rayli sistemler rse iletkenlerin montaji

54
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI RAYLI SİSTEMLER İLETKENLERİN MONTAJI Ankara, 2013

Upload: bul

Post on 13-Sep-2015

105 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

document

TRANSCRIPT

  • T.C.

    MLL ETM BAKANLII

    RAYLI SSTEMLER

    LETKENLERN MONTAJI

    Ankara, 2013

  • Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve

    retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir.

    Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

    PARA LE SATILMAZ.

  • i

    AIKLAMALAR .................................................................................................................... ii GR ....................................................................................................................................... 1 1. LETKENLER VE AYIRICI BLGELER ......................................................................... 2

    1.1. letkenler ve zellikleri ................................................................................................ 2 1.1.1. Seyir Teli ............................................................................................................... 3 1.1.2. Portr Teli .............................................................................................................. 5 1.1.3. Toprak Teli ............................................................................................................ 5

    1.2. Ayrc Blgeler............................................................................................................. 7 1.2.1. Ekipman Blge ...................................................................................................... 7 1.2.2. Seksiyonman Blge ............................................................................................... 8 1.2.3. Antiminman Blge ........................................................................................... 10

    UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 17 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 19

    RENME FAALYET2 .................................................................................................. 20 2. PANDLAJ ....................................................................................................................... 21

    2.1. Derlaj Plan ............................................................................................................... 21 2.1.1. Derlaj Plannda Olmas Gereken Bilgiler .......................................................... 21 2.1.2. Derlaj Planndaki Semboller .............................................................................. 22

    2.2. Pandl Boylar............................................................................................................. 22 2.3. Pandl Teli Aralklarnn Hesab ................................................................................ 23

    2.3.1. Pandl Boylarnn Tayini ..................................................................................... 23 2.3.1. Portr Fleinin Hesab ......................................................................................... 23 2.4.1. Normal Pandl ..................................................................................................... 27 2.4.2. Y Halat ve Anti Balansan Ask Pandl ............................................................ 27

    UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 28 ME VE DEERLENDRME ....................................................................................... 30

    RENME FAALYET3 .................................................................................................. 31 3. BESLEME LETKENLER ............................................................................................... 31

    3.1. Besleme Balantsnn nemi ..................................................................................... 31 3.2. Besleme letkenlerinin Balantlarnn Yapld Yerler ............................................ 31

    3.2. 1. Seksiyonman Blgede Besleme Balantlar ...................................................... 31 3.2. 2. Ekipman Blgede Besleme Balantlar ............................................................. 32 3.2. 3. Portr ve Seyir Teli Arasnda Besleme Balantlar ........................................... 33

    3.3. Besleme Teli Balant Grifleri .................................................................................... 35 3.4. Ankara Eskiehir Aras 250 km/h. Yksek Hzl Katener Sistemi Deerleri .......... 37 3.5. Katenerde Kullanlan letkenler ve zellikleri ........................................................... 38 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 45 ME VE DEERLENDRME ....................................................................................... 47

    MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 47 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 48 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 49

    NDEKLER

  • ii

    AIKLAMALAR

    ALAN Rayl Sistem Teknolojisi

    DAL Rayl Sistemler Elektrik-Elektronik

    MODL letkenlerin Montaj

    MODLN TANIMI

    Rayl sistemlerde proje okuma, okuduu projenin uygulamasn yapma yeterliinin kazandrld renme materyalidir.

    SRE 40 / 32

    N KOUL

    YETERLK Derlaj plann okuyup iletkenleri ekmek

    MODLN AMACI

    Genel Ama Standartlarn belirledii kurallara uygun derlaj plann okuyup iletkenleri ekebileceksiniz. Amalar 1. Seyir teli, portr, toprak ve fider iletkenlerinin ekimini

    yapabileceksiniz.

    2. Pandlaj yapabileceksiniz. 3. Besleme iletkenlerinin balantlarn yapacaksnz.

    ETM RETM ORTAMLARI VE

    DONANIMLARI

    Donanm: Bilgisayar, tepegz, projeksiyon, konuyla ilgili resim materyal ve makine elemanlar, balant elemanlar Ortam: Snf, iletme, ktphane, ev, bilgi teknolojileri ortam (internet) vb. kendi kendinize veya grupla alabileceiniz tm ortamlar

    LME VE DEERLENDRME

    Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz. retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli test, doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.) kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

    AIKLAMALAR

  • 1

    GR

    Sevgili renci,

    Bu modl ile gnmzde hzla gelien ulam sektrnn bir kolu olan Rayl Sistemler alannda katener sistemlerindeki montaj karnelerini ve derlaj planlarn inceleyeceksiniz.

    Rayl sistemler elektrifikasyonunun projelendirilme aamalarndan olan montaj karnesi ve derlaj plan, direklerin topraa sabitlenmesinden sonra kateneri tayacak olan dier elemanlarn teknik bilgi ve emalarnn verildii planlardr. Yaptnz iin ok hassas olmas gerektiini bilmeli, trenlerin hzlarnn artt bir ortamda kk bir hatann nelere mal olacann bilincinde olmalsnz.

    Bu modl ile montaj karnesi ve derlaj planlarn okuyabilecek ve kazandnz bilgileri uygulayabileceksiniz.

    GR

  • 2

    RENME FAALYET-1

    Seyir teli, portr, toprak ve fider iletkenlerinin ekimini yapabileceksiniz.

    Blgenizde bulunan TCDD elektrifikasyon efliklerini ve varsa tramvay

    metro gibi iletmeleri ziyaret ederek montaj konusunda aratrmalar

    yapnz.

    nternet sitelerinden piketaj konusunda aratrmalar yapnz.

    Topladnz bilgi ve dokmanlar rapor hline getiriniz.

    Hazrladnz raporu atlyede tartnz.

    1. LETKENLER VE AYIRICI BLGELER

    1.1. letkenler ve zellikleri

    ekil 1.1: Katener zerindeki iletkenler

    Katener tesisleri, elektriksel ve mekanik birtakm zelliklere sahiptir. Mekanik zellikleri bakmndan her trl iklim, evre ve yol koullarna dayankl olmaldr.

    RENME FAALYET-1

    AMA

    ARATIRMA

  • 3

    Elektriksel zellikleri bakmndan da demir yolu gzergh boyunca elektrikli lokomotiflere gerekli enerjiyi salad iin gvenli iyi bir iletken olmaldr (ekil 1.1).

