"sanatta etik". muazzez bodur

79
ETİK LİDER AKADEMİSİ ELA

Upload: etik-dernegi

Post on 27-Jan-2017

486 views

Category:

Art & Photos


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

ETİK LİDER AKADEMİSİ

ELA

Page 2: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur
Page 3: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Muazzez Bodur 1975 doğumlu

Marmara Üniversitesi - Ekonomi Bölümü Lisansı

İngiltere’de Pazarlamacılık üzerine Yüksek Lisans

15 yıl profesyonel çalışma hayatı (Koç Grubu ve Sağlık Sektörü)

Osmanlı Mücevher Eksperi,

Antika ve koleksiyon objelerinin değerlemesi için kişilere, sigorta şirketlerine, bankalara, avukat ve mimarlara online veya yerinde danışmanlık hizmeti sağlamaktadır.

www.bukacparaeder.com

www.degerliesyalar.com

Page 4: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Alıcı & Satıcı Sorunlarıo Gerçek değer

nedir?o Orjinal midir?o Nereden

alabilirim?o Nasıl alabilirim?

Alıcı

o Bu objeyi kaç paraya satabilirim?

o Nereye satabilirim?o Nasıl satabilirim?

Satıcı

Page 5: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Türkiye'nin ilk ve tek online ücret tabanlı değerleme sitesi. www.bukacparaeder.com ‘12

Antika, Modern Sanat, herhangi bir döneme ait koleksiyon objeleri, eski değerli eşyalara online ekspertiz raporu hizmeti sağlamak için kurulmuştur. 30 kategoride hizmet vermektedir.

www.degerliesyalar.com ‘15

Page 6: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

SANATTA ETİK

Sanatın varlığı paradan önce etik ve estetiğe dayanır…

Muazzez Bodur ‘15

Page 7: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

TÜRKİYE’DEN UNESCO KAPSAMINA GİREN KÜLTÜR MİRASLARI

Page 8: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Kapadokya ve Göreme Milli ParkıKapadokya 60 milyon yıl önce Erciyes, Hasandağı ve Güllüdağ volkanlarının püskürttüğü lav ve küllertarafından oluşturulan yumuşak tabakaların milyonlarca yıl boyunca yağmur ve rüzgâr tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkmıştır. Hititler´in yaşadığı bu bölge, daha sonraki dönemlerde Hristiyanlığın en önemli merkezlerinden biri olmuştur.

Page 9: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Divriği Ulu Camii ve DarüşşifasıUlu Camii, Mengücekli Beyi Ahmed Şah tarafından 1228 yılında, darüşşifa ise aynı tarihte Mengücekli Beyi Ahmed Şah’ın eşi Turan Melek tarafından Ahlatlı Muğis oğlu Hürrem Şah adlı bir mimara yaptırılmıştır. Planı ve süslemesi açısından benzeri olmayan bir eserdir.

Page 10: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

İstanbul’daki Tarihi YerlerÜç tarafını Marmara Denizi, Boğaziçi ve Halic'in sardığı bir yarımada üzerinde yer alan bölgeyi kapsayan İstanbul, yerleşim tarihi son yapılan Yenikapı´daki kazılarla bulunan liman doğrultusunda 8500 yıl, kentsel tarihi yaklaşık 3 bin, başkentlik tarihi 1600 yıla kadar uzanan Avrupa ile Asya kıtalarının kesiştiği noktada bulunan bir dünya kentidir.

Page 11: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

HattuşaşÇorum’un Sungurlu ilçesinin güneydoğusunda yer alan Hitit Devleti´nin başkenti Hattuşaş, sanat ve mimarlık alanında gelişmiş bir bölgedir. Bu bölgede yapılan kazılarda 5 kültür katı ortaya çıkmıştırv e bu katlarda Hatti, Asur, Hitit, Frig, Galat, Roma ve Bizans dönemlerinden kalma kalıntılar bulunmuştur.

Page 12: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Nemrut DağıAdıyaman’da bulunan Nemrut Dağı dünyanın sekiz harikasından biridir. Kommagene kralı Antiochus Theos, MÖ 62 yılında bu dağın tepesine, pek çok Yunan ve Pers tanrısının heykeli ve kendi mezar tapınağını yaptırmıştır. Mezarda, bir kartalın başı gibi, tanrıların taş oymaları bulunur.

