reformat në të bërit biznes të bankës botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo...

90
Ministria e Tregtisë dhe Industrisë Ministarstvo Trgovine i Industrije Ministry of Trade and Industry Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore Indikatori: Regjistrimi i pronës Përmbledhje analitike dhe udhëzime teknike Në mbështetje të Vendimit të Qeverisë Nr. 12/67 të datës 30 dhjetor 2015, “Për koordinimin e reformave të Të Bërit Biznes” Përgatitur nga: Ministria e Tregtisë dhe Industrisë, me mbështetjen e Projektit të USAID Partneritetet për Zhvillim Mars 2016

Upload: others

Post on 10-Oct-2019

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Ministria e Tregtisë dhe Industrisë

Ministarstvo Trgovine i Industrije

Ministry of Trade and Industry

Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore

Indikatori: Regjistrimi i pronës Përmbledhje analitike dhe udhëzime teknike

Në mbështetje të Vendimit të Qeverisë Nr. 12/67 të datës 30 dhjetor 2015, “Për koordinimin e reformave të Të Bërit

Biznes”

Përgatitur nga:

Ministria e Tregtisë dhe Industrisë, me mbështetjen e

Projektit të USAID Partneritetet për Zhvillim

Mars 2016

Page 2: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

PËRMBAJTJA

A. HYRJE ............................................................................................................................................... 1

B. LIDHJET E POLITIKAVE ..................................................................................................................... 1

C. VËSHTRIM I PËRGJITSHËM I REGJISTRIMIT TË PRONËS ................................................................... 2

D. PRAKTIKAT E MIRA ........................................................................................................................ 11

E. KORRELACIONI I TË BËRIT BIZNES ME REZULTATET EKONOMIKE DHE TË QEVERISJES ................ 15

F. PERFORMANCA E KOSOVË NË TË BËRIT BIZNES REGJISTRIMI I PRONËS ....................................... 16

G. PROCESI I DETAJUAR I KOSOVËS – TË BËRIT BIZNES 2016, REGJISTRIMI I PRONËS ...................... 17

H. ANALIZA E REFORMAVE DHE TABELAT E PLANIFIKIMIT ............................................................... 24

1. Tabela e reformave #1: Validimi ose korrigjimi i informatave ekzistuese ............................... 24

2. Tabela e reformave #2: Përmirësimet e procesit ekzistues ..................................................... 35

3. Tabela e reformave #3: Inventari i organeve plotësuese të përfshira në proces ..................... 52

I. SHTOJCA I: BANKA BOTËRORE REFORMA DOMETHËNËSE 2008 - 2016 ...................................... 53

1. Bashkimi Evropian (24): Reformat në Regjistrimin e pronës sipas ekonomive TBB2008-

TBB2016 ............................................................................................................................................ 55

2. Shtetet fqinje dhe të ndërlidhura (10): Reformat në Regjistrimin e pronës sipas ekonomive

TBB2008-TBB2016 ............................................................................................................................ 61

3. Shtetet tjera (102): Reformat në Regjistrimin e pronës sipas ekonomive TBB2008-TBB2016 . 64

Page 3: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 1

Indikatori: Regjistrimi i pronës

Institucioni udhëheqës: Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit

Hapësinor

A. HYRJE

Qëllimi i kësaj përmbledhje analitike është që të informojë një analizë të thellë të Indikatorit Regjistrimi i pronës të Raportit të Bankës Botërore për të Bërit Biznes. Kjo përmbledhje është paraparë që të përdoret nga Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor si institucioni udhëheqës për vlerësimin dhe përgatitjen e një memorandumi të hollësishëm që paraqet masat për reforma të mundshme ligjore, rregullatore dhe operacionale që do të përmirësojnë procesin për regjistrimin e pronës në Kosovë. Përmbledhja analitike është përgatitur duke përdorur materialet ekzistuese të Bankës Botërore për Të Bërit Biznes, duke përfshirë nga ueb faqja për Të Bërit Biznes (http://www.doingbusiness.org/) si dhe raportet e publikuara dhe një analize krahasuese mes shteteve të ndryshme të përgatitur nga Projekti i USAID-it Partneritetet për Zhvillim.

Në këtë përmbledhje analitike gjithashtu janë përfshirë edhe disa tabela pune për të lehtësuar punën e grupeve punuese individuale të krijuara nga ministritë përgjegjëse për secilin indikator për të kryer vlerësimin, në bashkëpunim me institucionet dhe partnerët tjerë përkatës

B. LIDHJET E POLITIKAVE

Numri respondentëve (TBB 2016):4

Lidhjet me MSA:Neni. 1, 65

SAAIP Matrica e prioriteteve afatshkurta: Blloku III, Kapitulli 4, Masa 3.5

Çështjet e ndërlidhura:

Afatshkurta

Riorganizimi i procedurave të regjistrimit të pronës;

Zbatimi i bazës kosto reflektuese për të gjitha regjistrimet e pronës dhe taksat e

ndërlidhura;

Identifikimi dhe zbatimi i matjeve të performancës;

Bërja publike e informatave për pronësinë dhe transaksionet;

Afatgjata

Bazuar në indeksin e cilësisë, të konsiderohen mekanizmat e kompensimit për të

mbuluar humbjet e shkaktuara nga blerësit në mirëbesim bazuar në informatat e

gabuara të certifikuara nga zyrat kadastrale;

Të konsiderohen opsionet për fillimin e aplikimit të shërbimeve elektronike për të

gjitha transaksionet e pronës dhe qasje të plotë nga publiku në të gjitha informatat

on-line;

Integrimi i lidhjes së të dhënave ndërmjet kadastrit, regjistrit civil, tatimit në pronë,

regjistrit të bizneseve dhe Bankës Qendrore për të përmirësuar transparencën dhe

efikasitetin.

Page 4: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 2

C. VËSHTRIM I PËRGJITHSHËM I REGJISTRIMIT TË PRONËS

Historiku

Kjo temë shqyrton hapat, kohën dhe koston e përfshirë në regjistrimin e pronës, duke supozuar një

rast të standardizuar të një sipërmarrësi i cili dëshiron të blejë tokë dhe një ndërtese që është

tashmë e regjistruar dhe pa konteste lidhur me titullarin. Përveç kësaj, këtë vit Të Bërit Biznes shton

një masë të re në grupin e indikatorëve të regjistrimit të pronës, një indeks të cilësisë së sistemit të

administrimit të tokës në çdo ekonomi. Cilësia e indeksit të administrimit të tokës ka katër

dimensione: besueshmërinë e infrastrukturës, transparencën e informacionit, mbulimin gjeografik

dhe zgjidhjen e kontesteve mbi tokën. Raundi i fundit i mbledhjes së të dhënave për projektin ka

përfunduar në qershor të vitit 2015.

Metodologjia

Të Bërit Biznes regjistron

sekuencën e plotë të

procedurave të nevojshme për

një biznes (blerësi) që të blejë

një pronë nga një biznes tjetër

(shitësi) dhe për të transferuar

titullin e pronës në emër të

blerësit që blerësi të mund të

përdorë pronën për të zgjeruar

biznesin e tij, ta përdorë pronën

si kolateral në marrjen e huave të reja ose, nëse është e

nevojshme, ta shesë pronën te një biznes tjetër.

Gjithashtu mat edhe kohën dhe koston për të përfunduar

secilën nga këto procedura.

Përveç kësaj, këtë vit Të Bërit Biznes shton një masë të re

në grupin e indikatorëve të regjistrimit të pronës, një

indeks të cilësisë së sistemit të administrimit të tokës në

çdo ekonomi. Cilësia e indeksit të administrimit të tokës

ka katër dimensione: besueshmërinë e infrastrukturës,

transparencën e informacionit, mbulimin gjeografik dhe

zgjidhjen e kontesteve mbi tokën.

Rangimi i ekonomive për nga lehtësia e regjistrimit të

pronës përcaktohet duke matur distancën e tyre nga

rezultatet më të larta për regjistrimin e pronës. Këto

rezultate janë mesatarja e thjeshtë e distancës me

rezultatet më të larta për secilin nga indikatorët e

komponentëve (figura 2).

Figura 1 –Sa është koha, kosto dhe numri i procedurave të

nevojshme për të transferuar pronën ndërmjet dy kompanive lokale?

Figura 2 – Regjistrimi i pronës: efikasiteti

dhe cilësia e sistemit të administrimit të

tokës

Page 5: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 3

EFIKASITETI I TRANSFERIMIT TË PRONËS

Siç është regjistruar nga Të Bërit Biznes, procesi i transferimit të pasurisë fillon me marrjen e

dokumenteve të nevojshme, të tilla si një kopje të titullit të shitësit, nëse është e nevojshme, dhe

ushtrimin e kujdesit të duhur nëse kërkohet. Transaksioni konsiderohet i plotë, kur është i prekshëm

për palët e treta dhe kur blerësi mund të përdorë pronën, ta përdorë atë si kolateral për një hua

bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme

në praktikë është e përfshirë, qoftë përgjegjësi e shitësit apo blerësit, ose duhet të plotësohet nga

një palë e tretë në emër të tyre. Avokatët lokalë të pronësisë, noterët dhe regjistrat e pronave japin

informacion mbi procedurat si dhe kohën dhe koston për të përfunduar secilën prej tyre.

Për t'i bërë të krahasueshme të dhënat nëpër ekonomi, janë përdorur disa supozime në lidhje me

palët në transaksion, pronën dhe procedurat.

Supozimet lidhur me palët

Palët (blerësi dhe shitësi):

Janë kompani me përgjegjësi të kufizuar.

Janë të vendosura në hapësirat peri urbane të qytetit më të madh afarist të ekonomisë. Për

11 prej ekonomive të dhënat janë mbledhur edhe për qytetin e dytë më të madh afarist.

Janë 100% vendore dhe në pronësi private.

Secila ka nga 50 punonjës, ku të gjithë janë shtetas.

Kryejnë veprimtari të përgjithshme tregtare.

Supozimet lidhur me palët

Palët (blerësi dhe shitësi):

Janë kompani me përgjegjësi të kufizuar (ose ekuivalenti ligjor).

Janë të vendosura në hapësirat peri urbane të qytetit më të madh afarist të ekonomisë. Për

11 prej ekonomive të dhënat janë mbledhur edhe për qytetin e dytë më të madh afarist.

Janë 100% vendore dhe në pronësi private.

Secila ka nga 50 punonjës, ku të gjithë janë shtetas.

Kryejnë veprimtari të përgjithshme tregtare.

Supozimet lidhur me pronën

Prona:

Ka një vlerë sa 50 herë të ardhurat për kokë banori. Çmimi i shitjes është i barabartë me

vlerën.

Është në pronësi të plotë të shitësit.

Nuk ka hipoteka dh ka qenë në pronësi të njëjtë për 10 vitet e kaluara.

Page 6: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 4

Është regjistruar në regjistrin e tokës ose kadastër, ose në të dyja, dhe nuk ka kontest sa i

përket titullit.

Ndodhet në zonë tregtare peri urbane, dhe nuk kërkohet rizonim.

Përbëhet nga toka dhe një ndërtesë. Sipërfaqja e tokës është 557.4 metra katrore. Një

magazinë dy katëshe prej 929 metra katrore ndodhet në tokë. Magazina është e vjetër 10

vite, është në gjendje të mirë dhe është në përputhje me të gjitha standardet e sigurisë,

kodet e ndërtimit dhe kërkesat tjera ligjore. Nuk ka sistem të ngrohjes. Pronësia e tokës dhe

ndërtesës do të transferohet në tërësi.

Nuk do ti nënshtrohet renovimit apo ndërtimit shtesë pas blerjes.

Nuk ka drunjë, burime natyrore të ujit, ose monumente historike të çfarëdo lloji.

Nuk do të përdoret për qëllime të veçanta, dhe nuk kërkohen leje të veçanta të tilla si për

përdorim rezidencial, fabrika industriale, deponi mbeturinash ose lloje të caktuara të

veprimtarive bujqësore.

Nuk ka shfrytëzues, dhe asnjë palë tjetër nuk mban interesa ligjore në të.

Procedurat

Një procedurë përkufizohet si çdo ndërveprim i blerësit

apo shitësit, agjentëve të tyre (në qoftë se një agjent

kërkohet ligjërisht ose në praktikë) ose pasurisë me

palët e jashtme, përfshirë agjencitë qeveritare,

inspektorët, noterët dhe avokatët. Ndërveprimet midis

zyrtarëve të kompanisë dhe punonjësve nuk

konsiderohen. Të gjitha procedurat që janë ligjërisht ose

në praktikë të nevojshme për regjistrimin e pasurisë

janë të regjistruara, edhe në qoftë se ato mund të

shmangen në raste të veçanta (tabela 1). Supozohet se

blerësi ndjek opsionin më të shpejtë ligjor në dispozicion

dhe të përdorur nga shumica e pronarëve. Edhe pse

blerësi mund të përdorë avokatë apo profesionistë të

tjerë, kur është nevojshme në procesin e regjistrimit,

supozohet se blerësi nuk punëson një lehtësues të

jashtëm në procesin e regjistrimit, përveç nëse me ligj

ose në praktikë kërkohet për ta bërë këtë.

Koha

Koha është e regjistruar në ditë kalendarike. Matja ka

kohëzgjatjen ndërmjet mesatare që avokatët e pronës,

noterët ose zyrtarët e regjistrit tregojnë se nevojitet për

të kompletuar një procedurë. Supozohet se koha

minimale e kërkuar për secilën procedurë është një ditë,

përveç për procedurat të cilat mund të kompletohen on-

line plotësisht, për të cilat koha e nevojshme është e

regjistruar si gjysmë dite. Edhe pse procedurat mund të

Tabela 1 – Çfarë masin indikatort e

efikasitetit të transferimit të pronës?

Page 7: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 5

ndodhin në të njëjtën kohë, ato nuk mund të nisin në të njëjtën ditë, përsëri me përjashtim të

procedurave që mund të kompletohen tërësisht on-line. Supozohet se blerësi nuk humb kohë dhe i

përkushtohet përfundimit të çdo procedure të mbetur pa vonesa. Nëse një procedurë mund të

përshpejtohet me nj kosto shtesë, procedura më e shpejtë në dispozicion dhe e përdorur nga

shumica e pronarëve të pronave është zgjedhur. Nëse procedurat mund të bëhen në të njëjtën kohë,

supozohet se ashtu bëhen. Supozohet se palët e përfshira janë në dijeni për të gjitha kërkesat dhe

sekuencën e tyreqë nga fillimi, Koha e kaluar në mbledhjen e informatave nuk merret parasysh.

Kosto

Kosto është regjistruar si përqindje e vlerës së pronës, e supozuar të jetë e barabartë sa 50 herë të

ardhurat për kokë banori. Janë regjistruar vetëm kostot zyrtare të kërkuara me ligj, përfshirë taksat,

tatimin e transferit, detyrimet për vulë dhe çfarëdo pagese tjetër në regjistrin e pronave, noteritë,

agjencitë publike ose avokatët. Tatimet tjera, si tatimi në fitime kapitale ose tatimi në vlerën e

shtuar, janë përjashtuar nga matja e kostos. Të dy kostot që i bart blerësi dhe shitësi janë të

përfshira. Nëse vlerësimet e kostos dallojnë nga midis burimeve, vlera mesatare e raportuar

përdoret.

CILËSIA E ADMINISTRIMIT TË TOKËS

Indeksi i cilësisë së administrimit të

tokës është matur si shuma e

rezultateve të katër treguesve tjerë:

treguesit e besueshmërisë së

infrastrukturës, transparencës e

informatave, mbulimit gjeografik dhe

zgjidhjes së kontesteve të tokës

(tabela 2). Të dhënat janë mbledhur

për qytetin më të madh afarist të çdo

ekonomie. Për 11 prej ekonomive të

dhënat janë mbledhur edhe për

qytetin e dytë më të madh afarist.

Indeksi i besueshmërisë së

infrastrukturës

Indeksi i besueshmërisë së

infrastrukturës ka gjashtë

komponentë:

Si mbahen titujt e tokave në

regjistër në qytetin më të

madh afarist të ekonomisë. 2

pikë caktohen nëse

shumica e titujve të tokës

është plotësisht digjitale; 1 pikë nëse shumica janë të skanuara; 0 pikë nëse shumica

mbahen në format letre.

A ka bazë elektronike të të dhënave për kontrollimin e pengesave për transferin e pronës. 1

pikë caktohet nëse po; 0 pikë nëse jo.

Tablela 2 – Çfarë matin indikatorët për cilësinë e administrimit të tokës?

Page 8: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 6

Si mbahen hartat e tokës në agjencinë e hartave të qytetit më të madh në ekonomi. 2 pikë

caktohen nëse shumica e hartave janë tërësisht digjitale; 1 pikë nëse shumica janë të

skanuara; 0 pikë nëse shumica mbahen në format letre.

A ka sistem të informatave gjeografike—një databazë elektronike për regjistrimin e kufijve,

kontrollimin e planeve dhe ofrimin e informatave kadastrale. 1 pikë caktohet nëse po; 0 pikë

nëse jo.

Si janë të lidhur regjistri i pronësisë së tokave dhe agjencia e hartave. 1 pikë caktohet nëse

informatat për pronësinë mbi tokën dhe hartat mbahen në një databazë të vetme ose në

databaza të lidhura; 0 pikë nëse nuk ka lidhje ndërmjet databazave të ndryshme.

Si identifikohet prona e paluajtshme. 1 pikë caktohet nëse ka një numër unik për të

identifikuar pronat; 0 pikë nëse ka identifikues të shumëfishtë.

Indeksi varion nga 0 deri në 8, ku vlerat e larta tregojnë një cilësi më të lartë të infrastrukturës për të

siguruar besueshmërinë e informacionit mbi titujt e pronësisë dhe kufijve. Në Turqi, për shembull,

zyrat e regjistrit të tokës në Stamboll mbajnë tituj në një format plotësisht dixhital (2 pikë) dhe kanë

një bazë të dhënash tërësisht elektronike për të kontrolluar për pengesat në transferin e pronësisë

(1 pikë). Zyrat e Drejtorisë Kadastrale në Stamboll kanë harta digjitale (2 pikë), dhe Drejtoria e

Informacionit Gjeografik ka një portal publik që i lejon përdoruesit të kontrollojnë planet dhe

informatat kadastrale për parcela së bashku me imazhet satelitore (1 pikë). Bazat e të dhënave në

lidhje me pronësinë e tokës dhe hartat janë të lidhura me njëra-tjetrën përmes sistemit TAKBIS, një

sistem të integruar të informacionit për zyrat e regjistrit të tokës dhe zyrat kadastrale (1 pikë). Së

fundi, ka një numër unik identifikimi për pronat (1 pikë). Mbledhja e këtyre shifrave i jep Turqisë një

rezultat prej 8 pikësh për indeksin e besueshmërinë së infrastrukturës.

Indeksi i transparencës së informatave

Indeksi i transparencës së informatave ka 10 komponentë:

A janë të disponueshme për publikun informatat për pronësinë mbi tokën. 1 pikë caktohet

nëse informatat për pronësinë mbi tokën janë të disponueshme për këdo; 0 pikë nëse qasja

është e kufizuar.

