rebazi azadi 641

ەریدەکاتی کوردستان د دیموکراتیالیستە حزبی سۆس سیاسییەکی هەفتەنامەیەری کوردستان ڕۆژنامەی جەماو ب���ه پ��ێ��یڵهکانهوا کۆتا هوه ئیسپانیه لهێکی تر ب�ۆ جار��ان��هی�����هردوو ی ه ب�هرش�هل�ۆن�ه و دانێڵ ئهلفێزیوەتەر لە هەوڵی قۆستنە مانچس11» ڕۆژینوهی دوای ئ�ه کهناڵی��هردووه ل��ه تورکی ئاسمانی وTRT6« »SHOW TV 10» �ی ک��ۆم��هڵ له چ�هم�کونیستبورهتای درو سهوه��هت��ی��ی��ه م��رۆڤ��ای���دی���ن چ���هن شێوازێوانیوهندى ن په4» » 6 7 » 3 ردانهێکه لهو دیاارى یهک بێکى پرسهست کردنى ئهنجومهنى با دروسیدارانهى که خراپ و مهترو دیاردهێکه لهارى یهک بێکى بارىهۆى ناجێگیربێتها زۆر بێت دهتێکدهرو ه لهرى وپى ئابوى خراى و بارش و سهقامگیر ئاسایبێت له لیژنهى ده یاساکهوسى پڕۆژهرهتا ڕهشنو سهاکو ئێستا ئهماو پهرلهمان، ت بێته نوه یاسایى پهرلهمانه و له لیژنهىاو پهرلهماناتۆته نه یاسایه نه پڕۆژهwww.jamawarnews.com ڕەپە 12 • 30 • ساڵی641 • ژمارەینیی زای2011/02/01 کوردی •2710/دان/ڕێبەن12 مە سێشەمهرێم لهگهڵرۆکى هى سهوهونهى کۆبو راگهیندراوه سیاسیهکانیهن ت و هێز و حکومه سهرۆکایهتى پهرلهمان و له پهرلهمانىهیدانمهرگهو شه لێژنهى کاروبارى پێشکانى دهۆکى کردو ڕێکخراوهنى دهزگان، سهردا کوردستاە سلێمانیهوامدهبێت، لهفته بهردن، تا کۆتایى هرا بهفرو بانباریوهرالم بام130 و زاخۆ100 ، سۆران152 ر، کە174 وهدۆزرێتهولێر دههى هستۆرهێ له ناوچهى بهتى نو نهو بیرهانىکارهێن، پشتگیرى له بهشتمانیمانى نیاوپهیو ه عێراقیهنى عێراقدا لهناو پهرلهماکهن کوردى ده زمانىرانوک له تا شارى کهرکرانىردستان و وهرزشکاهرزشى کوسانى و رۆژنامهنوکردهیان و سهرم و جێگرانهرێتى هى حکومهردستان و سهرۆک سهرۆکى پهرلهمانى کوى بهڕێزانون ئامادهبوردستان وهرێمى کورۆکى هرزانى سههرپهرشتى بهرێز مسعود با به س2011/1/30 ڕۆژى یهکشهمه دەقیەوتن کە ڕێکک و لهسهر چەند خاڵێکز دراوى کردهوه ساوهى گۆران بنامهیهى که بزووتنهت بهو بهیانبارهیهک سهوهونههرێمى کوردستان، کۆبوکانى ه سیاسیهێزهو ههمورى هوێنه و سکرتێر و نوە.خوێنیتەڕە دوو دا دەپە کە لەندراوەگەیا ڕاوهى دهزگاکردنه بهمهبهستى بهسهروهکانىن و ڕێکخرارى و فهرمیهکا ئیداهیدان وهت به ک�اروب�ارى شه تایب قوربانییانى و ئهنفال پێشمهرگهو�ۆس�ای�د، ل�ێ�ژن�هى ک��اروب��ارى ج�ی�ن قوربانیانىهیدانو شه پێشمهرگهوى کوردستان،ۆساید لهپهرلهمان جیند شارهزوورىون له محهمه پێکهاتبو که سهباح بهیتوڵ سهرۆکى لیژنهکهوهڤاڵ ه لیژنهکهو سهرۆکى جێگرىحمود بڕیاردهرى حاجى مه عهبدونى لیژنهکه، سهردانىما لیژنه و ئهندا دهۆکى کرد. پارێزگاىهحمود م حاجى عهبدوڵهڤاڵ هک���ى ف��راک��س��ی��ۆن��ى ح�زب�ى س���هرۆى کوردستان دیموکراتیالیست سۆسرى لێژنهى ک�اروب�ارى و ب��ڕی��ارده قوربانیانىهیدانو شه پێشمهرگهوهڕێبازى ب پهرلهمان،نۆسایدى جی��ی��ن؛ ل��هدوایگ��هی��ان��دزادى ڕا ئ�����ان�دا ل�ی�ژن�هک�هم�اوهىون���ه ک���ۆب���و پارێزگاى دهۆکردرا سهردانى بڕیا ئیدارى دهزگاکانى ل�هوێ بکهینوه�ی�دانو�هت�ی�ى ش�هب�هرایڕێ�وه و ب�ه ناوچهى ئهنفالهکانى س�هن�ت�هرىی�ى ده��ۆکورم�ان�ده��انو ف�ه ب��ادی��نلو پێشمهرگهکانى ئهیلووسینگهى نهکان دێرین پێشمهرگه کۆمهڵهىوهو ل�هن�زی�ک�هوه ب��هس��هرب��ک��هی��ن��ه ل��هک��ێ��ش��هو گ��رف��ت��هک��انو گ���وێ لهڕێگهى بگرینویانیهکانکاری داوا بۆ بکهینیانوناداچو بهدووه خۆمانه2»یان.کردنسهرستى چاره بهمهبهیگهیاند، لیستى عێراقیه ڕا ووتهبێژىانىکارهێن پشتیوانى له به لیستهکهىاو پهرلهمانکات لهن کوردى ده زمانىنى حکومهتى عێراقیدا،وهکا و دامهزرا زم�ان�ه له دووهم�ی�ن بهوپێیهى ک�ه پهرلهمانتارێکىوهى خۆشیه ،تدا وومانى نیشتمانى جهختىاوپهی ه سهر بهک��ارى که داواوه ک��ردهوه لهسهر ئ�ههکهیان زمانانىکارهێن به بۆ ک�وردنى عێراقدا، فهرمییهکازراوه له دام��هیه.کى دهستوری داوایه، وتهبێژى عێراقیهسون دهملوجی مهییکه له پرۆسهى؛ کورد شهریگهیاند ڕا خۆیانه مافى و عێراقدا سیاسى زمانىیان وهک دووهم زمانهکه داوابکهنبکرێت چونکه ئهم کارى پێ رهسمىوه،تهکراوهستوردا یهک ده پرسه له کوردهکان خۆیانش پێویستهوه بۆئهى بدهن.هوڵى جێبهجێکردن هانىکارهێن به له؛ ئێمه پشتیوانىشی ووتیستیشه پێویکهین و کوردى ده زمانىلهمان فێرىمانى پهر سهرجهم ئهندا ئهوانهىهتایبهتىن بب کوردى ب زمانى2»رێتیدان.پرسیاه پلهى بهر ل بارینهىان و بهفر ئهو شهپۆلى باروه،تهوه گرتو کوردستانىهرێمى ههوامدهبێت بهردهفته ه کۆتایى تاوروب��هرى شارىکانى ده و لهناوچهوام بهفرىرده ب��هر سێ ڕۆژههولێ هدهبارێت. لێبهرى فهرمانگهىڕێوه دارا حهسهن بهیگهیاند؛ ڕا سلێمانى کهشناسى شهپۆلێکی��گ��هری ک��اریه��ۆی ب��ه دهریاىکى نزمی چا پاڵهپهستۆیهرێمی کوردستان،ر هراست لهسه ناوههرێمی ه لهناوچهکانی بارینران ب�اهفتهیه ه ئهمی تاکۆتای کوردستانهوامدهبێت. بهرد کهشناسىبهرىڕێوه بهتریش پێش پێشبینىو،یگهیاندبو ڕا سلێمانى زی�ات�ر لهک�رێ�ت ل�هو ش�هپ�ۆل�هدا دهبارێت.ران بلم بام100 له ناوچه بارین بهفرکى ترهوهیه لهولێر ماوهىه پارێزگاى هوریهکانى سنهۆىهیه و بهوامى هرده به سێ ڕۆژه له سهر رێگاینى بهفرم بارردهوا ب��ه،»چۆمان-جى ئۆمهرانحا« گشتیهکانىدین و چهن»ن–س��ۆرانس��ی��دهک��ا« وچۆىکان، هاتویى ناوچهواندو ئا گوالههروههوه بو ئهستهم ئۆتۆمبێللیمبارین گهیشته سهد مرانن با سۆراوامهردهبارین به و له باڵهکایهتى بهفراوچهکانى له نو ئاماره ، به پێى ئهکانىهریهک له قهزا هوهوکراونهته ب چوارى ئهو ماوه و رواندز له سۆرانو لهن باریوهرالیم بام100 زیاتر له رۆژهداگهسۆرو چۆمانیش مێرهردوو قهزاى هلیم وم130 بارین گهیشته رێژهى بارن بارین گهیشتهندا بهفرشیاروبهری ده له2»یمهتر.سانت60 )دی.ئ�ێ�ن.ئ�ۆ( ن�هوت�ى کۆمپانیاى له نهوتىیگهیاند؛ ڕاجی، نهروی ىهرێمى کوردستانکى نوێى ه ناوچهیهورى کێڵگهى لهباشووه،ت�ه دۆزی�وهوبراو تاوکێ که کۆمپانیاى نا نهوتى دهکات.نى تێدارهێنابه کارى وهێژ بهناوى کۆمپانیاىراتلى ووتب تۆم بجی، نهرویى)دی.ئ�ێ�ن.ئ�ۆ( نهوتىنى نهوتهڵقوند؛ تێکڕاى هیگهیا ڕاونراوهو نا)1-ستۆرهبه( که بهو بیره لههرێمى ه پایتهختىهولێرى ه نزیکره.ودستانه، دڵخۆشکه ک کۆمپانیاى کهتێکدایه لهکا ئهمهشجامى ئهو ڕێکهوتنهو چاودێرى ئهنوبرا ناێوان حکومهتىیه لهنت که بهم دوای دهکان ئیمزاکرا، بۆهرێمى کوردستاغداو ه بهناردهىه ه بهوهستکردنه دووب�اره دهى کوردستان ، ن�هوت له کێڵگهکان دهست کهیاندووهکه ڕایگه کۆمپانیا تا ئهوکاتهىوه بهو پرۆسهیه ناکاتهارى ئهو ڕێکهوتنهىوشت و ووردهک سررا نهکرێت.هولێر ئاشکغداو هێوان به نشی:، ووتی)دی.ئێن.ئۆ( کهىبێژه ووتهانى شتێکىرهێنوت و دهى نهوه دۆزینه کاتىدام لهئێستا، بهره دڵخۆشکه و ووردهکاریىنیارىوهى زاوکردنه بوه.هاتو زیاتر نهگ�رت�ن لهود وهر بهمهبهستى س��وان و ش�ێ�وازى ڕاهێنون و ئ�هزم�ونیکى و لۆجستیىیهنهکانى تهک رۆژنامهنوسانىی، وهفدى وهرزشی20 رزش���ى ک��وردس��ت��ان ک�هل�ه وه وهرزشىس و وێنهگرى رۆژنامهنوهکێتیهل وهفدى یو لهگه پێکهاتبو�وک ش��ارى ک�هرکرزش�ی�هک�ان�ى وهریزانىێنهر و یا راه33 ک�ه ل�هن و مهیدان وکانى گۆڕهپا یاریهو گهیشتنهسێن پێکهاتبو یارى بۆک کۆمارىنى پایتهختىرا ش�ارى تا2» مى ئێران. ئیسوردن دهکاتای لێبو ڕۆژین داو

Upload: rebazi-azadi-newspaper

Post on 28-Mar-2016

246 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

Rebazi Azadi 641

TRANSCRIPT

Page 1: Rebazi Azadi 641

هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

کۆتا هه واڵه کان پ��ێ��ی ب����ه ئیسپانیه وه له تر جارێکی ب��ۆ ه������ه ردوو ی��ان��ه ی دانێڵ و ب��ه رش��ه ل��ۆن��ه

ئه لفێزی…

مانچستەر لە هەوڵی قۆستنەوە…

11»

ڕۆژین ئ��ه وه ی دوای که ناڵی ل��ه ه��ه ردوو تورکی ئاسمانی

»TRT6 و… »SHOW TV

10»

چ��ه م��ک��ی ک��ۆم��ه ڵ له دروستبوونی سه ره تای م��رۆڤ��ای��ه ت��ی��ی��ه وه چ���ه ن���دی���ن

شێواز…

په یوه ندى نێوان…

»67

»دروست کردنى ئه نجومه نى بااڵى پرسه … بێکارى یه کێکه له و دیاردانه …3

بێکارى یه کێکه له و دیارده خراپ و مه ترسیدارانه ى که له هه رواڵتێکدا زۆر بێت ده بێته هۆى ناجێگیرى بارى ئاسایش و سه قامگیرى و بارى خراپى ئابورى و…

سه ره تا ڕه شنووسى پڕۆژه یاساکه ده بێت له لیژنه ى یاسایى په رله مانه وه بێته ناو په رله مان، تاکو ئێستا ئه م پڕۆژه یاسایه نه هاتۆته ناو په رله مان و له لیژنه ى…

www.jamawarnews.com

سێشەممە 12/ڕێبەندان/2710 کوردی • 2011/02/01 زایینی • ژمارەی 641 • ساڵی 30 • 12 الپەڕە

راگه یندراوى کۆبوونه وه ى سه رۆکى هه رێم له گه ڵ سه رۆکایه تى په رله مان و حکومه ت و هێز و الیه نه سیاسیه کان

لێژنه ى کاروبارى پێشمه رگه و شه هیدان له په رله مانى کوردستان، سه ردانى ده زگاو ڕێکخراوه کانى دهۆکى کرد

به فرو باران، تا کۆتایى هه فته به رده وامده بێت، لە سلێمانی 174، کەالر 152، سۆران 100 و زاخۆ130ملم بارانباریوه

بیره نه وتى نوێ له ناوچه ى به ستۆره ى هه ولێر ده دۆزرێته وه

عێراقیه و هاوپه یمانى نیشتمانی، پشتگیرى له به کارهێنانى زمانى کوردى ده که ن له ناو په رله مانى عێراقدا

رۆژنامه نوسانى وه رزشى کوردستان و وه رزشکارانى شارى که رکوک له تاران

ڕۆژى یه کشه مه 2011/1/30 به سه رپه رشتى به رێز مسعود بارزانى سه رۆکى هه رێمى کوردستان و ئاماده بوونى به ڕێزان سه رۆکى په رله مانى کوردستان و سه رۆکى حکومه تى هه رێم و جێگرانیان و سه رکرده و سکرتێر و نوێنه رى هه موو هێزه سیاسیه کانى هه رێمى کوردستان، کۆبوونه وه یه ک سه باره ت به و به یاننامه یه ى که بزووتنه وه ى گۆران باڵوى کرده وه ساز درا و له سه ر چەند خاڵێک ڕێککەوتن کە دەقی

ڕاگەیاندراوەکە لە الپەڕە دوو دا دەخوێنیتەوە.

ده زگا به سه رکردنه وه ى به مه به ستى ئیدارى و فه رمیه کان و ڕێکخراوه کانى و شه هیدان ک��اروب��ارى به تایبه ت قوربانییانى و ئه نفال پێشمه رگه و ج��ی��ن��ۆس��ای��د، ل��ێ��ژن��ه ى ک��اروب��ارى قوربانیانى شه هیدان و پێشمه رگه و کوردستان، له په رله مانى جینۆساید که پێکهاتبوون له محه مه د شاره زوورى به یتوڵاڵ سه باح لیژنه که و سه رۆکى هه ڤاڵ لیژنه که و سه رۆکى جێگرى بڕیارده رى مه حمود حاجى عه بدواڵ

لیژنه و ئه ندامانى لیژنه که ، سه ردانى پارێزگاى دهۆکى کرد.

مه حمود حاجى عه بدوڵاڵ هه ڤاڵ س���ه رۆک���ى ف��راک��س��ی��ۆن��ى ح��زب��ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست ک��اروب��ارى لێژنه ى ب��ڕی��ارده رى و قوربانیانى شه هیدان و پێشمه رگه و به ڕێبازى په رله مان ، جینۆسایدى ئ�����ازادى ڕاگ���ه ی���ان���د؛ ل��ه دوای��ی��ن ک���ۆب���وون���ه وه ى ل��ی��ژن��ه ک��ه م��ان��دا دهۆک پارێزگاى سه ردانى بڕیاردرا

ئیدارى ده زگاکانى ل��ه وێ بکه ین و ب��ه ڕێ��وه ب��ه رای��ه ت��ی��ى ش��ه ه��ی��دان و و ناوچه ى ئه نفاله کانى س��ه ن��ت��ه رى ب��ادی��ن��ان و ف��ه رم��ان��ده ی��ى ده��ۆک و ئه یلول و پێشمه رگه کانى نوسینگه ى دێرینه کان پێشمه رگه کۆمه ڵه ى ب��ه س��ه رب��ک��ه ی��ن��ه وه و ل��ه ن��زی��ک��ه وه گ����وێ ل��ه ک��ێ��ش��ه و گ��رف��ت��ه ک��ان و له ڕێگه ى بگرین و داواکارییه کانیان بکه ین بۆ به دواداچوونیان خۆمانه وه

چاره سه رکردنیان.«2 به مه به ستى

ڕایگه یاند، عێراقیه لیستى ووته بێژى لیسته که ى پشتیوانى له به کارهێنانى په رله مان له ناو زمانى کوردى ده کات عێراقیدا، حکومه تى دامه زراوه کانى و له زم��ان��ه دووه م��ی��ن ک��ه به وپێیه ى وواڵتدا، الى خۆشیه وه په رله مانتارێکى سه ر به هاوپه یمانى نیشتمانى جه ختى داواک��ارى که ک��رده وه ئ��ه وه له سه ر

زمانه که یان به کارهێنانى بۆ ک��ورد عێراقدا، فه رمییه کانى دام��ه زراوه له

داوایه کى ده ستورییه .مه یسون ده ملوجی، وته بێژى عێراقیه ڕایگه یاند؛ کورد شه ریکه له پرۆسه ى خۆیانه مافى و عێراقدا سیاسى داوابکه ن زمانه که یان وه ک دووه م زمانى ئه م چونکه پێبکرێت کارى ره سمى

یه کالکراوه ته وه ، ده ستوردا له پرسه بۆئه وه ش پێویسته کورده کان خۆیان

هه وڵى جێبه جێکردنى بده ن.ووتیشی؛ ئێمه پشتیوانى له به کارهێنانى زمانى کوردى ده که ین و پێویستیشه فێرى په رله مان ئه ندامانى سه رجه م زمانى کوردى ببن به تایبه تى ئه وانه ى

له پله ى به رپرسیارێتیدان.«2

بارینه ى به فر و باران شه پۆلى ئه و گرتووه ته وه ، کوردستانى هه رێمى به رده وامده بێت هه فته کۆتایى تا شارى ده وروب���ه رى له ناوچه کانى و به فرى ب��ه رده وام ڕۆژه سێ هه ولێر

لێده بارێت.دارا حه سه ن به ڕێوه به رى فه رمانگه ى ڕایگه یاند؛ سلێمانى که شناسى شه پۆلێکی ک��اری��گ��ه ری ب��ه ه��ۆی ده ریاى چاالکى نزمی پاڵه په ستۆی ناوه راست له سه ر هه رێمی کوردستان، هه رێمی له ناوچه کانی بارین ب��اران

هه فته یه ئه م تاکۆتایی کوردستان به رده وامده بێت.

که شناسى به ڕێوه به رى پێشتریش پێشبینى ڕایگه یاندبوو، سلێمانى ده ک��رێ��ت ل��ه و ش��ه پ��ۆل��ه دا زی��ات��ر له

100ملم باران ببارێت.له الیه کى تره وه به فر بارین له ناوچه ماوه ى هه ولێر پارێزگاى سنوریه کانى به هۆى و هه یه به رده وامى ڕۆژه سێ رێگا سه ر له به فر بارینى ب��ه رده وام گشتیه کانى »حاجى ئۆمه ران-چۆمان«، چه ندین و »س��ی��ده ک��ان–س��ۆران«

هاتووچۆى ناوچه کان، ئاوایى گوندو بووه .هه روه هاله ئه سته م ئۆتۆمبێل ملیم سه د گه یشته بارانبارین سۆران و له باڵه کایه تى به فربارین به رده وامه ناوچه کان له ئاماره ى ئه و ، به پێى قه زاکانى له هه ریه ک باڵوکراونه ته وه ئه و چوار ماوه ى له رواندز و سۆران رۆژه دا زیاتر له 100ملیم باران باریوه و له هه ردوو قه زاى مێرگه سۆرو چۆمانیش رێژه ى بارن بارین گه یشته 130ملیم و له ده روبه ریشیاندا به فر بارین گه یشته

60سانتیمه تر.«2

)دی.ئ��ێ��ن.ئ��ۆ( ن��ه وت��ى کۆمپانیاى له نه وتى ڕایگه یاند؛ نه رویجی، ى کوردستان هه رێمى نوێى ناوچه یه کى کێڵگه ى له باشوورى دۆزی��وه ت��ه وه ، ناوبراو کۆمپانیاى که تاوکێ نه وتى

کارى وه به رهێنانى تێدا ده کات.تۆم براتلى ووتبێژ به ناوى کۆمپانیاى نه رویجی، )دی.ئ��ێ��ن.ئ��ۆ(ى نه وتى نه وت هه ڵقواڵنى تێکڕاى ڕایگه یاند؛

له و بیره که به )به ستۆره -1( ناونراوه و هه رێمى پایته ختى هه ولێرى نزیک

کودستانه ، دڵخۆشکه ره .کۆمپانیاى که له کاتێکدایه ئه مه ش ناوبراو چاودێرى ئه نجامى ئه و ڕێکه وتنه ده کات که به م دواییه له نێوان حکومه تى به غداو هه رێمى کوردستان ئیمزاکرا، بۆ هه نارده ى به ده ستکردنه وه دووب��اره ، کوردستان کێڵگه کانى له ن��ه وت

ده ست که ڕایگه یاندووه کۆمپانیاکه ئه وکاته ى تا ناکاته وه پرۆسه یه به و سروشت و وورده کارى ئه و ڕێکه وتنه ى

نێوان به غداو هه ولێر ئاشکرا نه کرێت.ووته بێژه که ى )دی.ئێن.ئۆ(، ووتیشی: دۆزینه وه ى نه وت و ده رهێنانى شتێکى کاتى له ئێستادا به اڵم دڵخۆشکه ره ، وورده کاریى و زانیارى باڵوکردنه وه ى

زیاتر نه هاتووه .

له وه رگ��رت��ن س��وود به مه به ستى و ڕاهێنان ش��ێ��وازى و ئ��ه زم��وون لۆجستیى و ته کنیکى الیه نه کانى رۆژنامه نوسانى وه فدى وه رزشیی، وه رزش����ى ک��وردس��ت��ان ک��ه ل��ه 20 وه رزشى وێنه گرى و رۆژنامه نوس یه کێتیه وه فدى له گه ل پێکهاتبوو وه رزش��ی��ه ک��ان��ى ش���ارى ک��ه رک��وک یاریزانى و راهێنه ر 33 ل��ه ک��ه و مه یدان و گۆڕه پان یاریه کانى گه یشتنه پێکهاتبوو بۆکسێن یارى کۆمارى پایته ختى تارانى ش��ارى

ئیسالمى ئێران. «2

ڕۆژین داوای لێبووردن ده کات

Page 2: Rebazi Azadi 641

www.jamawarnews.com 2 سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641

پاشماوەی الپەڕە 1

لێژنه ى کاروبارى …ئه ندامانى وه ک��و ئێمه ووتیشی: خۆمانى ئ��ه رک��ى ب��ه پ��ه رل��ه م��ان بۆ ب����ه دواداچ����وون ، ده زان���ی���ن ڕێکخراوه کان و حکومه ت کاروبارى پ��ێ��داوی��س��ت��ی��ی��ه ک��ان��ى داواو و له ک���وردس���ت���ان ه���اواڵت���ی���ان���ى و بکه ین کوردستان سه رتاسه رى جێى بگه یه نینه داواکاریانه یان ئه و جێبه جێکردنیان بۆ کار و خۆیان بکه ین، سه ردانى پارێزگاى دهۆکیش

له و سۆنگه یه وه بوو.به سه رکردنه وه که یدا، له میانه ى س���ه ره ت���ا ل��ێ��ژن��ه ى ک���اروب���ارى قوربانیانى شه هیدان و پێشمه رگه و کوردستان، له په رله مانى جینۆساید په رله مانیان نووسینگه ى سه ردانى کرد له شارى دهۆک و له دیدارێکدا سنوورى په رله مانتارانى له گه ڵ کاروبارى له باس دهۆک پارێزگاى به ده مه وه چوونى نووسینگه که و ده ڤه ره که و خه ڵکى داواکانى کارو پێداویستییه کانیان به دواداچوونى

کرا.جه ختیان پ��ه رل��ه م��ان ئه ندامانى له سه ر گرنگیدان به ده ڤه رى دهۆک به تایبه ت ک����رده وه ، ب��ادی��ن��ان و قوربانى ده ڤ��ه ره ئه و خه ڵکى که ڕووب�����ه ڕووى داوه و گ���ه وره ی���ان و ئه نفال ش���ااڵوى دڕن��دان��ه ت��ری��ن له ئێستاشدا بوونه ته وه و جینۆساید ئه و ئ���اس���ه وارى نه هێشتنى ب��ۆ سیاسه تانه ى ڕژێمى به عسى ڕووخاو پێویسته ده ڤه ره که خه ڵکى له سه ر

ئاوڕى زیاترى لێبدرێته وه .ده زگاى سه ردانى لیژنه که ، دواتر له الیه ن و دهۆک له کرد ئه یلولى ده زگاو به رپرسى نیروه یى مسته فا ئه یلول پێشمه رگه ى له ژماره یه ک پێشوازیان ده زگاکه به رپرسانى و

لێکرا.ل��ه خه بات ب��اس دی��دارێ��ک��دا ل��ه ئه و پێشمه رگه و خ��ۆڕاگ��ری��ى و ئازادى که کرا گه وره یه قوربانییه و په رله مان و ده ستکه وته کانى ترى بۆیه به دیهێنا، کوردستانى گه لى خانه واده و توێژه و به و خزمه تکردن که سوکاریان که هاوبه شى خه بات و قوربانیدانیان بوون، وه ک ئه رکێکى په رله مانى و حکومه ت له پێشینه ى

کوردستان ته ئکید کرده وه .

دواتر لێژنه ى کاروبارى پێشمه رگه و جینۆساید قوربانیانى شه هیدان و له په رله مانى کوردستان، سه ردانى دێرینه کانى پێشمه رگه کۆمه ڵه ى سدیق مه ال له الیه ن کردو دهۆکى ژماره یه ک کۆمه ڵه که و به رپرسى کۆمه ڵه ى ئه ندامانى پێشمه رگه و پێشوازیان دێرینه کان پێشمه رگه

لێکرا.به شانازیه وه وێ��ڕاى دیدارێکدا له قۆناغى پێشمه رگه و بیرهێنانه وه ى پێشمه رگایه تی، سه ختى خه باتى ب��اس ل��ه خ��واس��ت و داواک��اری��ه دێرینه کان پێشمه رگه یاساییه کانى به ڵێنیاندا لیژنه که ئه ندامانى کراو س���ه رج���ه م ئ����ه و داواک���اری���ان���ه تایبه تى ڕاپۆرتى له چوارچێوه ى په رله مان سه رۆکایه تى بۆ خۆیان ب��ه رزب��ک��ه ن��ه وه و ب��ه دواداچ��وون بۆ

بکه ن. جێبه جێکردنیان پێشمه رگه کانى ئه یلول و پێشمه رگه دێرینه کانى دهۆکیش سوپاسى ئه و هاتنه ى به ده نگه وه به سه رکردنه وه و نیشتمانیى خه باتى تێکۆشه رانى و به ئه مه ک ک��ردو کوردستانیان وه فادرى به رامبه ر به خه باتى ئه وان هێنایه که سوکاریان و ماڵبات و

وه سفکردن.پاشان لێژنه ى کاروبارى پێشمه رگه و شه هیدان و قوربانیانى جینۆساید له سه ردانى کوردستان، په رله مانى ئه نفال و شه هیدان به ڕێوه به رایه تى ک��ردو ده��ۆک��ی��ان کیمیابارانى و به رپرسانى ب��ه ڕێ��وه ب��ه رو ل��ه الی��ه ن پێشوازیان به ڕێوه به رایه تییه که وه

لێکرا.کاره کانى ل��ه ب��اس ل��ه دی��دارێ��ک��دا ب��ه ڕێ��وه ب��ه رای��ه ت��ى ش��ه ه��ی��دان و کیمیاباران و ئه نفال قوربانیانى کراو جه خت له سه ر به ده مه وه چوونى و شه هیدان که سوکارى کاروبارى قوربانیانى جینۆساید کرایه وه ، وه ک ڕێزگرتن له و کاره سات و نه هامه تى و به خشینه گه وره یه ى ئه وان و شه هیدو پێشکه شیان قوربانییه کانیان ک���ردووه و ئ��ه م��ڕۆش ه��ه م��ووان له خواست به دیهێنانى و خزمه تکردن

و داواکاریه کانیان به رپرسنین.ه���ه ر ل���ه و دی�������داره دا، چ��ه ن��دس به ڕێوه به رایه تیه که و داواکاریه کى ئاراسته ى شه هیدان که سوکارى سه رۆک کراو په رله مانییه که لیژنه به ڵێنى لیژنه که ش ئه ندامانى و

به دواداچوون و داواک��ان گه یاندنى بۆ جێبه جێکردنیان دا.

دواتر لێژنه ى کاروبارى پێشمه رگه و جینۆساید قوربانیانى شه هیدان و له په رله مانى کوردستان، سه ردانى شارى له کرد ئه نفالى سه نته رى به ندى ع��ه ل��ى ل��ه الی��ه ن و ده��ۆک ئه ندامانى سه نته ره که و به رپرسى

سه نته ره وه پێشوازیان لێکرا.و به شه کان له باس له دیدارێکدا خزمه تگوزاریه کانى و چاالکى کارو په ره پێدانى بۆ کرا، سه نته ره ئه و قوربانییانى که سوکارى به خزمه ت سڕینه وه ى بۆ هه واڵدان و ئه نفال ده روونیه و مه عنه وى کاریگه ریه

قووڵه کانى کاره ساتى ئه نفال. پ��اش��ان ل��ی��ژن��ه ک��ه ى پ��ه رل��ه م��ان��ى فه رمانده یى سه ردانى کوردستان، له شکرى کوردستانى کرد له دهۆک فه رمانده و عه لى شێخ له الیه ن و فه رمانده ییه که ئه ندامانى ئه فسه رو

پێشوازییان لێ/کرا.ل���ه ک���ۆب���وون���ه وه ی���ه ک���دا وێ���ڕاى خزمه تکردنى له جه ختکردنه وه به بیرهێنانه وه ى پ��ێ��ش��م��ه رگ��ه و ل��ه ڕاب��ردوودا، پێشمه رگه خه باتى وه ک پێشمه رگه سه نگى به ئاماژه هێزى پاراستنى هه رێمى کوردستان و ده ستکه وته کانى گه له که مان کرا.

ه���اوک���ات ت��ی��ش��ک خ���رای���ه س��ه ر ڕێکخستنى پێداویستییه کانى نیزامى هێزێکى وه ک پێشمه رگه و دام ئ��ه رک��ى و ک��وردس��ت��ان��ى بۆ کوردستان هه رێمى ده زگاکانى به هێزکردنى پێشمه رگه له بواره کانى

چه ک و مه شق و ڕێکخستنه وه .

