raport z wizyty studyjnej w reggio emilia - włoskie działania z zakresu csr

13
Wizyta studyjna we Włoszech „Reggio Emilia – miasto stworzone przez ludzi i dla ludzi” SPIS TREŚCI Wstęp 2 Informacje ogólne o projekcie 2 Włoski partner - IFOA 3 Dzień 1 Działalność IFOA oraz lokalnych organizacji wolontariackich 4 Dzień 2 Współpraca międzysektorowa na terenie Reggio Emilia 9 Dzień 3 Działania Urzędu Miasta i wizyta w spółdzielni socjalnej 11 Podsumowanie 13

Upload: sylwia-krajewska

Post on 29-Mar-2016

214 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

W dniach 23-27 września 2012 roku, jako ETTA byliśmy jednym z 15 uczestników wyprawy studyjnej do Włoch, której celem było poznanie realiów funkcjonowania włoskich organizacji oraz wymiana doświadczeń z zakresu CSR. Wizyta ta miała miejsce w ramach programu „Współpraca międzysektorowa – projekt na rzecz odpowiedzialnego biznesu”, którego organizatorami są: Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych, Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego oraz firma prywatna Heapmail Internet Solutions sp. z o.o., a sam projekt współfinansowany jest przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (Program Kapitał Ludzki – Narodowa Strategia Spójności).

TRANSCRIPT

Wizyta studyjna we Włoszech

„Reggio Emilia – miasto stworzone przez ludzi i dla ludzi”

SPIS TREŚCI

Wstęp 2

Informacje ogólne o projekcie 2

Włoski partner - IFOA 3

Dzień 1 Działalność IFOA oraz lokalnych organizacji wolontariackich Działalność IFOA oraz lokalnych

organizacji wolontariackich

4

Dzień 2 Współpraca międzysektorowa na terenie Reggio Emilia

9

Dzień 3 Działania Urzędu Miasta i wizyta w spółdzielni socjalnej

11

Podsumowanie 13

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na2

Wstęp

W dniach 23-27 września 2012 roku, jako ETTA byliśmy jednym z 15 uczestników wyprawy

studyjnej do Włoch, której celem było poznanie realiów funkcjonowania włoskich

organizacji oraz wymiana doświadczeń z zakresu CSR. Wizyta ta miała miejsce w ramach

programu „Współpraca międzysektorowa – projekt na rzecz odpowiedzialnego biznesu”,

którego organizatorami są: Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych, Fundacja

„Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego oraz firma prywatna Heapmail Internet

Solutions sp. z o.o., a sam projekt współfinansowany jest przez Unię Europejską ze środków

Europejskiego Funduszu Społecznego (Program Kapitał Ludzki – Narodowa Strategia

Spójności).

Informacje ogólne o projekcie

Uczestnicy przez pięć dni poznawali specyfikę działań

jednostek NGO, podmiotów biznesowych oraz spółdzielni

działających na terenie obszaru Emilia Romania. Jest to

region północno-wschodnich Włoch, której stolicą jest

Bolonia. Tradycje CSR sięgają tam czasów zamierzchłych,

bowiem „prawie od zawsze” ten obszar Włoch szczycił się

szeroko rozumianą kooperacją oraz współodpowiedzialnością

za poziom życia wszystkich jego mieszkańców. Ekonomia tego

obszaru Włoch od dawna opierała się na rolnictwie. Produkty

wytwarzane właśnie tu cieszą się uznaniem smakoszy na

całym świecie – wymienić tu można ser Parmigiano-Reggiano,

wino Lambrusco, szynkę parmeńską czy też ocet balsamiczny. Oprócz dorobku kulinarnego

Emilia-Romania poszczycić się może również szybkim rozwojem małych i średnich

przedsiębiorstw, szczególnie w sektorze zautomatyzowanego rolnictwa, mechatroniki,

technologii informatycznych oraz motoryzacji.

Od ponad stu lat popularnością cieszy się tu ekonomia społeczna, gdzie kluczową zasadą

jest nie maksymalizacja zysków, lecz działania na rzecz ludzi. Dla jednostek działających

według tych zasad istotne znaczenie ma – obok celu gospodarczego – misja społeczna. Żywe

są tu takie wartości jak: solidarność, partycypacja, samorządność oraz rozwój społecznej

lokalności. Zasoby ludzkie wykorzystywane są w sposób komplementarny - zarówno dla

sektora prywatnego, jak i publicznego. Działanie te zapobiegają wykluczeniu społecznemu

oraz łagodzą napięcia społeczne, dzięki bliższym relacjom pomiędzy mieszkańcami danej

społeczności. Jest to niezbędny element budowania społeczeństwa obywatelskiego, które

we Włoszech ma wielowiekową tradycję.

