rapport una hbo-ba ict - elektrotechniek

76
UNA University of the Netherlands Antilles ICT Elektrotechniek © Netherlands Quality Agency (NQA) maart 2011

Upload: phungdiep

Post on 11-Jan-2017

225 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

UNA

University of the Netherlands Antilles

ICT

Elektrotechniek

© Netherlands Quality Agency (NQA)

maart 2011

Page 2: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 2/76

Page 3: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 3/76

Managementsamenvatting

Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency

(NQA) twee bestaande hbo-bacheloropleidingen heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen,

overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-

bacheloropleiding opgesteld.

De rapportage heeft betrekking op:

Instelling University of the Netherlands Antilles

Opleidingen ICT

Elektrotechniek

Variant Voltijd

Locatie(s) Willemstad, Curaçao

Auditdatum/-data 15 tot en met 18 november 2010

Auditteam De heer J.M. Laclé (vakdeskundige Industriële technologie en voorzitter)

De heer ir. P. Lubbers (vakdeskundige Bouwkunde)

De heer ir. K. Th. Veenvliet (vakdeskundige Civiele techniek)

De heer ing. B.G.M. Olde Hampsink (vakdeskundige Elektrotechniek)

Mevrouw drs. A.E.N. Hacquebard (vakdeskundige ICT)

De heer F.J.M. Dumont (studentlid auditteam)

Mevrouw ing. I.J.M. de Jong (NQA-auditor)

De heer drs ing. A.G.M. Horrevorts (NQA-auditor)

Door University of the Netherlands Antilles is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling

van de bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek. Bij de aanvraag werd door

de instelling een kritische reflectie aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen

die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt.

Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleidingen heeft NQA een

auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het auditteam is op 29 juni

2010 ter goedkeuring voorgelegd aan de NVAO. Het dagelijks bestuur heeft op 6 juli 2010

ingestemd met de samenstelling van het auditteam.

Het team heeft de kritische reflectie bestudeerd en een bezoek aan de opleidingen gebracht. De

kritische reflectie en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het

auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen.

De opleidingen ICT en Elektrotechniek zijn samen met de opleidingen Bouwkunde, Civiele

Techniek en Industriële Technologie gevisiteerd. Het volledige auditteam heeft de vijf opleidingen

in één visitatie beoordeeld, waarbij elke afzonderlijke vakdeskundige de vakinhoud van de

specifieke opleiding heeft beoordeeld. Voor de verschillende clusters is een afzonderlijke

rapportage opgesteld. Het programma is in bijlage 3 bijgevoegd.

Page 4: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 4/76

Doelstellingen van de opleidingen

De opleidingen ICT en Elektrotechniek hanteren elk een eigen set eindkwalificaties die

gebaseerd zijn op de Nederlandse domeincompetenties. Deze eindkwalificaties passen in de

regionale context waarin de opleidingen worden aangeboden. De eindkwalificaties zijn opgesteld

in samenspraak met het relevante beroepenveld. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau

van een hbo-bachelor. De opleiding ICT kenmerkt zich door een brede opzet en in samenhang

daarmee de veelheid aan vakken. De opleidingen betrekken de werkveldadviescommissie bij de

doelstellingen en het programma van beide opleidingen.

Programma

Kennisontwikkeling bij studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend

studiemateriaal, interactie met de beroepspraktijk en toegepast onderzoek. Studenten leren

beroepsvaardigheden aan in de practica, projecten en in de stage- en afstudeerperiode. Het

studiemateriaal is van voldoende kwaliteit, in een enkel geval is het lesmateriaal wat gedateerd.

De inhoud van de opleidingen sluit aan op de lokale situatie en studenten krijgen een brede

basiskennis aangeboden. Studenten wordt in voldoende mate aangeleerd te zoeken naar

vernieuwingen in het vakgebied (onderzoekende en lerende houding). De praktijkcomponent is

voldoende aanwezig in het onderwijsaanbod, maar de confrontatie van de studenten met de

beroepspraktijk (bijvoorbeeld door middel van stage) zou eerder in de opleidingen kunnen

plaatsvinden.

De opleidingen hebben de eindkwalificaties uitgewerkt naar leerdoelen. Het programma stelt

studenten in staat de eindkwalificaties te behalen.

De opleidingen bieden een inhoudelijk samenhangend progamma aan, onder andere door het

gebruik van leerlijnen, een oplopende moeilijkheidsgraad en het toepassen van theorie in

practica, projecten en stages. De studenten hebben veel contacturen gedurende de opleiding. De

studielast is gelijkmatig over het jaar gespreid.

De studenten ervaren het vak wiskunde als struikelvak in beide opleidingen. Studenten hebben

bij aanvang van de studie moeite met de manier van studeren. Ze moeten wennen aan de

nieuwe leeromgeving. Studieloopbaanbegeleiding draagt in positieve zin bij aan het ontwikkelen

van studievaardigheden van studenten.

Het didactisch concept van beide opleidingen gaat uit van een gedegen theoretisch fundament

waarbij de beroepspraktijk centraal staat. De werkvormen zijn hierop afgestemd. Er wordt veel

klassikaal onderwijs gegeven. Dit past bij de doelstellingen van de opleidingen en bij de context

waarin de studenten leren.

De opleidingen beschikken over een adequaat systeem van toetsing en zorgen ervoor dat

meeliften wordt voorkomen. De examencommissie borgt de kwaliteit van de toetsen. De toetsen

worden beoordeeld op zowel inhoud als op randvoorwaardelijke zaken. De toetsvormen sluiten

aan op het geboden onderwijs en de toetsen sluiten aan op de leerstof. De beoordelingscriteria

zijn helder geformuleerd in de vakbeschrijvingen.

Inzet van personeel

Door de gecombineerde inzet van vaste en gastdocenten wordt de verbinding tussen de

beroepspraktijk en de opleiding gelegd. De vaste docenten zijn op de hoogte van actuele

ontwikkelingen in het vakgebied door intensieve contacten tussen vaste docenten en

gastdocenten. Daarnaast werken docenten aan projecten voor het lokale bedrijfsleven en zijn zij

betrokken bij vergaderingen met de werkveldadviescommissie.

Page 5: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 5/76

De opleidingen zetten voldoende personeel in om het programma te verzorgen (docent-

studentratio 1 : 13 voor beide opleidingen). Docenten kunnen het onderwijs uitvoeren in de tijd

die ervoor staat en studenten zijn tevreden over de bereikbaarheid van de docenten.

Docenten zijn gekwalificeerd om het onderwijs te verzorgen. De faculteit geeft docenten de

ruimte om zich te scholen en verder te ontwikkelen. Studenten zijn tevreden met de

vakinhoudelijke en didactische kwaliteiten van docenten.

Voorzieningen

De opleidingen beschikken over voldoende voorzieningen om het onderwijs te kunnen verzorgen.

De technische apparatuur en het wireless netwerk behoeven een upgrade.

Studenten worden in ruime mate begeleid bij de studie. Studenten waarderen de persoonlijke

aandacht die zij krijgen van de studieloopbaanbegeleider en van de docenten. De

informatievoorziening naar studenten toe verloopt goed. De opleidingen gebruiken daarbij

Blackboard als digitaal medium. Ontbrekende informatie is snel beschikbaar door veel persoonlijk

contact van docenten met de studenten.

Interne kwaliteitszorg

De opleidingen sluiten aan bij het systeem voor interne kwaliteitszorg van de faculteit, dat is

geënt op de uitgangspunten van de universiteit. De opleidingen toetsen via verschillende

evaluatie-instrumenten de tevredenheid van betrokkenen en zorgen vervolgens voor

verbeteringen. Studenten, medewerkers, alumni en vertegenwoordigers van het werkveld worden

allen op passende wijze bij de opleiding betrokken.

Resultaten

De procedure rondom het afstuderen is door de opleidingen helder in beeld gebracht in de

afstudeerhandleiding. Het auditteam heeft een positieve indruk van de afstudeerwerken. De

opdrachten zijn op niveau en relevant voor de beroepspraktijk. De beoordelingen van de scripties

zijn over het algemeen genomen terecht. De eindwerkstukken van studenten representeren,

aldus het auditteam, het gevraagde hbo-bachelorniveau.

De opleidingen meten de eigen streefnormen voor het opleidingsrendement en volgt de

ontwikkeling van de rendementen. De rendementen van de opleidingen zijn laag. De lage score

dient wel in de context geplaatst te worden waarin de opleidingen zich bevindt. De situatie bij de

UNA kan niet vergeleken worden met de rendementen die aan Nederlandse opleidingen in de

sector techniek van het hbo behaald worden, onder andere vanwege de sociaaleconomische

context van de studenten aan de UNA.

Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van

de bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek van University of the Netherlands

Antilles aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is

opgenomen in hoofdstuk 2.

Page 6: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 6/76

Page 7: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 7/76

1 Basisgegevens 9

2 Beoordeling 14

2.1 Doelstellingen van de opleiding 14

2.2 Programma 19

2.3 Inzet van personeel 30

2.4 Voorzieningen 34

2.5 Interne kwaliteitszorg 37

2.6 Resultaten 41

3 Bijlagen 45

Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 47

Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 55

Bijlage 3 Bezoekprogramma 63

Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 68

Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 73

Page 8: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 8/76

Page 9: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 9/76

1 Basisgegevens

De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek zijn in

onderstaande tabellen weergeven.

ICT

1. Naam instelling University of the Netherlands Antilles

2. Oriëntatie en niveau hbo bachelor

3. Aantal studiepunten 240

4. Afstudeerrichtingen ICT heeft geen verschillende afstudeerrichtingen

5. Locatie Willemstad, Curaçao

6. Variant Voltijd

7. Inhoudelijk profiel opleiding De opleiding bestaat uit vier studiejaren. De eerste drie

studiejaren beslaan vijf theoretische clusters: Systeem

analyse en systeem ontwikkeling, telematica en

Technische aspecten, Information Resource Planning,

Bedrijfs- en Organisatiekunde en HBO-vakken

algemeen. Het vierde jaar is volledig buitenschools en

bestaat uit een stage van 100 dagen en een

afstudeerperiode van 100 dagen.

8. Beoogd werkveld alumni ICT-afgestudeerden zijn onder andere werkzaam bij:

a. ICT-aanbieders (bedrijven gericht op de productie

en de verkoop van software en hardware)

b. ICT-dienstverleners (dienstverlening bedrijven)

c. ICT-gebruikers (organisaties die ICT gebruiken).

Bij deze organisaties vervullen de afgestudeerden ICT

de volgende functies: ICT-consultant, programmeur,

databasespecialist, applicatieontwikkelaar, beheerder

ICT-infrastructuur, software engineer, support engineer,

informatieanalist, systeemontwikkelaar of

systeembeheerder. Na een aantal jaren ervaring zullen

zij door kunnen groeien naar functies zoals senior (in

de hiervoor genoemde functies) of hoofd ICT-afdeling.

9. Plaats opleiding in organisatie-

structuur hogeschool

De opleiding ICT is samen met de opleidingen

Elektrotechniek, Bouwkunde, Civiele techniek en

Industriële technologie onderdeel van de Faculteit der

Technische wetenschappen (FdTW). De FdTW is een

van de vijf faculteiten van de UNA. Aan de UNA

worden in totaal 17 opleidingen aangeboden.

10. Schema opbouw programma Zie curriculumschema ICT. Bron Studiegids FdTW.

Page 10: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 10/76

Page 11: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 11/76

Elektrotechniek

1. Naam instelling University of the Netherlands Antilles

2. Oriëntatie en niveau hbo bachelor

3. Aantal studiepunten 240

4. Afstudeerrichtingen Energietechniek

Telematica

5. Locatie Willemstad, Curaçao

6. Variant Voltijd

7. Inhoudelijk profiel opleiding De opleiding bestaat uit vier studiejaren. Het eerste jaar

staat in het teken van basisvakken elektrotechniek,

wiskunde, natuurkunde en communicatieve

vaardigheden. Het tweede jaar is gericht op

elektrotechnische vakken en er wordt een basis gelegd

voor de verdere studie. In het derde jaar kiest de

student een afstudeerrichting: Energietechniek of

Telematica. Het vierde jaar is volledig buitenschools en

bestaat uit een stage van 100 dagen en een

afstudeerperiode van 100 dagen.

8. Beoogd werkveld alumni Studenten die de afstudeerrichting Energietechniek

hebben gevolgd zijn bekwaam op de terreinen

elektrische voorzieningen, elektrische machines,

vermogenselektronica en duurzame energie.

Afgestudeerden van de afstudeerrichting Telematica

richten zich op de terreinen elektronica, informatica en

telecommunicatie.

Elektrotechnische ingenieurs zijn onder andere

werkzaam bij industriële bedrijven, ingenieurs- en

adviesbureaus, telecommunicatie bedrijven, het

onderwijs, overheidsinstellingen, energiebedrijven en

financiële instellingen. Bij deze bedrijven en instellingen

kunnen zij de volgende functies vervullen: commercieel

medewerker, technisch systeembeheerder,

netwerkbeheerder, systeemanalist, ontwerper,

werkvoorbereider, uitvoerder, projectleider, consultant,

bedrijfsleider en technisch medewerker.

9. Plaats opleiding in organisatie-

structuur hogeschool

De opleiding Elektrotechniek is samen met de

opleidingen ICT, Bouwkunde, Civiele techniek en

Industriële technologie onderdeel van de Faculteit der

Technische wetenschappen (FdTW). De FdTW is een

van de vijf faculteiten van de UNA. Aan de UNA

worden in totaal 17 opleidingen aangeboden.

10. Schema opbouw programma Zie curriculumschema Elektrotechniek. Bron Studiegids

FdTW.

Page 12: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 12/76

Page 13: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 13/76

Maatschappelijke context van de universiteit

De Universiteit van de Nederlandse Antillen heeft in het zelfevaluatierapport een aparte paragraaf

opgenomen over de locale context waarin de universiteit werkt. NQA is van mening dat de

informatie opgenomen in dit visitatierapport in de context geplaatst dient te worden van de

Curaçaose samenleving. De sociaal culturele, maatschappelijke, financieel economische en

geografische context van de UNA is bepalend voor haar functioneren. Deze context van de UNA

verschilt in een aantal opzichten van die van soortgelijke instellingen in het buitenland. Vandaar

dat deze informatie aan dit visitatierapport is toegevoegd.

Enige belangrijke kenmerken van de UNA-omgeving zijn:

- Curaçao is een eiland in ontwikkeling. In oktober 2010 heeft Curaçao de status van land

verkregen.

- Kleinschaligheid. De docententeams zijn klein. Dit brengt met zich mee dat de UNA veel

gebruik maakt van gastdocenten, die vaak verregaand gespecialiseerd zijn en actuele

kennis bezitten. Daarnaast vertegenwoordigen zij een directe band met overheid,

bedrijfsleven en maatschappij. De UNA zelf heeft door de kleinschaligheid veel informele

contacten en een nauwe relatie met de overheid en het bedrijfsleven.

- Caribische/ Antilliaanse / Curaçaose cultuur.

o Studenten zijn meer gewend te luisteren en minder om te vragen.

o Proactief handelen of assertiviteit wordt pas op latere leeftijd op prijs gesteld.

o Studenten zorgen vaak voor andere leden van het gezin, zoals ouders, broertjes

en zusjes, of andere familieleden. Of zij hebben zelf één of meerdere kinderen.

o Studenten zijn soms de enige studerenden uit een lager maatschappelijk milieu.

o Op de UNA studeren relatief veel werkstudenten.

- Specifieke maatschappelijke functie als nationale universiteit.

- Specifieke wensen en behoeften vanuit het werkveld, voortkomend uit de

maatschappelijke situatie.

- Beperkte financiële middelen, gekoppeld aan beperkte mogelijkheden voor het werven

van additionele financieringsbronnen.

- Sterke concurrentie met Nederland als hoog gewaardeerd studieland onder de bevolking.

- De verscheidenheid aan vooropleidingen van de instromende studenten.

De UNA meldt in het zelfevaluatierapport dat deze context niet mag leiden tot concessies aan

de beoogde kwaliteit. Dit vraagt om extra kwaliteitsimpulsen en een extra inspanning om het

gewenste kwaliteitsniveau te behalen en te behouden. Het kwaliteitsbeleid van de UNA volgt,

aldus het zelfevaluatierapport van de UNA, daarom nauw de internationale trends op

kwaliteitsgebied in het hoger onderwijs.

Page 14: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 14/76

2 Beoordeling

Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleidingen:

Onderwerp Oordeel Facet Oordeel ICT Oordeel

Elektrische

systemen

1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen

1.2 Niveau

1.3 Oriëntatie hbo

Goed

Voldoende

Goed

Goed

Goed

Goed

2 Programma P 2.1 Eisen hbo

2.2 Relatie doelstellingen /

programma

2.3 Samenhang programma

2.4 Studielast

2.5 Instroom

2.6 Duur

2.7 Afstemming vormgeving /

inhoud

2.8 Beoordeling en toetsing

Goed

Goed

Goed

Voldoende

Goed

Voldaan

Goed

Goed

Goed

Goed

Goed

Voldoende

Goed

Voldaan

Goed

Goed

3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo

3.2 Kwantiteit

3.3 Kwaliteit

Goed

Goed

Goed

Goed

Goed

Goed

4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen

4.2 Studiebegeleiding

Voldoende

Goed

Voldoende

Goed

5 Interne

kwaliteitszorg

P 5.1 Evaluatie resultaten

5.2 Maatregelen verbetering

5.3 Betrokkenheid

Goed

Goed

Goed

Goed

Goed

Goed

6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau

6.2 Onderwijsrendement

Goed

Onvoldoende

Goed

Onvoldoende

Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleidingen

ICT en Elektrotechniek van University of the Netherlands Antilles aan de vereiste basiskwaliteit

voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleidingen.

Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO

beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een

samenvattend oordeel op onderwerpniveau.

2.1 Doelstellingen van de opleiding

Domeinspecifieke eisen (facet 1.1)

De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten

en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein

(vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk).

Page 15: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 15/76

Bevindingen

• De opleiding ICT leidt op tot Bachelor of ICT en de opleiding Elektrotechniek tot Bachelor

of Engineering. De opleidingen hebben een eigen set eindkwalificaties ontwikkeld,

vastgelegd in Eindkwalificaties ICT en Elektro 2008. De eindkwalificaties zijn

onderverdeeld in een beroepsdeel en een opleidingsdeel. De functies die afgestudeerden

van de opleidingen uitoefenen en de bijbehorende taken zijn beschreven in het

beroepsdeel. Het opleidingsdeel bestaat uit een opsomming van eindkwalificaties

waarover een afgestudeerde moet beschikken om de beroepstaken zelfstandig te kunnen

uitvoeren.

• De opleiding Elektrotechniek kent twee afstudeerrichtingen: Telematica en

Energietechniek. Telematica richt zich op elektrische voorzieningen en machines,

vermogenselektra en alternatieve energie. Bij de afstudeerrichting Energietechniek ligt

het accent op elektronica, informatica en telecommunicatie.

• De opleidingen hebben de eindkwalificaties opgenomen in negen rubrieken. Vijf rubrieken

komen overeen met fasen van een project (initiatief – definitie, ontwerp, voorbereiding,

realisatie en nazorg) en de andere vier zijn overige aspecten van de beroepsuitoefening

(algemene vaardigheden, sociale en communicatieve vaardigheden,

informatietoepassingen en zelfsturing). Bij elk van de rubrieken zijn één of meer

eindkwalificaties geformuleerd. In bijlage 5 van dit visitatierapport is een overzicht van

deze eindkwalificaties van beide opleidingen opgenomen.

• De eindkwalificaties zijn gevalideerd door de werkveldcommissie van de opleidingen.

Iedere drie jaar beoordelen de beide opleidingen in overleg met vertegenwoordigers uit

het werkveld of de eindkwalificaties nog actueel en passend zijn bij de beroepspraktijk. In

2008 zijn de eindkwalificaties voor het laatst aangepast en in 2011 zullen de volgende

aanpassingen volgen.

• Uit de Matrix vergelijking eindkwalificaties Bachelor IT&ES met domeincompetenties ICT

en Engineering 2008, die is opgesteld door de opleidingen, blijkt dat de eindkwalificaties

overeenkomen met de in Nederland landelijk overeengekomen domeincompetenties. De

eindkwalificaties van de opleiding ICT sluiten aan bij de competenties zoals omschreven

in de domeinprofielen Bachelor of ICT 2004 en 2009.

