reha cetinkaya

29
Almanya da Asfalt Yol Yapımında Kalite Kontrol SistemleriDr.-Ing. Reha Çetinkaya

Upload: valorkongre

Post on 12-Jul-2015

177 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Reha cetinkaya

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Dr.-Ing. Reha Çetinkaya

Page 2: Reha cetinkaya

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

İçerik

Kalite Kontrol Sistemi

Teknik Şartnameler

İnşaat Malzemeleri Tüzüğü (Construction Products Directive CPR)

Üretici tarafından uygulanan Üretim Kontrolü

Özet

Page 3: Reha cetinkaya

Asfalt Yol Yapımında Kalite?

Asfalt Yol Yapımınıda Kalite

„bir birimin belirli Özelliklerinin talep edilen ve öngörülen gereksinimlerin elde

edilmesi“

olarak tanımlanabilinir.

Değişik ürünlerin kalitesi, sadece o ürünlerin öngörüldüğü kullanım alanları

birbirne eşdeğer olduğunda karşılaştırılabilir.

Örnek:

Şehirler arası Karayolu, Otoban kalitesi ile imal edilirse Otoban kalitesi ile

esdeğere sahıp değildir.

İki Karayolu arasındaki fark verimlilikdir/kapasitedir.

Hedef: Her gereksinime göre en iyi kaliteyi seçmek ve sağlamaktır!

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 4: Reha cetinkaya

Düzenlemeler:

AB iç Pazarında Ticaret engellerinin kaldırılması;

AB Ülkeleri Yönergenin uygulanması için sorumlu tutulmaları;

Taleplerin geçerliliğini tespit eden yöntemlerin uygulanması ve kolaylaştırılması;

CE-İşaretinin kullanılması ve belirli özelliklerinin belirtilmesi;

İnşaat Malzemeleri Tüzüğü (Construction Products Directive CPR)

Amaçlar:

AB iç pazarın iyi işlemi;

Endüstrinin ulusal düzenlemeler hakkında daha iyi bilgilendirilmesi;

Küçük ve orta büyüklükteki şirketler için basitleştirme;

Üreticiler ve Uygulamacılar arasındaki Teknik Bilgi alış verişinin basitleştirilmesi;

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 5: Reha cetinkaya

Sertifikasyon Dairesi (BupZert)

Sertifikasyon Kararı

Akreditasyon Enstitüsü (DAkks)

UzmanlığınAkreditasyonu

Onaylama Kuruluşu/İdaresi (DiBt)

Teknik Ruhsatların vekalet edilmesi

Yönergeler çerçevesinde uygun ürünlerin üretimi

Kontrol Dairesi/Şirketi

Üretici tarafından uygulanan Kontrol Sisteminin

kontrolü ve değerlendirilmesi (Üretici kontrolü)

Almanya da Sertifikasyon ve Kontrol Sistemi:

İnşaat Malzemeleri Tüzüğü

Üretici

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 6: Reha cetinkaya

Uygunluk beyanı

Ürün niteliğinin açıklanması, genel amaç

ve kalite standardının belirlenmesi

Üreticiye özgü kontrol ve ilk kontrolda elde

edilen sonuçların devamli kontrol edilmesi

Üreticinin ürün normu (DIN EN 13108) ile

uygunluk açıklaması

Asfalt Üreticisinin Sertifikasyonu

Tip deneyler ve Sertifikasyon

(Type Testing)

Üreticinin Kalite kontrol

sisteminin uygulaması

(Özgü Kontrol)

İnşaat Malzemeleri Tüzüğü

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 7: Reha cetinkaya

Kontrol Dairesi tarafından uygulanan gözetleme ve değerlendirme

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 8: Reha cetinkaya

Kontrol Dairesi tarafından uygulanan gözetleme ve değerlendirme

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 9: Reha cetinkaya

Asfalt Üretiminde Kalite Kontrol Sistemi

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 10: Reha cetinkaya

Asfalt Üreticinin uyguladığı Kalite Kontrol Sistemi

DIN EN 13108-21 „Fabrika üretim kontrolü“ yürürlüğe geçirilmesi

Üretimin sürekli kontrolü ve belgelendirilmesi;

Belgelendirilmiş Karışım özelliklerinin üretilen Karışım özellikleriyle

uyumluluğu;

Üretici Kalite Kontrol Sistemi kapsamında Kalite Planı hazırlamak

mecburiyetinde:

Üreticinin Şirket Organizasyonu (Sorumluluk alanların belirlenmesi);

