sarawit emagazine 15/2557
Upload: national-science-and-technology-development-agency-nstda-thailand
Post on 12-Nov-2014
1.004 views
DESCRIPTION
สาระวิทย์ เพิ่มทางเลือกแก่เยาวชน และประชาชนทั่วไปที่สนใจข้อมูลข่าวสารด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี นำเสนอในรูปแบบนิตยสารอิเล็กทรอนิกส์ (eMagazine) โดยฝ่ายสื่อวิทยาศาสตร์ สวทช. สาระวิทย์ฉบับที่ 15/2557 นำเสนอเนื้อหาน่าสนใจ ดังนี้ เรื่องจากปก : วิตามินซีมีฤทธิ์ช่วยยับยั้งมะเร็งรังไข่ หน้าต่างข่าว วิทย์-เทคโนฯ โลก: ห้องครัวสำนักงาน: แหล่งสะสมเชื้อโรค ระเบียงข่าว วิทย์-เทคโนฯ ไทย: สมุนไพรไทยยับยั้งเชื้อราในหนอนไหม ความเชื่อกับวิทยาศาสตร์: สับปะรดประหลาดออกลูกแฝดคล้ายพัดTRANSCRIPT
1มถนายน 2557สาระวทย
ตดตอกองบรรณาธการโทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 อเมล [email protected]
ทปรกษา ทวศกด กออนนตกล, ชฎามาศ ธวะเศรษฐกล, กลประภา นาวานเคราะหบรรณาธการผพมพผโฆษณา กฤษฎชย สมสมาน บรรณาธการอำนวยการ นำชย ชวววรรธน บรรณาธการบรหาร จมพล เหมะครนทร กองบรรณาธการ ปรทศน เทยนทอง, วชราภรณ สนทนา, ศศธร เทศนอรรถภาคย, รกฉตร เวทวฒาจารย, กตตมา ไกรพรพรรณ, สรนยา ลอยประสทธ, วณา ยศวงใจ บรรณาธการศลปกรรม ลญจนา นตยพฒน ศลปกรรม เกดศร ขนตกตตกล, ฉตรทพย สรยะ
ผผลตฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 โทรสาร 0 2564 7016 เวบไซต http://www.nstda.or.th/sci2pub/
จมพล เหมะครนทรบรรณาธการบรหาร
เร องเดน• เรองจากปก: วตามนซยบยงมะเรงรงไข• หนาตางขาววทย-เทคโนฯโลก: หองครวสำนกงาน:แหลงสะสมเชอโรค• ระเบยงขาววทย-เทคโนฯไทย: -สมนไพรไทยยบยงเชอราในหนอนไหม -ศรราชพฒนา“อาจารยใหญแบบนม” ฝกแพทยผาตด• ความเชอกบวทยาศาสตร: สบปะรดประหลาดออกลกแฝดคลายพด
ผมตองยอมรบสารภาพกอนเลยครบวา คงเปนคนทายๆ ในกลมเพอนฝง ญาตพนองทใชโทรศพทมอถอสมารตโฟน ดวยเพราะไมเหนความจำเปน มากมายนกกบการทตองผกตดกบมนตลอดเวลา โดยเฉพาะกบการเลนไลน เฟซบค หรอกระทงการเลนเกม การทองเนต เพราะลำพงในเวลางานเกอบ ทงวนและชวงวนหยดเสาร-อาทตย ผมกอยกบอนเทอรเนตแทบทงวน อยแลว การไดเวนเวลาใหกบตวเองเพอทำอยางอนบางกนาจะด โทรศพท เครองเกาทผมใชงานอยหลกๆ กใชแคโทรออกกบรบสาย จงตอบสนองตอ การใชงานของผมไดเปนอยางด แต...บางทมมมองของผมอาจตองเปลยนไป คงเดาไดไมยากนะครบ วาในทสดผมกมอาจตานทานกระแสเทคโนโลย และคานยมสมยใหมนได แตเมอมมนแลว ผมวาเรากควรจะใชมนอยาง คมคา เตมประสทธภาพการทำงานของมนมากทสดเทาทจะทำได และ ควบคมการใชงานไดอยางเหมาะสม
ผมสำรวจความสามารถหรอฟงกชนการทำงานของมนอยางคราวๆ กอน วามนทำอะไรไดบาง กยอมรบครบวา คนคดโทรศพทมอถอน ชาง สรางสรรคความเปนอจฉรยะใหกบโทรศพทมอถอไดเกงจรงๆ สมกบคำวา “สมารตโฟน” โดยแทครบ ตองอทานวา “ไมรวาจะเกงไปถงไหน”
มอถอเครองเดยวแทบจะครองวถชวตคนเรา ในปจจบนทเดยว ไมวาจะดหนง ฟงเพลง อานหนงสอ เลนเกม คยโตตอบกบเพอนๆ ถายรป ถายวดโอ จดบนทก วางแผนนดหมาย ตรวจสอบอณหภม และ อกมากมายจากแอพหรอโปรแกรมการทำงานตางๆ
วตามนซมฤทธชวยยบยงมะเรงรงไขสรรพคณของวตามนซเปนทรจกกนดคอชวยปองกน
โรคไขหวดโรคเลอดออกตามไรฟนเสรมสรางภมคมกนลาสดมงานวจยพบวาการฉดวตามนซยงมฤทธชวยยบยงมะเรงรงไขไดผลดอกดวย
บรรดามทใหเราโหลดมาใชงาน
สมารตโฟน จงทำหนาทเปนอปกรณหลายๆ อยางทอย ในเครองเดยวกน ไดแก โทรศพทเคลอนท เครองเลนดวด โทรทศน เครองเลนเทป วทย กลองถายรป กลองถายวดโอ คอมพวเตอร นาฬกา (แบบปกต จบเวลา ปลก) ไฟฉาย หนงสออเลกทรอนกส ไปรษณยอเลกทรอนกส หองสมด เครองฉายแอลอด ปฏทน สมดบนทก ฯลฯ จะเหลอกแคการมชวตตวเปนๆ มงครบ เพราะดเจาสมารตโฟน มนจะตอบสนองตอความตองการในการดำเนนชวตของมนษย ยคปจจบนไปเสยทงหมด จงไมแปลกทคนเรายคนจะใชมนเสย จนเปรยบเสมอนเปนอวยวะชนท 33 คกบมนษยยคไอทไปแลว ดงทเราเรยกสงคมยคนวา สงคมกมหนา ทตางคนตางไม พดจากนเพราะตางมโลกของตวเอง โดยมปฏสมพนธกบ หนาจอโทรศพทมอถอของแตละคนนนเอง