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na3

Włoski partner projektu - IFOA

We Włoszech do trzeciego sektora zaliczane są wszystkie te jednostki prawne, którym

przyświeca jedna misja: ich celem nie jest osiąganie zysku. Wymienić tu można:

stowarzyszenia, fundacje, organizacje religijne, organizacje wolontariatu, komitety,

spółdzielnie socjalne oraz służby społeczne. Większość z nich prowadzi działalność

gospodarczą, jednak nie przynależą one do sektora publicznego, a ich nastawienie nie jest

ukierunkowane na zysk. Są one nastawione na wytwarzanie oraz wymianę dóbr i usług

użyteczności społecznej, realizując przy tym cele o interesie ogólnym.

Jednostką koordynującą projekt ze strony włoskiej była IFOA – Instytut

Szkoleniowy Podmiotów Biznesowych. Jest to unikalny „twór”, działa

bowiem we współpracy z Izbą Handlową, jednak funkcjonuje zarówno na

zasadach przedsiębiorstwa, jak i NGO. Jego misją jest rozpowszechnianie

użytecznej wiedzy – sapere utile, poprzez realizację projektów z zakresu

doskonalenia jakości usług w obszarze szkoleń oraz rozwoju pracowników.

IFOA ma zasięg krajowy, jednak jej centrum znajduje się właśnie w Reggio Emilia, nie bez

powodu – obszar ten ma bogatą historię kultywowania zasad ekonomii społecznej. Coraz

więcej firm jest zainteresowanych wdrażaniem rozwiązań z zakresu CSR, jest to naturalny

etap rozwoju każdego z przedsiębiorstw. Wykonują one dzięki temu swoją powinność

wobec lokalnej społeczności. Żeby mówić o CSR trzeba brać pod uwagę wszystkie

uwarunkowania kulturowe, regionalne oraz historyczne regionu. Ważne są przeszłe

doświadczenia przedsiębiorstw - często są to firmy z wielowiekową tradycją, głęboko

zakorzenione w historii danej społeczności. O tych uwarunkowaniach opowiadała Ornella

Trombino, przybliżając uczestnikom lokalny kontekst społeczno-gospodarczy, który

uwarunkował tak silne dla regionu działania z obszaru CSR.

IFOA opiera swoje szkolenia na zasadzie natychmiastowego wdrożenia zdobytych

umiejętności i kompetencji na rynek pracy. Dlatego też głównym obszarem są szkolenia

zawodowe. Dyrektor IFOA, Umberto Lonardoni opowiadał o tym, że zapotrzebowanie na

określone kompetencje jest znane dzięki nieustającemu procesowi współpracy z biznesem

– prowadzone są cykliczne badania, konsultacje oraz rozmowy z przedstawicielami lokalnego

biznesu. Dlatego też szkolenia oferowane przez IFOA to natychmiastowa odpowiedź na

faktyczne zapotrzebowanie rynku. Są użyteczne zarówno dla tych, którzy już są aktywni

zawodowo, jak i dla młodych ludzi, którzy dopiero rozpoczynają karierę i maja styczność

z innowacyjnymi technologiami oraz procesami. Dlatego też tak istotna dla IFOA jest

możliwość współpracy z państwowymi Izbami Handlowymi, które są idealnym partnerem do

dyskusji w zakresie faktycznych potrzeb rynku pracy. Najważniejszą działalnością IFOA jest

kształcenie ludzi i rozwijanie ich potencjału jeżeli chodzi o funkcjonowanie zawodowe.

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na4

DZIEŃ 1 Działalność IFOA oraz lokalnych organizacji wolontariackich

Pierwszy dzień wizyty studyjnej poświęcony był właśnie organizacjom z sektora

pozarządowego, które są liderem działań z obszaru społecznej odpowiedzialności

w regionie oraz aktywnie współpracują z sektorem prywatnym i publicznym. Omówione

zostały wspólne projekty i inicjatywy, obszary oraz metody współpracy. Spotkanie rozpoczęło

się od powitania ze strony lokalnej Izby Handlowej, która podlega nadrzędnej jednostce

państwowej - Krajowej Izbie Handlowej. Zrzesza ona przedsiębiorców oraz lokalne firmy,

przynależność do niej jest obligatoryjna. Przedstawiciele Lokalnej Izby Handlowej

opowiedzieli o tym, jak sektor państwowy współpracuje z sektorem pozarządowym oraz

biznesem – szczególnie jakie są możliwości oraz źródła finansowania. Szczególnie istotnym

zagadnieniem było przybliżenie uczestnikom projektu specyfiki współpracy Izby Handlowej

oraz IFOA.