Page 13: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Pamukkale ve Hierapolis Milli ParkıPamukkale Denizli ilinde, ılıman iklimi olan Menderes Nehri vadisinde bulunmaktadır. Kent kaplıcalarını, akan sulardan kalan karbonat mineralleri teraslarını ve travertenleri kapsamaktadır.

Page 14: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Ksantos-LetoonLetoon, Fethiye yakınlarında bir antik kenttir. Şair Ovidius´un anlattığı bir öyküye göre kent, Zeus´tan hamile kalan Leto´nun adına kurulmuştur ve en eski yerleşim izleri MÖ 7. yüzyıla kadar gitmektedir. Kalıntılar ve ele geçen kitabeler buranın dini ve politik açıdan önemli bir bölge olduğunu göstermektedir. Ören yeri merkezinde yan yana üç tapınak bulunmaktadır ve bunlardan en kuzeydeki Leto’ya, ortadaki Artemis’e, güneyindeki Apollon´a adanmıştır.

Page 15: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Tarihi Safranbolu ŞehriKarabük ilinde bulunan Safranbolu 1950´lerde Anadolu´da gerçekleşen modern şehirleşmeden fazla etkilenmemiştir. Bu nedenle mimari gelenekleri ve özellikle yarı ahşap, üç odalı Pontian Yunan stilinde olan depreme dayanıklı evleri korunmuştur.

Page 16: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Truva Antik KentiAntik kent, Çanakkale merkez ilçesini bağlı Tevfikiye köyünün batısında, Hisarlık Tepesi’nde bulunmaktadır. Homeros tarafından yazıldığı sanılan iki manzum destandan biri olan İlyada’da bahsi geçen Truva Savaşı’nın gerçekleştiği antik kent, 1870’lerde Alman amatör arkeolog Heinrich Schliemann tarafından keşfedilmiştir.

Page 17: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Selimiye Camii ve KülliyesiEdirne’de bulunan Selimiye Camii, padişah II. Selim tarafından Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Mimar Sinan’ın 90 (bazı kitaplarda 80 olarak geçer) yaşında yaptığı ve “en iyi eserim” dediği Selimiye Camii gerek Mimar Sinan’ın gerek Osmanlı mimarisinin en önemli yapıtlarından biridir.

Page 18: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Neolitik Dönem Çatalhöyük KalıntılarıÇatalhöyük, Orta Anadolu’da, günümüzden 9 bin yıl önce iskân edilmiş, çok geniş bir Neolitik Çağ ve Kalkolitik Çağ yerleşim yeridir. Höyükler kabaca 2 bin yıl kesintisiz iskân edilmiştir. Özellikle neolitik yerleşimin genişliği, barındırdığı nüfusu, oluşturduğu güçlü sanat ve kültür geleneği ile son derece dikkat çekicidir. Dünyanın en eski yerleşimlerinden biri olan bu bölgenin sakinleri, ilk tarımcı topluluklardandır.

Page 19: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Cumalıkızık KöyüBursa’nın Yıldırım ilçesine bağlı bir mahalle olan Cumalıkızık, Uludağ´ın kuzey eteklerinde kurulmuş 5 Kızık köyünden biridir. Cumalıkızık Etnografya Müzesi burada bulunmaktadır. Kuruluşu yaklaşık 1300´lü yıllara uzanan köyde, tarihi doku çok iyi korunmuştur ve Osmanlı erken döneminin kırsal kesim sivil mimari örnekleri günümüze ulaşmayı başarmıştır.

Page 20: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Bergama Antik Kentiİzmir’de bulunan Bergama, Antik metinlerde Pergamon ya da Pergamonos  olarak geçmektedir. Pergamon, Kuzey Ege’de Kaikos (Bakırçay) Irmağı’nın doğu-batı yönünde uzandığı graben vadisinin kıyısında yer almaktadır. Pergamon Tepesi’ndeki Akropol’de ilk yerleşim izleri M.Ö.7.-6. Yy.’a kadar gitmektedir. Günümüzde Bergama Antik Kenti’nden birçok eser Berlin’deki Pergamon Museum’da bulunmaktadır.

