak virdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs, gamoTqvamen sakuTar mosaz
rebebs.
26
aqtivoba III (dro 20 wT)
maswavlebeli klass sTavazobs saxaliso davalebas: is moswavleebs yofs 2 jgufad. jgufebi
TviTon irCeven sareklamod raime sagans da klasis winaSe warmodgenen mas. reklama SeiZleba
warmodgenili iqnes teqstis, simReris an naxatis saSualebiT. danarCenma moswavleebma Tavisi
mosazrebebi unda gamoTqvan, Tu romeli jgufis mier SemoTavazebul produqcias SeiZendnen.
maswavlebeli gamarjvebul jgufs myidvelebis raodenobis mixedviT gamoavlens.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad gaiazres xelovnebis
nimuSebis emociuri funqcia. agreTve vafasebT imas, Tu rogor SeZles reklamis warmodgena.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, reklamis prezentacia.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: gaixsene uZvelesi istoria, rodesac mefem Tavis sayvarel meuRles msoflioSi
cnobilibaRigauSena.romelmefezealaparakidaraewodebaambaRs?
pasuxi: babilonis mefe nabuqodonosorma Tavis sayvarel meuRles amitass, udabnoSi
ulamazesi e.w. dakidebuli baRi gauSena.
kiTxva: daakvirdi: XVIIIXIX saukunis dasawyisis espaneli mxatvris, goias ferwerul tiloze
frangi okupantebis mier espaneli patriotebis daxvretaa asaxuli. rogoraa gadmocemuli am
ambiTgamowveulitragizmiamsuraTze?
pasuxi: goiam am suraTze tragizmi figuraTa pozebiT, JestebiT, kontrastuli ferebiTa
da mkveTri ganaTebiT gamosaxa.
gakveTili 10xelovneba _ kacobriobis simboluri mexsiereba
gakveTilis Tema: simboloebi xelovnebis nawarmoebebSi.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos xelovnebis nawarmoebebSi simboluri niSnebiT gadmocemul infor macias.
• moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSebSi naswavli simboloebis amocnoba da garkveuli
amocanis gadasaWrelad maTi gamoyeneba.
• moswavleebs ganuviTardeT jgufuri samuSaos Sesrulebis unari.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII2, sgVII4, sgVII6, sgVII7.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 5 wT)
gakveTilis gacnobamde maswavlebeli saubrobs imis Sesaxeb, rom sxvadasxva samomxmareblo
nawarms: tansacmels, parfiumerias, manqanebs da a.S., Tavisi safirmo niSani aqvs. am niSnebiT
advili amosacnobia ama Tu im firmis nawarmi. Semdeg maswavlebeli svams kiTxvas: daasaxeleT
romelime nawarmi da maTi safirmo niSani. moswavleebi saubroben klasSi am sakiTxze.
maswavlebli uxsnis moswavleebs, rom xelovnebaSi aris gamosaxulebebi, romlebic garkveuli
informaciis matarebleblad gvevlineba.
27
aqtivoba II (dro 20 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, ganixilaven ilustraciebs, pasuxs scemen rubrikebSi
„daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba III (dro 20 wT)
amisSemdegmaswavlebelisTavazobsmoswavleebssaxalisoTamaSs.klasshyofsjgufebad,
erTi jgufi naswavli simboloebis gamoyenebiT (borjRali, samkuTxedi, svastika da a.S.) Se
adgens winadadebebs, romlebSic garkveuli ifnormacia iqneba gadmocemuli. meore jgufma
unda gaSifros da amoicnos Tavisi megobrebis mier Sedgenili informacia.
maswavlebeli sTxovs moswavleebs, gaakeTon saintereso saSinao davaleba: moifiqron
TavianTi klasis miswrafebebis, miznebis simbolo da Semdeg gakveTilze gaakeTon TavianTi
namuSevris prezentacia.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad aiTvises gak ve
TilSi mocemuli simboloebis mniSvneloba, aseve vafasebT imas Tu rogor SeZles naswavli
simboloebiT garkveuli informaciebis gadmocema.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, naswavli masalis konkretuli amocanis gadasaWrelad
gamoyenebis unari.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: CamoTvale nivTebi, romlebzec borjRalis simboloa gamoyenebuli.
pasuxi: borjRalis simboloa xurda fulze _ TeTrebze, ragbistTa maisurebze da a.S.
kiTxva:rogoriformaaqvswmindaninosjvars?gaixseneamjvrisSeqmnisistoria.
pasuxi: mcxeTuri redaqciis mixedviT, RvTismSobelma wminda nino saqarTveloSi sa
mociqulod warmogzavna da Tan mas vazis jvari gadasca, romelsac gansacdelisagan unda
da ecva ucxo qveyanaSi mimavali qalwuli.
kiTxva: daakvirdi XIV saukunis Cineli mxatvris kompoziciaSi „ukvadebi baRSi~. aRmoaCine
simboluri gamosaxulebebi da ganmarte, ras niSnavs isini.
pasuxi: Cineli mxatvris kompoziciaze gamosaxulia taiZi _ inisa da ianis simbolo, wero
_ niSnavs martosuls, qliavis ayvavebuli rto _ mei ki _ gamZleobas.
kiTxva: ra simboloebi aqvs XX sis qarTveli moqandakis elguja amaSukelis „qarlis
dedas~darasniSnavsisini?
pasuxi: qarTlis dedas erT xelSi Tasi, meoreSi ki xmali uWiravs: moyvares Rvinis TasiT
megobrulad egebeba, mters ki xmliT mtrulad daxvdeba.
gakveTili 11Semajamebeli gakveTili
gakveTilis Tema: moswavleebis mier I TavSi ganvlili masalis aTvisebis xarisxis Semowmeba.
gakveTilis mizani:
•moswavlesganuviTardesxelovnebisnimuSebzedakvirvebisunari;
•moswavlemSeZlosnawarmoebissaxelwodebisadamisiavtorisamocnoba;
•moswavlemSeZlosnaswavlimasalisgamoyenebakonkretulimiznebisaTvis;
•moswavlesganuviTardesTviTSefasebisunari;
•moswavlesganuviTardeswarmosaxvisdajgufurimuSaobisunari.
kavSiri erovnuli saswavol gegmasTan: sgVII8, sgVII11, sgVII12.
28
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 15 wT)
maswavlebeli uxsnis moswavleebs, rom maT codnis garkveuli maragi daagroves da axla
gaigeben, SeuZliaT Tu ara maT am codnis gamoyeneba, kiTxvebze swori pasuxebis gacema
da diskusiis mowyoba. moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul kiTxvebs, akvirdebian
ilustraciebs da pasuxebs weren furcelze.
aqtivoba II (dro 10 wT)
amis Semdeg moswavleebi kiTxuloben pasuxebs, maswavlebeli iniSnavs moswavleTa pasuxebs.
aqtivoba III (dro 20 wT)
maswavlebeliklasshyofsjgufebad.moswavleebi,romlebicsworadupasuxebenyvela
kiTxvas jgufis liderebi xdebian. jgufebs narmeris filis meore gverdis gaSifvra eva
lebaT. iwyeba diskusia am sakiTxze. gamarjvebulad CaiTvleba is jgufi, romelsac swori da
saintereso pasuxi eqneba. gamarjvebuli jgufis wevrebi damatebiT qulebs iReben.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor aiTvises maT I TavSi
mocemuli masala da ramdenad SeZles TavianTi codnis gamoyeneba garkveul situaciaSi.
rekomendaciebi maswavlebels:
kiTxva: gaeci pasuxebi ilustraciebTan dasmul kiTxvebs.
pasuxi:il.#1_vangogi,il#2_karelia,il.#3_savicki,il.#4—Tajmahali,
il. # 5 _ gaudi, il. #6 _ maleviCi, il. #7 — TrialeTi, il.#8 _ mze, il. #9 — siyvaruli,
il. #10 — pikaso, il. #11 — bartoldi, il. #12 — magriti, il. #13 — faraoni narmeri, il.
#14 — espaneTi, il. #15 _ siqstes madona, il.#16 — simdidris, keTildReobis, il. #17 —
foliberJeris bari, il. # 18 _ egvipturi ieroglifi.
kiTxva: amoicani, romeli ilustracia xelovnebis warmoSobis Sesaxeb romel Teorias
ekuTvnis?
pasuxi: il. #1 — biologiuri, il. #2 — magiuri, il. #3 — Semecnebis, il. #4 _ TamaSis.
kiTxva: narmeris filis meore mxares gamosaxulia sami kompozicia. Seecade, amoicno maTi
Sinaarsi.
pasuxi:narmerisfiliszedanawilSiZroxisTavianicisqalRmerTihaThoriagamosaxuli,
misqvemoT—faraoni,romelsacmihyvebasandlebismatarebelidamwerali.maTwinfaraonis
meomrebi miuZRvis. meomrebis Semdeg sxvadasxva xedvis kuTxiT (zedxedSi) gamosaxulia mtris
TavmoWrili meomrebi. qvemoT gamosaxulia erTmaneTze yelgadaWdobili ori fantastikuri
arseba. erTerTi versiis mixedviT, es gamosaxuleba gaerTianebuli egviptis simboloc
SeiZleba iyos. mis qvemoT gamosaxulia xari, romelic faraons ganasaxierebs. igi mowinaaRmdege
faraonis cixesimagres angrevs. iqve mtris ori gaqceuli meomaria gamosaxuli.
kiTxva:romeliatributebiTgamosaxavdnenwmindanebs?
pasuxi: wm. nino — vazis jvari, wm. giorgi — TeTr raSze amxedrebuli raindi, SubiT xelSi,
wm. panteleimoni — wamlebis yuTiT da kovziT, wm. ekaterine _ borbliT da wm. barbare —
barZimiT.
29
Tavi II _ saxviTi xelovnebis dargebi da Janrebi
am Tavis ZiriTadi mizania moswavleebis mier xelovnebis dargebisa da Janrebis ufro
Rrmad Seswavla, agreTve calkeuli Janris nimuSebSi epoqaluri gansxvavebebis amocnoba.
iseve, rogorc I Tavs, am TavSic Teoriul masalas Tan erTvis moswavlis rveulSi mocemuli
praqtikuli samuSao.
12 gakveTilies yvelaferi xelovnebaa
gakveTilis Tema: saxviTi xelovnebis dargebi;
gakveTilis mizani:
•moswavlemSeZlossaxviTixelovnebisdargebiserTmaneTisagangansxvaveba.
•moswavlesganuviTardessaxviTixelovnebisdargebzemsjelobisunari;
• kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, reproduqciebi, fotosuraTebi
an internetSi moZiebuli masala, proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 15 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli aCvenebs moswavleebs mis mier winaswar
moZiebul damatebiT masalas, mxatvrisa da moqandakis saxelosnos fotosuraTebs an inter
netSi moZibul filmebs da svams kiTxvebs:
•daasaxeleT,ranivTebiaamfotoebzegamosaxuli.
•TqveniazriT,risTvisaaisinisaWiro?
•rogorfiqrobT,romeliprofesiisadamianebimuSaobenamoTaxSidaa.S.
• daakvirdiT, riT gansxvavdeba, mag., mxatvrisa da moqandakis saxelosno.
moswavleebi msjeloben klasSi am sakiTxze.
aqtivoba II (dro 20)
moswavleebi ecnobian gakveTils, ganixilaven ilustraciebs, pasuxs scemen rubrikebSi
„daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba III (dro 10 wT)
imisaTvis, rom maswavlebelma gaarkvios, Tu rogor gaiges moswavleebma gakveTilSi
mocemuli masala, iyenebs interaqtiul meTods _ asociaciur bades. dafaze xazavs wreebs.
erT (centralur) wreSi wers: `dazguri ferwera~, meoreSi _ `monumenturi ferwera~, mesameSi
_ `qandakeba~. Semdeg sTxovs moswavleebs, daasaxelon monumenturi, dazguri ferweris da
qandakebis nimuSebi. moswavleTa yvelanair pasuxebs maswavlebeli Sesabamis cariel wreebSi
wers. Semdeg iZaxebs romelime moswavles da avalebs mas, waSalos araswori pasuxebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor aiTvises maT gak
veTilSi mocemuli masala da SeuZliaT Tu ara saxviTi xelovnebis dargebis erTmaneTisagan
gansxvaveba.
30
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze.
kiTxva: daakvirdi XVIII saukunis frangi mxatvris Jan Sardenis naturmorts „xelovnebis
nivTebi~. daasaxele sagnebi, romlebic xelovnebis sxvadasxva dargTan: ferwerasTan,
grafikasTan da qandakebasTanaa dakavSirebuli.
pasuxi: Sardenis suraTze gamosaxuli palitra da funjebi ferwerasTanaa dakavSirebuli.
TabaSiris figura _ qandakebasTan, qaRaldebi da fanqrebi ki grafikasTan.
kiTxva: CamoTvale, ferweris romel saxeobas miakuTvneb xelovnebis am nawarmoebebs.
ganasxvave, romelia maT Soris dazguri da monumenturi ferweris nimuSebi.
pasuxi: ilustracia #1 #1 _ monumenturi fewera _ vitraJi; il. #2 _ monumenturi
ferwera _ freska; il. #3 _ dazguri ferwera _ gudiaSvilis suraTi; il. #4 _ monumenturi
fewrera _ mozaika.
kiTxva: erT ilustraciaze XVII saukunis qarTveli mxatvris mamuka TavaqariSvilis
nawar moebia, meoreze ki _ XIX s: frangi mxatvris ogiust renuarisa. daasaxele, romelia
maTSorisferwerulidaromeli_grafikulinamuSevari?
pasuxi: il. #1 _ TavaqaraSvilis namuSevari miekuTvneba grafikas, il. #2 _ renuaris
suraTi ki ferweras.
gakveTili 13 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
1. davaleba _ grafikuli naxati
gakveTilis Tema: grafika.gakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos grafikuli naxatis daxatva sxvadasxva xerxiT (Strixi, SuqCrdili)
moculobis Seqmna. kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, saxatavi furclebi, Savi rbili fanqari da
saSleli, akvarelis saRebavebi da akvarelis furceli.gakveTilis xangrZlivoba: 45wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)auxseniT moswavleebs am gakveTilze Sesasrulebeli davaleba: moswavleebma grafikuli
naxati unda daxaton. aq ori davalebaa mocemuli: tonaluri Skalis mixedviT sferos daxatva, xolo meore davaleba ufro rTuli: moswavleebma sfero SuqCrdilis gamoyenebiT unda daxaton. Tqven SegiZliaT maT sfero da kubi naturidan daaxatinoT, an mxolod moswavlis rveulSi mocemuli suraTi gamoiyenoT.
aqtivoba II (dro 25 wT)moswavleebi asruleben pirvel davalebas. Semdeg SemaRlebul da kargad ganaTebul
adgilze dadgiT kubi da sfero. moswavleebs aCveneT aTinaTi, refleqsi, yvelaze muqi Crdili da dacemuli Crdili. aswavleT rogor unda daxaton es furcelze. daniSneT dro davalebis Sesasruleblad da sTxoveT bavSvebs, daicvan drois limiti. SegiZliaT amave an momdevno gakveTilze SeasrulebinoT davaleba akvarelis saRebavebiT. davaleba moswavlis rveulSiamocemulidamas`ferwerulinaxati~hqvia.
aqtivoba III (dro 10 wT.)saSinao davaleba _ ferweruli naxati. moswavleebi akvarelis saRebavebiT asruleben
savarjiSoebs: feris sxvadasxva tonalobis miReba da erTi feris TandaTan sxva ferSi gadayvana.
31
aqtivoba IV (dro 5 wT) gamofineT naxatebi klasSi da ganixileT.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor Seasrulesmocemuli davaleba, daxates grafikuli naxati.Sefasebis xerxi: gamofena, ganxilva.
rekomendaciebi maswavlebels: momdevno gakveTili _ 15, xelovneba Sen garSemo gakveTil
13is scenaris msgavsi scenariT CaatareT.
gakveTili 14xelovneba Sen garSemo
gakveTilis Tema: arqiteqtura da gamoyenebiTi xelovneba.
gakveTilis mizani:
• moswavlem gaiazros arqiteqturis roli xelovnebaSi da sazogadoebriv cxovrebaSi;
• moswavles ganuviTardes moqalaqeobrivi TviTSegnebis unari;
• moswavle gaecnos gamoyenebiT xelovnebas, SeZlos gamoyenebiTi xelovnebis nimuSebze
msjeloba.
kavSiri erovnuli saswavlo gegmasTn: sgVII8, sgVII11, sgVII13.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvaze:
kiTxva: rogor gvawvdis arqtiteqtura informacias: qalaqSi mcxovrebTa religiur mrwam
sze?qalaqisistoriaze?moqalaqeTadamokidebulebazeTavianTiqalaqisadmi?
pasuxi: arqiteqturuli nagebobebis mixedviT vigebT qalaqi Zvelia Tu axali, vigebT ima sac
Tu romeli religiis mimdevrebi cxovroben qalaqSi (anu romeli religiis sakulto nagebobe
bi dgas qalaqSi). Tu Zveli nagebobebi aRdgenilia da axali nagebobebSi gaTvaliswinebulia
ar qiteqturuli da bunebrivi garemo, es imaze metyvelebs, rom moqalaqeebi ufrTxildebian
da zrunaven TavianTi qalaqis silamazeze.
gakveTili 15 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)mefis sasaxle
gakveTilis Tema: Zerwva.gakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos Tixis an plastilinisagan sasaxlis gamoZerwva;• moswavlem SeZlos feris gamoyeneba namuSevris gasaformeblad.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII2, sgVII5, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, Tixa an plastilini, guaSis saRebavebi, funjebi
da ufero laqi. gakveTilis xangrZlivoba: 90 wT. (ori gakveTili)
I gakveTilis msvlelobaaqtivoba I (dro 5 wT) gaecaniT moswavlis rveulSi mocemul masalas. fotoebis mixedviT ganixileT, rogor
sasaxles gaakeTebs TiToeuli moswavle (fotoebze aRbeWdilis msgavss, Tu gansxvavebuls). moswavles SeuZlia aq miTiTebuli xerxi gamoiyenos.
32
aqtivoba II (dro 35 wT)am drois ganmavlobaSi moswavle fotoebis mixedviT Zerwavs sasaxles. maswavlebeli
rCevebiT exmareba maT samuSaos ukeT SesrulebaSi. aqtivoba III (dro 5 wT) dasrulebuli namuSevrebi gasaSrobad Taroze moaTavseT da samuSao adgili moawesrigeT.
