GAVSÜL AZAM

HZ. PÝR ABDÜLKADÝR GAYLÂNÝ

R Ý S A L E T - Ý

G A V S Ý Y Y E

(ÇEVÝRÝSÝ VE ÞERHÝ)

E L L H A C C

H Ü S E Y Ý N V E D A D

Ý s t a n b u l1 9 8 5

Ý Ç Ý N D E K Ý L E R

1)ÖNSÖZ..............................................................1-4

2)HZ.PÝR ABDÜLKADÝR GEYLÂNÝ'NÝN HAYAT-I

MECAZÝLERÝ.......................................................5-11

3)MUKADDÝME.................................................15-39

3)ABDÜLKADÝR GEYLANÝ HAZRETLERÝN RÝSALET-Ý

GAVSÝYYESÝ (ÇEVÝRÝSÝ VE ÞERHÝ)...................40-174

3)SONSÖZ....................................................175-179

Kapaktaki eski yazýlarýn latin harfleri ile yazýlmýþ metni:

Daire içerisinde tuðra yazýsý:YA HAZRETÝ ÞEYH SEYYÝD ABDÜLKADÝR GEYLÂNÎ

Tuðranýn saðýnda: Kuddîse Sýrrehül Âlî Tuðranýn solunda imza: Ketebehü Nazif Tuðranýn sað altýndaki tarih: 1327 Daire etrafýndaki rubai:

"Kutbu aktabý zaman seyy id i sâ lâr ý ümem Þehi Þahan ý c ihan Hazret i Gavsü l Azam Þerefi rütbesi gör ol mehi vâlâi güherinKademeyninde olup cümle velî gerdenham

ÖNSÖZ

B i s m i l l a h i r R a h m a n i r R a h i m

Biz insanlara Sevgili Efendimiz Hz.Muhammedi veO'nun ümmetinin en hayýrlýlarýndan Hz.Pir AbdülkadirGeylani'yi daha nice ilahi rehberleri lutfu ile göndermiþolan ve kendi nurlu yolunda yürümeyi nasip eden Cena-bý Hakk, Feyyazý Mutlak, Rabbi Rahim Hazretlerine layýkolduðu ve kendine hamd eylediði vechiyle hamd ve þü-kürlerimizi arz ederiz.

Allah'ýmýzýn, "ve ma erselnake illa rahmetellilalemin - Biz seni ancak alemlere rahmet olarakresul eyledik," þerefine nail ederek, zayýf kullarý ilahihakikat ve hidayet yollarýna sevk etmeye kýlavuz kýldýðý,Hatemen Nebiyyin, Sultanül Enbiya, Hz.Fahri Alem Sev-gili Muhammed Mustafa Efendimize, aline, ashabýna, ev-ladýna, ezvacýna ve O'nun ilahi nurlu yolundan yürüye-rek, selamet bulmuþ gönüllere salat ve selam ederiz.

Sevgili Efendimizden altý asýr sonra bizzat Efendi-miz tarafýndan iþaret edilmiþ ve insanlarý doðru yola sevkile vazifeli olarak bu ilahi yolda zuhur etmiþ, nesebi anave baba tarafýndan Efendimize intikal eden, insanlarý da-laletten alarak, saadete kavuþturmayý hedef edinmiþ, ev-liyai kiramýn reisi, Kutbül Arifin, Gavsül Vasýlin, BazülEþheb, ahlak ve fazilet numunesi Hz. Sultan AbdülkadirGeylani'ye de salat ve selam olsun.

1

Allah'ýmýzýn yüce ilahi varlýðýna layýký veçhiylehamd ü sena etmemizin mümkün olmadýðý gibi iki cihanserveri Sevgili Efendimiz ve O'nun evladý hakikisi olanSevgili Pirimiz için medhiye yazmak da mümkün deðil-dir. Zira onlarý medhetmeye güç yetmez.

Hz.Pir Abdülkadir Geylani hakkýnda pek çok kitapyazýlmýþtýr. Biz bu kitapta onun insanlara nurlu ufuklaraçan ilmi, bilgisi ve manevi feyizleri ile yol gösteren ki-þil iðine dair kýsa ve özlü bir bilgi vererek. Allah'ýmýzýnHz.Pirimize lütfetmiþ olduðu "Risaleti Gavsiyye" adlýeserini aslýna sadýk kalarak tercüme etmeye ve ondananladýðýmýz manayý insanlara aktarmaya gayret ettik.

Hz.Pir Abdülkadir Geylaninin manevi yolda pek-çok eserleri vardýr. Bütün bu eserlerinde yazmýþ olduðuhakikatler Hz.Peygamberimizde zuhur eden ilahi haki-katleri açmaya matuftur. Allah'ýmýz Hz.Pirimizden bu hu-susiyetleri hakikat ve þeriat ile açmýþ olduðundan kendi-si hakkýnda menfi bir söz söylenememiþtir.

Pi r imiz in k i tap lar ý pekçok o lmas ýna raðmen,"Risaleti Gavsiyye" bunlar arasýnda özellikli bir konu-ma sahiptir. Zira bu eserde kendisinin ilahi kemalatý ileilgili Allah'ýmýz tarafýndan tebþir edilen makam ve husu-siyetleri açýlarak anlatýlmýþtýr.

Risaleti Gavsiyyede son derece þümullü bir lisankullanýlmýþtýr. Allah'ýmýzýn Hz.Pirimize lütfetmiþ olduðu

2

ilahi kelamlarda hem manevi yaþam ve makamlar, hemdünyevi yaþam, hem de bütün bunlarýn üzerinde Al -lah'ýmýzýn bunlara bakýþ tarzýný gösteren bir ifade vardýr.

Allah'ýmýzýn Risaleti Gavsiyyede Hz.Pirimize ver-miþ olduðu hususiyetle indirmiþ olduðu ilahi kelamlarayný zamanda insanýn tekamülü için bir tertip vazetmek-tedir. Bütün eserlerinin adeta bir özeti olan ve kendisininilahi makamlarýný anlatan bu kitabý Türkçeye çevirmekleHz.Pirimizin daha iyi anlaþýlabileceðini düþündük.

Tabiidir ki bu kitaptaki açýlmalar, bizim anladýðý -mýza göre ifade edilmiþtir. Risaleti Gavsiyyeyi bir tek an-layýþ ile deðerlendirmek mümkün deðildir. Ýlahi kelamolmasý hasebiyle, manasý namütenahi olduðundan asýr -lar boyunca okunan bu eser her okuyanýn makam ve an-layýþýna göre müteaddit defalar ve çeþitli þekil lerde tefsirve idrak edilmiþtir.

Bugün açýlan "Hatmül Velayet" i le "lillahil Va-hidil Kahhar" sýrrý da anlatýlmaya gayret edilmiþtir.Allah'ýmýzýn sýrlarýnda namütenahi iniþ ve çýkýþlar vardýr.Allah ilahi sýrlarýný açarak, kendini izah etmiþtir.

