relace use of the digital copies in university teaching: parsons´ reports of prague archdiocese...
TRANSCRIPT
Using Digital Copies in Using Digital Copies in Teaching:Teaching:
The 1677 Parson’s Reports The 1677 Parson’s Reports of the Prague Archbishopric of the Prague Archbishopric
and Their Edit ionsand Their Edit ions
Doc. PhDr. Marie Ryantová, CSc.Doc. PhDr. Marie Ryantová, CSc.Filosofická fakultaFilosofická fakulta
Jihočeské university v Českých BudějovicíchJihočeské university v Českých Budějovicích
Preconditions: Re-catholicisation
a major phenomenon, not just in terms of Czech history an important role in the political plans of the Habsburg
dynasty - the ideology integrating all the disparate parts of the monarchy - the lay foundations for the gradual forming of a solid and centralised absolutist state
The Czech lands
since the Hussite revolution (15th century): most of the population were non-catholic
Utraquist Moravian Brethren dissemination of the reformation: Lutheranism, Calvinism
= the complicated religious condition - culmination = the Rising of the Czech Estates in 1618
- the Battle of the White Mountain 1620
Re-catholicisation
beginnig: arrival of the Jesuits in Prague 1556 renewal of the Prague Archbishopric 1561
new phase: after 1620 after the Peace of Westphalia 1648
(cuius regio, eius religio) means:
– a strengthening of church administration and organisation – a intensive operation of sufficient numbers of spiritual administrators
Parson’s Reports from Parson’s Reports from 1677(relationes)
reflection of the successes of the Re-catholicisation = answers to 42 questions which was ordered by the
Archbishop’s Consistory, in Latin assignment: so-called autumn patents (patentes
autumnales) - Archbishop Johann Friedrich von Waldstein (1675–1694), 18th November 1676
working out: parsons (administrators of the parish) submision: vicars (administrators of the districts) National Archives Prague, „Zprávy farářů (Relationes
parochorum ad 42 rubricas propositas) 1677“ (APA I, B 11/7 – B 13/4)
42 questions
1. Nomen loci in quo Parochum agit?2. Nomen seu Patronum Ecclesiae Parochialis, et quot in
illa Ecclesia sint Sacella et Altaria?3. Quis sit Patronus seu Collator sui Beneficii?4. An habeat plures Parochiales Ecclesias, et quantum a se
distantes?5. An habeat Filiales, quot et quales, et quis sit Patronus, et
quantum distent a Parochiali Residentia?6. Quot Pagi spectent ad quamvis Ecclesiam, et quot
animae circiter, quibus Sacramenta debent administrari, in quovis Pago?
7. Quos Reditus habeat quaevis Ecclesia, et in qua re consistant, an in fundis stabilibus, an in Censibus pecunariis, an in pecoribus?
8. Quis illos reditus administret, quis administratorem constituat, an cum assensu Parochi Ordinarii, et quomodo illi reditus asserventur, et ubi?
9. An tales oeconomi seu administratores reddant rationem de acceptis et expensis, an singulis annis, ubi et coram quo, et an Parochus interveniat?
10. An fundi Ecclesiae soleant elocari, a quo, pro quanto tempore, et quibus conditionibus, an interveniat consensus Parochi?
11. Quis habeat curam fabrica Ecclesiae, ut sarta tecta conserventur?
12. An praeter Ecclesias Parochiales, et Filiales inveniantur alia Sacella publica, seu privata, quae et ubi, et quis habeat curam conservandi, et an in iis Divina aliquando administrentur, et quando, et an ex aliqua stabili fundatione, quis talium Sacellorum Dominus temporalis?
13. An in Parochiali Ecclesia asservetur Venerabile, an in loco decenti, et tuto, an lampas ardeat ante illud? an soleat etiam in filialibus asservari, ubi, ex qua causa?
14. Quis habeat Clavim Tabernaculi, et quamdiu soleant Hostiae consecratae asservari?
15. An penes Ecclesiam sit Sacristia, et quam bene munita, et quis habeat illius immediatam curam? quis illum constituat, et an a Parocho dependeat?
16. An quaevis Ecclesia necessariis paramentis ad usum cultus Divini sit instructa? apponatur inventarium paramentorum et mobilium cuiusvis Ecclesiae?
17. An Ecclesiae vel Altaria in ea sint consecrata, aut an tantum celebrari soleat in portatili?
18. An Ecclesia habeat contiguum Coemiterium, et an muris cinctum?
19. An apud quamvis Ecclesiam sint Campanae, quot et quales?
20. An extent Xenodochia? quis illa administret, quod personae pauperes alantur? an conformiter fundationi et currentibus reditibus? an sint adiunctae Ecclesiae et quis illarum habeat curam et administratorem?
21. An sint piae Confraternitates, sub quo titulo, et cuius authoritate erectae, et quis illarum sit Director?
22. An in Ecclesiis sive Parochialibus, sive Filialibus, sive Sacellis, sint aliquae particulares fundationes, cum quo onere, et quis illas perficit?
