rola wolontariatu w ksztaŁtowaniu … · gdaŃsk, 24 listopada 2010 ... – europejski program...
TRANSCRIPT
ROLA WOLONTARIATUW KSZTAŁTOWANIU
SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO
- znaczenie
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
- znaczenie- praktyka- nadzieje
GDAŃSK, 24 listopada 2010Dr hab. Witold Toczyski
• według wiarygodnych szacunków ponad 100 mln obywateli UE jest wolontariuszami
• gospodarczy udział organizacji w PKB wynosi 5%
www.gdansk.roEFS.pl
wynosi 5%
• na każde 1 EUR wydane przez te organizacje na wspieranie wolontariuszy uzyskały one średnio przychód w wysokości od 3 do 8 EUR
• dla pomyślnego wdrożenia programu zasadnicze znaczenie mieli lokalni mieszkańcy i wysiłek wolontariuszy
• działalność wolontariacka stanowi uzupełnienie usług dostarczanych przez służby publiczne, lecz ich nie zastępuje
• wolontariat przyczynia się do osobistego i społecznego
www.gdansk.roEFS.pl
• wolontariat przyczynia się do osobistego i społecznego rozwoju wolontariuszy
• ma pozytywny wpływ na społeczność, na przykład na relacje międzyosobowe
• istnieje znaczna liczba osób starszych będących potencjalnymi wolontariuszami
Wyzwania
• uznanie uczenia się poprzez wolontariat jako elementu uczenia się przez całe życie;
• wolontariat i działalność wolontariacka nie powinny zastępować płatnej pracy
www.gdansk.roEFS.pl
zastępować płatnej pracy
• organizowanie pracy wolontariackiej w sposób możliwy do pogodzenia z życiem rodzinnym i pracą zawodową;
• wspieranie wolontariatu jako przejaw działań na rzecz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (biznesu)
wolontariat prowadzi do bezpośredniego zaangażowania obywateli w rozwój lokalny, dzięki czemu mogą oni odgrywać ważną
www.gdansk.roEFS.pl
czemu mogą oni odgrywać ważną rolę w rozwijaniu społeczeństwa obywatelskiego demokracji,
Motywacja, która leży u podstaw wolontariatu
•••• z własnej woli przyczynić się dla dobra ogółu i je współtworzyć,
www.gdansk.roEFS.pl
ogółu i je współtworzyć,
•••• sprzyjać takim wartościom- dobro wspólne i solidarność,
•••• tworzyć przeciwwagę dla egoizmu
Wolontariat - rezolucja ONZ z 2001
• umożliwia obywatelom aktywny udział w procesie demokratycznym,
• przynosi korzyści wolontariuszowi, jednostkom, wspólnotom i społeczeństwu,
www.gdansk.roEFS.pl
• przyczynia się do integracji społecznej,
• jest metodą uczenia się i kształcenia przez całe życie jak i zwiększa szanse zatrudnienia,
• jest łączącym ogniwem tworzącym partnerstwa,
• Wartość ekonomiczna pracy wolontariackiej jest ogromna
Cechy wolontariatu 2006
•••• jednostka pracuje dla innych, służąc dobru wspólnemu - warunek aktywnego obywatelstwa
•••• działalność wolontariacka sprzyja rozwojowi osobistemu,
www.gdansk.roEFS.pl
osobistemu,
•••• przyczynia się do wzrostu produktu krajowego
•••• może znacznie zwiększyć solidarność
•••• krzewi dialog międzykulturowy,
Formy działalności wolontariackiej (1)
— udział w życiu wspólnoty i zaangażowanie obywatelskie;
— zaangażowanie w sprawy publiczne, organizacja kampanii informacyjnych, aktywna pomoc prawna i
www.gdansk.roEFS.pl
kampanii informacyjnych, aktywna pomoc prawna i ochrona konsumentów;
— dobroczynność, pomoc osobom w najbliższym otoczeniu, zwłaszcza osobom starszym i niepełnosprawnym,
Formy działalności wolontariackiej (2)
— bezpośrednie występowanie na rzecz dobra ogólnego, np. w czasie katastrof naturalnych itp.;
— pomoc wzajemna i grupy samopomocy;
www.gdansk.roEFS.pl
— zaangażowanie w stowarzyszenia o charakterze religijnym;
—angażowanie się w życie polityczne i naukowe lub aktywne wspieranie działalności małych stowarzyszeń czy związków sportowych.