Punktem wyjścia było omówienie historii organizacji, jej misji oraz kodeksu etycznego.

IFOA narodziła się 40 lat temu, jako odpowiedź na potrzeby firm z tego terytorium. Powstała

jako agenda specjalna, instytucja z ramienia Izb Handlowych, stworzona do rozwijania

kształcenia zawodowego. Pierwsza nazwa to Centrum Dystrybucji i Doskonalenia Rynku.

Jednak lokalny rynek się rozwijał i wymagał nowych rąk do pracy, pokazywały się

supermarkety i hipermarkety, więc trzeba było wykształcić nowe kadry, których wcześniej

we Włoszech nie było. Organizacja rozrastała się więc z upływem lat, aż osiągnęła terytorium

krajowe, a następnie - międzynarodowe. Stali się tak silni, że ich bilans finansowy był

większy niż Izb Handlowych. Dlatego też IFOA stała się organem w pełni autonomicznym.

Obecnie są tak rozbudowani, że to Izby Handlowe są ich członkami. Warto jednak pamiętać

o tym, że jest to współpraca na zasadach symbiozy – obie te jednostki nieustannie ze sobą

współpracują, a ich celem jest pomoc lokalnej społeczności w rozwoju zawodowym.

Ich misją jest stworzenie idealnego

trójkąta, w którym znajdują się ludzie,

przedsiębiorstwa oraz instytucje.

Wzajemne wpływy powinny być

wzajemnie zbalansowane. IFOA ze swojej

strony stara się odpowiedzieć na potrzeby

każdego ze swoich partnerów/odbiorców.

Wypadkową działań IFOA jest badanie

rynku pracy i analiza faktycznych potrzeb

pracowników, jest to bowiem podstawa

do projektowania i oferowania szkoleń.

IFOA

Osoby fizyczne Instytucje

Przedsiębiorstwa

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na5

To oni kreują i uzmysławiają organizacjom obszary szkoleniowe, które zaspokajałyby ich

faktyczne potrzeby. Jest to swego rodzaju continuum, które zapewnia IFOA przewagę

konkurencyjną. Swoje wyniki badań przekazują instytucjom państwowym oraz prywatnym,

żeby uzmysłowić im stan rynku oraz jego realny

stan. Dzięki temu są wiarygodni dla partnerów

biznesowych, organizacji pozarządowych oraz

zwykłych obywateli. IFOA ma długofalowy plan

dystrybuowania pozyskanych środków na

szkolenia oraz rozwój wybranych sektorów.

IFOA szuka zarówno luk kompetencyjnych, jak

i źródeł finansowania dla współpracujących

z nią firm. Są to środki lokalne/samorządowe

oraz pochodzące z UE. Zazwyczaj jest tak, że

30% finansowania pochodzi z zewnątrz, reszta

opłaca firma (część pieniędzy pochodzi z funduszu szkoleniowego).

Na stronie internetowej IFOA w ofercie znajduje się 5 tys. rodzajów oferowanych kursów,

np. krótkie kursy z obsługi komputera, studia podyplomowe, Job master (mistrz produkcji),

razem z terminami, kosztem i wymaganiami w zakresie przystąpienia do nich. Działają na

zasadzie Just-in-time, szkolenie startuje wtedy, gdy zbierze się grupa chętnych osób.

W swoich placówkach zatrudniają tysiące nauczycieli i trenerów, którzy realizują cykliczne

szkolenia, zarówno zawodowe jak i te „miękkie” - dotyczące kompetencji komunikacyjnych

i interpersonalnych pracowników. Szczególnym powodzeniem cieszą się szkolenia z obszaru

technologii informacyjnych oraz BHP. Są one realizowane zarówno stacjonarnie, jak

i w formie e-learningu, tak aby dostosować ofertę do większości potencjalnych odbiorców.

Poprzez ten model działania i zarządzania swoją organizacją IFOA realizuje innowacyjny

projekt, który wyróżnia ich na rynku nie tylko włoskim, ale i międzynarodowym. Mogą być

oni przykładem dla wielu organizacji – skupiając się pierwotnie na potrzebach lokalnego

rynku pracy, obecnie koordynują i napędzają koniunkturę całego kraju. Konkurencją są dla

nich tak naprawdę wszystkie firmy, które mają własne komórki szkoleniowe. Jednak oni są

silni przez swoje doświadczenie, zasięg i markę jaką mają na rynku.

