sai số trong đo lường điện tử
TRANSCRIPT
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
1/30
1
Ch¬ng 2
§Þnh gi¸ sai sè ®o lêng
2.1 Nguyªn nh©n vµ ph©n lo¹isai sè
2.2. §Þnh gi¸ sai sè vµ x¸c ®Þnh!" #u$ ®o
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
2/30
2
2.1 Nguyªn nh©n vµ ph©n lo¹i saisè
2.1.1. Nguyªn nh©n g©y sai sè.•Do c¸c yÕu tè kh¸ch quan (dông cô
®o kh«ng hoµn h¶o, ®¹i lưîng ®o b
can nhi!u n"n kh«ng #n ®nh$$$% &µch' quan (thao t¸c kh«ng thµnh th¹ohư)ng h¸ tiÕn hµnh kh«ng hîl*$$$% g+y n"n$ -"n c) ./ nµy c0 c¸c
nguy"n nh+n ch' yÕu .au1
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
3/30
3
2.1 Nguyªn nh©n vµ ph©n lo¹i saisè
2.1.1. Nguyªn nh©n g©y sai sè.• 2 Dông cô ®o ti"u thô c«ng .u3t c'a4¹ch ®o$
• 2 Do h5 ®o, do ch6 th$
• 2 Do ¶nh h/ng c'a 4«i t-ư7ng 8ungquanh$
• 9: kh«ng th; lo¹i t-< hoµn toµn n"n
d=n ®Õn .ai .è$ >goµi &i?c cèg@ng h¹n chÕ .ai .è tAi 4Bc Ct nh3t,ta cn ®¸nh gi¸ 8E4 kÕt qu¶ c0 .ai.è ®Õn 4Bc ®F nµo$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
4/30
4
2.1.2. %h©n lo¹i sai sè.
G0 nhiHu c¸ch1
2 hEo nguIn gèc .inh -a .ai .è,thEo quy luJt 8u3t hi?n .ai .è(thEo ®nh tCnh%
2 hEo bi;u thBc di!n ®¹t .ai .è(thEo ®nh l îng%$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
5/30
5
2.1.2. %h©n lo¹i sai sè.
a/ Theo ®Þnh tÝnh (>guIn gèc &µ
quy luJt 8u3t hi?n%$2 Kai .è h? thèng1 c0 th; lo¹i bL
(cFng ®¹i .è%$
Do c¸c yÕu tè thư7ng 8uy"n hayc0 quy luJt t¸c ®Fng khiÕn cho c0.ai .è lMn ®o nµo cNng nh nhau$
9C dô1 Do dông cô ®o kh«nghoµn h¶o, do hư)ng h¸ ®o, dokhC hJuO
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
6/30
6
2.1.2. %h©n lo¹i sai sè.
a/ Theo ®Þnh tÝnh (>guIn gèc &µ
quy luJt 8u3t hi?n%$2 Kai .è ng=u nhi"n1 Ph0 lo¹i bL (dQng
l* thuyÕt 8¸c .u3t thèng k"%$
Do c¸c yÕu tè b3t thư7ng, kh«ngc0 quy luJt t¸c ®Fng$ 9C dô1 Do nguIn kh«ng #n ®nh,
khC hJu thay ®#i, do ch' quanc'a ng7i ®o$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
7/30
7
b/ Theo ®Þnh lưîng (G¸ch di!n ®¹t
.ai .è dQng bi;u thBc%$ 2 Kai .è tuy?t ®èi (G0 thB nguy"n%1∆R S T R® 2 RT
&AiR lµ gi¸ t- thUcR® lµ gi¸ t- ®o ® îc
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
8/30
8
b/ Theo ®Þnh lưîng (G¸ch di!n ®¹t.ai .è dQng bi;u thBc%$
2 Kai .è tư)ng ®èi (kh«ng c0 thBnguy"n%1V Kai .è tư)ng ®èi ch+n thUc1
(kh«ng c0 gi¸ t- thUc ti!n &: R chabiÕt% V Kai .è tư)ng ®èi danh ®nh1
X
X%
∆=δ
dXX% ∆=δ
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
9/30
9
b/ Theo ®Þnh lưîng (G¸ch di!n ®¹t .ai.è dQng bi;u thBc%$
2 Kai .è tưWng ®èi (kh«ng c0 thB nguy"n%1V Kai .è tư)ng ®èi chiÕt hî1
