rahman sÛresİ - ahmet tunalılar · 2018. 8. 16. · rahman sûresi • 103 da iste. yine neyi...

RAHMAN SÛRESİ

Mekke'de nâzil olmuştur. 78 âyet, 351 kelime, 1630 harften ibarettir. İlk kelime olan "Er Rahman" sûreye ad olmuştur. Bu sûrede ÂNâh'm nimetleri sayılır. Bunlar sayılırken "Şimdi Rabbimizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?" âyeti tekrar edilir.

Esma-i Hüsnâdandır. Rahmeti, bütün kâinata şâmildir.A* ./) j» * w ^

2- j iy d i^ ip

Kur'an'ı tâlim eden Rahmân'dır. Kur'an-ı Azimüşşân'ı, isteyene tâlim eden Errahman'dır.

Ni3- öLAj VI

İnsanı halkeden O'dur.

4- İ d i l d e

O'na beyânı, maksadını anlamayı öğretti.

102 • Tefsir Sohbetleri

Güneş de Ay da hesaplıdır. (Burçlar da menziller de mukadder ve malûm olan bir hesapla cereyan eder.)

6- d 'J

Necim; gövdesi üzerine durmayan bitkiler (kabak, kavun, karr puz, çilek.) Şecer ise; sapı, gövdesi üzerine duran bitki ve ağaçlar. Bunların hepsi Cenâb-ı Hak'ka secde ederler. Emr-i İlâhi'ye itâat, secde ediyor demektir.

7

Göğü yükseklere, O kaldırdı. Ve mizanı va'z etti. (Adaleti tesis eyledi veya muvâzene-i âlemi kurdu.)

Kendisine konuşma ve düşünme özelliği verilen insan, diğer canlılardan ayrılmıştır. Ay ve Güneş belirlenen ve bilinen bir ölçüye göre kendi yörüngelerinde akıp gitmektedir. Gök ve yer yaratılmış, aralarında denge ve düzen sağlanmıştır.

8- ıjl_/ -<j.Jl l V l

Sakın tartıda haksızlık etmeyin.' s ° ‘ i. * ° ' • ° -

9- ıjl_/ <j-Jl l V j İL> ojj-îl lj -o- Ij

Tartıyı doğru yapın k I k L hak üzerine. lj^—J o Te

razide eksiklik yapmayın. (Mizandan, muvazene-i akliyede anlaşı

lır. Cenâb-ı Hak sana akıl vermiştir. Aklınla muvazene yap da hal

ka zulüm yapma. Sen kendine neyi sever istersen, Müslümanlara

Rahman Sûresi • 103

da iste. Yine neyi sevmeyip istemiyorsan, Müslümanlara da onu

isteme. Bu muvazeneyi kaybetme.)

ıo-

Yeri de bütün mahlûkatın (menfaati) için, O yaydı. (Yer, bütün mahlûkatın hizmetine uygun hale getirilmiştir.)

11- fU S V l o lS «tg.S’l i

A § ^ s

Yerde halkediyor Allâh, U çeşit çeşit lezzetini aldığın

^LJoVl o ü J-J>3SVj meyveler ve salkımlı hurma ağaçları vardır.

12- jü A p 'j ı_c. 3 *Jl js c_»^Jlj

Yapraklı taneler ve hoş kokulu bitkiler vardır.

13- ö t t â U & j £ İS

Ey cinn-i ins, Allâh'ın hangi nimetini tekzip ediyorsunuz?

Bu âyet-i kerime otuz defa tekrar oluyor.

Bir insan yaptığı iyiliği verdiği nimeti başa kakmamalıdır. Bu iyiliği sana yaptım dese, o iyiliğin sevabını kat eder. Fakat üç yerde müstesnâdır. Biri Allâh'a karşı, diğeri ana-babaya karşı, üçün- cüsü de hocasına karşı. Hocası talebeye minneti yapabilir. "Oğlum sana filan kitabı okuttum, şunu bildirdim, niye anlamıyorsun?" diyebilir. Ana baba da "Evladım sana bu kadar iyilikler yaptım, niye düşünmüyorsun?" diyebilir. Âllâh-û Teâlâ da her şeyin sahibi olduğu için "Ey mahlûkum sana bunu da yaptım, verdim. Bunları niye düşünmüyorsun?" demektedir.

\| Û / 9 x o X O o ^

14- lj ro jL U V l jjJL>-


İnsanı halkettik ki Âdem Aleyhisselâm'dır. Pişmiş çamura benzeyen bir çamurdan yarattı.