Kaliteyle ilgili Belgelerin yönlendirilmesi;

Ürün Kalite Kontrol deneylerinin belirlenmesi ve belgelendirilmesi;

Üretim süreçin belgelendirilmesi;

Ürünlerin kullanımı ve ambarlanması hakkında taleplerin belirlenmesi;

Plentin Bakım ve Kalibrasyon hakkında taleplerin belirtilmesi;

Taleplere uygun olmayan ürünlerin kullanımı hakkında bilgiler;

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 11: Reha cetinkaya

Asfalt Üreticinin uyguladığı Kalite Kontrol Sistemi

CE-Sertifikasının (CE Sertifika-Nr.)

her Asfalt teslimatında belgelenmesi!

Burada Asfaltı üreten veya satan

arasında fark yok. Hepsi CE vermek

durumunda.

Asfalt Teslimatı hakkında tüm bilgi-

lerin belgelendirilmesi

(Asfalt ve Bitüm cinsi, Karışım Dizayn

Nr., İnşaat alanı, Nakliye Şirketi,

Kamyon Plakası, Yükleme miktarı, vb.)

Sevk ve teslimat belgesi

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 12: Reha cetinkaya

Teknik Şartnameler

Almanya da Asfalt üretimi ve İnşaat uygulamaları için

geçerli olan Teknik Şartnameler

İhale ve hak ediş işlemleri için ek

teknik Şartname ve Sözleşme

Tedarik edilen Malzeme

için teknik şartnameler

Teknik Deneyler için Şartnameler

Bilgi Kılavuzları

Avrupa Normları (EN)

Alman Normlara

uydurulması (DIN EN)

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 13: Reha cetinkaya

Asfalt Yol Yapımında İhale ve Hak Ediş işlemleri için ek teknik Şartname ve Sözleşme

Belirleyici Teknik Şartnameler (Özet)

İhale ve Hak Ediş için teknik ek Şartnameler ve Sözleşmeler (Özet)

Tedarik edilen Malzemeler için Teknik Şartnameler (Özet)

Yol Yapımınında Bağlayıcı içermeyen tabakaların İhale ve Hak ediş işlemleri için ek teknik Şartname ve

Sözleşme

Yol Yapımı için kullanılan Bitüm ve kullanıma hazır Polimer Modifiye Bitüm için Tedarik etme Teknik

Şartnamesi

Yol Yapımı için kullanılan geri kazanılmışAsfalt için Tedarik etme Teknik Şartnamesi

Yol Yapımında bağlayıcı içermeyen Karışımlar ve Tabakalar için Tedarik etme Teknik Şartnamesi

Yol Yapımı için kullanılan Agregaların Tedarik etme Teknik Şartnamesi

Yol Yapımı için kullanılan Asfalt Karışımların Tedarik etme Teknik Şartnamesi

Yol Yapımınında Toprak ve Altyapı uygulamalarında İhale ve Hak ediş işlemleri için ek teknik Şartname

ve Sözleşme

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 14: Reha cetinkaya

Belirleyici Teknik Şartnameler (Özet) - Üstyapı Dizyanı/Standardı(RStO 2012; RDO)

Karayolları için Standard Üst Yapı

Dizaynı (RStO 12)

Standart Üst Yapı

tabela ve listeleri

Deneyimli/Güvenli ama ekonomik

olmayan yöntem

Asfalt Üst Yapının hesaplama Dizaynı

(RDO Asphalt 09 )

Projeye bağımlı

bilgisayarlı

hesaplama

yolu

Ekonomik ve yerel koşulları detaylı

olarak dikkate alan yöntem

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 15: Reha cetinkaya

Karayolları için Standard

Üst Yapı Dizaynı(RStO 2012)

A sphaltdecke

A sphalttragschicht

Frostschutzschicht

D icke der Frostschutzschicht

B elastungsklasse

B [M io .]

D icke des frostsicheren O berbaus

A sphalttragschicht auf Frostschutzschicht

Yükleme kategorisi

30 sene boyunca 10-t eşdeğer dingil yükü geçiş sayısı

Dona dayanıklı üst yapı kalınlığı

Dona Dayanıklı Alt Temel üzerinde Bitümlü Temel

Asfalt kaplaması (Aşınma ve Binder toplam olarak)

Bitümlü Temel

Dona dayanıklı Alt Temel

Alt Temel kalınlığı

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 16: Reha cetinkaya

Beklenilen trafik yüklemesine göre uygun

Asfalt cinsinin seçilmesi

Her Yükleme kategorisi için en uygun Asfalt konseptinin seçimi!