Przykładem na to mogą być dane statystyczne dotyczące ich działalności w poprzednich

latach:

Finansowanie działalności: 14. 200. 000 euro

Inicjatywy: 1 852

Ilość osób w formacji: 829

Ilość uczestników szkoleń: 10 538

Ilość godzin przeprowadzonych szkoleń: 43 036

Badania

Potrzeby

Realizacja szkoleń

Ocena

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na6

Wszystkie te działania opierają się na idei Społecznej Odpowiedzialności Biznesu, dlatego też

tak ważne dla nich są nie tylko zyski, jakie przynoszą im realizowane projekty, lecz równie

normy i wartości jakimi kierują się w swojej pracy. Kodeks etyczny IFOA zbiera w sobie

wszystkie wartości i cele swoich uczestników, dlatego też powinien być przestrzegany przez

zarząd, wszystkich współpracowników i partnerów. Znajdują się w nim wytyczne dotyczące

zasad codziennego działania organizacji. Nakazuje on moralne i etyczne działania,

przestrzeganie prawa oraz przejrzystość i jasność prowadzenia biznesu. Szczególnie

potępiana jest korupcja oraz wszelkie inne zasady łamania prawa. Przestrzeganie kodeksu

jest dobrowolne, jednak normy w nim zawarte jednoczą wszystkich partnerów i wskazują

im drogę dalszego działania na rzecz zarówno lokalnej ludności, jak i polepszania jakości

życia i pracy mieszkańców całego kraju.

„Dar Voce” – organizacja wolontariacka

Na terenie Włoch działa ok. 18 000 organizacji wolontariackich, w których czynnie udziela

się ponad 3 miliony wolontariuszy. Najwięcej z nich działa w sektorze medycznym, zajmuje

się usługami socjalnymi, kulturą i czasem wolnym oraz ochroną środowiska.

Warunki jakie musi spełniać organizacja, żeby być firmą wolontariacką:

Wewnętrzne procedury muszą być demokratyczne (zasady powoływania władzy),

Obowiązuje solidarność i jedność wolontariuszy,

Wszelkiego rodzaju działania mają być wykonywanie nie dla stowarzyszenia, lecz

dla zewnętrznych odbiorców,

Konieczna jest działalność no-profit.

Ze względu na to, że ruch wolontariacki jest we Włoszech tak rozpowszechniony, niezbędne

stają się działania koordynujące funkcjonowanie tych organizacji. Na terenie regionu Reggio

Emilia działa ok. 400 organizacji wolontariackich, które wymagają właśnie takich usług.

W drugiej części dnia prelekcje wygłosił Andrea Bellani

z organizacji Dar Voce – dawać głos. Ich celem jest oferowanie

wsparcia i usług dla przedsiębiorstw oraz indywidualnych

wolontariuszy, którzy chcą się realizować na tym polu, jak i instytucji i firm publicznych

oraz prywatnych – szczególnie w kontekście CSR. Poniżej wymienione zostały niektóre

z ich działań, realizowane oczywiście nieodpłatnie.

Ich działalność skoncentrowana jest na współpracy organizacji wolontariackich

z przedsiębiorcami. Misją Dar Voce jest promowanie idei wolontariatu oraz głębsze

zaangażowanie biznesu we współpracę z organizacjami wolontariackimi. Więcej informacji

na temat ich projektów znaleźć można na stronie internetowej www.darvoce.org

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na7

MAJĄ DWA GŁÓWNE STRUMIENIE JEŻELI CHODZI O ZAANGAŻOWANIE W CSR:

1. Instytucjonalny:

Budują relacje z publicznymi jak i prywatnymi firmami, organizacjami oraz ze

stowarzyszeniami pracodawców, np. prowadzą projekt we współpracy ze związkiem

profesjonalnych księgowych.

Są członkami jury w konkursie dla młodych przedsiębiorców w Reggio Emilia, jest to

nagroda za najlepsze działania CSRowe - oceniają najlepsze projekty i inicjatywy.

Biorą udział w społecznym i ekonomicznym obserwatorium Izby Handlowej, oni zbierają

dane monitorujące ekonomiczną i społeczną sytuację w regionie.

Podnoszą świadomość na temat CSR poprzez wystąpienia publiczne, media,

komunikację marketingową wydają swój magazyn i jedna jego część jest poświęcona

CSR - prezentowane są najlepsze praktyki z tej dziedziny w formie wywiadu. Celem jest

pokazanie organizacjom wolontariackim, że istnieją firmy, które są nastawione na

współpracę w działaniach CSR.