• De eindkwalificaties van de opleiding Elektrotechniek sluiten aan bij de competenties

zoals omschreven in het domeinprofiel Profiel van de Bachelor of Engineering 2006.

Deze profielen zijn tot stand gekomen in overleg met en gevalideerd door

vertegenwoordigers uit het beroepenveld in Nederland.

• De opleidingen beschikken over een gezamenlijke werkveldadviescommissie, met leden

afkomstig uit de beroepspraktijk waarin afgestudeerden actief zijn. De commissie komt

minimaal één maal per jaar bijeen. Het auditteam heeft notulen van de

werkveldadviescommissie ingezien en stelt vast dat de werkveldadviescommissie instemt

met de eindkwalificaties van beide opleidingen. De opleidingen hebben de

eindkwalificaties ook voorgelegd aan alumni. Deze beoordelen de eindkwalificaties

positief.

• De opleidingen hebben gekozen voor een brede professionalisering van studenten,

passend bij de lokale werkveldsituatie. De opleidingen kunnen zich niet vergelijken met

soortgelijke regionale opleidingen, omdat er een verschil bestaat tussen het systeem van

hoger onderwijs in de regio en het Nederlandse systeem met een hbo-bachelor dat de

UNA hanteert. Uit een curriculumvergelijking blijkt dat de opleidingen ICT en

Elektrotechniek van de UNA ten opzichte van de Nederlandse opleidingen meer aandacht

Page 16: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 16/76

besteden aan theoretische kennis, management, entrepreneurship en economie. De

werkveldadviescommissie en de alumni hebben met deze keuze ingestemd.

• Het auditteam heeft in de gesprekken vastgesteld dat het brede karakter van de

opleidingen een duidelijke keus van de opleidingen is geweest, die past bij de context

waar de opleidingen worden aangeboden. De opleidingen nemen daarin een duidelijke

positie in ten opzichte van Nederlandse opleidingen.

Overwegingen

De opleidingen hanteren een eigen set eindkwalificaties die gebaseerd is op de Nederlandse

domeincompetenties. Het auditteam is positief over de wijze waarop de opleidingen de

Nederlandse competenties hebben vertaald naar een set eindkwalificaties die passen in de

context waarin de opleidingen worden aangeboden. De opleidingen hebben in voldoende mate

aangetoond dat er een duidelijke koppeling is tussen de opleidingkwalificaties en de

domeincompetenties. De eindkwalificaties zijn door vertegenwoordigers van het werkveld

gevalideerd.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam voor beide

opleidingen op dit facet tot het oordeel goed voor beide opleidingen.

Niveau bachelor (facet 1.2)

De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde

beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor.

Bevindingen

• De Dublin descriptoren vormen het uitgangspunt voor de bepaling van het niveau van de

eindkwalificaties. De opleidingen hebben een vergelijking gemaakt van de Dublin

descriptoren met de eindkwalificaties ICT en Elektrotechniek. Met het document

Dublindescriptorenmatrix ICT en Elektro (2009) tonen de opleidingen aan op welke wijze

de eindkwalificaties overeenkomen met de Dublin descriptoren.

• De Dublin descriptor Kennis en Inzicht komt bijvoorbeeld overeen met de volgende

eindkwalificaties van beide opleidingen: initiatief, voorbereiding en algemene

vaardigheden. De Dublin descriptor Toepassen van kennis en inzicht komt overeen met

alle eindkwalificaties, uitgezonderd de kwalificatie sociale en communicatieve

vaardigheden.

• De opleidingen geven daarnaast in het zelfevaluatierapport aan op welke manier de

Dublin descriptoren terugkomen in het programma. Bijvoorbeeld: de Dublin descriptor

Kennis en Inzicht is verweven in de vakken van de theoretische leerlijn, die ongeveer

vijftig procent van het curriculum beslaat. De descriptor Toepassen van Kennis en Inzicht

vindt plaats in de projectlijn en in de praktijklijn. Zo geven de opleidingen per descriptor

aan hoe de algemene geaccepteerde beschrijvingen van een hbo-bachelor zijn verweven

in de opleidingen. Het auditteam is van mening dat het overzicht op een juiste manier

inzichtelijk maakt op welke wijze de Dublin descriptoren in het programma verweven zijn.

• Voor de Bachelor of ICT is er, naast de Dublin descriptoren, een tweede niveau-indeling

van toepassing. De indeling is gebaseerd op drie niveaus, ontleend aan de Bachelor of

ICT 2009. De UNA kent aan tien clusters van vakken het niveau 2 toe. Er zijn twee

Page 17: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 17/76

clusters van vakken op niveau 3. Uit de semesterhandleidingen blijkt dat software en daar

aan gelieerde vakken in de opleiding veel aandacht krijgen. Dit betreft ongeveer 40 tot 45

procent van de in de opleiding behandelde stof. Een deel daarvan heeft niveau 3 en

bepaalt voor een belangrijk deel de inhoud en het gewicht van de opleiding. Doordat men

ook breedte aan de opleiding geeft, komen andere onderwerpen op niveau 2 of niveau 1

aan de orde. Voor het eiland Curaçao is het voor de inzetbaarheid van ICT-ers erg

belangrijk om “duizendpoten” op te leiden. Dat betekent dat het curriculum een breed

scala van vakken aanbiedt. Deze niveau-indeling is niet direct bruikbaar voor het HBO-

ICT onderwijs aan de UNA, zo stelt het auditteam vast. De opleiding ICT bevat elementen

van de vakgebieden bedrijfskundige informatica, software engineering en technische

informatica en is daarmee heel breed. Het auditteam is van oordeel dat door de breedte

van de opleiding en de veelheid aan vakken het hbo-bachelorniveau met deze

eindkwalificaties in voldoende mate behaald kan worden.

Overwegingen

De opleidingen hebben in een matrix weergegeven op welke wijze de eindkwalificaties de Dublin

descriptoren afdekken. Het auditteam stelt vast dat de Dublin descriptoren op een juiste wijze

gekoppeld zijn aan de eindkwalificaties.

Voor ICT maakt het auditteam de volgende kanttekening wat betreft de domeinspecifieke

eindkwalificaties. Mede gelet op de afstudeeropdrachten en de breedte van de opleiding, is het

niveau van de UNA ICT’er aan te merken als dat van bachelor. Met iets meer ruimte in het

curriculum voor niveau 3 kan de opleiding doorgroeien naar de beoordeling goed.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor Elektrische systemen en voldoende voor ICT in verband met de

kanttekening over het niveau.

Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3)

De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante

beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties.

De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een

specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist

of dienstig is.

Bevindingen

• Bij dit facet worden de argumenten van de facetten 1.1 en 1.2 meegenomen.

• De eindkwalificaties voor beide opleidingen zijn tot stand gekomen in overleg met de

werkveldcommissie en alumni. Daarnaast zijn de kwalificaties gespiegeld aan de

domeincompetenties Bachelor of ICT en Bachelor of Engineering.

• De werkveldcommissie speelt een rol bij het actualiseren van de eindkwalificaties, dat

elke drie jaar gebeurt. Bij de laatste actualisatie in 2008 vonden de leden van de

werkveldcommissie de eindkwalificaties passend voor de beroepspraktijk van de

afgestudeerde ICT’er en elektrotechnisch ingenieur. De competenties weerspiegelen

volgens de commissie het niveau van de beginnende beroepsbeoefenaar. De

beroepstaken waarvoor de studenten conform de documenten Eindkwalificaties

Page 18: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 18/76

ICT&Elektro worden opgeleid, kunnen volgens de werkveldcommissie niet zonder een

hogere beroepsopleiding uitgevoerd worden.

• Naast de werkveldcommissie ontvangen de opleidingen signalen voor actualisatie van de

eindkwalificaties via gastdocenten en gastsprekers. Wijzigingsvoorstellen worden

vanwege de kleinschaligheid van de opleidingen informeel ingebracht bij vaste docenten

en zij zorgen ervoor dat voorstellen bij de coördinator komen of worden besproken in de

afdelingsvergadering. Verder wordt feedback van stage- en afstudeerbegeleiders (zowel

lokaal als uit Nederland) verwerkt in de eindkwalificaties.

• ICT-afgestudeerden zijn onder andere werkzaam bij:

- ICT-aanbieders (bedrijven gericht op de productie en de verkoop van software en

hardware)

- ICT-dienstverleners (dienstverlening bedrijven)

- ICT-gebruikers (organisaties die ICT gebruiken).

Bij deze organisaties vervullen de afgestudeerden ICT de volgende functies: ICT-

consultant, programmeur, databasespecialist, applicatieontwikkelaar, beheerder ICT-

infrastructuur, software engineer, support engineer, informatieanalist,

systeemontwikkelaar of systeembeheerder. Na een aantal jaren ervaring zullen zij door

kunnen groeien naar functies zoals senior (in de hiervoor genoemde functies) of hoofd

ICT-afdeling.

• Elektrotechnische ingenieurs die in het derde en vierde studiejaar van hun opleiding de

afstudeerrichting Energietechniek hebben gevolgd zijn bekwaam op de terreinen

elektrische voorzieningen, elektrische machines, vermogenselektronica en duurzame

energie. Afgestudeerden van de afstudeerrichting Telematica richten zich op de terreinen

elektronica, informatica en telecommunicatie. Elektrotechnische ingenieurs zijn onder

andere werkzaam bij industriële bedrijven, ingenieurs- en adviesbureaus,

telecommunicatie bedrijven, het onderwijs, overheidsinstellingen, energiebedrijven en

financiële instellingen. Bij deze bedrijven en instellingen kunnen zij de volgende functies

vervullen: commercieel medewerker, technisch systeembeheerder, netwerkbeheerder,

systeemanalist, ontwerper, werkvoorbereider, uitvoerder, projectleider, consultant,

bedrijfsleider en technisch medewerker.

• De beschrijvingen van functies en organisaties zijn voor studenten opgenomen in de

Studiegids FdTW 2009-2010 en op de elektronische leeromgeving van de UNA.

Overwegingen

De opleidingen leiden op tot beroepen waarvoor een hbo-bachelor kwalificatie nodig is. Uit

gesprekken met werkveld en alumni blijkt dat afgestudeerden terechtkomen in beroepen

waarvoor dit niveau vereist is. Het auditteam stelt vast dat de opleidingen overtuigend hebben

aangetoond dat hun eindkwalificaties zijn ontleend aan de ‘landelijke’ (Nederlandse)

eindkwalificaties, die zijn opgesteld in samenspraak met het relevante beroepenveld. Het

auditteam is positief over de wijze waarop de opleidingen de werkveldadviescommissie bij de

doelstellingen en het programma van de opleidingen betrekt.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Page 19: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 19/76

Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding

Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp

‘Doelstelling opleiding’ positief voor beide opleidingen.

2.2 Programma

De opleidingen Informatie & Communicatie Technologie en Elektrotechniek zijn twee

afzonderlijke opleidingen, maar hebben in alle leerjaren gezamenlijke programmaonderdelen. De

opleiding ICT is een breed en ongedeeld programma, zonder afstudeerrichtingen. De opleiding

Elektrotechniek heeft twee afstudeerrichtingen: Energietechniek en Telematica. Het programma

is de eerste twee jaar gemeenschappelijk, zodat studenten basiskennis op doen op het gebied

van energietechniekvakken. In het derde jaar kiezen de studenten een afstudeerrichting, waarna

de studenten zich specialiseren.

Eisen hbo (facet 2.1)

Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend

studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek.

Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de

discipline.

Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare

verbanden met de actuele beroepspraktijk.

Bevindingen

• Kennisontwikkeling heeft een belangrijke plaats in de opleidingen (vijftig procent van het

curriculum) en vindt plaats door studie- en vakliteratuur en internetbronnen. De

afdelingscoördinator stelt jaarlijks de literatuurlijst op, in overleg met de docenten. De

opleidingen vergelijken de literatuur met die van andere hbo-opleidingen. Het auditteam

heeft de literatuurlijst bestudeerd en stelt vast dat de basisliteratuur voor beide

opleidingen vertegenwoordigd is. De literatuur is relevant, actueel en van niveau.

• Studieboeken en literatuur zijn opgenomen in de bibliotheek, zodat alle studenten over

deze literatuur kunnen beschikken. Daarnaast heeft de bibliotheek abonnementen op

verschillende tijdschriften. De opleidingscoördinator overlegt met de bibliotheek welke

tijdschriften voor studenten beschikbaar moeten zijn. Dit zijn voor ICT en Elektrotechniek

bijvoorbeeld Elektuur en Emerald, ScienceDirect, EBSCO, ComputerRecht en PC

Magazine. Verder hebben de studenten via de bibliotheek toegang tot digitale

kennisbanken.

• De studenten verwerven kennis in vakken als elektronica, microcontrollers, regeltechniek,

EMC, duurzame energie, energiebesparing, wiskunde, informatica, systems analysis and

design, databases, beveiliging en beheer, management information systems en statistiek.

Deze vakken zijn opgenomen in de theoretische leerlijn. De basiskennis uit deze vakken

en uit practica zoals meettechniek, informatica, geographic information systems en de

vaardigheden van uit de studievaardighedenlijn leren de studenten toepassen in de

projecten, de stage en de afstudeerfase. (zie facet 2.7)

• De opleidingen gebruiken bij verschillende vakken studiemateriaal dat uit de

beroepspraktijk afkomstig is, zoals in het practicum Linux en Computernetwerken (voor

Page 20: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 20/76

beide opleidingen) waarin routers, switches en servers worden geconfigureerd zoals dat

ook in het bedrijfsleven gebeurt. De vakken Electro Magnetic Compatibility en Breedband

Telecommunicatie en Recht (Elektrotechniek) maken onder andere gebruik van white

papers en tutorials van fabrikanten en dienstverleners uit de industrie.

• Het auditteam heeft het studiemateriaal van beide opleidingen bestudeerd en stelt vast

dat de studenten werken met materiaal dat deels afkomstig is uit de beroepspraktijk en

deels gebaseerd is op vakinhoudelijke basiskennis. Het studiemateriaal is in enkele

gevallen wat gedateerd, maar past in voldoende mate bij de beroepscontext op het

eiland. In vergelijking met Nederland is de actuele lokale beroepspraktijk gedateerd. De

inhoud van de opleidingen sluit aan op de lokale situatie en leert studenten een brede

basiskennis aan, zodat zij in de lokale beroepspraktijk aan de slag te kunnen. Studenten

wordt de weg naar vernieuwingen in het vakgebied en een ‘onderzoekende en lerende

houding’ wel voldoende aangeleerd.

• Door gastlezingen, excursies, projecten en stages maken studenten kennis met de

beroepspraktijk. In het tweede semester werken studenten van beide opleidingen aan

een project, zoals een Informatiesysteem (ICT) en Elektrische en Elektronische

(communicatie) Systemen (Elektrotechniek). In elk jaar hebben de studenten projecten

waarbij gastsprekers zijn betrokken, bijvoorbeeld bij het project Consultancy: Introductie

van Prince2 (ICT en Elektrotechniek). Daarnaast zijn er excursies voor studenten van alle

jaren. Bijvoorbeeld voor ICT: CORE en de Dienst Onderwijs Zaken en UTS

telecommunicatiecentrale. Voor Elektrotechniek: windmolenpark Aqualectra en UTS

telecommunicatiecentrale. Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij de excursies naar

bedrijven positief waarderen. Ze geven in het gesprek met het auditteam dat zij vaker

excursies of projecten in het werkveld willen doen gedurende de opleiding.

• De studenten van beide opleidingen leren beroepsvaardigheden aan, zoals analyseren,

samenwerken, reflecteren, projectmatig en systematisch werken en schriftelijk en

mondeling communiceren. Elektrotechniekstudenten leren daarnaast meetapparatuur te

gebruiken in vakken zoals Meettechniek, Elektrotechniek en Energietechniek. Voor

studenten ICT geldt dat zij leren omgaan met IDE’s, databases, programmeertechnieken

en tools. De studenten passen deze vaardigheden toe in de projecten en tijdens de stage.

Verder leren studenten communicatieve vaardigheden, zoals presenteren, rapporteren,

samenwerken en projectmatig werken.

• In het vierde jaar volgen alle studenten een buitenlandse stage van zes maanden. Een

deel van de studenten volgt deze in Nederland, een ander deel op de Antillen of in Zuid

Amerika. De opleidingen hebben in de Stagehandleiding Faculteit der Technische

Wetenschappen 2009 algemene doelen opgenomen die voor alle studenten gelden en

daarnaast formuleert iedere student persoonlijke leerdoelen. Wanneer studenten

stagelopen in Nederland worden zij begeleid door docenten van partnerscholen

(Hogeschool Rotterdam en Hogeschool van Amsterdam). Studenten geven in het

gesprek met het auditteam aan dat zij in de stage pas echt snappen waarom zij bepaalde

vakken moesten volgen. Het auditteam vraagt aandacht voor deze opmerking van de

studenten en pleit voor een korte stage eerder in het curriculum. De reden waarom

studenten bepaalde vakken moeten volgen, is voor hen dan eerder in de opleiding

duidelijk.

• Studenten leren praktijkgericht onderzoek uitvoeren dat past bij de methoden die in de

beroepspraktijk geaccepteerd zijn. Dat gebeurt onder andere in het vak Methoden en

Technieken van Onderzoek. Daaraan voorafgaand leren studenten

Page 21: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 21/76

practicumonderzoeken uit te voeren en daarover te rapporteren. Zij werken daarnaast in

projectopdrachten aan praktijkgerichte onderzoeksopdrachten.

• In de afstudeerfase voert iedere student zelfstandig een toegepast onderzoek uit en

rapporteert daarover. De student verzamelt relevante gegevens, analyseert en

interpreteert deze, draagt verantwoorde oplossingen aan en communiceert over het

onderzoek. Voorafgaand aan de start van het afstudeerproject, schrijven studenten een

proposal waarin een plan van aanpak is opgenomen voor het afstuderen. Deze werkwijze

voor het afstuderen is beschreven in de Afstudeerhandleiding FdTW 2009.

• De opleiding Elektrotechniek volgt voor de afstudeerrichting Telematica de snel

veranderende ontwikkelingen op het vakgebied van automatisering, breedband

telecommunicatie, internet, computertechniek en embedded systemen en neemt deze

ontwikkelingen op in de vakken. Een voorbeeld daarvan is het practicum Technische

Automatisering, waarbij de opleiding de nieuwste versie van het softwarepakket Labview

van National Instrument gebruikt en het practicum Computernetwerken met nieuwe

versies van open source programma’s en tools. De afstudeerrichting Energietechniek

houdt zich bezig met nieuwe ontwikkelingen op energiegebied zoals duurzame energie

en energiebesparing.

• De opleiding ICT besteedt aandacht aan gangbare methoden en technieken op gebieden

als systeemanalyse, systeemontwikkeling, projectaanpak, netwerken, organisatorische-

en beheersaspecten, systeemplatforms zoals cliënt/server, webtechnologie en

geografische systemen.

• In het gesprek met het auditteam geven studenten ICT en Elektrotechniek aan dat zij

positief zijn over de praktijkgerichtheid van beide opleidingen.

• Uit het STO 2010 blijkt dat studenten van de FdTW positief zijn over de aansluiting van

de opleidingen bij actuele ontwikkelingen in het vakgebied. Zij vinden daarnaast dat de

opleidingen praktijkgericht zijn en het programma actueel is. Studenten zijn ook tevreden

over de inhoudelijk kwaliteit van het studiemateriaal.

Overwegingen

Kennisontwikkeling bij studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend

studiemateriaal, interactie met de beroepspraktijk en toegepast onderzoek, zo stelt het auditteam

vast. Studenten leren beroepsvaardigheden aan in de practica, projecten en in de stage- en

afstudeerperiode. Het studiemateriaal is van voldoende kwaliteit, in een enkel geval wat

gedateerd. In de vakken en de vakinhoud is een duidelijk verband met de verschillende

vakgebieden te zien. Studenten werken vanaf het begin aan het aanleren van praktische

onderzoeksvaardigheden, zowel in lessen en practica als in projecten en stages.

