rebazi azadi 662

12
ەریدەکاتی کوردستان د دیموکراتیالیستە حزبی سۆس سیاسییەکی هەفتەنامەیەری کوردستان ڕۆژنامەی جەماوwww.jamawarnews.com ڕەپە 12 • 31 • ساڵی662 • ژمارەینیی زای2011/07/19 کوردی •2711/وشپهڕ/پو28 مە سێشەم نوێى ئهنجومهنىود بارهگاىهحمو حاجى م محهمهدى سلێمانى کردهوهندى له شارىى ناوه ڕێکخستنوهگرێتهک دهتییهو هاووهموگیرى هاوسهرى هى: پێشینه بایز تاڵهبانوهین کرایهکیش ئێرتی سلێمانی هێڵی ئاسمانی توروڵهی نێودهێ له فڕۆکهخانه دوێنوریىیپێکى دهستوى وهک پرهنس تاڵهبانى: مالیکڵیزم دهکات پشتیوانى فیدراشی سلێمانى:کان له ئاسایرهۆشبه هى ماددهۆبه لێپرسراوى هل ئهمین، عهمید جهکانەوهرە هۆشبە مادده بازرگانى به ئەوانەىد و گروپدان له شێوەى بانکەن دە:~ انی عێراق بۆوێنەر ئەندامی ئەنجومەنی ن،ل عەبدوڵ عادنامێن نوڵەتییەکان دەتە وەزارە3» وەکرێنەمدەت کە وەزارە29 تەکان بۆ وەزارە2011/7/16 مە ب�ەرواری رۆژی شەمود،هحمو حاجى مهڤاڵ محهمهدى هیالیست گشتى حزبى سۆس سکرتێرىوڕهسمێکداى کوردستان له ڕێ دیموکراتى ڕێکخستنى نوێى ئهنجومهن بارهگاى سلێمانى کردهوه.ندى له شارى ناوهنهڤا ه لههریهکه هسمهدا، که ڕێوڕه لهویل سهعید وشى و خهل محهمهد دۆمانى مهکتهبىر غهفور ، ئهندا ڕزگامانىیهک له ئهندا سیاسى و ژمارهونتى ئامادهیبوکردایه ئهنجومهنى سهرودهحمو م حاجى محهمهدىهڤاڵ هپرسڕاستهى بهر خۆى ئارۆزبایى پیى ڕێکخستنىمانى ئهنجومهن و ئهندا ک�رد بهبۆنهى»ح�س�دک« ن�اوهن�دى نوێى ئهنجومهنىوهى بارهگاى کردنهیان،ونهکاربو دهستب و ڕێکخستنتهسهر ڕۆڵ وها تیشکى خسروهه ه بۆهکانى حزباریگهرى ڕێکخستن کیوهندنى و گرێدانى پههوپێشبردن بهروه بۆونه شۆڕبووهو به خهڵکه حزبهڵگا له سهرجهم ناو تاکهکانى کۆم ل��ه ڕێ�گ�اى ت��وێ��ژهک��ان��ى چ�ی�ن ووهرنگیشه گ بهوه.هکانه ڕێکخستن کردهکان ڕێکخستن ب�ه ئ��ام��اژهىم�اوهى ل�ه»ح��س��دک« ل�ه م��ێ��ژووىیوهندىه چۆن پردێکى په ڕابردوودا، کدا، حزب و کۆمهڵگا لهنێوونهێزبو بهانى به ئۆرگانێکىخستنهک بۆیه ڕێککردوهژماررنگى نێو حزب هره گه هک چ��ۆن لهاس�ت وه ه�ی�واش�ى خ�وکزگایهکى چا دههمیشه ڕابردوودا هوازێکىشدا به شێینده، له ئایوه بون داڕێژن بهرنامهکانیا و مۆدێرن نوێوکردنى ڕیزهکانى حزبر پته بۆ زیات توێژهکانى لهگهڵ سهرجهم چین ودا. کۆمهڵگاپرسىهڤاڵ ڕزگار غهفور، بهر دواتر ه ن�اوهن�دى، ڕێکخستنى ئهنجومهنى ب��هڕێ��ز م�ح�هم�هدىخ�ێ�ره�ات�ن�ى ب�ه و وهف�دى ی�اوهرىودهحمو حاجى مونیانى ئامادهبو سوپاسى و ک��رد نوێىوهى ب�ارهگ�اى ک�رد له ک�ردن�ه حزبى ناوهندىى ڕێکخستنى ئهنجومهنى کوردستان. دیموکراتیالیست سۆسته سهردا تیشکى خس دواتر له وتهیهککانى ئهنجومهنىو پرۆژه کارو بهرنامههدا ویندندى له ئایى ناوه ڕێکخستناکردنى کار زیاتر لهسهر تهئکیدىدهکان مهڵبهنوىه�ات�و دا کارهکانى و فراوانکردنى کردهوه بۆ پێشخستن له»ح�س�دک« م��اوهرى بنکهى ج��ههرێمىکانى ه سهرجهم شارو شارۆچکهندا . کوردستا دهزگاکانىیهک له بۆ ژماره له لێدوانێکیدا وهزیرى،» تاڵهبانىبایز« دنگهیان ڕاهرێمى کوردستانتى ه دارای�ى حکومهکهى مادده ناڕوونى لههۆىبه« :یگهیاند ڕا دارایىیکارىندا، بر پهرلهمانى کوردستاگیرىاوسهرى هو، که پێشینهیگهیاندبو ڕام بهوه،گرێته دهبهران فهرماننها تهوه،کهمهک دڵنیا دهتییهو هاووهمو ه پێشینهىنازى دهتوان که بهبێ جیاوبگرنى وهرگیراوسهر ه وهزارهتى دارایىیکارىشید تاهیر، بر ڕه له ک�وردس�ت�ان،هرێمى ه حکومهتىیگهیاند:وسیدا ڕایهکى ڕۆژنامهنو کۆنگره�ن دهت�وان�ب�هرانا ف�هرم�اننهک��ه ته« ،»بگرن وهرریىاوسهرگی ه پێشینهى دارایى لە وهزیرىم بایز تاڵهبانى به دهزگاکانىیهک له بۆ ژماره لێدوانێکیداکهى مادده وتى: ناڕوونى لهدنگهیان ڕا بۆیههیه، هندا کوردستا پهرلهمانىى داوه.یر ئهو لێدوانهشید تاه ڕه حکومهتىورى ئابو دارای�ى و وهزی�رىپێشینهى« :�گ�هی�ان�د ڕاش�ی��هرێ��م هتییانى هاووو�هم�و هگیرىاوسهر هوهوگرێته دهوازى جیا بێ کوردستاننبهرانهشىتى و فهرماو هاووو ئههمو هیانریاوسهرگی ههوه2010-1-1 ل�هنهیه�ن ئ�هو پێشیه دهت�وانمداو ئهنجابگرن وهرمانوهى داوال�هدواى ئه« :گهیاند ڕاشیى وهزی�ران له سهرۆکایهتى ئهنجومهنن بداتێوماى تهواوهرد تا ڕوونکردنه کى حکومهتیه سهرۆکوه، بۆیهو باره لهدین،گهیانوهو پێی ڕام��ى دای��ن��ه وهوازى جیا بێتییان هاوووهمو ه کهگیرىاوسهرى هى پێشینهرى پێدان بڕیاوهیانگرێته ده فڕۆکهخانهی ل�ه2011/7/18 �ن�ێ دوێ ئاسمانی هێڵی سلێمانیوڵهتی نێوده،یر عهبدوڵ. تاهوهین کرایهکیش ئێر توروڵهتی نێوده فڕۆکهخانهیبهریڕێوه بههراسیمهکهدا لهرهتاى مێمانی له سه سل هێڵیوهییواى خواست کردنهرێکدا ه وتاهی خزمهتکردن وین بێته مایکیش ئێر تورهردووکان بۆ هم کاروبارهدنی سهرجه بهڕێکرت. وهمهد ساڵح، پارێزگاریهرۆز محانیش به پاشڕۆ یهکهمئهم« :هکیدا وتى، له وتهی سلێمانیینکیش ئێرانی تورێڵی فڕۆکهوشتی ه گه فڕۆکهخانهیرکیاوه بۆ له فڕۆکهخانهی توپێدهکات، دهست سلێمانیوڵهتی نێوده فڕۆکهوانییه کۆمپانیا ل�هێکه یهک ک�ه180 ک�انو ب�ۆ زی�ات�ر ل�هوهت�و پ�ێ�ش�ک�هو دهکاتان گهشتى جیه فڕۆکهخانهکارینداوا« :شیهمهد ساڵح، وتیهرۆز مح به ئاسانکاریینکیش ئێر هێڵی ئاسمانی تورچۆ و هاتوییان بکات لهت زیاتر بۆ هاوونجاوه گو نرخیشهو ئاسانکاری له ڕووی بێتهری جێبهجێکارىڕێوهب بهوهى دیکهیهک له کهین، ئێر تورکیش ئاسمانی هێڵیندرا،نهگهیان ڕاوسا ڕۆژنامهنوکهى بۆ ناوهئامانجی هێڵی« :یگهیاند له لێدوانێکیدا ڕایاتر خزمهتکردنه وین بۆ زکیش ئێر تورژی ئێمه، که لهسهر ئهوراتی بهشێکه له ستناوهمانغهیه دا بنا کۆمپانیا لهێکه یهکین ئێر تورکیشو لهسهر ئاستینى فڕۆکهوانی بهناوبانگهکاڕاس�ت، به پلهىتی ن�اوههتانى ڕۆژه ووهشی ڕوونکردهوه:وبراو ئه یهکهم دێت.ناهکی شێوهی گهشت به ڕۆژ4 هفتهیهکدا هله« رکیاوه بۆن له توهدهستهوخۆ ئهنجامد ڕاوهنی و به پێچهوانهشه شاری سلێمال جه2011/7/18 مه ڕۆژى دووشهمى عێراق، کۆمار تاڵهبانى، س�هرۆکى کرد و لهورى مالیک سهردانى ن�ویانگهیاند:مهوانیدا ڕانێکى ڕۆژنا لێدوات بهب�ارهیه س�هوهونهئ��هم کۆبو« جێببهجێکردنىهکانى ڕێوشوێنیهنه ه�ێ�زو�ێ�وان ن رێککهوتنىبارهىو لهوهنى عێراق بو سیاسییهکا مالیکى�ی�هىوانهکهى ئ�هم دوای لێدگۆیان کردووه گفتون��ى ل���هو ل�ێ�دوان�هل ت��اڵ��هب��ا ج���هى وهکمالیک« :مهوانییهدا وتى ڕۆژناى پشتیوانىورییپێکى دهستو پرهنسم سهرنج وک��ات، ب�هراڵیزم ده فیدرهى شێوازىنى دهربڕیوه دهربا تێبیوهشنى ئهو فیدراڵییه. ئه جێبهجێکردتییهکهر هاووه مافێکى سروشتى هگ�ف�ت�وگ�ۆم�ان ل�هس�هر« : وت��ی��ش��ىک�����ردن�����ى ک��ێ��ش��هس�����هر چ�����اره ئهمه ک��ردووه،وهکاندراهڵپهسێر ه سهردانهکهى باسکردنى له جگه گهلى چین بۆ کۆمارى مالیکىئهم« :یگهیاندلیکى ڕاورى مااتر نو دوو،ى لهخۆگرتبونه بابهتى زۆر سهرداو،یان پێوهبوژیراتیێکى ست که مۆرکبێت بهخێرایى پهنجهو دهنوابو پێمارهو ب��ه دابنرێت خاڵهکان ل�هس�هررهویى بهوههنگاونانى پێکهق و هافو تهونهى،و ئهو مهسههموکردنى ه چارهم پرۆسهىردهبنه ڕێگر لهبه ده کهندا. ئهمنییهکا دۆسیه و سیاسىی��دارى کوتله�اوک�ات مهسهلهى د هێزهکانى هونى بو و سیاسییهکان مهسهلهى و ع�ێ�راق ل�ه ئهمریکایهکان، کهتهکان و چاکسازی وهزارههوه کردووه قسهمان لهبار پێشتر لێپرسراوى ئهمین،ل ج�ه عهمیدک�ان لهره�ۆش�ب�ه هى م���ادده�ۆب�ه هیدارێکى د له سلێمانىشی ئاسایخ�ات�ه سهر تیشک ده~ ک�ان لهره�ۆش�ب�ه ه ڕهوش��ى م��اددهل�ه ساڵى« او دهڵ�ێ�تس�ت�ان�د ک�ورد کهس450 ا زیاتر لها ئێست هوه ت2005 کهسیان32 ، لهوانه دهستگیرکراوه ونرهکانۆشبه ه م��ادده بازرگانى، کهوهگ��رت��ومى خ�ۆی�ان وهر حکویههتایتاهه سزاى ها ئێستات« وهشداى بهو ئاماژهوبرا ناستگیرکراون به دهى ئێمه ئافرهت4 ۆشبهرانهو هو ماددهانى ئهکارهێن بهیان حوکمهکان و دراون حوکمیشوهبو تهواو لێپرسراوى ئهمین،ل ج�ه عهمیدک�ان لهره�ۆش�ب�ه هى م���ادده�ۆب�ه ه~ شی سلێمانى به ئاسایوه دهستمانهبورى وا هگهیاند جا ڕاو ماددهۆ له کیل3 بهسهروه گرتو کیلۆ،10 ه ی�ان بهسهرۆشبهران هى وهدایه، که ئ�هاتێک ئهمه له کوهموو ه، ئه دیاردهتهوه ئێمه نهبووه، س��اغ بکرێته ل�ێ�رهی��ه م��اددههندێک بازرگانى ه کهواته لهوانهیهیه مادده ئهو بیانهوێت چاوچنۆکى عێراقورچهکانى باشورهو ناو بهوهویبکهنهن یان لێره بوانه بکه ڕه ئێمه زۆرج��ارم و بیفرۆشن، ب��ههمان بۆددان ئهو ماورهوه له باشوون.دا گرتوستمان بهسهروهو ده هاتووهڕاستىورو نال�ه ب�اش�و« وتیشىیانونددانه بوو جۆره ما عێراقیشدا ئه. »رێنهێنکاردههیهو به هوهشداى بهل ئ�ام�اژه عهمید ج��ها زیاترا ئێستهوه ت2005 له ساڵى، لهوانه دهستگیرکراون کهس450 ب��ازرگ��ان��ى م��ادده ک�هس�ی�ان32 به وتیشىون. ب��ونرهکانۆشبه ه دهکڕین بۆنیارى له خهڵکره زا پا ئهو کهسانهى، که دهستگیرکردنى3» ن.هێنکارده تریاک به کوردستان یهکهمىماوهرىیتى جه سهته11 » 10» وشىا مرۆڤ توهوونى ه پیسبوهنگىان ئاه جیهونى لهدایکبو ماندێڕێت دهگێ8» » 7 » 5 ێندکارورهبى خو پرۆگرامى عهرهبى ناکات مامۆستاش فێرى عهن محهمهد: شیمهزان:د ڕه عهتا ئهحمهر دهستیهندێکجار لهسه ه خودی ئافرهت~ ەت بە تایب

Upload: rebazi-azadi-newspaper

Post on 23-Mar-2016

233 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Rebazi AZadi 662

TRANSCRIPT

Page 1: Rebazi AZadi 662

هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

www.jamawarnews.com

سێشەممە 28/پووشپه ڕ/2711 کوردی • 2011/07/19 زایینی • ژمارەی 662 • ساڵی 31 • 12 الپەڕە

محه مه دى حاجى مه حموود باره گاى نوێى ئه نجومه نى ڕێکخستنى ناوه ندى له شارى سلێمانى کرده وه

بایز تاڵه بانى: پێشینه ى هاوسه رگیرى هه موو هاوواڵتییه ک ده گرێته وه

دوێنێ له فڕۆکه خانه ی نێوده وڵه تی سلێمانی هێڵی ئاسمانی تورکیش ئێرالین کرایه وه

تاڵه بانى: مالیکى وه ک پره نسیپێکى ده ستووریى پشتیوانى فیدراڵیزم ده کات

عه مید جه الل ئه مین، لێپرسراوى هۆبه ى مادده هۆشبه ره کان له ئاسایشی سلێمانى: ئەوانەى بازرگانى به مادده هۆشبەرەکانەوه

دەکەن له شێوەى باند و گروپدان

عادل عەبدوڵاڵ، ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بۆ ~:

وەزارەتە دەوڵەتییەکان نامێننوەزارەتەکان بۆ 29 وەزارەت کەمدەکرێنەوە «3

2011/7/16 ب��ەرواری شەممە رۆژی مه حموود، حاجى محه مه دى هه ڤاڵ سکرتێرى گشتى حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان له ڕێوڕه سمێکدا باره گاى نوێى ئه نجومه نى ڕێکخستنى

ناوه ندى له شارى سلێمانى کرده وه .له و ڕێوڕه سمه دا، که هه ریه که له هه ڤااڵن و و خه لیل سه عید دۆاڵشى محه مه د مه کته بى ئه ندامانى ، غه فور ڕزگار ئه ندامانى له ژماره یه ک و سیاسى ئه نجومه نى سه رکردایه تى ئاماده یبوون مه حموود حاجى محه مه دى هه ڤاڵ به رپرس ئاڕاسته ى خۆى پیرۆزبایى ڕێکخستنى ئه نجومه نى ئه ندامانى و به بۆنه ى ک��رد ن��اوه ن��دى »ح��س��دک« ئه نجومه نى نوێى باره گاى کردنه وه ى ده ستبه کاربوونیان، و ڕێکخستن و ڕۆڵ خسته سه ر تیشکى هه روه ها

بۆ حزب ڕێکخستنه کانى کاریگه رى به ره وپێشبردن و گرێدانى په یوه ندنى بۆ شۆڕبوونه وه خه ڵکه وه و به حزب سه رجه م له کۆمه ڵگا تاکه کانى ناو چ��ی��ن و ت��وێ��ژه ک��ان��ى ل��ه ڕێ��گ��اى گرنگیشه وه به ڕێکخستنه کانه وه . کرد ڕێکخستنه کان ب��ه ئ��ام��اژه ى ل��ه م��ێ��ژووى »ح��س��دک« ل��ه م��اوه ى ڕابردوودا، که چۆن پردێکى په یوه ندى به هێزبوون له نێو حزب و کۆمه ڵگادا، ئۆرگانێکى به ڕێکخستنه کانى بۆیه هه ژمارکردو حزب نێو گرنگى هه ره له چ��ۆن وه ک خ��واس��ت ه��ی��واش��ى ڕابردوودا هه میشه ده زگایه کى چاالک شێوازێکى به ئایینده شدا له بووه ، نوێ و مۆدێرن به رنامه کانیان داڕێژن حزب ڕیزه کانى پته وکردنى زیاتر بۆ توێژه کانى و چین سه رجه م له گه ڵ

کۆمه ڵگادا.دواتر هه ڤاڵ ڕزگار غه فور، به رپرسى ن��اوه ن��دى، ڕێکخستنى ئه نجومه نى ب��ه خ��ێ��ره��ات��ن��ى ب��ه ڕێ��ز م��ح��ه م��ه دى ی��اوه رى وه ف��دى و مه حموود حاجى ئاماده بوونیانى سوپاسى و ک��رد ب��اره گ��اى نوێى ک��رد له ک��ردن��ه وه ى ئه نجومه نى ڕێکخستنى ناوه ندى حزبى

سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان. دواتر له وته یه کدا تیشکى خسته سه ر ئه نجومه نى به رنامه و پرۆژه کانى کارو و ئایینده دا له ناوه ندى ڕێکخستنى کاراکردنى زیاتر له سه ر ته ئکیدى مه ڵبه نده کان داه��ات��ووى کاره کانى کرده وه بۆ پێشخستن و فراوانکردنى له »ح��س��دک« ج��ه م��اوه رى بنکه ى سه رجه م شارو شارۆچکه کانى هه رێمى

کوردستاندا .

له لێدوانێکیدا بۆ ژماره یه ک له ده زگاکانى وه زیرى تاڵه بانى«، »بایز ڕاگه یاندن کوردستان هه رێمى حکومه تى دارای��ى ڕایگه یاند: »به هۆى ناڕوونى له مادده که ى په رله مانى کوردستاندا، بریکارى دارایى ڕایگه یاندبوو، که پێشینه ى هاوسه رگیرى به اڵم ده گرێته وه ، فه رمانبه ران ته نها ده که مه وه ، دڵنیا هاوواڵتییه ک هه موو پێشینه ى ده توانن جیاوازى به بێ که

هاوسه رگیرى وه ربگرن «.ڕه شید تاهیر، بریکارى وه زاره تى دارایى له ک��وردس��ت��ان، هه رێمى حکومه تى کۆنگره یه کى ڕۆژنامه نووسیدا ڕایگه یاند: ده ت��وان��ن ف��ه رم��ان��ب��ه ران ته نها »ک��ه وه ربگرن«، هاوسه رگیریى پێشینه ى لە دارایى وه زیرى تاڵه بانى بایز به اڵم

لێدوانێکیدا بۆ ژماره یه ک له ده زگاکانى مادده که ى له ناڕوونى وتى: ڕاگه یاندن بۆیه هه یه ، کوردستاندا په رله مانى

ڕه شید تاهیر ئه و لێدوانه ى داوه .حکومه تى ئابوورى و دارای��ى وه زی��رى »پێشینه ى ڕاش��ی��گ��ه ی��ان��د: ه��ه رێ��م هاوواڵتییانى ه��ه م��وو هاوسه رگیرى ده گرێته وه و جیاوازى بێ کوردستان هه موو ئه و هاوواڵتى و فه رمانبه رانه شى هاوسه رگیرییان 1-1-2010ه وه ل��ه پێشینه یه ئ��ه و ده ت��وان��ن ئه نجامداوه

وه ربگرن«.داوامان ئه وه ى »ل��ه دواى ڕاشیگه یاند: وه زی��ران ئه نجومه نى سه رۆکایه تى له بداتێ ته واومان ڕوونکردنه وه ى تا کرد بۆیه سه رۆکى حکومه ت باره یه وه ، له و

ڕاگه یاندین، پێی دای��ن��ه وه و وه اڵم��ى جیاوازى بێ هاوواڵتییان هه موو که هاوسه رگیرى پێشینه ى پێدانى بڕیارى

ده یانگرێته وه «.

فڕۆکه خانه ی ل��ه 2011/7/18 دوێ��ن��ێ ئاسمانی هێڵی سلێمانی نێوده وڵه تی تورکیش ئێرالین کرایه وه . تاهیر عه بدوڵاڵ، نێوده وڵه تی فڕۆکه خانه ی به ڕێوه به ری له مه راسیمه که دا سه ره تاى له سلێمانی هێڵی کردنه وه ی خواست هیواى وتارێکدا تورکیش ئێرالین بێته مایه ی خزمه تکردن و به ڕێکردنی سه رجه م کاروباره کان بۆ هه ردوو

واڵت.پاشانیش به هرۆز محه مه د ساڵح، پارێزگاری سلێمانی، له وته یه کیدا وتى: »ئه مڕۆ یه که م گه شتی هێڵی فڕۆکه وانی تورکیش ئێرالین

له فڕۆکه خانه ی تورکیاوه بۆ فڕۆکه خانه ی ده ستپێده کات، سلێمانی نێوده وڵه تی فڕۆکه وانییه کۆمپانیا ل��ه یه کێکه ک��ه پ��ێ��ش��ک��ه وت��ووه ک��ان و ب��ۆ زی��ات��ر ل��ه 180

فڕۆکه خانه ى جیهان گه شت ده کات«.به هرۆز محه مه د ساڵح، وتیشی: »داواکارین هێڵی ئاسمانی تورکیش ئێرالین ئاسانکاری و هاتوچۆ له بکات هاوواڵتییان بۆ زیاتر گونجاو نرخیشه وه ڕووی له ئاسانکاری

بێت«.له الیه کى دیکه وه به ڕێوه به ری جێبه جێکارى که ئێرالین، تورکیش ئاسمانی هێڵی

ڕانه گه یاندرا، ڕۆژنامه نووسان بۆ ناوه که ى هێڵی »ئامانجی ڕایگه یاند: لێدوانێکیدا له و خزمه تکردنه زیاتر بۆ ئێرالین تورکیش به شێکه له ستراتیژی ئێمه ، که له سه ر ئه و

بناغه یه دامانناوه «.کۆمپانیا له یه کێکه ئێرالین تورکیش ئاستی له سه ر فڕۆکه وانیو به ناوبانگه کانى پله ى به ن��اوه ڕاس��ت، ڕۆژهه اڵتی واڵتانى ڕوونکرده وه : ئه وه شی دێت.ناوبراو یه که م »له هه فته یه کدا 4 ڕۆژ گه شت به شێوه یه کی بۆ تورکیاوه له ئه نجامده ده ن ڕاسته وخۆ

شاری سلێمانی و به پێچه وانه شه وه «.

ڕۆژى دووشه ممه 2011/7/18 جه الل عێراق، کۆمارى س��ه رۆک تاڵه بانى، له و کرد مالیکى ن��وورى سه ردانى ڕایانگه یاند: ڕۆژنامه وانیدا لێدوانێکى به س��ه ب��اره ت کۆبوونه وه یه »ئ��ه م جێببه جێکردنى ڕێوشوێنه کانى الیه نه ه��ێ��زو ن��ێ��وان رێککه وتنى له باره ى بووه و عێراق سیاسییه کانى مالیکى دوای��ی��ه ى ئ��ه م لێدوانه که ى

گفتوگۆیان کردووه «. ج����ه الل ت��اڵ��ه ب��ان��ى ل���ه و ل��ێ��دوان��ه وه ک »مالیکى وتى: ڕۆژنامه وانییه دا

پشتیوانى ده ستووریى پره نسیپێکى و سه رنج ب��ه اڵم ده ک��ات، فیدراڵیزم شێوازى ده رباره ى ده ربڕیوه تێبینى جێبه جێکردنى ئه و فیدراڵییه . ئه وه ش مافێکى سروشتى هه ر هاوواڵتییه که «.وت��ی��ش��ى: »گ��ف��ت��وگ��ۆم��ان ل��ه س��ه ر چ�����اره س�����ه رک�����ردن�����ى ک��ێ��ش��ه ئه مه ک��ردووه ، هه ڵپه سێردراوه کان سه ردانه که ى باسکردنى له جگه

مالیکى بۆ کۆمارى گه لى چین«.دواتر نوورى مالیکى ڕایگه یاند: »ئه م له خۆگرتبوو، زۆرى بابه تى سه ردانه

پێوه بوو، ستراتیژییان مۆرکێکى که په نجه به خێرایى ده بێت پێمانوابوو ب��ه ره و دابنرێت خاڵه کان ل��ه س��ه ر ته وافوق و هه نگاونانى پێکه وه یى به ره و مه سه النه ى، ئه و هه موو چاره کردنى پرۆسه ى له به رده م ڕێگر ده بنه که ئه منییه کاندا. دۆسیه و سیاسى کوتله دی���دارى مه سه له ى ه��اوک��ات هێزه کانى بوونى و سیاسییه کان مه سه له ى و ع��ێ��راق ل��ه ئه مریکا که چاکسازییه کان، و وه زاره ته کان

پێشتر قسه مان له باره وه کردووه «.

لێپرسراوى ئه مین، ج��ه الل عه مید ه��ۆب��ه ى م���ادده ه��ۆش��ب��ه ره ک��ان له دیدارێکى له سلێمانى ئاسایشی سه ر ده خ��ات��ه تیشک ~ڕه وش���ى م���ادده ه��ۆش��ب��ه ره ک��ان له ک��وردس��ت��ان��داو ده ڵ��ێ��ت »ل��ه ساڵى 2005ه وه تا ئێستا زیاتر له 450 که س که سیان 32 له وانه ده ستگیرکراوه ، و هۆشبه ره کانن م��ادده بازرگانى که وه رگ��رت��ووه ، خ��ۆی��ان حکومى

سزاى هه تاهه تاییه «. ئاماژه ى به وه شدا »تا ئێستا ناوبراو 4 ئافره ت الى ئێمه ده ستگیرکراون به هۆشبه رانه و مادده ئه و به کارهێنانى حوکمه کانیان و دراون حوکمیش

ته واوبووه «. لێپرسراوى ئه مین، ج��ه الل عه مید ه��ۆب��ه ى م���ادده ه��ۆش��ب��ه ره ک��ان له ~ به سلێمانى ئاسایشی ده ستمان هه بووه وا ڕاگه یاند جارى مادده له و کیلۆ 3 به سه ر گرتووه کیلۆ، 10 به سه ر ی��ان هۆشبه رانه الى ئ��ه وه که کاتێکدایه ، له ئه مه

هه موو ئه و دیارده ، نه بووه ته ئێمه بکرێته وه ، س��اغ ل��ێ��ره م��ادده ی��ه بازرگانى هه ندێک له وانه یه که واته مادده یه ئه و بیانه وێت چاوچنۆک عێراق باشوورى ناوچه کانى به ره و باڵویبکه نه وه لێره یان بکه ن ڕه وانه زۆرج��ار ئێمه ب��ه اڵم بیفرۆشن، و بۆ ماددانه مان ئه و باشووره وه له هاتووه و ده ستمان به سه ردا گرتوون. ناوه ڕاستى ب��اش��وورو »ل��ه وتیشى

عێراقیشدا ئه و جۆره ماددانه بوونیان هه یه و به کارده هێنرێن« .

به وه شدا ئ��ام��اژه ى ج��ه الل عه مید زیاتر ئێستا تا 2005ه وه ساڵى له له وانه ده ستگیرکراون، که س 450م���ادده ب��ازرگ��ان��ى ک��ه س��ی��ان 32به وتیشى ب��وون. هۆشبه ره کانن بۆ ده کڕین خه ڵک له زانیارى پاره که که سانه ى، ئه و ده ستگیرکردنى

تریاک به کارده هێنن. «3

سه ته الیتى جه ماوه رى کوردستان یه که مى…

11» 10»

پیسبوونى هه وا مرۆڤ تووشى…

جیهان ئاهه نگى له دایکبوونى

ماندێال ده گێڕێت

»7

»5

پرۆگرامى عه ره بى خوێندکارو

مامۆستاش فێرى عه ره بى ناکات

عه‌تا‌ئه‌حمه‌د‌ڕه‌مه‌زان:‌شیالن‌محه‌مه‌د:

هه ندێکجار له سه ر ده ستی خودی ئافره ت…

تایبەت بە ~

Page 2: Rebazi AZadi 662

www.jamawarnews.com هەواڵ و ڕاپۆرت2 سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662

ونبوونفۆرمێکى خۆراک به ناوى )عوسمان ئه حمه د محه مه د( ونبووه ، هه رکه س دۆزییه وه ، با په یوه ندى بکات به ژماره ته له فۆنى 07701962403 یان بیگه ڕێنێته وه بۆ ~

وه فدێکى مه کته بى په یوه ندییه کانى »ى.ن.ک« سه ردانى مه کته بى په یوه ندییه گشتییه کانى »حسدک«یان کرد

وه زاره تى ئه وقاف چه ند ڕێنماییه ک بۆ مانگى ڕه مه زان ده رده کات

ئه حمه د تورک:به مزووانه عه بدوڵاڵ ئۆجه الن ئازاد ده کرێت

لیستى عێراقییه چوار کاندیدى بۆ پۆستى وه زاره تى به رگرى پێشکه ش ده کات

ته ندروستى جیهانى: ئه و تاقیکردنه وانه ى له ڕێگه ى خوێنه وه بۆ نه خۆشى سیل ده کرێت، کارێکى مه ترسیداره بۆ نه خۆشه کان

دارا حه سه ن: ئه گه رى بوون به بیابان له ناوچه که ماندا زۆره

چاالکى مه کته بى په یوه ندییه کان

ئه شواق جاف : ئێستا باشترین کاته بۆ کارکردن له سه ر یاساى 5ى ساڵى 2006 ى گۆڕه به کۆمه ڵه کان

2011/7/18 دووش��ه م��م��ه ڕۆژى په یوه ندییه کانى مه کته بى وه فدێکى به کوردستان نیشتمانى یه کێتى سه رپه رشتى مه حموود حاجى ساڵح، په یوه ندییه کان مه کته بى به رپرسى مه کته ب ئه ندامانى له ژماره یه ک و له پیرۆزباییکردن مه به ستى به س��ه رک��ه وت��ن��ى ک��ۆن��گ��ره ى ش��ه ش په یوه ندییه مه کته بى س��ه ردان��ى سۆسیالیست حزبى گشتییه کانى ک��ردو کوردستانیان دیموکراتى ڕه ئ��وف فاتیح ه��ه ڤ��اڵ الی���ه ن ل��ه ئه حمه د، ئه ندامى مه کته بى سیاسی په یوه ندییه مه کته بى لێپرسراوى و گشتییه کان و ژماره یه ک له ئه ندامانى

مه کته ب پێشوازییان لێکرا.دۆس��ت��ان��ه دا، دانیشتنێکى ل��ه وه ف������دى م���ی���وان پ��ی��رۆزب��ای��ى پیرۆزبایى کۆنگره و سه رکه وتنى فاتیح هه ڤاڵ له ده ستبه کاربوونیان الی��ه ن خۆشیه وه له ک��رد، ڕه ئ��وف

په یوه ندییه مه کته بى به رپرسى میوانى وه ف��دى هاتنى گشتیه کان به رز نرخاند. له میانه ى دانیشتنه که دا ئه و و کوردستان هه رێمى ڕه وشى ناوچه که دا له ئێستا بارودۆخانه ى ه��ه ردووال ک��راو تاوتوێ ڕووده ده ن ه���اوڕاب���وون ل��ه س��ه ر پ��اراس��ت��ن��ى

و کوردستان هه رێمى ئه زموونى له پێناو یه کتربن هه مانگى هاوکارو پ��اراس��ت��ن��ى ب���ه رژه وه ن���دى ب��ااڵى

گه له که ماندا.جه خت دانیشتنه که دا کۆتایى له په یوه ندى به هێزکردنى ل��ه س��ه ر

هه ردووال کرایه وه .

