PEDİATRİ HASTALARINDAACCUVEİN DAMAR GÖRÜNTÜLEME CİHAZI DESTEKLİPERİFERİK İNTRAVENÖZ KATETER YERLEŞTİRMENİN

İŞLEM BAŞARISINA ETKİSİ

Duygu Demir1

Sevil İnal2

1Pediatrik Hematoloji ve Onkoloji Servisi, Okmeydanı EAH, İstanbul2İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü

duygu3186@hotmail.com

GİRİŞ

İntravenöz kateter uygulaması hastanede yatan çocuklarda en sık karşılaşılan medikal

prosedürlerden biridir

Tedavilerin başarı ile uygulanabilmesi ve iyileşmenin sağlanabilmesi için IV kateter uygulaması çoğu zaman

zorunlu hale gelmektedir

Damar çapı küçük

Iv Kateter Yerleştirmek Erişkinden Daha Zor

Palpe edilmesi güç

AğrılıTolere

etmesi zor

Subkutan doku kalın

Hareketli Sabitlemek güç

• Hemşire IV kateter uygulamasında atravmatik bakımı hedeflemeli

• İşlem başarısını arttıracak, süresini kısaltacak, ağrıyı azaltacak teknolojileri kullanabilmelidir

Uzun süreli IV kateter

Tekrarlanan IV girişimlerGüç IV Kateterizasyon

Hemşirenin amacı;• en az ağrı ile • en kısa sürede• en az sayıda girişim ile

işlemi gerçekleştirmek olmalıdır.

• Pediatri hastalarında IV kateter yerleştirmede,

farklı damar görüntüleme cihazlarının

etkinliğini araştıran sınırlı sayıda çalışma

• Accuvein AV 400 ile yapılmış çalışma yok

Literatür incelemesi;

AMAÇ

Pediatri hastalarında Accuvein damar görüntüleme

cihazı destekli periferik IV kateter yerleştirmenin işlem

başarısına etkisinin belirlemek

İŞLEM BAŞARISI

Hasta Başına Düşen Girişim

Sayısı

Girişim Süresi

Çocukların Ağrı Düzeyi

Materyal-Metod

• Randomize, kontrollü deneysel çalışma

• Örneklem, 3-18 yaş arası 129 pediatri hastası

• Görüşme ve Gözlem Formu

• Wong-Baker FACES Pain Scale/WBFPS)(WB Yüzler Ağrı

Skalası)

• AccuVein AV 400 damar görüntüleme cihazı

Damar Görüntüleme Sistemi (AccuVein AV 400)

Hastanın hareketinden etkilenmez

Derinin 8 mm altına kadar tarama yapabilir

Gerçek zamanlı tarama ve gösterme

280 gr ağırlık

Kablosuz ve şarjlı

Temassız ve taşınabilir

Işıkta ve karanlıkta çalışabilme

(accuvein.com)

Elle veya Askı İle Kullanımı

İki Renk Seçeneği

Beyaz Siyah

HİPOTEZLER

H0. Pediatri hastalarında Accuvein damar görüntüleme cihazı destekli periferik intravenöz kateter yerleştirmenin işlem başarısına etkisi yoktur.H1. Pediatri hastalarında Accuvein damar görüntüleme cihazı destekli periferik intravenöz kateter yerleştirme işleme bağlı hissedilen ağrıyı azaltır. H2. Pediatri hastalarında Accuvein damar görüntüleme cihazı destekli periferik intravenöz kateter yerleştirme işlem süresini kısaltır.H3. Pediatri hastalarında Accuvein damar görüntüleme cihazı destekli periferik intravenöz kateter yerleştirme girişim sayısını azaltır.

DAHİL EDİLME KRİTERLERİ

Vaka ve kontrol grubunu oluşturacak çocukların rastgele yöntemle belirlenmiş olmasıTedavi prosedürleri nedeniyle IV kateter yerleştirme gereksinimi olmasıHem deney hem de kontrol grubu çocukların araştırmanın yapıldığı tarihlerde aynı hastanenin belirlenen servislerinde (Çocuk Hematoloji(n=54), çocuk dahiliye(n=75) ) yatarak tedavi görüyor olması3-18 yaş arası olmasıIV kateterizasyon işlemini aynı hemşirenin yapmasıIV kateter işleminin aynı iğne numarası (24-G) ve markasıyla yapılması Son 6 saat içinde analjezik almamış olması Çocuğun durumunun stabil olması Ağrı skalasını uygulamaya engel ileri derecede görsel, işitsel problem

yada mental geriliğin olmaması

Deney Grubu

Accuvein destekli IV kateter yerleştirme

Kontrol Grubu

Geleneksel yöntemle IV kateter yerleştirme

Müdahale

• İstatistiksel analizler için SPSS paket programı kullanıldı.