2. Operacyjny – praktyczny:

Zapewniają szkolenia na temat CSRu dla organizacji wolontariackich, żeby zachęcić je do

współpracy z firmami. Organizują szkolenia na których tłumaczą czym jest CSR, jakie są

możliwości współpracy, jak się odpowiednio przygotować.

Oferują konsultacje dla chętnych, którzy chcą rozpocząć współpracę. Jeżeli jest

stowarzyszenie, które chciałoby rozpocząć kooperację z partnerem biznesowym, to uczą

ich jak się prezentować, napisać business plan itp.

Zapewniają również konsultacje dla organizacji, które chcą mieć pełniejszą informację na

temat sytuacji społeczno-ekonomicznej w Reggio Emilia. Często chcą też przekazać

pieniądze na rzecz organizacji non profit lub wdrożyć projekt na ich rzecz.

Badania i rozwój. We współpraca Katolickiego Uniwersytetu w Mediolanie i organizacji

księgowych opracowali dokładne badania rynku w latach 2009-2011. Zaangażowali w ten

projekt ok. 300 różnych instytucji regionie.

Przykłady projektów:

Firmy, które mają stare komputery przekazują je na rzecz organizacji

wolontariackich, zamiast je wyrzucać.

„Praca w toku” prowadzenie warsztatów dla osób wykluczonych

i niepełnosprawnych – rzemieślnicze umiejętności, terapia zajęciowa,

przywrócenie zapomnianych zawodów: rękodzieło, szewc, krawcowa – żeby

stworzyć nowe możliwości zatrudnienia.

Regularnie spotykają się ze stowarzyszeniem pracodawców, aby stworzyć

wspólny przewodnik po CSR, aby je dostarczać do działów HR

w przedsiębiorstwach. Celem jest podnoszenie świadomości oraz pokazanie

dobrych praktyk.

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na8

ANALIZA SWOT DZIAŁALNOŚCI ORGANIZACJI WOLONTARIACKICH

SŁABE STRONY I ZAGROŻENIA

Mała świadomość społeczeństwa oraz przedsiębiorców co do znaczenia CSR,

możliwości działania, instrumentów oraz narzędzi.

Działalność firm jest skupiona na filantropii i dotacjach a nie CSR - to jest jednak za

mało, sponsoring nie wymaga jednak dużych nakładów pracy i wysiłków.

Wzajemny brak zaufania, firmy mówią że stowarzyszenia wolontariackie nie są

wystarczająco doświadczone, a organizacje wolontariackie twierdzą, że firmy mają za

słabe wartości etyczne.

Kryzys ekonomiczny zmniejsza szanse na wprowadzanie działań z zakresu CSR.

Nawet jeżeli znajdzie się firmę, która zainteresowana jest działaniami CSR, to

przedsiębiorstwa są raczej skupione na polepszaniu warunków wewnątrz swojej

firmy, a nie na rzecz społeczeństwa. Trudno jest zaproponować działania skierowane

na zewnątrz organizacji, tak aby firmy chciały się dzielić swoimi doświadczeniami

i kompetencjami z „ludźmi z zewnątrz”

W firmach nie ma osób/komórek odpowiedzialnych za CSR, więc nie ma z kim

rozmawiać, jest rozmyta odpowiedzialność i mało kto wie tak naprawdę czym jest

CSR. Takie stanowiska funkcjonują tylko w międzynarodowych korporacjach, jednak

jest to niespotykane w sektorze MŚP. Dlatego też kontakt jest utrudniony.

MOCNE STRONY I MOŻLIWOŚCI DZIAŁANIA

Bardzo modny i aktualny temat, coraz więcej się o nim mówi. Firmy chcą być

CSRowe! Przedsiębiorcy sami zgłaszają zapotrzebowanie odnośnie współpracy

z organizacjami wolontariackimi.

Wzrasta świadomość wśród przedsiębiorstw, które śledzą aktualne trendy na rynku.

Coraz szersze działania w zakresie wolontariatu pracowniczego jako sposobu na

budowanie zespołu.

Dzięki kryzysowi ekonomicznemu wzrasta wiedza na temat zależności jakie zachodzą

pomiędzy światem biznesu a społeczeństwem. Firmy czują się bardziej

odpowiedzialne za dobrobyt społeczeństwa. Zdają sobie sprawę z tego, że

praktykowanie CSR daje dużo korzyści także wewnątrz przedsiębiorstwa. Polepsza to

kulturę organizacyjną oraz warunki pracy, a co za tym idzie - motywację

pracowników. Jeżeli pracują w bardziej przyjaznym środowisku to mogą pracować

efektywniej i na dłużej przywiązują się do organizacji.

