rookwerendheid - ifv · rookwerendheid 9 nen 6075 o 1e optie: methode 1,5 x e-waarde...

www.efectis.nl 1

Rudolf van Mierlo – Efectis Nederland

RookwerendheidFSS congres 03/11/2016

www.efectis.nl 2Rookwerendheid

Inhoud

o Achtergrond:

• Bouwbesluit en NEN 6075

o Bepaling rookdoorlatendheid Sa en S200

• Consequenties van invoering


Beheersen rookverspreiding; hoe?

o Rook weren bij scheidingen door afdichting

• Rookwerendheid van scheidingen

o Rook weren bij scheidingen door drukverschil

• Overdruk/onderdruk-systemen

o Rook weren uit delen van ruimten door opvang elders

• Rook/warmte afvoer met opvang in rookbuffers

Het gaat hier alleen over rook weren met scheidingen!


Wat is het idee bij rookwerendheid?

o Gebouwen zijn ingedeeld in brandcompartimenten

(BC’s) om de uitbreiding van brand te beperken

o BC’s zijn ingedeeld in rookcompartimenten* om de

verspreiding van rook te beperken, met als doelen:

• kort verblijven en tegen rook beschermd zijn

• korte afstand lopen om aan rook te ‘ontsnappen’

*: In Bouwbesluit 2012 heten rookcompartimenten: sub-brand-

compartimenten (subBC’s)


Rookwerendheid van scheidingen: 1e optie

o Rookwerendheid via brandwerendheid (oude BB-regel):

• De rookwerendheid is (in tijd) 1,5 maal de

brandwerendheid op de afdichting (E-criterium)

• Achterliggende gedachte: een scheiding weerstaat warme

rook langer dan een hetere brand (1,5 maal ???)

o Maar: Een brandwerende scheiding kan veel rook

doorlaten !!! (het E-criterium verhindert dit niet)

• Actieve (bijv. opschuimende) afdichtingsmiddelen:

• leveren pas een goede rookwerendheid na activering (bij de

standaard brandkromme na >5 minuten)

• bij ‘koude rook’ kan activering lang duren of niet optreden

• vóór activering: openstaande kieren rond deurbladen, grote

open oppervlakten van ventilatieroosters, …


Rookdoorlatendheid bij E-criterium

o Rook uit brandwerende scheiding (brandwerendh.test):

• N.b.: De foto’s geven een indruk van de lekkage-openingen;

de doorgelaten rook komt hier uit de constructie zelf


Rookwerendheid van scheidingen: 2e optie

o Rookwerendheid op basis van lekdichtheid

• Voor deuren en luiken een Europese testmethode:

• EN 1634-3:2004+C1:2007: Bepaling van de brandwerendheid

van deuren en luiken, deel Rookwerende deuren en luiken

• EN 1634-3 gebruikt een lekdichtheidsmeting bij 10, 25 of 50

Pa drukverschil => voldoen aan Sa en/of S200


NEN 6075

o Wordt vanuit het Bouwbesluit aangestuurd voor ‘de

weerstand tegen rookdoorgang (WRD) tussen ruimten’

o Bevat twee bepalingsmethoden (in NEN 6075):

• WRD op basis van brandwerendheid (E-criterium; “x 1,5”)

• WRD op basis van rookdoorlatendheid

o De rookwerendheid / rookdoorlatendheid wordt

uitgedrukt in behalen van de prestaties Sa en S200

o Huidige versie: NEN 6075:2011+C1:2012


NEN 6075

o 1e optie: methode 1,5 x E-waarde brandwerendheid:

• Constructie-onderdelen: E20 => Sa, E30 => S200

• Ventilatiesysteem:

• brandklep E20-NEN 6069 of NEN 6077 of

• ventilatiesysteem moet 20 min blijven werken of

• ventilatiesysteem mag slechts toe- en afvoeropeningen

hebben in een subBC

o 2e optie: methode rookdoorlatendheid:

• Deuren / luiken: Sa of S200 (volgens EN 1634-3 en EN

13501-2+A1)

• Andere constructieonderdelen: NEN 6075 vertaalt andere

rookwerende eigenschappen naar Sa en S200


Rookwerendheid Sa of S200

o Resultaat: allerlei constructieonderdelen met de

eigenschap S200 , Sa of geen van beide

o Aannamen:

• Voldoen aan S200 betekent ook aan Sa

• 2x Sa in serie betekent S200

o Wat is ‘weerstand tegen rookdoorgang tussen ruimten’?

• Op elk uitbreidingstraject de gevraagde rookwerendheid

• Veel constructiedelen met gaten in de zelfde scheiding

=> vele malen een rookdoorlaat horend bij S200 of Sa

• Eis op component-niveau ((nog) niet op ruimteniveau)


Wettelijke rookwerendheidseisen (in BBL)

o BBL is opvolger van Bouwbesluit (en andere Besluiten)

• Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL) voorjaar 2019

van kracht

• Concept-BBL juli 2016 voor consultatie gepubliceerd,

zodat de industrie zich kan voorbereiden

• BBL bevat voor nieuwbouw eisen aan ‘echte’

rookwerendheid (met Sa en S200)

• Eisen op hoofdlijnen:

• Rookscheidingen niet meer brandwerend (tenzij

beschermde subBC’s en BC’s)

• Vooral Sa in niet-slaapgebouwen

• Vooral S200 in slaap-gebouwen


Wettelijke rookwerendheidseisen (in BBL)

o Na invoering van het BBL:

• Worden veel minder brandwerende scheidingen geplaatst

/ brandwerende producten verkocht

• Worden veel meer rookwerende scheidingen geplaatst /

rookwerende producten verkocht


Concept-BBL juli 2016

o Subbrandcompartimenten (art. 4.63):

1. subBC => subBC : Sa

2. subBC => BVr : Sa

3. subBC => BsubBC (ander sBC): S200

4. subBC => EBVr : S200

o Beschermde subBC’s (art. 4.64):

1. BsubBC => BsubBC : S200

2. BsubBC => subBC : S200 (*)

3. BsubBC => subBC : Sa (**)

4. BsubBC => (E)BVr : S200*: Woonfc.vZorg>500m2 + Celfc + Gezondhzfc.met bedgebied

**: Overig woonfc.(niet woonwagen) + Kinderopvang met bedg. + Logiesfc.


Concept-BBL juli 2016

o Inrichting vluchtrouts (art. 4.76):

1. BVr => aansluitende BVr : Sa

2. BVr => aansluitende EBVr : S200

3. EBVr => aansluitende (E)BVr : Sa

4. EBVr => aansluitende EBVr in TH : S200

5. Tussen onafhankelijke Vr’s : S200


Inhoud

o Achtergrond:

• Bouwbesluit en NEN 6075

o Bepaling rookdoorlatendheid Sa en S200

• Consequenties van invoering


Rookdoorlatendheid per constructieonderdeel

o Testnorm EN 1364-3

o Situatie per constructieonderdeel:

• Deuren / luiken

• Ventilatiesystemen

• Rookgasafvoersystemen

• Doorvoeringen en naden

• Overige constructie-onderdelen


Wat is het idee bij de EN 1634-3-test?

o Hoeveel lucht / rook lekt door

het constructie-onderdeel bij

een drukverschil?

o Principe van de testopstelling:

• Een ‘drukdoos’ (-50 tot +50 Pa),

kan tot 200 °C verwarmd

• De ‘drukdoos’ heeft één open

zijde waartegen het proefstuk

komt (zoals bij de

brandwerendheidtest)


De testopstelling


EN 1634-3

o Sa-bepaling (standaard):

• Meet lekkage van ‘drukdoos’ en ondersteunende

constructie

• Meet lekkage met proefstuk (zonder onderspleet):

• bij +10 Pa en 20 °C gedurende 2 min.