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 17: Reha cetinkaya

Beklenilen trafik yüklemesine göre uygun

Bitüm türünün seçilmesi

Her Yükleme kategorisi için en uygun Bitüm konseptinin seçimi!

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 18: Reha cetinkaya

Yönergelere göre öngörülen

tabaka kalınlıkları

Her Uygulama için en uygun tabaka kalınılığın seçimi!

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 19: Reha cetinkaya

Taş Mastik Asfalt Karışımdan talep edilen nitelikler(TL Apshalt-StB 07 yönergesinden Özet)

Bezeichnung Einheit SMA 11 S SMA 8 S SMA 5 S SMA 8 N SMA 5 N

Baustoffe

Gesteinskörnungen (Lieferkörnung)

Anteil gebrochener Kornoberflächen C100;C95/1;C 90/1 C100;C95/1;C 90/1 C100;C95/1;C 90/1 C 90/1 C 90/1

Widerstand gegen Zertrümmerung SZ18/LA20 SZ18/LA20 SZ18/LA20 SZ18/LA20 SZ18/LA20

Widerstand gegen Polieren PSVangegeben(51) PSVangegeben(51) PSVangegeben(48) PSVangegeben(48) PSVangegeben(48)

Mindestanteil feiner Gesteinskörnung mit Ecs 35 % 100 100 100 50 50

Bindemittel, Art und Sorte 25/55-55; 50/70 25/55-55; 50/70 45/80-50; 25/55-55; 50/70

50/70; 70/100; 45/80-50

50/70; 70/100

Zusammensetzung Asphaltmischgut

Gesteinskörnungsgemisch

Siebdurchgang bei

16 mm M.-% 100

11,2 mm M.-% 90 bis 100 100 100

8 mm M.-% 50 bis 65 90 bis 100 100 90 bis 100 100

5,6 mm M.-% 35 bis 45 35 bis 45 90 bis 100 35 bis 60 90 bis 100

2 mm M.-% 20 bis 30 20 bis 30 30 bis 40 20 bis 30 30 bis 40

0,063 mm M.-% 8 bis 12 8 bis 12 7 bis 12 7 bis 12 7 bis 12

Mindest-Bindemittelgehalt Bmin6,6 Bmin7,2 Bmin7,4 Bmin7,2 Bmin7,4

Bindemittelträger M.-% 0,3 bis 1,5 0,3 bis 1,5 0,3 bis 1,5 0,3 bis 1,5 0,3 bis 1,5

Asphaltmischgut

minimaler Hohlraumgehalt MPK Vmin2,5 Vmin2,5 Vmin2,0 Vmin1,5 Vmin1,5

maximaler Hohlraumgehalt MPK Vmax3,0 Vmax3,0 Vmax3,0 Vmax3,0 Vmax3,0

Hohlraumfüllungsgrad % ist anzugeben ist anzugeben ist anzugeben ist anzugeben ist anzugeben

Proportionale Spurrinnentiefe % ist anzugeben ist anzugeben ist anzugeben ist anzugeben ist anzugeben

Malzeme:

- Kırılmış Agrega oranı

- Aşınmaya karşı dayanıklılık (Los Angeles)

- Cilalanmaya karşı dayanıklılık (Polish Stone Value)

- minumum ince Agrega oranı

- Bitüm cinsi

Karışım:

- Gradasyon

- Bitüm oranı (% 6,6 ve 7,4 arası)

- Stabilize edici katkı oranı (% 0,3 ve 1,5 arası)

Asfalt:

- maksimum ve minimum boşluk oranı (Marshall

numunesi) (minimum % 1,5; maksimum % 3,0)

- Bitümle dolu boşluk oranı (Marshall numunesi)

(belirtilmesi gerekmektedir)

- Tekerlek izi (belirtilmesi gerekmektedir)

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 20: Reha cetinkaya

Kullanıma hazır Polimer Modifiye Bitümlere talep edilen Nitelikler(TL Bitumen-StB 07 yönergesinden Özet)

Nitelik: Penetrasyon;

Yumuşama Noktası;

Güç Düktilitesi;

Parlama Noktası;

Fraaß Kırılma Noktası;

Elastik Geri Dönme Kabiliyeti (25 C);

Elastik Geri Dönme Kabiliyeti (10 C) (NR);

Depolama (Yumuşama Noktası farkı);

Depolama (Penetrasyon farkı) (NR);

