sano magazin makedonija 2010

16
1 Mај 2010. Цена: 4 Евра Пишува др. Бранимир Кампл Ви ги представуваме Сано иновации - специјални производи Ви ги представуваме Сано иновации - специјални производи Животните да се хранат здраво и профитабилно Тема на бројот: Стручно списание за професионални земјоделци Иднината на млечното говедарство во Македонија Иднината на млечното говедарство во Македонија Правилна припрема на тревната силажа Правилна припрема на тревната силажа

Upload: tomislav-skrljac

Post on 23-Mar-2016

228 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

Sano magazin - Makedonija 2010

TRANSCRIPT

Page 1: Sano magazin makedonija 2010

1

Mај 2010. Цена: 4 Евра Пишува др. Бранимир Кампл

Ви ги представуваме Сано иновации - специјални производиВи ги представуваме Сано иновации - специјални производи

Животните да се хранатздраво и профитабилно

Тема на бројот:

Стручно списание за професионални земјоделци

Иднината на млечното говедарство во Македонија

Иднината на млечното говедарство во Македонија

Правилна припрема на тревната силажаПравилна припрема на тревната силажа

Page 2: Sano magazin makedonija 2010

мпр

еси

и

Сите текстови се обја-вени во оригинални-от облик и на јазикот на авторите, со нео-пходна интервенција на редакцијата. Доштампавање само со изричита дозвола , како и наведување на изворот на податоците.

Стручно списание за професионални земјоделци

Maj 2010.

Издава:

Сано – Современа прехрана за животни дооел

Тел: 02/26 00 041,

Факс: 02/26 26 960,

Интернет:www.sano.mk

Е-маил:[email protected]

Уредник:др. Бранимир Кампл

Припрема за штампа:Томислав Шкрљац,Одделение за графичка припрема на претпријатието Сано

Тираж:5.000 ком.

Штампа:“Гинис” д.о.о., Прилеп

Правилна припрема на тревната силажа

Економски оценки на фармите за одгледување на молзни крави секогаш од-ново истакнуваат дека рентабилноста во голема мерка зависи од трошоците на основниот оброки неговиот квалитет. Освен тоа, висока концентрација на енергија и одлична квалитетна ферментација допринесуваат и за долготрајно-то здравје на животните.

Тема на бројот

Содржина

Page 3: Sano magazin makedonija 2010

3

Иднината на млечното говедарство во Македонија Актуелности:

Вести од Сано ......................... 4.Ви ги представуваме Сано - специјални производи ............ 6.

Тема на бројот:Иднината на млечното говедарство во Македонија .... 9.

Говедарство:Правилна припрема на тревната силажа ................ 13.

Преглед по страници:

Содржина

Сано понудата на квалитетниот прибор и помагала во објектите за животните

Веќе со години Сано технички производи се многу позитивно примени од страна на признати европски одгледу-вачи. Во Сано понуди за успешните одгледувачи и сите оние кои што сакаат тоа да станат се наоѓаат: апликато-ри за силирање, статични и ротирачки четки за крави, поединечни и групни иглоа за телиња, миксери за мешање на млеко за телиња, сонди и канти со цуцла за напојување на телињата... Сано канти со запремина од 12 и 20 литри се познати не само кај одгледувачите, туку се користат и во многу други различни цели.

Многу производители денес се прашуваат да ли занимавањето со производството на млеко има иднина. Несреден пазар, пред се несигурност на откупот , како и нестабилни цени, ги одвраќаат мно-гу производители кои би, према сите предуслови биле успешни при обавување на оваа работа.

Некои од производителите во занимање со производство на млекото гледаат само преоден период – додека не дојде нешто по-сигурно. Предходно наведени проблеми ги отргнуваат од тоа да ги улагаат средствата и да ја гледаат својата иднина во оваа привред-на делатност.

Page 4: Sano magazin makedonija 2010

4

Со настојувањето сегогаш да биде во чекор со времето, те.

Со модерни дизајнерски и инфор-мациски стандарди и барањата на современото општество, Сано спроведе темелен редизајн на сво-ите интернетски страници.

Освен нов, многу посовремен изглед на самата страница, дода-дени се нови содржини, од кои треба да се издвои рубрика со ве-сти, која е сместена на самата на-словна страница. Сите новости за производите и за активностите на нашето претпријатие кои земјо-делците и сточарите можат да ги

сметаат за занимливи, редовно и навремено ќе се додаваат на содр-жината.

Рубрика Фирма збогатена е со детални контакт – податоци на сите наши фабрики, али и тексто-ви, за филозофија и цели на наше-то претпријатие, за неговата ис-торија и развојот.