II gakveTilis msvlelobaaqtivoba I (dro 5 wT)maswavlebeli ganixilavs moswavleebTan erTad, Tu rogori ferebi da naxati SeuZliaT
gamoiyenon Tavisi namuSevris gasaformeblad.aqtivoba II (dro 35 wT)moswavleebi asruleben namuSevars (aferadeben Tixis sasaxles).samuSaos dasrulebis Semdeg dasrulebuli namuSevrebi gamofineT saklaso oTaxSi.aqtivoba III (dro 5 wT)moawesrigeT samuSao adgilebi da ganixileT namuSevrebi.rekomendacia maswavlebels: Tu Tixis nacvlad plastilins gamoiyenebT, samuSaos Sesas
ruleblad erTi gakveTilic sakmarisi iqneba.moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeZles Tixisagan
an plastilinisgan garkveuli formebis gamoZerwva da ramdenad gamoavlines SemoqmedebiTi unarebi.
Sefasebis xerxi: gamofena, ganxilva.
gakveTili 16cxovrebaSi danaxuli suraTebi
gakveTilis Tema: xelovnebis Janrebi.
gakveTilis mizani:
•moswavlegaecnosJanrebisCamoyalibebisistoriasdamaTsaxeebs;
•moswavlemganasxvaoserTmaneTisgansxvadasxvaJanrSiSesrulebulisuraTebi;
•moswavlemSeZlossakuTariazrisgamoTqmaxelovnebisnimuSebze.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII9, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 15 wT)
maswavlebeli iyenebs gakveTilSi mocemuli teqstis pirvel monakveTs da acnobs klass
sxvadasxva Janrs. Semdeg svams kiTxvas:
•daakvirdiSengarSemomimdinarecxovrebasdagamoyavicocxalisuraTebi,romlebic
Semdeg Janrebs miekuTvneba: portrets, peizaJs, naturmorts da Janrul nawarmoebs. Seecade,
aRwero es suraTebi. moswavleebi pasuxoben, asaxeleben, Tu romel Janrs miekuTvneba maT
mier aRwerili cxovrebis scenebi.
aqtivoba II (dro 15 wT)
maswavlebeli agrZelebs gakveTils, moswavleebi ecnobian danarCen teqsts pasuxs scemen
rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba III (dro 15 wT)
33
maswavlebeli sTavazobs moswavleebs saxaliso TamaSs: yofs klass jgufebad, aCvenebs
jgufebs saxelmZRvanelos I TavSi mocemul ilustraciebs (mag. van gogis mzesumzirebi,
SiSkinis peizaJi da a.S.) da sTxovs moswavleebs amoicnon, Tu romel Janrs miekuTvneba am
ilustraciebze mocemuli suraTebi. gamarjvebulad CaiTvleba is jgufi, romelic yvelaze
met swor pasuxs gascems kiTxvebs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeZles sxvadasxva
Janris suraTebis erTmaneTisgan gansxvaveba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels: es gakveTili saxaliso davalebiT mTavrdeba. am davalebas
momdevno gakveTili dauTmeT, daavaleT moswavleebs Janruli fotoebis gadaReba da skolaSi
moawyveT fotogamofena winaswar SerCeul adgilas. SegiZliaT gamoavlinoT yvelaze sainte
reso, mxatvruli fotoebi.
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva:rogorfiqrobT,raJanrSiaSesrulebuliXVIIs.holandielimxatvrisianvarvermeeris
nawarmoebi„mxatvrissaxelosno~daraJanrissuraTsqmnisamnamuSevarzegamosaxulimxatvari?
pasuxi: es suraTi yofiTi Janris nawarmoebia. masze gamosauxli mxatvari portrets xatavs.
kiTxva: ilustraciaze mocemulia XVI saukunis italieli mxatvris leonardo da vinCis
nawarmoebi„xareba~daXVIIIsaukunisfrangimxatvrisJakluidavidissuraTi„horaciusebis
fici~. XVII saukunis Janrebis klasifikaciis mixedviT, romel Janrs ganekuTvneba isini „ma
Rals~Tu„dabals~?
pasuxi: ilustraciebze mocemuli suraTebi XVII sis Janrebis klasifikaciis mixedviT,
maRal Janrs ganekuTvneba.
kiTxva:daasaxeleromelisuraTi,romelJanrSiaSesrulebuli?
pasuxi: il. #1 _ bataluri; il. #2 _ animalisturi; il #3 _ marinistuli.
kiTxva: XX saukunis mxatvris mark Sagalis suraTs „me da sofeli~ erT konkretul Janrs
ver miakuTvneb. CamoTvale, romeli Janris elementebia gaerTianebuli Sagalis am tiloze.
pasuxi: Sagalis am suraTze gaerTianebulia yofiTi Janris scenebis, portretis, peizaJis
da animalisturi Janris elementebi.
gakveTili 17wynari cxovreba
gakveTilis Tema: naturmorti.
gakveTilis mizani:
•moswavlemSeZlosnaturmortisJanrissuraTebisamocnoba;
•moswavlemgaigosTurisigamoxatvaSeuZliamxatvarsnaturmortiT;
•moswavlemSeZlossxvadasxvaepoqaSiSeqmnilinaturmortebiserTmaneTisgangansxvaveba;
•moswavlesganuviTardeswarmosaxvisunari.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII9, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo. cnobil mxatvarTa namuSevrebis
reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xagrZlivoba: 45 wuTi.
34
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli aCvenebs moswavleebs mis mier winaswar
moZiebul damatebiT masalas _ naturmortebis ilustraciebs da svams kiTxvebs:
•Senromeliufromogwonsdaratom?daasabuTeSenimosazreba.
moswavleTa pasuxebis mosmenis Semdeg, maswavlebeli saubrobs klasSi imis Sesaxeb, rom
mxatvrebi TavianT namuSevrebSi garkveul ideebs gamoxataven. naturmortze gamosaxuli
sagnebiT gacilebiT bevri ramis gageba SeiZleba, vidre es erTi SexedviT Cans.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, pasuxs scemen rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul
kiTxvebs, ganixilaven ilustraciebs, msjeloben, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba III (dro 20 wT)
moswavleTa gaxalisebis mizniT maswavlebeli klass yofs jgufebad da aZlevs maT Semdegi
saxis davalebas: maswavlebeli sTxovs jgufebs, gakveTilSi mocemuli ilustraciebidan
airCion is naturmorti, romelic maT yvelaze metad moewonaT da moifiqron raime ambavi am
suraTis mixedviT (vis ekuTvnis es nivTebi, an Tavad nivTebi `aametyvelon~). Semdeg mas wav
lebeli iZaxebs jgufebidan TiTo wevrs da ismens moswavleTa pasuxebs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad aiTvises
maT gakveTilSi mocemuli masla da SeuZliaT Tu ara maT natumrortis Janris nimuSebze
sakuTari mosazrebis gamoTqma.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi. moswavlis mier SeTxzuli ambis ganxilva.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: XV saukunis italieli mxatvris Cima da kanelianos suraTze „wm.mariamis taZrad
miyvana~ ipove naturmorti.
pasuxi: moswavlem suraTze unda ipovos kibeze mjdomi biWi, romlis gverdiTac patara
kalaTebi awyvia da iqve Citis galiac devs.
kiTxva: am suraTze didi ostatobiTaa gamosaxuli sxvadasxva masalisagan gakeTebuli WurWeli.
CamoTvale,yvelaismasala,romlisagancdamzadebuliasuraTzegamosaxulisxvadasxvanivTebi?
pasuxi: moswavlem unda daasaxelos, mina, faifuri, xe, liToni.
momdevno ori kiTxvis pasuxi mravalgvari SeiZleba iyos.
kiTxva: amoicani ilustraciaze mocemuli naturmortebidan, romelia Seqmnili XX sauku
nemdedaromeliXXs-Si?
pasuxi:il.#1_vilemheda_XVIIs.il.#2_JorJbraki_me-XXs.
gakveTili 18 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
naturmorti
gakveTilis Tema: naturmorti.gakveTilis mizani:• moswavlem SeZlos naturmortis daxatva;• moswavlem SeZlos martivi kompoziciis ageba.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII2, sgVII5, sgVII7. saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, feradi fanqrebi da saSleli.
35
gakveTilis xangrZlivoba: 45.gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)moswavleTa waxalisebis mizniT, daaTvaliereT fanqriT Sesrulebuli naturmortebi,
imsjeleT saRebavebiT da feradi fanqrebiT Sesrulebuli namuSevrebis gansxvavebaze da saerTo niSnebze.
aqtivoba II (dro 30 wT)moswavlis rveulSi mocemulia ori naxati, erTi dasrulebuli naturmortia, meore
ki _ ramdenime sagnis grafikuli gamosaxuleba. pirveli naxatiT moswavle gaecnoba feradi fanqrebiT naxatis Sesrulebis teqnikas, meore ilustraciaze mocemul sagnebs ki gamoiyenebs naxatis Seqmnisas (aseve SesaZlebelia, sxva sagnebi daxatos an naturmorti naturidan Seqmnas).
aqtivoba III (dro 5 wT)es dro samuSao adgilis mowesrigebas dauTmeT.moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeZles naturmor
tis daxatva.Sefasebis xerxi: gamofena, namuSevris ganxilva.
rekomendaciebi maswavlebels: naturmortis xatvis dawyebamde moswavleebs dafaze da
uxateT naturmortis ramdenime varianti. SesTavazeT, TviTonac gaakeTon Canaxatebi. mxolod
amis Semdeg daxaton naturmorti moswavlis rveulSi.
gakveTili 19idumali saxeebi
gakveTilis Tema: portreti.
gakveTilis mizani:
•moswavlemSeZlosZveliegvipturi,Suamdinaruli,ZveliberZnulidaromaulipor-
tretis nimuSebis erTmaneTisagan gansxvaveba.
kavSiri erovnuli saswavlo gegmasTn: sgVII8, sgVII9, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 20 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, pasuxs scemen rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul
kiTxvebs, ganixilaven ilustraciebs, msjeloben.
aqtivoba III (dro 25 wT)
moswavleTagaaqtiurebismizniTmaswavlebeliklassjgufebadhyofs.jgufebimoifiqreben
teqstTandakavSirebulkiTxvebs(mag.radaniSnulebahqondaegvipteSiportrets,rogor
gamosaxavdnen adamianis sxeuls, risTvis iyo gankuTvnili Suamdinaruli qandakebebi da a.S.)
da usvamen erTmaneTs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor gaiges maT portretis
gamosaxvis wesi Zveli egviptis, SuamdinareTis, saberZneTis da Zveli romis xelovnebaSi da
SeuZliaT Tu ara am qveynebis xelovnebis nimuSebis erTmaneTisgan gansxvaveba.
Sefasebis wesi: kiTxvapasuxi.
36
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: Zvel egviptur freskaze aRmoaCine kanonis darRveviT Sesrulebuli figura.
pasuxi: moswavlem yuradReba unda miaqcios msaxuri qalis figuras, romelic mTlianad
profilSia gamosaxuli.
kiTxva: rogor fiqrob, am ori qandakebidan, romeli iyo gankuTvnili samarxisaTvis da
ratom?
pasuxi: am qandakebebidan kaaperis qandakeba iyo gankuTvnili samarxisaTvis, radgan igi
realisturadaa gamosaxuli.
kiTxva: Tamar mefe oTx taZarSia gamosaxuli: varZiaSi (1), beTaniaSi (2), yinwvisSi (3) da
berTubanSi (4). berTubnis freska dazianebulia, magram SeiZleba vimsjeloT, Tu rogor aris
danarCen sam freskaze asaxuli Tamar mefis saxis nakvTebi. Seadare erTmaneTs varZiaSi, beTaniaSi
da yinwvisSi gamosaxuli Tamar mefis saxe. aRmoaCine maTSi msgavsi da gansxvavebuli niSnebi.
pasuxi: oTxive freskaze Tamars gvirgvini axuravs da TavTan Saravandedi aqvs. sam
freskaze Tamars saybeuri ukeTia, xolo varZiis freskaze igi saybeuris gareSea gamosaxuli.
saxis nakvTebi yvela freskaze msgavsia.
kiTxva: ilustraciaze mocemuli figurebidan, gamoicani romelia egvipturi, Suamdi
naruli,berZnulidaromauliqandakeba?
pasuxi: il. #1 _ berZnuli; il. #2 _ Suamdinaruli; il. #3 _ egvipturi; il. #4 _ ro mauli.
gakveTili 20 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
portreti
gakveTilis Tema: portreti.gakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos adamianis portretis daxatva ZiriTadi proporciebis gaTvalis winebiT;• martivad gamosaxos mimika portretSi xasiaTis gadmosacemad.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII 2, sgVII4, sgVII7.saswavlo resursebi: Savi rbili fanqari, feradi fanqrebi da saSleli, moswavlis rveuli.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 25 wT)moswavleebs SesTavazeT aseTi TamaSi wyvilebSi: jer furcelze daweron maTTvis sain
tereso adamianis aRweriloba, Semdeg gaucvalon megobars furceli da daxaton mewyvilis mier aRwerili pirovneba (mag: patara biWi, Savi meocnebe TvalebiT da grZeli wiTuri TmebiT yoveldRe dadis parkSi da eZebs Tavis megobar lekvs. daxateT es biWi da gadmoeciT misi sevda).
moswavlis rveulSi mocemulia adamianis saxis ZiriTadi proporciebi da saxis sxvadas xva emociuri mdgomareobis martivi sqema. maTi gamoyenebiT bavSvebi SeZleben portretebis daxatvas.
aqtivoba II (dro20 wT)es dro dauTmeT namuSevrebis prezentacias. moawyveT Sejibri, visi naxati metad daem
Txveva aRwerilobas. gamoavlineT gamarjvebulebi.moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT ramdenime kriteriumiT: CarTuloba; ramdenad
SeZles portretSi garkveuli ganwyobis gamoxatva da prezentaciis unari.Sefasebis xerxi: namuSevris ganxilva.
37
gakveTili 21dauviwyari mzera
gakveTilis Tema: portreti.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos im mxatvrul saSualebebs, romlebic mniSvnelovania portretis
Janris nawarmoebebSi;
•moswavlegaecnoscnobilmxatvarTamierSeqmnilportretebs;
• moswavlem SeZlos portretSi garkveul detalebze dakvirveba da amiT mxatvruli
nawarmoebis daxasiaTeba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII9, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, fotosuraTebi.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 15 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli aCvenebs moswavleebs mis mier winaswar mo
Ziebul damatebiT masalas _ sxvadasxva dros gadaRebul fotoportretebs da svams kiTxvebs:
•romelifotosuraTiaZvelidaromeli_axali?
•radetalebiTSegiZliaamoicnodro,romelicamfotoebzeagamosaxuli?
•imsjeleamfotoebzegamosaxuliadamianebisxasiaTzedamaTpirovnulTvisebebze.
romeli maTgania mxiaruli, dafiqrebuli, sevdiani, mkacri da a.S.
moswavleebi msjeloben am sakiTxze, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs. amis Semdeg
maswavlebeli esaubreba moswavleebs imis Sesaxeb, rom saukuneebis manZilze mxatvrebi xatav
dnen iseT portretebs, romlebzec kargad iyo gamosaxuli adamianebis garegnuli saxe da
pirovnuli Tvisebebi.
aqtivoba II (dro 20 wT)
amis Semdeg moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts. pasuxoben rubrikebSi
„daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. ganixilaven ilustraciebs,
msjeloben, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba III (dro 10 wT)
gakveTilis bolos maswavlebeli sTavazobs moswavleebs fotoportretebis gamofenis
mowyobas, amzadebs klass gamofenisaTvis. maswavlebeli dafaze wers gamofenis savaraudo Temebs:
•Cemiojaxi;
•CemibavSvoba;
•Cemisayvareliadgili;
•Cemiportretidaa.S.
moswavleebi erTvebian gamofenis momzadebaSi. maswavlebeli da moswavleebi Tan mxdebian
gamofenis mowyobis drosa da adgilze.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT
portretze gamosaxuli adamianis daxasiaTeba da mxatvruli nawarmoebze sakuTari azris ga
moTqma.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, fotogamofena.
38
rekomendaciebi maswavlebels:pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:pirveli kiTxvis pasuxi mravalgvari SeiZleba iyos.kiTxva:SeadareesoTxiportreti.daasaxele,ramdgomareobaSiagamosaxulisaxeebi?pasuxi: il. #1 _ anfasi, il. #2 _ sami meoTxedi, il.#3 _ anfasi da profili erTad, il.
#4 _ profili.kiTxva:SeadareXVIIsaukunisflamandelimxatvris,vandeikisadaXVIIsaukunisholan-
dieli mxatvris rembrandt van reinis es nawarmoebebi. daakvirdi adamianebis pozebsa da xelis mtev nebs da maTi saSualebiT daaxasiaTe isini.
pasuxi: am portretebze gamosaxuli adamianebis pozebisa da xelis mtevnebis mixedviT, SeiZleba vimsjeloT maT asakobriv gansxvavebaze, maT warmomavlobaze, maT pirovnul Tvisebebze da a.S.
momdevno kiTxvis pasuxebi mravalgvari SeiZleba iyos.kiTxva:SeadareXXsaukunisfotoxelovanis,guramTikanaZisfotodaXVIIsaukunisho-
landielimxatvrisferwerulisuraTi.rasaerToaamormxatvrulnawarmoebsSoris?pasuxi: orive namuSevarSi aqcentirebulia saxe da xelebi, msgavsia pozebic.
gakveTili 22 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
istoriuli portreti
gakveTilis Tema: portretebi.gakveTilis mizani: • moswavlem gamoiyenos sxvadasxva kulturisa da epoqis xelovnebis nimuSi, rogorc
wya ro sakuTari namuSevris Sesaqmnelad. moswavlem SeZlos adamianis portretis daxatva.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII3, sgVII4, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, rbili Savi fanqari, feradi fanqrebi da saSle
li.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 5 wT)es gakveTili SeiZleba nefertitis idumali istoriiT daiwyoT: misi biusti 1912 wels
germanelma arqeologma gaTxrebis dros ipova da egviptidan malulad gaitana. dRes misi naxva berlinis egviptur muzeumSi SegiZliaT. ar aris napovni nefertitis mumia.
misi warmomavlobis Sesaxebac uamravi legenda arsebobs. ase rom, am ulamazesi qalis Sesaxeb jer kidev bevri ram ar aris cnobili.
aqtivoba II (dro 30 wT )moswavleebi nefertitis biustis fotoebis mixedviT xataven dedoflis portrets. da
exmareT maT rakursis arCevaSi (zogi profilSi daxatavs, zogi _ anfasSi da zogi _ sam meoTxedSi).
aqtivoba III (dro 10 wT)ganixileT namuSevrebi da gamofineT. moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor Seasrules mocemuli
davaleba _ daxates portreti. Sefasebis xerxi: gamofena, namuSevris ganxilva.rekomendaciebi maswavlebels: SeiZleba moswavleebs SesTavazoT miseuli variantis da
xatva, rogori warmoudgeniaT egviptis dedofali.