Jeżeli instytucje publiczne nie mają środków czy też możliwości w zakresie

zapewniania wsparcia społeczeństwu, to zwraca się ono do instytucji prywatnych.

Przykładem mogą być przedszkola finansowane przez firmy, bo sektor publiczny nie

jest w stanie ich finansować.

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na9

DZIEŃ 2 Współpraca międzysektorowa na terenie Reggio Emilia

Dzień drugi poświęcony był omówieniu działań z zakresu współpracy międzysektorowej,

która zachodzi pomiędzy lokalnymi przedsiębiorcami, organizacjami pozarządowymi oraz

jednostkami publicznymi. Poruszone zostały kwestie doświadczeń prowincji Reggio Emilia

w temacie CSR oraz omówione zostały konkretne projekty służące ich realizowaniu.

Associazione Solidarietà - Stowarzyszenie „Solidarność”

Pierwszym prelegentem dnia drugiego wizyty był

przedstawiciel stowarzyszenie „Solidarność”, które

aktywne jest w całym regionie Reggio Emilia i zajmuje się

redystrybucją żywności. Mają oni długoletnie

doświadczenie ze współpracy z firmami, jeżeli chodzi o podział dóbr. Chcą pokazać jak

współpracują z różnymi podmiotami, żeby wykorzystać nadmiar jedzenia dla pomocy

potrzebującym. Zaczęli swoją działalność w latach 90., kiedy firmy spożywcze zaczęły

produkować w nadmiarze. Optymalnym dla obu stron rozwiązaniem jest przekazanie

nadprodukcji lub produktów z krótkim terminem ważności czy też błędnie nadrukowaną

etykietą osobom potrzebującym. W dobie kryzysu zwiększyła się liczba potrzebujących

rodzin - pomagają wielodzietnym rodzinom, obcokrajowcom, czy też samotnym matkom.

W ubiegłym roku obsłużyli ponad 2 mln potrzebujących osób, wydali 26 kontenerów

(466 000 kg) jedzenia. Żywność pochodzi od 152 organizacji, które przekazują ją na zasadach

non-profit. Organizacje wolontariackie, które biorą od nich żywność są zaufane

i kontrolowane co jakiś czas. Muszą być zarejestrowane i funkcjonować przejrzyście,

prowadzić ewidencję. System redystrybucji opiera się na tym, że firmy przekazujące swoje

produkty muszą mieć pewność co do tego, że trafiają one do naprawdę potrzebujących osób.

Wychodzą z założenia, że lepiej rozdać niż wyrzucić i taką teorię przekazują dalej.

Współpraca z firmami regionalnymi ma dwa cele: zapobieganie zniszczeniu produktów, które

się jeszcze przydadzą a jednocześnie pomoc osobom potrzebującym. Dla stowarzyszenia jest

to szczególnie ważne, bo współpracują zarówno na polu ekonomicznym, jak i socjalnym.

Nie tylko przekazują jedzenie, lecz starają się podnosić świadomość społeczeństwa w tym

zakresie. Uniwersytet w Padwie uznał ich działania za bardzo znaczące. Oprócz tego, że

redystrybuują żywność, to współpracują też z uczniami na temat kultury jedzenia - promują

zdrowe żywienie.

W tej współpracy bardziej liczą się dobre relacje pomiędzy stowarzyszeniami niż same

materialne dobra i jedzenie, ważne że ludzie potrzebujący otrzymują wsparcie. Kapitałem

społecznym jest właśnie współpraca i solidarność pomiędzy ludźmi.

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na1

0

Union Brokers – firma brokerska

Firma Union Brokers świadczy usługi w zakresie

ubezpieczeń dla podmiotów gospodarczych i osób

indywidualnych od 1995 roku. Jako pierwsza firma

brokerska we Włoszech zdobyli certyfikat jakości

w zakresie CSR (norma SA 8000:2001). Swoje starania o akredytacje zaczęli w 2007 r.,

a zakończyła się ona pozytywnie po upływie 1,5 roku. Koszt całego przedsięwzięcia to

ok. 14.000 euro. Korzyści dla firmy są jednak bardzo duże:

Biorąc udział w przetargach organizowanych przez instytucje publiczne dostają

dodatkowe punkty przy ocenie ich oferty,

Mogą kontrolować zachowania swoich dostawców w zakresie CSR,

W wyniku tego procesu poprawili relacje wewnętrzne i zewnętrzne organizacji,

Mają 2 audyty w roku, z czego jeden z nich jest niezapowiedziany, muszą bardzo

dokładnie sprawdzać i rozliczać swoich dostawców,

Jest to norma regulująca kontakty z interesariuszami, poprawia jakość zarządzania.