A është e bërë e disponueshme për publikun lista e dokumenteve të kërkuara për

kompletimin e çfarëdo lloji të transaksionit të pronës. 0.5 pikë caktohen nëse lista e

dokumenteve është e qasshme on-line ose në tabelë publike; 0 pikë nëse nuk është në

dispozicion për publikun ose nëse mund të merret vetëm personalisht.

A është bërë e disponueshme për publikun skema e taksave për kompletimin e çfarëdo lloji

të transaksionit të pronës. 0.5 pikë caktohen nëse skema e taksave është e qasshme on-line

ose në një tabelë publike ose nëse është pa pagesë; 0 pikë nëse nuk është bërë e

disponueshme për publikun ose nëse mund të merret vetëm personalisht.

Nëse agjencioni përgjegjës për regjistrimin e pronës së paluajtshme përkushtohet për

dhënien e një dokumenti obligativ ligjërisht që dëshmon pronësinë mbi pronën brenda një

kornize kohore të caktuar. 0.5 pikë caktohen nëse standardi i shërbimit nuk është i qasshëm

on-line ose në një tabelë publike; 0 pikë nëse nuk është bërë e disponueshme për publikun

ose nëse mund të merret vetëm personalisht.

Page 9: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 7

A ka mekanizëm specifik dhe të veçantë për paraqitjen e ankesave për një problem që ka

ndodhur në agjencioni përgjegjës për regjistrimin e pronës së paluajtshme. 1 pikë caktohet

nëse ka mekanizëm specifik dhe të veçantë për paraqitjen e ankesave; 0 pikë nëse ka vetëm

një mekanizëm të përgjithshëm ose nuk ka mekanizëm.

A ka statistika zyrtare të disponueshme publikisht që përcjellin numrin e transaksioneve në

agjencinë e regjistrimit të pronës së paluajtshme. 0.5 pikë caktohen nëse ka statistika të

publikuara për transferet e pronës në qytetin më të madh afarist në vitin e kaluar kalendarik;

0 pikë nëse statistika të tilla nuk janë të disponueshme për publikun.

A janë hartat e parcelave të tokës të disponueshme për publikun. 0.5 pikë caktohen nëse

hartat janë të qasshme për këdo; 0 pikë nëse qasja është e kufizuar.

A është skema e taksave për qasje në harta e disponueshme për publikun. 0.5 pikë caktohet

nëse skema e taksave është qasshme on-line ose në një tabelë publike apo pa pagesë; 0 pikë

nëse nuk është në dispozicion për publikun ose nëse mund të merret vetëm personalisht.

A është përkushtuar agjencia e hartave për nxjerrë një hartë të përditësuar brenda një

kornize kohore të caktuar. 0.5 pikë caktohet nëse standardi i shërbimit është i qasshëm on-

line ose në një tabelë publike; 0 pikë nëse nuk është bërë e disponueshme për publikun ose

nëse mund të merret vetëm personalisht.

A ka mekanizëm specifik dhe të veçantë për paraqitjen e ankesave për problemet që kanë

ndodhur në agjencinë e hartave. 0.5 pikë caktohen nëse ka mekanizëm specifik dhe të

veçantë për paraqitjen e ankesave; 0 pikë nëse ka vetëm një mekanizëm të përgjithshëm ose

nuk ka mekanizëm.

Indeksi varion nga 0 në 6, ku vlerat më të larta tregojnë transparencë më të madhe në sistemin e

administrimit të tokës. Në Holandë, për shembull, kushdo që paguan një taksë mund të konsultohet

me bazën e të dhënave pronësisë së tokës (1 pikë). Informacioni mund të merret në zyrë, me postë

apo në internet duke përdorur faqen e internetit Kadastrit (http://www.kadaster.nl). Çdokush mund

të merr informacion në internet në lidhje me listën e dokumenteve që duhet paraqitur për

regjistrimin e pronës (0.5 pikë), skemën e taksave për regjistrim (0.5 pikë) dhe standardet e

shërbimit (0.5 pikë). Dhe kushdo që është përballur me një problem në regjistrin e tokës mund të

paraqesë një ankesë ose të raportojë një gabim duke plotësuar një formular të veçantë në internet

(1 pikë). Përveç kësaj, Kadastri i bën statistikat në lidhje me transaksionet e tokës të disponueshme

për publikun, duke raportuar një total prej 110,094 transfereve të pronës në Amsterdam në vitin

2014 (0.5 pikë). Për më tepër, kushdo që paguan një taksë mund të konsultohet me hartat

kadastrale në internet (0.5 pikë). Gjithashtu është e mundur që të keni qasje publike në skemën e

taksave për konsultim të hartave (0.5 pikë), standardet e shërbimit për dhënien e një plani të

përditësuar (0.5 pikë) dhe një mekanizëm të veçantë për paraqitjen e një ankese në lidhje me një

hartë (0.5 pikë). Mbledhja e këtyre shifrave i jep Holandës një rezultat prej 6 pikëve për indeksin e

transparencës së informacionit.

Përveç kësaj, Kadastri i bën publikisht të disponueshme statistikat në lidhje me transaksionet e

tokës, duke raportuar një total prej 110,094 transfereve të pronës në Amsterdam në vitin 2014 (një

rezultat prej 0.5 pikë). Për më tepër, kushdo që paguan një taksë mund të konsultojë hartat

kadastrale në internet (0.5 pikë). Gjithashtu është e mundur që të merrni qasje publike në planin e

taksave për konsultim të hartave (0.5 pikë), standardet e shërbimit për dhënien e një plani të

përditësuar (0.5 pikë) dhe një mekanizëm të veçantë për paraqitjen e ankesave në lidhje me një

Page 10: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 8

hartë (0.5 pikë). Mbledhja e këtyre numrave i jep Holandës një rezultat prej 6 pikë për indeksin e

transparencës së informacionit.

Indeksi i mbulimit gjeografik

Indeksii mbulimit gjeografik ka katër komponente:

Sa është i kompletuar mbulimi i regjistrit të tokës në nivel të qytetit më të madh afarist. 2

pikë caktohen nëse të gjitha parcelat tokësore në pronësi private janë formalisht të

regjistruara në regjistrin e tokës; 0 pikë nëse jo.

Sa është i kompletuar mbulimi i regjistrit të tokës në nivel të ekonomisë. 2 pikë caktohen

nëse të gjitha parcelat tokësore në pronësi private në ekonomi janë formalisht të

regjistruara në regjistrin e tokës; 0 pikë nëse jo.

Sa është i kompletuar mbulimi i agjencisë së hartave në nivel të qytetit më të madh afarist. 2

pikë caktohen nëse të gjitha parcelat tokësore në pronësi private janë në hartë; 0 pikë nëse

jo.

Sa është i kompletuar mbulimi i agjencisë së hartave në nivel të ekonomisë. 2 pikë caktohen

nëse të gjitha parcelat tokësore në pronësi private në ekonomi janë në hartë; 0 pikë nëse jo.

Indeksi varion nga 0 deri në 8, ku vlerat më të larta tregojnë shtrirje më të madhe gjeografike në

regjistrimin e pronësisë së tokës dhe hartave kadastrale. Në Republikën e Koresë, për shembull, të

gjitha parcelat private të tokës janë të regjistruara zyrtarisht në regjistrin e tokës në Seul (2 pikë) dhe

në tërësi në ekonomi (2 pikë). Përveç kësaj, të gjitha parcelat private të tokës janë në harta në Seul

(2 pikë) dhe në tërë ekonominë (2 pikë). Mbledhja e këtyre numrave i jep Koresë një rezultat prej 8

në indeksin e mbulimit gjeografik.

Indeksi i zgjidhjes së kontesteve të tokës

Indeksi i zgjidhjes së kontesteve të tokës vlerëson kornizën ligjore për regjistrimin e pronës së

paluajtshme dhe qasshmërinë e mekanizmave për zgjidhjen e kontesteve. Indeksi ka tetë

komponente:

A kërkon ligji që të gjitha transaksionet e shitjes së pronë të regjistrohen në regjistrin e

pronës së paluajtshme për ti bërë të bartshme te palët e treta. 1.5 pikë caktohen nëse po; 0

pikë nëse jo.

A është sistemi formal i regjistrimit të pronës së paluajtshme objekt i një garancioni. 0.5 pikë

caktohen nëse me ligj kërkohet garanci private ose shtetërore mbi regjistrimin e pronës së

paluajtshme; 0 pikë nëse nuk kërkohet garancion i tillë.

A ka mekanizëm specifik të kompensimit për të mbuluar humbjet e shkaktuara palëve që

janë angazhuar në mirëbesim në një transaksion prone bazuar në informata të gabuara të

certifikuara nga regjistri i pronës së paluajtshme. 0.5 pikë caktohen nëse po; 0 pikë nëse jo.

A kërkon sistemi ligjor verifikim të vlefshmërisë ligjore të dokumenteve të nevojshme për

transaksion të njëprone. 0.5 pikë caktohen nëse ka shqyrtim të vlefshmërisë ligjore, ose nga

regjistruesi ose nga një profesionist (siç janë noteri apo avokati); 0 pikë nëse nuk ka

shqyrtim.

Page 11: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 9

A kërkon sistemi ligjor verifikim të identitetit të palëve të transaksionit të pronës. 0.5 pikë

caktohen nëse ka verifikim të identitetit, qoftë nga regjistruesi ose nga një profesionist ( siç

janë noteri ose avokati); 0 pikë nëse nuk ka verifikim.

A ka databazë kombëtare për të verifikuar saktësinë e dokumenteve të identitetit. 1 pikë

caktohet nëse një databazë e tillë kombëtare është e disponueshme; 0 pikë nëse jo.

Sa kohë nevojitet për marrjen e vendimit nga gjykata e shkallës së parë (pa ankesë) në një

kontest toke standard ndërmjet dy bizneseve lokale për të drejtat e zotërimit me vlerë sa 50

herë të ardhurat për kokë banori dhe që ndodhet në qytetin afarist më të madh. 3 pikë

caktohen nëse nevojitet më pak se një vit; 2 pikë nëse nevojitet ndërmjet 1 e 2 vitesh; 1 pikë

nëse nevojiten ndërmjet 2 e 3 vite; 0 pikë nëse nevojiten më shumë se 3 vite.

A ka statistika të disponueshme për publikun rreth numrit të kontesteve të tokës në

shkallën e parë. 0.5 pikë caktohen nëse statistikat janë publikuar rreth kontesteve tokësore

në ekonomi në vitin e kaluar kalendarik; 0 pikë nëse këso statistika nuk janë të

disponueshme për publikun.

Indeksi varion nga 0 deri ne 8, ku vlerat e larta tregojnë mbrojtje më të madhe kundër kontesteve

tokësore. Në Lituani, për shembull, sipas Kodit Civil dhe Ligjit për Regjistrin e Pronave të

Paluajtshme, transaksionet pronësore duhet të regjistrohen në regjistrin e tokës për t'i bërë ato të

bartshme te palët e treta (1.5 pikë). Sistemi i transferimit të pronës është i garantuar nga shteti (0.5

pikë) dhe ka një mekanizëm kompensimi për të mbuluar humbjet e shkaktuara nga palët e

angazhuara në mirëbesim në një transaksion të pronës në bazë të një gabimi nga ana e regjistrit (0.5

pikë). Një noter verifikon vlefshmërinë ligjore të dokumenteve në një transaksion të pronës (0.5

pikë) dhe identitetin e palëve (0.5 pikë), në pajtim me Ligjin për Zyrën e Noterisë (Ligji I-2882).

Lituania ka një bazë të dhënash kombëtare për të verifikuar saktësinë e dokumenteve të identitetit

(1 pikë). Në një kontest tokësor në mes të dy kompanive Lituaneze mbi të drejtëne zotërimit të një

pronë me vlerë $ 745.000, Gjykata e Qarkut në Vilnius nxjerr vendim për më pak se një vit (3 pikë).

Së fundi, statistika rreth kontesteve tokësore mbledhen dhe publikohen; ka pasur një total prej 71

kontesteve tokësore në vend në vitin 2014 (0.5 pikë). Mbledhja e këtyre numrave i jep Lituanisë një

rezultat prej 8 pikësh në indeksin e zgjidhjes së kontesteve tokësore.

Indeksi i cilësisë së administrimit të tokës

Cilësia e indeksit të administrimit të tokës është shuma e pikëve në treguesit për besueshmërinë e

infrastrukturës, transparencën e informacionit, mbulimin gjeografik dhe zgjidhjen e kontesteve

tokësore. Indeksi varion nga 0 në 30, ku vlerat më të larta tregojnë cilësi më të mirë të sistemit të

administrimit të tokës.

Nëse subjektet e sektorit privat nuk kanë mundur të regjistrojnë transferimet pronësore në një

ekonomi në mes të qershorit 2014 dhe qershorit 2015, ekonomia merr një shenjë "pa praktikë" mbi

procedurat, kohën dhe treguesit e kostos. Një ekonomi "pa praktikë" merr një rezultat prej 0 në

indeksin e cilësisë të administrimit të tokës, edhe në qoftë se kuadri ligjor përfshin dispozita që

lidhen me administrimin e tokës.

Page 12: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 10

Pse ka rëndësi

Të drejtat pronësore të regjistruara janë të nevojshme për të mbështetur investimet, produktivitetin

dhe rritjen. Kadastrat ose studimet, së bashku me regjistrat e tokës, janë mjete që përdoren nëpër

botë për të vënë në hartë, për të dëshmuar dhe për të siguruar të drejtat e pronës dhe shfrytëzimit.

Këto institucione janë pjesë e sistemit të informacionit të tokës në një ekonomi. Me tokën dhe

ndërtesat që përbëjnë midis gjysmës dhe tre të katërtat e pasurisë në shumicën e ekonomive, pasja

e një sistemi të përditësuar të informatave të tokës ka rëndësi, qartazi.

Dëshmitë nga ekonomitë në mbarë botën tregojnë se pronarët e pronave me tituj të regjistruara

kanë më shumë gjasa për të investuar. Ata gjithashtu kanë një shans më të mirë për të marrë kredi,

kur përdorin pronën e tyre si kolateral. Në Argjentinë një studim ka vërejtur investime më të mëdha

në shtëpi, pasi u janë dhënë titujt formal banorëve të paligjshëm. Krahasuar me banorë të

paligjshëm të cilët nuk kanë marrë titullin, titullarët kanë rritur vlerën e përgjithshme të shtëpive të

tyre me 37%. Në Nikaragua, pasja e një titulli zyrtar jo vetëm ka rritur gjasat për të investuar, por ka

rritur edhe vlerën e tokës me 30%. Pas një projekti për dhënien e titujve të tokës në Tajlandë, prona

është rritur në vlerë prej 75-197%, pas regjistrimit.

Përfitimet e regjistrimit të tokës shkojnë përtej sektorit privat. Për qeveritë, pasja e informatave të

besueshme dhe të përditësuara në kadastra dhe regjistra tokash është thelbësor për të vlerësuar në

mënyrë korrekte tatimin në pronë dhe për të mbledhë të ardhurat tatimore. Në Tajlandë, ku të

ardhurat vjetore nga tatimet në pronë dhe taksave të transferimit u rritën nga $ 200 milion në vitin

1980 në 1.2 miliard $ në vitin 1995, një program për dhënie e titujve të pronësisë që ka ngritur

numrine pronarëve të pronave të regjistruara gjatë viteve 1980 është perceptuar të jetë një nga

arsyet për rritjen.

Me informata tokësore të përditësuara, qeveritë mund të planifikojnë nevojat e ndryshme në

qytetet e tyre dhe në mënyrë strategjike të planifikojnë ofrimin e shërbimeve dhe infrastrukturës në

hapësirat e çdo qyteti ku janë më të nevojshme. Informatat për tokën mund të ndihmojnë edhe në

planifikimin e zgjerimit të zonave urbane. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në ekonomitë e

prirura për fatkeqësi natyrore. Kur nuk ka urbanizim të planifikuar, vendbanimet joformale dhe

lagjet e varfëra shumohen, madje edhe në zonat që anketuesit i identifikojnë si me rrezik të lartë nga

fatkeqësitë. Mjete të tilla si kadastrat dhe hartat e sondazhit mund të përdoren në planifikime të

qyteteve, si pjesë e sistemeve të informacionit të tokës të një qyteti, për të shmangur ose zbutur

efektet e rreziqeve mjedisore ose klimatike në popullsinë urbane.

D. PRAKTIKAT E MIRA Regjistrat e pronës në të gjithë botën japin efekte të ndryshme ligjore mbi informacionin që

regjistrojnë. Jo të gjithë ofrojnë informacion përfundimtare mbi pronësinë. Disa thjesht regjistrojnë

të dhëna të transaksioneve të pronës - pra regjistrojnë transferimin e dokumenteve pronësore. Një

shembull është Regjistri i tapive dhe dokumenteve në Bahame. Të tjerë regjistrojnë ndryshimet e

mbajtësve të të drejtave të pronësisë që ndodhin si rezultat i tapive të paraqitura në regjistër-që i

bie, ata regjistrojë ndryshimet e mbajtësve të të drejtave apo të titullit. Një shembull është regjistri i

tokës në Spanjë. Dhe disa, si ai në Gana, përfshijnë edhe sistemin e tapive edhe atë të titujve.

Sistemet e Titullit zakonisht ofrojnë dëshmi bindëse se kush mban të drejtën në një pronë të caktuar.

Të drejtat e regjistruara janë të bartshme te palët e treta dhe në disa raste nuk mund zhvleftësohen

Page 13: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 11

ose anulohen. Për të ditur se kush është pronari i ligjshëm i pronës është dhe nëse dikush tjetër ka të

drejta mbi të, blerësi duhet vetëm të konsultojë të dhënat e pronësisë në regjistrin e tokës.

Sistemet e tapive, nga ana tjetër, nuk japin prova përfundimtare se kush zotëron pronën. Sistemet e

tapive regjistrojnë transferet e pronës, por fakti që një transfer është i regjistruar nuk do të thotë se

domosdoshmërisht se ishte i vlefshëm. Për shkak se pronari i fundit i regjistruar mund të mbajë një

titull që nuk është i vlefshëm, blerësi zakonisht do të punësojë një avokat për të përcaktuar "rrënjën

e fortë" të titullit që ai ose ajo është duke blerë. Për të vendosur këtë në Bahama, avokatët kryejnë

kërkime mbi titullin për pronën në Regjistrin e tapive dhe dokumenteve, por edhe në gjykata dhe në

regjistrimin e kompanisë, për të kontrolluar nëse kompanitë që kanë pasur në pronësi më parë

pronën kanë qenë pronarë në mënyrë të ligjshme dhe kanë transmetuar të drejtat e tyre të

pronësisë në mënyrë të ligjshme. Këto kërkime kanë shtuar B300$ dhe 45 ditë për kujdesin e duhur

të blerësit.