39
gakveTili 23Sefaruli avtoportretebi
gakveTilis Tema: avtoportreti
gakveTilis mizani:
•moswavlegaecnosavtoportretismniSvnelobasmxatvrisSemoqmedebaSi;
• moswavlem gaiazros, rom mxatvrul nawarmoebSi gamosaxulia ara marto mxatvris
avtoportreti, aramed misi damokidebuleba raime movlenisadmi;
•moswavlesganuviTardesdakvirvebisadawarmosaxvisunari.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7 sgVII8, sgVII9, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo. rembrandtis avtoportretebis
reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 15 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli saubrobs avtoportretze, proeqtoriT an
reproduqciebiT aCvenebs klass mis mier winaswar moZiebul damatebiT masalas: rembrandtis
avtoportretebs da eubneba: „rembrandt van reins 30mde avtoportreti aqvs Seqmnili,
maTi yuradRebiT daTvalierebisas Cven SegviZlia davinaxoT, Tu rogor grZnobda Tavs
mxatvari Tavis cxovrebis sxvadasxva etapze~. Semdeg moswavleebi ganixilaven rembrandtis
avtoportretebs.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, pasuxs scemen rubrikaSi: „daakvirdi da upasuxe~, „dafiq
rdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs, msjeloben, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba III (dro 15 wT)
amis Semdeg maswavlebeli sTavazobs moswavleebs saxaliso TamaSs. gakveTilSi mocemuli
ilustraciebis mixedviT, bavSvebma unda SeTxzan da moyvnen portretebze asaxuli adamianebis
biografiebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad aiTvises
gakveTilSi mocemuli masala, aseve vafasebT imas, Tu rogor SeuZliaT xelovnebis nimuSis
daxasiaTeba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
pirveli ori kiTxvis pasuxi mravalgvari SeiZleba iyos.
kiTxva: rafaelis avtoportretis mixedviT freskaze „aTenis skola~ ipove, ra adgilas
aris gamosaxuli rafaeli am freskaze. Seni azriT, ratom gamosaxa mxatvarma swored am
adgilasTavisiTavi?
pasuxi aseTic SeiZleba iyos: rafaeli am freskaze gamosaxulia suraTis marjvena kuTxeSi,
filosofosebis ukan. man Tavisi Tavis amgvari gamosaxviT, SesaZloa, Tavisi mokrZaleba da
Tavmdabloba gamoxata berZeni filosofosebis mimarT.
kiTxva: am suraTze briulovi aris is adamiani, romelic samxatvro nivTebiani yuTiT
garbis.ipoveesfigurasuraTze.SeniazriT,ratomgamosaxamxatvrmaTavisiTaviamdagvarad?
40
pasuxi: briulovs Tavisi Tavis amdagvari gamosaxviT, SesaZloa, undoda eCvenebina, rom
misTvis umTavresi xelovneba iyo.
kiTxva: rogor fiqrob, delakruam suraTze „Tavisufleba barikadebze xalxs miuZRvis~ ra
mosazrebiTgamoaxatasakuTariTaviammniSvnelovanimovlenisdros?
pasuxi: delakruam am suraTze sakuTari Tavis gamoxatviT Tavis politikur mrwamsze mianiSna.
gakveTili 24 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
avtoportreti gakveTilis Tema: avtoportreti.gakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos Tavisi ganwyobilebis gadmocema avtoportretSi. kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII2, sgVII4.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, Savi rbili fanqari, feradi fanqrebi, saSleli.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msleloba
aqtivoba I (dro 35 wT)am gakveTilze bavSvebi sakuTar portretebs daxataven. aq SegiZliaT cnobili germaneli
fsiqologis, klaus fopelis interaqtiuli TamaSi gamoiyenoT. TamaSis wesi aseTia: bavSvi Tavisi naxatiT gadmoscems Tavis imwuTier ganwyobilebas. ar aris aucilebeli, naxati portretul msgavsebas asaxavdes, mTavari gawyobilebis gadmocemaa. bavSvebi jer mokle eses weren Tavis Tavze, Semdeg ki xataven avtoportrets. ar aris aucilebeli, es namuSevrebi gamofinoT, sjobs, is moswavlis portfolioSi inaxebodes. SegiZliaT davaleba gaimeoroT kidec. ase Tqven saintereso masalas moipovebT bavSvis fsiqologiur portretisaTvis.
aqtivoba II (dro 10 wT)ganixileT namuSevrebi da sTxoveT bavSvebs, miuTiTon TariRi da naxatebi portfolioSi
Seinaxon.moswavleTa Sefaseba: bavSvebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles sakuTari gan
wyobis gamoxatva TavianT namuSevrebSi.Sefasebis xerxi: naxatis ganxilva.
gakveTili 25saxaliso gakveTili `gacocxlebuli suraTi~
gakveTilis Tema: jgufuri portreti, niderlanduri mxatvroba.
gakveTilis mizani:
•moswavlegaecnosniderlandelimxatvrisianvaneikiscnobilnawarmoebs;
•moswavlemSeigrZnosmxatvrulnawarmoebSigadmocemuliepoqa;
•moswavlemSeZlosmonawileobamiiRosspeqtaklisdadgmaSi;
•moswavlesganuviTardesjgufebSimuSaobisunar-Cveva;
•moswavlesganuviTardesfantaziisadawarmosaxvisunari.
kavSiri erovnuli saswavo gegmasTan: sgVII5, sgVII6, sgVII8, sgVII10, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, saWiro aqsesuarebi: qudi,
mosasxami, qalis Tavsaburavi, grZeli kaba da a.S.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba:
41
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli mimarTavs klass: „bavSvebo, dRes uCveulo
da saintereso gakveTili gelodebaT. gakveTilSi mocemuli suraTis meSveobiT SegviZlia
vimogzauroT qalaq briugeSi da daveswroT arnolfinebis wyvilis SeuRlebas~. Semdeg maswav
lebeli aCvenebs moswavleebs gakveTilSi mocemul ilustracias da svams kiTxvebs:
•vinarisgamosaxulisuraTze?
•saidanvigebT,romesSeuRlebisscenaa?
•mdidariaesojaxi,TuRaribi?
•aRwereToTaxi,romelisaganiiqcevsTqvensyuradRebasdaa.S.
aqtivoba II (dro 10 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, ganixilaven ian van eikis suraTs „arnolfinebis ojaxi~.
aqtivoba III (dro 25 wT)
Semdeg maswavlebeli sTavazobs moswavleebs patara speqtaklis dadgmas. maswavlebeli
moswavleebTan erTad klasSi arCevs Sesaferis tipaJebs, im moswavleebsac, romlebic ZaRls
da sxvadasxva nivTs, mag. sarkes, forToxals, krialosans, da a.S. ganasaxiereben, SearCeven
aseve mTxrobels. maswavlebeli anawilebs rolebs. maswavlebeli bavSvebs aZlevs davalebas,
moifiqron replikebi. moswavleebi warmoadgenen e.w. `cocxal suraTs~.
rekomendaciebi maswavlebels: am masalas SegiZliaT 2 gakveTili dauTmoT. SegiZliaT,
moswavleebTan erTad moamzadoT kostumebi speqtaklisTvis, SearCioT skolaSi adgili,
daniSnoT warmodgenis dRe, moiwvioT stumrebi da gaiTamaSoT patara speqtakli.
gakveTili 26sxvadasxva ambebi
gakveTilis Tema: yofiTi Janri.
gakveTilis mizani:
•moswavlemSeZlosyofiTiJanrissuraTebisamocnoba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli ganvlili masalis gameorebis mizniT svams ki
Txvebs:
•daasaxeleTJanrebi;
•rodisdaromelqveyanaSigaakeTesJanrebisklasifikacia;
•amklasifikaciismixedviT,rogordayvesJanrebi;
•romelsaukuneSiCamoyalibdanaturmortidamoukidebelJanraddaa.S.
moswavleebi pasuxoben kiTxvebs, msjeloben klasSi am sakiTxze.
aqtivoba II (dro 20 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts, ganixilaven ilustraciebs, pasuxs
sce men rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
42
aqtivoba III (dro 15 wT)
amis Semdeg maswavlebeli awyobs viqtorinis tipis TamaSs. klass yofs jgufebad, uCvenebs
maT am paragrafidan da wina gakveTilebidan sxvadasxva mxatvarTa namuSevrebis ilustraciebs
da sTxovs jgufebs daasaxelon romel Janrs ganekuTvneba ilustraciaze gamosaxuli suraTi.
gamarjvebulad CaiTvleba is jgufi, romelic yvelaze met swor pasuxs daagrovebs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT maT
yofiTi Janris amocnoba da am Janris suraTebze msjeloba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva:_rasaerTosxedavZveliegviptelebisadaTanamedroveqalebismorTulobaSi?
aRwere mefeTa nadirobis wesi Zveli asureTis reliefis mixedviT.
parTenonis taZris reliefis fragmentis mixedviT aRwere, Zveli berZnebis samosi da Tmis
varcxniloba.
pasuxi: _ Tanamedrove qalebic atareben samkaulebs: yelsabamebs, samajurebsa da did
mrgva li formis sayureebs.
pasuxi: _ Zveli asureli mefeebi, lomebze nadirobis dros Tavad etlze idgnen, iyvnen
specialuri monadireebi, romlebic loms safaridan devnidnen.
Zveli berZnebis samoss Taviseburi drapireba aqvs.
kiTxva: daaxasiaTe ian stenis suraTze „lxini~ gamosaxuli adamianebis Cacmuloba, oTaxi,
romelSic isini imyofebian, aveji da a.S. imsjele imis Sesaxeb, Tu ra iyo damaxasiaTebeli im
periodisholandiuriyofisTvis.
pasuxi:.XVIIholandielimamakacebisadaqalebissamosisZiriTadidamaxasiaTebelielemen-
ti TeTri sayelo da manJetebi iyo. magidaze mZime qsovilis xaliCismagvari sufraa gadafarebu
li.aseTiCacmulobiTdanivTebiTadviliamosacnobiamcireholandielTasuraTebi.
kiTxva: Seadare iakob iordansis suraTi XVIII saukunis frangi mxatvris antuan vatos
namuSevars. Seni azriT, aq asaxuli garTobis scenebi riTi gansxvavdeba erTmaneTisagan.
am kiTxvis pasuxi aseTic SeiZleba iyos: vatos suraTze maRali socialuri fenis
warmomdgenlebi, aristokratebi bunebaSi, musikis mosmeniT tkbebian. iordansis suraTze ki
meti xmauri da xalisi igrZnoba. es adamianebi SedarebiT dabal socialur fenas miekuTvnebian.
momdevno kiTxvis pasuxi uSualod moswavlis fantaziasa da warmosaxvazea damokidebuli.
kiTxva: balerinebis ra saxasiaTo niSnebi asaxa edgar degam Tavis suraTze „sabaleto
klasi~?
pasuxi: balerinebisaTvis damaxasiaTebelia maTi samosi da dgomis manera da a.S.
kiTxva: aRwere is damaxasiaTebeli erovnuli niSnebi, romlebic gamosaxulia niko
firosmanisa da iaponeli mxatvris suraTebze.
pasuxi: niko firosmanis suraTze gamosaxuli adamianebi nacionalur samosSi arian ga
mowyobili. mamakacebs Coxa, qalebs ki qarTuli kabebi acviaT da Tavze Cixtikopebi axu ravT.
erTerTi qali dairaze ukravs. iaponeli mxatvris suraTze gamosaxul adamianebic naci
onalur samosSi arian gamowyobili. maT lamazad morTuli, msubuqi qsovilisgan, abre Su
misgan damzadebuli kimonoebi acviaT. Cais moxatuli faifuris WurWlidan miirTmeven.
43
gakveTili 27 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
yofiTi Janris naxati
gakveTilis Tema: yofiTi JanrigakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos mravalfiguriani kompoziciis daxatva;• moswavlem SeZlos yofiTi scenebis daxatva;• SeZlos sxva sagnebSi miRebuli codnis gamoyeneba namuSevris Seqmnisas. kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII3, sgVII4, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, akvarelis saRebavebi da funjebi an feradi
fanqrebi. akvarelis an saxatavi furclebi.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT. gakveTilis msvlelobaaqtivoba I (dro 5 wT) moswavlis rveulSi mocemulia ori ilustracia: orive skolis Temazea Seqmnili. miaqcevineT
yuradReba moswavleebs, Tu rogor gamoxata erTi da igive Tema orma sxvadasxva epoqisa da erovnebis mxatvarma. urCieT moswavleebs, moifiqron Tema da daxaton Janruli naxati.
aqtivoba II (dro 30 wT)moswavleebi xataven mravalfigurian kompozicias. amisaTvis iyeneben rveulSi mocemul
moZraobis sqemebs. aseT sqemebs iyeneben multiplikatorebi personaJebis asamoZraveblad.aqtivoba III (dro 10 wT)gamofineT naxatebi da imsjeleT maT Sesaxeb: vin ra Tema SearCia, ra mxatvruli saSu
alebebi gamoiyena, rogor SeZlo, moeTxro esa Tu is ambavi da sxva. daitoveT dro klasis mosawesrigeblad.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebi ramdenime kriteriumiT SeafaseT: CarTuloba, xatvis unari, prezentaciis unari, sxva sagnebSi gavlili masalis gamoyenebis unari.
Sefasebis xerxi: namuSevris ganxilva.
gakveTili 28lamazi xedebi
gakveTilis Tema: peizaJi.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos cnobili mxatvrebis peizaJebs;
• moswavlem gaigos Tu rogor mxatvrul xerxebs iyeneben mxatvrebi TavianT peizaJebSi
ama Tu im bunebrivi movlenis gadmosacemad;
• moswavle gaecnos elene axvledianis Semoqmedebas.
• moswavlem SeZlos raime bunebrivi movlenis gamosaxatad sxvadasxva mxatvruli xerxis
gaanalizeba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII9, sgVII13.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli saubrobs bunebis mravalferovnebaze,
weliwadis sxvadasxva droze da svams kiTxvas:
•gaixseneTdaaRwereTbunebisissuraTi,romelmacTqvenzedidiSTabeWdilebamoaxdina;
44
•weliwadisromelidrogiyvarTdaratomdaa.S.
moswavleebi saubroben TavianT STabeWdilebebze, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba II (dro 20 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils. pasuxoben rubrikebSi „dafiqrdi da upasuxe~; „daakvirdi
da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. ganixilaven ilustraciebs, msjeloben.
aqtivoba III (dro 15 wT)
bolos maswavlebeli uambobs klass elene axvledianisa da im qarTveli mxatvrebis (l. gu
diaSvili, kakabaZe, maRalaSvili) cxovrebisa da Semoqmedebis Sesaxeb, romlebmac xatvis
Seswavla parizSi gaagrZeles. maswavlebeli avalebs moswavleebs parizSi moRvawe mxatvrebis
Sesaxeb informaciis moZiebas da momaval gakveTilze prezentaciis gakeTebas. moswavleebi
sakuTari surviliT irCeven romelime mxatvris Semoqmedebas saprezentacio TemisaTvis.
moswavleTa Sefaseba: moswavles vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZlia mas ganxil
va im mxatvruli xerxebisa, romelebsac mxatvrebi TavianT peizaJebSi ama Tu im bunebrivi
movlenis gadmosacemad iyeneben.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: riT gamoxata XX saukunis qarTvelma mxatvarma, Tavis peizaJSi „ateni~ bunebis
sidiadedamaradiuloba?
pasuxi: namuSevrSi gamosaxuli camde awvdili mTa bunebis sidiadesa da maradiulobaze metyvelebs.
kiTxva:rogorarisgamosaxuliqarianiamindie.axvledianissuraTze„TeTreulisgaSroba`?
pasuxi: qariani amindi e. axvledianma am suraTSi afrialebuli sarecxiT gamosaxa.
kiTxva:rogorgamosaxavswvimase.axvledianiamferwerultiloze?
pasuxi: mkveTri StrixebiTa da quCaSi wylis gubeebSi areklili gamosaxulebebiT.
kiTxva: rogorgamosaxae.axvledianmazamTariTavissuraTSi?
pasuxi: e. axvledianma zamTari Tavis suraTSi TeTri feris tonaluri gadasvlebiT gamosaxa.
gakveTili 29 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
peizaJi
gakveTilis Tema: peizaJi.gakveTilis mizani; moswavlem SeZlos peizaJis daxatva, sxvadasxva amindis gamosaxva.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII2, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, saxatavi furclebi da feradi fanqrebi.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvlelobaaqtivoba I (dro 5 wT)moswavlis rveulSi mocemulia weliwadis droebis amsaxveli oTxi peizaJi.moswavleebs evalebaT daasrulon TiToeul maTgani.gaaxseneT bavSvebs, Tu rogor gamosaxaven cnobili mxatvrebi avdars naxatebSi (e. axvle
diani, j. konstebli)aqtivoba II (dro 35 wT)moswavleebi xataven, gamosaxaven aminds oTxive peizaJSi da aferadeben.aqtivoba III (dro 5 wuTi)es dro dauTmeT saklaso oTaxis mowesrigebas.
45
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles dinamikis gadmocema naxatSi.