Bir hadisi þerifte, Sevgili Efendimiz, "Sizler öl-medikçe Hakk'ý göremezsiniz ' buyurmuþtur.

Bunun manasý dünyevi düþünceler ve beþer ha-li i le Hakk'ý görmenin mümkün olamayacaðýdýr.

3

Hz.Pirimizin dünyevi, cismani hali kendisini buzaviyeden görenlere bir perdedir. Lakin uhrevi hali idrakedildiðinde akýllara durgunluk verecek sýrlarýn mebdeiolduðu görülür.

Ancak kendisi de Hz.Pirimiz gibi "Sebül Mesani"sýrrýndan gelen Kadiri Tarikinin 4. Piri Sanisi Hz.AhmetSüreyya Emin Beyefendi bu noktaya iþareten, "Benkendime "Rabbim" demiþ olsam ne olurmuþ," bu-yurmaktadýr.

Eðer bu güzellikleri anlatma ve bu kýymetli eserinhususiyetlerini aktarabilmeyi bir nebze baþarabilmiþisek, kendimizi mutlu sayarýz.

Eðer istemeyerek bir hata yapmýþ ve yanlýþ anla-maya mahal vermiþ isek, baðýþlanmayý dileriz.

Hüvettevfikür Refik ELL HACC HÜSEYÝN VEDAD

Ýstanbul 1985

4

HZ. PÝRABDÜLKADÝR GEYLANÝ'NÝN

HAYAT-I MECAZÝLERÝ

B i s m i l l a h i r R a h m a n i r R a h i m

Hz.Pirimiz Taberistan ile Ýran arasýnda Hazar De-nizi ve Sarp daðlarla çevrili son derece yeþil ve münbitbir bölge olan Gilan (Geylan, Cilan) bölgesinde bulunanNif kasabasýnda dünyayý teþrif etmiþtir.

Babasý, Ebu Salih Abdullah bin Cengidost'tur.Kendisine kýsaca "Musa Cengidost" da denir. Cengi-dost Farsçada, hayýrsever manasýna gelir.

Annesi Abdullahes Semainin kýzý Fatýmanm keri -mesi Ümmül Hayr Hanýmefendidir.

Hz.Pir Abdülkadir Geylani Hicri 470 (Miladi 1077)yýlýnda Ramazanýn ilk gecesi dünyaya gelmiþtir.

560 Hicri senesinde Hz.Pirimizde kulunç aðrýsý zu-hur etmiþ, ir tihallerinden 7 gün önce "Sefere hazýr ol,"beyaný ilahisi sadýr olmuþ ve 561 yýlýnýn Rebîül ahir ayý -nýn 9. gecesinde yatsý vaktinden sonra Alemi Beka'yý teþ -rif buyurmuþlardýr.

5

Dünyaya geliþi olan 470 senesi, ebcet hesabý ile"Aþk" kelimesine, hayatý mecazisinin dünyevi süresiolan 91 yýl, "Kemal" kelimesine, Hakk'a yürüdüðü 561yýlý ise, "Kemali Aþk" terkibine tekabül etmektedir.

Bu husus Hz.Pirimizde "aþkýn" mana olarak mu-kabili olan "Vedud" isminin ve bu isimle birlikte "kema-li aþtan" bir diðer deyiþle "Hatmül Velayet" sýrrýnýn dazuhur bulmuþ olduðunun bir ifadesidir.

Bundan dolayý kendisi hakkýnda "Aþk ile geldiKemali Aþk ile Hakk'a yürüdü," denmiþtir.

Ýsmi "Ebu Muhammed Abdülkadir"dir. Gilanbölgesinde olmasý hasabiyle bir lakabý da "Geylanî" ol-muþtur. Bunun dýþýnda da pekçok lakablarý olduðu haldebunlardan en çok bilinenleri,

"Muhyiddin,""Bazül Eþheb,""Sultanül Arifin,""Gavsül Azam,""Gavsullah," týr.

Hz.Pirimizin nesebi hem ana, hem de baba tara-fýndan Sevgili Efendimize baðlanýr. Bu bakýmdan onunnesebine "Silseletül Zeheb - Altýn zincir" ve "Hase-nel Hüseyni" isimleri de verilmiþtir.

6

Doðduðu zaman Ramazan ayý boyunca gündüzleriannesini emmemiþtir. Daha pekçok harikuladelikleri ya-nýnda, çocukluðu sýrasýnda Nif ahalisinin annesine, ço-cuðun yiyip yemediðini sorarak, Ramazanýn geliþini veçýkýþýný öðrendikleri söylenmiþtir.

Hayatý Mecazisinin bir döneminde, bütün pey-gamberlerin ve Peygamberimizin de yapmýþ olduðu gibiçobanlýk da yapmýþtýr. Esasen çobanlýk, manevi hususi -yetleri olan bir meslektir. Zira "Sizler ailelerinizin ço-banlarýsýnýz," buyrulmuþtur.

Gençliðinde tarla sürdüðü bir sýrada, güttüðü hay-vanlarýn kendisine, "Ey Abdülkadir, sen bu iþ içinyaratýlmadýn," dediklerini iþitince annesine gelerek,durumu anlatmýþ ve Baðdat'a ilim tahsiline gitmek içinmüsaadesini istemiþtir ve 18 yaþýnda ilim tahsili içinBaðdat'a gitmiþtir.

Aylarca susuzluk çekmekte olan Baðdata, Hz.Piringeliþi ile birlikte saðanak yaðmurlar gelir. Uzun zamandýrsuya hasret olan toprak suya, insanlar da rahmeti ilahi -ye'ye kavuþurlar. Hatta gittiði dergahýn þeyhi Ebu Said elMübarek Hazretleri yaðmura raðmen müridlerine, birmanevi gönlün geleceðini, o bakýmdan kapýyý açýk tut-malarýný ikaz eder.

Baðdat'ta birçok il im adamýndan Kur'an, fýkýh, ha-

7

dis, edebiyat ilimlerini tahsil eden Hz.Abdülkadir Geyla-ni her bakýmdan en iyi þekilde yetiþir.

Böylelikle Ýslam, insan kalblerini diri ltecek olan birtebliðcisine 6. asýr baþýnda kavuþmuþ olur.

Kesin olmamakla birlikte, Baðdatta yapýlan araþ-týrmalarda Hz.Pirimizin eðitimi ile ilgil i çalýþmalarýný 8sene gibi gayet kýsa bir zamanda ikmal ettiði söylenir.

Hz.Pir bu sýký eðitimi müteakip Allah'ýmýzýn Hz.Pi-rimizde tatbik etmiþ olduðu hususi yetiþmenin bir parça-sý olarak 25 yýl süresince uzlette bulunmuþ zaman zamanBaðdat'tan uzaklaþmýþ ve insanlar ile pek fazla görüþme-miþtir. Bu hal 521 yýlma kadar sürmüþ ve bundan sonraBaðdata dönerek sohbet ve irþadlarýna baþlamýþtýr.