In vergelijking met Nederland is de actuele lokale beroepspraktijk gedateerd. De inhoud van de

opleidingen sluit aan op deze lokale situatie en studenten krijgen een brede basiskennis

aangeboden, zodat studenten in de lokale beroepspraktijk aan de slag kunnen. Studenten wordt

de weg naar vernieuwingen in het vakgebied en een ‘onderzoekende en lerende houding’ wel

voldoende aangeleerd.

Het auditteam is van oordeel dat de opleidingen veel inzetten op het binnenhalen van de

beroepspraktijk in het onderwijs (gastdocenten, casuïstiek). De confrontatie van de studenten met

de beroepspraktijk (bijvoorbeeld door middel van stage) zou eerder in de opleidingen kunnen

plaatsvinden. De praktijkcomponent is, aldus het auditteam, voldoende aanwezig in het

onderwijsaanbod.

Page 22: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 22/76

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2)

Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en

domeinspecifieke eisen.

De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen

van) het programma.

De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde

eindkwalificaties te bereiken.

Bevindingen

• De eindkwalificaties van beide opleidingen omvatten aspecten van kennis, inzicht en

vaardigheden en zijn op een vergelijkbare manier uitgewerkt in het programma. De

vakken, projecten en stage zijn opgenomen in leerlijnen (zie facet 2.7). Het curriculum is

concentrisch opgebouwd, vakken kunnen meerdere malen in het curriculum voorkomen,

maar worden complexer naarmate ze later in het curriculum zijn geplaatst.

• Beide opleidingen hebben een curriculummatrix opgesteld die de relatie tussen de

eindkwalificaties en de vakken weerspiegelt. In de Curriculummatrix ICT en

Elektrotechniek is zichtbaar gemaakt welke vakken een bijdrage leveren aan het

verwerven van iedere eindkwalificatie.

• De eindkwalificaties worden via de eindtermen uitgewerkt in leerdoelen van de vakken.

De student heeft de eindkwalificatie bereikt als hij alle vakken die bij de eindkwalificatie

behoren, heeft afgerond. Het auditteam heeft van beide opleidingen verschillende

vakomschrijvingen bestudeerd. In elke vakomschrijving is vermeld aan welke

eindkwalificaties de eindtermen van een vak bijdragen, zo stelt het auditteam vast. Het

aantal eindtermen per vak varieert van twee tot tien, afhankelijk van de complexiteit en de

inhoud van het vak. De eindtermen zijn vervolgens uitgesplitst in leerdoelen.

• De opleidingen hebben voor de eindtermen niveau-indicaties geformuleerd (zie facet 1.2).

Dit maakt het mogelijk de lesstof in te delen in verschillende niveaus van beheersing. Het

niveau neemt in de opleidingen toe van kennen naar begrijpen, toepassen, analyseren,

synthetiseren en evalueren. Het hoogste niveau is het bachelorniveau.

• Het auditteam heeft verschillende vakomschrijvingen van beide opleidingen bestudeerd

en stelt vast dat de leerdoelen passen bij de aangegeven eindkwalificaties. Het auditteam

is van oordeel dat de vakomschrijvingen een helder beeld geven van de inhoud en het

niveau van het onderwijs, gerelateerd aan de eindkwalificaties van de opleidingen.

• Uit het Rapport Evaluatie Theorievakken 2007-2008 en uit de gesprekken met auditteam

blijkt dat studenten de leerdoelen van de vakken herkennen en positief waarderen.

Overwegingen

Het auditteam is positief over de wijze waarop de opleidingen de eindkwalificaties hebben

uitgewerkt naar de leerdoelen. Er is een heldere onderbouwing van het curriculum, waardoor het

zeer inzichtelijk is waar elke eindkwalificatie in het programma terugkomt. Het auditteam is er van

overtuigd dat het programma studenten in staat stelt de eindkwalificaties te behalen.

Page 23: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 23/76

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3)

Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma.

Bevindingen

• De samenhang in de studieprogramma’s wordt geborgd door de vier leerlijnen uit het

didactisch concept van de FdTW (zie facet 2.7). De leerlijnen zijn de leidraad voor de

curriculumstructuur en sturend voor de docenten bij de ontwikkeling van een vak.

• Verticale samenhang komt naar voren door een concentrische opbouw van het onderwijs.

Vakken als wiskunde en programmeervakken, maar ook communicatieve vaardigheden

en Engels komen meerdere keren terug in de opleiding ICT, maar dan als uitbreiding van

de studiestof. Na het leggen van een basis passen studenten de kennis toe in steeds

complexere situaties in de vakken. Het programma ICT is als volgt opgebouwd:

- 1e jaar: basisvakken zoals wiskunde, communicatieve vaardigheden, Engels, digitale

techniek en programmeren

- 2e jaar: verdieping in programmeervakken (software engineering en GUI) naast

andere ICT vakken zoals databases, operating systems, GIS en project &

Consultancy

- 3e jaar: verdieping op vakken uit voorgaande jaren en ICT management, organisatie

en bedrijfskunde, ICT change management, entrepreneurship, ICT en recht,

organisatiekunde.

- 4e jaar: stage en afstuderen

Bij de opleiding Elektrotechniek is de concentrische opbouw zichtbaar in vakken zoals

Elektrische Netwerken 1 en 2, Elektrische machines 1, 2 en 3 en Elektromagnetisme 1 en

2. Vakken komen bij deze opleiding eveneens meerdere keren terug in het programma

als uitbreiding van de studiestof. Het programma Elektrotechniek is als volgt opgebouwd:

- 1e jaar: basisvakken zoals wiskunde, natuurkunde, digitale techniek, elektrische

netwerken en programmeren

- 2e jaar: verdieping in de elektrotechniekvakken

- 3e jaar: specialisatie Energietechniek of Telematica

- 4e jaar: stage en afstuderen

Daarnaast is er bij beide opleidingen verticale samenhang tussen de practica, de

projecten, de vierdejaarsstage en het afstuderen.

• Horizontale samenhang is er tussen programmeervakken en de bijbehorende practica

voor ICT en theorievakken en bijbehorende practica voor Elektrotechniek. Voorbeelden

voor ICT hiervan zijn informatica, databases en computernetwerken. Voorbeelden voor

Elektrotechniek zijn digitale techniek en het practicum digitale techniek, elektronica en het

practicum analoog. Om de practica en projecten goed uit te kunnen voeren, hebben

studenten ook de vaardigheden nodig die zij aanleren bij studieloopbaanbegeleiding. Het

vak wiskunde heeft voor studenten Elektrotechniek een ondersteunende functie.

Bepaalde wiskundige technieken hebben studenten nodig bij vakken als elektrische

netwerken en elektromagnetisme.

Page 24: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 24/76

• Het auditteam heeft verschillende vakomschrijvingen van beide opleidingen bestudeerd

en stelt vast dat de vakken oplopen in moeilijkheidsgraad en complexiteit gedurende het

programma. Het auditteam is van oordeel dat de vakken elkaar op logische wijze

opvolgen.

• Door de projecten, practica en excursies gedurende de eerste drie jaar van beide

opleidingen bereiden studenten zich inhoudelijk voor op de stage in het vierde jaar. De

praktische voorbereiding op de stage vindt plaats in de studieloopbaanbegeleiding.

• Studenten beoordelen de inhoudelijke samenhang van het programma positief, zo blijkt

uit het STO 2010. Daarnaast zijn studenten positief over de aansluiting van het onderwijs

op de stages.

Overwegingen

Het auditteam is positief over de samenhang in de programma’s van beide opleidingen.

Studenten passen de theorie toe in practica en stages. Uit bestudering van de curricula en de

vakbeschrijvingen blijkt dat de opleidingen toenemen in complexiteit. Het auditteam is van

oordeel dat de opleidingen erin geslaagd zijn een inhoudelijk samenhangend programma aan te

bieden.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Studielast (facet 2.4)

Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die

de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen.

Bevindingen

• De opleidingen spreiden de studielast over de semesters en de studiejaren. De geplande

studielast is opgenomen in de programmaoverzichten in de Studiegids FdTW 2010-2011.

• De opleidingen kiezen voor een hoog aantal contacturen van veertien tot twintig uur per

week voor de theorievakken met daarnaast drie tot elf uur voor practica en drie tot zes

uur voor projecten (afhankelijk van het semester). Hiermee willen de opleidingen de

studenten betrokken houden bij de studie. Alle vakken in het eerste jaar hebben sinds

2009-2010 een aanwezigheidsplicht om de uitval tegen te gaan.

• De studenten besteden naar eigen zeggen gemiddeld tussen de veertig en 45 uur per

week aan de studie, zo blijkt uit het gesprek met het auditteam. Uit de STO 2010 blijkt dat

studenten minder positief zijn over de tijd die de student naast de contacturen overhoudt

voor de studie. De opleidingen geven aan dat uit gesprekken met studentenpanels blijkt

dat het een kwestie van planning en prioriteitstelling is en dat de studielast in de praktijk

goed te hanteren is. Studenten geven in het gesprek met het auditteam hetzelfde beeld

weer. De opleidingen bekijken momenteel of het mogelijk is om het aantal contacturen

omlaag te brengen door bepaalde vakken te combineren.

• De opleidingen hebben afspraken gemaakt over tentamenperiodes, herkansingen, de

inlevertermijn van verslagen en de termijn waarbinnen het beoordelingsresultaat van

tentamens en verslagen bekend moet zijn. Dit is vastgelegd in het Toetsbeleid en in de

Tentamen- en Frauderegeling UNA 2006. Binnen drie werkdagen nadat een cijfer bekend

Page 25: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 25/76

is gemaakt worden de cijfers geregistreerd in ProgRESS WWW. De opleidingen

organiseren inzagedagen, zodat studenten het cijfer en de beoordeling in kunnen zien.

• Een struikelvak voor beide opleidingen is wiskunde, zo blijkt uit het gesprek met

studenten. Het vak wiskunde wordt faculteitsbreed aangeboden aan alle

techniekstudenten. De docent wiskunde differentieert in de lessen wel tussen de

verschillende opleidingen, zo blijkt uit het gesprek met de docent. Het auditteam heeft de

inhoud van de wiskundemodulen bestudeerd en stelt vast dat studenten een flinke dosis

wiskunde te verwerken krijgen. Daarbij vraagt het auditteam zich af of deze hoeveelheid

wiskunde voor elke opleiding relevant is. Mede ingegeven door het feit dat veel studenten

op het vak wiskunde studievertraging oplopen of gedemotiveerd raken voor de opleiding.

Uit het gesprek met werkveldvertegenwoordigers blijkt dat zij een hoog niveau wiskunde

verwachten en dat het een bepaalde status heeft als studenten deze hoeveelheid

wiskunde aankunnen. Het opleidingsmanagement geeft het auditteam aan dat zij sinds dit

academisch jaar (2010-2011) begonnen is met het specifieker vaststellen van de

hoeveelheid wiskunde per opleiding. De resultaten daarvan en de reacties van het

werkveld daarop moeten nog blijken.

• Studenten krijgen in de eerste twee jaren van hun opleiding intensieve

studieloopbaanbegeleiding waarin hun ontwikkeling, leerproces en voortgang centraal

staan. Studenten hebben hiervoor individuele gesprekken met een

studieloopbaanbegeleider. Studenten waarderen de studieloopbaanbegeleiding met

name om het leren plannen, waarbij zij praktische handvatten krijgen om hun tijd goed in

te delen.

• De opleidingen hanteren een drempelregeling in het eerste studiejaar om de studenten te

laten bepalen of de opleiding een goede keuze is: studenten moeten aan het einde van

het eerste jaar minimaal vijftig procent van de studiepunten hebben behaald en daarnaast

moeten de studenten het eerste studiejaar in maximaal twee jaar afronden. De regeling is

opgenomen in de OER FdTW 2010-2011, in de Studiegids FdTW 2010-2011 en op

Blackboard. Daarnaast zijn er drempels om met de stage en het afstudeerproject te

mogen beginnen.

• Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij positief zijn over de wijze waarop de

opleidingen kleine belemmeringen oppakken en aanpassen. Door de kleinschaligheid van

de opleidingen worden aanpassingen snel gedaan, studenten zijn hierover tevreden.

Overwegingen

De studenten van beide opleidingen hebben veel contacturen gedurende hun opleiding.

Door de kleinschaligheid van de opleidingen worden kleine belemmeringen snel opgepakt, zo

blijkt uit het gesprek met studenten.

De studenten ervaren het vak wiskunde als struikelvak. Het auditteam is van oordeel dat de

opleidingen kunnen differentiëren in de hoeveelheid wiskunde per opleiding. Het is niet voor elke

opleiding even relevant dat studenten deze hoeveelheid wiskunde verwerken. De opleidingen

erkennen deze mogelijkheid en zijn reeds gestart met een pilot waarbij de wiskunde in de context

van de specifieke opleiding wordt aangeboden. De resultaten daarvan en de reacties van het

werkveld daarop moeten nog blijken.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen, kanttekeningen en overwegingen komt het auditteam

op dit facet tot het oordeel voldoende voor beide opleidingen.

Page 26: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 26/76

Instroom (facet 2.5)

Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten:

vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare

kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek.

Bevindingen

• Studenten worden toegelaten tot de opleidingen met een havo- of vwo-diploma met het

profiel Natuur & Techniek, een diploma MTS (Secundair Beroeps Onderwijs, niveau 4)

met het hbo-doorstroomprofiel (wiskunde) of een colloquium doctum indien ze niet

beschikken over voorgaande diploma’s en ouder zijn dan 23 jaar.

• Aspirant-studenten met een havo-, vwo- of SBO niveau 4 diploma, die niet het vereiste

profiel hebben kunnen toegelaten worden als ze voldoen aan de eisen van de

zomercursus wiskunde, die 48 uur duurt. De instroomeisen zijn vermeld in de Studiegids

FdTW, op de website van de UNA en in folders. De opleidingen onderzoeken de

mogelijkheid om voor studenten met deficiënties in het Nederlands een bijspijkercursus

aan te bieden.

• Alle studenten nemen aan het begin van het eerste jaar deel aan een plaatsingstoets

wiskunde. Studenten die hiervoor een onvoldoende halen, moeten de bijspijkercursus

wiskunde volgen. De opleidingen geven aan dat hierdoor meer studenten de reguliere

toets halen dan voorheen.

• Om de aansluiting te verbeteren, leggen de opleidingen contact met de toeleverende

scholen. De opleidingen informeren de havo-scholen over de eisen van de UNA aan

wiskunde, natuurkunde en taal en besteden aandacht aan de aansluitingsproblemen. De

opleidingen organiseren open dagen, meeloopdagen en zijn vertegenwoordigd op de

jaarlijkse studie- en beroepenmarkt om studenten voor te lichten over hun studie.

• Studenten kunnen vrijstellingen voor een vak aanvragen bij de decaan met een bewijs

van elders behaalde studieresultaten. De decaan overlegt met de docent van het vak en

neemt het besluit voor het verlenen van een vrijstelling. Deze regeling is vastgelegd in de

OER 2009-2010.

• Het lesrooster en de vakkenstructuur van de opleidingen sluiten aan op de werkwijze die

studenten gewend zijn van hun vooropleiding, zo melden de opleidingen. In het eerste

jaar is de docentsturing groot, omdat studenten moeten wennen aan het zelfstandig

werken. In de loop van de studie krijgen de studenten meer eigen inbreng, met name in

de projecten en in de afstudeerfase.

• Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij moeite hebben met de aansluiting op de

vooropleiding qua vorm. Studenten moeten wennen aan de voor hen nieuwe manier van

leren en het plannen van alle werkzaamheden voor de opleidingen.

Studieloopbaanbegeleiding draagt in positieve zin bij aan het ontwikkelen van

studievaardigheden van studenten. Ouderejaarsstudenten merken op dat zij bij de

huidige eerstejaars verbeteringen zien in de wijze waarop deze begeleid worden bij het

aanleren van studievaardigheden.

• Uit het STO 2010 blijkt dat studenten tevreden zijn over de aansluiting van hun opleiding

op hun vooropleiding. Studenten zijn daarnaast positief over de mate waarin zij in het

eerste jaar een beeld krijgen van hun studie.

Page 27: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 27/76

Overwegingen

Studenten hebben bij aanvang van hun opleiding moeite met de manier van studeren. Ze hebben

veel contacturen op school en moeten wennen aan de nieuwe leeromgeving.

Studieloopbaanbegeleiding draagt in positieve zin bij aan het ontwikkelen van

studievaardigheden van studenten.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Duur (facet 2.6)

De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-

bachelor: 240 studiepunten/european credit points.

Bevindingen

• De opleidingen hebben de studieduur uitgedrukt in studiebelastingsuren en de studielast

in studiepunten. De studielast is 240 EC, de totale studieduur komt met 28 studie-uren

voor elk EC uit op 6720 uur.

• De studiepunten zijn per studiejaar en daarbinnen per semester verantwoord in de OER

2010-2011 en in de Studiegids FdTW 2010-2011.

Overwegingen

Het auditteam constateert dat de opleidingen voldoen aan de formele eisen met betrekking tot de

omvang van het curriculum van 240 studiepunten.

Conclusie

De opleidingen hebben aan de eisen van dit facet voldaan.

Afstemming tussen vormgeving en inhoud (facet 2.7)

Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen.

De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept.

Bevindingen

• Uit de Onderwijsvisie en didactisch concept van de Faculteit der Technische

Wetenschappen, UNA 2008 blijkt dat het onderwijs kwalificatiegericht is en dat studenten

deze kwalificaties voor startbekwame beroepsbeoefenaren verwerven in herkenbare

beroepssituaties. Deze onderwijsvisie is gebaseerd op acht uitgangspunten over de

inhoud en vormgeving van het onderwijs. De uitgangspunten sluiten aan bij de

doelstellingen van de opleidingen.

• De uitwerking van het didactisch concept is terug te zien in het programma door de

gerichtheid op de beroepspraktijk en het werken met beroepsgerichte casuïstiek,

activerend onderwijs door onderzoeken, leidinggeven en plannen opstellen, toenemende

complexiteit en afnemende docentsturing en het stimuleren van de zelfstandigheid van

studenten.

Page 28: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 28/76

• De opleidingen van de FdTW hebben de onderwijsvisie uitgewerkt in een didactisch

concept met vier leerlijnen: de theoretische leerlijn (vijftig procent), een praktijklijn (25

procent), een projectlijn (tien tot vijftien procent) en een studieloopbaanlijn (vijf tot tien

procent). De theoretische leerlijn vormt de kennis- en vaardigheidsbasis voor de

toepassing in de projecten- en praktijklijn. De werkvormen bij deze leerlijnen zijn hoor- en

werkcolleges. De praktijklijn bestaat uit bedrijfsbezoeken, de stage en het afstuderen om

de geleerde kennis en vaardigheden toe te passen. In de projectlijn lossen studenten

individueel of in groepen actuele vraagstukken en casussen op. In de studieloopbaanlijn

leren studenten kritisch te kijken naar het eigen functioneren en dat van anderen.

Werkvormen hierbij zijn individuele gesprekken en groepsbijeenkomsten. Studenten

werken hiervoor aan opdrachten en stellen een portfolio samen. Andere onderwijs- en

werkvormen zijn practica, presentaties en trainingen.

• In het gesprek met het auditteam geven studenten aan dat zij de afwisseling in

werkvormen waarderen en dat zij graag meer aan projecten zouden willen werken.

Studenten geven daarnaast aan dat de verhouding tussen theorie en praktijk in hun

opleiding goed is.

• Studenten beoordelen de afwisseling in werkvormen positief in het STO 2010.

Overwegingen

Het auditteam stelt vast dat het didactisch concept van de opleidingen adequaat is om de

eindkwalificaties van de opleidingen te bereiken. Het onderwijs past bij de doelstellingen van de

opleidingen, die gebruik maken van een breed palet aan werkvormen. Er wordt relatief veel

klassikaal onderwijs gegeven. Dit past bij de doelstellingen van de opleidingen en bij de context

waarin de studenten leren.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Beoordeling en toetsing (facet 2.8)

Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de

leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd.