Sefasebis xerxi: naxatebis ganxilva.
gakveTili 30adamiani da samyaro
gakveTilis Tema: adamianis da samyaros asaxva mxatvrul namuSevrebSi.
gakveTilis mizani:
• moswavlem gaigos Tu rogor gamosaxavdnen sxvadasxva epoqisa da qveynis xelovnebis
nimuSebSi, adamians bunubasTan mimarTebaSi;
• moswavlem SeZlos adamianis figuris kompoziciaSi ganTavsebis mixedviT garkveul
ideaze msjeloba;
• moswavlem gaiazros Tu ramdenad mniSvnelovania adamianis damokidebuleba gare
samyaros mimarT; ganuviTardes moqalaqeobrivi TviTSegneba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII9, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
maswavlebeli saubrobs imis Sesaxeb, Tu rogor aisaxeboda bunebasTan adamianis kavSiri
sxvadasxva epoqaSi.
aqtivoba II (dro 25 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, pasuxoben rubrikebSi „daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi
da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. msjeloben, ganixilaven ilustraciebs.
aqtivoba III (dro 10 wT)
Semdeg maswavlebeli iyenebs e. w. asociaciur bades. dafaze xatavs wres da SigniT wers:
„adamiani da samyaro~, cariel wreebSi ki maswavlebeli wers im mosazrebebs, rasac moswavleebi
gamoTqvamen am Temaze. Semdeg sTxovs moswavleebs imsjelon, Tu ras Tvlian umTavres idead
adamianis da samyarosadmi mimarTebaSi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT maT
adamianis figuris kompoziciaSi ganTavsebis mixedviT garkveul ideaze msjeloba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, diskusia.
rekomendaciebi mswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: XX saukunis mxatvris makr Sagalis suraTze ori figuraa. Seni azriT, riT gamoxata
mxatvarmakacisfigurismniSvneloba?
am kiTxvis pasuxi SeiZleba aseTic iyos: mark Sagalis suraTze kaci kompoziciis centrSi
dgas. mis ukan peizaJi mxolod fonia adamianTa figurebisaTvis, adamiani TiTqos moicavs
mTel samyaros.
kiTxva: rogor gamoxata XIX sis fragnma mxatvarma, pol gogenma am suraTze adamianTa
harmoniuliTanaarsebobabunebasTan?
pasuxi: pol gogenma Tavis suraTze adamianTa harmoniuli Tanaarseboba bunebasTan
46
gamosaxa imiT, rom adamianebi da buneba TiTqos feradovan laqebadaa qceuli, romlebic
erTmaneTserwymisdaerTian,harmoniul`samyaros~qmnis.
kiTxva: Seadare van gogis „arlis peizaJi~ Cinur gragnils. ra msgavsebas aRmoaCen am or
namuSevarSi?
pasuxi: am orive suraTze adamianis figura Zalian patara zomisaa igi TiTqos SeumCnevelia
didebul bunebasTan SedarebiT.
kiTxva: ilustraciebze mocemuli suraTebidan romelSi Cans: „bunebaze gabatonebuli
adamiani~, „bunebis megobari adamiani~, „bunebis morCili adamiani~,„bunebis damangreveli ada
miani~.
pasuxi: il. #1 _ bunebis damangreveli adamiani;
il. #2 _ bunebaze gabatonebuli adamiani;
il. #3 _ bunebis morCili adamiani;
il. #4 _ bunebis megobari adamiani.
gakveTili 31 buneba da arqiteqtura
gakveTilis Tema: arqiteqtura da bunebrivi garemo.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos msjeloba, sakuTari mosazrebis Camoyalibeba arqiteqturis bune
basTan Tanaarsebobs Sesaxeb;
• moswavlem erTmaneTisgan ganasxvaos sxvadasxva epoqisa da qveynis arqiteqturuli Zeg lebi;
• ganuviTardes moqalaqeobrivi TviTSegneba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII11, sgVII13.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo
gakveTilis xaigrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli sTxovs moswavleebs, gaixsenon da aRweron Ta
vianTi soflis, qalaqis yvelaze saintereso, lamazi arqiteqturuli Zeglebi da svams kiTxvebs:
• yvelaze metad romeli arqiteqturuli Zegli mogwonT da ratom, rogor aris is
SerwymulibunebasTan?
•gaixseneTiseTinagebobebi,romlebicarRvevenbunebissilamazesdaa.S.
moswavleebi saubroben, msjeloben klasSi am sakiTxze.
aqtivoba II (dro 20 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, pasuxs scemen rubrikebSi „daakvirdi da upasuxe~,„da
fiq rdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. moswavleebi ganixilaven ilustraciebs, gamoTqvamen
sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba III (dro 15 wT)
gakveTilis teqstis gacnobis Semdeg imarTeba diskusia. sadiskusio Tema gakveTilSia
mocemuli. moswavleebi CarTuli arian diskusiaSi, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs da
damokidebulebebs TavianTi qalaqisa Tu soflis arqiteqturis mimarT.
47
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT dasmul
problemaze msjeloba, sakuTari mosazrebis dasabuTeba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, diskusia.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: rogor fiqrob, ratom misca arqiteqtorma aseTi forma okeanis piras agebul
sidneisoperisTeatrs?
pasuxi: sidneis operis Teatrs, rogorc okeanis piras aSenebul nagebobas niJaris forma
aqvs, SeiZleba zog adamianSi Senobam talRebis asociaciac gamoiwvios.
kiTxva:rasaerTosxedavgaudismieragebultaZarsadaindurtaZarsSoris?
pasuxi: orive nageboba Tavisi formebiT bunebriv warmonaqmnebs, mTas da kldeebs mogvagonebs.
kiTxva: aRwere, ra msgavsebaa iaponur arqiqteqturasa da kaufmanis vilas Soris bunebasTan
mimarTebaSi?
pasuxi: orive nageboba bunebisagan izolirebul ki ar aris, aramed buneba TiTqos Tavi
suflad `iWreba~ maTSi.gakveTili 32
Semajamebeli gakveTili
gaTveTilis Tema: xelovnebis dargebi da Janrebi.
gakveTilis mizani:
•moswavlesganuviTardesTviTSefasebisunari;
•SeZlossxvadasxvaJanrisnimuSebiserTmaneTisgangansxvaveba;
•SeZlossxvadaxsvaqveynisdaepoqisxelovnebisnimuSebiserTmaneTisgangansxvaveba;
•SeZlosxelovnebisnimuSebzemsjeloba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 20 wT)
am gakveTilze moswavleebi muSaoben rogorc individualurad, ise jgufebSi. moswavleebi
individualurad asruleben gakveTilis I, II da IIIe gverdze mocemul davalebebs. isini aq
mocemuli kiTxvis pasuxebs weren furcelze. maswavlebeli krefs moswavleTa namuSevrebs.
aqtivoba II (dro 25 wT)
maswavlebeli agrZelebs gakveTils, klass hyofsjgufebadda acnobs maT gakveTilSi
mocemulbolodavalebas. moswavleebmaundaganixilonholandielimxatvrisnamuSevari,
gamoiyenon suraTze mocemuli simboloebis ganmarteba da amoicnon am namuSevris Sefaruli
azri. Semdeg maswavlebeli jgufebidan iZaxebs TiTo moswavles, romlebic klasis winaSe ki
Txuloben TavianT Canawers. imarTeba diskusia jgufebs Soris.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT Tu ramdenad kargad aiTvises am TavSi
mocemuli masala da rogor SeZles TavianTi codnis gamoyeneba konkretuli amocanis gadasaWrelad.
Sefasebis xerxi: testis Sevseba, kiTxvapasuxi, diskusia.
rekomendaciebi maswavlebels:
kiTxvis swori pasuxebia: il. #1 — faiumi, il. #2 — joto, il. #3 —rubensi, il. #4 —
48
luvri, il. #5 — muxudos mefe, il. #6 — matisi, il. #7 — firosmani, il. #8 — ian van eiki,
il. 9 _ aTenis skola, il. #10 — elene axvlediani, il. #11 — varZia, il. #12 — breigeli.
kiTxva:daasaxele,romelJanrsmiekuTvnebamocemulisuraTebi?
pasuxi: il. #1 _ marina, il. #2 — naturmorti, il. #3 — istoriuli, il. #4 — peizaJi,
il. #5 — animalisturi, il. #6 — yofiTi, il. #7 — portreti.
kiTxva:romeliqveynisarqiteqturisnimuSebiamocemuliilustraciebze?
pasuxi: il.#1 — saqarTvelo, il. #2 — iaponia, il. #3 — egvipte, il. #4 — indoeTi.
kiTxva: amoicani, romelia am xelovnebis nimuSebs Soris egvipturi, Suamdinaruli,
berZnulidaromauli?
pasuxi: il. #1 — SuamdinareTi, il. #2—saberZneTi, il. #3 — romi da il. #4 — egvipte.
kiTxva:ilustraciazemocemuliaXVIIs-isholandielimxatvris,vilemhedasnaturmorti
`sauzme kiborCxalaTi~.
waikiTxe aq mocemuli simboloebis ganmarteba, gaixsene SenTvis nacnobi simboloebis
mniSvneloba da Seecade axsna am suraTis Sefaruli azri.
pasuxi: am SemTxvevaSi moswavlem unda gaixsenos XVII sis mxatvrobaSi sxvadasxva gamosax
ulebis simboluri mniSvneloba. Tu rogor axsnis am suraTze gamosaxul naturmorts, uSua
lod mis fantaziasa da warmosaxvazea damokidebuli.
Tavi III _ mxatvrul-gamomsaxvelobiTi saSualebebi
am Temis ZiriTadi mizania: moswavlem Seiswavlos mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSu
alebebi: xazi, forma, feri, kompozicia, perspeqtiva, ganaTeba. moswavle gaecnos, Tu ro
gor aris gamoyenebuli mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSualebebi cnobil SemoqmedTa nawar
moebebSi da, maTi specifikidan gamomdinare SeZlos xelovnebis nimuSis Seqmnis epoqis
amocnoba.
amave TemaSi warmodgenili praqtikuli gakveTilebis daxmarebiT moswavlem unda SeZlos
mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSualebebis gamoyeneba sakuTar namuSevrebSi.
gakveTili 33moculobis iluzia
gakveTilis Tema: mxatvruli forma.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos formis Seqmnis mxatvrulgamomsaxvelobiT saSualebebs;
• moswavlem gaigos, Tu rogor aris gamoyenebuli mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSu
alebebi cnobil SemoqmedTa nawarmoebSi.
kavSiri erovnul saswalvo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, sxvadasxva formis nivTebi:
doqi, Tasi, TabaSiris figura da a. S.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
49
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 20 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts, pasuxs scemen rubrikaSi „daakvirdi
da upasuxe~ dasmul kiTxvebs, ganixilaven ilustraciebs, msjeloben, amoicnoben mxatvrul
gamomsaxvelobiT saSualebebs: konturs, Strixs, aTinaTs da a.S.
aqtivoba II (dro 25 wT)
maswavlebeli iyenebs mis mier motanil sxvadasxva formis nivTebs da dafaze moswavleeb
Tan erTad am nivTebis konturebs gamosaxavs. Semdeg maswavlebeli amaxvilebs yuradRebas
ganaTebaze: rogoraa esa Tu is nivTi ganaTebuli, saidan ecema mas Suqi, sad aris yvelaze
muqi Crdili, sad aris aTinaTi. Semdeg igi sTxovs moswavleebs, TviTon ipovon am sagnebze
refleqsi, aTinaTi da a.S. Semdeg maswavlebeli cvlis ganaTebas da sTxovs moswavleebs
daakvirdnen SuqCrdilebis cvalebadobas.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT maT xelov
nebis nimuSebSi formis Seqmnis mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSualebebis amocnoba da dasaxeleba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
gakveTili 34 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
moculobiTi naxati
gakveTilis Tema: SuqCrdili.gakveTilis mizani:moswavlem SeZlos SuqCrdilis gadmocema grafikuli namuSevris Seqmnisas. moswavlem
SeZlos naturmortSi moculobiTi formebis daxatva.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, saxatavi furclebi, rbili Savi fanqari da saSleli.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)am gakveTilze moswavleebi moculobiTi formebis xatvas Seecdebian. amisaTvis moswavlis
rveulSi mocemulia naxatebi da komentarebi. moswavleebi ecnobian aq mocemul masalas. aqtivoba II (dro 30 wT)moswavleebi SavTeTr grafikul naxats xataven. es naturmorti umjobesia naturidan daxaton,
am dros TviTon aRmoaCenen refleqsac, dacemul Crdilsac da a. S. magram Tu naturmortis dadgmis SesaZlebloba ar aris, maSin SeiZleba moswavlis rveulSi mocemuli naturmorti daxaton.
aqtivoba III (dro 10 wT)namuSevrebi gamofineT da moswavleebma imsjelon Tavisi namuSevrebis Sesaxeb.moswavleTa Sefaseba: maT vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeZles sakuTar namuSevrebSi
SuqCrdilis meSveobiT moculobis gamoxatva, ramdenad iyvnen CarTuli gakveTilis procesSi.Sefasebis xerxi: gamofena.
gakveTili 35sxvadasxva formebi sibrtyeze
gakveTilis Tema: sibrtyobrivi da moculobiTi formebi.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos erTi feris tonalur gadasvlebiT formis gamosaxvas;
50
• moswavlem SeZlos namuSevarSi gamoyenebul mxatvrul xerxebsa da elementebze msjeloba.
• moswavlem SeZlos jgufuri samuSaos Sesruleba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII9, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 20 wT)
maswavlebeli saubrobs mxatvrul formebze da uxsnis klass gakveTils. moswavleebi
ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts, ganixilaven ilustraciebs, msjeloben, pasuxs scemen
rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba II (dro 25 wT)
amisSemdeg,moswavleTagaaqtiurebismizniTmaswavlebeliklasshyofsjgufebad,avalebs
maT moZebnon ilustraciebi saxelmZRvaneloSi ganvlili masalidan da dausvan erTmaneTs
kiTxvebi (rogoria am suraTze mxatvruli formebi, sibrtyobrivi, Tu moculobiTi, riTia es
formebi Seqmnili da a.S.). gamarjvebulad CaiTvleba is jgufi, romelic yvelaze met swor
pasuxebs gascems kiTxvebs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT Tu ramdenad SeuZliaT maT
msjeloba namuSevrebSi gamoyenebul mxatvrul xerxebze da elementebze.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: Seadare egvipturi freska da larJilieris suraTi. orive maTganze gamosaxul
qalebs TeTri tansacmeli acviaT. aRwere, rogoraa gamosaxuli TeTri feris tansacmeli am
or nawarmoebSi da aRmoaCine gansxvaveba maT Soris.
pasuxi: egviptur freskaze sufTa TeTri feria, mas sxva feri ar urevia, ar aqvs tonaluri
gadasvlebi, amitom forma sibrtyobrivia. larJilieris suraTze ki moculobiTi forma TeTri
feris sxvadasxva tonalobiTaa Seqmnili, gamosaxuli SuqCrdili, amitom forma mocu lobiTia.
kiTxva: Seadare erTmaneTs dionisesa da miqelanjelos namuSevrebi. daaxasiaTe rogor
aris gamosaxuli forma am namuSevrebSi.
pasuxi: dionises mier daweril xatze sibrtyobrivi forma konstrastuli ferebiTa da
xazebis meSveobiTaa Seqmnili, xolo miqelanjelo moculobiT formebs SuqCrdilisa da feris
tonaluri gadasvlebiT qmnis.
gakveTili 36 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
feradi naxati
gakveTilis Tema: moculobis feriT gamosaxvagakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos sxvadasxva xerxis (SuqCrdili, kontrastis faqtura) gamoyeneba
namu Sevris Seqmnisas;• moswavlem SeZlos feris meSveobiT moculobis Seqmna.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, saxatavi furclebi da feradi fanqrebi.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
51
gakveTilis msvleloba aqtivoba I (dro 5 wT)moswavleebs gaacaniT feradi fanqrebiT Seqmnili naxatebi. moswavlis wignSi mocemul
ilustraciebze kargad Cans fanqris Strixebi. miaqcieT moswavleTa yuradReba, Tu rogor SeiZleba fanqriT faqturis gadmocema (priala zedapirze meti aTinaTia. xaoianze TiTqmis ar aris, fanqriT SesaZlebelia gamWvirvale sagnebis daxatva da a. S.).
aqtivoba II (dro 30 wT)moswavleebi xataven naturmorts naturidan an moswavlis wignidan.aqtivoba III (dro 10 wT )gamofineT naxatebi saklaso oTaxSi. rekomendacia maswavlebels: yvela naxati ramdenime dRis Semdeg moaTavseT moswavlis
portfolioSi.moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor monawileoben gamofenebSi, ramdenad aqtiurad arian CarTuli gakveTilis procesSi.Sefasebis xerxi: gamofena.
gakveTili 37figurebi sivrceSi
gakveTilis Tema: mxatvruli forma qandakebaSi.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos sxvadasxva formebiT Seqmnili qandakebebis daxasiaTeba;
• moswavlem SeZlos mxatvruli formis Taviseburebis mixedviT qandakebis nimuSis
garkveuli epoqisadmi mikuTvneba.
kavSiri erovnul saswalvo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTlis msvleloba
aqtivoba I (dro 15 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli sTxovs moswavleebs, gaixsenon da daasa
xelon is qandakebebi, romlebic maT qalaqebsa Tu soflebs amSvenebs da svams kiTxvebs: ra
ideasgamoxatavsqandakeba,romelicmogwons?rogoriformebiTaaigiSeqmnili?daa.S.mos-
wavleebi msjeloben, saubroben klasSi am sakiTxze, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba II (dro 15 wT)
maswavlebeli agrZelebs gakveTils, moswavleebi ganixilaven saxelmZRvaneloSi mocemul
ilustraciebs, msjeloben, pasuxoben rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba III (dro 15 wT)
maswavlebeli acnobs moswavleebs gakveTilis bolo nawils da sTxovs klass, pasuxi gascen
aqmocemulkiTxvas:„rasgagonebTjakometisnamuSevarSiadamianTafigurebi~?maswavlebeli
dafaze Camowers moswavleTa pasuxebs, Semdeg TviTon ambobs Tavis mosazrebas. SegiZliaT am
pasuxis irgvliv patara diskusiac gamarToT.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad SeuZliaT
maT sxvadasxva formiT Seqmnili qandakebebis daxasiaTeba da ramdenad SeuZliaT formaze
dakvirvebiT qandakebis Seqmnis epoqis amocnoba.