به فرو باران، تا کۆتایى …باران 100ملیم رواندز و سۆران له له چۆمانیش مێرگه سۆرو ل��ه و ملیم 130 قه زادا هه ردوو سه نته رى و ئاوایى گوندو له و باریوه باران بارین به فر ناوچه که شدا شاره ێکانى ئه و م��اوه ى له هه یه و ب��ه رده وام��ى به فر سانتیمه تر 60 رۆژه شدا چوار

له ناوچه کان باریوه . له ماوه ى ئه م هه فته یه دا تیمه کانى ناوچه ه���ه ردوو له رامالێن به فر س��ن��ووری��ه ک��ان��ى ح��اج��ى ئ��ۆم��ه ران بوونه ده وام ب��ه ر س��ی��ده ک��ان و رێگا ل��ه س��ه ر به فر راماڵینى ل��ه خوێى کردنى فه رش و گشتییه کان له و ماوه یه شدا له سه ر رێگاى گشتى

نزیکه ى ئۆمه ران حاجى – چۆمان یه ک مه تر به فر له رێگاکه راماڵدراوه و نزیکه ى سیده کانیش ناوچه ى له

70سانتیمه تر به فر راماڵدراوه .سلێمانی پارێزگای لە ه��ەروەه��ا رێژه یه کی گشتی به شێوه یه کی کۆی ب��اری��وه , تێدا ب��اران باشی ملم ئێستا 177,4 تا باران گشتی

باریوە.له زاخۆش ڕێژه ى باران بارین له چه ند 41ملم گه یشتوه ته راب��ردودا رۆژى که شناسى به گوێره ى سه رچاوه کانى زاخۆ ڕێژه ى بارین بارین له ئه مساڵدا ،جێگاى 130م��ل��م گ��ه ی��ش��ت��وه ت��ه زاخۆ له پار ساڵى بۆکردنه ئاماژه

رێژه ىبارانبارین 200ملم بووه .کشتوکاڵ راگه یاندنى لێپرسراوى وت���ی: س��اڵ��ى پ��ار رێ���ژه ى ب��اران له نموونه بۆ بووه ، زیاتر بارینه که ساڵى رابردوودا تا ئه م کاته له که الر کۆى گشتى رێژه ى باران بارین 184 تاوه کو و له مساڵدا به اڵم بوو، ملم به رده وامه تێیدا ب��اران که ئه مڕۆ

152،2 ملم باریوه .

عێراقیه و هاوپه یمانى…کنانى ئ��ه م��ی��ر خ��ۆش��ی��ه وه ، الى هاوپه یمانى به سه ر په رله مانتارى نابینه ئێمه ڕایگه یاند؛ نیشتمانی، به کارهێنانى له به رده م به ربه ست و په رله مان له ناو ک��وردى زمانى دام��ه زراوه ک��ان��ى ت��رى ده وڵ��ه ت��دا، سروشتیى مافێکى ئ��ه وه چونکه ک����وردو ه���ه ر ن��ه ت��ه وه ی��ه ک��ى ت��ره

له عێراقدا.له خولى پێویستبوو ووتیشی؛ پێشووى په رله مانیشدا ئه وه بکرایه ، پێداناوه و دان��ى ده س��ت��ور چونکه له زم��ان��ه دووه م ک���وردى زم��ان��ى ڕێز هه مووان پێویستیشه وواڵتدا، 80%ى گه لى بگرین که له ده ستور

عێراق ده نگیان بۆ داوه .جێگاى ئاماژه یه ، له گه ڵ ده ستپێکى په رله مانى نوێى خولى کاره کانى عێراق، ژماره یه ک له په رله مانتارانى زمانى ک��ردووه پێشنیازیان ک��ورد زم��ان��ى دووه م���ی���ن وه ک ک����وردى و پوول له سه ر له عێراقدا ره سمى نووسراوه فه رمیه کان و ڕاگه یاندن و دانیشتنه کانى په رله ماندا به کاربێت.

رۆژنامه نوسانى وه رزشى …کامه ران دکتۆر له الیه ن وه فده که

ره ه��ب��ه رى ک��ه س��ای��ه ت��ى وه رزش���ى له لێکراو پێشوازى نێوده وڵه تى ئۆلۆمپى ئه کادیمى کۆمه ڵگاى کۆمه ڵگاىه کى که کران میواندارى له به یه کێک پێشکه وتوه و وه رزشى کیشوه رى ئه کادیمیاکانى باشترین

ئاسیا ده ژمێردرێت. ب��ه رن��ام��ه ک��ان��ى س��ه ردان��ه ک��ه بۆ شارى وه رزشکارانى به هێزکردنى وانه کانى س��ازک��راوه و ک��ه رک��وک پسپۆرانى ل��ه الی��ه ن خ��ول��ه ئ��ه م و گۆڕه پان و بۆکسێن یاریه کانى جیهانى ئاستى له سه ر مه یدان، یاریه کانى پسپۆرانى ل��ه الی��ه ن مه یدان و گ��ۆڕه پ��ان و بۆکسێن ده وترێنه وه و رۆژانه شه ش کاتژمێر تیۆرى و پراکتیکى ب��ه ش��ێ��وه ى

به ڕێوه ده چێت.

وان�����ه ک�����ان�����ى ئ������ه م خ���ول���ه سه ر هۆڵه کانى له پێشکه وتوترین نێو له ده وترێنه وه ئاسیا ئاستى ئه کادیمى وه رزش���ى کۆمه ڵگاى

ئۆلۆمپى ئێرانى .وه ف��دى چوارچێوه یه دا ل��ه و ه��ه ر رۆژنامه نوسانى وه رزشى کوردستان تیپى ئ����وردوگ����اى س���ه ردان���ى هه ڵبژارده ى پێشکه وتوانى تارانیان کرد له ته الرى هاند بۆڵى جیهانى که به مه به ستى ده که ن ئاماده خۆیان ئه نجامدانى چه ند یاریه کى دۆستانه له هه رێمى کوردستان و بڕیاره له سه ردانى داهاتوو ئ��ازارى مانگى چه ند و بکه ن کوردستان هه رێمى تیپى له گه ل دۆستانه ش یاریه کى کوردستان شاره کانى هه ڵبژارده ى

ئه نجام بده ن.

هەواڵ و ڕاپۆرتهه ڤاڵ محه مه د حاجى مه حمود،

به شداریکرد له کۆنگره ی نێوده وڵه تیی رۆڵی ئافره ت له بنیاتنانی ئاشتیدا

مه حمود محه مه دحاجى ه��ه ڤ��اڵ سکرتێرى گشتى حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان و هه ڤاڵ عه بدواڵ مه کته بى کارگێڕى مه حمود حاجى سیاسى و سه رۆکى فراکسیۆنى حزبى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست له په رله مانى کوردستان، به شدارییان کرد له کۆنفرانسى نێوده وڵه تی رۆڵی که ئاشتیدا، بنیاتنانی له ئافره ت ره وش��ى تاوتوێکردنى به مه به ستى و سیاسى به شدارى و عێراق ژنانى له به رامبه ر یه کسانى به گه یشتنیان به ئاشنابوون ه��ه روه ه��ا ی��اس��ادا، ناو و گشتى ژیانى له ژن��ان ڕۆڵ��ى ئاماده بوونى به حکومی، ده زگاکانى و کوردستان په رله مانى سه رۆکى نوێنه رى سه رۆکى هه رێم و سه رۆکى و ع��ێ��راق نوێنه رانى ئه نجومه نى جێگرى سه رۆکى ئه نجومه نى نوێنه ران له نه ته وه یه کگرتوه کان نوێنه رى و عێراق و ژماره یه کى زۆر له ئه ندامانى و کوردستان و عێراق په رله مانى و ه��ه رێ��م حکومه تى وه زی��ره ک��ان��ى ژنان مافه کانى ب��وارى چاالکوانانى مه ده نى کۆمه ڵگاى رێکخراوه کانى و له شارى عه بدوڵاڵ سه عد له هۆڵى دوو ماوه ى پێکردو ده ستى هه ولێر

ڕۆژ به رده وامبوو.و هه رێم سه رۆکى وت��ارى سه ره تا کوردستان په رله مانى س��ه رۆک��ى که رکوکى ک��ه م��ال دک��ت��ۆر ل��ه الی��ه ن خوێندرایه وه و تیایدا ئامه ژه ى به و نیشتمانى ئاشته واوى هه وڵه کانى که کرد ئافره ت ڕۆڵ��ى پته وکردنى هه رێمى حکومه تى و په رله مان له بۆ ف��راوان به رنامه یه کى کوردستان

مافه کانى په ره پێدانى و دابینکردن ئ��اف��ره ت��ان ل��ه ب��واره ج��ی��اج��ی��اک��ان��ى مه به سته ئه و بۆ دانراوه و کۆمه ڵگه په رله مان له پرۆژه یاسا ژماره یه ک وه ک پ��ه س��ن��دک��ران ک��وردس��ت��ان رۆڵى فه راهه مکردنى بۆ سه ره تایه ک ژنان له هه رێمى کوردستان، هه روه ها ناو له کۆتا سیسته مى بۆیه که مجار په یره و %30 رێ��ژه ى به په رله مان

کران.ڕوونیشکرده وه : بوونى ئه م کۆنگره یه وانیشان ده دات که ئافره ت به هێزه و له واڵته که ى ئاشتى پردى ده توانێت

خۆى دروست بکات.دوات����ر خ��ال��ی��د ع��ه ت��ی��ه ئ��ه ن��دام��ى ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ى ن��وێ��ن��ه ران��ى ع��ێ��راق به که هه ست ڕایگه یاند له وته یه کیدا ئارامى ده که م و متمانه به وه ده که م بۆ باش هه لى ده توانێت عێراق که له جێگه ى ب��ک��ات، داب��ی��ن ئ��اف��ره ت

شایسته دایان بنێت.ئ������اد م���ی���ل���ک���رت ن���وێ���ن���ه رى ن��ه ت��ه وه ی��ه ک��گ��رت��وه ک��ان ل��ه ع��ێ��راق، عێراق ڕایگه یاندکه له وته یه کیدا له ده ست گه نده ڵى ده ناڵێنێت، ئه گه ر ئافره ت له گه ڵ پیاو کاربکات ده توانێت گه نده ڵى نه هێڵێت له م واڵته دا، له به ر ئه وه ى ئافره ت هه رده م دووره په رێز پێموایه گه نده ڵی، ل��ه ک��ارى ب��ووه سه رکه وێت ب��ی��ه وێ ع��ێ��راق ئ��ه گ��ه ر ده بێت ڕۆڵێکى باش بداته ئافره ت و

ئافره ت پێشبخات.دوات���ر وت���ارى ه��ه ری��ه ک ل��ه س��ه رۆک وه زیرانى عێراق و ئه ندامى ئه نجومه نى ئیتاڵیا باڵیۆزى و ئیتاڵى پیرانى له عێراق و باڵیۆزى کۆمکارى عه ره بى

ئیسالمى ک��ۆن��گ��ره ى ن��وێ��ن��ه رى و و عێراق په رله مانى ئافره تانى و دیموکراسى منسته ربۆ ده زگاى وێس به بێ نییه ئاشتى ڕێ��ک��خ��راوى و دادپه روه رى و ڕێکخراوى هاوپه یمانى دادپ��ه روره ى پێناو له نێوده وڵه تى سه رجه میان که ک��ران، پێشکه ش ده کرد زیاتریان ڕۆڵى پێدانى داواى

به ئافره تان له سه رتاسه رى عێراق.ب��ه خ��ت��ی��ار ئ��ه م��ی��ن ی��ه ک��ێ��ک له دام���ه زرێ���ن���ه ران���ى ه��اوپ��ه ی��م��ان��ى دادپ��ه روه رى، له پێناو نێوده وڵه تى ڕایگه یاند: کۆنفرانسه به و سه باره ت تاوتوێکردنى له وکۆنگره یه ئامانج چوار که عێراق له ژنانه ڕه وش��ى ته وه ر له خۆده گرێت، ته وه رى یه که م ب��ه ش��دارى و ئ��اف��ره ت ب��ه تایبه ته به ئافره تان گه یشتنى و سیاسى یه کسانى له به رامبه ر یاسادا، ته وه رى دووه م، تایبه ته به ئاشت بوونه وه و به رامبه ر توندوتیژى له لێپرسینه وه

ئافره ت له سه ر بنچینه ى کۆمه اڵیه تی، به ده بێت تایبه ت سێیه ک ت��ه وه رى و گشتى ژیانى له ئ��اف��ره ت ڕۆڵ��ى ت��ه وه رى حکوومی، ده زگاکانى ناو چواره م تایبه ت ده بێت به تواناسازى گوزه رانیان باشترکردنى و ئافره تان و ته ندروستى و خوێندن بوارى له

کۆمه اڵیه تی. کۆنگره که له ڕۆژانى 27و28 ، که تێیدا نوێنه رانى عێراق و هه رێمى له جگه ئه ندامانى له 40ک��ه س کوردستان، و ئه وروپى و ئێرله ندى په رله مانى سه رکرده ى له گه ڵ و به لقان واڵتانى لیژنه ى و له ئه وروپا ناتۆ هێزه کانى ڕاستگۆى و ده ست پاکى له باکوورى سکرتێرى ن��وێ��ن��ه رى و ئه فریقیا له عێراق نه ته وه یه کگرتووه کان گشتى و ع��ه ره ب��ى کۆمکارى نوێنه رى و ب��ه ش��داری��ان ئیسالمى ک��ۆن��گ��ره ى به چه ند کۆنگره که ش ، ک��رد تێدا

رسپارده یه ک کۆتایى هات.

راگه یندراوى کۆبوونه وه ى سه رۆکى هه رێم

له گه ل سه رۆکایه تى په رله مان و حکومه ت و

هێز و الیه نه سیاسیه کان

بارزانى سه رۆکى به رێز مسعود به سه رپه رشتى یه کشه مه 2011/1/30 ڕۆژى هه رێمى کوردستان و ئاماده بوونى به ڕێزان سه رۆکى په رله مانى کوردستان و نووێنه رى سه رۆکى حکومه تى هه رێم و جێگرانیان و سه رکرده و سکرتێر و هه موو هێزه سیاسیه کانى هه رێمى کوردستان، کۆبوونه وه یه ک سه باره ت به و ئه م له سه ر و درا ساز کرده وه باڵوى گۆران بزووتنه وه ى که به یاننامه یه ى

خاالنه ى خواره وه رێک که وتن:بۆ هه ولێک هه ر که ده که ینه وه دووب��اره ى الیه نه کان و حزب وه ک 1.ئێمه چاکسازى و گۆرانکارى ده بێت له چوارچێوه ى پرۆسه و شه رعیه تى سیاسى و یاسایى بێت، و پارێزگارى له و دام و ده زگایانه ش بێت که ده رئه نجامى هه لبژاردن و ئیراده ى ده نگده رانى کوردستانه . وه هه موو شێوازێک له هه ر الیه که وه بێت ره تى ده که ینه وه که ببێته هۆى تێکدانى بارى ئاسایش و هێمنى و به یه که وه گه لى پێکهاته کانى سه رجه م و الیه ن و هێز نێوان خوازانه ى ئاشتى ژیانى

کوردستان .2.جه خت ده که ینه وه له سه ر بایه خى نه ته وه یى و سیاسى و نیشتمانى و کار و تێکۆشانى هاوبه ش له پێناو پاراستنى ده ستکه وته نه ته وه ییه کان و مه سه له چاره نووس سازه کان و به دى هێنانى ئه رک و ئامانجه نیشتمانیه به دیهێنراوه کان.موعارزه ى بوونى نه ته وه یى و سیاسى بایه خى له سه ر ده کینه وه 3.جه خت دیارده له به یه کێ دانانى و هه رێمدا له په رله مانى و ئاشتیخواز و یاسایى

پۆزه تیڤه کانى ئه م قۆناغه ى هه رێمى کوردستان .4.بوونى که م و کورتى و کێشه و گه نده لى و ناته واوى له بارو دۆخى هه رێمدا واقیعه و خوازیارى ئه وه ین که حکومه ت و معارزه و کۆمه لگاى مه ده نى و سه رجه م هێزه کان هه ریه که و له پێگه ى خۆیه وه به شدار بێت له به ره و پێش بردنى ره وتى چاکسازى و که م کردنه وه ى که م و کورتیه کان و باشتر کردنى ئاستى ژیانى

هاوالتیانى هه رێم و په ره پێدان به ئه زموونه حکومرانى و دیموکراسیه که ی.له کۆتایى دا داوا له سه رجه م هاوالتیان و هێز و الیه نه کان و نیشتمان په روه رانى هه رێمه که مان ده که ین پارێزگارى له گیانى برایه تى و پێکه وه ژیانى نێوانیان و هاوالتیان هه روه ها بپارێزن ئه خالقى خۆیان و یاسایى و هوشیارى بکه ن چاودێر و الیه نه په یوه نداره کانیش دلنیا ده که ینه وه له سه قامگیرى بارى سیاسى

و ئاسایشى هه رێم.

پارتى دیموکراتى کوردستانیه کێتى نیشتمانیى کوردستان

یه کگرتووى ئیسالمى کوردستانکۆمه ڵى ئیسالمى کوردستان

حزبى شیوعى کوردستانحزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان

بزوتنه وه ى ئیسالمى کوردستانیه کێتى نه ته وه یى دیموکراتى کوردستانبزوتنه وه ى دیموکراتى گه لى کوردستان

بزوتنه وه ى دیموکراتى تورکمانیپارتى کرێکاران و ره نجده رانى کوردستان

حزبى زه حمه تکێشانى کوردستانبزوتنه وه ى چاکسازیى تورکمان

لیستى هه ولێرى تورکمانیئه نجومه نى میللى کلدانى سریانى ئاشووری

پارتى به یت نه هرێنى دیموکراتیبزوتنه وه ى دیموکراتى ئاشووری

پارتى دیموکراتى کلدانینوێنه رى ئه رمه نه کان له په رله مانى کوردستان

سوپاسنامهبه ناوى بنه ماڵه که مانه وه زۆرسوپاسى به ڕێز کاک محه مه د حاجى مه حمود سکرتێرى گشتى حزبى وکادروئه ندامانى وسه رکردایه تى سیاسى مه کته بى ئه ندامانى وبه ڕێزان »حسدک« سۆسیالیست وسه رجه م دۆست وکه سایه تیه به ڕێزه کان ده که ین که له به خاکسپاردن وپرسه ى عه بدولقادر( محه مه د )عه بدوڵاڵ سۆسیالیست حزبى دێرینى پێشمه رگه ى خوالێخۆشبوو به شداریان کرد. به به شداریان سه بوریان به ئێمه ى بنه ماڵه ى کۆچکردوو به خشى ،نمونه یان

زۆربێت خواى گه وره سه بورى گشت الیه ک بدات.

له جیاتى بنه ماڵه ى کۆچکردووسه روه رمحه مه د

Page 3: Rebazi Azadi 641

سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641 3 www.jamawarnews.com

ی���اس���اى پ��������ڕۆژه :~دام����ه زران����دن����ى ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ى ستراتیژییه کان سیاسه ته ب��ااڵى

گه یشتۆته کوێ؟س���ه ره ت���ا ڕه ش���ن���ووس���ى پ���ڕۆژه یاسایى لیژنه ى له ده بێت یاساکه په رله مانه وه بێته ناو په رله مان، تاکو نه هاتۆته یاسایه پڕۆژه ئه م ئێستا ناو په رله مان و له لیژنه ى یاساییه وه پ��ه رل��ه م��ان ن���او ب��ۆ ن��ه ب��وه ڕه ت بۆئه وه ى ده نگى له سه ر بدرێت، ئه م وتووێژى ئێستا تاکو یاسایه پڕۆژه له سه ر ده کرێت له نێوان هاوپه یمانى لیستى ل��ه گ��ه ڵ شیعه نیشتمانى خۆى عێڕاقیه لیستى ، عێڕاقیه دا به خاوه نى بیرۆکه ى ئه نجومه نى بااڵ ده زانێت ستراتیژیه کان سیاسه ته پڕۆژه دامه زرێنه رى به خۆى زۆر ئه مه من ب��ه ڕاى ده زانێت یاساکه ، ده س��ت��وره ی��اس��او دژى شتێکه ئه نجومه نى ئه نجومه نه ئه م چونکه عێڕاقه سیاسیه کانى الیه نه هه موو و ته نها ئه نجومه نى لیستى عێڕاقییه له جۆرێک ئێستا تا بۆیه نییه ، هاوپه یمانى نێوان له هه یه ناکۆکى ، عێڕاقییه دا لیستى و نیشتمانى که ئه وه یه له سه ر ناکۆکیه که ش لیستى عێڕاقیه ده یه وێت ئه نجومه نى ستراتیژیه کان سیاسه ته ب��ااڵى ، هه بێت به رێوه بردنى ده سه اڵتى ئه م نیشتمانى هاوپه یمانى ب��ه اڵم ئه نجومه نه ئه و بۆ ده سه اڵته جۆره ڕه ت ده کاته وه و ده ڵێت ده بێت ئه و ڕاوێژکارى ده سه اڵتێکى ئه نجومه نه . جێبه جێکارى ن��ه وه ک��و هه بێت داناوه وایان کۆمه ڵه که ڕه شنوسى لیستى ل��ه گ��ه ڵ ب��ه ن��د کۆمه ڵێک له جۆرێک ناگونجێت عێڕاقیه دا نێوان له ڕوده دات گیران له یه ک سیاسه ته ئه نجومه نى یاساى پڕۆژه ده س���ت���ورى و س��ت��رات��ی��ژی��ه ک��ان ده یه وێت عێڕاقیه لیستى عێڕاقیدا، ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ه ک��ه ده س��ه اڵت��ێ��ک��ى هۆکاره که شى هه بێت به ڕێوه بردنى دواى یه ، سیاسی پاڵنه رى زیاتر بوون ئومێد بێ ئ��ه وان که ئ��ه وه ى له وه ى سه رۆکى ئه نجومه نى وه زیران به پێى و بێت عێڕقیه لیستى له خۆیان ده س��ت��ورى ئیستحقاقى ئه م ده ک��رد باسیان خۆیان وه ک��و بۆ کردووه پێشنیار ئه نجومه نه یان پۆسته ى ئ��ه و ق��ه ره ب��ووى ئ��ه وه ى به وه ى بکه نه وه حکومه ت سه رۆکى سیاسه ته بااڵى ئه نجومه نى له که ده س��ه اڵت��ى زی��ات��ر ستراتیژیه کان

وه کو به اڵم ، بکه ن به هێز خۆیان جۆرێک ئێستا ت��ا ک��رد باسمان هاوپه یمانى نێوان له هه یه ناکۆکى عێڕاقیه دا لیستى و نیشتمانى ناو نه هاتۆته یاساکه ئێستا تا و

په رله مانه وه .ئیتیالفى لیستى :~ هیچ کوردستانیه کان فراکسیۆنه هه یه تێڕوانینێکیان و س��ه رن��ج که یاسایه ى پ��ڕوژه ئ��ه و ل��ه س��ه ر سیاسه ته ب��ااڵى ئه نجومه نى ب��ۆ ؟ ک��راوه پێشنیار ستراتیژیه کان ئه نجومه نى دامه زراندنى بیرۆکه ى ستراتیژیه کان سیاسه ته ب��ااڵى کارنامه ى له ک��وردی��ه ، بیرۆکه ى فراکسیۆنه ئیتیالفى لیستى خاڵ 19 له که کوردستانیه کاندا بااڵ ئه نجومه نى له باس پێکهاتووه ده کات که ده بێت هه موو عێڕاقیه کان کورد وه کو ئێمه به شداربن، تێدا له سه ر ه��ه ی��ه تێبینیمان ب��ه ڵ��ێ به نده کانى پڕۆژه یاساى ئه نجومه نى بااڵى سیاسه ته ستراتیژیه کان به اڵم تاکو ئێستا پڕۆژه یاساکه نه هاتۆته تا هه ڵوێستى خۆمان ناو په رله مان به رامبه ر ئه و پڕۆژه یاسایه ده رببڕین یاساکه دا پ��ڕۆژه له بۆنموونه ،ئه نجومه نه ئه م ئه ندامانى هاتووه بریتین له سه رۆک کۆمار و سه رۆکى هه رێم و سه رۆکى وه زیران و وه زیرى هه رێمى حکومه تى پێشمه رگه ى کوردستان و وه زیرى ناوخۆ ، چۆن ده بێت سه رۆکى گه وره ترین هه ره مى ده س����ه اڵت ک��ه س���ه رۆک ک��ۆم��اره و ئه نجومه نه دا ل��ه و بێت ئ��ه ن��دام که سێکى تر سه رۆکایه تى بکات یان نایاساییه کانى به نده به سه باره ت ئه نجومه نه ئه و ده سه اڵته کانى که جێبه جێکردن ده سه اڵتى به بوون ئه م ده ستورو له نێوان قه یرانێک چونکه ، ڕوده دات ئه نجومه نه دا ته نفیزى ده سه اڵتى ده ستور به پێى س��ه رۆک ل��ه بریتیه ع��ێ��ڕاق��دا ل��ه ئه نجومه نى س��ه رۆک��ى ک��ۆم��ارو سه رکرده کانى له هه ندێک وه زیران به و یه و نیشتمانى هاوپه یمانى ناو ئه نجومه نه له و گوزارشت شێوه یه حکومه تێکى ده ڵ��ێ��ن ک��ه ده ک���ه ن له دا، حکومه ت ل��ه ن��او ب��چ��ووک ئه وان که ڕه نوسه ى ئه و ڕاستیدا ب��ۆ پ��ڕۆژه ک��ه ئ��ام��اده ی��ان ک��ردووه په سه ند شوه یه به و و بێت ئه گه ر منیش په رله مانه وه له الیه ن بکرێت حکومه ت له ناو حکومه ت ده ڵێم ڕێگرتن ل��ه ب��ه اڵم ج��ۆرێ��ک دای���ه . هه یه له ئه نجومه نى بااڵى سیاسه ته ئه وه ى دواى ئه وه ش ستراتیژیه کان به بڕیایدا فیدڕاڵى دادگ���اى ک��ه دام��ه زراوه ده سته و به سته نه وه ى وه کو حکومه ته وه به مه ده نیه کان له . هه ڵبژاردنه کان کۆمسیۆنى و ده س��ت��ه به ستنه وه ى ڕاس��ت��ی��دا

جۆرێکه مه دنیه کان دام����ه زراوه بااڵى ئه نجومه نى له ڕێگرتن له ئه وه ى بۆ ستراتیژیه کان سیاسه ته سه ربه خۆ ده زگ��ای��ه ک��ى ده زگ��اک��ه سیاسه ته بااڵى ئه نجومه نى ، بێت ستراتیژیه کان پشتى به به ندى 108 ده ڵێت که پێکهاته یدا له به ستووه ده کرێت دامه زراوه سه ربه خۆکان به حکومه ته وه ببه سترێنه وه و به یاسا حکومه ته که ى به اڵم بخرێت، رێک ڕێگه ى که ناوه هه نگاوێکى مالکى عێڕاقیه لیستى داخوازییه که ى له و نیشتمانى هاوپه یمانى ، گرتووه به تایبه تیش حزبى ده عوه نیگه ران بوون له دروست بوونى ئه نجومه نى ستراتیژیه کان سیاسه ته ب��ااڵى ئ��ه و دژى ه��ه ن��گ��اوێ��ک��ی ئ����ه وان کانونى 2ى له نا ئه نجومه نه یان سه رۆکى له الیه ن نوسراوێک یه که م ئاڕاسته ى وه زیرانه وه ئه نجومه نى داواى ک���راوه و فیدڕاڵى دادگ���اى شیکردنه وه ى به ندى )8( کراوه که که مه ده نیانه ى دامه زراوه ئه و ئایا نه کراوه لێوه باسیان ده ستوردا له ئه نجومه نى ب��ه س��ه ر تیایدا ک��ه نوێنه ران ئه نجومه نى یان وه زیرانن فیدراڵى دادگ��اى که ده ک��ات داوا بکات پێشکه ش ڕونکردنه وه یه ک 18(ى ل��ه ) ف��ی��دڕاڵ��ى دادگ���اى ،داواک��ه ى وه اڵم��ى دووه م��دا کانونى داوه ت���ه وه وه زی��ران��ى ئه نجومه نى ک��ه ئ��ه و ده س��ت��ه و دام��ه زراوه ن��ه ى سه ر نه کراوه باس که له ده ستوردا ڕاسته خۆ ئ��ه وان ، الیه نێکن به چ به و وه زیرانن ئه نجومه نى به سه ر بۆ دانانرێن. سه ربه خۆ دامه زراوه ى و عێڕاقى ناوه ندى بانکى نموونه و په یوه ندى و ڕاگه یاندن ده سته ى کۆمسیۆنى و ئه وقاف دیوانه کانه ى مافى کۆمسیۆنى و هه ڵبژاردنه کان مرۆ وڤ . ئه وانه سه ر به ئه نجومه نى وه زیران ده بن له به ر ئه وه ى جۆرێک له سیفه تى جێبه جێکردنیان تێدایه ، سیاسه ته ب��ااڵى ئه نجومه نى وات��ه ئاینده دا له ئه گه ر ستراتیژیه کانیش به س��ه ر ده ب��ی��ت بکرێت دروس���ت ئه مه ش ، بێت وه زیران ئه نجومه نى له الیه ن عێڕاقییه وه ڕه ت ده کرێته وه

.دروس��ت ک��اری��گ��ه رى :~ب����وون����ى ئ���ه ن���ج���وم���ه ن���ى ب����ااڵى له سه ر ستراتیژیه کان سیاسه ته داخوازیه کانى کورد چى ده بێت؟

ئه نجومه نه ئه و بوونى - دروست دژى و ن��اب��ێ��ت خ���راپ ک��ارێ��ک��ى ک��ورد گه لى ب��ه رژه وه ن��دی��ی��ه ک��ان��ى سه رجه م مه رجێک به به اڵم نابێت پ��ێ��ک��ه��ات��ه ک��ان��ى ع���ێ���ڕاق ت��ی��ای��دا ب��ه ش��دارب��ن ب����ه راى م��ن دروس���ت سودیشى ئه نجومه نه ئ��ه و بوونى دروست چونکه ، کورد بۆ ده بێت پرسه ب��ااڵى ئه نجومه نى ک��ردن��ى

س��ت��رات��ی��ژی��ه ک��ان ب��ی��رۆک��ه ی��ه ک��ى درێژخایه نى ئامانجێکى کوردییه و لیستى له وه ش جگه ، پاڵدایه له عێڕاقییه پێیان وایه له ماوه ى چوار ساڵى ڕابردودا جۆرێک له تاک ڕه وى له ده سه اڵت و حکومه ته که ى نورى وایه پێیان بووه دروس��ت مالکیدا ده توانن ئه نجومه نه وه ئه و له ڕێگه ى بڕیارى ده رک��ردن��ى له به شداربن جارێکى ل��ه وه ڕێگربن و سیاسى نورى سیاسه ته کانى تاکڕه وى تر ڕاب��ردوودا له ، ڕون��ه دات مالکیدا نیشتمانى ئاسایشى ئه نجومه نى که ئه و ک��ه بڵێم ده ت��وان��م ه��ه ب��ووه ئه وتۆى کاریگه ریه کى ئه نجومه ن ئه نجومه نى ئ��ه م ب��ه اڵم ، ن��ه ب��ووه ستراتیژیه کان سیاسیه ته ب��ااڵى ک��ه دای���ان ن��اوه و ب��ه و ڕه ن��ووس��ه ئه گه ر ن��اوه دای��ان که یاساییه ى په سه ند بکرێت له الیه ن په رله مانه وه به اڵم ، ده بێت کاریگه رى وایه پێم به رژه وه ندییه کانى له سه ر کاریگه رى 140 م��اده ى به تایبه تیش و ک��ورد ئه و وانییه پێم ده ب��ێ��ت؟ چ��ۆن نه رێنى کاریگه ریه کى ئه نجومه نه به س��ه ب��اره ت به تایبه تى هه بێت ده ستوریه کانى ماده و 140 ماده ى که له به رژه وه ندی کوردان. چونکه ئه نجومه نه که ئه ندامانى زۆرب��ه ى خه ڵکى کوردى تێدایه وه کو سه رۆکى و کوردستان هه رێمى حکومه تى هه رێمى حکومه تى وه زی��ره ک��ان��ى کوردستان وه کو وه زیرى پێشمه رگه و ناوخۆو ئه وانه هه موویان ئه ندامى ئه و ئه نجومه نه ده بن. ئه گه ر بێت و ئه نجومه نه که ئه ندامانى له %80 ى ئه وا بده ن بڕیارێک له سه ر ده نگ ده بێته ئه نجومه نه ئ��ه و ب��ڕی��ارى بڕیارێک که ده بێت جێبه جێ بکرێت له الیه ن یاساکه پڕۆژه له کاتێکدا و لیژنه ى یاساى په رله مانه وه په سه ند مه ترسى ڕه نگه ئه وکاته ، نه کرا کورد به رژه وه ندییه کانى له سه ر

