rasvetluvawe na enigmata non-ho^kinovi · pdf fileorgan: koskena srcevina, slezenka, crn...

RASVETLUVAWERASVETLUVAWENA ENIGMATANA ENIGMATA

NONNON--HO^KINOVI HO^KINOVI LIMFOMI (NHL)LIMFOMI (NHL)

Prof. Prof. dd--rr LidijaLidija ^̂evreskaevreskaJZU JZU KlinikaKlinika zaza HematologijaHematologija

CELI NA PREDAVAWETOCELI NA PREDAVAWETO

INFORMACIJA I PODR[KA ZA ONIE INFORMACIJA I PODR[KA ZA ONIE ^IJ @IVOT E ZASEGNAT SO LIMFOM^IJ @IVOT E ZASEGNAT SO LIMFOM

PODIGAWE NA JAVNATA SVEST VO PODIGAWE NA JAVNATA SVEST VO REPUBLIKA MAKEDONIJA ZA REPUBLIKA MAKEDONIJA ZA LIMFOMITELIMFOMITE

15 SEPTEMVRI: INTERNACIONALEN DEN ZA 15 SEPTEMVRI: INTERNACIONALEN DEN ZA SVESNOST ZA LIMFOMOT SVESNOST ZA LIMFOMOT

(WORLDWIDE LYMPHOMA AWARENESS DAY)(WORLDWIDE LYMPHOMA AWARENESS DAY)

2004 Rob Lowe (2004 Rob Lowe (Voice of Voice of First Worldwide Lymphoma First Worldwide Lymphoma Awareness DayAwareness Day) ) internacionalnainternacionalna filmskafilmskayvezdayvezda, , kojkoj imaima slu~ajslu~aj nanalimfomlimfom vovo familijatafamilijata, i , i sorabotuvasorabotuva so so Lymphoma Lymphoma coalitioncoalition ((globalnoglobalnozdru`eniezdru`enie nana pacientitepacientite so so limfomlimfom) ) prvprv povikalpovikal dada se se podignepodigne nivotonivoto nana javnajavnasvestsvest zaza najbrzonajbrzo raste~kataraste~katamalignamaligna bolestbolest vovo svetotsvetot: : NHLNHL..

VO TAA PRIGODA IZJAVILVO TAA PRIGODA IZJAVIL::

““ MOJOT @IVOT I @IVOTOT NA MNOGUMINA MOJOT @IVOT I @IVOTOT NA MNOGUMINA NASEKADE NIZ SVETOT E DLABOKO ZASEGNAT SO NASEKADE NIZ SVETOT E DLABOKO ZASEGNAT SO LIMFOM.LIMFOM.KOGA NA MOJOT TATKO MU BE[E POSTAVENA KOGA NA MOJOT TATKO MU BE[E POSTAVENA

DIJAGNOZATA LIMFOM NIE SITE VO DIJAGNOZATA LIMFOM NIE SITE VO FAMILIJATA BEVME [OKIRANI. FAMILIJATA BEVME [OKIRANI. KAKO I MNOGU DRUGI [IRUM SVETOT NIKOGA[ KAKO I MNOGU DRUGI [IRUM SVETOT NIKOGA[ PRETHODNO NEMAVME SLU[NATO ZA OVAA PRETHODNO NEMAVME SLU[NATO ZA OVAA @IVOTNO ZAGROZUVA^KA BOLEST.@IVOTNO ZAGROZUVA^KA BOLEST.PODIGAJ]I JA JAVNATA SVEST ZA LIMFOMOT NA PODIGAJ]I JA JAVNATA SVEST ZA LIMFOMOT NA SVETSKIOT DEN NA LIMFOMITE (SVETSKIOT DEN NA LIMFOMITE (WORLDWIDE WORLDWIDE LYMPHOMA AWARENESS DAY)LYMPHOMA AWARENESS DAY) SE NADEVAME DEKA SE NADEVAME DEKA ]E SE SPASAT MNOGU @IVOTI PREKU RANOTO ]E SE SPASAT MNOGU @IVOTI PREKU RANOTO DIJAGNOSTICIRAWE I ADEKVATNIOT TRETMAN .DIJAGNOSTICIRAWE I ADEKVATNIOT TRETMAN .““

CEL NA GLOBALNATA KAMPAWACEL NA GLOBALNATA KAMPAWA

DA IM POMOGNE NA LUDA IM POMOGNE NA LU\\ETO DAETO DA GI PREPOZNAVAATGI PREPOZNAVAATSIMPTOMITE NA LIMFOMOT, KOI TE[KO SE SIMPTOMITE NA LIMFOMOT, KOI TE[KO SE IDENTIFIKUVAAT BIDEJ]I ÊSTO PATI NE SE IDENTIFIKUVAAT BIDEJ]I ÊSTO PATI NE SE RAZLIKUVAAT OD MNOGU POMALKU SERIOZNITE RAZLIKUVAAT OD MNOGU POMALKU SERIOZNITE SOSTOJBI VO ORGANIZMOT KAKO: GRIP, SOSTOJBI VO ORGANIZMOT KAKO: GRIP, TUBERKULOZA I HRONIÊN ZAMOR, ITUBERKULOZA I HRONIÊN ZAMOR, I DA POBARAAT DA POBARAAT POMO[POMO[ OD LEKAROD LEKAR

RANOTO DIJAGNOSTICIRAWERANOTO DIJAGNOSTICIRAWE II ADEKVATNIOT ADEKVATNIOT TRETMANTRETMAN ZA OVAA MALIGNA BOLEST SE OD VITALNO ZA OVAA MALIGNA BOLEST SE OD VITALNO ZNAÊWEZNAÊWE

AKO PACIENTITE SE TRETIRAAT NAVREME, MNOGU AKO PACIENTITE SE TRETIRAAT NAVREME, MNOGU OD NIV MO@E DA SE IZLEKUVAAT I DA IMAAT DOLG OD NIV MO@E DA SE IZLEKUVAAT I DA IMAAT DOLG I SRE]EN @IVOTI SRE]EN @IVOT