52
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, diskusia.
rekomendaciebi maswavlebels:
gakveTilSi dasmuli kiTxvis swori pasuxebi:
kiTxva: Seadare ramzes IIis qandakebebi da Zveli berZeni moqandakis qandakeba. ra gansxva
vebaamaTSoris?
pasuxi: egvipturi qandakeba didi zomisaa da mTliani, erTiani formebiTaa Seqmnili. ber
Znul qandakebaSi ki moculobiTi formebi detaluradaa gamosaxuli.
kiTxva:nikorwmindistaZrisreliefzerogoriformebiTaadamuSavebulisamosi?Seecade
gaixseno romeli mociqulebi eswrebodnen feriscvalebis am saswauls.
pasuxi: nikorwmindis reliefze figuraTa samosi mkveTri xazebiTaa damuSavebuli. amgvari
xazebiT ar xdeba sxeulze miniSneba, samosis SigniT sxeulis moculoba ar igrZnoba.
fericvalebis saswauls eswrebodnen mociqulebi: petre, ioane da iakobi.
momdevno kiTxvis pasuxi uSualod moswavlis fantaziaze da warmosaxvazea damokidebuli.
gakveTili 38 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
jadosnuri yuTi
gakveTilis Tema: mxatvrulgamomsaxvelibiTi saSualebebi, maketi.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos sxvadasxva masalis, teqnikis da proceduris SemoqmedebiTad gamo
yeneba namuSevris Seqmnisas;
• moswavlem SeZlos jgufuri samuSaos Sesruleba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII2, sgVII4, sgVII5, sgVII6, sgVII7.
saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, sqeli feradi furceli an yuTi, guaSis saRebavebi,
xis patara totebi. sxvadasxva nivTi (feradi mZivebi, liTonis zarebi da sxva), webo, makrateli.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)
gakveTilze unda gaakeTon feradi yuTi, romelic SeiZleba romelime zRapris ilus
traciac iyos. es samuSao umjobesia jgufebSi SeasruloT.
gaanawileT samuSao: zogi moswavle yuTs gaakeTebs, zogi totebs SeRebavs. danarCenebi
ferad totebs lamazi mZivebiT da zarebiT morTaven.
aqtivoba II (dro 30 wT)
moswavleebi akeTeben davalebas.
aqtivoba III (dro 10 wT)
avtorebma waradginon Tavisi namuSevari auditoriis winaSe: ra Temazea Seqmnili namu
Sevari, rogor aris gakeTebuli da ra masala gamoiyenes maT.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles sakuTari
Canafiqris gadmocema da ganmarteba.
Sefasebis xerxi: prezentacia.
53
gakveTili 39saxaliso gakveTili `antikvaruli maRazia~
gakveTilis Tema: gamoyenebiTi xelovneba.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos keramikuli WurWlis sxvadasxva saxeobas;
• moswavlem SeZlos faifuris WurWlis xarisxis gansazRvra;
• moswavlem gaiazros Tu ra mxatvruli Rirebuleba gaaCnia gamoyenebiTi xelovnebis
nimuSebs;
• moswavlem monawileoba miiRos warmodgenis dadgmaSi;
• moswavles ganuviTardes jgufSi muSaobis unarCveva.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII5. sgVII6, sgVII7, sgVII8, sgVII10, sgVII11.
saswavlo resrursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, keramikuli WurWeli,
faifuris Wiqa an TefSi, patara fifuris figurebi da a.S.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilis teqsts, ganixilaven ilustraciebs.
aqtivoba II (dro 30 wT)
Semdeg maswavlebeli sTavazobs moswavleebs patara warmodgenis dadgmas. igi iwyebs
mza debas warmodgenisaTvis, moswavleebTan erTad klasSi anawilebs rolebs: antikvaruli
ma Raziis mepatrone, lamazi nivTis mflobeli, eqspertebi da maTi oponentebi. maswavlebeli
aseve avalebs moswavleTa garkveul jgufs Teatris mxatvrebis rolis Sesrulebas. sTxovs
maT saklaso oTaxis romelime kuTxe lamazi nivTebiT morTon, raTa antikvaruli maRaziis
ganwyoba Seqmnan. moswavleebi gaiTamaSeben saintereso miniwarmodgenas.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs SeafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad SeuZliaT
maT faifuris WurWlis amocnoba. aseve vafasebT imas, Tu rogor dadges warmodgena.
moswavleTa Sefasebis xerxi: mini warmodgenis ganxilva.
gakveTili 40feradovani samyaro
gakveTilis Tema: feri mxatvrul namuSevrebSi.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos ferwerul namuSevrebSi amoicnos kontrastuli, Tbili da civi fe
rebi, qromatuli da aqromatuli ferebi.
• moswavlem gaanalizos, Tu rogor iyenebdnen kontrastul, civ da Tbil, aqromatul
ferebs cnobili Semoqmedebi
kavSiri erovnul saswalvo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, reproduqciebi an pro
eqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
54
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 15 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli saubrobs ferze da svams kiTxvebs:
• gaixseneT da aRwereT bunebis lamazi suraTebi;
• rogoriferebisWarbobsbunebaSiSemodgomaze,gazafxulze,zafxulSi,zamTarSi?
• weliwadisromelidroufromogwonsdaratom?
• romeliferiraemociasiwvevsSenSi?daa.S.
moswavleebi msjeloben, saubroben klasSi am sakiTxze.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts, pasuxs scemen rubrikaSi „dafiqrdi
da upasuxe~, „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. ganixilaven ilustraciebs, msjeloben.
aqtivoba III (dro 15 wT)
gakveTilis sainteresod warmarTvis mizniT maswavlebeli aCvenebs moswavleebs mis mier
winaswar moZiebul damatebiT masalas, sxvadasxva mxatvris suraTebs, svams kiTxvebs:
• rogoriferebiaamsuraTze,civiTuTbili?
• weliwadisradroaasaxuli,rogoriaganwyoba,riTiaesganwyobaSeqmnili?daa.S.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT, xelov
nebis nimuSebSi civi, Tbili da kontrastuli ferebis amocnoba da namuSevris daxasiaTeba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: Sen ukve ici, romelia ZiriTadi da Sedgenili ferebi. CamoTvale isini.
pasuxi: ZiriTadi ferebia: wiTeli, yviTeli, lurji, danarCeni Sedgenili ferebia.
kiTxva: van gogis suraTze ipove kontrastuli ferebi.
pasuxi: van gogis suraTze kontrastuli ferebia narinjisferi da lurji, mwvane da
wiTeli, yviTeli da iasamnisferi.
kiTxva: utrilios orive suraTze parizis erTi da igive quCaa gamosaxuli. romelSi
sWarbobsTbilidaromeliciviferebi,weliwadisromelidroaasaxuliamsuraTebze?
pasuxi: utrilios #1 ilustraciaze Tbili ferebi sWarbobs, masze, savaraudod, Semod
gomaa gamosaxuli, xolo #2 ilustraciaze ufro civi ferebia. am suraTze, savaraudod,
gazafxulia asaxuli.
kiTxva:rogorferebiTgamosaxafirosmanmaRamesuraTSi„daTvimTvarianRameSi`?
pasuxi: firosmanma am suraTSi aqromatuli ferebic gamoiyena, maT verc civs vuwodebT
da verc Tbils. es ferebia TeTri, nacrisferi da Savi.
gakveTili 41 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
feradi namuSevri
gakveTilis Tema: akvareliT xatva.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos gamoiyenos Sesabamis gamomsaxvelobiT xerxebi, teqnika namuSevris
Seqmnisas;
• moswavlem SeZlos gamoiyenos feri Tavi namuSevarSi ganwyobilebis gadmosacemad;
• moswavles SeZlos Secdoma SemoqmedebiT mignebad gadaaqcios.
55
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII2, sgVII6.
saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, akvarelis saRebavebi, akvarelis furclebi, fun
jebi, WurWeli wylisaTvis, Rrubeli qaRaldis dasasveleblad.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 40 wT)
maswavlebeli: „akvarelis saRebavebiT SegiZliaT Zalze originaluri namuSevri gaakeToT.
Tu svel akvarelis furcelze SemTxveviT saRebavi dagewveTaT, man iseTi ucnauri da lamazi
forma SeiZleba miiRos, rom Tqveni namuSevris detaladac iqces~.
moswavleebTan erTad daaTvaliereT moswavlis rveulSi mocemuli naxatebi da moswav
leebs akvareliT namuSevris daxatva SesTavazeT. am namuSevris dasrulebis Semdeg moswavleebs
SeuZliaT akvareliT Tovliani peizaJis daxatva, amisaTvis gaacaniT maT moswavlis rveulSi
mocemuli ilustraciebi.
moswavleebi akvarelis saRebavebiT akeTeben naxats. qaRaldi msubuqad daasveleT da
sanam gaSreba, gaakeTeT naxati feriT (gaiTvaliswineT, rom winaswar fanqriT mkrTalad unda
moxazoT grafikuli gamsaxuleba).
aqtivoba II (dro 5 wT)
naxatebi gasaSrobad SeinaxeT da moawesrigeT samuSao adgili.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles akvareliT
namuSevris daxatva.
Sefasebis xerxi: gamofena. msjeloba sakuTari da megobrebis namuSevrebis Sesaxeb.
gakveTili 42mxiaruli da sevdiani ferebi
gakveTilis Tema: xelovnebis nimuSebSi feriT ganwyobis gadmocema.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos feriT ferwerul namuSevrebSi Seqmnil ganwyobaze saubari;
• moswavles ganuviTardes fantaziisa da warmosaxvis unari.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII9, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, impresionisti da postim pre
sionisti mxatvrebis reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli aCvenebs klass sxvadasxva cnobili mxatvrebis
(van gogis, gogenis, renuaris da a.S.) suraTebs (proeqtoriT an reproduqciebs) da svams kiTxvas:
rogori ganwyobaa Seqmnili am suraTebSi ferebis meSveobiT. moswavleebi pasuxoben.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts. pasuxs scemen rubrikaSi „daakvirdi
da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. msjeloben, ganixilaven ilustraciebs. gamoTqvamen sakuTar
mosazrebebs.
56
aqtivoba III (dro 20 wT)
maswavlebeli sTavazobs moswavleebs wyvilebSi saxaliso TamaSs. moswavleebi xataven
martiv naxats, romelSic sxvadasxva feris gamoyenebiT TavianTi ganwyoba unda gadmoscen.
moswavleebma am namuSevrebiT erTmaneTis ganwyoba unda amoicnon.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad SeuZliaT
maT namuSaverebSi feriT gadmocemul ganwyobaze saubari.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
ori kiTxvis pasuxi uSualod moswavlis fantaziaze da warmosaxvazea damokidebuli.
kiTxva: ra ganwyobas qmnis wiTeli feri XX sis norvegieli mxatvris munkis nawarmoebSi
„yvirili~ da qarTveli mxatvris z. niJaraZis suraTSi „quCis scena romSi~.
pasuxi SeiZleba aseTic iyos: munkis suraTSi wiTeli feriT daZabuloba, adamianis sulieri
gangaSia gadmocemuli, xolo zura niJaraZis suraTSi wiTeli feri mxiarul ganwyobas qmnis.
gakveTili 43 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
mxiaruli da sevdiani peizaJi
gakveTilis Tema: mxatvrulgamomsaxvelobiTi saSualebebi.
gakveTilis mizani:
moswavlem SeZlos SearCios ferebi ganwyobilebis gamosaxatad.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII2, sgVII7.
saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, feradi faqrebi an akvarelis saRebavebi, funjebi,
Wiqa wylisaTvis da akvarelis furclebi.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)
maswavlebeli: „am gakveTilze feriT ganwyobileba unda SeqmnaT. modiT daxateT ori pe
izaJi:mxiarulidasevdiani.rogorferebsgamoiyenebT?~
aqtivoba II (dro 35 wT)
maswavlebeli mimarTavs moswavleebs: `naxati SeiZleba feradi fanqrebiT an akvarelis
saRebavebiT gaakeToT, ise rogorc ilustraciebze mocemul namuSevrebSia daxatuli~.
moswavleebi muSaoben.
aqtivoba III (dro 5 wT)
moawesrigeT saklaso oTaxi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles ferebis
meSveobiT gansxvavebuli ganwyobis gamosaxva.
Sefasebis xerxi: namuSevrebis prezentacia.
57
gakveTili 44saidumlo ferebi
gakveTilis Tema: feris simbolika
gakveTlis mizani:
• moswavle gaecnos feris simbolur mniSvnelobas winaqristianul da qristianul
xelovnebaSi da saxelmwifo droSebze;
• moswavlem SeZlos ferebis simbolikiT garkveuli ideis amocnoba da gamoxatva;
• moswavlem SeZlos jgufSi muSaoba.
kavSiri erovnul saswalvo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII12, sgVII14.
saswalvo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo. droSebis reproduqciebi an
proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTils, ganixilaven ilustraciebs, msjeloben pasuxs scemen
rubrikebSi „dafiqrdi da upasuxe~, „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba II (30 wT)
gakveTilis bolos maswavlebeli sTavazos moswavleebs saxaliso TamaSs. yofs klass
jgufebad da aCvenebs maT mis mier winaswar mocemul damatebiT masalas, ramdenime qveynis
droSebis ilustracias da sTxovs jgufebs, amoicnon, Tu ras unda niSnavdes am qveynebis
droSebis ferebi. gamarjvebulad CaiTvleba is jgufi, romelsac yvelaze meti dasabuTebuli
pasuxi eqneba.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT Tu ramdenad kargad SeuZliaT
maT feris mniSvnelobis amocnoba Zveli samyarosa da qristianul xelovnebaSi, agreTve
SeafasebT imas, Tu ramdenad dasabuTebulad ganmartaven isini ferebis mniSvnelobas sxva
dasxva qveynis droSebze.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, viqtorina.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: Zvel egvipteSi erTgvari svetebis, obeliskebis, wveroebs spilenZiT faravdnen.
spilenZioqrosfradbzinavda.rogorfiqrob,risisimboloiyoobeliski?
pasuxi: obeliski mzis simbolo iyo.
kiTxva: ilustraciaze mocemulia ubisis taZris XIV sis freskis fragmenti. ganixile es
freska ferebis simbolikis mixedviT.
pasuxi: macxovris wiTeli feris samosi adamianur bunebas gamoxatavs, lurji mosasxami _
zeciurs aRniSnavs, oqrosferi ki RvTiurobis gamomxatvelia.
kiTxva: safrangeTis droSaze lurji, TeTri da wiTeli ferebi revoluciis Semdeg gaCnda.
gamarjvebuli xalxi monarqiis damxobas da respublikis gamo cxa debas zeimobda. am faqtis
gaTvaliswinebiT,rasundaniSnavdessafrangeTisdroSisferebi?
pasuxi: safrangeTis droSaze lurji feri patiosnebas aRniSnavs, TeTri _ siwmindes,
wiTeli ki _ samarTlianobas.
58
gakveTili 45 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
droSa
gakveTilis Tema: droSis gakeTeba.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos garkveuli ideis mxatvrul namuSevarSi gamosaxva;
• moswavlem SeZlos dagegmos da Seasrulos sxvadasxva saxis samuSao;
• moswavlem SeZlos saklaso RonisZiebaSi monawileobis miReba, jgufuri samuSaos Se
sruleba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII5, sgVII6, sgVII7.
saswavlo resursebi: moswavlis wigni, feradi muyao, fanqrebi, feradi da TeTri qaRaldi.
flomasterebi, koqteilis Cxirebi, makrateli, webo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)
maswavlebelisTavazobsmoswavleebsmoawyondroSebisgamofena.amisaTvisigiklasshyofs
jgufebad da sTavazobs moswavleebs, gaakeTon maT mier gamogonili qveynis an garkveuli ideis
gamomxatveli droSa (mwvane planetis, saocnebo qveynis, mSvidobis emisarTa droSa da a.S.).
aqtivoba II (dro 25 wT)
moswavlis rveulSi mocemuli instruqciebis mixedviT moswavleebi akeTeben droSas.
daexmareT maT samuSaos sworad dagegmvaSi.
aqtivoba III (dro 15 wT)
jgufebi axdenen sakuTari namuSevrebis prezentacias.
moswavleTa Sefaseba: moswavlebs vafesebT imis mixedviT, Tu ramdenad saintereso idea
hqondaTdaramdenadoriginaluradgamoxatesesideaTavisnamuSevarSi,ramdenadSeZles
jgufuri samuSaos Sesruleba.
Sefasebis xerxi: prezentacia.
gakveTili 46saxaliso gakveTili Zveli skivri
gakveTilis Tema: gamoyenebiTi xelovneba _ qvilTi.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos gamoyenebiTi xelovnebis erTerT saxeobas qvilTs;
• moswavlem SeZlos martivi teqnikiT qvilTis nimuSis gakeTeba;
• ganuviTardes fantaziisa da warmosaxvis unari;
• SeZlos gamofenis mowyoba;
• ganuviTardes jgufSi muSaobis unarCveva.
kavSiri erovnuli saswavlo gegmis SedegebTan: sgVII5, sgVII6, sgVII7, sgVII8, sgVII10, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, feradi naWrebi, makrateli,
nemsi da Zafi.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
59
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 30 wT)
am gakveTilisTvis moswavleebi winaswar arian momzadebuli, motanili aqvT saWiro masala.
moswavleebi ecnobian gakveTils. maswavlebeli moswavleebTan erTad akeTebs sanimuSod
qvilTis erT kvadrats.
aqtivoba II (dro 15 wT)
amis Semdeg maswavlebeli klasTan erTad gegmavs moswavleebis mier gakeTebuli qvilTis
nimuSebiT gamofenagayidvis mowyobas. gamofenisaTvis saWiro saorganizacio muSaobaSi biWebi
iReben monawileobas. isini SearCeven adgils skolaSi gamofenisaTvis. gaakeTeben mosawvev
baraTebs da a.S. gamofenagayidvas SegiZliaT saqvelmoqmedo aqciis saxec misceT.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles qvilTis
nimuSebis gakeTeba. agreTve vafasebT imasac, Tu ramdenad kargad SeZles gamofenagayidvis
mowyoba.
Sefasebis xerxi: gamofena.
gakveTili 47simetria da wonasworoba
gakveTilis Tema: kompozicia.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos kompoziciuri agebis principebs;
• moswavlem SeZlos suraTis analizis gakeTeba kompoziciuri agebis TvalsazrisiT.
kaSviri erovnuli saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII9, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo. aRorZinebis epoqis mxatvrebis
reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli dafaze qaoturad xatavs sxvadasxva martiv
formas: wreebs, samkuTxedebs da a.S. Semdeg calke Semoxazavs CarCos, iZaxebs erTerT
moswavles da sTxovs mas, am CarCoSi es figurebi gaanawilos ise, rom naxatma dasrulebuli
saxe miiRos. maswavlebeli uxsnis moswavleebs, Tu ra gansxvavebaa am or naxats Soris.
aqtivoba II (dro 20 wT)
amis Semdeg moswavleebi ecnobian gakveTilis teqsts, pasuxs scemen rubrikaSi „daakvirdi
da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. ganixilaven ilustraciebs, msjeloben. gamoTqvamen sakuTar
mosazrebebs.
aqtivoba III (dro 15 wT)
gakveTilis teqstis gacnobis Semdeg maswavlebeli aCvenebs klass romelime cnobili
aRorZinebis xanis mxatvris (piero dela franCeska, belini da a.S.) suraTs da sTxovs bavSvebs
am suraTis kompoziciis mxatvruli analizi gaakeTon. maswavlebeli svams kiTxvas, Tu rogor
aris Seqmnili kompozicia am namuSevarSi. moswavleebi pasuxoben.