ครบ สมารตโฟน มนคงกลายไปเปนอวยวะชนท 33 ทไมไดอยในตวคนเรา แตมนตองอยกบเราตลอดจรงๆ
ISSN 2286-9298
‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤسฉบบท 15, มถนายน 2557
อวยวะชนท33ของคนเราในปจจบน
2 สาระวทย มถนายน 2557
วตามนซ เปนหนงในวตามนทจำเปนตอรางกาย สรรพคณของวตามนซ ทเปนทรจกกนดคอ สามารถชวยปองกนโรคไขหวดไดเปนอยางด รวมไปถงมสวน ชวยในกระบวนการสรางคอลลาเจน เสรมสรางภมคมกน เปนสารตานอนมล อสระ และชวยชะลอการเสอมของเซลล แตเนองจากรางกายของเราไมสามารถ สรางวตามนซไดเอง จงจำเปนตองไดรบจากอาหารทรบประทานเขาไป ซงวตามนซ พบมากในผกและผลไมหลายชนด เชน กะหลำดอก บรอคโคล สม มะละกอ ฝรง แอปเปล และสตรอวเบอรร สรรพคณของวตามนซ นอกจากทกลาวไปแลวนน ยงมรายงานการศกษาทนาสนใจมากเกยวกบการใชวตามนซเพอการรกษามะเรง วตามนซถกนำมาใชเปนทางเลอกในการบำบดรกษาผปวยมะเรงเปนเวลานานแลว ตงแตสมยทศวรรษท 70 (ป 1970s) โดย Dr.Linus Pauling นกเคมชาวอเมรกน ผมชอเสยงในสมยนน ไดวจยเกยวกบการใชวตามนในการรกษามะเรง ซงกพบวา ผปวยมะเรงระยะสดทายทไดรบการฉดวตามนซเขาสหลอดเลอดดำในปรมาณสง จะมอตราการรอดชวตสงกวากลมผปวยทไมไดรบวตามนซถง 4 เทา !! แตกลบไมประสบความเรจในการทดลองโดยวธใหผปวยรบประทานวตามนซเขาไป ซงตอมา มการคนพบวาวตามนซทคนเรารบประทานเขาไปนน จะถกรางกายขบออกมา อยางรวดเรว และเมอไมนานมาน ทมวจยของ Dr.Qi Chen จากมหาวทยาลย แคนซส สหรฐอเมรกา ไดศกษาพบวา วตามนซสามารถชวยยบยงเซลลมะเรง ได และทำใหการรกษาผปวยมะเรงรงไขดวยเคมบำบดมประสทธภาพดยงขน ซงผลงานวจยนไดมการตพมพลงในวารสาร Science Translational Medicine ฉบบวนท 5 กมภาพนธ 2014
ในงานวจยดงกลาวน นกวจยศกษาทงในเซลลมะเรงรงไขในหองทดลอง ศกษาในหนทดลอง และในผปวยมะเรงรงไขระยะท 3-4 จำนวน 27 ราย พบวา ผปวยทไดรบวตามนซในปรมาณสงโดยการฉด ควบคกบการไดรบเคมบำบด จะ ไดรบผลขางเคยงจากยาทใชรกษามะเรงนอยกวา โดยวตามนซทฉดเขาไป จะไป
เสรมฤทธของยาตานมะเรงทผปวยไดรบเปนปกต ทำใหสามารถฆาเซลลมะเรงไดดยงขน โดยไมมอนตรายใดๆ ตอเซลลหรอเนอเยอปกตในสวนอนๆ
Dr. Jeanne Drisko หนงในผรวมวจย กลาววา “การใชวตามนซในการ รกษาคนไขกำลงไดรบความสนใจจากนกวทยาเนองอกมากขนเรอยๆ และคนไข เองกพยายามมองหาทางเลอกในการรกษามะเรงททงประหยดและปลอดภยตอ ตวผปวยเอง ซงการฉดวตามนซกเปนวธทไดผล ยนยนไดจากผลการวจยทาง วทยาศาสตรขนพนฐานและขอมลการทดลองทางคลนกในขนตน”
2 สาระวทย มถนายน 2557
Dr. linus paulinghttp://www.naturalbiology.com/category_s/55.htm
การทดลองใชวตามนซบำบดในหนทดลองhttp://dreambigdreams.blogspot.com/2008/08/vitamin-c-slows-cancer-growth.html
http://www.kumc.edu/school-of-medicine/integrative-medicine/patient-services/infusion-clinic.html
3มถนายน 2557สาระวทย
หองภาพวทย Sci-Gallery
ลกหมโคลนนงปรท ศน เท ยนทอง
ลกหม นอยในภาพเปนลกหมโคลนนงดวยวธ พารทโนจนซส (Parthenogenesis) ตวแรกของโลก ความกาวหนานเปนกาวสาคญโดยเฉพาะอยางยงกบ วงการแพทยและวทยาศาสตรทใชประโยชนจากการวจย พฒนาระบบสบพนธโรคทางพนธกรรม ฯลฯ ในอนาคต ผลงานการวจยนเปนของสถาบนจโนมกส กรงปกกง (Beijing Genomics Institute)
ทมา : รอยเตอรส (http:// www.reuters.com)
3มถนายน 2557สาระวทย
ขอมลอางอง:
http://www.bbc.co.uk/news/health-26038460
http://www.independent.co.uk/news/science/vitamin-c-can-help-to-fight-cancer-us-research-suggests-9117324.html
http://www.nci.go.th/th/Knowledge/rangkai.html