Bevindingen

• De opleidingen van de FdTW hebben in Toetsbeleid 2009 twaalf richtlijnen geformuleerd

om de kwaliteit van de toetsing en beoordeling te bevorderen. In het toetsbeleid is

omschreven hoe de verschillende onderdelen van de opleidingen worden getoetst. Per

leerlijn zijn verschillende toetsvormen beschreven en vastgesteld om de aansluiting

tussen het leerdoel en de toetsvormen te waarborgen. Voorbeelden hiervan zijn

mondelinge en schriftelijke toetsen, werkstukken (theoretische leerlijn), practicaverslagen,

verslagen van bedrijfsbezoeken, stageverslagen en de afstudeerscriptie (praktijklijn),

ontwerpwerkstukken, verslagen en presentaties (projectenlijn), verslagen, portfolio’s en

presentaties (studieloopbaanlijn). De toetsvormen en de beoordelingscriteria worden aan

het begin van een semester aan studenten bekend gemaakt in een course outline.

Page 29: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 29/76

• Feedback op opdrachten en casussen is onderdeel van de cursus en draagt bij aan

studiesucces en het juiste studiegedrag van studenten. Feedback geven gebeurt door

medestudenten, externe deskundigen en docenten na een groepspresentatie van de

eindproducten van projecten of tijdens projectbijeenkomsten door begeleiding van

docenten en extern deskundigen. Tijdens inzagemomenten, die ingeroosterd worden,

krijgen studenten feedback op schriftelijke tentamens.

• Toetsing vindt niet alleen aan het einde van een periode plaats, maar ook gedurende de

lesperiode. In de meeste vakken worden meerdere toetsen gebruikt om de ontwikkeling

van een student te beoordelen, zoals Telecommunicatie (beide opleidingen) waarin

studenten een schriftelijk tentamen maken en werken aan een aantal groepsprojecten.

Een ander voorbeeld is Software Engineering met een schriftelijk tentamen, een

aanwezigheidsplicht, een aantal quizzen en een opdracht.

• De beoordeling van de stage gebeurt aan de hand van een rapportage stageopdracht en

een reflectie door de student. De beoordelingscriteria hiervoor zijn beschreven in de

Stagehandleiding 2010-2011 en bestaan uit werkhouding, verslaglegging en presentatie.

In de Afstudeerhandleiding 2010-2011 zijn de beoordelingscriteria voor de afstudeerfase

beschreven, zoals werkhouding, inhoudelijk niveau van de rapportage, vormaspecten van

de rapportage en presentatie.

• De opleidingen zorgen ervoor dat de toetsen transparant, valide en betrouwbaar zijn door

de toeten vooraf en achteraf te laten beoordelen door de examencommissie (OER 2010-

2011). Er wordt zoveel mogelijk met absolute cesuur gewerkt. De taken van de

examencommissie zijn opgenomen in de OER en bestaan uit kwaliteitsbewaking van

toetsen, advisering bij fraudegevallen, opstellen van richtlijnen voor toetsafname en het

toekennen van cum laude of summa cum laude.

• Vaste docenten en gastdocenten hebben in mei 2009 een vijfdaagse workshop

toetsbeleid gevolgd, gegeven door een toetsdeskundige van een Nederlandse

hogeschool. Daarin kwamen de introductie van het toetsbeleid en het verbeteren van de

toetsconstructie aan bod. Het toetsbeleid is vanaf mei 2009 stapsgewijs

geïmplementeerd.

• Het auditteam heeft van beide opleidingen verschillende toetsen en opdrachten

bestudeerd. Het auditteam stelt vast dat de toetsen aansluiten op de lesstof en op de

leerdoelen. De toetsen zijn afwisselend en getuigen van een opbouw in

moeilijkheidsgraad gedurende de opleiding. In de vakbeschrijvingen zijn de

beoordelingscriteria en de wijze van toetsing helder uitgewerkt.

• Studenten werken tevens aan groepsopdrachten, waarbij zij elke week overleg hebben

met de docent. Uit het gesprek met de studenten blijkt dat zij in deze overleggen ook

ingaan op het thema meeliften. Studenten geven aan dat door het overleg en het feit dat

elke student bevraagd wordt over het geheel van de opdracht, meeliften wordt

voorkomen.

• Het auditteam is onder de indruk van de wijze waarop de opleidingen de kwaliteit van de

toetsing borgen. Het auditteam heeft van verschillende toetsen de beoordeling van de

examencommissie bestudeerd. De examencommissie hanteert een criterialijst met daarin

onderdelen waar de toets aan moet voldoen. Binnen drie jaar wordt elke toets ten minste

één maal beoordeeld. Daarnaast worden alle nieuwe toetsen en toetsen van

gastdocenten voor afname door de examencommissie beoordeeld.

Page 30: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 30/76

• Uit het STO 2010 blijkt dat studenten positief zijn over de duidelijkheid over welke stof

getoetst zal worden en over de wijze van beoordeling van tentamens. Daarnaast zijn zij

positief over de feedback van docenten bij opdrachten en werkstukken.

Overwegingen

Het auditteam is positief over de wijze waarop de opleidingen de kwaliteit van de toetsen borgen

door middel van de examencommissie. De toetsen worden beoordeeld op zowel inhoud als op

randvoorwaardelijke zaken. Uit bestudering van het toetsmateriaal blijkt dat de toetsen aansluiten

op de leerstof. En dat de toetsvormen aansluiten op het geboden onderwijs. Het auditteam is

positief over de wijze waarop de opleidingen meeliften voorkomen in groepswerk. De

beoordelingscriteria zijn helder geformuleerd in de vakbeschrijvingen. Het auditteam stelt vast dat

de opleidingen over een adequaat systeem van toetsing beschikken, wat er voor zorgt dat

studenten getoetst worden op het al dan niet behalen van de leerdoelen en uiteindelijk de

eindkwalificaties.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Samenvattend oordeel Programma

Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp

‘Programma’ positief voor beide opleidingen.

2.3 Inzet van personeel

Eisen hbo (facet 3.1)

Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt

tussen de opleiding en de beroepspraktijk.

Bevindingen

• De opleidingen zetten drie typen vaste docenten in binnen de faculteit: docenten die

ingezet worden als theoriedocent (academisch geschoold), als laboratoriumdocent (hbo-

geschoold) en als laboratoriummedewerker (mbo-geschoold). Daarnaast maken de

opleidingen gebruik van lokale en internationale gastdocenten uit de beroepspraktijk.

• Van de acht vaste docenten die bij ICT en Elektrotechniek worden ingezet hebben er vijf

docenten ervaring opgedaan in de beroepspraktijk alvorens zij docent werden, zo blijkt uit

bestudering van de cv’s van de docenten.

• De docenten onderhouden contacten met de beroepspraktijk door opdrachten te

ontwikkelen in samenwerking met bedrijven of overheidsinstellingen. Voorbeelden

hiervan zijn het ontwerpen van een applicatie voor een leerlingvolgsysteem in het

funderend onderwijs en het ontwikkelen van een website voor een stichting, bedrijf of

organisatie. Daarnaast onderhouden docenten contacten bij de begeleiding van

studenten die op Curaçao stage lopen en zijn alle vaste docenten afstudeerbegeleider.

Verder nemen docenten deel aan de bijeenkomsten van de werkveldcommissie en

onderhouden zij contacten met de gastdocenten.

Page 31: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 31/76

• De faculteit zet ongeveer vijftig gastdocenten uit de beroepspraktijk in de opleidingen in.

Voorbeelden van vakken waarbij er een gastdocent is betrokken zijn Project en

Consultancy (IT) en Inleiding Signaaltheorie (Elektrotechniek) door gastdocenten van

Aqualectra Distribution en bij andere vakken de Bank van de Nederlandse Antillen.

Daarnaast zetten de opleidingen gastsprekers in uit het bedrijfsleven of andere

deskundigen.

• Uit het gesprek met docenten en het opleidingsmanagement blijkt dat de gastdocenten

gekoppeld zijn aan specifieke vaste docenten. Elke vaste docent is aanspreekpunt voor

een aantal gastdocenten en is verantwoordelijk voor het vertalen van de actuele inbreng

van de gastdocent in het onderwijs. In de praktijk blijkt deze werkwijze zeer succesvol.

Studenten zijn zeer tevreden over de praktijkkennis van de docenten, blijkt uit het gesprek

met studenten en het STO 2010. Het auditteam is er van overtuigd dat de opleidingen

met deze werkwijze een borging heeft aangebracht in het vastleggen van de actuele

inbreng van de gastdocenten. De UNA is eigenaar van het onderwijs, ook als

gastdocenten het onderwijs ontwikkelen. Uit het gesprek met de docenten blijkt dat

docenten actief zijn in het actueel houden van beide opleidingen. Voorbeelden van

thema’s die men volgt zijn maintenance management, alternatieve energie en

duurzaamheid.

• Studenten zijn tevreden met de mate waarin de docenten op de hoogte zijn van de

beroepspraktijk, zo blijkt uit het STO 2010 en uit het gesprek met het auditteam.

Studenten zijn zeer tevreden met de casuïstiek die de docenten inbrengen in de lessen.

In veel gevallen zijn het projecten/cases waar de docent op dat moment in zijn praktijk

aan werkt.

Overwegingen

Door de intensieve contacten tussen vaste docenten en gastdocenten blijven de vaste docenten

op de hoogte van actuele ontwikkelingen in het vakgebied. Daarnaast werken zij aan projecten

voor het lokale bedrijfsleven en zijn zij betrokken bij vergaderingen met de

werkveldadviescommissie. Het auditteam is onder de indruk van de wijze waarop de opleidingen

de actuele beroepspraktijk in de opleidingen borgen. Het auditteam vindt het positief dat de UNA

eigenaar is van de onderwijseenheden, ook als gastdocenten deze hebben ontwikkeld. Het

auditteam is er van overtuigd dat door de gecombineerde inzet van vaste en gastdocenten de

verbinding tussen de beroepspraktijk en de opleidingen gelegd wordt.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Kwantiteit personeel (facet 3.2)

Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen.

Bevindingen

• De opleidingen hebben acht vaste docenten met een omvang van acht fte en daarnaast

zijn er achttien gastdocenten met een omvang van 3,3 fte. Daarnaast zijn er nog twee

vaste docenten met twee fte voor de vakken wiskunde en het practicum informatica en

negen gastdocenten met 1,3 fte die FdTW-breed worden ingezet. De gemiddelde docent-

Page 32: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 32/76

studentratio van de faculteit is 1:12. De opleidingen ICT en Elektrotechniek hebben een

docent-studentratio van 1:13.

• Naast het onderwijzend personeel is er drie fte ondersteunend personeel. De decaan

besteedt negentig procent van de beschikbare tijd aan managementtaken en de overige

tien procent zijn bestemd voor lestaken.

• De docenten zijn goed bereikbaar voor de studenten, zij kunnen ook buiten de lessen om

terecht bij de docenten voor vragen en begeleiding. Dit veroorzaakt soms extra werkdruk

voor de docenten, maar zij geven aan dat dit niet leidt tot problemen. Docenten geven in

het gesprek met het auditteam daarnaast aan dat de werkdruk met pieken hoog is, maar

dat zij over het algemeen voldoende tijd hebben om het onderwijs te verzorgen.

• De opleidingen schrijven in het zelfevaluatierapport dat er weinig verloop is in de

docententeams. Bij de vaste docenten blijft negentig procent tot aan het pensioen

werkzaam binnen de FdTW. Ook de gastdocenten zijn trouw aan de faculteit. De

meerderheid (tachtig tot negentig procent) blijft langer dan vijf jaar binnen de FdTW

werkzaam.

• Het ziekteverzuim van de FdTW bedraagt minder dan drie procent en wordt sinds begin

2009 bij de faculteit geregistreerd.

• Uit het STO 2010 blijkt dat studenten positief zijn over de contacten die zij met de

docenten hebben. Uit het gesprek blijkt tevens dat docenten goed bereikbaar zijn, dat

geldt voor vaste docenten en voor gastdocenten.

Overwegingen

Het auditteam stelt vast dat de opleidingen voldoende personeel inzetten om de opleiding te

verzorgen (docent-studentratio 1 : 13 voor beide opleidingen). Docenten kunnen het onderwijs

uitvoeren in de tijd die ervoor staat en studenten zijn tevreden over de bereikbaarheid van de

docenten.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Kwaliteit personeel (facet 3.3)

Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische

realisatie van het programma.

Bevindingen

• De doelstellingen van het opleidingsbeleid voor docenten van de faculteit zijn vastgelegd

in het Professionaliseringsplan FdTW 2009. Een voorbeeld is het verbeteren van de

promotiemogelijkheden voor docenten. Daarnaast heeft de faculteit een Beleidsnotitie

Inzet Gastdocenten 2006 voor de inzet van vakinhoudelijke deskundigen uit de

beroepspraktijk. De UNA heeft de functies voor het personeel herzien en vastgelegd in

Concept Functiebeschrijvingen (2009, concept).

• Op basis van de bestudeerde cv’s stelt het auditteam vast dat de docenten gekwalificeerd

zijn voor het geboden onderwijs. Van de vaste docenten hebben vier docenten een

relevante WO-opleiding en twee docenten een relevante hbo-opleiding. Van de twee

docenten die bij alle drie afdelingen van de FdTW lesgeven is één docent hbo-geschoold

Page 33: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 33/76

en één docent gepromoveerd. De didactische vaardigheden van (gast)docenten worden

geëvalueerd in vakevaluaties.

• Docenten hebben jaarlijks een functioneringsgesprek en een beoordelingsgesprek.

Scholing en ontwikkeling zijn een vast gespreksonderwerp tijdens het jaarlijkse

functioneringsgesprek. De verslagen van deze gesprekken worden opgenomen in een

personeelsdossier dat centraal wordt beheerd.

• Alle vaste docenten krijgen trainingen didactiek en ontwikkelen van toetsen. Voorbeelden

hiervan zijn de workshop Eindtermen & Leerdoelen in Course Outlines 2008 en de

workshop Toetsbeleid, 2009. De vaste docenten hebben 5% van hun tijd beschikbaar

voor deskundigheidsbevordering. Van beginnende vaste docenten wordt de

inwerkbehoefte individueel bepaald. Zij worden begeleid door een ervaren docent.

• Voor het volgen van opleidingen en cursussen binnen de UNA maken docenten gebruik

van de Studieregeling UNA, 2005. Voorbeelden van cursussen die docenten hebben

gevolgd zijn Labview & radioamateur, MBA-IT en Pedagogisch getuigschrift. Vaste

docenten kunnen op eigen initiatief een verzoek voor verdere professionalisering bij de

decaan indienen.

• Daarnaast wonen docenten internationale en lokale seminars bij, bijvoorbeeld de

jaarlijkse conferentie Waterplatform, workshops Linux en Microsoft solutions for

education. Docenten geven in het gesprek met het auditteam aan dat zij de

ontwikkelingen in het vakgebied in Nederland en de Verenigde Staten nauwlettend volgen

met behulp van digitale bronnen en updates.

• Gastdocenten worden ingezet vanwege hun vakinhoudelijke kennis en onderwijservaring

en daarnaast hebben een aantal gastdocenten internationale kennis of

onderzoeksexpertise.

• Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij positief zijn over de kwaliteit van de docenten.

Docenten brengen de leerstof duidelijk en helder over en maken gebruik van

verschillende werkvormen.

• Studenten zijn tevreden over de docenten, zo blijkt uit het STO 2010. De actuele

vakkennis en de manier van lesgeven worden positief beoordeeld.

• Uit Vakevaluaties onder studenten blijkt dat studenten vinden dat docenten een heldere

uitleg geven, dat het contact tussen docent en student goed is en dat de docent de

colleges goed voorbereidt.

Overwegingen

Het auditteam stelt op basis van bestudering van cv’s van docenten en gesprekken met

studenten en docenten vast dat docenten gekwalificeerd zijn om het onderwijs te verzorgen.

Studenten zijn tevreden met de vakinhoudelijke en didactische kwaliteiten van docenten.

De faculteit geeft docenten de ruimte om zich te scholen en verder te ontwikkelen.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Samenvattend oordeel Inzet van personeel

Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp ‘Inzet

van personeel’ positief voor beide opleidingen.

Page 34: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 34/76

2.4 Voorzieningen

Materiële voorzieningen (facet 4.1)

De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren.

Bevindingen

• Ondersteunende diensten ontwikkelen het voorzieningenbeleid op UNA-niveau. Dit is

vastgelegd in het Beleidsplan Facilitaire Dienst 2006-2010. De opleidingen kunnen

daarop invloed uitoefenen door hun wensen aan te geven. De taken en werkzaamheden

van de ondersteunende diensten zijn opgenomen in de Studiegids FdTW 2010-2011.

• De UNA beschikt over verschillende algemene voorzieningen voor studenten.

- Het Computer Centrum ondersteunt studenten met technische faciliteiten, zoals

draadloos internet, registratie, printen en scannen. In het computerlokaal kunnen

studenten op één van de vijftien computers werken aan projecten, verslagen en

eindscripties. Daarnaast kunnen studenten hun eigen laptop aansluiten.

- De afdeling Studentenadministratie en Informatievoorziening verzorgt de inschrijving,

herinschrijving, uitschrijving, schoolverklaringen en de cijferadministratie. Cijfers

worden gepubliceerd op ProgRESS WWW.

- UNA heeft een Career Center dat studenten de mogelijkheid biedt om binnen of

buiten de UNA stage te lopen, het verzorgt sollicitatietrainingen voor studenten en

beheert een database met bedrijven die op zoek zijn naar studenten die een parttime

baan, stageplek of afstudeerplek nodig hebben. Voor (pas) afgestudeerden heeft het

Center vacatures van bedrijven.

- Studenten (bijvoorbeeld van andere eilanden) kunnen gebruik maken van de

studentenhuisvesting op het UNA-terrein en daarnaast zijn er maaltijdvoorzieningen.

Verder heeft UNA diverse sportfaciliteiten en een eigen sportvereniging S.V.U.N.A.

• In het Library and Research Services Beleidsplan 2009-2010 zijn de doelstellingen voor

de bibliotheek beschreven. Jaarlijks is er een afdelings-/coördinatorenoverleg en overleg

met docenten en gastdocenten voor afstemming over de benodigde literatuur en het

studiemateriaal. De studenten beschikken via de bibliotheek over actuele boeken,

vakliteratuur, elektronische media en studiemateriaal. Databases kunnen ter plekke

worden geraadpleegd in de studiezaal en op de studiewerkplekken. Het auditteam heeft

een bezoek gebracht aan de bibliotheek en is aldaar rondgeleid. De bibliothecaris

verzorgt in overleg met de opleidingen cursussen voor studenten in het vinden en

verwerken van informatie. Het auditteam is positief over de leerlijn die ontwikkeld is door

de bibliotheek. De leerlijn loopt door het gehele curriculum van de opleidingen heen en

brengt studenten kennis over het vinden en toepassen van informatiebronnen bij. Het

auditteam heeft vastgesteld dat de studenten via de bibliotheek voldoende toegang

hebben tot relevante literatuur.

• De lesruimtes variëren in omvang en inrichting en zijn geschikt voor groepen van twee tot

tweehonderd personen. Studenten maken veel gebruik van de studentwerkplekken in de

gebouwen en in de open lucht (in de schaduw van bomen). Vaste medewerkers

beschikken over een eigen werkruimte. Iedere medewerker heeft een eigen computer of

een laptop met internetverbinding.

• De opleidingen beschikken over de simulatieprogramma’s Labview, Digsilent, SCADA,

Multisim, Ultiboard en Microcontrollerboard. Er is een groepswerkplek voor twintig tot 25

personen, er zijn groepswerkplekken voor vijf tot tien personen, twee labs voor vijftien tot

Page 35: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 35/76

twintig personen met een freesmachine voor printplaten en meetapparatuur zoals een

oscilloscoop, een multimeter, een functiegenerator en een poweranalyzer. Specifiek voor

de opleidingen is de multifunctionele computer/router/server rack.

• De opleidingen geven aan dat de faciliteiten voldoen, maar dat een update gewenst is.

De faculteit streeft voor alle opleidingen naar modernisering. Verbeterpunten zijn de

apparatuur in de laboratoria en ruimtes waarin studenten in kleine groepen kunnen

werken. Het auditteam deelt het streven naar modernisering van beide opleidingen. Het

auditteam is rondgeleid op de opleidingen en stelt vast dat de apparatuur voldoet, en

overeenkomt met de situatie in de lokale beroepspraktijk, maar dat vernieuwing van de

apparatuur gewenst is.

• Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij tevreden zijn met de voorzieningen, maar dat

zij tevens enkele verbeterpunten zien. Zo is het wireless internet systeem soms langzaam

en ICT- studenten geven aan dat zij graag over meerdere servers beschikken.

• Blackboard is het primaire informatieplatform van de faculteit. Studenten krijgen via

Blackboard informatie over vakken (course outlines), zoals powerpoint presentaties,

oefententamens en achtergrondinformatie bij vakken. Daarnaast vinden studenten er

roosters, mededelingen en andere belangrijke documenten van de faculteit.

Overwegingen

De opleidingen beschikken over voldoende voorzieningen om het onderwijs te kunnen verzorgen.

Het auditteam is positief over de algemene UNA-voorzieningen, voorzieningen in de bibliotheek

en de Blackboardvoorzieningen. Het auditteam is van oordeel dat de technische apparatuur en

het wireless netwerk een upgrade behoeven.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en opmerkingen over de technische apparatuur en het

netwerk komt het auditteam op dit facet tot het oordeel voldoende voor beide opleidingen.

Studiebegeleiding (facet 4.2)

De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten zijn adequaat met het oog op de

studievoortgang.

De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten sluiten aan bij de behoefte van

studenten.

Bevindingen

• Studieloopbaanbegeleiding maakt onderdeel uit van de studieloopbaanlijn en omvat vier

studiepunten in het eerste studiejaar. Bij aanvang van de studie krijgen alle studenten

een studieloopbaanbegeleider (slb’er) toegewezen. De rol en de taken van de slb’er zijn

vastgelegd in de Handleiding Studieloopbaanbegeleiding 2010-2011. De slb’er is

gedurende de hele studie het eerste aanspreekpunt voor de student voor de

studievoortgang. Studieloopbaanbegeleiding vindt plaats in groepsbijeenkomsten en in

individuele gesprekken. In het eerste studiejaar is er aandacht voor kennismaking met de

UNA, de faculteit en de opleiding, studievaardigheden en het toekomstige beroep. Later

in de studie ligt het accent op bijvoorbeeld stagevoorbereiding.

Studieloopbaanbegeleiding vindt op facultair niveau plaats.

Page 36: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 36/76

• Het auditteam heeft het programma van de studieloopbaanbegeleiding bestudeerd en is

hier positief over. Voor de eerste twee semesters van beide opleidingen is een

handleiding voor studenten uitgewerkt met daarin de course outlines voor

studieloopbaanbegeleiding. Studenten krijgen een uitgebreid programma aangeboden,

waarbij zij onder andere werken aan leervaardigheden, leerstijlentesten en actief

studeren. De opleidingen geven aan dat de studieloopbaanbegeleiding verder in het

programma nog uitgewerkt moet worden.

• De studentendecaan is de tweede vorm van begeleiding. De slb’er of de dean kan de

student doorverwijzen of de student neemt op eigen initiatief contact op. De opleidingen

geven aan dat in de praktijk jaarlijks vijf à zes studenten worden doorverwezen,

bijvoorbeeld voor een beroepskeuzetest.

• Studenten, decanen en de officemanagers hebben toegang tot ProgRESS WWW om de

studievoortgang in de gaten te houden om te zien of een student op schema ligt. De

gegevens over studievertraging kunnen aanleiding zijn voor een gesprek.

• Bij stage en afstuderen is er begeleiding van een stagementor of een bedrijfsbegeleider

(bij werk- of praktijksituatie) en vanuit de opleiding door een docent. Studenten die hun

stage in Nederland uitvoeren worden begeleid door een docent van een hogeschool

waarmee de UNA een samenwerkingsverband heeft. De protocollen hiervoor zijn

vastgelegd in de Stagehandleiding 2010-2011 en de Afstudeerhandleiding 2010-2011.

• De opleidingen zetten voor de informatievoorziening verschillende media in. Bij de start

van het collegejaar zijn er voorlichtingsbijeenkomsten. De meeste informatie wordt

verspreid via de Studiegids FdTW 2010-2011 en Blackboard. Op Blackboard zijn beleids-

en onderwijskundige documenten geplaatst evenals roosters, toetsinformatie, cijfers en

mededelingen. Verder worden vacatures en stageplaatsen van binnen en buiten de UNA

op Blackboard vermeld. Daarnaast bevatten de semesterhandleidingen informatie over

het programma van dat semester, waaronder de course outlines.

• Studenten zijn in het algemeen tevreden over de informatieverstrekking (Informatie over

de inhoud van de opleiding, informatie via Blackboard en ProgRESS WWW). Omdat de

score voor informatie over de inhoud van beide opleidingen iets lager lag in 2008, hebben

de opleidingen de informatie op Blackboard verbeterd, de studiegids vernieuwd en de

OER aangepast. De resultaten over informatievoorziening in het STO 2010 zijn verbeterd

ten opzichte van 2008. Het panel heeft vastgesteld dat op Blackboard nog niet alle

informatie over modulen is te vinden.

• Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij tevreden zijn over de studiebegeleiding.

Studenten kunnen altijd bij een docent of begeleider terecht. Studenten zijn positief over

de persoonlijke aandacht in de studieloopbaanbegeleiding die gericht is op hun specifieke

situatie. Daarnaast zijn zij ook positief over de persoonlijke aandacht die docenten hen

geven.

Overwegingen

Het auditteam is van oordeel dat studenten in ruime mate begeleid worden bij de studie. De

opleidingen beschikken over een studieprogramma dat gericht is op studieloopbaanbegeleiding.

Studenten waarderen de persoonlijke aandacht die zij krijgen van de slb’er en van de docenten.

De informatievoorziening naar studenten toe verloopt goed. De opleidingen gebruiken daarbij

Blackboard als digitaal medium, dat overigens nog niet de complete informatie bevat van alle

studieonderdelen. Door veel persoonlijk contact van docenten met de studenten is, aldus de

studenten, ontbrekende informatie snel beschikbaar. De opleidingen geven aan dat de

Page 37: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 37/76

studieloopbaanbegeleiding verder in het programma (jaar 2, 3 en 4) nog uitgewerkt moet worden.

Overigens heeft het auditteam kunnen vaststellen dat studenten de begeleiding zeer positief

waarderen.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Samenvattend oordeel Voorzieningen

Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp

‘Voorzieningen’ positief voor beide opleidingen.

2.5 Interne kwaliteitszorg

Evaluatie resultaten (facet 5.1)

De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoelen.

Bevindingen

• Het kwaliteitszorgbeleid van de UNA is vastgelegd in Het kan altijd beter. Beleidskader

kwaliteitszorg UNA 2006-2010. De faculteit heeft het beleid voor het primaire proces en

de ondersteunende processen beschreven in Systeem interne kwaliteitszorg FdTW 2009.

Dit sluit aan bij de strategische doelen van de UNA Delivering future leaders of the

Carribean, Strategic Plan UNA 2006-2010. De kwaliteitseisen zijn ontleend aan het

NVAO beoordelingskader voor hbo-bacheloropleidingen.

• Alle medewerkers van de faculteit zijn betrokken bij de interne kwaliteitszorg: De

afdelingsteams zijn verantwoordelijk voor de doelstellingen, het programma en het

niveau. De examencommissie bewaakt de kwaliteit van de toetsing, de beoordeling en de

examinering. De decaan is verantwoordelijk voor het personeel en de voorzieningen. De

studieloopbaanbegeleider ten slotte is verantwoordelijk voor de begeleiding van de

studenten in hun studieloopbaan.

• Het kwaliteitsteam heeft een centrale positie in het kwaliteitsbeleid en bestaat uit de

decaan, de programmamanager, een vertegenwoordiger van de afdelingen Bouwkunde &

Civiele Techniek, Industriële Technologie en ICT & Elektrotechniek, de officemanager en

de onderwijskundige beleidsmedewerker op instellingsniveau. Het team stelt het

kwaliteitsbeleid vast. Andere taken zijn het monitoren, evalueren, bijstellen en (mede)

uitvoeren van het interne kwaliteitssysteem van de FdTW.

• De resultaten van de vakevaluaties vormen de input voor functionerings- en

beoordelingsgesprekken met medewerkers. Indien nodig worden concrete

verbeteractiviteiten afgesproken. De uitkomsten van de evaluaties worden eveneens

gebruikt voor het bijstellen van het programma en/of programmaonderdelen.

• De faculteit hanteert diverse instrumenten om de kwaliteit van het onderwijs te bewaken:

vak- en curriculumevaluaties (driejaarlijks), evaluaties van de stage (door bedrijven en

studenten, jaarlijks), evaluaties van het afstudeertraject (jaarlijks), beoordeling toetsen

verspreid over een driejarige cyclus waarin twee maal per jaar de kwaliteit door de

examencommissie wordt beoordeeld, evaluaties van samenwerkingsovereenkomsten

met internationale instituten (driejaarlijks), evaluatie van de eindkwalificaties (driejaarlijks),

Page 38: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 38/76

bijeenkomsten van de werkveldcommissie en alumni over de aansluiting van de

opleidingen bij de beroepspraktijk (jaarlijks) en evaluaties onderwijs en organisatie (door

het studentenpanel, vier maal per jaar). Daarnaast zijn er nog twee kwaliteitsinstrumenten

van de UNA: het studenttevredenheidsonderzoek (STO, tweejaarlijks) en het

medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO, tweejaarlijks vanaf 2010).

• De FdTW heeft de volgende normen vastgesteld voor de scores op evaluaties: < 2,5

ondermaats; 2,5 – 3 verbeterpunt op korte termijn; 3 – 3,5 goed; >3,5 zeer goed.

Overwegingen

De opleidingen sluiten aan bij het systeem voor interne kwaliteitszorg van de faculteit, dat is

geënt op de uitgangspunten van de universiteit. Het auditteam stelt vast dat de opleidingen via

verschillende evaluatie-instrumenten toetsen in hoeverre betrokkenen tevreden zijn over de

gedefinieerde kwaliteitsaspecten van beide opleidingen.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Maatregelen tot verbetering (facet 5.2)

De uitkomsten van deze evaluatie vormen de basis voor aantoonbare verbetermaatregelen die

bijdragen aan de realisatie van de streefdoelen.

Bevindingen

• Uitgangspunt van het Beleidskader Kwaliteitszorg UNA 2006-2010 en de nota Systeem

Interne Kwaliteitszorg FdTW is dat evaluaties leiden tot aantoonbare verbetermaatregelen

als daar aanleiding toe is.

• Het kwaliteitsteam verzamelt de uitkomsten van de evaluaties en verspreidt deze onder

de direct verantwoordelijken, zoals de afdelingsteams. Zij formuleren

verbetermaatregelen. Maatregelen die snel uitvoerbaar zijn, worden direct aangepakt.

Voor ingrijpende veranderingen, zoals curriculumwijzigingen, worden eerst

verbeterplannen opgesteld, die worden uitgevoerd als deze door de decaan zijn

goedgekeurd.

• Uitkomsten van evaluaties leiden tot verbeteringen doordat het kwaliteitsteam de

uitkomsten verzamelt en verspreidt, voorgenomen verbeteringen vastlegt op de

kwaliteitskalender en de uitvoering ervan volgt.

• Het auditteam heeft notulen van verschillende overleggen bestudeerd en stelt vast dat er

wel actielijsten in de notulen opgenomen zijn, maar dat deze acties soms te weinig

concreet zijn geformuleerd.

• Na afloop van het verbeterproces melden de betrokkenen het kwaliteitsteam wat de

resultaten zijn van de voorgenomen verbeteringen, waarna het kwaliteitsteam de plannen

van de kwaliteitskalender haalt. Dit gebeurt mondeling, schriftelijk of door een audit van

het kwaliteitsteam (bij grootschalige verbeteringen).

• De opleidingen noemen de invoering van het Toetsbeleid FdTW 2009 één van de

belangrijkste verbeteringen van de afgelopen jaren. Dit toetsbeleid moet leiden tot een

betere borging van het eindniveau van de studenten. Het beleid richt zich op valide en

betrouwbare toetsing en examinering (zie facet 2.8).

Page 39: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 39/76

• Uit het Rapport onderwijsevaluatie 2007-2008 volgden verbeteringen in de

onderwijsorganisatie, zoals de stiptheid van de lestijden en het structureel gebruik van

Blackboard door docenten. Tijdens de functioneringsgesprekken zijn daarom met

docenten afspraken gemaakt over de lestijden. Voor het gebruik van Blackboard zijn

cursussen aangeboden voor alle docenten.

• Verbeteringen die zijn genomen naar aanleiding van werkveldcommissie- en

alumnibijeenkomsten zijn bijvoorbeeld meer aandacht voor communicatieve

vaardigheden en een vergelijking van vakinhouden door toegang tot het intranet van de

Hogeschool van Amsterdam.

• De uitkomsten van evaluaties worden besproken in een studentenpanel. Daaruit zijn

verbeteracties gekomen op faculteits- en afdelingsniveau, zoals het overzichtelijker

maken van Blackboard, een snellere bekendmaking van de tentamenuitslagen, het

opstellen van een stage- en een afstudeerhandleiding, uitbreiding van de

studieloopbaanbegeleiding en het evalueren van de vernieuwde studiegids (2008-2009)

en de semesterhandleidingen. Studenten tonen zich in het gesprek met het auditteam

tevreden over de werkwijze met studentpanels. Zij lichten in deze gesprekken de

resultaten van evaluaties toe en brengen punten in die niet in schriftelijke evaluaties aan

de orde komen. Studenten merken op dat zij gehoord worden en dat verbeteringen snel

tot stand komen.

Overwegingen

Het auditteam is positief over de verbetergerichtheid van de opleidingen. Uit bestudering van

evaluaties blijkt dat de opleidingen daadwerkelijk verbeteren naar aanleiding van evaluaties.

Hetzelfde beeld is naar voren gekomen in de gesprekken met verschillende stakeholders van de

opleidingen.

In alle notulen van de teamvergaderingen is kwaliteitszorg een vast agendapunt en wordt

informatie over verbeteracties uitgewisseld.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld (facet 5.3)

Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, studenten, alumni en het afnemend beroepenveld

van de opleiding actief betrokken.

Bevindingen

• In de nota Systeem interne kwaliteitszorg FdTW 2009 is de rol van de medewerkers,

gastdocenten, studenten, alumni en het werkveld bij de kwaliteitszorg vermeld.

• De medewerkers zijn betrokken bij de verbetering van de kwaliteit via het afdelingsteam.

Dit team is primair verantwoordelijk voor het inhoudelijk opleidingskader, het curriculum

en het niveau. In het afdelingsteam worden de uitkomsten van evaluaties en

verbeteracties besproken. Daarnaast worden medewerkers door vakevaluaties en het

medewerkerstevredenheidsonderzoek betrokken bij het kwaliteitsbeleid en kunnen

medewerkers zitting hebben in het kwaliteitsteam. Het medewerkerstevredenheids-

onderzoek wordt in 2010 voor het eerst afgenomen.

Page 40: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 40/76

• Gastdocenten zijn zijdelings betrokken bij de kwaliteitsverbetering van het curriculum,

maar rechtstreeks bij die van de vakken die zij verzorgen. De gastdocent is

verantwoordelijk voor het opstellen van de course outlines van zijn vak.

• Studenten hebben formeel inspraakmogelijkheden via de studentenraad van de UNA,

zoals opgenomen in de LUNA1, waarmee zij de rector magnificus adviseren over

studentzaken, studenten informeren en de belangen van de studenten bewaken. In de

studentenraad zijn studenten van de FdTW vertegenwoordigd. Daarnaast nemen

studenten deel aan een studentenpanel van de afdeling om kwaliteitsverbeterende

maatregelen voor te stellen. De bijeenkomsten van het studentenpanel vinden plaats

onder leiding van de programmamanager. Verder worden studenten betrokken door

verschillende evaluaties. Ook hebben studenten op informele wijze inbreng in de kwaliteit

van de opleidingen.

• De opleidingen hebben regelmatig contact met alumni. Zij verzorgen onder andere

gastlessen, begeleiden studenten en leveren cursusmateriaal en beroepsgerichte

casuïstiek. In 2009 zijn er voor het eerst alumnibijeenkomsten georganiseerd voor alumni

van de afgelopen drie jaar. Deze bijeenkomsten worden jaarlijks herhaald. Het niveau van

de afstudeerders gerelateerd aan de eisen van het werkveld is een vast bespreekpunt.

Ook de inhoud van de opleidingen is met alumni besproken, zo blijkt uit verslagen van

besprekingen met alumni.

• Het werkveld wordt betrokken bij de kwaliteitszorg van de opleidingen door evaluaties van

de stage en het afstuderen en door deelname aan de werkveldadviescommissie die

jaarlijks de actualiteit en de praktijkgerichtheid van het curriculum en het niveau van de

afstudeerders bespreekt. Naast de formele contacten met het werkveld zijn er door de

kleinschaligheid van de FdTW ook veel informele contacten.

Overwegingen

Het auditteam stelt vast dat de opleidingen de stakeholders intensief bij de kwaliteit van de

opleidingen betrekken. Studenten, medewerkers, alumni en vertegenwoordigers van het werkveld

worden allen op passende wijze bij de opleidingen betrokken.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Samenvattend oordeel Interne kwaliteitszorg

Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp ‘Interne

kwaliteitszorg’ positief voor beide opleidingen.

1 Landsverordening Universiteit Nederlandse Antillen, 2005

Page 41: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 41/76

2.6 Resultaten

Gerealiseerd niveau (facet 6.1)

De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overeenstemming met de nagestreefde eindkwalificaties

qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen.

Bevindingen

• Door de afstudeeropdracht tonen de studenten aan dat zij aan de eindkwalificaties van de

opleidingen voldoen. De afstudeeropdracht bestaat uit een afstudeerproject dat resulteert

in een afstudeerscriptie en een mondelinge presentatie over de afstudeerscriptie. De

eisen die aan het afstudeerproject en de scriptie worden gesteld zijn opgenomen in de

Afstudeerhandleiding FdTW 2010-2011.

• Studenten kunnen met het afstudeerproject beginnen als er maximaal twee theorievakken

nog niet afgerond zijn. De student kan de afstudeeropdracht zowel intern als extern

uitvoeren en moet hiervoor zelf een opdracht zoeken.

• De opleidingen hebben eindtermen voor het afstuderen geformuleerd. De student moet

zelfstandig een toegepast onderzoek uitvoeren of een ontwerp maken en verzamelt en

interpreteert hiervoor relevante gegevens. De student komt vervolgens met een

verantwoorde en werkbare oplossing en rapporteert hier schriftelijk en mondeling over.

• De scriptie en de presentatie worden beoordeeld door de afstudeercommissie. De

afstudeercommissie bestaat uit een interne hoofdafstudeermentor (voorzitter), een

tweede interne afstudeermentor en een bedrijfsmentor uit het werkveld (alleen als de

opdracht in een bedrijf afstudeert). De hoofdafstudeermentor begeleidt de student tijdens

de afstudeerperiode en beoordeelt in eerste instantie of het concept afstudeerverslag

voldoet aan de eindtermen. De tweede afstudeermentor wordt betrokken bij het

afstuderen als het concept afstudeerverslag klaar is.

• De beoordelingscriteria bij het afstuderen zijn gebaseerd op de eindkwalificaties. De

student krijgt deelcijfers voor de werkhouding (twintig procent), het inhoudelijk niveau

(dertig procent), de verslaglegging (twintig procent) en de presentatie en verdediging

tijdens de afstudeerzitting (dertig procent). Het beoordelingsformulier is opgenomen in de

afstudeerhandleiding.

• Het auditteam heeft tijdens de visitatie acht afstudeerscripties van de opleiding ICT

ingezien en beoordeeld. Daarnaast heeft het auditteam veertien afstudeerscripties van de

opleiding Elektrotechniek beoordeeld (zeven van elke afstudeerrichting). Het auditteam

heeft de scripties beoordeeld op een aantal criteria zoals opzet onderzoek,

probleemstelling, gebruikte methodes, gebruik relevante literatuur en voldoende hbo-

niveau. Op grond van deze afstudeerscripties stelt het auditteam voor beide opleidingen

vast dat de scripties het hbo-bachelorniveau weerspiegelen. Studenten werken aan

relevante opdrachten voor het vakgebied. Zij stellen een heldere onderzoeksvraag op en

bepalen daarbij relevante deelvragen. Het auditteam is positief over de wijze waarop

studenten naar een conclusie toewerken, studenten gebruiken daarbij relevante en

actuele literatuur. De conclusie is gebaseerd op de onderzoeksvraag en in de meeste

gevallen zijn aanbevelingen opgenomen. Het auditteam is positief over de beoordelingen

die de scripties hebben gekregen en zou nagenoeg bij alle scripties hetzelfde cijfer

toekennen.