Детално Ви ја представуваме нашата понуда на производи за говеда, свињи и живина, али и производи за силирање и конзер-вирање и за сушење и дезинфек-ција на шталски простори.

Во рубриката вредности на Са-но, можат да се најдат концепти за хранење на говеда и на свињи во

сите нивни животни и произ-водни фази, заедно со совети и препораки за земјоделците за се-која производна фаза. Благодаре-ние на Барање за советување формуларот, олеснет Ви е начинот на комуницирање со нашите стручни советници, барањето на совети и поставување на пра-шањата.

Ви го нудиме и деталниот текстуален приказ на сите типо-ви на Сано ТМР Профи мешалки за храна, со сите технички карак-теристики, пропратен со слики. Исто така имате и најдобар акту-елен увид во моменталната пону-да на користени ТМР Профи ме-шалки. n

Нов дизајн на нашите интернетски страници

Актуелности

Сано ТМР профи мешалките се најдобри!

ТМР Профи Мини ТМР Профи Компакт

• е вага

• е транспортно возило

• е мешалка

За подетални информации посетете www.sano.mk или обратете се кај Вашиот Сано застапник

Page 5: Sano magazin makedonija 2010

5Актуелности

Во големиот амфитеатар на фа-култетот за Земјоделски науки

и храна во Скопје, на 18.03.2010. год. се одржа научна едукативна работилница на која своето изла-гање го имаше др. Бранимир Кам-пл – со особено актуелна тема на финансиски менаџмент на фарми-те за молзни крави.

Предавањето го привлече вни-манието на голем број на македон-ски сточари – кој што се занимава-ат со производство на млеко и кои со голем интерес го следеа изла-гањето. Со оглед на тоа да една фарма на молзни крави представу-ва “фабрика за производство” на млеко , за да биде профитабилна на пазарот на современото земјоде-лие, заради денешните услови на работењето, во центарот на случу-вањата се става продуктивност, која може да се постигне исклучи-во со добро организиран финан-сиски менаџмент, кој современата

технологија, земјоделска и сточар-ска компонента, припрема на ква-литетниот оброк, исхрана и репро-дуктивниот менаџмент ги става во своја функција.

Големата заинтересираност на сточарите за темата на предавање-то, се рефлектираше низ бројни

прашања на крајот од предавање-то, а која укажува на тоа дека со-времените сточари се повеќе сваќа-ат како само добро организиран финансиски менаџмент може да им обезбеди поголема продуктивност, а со тоа и подобра заработка од нивното производство. n

др. Бранимир Кампл - едукативна работилница

Сано ТМР профи мешалките се најдобри!

ТМР Профи Премиум ТМР Профи Сантрак

• е направа за

дозирање во сите 365

денови во година

За подетални информации посетете www.sano.mk или обратете се кај Вашиот Сано застапник

Page 6: Sano magazin makedonija 2010

6

Сано понудата на квалитетниот прибор и помагала во објектите за животните

Веќе со години Сано технички производи се многу позитивно примени од страна на признати европски одгледувачи. Во Сано понуди за успешните одгледувачи и сите оние кои што сакаат тоа да станат се наоѓаат: апликатори за сили-рање, статични и ротирачки четки за крави, поединечни и групни иглоа за телиња, миксери за мешање на млеко за телиња, сонди и канти со цуцла за напојување на телињата... Сано канти со запремина од 12 и 20 литри се познати не само кај одгледувачите, туку се користат и во многу други различни цели.

Поединечни и групни Сано иглоа

Сано четки

За телињата во шталата често вла-деат услови на превисока темпе-

ратура, влажност, високи концентра-ции на гасови и патоген , а тука е и недостаток на светлина и соодветно проветрување. Ова се некои од штет-ните причинители кои што доведу-ваат до проливи и болести. Заради тоа секое теле веднаш по раѓањето

треба да се исуши и да се пренесе во Сано поединечно игло. Свеж воздух, соодветна количина на светло и просторот, како и помали контакти со постари и болесни животни во пр-вите недели од животот, се идеални за добар развој и добро здравје. Од-гојот на телињата во игло гарантира подобра здравствена состојба, по-

добро земање на храната и соодве-тен развој на телињата. Само здраво теле гарантира иднина со крави со висок квалитет, а со тоа и профитот за одгледувачите.