Isıtmaya karşı dayanıklılık;

o Kütle Kaybı;

o Yumuşama noktasında artış;

o Yumuşama noktasında azalma;

o Kalıcı Penetrasyon;

o Elastik Geri Dönme Kabiliyeti (25 C);

o Elastik Geri Dönme Kabiliyeti (10 C) (NR);

Tecrübe kazanma amaçli Deneyler Dinamik Kesme Reometresi (DSR) (IA);

Kiriş Eğilme (BBR) (IA);

NR: Talep edilen bir değer yok;

IA: Değerler Tecrübe kazanma amaçli belirtilmesi gerekmektedir

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 21: Reha cetinkaya

Uygulama/İnşaat bitiminden sonra Kontrol edilen Nitelikler(ZTV Asphalt-StB 07/ Revizyon 2013 yönergesinden Özet)

Her 6.000 m² için en az bir numune!

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 22: Reha cetinkaya

Uygulanan TMAAşınma Tabakaları için talep edilen nitelikler(ZTV Asphalt-StB 07/ Revizyon 2013 yönergesinden Özet)

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 23: Reha cetinkaya

Tespit edilen sapmaların hak edişi – Birim Fiyatın indirimi(ZTV Asphalt-StB 07/ Revizyon 2013 yönergesinden Özet)

Tabaka kalınlıkları için tolerans sınırı içinde olan sapmalar

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 24: Reha cetinkaya

Tabaka kalınlık sapması icin hesaplama förmülü

A = p/100 x 3.75 x EP x F

A = Birim fiyatına göre uygulanan indirim [€]

P = Tabaka kalınlığında ölçülen ortalama sapma [%]

EP = Sözleşmeye göre anlaşılan Birim Fiyatı [€/m²]

F = Tabaka kalınlık sapmasına bağlı alan [m²]

Tabaka kalınlığında uygulanan indirim sistemi aynı şekilde listelenen

Özellikler için yürürlüktedir:

- Üretim miktarı [kg/m²];

- Bitüm oranı [M.-%];

- Sıkıştırma oranı [%];

Tespit edilen sapmaların hak edişi – Birim Fiyatın indirimi(ZTV Asphalt-StB 07/ Revizyon 2013 yönergesinden Özet)

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 25: Reha cetinkaya

Garanti süreleri(ZTV Asphalt-StB 07/ Revizyon 2013 yönergesinden Özet)

Genel olarak yeni yapılan yollarda :- 5 sene (Ağır yüklemeler için)

- 4 sene (Hafif yüklemer için)

Yenileme veya tek tabakalı uygulamarada:

- 2 sene:Min. 2 cm tabaka kalınlığı veya 50 kg/m² üretim miktarı ile üretilen Aşınma tabakalarında

- 3 seneMin. 8,5 tabaka kalınlığı veya 215 kg/m² üretim miktarı ile üretilen Aşınma ve Binder tabakalarında

- 4 seneMin. 8,5 – 11,5 cm tabaka kalınlığı veya 290 kg/m² üretim miktarı ile üretilen Aşınma ve Binder

tabakalarında

- 5 seneMin. 11,5 cm tabaka kalınlığı veya 290 kg/m² üretim miktarı ile üretilen Aşınma ve Binder tabakalarında

- 3 seneTüm Bitümlü Temeller için

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 26: Reha cetinkaya

Asfalt Plenti ortamı için Bilgi Transfer süreci

Kaynak: Deutscher Asphaltverband

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 27: Reha cetinkaya

Uygulama ortamı için Bilgi Transfer süreci

Kaynak: Deutscher Asphaltverband

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 28: Reha cetinkaya

Kaynak: Deutscher Asphaltverband

Özet

Kalite Kontrol Sisteminin kurulması

Üretim sürecin detayli olarak tanımlanması ve belgelenmesi; Tüm yetkili

kişilerin adlandırılması ve sorumluluk alanlarının tanımlanması

Talep edilen niteliklerinin detayli olarak tanımlanması; tüm ürünler için

(Asfalt tabakaları, Asfalt karışımları, Bitüm, Agrega……)

Projeye tüm Ortakların zamanında katılmaları

(Uygulamacı, Üretici, Taşeron….)

Kaliteyi istemek ve ona göre davranmak!

Kaliteyi değerlendirmek ve onaylamak!

Kaliteyi ödemek!

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“

Page 29: Reha cetinkaya

TEŞEKKÜRLER

„Almanya da Asfalt Yol Yapımında

Kalite Kontrol Sistemleri“