    1.1.1. Seyir Teli

    ekil 1.2: Seyir teli kesiti

    Resim 1.1: Pantografn seyir teline srtnmesi

  • 4

    Resim 1.2: Seyir teli

    Elektrikli lokomotiflerin pantograflar vastasyla katener hatlarna srtnerek enerji aldklar tele seyir teli denir. Seyir teli elektrolit sert bakrdan yaplm olup kesiti katener hattndan akan akma ve azami hzlara gre deiir. 25 KV. 50 Hz. Sistemde 120 km/h ve 160 km/h hzlarda 107 mm2 kesitli, 200 ve 250 km/h hzl katener tesislerinde ise 120 mm2 kesitli seyir teli kullanlmaktadr. ehir ii 750 - 1500 V. DC rayl sistemler katenerlerinde 120 mm

    2 veya 150 mm

    2 kesitli seyir teli kullanlmaktadr.

    Mekanik zellikler

    ekil 1.3: Seyir teli kesiti lleri

  • 5

    lkemizde yaygn olarak kullanlan 107 mm2 kesitli seyir telinin ap 12,24 mm, cer kopma yk 3905 kg metresinin arl 950 gramdr. % 98 iletkenlie sahiptir.

    1.1.2. Portr Teli

    ekil 1.4: Portr teli yaps

    Portr teli seyir telini tayan tel olduundan bu tele tayc tel de denir. Portr iletkeninin iletkenliinin iyi olmasndan ok mekanik zellikleri daha nemlidir. Sistemde ihtiya duyulan kesiti artrmak bakmndan seilmez. elik zl alminyum olduu gibi bronz (bakr ve kalay karm) da olabilir.

    65 mm2 kesitli bronzdan oluan 15/10 37 telden meydana gelmitir. Merkez bir tel ve

    z tarafnda sol helezonvari sarlm 6 telli birinci tabaka, bunun stne aksi ynde 12 tel sarlmtr. Son olarak birinci tabaka ile ayn ynde sarlmak suretiyle tel oluturulmutur (ekil 1.4). Etalon bakra gre % 60 iletkenliktedir. D ap 10,5 mm, cer kopma yk 4300 kg, metresinin arl da 600 gramdr.

    1.1.3. Toprak Teli

    ki istasyon aras katener tesislerinde direkler zerinde bulunan tm metal paralarnn topraklamasnn yaplmas iin katener direklerinin arka tarafndan ekilen 62,44 mm kesitindeki Al/ iletkenlerdir. Bu zellikteki iletkene raven ad verilir. Havai hat toprak iletkeni, direklerin yola gre arka yznden ekilerek nihayet direklerine ankrajlanr. Direkler zerinde bulunan tm metal paralar ve direk, havai hat topraklama iletkenine 8 mmlik alminyum iletkenle balanr. Havai hat topraklama teli maksimum 1000 metrede K3 tipi tek yaprak izolatrle izole edilir. zole edilmi havai hat topraklama iletkenleri bu etabn ortasndaki direkten topraklama kazklarnn bulunduu priz grubuna balanarak telin toprakla balants salanr. TCDD tesislerinde genellikle 10 mmlik galvanizli elik tel ile direkten prizlere irtibat yaplmtr.

  • 6

    Resim 1.3: Topraklama iletkeni direk balants

    Resim 1.4: Katener hattnda kullanlan bir topraklama iletkeni ve balants

    1.1.4. Fider Teli

    Resim 1.5: Fider teli montaj Resim 1.6: Fider teli montaj

  • 7

    Resim 1.7: Fider teli montaj

    Fider iletkeni mevcut katener tesisinin iletken kesiti artrmak ya da iletme bakmndan istasyon ierlerinde baypas olarak kullanlan tellere denir (Resim 1.5). Fider iletkenleri katener direklerinin arka tarafndan veya stnden zel bir montaj yaplarak ekilir. Fider teli montajlar iin fider teli ile enerjili katener aras minimum 200 cm olacak ekilde direk boyu ve paralar seilerek balant yeri tespit edilir (Resim 1.6).

    Baypas fideri: Tek yollu hatlarda gerekli grlen istasyonlarda istasyon iinde bir arza sz konusu olduu zaman enerjinin devamlln salayan iletkendir (Resim 1.5 ve 1.6).

    Takviye fideri (paralel fider): Trafiin youn olduu ve yol eiminin fazla olduu kesimlerde katener hattnn kesitini artran iletkendir.

    1.2. Ayrc Blgeler

    Seyir teli ve portr teli birlikte 1200 1400 m mekanik olarak birbirinden ayr blmler eklinde dzenlenir. Bu her bir blme etap ad verilir. Yol gzergh boyunca katener hatlarnda elektrik enerjinin devamll salamak iin etaplarn elektriksel birlemesi salanr.

    Ayrc blgeler; ekipman blge, seksiyonman blge, antiminman blge, ntr blge olmak zere drt ksma ayrlr.

    1.2.1. Ekipman Blge

    Katener hatlar mekanik olarak ayr etaplardan olumaktadr. Pantografn devaml bir ekilde katener hattndan srtnerek enerji alabilmesi iin katener hatlarnda elektrik enerjisinin devamll gerekmektedir. Bunun iin birbirini takip eden etaplarn elektriksel olarak bir iletkenlerle baland blgeye ekipman blge denir.

  • 8

    ekil 1.5: Ekipman blge

    1.2.2. Seksiyonman Blge

    Katener hatlarndaki etaplarn elektrik enerjisinin devamll ve istenildiinde de kesilmesini salamak iin etap sonlar veya balarnda yaplan elektriksel balantlarn ayrc (seksiyoner) vastasyla yaplan blgelere seksiyonman blge denir.

    Bu blm elektrikli tren iletme ve bakm nedenleriyle elektriksel manevralarda katener hatlarnn blmler hlinde enerjisinin kesilmesi bakmndan kolaylk salamas amacyla oluturulmutur. Seksiyonman blgelerde katener hatlarnn ayrclar ile elektriksel olarak ayrlp izole edilmesi nedeniyle 25 KV. AC. Sistemlerde eksen direinde iki katener etab arasnda 50 cmde bir mesafe braklr.

    ekil 1.6: Seksiyonman blge

    letme ve bakm amalarna hizmet etmek zere iletkenler eitli ksmlara blnr. Bu ksmlara temel seksiyonman denir. Temel seksiyonmanlar eitli uzunlukta olduklar gibi elektriksel olarak da birbirinden izole edilebilir (ekil 1.6). zole edilme ilemi aadaki gibidir:

    Ana hatta: Hava aralkl seksiyonmanlar ile veya ok az olmakla birlikte seksiyon izolatrleri ile izole edilir.

    Servis hatlarnda: Seksiyon izolatrleri ile izole edilir.

  • 9

    Bu seksiyonmanlar hazrlk etd esnasnda hattn besleme ve blmsel plan ve diyagramlar ile beraber tespit edilir.