پێشوازى بۆ ئاماده کارى لیژنه ى سه رۆکایه تى به ڕه مه زان مانگى له کامیل حاجى عه لى وه زیرى ئه وقاف حکومه تى ئایینى ک��اروب��ارى و کۆبوونه وه دا له و کۆبوویه وه و هه رێم بۆ خ���واره وه ى ڕێنماییانه ى ئ��ه م مزگه وته کان و ئایینى مامۆستایانى

ده رکرد: 1( پابه ندبوون به ئیمساکى وه زاره تى

ئه وقاف.2( وه عزى پاش عه سر له )25-20(

خوله ک زیاتر نه بێت.ته راویح و نوێژه کان مه راسیمى )3م��زگ��ه وت ن��او میکرۆفۆنى ته نها نوێژى ل��ه جگه به کارده هێنرێت

ڕۆژانى هه ینی.4( که بارى پارشێو )7-10( خوله ک

ش��ه وان��ى ک��ات��ى ل��ه نه بێت زی��ات��ر ڕه مه زان وه پێش ئیمساک بۆماوه ى

)3-5( خوله ک زیاتر نه بێت.بڵندگۆى عیشا بانگى پ��اش )5تا داده خ��رێ��ت مزگه وت ده ره وه ى کاتى ده ستپێکردنى که بارى پارشێو.ڕێگا ال��ق��در( )لیله ش��ه وان��ی )6ده درێت مزگه وته کان به پێى پێویست

بکرێته وه .7( ته نها ئیمام یان ئیمام و خه تیب پێشنوێژو و وه ع���ز ه��ه ی��ه ب���ۆى منتسبى غه یرى بکات، ت��ه راوی��ح ج��ۆره هیچ نییه ب��ۆى م��زگ��ه وت له جگه ئه نجامبدات. چاالکییه ک حااڵتى پێویست که به پرس و ڕاى

مامۆستاى مزگه وت ده بێت.8( مه ولود یان زکر کارێکى پیرۆزه

په یوه نده به خه ڵکى ناو مزگه وته کان بڵندگۆى بدرێته ناکات پێویست و

ده ره وه .له س��ه ره وه ڕێنماییانه ى ئ��ه م )9کوردستان هه رێمى سه رتاسه رى

جێ به جێ ده کرێت به بێ جیاوازی.بۆ پێویست ڕێنمایى 10(ده رکردنى له گه ڵ هه ماهه نگى به هاوواڵتییان وه زاره تى ناوخۆ و یه که ئیدارییه کانى حورمه تى ڕاگرتنى بۆ کوردستان

مانگى ڕه مه زانى پیرۆز.بینینى مانگ بۆ 11( به دواداچوونى مانگى یه که مى ڕۆژى دیاریکردنى

ڕه مه زانى پیرۆز.چۆنیه تى ب��ه گ��رن��گ��ی��دان )12له القدر(، )لیله زیندووکردنه وه ى

)27(ى ڕه مه زانى پیرۆزه وه .

ئه حمه د تورک له لێدوانێکیدا بۆ یه کێک له پێشبینى ده ڵێت: تورکیا ڕاگه یاندنه کانى ئۆجه النى عه بدوڵاڵ ب��ه م��زووان��ه ده ک��ه م کرێکارانى پارتى به ندکراوى سه رۆکى

کوردستان )PKK( ئازاد بکرێت.ئ��ه ح��م��ه د ت���ورک س��ه رۆک��ى ک��ۆن��گ��ره ى له تورکیا، ل��ه دیموکراتى کۆمه ڵگاى ده که م پێشبینى ڕایگه یاند: لێدوانێکدا سه رۆکى ئۆجه النى عه بدوڵاڵ به مزووانه کوردستان کرێکارانى پارتى به ندکراوى ی��اس��اى و ب��ک��رێ��ت ئ����ازاد )PKK(ئۆتۆنۆمى و قسه کردن و فێربوون به زمانى ئه نقه ره حکومه تى و جێبه جێبکرێت دایک وه اڵمى داوا سه ره کییه کانى کورده کانى ئه و

واڵته بداته وه .»ڕاگه یاندنى وتیشی: ت��ورک ئه حمه د ئۆتۆنۆمى به و مانایه دێت گه ل خۆى به ڕێوه

ببات و پرۆژه یه کى ئاشتیخوازانه یه «.»پێویسته ڕاشیگه یاند: تورک ئه حمه د باشوورى شاره کانى بۆ زات��ى حوکمى ئه وه شى و ده ربچێت تورکیا ڕۆژهه اڵتى له الدان له دوور دانا یاسایى کارێکى به مافى نێوده وڵه تى ڕێسایه کى یاساو هیچ

مرۆڤ«.

زوهێر ئه عره جی، ئه ندامى ئیئتیالفى »لیسته که ى ڕایگه یاند: عێراقییه ناوى چوار پاڵێوراوى ترى له شوێنى پێشووى کاندیدى عوبێدی، خالید به رگریى وه زاره ت����ى پۆستى ب��ۆ

عێراق، ده ستنیشانکردووه «. تاکو »ن��اوه ک��ان وتیشی: ن��اوب��راو ئێستا الى نوورى مالیکی، سه رۆکى یه کالیی و ع��ێ��راق��ن حکومه تى

نه کراونه ته وه «. عێراقییه ئیئتیالفى ئه ندامه ى ئه و وتیشی: »دیارترین ئه و کاندیدانه ى

خالید ش��وێ��ن��ى ل��ه لیسته که ى ک��ردوون، ده ستنیشانى عوبێدى که ده ل����ی، س��ال��م ل��ه بریتییه ئ��ه ن��دام��ان��ى ه��ه م��وو پاڵپشتى به ده ستهێناوه و عێراقییه ى لیستى ڕه زامه ندی جێى که سایه تییه کى ئێستا، تاکو ب��ه اڵم ه��ه م��ووان��ه ، لسیته که ى وه اڵمى دیاریکردنى هیچ حکومه ت له سه رۆکى پاڵێوراوێکى

پێنه گه یشتووه «.کاتى له ده ل��ی، »سالم وتیشى: له عه الویدا، ئه یاد حکومه ته که ى

حکومه ت سه رۆکى نووسینگه ى کارى کردووه و یاساى لێپرسینه وه و چه ندین نایگرێته وه و دادوه رى

بڕوانامه ى هه یه «.

جیهانى ته ندروستى ڕێ��ک��خ��راوى به مزووانه ڕایگه یاند: )WHO(سیل نه خۆشى به تایبه ت ڕێنمایى ئه و دژى ده شڵێت ده رده ک����ات و ڕێگه ى له که تاقیکردنه وانه یه ، ده یانه وێت خوێنه وه پشکنینى

نه خۆشى سیل دیارى بکه ن.جیهانى ته ندروستى ڕێ��ک��خ��راوى تاقیکردنه وانه ى »ئه و ڕاشیگه یاند: بۆ دۆزینه وه و دیاریکردنى نه خۆشى

سیل ده کرێت هیچ سوودێکى نییه و ته نها کاتبه فیڕۆدانه و هیچى تر و به کارێکى مه ترسیداریشى داده نێت بۆ

نه خۆشه کان«.تا ڕێکخراوه که ش ئامارێکى به پێى هه موو له که س ملیۆن 24 ئێستا سیل نه خۆشى تووشى جیهاندا نزیکه ى سێ له و ڕێژه یه ش بوون و ملیۆن تووشبووى ئه و نه خۆشییه له

هیندستان ده ژین.

که شناسى به ڕێوه به رى حه سه ن دارا سلێمانى له لێدوانێکیدا ڕایگه یاند: له دوو هاوینه وه رزى شه پۆلێکى ڕابردوودا ڕۆژى بینینى م��اوه ى که ناوچه که ، هاتووه ته له کیلۆمه ترێک بۆ که متر که مکردووه ته وه له هه ندێک جێگاو به مه ش پله کانى گه رما له ئاستى 38 بۆ 40 پله تۆمار ده کرێت و

نزمترین پله ش له نێوان 22 – 24 پله تۆمار ده کرێت.

وتیشى »لێره وه داوا له سه رجه م ئه و که سانه ده که م، که کۆئه ندامى هه ناسه یان نه خۆشه کاریگه رى چونکه به کاربهێنن، ده مامک خراپى له سه ر سه رجه م زینده واران ده بێت«.ئه وه شى ڕاگه یاند: »ئه گه رى مه ترسى بوون

به بیابان له ناوچه که نماندا زۆره ، له به رئه وه داوا له حکومه تى هه رێمى کوردستان ده که م، به بکات دروست سه وز پشتێنه یه کى که ده ورى هه رێمى کوردستان بۆ که مکردنه وه ى مه ترسییه کانى خ��راپ��ى ئ���اس���ه وارى به بیابانبوون له ناوچه کانماندا و پێویسته له ئێستاوه به دواى چاره سه ردا بگه ڕێین بۆى«.

2011/7/12 سێشه ممه ڕۆژى له پیرۆزباییکردن مه به ستى به ساڵیادى ڕاگه یاندنى حزبى شیوعى مه کته بى شاندێکى ک��وردس��ت��ان، نیشتمانییه کانى پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه عادل سه رپه رشتى به »حسدک« ئه نجومه نى ئه ندامى ساڵح مه ال س��ه رک��ردای��ه ت��ى ب��ه ه��اوڕێ��ی��ه ت��ى کادیرانى و ئه ندامان له ژماره یه ک مه کته ب سه ردانى باره گاى کۆمیته ى شیوعى حزبى سلێمانى پارێزگاى له سلێمانى، له کرد کوردستانیان ژماره یه ک و گ��ۆران ه��اوڕێ الی��ه ن پارێزگاو کۆمیته ى ئه ندامانى له په یوه ندییه کانه وه ل��ێ��پ��رس��راوى

پێشوازى گه رمیان لێکرا.له سه ردانه که دا لێپرسراوى مه کته بى نیشتمانییه کانى پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه مه کته بى ن���اوى ب��ه »ح��س��دک« له پیرۆزبایى په یوه ندییه کان، حزبى دام���ه زران���دن���ى س��اڵ��ی��ادى

هیواى ک��ردو کوردستان شیوعى ته مه نى نوێى ساڵى له خواست دۆستانه ى په یوه ندى حزبه که یاندا ئامانجى به لووتکه بگاته نێوانیان دۆزه زی���ات���رى خ��زم��ه ت��ک��ردن��ى ڕه واکه مان و پاراستنى ده ستکه وته دام���ه زراوه و به ده ستهاتووه کان ده س��ت��ووری��ی��ه ک��ان��ى و ش��ه رع��ى

گه له که مان. پێنجشه ممه ڕۆژى ه���ه روه ه���ا ئ��ام��ان��ج��ى ب���ه 2011/7/14دۆستانه ى په یوه ندى پته وکردنى مه کته بى وه ف��دێ��ک��ى ن��ێ��وان��ی��ان، نیشتمانییه کانى پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه دیموکراتى سۆسیالیست حزبى ک��وردس��ت��ان ب��ه س��ه رپ��ه رش��ت��ى لێپرسراوى ساڵح، م��ه ال ع��ادلى مه کته بى په یوه ندییه کان به یاوه رى مه کته ب ئه ندامانى له ژماره یه ک په یوه ندییه کانى مه کته بى سه ردانى سه ربه خۆى زه حمه تکێشانى حزبى

کوردستانیان کردو له الیه ن هاوڕێ مه کته بى ئه ندامى عومه ر، بڵند سیاسى و هه ڤاڵ دارا محه مه د عه لى، هاوڕێ و سه رکردایه تى ئه ندامى په یوه ندییه کان لێپرسراوى ئاس��ۆ،

پێشوازى گه رمیان لێکرا.به رپرسى دۆستانه دا دیدارێکى له مه کته بى په یوه ندییه کانى »حسدک« گۆڕانکارییه سه ر خسته تیشکى کۆنگره ى دواى ئه رێنییه کانى هه وڵه کانى و ح��زب ش��ه ش��ه م��ى ئاشته وایى بۆ سۆسیالیست حیزبى گرفت چاره سه رکردنى و نیشتمانى و ئاریشه کانى به ڕێگاى دیبلۆماسى و زمانى گفتوگۆو ڕۆحى هه ماهه نگى الیه نه و پارت نێوان دۆستانه ى و به رامبه ریشدا ل��ه ج��ی��اوازه ک��ان. هاوڕێیانى زه حمه تکێشان خۆشحاڵى کۆنگره ى سه رکه وتنى به خۆیان سۆسیالیست ح��زب��ى ش��ه ش��ه م��ى

ده ربڕى.

د.ئ���ه ش���واق ج���اف، ئ��ه ن��دام��ى ئه نجومه نى مرۆڤى مافى لیژنه ى ن��وێ��ن��ه ران��ى ع��ێ��راق��ى ف��ی��دراڵ گۆڕه له »تائێستا ڕایگه یاند: کۆى له دیوانیه به کۆمه ڵه کانى دووانیان به کۆمه ڵ گۆڕى شه ش ڕووفاتى که پێهاتووه ، کۆتایى به ت���ێ���داب���ووه ک��ه س��ى 334جلوبه رگى کوردى و جامه دانیه وه و سێیه من، گۆڕى سه رقاڵى ئێستا که نزیکه ى 100 بۆ 150 ڕووفاتى به سه رجه میشیان ت��ێ��داب��ووه و دواتریش ک��راون، شه هید گولله تریش به کۆمه ڵه که ى گۆڕه سێ

هه ڵده درێته وه «.ئه شواق جاف ئه وه شى ڕاگه یاند: بۆ ک��ات��ه ل��ه ب��ارت��ری��ن »ئێستا ب��اڵوک��ردن��ه وه ى و ل��ه چ��اپ��دان ى 2006 س��اڵ��ى 5ى ی��اس��اى پێشتر که به کۆمه ڵه کان، گۆڕه

گ��ۆڕه سێیه مى ک��ۆن��گ��ره ى ل��ه چاپ که بڕیاردرا، به کۆمه ڵه کان و باڵوبکرێته وه ، تا هه موو الیه ک چونکه ببێت، ئاشنا یاسایه به و نه و ئایین نه شێوه یه ک به هیچ مرۆڤایه تى ویژدانى نه و یاسا پێ به کۆمه ڵى له ناوبردنى تاوانى تا به داخه وه به اڵم نییه ، قبووڵ ئێستا ئه و یاسایه نه چاپ کراوه له سه ر جددیشى ک���ارى ن��ه و

کراوه «.ئ����ه ش����واق ج����اف ئ���ه وه ش���ى ڕه ت���ک���رده وه ، ک��ه ه��ه ن��دێ��ک له کردۆته وه باڵویان ڕاگه یاندنه کان وه زاره ت���ى فه رمانى ب��ه گ��وای��ه گۆڕه به رپرسى و م��رۆڤ مافى ب��ه ک��ۆم��ه ڵ��ه ک��ان ک���ارک���ردن له حه مرین به کۆمه ڵه کانى گ��ۆڕه تێدا ک���ارى ڕاگ���ی���راوه و چ��ی��دى ناکرێت و ئاماژه ى به وه دا: »دواى

له ده نگۆیه ، ئه و باڵوبوونه وه ى عێراقه وه مرۆڤى مافى وه زاره تى ب���ه دواداچ���وون���م���ان ب��ۆ ک��رد، ڕاستییه کى هیچ که ده رک��ه وت که نه بێت، ئه وه نده ته نها نییه ، ئه م کاره کانى ته واوبوونى دواى کارکردن به کۆمه ڵه گۆڕه شه ش حه مرین به کۆمه ڵه کانى گۆڕه له

ده ستپێده کاته وه « .

Page 3: Rebazi AZadi 662

سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662 3 www.jamawarnews.comدیدار

وه زاره ته کان که مده کرێنه وه بۆ 29 وه زاره ت

ب��ه ف��ه رم��ى ل��ه س��ه رۆک��ای��ه ت��ى ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ى وه زی����ران����ه وه ک��ه م��ک��ردن��ه وه ى وه زاره ت��ه ک��ان به ده ستمان گه یشت، وه زاره ته کان به وه زاره ت 29 ب��ه ده ک��رێ��ن ده بێت وه زی��ران��ه وه ئه نجومه نى ئه م وه زارى، پۆستى 30 ب��ه په رله مانه وه الی��ه ن له بابه ته له سه ر ڕێککه وتین تاوتوێکرا، وه زاره ته کان گشتى به ئ��ه وه ى شت یه ک به اڵم که مبکرێنه وه ، ماوه تا ئێستا تاوتوێ نه کراوه و ڕێ��ک��ن��ه ک��ه وت��ووی��ن ل��ه س��ه رى، که مکردنه وه ى ئالیه تى ئه ویش وه زاره ته کانه ، ئه مه هێشتا ڕوون

نییه .سیاسییه کان کوتله ه��ه م��وو که مکردنه وه ى به دا ده نگمان وه زاره ته کان، به اڵم داوامان کرد له کاتى تاوتوێکردنى ئه م بابه ته له ناو ئاماده بێت مالیکى نوورى

په رله مان.حکومه ت ده یه وێت په رله مان به که مکردنه وه ى وه زاره ته کان

سه رقاڵ بکاتهه موو له گه ڵ ئه وه دا بوون ڕێژه ى وه زاره ته کان که مبکرێنه وه ، به اڵم ڕێژه ى وه زاره ته کان ڕێگر نه بووه حکومه ت که ئه وه ى، له به رده م ی���ان وه زاره ت����ه ک����ان پ���رۆژه ى پێشکه ش خۆیان حزمه تگوزارى ئێستا تا بکه ن، هاوواڵتییان به ناخۆمان و به رگرى پۆسته کانى پێموایه ن���ه ک���ردووه ، جێگیر حکومه ت ئه م پرۆژه یه ى خستۆته کوتله پ��ه رل��ه م��ان، ب����ه رده م مه به ستى زیاتر سیاسییه کان ئه زمه یه کى کاته ، به ده ستهێنانى به اڵم که وتووه ، تێى سیاسییه سیاسییه کانى کوتله ده یه وێت سه رقاڵ ب��ه م��ان��ه وه پ��ه رل��ه م��ان بکات،به اڵم به شێوه یه کى گشتى

کارێکى باشه .ئه و وه زاره تانه ى که م

ده کرێنه وه ، وه زاره تى ده وڵه تنپێموایه چاره سه ر که مکردنه وه ى وه زاره ت�����ه ک�����ان ن��ی��ی��ه . ئ��ه و وه زاره تانه ى، که که م ده کرێنه وه ، جگه له ده وڵ��ه ت��ن. وه زاره ت����ى کاروبارى بۆ ده وڵه ت وه زاره تى بۆ ئه ى نوێنه ران، ئه نجومه نى تر )وه زاره ت���ى وه زاره ت��ه ک��ان��ى و ده ره وه و دارایی و شارەوەانی وه زاره ت���ه ک���ان���ى ت��ر پ���رۆژه ى به پێشکه ش خزمه تگوزارییان هاوواڵتییان نه کردووه (، ده بووایه وه زاره ته کانى تر خزمه تگوزارییان پێشکه ش به هاوواڵتییان بکه ن، دواى ئه و مۆڵه ته 100 ڕۆژییه ى، دیاریکرابوو. حکومه ت بۆ که

پێشکه شکردنى به س��ه ب��اره ت پ�������رۆژه ى خ���زم���ه ت���گ���وزارى ح��ک��وم��ه ت ن��ه ی��ت��وان��ى ل��ه و خزمه تى به شێوه یه ک ماوه یه دا هاوواڵتییانى عێراق بکات،پێموایه وه ک کایه وه هێناوه ته ئ��ه وه ى له سه ر سیاسى وه ره ق��ه ی��ه ک��ى له وانه یه سیاسییه کان، کوتله ک��ه م��ک��ردن��ه وه ى وه زاره ت��ه ک��ان سیاسى کوتله ى هه ندێک له ناو له به رئه وه بکات، دروست گرفت وه ک کوتله یه کى سه یرى گ��ه ر عێراقییه و ئیئتیالفى فراکسیۆنه کوتله کانى یان کوردستانییه کان الیه نێک چه ند له هه موویان تر پێکدێن،ڕێکه وتنى سیاسى له سه ر یه کێک به ده ستهێنانى بنه ماى ده توانم ب��ووه ، وه زاره ت��ان��ه له و گرفت جۆرێک تاڕاده یه ک بڵێم سیاسییه کان کوتله له ناو له ناو دروس�����ت ده ک��ات،پ��ێ��م��وای��ه ده ی��ه وێ��ت مالیکى حکومه تى هاوسه نگى نه مانى له جۆرێک سیاسییه کان کوتله له نێوان

دروست بکات.کورد سێ وه زاره ت له ده ستده داتوه زاره ته کان که مکردنه وه ى به ک����وت����ل����ه ى ئ������ه ح������رار و وه زاره ت )3( س��ه دری��ی��ه ک��ان له ل����ه ده س����ت����ده ده ن،ب����ه اڵم وه زاره تێکى چه ند هه مانکاتدا ت��رى خ��ه ده م��ی��ی��ان ل��ه ده س��ت��دا ئیئتیالفى ب��ه اڵم ده مێنێته وه ، )3( کوردییه کان فراکسیۆنه ئه مه ده س��ت��ده دات، له وه زارت مالیکى سیاسییه وه ره قه یه کى قۆناغى ل��ه به کاریده هێنێت که مکردنه وه ى عێراقدا، ئێستاى وه زاره ت����ه ک����ان ده ب��ێ��ت��ه ه��ۆى

قورساییه ى، ئه و که مکردنه وه ى عێراق میزانییه ى له سه ر که

هەیە.زۆر هێزمان هه یه له هه رێم سه ر به حکومه تى مه رکه زییه

پ���رۆژه ی���اس���ای���ه ى، که ئ���ه و پێشکه شکرا له الیه ن حکومه ته وه ماوه ى په رله مانه وه ، نێردرایه پرۆژه یاسایه ئه م مانگ پێنچ ل��ه ن��ێ��وان ده ڕوات، و دێ���ت هه موو په رله مان، و حکومه ت کوتله سیاسییه کان بۆ ڕاکێشانى وه الئ���ى ه��ێ��زه ک��ان��ى ن��اخ��ۆ بۆ که بوو، ئ��ه وه دا له گه ڵ خۆیان زیاد ناخۆ هێزه کانى مووچه ى هاوپه یمانى وه ک ئێمه بکرێت،

کوردستانى له گه ڵ ئه وه دا بووین مووچه ى هێزه کانى ناخۆى عێراق هه یه هێزمان زۆر بکرێت. زیاد له هه رێمى کوردستان هێزێکیان ڕاسته خۆ سه ر به ر به حکومه تى هێزه کانى وه ک م��ه رک��ه زی��ن پاسه وانى سنوور، چه ند هێزێکى سوودمه ند ڕاسته خۆ ئه وانه تر

ده بن له زیادکردنه ى مووچه .ناخۆى هێزه کانى به سه باره ت پرۆژه کوردستان،ئه م هه رێمى ی��اس��ای��ه ک��ات��ێ��ک پ��ه س��ه ن��دک��را په سه ندکردنى س��ه ره ت��اى ل��ه فیدراڵ حکومه تى ب��وودج��ه ى پاره ى بۆ ته رخاننه کراوه ، به ڵکو ئێستادا ق��ۆن��اغ��ى ل��ه ده ب��ێ��ت

بۆ پ��اره ى ف��ی��دراڵ حکومه تى ته رخان بکات.

هیچ هه نگاوێکى کارا نه نراوه بۆ جێبه جێکردنى مادده ى 140

نه نراوه ک��ارا هه نگاوێکى هیچ م���ادده ى جێبه جێکردنى ب��ۆ پ��رۆژه ى بڵێم ده ت��وان��م ،140 140 م���ادده ى جێبه جێکردنى پرۆسه ى ئێستاى قۆناغى له شێوه یه کى به عێراقدا، سیاسى دواى ب��ه ڕێ��وه ده چ��ێ��ت، سست هه بوو هه ولێر ڕێکه وتنى ئه وه ى کارنامه ى خرایه 140 م��ادده ى ده توانم مالیکى حکومه ته که ى هه نگاوێکى جددى تائێستا بڵێم

نییه .

*ب����ازرگ����ان����ی����ک����ردن ب����ه م�����ادده هۆشبه ره کانه وه له هه رێمى کوردستان تر ناوچه کانى ب��ۆ ڕێ��ره وێ��ک وه ک��و به کارده هێنرێت یان بۆ به کارهێنانیه تى

له هه رێمى کوردستان ؟ئ��ه وه ى وه ک ک��وردس��ت��ان هه رێمى ئه و تێپه ڕبوونى بۆ بێت ڕێ��ره وێ��ک نییه ، وام��ان به ڵگه یه کى م��اددان��ه ، به اڵم جارى وا هه بووه ئێمه ده ستمان م��ادده ل��ه و کیلۆ 3 به سه ر گرتووه کیلۆ، 10 به سه ر ی��ان هۆشبه رانه ئه مه له کاتێکدایه که ئه وه الى ئێمه نه بووه ته دیارده ، ئه و هه موو مادده یه له وانه یه که واته بکرێته وه ، لێره ساغ هه ندێک بازرگانى چاوچنۆک بیانه وێت ناوچه کانى ب���ه ره و م��ادده ی��ه ئ��ه و باشوورى عێراق ڕه وانه بکه ن یان لێره بیفرۆشن، به اڵم ئێمه باڵویبکه نه وه و زۆرجار له باشووره وه ئه و ماددانه مان بۆ هاتووه و ده ستمان به سه ردا گرتوون،

ناوه ڕاستى باشوورو له به داخه وه که عێراقیشدا ئه و جۆره ماددانه بوونیان

هه یه و به کارده هێنرێن .ڕێژه یه کى *ئه وانه ى ده ستگیرکراون، وه ها ده بن، که مایه ى مه ترسی بێت ؟به ڕێوه به رایه تى کو وه ئێمه نه خێر دات��ای��ه ى ئ��ه و سلێمانى ئاسایشی له به رده ستماندایه ڕوون و ئاشکرایه ، که چه ند که س ده ستگیرکراون به فه رمانى نییه ، ئه وه نده ڕێژه که به اڵم دادوه ر، خه ڵکى ڕه نگه بێت، مه ترسیدار که تریش هه بێت، که ئێمه ده ستگیرمان تا 2005ه وه ساڵى له نه کردبێت. 450 س���ه روو ل��ه ئێمه الى ئێستا 32 له وانه ده ستگیرکراون، که سه وه که سیان بازرگانى مادده هۆشبه ره کانن که وه رگ��رت��ووه ، خۆیان حکومى و تریش ئه وانى هه تاهه تاییه ، س��زاى هۆشبه ره کانن، م��ادده به کارهێنه رى ساڵ 15 له حوکمه کانیان نابێ که

زیاتر بێت و له 3 سالێش که متر بێت، گشتى لێبووردنى به هه ندێکیشیان

ئازاد کراون.ئ����ه و ج����ۆران����ه ى ده ه��ێ��ن��رێ��ن��ه *کوردستانه وه کامیان مه ترسیدارتره ؟

به گوێره ى ئه و ئیشه ى ئێمه له و بواره دا کردوومانه و بینیومانه ، زۆربه ى ئه و مادده هۆشبه رانه ى دێنه هه رێمه وه »تریاک و ئێمه ئه وانه ش له دواى حه شیش«ن، چه ندجارێک ده ستمان گرتووه به سه ر ده ستمان جارێکیش ، »هێرۆیین«دا ئه مانه »کۆکایین«دا، به سه ر گرتووه به الى ئێمه وه هه موویان مه ترسیدارن، تر مادده یه کى بۆ مادده یه ک ب��ه اڵم به اڵم که متره ، و زیاتر کاریگه رى له حه شیش« و تریاک و »هێرۆیین هه موویان مه ترسیداترن. دیاره مادده هۆشبه ره کانى تر دوو جۆرن: جۆرێکیان سروشتین و ده چێنرێن و هه ندێکیشیان زانستین، که له تاقیگه کاندا هه ندێک

و ده کرێت تێکه ڵ کیمیاویان مادده ى مه ترسی ئه مه ش که دروستده کرێن،

خۆى هه یه .*ب���اس ل���ه وه ده ک��رێ��ت ل��ه ک��ه رک��وک هۆشبه ره کان م��ادده چاندنى کێڵگه ى

دۆزراوه ته وه ؟له سه دا سه د به اڵم دۆزرایه وه ، ڕاسته دڵنیانه بوون مادده ى هۆشبه ره ، ئێمه نه بینى، شیکردنه وه که یمان ئه نجامى ئێمه به اڵم تاقیگه ، بۆ ناردویانن که گه اڵکه یمان بینى، که زۆر له مادده ى هۆشبه ر مادده ى نه ده چوو. هۆشبه ر یه کێکیان ده ناسین: ج��ۆری��ان دوو گراسه ، دی��اره گه اڵکه ى حه شیشه ، ئه مه ش که مێکى تیادایه . له گه ڵ خه ش خاشدا که دیاره ، به اڵم ئێمه جارێک له تاسڵوجه دوو که سی غه یرى خه ڵکى هه رێمى کوردستانمان ده ستگیرکرد له باخێکدا کاریان ده کرد، هه ستابوون به چاندنى حه شیش، ئێمه ش به فه رمانى دادوه ر ئه و دوو که سه مان ده ستگیرکرد زیاتر له وه تێکدا، شوێنه که شمان و ئه وه چاندنى به هه ڵنه ساوه که س

ماددانه .که سانى ده ستگیرده کرێن *ئه وانه ى

تاک و سه ربه خۆن یان گروپن ؟هه میشه ئه وانه ى بازرگانى به مادده هۆشبه ره کانه وه ده که ن، ئه وانه شى باند ش��ێ��وه ى ل��ه به کاریده هێنن له بازرگانه ئ��ه وه ى گ��روپ��دان. و یه کێکى ده کڕێت و ده یداته که سێکى ئه و که سانه ى ئه ویش ده یداته و تر باندانه ئه و لێره وه به کاریده هێنن، بازرگانێک دروست ده بێت . زۆرجار فرۆشتبێت، که سی 10 به له وانه یه ل��ه ی��ه ک ک��ه س��ی ب��ه ک��اره��ێ��ن��ه ره وه هه موویان ت��ا ده چ��ی��ن، ب��ه دوای��دا

ده ستگیرده کرێن .*ب���������وون���������ى ئ���������اف���������ره ت ل���ه

ده ستگیرکراوه کاندا چۆنه ؟ئێمه الى ئ��اف��ره ت 4 ئێستا ت��ا

به کارهێنانى ب��ه ده ستگیرکراون حوکمیش هۆشبه رانه و م��ادده ئه و ته واوبوون حوکمه کانیان و دراون خۆیان، شوێنى گ��ه ڕاون��ه ت��ه وه و ئافره ت بازرگانیکردنه وه به به اڵم

ده ستگیرنه کراوه .*ئێوه چۆن ئه و که سانه ده دۆزنه وه ؟ڕۆژنامه که ى له ده مانه وێت ئێمه ئێوه وه سوپاسی خه ڵکى کوردستان تایبه تى ب��ه و گشتى ب��ه بکه ین زۆر که سلێمانى، ش��ارى خه ڵکى دڵ��س��ۆزان��ه ه��اوک��اری��ی��ان ک��ردووی��ن ئه و ل��ه س��ه ر زان��ی��ارى پێدانى ل��ه ک��ه س��ان��ه ى ب��ازرگ��ان��ى ب��ه م���ادده هۆشبه ره کانه وه ده که ن و ئه وانه شى خۆمان ئێمه ش به کاریده هێنن. که به دواداچوونمان چاودێرى به شێکی که سانه ، ئه و ئاشکراکردنى بۆ هه یه ک��ات��ێ��ک س��ه ره داوێ��ک��م��ان ده س��ت ده که وێت، به فه رمانى دادوه ر دواى دۆزینه وه و تا ده که وین که سه ئه و ئێمه راستیدا له ده ستگیرکردنیان. به پاره زانیارى له خه ڵک ده کڕین .به سه ردا ده ستیان ماددانه ى *ئه و

ده گیرێت چییان لێده که ن؟الى که سانه ى ئ��ه و م��اددان��ه و ئ��ه و ئێمه ده ستگیرده کرێن، له سه ره تاوه دادوه ر ف��ه رم��ان��ى ب��ه م���ادده ک���ه داده نرێت و دواتر کێشانى بۆ ده کرێت گرامى 10 له وه ش ، چه نده بزانین نهێنى تاقیگه ى بۆ لێده نێردرێت لێکۆڵینه وه دواى ناگه ڕێته وه ، و له وێش و دادوه ر ب��ه رده م ده چێته ڕه وان���ه ى دادگ��ا ده ک��رێ��ت و دوات��ر ده نێردرێته ده ستگیرکراوه که که سه چ��اودێ��رى ب��ه و تایبه ت شوێنى ئاسایش نوێنه رى که لیژنه یه ک، به به رچاوى ته ندروستى دادگ��او و

ڕاگه یاندنه کانه وه ده سووتێنرێت .*ڕێنماى ئێوه چییه بۆ ڕێگرتن له باڵوبوونه وه ى ئه و مادده هۆشبه رانه ؟

م��ادده بزانین ئ��ه وه ده ب��ێ��ت ئێمه شوێنێک ه��ه ر ل��ه ه��ۆش��ب��ه ره ک��ان هۆشیارى واڵتانه دا له و باڵوبێته وه ، نه ته وه یى نامێنی و به هه زاران خێزان گه وره ى کێشه ى هه ڵده وه شێته وه ، کۆمه اڵیه تى به دواى خۆیدا ده هێنێت، هه روه ها داراییه کى زۆرى ئه و واڵتانه ڕێگرتن له پێناوى ده ڕوات به فیڕۆ له پێناوى ماددانه و ئه و هێنانى له که سانه ى ئ��ه و چ��اره س��ه رک��ردن��ى له داوا ئێمه بۆیه به کاریده هێنن. هه موو تاکێکى کۆمه ڵگاکه مان ده که ین به هه موومانه وه وریا بین و چاوکراوه بین ئێمه توانیومانه له سه روو 50 کیلۆ بگرین، به سه ردا ده ست ماددانه له و له وانه یه مادده ى هۆشبه ر له تیرۆر زۆر مادده ى چونکه ، بێت مه ترسیدارتر هۆشبه ر هه موومان پێکه وه ده کوژێت من ده شێوێنێت. کۆمه ڵگاکه مان و ل��ه س��ه دا سه د ک��ارێ��ک هیچ ده ڵ��ێ��م که مبوونه وه ى ڕێ��ژه ى ب��ه اڵم نییه ، له م به کارهێنان و بازرگانیکردن ساڵه دا زۆر که متره له چاو ساڵه کانى به سه ردا ده ستى که ئه وه ى، پێشوو گیراوه نه گه یشتووه ته په نجا گرامیش، ته نها ده ستگیرکراون که ئه وانه ش به کارهێنه رن و بازرگانیان تیادا نییه ، به اڵم نابێت بڵێین ته واوبووه ، ئه بێت هه میشه وریا بین و بتوانین تاکتیکى به دواى گه ران بۆ به کاربهێنین نوێ ئ��ه وان��ه ى ک��ه ب��ازرگ��ان��ى ب��ه م��ادده لێره شه وه ده که ن، هۆشبه ره کانه وه داوامان له خه ڵکى هه رێمى کوردستان سوپاکانماندا له گه ڵ که ئ��ه وه ی��ه ، ب��ه رده وام بوون هاوکارمان هه میشه ئ��ێ��وه ى و ب��ک��ه ن ه��اوک��اری��م��ان له ببینن زیاتر ڕۆڵى ڕاگه یاندنیش که مکردنه وه و نه هێشتنى ئه و مادده هۆشبه رانه داو باڵوکرنه وه ى هۆشیارى دی��ارده ی��ه ئ��ه و ناشیرینکردنى و

له به رچاو خه ڵکدا.