Page 21: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

TÜRKİYE’DEN YURTDIŞINA KAÇIRILAN ESERLERE ÖRNEKLER

«Osmanlı döneminde yurt dışına çıkarılan veya yasa dışı yollardan kaçırılan Anadolu kökenli çok sayıda eser, hala yurt dışındaki müzelerde sergileniyor ya da önemli müzayedelerde satışa çıkıyor.»

Page 22: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

19. yüzyılın başından itibaren Anadolu'ya gelen arkeologlar çıkardıkları tarihî eserleri kendi

ülkelerine taşıdı. Osmanlı Devleti'nin zayıfladığı bu dönemlerde Ephesos (Efes), Pergamon

(Bergama), Troia (Truva), Miletos (Milet) ve Xanthos (Kınık) gibi antik kentlerde başlayan

soygunlar Avrupa ve Amerika müzelerinin Anadolu kökenli eserlerle zenginleşmesine sebep oldu. Kaçırılan eserler müzayedelerde

yüksek fiyata alıcı bulunca tarihî eser kaçakçıları yerel soyguncularla birleşerek büyük talan yaptı.

Page 23: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Milet Güney Agora Kuzey Kapısı (Pergamon Museum, Berlin) Aydın’ın Söke ilçesinde, Balat köyünde bulunan Miletos antik kentine 1896 yılında yapılan kazılarda ele geçirilen bazı eserler Sultan II. Abdülhamit’in emriyle Almanlara hediye edilmiştir. M.S. 2. Yüzyıla ait anıtsal Güney Agora Kapısı günümüzde Berlin’deki Pergamon Museum’da sergilenmektedir.

Page 24: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Bergama Zeus Sunağı (Pergamon Museum, Berlin) Zeus Altar’ı İzmir’in kuzeyinde bulunan antik Pergamon(Bergama) şehrinde Pergamon Krallığı’nı yöneten Attalos hanedanı tarafından MÖ 2. Yüzyılda Tanrı Zeus için yaptırılmış mermer anıtsal bir yapıdır. Eser 1870 yılında Alman mühendis Carl Humann tarafından, o zamanki Prusya’ya götürülmüştür ve günümüzde Berlin’deki Pergamon Museum’da sergilenmektedir.

Page 25: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Athena Tapınağı Propylonu (Pergamon Museum, Berlin) MÖ 197-159, II. Eumenes Döneminden kalma Athena tapınağın girişidir. Günümüzde Berlin’deki Pergamon Museum’da sergilenmektedir.

Page 26: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Nereidler Anıtı (British Museum, Londra) MÖ 400 senesinde bugünkü Fethiye’de bulunan Likya’ya başkentlik yapan Ksantos Kenti’nde bulunan anıt adını üzerinde bulunan 12 adet Nereid (su perisi) heykelinden almaktadır. Günümüzde Londra’daki British Museum’da sergilenmektedir.

Page 27: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Troya (Truva) Hazineleri Troya (Truva) Hazineleri: Bu dönemden kalan eserler değişik yerlerde sergilenmektedir. MÖ 1200lerde Akhaların başkumadanı Agamemnon’un giydiği maske bugün Atina Milli Müzesi’nde bulunmaktadır. Troya hazinelerinin tamamına yakın olan kısmı bugün Rusya’dadır.

Page 28: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Üç Güzeller Mozaiği (Musée du Louvre, Paris) MS 2. Yüzyıldan kalan ve tanrıçalar Hera, Athena ve Aphrodite’in Paris’in hakemliğinde İda dağında yapmış oldukları güzellik yarışmasını betimleyen bu mozaik Antakya’da bulunmuştur. Günümüzde Paris’teki Louvre Müzesi’nde sergilenmektedir.

Page 29: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Dionysos Mozaiği (Worcester Art Museum, ABD) MS 4. Yüzyıldan kalan ve Hermes’in çocuk Dionysos’u kucağında taşımasını betimleyen bu mozaik Antakya’da bulunmuştur.