دروست بکات . بڕوایه دایت له و ئایا :~داهاتوودا هه فته ى دوو له ماوه ى عێڕاقیه لیستى یاساکه ى پ��ڕۆژه حکومه ته وه و په رله مان له الیه ن وه ک���و خۆیان ده ک��رێ��ت پ��ه س��ه ن��د

ده ڵێن ؟ عێڕاقیه لیستى لێدوانه کانى -ه��ه ف��ت��ه ى دوو ل���ه ک���ه ب�����ه وه ى له سه ر ده نگ په رله مان داهاتوودا یاساکه یان پ��ڕۆژه و په سه ندکردنى ، سیاسین لێدوانێکى زیاتر ده کات پڕۆژه چونکه نین یاسای لێدوانى سیاسه ته بااڵى ئه نجومه نى یاساى لیژنه ى له ده بێت ستراتیژیه کان یاسایى په رله مانه وه بێته ناو په له مان ، په رله مانیش لیژنه ى یاسایى هه یه و ده بێت ئه و پڕۆژه یاساکه له ڕێگه ى ئه و لیژنه یه وه بێته ناو په رله مانه وه و

له سه ر ده نگى په رله مان ئه ندامانى بده ن ، له ئێستادا من ئه و لێدوانه ى ده ک��ه م��ه وه ڕه ت عێڕاقیه لیستى یاسایه ئه و ب��ه دوورى ده زان��م که و په رله ماندا له ناو به ئاسانى ه��ه روا ئه وه ى له به ر بدرێت له سه ر ده نگى سیاسیه کان الیه نه ئێستا تا کى ڕازى یاسایه ئ��ه م له به نده کانى ئه و ده سه اڵته کانى ڕووى له نین

ئه نجومه نه .ده کرێت چ����اوه ڕوان :~زووان��ه ب��ه م تر کۆبوونه وه یه کى نورى و ع��ه الوى ئه یاد نێوان له وایه پێت بدرێت ئه نجام مالکیدا ئه نجامێکى ک��ۆب��وون��ه وه ی��ه ئ��ه و به سه باره ت لێده که وێته وه باشى

پێکهێنانى ئه و ئه نجومه نه ؟ - به دڵنیاییه وه مالکى نوێنه رایه تى هاوپه یمانى ده کات یاسا ده وڵه تى نیشتمانى کۆمه ڵێک گروپ و الیه نى کوتله ى نموونه ب��ۆ تیایه ت��رى ئه حرارى تیایه که بریتین له ڕه وتى سه در و فه زیله و ڕه وتى چاکسازى ئیسالمى ب���ااڵى ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ى و سیاسیانه ش الیه نه ئه و ، تێدایه دا نیشتمانى هاوپه یمانى له که هه یه خۆیان سه رنجى و تێبینى ئه نجومه نى پێکهێنانى ل��ه س��ه ر ستراتیژیه کان سیاسه ته ب��ااڵى له تریش دانیشتنێکى ئه گه ر ،ئه نجام ع��ه الوی��دا و مالکى نێوان بگه نه وان��ی��ی��ه پ��ێ��م م��ن ب��درێ��ت پێکهێنانى له سه ر ته واو ئه نجامێکى ڕه شنووسى تاکو بااڵ ئه نجومه نى له سه ره تێبینیان که به ندانه ى ئه و ل���ه الی���ه ن الی���ه ن���ه س��ی��اس��ی��ه ک��ان نیشتمانیه وه ه��اوپ��ه ی��م��ان��ى و له سه ر گۆڕانکارییان و النه برێن نیشتمانى هاوپه یمانى نه کرێت. ئه نجوومه نى ده سه اڵتى ده یه وێت ستراتیژیه کان سیاسه ته ب��ااڵى نه ک بێت ڕاوێژکارى ده سه اڵتێکى وایه پێم من بۆیه جێبه جێکارى ئه گه ر دانیشتنه که ش ئه نجام بدرێت نێوان ل��ه ڕێکه وتنێک ن��اک��ه ون��ه

خۆیاندا .ئ���ه گ���ه رن���ه گ���ه ن���ه :~عێڕاقیه لیستى ئایا ئه نجامێک ب���ه ش���دارى خ���ۆى ل���ه پ��ڕۆس��ه ى سیاسیدا ڕاده گرێت یان به رده وام

ده بێت ؟- زۆرجار هه ڕه شه ى ئه وه یان کردووه که به شدارى پڕۆسه ى سیاسى عێڕاق لێدوانانه ى هه ڕه شه و ئه م ، نه که ن له ج��ۆرێ��ک��ن ع��ێ��ڕاق��ی��ه لیستى بۆسه ر سیاسه تى فشارى وه ره قه ى الیه نه کانى تر ، من پێم وایه ئه وان دوباره 2005 ساڵى هه ڵه یه ى ئه و به رچاو به شێوه یه کى که ناکه نه وه و نه کرد هه ڵبژاردنیان به شدارى پێکهاته ى به زیانى ڕاده ی��ه ک تا دڵنیاییه وه به گه یاند سونه کان پڕۆسه یه ى ل��ه و عێڕاقیه لیستى ده که ن به شدارى عێڕاقدا ئێستاى بااڵى ئه نجومه نى ئه گه ر ته نانه ت له سه ر ستراتیژیه کانیش سیاسه ته ئه و شێوه یه ى که ئه وان ده یانه وێت

په سه ند نه کرێت. گ��رژ ت��ه ق��ی��ن��ه وه و :~و ئ��اڵ��ۆزی��ه ک��ان��ى ئ��ه م دوای��ی��ه چ ئه م له سه ر ده گه یه نێت په یامێک

مه سه له یه ؟ئه م ته قینه وه کانى وایه پێم من -ئه وه یه بۆ ئێستادا له و دواییه کۆنگره ى له به ستنى ڕێ��گ��ه ک��ه جۆرێک که بگیرێت عه ره بى بااڵى ل��ه ع��ێ��ڕاق��دا نیشان ب��ارگ��رژى ل��ه ع��ێ��ڕاق ک��ه ب��وت��رێ��ت و ده دات کۆنگره ى که نییه ئ��ه وه شوێنى هه موو ، ببه سترێت تیادا عه ره بى وایه پێم من ئ��ه وه ی��ه و په یامه که ناوه کى و ده ره کى الیه نێکى چه ند ده ستیان له جۆره ته قینه واندا هه یه نه گرێت سه ر کۆنگره که ئه وه ى بۆ له به رژه وه ندى سه رنه گرتنیشى و

چه ند ده وڵه تێکدایه .

دیدارعادل عه بدوڵاڵ:

دروست کردنى ئه نجومه نى بااڵى پرسه ستراتیژیه کان بیرۆکه یه کى کوردییه و ئامانجێکى درێژخایه نى له پاڵدایه

میسڕ و تۆپى خۆپیشاندانى

ناڕه زایی

عه ره بى کۆمارى ڕۆژێکه چه ند م��اوه ى هه ستیاردا گه لێکى ڕووداو به میسڕ ڕووداوان��ه ش ئه و خودى و تێده په ڕێت به ڵکو ن��ی��ن، ئێستا ه��ه ڵ��ک��ه وت��ه ى پێناچێت و هه یه مێژوویی پاشخانێکى واڵته ئه و جه ماوه رى ناڕه زایی کڵپه ى ئه و بۆ دی��اره دامرکێته وه ، ئاسانى به ڕووداوان��ه ى میسڕ ئه گه ر چى تا ئێستا به نادیارى ماوه ته وه که ئاخۆ چاره نووسى ده سته که ى دارو و اڵته ئه و سه رۆکى ق��ه ده رێ��ک چ��ى و لێبه سه ردێت چ��ى میسڕ له ئ��ه وه ى به اڵم چاوه ڕوانیه تى، ڕوویدا، ده کرێت له چه ند ڕه هه ندێکه وه ئه م به شێکى ل��ه وان��ه ش ڕوو بیخه ینه ساته ى به و هه یه په یوه ندى ڕووداوه دیاریکردن ده نگۆى ماوه یه ک پێش که کوڕى موباره کى جه مال هه ڵبژاردنى و حوسنى موباره ک له ناوه نده میدیاکانى ئه و واڵته وه باڵو بووه و به مه ش گه لى کارێکى ب��ه ه��ه ن��گ��اوه ی��ان ئ��ه م میسڕ دواى چونکه له قه ڵه مدا، مه ترسیدار حوسنى حکومڕانى له س��اڵ چه ندین دۆخێکى دووچ��ارى واڵته ئه و موباره ک ڕه وش��ى خراپى و ئ��اب��وورى ناله بارى بێتوو گه ر بوو، کۆمه اڵیه تى و سیاسى سه ر بێته ک��وڕه ک��ه ى م��وب��اره ک دواى میسڕیه کان ئ��ه وا ده س���ه اڵت، ته ختى ناتوانن پێشبینى باشبوونى ژیانیان بکه ن له و واڵته دا، هه روه ها کاتێک که میسڕ له ناوچه که دا وه ک واڵتێکى به هێز گه وره ى ناوه ڕاست خۆرهه اڵتى ناوچه ى عه ره بى به رده وام له ڕووداوه کاندا ویستویه تى ڕۆڵى له جۆره کان به جۆرێک ئه مه ش هه بێت، تاکى بیرکردنه وه ى سه ر له کاریگه رى یه کێک چونکه دروستکردووه ، میسڕى ل��ه وم��ه س��ه الن��ه ى ب��ه درێ��ژای��ی م��اوه ى ناوچه که دا له و واڵته دا له و حکومڕانى - عه ره ب ئاشتى پرسى هه بووه بوونى ئیسڕائیل بووه ، که میسڕیه کان هه میشه سیاسیه تى س��ه رن��ه ک��ه وت��ن��ى ب��ه ه��ۆى له بێئومێدبوون س��ه رۆک��ه ک��ه ی��ان��ه وه واڵت��ه ک��ه ی��ان، ئ��ای��ن��ده ى پێشکه وتنى هه روه ها خاڵێکى تر که هه ر ڕاسته وخۆ ڕاب��ردوودا ڕۆژه ى چه ند ئه م له ماوه ى ویالیه ته خه تى س��ه ر هاتنه بینرا، یه کگرتووه کانى ئه مریکا بوو که به ئاشکرا پێوه واڵته ى ئه و پاڵپشتى له جۆرێک جه ماوه ریه که ى ڕاپه ڕینه بۆ ده بینرێت میسڕ، چونکه له الیه ک ئیداره ى کۆشکى ئه وه ى وته بێژیه که یه وه ل��ه زارى سپى ڕاگه یاند: که نابێت دژى جه ماوه ر هێزى جۆره هه ر و به کاربهێنرێت چه کدارى بێته له ئه نجامى هێزه کاردانه وه یه ک که کۆمه ڵگه ى توندى هه ڵوێستى ئ��اراوه ، نێو ده وڵه تى به دواى خۆیدا ده هێنێت و به مه ش ویالیه ته یه کگرتووه کانى ئه مریکا به هه مووجۆره هاوکاریه کدا ده چێته وه که پێشتر به حکومه تى میسڕى به خشیوه ، واته ئێستا ئه مریکا به هۆى بێهێزى ئه داى ئه و گه یشتۆته میسڕدا له حکومڕانى بڕوایه ى ناکرێت پشت به هاوپه یمانێکى وه ک میسڕ ببه ستێت، که تاڕاده یه کى دیار و ئاشکرا له ئاست ڕووداوه کانى ناوچه که دا ده سته و سان وه ستاوه ، هه روه ک ئه وه ى بیسترا و بینرا ئۆبامادا له په یامه که ى له پشتیوانى ئه مریکیه کان که ئه وه بوو ئه مه ش و ده که ن جه ماوه ر جواڵنه وه ى وریاکه ره وه زه نگێکى سه ره تاى وه ک ناوچه که ئه و واڵتانه ى دیکه ى بۆ هات، که سااڵنێکى زۆره گه له کانیان به ده ست سه رۆکه که یانه وه حکومڕانی خراپى

ده ناڵێنن.

ڕێبین‌حه‌سه‌ن

26

عومەر‌عەبدوڵاڵ

یه کێک له خاڵه کانى ڕێکه وتنى نێوان هه ڵبژاردنه کانى براوه کانى لیسته سه رۆکى به سه رپه رشتى که عێڕاق هه ولێر له کوردساتان هه رێمى ئه نجومه نى پێکهێنانى ، واژۆکرا عێڕاقه ستراتیژیه کانى پرسه بااڵى ده درێته سه رۆکایه تیه که ى که لیستى سه رۆکى ع��ه الوى ئه یاد عێراقیه لیستى ئێستادا له ، عێراقیه ئه و پێکهێنانى بۆ یاسایه کى پڕۆژه ئه نجومه نه و ده سه اڵت و ئه رکه کانى له الیه ن ئه وه ى بۆ ئاماده کردووه نوێى حکومه تى و په رله مان بۆ . بکرێت په سه ند عێڕاقه وه یاساکه ناوه ڕۆکى له سه ر قسه کردن لیست تێبینیه کانى و سه رنج و له سه ر تر سیاسیه کانى قه واره و ئه گه ره کانى و یاسایه پڕۆژه ئه و په سه ندکردنى پڕۆژه یاساکه ڕێبازى به ڕێز له گه ڵ دیمانه یه کى ئازادى په رله مانى ئه ندامى عه بدوڵاڵ عادل فراکسیۆنه ئیتیالفى له عێڕاق

کوردستانیه کان سازکرد.

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی‌‌

[email protected]

Page 4: Rebazi Azadi 641

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641

نه چیته تا نییه تیادا گومانى واڵتانى تر نازانى کورد چه ند بێ به ڕنامه و خوێن سارده له ئاست قوربانییه کانى و س����ه ره وه رى خۆیدا ، ئه وه ى له م سه فه ره م که له تارانى پایته ختى ئێران بینیم سه رکردنه له هه ڵوێسته جێگاى گۆڕستانى )به هه شتى زه هرا ( بوو که به ڕاستى واڵتى ئێران بۆ رێزو شه هیده کانى خوێنى حورمه تى ل��ه س���ه ر زه وى واڵت���ى خ���ۆى دروستکردوون که بۆ به هشتێکى شایه نى گۆڕستانه ئه و شایه نى پێى که ناوه بێت ئه و هه ڵگرى زه ه��را( )به هه شتى ده وت��رێ��ت دیزاین پێى به گۆڕستانه ئه م به رفراوان رووبه رێکى نه خشه و و له زیاتر تیایدا که دروستکراوه و )20 ( هه زار شه هیدى واڵته که ى شارێکى قه د به خۆگرتووه و له بۆ جۆراوجۆرى خزمه تى زیندو

جوت شه قامى ( وه ک ک��راوه گوڵزار- و گوڵ شۆسته و ساید- له وحه ى ، شه قامه کانى روناکى جۆراوجۆرى گه وره ، له سه ر هه ر کێلی هه ر شه هیدێک دارێک رواوه له گه ڵ کۆمه ڵێ بیناو شتى تر ( گه راج و مزگه وت له جگه ئه مه له هتد ... و سۆپه رمارکێت و هێڵى بوونى گرنگتر هه مویشى )میترۆیه ( بۆ نێو ئه م گۆڕستانه پ��اره که مترین ب��ه خ��ه ڵ��ک ت��ا گۆڕستانه ئه م بۆ بێت بتوانێ چه ندین گۆڕستانه دا ئه م نێو له ن��م��ون��ه ى ج��ۆراوج��ۆری��ان وه ک پێوه کردنى پارێزگارى و شانازى سه روه رییه کانیان دروستکردووه ، پیشانى گۆڕستانه ئه م به گشتى ده ده ات که هه ر میلله تێ بیه وێ له سه ر پێى خۆى بوه ستێ و خۆى له م نمونه یه کى چه ند له راگرێ شێوه یه وه سه رچاوه ده گرێت که ئه و جوانکارییه بۆ گۆرستانه که یان شارێکى راس��ت��ى ب��ه ک��ردوی��ان��ه بۆ به هه شتییه ده س��ت��ک��ردى س��ه روه ری��ی��ه ک��ان��ى خ��ۆی��ان که ئه مانه م بینى نابه ڕنامه یى خۆمان و له بیرکردنى سه روه رییه کانمان به ڕنامه ڕێژییه کى نه بوونى یان قوڵم ئاخێکى ئاینده بۆ ت��ه واو هه ڵکێشا که ئێمه ى کورد خاوه نى ده ریایه ک خوێنین نه مان توانیووه شتێکى گه له که مان ئاینده ى بۆ و شه هیدان بۆ ق��ه درزان��ى پڕله که بکه ین سه روه رییه کانمان بێت گه شیان خوێنى شاهێنى ه��ه زار بیست ئ��ه م نێو ل��ه ،

شه هیده ى ئێرندا له گۆشه یه که دا فاتیحامان و سه ریان چوینه که بۆ گیانى نه مریان خویند شه هیده ب��وون هه ڵه بجه ن��ازه ک��ان��ى ب��ێ رۆژگارێک که شه هیدانه ى ئه و تاران گه ینرابونه بریندارى به گیانیان بریندارى به دوات��ر و ک��ه چوینه ، ل��ه ده س��ت��داب��وون له شه هیدانه ئ��ه م سه رگڵکۆى کۆتایى تا نوسینه که وه پارچه ى ده کات شتێک به هه ست مرۆڤ و داخ له دڵ ده بى بۆچى ئه وه ى تا ک��ردووه شتێکى ئێران واڵتى ئه ندازه یه ک توانیویه تى بناغه یه ک دابنێ تا ئه م شه هیدانه گوم ناوتر نه بن ، به اڵم بۆ ده بێ به رپرسانى زۆریان چونه ته دڵنیام که کورد

س���ه ر ئ���ه م گ��ۆڕس��ت��ان��ه و ئ��ه م شه هیدانه الیه کیان له م شه هیدانه هه ندێ نه بێ هیچ نه کردۆته وه و شێوه ى له بکه ن بۆ ترى شتى تابلۆیه کى چ��ه ن��د پ��ه ی��ک��ه رو نوسینى هه ڵه بجه و شه هیدانى له وحه یه کى گه وره و به زمانه کانى ئنگلیزى و ف��ارس��ى و ک���وردى سه ر ل��ه ک��ورت ته عریفێکى و بکرێت ئه وکاره ساته و هه ڵه بجه و هه ندێ گرنگى زیاترى پێبدرێت که ئه و شه هیدانه له غوربتن بێ خاک ئامێزى گه رمى له به شن دایک خاکى به رامى و بۆن وله که سوکارو له دورن و مه حرومن ب��ێ ن���ازن ، ده ک��رێ��ت الی��ه ن��ى په یوه ندیدار ئاوڕێک له م شه هیدانه

بده نه وه و گرنگى به و سه روه رییه ى بده ن که رۆژانه و میلله ته که مان جۆراوجۆر وه فدى به رده وامى به و گۆڕستانه ئه و سه ر ده چێته ئه و هه موو که مو کورتییه به دى ده کرێ ، شه هیدانیش شایسته ى هه موو رێزو کارێکه بۆیان بکرێت نه ته وه یه که و س��ه روه رى چونکه ده که ین پێوه شانازى ئه وه یشى بۆچى ئیتر ، سه وه رییه کانمانن له وها شوێنێکى وه ک گۆڕستانى ئه و وه ک زه ه����رادا به هه شتى خوێنى به رهه مى که حکومه ته ى باش شتێکى شه هیده کانمانه ودیاریان بۆ ناکه ن که شتێک نییه له و شه هیده گوم ناوانه شایسته

تر بن تکایه .

کارێکى ب��ه ج���اران خۆس��وتاندن لێوه ده کرا باس�ى قێزه ون نه ش��یاوو تایبه ت ب��ه ده ک���را ئیدانه ش بگره به رامبه ر به و که س��انه ى په نایان بۆ ئه و ش��ێوازه ده برد گه ر له هه ر ڕه گه زێک بوایه ؟ به اڵم دواى ئه وه ى له وواڵتى ) تونس ( دا به هۆى بێکارى و برس��ێتى و نه بوونى عه داله تى کۆمه اڵیه تى له و و حکومه ت س��ایه ى له وواڵت���ه دا حوکمى دکتاتۆرى ) زین العابدین بن على( و داروده س��ته که ى دا هاوواڵتى )محمد بو عزیز( ئاگرى له جه س��ته ى خۆیش��یدا دواى به ب���ه رداو خ��ۆى ! ئ��اراوه هێنایه نوێى ش��ۆڕش��ێکى نموونه ى ئه و ڕاپه ڕینه جه ماوه رییه ى که س��ه رتاس��ه رى وواڵتى تونس�ى گرته وه . ده رئه نجامه که ش�ى کۆتایى هێنان به ) العابدین زین دکتاتۆرى ) حوکمى . وواڵتدا له بوو داروده س��ته که ى و وه خه ریکه ئه و ش��ێوازه ڕاپه ڕینه ش ده بێته نه ریتێک و به ش��ێکى وواڵتانى ن��اوچ��ه ک��ه ش ب��گ��رێ��ت��ه وه . ک��ه به هه مان ش��ێوازى حوکمڕانى و هه مان س��یاس��ه ت پیاده ده که ن . هه رچه نده و ئاش��کرایه و ڕوون هه مووان الى . هه ڵنه گره حه ش��ا ڕاس��تییه کى له نه حوکمڕانیانه ش��ێوازه ئه و که نه و پێش��که وتووه کان کۆمه ڵگا ئه مڕۆدا پێش��که وتووى دونیاى له س��ه رده میان و ن��ه م��اوه مۆدێلیان خه ریکه به س��ه ر ده چێت ؟ به اڵم ده بوو هه ر زوتر وواڵتانى ناوچه که و ده وروبه ر له دواى س��اڵى نه وه ده کان و هه ره س نه مانى و ش��وره ووى بلۆکى هێنانى س��یاس�ه تى دووجه مس��ه رى جیهانى و

له گه ڵ هه ڵکردنى باهۆزى دیموکراتیدا بکردایه ڕاس��تییه به و ده رکیان زوتر و واقیعه ئ��ه و ل��ه گ��ه ڵ خ��ۆی��ان و ئه مڕۆدا دونیاى پێش��که وتنه کانى بگونجاندایه . ئه و ڕاپه ڕینه ى وواڵتانى تونس و میس��ر و یه مه ن و چه ندانى وایه ده رس و عیبره تى دیکه حه ق لێوه ربگیرێت . وه زه نگێکیش��ه بۆ س��ه رانى دیکه ى ئه و وواڵتانه که به هه مان بیرکردنه وه و به هه مان پێوه ر ده س��ه اڵتى به درێ��ژه ده یانه وێت الیان ئه وه ش . بده ن حوکمڕانیان هه رکاتێ بێت ئاش��کرا و ڕوون خۆى ئاس��ایى س��نوورى گ��ه ل جه ماوه رى خرۆش��انى تێپه ڕاندوو که موکوڕى و گه نده ڵى ئاس��ت له ئیدارى و ناعه داله تى کۆمه اڵیه تى و س��ه روه ت و داهات له ناش��ه فافى و ته خش��ان و وواڵت س��امانى و په خش��ان کردنى له ڕێگاى حیزبه وه و به ڕێگاى ناش��ه رعى و قۆرخکردنى ده س��ه اڵت و به رته س��ک کردنه وه ى هاته جه ماوه ر . ڕاده ربڕین ئازادى ش��ه قام س��ه ر ڕژانه و خرۆش��ان حوکمێکى هیچ و هێزێک هیچ دکتاتۆرێک و ع��ه س��������ک��ه رت��ارى گه لدا ئیراده ى له به رده م ناتوانێ خۆى ڕابگرێت و ڕاده ماڵرێت . گه ر ئاوڕێک له و گه نده ڵى و که موکوڕى و نادادپه روه رییه بده ینه وه له وواڵتانى تایبه ت به ن��اوه ڕاس��ت رۆژه��ه اڵت��ى که چه ندان ساڵه عه ره بی وواڵتانى و برسێتى ده س��ت به گه له کانیان نه بوونى خزمه ت گوزارى و بێکارى و ده ربڕین ڕا ئ��ازادى و پێویست چه ندان مافی دیکه ى هاواڵتیان که سه ره تایی ترین مافی ئاسایی خۆیانه و داران ده س��اڵت گه ر . ده ناڵێنن وواڵتانى دیکه ى ده ستانى به کار ناوچه که ش هه وڵی گۆڕانکارى جدى و دیکتاتۆری له وواڵت و ن��ه ده ن نه گۆڕن ده سه اڵته وه کردنى پاوه ن به ئاراسته ى چاککارى و چاکسازى به ر ده سته و دیموکراتیزه کردن و له سه رجه م هاواڵتیان مافی کردنى بواره کاندا گه ر به پێچه وانه شه وه به هه مان سیسته م و به هه مان شێوازى مماره سه ى بیانه وێ حوکمڕانى حوکمڕانیان بکه ن له واڵتدا دوور نى یه ئه وه ى له ) تونس و میسر( ڕویدا پایزى و نه گرێت به وانیش ده رگ��ا

حوکمڕانیان بێت.

س��ه ره ت��ای ل��ه ک��ۆم��ه ڵ چه مکی مرۆڤایه تییه وه دروس��ت��ب��وون��ی چه ندین شێواز و فۆرم و پێناسه ی گرتووه ،جگه له وه چه ندین تیۆرو بنه مای فه لسه فیی کۆمه اڵیه تی بۆ ده ستووره دانانی لێکۆڵینه وه و ئه رستۆوه له کۆمه اڵیه تییه کان هه بوون مۆدرێرنێته سه ده ی تا و هه ن !کۆمه ڵ به چه ندین شێوه له الیه ن کۆمه ڵناسان و بیریارانه وه به پێی س��ه رک��راوه .. له قسه ی شوناسیی و ف��ۆرم قۆناغه کان

وه رگرتووه .ب��اب��ه ت��ه دا ل���ه م ئێمه ئ����ه وه ى بکه ین پێ ئ��ام��اژه ى ئه مانه وێ کۆمه ڵگه ى بدوێین له سه رى و

مه ده نییه .

کۆمه ڵگه ى مه ده نى :له زۆرج��ار . ڕاپه ڕیندا پاش له تاده گاته ڕۆژن��ام��ه وه و گۆڤار سه ر ل��ه سیمینار، و مێزگرد ب��ه م��ه ده ن��ی��ک��ردن��ی چۆنیه تیی چه مکی ی��ان ک��وردی، کۆمه ڵی ک��ۆم��ه ڵ��ی م���ه ده ن���ی, ق��س��ه و

گفتۆگۆکراوه ..ئه وه ده بێت هه رشتێک به رله به مه ده نی کۆمه ڵی که بزانرێت کراوه یه و کۆمه ڵدا هه ندی ڕووی داخ��راو، تردا هه ندێکی ب��ه ڕووی مه ده نی کۆمه ڵی ڕووی خستنه بیرمه ندان مشتومڕی له سه ره تا و دواتر گه یشتنی بۆ نێو گوتاری سیاسی و ڕۆشنبیری له کۆمه ڵی ڕووداوێکی یان بوونێکی، ئێمه دا

گ��رن��گ و ک��اری��گ��ه ره .ب���ه اڵم به تێوه گالندنی و تێکه ڵکردن ئایدیۆلۆژیاو گوتاری سیاسییه وه ، په له له جۆرێکه ئه ندازه یه ک تا کردن.بۆ به ده ستهێنانی کۆمه ڵی هه رشتێک ل��ه ب��ه ر م��ه ده ن��ی، ده ب��ی ت��اک خ��اوه ن��ی ئ��ه و ماف وخاوه نداریه تییه بێت که کۆمه ڵی له و ده یخوازێت،به شێک مه ده نی کۆمه ڵه دا له و خاوه ندارێتییانه ئ���ازاد- )ب����ازاڕی ل��ه بریتییه

و بڕیاردان بیروڕا-مافی ئ��ازادی دیموکراسیی گشتی بۆ هه مووان(.

ده سه اڵت :له نێو ده س���ه اڵت چه مکی ئ��ه و ڕه ه��ه ن��دان��ه ی ده س��ه اڵت��دا که له مپه ڕه وه به ده رده خات خۆی کۆمه ڵی جه سته ی ئ��ه وپ��ه ڕ تا وایه پێی .ئه رستۆ داپۆشیوه پێویسته بژی م��رۆڤ بۆئه وه ی ده سه اڵتی سیاسیی سیستمێکی سه ره تای له هه روه ها هه بێت, .)کانت( ڕۆشنگه ریدا سه رده می بیرده که یته وه واب��ووچ��ۆن پێی ملکه چبه ب��ه اڵم ب��ی��رب��ک��ه ره وه ، پێویسته بێت شێوه یه ک به هه ر و ب��ه ڕێ��وه ب��ردن ب��ۆ سیستمێک هه بێت کۆمه ڵ پاسه وانیکردنی چه مکی پ��ه ی��وه ن��دی��ی ب���ه اڵم .ده سه اڵت به چه مکی کۆمه ڵه وه , ی����ان س��ی��س��ت��م��ی ده س�����ه اڵت. به پێی کۆمه ڵه وه به سیستمی هه ردووال شه رعیه تی ده ستوورو

فۆرمده گرێت.کۆمه ڵ چه نده خاوه ن تایبه تمه ندی و شوناسی جودا بێت ده سه اڵتیش چه ندین خاوه نی شێوه به هه مان ته نها جیاوازه وج��ۆری شوناس یه ک ل��ه ده س��ه اڵت��ه ک��ان شتێک ئه ویش ک��ۆده ک��ات��ه وه ، قاڵبدا

سه پاندن،یان به ڕێوه بردنه .

ده سه اڵتی )یاسایی( : ئه م جۆره ده سه اڵته هه میشه ستراکتورێکی و بونیادێک له سه ر

عه قاڵنی ده ستووره ده گرێت!شێوازی ئ��ه م ڤێبه ر(( ))ماکس یاسایی( ،)عه قاڵنی، ده س��ه اڵت��ه تر هه رشتێکی پێش و ناوده نێت ده زان��ێ��ت. مۆدێرنی ب��ه ده وڵ��ه ت��ی ،ئه م شێوه کان له به شێوه یه ک

ج��ۆری ده س��ه اڵت��ه .ت��ا ئ��ه وپ��ه ڕی .هه وڵی ده ستووردانی و کارکردن سروشتی مافه دابه شکردنه وه ی ده دات کۆمه ڵ یاساییه کانی و ، ج��گ��ه ل��ه وه ی ئ��ه م ده س��ه اڵت��ه ، هه میشه سرووش له عه قاڵنییه ت و مۆدێرنێته وه وه رده گرێت ، له هه مان کاتدا خاوه نی ماده و یاسا و بڕیاری

جۆراوجۆره .ده سه اڵته ج��ۆره ئه م په یوه ندیی پێکه وه ک��ۆم��ه ڵ��ه وه ،ت��اڕاده ی ب��ه ،سه ربه سیستمی گونجان و ژیان مینبه رییه .ئه م فره و دیموکراسی داگیر هه وڵی هه رگیز ده س��ه اڵت��ه کۆمه ڵ و شارستانیه ت ک��ردن��ی خۆیدا ل��ه خ��ۆی به ڵکو ن���ادات،

داگیریکردووه .نه مانی دوای ده س���ه اڵت���ه ئ���ه م پاش و ئه وروپی کۆنی ده ستوری شۆڕشی فه ره نسا ، )دوای البردن به کۆنه کان بنه ما ڕوخاندنی و ته ندروسترین(.ده سه اڵت ده زانرێت .ژێر سایه ى له مه ده نى کۆمه لگه ى به رێ له ئازاده یاسادا ده سه اڵتى ک��ردن��ى ژی��ان��ى ئ��اس��ای��ى ت��اک و هه موو به رى گرتنه کۆمه ڵگه که و )ڕه خنه له گونجاو شێوازێکى ، رێپێوان ، خۆ پیشاندان ، مان کردن دروس��ت کامپیبن ، گرتن ........ هتد ( به مه رجێک هه موو نه بنه و بکرێن یاسایى به ئه وانه له به ر و پشێوى نانه وه ى مایه ى و یاسایى برگه هه ڵوه شاندنه وه ى

ئیدارییه کانى ده سه اڵت .وه پێویسته له هه ر هه نگاوێکى ئه و و گشتى به رژه وه ندى شێوازانه دا به و بگیرێت چاو له به ر کۆمه ڵگه دوور له به رژه وه ندى ته سکى تاک.

نیوان په یوه ندییه ى ئ��ه م بۆیه ده وڵه تى و مه ده نى کۆمه ڵگه ى و گونجاوترین و باشترین یاسایى شارستانیترین په یوه ندییه و له ناویدا تاک و کۆمه ڵ زۆرترین ماف و رێگه ى به رێکردنى به رنامه کانى ژیانیان بۆ ده سته به ر ده کرێت و تیایدا زۆرترین نه یارى که مترین و ئاسووده یى سه رسه خت و دژوارى تێدا دروست ده بێت چونکه هه موو بیرو بۆچوون بێ ئ���ازاده تیایدا ئایدیایه ک و هه ڵکوتانه سه ر که مینه و بۆچوونى به رامبه ر و به و هۆیه وه ئاسووده یى

بۆ هه موان ده سته به ر ده بێت .