    Hava Aralkl Seksiyonmanlar

    Aada belirtilen yerlerde tesis edilir:

    Trafo merkezleri nndeki ntr blgelerde Seksiyonman noktalarnda stasyonun sonu ve banda Hattn ift hattan biri olup acil gei ve atlama yaplmas gereken

    pozisyonlarnda

    Seksiyonmann Grevleri

    Ekipman gibi iletkenlerin mekanik reglasyonunu salar. Katener hatlarnda enerjinin blmler hlinde kesilmesini salar.

    Akmn devamll, iki katenerin kontak dzlemlerinin ayn seviyede tutulmas ile yaplr. Bylelikle pantograf temasnda akm eksiklii olmaz. Bu iki katenerin ayn dzlemde olduu blgeye ekipmanda olduu gibi ortak blge denir.

    Ortak blgeden sonra iletkenler bir seviyeye ykseltilir, ankraj direine balanr. Bu ykselmeyi gerekletirmek bir dier deyile hava aralkl seksiyonman elde etmek iin drt direk akl kullanlr. Seksiyonmann her bir tarafnda bulunan iki seksiyon arasndaki izolasyon, iki katener dzlemi arasnda 50 cmlik bir ykselme deeri braklarak yaplr.

    Seksiyonman zolatrleri

    Seksiyon izolatrleri prensip olarak yalnzca tali hatlarn blnmesi iin dizayn edilmilerdir. Bununla beraber srati snrlamak kouluyla ana hatta kullanlabilir.

    Seksiyon izolatrleri, bir sabit izole ksm ve pantograf geiini salayan paten sisteminden oluur. Seksiyon izolatrn hemen stnde tayc teli de izole etmeye yarayan bir izolatr daha olup hzl tren gzerghlarnda hafif olmas nedeniyle sentetik seksiyon izolatr kullanlr. Sentetik seksiyon izolatr ile taycya balanan izolatr aras iki metre olup arklardan etkilenmesin diye tayc tel zeri izole bir plastik ile kapl olabilir.

  • 10

    Resim 1.7: Seksiyonman izolatrleri

    1.2.3. Antiminman Blge

    Pantografn terenin hzna gre seyir teline srtnrken uygulad yatay kuvvet nedeniyle seyir telinde dalgalanmaya veya gezintiye sebep olabilir. Bu olay nlemek ve iletkenlerdeki mekanik gerilmeyi daha dzenli bir ekilde yaymak iin iki gerdirme dzeninin arasna ve etabn tam ortasna bir antiminman blge oluturulur.

    Portr ve seyir teli antiminman olmak zere iki trl yaplr.

    Portr Antiminman

    Tayc tel ile ayn zellii tayan antiminman kablosu (65 mm2 bronz halat) tayc tele eksen direi zerinde sabitlenir.

    ekil 1.7: Antiminman blge

  • 11

    Seyir Teli Antiminman

    Portr teli antiminman yapldktan sonra seyir telinin portr teline sabitlenmesidir. 29 mm

    2 bakr kablo ile yaplan irtibat 54 mden en fazla ve buna eit aklklarda 9 m aa

    aklklarda ise 18 m zerinde oluturulur.

    ekil 1.8: Seyir teli antiminman

    1.2.4. Ntr Blge

    Farkl fazlardan beslenmeleri nedeniyle iki komu trafo merkezinin katener hatt zerinde farkl potansiyellerde oluu nedeniyle bu trafo merkezlerinin enerjilerini ayran, izole edilen enerjisiz 30 m uzunluundaki katener blgesine ntr blge denir.

    Ntr blgeler ayn zamanda elektriksel manevralarn kolayl, trafo merkezlerindeki iki g trafosunda ayr fazlardan beslenmeleri nedeniyle trafo merkezleri nlerinde de ntr blgeler oluturulmaktadr.

    ekil 1.9: Ntr blge

    ekil 1.10: Etap, ekipman blge ve seksiyonman blge

  • 12

    1

    5

    1

    5

    1000 kgf 1000 kgf

    200 kg 200 kg

    Portr antiominman

    ekil 1.11: Portr teli antiminman blgelerin basit gsterimi

  • 13

    ekil 1.12: Aliman yollarda ekipman blge dizayn ( 3 aklk ) aklklar 54 m L

  • 14

    ekil 1.13: Aliman yollarda ekipman blge dizayn (4 aklk) aklklar 54 m L 36 m

  • 15

    ekil 1.14: Seksiyonman blge dizayn

  • 16

    ekil 1.15: Portr teli antiminman dizayn

  • 17

    UYGULAMA FAALYET

    Seyir teli, portr, toprak ve fider iletkenlerinin ekimini yapnz.

    lem Basamaklar neriler

    Etap boyuna uygun iletkeni belirleyiniz.

    alma ortamnz belirleyiniz. alma iin gerekli ara ve gereci

    nceden temin ediniz.

    Ask makaralarn direk zerine monte ediniz.

    Direklere montaj yaparken gvenlik tedbirini alnz.

    letkenin ekimini yapnz. letkenin ekimini yapmadan nce

    retmeninizin uyarlarn dikkate alnz.

    Her iki ucu sabitleyiniz. Sabitlemeden nce iin nasl yaplacan

    retmeninizden reniniz.

    letkeni gerdirme tehizatna balaynz.

    letkenleri gerdirme miktarna dikkat ediniz.

    letkeni makaradan pense alnz. Makaradan pense alrken dikkatli olunuz.

    Gerekli ayarlar yapnz. Ayarlar yaparken gerekli titizlii

    gsteriniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 18

    KONTROL LSTES

    Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak rendiklerinizi kontrol ediniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1. Etap boyuna uygun iletkeni belirleyebildiniz mi?

    2. Ask makaralarn direk zerine monte edebildiniz mi?

    3. letkenin ekimini yapabildiniz mi?

    4. letkenin her iki ucunu sabitleyebildiniz mi?

    5. letkeni gerdirme tehizatna balayabildiniz mi?

    6. letkeni makaradan pense alabildiniz mi?

    7. Gerekli ayarlar yapabildiniz mi?

    8. Kataner iletkenlerini seebiliyor musunuz?

    9. Fider montajlarn incelediniz mi?

    10. Besleme plannda blgeleri tespit edebiliyor musunuz?

    11. Kataner hattnda blgeleri ayrabiliyor musunuz?

    DEERLENDRME

    Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirme ye geiniz.