FUNDAMENT MARZENIA EUROPEJSKIEGO
•••• dobrobyt,
www.gdansk.roEFS.pl
•••• dobrobyt,•••• solidarność, •••• spójność, •••• integracja społeczna
Kwintesencją europejskiego modelu społecznego jest
integracja społeczna
www.gdansk.roEFS.pl
Rolą państwa jest promowanie działań w zakresie spójności i sprawiedliwości społecznej poprzez dążenie
do wysokiego poziomu zatrudnienia
i zapewnienie wysokiej jakości usług publicznych
STRATEGIA LIZBOŃSKA
STRATEGIA ROZWOJU KRAJU
NSRO/NSS
Spójność, wzrost,
zatrudnienie
SP
OŁ
EC
ZE
ŃS
TW
O
OB
YW
AT
EL
SK
IE
UE PL
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Strategia wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego
2009-2015
Biała księga na temat europejskiego zarządzania
PO FIO 2009-2013
PO KL2007-2013
Polska
2030
Program„Obywatele dla
Europy”
ProgramProgress
Proces budowania strategii społeczeństwa obywatelskiego
EUROPA
2020
Wątpliwość!
Czy traktat lizboński był akceptowany przez
www.gdansk.roEFS.pl
akceptowany przez społeczeństwa obywatelskie
Europy?
EUROPA 2020
- rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej
na wiedzy i innowacji;
- rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej;
- rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną.
-zwiększenie stopy zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat z obecnych 69% do co najmniej 75%;
– osiągniecie poziom inwestycji w działalność badawczo+rozwojową równa 3% PKB;
Cele „EUROPY 2020”
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
badawczo+rozwojową równa 3% PKB;
– ograniczenie emisji dwutlenku węgla o co najmniej 20% (1990) oraz zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do 20% i efektywności wykorzystania energii o 20%
– ograniczenie liczby osób przedwcześnie kończących naukę szkolną do 10% z obecnych 15% oraz zwiększenie odsetka osób w wieku 30+34 lat posiadających wyższe wykształcenie z 31% do min. 40%;
Cele „EUROPY 2020”
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
z 31% do min. 40%;
– ograniczenie o 25% (20 mln) liczby Europejczyków żyjących poniżej krajowej granicy ubóstwa
EUROPA 2020
Programy EUROPY 2020
– Unia innowacji
– Młodzież w drodze
– Europejska agenda cyfrowa
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
– Europa efektywnie korzystająca z zasobów
– Polityka przemysłowa w erze globalizacji
– Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia
– Europejski program walki z ubóstwem
Biała księga europejskiego zarządzania
pięć zasad stanowiących podstawę dobrego zarządzania:
• otwartość,
• uczestnictwo,
www.gdansk.roEFS.pl
• uczestnictwo,
• odpowiedzialność,
• skuteczność,
• spójność.
Biała księga europejskiego zarządzania
Zasada otwartości zakłada, że instytucje administracyjne powinny być maksymalnie transparentne przed obywatelami
www.gdansk.roEFS.pl
Zasada partycypacji wprowadza szeroki udział społeczeństwa pracach administracyjnych, na wszystkich poziomach władz publicznych (multilevel-partnership)
ProgramProgram „„EUROPA DLA OBYWATELIEUROPA DLA OBYWATELI” -
•••• „Aktywni obywatele dla Europy”: partnerstwo miast, projekty obywatelskie i środki wsparcia,
•••• „Aktywne społeczeństwo obywatelskie w Europie”: wsparcie dla projektów inicjowanych przez
www.gdansk.roEFS.pl
wsparcie dla projektów inicjowanych przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego,
•••• „Razem dla Europy”: analizy i informacje,
•••• „Aktywna pamięć europejska”: upamiętnienie ofiar nazizmu i stalinizmu.