Dr. Kat Arney ผจดการฝายสอสารวทยาศาสตรดานการวจยมะเรง ในสหราชอาณาจกร กลาววา มประวตการวจยมายาวนานเกยวกบการนำวตามนซ มาใชในการบำบดรกษาโรคมะเรง ซงมนยากทจะบอกไดวาการฉดวตามนซใน ปรมาณโดสทสงนนมผลอยางไรตอการอยรอดของคนไขทเขารบการรกษาจำนวน แค 20 กวาราย แตมนมความนาสนใจทวา วตามนซดเหมอนจะไปชวยลดผลขาง เคยงของยาทใชรกษาได ซงการรกษามะเรงไมวาจะดวยวธการใดๆ จำเปนตองม การศกษาวจยทางคลนกอยางละเอยดถถวนและรอบดาน เพอใหแนใจวาวธการ ดงกลาวมความปลอดภยตอคนไขและใหผลการรกษาทด ฉะนนจงจำเปนตองม การศกษาเพมเตมใหแนชดวา การใหวตามนซปรมาณโดสสงๆ นนเปนผลดอยางไร ตอผปวยมะเรง
สำหรบมะเรงรงไขนน เปนมะเรงทพบมากเปนอนดบสองของมะเรงใน อวยวะสบพนธของสตร และเปนสาเหตของการเสยชวตอนดบตนๆ เพราะมกพบ ในระยะสดทาย โดยพบมากในสตรทมอายตงแต 40 ปขนไป สวนสาเหตนน ยงไม ทราบแนชดถงสาเหตของการเกดมะเรงชนดน แตคาดวานาจะมาจากความผดปกต ทางพนธกรรม รวมไปถงผทชอบรบประทานอาหารทมไขมนจากสตวในปรมาณ มาก สตรทมบตรนอยหรอไมมบตร สตรทไดรบยากระตนใหมการตกไข และผทมประวตเคยเปนมะเรงเตานม มะเรงปากมดลก และมะเรงระบบทางเดน อาหาร กมโอกาสเสยงเปนมะเรงรงไขมากกวาสตรทวไป
ภาพ ลกหมตวแรกของโลกทเกดจากการโคลนนง
4 สาระวทย มถนายน 2557
หนาตางขาว วทย-เทคโนฯ โลกกองบรรณาธการ
มการศกษาวจยพบวาพนทครงหนงของครวในสำนกงานเปนแหลงสะสมเชอคอลฟอรม (coliform) จำนวนมากถงระดบทเปนอนตรายตอสขภาพได
คอลฟอรม คอเชอแบคทเรยทพบในอจจาระซงสามารถนำไปสการ ระบาดของโรคระบบทางเดนอาหารในคนได จากการสำรวจพบวาคอลฟอรมสะสมตวทบรเวณตะแกรงควำภาชนะจานชามรอยละ 25 บรเวณทจบและปม กดของไมโครเวฟพบรอยละ 30 บรเวณทจบกาตมนำพบรอยละ 40 ซงสกปรก มากกวาทพบทประตหองนำเสยอก
Initial Washroom Hygiene (IWH) เปดเผยวารอยละ 75 ของ พนทหองครวในสำนกงานเปนทอยของแบคทเรย ซงมากกวาคาเฉลยทพบในถงทงแผนผาอนามยของผหญงเสยอก!!
ในการสำรวจวจยนเกบขอมลจากตวอยาง 280 ชน จากอปกรณ ครวจำนวน 70 ชนด ของสำนกงานทงหมด 8 แหง
นอกจากนนกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยแอรโซนายงพบวา โทรศพท โนตบค โตะ ลกบดประต ปมกดบนเครองถายเอกสาร ปมกดลฟท และตเยนสำนกงาน ยงเปนแหลงปนเปอนเชอโรคชนด อยางไรกตาม การลาง มอและการใชเจลทำความสะอาดมอ หรอผาเชดทำความสะอาด สามารถชวย ลดความเสยงในการตดเชอแบคทเรยใหกบพนกงานได
แหลงขอมล:http://www.dailymail.co.uk/health/article-2313619/Most-office-KITCHENS-dirtier-toilets-kettles-microwaves-germiest-places.html
ภาพจากhttp://l.yimg.com/ea/im_siggk0.zg0dyyXzEcNsX74ySDw---x480-q80/img/-/130424/dirty_office_web_18neslq-18nesob.jpg
พนทครวของสำนกงานเปนแหลงสะสมเชอโรคสกปรกมากกวาหองสขา!!พนทครวของสำนกงาน
5มถนายน 2557สาระวทย
ระเบยงขาว วทย-เทคโนฯ ไทยกองบรรณาธการ
เมอป 2554 ประเทศไทยประสบอทกภยครงใหญ เกดผลกระทบกบประชาชน ในวงกวางโดยเฉพาะการขาดแคลนนำดม นกวจยศนยนาโนเทคโนโลยแหงชาต (นาโนเทค) สวทช. จงไดพฒนาเครองตนแบบผลตนำดมพลงงานแสงอาทตยดวย เทคโนโลยไสกรองนาโน (Solar-Operating System -SOS Water ) ขนเพอ เพมประสทธภาพของระบบการกรองนำดบทอาจมการปนเปอนใหเปนนำดมท สะอาดไดมาตรฐานและดมกนไดอยางปลอดภย
เครองผลตนำดมนใชพลงงานจากแสงอาทตยหรอใชไฟจากแบตเตอร สามารถใชสำหรบพนททไฟฟาเขาไมถงได เพราะมขนาดกะทดรด ขนยายงาย ทงขนรถและลงเรอ ทำใหเขาถงพนทหางไกล ถนทรกนดารไดด หรอพนทนำทวม สงไดอยางสบาย กำลงการผลตของ SOS Water สามารถผลตนำดมสะอาดได 200 ลตรตอชวโมง หรอประมาณ 2,000 ลตรตอวน เพยงพอตอชมชนขนาด 1,000 คน โดยคณภาพนำดมไดมาตรฐานกระทรวงสาธารณสข
เครองผลตนำดมพลงงานแสงอาทตยดวยเทคโนโลยไสกรองนาโน(SOSWater)
แหลงขอมล http://www.nanotec.or.th/10years/nanoforthai.php