بیروڕا

ئه وانه ی به مێژوو که م ده زانن!

ئێستاش ئه و ڕۆژم له یاده ، که ئه نجامی یه که مین پێنجه می پۆلی له مێژووم وانه ی تاقیکردنه وه ی شاری له ناوشاخان( )خوێندنگه ی سه ره تایی و )چوارشه ممه ( ڕۆژه ش ئه و وه رگرت. پێنجوێن که بوو، دووه می1979ز( تشرینی به رواری )25ی تێدا )99( و یه که م نمره م له سه ر ئاستی هه ردوو پۆله که به ده ستهێنابوو. دیاره ئه و ڕۆژه مامۆستای وانه که )چراخان موحه ممه د(، که مامۆستای وانه ی ده مه وێت ’’که یوان ووتم پێی بوو، کۆمه اڵیه تیمان یاری به ببیته مامۆستای مێژوو، بۆ ئه وه ی چیتر

مێژووی نه ته وایه تیمانه وه نه کرێت‘‘. نزیک به )هه شت( ساڵیش دوای ئه و ڕووداوه و کاتێک ئه نجامی ناوی ده رچووانی قۆناغی شه شه می ئاشکرا عێراق په یمانگاکانی و زانکۆ بۆ ئاماده یی کرا، ناوی من له )به شی مێژوو(ی کۆلیجی ئادابی گه وره که م مامه هاته وه ، سه الحه ددین زانکۆی )کاک نه ژاد(، که ئێستا له ژیاندا نه ماوه پێی ووتم که شتێک، تاکه چونکه باشه ، زۆر ’’شوێنه که ت )مێژوو( هێشتبێته وه خۆیدا بیره وه ری له ئێمه ی به مێژوو چاکه ی هاتووه ئه وه کاتی بۆیه بووه ، کاته شی ئه و بده ینه وه ‘‘. نوێ نووسینه وه یه کی ڕۆژی پێووترا ماممه وه الی��ه ن له قسه یه م ئه و )یه کشه ممه ( به رواری )25ی ئه یلولی1987ز( بوو. تێدا که )1987-2007ز(، سااڵنی نێوان له دکتۆرا( و ماسته ر و )به کالۆریۆس بڕوانامه کانی چه ندین به ده ستهێنا، م��ێ��ژوودا زانستی له م کرا. زانسته ئ��ه و ج��ۆراوج��ۆرئ��اراس��ت��ه ی ووت��ه ی قسه ی و ڕۆمان و چیرۆک هه موو مێژوو به وه ی ئه وه ی مێژوو هه مووی تا هه ڵبستراو و خورافاته ! گه وره پیاوه تۆماری له جگه مێژوو یان درۆیه ! مێژوو یان نه بووه ! دی هیچی ده سه اڵتداره کان و هه مووی چه واشه یه ! تا ئه وه ی ووترا: مێژوو یاری ئێستاش تا بۆیه ده ک��ات! مرۆڤه کان عه قلی به بوون، کێ ئه وانه که ئ��ه وه ی، بگه مه ده مه وێت مێژوویان به و ده رده برد و ناوی گه وره یان به دناو کرد؟ له کاتێکدا به و پێناسانه بێوێژدانی به رامبه ر

ئه و به شه ی زانسته مرۆییه کان کراوه .نابێت ئه وه ش له و تۆمار و ووتانه به ده ریش و درۆ به مێژوویان ئه وانه ی که بگرین، نادیده تۆماری پیاوه گه وره و ده سه اڵتداره کان و چیرۆک ده زان��ن، و زانیووه چه واشه کاری و خورافات و به مێژوو یاریان ئه وانه ن، که بوون و ئه وانه هه ر ئه وانه ش ئ��ه وه ی تا ک��ردووه ، تۆماره کانییه وه و هه ڵه تۆماری نووسینه وه ی هه وڵی که ب��وون، بواره شدا له م داوه . مێژوویان چه واشه کاری و کاره دا له و به رچاویان ڕ وڵی مێژوو دیکتاتۆره کانی ئه و کاری نه ئه وانه ش سه رباری به اڵم بینیووه ، هه موو توانیوویانه مێژووانه به نه یار و دیکتاتۆر به مێژووش نه بکه ن، به دناو مێژوو تۆماره کانی ته نیا ک��راوه ، چه واشه ل��ه وان یه ک هیچ تۆماری مێژوونووسان بۆ کێشه یان که نه بێت، ئه وه نده بۆ دروس��ت��ک��ردووه . خوێنه رانی و گشتی ڕای و که دروستکردووه ، کێشه یان ئه و مێژوونووسان ته مه نی خۆیان بۆ بژارکردنی تۆماره کانی مێژوو له هه ڵه و زیاده ڕۆیی ته رخانکردووه ، که ئه گه ر وه ها مێژوویی، تری نهێنی نه بوو چه ندین دوور نه بوایه ئه و گشتیش ڕای بۆ بمێنیته وه . نهێنی به هه ر دژایه تی خ��ۆڕا له که دروستکردووه ، کێشه یان واقیعی له بێئه وه ی ک��ردووه که سانێکیان و هێز خوێنه رانیشی بۆ بن. ئاگادار که سانه و هێز ئه و و نه توانن ڕاست ئه و کێشه یان دروستکردووه ، که ئێستاش بۆیه بکه نه وه ، جیا یه کدی له ناڕاست )دوو( ب��ه و خزمه تم ب��ه ن��ده چه ند ت��ا ن��ازان��م، مامه و مێژووم مامۆستای یه که م ئامۆژگارییه ی چاکه یه کی بتوانم ب��ه وه ی ک���ردووه ، گ��ه وره ک��ه م زانسته بده مه وه ، چونکه هه نووکه ش ئه وان و ئه و ڕه زام��ه ن��دی جێگای مێژووییه که مانم نووسینه هه مووان نه بوون و نین، به وه ی ده مه وێت هه ڵه و که موکوڕییه کانی ڕاست بکه مه وه ، به اڵم ئه و کاره ش

جێگای ڕه زامه ندی هه مووان نییه !

د.‌كەیوان‌ئازاد

[email protected]

شه هیدانى هه ڵه بجه له به هشتى زه هرادا

خۆســوتاندنێک شــۆڕشــێکى نوێى هێنایه ئاراوه

په یوه ندى نێوان کۆمه ڵگا ى مه ده نى و ده سه اڵتى یاسایى

‌مه‌ال‌ته‌حسین‌گه‌رمیانى

نصرالدین‌قادر‌‌‌‌‌محمد‌حمه‌‌حسن‌ده‌ره‌دۆینى

Page 5: Rebazi Azadi 641

سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641 5 www.jamawarnews.com

رۆژ له دواى ڕۆژ شتى سه یر ده بینین له ده بیستین تر سه یر وشه ى و و پیاو نێوان په یوه ندییه کانى ناو له ئه گه ر ئه مه ئافره ته وه ، کۆمه ڵگاى کوردی دا بێت یان له به اڵم نییه ، گرنگ بێت ده ره وه ى هاوکات ئێمه قسه له سه ر ئه و باره ئافره ت له په یوه ندى ده که ین که ڕۆژ ئ���اراوه ، هاتۆته پ��ی��اودا و عه قڵیه تى له کاره ساتێک نییه تاکى ئه م واڵته دا ڕوونه دات و به نه کرێت، ناوه زه ند ڕۆشنبیریه ت ڕۆژێک ڕووت بوونه وه ى هونه رمه ند به بیانى ڕۆژێک سه ماکردنێکى و جلێکى کوردییه وه و شیکارکردنی ماناکه ى شیکارکه ر که بابه تێک نازانێت و ...هتد، ئه مه خۆى له الیه کى له و کاره ساته دا خۆى ت��ری��ش��ه وه ک���اره س���ات ئ��ه وه ی��ه که ناکه ین هه ست خ��ۆم��ان ک��ه له خوڵقێنه رین. خۆمان خودى بریتییه ئافره ت کورتترین مانادا و س��ۆز و هه ست تۆپه ڵێک له ڕق تۆپه ڵێک له بریتییه پاویش چه مکه کانى ل��ه م��ه ڕ بێباکى و و ئێمه الى ئه مه ئه ڵبه ت ژیاندا ڕه گه زه وه دوو ئه م تێڕوانینى له بۆ یه کتر، به اڵم له ده ره وه ى ئه م هه یه تر پێناسه ى کۆمه ڵگایه بڕیار خ��ۆى ژینگه یه ک ه��ه ر و ئه دات، پێناسه یه وه ئه و له سه ر کوریدا کۆمه ڵگاى له هه نووکه هه موو و الیه نێکه وه هه موو له بواره کان به ده ستى بیرکردنه وه ى حه لوه الیه حاڵى ک��ورده وه تاکى هۆى به تاکه کانیش چۆن وه ک ژیانه وه الیه نه کانى ئاڵۆزبوونى ح��اڵ��ی��ان ح���ه ل���وه الی���ه ، ئ��ه م��ه

کردنى یه کسان و هاوکێشه یه که زۆرى ده وێت و ئه شتوانین بڵێین هه ندێک کردنى، یه کسان ئێستا گ��ۆڕاک��اری جیهاندا ل��ه چه مک هاتووه ، ب��ه س��ه ردا بنه ڕه تییان ئه رێنى گۆڕانکارییه کى ئه ڵبه ت هه موو ئێمه ش الى ده ب��ێ��ژم، گێتى ب��ه ه��اوش��ان چ��ه ک��ه ک��ان به سه ردا بنه ڕه تییان گۆڕانکار گۆڕانکارییه کى ب��ه اڵم ه��ات��ووه ، له سه ر و گ��ه ڵ��ه گ��ه ت��ه ن��ه رێ��ن��ى خۆی بوونمان شانۆى ته خته ى چه مکانه ش ئه و ده ک��ات، نمایش هه ر یه که یان گرنگى تایبه تمه ندى خ��ۆى ه��ه ی��ه ، ل��ه وان��ه »ج��وان��ى، ڕاس��ت��گ��ۆی��ى، خ��ۆش��ه وی��س��ت��ى، ...هتد. ئه بێت مرۆڤ ئه وه بزانێت خ��ۆ دزی��ن��ه وه ل��ه س��روش��ت یان پشت کردنه سروشت له کورتترین حه قیقه ت به کردن پشت مانادا ده گه یه نێت، چونکه هه موو شتێک سروشتى بارێکى بنه ڕه تدا له هه موو له که واته سروشت هه یه ، سروشتى و ج��وان��ت��ره شتێک ده س��ت��ک��ردن��ه ک��ان شتگه له ل��ه گۆڕانکاریانه ى ئه و په سه ندتره ، سروشتییه کاندا شتگه له به سه ر جوان چ��اودا له ته نها ده یکات بڵێین ئه توانین ده ن��ا ده نوێنن ب��ارى ده ستکاریکردنى ل��ه گ��ه ڵ و ی��ه ک ب��ێ شته کان سروشتى دوو جوانى لێ دوور ده که وێته وه ، پێوه رى پێى به ئه مه بێگومان له و یه کێکه ئافره تیش سروشت. به اڵم سروشت، نێو جوانیانه ى کائینه ئه و هه نووکه به داخه وه ئ��ه وه ى س��روش��ت نێو ج��وان��ه ى سرشت نه بێت گرنگ ب��ه الی��ه وه و خۆیه تى بوونى سروشتى و ئه و بوونى به الوه جوان زیاتریش

سروشتدا له که گۆڕانکاریانه یه که گۆڕانکاریانه ى ئه و ده کرێت، و ده یکات دا خۆى له ئافره ت به ده یهێنێت دا خ��ۆى به سه ر ڕوخ��س��اره وه ڕووى له تایبه ت ب��ه ج��ۆرێ��ک پ���ه ره ى س��ه ن��دووه سروشتى بوونى ئافره ت له الیه ن ئافره ته وه پێناسه ى بێ ئاگایى بۆ تێڕوانینى بۆ باره ئه م ده کرێت، پیاو به به رامبه ر ئافره ت خودى

ئافره تان چونکه پێچه وانه یه ، ب��ه الوه پیاوانه یان ئ��ه و زی��ات��ر په سه نده که سروشتیه ن پیاون و گۆڕانکارییه کى ئه وتۆ له خۆیاندا دوور ب��وون پیاو له که ناکه ن خۆیان. هاوشێوه ى بکه ونه وه ک��ه وات��ه ج��وان��ى س��روش��ت��ى تا و جوانه حه قیقه ت په ڕى ئه و

بێگومان باره له م هه ڵگه ڕانه وه ده گ��رێ��ت��ه وه ، جێى ناشیرینى پێچه وانه بوونه وه ى له مه ڕ ئه مه چه مێکى به اڵم جوانى. چه مکى ئافره ت الى هه نووکه ک��ه ت��ر چه مکى ئه ویش شێواوه حاڵى چه مکى ئێمه ئه گه ر ڕاستگۆییه ، که مێک ڕاستگۆیى و ج��وان��ى بڵێین، ئه توانین بکه ین تێکه اڵو ڕووخساریدا له ئافره تێک ئه گه ر

سروشتى و بکات گ��ۆڕان��ک��ارى ڕاکێشانى ب��ۆ تێکبدات خ��ۆى پێى به که واته پیاو، سه رنجى چه مکى ڕاستگۆیى ڕاستگۆ نییه ، له داب��ڕاوه لێى چونکه سروشت کاتێ سروشت بڕیار له سه ر جوان

بوون ده دات. گیاندارێک هه موو چ��ۆن وه ک

خ���ۆراک���ى ت��ای��ب��ه ت ب��ه خ��ۆى ه��ه ی��ه ، ڕه ن��گ��ه خ��ۆراک��ى م��رۆڤ چونکه ب��ێ��ت، خ��ۆش��ه وی��س��ت��ى تێر پێى ڕۆح که شتێک ته نها بخوات ته نها خۆشه ویستییه ، ئه م بێ ئافره تاندا نێو له چه مکه ش ئه ندازه پێچه وانه بووه ته وه ، زۆر زۆربه ى که ده بیستین جاریش خۆیان ب��ڕوای��ى ب��ێ ت��اک��ه ک��ان ده رده خ��ه ن، چه مکه ئه م له مه ڕ و نیگه رانییه جێى ئه مه ش که ده رئه نجامێکى نێگه تیڤى هه یه بۆ ئومێدیه کى بێ و کۆمه ڵگا سه ر گشتى تاک ده گرێته وه ، بنه ڕه تى چه مکى ه��ه ردوو خۆشه ویستى ب��ه اڵم ڕاستگۆییه ، و ج��وان��ى به چه مکه دوو ئه و ئاشککرایه ماناى له حه قیقى پێوه رى پێى ب��ن��ه ڕه ت��ى خ��ۆی��ان ده رچ��وون��ه ، ک���ه وات���ه خ��ۆش��ه وی��س��ت��ی��ش به ده کرێت ناوه زه ند سواو شتێکى له دیدى که سانێکه وه که خاوه ن ئه م بۆ چه مکین تێڕوانینێکى چه مکه و حه قیقه تیشه و نکوڵی لێکردنى ئاگادار نه بوونه له و باره چه مکانه ى ئ��ه م که ناله باره ى تێکه وتووه الى ئافره تان، لێره وه ئه ویش ئ��اراوه دێته پرسیارێک کائینه ئه و پیاو ئه گه ر ئه وه یه ، ئافره تدا به رامبه ر له که بێت بیرکردنه وه کانى بنوێنێت، خۆى ب���ه رام���ب���ه ر ئ����اف����ره ت ل���ه چ سۆنگه یه که وه ده بێت؟ بیگومان ناوه ڕۆکى و مانا سۆنگه ى له باسرا، که چه مکه وه یه سێ ئه و له ئافره تان ده رچوونى که واته سێ ئه و حه قیقى چوارچێوه ى زه ره رم��ه ن��دب��وون��ى ب��ه چه مکه الى ئافره تیش و ده شکێته وه

پیاو ده بێته خه یاڵ.

که ب��ووم ده ستگیراندار هێشتاکه ناسى، ده ستگیرانه که مم هاوڕێى ڕه نگه له ئاهه نگى نیشانه کردنیشمدا ئاماده بووبێت و من ئاگادار نه بووبم، نزیکترین بوو ش��ارۆ ن��اوى که ئه و هه موو له و بوو مێرده که م هاوه ڵى دواى ئه و ب��وون، پێکه وه شتێکدا هاتن خێزانه که شیدا له گه ڵ ئه وه ى دیارییان و ده س��ت و پ��ووالن��ه بۆ ناو چ��وون��ه ب��ه ب��ۆن��ه ى هێناین ب��ۆ چوونه له زێڕینمانه وه ، ک��ه ژاوه ى بازاڕێکى شه وانه بۆ ده ره وه یه کماندا بۆ ژنانه ى به نرخى زۆر دیارییه کى بۆ به زۆر کردیه دیارى هه ڵبژاردم و من، مێرده که م وتى قبوڵى بکه ئه ویش قبوڵکردنى وابوو پێم به اڵم براته ، خراپى کاردانه وه یه کى دیارییه ئه و که هاوڕێم چنورى به رامبه ر ده بێت ژنى شارۆ بوو، ئه و وه ها دیارییه که ى چنور با وت��ى دوات��ر که کڕیم بۆ خراپ ژن ده زانن خۆتان نه یزانێت، مێرده که م ئه گه رچى بیرده کاته وه ، که چى ب��ه رام��ب��ه رم، ب��وو دڵپیس هه رگیز دڵى له شارۆ پیس نه ده کرد نزیک لێشم بوو ئاسایى به الیه وه و

ببێته وه .هاوڕێى شارۆ ده ی��وت مێرده که م ئه و ده ڵ��ێ��ت ئ��ه و ڕاسته قینه مه ، ئه گه ر بێت کوێر چاوه کانم ڕۆژه خۆم من بکه م، چنور له ناپاکیى کچ چنور له جگه ئه گه ر ده ک��وژم یان ژنێکى تر بێته ژیانمه وه ، ئه گه ر بێت لێ شتێکى چنور نه کات خوا نه ک بمرم منیش ده ستبه جێ ئه وا مێرده که م بهێننه وه ، بۆ ژنم به زۆر وه ک نمونه ى که سێکى زۆر سه نگین و نه جیب وه سفى شارۆى بۆ ده کردم. خۆ چنوریش هه موو ئه و قسانه ى یان بیستبوو ل��ێ ج��ار چ��ه ن��ده ه��ا

ده وتینه وه بۆ قسه کانى مێرده که م ئ��ه و بێ ئ���ه وه ى ده م��ڕاس��ت��ى وه ک بکات، بۆ قسه مان ئ��ه و له برى و و پێده که نى هه ر قسانه به و شارۆ هاوسه نگى خۆى تێک نه ده دا، به اڵم ته ماشام له ناکاو وه ختێک جارجاره ده کرد ده مبینى زۆر سه رنجم لێده دا

و وه ک ...هتد. سه ره تاى گۆڕانى هه ستم به رامبه رى چووبووینه که بوو ئێواره یه ئه و که ه��اوڕێ��م��ه وه کچێکى ئاهه نگى شووى درێژخایه ن جه نگێکى پاش شارۆ کردبوو، خۆشه ویسته که ى به وتى: له باره یه وه زان��ى ئ��ه وه ى که مه زنتر، عه شق له هه یه چى جا هاوتاى دونیایه دا له م شتێک هیچ خۆشه ویستى نییه ، خۆشه ویستى که س ناناسێ و زه مه نه کان ده بڕێت، و ده خ��وارد فریوم من قسانه به و خۆزگه م ده خواست مێرده که شم وه ک هه ر ن��ه ک بکردایه ته وه بیرى ئ��ه و ئازادیم چاودێرێک یێ به سه رمه وه و لێ زه وت بکات، ئه و ئێواره یه ده بوو و هاوڕێکه مدا له گه ڵ بم هه ماهه نگ چووم هه ڵپه ڕکێدا، له بم به شدار هه ڵپه ڕێت، تاوه کو هه ستاند بوکم که وتینه و هات له گه ڵمدا مێرده که م هه ڵپه ڕین، شارۆ زۆر لێم وردده بۆوه چه ند مێرده که م دیارنه ما، له پڕ و و هات بۆ ته له فۆنى زه نگى جارێک ده ستى لێ به ردام، شارۆ خێرا دواى که وته و ده ستمه وه ناو هاته ئه و وتى: و گوشیم ده ستى هه ڵپه ڕین، بگرێت، ده ستت ک��ه س حه زناکه م پیس لێ دڵ��ت با مێردت هێمنى ته واو ده ستى گوشیم ئینجا نه کات، و ب��ه ردا ده ستم ن��ووس��ان��ى و...، و مێرده که م وتى: ئه و نمره یه ناناسم و چه ند جارێک تێلى بۆ کردم، ئه وه تا

وه اڵمیش ناداته وه .و هاتن ژنه که ى و شه وێک شارۆ دواى دوو ڕۆژ چه رخه که یمان له سه ر

وتى هێمن دۆزی��ی��ه وه ، په نجه ره که په نجه ره یه ئه م الى نه هاتۆته شارۆ ئه ى چه رخه که ى چى ده کات لێره ؟! وتم دیاره ئاگات له خۆت نه بووه و تۆ له و شوێنه ت داناوه ، چه ند جارێک نامه ى چه ندین و ک��را ب��ۆ زه ن��گ��م

خۆشه ویستى و قسه ى پووچ له الیه ن نمره یه که وه ، هێمن وتى ئه وه هه مان نمره یه که بۆ منیشى کردووه ، پاشان نامه هه مان تریش نمره یه کى به بۆ مۆبایله که م، مێرده که م ده هاته وه دڵى پیس کردبوو و له و باره یه وه زۆر

بێتاقه تى کردم. ڕۆژێک شارۆ زه نگى بۆ لێدام و وتى کارى زۆر پێویستم پێته ، هاته ماڵمان و باسى ژنه که ى خۆى بۆ کردم، باسى ئه وه ى ژنه که ى هان بدات له عه شقدا ئه و باسانه ...، له و و زۆر گه رم بێ شتانه م پێ ناخۆش بوو و له وه زیاتر ببه زێنێ، ئه ده ب نه مهێشت سنوورى هێمن شه و هاته وه و هیچم پێ نه وت، ئێره بۆ هاتووه شارۆ وتى: ئه ویش ئه و ئه وه تا ناکه یت؟! قسه تۆش و نمره یه ى نامه بۆ تۆ ده نێرێت ئه وه ى له گه ڵ به ته نیا شارۆ که وتووم پێ پ��اش ده نگه ده ن��گ و ت��ۆدای��ه ، من لێدانى مێرده که م تۆرام، شارۆ چه ند تاوه کو باوکم ماڵى بۆ هات جارێک ئیتر هێمنیش بکاته وه ، ئاشتمان دڵى له شارۆ کرمێ کردبوو، نمره ى بۆ تایبه تییان شتى ته له فۆن دوو ڕابردووماندا له که ده ن��ارد هێمن ڕوویاندابوو، باسى چوونه ڕێستورانت هاتنیان و سه یران شاییه کان، و که شارۆ چه رخه ى ئه و ماڵمان، بۆ چووه بیرى شارۆ ئێمه دا ماڵى له سه رسوڕمێنه ر، شتى چه نده ها و له تایبه تییانه ى شته ئه و ته نانه ت و هه بوون نووستنه که ماندا ژوورى گوایه شارۆ به و که سه ى ڕاگه یاندووه

تا به هێمن بڵێت. ئێستا شارۆ و هێمن په یوه ندییان ته اڵق من پچڕاندووه ، یه کجاره کى هه راسانیان نوێ نمره ى و دراوم لێى ک��ه شتێک ت��اق��ه ک����ردووم، ئه وه یه ده که م، بۆ کارى و دڵنیام بیسه لمێنم و بکه م که شف ش��ارۆ هه موو گێچه ڵه کان، و نمره هه موو و ئه ون دروستکراوى ناسۆرییه کان ئێمه ى خێزانى شیرازه ى ئه ویشه بێوه ژن ت��اوه ک��و ه��ه ڵ��وه ش��ان��ده وه بۆ حه یفیش زۆر من، بگاته و بم هێمن که خۆى بیرچۆوه و به و شته

دروستکراوانه فریوى خوارد.

رێژه ی ژنهێنانی دووه م که متر ده بێته وه و ته اڵق

زیاد ده کات

سه رۆکایه تی ئامارێکی به پێی ناوچه ی تێهه ڵچونه وه ی دادگ��ای رێ��ژه ی 2010دا له ساڵی هه ولێر له به رامبه ردا زیادیکردوه و ته اڵق دووه م ژن���ی ه��ێ��ن��ان��ی رێ����ژه ی که میکردووه . به گوێره ی ئه و ئاماره ماره بڕین رێ��ژه ی 2010 ساڵی له حاڵه ت )15021( دادگاکاندا له ناو بووه و ماره بڕینى ده ره کى )1497( ماوه یه دا له و هه ر ب��ووه ، حاڵه ت )50( دووه م ژنهێنانی رێ���ژه ی سه باره ت ت��ۆم��اره ک��راوه ، حاڵه ت ب��ه رێ���ژه ی ت��ه اڵق��ی��ش رێ��ژه ک��ه ی ئه مه ب���ووه ، ح��اڵ��ه ت )1981()2009(دا له ساڵی له کاتێکدا رێژه ی ماره کردن )13605( حاڵه ت ده ره کی ماره برینی کراوه و تۆمار دووه م ژن��ی ح��اڵ��ه ت و )1824()81( حاڵه ت تۆمار کراوه ، هه رله و له سنوری ت��ه اڵق رێ��ژه ی ساڵه دا گه یشتۆته ه��ه ول��ێ��ر پ��ارێ��زگ��ای ئه و به گوێره ی حاڵه ت. )1702(به ربه راورد 2010 له ساڵی رێژه یه له گه ڵ ساڵی 2009 رێژه ی ماره بڕین رێژه ی له به رامبه ردا زیادیکروه ، که مبۆته وه ، ده ره ک��ی ماره کردنی ژنهێنانی رێژه ی له کاتێکدا ئه مه به به راورد 2010 له ساڵی دووه م کردوه ، که می 2009 ساڵی له گه ڵ

به اڵم رێژه ی ته اڵق زیاتر بووه .

40%ى ئافره تانى میسرى له مێرده کانیان ده ده ن

له م رۆژانه دا لێکۆڵینه ویه کى میسرى 40%ى ده ریخست بۆوه و باڵو تازه ده ده ن مێرده کانیان له ئافره تان نه خوێنده وار الى توندوتیژى و ب���ه ب���ه راورد %78 ڕێ����ژه ى ب��ه ئه و زی��ات��ره . خ��وێ��ن��ده وار له گه ڵ لێکۆڵینه وه یه که بنکه ى نه ته وه یى بۆ توێژینه وه ى کۆمه اڵیه تى میسرى له سه ر 150 ژنى ئاستى کۆمه الیه تى ئه نجامى جیاواز خوێنده وارى و توندو نیوه یان ده رکه وتووه داوه به کار مێرده کانیان له گه ڵ تیژى دێنن به تایبه تى ئه وانه ى ته مه نیان له دایه . 40 ساڵ تا 30 نێوان له 26%ى ده رک���ه وت توێژینه وه که مێرده کانیان لێدانى بۆ ئافره تان %8،4 به کاردێنن، مه نجه ڵ و قاپ به کار هێنانى ده ستیان پێ باشه و 4%ش بۆ رووبه ڕووبوونه وه له گه ڵ ال شێوازیان هه ردوو مێرده کانیان تیژیانه ش توندو ئه و په سه نده ، دواى و هاوین وه رزى له زیاتر ده ده ن. ڕوو ک��ار ل��ه گ��ه ڕان��ه وه جه ختى توێژینه وه که ه��ه روه ه��ا ک���رده وه ئ��ه و ه��ۆی��ان��ه ى پ��اڵ به تیژى و توند ده نێن ئافره تانه وه بێنن به کار مێرده کانیان له گه ڵ خراپ مامه ڵه ى بۆ ده گه ڕێته وه منداڵ پ��ه روه رده ى له جیاوازى و و ماڵ له ده رک��ردن هه ڕه شه ى و ره زیلى و نایه کسانى بارى سێکسى

هه ردووال.ئاشکرایکرد توێژینه وه یه ئ��ه و کردنه وه ى یه کالیى بۆ ئافره تان چاک ب��ه توندوتیژى کێشه کان ده زان���ن و بۆ ئ��ه وه ى پ��ی��اوان له یه ک بوه ستێنن، خۆیان سنورى په شیمان ئافره تان سێى سه ر له نین له و کرده وه یه به ڵکو له لێدانى به هه ست زی��ات��ر مێرده کانیان خۆیان له رازیبوون و ئاسووده یى به کار ئاماژه یه ، جێگه ی ده که ن. میسر له تیژى و توند هێنانى هه یه ، یاسایى توندى سزایه کى رێکخراوى لێبوردنى نێو ده وڵه تیش 30%ى ساڵێک هه موو رایگه یاند ئافره تانى میسر به هۆى توندو تیژى ده ده ن. دس��ت له گیان خێزانى بۆ ی��اس��ای��ه ک میسر ل��ه ئێستا به کارهێنانى قورستر کردنى سزاى توندو تیژى بۆ ئافره تان و پیاوان وه کو یه ک له ژێر ئاماده کردن دایه .