  • 19

    LME VE DEERLENDRME

    Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

    1. 120 km/h. katener hattnda kullanlan seyir teli kesiti ka mm2dir? A ) 100 B ) 107 C ) 110 D ) 120 E ) 150

    2. Seksiyonman blgelerde eksen direinde iki katener etab arasnda mesafe ka cmdir? A ) 20 B ) 30 C ) 40 D ) 50 E ) 60

    3. Katener havai hat topraklama hatlar ka metrede bir ayrlr? A ) 1000 B ) 2000 C ) 1500 D ) 2500 E ) 3000

    4. Fider hatt ile enerjili kataner aras, en az ka cm olmaldr? A ) 220 B ) 300 C ) 150 D ) 100 E ) 200

    5. Aadakilerden hangisi iletkenlerin mekaniksel olarak blnmesidir? A ) Ayrc blge B ) Antiminman blge C ) Ekipman blge D ) Ntr blge E ) Hibiri

    6. Elektrikli trenlerin pantograflar vastasyla enerji aldklar tel hangisidir? A ) Fider teli B ) Toprak teli C ) elik tel D ) Portr teli E ) Seyir teli

    7. Hava aralkl seksiyonmanlar nerelere tesis edilmez? A ) Tnel geilerine B ) Seksiyonman noktalarna C ) stasyonun sonu ve bana D ) Acil gei ve atlama yaplmas gereken pozisyonlara E ) Trafo merkezi nndeki katener tesislerine

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

    LME VE DEERLENDRME

  • 20

    RENME FAALYET2

    Pandlaj yapabileceksiniz.

    Blgenizde bulunan TCDD elektrifikasyon efliklerini; varsa tramvay,

    metro gibi iletmeleri ziyaret ederek derlaj plan konusunda aratrmalar

    yapnz.

    Internet sitelerinden piketaj konusunda aratrmalar yapnz.

    Topladnz bilgi ve dokmanlar rapor hline getiriniz.

    Hazrladnz raporu atlyede tartnz.

    RENME FAALYET2

    AMA

    ARATIRMA

  • 21

    2. PANDLAJ

    2.1. Derlaj Plan

    ekil 2.1: Derlaj planlarnn hazrlanmas

    Derlaj planlarnn hazrlanmasnda piketaj ve besleme planlaryla piketaj prensip ve kaidelerinden istifade edilir .

    2.1.1. Derlaj Plannda Olmas Gereken Bilgiler

    Tellerin balang ve biti direk ve kmleri Tel ekme sra ve etap numaras Direk km ve numaras Seyir teli ykseklii Sistem ykseklii Direk aklklar Dezekseman Pandl tipleri Katener ankraj tipleri Tel boylar, ortalama aklk ve tel gerilmeleri Seksiyonman ve ntr blgeler Besleme ve izolman tipleri Ekipman ve antiminman blgeler

  • 22

    2.1.2. Derlaj Planndaki Semboller

    Sembol Anlam

    Direk iareti

    295/8K_8 Km / direk nu.

    140

    575

    Sistem ykseklii

    Seyir teli ykseklii

    Portr antiminman

    Seyir teli antiminman

    Fiks kataner ankraj

    Ayarl kataner ankraj

    Port fiks

    Seyir teli reglerize kataner ankraj

    Tablo 2.1: Derlaj plan sembolleri

    2.2. Pandl Boylar

    Pandl, seyir teli ile portr arasnda balanan bakr tellerdir. Yuvarlak sert bakr olduu gibi rgl bakr da olabilir. Hattn esnekliini artrmak iin btn pandller gezgin tiptendir. Hattn ilk ayar o blgenin ortalama scaklna bal olarak dey duracak ekilde yaplr (ekil 2.2). ekil 2.2: Pandl montaj resmi

  • 23

    ekil 2.2: Pandl montaj resmi

    2.3. Pandl Teli Aralklarnn Hesab

    lkemizde, 5lik sert bakrdan ku gz irtibatl olup bir aklk arasndaki pandl dalm:

    2.(2,25) + 2.(6,75) + 9.X + b = a eklindedir.

    Pandller, portre 30x3 mmlik bakr lamadan yaplm bir kavalye ile aslr. Seyir telinin kanallarna geen bir grif ile de seyir teline balanr.

    2.3.1. Pandl Boylarnn Tayini

    Pandllerin bir standart oluturmas iin direk ara mesafeleri, sistem ykseklikleri ve pandl aklklar seilmitir.

    Pandl boyunun tespiti iin portr telinin pandl ask noktasndaki flei hesaplanmaldr.

    2.3.1. Portr Fleinin Hesab

    a = Portr ask noktalar ara mesafe (aklk)

    T = Portr telinin gerilmesi

    P = Portr telinin bir metresinin arl

  • 24

    X = Ask noktasndan flei bulanacak noktaya olan mesafe

    f1 = X mesafesindeki portrn flei

    F = Akln ortasndaki fle

    Fmax = P . a2 / 8.T f1 = ( P . X / 2T) . (a . X) formlleriyle fle hesaplanr.

    Fle deeri bulunan noktada sistem yksekliinden fle deeri karlarak pandl boyu bulunur. Y halatl ve Y halatsz sistemleri belli olan aklklar iin hesaplar yaplarak pandl tablolar oluturulur (Tablo 2.2 ve Tablo 2.3).

    P0 P1 P2 P3 P4

    Tipi A Adedi b L L L L L

    YA3 63,0 8 9,00 - 0,555 0,685 0,944 0,978

    YA4 58,5 8 6,75 - 0,668 0,797 0,980 1,000

    YA5 54,0 7 9,00 0,756 0,821 1,015 1,020

    YA6 49,5 7 6,75 0,852 0,917 1,050 1,041

    YA7 45,0 6 9,00 - 0,956 1,086 1,062

    YA8 40,5 6 6,75 - 1,036 1,121 1,083

    YA9 36,0 5 9,00 1,092 1,156 1,104

    YA10 31,5 5 6,75 1,157 1,193 1,126

    YA11 27,0 4 9,00 - 1,228 1,147

    YB18 63,5 9 4,75 0,526 0,590 0,785 0,940 0,975

    YB19 62,5 8 8,75 - 0,568 0,698 0,948 0,980

    YB26 59,0 8 7,00 - 0,655 0,809 0,983 0,996

    YB27 58,0 8 6,50 - 0,679 0,785 0,975 1,001

    YB34 54,5 8 4,75 - 0,760 0,890 1,010 1,017

    YB35 53,5 7 8,75 0,767 0,831 1,019 1,022

    YB42 50,0 7 7,00 0,841 0,906 1,046 1,042

    YB43 49,0 7 6,50 0,862 0,927 1,054 1,043

    YB50 45,5 7 4,75 0,931 0,996 1,082 1,060

    YB51 44,5 6 8,75 - 0,965 1,089 1,064

    YB58 41,0 6 7,00 - 1,028 1,118 1,081

    YB59 40,0 6 6,50 - 1,044 1,125 1,085

    Tablo 2.2: 10 m Y halatl pandl tablosu Sistem ykseklii 1,40 m

  • 25

    P0 P1 P2 P3 P4

    Tipi A Adedi b L L L L L

    DA3 63,0 8 9,00 0,622 0,752 1,011 1,291

    DA4 58,5 8 6,75 0,732 0,861 1,044 1,299

    DA5 54,0 7 9,00 0,817 0,882 1,076 1,307

    DA6 49,5 7 6,75 0,910 0,975 1,108 1,315

    DA7 45,0 6 9,00 1,011 1,141 1,325

    DA8 40,5 6 6,75 1,088 1,173 1,331

    DA9 36,0 5 9,00 1,141 1,205 1,339

    DA10 31,5 5 6,75 1,202 1,238 1,347

    DA11 27,0 4 9,00 1,270 1,355

    DA12 22,5 4 4,50 1,302 1,363

    Tablo 2.3: Y halatsz pandl tablosu Sistem ykseklii 1,40 m

    Tablo deerlerine gre projelendirme yaplr (ekil 2.3).

