Öğrenme ve motivasyon neden ve nasıl Öğreniyoruz?

Öğrenme ve MotivasyonNeden ve Nasıl Öğreniyoruz?

Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi AD

11 Kasım 2015Türk Üroloji Derneği Toplantısı

13.11.2015 1Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İTF TEAD

Eğitmenlik deneyiminiz?

• A) Ben hala öğrenciyim• B) Mezuniyet sonrası (uzmanlık) eğitimi yapıyorum

• C) Hem mezuniyet öncesi hem de mezuniyet sonrası eğitim yapıyorum

• D) Eğitmen + öğrenciyim


Öğrenmek hakkında ne öğrenmek istiyorsunuz?

• A) Öğrenme ve öğretmede motivasyon sağlamakta zorlanıyorum

• B) Nasıl öğrendiğimizi bilmek eğitmenlik yaşantıma katkı yapacaktır

• C) Beceri eğitimini nasıl daha verimli hale getirebileceğim konusu ilgimi çeker

• D) ???


Sunum Planı

• Neden öğreniyoruz‐ öğrenme motivasyonu• Nasıl öğreniyoruz: Merkezi sinir sistemi‐ Amigdala ‐ Adrenalin ‐ Östrojen


Öğrenmek?

• Bilgiyi edinmek ve kaydetmek• Gerektiğinde hatırlamak• Soyutlamalar, çıkarımlar yapabilmek• Yeniden yorumlayabilmek• Uygulayabilmek ve kullanabilmek


Akıllı telefon, ben ve oğlum/ Neden Öğreniyoruz?

• Oğlumun bildiklerini ben öğrenemiyorum.• Neden öğrenemiyorum?• Kurcalamıyorsun.• Neden kurcalamıyorum? Sen neden kurcalıyorsun?

• Benim ihtiyaçlarım farklı• Neden?• Gencim ben…• ………


Öğrenmek için motivasyon

• Motivasyon =isteklilik• Öznel bir durum• Learning and Motivation Journal 1970 –• Motivasyon=

Başarı olasılığı x Başarıya ulaşma yöntemi x Hedefin değeri


Öğrenme motivasyonu

İç motivasyon

Biyolojik

Duygular

Bilişsel

Ruhsal

Sosyal

Dış motivasyon

Sosyal yaptırımlar

Sosyal beklentiler


Motivasyon gereksinimden kaynaklanıyorsa:

Maslow

Kendini gerçekleştir

me ve aşkınlık

Estetik

Kendine güven, değerini koruma

Aidiyet ve sevgi, duygusal gereksinimler

Güvenlik gereksinimi

Fizyolojik gereksinimler13.11.2015 9Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İTF TEAD

Öğrenme Motivasyonu

• Sosyal öğrenme: taklit ederek• Başarma gereksinimi:Ustalaşma hedefleriPerformans hedefleri (başkalarına göre daha…. yapmak, daha kolay yapmak)

Sosyal hedefler – başarınca face e atmak


Öğrenme ortamında motivasyon yaratmak için yaklaşımlar

İç motivasyon için Dış motivasyon için

Öğrenilecek şeyin neden önemli olduğunu açıklamak / göstermek

Öğrencilerin bazı hedefleri seçmesine izin vermek

Merak yaratmak Duyusal uyarıları ve aktiviteleri

çeşitlendirmekOyun ve simülasyon kullanmakÖğrenme amaçlarını tanıtmak Hedefi öğrencilerin amaçlarıyla

bağlantılandırmakÖğrencinin bir eylem planı

geliştirmesine yardım etmek

Beklentiyi açık biçimde belirtmek Düzeltici geribildirim vermek Basit öğrenme ödevleri için

değerli ödüller vermek Ulaşılabilir ödüller oluşturmak Öğrencilerin doğru örnekleri

gözlemesini sağlamak Sosyal öğrenme etkinlikleri için

fırsat yaratmak


Öğrenme ortamında gereksinim yaratmak

• Bir model önerisi: Deneyime dayalı öğrenme


Deneyime Dayalı Öğrenme Döngüsü

Deneyim

Yansıtma

Genelleme

Uygulama


Siz neden öğrenmek istiyorsunuz?

• Laparoskopik nefrektomi• Retrograd intrarenal taş cerrahisi• Yeni akıllı telefon • Windows 10


Nasıl öğreniyoruz

• Nöronların karmaşık devrelerinde dendritik uzantı değişiklikleri oluşturarak

• Uzantı değişikleri nerelerde oluyor• Prefrontal korteks, Hipokampus, entorinalkorteks, pariyetal korteks, amigdala

• Uzantı oluşumunu etkileyen faktörler neler?• Adrenalin, BDGF, glikokortikoidler, östrojen, duyusal girdiler.