Сано поединечно игло е за телиња-та во првите 3 недели од животот, а од 4 недела од животот за телињата се на-менети Сано групни иглоа. n

За плодна и продуктивна кра-ва многу е важно нејзиното

расположение и удобност, за кое многу можат да придонесат спе-цијализирани Сано четки: меха-ничка четка со електричен погон и Сано статичка четка. Сано чет-ки со леснотија ги чистат живот-ните и на недостапни места, како што се глава, врат, грб и опашка-та. Тие исто така ги ослободуваат кравите од несаканите надвореш-ни паразити. n

Актуелности

Page 7: Sano magazin makedonija 2010

7

Миксер за мешање на млеко за телињата

Апликатори за Сано Лабацсил Дуо

Сонда за телиња

Сано миксери служат за едноставна а истовре-мено и најквалитетна припрема на млеко за

телињата заради правилно мешање со вода или про-изводи како Милли.

Температура на млекото кое се дава на телињата мора да биде околу 12°Ц. n

Само со добрата силажа е можно да се осигура ист квалитет на крмна смеска за крави во текот на

целата година. Добра силажа треба да биде припреме-на со примена на производот Сано Лабацсил Дуо. Со користење на апликаторот одредените дози на Лабац-силот можат прецизно да се додадат во силажата. n

Веднаш по раѓањето, телињата треба правилно да се исушат, а потоа да се нахранат со колострумот

со додатокот на Котосан Плус. Телињата треба да пијат најмалку 2 л. колострумот, али како не пијат секогаш доброволно, најдобро е да се напојуваат со помош на Сано сондата за телињата. n

Сано вентилатор

За високо производство на млекото, кравите бараат многу кислород, одредена температура, што значи

свеж воздух. Во внатрешноста на шталите, особено во летниот период, тоа вообичаено може да биде проблем.

На кравите им е потребно да имаат многу кисло-род за лагоден живот и најважно за производство на млекото. Згора на тоа, они произведуваат големи количини на топлина , која би требало да биде про-пуштена надвор од шталата. Со цел за давање на по-добриот квалитет на шталски воздух, Сано нуди шталски вентилатори СаноФан. n

Актуелности

Page 8: Sano magazin makedonija 2010

88

До 7.000 литри производство на млеко

Одличен комплекс на премиксот и на активни материи со минерали, витамини, елементи во траги и аминокиселински келати на елементи во траги

• многу млеко• здраво, производствено

способно виме• стабилни, здрави нозе и

чапунки• редовен еструс за висока

плодност

Останати помошни производи

Од останатите помошни производи од Сано понудата ќе ви обрнеме внимание на Сано канти со највисок квалитет, со запремина од 12 или 20 литри, потоа Сано канти со цуцла, за полесно напојување на телињата, Сано хранилки

за прасињата и одлични Сано лопатки. Сите наведени производи се од најквалитетен материјал и докажано ја олесну-ваат работата на домаќинството. За нивните цени како и за останатите детали кои ве интересираат, обратете се на Сано стручниот советник за Вашето подрачје. n

Актуелности

За подетални информации посетете www.sano.mk или обратете се кај Вашиот Сано застапник

Page 9: Sano magazin makedonija 2010

9

Некои од производителите во за-нимање со производство на мле-

кото гледаат само преоден период – додека не дојде нешто посигурно. Предходно наведени проблеми ги отргнуваат од тоа да ги улагаат сред-ствата и да ја гледаат својата иднина во оваа привредна делатност.

Иако некој од показателите зборат во прилог на таквото размислување, сепак мора да се утврди да ли млечно-то говедарство е делатност која има иднина и каде голем број на сегашни-те и идни производители може да пронајдат квалитетен извор на зара-ботувачка и да ја решат својата егзис-тенција.

Меѓутоа, се поставува прашање: како тоа да се постигне? Кој е прав пат до остварување на тие планови? Како е можно профитабилно да се произве-дува млекото, зошто веќе и сега про-изводството не е доволно профита-билно? Одговорите на овие прашања не се едноставни, али накратко може да се каже следното:

Млеко сигурно може да се профитабилно произведува

Тука постојат две можности:

• Со што пониски вложувања – на тој начин е можно, али со примена на современата технологија, да се постигне средно високо производ-ство u (7.000 па и повеќе литри мле-ко) на помал број на животни – 10 до 15. Потребно е, со што пониски вложувања, да се адаптираат објекти така да со доста воздух, во-да и што е можно поудобни ле-жишта да може да се организира производство. Правилото гласи: што пониски вложувања во згради, опрема и механизација - да се наба-ви само неопходно. Единствени вложувања, кои се неопходни се: квалитетно измузилиште и ТМР машина. Тоа е, неопходно за унапре-дувањето на технологијата и квали-тетот на производот, и ќе резулти-раат со зголемено производство и

з а р а б о т к а . Значи, произ-

водство на по-мали фарми, со

помал број на крави (10 -15), уз само неопходни вложувања кои носат значителен технолошки напредок.