Për të rritur sigurinë e transaksioneve të pronës dhe për të shpëtuar blerësit nga "problemet dhe

shpenzimet për të shkuar pas Regjistrit për të hetuar historinë e titullit të shitësit dhe për të kënaqur

veten me vlefshmërisë e tij" -Sri Lanka ka vendosur të kalojë nga sistemi i tapive në atë të titullit. Pasi

që tranzicionet e tilla nuk janë të lehtë, disa ekonomi preferojnë të mbajnë sistemin e tapive duke

përmirësuar finalitetin e të dhënave që mbahen në regjistër. Edhe kjo rrit sigurinë e transaksioneve

pronësore. Argjentina, e cila ka pasur gjithmonë një sistem të tapive, i kualifikon kufizimet ligjore në

20 vite. Kjo do të thotë se avokatët duhet të kthehen vetëm 20 vjet prapa për të kontrolluar Rrënjët

e forta të një titulli. Në ekonomitë e tjera me sistem të tapive, blerësit mund të blejnë sigurim të

titullit për të rritur sigurinë e transaksioneve pronësore. Ky është rasti në Shtetet e Bashkuara. Nëse

një titull i fituar ka defekte, sigurimi i titullit mund të kompensojë çfarëdo humbje financiare të

shkaktuar blerësit.

Në fund të ditës të gjitha sistemet janë duke u përpjekur për të bërë të njëjtën gjë: të mbajnë një

bazë të dhënash të përditësuar të të drejtave të pronës. Dhe sistemet me tapi dhe me tituj mund të

jetë efikas baras. Krahasimi i sistemeve të regjistrimit të pronës duke u bazuar vetëm mbi

procedurat, kohën dhe koston për të transferuar dhe regjistruar pronën siç është matur nga Të Bërit

Biznes - sugjeron një numër të praktikave të mira të përbashkëta (tabela 1).

Fillimi i aplikimit të afateve kohore dhe pajtueshmërisë

Afatet kohore u japin qytetarëve një referencë se sa kohë do të marrë më së shumti një procedurë.

Nëse procedura nuk ka përfunduar brenda këtij afati kohor, ata e dinë se duhet të shtyjnë përpara.

Në 10 vitet e fundit 25 ekonomi kanë filluar aplikimin e afateve kohore. Por afatet kohore

funksionojnë vetëm kur agjencia ka kapacitet për të përmbushur ato. Në shumicën e ekonomive, pra

afatet kohore kanë mbështetur ndryshime më të gjera. Dhjetë ekonomi - përfshirë Federatën Ruse,

Bosnjën dhe Hercegovinën, Burundin, Qipron, Republikën Çeke, Izraelin, Italinë, Mauriciusin,

Ukrainën dhe Poloninë –kanë filluar aplikimin e afateve kohore, ndërsa në të njëjtën kohë i kanë

Page 14: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 12

bërë më efikase procedurat nëpërmjet kompjuterizimit dhe riorganizimit. Në Federatën Ruse krijimi i

një baze elektronike e unifikuar e të dhënave të tokës dhe pronës ka eliminuar nevojën që aplikantët

të vizitojnë zyrat e Byrosë së inventarit teknik dhe të marrin pasaportat kadastrale. Kjo reformë ka

reduktuar kohën për transferim të pronës me, deri në, 22 ditë.

Caktimi i taksave të ulta fikse

Taksat e transferimit të pasurisë janë një burim i rëndësishëm i të ardhurave për shumë qeveri. Por,

kur taksat e transferimit dhe tatimet janë shumë të rënda, madje edhe pronat e regjistruara mund të

bëhen shpejt informale nëse transaksionet e mëvonshme nuk regjistrohen. Kjo jo vetëm që dobëson

mbrojtjen e të drejtave të pronësisë. Ajo gjithashtu redukton të ardhurat e mundshme nga tatimet

në pronë.

Gjatë 10 viteve të fundit 69 ekonomi kanë ulur tatimet e transferimit dhe taksat tjera qeveritare.

Tridhjetë e një prej tyre janë në Afrikën Sub-Sahariane, ku shpenzimet kanë qenë më të lartat. Për

shembull, Guinea ka ulur tatimin në transfer prej 10% në 5% të vlerës së pasurisë. Senegali ka ulur

tatimin në transfer prej 15% në 10%. Bahamet kanë reduktuar detyrimet për vulë nga 12% të vlerës

së pasurisë në 10%. Çadi ka ulur tatimin e transferimit të pronës nga 15% në 10%. Bregu i Fildishtë ka

ulur taksën prej 10% në 4%. Malavi ka reduktuar detyrimin për vulë nga 3% në 1.5%. Nigeri ka ulur

tatimin e transferimit nga 5% në 3%. Dhe e fundit por jo më pak e rëndësishmja, Emiratet e

Bashkuara Arabe kanë ulur tarifën e transferimit nga 2% të vlerës së blerjes në 10 Dirhamë të EBA

për çdo metër katror të tokës, me një tarifë minimale prej 10,000 Dirhamë të EBA-së.

Në shumë ekonomi taksat e regjistrimit të pronës ose tatimet e transferimit përfaqësojnë vetëm një

pjesë të kostos totale. Taksa dhe detyrime shtesë zbatohen gjatë gjithë procesit. Edhe aty ku këto

taksa shtesë shtojnë pak të ardhurat e përgjithshme, ato mund të rrisin burokracinë për

sipërmarrësit, nëse procesi për pagimin e tyre është panevojshëm i rëndë. Armenia dhe Burkina Faso

e kanë thjeshtuar procesin duke e bërë të mundur pagesën e disa taksave në një vend të vetëm. Të

tjerat kanë eliminuar këto taksa shtesë krejt. Madagaskari, Mauriciusi, Ruanda dhe Republika

Sllovake të gjitha e bënë këtë që nga viti 2006, duke ulur koston e transferimit me një mesatare prej

4.5% të vlerës së pasurisë.

Duke e bërë koston e transferimit të pronave neutrale ndaj vlerës së pronës ndihmohet në rritjen e

transparencës së tregut të pasurive të patundshme. Dhjetë ekonomi në të gjithë botën kanë ngritur

taksa fikse për transferimin e pronës. Këto zakonisht përfshijnë ose taksat për shërbimin noterial,

regjistrimin e transferimit të pronësisë apo qasjen në bazat e të dhënave publike për pengesat në

bartjen e pronës së paluajtshme. Gjeorgjia, Republika Sllovake, Palau dhe Ruanda janë vende që

kanë taksa fikse për çdo hap të procesit të transferimit të pronës.

Riorganizimi i procedurave për t’i bërë më të efektshme

Pesëdhjetë ekonomi i kanë bërë më të efektshme procedurat dhe kanë lidhur apo përmirësuar

sistemet e agjencive për të lehtësuar regjistrimin e pronës në 10 vitet e fundit. Këto masa kanë

reduktuar ndërveprimet ndërmjet sipërmarrësve dhe agjencive duke kursyer midis 1 dhe 2

procedura në mesatare dhe duke ruajtur sigurinë dhe kontrollet. Për shembull, Kosova dhe Mali i Zi

kanë filluar aplikimin e sistemeve të reja noteriale dhe procedurave të kombinuara për hartimin dhe

legalizimin e marrëveshjeve të shit-blerjes, ndërsa Ruanda ka shkurtuar dy procedura duke eliminuar

kërkesën e vlerësimit të pronës për qëllime tatimore.

Page 15: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 13

Në 2010/15, Evropa Lindore dhe Azia Qendrore, kanë ekspozuar 28 reforma të tilla pronësore. Në

2012/13 Ukraina futi një sistem të ri të regjistrimit të të drejtave të pronësisë dhe pengesave për

bartjen e pronës së patundshme. Sistemi kërkon nga shitësit të ri-regjistrojnë titujt para transferimit

të tyre te blerësit.

Sportelet e vetme janë një mënyrë efikase për të minimizuar ndërveprimin midis agjencive dhe

sipërmarrësve. Burundi dhe Gana e bënë këtë për të lehtësuar procesin e regjistrimit të pasurisë. Por

jo të gjitha ekonomitë mund të përballojnë për të sjellë të gjitha agjencitë e përfshira në transferimin

e pronës nën një çati. Megjithatë, shumë kanë qenë në gjendje të koordinojnë funksionet ose të

dhënat e të paktën 2 institucioneve të përfshira në procesin e transferimit të pronës. Në shumicën e

rasteve ky koordinim ka lidhur regjistrin e tokave me agjencinë e taksave apo agjencinë e vlerësimit.

Një mënyrë për të bërë këtë është që të ketë një përfaqësues të një prej institucioneve të pranishëm

në institucionin tjetër, si në Etiopi. Një tjetër mënyrë është të lidhen agjencitë në mënyrë

elektronike, si në Danimarkë, Letoni, Lituani, Peru dhe Portugali. Në Letoni regjistri i tokës ka fituar

qasje elektronike në informacionin e tatimeve komunale në pasuri të patundshme. Kjo ka liruar

sipërmarrësit nga detyrimi për të siguruar këtë informacion në format letre.

Disa ekonomi i kanë bërë procedurat më të efektshme duke eliminuar kërkesën për të marrë

miratimin e komunës për transferet e pronës. Kohët e fundit, Lesoto ka eliminuar miratimin

ministror për transferimet e pronësisë dhe ka rekrutuar staf të ri në regjistër. Bjellorusia, Suedia dhe

Uruguai gjithashtu e kanë bërë këtë në ciklet e mëparshme. Në vend se të kërkojnë një certifikatë

për çdo transaksion, komuna kontrollon një listë të pronave që i nënshtrohen të drejtave të

parablerjes dhe kontakton vetëm palët që kanë të bëjnë me këtë. Kjo ka kuptim. Në ekonomitë që

kërkojnë heqje të të drejtave të parablerjes, numri i ndërtesave të prekura zakonisht është i vogël në

krahasim me numrin e përgjithshëm të transfereve. Vetëm 4 ekonomi në mbarë botën-Franca,

Gjermania, Letonia dhe Senegali, ende kërkojnë heqje të të drejtave të parablerjes për çdo

transaksion.

Kalimi në sisteme elektronike

Në 60.5% të ekonomive regjistrat e pronave kanë dosje elektronike. Të dhënat digjitale kanë

përparësi mbi të dhënat në letër. Atozënë më pak hapësirë, dhe kopjet rezervë sigurojnë që të

dhënat e pronës nuk do të rrezikohen në rast të fatkeqësive natyrore dhe luftërave civile. Sistemet

elektronike i bëjnë gabimet dhe mbivendosjet e titujvemë të lehta për tu vërejtur. Por kjo nuk do të

thotë se regjistrat në letër nuk mund të jenë efikas. Tajlanda kishte një sistem shumë efikas manual

para se të kalojë në atë elektronik. Dhe pasja e të dhënave dixhitale nuk është siguri se ekonomia ka

një sistem të mirë për të menaxhuar këtë informacion.

Megjithatë, transferimi i pronës në ekonomitë me regjistra të kompjuterizuar merr rreth gjysmën e

kohës sa merr në ato pa to. Të gjitha 32 ekonomitë e OECD me të ardhura të larta kanë

regjistraelektronik. Njëmbëdhjetë, duke përfshirë edhe Danimarkën, Holandën dhe Zelandën e Re,

ofrojnë regjistrimin elektronik. Në Azinë Jugore dhe Afrikën Sub-Sahariane, nga ana tjetër, 68% e

ekonomive ende kanë sisteme me letër. Nuk është çudi që ekonomitë e OECD-së me të ardhura të

larta kanë regjistrimin më të shpejtë e pronës, duke marrë 22 ditë mesatarisht.

Dyzet e nëntë ekonomi të ndryshme si Mauriciusi, Holanda, Sierra Leone, Portugalia, Samoa dhe

Svazilandi kanë kompjuterizuar regjistrat e tyre në 10 vitet e fundit. Në vitin 2013 Liberia ka ndalur

së shkruari tapitë me dorë dhe ka kompjuterizuar regjistrin e tokës - duke reduktuar kohën për të

transferuar pronën me 6 ditë. Në Bosnjë dhe Hercegovinë regjistri ka qenë në gjendje të regjistroj

Page 16: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 14

33% më shumë transferet titujsh pas kompjuterizimit, dhe në vitin 2012, kompjuterizimi i ka

mundësuar Bosnjë dhe Hercegovinës për të shkurtuar kohën e regjistrimit me 8 ditë. Angola,

Portugalia, dhe Bregu Perëndimor e Gaza janë ekonomi tjera që kanë filluar të korrin përfitimet e

viteve të përpjekjeve të informatizimit në regjistrat e tyre.

Sistemet kompjuterike në kadastër apo regjistër mund ta bëjnë qasjen në informata më të lehtë dhe

në fund të lejojë që informacione të vihen në dispozicion on-line. Në mesin e 200 ekonomive me një

kadastër apo sondazh, 63 prej tyre i japin të dhënat e tyre në dispozicion në internet. Në vitin 2013

Singapore ka filluar aplikimin e një proces të përshpejtuar për transfere të vetme on-line, duke bërë

të mundur që transferimet pronësore të përfundojnë për 1 ditë. Në vitin 2011, Kosta Rika i ka bërë

certifikatat kadastrale dhe pronësore të disponueshme on-line për të gjithë përdoruesit në një faqe

interneti të vetme. Kjo reformë bashkoi procedurat më parë të pavarura në një faqe interneti.

Zbatimi i plotë i kompjuterizimit dhe paraqitjes elektronike merr dekada, dhe kostoja mund të arrijë

në miliona dollarë, në varësi nga sasia e anketimit punës me kadastrin që përfshihet. Pra, nuk është

çudi që shumë ekonomi kërkojnë mbështetje financiare dhe teknike të institucioneve donatore.

Organizata ndërkombëtare si Banka Botërore dhe Organizata e Shteteve Amerikane kanë qenë të

angazhuara në projekte të administrimit të tokës duke përfshirë digjitalizimin e të dhënave. Kështu

kanë bërë edhe agjencitë e ndihmës kombëtare, duke përfshirë edhe ato të Australisë, Finlandës,

Gjermanisë, Holandës, Spanjës dhe Shteteve të Bashkuara.

Duke pasur parasysh sfidën (dhe mundësitë) e kalimit në sistem elektronik, shumë ekonomi marrin

një qasje graduale për zbatim – së parë duke kaluar nga sistemi i bazuar në letra në të dhëna

elektronike dhe kompjuterizim, pastaj duke filluar me aplikimin e regjistrimit elektronik. Kjo ishte

qasja e përdorur në Danimarkë, Zelandë të Re dhe Norvegji, të cilat sot kanë ndër sistemet më

efikase e regjistrimit të pasurive në botë.

Në vitin 2009, qeveria daneze ka filluar modernizimin e regjistrit të tokës duke dixhitalizuar dhe

automatizuar regjistrimin e pronës. Proceset duhej të riorganizoheshin për tu bërë më të efektshme.

Regjistri i centralizuar i tokës nisi kompjuterizimin e vet dhe të dhënat u dixhitalizuan në mënyrë

progresive. Pasi kompletimit të dixhitalizimit, regjistri i tokës filloi aplikimin e depozitimit elektronik

të transfereve të pronës. Që nga viti 2011 aplikimet e transferimit të pronës janë pranuar vetëm on-

line dhe sistemi i teknologjisë së informacionit ka filluar shqyrtimin e aplikacioneve në një mënyrë të

shpejtë dhe efikase. Si rezultat, për një periudhë prej 5 vjet, kohë e nevojshme për të transferuar një

pronë është shkurtuar nga 42 ditë deri në 4 ditë.

Zelanda e Re ka digjitalizuar të dhënat e saj pronësore midis viteve 1997 dhe 2002. Pastaj ka filluar

aplikimin e regjistrimit elektronik. Por, deri në vitin 2005 vetëm rreth gjysma e transaksioneve

pronësore paraqiteshin në mënyrë elektronike. Një shtytje e fundit ishte e nevojshme. Në vitin 2008

ligji e bëri regjistrimin elektronik të detyrueshëm. Regjistrimi tani mund të kompletohet me vetëm 2

hapa, me një kosto prej 0.1% të vlerës së pasurisë.

Në Norvegji në vitin 1995 të dhënat në letër të regjistrit kërkonin 30 kilometra sirtar, dhe nevojat e

magazinimit rriteshin me nga 1 kilometër në vit. Pas bashkimit të departamentit të tokës dhe

informatave të anketës, certifikatat e titullit janë digjitalizuar në mes të viteve 1997 dhe 2002. Hapi

tjetër është marrë në vitin 2002, kur ligji i transferimit të tokës i vjetër 50 vite është ndryshuar duke

mundësuar titull marrjen on-line. Regjistrimi on-line është i kërkuar me ligj që nga viti 2008.

Page 17: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 15

E. KORRELACIONI I TË BËRIT BIZNES ME REZULTATET EKONOMIKE DHE TË QEVERISJES

Performanca në Të Bërit Biznes është pozitivisht e lidhur me rezultate tjera ekonomike që janë në

mesin e prioriteteve të Qeverisë së Kosovës.

Rangimi në TBB

2016

Mesatarja e të

ardhurave

bruto

kombëtare për

kokë banori

(TBB 2015)

Biznese të reja

të formuara

për 1000

qytetarë

(TBB 2015)

Rangimi në

Indeksin e

Perceptimit të

Korrupsionit

(TI 2014)

Angazhimi

qytetar në

bërjen e

rregullave

(TBB 2015)

1 – 25 $38,799 7.23 22 4.91

26 - 50 $23,381 3.74 55 4.24

51 - 75 $15,802 3.22 71 2.80

76 - 100 $11,739 2.14 90 1.57

101 - 125 $8,179 1.32 87 1.06

126 - 150 $2,560 0.66 116 1.04

151 - 189 $2,672 1.00 137 0.51

F. PERFORMANCA E KOSOVËS NË TË BËRIT BIZNES – REGJISTRIMI I PRONËS

Kosova Më së miri në

botë Më së miri

në BE

Më së keqi në BE

Matja Rangimi

Regjistrimi i pronës 32 1 (Zelanda e

Re) 2 (Lituania) 144 (Greqia)

Procedurat (numri) 6 84 1 (1 – 4 shtete) 1 (1 – 2 shtete)

10 (179 – Greqia)

Koha (ditë) 27.0 74 1.0 (1 – 2 shtete)

1 (1 - Portugalia)

64 (146 – Kroacia)

Kosto (% e vlerës së pronës)

0.3% 14 0.0% (1 – 4

shtete)

0.0% (1 – Republika e Sllovakisë)

12.7% (172 – Belgjika)

Indeksi i cilësisë së administrimit të tokës (0-30)

20.5 45 28.5 (1 – 3

shtete) 28.5 (1 – 2

shtete) 4.5 (167 - Greqia)

Page 18: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 16

G. PROCESI I DETAJUAR I KOSOVËS – TË BËRIT BIZNES 2016REGJISTRIMI I PRONËS

Nr. Procedura Koha për

kompletim Kostot e ndërlidhura

1 Marrja e kopjeve të certifikatës së pronës dhe planit të parcelës në Drejtorinë Komunale të Gjeodezisë dhe Kadastrit

Agjencia: Drejtoria Komunale e Gjeodezisë dhe Kadastrit Shitësi duhet të paraqesë këto dokumente (kopje të certifikatës së pronës dhe planit të parcelës) avokatit i cili do të përgatisë marrëveshjen për shitje. Certifikata e pronës duhet të nënshkruhet dhe të aprovohet nga Drejtori. Për të marrë certifikatën e pronës nevojiten dokumentet e mëposhtme: letërnjoftimi, certifikata e vjetër dhe formulari i aplikimit. Avokati kontrollon për pengesa të bartjes së pronës – hipoteka, barrë ose ngarkesa tjera, mbi pronën para se të bëhet transferi.