• Niceliksel verilerin karşılaştırılmasında Student t Test, Mann Whitney U testi kullanıldı.

• Niteliksel verilerin karşılaştırılmasında ise Pearson Ki-Kare testi ve Yates düzeltmeli Ki-kare kullanıldı.

• Anlamlılık p<0,01 ve p<0,05 düzeylerinde değerlendirildi.

İstatiksel Analiz

BULGULAR

Deney Grubu (n=72)

Kontrol Grubu (n=57)

Ort±SD (Med). Ort±SD (Med).

Yaş (yıl) 8,51±4,41 (7,0) 9,34±4,54 (9,5) Z:-0,969 b0,333

BMI (kg/m2) 17,27±3,08 (16,6) 17,34±2,53 (17,1) t: -0,140 a0,889

İşlem öncesi IV kateter yerleştirme deneyim sayısı

3,14±1,73 (3) 2,76±1,92 (3) Z: -1,355 0,175

Tablo 1. Deney ve Kontrol Grubunun İşlem Başarısını Etkileyebilecek Değişkenler Açısından Karşılaştırılması-1

aStudent t Test bMann Whitney U Test

n %n %

χ2 p

CinsiyetKız 32 44,4 27 47,4 0,110 c0,741

Erkek 40 55,6 30 52,6

Deri rengi

Beyaz 39 54,2 34 59,6 0,567 c0,753

Kumral 7 9,7 6 10,5

Esmer 26 36,1 17 29,8

Damarın zorluk derecesi

Kolay 24 33,3 26 45,6 2,355 c0,308

Orta 20 27,8 15 26,3

Zor 28 38,9 16 28,1

Daha önce kanül takılması

Evet 51 70,8 46 80,7 1,174 d0,279

Hayır 21 29,2 11 19,3

Son 1 hafta içinde kanül takılması

Evet 33 64,7 33 71,7 0,274 d0,600

Hayır 18 35,3 13 28,3

Tablo 1. Deney ve Kontrol Grubunun İşlem Başarısını Etkileyebilecek Değişkenler Açısından Karşılaştırılması-2

Tablo 2. Deney ve Kontrol Grubunun IV Kateter Yerleştirmeİşlem Süresi ve Girişim Sayıları Açısından Karşılaştırılması

Deney Grubu(n=72) Kontrol Grubu (n=57)

Z p

Ort±SD (Min-Max) Ort±SD (Min- Max)

İşlem süresi (sn) 37,24±20,07 (15-83) 172,65±153,21 (40-700) -8,648 b0,001

Girişim sayısı 1,08±0,28 (1-2) 2,23±1,57 (1-8) -5,859 b0,001

aStudent t Test bMann Whitney U Test

Deney grubu girişim sayısı istatistiksel düzeyde anlamlı ölçüde düşük bulundu (p<0,01)

Deney grubu işlem süresinin istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı ölçüde

daha kısa süredegerçekleştiği belirlendi(p=0,001)

Ağrı Puanları

Accuvein Grubu (n=72)

Kontrol Grubu (n=57) Z p

Ort±SD (Min-Max) Ort±SD (Min-Max)

Çocuğun ifadesi 2,61±1,37 (0-7) 6,40±2,38 (1-10) -7,915 b0,001

Gözlemcinin raporu 2,14±0,97 (0-5) 5,30±2,52 (1-10) -7,575 b0,001

Deney grubuağrı puanlarının hem çocuğun kendi ifadesi, hem de

gözlemci raporlarına göreistatiksel olarak ileri düzeyde anlamlı ölçüde

düşük olduğubelirlendi(p=0,001)

Tablo 3. Deney ve Kontrol Grubunun Ağrı Puanlarının Karşılaştırılması

bMann Whitney U Test

Accuvein Grubu Kontrol Grubu 0

102030405060708090

100

İlk Girişimde Başarı Oranları

İlk girişimde başarı (+) İlk girişimde başarı (-)

Ora

n (%

)

%90.3

%9.7

%45.6%54.4

Tablo 4. Deney ve Kontrol Grubunun İlk Girişimdeki Başarı Durumunun Karşılaştırılması

Χ2 =28,429 dYates’ Continuity Correction Test

SONUÇ

Pediatri hastalarında Accuvein damar görüntüleme cihazı (AV 400) destekli periferik IV kateter

yerleştirme;işlem başarısını arttırmakta,işlem süresini kısaltmakta ve

işlem sırasında hissedilen ağrıyı azaltmaktadır.

Pediatri Ünitelerinde IV Kateter Yerleştirmede Kullanılabilir

ÖNERİLER

TEŞEKKÜRLER