هه موو کوتله

سیاسییه کان

ده نگمان دا

به

که مکردنه وه ى

وه زاره ته کان

عادل عه بدوڵاڵ، ئه ندامى ئه نجومه نى نوێنه رانى عێراق:

ئه‌و‌وه‌زاره‌تانه‌ى‌که‌م‌ده‌کرێنه‌وه‌،‌وه‌زاره‌تى‌ده‌وڵه‌تن

عه مید جه الل ئه مین، لێپرسراوى هۆبه ى مادده هۆشبه ره کان له ئاسایشی سلێمانى:

هه‌میشه‌‌ئه‌وانه‌ى‌بازرگانى‌به‌‌مادده‌‌هۆشبه‌ره‌کانه‌وه‌‌ده‌که‌ن‌له‌‌شێوه‌ى‌باند‌و‌گروپدان

دیمانه‌: ~

دیمانه‌:‌عومەر‌عەبدوڵاڵ

ئه نجومه نى ئه ندامى عه بدوڵاڵ، عادل ن��وێ��ن��ه ران��ى ع��ێ��راق، ل��ه دی��دارێ��ک��ى س��ه ر خ��س��ت��ه تیشکى ~که مکردنه وه ى وه زاره ته کانى حکومه تى له کاتى عێراق و وتى »داوام��ان کرد تاوتوێکردنى ئه م بابه ته نوورى مالیکى له ناو ئاماده بێت حکومه ت سه رۆکى پ��ه رل��ه م��ان«. ئ��ام��اژه ش��ى ب��ه وه کرد 29 بۆ که مده کرێنه وه »وه زاره ته کان وه زیرانه وه ئه نجومه نى به وه زاره ت،

ده بێت به 30 پۆستى وه زارى«.

عه مید جه الل ئه مین، لێپرسراوى هۆبه ى ئاسایشی ل��ه هۆشبه ره کان م���ادده ~ دیدارێکى له سلێمانى مادده ڕه وش��ى سه ر ده خاته تیشک ده ڵێت کوردستانداو له هۆشبه ره کان »له ساڵى 2005ه وه تا ئێستا زیاتر له 32 له وانه ده ستگیرکراوه ، که س 450که سیان بازرگانى مادده هۆشبه ره کانن و حکومى خۆیان وه رگرتووه ، که سزاى

هه تاهه تاییه «. ناوبراو ئاماژه ى به وه شدا »تا ئێستا 4 به ده ستگیرکراون ئێمه الى ئافره ت هۆشبه رانه و مادده ئه و به کارهێنانى حوکمیش دراون و حوکمه کانیان ته واو

بووه «.

Page 4: Rebazi AZadi 662

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662

ئوسامه دواییه ى ئه م لێدوانه کانى ئه نجومه نى س��ه رۆک��ى نوجه یفى، نوێنه رانى عێراق، ده رباره ى هه رێمێکى هێشتا عه ره ب بۆ سووننه ى تایبه تى نوخبه ى ن��ێ��وان م��ش��ت��وم��ڕه ک��ان��ى له م پێنه هێناوه و کۆتایی سیاسى کاردانه وه کان له هه ندێ نێوه نده شدا گ��ه ڕان��ه وه هه ژموونگه رانه و هه وڵى لێده خوێنرێته وه ، ناوه ندگه رایى بۆ ئه و عێراق ئێستاى ده ستوورى که

ناوه ندگه راییه ى ڕه تکردووه ته وه .پێچه وانه ى نوجه یفى وته کانى ئه و و عێراق هه میشه یى ده ستوورى پرۆسه ى نیشتمانییه ى ت��ه واف��وق��ه سیاسى عێراقى دواى سه دام حسه ین پێچه وانه ى کاردانه وه ى به ڵکو نییه ، به رامبه ره کانى ناده ستوورى و ناته بان و سیاسى فیدراڵیزمه ئ��ه و له گه ڵ له سه ر نوێى عێراقى ئیدارییه ى

سیاسییه له هه ندێک ن��راوه . بنیات عێراقییه کان ئه م بۆچوونه ى سه رۆکى په رله مانى عێراقیان وه ک هه وڵێک بۆ پارچه پارچه کردنى عێراق ناوزه د کرد، که ئه مه هه مان ئه و قه وانه کۆنه یه ، که هه ریمى بوونى به به رامبه ر هه میشه

کوردستان دووپاتیان ده کرده وه .نوجه یفى لێدوانه که ى هه رچه نده فشارێکه بۆ سه ر الیه نه عێراقییه کانی و مالیکى ن���وورى به تایبه تى ت��رو حکومه ته که ى زیاتر له وه ى دیدگایه کى مه بده ئى بێت و ناوبراو به قه ناعه ته وه هه رێمێکى چه ند بوونى به ب��اوه ڕى عێراقدا چ��وارچ��ێ��وه ى ل��ه ج��ی��اواز نوجه یفى ئوسامه چونکه هه بێت، یه کێک بوو له و که سایه تییه سیاسییه سووننییانه ى فیدراڵیزمى به مه ترسى خاکى یه کپارچه یى سه ر بۆ داده ن��ا

عێراق.ب��ه ه���ه ر م��ه ب��ه س��ت��ێ��ک��ه وه ئ��ه م ل��ێ��دوان��ه دراب��ێ��ت و ک��اردان��ه وه ک��ان ئه و وه رگرتبێت، ئاڕاسته یه کى هه ر و عێراقى گشتى ڕاى بۆ حه قیقه ته عه ره بى به رجه سته بووه ، که عێراقى فره پێکهاته ى مه زهه بى و ئه تنیکى له چوارچێوه یه کى یه کگرتووى مه رکه زیدا، هه موو حوکمى ب��ه غ��داوه ل��ه ک��ه بکرێت هه مان سیناریۆى پێکهاته کان ئیستیبدادى ده س��ه اڵت��ى و سیاسى دووباره ده کاته وه ، که عێراقى پێشووى و دیکتاتۆریه تى حزب و له ناو سته م

تایفه و بنه ماڵه یه کدا نغرۆ کردبوو.ئه و وتەیەی سیاسییه عێراقییه کان نابێت ک��ه ده ی��ڵ��ێ��ن��ه وه ، هه میشه تایفى بنه ماى له سه ر هه رێمه کان

وته یه که پێکبهێنرێت، ئه تنیکى و پێچه وانه ى نییه و خ��ۆی��دا له جێى ئه م چونکه فیدراڵیزمه ، لۆژیکى و س��ی��اس��ى میکانیزمه م��ی��ت��ۆدو ئیدارییه له بنه ره تدا بۆ ئه وه هاتووه و م��ه زه��ه ب��ى کێشه ى چ��اره س��ه رى ئه تنیکى واڵتێکى فره پێکهاته بکات، تریشدا، واڵتی هه ندێ له هه رچه نده فیدراڵیه ت نییه کێشه یه یان ئه و که په یڕه وده کرێت و ده سه اڵته کان له نێوان چه ند هه رێمێکى واڵته که دا دابه شکراوه ،

بۆئه وه ى ده سه اڵت المه رکه زى بێت.ن��ێ��وه ن��ده دا جێگاى ل��ه م ئ���ه وه ى وت��ه و س��ه رس��ووڕم��ان��ه و تێبینى کاردانه وه ى هه ندێ الیه ن و که سایه تى پێچه وانه ى که عێراقییه ، سیاسى هه ڵوێستى ڕابردوویان له مه ڕ فیدرالیزم نوجه یفى وته کانى له سه ر قسه یان ن��وورى مالیکى و ل��ه وان��ه ک���ردووه ، هه ندێ سه رکرده ى ترى ناو پێکهاته ى شیعه ، که چاوه ڕوان ده کرا پشتگیرى و بکه ن هه رێمه کان پێکهێنانى له عێراق په رله مانى سه رۆکى وته که ى بۆ ئه و ئامانجه بقۆزنه وه ، به اڵم نه ک وته کانى به ڵکو نه کرد، ئه وه یان هه ر جارێکی ڕه خنه و به ر دایه ناوبراویان پێکهێنانى ڕه تکردنه وه ى قه وانى تر

هه رێمى تایفییان لێدایه وه .جێگاى کورد بۆ ئێستا تا ئه وه ى پراکتیزه نه بوونى نیگه رانییه ، حاڵه تى ف��ی��دراڵ��ی��زم��ه ل��ه ع��ێ��راق��دا، ک��ه له ده ستووردا، ئه م واڵته به ده وڵه تێکى فیدراڵى ناوبراوه و باس له پێکهێنانى پارێزگاو له نێوان ک��راوه هه رێمه کان ڕووینه داوه ، ئه مه ناوچه کانداو هێشتا

وه ک کوردستان هه رێمى هه رچه نده واقیعێکى پێش دانانى ده ستوور بوونى هه یه ، به اڵم ئه م هه رێمه ش له ده ره وه ى ویست و ئیراده ى هێزه عێراقییه کانه وه پ��ێ��ک��ه��ات��ووه و ب��ه غ��دا ب��ه ڕک��اب��ه رو وه ک عێراقیش ترى الیه نی هه ندێ ده وڵه ته که ی ترى ناو عێراق مامه ڵه ى ئه و بوونى به ڵگه ش له گه ڵدا ده که ن، هه موو کێشه هه ڵپه سێردراوانه ى نێوان ناوه ندییه ، که تا هه رێم و حکومه تى ئێستا به چاره سه رنه کراوى ماونه ته وه .پێکهاته ى ئێستادا له له وانه یه نه بن پێداگر زۆر عێراق زۆری��ن��ه ى واڵته ، ئه م فیدراڵیزه کردنى له سه ر ڕووخاندنى له دواى که ئه وان چونکه عێراقیان حوکمى به عسه وه ڕژێمى هه موو ل��ه گ��رت��ووه و ب��ه ده س��ت��ه وه بوون ب��راوه هه ڵبژاردندا گه مه کانى نێوانیان هاوپه یمانیه تییه کى به یان حکومه تیان که وتووه ته وه ده ست، ئه وه له به رژه وه ندى خۆیان ده بیننه وه ، که حکومه تێکى ناوه ندى هه بێت و هه موو که پێیه ى به و ببات، به ڕێوه عێراق هه موو ل��ه نییه ل���ه وه دا گومانیان حکومه ته ئه و هه ڵبژاردندا خوله کانى و ده ستیان ده که وێته وه ناوه ندییه وه ک پێکهاته ى زۆرینه حوکمى ئه وانی نازانن به باشى بۆیه ده ک��ه ن. تریش باسى پێکهێنانى هه رێمى تر بکرێت و ئه و ده سه اڵته ى ئێستایان، که به سه ر هه موو عێراقدا پیاده ى ده که ن )جگه له هه رێمى کوردستان( که مبکرێته وه .

زۆرینه و پێکهاته ى مه رامه ى ئه م ئوسامه که مالیکییه ، حکومه ته که ى سیاسییه قه ناعه ته ب��ه و نوجه یفى

هه رێمێکى پێکهێنانى گ��ه ی��ان��دووه زه روره ت��ى سووننه کان بۆ تایبه تى ک��ه م��ک��ردن��ه وه ى ب��ۆ قۆناغه که بێت که زۆری��ن��ه ، سیاسى ه��ه ی��م��ه ن��ه ى ئ���ه وه دان پ��رس��ی��ارى ل��ه ژێ��ر ئێستا ڕووى ل��ه سوونییه کانیان ن��اوچ��ه

خزمه تگوزارییه وه پشتگوێخستووه .پاساوى پارچه پارچه کردنى عێراق، فیدراڵیزم نه یاره کانى هه میشه که دووپاتى ده که نه وه و په یوه ستى ده که ن به پێکهێنانى هه رێمه کانه وه ، دواجار ڕاسته قینه په رتکردنى به ره و عێراق پێکهاته کان له هه ریه که و ده ب��ات هیچ که ده ب��ات، ئاڕاسته یه کدا به ڕوویان سیاسى ترى میکانیزمێکی پێنه کاته وه یه کترو له کۆتاییدا بڕیارى لێکجیابوونه وه ى ته واو بده ن، چونکه بوونى ناوه ندێکى ڕه ها بۆ به ڕێوه بردنى ده وڵه تى عێراق هه ژموون و تاکڕه وى پێکهاته یه کى لێده که وێته وه و ئه مه ش قبووڵ مایه ى تر پێکهاته کانی الى خۆیدا ب���ه دواى پ��ێ��ک��دادان نییه و

ده هێنێت.وه ک کۆتاییدا له ده بێت ئ��ه وه ى ئ��ه وه ی��ه ، وه رب��گ��ی��رێ��ت حه قیقه ت سووننه و ک��وردو عێراقه ى ئه م که شیعه ى وه ک سێ پێکهاته ى سه ره کى حکومه ته زۆرى باجى ده ژى تێدا له داوه و ڕاب��ردووى مه رکه زییه کانى ئێستاشدا سه قامگیرى بۆ ناگه ڕێته وه ، هه وڵى پێکهاته کان هه موو ئه گه ر فیدراڵیزه کردنى بۆ ن��ه ده ن ج��ددى هه نگاوى که عێراق، ڕاسته قینه ى هه رێمه کان پێکهێنانى به یه که م

ده ستپێده کات.

پێداویستییه کانى ل��ه یه کێک ئه مڕۆى ژیانى مرۆڤایه تى هاوچه رخ سازان، و پێکه وه ژیان له بریتییه که بێگومان سه ره تایه کى باشه بۆ پێشێلنه کردنى عورفى به دیهاتنى ماف قوولنه دانى و یه کترى مافى ب��ه رام��ب��ه ره ک��ان ئازادییه کانى و ب��ه رژه وه ن��دخ��وازى گیانێکى ب��ه باوه ڕناکه م که پاوانخوازانه ، و مرۆڤایه تى کۆمه ڵگه یه کى هیچ ئ��ه گ��ه ر ل��ه وپ��ه ڕى ب���ووژان���ه وه و له م خه سڵه ته بێت پێشکه وتنیشدا

نه رێنییانه به دوور بێت. مێژووى دێرینه کانى قۆناغه له و شارستانییه ته کان سه رهه ڵدانى مرۆڤدا به شارنشینیبوونى چه مکى ئیراده ى خێرو ئیراده ى هه میشه و ب��وون یه کتر ڕک��اب��ه رى ئاشتى ئه م دوو ئیراده یه ش چه ندین شه ڕو خوێناوى ملمالنێى و نه هامه تى کایه ى ب��ه س��ه ر ماڵوێرانییان و هێناوه ، م��رۆڤ��دا گ��ه ش��ه ک��ردن��ى خۆشبه ختییه مایه ى ئه وه ى به اڵم ئیراده ى ب���ه رده وام که ئ��ه وه ی��ه ، سه رجه مى له ئاشتیخوازى خێرو ملمالنێیانه دا و پ��ێ��ک��دادان ئ��ه و به ره و به ده ستهێناوه سه رکه وتنى

به ره بووه ته زاده ى ئه و هه موو به ها مرۆییه بااڵیانه ى، که له چوارچێوه ى ده سته واژه کانى وه ک دیموکراسى و ئازادى و ناتووندوتیژى و مافه کانى مرۆڤدا داڕێژراون و له الیه ن مرۆڤه مرۆڤدۆسته کانى و ئاشتیخواز پاشان و قاڵبدراون له دون��ی��اوه جێبه جێکردن ب��وارى خ��راون��ه ت��ه خزمه تکردن بۆ کارپێکردنه وه و ب��ه ڕه وت����ى ژی��ان��ى س��ی��اس��ى و ئابوورى و کلتوورى کۆمه اڵیه تى و له دوور مرۆڤایه تى، س��ه رج��ه م نه هامه تى و تووندوتیژى و شه ڕ زیاتر. له ڕاستیدا ئه رکى هاوواڵتى و کۆمه ڵگه له ناو سه رده مییانه واڵته که ى خۆیدا بریتییه له کارکردن بۆ بوونیاتنانى ئه م جۆره تێڕوانینه بۆ مرۆڤدۆستانه ییه فه لسه فییه چاره سه رکردنى کێشه و گرفته کان لێکگه یشتن، و عه قڵ مه نتیقى به نه وه ک پیچه وانه که ى. جگه له وه ش له سه رشانه ، به هادارترى ئه رکێکى ئاسۆیه کى خوڵقاندنى ل��ه ک��ه ده بینێته وه خۆى نوێدا مه عریفى دوور له هه موو ئه و بیروبۆچوون و ئایدۆلۆژیا به رته سک و که مبینانه ى، ڕه ت��ک��ردن��ه وه ى ئامانجى ب��ه ک��ه به رامبه رو ئه و واقیعه ڕاسته قینه یه ى کاتێکدا له داڕێژراون، پێکه وه ژیان

ده بوو مرۆڤایه تى ده مێک ساڵ بێت به رته سک ئایدۆلۆژیا ج��ۆره ئه م ب��دات، ت��ووڕ ناسه رده مییانه و ک��ه ل��ه گ��ه ڵ ن��ه زم��ى س��ه رده م��دا وێکنایه ته وه ، چونکه بره و ده دات به عه قڵیه تى داپڵۆسین و تووندوتیژى ب��ه ه��اک��ان��ى ک��ه م��ک��ردن��ه وه ى و سه ره کییه کانى ئازادیه و م��رۆڤ زیاتر ل��ه وه ش بگره داده به زێنێ، ئاشتى دووژمنانى و شه ڕه نگێزان سه رتاسه رى له پێکه وه ژیان و بده ن ڕه واج ده یانه وێت جیهاندا ب��ه و ج���ۆره دی���دو ب��ۆچ��وون��ان��ه و نێوان پێکدادانى و شه ڕ ب��ازاڕى ده که ن، گه رمتر شارستانییه ته کان ه������ه روه ک زۆرێ�����ک ل���ه گ���ه وره جیهان ڕووناکبیرانى و بیرمه ندان بۆ ئاماژه یان شاکاره کانیاندا له نه خوازراوه کردووه و ئه م پێودانگه بۆسه ر گ��ه وره مه ترسییه کى به داویانه ته مرۆڤایه تى دواڕۆژى هه مووشیانه وه له پێش ق��ه ڵ��ه م، گه وره ى بیرمه ندى و فه یله سوف هانتینگتۆن، سامۆیل ئه مریکى به ناوبانگى کتێبى دان���ه رى ک��ه شارستانییه ته کان(ه . )پێکدادانى

له ڕاستیدا گرنگى و پێویستیمان ب��ه پ��ێ��ک��ه وه ه��ه ڵ��ک��ردن ل���ه وه دا ده ب��ی��ن��ی��ن، ک��ه ئ��ێ��م��ه ى م��رۆڤ

ت��اک��و چ��ه ن��د ده ت��وان��ی��ن ک��ه ن��اڵ و لێکگه یشتن ئ��ام��رازه ک��ان��ى و بیرکردنه وه کانى خ��وێ��ن��دن��ه وه ى واتا بکه ین، به رجه سته یه کترى ئه مه هاوکێشه یه کى په یوه ندیکردنه ل��ه ن��ێ��وان ت��اک ب��ه رام��ب��ه ر ت��اک و کۆمه ڵگه که ى به به رامبه ر ت��اک چ��وارچ��ێ��وه ى ل��ه کۆمه ڵگه ش و به رامبه ر نیشتماندا ق����ه واره ى گشتى. ب��ه جیهان و ده وره ب���ه ر پێودانگێکى له به رده م ئێمه ئه مڕۆ ی��ه ک��الک��ه ره وه ى گ��رن��گ��دای��ن، که گۆڕانکارییه کانى و ده رهاویشته ده بن به رجه سته به خێرایى زۆر ده رئه نجامى خۆشیاندا له گه ڵ و خۆیاندا ب���ه دواى ک��اری��گ��ه ر زۆر و نه بوون له پێشدا که ده هێنن، کاریگه رێتییان هه شبووبن ئه گه ر نموونه بۆ ب��ووه . س��ن��ووردار زۆر ساڵى له چین واڵتى ده یزانى کێ س��ه رک��ردای��ه ت��ى ب����ه دواوه 2015و ئه مریکا ل��ه ئ��اب��وورى ه��ێ��زى یاخود وه رده گرێت، ئه وروپییه کان گه النى ده ه��ات به خه یاڵیدا کێ به و شێوه یه ناوه ڕاست خۆرهه اڵتى و ته قلیدی و سته مکار ڕژێمه له ببنه وه ڕاس��ت به ته مه نه کانیان ف��ه رم��ان��ڕه وا ڕۆیشتنى داواى و سه رکوتکاره کانیان دیکتاتۆرو

ترس په رژینى کاتێکدا له بکه ن، زۆر که لێنێکى ب��ێ��ه��ی��واب��وون و و گه النه ئ��ه و له نێوان گ���ه وره ى دروستکردووه . فه رمانڕه واکانیاندا کێشه هه موو سه ره کى هۆکارى بۆ ده گه ڕێته وه قه یرانه کانیش و خواستێکى و لێکگه یشتن نه بوونى پ���اک ب��ۆ پ��ێ��ک��ه وه ه��ه ڵ��ک��ردن و س���ازان���ى ن���ێ���وان ده س�����ه اڵت و سه ره تاى هه رچه نده ج��ه م��اوه ر، و هه ڵه له نه هامه تییه کان هه موو ده سه اڵتداران خودى بێباکییه کانى سەرچاوە جه ماوه ردا به رامبه ر له ئه و ن��اوه ڕۆک��ى به پێى دەگ��رێ��ت، پ��ه ن��ده ک���وردی���ه ى ک��ه ده ڵ��ێ��ت: بچووک و ده ڕژێ ئ��او »گ���ه وره ده رئه نجامى واتا تێده خات«. پێى مامه ڵه ى نادروست و ناته ندروستى ن��ێ��وان ت��اک��ه ک��ان و ل��ه الی��ه ک و ده س��ه اڵت��داران و کۆمه ڵگه نێوان خه م له بێباکه کان فه رمانڕه وا و مه ینه تییه کانى و خ��واس��ت و ماف له ڕێزنه گرتن له پاڵ خه ڵک، و ئازادییه کانیان له الیه کى تره وه ، ناڕه زایى و جه ماوه رى ته قینه وه ى به هێز به رهه م ده هێنێ و دوور نییه و ته نگه ژه و قه یران به ره و واڵت چاره سه رى ئه گه ر ببات هه ڵدێران ڕیشه یی و خێرایان بۆ نه دۆزرێته وه .

په ندێک هه یه زۆرجاران له زاراوه ى ده ڵێن: ده بێت، لێى گوێمان کوردیدا . پ��ار به خۆزگه مان س��اڵ به س��اڵ هه رێمى له کورد ئێمه ى ڕاستیدا له مامه ڵه یه کى نه مانتوانیوه کوردستاندا واقیعبینانه بکه ین له گه ڵ عێراقدا، به تایبه ت له دواى ڕووخانى ڕژێمى به عس داموده زگاکانى هه ڵوه شاندنه وه ى و ح��ک��وم��ه ت��ى ع��ێ��راق��ی پ��ێ��ش��وو به

سوپاشه وه . باشترین قۆناغ و باشترین ه��ه ل ب��ۆ ک���ورد ه��ه ڵ��ک��ه وت؟ ب��ه اڵم پێویست وه ک نه یتوانیوه به داخه وه واقیعی مامه ڵه یه کى بیقۆزێته وه و نه ده بوو هه رچه نده . بکات له گه ڵ دا حوکمڕانى س��اڵ ) 13 ( پ��اش له تا کوردستاندا هه رێمى له خۆجه یی دووباره پاشان ) 2003 / 4 / 9 (بگه ڕێته وه بۆ باوه شی عێراقی عه ره بی، دروستبوونى سه ره تای له هه ر که ئه مڕۆ وه کو تا ) 1921 ( ساڵی له عێراقیبوون ده س��ت��ى باجی ک���ورد ناتوانین که ڕاستییه ئه وه ش ده دات. ئێمه ى . بکه ین ده رب��از ل�ێ خۆمانى گه لی کورد به تایبه ت سه رکردایه تییه وان��ه و نه مانتوانیوه سیاسییه که ى بیکه ینه وه ربگرین؟ ڕاب��ردوو له په ند پێشینه بۆ داهاتوومان . ده بوو کورد عێراقى بۆ بیرکردنه وه ى ش��ێ��وازى واڵتانه ى ئ��ه و شێوه ى هه مان ن��وێ پێشوویان سۆفیه تى( )ئیتحادى نه مانى ل��ه پ��اش ک��ه پێکبهێنایه ، جیهانى جه مسه رى دوو سیاسه تى . شووره یی بلۆکى هه ره سهێنانى و ئه و سه رکرده کانى و جه ماوه ر چۆن

کاریگه ریان ڕۆڵی ده ورو کۆمارانه ش گێڕا بۆ له به ریه کهه ڵوه شاندنه وه ى ئه و )ئیتحاد(ه و زۆربه شیان سه ربه خۆییان وه رگرت و چه ندان ساڵه له ژێر سێبه رى موماره سه ى خۆیاندا واڵتى له ئااڵو ده ک��ه ن. خۆیان خۆجێی ده سه اڵتى سیاسه ت هه مان به کوردیش ده ک��را بکردایه کارمان پێوه ر هه مان به و له به ریه کهه ڵوه شاندنه وه ى عێراق و بۆ نه ک واڵتێک، چه ند بۆ دابه شکردنى عێراقی بنیاتنانى هه وڵی دووب���اره عه ره بی بده ینه وه بۆ گیانى گه له که مان. الى هه مووانیش ڕوون و ئاشکرایه یه کگرتوویی حکومه تى و به هێزبوون به رژه وه ندى له کاتێک هیچ عێراق کورددا نه بووه و ناشبێت . کورد ساڵ )سه دام( دواى عێراقی له ساڵ به بینیمان وه ک داروده س��ت��ه ک��ه ى و )2003( ساڵی ل��ه دواى ده بینین و ئینتیقالى حکومه تى پێکهێنانى وه هه ڵبژێردراو حکومه تى پاشانیش و مه زهه بی، و تایفی ئه ساسی له سه ر یه که م زه ره رمه ندى به داخه وه به اڵم سااڵنه ى له م به تایبه ت بووه ، کورد دواییدا و قایمبوونى پێگه ى سه رکرده

پێی سه ر که وتنه و عێراقییه کان چی ک��ورد . عێراقدا له حکومه ت وه ک چی و ده نگه کان ڕێژه ى وه ک عێراقدا له نه ته وه یی ئیستیحقاقاتى هه رچه نده . ن��ه ک��راوه بۆ حسابی کورد نوێنه رانى و کاربه ده ستان ئه وه یان بانگه شه ى )ب��ه غ��داد( له حکومه ت پێکهێنانى پێش ده ک��رد خاڵه که یان ) 19 که ) عێراقدا، له ئه و و قبووڵکراوه خاڵیان )18(گفتوگۆدان له دیکه شیان خاڵه ى ه��ه ردوو ل��ه الی��ه ن قبووڵ کردنى بۆ لیسته که عێراق، براوه که ى لیسته زۆرینه که ى ناو په رله مانى عێراقه ، به که یاسا، ده وڵه تى لیستى تایبه ت نوورى مالیکى سه رکردایه تى ده کات. کورده کان سه رکرده گه ر هه رچه نده حکومه ت زه حمه ت به زۆر نه بووایه دواى له ، عێراقدا له پێکده هات هه ڵبژاردنه کانى ) 7 / 3 / 2010 (کایه وه هاتۆته له بار زه مه نێکى ه وه به هۆى عێراقدا له کورد، چونکه بۆ و ئایینى و ن��ه ت��ه وه ی��ی ج��ی��اوازى مه زهه بی و به رژه وه ندى خێڵه کایه تى و ناوچه گه رێتییه وه ئه مانه هۆکارێکن

ب��ۆ ل��ه ب��ه ری��ه ک��ه��ه ڵ��وه ش��ان��دن��ه وه و نموونه ى ع��ێ��راق، داب��ه ش��ک��ردن��ى یاسا، ده وڵه تى عێراقییه و لیستى چ��ه ن��دان ل��ه پ��اش ئێستا ت��ا ک��ه حکومه ت پێکهێنانى ل��ه م��ان��گ که ده رئه نجامێک، بگه نه ناتوانن سه رجه م بۆ بێت دڵخۆشی جێگاى له . جیاوازى به بێ عێراق گه النى و کورد بۆ گرنگه ئ��ه وه ى ئێستادا هه ڵوێسته ى سه رکردایه تییه که ى ب��ا چیتر ئ��ه وه ی��ه ب��ک��ات ل��ه س��ه ر دووباره نه که ینه وه پێشوو هه ڵه کانى لیسته پێکهێنانه وه ى ه��ه وڵ��ی و بۆ به هێزکردنه وه یان و عێراقییه کان که چه ندان . نه ده ین گیانى خۆمان سه رکردایه تییه که ى و ک��ورد ساڵه و پێشوه خت به رنامه یی بێ باجی گه ر . ده ده ی��ن نه زانانه سیاسه تى به ک��ورد سیاسی س��ه رک��ردای��ه ت��ى هه مان سیاسه تى جاران و به هه مان پێوه رى جاران له به غداد کار بکه ین باجی و پێناکات ڕه حممان زه مه ن و دایه چاوه ڕوانیمان له قورسیش ئۆباڵه که یشی له ئه ستۆى خۆماندایه .