เนคเทคพฒนาโปรแกรมการสำรวจลกนำยงลายดวยแทบเลตแอนดรอยดเนองจากปจจบนงานสารวจลกนำยงลายทดำเนนการโดยเจาหนาทกรม ควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข จากทวประเทศยงคงใชแบบฟอรมสารวจทเปน กระดาษ การกรอกขอมลใชเวลามาก กรมควบคมโรคโดยสานกงานปองกน ควบคมโรคท 1 (สคร.ท 1) กรงเทพฯ จงไดหารอรวมกบ สวทช. ในการนำ เทคโนโลยทางดานสารสนเทศของ สวทช. เขามาชวยในการทำงานใหสะดวก รวดเรว แมนยำ และมประสทธภาพมากยงขน ดงนนจงไดรวมกนจดทำโครงการ พฒนาโปรแกรมการสารวจลกนำยงลายดวยแทบเลตแอนดรอยด พรอมระบพกด ภมศาสตร โดยมคณะนกวจยจาก สวทช. ดำเนนการรวมกบเจาหนาทจาก สคร. ท 1 ซงสามารถสารวจและเกบบนทกรวบรวมขอมลตงแตตนทางอยางเปนระบบ โดยใชโปรแกรมทางานบนอปกรณแทบเลต หรอสมารตโฟน ทใชระบบปฏบตการ แอนดรอย (Andriod) หลกการทางานคอ โปรแกรมไดออกแบบโดยอางองจาก ระบบบนทกดวยกระดาษ แตพฒนาใหมความสามารถในการเรยกดประวตขอมล ดชนทางกฏวทยา (HI, CI, BI) ในพนทททาการสารวจ การระบพกดบานหรอ สถานททสำรวจ พรอมทงแสดงขอมลผานแผนทแยกเฉดสตามระดบความเสยงของ คาดชนกฏวทยา สามารถแจงเตอนผาน SMS หรอ Social network ถงเครอ ขายในพนททมคาดชนกฏวทยาเกนคามาตรฐาน และแจงไปยงบคลากรหรอ ผบรหารทเกยวของเพอออกมาตรการควบคมปองกนการระบาดไดอยางทนทวงท กลมเปาหมายผเกบขอมล คอ นกวชาการและเจาหนาทสาธารณสขททาการสารวจ ลกนำยงลาย โดยโปรแกรมออกแบบมาใหสามารถลงทะเบยนและระบตวตนแยก ตามสานกงานปองกนควบคมโรคระดบเขตได
ปจจบน โครงการดงกลาวในระยะท 1 ดาเนนการไปแลวประมาณ 70 % สามารถใชโปรแกรมบนทกการสารวจลกนำยงลายพรอมประมวลผลดชนกฏวทยา และพกดบานทสารวจในพนทได และไดมการทดสอบภาคสนามรวมกบ สวทช. ณ ตาบลคลองพระอดม อาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร เมอวนท 21 กมภาพนธ 2557 ไปแลวพบวาใชประโยชนไดจรง
โครงการท 2 จะทำระบบตดตามและแจงเตอนสถานการณการระบาด ของโรคไขเลอดออก เพอรายงานสถานการณและกระจายขาวสารแกผรบผดชอบ ในลกษณะใกลเคยงกบเวลาปจจบน และโครงการท 3 จะทำระบบรายงานโรค ไขเลอดออกและการสำรวจลกนำยงลายเชงวเคราะห เพอสนบสนนการตดสนใจ ในแกปญหาโดยการเชอมฐานขอมลผานโปรแกรม R.506 (รง.506) สาหรบ การตอยอดเพอใหโปรแกรมสามารถเชอมตอและใชงานไดทงประเทศ จะตองอาศย ความรวมมอของสานกงานปองกนควบคมโรคระดบเขต หรอองคกรสารสนเทศทสาคญตอไป
5มถนายน 2557สาระวทย
6 สาระวทย มถนายน 2557
ศรราชเปดศนยSiTECใช“อาจารยใหญแบบนม”ฝกแพทยผาตด
สมนไพรไทยมฤทธยบยงเชอราในหนอนไหมผา ไหมเปนผลตภณฑผาทอจากธรรมชาตทสำคญทางภาคเหนอของไทยซง ขนชอในเรองของคณภาพและความสวยงาม สรางมลคาทางเศรษฐกจใหกบ เกษตรกรผเลยงไหมและผประกอบการไดเปนอยางด แตปญหาทพบคอ ตว หนอนไหมซงใหเสนใยไหมมกประสบปญหาการตดเชอจลชพในฤดฝนและฤดรอน ทำใหผาไหมมคณภาพตำลง เกษตรกรผเลยงไหมมการใชฟอรมาลนในการทำลาย เชอจลชพ จงอาจสงผลเสยตอมนษยและสตว เกดความเปนพษและปนเปอนใน ตวหนอนไหม ซงเมอนำมารบประทานอาจกอใหเกดอนตรายได
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา และสถาบนหมอนไหม แหงชาตเฉลมพระเกยรต สมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ จงไดศกษา วจย ทดสอบฤทธในการกำจดเชอราดงกลาวโดยทดลองกบสมนไพรไทย 11 ชนด ไดแก กะเพรา สะระแหน ขง ขา ขมน ตะไคร มะกรด ไพล ชาพล โหระพา และพล โดยทดสอบฤทธยบยงเชอรา Aspergillus 3 ชนด ไดแก A. flavus, A.oryzae และ A. niger
อานรายละเอยดเพมเตมไดท http://www.medplant.mahidol.ac.th/active/shownews.asp?id=974
ผลการทดสอบพบวามะกรด ไพล และขมน มฤทธยบยงการงอกของ สปอรและการเจรญเตบโตของเชอราไดด ดงนนพชสมนไพร 3 ชนดดงกลาวจงม ฤทธยบยงเชอราได
ศรราชเปดศนย SiTEC หวงฝกแพทยมประสบการณกอนผาตดคนไขจรง เพม ความปลอดภย เผยอาจารยใหญแบบแชแขงและแบบนม ลดการใชฟอรมาลน ไดศพทเหมอนมนษยจรงๆ
เมอเดอนเมษายนทผานมา คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลย มหดล เปดศนยฝกอบรมทกษะหตถการทางการแพทยศรราช (Siriraj Training and Education Center for Clinical Skills: SiTEC) ซงเปนศนยอบรมฝก การผาตดและหตถการทางการแพทยขนสงในสาขาวชาตางๆ บนรางกายมนษย ตามกายวภาคจรงของผทมจตกศลอทศรางกายเปนวทยาทานทเรยกวา “อาจารย ใหญ” สำหรบแพทยประจำบาน แพทยผเชยวชาญเฉพาะทาง รวมถงอาจารย แพทยทงภายในและภายนอกคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล และระดบ นานาชาต เพอใหแพทยมประสบการณจรง และสำหรบนกศกษาแพทยทกำลง จะเปนแพทยไดฝกทำหตถการครงแรกในรางทไมใชคนไข ซงมความปลอดภย มากกวาทผานมาทแพทยมกจะทำหตถการครงแรกในคนไข
