Refizade Necibe

İÇİNDEKİLER UHÖİ hakkında

Hasta odakllı sağlık hizmeti nedir?

Hizmetin amacları

Tanımlamalar

İlkeler

Uygulama

Sonuc

Kaynaklar

UHÖİ hakkındaUluslararası Hasta Örgütleri İttigağı iapo.org.uk sitesinde kendini böyle tanımlıyor: “UHÖİ tüm hastalk alanlarndan hastaları temsil eden ve hasta odaklı sağlık hizmetini dünya çarpında teşvik eden tek küresel birlikdir.” UHÖİ’n üyeleri hastaları, onların ailelerini ve bakıcılarını temsil etmek ve desteklemek için çalışan hasta örgütleridir.

UHÖİ nun görüşüne göre tüm dünya boyunca hastalar sağlık hizmetinin merkezindeler. UHÖİ nun misyonu dünya çapında hasta odaklı sağlık hizmetinin kurulmasıdır. Bunun için de aşağıdakı araçları kullanıyor:

.

Hasta örgütlerinin kapasitelerini geliştirmekle onların etkisini maksimuma çıkararak etken ortaklık gerçekleştirme.

Uluslararası, bölgesel ve ulusal sağlık gündemleri ve politikasını etkilemeye hedeflenmiş sağlık hizmeti siyasetiyle ilgili görüş hakkında güçlü hasta sözünün uluslararsı savunulması.

Hemfikir tıbbi ve sağlık uzmanları, politika yapıcıları, akademisyenler, araştırmacılar ve sanayı temsilcileriyle işbirliği halinde çalışmak ve sektörler arası ittifak kurmak.

Hasta odaklı sağlık hizmeti nedir?Hasta odaklı sağlık hizmeti çok kullanılan bir terim olmasına rağmen belirli bir tanımlaması yok. Amma hasta odaklı sağlık hizmetinin genel amacı hastanı sağlık hizmetinin merkezine getirmek ve yapılan tüm gelişmeleri hastanın “iyiliyi” için gerçekleştirmekdir. Hastanın “iyiliyi” kavramı soyut bir anlamdır ve bu “iyilik” anlayışı hastaların görüşüne göre oluşur. Hizmetin kuruluşu bütövlükle hastaların ve sağlık personelinin ortak işbirliğine yönelibdir. Hastanın tedavisinde onun yakınlarının rolü çok önemlidir. Burada hastanın, fikrine, tercihlerine, ihtiyaclarına saygı ve anlayış ön planda durmakdadır.

.

Hasta

Sağlık sistemi

Hekim ve sağlık personeli

Sağlık hizmeti

Aile ve yakınları

.

Saygı

HASTA FİKİRLERİ

HASTA İHTİYACLARI

HASTA İSTEKLERİ

HASTA DEĞERLERİ

HASTA BEKLENTİLERİ

Hasta ve aileleri tarafından

tespid edilmiş DİĞER

FAKTÖRLER

Hizmetin amacları

Hastayı sağlık sisteminin merkezine getirmek.

Sağlık sisteminin kurulmasında hastalıkarı ve ya hekim fonksiyonlarını yok, hastanın ihtiyaclarını ön plana çıkarmak

Hasta odaklı sağlık hizmetinin genel ilkelerini kullanarak sağlık hizmetinin kalitesini artırmak

.Hastayı sağlık sisteminin merkezine yerleştirmek, onunihtiyaclarını, beklentilerini, kişisel özelliklerini daha iyi anlayarakve onlara saygı göstererek hastayı ön plana çekmek demekdir.

Sağlık sisteminde, özellikle de Batıda hayata geçen sağlıkreformları sağlık sisteminin bütünlükle hasta odaklı olmasınageçmesi nedeniyle gerçekleşmektedir.

Genellikle, hastayı sağlık hizmetinin merkezine yerleştirmekhasta memnuniyyetinin artışı ile eşlik ediyor.

.

Hasta

Sağlık hizmeti

HekimSağlık

personeli

Bakım

Aile Yakınlar

.Amac olarak sağlık sisteminin kurulmasında hastaları ön planaçıkarmak klassik yaklaşımdan uzak bir kavramdır. Şöyle ki klasikyaklaşımda hekim, onun tedavisi, uyguladığı metodlar önplandaydılarsa hasta odaklı sağlık hizmetinde eksine hasta ve onuntercihleri ön planda yer alıyorlar. Tedavi metodu seçilirken kararınverilmesinde tek hekim değil, hasta ve yakınları da iştirak ediyorlar.Bu nedenle de hastaların eğitilmesi çok önemlidir. Aşağıda dagöreceğimiz gibi hasta eğitimi hasta odaklı sağlık hizmetininilkelerine dahildir. Unutmamak gerekir ki hastalığı, hekimi,hastaneyi, teknolojiyi değil hastayı sağlık hizmetinin merkezinealmak gerekir.

.

.

Hasta odaklı sağlık hizmetinin, hasta ihtiyacları, tercihleri,değerleri, isteklerine saygı, hasta-doktor ilişgileriningeliştirilmesi, hastaların eğitilmesi gibi özetlediğim genel ilkelerisayesinde sağlık hizmetinin kalitesi artıyor. Hastalarınfikirlerinin değerlendirmesi bu sonuca getirde. Böyle kihastaların fikrine göre bu ilkelerin kullanılması sağlık sisteminingelişmesine ve kalitesinin artmasına neden olacaktırr. Buysahasta memnuniyetini yükseltecektir.