60
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad gaiges
kompoziciis agebis principebi.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
• saxelmZRvanelosTan darTul CD-ze Cawerilia eleqtronuli gakveTili am Temaze.
gaecaniT mas. saTanado pirobebSi gakveTilis Catareba am variantiT ufro efeqturia.
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: ilustraciaze mocemulia XV sis italieli mxatvris antonelo da mesinas da
sandro botiCelis suraTebi. erTerTi sruli saxiTaa warmodgenili, meoreze _ mxolod
suraTis fragmentia mocemuli. daakvirdi maT kompoziciur agebas da gamoicani, romelia
sruli saxiT warmodgenili da romeli, suraTis fragmentiT.
pasuxi: il. #1 _ antonelo da mesinas suraTi sruli saxiTaa warmodgenili. il. #2 _
boti Celis suraTis mxolod fragmentia mocemuli.
kiTxva: ilustraciaze mocemulia me15 sis rusi mxatvris rubliovis mier Seqmnili xati „wm.
sameba~. CamoTvale yvela is mxatvruli saSualeba, riTac aris miRweuli kompoziciuri mTlianoba.
pasuxi: am saxis kompozicia simetriulad gawonasworebulia. simetriis RerZi centrSi
gamosaxul figuraze gadis. mis orive mxares gamosaxuli figurebi erTnair pozaSi arian
gamosaxuli. kompozicias amTlianebs feric. samive figuraze meordeba wiTeli da lurji ferebi.
gakveTili 48 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
daasrule naxati
gakveTilis Tema: kompozicia.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos simetriulad gawonasworebuli kompoziciis daxatva.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII3, sgVII7.
saswavlo resursi: moswavlis rveuli da feradi fanqrebi.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)
moswavleebshkiTxeT,rasniSnavs,maTiazriT,dasrulebulikompozicia.moswavlisrve-
ulSi mocemulia naxatis kompoziciuri agebis magaliTi. mieciT moswavleebs davaleba, daas
rulon moswavlis rveulSi mocemuli naxati.
aqtivoba II (dro 25 wT)
moswavleebi xataven. maT am naxatSi SeuZliaT bevri detali daamaton: cxovelebi, Citebi
da sxva.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi waradgenen sakuTar namuSevrebs. maswavlebeli maTTan erTad ganixilavs namuSevrebs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeZles maT simet
riulad gawonasworebuli kompoziciis daxatva.
Sefasebis xerxi: namuSevris ganxilva.
61
rekomendaciebi maswavlebels: momdevno Teoriuli gakveTili 51 _ „mSvidi da mRelvare
scenebi~ gakveTil 49Si mocemuli scenaris mixedviT CaatareT.
gakveTili 49kompoziciis agebis principebi
gakveTilis Tema: kompozicia.
gakveTilis mizani:
• moswavlem ganasxvaos erTmaneTisagan frizuli, dinamikuri, fragmentuli da simet
riulad gawonasworebuli kompoziciebi;
• moswavlem imsjelos namuSevarSi gamoyenebul mxatvrul xerxebze.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: orive ilustraciaze mocemulia frizuli kompozicia. aRwere isini. ra ganwyobaa
SeqmniliamornawarmoebSi?
pasuxi: #1 ilustraciaze figurebi gansxvavebuli intervaliT da sxvadasxva moZraobaSi
aris gamosaxuli, rac erTgvar daZabulobas qmnis, #2 ilustraciaze ki figurebi erTmane
Tisgan Tanabari SualedebiTaa gamoyofili, aq figurebi erTnair pozaSi arian. figuraTa aseTi
ganlageba mSvidi ganwyobis Seqmnas uwyobs xels.
kiTxva: XVIIs-isholandielimxatvrisrembrandtissuraTze„uZRebiSvilisdabruneba~,romel
figurazegadisgeometriulicentridasadariangamosaxulinawarmoebismTavarigmirebi?
pasuxi: nawarmoebis mTavari gmirebi suraTis marcxena nawilSi arian gamosaxuli. geomet
riuli centri ki gadis suraTis SuaSi gamosaxul figuraze, romelic bundovnad moCans.
kiTxva: italieli mxatvris karavajos suraTze „wm. petres jvarcma~ ipove, romel figu
rebzegadisdiagonalurixazebi.kompoziciisaseTiagebiTraganwyobaaSeqmnilinamuSevarSi?
pasuxi: karavajos suraTze diagonaluri xazebi gadis jvarze gakrul petresa da im mamakacis
figuraze, romelic TokiT wevs jvars. kompoziciis aseTi agebiT daZabuli ganwyoba iqmneba.
gakveTili 50 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
moxatuli fardagebi
gakveTilis Tema: kompozicia.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos kompoziciuri ganawilebis ZiriTadi xerxebis gamoyeneba namuSevris
Seqmnisas.
kavSiri arovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII7.
saswavlo resursebi: moswavlis rveuli da feradi fanqrebi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 30 wT)
maswavlebeli mimarTavs moswavleebs ̀ dRes unda daxatoT sami saxis kompozicia: frizuli,
simetriulad gawonasworebuli da dinamikuri. moswavlis rveulSi mocemulia samive saxis
kompoziciis nimuSebi. gaecaniT masalas da daiwyeT muSaoba~.
62
samuSao sruldeba moswavlis rveulSi. bavSvebi xataven feradi fanqrebiT.
aqtivoba III (dro 15 wT)
ganixileT namuSevrebi. sTxoveT moswavleebs ganmarton, maTi naxatebidan romeli romel
kompozicias gamoxatavs da Tavad ratom fiqroben ase.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad sworad Seasrules
davaleba _ daxates sami saxis kompozicia: frizuli gawonasworebuli da dinamikuri.
Sefasebis xerxi: namuSevrebis ganxilva.
gakveTili 51 STambeWdavi Senobebi
gakveTiliT Tema: kompozicia arqiteqturaSi.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos arqiteqturuli Zeglebis kompoziciur agebaze msjeloba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmRvanelo. sxvadasxva kompoziciuri age
bis arqiteqturuli Zeglis reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 20 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts. ganixilaven ilustraciebs, pasuxs
scemen rubrikebSi „daakvirdi da upasuxe~, „dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs.
aqtivoba II (dro 25 wT)
maswavlebeli klass uCvenebs proeqtoriT an reproduqciebiT mis mier winaswar mom
zadebul damatebiT masalas: sxvadasxva arqiteqturul Zegls, magaliTad: Tbilisis sameba,
jvari da a.S. da sTxovs moswavleebs, samTavisis taZris msgavsad ganixilon es Zeglebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad SeuZliaT
arqiteqturul nagebobebis kompoziciur agebaze msjeloba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: CamoTvale SenTvis cnobili yvela is mxatvruli saSualeba, romliTac miRweulia
kompoziciuri wonasworoba am SenobaSi.
pasuxi: kompoziciuri wonasworoba am SenobaSi miRweulia Seisruli (zemoTken wawvetebuli)
gumbaTebiT, TaRebiT, simetriis RerZis gamoyofiT.
kiTxva: riTia miRweuli moZraobis iluzia XX sis arqiteqtoris le korbuzies mier Seq
mnilnagebobaSi?
pasuxi: korbuzies nagebobaSi moZraobis iluzia arqiteqturuli formebis erTmaneTTan
SeTanxmebiTaa miRweuli. nagebobas navis forma aqvs, misi erTi nawili zeviTaa aweuli.
kiTxva: aq gamosaxulia gugenhaimis muzeumis Senoba niu-iorkSi, rogor aris Seqmnili
ritmiamSenobaSi?
pasuxi: ritmi am SenobaSi spiralis msgavsi formebiTaa Seqmnili.
63
gakveTili 52saxaliso gakveTili Cemi oTaxi
gakveTilis Tema: gamoyenebiTi xelovneba _ interieris dizaini.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos interieris dizainis ZiriTad principebs;
• moswavlem SeZlos daxatos Tavisi oTaxis, interieris eskizi.
• moswavlem SeZlos kompoziciuri agebis principebis gamoyeneba interieris SekeTebisa
da misi mowyobis dros.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII5, sgVII6, sgVII9, sgVII10.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, fanqrebi, saSleli, saxatavi rveuli.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilis teqsts, aTvaliereben ilustraciebs. msjeloben, gamoT
qva men sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba II (dro 30 wT)
am gakveTilis sainteresod warmarTvis mizniT maswavlebeli sTxovs moswavleebs, Seas
rulon 10 wuTiani weriTi samuSao saTauriT „Cemi oTaxi~. Semdeg am Canaweris mixedviT
moswavleebi akeTeben oTaxis interieris eskizebs. samuSaos dasrulebis Semdeg maswavlebeli
awyobs moswavleTa namuSevrebis prezentacias.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT mos
wavleebs originaluri interieris eskizebis gakeTeba.
moswavleTa Sefaseba: eskizebis prezentacia.
gakveTili 53SedarebiT patara da SedarebiT didi
gakveTilis Tema: proporciuli SeTanxmeba mxatvrul nawarmoebSi.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSebSi saganTa proporciuli SeTanmxebis danaxva;
• moswavlem SeZlos sxvadasxva epoqisa da qveynis xelovnebis nimuSebSi gamosaxulebebis
proporciul SeTanxmebaze msjeloba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, Zveli samyaros, qristianuli
da siurrealisturi namuSevrebis reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
maswavlebeli acnobs moswavleebs gakveTilis pirvel monakveTs, aCvenebs aq mocemul
ilsturacias da sTxovs moswavleebs, gamoTqvan sakuTari varaudi am figuris zomis Sesaxeb.
maswavlebeli dafaze Cawers moswavleTa pasuxebs. moswavleTa pasuxebis Semdeg maswavlebeli
gadaSlis wigns aCvenebs maT figuris realur zomas da uxsnis, Tu ratom gauWirdaT swori
pasuxis gacema.
64
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi agrZeleben gakveTilis gacnobas, pasuxs scemen rubrikaSi „daakvirdi da
upasuxe~ dasmul kiTxvebs. ganixilaven ilustraciebs, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba III (dro 20 wT)
maswavlebeli aCvenebs moswavleebs (reproduqciebiT an proeqtoriT) sxvadasxva mxatvris
mier Seqmnil namuSevrebs (mag. Zveli samyaro, Suasaukuneebis, siurelisti mxatvrebis, da a.S.
namuSevrebis ilustraciebs). moswavleebma unda aRweron, Tu romel suraTzea darRveuli
saganTa proporciuli SeTanxmeba, romelze _ ara da amis mixedviT amoicnon am nimuSebis
Seqmnis dro, moswavleebma aucileblad unda daasabuTon TavianTi mosazrebebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad SeuZliaT
maT xelovnebis nimuSebze saganTa proporciuli SeTanmxebis aRqma da amis mixedviT am
nimuSebis Seqmnis periodze msjeloba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
kiTxva: daakvirdi ilustraciaze mocemul xelovnebis nimuSebSi proporciel SeTanmxebas.
maT Soris romeli namuSevari SeiZleba iyos Seqmnili Zvel SuamdinareTSi da romeli XX sSi.
pasuxi: il. #1 Seqmnili Zvel SuamdinareTSi, il 2 _ XVII s. il#3 _XX sSi.
gakveTili 54 praqtikuli samuSao
(moswavlis rveuli) proporcia
gakveTilis Tema: proporcia.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos naturmortis gamoZerwvisas proporciuli SeTanxmebis dacva.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII7.
saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, plastilini an Tixa.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba:
aqtivoba I (dro10 wT)
maswavlebeli: „dRes gamovZerwavT naturmorts proporciebis dacviT, magram sanam muSa
obas SeudgebiT, moswavlis rveulSi erTi saxaliso davaleba unda SeasruloT~. moswavleebma
unda amoicnon figurebis proporciulad Sesabamisi detalebi.
aqtivoba II (dro 30 wT)
es dro mTlianad Zerwvas dauTmeT.
aqtivoba III (dro 5 wT)
moawesrigeT samuSao adgilebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs imis mixedviT vafasebT, Tu ramdenad kargad SeZles
proporciis gageba da am codnis gamoyeneba namuSevris Seqmnisas.
Sefasebis xerxi: namuSevris ganxilva.
65
gakveTili 55adamianis figris proporciebi
gakveTilis Tema: adamianis figuris proporciulad agebis kanonebi.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos adamianis figuris agebis proporciebs;
• moswavlem SeZlos proporciuli agebis mixedviT imsjelos xelovnebis nimuSis Seqmnis
epoqaze.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, leonardo da vinCis, el
grekos, amadeo modilianis namuSevrebis reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 25 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilis teqsts. pasuxoben rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~
dasmul kiTxvebs. ganixilaven ilustraciebs, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba II (dro 20 wT)
maswavlebeli reproduqciebiT an proeqtoriT uCvenebs moswavleebs sxvadasaxva epoqaSi
Seqmnil portretebs da sTxovs, daaxasiaTon isini proporciuli SeTanxmebis TvalsazrisiT,
mag. leonardo da vinCis, el grekos, modilianis namuSevrebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu rogor SeuZlaT gansaz
Rvron figuraTa proporciebi mxatvrul namuSevrebSi.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels: am gakveTilSi dasmuli kiTxvis pasuxebi uSualod moswavle
zea damokidebuli.
gakveTili 56 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
adamianis proporcia
gakveTilis Tema: proporcia.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos adamianis daxatva ZiriTadi proporciebis gaTvaliswinebiT.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII7.
saswavlo resursebi: moswavlis rveuli da feradi fanqrebi, saSleli.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)
maswavlebeli sTxovs moswavleebs, daaTvalieron moswavlis rveulSi mocemuli ilustra
cia _ eduard manes ̀ fleitisti ~ da Seecadon, Tavadac ise gadaxaton naxati, rom ar daarRvion
proporciebi.
66
aqtivoba II (30 wT)
moswavleebi asruleben davalebas moswavlis rveulSi.
aqtivoba II (10 wT)
maswavlebeli moswavleebTan erTad ganixilavs maT namuSevrebs da miuTiTebs proporciul
darRvevebze.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeZles adamianis
proporciis gamosaxva namuSevarSi.
Sefasebis xerxi: namuSevrebis ganxilva.
gakveTili 57sivrcis Seqmnis kanonebi
gakveTilis Tema: perspeqtiva
gakveTilis mizani:
• moswavlem gaigos Tu rogor gadmoicema mxatvrul nawarmoebebSi siRrmis iluzia per
speqtivis meSvoebiT;
• moswavlemSeZlosxazovanidahaerovaniperspeqtiviTSeqmnilixelovnebisnimuSebis
erTmaneTisagan gansvxaveba.
• moswavles ganuviTardes jgufuri samuSaos Sesrulebis unarCvevebi.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11, sgVII12.
saswavlo resursebi:VIIklasisxelovnebissaxelmZRvanelo,suraTebis(xazovanidahaero-
vani prespeqtiviT) reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 10 wT)
gakveTilis teqtsis gacnobamde maswavlebeli sTxovs moswavleebs, gaixedon fanjridan da
daakvirdnen, maTgan daSorebis mixedviT rogor moCans axlos da Sors myofi sagnebi. Semdeg
maswavlebeli uxsnis moswavleebs, rom naxatebSi siRrmis ilzuiis gadmosacemad mxatvrebi per
speqtivas iyeneben (axlos myof sagnebs didad xataven, xolo Sors myof sagnebs _ ufro patarad).
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts, ganixilaven ilustraciebs, pasuxoben
rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba III (dro 20 wT)
gakveTilissainteresodwarmaTrvismizniT,maswavlebeliklasshyofsjgufebad.jgufebs
aCvenebs winaswar SerCeul or ilustracias da sTxovs maT am namuSevrebis mxatvruli anali
zis gakeTebas. amisTvis maswavlebeli dafaze Camowers im savaraudod kiTxvebs, romleb sac
moswavleebma unda upasuxon. mag. ra Janris suraTia, rogoria kompozicia, rogori fere bia,
rogoria perspeqtiva. gamarjvebulad CaiTvleba is jgufi, visac yvelaze meti swori pasuxi
eqneba.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad kargad SeuZliaT
maTxelovnebisnimuSevrebSihaerovanidaxazovaniperspeqtiviserTmaneTisagangansxvaveba.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi, viqtorina.