• Amigdalanın orkestra şefliği ileİzduergo I, Bevilaqua LRM, Rossato JI, Trends in Neuroscience29, 9:


Mediyal Temporal Lob Bellek Sistemi: Hipokampüs

Duyusal neokorteksSerebellum

Prefrontal korteks

Hipotalamo‐hipofiz ekseni

Striyatum

Deklaratif bellek, Belleğin güçlendirilmesi

Semantik bellekİşleyen bellekBellek stratejileri

Kavramsal ve algısal kolaylaştırma

Refleks koşullanma, Motor öğrenme

Prosedürel öğrenme , Ödülle öğrenme

Belleğin nörohormonal modülasyonu

Amigdala


Uygulamaya Dönük Çıkarımlar

• Kalıcı öğrenmek/öğretmek için “amigdalayıuyarın”/ heyecan yaratın

• Adrenalin • Uzun süreli belleğe aktarmak için 170. dk dan sonra tekrar edin


HipokampusCA1

CA1 CA3

Subikulum

Entorinalkorteks/diğer korteks alanları

Bazolateralamigdala

EntorinalKorteks


Bireysel Uzun Süreli Bellek

Örtük (implicit)

ProsedürelAlgısal

(Perceptual)Kolaylaştırıcı(Priming)

Açık (explicit)

Semantik Epizodik


Ayna Nöronlar• 1990 larda Makak maymunların F5 frontal alanında • El ve ağız için amaca dönük hareketleri hem yaparken hem

de gözlerken ateşleme yapan nöron grubu‐• Giacomo Rizzolatti – Leonardo Fogassi• Viziyo‐motor• Odyo‐motor• Odyo‐vokal ‐• Odyo afektif• Viziyo‐afektif• Konuşmayı, iki ayak üzerinde yürümeyi, sosyal

davranışlarımızı , hızlı beceri evrimimizi ayna nöronlara borçlu olabiliriz


doi: 10.1111/j.1749‐6632.2011.06002.x 166 Ann. N.Y. Acad. Sci. 1225 (2011) 166–175 c 2011 New York Academy of Sciences.13.11.2015 23Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İTF TEAD

Kırmızı: Üç türde AN nöron bölgesiMavi: İnsan ve maymunda pariyetal AN bölgesi Sarı :dolaylı yollarla AN etkisi gösteren bölgeler

Phylogenetic tree of mirroring mechanisms. Red groups include species where direct evidence of single MNs is available. Orange groups include cases of indirect convergent evidence at both the anatomical and the behavioral level (no recording of single neuron activity). Blue groups indicate species where the presence of MNs might be hypothesized on the basis of behavioral evidence, but is not yet supported by neuroscientific data.

doi: 10.1111/j.1749‐6632.2011.06002.x 166 Ann. N.Y. Acad. Sci. 1225 (2011) 166–175 c 2011 New York Academy of Sciences.


Curr Biol. 2010 Apr 27; 20(8): 750–756.Published online 2010 Apr 8. doi: 10.1016/j.cub.2010.02.045

Rasters (top) and peri‐stimulus time histograms (bottom) of two cells during all experimental conditions and tasks. Rasters are aligned to stimulus onset (red vertical line at time = 0). Bin size = 200ms. Red box highlights responses passing statistical ...13.11.2015 25Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İTF TEAD

Ayna Nöron bilgisi ne işimize yarar

• Robotik cerrahi için ele benzer gereçler planlamak öğrenmeyi kolaylaştırabilir.

• Bir beceriyi kazanmak için defalarca izlemek otomatik hareket kalıplarının oturmasına katkı verir

• İzleme sırasında konuşarak anlatmak pekiştirici olur

• Karşımızdakinin sakin olmasını istiyorsak biz sakin olmalıyız –En azından sakin görünmeliyiz.


Özet

• Öğrenme motivasyonu sağlamak için amigdalanın adrenalinle uyarılması gerekli

• Beceriyi on kere izlerseniz çok daha kolay uygularsınız

• Robot bölümlerini ekstremiteye benzer yapalım

• Örnek olmak iyi bir değişim sağlama stratejisi• Televizyonu kullananlar işlerini biliyor


Motivasyonel Gereksinimlerin Kaynakları

Davranış/dış Ödülleri kazanmak, istenmeyen sonuçlardan uzaklaşmak

Sosyal Pozitif modelleri taklit etmekEtkili sosyal yeterlik becerisi kazanmakBir grubun, kurumun ya da topluluğun üyesi olmak

Biyolojik Duyuları aktive etmek (tad, koku, dokunma)Açlık ,susuzluk, soğuk vb azaltmakDengeyi, homeostazisi korumak

Bilişsel Tehdit eden ya da ilginç bir şeye dikkat etmekAnlam geliştirmek ve anlamakBilişsel çatışmaları belirsizliği artırmak/azaltmakProblemi çözmek, karar vermekRisk ya da tehdidi azaltmak

Duygusal Duygusal uyumsuzluğu azaltmakİyi hissetmeyi artırmak/kötü hissetmeyi azaltmakGüvenli ortam sağlamak, tehditleri azaltmakİyimserliği korumak, onaylanmak, kabul edilmek

Konatif (amacaodaklı)