GLOBALNI FAKTI I GLOBALNI FAKTI I STATISTIKA NA STATISTIKA NA

LIMFOMITELIMFOMITE

LIMFOMOT E FATALNA MALIGNA BOLESTLIMFOMOT E FATALNA MALIGNA BOLEST

OKOLU OKOLU 2 000 0002 000 000 LULU\\E UMIRAAT E UMIRAAT SEKOJA GODINA KAKO POSLEDICA SEKOJA GODINA KAKO POSLEDICA NA LIMFOMNA LIMFOM

DOKOLKU NE SE LEKUVA LIMFOMOT DOKOLKU NE SE LEKUVA LIMFOMOT MO@E DA BIDE FATALEN ZA 6 MO@E DA BIDE FATALEN ZA 6 MESECIMESECI

INCIDENCA NA LIMFOMITEINCIDENCA NA LIMFOMITE

VO MOMENTOT, VO SVETOT IMAVO MOMENTOT, VO SVETOT IMA 1 000 1 000 000000 LULU\\E E KOI BOLEDUVAAT OD LIMFOMKOI BOLEDUVAAT OD LIMFOM

SEKOJA GODINA, GLOBALNO SE SEKOJA GODINA, GLOBALNO SE DIJAGNOSTICIRAAT OKOLUDIJAGNOSTICIRAAT OKOLU 360 000360 000 NOVI NOVI LIMFOMI LIMFOMI

SEKOJ DEN IMASEKOJ DEN IMA 10001000 NOVO NOVO DIJAGNOSTICIRANI LIMFOMIDIJAGNOSTICIRANI LIMFOMI

KAJ NAJGOLEM BROJ OD SLUÂITE KAJ NAJGOLEM BROJ OD SLUÂITE PRIÎNATA ZA LIMFOMOT E NEPOZNATAPRIÎNATA ZA LIMFOMOT E NEPOZNATA

JAVNATA SVEST ZA LIMFOMITEJAVNATA SVEST ZA LIMFOMITE

OKOLU 3/4 (74%) OD GLOBALNATA OKOLU 3/4 (74%) OD GLOBALNATA POPULACIJA NE ZNAE DEKA LIMFOMOT E POPULACIJA NE ZNAE DEKA LIMFOMOT E TIP NA MALIGNO ZABOLUVAWETIP NA MALIGNO ZABOLUVAWE

POMALKU OD POLOVINA OD SITE LUPOMALKU OD POLOVINA OD SITE LU\\E OD E OD SVETOT (49%) ZNAAT PO NE[TO ZA SVETOT (49%) ZNAAT PO NE[TO ZA LIMFOMOTLIMFOMOT

LIMFOM: GRUPA NA MALIGNI ZABOLUVAWALIMFOM: GRUPA NA MALIGNI ZABOLUVAWA

POZNATI SE POVE]E OD POZNATI SE POVE]E OD 3030 TIPA NA TIPA NA LIMFOMILIMFOMI; ; 5 5 TIPA NA HO^KINTIPA NA HO^KIN--OVA BOLEST OVA BOLEST I NADI NAD 25 25 TIPA NA NONTIPA NA NON--HO^KINOVI HO^KINOVI LIMFOMI (NHLLIMFOMI (NHL))

LIMFOMOT E NAJÊSTOTO MALIGNO LIMFOMOT E NAJÊSTOTO MALIGNO ZABOLUVAWE NA KRVTA I TRETO NAJÊSTO ZABOLUVAWE NA KRVTA I TRETO NAJÊSTO MALIGNO ZABOLUVAWE KAJ DECATAMALIGNO ZABOLUVAWE KAJ DECATA

NENE--HO^KINOVI LIMFOMI (NHL)HO^KINOVI LIMFOMI (NHL)

NHL E NAJ^ESTOTO MALIGNO ZABOLUVAWE NA NHL E NAJ^ESTOTO MALIGNO ZABOLUVAWE NA LIMFNIOT SISTEMLIMFNIOT SISTEM

OD RANITE 70OD RANITE 70--GODINI DO DENESGODINI DO DENESINCIDENCATA NA NHL E ZGOLEMENA ZA 80% INCIDENCATA NA NHL E ZGOLEMENA ZA 80%

INCIDENCATA NA NHL RASTE SO VOZRASTA NA INCIDENCATA NA NHL RASTE SO VOZRASTA NA PACIENTITEPACIENTITE

PRED 40 GODINI, SAMO MAL BROJ OD PACIENTITE SO PRED 40 GODINI, SAMO MAL BROJ OD PACIENTITE SO NHL BILE IZLEKUVANINHL BILE IZLEKUVANI

DENES, SO SOVREMENATA TERAPIJA SE POSTIGNUVA DENES, SO SOVREMENATA TERAPIJA SE POSTIGNUVA REMISIJA KAJ NAD 80%,REMISIJA KAJ NAD 80%, A A 5 GODINI BEZ BOLEST 5 GODINI BEZ BOLEST PRE@IVUVAT NAD 60%PRE@IVUVAT NAD 60%

Overall survival at 7 yearsOverall survival at 7 years

CoiffierCoiffier B, et al. J B, et al. J ClinClin Oncol.2007;25:18S(8009)Oncol.2007;25:18S(8009)

Surv

ival

pro

babi

lity

Years0

P=0.0004

1 2 3 4 5 6 7 8

CHOPR-CHOP

1OS – Median follow-up 7 y

0.8

0.6

0.4

0.2

0

STATISTIKA NA LIMFOMITE STATISTIKA NA LIMFOMITE VO REPUBLIKA MAKEDONIJAVO REPUBLIKA MAKEDONIJA

VO REPUBLIKA MAKEDONIJA GODI[NO SE VO REPUBLIKA MAKEDONIJA GODI[NO SE DIJAGNOSTICIRAAT 80 NOVI PACIENTI SO DIJAGNOSTICIRAAT 80 NOVI PACIENTI SO LIMFOM( INCIDENCATA E 4 NA 100000 @ITELI) LIMFOM( INCIDENCATA E 4 NA 100000 @ITELI)

SE EVIDENTIRA RAPIDEN PORAST VO SE EVIDENTIRA RAPIDEN PORAST VO INCIDENCATA, VO 1996 GODINA SE INCIDENCATA, VO 1996 GODINA SE DIJAGNOSTICIRANI 48 PACIENTI, A VO 2006 DIJAGNOSTICIRANI 48 PACIENTI, A VO 2006 GODINA 81 PACIENT GODINA 81 PACIENT

