RADYOGRAFİ TEKNİĞİ

1

Dr. Erol AkgülÇ. Ü. SHMYO/Radyoloji

Röntgen teknisyeni hastaya nasıl Yaklaşmalıdır? 1

• İletişim iyi olmalıdır. Kibar ve arkadaşça yaklaşılmalı, güven verilmelidir.

• Hastaya adıyla hitap edilmeli, hanım veya bey denilmelidir.

• Hastaları kırıcı ve kaba tarzda konuşulmamalı, empati yapılmalıdır.

• Tetkik için gelen hastalar ürkek ve endişeli olabilirler, anlayışlı olunmalı ve tetkik hakkında hasta bilgilendirilmelidir.

Röntgen teknisyeni hastaya nasıl Yaklaşmalıdır? 2

• İnceleme sırasında kapı kapalı tutulmalı, gereksiz kişiler dışarı çıkarılmalıdır. Hastanın tamamen soyunması gerekiyorsa hastaya gerekli örtüler verilmeli hasta rahatlatılmalıdır.

• Hastanın yatacağı, kafasını koyacağı , tutunacağı yerler ve verilen örtüler daima temiz ve bakımlı olmalıdır.

• Hasta masaya alınırken yardımcı olunmalı kaldırılırken destek olunmalıdır. Kafasını tüp standına vurmaması için uyarılmalıdır.

Röntgen teknisyeni hastaya nasıl Yaklaşmalıdır? 3

• Tekerlekli sandalye ile gelinmişse, masaya iyice yaklaştırılmalı ve tekerlek frenleri kapatılmalıdır.

• Hastaya pozisyon verilirken solunumunu tutması haraket etmemesi konusunda yeterince bilgilendirilmelidir. Gerekiyorsa gösterilmelidir.

• Hasataya pozisyon verilirken nazik davranılmalıdır. Sert hareketlerden kaçınılmalıdır.

Röntgen teknisyeni hastaya nasıl Yaklaşmalıdır? 4

• Girişimsel işlem yapılacaksa hasta bilgilendirilmeli gerekiyorsa belge imzalatılmalıdır. Çocuksa ailesine imzalatılmalıdır.

• Tetkik sırasında masanın hareket ettirilmesi, cihazın ses çıkarması gibi konular hastanın korkmaması için söylenmelidir.

• IV kontrast kullanılan yerlerde kusmalara karşı küvet bulundurulmalıdır.

Röntgen teknisyeni hastaya nasıl Yaklaşmalıdır? 5

• Teknisyen hastaya radyolojik muayenenin sonucu ya da tanısı hakkında açıklama yapmamalıdır. Bu bilgiler sadece doktar tarafından verilmelidir.

• Hastalar çoğunlukla beklemek zorunda kalmaktadırlar. Bekleme nedeni veya ne kadar beklenileceği hastaya söylenmelidir. Aksilikler hastaya bildirilmelidir.

• Tetkike hazırlık gerekiyorsa yapması gerekenleri neden yapması gerektiği açıklanmalıdır.

RADYOGRAFİK PLANLAR VE POZİSYONLAR

BAŞ VE YÜZRADYOGRAFİK POZİSYONLARI

KRANYUM PAGörülebilen yapılar

• Frontal kemik

• Paryetal kemik

• Gözü çevreleyen kemik kısım

• Maksilla

• Mandibula

• Her iki zigomatik kemik

• Süperior orbital fissür

KRANYUM LATERAL Görülebilen yapılar

• Paryetal kemik

• Oksipital kemik

• Kısmen frontal kemik

• Temporal kemik

• Sella tursika

• Sinüsler

CALDWEL POZİSYONUGörülebilen yapılar

• Etmoid sinüsler

• Frontal sinüs

• Kısmen sfenoid sinüsler

• Diğer kranyal ve maksillofasyal kemikler

KAFA KAİDESİ (Submento-vertikal)