2 ditë (paralel me Procedurën

2)

EUR 4 për certifikatën e pronës dhe EUR 5 për planin e parcelës së

tokës

*2 Marrja e letër konfirmimit tatimor nga Drejtoria për Financa dhe Pronë e Komunës

Agjencia:Drejtoria për Financa dhe Pronë e Komunës Shitësi kërkon këtë letër konfirmimi nga komuna për të vërtetuar se të gjitha tatimet për pronën janë paguar dhe se prona mund të shitet. Shitësi duhet të paraqesë këto dokumente në zyrën kadastrale për të qenë në gjendje të marrë informata nga ta, pra listën poseduese dhe planin e parcelës.

2 ditë (paralel me Procedurën

1)

Pa kosto

3 Marrja e kopjeve të certifikuara të certifikatave të biznesit në komunë

Agjencia: Agjencia për Regjistrimin e Biznesit e Kosovës dhe Komuna Si Shitësi ashtu edhe Blerësi duhet të paraqesin kopjet e certifikatave të biznesit që vërtetojnë se biznesi është ekzistues (që duhet të ripërtërihen çdo vit) avokatit që do të përgatisë marrëveshjen e shitjes.

1 ditë EUR 20 (EUR 2,50 për faqe), vlerësuar në bazë të një supozimi

se shumica e certifikatave të biznesit kanë 8 faqe

Page 19: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 17

4 Noteri përgatit marrëveshjen e shitblerjes dhe e noterizon

Agjencia: Noteri Sipas Ligjit Nr. 03/L-10 për Noterinë, funksioni i legalizimit të transaksioneve me pronën me patundshme është transferuar te Noterit. Sipas Ligjit: noteri përgatit dhe certifikon dokumentet e pronës, me kërkesë të personave fizik ose juridik, ose autoriteteve publike. Noteri përgatit dhe noterizon dokumentet në lidhje me, ndër të tjera, operacionet e mëposhtme, të cilat palët dëshirojnë ose kërkohet që të japin: 1. Procedimin e deklaratave dhe të dhënave për çështjet ligjore ose transaksionet e bëra nga Noteri ose në prani të tij ose saj; 2.certifikimin dhe konfirmimin e fakteve nga Noteri, përfshirë certifikimin se kopjet janë kopje të vërteta të dokumentit origjinal; 3. Legalizimin e nënshkrimeve të vëna nga individët në dokumentet e nënshkruara në dorë; dhe 4. Marrjen e deklaratave nën betim. Taksat e noterëve janë përcaktuar nga Ministria e Drejtësisë, në konsultim me Odën e Noterëve. Udhëzimi Administrativ Nr. 02/2012 mbi Taksat e përkohshme të noterisë përcakton takste përkohshme të noterisë për aktet dhe shërbimet noterike në Republikën e Kosovës. Sipas nenit 5 të udhëzimit: “normat e taksave të noterit përcaktohen në bazë të vlerës së transaksionit të aktit noterial”. Për aktet noteriale të përgatitura në bazë të vlerës së transaksionit dhe të cilat nuk janë të përfshira në taksat tjera, taksat e noterit kalkulohen si vijon: Vlera e transaksionit në Euro Për pronat me vlerë:

0,01 EUR deri 2.500,00 EUR – taksa është 20 EUR 2.501,00 EUR deri 5.000,00 EUR - taksa është 30 EUR 5.001,00 EUR deri 20.000,00 EUR - taksa është 50 EUR

2 ditë EUR 173.27

Page 20: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 18

20.001,00 EUR deri 60.000,00 EUR - taksa është 80 EUR 60.001,00 EUR deri 100.000,00 EUR - taksa është 120 EUR Për aktet noteriale ku vlera e transaksionit tejkalon shumën e 100,000.00 EUR, taka do të ngritët për 20 EUR për çdo 20,000.00, por nuk mund të tejkalojë shumën totale të taksës prej 1.000 EUR.

5 Pagesa e tatimeve komunale në transaksionin e pronës së patundshme

Agjencia: Drejtoria e Financave dhe Pronës e Komunës / cilado bankë komerciale Ky tatim në transfer është taksë e sheshtë. Në të kaluarën ka qenë përqindje e vlerës së pronës, por tash është vlerë fikse për transfer të parcelës tokësore. Pas pagesës në bankë, në komunë duhet të sillet dëshmia e pagesës. Shuma e tatimit është përcaktuar me Rregulloren Komunale për taksa, tarifa dhe tatim, e datës 02.12.2011, (neni 4).

1 ditë EUR 150 + EUR 1 (shërbime bankare)

6 Regjistrimi i transferit të pronës në Drejtorinë e Gjeodezisë dhe Kadastrit në Komunë

Agjencia: Drejtoria e Gjeodezisë dhe Kadastrit e Komunës Pas dorëzimit të të gjitha dokumenteve, komuna jep kuponin për pagesë për të paguar taksat e regjistrimit në një bankë komerciale. Në përputhje me Udhëzimin Administrativ MMPH Nr. 08/2014 për taksat në produktet për regjistrimin e të drejtave të pronës së paluajtshme nga zyrat kadastrale të komunale janë si vijon: Për transaksionet me shumë 10,000 EUR - taksa është 20 EUR Për transaksionet me shumë 10,001 EUR deri 30,000 EUR - taksa është 30 EUR Për transaksionet me shumë 30,001 EUR deri 50,000 EUR - taksa është 35 EUR Për transaksionet me shumë 50,001 EUR deri 100,000 EUR - taksa është 50 EUR

20 ditë EUR 80 (Taksa e regjistrimit) + EUR 1 (shërbimet bankare)

Page 21: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 19

Për shumat mbi 100,001 EUR dhe për çdo tejkalim të 50,000 EUR - taksa është 50 EUR plus 30 EUR për vlerë tejkaluese.

* Ndodh paralel me një procedurë tjetër.

Indeksi / Pyetja Përgjigjja Pikët

Indeksi i cilësisë së administrimit të tokës (0-30) 20.5

Indeksi i besueshmërisë së infrastrukturës (0-8) 7.0

Cili është institucioni përgjegjës për regjistrimin e pronës së

paluajtshme? Zyra Kadastrale në Prishtinë

Në çfarë formati mbahen titujt e tokave në regjistër në qytetin më

të madh afarist të ekonomisë – në format letre apo në format të

kompjuterizuar (skanuar ose plotësisht digjital)?

Kompjuter/Skanuara 1.0

A ka bazë elektronike të të dhënave për kontrollimin e pengesave

për transferin e pronës (barrë tatimore, hipoteka, kufizime ose të

njëjta)?

Po 1.0

Institucioni përgjegjës për planet që tregojnë kufijtë ligjor në

qytetin më të madh afarist: Agjencia Kadastrale e Kosovës

Në çfarë formati mbahen shumica e hartave të parcelave të tokës

në qytetin më të madh afarist— në format letre apo në format të

kompjuterizuar (skanuar ose plotësisht digjital)?

Kompjuter/plotësisht digjitale 2.0

A ka një databazë elektronike për regjistrimin e kufijve,

kontrollimin e planeve dhe ofrimin e informatave kadastrale

(sistem i informatave gjeografike)?

Po 1.0

Të dhënat e regjistruara nga agjencia për regjistrimin e pronës së

paluajtshme dhe agjencia kadastrale ose e hartave a mbahen në

një databazë të vetme, në databaza të ndara por të lidhura ose në

databaza të ndara?

Një databazë e vetme 1.0

Page 22: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 20

A përdorin numrin e njëjtë identifikues për pronat agjencia për

regjistrimin e pronave të paluajtshme dhe agjencia kadastrale ose

e hartave?

Po 1.0

Indeksi i transparencës së informatave (0–6) 1.5

Kush mund të merr informata për pronësinë mbi tokën në

agjencinë përgjegjëse për regjistrimin e pronës së paluajtshme në

qytetin më të madh afarist?

Vetëm ndërmjetësuesit (noterët, avokatët, etj.) 0.0

A është lista e dokumenteve që kërkohen për të kompletuar

cilindo lloj të transaksionit të pronës në dispozicion të publikut –

nëse po, si?

Po, on-line 0.5

Linku për qasje on-line: http://kk.rks-gov.net/prishtina/getattachment/Home/141508---

Udhezues-per-qy...

A është bërë e disponueshme për publikun lista e taksave të

aplikueshme për çfarëdo transaksioni pronësor në agjencinë

përgjegjëse për regjistrimin e pronës së paluajtshme në qytetin më

të madh afarist – nëse po, si?

Po, on-line 0.5

Linku për qasje on-line: http://www.kca-

ks.org/documents/10179/20916/Ministriua08201414.pdf/0f2f30f9...

A zotohet agjencioni përgjegjës për regjistrimin e pronës së

paluajtshme për dhënien e një dokumenti obligativ ligjërisht që

dëshmon pronësinë mbi pronën brenda një kornize kohore të

caktuar – nëse po, si e komunikon standardin e shërbimit?

Jo 0.0

Linku për qasje on-line:

A ka mekanizëm specifik dhe të veçantë për paraqitjen e ankesave

për një problem që ka ndodhur në agjencionin përgjegjës për

regjistrimin e pronës së paluajtshme?

Jo 0.0

Informatat kontaktuese:

Page 23: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 21

A ka statistika zyrtare të disponueshme publikisht që përcjellin

numrin e transaksioneve në agjencinë e regjistrimit të pronës së

paluajtshme?

Jo 0.0

Numri i transferove pronësore në qytetin më të madh afaristnë

vitin 2014:

Kush mund të konsultojë hartat e parcelave tokësore në qytetin

më të madh afarist? Vetëm ndërmjetësuesit dhe palët e interesit 0.0

A është skema e taksave për qasje në harta e disponueshme për

publikun—nëse po, si? Po, on-line 0.5

Linku për qasje on-line: http://www.kca-ks.org/documents/10179/22166/1c.pdf/59ac1c7a-

848a-471c-8b13-...

A është përkushtuar agjencia kadastrale ose e hartave për të

nxjerrë një hartë të përditësuar brenda një kornize kohore të

caktuar —dhe nëse po, si e komunikon standardin e shërbimit?

Jo 0.0

Linku për qasje on-line:

A ka mekanizëm specifik dhe të veçantë për paraqitjen e ankesave

për problemet që kanë ndodhur në agjencinë kadastrale ose të

hartave?

Jo 0.0

Informatat kontaktuese:

Indeksi i mbulimit gjeografik (0–8) 8.0

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private në ekonomi

formalisht të regjistruara në regjistrin e pronës së paluajtshme? Po 2.0

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private në qytetin më

të madh afarist formalisht të regjistruara në regjistrin e pronës së

paluajtshme?

Po 2.0

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private në ekonomi

në hartë? Po 2.0

Page 24: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 22

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private në qytetin më

të madh afarist në hartë? Po 2.0

Indeksi i zgjidhjes së kontesteve të tokës (0–8) 4.0

A kërkon ligji që të gjitha transaksionet e shitjes së pronë të

regjistrohen në regjistrin e pronës së paluajtshme për ti bërë të

bartshme te palët e treta?

Po 1.5

A është sistemi formal i regjistrimit të pronës së paluajtshme

objekt i një garancioni shtetëror apo privat? Po 0.5

A ka mekanizëm specifik të kompensimit për të mbuluar humbjet e

shkaktuara palëve që janë angazhuar në mirëbesim në një

transaksion prone bazuar në informata të gabuara të certifikuara

nga regjistri i pronës së paluajtshme?

Jo 0.0

A kërkon sistemi ligjor verifikim të vlefshmërisë ligjore të

dokumenteve të nevojshme për transaksion të një prone p.sh.,

kontrollimin e pajtueshmërisë së kontratave me kërkesat e ligjit)?

Po 0.5

Nëse po, kush është përgjegjës për kontrollimin e ligjshmërisë së

dokumenteve? Noteri.

A kërkon sistemi ligjor verifikim të identitetit të palëve të

transaksionit të pronës? Po 0.5

Nëse po, kush është përgjegjës për verifikimin e identitetit të

palëve? Noteri.

A ka databazë kombëtare për të verifikuar saktësinë e

dokumenteve të identitetit? Jo 0.0

Për një kontest toke standard ndërmjet dy bizneseve lokale për të

drejtat e zotërimit me vlerë sa 50 herë të ardhurat për kokë banori

dhe që ndodhet në qytetin afarist më të madh, cila gjykatë do të

ishte përgjegjëse për rastin në shkallë të parë?

Gjykata Themelore në Prishtinë

Page 25: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 23

Sa merr kohë mesatarisht për të marrë vendimin nga gjykata e

shkallës së parë për një rast të tillë (pa ankesë)? Ndërmjet 2 e 3 vite 1.0

A ka statistika rreth numrit të kontesteve të tokës në shkallën e

parë? Jo 0.0

Numri i kontesteve tokësore në qytetin më të madh afarist më

2014:

H. ANALIZA E REFORMAVE DHE TABELAT E PLANIFIKIMIT

1. Tabela e reformave #1: Validimi ose korrigjimi i informatave ekzistuese

Nr. Procedura Koha për

kompletim Kostot e ndërlidhura Informatat e sakta (P/J) Korrigjimet

1 Marrja e kopjeve të certifikatës së pronës dhe planit të parcelës në Drejtorinë Komunale të Gjeodezisë dhe Kadastrit

Agjencia: Drejtoria Komunale e Gjeodezisë dhe Kadastrit Shitësi duhet të paraqesë këto dokumente (kopje të certifikatës së pronës dhe planit të parcelës) avokatit i cili do të përgatisë marrëveshjen për shitje. Certifikata e pronës duhet të nënshkruhet dhe të aprovohet nga Drejtori. Për të marrë certifikatën e pronës

2 ditë (paralel me

Procedurën 2)

EUR 4 për certifikatën e pronës dhe EUR 5 për planin e parcelës së

tokës

Page 26: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 24

nevojiten dokumentet e mëposhtme: letërnjoftimi, certifikata e vjetër dhe formulari i aplikimit. Avokati kontrollon për pengesa të bartjes së pronës – hipoteka, barrë ose ngarkesa tjera, mbi pronën para se të bëhet transferi.

*2 Marrja e letër konfirmimit tatimor nga Drejtoria për Financa dhe Pronë e Komunës

Agjencia: Drejtoria për Financa dhe Pronë e Komunës Shitësi kërkon këtë letër konfirmimi nga komuna për të vërtetuar se të gjitha tatimet për pronën janë paguar dhe se prona mund të shitet. Shitësi duhet të paraqesë këto dokumente në zyrën kadastrale për të qenë në gjendje të marrë informata nga ta, pra listën poseduese dhe planin e parcelës.

2 ditë (paralel me

Procedurën 1)

Pa kosto

3 Marrja e kopjeve të certifikuara të certifikatave të biznesit në komunë

Agjencia: Agjencia për Regjistrimin e Biznesit e

1 ditë EUR 20 (EUR 2,50 për faqe), vlerësuar në bazë të një supozimi

se shumica e certifikatave të biznesit kanë 8 faqe

Page 27: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 25

Kosovës dhe Komuna Si Shitësi ashtu edhe Blerësi duhet të paraqesin kopjet e certifikatave të biznesit që vërtetojnë se biznesi është ekzistues (që duhet të ripërtërihen çdo vit) avokatit që do të përgatisë marrëveshjen e shitjes.

4 Noteri përgatit marrëveshjen e shitblerjes dhe e noterizon

Agjencia: Noteri Sipas Ligjit Nr. 03/L-10 për Noterinë, funksioni i legalizimit të transaksioneve me pronën me patundshme është transferuar te Noterit. Sipas Ligjit: noteri përgatit dhe certifikon dokumentet e pronës, me kërkesë të personave fizik ose juridik, ose autoriteteve publike. Noteri përgatit dhe noterizon dokumentet në lidhje me, ndër të tjera, operacionet e mëposhtme, të cilat palët dëshirojnë ose kërkohet që të japin: 1. Procedimin e deklaratave

2 ditë EUR 173.27

Page 28: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 26

dhe të dhënave për çështjet ligjore ose transaksionet e bëra nga Noteri ose në prani të tij ose saj; 2.certifikimin dhe konfirmimin e fakteve nga Noteri, përfshirë certifikimin se kopjet janë kopje të vërteta të dokumentit origjinal; 3. Legalizimin e nënshkrimeve të vëna nga individët në dokumentet e nënshkruara në dorë; dhe 4. Marrjen e deklaratave nën betim. Taksat e noterëve janë përcaktuar nga Ministria e Drejtësisë, në konsultim me Odën e Noterëve. Udhëzimi Administrativ Nr. 02/2012 mbi Taksat e përkohshme të noterisë përcakton takste përkohshme të noterisë për aktet dhe shërbimet noterike në Republikën e Kosovës. Sipas nenit 5 të udhëzimit: “normat e taksave të noterit përcaktohen në bazë të vlerës së transaksionit të aktit noterial”. Për aktet noteriale të përgatitura në bazë të vlerës

Page 29: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 27

së transaksionit dhe të cilat nuk janë të përfshira në taksat tjera, taksat e noterit kalkulohen si vijon: Vlera e transaksionit në Euro Për pronat me vlerë:

0,01 EUR deri 2.500,00 EUR – taksa është 20 EUR 2.501,00 EUR deri 5.000,00 EUR - taksa është 30 EUR 5.001,00 EUR deri 20.000,00 EUR - taksa është 50 EUR 20.001,00 EUR deri 60.000,00 EUR - taksa është 80 EUR 60.001,00 EUR deri 100.000,00 EUR - taksa është 120 EUR

Për aktet noteriale ku vlera e transaksionit tejkalon shumën e 100,000.00 EUR, taka do të ngritët për 20 EUR për çdo 20,000.00, por nuk mund të tejkalojë shumën totale të taksës prej 1.000 EUR.

5 Pagesa e tatimeve komunale në transaksionin e pronës së patundshme

Agjencia: Drejtoria e Financave dhe Pronës e Komunës / cilado bankë komerciale

1 ditë EUR 150 + EUR 1 (shërbime bankare)

Page 30: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 28

Ky tatim në transfer është taksë e sheshtë. Në të kaluarën ka qenë përqindje e vlerës së pronës, por tash është vlerë fikse për transfer të parcelës tokësore. Pas pagesës në bankë, në komunë duhet të sillet dëshmia e pagesës. Shuma e tatimit është përcaktuar me Rregulloren Komunale për taksa, tarifa dhe tatim, e datës 02.12.2011, (neni 4).

6 Regjistrimi i transferit të pronës në Drejtorinë e Gjeodezisë dhe Kadastrit në Komunë

Agjencia: Drejtoria e Gjeodezisë dhe Kadastrit e Komunës Pas dorëzimit të të gjitha dokumenteve, komuna jep kuponin për pagesë për të paguar taksat e regjistrimit në një bankë komerciale.

20 ditë EUR 80 (Taksa e regjistrimit) + EUR 1 (shërbimet bankare)

Page 31: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 29

Në përputhje me Udhëzimin Administrativ MMPH Nr. 08/2014 për taksat në produktet për regjistrimin e të drejtave të pronës së paluajtshme nga zyrat kadastrale të komunale janë si vijon: Për transaksionet me shumë 10,000 EUR - taksa është 20 EUR Për transaksionet me shumë 10,001 EUR deri 30,000 EUR - taksa është 30 EUR Për transaksionet me shumë 30,001 EUR deri 50,000 EUR - taksa është 35 EUR Për transaksionet me shumë 50,001 EUR deri 100,000 EUR - taksa është 50 EUR Për shumat mbi 100,001 EUR dhe për çdo tejkalim të 50,000 EUR - taksa është 50 EUR plus 30 EUR për vlerë tejkaluese.