• De meting mag in de andere richting worden gedaan

zonder het proefstuk om te draaien door -10 en -25 Pa

(onderdruk in de ‘drukdoos’) te gebruiken


EN 1634-3

o S200-bepaling (standaard) na de Sa-bepaling:

• Verhoog de temperatuur in 30 minuten naar 200 °C

• Meet lekkage met proefstuk:




• Meet lekkage van ‘drukdoos’ en ondersteunende

constructie bij 200 °C

• Voor de meting in de andere richting moet een nieuw

proefstuk andersom worden aangebracht en moeten

bovenstaande stappen worden herhaald


EN 1634-3 resultaten

o Toepassingsgebied testresultaat:

• Algemeen regels

• Regels voor specifieke deur/luiktypen

• EXAP-regels in EN 15269, diverse delen (en EN 15725)

o Klassering volgens EN 13501-2:


Deuren / luiken

o Methode 1,5 x E-waarde brandwerendheid:

• E20 => Sa ; E30 => S200

o Methode rookdoorlatendheid:

• Sa of S200 bepalen volgens EN 1634-3 en EN 13501-2+A1

• Overstroomrooster in deur moet samen met deur meten

o Consequenties rookdoorlatendheid

• Andere opbouw deur (specifiek Sa en S200)

• (Extra) afdichting rondom deur

• Geen onderspleet bij S200 deur: valdorpel of aanslag nodig

• Geen opschuimende ventilatierooster in deur


Ventilatiesystemen – kanaal (zonder klep)


• E20 cf. NEN 6069 (NEN-EN 1366-1 of NEN 6076) => Sa

• E30 cf. NEN 6069 (NEN-EN 1366-1 of NEN 6076) => S200


• E en/of S volgens EN 1366-1 en EN 13501-3+A1;

• Sa: E20 of S volgens EN 13501-3+A1;

• S200: E20 S volgens EN 13501-3+A1


Ventilatiesystemen - kanaal (zonder klep)

o Lekkage door ventilatiekanaal

• Bij vlamdichtheid betrokken op afdichting E:

• maximaal 15 m3/h, per m2 klep, bij brand buiten kanaal

• Bij smoke leakage S:

• maximaal 10 m3/h, per m2 klep, bij brand buiten kanaal


Ventilatiesystemen - klep


• Klep:

E20 cf. NEN 6069 (NEN-EN 1366-2) of NEN 6077;

of

• Ventilatiesysteem met mechanische afvoer moet 20 min

blijven werken; recirculatie moet zijn uitgeschakeld;

of

• Een ventilatiesysteem mag slechts toe- en

afvoeropeningen hebben in een subbrandcompartiment

http://www.brandveilig.com/onderwerpen/brandkleppen/noodklok-over-brandveilig-installeren-in-nederland-27108



Ventilatiesystemen - klep


• Klep:

• E en/of S volgens EN 1366-2 en EN 13501-3+A1;

– E: o.a. max. 360 m3/h, S: max. 200 m3/h; beide per m2 klep

• Sa: E20 of S volgens EN 13501-3+A1;

• S200: E20 S volgens EN 13501-3+A1

• Klep moet sluiten bij rook in ruimte

of

• Ventilatiesysteem met mechanische afvoer moet 20 min

blijven werken; recirculatie moet zijn uitgeschakeld;

of

• Een ventilatiesysteem mag slechts toe- en

afvoeropeningen hebben in een subbrandcompartiment




Ventilatiesystemen

o Belangrijke consequenties (bij rookdoorlatendheid)

• Rookmeldersturing ipv smeltlood

• Voor Sa volstaat S-klep

biedt mogelijkheden voor toepassing rookkleppen


Ventilatiesystemen

o Als een ventilatiesysteem slechts toe- en

afvoeropeningen heeft in één subbrandcompartiment

Ventilatie in woongebouw waarbij elke

woning een eigen afvoerkanaal heeft

Smeltlood gestuurde brandklep in kanaal

volstaat; er is geen sprake van

rookverspreiding via kanaal


Principe:

- In kanaal is dusdanig veel ‘verdunning’ dat ventilator blijft werken

- Recirculatie is uit

Ventilatiesystemen

Nergens kleppen

Kanaal volledig brandwerend geïsoleerd

o Ventilatiesysteem met mechanische afvoer die 20 min

blijft werken en recirculatie is uitgeschakeld


Ventilatiesystemen

o Ventilatiesysteem met mechanische afvoer die 20 min

blijft werken en recirculatie is uitgeschakeld

Principe:

- Ventilatie is gewaarborgd totdat klep patiëntenkamer sluit

- Recirculatie is uit


Rook/Warmteafvoersystemen


• Kanaal:

• rookwerendheid alleen

beschouwen als grenzend

aan meerdere ruimten

• E en/of S volgens EN 1366-8/-9 en EN 13501-4+A1

• Klep:

• rookwerendheid alleen beschouwen als klep geen functie

heeft in toevoer/afvoer-regeling

• E en/of S volgens EN 1366-10 en EN 13501-4+A1

• klep moet sluiten bij rook in ruimte van waaruit de

rookdoorlatendheid wordt bepaald

• Sa: E20 of S volgens EN 13501-4+A1

• S200: E20 S volgens EN 13501-4+A1

http://www.brandveilig.com/wp-content/uploads/2013/04/overdruk-groot-300x225.png

http://www.brandveilig.com/wp-content/uploads/2013/04/overdruk-groot-300x225.png


Doorvoeringen en naden


• Sa blinde doorvoering:

• <3 m3/h per m2 volgens EN 1026

• Sa standaard doorvoering:

• <30 m3/h volgens EN 1026 en EN 1366-3

• Sa naad:

• <0,1 m3/h per m en < 3 m3/h per m2

volgens EN 1026

• S200: Sa + E20


Doorvoeringen en naden

o Belangrijke consequenties (bij rookdoorlatendheid)

• Sparing altijd afdichten met niet-poreuze materialen

• Bij Sa volstaat alleen afdichting; afdichting is van ander

type dan bij S200 en brandwerendheid

• Bij S200–doorvoer naast afdichting meestal ook

brandwerende voorziening; afhankelijk van type doorvoer


Overige constructie-onderdelen


• Ventilatieroosters en overstroomcomponenten:

• Testen samen met deur of wand

• Wanden en vloeren zonder openingen:

• Sa: geen rookdoorlatende constructie-onderdelen +

geen zichtbare openingen

• S200: Sa + E20

• Overige constructie-onderdelen

• Sa : luchtdoorlatendheid < 10 m3/h.m2 volgens EN 1026 +

geen zichtbare openingen

• S200: Sa + E20

• Alternatief voor alle constructie-onderdelen:

“op overeenkomstige wijze” = Sa en S200 volgens EN 1634-3


Samenvattend

o Besluit Bouwwerken Leefomgeving:

• Concept juli 2016; van kracht voorjaar 2019

• Voor nieuwbouw rookdoorlatendheid (waar Sa en S200 ?)

o Bepaling van WRD cf. NEN 6075:2011 +C1:2012

• Basis: brandwerendheid E of rookdoorlatendheid Sa / S200

• Bepaling van Sa en S200 per constructie-onderdeel

• EN 1634-3: (alt.) methode voor alle constructie-onderdelen

o Consequenties:

• Minder brandwerende scheidingen / producten

• Meer rookwerende scheidingen / producten


Afsluiting

VRAGEN ?

Bedankt voor uw aandacht !Rudolf van Mierlo – Efectis Nederland

rookwerendheid - ifv · rookwerendheid 9 nen 6075 o 1e optie: methode 1,5 x e-waarde...

Documents