• Со значителни вложувања да се изгради голема, модерна фарма, те. Претпријатие за производство на млекото. Ваквите објекти мора да имаат најмалку педесетина кра-ви, а заради големината на вложу-вањето и сериозност на производ-ството мораат да ги задоволуваат сите законски и стручни предпос-тавки на модерно производство.

Кај двата облика на производство, најважното е управувањето со финан-сии. Производителот мора да знае дека секоје вложување и секој трошок во производството директно се одразува на цената на чинење на литар млеко. Мора да се биде свесен дека литар мле-ко мора да плати секоја инвестиција, како и дека мора уште нешто да преос-тане за производството да биде пози-тивно, за да се оствари заработка.

Секако дека по оваа реченица веднаш се наметнува одговор: „па сека-ко, али затоа мора да биде добра цена на

Многу производители денес се прашуваат да ли занимавањето со производството на млеко има иднина. Несреден пазар, пред се не-сигурност на откупот , како и нестабилни цени, ги одвраќаат многу производители кои би, према сите предуслови биле успешни при оба-вување на оваа работа.

Тема на бројот

Idninatana mleËnotogovedarstvovo Makedonija

Page 10: Sano magazin makedonija 2010

10

млекото која ќе ги покрие сите трошо-ци“. Тоа е само делумно точно. Но, да се разбереме, сите ние подржуваме да це-на на млекото биде што повисока. Али, производителот мора да рачуна на тоа дека од пазарни причини, цената се ме-нува на неколку години.

Заради тие причини технологијата на фармата мора да биде така поставе-на, да фарма и со пониска цена оствару-ва добивка. Многумина ќе го отфрлат ова тврдење и ќе речат дека тоа е невоз-можно. Но , да ли е тоа така? Да се зап-рашаме да ли при сегашното производ-ство и цена има можности за дополнителни заштеди, те. дополнител-на заработка? Поглед на табела бр.1 да-ва одговор на тоа прашање. Оваа табела дава увид во потрошувачката на кон-центратот по литар млеко. Колку треба концентрат за 1 литар млеко. Со денеш-ната технологија се очекува да се по ли-тар произведено млеко не потроши по-веќе од 260 – 280 грама концентрат. При таа потрошувачка, трошок за концен-трат по една крава за цела лактација при производство од 7.800 литри млеко изнесува 620 €. На 30 крави (пример на една таква фарма) фармерот ќе потро-ши 18.600 € за концентрат годишно.

Али, доколку се потроши само 30 гра-ма по литар млеко повеќе, тоа ќе ја зголеми вкупната потрошувачка на 2.500 кг, а на 30 крави издатокот за концентрат ќе се качи на 21.000 €. Значи, за исто количество на произведено млеко, фармер ќе потроши 240 € повеќе. Одиме понатаму: при потро-шувачка од 360 грама на концентратот по литар млеко, количината на непотребно потрошениот концентрат се качува на 84.250 kg (23.600 €), што го поскапува про-изводството за дополнителни 5.020 €.

Овој едноставен пример јасно пока-жува како е, без било какви вложувања, само со примена на современата техно-логија, можно да се оствариосетно пого-лема заработка по крава. Овој пример е поважен и заради тоа, бидејќи поголем број на нашите фармери трошат доста

поголеми количини на концентратот од 350 гр/л млеко, па во пракса губитоци, односно смалена заработка, само по тој основ, се уште и значително поголеми.

Читателот сигурно после ова што го прочита ќе се запраша: добро, а како мо-же да се намали потрошувачката на кон-центратот? И тука одговорот е едноста-вен. Голем број на производители на пазарот купуваат готови крмни смески, за кои се одлучуваат најмногу заради нивната, на прв поглед ниска цена. Меѓу-тоа, при тоа не се мисли на квалитетот – туку се поаѓа од она – смеска е смеска. Тоа е потполно грешен пристап. Со денешна-та технологија во смеската може да се упакува доволно количество на проте-ини и енергија за смеската да задоволи минимални законски услови. Меѓутоа, за да може смеската толку да чини, она во најголемиот процент содржи житарици или нивните преработки, кои рачунски можеби покажуваат одредени цифри, али – она што е битно – немаат доволна пробавливост, за да се од нив произведе

млеко, веќе во голема мерка животното ги исфрлува непробавени надвор со из-метот. Тоа многу лесно може да се прове-ри со тестот со сито, каде лесно може да се види колку животното пробавило (и од тоа произвела млеко), а колку непро-бавена храна исфрлила надвор. Како то-гаш да се осигура добра и високо пробав-лива храна? Одговор е следен: најуспешните производители самите ги прават концентратите според современи рецептури, од сопствените житарици, кои самите ги произведуваат, или купу-ваат на пазарот. Од друга страна, тие ку-пуваат протеински додаток и премикс, се сами мешаат спрема рецептурите кои ги добиваат од стручни советници.