سه مه ره ی سه یرانگاکانی

هه رێمی کوردستان

له گه شتێکمدا بۆ سه یرانگای )ئه حمه د ئۆتۆمبێله که م هه ورامان، ناوچه ی ئ��اوا(ی ه��اوی��ن��ه ه��ه واره ئ��ه و نێو گه راجێکی ل��ه پیاوێک زان��ی کاتێکم ڕاگ���رت. دڵفڕێنه )3000( کاکه وتى: و دامێ پسووڵه یه کی پسووڵه که م کاتێک منیش بده رێ. دینارم کاکی گرتمی. زه رده خ��ه ی��ه ک خوێنده وه کاکه وتى: و تێکردم ڕووی پسووڵه بڕیش ئه ی وت��م منیش پێده که نیت؟ چ��ی ب��ه لێناکه یت؟ دینارم )3000( داوای جه نابت توخوا جا وت��م: منیش با. وت��ى: ئه ویش ئۆتۆمبێله که م، ڕاگرتنی بۆ دینار )3000(نووسیوه پسووڵه که ت له سه ر کاتێکدا له شکاندن و بردن له نییه به رپرس )گه راج شته کانی و ئۆتۆمبێله که ڕووشاندنى و ناوی(! جا تو ویژدانت، ئه گه ر ئێوه به رپرس ڕووش��ان��دن و شکاندن و ب��ردن ل��ه نه بن ئ��ه ی ن��ێ��وی، ش��م��ه ک��ی و ئۆتۆمبێله که ئه ویش بده مێ؟ بۆچی دینارتان )3000(واته شوێنه که ، حه قی وتى: سڵمینه وه بێ له ده چ��م وای��ه که وتم منیش زه وییه که ! ده ی��وه س��ت��ێ��ن��م. گ��ه راج��ه ک��ه ده ره وه ی ئاخر وت��ى: وه اڵم، هاته یه کسه ر ئه ویش ئێمه شکا و دزرا ئۆتۆمبێله که ت ئه گه ر خۆ کاکه جا وت��م: منیش نین! به رپرس هه ر بێت ئێوه شدا گه راجه که ی له ئه گه ر دیناری )3000( نییه ب��ه س ئ��ه ی وای���ه ، خۆڕایی ناده م! ئه ویش وتى: ئاخر نایه ڵین،

چونکه ئه م ناوه هه مووی زه وی خۆمانه ! له په راوێزی ئه و ڕووداوه ڕاسته قینه یه دا سه یرانگاکانی ئه گه ر که بپرسین، ده کرێت ل��ه گ���ه راج و ئ��ه و ج���ۆره ئێمه خ��اوه ن��ی ئاوی گه شتیاران ته نانه ت و بن پسووڵه ب��ه رن! خۆیاندا له گه ڵ کانزاییش ن��او به ئ��ه وه ش سه یرانگایه که ؟ ج��ۆره چ ئ��ه وه ئۆپۆزسیۆنانه ی ن��او به هێزه ئ��ه و وه ک��و ن��اوی ب��ه کاتێک ک��وردس��ت��ان، ه��ه رێ��م��ی ب��ێ��ن��اوه ک��ان و ش��ه ق��ام��ی ه��اوواڵت��ی��ی��ه ک�����وردی�����ی�����ه وه ب����ووب����ن ب����ه ه��ێ��زی ده سه اڵتیان پارته کانی و ئۆپۆزسیۆن ب��ه اڵم گفتوگۆ، م��ێ��زی س��ه ر هێنابێته دواج���ار ه��اوواڵت��ی��ی��ان و ش��ه ق��ام پ��ه راوێ��ز ده ستکه وته له پێناو گفتوگۆ و ب��خ��ه ن هێزه ئه و وه ک یان بکه ن! حیزبییه کانیاندا که کوردستان، هه رێمی ده س��ه اڵت��داران��ه ی ده نگده ری جه ماوه ری زۆرینه ی ده نگی به کورسی نێو گه یشتبنه کوردستان هه رێمی هاوواڵتییه له ئاوڕ دواجار به اڵم ده سه اڵت،

ده نگده ره کانیان نه ده نه وه ! ئ���ه و ده ق���ان���ه ی پ����ه راوێ����زی ل���ه ڕووداوه ئ�������ه و و س�����������ه ره وه کۆمه ڵگاکه مان، و ژی���ان م��ێ��ژووی��ی��ه ی بڵێین ک���ه ب���ه س���ه ، ئ���ه وه ن���ده ت��ه ن��ی��ا فه رمووه ، راستیان پێشینان ڕاستی »به ک��ه وت��ووی��ان��ه )ئ��ۆخ��ه ی ئ��ۆخ��ه ی ه��ه ر ک����ه س ب���ۆ خ�����ۆی! ک���ه ه����ی����وادارم

وا نه بێت«.

د. كەیوان ئازاد

[email protected]

پرسى فیدراڵیزه کردنى ده وڵه تى عێراق و پێکهێنانى هه رێمه کان

ئێمه و حه تمیه تى سازان و پێکه وه ژیان

کورد له عێراقێکى ئایینده لێڵ و نادیاردا

کامیل مه حموود

محه مه د حه مه حه سه ن

سابیر عه بدوڵاڵ که ریم

بیروڕا

Page 5: Rebazi AZadi 662

سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662 5 www.jamawarnews.com

بوارى له ئافره تان :~ڕاگه یاندندا تا چه ند سه رکه وتوون؟حوکمی ب��ه ڕاگ��ه ی��ان��دن ب���واری بۆ پیشه یه که یان بوارێکه ئ��ه وه ی کاتی به پێویستی قورسه و خۆی زیاترو هه ڵسووڕانی زۆرتر و جووڵه ی به رده وام و وه رگرتنی زانیاری نوێیه سه باره ت به به ره وپێشبردنی پیشه و کاری ڕۆژنامه نووسی، هه م سه باره ت بریتییه ڕاگ��ه ی��ان��دن: ک��ه ب���ه وه ی به خه ڵک به زان��ی��اری پێدانی له دووجار )واته ڕێکوپێک شێوه یه کی

بۆیه زان��ی��اری(. به ده ستخستنی ته نانه ت هه رکه سێ بۆ نییه ئاسان خۆیان به ته واوی ئه گه ر پیاوانیش، ئه وا نه که ن، ته رخان بواره ئه و بۆ ناتوانن ڕۆژنامه نووسێکی سه رکه وتوو بن، بۆیه ئه گه ر پیشه ی ڕاگه یاندکاری ئه وا بێت، پیاو جارێ سه رئێشه بۆ سه رئێشه یه ، دووج��ار ئافره تان بۆ ئه رکی کۆمه ڵێک ئافره ت چونکه ئه رکی هێنده ی دوو که له سه ره ، ناحه قی له جۆرێکه ئه مه ش پیاوه ، ئافره ت به رامبه ر ن��ادادپ��ه روه ری و سیسته می له به تایبه ت ده کرێت چوارچێوه ی ل��ه و کۆمه اڵیه تیدا یه که ی بچووکترین ک��ه خ��ێ��زان��دا، ئه و س��ه ره ڕای به اڵم کۆمه اڵیه تییه . ئه رکه زۆرو زه وه نده ی له سه ر شانی بڵێین ئه گه ر بێویژدانییه ئافره تانه سه رکه وتوو نین، چونکه تواناو وزه ی ئه رکه به سه ر ده بێ دابه ش ئافره ت ئه گه ر بۆیه جیاوازه کانیدا، و زۆر ڕاگه یاندن کاری ته نها به ئه وانیش بکه ن و حه قی خۆی پێبده ن، هیچیان له توانای پیاو که متر نییه له بواری

ڕاگه یاندنداو سه رکه وتوو ده بن.ه����ۆک����ارو ئ�������ه و :~ب��ه رب��ه س��ت��ان��ه ى ڕێ��گ��رن ل��ه ب��ه رده م بواره دا له م ئافره تان پیشکه وتنى

چین؟بۆ ه��ه ن ب��ه رب��ه س��ت کۆمه ڵێک چه ند به ده توانین که ئافره تان،

خاڵێک ئاماژه یان پێبکه ین:زۆری ئه رکه کانی سه رشانی .1ئ��اف��ره ت، ب��ه ت��ای��ب��ه ت ل��ه ب��واری

کۆمه اڵیه تیدا و ئه رکی خێزانداری.ته نها ئافره تان له زۆرێک .2وه ک به هره و خولیایه ک چوونه ته نێو بواری ڕاگه یاندنه وه ، واته بنه مایه کی نییه ئه وتۆیان ئه کادیمی و زانستی ده ڵێت: ئه دیسۆن کاتێکدا )ل��ه هه موو داهێنانێک له 1% ی به هره یه و

99% ی هه وڵ و کۆششه (.ه��ه ل��ی ب��ه ش��داری��ک��ردن��ی .3شۆپه کانی ۆرک و خول له ئافره ت ب��واری پێشخستنی ب��ه ت��ای��ب��ه ت به مه ش الوازه ، و که م ڕاگه یاندن

ئاستی پرۆفیشناڵێتی له کاره کانیاندا که م ده بێت.

پیاوانه ده س��ه اڵت��خ��وازی .4و ژی��ان کایه کانی ت��ه واوی له سه ر بووه ته هۆی ڕاگه یاندن به تایبه تیش پ��ه راوێ��زخ��س��ت��ن��ی ئ��اف��ره ت��ان له مانایه ی به و ڕاگه یاندندا، ده زگاکانی اعالمیه وه ( )قیاده ی پێگه ی ناچنه یان لێی بێبه ش ده کرێن و له باشترین الپه ڕه یه ک به رپرسی ئه وان حاڵه تدا ده که وێته و ژنانه هی که ده ب��ن،

دواپه ڕه کانی هه ر ڕۆژنامه یه که وه .

که کۆمه ڵگا، باوی بیری .5به هه میشه ناته ندروسته و بیرێکی هه ر له نزمتر که مترو ئاستێکی ئافره ت کرده وه یه کی کارو پ��رۆژه و ده ڕوانێت و وه ک خۆی ناینرخێنێت.

ئافره ت ک��ه م��اف��ه ی ئ��ه و .6وه ری��ده گ��رێ��ت ل��ه ب��ه رام��ب��ه ر )حق هه ر حه قی که الفکریه (، الملکیه

مرۆڤێکه که متره له مافی پیاوان.نادرێت ده رف��ه ت زۆرج��ار .7به باڵوکردنه وه ی ئه و بابه تانه ی، که به رهه می قه ڵه می ژنانن و گوزارشت

ژن س��ه رب��ه خ��ۆی��ان��ه ی ویستی ل��ه ده که ن!

هه ندێکجاریش ب��ه داخ��ه وه .8له سه ر ده ستی خودی ئافره ت غه در له ئافره ت ده کرێت، که ئه مه بۆ من

مایه ی نیگه رانییه کی زۆره .وا ک��ه ت��ر، چه ندینی ئ��ه م��ان��ه و وه ک ئ��اف��ره ت��ان هه میشه ده ک���ه ن

بهێڵنه وه . پاشکۆ ~: ئایا ڕاگه یاندنه کان ڕووبکه نه ئافره تان خۆشه پێیان الی�����ان و ده رگ����ای����ان وااڵی�����ه بۆ

ئافره تان؟نییه وااڵ ده رگ��ای��ان هه میشه خاتری له به ر زۆرج��ار به تایبه ت ج��وان��ک��ردن��ی س��ی��م��ای ش��اش��ه ی تیڤییه کانیان یان ڕووپه ڕی گۆڤارو ده بێ ی��ان خۆیانه ڕۆژنامه کانی یان هه بێت دڵسۆزت هاوڕێیه کی هه بێت ده زگ��ای��ان��ه ل��ه و پیاوێک ئه مه ش که لێبکات، پشتیوانیت به ناو ب��اوی ب��ی��ری سه قه تترین ڕۆش��ن��ب��ی��رو ده س��ت��ه ب��ژێ��ره ک��ان��ی هه ندێکجاریش ئێمه یه . کۆمه ڵگه ی تواناکانی و ب��ه ره��ه م ب��ه ه��ێ��زی ئافره ت خۆی، خۆی ده سه پێنێت . بۆ داواک���اری���ت���ان :~

ژنانى ڕۆژنامه نووس چییه ؟له پێشدا داوا له خودی خانمانی پشت که ده ک��ه م، ڕۆژنامه نووس هه وڵی و ببه ستن خ��ۆی��ان ب��ه و زانستی ئاستی پێشخستنی ئه کادیمی ت��وان��ای و مه عریفی ک��ارو عاشقی و ب���ده ن خ��ۆی��ان له بن و ده ست پیشه کانی خۆیان تایبه تمه ندییه کانی خۆیان وه ک ژن هه ڵنه گرن و سازشیش له سه ر هیچ به هایه کی مرۆیی و مۆراڵی خۆیان هیچ به ده ستهێنانی ب��ۆ ن��ه ک��ه ن دواتریش کاتی، به رژه وه ندییه کی به ڕێزی پیاوانی هه موو له داوا کۆمه ڵگا ده که م، که به چاوی ڕیزو تواناو و ژن له مرۆڤدۆستانه وه ئه وجار ب��ڕوان��ن, ژن کاره کانی به م په یوه ندیدار الیه نی له داوا سه ندیکای که ده ک��ه م، پرسه وه

ڕۆژن��ام��ه ن��ووس��ان��ه ، ب��ه ی��اس��او و ئه رک نێوده وڵه تییه کان پێوه ره ڕۆژنامه نووس خانمانی مافه کانی له گه ڵدا مامه ڵه ی و بکه ن دیاری ته وافوقی ن��اوی به چیتر و بکه ن حزبییه وه غه در له ئافره تان نه که ن و مافی به شدارییان لێوه رنه گرنه وه ، بااڵنسی سیاسییه کانیش پارته با جێنده ری ڕاگرن له ده ستنیشانکردنی ک��ان��دی��ده ک��ان��ی��ان ب��ۆ چ��وون��ه نێو ژنانیش با سه ندیکاوه ، هه ڵبژاردنی بۆ هه ر پیاو؟ مادام کاندیدیان بن، ده ست له ته وافوقی حزبیی هه ڵناگرن، جێنده ری بااڵنسی ده ت��وان��ن خ��ۆ الوازه وه بیانووی به چیتر ڕابگرن. ک��ارای به شداریکردنی ده رف��ه ت��ی

ئافره تان بۆ پیاوان وه رنه گرنه وه .

خیانه ت، ڕووخێنه رترین کرداره ، که به رامبه ر ژیانیدا له ده توانێت مرۆڤ خیانه ت ئه نجامیبدات، هاوسه ری به شێوازی جۆراوجۆری هه یه ، به اڵم ئێمه لێره دا زیاتر له خیانه تی خێزان قسه کۆمه ڵگایه دا هه ر له ناو که ده که ین، ه��ه ژار و کۆمه ڵگا تایبه ت به ب��اوه

بنده سته کان.زۆرێک جیاوازه ، خیانه ت جۆری ژیانی له ماوه یه ک دوای پیاوان له هاوسه ری به هه ر هۆکارێک بێت سست ئ��ه وه ده ده ن ده ب��ن و دوات��ر هه وڵی په یوه ندییان تر که سێکی له گه ڵ له ناو شێوازیش هه مان به هه بێت، به اڵم باوه ، مه سه له ئه و ئافره تاندا پیاوان به هۆی ئه وه ی له ناو کۆمه ڵگادا ده توانن کاربه ده ستن و گشتی به بڕیاره کانی ژیان خۆیان بیده ن، زیاتر

ڕوو له م کرداره ده که ن. ماڵه وه یه ، ئافره تێکی که دیمه ن، سه باره ت به خیانه ت ده ڵێت: »هه ندێک به هاوسه ره کانیان کاتێک ژنان له ساردوسڕی ده بینن، چه ندین گومانی دروستده بێت، ده روونیاندا له خراپ خیانه تیان ب��ڕوای��ه ی ئ��ه و ده گ��ه ن��ه ل��ێ��ده ک��رێ��ت، زۆرج���اری���ش ده گ��ات��ه کێشه کان بۆیه ته قینه وه ، ڕاده ی سه رهه ڵده ده ن ، ئه گه ر شتێکیش له لێدێت وای پیاوه ئه و نه بێت، ئارادا

بکه وێته ناو خیانه ته وه «. ده روونناسی و ب��واری شاره زایانی ک���ۆم���ه اڵی���ه ت���ی، ب����ه م دوای��ی��ان��ه گه یشتوونه ته ئه و ئه نجامه ی، که چه ند نیشانه هه یه بۆ خیانه ت، هه رکاتێک ژنان ئه م نیشانانه یان له مێرده که یان بکه ن، ئ��ه وه گومانی ئینجا بینی، لێکراوه هاوسه رێتییان خیانه تى که لێده کرێت، خیانه تیان خه ریکه یان هه رچه نده مه رج نییه هه رکه سێک ئه م نیشانانه ی لێ به دیبکرێت، مانای ئه وه بێت بیر له خیانه تی خێزانی ده کاته وه . خۆشه ویستی عه شق و له ناوچوونی له سستبوون ه��اوس��ه ران، له نێوان جوانکاری خودی ئافره تان وه ک ڕۆژانی

سه ره تای هاوسه رگیرى، که مته رخه می جۆراوجۆره کانی بواره له ئافره تان هاوسه ره که یان، به سه باره ت ژیاندا شێوازی ڕه فتارو قسه کردنی ئافره تان که مته رخه می هاوسه ره که یان، له گه ڵ حه زو نه بوونی خیانه ت، بوونی له له گه ڵ سێکسیدا ب��واری له خواست ه��اوس��ه ره ک��ه ی و درێ��ژک��ردن��ه وه ی داڵغه و خه یااڵتی کارکردن، کاته کانی سارد وسڕی، قسه کردن و که م زۆر، که سانى له گه ڵ به مۆبایل قسه کردن ن��ه ن��اس��راو، ده ن���گ ب��ه رزک��ردن��ه وه و له ڕاده به ده ر، هه ستکردن تووڕه بوونی گۆڕانکاری شه رمه زاری، گوناه و به ئیشکردن ڕوواڵه تدا، که سایه تی و له له سه ر ئینته رنێت له وه خت و ناوه ختدا، ئه بێته هۆی ک��ه ت��ر، ه��ۆک��اری زۆر

دروستبوونی خیانه ت.زۆربه ی که ژنێک وه کو هاوژین، ده ڵێت: ده وام��دای��ه له کاته کانی نیم و م��اڵ��ه وه ل��ه ک��ات »م��ن زۆر ده ک��ات و چی هاوسه ره که م نازانم به ڕاستی هه یه ، منداڵیشمان دوو بوارانه دا، له و که مته رخه مم زۆر من به هیچم ئێستا ت��ا ل��ه ب��ه رئ��ه وه ی ناتوانم نه بینیوه و هاوسه ره که مه وه که می به زۆر من له به رئه وه ی بڵێم لێبکات، خیانه تم له وانه یه ده یبینم، به اڵم به داخه وه زۆرن ئه و پیاوانه ى، ده که ن ژنه کانیان له خیانه ت که ده بینم، نموونه یان ڕۆژان���ه من و

هاتووه ته پیاوێک بووه زۆرجاریش الی ئێمه ، که چی ژنه که شی له گه ڵیدا ناپاکانه وه چاوێکی به به اڵم بووه ، دڵنیام ک���ردووه ، ئێمه ی س��ه ی��ری به اڵم پێکردووه ، هه ستی ژنه که شی

بێده نگ بووه «.ده ڵێت: دووکاندارێکه که ئ��ازاد، چاوه وه به و پیاوێک هه موو »نابێت سه یربکرێت، ڕاسته زۆرجار پیاو که ژنێک کاتێک ڕاده وستێت، لێره دا سه یری هه موویان دەڕوات، لێره وه قسه یشی ل��ه وان��ه ی��ه ی��ان ده ک���ه ن، وا ه��ه م��ووی خ��ۆ ب���ه اڵم پێبڵێن، ده گ��ه ڕێ��ت��ه وه ئه خالقه ئ��ه و نییه ، ئایا که مرۆڤه کان، جه وهه رى بۆ ویژدانیان ڕازی ده بێت له گه ڵ ژنێکدا، و خۆشی ل��ه هاوسه ریه تی و ک��ه ده ژی، له گه ڵی ژی��ان��دا ناخۆشی خیانه تی لێبکات، بۆیه ئه و پرسیاره

له خۆیان ده پرسم«.قه ت خیانه ت پێیوایه ڕووخ��ۆش یان پیاوێک ده ڵێت: نابه خشرێت و خیانه تن، به ته مای ئه گه ر ژنێک باشتره جیاببنه وه یه کته ر له با له وه ، له به رئه وه ی من خۆم قوربانی هاوسه ره که مم، ده ستی خیانه تی بۆیه که ئه و شته م پێوه بینی، پێم جیابوومه وه و لێى ن��ه ک��راو قبووڵ ئێستاش ژیانی ئاسایی خۆم ده که م و بیر له هیچ پیاوێکی تر ناکه مه وه ،

له به رئه وه ی بڕوام پێیان نه ماوه .

ڕوو کچان و ئافره تان کاتێک ل��ه ده س��ت��ف��رۆش��ی ده ک�����ه ن، که بۆ نه مابێت ئومێدێکیان هیچ کارێکی و ئیش به ده ستهێنانی ڕاده ی��ه ب��ه و گرانی باشتر،کاتێک ئه ندامانی ه��ه م��وو ک��ه ده گ����ات، که میان مووچه یه کی بنه ماڵه که ڕۆژان��ه ی��ان گ��وزه ران��ی ب��ۆ هه بێت ده ک��ه ن. شه قامه کان له سه ر ڕوو به نییه تایبه ت ته نیا ده ستفرۆشی کێشه ی بوونی به هۆی ئافره تان، بۆ ئه بێت پیاوانیش ئ��اب��ووری، ته نانه ت پاره یه کی به ده ستهێنانی ببه نه په نا ڕۆژێکدا له که میش زۆر ئیشی چه ندین و ده ستفرۆشی به ر

جیاوازی دیکه . ئ��ه و ڕووان���گ���ه ی، ک��ه ئ��اف��ره ت ل��ه ب��ه ش��داری��ک��ردن ل��ه ک��اروب��اری زۆرتر و دوورئه خاته وه کۆمه اڵیه تی ناو ماڵ ئه وان به ره و ئیش و کاری ئه وه ی ئه بێته هۆى ده کات، ڕێنمایی و بن پیشه یه ک فێری که متر که وه کو قه یرانێک ڕوودان��ی کاتی له هاوسه ری مردنی یان جیابوونه وه وه کو سرووشتی ڕووداویکی یان و بوومه له رزه و به ته نیا مانه وه ی ئه و نه زانینی به هۆی بنه ماڵه که دا، له ئیش و کارێک ناتوانێت له بازاڕی کار

به شداری بکات و ئه بێته هۆی ئه وه ی که به ره و کاری بزر و ده ستفرۆشی، که که ڵکی بۆ کۆمه ڵگا نییه بڕوات. به ته مه ن و کچانی گه نج، ئافره تانی پاره یه کی به ده ستهێنانی بۆ که زۆرکه م و تێرکردنی منداڵ یان براو خوشکه بچووکه کانیان ده ست ئه که ن به فرۆشتنی که لوپه ل و کااڵی که م شه قامه کان، له سه ر هه رزان و به ها هه روه ها ئه م کاره زۆر به شه رفانه تر ڕێگای له که که سانێکه ، کاری له مرۆڤایه تی ب��ه دژ و گ��ه ن��ده ڵ��ی

پاره یه کی زۆریان ده ستئه که وێت. ئه وه ئ��اگ��اداری ئافره تانه ئ��ه م هه ن، که ڕه نگه له الیه ن شاره وانی گرفت تووشی تره وه که سانی یان له ک��ه ئ���ه وه ی جێگای ب��ه و ب��ن ڕێگایه کی تر وه کو له شفرۆشی و ... هتد بژێوییان دابین بکه ن دێنه سه ر شه قامه کان و که لوپه ل ده فرۆشن و

ئه مه یان پێباشتره . هۆکاره کانی له دیکه یه کێکی ڕووکردنی ئافره تان به ده ستفرۆشی، دابیننه کردنی و بیمه ن��ه ب��وون��ی مووچه و پاره یه کی تایبه ت له الیه ن ، که سانه یه ئ��ه م بۆ حکومه ته وه بارودۆخی ناخۆشبوونی هه روه ها ب��اردۆخ��ی کۆمه ڵگایه . ئ��اب��ووری بۆ مه سه له یه گرنگترین ئابووری بنه ماڵه و سه رپه رشتی ئافره تانی

به دوای ئه وه ئافره تانی ده ستفرۆش، ڕۆژان��ه ی��ان��دا ژیانی بژێوی له که ئافره تانه ئه م ئه بنه وه . به رانبه ری ب��ه ه��ۆی ئ����ه وه ی، ک��ه ل��ه الی��ه ن ئابوورییان پشتیوانی که سێکه وه لێناکرێت، ڕووده که نه ده ستفرۆشی.

ڕووهێنان بو دیکه هۆکارێکی به ره و ده ستفرۆشی، که مبوونی پله ی جۆری ج��اروب��ار خوێنده وارییانه . ئه منی ب��ارودۆخ��ی ده ستفرۆشی ئه هێنێت، خۆیه وه ب��ه دوای تایبه ت تێکئه دات، کۆمه ڵگا ن��ه زم��ی ک��ه خۆی ده ستفرۆش که سایه تی به اڵم کێشه یه کی کۆمه اڵیه تییه ، چاره سه ری ده ستفرۆش کۆکردنه وه ی ئ��ه وه ش هۆکاری دۆزی��ن��ه وه ی بەڵکو نییه ، ده ستفرۆشییه . ب��ه ره و ڕووهێنانی دروستکردنی کارگه و کاری تایبه ت، تایبه ت فێرکاری خولی ڕێکخستنتی قه رزدانی کچانه ، و ئافره ت ئه م بۆ پ���اره ل��ه الی���ه ن ح��ک��وم��ه ت��ه وه بۆ گرنگترین نوێ کاری ده ستپێکردنی ئه م نه مانی بۆ چاره سه ره و ڕێگا به اڵم کۆمه ڵگاکه ماندا، له دیارده یه و درێژخایه نه پرۆگرامێکی ئه مه کورتخایه ن چاره سه رێکی ئه بێت شوێنی و ڕێگا ڕێکوپێکردنی وه کو ده سنیشانکردنی و ده ستفرۆشه کان جێگیربوونیان بۆ تایبه ت شوێنێکی

بگیرێته به ر.

ئا: ژاڵه محەمەد

ئا: ژیان سه عید

شیالن‌محه‌مه‌د،‌نوێنه‌ری‌ڕۆژنامه‌نووسانی‌مێینه‌‌له‌‌گه‌رمیان:‌هه‌ندێکجار‌له‌سه‌ر‌ده‌ستی‌خودی‌ئافره‌ت،‌غه‌در‌له‌‌ئافره‌ت‌ده‌کرێت

خیانه‌ت،ئازارێک‌له‌‌ژیانی‌هاوسه‌راندا

ئافره‌تانی‌ده‌ستفرۆش

ئافرةتان

ڕۆژنامه نووسی ب��زووت��ن��ه وه ی ئه مڕۆ شێوه یه کی به کوردستان هه رێمی له زیاتر بوونی گه شه یکردووه ، به رفراوان ڕاگه یاندن س��ه رچ��اوه ی س���ه دان ل��ه ڕۆژن��ام��ه وان��ی ب��واری له تایبه ت به ئه و سه لمێنه ری تر بواره کانی تاکو ئافره تان ن��اوه ش��دا ل��ه م ڕاستییه ن، له نا و ڕۆڵ��ی��ان ل��ه ن��ه ب��وون بێبه ش بۆنه و هه ربه م کوردیدا، ڕۆژنامه گه ری جیاوازییان ئافره تان و ڕۆڵ��ی له سه ر هه روه ها پیاوان، له گه ڵ ب��واره دا له م ڕۆژنامه گه ری له ئافره تان تواناکانی شیالن گه ڵ له دیدارێکمان کوردیدا، ڕۆژنامه نووسانی نوێنه ری محه مه د، مێینه له گه رمیان، ده رچووی کۆلێژی

زانسته ڕامیارییه کان، سازکرد.

زۆرجار ده رفه ت نادرێت به باڵوکردنه وه ی ئه و بابه تانه ی، که به رهه می قه ڵه می ژنانن

ن: شیالن

شیالن محەمەد

Page 6: Rebazi AZadi 662

www.jamawarnews.com راپۆرت6 سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662

خه ونه که ى عه الوى و لێدوانه که ى

مالیکىسه رۆک مالیکى ن��وورى تر جارێکى لیستى سه رۆکى و عێراق وه زیرانى پێکهێنانى ڕایگه یاند یاسا ده وڵه تى سیاسه ته بۆ نیشتمانى ئه نجومه نى ستراتیژییه کان ناده ستوورییه و ئه وه ش لێکه وتۆته وه ، تووندى کاردانه وه یه کى ئه و سیاسیش چاودێرانى ب��ڕواى به ڕاستییه ئه و ته واو مالیکى لێدوانه ى ده رده خات، که ئه و له گه ڵ پێکهێنانى نایه وێت و نییه ئه نجومه نه که دا ئه و جێبه جێکردنى بۆ مل به ئاسانى له به رامبه ر پێشتر که بدات، به ڵێنانه لیستى گه وره ترین به شداریکردنى کابینه که ى له عێراق سووننه کانى بۆیه دراوه ، ع���ه الوى ب��ه مالیکیدا توونده ى لێدوانه ئه و دواى ده کرێت ببینین، ڕاستى دوو وه زیران سه رۆک یه که م ئه وه یه لێدوانه که ى مالیکى له کاتێکدا بوو، که هێشتا هه موو الیه نه کان لێکتێگه یشتنى سه رقاڵى کۆبووونه وه و بتوانن چاره سه رى زیاترن، بۆ ئه وه ى گۆڕه پانى ئێستاى کێشانه ى ئ��ه و م��اوه ى ک��ه ب��ک��ه ن، ع��ێ��راق سیاسى به تووندى زۆر هه فته یه که چه ند عێراقییه لیستى بێئومێدبوونى دواى عه الوى ئه یاد خودى به تایبه تیش و سه رۆکى ئه و لیسته له جێبه جێکردنى دراوه پێی که داخوازییانه ى، ئ��ه و ڕۆژێک هه روه ک چه ند ئاراوه ، هاتۆته سه رۆک به ده ستپێشخه رى له مه وپێش کۆمارى عێراق، دوو دانیشتن له نێوان الیه نه سیاسییه کان ئه نجامدراوه ، به اڵم وا هه ر ڕه نگه لێدوانه وه ئه و به هۆى باشتر زه منیه ى نه توانرێت به ئاسانى بخوڵقێندرێت ئایینده کۆبوونه وه ى بۆ سازدانى له پشت که نیه ته ى، ئه و و دیدار و کۆبوونه وه کان بوو، نه هێڵدرێت، به وه ش ئه گه رێکى چاوه ڕوانکراوه ، که ته واوى هه وڵه کان بگه ڕێته وه بۆ خاڵى دووه م��ی��ش ڕاس��ت��ى س��ه ره ت��ا، سفرو بریتییه له وه ى، که لێدوانه که ى مالیکى له گه ڵ لێدوانه که ى پێش چه ند ڕۆژێکى ئوسامه نوجێفى، سه رۆکى ئه نجومه نى پایه به رزى که سى و عێراق نوێنه رانى درکاند، ئه وه ى عێراقییه لیستى نێو له وه ناتوانێت سووننه پێکهاته ى که جێبه جێکردنى چ��اوه ڕوان��ى له زیاتر دراوه . پێی که بێت، به ڵێنانه دا ئه و بۆیه سووننه کان ئاره زووى پێکهێنانى له خ��ۆی��ان به تایبه ت هه رێمێکى وایکرد، ئ��ه وه ش و ده ک��ه ن عێراقدا لێدوانه که ى دواى ڕاس��ت��ه وخ��ۆ ک��ه میدیایی گه وره ى هه اڵیه کى نوجه یفى بکه وێته وه ، واته ئه م لێدوانه ى مالیکى وه ک که پێشتریشى، لێدوانه که ى و ئاماژه دانێک بوو به وه اڵمدانه وه ى ئه و به وه ى ده کرێت نوجه یفى، لێدوانه ى تروسکه ى چیتر که بده ین، له قه ڵه م ه��ی��وای��ه ک ب��ۆ س��وون��ن��ه و خ��ودى پێویستیان تا نه ماوه ته وه ع��ه الوى ئه وه ى بۆ بێت، زیاتر چاوه ڕوانى به مالیکى یاساو ده وڵه تى لیستى ڕاى ئایا که ئ��ه وه ى ب��اره ى له بزانرێت، سیاسه ته بۆ نیشتمانى ئه نجومه نى ئاخۆ نا، یا پێکدێت ستراتیژییه کان له گه ڵ ده ستوورییه و ئه نجومه نه ئه و یه کده گرێته وه ده ستووردا به نده کانى به و له ئێستادا مالیکى بۆیه نا؟ یا ئاشکرا و ڕوون په یامێکى لێدوانه ى ڕکابه رى عه الوى بۆ یه کالکه ره وه ى و سه رسه ختى خۆى نارد، به وه ى چیتر و نه ماوه ئه ودا به رژه وه ندى له کات ئه نجومه نه که شى پێکهێنانى خه ونى

به سه رچووه .