SE PRIMENUVAAT NAJSOVREMENI DIJAGNOSTI^KI SE PRIMENUVAAT NAJSOVREMENI DIJAGNOSTI^KI STANDARDI I TERAPISKI PRISTAPISTANDARDI I TERAPISKI PRISTAPI

REZULTATITE VO PRE@IVUVAWETO I REZULTATITE VO PRE@IVUVAWETO I IZLEKUVAWETO SE IDENTI^NI SO REZULTATITE OD IZLEKUVAWETO SE IDENTI^NI SO REZULTATITE OD LITERATURATALITERATURATA

REZULTATI OD TERAPIJA (% NA REMISII) REZULTATI OD TERAPIJA (% NA REMISII) KAJ PACIENTI SO AGRESIVEN NHL KAJ PACIENTI SO AGRESIVEN NHL

LEKUVANI NA KLINIKA ZA HEMATOLOGIJALEKUVANI NA KLINIKA ZA HEMATOLOGIJA

0

20

40

60

80

100

CHOP R-CHOP

CR PR NR

REZULTATI OD TERAPIJA (% NA REMISII) KAJ REZULTATI OD TERAPIJA (% NA REMISII) KAJ PACIENTI SO INDOLENTEN NHL LEKUVANI NA PACIENTI SO INDOLENTEN NHL LEKUVANI NA

KLINIKA ZA HEMATOLOGIJA SO KLINIKA ZA HEMATOLOGIJA SO RR--CVPCVP PROTOKOLPROTOKOL

0102030405060708090

Response (%)

OR CR uCR PD TD

Response to R-CVP regimen

Series1

DA GO RAZBEREME LIMFOMOTDA GO RAZBEREME LIMFOMOT

MALIGNA BOLESTMALIGNA BOLEST

^OVEKOVOTO TELO SE SOSTOI OD RAZLI^NI TIPOVI ^OVEKOVOTO TELO SE SOSTOI OD RAZLI^NI TIPOVI NA KLETKI: EPITELNI, MUSKULNI, KRVNI KLETKI.NA KLETKI: EPITELNI, MUSKULNI, KRVNI KLETKI.

SEKOJA KLETKA IMA TO^NO OPREDELENA FUNKCIJA I SEKOJA KLETKA IMA TO^NO OPREDELENA FUNKCIJA I @IVOTEN VEK VO ORGANIZMOT (PROGRAMIRANA SMRT @IVOTEN VEK VO ORGANIZMOT (PROGRAMIRANA SMRT NA KLETKATA) NA KLETKATA)

KLETKI SEKOJDNEVNO SE MNO@AT SO PROSTA DELBA ZA KLETKI SEKOJDNEVNO SE MNO@AT SO PROSTA DELBA ZA DA GI ZAMENAT STARITE I MRTVI KLETKIDA GI ZAMENAT STARITE I MRTVI KLETKI


KLETO^NATA DELBA I SMRT KLETO^NATA DELBA I SMRT SE STROGO KONTROLIRANI SE STROGO KONTROLIRANI PROCESI SO POMO[ NA PROCESI SO POMO[ NA HEMISKI SIGNALIHEMISKI SIGNALI

MALIGNA BOLESTMALIGNA BOLEST SE SE RAZVIVA KOGA KLETKITE RAZVIVA KOGA KLETKITE PRESTANUVAAT DA GI PRESTANUVAAT DA GI ”” SLU[AATSLU[AAT”” OVIE SIGNALIOVIE SIGNALI

TIE PO^NUVAATTIE PO^NUVAATNEKONTROLIRANONEKONTROLIRANO I I ABNORMALNOABNORMALNO DA SE DELAT DA SE DELAT I JAI JA IZBEGNUVAATIZBEGNUVAATPROGRAMIRANATA SMRT NA PROGRAMIRANATA SMRT NA KLETKATA KLETKATA KLETKI OD PERIFERNATA KRVKLETKI OD PERIFERNATA KRV

(ELEKTROMIKROSKOPIJA(ELEKTROMIKROSKOPIJA))


KAKO REZULTAT NA OVIE PROCESI SE FORMIRAAT KAKO REZULTAT NA OVIE PROCESI SE FORMIRAAT ABNORMALNI (MALIGNI) KLETKI KOI SEABNORMALNI (MALIGNI) KLETKI KOI SEAKUMULIRAATAKUMULIRAAT VO TELOTO I SE FORMIRA TUMORVO TELOTO I SE FORMIRA TUMOR

MALIGNITE KLETKI MO@AT DA SE [IRAT I NIZ MALIGNITE KLETKI MO@AT DA SE [IRAT I NIZ DRUGITE DELOVI OD TELOTO I DA SOZDAVAAT NOVI DRUGITE DELOVI OD TELOTO I DA SOZDAVAAT NOVI TUMORI (TUMORI (METASTAZIRAWEMETASTAZIRAWE))

SITE OVIE PROCESI INTERFERIRAAT, GO SITE OVIE PROCESI INTERFERIRAAT, GO ONEVOZMO@UVAAT NORMALNOTO ONEVOZMO@UVAAT NORMALNOTO FUNKCIONIRAWE NA ORGANIZMOT:FUNKCIONIRAWE NA ORGANIZMOT: MALIGNA MALIGNA BOLESTBOLEST

MALIGNO PROMENET MALIGNO PROMENET LIMFOCIT LIMFOCIT

(ELEKTROMIKROSKOPIJA)(ELEKTROMIKROSKOPIJA)

NORMALEN LIMFOCIT NORMALEN LIMFOCIT (ELEKTROMIKROSKOPIJA(ELEKTROMIKROSKOPIJA))