  • 26

    2.4. Pandl Tipleri ekil 2.3: Pandl aralklar

    Hz artrmak iin arklar ve telin anmasn asgariye indirmek amacyla seyir teline de fle verilebilir. Eskiehir Sincan ve erkezky Kapkule ile Eskiehir nn aras 2. hat katener tesislerinde seyir teline de fle uygulanmtr.

    Pandller iki snfta ele alnabilir.

  • 27

    2.4.1. Normal Pandl

    Portr teli ile seyir teli arasna tama amal kullanlan pandldr (ekil 2.4). Tek damarl telden yaplabildii gibi ok telli, rgl telden de yaplr. Pandln malzemesi trenin hz ile balantldr. Tek telli pandller dk hzda kullanlr. Hz artka ok telli pandller kullanlr. lkemizde 5lik sert bakrdan ku gz irtibatldr.

    ekil 2.4: Normal pandl

    2.4.2. Y Halat ve Anti Balansan Ask Pandl

    ekil 2.5: Y halat zerinde pandl

    Y halat TCDD tesislerinde 25 mm rgl bakr telden yaplr (ekil 256). Boylar ise hza gre deimektedir. 140 km hzda Y halat boyu 10 m; 160 km hzda 12 m; 200 km hzda ise basmaya alan konsolda 14 m, ekide 18 m seilmelidir.

    Antibalansan ask pandl 7 mm bakr telden yaplmtr. Baz blgelerde yklenici tarafndan ask pandllerinde deiik malzemeler kullanlmtr.

  • 28

    UYGULAMA FAALYET

    Pandlaj yapnz.

    lem Basamaklar neriler

    Derlaj planna gre pandlleri ayarlaynz.

    gvenlii tedbirlerine uyunuz. Pandl iletkenlerini nceden

    hazrlaynz. Derlaj plann okurken

    retmeninizden yardm alnz.

    Pandl aras mesafelere gre pandl yerlerini belirleyiniz.

    Pandl aras mesafelerini hesaplarken bilgi sayfalarna bavurabilirsiniz.

    Kavalye ve grifleri monte ediniz.

    Balantlar yaparken retmeninize dannz.

    Balantlarnzn gevek olmamasna dikkat ediniz.

    Balantlarn hesaplamalara uygun olmasna dikkat ediniz.

    El ve g aletlerini kullanrken ok dikkat ediniz.

    Malzemelerin salamlk kontroln yapnz.

    Pandlleri takarak ayarlarn yapnz. Ayarlar yaparken hesaplamalara

    uygun olmasna dikkat ediniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 29

    KONTROL LSTES

    Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak rendiklerinizi kontrol ediniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1. Derlaj planna gre pandlleri ayarlayabildiniz mi?

    2. Pandl aras mesafelere gre pandl yerlerini belirleyebildiniz mi?

    3. Kavalye ve grifleri monte edebildiniz mi?

    4. Pandlleri takarak ayarlarn yapabildiniz mi?

    5. Derlaj plan zerindeki sembolleri ve teknik bilgileri anlayabildiniz mi?

    6. Pandl tipleri ve boylar hakknda inceleme yaptnz m?

    7. Pandl montaj konusunda alma yaptnz m?

    DEERLENDRME

    Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirme ye geiniz.

  • 30

    ME VE DEERLENDRME

    Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

    1. Aadakilerden hangisi derlaj plannda bulunmas gereken bilgilerden deildir? A ) Trafo merkezleri

    B ) Sistem ykseklii C ) Direk aklklar D ) Pandl tipleri E ) Seksiyonman ve ntr blgeler

    2. Trkiyedeki katenerlerde kullanlan pandlde ka mm apndaki iletken kullanlr? A ) 2 mm B ) 3 mm C ) 4 mm D ) 5 mm E ) 6 mm

    3. 140 km hzda Y halat boyu ne kadardr? A ) 18 m B ) 10 m C ) 12 m D ) 14 m E ) 16 m

    4. TCDD 120 km/h. Kataner tesislerinde 54 m direk aklnda ka tane pandl vardr? A ) 3 B ) 4 C ) 5 D ) 6 E ) 7

    5. Portr fleinin hesabnda hangisi gerekli deildir? A ) Sapma miktar B ) Portr telinin gerilmesi C ) Akln ortasndaki fle D ) Portr telinin bir metresinin arl E ) Portr ask noktalar ara mesafesi

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

    ME VE DEERLENDRME

  • 31

    RENME FAALYET3

    Derlaj plannda gsterilen paralara ait teknik bilgileri inceleyerek renecek ve bu paralar tanyabileceksiniz.

    Blgenizde bulunan TCDD elektrifikasyon efliklerini varsa tramvay,

    metro gibi iletmeleri ziyaret ederek derlaj plan konusunda aratrmalar

    yapnz.

    nternet sitelerinden piketaj konusunda aratrmalar yapnz.

    Topladnz bilgi ve dokmanlar rapor hline getiriniz.

    Hazrladnz raporu atlyede tartnz.

    3. BESLEME LETKENLER

    3.1. Besleme Balantsnn nemi

    Katener tesislerinde elektrikli trenlerin ektikleri akmlarn portr ve seyir telleri zerinden dengeli ve en az kaypla iletilmesinde besleme iletkenlerinin zellikleri ile balantlar nem kazanmaktadr. Besleme iletkenlerinde akm tama kapasiteleri ve balantlarndaki iletkenlikleri nemlidir. Bu nedenle besleme iletkenleri bakr malzemeden ve ok telli rgl olarak imal edilmitir. Besleme iletkenlerinin katener hatlarnda balandklar yerlere gre tel kesiti ve balant ekilleri deimektedir.