23. Quot et qualia, et quando perficienda inveniantur Anniversaria in quavis Ecclesia?
24. An notentur pia legata, qua fiunt Ecclesiis, quis exigat illa, et quomodo impendentur?
25. An in Ecclesiis sint Imagines Miraculosae, quales, et a quo tempore, et quando maior solet esse concursus?
26. An soleant fieri processiones quo tempore, et ex quibus locis?
27. An inveniantur Concessae Indulgentiae et quales?
28. Quales habeat Parochus reditus fixos, ex Decimis, Agris Parochialibus, pratis, pecorum fructibus? et hoc separatim, respective ad quamvis Ecclesiam, quam administrat.
29. An antehac non fuerint reditus maiores, unde diminuti? et qua via posset remedium adferri?
30. An fundi Parochiales sint a Laicis occupati, a quibus et quando?
31. An inveniantur Registra sive Inventaria redituum ad Ecclesias et Parochos spectantium et illorum transsumptum apponatur, si nulla inveniantur, quilibet curabit curatus, ut quanto cuius fiant?
32. An inveniantur Ecclesiae omnino desertae, quales, ubi, et quis fundi Dominus?
33. An ad tales desertas Ecclesias nulli spectent fundi, et reditus, et quis illos colligat?
34. An penes quamvis Parochialem Ecclesiam sit Domus Parochialis? qualis, et an Parochus habeat decens Cubiculum a familia separatum, quam procul sit ab Ecclesia?
35. An in quavis Parochiali Residentia sit Schola pro instruenda iuventute?
36. Quis constituat Ludimagistrum? an dependenter, et saltem cum consensu Parochi?
37. An sint aliqui reditus stabiles pro conservanda eiusmodi Schola, et Ludimagistro, quis Administrator, et cui reddantur rationes, et quando?
38. An tales Ludimagistri soleant facere professionem fidei in principio sui Officii?
39. An Parochus soleat Scholas visitare, et quam saepe, et quo fructu?
40. Quot sint alias Ministri penes quamvis Ecclesiam quis illos constituat, et unde accipiunt salarium?
41.An, et quot et quales adhuc inveniantur Acatholici in quavis Parochia?
42. An publice scelerati, Concubinarii, Coniuges sine legitimo divortio separatim viventes, blasphemi, et similes scandalosi?
Relationes = the very peak of the development of visitation documents a very interesting source: - study of the development of church administration as such and individual benefices, material situation of the churches… - historical demography (the number of people in the parish villages) - art history and preservation of monuments (answers to questions of constructional-historical aspect) - cultural history, anthropology or ethnology - history of the education (parish schools)
Responsae 1700
„Odpovědi farářů“ (Responsa ad 42 puncta a consistorio archiepiscopali proposita, APA I, B 13/5 – B 14/17)
= analogy assignment: so called jarní spring patents (patentes
vernales) – Archbishop Jan Josef Breuner (1694–1710), 31th May 1700
Teaching
MA Programme Archival Science, Faculty of Philosophy, University of the South Bohemia in České Budějovice
course „Editorial work“ – target: learn to edit various sources, written in different languages and from different periods
konwlege of the paleography, old Czech, old German, Latin
project is supported by the Grant Agency of the University of South Bohemia
Church division of the Bohemia
Prague Arch bishopricbishopric
RegionNumber
of the districts
Bechyně 5
Boleslav 2
Čáslav 2
Chrudim 2
Kladsko/Gkatz 1
Kouřim 3
Loket/Elbogen 2
Plzeň/Pilsen 4
Podbrdsko 1
Prácheň 3
Rakovník 1
Sláný 1
Vltava 1
Žatec 2
Edition of the relationes
Bechyně region – districts:
1. České Budějovice/Budweis 2. Jindřichův Hradec/Neuhausen 3. Soběslav 4. Chýnov 5. Český Krumlov/Krummau
Bechyně region
České Budějovice
Děkanství ČESKÉ BUDĚJOVICE
České Budějovice, 30. července 1677, latinsky, přitištěná pečeť, fol. 2 – 7.
Přílohy: 1. Inventář chrámového pokladu a kostelního mobiliáře farního
kostela Sv. Mikuláše v Českých Budějovicích (značeno Lit. A., německy, fol. 9 – 17)
2. Inventář chrámového pokladu a kostelního mobiliáře v kostelech Sv. Jana a Sv. Prokopa v Českých Budějovicích (Lit. A., německy, fol. 18)
3. Fundace farního kostela Sv. Mikuláše (Lit. B., latinsky, fol. 20 – 27)
4. Přehled stálých ročních příjmů budějovického děkana (Lit. C., německy, fol. 28)
[Fol. 2]Relatio genuina De Ecclesia Parochiali Budvicensi super sequentia, a
Venerabili ArchiEp[iscopa]li Consistorio emanata, puncta.1. Locus Boëmo-Budvicium vocatur, est Civitas Regia et libera montana.2. Nomen et Patronus Ecclesiae in Civitate est Sanctus Nicolaus Episcopus,
Sacella in eadem sub uno tamen Ecclesiae tecto sunt duo, unum B[eatae] V[irginae] Mariae, alterum S[ancti] Auratiani Martyris, ubi eiusdem S[anctus] Corpus, a R[everendissimo] Patre Ludovico a Rosenhaim Capucino Roma allatum, reconditum habetur, Altaria cum dictis Sacellis et summo Altari, in universum sunt sex.
