OSTEONEKROZ

Prof. Dr. Nuran TÜRKÇAPAR

AÜTF İç Hastalıkları ABD – Romatoloji BD

TANIM

• Osteonekroz (ON): kemiğin geçici veya kalıcı kanlanmasının bozulmasına bağlı gelişen kemik ölümüdür

• ON herhangi bir kemikte gelişebilir; fakat en sık uzun kemiklerin uçları (epifiz); femur, kalça, tibia, omuz, ayak bileği

%10 olguda asemptomatik

En sık ON yeri; femur başı

Kalça, diz ve omuz

İnsidans: 1/10 000-20 000

Her yaşta görülse de 20-50 arası yaşlarda

daha sık

Avasküler nekroz veya aseptik nekroz olarak da adlandırılan osteonekroz, azalmış kan akımına bağlı kemik hücrelerinin ölümü ağrı ve kemik alanlarında kollapsa neden olur

PATOLOJİK MEKANİZMA

İnfarktüsün mekanizması: • İntraluminal tıkanma

• Arteriyel duvar hastalığı

• Vasküler kompresyon

• Damar yapısının fiziksel bozukluğu

• Azalmış kan akımı kemik iskemisi kemik infarktı

OSTEONEKROZUN NEDENLERİ

Birçok hastalık veya olaylar osteonekroz gelişmesine neden olabilir

V IN D I C A T E

Vascular Drugs Congenital Trauma

Infection Inflammatory Autoimmune Endocrine

OSTEONEKROZUN NEDENLERİ

Vasküler: Hemoglobinopatiler

İnfeksiyonlar: Septik emboli

İlaçlar/Toksinler: Alkolizm, kortikosteroid, sigara

İnflamatuar: Pankreatit

Konjenital: Gaucher hastalığı

Otoimmün: SLE. RA

Travma: Radyasyon, dysbarism (vurgun) kırıkları

Endokrin: Cushing hastalığı

Spontan (idyopatik, genetik)

Sıklık sırasına; kortikosteroid>alkolizm>sigara

ON-Direkt Nedenler

Kırık

Dislokasyon

Gebelik

Radyasyon

Kematerapi

Organ transplantasyonu

Hipersensitivite

reaksiyonu

GVHD

Miyeloproliferatif

hastalıklar

Sickle-cell anemi

Koagulasyon faktör eks

(hipofirinoliz, trombofili)

SLE

Gaucher hastalığı

Thalasemi

Dysbarism

KC fonksiyon boz

ON- İndirekt Nedenler

Glukokortikoidler

Alkol

Sigara

İdyopatik

Genetik Faktörler

ON- Semptomları

Erken evrede asemptomatik iken hem

istirahatta hem de hareketle giderek

artan ağrı

Evre Bulgular

0 asemptomatik, normal radiografi

I normal radiografi (anormal MRI)

II Radyolusens ve skleroz

III crescent işareti, normal kontür

IV Subkondral kollaps, düzleşme

V Dejeneratif eklem hastalığı

Yarımay işareti MRI- T1 ağırlıklı görüntü

Tedavi- Konservatif

Analjezikler

Kilo verme

ROM’ları zorlayıcı egzersizden kaçınma ve

ekleme stres getiren aktivitelerin

azaltılması (zıplama, koşma)

Elektriksel uyarı-kemik büyümesi

Tedavi-Farmakolojik

Lipid düşürücü ilaçlar

Bifosfonatlar

Prostsiklin analogları

Antikoagülanlar

Hiperbarik oksijen tedavisi

Elektromanyetik tedavi

Elektrik stimülasyonu ve şok dalgaları

(osteoblastik aktiviteyi uyarmak)

Tedavi- Cerrahi

Core dekompresyon

Osteotomi

Non-vasülerize kemik greftleme

Total artroplasti