* Ndodh paralel me një procedurë tjetër.

Indeksi / Pyetja Përgjigjja Rezultati Informatat të

sakta (P/J) Korrigjimet

Indeksi i cilësisë së administrimit të tokës (0-30) 20.5

Indeksi i besueshmërisë së infrastrukturës (0-8) 7.0

Page 32: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 30

Cili është institucioni përgjegjës për regjistrimin e

pronës së paluajtshme?

Zyra Kadastrale në

Prishtinë

Në çfarë formati mbahen titujt e tokave në regjistër

në qytetin më të madh afarist të ekonomisë – në

format letre apo në format të kompjuterizuar

(skanuar ose plotësisht digjital)?

Kompjuter/Skanuara 1.0

A ka bazë elektronike të të dhënave për kontrollimin

e pengesave për transferin e pronës (barrë tatimore,

hipoteka, kufizime ose të njëjta)?

Po 1.0

Institucioni përgjegjës për planet që tregojnë kufijtë

ligjor në qytetin më të madh afarist:

Agjencia Kadastrale e

Kosovës

Në çfarë formati mbahen shumica e hartave të

parcelave të tokës në qytetin më të madh afarist—

në format letre apo në format të kompjuterizuar

(skanuar ose plotësisht digjital)?

Kompjuter/plotësisht

digjitale 2.0

A ka një databazë elektronike për regjistrimin e

kufijve, kontrollimin e planeve dhe ofrimin e

informatave kadastrale (sistem i informatave

gjeografike)?

Po 1.0

Të dhënat e regjistruara nga agjencia për

regjistrimin e pronës së paluajtshme dhe agjencia

kadastrale ose e hartave a mbahen në një databazë

të vetme, në databaza të ndara por të lidhura ose në

databaza të ndara?

Një databazë e vetme 1.0

A përdorin numrin e njëjtë identifikues për pronat

agjencia për regjistrimin e pronave të paluajtshme

dhe agjencia kadastrale ose e hartave?

Po 1.0

Indeksi i transparencës së informatave (0–6) 1.5

Page 33: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 31

Kush mund të merr informata për pronësinë mbi

tokën në agjencinë përgjegjëse për regjistrimin e

pronës së paluajtshme në qytetin më të madh

afarist?

Vetëm ndërmjetësuesit

(noterët, avokatët, etj.) 0.0

A është lista e dokumenteve që kërkohen për të

kompletuar cilindo lloj të transaksionit të pronës në

dispozicion të publikut – nëse po, si?

Po, on-line 0.5

Linku për qasje on-line:

http://kk.rks-

gov.net/prishtina/getatt

achment/Home/141508

---Udhezues-per-qy...

A është bërë e disponueshme për publikun lista e

taksave të aplikueshme për çfarëdo transaksioni

pronësor në agjencinë përgjegjëse për regjistrimin e

pronës së paluajtshme në qytetin më të madh

afarist – nëse po, si?

Po, on-line 0.5

Linku për qasje on-line:

http://www.kca-

ks.org/documents/1017

9/20916/Ministriua082

01414.pdf/0f2f30f9...

A zotohet agjencioni përgjegjës për regjistrimin e

pronës së paluajtshme për dhënien e një dokumenti

obligativ ligjërisht që dëshmon pronësinë mbi

pronën brenda një kornize kohore të caktuar – nëse

po, si e komunikon standardin e shërbimit?

Jo 0.0

Linku për qasje on-line:

A ka mekanizëm specifik dhe të veçantë për

paraqitjen e ankesave për një problem që ka Jo 0.0

Page 34: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 32

ndodhur në agjencionin përgjegjës për regjistrimin e

pronës së paluajtshme?

Informatat kontaktuese:

A ka statistika zyrtare të disponueshme publikisht që

përcjellin numrin e transaksioneve në agjencinë e

regjistrimit të pronës së paluajtshme?

Jo 0.0

Numri i transferove pronësore në qytetin më të

madh afarist në vitin 2014:

Kush mund të konsultojë hartat e parcelave

tokësore në qytetin më të madh afarist?

Vetëm ndërmjetësuesit

dhe palët e interesit 0.0

A është skema e taksave për qasje në harta e

disponueshme për publikun —nëse po, si? Po, on-line 0.5

Linku për qasje on-line:

http://www.kca-

ks.org/documents/1017

9/22166/1c.pdf/59ac1c

7a-848a-471c-8b13-...

A është përkushtuar agjencia kadastrale ose e

hartave për të nxjerrë një hartë të përditësuar

brenda një kornize kohore të caktuar —dhe nëse po,

si e komunikon standardin e shërbimit?

Jo 0.0

Linku për qasje on-line:

A ka mekanizëm specifik dhe të veçantë për

paraqitjen e ankesave për problemet që kanë

ndodhur në agjencinë kadastrale ose të hartave?

Jo 0.0

Informatat kontaktuese:

Indeksi i mbulimit gjeografik (0–8) 8.0

Page 35: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 33

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private

në ekonomi formalisht të regjistruara në regjistrin e

pronës së paluajtshme?

Po 2.0

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private

në qytetin më të madh afarist formalisht të

regjistruara në regjistrin e pronës së paluajtshme?

Po 2.0

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private

në ekonomi në hartë? Po 2.0

A janë të gjitha parcelat tokësore në pronësi private

në qytetin më të madh afarist në hartë? Po 2.0

Indeksi i zgjidhjes së kontesteve të tokës (0–8) 4.0

A kërkon ligji që të gjitha transaksionet e shitjes së

pronë të regjistrohen në regjistrin e pronës së

paluajtshme për ti bërë të bartshme te palët e

treta?

Po 1.5

A është sistemi formal i regjistrimit të pronës së

paluajtshme objekt i një garancioni shtetëror apo

privat?

Po 0.5

A ka mekanizëm specifik të kompensimit për të

mbuluar humbjet e shkaktuara palëve që janë

angazhuar në mirëbesim në një transaksion prone

bazuar në informata të gabuara të certifikuara nga

regjistri i pronës së paluajtshme?

Jo 0.0

A kërkon sistemi ligjor verifikim të vlefshmërisë

ligjore të dokumenteve të nevojshme për

transaksion të një prone p.sh., kontrollimin e

pajtueshmërisë së kontratave me kërkesat e ligjit)?

Po 0.5

Page 36: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 34

Nëse po, kush është përgjegjës për kontrollimin e

ligjshmërisë së dokumenteve? Noteri.

A kërkon sistemi ligjor verifikim të identitetit të

palëve të transaksionit të pronës? Po 0.5

Nëse po, kush është përgjegjës për verifikimin e

identitetit të palëve? Noteri.

A ka databazë kombëtare për të verifikuar saktësinë

e dokumenteve të identitetit? Jo 0.0

Për një kontest toke standard ndërmjet dy

bizneseve lokale për të drejtat e zotërimit me vlerë

sa 50 herë të ardhurat për kokë banori dhe që

ndodhet në qytetin afarist më të madh, cila gjykatë

do të ishte përgjegjëse për rastin në shkallë të parë?

Gjykata Themelore në

Prishtinë

Sa merr kohë mesatarisht për të marrë vendimin

nga gjykata e shkallës së parë për një rast të tillë (pa

ankesë)?

Ndërmjet 2 e 3 vite 1.0

A ka statistika rreth numrit të kontesteve të tokës

në shkallën e parë? Jo 0.0

Numri i kontesteve tokësore në qytetin më të madh

afarist në vitin 2014:

2. Tabela e reformave #2: Përmirësimet e procesit ekzistues

Nr. Procedura Koha për

kompletim Kostot e

ndërlidhura Organi

ekzekutues

Baza ligjore operacional

e

Reforma që duhet bërë

(p.sh. eliminimi,

riorganizimi

Mekanizmi për reformë:

ndryshimi i (L)igjit,

ndryshimi i (R)regullores,

Koha e nevojshme për

reformë: (S)hkurtë,

Page 37: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 35

, s’ka ndryshim)

Përmirësim (O)peracional)

(M)esme, (G)jatë)1

1 Marrja e kopjeve të certifikatës së pronës dhe planit të parcelës në Drejtorinë Komunale të Gjeodezisë dhe Kadastrit

Agjencia: Drejtoria Komunale e Gjeodezisë dhe Kadastrit Shitësi duhet të paraqesë këto dokumente (kopje të certifikatës së pronës dhe planit të parcelës) avokatit i cili do të përgatisë marrëveshjen për shitje. Certifikata e pronës duhet të nënshkruhet dhe të aprovohet nga Drejtori. Për të marrë certifikatën e pronës nevojiten dokumentet e mëposhtme: letërnjoftimi, certifikata e vjetër dhe formulari i

2 ditë (paralel me Procedurën

2)

EUR 4 për certifikatën e pronës dhe EUR 5 për planin e

parcelës së tokës

1 Shkurtë = reforma zbatohet dhe validohet deri më 31 maj 2016. Mesme = reforma zbatohet dhe validohet deri më 31 maj 2017. Gjatë = reforma zbatohet dhe validohet

pas datës 1 qershor 2017.

Page 38: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 36

aplikimit. Avokati kontrollon për pengesa të bartjes së pronës – hipoteka, barrë ose ngarkesa tjera, mbi pronën para se të bëhet transferi.

*2 Marrja e letër konfirmimit tatimor nga Drejtoria për Financa dhe Pronë e Komunës

Agjencia: Drejtoria për Financa dhe Pronë e Komunës Shitësi kërkon këtë letër konfirmimi nga komuna për të vërtetuar se të gjitha tatimet për pronën janë paguar dhe se prona mund të shitet. Shitësi duhet të paraqesë këto dokumente në zyrën kadastrale për të qenë në gjendje të marrë informata nga ta, pra listën poseduese dhe planin e parcelës.

2 ditë (paralel me Procedurën

1)

Pa kosto

3 Marrja e kopjeve të certifikuara të

1 ditë EUR 20 (EUR 2,50 për

faqe),

Page 39: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 37

certifikatave të biznesit në komunë

Agjencia: Agjencia për Regjistrimin e Biznesit e Kosovës dhe Komuna Si Shitësi ashtu edhe Blerësi duhet të paraqesin kopjet e certifikatave të biznesit që vërtetojnë se biznesi është ekzistues (që duhet të ripërtërihen çdo vit) avokatit që do të përgatisë marrëveshjen e shitjes.

vlerësuar në bazë të një supozimi se shumica e

certifikatave të biznesit

kanë 8 faqe

4 Noteri përgatit marrëveshjen e shitblerjes dhe e noterizon

Agjencia: Noteri Sipas Ligjit Nr. 03/L-10 për Noterinë, funksioni i legalizimit të transaksioneve me pronën me patundshme është transferuar te Noterit. Sipas Ligjit: noteri përgatit dhe certifikon dokumentet e

2 ditë EUR 173.27

Page 40: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 38

pronës, me kërkesë të personave fizik ose juridik, ose autoriteteve publike. Noteri përgatit dhe noterizon dokumentet në lidhje me, ndër të tjera, operacionet e mëposhtme, të cilat palët dëshirojnë ose kërkohet që të japin: 1. Procedimin e deklaratave dhe të dhënave për çështjet ligjore ose transaksionet e bëra nga Noteri ose në prani të tij ose saj; 2.certifikimin dhe konfirmimin e fakteve nga Noteri, përfshirë certifikimin se kopjet janë kopje të vërteta të dokumentit origjinal; 3. Legalizimin e nënshkrimeve të vëna nga individët në dokumentet e nënshkruara në dorë; dhe 4. Marrjen e deklaratave nën betim. Taksat e noterëve janë

Page 41: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 39

përcaktuar nga Ministria e Drejtësisë, në konsultim me Odën e Noterëve. Udhëzimi Administrativ Nr. 02/2012 mbi Taksat e përkohshme të noterisë përcakton takste përkohshme të noterisë për aktet dhe shërbimet noterike në Republikën e Kosovës. Sipas nenit 5 të udhëzimit: “normat e taksave të noterit përcaktohen në bazë të vlerës së transaksionit të aktit noterial”. Për aktet noteriale të përgatitura në bazë të vlerës së transaksionit dhe të cilat nuk janë të përfshira në taksat tjera, taksat e noterit kalkulohen si vijon: Vlera e transaksionit në Euro Për pronat me vlerë:

0,01 EUR deri 2.500,00 EUR – taksa është 20 EUR 2.501,00 EUR deri

Page 42: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 40

5.000,00 EUR - taksa është 30 EUR 5.001,00 EUR deri 20.000,00 EUR - taksa është 50 EUR 20.001,00 EUR deri 60.000,00 EUR - taksa është 80 EUR 60.001,00 EUR deri 100.000,00 EUR - taksa është 120 EUR

Për aktet noteriale ku vlera e transaksionit tejkalon shumën e 100,000.00 EUR, taka do të ngritët për 20 EUR për çdo 20,000.00, por nuk mund të tejkalojë shumën totale të taksës prej 1.000 EUR.

5 Pagesa e tatimeve komunale në transaksionin e pronës së patundshme

Agjencia: Drejtoria e Financave dhe Pronës e Komunës / cilado bankë komerciale Ky tatim në transfer është taksë e sheshtë.

1 ditë EUR 150 + EUR 1

(shërbime bankare)

Page 43: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 41

Në të kaluarën ka qenë përqindje e vlerës së pronës, por tash është vlerë fikse për transfer të parcelës tokësore. Pas pagesës në bankë, në komunë duhet të sillet dëshmia e pagesës. Shuma e tatimit është përcaktuar me Rregulloren Komunale për taksa, tarifa dhe tatim, e datës 02.12.2011, (neni 4).

6 Regjistrimi i transferit të pronës në Drejtorinë e Gjeodezisë dhe Kadastrit në Komunë

Agjencia: Drejtoria e Gjeodezisë dhe Kadastrit e Komunës Pas dorëzimit të të gjitha dokumenteve, komuna jep kuponin për pagesë për të paguar taksat e regjistrimit në një bankë komerciale.

20 ditë EUR 80 (Taksa e regjistrimit)

+ EUR 1 (shërbimet bankare)

Page 44: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 42

Në përputhje me Udhëzimin Administrativ MMPH Nr. 08/2014 për taksat në produktet për regjistrimin e të drejtave të pronës së paluajtshme nga zyrat kadastrale të komunale janë si vijon: Për transaksionet me shumë 10,000 EUR - taksa është 20 EUR Për transaksionet me shumë 10,001 EUR deri 30,000 EUR - taksa është 30 EUR Për transaksionet me shumë 30,001 EUR deri 50,000 EUR - taksa është 35 EUR Për transaksionet me shumë 50,001 EUR deri 100,000 EUR - taksa është 50 EUR Për shumat mbi 100,001 EUR dhe për çdo tejkalim të 50,000 EUR - taksa është 50 EUR plus 30 EUR për vlerë tejkaluese.

* Ndodh paralel me një procedurë tjetër.

Page 45: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 43

Indeksi / Pyetja Përgjigjja Organi

ekzekutues Baza ligjore ose

operacionale

Reforma që duhet bërë

(p.sh. eliminimi,

riorganizimi, s’ka ndryshim)

Mekanizmi për reformë:

ndryshimi i (L)igjit, ndryshimi

i (R)regullores, Përmirësim

(O)peracional)

Koha e nevojshme për

reformë: (S)hkurtë, (M)esme, (G)jatë2

Indeksi i cilësisë së administrimit të tokës (0-30)

Indeksi i besueshmërisë së infrastrukturës (0-8)

Cili është institucioni përgjegjës

për regjistrimin e pronës së

paluajtshme?

Zyra Kadastrale

në Prishtinë

Në çfarë formati mbahen titujt e

tokave në regjistër në qytetin

më të madh afarist të

ekonomisë – në format letre

apo në format të

kompjuterizuar (skanuar ose

plotësisht digjital)?

Kompjuter/Skan

uara

2 Shkurtë = reforma zbatohet dhe validohet deri më 31 maj 2016. Mesme = reforma zbatohet dhe validohet deri më 31 maj 2017. Gjatë = reforma zbatohet dhe validohet

pas datës 1 qershor 2017.

Page 46: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 44

A ka bazë elektronike të të

dhënave për kontrollimin e

pengesave për transferin e

pronës (barrë tatimore,

hipoteka, kufizime ose të

njëjta)?

Po

Institucioni përgjegjës për

planet që tregojnë kufijtë ligjor

në qytetin më të madh afarist:

Agjencia

Kadastrale e

Kosovës

Në çfarë formati mbahen

shumica e hartave të parcelave

të tokës në qytetin më të madh

afarist— në format letre apo në

format të kompjuterizuar

(skanuar ose plotësisht digjital)?

Kompjuter/plot

ësisht digjitale

A ka një databazë elektronike

për regjistrimin e kufijve,

kontrollimin e planeve dhe

ofrimin e informatave

kadastrale (sistem i informatave

gjeografike)?

Po

Të dhënat e regjistruara nga

agjencia për regjistrimin e

pronës së paluajtshme dhe

agjencia kadastrale ose e

hartave a mbahen në një

databazë të vetme, në databaza

të ndara por të lidhura ose në

databaza të ndara?

Një databazë e

vetme

Page 47: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 45

A përdorin numrin e njëjtë

identifikues për pronat agjencia

për regjistrimin e pronave të

paluajtshme dhe agjencia

kadastrale ose e hartave?

Po

Indeksi i transparencës së informatave (0–6)

Kush mund të merr informata

për pronësinë mbi tokën në

agjencinë përgjegjëse për

regjistrimin e pronës së

paluajtshme në qytetin më të

madh afarist?

Vetëm

ndërmjetësuesit

(noterët,

avokatët, etj.)

A është lista e dokumenteve që

kërkohen për të kompletuar

cilindo lloj të transaksionit të

pronës në dispozicion të

publikut – nëse po, si?

Po, on-line

Linku për qasje on-line:

http://kk.rks-

gov.net/prishtin

a/getattachmen

t/Home/141508

---Udhezues-

per-qy...

A është bërë e disponueshme

për publikun lista e taksave të

aplikueshme për çfarëdo

transaksioni pronësor në

agjencinë përgjegjëse për

regjistrimin e pronës së

Po, on-line

Page 48: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 46

paluajtshme në qytetin më të

madh afarist – nëse po, si?

Linku për qasje on-line:

http://www.kca

-

ks.org/documen

ts/10179/20916

/Ministriua0820

1414.pdf/0f2f30

f9...

A zotohet agjencioni përgjegjës

për regjistrimin e pronës së

paluajtshme për dhënien e një

dokumenti obligativ ligjërisht që

dëshmon pronësinë mbi pronën

brenda një kornize kohore të

caktuar – nëse po, si e

komunikon standardin e

shërbimit?

Jo

Linku për qasje on-line:

A ka mekanizëm specifik dhe të

veçantë për paraqitjen e

ankesave për një problem që ka

ndodhur në agjencionin

përgjegjës për regjistrimin e

pronës së paluajtshme?