Page 30: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

İhtiyar Balıkçı Heykeli (Pergamon Museum, Berlin) Aydın Geyre yakınlarındaki Aphrodisias kentinde 1904 yılında Fransız arkeolog Paul Gaudin tarafından yapılan kazılarda gövdesi bulunan heykel gizlice yurtdışında kaçırıldıktan sonra Pergamon Müzesine satılmıştır ve bugün de Berlin’deki Pergamon Müzesi’nde sergilenmektedir. Heykelin baş kısmı ise 1989 yılında Prof. Dr. Kenan Erim başkanlığında yürütülen kazılarda bulunmuştur.

Page 31: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Beyhekim Camii’nin Çini Mozaikli Mührabı (Pergamon Museum, Berlin) Konya’nın Selçuklu ilçesinde Beyhekim Mahallesi’ndeki Beyhekim Camii’nin mihrabı 1907’de Almanya’nın Konya Konsolosu Dr. J. H. Loytvedin tarafından onarım bahanesiyle yurt dışına kaçırılmıştır. Günümüzde Berlin’deki Pergamon Müzesi’nde sergilenmektedir ve Türkiye’ye iadesi için 1991’de Dışişleri Bakanlığı tarafından başlatılan çalışmalar devam etmektedir.

Page 32: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Hacı İbrahim Veli Türbesi Sandukası (Pergamon Museum, Berlin) Şeyh Hacı İbrahim Veli, Hoca Ahmet Yesevi’nin Anadolu’yu aydınlatmak için gönderdiği şeyhlerin torunlarından biridir ve türbesi bugün Konya’nın Akhisar ilçesine bağlı Alanyurt (Maruf) köyünde bulunmaktadır. Türbenin ceviz ağcı gövdesinden oyma tekniğiyle yapılan işlemeli sandukası ise 1905 yılında çalınarak Almanya’ya götürülmüştür. Günümüzde Berlin’deki Pergamon Müzesi’nde sergilenen eser için iade görüşmeleri devam etmektedir.

Page 33: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

İade Edilen EserlerTürkiye’ye son 10 yıl içerisinde 4 binden fazla eser iade edilmiştir. Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü’ne göre 2013’e kadar Sırbistan’dan 1865, Almanya'dan 1241, İsviçre'den 397, Avusturya'dan 320, Hırvatistan'dan 133, İngiltere'den 56, ABD'den 40, Birleşik Arap Emirlikleri'nden 23, Bulgaristan'dan 20 ve Fransa'dan 18 eser geri alınmıştır. Bu eserlerin arasında Kanatlı Denizatı Broşu, 3300 yıllık Boğazköy Sfenksi, Antik Yunan'dan kalan Herakles heykelinin üst yarısı, Bursa Sinanpaşa Camisi'nden çalınan ve üzerinde Kur'an-ı Kerim'den ayetler bulunan çinilerin de olduğu eserler bulunmaktadır.

Page 34: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Ya Alınamayanlar?Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 26 yıllık kayıtlarına göre milyon dolarlar harcanmasına rağmen (rakam verilmiyor) son 26 yılda sadece altısı Interpol aracılığıyla olmak üzere 36 eser geri getirilebildi.

10 kadar eser de şahıslar tarafından Türkiye'ye hediye edildi.

Oysa Kültür ve Turizm Bakanlığı "gizli kayıt" vasfıyla Interpol'e gönderdiği uyarı yazısında, Türkiye'den 4 bin tarihî eserin kaçırıldığını belirtilmiş.

Page 35: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

DÜNYA KÜLTÜR HAFIZASINDAN YOK EDİLEN ESERLERE ÖRNEKLER

Page 36: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Bamiyan Budaları (Afganistan)6. Yüzyıl eseri olan heykeller, 2001’deTaliban hükumeti tarafından put ilan edilerek dinamitlerle patlatıldı.

Page 37: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Şeyh Mohammed al Barbaghi Camii (Bahreyn)

2011’de başlayan ayaklanmada yıkılan Şii mescit ve camiilerinden biridir.

Page 38: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Yunus’un Türbesi (Irak)

Yunus’un Türbesi, ilk yerleşim tarihi Asurlulara dayanan höyük üzerinde kurulmuş, İslam ve Hristiyanlık dinleri için kutsal olan Hz. Yusuf(Jonah)’un Türbesidir ve Musul’un işgali sonrasında 2014 yazında IŞİD tarafından dinamitlerle patlatılmıştır.