Norma SA 8000:2001 pozwala firmom działającym w obszarze CSR na rozwój oraz

usystematyzowanie procedur zarządzania swoją organizacją oraz dopasowanie ich do

światowych standardów. Jest też doskonałym sposobem na poprawienie własnej

wiarygodności oraz uregulowanie standardów działania z dostawcami oraz partnerami

biznesowymi. Norma obejmuje dziewięć głównych obszarów, które są kontrolowane pod

względem spełniania standardów jakości w zakresie etyki. Są to następujące punkty:

1. Praca nieletnich

2. Warunki pracy

3. Zdrowie i bezpieczeństwo

4. Wolność zrzeszania się

5. Dyskryminacja

6. Działania dyscyplinujące

7. Godziny pracy

8. Wynagrodzenie

9. System zarządzania

Norma SA 8000:2001 jest bardziej elastyczna niż ISO 9001/2008, ma 4 procedury i mało

przepisów, dlatego też proces akredytacji jest mniej uciążliwy. Przedstawiciele firmy Union

Brokers wielokrotnie podkreślali, że ten certyfikat jakości jest dla nich nie tylko elementem

przewagi konkurencyjnej, lecz również wyznacznikiem ich polityki w zakresie prowadzenia

biznesu i zarządzania personelem.

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na1

1

DZIEŃ 3 Działania Urzędu Miasta i wizyta w spółdzielni socjalnej

Ostatniego dnia uczestnicy projektu mieli możliwość spotkania się z przedstawicielami Urzędu Miasta Reggio Emilia, oraz wysłuchanie wykładu na temat lokalnej polityki w zakresie współpracy sektora państwowego i prywatnego. Doskonałym zwieńczeniem wizyty był wyjazd do pobliskiej wsi, w której działa spółdzielnia socjalna „La Lucerna”.

Urząd Miasta Reggio Emilia

Od początku istnienia miasta jego mieszkańcy wiedzą, że największą ich siłą i wartością jest

współpraca. Dlatego też władze miasta przykładają tak dużą wagę do działań

wolontariackich i angażowania w nie mieszkańców Reggio Emilia. Oto przykłady:

Projekt dla młodzieży w którym 1000 uczestników mogło wziąć udział

w wolontariacie dla lokalnej społeczności, która obejmowała przykładowe

aktywności:

Uczenie starszych osób obsługi komputera

Pomaganie młodszym dzieciom, które mają problem z nauką,

Pilnowanie obiektów kulturalnych, np. muzeów, asysta przy obsłudze imprez

masowych.

Wydanie w 2008 roku książki „Piękne historie”, gdzie zebrane zostały historie firm,

organizacji i poszczególnych osób, które wniosły coś znaczącego dla lokalnej

społeczności bohater najlepszej historii otrzymywał tytuł wolontariusza roku.

Konkurs we współpracy z trzecim sektorem. Wpłynęło 175 projektów, z czego 40%

zostało dofinansowanych – aż 86 projektów przeszło dalej, otrzymując dotacje w

wysokości 400.000 euro. Celem jest aktywizacja obywateli do wolontariatu, wskazuje

się ich następnie jako dobry przykład do naśladowania.

Lokalna kampania informacyjna „Również ty!” o możliwości zostania

wolontariuszem. 500 osób się zgłosiło, z czego 300 miało już wcześniej doświadczenia

w pracy w roli wolontariusza. Statystyki pokazują, że angażuje się więcej kobiet niż

mężczyzn, bardzo dużo osób w młodym wieku. Projekt w formie wideo na YouTube.

EUforex for example – projekt z europejskimi partnerami w zakresie promowania

wolontariatu. Współpraca z Hiszpanią i Rumunią – chcą przeszkolić 600 wolontariuszy

w całej Europie i podzielić się swoimi pomysłami na temat polityki społecznej. Celem

jest aktywizowanie i docenianie społecznego potencjału oraz doskonalenie

kompetencji wolontariuszy. Założeniem projektu jest wypracowanie „paszportu

umiejętności”, bo dobra wola nie wystarczy, potrzebne są umiejętności!

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na1

2

Spółdzielnia socjalna „La Lucerna”

Na wstępie warto zauważyć, że spółdzielnie socjalne mają inną formę niż w Polsce, są

większe korzyści dla przedsiębiorców z przystąpienia do nich, dlatego też cieszą się one tak

dużą popularnością we Włoszech. Spółdzielnie, które obecnie funkcjonują na obszarze

regionu powstały ponad 100 lat temu. Przetrwały nawet okres faszyzmu! Ruchy spółdzielcze

rozpoczęły się już na etapie łączenia się Włoch w jedno państwo, w okresie rządów

Garibaldiego. Aż 15% biznesu i działalności handlowej w kraju to właśnie spółdzielnie.