ئارۆس‌ئه‌حمه‌د

په‌نهان

ئافرەتان

ئه و کاته ى ئافره ت ئه بێته خه یاڵ

دڕکــى گـــــوڵــه کــان

ده‌رچوونى‌ئافره‌تان‌له‌‌چوارچێوه‌ى‌جوانی،‌ڕاستگۆیی،‌‌خۆشەویستی‌به‌‌زه‌ره‌رمه‌ندبوونى‌

ده‌شکێته‌وه‌‌و‌ئافره‌تیش‌الى‌پیاو‌ده‌بێته‌‌خه‌یاڵ

Page 6: Rebazi Azadi 641

www.jamawarnews.com 6 سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641

ئه ندامى عەبدوڵاڵ ، عەلى جه الل په رله مانى کوردستان:

سه رنجم که من ئ��ه وه ى به گشتى له سه رى هه یه و ئاگادارم له عێراقدا بۆ ده گ��ات��ه %12 بێکارى ڕێ���ژه ى له کوردستاندا ب���ه اڵم ، ل���ه %14 به شێوه یه کى بابه تییه و که ئه وه ى ئه وه یه بکه ین س��ه ی��رى مه نتقی له سه ر نیه ت��ه واوی��ان ئامارێکى له کوردستاندا ب��ێ��ک��ارى ڕێ���ژه ى ده کرێت سه یرى که ئه وه ى به اڵم له کوردستاندا گشتى به شێوه یه کى هه رێم ده ره وه ى زۆرى خه ڵکێکى ک��ه ع��ێ��راق��ی��ن ل���ه ع���ه ره ب و ب��را تریش خه ڵکێکى له و یه زیدیه کان کار کوردستاندا هه رێمى له ناو تریش خه ڵکى کۆمه ڵێک ده ک��ه ن، هه رێمى و له عێراق و بێگانه ن که هه ندێک ده بینین وه ک کوردستاندا لێره له ڕه گه زه کانى تورک و فارس له کوردستان کار ده که ن، ئه مه ش له سه ر جیاوازى لێکدانه وه یه کى لێره هه یه کێشه یه ک ده ک��رێ��ت، که ئه وه یه ئه ویش له کوردستان کاتێک خوێندکارن زۆر خه ڵکێکى که خوێندن ته واو ده که ن ئاماده ییان تێدا نیه کارى گشتى بکه ن، ته نها حکومیدا ک��ارى ل��ه ده ی��ان��ه وێ��ت له جۆرێک ئه مه ش داب��م��ه زرێ��ن، ک��ردووه دروس��ت گرفتى کێشه و حکومه تى س��ه ر ل��ه قورسایى و ه��ه رێ��م��ى ک��وردس��ت��ان دروس���ت ده رچویه کى هه موو که ک��ردووه ک��ۆل��ێ��ژه ک��ان و پ��ه ی��م��ان��گ��اک��ان پێشوى له بودجه ى دابمه زرێنێ، له وه باس کوردستانیشدا هه رێمى له بودجه ى زۆر ڕێژه یه کى که کرا ده کرێت خه رج کوردستان هه رێمى حکومه ت کارمه ندانى موچه ى بۆ کارکردنه وه ، بودجه ى ده چێته که له کار هه لى من ب��ه ڕاى هه ڵبه ت مه سه له ى به اڵم زۆره کوردستاندا

هه موو .دامه زراندنى دام��ه زران��دن په یمانگاکان و زانکۆ ده رچوویه کى ل��ه ه��ه رێ��م��ى ک��وردس��ت��ان��دا ئ��ه وه هه م ڕووب����ه رووى که کێشه یه که هه رێمى حکومه تى هه م و میلله ت په رله مانیش ه��ه م و کوردستان نه ریتێک بۆته که ئه مه ش بۆته وه ، خوێندن که که سێک هه موو که ته واو بکات ده بێ له دامه زراوه یه کى موچه و داب��م��ه زرێ حکومه تدا وه ربگرێت، هه مووشمان ده زانین که هه اڵوسانێکى گه وره هه یه له ڕێژه و له هه موو ف��ه رم��ان��ب��ه ران ژم���اره ى ئه و حکومه ییه کاندا، فه رمانگه بکرێت هه رزیاد ئه گه ر هه اڵوسانه ده بێته بێکارییه کى ڕووپۆش)بگاله ده بێ وایه پێم من بۆیه مقنصه ( بڕه خسێنرێت ک��ارک��ردن ب���وارى کۆمپیوته رو کاره باو له بواره کانى ک��ۆم��پ��ان��ی��ا ج��ی��اج��ی��اک��ان وه ک��و که به هه زان کوردتێل و ئاسیاسێڵ من ڕه خ��س��ان��دووه ک��اری��ان هه لى هه لى بازاڕه کانیشدا له وایه پێم باوه ڕه دام له و من هه یه ، کارکردن ئه وانه ى یان گه نجه کانمان ئه گه ر کۆمپانیا ڕوب��ک��ه ن��ه بێکارن ک��ه کاره کانى و ئیش و ئه هلییه کان بازاڕ و به هاوکارى حکومه ت و ناو مه ده نى کۆمه ڵگاى ڕێکخراوه کانى ده توانن هه لى کار زیاتر بڕه خسێنن کوردستاندا له بێکارى ڕێ��ژه ى و دابه زێنن، ب��ه رچ��او به ڕێژه یه کى س���ه ب���اره ت ب���ه و ه��ێ��زى ک���اره ى ده ره کییه کانه وه کۆمپانیا که له کوردستانه وه ، هه رێمى ده هێنرێته به پێى ک��ارو یاساى به پێى ئێمه وه به رهێنان ڕێنماى و بڕیارى تایبه ت له و کرێکارانه ى ئه و که ده بێ هه یه ده بێ ک��ارده ک��ه ن کۆمپانیایانه دا و بن خۆماڵى کرێکارى 75%ى بن، عێراق کوردستانى خه ڵکى من له و باوه ڕه دام ئه گه ر وه زاره تى کردنه وه ى به هه ڵسێت پالندانان خولى تایبه ت بۆ پیشه گشتییه کان و خه ڵک ه��ه ن ک��وردس��ت��ان��دا ل��ه که بدرێن ه��ان و بکرێت لێ وا و به کاربهێنن خۆماڵى به رهه مى بوارى کشتوکاڵ په ره ى پێ بدرێت به کاربهێنرێن زاره ک��ان و زه وى و و حکومه ت و ببوژێنرێته وه و پشتگیرى کشتوکاڵ وه زاره ت����ى وه زاره ته کانى و بکات جوتیاران بڕه خسێنن که هه ل هانبدرێن تریش بۆئه و ک��ار هه لى دۆزی��ن��ه وه ى بۆ یان بێکارین ده ڵێن که که سانه ى په یمانگاکان کۆلێژو ده رچ��وون��ى کارو هه لى چاوه ڕوانى ئێستا که له فه رمانگه کانى دامه زراندن ده که ن ئه وه ئێمه هه مووشمان حکومه تدا، بارى خۆشبه ختانه که ده زان��ی��ن کوردستاندا له هه رێمى ئ��اب��ورى له بارێکى باشدایه و هه موو خێزانێک له کوردستاندا چه ند موچه خۆرێکى تێدایه ئێستا ئه گه ر ئێمه سه یرکه ین ملیۆن یه ک له زیاتر که ده بینین هه یه ، حکومه تمان خ��ۆرى موچه فه رمانبه ر ج��ی��ای��ه و م��وچ��ه خ��ۆر ئێمه خه ڵکى زۆربه ى واته جیایه ، م��وچ��ه خ��ۆرن ل��ه گ��ه ڵ ئ��ه وه ش��دا و هه ن بازاڕه کان و کۆمپانیاکان هه لى کارکردنیان تیادایه ، بۆیه من ببێته بێکارى که نیم له وباوه ڕه دا کوردستاندا هه رێمى له مه ترسى ڕێژه یه کى خۆشبه ختانه چونکه که مه و شایه نى ئه وه یه که چاره سه ر بکرێت، ئه ویش له ڕێگاى حکومه ت و ڕێکخراوه کانى کۆمه ڵگاى مه ده نى تایبه تمه نده کانه وه وه زاره ت���ه و هه لى چ��ۆن ل��ه وه ب��ک��رێ��ت��ه وه بیر ک��ار بۆ خ��وێ��ن��ه وارو ده رچ��وه ک��ان که هه یه ئ��ه وه ش بڕه خسێنرێت، کێ بزانرێت و بخرێت ڕێک ده بێ بچینه ئه گه ر ئێمه چونکه بێکاره ئه و ده بینین ک��اره وه بازاڕه کانى کرێکارانه ى که به دواى هه لى کاردا که میان زۆر به شێکى ده گ��ه ڕێ��ن

کرێکارى هه رێمى کوردستانن.

فه یسه ڵ عه لى، مونته داى ئابورى کوردستان:

دیاردانه ى له و یه کێکه بێکارى جیهاندا ده وڵه تانى هه موو له که ئه وه یه ده رئه نجامى ئه ویش هه یه ئێستا ت��ا ئابورییه ک هیچ ک��ه کارى هێزى ت��ه واوى نه یتوانیوه ، گ��ه ڕ بخاته خ��ۆى واڵت��ه ک��ه ى هۆى بێته ئه گه ر به شێکى ئه ویش گه شه کردنى ڕێ���ژه ى ک��ه ئ���ه وه ى ئابوورى له ده وڵه ته کاندا به هه مان دانیشتوان گه شه کردنى ڕێ��ژه ى ڕێژه ى ، هه یه جیاوازى واته بێت زۆرت��ره دانیشتوان گه شه کردنى وه ک له ڕێژه ى گه شه کردنى ئابورى ئابورى چه ند له به رئه وه واڵته کان واڵتێک بتوانێ�ت هه لى کار بۆ ئه و ژماره یه و ئه و ده ستى کارانه ى که سااڵنه دێنه ناو بازاڕه کانى کاره وه ده توانێت ک��ات ئ��ه و بخولقێنێ ئه وه له به ر ، نه هێڵێت بێکارى زۆرجار له هه موو واڵتێک ئه و ڕێژه بێکارییه ى تێدایه ، بێگومان ڕێژه ى واڵتێکى بۆ واڵتێکه وه له بێکارى بۆ سیسته مێکه وه له ده گۆڕێت تر ئه وه ش ده گۆڕێت تر سیسته مێکى به قه ده ر ئه وه یه که چه ند ئه و واڵته به توانیویه تى سیسته مه ئه و یان له ڕێگه ى ته ندروست شێوازێکى هێزى ئه و بتوانێت به رنامه یه که وه کاره ى که سااڵنه دێته ناو بازاڕه وه له هه م و گشتى که رتى له نێوان نێوان که رتى تایبه تدا به شێوه یه کى ئه وه ى بۆ بکات دابه ش هاوسه نگ واته ، بکاته وه که م ڕێژه یه ئه و ئه و که مکردنه وه ى ئامانجه که ى ڕێژه یه بێت یان زۆر واڵت هه یه پالن داده نێت سااڵنه بۆ ئه وه ى دروست . بڕه خسێنێ ک��ار هه لى کردنى ن��اوچ��ه ى خ��ۆره��ه اڵت��ى ن��اوڕاس��ت زۆرترین که ناوچانه یه له و یه کێک واى ئه مه ش تێدایه بێکارى هه لى خۆرهه اڵتى ناوچه ى که ک��ردووه ن��اوڕاس��ت��ى ب��ێ��ت��ه ن��اوچ��ه گ��ه رى خۆپیشاندانه و ن���اڕه زای���ى و ئ��ه وه ى وه ک ج��ه م��اوه ری��ی��ه ک��ان تونس و میسر واڵتانى له ئێستا ده بینرێت ترى عه ره بیدا واڵتانى و گه نجه کاندا له ناو به تایبه تى ،له ، بێکارن زۆری��ان به شێکى که

هه رێمى کوردستاندا به پێى دوایین 16% دانان پالن وه زیرى لێدوانى به رزه ڕێژه یه ئه و به ڕاستى یه ، ده گه ڕێته وه ئ��ه وه ش ه��ۆک��ارى ،که رتى دوو ئێمه که ئ��ه وه ى بۆ کوردستاندا له هه یه سه ره کیمان ، به رهه مهێنن ک��ه رت��ى دوو ک��ه ئ��ه وی��ش ک��ه رت��ى پ��ی��ش��ه س��ازى و ڕاستى به که کشتوکاڵه که رتى دواکه وتوون زۆر که رته که هه ردوو نییه ئه وتۆیان توانایه کى هیچ و 10% که م النى سااڵنه بتوانن که ى ئه و ڕێژه یه ى بێکارى که سااڵنه کاریان ده رف��ه ت��ى ب���ازاڕه وه دێنه کێشه یه کى ئه مه ، بدۆزێته وه بۆ حکومه ت پێویسته که گه وره یه به رنامه و پالنى به رده وامى هه بێت کێشه یه ئه م بتوانێت ئ��ه وه ى بۆ

چاره سه ر بکات.بابه ته که ش س��ه ره ک��ى کێشه ى ئه و بۆ ک��اره هه لى دۆزی��ن��ه وه ى ده ستى کاره ى که سااڵنه دێنه ناو

ئه وه ى پێى به ، ک��اره وه ب��ازاڕى زیاد دانیشتوان ڕێژه ى سااڵنه که زیاد خوێندن ده رچ��وان��ى ده ک��ات له هه ر تریش به شێکى و ده که ن و ناکات ته واو خوێندن بنه ڕه تدا خۆى دێته بازاڕى کاره وه ، لێره وه کار هه لى که به وه یه پێویستمان بدرێت هه وڵ که م النى بدۆزینه وه پێویسته ڕابگیرێت ڕێژه یه ئ��ه و ه��ه ردوو بۆ هه بێت به رنامه یه ک که رتى کشتوکاڵ و پیشه سازى ئه م قۆناغى بۆ چاره سه رن که رته دوو کوردستاندا هه رێمى له ئاینده هه نگاونراوه بۆ ئه و که رته ، به اڵم ن��ه ن��راوه ج��دى هه نگاوى هێشتا

بکرێت زیاتر ک��ارى پێویسته و دوو له و بتوانین ئێمه ئ��ه وه ى بۆ خه ڵک زۆر بۆ کار هه لى که رته وه بدۆزینه وه ، له به رئه وه ى ئێمه هێشتا پێداویستیه کانى هه ره زۆرى به شى ن��اوخ��ۆى ه��ه رێ��م��ى ک��وردس��ت��ان ل�����ه ده ره وه ه����اورده ده ک��ه ی��ن ، لێدوانێکیدا له ته ندروستى وه زیرى پێداویستیه کانى %25ى له ده ڵێت خ��ۆراک ل��ه ک��وردس��ت��ان خه ڵکى ل����ه ده ره وه ه���اورده ده ک���ه ن ئه م هاورده کردنانه ش بێگومان ده بێته که رتى ه��ه ردوو په ککه وتنى هۆى پیشه سازىو کشتوکاڵ ، له به رئه وه ئاڕاسته یه ک به بتوانین ئه گه ر ب��ه رز به رهه مهێنانیان ئاستى ئێمه کاته ئه و بێگومان بکه نه وه پێداویستیه کانى کااڵو له به شێک له ناوخۆدا ده یهێنین له ده ره وه که ناوخۆ ئه و ، ده هێنین به رهه مى خستنه به واتاى به رهه هێنانه ش له ناوخۆدا ک��اره ده س��ت��ى گ��ه ڕى

ئه و بۆ کاره هه لى دۆزینه وه ى و له ئێستا ک��ه بێکارییه ى ڕێ��ژه دیوێکى ئه مه ، هه یه کوردستاندا ، دیوێکى ترى کێشه که په یوه ندى هه یه خوێندنه وه سیسته مى به ب��ه داخ��ه وه خوێندن .سیسته مى سیسته مێکه ئ��ێ��م��ه دا ل��ه واڵت��ى به خوێندن ده رچوانى ب��ه رده وام داموده زگاکانى له خوێندن ئامارى حکومه تدا به رهه م ده هێنێت ، واته ده رچویه کم خوێندن سیسته مى پێداوسیتیه کانى له گه ڵ که ناداتێ نموونه ب��ۆ ، بگونجێت ب���ازاڕدا بیانى ک��ۆم��پ��ان��ی��ای��ه ک��ى ئ��ه گ��ه ر پێویستى کاربکات واڵت���ه دا ل��ه م

به هه ندێک ده ستى کار هه یه که له نایبینێته وه ئێمه دا ده رچوه کانى خوێندکارێک کاتێک نموونه بۆ ده بینین ده ک��ات ت��ه واو خوێندن شاره زاییه کى باشى له کۆمپیوته ردا ده ک��ات ت��ه واو ئه ندازیارى نییه ، به اڵم ئاستى ئه ندازیارى ته واو ئه و له گه ڵ بتوانێت که نییه ئاسته کاربکات بیانیدا کۆمپانیایه کى ک��ه ل��ه واڵت��ه ک��ه م��ان��دا ک��ارده ک��ات تایبه تیه کانى کۆمپانیا له ی��ان پێویست وه کو بتوانێت خۆماندا به شێکى له به رئه وه بکات ئیش کۆمه ڵگا و ڕێگاوبان ئ��ه و زۆرى ئێستا ک��ه نیشته جێکردنانه ى ده کرێن نیشته جێ ئێمه دا له واڵتى ڕه خنه ى و گله یى مایه ى بونه ته ده گه ڕێته وه ئ��ه وه ش ، هاواڵتیان له و یه کێک هۆکارێک چه ند بۆ هۆکارانه ئه وه یه که ئاستى زانستى ئ��ه و ده رچ��وان��ه ی��ان ئ��ه و ده ستى کارانه له ئاستێکدا نیه که بتوانین

که خانوبه رانه ى و ڕێگاوبان ئه و دروستى ده که ن نه بنه هۆى ئه وه ى

گله ى و گازنده ى خه ڵک .له بێکارى بوونى ت��ره وه الیه کى ده گه رێته وه کوردستاندا هه رێمى هه یه کار هه ندێک که ئ��ه وه ى بۆ که گه نجه کانمان ئاماده نین بیکه ن به اڵم هه یه ک��ار خولى هه ندێک الى گه نجه کانى و ئێمه خه ڵکى ئێمه نایکه ن ، بۆ نموونه له واڵتى به اڵم بێکاره هه یه خه ڵک ئێمه ئاماده نییه بچێت له کۆمپانیایه کى ده بینین بکات کار پارێزیدا ژینگه زۆربه ى ئه و کرێکارانه ى که له بوارى ژینگه پارێزى و کۆکردنه وه ى خۆڵ

تەوەر

فەیسەڵ عەلی:

بێکارى یه کێکه له و دیاردانه ى که له هه موو ده وڵه تاندا هه یه هیچ ئابورییــــــــــــــــــــــه ک تا ئێستـا نه یتــــــوانیوه ته واوى هێــزى کارى واڵته کـه ى خۆى بخاته گه ڕكارمەند‌عومەر

بێکارى یه کێکه له و دیارده خراپ و هه رواڵتێکدا له که مه ترسیدارانه ى ناجێگیرى ده بێته هۆى بێت زۆر و سه قامگیرى و ئاسایش بارى ده رونى و ئابورى خراپى بارى تاکه کانى له سه ر کۆمه اڵیه تى و ئ��ه و واڵت��ه دروس��ت ده ک��ات، ناوه نده و حکومه ته کان بۆیه به رپرسه کان هه میشه خوێندنه وه یان له سه ر کار و هه یه دیارده یه ئه و بۆ دیارده ى نه هێشتنى و که مکردنه وه له هه رێمى ده ک���ه ن، بێکارى بێکارى دیارده ى کوردستانیشدا له سه ر خۆى کاریگه رى هه یه و گه نجه کان له به رچاو به شێکى کۆمه ڵگاى جیاجیاکانى چینه و ک��ردووه ، دروس��ت کوردستان داهاتى به هۆى خۆشبه ختانه به اڵم بارى گه شه سه ندنى و که سى تاکه ئه و کوردستانه وه هه رێمى ئابورى له سه ر خراپى کاریگه رى دیارده یه کۆمه اڵیه تى و سیاسى ڕه وش��ى دروس��ت خ��ه ڵ��ک ئ��اب��ورى و ناگه یه نێت ئه وه ئه مه ش نه کردوه بۆ خوێندنه وه ى دیارده که که لێپرسراوانى و وحکومه ت نه کرێ له سه ر هه ڵوێسته ى واڵته که مان گفتوگۆى ت��ه وه رى له نه که ن، چه ند ~دا ئه مجاره ى سه ر ده خ��ه ن��ه تیش به ڕێزێک بوونى دروس��ت هۆکاره کانى له کوردستاندا ڕێژه که ى و بێکارى هاواڵتیان ژیانى له سه ر کاریگه رى کار هه لى ڕه خساندنى چۆنێتى و له بازاڕه کانى کاره ى هێزى ئه و بۆ

کاردا هه یه .

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی‌‌جەالل‌عەلی:

‌‌به‌پێى‌یاساى‌کارو‌به‌پێى‌وه‌به‌رهێنان‌

ڕێنماى‌و‌بڕیارى‌تایبه‌ت‌هه‌یه‌‌که‌ده‌بێ‌ئه‌و‌کرێکارانه‌ى‌له‌و‌کۆمپانیایانه‌دا‌‌کارده‌که‌ن‌ده‌بێ75%ى‌کرێکارى‌خۆماڵى‌بن‌و‌خه‌ڵکى‌کوردستانى‌عێراق‌بن

Page 7: Rebazi Azadi 641

سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641 7 www.jamawarnews.com

واڵتانى له کارده که ن وخاشاکدا هیچ چونکه ، هێنراون ده ره وه گه نجێکى ئه م واڵته ئاماده نییه ئه م واڵتێکى له نموونه بۆ بکات کاره وه ک ئه ڵمانیا ده بینین ئه ڵمانیه کان ژینگه ل��ه ک��ارک��ردن ئاماده نین پارێزى بده نه خه ڵکى بیانى چونکه پێیان وایه ئه مه ته نها هاواڵتییه کى به ڕه گه ز ئه ڵمانى ئه توانێ ئه و کاره بکات و له هه موو که س دڵسۆزتره شار خاوێنى و پاک پاراستنى بۆ و واڵت��ه ک��ه ى خ���ۆى. ب��ه داخ��ه وه پیرۆز کارکردن ئێمه الى هێشتا ئێمه خه ڵکه که ى بۆچى ، نییه داموده زگاکانى له ده ک��ات ح��ه ز ئه وه یه بۆ بێگومان ؟ دابمه زرێن له ئێستاوه هه ر ئێمه خه ڵکى که ب��ی��رده ک��ات��ه وه ک��ه ئ��ی��ش��ک��ردن حکومه تدا دام��وده زگ��اک��ان��ى ل��ه له به رئه وه ش ته مه ڵى له جۆرێکه ده چێت ته مه ڵى له جۆرێکه که داده نیشێت فه رمانگه یه کدا ل��ه ده وامه که ى بوونى ته واو تا ڕه نگه

کارێکى ئه تۆ نه کات به تایبه تى که ئێمه فه رمانگه کانى هه موو ئێستا دیاره پێوه زۆرى قه ره باڵغییه کى که س 10 به فه رمانگه یه ک ئه گه ر ده بینین بڕوات به ڕێوه کاره کانى له و تیایه که سى یان )20( )15(کاره کانمان ئه گه ر که سه ش 20له وانه یه بکه ین دابه ش به سه ریاندا پێویست که کاره ى ئه و چاره کى ئه مه ش ن��اک��ه وێ��ت ب��ه رى بکات ئه وه ده گه یه نێت که پێوه رێک نیه له فه رمانبه رێک بزانین ئه وه ى بۆ چه نده کارده کات فه رمانگه یه کدا ئێمه فه رمانبه رانى ده ک��ات، کار له سه عات 8 ى به یانیه وه بۆ 3 ى

فه رمانگه کاندان، له نیوه ڕۆ پاش به اڵم ئایا له و ماوه یه دا چه نده کار موچه که ى به قه ده ر ئایا ده ک��ات، خۆى کارده کات، ئه مه خه ڵک والێ ده کات هه وڵبدات له فه رمانگه یه کى دووه م داب��م��ه زرێ��ت، حکومه تدا ئه وه یه که ئێستا له فه رمانگه کانى نیه لێپرسینه وه به داخه وه ئێمه دا ل���ه وه ى ک��ه ئ��ه وک��اره ى ده ک��رێ��ت یان خ��راپ��ه ، ی��ان باشه تاچه ند دواکه وتن و نه هاتنى فه رمانبه ر بۆ خۆیدا، له کاتى کارکاره که ى سه ر که نرخى ده رن��اخ��ات ئ��ه وه ئه مه پ��ی��رۆزى ک��اره ک��ان��م��ان ن��ازان��ی��ن، هاواڵتیان که کردوه واى ئه مه ش گله ى و ڕه خنه یان له داموده زگاکانى ح��ک��وم��ه ت ه��ه ب��ێ��ت و ئ��ی��ش و کاره کانیان دوا ده که وێت ئه مه ش ده گه ڕێته وه بۆ ئه وه ى هه م بێکارى کوردستاندا له هه رێمى ڕووپ��ۆش لێپرسینه وه نیه ه���ه م زۆره و که فه رمانبه رانه ى ئه و له ئه وه ى له فه رمانگه کاندا کارده که ن، الیه کى

تر بۆ ئه وه ى ده ستى کار هانبدرێن کاربکات تایبه تدا که له که رتى واڵتێکى ل��ه ه��ه م��وو ک��ه ئ��ه وه ی��ه له هه ر کرێکار کاتێک پێشکه وتودا له الى چۆن کارده کات شوێنێکدا هه یه دواڕۆژى گرنتى حکومه ت له که رتى ده کرێت بۆ زه مانى و ده بێت شێوه به هه مان تایبه تیشدا له کاتى و بکرێ بۆدابین زه مانى ژیانى په ککه وتنیدا و نه خۆشى ئه مه ش ئ��ه گ��ه ر ب��ک��رێ��ت، داب��ی��ن بکرێت پێ کارى ئێمه دا له واڵتى ڕوو کار ده ستى زیاتر بێگومان ده کاته که رتى تایبه ت و هه لى کار ڕێژه ى سه ره نجام و ده بێت زۆرتر

بێکارى داده به زێت، به اڵم به داخه وه ئه م یاسایه له کوردستاندا نیه بۆیه ئه وه یه خ��وازی��ارى خه ڵک هه موو دا ح��ک��وم��ه ت له فه رمانگه کانى

دابمه زرێت.

ش���ێ���خ ئ���ەح���م���ەد، ب���ه رپ���رس���ی سلێمانى لقى پ��ه ی��وه ن��دی��ه ک��ان��ى

سه ندیکاى کرێکارانى کوردستان:ب��ێ��گ��وم��ان دی������ارده ى ب��ێ��ک��ارى له هه رێمى که ته نها دی��ارده ی��ه ک��ه بێکارى دیارده ى نیه ، کوردستاندا به تایبه تیش جیهانییه ، دیارده یه کى بوه وه زه ق کاتێک دیارده یه ئه و له واڵتانى ڕووى ئابورى که قه یرانى ج��ی��ه��ان ک���ردوو ئ��ه و ق��ه ی��ران��ه ش کاریگه ریه کى ڕاسته وخۆى له هه رێمى دیارده یه ئه و هه بوو، کوردستاندا هێشت جێ کاریگه رى ناڕاسته وخۆ له هه رێمى ئ��اب��ورى س��ه رک��ارو ل��ه بڕوانیینه ئه گه ر ئێمه کوردستان دیارده ى بێکارى، دیارده که ناتوانین ده س��ت بێکارى ب��ۆ س��ه ره ت��ای��ه ک

نیشان بکه ین و ناشتوانین ڕێژه یه کى ده ربخه ین، له دیارده که به رچاویش چ��ون��ک��ه ه��ی��چ س��ه ن��ت��ه رێ��ک ی��ان ده س��ت��گ��ای��ه ک��ى س��ت��رات��ی��ژى ی��ان له سه ر لێکۆڵینه وه ده ستگایه کى ئامارى کار یان بێکارى هه ڵنه ساوه و بێکارى کردنى نیشان ده ست به که کوردستاندا له هه رێمى ڕێژه که ى ڕێ����ژه ی ب���ێ���ک���اران ل��ه ه��ه رێ��م��ى به اڵم بکات، دی��ارى کوردستاندا ب��ه ڕێ��ژه ی��ه ک��ى ب��ه رچ��او دی���ارده ى له هه رێمى ڕه نگه هه یه ، بێکارى کوردستان به ڕێژه ى07% به ره و ژوور سااڵنه ش هه بێت، بێکارى دیارده ى ئ��ه و ڕێ��ژه ی��ه ب���ه ره و ب��ه رزب��ون��ه وه

له کوردستاندا چونکه ده ڕوات زانکۆو زۆر خوێندکارێکى سااڵنه پ��ه ی��م��ان��گ��اک��ان ت���ه واو ده ک���ه ن و ناڕه خسێت، بۆ کاریان ده رفه تى شوێنێکدا له هیچ کار هه لى وات��ه ئه و خوێندکارانه تاکو ناکه ن به دى هۆکارێکى تێدابکه ن، ک��ارى بچن له هه رێمى که ئه وه یه بێکارى ترى ک��وردس��ت��ان��دا ک��ه رت��ى ت��ای��ب��ه ت ناکرێت لێ پشگیرى به شێوه یه ک بتوانێت تاکو حکومه ته وه له الیه ن که رتێکى کارا بێت و بتوانێت هێزى گه ڕ بخاته ک��ار ده ستى ی��ان ک��ار له دیارده ى که مێک که به شێوه یه ک ک��ه وات��ه ب��ک��ات��ه وه ، ک��ه م بێکارى ن��ات��وان��ی��ن ب��ڵ��ێ��ی��ن دی���ارده ک���ه دیارده یه چونکه ،ئه و بنه بڕده کرێت گه وره بوندایه و له ب��ه ب��ه رده وام��ى زی��اد دانیشتوان ڕێ���ژه ى چونکه بێکار خه ڵکى له گه ڵیدا و ده ک��ات ترى هۆکارێکى ده ب���ن، دروس���ت ب��وون��ى دی���ارده ک���ه ئ���ه وه ی���ه که س���ه رم���ای���ه داره ک���ان���ى ه��ه رێ��م��ى کوردستان که مته رخه من له به رامبه ر ه��ێ��زى ک����ارى ن���اوخ���ۆو پ���ڕۆژه نیه که وادا له ئاستێکى کاره کانیان ده ستى کار به گه ڕ بخه ن و ئه وه شى ده ره ک��ى ک��ارى هێزى به ده یکه ن حکومه ت ده بێت که واته ده یکه ن، ل��ه خ��اوه ن ت���ه واو پشتگیرییه کى که ب��ۆئ��ه وه ى بکات سه رمایه کان له هه رێمى گه وره کارگه ى بتوانین کوردستاندا دروست بکه ن بۆ ئه وه ى دی����ارده ى ب��ێ��ک��ارى ب��ۆ ڕێ��ژه ی��ه ک خه ڵکى بۆ کار دوات��ر و دابه زێت ب���ه وه ش ب���دۆزرێ���ت���ه وه و ب��ێ��ک��ار ک��ه م ک��ۆم��ه ڵ��گ��ا ن���او کێشه کانى ناسی ئ��اب��وورى دوو ب��ب��ێ��ت��ه وه ، دیموکراته کان سۆسیال ئه ڵمانیاکه ئ��ه و و ئ����ه زم����ون ل���ه س�����وود لێکۆلینه وه نه یان وه رگرت که له سه ر دیارده ى بێکارى و دۆزینه وه ى هه لى کار یان له سه ر خه ڵکى سه رمایه دار وه زاره ت���ه ب��ۆ به تایبه تى هه یانه به تایبه تیش ئه وروپاو تایبه ته کانى ئه گه ر وایه باوه ڕیان وه ئه ڵمانیا ته واو گرنگییه کى حکومه ت و بێت ب���ه خ���اوه ن س��ه رم��ای��ه ک��ان ب��دات

ب����ۆئ����ه وه ى ک��ارگ��ه ی��ه ک��ى ن��وێ به قازانجى ئ��ه وه دابمه زرێنێت کار هێزى به قازانجى و هاواڵتیان ده شکێته وه ، له الی ئێمه ش ئاشکرایه سه رمایه یه ک خ���اوه ن ک��ه ئ��ه گ��ه ر پاره کانى خۆى که ڵه که بکات دیاره نابینێت، لێ سودى که سێک هیچ ب�����ه اڵم ئ���ه گ���ه ر پ���ڕۆژه ی���ه ک���ى هه رپڕۆژه یه کى یان خزمه تگوزارى دیاره بکاته وه له کوردستاندا تر ده بێت، ک��ار به هێزى پێویستى ته کنیککار به خه ڵکى پێویستى ده ب��ێ��ت ب��ۆ ک���اره ک���ه ی و ب���ه ره و له و ده بێت، پرۆژه که ى پێشبردنى ده که ن قازانج هاواڵتیان حاڵه ته دا ئ���اوه دان واڵت پ��رۆژه ک��ه چونکه هێزى کاتیشدا له هه مان ده کاته وه و بێکارى له ڕێژه ى و ده وێ��ت ک��ارى ب��ه وه ش کێشه و ده ک��ات��ه وه و ک��ه م که م هاواڵتی کۆمه ڵگاو گرفته کانى زانایه دوو ئ��ه و بۆیه ده ک��ات��ه وه ، له ته واو پشگیرییه کى باشه پێیان سه رمایه داران بکرێت بۆئه وه ى هه لى له گه ڵ ب���ه اڵم بڕه خسێنن، ک��ار ئه وه شدا ده بێ ڕێ و شوێنى تایبه ت کار خاوه ن ئه وه ى بۆ بگیرێته به ر کرێکار مافه کانى شێوه یه ک به هیچ پێشێل نه کات، به پێى یاسایه ک کار بۆئه و پرۆژه و کارگانه ڕێک بخات و پارێزگارى له مافه کانى خاوه ن کارو مافى له پارێزگارى کاتدا له هه مان ک��رێ��ک��اران��ی��ش ب���ک���ات، ل��ێ��ره ش به پشت ده ت��وان��ی��ن ل��ه ک��وردس��ت��ان ئه و عێراق کارى به یاساى به ستن چونکه بخه ین ڕێ��ک مه سه له یه یاساى له گه ڵ عێراقى کارى یاساى مافى و ده گونجێ جیهانیدا کارى خاوه ن کارو کرێکارانیش وه ک یه ک سیاسییه وه ل��ه ڕووى ده پارێزرێت، که واڵته که واڵتێک بڕوانینه ئه گه ر ناتوانین تیادایه و بێکارى هه ژاره و کار ده ستى ک��ارو هێزى هاوکارى بکات بۆ دۆزینه وه ى هه لى کار ئه مه ئاینده ى له سه ر مه ترسى بێگومان ئه و واڵته و ئاینده ى ئه و سیسته مه ى ک��ه ئ��ه و واڵت���ه ب��ه ڕێ��وه ى ده ب��ات دروست ده کات، له هه ر واڵتێکدا که کێشه و دی����اره ه��ه ب��وو ب��ێ��ک��ارى ل��ه ڕووى ده ب��ن، زیاتر گرفته کانى گه وره زیانێکى کۆمه اڵیه تیشه وه به داب و نه ریت و پاراستنى ئه من و هه ربۆیه ده گه یه نێ، ئاسایشه وه هه رواڵتێکدا ل��ه بێکارى ئ��ه گ��ه ر قه یران ب��ه رز ئاستێکى گه یشته له گه ڵ خۆیدا ده هێنێ، قه یرانه کانیش ئه و و ده ب��ن گ���ه وره ورده ورده هێزه ى کاره ى که تا ئێستا بێده نگ بووه ده که وێته جموجۆڵ و ده که وێته سه ر هاتنه و ده رب��ڕی��ن ن���اڕه زاى له داواو بۆئه وه ى که گوزارش شه قام داخواوزیه کانى خۆى بکات زۆربه ى ئ��ه و ح��ک��وم��ه ت و ڕژێ��م��ان��ه ى که گوێنادات به داواکارى مافه کان بێ ک��اران ب��ۆ چ��اره س��ه رک��ردن��ى گیرو و ح��ک��وم��ه ت ئ��ه و گرفته کانیان و ب��وون الواز ب��ه ره و ده سه اڵته نه شکست ده ڕوات و ناڕه زاى هاواڵتیانى به تایبه تى چینى به رزده بێته وه ، لێ کرێکار، که چینێکى گه وره ى هه موو گرفتى کێشه و و کۆمه ڵگایه ک بۆنمونه ده بێته وه ، لێ گ��ه وره ى و تونس له واڵتى که ئ��ه وه ى وه ک میسرو یه مه ن و ئوردون ڕوو ده دات و به تایبه تى میسر که ئێستا خه ڵکى له به ر و ده که ن خۆپیشاندان زۆر په نایان خۆیان هه ژارى و نه بوونى ب���ردۆت���ه ب����ه ر ت���ااڵن���ى ک��ردن��ى خۆیان، واڵته که ى داموده زگاکانى ئه وروپاش واڵتانى سه یرى ئه گه ر کێشه و ئ��ه م که ب��ۆئ��ه وه ى بکه ین ئ��ه وان ن��ه ب��ن، دروس���ت قه یرانانه که ده درێت داناوه بێکارییان بیمه ى به و که سانه ى که بێکارن و ناتوانین وه ک که سێکى ئاسایى بژین، چونکه گرفتى ب��وو بێکار خه ڵک ئه گه ر دروست بۆ کۆمه اڵیه تى و ده رون��ى ده ب���ێ و ڕووب�����ه ڕووى ده س���ه اڵت