Page 39: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Tibet Tapınakları ve Kültürel Öğeler (Çin)

1960’larda gerçekleşen devrim sonrasında oluşan kültürel devrim fikri sonucunda Çin’de büyük bir yok etme furyası başlamıştır. Bu dönemde 6000’den fazla tarihi Tibet tapınağı, içlerindeki heykeller, el yazmaları ve diğer kültürel öğeler yok edilmiştir.

Page 40: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Timbuktu (Mali)Mali’de cihatçılar ve cumhuriyetçiler arasında çıkan iç savaş, en önemli kültürel öğelerin bulunduğu Timbuktu şehrine sıçramıştır. Şehri ele geçiren cihatçı gruplar şehrin bir kısmındaki Müslüman türbelerini, bazı ibadethaneleri ve bilimsel merkezleri tıpkı IŞİD gibi yok etti. Cihatçı gruplar, Muhammed’in söylediği iddia edilen: “Eğer birisi mezarın üzerine bir şey inşa ederse onu yıkın.” sözlerinden yola çıktıklarını açıkladılar.

Page 41: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Allianoi (Türkiye)Roma döneminin en sağlam şekilde ayakta kalmış ılıcalarından olan Allianoi antik kenti 90’ların sonunda sit alanı ilan edilmiştir ve üzerine pek çok kurtarma kazısı yapılmış; koruma projesi ve başka projeler geliştirilmiştir. Daha sonra 2000’lerin başında inşa edilen yortanlı barajı tarafından tehdit edilmiş ve barajın inşası sonrasında antik kent şuanda sular altında kalmıştır.

Page 42: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Adolf Hitler

Adolf Hitler dünyada en fazla yıkıma sebep olmuş politik lider olmasının dışında, ayrıca kariyerinde başarısız olmuş bir sanatçıdır. Dünyanın en büyük müzesi Berlin Müzesi’ni açmak en büyük hedeflerinden biridir.

Page 43: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

https://www.youtube.com/watch?v=y5Njrq930EM

Page 44: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Hitler liderliğindeki Nazilerin Avrupa’daki 26 yıllık egemenliği süresince Avrupa’daki müzelerden ve koleksiyonlardan çok sayıda sanat eseri yağmalanmış, çalınmış yada kaçılmış ve Almanya’daki tuz madenlerinde depolanmıştır.

Page 45: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

http://natgeotv.com/za/nazi-art-theft/videos/nazi-art-theft-episode-1

Ulusal Arşivlere dayandırılan bir bilgiye göre bu dönemde Avrupa’da sanat eserlerinin %20sinin bu şekilde Almanlar tarafından ele geçirilmiştir.

Page 46: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Monuments Men

2. Dünya Savaşı sonrasında Monuments Men olarak adlandırılan bir 3 kişilik bir ekip, Almanlar tarafından ele geçirilen sanat eserlerini bulmakla ve korumakla görevlendirilmiştir. Bu ekip daha sonra sanat tarihçileri, müze direktörleri ve küratörlerden oluşan 350 kişilik bir ekip haline gelerek ABD ordusunun sanat eserlerini gerçek sahiplerine iade etme görevini üstlenmişlerdir.

Page 47: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

NAZİ YAĞMASINDAN SONRA BULUNAMAYAN ESERLER

Page 48: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur
Page 49: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Jean Metzinger, En Canot

1990’ların ortasından bu yana 40 büyük tablodan 16sı hala kayıptır ve toplamda yaklaşık 100,000 eser hala bulunamamıştır. Günümüzde Soykırım Sanat İade Projesinin yanı sıra 1998 senesinde 50 ülkenin de dahil olduğu bir anlaşma imzalanmış ve Naziler tarafından çalınmış olan ve ele geçirilen eserlerin gerçek sahiplerine iade edilmesi konusunda mutabakata varılmıştır.