Kişisel olarak seçilmiş hedefler belirlemekKişisel rüyasını gerçekleştirmek

Ruhsal/felsefi Yaşamın anlamını kavramak13.11.2015 28Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İTF TEAD

Gereksinim Hiyerarşisi (Maslow ve Alfreder)

Düzey İçe Dönük Dışa Dönük

Varoluş (ben) Fizyolojik, biyolojik Güvenlik

Birliktelik (başkaları)

Grup içinde bireysel kimlik, aidiyet

Grup içinde bireyin değeri

Gelişme , büyüme Kendini gerçekleştirme(yeterliklerin ve karakterin gelişimi)

Başkalarının yeterlik ve karaktergeliştirmesine yardım etmek, kendini aşmak


Average normalized response profile of all Action Observation/Execution matching neurons. (A) Average of 41 excitatory responses (from 33 different neurons) during action execution and action observation. (B) Average of 26 inhibitory response (from 21 different neurons). (C) Average of 11 response profiles (from 11 different neurons) exhibiting excitation during action‐execution and inhibition during action‐observation. Bins size = 200ms. For normalization procedure see Experimental procedures. Error bars represent standard error of the mean across all neurons. Asterisks on the observation/execution plots denote time bins at which the difference between the temporal profile of action‐execution and action‐observation were significant (see Experimental procedures). Asterisks on the control task plot denote time bins at which the control condition is significantly different than zero. See also figure S3.

Curr Biol. 2010 Apr 27; 20(8): 750–756.Published online 2010 Apr 8. doi: 10.1016/j.cub.2010.02.045


Activations found when pain was applied to self or to the partnerA and B: the results of a conjunction analysis between the contrasts of pain and no pain in the context of self and other. Results are shown on sagittal (A) and coronal (B) sections of the mean structural scan. Coordinates refer to peak activations. Increased pain‐related activation was observed in the anterior cingulate (ACC), anterior insula, cerebellum, and brain stem (from Ref. 58).


Fig. 1. Pain-related activation associated with either experiencing pain in oneself or observing one's partner feeling pain.

Tania Singer et al. Science 2004;303:1157-1162

Published by AAAS

Pain-related activation associated with either experiencing pain in oneself or observing one's partner feeling pain. Areas in green represent significant activation (P < 0.001) for the contrast pain–no pain in the “self” condition and areas in red for the contrast pain–no pain in the “other” condition. The results are superimposed on a mean structural scan of the 16 subjects. Activations are shown on sagittal (A and B) and axial (C and D) slices. (A) Activation in ACC and cerebellum. (B) Bilateral insula cortex extending into lateral prefrontal cortex, left posterior insula extending into secondary somatosensory cortex (SII), bilateral occipital cortex, and fusiform cortex. (C) Bilateral insula and mediodorsal thalamus. (D) Middle and lateral cerebellum/fusiformgyrus. For coordinates of peak activations from “self” and “other” conditions, see tables S1 and S2.

Science 20 February 2004:Vol. 303 no. 5661 pp. 1157-1162DOI: 10.1126/science.1093535


lateral view of reconstructed lefthemisphere indicating the six different antero‐posterior levels at which coronal slices shown on the right have been taken. Right: statistical parametric maps activationfor the contrast: hand action versus static control. The data are from a single monkey, overlaid onto its coronal anatomical sections. Numbers on each sliceindicate y‐coordinate (antero‐posterior from interaural plane). as, arcuate sulcus; ips, intraparietal sulcus; sts, superiortemporal sulcus. (b) Temporo‐parieto‐premotorgrasping observation pathways in the monkey brain. Flattened representation of STS, IPS/IPL and IAS with ROIs indicated. Arrows and areas coloured in red and blueindicate, respectively, the STPm–PFG–F5c pathway and the LB2–

Rizzolatti G, Fogassi L. The Mirror Mechanism: recent findings and perspectives Phil.Trans. R. Soc. B 369: 2013042013.11.2015 34Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İTF TEAD

Figure 4. Responses of mirror neurons to grasping observed from three visual perspectives.

(a) Experimental conditions (subjective view: 08; side view: 908;frontal view: 1808).

(b) Examples of the responses of four mirror neurons during observation of grasping from the three perspectives. Rasters andhistograms are temporally aligned (vertical grey line) with the moment at which the observed hand touches the object. Neuron 1 is selective for the subjective view, neuron 2 for the frontal view, neuron 3 for the side view. The activity of neuron 4 discharged equally well for all points of view.

Rizzolatti G, Fogassi L. The Mirror Mechanism: recent findings and perspectives Phil.Trans. R. Soc. B 369: 2013042013.11.2015 35Prof. Dr. Zeynep Solakoğlu İTF TEAD

NEDEN öğreniyoruz: İhtiyaçtan!!

• Gereksinim duyduğumuz için/ meraktan• “Ödüle” ulaşmak, “cezadan” kaçınmak


Entorinal korteks

Entorinal korteks


Öğrenme ve motivasyon neden ve nasıl Öğreniyoruz?

Documents