Bu ilahi eðitim döneminde Þeyhi Ebul DabbasHazretlerinin kýzý ile evlendiði, bir oðlu olduðu ve onun-la Hacca gittiði söylenir.

Hz. Sultanýmýz orta boylu, zayýf bünyeli, geniþ gö-ðüslü, uzun siyah sakallý, çatýk kaþlý, hafif (bazen de gür)sesli, il imde ve vefakarlýkta emsali bulunmayan bir veliidi.

Gayet az konuþur, çok sükût ederdi. Konuþtuðu za-man, son derece ilgi çekici hatýralarýný belið bir lisan ileanlatýrdý.

8

Kapýsýný çalan herkesi, zengin fakir ayýrdetmeden,kabul eder, geri çevirmezdi. Cuma günleri dýþýnda evin-den çýkmaz, Cuma günleri ise dergaha ve camiye çýkar-dý.

Hz.Pirimizin Baðdatta insanlarý irþadettiði ve ilahikemalatmý lütfettiði dergahý ve külliyesi elan Baðdatýngüneyinde Babüþ Þeyh mahallesindedir. Selçuklu zama-nýndan günümüze kadar bu külliye büyük bir ilgi gör-müþtür.

Geylani manzumesi merkezi türbe olan ve oradangeliþen bir külliyeden müteþekkildir. En fazla Osmanlý za-manýnda restorasyon ve tamir gördüðünden Osmanlý mi-marisi hüviyetindedir.

Külliyenin ilk binasý Hanbeli fýkýh alimi Ebu Saidel Mübarek bin Ali el Muharremi tarafýndan yaptýrýlmýþolan medresedir. Ebu Said el Mübarekin vefatýndan son-ra Hz. Abdülkadir Geylani hocasýnýn yaptýrmýþ olduðumedreseyi geliþtirerek, bir tekke ilave etmiþtir.

Hz.Pirimiz Hakk'a yürüdüðünde medrese hücrele-rinden birine defnedilmiþ ve üzerine bir türbe inþa edil -miþtir.

1508 yýlýnda Safevilerin Baðdatý istila etmesi sýra-sýnda baþka ehli sünnet türbeleri gibi Hz.Pirin türbesi dehasar görmüþtür.

9

Kanuninin Irakeyn seferinde türbe tamir ve ihyaedilerek Mimar Sinan tarafýndan Cami, medrese ve ima-retten oluþan bir külliye inþa edilmiþtir.

Bu külliye daha sonra,

1574'de Baðdat Valisi Elvanzade Ali Paþa 1638'de Sultan Murat 1674'te Hüseyin Paþa 1708'de 3. Ahmet 1861'de Sultan Abdülaziz 1904'te Sultan Abülhamid tarafýndan restore edil-

miþtir.

Külliyenin etrafý yüksek duvarlarla çevrili olup38×65 ebadýnda türbe ve caminin etrafýnda (U) þeklin-de çifte revak bir avlu ve avlunun etrafýnda yer alanmedrese, tekke ve imaret yapýlarýndan oluþmakta olup,avlunun ortasýnda namazgah yer almaktadýr.

Türbe külliyenin çekirdeðini teþkil eder. Türbeye 3yönden 4 kapý ile giri lir. Ana giriþ eyvan þeklinde olup,iki yanýnda yükseltilmiþ 2 oda yer almaktadýr. Esas türbemakamý kare þeklinde olup, üzeri kubbe ile örtülüdür.

Sandukanýn tamamý gümüþten olup, üzerindeayet, kitabe ve geometrik yýldýz ve bitki süslemeleri olanbir Osmanlý eseridir. Türbenin kasnaðý harim duvarý üze-rine yüksekçe oturtulmuþ üzerine ise soðan karýnlý bir

10

kubbe konmuþtur. Bu kubbe firuze ve sarý renklerin ha-kim olduðu bitki motifleri ve halý desenli çiniler ile süs-lenmiþ kalýn bir kitabe kuþaðý ile kaplanmýþtýr.

Ebu Said el Mübarekin yaptýrmýþ olduðu medresehakkýnda bugün hiçbir þey bilinmemektedir. Ancak külli -yenin bugünkü camii Iraktaki bütün camilerden farklýolup, en geniþ kubbeye sahip Irak Camiidir ve Irakta tekörnektir.

11

MUKADDÝME

B i s m i l l a h i r R a h m a n i r R a h i m

Hz.Abdülkadir Geylani Sultanýmýzýn maneviyatiçinde bir hususiyeti vardýr. Sevgili Peygamberimiz ilahiahlaký ve dini ikmal için gönderilmiþtir. Ýnsanlarýn haslet-leri arasýnda her yeni þeye itiraz olduðundan, Ýslamýn in-san gönüllerinde yerleþebilmesi için zamana ihtiyaç var-dý.

Peygamberimizden sonra Hulefai Raþidin ve OnikiÝmam Ýslamýn ana kaidesinden þaþmadan, saltanata dö-nüþmeden Efendimizin anlattýðý þekilde yürümesini sað-lamaya çalýþtýlar. Hem Hulefai Raþidin, hem Oniki ÝmamÝslama çok büyük hizmetler etmiþ ve bu yolda büyükgayretler sarfetmiþlerdir.

Efendimizden sonra Þeriatý Muhammediye OnikiÝmam ile yürümüþ ise de, devlet yetkisini ellerinde tutan-lar Muaviyenin ayrýlýklara sebep teþkil eden uydurmala-rýný tercih etmiþler ve imamlar aleyhine bu fikirleri kulla-narak, dini ifsad etmiþlerdir.

Sevgili Efendimiz Ýslamý bizlere bildirdiði zamanÝslamýn hususi manevi terakkileri ile ilgili olan özellikle-rini de bildirmiþtir. O güne kadar Ýslamýn þeriatýný yerleþ-tirmek ile ilgili çalýþmalar yapýldýðýndan bu hususiyet ileilgili çalýþmalar ikinci planda kalýr gibi olmuþtur.

15

Ýslam þeriat olarak oturduktan sonra Allah'ýmýz Ýs-lamýn manevi yönlerinin açýlmasý ve velayet hususiyetle-rinin açýklanmasý için Hz.Piri göndermiþtir.

O'nun zuhuru ile o güne kadar çeþitli mezheplerinortaya çýkmasý neticesinde karmakarýþýk olan þeriat anla-yýþý doðrulmuþ ve Muhammedi yolun hakikati ile birleþe-rek sarýlmaz bir ilim ve hidayet kaynaðý halinde yenidenortaya çýkmýþtýr. Onun için kendisine dini ihya eden ma-nasýna gelen "Muhyiddin" lakabý verilmiþtir.