ศนย SiTEC น แพทยจะไดฝกทำหตถการบนราง “อาจารยใหญแบบ แชแขง” และ “อาจารยใหญแบบนม” ซงเปนอาจารยใหญแบบใหมทศนย SiTEC รวมกบ ภาควชากายวภาคศาสตร คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล พฒนาขน เพอใหไดอาจารยใหญทมลกษณะใกลเคยงกบคนไขจรงมากทสด และเพอลด การใชฟอรมาลน (สารเคมทใชในการดองศพ) ซงเปนสารกอมะเรงและอาจเปน อนตรายตอแพทยผใชอาจารยใหญในการศกษา
นพ.ปกรณ แสงฉาย อาจารยประจำภาควชากายวภาคศาสตร กลาววา ภาควชาฯ สามารถพฒนารางอาจารยใหญไดครงแรกเมอ พฤศจกายน 2555 จนถงปจจบนสามารถผลตไดจำนวน 25 ราง มการนำออกมาใชแลวจำนวน 4 ราง และในป 2558 เราจะผลตเพมใหไดอก 40 ราง โดยวางแผนการผลตคอ จากผแสดงความจำนงขอบรจาครางเปนอาจารยใหญมประมาณ 2 พนรายตอป แตสามารถผลตไดเพยงปละ 300 ราง โดย 120 รางจะนำมาใชในการเรยน การสอนกายวภาคศาสตร อก 100 ราง ผลตแลวสงออกไปยงสถาบนการแพทย อนหรอโรงเรยนแพทยทผลตอาจารยใหญเองไมได สวนอกประมาณ 80 รางจะ นำมาผลตอาจารยใหญแบบแชแขงและแบบนมอยางละครง
“อาจารยใหญแบบเดมจะฉดนำยาทมสวนผสมของฟอรมาลนประมาณ 10% จากนนนำไปลงบอดองประมาณ 2 ปแลวจงนำมาใชงาน ขอดคอคาใชจาย ตอรางตำสด เกบไวไดนานตลอดปการศกษาหรอถง 1 ปกวา แตขอเสยคอรางแขง ผวหนง ขอตอ เสนเอน กลามเนอไมยดหยน จงไดมการคดผลตอาจารยใหญ แบบแชแขงและแบบนมตามมา โดยอาจารยใหญแบบแชแขง เมอผบรจาคเสยชวต แลวจะตองตรวจเลอดเพอหาโรคกอน 3 โรคคอ เอชไอว ไวรสตบอกเสบบ และซ หากผลเปนลบกแสดงวาปลอดภย จงจะนำไปแชแขงทอณหภม -20 องศาเซลเซยส ซงเลอดจะแขงตวหมด กอนนำมาใชงานตองนำมาละลายกอน 3 วน เลอดกจะ ละลายเปนของเหลวเหมอนเดม ทำใหศพเหมอนมนษยมากทสด แตอายการเกบ รกษาไดไมนาน คอประมาณ 3 เดอนหลงจากนำมาใชครงแรก สวนแบบศพนม หลงฉดนำยาเขารางทมฟอรมาลน 2% จะนำไปแชในแทงกประมาณ 3 เดอน จงจะใชได แตขอดคอสามารถเกบรกษาไดนานกวา 2 ปหลงจากนำออกมาใช ครงแรก” นพ.ปกรณ กลาว
ทมา: http://www.si.mahidol.ac.th/th/hotnews_detail.asp?hn_id=1551http://www.thaiday.com/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9570000045594
6 สาระวทย มถนายน 2557
7มถนายน 2557สาระวทย
ความเชอกบ
วทยาศาสตร
จ มพล เหมะค ร นทร
เรองราวหรอเหตการณทเกยวกบการพบพชแปลก สตวแปลก วตถประหลาด หรอปรากฏการณอนนาพศวงทงหลาย แลวผคนพากนไปกราบไหวเพอขอ โชคลาภ มกจะปรากฏเปนขาวอยเนองๆ อยางตอเนองในสงคมไทย และมโอกาสทจะเกดขนไดอกในอนาคต ดงนน เพอใหคลายความสงสยของปมปรศนา ในเรองแปลกดงกลาว อกทงยงเปนการใหขอมล ความรทถกตอง และวธคดทเปนวทยาศาสตรแกประชาชน....คอลมน ความเชอกบวทยาศาสตร จงได รวบรวมเรองราวแปลกทเคยเปนขาว พรอมทงคำอธบายจากนกวทยาศาสตร นกวจย หรอผเชยวชาญในสาขาทเกยวของมานำเสนอผอานทกทาน
เรองราวของความเชอกบวทยาศาสตร ขณะนไดจดทำเปนหนงสอ พอคเกตบคแลว ความหนา 228 หนา รวบรวมขาวแปลก 100 ขาว แบงหมวดหมออกเปน 5 กลม ไดแก กลมพชแปลก กลมสตวประหลาด กลมเหดรานาทง กลมวตถปรศนานาฉงน และกลมปรากฏการณพศวง ราคา 100 บาท สงซอทาง ไปรษณยไดท ศนยหนงสอ สวทช. โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 1179-80 Email: [email protected] คาจดสงฟร สมาชกสาระวทย ซอดวยตนเองทศนยหนงสอ สวทช. ลด 20%
สบปะรดประหลาดออกลกแฝดคลายพด
ขาวการพบสบปะรดประหลาดออกลกแฝดคลายพดจนมปรากฏเปนระยะๆ ในหลายจงหวด ไดแก สงขลา ยะลา และชยภม ดงกรณทชยภม (รปท 2) ลกแตกออกเปนวงกลมครงซก 7 ลก มหนอ 37 หว จนมชาวบานมากราบไหวบชาขอหวยดวย
จากขาวน รศ.ดร.ศภจตรา ชชวาลย จากภาควชาพฤกษศาสตร คณะวทยาศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดใหขอคดเหน
วากรณนเกดจากความผดปกตในขนตอนสรางเนอเยอ สรางผล ซงกมโอกาสเกดขนได แตกไมไดเกดขนงายนก ดงนนเมอเกดขนแลวจงเปนเรองแปลก ฮอฮา เปนท สนใจของผคน การเกดสบปะรดแฝดเชนนกทำนอง เดยวกบการเกดเดกแฝดในคน ซงเปนเรองทสามารถเกดขนไดเชนกน
รปท 1
รปท 2
7มถนายน 2557สาระวทย
รศ.ดร.ศภจตรา ชชวาลย
8 สาระวทย มถนายน 2557
scisocietyสรนยา ลอยประสทธ /สเปคตรม
ประชมเชงปฏบตการเรองโรคกงตายดวนอตสาหกรรมกงไทยไดรบผลกระทบอยางรนแรงจากโรคกงตายดวน หรอ อเอมเอส (EMS) สงผลใหผลผลตกงลดลงถง 54% สำนกงานพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) โดยไบโอเทค จงไดจดการประชมเชงปฏบตการ เรอง “การตรวจวนจฉยแบคทเรยสาเหตกงตายดวน” โดยมการบรรยายสรป สถานการณและแนวทางแกปญหา รวมทงงานวจยทเกยวของกบโรค EMS ใน ปจจบน เมอวนท 24 เมษายน 2557
สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) กระทรวง วทยาศาสตรและเทคโนโลย จดงานการประชม World Malaria Day Conference 2014 ณ โรงแรมเซนจร เมอวนท 1 พฤษภาคม ทผานมา เพอสราง ความตระหนกเกยวกบโรคมาลาเรย ทเปนสาเหตการเสยชวตของประชากร โลกจำนวนหลายลานคนตอป ภายในงานยงไดม “พธลงนามความรวมมอ ระหวาง สวทช. และ Medicines for Malaria Venture (MMV)” ทจะให ทนสนบสนนรวมกนในการพฒนายา P218 ใหเปนยารกษาโรคมาลาเรยตว ใหมซงคาดวาอก 5 ปนาจะไดใชยาผลงานนกวจยไทย สถานการณปจจบนเชอมาลาเรยมแนวโนมจะดอตอยา artemisinin ซงเปนยาทใชรกษาอยในขณะน ประเทศไทยในฐานะเปนประเทศทอยในพนท เสยงตอโรคมาลาเรย จงมความจำเปนเรงดวนทจะตดตามเฝาระวงเชอดอยา เหลานและจำกดการแพรระบาด ศ.ดร.ยงยทธ ยทธวงศ นกวจยอาวโสและผเชยวชาญดานมาลาเรย ในประเทศไทย เปดเผยวา การจะพฒนายา P218 นน จะตองใชเวลา นานกวาสบป ขณะนทมวจยไบโอเทค สวทช. ไดพฒนามาครงทางแลว ซงขน ตอไปจะตองพสจนประสทธผลความปลอดภยในอาสาสมคร จนเมอไดผลดจรง จะสามารถนำขอมลทงหมดไปขนทะเบยนยาเพอใหไดรบการรบรอง ซงจะเปน ยาตวแรกของคนไทย ทไมไดมาจากสมนไพรหรอไมไดมาจากการลอกเลยน แบบยาของคนอน แตไดมาจากสมองของนกวจยไทยอยางแทจรง
พธลงนามสนบสนนงานวจยยารกษาโรคมาลาเรย
ไบโอเทคนอมเกลาฯถวายเมลดพนธขาวหอมชลสทธทนนำทวมแดสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมารเมอวนท 7 พฤษภาคม ทผานมา สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย แหงชาต (สวทช.) โดย ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) รวมกบสหกรณการเกษตรผกไห จำกด นอมเกลาฯ ถวายเมลด พนธขาว “พนธหอมชลสทธทนนำทวมฉบพลน” แดสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร จำนวน 3,000 กโลกรม เพอพระราชทานแกเกษตรกรท ประสบอทกภยในพนท จ.พทลง “พนธขาวหอมชลสทธทนนำทวมฉบพลน” เปนผลงานทเกดจากความ รวมมอดานงานวจยระหวางศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และสำนกงานวจยและพฒนาขาว กรมการขาว โดยใชเครองหมายโมเลกลทเกยวของกบยนทนนำทวมและ คณภาพการหงตมในการคดเลอกรวมกบการปรบปรงพนธแบบวธมาตรฐาน ทงน พนธขาวดงกลาวมคณสมบตพเศษสามารถทนอยใตนำไดนาน 2-3 สปดาห และฟนตวหลงนำลดไดด ลำตนแขง ไมหกลมงาย ไมไวตอชวงแสง สามารถปลกไดตลอดทงป อายเกบเกยว 120 วน ผลผลตเฉลย 800-900 กโลกรมตอไร คณภาพการหงตมคลายพนธขาวดอกมะล 105 และมกลนหอม
อานรายละเอยดเพมเตมไดท http://www.nstda.or.th/news/17812-rice
กรมควบคมโรคลงนามการวจยรวมกบสวทช.กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข รวมกบ สำนกงานพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ลงนามความรวมมอการวจยพฒนาเทคโนโลย เพอเสรมสรางความเขมแขงดานงานระบาดวทยาและการเฝาระวงควบคมโรค ตดตอทสาคญ อาท โรคไขเลอดออก โรคไขหวดใหญ และโรคไขหวดนก เปนตน โดยนำรองดวย “โครงการพฒนาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการปองกนและ ควบคมการระบาดของโรคไขเลอดออกเชงรก” ซงดาเนนการรวมกบศนยเทคโน โลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) สวทช. ทผานมาเมอ เรวๆ นภายใตโครงการดงกลาวประกอบดวย 3 โครงการยอย ไดแก(1) ระบบสำรวจลกนำยงลายดวยแทบเลตแอนดรอยด (Dengue Mosquito