Jo

Informatat kontaktuese:

A ka statistika zyrtare të

disponueshme publikisht që

përcjellin numrin e

Jo

Page 49: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 47

transaksioneve në agjencinë e

regjistrimit të pronës së

paluajtshme?

Numri i transferove pronësore

në qytetin më të madh afarist

në vitin 2014:

Kush mund të konsultojë hartat

e parcelave tokësore në qytetin

më të madh afarist?

Vetëm

ndërmjetësuesit

dhe palët e

interesit

A është skema e taksave për

qasje në harta e disponueshme

për publikun —nëse po, si?

Po, on-line

Linku për qasje on-line:

http://www.kca

-

ks.org/documen

ts/10179/22166

/1c.pdf/59ac1c7

a-848a-471c-

8b13-...

A është përkushtuar agjencia

kadastrale ose e hartave për të

nxjerrë një hartë të përditësuar

brenda një kornize kohore të

caktuar —dhe nëse po, si e

komunikon standardin e

shërbimit?

Jo

Linku për qasje on-line:

Page 50: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 48

A ka mekanizëm specifik dhe të

veçantë për paraqitjen e

ankesave për problemet që

kanë ndodhur në agjencinë

kadastrale ose të hartave?

Jo

Informatat kontaktuese:

Indeksi i mbulimit gjeografik (0–8)

A janë të gjitha parcelat

tokësore në pronësi private në

ekonomi formalisht të

regjistruara në regjistrin e

pronës së paluajtshme?

Po

A janë të gjitha parcelat

tokësore në pronësi private në

qytetin më të madh afarist

formalisht të regjistruara në

regjistrin e pronës së

paluajtshme?

Po

A janë të gjitha parcelat

tokësore në pronësi private në

ekonomi në hartë?

Po

A janë të gjitha parcelat

tokësore në pronësi private në

qytetin më të madh afarist në

hartë?

Po

Indeksi i zgjidhjes së kontesteve të tokës (0–8)

A kërkon ligji që të gjitha

transaksionet e shitjes së pronë

të regjistrohen në regjistrin e

Po

Page 51: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 49

pronës së paluajtshme për ti

bërë të bartshme te palët e

treta?

A është sistemi formal i

regjistrimit të pronës së

paluajtshme objekt i një

garancioni shtetëror apo privat?

Po

A ka mekanizëm specifik të

kompensimit për të mbuluar

humbjet e shkaktuara palëve që

janë angazhuar në mirëbesim në

një transaksion prone bazuar në

informata të gabuara të

certifikuara nga regjistri i pronës

së paluajtshme?

Jo

A kërkon sistemi ligjor verifikim

të vlefshmërisë ligjore të

dokumenteve të nevojshme për

transaksion të një prone p.sh.,

kontrollimin e pajtueshmërisë

së kontratave me kërkesat e

ligjit)?

Po

Nëse po, kush është përgjegjës

për kontrollimin e ligjshmërisë

së dokumenteve?

Noteri.

A kërkon sistemi ligjor verifikim

të identitetit të palëve të

transaksionit të pronës?

Po

Page 52: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 50

Nëse po, kush është përgjegjës

për verifikimin e identitetit të

palëve?

Noteri.

A ka databazë kombëtare për të

verifikuar saktësinë e

dokumenteve të identitetit?

Jo

Për një kontest toke standard

ndërmjet dy bizneseve lokale

për të drejtat e zotërimit me

vlerë sa 50 herë të ardhurat për

kokë banori dhe që ndodhet në

qytetin afarist më të madh, cila

gjykatë do të ishte përgjegjëse

për rastin në shkallë të parë?

Gjykata

Themelore në

Prishtinë

Sa merr kohë mesatarisht për të

marrë vendimin nga gjykata e

shkallës së parë për një rast të

tillë (pa ankesë)?

Ndërmjet 2 e 3

vite

A ka statistika rreth numrit të

kontesteve të tokës në shkallën

e parë?

Jo

Numri i kontesteve tokësore në

qytetin më të madh afarist në

vitin 2014:

Page 53: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 51

3. Tabela e Reformave #3: Inventari i organeve plotësuese të përfshira në proces

Nr. Qeveria e Organit Jo-qeveritar

Numri

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Page 54: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 52

I. SHTOJCA I: BANKA BOTËRORE REFORMA DOMETHËNËSE 2008 - 2016

Njëzet e dy ekonomi e kanë bërë më të lehtë regjistrimin e transferit të pronës në periudhën 2014/15. Përmirësimet më të zakonshme kanë përfshirë

reduktimin e tatimeve në transferin e pronës, kombinimin ose eliminimin e procedurave të regjistrimit, integrimin e platformave elektronike, fillimin e

aplikimit të procedurave të përshpejtuara dhe përfitime të përgjithshme në efikasitetin e administrative.

Kazakistani dhe Butani janë në mesin e ekonomive që kanë bërë përmirësimet më të mëdha në lehtësimin e regjistrimit të pronës në periudhën 2014/15.

Në dhjetor të vitit 2014 Kazakistani ka eliminuar nevojën për marrjen e një pasaporte të përditësuar teknike për transfere të pronës, si dhe kërkesën për

noterizim të dokumenteve të inkorporimit të shitësit dhe blerësit. Këto masa kanë eliminuar një procedurë dhe kanë reduktuar kohën e nevojshme për një

transfer prone për 6.5 ditë (figura1).

Butani ka nisur një sistem on-line të transaksionit të tokës, E-Saktor, në vitin 2014. Sistemi i ri ndërlidh bazat e të dhënave të komunës Thimphu dhe

Komisionit Kombëtar të Tokës. Kjo ka ndihmuar në riorganizimin e procedurave të brendshme duke lejuar përdoruesit të kontrollojnë informatat për kufijtë

e pronave dhe pronësinë. Përveç kësaj, sistemi lejon dorëzimin elektronik të transfereve të tokës për miratim në Komisionin Kombëtar të Tokës. Pronarët e

tokave mund të përdorin platformën on-line edhe për të parë nëse të gjitha transaksionet lidhur me tokën e tyre janë kryer në përputhje me kërkesat

ligjore. Falë bashkëpunimit të përmirësuar ndërmjet Komunës dhe Komisioni Kombëtar të Tokës, regjistri i tokave ka qenë në gjendje të avancojë shërbimet

e tij dhe të reduktojë për 15 ditë kohën e nevojshme për transfer të pronës.

Në mesin e rajoneve, është Afrika nën-Sahariane që ka zbatuar më së shumti reforma lidhur me transferin e pronës në periudhën 2014/15. Për shembull,

Nigeria ka reduktuar taksën e pëlqimit dhe detyrimet për vulë të paguara gjatë transferit të pronës. Kepi i Gjelbër, Çadi, Republika e Kongos, Bregu i

Fildishtë, Gaboni, Guinea Bisau, Madagaskari dhe Senegali e kanë bërë transferin e pronave më pak të kushtueshëm duke ulur tatimet në transfer të

pronës.

Gjashtë ekonomi në Evropë dhe Azi Qendrore kanë thjeshtëzuar transferet e pronave duke eliminuar procedurat e panevojshme dhe reduktuar kohën e

nevojshme për përfundimin e formaliteteve të ndara për regjistrim. Për shembull, Bjellorusia dhe Rusia kanë filluar aplikimin kufizimeve kohore efektive për

regjistrim shtetëror të transferit të pronës. Letonia ka filluar aplikimin e një formulari të ri për regjistrim shtetëror, duke eliminuar kërkesën për dorëzim të

një deklarate të aksionarëve si dokument i veçantë. Uzbekistani ka filluar aplikimin e një formulari të ri për të dhënat e pronës, që përfshin të gjitha barrët

që pengojnë tjetërsimin e pronës, kufizimet dhe tatimet e papaguara. Miratimi i formularit të ri ka eliminuar kërkesën për marrjen e tri certifikatave të

veçanta për mospasjen e barrëve që pengojnë tjetërsimin e pronës.

Page 55: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 53

Page 56: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 54

1. Bashkimi Evropian(24): Reformat në Regjistrimin e pronës sipas ekonomive TBB2008-

TBB2016

Austria

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Austria e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë, duke

kërkuar paraqitjen on-line të aplikimeve për të regjistruar transferimet e

pronësisë.

Belgjika = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Belgjika e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke inkuadruar regjistrimin elektronik të pronës.

TBB 2012: Belgjika e ka bërë më të shpejtë regjistrimin e pronës për sipërmarrësit, duke vendosur afate kohore dhe duke zbatuar sistemin e saj “ e-noteriat”.

TBB 2010: Belgjika e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke vendosur afate kohore për disa procedura.

TBB 2011: Kryeqyteti i Belgjikës Brukseli e ka bërë më të vështirë transferimin e pronësisë, duke kërkuar një certifikatë të tokës së padëmtueshme.

Bullgaria = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Bullgaria ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën duke lansuar një regjistër të integruar të pronës të bazuar në rrjet,

duke bërë të mundur kontrollimin e pronësinë dhe statusin e kadastrit të

pronave on-line.

Kroacia = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2008: Kroacia ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën përmes përmirësimeve të vazhdueshme në regjistrin e tokave.

Page 57: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 55

Qipro = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Qipro e ka bërë më të shpejtë transferimin e pronësisë duke

kompjuterizuar tokat.

Republika Çeke = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Republika Çeke e ka bërë më të lehtë regjistrimin e pronave

duke lejuar qasjen on-line në regjistrin e databazës tregtare dhe duke

eliminuar nevojën për pajisjen me një certifikate në forme letre nga regjistri,

para se të aplikohet për regjistrim në kadastër.

TBB 2012: RepublikaÇeke shpejtoj regjistrimin e pronave duke

kompjuterizuar zyrën kadastrale, duke dixhitalizuar të gjitha të dhënat, si dhe

duke inkuadruar komunikimin elektronik me noteritë. TBB 2010: RepublikaÇeke e bëri më të lehtë regjistrimin nëpërmes

riorganizimit të vazhdueshëm të regjistrit, të kombinuar me kompjuterizimin

e regjistrit.

TBB 2014: Republika Çeke e bëri më të shtrenjtë transferimin e

pronësisë duke rritur ratën e tatimit në transferimin e pronësisë.

Danimarka

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Danimarka e bëri më të lehtë regjistrimin e pronave duke

inkuadruar dorëzimin elektronik të aplikimeve për transferim të pronës në

regjistrin e tokave. TBB 2011: Kompjuterizimi i regjistrit të tokave në Danimarkë ka

përgjysmuar numrin e procedurave të nevojshme për të regjistruar pronën.

Estonia = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Estonia e ka bërë më të lehtë regjistrimin e pronësisë duke

kompjuterizuar të dhënat e pronave në regjistrin e tokave dhe mundësoi

noteritë për ta zhvilluar procesin on-line.

Page 58: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 56

Franca

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Franca e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

shpejtuar regjistrimin e veprës së shitjes në regjistrin e tokave.

TBB 2010: Franca e bëri më të lehtë dhe më të shpejtë transferimin e

pronësisë duke implementuar plotësisht sistemin on-line, i cili i mundëson

noteritë për të marrë pengesat për bartje të pronësisë dhe dokumentet e

pronësisë nga regjistri elektronik i tokave. TBB 2008: Franca reduktojë kohën e nevojshme për të regjistruar pronën

duke implementuar një sistem të ri (Tele@ctes), i cili lejon noteritë të kenë

qasje në regjistrimin e tokave në mënyrë elektronike.

Gjermania

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Gjermania e ka bërë më të shtrenjtë regjistrimin e

pronësisë duke ngritur tatimin në transferimin e pronësisë. TBB 2008: Gjermania e bëri më të kushtueshëm regjistrimin e

pronësisë duke rritur tatimin për transfer në Berlin.

Greqia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Greqia e bëri më të lehtë transferimin e pronësisë duke

reduktuar tatimin në transferimin e pronësisë dhe duke eliminuar kërkesat-

certifikatat e shlyerjes për tatim komunal.

TBB 2011: Greqia e bëri më të kushtueshme transferimin e pronësisë

duke rritur tatimin për transfer nga 1% e vlerës së pronësisë në 10% të

vlerës së pronësisë.

Hungaria

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Hungaria reduktojë taksën e regjistrimit të pronësisë në 6% të

vlerës së pronësisë.

TBB 2009: Hungaria themeloj një zyre të re regjistrimi në Budapest e cila

shpejtoi regjistrimin e pronës duke reduktuar kohën e nevojshme për të

Page 59: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 57

regjistruar një titull.

TBB 2008: Hungaria e ka bërë më të shpejtë regjistrimin e pronësisë duke

hapur një zyre të dytë për regjistrimin e tokave në Budapest, e cila reduktoje

kohën e nevojshme për të dorëzuar një aplikim në regjistrin e tokave për të

regjistruar një titull

Irlanda

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Irlanda e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

rritur sistemin e kompjuterizuar në regjistrin e tokave dhe duke implementuar

sistemin on-line për regjistrimin e titullit.

TBB 2013: Irlanda e ka bërë transferimin e pronësisë më pak të

kushtueshëm duke inkuadruar një vulë të vetme mbi normën detyruese për

transferimin e pronësisë jo rezidenciale, si dhe zgjeroi regjistrimin e

detyrueshëm për të gjitha pronat në Irlandë.

TBB 2010: Irlanda e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

reduktuarçmimin maksimal të detyrimeve për vulë mbi transaksionet e

pronësisë.

Italia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Italia e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

eliminuar kërkesën e certifikatës së energjisë për ndërtesa tregtare të cilat

nuk kanë sistem të ngrohjes.

TBB 2013: Italia e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

digjitalizuar hartat kadastrale të pronësisë dhe duke i vendosur on-line në

dispozicion të noterive.

Letonia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Letonia e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

inkuadruar një formular të ri aplikimi për transferim.

Page 60: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 58

TBB 2012: Letonia e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

lejuar qasje elektronike në databazat e të dhënave tatimore komunale të cilat

tregojnë statusin tatimor të pronësisë, duke eliminuar kërkesën për të marrë

këtë informacion në formë të letrës.

TBB 2009: Letonia e ka bërë më të lehtë regjistrimin e pronësisë duke

prezantuar një bazë të dhënash në internet, e cila i lejon punonjësit e

regjistrimit të tokave për të verifikuar vlerën kadastrale të pasurive të

patundshme.

Lituania

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2009: Lituania e ka bërë më të lehtë regjistrimin e pronësisë duke

bashkuar procedurën për marrjen e certifikatës së transaksionit për pasurinë

e patundshme me procedurën e noterizimit.

Holanda

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Holanda e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

rritur efikasitetin në procesin e kërkimit të titullit.

Polonia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Polonia e ka bërë më të lehtë transferimin e pronësisë duke

paraqitur procedura on-line dhe duke reduktuar taksat noterike.

TBB 2013: Polonia e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të shpejtë duke

inkuadruar një sistem të ri të menaxhimit të ngarkesës së lëndëve për tokat

dhe regjistrat e pengjeve si dhe duke vazhduar me dixhitalizimin e të dhënave

tëregjistrit.

TBB 2011: Polonia lehtësoj regjistrimin e pronësisë duke kompjuterizuar

regjistrin e tokave.

TBB 2008: Polonia e ka bërë regjistrimin e pasurisë më pak të

Page 61: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 59

kushtueshme duke kaluar nga taksat e ndryshueshme të regjistrimit në një

taksë fikse.

Portugalia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Portugalia themeloi një sportel të vetë m për regjistrimin e

pronës.

TBB 2010: Portugalia ka përshpejtuar regjistrimin e pronës nëpërmjet

kompjuterizimit të regjistrit të mbështetur nga një ndryshim në kodin e

regjistrit duke e bërë përdorimin e noterive opsionale.

TBB 2008: Portugalia ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën nëpërmjet kompjuterizimit të vazhdueshëm në regjistrat e pasurive të

patundshme në Lisbonë.

Rumania

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Rumania ka përshpejtuar regjistrimin e pronës duke inkuadruar

procedura të përshpejtuara në regjistrin e tokës dhe kadastrit.

Sllovenia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Sllovenia e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë dhe më

pak të kushtueshme duke inkuadruar procedurat on-line dhe uljen e tarifave. TBB 2011: Kompjuterizimi më i gjerë në regjistrin e tokave në Slloveni ka

zvogëluar vonesat në regjistrimin e pasurive me 75%

Spanja

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015:Spanja e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke ulur

normën e tatimit në transferimin e pronësisë.

Page 62: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 60

Suedia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Suedia e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke zbatuar

plotësisht një sistem të ri për regjistrimin e pronës

TBB 2011: Suedia e bëri regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke eliminuar

kërkesën për të marrë një dokument të parablerjes nga komuna.

TBB 2013:Në Suedi transferet e pronësisë morën më shume kohë

gjatë zbatimit të një sistemi të ri të teknologjisë së informacionit në

regjistrin e tokës. TBB 2012: Suedia ngriti çmimin e transferimit të pasurisë ndërmjet

kompanive.

Mbretëria e Bashkuar

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Mbretëria e Bashkuar e ka bërë transferimin e pronës më të

lehtë duke inkuadruar paraqitjen elektronike për aplikimet e transferimit të

pronës TBB 2010: Mbretëria e Bashkuar e ka përshpejtuar regjistrimin e pronës

duke inkuadruar procesin automatik-elektronik për kompensimin e

transaksionit të tokës.

2. Shtetet fqinje dhe të ndërlidhura (10): Reformat në Regjistrimin e pronës sipas

ekonomive TBB2008-TBB2016

Shqipëria = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015:Shqipëria e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

vendosur kufizime efektive kohore dhe duke kompjuterizuar të dhënat mbi

pronën e paluajtshme. TBB 2012: Shqipëria e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke i

vendosur kufizim kohor regjistrit të tokave për të regjistruar një titull

Bosnja dhe Hercegovina = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 63: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 61

TBB 2013: Bosnja dhe Hercegovina e ka bërë më të lehtë për të transferuar

pronën mes kompanive duke kompjuterizuar regjistrin tregtar.

TBB 2011:Bosnja dhe Hercegovina i ka zvogëluar vonesat për regjistrimin e

pronës në regjistrin e tokës në Sarajevë TBB 2009: Bosnja dhe Hercegovina e ka përshpejtuar regjistrimin e pronës

duke kompjuterizuar dokumentet në regjistrin e tokës në Sarajevë

Gjeorgjia = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2009:Gjeorgjia e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

eliminuar kërkesën për disa dokumente si dhe thjeshtimin dhe uljen e taksave

të regjistrimit. TBB 2008: Gjeorgjia e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

eliminuar kërkesën e noterizimit për marrëveshjen e shitjes dhe ka reduktuar

kohën e nevojshme për të marrë një ekstrakt regjistër të sipërmarrësit për

regjistrimin e shitësit / blerësit nga gjykata e qarkut.

Kosova = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014:Kosova e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

inkuadruar një sistem të ri noterial dhe duke kombinuar procedurat për

hartim dhe duke legalizuar marrëveshjet e shit –blerjes.

TBB 2015: Kosova e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë

duke rritur taksën për regjistrimin e transaksioneve të pronës.

Maqedonia = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Maqedonia ka bërë regjistrimin e pasurisë më të shpejtë dhe më

pak të kushtueshme me dixhitalizimin e kadastrës së patundshmërive dhe

duke eliminuar kërkesën e një certifikate mbi pengesat për bartje të

pronësisë .