Hz.Peygamberimizin Selmaný Farisî Hazretlerine,"Ey Selman sizin taraflarda bir zat zuhur edecek-tir. Ýman Ülker (Süreyya) yýldýzýnda dahi olsa oeli ile alacak ve insanlara verecektir," buyurduðuhadisi Þerif meþhurdur.

Efendimiz bu hadiste sýrrý tarikatý, el tutma ve sey-ri sülük yollarýný da açmýþtýr. Bu durum ilahi bir tertip veprogramý iþaret etmektedir.

Gelmiþ geçmiþ peygamberan ilahi bir nizam veprogramýn devamlýlýðý içinde görünmüþlerdir. Allah'ýmýzher yeni peygamberin zuhurunda daha ileri il im ve bilgiikramýnda bulunmuþtur. Ancak kitap verdiði Peygamber-lere verdiði bir özellik ile onlarda þeriat hükümlerini ya-zýlý olarak bildirmiþtir.

Peygamberlerde olduðu gibi Allah'ýmýz evliyasýnda

16

da bu ilahi tatbikatý yapmýþ ve o evliyanýn peygamberle-rin varisleri olduðunu bildirmiþtir. Sevgili Efendimiz busýrra iþareten "El ulemai veresetül enbiya," buyur-muþtur.

Bütün peygamberan ve evliya Allah'ýmýzýn ilahiprog ramý dah i l inde i c raat ta bulunmuþ la r, insanlaraAl lah'ý doðru olarak bildirip anlatmýþlardýr.

Allah'ýmýzýn Hz.Âdem'de açmýþ olduðu "kemalat"isimleri vardýr. Hz.Âdem'den Sevgili Efendimize kadarnübüvvete ait olan kemalat isimleri peygamberler ileaçýlmýþtýr.

Peygamberimiz ile "Hatemen Nebiyyin," noktasýzuhur bulmuþ ve Allah'ýmýz arzu ettiði i lahi kemalat isim-lerini Hatemen Nebiyyin'den sonra zuhur edecek olan Ýs -lam Evliyasýnda açmýþtýr.

Rabbimizin her velisi için arzu etmiþ olduðu ilahikemalat isimleri, o velide zuhur eder. Bu isimler Rabbi-mizin lutfu ile evvela Deryayý Nuru Muhammed'de doðarve zuhur ederler.

Onun için Efendimiz hem "Hatemen Nebiyyin"hem "Hatmül Veli"dir. Ýnkýlabý Kebir'in yaklaþmýþ oldu-ðu zamanda ise, bu ilahi kemalat isimleri Hatmül Velayetile hatme erer.

17

Hz.Pirimizin Hilafetullah'a mazhariyeti icabý Al-lah'ýmýzýn hususi esmasý kendilerinde zuhur bulmuþtur.

"Menakýbý Tacül Evliya ve Burhanül Asfiya"adlý eserde, Allah'ýmýzýn 99 Esmai Hüsnasýnýn pek çoðu-nun "Kutbül Aktabý" ifade ettiði ve bunun zahir mana-sýnýn "Gavsül Azam"dan baþka bir kutup yoktur," demekolduðu ifade edilerek, Hz.Gavsül Azam'm esmasý þöylecesýralanmýþtýr:

Seyyid, Müeyyid, Kerim, Azim, Þerif, Zarif,Ýmam, Hemam, Salik, Nasik, Mümin, Mufin,Münim, Muksim, Tayyib, Tabib, Mutayyib,Cevat, Münkat, Kaim, Saim, Abid, Zahid,Sacid, Vacid, Taki, Naki, Kamil, Lazil,Zeki, Saki, Cemil, Celil, Maz, Münas,Said, Reþid, Sahi, Vaki, Vafi, Parisa,Nakib, Necib, Hazi, Haþu, Sahib, Sakib,Varis, Haris, Vasi, Barið,Faik, Lâik, Rasih, Þamih, Veli,Tahir, Zahir, Muti, Mimi Lebib, Habib,Þahid, Raþid, Zait, Kait, Basir,Muhzib, Delil, Sadýk, Hazik,Sultan, Burhan, Hüsnü, Hüseyni, Alim, Hakim,Muin, Mübeyyin, Misbah, Miftah, Þakir, Zakir,Melaz, Meaz, Salih, Nasih, Falih, Vazýh,

Allah'ýmýzýn Efendimizden sonra gelecek olan veyakýnlýk vermiþ olduðu ilahî gönüllerde bir arzusu vardýr.

18

Bu cümleden olarak Mehdi Resul de, Allah'ýmýzýn kýya-mete yakýn zuhur edecek olan bir mihenk taþýdýr kiHz.Ýsanýn geleceðinin ve Hz.Mehdinin haber verilmesiönceden belirlenmiþ bir programýn olduðunu ve bununbir tesadüf olmadýðýný göstermektedir.

Ýlahi nizamýn bir programý vardýr. Ýnanmayanlarbil-melidirler ki, manevi program Allah'ýmýzýn bir arzusu-dur ve hiç aksamadan tatbik olunmakta ve yürümekte-dir.

Nitekim Efendimizden sonra insanlara kemalat vebilgi, Þahý Velayet Hz.Ali i le sunulmuþtur. Hz.Ali Efendi -miz bu yolla hakikate erilip güzellik kazanýlacaðýný vekendisinin Þahý Velayet olduðuna dair sýrlarý da ayný i la-hi program dahilinde bildirilmiþtir.

Hz.Ali'den zuhur eden kemalat sahibi veliler veReis' ül Mürþidin olanlar da ilahi vazifelerini yapmýþlar-dýr. Sevgili Pirimiz elbette bu ilahi programda mühim biryere sahiptir.

Hz.Pirimiz Sevgili Efendimizin evladý hakikisi ola-rak hem Efendimizin vücud kitabý olan Kur'anýn zahiriþeriatini hem de Kur'anýn batýný olan Sevgili Efendimizinsünneti seniyyesi ile yürüyüþ ve yaþayýþ tarzýný birleþtire-rek, dini Ýslamý yeniden ihya etmeye memur bir mürsel -dir.

19

O Ýslama son derece büyük hizmetler etmiþ ve ila-hi vazifesini hakkýyla ikmal etmiþ bir veliyullahtýr. Allahondan gani gani razý olsun. Amin.

Onu hasseten Efendimiz bildirmiþ ve dikkat edilir -se imana dair olarak zikretmiþtir. Demek ki gelecekte Ýs-lamda yanlýþ yorum ve anlatýmlarýn meydana geleceðinive bu durumun da Hz.Pirimizin eli ve makamý velayettezuhur edecek evliyasý ile düzelti leceðini bildirmiþtir.

Peygamberler içinde nasýl nebiler ve resuller varise, Hz.Pirimiz de evliya arasýnda hususi olarak seçilmiþve ilahi ilim ve bilgi ile teçhiz edilmiþ ve devir açmýþ birvelidir.