Page 50: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Genç Bir Adamın Portesi, Raphael

2011 senesinde modernist ustalardan Paul Klee, Oskar Kokoschka, Franz Marc, Max Beckmann, Emil Nolde ve Ernst Ludwig Kirchner’e ve başka sanatçılara ait olan 1500 eser ele geçirilmiştir. 70 yıldır kayıp oldukları için yok edildikleri düşünen eserlerin toplam değeri 1 milyar doları civarındadır.

Page 51: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Benito Mussolini -1925

Mussolini görevde kaldığı süre boyunca ise Antik Roma’dan geriye kalan kültürel mirası ve Rönesans hareketine ilham olmuş çoğu anıtı yok ettirmiştir.

Page 52: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Mussolini halkı etkilemek için sanatı kullanan ilk liderlerden biridir. Kullandığı tekniklerden bir tanesi ise eski Roma sanatlarından olan mozaiktir. Roma döneminden kalan sanat formları, kahramanlığı, zamanının Yunan tanrı ve tanrıçalarının hikayelerini, güzelliği, insan formunu ve yenilikçi sanat yöntemlerini betimledikleri için oldukça ilham verici ve etkileyicidirler. Mussolini’nin bu sanatları kendi emelleri için kullanması ise, üzerine eklenen faşist detaylarla bu sanatları çirkinleştirerek sanatlar formlarıyla ilgili ideallerin yok edilmesine sebep olmuştur.

Page 53: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

İlk Arkeoloğumuz Osman Hamdi Bey

Osman Hamdi, bugün İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ni oluşturan Müze-i Hümayun'un müdürü Alman Dr. Philip Anton Dethiér'in ölümünden sonra, 4 Eylül 1881 yılında II. Abdülhamid tarafından müzeye müdür olarak atanır ve Türk müzeciliğinde yeni bir dönem başlatır.

Page 54: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

"Asar-ı Atika Nizamnamesi"

Müze müdürü olduktan sonra Osman Hamdi Bey'in ilk icraatlarından biri yabancıların yaptıkları kazılarda ortaya çıkan eserlerin yurt dışına kaçırılmasının önüne geçen bir nizamname hazırlamak olmuştur.

https://www.youtube.com/watch?v=ggk0sRCmDDY

Page 55: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

ATATÜRK

“Güzel sanatlarda muvaffak olmak, bütün inkılaplarda başarıya ulaşmak demektir. Güzel sanatlarda muvaffak olamayan milletler ne yazık ki, medeniyet alanında yüksek insanlık sıfatıyla yer almaktan ilelebet mahrum kalacaklardır. Milletimizin güzel sanatlar sevgisini her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek inkişaf ettirmek milli ülkümüzdür”

Page 56: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Mısır’ın Yağmalanması / 20112011 yılında başlayan ayaklanmalar sonucunda ülke içindeki karışıklıktan yararlanan kaçakçılar pek çok müze, sergi ve müzayede evleri gibi yerleri yağmalayarak bunlara ek kaçak kazılar yoluyla buldukları eserleri de Avrupa’daki tarihi eser pazarına sunmaya çalışıyorlar.

Page 57: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

2015, Kıbrıs ve İspanyol güvenlik kuvvetleri ortak bir operasyon yürüten Europol, kaçak yollarla Avrupa Pazarına sürülmeye çalışan yüzlerce Antik Mısır dönemi eserini ele geçirdi.

Page 58: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Europol ve diğer işbirliği kuvvetleri tarafından 6244 kişi, 8222 araç, 2352 antika, sanat bayii, müzayede evi ve ikinci el dükkanları ve 27 gemi üzerinde denetimler yapılmış. Ayrıca tarihi eser kaçakçılığına karşı tüm Avrupa’da havaalanları, sınır kapıları ve limanlarda denetimler sıklaştırılmış.

Page 59: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Şu ana kadar sayıları 1.600’ü geçen eser topraklarına geri dönmüş olsa da, bu sayının çok daha üstünde bir eser topluluğunun Avrupa piyasasında döndüğünü düşünülüyor.

Page 60: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

IŞİD

IŞİD’in tarihi eser kaçakçılığı ve kültür varlıklarını yok etmesi güncel bir sorundur.

Aralık 2014 itibariyle radikal militanlar 1800’ü Irak’ta olmak üzere 12.000 tescilli arkeolojik alanı

dolaylı yoldan ele geçirmiştir. 