Крмни смески често со проблематичен квалитет

Меѓутоа, денес по теренот секој дневно шетаат советници и трговски патници, чиа единствена намера е да го продадат својот производ без интерес за вистинската корист за купецот.

Не се ретки ниту поединечни стручња-ци од различни стручни институции, кои и сами понекогаш недоволно стручни, застапуваат интереси на различни фирми заради хонорари. Така на пазарот имаме понуда на различни крмни смески често со проблематичен квалитет од причина што им е ниска пробавливост. Исто така, се нудат и различни производи со висока технологија кои не даваат очекувани ефекти, од причина што кај најголем број на крави треба прво да се уредат основни работи кој што се врзани со исхраната. На тој начин се постигнува организмот и производниот потенцијал на животното да се донесе во ред, сите органи нормално да функционираат.

Како се постигнува тоа? Од тоа мно-гу зависи да ли производство на млеко ќе биде профитабилно или не , па може да се каже дека сето тоа е основа на про-фитабилноста на производството, без оглед да ли се работи за големи или ма-ли фарми. Треба да се започне со така-наречен основен оброк. Профитабилно производство зависи од тоа колку ли-

Табела бр.1: Трошокот на смеската при различна потрошувачка

Литри Смеска гр/Литри

Број на крави 1 кг смеска Цена на

смескатаРазлика 30

€ крави

7.800 290 30 0,28 619 -

7.800 320 30 0,28 698 2.400

7.800 360 30 0,28 786 5.020

400,00 €

350,00 €

300,00 €

250,00 €

200,00 €

150,00 €

100,00 €

50,00 €

- €

1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010

цена на млекото

Движењето на цената на млекото во ЕУ од 1994 - 2010

Тема на бројот

Page 11: Sano magazin makedonija 2010

11

три млеко се произведува од основниот оброк, а колку од концентратот. За тоа производителот мора да вложи голем напор секоја година да произведе секо-гаш подобра основна храна, а тоа е пченкарна и тревна силажа.

Кај пченкарната силажа, под предпос-тавка да може да се произведе доволно количество по хектар, помеѓу останатото потребно е да се пази на две работи:

• Количина на цело зрно во силирана маса (Слика 1)

• Набивање на масата при силирање - за да се произведат анаеробни ус-лови и да се произведе што поголема количина на млечна киселина. За тоа е пожелно да се применува нап-рава како на слика, кој со мала пот-рошувачка на материјалот и пари може да се произведе од стари трка-ла од железнички вагони (Слика 2).

Уз останатите елементи на менаџмен-тот, овие два фактори кај изработката на силажа, можат битно да допринесат за подобрувањето на квалитетот на силаж-ната маса и да го зголемат бројот на про-изведени литри на млекото од силажата.

Долг патот за постигнување на врвното производство

Кога ќе произведеме добра основна храна, тогаш мораме да размислуваме за концентратот. Од табела бр. 1 видовме колку е скапа употреба на ефтини, а нек-валитетни крмни смески. Производите-ли кои сакаат да работат профитабилно, мораат итно да го променат тој начин на работењето и да поминат на тоа сами да произведуваат крмни смески од свои житарици, или од житарици кои ќе ги купат на пазарот. На тој начин можат са-ми да влијаат на квалитетот така да:

a) Ги употребуваат само на нив познати житарици и други суровини (во ку-пената смеска не се знае што е внатре) можат да бидат и различни нуспроиз-води и помалку вредни суровини.

b) Сами составуваат рецептури по со-времени стандарди, така што смеска-та содржи и во протеинскиот и во енергетскиот дел различно раз-градливи компоненти, за да се по-стигне ефект на синхронизација на оброкот и значително зголемена пробавливост.

Наравно дека е долг патот за постиг-нување на врвното производство и да треба да се води сметка и за други елемен-ти, кои тука не се наведени. Али, како за големи, така и за мали фарми се почнува на овој начин: сите мораат - како би го зголемиле профитот – да ја намалат упо-требата на концентратот, а да ја зголемат потрошувачката на основниот оброк. Ова е патот кон тоа, тука се прикажани основи, а за спроведување на сите детали со задоволство ќе Ви помогнат и со Вас на тоа ќе работат висококвалификувани стручњаци на фирмата САНО. n

• подобра плодност• здрави, витални животни• подолг век на производство

• поголема млечност и по-добрување на составот на млекото

Специјалитет за поголемите производители

За подетални информации посетете www.sano.mk или обратете се кај Вашиот Сано застапник

Тема на бројот

Квалитетот на пченкаранта силажа и количината на згме-ченото зрно - е значителен фак-тор за квалитетот на силажата.