O'nun açtýðý bu çýðýr Ýslama yeni bir veche vermiþtarikatler fiiliyata geçmiþ ve bundan sonra öylece yürün-müþtür.

Manevi yol Hz.Pirimiz i le kurumlaþmýþtýr. Bu ilahivazife kendisine Rabbimiz tarafýndan lütfedilmiþ veEfendimiz de kendisini desteklemiþtir. Onun açtýðý bu çý-ðýr bu güne kadar devam etmiþ ve edecektir.

Hz.Pir dini Ýslamýn ruhi ve ilahi özelliklerini izahederek insan faktörünün özelliðini açýp anlatmýþ veHz.Muhammed'in þeriatým fevkalade güzel tatbik etmiþ-tir. Bu hakikatler "Sebül Mesani"de zuhur etmiþtir.

20

Rabbimiz Hz.Pirimiz ile Ýslamm velayet hususiyet-lerini ve manevi inceliklerini açarak anlatmýþtýr. Bununiçin evliya, "duyan gelsin bana," buyurmuþtur.

Hz.Pirimiz, "Ben sizler üzerine gönderilmiþbir terbiyeciyim," buyurmuþtur.

Efendimizin, "Ben güzel ahlaký ikmal içingönderil-dim," beyanýnda ve bütün evliyai kiramda ol-duðu gibi Hz. Pirimiz de ilahi ahlaký öðretmek için gay-ret göstermiþtir.

Hz.Pirin ilahi vazife içindeki rolü çok mühimdir. Oinsanlarýn ilahi ahlakla muttasýf olmasýný saðlayarakHakka dönmelerine imkan veren bir eðitimin tatbikatýnýyapmýþtýr. Bu Allah'ýmýzýn Hz.Pirimiz ile de insanlarayapmýþ olduðu bir ikramý ilahiyedir.

Hz.Pir Abdülkadir Geylani, "Ben bütün evliya-nýn varacaðý en son noktaya kadar gittim. SonraRabbim bana bir pencere açtý ve namütenahi sey-rettim," buyurmuþtur.

Rabbim Hz.Pir Abdülkadir'in "pencere açýldý venamütenahi seyrettim," ilahi beyanýný açarak þöylebuyurdu:

Hz.Pir, o pencerenin kendisidir. O pencerenin ila-hi aleme kendisinden kendisine dönük olan vechesi ba-

21

zül eþhebdir. Birçok alemde olduðu gibi kesret aleminedönük olan vechesi de Gavsül Azam'dýr. Esfele safilinolan bu alemde de bu isim ile icradadýr.

O pencerenin kesret alemine bakýþýndaki tatbikat-ta Allah "Gavsül Azam" ismi ile fiili icrasýný tatbik edi-yor, ki bu vechesi velayeti kiram ve peygamberan tara-fýndan müþahade edildiði için o noktayý tasdik ve teyid-dedirler.

Diðer vechesi ise, Allah'a baktýðý için namütenahi-dir. Allah'ý tam anlamý ile bilip anlamak mümkün olma-dýðý için "Bazül Eþheb" ismi ile o noktanýn sonsuz venamütenahi olduðu ifade edilmek istenmiþtir.

"Bazül Eþheb" "Allah'ýn doðaný" manasýna ge-lir. "El Baz" Farsça asýllý bir kelime olup, "Doðan kuþu"manasýna geldiði gibi ayný zamanda avcýlarýn keklik av-lamak için kafeste götürdükleri kekliðe de verilen isim-dir.

Mürþidi Kamil, "ledün" ilminin aþýklarýný avlamakiçin vazifeli mecazi manada bir kuþ gibidir. Bu bakýmdan"Bazül Eþheb" deyimi bu ilahi yolda olanlar için zarif birörnek ve bir nüktedir. Bu deyim ayný zamanda maneviilahi yolda, ilahi terakkinin Hz.Pir'in yolunda uçarak veyüksek bir hýzla zuhur ettiðinin bir ifadesidir.

Bununla ilgili olarak bazý manevi gönüllerde;

22

"Ene Bazül Eþheb Ell Hacc H. V.""Ene Bazül Meþreb Ell Hacc H. V." zuhuratla-

rý olmuþtur.

Ýþte bu hakikat içinde olan velinin hali tam idrakesýðmadýðý için, onun kÂdemi tekmil evliyanýn baþý üze-r inded ir. Bütün evl iya bunu tasdik e tmiþt i r. Bu s ýrHatmül Velayet sýrrý ile de açýlmaktadýr.

Allah'ýmýzýn Hz.Pirimizde açmýþ olduðu sýrlardanbazýlarý insanlar tarafýndan Allah'ýmýzýn o insanlardakiarzusu kadar anlaþýlmýþtýr. "Böyle bir ilahi noktayaherkes teslim olsa gerektir."

Hz.Abdülkadir Geylani'deki sýrlarý insanlar kendimakamlarýna göre anlamýþlardýr. Ayný sýrlar Hatmül Ve-layette de vardýr ve bu gün o noktadan açýlmaktadýr.

Hatmül Velayetteki hususlardan biri de VelayetiÝlahiye sýrlarýdýr. O âlemlerde mevcut velayet sýrlarýný,açtýðý halde Velayeti Ýlahiye sýrlarýný henüz açmamýþ veidrake getirmemiþtir. Bu bakýmdan o zat hakkýnda "ba-kir" beyaný zuhur etmiþtir.

Yýllar sonra Hz.Bahaeddin zuhur etmiþ, ilahi ma-kamlarda bir noktaya kadar gelmiþ ve kendisinde dahaileri geçme arzusu zuhur etmiþti. Hangi zata gitmiþ ise,derdine derman olamamýþtý.

23

Çöllerde yalnýz ve mahzun dolaþýrken, Hýzýr (AS)zuhur ederek, "Ya Bahaeddin, Baðdatta Þeyh Ab-dülkadir Geylani'ye git. Ondan istimdad et. An-cak O sana yardým edebilir," buyurur.

Hz.Bahaeddin Baðdad'a varýr. Hz.Sultanýmýzýnmakamýnda aþk ile þöyle terennüm eder:

Padiþahý her dü alem Þah Abdülkadirest Serveri evladý Âdem Þah Abdülkadirest Afitabý mahitabý arþý kürsiyyi kalem Nurukalbest nuru azam Þah Abdülkadirest

Her iki alemin sultaný Þah Abdülkadirdir. Evladý Âdemin hakaný Þah Abdülkadirdir. Arþýn, Kürsinin, Kalemin Ayý, hem Güneþi E n b ü y ü k n u r d a n b i r k a l b n u r u Þ a h A b d ü l kadir'dir.

Bunun üzerine Hz.Pirimiz ruh ve vücud beraberzuhur ederek þöyle buyurur:

"Ya Bahaeddin, kalbini (bendini) bana öylenakþet ki, sana nakþibend (kalb baðlayan) desin-ler."