15- -)}■* ü° Ü°4 w sûL£- cinleri de halkettik, jü> çj\J» dumansız olan ateş

ten (hâlis alevden) yarattı.

16- ö ü tâ U & j < jiS

Ey ins-i cin, siz hangi Nimeti İlâhiye'yi tekzip ediyorsunuz?

Anasır-ı Erbaa; Dört unsur var ki bütün mahlûkatta mevcutm tur. İnsan da bunların hepsi var, toprak fazladır. İnsanda; a) Topd rak b) Rutûbet c) Hava d) Hararet var. Cinlerde bu dört unsurun hepsi var, hava fazladır. Şeytan da ise ateş fazladır. Meleklerde nur fazladır.

o ^ o ° i ^ ° ° i

17- (j\jjk>Jl t-Jjj

Şark ve garp, doğu ile batı ikişerdir. O iki doğunun ve iki bâtının Rabbi'dir. (Yaz ve kış mevsimlerine göre doğu ve bâtının durumlarında değişiklik olduğu için "iki doğu" ve "iki batı" tabiri kullanılm ıştır.)

18- j d S u & j *sfı i l i

Ey ins-i cin, Âllâh-û Teâlâ'nın hangi nimetini tekzip ediyorsugnuz?

Ni 0

19- ıj lJ iıİ j çJo

(Biri tatlı, diğeri acı) iki denizi, birbirine kavuşmak üzere salıvermiştir.


ikisinin arasında berzah, perde gibi bir şey var ki birbirine geçip karışmıyorlar. (Yine tatlısı tatlı, acısı acı olarak kalır.)

Mevlâna Celâleddin-i Rumi Kaddesallahû Sırrahûlaziz buyuruyor ki; "Aynı ana ve babadan doğmuş olan iki evlat, birisi salih, mütteki, temiz insan olur. Diğeri de fasık facir olur."

21-

O halde, Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?

22 ' (jt>-j-oJlj jpj_Ul Lo-gla

Bu iki denizden (büyük ve küçük) inci ve mercan çıkar. Bunlar, her iki denizden küçük ve büyük parçalar hâlinde çıkarlar.

Abdullah bin Mes'ud diyor ki Rasûl-û Ekrem Sallâllâhû Aley- hivesellem, Errahman sûresininin bu ayetlerini okurken Âshab-ı Kirama demiş ki; "Ben, bu âyetleri cinler içinde okudum. Sizden daha dikkatli baktılar. Her bir âyetin akabinde, ya Rabbi Le nûkez- zibû bi âyâtike ehad. Felekel hamdû illâ kâlû vele bişey'in min ni'metike rabbene nûkezzibû felekel hamd. (Ey Rabbimiz, nimetlerinden hiçbir şeyi tekzip etmeyiz. Hamdimiz sanadır.) dediler."

23- öL) J-Ssj LoSoj «Vl (jLS

Şimdi, Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?

24 ■ '^p'JlS' l o L ı lo J l 4İj

Denizde uzun dağlar gibi yükselen gemiler de O'nundur.

25-t'cjl).!.^î « Jl ci;LS'


Öyleyken Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?

26- j l i Ifcİp J T

Öyle ise biliniz ki yeryüzünde her ne varsa ruh sahibi canlı, yok olacak.

27 ' j î d i.jj A-

Ancak azamet ve ikram sahibi olan, Rabbinin zâtı bâki kala

cak.

28- & & U & j <JİJ

Öyleyse Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?

29- j l d iJ i jA J d (j^ jV lj Jl 4İL~j

Göklerde ve yerde ne varsa hepsi, O'na muhtaçtır. Hacetlerini O'ndan isterler. O, her an yaratma hâlindedir. (Varlıklar dilleri ve

hâlleriyle ibadet, rızık, affedilme ve benzeri konularda, Âllâh'tan yardım isterler. Âllâh CelleCelâlûhû diriltmek, öldürmek, değerli, değersiz kılmak, zengin, fakir yapmak, isteyene vermek ve ben

zeri işlerde her an kâinata tasarruf etmektedir.

30- U & j < jiS

O halde ey ins-i cin. Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyor

sunuz?

31- Şka£ \Z \


Ey insan ve cin! Yakında (hesap ve cezanız için) size teveccüh edeceğiz.

32- j l l j i S U id j «.'l ^ L i

Hâl bu iken Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?