    3.2. Besleme letkenlerinin Balantlarnn Yapld Yerler

    Seksiyonman ve ekipman blgelerde makas katenerlerinde etaplarn birbiri ile balantlarnda portr teli ile seyir teli arasnda olmak zere besleme iletkenleri ile balantlar yaplr.

    3.2. 1. Seksiyonman Blgede Besleme Balantlar

    Seksiyonman blgeler bilindii zere etaplarn ayrclar veya yk ayrclar vastasyla elektriksel olarak balantlarnn yapld katener hatlarndaki ayrma blmleridir. Etaplarn birbiri ile elektriksel balantsnda en iyi iletkenlik salanmaldr.

    Seksiyonman blgede ayrc veya yk ayrclarnn balant kutuplarndan katener hattnda beslemeler iftli 105 mm kesitli rgl bakr besleme iletkenleri ile yaplr.

    RENME FAALYET3

    AMA

    ARATIRMA

  • 32

    Toplam kesit 210 mm olmaktadr. Besleme iletkenleri katener hatlarnda portr ve seyir teline beraber balanr (Resim 3.1).

    Resim 3.1: Seksiyonman blgede iftli besleme iletkeni balants

    Besleme iletkenin portr teline balants besleme teli portr balant grifi ile seyir teline balant da seyir teli balant grifi ile yaplr. Kullanlan portr balant grifinin st kanal 65 mm portr teline, alt kanal da105 mm kesitli rgl bakr besleme iletkenine uygun olup bu grife 105lik besleme portr teli grifi denir. Seyir teli balant grifinin st kanal da105 mm kesitli rgl bakr teline, alt kanal da107 mm kesitli seyir teli uygun olup bu grife 105lik besleme seyir teli grifi denir.

    3.2. 2. Ekipman Blgede Besleme Balantlar

    Ekipman blgeler bilindii zere etaplarn besleme iletkeni ile elektriksel olarak balantlarnn yapld katener hatlarndaki ayrma blmleridir. Ekipman blgelerde etaplarn balants 105 mm kesitli rgl bakr besleme iletkenleri ile yaplr. Besleme iletkeni her iki etabn portr ve seyir tellerini birbiri ile birletirir (Resim 3.2).

  • 33

    Resim 3.2: Ekipman blge besleme iletkeni

    Besleme iletkenin portr teline ve seyir tellerine balants seksiyonman blgelerde olduu gibi 105lik besleme portr teli grifi ve 105lik besleme seyir teli grifleri ile yaplr.

    3.2. 3. Portr ve Seyir Teli Arasnda Besleme Balantlar

    Katener hatlar boyunca portrle seyir telinin ayn potansiyelde olmas iin 50 mm kesitli rgl bakr kablo ile besleme balantlar yaplr. Bu beslemeler 200 metre aralklarla portr teli ile seyir teli arasnda besleme iletkeni balanr. Trafo merkezi yaknlarnda ise mesafe 100 metre aralklarla olur. Ama seyir teli ile portr telini ayn potansiyele getirmek, elektrikli trenlerin ektikleri akmlarn seyir teli ile beraber portr telinden de iletilmesini salamaktr.

    Resim 3.3: Portr teli seyir teli arasndaki besleme iletkeni

  • 34

    Besleme iletkenin portr teline balants besleme teli portr balant grifi ile seyir teline balant da seyir teli balant grifi ile yaplr. Kullanlan portr balant grifinin st kanal 65 mm portr teline, alt kanal da 50 mm kesitli rgl bakr besleme iletkenine uygun olup bu grife 50lik besleme portr teli grifi denir. Seyir teli balant grifinin st kanal da 50 mm kesitli rgl bakr teline, alt kanal da 107 mm kesitli seyir teli uygun olup bu grife 50lik besleme seyir teli grifi denir.

    Resim 3.4: Besleme iletkeninin portr teline 50lik besleme portr teli grifi ile balants

    Resim 3.5: Besleme iletkeninin seyir teline 5lik besleme seyir teli grifi ile balants

  • 35

    Hzl tren katener hatlarnda portr teli ile seyir teli arasna besleme iletkeni bulunmamaktadr. Bu grevi pandller yerine getirmektedir. Hzl tren katener hatlarnda pandller 16 mm2 kesitli rgl bronz olup ayn zamanda portr ve seyir teli arasnda besleme iletkeni grevini yapmaktadr.

    3.3. Besleme Teli Balant Grifleri

    Besleme iletkenlerinin portr ve seyir tellerine balantlarn salayan balant elemanlarna besleme grifleri denir. Besleme grifleri portr teli balants iin 105lik ve 50lik, seyir teli balants iin de 105lik ve 50lik olmak zere ayr ayr tipleri vardr. TCDDnin 160 km/h hzna kadar olan katener tesislerinde kullanlan besleme grifleri vida ve somunludur. Balantlarda en iyi iletkenlik salanmas iin griflerin kablo kanallarn balanacak iletkenin kesitine uygun seilmeli, iletkenler balant grifinin iinde iyice sklmaldr. Ayrca somunlarn gevememesi iin cvata ve somunlarn dnmesini engelleyici metal engelleyiciler kullanlmaldr (Resim 3.6 ve Resim 3.7).

    Resim 3.6: Prtr teline 50 mm2 ve 105 mm2 besleme iletkenin balant grifleri

  • 36

    Resim 3.7: Seyir teline 50 mm2 ve 105 mm

    2 besleme iletkenin balant grifleri

    Hzl tren katener hatlarnda kullanlan besleme grifleri vidasz olup presli skmaldr. Vida ve somunlu balant griflerine gre daha iyi balant salanr (Resim 3.8).

    Resim 3.8: Hzl tren katener hatlarnda kullanlan skmal besleme grifleri

  • 37

    3.4. Ankara Eskiehir Aras 250 km/h. Yksek Hzl Katener Sistemi Deerleri

    Sistem ykseklii

    Ana hat 1,60 m Ekipman blgelerde 1,60 2,00 m Tnelde 1,10 1,40 m Tneldeki ekipman blgelerde 1,10 1,60 m

    Seyir teli ykseklii 5300 mm 50 Direkler aras aklk (Gzerghn maksimum rzgr hzlarna bal olarak)

    Ana ak hat boyunca maksimum aklk 65 m Tnellerde maksimum aklk 50 m

    Dezeksman 200 mm Hat ekseninden direk eksenine nominal uzaklk: Emplantasyon 3,25

    m

    Bu uzaklk viyadkler ve dier zel durumlarda 3,0 mye drlebilir. Dier baz durumlarda da 3,25 mden fazla olabilecei aktr ancak 4,5 myi amas nerilmemektedir.

    Katenerde 50 metreden byk aklklarda y halat kullanlmtr.

    Y halat uzunluu, 18 mdir. Yksekte seyir teli olan konsollarda Y halat bulunmamaktadr.