Bundan sonra Hz.Bahaeddin Þah BahaeddiniNakþibend olmuþtur ve ilahi feyz daðýtmýþtýr.

24

Büyük Türk þairi Nabî, Hz.Abdülkadir Geylanihakkýnda, "Cem'i kutbiyyet, gavsiyyet ve ferdiyyetile se(üç) sütun üzre durur barigehi rif ati þeyh"der.

Yani Hz.Abdülkadir'in yüksek huzur makamý (izniile görülecek görüþme yeri) "Kutbiyyet", "Gavsiyyet"ve "Ferdiyyet" denilen üç sütun üzere kurulmuþtur.

Kutup, eþyada,Gavs, kalblerde,Ferdiyyet, hem eþyada, hem kalblerde (Hakk arzu-

su kadar) tasarruf eder.

Hz.Abdülkadir Geylani þöyle buyurur:

Berr u bahr içre müridim etse figan bir an Ederim düþmanýnýn nakdi vücudun itlaf Ererim tiri kaza gibi vücudu hasne Ýntikamým kýlýcým men edemez bend u gýlaf

"Karada ve denizde bir müridim figan etseve benden imdad istese, kaza oku gibi o an düþ-manýn vücudu üzerine atýlýr ve öldürürüm. Ýntika-mým kýlýcý ne baðlanýr ve ne kýlýfa sokulur."

Derviþ Yunus Hz.Pir Abdülkadir Geylani için þöyleterennüm etmektedir:

25

Seyyah olup þu alemi ararsan Abdülkadir gibi bir er bulunmaz Ceddi Muhammed'dir eðer sorarsan Abdülkadir gibi bir er bulunmaz

Günü gelir derviþleri dirilir Ayetiyle ihyalarý sorulur Kudretinden kýsmetleri verilir Abdülkadir gibi bir er bulunmaz

Hakk Teala yeri göðü düzeli Hoþ nazar eylemiþ ona ezeli Evliyalar serçeþmesi güzeli Abdülkadir gibi bir er bulunmaz

Benim þeyhim beni Hakk'a götürür Nice müþküllerim anda bitürürMuhammed'in sancaðým götürür

Abdülkadir gibi bir er bulunmaz

Giderler gazaya çalarlar satýrDaima yaparlar hoþ gönül hatýr

Baðdatta türbesi nur olmuþ yatýr Abdülkadir gibi bir er bulunmaz

Cümle evladýna yeþil yaraþýr Aþký gelir bu canýma dolaþýr Ona derviþ olan Hakk'a ulaþýr Abdülkadir gibi bir er bulunmaz

26

Derviþ Yunus biz çekelim zahmeti Üstümüzde hazýr ola himmeti Oðlum demiþ ona Resul Hazreti Abdülkadir gibi bir er bulunmaz.

Bizler de bu manevi yolu aynen tasdik ediyoruz.Mürþid derviþleri daima kontrol eder, selamete getirme-ye çalýþýr. Onun için bugün selametteyiz. Bu ilahi Kadiriyolunda güzellik kazanýlacaktýr.

Sevgili Pirimiz, tasavvuf hakkýnda, oðlu Hz.Abdür-rezzakül Irakî'ye yazmýþ olduðu vasiyetinde þöyle buyur-maktadýr: "Ey oðul, tasavvuf kaal iþi olmayýp, haliþidir, iyi ahlak numunesidir. Ey oðul, tasavvufsekiz kýsma ayrýlmýþtýr.

1. Seha2. Rýza3. Sabýr4. Ýþaret5. Gurbet6. Sof giymek7. Seyahat8. Fakr

27

Sehavet: Ýbrahim (AS)'ýn mazharýdýr.Rýza: Ýshak (AS)'ýn þiarýdýr.Sabýr: Eyyüb (AS)'a mahsustur.Ýþaret: Zekeriyya (AS)'nýn mazharýdýrGurbet: Yusuf (AS)'ýn þiarýdýr.Sof giymek:Yahya (AS)'ýn mazhariyetindendir.Seyahat'a: gelince Hz.Ýsa bununla mütehallidir.Fakr: Benim ceddim (SAV)'de bulunurdu."

Sevgili Pirimizden sonra oðlu ve manevi evladýolan Abdürrezakül Iraki Hazretlerinden yürüyen kol Ka-diriye'nin 3. Piri Sanisi Ziyaeddin Abdurrahman HalisTalabani Hazretlerine kadar gelmiþtir.

Talabani hazretlerinden itibaren Halisiye koluadýyla yürümüþtür. Talabani Hazretlerinden bir kol dahagelmiþtir ama sýr kolu Bekrül Cezbi Hazretlerinden yürü-müþ, Bekr' ül Cezbi hazretlerinden de Ahmet SüreyyaEmin Beyefendi Hazretleri almýþtýr.

Bu kol pek bilinmediðinden birçoklarý DördüncüPiri Saninin farkýnda deðildir. Halisiye kolu sýrda olanbir koldur ve biz bu koldan gelmekteyiz.

28

Hz.Süreyya'nýn halifesi olan Hüsnü Bey Hazretleribir nefesinde,

Cem oldu aþýklarý Pirim Abdülkadir'in Yolunda sadýklarý Pirim Abdülkadir 'in

Elim verdim eline Kurban oldum diline Caným feda yoluna Pirim Abdülkadir'in

Sana derim ey kiþi Çýkar dilden teþviþi Oda yanmaz derviþi Pirim Abdülkadir'in

Arýsýnýn balýyým Bahçesinin gülüyüm Baðýnýn bülbülüyüm Pirim Abdülkadir'in

Hak katýnda uludur Ýki cihan doludur Halisiye koludurPirim Abdülkadir'in buyurmaktadýr.

29

Allah, "bildiðin isimlerimle bana dua et, sa-na bilmediðin isimlerimi açayým, yakin olarak te-nezzül edeyim, bilmediðin isimlerle dua edersenyine ayný tatbikatý yaparým," buyuruyor.

O yüzden "Yarabbi bildiðim ve bilmediðimisimlerinle sana iltica ediyorum ," demek makbulolur.

"Lillahil vahidil kahhar" isminde bütün isimlermahviyyettedirler, onun için Allah'ýmýz o büyük günde,"getirin bütün isimleri," diye buyurduðunda, bütün isim-lerinin tecelliyatý kendisinde topladýðýndan, getirilecekbir isim kalmaz. Allah'ýmýz bu suali sadece açýldýðý vela-yet noktasýna tevcih buyurmaz, zira bu tatbikatýný zatenonda yapmýþtýr.

Geçenlerde bir dua zuhur etmiþti, bunu müteakip"Ene Abdülkadir Geylani bizlere ve manevi evlat-lara yaptýrýn dua makbulum oldu ," buyurdu.

Tevazu ile tevbe ve istiðfar ettiðimde devam etti,"Yaptýðýn dua Hatmül Velayet noktasýndadýr. Odua içindeki kemalat ile bütün derviþaným aynýkemalat noktasýna ulaþtý," buyurdu.