.

İlkeler

kaliteMemnuniyet

TANIMLAMALAR

Hasta odaklı sağlık hizmeti geniş kullanılan terim olmasınarağmen farklı tanımlamaları vardır.

Dünya Sağlık Örgütünün Sağlığın Teşviki ve GeliştirmesiSözlüğünde de terim yokdur.

Farklı araştırmacıların, enstitülerin, örgütlerin tanımlamalarıbulunmaktadır.

Grin (1994)

‘Hastaların, onların ailelerinin, yakınlarının, hekimlerinin ve diğer sağlık uzmanlarının ortak çabasıyla oluşan...hastanın ve sağlık hizmeti uzmanlarının bir ekip gibi işbirliği çerçevesinde çalıştıkları, bilgilerini paylaştıkları ve optimum iyileşme ve şifa olmaları için hedefe doğru geniş kapsamlı hasta eğitimi sistemi içerisinde ilerlemeleri sayesinde gerçekleşiyor ‘.

Johnston&Cooper

‘Her departmanın görevleri çokluğu yerine hasta için beklenen çıktılara odaklanarak yatak bakımında akut bakım ayarında kolaylaşmanı savunan ayar.’

Laine&Davidoff (1996)

‘Uygun sağlık hizmeti ve hasta istekleri, ihtiyacları ve tercihlerine duyarlılık.’

Mallet (1996)

‘Hastaları bakım sisteminin merkezine yerleştirmek ve onların etrafında dönüşen iyi hizmetleri geliştirmek’.

Avrupa Picker Enstitüsü

Hastaları bilgilendirmek ve müdahil etmek, onların tercihlerini naydınlatmak ve saygı göstermek;

Hastaların ihtiyac ve arzularını hızlı, efektif ve onlar için tehlikesiz l karşılamak;

Hastaların onurlu ve destekleyici tedavi almalarını sağlamak;

Iyi koordine ve entegre edilmiş bakım iletmek.

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı

‘Hasta perspektiflerini bilerek benimseyen yaklaşımdır. Bu perspektifler bakımın koordine ve entegre edilmesi, bilgi, iletişim ve eğitim, fiziksel konfor, duygusal destek ve korku ve endişenin azalması, aile ve arkadaşların katılımı, geçiş ve devamlılık ile ilgili olarak hastaların değerlerine, tercihlerine ve ifade etdikleri ihtiyaclara saygı gibi boyutlar etrafında karakterize edilir.’

ABD Sağlık Araştırma ve Kalite Federal Ajansı

‘...Hastaların istekleri, ihtiyacları ve terciherine saygılı kararların sağlanması için hastalar, onların aileleri (gerekirse) ve uygulayıcılar arsında ortaklığı kuran, hastaların eğitime katılımını talep eden, ve onların kararverme ihtiyaclarını ve kendi bakımlarında kendilerinin iştirakını destekleyen sağlık hizmetidir’.

İLKELERHasta odaklı sağlık hizmetinin farklı tanımlamalar olduğu gibi defarklı ilkeleri mevcutdur. İlkelerin içeriği araştırmacıya göredeğişse bile ortak tarafları çoktu. Bu yüzden bunları birleştirereközetlemek istiyorum.

Hastaların eğitilmesi;

Tedaviye aile ve arkadaşların katılımı;

Hasta hekim ilişkisinin geliştirilmesi;

Bilgilerin ulaşabilir olması;

Hasta ihtiyaclarına, isteklerine, tercihlerine, kültürel ve şahsideğerlerine saygı;

Hasta endişeleri, korkuları, beklentileri ve diğer manevimeselelere duyarlılık.

UYGULAMALAR

Hasta odakl sağlık hizmeti Kuzey Amerika, Avustraliya ve Avrupada uygulanmaktadır.

Araştırma proğramları çerçevesinde işbirliği yapan gruplar vasıtasıyla Pakistan, Hindistan, Nepal, Svaziland ve Güney Afrikada uygulanması teşvik edilmiştir.

Türkiyenin 60 devlet hastanesinde "HASTA VE KATILIMCI" ODAKLI hizmet sunumu yaklaşimina geçilmesidir.

SonucUHÖİ hasta odaklı sağlık hizmetinin tanımlamaları ve ilkelerine dair araştırmalarında aşağıdakı sonuclar elde etmilşler:

Hasta odaklı sağlık hizmetinin çok saylı tanımlamaları mevcutdur. Bu tanımlamalar bakımın bir çok aynı temel ilkelererini içerseler de küresel olarak kabul edilmeyibler.

Hasta odaklı sağlık hizmeti için kanıt zemini geniş kapsamlı değil ve araştırma odak noktalarının farklılığı karşılaştırmağı zorlaştırıyor.

KAYNAKLAR

http://iapo.org.uk/

http://www.healthallianze.com/ha/payors/collaboration.php

http://www.somadh.gov.tr/ContentViewer.php?id=227

UHÖİ hasta odaklı sağlık hizmetinn tanımlamaları ve ilkelerine dair inceleme yazısı