    Etaplarn maksimum uzunluu, 1400 mdir.

    Etaplarn uzunluklar 1250 m civarnda projelendirilmitir. Bunun nedeni otomatik gergi cihazlarnn bu uzunluklar daha uzun etaplara gre daha salkl reglarize etmesidir.

    Ekipman blgelerde katenerler arasndaki mesafe 200 mmdir. Seksiyonman blgelerde katenerler arasndaki mesafe 450 mmdir.

    Seksiyonman blgeler, ak hatlarda ve tnellerde 5 aklkta oluturulmaktadr.

    Mekanik gerilimin ayarlanmas: Seyir teli ve portr ayr ayr otomatik gergi cihazlar ile gerdirilmitir. Otomatik gergi cihazlarnda gerdirme 3:1 oranndadr. Kar arlklar beton olarak imal edilmitir. Portr ve seyir telleri iin otomatik gergi cihazlar ayn direk zerine yerletirilmitir.

  • 38

    3.5. Katenerde Kullanlan letkenler ve zellikleri

    Seyir teli

    ekil 3.1: BC 120 seyir telinin yapsal biimi

    Hzl tren hattnda kullanlan seyir teli Cu-Ag tipi olup 120 mm2 kesitlidir. Yapsnda % 0,1 orannda gm bulunmaktadr. Bu yap seyir teline saf bakra gre daha yksek sertlik zellii kazandrmaktadr. Bilhassa yksek scaklklarda (150 0Cye kadar) salkl olarak kullanabilme imkn salamaktadr. EN 50149 standardna uygundur. Yine ayn standarda gre 15 kN alma yk iin de uygundur.

    Btn ller mm cinsinden verilmitir. Toleranssz verilen ller sadece ana hatlar iindir.

    Seyir teli % 20 orannda anana kadar kullanlabilir.

    Seyir telinin zellikleri :

    Tip Cu-Ag 0,1 - 120 mm

    Standart EN 50149

    Kesit 120 mm

    Minimum kopma yk 42,00 kN

    alma yk 15,0 kN

    Arlk 1,07 kg/m

  • 39

    Tayc (portr) teli

    Portr teli DIN 48201 standardna uygun olarak her birinin ap 2,1 mm olan 19 adet bronz telcikten imal edilmitir. BzII-70 olarak anlan tayc tel 15 kN alma yk iin uygundur.

    Tayc telin zellikleri:

    Tip Bz II 70 mm

    Standart DIN 48201

    Kesit 65,81 mm

    Minimum kopma yk 38,60 kN

    alma yk 15,0 kN

    Arlk 0,596 kg/m

    Y halat teli

    Bu iletken UIC 799 ve DIN 48201 standartlarna uygun olarak imal edilmi her birinin ap 2,5 mm olan 7 adet bronz telcikten imal edilmitir.

    BzII35 olarak anlan telin kopma dayanm 20,20 kN, alma yk 2,8 kNdir.

    Y halat telinin zellikleri:

    Tip Bz II 35 mm

    Standart DIN 48201

    Kesit 34.36 mm

    Minimum kopma yk 20.20 kN

    alma yk 2,8 kN

    Arlk 0,31 kg/m

    Pandller:

    DIN 43138 standardna uygun olan pandl teli, BzII 16 olarak anlmaktadr. Adndan anlalaca zere her biri 0,5 mm apnda 84 adet esnek bronz telcikten olumutur. Olduka esnek bir kablodur hzl tren hattnda kullanlan pandl montaj tipi,

  • 40

    ekilen akm nedeniyle balant noktalarnda oluan arklara ve snmalara meydan vermeden pandl ve seyir teli arasnda besleme kablosuna da gereksinim duymadan salkl ekilde irtibat salamaktadr. Bu durum malzemenin mekanik mrnn de uzun olmasn dolaysyla katenerin mrnn uzun olmasn salamaktadr.

    ekil 3.2: Pandl

    Pandl telinin karakteristik zellikleri:

    Tip Bz II 16 mm

    Standart DIN 43138

    Kesit 16 mm

    Minimum kopma yk 9,74 KN

    Arlk 0,152 Kg/m

    BzII 16 tel ayn zamanda antibalansan ile rapel aras balantda da kullanlmaktadr.

  • 41

    Fider kablosu

    Trafo merkezlerinden katenere g salayan besleyici iletken olarak LA-280 alminyum elik iletken (HAWK) kullanlmtr. 3,44 mm apnda 26 adet alminyum tel ve ayn apta 7 adet elik tel z den olumutur. Toplam iletken kesiti 280,84 mm2dir. Bu kesit 152 mm

    2 bakr e deer kesitine eittir. Bu kesit katenerin orijinal tasarm iin yeterli

    olmasna karn 250 km/h hzda gerekli katener kesit alanna e deer olan minimum 300 mm

    2 bakr e deer kesit bir kabloya ihtiya vardr. Bu nedenle trafo merkezleri ile katener

    arasnda iletiim salayan her bir fider hatt 2 adet Hawk (2x280mm2) iletkeninden olumutur.

    Hawk iletkeni karakteristik zellikleri:

    Tip HAWK (LA 280)

    Standart ASTM B232

    Kesit 280,84 mm

    Minimum kopma yk 86,65 kN

    alma yk 7,2 kN

    Arlk 0,971 kg/m

    Geri dn akm (topraklama) kablosu

    Bu kablo her iki taraftaki direklerin arka ksmlarna monte edilerek UNE 21018 standartlarna uygun olarak imal edilmi, 2,5 mm apnda 30 adet alminyum tel ile yine ayn apta 7 adet elik tel z den imal edilmitir. Toplam iletken kesiti 181,60 mm2dir. Direk dhil, katener sisteminin g kaynana bal olmayan btn paralarnn 8 mm apl alminyum tel ile irtibatlanarak topraklanmas ile birlikte geri dn akmnn iletimi amacyla da kullanlr. Ayrca demir yolu stnden geen st geitlerin topraklamalar da bu kabloya irtibatlanr.

  • 42

    letkenin karakteristik zellikleri:

    Tip LA-180

    Standart UNE 21018

    Kesit 181,6 mm

    Minimum kopma yk 63,9 kN

    alma yk 5,5 kN

    Arlk 0,676 kg/m

    Alminyum irtibat teli

    Direk zerinde bulunan ve direk de dhil olmak zere elektrikle dorudan temasta bulunmayan tm metal aksam birbirine irtibatlar ve geri dn akm kablosuna balanr.