ڕێبین‌حه‌سه‌ن

46

[email protected]

ئ���ه و ده ت����وان����رێ����ت ئ���ای���ا * ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ه ى ک��ه پ��ێ��ک��ه��ات��ووه بگێڕێت ده ستپاکى لیژنه ى ڕۆڵى ل��ه ن��اوچ��ه ک��ه دا ب��ۆ ڕێ��گ��رت��ن له

حاڵه تى گه نده ڵى؟ س��ه رپ��ه رش��ت��ی��ارى ئ���ی���داره ى له گه ڵ ک��ۆب��وون��ه وه ى گ��ه رم��ی��ان سه رجه م چینوتوێژه کانى ناوچه که ئه نجامداوه و پێى ڕاگه یاندین ئه گه ر ئه نجومه نێکى له و شێوه یه هه بێت، ده توانرێت که موکووڕییه کان و خاڵه چاره سه ر و دیاریبکرێت باشه کان بدۆزرێته وه ، که موکووڕییه کان بۆ ئه نجومه نه ئ��ه و بوونى ک��ه وات��ه هه مه الیه نه ده بێت، ئه وکاته چاوى ئه و له ناو وتوێژه کان هه موو چین پرۆژه و کارو له سه ر ئه نجومه نه دا کاره کان و ده بێت به رنامه کان ده ڕۆن که موکووڕى کێشه و بێ ڕاستگۆیى و ده ستپاکى به ڕێوه و ده ڤه ره که دا کاروباره کانى له ناو

فه راهه م ده بێت.* ئیداره ى گه رمیان بوودجه یه کى تایبه تى خۆى هه یه یان سه ر به

سلێمانییه ؟ پارێزگاى له گه رمیان ئیداره ى بوودجه ى وه رده گ��ی��را، سلێمانى پارێزگاى ئیداره ى بوودجه ى ئێستا به اڵم ته رخان سه ربه خۆیه و گه رمیان گه رمیان، ئیداره ى بۆ ده کرێت ده چووه خۆى کاتى پرۆژانه ئه و ئێستا به اڵم سلێمانى، پارێزگاى

الى پرۆژه کان هه موو ڕاسته وخۆ ئه و ده کرێت، جێبه جێ خۆمانه وه جێبه جێ لێره وه که پرۆژانه ش، ده سه اڵتێکى ه��ه م��وو ده ک��رێ��ن ئ��ی��داره ى الى ج��ێ��ب��ه ج��ێ��ک��ردن

گه رمیانه .* ئایا له بوودجه ى په ره پێدانى

هه رێمه کان سوودمه ندن؟نه خێر، ئێستا تا ڕاستیدا له بوودجه یه له و گه رمیان ئیداره ى سوودمه ند نه بووه ، به اڵم ئێمه داوا کوردستان هه رێمى حکومه تى له گه رمیانیش ئیداره ى که ده که ین، وه ک���و پ��ارێ��زگ��اک��ان ب��وودج��ه ى

بیگرێته وه . په ره پێدان * ل��ه ئ��ێ��س��ت��ادا ئ���ه و پ��رۆژان��ه ئیداره ى به رده ستى له که چین،

گه رمیاندایه بۆ جێبه جێکردن؟ل��ه ئ��ێ��س��ت��ادا س��ه رپ��ه رش��ت��ی��ارى به رنامه ى له گه رمیان ئیداره ى کۆمه ڵێک ک��ه ه��ه ی��ه ، خ��ۆی��دا پ������رۆژه ى گ���ه ش���ت���وگ���وزارى و ئیداره ى سنوورى له وه به رهێنان گ��ه رم��ی��ان��دا ئ��ه ن��ج��ام��ب��درێ، له م��ه رزى نزیکیشدا ئایینده یه کى ئه ویش که ده کرێته وه ، تێکه ڵو بۆ گ��رن��گ فاکته رێکى ده بێته جموجوڵى ئیداره که و به هێزبوونى زی��ات��ر ده ک��ه وێ��ت��ه س��ن��ووره ک��ه وه په یوه ندى و بازرگانى ڕووى له ئ���ێ���ران و و ع���ێ���راق ن���ێ���وان کوردستان، هه رێمى حکومه تى پرۆژه کانى وه به رهێنانیش پرۆژه ى نیشته جێبوون و بازرگانى و بوارى

تر ده گرێته وه .به هه یه په یوه ندیتان ئایا *

مه رزى مونزریه وه ؟- مه رزى مونزریه له به رئه وه ى سه ر هیچ ئه وه دیاله یه ، پارێزگاى به به اڵم نییه ، ئێمه بۆ سوودێکى بووه ته که په روێزخان م��ه رزى ده که وێته نێوده وڵه تى مه رزێکى سه ر ئیداره ى گه رمیان و له ڕووى ئ��اب��وورى و داه��ات��ه وه ئ��ی��داره ى

گه رمیان سوودى لێوه رده گرێت.ئیداریتان کێشه یه کى هیچ *له گه ڵ پارێزگاى دیاله دا هه یه ؟

نه بووه ، کێشه یه کمان هیچ نه خێر ئێمه ئ��ی��داره ک��ه ى ل��ه ب��ه رئ��ه وه ى

س��ه ر ب��ه و پ��ارێ��زگ��ای��ه ن��ه ب��ووه ، خانه قین ئیداره ى کۆمه ڵێک به اڵم س���ه ر ب��ه پ��ارێ��زگ��اى دی��ال��ه ی��ه و کۆمه ڵێکى تریش سه ر به ئیداره ى له هاوبه شییه ئ��ه م گه رمیانه ، کێشه ى به اڵم هه یه ، ئیداره کردندا

دروستنه کردووه .و حزب له گه ڵ په یوه ندیتان *سنووره که سیاسییه کانى الیه نه چۆنه و تا چه ند حزب و الیه نه کان خۆیان له ده ستتێوه ردانى کاروبارى

ئیداره ى ناوچه که پاراستووه ؟ل����ه ڕاس����ت����ی����دا ل����ه ک��ات��ى »سه الح به ڕێز ده ستبه کاربوونى سه رپه رشتیارى وه ک کوێخا« دیارده یه ئه و گه رمیان، ئیداره ى و هه ماهه نگى ئێستا ن��ه م��اوه و له ئارادایه باشیش په یوه ندییه کى ل��ه گ��ه ڵ س��ه رج��ه م ح��زب��ه ک��ان له حزبه کانى ب��ه س���ن���ووره ک���ه دا،

ئۆپۆزسیۆنیشه وه .* پرۆژه ى کردنه وه ى فڕۆکه خانه

له گه رمیان گه یشتۆته کوێ؟له ئێستا ل��ه ب���ه ر م���اوه ی���ه ک واژۆى 3400 نزیکه ى ڕاپرسییه کدا خه ڵک و لێپرسراوانى ناوچه که مان ک����ۆک����رده وه ب���ۆ ک���ردن���ه وه ى له نێوده وڵه تى فڕۆکه خانه یه کى سنووره که دا، چه ند ڕۆژێکیش به ر له ئێستا سه رپه رشتیارى ئیداره ى له گه ڵ واژۆی��ان��ه ى ئه و گه رمیان گه یانده یاداشتێکدا و داواک��ارى هه رێمى ح��ک��وم��ه ت��ى س��ه رۆک��ى جێبه جێکردنى ب��ۆ ک��وردس��ت��ان سه رۆکى به ڕێز داواکارییه ، ئه و پشتگیرى هه رێمیش حکومه تى خۆى بۆ ئه و داواکارییه ده ربڕیوه و کاتدا زووترین له داوه به ڵێنیشى بکرێت، پرۆژه یه ئه و له سه ر کار ب���ه اڵم ل��ه ئ��ه م��ڕۆدا ک��ردن��ه وه ى گه رمیان ئیداره ى له فڕۆکه خانه پێویستى به ڕه زامه ندى حکومه تى فیدراڵ هه یه ، ئه وه ش پێویستى به هه یه ، تایبه ت ڕێوشوێنى و کات حکومه تى سه رۆکى وه ک��و ب��ه اڵم کردنه وه ى له سه ر بڕیارى هه رێم به ڵێنى داوه و فڕۆکه خانه یه ئه و

داوه . جێبه جێکردنیشى * ئ���ی���داره ى ن��وێ��ى گ��ه رم��ی��ان

خزمه تکردنى بۆ چییه به رنامه ى قوربانییانى که سوکارى زیاترى

ئه نفال؟س���ه رپ���ه رش���ت���ی���ارى ئ���ی���داره ى به رده وامدایه هه وڵى له گه رمیان تایبه ت ڕێکخراوه کانى ل��ه گ��ه ڵ چه ندجارێک ئه نفالکراوه کان به که سوکارى له گه ڵ کۆبوونه وه ى ک���ردووه و ئه نفال قوربانییانى ئه مساڵیشدا ى ل������ه )4/14( به ڵینیداوه ، که خانوو بۆ سه رجه م ئه نفال قوربانییانى واری��س��ى له دوز تا ده ربه ندیخانه وه له که الرو کفرى و سه رقه اڵو ناحیه ى ڕزگارى دابینبکرێت، خۆشبه ختانه خۆى کاتى حکومه تیش سه رۆکى له سه ر داوه خ��ۆى ڕه زام��ه ن��دى بۆ خ��ان��وو 1209 دروستکردنى ئه نفال قوربانییانى که سوکارى گه رمیان، ئیداره ى سنوورى له له که به وه ى ئومێدێکه ئه وه ش سه رجه م نزیکدا ئایینده یه کى که سوکارى شه هیدان له وه رگرتنى وه زی��رى ب��ن. سوودمه ند خانوو ل��ه دواى شه هیدانیش و ئه نفال سه ردانى ده ستبه کاربوونییه وه ئ����ی����داره ى گ��ه رم��ی��ان��ى ک���ردو که سوکارى و ڕێکخراو ل��ه گ��ه ڵ کۆبوویه وه و ئه نفال قوربانییانى س���ه ردان���ى ن��اح��ی��ه ى ڕزگ����ارى کێشه ى کۆمه ڵێک له وێش ک��ردو که سوکارى مووچه ى به تایبه ت ئ��ه ن��ف��ال��ک��راوه ک��ان��ى ب��اس��ک��ردو ئه و له سه ر کار که به ڵێنیداوه ،

گرفته کان و بکات که موکووڕییانه چاره سه ر بکرێن.

چ ل��ه گ��ه رم��ی��ان ل��ه بێکارى *ئاستێکدایه و هه وڵه کانى ئیداره ى که مکردنه وه ى بۆ چین گه رمیان

بێکارى؟دی���ارده ى جیهاندا ه��ه م��وو ل��ه گرفتێکى ب���ووه ت���ه ب��ێ��ک��ارى به پێى ئێمه ش ک��ۆم��ه اڵی��ه ت��ى، ق��ه ب��اره و ڕێ���ژه ى دان��ی��ش��ت��ووان ب��ه رف��راوان��ى س��ن��ووره ک��ه م��ان و بێکارى دی����ارده ى ت��اڕاده ی��ه ک ئه مڕۆ خۆشبه ختانه به اڵم هه یه ، ئیداره ى سنوورى ئه وه ى به پێى له گه ڵ ه��اوس��ن��ووره گ��ه رم��ی��ان ترى ناوچه کانى و ن��اوه ڕاس��ت عێراق و له گه ڵ ئێران، تاڕاده یه ک ده رفه تێکى هاوسنوورییه ئ��ه و س��ن��ووره ک��ه خه ڵکى ب��ۆ ک���ارى ئه وه شدا له گه ڵ ڕه خ��س��ان��دووه به رنامه مان هه یه ، که کۆمپانیاکان له ناوچه که دا کار ده که ن کارمه ندو ناوچه ى له پێویستمان کرێکارى گه رمیان دابین بکه ین، بۆ نموونه له هه یه ن��ه وت کۆمپانیایه کى له تر کۆمپانیایه کى سه رقه اڵو سنوورى ناوچه کانى کورده نى، ئه وه کراوه له سه ر کار قۆره توو، که خه ڵکى ناوچه که خۆیان بخه نه س��ه ر ک��ار، ب��ۆئ��ه وه ى دی���ارده ى نه هێڵرێت، ناوچه که دا له بێکارى پرۆژه وه به رهێنه رو گه شتوگوزارى تر هه لێکى بازرگانییه کانیش و

ده ڕه خسێنن بۆ کارکردن.

چى 2011 ب���وودج���ه ى ل���ه *بۆ ئه نجامده درێت پ��رۆژه ی��ه ک

ناحیه ى عه ربه ت؟به پێى ئه و پالنه ى، که داومانه به حکومه ت،پرۆژه ى قیرتاوکردن و ئاوه ڕۆى گه ڕه کى شۆڕش که بایى دوو ملیار دیناره ، دروستکردنى تۆڕى ڕاکێشانى باخچه و دوو ئ���اوم���ان ه��ه ی��ه ب��ۆ گ��ه ڕه ک��ى فراوانکردنى کوردستان،له گه ڵ ئ���ه و ش��ه ق��ام��ه ى ده چ��ێ��ت بۆ س��ه ی��ران��گ��اى دووک��ان��ی��ان، که بوودجه ى له سه ر مه تره )550(سلێمانى. پارێزگاى په ره پێدانى ئه و بودجه یه له گه ڵ پێداویستى

ناگونجێت. ئێمه دا شۆڕش و کوردستان *گه ڕه کى هه یه حزمه تگوزارییان گرفتى

ئێوه چیتان بۆ کردوون؟چاوه ڕوانى داغڵکراوه ئ��ه وه ى بگه ڕێته وه دەک��ه ی��ن ب��وودج��ه ب���ۆ پ���ارێ���زگ���ا، پ��ارێ��زگ��ارى نووسیوه ل��ه س��ه رى سلێمانى تایبەتە جێبه جێبکرێت به په له بەخزمەتگوزاری گه ڕه کى شۆڕش

و کوردستان .شه قامى ئێستا ت��ا *ب��ۆچ��ى س���ه ره ک���ى ب������ازاڕى ع���ه رب���ه ت

چاکنه کراوه ؟ب��وو، ت��ێ��دا کێشه ى هه ندێک

خ��ۆش��ب��ه خ��ت��ان��ه ک��ێ��ش��ه ک��ان ئاو کێشه ى ب��وون، چ��اره س��ه ر هه بوو کاره بامان و ئ��اوه ڕۆ و چاره سه ر گرفتانه ئه و ئێستا

بوون و به ره و کۆتایى ده چن.*ت��اچ��ه ن��د ک���ارت���ان ک����ردووه سه وزایى زیاد بکه ن له ناحیه ى

عه ربه تدا؟ئێمه به گوێره ى ئه و بوودجه یه ى ب��ۆ ن��اح��ی��ه ک��ه ت��ه رخ��ان��ک��راوه که مى ده ک��ه ی��ن،ب��ه ه��ۆى ک��ار بایه خى ناتوانین بوودجه که وه

بده ین، سه وزایی به سه ره کى ئێمه ئه فزه ڵیه تمان داوه به ئاو ئێستادا له چونکه ئ��اوه ڕۆ، و ئه مانه گرفتى گه وره ى خه ڵکن، ک��ردوون، داغڵمان له به رئه وه به اڵم له گه ڵ ئه وه شدا له پرۆژه ى ب��اخ��چ��ه م��ان دوو ئ��ه م��س��اڵ��دا داغ���ڵ���ک���ردووه ، ه��ه رچ��ه ن��ده ب��اخ��چ��ه ک��ان ڕووب��ه ره ک��ان��ی��ان حکومه تى گه ر بچووکه ،به اڵم ئه وا بکات، هاوکاریمان هه رێم به بایه خ زیاتر ده توانین ئێمه

سه وزکردنى ناحیه که بده ین.*ل��ه ن��اح��ی��ه ى ع��ه رب��ه ت چۆن

زه وى دابه ش ده که ن؟داه���ات���وودا ڕۆژى چ��ه ن��د ل��ه به سه ر ده که ین داب��ه ش زه وى ک��ه س��وک��ارى و ف��ه رم��ان��ب��ه ران شه هیدان و پێشمه رگه و ئه نفال له سیاسى،زیاتر زیندانییانى و زه ویمان فه رمانى ه��ه زار دوو ئه وه نده زه ویمان ب��ه اڵم الی��ه ، تیروپشک ب��ه ب��ۆی��ه ن��ی��ی��ه ،

زه وییه کان دابه ش ده که ین.

هه‌ڤاڵ‌ئیبراهیم،‌به‌رپرسى‌ڕاگه‌یاندن‌و‌په‌یوه‌ندییه‌کانى‌ئیداره‌ى‌گه‌رمیان:

ڕێژه ى بێکارى لە کەالردا دەبینرێت

سه‌رۆکى‌شاره‌وانى‌ناحیه‌ى‌عه‌ربه‌ت:دوو هه زار فه رمانى زه ویمان الیه ،له ئایینده یه کى نزیکدا زه وى دابه ش ده که ین

دیمانه‌:~

دیمانه‌:‌سه‌ربه‌ست‌‌تاڵب

هه ڤاڵ ئیبراهیم، به رپرسى ڕاگه یاندن گه رمیان ئیداره ى په یوه ندییه کانى و له دیدارێکى ~ ئاماژه به وه ده کات ئیداره ى گه رمیان له بوودجه ى سوودمه ندن هه رێمه کان په ره پێدانى نه بووه ». وتیشى بوودجه ى ئیداره ى ئێستا س��ه رب��ه خ��ۆی��ه و گ��ه رم��ی��ان ڕاس��ت��ه وخ��ۆ ه��ه م��وو پ��رۆژه ک��ان الى ئه و ده ک��رێ��ت، جێبه جێ خۆمانه وه پرۆژانه ش که لێره وه جێبه جێ ده کرێن هه موو ده سه اڵتێکى جێبه جێکردن الى

ئیداره ى گه رمیانه .

شاره وانى سه رۆکى محه مه د، هێرش ن��اح��ی��ه ى ع��ه رب��ه ت، ل��ه دی��دارێ��ک��ى ده کات ئ��ه وه بۆ ئاماژه ~زه وى داه��ات��وودا ڕۆژى چه ند »ل��ه فه رمانبه ران به سه ر ده ک��ه ن داب��ه ش پێشمه رگه و شه هیدان که سوکارى و سیاسى«. زیندانییانى و ئه نفال و وتیشى عه ربه ت شاره وانى سه رۆکى »زیاتر له دوو هه زار فه رمانى زه ویمان نییه ، ئه وه نده زه ویمان ب��ه اڵم الی��ه ، دابه ش زه وییه کان تیروپشک به بۆیه

ده که ین«.

Page 7: Rebazi AZadi 662

سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662 7 www.jamawarnews.comخوێندن

ئاستى‌خوێندکاران‌له‌‌دابه‌زیندایه‌که ب��ووه ، په یدا هۆکار کۆمه ڵێک دروس��ت��ک��ردووه سلبى ک��اری��گ��ه رى خوێندکاران، و مامۆستا له سه ر ب����ه وه ى ب��ی��روب��ۆچ��وون��ی��ان ب��او شت، کۆمه ڵێک ب��ه الى ب��ووه ت��ه وه په روه رده ، له سیسته مى دووره که سیسته مى ئ��ه وه ب��ه رام��ب��ه رى ل��ه کوردستاندا هه رێمى له پ��ه روه رده له هه ر نه ناوه پێویستى هه نگاوى پێداویستییه کانى دابیننەکردنى ئه مه ش خوێندن، نوێى سیسته مى ئاستى سه ر کردووه ته کاریگه رى نزمى ئاست کاریگه رى مامۆستا، ڕه ن��گ��ی��داوه ت��ه وه مامۆستاکانیش وایکردووه خوێندکاران،ئه مه له سه ر له ئ��اس��ت��ى خ��وێ��ن��دک��اران��ی��ش دابه زیندابێت . یان نمره ى به رز دێت،

نزمه ، ئاستى هه ر خوێندکار که چى زۆر سلبییه کان هۆکاره له به رئه وه

بوون.په‌یوه‌ندى‌مامۆستاو‌سه‌رپه‌رشتیار‌

ته‌قلیدییه‌ئه ڵقانه ى، له و ئه ڵقه یه کین ئێمه ش خۆمان ده ورى به نه مانتوانیوه که هه ستین، سه رپه رشتیارى دڵسۆزمان گشتییه که یدا ل��ه ب���ه اڵم زۆره ، بووه ته ئێمه ش ئیشى هه سته که م موشاهه ده ى ڕۆتیناتێک،ئه چین مامۆستاکه ده که ین، مامۆستایه ک زمانێکى به ئێمه دا ب��ه رچ��اوى له بۆ ده رده بڕێت باش زانیارى چاک چووینه ک��ه ب��ه اڵم خ��وێ��ن��دک��اران، ده ره وه له وانه کانى تردا به و شێوه یه ئێمه په یوه ندى نییه ،له به رئه وه

په یوه ندییه کى مامۆستاکاندا له گه ڵ له بیربکرێته وه ته قلیدییه ،پێویسته سه رپه رشتیارى. ت��ازه ى شێوازى نییه ، مامۆستایه تى تاقه تى هه یه پیشه که ى به دڵى هه یه مامۆستا تره . ئیشى نییه ،خه ریکى خ��ۆش خه م مامۆستا دیکه واڵت��ان��ى ل��ه ئه بێته ڕۆژى و ش��ه و خه فه تى و ده بێت مامۆستاییه ، که پیشه که ى، داهێنانى تێدا بکات، به اڵم الى ئێمه ده کات ئیش شوێنێک له مامۆستا به یانى ن��ه خ��ه وت��ووه ، به یانى ت��ا ده ڵێته وه ، وانه قوتابخانه بۆ دێت ئه ڵقه کان هه موو ده بێت له به رئه وه چاکسازى تێدا بکرێت، ئێمه بتوانین چاک خۆمان سه رپه رشتیاران وه ک دیکه ئه ڵقه کانى ئه توانین بکه ین،

چاک بکه ین.وه‌زاره‌تى‌په‌روه‌رده‌‌به‌‌گوێمان‌

ناکاتسه رپه رشتیار بۆ هه یه خول ئێستا دام��ه زراو،ب��ه اڵم ت��ازه مامۆستاى و بکه ینه وه ل��ه وه بیر ئێمه ئه بێت له فێرکردن پ��ه روه رده و سیسته مى کوردستان چاکسازییه کى واقیعیانه ى به رز نووسراو بکرێت،ده یان تێدا وه اڵم وه زاره ت، ب��ۆ ده ک��ه ی��ن��ه وه

نادرێنه وه و به گوێمان ناکه ن.ئه‌و‌که‌سانه‌ى‌ئه‌و‌پرۆگرامه‌‌

کێشه‌یه‌ جێبه‌جێده‌که‌ن‌پ���رۆگ���رام ه���ه ن���دێ چ��اک��س��ازى پێویسته پ��ێ��وی��س��ت��ه ،ب��ه رده وام پێشبخه ین،ئه و پ��رۆگ��رام��ه ک��ان دان�����راوه ، ئێستا پ���رۆگ���رام���ه ى نییه ،ئه و کێشه خۆیدا له خ��ۆى ک���ه س���ان���ه ى ئ����ه و پ���رۆگ���رام���ه کێشه یه ،گرفته که جێبه جێده که ن ل���ه ج��ێ��ب��ه ج��ێ��ن��ه ک��ردن��ى ئ��ه و ده بێت پرۆگرامه دایه ،له به رئه وه تێدا چاکسازى ب��ه رده وام پرۆگرام بکرێت، مامۆستا ئیشى ئه وه نه بێت خوله ک )30( پ��ۆل بچێته ته نها بێته و بکات خوێندکار بۆ قسه له تر شێوازێکى ده ره وه ،ئ��ه ب��ێ��ت

وانه وتنه وه بیرى لێبکه ینه وه .گوزه‌رانى‌مامۆستا‌باش‌بووه‌

هه ندێک م��ام��ۆس��ت��ا گ���وزه ران���ى هه ندێک ب��ه رزب��ووت��ه وه ،ده ب��ێ��ت چ���اک���س���ازى ت���ر ب��ی��ک��رێ��ت له شوێنى م��ام��ۆس��ت��ا، گ���وزه ران���ى

دابینبکرێت بۆ نیشته جێبوونیان چاک بۆ ته ندروستییان بیمه ى و تر هه ندێکى بکرێت بکرێت،ئه گه ر بکرێته وه ، به رز مامۆستا گوزه رانى لێپرسینه وه ى مامۆستا کاته ئه و قبووڵ لێى و بکرێت ل��ه گ��ه ڵ��دا نه کرێت هیچ پیشه یه کى تر بکات له

ده ره وه ى مامۆستایه تى.پرۆگرامى‌عه‌ره‌بى‌ناتوانێت‌خوێندکار‌و‌مامۆستاش‌فێرى‌

عه‌ره‌بى‌بکات هه ندێک گۆڕانکارى کراوه له بابه ته

ئ��ه وه ش��دا زانستییه کاندا،له گه ڵ کۆمه ڵێک بابه تى تر ماوه ،به نیسبه ت زمانى عه ره بى پرۆگرامێکى فاشیله ، له به رئه وه له بابه تێکه وه بۆ بابه تێکى عه ره بى پرۆگرامى ده گ��ۆڕێ��ت، تر مامۆستاش و خوێندکار ناتوانێت بکات،له به رئه وه ع��ه ره ب��ى فێرى له گ��ۆڕان��ک��اری��ی��ه ک��ان پێویسته گۆڕانکارى بن، به رده وام پرۆگرامدا ل��ه ه��ه ن��دێ��ک ل��ه پ��رۆگ��رام��ه ک��ان��دا پێویسته ع��ه ره ب��ى ک��راوه ،زم��ان��ى

چاکسازى زیاترى تێدا بکرێت.

گ���ه ن���ج دای���ن���ه م���ۆى ه��ه م��وو گ��ۆڕان��ک��اری��ی��ه ک��ان��ه ،ل��ه ه��ه م��وو دوون���ی���ادا گ��ه ن��ج��ان ده ت��وان��ن کۆمه ڵگادا. له بکه ن گۆڕانکارى به رن، پێشه وه ب��ه ره و کۆمه ڵگا هه میشه کوردستانیش گه نجانى گه ڕ بخه نه وزه کانیان توانیویانه ئه مه ش پێشخستندا، له پێناو گه نجانى که ده رده خ���ات، ئ��ه وه ک��ورد ئ��ه و وزه ی���ان ه��ه ب��ووه له توانیویانه قۆناغه کانداو هه موو بیبه خشن به کوردستان. بۆیه له ئێستاشدا گه نجانى کورد ده توانن داه��ێ��ن��ان ب��ک��ه ن ب��ۆ ئ���ه وه ى پێشبکه وێت،له گه ڵ کوردستان ئ����ه وه ش����دا گ��ه ن��ج��ان��ى ک���ورد هه یه حکومه ت به پێویستییان

ژماره یه کیان ئێستا به وپێیه ى ده کرێت حکومه تى بۆیه بێکارن، له به رده وام کوردستان هه رێمى بۆئه وه ى بێت، گه نجانیدا خه مى له س��وود و س��ه رک��ار بیانخاته

تواناکانى گه نجان وه ربگرێت.خ��ۆش��ب��ه خ��ت��ان��ه گ��ه وره ت��ری��ن ده س��ت��ک��ه وت ب��ۆ گ��ه ن��ج��ان له ب����ووه ، 2011دا ب����وودج����ه ى ب��ه وپ��ێ��ی��ه ى ک��ۆم��ه ڵ��ێ��ک پ��رۆژه پ��ه س��ه ن��دک��را ل��ه پ��ه رل��ه م��ان��ى ک��وردس��ت��ان، ک��ه خ��زم��ه ت به زیادکردنى ده کات،له وانه گه نجان هاوسه رگیرى،پێشینه ى پێشینه ى خ��ان��ووب��ه ره و پ��ێ��دان��ى ق��ه رزى ده رچوانى دامه زراندنى بچووک، به پێى په یمانگاکان و زان��ک��ۆ داموده زگاکانى له پێداویستى ح����ک����وم����ه ت، ک����ه ئ���ه م���ه ش

گه نجان، بۆ باشه ده رفه تێکى بگه ن ڕێگایانه وه له م بتوانن تا

له به رامبه ر ئاواته کانیان،به اڵم به ئه مانه شدا ده بێت گه نجان خۆیان

هه ندێک له و بن پرۆژه خاوه ن کاتدا چاوه ڕوانى حکومه ت نه که ن

تا کاریان بۆ بکات.خ��ۆی��ان گه نجانیش ده ک��رێ��ت له س��وود و هه بێت پ��رۆژه ی��ان پ��رۆژه ک��ان��ى خ��ۆی��ان وه رب��گ��رن، هه روه ها خه ڵکانى دیکه ش سوود ل��ه پ��رۆژه ک��ان��ی��ان وه رب��گ��رێ��ت، گه نجان هه میشه ده وترێت بۆیه داهێنان و کاربکه ن ده ت��وان��ن هێزو ئه و به هۆى بکه ن،ئه وه ش

توانایه یه که هه یانه .هه رێمى حکومه تى ئێستادا له کوردستان بڕیارى قه رزى بچووکى خسته بوارى جێبه جێکردنه وه بۆ ق��ه رزه ئ��ه م پێویسته گه نجان، بگه رێته وه ، تریش هاوواڵتییانى بۆ ئه وه ى ئه وانیش له و ڕێگایه وه بۆیه بده ن، کاره کانیان به په ره

هه رێمى حکومه تى پێویسته به پێى و یه ک وه ک کوردستان سه رجه م ب��ۆ ک��ار پێداویستى دانانى بکات، دابین هاوواڵتییان که س زۆر هه رکارێک بۆ ته مه ن بێهیوا ده کات، حکومه تى هه رێمى کوردستان کارێکى باشى کردووه هه وڵده دات دیارده ى بێکارى که م بکاته وه له ڕێگاى پێدانى قه رزى گه نجانه ،به اڵم ئ��ه و بۆ بچووک پ��ێ��وی��س��ت��ه ئ�����ه و ب���ڕی���اره که سانه ئه و ده ڵێت که البات، ده گرێته وه ، که ته مه نیان له )16 البردنى به ساڵیدایه ، )35 بۆ ئ��ه م ب��ڕی��اره ژم��اره ی��ه ک��ى تر له له م هاوواڵتییان سوودمه ند ده بن ته مه ن پێویسته بۆیه ق��ه ره زه ، نه بێت به مه رج له پێدانى قه رزى

بچووک.

ساڵێک خوێندنى خوێندکاران کاتێک ته واو ده که ن و ده رده چن بۆ قۆناغێکى ت��رى خ��وێ��ن��دن، م��اوه ی��ه ک��ى زۆر له پێى که پشوو، بۆ به رده ستیاندایه ده وترێت »پشووى هاوینه »، ئه م پشووه زیاتره له سێ مانگه ، بۆیه خوێندکار پێویستى به وه یه له و ماوه یه دا دانه بڕێت له خوێندن بۆ ئه وه ى ئاستى زانستى

به رزبێته وه .پێویسته‌‌په‌روه‌رده‌‌له‌‌پشووى‌هاویندا‌له‌‌خوێندکاران‌دانه‌بڕێت

بۆ پشووى دانراوه که ماوه یه ى، ئه و خوێندکاران زۆر خوێندکار له هه ندێک ڕووه وه سوودى لێده بینێت، به وه ى تا به ته واوه تى پشوو بدات، هه ر له و ماوه یه دا ده توانێت به شدارى چه ند خولێک بکات تا ئاستى زانستى به رزببێته وه ، دواتر سه رکه وتوو خوێندندا قۆناغه کانى له بێت، بۆیه ده بینین له پشووى هاویندا چه ندین خول ده کرێته وه له بواره کانى په روه رده دا بۆ به هێزکردنى خوێندکاران، به اڵم ده بینین وه زاره تى په روه رده له و ماوه یه دا هیچ ڕۆڵێکى نییه بۆ کردنه وه ى

خول بۆ خوێندکاران بۆ ئه وه ى ئاستى به رزبکاته وه . خوێندکاران زانستى هه نگاو پ���ه روه رده ش پێویسته بۆیه له پشووى بواره داو سااڵنه له و بنێت بکاته وه ، ج��ۆراوج��ۆر خولى هاوین خوێندکاران ده ستبه ردارى ئه وه ى بۆ ماوه یه دا له و خوێندکارانیش نه بێت.