LIMFEN SISTEMLIMFEN SISTEM

LIMFNIOT SISTEM E LIMFNIOT SISTEM E KOMPLEKSNA MRE@A OD KOMPLEKSNA MRE@A OD CEVKI (LIMFNI SADOVI), CEVKI (LIMFNI SADOVI), @LEZDI (LIMFNI JAZLI) I @LEZDI (LIMFNI JAZLI) I LIMFNI ORGANI (SLEZENKA, LIMFNI ORGANI (SLEZENKA, KOSKENA SRCEVINA, TIMUS)KOSKENA SRCEVINA, TIMUS)TOJ E CIRKULATOREN TOJ E CIRKULATOREN SISTEM NIZ KOJ CIRKULIRA SISTEM NIZ KOJ CIRKULIRA TE^NOSTA LIMFATE^NOSTA LIMFAOVOZMO@UVA TRANSPORT NA OVOZMO@UVA TRANSPORT NA SUPSTANCII I KRVNI SUPSTANCII I KRVNI KLETKI (LIMFOCITI) NIZ KLETKI (LIMFOCITI) NIZ TELOTOTELOTOPRETSTAVUVA I DEL OD PRETSTAVUVA I DEL OD ODBRAMBENIOT SISTEM NA ODBRAMBENIOT SISTEM NA TELOTO OD INFE KCII TELOTO OD INFE KCII (IMUN SISTEM)(IMUN SISTEM)TESNO E POVRZAN SO TESNO E POVRZAN SO KRVNIOT SITEMKRVNIOT SITEM

LIMFATA CIRKULIRA NIZ LIMFATA CIRKULIRA NIZ LIMFNITE SADOVI I LIMFNITE SADOVI I MINUVA NIZ LIMFNITE MINUVA NIZ LIMFNITE JAZLI I ORGANIJAZLI I ORGANI

LIMFNITE JAZLI GI IMA LIMFNITE JAZLI GI IMA NASEKADE NIZ ORGANIZMOT NASEKADE NIZ ORGANIZMOT I NAJ^ESTO SE NAOI NAJ^ESTO SE NAO\\AAT VO AAT VO GRUPIGRUPI

POVR[INSKI SE VO POVR[INSKI SE VO VRATNATA REGIJA, POD VRATNATA REGIJA, POD PAZUVITE I PREPONITE, VO PAZUVITE I PREPONITE, VO REGIJA ZAD KOLENO I NA REGIJA ZAD KOLENO I NA LAKTOTLAKTOT

LIMFNITE JAZLI LIMFNITE JAZLI PRETSTAVUVAAT FILTRI ZA PRETSTAVUVAAT FILTRI ZA OTSTRANUVAWE NA OTSTRANUVAWE NA INFEKTIVNI AGENSI OD INFEKTIVNI AGENSI OD ORGANIZMOTORGANIZMOT

PRESEK NA LIMFEN PRESEK NA LIMFEN JAZELJAZEL

PRI INFEKIJA NA GRLOTO PRI INFEKIJA NA GRLOTO OTEKUVAAT @LEZDI NA OTEKUVAAT @LEZDI NA VRATOTVRATOT

OVA NASTANUVA BIDEJKI OVA NASTANUVA BIDEJKI TELOTO SE BORI SO TELOTO SE BORI SO INFEKCIJATA VO TOJ DEL INFEKCIJATA VO TOJ DEL OD TELOTO I @LEZDITE OD TELOTO I @LEZDITE [TO SE PALPIRAAT NA [TO SE PALPIRAAT NA VRATOT SE VSU[NOST VRATOT SE VSU[NOST ZGOLEMENI LIMFNI JAZLIZGOLEMENI LIMFNI JAZLI

SOSTOJBI PRI KOI SE ZGOLEMUVAAT SOSTOJBI PRI KOI SE ZGOLEMUVAAT LIMFNITE JAZLILIMFNITE JAZLI

INFEKTIVNIINFEKTIVNI

IMUNOLO[KIIMUNOLO[KI

MALIGNIMALIGNI

ENDOKRINOLO[KIENDOKRINOLO[KI

METABOLNIMETABOLNI

DRUGI BOLESTI I BOLESTI SO NEPOZNATA DRUGI BOLESTI I BOLESTI SO NEPOZNATA PRI^INAPRI^INA

[TO E LIMFOM[TO E LIMFOM

LIMFOM E OP[T POIM KOI GI OPFA]A MALIGNITE LIMFOM E OP[T POIM KOI GI OPFA]A MALIGNITE BOLESTI NA LIMFNIOT SISTEMBOLESTI NA LIMFNIOT SISTEM

NASTANUVA KAKO REZULTAT NA ABNORMALNA DELBA NASTANUVA KAKO REZULTAT NA ABNORMALNA DELBA ILI NARU[ENA PROGRAMIRANA SMRT NA NEKOJ OD ILI NARU[ENA PROGRAMIRANA SMRT NA NEKOJ OD LIMFOCITITE VO ORGANIZMOTLIMFOCITITE VO ORGANIZMOT

OVIE ABNORMALNI LIMFOCITI SE MNO@AT I SE OVIE ABNORMALNI LIMFOCITI SE MNO@AT I SE AKUMULIRAAT (NASOBIRAAT) VO LIMFNITE JAZLI AKUMULIRAAT (NASOBIRAAT) VO LIMFNITE JAZLI I FORMIRAAT TUMORII FORMIRAAT TUMORI

KOGA NEKOJ IMA LIMFOM, ZNA^I DEKA NEGOVITE KOGA NEKOJ IMA LIMFOM, ZNA^I DEKA NEGOVITE LIMFOCITI SE LIMFOCITI SE ““IZBEGANI OD KONTROLA IZBEGANI OD KONTROLA ““

[TO E LIMFOM[TO E LIMFOM

LIMFOMOT MO@E DA SA RA[IRI I NIZ LIMFOMOT MO@E DA SA RA[IRI I NIZ OSTANATITE LIMFNI JAZLI NIZ TELOTOOSTANATITE LIMFNI JAZLI NIZ TELOTO

MO@E DA GI ZAFATI I LIMFNITE ORGANI: MO@E DA GI ZAFATI I LIMFNITE ORGANI: SLEZENKATA I KOSKENATA SRCEVINA SLEZENKATA I KOSKENATA SRCEVINA