Gn gXi lµ .ai .è t)ng ®èi quy ®#i ®ư îcdQng ®; ®¸nh gi¸ hY4 ch3t c'a ®InghI ®o hay lµ c3 chCnh 8¸c c'a dông cô®o hoZc .ai .è -i"ng c'a dông cô ®o$
α=∆
=γ dmX
X%
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
10/30
10
b/ Theo ®Þnh lưîng (G¸ch di!n ®¹t.ai .è dQng bi;u thBc%$
[Xi dông cô ®o c0 c3 chCnh 8¸c a c0ngh\a lµ / ®iHu ki?n lµ4 &i?c ti"uchuYn (]S^] ± _]G, ¸ .u3t S `_]± ]44g, ®F Y4 _ ± _e% .ai .è
-i"ng (.ai .è t)ng ®èi quy ®#i% c'adông cô ®o kh«ng qu¸ ae$ -ong ®0 R®4 S R4 S D lµ c¸c
gi¸ t- ®nh 4Bc, hay lµ gi¸ t- cUc®¹i &µ lµ giAi h¹n c'a thang ®o c'adông cô ®o$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
11/30
11
b/ Theo ®Þnh lưîng (G¸ch di!n ®¹t.ai .è dQng bi;u thBc%$
9C dô1 f d S ]], f ̂ S ]]], ∆f S± cho c¶ ^f$
2 9Ai c¶ ^ h5 ®o th: .ai .è tuy?t®èi như nhau lµ ±2 Nếu dùng .ai .è t)ng ®èi th: δf^ S
],e &µ δfd S e$
9Jy h5 ®o f^ c0 ®F chCnh 8¸c caoh)n h5 ®o f$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
12/30
12
2.2. §Þnh gi¸ sai sè vµ x¸c ®Þnh !"#u$ ®o
2.2.1. §Þnh gi¸ sai sè
•9: .ai .è h? thèng d! ®nh gi¸ &µ lo¹ibL n"n ch6 cn ®nh gi¸ .ai .è ng=unhi"n$ 9Jy khi n0i ®nh gi¸ .ai .è cónghĩa lµ &i?c ®nh gi¸ .ai .è ng=u nhi"n
•9: 8¶y -a ng=u nhi"n n"n . dông c«ngcô to¸n hXc lµ l* thuyÕt 8¸c .u3t thèngk"$ G¸c h5 ®o ®ưîc ®o nhiHu lMn &µ
t3t c¶ c¸c lMn ®o ®Hu tiÕn hµnh &Ai ®FchCnh 8¸c như nhau$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
13/30
13
2.2. §Þnh gi¸ sai sè vµ x¸c ®Þnh !"#u$ ®o
2.2.1. §Þnh gi¸ sai sè
• µ4 4Jt ®F h+n bè .ai .è(8% (cn gXi lµ hµ4 [au..%1
p(x)
x
h1
h2
h3
h1>h2>h322xheπ
h p(x) −=
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
14/30
14
G0 c¸c h? qu¶ .au12 R¸c .u3t 8u3t hi?n c'a c¸c .ai .è
c0 t- .è b5 nhiHu h)n 8¸c .u3t8u3t hi?n c'a c¸c .ai .è c0 t- .è lAn$ư7ng bi;u di!n c0 d¹ng h:nh
chu«ng$2 R¸c .u3t 8u3t hi?n .ai .è kh«ng hô
thuFc &µo d3u, ngh\a lµ c¸c .ai .èc0 t- .è bjng nhau &H t- .è tuy?t
®èi nhưng kh¸c d3u nhau c0 8¸c.u3t 8u3t hi?n nh nhau$ ư7ng bi;udi!n khi nµy ®èi 8Bng qua t-ôc tung$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
15/30
15
K dông c¸c ®Zc .è h+n bè c0 th;®nh gi¸ kÕt qu¶ ®o &µ .ai .è ®o1
2 Cnh thEo .ai .è t-ung b:nh b:nhhư)ng1
&µn
x
σ
n
1i
2i∑
==
2
2
2σ
x
e2π
1
p(x)
−
= σ
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
16/30
16
2 Cnh thEo t- .è t-ung b:nh cFng1
t-ong ®0 ai lµ t- .è ®o ® îc c'a 4ilMn ®o, c0 n lMn ®o$
atb lµ t- .è c0 8¸c .u3t lAnnh3t tBc lµ gMn t- .è thUc nh3t khitiÕn hµnh ®o nhiHu lMn 4Ft ®¹i l
îng cMn ®o$
n
a...aaa n21tb
+++=
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
17/30
17
2.2.2. &¸c ®Þnh !" #u$ ®o
a/ X¸c ®Þnh sai sè t¬ng ®èi cña phÐp®o.