3. Est Amplissimus Magistratus Budvicensis.4. Nulla est alias Eccl[es]ia Parochialis, nisi illa in suburbio. S[ancti] Joannis
Baptistae, qua olim antequam Civitas erecta fuisset, Parochialis erat, de in extructa Civitate cum Eccl[es]ia et Domo Parochiali, et Parochia extra demolita, illius proventus ad Civitatis Ecclesiam translati sunt, hinc modo utraq[ue] Ecclesia quasi pro una Parochiali habetur, in antiqua tamen defacto omnibus diebus Dominicis et festivis Divina Boëmis peraguntur, id circo etiam specialiter pro hac Ecclesia Boëmicus Capellanus hic servari debet.|
5. Nulla est hic annexa Filialis Ecclesia.
Jindřichův HradecFarnost JINDŘICHŮV HRADECJindřichův Hradec, 10. ledna 1677, latinsky, fol. 1r – 24r.Přílohy:1. Přehled stálých příjmů farního kostela Nanebevzetí Panny Marie
v Jindřichově Hradci tj. z fundací, desátků, železných krav apod. (značeno Lit. A., latinsky, fol. 6r-7r)
2. Inventář chrámového pokladu a kostelního mobiliáře farního kostela Nanebevzetí Panny Marie v Jindřichově Hradci (Lit. B., latinsky-česky, fol. 8r – 15v)
3. Přehled stálých příjmů vikáře v Jindřichově Hradci tj. z fundací, desátků, železných krav apod. (Lit. C., latinsky, fol. 18r-21r)
4. Inventář chrámového pokladu a kostelního mobiliáře filiálního kostela svatého Václava v Jindřichově Hradci (latinsky-česky, fol. 21v – 22v)
5. Inventář chrámového pokladu a kostelního mobiliáře filiálního kostela svaté Alžběty v Jindřichově Hradci (latinsky-česky, fol. 23v)
6. Inventář chrámového pokladu a kostelního mobiliáře filiálního kostela svaté Alžběty v Jindřichově Hradci (latinsky-česky, fol. 23v)
7. Přehled stálých příjmů jednotlivých kaplí ve farnosti (latinsky, fol. 24r)
8. Výčet kaplí a oltářů ve farním kostele a okolí (latinsky, fol. 3r)9. Přehled zvonů a jejich umístění na farním kostele a v ostatních
kostelích a kaplích ve farnosti (latinsky, fol. 3r)10. Přehled institucí, které se starají o chudé a nemocné (latinsky, fol.
3v)11. Výčet zbožných bratrstev ve farnosti (latinsky, fol. 3v-4r)12. Fundace pro farní a filiální kostely a okolní kaple (latinsky, fol. 4r)13. Přehled výročních a jiných slavností ve farnosti (latinsky, fol. 4r-4v)14. Výčet osob sloužících ve farním kostele a jejich příjem (latinsky, fol.
5v)
[Fol. 2r]1. Locus in quo Parochum, simulas Praepositum insulatu[s] ago, vocatur
Novadomus. Civitas nemse in Bohemia, spectans ad Ill[ustrissi]mus et Excel[entissimus] D[ominus] D[ominus] Comites Joachimum Slavata /titul/.
2. Ecclesia eius Parochialis et sub titulo Assumpsionis B[eatae] V[irginae] M[ariae] altaria in ea sunt numero 15. Maius in choro B[eatae] V[irginae] M[ariae] Assumptae non consecratu. In Medio sine pictura vel icone [n]ullo alteru[m], in consecratu. A dexeus est Capella S[anctis] Trinit[atis], altare S[anctis] Crucis, B[eatae] V[irginae] M[ariae] Dolorosa, S[anctae] Elisabettae, S[anctae] Barborae, S[anctis] Joannis Bapt[istae], Sanctae Magdalenae. A Sinistris[?] Capella Mortavis et S[anctis] Michaelis, S[ancti] Nicolai, Sanctorum omniu[m], S[ancti] Hipoliti, S[ancti] Josephi altaria.
3. Patron[us] seu habens in patronatus (in proprie dict[us] Colator) huius beneficii sunt Patres Societatis, nove[?] achalis pro tunc P[ater] Rector Colegii Novodomensis.
4. Nullas alias Parochiales habet Ecclesias.5. Nullas etiam habet filiales.
Prácheňsko region – districts:
1. Prachatice/Prachatitz 2. Blatná 3. Sušice/Schüttenhoffen
Prácheňsko region
Thank you for your attention.