LIMFOMOT JA NARU[UVA FUNKCIJATA NA LIMFOMOT JA NARU[UVA FUNKCIJATA NA TKIVOTO KOE E ZAFATENO SO NEGOTKIVOTO KOE E ZAFATENO SO NEGO (ORGANIZMOT (ORGANIZMOT NE MO@E DA SE BORI SO INFEKCII)NE MO@E DA SE BORI SO INFEKCII)

LIMFOMOT MO@E DA SE [IRI I POJAVI I NADVOR LIMFOMOT MO@E DA SE [IRI I POJAVI I NADVOR OD LIMFNIOT SISTEM (SAMO VO STOMAKOT) OD LIMFNIOT SISTEM (SAMO VO STOMAKOT) BIDEJKI LIMFOCITITE CIRKULIRAAT NASEKADE BIDEJKI LIMFOCITITE CIRKULIRAAT NASEKADE NIZ TELOTONIZ TELOTO

PODELBA NA LIMFOMITEPODELBA NA LIMFOMITE

OSNOVNATA PODELBA NA NONOSNOVNATA PODELBA NA NON-- HO^KINHO^KIN--OVITE OVITE LIMFOMI E VRZ OSNOVA NA STEPENOT NA RAST LIMFOMI E VRZ OSNOVA NA STEPENOT NA RAST NA TUMOROT (INTENZITETOT NA DELBA NA NA TUMOROT (INTENZITETOT NA DELBA NA KLETKITE) E VO DVE GRUPI:KLETKITE) E VO DVE GRUPI:

11. . INDOLENTNI (INDOLENTNI (LOWLOW--GRADE), GRADE), NISKO MALIGNI NISKO MALIGNI LIMFOMILIMFOMI

2. AGRESIVNI (2. AGRESIVNI (INTERMEDIATE/HIGH GRADE)INTERMEDIATE/HIGH GRADE), VISOKO , VISOKO MALIGNI LIMFOMIMALIGNI LIMFOMI


INDOLENTNI (INDOLENTNI (LOWLOW--GRADE), GRADE), NISKO NISKO MALIGNI LIMFOMIMALIGNI LIMFOMI

TUMORSKITE KLETKI BAVNO SE DELAT I TUMORSKITE KLETKI BAVNO SE DELAT I MULTIPLICIRAATMULTIPLICIRAAT

OTE@NATA INICIJALNA DIJAGNOSTIKA OTE@NATA INICIJALNA DIJAGNOSTIKA

PACIENTITE SO OVAA BOLEST MO@E DA @IVEEAT PACIENTITE SO OVAA BOLEST MO@E DA @IVEEAT SO GODINI, SO ADEKVATEN TRETMANSO GODINI, SO ADEKVATEN TRETMAN


AGRESIVNI (AGRESIVNI (INTERMEDIATE/HIGH GRADE)INTERMEDIATE/HIGH GRADE), , VISOKO MALIGNI LIMFOMIVISOKO MALIGNI LIMFOMI

TUMORSKITE KLETKI MNOGU BRZO SE DELAT I TUMORSKITE KLETKI MNOGU BRZO SE DELAT I AKUMULIRAAT VO ORGANIZMOTAKUMULIRAAT VO ORGANIZMOT

DOKOLKU NE SE TRETIRA BOLESTA MO@E DA BIDE DOKOLKU NE SE TRETIRA BOLESTA MO@E DA BIDE FATALNA ZA 6 MESECI DO DVE GODINI FATALNA ZA 6 MESECI DO DVE GODINI

OVOJ TIP NA LIMFOM SO ADEKVATEN TRETMAN OVOJ TIP NA LIMFOM SO ADEKVATEN TRETMAN MO@E DA SE IZLEKUVA VO NAJGOLEM BROJ OD MO@E DA SE IZLEKUVA VO NAJGOLEM BROJ OD SLU^AITESLU^AITE

PRIÎNA ZA LIMFOMITEPRIÎNA ZA LIMFOMITE

oo KAJ NAJGOLEM BROJ OD LIMFOMI PRIÎNATA ZA KAJ NAJGOLEM BROJ OD LIMFOMI PRIÎNATA ZA BOLESTA E NEPOZNATABOLESTA E NEPOZNATA

oo PRIMARNI I SEKUNDARNI IMUNODEFICITNI PRIMARNI I SEKUNDARNI IMUNODEFICITNI SOSTOJBISOSTOJBI

oo LIMFOTROPNI I RETROVIRUSI (EBV, HTLV);LIMFOTROPNI I RETROVIRUSI (EBV, HTLV);

oo GENETSKA PREDISPOZICIJAGENETSKA PREDISPOZICIJA

oo KANCEROGENI HEMISKI SUPSTANCI;KANCEROGENI HEMISKI SUPSTANCI;

oo MIKROORGANIZMI OD TIPOT NA MIKROORGANIZMI OD TIPOT NA HELICOBACTER HELICOBACTER PYLORIPYLORI (KAJ MALT TIP LIMFOMI), ITN(KAJ MALT TIP LIMFOMI), ITN

VA@NO E DEKA LIMFOMITE NE SE ZARAZNI (NE SE VA@NO E DEKA LIMFOMITE NE SE ZARAZNI (NE SE PRENESUVAAT OD ÔVEK NA ÔVEK)PRENESUVAAT OD ÔVEK NA ÔVEK)

SIMPTOMI I ZNACI NA LIMFOMITESIMPTOMI I ZNACI NA LIMFOMITE

BEZBOLEN OTOK (ZGOLEMEN BEZBOLEN OTOK (ZGOLEMEN LIMFEN JAZEL) VO LIMFEN JAZEL) VO VRATNATA REGIJA, VRATNATA REGIJA, PAZUVITE ILI PREPONITEPAZUVITE ILI PREPONITE

PORETKO OTOKOT MO@E DA PORETKO OTOKOT MO@E DA SE JAVI I VO DRUGI DELOVI SE JAVI I VO DRUGI DELOVI NA TELOTO: STOMAKOT, NA TELOTO: STOMAKOT, NERVNIOT SITEM ILI NA NERVNIOT SITEM ILI NA KO@ATAKO@ATA


ZGOLEMEN LIMFEN JAZEL ZGOLEMEN LIMFEN JAZEL PRETSTAVUVA ALARMANTNA PRETSTAVUVA ALARMANTNA SOSTOJBA AKO:SOSTOJBA AKO:

NE SE POVLEÊ POSLE NE SE POVLEÊ POSLE ODREDENA TERAPIJA ODREDENA TERAPIJA (ANTIBIOTICI)(ANTIBIOTICI)

PERZISTIRA PODOLG PERZISTIRA PODOLG PERIOD, A PRIÎNATA ZA PERIOD, A PRIÎNATA ZA TOA E NEPOZNATATOA E NEPOZNATA


INTENZIVNO NO]NO INTENZIVNO NO]NO POTEWEPOTEWE


PROLONGIRANI I PROLONGIRANI I NEOBJASNETI NEOBJASNETI FEBRILNI SOSTOJBI FEBRILNI SOSTOJBI (BEZ PRI^INA)(BEZ PRI^INA)


KA[LICA I GU[EWE KA[LICA I GU[EWE (NEDOSTATOK/GLAD ZA (NEDOSTATOK/GLAD ZA VOZDUH)VOZDUH)


GUBEWE NA TELESNA GUBEWE NA TELESNA TE@INA I HRONI^EN TE@INA I HRONI^EN ZAMORZAMOR


PERZISTENTNO ^E[AWE PERZISTENTNO ^E[AWE PO CELOTO TELOPO CELOTO TELO

DIJAGNOZA NA LIMFOMDIJAGNOZA NA LIMFOM

EDINSTVENIOT METOD SO KOJ SE EDINSTVENIOT METOD SO KOJ SE POSTAVUVA TO^NA I PRECIZNA POSTAVUVA TO^NA I PRECIZNA DIJAGNOZA E BIOPSIJA NA ZGOLEMEN DIJAGNOZA E BIOPSIJA NA ZGOLEMEN LIMFEN JAZEL ILI DRUG ZAFATEN LIMFEN JAZEL ILI DRUG ZAFATEN ORGAN: KOSKENA SRCEVINA, SLEZENKA, ORGAN: KOSKENA SRCEVINA, SLEZENKA, CRN DROB, BELI DROBOVI I DR.CRN DROB, BELI DROBOVI I DR.

BIOPSIJATA E HIRU[KA BIOPSIJATA E HIRU[KA INTERVENCIJA PRI KOJA SE INTERVENCIJA PRI KOJA SE OTSTRANUVA DEL OD TKIVOTO [TO OTSTRANUVA DEL OD TKIVOTO [TO TREBA DA SE ISPITATREBA DA SE ISPITA

DOBIENIOT PRIMEROK PONATAMU SE DOBIENIOT PRIMEROK PONATAMU SE ANALIZIRA POD MIKROSKOP ANALIZIRA POD MIKROSKOP HISTOPATOLO[KIHISTOPATOLO[KI, POTOA SE PRAVI , POTOA SE PRAVI IMUNOFENOTIPIZACIJA, IMUNOFENOTIPIZACIJA, CITOGENETIKA,MOLEKULARNI CITOGENETIKA,MOLEKULARNI ANALIZI I SE POSTAVUVAANALIZI I SE POSTAVUVA DIJAGNOZADIJAGNOZA

““STAGINGSTAGING”” PRESTAVUVA ODREDUVAWE NA PRESTAVUVA ODREDUVAWE NA PRO[IRENOSTA NA BOLESTA VO ORGANIZMOT. PRO[IRENOSTA NA BOLESTA VO ORGANIZMOT.

PRI TOA SE EVALUIRA:PRI TOA SE EVALUIRA:

LOKALIZACIJATA I DISTRIBUCIJATA NA LOKALIZACIJATA I DISTRIBUCIJATA NA ZGOLEMENITE LIMFNI JAZLI VO TELOTOZGOLEMENITE LIMFNI JAZLI VO TELOTO

EKSTRANODALNOTO [IREWE NA BOLESTAEKSTRANODALNOTO [IREWE NA BOLESTA

GOLEMINATA NA TUMORSKA MASAGOLEMINATA NA TUMORSKA MASA

PRISUSTVOTO NA B SIMPTOMIPRISUSTVOTO NA B SIMPTOMI

ODREDUVAWE NA STADIUMOT NA LIMFOM ODREDUVAWE NA STADIUMOT NA LIMFOM ””STAGINGSTAGING””

ODREDUVAWE NA STADIUMOT NA LIMFOMODREDUVAWE NA STADIUMOT NA LIMFOM

ANAMNEZAANAMNEZAFIZIKALEN PREGLEDFIZIKALEN PREGLEDBIOHEMISKI ANALIZIBIOHEMISKI ANALIZIBIOPSIJA NA KOSKENA BIOPSIJA NA KOSKENA SRCEVINASRCEVINARADIOLO[KI ISLEDUVAWARADIOLO[KI ISLEDUVAWARTG NA GRADEN KO[RTG NA GRADEN KO[ULTRASONOGRAFIJA NA STOMAKULTRASONOGRAFIJA NA STOMAKKOMPJUTERIZIRANA KOMPJUTERIZIRANA TOMOGRAFIJA NA GRADEN KO[ I TOMOGRAFIJA NA GRADEN KO[ I STOMAKSTOMAKNUKLERANI METODINUKLERANI METODISCINTIGRAFIJA SO GALIUMSCINTIGRAFIJA SO GALIUMSCINTIGRAFIJA NA KOSKISCINTIGRAFIJA NA KOSKIMAGNENTNA REZONANSAMAGNENTNA REZONANSA

ODREDUVAWE NA STADIUMOT NA LIMFOMODREDUVAWE NA STADIUMOT NA LIMFOM

BIOPSIJA NA KOSKENA SRCEVINABIOPSIJA NA KOSKENA SRCEVINA

STADIUMOT NA LIMFOMSTADIUMOT NA LIMFOM

I I BOLESTA E PRISUTNA VO BOLESTA E PRISUTNA VO LIMFNI JAZLI OD EDNA REGIJA LIMFNI JAZLI OD EDNA REGIJA VO TELOTO ILI EDEN LIMFEN VO TELOTO ILI EDEN LIMFEN OGRANOGRAN