TBB 2012: Maqedonia e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

ulur taksat noteriale dhe zbatimin e afateve kohore.

TBB 2010: Maqedonia e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

vendosur kufij të rinj kohorë për regjistrimin e një titulli të veprës në

Page 64: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 62

kadastrën e patundshmërive dhe duke e bërë të mundur për të marrë një

certifikatë për mospengesa në bartje të pronë sisë nga regjistri i pasurive të

patundshme në vend se të merret përmjet gjykatës TBB 2009: Maqedonia e ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën me rritjen e stafit në zyrën e kadastrës.

Mali i Zi = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Mali i Zi e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

inkuadruar një sistem noterial.

Serbia = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Serbia e ka bërë transferimin e pronës më të shpejtë duke ofruar

një alternativë të përshpejtuar TBB 2009: Serbia e ka reduktuar koston për transferimin e pronës duke

ulur tatimin e transferimit të pronës.

TBB 2015:Serbia e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë duke

eliminuar procedurat e përshpejtuara për regjistrimin e transferimit të

pronësisë

Zvicra = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Zvicra e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke futur një

databazë të dhënash kombëtare për të kontrolluar pengesat për bartje të

pronësisë.

Turqia = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Turqia e ka bërë transferimin e pronës më të kushtueshme

duke rritur regjistrimin dhe disa taksa të tjera.

Ukraina = Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 65: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 63

TBB 2014: Ukraina e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë me

organizimin e procedurave dhe riorganizimin e sistemit të regjistrimit të

pronës TBB 2013: Ukraina e ka bërë transferimin e pronës më të shpejtë duke

futur një afat kohor të efektshëm për aplikimet e transferimit dhe përpunimit

në kadastrën e tokave në Kiev.

3. Shtetet tjera (102): Reformat në Regjistrimin e pronës sipas ekonomive TBB2008-

TBB2016

Afganistani

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Afganistani ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

reduktuar tatimet e transferimit të pronës TBB 2008: Afganistani e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë nga

riorganizimi i procesit të marrjes së miratimeve dhe duke digjitalizuar

sistemin e të dhënave së titullit të veprës në disa gjykata të qarkut.

Algjeria

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Algjeria e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë dhe më pak

të kushtueshme, duke ulur taksat noteriale dhe dukeeliminuar tatimin mbi

fitim.

Angola

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Angola ka bërë transferimin e pronës më pak të kushtueshme

duke ulur tatimin e transferimit.

Page 66: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 64

TBB 2010: Angola e ka përshpejtuar transferimet pronësore duke

dixhitalizuar regjistrit e tokave në Luanda dhe duke ndarë atë në 2 njësi,

secila përgjegjëse për gjysmën e tokës së mbuluar nga regjistri

Antigua dhe Barbuda

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Në Antigua dhe Barbuda për transferim të pronës tani

kërkohet leje nga mbikëqyrësi kontrollues për të shmangur deklaratat e

dëmshme.

Argjentina

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Argjentina e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë

duke shtuar një kërkesë që noteri të marrë vlerën e referencës të

agjencisë tatimore për pronën para noterizimit të veprës së shitjes. TBB 2010: Argjentinae ka bërë transferimin e pronës më të vështirë

duke shtuar një kërkesë të re për të deklaruar të gjitha transaksionet mbi

300.000 pezeta argjentinase.

Azerbajxhani

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Azerbajxhani e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

futur një procedurë në internet për marrjen e certifikatës mbi pengesat e

bartjes së pronë sisë . TBB 2009: Azerbajxhani e ka bërë regjistrimin e pronës më të lehtë dhe më

të shpejtë duke prezantuar një regjistër të unifikuar të pronës.

Bahamet

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 67: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 65

TBB 2014: Bahamet e kanë bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar detyrimet për vulë . TBB 2009: Bahamet e kanë reduktuar kohën e nevojshme për transferimin

e pronës duke inkuadruar një sistem të kompjuterizuar në regjistrin e të

dhënave.

TBB 2012: Bahamet ekanë bërë transferimin pronën më të

kushtueshme duke rritur taksat e zbatueshme mbi detyrimet për vulë .

Bahrejni

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Bahrejnie ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

reduktuar taksat e regjistrimit.

TBB 2011: Bahrejn e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të rëndë duke

rritur taksat nëByronë e Regjistrimit të Tokës dhe Sondazheve.

Bangladesh

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Bangladesh e ka ulur tatimin e transferimit të pronës në 6.7% të

vlerës së pasurisë TBB 2009: Bangladesh e ka përshpejtuar regjistrimin e pronës duke rritur

efikasitetin në zyrën e regjistrimit të veprës komunale.

Bjellorusia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Bjellorusia ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

inkuadruar një procedurë të re të shpejtuar

TBB 2014: Bjellorusia ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

inkuadruar një procedurë e linjës së shpejtë për regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Bjellorusia e ka thjeshtuar transferimin e pronës duke

larguarkërkesën për miratimin e komunës në transferimin e shumicës së

ndërtesave tregtare në Minsk.

TBB 2010: Bjellorusia ka vazhduar për të përmirësuar procesin e

regjistrimit të pronës duke rritur efikasitetin në regjistrin e tokës në Minsk, e

cila e ka reduktuar kohën e nevojshme për të verifikuar pronësinë, dhe duke

eliminuar kërkesën e krijuar të dokumenteve të noterizuara gjatë transferimit

të pronësisë.

Page 68: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 66

TBB 2009: Bjellorusia e ka përshpejtuar regjistrimin e pronës, duke krijuar

një regjistër të unifikuar si dhe duke inkuadruar kufizime të rrepta kohore në

regjistër dhe duke kompjuterizuar të dhënat e saj të pronësisë

Benin

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2008: Benin e ka bërë transferimin e pronës më pak të kushtueshme,

duke ulur taksën e regjistrimit.

Butan

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Butan e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

inkuadruar një sistem të kompjuterizuar për informacionin e tokave.

Botsvana

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Botsvana e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të vështirë

duke shtuar një kërkesë për të njoftuar agjencinë e tatimit për vlerën e

shtuar të pagesës së tatimit.

Brazili

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Brazilie ka bërë transferimin e pronës në Sao Paolo më të

shtrenjtë, duke rritur tatimin e transferimit të pronës. TBB 2013: Brazili e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë duke

futur një certifikatë të re për gjendjen e borxheve të punës, duke shtuar

numrin e procedurave për kujdesin e duhur.

Burkina Faso

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010:Burkina Faso ka organizuar regjistrimin e pronës duke lejuar

pagesën e tatimeve të transferimit në regjistrin e tokës, riorganizimin e

Page 69: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 67

regjistrit të tokës, përcaktimin e afateve kohore ligjore për procedurat dhe

thjeshtimin e vlerësimin të pronës nga zyrtarët e qeverisë nëpërmjet

përdorimit të tabelave të vlersimit në bazë të materialeve të përdorura.

TBB2009:Burkina Faso e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë dhe më

pak të kushtueshme duke eliminuar kërkesën për të marrë autorizimin nga

komuna, bashkimin e pagesës së 2 tatimeve në regjistrin e tokës dhe uljen e

normës së tatimit pë r transferim. TBB2008: Burkina Faso e ka bërë regjistrimin e pronësisë më pak të

kushtueshme, duke ulur tatimin e regjistrimit.

Burundi

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Burundi e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë, duke

krijuar një sportel të vetë m për regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Burundi e ka bërë transferimin e pronës më të shpejtë duke

krijuar një kufi ligjor kohor për kërkesat e procedimit të transferimit të pronës

në regjistrin e tokës.

TBB 2009: Burundi e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lirë, duke ulur

taksën e regjistrimit. Këto masa kanë qenë pjesërisht të motivuara nga

dëshira e këtyre vendeve për të kaluar pragun e së drejtës për sfidën e

korporatës së mijëvjeçarit. TBB 2008: Burundi ka bërë regjistrimin e pasurisë më pak të kushtueshme,

duke ulur taksën e regjistrimit.

Kepi i Gjelbër

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016:Kepi i Gjelbëre ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme duke ulur tatimin e regjistrimit të pronës

TBB 2014: Kepi i Gjelbër e ka bërë më të shpejtë transferimin e pronësisë

duke dixhitalizuar regjistrin e tokave.

TBB 2012: Kepi i Gjelbër e ka bërë transferimin e pronësisë më të shpejtë

duke implementuar afate kohore për noterizim dhe për regjistrin e tokave.

Page 70: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 68

TBB 2011: Kepi i Gjelbër lehtësoi regjistrimin e pronës duke kaluar nga

taksat e bazuar në një përqindje të vlerës së pronës në norma fikse më të

ulta.

Republika Qendrore e Afrikës

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Republika Qendrore e Afrikës e ka përgjysmuar koston e

regjistrimit të pronësisë.

Çadi

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Çadie ka bërë transferimin e pronës më pak të kushtueshme

duke reduktuar tatimin e transferimit të pronës. TBB 2014: Çadi e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke reduktuar

tatimin e transferimit të pronës.

Kolumbia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015:Kolumbia e bëri transferimin e pronës më të lehtë duke

eliminuar nevojën për një regjistrim të përkohshëm TBB 2010: Kolumbia e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke i

vënë certifikatat e nevojshme në dispozicion on-line për procedimdhe duke

siguruar një marrëveshje standarde shitjeje paraprake falas, në internet dhe

në zyrat noteriale

Komoret

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Komoret e ka bërë më të lehtë për të transferuar pasurinë, duke

reduktuar tatimin e transferimit të pronës.

Page 71: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 69

Republika Demokratike e Kongos

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Republika Demokratike e Kongos e reduktoj përgjysmë tatimit

për transferim të pronës në 3% të vlerës së pronësisë.

Republika e Kongos

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Republika e Kongos e ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme duke reduktuar normën e tatimit në transferimin e pronës.. TBB 2009: Republika e Kongos ka reduktuar koston dhe kohën për të

regjistruar pronën duke ulur taksën e regjistrimit dhe duke i lejuar

vlerësuesve privatë për të vlerësuar pronën.

TBB 2012: Republika e Kongos e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të

shtrenjtë duke përmbysur një ligj të mëparshëm i cili ka reduktuar taksën

e regjistrimit.

Kosta Rika

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Kosta Rika e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë dhe më

të shpejtë duke i vënë certifikatat e pronësisë në dispozicion on-line

nëpërmjet një faqeje të internetit.

Bregu i Fildishte

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Bregu i Fildishtë e ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme duke reduktuar normën e tatimit në transferimin e pronës.

TBB 2015: Bregu i Fildishtë e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë

duke dixhitalizuar sistemin e regjistrit të tokave dhe duke ulur taksën e

regjistrimit të pronës. TBB 2014: Bregu i Fildishte e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë me

riorganizimin e procedurave dhe uljen e taksave të transferimit të pronës.

Xhibuti

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 72: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 70

TBB 2008: Xhibuti e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të shpejtë duke e

përmirësuar efikasitetin në fushën e shërbimit.

Republika Dominikane

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2009: Republika Dominikane e ka bërë regjistrimin e pasurisë më pak

të kushtueshme, duke ulur dhe thjeshtëzuar tatimet e mbledhura në

transaksionet pronësore. TBB 2008: Republika Dominikane ka bërë regjistrimin e pasurisë më të

lehtë duke miratuar disa ligje që kanë për qëllim riorganizimin e procesit.

Ekuador

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Në Ekuador transferet e pronësisë konsumuan më shumë

kohë si rezultat i problemeve të zbatimit në transferimin e autoritetit

mbi të dhënat e pronave të komunës së Quitos.

Republika Arabe e Egjiptit

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2009: Republika Arabe e Egjiptit përshpejtoi regjistrimin e pronës duke

thjeshtuar procedurat administrative, organizimin e punës së biznesit midis

regjistrit të pronësisë të paluajtshme dhe Autoritetit egjiptian mbikëqyrës si

dhe inkuadrimin e afateve për disa procedura. TBB 2008: Egjipti e ka ulur koston e regjistrimit të pasurisë duke inkuadruar

një taksë të ulët fikse.

Etiopia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Etiopia e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

centralizuar detyra administrative si dhe bashkimin e procedurave në

regjistrin e tokës dhe komunës.

Page 73: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 71

Fixhi

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Fixhi e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë, duke

kërkuar nga palët në një transaksion të pronës për të marrë një leje

certifikatë tatimore për fitimet kapitale nga Autoriteti i Fixhit për të

Ardhurat Vjetore dhe Autoriteti Doganor.

Gabon

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Gabon e ka bërë transferimin e pronës më pak të kushtueshme

duke reduktuar tatimin e regjistrimit të pronës. TBB 2015: Gabon e ka bërë transferimin pronësisë më të

kushtueshme, duke rritur normën e tatimit në regjistrimin e pronësisë. TBB 2013: Në Gabon regjistrimi i pronësisë u bë më i vështirë për

shkak të vonesave të gjata administrative në regjistrin e tokave.

Gana

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2008: Gana e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të shpejtë duke

eliminuar kërkesën për të regjistruar aktin e shitjes në Komision e tokave.

Grenada

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Emërimi i një ofiqari i fokusuar vetëm në pronësinë e ka

shkurtuar përgjysmë kohën e nevojshme për të transferuar pronësinë në

Grenada.

Guatemala

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Guatemala e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë duke

centralizuar më shumë procedurat në regjistrin e pronës, riorganizimin e

operacioneve dhe duke e bërë të mundshme përdorimin më të madh të

shërbimeve elektronike.

Page 74: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 72

TBB 2008: Guatemala e ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën duke i lejuar regjistruesit të dorëzojë nënshkrime elektronike.

Guinea

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Guinea e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

riorganizuar të dhënat në regjistrin e tokës dhe duke reduktuar taksat e

noterit. TBB 2014: Guinea e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke ulur

tatimin e transferimit të pronës.

Guinea-Bisau

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Guinea-Bisau e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar tatimin e regjistrimit të pronës.

TBB 2014: Guinea-Bisau e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

rritur numrin e noterëve që kanë të bëjnë me transaksionet pronësore. TBB 2008:Guinea-Bisau e ka bërë regjistrimin e pronësisë më pak të

kushtueshme duke reduktuar tatimin e regjistrimit apo transferimit.

Guajana

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Në Guajana transferimi i pronës u bë më i ngadalshëm për

shkak të mungesës së personelit në regjistrin e veprës.

Haiti

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2008: Haiti ka bërë regjistrimin e pronësisë më të thjeshtë duke

organizuar procesin në organin tatimor

Hondurasi

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 75: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 73

TBB 2008:Honduras e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

vendosur një afat kohor për përfundimin e procedurave të caktuara.

Hong Kong SAR, Kina

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Hong Kong SAR, Kina, e ka bërë regjistrimin e pronës më të lehtë

duke e bërë të mundur për të dorëzuar detyrimin për vulë në aktin e shitjes

(caktimin e pronës) në internet.

TBB 2014: Hong Kong SAR, Kina, e ka bërë transferimin e pronës më të

kushtueshme duke rritur detyrimet për vulë .

Islanda

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Islanda e ka bërë transferimin e pronës më të kushtueshme

duke e rritur normën mbi detyrimet për vulë .

Indonezia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Indoneziae ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë duke

inkuadruar afatet kohore për procedurat në regjistrin e tokave.

Izraeli

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Izraeli e bëri transferimin e pronës më të lehtë duke shtrënguar

afateve kohore për organet tatimore të cilat duhet të procedojnë fitimet

kapitale dhe vetë-vlerësimet për transferet e pronës. TBB 2009: Izraeli bëri regjistrimi i pronës më të lirë duke eliminuar tatimin

e shitjes.

Xhamajka

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Xhamajka e ka lehtësuar transferimin e pronës duke ulur taksat

e transferimit dhe tatimet, duke ofruar procedura të përshpejtuara të

regjistrimit dhe duke vënë on-line në dispozicion informacionin nga regjistri i

TBB 2014: Xhamajkae ka bërë transferimin e pronës më të vështirë,

duke rritur tatimin mbi detyrimin për vulë .

Page 76: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 74

kompanisë.

TBB 2010: Xhamajka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë duke

reduktuar tatimin e transferimit të pronës.

TBB 2009: Xhamajka e ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme, duke reduktuar tatimin e transferimit të pronës dhe detyrimit

për vulë.

Jordani

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Jordani e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë duke

reduktuar taksat e transferimit të pronës.

Kazakistani

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Kazakistani e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

eliminuar kërkesën për të marrë një pasaportë teknike për transferimin si dhe

noterizimin e dokumenteve të bashkëpunimit të blerësit dhe shitësit.

TBB 2015: Kazakistani e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë duke

inkuadruar kufizime efektive kohore dhe një procedurë të përshpejtuar.

TBB 2014: Kazakistani e ka bërë më të lehtë për të transferuar pronësinë

duke futur një procedurë të linjës së shpejtë për regjistrimin e pronës. TBB 2009: Kazakistani ka bërë transferimin e pronës më të lehtë dhe më të

shpejtë me anë të një ligji të ri duke krijuar një regjistër të unifikuar për tërë

tokën dhe objektet, duke inkuadruar qendrat për shërbime ndaj publikut si

qendra kompetente për transaksionet pronësore.

Kenia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Kenia i ka bërë transferimet pronësore më të shpejta duke

përmirësuar menaxhimin elektronik të dokumenteve në regjistrin e tokave

dhe inkuadrimin e një formë të unifikuar për regjistrim.

Page 77: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 75

TBB 2008: Kenia e ka përshpejtuar regjistrimin e pronës duke i lejuar

praktikuesit private (përveç vlerësuesve qeveritar) për të kryer vlerësime të

tokës, e cila e ka reduktuar kohën e nevojshme për një vlerësim nga një muaj

në një javë.

Rep. E Koresë

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015:Republika e Koresë e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë

duke reduktuar kohën e nevojshme për të blerë bonot e banimit dhe të

regjistrojë transferin e pronës.

Republika e Kirgistanit

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Republika e Kirgistanit bëri transferimin e pronës më të lehtë

duke inkuadruar një procedurë në internet për marrjen e certifikatave mbi

pengesat për bartjen e pronësisë.

TBB 2010: Republika e Kirgistanit ka bërë regjistrimin e pasurisë më të

lehtë duke thjeshtuar kërkesat e dokumentacionit dhe duke e bërë

noterizimin opsional.

TBB 2008: Republika e Kirgistanit e ka bërë regjistrimin e pasurisë më

të kushtueshme duke rritur taksat e regjistrimit.

RDP e Laos

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: RDP e Laos ka bërë regjistrimin e pasurisë më të shpejtë duke

kaluar në një sistem titulli.

Libani

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Libani e ka bërë transferimin e pronës më të ndërlikuar

duke rritur kohën e nevojshme për regjistrimin e pronës.

Lesoto

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 78: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 76

TBB 2014: Lesoto e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë me

riorganizimin e procedurave dhe rritjen e efikasitetit administrativ.

TBB 2008: Lesoto e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë për gratë e

martuara duke i lejuar ato për të transferuar pronësinë pa nënshkrimin e

burrit të tyre.

Liberia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Liberia e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

dixhitalizuar të dhënat në regjistrin e tokave.

Madagaskar

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Madagaskar e ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme duke reduktuar tatimin e transferimit të pronës.