Page 42: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 42/76

• De opleidingen geven aan dat afgestudeerden in het algemeen eenvoudig een passende

baan op hbo-niveau vinden. Voorbeelden van functies van afgestudeerden zijn electrical

engineer bij een brandstof distributiebedrijf, telecommunicatiebedrijf en een energiebedrijf

en beleidsmedewerkers, netwerkbeheerders, of adviseurs bij de overheid of particuliere

bedrijven.

• Het werkveld is tevreden met het niveau waarop de afgestudeerden van de beide

opleidingen functioneren, zo blijkt uit het gesprek met het auditteam. Vertegenwoordigers

van het werkveld typeren de afgestudeerden als breed inzetbaar en zij pakken snel

specialisaties en vernieuwingen op. Daarnaast merken vertegenwoordigers van het

werkveld op dat afgestudeerden uit Nederland, in vergelijking met afgestudeerden van de

UNA, mondiger en zelfverzekerder zijn. De UNA heeft inmiddels ingezet op aanvullende

‘soft skills’ voor studenten in de studieloopbaanbegeleiding, de resultaten daarvan zijn

nog niet bekend.

• Afgestudeerden geven in het gesprek met het auditteam aan dat zij de overgang van hun

opleiding naar een baan gemakkelijk hebben kunnen maken. Zij vinden dat met name het

laatste jaar van de opleiding hen al in ruime mate heeft voorbereid op de beroepspraktijk.

Afgestudeerden merken op dat ze breed inzetbaar zijn en dat dat ook van hen verwacht

wordt in de beroepspraktijk.

Overwegingen

Het auditteam constateert dat de procedure rondom het afstuderen door de opleidingen helder in

beeld is gebracht in de afstudeerhandleiding. De studenten zijn hiervan ook voldoende op de

hoogte. Uit gesprekken met het werkveld en alumni blijkt dat de opleidingen goed aansluiten op

de beroepspraktijk.

Het auditteam heeft een positieve indruk van de afstudeerwerken. De opdrachten zijn op niveau

en relevant voor de beroepspraktijk. De beoordelingen van de scripties zijn over het algemeen

genomen terecht. De eindwerkstukken van studenten representeren, aldus het auditteam, het

gevraagde hbo-bachelorniveau.

Conclusie

Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam op dit facet tot

het oordeel goed voor beide opleidingen.

Onderwijsrendement (facet 6.2)

Voor het onderwijsrendement zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante andere

opleidingen.

Het onderwijsrendement voldoet aan deze streefcijfers.

Bevindingen

• De FdTW heeft voor zes aspecten streefcijfers geformuleerd:

- de instroom is minimaal twintig studenten per opleiding per jaar

- het propedeuserendement na één jaar is 50 procent

- het propedeuserendement na twee jaar bedraagt 70 procent

- het diplomarendement per instroomcohort is 60 procent

- de gemiddelde verblijfsduur van afgestudeerden is minder dan 5 jaar (<60 maanden)

- de gemiddelde verblijfsduur van studiestakers is minder dan 2 jaar (<24 maanden)

Page 43: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 43/76

• De instroom van de opleiding ICT bedraagt 19 (2007), 28 (2008) en 12 (2009) en voor de

opleiding Elektrotechniek 21 (2007), 12 (2008) en 23 (2009) en voldoet daarmee soms

wel en soms niet aan het eigen streefcijfer voor de instroom van ten minste twintig

studenten per opleiding.

• Het propedeuserendement na één jaar van de opleiding ICT varieert van 0 procent tot

10,5 procent en het propedeuserendement na twee jaar is 4 procent en 26 procent. Voor

de opleiding Elektrotechniek varieert het propedeuserendement na twee jaar tussen de

30 en 8,5 procent Het propedeuserendement voldoet niet aan de eigen streefcijfers.

• Het afstudeerrendement van beide opleidingen is laag. Het aantal afgestudeerden ICT

bedraagt 8 (cohort 2005), 1 (2004), 4 (2003) en 8 (2002). Het aantal afgestudeerden

Elektrotechniek bedraagt 8 (cohort 2005), 9 (cohort 2004), 8 (cohort 2003) en 2 (cohort

2002). Het afstudeerrendement van beide opleidingen gezamenlijk varieert van 11

procent tot 22 procent en voldoet hiermee niet aan het eigen streefcijfer van 60 procent

per instroomcohort.

• Het streefcijfer voor de gemiddelde verblijfsduur van gediplomeerden (<60 maanden)

wordt bij ICT deels gehaald en bij Elektrotechniek geheel.

• Het streefcijfer voor de gemiddelde verblijfsduur van studiestakers (<24 maanden) wordt

voor beide opleidingen voor cohorten 2006, 2007 en 2008 gehaald. Uit de gegevens blijkt

dat studenten (ruim) binnen twee jaar uitvallen. Dat is een verbetering ten opzichte van

cohort 2005 (gemiddeld drie tot 3,5 jaar).

• De opleidingen zijn matig tevreden met de instroom van nieuwe studenten bij de

opleidingen en het gerealiseerde rendement. De opleidingen vinden dat beide beter

moeten, maar geeft aan dat zij studiestaking niet altijd tegen kunnen gaan. Oorzaken zijn

bijvoorbeeld geldgebrek van studenten en zorg voor ouders, familie en/of kinderen.

• Met ingang van het studiejaar 2010-2011 werken de opleidingen aan het werven van

nieuwe studenten. Daarnaast wordt onderzocht of er door de invoering van nieuwe

afstudeerrichtingen meer studenten aangetrokken kunnen worden. Ook voeren de

opleidingen in dit jaar exitgesprekken in om te achterhalen wat de redenen zijn van

studiestaking en wat er gedaan kan worden om ongewenste studiestaking te voorkomen.

• De faculteit heeft acties ondernomen om het rendement positief te beïnvloeden, zoals het

ontwikkelen van een zomer- en bijspijkercursus wiskunde, een drempelregeling, de

invoering van een aanwezigheidsplicht voor alle eerstejaarsvakken en het intensiveren

van de studieloopbaanbegeleiding.

Overwegingen

Het auditteam stelt vast dat de rendementen van de opleidingen van de FdTW laag zijn. De lage

score dient, aldus het auditteam, wel in de context geplaatst te worden waarin de opleidingen

zich bevinden.

Het auditteam heeft het thema ‘rendement’ uitvoerig besproken met het management, docenten,

studenten en het werkveld. Het auditteam stelt op basis van deze gesprekken en de informatie in

het zelfevaluatierapport vast dat de situatie bij de UNA niet vergeleken kan worden met de

rendementen die aan Nederlandse opleidingen in de sector techniek van het hbo behaald

worden. Daarvoor zijn drie redenen te noemen: de verschillen in gebruikte definities van de

cohorten2, het verschil in (sociaaleconomische) context van de studenten aan de UNA en de zeer

2 De HBO-raad corrigeert de studentenaantallen (instromende studenten met een verleden in het hoger onderwijs tellen niet

mee in de rendementsberekening)

Page 44: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 44/76

kleine aantallen studenten die instromen. Op de laatste twee punten gaat het auditteam hier

nader in.

De sociaaleconomische situatie van Curaçao vormt voor de studenten een uitdaging als het gaat

om het succesvol doorlopen van hun studie. Er zijn veel verschillende redenen waarom

studenten uitvallen. Naast een verkeerde studiekeuze hebben ook de volgende factoren invloed

op het rendement: gebrek aan geld, de thuissituatie waardoor studenten soms tijdelijk stoppen

met hun studie (zorg voor kinderen, ouders of familieleden en zwangerschap), of de studie

gebruiken als parkeerstudie3. Deze factoren zijn door de UNA moeilijk te beïnvloeden.

Beide opleidingen hebben te maken met een klein aantal instromende studenten. Uitval van

enkele studenten draagt bij aan een relatief hoog uitvalpercentage.

Het auditteam maakt uit de gegevens zoals gepresenteerd in het zelfevaluatierapport en

aanvullende informatie tijdens het visitatiebezoek op dat de rendementen van de opleidingen

laag zijn. De FdTW heeft een monitoringsysteem ontwikkeld om de eigen streefnormen te kunnen

meten en de ontwikkelingen van de rendementen gedurende de verschillende fasen van de

opleiding (propedeuserendement, hoofdfaserendement en onderwijsrendement) te kunnen

volgen.

Conclusie

Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel

onvoldoende voor de opleidingen ICT en Elektrotechniek. Het auditteam tekent hierbij aan dat

de opleidingen relevante maatregelen hebben genomen om de rendementen te verhogen. Maar

of deze maatregelen een positief effect hebben op het onderwijsrendement zal pas op de langere

termijn zichtbaar worden.

Samenvattend oordeel Resultaten

Het facet Gerealiseerd niveau is met goed beoordeeld en het facet Onderwijsrendement met

onvoldoende. Het auditteam heeft het oordeel over het eindniveau zwaar laten meewegen in zijn

eindoordeel over het onderwerp Resultaten. Het auditteam komt tot het oordeel positief voor dit

onderwerp voor beide opleidingen.

3 Studenten die eerst een jaar aan de UNA studeren vanwege hun jonge leeftijd en vervolgens toch in Nederland gaan

studeren.

Page 45: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 45/76

3 Bijlagen

Page 46: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 46/76

Page 47: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 47/76

Bijlage 1 Deskundigheden auditteam

Deskundigheid cf. Protocol VBI’s

Lid auditteam:

De heer J.M. Laclé

Industriële technologie

Lid auditteam:

De heer ir P. Lubbers

Bouwkunde

Lid auditteam:

De heer Ir. K.Th. Veenvliet

Civiele Techniek

Lid auditteam:

De heer ing. B.G.M. Olde Hampsink

Elektrische systemen

Lid auditteam:

Mevrouw drs. A.E.N. Hacquebard

ICT

Studentlid auditteam:

De heer F.J.M. Dumont

Lid auditteam NQA:

Mevrouw ing. I.J.M. de Jong

Lid auditteam NQA:

De heer drs. ing. A.G.M. Horrevorts

Relevante werkvelddeskundigheid

X X X X

Vakdeskundigheid: Vertrouwd met meest recente ontwikkelingen

X X X X X

Vakdeskundigheid: Vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op niveau/oriëntatie te beoordelen opleiding

X X X X

Onderwijsdeskundigheid

X X X X X X

Studentgebonden deskundigheid

X

Visitatie- of auditdeskundigheid

X X X X X X X X

Nadere informatie over de achtergronden van de leden van het auditteam: De heer J.M. Laclé

De heer Laclé is ingezet vanwege zijn werkvelddeskundigheid op het gebied van industriële

technologie. Voor deze visitatie heeft de heer Laclé onze handleiding voor auditteamleden ontvangen

en in een voorbereidende vergadering is hij aanvullend geïnstrueerd over het proces van visitatie en

accreditatie in het hoger onderwijs en over de werkwijze van NQA.

Opleiding:

Bachelors of Science degrees in Mechanical Engineering (1971) and Business Economics (1972),

Hogere Technische School, The Netherlands

Werkervaring:

1990 – Oct 2009 CEO W.E.B. (Water & ElectriciteitsBedrijf) Aruba N.V.

1985 – 1990: Division Manager Exxon Chemical Holland

1972 – 1985: Employed with Lago Oil & Transport Co. Ltd. (Exxon subsidiary)

Page 48: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 48/76

Overig:

Board member of the General Medical Insurance Company. (AZV)

Board member of Aon Dutch Antilles

Senior Advisor AIB Bank

Board member of the Caribbean Mercantile Bank

Ex-Chairman of the Water Platform Netherlands Antilles, Suriname & Aruba

Ex-Chairman of the Board of the Caribbean Electric Utility Services Corporation (CARILEC)

Ex-Board member of the International School of Aruba

Ex-President of the Aruba Trade and Industry Association

Ex-Chairman of the Board of Setar (Telecommunication Company)

Ex-Board member of the Dr. Horacio Oduber Hospital

Ex-Board member of the Centro Kibrahacha (Daycare for the elderly)

De heer ir P. Lubbers

De heer Lubbers is ingezet als lid van het auditteam vanwege zijn domein- en werkvelddeskundigheid.

Door zijn werkervaring heeft de heer Lubbers een grote kennis van de bouw- en vastgoedbranche. Hij

heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van verschillende wooncomplexen voor speciale doelgroepen

en woonwijken algemeen. Ook beschikt de heer Lubbers over onderwijsdeskundigheid door zijn

gastdocentschap aan de Technische Universiteit Eindhoven. De heer Lubbers heeft

auditdeskundigheid opgedaan tijdens de vele visitaties bij vastgoed en bouwkunde gerelateerde

faculteiten van diverse hogescholen. De heer Lubbers heeft deelgenomen aan de NQA auditortraining

Hoger Onderwijs in samenwerking met Lloyd’s Register. Voor deze visitatie heeft de heer Lubbers

onze handleiding voor auditteamleden ontvangen en in een voorbereidende vergadering is hij

aanvullend geïnstrueerd over het proces van visitatie en accreditatie in het hoger onderwijs en over de

werkwijze van NQA.

Opleiding:

1986 – 1992 Atheneum

1992 – 1997 Technische Universiteit Eindhoven, bouwkunde. Specialisatie BPU (Bouw Productie

en Uitvoering), afstudeerdifferentiatie productietechniek/innovatieve bouwtechniek.

2003 Masterclass Strategische Projectontwikkeling, postdoctorale opleiding Academie van

Management van de Rijksuniversiteit Groningen

2001 – 2003 Open Universiteit Bedrijfskunde (niet afgerond)

2006 – 2009 Executive MBA voor de Bouw, TSM Business School (Enschede) en TopTech Delft

Werkervaring:

1997 – 2000 Projectleider bij Bouwteam General Contractors b.v. te Delft

2000 – 2001 Projectleider bij An Archi b.v. te Delft

2001 – 2002 Projectleider bij BOAG b.v. te Rotterdam

2002 – 2003 Ontwikkelingsmanager bij Altus Advies en Ontwikkeling b.v. te Houten

2003 – heden Diverse functies bij Woonzorg Nederland te Amstelveen

2003 – 2005 projectontwikkelaar

2005 – 2006 teamcoördinator Midden en Zuid Nederland

2006 – heden MT-lid en teammanager Midden en Oost Nederland

Page 49: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 49/76

Cursussen:

1997 Conflicthantering bij de Stichting Inter Kommunikatie

1997 Leiding geven bij de Stichting Inter Kommunikatie

1997 Vergader- en discussietechnieken bij het Centrum Taal en Techniek aan de TUE.

1999 MS-Project bij Kooijmans bedrijfsopleidingen

2001 Projectmanagement bij de Open Universiteit Nederland

2002 Financieel Management bij de Open Universiteit Nederland

2002 Management Development traject van Woonzorg Nederland door Rijnconsult

2005 Cursus bouwrecht, gegeven door Hoge van den Broek advocaten

2005 Cursus BTW en overdrachtsbelasting door Price Waterhouse Coopers

2006 Cursus mediatraining door W. Egels

Nevenactiviteiten

1998 – 2001 Gastdocent aan de Technische Universiteit Eindhoven, faculteit bouwkunde, vakgroep

Bouw Productie en Uitvoering.

De heer Ir. K.Th. Veenvliet

De heer Veenvliet is ingezet vanwege zijn deskundigheid op het gebied van civiele techniek.

Bovendien heeft de heer Veenvliet onderwijservaring als docent civiele techniek en informatica bij de

Hogeschool Enschede en als universitair docent Universiteit Twente. Door zijn contacten met

universiteiten in Duitsland en Engeland heeft hij internationale deskundigheid opgedaan vanuit de

afdeling Civil Engineering & Management aan de Universiteit Twente. Voor deze visitatie heeft de

heer Veenvliet onze handleiding voor auditteamleden ontvangen en in een voorbereidende

vergadering is hij aanvullend geïnstrueerd over het proces van visitatie en accreditatie in het hoger

onderwijs en over de werkwijze van NQA.

Opleiding:

1966 HBS-B Christelijk Lyceum Zwolle

1966 – 1970 Weg- en Waterbouwkunde HTS Arnhem (afgestudeerd in de constructieve richting)

1970 – 1975 Weg- en Waterbouwkunde Technische Hogeschool Delft (afgestudeerd in de richting

betonconstructies)

1982 AIV- informatica bevoegdheid, Stichting Technische Vorming

1985 CADCAM, ontwerpen en fabriceren

1988 SWOT cursus CAD

1989 SQL en ORACLE NABONT

1990 Object Oriented Systems MIT Boston USA

1990 Research Methodology, Research Network of Management Studies

1991 Management van grote civiele projecten, PATO

Werkervaring:

1975 – 1975 Medewerker op projectbasis, onderwijs en onderzoek betonconstructies Technische

Hogeschool Delft.

1975 – 1979 Constructeur, projectleider, medewerker speurwerk en ontwikkeling constructiebureau

van Hattum en Blankevoort, onderdeel Volker Stevin

1979 – 1996 Docent civiele techniek en informatica Hogeschool Enschede

1985 – heden Universitair docent Universiteit Twente van de tegenwoordige faculteit Construerende

Technische Wetenschappen. In de periode 1985 tot 1996 op detacheringsbasis vanuit

Hogeschool Enschede

Page 50: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 50/76

De heer ing. B.G.M. Olde Hampsink

De heer Olde Hampsink is ingezet als lid van het auditteam vanwege zijn domeindeskundigheid op

het gebied van computertechniek en elektrotechniek. Hij is vertrouwd met lesgeven, toetsing en

beoordeling van de te beoordelen opleidingen en door zijn ervaring als docent beschikt hij tevens over

onderwijsdeskundigheid. Hij is vertrouwd met de meest recente ontwikkelingen op het gebied van

communicatie en multimediadesign, kunst en techniek (cognitief ergonomisch ontwerpen en

interaction design), electrotechniek en informatica. Als manager innovatie is hij verantwoordelijk

geweest voor het opzetten van een aantal opleidingen en studierichtingen, te weten: ‘Kunst en

Techniek’, ‘Media Informatie en Communicatie’, ‘Concept en Product Development’, ‘Informatie,

Dienstverlening en Management’. De heer Olde Hampsink heeft door opleiding en werkervaring

kennis van de accreditatiesystematiek. Daarnaast is hij reeds vaker ingezet als deskundige bij

visitaties in het technische domein. Aanvullend is hij individueel geïnstrueerd over het proces van

visitatie en accreditatie in het hoger onderwijs en over de werkwijze van NQA.

Opleiding:

1975 – 1978 MTS Elektronica Almelo

1978 – 1983 HTS Computertechniek Enschede

1987 Pedagogisch-didactische voorbereiding

Werkervaring:

1984 – 1990 Technisch onderzoeksmedewerker, Universiteit Twente, afdeling informatica

1985 – 1987 Docent microprocessoren, avondschool MTS Hengelo

1990 – 1997 Docent elektrotechniek, Saxion Hogescholen Enschede

1997 – 2004 Hoofd opleiding ‘Kunst en Techniek’ Saxion Hogescholen Enschede

2004 – 2006 Manager Onderwijs Innovatie Saxion Academie ‘Toegepaste Kunst en Techniek’. Het

betreft de opleidingen ‘Kunst en Techniek’ en ‘Textiel-management’.

2006 – heden Manager Onderwijs Innovatie Saxion Design opleidingen. Het betreft de

opleidingen ‘Kunst en Techniek’, ‘Media Informatie en Communicatie’, ‘Concept en Product

Development’ en ‘Textiel-management’.

Panellid mevrouw drs. A.E.N. Hacquebard

Mevrouw Hacquebard is ingezet als panellid vanwege haar onderwijsdeskundigheid en haar enorme

werkvelddeskundigheid. Mevrouw Hacquebard heeft meer dan 30 jaar ervaring in de informatica in

diverse functies en rollen. Begonnen als docent wiskunde op middelbare scholen en daarna op HBO-

en heeft zij zich in 1986 gevestigd als zelfstandig adviesbureau voor Informatica en onderwijs en heeft

in die functie meegewerkt aan diverse onderzoeken, nieuwe studierichtingen, platforms en projecten

in het kader van beroepsvorming en competenties in de ICT, zowel op nationaal al internationaal

niveau. Mevrouw Hacquebard is voor deze visitatie individueel geïnstrueerd over het proces van

visiteren en de werkwijze van NQA.