Larvae Survey Program : DMLS) (2) ระบบตดตามและแจงเตอนสถานการณการระบาดของโรคไขเลอดออก
(Dengue Fever Epidemic Monitoring & Alert System: DMAS)(3) ระบบรายงานโรคไขเลอดออกและการสำรวจลกนำยงลายเชงวเคราะห
(Dengue and Mosquito Larvae Survey Analysis Report System: DMAR)
9มถนายน 2557สาระวทย
สาระนารจาก อย.
10 สาระวทย มถนายน 2557
บานน กค ด
Quiz
สวสดฮะคณผอาน ฉบบทแลวเหมยวถามคำถามแสนงายวา“บทย” ยอมาจากอะไร บทย
มาจากคำวา British Thermal Unit เปนหนวยวดพลงงาน ความรอนในระบบองกฤษ สวนมากใชกบอตสาหกรรมเครองปรบอากาศและเครองทำความเยน มบางประเทศในทวป
อเมรกาเหนอทยงใชหนวยบทย เปนหนวยวดพลงงานความรอนอย ในขณะทหลายประเทศใชหนวยสากลอยาง จล (Joule, J) หรอแคลอร (Calorie, cal)
1 BTU = 1,055 J = 252 cal
สวน “ขนาดบทย” ทเราคนหกนเวลาเลอกซอแอรนน พดงายๆ คอ เปนความสามารถในการทำความเยน ของแอรภายใน 1 ชวโมง ซงการคำนวณหาวาหองของเราจะใชแอรกบทยนน กขนอยกบหลายปจจย เชน หองขนาดเทาไหร รบแดดมากนอยแคไหน ใชทำกจกรรมอะไร รองรบคนจำนวนมากนอยเทาไหร ฯลฯ การซอแอรทมขนาดเหมาะสม นอกจากจะเยนสบายไดดงใจแลว ยงชวยประหยด พลงงานไดเยอะเลยนะฮะ
หมดเขตสงคำตอบ วนท 20 มถนายน 2557 คำตอบจะเฉลย พรอมประกาศรายชอผไดรบรางวลใน สาระวทย ฉบบท 16 สำหรบของรางวล เราจะจดสงไปใหทางไปรษณย
ทราบคำตอบแลวสงมาบอกเหมยวไดท กองบรรณาธการสาระวทยฝายส อวทยาศาสตรสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 หรอสงทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอทาง e-mail ท [email protected]อยาลมเขยนชอ ทอย มาดวยนะฮะ
10 สาระวทย มถนายน 2557
คำถามประจำฉบบท15เหมยวไดอานวรรณคดเรองขนชางขนแผน แลวกเกดคำถาม อะไรบางอยางในใจ คณผอานชวยคลายปญหาคาใจเหมยวหนอย ฮะ คอ เสภาบทนางวนทองสงเรอนทเหมยวยกมาน มตนไมอย กชนด อะไรบาง
..มะขามโพรงโคงคเปนขอศอก ฝกกรอกแหงเกราะกะเทาะรอน จนทนหอมจนทนคณาจะลาจร มะลซอนซอนชอยจงด ลำดวนเอยจะดวนไปกอนแลว ทงเกดแกวพกลยสนส จะโรยรางหางสนกลนมาล จำปเอยกปจะมาพบ ทมกลนกจะคลายหายหอม จะพลอยตรอมเหอดสนกลนตลบ ทมดอกกจะวายระคายครบ จะเหยวแหงเซาซบสลบไป ตนนอยนอยลกยอยระยาด ตงแตนจะไปชมตนไมใหญ จะทงเรอนไปรางอยกลางไพร ยงรานรนไรจะตอมกาย รากไมจะตางหมอนนอนอนาถ ดาวดาษจะตางไตนาใจหาย ลงบนไดใจเจยนจะขาดตาย นำตาตกกระจายพรงพรายลง
ผทไดรบรางวลประจำฉบบท 14 มดงน
รางวลท 1 หนงสอ “ตามรอยไฟฟา จากธรรมชาตสเทคโนโลย” จำนวน 1 รางวล ไดแก คณสนนทา ศรสนทรเลศ
รางวลท 2 เสอยด “เอดสน” จำนวน 1 รางวล ไดแก คณไอลดา ชภารารางวลท 3 ชดดนสอ สวทช. (1 ชด ม 5 แทง) จำนวน 3 รางวล ไดแก คณลภสรดา คงหลำ คณขนมจรา กอสกล คณขวญชนก ไชยชนะ
11มถนายน 2557สาระวทย
รางวลประจำฉบบท15
สนใจ ตดตอ สอบถามและสงซอไดท ศนยหนงสอ สวทช.โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 1179-80 Email:[email protected]:http://www.nstda.or.th/cyberbookstore/
Linky กบ Linko หนยนตของเลน ทสงเสรมการเรยนรระบบการสงแรง และการเคลอนท (linkage) ผานการประดษฐหนยนต สนกกบการขยบแขนขา ของเจาหนยนตไปพรอมๆ กน ของเลนเพอการเรยนร (educational toys) ชดนจะชวยใหวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย เปนเรองสนกสำหรบ เดกๆ (หรอผใหญ) ทกคน
รางวลท 1หนงสอ “พรรณไมสมนไพรภมปญญาทองถน”จำนวน 1 รางวล
รางวลท 2โปสการดชด inspired by nature (1 ชด ม 7 ลาย) จำนวน 1 รางวล
รางวลท 3ชดดนสอ สวทช. (1 ชด ม 5 แทง) จำนวน 3 รางวล
หมายเหต: สนคานไมรบสงซอทางออนไลน
ของเลนเพอการเรยนร “หนยนต Linky &Linko”ราคา 399 บาท/ตวสนใจเลอกชมและซอไดแลววนนทศนยหนงสอ สวทช.และบานวทยาศาสตรสรนธร