سوود له په روه رده وه ربگرن.گرانى‌خوله‌کان‌ژماره‌یه‌ک‌خوێندکار‌

بێبه‌ش‌ده‌کاتهاویندا پشووى له خوله کان گرانى ژماره یه ک له خوێندکاران بێبه ش ده کات، له ئێستادا زۆر خولى باش ده کرێته وه ، ئاستى به رزکردنه وه ى ده بێته هۆى که خولى تایبه تى ب��ه خ��وێ��ن��دک��اران فێربوونى زمان، ئه م خوالنه له الیه ن زۆربه ى له ده کرێته وه تایبه ت که رتى شارو شارۆچکه کاندا، به اڵم گرانى ئه م خوالنه وایکردووه ژماریه ک له خوێندکار

بێبه ش بێت.ڕۆڵی‌ڕێکخراوه‌‌خوێندکارییه‌کان

تازۆر که م خوێندکارییه کان ڕێکخراوه توانیویانه له و پشووه دا کار بکه ن بۆ به رزکردنه وه ى بوارى له خوێندکاران ئه مانیش به اڵم خوێندکاردا، ئاستى

خولى ئه و پێویست وه ک نه یاتوانیوه خوێندکاران ب��ۆ ب��ک��ه ن��ه وه هاوینه به هێزکردنى خ��ول��ى ک��ات��ێ��ک ی���ان خوێندکاران ده که نه وه سه رجه م شارو شارۆچکه کان ناگرێته وه ، بۆیه زۆرجار ده که نه وه ، خول پارێزگاکان له ته نها لێى ت��رى شاره کانى خوێندکارانى ئه و بوو پێویست که ده ب��ن، بێبه ش و ق��ه زا له کاره کانیان ڕێکخراوانه ناحیه کاندا چڕتر بکردایه ته وه ، چونکه ناحیه دا و ق��ه زا هه ندێک له ڕه نگه کردنه وه ى بۆ نه بێت تایبه ت که رتى

خولى هاوینه بۆ خوێندکاران.خراپى‌بارى‌ئابوورى‌وا‌له‌‌خوێندکار‌ده‌کات‌به‌شدارى‌خولى‌به‌هێزکردن‌

نه‌کاتزۆر له خوێندکاران له پشووى هاویندا هاوینه خولى ب��ه ش��دارى ن��ات��وان��ن ئابوورى، ب��ارى خراپى له به ر بکه ن هاویندا پشووى له خوێندکارانه ئه و له و ئ��ه وه ى بۆ کارکردنن سه رقاڵى کۆبکه نه وه ، پاره ئه وه نده پشووه دا بکات. خوێندنه که ى ساڵى به شى که له ژماره یه ک کارکردن ده بینین بۆیه خولى له ده کات بێبه ش خوێندکاران

به هێزکردن.بۆ‌ئه‌وه‌ى‌خوێندکاران‌له‌‌پشووى‌هاوین‌دانه‌بڕێن‌له‌‌خوێندن

و پ����ه روه رده وه زاره ت����ى پێویسته

یه که وه به خوێندکاران ڕێکخراوه کانى به رنامه یان هه بێت له پشووى هاویندا کار بکه ن بۆ ئه وه ى ئاستى خوێندکاران به رز بکه نه وه و خولى جۆراوجۆر بکه نه وه

بۆ خوێندکار، له گه ڵ ئه وه شدا که رتى دابه زێنێت، خوله کانى نرخى تایبه ت له و به شدارى خوێندکار ئ��ه وه ى بۆ

خوالنه دا بکات.

عه تا ئه حمه د ڕه مه زان، سه رپه رشتیارى پسپۆڕیى:

پرۆگرامى عه ره بى خوێندکارو مامۆستاش فێرى عه ره بى ناکات

پێویسته له پێدانى قه رزى بچووک ته مه ن نه کرێته پێوه ر

گرانى نرخى خوله کانى به هێزکردن، ژماره یه ک له خوێندکاران بێبه ش ده کات

عه تا ئه حمه د ڕه مه زان، سه رپه رشتیارى سلێمانى، پ��ه روه رده ى له پسپۆڕیى تیشک ~ دی��دارێ��ک��ى ل��ه له پ��ه روه رده ڕه وش��ى سه ر ده خاته کوردستانداو پێیوایه »ئه و پرۆگرامه ى کێشه خۆیدا له خۆى دانراوه ئێستا پرۆگرامه ئ��ه و که سانه ى نییه ،ئه و له گرفته که کێشه یه ، جێبه جێده که ن جێبه جێنه کردنى ئه و پرۆگرامه دایه«.

دیمانه : عومه ر غواڵمى

زیره ک مه حموود

که وسه ر شه ریف

خوێندکاران نمره ى به رز بەدەست دێنن، که چى ئاستییان نزمه

گەنجان لە کاتی وەرگرتنی فۆرمی قەرزی بچووک

فۆتۆ: ئەنتەرنێت

Page 8: Rebazi AZadi 662

www.jamawarnews.com 8 سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662

له ڕۆژى 2ى نۆڤه مبه رى 2009 دا نه ته وه یه کگرتووه کان 18 ته مووزى

ناساند، جیهانى ڕۆژێ��ک��ى وه ک له دایکبوونى ڕۆژى ته مموز 18 ى به ناوبانگترین و ن��اس��راوت��ری��ن « ئ��ه وی��ش جیهانییه زی��ن��دان��ى ڕۆژى سااڵنه ماندێال«یه ، نلدسۆن له زۆرێک له ماندێال له دایکبوونى نامه یه کدا له ده کرێته وه . واڵتان ن��اردووه ب��ۆى بۆنه یه وه ب��ه و که گشتى سکرتێرى مۆن«ى »بانکى نووسیویه تى نه ته وه یه کگرتووه کان »داواده که م خه ڵک ڕێزى ئه و ڕۆژه بگرێت و 67 ده قیقه کاتى خۆیان ته رخان ماندێال ڕێزگرتنى ب��ۆ له 67 ده قیقه ، بکه ن«. مه به ست تێکۆشانى ساڵ 67 بۆ هێمایه یه کسانى ل��ه پ��ێ��ن��اوى م��ان��دێ��ال

مرۆڤه کان. 1918 ساڵى 18یولیو له ماندێال ل��ه ن���اوچ���ه ى )ت��ران��س��ک��اى له

له دایکبووه ، ئه فریقا( باشوورى ساڵى 1940 به کالۆریۆسى له ماف به ده ستهێناوه ، جوهانسبرگ له پارتى به په یوه ندى 1962 له ئه فریقاوه نیشتمانى ئه نجومه نى جه زائیر چ��ووه 1962 ک���ردووه ، له سه ربازى مه شقى بینینى بۆ باشوورى گه ڕایه وه 1963 ساڵى و ده ستگیرکرا پاشان ئه فریقاو ساڵ 5 بۆماوه ى زیندانى س��زاى ب��ۆ ب��ڕای��ه وه ، ب���ه اڵم س��ێ ساڵ گۆڕدرا سزاکه ى که بوو، زیندانى بۆ هه تاهه تایى، ئه وه بوو له 1990 سه رۆکى به 1992 له ئ��ازادک��را باشوورى ئه فریقا هه ڵبژێردرا 1999 خۆى خانه نشین کرد زیاتر له 100 خه اڵتى له بوارى ئاشتیدا وه رگرت، که به ناوبانگترینیان خه اڵتى نۆبڵى

ئاشتى ساڵى 1993 بوو.

تایبه تی نێردراوی میلیگه رتی ئاد س��ک��رت��ێ��ری گ��ش��ت��ی ن���ه ت���ه وه ی��ه ک��گ��رت��ووه ک��ان ل��ه ع��ێ��راق له سێ له ماوه ی رایگه یاند لێدوانێکدا ساڵی رابردوودا به بڕی 7 ملیار دۆالر سه رژمێری ئه نجامدانی ه��اوک��اری

دانیشتوانی عێراقمان کردووه .به بۆنه ی رۆژی جیهانی سه رژمێرییه وه تایبه تی نێردراوی میلیگه رت ئاد س��ک��رت��ێ��ری گ��ش��ت��ی ن���ه ت���ه وه رایگه یاند عێراق له یه کگرتووه کان راب���ردوودا ساڵی سێ ل��ه م��اوه ی :یه کگرتووه کان ن��ه ت��ه وه سندوقی ئه مریکی دۆالری ملیار 7 به بڕی ئاماری ناوه ندی ده زگ��ای هاوکاری کردووه بۆ ئه نجامدانی سه رژمێرییه کی

نیشتیمانی له عێراقدا.ئه نجامدانی خسته روو: ئه وه شى سه رکرده حکومه ت و بۆ سه رژمێری به ده سته کان بڕیار سیاسییه کان و رۆشن ب��ڕی��اری تا ده بێت ه��اوک��ار که مکردنه وه ی به سه باره ت بده ن پێشکه وتنی برسێتی و ه��ه ژاری��ی و ته ندروستی، ف��ێ��رک��ردن و ب���واری هه روه ها وا ده کات کارایانه له قه یرانه

مرۆییه کاندا وه اڵم هه بێت«.ئێستا ده ب�����وو ه���ه رچ���ه ن���ده له سه رتاسه ری گشتی سه رژمێری

عێراقدا ته واوببوایه ، به اڵم به هۆی ئه نجام سیاسییه کانه وه ناکۆکییه

نه دراوه .

عێراقییه ، که ناڵى هه واڵێکى به پێى فه رمانى عێراق کۆمارى سه رۆکایه تى هه ڵگرى که سێکى ل��ه س��ێ��داره دان��ى ره گه زنامه ى تونسى په سه ندکرد که پێشتر له الیه ن دادگاوه به تۆمه تى ته قاندنه وه ى

هه ردوو مه زارى ئیمام هادى عه سکه ری و حه سه ن عه سکه رى تێوه گالبوو.به پێى سه رۆکایه تى عێراقییه : هه واڵه که ى یوسرى له سێداره دانى فه رمانى کۆمار تونسى ره گه زنامه ى هه ڵگرى فازڵى

په سه ندکرد که پێشتر له الیه ن دادگاوه ته قاندنه وه ى له تێوه گالنى به تۆمه تى هه ردوو مه زارى ئیمام هادى عه سکه ری و حه سه ن عه سکه رى فه رمانکه ى به سه ردا

سه پێنرابوو.

والى ئه حمه د 2011/7/12 ڕۆژى ک���ارزاى حامید زڕب���راى ک���ارزاى ماڵه که ى له ئه فغانستان سه رۆکى خ���ۆی���دا ل���ه ش����ارى ق��ه ن��ده ه��ار یه کێک ده س��ت��ى ل��ه س��ه ر ک����وژرا، به ناوى خ��ۆى پاسه وانه کانى ل��ه پێشتر ک��ه ئ��ه ح��م��ه د«، »س���ه ردار مه شقى تاڵیباندا بزووتنه وه ى له ناو ک��رده وه ى ئه نجامدانى بۆ پێکراوه قورس، سه ردار له کاتى حه وانه وه ى ئ��ه ح��م��ه د وال���ى ک����ارزاى چ��ووه ت��ه والى ئه حمه د کاته دا له و ژووره وه ، له ژووره وه بووه ، سه ردار به ته نها ده م��ان��چ��ه ک��ه ى ده ره��ێ��ن��اوه و وال��ى

قه نده هارى کوشتووه .حامید ب��چ��ووک��ى ب���را ئ��ه ح��م��ه د ک�����ارزاى خ���اوه ن���ى الی��ه ن��گ��رێ��ک��ى ب��ه ه��ۆى ق��ه ن��ده ه��ار ل��ه ب���وو زۆر گومانى که ده وڵه مه ندییه که یه وه ، ده وڵه مه ندییه که ى ده کرێت ئ��ه وه ئه فیونه وه به بازرگانیکردن به هۆى بێت. ئه حمه د له الى ئه مریکییه کان که داده ن��را، گه نده ڵ پیاوێکى به مادده ى به بازرگانیکردن له جگه هۆشبه ره وه ، گومانى دزینى سه روه ت

و سامانى ئه فغانییه کانى لێده کرا.

عه بدوڵاڵ عه لى 1978/7/17دا له ساڵح، سه رۆکى ئێستاى یه مه ن، هاته سه ر کار، به اڵم له 7/17ى ئه مساڵدا یه مه ن دابه شى دووبه ره بوو، به ره ى هه روه ها بۆنه یه وه ، به و ئاهه نگگێڕان به ره ى گۆڕه پانه کانى یه مه ن، که پڕن توێژه کان و چین پیرو و گه نج له سیسته مى به کۆتاییهێنان داواى و ساڵح عه بدوڵاڵ عه لى فه رمانڕه واى سه رنجه جێگاى ئ���ه وه ى ده ک���ه ن،

سوپاى دابه شبوونه ئ��ه و ئ��ه وه ی��ه ئه مه که گرتووه ته وه ، یه مه نیشى پێده چێت ڕۆڵ بگرێت له ئاڵۆزکردنى بارودۆخه که دا، ئه مه سه ربارى ئه وه ى ئاینى ئایینزاکه ى هه ردوو له یه مه ن پێکدێت سووننه « »شیعه و ئیسالم له نێواندا ناکۆکییان به به رده وامى و

هه بووه . ل��ه الی��ه ک��ى ت���ره وه ی��ه م��ه ن پێش ن��ه وه ده ک��ان��ى س���ه ده ى ڕاب���ردوو له

پێکهاتبوو، ج��ی��اواز ک��ۆم��ارى دوو باکورو یه مه نى ک��ۆم��ارى ئ��ه وی��ش کۆمارى یه مه نى باشوور، به اڵم عه لى به کارهێنانى به هۆى ساڵح عه بدوڵاڵ بکات واڵته که هه ردوو توانى هێزه وه هاوکێشه ئه وه له به ر واڵت، به یه ک ساڵیادى 33هه مین سیاسییه کانى هاتنه سه ر کارى ساڵح له هه ر ڕۆژێکى

تر ئاڵۆزترن.له ڕۆژنامه ى نهارى لوبنانییه وه وه رگیراوه

بەشی چوارەم 1946 ده ستوورى له بیرکردنه وه ل��ه ن��اوه ن��دێ��ک��ى ح��ه م��اس��ه ت و دۆخێکى ناو خرایه باوه ڕئامێزدا که ب��ێ��ئ��وم��ێ��دى، و گ��وم��ان��اوى بوو، پێویست لێى خۆپاراستن ده رکردنى ئه م ده ستووره پێویستى دام��ه زرێ��ن��ه رو کۆمه ڵه ى دوو به هه ربۆیه ه��ه ب��وو، ڕاپ��رس��ى س��ێ چاوپۆشى ناچاربوون چه په کان ل��ه ک��ارى ڕاس��ت��ڕه وه ک��ان بکه ن، چاوپۆشى که وای��ک��رد، ئه مه ش ڕاستڕه واکان کاندیدى هه ندێک له که پاکسازییه ى، ئ��ه و ب��ک��ه ن، وایکرد، ڕێککه وتبوون له سه رى یه کترى ل��ه خ��ۆی��ان ح��زب��ه ک��ان بپارێزن و به وریاییه وه هه ڵسوکه وت

به ه��ه ر بکه ن، یه کتریدا له گه ڵ ده زگ��اى ل��ه گ��ه ڵ هه مانشێوه ش هه ڵسوکه وت دام���ه زراوه ک���ان���دا خۆپاراستنه و ترس ئه و بکه ن، س��ه رچ��اوه وى ل��ه و حکومه ت ل��ه ده کرد، که حکومه ت ده سه اڵته که ى هه ر به کاربهێنێت، ب��ه خ��راپ که ئ��ه وه ى، بووه هۆى ئه مه بۆیه به ی��اس��ادان��ان��ه ک��ه ى مه راسیمى به ڕێوه بچێت، شاراوه شێوه یه کى پێکهێنانه که شى هه مانکاتدا له زۆر چاودێرییه کى ژێ��ر خ��رای��ه هه روه ها سه رۆکى ئاڵۆزه وه ، وردو ئه نجومه نێکى چه ند حکومه ت دروستکراو به ده وردا جۆراوجۆرى س��ن��وورى ک���ارو ده س��ه اڵت��ه ک��ان��ى له خۆپارێزى هه روه ها دیاریکرا، که کرا، دامه زرێنه ره کان کۆمه ڵه دیاریکراو زۆرینه یان بوو پێویست

بن بۆ پێدانى متمانه به حکومه ت، ه���ه روه ه���ا چ��اک��س��ازی��ک��ردن له کرد پێویستى ئه گه ر ده ستووردا، دروستکردنى جۆرێک و یاسادانان له چاودێرى ده ستوورى، هه روه ها پیران ئه نجومه نى له خۆپارێزى که متر زۆر پسپۆڕییه کان که کرا، له که پسپۆڕییانه ى، ل��ه و ب��وو ئه نجومه نى ساڵى 1875دا هه بوو، له و خۆپارێزى ئه مانه شدا له گه ڵ بۆ ک��ه ک��را، ت��ازان��ه ش ده ستگا ڕۆیشتنى هێزى ئابوورى ئه و واڵتانه دروستکرابون، که له و دیوى ده ریا بوون، فه ره نسا پاشکۆى و بوون ئاسۆى کۆمه ڵێک ل��ه ب��ه رده م که ئه وه ى به بێ ئازادکرابوون فراواندا پێبدرێ. پسپۆڕییه کیان هیچ 1946 ساڵى ده س��ت��وورى بۆیه بوارى تایبه تى به هیچ یه کێک له و

ده زگایانه ى که دروستکرابوون وه ک بنچینه ى له ئابوورى، ئه نجومه نى فه ره نسى یه کێتى و ده ستوورى ئه مه شه وه ب��ه ه��ۆى ه��ه ر ن���ه دا، ئه و نه یتوانى ده ستووره ئه م بوو هه ڵبووه شێننه وه ، دام��ه زراوان��ه وه ک پێکیهێنابوون، زۆرینه که ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ى پ��ی��ران ه��ه روه ه��ا کۆمه ڵه هه ڵوه شاندنه وه ى مافى دام���ه زراوه ک���ان و دام��ه زران��دن��ى سه رۆکى حکومه ت له الیه ن سه رۆکى ده وڵه ت هه ڵوه شێنرانه وه ، بواردان گ��ه وه ره ک��ان هێزه له زۆرێ��ک به داخوازى ده سته به نده کان بوو، که ئاسانکارییان ده کرد بۆ جۆرێک له ترس جۆرێک به اڵم چاالکییه کان، له مانه هه بوو به رئه نجامى ئه مه ش ب��ووه ه��ۆى دام��ه زران��دن��ى ده زگ��ا دروستبوونى و ج��ۆراوج��ۆره ک��ان

لێپرسینه وه بۆ ورد ڕێکخستنى ده ستوورییه کان.

له وه ى له ڕاستیدا ترسێک هه بووه پێکدێت ک��ه سیسته مه ى، ئ��ه و که سیسته مه ى ئ��ه و هاوشێوه ى ڕژێمى سایه ى له ژێر ئه ڵمانیادا له )ڤایماردا( هه بوو، هه روه ها نه بوونى ده سه اڵت ده بێته هۆى دروستبوون و فراوانبوونى ئه و هێزانه ى، که هێرش ده که نه سه ر سیسته مى په رله مانى

له و واڵته دا.هه روه ها له ڕاستیدا به ره وپێشبردنى شێوه یه کى به ڕامیارى سیسته مى به اڵم دروس��ت��ب��ووه ، پێچه وانه یى ساڵى ده س���ت���وورى ئ��ه رک��ه ک��ان��ى توانایه کى هێزو مێژووى ى 1946له په رله مانییه کان نه ریته به دا به ڕامیاریشی دۆخ��ى فه ره نساو نزیک که ب��ووژان��ده وه ، شێوه یه ک

بێت له و دۆخه ى، که پێش جه نگى ب��ووه ، ئ��ارادا له دووه م جیهانى له و سه رکردانه گه ڕانه وه کۆمه ڵێک سروشتیاندا له و ده س���ه اڵت بۆ دڵى له ترسێک هیچ که واب��وون، هه روه ها نه که ن، دروست خه ڵکیدا ب��ی��روب��ۆچ��وون��ی��ان ب���ه الى ش��ه ڕو ئاژاوه دا نه ده چوو، به مه ش توانییان بکه نه وه و هێور خراپه کان گومانه هه روه ها ساڕێژبکه ن، برینه کان بووه هۆى دوورخستنه وه ى یه کجارى داگیرکارى و شکست مۆته که ى و گه وره یى به خه ونبینینه کان و دۆخێکى چووه واڵتیش شۆڕشه وه گرتنه به رى بۆ له سه رخۆ الوازى نه ریتى، فه رمانڕه وایى شێوازێکى دیاره ئه و هێزانه ى که دژى په رله مان خۆپیشاندانیان چه ندجارێک بوون،

سازکردووه .

جیهان ئاهه نگى له دایکبوونى ماندێال ده گێڕێت

عێراق 7 ملیار دۆالرى بۆ ئه نجامدانی سه رژمێری وه ردەگرێت

فه رمانى له سێداره دان بۆ تاوانبارێک له ته قینه وه که ى مه زارگه ى سامه ڕا په سه ندکرا

ده وڵه ت و ده ستوور

نهێنییه کانى کوژرانى براکه ى حامید کارزاى

یه مه نییه کان له نێوان تووڕه یى و 33 ساڵه ى هاتنه سه ر کارى »ساڵح«دا

~

لە میدیاکانەوە

و: جەالل فەیزوڵاڵ

Page 9: Rebazi AZadi 662

سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662 9 www.jamawarnews.com

یان م���اوه ى ده س��ت��گ��ی��ران��دارى دیاریکردن ماوه یه کى زۆر گرنگه بۆ هه موو کچ و کوڕێک، که پێشوازى هاوسه رێتى، ژی��ان��ى ل��ه ده ک���ه ن نزیکبوونه وه و م���اوه ى ئ��ه وی��ش ئ��ام��اده ک��ردن��ى و یه کترناسین له گه ڵ که هاوسه رێتییه ، هێالنه ی کاتى له ده کاته وه ، کۆیان یه کدا ده که ن مشتومڕ ئه مانه دا هه موو و به گژ یه کدا ده چن، پاشان چاک ڕووب��ه ڕووى تر جارێکى ده بنه وه و ی��ه ک��ت��ر ده ب���ن���ه وه ، ب���ه اڵم ی��ه ک تێڕوانینى ڕوون و ئاشکرایان هه یه گه شبین تێڕوانینێکى ئایینده ، بۆ پێکه وه و پڕبه ڵێن ژیانێکى به

پالن داده نێن بۆ هه موو شته کان.چه ند هه نگاوێک دژى

کۆسپه کانهه مووالیه ک تێگه یشتنى له پێناو له وى ترو زانینى ئه رک و مافه کانى پێشکه ش هه نگاونان کۆمه ڵێک کچ هه موو یارمه تى که ده که ین، و کوڕێک ده دات بۆ ده ربازبوون له تووشیان ،که گرفته کان کێشه و درێژه که ى دوورو ڕێگه له ده بێت به م ئه ویش هاوبه شه که یان، ژیانه

شێوه یه :ئه بێت بووک و زاوا بیربکه نه وه ، ک��ه م���اوه ى دی��اری��ک��ردن م��اوه ى ئه م نێوانیانه ، تاقیکردنه وه ى و سه رکه وتن تاقیکردنه وه یه ش له به رئه وه ده کات، دیارى شکست الیه کیان هیچ ن��اک��ات پێویست بۆ بکه ن پابه ندبوون به هه ست ت��ه واوک��ردن��ى ئ��ه و ڕێ��گ��ای��ه ى، که هه ڵیانبژاردووه ئه گه ر هه ست بکات، که ناتوانێت به رده وام بێت، ده بێت ڕاشکاوییه کى ته واو هه بێت له نێوان ه��ه ردووالی��ان��دا ل��ه ه��ه م��وو ک��اره تایبه تییه کانى ڕابردوو و ئێستاش، له م یه کێک هه ر ئه رکى له به رئه وه ئه و ئه بێ که ده ستگیرانه یه ، دوو بکه ن، ئاشکرا تایبه تییانه نهێنییه دروستى له هه ڕه شه ئه بێته که

ئایینده دا، ل��ه په یوه ندییه کان که وا کرد هه ستى الیه کیان ئه گه هه یه و به رامبه ره که یدا له شتێک هاوبه شه که ى، له ده کات بێزارى ئ��ه ب��ێ ل��ه ک��ات��ى خ��ۆی��دا ئ��ه وه ى سنوورى ئه بێ ڕابگه یه نێت، پێ پێنه دراوى ڕێگه و ڕێگه پێدراو بزانێت تاوه کو بکاته وه ، ڕوون بۆ ک��اره ک��ان ن��ا، ی��ان ڕازى ده ب��ێ��ت به لێنه هێنێت، واز نیوه چڵى به هاوبه شه که ى که ئ��ه وه ى هیواى پێویسته ده گۆڕێت، داهاتوودا له له وه ى هاوبه شێک هه موو له سه ر دی��ارى تیایه ئاماده یى تاچه ند الیه نه ب��ه ڕازی��ب��وون ب��ۆ ب��ک��ات نێگه تیڤه کان و که موکووڕییه کانیان که موکووڕى ڕازی��ن��ه ب��وون��ی��ان، و بکاو پ��ه س��ه ن��د ه��اوب��ه ش��ه ک��ه ى ئه گه ر بژى، له گه ڵیدا هه وڵبدات

له ئ��ه ب��ێ��ت ن��ه ی��ت��وان��ى س���ه ره ت���اوه ڕاس��ت

ڕوون بێت و خ��������ۆى ل�������ه گ�������ه ڵ

خێزان ڕۆڵ��ى ه��اوب��ه ش��ه ک��ه ى، و بێت دی��اری��ک��راو و ڕوون ئه بێت ه��ه ردوو ن��او چوونه چۆنێتى له با داه��ات��وودا، له هاوسه ره که وه هه وڵنه دات الیه کیان هیچ خێزانى ڕه و به سه ر بسه پێنن ڕایه کانیان هاوبه شه ه���ه ردوو ژیانى ڕه وه و تێڕوانینى به گوێره ى تازه که وه و هه ندێک هه ریه کێکیانه وه تایبه تى

هاوبه ش پیاهه ڵدان وه سفدانه وه و ئه گه ر به تایبه ت ده کات دڵخۆش تێبینى پۆزه تیڤانه ى الیه نه که ى تر بکات، پێویسته دیارى و به خشیش ئاڵوگۆڕ بکرێت له نێوان هه ردووالدا بێت یه کێکیانه وه الیه ن له نابێت تریان ئ��ه وى حسابى ل��ه س��ه ر و ئ��ه وه ه��ه ردووالی��ان ئه بێت بێت هاوسه رێتى که نه که ن، فه رامۆش به خشیشى ت����ازه ک����ردن����ه وه ى ییه ه ند په یو

ت���ازه ک���ردن���ه وه ش ل��ێ��ره دا وه ک ده گه ڕێته وه شتێک هه موو و خۆشه ویستى »نزیکبوونه وه و ڕاوێژ کردن له به رئه وه هێزو زینده ى دروس��ت ده ک��ات بۆ ه��ه ردووالی��ان ده بات، به ره وپێش په یوه ندییه کان که نه که ین، له یاد ئه وه هه روه ها له به شداربن هه ردووکیان ده بێت ڕاى الیه کیان نابێت هه ڵبژاردندا، له به رده م بێت ته سلیم نه بێت، که ت��ردا، الیه نه که ى ئ���اره زووى کاره کان، هه موو بۆ داناوه پالنى که چۆن خۆى بیه وێت وابێت، جگه

چه ند گشتییه کان ئامۆژگارییه له پێشکه ش تایبه ت ئامۆژگارییه کى کچێک، کوڕو هه موو به ده که ین بۆ بده ن یه کتر یارمه تى تاوه کو سه رخستنى بۆ پێشکه ون ئه وه ى

هاوسه رێتییان: هه نگاوى بۆ کچان:

بۆ ده ری���ب���ڕێ���ت ئ��ه ب��ێ��ت -له ت��ه واو ڕێ��زى ده ستگیرانه که ى ده گرێت، ڕایه کانى و که سێتى هه وڵنه دات گاڵته ى پێبکات به هیچ

شێوه یه ک.بکات له گه ڵدا ڕاوێژى ئه بێت -پێویستییه به س��ه ب��اره ت ت��ای��ب��ه ت��ی��ی��ه ک��ان��ى،

ب��زان��ێ��ت بۆئه وه ى چییه و چی ح������ه زى ل��ه

خۆشئه وێت، ڕقى له چییه و له چى بێزاره .