ده بێته وه ، بۆیه واڵتانى ئه وروپا له بێکارانه وه کردنى کۆمه ک ڕێگه ى کێشانه و ق��ه ی��ران ل��ه و خ��ۆی��ان ده پارێزن و بڕێک پاره بۆ که سانى ئه وکاته ى تا ده که ن دابین بێکار که سه که هه لى کارى بۆ ده ڕه خسێت ئه وروپا خه ڵکى ئه وه شدا له گه ڵ بڕه ئ��ه و پێدانى به نابن ڕازى پاره یه ى که پێى ده وترێت سۆسیال بۆ ک��اری��ان هه لى ده ی��ان��ه وێ��ت و هه موو واته کاربکه ن، و بڕه خسێ ئاماده ى ئ��ه وروپ��ادا له که سێک که به داخه وه کارکردن، بۆ تیادایه هه ر نیه و ئێمه الى ڕۆحیه ته ئه و دابین بۆ بیمه ى ئه گه ر کرێکارێک بکه یت ئیتر له ماڵه وه داده نیشی و بۆ بگه ڕێین ئه گه ر کارناکات، بۆ بگه ڕێینه وه ده ب��ێ چاره سه ر ئابوریه ى قه یرانه ئه و باسکردنى جیهانى واڵت���ان���ى ک��ه ه��ه م��وو واڵتێکى قه یرانه که گ��رت��ۆت��ه وه ، زلهێزى وه ک ئه مه ریکاى گرتۆته وه و ئه و بانکه کانى زۆرى زۆرب���ه ى ئیفالس ئاستى گه یانده واڵت��ه ى بوون و زۆربه ى زۆرى ئه و کرێکارو که له کارگه ک��اران��ه ى ته کنیک کاریان واڵتانه ئ��ه و گه وره کانى ده کرد بێکار بوون، که واته قه یرانى ئابورییه که کێشه و گرفتى دروست کوردستانیشدا له هه رێمى ک��رد، ئه گه ر یاسایه کى تۆکمه هه بێت بۆ پ��اراس��ت��ن��ى ک��ۆم��پ��ان��ی��اک��ان و یاساى له گه ڵ و وه به رهێنه ران بخرێته وه ی��ه ک عێراقیدا ک��ارى که مافى هیچ که سێک داگیر نه کرێت ناوخۆ ک��ارى هێزى بتوانرێت و ده توانین ئ��ه وا سه رکار بخرێته کاریگه رى و بێکارى ق��ه ی��ران��ى خۆمان له سه ر بێکارى قه یرانى به داخه وه به اڵم بکه ینه وه ، که م هه ندێک دامه زراوه و کۆمپانیا دێن یان ده هێنن ده ره ک��ى کرێکارى له گه ڵ ده ره وه کۆمپانیاکانى خۆیاندا کرێکارى ده ره کى ده هێنن یاساى پێچه وانه ى ئه مه ش که گ��رف��ت ک��ێ��ش��ه و و ع���ێ���راق���ه و ده کات دروست له واڵته که ماندا ده ستى کار له کوردستاندا ناکه وێته ده بینین بۆیه خۆى، کارى سه ر ورده ورده ک���ارى ب��ێ کێشه ى زیاد کوردستانیشدا له هه رێمى ده ک��ات ب��ه وه پێویست ده ک���ات، که هه بێت تایبه تى که یاسایه کى ڕێگه له هێنانى هێزى ده ره کى کار که نه بێت ئه وانه ته نها بگرێت، به گه ڕ بۆ پێویستن و پسپۆڕن خستنى پڕۆژه کان، به پێچه وانه وه ده بێت ئه و کۆمپانیا بیانیانه ى که دێنه کوردستانه وه و سه رمایه کانیان جیاجیادا پرۆژه ى ئه نجامدانى له ده خه نه گه ڕ پێویسته هێزى کارى به کار کوردستان هه رێمى ناوخۆى بهێنن له ئه نجامدانى پرۆژه کانیاندا، هه رێمى که له ئ��ه وه ش��دا ل��ه گ��ه ڵ که مه کارکردن هه لى کوردستاندا کارکردن ڕێکخستنى به شێوازى به هۆى ئ��ه وه ش ن��ه خ��راوه ، ڕێ��ک عێراق ک��ارى ک��ه ی��اس��اى ئ���ه وه ى جێگادا له هه ندێ کۆنه و یاسایه کى کارى پێ ناکرێ و حکومه تیش زۆر ته نها ن��ادات، یاسایه به و گرنگى تایبه تدا که له که رتى که سانه ى به و پێ ک��ارى یاساکه ده ک���ه ن ک��ار ده کرێت، به اڵم به شێوه یه کى گشتى کوردستانیش هه رێمى حکومه تى کرێکاران له ئاوڕ پێویست وه کو ن����ادات����ه وه ، وه س��ه ن��دی��ک��اک��ان��ى کرێکارانیش هیچ ڕۆڵ و گرنگییه کى ب���ه رچ���اوی���ان ن���ه ب���ووه ب��ۆ ئ��ه و حکومه تیش وه ه��ه م ڕێکخستنه کارى پێویست وه کو ئێستا تاکو نه کردووه بۆ ئه وه ى کار له هه رێمى کوردستاندا به پێ ى ئه و یاسایانه ى چ هێنان وه به ر یاساى چ که هه یه مافى و بخرێت ڕێک کار یاساى وه ک وه به رهێنه ران و کار هێزى

یه ک له به ر چاوبگرێ.

تەوەر

فەیسەڵ عەلی:

بێکارى یه کێکه له و دیاردانه ى که له هه موو ده وڵه تاندا هه یه هیچ ئابورییــــــــــــــــــــــه ک تا ئێستـا نه یتــــــوانیوه ته واوى هێــزى کارى واڵته کـه ى خۆى بخاته گه ڕ

شێخ‌ئەحمەد:له‌هه‌رێمى‌کوردستاندا‌که‌رتى‌تایبه‌ت‌به‌شێوه‌یه‌ک‌پشگیرى‌لێ‌ناکرێت‌له‌الیه‌ن‌

حکومه‌ته‌وه‌‌تاکو‌بتوانێت‌که‌رتێکى‌کارا‌بێت‌و‌بتوانێت‌هێزى‌کار‌یان‌ده‌ستى‌کار‌بخاته‌‌گه‌ڕ

Page 8: Rebazi Azadi 641

www.jamawarnews.com ڕاپۆرت8 سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641

ئه و گورانکاریانه ى حوسنى سه ره راى ئه نجامیدا میسر سه رۆکى موباره کى واڵته که یدا، حکومه تى له پێکهاته ى واڵت��ه دا ل��ه و خۆپیشاندان هێشتا به رده وامه ، ڕکوکینه ى خه ڵکى ئاسایى میسر و به گژداچوونه وه ى فه رمانڕه وایى داموده سته ى موباره ک، خۆپیشاندانى شاره زۆرى زۆرب��ه ى له ج��ه م��اوه رى قاهیره له وانه میسر، سه ره کیه کانى و ئیسماعیلیه و ئه سکه نده ریه و تربه رده وامه ، شاره کانى و سویس له دێ��ت جمه یان شه قامه کانیان له پۆلیس هێزى خۆپیشانده ران. باڵوه پێکردنى و ئاسایش گێڕانه وه ى و هێناوه شکستى خۆپیشانده راندا ناچاربوون ئه و کاره به هێزى سه ربازى بسپێرن. ئه مه ى که هاواڵتیانى میسرى ده یکه ین، ڕاپه ڕین و جه نگێکى ئاسایى ده س��ه اڵت��داران��ى هه موو بۆیه نییه ، واڵت���ان���ى دن��ی��اى خ��ه ری��ک��ک��ردووه پێى به و نیگه رانن ڕاده ی��ه ک تا و ئامۆژگارى ڕوداوه ک���ان تێپه ڕبوونى کارێکى چونکه ده ک���ه ن. م��وب��اره ک موباره ک(یش نییه ، )حوسنى ئاسان بنه وبارگه ى تونس عه لی( )بن وه کو س����ه ڕه ڕاى هه ڵبێت. بپێچێته وه هاتووچۆو ق��ه ده غ��ه ک��ردن��ى به یاسا به خۆپێشانده ران، سوپا هۆشدارى حکومه تى دژى خۆپێشاندانه کانى سه رۆکى موباره کى حوسنى میسرو ئه و واڵته به رده وامه و کۆشکى سپیش پێداگیرى له سه ر ئه نجامدانى چاکسازى

ده کات.ڕۆژان����ه ه����ه زاران ک��ه س ل��ه ش��ارى ق��اه��ی��ره ب��ه ب��ێ گ��وێ��دان ب��ه ب��ڕی��ارى گۆڕه پانى له هاتوچۆ، قه ده غه کردنى به رده وامبوون شاره ئه و ته حریرى الدانى داواى و خۆپێشاندانه کان له میسریش سوپاى ده ک��ه ن، موباره ک له شوێنه هه ستیاره کانى پایته خت و شاره کانى دیکه ى میسر جێگیر بوون. له الیه کى تره وه و له میانه ی کاردانه وه و به رپرسانی و س����ه رۆک ل��ێ��دوان��ی له به رامبه ر جیهان واڵتانی حکومه تی میسڕ، جه ماوه رییه که ی خۆپیشاندانه وه زیرانى سه رۆک ناتانیناهۆ بنیامین ته لئه بیب رای��گ��ه ی��ان��د: ئیسرائیل به ووردی چاودێری بارودۆخی سیاسیى و پاراستن ئامانجیان و میسرده کات ئارامییه و ئاشتی سه قامگیربوونی خسته ڕوو ئ��ه وه ش��ی واڵت����ه دا، ل��ه و

له به رامبه ر واڵته که ی پێویسته که بارودخه که هه ست به به رپرسیارێتیى

بکات.میسر که ڵه واڵتى نه ته وه ى عه ره به و ملیۆن دانیشتووانیشى )80( ژماره ى که سه ، که ژماره ى دانیشتوانه که ى له زیاتره ، عه ره بى ترى واڵتانى هه موو نیوه ى ئه و هه شتا ملیۆنه ش خه ڵکانى گه نجن و نیوه ى ئه و خه ڵکه گه نجه ش میسر تریشه وه له الیه کى بێکارن. جێگه یه کى ستراتیجى گرنگى هه یه و دۆسته و هاوسه نگه ر له یه کێکیشه زیاترله سااڵنه ئه مه ریکاو نزیکه کانى ئه مه ریکا له یارمه تى دۆالر ملیاریک وه رده گرێت. هه روه ها دۆستێکى نزیکى )ئیسرائیل(ه و یه که م واڵتى عه ره بیش

بوو، که دۆستایه تى له ته کدا گرێدا.

تێروانینى ئه مریکا له سه ر دۆخى ئیستاى میسر

له ئه مریکا، سه رۆکى ئۆباما ب��اراک به رپرسانى گ��ه وره له گه ڵ دیدارێکى سیاسى و ئه منى واڵته که ى له کۆشکى سپی، ته نگژه ى میسریان تاوتوێ کردو هیالرى نائاساییه دا، کۆبوونه وه له و بایدن جۆ ده ره وه ، وه زیرى کلینتۆن جێگرى سه رۆکى ئه مریکا و به شێک له ژه نه ڕاڵه به رزه کانى ده وڵه ت به شداریان

کرد.له وباره یه وه سپى کۆشکى ووته بێژى جارێکى ئه مریکا سه رۆکى رایگه یاند؛ له به کارنه هێنانى جه ختکردن به تر خۆپێشاندانه کاندا، له توندوتیژى ب��ه رگ��ری��ى ل��ه م��اف��ه ک��ان��ى م���رۆڤ، بۆ چاکسازییه کان ل��ه پشتگیریى باشتربونى دۆخى سیاسى له میسردا ده کاته وه ، ئه مه رێکا و بریتانیا سه رقاڵ ئه م له سه ر ڕاوێژکردنن خه ریکى و ناوچه که دا له که ت��ازه ی، بارودۆخه ڕووده دات، بۆیه هه ردوو الشیان هه مان بۆچوونیان هه یه و هه مان شت له به رده م ته نیا به اڵم ده ڵێن، مایکرۆفۆنه کاندا هاوکات ده گ��ۆڕن، ڕسه ته کان و وشه له ژێریشه وه خۆزگه ى ته مه ندر یژى بۆ له و ده خ��وازن ئێستا فه رمانڕه ایانى هه نگاوى کڵێشه ى و پالن پاڵیشیدا ئاینده بۆ موباره ک و هه موو ئه وانه شى

به ده ردى موباره ک ده چن، داده ڕێژن.

خۆپیشاندان له پیناو نان و کار و ئازادی

خه ڵکى دروشمى ئاشکرایه ئ��ه وه ى )نان و کار و ئازادی(یه ، نه ئایینه و

نه ته وه یی، سه روه رى پیرۆزکردنى نه و تونس ئااڵى زۆر ڕاسته خه ڵکێکى میسرى هه ڵگرتووه ، به اڵم ئه مه ته نیا هێڕشى له خۆپاراستنیانه چه کى ئه وروپى میدیاى و پۆلیس دڕندانه ى و ئه مه ریکی. هه روه ها شایانى باسه ، ڕاستترین و باشترین ڕاپه ڕیوان که به ل��ه گ��رت��ووه ت��ه ب��ه ر تاکتیکایان دۆستکردنى پۆلیس به گشتى و هێزى سه ربازى به تایبه تی، به پێشکه شکردنى گوڵ و ئاو و خواردن و دایه لۆگکردن و په یوه ندى به مه ش که له ته کیاندا، دۆستایه تى له نێوانیاندا دروستبووه و تا ئه م ساته ش، ئه وان بێالیه نن، ئه مه و وازیانهێناوه هه ندێکیان له وه ى بێ بوونه ته به شێک له ناڕه زایى ده ربڕان.

ڕوداوه کانى ئه مڕۆ ئه وه نیشان ده ده ن، که ژماره ى کوژراوان له سه رتاسه رى که س گ��ه ی��ش��ت��ووه ت��ه )100( میسردا ده ستگیر که سیش 1600 له زیاتر و کراون، به اڵم سه ره ڕاى ئه وه ش وره ى خه ڵکى زۆر به رزه و له سه ر به رده وامى ک��اره ک��ه ى خ��ۆی��ان ب��ه ده رپ��ه ڕان��دن��ى

پێوه نده که ى ده س��ت��و و م��وب��اره ک ده ست شوێنیشدا زۆر له په یگیرن. به سه ر بنکه ى پۆلیسدا گیراوه ، بارگه ى پارتى ده سه اڵدار ئاگرى تێبه ردراوه و قاهیره له میسر ته له فزیۆنى بنکه ى ناوخۆ نووسینگه ىوه زاره تى له ته ک دراوه ، ده وره ڕاپه ڕیوانه وه له الیه ن گه رچى تانک و هێزێکى زۆرى سه ربازى

بۆ پاراستنیان له ده ره وه هێنراوه

وه زیره نوێکان سوێندى یاسایی ده خۆن

ناسه قامگیریه ى و گرژى ئه و له دواى که له ئه نجامى میسر ئاسایشى بارى واڵته ئه و هاواڵتیانى خۆپیشاندانى رۆژێ��ک چه ند پ��اش ، ئ���اراوه هاته حوسنى موباره ک بۆ یه که م جارله دواى له سه رشاشه کانى ب��ارودۆخ��ه ئ��ه و به ڵێنى ده رک���ه وت ته له فیزێۆنه وه واڵت��ه ک��ه ى چاکسازیداوحکومه تى ه��ه ڵ��وه ش��ان��ده وه .ب��ه م��ه ب��ه س��ت��ى جێبه جێکردنى به ڵێنه کانى له به رامبه ر ،حوسنى والته که یدا خۆپیشانده رانى

میسرسه رقاڵى سه رۆکى موباره کى پێکهێنانى حکومه تێکى نوێیه و له یه که م سه رۆکى عومه رسڵیمانى هه نگاویدا جیگرى وه ک ه��ه واڵ��گ��رى ده زگ���اى وه ک سه رۆککۆماروئه حمه دشه فیقیش س��ه رۆک وه زی��ران دان��ا. دوێنى و بۆ ده رکه وت له شاشه کانه وه جار دووه م نوێیه که کابینه که وه زیره تازه کانى سوێندى یاساییان له به رده م موباره کدا تازه حکومه تى خوارد.به وئومێده ى له باشتر پێشتر، ئ��ه وه ى له چاو وه ک��و تێبگات، خه ڵک ب��ارودۆخ��ى کێشه کان هه موو هۆکارى که ئه وه ى له میسردا، وه زیره کان بن، نه ک خودى

خۆى و سیسته مه که ى .

ئۆپزسێۆن به رادعییان بۆ پێکهێنانى حکومه تى رزگارکه ر ده ستنیشان کرد ناوخۆى به رهه ڵستکارى الیه نى پێنج میسر رایگه یاند، محه مه د به رادعىیان مامه ڵه کردن بۆ کردووه ده ستنیشان ده ره وه ى ناوخۆ و کاروبارى له گه ڵ ئێستادا و ق��ۆن��اغ��ه ى ل���ه م میسر

کاتى حکومه تێکى دروس��ت��ک��ردن��ى نیشتمانى رزگارکه ر.

به یاننامه یه کى ئه و پێنج گروپه داواى دانانى په رله مان و هه ڵوه شاندنه وه ى ده ستورێکى تازه ى بۆ واڵت کردووه که خه ڵک بتوانێت ئازادانه نوێنه رى خۆى

له په رله مان و سه رۆک هه ڵبژێرێت.ئ��ه وه ش بۆ ئ��ام��اژه ى به یاننامه که دروستکردنى ئامانجیان که ک��ردووه حکومه تێکى کاتیى نیشتمانیه له گه ڵ ئازادکردنى نائاسایى و بارى البردنى

سه رجه م گیراوه سیاسییه کان. بۆ ب��ه رادع��ى ئ��ام��اژه ی��ه ، جێگه ى ناره زاییه کانى ل��ه ب��ه ش��داری��ک��ردن جه ماوه رى میسر، له وواڵتى نه مساوه بۆ لێدوانێکدا له میسرو گه یشته وه له حوسنى داواى ئه لجه زیره که ناڵى خانه نیشنى خۆى که کرد، موباره ک رابگه یه نێت، چونکه به وته ى به رادعى بۆ چ��اره ی��ه رێ��گ��ا باشترین ئ���ه وه هێورکردنه وه ى گه لى میسر، به رادعى ئاماژه ى به وه ش کرد، موباره ک ئه مڕۆ

وازبهێنێت له سبه ینێ باشتره .

گرنگترین به هاوسه رگیرى پڕۆسه ى و گه وره ترین وه چه رخانى کۆمه اڵیه تى داده نرێت له نێوان کوڕان و کچاندا و ناو که ره سته ى و ئاڵتون مه سه له ى ڕێکه وتنى خاڵى گرنگترین به ماڵ له م ، داده ن���رێ���ت ه��اوس��ه رگ��ی��رى ک��راوه که ئاشکرا ئ��ه وه ڕاپ��ۆڕت��ه دا له به رامبه ر ک��وڕان له زۆر به شێکى کچاندا ئاڵتونى داواک��ردن��ى زۆر هاوسه رگیرى پ��ڕۆس��ه ى ن��ات��وان��ن 28 ته مه ن عه لى هاشم پێکبهێنن. ئاماژه ، زانکۆیه خوێنکارى ساڵ: گه نجان ل��ه وه ى ده ک��ات جگه ب��ه وه دانامه زرێن و شوێنى نیشته جێبونیان نییه بۆ هاوسه رگیرى کچانیش داواى بۆ ئ��ه م��ه ش ده ک���ه ن زۆر ئاڵتونى ڕێگرى و گه وره یه کێشه یه کى خۆى پڕۆسه ى له به رده م ده کات دروست هاوسه رگیریدا ، ئه و گه نجه ئه وه شى به م ئاماده نیم خۆم بۆ من که وت کچاندا له گه ڵ هاوسه رگیرى شێوه یه بکه م چونکه ئاڵتون ماده یه کى هه روا داواى نیه چ جاى هه رزان و ئاسان بکرێت، مسقاڵ 50 و مسقاڵ 30ژیانى بیه وێت ئه گه ر گه نج چونکه نه ک پێکبهێنێت ه��اوس��ه رگ��ی��رى و بوون نیشته جێ ، شوێنى ئاڵتون پێداویستى ناوماڵ گرنگتره که کوڕان له سه ر هاوسه رگیرى ژیانى کچان و

پێکبهێنن .ڕۆشنا عه زیز ته مه ن 23 ساڵ : کچى

من ده کات به وه ئاماژه و ماڵه وه یه ئه گه ر کوڕێکم به دڵ بێت و ئیش و کارو کاسپى هه بێت له وانه یه به بڕێکى که م ئاڵتون ڕازى بم و ژیانى هاوسه رگیرى له گه ڵ پێک بهێنم ، له گه ڵ ئه وه شدا بۆ ماڵم ناو پێداویستى بزانم ئه گه ر ناکات ئه وا ناچارم داواى ئاڵتونى زۆر ئاماژه و ته کسیه .شۆفێرى بکه م به وه ده کات ماوه ى 8 ساڵه کچێکم

و چه ندین جار چومه ته خۆشده وێت داخوازى به اڵم دواین جار که چومه داخوازى دایکى وتى ئێمه داواى 80 که منیش ده که ین ئاڵتون مسقاڵ بڕۆین با وتم بیست هه واڵه م ئه و ژیانى چۆن ئیتر ، ده ر هاتینه و کچ که بهێنم پێک هاوسه رگیرى داواى ئه وه نده ئاڵتونم لێ بکات ئایا، هه ر کێشه ئاڵتونه یان دانه مه زراندن

بێکاره گه نج هه زاران ده بینین وه ک له م واڵته دا جگه له وه ش گرانى شت و مه ک و نه بوونى شوێنى نیشته جێ چۆن ئیتر ت��ره کێشه یه کى ب��وون

ژیانى هاوسه رگیرى پێک بهێنین.ساڵ 26 ته مه ن عسمانى هه رێم فه رمانبه ره و ئاماژه بۆ ئه وه ده کات و ده لێت تائێستا نه م توانیوه له به ر جێبوون نیشته شوێنى نه بوونى

بهێنم پێک گیرى ه��اوس��ه ر ژیانى کچان ئێستا بوه ستێت ب��ائ��ه وه ش ئه مه ش رده که ن زۆ ئاڵتونى داواى پێویسته گه نجانه و ترى کێشه یه کى

کچان زۆر بیر له ئاڵتون نه که نه وه .شانۆ حمه صاڵح توێژه ى کۆمه اڵیه تى به هۆى ده کات ئه وه بۆ ئاماژه یه و فشارى خێزان و ئه و داب و نه ریته ى که له کۆمه ڵگادا هه یه زیاتر کچان

گیرى هاوسه ر پرۆسه ى له به رامبه ر دا پ��ه ن��ا ده ب��ه ن��ه ب��ه ر داواک��ردن��ى ترینیان سه ره کی که مافه کانیان ئاڵتونه و هه ندێک له کچان به وه شه وه ناوه ستن و داواى بڕێکى زۆر ئاڵتون کچان پێویسته حاڵه دا له م ده که ن مه رجى نه که نه زۆر ئاڵتونى ته نها ڕێکه وتنى هاوسه ر گیرییان بۆئه وه ى

ژیانێکى کامه رانى پێک بهێنن.

خۆپیشاندانه کانى میسر به رده وامه

کوڕان له به رامبه ر زۆر داواکردنى ئاڵتونى کچاندا له پڕۆسه ى هاوسه رگیرى په شیمان ده بنه وه

ئازاد‌ڕەحمان

ڕێباز‌حەسەنکوڕێک‌:

چومه‌‌داخوازى‌کچێک‌و‌دایکه‌که‌ى‌داواى‌‌80

مسقاڵ‌ئاڵتونى‌کرد‌و‌منیش‌په‌شیمان‌بوومه‌وه‌

Page 9: Rebazi Azadi 641

سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641 9 www.jamawarnews.comمێژوو

باسى یه که م -به شى سێیه م و کۆتایی

قۆناغه دا له م هه ر هاوکات ح����س����ک، ل����ه ه����ه وڵ����دان یه کێتى و بۆئاشتکردنه وه ى الی��ه ن��ه ک��ان��ى ت���رى ب���ه ره ى نه بوو، که مته رخه م ج��ود، له الیه ن کاتێک به تایبه ت بانیخێاڵنی، ئه حمه د م��ه ال ک���ه ب���ه رپ���رس���ى ن���اوچ���ه ى که رکوک و سلێمانى حشع بوو، نامه یه که وه چه ند له رێگاى ل���ه م���ان���گ���ى)1986/4(دا، هه ورامى و که بۆعه بدولخالق حاجى بۆمحه مه دى دواتریش تیایاندا ده نێرێت، مه حمودى رۆڵ��ى حسک ده ک���ات داوا ناوبژیوانى بۆئاساییکردنه وه ى له گه ڵ په یوه ندییه کانیان ببینێت.)496( یه کێتیدا ناوبژیوانى بۆیه پاش هه وڵى له مانگى)1986/5( حسک خاڵه حاجییه وه ، له رێگاى دا بانیخێاڵنى ئه حمه د م��ه ال زه روون و س��ه ف��ره و ده گ��ات��ه له گه ڵ جه الل تاڵه بانى به یه ک ئاشتبوونه وه پرسى ده گه ن و تاوتوێده که ن. ئاکامى هه وڵ و نامه کانى حسک و ته قه الى چاوپێکه وتنى ئه حمه د و مه ال ناوبراو له گه ڵ جه الل تاڵه بانى، مانگى)کانوونى له ناوه ڕاستى نوێنه رانى 1987(دا دووه مى ح��ش��ع، ک��ه پ��ێ��ک��ه��ات��ب��وون مه ال سافى، له )عه بدوره زاق له راژان بانیخێاڵنى( ئه حمه د یه کێتى، نوێنه رى ل��ه گ��ه ڵ له )فه ره یدون بوو که بریتى له و عه بدولقادر(کۆده بنه وه . به یاننامه و کۆبوونه وه یه دا ده رده که ن و رێکه وتننامه یه ک خاڵێک چه ند له سه ر تیایدا

رێکده که ون.)497(دواجار ته نانه ت حسک رۆڵیشى له ئاشتکردنه وه ى ه��ه ب��وو چه ندین ئ��ێ��ران و یه کێتى و ئاماده یی به ناوبژیوانى و جار ح��س��ک ن��وێ��ن��ه ران��ى دام��و ئێران و جیاوازه کانى ده زگ��ا س��ه ردان��ى به رپرسه کانیان ده سه اڵتى ژێ��ر ناوچه کانى له گه ڵ ده ک��رد و یه کێتییان یه کێتى ب��ااڵى به رپرسانى له ئاکامدا ک��ۆده ب��وون��ه وه . یه کێتى و حسک به هه وڵى له سه ر ئاشتبوونه وه و ئێران پێکهاتن و هه ردووال هاوکارى ج���ۆرێ���ک ل���ه پ���ه ی���وه ن���دى ناڕاسته وخۆش راسته وخۆ و ل��ه ن��ێ��وان��ی��ان��دا دروس��ت��ب��وو.)498( گرنگى ئاشتبوونه وه ى به نیسبه ت ئێران یه کێتى و رزگاریخوازیی ج��واڵن��ه وه ى کورده وه له وه دا بوو، که ئێران له و قۆناغه دا وه ک په ناگه یه ک بۆالیه نه کانى نێو جواڵنه وه که ، به ره ى الیه نه کانى به تایبه ت

بهاتبا ئه گه ر واب���وو، ج��ود ئ���ێ���ران و ی��ه ک��ێ��ت��ى ئ��اش��ت پێده چوو ن��ه ب��وون��ای��ه ت��ه وه ، پ��رۆس��ه ى ئ��اش��ت��ب��وون��ه وه ى یه کێتى و ل��ه ن��ێ��وان گشتى جودیشدا به ره ى الیه نه کانى چونکه ن��ه گ��رت��ای��ه ، س��ه رى ئێران ن��اوخ��ۆدا ل��ه ش��ه ڕى ناڕاسته وخۆى پشتیوانییه کى به ره ى له الیه نه کانى گه وره ى جود ده کرد، ئه مه جگه له وه ى دوژم��ن��ێ��ک��ى وه ک ئ���ێ���ران گ���ه وره ى ع��ێ��راق ب���ه رده وام هاوکارى الیه نه کوردییه کان و به رهه ڵستیکاره کانى هێزه ده ک��رد. عێراقى حکومه تى ب��ۆی��ه ئ��اس��ای��ی��ک��ردن��ه وه ى ئێران، ل��ه گ��ه ڵ پ��ه ی��وه ن��دى بۆسود لێوه رگرتن و درێژه دان ب��ه خ��ه ب��ات��ى ج���واڵن���ه وه ى له پێناوى کورد رزگاریخوازى الوازک��������ردن و روخ��ان��دن��ى له عێراق و به عس حکومه تى گه لى مافه کانى وه دیهێنانى

کورد، گرنگ بوو.دواجار به هۆى ده ستپێشخه رى بۆبه ده مه وه چوونى حسک یه کێتى ب���ان���گ���ه وازه ک���ه ى گشتى، بۆئاشتبوونه وه ى یه کێتى و ل��ه ن��ێ��وان ت��وان��را الی��ه ن��ه ک��ان��ى ب���ه ره ى ج��ود، ئاشته وایی قۆناغه دا، ل��ه و ج��واڵن��ه وه ى دروستببێت و ک���وردى ل��ه ش��ه ڕى ن��اوخ��ۆ و براکوژى رزگار بکرێت. هه وڵ و یه کبخرێن و ته قه الکانیش بۆپێکهێنانى زه مینه یه ک به ره یه کى سیاسى و سه ربازى بڕه خسێنرێت. له نێوانیاندا که هۆکارى ل��ه ب��ه رئ��ه وه ش، ناکۆکى و ش���ه ڕ و س��ه ره ک��ى یه کێتى و ن��ێ��وان ملمالنێی الی��ه ن��ه ک��ان��ى ب���ه ره ى ج��ود، ه���ه م���ی���ش���ه م���ه س���ه ل���ه ى ناوچه کان و ف��ه رم��ان��ڕه وای��ى ده س��ه اڵت و له سه ر ناکۆکى ن��اوچ��ه ى ف��ه رم��ان��ڕه وای��ی��و م����ه س����ه ل����ه ى گ���وم���رگ باج وه رگرتنى کۆکردنه وه و بوو، بۆیه له م ئاشتبوونه وه و نێوانیاندا، ریێکه وتننامانه ى گرنگه ى خ��اڵ��ه دوو ئ���ه م که بریتى ل��ه خ��ۆگ��رت��ب��وو، ل��ه داب��ه ش��ک��ردن��ى ن��اوچ��ه ى فه رمانڕه وایى، ده س���ه اڵت و گومرگ. باج و داهاتى له گه ڵ ئاکام و رێکه وتننامانه ئه م بۆیه ه��ه ب��وو، ئه نجامیان پ��رۆس��ه ى ئ��اش��ت��ب��وون��ه وه ى گرت. شوێنى خۆى گشتیش )499( بۆنموونه له ماده ى)5(

پرۆژه ى سه ربازى الیه نى ى ى یه کێتى نێوان هاوکارى پارتى کوردستان و نیشتمانى که کوردستاندا، دیموکراتى

له تارانى ئیسالمى کۆمارى پایته ختى ئێران له رۆژى)1986/11/8(ئ���ه وه ئ��ی��م��زاک��راب��وو دا که :»له مه سه له ى هاتبووه ناوچه کان و ف��ه رم��ان��ڕه وای��ى تاهه لومه رجێکى گومرگدا، ژێر له ناوچه کانى ئه بێ له بار واقیعى یه کتردا ده سه اڵتى ب��گ��رن«. ح��ورم��ه ت ئێستا

)500(سه ره تا حسک به مشێوه یه ت���وان���ى ل��ه ئ��ی��م��زاک��ردن��ى

رێکه وتنێکى ناوچه ییه وه خۆى له گه ڵ یه کێتیدا ئاشتببێته وه و له والشه وه هه وڵ و ته قه الکانى له نێوان بۆناوبژیوانیکردن ترى الیه نه کانى یه کێتى و به مه به ستى ج��وددا ب��ه ره ى رێ��ک��ه وت��ن و ئ��اش��ت��ب��وون��ه وه ب���خ���ات���ه گ���ه ڕ. ل���ه الی���ه ک ل����ه ب����ه رئ����ه وه ى وی��س��ت و الى راسته قینه ئاماده ییه کى جواڵنه وه ى نێو الیه نه کانى له و ک���ورد رزگ��اری��خ��وازی��ی بۆئاشتبوونه وه ق��ۆن��اغ��ه دا له الیه کیتریشه وه هه بوو و له رێکه وتننامه دوو قۆڵییه کانى الیه نه کانى یه کێتى و نێوان مه سه له جودیشدا ب��ه ره ى جێناکۆکه کان بنه ڕه تییه چاره سه رکردنیان ئ��ام��رازى پرۆسه ى بۆیه ب��ۆدان��راب��وو، سه رى گشتى ئاشتبوونه وه ى الیه نه کان ب��ه ک��ردارى گ��رت و پێکه وه ئاشتبوونه وه و لێره وه له بار زه مینه یه کى سه ره تا و پێکهێنانى ب��ۆدام��ه زران��دن و ب�������ه ره ى ک���وردس���ت���ان���ى

هاته ئاراوه .