Opleiding:

1971 Doctoraal Wiskunde, Rijksuniversiteit Leiden

1977 – 1980 Bevoegdheidscursussen Informatica voor het HBO, kleine en grote bevoegdheid

Werkervaring:

1962 – 1966 Docent wiskunde, voortgezet onderwijs

1966 – 1968 Student assistent, toegepaste wiskunde

1969 – 1970 Docent wiskunde voortgezet onderwijs

Page 51: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 51/76

1970 – 1986 HEAO Arnhem, docent wiskunde, statistiek, operations research, informatica, hoofd

afdeling bedrijfsinformatica, adjunct directeur

1986 – 2009 Adviesbureau voor Informatica en Onderwijs Hacquebard bv

1986 – 1995 Open Universiteit; cursusteamleider informatiesystemen, onderzoek naar vergelijken

curricula

1986 – 1991 Hogeschool Gelderland (opgegaan in Hogeschool Arnhem en Nijmegen); PIIA-project

(Project Informatica Informatiekunde Arnhem Apeldoorn), curriculumontwerp en

oprichting studierichting Hogere Informatica, invoeren informatica in curriculum

Sociale Academie

1991 – 1993 KIO-project (Kwaliteitsverbetering Informatica Onderwijs), 26 opleidingen BI, HIO

1994 – 2003 HBO-I platform: onderzoek, begeleiding en coördinatie van onderzoek in het kader

van projecten: inhoudelijke ondersteuning van projecten over IT onderwijsinhoud,

medeauteur “HBO-I beroepsprofielen en opleidingsprofielen”, ondersteunen

organisatie HBO-I platform tot 1999, organisatie en ondersteuning evenementen

1994 – 1995 Voortgezet Onderwijs, voorzitter van de vakontwikkelgroep Informatica, voorbereiding

tweede fase voortgezet onderwijs

1996 Vice-voorzitter van commissie die het curriculum ontwikkelt voor docent informatica in

het voortgezet onderwijs

1998 – 2007 Voorzitter van de begeleidingscommissie docentenscholing informatica die de

docentenbijscholing volgde, tot en met 2006 uitgevoerd door een consortium van 12

hogescholen en universiteiten, (CODI)

1998 – 1999 Onderzoek in opdracht van IP-HOB (Informatica Platform Hoger Onderwijs

Bedrijfsleven) “Profielen voor startende ICT-ers”

2000 – 2001 Technische Hogeschool Rijswijk: Voorbereiding curriculum ontwerp studierichting TI

2000 – 2001 Project "Verkenning Beschrijvingswijze ICT Beroepsprofielen", initiatief van IP-HOB

(Informatica Platform Hoger Onderwijs Bedrijfsleven), ondergebracht bij AXIS

2001 – 2003 Project “GRIP, een andere kijk op profielen”, initiatief van IP-HOB (Informatica

Platform Hoger Onderwijs Bedrijfsleven)

2003 – heden Deelnemer aan werkgroepen ICT-Skills van CEN/ISSS (European Committee for

Standardization/Information Society Standardization System), vanaf 2008 lid van

Steering Committee.

2003 – heden ICT Competenties, opleidings- en beroepsprofielen; verder ontwikkelen methode

GRIP en blauwdruk voor European e-Skills Framework, onderzoek in samenwerking

met de OU.Maart 2004 en mei 2004: presentaties tijden EU workshops. September

2004: presentatie op de EU e-Skills Conference, Thessaloniki. Oktober 2004:

presentatie op de EU conferentie European Education and Training Solutions at

Sector level, Scheveningen; oktober 2006 en oktober 2008 deelnemer aan EU e-Skills

Conference, Thessaloniki, november 2009 EU e-Skills Conference Brussel

2003 Deelname aan conferentie WITFOR (World Information Technology Forum) in

Litouwen.

Bijdrage geleverd aan het werk van de Commission Education.

2003 Deelname aan “side event” Engineering the Knowledge Society van WSIS (World

Summit in the Information Society), Genève; presentatie over de methode GRIP.

2003 – 2008 Werkgroep Ontologies, ACM (Association for Computing Machinery, grote ICT

beroepsverenigingen in de USA) over het in kaart brengen van het vakgebied en het

afbeelden van curricula daarop.

2004 – 2005 Werkgroep van NGI over vergelijken en in kaart brengen van competentiemodellen.

Page 52: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 52/76

Diversen:

1978 – 1985 VVS (Vereniging voor Statistiek), bestuurslid en voorzitter sectie operational research.

Lid VVS bestuur.

1986 – 1992 Lid van het bestuur van EXIN, exameninstituut voor informatica.

1991 – 1997 NIOC (Nationaal Informatica Onderwijs Congres), voorzitter programmacommissie,

vice-voorzitter, secretaris.

1990 – 2000 NGI (Nederlands Genootschap voor Informatica), lid bestuur en voorzitter afdeling

Educatie. Lid van het NGI vanaf 1971.

1996 – 2000 ECDL, European Computer Driving License, betrokken bij internationale

voorbereiding namens het NGI, opzetten ECDL in Nederland, voorzitter bestuur

Stichting ECDL Nederland.

2000 – 2006 Voor NGI Nationaal vertegenwoordiger in Technical Committee 3 (Education) van

IFIP (International Federation for Information Processing), wereldwijde organisatie van

IT beroepsverenigingen.

2000 – 2007 Lid redactie Tijdschrift TINFON (Tijdschrift voor Informaticaonderwijs), uitgegeven door

vereniging DINFOR, nu Stichting Tinfon. Tot juli 2005 voorzitter van de redactie.

2002 – heden Werkgroep 3.2 van Technical Committee 3 on Higher Education, deelnemer aan

internationale werkconferenties.

2007 – heden Werkgroep 3.4 van Technical Committee 3 on Professional and Vocational Education

in ICT, deelnemer aan internationale werkconferenties. In 2009 organisatie van de

internationale werkconferentie IPROF09 in Arnhem.

Maatschappelijke functies:

1994 – 2002 Lid van commissies van Advies en Bijstand van de gemeenteraad van Hummelo en

Keppel.

2002 – 2004 Lid van de gemeenteraad van Hummelo en Keppel.

2005 – 2010 Lid van de gemeenteraad van Bronckhorst tot 10 maart 2010 (Hummelo en Keppel is

opgegaan in Bronckhorst bij een gemeentelijke herindeling).

De heer F.J.M. Dumont

De heer Dumont is ingezet als studentlid. Hij is masterstudent international business en recent

afgestudeerd in de technische bedrijfskunde bij een andere instelling en heeft vanuit zijn opleiding

kennis van het domein. Voor zijn studie liep hij een half jaar stage in Qatar. Naast zijn studie was de

heer Dumont bestuurslid van het Bedrijfskundig Genootschap (studieverenging), voorzitter van de

schoolcommissie (onderdeel van het BG), lid van de opleidingscommissie en lid van de

medezeggenschapsraad van de faculteit. De heer Dumont is qua leeftijd representatief voor de

primaire doelgroep van de opleiding. Hij beschikt over studentgebonden deskundigheid met

betrekking tot studielast, onderwijsaanpak, voorzieningen en kwaliteitszorg bij opleidingen in het

domein. De heer Dumont heeft aan meerdere visitaties voor NQA deelgenomen. Voor deze visitatie is

de heer Dumont individueel geïnstrueerd over het visitatie- en accreditatieproces in het hoger

onderwijs en over de werkwijze van NQA.

Opleiding:

1999 – 2004 HAVO profiel NT aan het Bernardinus College te Heerlen.

2004 – 2005 Commerciële Werktuigbouwkunde aan de Hogeschool Zuyd te Heerlen.

2006 – 2010 Technische Bedrijfskunde aan de Hogeschool Zuyd te Heerlen.

2010 – 2011 International Business aan de Universiteit Maastricht.

Page 53: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 53/76

Werkervaring:

2005 Meeloopstage bij plaatmetaalverwerkingsbedrijf TAD Inox. Meegelopen in het gehele

bedrijfsproces en gewerkt aan stageopdracht; ‘invoering van de ISO 14001

milieunorm’

2007 Stage bij Medtronic EOC. Opdracht: Spend Analysis project. Het analyseren van

inkoopgerelateerde geldstromen en zichtbaar maken van kansen voor

contractverbetering voor de hele EMEA regio.

Aug. 2007 Projectleider ‘Invoice issue reduction’ project, Medtronic EOC. Kort project omtrent het

analyseren van ERP gerelateerde factuurproblemen binnen de supply chain

2008 Internationale stage in Qatar, midden oosten, voor Hertel. Meegewerkt aan de

overgang van een familiebedrijf in een professionele organisatie d.m.v. de introductie

van processen en systemen.

2009 Afstudeerstage ibc business consulting. “Van cliënt naar klant: Marketingplan voor

consultancydiensten in een veranderende zorgmarkt.”

Mevrouw ing. I.J.M. de Jong

Mevrouw De Jong is ingezet als NQA-auditor. Zij is sinds 2005 werkzaam als auditor en adviseur bij

NQA. Zij is ervaren in het uitvoeren van visitatie- en adviestrajecten in het hoger onderwijs, bij zowel

nieuwe als bestaande opleidingen en betrokken bij interne projecten van NQA. Daarnaast is zij

betrokken bij de standaardisering van interne bedrijfsprocessen, de bijbehorende logistieke processen

en digitalisering. Mevrouw De Jong adviseert daarnaast bij het opstellen en implementeren van een

integraal kwaliteitszorgsysteem in het voortgezet onderwijs. Ook stelt zij mede de auditteams samen

voor visitaties. Vanaf januari 2010 is accountmanagement ook onderdeel van haar takenpakket.

Vanuit haar opleiding en ervaring heeft mevrouw De Jong kennis van organisatorische, didactische en

onderwijskundige processen. Mevrouw De Jong heeft deelgenomen aan de NQA-auditortraining

Hoger Onderwijs.

Opleiding

2000 – 2004 Educatie- en Kennismanagement in de Groene Sector aan de Stoas Hogeschool te

Den Bosch.

Werkervaring

2000 – 2004 Diverse stages in het Middelbaar Beroepsonderwijs als docent en lesstofontwikkelaar.

2003 – 2004 Afstudeerstages:

Onderzoek naar de adviesbehoefte van stagebieders binnen de bloemenbranche.

Uitkomsten in een onderzoeksrapport gepresenteerd aan Aequor.

Nieuwe structuur aangebracht in avondopleiding voor Dutch Flower Arranger en de

daarbijbehorende docenten- en studentenhandleidingen geschreven.

2004 – 2005 Essent, dossieranalist, afdeling debiteuren en incasso.

Sogeti Nederland B.V., administratief medewerker, afdeling offerteafhandeling.

2005 – heden Netherlands Quality Agency, auditor/adviseur.

De heer drs. ing. A.G.M. Horrevorts

De heer Horrevorts is ingezet als panellid NQA. Hij bezit auditorkwaliteiten vanwege jarenlange

visitatie-ervaring en cursussen gevolgd bij INK en Lloyd’s Register. Door zijn ervaring heeft de heer

Horrevorts tevens deskundigheid in de beoordeling van afstandsonderwijs. In 2000 volgde hij de

postgraduate course ‘Institutional Management and Change in Higher Education’ aan het Centre for

Higher Education Policy Studies (CHEPS), Universiteit Twente en Open University, Engeland.

Page 54: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 54/76

Opleiding:

De heer Horrevorts studeerde Metaalkunde aan de HTS te Utrecht en Sociale Geografie aan de Vrije

Universiteit te Amsterdam.

Werkervaring:

Na de studie HTS werkzaam als ontwikkelingswerker / leraar in het technisch beroepsonderwijs op de

Filippijnen.

Van 1985 tot 1992 werkzaam als projectleider ‘ontwikkelingseducatie’ in een project van de stichting

Tool, HBO-raad en Nuffic. Ontwikkelen van educatief materiaal in samenwerking met HTS-en. Thema:

Techniek en samenleving / internationalisering / ontwikkelingssamenwerking.

Van 1993 tot 2000 was de heer Horrevorts werkzaam bij de Nuffic als programmamedewerker hoger

(beroeps)onderwijs en ontwikkelingssamenwerking. Hij beheerde onderwijsprojecten aan

universiteiten in de Filippijnen, India en Bangladesh.

Van 2000 tot 2003 was hij werkzaam bij de HBO-raad, afdeling Kwaliteitszorg. Hij was secretaris van

diverse visitatiecommissies: CMV, SJD, Technische Natuurkunde, Voortgezette opleiding Theater,

Tuinbouw en Akkerbouw en de visitatiecommissie Landelijke Publieke Omroep.

De heer Horrevorts is sinds januari 2004 auditor bij de Netherlands Quality Agency (de

verzelfstandigde afdeling Kwaliteitszorg van de HBO-raad).

Page 55: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 55/76

Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam

Page 56: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 56/76

Page 57: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 57/76

Page 58: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 58/76

Page 59: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 59/76

Page 60: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 60/76

Page 61: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 61/76

Page 62: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 62/76

Page 63: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 63/76

Bijlage 3 Bezoekprogramma

Dag Onderwerp Tijdstip Werkzaamheden

09.00 – 10.00 Kennismaking

10.00 – 11.00 Rondleiding faciliteiten, eerst gezamenlijk,

daarna gesplitst per afdeling

11.00 – 12.00 Voorbereiding panel op visitatie

12.00 – 13.00 Lunch

Maandag 15 nov. Voorbereiding

visitatie

13.00 – 17.00 Voorbereiding panel op visitatie

09.00 – 12.00 Voorbereiding panel op visitatie

12.00 – 13.00 Lunch

Voorbereiding

Visitatie

13.00 – 14.00 Voorbereiding panel op visitatie

14.00 – 15.00 Gesprek Instellingsbestuur

15.00 – 16.00 Gesprek Opleidingsmanagement: decaan

+ programmanager

Dinsdag 16 nov.

Visitatie FdTW

16.00 – 17.00 Paneloverleg

09.00 – 10.00 Paneloverleg

10.00 – 11.00 Gesprek Kwaliteitsteam FdTW

11.00 – 12.00 Gesprek Werkveld B&C en IT

11.00 – 12.00 Gesprek Werkveld ICT en ES

12.00 – 13.00 Gesprek Alumni B&C en IT

12.00 – 13.00 Gesprek Alumni ICT en ES

13.00 – 14.00 Lunch

14.00 – 15.00 Gesprek Studenten B&C, incl. leden

Faculteitsraad.

14.00 – 15.00 Gesprek Studenten ICT & ES, incl. leden

Faculteitsraad.

15.00 – 15.30 Pauze

15.30 – 16.30 Gesprek Studenten IT, incl. leden

Faculteitsraad

15.30 – 16.30 Gesprek Docenten B&C

Woensdag 17 nov. Visitatie FdTW

16.30 – 17.00 Paneloverleg

09.00 – 10.00 Paneloverleg

10.00 – 11.00 Gesprek Docenten ICT & ES

10.00 – 11.00 Gesprek Docenten IT

11.00 – 11.30 Gesprek Examencommissie

11.30 – 15.00 Paneloverleg + Lunch

15.00 – 16.00 Tweede Gesprek Opleidingsmanagement

Donderdag 18 nov. Visitatie FdTW

16.00 – 16.30 Mondelinge Terugkoppeling

Page 64: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 64/76

Gespreksgroepen visitatie, Faculteit der Technische Wetenschappen 15 t/m 19 november 2010

Dag 1: Maandag 15 november 2010

Kennismaking 09:00-10:00 in R101

Naam Functie

Ir. Richenel R. Bulbaai MBA Decaan FdTW / Wetenschappelijk Medewerker

Tamara Goilo-van Aerde Bac Gastvrouw en Office Manager FdTW

drs. Sharine A. Isabella Onderwijskundige UNA

Drs. Simone Laguna Programmanager FdTW

Idelca Rafaela BSc Program Manager FdTW

Rondleiding, voorzieningen 10:00-11:00

Naam Functie

Arthur P. Eliza MSc Wetenschappelijk Medewerker FdTW

Ir. Leendert J.J. Pengel Interim manager Facilitaire Dienst

Dag 2: Dinsdag 16 november 2010

Instellingsbestuur 14:00-15:00 in R1-01

Naam Functie

Dr. Miguel P. Goede Rector Magnificus

drs. Sharine A. Isabella Onderwijskundige UNA

Mr. Neshiem Rhuggenaath Directiesecretaris

Faculteitsmanagement 15:00-16:00 in R1-01

Naam Functie

Ir. Richenel R. Bulbaai MBA Decaan FdTW / Wetenschappelijk Medewerker

Drs. Simone Laguna Programmanager FdTW

Idelca S.S. Rafaela BSc Programmanager FdTW

Dag 3: Woensdag 17 november 2010

Kwaliteitsteam 10:00-11:00 in R1-01

Naam Functie

Ir. Richenel R. Bulbaai MBA Decaan FdTW

Arthur P. Eliza MSc Vertegenwoordiger Afdeling IT

Rinnus T. Felipa MBA Coördinator Afdeling IT&ES

Ir. Zarja Garmers-Rojer MSc Coördinator Afdeling B&C

Tamara Goilo-van Aerde Bac Office Manager FdTW

drs. Sharine A. Isabella Onderwijskundige UNA

Drs. Simone Laguna Voorzitter Kwaliteitsteam

Idelca Rafaela BSc Program Manager FdTW

Ir. Cees M.J.M. van de Sande Vertegenwoordiger Afdeling B&C

Werkveld B&C 11:00-12:00 in R1-01

Naam Functie

Ir. Michael Newton Conservation-Architect bij Stichting Monumentenfonds

Arq. Noëmie Panneflek Architect, Voorzitter Architectenvereniging SAIA

Stella van Rijn MBA Directeur Antilliaanse Aannemers Vereniging

Page 65: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 65/76

Werkveld IT 11:00-12:00 in R1-01

Naam Functie

Ing. Austin A.J. Martina Manager General Affairs bij Aqualectra Production

Ir. Raichel E.T. Leito Manager BBD bij Aqualectra Distribution

Fenton P. Th. Thomasita BSc Project Leader bij ISLA

Willem St. Trapenberg Directeur WG Trapenberg Airconditioning Service N.V.