Görülebilen yapılar

• Etmoid ve sfenoid sinüsler

• Foramen magnum

• Foramen spinozum, ovale, laserum

• Maksiller sinüsler orbita ile süperpoze

• Sella tursika, sfenoid sinüs içerisinde

WATERS GRAFİSİGörülebilen yapılar

• Paranazal sinüsler

• Orbita kemik sınırları

• Diğer maksillofasyal kemikler

LATERAL YÜZ (SİNÜS)Görülebilen yapılar

• Paranazal sinüsler

• Sella

• Mandibula

• Diğer maksillofasyal kemikler

TOWN POZİSYONUGörülebilen yapılar

• Oksipital, paryetal ve frontal kemikler

• Foramen magnum ve içinde sella tursika

• Mandibula kondilleri

• Petröz kemikler

ORBİTAGörülebilen yapılar

• Orbita duvarları

• Paranazal sinüsler

SCHULLERGörülebilen yapılar

• Msatiod kemik

• Temporomandibüler eklem

• Üst üste internal ve eksternal akustik kanallar

STENVERSGörülebilen yapılar

• Petröz kemikler

• İnternal aküstik kanal

• Semisirküler kanallar

• Mastoid

• Temporomandibüler eklem

VERTEBRARADYOGRAFİK POZİSYONLARI

AP SERVİKAL VERTEBRAGörülebilen yapılar

• Servikal vertebra korpusları, transvers proçesler, disk aralıkları

• Trakea hava sütunu

LATERAL SERVİKAL GRAFİGörülebilen yapılar

• Vertebra korpusları, spinal kanal genişliği, spinöz proçesler, faset eklemler, disk aralıkları

• Prevertebral yumuşak doku

• Faringeal ve trakeal hava sütunu

SERVİKAL OBLİKGörülebilen yapılar

• Nöral foramenler

• Faset eklemler

ODONTOİD, 1 ve 2. SERVİKALGörülebilen yapılar

• 1 ve 2. servikal vertebralar

• Odontoid proçes

• Lateral atlantoaksiyel eklemler

TORAKAL VERTEBRA APGörülebilen yapılar

• Vertebra korpusları, pedikülleri, spinöz ve transvers proçesleri

• İntervertebral disk aralıkları

• Kosta proksimal kesimleri

AP LUMBARGörülebilen yapılar

• Lumbal ve sakral vertebralar

• Disk aralıkları

• Sakroiliak eklemler

• Psoas kas gölgeleri

• 12. kotlar

LUMBAR LATERALGörülebilen yapılar

• Vertebra korpusları, spinal kanal genişliği, pediküller, spinöz proçesler

• Faset eklem ve artiküler proçesler

• Disk aralıkları

SAKRUM APGörülebilen yapılar

• Sakral ve alt lumbar vertebralar

• Sakroliak eklemler

• Koksiks

ABDOMEN VE PELVİS RADYOGRAFİK POZİSYONLARI

AYAKTA ABDOMENGörülebilen yapılar

• Lumbar vertebralar

• Alt kostalar

• Pelvik kemikler

• Diyaframlar

• İntestinal gazlar

• Psoas gölgeleri

• Diğer yumuşak dokular

PELVİS APGörülebilen yapılar

• İliak kemikler: İlium, iskium, pubis

• L5 vertebra ve sakrum, koksiks

• Sakroiliak ve koksofemoral eklem

• Bilateral femur başları

ABDOMEN VE PELVİS RADYOGRAFİK POZİSYONLARI

AYAKTA ABDOMENGörülebilen yapılar

• Lumbar vertebralar

• Alt kostalar

• Pelvik kemikler

• Diyaframlar

• İntestinal gazlar

• Psoas gölgeleri

• Diğer yumuşak dokular

PELVİS APGörülebilen yapılar

• İliak kemikler: İlium, iskium, pubis

• L5 vertebra ve sakrum, koksiks

• Sakroiliak ve koksofemoral eklem

• Bilateral femur başları

Kaynaklar

• Bushong SC. Radiologic Science for Technologist: Physics, Biology and Protection. 3rd ed. St. Louis, The C. V. Mosby Company, 1984.

• Oğuz M. Röntgen Fiziğine Giriş: Diagnostik I. Adana, ÇÜ Basımevi, 1992.

• Kaya T. Temel Radyoloji Tekniği. Bursa, Güneş & Nobel, 1997.