hiÕt b ®o c01 2 hang ®o ®nh 4Bc D8
2 G3 chCnh 8¸c γ 2 o 4Ft lMn c0 Rd
⇒ &µ
⇒ RthUc S Rd V ∆R S Rd V
%100.
X
X%
d
∆=δ
100
X x
γ
=∆
100
xγ
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
18/30
18
b/ Sai sè ®o trùc tip ®a !" sai sè #$%®&i. γ e S γ thiÕt b ®o V γ (h)ng (h¸( ®o
9C dô1 γ i S γ V
2 >Õu kÕt qu¶ ®o lµ tCch, th)ng c'a®¹i l îng t-ung gian, ta 8¸c ®nh .ai.è t)ng ®èi quy ®#i c'a h5®o$
9C dô1 m S p m(e% S m V mp (e% Sγ V γ p
%100.! !
!
t"
"
+
100
.##$
100
.%100.
#
#! $% uuuuuiu
δ=∆
γ =
∆==δδ+δ=δ
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
19/30
19
b/ Sai sè ®o trùc tip ®a !" sai sè#$% ®&i.2 >Õu kÕt qu¶ ®o c'a t#ng, hi?u
c'a c¸c ®¹i l îng t-ung gian th: 8¸c®nh .ai .è tuy?t ®èi1 S Rl V Rq V $$$ V Rn
%& p S rl V rq V $$$ V rn ⇒ ∆ S ∆Rl V ∆Rq V $$$ V ∆Rn%& ∆p S ∆ rl V ∆ rq V $$$ V ∆ rn
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
20/30
20
b/ Sai sè ®o trùc tip ®a !" sai sè#$% ®&i.2 >Õu kh«ng biÕt chiHu V2 c'a .ai
.è tuy?t ®èi, &µ kh«ng biÕt tCnh®Ing th7i c'a c¸c yÕu tè g+y -a .ai
.è, c0 th; tCnh h)ng .ai c'a .ai .ètuy?t ®èi1
∫
∞
∞− =∆∆=σ 'd)( p2
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
21/30
21
c/ '(ng ph¬ng ph¸p !i sai ®)n*ng chÝnh +¸c cña phÐp ®o.