TBB 2009: Madagaskar e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

riorganizuar regjistrin e tokave dhe duke shtuar më shumë staf, kompjuterë

dhe zyre si dhe e bëri atë më pak të kushtueshme duke hequr 2 tatime dhe

heqjen e detyrimit për vule obligative ne dokumente.

TBB 2010: Madagaskar e ka bërë transferimin e pronës më të

kushtueshme duke e bërë përdorimin noterial të detyrueshme për

transaksionet pronësore.

Malavi

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Malavi e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuardetyrimin për vulë . TBB 2011: Malavi lehtësoj transferimin e pronës duke reduktuar pritjen për

pëlqime përgjysmë, dhe regjistrimin e instrumenteve ligjore.

TBB 2012: Malavi e ka bërë regjistrimin e pronës më të ngadalshme

duke mos mbështetur përmirësimin e kohës së vitit të kaluar në

përpunimin e certifikatëssë Pajtueshmërisë në Ministrinë e tokave.

Malajzia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Malajzia ndjeshëm e ka reduktuar numrin e ditëve të nevojshme

për të regjistruar transferimet pronësore.

Page 79: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 77

TBB 2011: Inkorporimii vulosjes përmes internetit në Malajzi ka reduktuar

kohën dhe koston për të transferuar pronën.

Maldivet

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Maldivet tani lejojnë kompanitë e regjistruara të posedojnë

pronë për deri sa aksionet e kompanive janë në pronësi të Maldiveve.

Mali

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011:Mali ka lehtësuar transferimet e pronës, duke reduktuar tatimin

e pronës për firmat nga 15% të vlerës së pronësisë në 7% të vlerës së

pronësisë.

TBB 2008: Mali e ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën duke decentralizuar dhe riorganizuar regjistrin e operacioneve dhe

rialokimin e stafit.

Mauriciusi

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Mauriciusie ka bërë transferimin e pronës më të shpejtë duke

zbatuar një sistem elektronik për menaxhimit të informacionit në

Departamentin Gjeneral të Regjistrit.

TBB 2010: Mauriciusi e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë duke

vendosur një afat kohor ligjor prej 15 ditësh për lëshimin e titullit të fundit të

pronës nga regjistri i tokave.

TBB 2009: Mauriciusie ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

hequr 2 procedurat e kërkuara më parë, një certifikatë nga Autoriteti Ujit dhe

Mbeturinave dhe sigurimin e një certifikatë të shlyerjes së tatimit për tatimin

komunal. TBB 2008: Mauriciusie ka bërë regjistrimin e pasurisë më pak të

kushtueshme, duke reduktuar taksën e regjistrimit të pronës.

Page 80: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 78

Meksiko

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2008: Meksiko lëshoi një orar të ri të taksave noteriale i cili reduktoi

koston e regjistrimit të pronës.

Moldavia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Moldavia e ka bërë regjistrimit të pronës më të lehtë dhe më të

shpejtë duke eliminuar kërkesën për një skemë kadastrale.

Maroku

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Maroku eka bërë transferimine pronës më të shpejtë duke

themeluar lidhje të komunikimeve elektronike ndërmjet autoriteteve të

ndryshme tatimore. TBB 2014: Maroku e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar një vepër të transferimit në

organin tatimor.

TBB 2013: Maroku e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të

kushtueshme, duke rritur taksat e regjistrimit të pronës.

TBB 2008: Maroku e ka bërë regjistrimin e pronës më të komplikuar,

duke zbatuar një kërkesë për të kontrolluar disa agjenci tatimore- e jo

vetëm një—në mënyrë që të marrë një certifikatë të shlyerjes tatimore.

Mozambik

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Mozambik e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të lehtë me

riorganizimin e procedurave në regjistrin e tokave dhe komunës.

Namibia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Namibia e ka bërë transferimin e pronës më të shtrenjtë

duke rritur transferimin dhe detyrimet për vulë..

TBB 2013: Namibia e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë,

duke kërkuar avokatë specialistë të shitblerjes për të marrë një

certifikatë të pajtueshmërisë së ndërtimit paraprakisht.

Page 81: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 79

TBB 2012: Namibia e ka bërë transferimin e pronës më të shtrenjtë

për kompanitë.

Nepali

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Nepali e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar taksën e regjistrimit.

Nikaragua

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Nikaragua e ka bërë transferimin e pronës më efikase duke

inkuadruar një procedurë të linjës së shpejtë për regjistrim

Niger

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014:Niger e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar taksat e regjistrimit. TBB 2008: Niger e ka bërë regjistrimin e pronës më të shpejtë dhe më pak

të kushtueshme me riorganizimin e procesit në Drejtim të Fushës dhe

reduktimin e tatimit të regjistrimit.

Nigeria

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016:Nigeria e ka bërë transferimin e pronës në Lagos më pak të

kushtueshme, duke reduktuar taksat për transaksionet pronësore.

Pakistani

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 82: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 80

TBB 2011: Pakistani e ka bërë regjistrimin e pasurisë më e shtrenjtë

duke dyfishuar tatimit mbi vlerën e kapitalit në 4%. TBB 2008:Pakistani e ka bërë regjistrimin e pasurisë më të shtrenjtë,

duke rritur tatimin mbi vlerën e kapitalit

Panama

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Panama e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke lidhur

regjistrit e tokave me kadastrën.

TBB 2013: Panama e ka bërë transferimin e pronës të shpejtë duke rritur

orarin e punës në regjistër dhe duke bërë riorganizimin e lëndëve të

ngarkuara tek stafi i saj. TBB 2010: Panama e ka reduktuar kohën e nevojshme për të transferuar

pronësinë duke e bërë të mundur për të marrë certifikatën e gjendjes së

pronës nga agjencia e tatimeve on-line.

TBB 2011: Panama e ka bërë më të shtrenjtë për të transferuar

pronësinë, duke kërkuar që të paguhet pas regjistrimit një shumë e

barabartë me 3% të vlerës së pronësisë.

Peru

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Peru ka inkuadruarprocedura të linjës së shpejtë në regjistrin e

tokave, duke përgjysmuar kohën e nevojshme për të regjistruar pronën. TBB 2010: Peru e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë me anë të

përpunimit të shpejtë elektronik dhe nëpërmjet një lidhje të internetit në mes

të agjencisë tatimore dhe noterëve të cilët kryejnë pagesën e taksave

komunale.

Fed. Ruse

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Rusia e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke ulur

kohën e nevojshme për regjistrimin e pronës. Kjo reformë vlen për të dy

vendet Moskë dhe Shën Petersburg.

TBB 2015: Federata Ruse e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

eliminuar kërkesën për noterizimin dhe inkuadrimin e afateve më të ngushta

Page 83: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 81

kohore për përfundimin e regjistrimit të pronës. Kjo reformë vlen për të dy

vendet Moskë dhe Shën Petersburg.

TBB 2014: Rusia e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë nga

riorganizimi i procedurave dhe implementimin më efektiv të afateve kohore

për procedimin e aplikimeve të transferit.

TBB 2012: Rusia e ka bërë regjistrimin e transfereve të pronës më të lehtë

duke eliminuar kërkesën për të marrë pasaporta kadastrale mbi parcela të

tokës. TBB 2010: Rusia ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar pronën

duke inkuadruar pasaporta kadastrale në vend të dokumenteve të kërkuara

më parë, inventarit dhe hartave kadastrale.

Ruanda

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014:Ruanda e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

eliminuar kërkesën për të marrë një certifikatë të shlyerjes tatimore dhe duke

zbatuar Sistemin e Informacionit për Administrim e Tokave të bazuar ne rrjet

për procedimine transaksioneve të tokës.

TBB 2010: Ruanda ka reduktuar kohën e nevojshme për të transferuar

pasurinë nëpërmjet përmirësimeve të vazhdueshme në procesin e regjistrimit

të pronës. TBB 2009: Ruanda ka reduktuar koston dhe kohën për të regjistruar pronën

duke zëvendësuar taksën e regjistrimit prej 6% me një normë të sheshtë,

pavarësisht nga vlera e pronës, dhe duke krijuar një shërbim të centralizuar

në organin tatimor për të përshpejtuar lëshimin e certifikatës për gjendjen e

pronë s.

TBB 2012: Ruanda e ka bërë transferimin e pronës më të shtrenjtë

duke forcuar kontrollin mbi tatimit e fitimeve kapitale.

Samoa

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 84: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 82

TBB 2011: Samoa ka kaluar nga një sistem tapie në një sistem titull dhe ka

kompjuterizuar plotësisht tërë regjistrit e saj të tokës, gjë e cila ka reduktuar

kohën e nevojshme për të regjistruar pronën me më se 4 muaj.

TBB 2014: Samoa e ka bërë transferimin e pronës më të shtrenjtë

duke rritur detyrimin për vulë .

San Marino

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: San Marino e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar normën e tatimit në regjistrimin e pronës..

Sao Tome dhe Príncipe

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Sao Tome dhe Principe ka bërë regjistrimin e pasurisë më pak të

kushtueshme duke ulur tatimin e transferimit të pronës.

Arabia Saudite

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Arabia Saudite e ka bërë transferimin pronësorë më të shpejtë

duke inkuadruar një sistem të ri të kompjuterizuar në regjistrin e tokës. TBB 2009: Arabia Saudite e ka bërë regjistrimin e pronës më të shpejtë dhe

më të lehtë me miratimin e një sistemi të plotë elektronik për regjistrimin e

titullit të tapisë.

Senegali

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Senegali e ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme duke reduktuar tatimin e transferimit të pronës.

TBB 2015: Senegali e ka bërë më të lehtë për të transferuar pronësinë duke

zëvendësuar autorizimin me një njoftim nga autoriteti tatimor dhe ngritjen e

një hapi të vetëm në regjistrin e tokës.

TBB 2014: Senegalie ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar tatimin e transferimit të pronës.

Page 85: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 83

TBB 2009: Senegali ka reduktuar kohën e nevojshme për të transferuar

pronën duke inkuadruar afate kohore në regjistrin e tokave- për lëshimin e

certifikatave të regjistrit dhe regjistrimin e pronës-si dhe ka inkuadruar afate

në Drejtorinë e Tatimeve dhe Pronës.

Sierra Leone

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Sierra Leone e ka bërë regjistrimin e pronës më të lehtë duke

inkuadruar një linjë të shpejtë procedurale

TBB 2013: Sierra Leone e ka bërë regjistrimin e pronës më të lehtë duke

kompjuterizuar Ministrin e Tokave, Planifikimin e Vendit dhe Mjedisit. TBB 2011: Sierra Leone hoqi një moratorium mbi shitjet e pronave private.

TBB 2009:Sierra Leone ka reduktuar kohën e nevojshme për të transferuar

pronësinë duke hequr një ndalesë për marrjen e nënshkrimit nga drejtori

mbikëqyrës në hartën kadastrale. Një ndalesë që ishte imponuar për të

parandaluar një mashtrim të përbashkët me të cilin e njëjta pronë do të shitej

disa here personave të ndryshëm.

TBB 2010: Sierra Leone e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë

duke rivendosur një moratorium për autorizimin e transfereve të pronës

nga drejtori i sondazheve dhe tokave.

Singapori

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Singapori e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

inkuadruar një procedurë në internet për transferet e pronës TBB 2010:Singapori e ka bërë regjistrimin e pronës më të lehtë me

përmirësimin e sistemeve elektronike dhe lehtësimin e procedurave

administrative të agjencive të përfshira qeveritare.

Ishujt Solomon

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Ishujt Solomon e kanë bërë regjistrimin e pasurisë më të shpejtë

duke e ndarë regjistrin e tokave nga ato të biznesit dhe regjistrit të pronave të

luajtshme.

Page 86: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 84

Afrika Jugore

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012:Afrika e Jugut e ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme dhe më të efektshme, duke reduktuar detyrimin e transferimit

dhe inkuadrimin e paraqitjes elektronike.

Shri Lanka

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Shri Lanka e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të shpejtë duke

inkuadruar një sistem elektronik në Regjistrin e Tokave në Kolombo.

Surinami

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014: Surinami e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke rritur

efikasitetin e administratës në regjistrin e tokave.

TBB 2010: Surinamie ka rritur koston, kohën dhe numrin e

procedurave për të regjistruar pronën, duke zbatuar kërkesat e reja të

vlerësimit për të siguruar pagesat e duhura tatimore në regjistrin e

tokave.

Svazilandi

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Svazilandie ka bërë transferimin e pronës më të shpejtë me

riorganizimin e procesit në regjistrin e tokës.

Taxhikistan

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Taxhikistan e ka bërë transferimin e pronës më të

kushtueshme duke rritur detyrimin shtetërorë për transaksionet

pronësore.

Tajlanda

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

Page 87: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 85

TBB 2009:Tajlanda ka reduktuar koston për të transferuar pronën

nëpërmjet shkurtimeve të përkohshme në 2 lloje të tatimeve: tatimin e

transferimit dhe tatimin specifik të biznesit

TBB 2012: Tajlanda e ka bërë regjistrimin e pronës më të shtrenjtë

duke rritur taksën e regjistrimit. TBB 2011: Tajlanda e ka bërë regjistrimin e pronës më të kushtueshëm

duke shfuqizuar uljen e taksave të përkohshme dy vjeçare për transferet

e pronës.

Togo

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Togo e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar normën e tatimit në regjistrimin e pronës.

Tonga

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2012: Tonga e ka bërë transferimin e pronës më të kushtueshme.

Trinidad dhe Tobago

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2013: Në Trinidad dhe Tobago transferimi i pronësisë u bë më i shpejtë

në sajë të lëshimit të shpejtë të certifikatave të shlyerjes nga Autoriteti i Ujit

dhe Kanalizimeve.

Tunizia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2008: Tunizia e ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën duke kompjuterizuar regjistrin e dokumenteve të pronës.

Uganda

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2014:Uganda e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

eliminuar nevojën për të pasur instrumentet e transferimit të tokës të

vulosura fizikisht për të vërtetuar pagesën e vulës së detyrimit.

TBB 2012: Uganda e ka rritur efikasitetin e transfereve të pronës duke

TBB 2013: Uganda e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë

duke futur një kërkesë për blerësit e pronave për të marrë një certifikatë

të tatimit mbi të ardhurat përpara regjistrimit, duke rezultuar në vonesa

në Autoritetin e të Ardhurave dhe Ministrisë e Financave në Ugandë. Në

Page 88: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 86

vendosur standardet e performancës dhe rekrutimin e më shumë zyrtarëve

në zyrën e tokës

të njëjtën kohë, Uganda bërë më të lehtë me dixhitalizimin e të dhënave

në regjistrin e titullit, rritjen e efikasitetit në zyrën e vlerësuesit dhe duke

e bërë të mundur që më shumë banka të pranojë pagesën e detyrimit

për vulë .

Emiratet e Bashkuara Arabe

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2015: Emiratet e Bashkuara Arabe e kanë bërë transferimin e pronës

më të lehtë duke futur qendra të reja të shërbimit dhe një kontratë standarde

për transaksionet pronësore.

TBB 2014: Emiratet e Bashkuara Arabe e kanë bërë transferimin e pronës

më të lehtë duke rritur orët operuese të regjistrit të tokës dhe reduktimin e

tasave të transferimit.

Uruguai

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2011: Në Uruguai Komuna e Montevideo e ka bërë regjistrimin e

pasurisë më të lehtë duke eliminuar nevojën për të marrë një dokument të

detyrueshëm për të drejtat e para-blerësit.

TBB 2010: Uruguaie ka bërë transferimin e pronës më të vështirë me

anë të një ligji të ri duke i dhënë të drejtat para-blerëse Komunës së

Montevideo dhe duke shtuar kështu një procedurë-edhe pse në të

njëjtën kohë ajo ka bërë transferimin e pronës më të lehtë përmes

procedurave të reja on-line.

Uzbekistani

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016:Uzbekistani e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

eliminuar kërkesën për të siguruar disa certifikata të ndryshme për pengesa

në bartjen e pronësisë, por kjo gjithashtu ka rritur shpenzimet lidhur me

transferimet e pronësisë.

TBB 2014:Uzbekistan e ka bërë transferimin e pronës më të lehtë duke

reduktuar taksat e noterit. TBB 2008: Uzbekistani e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë dhe

më pak të kushtueshme duke inkuadruar një formulë për llogaritjen e taksës

Page 89: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 87

për të noterizuar një marrëveshje mbi shitjen e pronës e cila merr parasysh

pagën minimale.

Vanuatu

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2016: Vanuatu e ka përmirësuar cilësinë e administrimit të tokës duke

caktuar një avokat publik të tokës për t'u marrë me ankesat të cilat kanë të

bëjnë me regjistrin e tokës.

TBB 2015: Vanuatu e ka bërë transferimin e pronës më të shpejtë duke

dixhitalizuar sistemin e regjistrit të tokës si dhe punësimin dhe trajnimin e

stafit të ri. TBB 2012: Vanuatu e ka bërë regjistrimin e pronësisë më të lehtë duke

kompjuterizuar regjistrin e tokës.

TBB 2008:Vanuatu e ka bërë regjistrimin e pronë sisë më të shtrenjtë

duke rritur tarifat e regjistrimit për aktin e transferimit në

Departamentin e Regjistrit të Tokave.

RB Venezuela

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2008: Republika Boliviane e Venezuelës ka reduktuar kohën e

nevojshme për regjistrimin e pronësisë, duke implementuar afate kohore në

disa agjenci.

Gaza dhe Bregu Perëndimor

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010: Gaza dhe Bregu Perëndimor e ka reduktuar kohën e nevojshme

për regjistrimin e pronësisë duke përfunduar një projekt të madh

mbikompjuterizimin e të dhënave në regjistrin e tokës.

TBB 2013:Gaza dhe Bregu Perëndimor e ka bërë transferimin e pronës

më të kushtueshme duke rritur taksën e transferimit të pronës.

Zambia

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2009: Zambia e ka reduktuar kohën e nevojshme për të regjistruar

pronën duke kompjuterizuar regjistrin e tokës dhe duke krijuar një qendër të TBB 2015: Zambia e ka bërë transferimin e pronës më të vështirë,

duke rritur normën e tatimit në transferimin e pronë s.

Page 90: Reformat në Të Bërit Biznes të Bankës Botërore · bankare ose rishes atë (figura 13.8). Çdo procedurë e kërkuar me ligj ose është që është e nevojshme në praktikë

Qeveria e Kosovës Udhëzues Analitik “Regjistrimi i Pronës” 88

shërbimit ndaj klientit për të eliminuar punët e pambaruara të kërkesave për

regjistrim.

TBB 2012: Zambia e ka bërë regjistrimin e pronë sisë më të

kushtueshme, duke rritur normën e tatimit në transferimin e pronë s..

Zimbabve

= Reformat në të Bërit Biznes Regjistrimi i pronës. = Ndryshim që e bën më të vështirë Regjistrimin e pronës.

TBB 2010:Zimbabve e ka bërë transferimin e pronës më pak të

kushtueshme duke inkuadruar një politikë të re të tatimit mbi fitimet kapitale

e cila ka rezultuar në një reduktim në sasinë aktuale të paguar.

TBB 2008: Zimbabve ka bërë regjistrimin e pronë sisë më të shtrenjtë,

duke rritur tarifat e avokatëve të specializuar të shitblerje së pronave