  • 43

    zellikleri:

    Tip LA-8

    ap 8 mm

    Kesit 50,26 mm

    Arlk 0,137 kg/m

    zole bakr kablo

    Direk ile ray arasnda yaplan topraklama irtibatlarnda kullanlr.

    zellikleri:

    Tip CU-55PVC

    ap 12,8 mm

    Kesit 50 mm

    zolasyon RV0,6/1KV

    Arlk 0,530 kg/m

    Galvaniz elik kablo (ac-10)

    Topraklama elektrot grubu ile geri dn akm kablosu arasndaki irtibat ve Hat1- Hat2 geri dn akm kablolar arasnda dengeleme irtibatlarn salamak iin kullanlr.

    zellikleri:

    Tip AC-10

    Kesit 72 mm

    Minimum kopma yk 80 kN

    Telcik ap ve says 2 mm x 19 adet

    Arlk 0,630 kg/m

  • 44

    Otomatik gergi cihaznda kullanlan kablolar

    Otomatik gergi cihaz arlk tayan paslanmaz elik kablo zellikleri:

    Tip AC-8

    Kesit 27,90 mm

    Telcik ap 0,88 mm

    Telcik says 7 x 7

    Minimum kopma yk 42,4 kN

    Arlk 0,225 kg/m

    Otomatik gergi cihaz byk makara balants paslanmaz elik kablodur.

    zellikleri:

    Tip AC-12

    Kesit 61,67 mm

    Telcik ap 0,54 mm

    Telcik says 7 x 37

    Minimum kopma yk 96,7 kN

    Arlk 0,498 kg/m

    Antibalansan ask pandl

    Paslanmaz elik kablodur.

    zellikleri:

    Tip ACI-20

    Kesit 10 mm

    Telcik ap 0,50 mm

    Telcik says 7 x 7 + 0

    Arlk 0,084 kg/m

  • 45

    UYGULAMA FAALYET

    Besleme iletkenlerinin balantlarn yapnz.

    lem Basamaklar neriler

    Derlaj planndan besleme iletkenlerinin yerini tespit ediniz.

    gvenlii tedbirlerine uyunuz. Derlaj plann okurken retmeninizden

    yardm alnz.

    Portr ve seyir teli arasnda balanacak besleme iletkenin seimini yapnz.

    Malzemelerin standartlara uygun olmasna dikkat ediniz.

    Malzemelerin salamlk kontroln yapnz.

    Ekipman blgelerde balanacak besleme iletkenin seimini yapnz.

    El ve g aletlerini kullanrken ok dikkat ediniz.

    Griftlerin taklmasn ok dikkatli yapnz.

    Hzl tren hatlarnda kullanlan besleme iletkenlerinin seimini yapnz.

    Balantlar yaparken retmeninize dannz.

    Balantlarnzn gevek olmamasna dikkat ediniz.

    Balantlarn hesaplamalara uygun olmasna dikkat ediniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 46

    KONTROL LSTES

    Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak rendiklerinizi kontrol ediniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1. Derlaj planndan besleme yaplacak yeri tespit edebildiniz

    mi?

    2. Besleme tipine uygun malzemeyi belirleyebildiniz mi?

    3. Besleme iletkenlerinin zelliklerini renebildiniz mi?

    4. Besleme iletkenlerini irtibatlandrabildiniz mi?

    5. Besleme griflerini takabildiniz mi?

    6. Hzl tren hattnda kullanlan iletkenlerinin zelliklerini renebildiniz mi?

    7. Hzl tren hattnda besleme iletkenlerinin zelliklerini renebildiniz mi?

    DEERLENDRME

    Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

  • 47

    ME VE DEERLENDRME

    Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

    1. Ekipman blgelerde besleme balants iin kullanlan iletken aadakilerden hangisidir?

    A ) 105 mm2 kesitli rgl bakr iletken

    B ) 50 mm2 kesitli rgl bakr kablo

    C ) ift 105 mm2 kesitli tel D ) 65 mm

    2 kesitli iletken

    E ) 210 mm2 kesitli iletken

    2. Portr ve seyir teli arasndaki besleme iletkeni aadakilerden hangisidir? A ) 65 mm

    2 kesitli iletken

    B ) 50 mm2 kesitli rgl bakr iletken

    C ) ift 105 mm2 kesitli tel D ) 35 mm

    2 kesitli iletken

    E ) 105 mm2 kesitli rgl bakr iletken

    3. Hzl tren hattnda portr ve seyir teli arasndaki besleme iletkeni aadakilerden hangisidir?

    A ) 25 mm2

    kesitli iletken

    B ) 50 mm2 kesitli rgl bakr iletken

    C ) 105 mm2 kesitli rgl bakr iletken

    D ) 35 mm2

    kesitli iletken

    E ) 16 mm2 kesitli pandl iletkenleri

    4. Hzl tren hattnda kullanlan fider iletkeni aadakilerden hangisidir? A ) Bz II 70

    B ) Bz II 16

    C ) LA 280

    D ) LA 180

    E ) 105 mm2 kesitli rgl bakr iletken

    5. Hzl tren hattnda kullanlan seyir teli kesiti ka mm2dir? A ) 100 B ) 107 C ) 110 D ) 120 E ) 150

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

    MODL DEERLENDRME

    ME VE DEERLENDRME

  • 48

    MODL DEERLENDRME

    Bu modl kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet ve Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak kontrol ediniz.

    Deerlendirme ltleri Evet Hayr

    1. Kataner hatlarnda kullanlan iletkenleri tanyabildiniz mi?

    2. Ayrc blgeler arasndaki fark renebildiniz mi?

    3. Ayrc blgeleri besleme planndan ayrabildiniz mi?

    4. Kataner tesislerinde kullanlan ara ve gereleri tanyabildiniz mi?

    5. Derlaj plann okuyabildiniz mi?

    6. ki ask noktas aras pandllerin dalmn yapabildiniz mi?

    7. ki ask noktas aras pandllerin boylarn derlaj planlarna gre izelgeleri kullanarak bulabildiniz mi?

    8. Besleme iletkenlerinin zelliklerini bildiniz mi?

    9. Besleme iletkenlerini balayabildiniz mi?

    10. Yksek hzl katener sisteminin deerlerini bildiniz mi?

    DEERLENDRME

    Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetlerini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

    MODL DEERLENDRME

  • 49

    CEVAP ANAHTARLARI

    RENME FAALYET-1N CEVAP ANAHTARI

    1 B

    2 D

    3 A

    4 E

    5 C

    6 E

    7 A

    RENME FAALYET-2NN CEVAP ANAHTARI

    1 A

    2 D

    3 B

    4 E

    5 A

    RENME FAALYET-3N CEVAP ANAHTARI

    1 A

    2 B

    3 E

    4 C

    5 D

    CEVAP ANAHTARLARI

  • 50

    KAYNAKA

    TCDD Genel Mdrl Eitim Dairesi Tantm erikli Yaynlar.

    KAYNAKA