GhXn ^ dông cô1 2 Kai .è .ai l?ch R, Rk
2 Ph+u t¹o 4=u$ ∆R S ∆k V ∆ t-ong ®01
∆k S (Kai .è c'a thiÕt b t¹o
4=u%
∆ S
100
X. u γ
100
X. "u"γ
¹o4=u Rk
X
X
∆X
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
22/30
22
2.3. Tổng kết
' Nguyªn nh©n vµ ph©n lo¹isai sè ( Nguyªn nh©n
2 h*+h ,uan 2 +h- ,uan ( %h©n lo¹i
- hEo ®nh tCnh (>guIn gèc &µ
quy luJt 8u3t hi?n%$ - hEo ®nh l îng (G¸ch di!n
®¹t .ai .è dQng bi;u thBc%$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
23/30
23
2.3. Tổng kết
' §Þnh gi¸ sai sè vµ x¸c ®Þnh !" #u$ ®o ( §Þnh gi¸ sai sè 2 s* thuyÕt 8¸c .u3t thèng k"$ µ4 4Jt ®F
h+n bè .ai .è (8% (cn gXi lµ hµ4 [au..%1 2 Cnh thEo .ai .è t-ung b:nh b:nh h)ng
2 Cnh thEo t- .è t-ung b:nh cFng ( &¸c ®Þnh !" #u$ ®o. 2 R¸c ®nh .ai .è t)ng ®èi
2 Kai .è ®o t-Uc tiÕ ®a &H .ai .è quy ®#i
2 DQng h)ng h¸ &i .ai ®; n+ng chCnh8¸c c'a h5 ®o$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
24/30
24
2.). Câu hỏi ôn tập và thảoluận
•^$$ -:nh bµy c¸c nguy"n nh+ng+y .ai .è h+n lo¹i c¸c lo¹i .ai
.è•^$^$ -:nh bµy c¸c c¸ch 8¸c ®nh
.ai .è &µ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®o
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
25/30
25
• ^$$ >g7i ta dQng 4Ft &on4Et &µ 4Ft a4E4Et ®;tCnh gi¸ t- gMn ®vng c'a ®i?n t-/ m thEo 4Ftt-ong hai .) ®I .au$ hEo hai .) ®I nµy ng7i tal3y 83 86 mS p, t-ong ®0 lµ .è ch6 c'a&on4Et &µ p lµ .è ch6 c'a a4E4Et$
• a Cnh gMn ®vng mS p th: kÕt qu¶ .w lAn h)nhay nhL h)n gi¸ t- thUc c'a m
• b 9Ai mS ],Ωx m9S kΩ$ Li nÕu tCnh gMn ®vngmS p th: .ai .è thEo 4i .) ®I lµ bao nhi"u
hMn t-4 .o &Ai gi¸ t- thUc khi mS Ω &µ mS_]]Ω$ •
A
RV RV
•
(b)
R A
•
RVRV
A
•
(a)
R A
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
26/30
26
^$$ µi gi¶ia hEo .) ®I (a%1
hEo .) ®I (b%1
R
R R R
I
R R
R R I
I U R
V
V
V
<+
=
+==1
.
( ) R R R
I
R R I
I
U R
A
A >+=+
==
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
27/30
27
^$$ µi gi¶pb hEo .) ®I (a%1
Phi m S _]]Ω th:
Phi m S Ω th:
%100%100.1
%100%V V
V
R
R R
R
R R
R R R
R R
R
+=
+
−=∆=δ
%333% = Rδ
%10% = R
δ
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
28/30
28
^$$ µi gi¶pb hEo .) ®I (b%1
Phi m S _]]Ω th:
m S Ω th:
9Jy nÕu m nhL dQng .) ®I (a%, m lAn dQng.) ®I(b%
( )( ) %100%1001
%100% R
R R R R
R R
R A
A R =+−=∆=δ
%020% = Rδ
%10% = R
δ
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
29/30
29
• ^$z$ ; ®o c«ng .u3t c'a 4Ft hô t¶i thuMn
t-/ ® îc 4@c &µo 4Ft nguIn ®i?n S ^^]9,ng7i ta dQng 4Ft {att4Et ®i?n ®Fng c0®4S ^^]9x p®4S ]x ®i?n t-/ c'a cuFnd+y dng ®i?n mS Ωx dng ®i qua cuFn
d+y ®i?n ¸ m9 lµ p9S _]4$ |@c .) ®I ®o{att4Et t-"n nh thÕ nµo ®; khi ®o ®¹t ® îc®F chCnh 8¸c cao biÕt -jng ®i?n t-/ c'a hôt¶i mS _]]Ω$
-
8/18/2019 Sai số trong đo lường điện tử
30/30
30
• ^$_$ >g7i ta . dông 4Ft &«n45t &µ 4Fta4E4Et ®; ®o c«ng .u3t c'a 4Ft hôt¶i thuMn t-/$ 9«n45t c0 thang ®o^^]9, c3 chCnh 8¸c ,]$ 4E4Et c0
thang ®o ], c3 chCnh 8¸c ,_$ Phi®o &«n45t ch6 ^^]9, a4E4Et ch6^]$ Cnh c«ng .u3t ti"u thô c'a hô t¶i$Kai .è t)ng ®èi lAn nh3t c'a h5 ®o$