215 mln Euro
Poszukiwanie partnerów w programie „„EUROPA DLA OBYWATELIEUROPA DLA OBYWATELI”
1. http://english.tpf.hu/pages/partner
2. www.partners.mojforum.si
215 mln euro
www.gdansk.roEFS.pl
3. http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/eve
4. http://www.europadlaobywateli.pl/index.php
5. http://www.eurodesk.pl
http://eacea.ec.europa.eu/citizenship/funding/2010/ - strona z informacjami na temat możliwości finansowania w ramach programu „Europa dla Obywateli 2007-2013”
Projekty w ramach Europejskiego Roku Wolontariatu 2011
opis inicjatywy pod adresem:http://ec.europa.eu/citizenship/news/news1092_en.htm
oraz Europejskiego Roku Wolontariatu :
www.gdansk.roEFS.pl
oraz Europejskiego Roku Wolontariatu :http://www.eyvolunteering.eu/
OOOOOtermin upłynął 12 listopada 2010 roku.
215 mln euro
Program MŁODZIEŻ Akcja 2 – Wolontariat europejski
(European Evolutary Service – EVS)
Wolontariat polega na wyjazdach młodych ludzi do
www.gdansk.roEFS.pl
Wolontariat polega na wyjazdach młodych ludzi do pracy społecznej w organizacjach w organizacjach w różnych krajach europejskich w celu poznania innej
kultury, nauczenia się języka, zdobycia cennych doświadczeń i wiedzy oraz postawy przedsiębiorczej.
Wolontariat trwa najdłużej 1 rok i nie można go powtórzyć.
Program MŁODZIEŻ Kto może zostać wolontariuszem EVS?
(European Voluntary Service – EVS)
Każdy może zostać wolontariuszem.Wolontariusz nie musi mieć żadnych kwalifikacji ani doświadczenia, nie musi
www.gdansk.roEFS.pl
Wolontariusz nie musi mieć żadnych kwalifikacji ani doświadczenia, nie musi znać żadnego języka obcego na określonym poziomie (o ile nie wymaga tego
Organizacja Goszcząca
Jedynymi kryteriami są tu silna motywacja, wiek i obywatelstwo jednego z Krajów Programu.
Od wolontariusza EVS nikt nie ma prawa pobierać żadnej opłaty za jego udział w projekcie!
Przyszłośćeuropejskiego modelu społecznego
- większe zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w dialogu społecznym demokracji uczestniczącej.
www.gdansk.roEFS.pl
- dialog społeczny jest bezpośrednio związany z rewolucją rozprzestrzeniania się wiedzy.
Nowe systemy uczenia się przez całe życie będą stanowić specjalne wyzwanie dla rządów, samorządów terytorialnych i
innych partnerów społecznych.
Przyszłość demokracji uczestniczącej
STAŁY DIALOG
www.gdansk.roEFS.pl
z udziałem partnerów społecznych, MŚP, wyższych uczelni,
innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji gospodarki społecznej oraz promujących spójność społeczną.
Wątpliwość!
Czy na polskiej scenie politycznej mamy sprzyjające warunki do prowadzenia
STAŁEGO DIALOGU?
www.gdansk.roEFS.pl
STAŁEGO DIALOGU?z udziałem partnerów społecznych, MŚP, wyższych uczelni, innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji gospodarki społecznej oraz
promujących spójność społeczną.
Pomorskie jest sukcesorem dwóch wielkich projektów
DIALOGU PUBLICZNEGO
1. Areopag Gdański
www.gdansk.roEFS.pl
2. Kongres Obywatelski
w jakiej mierze to zaspokaja idee
STAŁEGO DIALOGU?
Kapitał społeczny jest rozstrzygającą areną rozwoju
„Kapitał społeczny jest zbiorem rzeczywistych
www.gdansk.roEFS.pl
„Kapitał społeczny jest zbiorem rzeczywistych
i potencjalnych zasobów, jakie związane są z
posiadaniem trwałej sieci mniej lub bardziej
zinstytucjonalizowanych związków opartych
na wzajemnej znajomości i znaniu”.