67
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva:holandielimxatvrissuraTzesivrcisiluziaaSeqmnili.masSioTaxissiRrmea
asaxuli.rogorfiqrob,riTmiaRwiaamefeqtsmxatvarma?
pasuxi: suraTSi mxatvari siRrmis iluziis efeqts figuraTa sxvadasxva zomebiT qmnis.
magaliTad, axlos gamosaxuli figurebi ufro didia, Sors gamosaxuli ki _ gacilebiT patara.
kiTxva: ilustraciaze mocemuli suraTebidan romelSia gamoyenebuli xazovani perspeqtiva
daromelSi_haerovani?
pasuxi:klodloreni_haerovaniperspeqtiva,iohanmeieri_haerovani,jovaniantonio
kanaleto _ xazovani, pariz bordone _ xazovani.
gakveTili 58 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
sivrce naxatSi
gakveTilis Tema: perspeqtiva.gakveTilis mizani: • moswavlem SeZlos daxatos peizaJi perspeqtivis ZiriTadi kanonebis gamoyenebiT.• moswavlemSeZlosxazovanidahaerovaniperspeqtivisgamosaxva.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII6.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, feradi fanqrebi an akvarelis saRebavebi, funjebi
da akvarelis furclebi.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvlelobaaqtivoba I (dro 5 wT)maswavlebeli mimarTavs moswavleebs, rom moswavlis rveulSi mocemuli naxatebis dax
marebiTmaTundadaxatonpeizaJixazovanidahaerovaniperspeqtivisgamosaxviT.aqtivoba II (dro 30wT)Tu moswavleebi moswavlis rveulSi gadawyveten muSaobas, am SemTxvevaSi feradi fanqrebi
unda gamoiyenon, xolo Tu akvarelis saRebavebiT _ akvarelis specialuri furclebi dasWirdebaT. moswavleebi xataven.
aqtivoba III (dro 10wT)moswavleebTan erTad ganixileT maTi namuSevrebi.moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeZles xazovani
dahaerovaniperspeqtivisgamosaxva. Sefasebis xerxi: namuSevrebis ganxilva.
gakveTili 59xedvis kuTxe _ sad dgas mxatvari
gakveTilis Tema: xedvis kuTxe.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos mxatvrul namuSevrebSi sivrcis gamosaxvis ZiriTad principebs:
perspeqtiva,xedviskuTxe,horizontisxazi,TavSeyriswertili;
• moswavlem SeZlos imsjelos namuSevarSi gamosaxuli sivrcis agebis xerxebze.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11.
saswavlo resusrebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
68
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 20 wT)
maswavlebeli moswavleTaTvis xedvis kuTxis naTlad asaxsnelad mimarTavs Semdeg aqtivobas:
igi xedvis kuTxis gansazRvris mizniT iyenebs saklaso oTaxis interiers. SearCevs sxvadasxva
adgilas mjdom moswavleebs. magaliTad: marjvniv, marcxniv, oTaxis SuaSi, sTxovs maT adgnen,
Semdeg dasxdnen da ase aRweron maT win mdebare sagnebi da moswavleebi. amis Sedegad moswavleebi
darwmundebian, rom sxvadasxva xedvis kuTxidan erTi da igive oTaxi da maTSi arsebuli sagnebi
sxvadasxvanairad Cans. moswavleebs SeuZliaT adgilebi gaucvalon erTmaneTs.
aqtivoba II (dro 25 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilSi mocemul teqsts. ganixilaven ilustraciebs, pasuxs scemen
rubrikaSi „daakvirdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. msjeloben, gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZliaT xelov
nebis nimuSebSi xedvis kuTxis, TavSeyris wertilis da a.S. sworad gansazRvra.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: gansazRvre xedvis kuTxe XIXXX ss. dasawyisis frangi mxatvris edgar degas suraTze.
pasuxi: degas suraTze xedvis kuTxe qvemodan zemoTaa.
kiTxva: ilustraciaze mocemul suraTebze gansazRvre mxatvris mier, saidan aris danaxuli
kompoziciebi:pirdapir,zemodanTuqvemodan?
pasuxi: il. #1 _pirdapir;
il. #2 _ qvemodan;
il. #3 _ zemodan.
gakveTili 60 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
xedvis kuTxe
gakveTilis Tema: xedvis kuTxe.gakveTilis mizani: moswavlem SeZlos kompoziciuri ganawilebisa da xedvis kuTxis gamo
yeneba namuSevris Seqmnisas.kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII1, sgVII7.saswavlo resursebi: moswavlis rveuli, rbili fanqari da saSleli.gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)am gakveTilze SeiZleba naturmortis dadgma. moswavleebi daakvirdebian sxvadasxva
xedvis wertilidan saganTa formis cvlilebas. Tu es ar aris SesaZlebeli, am SemTxvevaSi, moswavlis rveulSi mocemuli naxatebi gamoiyeneT sailustraciod.
aqtivoba II (dro 30 wT)moswavleebi xataven naturmorts, sxvadasxva xedvis wertilidan.aqtvobaIII dro 10 wT)ganixileT moswavleebTan erTad namuSevrebi, gaasworebineT Secdomebi.moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad asaxes TavianT
namuSevrebSi xedvis kuTxe. Sefasebis xerxi: namuSevrebis ganxilva.
69
gakveTili 61sinaTliT metyveleba
gakveTilis Tema: ganaTeba.
gakveTilis mizani:
• moswavlem SeZlos gaanalizos ganaTebis mniSvneloba mxatvrul nawarmoebSi.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII7, sgVII8, sgVII11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo, karavajos, rembrandtis, JorJ
de laturis reproduqciebi an proeqtori.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 20 wT)
maswavlebeli saubrobs ganaTebis mniSvnelobaze mxatvrul nawarmoebebSi da acnobs
moswavleebs gakveTils. moswavleebi ganixilaven ilustraciebs. pasuxs scemen rubrikebSi:
„daakvirdi da upasuxe~, `dafiqrdi da upasuxe~ dasmul kiTxvebs. msjeloben, gamoTqvamen
sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba II (dro 25 wT)
amis Semdeg maswavlebeli proeqtoriT (an reproduqciebi) aCvenebs moswavleebs mis mier
winaswar moZiebul damatebiT masalas: tintorentos, karavajos, rembrandtis, JorJ de latu
ris suraTebs da svams kiTxvebs:
• raganywobasgiqmniTessuraTebi?
• riTiaesganwyobaSeqmnili?
• ra datvirTva aqvs TiToeul suraTSi ganaTebas, risi gamoxatva surda mxatvars gana
TebiTerTdameoreSemTxvevaSi?
• TqvenromeliufrometadmogwonTdaratom?daa.S.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT Tu, ramdenad SeZles maT gamo
eTqvaT sakuTari mosazreba ganaTebis mniSvnelobaze ama Tu im namuSevarSi.
Sefasebis xerxi: kiTxvapasuxi.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: rogor fiqrob, raze iqneba miniSneba im SemTxvevaSi, Tu de laturis suraTSi
ganaTebuliiqnebamxolodmoTamaSeqalisadamsaxurissaxeebi?
pasuxi: im SemTxvevaSi Tu laturis suraTSi mxolod qalisa da msaxuris saxeebi iqneba
mkveTrad ganaTebuli, mayurebeli pirvel rigSi yuradRebas miacevs maT mimikas, romelic
erTgvar farul garigebaze mianiSnebs.
kiTxva: karavajo Tavis suraTebSi dinamikas, mZafr emociebs gamoxatavda. gaixsene, ra ici
mxatvrulgamomsaxvelobiT saSualebebze: formaze, ferze, kompoziciaze, xedvis kuTxeze
da a.S. rogor fiqrob, ilustraciaze mocemul suraTebze rogori mxatvruli saSualebebiT
arisgadmocemulidinamikadamZafriemociebi?
pasuxi: karavajos suraTebze dinamika da mZafri emociebi figuraTa pozebiT, JestebiT,
moculobiTi formebiT, kontrastuli CrdilsinaTliT da dinamikuri kompoziciiTaa gadmo
cemuli.
70
gakveTili 62 praqtikuli samuSao (moswavlis rveuli)
ganaTebuli peizaJi
gakveTilis Tema: ganaTeba.
gakveTilis mizani: moswavlem SeZlos sakuTar namuSevarSi ganaTebis gamosaxva.
kavSiri erovnul saswalo gegmasTan: sgVII1, sgVII4, sgVII7.
saswavlo resursebi: moswavlis rveuli da feradi fanqrebi.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wT.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)
erTerTi moswavle kiTxulobs moswavlis rveulSi mocemul teqsts.
aqtivoba II (dro 30 wT)
moswavleebi asruleben naxats _ mziT ganaTebul peizaJs xataven.aqtivoba III (dro 10 wT)moswavleebTan erTad ganixileT maTi namuSevrebi.
moswavleTa Sefaseba: moswavleebs vafasebT imis mixedviT, Tu ramdenad SeZles TavianT
namuSevrebSi ganaTebis gamosaxva.Sefasebis xerxi: namuSevris ganxilva.
gakveTili 63ganaTebuli Senobebi
gakveTilis Tema: ganaTeba arqiteqturaSi.
gakveTilis mizani:
• moswavle gaecnos ganaTebis mniSvnelobas arqiteqturaSi;
• moswavlem SeZlos arqiteqturul nagebobebSi ganaTebiT gamoxatul ganwyobaze da
ideaze msjeloba.
kavSiri erovnul saswalvo gegmasTan: sgVII 7, sgVII 8, sgVII 9, sgVII 11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
gakveTilis xangrZlivoba: 45 wuTi.
gakveTilis msvleloba
aqtivoba I (dro 5 wT)
gakveTilis teqstis gacnobamde maswavlebeli svams kiTxvebs:
gaixseneT, rodesac RamiT ganaTebuli qalaqis quCebSi dadixarT, ra ganwyoba geuflebaT;
rogor icvleba qalaqi, Senobebi Rame ganaTebis meSveobiT.
moswavleebi msjeloben klasSi am sakiTxze. gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
aqtivoba II (dro 15 wT)
moswavleebi ecnobian gakveTilis teqsts. ganixilaven ilustraciebs. pasuxoben rub ri
kebSi, „daakvirdi da upasuxe~, `dafiqrdi da upasuxe~, dasmul kiTxvebs.
aqtivoba III (dro 25 wT)
moswavleebi ecnobian „aTenis qartias~ da imarTeba diskusia am sakiTxis irgvliv.
71
maswavlebeli svams mTavar sadiskusio kiTxvas: ramdenadaa daculi „aTenis qartiis~ moTxovnebi
uSualodSensqalaqSi,Sen,sacxovrebeladgilas?daasaxelekonkretulimagaliTebi,Tu
sad irRveva da sad aris gaTvaliswinebuli es moTxovnebi. moswavleebi erTvebian diskusiaSi,
gamoTqvamen sakuTar mosazrebebs.
rekomendaciebi maswavlebels:
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva: panTeonis taZari Zvel romSi aages. panTeonis taZari niSanvs yvela RmerTis
taZars.SeniazriT,raideaagamoxatuliganaTebismeSveobiTamtaZarSi?
pasuxi: panTeonis taZarSi ganaTebiT miniSneba xdeba taZris yvelaze mniSvnelovan adgilze,
gumbaTze, TavisTavad wriuli formis ganaTebis wyaro da gumbaTi samyaros erTgvar models
warmoadges (wriuli ganaTebis wyaro mzis simbolodac SeiZleba miviCnioT, an, rogorc mas
Zvel romSi uwodebdnen, RvTaebis Tvalad).
momdevno kiTxvebis pasuxebi mravalgvari SeiZleba iyos.
gakveTili 64Semajamebeli gakveTili
rekomendaciebi maswavlebels: es gakveTili SegiZliaT me12 an sxva Semajamebel gakveTilSi
mocemuli scenaris mixedviT CaataroT.
gakveTilis Tema: mxatvrul gamomsaxvelobiTi saSualebebi.
gakveTilis mizani:
• moswavles ganuviTardes TviTSefasebis unari;
• moswavlem SeZlos xelovnebis nimuSze msjeloba da mxatvruli analizis gakeTeba;
• moswavlem SeZlos svxadasxva epoqaSi Seqmnili xelovnebis nimuSebis erTmaneTisagan
gansxvaveba.
kavSiri erovnul saswavlo gegmasTan: sgVII 8, sgVII 7, sgVII 11.
saswavlo resursebi: VII klasis xelovnebis saxelmZRvanelo.
rekomendaciebi maswavlebels
pasuxebi gakveTilSi dasmul kiTxvebze:
kiTxva:
gaeci pasuxebi ilustraciebTan dasmul kiTxvebs.
pasuxi: il.1_morisutrilo,il.2_yornebi,il.3_holandia,il.4_qarTveli,
il. 5 _ ramzes II, il. 6 _ qristianuli, il. 7 _ egvipte, il. 8 _ dorifori, il. 9 _ damiane,
il.10 _ miqelanjelo, il.11 _ yvirili, il. 12 _ rembrandti il. 13 _ TaRliTi, il.14 _
sveticxoveli, il. 15 _ panTeoni, il. 16 _ viqtor orta, il. 17 _ aeroporti niuiorkSi, il.
18 _ miqelanjelo, il.19 _ Tbilisi, il. 20 _ parizSi, il. 21 _ gelaTi, il. 22 _ gramebi, il.
23 _ gardi, il. 24 _ magriti, il. 25 _ frangi, il. 26 _ poliklite, il. 27 _ venecia, il. 28
_ qvilTi, il. 29 _ pavle mociqulis moqceva, il. 30 raindis xilva, il. 31 _ zikurati, il.
32 _ saidumlo seroba, il. 33 _ andrei rubliovi, il. 34 _ indoeTi, il. 35 _ le korbuzie,
il. 36 _ samTavisi, il. 37 _ rembrandti, il. 38 _ frenk loid raiti, il. 39 _ buxara.
Seamowme Seni mxatvruli xedva:
1li da me2 kiTxvebis pasuxebi uSualod moswavlis xedvazea damokidebuli.
kiTxva: daakvirdi ilustraciebze mocemul kompoziciebs. romel maTganzea gamoyenebuli
sibrtyiTiformebi,romelze_moculobiTi?
72
pasuxi: damianes freskaze gamoyenebulia sibrtyiTi formebi, gverCinos suraTze ki mo
culobiTi.
kiTxva: daasaxele mocemuli feris kontrastuli feri.
pasuxi: lurji _ narinjisferi, wiTeli _ mwvane, iasamnisferi _ yviTeli.
kiTxva: CamoTvale dauzianebeli magari faifurisaTvis damaxasiaTebeli niSnebi.
pasuxi: dauzianebeli magari faifuri sinaTleze Suqs unda atarebdes, loyasTan axlos
mitanis dros ar unda igrZno siTbo, wkiris Semokvrisas ki wkriala xmas unda gamoscemdes.
kiTxva: daasaxele mocemuli farebis simboluri mniSvneloba qristianul xelovnebaSi
pasuxi: wiTeli _ amqveyniuroba, adamianuroba, lurji _ sulieri, zeciuri, TeTri _
sikeTe, Savi _ boroteba, oqrosferi _ RvTiuri.
kiTxva: amoicani, mocemuli qandakebebidan romelSia simetriuli, frizuli da dinamikuri
kompoziciebi.
pasuxi: 1 _ simetriuli, 2 _ dinamikuri, 3 _ frizuli, 4 _ dinamikuri.
kiTxva: daakvirdimocemulsuraTebs.romelmaTganSiararisperspeqtiva?ipove,romel
suraTSiagamoyenebulimxolodxazovanidaromelSi_haerovaniperspeqtiva.
pasuxi: 1_araris,2_haerovani,3_araris,4_haerovani,5_xazovani.
kiTxva: mocemul naxatSi gazome bavSvis figuris proporciebi _ ramdenad emTxveva igi
proporciuli SeTanxmebis miRebul nrmebs
pasuxi: emTxvevabavSvisproporciebismiRebulnormebs?
kiTxva: daakvirdi mocemul suraTebs. rogor fiqrob, saidan iyureba mxatvris uxilavi
Tvali:zemodan,qvemodan,Tupirdapir?
pasuxi: 1 _ qvemodan, 2 _ pirdapir, 3 _ zemodan.
kiTxva: ilustraciaze mocemulia italieli mxatvris domeniko fetis suraTi `arqimede~.
daakvirdi da ipove yvelaze ganaTebuli adgilebi suraTze. rogor fiqrob, ganaTebiT raze
mianiSnebsmxatvari?
pasuxi: ganaTebiT mxatvari mianiSnebs am adamianis saqmianobaze da pirovnul Tvisebebze.
kiTxva: daakvirdi espaneli mxatvris, diego velaskesis namuSevars ̀ qalaq bredas Cabareba~.
gaeci pasuxebi kiTxvebs:
pasuxi: 1 _ ferweris dargs, 2 _istoriul Janrs, 3 _ moculobiTi formebi, 4 _ kontrastuli
ferebi, 5 _ simetriulad gawonasworebuli kompozicia, 6 _ daculi proporciebi, 7 _
haerovaniperspeqtiva.
kiTxva: mocemuli suraTebidan erTi XV sSia Seqmnili, meore _ XVIISi, xolo mesame _
XXSi. gaixsene, rodis daiwyes perspeqtivis kanonebs SemuSaveba, rodis Camoyalibda peizaJi
da moukidebel Janrad, rodis SeiZleba Seqmniliyo uCveulo suraTebi. gansazRvre romeli
su raTi, romel saukuneSia Seqmnili.
pasuxi: 1 _ XV s. 2 _ XX s. 3 _XVII s.
73
gakveTilis sanimuSo gegma
gTavazobT kompoziciis Sesaxeb integrirebuli gakveTilis gegmas. es gakveTili SesaZlebelia maTematikasTan da istTan integrirebulad Catardes. Tavad gakveTilis eleqtronuli versia SegiZliaT ixiloT saxelmZRvanelosTan TandarTul CD-ze.
gakveTilis Tema: kompozicia (kompoziciis agebis xerxebi)
swavlebis safexuri/disciplina an integrirebuli sagnebis dasaxeleba
VII klasisaxviTi da gamoyenebiTi xelovneba.maTematika (geometria).isti
moswavleTa profili:
moswavleTa raodenoba: 20
moswavleTa raodenoba, romlebic gansakuTrebul midgomas saWiroebs: 4
aqtivobis miznebi da misaRwevi Sedegebi:
•moswavlem gaigos, ras niSnavs kompozicia saxviT xelovnebaSi.•xelovnebis nimuSebSi SeZlos kompoziciis agebis xerxebis garCeva.•gamoumuSavdes kompoziciis aRqmisa da agebis unari.•geometriuli figurebis meSveobiT SeZlos kompoziciuri sqemebis
ageba.•WordSi SeZlos sxvadasxva saxis kompoziciis ageba.•gamoiyenos kompoziciis agebis unari da WordSi (insert picture)
SeZlos mosawvevi baraTis Seqmna.
erovnuli sawavlo gegmiT gansazRvruli misaRwevi Sedegi/indikatorebi:
erovnuli saswavlo gegma saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi:s.g.VII.1 moswavles SeuZlia SemoqmedebiTad gamoiyenos saxviTi xe-lovnebis elementebisa da principebis codna konkretuli problemis ga dasaWrelad namuSevris Seqmnisas. •gamosaxavs mravalfigurian kompoziciebs.s.g. VII.2 moswavles SeuZlia mizanmimarTulad airCios da SemoqmedebiTad gamoiyenos sxvadasxva masala, teqnika da procedura namuSevris Seq-mnisas.• qmnis kompoziciebs sxvadasxva moZiebuli masaliT.s.g.VII.5 moswavles SeuZlia dagegmos da Seasrulos sxvadasxva saxis samuSao.•gegmavs Sesasrulebeli samuSaos Tanmimdevrobas da samuSao gra
fiks, anawilebs funqciebs, akontrolebs samuSaos mimdinareobas, prob lemis SemTxvevaSi cvlis strategias.
s.g.VII.7 moswavles SeuZlia waradginos individualuri da jgufuri namuSevrebi da miRebul codnaze dayrdnobiT gamoTqvas da daasabuTos sakuTari azri xelovnebis nawarmoebis Sesaxeb.• saubrobs msgavsebebze da gansxvavebebze sakuTar da sxvebis na
muSevrebSi; sakuTari namuSevris wardgenisas saubrobs Canafiqrze, emociebze, ro
melTa asaxvac surda da ramdenad miaRwia dasaxul mizans (ra iyo warmatebuli da ras gaiTvaliswinebs samomavlod)
s.g.VII.11 moswavles SeuZlia amoicnos da Seadaros erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da kulturis xelovnebis nimuSebi.•amoicnobs sxvadasxva epoqis da kulturis xelovnebis cnobil ni
muSebs.
