Rijnlands Rijnlands denkendenken

Hoe God bleef in Hoe God bleef in JorwerdJorwerd

Leven met een identiteitLeven met een identiteit

Economie op een Economie op een kruispunt ?kruispunt ?

Crisis niet overwonnenCrisis niet overwonnen Problemen bij overheid neergelegdProblemen bij overheid neergelegd Nieuwe risico’sNieuwe risico’s Chinese huizenmarkt of overheden Chinese huizenmarkt of overheden

of Frankrijk of Japan of VS of Italië? of Frankrijk of Japan of VS of Italië? Blijvende situatie en verdiependBlijvende situatie en verdiepend

Crisis…?Crisis…?

Banken: geen verandering, noch in Banken: geen verandering, noch in bonuscultuur, noch in bonuscultuur, noch in productaanbod (enkel 2008)productaanbod (enkel 2008)

Woningbouwcoöperaties (o.a. Woningbouwcoöperaties (o.a. gebrek aan moreel kompas)gebrek aan moreel kompas)

Enron; Vestia; Meavita; Amarantis; Enron; Vestia; Meavita; Amarantis; Philadelphia; InHolland; enz.….Philadelphia; InHolland; enz.….

Geen economische crisisGeen economische crisis

Waar staan we?Waar staan we? OverheidOverheid A2 A2 De Jeugdzorg, de politieDe Jeugdzorg, de politie De slapende rechterDe slapende rechter BedrijfslevenBedrijfsleven De ProoiDe Prooi SuperkapitalismeSuperkapitalisme Valse dageraadValse dageraad Vrije valVrije val Maatschappelijk middenveldMaatschappelijk middenveld Drammen, dreigen, draaienDrammen, dreigen, draaien De CrisiscaravaanDe Crisiscaravaan Menselijke zorgMenselijke zorg

Ulrich Beck (1986)Ulrich Beck (1986) De moderne samenleving schiet dramatisch tekort De moderne samenleving schiet dramatisch tekort

waar het gaat om de onbedoelde gevolgen en risico’s waar het gaat om de onbedoelde gevolgen en risico’s die de industriële maatschappij voortdurend die de industriële maatschappij voortdurend produceert maar tot nu toe weinig zag. produceert maar tot nu toe weinig zag.

De wereld als risicomaatschappij: “Het gaat steeds De wereld als risicomaatschappij: “Het gaat steeds minder over de verdeling van de welvaart, maar in minder over de verdeling van de welvaart, maar in toenemende mate over de verdeling van risico’s, over toenemende mate over de verdeling van risico’s, over verantwoordelijkheidsvragen bij de gevolgen van verantwoordelijkheidsvragen bij de gevolgen van catastrofes en over de vraag wie mag beslissen wie catastrofes en over de vraag wie mag beslissen wie welke risico’s mag lopen. In een risicomaatschappij welke risico’s mag lopen. In een risicomaatschappij verschuift het zwaartepunt van maatschappelijke verschuift het zwaartepunt van maatschappelijke conflicten van distribution of goods to distribution of conflicten van distribution of goods to distribution of bads.’bads.’

Reflexieve samenleving. Iedere beslissing is dubbel. Reflexieve samenleving. Iedere beslissing is dubbel. Geen leidende principes meer, niet in moraal, niet in Geen leidende principes meer, niet in moraal, niet in samenleving, economie.samenleving, economie.

RisicomaatschappijRisicomaatschappij Grootste gevaar de ‘sociale explosiviteit’ als gevolg van Grootste gevaar de ‘sociale explosiviteit’ als gevolg van

het maatschappelijke verlies van vertrouwen in de het maatschappelijke verlies van vertrouwen in de bestaande sociale instituties;bestaande sociale instituties;

Politiek steeds minder invloed, steeds meer Politiek steeds minder invloed, steeds meer symboolpolitiek. Georganiseerde symboolpolitiek. Georganiseerde onverantwoordelijkheid;onverantwoordelijkheid;

Vaste institutionele arrangementen zijn op hun retour;Vaste institutionele arrangementen zijn op hun retour; Oude systeem heeft minder greep op ontwikkelingen;Oude systeem heeft minder greep op ontwikkelingen; Politieke beslissingen worden genomen in laboratoria, Politieke beslissingen worden genomen in laboratoria,

wetenschappelijke gremia, maatschappelijke netwerken, wetenschappelijke gremia, maatschappelijke netwerken, banken;banken;