په راوێزه کانى باسى یه که م له به شى سێیه م

مسته فا: نه وشیروان )465(یه کێتى ل32، خ��والن��ه وه ، کوردستان: نیشتمانى ى رێ��ب��از: ل5، گ��ف��ت��وگ��ۆى،

قه ندیل، ل205،108.ج����گ����ه )466(ل��ه ه��ه وڵ��ه ک��ان��ى پ��ێ��ش��وو، ل�����������ه رۆژى)1984/4/16(حه مه ى دارتاش و فه ره یدون برادۆست ده چنه حه مه باقى به رپرسه کانى بۆبینینى به اڵم بۆئاشتبوونه وه ، حشع له م ه��ه ر نابێت. ئه نجامى سیاسى مه کته بى قۆناغه دا یه کێتى نامه بۆپارتى ده نێرێ ئاشتبوونه وه ، به مه به ستى ب������ه اڵم وه اڵم������ى ن��اب��ێ. هه وڵێک چه ند ل��ه ده ره وه ش ل��ه گ��ه ڵ م��ه س��ع��ود ب��ارزان��ى ده درێ����ت، ئ��ه وی��ش س��ودى مه رجێکى چ��ه ن��د ن��اب��ێ��ت و یه کێتى ل���ه وان���ه : ده ب����ێ وتووێژ له گه ڵ به عس کۆتایی داوای یه کێتیش پێبهێنێت و ئه وانیش کردبوو، له پارتى ئێران ل��ه گ��ه ڵ پ��ه ی��وه ن��دى به ئاشکرا ئه مه ش بپچڕێنن، ئێران ع��ێ��راق و ک��اری��گ��ه رى به سه ر جواڵنه وه ى کوردییه وه ده رده خ�����������ات. دی���س���ان ل����������ه رۆژى)1984/8/16( وه ف����دێ����ک����ى ی��ه ک��ێ��ت��ى ل��ه )ئ��ازاد که پێکهاتبوون ه����ه ورام����ى، د.پ���ێ���ش���ه وا فه ره یدون له گه ڵ تاڵه بانى( دارتاش ده چن بۆچیاى شیرین له کۆبوونه وه ى حشع و بۆالى ن��ێ��وان��ی��ان��دا چ��ه ن��د م���ه رج و به اڵم ده ک��ه ن، باس خاڵێک بۆوتووێژ و مه رجیان حشع ئ��اش��ت��ب��وون��ه وه ئ��ه وه ی��ه ن به یاننامه یه ک که یه کێتى ل��ه س��ه ر س��ه رک��ۆن��ه ک��ردن��ى رووداوى پشتئاشان و وتووێژى به عس له گه ڵ یه کالیه نه ى به وتووێژ کۆتایی ده ربکات و شه ڕ بهێنێت و له گه ڵیاندا ده ستپێبکاته وه . به عس دژى

یوسف: حنا یوسف بڕوانه ص132،131، م���ذک���رات، ن���ه وش���ی���روان: خ��والن��ه وه ،

ل78،32.مصگفى ب��ی��ار )467(وکوردستان ترکیا شریف: الحائرین، الجارین ال��ع��راق، م��ط��ب��ع��ه )خ��ان��ى(، ط1، منشورات ،2008 ده���وک، للبحوپ موکریانى موسسه والنشر)34(، اربیل، ص167، چ��اوپ��ێ��ک��ه وت��ن��ى ت��وێ��ژه ر مسته فا، نه وشیروان له گه ڵ ل�����������ه رۆژى)2009/6/18(

سلێمانى.م��ع��ص��وم: ف����ۆاد )468(وتشکیل الکردیه المساله کتاب فى العراقیه ، الدوله عدنان المفتى: الحوار العربى- الکردى، ط1، مکتبه مدبولى، ص)194(، ،1999 القاهره ، مه حمود: حاجى محه مه دى پێشمه رگه یه ک، رۆژژم��ێ��رى

ب2، ل215. )469( به یاننامه ى کۆمیته ى یه کێتى س���ه رک���ردای���ه ت���ى ک��وردس��ت��ان نیشتمانى ى هاتنى ک��ۆت��ای��ی ب��ه ب��ۆن��ه ى وت���ووێ���ژ ل���ه گ���ه ڵ ب��ه ع��س ل��ه رۆژى)1985/1/15(، ده ق له فاتح رسول: صفحات، ج3،

ص651.به ره ى به یاننامه ى )470(مانگى ل��ه ک��ۆت��ای��ی ج���ود دووه م���ى)1985(، کانوونى ده ق له فاتح رسول: صفحات،

ج3، ص665.شه وکه تى ن��ام��ه ى )471(ح�����اج�����ى م����ش����ی����ر ب��ۆ مه حمود حاجى محه مه دى ل���ه رۆژى)1985/2/1(، ده ق له محه مه دى حاجى مه حمود:

رۆژژمێرى، ب2، ل683.محه مه دى ن��ام��ه ى )472(ح������اج������ى م����ه ح����م����ود مشیر، حاجى بۆشه وکه تى له رۆژى)198/2/2(، ده ق له

ه.س، ل686.نامه کان ب��ۆده ق��ى )473(

بڕوانه ه.س، ل700-680.س�����ه ره ت�����ا )474(له ماڵى ل��ه گ��ون��دى)دۆاڵش( عه لى ه��اواڵت��ى)م��ح��ه م��ه د ده ک��رێ، دۆاڵشى(دانیشتن ده چنه ئ��ێ��واره ک��ه ى ب��ه اڵم گ��ون��دى ن���اوگ���ردان و ل��ه وێ ده که ن، ئیمزا رێکه وتنه که التیارات، الخرسان: صالح

ص498،499.)475( بڕوانه رێکه وتننامه ى له ناوچه ى یه کێتى حسک و ش���������اره زوور و س��ل��ێ��م��ان��ى ل���������ه رۆژى)1985/3/21(، له پاشکۆى ژ)26(، ئه رشیفى

محه مه دى حاجى مه حمود.حاجى محه مه دى )476(ب2، رۆژژم��ێ��رى، مه حمود:

ل228، 229.)277( ه.س، ل237.)478( ه.س، ل258.

الخرسان: ص��الح )479(التیارات، ص498،499.

)480( چاوپێکه وتنى توێژه ر له گه ڵ شێخ محه مه د شاکه لى ل������������ه رۆژى)2009/2/24(

هه ولێر.)481( نامه ى جه الل تاڵه بانى مه حمود حاجى بۆمحه مه دى

ل���������ه رۆژى)1985/12/2(، نه وشیروان نامه ى هه روه ها م��س��ت��ه ف��ا ب��ۆم��ح��ه م��ه دى ح������اج������ى م����ه ح����م����ود ل���������ه رۆژى)1986/1/14(، حاجى ل��ه م��ح��ه م��ه دى ده ق ب2، رۆژژم��ێ��رى، مه حمود:

ل728،718.مسته فا: نه وشیروان )482(

خوالنه وه ، ل116.پ���رۆت���ۆک���ۆل���ى )483(یه کێتى و نێوان هاوبه شى ح����س����ک، ب����ه رگ����ه ڵ����و، له رۆژى)1986/4/21(، ده ق له محه مه دى حاجى مه حمود:

رۆژژمێرى،ب2، ل739.)484( ه.س، ل739.)485( ه.س، ل739.

)486( نه وشیروان مسته فا: خوالنه وه ، ل116، محه مه دى رۆژژمێرى، مه حمود: حاجى

ب2، ل343،342.)487( نه وشیروان مسته فا:

خوالنه وه ، ل116.حاجى محه مه دى )488(ب2، رۆژژم��ێ��رى، مه حمود:

ل331.مسته فا: نه وشیروان )489(

خوالنه وه ، ل115.سۆسیالیستى حزبى )490(ک���وردس���ت���ان: دی�����ارده ى

جاشایه تى، ل19،18.حاجى م��ح��ه م��ه دى )491(ب2، رۆژژم��ێ��رى، مه حمود:

ل231، 333، 334. ، س . ه )4 9 2 (

ل)33،32(،)337،336(.)493( فاتح رسول: صفحات،

ج3، ص456.که خ��ااڵن��ه ى ئ��ه و )494(له سه رى پ��ارت��ى یه کێتى و

رێکه وتن بریتیبوون له :ئ���ه ل���ف- ه���ه وڵ���ى ت����ه واو و بۆبه گه ڕخستنى ب���ه رده وام ه��ه م��وو ت��وان��اى ه���ه ردووال و رووخاندنى حکومه تى به عسى

عه فله قى عێراق.ئ���ازادى دابینکردنى ب��ێ- سه ربازى و سیاسى و چاالکى رێکخراوه یی هه ردووال له هه موو ن��اوچ��ه ک��ان��ى ک��وردس��ت��ان��ى عێراق و گه شه پێدانى خه بات.چاالکى وه ستاندنى جیم- له دژى هه ردووال راگه یاندنى یه کتر، چ چاالکى راسته وخۆ

بێت یان ناڕاسته وخۆ.دال- رێگرتن له شه ڕى براکوژى و راگه یه نراوى حه رامکردنى. ه��اوب��ه ش��ى ک��ۆب��وون��ه وه ى ل��ه ت��اران، پ��ارت��ى یه کێتى و له رۆژى)1986/11/2(، ده ق له فاتح رسول: صفحات، ج3، الخرسان: ص��الح ص455،

التیارات، ص427.هاریکارى پ��رۆژه ى )495(نیشتمانى ى یه کێتى نێوان ک����وردس����ت����ان و پ���ارت���ى دی��م��وک��رات��ى ک��وردس��ت��ان ل����������ه رۆژى)1986/11/8( رسول: له فاتح ده ق ت��اران، صفحات، ج3، ص669،668.نامه کانى ده قى بۆ )496(بانیخێاڵنى ئه حمه د م��ه ال ه��ه ورام��ى و بۆعه بدولخالق مه حمود حاجى محه مه دى حاجى م��ح��ه م��ه دى ب��ڕوان��ه ب2، رۆژژم��ێ��رى، مه حمود:

ل745-732.

رس���ول: ل��ه ف��ات��ح )497(صفحات ، ج3، ص437،436، بیروه رییه کانى مه ال حه سه ن، ن��ه وش��ی��روان ل83،84، ل121. خوالنه وه ، مسته فا: که یه کێتى و خ��ااڵن��ه ى ئ��ه و رێکه وتن ل��ه س��ه رى حشع

بریتیبوون له :بڕیارى ه��ه رالی��ه ک ئ��ه ل��ف- سیاسى و چ��االک��ى ئ���ازادى بۆالکه ى رێکخستن فیکرى و

تر ده دات.بێ- هه ردووال پابه ندن به وه ى رێکه وتنێکه وه ، ناو نه چنه

که دژى الکه ى تر بێت.ج��ی��م- ئ��اڵ��وگ��ۆڕى ب��ی��روڕا بارودۆخه بۆگفتوگۆکردنى

نوێیه کان.لیژنه یه کى پێکهێنانى دال- بااڵ له هه ردووال، که له ساڵێکدا دووج�����ار ک��ۆده ب��ێ��ت��ه وه و الن��ی��ک��ه م ب��ۆپ��ت��ه وک��ردن��ى

نێوانیان. په یوه ندییه کانى ه����ا و- س��ه رک��ۆن��ه ک��ردن��ى شێوازێک وه ک توند وتیژى ب����ۆچ����اره س����ه ک����ردن����ى حه رامکردنى ناکۆکییه کان و به ره هاییو به کارهێنانى ب��ه وت��ووێ��ژى به ستن پشت ت��اک��ه وه ک دی��م��وک��رات��ى بۆچاره سه رکردنى ش��ێ��واز پێکهێنانى ناکۆکییه کان و هاوبه شى.....تاد، لیژنه ى بڕوانه فاتح رسول: صفحات،

ج3، ص439،440.چۆنێتیی بۆدرێژه ى )498(ئێرانى نوێنه رانى سه ردانى ل��ه رێ��گ��اى یه کێتى ب���ۆالى نه وشیروان بڕوانه حسکه وه م��س��ت��ه ف��ا: خ����والن����ه وه ، خااڵنه ى، ئ��ه و ل105-102، له سه رى ئێران که یه کێتى و

پێکهاتن بریتی بوون له :پشتیوانى ئ��ێ��ران ئ��ه ل��ف- نیشتمانى ل��ه ب��زوت��ن��ه وه ى سیاسه تى ل����ه دژى ک���ورد داگ���ی���رک���اران���ه ى ع��ێ��راق��ى

عه فله قى بکات.ب����ێ- ئ����ێ����ران و ی��ه ک��ێ��ت��ى یه کترى به هاوکارى پابه ندن حکومه تى بۆسه رنگومکردنى به دیهێنانى حسێن و سه دام دیموکراسى حکومه تێکى سه ربه خۆ و میللى هه ڵبژێردراو

له الیه ن خه ڵکه وه .یه کێتى ئ���ێ���ران و ج��ی��م- ل���ه دژى ه��ه م��وو ئ��ه وان��ه ى، سه ربه خۆیی ک��ه ده س��ه اڵت و مه ترسییه وه ده خه نه عێراق

هاوکارى یه کترى بکه ن.بڕیارده ده ن ه��ه ردووال دال- ئاشتى، به جه نگ و سه باره ت هه ڵوێست شێوه یه ک به هیچ وه رنه گرن به بێ راوێژ. کریس ب2، بزوتنه وه ى، کۆچێرا:

ل77. مسته فا: نه وشیروان )499(

خوالنه وه ، ل118.هاریکارى، پ��رۆژه ى )500(ده ق له فاتح رسول: صفحات،

ج3، ص669،668.

خوێندکارى‌ زان��ک��ۆ‌و‌ مامۆستاى‌ ‌*دک��ت��ۆرا‌ل��ه‌ب��وارى‌م��ێ��ژووى‌ن��وێ‌و‌

هاوچه‌رخ-‌زانکۆى‌سلێمانى.

[email protected]

ڕووداوه ســیــاسییــه کــانــی ســــــااڵنــی»1991-1986«

سەالم‌عەبدولکەریم*

پ���رۆس���ه‌ى‌ئاش���ت���ب���وون���ه‌وه‌ى‌گش���ت���ى

Page 10: Rebazi Azadi 641

www.jamawarnews.com 10 سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641

وه‌ک‌پاییزه‌‌و‌هه‌ڵئه‌وه‌رێت‌ته‌مه‌نم

حه‌زیشم‌وایه‌‌وه‌ک‌سه‌روویه‌ک‌له‌‌

چوار‌وه‌رزه‌دا‌بمێنم

به‌اڵم‌چى‌بکه‌م‌!؟‌

من‌وه‌ک‌ڕۆژمێرى‌شاکان‌وام‌

سه‌رکه‌وتن‌بم‌یان‌دۆڕان‌...

هه‌ر‌ئه‌بێت‌بکوژێمه‌وه‌‌...

گرنگ‌ئه‌وه‌یه‌‌که‌سێک‌هه‌بێت‌

لێم‌تێبگا‌و‌

وه‌ک‌ئه‌وه‌ى‌که‌‌له‌م‌دێڕانه‌مدا‌هه‌م‌

له‌‌مێژوویه‌کدا‌بۆ‌نه‌وه‌که‌م‌بنوسرێته‌وه‌‌

من‌خۆم‌بێ‌ئه‌وه‌ى‌هه‌ست‌بکه‌م،‌

مێژووى‌ژنێک‌ئه‌نوسمه‌وه‌

که‌‌له‌‌خۆم‌ئه‌چێت...!

به‌اڵم‌نه‌وه‌کانم‌نایناسنه‌وه‌...

خۆزگه‌‌ئه‌مزانى‌دواى‌ئه‌م‌هه‌ڵوه‌رینه‌

کێ‌پروسک‌پروسک‌کۆم‌ده‌کاته‌وه‌‌

و‌له‌‌دێڕێکدا‌یان‌له‌‌گۆرانییه‌کدا،

وه‌ک‌وشه‌یه‌کى‌سه‌ودا‌دار‌ئه‌مڵێته‌وه‌

خۆزگه‌،‌شیعریش‌شعورى‌منى‌

ده‌بوو

خۆزگه‌‌وه‌ک‌من‌واتاى‌ده‌بوو

تۆ‌بڵێى‌شیعر‌وه‌ک‌من‌میهره‌بان‌

ووه‌ک‌من‌له‌‌گومان‌و‌خۆشویستن‌

بگات‌!؟

من‌له‌‌شیعریش‌به‌گومانم‌!

ژیان سه عید قه ره داخی »شاعێر«

ل��ه ه��ه ردوو ڕۆژی����ن ئ����ه وه ی دوای تورکی »TRT6و ئاسمانی که ناڵی SHOW TV« کاریکردو کوردانی باکوری کوردستانیش نیگه ران بوون، هونه رمه ند )ڕۆژی���ن(ی له ئێستادا به یه کجاری وازی له کارکردن له که ناڵه باکوری کوردانی هێنا. تورکییه کان کوردستان تێبینییان له سه ری هه یه . زانیارییه کان ئه وه ش ئاشکرا ده که ن، که ڕۆژین ئێستا له هه رێمی کوردستانه و ڕاسپاردووه چه ندین جاریش خه ڵکی بۆ الی پارتی کرێکارانی کوردستان،

له ڕێگه ی قه ندیل و بچێته ئه وه ی بۆ له گه لی لێبووردن داوای ئ��ه وان��ه وه بکات، کوردستان له باکوری ک��ورد به اڵم تائێستا په که که ڕازی نه بووه . سه رچاوه یه کیش ئه وه ی راگه یاند، که ماوه ی له وه ی په شیمانه زۆر ڕۆژین که ناڵه ئ��ه و له گه ڵ ساڵێکه چه ند له ئێستاشدا کارده کات، تورکییانه دا هه وڵده دات له ڕێی ئه و سه ردانه وه بۆ الی په که که ، داوای لێبووردن بکات و به یه کجاری له و که نااڵنه دووربکه وێته ،

که کورد تێبینیی له سه ریان هه یه .

پشوو

Sudoku سودۆکو

کــاوڕ4/20-3/21

دووانه6/20-5/21

قرژاڵ7/20-6/21

شێر8/20-7/21

فه ریک9/20-8/21

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه رووب��ه ڕووى ره خنه ئه بیته وه و هه ست و سۆزت ناسک ئه بێت، چاالکییه کانت خرۆشه وه به جۆش و به اڵم زیاتر به خۆت متمانه ت ئه ده یت و ئه نجام ئه بێت و به لێوه شاوه یى به رپرسیاریتییه کان

هه ڵئه گریت.

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه ل������ه ه����ه م����وو ئه بێت، ی���اوه رت به خت ب��واره ک��ان��دا هه ناسه ى ئاسووده یى هه ڵئه کێشیت بۆ گۆڕانکارى کتوپڕى شادى هێمن و هه لى قرژاڵ بووانى له دایک هه ندێک گرنگ، له م ماوه یه دا چاره نووسیان ئه گۆڕێت.

پ��ێ��وی��س��ت��ه ئ��ه م له بوارى هه فته یه تایبه تیتدا ژیانى له گه ڵ بکه یت، هه ڵسوکه وت هێمنانه باشتر ک��ه ش��ى س��ۆزداری��ت ئ��ه م��ه ش��دا ئه بێت و هاوسه نگى ئه گه ڕێته وه بۆ ژیانت و ئامانجه کانت ئه بیت و دۆخدا له باشترین

به دى دێنیت.

ئ�����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه دۆخێکى ته ندروستى تێدایه ، که پێویسته هه فته دا له ناوه ڕاستى پێبده یت، بایه خى ئاڕاسته ى ده س��ه اڵت و هێزو بۆ ئاماژه یه نوێ و دیدارى خۆش و له رۆتین هه ڵدێیت و

به دواى حه وانه وه دا ئه گه ڕێیت.

ئه م ماوه یه به ئاگابه له هه ندێک کێشه ى که له س�����ۆزدارى پاشه کشه ى هه ندێک ئاڵۆزببن و وانه یه تێدایه له بوارى سۆزدارییداو په یوه ندییه کى نهێنى دروست ببێت، رووبه ڕووبوونه وه ى

له گه ڵ که سێکى نزیک تێدایه .

هه فته یه دا ل��ه م ه��ه ل��ى دارای����ى که سانێکى به بایه خ رێ و دێته باشت ماوه یه ئه م هه وڵبده ئه ده یت، نزیک بۆئه وه ى بکه یت، مامه ڵه بابه تییانه پێگه یه کى زۆر به هێزت هه بێ و پالن بۆ داهاتوو دائه نێیت و کاره کان له به رده متدا

ئاسان ئه بێ.

گـــــا5/20-4/21

ئ���ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه وره ت دائه به زێت و متمانه ت به خۆت که م ئه بێته وه ، له وانه شه نیگه رانى که سێکى نزیک بیت، هه روه ها ئاماژه یه بۆماوه یه کى گه رموگوڕ له دیدارو دۆستایه تى و رومانسییه ت له وانه یه به ره و

په یوه ندییه کى نوێ هه نگاو بنێیت.

ته رازوو10/20-9/21

ئ�����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه ن��ه��ێ��ن��ی��ه ک��ان��ت له وانه یه بپارێزه ، پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه ک��ان��ت ل��ه گ��ه ڵ ره گ���ه زى تیایه ئاماژه ى ببێت، خراپ به رامبه ر عاشقانه ى کاتێکى رۆمانسیه ت و بۆ خۆش و خۆت له مه ترسى بپارێزه و رێمه ده

تووڕیى و بێئومێدى کۆنتڕۆڵت بکات.

که وان12/20-11/21

پ���رۆس���ه ی���ه ک���ى رزگ�������ارک�������ردن ئه ده یت، ئه نجام ئاڵۆزى س��ۆزدارى دۆخێکى له وانه یه ل��ه خ��������ۆت ت�����ێ�����داب�����ێ�����ت و ب�����ه دوور رووب�����ه ڕووب�����وون�����ه وه نوێیه کان به رپرسیارێتیه ب��گ��ره و

شادمانت ئه که ن.

گیسک1/20-12/21

م���اوه ی���ه ئ�����ه م ئ��������اگ��������ادارى به و رووداوه ک������ان له سوود ئه که یت و به حه وانه وه هه ست وه رئه گریت و پیشه یى هه لى هه ندێک هه یه و نه رمى به پێویستى دۆخه که ئه ده یت و ئه نجام نائاسایى کارێکى

تواناى بیرکردنه وه ت زیاتر ئه بێت.

سه تڵ2/20-1/21

پ���ێ���وی���س���ت���ه ب��ه ئ��اگ��اب��ی��ت و ک����ۆن����ت����ڕۆڵ����ى بۆ بێت ئ��ام��اژه هه ڵچوونه کانت گه شه کردوو، تایبه تى په یوه ندییه کى هه ندێک دیدارى گرنگى تێدایه ئه گه ر هه وڵبده بوویت نائومێدى تووشى

کاردانه وه ى دۆخه که تێپه ڕێنیت.

نه هه نگ3/20-2/21

ل����ه م رۆژان������ه دا ک����ه س����ێ����ک����ى پێگه یشتوو، یان به ته مه ن ئه ناسیت ک��ه رۆڵ���ى ئ��ه ب��ێ��ت ل��ه ب��ڕی��اره ک��ان��ىئه نجامدانى ت��وان��اى ئ��ای��ن��ده داو ق���ورس���ت���ری���ن ک�������ارت ه���ه ی���ه ، بۆت ویست هه رچییه کت ماوه یه ئه م

دێته دى.

دووپشک11/20-10/21

الوازترین مرۆڤ ئه وانه ن که ناتوانن نرخی خۆیان ڕاگرن

*****ئاگر مه که ره وه چون هه رکات

ویستت بۆت ناکوژێته وه *****

هه رکات ئیراده یه کی به هێزت هه بوو بزانه خاوه نی هه موو شتیکیت

له په نده کانی ژیان

ه���ۆک���ارى س���ه ره ک���ى ئ���ه وه ى چاو ل��ه فرمێسک پ��ی��از ک��ه ده رێ���ژێ���ت ده گ���ه رێ���ت���ه وه بۆ جۆرێک هه ڵگرى پیاز ئ��ه وه ى ورد کاتى له کبریتیه م��اده ى له گه ڵ کبریته ئ��ه م ک��ردن��دا یه کتر له کار هه وا ئۆکسجیندا له ماده ى ده که ن جۆرێکى دى کمیاوى دروست ده که ن که ئه م ده کات چاوه کان له وا ماده یه فرمێسک یاخود ئاو برێژێت، له زانایان لێکۆڵینه وه دا تازه ترین ئه و کردووه شکرا ئا ئه وه یان پیازدا له که کبریته ى جۆره ه��ه ی��ه ده ت��وان��ێ��ت س���ودى لێ وه ربگیرێت بۆ چاره سه ر کردنى

نه خۆشى ره بۆ.

ک��ۆم��پ��ان��ی��اى »ئ���اردم���ه ن ئینیمه یشێنز« به رهه مهێنه رى شیپ« »ش��اون زه نجیره ى ئه نیمه یشنێک رایگه یاندووه ، له سه ر بنه ماى ئه و زه نجیره یه گوێره ى به دێنێت. به رهه م چه ندین ،»BBC« هه واڵى له به ریتانى سیناریستى به ب��ه ری��ت��ان��ی��ا بریستۆلى ئه و سیناریۆى نووسینى پرۆژه یه سه رقاڵن. چاوه روان له ئه نیمه یشنه ئه و ده کرێت )2014( یان )2013( ساڵى جیهان س��ی��ن��ه م��اک��ان��ى ل��ه

»ری��چ��ارد بکرێت. نمایش ب��ه ڕێ��وه ب��ه رى گۆلزۆسکی« ک��ۆم��پ��ان��ی��اى »ئ���اردم���ه ن له وباره وه ئه نیمه یشنێنز« ئێمه »ئامانجى رایگه یاند: فیلمێکى به رهه مهێنانى له م���ۆدێ���رن ب��ێ��ده ن��گ��ى

رۆڵگێرانى شاون شیپه «.ی��ه ک��ه م ب��ه ش��ى زه ن��ج��ی��ره ى شیپ« »شاون ته له فزیونى له مانگى مارسى )2007( له الیه ن که ناڵى »بی. بی. سی« پێشوازییه کى و کرا نمایش

به رچاوى لێکرا.

بۆچى له کاتى پیاز ورد کردن فرمێسک له چاومان دێت؟

ئه نیمه یشنێک له سه ر زه نجیره ى

Shaun the Sheepبه رهه م ده هێنرێت

ڕۆژین داوای لێبووردن ده کات

Page 11: Rebazi Azadi 641

سێشەممە 2011/02/01 ● ساڵی 30 ● ژماره 641 11 www.jamawarnews.com

ل��وی��س س���وارێ���زی ئ��ه س��ت��ی��ره ی هه ڵبژارده ی ئۆرۆگوایی که له چه ند یانه ی ڕیزه کانی ڕاب���ردوو ڕۆژی ئه جاکسی جێهێشت و په یوه ندیکرد به یانه ی لیڤه رپوول ئه مڕۆ پشکنینه پێشبینی و تێپه ڕاند پزیشکیه کانی

کاتژمیری چ��ه ن��د ل��ه ده ک��رێ��ت واژووبکات گرێبه سته ئه و داهاتوو ک��ه ل��ه گ��ه ڵ ی��ان��ه ی ل��ی��ڤ��ه رپ��وول ئێستا ڕێ��ک��ک��ه وت��ون. ل��ه س��ه ری واژووکردنی له جگه نه ماوه هیچ به پێشکه شکردنی و گرێبه سته که

هانده رانی و ڕاگه یاند ده زگاکانی یانه ی باسه شایه نی . ئه نفیڵد لیڤه رپوول بڕی 25.6 ملیۆن یۆرۆی به خشیه یانه ی ئه جاکس بۆ ئه وه ی لویس خزمه ته کانی ده ستبه رداری

سوارێز ببێت

ب���ه پ��ێ��ی ک��ۆت��ا له هه واڵه کان ه نیه و ئیسپابۆ جارێکی تر هه ردوو یانه ی و به رشه لۆنه ئه لفێزی دانێڵ بااڵی یاریزانی راس����ت����ی ئ���ه و

یانه یه نه گه یشتنه ڕێکه وتن نامه یه ک

کردنه وه ی ن��وێ بۆ وه ئه لفێز بۆنده که ی

نوێیه که ی بۆنده ئه لفێز ره دکردۆته وه به رشه لۆنه ی

و ئاماده نیه بۆنده که ی له گه ڵ به رشه لۆنه دا درێژ بکاته وه .

یانه ی ڕاهێنه ری خۆشیه وه ل��ه الی ” ووتی گواردیوال پێپ به رشه لۆنه بۆنده که ی کردنه وه ی نوێ کێشه ی به منه وه پ��ه ی��وه ن��دی هیچ ئه لفێز په یوه ندی مه سه له یه که ئ��ه وه نیه ئه وان ده بێت و هه یه به یانه که وه چاره سه ری بۆبکه ن ، ئه وه ی که من بیڵێم کێشه یه ئه م له سه ر ده توانم ئه وه یه که من یاریزانی زۆر پڕۆفیشناڵ

ت��رم

ه��ه ی��ه

وه کو سه ید و که یتا وه زۆر ئاسنا ئه گه ر به اڵم یانه که جێهێشتنی بۆ

ب��ۆ م���اوه ی 85 ب����ێ����ت و خ��ول��ه ک��ی��ش��ه وه کورسی له سه ر دایبنێم ی��ه ده ک گله ییه ک ه��ی��چ

ناکات ” .شایه نی ئ��ه وه ی ئ�����ام�����اژه ی�����ه ب���ۆم���اوه ی���ه ک���ه یانه ی ه����ه ردوو ب��ه رش��ه ل��ۆن��ه و ئه لفێز هه وڵی نوێ بۆندی ک��ردن��ه وه ی کۆبوونه وه کان به اڵم ده ده ن ناوبراو به بێ ئه نجام کۆتایی دێت ، چونکه نوێ له کاتی نایه وێت ناوبراو یانه ی مووچه ی ئه لفێزدا بۆندی کردنه وه ی ناوبارو زۆر به رز بکاته وه و ئه لفێزیش ده یه وێت هه مان مووچه ی ئه نیستا و کاتیشادا له هه مان بگرێت وه ر زابی به بۆندێکی سیتی مانچسته ر یانه ی گه وره و مووچییه کی زۆر بۆ ئه لفێزه وه

له سه ر خه ته.