IIII BOLEST VO 2 ILI POVE]E GRUPI BOLEST VO 2 ILI POVE]E GRUPI NA LIMFNI JAZLI, NO OD ISTA NA LIMFNI JAZLI, NO OD ISTA STRANA NA DIJAFRAGMATA STRANA NA DIJAFRAGMATA

IIIIII BOLEST VO 2 ILI POVE]E GRUPI BOLEST VO 2 ILI POVE]E GRUPI NA LIMFNI JAZLI, NO OD NA LIMFNI JAZLI, NO OD RAZLI^NA STRANA NA RAZLI^NA STRANA NA DIJAFRAGMATA DIJAFRAGMATA

IVIV [IREWE NA BOLESTA VO [IREWE NA BOLESTA VO EKSTRALIMFATI^NITE ORGANIEKSTRALIMFATI^NITE ORGANI

AA KATEGORIJA: NEMA KATEGORIJA: NEMA BB SIMTOMI : SIMTOMI : TEMPERATURA, POTEWE I TEMPERATURA, POTEWE I SLABEEWESLABEEWE

B B SIMTOMISIMTOMI: : PRISUTNI PRISUTNI B B SIMPTOMI:TEMPERATURA, SIMPTOMI:TEMPERATURA, POTEWE, SLABEEWE, JADE@ PO POTEWE, SLABEEWE, JADE@ PO KO@ATAKO@ATA

dijafragma

TRETMAN NA LIMFOMITETRETMAN NA LIMFOMITE

1. 1. HISTOLO[KIOT PODTIPHISTOLO[KIOT PODTIP NA NHL I NA NHL I STEPEN NA MALIGNITET NA TUMOROT STEPEN NA MALIGNITET NA TUMOROT (BRZINA NA RAST NA MALIGNITE (BRZINA NA RAST NA MALIGNITE KLETKI)KLETKI)

2. 2. STADIUMOTSTADIUMOT NA BOLESTANA BOLESTA

3. 3. TIPOT NA LIMFOCITITIPOT NA LIMFOCITI KOI SE KOI SE MALIGNO PROMENETI (B,T,NK)MALIGNO PROMENETI (B,T,NK)

4. PRISUSTVOTO NA 4. PRISUSTVOTO NA EKSTRANODALNO EKSTRANODALNO ZAFA]AWEZAFA]AWE SO BOLESTASO BOLESTA

5. 5. VOZRASTAVOZRASTA NA PACIENTOTNA PACIENTOT

6. PRISUTVOTO NA 6. PRISUTVOTO NA B SIMPTOMIB SIMPTOMI

PRI DONESUVAWE ODLUKA ZA TRETMAN TREBA DA SE PRI DONESUVAWE ODLUKA ZA TRETMAN TREBA DA SE ZEMAT VO PREDVID SLEDNITE 6 FAKTORI:ZEMAT VO PREDVID SLEDNITE 6 FAKTORI:


BROJNI SE TERAPISKI OPCII ZA LIMFOMITEBROJNI SE TERAPISKI OPCII ZA LIMFOMITE

SE KORISTAT POEDINE^NO ILI VO KOMBINACIJASE KORISTAT POEDINE^NO ILI VO KOMBINACIJA

OPSERVACIJA- ‘WACH AND WAIT’STANDARDNA I VISOKODOZNA HEMIOTERAPIJARADIOTERAPIJAMONOKLONALNI ANTITELATRANSPLANTACIJA NA HEMATOPOETSKI STEM KLETKIEKSPERIMENTALNI PROTOKOLI


OPSERVACIJA- ‘WACH AND WAIT’

PERIOD OD TRETMANOT KOGA NE SE UPOTREBUVAAT STANDARDNITE TERAPISKI PRISTAPI. PACIENTITTE SAMO SE SLEDAT. SE PRIMENUVA VO SLEDNITE SLU^AI:

LIMFOMOT E NISKO MALIGNEN (INDOLENTEN)

LIMFOMOT E VO STADIUM NA BOLESTA VO KOJ NE REAGIRA NA STANDARDNA RADIO-HEMOTERAPIJA

PERIODI KOGA BOLESTA E BEZ SIMPTOMI I BEZ TRETMAN PACIENTOT IMA DOBAR KVALITET NA @IVOT


HEMOTERAPIJAHEMOTERAPIJA

HEMOTERAPISKITE LEKOVI GI HEMOTERAPISKITE LEKOVI GI SPREÛVAAT MALIGNITE KLETKI DA SE SPREÛVAAT MALIGNITE KLETKI DA SE DELAT I UMNO@UVAATDELAT I UMNO@UVAAT

POSTOJAT BROJNI HEMOTERAPISKI POSTOJAT BROJNI HEMOTERAPISKI LEKOVI LEKOVI

NIVNIOT IZBOR ZAVISI OD TIPOT NA NIVNIOT IZBOR ZAVISI OD TIPOT NA LIMFOMOT I NAJÊSTO SE LIMFOMOT I NAJÊSTO SE PRIMENUVAAT NIVNI KOMBINACII PRIMENUVAAT NIVNI KOMBINACII (HEMOTERAPISKI PROTOKOLI)(HEMOTERAPISKI PROTOKOLI)

SOVREMENIOT TRETMAN PODRAZBIRA SOVREMENIOT TRETMAN PODRAZBIRA NIVNO KOMBINIRAWE SO NIVNO KOMBINIRAWE SO MONOKLONALNI ANTITELAMONOKLONALNI ANTITELA


RADIOTERAPIJARADIOTERAPIJA

RADITERAPIJATA SE SPROVEDUVA SO PRIMENA NA RADITERAPIJATA SE SPROVEDUVA SO PRIMENA NA VISOKOENERGETSKI VISOKOENERGETSKI X X ZRACIZRACI KOI GI UBIVAAT KOI GI UBIVAAT MALIGNITE KLETKIMALIGNITE KLETKI

SE APLICIRA VO KOMBINACIJA SO HEMOTERAPIJASE APLICIRA VO KOMBINACIJA SO HEMOTERAPIJAI MONOKLONALNI ANTITELAI MONOKLONALNI ANTITELA

SE APLICIRA SAMO KAJ DEL OD LIMFOMITESE APLICIRA SAMO KAJ DEL OD LIMFOMITE


MONOKLONALNI ANTITELAMONOKLONALNI ANTITELA

MONOKLONALNITE ANTITELA SE MONOKLONALNITE ANTITELA SE LABORATORISKI PROIZVEDENI LABORATORISKI PROIZVEDENI SUPSTANCI KOI PREPOZNAVAAT I SE SUPSTANCI KOI PREPOZNAVAAT I SE VRZUVAAT ZA SPECIFI^NI VRZUVAAT ZA SPECIFI^NI SUPSTANCI NA POVR[INATA NA SUPSTANCI NA POVR[INATA NA KLETKATA. KLETKATA.