• https://www.youtube.com/watch?v=kra3e0DL5sA

Page 61: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

İşıd tarafından yağmalanan eserlerle ilgili olarak ,UNESCO başkanı İrina Bokova’nın Aralık 2014’te yaptığı bir konuşmada Suriye ve Irak’ta kaçak kazılar ya da kaçakçılık yoluyla elde edilen eser ticaretinin 7 ile 15 milyon dolar hacminde bir sektör boyutuna ulaştığını açıklamıştır.http://blogs.channel4.com/lindsey-hilsum-on-international-affairs/islamic-state-destruction-history-spreads-ancient-city-hatra/5153

 

Page 62: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

IŞİD eserleri kaçırmak adına kaçak kazı yapan herkesin müfettişlerinden izin alması konusunda da oldukça sıkı davranıyor. Bu müfettişler eserleri denetliyor, dinen uygun olmayan eserleri yok ediyor. Özellikle de insan figürinlerine hiç af yok, putperestlik göstergesi olduğu için hepsi yok ediliyor.http://www.channel4.com/news/islamic-state-fighters-smash-historic-statues-in-iraq

Page 63: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Işid Irak’ın Antik Kütüphanelerini Yağmalıyor ve Kitapları Yakıyor !

Page 64: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

IŞİD 2700 Yıllık Assur Başkenti Duvarlarını Bombaladı ! / 2015

Page 65: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

IŞİD, 2 bin yıllık antik kent Hatra'yı buldozerlerle yıkıyor!

http://blogs.channel4.com/lindsey-hilsum-on-international-affairs/islamic-state-destruction-history-spreads-ancient-city-hatra/5153

Page 66: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

IŞİD’in Eser Kaçakcılığında Türkiye Büyük Rol Oynamakta, eserlerin Avrupa’ya kaçırılma işlemi Türkiye ve Lübnan üzerinden

gerçekleşmekte ve bu eserlerin ticareti ise bazı aracılar üzerinden yürütülmektedir…

Page 67: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Kazarak Koleksiyoner Olunur mu?

Page 68: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

2683 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu /1973

1. Topraklarından yada su altından çıkarılan eserler, çıkarılan alan kişinin tapulu alanı olsa bile, KAMU’ya aittir.

2. Ülke içinde ve yurtdışında alım ve satımı yapılamaz.Bulunan eseri size en yakın müzeye bildirme zorunluluğunuz vardır.

3. Bu tip eserlerin koleksiyonunu yapmak isteyenler Kültür Bakanlığı’ndan onaylı izin belgesi almak zorundadır.

4. Kayıtlı bir koleksiyoner barındırdığı kültür varlığını yine kayıtlı başka bir koleksiyonere devredebilir yada satabilir.

Page 69: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne göre 15 Ocak 2015 tarihi itibariye Türkiye’de Bakanlığa bağlı müzeler denetiminde 1566 koleksiyoner faaliyet göstermektedir.

Page 70: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Ekspertiz Aşamasında EtikBugün paha biçilemeyen bir eser yoktur. Uzmanın fikrinden çok, geçmiş dataların istatistik verileri ile kanıta dayalı yapılan ekspertizler, bizi çok daha güvenli sonuçlara ulaştırır.

Ekspertiz aslında 2 Aşamalı bir süreçtir:

1- Bir eserin orjinal olup olmadığı konusunda laboratuvar veya uzman kararı netleştirilir.

2. Sanatçının yada eserin geçmiş satış datalarının bir analizi yapılarak ortaya çıkarılır.

Page 71: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Ekspertiz Aşamasında Etik

• Bir antikacının vitrinindeki, • müzayede açılış bedeli, • müzayedede satış bedeli

Hangisi gerçek değer?

Önemli olan eserin yada sanatçının yıllar içinde satış gördüğü eserlerin önce nitelik olarak segmente edilmesi daha sonrada bu eserlerin ortalama satış trendinin izlenerek sonuca ulaşılmasıdır.