Oude reflex: controle, beheersen, overkill, Oude reflex: controle, beheersen, overkill, bureaucratisering;bureaucratisering;

Verantwoordelijkheid weggeorganiseerd;Verantwoordelijkheid weggeorganiseerd; Rol oude politiek uitgespeeld;Rol oude politiek uitgespeeld; Dominantie instrumenteel denkenDominantie instrumenteel denken

Terug naar de Terug naar de samenleving ?samenleving ?

Lokalo’sLokalo’s BurgerparticipatieBurgerparticipatie Revitalisering maatschappelijk Revitalisering maatschappelijk

middenveldmiddenveld Kloof dichtenKloof dichten Politiek op bestellingPolitiek op bestelling Eiland denkenEiland denken Meedoen met de populisten!Meedoen met de populisten!

Herhaling van de oude politiekHerhaling van de oude politiek

Een andere samenlevingEen andere samenleving

Gefrustreerde zelfGefrustreerde zelf

Geen verantwoordelijkheidGeen verantwoordelijkheid Geen betekenisverleningGeen betekenisverlening Geen identiteitGeen identiteit

Samenleving op een Samenleving op een kruispuntkruispunt

Geen verantwoordelijkheidGeen verantwoordelijkheid Geen betekenisverlening (geen Geen betekenisverlening (geen

eigenaarschap)eigenaarschap) Geen identiteit (geen vertrouwen)Geen identiteit (geen vertrouwen)

Populisme; verkeerde beenPopulisme; verkeerde been

De sociale kwestie !De sociale kwestie !

Een nieuwe Een nieuwe werkelijkheidwerkelijkheid

Reflexieve samenleving (Ulrich Beck)Reflexieve samenleving (Ulrich Beck) Geen dragend idee (grote verhalen)Geen dragend idee (grote verhalen) Ordeningsmodel “Maatschappelijk Ordeningsmodel “Maatschappelijk

middenveld – civil society” doodmiddenveld – civil society” dood Verantwoordelijkheid weggeorganiseerdVerantwoordelijkheid weggeorganiseerd Vrijheid en individualiteit (leven in het nu)Vrijheid en individualiteit (leven in het nu) Huidige politiek bestel schiet tekortHuidige politiek bestel schiet tekort Nieuwe hermeneutische sleutelNieuwe hermeneutische sleutel

OrdeningsvraagOrdeningsvraag

Angelsaksische modelAngelsaksische model

ofof

Rijnlands DenkenRijnlands Denken

VertrouwenVertrouwen

VerantwoordelijkVerantwoordelijkheidheid

EigenaarschapEigenaarschap

Rijnlandse denkenRijnlandse denken ““Goede leven” = wie ben ik?! (Sleutel)Goede leven” = wie ben ik?! (Sleutel) Identiteit/spiritualiteit/cultuurIdentiteit/spiritualiteit/cultuur Relationeel mensbeeld (inclusief en niet Relationeel mensbeeld (inclusief en niet

exclusief) exclusief) Nieuwe verbindingen, waarden gedreven (niet Nieuwe verbindingen, waarden gedreven (niet

neutraal)neutraal) Verantwoordelijkheid als basis van gemeenschapVerantwoordelijkheid als basis van gemeenschap SubsidiariteitSubsidiariteit Waarden gedreven; Het goede zit in de Waarden gedreven; Het goede zit in de

samenleving (van binnenuit) (solidariteit)samenleving (van binnenuit) (solidariteit) Geloven in het zelflerende en zelforganiserende Geloven in het zelflerende en zelforganiserende

vermogen van mensen/samenlevingvermogen van mensen/samenleving Staat en markt zijn dienend (faciliterend)Staat en markt zijn dienend (faciliterend)

Niet 3 E’s maar 7 V’sNiet 3 E’s maar 7 V’s

VerantwoordelijkheidVerantwoordelijkheid VerbindenVerbinden VerzoenenVerzoenen VerdiepenVerdiepen VerklarenVerklaren VersterkenVersterken VerleidenVerleiden