Sześć wyznaczników kapitału społecznego
- Uczestnictwo w sieciach- Wzajemność
www.gdansk.roEFS.pl
- Wzajemność- Zaufanie- Normy społeczne- Wspólnota- Innowacje społeczne
DOKTRYNY
KULTURA
RELIGIA
www.gdansk.roEFS.pl
ROZWÓJ SPOŁECZNY
GMINY
ROZWÓJ SPOŁECZNY
GMINY
KOMPONENTY ROZWOJU SPOŁECZNEGO GMINY
Kluczowe czynniki rozwoju lokalnego Złoty trójkąt innowacji
IDEE NAUKA
Podstawy innowacyjności społecznej
www.gdansk.roEFS.pl
LUDZIE ZASOBYADMINI
STRA
CJA
BIZNES
Proces tworzenia innowacji społecznych.
NAUKA PROJEKTMayday
www.gdansk.roEFS.pl
ADMINI
STRA
CJA
BIZNES
ORGANIZACJE POZARZĄDOWESPOLECZEŃSTWO OBYWATELSKIE
INNOWACYJNE INNOWACYJNE INNOWACYJNE INNOWACYJNE
SIECI SIECI SIECI SIECI
REGIONU REGIONU REGIONU REGIONU
UCZĄCEGO SIĘUCZĄCEGO SIĘUCZĄCEGO SIĘUCZĄCEGO SIĘ
PROJEKTNa fali
PROJEKT3
WOLONTARIUSZE
.
INNOWACYJNE
SIECI
Strategicznemyslenie,
lokalne akcje
Przynależnośći tożsamość
Proces tworzenia innowacji społecznych
www.gdansk.roEFS.plORGANIZACJE POZARZĄDOWE
SPOLECZEŃSTWO OBYWATELSKIE
REGIONU
UCZĄCEGO SIĘ
Otwarta metoda
koordynacji
Partnerska współpracasektorów
Kultura innowacji
WOLONTARIUSZE
Rekomendacje kierunkowe:
• poprawa jakości debaty publicznej,
•wzrost zdolności do współpracy,
• budowa i wzmacnianie klasy kreatywnej,
• lepsze wykorzystanie technologii cyfrowych w komunikacji i
POLSKA 2030 Kapitał społeczny zorientowany na przetrwanie i adaptację
www.gdansk.roEFS.pl
• lepsze wykorzystanie technologii cyfrowych w komunikacji i aktywizacji społecznej,
•maksymalne zwiększenie dostępu do zasobów dziedzictwa kulturowego udostępnieniu publicznie w postaci cyfrowej,
• stymulowanie rozwoju organizacji pozarządowych (wzrost udziału w realizacji usług publicznych)
•wzmacnianie więzi lokalnych – kształtowanie przyjaznej ludziom przestrzeni publicznej i budowanie tożsamości lokalnej.
Rekomendacje kierunkowe:
• zwiększenie poziomu zaufania między ludźmi do 35–40% z obecnych niespełna 12%,
• podwojenie wartości indeksu aktywności obywatelskiej do 26–30%,
POLSKA 2030 Kapitał społeczny jako kapitał rozwoju
www.gdansk.roEFS.pl
• zwiększenie stałej frekwencji wyborczej do poziomu powyżej 60%,
• zmniejszenie odsetka obywateli nieuczestniczących w kulturze z obecnych 60% do 30%,
• zwiększenie wkładu sektora kultury w PKB do poziomu 8-10% PKB,
• zmniejszenie różnic regionalnych w liczbie organizacji pozarządowych na 10 tys. mieszkańców i osiągnięcie w skali całego kraju poziomu ok. 20 organizacji na 10 tys. m.
Budowanie lokalnych sieci innowacji społecznychUŚPIONA LUB OCIĘŻAŁA SIEĆ
WSPÓŁPRACY MIĘDZYSEKTOROWEJ
MOPSMOPSSpółdzielnie i wspólnoty
mieszkaniowe
Spółdzielnie i wspólnoty
mieszkanioweSzkoła
współdziałająca z gminą
Szkoła współdziałająca
z gminą
www.gdansk.roEFS.pl
ParafieParafie
PUPPUP
Rady dzielnicowe
Rady dzielnicowe
SzkoływyższeSzkoływyższe
Organizacje III
sektora
Organizacje III
sektora
WOLONTARIUSZE
BIZNES
z gminą i rodzicami
z gminą i rodzicami
SIEC
INNOWACJI
Dziękuję za uwagę !
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dr hab. Witold Toczyski, http://panda.bg.univ.gda.pl/~toczyski/