- به ناسکى بمێنێته وه و مێینه ى مامه ڵه کردن له بپارێزێت خ��ۆى

له گه ڵ پیاوى ئایینده دا.ده ستگیرانه که ى س��ک��ااڵى -یان ن��ه ک��ات، تر که سانى ل��ه الى خۆى که سوکارى به ڕێگه بدات کێشه کانى چ��اره س��ه رى ب��ۆ ی��ان له کاتى ته نها ئ����ه ودا، ل��ه گ��ه ڵ پارێزگاریکردن نه بێت پێویستدا

نێوانیان تایبه تمه ندییه کانى له سه ر بۆ ده گه ڕێنێته وه زۆر سوودێکى

په یوه ندییه کانیان.- ئه بێت بزانێت ئافره ت ده توانێت له پیاودا که هه اڵنه ى، کێشه و ئه و ده ت��وان��ێ��ت بگرێته خۆى، ه��ه ی��ه ئه م له گه ڵ مامه ڵه به داناییه وه ته نگییانه دا بکات، تاوه کو بریندارى

نه کات یان له ده ستى نه دات.له دوورک���ه وێ���ت���ه وه ئه بێت -سه پاندنى بۆ هه وڵدان و زاڵبوون

ڕاى خۆى له هه موو شتێکدا.بۆ کوڕان:

بگرێت ده ستگیرانه که ى ڕێزى -به به رده وامى خۆى نزیک بکاته وه ل��ێ��ى ب��ه ه��ه ن��دێ��ک دی����ارى ی��ان خۆش دڵى که ده س��ت��ه واژه ی��ه ک،

کات.بوونى به لێبکات هه ست واى -بکات، که ئه و ده توانێت بیپارێزێت و لێپرسراوێتى ئه و و لێپرسراوێتى له هه ردووکیانى دواڕۆژى ژیانى

ئه ستۆدایه .- ڕێز له ده ستگیرانه که ی و ڕێز له خێزانه که ى بگرێت و هه وڵبدات له هه موویان نزیک ببێته وه و ببێت

به هاوڕێیان.تووندوتیژى له دوورکه وێته وه -ل���ه ه��ه ڵ��س��وک��ه وت��ی��دا ل��ه گ��ه ڵ ده ستگیرانه که ی و پشت ببه ستێت به شێوازى ڕاوێژکردن و گفتوگۆ له

کاتى مامه ڵه کردن له گه ڵیدا.ده ستگیرانه که ى موجامه له ى -نه بێت تیایدا که له شتێک نه کات ی���ان ڕاس���ت ن��ه ب��ێ��ت، ب��ۆئ��ه وه ى ڕاشکاو وای��ه باشتر ک��ات ڕازى س��ه ره ت��اوه ل��ه ل��ه گ��ه ڵ��ی��دا، بێت

بیروبۆچوونه کانى ده رخات بۆى.ه��ه س��ت و س��ۆزى - رەچ����اوی بکات وه ک ئافره تێک و به به رچاوى ئ���ه وه وه ت��ه م��اش��اى ئ��اف��ره ت��ى تر له گه ڵیدا ک��ه ک��ات��ێ��ک ن��ه ک��ات، له گه ڵدا گفتوگۆى یان دانیشتبێت

بکات.ن: فاتن کیالى

عادل مه ریوانى

و: ئیبراهیم سدیق

ئــازادى‌جه‌ستــه‌،‌سـێـکـس‌پـێـش‌هاوسه‌رگیرى

پـێـش‌هه‌نگــاونــان‌بــــۆ‌ژیــانى‌هاوســه‌رگیــرى

کۆمەاڵیەتی

نــاوه‌کــوردیــیــه‌کــان‌به‌ره‌و‌نه‌مان‌ده‌چێتدۆب���الژک���راوه ک���ان فلیمه له سه ر ک���ردووه ک��اری��گ��ه رى نه رێتى و داب و ک��ه ل��ت��ور شێوه یه ک به کۆمه ڵگاکه مان ک��وردى ک��ه ل��ت��ورى ده بینین ک����اڵ����ب����وه ت����ه وه ب���ه م���ه ش به رپرسیارى ڕاگه یاندنه کان ئه ستۆیان ده که وێته یه که م ڕۆشنبیرى وه زاره تى هه روه ها چاودیرى ده بێت الوانیش و و ڕاگه یاندنه کان سه ر بخاته کورد هونه رمه ندانى هاوکارى له سه ر بن ب��ه رده م تا بکات ک���ارى ه��ون��ه رى ب��ۆ ئ��ه وه ى پێشکه شى ک��وردى به رهه مى بینه رانى کوردى بکه ن،هه روه ها بگرێت که نااڵنه له و ڕێگاش نه رێت دابوو به به رده وامى که له ده ک���ات���ه وه ب��او بێگانه

کوردستاندا.منداڵ الساییکه ره وه یه کى

به توانایه باو فیلمانه ى ئ��ه و ئ��ای��ا ده کرێته وه بۆ ته مه نى مندااڵنه گ��ه وره ی��ه ؟ ته مه نى ب��ۆ ی��ان زۆرێک بکه ین ته ماشا ئه گه ر منداڵ ته مه نى بۆ فیلمانه له ن��اب��ێ��ت ک��ه چ��ى ه���ه ر ب��او کاریگه رى ئه مه ش ده کرێته وه له سه ر ده کات دروست خراپ ئاماژه که نااڵنه ئه و منداڵ، منداڵ نابێت که ناده ن به وه به رهه مانه ئ��ه و ت��ه م��اش��اى ڕوو چى ئه بینین بۆیه بکات، مندااڵن فیلمانه ل��ه و ب��دات پێویست که ده که نه وه الساى شتانه ئ���ه و م��ن��داڵ ن��ی��ی��ه بزانیه ت که له فیلمه کاندا ڕوو ده دات،ب��ه م��ه ش ک��اردان��ه وه ى له سه ر ده کات دروست خراپ

مندااڵن.دایکان و باوکان

منداڵه کانیان به ناوى ئه کته ره بیانییه کانه وه ناو

ده نێن کاتێک هه ندێکیان مندااڵنى ده یانه وێت سه رقاڵى یاریکردن ده گۆڕن خۆیان ناوه کانى بن، له فیلمه کان، ئه کته رى به ڕاستیدا ئێستا زۆر له دایکان منداڵه کانیان ناوى باوکان و بێگانه وه ئه کته رى ن��اوى به ن��او ده ن��ێ��ن ن���اوى ڕه س��ه ن��ى ک��وردی��ان ف��ه رام��ۆش ک��ردوو به ره و کوردى پۆشاکى چۆن کاڵ بوونه وه ده چێت ئێستاش نه مان به ره و ناوه کوردییه کان مێژووى به ئه مه که ده چێت، ڕووى ک��وردى نه رێتى و داب ن�����ه داوه ئ��ێ��س��ت��ا ه��ه ن��دێ��ک کاتبه سه ر ب��ۆ م��ن��دااڵن ل��ه ب��ردن��ى خ��ۆی��ان الس���اى ئه و ئه مه ش که ده که نه وه فیلمه ڕه ن��گ��دان��ه وه ی��ه ک��ى خ��راپ��ى له برى بهاتایه ده بێت،ئه گه ر ڕاگه یاندنه ئ��ه و فیلمه ئ��ه و کوردیان فیلمێکى کوردیانه ئه و ب��ه ق��ه د ب��ه اڵم لێبدایه ، بووایه درێژ ئه ڵقه کانى فیلمه هه موو ڕۆژێک ببوایه ته میوانى م���ااڵن ئ���ه و ک��ات��ه م��ن��دااڵن کوردى پۆشاکى بۆ په نایان له دەب��ەن ک��وردى جامانه ى پۆشاکى بۆ په نا ئه وه ى برى ب��ی��ان��ى ڕه م�����زى و ب��ی��ان��ى ڕاگه یاندنه کان بۆیه ب��ەرن. هه یه زۆرى ک��اری��گ��ه رێ��ک��ى دابوونه رێتى گۆڕینى له سه ر ک����ورده وارى،ده ش����ک����رێ����ت ل���ه ڕێ���گ���اى ڕاگ��ه ی��ان��دن��ه دابونه رێتى کوردییه کانه وه

کوردى زیندووبکه ینه وه .ئه وه کاتى ئێستا له بۆیه ڕۆشنبیرى وه زاره ت��ى هاتووه له ڕۆڵ��ب��گ��ێ��ڕێ��ت الوان و و میدیاکان چاودێریکردنى بهێنیه ت به کار پاداشت سزاو

بۆ ده زگاکانى ڕاگه یاندن.

به ختیار حه مرین

پێش سێکسیى پ���ه ی���وه ن���دى زۆرێک له هاوسه رگیرى پرۆسه ى سۆنگه ى ل��ه کۆمه ڵگه کاندا ل��ه بێزراو پرۆسه یه کى ئه خالقییه وه چه ند ل��ه ، ن���ه ک���راوه ق��ب��ووڵ و ده یه کى ئه م دوواییانه دا له هه ندێک فشارى له ژێر ئه وروپى کۆمه ڵگه ى ئه م مه سه له یه دا تا ئه ندازه یه ک ئه و هێشتا به اڵم ، دابینکراوه ئازادییه و مه زهه بى و سوونه تى خێزانه له که خێزانانه ى، ئه و و نه ریتییه کان له چینه کانى سه ره وه ى کۆمه ڵگه ن، به تایبه ت سێکسیى ئ��ه زم��وون��ى چوارچێوه ى له ته نیا مێ ڕه گه زى مه شروع پرۆسه یه کى هاوسه رگیریدا

و به جێیه .قه ده غه کردنى په یوه ندى سێکسى ته نیا هاوسه رگیرى پرۆسه ى پێش تایبه ت نییه به ئایینى ئیسالمه وه ، به ڵکو له ده ستوورى ئایینه کانى تری مه سیحیشدا و یه هود ئایینى وه کو تاکه کان له بوونى په یوه ندى سێکسى به هاوسه رگیرى پ��رۆس��ه ى پێش شێوه یه ک له شێوه کان قه ده غه یه .

ئایینه کانى له هه ندێک له به اڵم ته مه نى له ئه گه ر ، بوودایى وه کو کامڵبووندا ئاره زووى سێکسییانه یان په یوه ندییه کى و هه بێت یه ک بۆ ع��ات��ی��ف��ی��ان ل��ه ن��ێ��وان��دا ه��ه ب��ێ��ت، له پێش ئ��ه گ��ه ر ح��اڵ��ه ت��ه دا ل��ه و سێکس پ��رۆس��ه ى هاوسه رگیریش له ژێر مه رجێک ب��ه ئه نجامبده ن نه بێت، سلبیدا کاریگه رییه کى هیچ له یه کێکه ئایین ب��ه اڵم ئاسییه ، هێڵى چاره نووسسازه کانى ئاڕاسته چاره نووسسازێکى ت��اک، فیکرى یان نه ته وه هه ر کلتوورى به هێزى ساده ى نمونه یه کى کۆمه ڵگه یه که .

ئه وه یه ، که له واڵتانى مسوڵمان، که ته نیا په یڕه و له یه ک هێڵى ئایینى

ده که ن ، بۆچوونى جیاجیا له سێکسى په یوه ندى هه مبه ر هێڵێکى . ه��ه ی��ه ب��وون��ى چاره نووسسازى تر یاسایه هێزى یاسا گشتى به ،نییه ، کلتووریى و ئایین به اڵم له ئاکامدا ده توانێ پراکتیکى فاکته رێکى چاره نووسسازى هێڵى

تاک بێت.خۆرهه اڵتى کلتوورى هێڵى له جگه به گشتى

کلتوورى ئایینى، فشارى ک��ۆم��ه ڵ��گ��ه و خ��ێ��زان��ه و په یوه ندى سێکسى پێش له تیا هاوسه رگیرى پرۆسه ى مانایه ب��ه و ئه مه ش نییه . نییه که تاکه کان ته نیا له پاش هاوسه رگیرییه وه پ��رۆس��ه ى

، ده ک��ه ن سێکس ئه زموونى له تاک زۆرترین به پێچه وانه وه

هاوسه رگیرییه وه پرۆسه ى پێش ئه زموونى سێکسى ده که ن و ئه مه ش به شێوه یه کى شاراوه و په نهان، که و ئایین کلتوورو چ��اوى له دوور سێکسیى په یوه ندى . کۆمه ڵگه یه هاوسه رگیرییه وه پرۆسه ى له پێش و ئایین دی��دگ��اى له پرۆسه یه که نه فى کۆمه ڵگه وه کلتوورى هه ندێک کراوه و به الدان له ئه خالقى مرۆیى و کلتوورى و به هاو نۆرمه کانى کۆمه ڵگه به پابه ندییه کانه وه و سوونه تى نه شیاو و ن��ام��ه ش��روع ڕێگایه کى دیاریکراوه ، به اڵم به پێى توێژینه وه سێکس هه مبه ر له زانستییه کان هه ر وه ک غه ریزییه و پرۆسه یه کى غه ریزه یه کى ترى مرۆڤ پێویستى به

سه رکوتکردن نه ک هه یه ، تێرکردن کلتوورو ل��ه ک��ه ڕێگایه ى ئ��ه و .و دواکه وتوو کۆمه ڵگه دابونه ریتى په سه ندکراوه ، خۆرهه اڵتییه کاندا ئه و ڕێگایانه یه که زیاتر له دیدگاى ئایینییه وه بۆ ئه و مه سه له یه ده ڕوانن پرۆسه یه ئ��ه م ئه نجامدانى که ،

ئه نجامدانى کاتى له ده بێت ته نیا بۆ ب��ه اڵم ، دابێت هاوسه رگیرى ڕۆژ ژیان هه لومه رجه کانى نموونه به ڕۆژ به ره و قورسترو گرانتر ده ڕوات ، ب��ۆی��ه ڕه ن��گ��ه زۆرت��ری��ن ڕێ��ژه ى به هه ردوو گه نجه که کۆمه ڵگه یه ک ڕێکنه که وتنى له به ر ڕه گه زه که یه وه

ژیان ناله باره ى هه لومه رجه ئ��ه و ت��وان��اى ئ��ه ن��ج��ام��دان��ى پ��رۆس��ه ى پرسیاره که نه بێت، هاوسه رگیرییان هه لومه رجه ئه م ئه گه ر ئایا ئه وه یه له بار نه بوو بۆ ئه نجامدانى پرۆسه ى ئه و له به ر ئه شێت هاوسه رگیرى، ئاماژه مان له سه ره وه که هۆکارانه ى پێدا، مرۆڤه کان که مئه ندام بکرێن ؟ وه اڵمى ئه م پرسیاره ئه بێت کلتوورو

ئایین و کۆمه ڵگه بیداته وه .ئازادى جه سته :

هه موو میعیارى جه سته ئ��ازادى ئازادى و مافه کانى مرۆڤه . کاتێک ئیستغالل کرداره کانى له جه سته کرابێت بۆ ئایدیاو هێڵه نه ریتییه کان، جه سته ئ��ازادب��وون��ى بۆ مانایه ک نامێنێته وه ، ئه و کاته ى جه سته له پاوان مرۆڤ بیرى هزرو ده ره وه ى نۆرمه به هاو ل��ه الی��ه ن و ده ک��رێ��ت کلتوورییه کانه وه و کۆمه اڵیه تى داگیرده کرێت ، ئه شێت بڵێین هه موو چوارچێوه ى ل��ه په یوه ندییه کان ن��ه ری��ت و س��وون��ه ت��ه ک��ان��دا دی��ارى ده کرێت و مرۆڤ له و چێژه فیزیکییه داده بڕێت ، ئه و کات به هاى کلتوورى مانایه ک نه ریتى و سوونه تى و جه سته بزووتنه کانى و جڵه و بۆ

ناهێڵێته وه .و ئایینى ڕووانگه ى کلتوورى له کاتێکدا له که جه سته شه رعییه وه هزره کانى پ��ه رچ��ه ک��ردارى ته نیا ئێمه یه تاوانبارترین که ینوونى بوونه ، شه رع کلتوورو له که به تایبه تیش یاخى ده بێت ، بۆیه تا جه سته ئازاد نه بێت له چوارچێوه ى هزره کلتوورى له پێش شه رعییه کاندا و نه ریتى و تاوانباره و هاوسه رگیرى پرۆسه ى داگیرکراو پرۆسه یه ش ئه و له دواى

ده بێت.

Page 10: Rebazi AZadi 662

www.jamawarnews.com 10 سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662

پزیشکى نوێى توێژینه وه یه کى هه نجیر که ئاشکراکرد، ئ��ه وه ى گه شه ى ڕاگ��رت��ن��ى ده بێته هۆى خانه کانى شێرپه نجه ، پزیشکه کان هه نجیر که ده رخست، ئه وه یان یه کێکه له و میوانه ى ده وڵه مه نده خۆراکییه کانى م���ادده ب��ه ئۆکسیده و نه خۆشى دژه له ش که سوودبه خشه کان، تووشبوون له ده پ��ارێ��زێ��ت به جۆره ها نه خۆشى و ڕێگر ژووره وه ى چوونه له ده بێت

مادده ى زیانبه خش و پارێزگارى ل��ه خ��ان��ه ک��ان ده ک���ات و ڕێ��ژه ى

کۆلسترۆڵ که مده کاته وه . له الیه کى تر ئه وه یان ڕوونکرده وه ، یارمه تیده ر ده بێته هه نجیر که

میزه ڕۆ و هه رسکردنى خۆراک بۆ ده پارێزێت له به کتریا و گرنگه بۆ جگه ر، هه روه ها ڕملى نێو گورچیله ناهێڵێت و سکچوون که مده کاته وه ، زوو بۆ باشه یارمه تیده رێکى پێست برینى چاکبوونه وه ى ته نگه که موکورتییه کانى و ن��ه ف��ه س��ى ک��ه م��ده ک��ات��ه وه چ���اره س���ه ر ده ب��ێ��ت��ه و جێگه ى ه���ه وک���ردن. ب��ۆ زۆر هه نجیر ئاماژه پێدانه وه ک هه یه تریشى س��وودى ئافره ت ئازارى که مکردنه وه ى مانگانه کاتى سووڕى خوێنى له گوێ و سه رئێشه که مکردنه وه ى و به تووشبوون له ده پارێزێت ده م و

هه وکردن.

که زانستى، تازه ى لێکۆڵینه وه یه کى ده ڵێت: ئه نجامدراوه ، مشک له سه ر ئ��ه وان��ه ى ب��ۆ م��اوه ی��ه ک��ى درێ��ژ به ر ده کرێت ده ک��ه ون، ه��ه وا پیسبوونى له ببن فیزیایى گۆڕانکارى تووشى تووشى م���رۆڤ ئ��ه م��ه ش مێشکدا، و ف��ێ��رب��وون ت��وان��اى بیرو کێشه ى

شپرزه یى ده کات.ئه مریکى دایلى« »ساینس ماڵپه ڕى زانکۆى توێژه رانى که باڵویکرده وه ، »ئۆهایو« ئه م لێکۆڵینه وه یه یان له سه ر مشک ئه نجامداوه و هه ڵسان به پێدانى بڕێک مادده ى پیسبووى ناو هه وا به و مشکانه ، که له هه ندێ شوێنى جیهان بۆیان دواتر هاتوون، تووشى خه ڵک فێربوون گران تووشى که ده رک��ه وت شپرزه یى ڕه وشتى بیرکردنه وه و و ت��ردا مشکه کانى ل��ه چ��او ه��ات��وون، .هه روه ها جیاوازییه کى زۆرى فیزیایى و ئاشکرا له ناوچه ى دووبه شى مێشکدا له نێوان کۆمه ڵه ى مشکه کاندا په یدابوو. به رپرسى فونکن« ل���ورا »خ��ات��وو لێکۆڵینه وه که ده ڵێت: ئه و ده رئه نجامانه ئه وه مان نیشان ده ده ن، که به رکه وتنى ه���ه واى پیس ب��ۆ م��اوه ی��ه ک��ى درێ��ژ، ده کرێت ئاسه وارێکى نێگه تیڤ له سه ر مرۆڤ دوات��ر به جێبهێڵێت، مێشک

تووشى کێشه ى ته ندروستى بکات .

ده گه ڕێته وه کاره بایى فڕنى داهێنانى له که ڕاب��ردوو، بۆ چله کانى س��ه ده ى به سپنسر« »پیرسى ئه ندازیار الیه ن دروستکردنى کاتى له ب��وو ڕێکه وت کۆمپانیایه کانى له یه کێک له ڕادار ئه مریکا له ئه لیکترۆنى دروستکردنى پارچه یه ک که ک��رد، ئ��ه وه ى .تێبینى به ب��وو جانتاکه ى نێو ل��ه شیرینى ت��وای��ه وه ه��ه م��ووى خێرا شێوه یه کى

به هۆى تیشکى ئه و فڕنه ى که له ده ورى ڕاداره که هه بوو، پاش ئه وه هه وڵیدا به

به هۆى تر شتى و هێلکه برژاندنى وایکرد ئه مه ش هه ر فڕنه ، ئه و

بیرۆکه که ى زیاتر بره و پێبدات ل���ه گ���ه ڵ دروس��ت��ک��ردن��ى بۆ ئاسنى سندوقێکى فڕنه که ، به مه ش له ساڵى 1945 کاره که ى سه رکه وت.

سه ره ت��ا ئه نی�ش�ت�ای�ن ئه ل�بێرت ب��ووه پ��اش��ان ب�����وو، ج�ول�ه ک��ه لێکۆڵینه وه دواتر پاش خوانه ناس، ئاسمان له زۆر قووڵبوونه وه ى و خوا به هێنا ب��ڕواى ب��وون��ه وه ر، و و پ��ه ڕاوێ��ک��ى ن��ووس�����ى ب��ه ن��اوى وتی: تیایدا االخیره ( ایامى )من به بێ که خ��ه ی��اڵ، »گ��ه وره ت��ری��ن

به شه ردا، نه فسى و مێشک و دڵ و وروژان��دن له که خه یاڵه یه ئه و کاتێ ده بێت. دروست کاردانه وه وه ورد فراوانه بوونه وه ره له م مرۆڤ هه ستى به ده توانێت ده بێته وه ، عه قڵى تواناکانى به سنوورداری، سنوورداره ، ئه ویش هه رچه ند که له ب���ه رده وام ک��ه وا ئ��ه وه ى بگاته له پشت و گه وره دایه تاریکاییه کى هه یه جوانییه ک تاریکاییه که شه وه و که ماڵ و نییه جوانتر له و که ته واوى بااڵده ستییه ک هه یه ، که له و ته واوتر نییه و ئیعجازێک هه یه ، که هه ڵوێسته ئه و نییه . ئیعجازتر له و و ئه و هه سته ش که دروست ده بێت له ئه نجامى بیرکردنه وه له بوونه وه ر و خواناسى له بریتیه من الى له بژى مرۆڤێک به ڕاستى عیباده ت، له م دنیایه دا و ته نها بۆ یه کجاریش ئه و و ن��ه ب��ێ هه ڵوێسته ى ئ��ه و هه سته نه کات، ئه وه که سێکى به ناو

زیندووه و له ڕاستیدا مردووه.«!

ڕاستى »ب��ه ده ڵ��ێ��ت: ه��ه روه ه��ا به ڕێزترین و گ��ه وره ت��ری��ن ئیمان لێکۆڵینه وه ى ک��ه س��ه ره ن��ج��ام��ه ،

زانستى ده یگاتێ«. )فلیمنج( به ناوى ڕۆژنامه نووسێک هه ڵوێسته ئه م له سه ر کرد لۆمه ى ئیمانییه و پێیوت: سه رم ده سووڕمێ )وزه (ت که تۆ وه ک زانایه کى له له هاوکێشه یه کدا داتنا به سته وه و ئه نیشتاین ب��ت��رس��ێ! خ���وا ل��ه من داخ��ه ، ده مت فلیمنج پێیوت: من نیم، ب��ێ��ب��اوه ڕ و خ��وان��ه ن��اس زانستى به ڵێ به خوا. هه یه ئیمانم ئه ستێره له وردبوونه وه و فه له ک ئیمان به ره و مرۆڤ هه ساره کان و ه��ه روه ک ، ده ک��ات که مه ندکێش له ئه مریکیش ئافره تى زانایه کى په ڕاوێکدا له سه ر زانستى ) فه له ک( ده ڵێت: ئه م زانستى فه له که ئه گه ر یان بێته وه قووڵ تیایدا مرۆڤێک به دیهێنه ره که ى بۆ ده بات سووژده

یان شێت ده بێت.

له شى ئه ندامى ڕه قترین *مرۆڤ ددانه .

له خ��ه ی��ار یه که مجار ب��ۆ *واڵتى هیندستان دۆزرایه وه .

* زۆرترین ڤیتامینى میوه جات له توێکڵه که ی دایە.

بۆنکردن هه ستى الوازترین *هى باڵنده یه .

* که مێروو دیوارى به ده ورى ماناى دروستکرد دانه وێڵه دا

وایه ڕۆژى دواى ئه وه بارانه .نیۆرک ئ��ازادى په یکه رى *

225 ته ن قورسایى هه یه .* خه ڵکى ئه نده نوزیا به 365

زمان قسه ده که ن.پێست به شى ناسکترین *ئه ستوورترینیشى و پێڵووه

پێستى ژێر پێیه .نیوه ى نینۆک گ��ه ش��ه ى *

گه شه ى موو ده بێت.به شى سێ له ب��ه ش دوو *له مێشک زان��ی��اری��ی��ه ک��ان��ى

چاوه وه یه .

ژن و شووشه ده بێت به وریاییه وه ڕه فتاریان له گه ڵ بکرێت

*****هه وڵمه ده دایکت فێربکه یت، هه وڵبده ئه وانى تر فێربکه یت

*****ئه وه ى شادیت بۆ ده هێنێت، ئه وه

ده رمانى ته ندروستیته *****

ئه وه ى بخوات به خه سی، عاقیبه ت ئه یدا له ده سی

له په نده کانی ژیان

پیسبوونى‌هه‌وا‌مرۆڤ‌تووشى‌گۆڕانکارى‌فیزیایى‌ده‌کاتهه‌نجیر‌و‌سووده‌کانی

داهێنه‌رى‌فڕنى‌کاره‌بایى‌کێیه‌‌؟

ئایا‌ده‌زانیت؟ ‌‌‌ئه‌نیشتاین:‌وردبوونه‌وه‌‌له‌‌ئه‌ستێره‌کان‌مرۆڤ‌به‌ره‌و‌ئیمان‌کێش‌ده‌کات

هەمەڕەنگ

Sudoku سودۆکو

کــاوڕ4/20-3/21

دووانه6/20-5/21

قرژاڵ7/20-6/21

شێر8/20-7/21

فه‌ریک9/20-8/21

ل���ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه دا هه لى دارایى باشت نزیک که سانێکى به بایه خ رێ و دێته ئه ده یت، هه وڵبده ئه م ماوه یه بابه تییانه مامه ڵه بکه یت، بۆئه وه ى پێگه یه کى زۆر به هێزت هه بێ و پالن بۆ داهاتوو دائه نێیت و

کاره کان له به رده متدا ئاسان ئه بێ.

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه رووبه ڕووى ره خنه ناسک ه��ه س��ت و س���ۆزت ئ��ه ب��ی��ت��ه وه و خ��رۆش��ه وه ب��ه ج��ۆش و ب��ه اڵم ئه بێت، چاالکییه کانت ئه نجام ئه ده یت و متمانه ت به لێوه شاوه یى ئه بێت و زیاتر به خۆت

هه ڵئه گریت. به رپرسیاریتییه کان

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه ل�������ه ه�����ه م�����وو به خت ب��واره ک��ان��دا ئاسووده یى هه ناسه ى ئه بێت، ی��اوه رت کتوپڕى گۆڕانکارى بۆ هه ڵئه کێشیت هه ندێک گرنگ و هه لى هێمن و ش��ادى ل��ه دای��ک ب��ووان��ى ق��رژاڵ ل��ه م م��اوه ی��ه دا

چاره نووسیان ئه گۆڕێت.

ئ������ه م م����اوه ی����ه به ئاگابه له هه ندێک س��ۆزدارى کێشه ى هه ندێک ئ��اڵ��ۆزب��ب��ن و وان��ه ی��ه ک��ه ل��ه پاشه کشه ى تێدایه له بوارى سۆزدارییداو ببێت، دروس��ت نهێنى په یوه ندییه کى رووبه ڕووبوونه وه ى له گه ڵ که سێکى نزیک

تێدایه .

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه دائه به زێت و وره ت به خۆت متمانه ت نیگه رانى له وانه شه ئه بێته وه ، ک��ه م ئاماژه یه هه روه ها بیت، نزیک که سێکى ب��ۆم��اوه ی��ه ک��ى گ��ه رم��وگ��وڕ ل��ه دی��دارو دۆستایه تى و رومانسییه ت له وانه یه به ره و

په یوه ندییه کى نوێ هه نگاو بنێیت.

ئه م پێویسته هه فته یه له بوارى هه ڵسوکه وت هێمنانه تایبه تیتدا ژیانى ئ��ه م��ه ش��دا که شى ل��ه گ��ه ڵ ب��ک��ه ی��ت، هاوسه نگى ئه بێت و باشتر سۆزداریت ئه گه ڕێته وه بۆ ژیانت و له باشترین دۆخدا

ئه بیت و ئامانجه کانت به دى دێنیت.

گـــــا5/20-4/21

هه فته یه ئ���ه م دۆخ�����ێ�����ک�����ى ته ندروستى تێدایه که پێویسته بایه خى هه فته دا ل��ه ن��اوه ڕاس��ت��ى پێبده یت، ئاماژه یه بۆ هێزو ده سه اڵت و ئاڕاسته ى نوێ و دیدارى خۆش و له رۆتین هه ڵدێیت

به دواى حه وانه وه دا ئه گه ڕێیت.

ته‌رازوو10/20-9/21

ئ�����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه ن��ه��ێ��ن��ی��ه ک��ان��ت له وانه یه بپارێزه ، پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه ک��ان��ت ل��ه گ��ه ڵ ره گ���ه زى تیایه ئاماژه ى ببێت، خراپ به رامبه ر عاشقانه ى کاتێکى رۆمانسیه ت و بۆ خۆش و خۆت له مه ترسى بپارێزه و رێمه ده

تووڕیى و بێئومێدى کۆنتڕۆڵت بکات.

که‌وان12/20-11/21

پ���رۆس���ه ی���ه ک���ى ئه نجام رزگارکردن له وانه یه ئه ده یت، تێدابێت و ئاڵۆزى س��ۆزدارى دۆخێکى خۆت له رووبه ڕووبوونه وه به دوور بگره و شادمانت نوێیه کان به رپرسیارێتیه

ئه که ن.

گیسک1/20-12/21

پ����ێ����وی����س����ت����ه ب���ه ئ���اگ���اب���ی���ت و ک����ۆن����ت����ڕۆڵ����ى ه��ه ڵ��چ��وون��ه ک��ان��ت ئ���ام���اژه ب��ێ��ت بۆ گه شه کردوو، تایبه تى په یوه ندییه کى ئه گه ر تێدایه گرنگى دیدارى هه ندێک هه وڵبده ب��ووی��ت نائومێدى ت��ووش��ى

کاردانه وه ى دۆخه که تێپه ڕێنیت.

سه‌تڵ2/20-1/21

ئ�����ه م م����اوه ی����ه ئ��������اگ��������ادارى به و رووداوه ک����ان هه ست به حه وانه وه ئه که یت و سوود له وه رئه گریت و پیشه یى هه لى هه ندێک هه یه و نه رمى به پێویستى دۆخه که ئه ده یت و ئه نجام نائاسایى کارێکى

تواناى بیرکردنه وه ت زیاتر ئه بێت.

نه‌هه‌نگ3/20-2/21

ل����ه م رۆژان�������ه دا ک����ه س����ێ����ک����ى ئه ناسیت ته مه ن به یان پێگه یشتوو که رۆڵى ئه بێت له بڕیاره کانى ئاینده داو کارت قورسترین ئه نجامدانى تواناى بوێ هه رچییه کت ماوه یه ئه م هه یه ،

بۆت دێته دى.

دووپشک11/20-10/21

Page 11: Rebazi AZadi 662

سێشەممە 2011/07/19 ● ساڵی 31 ● ژماره 662 11 www.jamawarnews.com

ته له فزیۆنى ساڵیادى خولى له کوردستان، ئیسالمى یه کگرتووى ک����ه ب����ه ب����ۆن����ه ى س���اڵ���ی���ادى ژم��اره ی��ه ک ب��ۆ که ناڵه که یانه وه ل��ه ک��ه ن��اڵ��ه ک��ان��ى ڕاگ��ه ی��ان��دن��ى سازکردبوو، سلێمانییان ش��ارى کوردستان جه ماوه رى سه ته الیتى یه ک ی��ارى 5 ب��ردن��ه وه ى دواى توانى خوله که دا له یه ک له دواى

یارى خوله که ، پاڵه وانى ببێته ب��ه روارى له خوله که ش کۆتایى 2011/7/16 کاتژمێر 6 ى ئێواره جه ماوه رى سه ته الیتى له نێوان ت��ه ل��ه ف��زی��ۆن��ى و ک���وردس���ت���ان ی���ه ک���گ���رت���وودا ب���ه ڕێ���وه چ���وو، کوردستان جه ماوه رى سه ته الیتى توانى به ئه نجامى 6 گۆڵ به رامبه ر ببێته بباته وه و یارییه که گۆڵ 4

پاڵه وانى خوله که .که خوله دا، له م ئاماژه یه جێى دامه زراندنى ساڵیادى به بۆنه ى سازکرابوو، یه کگرتوو ته له فزیۆنى و ک��ه ن��اڵ ل��ه زۆر ژم��اره ی��ه ک��ى شارى له ڕاگه یاندن ده زگاکانى تێداکردو به شدارییان سلێمانى یه کگرتووه وه ته له فزیۆنى له الیه ن

سه رپه رشتى خوله که ده کرا.

ڕاهێنه رى یانه ى مانچسته ر ستى »ڕۆبه رتۆ مانشینى« ئاشکرایکرد گه یشتوونه ته ڕێککه وتنێک له گه ڵ بۆ به ڕازیلى کۆرێنتیانزى یانه ى گواستنه وه ى کاپتن و ئه ستێره ى ئینگلیزییه که یانه ئه رژه نتینى »کارلۆس تێڤێز« بۆ کۆرێنتیانز . گواستنه وه ى تێڤێز بۆ ئه و یانه یه یانه ى چه ندین کاتێکدایه له گ��ه وره ى وه ک��و ڕی��اڵ مه دریدو

له میالن ئه یسى و ئه نته رمیالن هه وڵى کڕینى یاریزانه که دا بوون. »سکاى ئ��اژان��س��ى ب��ه گ��وێ��ره ى سپۆرت« گواستنه وه که به رامبه ر به 57 ملیۆن یۆرۆ ئه نجامدراوه ، گرانترین ده بێته تێڤێز به مه ش کیشوه رى مێژووى له یاریزان ئێستا تا ب��اش��وور. ئه مریکاى هه ردوو یانه ى مانچسته ر ستى و گواستنه وه که له سه ر کۆرێنتیانز

هێشتا ب���ه اڵم ڕێ��ک��ک��ه وت��وون، یانه ل��ه گ��ه ڵ گفتوگۆى تێڤێز به ڕازیلییه که نه کردووه سه باره ت

به مووچه و مه رجه کانی. تێڤێز پێشتر چه ندینجار ئاماژه ى به وه کردبوو، که ده یه وێت نزیک ئینگلته را و بژى خێزانه که ى له جێبهێڵێت، هه ر ئه وه ش هۆکارى س��ه ره ک��ى گ��ه ڕان��ه وه ی��ه ت��ى بۆ

کیشوه رى ئه مریکاى باشوور.