Hatmül Velayet’le bütün makamlarýn hususiyeti-nin zat olduðu bilinip tasdik edilmiþtir.

30

Allah'ýmýzýn bu makamlarda (ulvi ve süfli) sýfat vezat isimlerini zikretmesi bir bakýma "lillahil vahidilkahhar" sýrrýnýn tatbikatta olmasý demektir.

Evliya insanlara daima ilahi hakikatleri ulvi ve süf-li, hayýr ve þerrin bir olduðunu bildirdikleri ve tevhidianlattýklarý halde insanlar Hakk'tan þerri tenzih etmekte-dirler. Bu hal sevgiden ileri gelmektedir.

Ancak þer denilen þey daimi deðildir. Hayrý bilmekiçindir. O halde ulvi ve süfli vücudda birlik vardýr. Onuniçin de Muhyiddini Arabiye itiraz etmiþlerdir. Ancak bu-gün herþeyin zýddý i le bilinmesi ilmen de görülmektedirve tam tevhid vardýr.

Hz.Pirimiz Vahdeti Vücudu da izah etmiþ ve anlat-mýþtýr. Bu nokta Hz.Muhyiddini Arabide zuhur etmiþtir.Bu husus Hz.Muhyiddini Arabide, "Herþey Allah'týr,"diye zuhur etmiþ.

Hz.Pirimiz ise, ayný hususu, "Allah, 'herþey be-nim' buyurdu," diyerek ifade eylemiþlerdir.

Allah'ýmýz kulunda "Abd" ismini "Kadir" ismi ileyaratmýþ ve "Allah" ismi ile ilahi hakikatini açmýþtýr.

Vahdeti Vücud, maddenin, mananýn, iþlerin birli -ði, uluhiyettir.

31

Hz.Pirimize kadar gelmiþ olanlar Efendimizin þeri-atýný tam tatbik ederek, güzellik kazanmýþlardýr. AncakHz. Pirimizin zamanýna gelinceye kadar, insanlarýn Al-lah'ýmýzýn þeriatini kendilerine uydurmak için icat ettikle-ri bir yýðýn mezhepler ortaya çýkmýþtýr.

Hz.Pirimiz Ýslamm manevi yoldan hakikatine er-meleri için insanlarý velayet makamý ile çekmiþtir. Tarika-týler bu ilahi ilmi öðretmek için kurulmuþ olan ilahi okul-lardýr. Bu okullarýn temelinde Hz.Abdülkadir Geylanininbüyük katkýsý vardýr. Ýmam Caferi Sadýk da, ceddiHz.Muhammedin þeriatýnýn doðru öðrenilmesi için kendievini okul haline getirmiþtir.

Hz.Pirimiz maneviyatý, velayet yönünden anlat-mýþtýr. Onun için "Gavsül Azamül Muazzam"dýr.

Diðer tarikatler de pirlerinin kurduklarý ilahi okul-lardýr. Bu bakýmdan hepsi Hz.Abdülkadir Geylani Efen-dimizden feyzmend olmuþlardýr. Allah'ýmýz bu ilahi okulhususiyetini Hz.Pirimiz ile açmýþtýr.

Hz.Pir bu okulun kurucusu ve Allah'ýmýzýn bu hik-meti ilahiyesinin insanlar arasýnda yayýlmasýna sebepteþkil eden ilahi gönül sahibidir.

Bu ilahi okulun tertibi icabý þeyh ve derviþ, babaevlat gibi en yakýndýrlar. Nasýl baba ile evlat arasýnda

32

veraset var ise, þeyhin yetiþtirdiði evlatlar da onun ilmenvarisleridir (maneviyatta "babalýk" sýrrý).

Allah'ýmýz Sevgili Pirimize, "Evladým Abdülka-dir," demekle bu ilahi yolu açmýþ, "Bendeki ilmin va-risidir," buyurarak bu ilahi okulun hususiyetlerinden bi -rini açmýþtýr.

Hz.Pirimiz ayný zamanda nübüvetten de hissementolan bir Ýslam velisidir. Kendisinde nübüvvet, risalet vevelayet sýrlarý açýlmýþtýr. Bu üç hakikat ve Gavsiyyete da-ir bilgiler Hz.Pirimiz tarafýndan açýlarak anlatýlmýþtýr.

Risaletin hususiyetlerinden bir tanesi de Allah'ýmý-zýn hakikatini insanda açýp bildirmesidir. Bu hakikati bil -dirdikten sonra Gavsül Azam ismi ile bütün alemlerdeAllah'ýn arzuyu ilahisinin hükümranlýðýný görmek müm-kün olur.

Bu kitapta Hz.Pirimizin kerametleri ile ilgili konu-ya deðinmedik. Allah'ýmýzýn insanlarýn güzel bir noktayagelmeleri için Hz.Pirimizden lütfetmiþ olduðu namütena-hi ikramý ilahiyesinin anlatýmý baþlýbaþýna ve namütena-hi bir konudur. Esasen Hz.Pirimizin bizatihi varlýðý enbüyük keramettir.

En büyük ikramý ilahi, Allah'ýmýzýn kelamýdýr. Obakýmdan Allah'ýmýzýn Hz.Pirimize hitabý olan RisaletiGavsiyye'sinin anlaþýlýp idrak edilmesi çok mühimdir.

33

Bu cümleden olarak Hz. Süreyya Beyefendi'ninaþaðýdaki sözleri son derece açýklayýcýdýr:

"Caný men, bunu anla ki kudreti tasarrufbaþka, tasarrufu kudret baþkadýr.Kudreti tasarrufher evliyaullahta vardýr. Feamma tasarrufu kudretZati Sahibür Rahmana mahsustur. Çünkü bu vü-cudu mukadesül fehimel azamül muazzam noktaigayný gidermiþ olmakla zamanýmýzda andan gay-re henüz mestur ve gayri malum olmuþtur."

Hz. Süreyya bir baþka hadisinde böyle zuhuratla-rýn sayýsýnýn 6-7 yi geçmeyeceðini, Hz.Muhammed,Hz.Ali, Hz.Abdülkadir Geylani ve kendisinin bunlardanolduðunu ifade buyurmaktadýrlar.

Bu durumda olan bir velinin her hali keramet ol-duðu için bu kitapta Hz.Pirimizden zuhur eden keramet-lerin tadat edilmesi gibi bir gayrete giriþilmemesi uygungörülmüþtür.

Allah'ýmýzýn Hz.Pirimize hitaplarý dünyevi makam-larý ve ilahi terakkiyi iþaret etmektedir. Bütün isimler gi-bi "Gavs" ismi de Allah'ýmýzýn isimlerinden bir isimdir.