Едноставно решение за постиг-нувањето на одлично нагмечу-вање на силажната маса.

Page 12: Sano magazin makedonija 2010

12

Добра тревна силажа со повеќе од 6,0 МЈ НЕЛ/кг СТ (во 1. откос дури

и 6,2 МЈ МЕЛ/ кг) може да произведе са-мо оној сточар, кој ги совлада темелните процеси на ферментација, односно пра-вила на силирањекои се темелат на тоа. Грешките можат да се отклонатсамо ако се препознаат грешките на вриењето и се спречат веќе идната сезона. Без позна-вањето на биолошките процеси на фер-ментацијата не можат делотворно да се применат додатоците за силирање. Во текстот кој следи наведени се најважни-те чекори во успешната припрема на квалитетната силажа.

1. Чекор - Подобрување на составот на тревникот

Голем удел на оние видови трева кои лесно се силираат, се услов за оптимал-ниот процес на вриење. Цел на соста-вот би била отприлика 60–70 % удел на приноси на добри треви, до 20 % раз-лични билки и 15 – 20 % детелина.

2. Чекор - Стадиумот на косењето во фазата на вретенисување/класење

Стадиумот на вретенисување/кла-сење на треви кои го сочинуваат главни-

от дел на тревникот представува најпо-волен термин за косење. Во тој стадиум е постигната најголемата содржина на шеќерот, а со тоа и на енергија. Како по-следица на тоа, во тој стадиум е најдобро да се силира. Покасни термини за ко-сење се одбележани со намалена содр-жина на шекерот во растението и со по-голема содржина на сурови влакна (повеќе од 25 % во СТ). Со зголемуванје-то на содржината на влакната се зголе-мува волуминозност на храната, а со тоа и проблеми при набивање на масата во силосот. Последиците се стварање на

мувли и накнадно загревање. Детелина и тревници богати со растениа се нешто поеластични во поглед на терминот за косење, те. намалување на хранливи вредности и одговарање за силирање за-ради подоцнежен откос не е така драс-тичен. Како последица на тоа, такви тревници можат да се косат и нешто по-доцна без значајни недостатоци. Оста-натите растениа и легуминозе содржат помалку шеќер за ферментација.

Во следните откоси оптимален тер-мин на косење се огледува спрема тра-ењето на растот на растението од по-следното косење. При тоа се оптимални интервали од 4–6 недели, кои можат да бидат и подугачки, доколку уделот на легуминози е поголем.

3. Чекор - Внимателно провенување на 35 до 40 % СТ

Добра тревна силажа мора да содржиминимално 30 посто на суви материи, како не би дошло до истек на силажниот сок или или до вриење на маслачна киселина. Настанувањето на маслачна киселина е поврзано со високи губитоци на енергија и со сма-лена конзумација на таква храна. Си-лажниот сок представува губиток на хранливи материи кои се растворли-ви во вода. Освен тоа, доаѓа на незач-титени бетонски делови и заради ви-сока потрошувачка на кислород представува опасност за површински води.

Од друга страна, доколку содржи-ната на суви материиизнесува повеќе

Правилна припрема на тревната силажа

Економски оценки на фармите за одгледување на молзни крави секогаш од-ново истакнуваат дека рентабилноста во голема мерка зависи од трошоците на основниот оброки неговиот квалитет. Освен тоа, висока концентрација на енергија и одлична квалитетна ферментација придонесуваат и за долготрај-ното здравје на животните.

Стадиумот на вретенисување/класење на треви представува најповолен термин за косење.

Говедарство

Средствата за силирање не можат да ги поправат грешките во кон-зервирање на храната.

Пишува: Dr. Hansjörg Nussbaum, Bildungs – und Wissenzentrum Aulendorf (Центар за образование и наука Аулендорф)

Page 13: Sano magazin makedonija 2010

13

од 40%, се зголемуваат проблемите во смисол на трошење, набивање на ма-сата и содржина на каротинот. Заради тоа оптималната содржина на суви материи изнесува 35–40 %. Брзо про-венување значи дека целокупната ис-косена тревна маса мора одма да се рашири по косењето, доколку тоа не го прави машината во текот на ко-сење. Во поволните временски услови често може да се почне со силирање веќе по 5–6 сата на провенување. Ду-ри во поволните временски услови може да се прескокне и нагмечување-то , особено заради тоа што таа маши-на ги предизвикува најголемите губи-тоци услед трошењето на масата.