74
Tanmimdevroba:aqtivoba nabij-nabij
•gakveTilis prezentacia slide shows saSualebiT (kiTxva_pasuxi, #1 savarjiSos Sevseba) _ 15 wT.
•WordSi ukve arsebuli figurebis gadaadgilebis (TagviT) meSveobiT, sxvadasxva saxis kompoziciebis Seqmna. _ 10 wT.
•mosawvevi baraTis Seqmna gamofenisTvis Temaze `Zveli Tbilisi~ (Word-Si, insert picture, new drawing, from file). _ 15 wT. (jgufuri samuSao).
•Sefaseba. ganmaviTarebeli SefasebisaTvis moswavleebi avseben savarjiSoebis furclis meore nawils (Seni komentarebi) _ 5 wT.
Sefaseba: individualuri
Tanmidevroba aqtivoba 1 _ maswavlebeli slide show-s saSualebiT moswavleebs uxsnis gakveTils. gakveTili agebulia interaqtiuli meTodis gaTvaliswinebiT, amitom maswavlebeli xSirad sTxovs moswavleebs, daakvirdnen warmodgenil ilustraciebs da gamoTqvan Tavisi mosazreba. Semdeg maswavlebeli sTxovs moswavleebs, Seavson savarjiSoebis furclis #1 savarjiSo (es davaleba maswavlebels daexmareba Seafasos, Tu ramdenad gaiazres moswavleebma mxatvrul nawar moebSi garkveuli siuJetis da ganwyobis gadmocemisas kompozciuri agebis mniSvneloba).
aqtivoba 2 _ maswavlebeli gamoiZaxebs moswavles, sTxovs mas word-Si ukve arsebuli figurebi Tagvis meSveobiT gadaaadgilos da Seqmnas jer simetriulad gawonasworebuli, Semdeg frizuli, dinamikuri da fragmentuli kompoziciebi. danarCeni moswavleebi proeqtoris meSveobiT uyureben Tavisi megobris namuSevars da afaseben, Tu ramdenad sworad asrulebs is davalebebs (maswavlebels es saSualebas aZlevs gaigos, Tu ramdenad aiTvisa axali masala mos wavleTa umravlesobam).
aqtivoba 3 _ maswavlebeli uxsnis moswavleebs, Tu rogor SeiZleba word-Si aseTi `moZravi suraTebis~ Seqmna (insert picture, new drawing, from file). hyofsklass5jgufaddaavalebsSeqmnanmosawvevibaraTiTemaze `Zveli Tbilisi~. (moswavleebi iyeneben maswavleblis mier winaswar Seqmnil folders).
(es aqtivoba maswavlebels daexmareba Seafasos, Tu ramdenad aqvT moswavleebs Semoqmedebis, kompoziciuri xedvis unari da rogor aiTvises maT saTanado operaciebi kompiuterTan muSaobisas).
aqtivoba 4 _ maswavlebeli sTxovs moswavleebs, Seavson savarjiSoebis furclis meore nawili `Seni komentarebi~ (gakveTilis bolos igi moswavleebs gamoarTmevs am furclebs da Semdeg gaanalizebs, Tu risi aTviseba gauWirdaT moswavleebs. es mas ganmaviTarebeli Sefasebis gakeTebaSi daexmareba). maswavlebeli avsebs Sefasebis furcels.
Sefaseba: •moswavlis Sefaseba xdeba imis mixedviT, Tu ramdenad SeuZlia mas, amoicnos kompoziciis agebis sxvadasxva xerxi mxatvrul nawarmoebebSi.
•ramdenad SeuZlia mas, gamoiyenos kompoziciis agebis sxvadasxva xerxi Tavisi namuSevris Seqmnisas.
•ramdenad aiTvisa kompiuterze muSaobisas saTanado operaciebi.•ramdenad aqtiurad iRebs monawileobas msjelobaSi da ramdenad
aris CarTuli jgufur samuSaoSi.
saklaso menejmenti
saganmanaTeblo resursebi
teqnika da resursebi: 5 kompiuteri, 1 proeqtori.informaciis wyaroebi: http://www.kn.pacbell.com/wired/art2/artspeak/visual terms.htmlv. viperi `mxatvruli analizi~
75
Sefaseba saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi
Sefasebis mizani
saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi Sefasebis mizania swavlebis xarisxis marTva, rac gulisxmobs, erTi mxriv, swavlis xarisxis gaumjobesebas, meore mxriv, swavlis xarisxis gakontrolebas. xarisxis gaumjobeseba ukavSirdeba swavlis process, xarisxis gakontroleba ki _ swavlis Sedegs.
Sefasebis ori ZiriTadi tipi
Sefasebis miznidan gamomdinare, mniSvnelovania, rom moswavleTa Semowmeba daukavSirdes aramxolod swavlebis Sedegs, aramed swavlis processac. amis uzrunvelsayofad skolaSi gamoiyeneba ori tipis Sefaseba: ganmsazRvreli da ganmaviTarebeli.
ganmsazRvreli Sefaseba adgens moswavlis miRwevis dones saerTo normasTan mimarTebiT da iZleva imis gansazRvris saSualebas, Tu ramdenad daeufla igi sagnobrivi programebiT gansazRvrul codnasa da unarCvevebs.
ganmsazRvreli Sefaseba akontrolebs swavlis xarisxs, igi gansazRvravs TiToeuli moswavlis codnis dones.
ganmaviTarebeli Sefasebis mizania swavlis xarisxis gaumjobesebis uzrunvelyofa, swavlebis procesSi TiToeuli moswavlis ganviTarebis maqsimalurad xelSewyoba. es zogadi ganaTlebis yvelaze mniSvnelovani pedagogiuri amocanaa,
ganmaviTarebeli Sefasebisas maswavlebeli moswavleTa saqmianobas amowmebs ara maTi miRwevis donis gansasjelad da niSnebis dasawerad, aramed maT dasaxmareblad. igi akvirdeba TiToeul moswavles swavlis procesSi, Seiswavlis maT saWiroebebs, raTa am moTxovnilebaTa gaTvaliswinebiT dagegmos sagakveTilo procesi da TiToeul maTgans maqsimalurad Seuwyos xeli winsvlaSi. maswavlebeli qmnis TanamSromlobiT da konstruqciul saswavlo garemos, sadac moswavleebs ar aferxebT arc marcxis da arc warumateblobis SiSi. maT nebismier SemTxvevaSi maswavleblis rCevisa da mxardaWeris imedi aqvT. aseT garemoSi TiToeuli moswavle, codnis donis miuxedavad, axali codnis SeZeniT, gamocdilebis gamdidrebiTa Tu unarebis gaumjobesebiTaa dakavebuli.
ganmaviTarebeli Sefasebis procesSi maswavlebelTan erTad CarTulebi arian mos wavleebic. isinic cdiloben, maswavleblis daxmarebiT, daadginon sakuTari moTxovnilebebi, Zlieri da susti mxareebi, Semaferxebeli faqtorebi. am procesebSi CarTva ayalibebs maTSi TviTSefasebisa da TviTganviTarebis unarCvevebs, zrdis maT qmedunarianobasac da pasuxismgeblobasac.
mniSvnelovania, xazi gaesvas im faqts, rom ganmaviTarebeli Sefasebis SemTxvevaSi, moswavle fasdeba sakuTar TavTan, sakuTar miRwevebTan da ara _ yvelasaTvis saerTo normasTan mimarTebiT, raTa man dainaxos sakuTari winsvla da irwmunos, rom SeuZlia siZneleTa etapobrivad gadalaxva.
semestruli niSnis Semadgeneli nawilebi
saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi TiToeuli semestris manZilze moswavleebi fasdebian sami komponentis mixedviT:
1. saSinao davaleba2. saklaso davaleba3. Semajamebeli davalebasamive komponents erTnairi wona aqvs. saklaso da saSinao davalebebis komponentebSi gamoiyeneba rogorc ganmsazRvreli, ise
ganmaviTarebeli Sefaseba. ganmsazRvrel SefasebaSi iwereba niSani.ganmaviTarebeli Sefasebisas upiratesad gamoiyeneba iseTi saSualebebi, rogorebicaa
sityvieri komentari, rCevadarigeba, dakvirvebis furclebi, TviTSefasebisa da urTi
76
erTSefasebis sqemebi, codnis aTvisebis, an unaris ganviTarebis etapebis gamomxatveli doneebi. sasurvelia, sami an oTxi (magaliTad, 3 done _ aTvisebulia, aTvisebulia nawilobriv, asaTvisebelia; 4 done _ flobs srulyofilad, flobs umeteswilad, flobs nawilobriv, ver flobs); aTvisebis Tu flobis doneebiT Sedgenili Sefasebis an TviTSefasebis sqemebi maswavlebelsac da moswavlesac saSualebas aZlevs, dinamikaSi dainaxos konkretuli codnis Tu unaris aTvisebis procesi.
rasiTvaliswinebsTiToeulikomponentisaxviTdagamoyenebiTxelovnebaSi?a) saSinao davalebebiSeiZleba Sefasdes Semdegi davalebebis mixedviT:masalis moZieba, referati, praqtikuli samuSao.b) mimdinare saklaso davalebebimoicavs Semdegi tipis aqtivobebs:1. konkretuli praqtikuli samuSaos Sesruleba an namuSevris Seqmna garkveul Temaze,
rac SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT: • organizebuloba (sistemuroba, drois limitis dacva, saWiro masalis, aRWurvilobis qona); • teqnikis, masalis floba; • SemoqmedebiToba (gadawyvetilebis damoukideblad miReba, sakuTari xelweris, xedvis,
demonstrireba);• TanamSromloba jgufuri muSaobis dros. 2. sakuTari da sxvisi namuSevrebis ganxilvaSi monawileoba;3. garkveuli epoqis, Semoqmedis an xelovnebis nimuSis analizSi an mis irgvliv msje
lobaSi monawileoba, rac SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:• aqtiuri monawileoba; • sakuTari azris dasabuTebulad warmoCena;• sxvisi azris mimarT pativiscemis demonstrireba;
4. sakuTari da sxvebis namuSevrebis prezentacia (auditoriisTvis wardgena), rac SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:
• saTqmelis naTlad da gasagebad gadmocema, auditoriasTan kontaqti;• TvalsaCinoebisa da teqnikuri saSualebebis gamoyeneba;• kiTxvebze adeqvaturi pasuxis gacema;
Semajamebeli davalebebis komponenti
Semajamebeli davalebis komponenti ukavSirdeba swavlebis Sedegs. am komponentSi unda Sefasdes erTi saswavlo monakveTis (Tema, Tavi, paragrafi, sakiTxi) SeswavladamuSavebis Sedegad miRweuli Sedegebi. konkretuli saswavlo erTeulis dasrulebisas moswavlem unda SeZlos saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi standartiT gansazRvruli codnisa da unarebis warmoCena. Sesabamisad, Semajamebeli davalebebi unda afasebdes saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi standartebiT gansazRvrul Sedegebs.
Semajamebel davalebaTa tipebi:standartis moTxovnaTa dasafarad, rekomendebulia Semajamebel davalebaTa mra
valferovani formebis gamoyeneba. saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi Semajamebel davalebaTa tipebi SeiZleba iyos:
sakontrolo/gamocda/testireba/maStaburi namuSevari/gamofena/moxsenebareferati (garkveuli epoqis, Semoqmedis Sesaxeb).
proeqtebi
proeqtis savaraudo Temebi: eqspoziciis, telegadacemis, radiogadacemis, speqtaklis momzadeba; gazeTis, Jurnalis,
wignis maketis damzadeba; skveris keTilmowyoba, skolis, saklaso oTaxis, interieris dizainis Seqmna da sxva.
77
proeqtis Sesrulebis dros fasdeba Semdegi aqtivobebi: proeqtis ideis gansazRvra, proeqtis dagegmva, funqciebis ganawileba; organizeba,
finansuri gaTvla, sponsoris moZieba, sazogadoebasTan urTierToba, masaliT momarageba, musikaluri gaformeba, reJisura, scenografia, mxatvroba, dizaini: kostiumi, dekoracia, grimi; resursis Seqmna, warmodgenaSi monawileoba (msaxiobi, wamyvani, gamnaTebeli da a.S.), wardgena da sxva;
moTxovnebi, romlebsac unda akmayofilebdes Semajamebeli davalebebi
davalebis TiToeul tips unda axldes Tavisi Sefasebis zogadi rubrika;
zogadi rubrika unda dazustdes konkretuli davalebis pirobisa da ganvlili masalis gaTvaliswinebiT;
10 qula unda gadanawildes rubrikaSi Semaval kriteriumebze;
miTiTebuli unda iyos standartis is Sedegebi, romelTa Sefasebasac emsaxureba Semajabeli davaleba
rubrikebis nimuSebi:
praqtikuli samuSaos (namuSevris) Sefaseba
TariRi: samuSaos (namuSevris) saxeoba:
moswavle Sefasebis kriteriumebiSemajamebeli qula
organizebuloba (drois
limitis dacva, saWiro
aRWurvilobis qona)
01
masalis, teqnikis da mxatvrul
gamomsxvelobiTisaSualebebis
floba
03
SemoqmedebiToba,anu ramdenad
efeqturad iyenebs teqnikas, masalas
da mxatvrulgamomsaxvelobiT
xerxebs Canafiqris gadmosacemad
04
TanamSromloba jgufuri
muSaobis dros
02
qulaTa maqsimaluri raodenoba
10
1
2
3
4
5
6
7
78
xelovnebis nimuSis analizis Sefaseba
TariRi: xelovnebis nimuSi: avtori:
moswavle Sefasebis kriteriumebiSemajamebeli
qulaaRwers
namuSevars
02
aanalizebs kompozicias da mxatvrulamomsaxvelobiT
saSualebebs03
asabuTebs sakuTar interpretacias
05
qulaTa maqsimaluri raodenoba
1012345678910
saprezentacio unarebis Sefaseba
TariRi: prezentaciis saxeoba: moxsenebareferati
moswavle Sefasebis kriteriumebiSemajamebeli
qulasaTqmelis naTlad
da gasagebad gadmocema, kontaqti
auditoriasTan
03
TvalsaCinoebisa da teqnikuri saSualebebis gamoyeneba
04
kiTxvebze adekvaturi
pasuxis gacema
03
qulaTa maqsimaluri raodenoba
10
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
79
saklaso msjelobaSi monawileobis Sefaseba
TariRi: msjelobis Tema:
moswavle Sefasebis kriteriumebi Semajamebeli qula
aqtiuri monawileoba
03
sakuTari azrisdasabuTeba
04
sxvisi azris mimarT pativiscemis
demonstrireba03
qulaTa maqsimaluri raodenoba
10
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Semajamebeli gakveTilebis tipebi saxelmRvaneloSi
saxelmZRvaneloSi yoveli Tavis bolos SemoTavazebulia Semajmebeli gakveTilebi, romlebic standartis erT an ramdenime Sedegzea orientirebuli.
moswavleebis mier aTvisebuli codnisa da unarCvevebis Sesamowmeblad, yoveli Tavis bolos mocemuli Semajamebeli gakvTilebi Sedgeba ramdenime fazisagan:
kiTxvebi _ ganvlili masalis aTvisebis xarisxis Sesamowmeblad.
sxvadasxva nawarmoebis Sedareba, an romelime xelovnebis nimuSis amocnoba _ analizis, kritikis unarCvevebis gamosavlenad.
situaciuri amocana _ aTvisebuli codnisa da gamomuSavebuli unarCvevebis konkretul situaciaSi gamoyenebis unaris gamosavlenad.
proeqti (saxaliso davaleba) _ rodesac mowmdeba, Tu ramdenad SeZlebs moswavle aTvisebuli codniT, mis mier gamomuSavebuli analizis, SemoqmedebiTi, praqtikuli da jgufuri muSaobis unarCvevebiT konretuli produqtis Seqmnas.
80
damatebiTi literatura maswavleblebisaTvis
1. v. beriZe `Zveli qarTuli xuroTmoZRvreba~, gamomcemloba `xelovneba~, 1974.
2. p. zaqaraia `qarTuli centralurgumbaTovani arqiteqtura~, gamomcemloba `xelovneba~ 1975.
3. r. mefisaSvili, T. virsalaZe `gelaTi~, gamomcemloba `xelovneba~, 1982.
4. T. sayvareliZe, g. alibegaSvili `qarTuli Weduri da ferweruli xatebi~, gamomcemloba `xelovneba~
1980.
5. l. xuskivaZe `Suasaukuneebis tixruli minanqari~, gamomcemloba `xelovneba~, 1984.
6. Г. Алибегашвили «Светский Портрет в Грузинской Средневековой Монументальной Живописи» Издателство «Мец ниереба», 1979.
7. Г. Алибегашвили «Художественный принцип иллустрирования грузинской рукописной книги XI-нач. XIII-вв.» Издателство «Мецниереба», 1973.
8. Ш. Амиранашвили «История Грузинской Монументальной Живописи» том I, Издателство «Сахелгами», 1957.9. М. Алпатов «Художественные Проблемы Искусства Древей Греции», Издателство «Искусство», 1987.10. О. Бенеш. «Искусство Северного Возрождения».11. Н. Н. Волков «Композиция в живописи», Москва «Искусство», 1977. 12. «Всеобщая История Искусств», том I, II, III, IV, Издателство «Москва» 1956.13. «Всеобщая История Архитектуры», Издателство «Искусство».14. Н. А. Дмитриева. «Краткая история искусств». В 2-х томах. 15. «Искусство Средней Азии Эпохи Авиценны» Издателство «Ирфон» Душанбе, 1979.16. Обо всем на свете, Илюстрированная игровая энциклопедия школьника17. К. Малевич «Черный квадрат» Санкт-Петербург, Издательство «Прогресс», Москва 1989 г.18. М. К. Претте, А. Капальдо, «Творчество и выражение», Курс художественного воспитания Перевод с итальянско-
го А. Б. Махова. 19. В. Н. Лазарев «Византийское и Древнерусское Искусство», Издателство «Наука», 1972.20. Е. Ю. Фехнер «Голландский натюрморт XVII века», «Изобразительное искусство», 1990.21. В. Н. Ткачёв. «История архитектуры».22. B. Barber, Everyone can draw, Essential skills, techniques and inspirationfor for artists. 201123. I. Simpson, The Encyclopedia of draqing techniques, guild publishing London, 1987