ج��ام��ی ب��وون��ی ت����ه واو دوای نه ته وه كانی ئاسیا بۆ تۆپی پێی، و تیاییدا هه ڵبژارده ی ژاپۆن بووه یاری له ئ��ه وه ی دوای پاڵه وان گۆڵێكی ئه نجامی ب��ه كۆتایی

ب��ێ ب��ه ران��ب��ه ر ل��ه ه��ه ڵ��ب��ژارده ی ئوسترالیای برده وه .

ل��ه ه��ه م��ان ك��ات��دا ه����ه ردوو ئێران و ئوسترالیا هه ڵبژارده ی دوای به رگرین هێڵی به هێزترین

لێ گۆڵیان دوو ته نیا ئ��ه وه ی له و یاری له شه ش تۆماركراوه عێراق هه ڵبژارده ی دووه م پله ی سێ ته نیا ئ���ه وه ی دوای دێ��ت

گۆڵی تۆمار كراوه.

یاریزانی هه ڵبژارده ی ئینگلته را له نده نی چێڵسی ی��ان��ه ی و ئاشکرایکرد الم��پ��ارد ف��ران��ک ماوه یه کی تاوه کو ده ی��ه وێ��ت یاریکردن ل��ه درێ��ژ و دوور به رامبه ر بێت و چێژێکی زۆر له تۆپی پێ ده بینێت . المپاردی له جه سته م : وتی ساڵ 32و باشه ته ندروستیه وه ڕووی

له تۆپی پێ به شێوه یه ک چێژ ده بینم وه ک ئه وه ی که سی تر چێژی به وشێوه یه من پێش تا به هیوایه م ، لێنه بینیبێت به هه مان بکه م یاری 40 ساڵی پاولۆ و گیگز ڕای��ان شێوه ی ئێستادا له ب��ه اڵم ماڵدینی له گه ڵ یاریکردن له بیر ته نیا

یانه که م ده که مه وه .

بریتانی زه وی تێنسی سه ر یاریزانی جیهان پێنجه می رێزبه ندی خاوه نی “ئه ندی دا تێنس یاریزانه کانی له ئوسترالیا پاله وانیه تی ،له مۆرایی” چوار له یه کێکه که وا دا کراوه یی

له جیهان گ��ه وره ک��ان پاله وانتیه “ملبۆرن” ش��اری یاریگایه کانی “داڤید ئیسپانی یاریزانی رووبه روی مۆرایی یاریزان ،تیایدا بووه فیرر” و6-7 )7- 6-4 ئه نجامی به توانی

یاریه که یی و6-7 )2-7( و1-6 )2هێنا کۆتا به به رژه وه ندی خۆیی له خۆی گه یانده یاری کۆتای ،رووبه روی یاریزانی صربی “نۆڤاک دیوکۆڤیتش”

ده بێته وه .قۆناغی یارییه کانی شه ممه یه ک )32( له جامی یه کێتی ئینگڵته را به رێوه چوو ، تیادا هه ردوو یانه ی فولهام ی��ان��ه ی و ئ��ه رس��ن��اڵ سه رکه وتن بۆ قۆناغی شانزده . یانه ی )ئیمارات( یاریگای له یانه ی م��ی��وان��داری ئه رسناڵ ، ک���رد ت���اون هیدیرسڤلێد ت��ی��ادا ی��ان��ه ی ئ��ه رس��ن��اڵ به گۆل یه ک به رامبه ر گۆل دوو هێنا ب��ه ده س��ت سه رکه وتنی ئه رسناڵ یانه ی گۆله کانی ،)کالرێک یاریزانان رێگای له فابریگاس( سیسک ، )P.P( )86 ، 21( خوله که کانی له یانه ی گۆلی تاکه ، تۆمارکرا له رێگای تاون سڤلێد هیدێر خوله کی ل��ه )ل��ی( ی��اری��زان

)66( تۆمارکرا.

له یاریگای )کراڤین کۆتاگ( یانه ی تۆتنهام یانه ی میوانداری فولهام هۆتسبێر کرد ، تیادا یانه ی فولهام به چوار گۆلی بێ به رامبه ر سه رکه وتنی له گۆله کانیش ، هێنا ب��ه ده س��ت رێگای یاریزانان )دانی میرفی )2( مۆسی ، هانگیالند بریدی ، گۆل دیمیێلی( له خوله که کانی )11 ، 14

، 23 ، 45( تۆمارکرا.ی��ان��ه ی ن��ۆت��س ک��اون��ت��ی ل��ه نێو یانه ی میوانداری خۆیدا یاریگای ت��ی��ادا ، ک���رد مانچسته رسیتی ه��ه ردووال بۆ گۆلێک به یارییه که یانه ی گۆله کانی ، پێهات کۆتایی یاریزانی رێگای له مانچسته رسیتی بۆسنی )ئیدین دزیکۆ( له خوله کی ده بێت به مه ش ، تۆمارکرا )80(ئه نجام تر یاریێکی یانه ه��ه ردوو

بده ن

و فه ره نسا هه ڵبژارده ی یاریزانی –)سه میر ئینگلیزی ئه رسناڵی یانه ی به و هات پێکان تووشی نه سری( هۆی پێکانه وه بۆ ماوه ی سێ هه فته

له یاریگایه کان دوورده که وێته وه .

له یاری نێوان هه ردوو یانه ی ئه رسناڵ و یانه ی هیدێر سڤیلد تاون له قۆناغی ئینگڵته را یه کێتی جامی )32(نه سری( فه ره نسی )سه میر یاریزانی

به هۆی پێکانه وه یاریگای جێهێشت.یارییه که ت��ه واوب��وون��ی دوای���ی ل��ه ئینگلیزی ئه رسناڵ یانه ی ڕاهێنه ری کۆنگرێیکی له فینگه ر( )ئ��ارس��ن یاریزانی ، رایگه یاند دا رۆژنامه وانی تووشی نه سری( )سه میر فه ره نسی پێکان هاتوو و پێویستی به سێ هه فته

هه یه بۆ ئه وه ی چاره سه ربکرێت.هه روه ها ڕاهێنه ری فه ره نسی )فینگه ر( رایگه یاند ، پێویسته چاوه رێ بکه ین

ئه گه ر هاتوو پێکانه که ی له پله ی یه ک بوو ئه وا ته نها پێویستی به دوو هه فته هه یه ، من به شیمان که ئه مرۆ یارییم

پێکرد .یاری له فه ره نسی یاریزانی به مه ش به رشلۆنه یانه ی به رامبه ر یانه که ی یانه خولی ش��ان��زده ی قۆناغی له ناکات ی��اری ئه وروپا پاڵه وانه کانی مانگ ئ��ه م )16( له یارییه که که

به رێوه ده چێت.

له م جار دووه مین بۆ ئه وه ی دوای وه رزه دا له خولی ناوخۆی ئیسپانیدا تووشی ئۆسۆسۆنا له سه رده ستی

دۆرادن هات ،فه رمی ماڵپه ری بۆ لێدوانێکیدا له یانه ی ڕیال مه درید له دوای یاریه که مۆرینۆی جۆس یانه که ڕاهێنه ری سێ ئێمه “ ووت��ی پورتوگالی شاینه ی ک��ه ل��ه ده س��ت��دا خاڵمان وه ، بده ین له ده ستی ئه وه نه بووین به ئه نجامێکی بووین ئه وه شایه نی ده ره وه بێینه له یاریگاوه باشتره وه زۆر ی��اری��ه ک��ه ی ن��اوب��ژی��وان وه ،له ئێمه ، ب��رد ب��ه ڕێ��وه به جوانی و سیفیلیا و ئه تله تیکۆ یاریه کانی نه خوراد گۆڵێکمان هیچ مالیۆرکادا لێکرا گۆڵێکمان له میاریه دا به اڵم ، نیه دراماتیکی شتێکی ئه مه ش پێشتر ده بێت هه میشه ئێمه به اڵم ، کرد که نه مان بکه ین تۆمار گۆڵ به اڵم ڕێکه وت بۆ چانسمان ئێمه سودمان لێوه رنه گرت ، هه ریه که له کریستیانۆ و بنزیمه ….. وه ئێمه

ئۆسۆسۆنا به یانه ی دا چانسامان ئه مه ش ، بکه ون پێش ئ��ه وه ی بۆ وه وه رزه دا له م دۆراندنمانه دووه م تر یاریه که ی هیچ نامه وه ێت من

بدۆرێنینه و

وةرزشبه ڕه سمى سوارێز په یوه ندى به لیڤه رپووڵه وه کرد

مانچسته ر سیتى له هه وڵى قۆستنه وه ى کێشه ى نێوان

ئه لڤێس و به رشه لۆنه دایه

ئه ندى مۆراى خۆى گه یانده یارى کۆتایى

هه ڵبژارده ى عێراق خاوه نى دووه م به هێزترین هێڵى به رگریه

المپارد هیواداره تا ته مه نى 40 ساڵى یارى بکات

ئه رسناڵ سه رکه وت بۆ قۆناغى شانزه ى جامى یه کێتى ئینگلته را

تووشى پێکهان بوو سه میر نه سرى

به رشه لۆنه تا بێت له ڕیال مه درید دوور ده که وێته وه

Page 12: Rebazi Azadi 641

وه زیرێک بوو به مامانوه زیرى به رگرى به ریتانیا له رێگه ى نێوان کارى له دوور ل��ه ن��ده ن، - ئه سته بوڵ وه زیرى له ناو فڕۆکه دا یارمه تى ته ندروستى پێشکه ش به ئافره تێکى دووگیان کرد. له م باره یه وه وته بێژى وه زیرى به رگرى به ریتانیا رایگه یاندووه ، له کاتى گه ڕانه وه ى وه زیرى له فوکس( )لیام به ریتانیا به رگرى ئه سته بوڵ بۆ له نده ن، که به مه به ستى به رپرسانى ل��ه گ��ه ڵ ک��ردن گفتوگۆ سه ربازى تورکیا سه ردانى ئه و واڵته ى کاپتنى ئاگادارییه کدا له کردبوو، سه رنشینه کان له داواى فڕۆکه که ک������ردووه ، ه��ه ر ک����ه س����ێ����ک

پزیشکیه که ى تیمه ب��ه ت��ا ده ت��وان��ێ��ت فڕۆکه خانه ده گه ین، ئه وا به کارێکى مرۆیانه دووگیان ئافره تێکى یارمه تى و هه ڵسێت ئه و ب��دات. فڕۆکه که یه سه رنشینى که مه به ست هه مان بۆ ئاماژه یداوه ، وته بێژه وه زیرى به رگرى راسته وخۆ ئاماده یى خۆى نیشانداوه و یارمه تى پێشکه ش به و ئافره ته کردووه . وته بێژه که روونیشیکرده وه ، ئه مه یه که م جار نیه که )لیام( یارمه تى پزیشکى پێشکه ش ده کات، به ڵکو له ماوه ى ساڵى رابردوو تاوه کو ئێستا ئه وه سێیه م جاره . وه زی��رى فوکس( )لیام ئاماژه یه جێى ده ست ئ��ه وه ى پێش به ریتانیا به رگرى به کارى سیاسى بکات، وه ک پزیشک کارى کردووه و ماوه یه کیش پزیشک بووه له هێزى کۆلیژى ئه ندامى و به ریتانیا چه کدارى

پاشایه تى بۆ پزیشکى گشتى بووه .

نوسینی س���ه ره ت���ای :~شیعر الی ژیان خان ده گه ڕێته وه بۆ

که ى؟-: له ناوه ڕاستى هه شتاکانى سه ده ى ڕابردووه وه تێکه ڵ به دونیاى ئه ده ب بووم، سه ره تا له گۆڤار و ڕۆژنامه کان شیعرم باڵو ده کرده وه ، دواتر له ساڵى ع��ی��راق ئ��اس��ت��ى س���ه ر ل��ه 1987الوانم شیعرى فیستیڤاڵى به شدارى کردو عیراق باشوورى دیوانییه ى له ساڵى له به ده ستهێنا، نایابم پله ى 1990 له گه ڵ شاعیرى ناودار مامۆستا شاعیرێکى چه ند و شێواو ئه حمه د الوى تر کۆڕێکى شیعریم له بێتواته باڵوکراوه له ب���ه رده وام ئه نجامدا، کرد ده ستم کوردستاندا جیاکانى ه��ه روه ه��ا ب��اڵوک��ردن��ه وه ، ب��ه شیعر و سلێمانى و کۆیه و شه قاڵوه له ڕانییه کۆڕى شیعریم کردووه ، ساڵى 1996 به شدارى یه که مین ڤیستیڤاڵى گه الوێژ بووم و تا ئێستاش به رده وامم له کۆڕگرتن و باڵوکردنه وه و شیعر

نووسین.چ خ��ۆش��ه وی��س��ت��ی :~تا تۆدا؟ ژیانی له هه یه واتایه کی ئاشکرا ب��ه خ��ۆت هه ستی چه ند ک��ه خۆشت ک��ه س��ێ��ک ب��ه رام��ب��ه ر

ویستووه ، توانیوته ده رببڕیت؟به بێ م���رۆڤ ب�����اوه ڕه دام ل��ه و :-به درێ��ژه ناتوانێت خۆشه ویستى من الى خۆشه ویستى ب��دات، ژی��ان بینینێکى ک��ردن��ه ، ژی��ان م��ه رج��ى هه میشه گه شبینانه یه بۆ ده وروبه ر ، ئاشکرایه له ژیانى کۆمه اڵیه تى ئێمه دا

و به تایبه تى له سه رده مى هه رزه کاریى ئێمه وماناندا خۆشه ویستى بۆ مێ عه یب به ئاشکرا نه مانتوانیوه بۆیه بووه ، خۆشه ویستى بۆ به رامبه ر ده رببڕین، من که که وتمه خۆشه ویستی به ئامانج گه یشتووى خۆم، هه وڵمداوه هه میشه ئه و خۆشه ویستییه بۆ به رامبه ره که م

ده رببڕم.چ ک�����اری�����گ�����ه ری :~یا بووه سه ر له زیاتر شاعیرێکت

هه یه ؟و ب���ۆ ش��ی��ع��ر -: خ��ۆش��وی��س��ت��ن��م شیعر سه راپاگیریی به هه ستکردن هه ر که وایکرد هه ستما و هزر له خۆش شیعرم زووه وه ته مه نێکى له شیعره به له سه ره تاوه هه ر بوێت، شێرکۆ شاعیران هاوچه رخه کانى بێکه س و له تیف هه ڵمه ت و عه بدواڵ جیلى ل��ه ب��ووم س��ه رس��ام په شێو خۆشم به شیعره کانى که ژال ئیبراهیم خدر و ئیسماعیل خورماڵى و جمال شیعرى له زۆر سه رسامم، غه مبار و کۆن به ده خوێنمه وه شاعیره کان

نوێیانه وه .~: یاخی بوون الی شاعیر له که یدا ده بینرێت؟ ژیان خان له

چی یاخیه ؟-: ئه گه ر یاخى بوون واتاى گه ڕان زیاتردا و ئ��ازادی ب��ه دواى بێت باوبوون، له بێت ده ربازبوون هه موو له بێت ب��وون یاخى ئه زموون به شتانه ى ئ��ه و

ده رکه وتووه که نابوت و نه خوازراون، ئه وا من هه میشه یاخیم! ئه وه ى الى من گرنگه ئه وه یه له خۆم و شیعر و خۆشه ویستى و داهێنان یاخى نه بم.

که بایه خدانه ى ئه و :~تاکی کورد به خوێندنه وه ی ده دات به خۆێندنه وه ی شیعر تایبه ت به

له چ ئاستێکا ئه بینیت؟له شیعر خوێنه رى که بێگومانم :-ئێستادا وه ک ده ساڵ و بیست ساڵى ئه گه ڕێته وه ئه مه ش نییه ، پێشوو له شیعر ڕۆڵى و شیعر مێژووى بۆ له شیعر نموونه بۆ سه رده مه کاندا، نه ته وه یى وشیارى سه رده مانێکدا له ده ب��ه خ��ش��ی، ک��ۆم��ه اڵی��ه ت��ى و له ب��وو بریتى ت��ردا سه رده مێکى به اڵم به رگرى، و مقاوه مه ت ڕۆحى ئه وینداریدا له ته نها شیعر ئێستا گۆڕاوه سه رده مه که ده خوێنرێته وه ، خه ڵک سه رقاڵى و ک��ات که مى و

نه مێنێ�ته وه کات که ک��ردووه واى بۆ خوێندنه وه به گشتى و شیعریش له ناو ئه و نوسراوانه دا، ئێستا ئه وه ى شیعری به زیندوێتى هێشتۆته وه ته نها شیعرانه ى ئه و واته لیریکه شیعرى بۆنموونه گ��ۆران��ى، ب��ه ده ک��رێ��ن باوه ڕناکه م گه نجه کانى ئێمه ئه وه نده ى و خورماڵى ئیسماعیل شیعره کانى له به رکردووه محه مه دیان ئه حمه د ئه وه نده گۆرانییه کانه وه ، ڕێگه ى له یان عه بدواڵ بێکه س شیعرى شێرکۆ

په شێویان له به ر نییه .به چ��ه ن��د ش��ی��ع��رت��ا :~ئه ده بیاتی له ده زانیت سه رکه وتوو

کوردیدا؟له شیعر پ��ێ��گ��ه ى و ش��وێ��ن :-ئه ده بیاتى کوردیدا کاریگه ر و بڵنده ، کوردى ئه ده بیاتى نه چێت بیرمان ته نانه ت و نوسراوه ته وه شیعردا له و ئه فسانه و پێشینان په نده کانى نموونه ى له مێژووییه کانیش شاکاره مه م و زین و شیرین و فه رهادیش ن��وس��راون��ه ت��ه وه شیعر ب��ه شاعیرى پ��ارێ��زراون، و زۆره گ���ه وره ش���م���ان ئاستى ل��ه س��ه ر ک��ه ته نانه ت و ع��ه ره ب��ى ناسراون، ئه وروپاش پ���اش���ه ک���ش���ه ی���ه ک ه��ه ی��ه ب���ه اڵم ئ��ه وه نییه ، شیعر خه تاى شیعریش ده ک��رێ��ت

بۆ نوێیه دا ڕێگه ى تر له م سه رده مه گه یشتن به خه ڵک بدۆزێته وه .

ده وت���رێ���ت ک���ێ ب���ه :~شاعیر؟

-: ئه م پرسیاره زۆر له کۆنه وه هه یه وه به شێوازى جیاوازیش وه اڵم دراوه ته وه داهێنه رێکى شاعیر من ب��ه ڕاى ،بینین ئه قاڵنیه تى پرۆسه ى له تره تێکه ڵکردنى و ه��ه س��ت��ک��ردن��دا و بینى دونیا به خه یاڵ و فه نتازیا له ناخه وه که قسه که رێکه شاعیر، هه ڵده قولێت و زۆرجار سۆزى ئه وانى تر ده هۆنێته وه ، به ڕاستى پرسیاره که زۆر قورسه وه ک ئه وه وایه بڵێى کام

ده ق و نووسینه ئه بێته شیعر. ~: ئایا تا چه ند هه وڵتداوه

شیعربۆ نیشتمان بڵێیت؟-: له شیعره کانمدا نیشتیمانیش وه ک و و سه فه ر ژن و ئه وین و دایک و شته کانى تر شوێنى گرتووه و منیش وه ک زۆر شاعیرانى ترى هاوته مه نى خۆم شیعرم بۆ نیشتیمان نوسیوه و پێموایه نیشتمان هێشتا زۆرترمان لێ

داوا ده کات شیعرى بۆ بنووسین.~: پێم خۆشه باس له وه بکه یت که له ژیانی رۆژانه دا، حه زت له چییه ؟ چی بێزارت ئه کات؟ ئایا بوویت؟ عاشق گریاویت؟ ئێستا تا

ژیانی هاوسه ریت پێک هێناوه ؟ -: حه زم له بێده نگی و سه ردانکردن و ناو خێزانه که مه ، حه زم له خواردنى به گه ڕانه ، و خوێندنه وه و خۆش ژاوه ژاو بێزار ده بم و زۆر توڕه ش ئه بم که سانه ئه و ڕووب��ه ڕووى کاتێکدا له و گه وره یه پێ خۆیان که ده بمه وه ته ماشا بچوک به تریش خه ڵکانی وه ک گریانیش ده رب��اره ى . ده که ن هه ر مرۆڤێکى خاوه ن هه ست و سۆز گریاوم و هه ندێ جاریش به رامبه ر به دیمه نێک یان هه ڵوێست و ڕه فتارێک ده گریم، عاشق بووم و له پێناویشیدا قوربانى گه وره م داوه و له پرۆسه ى بۆى ئێستاش ت��ا هاوسه رگیریدا

ده ژیم. ~: خه ونی تۆ بۆ داهاتوو

چییه ؟-: خه ونى من بۆ داهاتوو جاپکردن به رهه مه کانمه ، وک��ۆک��ردن��ه وه ى که رۆژه ی���ه ئ��ه و بینینی ه��ه روه ه��ا ژنانى واڵته که م له پێگه یه کی باشترو و وکۆمه اڵیه تی سیاسى هێزترى به

ئابوریدابن. شیعری، ل��ه کۆپله یه ک تێبینی: شاعیر ژیان سه عید له الپه ڕه ی پشوو

بخوێنه ره وه .

دیمانه‌:‌نینا

کورد پێویستى به کۆپیکردنى

ریفراندۆمه که ى سودانه ،نه ک راپه ڕینه که ى

میسر و تونسگ����ۆران ب����زوت����ن����ه وه ى ش��ه م��م��ه رۆژى داواى تێدا ب��اڵوک��رده وه و به یاننامه یه کیان مه نعى سه رکردایه تى یه کێتى و پارتى له هه موو حکومه ت کاروبارى ده ستێوه ردانێکى جۆره و دائیرە کانى،دادگا،ئاسایش،پێشمه رگه ده کات.ئاسایش دام��ه زراوه ک��ان��ى مه نعى ده ک��ات داوا له بکرێت پێشمه رگه و پاراستن و زانیارى و هه موو ده ستتێوه ردانێک له کارى سیاسى خه ڵک موڵک جه ماوه رییه کان،داواده کات چاالکیه و له الیه ن خه ڵک و حکومه ت داگیرکراوى ماڵى حزبه کانه وه بگه ڕێندرێته وه .به یاننامه که ئه مانه وه له خۆگرتبوو.تائێره ترى داواکارییه کى چه ند داواکارییانه به م ره وایه ت بکرێت سه یر ئه گه ر ئه م وه ربگریت هه رتاکێکى راى و ده درێ��ت واڵته ئه م گرفتى له ئاریشه و به به شێک خااڵنه چاره سه ربوونى زووتر هه رچى هیواى ده زانێت سه رنجه جێى ئ��ه وه ى ده خ��وازێ��ت.ب��ه اڵم بۆ شه پۆلى ئ��ه و ده ی��ه وێ��ت گ��ۆران بزووتنه وه ى عه ره بیکان له والته دواییه به م ناره زاییه ى تونس میسرو ل��ه به تایبه ت ک��ای��ه وه هاته ،له کوردستانیش رووبدات و داواى هه ڵوه شانه وه ى ده بێت ده کات. سه ره تا په رله مان و حکومه ت نه کوردستانه و نه میسروتونس بزانین ئه وه له به ر ئه مه ش میسر و تونس کوردستانیش دووهۆکار:-یه که م :حکومه تى هه رێمى کوردستان له له یه ن خه ڵکه وه هه ڵبژێردراوه نه ک به زۆر یان ئه م دانرابێت،هه ڵوه شانه وه ى به دامه زراندن حکومه ته ش به و ڕێگایه ده بێت که پێدا هاتووه تونس هه ڵبژاردنه ،دووه م:میسرو که ئه ویش ده وڵه تن وهه رێمى کوردستانى باشوور ده وڵه ت نیه وسێ پارچه که ى تریش به ئومێدن ڕۆژێک بێت شوعله ى به ده وڵه ت بوون له وێوه دابگیرسێت و جێ شانازى به شه کانى ترى کوردستانه و ناکرێت کار بۆرووخاندنى بکرێت،ئێمه ئێستا پێویستمان ب��اش��وورى ریفراندۆمه که ى کۆپیکردنى ب��ه چاره ى مافى کردنى دیارى بۆ هه یه سوودان خۆنووسینمان نه ک راپه رینى میسرو تونس. ئه و ئه زموونه ى ئێستا کوردستان پاش چه ندین ساڵ ماڵویرانى و کوێره وه رى به ده ستیهێناوه ناکرێت بکرێت.هه موومان تێکدانى کاربۆ نامه سئوالنه خودى ده وێت چاکسازیمان ده وێت گۆرانمان ده سه اڵتیش دانده نێت به بوونى گه نده ڵى و که م و کورتى به اڵم نابێ له و پێناوه دا خۆمان داببرین له به رپرسیارێتى نیشتمانى وئه رکه نه ته وه ییه کان و ئه زموونى والته که مان بخه ینه به ر مه ترسى. ئه مه ى گۆران کردى ئه گه ر سیناریۆ بێت یارى کردن بوو به ئاگر ئه گه ر به وپه ڕى قه ناعه ته وه که نه ک کرد مێژووییان هه ڵه یه کى کردبێتیان ته نها سۆزى جه ماوه رى بۆالى خۆى که مه ندکێش به شێک ناره زایى هۆى ب��ووه به ڵکوو نه کرد له الیه نگرانى خۆشى و رقئه ستووربوونى ئه وانى تر.ستراتیژى کارى هه ر حزب وبزوتنه وه یه کى که نیشتمان و نه ته وه که ى خۆش بوێت به شێوه یه که که له گه ڵ بوونى هه ر بارودۆخێکدا به شێوازێک به هێزبکاو خ��ۆى پێگه ى که بکات مامه له به اڵم له به رچاوبگرێت نه ته وه که ى به رژه وه ندى گه النى ناره زایى باروودۆخه ى له م گۆران ئایا عه ره ب توانى ئه مه بکات؟له م بارودۆخه دابه شێک له جه ماوه رى کوردستان چاوه ڕوانى ئه وه بوون بکات به حکومه ت پێشکه ش پرۆژه یه ک گۆڕان ک��ه راس��ت��ه وخ��ۆ پ��ه ی��وه ن��دى ب��ه ب��ه رژه وه ن��دى ته کانێکى و هه بێت کوردیه وه تاکى و گشتى خ��زم��ه ت��گ��وزارىو فه راهه مکردنى ب��ه ب��دای��ه و گ����وزه ران باشترکردنى خ��ۆش��گ��وزه ران��ى گ��ۆران ئه گه ر به دڵنیاییه وه خه ڵک. بژێوى شێوه یه به م فشاره ى ئه و ب��اروودۆخ��ه دا له م گره وه که ى کۆبکردایه ته وه خاڵێکدا چه ند له به جێ ناچارده کرد ده سه اڵتیشی ده ب��رده وه و به جێکردنى ئه وخاالنه ى راسته و خۆ په یوه ندى به خه ڵکه وه هه یه و دواجار گۆران پێگه ونفوزى خۆى به رزده کرده وه .بۆیه ده بێ گۆران دان بنێت به وه ى ئێستا بارودۆخه که به و شێوه یه نیه که به و ئاراسته یه دا بروات که ئه وان ده یانه وێت کورد هێشتا سه ربه خۆنیه وبه شێکه له ده وڵه تێک وتیرۆر،هێشتا سیاسى نائارامى له پڕه که روه وه خۆى ک��اروو ل��ه زۆر ن��اوه ن��ددا له گه ل هه ر گ��ۆران نه کردوه ته وه ،ناشکرێت یه کالیى وابزانن بینى ه وروب��ه ردا د له جوالنه وه یکیان بکرێته وه و تاقى ده گونجێت کوردیشدا به سه ر

السایى بکه نه وه .

*ى.دادوه رى [email protected]

عه‌دنان‌مه‌ال‌ساڵح

‌‌‌‌‌‌‌‌خاوەنی‌ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

بەڕێوەبەری‌هونەری

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەرئەنوەر عەبدوڵـاڵ07480153603

[email protected]

[email protected] www.JamawarNews.com 0784 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

بۆ ریکالم: 1456 224 0770 ● نرخی 500 دینارە

واڵت��ى ل��ه ئ��اف��ره ت به ته مه نترین له دایک ساڵه ى 112 یادى که نه دا ئه نجام به ده کاته وه خۆى بوونى که گه وره ئاهه نگێکى خێزانى دانى خواردنى بۆ ته مه نه ى ئه و نهێنى خۆراکى جۆراو جۆر ده گه رێنێته وه ، یینغ سوم پێدانه ئاماژه جێگه ى له چینیه و هاواڵتیه کى که فونغ هه فته ى ل��ه نیشته جێیه ک��ه ن��دا له دایک س��اڵ 112 ی��ادى راب���ردوو بوونى خۆى کرده وه ، ئه م ئافره ته به گه وره ترین هاواڵتى داده نرێت له

بوهلر ئیزابیپ مردنى دواى که نه دا که به ته مه نه هاواڵتیه ئه م کورى به وه دا ئاماژه ى ته مه نى 79 ساڵه ، ده که م دایکم ئامۆژگارى زۆر که چونکه نه خوات شتێک هه موو که ئه و به اڵم گه وره یه زۆر ته مه نه که ى و ن��ادات ئێمه قسه کانى به گوێ به رده وامه له سه ر خواردنى خۆراکى باسکردنه شایه نى ج��ۆر. ج��ۆراو له هاواڵتیه ئه م 1955 ساڵى له و ک��رردووه که نه دا له رووى چین

ره گه زنامه ى ئه م واڵته ى پێدراوه .

واڵتانى سه رۆکه کانى ده وڵه مه ندترین جیهان بریتین لەم کەسانه:

1.پاشاى تایله ند )بومیبول ئێدولیادیج ( 32 ملیارد دۆالر.

21) البلقیه )حسن برۆنئى 2.پاشاى ملیاردو 750 ملیون دۆالر.

)شێخ ئیمارات ده وڵتى 3.سه رۆکى خه لیفه بن زیاد ال نه هیان( 19 ملیاردو

200 ملیۆن دوالر. عه بدولله( )ملک سعوودى 4.پاشاى

18 ملیارد و 500 ملیۆن دۆالر.)سیلیۆ ئیتالیا وه زیرانى 5.س��ه رۆک برلسکۆنى (9 ملیلرد و 600 ملیۆن دۆالر 6.شازاده لیختنشتاین )هانس ئادام (

4 ملیارد دۆالر. بن حه مد )شێخ قه ته ر 7.ئه میرى

خلیفه ئال تانى (2 ملیارد و 240 ملیۆن دۆیر.

عه لى )ئاسف پاکستان 8.سه رۆکى زردارى (1ملیارد و 920 ملیۆن دۆالر.

دووه م )ئالبێرتى مۆناکۆ 9.ش��ازاده ى (1 ملیارد و 120 ملیۆن دۆالر.

)سباستیان شیلى .س��ه رۆک��ى 10بیینییرا (1 ملیارد و 120 ملیۆن دۆالر.

ژیان سه عید: عاشق بووم و له پێناویشیدا قوربانى گه وره م داوه

به ته مه نترین ئافره ت له که نه دا یادى 112 ساڵـــــه ى کــرده وه

ده وڵه مه ندترین سه رۆکه کانى واڵتانى جیهان

ژیان سه عید قه ره داغى، مامۆستاى سلێمانى ش��اری له بنه ڕه تی ئه م بووی دایک له نیشته جێیه و هه ستی که کاته ی له و شاره یه ، کردووه وشه کانی دره برینی به وه کوو شیعر ده یانووسێته وه و وه ک و کردووه کاری شانۆ ئه کته رى ڕاگه یاندکار وه ک به رده وامیش ڕێکخراوه کانى هه ڵسوڕاوى و له زیاتر مامۆستایان و ئافره تان ئێستاش ده ک��ات، کار ساڵه 15لیژنه ى سلێمانى لقى ئه ندامى ڕۆژنامه نووسانى له داکۆکیکردن سه ندیکاى ئه ندامى و مێینه یه

ڕۆژنامه نووسانى کوردستانیشه .

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی‌‌