4. Чекор - Брза жетва со што поситно исецкана тревна маса

Како би ги донеле до минимум губи-тоците заради ќелиско дишење и тро-шење на полето, помеѓу косењето и же-твата би требало да помине максимум една ноќ.За таа цел како соодветна се покажала машина за нагмечување, чија предност во просушувањето може да се искористи само доколку машината за косење широко ја одлага покосената маса. Али со забрзаното сушење чекор мораат да држат и машините за одла-гање во силосот, доколку не е така како резултат се јавува пресува силажа.

Што е масата за силирање повеќе сува, треба пократко да се сече. При тоа оптималните дужини на исецкана тревна маса се од 2,5 до 5 цм. Кај само-

то силирање на квалитетот на храната негативно може да влијаат аеробните штетници на вриењето (бактерии на оцетна киселина, мувли, габи). Тоа може да се спречи со брза жетва, па заради тоа во принцип се исплати примената на машински прстен. И кај вообичаените услови на провенување (зголемувањето на СТ од 3–4 % на час) и учинокот од косењето од 4–5 ха на час, кај површината од 15–20 ха мора да се паралелно со косењето одвива и спремањето во силосот.

5. Чекор - Рамномерно полнење, подела и набивање

Треба да се внимава да учинокот од производниот прстен на косењето не

биде преголем, бидејчи инаку спре-мањето во силосот, набивање и гме-чење станува тесно грло. Тоа јасно мо-же да се препознае покасно, кога силажата има таканаречени Гнезда или слоеви на мувли илим се загрева кај изземањето. Присатност на мувли по правило е знак на влегувањето на воз-духот. Со многу голем губиток на хран-ливи материи, негативно е влијание на вкусот на храната, а со тоа мувли и нивни метаболити (микотоксини) мо-жат да им наштетат на животните. Зна-чи, мувлосана силажа не смее да дојде на масата за хранење.

Значи доколку не сакаме силажата да биде мувлосана, мора силно да се нагмечи. Нагмеченоста на силажната маса зависи од следните фактори:

СТ:над 40% - настапуваат проблеми со нагмечу-вањето

Содржината на сурови

влакна:

над 26% - храната станува изразено волуменозна

Дужината на исецканата

тревна маса:

кај тревната силажа треба да изнесува 2,5 до 5 цм

Механичко нагмечување:

веќе од 1. слој треба да се почне нагмечувањето со ваљци (најдобро тежината на ваљците = тони на масата за силирање/часови; поделено со факторот 3,4; ваљати/газити еден сат. Примена на разделникот засилос

Време на газење/нагмечување: над 50–60 тони на силажна маса на час,

Добра тревна силажа може да ја произведе само оној сточар , кој што ги совлада темелните про-цеси на ферментацијата.

Висока концентрација на енер-гија и одличен квалитет на сила-жа допринесуваат и за долго-трајно здравје на животните.

Говедарство

Page 14: Sano magazin makedonija 2010

14

* Калиум сорбат делува на грам-негативни бактерии, нпр. ре разоруваат клостридии , ква-сци и габи. Грам-позитивни бактерии, како нпр. бактерии на млечна киселина, бактерии на бурагот, бактерии на цревата остануваат сочувани

Лабацсил киселини + Лабацсил бактерии:Бактерии на млечни киселини во Лабацсил Дуо влијаат на брзо опаѓање на пх вредноста во силажата на под 4,2. Во тоа подрачје пх Лабацсил Дуо киселини имаат најголемата делотворност.Тие ги разоруваат грам – негативните бактерии (нпр. клостриди) квасци и мувли и го подобруваат растот на грам – позитивни бактерии (нпр. бакте-рија на млечната киселина) во силажата. Бактерии на млечна киселина пак ја одржуваат пх вредноста на силажата во оптималното подрачје на делу-вањето на Лабацсил Дуо киселини.Бактериите на млечната киселина можат да се одржат и на –20°Ц до 3 години, или во фрижидерот на + 5°Ц најмалку 12 месеци.

Бактерии на млечна киселина ■ Ја подобрува ферментацијата на силажата ■ Брзо создавање на млечната киселина■ Брзо опаѓање на пх вредности ■ Потиснување на штетниците на вриењето (нпр.