11มถนายน 2557สาระวทย
12 สาระวทย มถนายน 2557
http://nstda.or.th/survey/index.php?sid=24145
ใบสมครสมาชก
สทธพเศษสำหรบสมาชก
ไดรบ e-magazine สาระวทย อยางตอเนองทางอเมลโดยไมเสยคาใชจายใดๆ
ซอหนงสอของ สวทช.ลด 20% ทศนยหนงสอ สวทช.สงซอทางไปรษณย คาจดสงฟร ! (เฉพาะในประเทศ)
หมายเหต 1. ทานสามารถสงไฟลหรอถายเอกสารแบบฟอรมนเพอใหทานอนทสนใจ
สมครเปนสมาชกได
2. โปรดสงใบสมครกลบมายงกอง บ.ก. ตามทอยขวามอ หรอทางโทรสาร
หรอทางอเมล
สาระวทย เปนนตยสารอเลกทรอนกส (e-magazine) รายเดอน มจดประสงคเพอเผยแพรขอมลขาวสารและความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงของไทยและตางประเทศ ใหแกกลมผอานทเปนเยาวชน และประชาชนทวไปทสนใจในเรองดงกลาว โดยสามารถดาวนโหลดไดฟรท www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอ บอกรบเปนสมาชกไดโดยไมเสยคาใชจายใดๆ จดทำโดย ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนา วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)
© สงวนลขสทธในประเทศไทยตาม พ.ร.บ. ลขสทธ โดย สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต
ขอความตางๆ ทปรากฏในนตยสารอเลกทรอนกสฉบบน เปนความเหนโดยอสระของผเขยน สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไมจำเปนตองเหนพองดวย
‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤس
คำคม นกวทยกรณา เทวอกษร
ชอ/สกล ......................................................................................................................................................................................................................................................
ทอยปจจบน จงหวด ..................................................................................................................................................................................................................................
โทรศพท ...........................................................................................E-mail (โปรดเขยนตวบรรจง) .......................................................................................................
วฒการศกษา ปวช./ปวส. ม.6 ปรญญาตร ปรญญาโท
ปรญญาเอก อนๆ ...............................................................................................................................................
อาชพปจจบน คร/อาจารย นกเรยน (ชน............) นสต/นกศกษา (ป............คณะ.....................................................)
รบราชการ/พนง.รฐวสาหกจ พนง.บรษทเอกชน ธรกจสวนตว อนๆ..........................................
วนท .........../............./....................
กองบรรณาธการ สาระวทย
ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต
111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย
ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง
จ.ปทมธาน 12120
โทรสาร 0 2564 7016
e-mail: [email protected]
“Anyone who has never made a mistake has never tried something new.”
- Albert Einstein
คนทไมเคยทำสงผดพลาด คอคนทไมเคยลองทำสงใหมๆ เลย
- แอลเบรต ไอนสไตน
สมครสมาชก ทางออนไลน คลก
แอลเบรต ไอนสไตน(14 มนาคม 2422 – 18 เมษายน 2498)
นกฟสกสทฤษฎชาวเยอรมนเชอสายยว ผคดคนทฤษฎสมพทธภาพ และสมการอนลอลนเกยวกบพลงงานและมวล คอ E = mc2
เขามสวนรวมในการพฒนากลศาสตรควอนตม สถตกลศาสตร และจกรวาลวทยา ไดรบรางวลโนเบลสาขาฟสกสในป พ.ศ. 2464จากการอธบายปรากฏการณโฟโตอเลกทรก
http://board.postjung.com/data/627/627626-topic-ix-10.png