Stanowią najbardziej popularną formę rozprzestrzeniania produktów, szczególnie

żywnościowych – przykładem są tu sklepy sieci Cooperativa. Jako miejsca pracy są też

bardziej stabilne od międzynarodowych korporacji. W czasie kryzysu, czyli od 2008 roku

więcej zwolnień odnotowano w większych firmach, które pracują wyłącznie dla zysku.

Tworzenie spółdzielni to kreowanie nowych miejsc pracy. Spółdzielnie gwarantują

mieszkańcom ciągłość pracy, mają czasem nawet ponad 1000 członków, którzy wybierają

zarząd spośród siebie. Ciekawym elementem jest to, że prezes spółdzielni nie może zarabiać

więcej niż 5-krotność zarobków szeregowego pracownika – zasada ta została ustalona

jeszcze przez Platona. Wszyscy pracują na „wspólne konto”, dlatego też często sobie

pomagają, wiedząc jak istotny dla powodzenia przedsięwzięcia jest efekt synergii.

Przykładem spółdzielni socjalnej, którą uczestnicy projektu mogli

zwiedzić jest La Lucerna – ekologiczne gospodarstwo rolne,

które wyhodowane produkty sprzedaje w swoim sklepie, na

lokalnym rynku, a nawet przez Internet! Spółdzielnia liczy sobie

15 osób, które współpracują ze sobą przez cały rok, zarówno

przy hodowli warzyw i owoców, jak i przy ich przetwarzaniu oraz

dystrybucji i sprzedaży. Istotnym elementem ich funkcjonowania jest również współpraca

z lokalną szkoła rolniczą oraz zatrudnianie osób niepełnosprawnych i wykluczonych

społecznie. W spółdzielni duży nacisk kładzie się na jakość oferowanych produktów –

zarówno sprzęt, ziemia jak i woda są na bieżąco kontrolowane pod względem jakości

i zgodności z normami w zakresie ekologicznego rolnictwa. Ponadto spółdzielnia

wykorzystuje alternatywne źródła energii do zasilania swojej działalności, a nadwyżki prądu

sprzedaje lokalnej elektrowni.

We Włoszech panuje bardzo wysoka kultura jedzenia, ważna jest świadomość tego, skąd

dane produkty pochodzą i jak zostały wytworzone. Włosi wolą zapłacić więcej, mając jednak

pewność co do źródła, z którego pochodzi ich jedzenie. Najważniejszym jednak elementem

warunkującym funkcjonowanie spółdzielni jest wielowiekowa tradycja zrzeszania się

i wspólnej pracy na rzecz lokalnego społeczeństwa.

Wizyta studyjna w Reggio Emilia

etta Doradztwo i Treningi dla Biznesu [email protected] www.ettaconsult.pl

Stro

na1

3

Podsumowanie

W trakcie wizyty studyjnej w Reggio Emilia uczestnicy projektu mieli szanse zapoznać się

z działaniami w zakresie CSR, które prowadzone są na kilku płaszczyznach. Szczególnie

inspirujące było obserwowanie tych działań, które są już zakorzenione w świadomości

lokalnego społeczeństwa – udzielanie się w organizacjach pozarządowych, praca w ramach

wolontariatu czy też funkcjonowanie spółdzielni socjalnych. Wszystkie te przykłady żywo

przemawiają za tym, że idea społecznej odpowiedzialności może być naturalnym

elementem funkcjonowania każdego z państw czy miast. Szczególnie jeżeli za promowanie

i organizowanie tego typu aktywności odpowiedzialne będą zarówno instytucje państwowe,

administracja, jak i świat biznesu czy też mniejsze podmioty gospodarcze.

Najważniejsze w całym przedsięwzięciu jest zawsze to, że idea wychodzi od ludzi, którzy

wierzą w podobne wartości, czyli wyższość dobrobytu społeczeństwa i relacji międzyludzkich

nad czystym zyskiem. We Włoszech działania te są prowadzone na szeroką skalę, trafiły

bowiem na podatny grunt i są niejako zakorzenione w historii tego kraju. Warto więc

przenosić sprawdzone rozwiązania na polski grunt i wierzyć w to, że społeczność lokalna

również w Polsce będzie czerpać korzyści z funkcjonowania biznesu opierającego się na

wartościach promowanych przez CSR.