SEKOE ANTITELO PREPOZNAVA SAMO SEKOE ANTITELO PREPOZNAVA SAMO EDNA SUPSTANCA NA POVR[INATA OD EDNA SUPSTANCA NA POVR[INATA OD MALIGNATA KLETKA MALIGNATA KLETKA

KOGA ]E SE VRZE ZA NEA ANTITELOTO KOGA ]E SE VRZE ZA NEA ANTITELOTO JA UBIVA KLETKATA ILI GO REGRUTIRA JA UBIVA KLETKATA ILI GO REGRUTIRA IMUNIOT SITEM NA ORGANIZMOT DA IMUNIOT SITEM NA ORGANIZMOT DA SE BORI PROTIV NEA.SE BORI PROTIV NEA.


AKTIVIRA AKTIVIRAIMUNI KLETKI KOMPLEMENT

MalignaB kletka

komplement

monoklonalnoantitelo

monoklonalnoantitelo

Leukocitubica

CD20CD20

MONOKLONALNITE ANTITELA SE UPOTREBUVAAT SAMI ILI VO KOMBINACIJA SO HEMO-RADIOTERAPIJA, ILI KAKO NOSITELI NA TOKSINI ILI RADIJACIJA(RADIOIMUNOTERAPIJA)


TRANSPLANTACIJA NA MATI^NI HEMATOPETSKI TRANSPLANTACIJA NA MATI^NI HEMATOPETSKI KLETKI (TMHK)KLETKI (TMHK)

TMHKTMHK ЕЕ ТЕРАПИСКАТЕРАПИСКА ПРОЦЕДУРАПРОЦЕДУРА ШТОШТО СЕСЕ СОСТОИСОСТОИ ОДОД ЗАМЕНАЗАМЕНАНАНА МАЛИГНОМАЛИГНО ПРОМЕНЕТИТЕПРОМЕНЕТИТЕ КЛЕТКИКЛЕТКИ СОСО ЗДРАВИЗДРАВИ МАТИЧНИМАТИЧНИХЕМАТОПОЕТСКИХЕМАТОПОЕТСКИ КЛЕТКИКЛЕТКИ ((МХКМХК))

11. . АЛОГЕНААЛОГЕНА КОГАКОГА МХКМХК СЕСЕ ДОБИВААТДОБИВААТ ОДОД ХЛАХЛА ИДЕНТИЧЕНИДЕНТИЧЕНДОНОРДОНОР ИИ МУМУ СЕСЕ АПЛИЦИРААТАПЛИЦИРААТ НАНА ПАЦИЕНТОТПАЦИЕНТОТ ПОПОАПЛИКАЦИЈААПЛИКАЦИЈА НАНА ВИСОКОДОЗНАВИСОКОДОЗНА ХЕМОХЕМО--РАДИОРАДИО--ТЕРАПИЈАТЕРАПИЈА ЗАЗАДАДА СЕСЕ ОБНОВИОБНОВИ ОШТЕТЕНАТАОШТЕТЕНАТА КОСКЕНАТАКОСКЕНАТА СРЦЕВИНАСРЦЕВИНА НАНАПАЦИЕНТОТПАЦИЕНТОТ

2. 2. АВТОЛОГНААВТОЛОГНА КОГАКОГА МХКМХК СЕСЕ ДОБИВААТДОБИВААТ ОДОД САМИОТСАМИОТ ПАЦИЕНТПАЦИЕНТПРЕДПРЕД АПЛИКАЦИЈААПЛИКАЦИЈА НАНА ВИСОКОДОЗНАТАВИСОКОДОЗНАТА ТЕРАПИЈАТЕРАПИЈА


EKSPERIMENTALNI PROTOKOLIEKSPERIMENTALNI PROTOKOLI

ZAKLUÔKZAKLUÔK

RAZOTKRIVME DEL OD MISTERIJATA ZA RAZOTKRIVME DEL OD MISTERIJATA ZA LIMFOMITELIMFOMITE::

-- PACIENTITE I NIVNITE FAMILII PODOBRO PACIENTITE I NIVNITE FAMILII PODOBRO RAZBRAA [TO E LIMFOMOTRAZBRAA [TO E LIMFOMOT

-- [TO TREBA DA OÊKUVAAT I KAKO ]E IZGLEDA [TO TREBA DA OÊKUVAAT I KAKO ]E IZGLEDA NIVNOTO NIVNOTO LEKUVAWELEKUVAWE

PODIGAWE NA JAVNATA SVEST VO REPUBLIKA PODIGAWE NA JAVNATA SVEST VO REPUBLIKA MAKEDONIJA ZA LIMFOMITE:MAKEDONIJA ZA LIMFOMITE:

-- RANOTO DIJAGNOSTICIRAWERANOTO DIJAGNOSTICIRAWE II ADEKVATNIOT ADEKVATNIOT TRETMANTRETMAN ZA OVAA MALIGNA BOLEST SE OD VITALNO ZA OVAA MALIGNA BOLEST SE OD VITALNO ZNAÊWEZNAÊWE

AKO PACIENTITE SE TRETIRAAT NAVREME, MNOGU AKO PACIENTITE SE TRETIRAAT NAVREME, MNOGU OD NIV MO@E DA SE IZLEKUVAAT I DA IMAAT DOLG OD NIV MO@E DA SE IZLEKUVAAT I DA IMAAT DOLG I SRE]EN @IVOTI SRE]EN @IVOT

rasvetluvawe na enigmata non-ho^kinovi · pdf fileorgan: koskena srcevina, slezenka, crn...

Documents