\ »33- _. Jl jLkâ! j a ljJ_âij j l .«l jl, üS flj jjj>dl 'j.JL*.a l_>

jlİ3İ «.) ' 'if l j j ^jVl j

(Ayet-i Kerime, hadise mütenazırdır. Rasûl-û Ekrem Sallâl- lâhû Aleyhivesellem, hadis-i kutside emrediyor. Menlem yerda bi kazâi, velem yesbir alâ belâî. Fel yahruç tahtesse me-i, vel yecid Rabben sivâ-i. Âllâh-û Teâlâ'nın emri; hâkim ale'l ıtlak benim. Dünya, insan, mülk benimdir. İstediğim gibi tasarruf ederim.

Ey kul, senin elinden ne gelir? Sabr-ı tahammül etmezsen ne olur? Benim kaza ve kaderime razı olmayan kimse, verdiğim musibetlere sabr-ı tahammül etmeyen kimse, elinden gelirse benim yüklerimin altından çıksın başka bir yere gitsin. Benden başka bir mâbud bulsun. Mâbud, Rab benim, yerler ve gökler benimdir. Emrim de budur. Eğer sen bunlara razı değilsen. (Bela ve musibete sabr-ı tahammülün yoksa) başka bir mâbud bul, bulabilirsen.)

A O

Ayet-i kerime de bu mealde nâzil olmuştur. j_*J1 U0 ° 4 A ^

^ J l j Ey Cin ve insan cemaati. ^jJLkLI-I öl Eğer gücünüz yeterse,

j^ J I J jLkSI I j lU S öl göklerin ve yerin çevresindeni jl

çıkıp gitmeye gücünüz yeterse I jİd îli haydi çıkıp gidiniz. ö jÂ ilS J£ ^ o Ü

JI Fakat asla çıkamazsınız. Ancak bir kuvvetle çıkabilirsi

J o.

niz. (Bu da bir emr-i muhaldir. Böyle bir kuvvetiniz yoktur.)


34- j L Ş j^ l^ j j S f l^ L i

Öyleyse Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?

35- j l i jÜ ya i ? l l a - i j l p J-^oy

J_^y Gönderir Âllâh CelleCelâlûhû, L ^ İ İ p gönderir in

san ve cin üzerine j l i y.» ateşten alevler y l_> oj erimiş bakırlar

dan. û'^-^İS /_ ! Kimse size yardım etmez, azaptan kurtulamaz

sınız.

36- j lŞ j iS U İ j «Vl y l i

Öyleyken Rabbinizin hangi nimetini inkâr ediyorsunuz?

37- jl.AjJlS' o ijj cujlSsi «.la- Jl c-JLtJl İSli

£U_İJI c..:a—zl>\ lSV_S Kıyâmet günü gökler parça parça olur,

û L ajJI^ fSjJ L_5/s3 gül renginde kırmızı sahtiyan gibi kızıllaştığı

zaman,

38- j lŞ j iS U İC j «Vl y L i

Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?<Lf i s x

39- jU - V j y p j L y V j-Layi

Kabirlerinden çıktıkları zaman insan ve cine sual olunmaz tâ ki mahalline gelinceye kadar.

40- j d ^ U İ j j V l ^ Ü

O halde Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?


41- IJSVIj g .o. j jj_«j>t_oJl _ j* j

Günâhkârlar (siyah yüzleriyle) simâlarından bilinir de perçemlerinden ve ayaklarından yakalanır. (Cehennem'e sürülür, baş aşağı ateşe atılırlar.)

42- ö ü A & u & j ^ i ı j i S

Ey ins-i cin Rabbinizin hangi nimetini yalanlıyorsunuz?f x

43- j \jjtj5>=_o-îl Lgj t JjJl oj-A

"işte bu, günâhkârların tekzip ettiği cehennemdir" denilir.

44- j l tjfijj L g*. ı j

Ehl-i cehennem tavaf ediyorlar. Onlar, o cehennem ateşiyle kaynar su arasında dönüp dolaşırlar.

45- j L ü iS LOİCjj «Sfl ^ L i

Şimdi Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?

46- jLi*^- 4jj Li« i_

(Hesap için) Rabbinin huzurunda durmaktan korkanlar için iki Cennet vardır.

Tefsir olunduğuna göre; Cennetlerin biri itikadı, biri de ameli için verilecektir. Yahut biri itâat işlediği diğeri muhalefetten kaçındığı içindir.

Öyleyken Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlıyorsunuz?


48- j l l i l LjIj S

ik i cennet de çeşit çeşit ağaçlarla doludur.

49- t^LS

Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?<L o £ ^

50- j l ı lp U ^ J

İkisinde de akıp giden iki kaynak vardır.