هۆڵه ندا هه ڵبژارده ى ڕاهێنه رى »بێرت ڤان مارڤیک« ئامۆژگارى ئ��ه س��ت��ێ��ره ى ه��ه ڵ��ب��ژارده ک��ه ى ک��رد، ش��ن��ای��ده ر«ى »وێلسى یانه ى به بکات په یوه ندى که

مانچسته ر یونایتدى ئینگلیزى.له سه ر ه��ه واڵ چه ندین ڕۆژان��ه گ��واس��ت��ن��ه وه ى ش��ن��ای��ده ر بۆ مانچسته ر یونایتد باڵوده کرێته وه و چه ندینجار ئاماژه به وه کرابوو، گوێزراوه ته وه یاریزانه که که به اڵم سووره کان، شه یتانه بۆ یانه ى ب��اره ک��ان��دا ه��ه م��وو ل��ه خۆیه وه الیه ن له ئه نته رمیالن هه موو هه واڵێکى له و شێوه یه ى ڕه تده کرده وه . ڤان مارڤیک بۆ ده یلى میرۆر وتى: »گواستنه وه باش کارێکى زۆر یونایتد، بۆ

بۆ شنایده ر. ده بێت دڵ���ن���ی���ام ل����ه وه ى به سوود ده بێت بۆیان یاریزانێکى وه ک���و به توانا. به یاریکردن ب��ۆ ڕی���اڵ م��ه دری��د ئ��ه ن��ت��ه رم��ی��الن و گه وره ى مێژوویه کى ت���ۆم���ارک���ردووه و له دوو ب��ۆ ی���ارى یانه کانى گه وره ترین ئه نجامداوه ، جیهان بۆ به گواستنه وه شى به ئه وا مانچسته ر، گ��ه وره ى قۆناغێکى و تێده په ڕێت ت��ردا دوو لێى پێویسته

دڵ نه بێت«.

خۆشی پڕ ساڵێکى 2011 دی��اره وا دواى ژاپ��ۆن، واڵتى بۆ ناخۆشییە و ئ��ه وه ى ه��ه ڵ��ب��ژارده ى ژاپ��ۆن له سه ر پاڵه وانێتى توانییان پیاوان ئاستى چنگى له ئاسیا نه ته وه کانى جامى و بفڕێنن ئوسترالیا که نگه ره کانى له به ده ستهێنا پاڵه وانێتییه یان ئه و یه نایه رى ڕابردوو، به اڵم مانگ و نیوێک پێش ئێستا کاره ساتێک به رۆکى واڵتى قوربانى چه ندین و گرت سامۆراى لێکه وته وه ، شه وى دووشه ممه که مێک بردنه وه ى به بوو ساڕێژ برینانه له و

جامى جیهانى ئافره تان له الیه ن ژنه ژاپۆنییه کانه وه .

ئارینا پ��ارک کۆمبێرز یاریگاى له و ئه ڵمانى فۆرتى فرانک ش��ارى له هاوس، ستین بریت ناوبژیوانێتى به ویالیه ته ژنانى هه ڵبژارده ى ه��ه ردوو یه کگرتووه کانى ئه مریکا و هه ڵبژارده ى یارى له به یه کگه یشتن ژاپۆن ژنانى ئافره تان جیهانى جامى کۆتایى ژاپ��ۆن ه��ه ڵ��ب��ژارده ى سه رئه نجام ،ئه نجامى ب��ه ب����رده وه ی��اری��ی��ه ک��ه ى دواى س��زا ی��ه ک��الک��ه ره وه ى لێدانى

به رامبه ربوونیان به دوو گۆڵ له کاتى یاسایى یاریه که .

یاریزانان له الیه ن ئه مریکا گۆڵه کانى له وامابگ ئابى و مۆرگان ئلێکس خوله که کانى 68 و 104 تۆمارکران ، دوو گۆڵه که ى ژاپۆن له الیه ن هه ریه که له یاریزانان ئایا میاما و هۆمارى ساوا له خوله که کانى 81 و 117 تۆمارکران زیادکراو کاتى گه یشته یارییه که و و چانس ی��ه ک��الک��ه ره وه ى لێدانى و 1-3 ئه نجامى به ژاپۆن هه ڵبژارده ى

یارییه که ى برده وه .

له سێیه م یارى قۆناغى چاره کى کوپا- پ��اڵ��ه وان��ێ��ت��ى ک��ۆت��ای��ى سیوداد یاریگاى له ئه مریکا، دى ال پالتا هه ردوو هه ڵبژارده ى ڕووبه ڕووى پاراگواى و به ڕازیل هه ڵبژارده هه ردوو یه کبوونه وه . دوو به کۆمه ڵه کان قۆناغى له به رامبه ر ه��ه رالی��ه ک ب��ۆ گ��ۆڵ ب��وون و پ��اڕاگ��واى س���ه ره ڕاى خۆى بااڵده ستى به رامبه ربوونى نیشاندابوو، یارییه که دا به سه ر ئه مجاره ب��ه ڕازی��ل ه��ه رب��ۆی��ه تواناکانى بۆ حسابى باشتر هه ڵبژارده ى پاراگواى کردبوو له سه ره ڕاى ئه مه پێشوو. جارى به ڕازیل سه رکه وتنى ئ��ه وه ى ئه نجامى به ئیکوادۆر به سه ر مه عنه وییه وه ڕووى ل��ه 2-4ب��ه سامبا ب��اش��ى ت��وان��ای��ه ک��ى به رامبه ردا له ب��وو. به خشى پاراگواى پشتئه ستوور بوو به و ئاسته به رزه ى له یارى پێشوودا به ڕازیل هه ڵبژارده ى به رامبه ر نیشانیدابوو . یارییه که له واده ى ده ستیپێکرد خۆیدا دیاریکراوى

تۆکمه پالنێکى به به ڕازیل و و ب��ه ه��ێ��زه وه ل��ه م��اوه ی��ه ک��ى یاریگاى کۆنترۆڵى ک��ه م��دا تێپه ڕبوونى به ده س��ت، گرته کات به ڕازیل هێرشه کانى چڕتر به ده بینران، مه ترسیدارتر و ده رفه تێکیان هیچ شێوه یه ک ب��ۆ ه��ه ڵ��ب��ژارده ى پ��اراگ��واى به پێچه وانه ى نه هێشته وه و به ڕازیل چه ندینجار یه که م یارى نزیک بوو له تۆمارکردنى گۆڵى ڕێگاى له تایبه ت به یه که م، نیمار دا سیلڤا و ڕۆبینهۆو پاتۆ، بوون بێسوود هه وڵه کان به اڵم گۆڵپارێزى به توانایى به هۆى هه ڵبژارده ى پاراگواى »ڤیالر«.

له نیوه ى دووه میش یارییه که به به بوو، ب��ه رده وام ئاواز هه مان شێوه یه ک به درێژایى یارییه که و ته نیا پاراگواى زیادکراو کاتى گۆڵى س��ه ر ب��رده هێرشى 2به رامبه ر به ڕازیل هه ڵبژارده ى به 14 هێرش بۆ به ڕازیل، به اڵم له گه ڵ ئه وه شدا یارییه که هه ر به خوله کى له مایه وه و به رامبه رى

زی���ادک���راودا ن��ی��وه ى 103ى له لیڤیا ل��وک��اس ن��اوب��ژی��وان به ڕازیل و ئه لکارێز له پاراگواى ده ره وه ، کرده سوور کارتى به یاریزانانى تێکهه ڵپرژانى به هۆى

هه ردوو هه ڵبژارده که وه . کاتى دووه م�����ى ن��ی��وه ى ل��ه هاوسه نگى یارییه که زیادکراودا بینى ب���ه خ���ۆی���ه وه زی���ات���رى ی��اری��ی��ه ک��ه ى ه��اوش��ێ��وه ى و به ر بردرایه په نا ئه رژه نتین، یه کالییکه ره وه . س��زاى لێدانى سزاکاندا لێدانى میانه ى ل��ه سه رسووڕهێنه ر ڕووداوێ���ک���ى ڕوویدا، ئه ویش ئه وه بوو به ڕازیل گۆڵیش یه ک ته نانه ت نه یتوانى تۆماربکات و هه ریه که له ئیالنۆ و تیاگۆ سیلڤا و ئه ندرى سانتۆس کرد بێهیوا به ڕازیلییان فرێد و س��ن��وورى کامێکیان هیچ و به رامبه ردا له نه به زاند. گۆڵیان دوو ڕیڤیرۆس و ئیستیگاریبیا گۆڵییان بۆ پاراگواى تۆمارکردو هه ڵبژارده که یان گه یانده قۆناغى

پێش کۆتایی.

له جیهان پێى تۆپى یه کێتى ئاشکرایکرد به یاننامه یه کدا ڕێ��گ��ه ن��ادرێ��ت م��ح��ه م��ه د بن یه کێتى س��ه رۆک��ى ه��ه م��ام��ى هیچ ل��ه ئاسیا پێى ت��ۆپ��ى وه رزشیدا چاالکییه کى ج��ۆره کاتێکى تا بکات، ب��ه ش��دارى به هۆى ڕاده گ��ی��رێ��ت، ن��ادی��ار پێدانى که یسى له تێوه گالنى

به رتیل له کاتى هه ڵبژاردنه کان بۆ سه رۆکایه تى فیفا له مانگى The ڕاب����ردوو. ڕۆژن��ام��ه ىله Sunday Timesالی���ه ن خ��ۆی��ه وه ه��ه واڵ��ه ک��ه ى هۆکارى پشتڕاستکردووه ته وه و دی��اری��ن��ه ک��ردن��ى واده ک����ه ى گه ڕاندووه ته وه بۆ ته واونه بوونى

لێکۆڵینه وه کان.

بن هه مام به وه تۆمه تباره ، که هه وڵیداوه له ڕێگاى به رتیله وه تۆپى یه کێتى سه رۆکى ببێته پالته ر جێگاى و جیهان پێى بگرێته وه ، به اڵم دواتر بن هه مام پالته ر«یش »سیپ و سڕکرا ب��ێ ڕک��اب��ه ر وه ک���و س��ه رۆک��ى شه شه مینجار بۆ یه کێتییه که

هه ڵبژێردرایه وه .

ئه ستێره ى هێڵى به رگرى یانه ى ڕیاڵ مه درید »سێرجیۆ ڕامۆس« یانه که مه شقه کانى میانه ى له یه کگرتووه کانى ویالیه ته له ئه مریکا تووشى پێکان هاتووه . یاریگاى له ئێستا مه رید ڕیاڵ فیڵد« ئه تیله تیک »ن���ۆرپ ئه نجامده دات، مه شقه کانى لووس زان��ک��ۆى یاریگاى که دواى کالیفۆرنیایه ، ئه نجلسى ده ستپێکردنى له خوله ک 20تووشى ڕام��ۆس مه شقه کان، ی��اری��گ��اى و ه���ات پ��ێ��ک��ان باس هه رچه نده به جێهێشت، له ئاستى مه ترسى پێکانه که ى پێناچێت ب���ه اڵم ن���ه ک���راوه ،

سه خت بێت.

سه ته الیتى جه ماوه رى کوردستان یه که مى خولى ساڵیادى ته له فزیۆنى یه کگرتوو دەبێت

مانشینى ڕازیبوونى خۆى بۆ گواستنه وه ى تێڤێز ده ربڕى

بێرت ڤان مارڤیک: مان یونایتد باشترین یانه یه بۆ شنایده ر

بۆ یه که مجار یابان جامى جیهانى ئافره تانى به ده ستهێنا

به ڕازیل به هه مان ده ردى ئه رژه نتین کرایه ده ره وه

یه کێتى تۆپی پێی جیهان بۆ کاتێکى نادیار بن هه مامى سڕکرد

ڕامۆس به هۆى پێکانه وه له ڕاهێنانه کانى ڕیاڵ دوورکه وته وه

وةرزش

Page 12: Rebazi AZadi 662

بە 13 سااڵنى دووگیان بوو

ئایینی بووداهینده وه ل��ه ئایینێکه ب���وودا، ئایینی ساڵ 2500 نزیکه ى گرتووه ، سه رچاوه ى له مه وپێش له الیه ن )سیدهارتا گاوتاما(، که

به بوودا ناسراوه ، دروستبووه . ئامارى ساڵى له هه یه ، بوودى ملیۆن 5002000دا ژماره یان به 450 تا 500 ملیۆن که س به بووه بوودیزم ئایینى ک��راوه . مه زه نده دووبه شى سه ره کییه وه ، یه که م: »سێراڤادا«، هه موو کۆنترینه که «، »زانیارییه وات��ه په یڕه وى تایالند و سریالنکا بوودیه کانى لێده که ن. دووه م: »ماهایانا«، واته »عه ره بانه نیپاڵ بوودییه کانى هه موو گ��ه وره ک��ه «، په یڕه وى ژاپۆن کۆریاو و چین و تیبت و پێی هه یه و بچووکتریش لقێکى لێده که ن. چوار ئایینه دا له م »تانتریسکا«. ده وترێت ڕاستى ده ستنیشانکراوه ، بریتین له : ڕاستى ده رب���اره ى ئ��ازار، ڕاستى ده رب��اره ى ئازار، سه رهه ڵدانى سه رچاوه ى کۆتایى ده رب����اره ى ڕاس��ت��ى ئ���ازار، ڕاس��ت��ى ده رب���اره ى کۆتاییپێهێنانى ڕێگه ى ئایینه شدا له م ئازار. ه���ه ش���ت ئ����ه رک

ده ستنیشانکراوه : بۆچوونى ڕاست، بڕیاردانى له نابێت واته ڕاس��ت، قسه کردنى ڕاس��ت، قسه کردندا درۆ و غه یبه ت و بوختان بکرێت، مرۆڤ دووانه شدا له م په یوه ندی، مامه ڵه و ژیانێکى ده بێت و بێت دز بکوژو نابێت سێکسى گونجاویشى هه بێت. ژیان بردنه سه ر، مرۆڤ نابێت به شێوازێک ژیان به سه ربه رێت، که تیایدا ئازار به که سانى دیکه بگه یه نێت، کۆنترۆڵێکى ڕامانه وه به هۆى مرۆڤ ده بێت وردى به سه ر ژیانى خۆیه وه هه بێت، به رده وام

ده بێت مرۆڤ له هه وڵ و تێکۆشاندا بێت. موونکه‌کانى‌ئه‌م‌ئایینه‌

فه رمان ڕێساو یاساو 272 ئایینه دا له م ده بێت )موونک( ئایینى پیاوانى که هه ن، ڕه چاوى بکه ن، بۆ نموونه موونکه کانى ئه م له زه ت بخۆن، نان )ئێواران نابێت ئایینه له خۆشییه کانى ژیانى وه ک مۆسیقاو دانس و نه رم و به رفراوان نوێنێکى له وه ربگرن، به نرخه کانى شته خاوه نى بنوون، خۆشدا وه ک ئاڵتوون و ئه ڵماس و خشڵ بن(، به اڵم جلى ده س��ت دوو ته نها خاوه نى ده توانن درومان ده رزى یه ک بن، پرته قاڵى ڕه نگ و یه ک پشتێنى چه رم بن، یه ک ده ورى بۆ نان خواردن، یه ک چه قۆى مووتاشین، یه ک جامى کون کون نه وه کو ئاوى زۆر بخوات و

فه رمانى به بکوژنه بوونى پێشێل بکات.

س��������ه‌ره‌ت��������ای‌ ‌:~گۆرانی‌ هونه‌ری‌ به‌‌ ئاشنابوونت‌

میللی‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌که‌ی؟ل��ه س��ه ره ت��ای ساڵی م��ن ه��ه ر 1993وه ، که ئه و کات له ته مه نێکی ئ��اره زووی��ه ک��ی ب���ووم، منداڵیدا گۆرانی بۆ هه بوو له ڕاده به ده رم

مۆدێلی زیاتر ئه وکاته ش ، وتن ته پڵ و چه پڵه به وتن گۆرانی بوو، ئیدی له و کاته وه ئاشنایه تیم له گه ڵ گۆرانی وتن په یداکرد و تا

ئێستاش به رده وامم.ه����ه‌ژار‌ ئ����ه‌ک����ره‌م‌ ‌:~خ����اوه‌ن����ی‌چ���ه‌ن���د‌ب���ه‌ره���ه‌م���ی‌

تۆمارکراوه‌؟ئه توانم گۆرانی و به رهه م وه کو بڵێم به رهه م زۆره و خاوه نی 28 تا 30 سیدیم، جگه له ئاهه نگه کان.له‌سه‌ر‌ تێڕوانینت‌ ‌:~هونه‌ری‌ ئێستای‌ قۆناغه‌ی‌ ئه‌م‌

گۆرانی‌میللی‌چییه‌؟ئێستا ک��اره ک��ان��ی ب���ه داخ���ه وه هه رچیش پێموایه نابینم، وا ژیانه ، بژێوی بۆ ته نها ده کرێت، ن��ه ک ب����ره ودان ب��ه ه��ون��ه ره ک��ه ، هونه ری بیرنه چێت ئه وه شمان گرنگی پ��ێ��ش��ووت��ردا ل��ه میللی شانازی خۆم وه کو من ، هه بوو نه ته وه که مه وه میللی هونه ری به

ده که م.ن���ازن���اوی‌ ب���ۆچ���ی‌ ‌:~

هه‌ژارت‌بۆ‌خۆت‌هه‌ڵبژارد؟هه ژار که سێکی من ڕاستیدا له فه قیرو خێزانه که شمان ب��ووم،

نه دار بوون، ئه ڵبه ته ده ڵێم، وا شانازییه وه به وپه ڕی چونکه ژیانی مرۆڤ به کۆمه ڵێک گوزه ر دژواردا قۆناغی سه خت و هاوڕێکانمدا له ناو من ده کات و ڕه نگدانه وه ی بووه هه ژارییه ئه و

ئیدی که سێتیم و ئه و ناوه یان پێبه خشیم.

گۆرانیبێژانه‌ی‌ ئه‌و‌ ‌:~کێ‌ وت���وون،‌ له‌گه‌ڵدا‌ گۆرانیت‌

بوون؟گۆرانیبێژان له زۆرێ��ک له گه ڵ

و لێره چ گه یشتووین، به یه ک دیارترینیان که ڕۆژهه اڵت، له چ ک��ۆرش��ی ع��ه زی��زی و ن��ه ری��م��ان هونه رمه ندێکی چه ند مه حموود و

دیکه یه .~:‌ئه‌کره‌م‌هه‌ژار‌ژیانی‌یان‌ بوو‌ به‌ڕێکه‌وت‌ هاوسه‌رگیری‌

به‌‌خۆشه‌ویستی؟پێش هاوسه ره که م من و دی��اره خزمایه تییه کمان هاوسه رگیریمان هه بوو، هه ر له و ڕێگایه وه توانیمان ده روازه یه ک بۆ خۆشه ویستییه کی پاشان بکه ینه وه ، راسته قینه ت��وان��ی��م��ان ژی��ان��ی ه��اوس��ه ری پێکبهێنین و به ئاسووده یی بژین.شاره‌زایت‌ تاچه‌ند‌ ‌:~له‌‌دروستکردنی‌به‌ندی‌گۆرانیدا؟زۆرم شاره زاییه کی بڵێم ده توانم له دروستکردنی به ندی ڕاسته وخۆ شانازیش هه یه و مه یدانیدا و که ده که م، هونه رمه ندانه وه به و

به ندی ڕۆژهه اڵتی به کاردێنن.~:‌دواوته‌ت‌چییه‌؟

ئه م بۆ ده ک��ه م سوپاستان زۆر بۆ خۆشه ویستیم ڕێزو دیداره و خۆێنه رانی ڕۆژنامه که تان و هیوای

سه رکه وتنتان بۆ ده خوازم.

دیمانه‌:ڕێباز‌حه‌سه‌ن

که مکردنه وه ى وه زاره ته کان

ئه نجومه نى ئه ندامانى دواج��ار ن��وێ��ن��ه ران��ى ع���ێ���راق ل��ه س��ه ر ک��ه م��ک��ردن��ه وه ى وه زاره ت��ه ک��ان��ى مالیکى ن����وورى ک��اب��ی��ن��ه ک��ه ى 29 بکرێته به جۆرێک ڕێککه وتن وه زاره ت، به اڵم ئه مه به س نییه ، ل��ێ��ره وه ش��ه ڕى وه رگ��رت��ن��ه وه ى سیادیه کان وه زاره ت���ه پۆستى ده ستپێده کات، ترسی ئه وه هه یه ک��ه م��ک��ردن��ه وه ى وه زاره ت��ه ک��ان، پرۆسه ى به خزمه ت هه ر نه ک عێراق خزمه تگوزارى و سیاسی چوار بۆ عێراق به ڵکو نه کات، ئیتر بگه ڕێته وه . یه که م گۆشه ى و بکرێت ئیفلیج پرۆسه که به مه هاوواڵتییانى عێراقى زه ره رمه ندى پرۆسه یه ئه و کۆتایى و یه که م که مکردنه وه یه ئه و چونکه بن، هێشتا ک��ه ک��ات��ێ��ک��دای��ه ، ل��ه سیاسه ته ب���ااڵى ئه نجومه نى بوو بڕیار که ستراتیژییه کان، ئ��ه ی��اد ع���ه الوى س��ه رۆک��ای��ه ت��ى به بکات، دروستنه بووه و مالیکى کارێکى ناده ستوورى ده زانێت. له که مکرنه وه یه ئه و تره وه الیه کى مانه وه پرسی که کاتێکدایه ، له یان نه مانه وه ى سوپای ئه مه ریکا کۆتایى بڕیارى هێشتا عێراق له له باره وه نه دراوه . خودى مالیکى له و گ���ه وره ى به رپرسیارێتى به سه رشان ده که وێته باره یه وه فه رمانده ى ئه و ئه وه ى حوکمى و چ��ه ک��داره ک��ان��ه هێزه گشتى له سه ر زانیارى به ته واوى ده بێت

تواناى سوپای عێراق بدات.الیه نه کان ت���ره وه الی��ه ک��ى ل��ه ی��ه ک��ت��ر ت��ۆم��ه ب��ه ت��ب��ار ده ک���ه ن به نده کانى پێشێلکردنى ب��ه نازانرێت هه ولێرو ڕێککه وتنامه ى ک��ه م��ک��رن��ه وه ى وه زاره ت���ه ک���ان هه ولێر ڕێککه وتنامه ى ئایینده ى هه موو له ده ب��ات؟ کوێ ب��ه ره و پێویسته ئ���ه وه ى حاڵه تێکدا خزمه تگوزارى پرسی ئ��ه وه ی��ه نه کرێته عێراق هاوواڵتییانى به

قوربانی پرسه سیاسییه کان.به وه پێویستى عێراق تاکى له ئ��اس��ووده ى ژیانێکى هه یه که رامه ت پاراستنى چوارچێوه ى بیرو ڕاکه ى هەبێت، و ڕێزگرتنى ماندوون عێراق هاوواڵتییانى ملمالنێیه ى، کێشه و هه موو له و خراپتر ب��ه ره و ئ��ه وان ژیانى که

ده بات. ده بێت سیاسییه کانى عێراق زۆر هه نگاوبنێن، له هه موویان گرنگتر و هاوواڵتى به رژه وه ندى ئه وه یه تاکى ئه م واڵته له به رچاو بگیرێت سیاسیشدا بڕیارێکى هه ر له و پێکهاته ى ڕه چاوى جۆراوجۆرێتى 90 ئ��ه زم��وون��ى بکرێت، ع��ێ��راق الیه کى هه موو بۆ ڕابردوو ساڵی پێویستى عێراق که سه لماند، ب��ه ت��ه واف��وق��ێ��ک��ى س��ی��اس��ی و نێوان هه ر سێ پێکهاته ئابوورى سه ره کییه که هه یه »کورد، شیعه ، سووننه «، ئه گه ر ئه و ته وافوقه له بڕیارى سیاسیدا ڕه نگ نه داته وه ، خۆى مێژوو ئه نجامه که ى ئ��ه وه دووباره ئه کاته وه . که م واڵت هه یه پڕبێت مێژووه که ى عێراق به قه د عه قڵیه تى ڕووداوى خوێناوى، له له به شێک ک��وده ت��اچ��ی��ی��ان��ه ى مه ترسی وه ک س��ه رک��رده ک��ان��ى ده بینرێت، عێراق گه النى له سه ر عه قڵیه تى وه ک یه ک تیم کارکردن گ��ه وره هه نگاوێکى ده ت��وان��ێ��ت ب��ه ئ��اڕاس��ت��ه ى ڕزگ���ارب���وون له

قه یرانه کان ببینرێت.

ئاکار‌حسێن

»کلسى مارى شاو« له 13 سااڵنى کاتێک خوێندکار بوو دووگیان کرا.نوێى ن��ه وه ى کچانى وه کو کلسى زۆر شه وانى هاتوچۆى به ریتانیا تۆڕه عاشقى ماڵه یشه وه له ، بوو »م��اى وه ک کۆمه اڵیه تییه کانى

سپایس و فه یسبووک« بوو.ئه ندامى که هاوڕێیانى، زۆرینه ى بوون، ئه نته رنێتى ئه نجومه نێکى برینداربوونى خ��وێ��ن��دن��ه وه ى ب��ه »ک��ل��س��ى« ل��ه م��اڵ��ه ک��ه ى خ��ۆى ڕۆژى کلسى ب��وون. دڵگران زۆر گیانى ن��ه خ��ۆش��خ��ان��ه ل��ه دوات����ر تۆمه تباره ى ئه و به اڵم له ده ستدا، بانگهێشتى پۆلیسه وه الی��ه ن له پێشووى ه��اوڕێ��ى ک���راوه ، دادگ��ا سااڵنه ، 19 ویلکاکس«ى »کالۆم پرسیاره کانى وه اڵم��ى ئه بێت که کرێکارى کالۆم بداته وه . دادوه ر باوکى هه روه ها سه رتاشخانه یه ، »کلسی«یه ، سااڵنه که ى 3 منداڵه که به شێوه یکى فه رمى تۆمه تباره

به کوشتنى کلسی.بنه ماڵه ى کلسى ده ڵێن: به ڕاستى له گه ڵ ئه و هه موو کێشه و گرفته ى، دایکێکى ه��ه ی��ب��ووه ، کلسى ک��ه

و منداڵه که ى بۆ ب��ووه میهره بان منداڵه که ى زۆر خۆشویستووه .

ڕۆژى هه ینى پێشوو ته رمى بێگیانى کلسى له ماڵه که ى خۆى له »ویدنس له دوات��ر دۆزرای����ه وه و چشایه ر«

نه خۆشخانه گیانى له ده ستدا.»کلسى« له ته مه نى 15 ساڵیدا له »ماى کۆمه اڵیه تى تۆڕى الپ��ه ڕه ى س��پ��ای��س« ن��ووس��ی��ب��ووى، ک��ه له ڕۆیشتن بۆ قوتابخانه ماندوو بووه و

ڕۆژێکى ته نانه ت ئاماده نییه ئیدى تریش بڕواته وه بۆ ئه وێ. هه روه ها و منداڵه که ى ک��ه نووسیبووى، پێى و خۆشئه وێت هاوسه ره که ى و جیابێته وه لێیان نییه خ��ۆش

بڕوات بۆ قوتابخانه .»ک��ل��س��ى« چ��ه ن��د م��ان��گ دوات���ر دڵى »ک��ال��ۆم« ک��ه نووسیبووى ئ��ێ��ش��ان��دوه و ئ��ه م��ه ش ب��ه وات��اى

ده ستپێکردنى کێشه ى نێوانیانه .

مافیا، ماناى کۆمه ڵه ى تاوانبارانه ، بۆ یه که مجار له سه ده ى سیانزه هه مدا له دروستبووه ، ئیتالیا شارى سه قلیه ى ناده نه گوێ کۆمه ڵه ئه م ئه ندامانى یاساى و حکومه ت یاسایه کى هیچ تایبه ت به خۆیان هه یه بۆ چۆنیه تى چاره سه رکردنى و هه ڵسوکه وتیان

کێشه کانیان. ک��اره دژى س��ه ره ت��ا کۆمه ڵه ئ��ه م ناڕه واکانى ئاغاو ده ره به گ ده جه نگان ده ک��رد، کاریان ئیتالیا له ته نیا و هه موو و بوون به هێز ورده ورده تا حکومه تى داگیرکرد. سه رزه وییان گروپه ئ��ه م هه وڵیدا زۆر ئیتالیا له نا وببات و نه هێڵێت ته شه نه بکه ن،

به اڵم بۆى نه کرا. ئه و ده مه ى مافیا دروستبووه ، زۆربه ى بوون، گه نده ڵ ده وڵه ت کارمه ندانى مافیایان به دژى هه ژاران و به رژه وه ندى ئه مانیش ن��ی��ش��ان��ده دا، ده وڵ����ه ت کارمه ندانه له و تۆڵه هه وڵیانده دا ب��ک��ه ن��ه وه و ن��ی��ازی��ان ڕووخ��ان��دن��ى بوو. ناوچه یی( )بۆربۆنى حکومه تى ئیتالیا حکومه تى 1860 ساڵى له له سه قلیه به سه رکه وتوویى توانى مافیا پاک بکاته وه ، به اڵم له و کاته دا و شوێنه کان له ناو ڕیشه ى مافیا داکوتیبوو. دووره ده سته کان دورگه ڕژێمى بیسته م س��ه ده ى سه ره تای بوو خه ریک )مۆسۆلینی( فاشى 25 دواى ب��ه اڵم له ناوببات، مافیا ساڵ ده رکه وت تازه کار له وه ترازاوه

کشتوکاڵى پاکسازى له ناوبچێت. له دووه م جیهانى جه نگى دواى و سه قلیه ش���ارى و گ��ون��ده ک��ان مافیاى ئ��ه ن��دازه ی��ه ک ت��ا ڕۆژئ���اوا ب��ه پ��ێ��چ��ه وان��ه ش��ه وه ک���رد، بێهێز پیشه سازییه کاندا ش��اره له مافیا 19و سه ده ى هه ردوو له به هێزبوو. سه قلیه وه له کۆمه ڵیک چه ند 20دا له ته نیا و ئه مریکا ب��ۆ ڕۆش��ت��ن هه بوون مافیا گروپى 5 نیویۆرک سه رده مى به هاتنى ده کرد، ئیشیان که م مافیا جموجوڵى ته کنه لۆژیا و ه��ه ن واقیعێکن ب��ه اڵم ب��ووی��ه وه ، شێوه ى له سه رهه ڵدانه وه یان ترسى

تیرۆر زۆره .

ب��ی��رۆک��ه ى س��ه ره ت��ای��ى »م���ارک زوگ����ل����ب����رگ«

دامه زرێنه رى سایته ، ئه و ئه و سه ره تا بۆ س��ای��ت��ه نى ا ند نیشاوێ�����ن�����ه ى

ه���ه ن���دێ ل���ه ق��وت��اب��ی��ی��ه بوو ه��اردف��ارد زانکۆى کچه کانى کچانه ى، ئ��ه و دۆزی���ن���ه وه ى ب��ۆ پاشان سه رنجڕاکێشترن، ک��ه دامه زرێنه ره که بیرۆکه ى نیشاندانى به کارهێنه ره کانى الی��ه ن له وێنه بیرۆکه که ى به مه ش کایه وه ، هاته

بۆیه ب��وو، ن��اوى سه رکه وتو بنه ماى ل��ه س��ه ر فه یسبووک ن��ا ئه وه ى، که هه ر که سێک وێنه یه کى له گه ڵ ئ��ه وه ى بۆ داده نێت خۆى

خه ڵکى تر یه کتر بناسن .

ئه کره م هه ژار: شــانازی بـه هـونه ری میللـی نـه تـه وه کـه مه وه ده کـه م

مــــافــیــا چــیــیـــه ؟

بۆچى فه یسبووک به و ناوه ، ناونراوه ؟

پانتاییه کی میللی گۆرانی ئێستادا له زۆری له ناو میلله تی کورددا داگیرکردووه و چه ندین الوی ده نگخۆش له بواره که دا ده رکه وتوون. »ئه کره م هه ژار« یه کێکه له که میللییانه ى، گۆرانیبێژه له و هه وادارێکى ده وروبه ریدا ش��اره زوورو کاتى ل��ه خ��ه ڵ��ک��ى ه��ه ی��ه و زۆرى ئاهه نگه کانیاندا ئه و بانگهێشت ده که ن. هونه ری ڕه وشی له سه ر قسه کردن بۆ ~ میللی گۆرانی میللی و

دیدارێکی له گه ڵدا سازکرد.له 1981 ساڵی له تیف ئ��ه ک��ره م ش��ارۆچ��ک��ه ی س��ی��روان��ی ن��زی��ک به ژیانی له دایکبووه ، شه هید هه ڵه بجه ی کچێکه خاوه نی پێکهێناوه و هاوسه ری به ناوی »ئاوێزه «، ئێستا له هه ڵه بجه ی

تازه نیشته جێیه .

‌‌‌‌‌‌‌‌ خاوەنی‌ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحموددیزاین

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەر

پشدەر بابەکرجێگری‌سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

[email protected] www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«