Rabbimiz Hz.Pirimize bunlarý Gavsül Azam maka-mýndan hitap ederek öðretmiþtir. Bu bakýmdan RisaletiGavsiyye'nin baþlangýcýnda "Gavsül Azam" makamý, bubeyanlarýn o makama göre okunarak idrak edilmesi ge-

34

rektiðini ikaz etmektedir. Bu kitap bu þekilde okunur ise,Rabbimizin himmeti ile terakkiye vesile olacaktýr.

Bu kitapta Hz.Pirimizin Allah'ýmýz ile mükalemesi72 konuþma cümlesinden ibarettir. Bunun bir manasý daEfendimizden sonra 72 fýrkaya bölündüðü görülmüþ olanÝslamýn her bir fýrkasýna Allah'ýmýz tarafýndan yapýlmýþolan bir uyarýnýn müþahade edilmesidir. Ancak bu fýrka-lar içinden "Fýrkai Naciye" efdaldir. Zira "Fýrkai Naci-ye" Efendimizin tam sünnetinde yürüyen ve ilahi hakika-te ermiþ bir fýrkadýr.

Allah'ýmýzýn Hz.Pirimize hitaplarý ve bunlarýn ma-nalarý aþaðýdaki þekilde dere ve izah olsa gerektir.

1. "Kaale - buyurdu," hitabý

Bu hitap doðrudan, Allah'a ait ve kiþiyi hedef al -mayan bir hitaptýr. Bu hitap ile gelen mükalemelerde ila-hi alemler ve dünyevi hallere dair hükümler beyan olun-muþtur. Allah'ýmýzýn kendi vücudundan teþkilatlandýrmýþolduðu varlýklar üzerine olan bu hükümler Vacibul Vü-cud'a ait hükümlerdir.

2. "Sümme seeltü fekultü Ya Rabbi - son-ra sordum ve Ya Rabbi dedim" hitabý

Kulun bir talebi yani kuldan Allah'a bir iltica var-dýr. Bu talep ruhun aslýna olan talebidir yani abdiyyetin

35

mabudiyyetten talebidir ve "kul" isminin ruhani olma is-teðidir.

Allah'ýmýzýn kemalatmm gerek "Gavs" için, gerekGavs'm insanlara anlatýmýný bilmek ve bildirmek ve ge-rekse O'nun ilahi kemalatmý ikmal için lütfetmiþ olduðubir hitaptýr.

Ýlahi kemalat ve mecburiyet için Allah'ýn mürebbiismi olan "Rabb" ismi ile Allah'a ilticadýr.

Hz.Pirimiz "Ben insanlar üzerine gönderilmiþolan bir mürebbiyim," buyurur.

Bunun bir manasý da Hz.Pir'de Allah' ýmýzýn"Rabb" isminin tecellisinin bulunduðu ve bu isimle in-sanlara mürebbi olduðudur.

Bu kendisinin "her bilicinin üzerinde bilici ol-duðunu," beyan buyuran Allah'a kulun ilticaýdýr.

Ayetteki "cehul" kelimesinin bir manasý da kulungerçek öðreticisinin Allah olduðu ümmilik noktasýný iþa-ret eder.

3. "Ve kaale lî - ve bana buyurdu," hitabý

Bu hitabý ilahinin bir manasý da "hitabým ben-den bana"dýr.

36

Burada Allah'ýmýz yakýnlýk verdiði gönle hitap et-mekte ve açtýðý noktanýn anlatýlmasýný açýlmýþ olduðugönül ehline býrakmaktadýr. Bu noktadaki anlayýþ ve ke-malat yüksek olduðundan avama doðrudan söylenmesihalinde þaþýrma olur. Bu hitaptan murat insaný kamil ya-ni velayettir ve bütün alemlerdeki insanlar için geçerli -dir.

Ýnsanýn hedef alýnarak hitap edilmiþ olmasýndanmaksat Âdem sýrrýnýn açýldýðý gönüldür. Deryayý NuruMuhammed'in görünerek hitap ettiði noktadýr. Bilhassa"ve" baðlacý ile baþlayan hitab beyanlarý daha sonraHatmül Velayet zuhuru ile açýlarak, idrak olunacak haki -katleri ifade etmektedirler.

4. "Ya Gavs - Ey Gavs," hitabý

Bu beyanlarda Allah'ýmýzýn "Gavs" ismi ile bütünvarlýklar üzerindeki hükmü ilahisi anlatýl ýr. Bu bakýmdanhitap "Gavs" isminedir. Bu da gavsiyyetin Allah nezdin-deki yetkisini gösterir ve kudreti ilahisini anlatýr.

Bu ayný zamanda Allah'ýmýzýn yakýnlýk verdiði in-san gönlünün insanlar üzerindeki yetkisinin de bir ifade-sidir. Kur'aný Kerim'de de (Maide 35'de) "ilahi rehber bulu-nuz," hitabý mevcuttur.

Bu ayet insanlar arasýnda zuhur eden ilahi rehber-lerin durumunu belir tir. Bu ilahi rehberlerin içinden se-

37

çilmiþ olup, hükmü hem bu alemde, hem ilahi alemde vehem de kalblerde yürüyenler "Gavs" ismine mazhardýr-lar.

5. Kaalel Gavsü Reeytür Rabbe sümme seel-tü - Gavs, "Rabbi gördüm sonra sordum," buyur-du," hitabý

Bu hitap Risaleti Gavsiyyede iki yerde bulunmak-tadýr. Bir tanesi aþk konusunda diðeri miraç konusunda-dýr.

Aþkýn manasý Allah'ýmýzýn kendisidir. Allah'ýmýzbunun böyle olduðunu kendi "Hüve" ismi ve "Vedud" is-mi ile izah buyurmuþtur. Allah'ýmýz i lahi aþk idrakini vemakamlarýný birçok isim ile ifade buyurmuþtur.

Allah'ýmýz, "Bütün bu alemleri aþk için yarat-tým," buyurmaktadýr. O halde alemlerdeki hakikatlerianlamak, Allah'ýmýzýn bu hakikati açtýðý isimleri idrak,aþký anlamak demektir.

Aþk anlaþýldýðý zaman ilahi kemalat ikmal olmuþolur. Ýlahi aþký öðrenip bilen ilahi kemalat sahibi olur. Bukemalat "Gavs" ismi ile bütün varlýklar üzerinde müreb-bi olmuþtur.

Ayný hitap Risaleti Gavsiyyenin son paragrafýndada mirac ile ilgil i olarak zikredilmektedir.

38

Ýnsanýn da Allah'ýn bir parçasý olduðunun idraki -dir. Kiþi Allah'a mirac yaptýðý zaman Allah ile Allah ol -muþ demektir. Allah'a varmýþ ve hakiki vuslata ermiþolan için sual ve cevap biter ve öyle bir kimsenin kýldýðýnamaz gerçek idrak noktasýna varýr ve "namazýn bendenbana" beyaný zuhur eder.

ELL HACC HÜSEYÝN VEDAD

39