Page 72: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Hangisi Gerçek Değer?• Tabi ki eserlerin fiyatlarını etkileyen başka kriterlerde

mevcuttur. Bunlardan bazıları:1. Eserin bir koleksiyona dahil olması2. Aykırı bir çalışma olması3. Sanatçı ile ilgili değişkenler/ ölüm vs4. Ilgili döneme ait Popülerlik5. Eserin sanatçısının bir müze koleksiyonuna dahil olması6. Lokasyon bazlı farklar7.Kondisyon

• Bu durumlarda raporu noktalandıracak olan uzmanın kanaati etkendir.

Page 73: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Etik Kurallar• Değerli Eşya Danışmanlık ve Ticaret AŞ’nin etik

kuralları yalnızca yazılı belgeler olmayıp, tüm çalışanları ve eksperleri tarafından benimsenen ve özümsenerek yaşanan değerleri içerir.

• Ekspertizini yaptığımız her objeyi, Kültürel varlıkların korunması ve yeni nesillere aktarılması bilinciyle değerlendiririz.

• Kullanıcılarımızın bilgileri hiçbir kurum ve kişi ile paylaşılmaz.

• Eksperlerimiz, eser sahiplerinin ad, soyad ve iletişim bilgilerini göremez, eser için teklif veremez.

Page 74: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Etik Kurallar• 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu

kapsamına giren varlıkların ekspertizi yapılmaz alım ve satımına aracılık edilmez.

• Değerleme sonucunda değerlemesi talep edilen eşyanın, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na tabi bir varlık olduğu anlaşılırsa; değerleme talep eden kişiye yasal mevzuat ile ilgili bilgi verilir.

• Değerleme talep eden kişi tarafından verilen “fotoğraf ve bilgileri gönderilen eşyaların/antikaların/varlıkların kişinin elinde hukuka uygun olarak bulunduğu; aksi takdirde tüm hukuki ve cezai sorumluluğun kendine ait olduğu” taahhüdü üzerine yapılmaktadır.

• Bu Kaç Para Eder kendi etik değerlerine benzer değerlere sahip kişi, firma, kurum ve kuruluşlar ile çalışmayı hedefler.

Page 75: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Etik Kurallar Kırıldığında Ne Oluyor?

Page 76: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Koleksiyonerlerin gün geçtikçe azalmasının temel nedeninin ne olduğunu düşünüyorsunuz?

Cevap Kişi Sayısı

Kültür ve eğitim eksikliği 4

Gerekli refah seviyesinin olmaması 3

Toplumsal ilgisizlik/gençlerin antikaya merakının azalması 3

Koleksiyonerler arasında paylaşımda ve iletişimde eksiklik 3

Eserlere ulaşamama 3

Piyasada oluşan balon/fiyatların çok artması 3

Azalmıyor/Sadece tespiti zorlaşıyor 3

Page 77: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Sanat Piyasasında en önemli etik sorunlar nelerdir?

Cevap Kişi Sayısı

Kopyacılık/Sahtecilik/İmza taklitleri 7

Sanat piyasasındaki büyük oyuncuların piyasayı domine etmesi ve bu yüzden eser bulma zorluğu

3

Sektörde işi yapanların uzman olmaması/uzmanla çalışmaması 3

Ekspertiz mesleğinin kurumsallaşmaması ve keyfi olması (orijinal bir esere sahte denmesi)

3

Kazanma hırsı/Çıkarcılık 2

Güven (ürünün orijinalliği, fiyatı, nereden geldiği) – belge/kanıt isteniyor her şeye 2

Maddiyatçılık 2

Page 78: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

Sanatın Sosyal Paydaşları• Sanatçılar• Sanat Danışmanları ve Küratörler• Sanat Severler / Alıcılar• Galericiler• Müzeler• Sanat Fuarları ve Bienaller• Üniversiteler• Sanata Hizmet Veren 3. Partiler (Çerçeveci, boya

malzemesi satan vs.)

Page 79: "Sanatta Etik". Muazzez Bodur

10 Mayıs Pazar günü Feriköy Bit Pazarı’nda sabah 10:00’da buluşmak üzere

DÜRÜSTLÜK TÜKENMEYEN SERMAYEDİR!

Muazzez Bodurwww.bukacparaeder.comwww.degerliesyalar.com