клостридии)

Комбинација на киселини■ Конзервирање со помош на хемиски киселини■ Делотворно против бактериите на трулење на квасци и мувли*■ Поттикнувањето на бактерии на млечни киселини*■ Заштита од подоцнежно вриење и загревање

++

Влијание на Лабацсил Дуо на концентрација на енергијата кај тревни силажи

■ Контрола ■ Лабацсил Дуо

Mоќно Дуо

Практично:• Со 1 ха на пченка може да се

прехранат 4–5 крави или 6–7 јун-ци. (принос 450 дт/ха; содржина-та на СТ на силажата 33 %)

• Со 1 ха добра ливада можат да се прехранат 2–3 крави (принос 240 дт/ха; 3 откоси; содржината на СТ на силажата 33 %)

• За 1 ха пченка потребно е околу 60 м3 на силосен простор

• За 1 ха на трева потребно е око-лу 40 м3 на силосен простор

Влијание на Лабацсил Дуо на концентрација на енергијата кај пченкарна силажа

Говедарство

Page 15: Sano magazin makedonija 2010

15

дури и со стално нагмечување не е за-гарантирана доволна збиеност. Зара-ди тоа со таков учинок на косење би требало да се силира паралелно во два силоса.

Како поедини слоеви на храната при нагмечувањето не би останале прешироки (над 30 цм), денес со голе-ми и делотворни машини треба да се стреми кон должината на силоси од најмалку 40 метри, како и на примена-та на разделникот на силосот. Како газење/нагмечување на би станало тесно грло, мора да биде можно пара-лелно полнење и газење. Тоа пак значи ширина на силосот од најмалку 7 ме-три. Како би се осигурало потребното изземање (во зима: 1 метар/недела; во лето 2–3 метри/недела), потребно е да се регулира површината на резот со

висината на полнење. При тоа мала висина на полнење значи и поголемо изземање.

6. Чекор - Покривање без присаство на воздух

Тука важи правило, дека најтрајна сило фолија воедно е и најдобра. По-кривањето со фолија која е испитана спрема ДЛГ системот на квалитет де-нес би требало да биде правило. Кај поголемите прекинувања во фазата на силирање се препорачува и меѓупре-кривање. Денес можеме без ограни-чување да ги препорачаме и црните фолии за покривање, бидејќи повисо-ките температури директно под фо-лија се шират во дубина од само не-колку сантиметри.

Овој систем на покривање се дока-жал:

Со проѕирна фолија за подвле-кување (0,04 мм) во зависност од изборот оди црна сило фолија (0,12 до 0,20 мм) или мултисило фолија (0,5 мм). Мултисило фолија има многу голема тежина по повр-шина (450 гр/м2) и има петгодиш-на гаранција.

7. Чекор - Примена на средствата за силирање

Средствата за силирање можат на различните места да влијаат на био-лошките процеси на ферментација. При тоа важи правило, дека соодве-тен учинок може да се развије само тогаш, кога средствата за силирање се применуваат за подрачја за кои се на-менети и тоа егзактно и рамномерно расподелено, спрема упатството на производителот.

При тоа треба да се раководиме со ДЛГ знакот за квалитетот. На пример, хемиски додатоци на збирот 1а или 1б при лоши временски услови можат да влијаат на тоа, да дури и мокри и неис-чистени тревни силажи останат без маслачна киселина. Додатоци за сили-рање од збирот 4 (а, б, ц) освен тоа се и во состојба по пат на зголемена конзу-мација на храната и дополнително производство на млекото и месото да ја подобрат економичноста.

Како заклучок треба да се утврди, да средствата за силирање не можат да ги поправат грешките во конзерви-рање на храната. Значи, примената на средствата за силирање не го ослобо-дува сточарот од потребната грижа во припрема на силажата. n

Висока концентрација на енергија и одлична квалитетна фермента-ција допринесуваат и за долго-трајното здравје на животните.

Говедарство

✓ Заштеда на време и храна✓Зголемување на млечноста✓ Подобар квалитет на млеко (протеини, масти)✓ Подобра плодност - повеќе телиња по крава✓ Помалку болести на виме, чапунки и пробавни органи✓ Поголема заработка од производството

За врвни резултати

За подетални информации посетете www.sano.mk или обратете се кај Вашиот Сано застапник

Додаток за засушување

Page 16: Sano magazin makedonija 2010

Програма за тов на свињи – Ја подобрува конзумацијата на хра-ната, гарантира висок дневен при-раст и висок удел на месото.

Програм за гравидни свињи - Го зголемува бројот и виталност на родени прасиња, ја поттикнува стабилноста и здравјето.

Програм за дојни маторици - ја зголемува млечноста кај матори-цата како и тежина на прасињата кои цицаат.

За прасињата кои цицаат - „Млечен бомбон”, го стимулира растот и развојот на прасињата кои цицаат.

За одбивање на прасињата - га-рантира сигурен премин од фа-зата на цицањето во фазата на одбивањето (комплетен оброк).

Стартер за прасиња - 20-25 % на концентрирани состојки за прасињата до 30 кг (додаток на житарици)

Запознајте го најдобриот програм за исхрана и производство за свињи:

За подетални информации посетете www.sano.mk или обратете се кај Вашиот Сано застапник