51- j l İ j i S UİCJj «Sfl $LS

Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?

52- üW-j 3 ^ lS ^ ö* lM ^

Bu iki Cennette her meyveden çift çift vardır.

53- j d S UİC!j t>j\ $LS

Ey ins-i cin, Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?^ x s * ~ s s J* j

54- ota ö* jS

„ s' O ' O < o

l 3 j - » Onlar, (O Âllâh-û Teâlâ'dan

korkanlar!) Orada usturları, örtüleri atlastan döşemelere yaslanır-

!>-j İki cennetin devşirilecek meyveleri, onlaralar. DlS

yakındır.

55- j l l K Î UİC îj «.Sîl $LS

Ey ins-i cin Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?


56 ' ül=r Sîj Jr^l ^ ^ j-^ l

■o l ^ U Oralarda, (Cennetin köşk ve saraylarında)

gözlerini yalnız eşlerine çevirmiş dilberler var ki J ._ il j_4iu. J

6l-^ J J onlardan evvel kendilerine ne ins ve ne cin dokun

mamış huriler vardır.

57- (İjiy io U İ C ! j £ L i


58J v JI ' v ^ t

(O huriler) sanki her biri yakut ve mercandırlar.

59- j l ^ U £ j * f l £ l i

Öyle iken Âllâh-û Teâlâ'nın hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?<L ^

60- j l l — }l Vl j U — }l i l j r

(Amelde) ihsânın mükâfatı ancak (sevâpla) ihsândır.

61- j L ^ U S L j *Vl £ l i

Ey ins-i cin Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?L- jt

62- öL ir- j - 55

Bu iki cennetten başka iki cennet daha vardır.

63-

Âllâh-û Teâlâ'nın hangi nimetini inkâr ediyorsunuz?


64- (jLLaL&J_«

(Bu iki cennet siyaha mâil) koyu yeşil renklidir.

65- ^ t â \ ^ j


66- jlı>-Lsü jb lp Li^Jj

£ ^

L l^ J Herkesin iki cenneti var. O cennetlerde O'—

iki pınar, çeşme vardır. Su, yukarıya fıskiye gibi yükseliyor. Hem

ferah verir hem ziynet, sürur verir.

Ey cinn-i ins, ÂNâh'ın bu nimetlerini düşünün. Hangi nimetini

inkâr ediyorsunuz?<L

68- L*-foJ?

Yine bu iki cennette yemek, içmek her çeşit meyveler, hurma

ve nar vardır. (Hurma hem yemiştir. Zekât için vaciptir, gıda olur.

Nar ise iyi bir gıda meyvedir, aynı zamanda devadır.)

69- Ej d & u & j *S?\ &LJ

Öyleyken Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?c.* , „ O ,0 £

70- öL1j>- jj£*i


O cennetlerde hayrat var. Ahlâkları hayırlı, içlerinde güzel huylu, güzel yüzlü huriler vardır.

71- (İjiy io U İ C Î j ^ l i

Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?

^ t x * t | * ^ o« ^

72-

Çadırlar içinde, gözlerini yalnız zevclerine hasretmiş huriler vardır.

73-Ej d & U & J *S?l ^ L i

Öyleyken Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?<L

Bunlara, onlardan önce ne bir insan ne bir cin dokunmamıştır.

75- j d & UİC!j «.Sîl ^ l i


76- ^jiL-Pj j - > _ i j i j

Dayanıyorlar, L rJs- yastıklara dayanıyorlar. ^_İp

J e i- Cs'Jij Koltuk var, yanında da yumuşak yeşil yastık konulmuş.s *

( i j - î lp j Güzel (nefis) döşeklere yaslanırlar.

77- d j id s i ı; & j «.Sîı f j iS

Öyleyken Rabbinizin hangi nimetlerini inkâr ediyorsunuz?

78- f j W i j j^ U J ı 1 j p ı tS jiâ


Azamet, saltanat ve ikram sahibi Rabbinin adı çok yücedir, münezzehtir.

Bir hadis-i şerifte "Ye Zelcelâli vel-ikram 'a devam edin, duâ- nızda çok söyleyin." buyrulmuştur.

Âişe RadıyâNâhû Anhâ, Aleyhisselât-û Vesselâm efendimizin namazdan çıktıktan sonra; ÂNâhûmme entesselâmû ve m inkes- selâm. Tebârekte yâ zelcelâli vel'ikram " diyecek kadar oturdukları mervidir.

rahman sÛresİ - ahmet tunalılar · 2018. 8. 16. · rahman sûresi • 103 da iste. yine neyi...

Documents