Werkveld IT&ES 11:00-12:00 in R1-07

Naam Functie

Leonardo de Abreu Ladeira Hoofd Technische Dienst Bureau Telecommunicatie

Vianney J. Granviel Senior Beleidsmedewerker Info. Systems bij Korps Politie

Reinaldo de Oliveira BSc Chef PVE bij Aqualectra Distribution

Alumni B&C 12:00-13:00 in R1-01

Naam Functie

Nasha N.A. Bautisma BSc Bouwkundig Uitvoerder

Quincy G. Kook BSc Field Inspector & Laborant

Andry G.A. Maduro BSc Bouwkundig Opzichter

Chenalis Provence BSc Freelancer

Alumni IT 12:00-13:00 in R1-01

Naam Functie

Mairondy M. Bodak BSc Projectleider

Ramses Delchot BSc Plant Engineer CUOC

Corwin Nicolina BSc HSE Inspector at Aqualectra Distribution

Alumni IT&ES 12:00-13:00 in R1-07

Naam Functie

Clinton W.V. Mc. H. Bazoer BSc Beleidsmedewerker Ministerie van Onderwijs

Sunita B. Gonesh BSc IT-Consultant

Jurinda M. Montroos BSc IT-Engineer

Shurich A. Poulina BSc. Network Management Center Engineer

Dinesh Ramawadh MBA Oracle-Consultant

Jurick A.S. Velder BSc Network Engineer

Studenten B&C 14:00-15:00 in R1-01

Naam Functie

Joulenda P.B. Bridgewater Student Civiele Techniek, 4e jaar

Rudaliah Sh. R. Mercelina Student Bouwkunde, 4e jaar

Shannon S. Pandt Student Bouwkunde, 4e jaar

Amaris F. Richardson Student Bouwkunde & Civiele Techniek, 3e jaar

Radjesh Sahadew-Lall Student Civiele Techniek, 4e jaar

Jurnick J.J. Servania Student Bouwkunde, 4e jaar, lid Faculteitsraad FdTW

Eugenique A.R.G. Wilkins Student Bouwkunde, 2e jaar

Page 66: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 66/76

Studenten IT&ES 14:00-15:00 in R1-07

Naam Functie

Marlydah P.C. Cijntje Student ICT, 3e jaar

Kenly R. Francisca Student ICT, 3e jaar

Joël M. Gaari Student Elektrotechniek, 2e jaar

Jeremy A. Gomez Student Telecommunicatie, 2e jaar

Ruendry L. Isei Student ICT, 4e jaar

Shuraiska Koeks Student ICT, 4e jaar

Sue Amy A.M. Kwidama Student ICT, 4e jaar

David R.J. Welvaart Student Energie, 2e jaar

Studenten IT 15:30-16:30 in R1-01

Naam Functie

Eric M. van Blarcum Student Mechanische Technologie, 3e jaar

Wouter Bonnee Minor student Technische Bedrijfskunde

Mauryze A.C. Brug Student Mechanische Technologie, 4e jaar

Fabian F.E. Conception Student Technische Bedrijfskunde, 3e jaar

Ruiz K.S. Djotaroeno Student Industriële Technologie, 2e jaar

Darrel J. Frans Student Mechanische Technologie, 4e jaar

Canrick R.F. Wanga Student Industriële Technologie, 2e jaar

(Gast)docenten B&C 15:30-16:30 in R1-07

Naam Functie

Ir. Sofia Saavedra Bruno MA Docent Bouwkundige/Civiel technische vakken

Ir. Zarja Garmers-Rojer MSc Coördinator en docent Bouwkundige vakken

Ir. Lyongo M. Juliana Docent Bouwkundige vakken

Ing. A.R.L. (Rob) Lendering Gastdocent Civiele Techniek

Robert P. Meijsing Practicum docent bouwkundige vakken

Ir. Cees M.J.M. van de Sande Docent Bouwkundige vakken

Ir. Kharis D.A. Troeman Gastdocent Bouwkundige/Civiel technische vakken

Ir. Arrelis N. Vis Docent Bouwkundige/ Civiel technische vakken

Dag 4: Donderdag 18 november 2010

(Gast)docenten IT&ES 10:00-11:00 in R1-01

Naam Functie

Ir. Luis d’Abreu Ladeira Theorie docent ICT

Roy A.F. Everts MSc Gastdocent ICT

Drs. Magaly A.M. Felipa Gastdocent SLB, Nederlands en comm. vaardigheden

Rinnus T. Felipa MBA Coördinator en labdocent Elektro

Lysandro Guanipa BSc Labdocent Elektro (Energietechniek)

Drs. Dik J. Hendriks Gastdocent ICT (Programeren)

MSEE Darick P. Jonis MSc MBA Gastdocent Elektrotechniek

Ir. Ramphis R. Schoop Theorie docent Elektro (Telematica)

(Gast)docenten IT 10:00-11:00 in R1-07

Naam Functie

Ir. Lesley H. Alexander Theoriedocent Werktuigbouwkundige vakken

Sharlon B. Betrian BSc Praktijkdocent Werktuigbouwkundige vakken

Dr. Immaculata J. Curiel Theoriedocent Wiskunde

Arthur P. Eliza MSc Theoriedocent Werktuigbouwkundige vakken

Eric S. Fraay Praktijkdocent Werktuigbouwkundige vakken

Ing. Thyrone N. Magloire MBA Gastdocent Logistiek

Ir. Winsel E. Peney Coördinator, theoriedocent werktuigbouwkundige vakken

Page 67: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 67/76

Examencommissie 11:00-11:30 in R1-01

Naam Functie

Ir. Richenel R. Bulbaai MBA Decaan FdTW / Wetenschappelijk Medewerker

Arthur P. Eliza MSc Wetenschappelijk Medewerker

Ir. Zarja Garmers-Rojer MSc Wetenschappelijk Medewerker

Ir. Cees M.J.M. van de Sande Coördinator afdeling B&C / Wetenschappelijk Medewerker

Ir. Ramphis R. Schoop Wetenschappelijk Medewerker

Opleidingsmanagement 15:00-16:00 in R1-01

Naam Functie

Ir. Richenel R. Bulbaai MBA Decaan FdTW / Wetenschappelijk Medewerker

drs. Simone Laguna Programmanager FdTW

Idelca S.S. Rafaela BSc Programmanager FdTW

Terugkoppeling16:00-16:30 in R1-01

Naam Functie

Ir. Richenel R. Bulbaai MBA Decaan FdTW

Arthur P. Eliza MSc Vertegenwoordiger Afdeling IT

Rinnus T. Felipa MBA Coördinator Afdeling IT&ES

Ir. Zarja Garmers-Rojer MSc Coördinator Afdeling B&C

Tamara Goilo-van Aerde Bac Office Manager FdTW

drs. Sharine A. Isabella Onderwijskundige UNA

Drs. Simone Laguna Voorzitter Kwaliteitsteam

Idelca Rafaela BSc Program Manager FdTW

Ir. Cees M.J.M. van de Sande Vertegenwoordiger Afdeling B&C

Page 68: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 68/76

Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal

0 Inleiding

000 Contextdocumenten FdTW

a) UNA Annual Report 2009

b) Begroting 2010 UNA

c) Jaarverslag FdTW 2008/2009

d) LBHAM september 2009 FdTW

001 LUNA

002 Bestuurs- en Beheersreglement 2006

003 Organogram UNA

004 Report of Advisory Commission Future of UNA, 2007

005 Samenwerkingsovereenkomsten

006 Delivering future leaders of the Caribbean

Strategic Plan UNA 2006-2010

007 Beleidsplan op hoofdlijnen inzake het Antilliaanse Hoger Onderwijs 2002

008 Handleidingen studieloopbaanbegeleiding (zie 410)

009 Systeem interne kwaliteitszorg FdTW 2009

010 Verbetervoorstel wiskunde 2008

1 Doelstellingen

101 Eindkwalificaties 2008

102 Studiegids FdTW 2010-2011

103 Matrix vergelijking eindkwalificaties met domeincompetenties

104 Verslagen werkveldcommissies

105 Verslagen alumni

106 Dublindescriptorenmatrix

107 Curriculummatrix

2 Programma

201 Studiegids FdTW 2010-2011 (zie 102)

202 Semesterhandleidingen 2010-2011

203 Curriculummatrix

204 Toetsbeleid FdTW, 2009

205 Resultaten cursusevaluaties FdTW 2007-2008 (zie 505)

206 Studententevredenheidsonderzoek UNA 2008

207 Onderwijsvisie en didactisch concept FdTW, 2008

208 Boekenlijsten FdTW 2010-2011

209 Stagehandleiding FdTW 2010-2011

210 Afstudeerhandleiding FdTW 2010-2011

211 Handleiding studieloopbaanbegeleiding 2010-2011 (zie 008 of 410)

212 Verslagen studentenpanels

213 Tentamen- en frauderegeling UNA, 2006

214 Onderwijs- en examenregeling FdTW 2010-2011

215 Verbetervoorstel wiskunde, 2008

Page 69: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 69/76

3 Personeel

301 Professionaliseringsplan FdTW, 2009

302 Beleidsnotitie Inzet gastdocenten en Intern reglement UNA, 2006

303 CV vaste docenten

304 CV gastdocenten

305 Interne kwaliteitszorg FdTW, 2009 (zie 009 of 502)

306 Verslagen werkveldcommissies (zie 104)

307 Studententevredenheidsonderzoek UNA 2008 (zie 206)

308 Formatieplan FdTW, 2007

309 Functiebeschrijvingen UNA (concept), 2009

310 Functionerings- en beoordelingsbeleid

311 Opleidingsbeleid UNA, 2005

312 Resultaten cursusevaluaties FdTW 2007-2008 (zie 505)

4 Voorzieningen

401 Studiegids FdTW 2010-2011 (zie 102)

402 Beleidsplan Library and Research Services UNA 2009-2010

403 Beleidsplan Computer Centrum UNA 2006-2010

404 Transitiebeleidsplan Student Affairs UNA 2009-2011

405 Reglement van inschrijving UNA 2010-2011

406 Beleidsplan Career Center UNA

407 Beleidsplan Campus & Mensa UNA 2006-2010

408 Beleidsplan Facilitaire Dienst UNA 2006-2010

409 Begroting FdTW 2010

410 Handleidingen studieloopbaanbegeleiding 2010-2011

411 Stagehandleiding 2010-2011 (zie 209)

412 Afstudeerhandleiding 2009 (zie 210 of 601)

5 Interne Kwaliteitszorg 501 Het kan altijd beter! Beleidskader Kwaliteitszorg UNA 2005-2010 502 Interne kwaliteitszorg FdTW

503 Delivering future leaders of the Caribbean Strategic Plan UNA 2006-2010 (zie 006)

504 Beleid cursusevaluaties 2007

505 Resultaten cursusevaluaties FdTW 2007-2008

506 Evaluatieformulieren

507 Toetsbeleid FdTW, 2009 (zie 204)

508 Verslagen werkveldcommissies (zie 104)

509 Verslagen alumni (zie 105)

510 Verslagen studentenpanels (zie 212)

511 Verslagen coördinatorenoverleg FdTW 2009 en 2010

512 Verslagen afdelingsoverleg 2009 en 2010

513 Verslagen kwaliteitsteam FdTW 2009 en 2010

514 Documenten examencommissie 2009 en 2010

Page 70: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 70/76

515 Studententevredenheidsonderzoek UNA 2008 (zie 206)

516 Verbetervoorstel Wiskunde, 2008

517 Plan van Aanpak zelfevaluatie en visitatie FdTW, 2008

518 Verbeterplan FdTW, 2008

519 Documenten FdTW in relatie tot het NVAO kader, 2008

520 Beleidsnotitie Inzet gastdocenten en Intern reglement UNA, 2006 (zie 302)

521 Klachtenregeling en beroepsmogelijkheden FdTW, 2009

522 Samenstelling werkveldcommissies

6 Resultaten

601 Afstudeerhandleiding FdTW 2010-2011

602 Dublindescriptorenmatrix (zie 106)

603 Verslagen werkveldcommissies (zie 104)

604 Beoordeling scripties FdTW, NQA 2008

605 Verbetervoorstel w iskunde, 2008 (zie 516)

606 Onderwijs- en examenregeling FdTW 2010-2011 (zie 214)

Page 71: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 71/76

Afstudeerscripties IT&ES

Elektrische Systemen Afstudeerrichting Telematica

Anthony, U. PLC control network for Valero Aruba Refinery

Fernandes, R. Draadloze datacommunicatie voor remote meetsystemen

Koeiman, J. Migration to IP Voice Communication System

Marthina, Sh. Ontwerpen en implementeren van een DNS management applicatie voor E-Commerce

Park (Dat Center op Curaçao)

Mattheeuw, Ph. Het karakteriseren van een VHF systeem en een radarsysteem door gebruik te maken

van een spectrum analyzer (Agilent ESA-E series E4402B)

Mensche, D. Network Capacity Management

Theodora, J. Customer care management system (CCMS) :

Velder, J. Upgrading for the telecommunication network infrastructure of a UTS client

Elektrische Systemen: Afstudeerrichting Energietechniek

Bernadina, R. Energie opwekken met behulp van kleinschalige windturbines :

Corsen, S. Renovatie laagspanningssystemen

Gerard, S. DSL voor breedband internettoegang

Hassel, M. Evaluation of Powersystem analysis software’s for WEB Aruba

Lakker, B. Energiebesparing mogelijkheden bij Curaçao International Airport

Lindeborg, W. De toepassing van veldunits en WKK in de middenspanning installaties

Nahr, W. Rationalisatie van HS2 installatie bij Aqualectra Production

Nassy, Sh. Black Start & Hurricame procedure at Curacao utilities company n.v.

Porcu, S. Van correctief onderhoud naar preventief onderhoud

Raphaela, E. Asset management

Ricardo, R. Elektrische netwerk analyse

ICT

Andrews, V. Bringing IBIS Application to the next level

Arndell, R. Pa un mihó BZV :

Bazoer, C. Ontwikkelen van informatiesystemen voor het toezicht op het onderwijs

Blankendal, G. Aangifte belastingsysteem ontwikkeling m.b.v. SpringFramework

Brands, C. Reele Sector application Spinne 2004

Calmes, S. Synergy Enterprise Implementation – BT&C

Conradus, I. Enterprise Information Portal

Gonesh, S. E-commerce op Curacao

Gregoria, R. Timekeeper application

Henriquez, N. Implementatie GIS binnen DOW

Hunte, P. Geautomatiseerde webservice deployment oplossing

Jamanika, N. Aqualectra report generator program

Moesker, L. Allerting and reporting solutions for the IT department of MCB Bank

Ramawadh, D. Kwaliteitsborging van MSL

Page 72: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 72/76

Stageverslagen IT&ES Elektrotechniek afstudeerrichting Energietechniek Fabias, F. Hassel, M. Martha, A. Elektrotechniek afstudeerrichting Telematica Gonet, G. Rombley D. Concesion, E. Koeiman, J. ICT

Bonilla, V. Hek, Chr. Meiland, J. Polonius, J. Rojer, F. Violenes, D. Overig Vakdocumentatie en studentenproducten

Page 73: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 73/76

Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties

De domeinspecifieke referentiekaders Bachelor of ICT en Bachelor of Engineering zijn te vinden

op de website van de HBO-raad: www.hbo-raad.nl.

Eindkwalificaties opleiding Elektrotechniek

Afgestudeerden van de opleiding Elektrotechniek kunnen:

Gerelateerd aan de projectfasering:

1 Initiatief/definitie

• in overleg met opdrachtgevers/stakeholders een inventarisatie van de wensen/de

problemen maken en verschillende concrete mogelijkheden formuleren

• op basis van de inventarisatie van wensen en/of problemen een plan van aanpak

opstellen

• op basis van het plan van aanpak, een programma van eisen opstellen

2 Ontwerp

• op basis van het programma van eisen, een eerste ontwerpmaken, rekening houdend

met de samenhang van de elektrotechnische systemen onderling en met de andere

systemen, met de hiërarchische opbouw en de keuzen van de ontwerpmethodiek

• op basis van het eerste ontwerp, een simulatie of model van het gewenste product maken

• op basis van de simulatie en/of het model een definitief detailontwerp maken en testen

om na te gaan of deze aan de wensen van de klant voldoen

• een rapport opstellen van de testresultaten en een concreet draaiboek maken waaruit

blijkt op welke wijze het vervolg aangepakt wordt

3 Voorbereiding

• de gekozen oplossing van de ontwerpfase vertalen in een praktisch realiseerbaar

eindresultaat

• op basis van het definitieve detailontwerp een in bedrijfstellingsplan opstellen, daarbij

rekening houdend met de klant en met de interferentie met bestaande processen

• het product of een afname keuring doen in relatie tot het eerste ontwerp, het model en het

definitieve detailontwerp

4 Realisatie

• controles uitvoeren

• leiding geven aan de uitvoering van het project

• een plan maken voor het informeren en adviseren van de opdrachtgever van het product

• op basis van het definitieve detailontwerp en product, documentatie samenstellen en een

gebruikershandleidingen opstellen en deze overdragen aan de klant, d.w.z.

gebruikerstrainingen geven, rekening houdend met de aard van de gebruiker

(professioneel of consument)

Page 74: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 74/76

5. Nazorg

• een levenscyclusplan voor het product opstellen

• een onderhoudsplan opstellen

• op basis van het onderhoudsplan een beheersplan opstellen

• reparatieopdrachten formuleren en oorzaken identificeren van schades, daarbij rekening

houdend met omgeving, kritische factoren, verantwoordelijkheden en technische

aansprakelijkheid

Gerelateerd aan overige aspecten:

6. Algemene Vaardigheden

• gestructureerd en analytisch denken en handelen

• projectmatig werken

• datasheets hanteren

• creativiteit gebruiken bij het oplossen van problemen

• theoretische achtergronden eigen maken door het raadplegen van literatuur en

documentatie verband houdend met de uitoefening van hun beroep

7. Sociale- en communicatieve vaardigheden

• leiding geven en superviseren

• samenwerken in een multidisciplinaire en internationale omgeving

• schriftelijk rapport of verslag maken

• mondeling en schriftelijk toelichting geven over de werkzaamheden

• met gebruikmaking van de juiste beroepshouding, taakgericht, intrinsiek gemotiveerd,

kwaliteitsgericht, prestatiegericht en dienstverlenend handelen

8. Informatietoepassingen/Informaticakunde

• In alle fasen van de werkzaamheden gebruik maken van relevante ICT toepassingen

9. Zelfsturing

• zelfverantwoordelijk werken

• zelfverantwoordelijk leren

Wat geldt voor de beroepstaken, geldt ook voor de eindkwalificaties. Ze zijn gelijkluidend voor

beide afstudeerichtingen, maar krijgen een eigen specifieke inkleuring door de context waarin

beroepsbeoefenaren hun beroep uitoefenen.

Page 75: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 75/76

Eindkwalificaties ICT

Afgestudeerden van de opleiding ICT kunnen:

Gerelateerd aan de projectfasering:

1. Initiatief/definitie

• in overleg met opdrachtgevers/stakeholders een inventarisatie van de wensen en

problemen maken en verschillende concrete mogelijkheden formuleren

• op basis van de inventarisatie van wensen en/of problemen een plan van aanpak/

informatieplanning opstellen

• op basis van het plan van aanpak, een programma van eisen opstellen

2. Ontwerp

• op basis van het programma van eisen, een eerste ontwerp maken, rekening houdend

met de andere systemen, met de hiërarchische opbouw en de keuzen van de

ontwerpmethodiek

• op basis van het eerste ontwerp, een simulatie of model van het gewenste product maken

• op basis van de simulatie/model een definitief detailontwerp maken en testen om na te

gaan of deze aan de wensen van de klant voldoet

• een rapport opstellen van de testresultaten en een concreet draaiboek opzetten waaruit

blijkt op welke wijze het vervolg aangepakt zal worden

3. Voorbereiding

• de gekozen oplossing van de ontwerpfase vertalen in een praktisch realiseerbaar

eindresultaat

• op basis van het definitieve detailontwerp een in bedrijfstellingsplan opstellen, daarbij

rekening houdend met de klant en met de interferentie met bestaande processen

• het product testen of een afnamekeuring doen in relatie tot het eerste ontwerp, het model

en het definitieve detailontwerp

4. Realisatie

• controles uitvoeren

• leiding geven aan de uitvoering van het project

• een plan maken voor het informeren en adviseren van de opdrachtgever van het

product

• op basis van het definitieve detailontwerp en product, documentatie verzamelen en

gebruikershandleidingen opstellen, gebruikerstrainingen geven, rekening houdend

met de aard van de gebruiker (professioneel of consument)

5. Nazorg

• een levenscyclusplan opstellen voor het product

• een onderhoudsplan opstellen

• op basis van het onderhoudsplan een beheersplan opstellen

• het projectresultaat beschrijven zoals gerealiseerd in een beslisdocument

Page 76: rapport UNA hbo-ba ICT - Elektrotechniek

© NQA – UNA: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen ICT en Elektrotechniek 76/76

Gerelateerd aan overige aspecten:

6. Algemene Vaardigheden

• gestructureerd en analytisch denken en handelen

• projectmatig werken

• datasheets hanteren

• creativiteit gebruiken bij het oplossen van problemen

• theoretische achtergronden eigen maken door het raadplegen van literatuur en

documentatie verbandhoudend met de uitoefening van zijn/haar beroep

7. Sociale- en communicatieve vaardigheden

• leiding geven en superviseren

• samenwerken in een multidisciplinaire en internationale omgeving

• schriftelijk rapport of verslag maken

• mondeling en schriftelijk toelichting geven over de werkzaamheden

• met gebruikmaking van de juiste beroepshouding, taakgericht, intrinsiek gemotiveerd,

kwaliteitsgericht, prestatiegericht en dienstverlenend handelen

8. Informatietoepassingen/Informaticakunde

• In alle fasen van de werkzaamheden gebruik maken van relevante ICT toepassingen

9. Zelfsturing

• Zelfverantwoordelijk werken

• Zelfverantwoordelijk leren