Docent dr Ana Lalević-Filipović

RAČUNOVODSTVO TROŠKOVA

I DIO...

I

nedjel

ja

P/V

Prezentacija plana rada

RAĈUNOVODSTVO PREDUZEĆA, SUŠTINA, STRUKTURA, FUNKCIJE I SAVREMENIPRISTUPFunkcionisanje RIS-a, Odnos finansijsko, upravljačkog računovodstva i računovodstva

troškova, Pojam računovodstva trošova

II P/V

OSNOVNE POSTAVKE SISTEMA OBRAĈUNA I RAĈUNOVODSTVA TROŠKOVA

Obračun troškova I učinaka, Učinci I nosioci troškova, Privremeni I konačni nosiocitroškova, Troškovi proizvodnog preduzeca. Neposredni izazivači troškova u proizvodnompreduzecu

III P/V

ORGANIZACIONO-METODOLOŠKI I REGULATORNI ASPEKTI OBRAĈUNA I

RAĈUNOVODSTVA TROŠKOVAPojam I klasifikacija troškova, faktori procesa rada

IV P/V

SISTEMI OBRAĈUNA TROŠKOVA, SISTEM OBRAĈUNA PO STVARNIM

TROŠKOVIMAIzbor sistema obračuna troškova; Metodologija sistema obračuna po stvarnim troškovima;Obračun ukupnih stvarnih troškova pomoću pogonskog obračunskog lista I

knjigovodtsvenih računa

V P/VKALKULACIJA STVARNE CIJENE KOŠTANJA PO JEDINICI UĈINKA

Zadaci i vrste kalkulacije, Metode kalkulacije, Nedostaci obračuna po stvarnim troškovima

VI P/V Slobodna nedjelja

VII P/V I kolokvijum

II DIO...

VIII P/VSISTEM OBRAĈUNA PO STANDARDNIM (PLANSKIM) TROŠKOVIMA

Suštinska obilježja,Standardizovanje troškova

IX P/VSAVREMENI SISTEMI OBRAĈUNA TROŠKOVA

Activity Based Costing, Target Costing

X P/V

RAĈUNOVODSTVO ODLUĈIVANJA

Koncept relevantnih troškova i prihoda, Relevenatne i irelvantne vrijednosti u procesukratkoročnog odlučivanja

XI P/V

COST-BENEFIT ANALIZA U PROCESU KRATKOROĈNOG ODLUĈIVANJA

Cost-benefit analiza u funkciji upravljanja asortimanom, odlučivanja o uvođenju novogproizvoda, o eliminisanju proizvoda, prihvatanju dodatnih porudžbina, o problemuproizvoditi ili kupovati

XII P/V Prezentacije seminarskih radova

XIII P/V Prezentacije seminarskih radova

XI

VP/V II kolokvijum

XV Završni ispit

NAČIN OCJENJIVANJA

4

Elementi ocjene Opis Max Min

I kolokvijum Zadaci sa kradim teorijskim pitanjima; 25 12,5

II kolokvijum 25 12,5

Završni ispit Teorijska pitanja;

Za ocjenu A i B usmeno, a za ocjene C, D i E

pismeno*

30 15

Seminarski rad Rad na izabranu temu (obavezan teorijski i

praktični dio rada);8

Minimum nije definisan,

ali je potrebno ostvariti

još 10 bodova na neke od

ponuđenih opcija;

Anketa Dobijanje odgovora na anketna pitanja na

osnovu analize funkcije računovodstva

troškova na izabranom preduzedu;5

Domaći zadatak Zadaci/Pitanja sa časova predavanja i

vježbi;2

Aktivnost Interaktivno učestvovanje u nastavi (odgovori na

postavljena pitanja, izrada zadataka...);3

Prisustvo Prisustvo časovima predavanja i vježbi

(elektronska evidencija);2

Ukupno: 100 50* Student koji osvoji bodove za ocjenu A i B pismenim putem, istu de morati da potvrdi usmeno, ili de mu biti upisana ocjena C;

napomena: SEMINARSKI RAD

Detaljnije informacije vezane za seminarski rad biće

naknadno objavljene i prezentovane, pri čemu su studenti u

OBAVEZI da poštuju pravila.

5RACUNOVODSTVO

7. POPRAVNI KOLOKVIJUMI

(I, II ili oba nepoložena, kao i studenti koji nisu zadovoljni ostvarenim brojempoena) –

8. POPRAVNI ZAVRŠNI ISPIT –

Student koji nije položio završni ispit polaže popravni završni ispit;

6RACUNOVODSTVO

Zaključna ocjena

Ukupan broj ostvarenih

bodova

Ocjena

90 - 100 A

80 - 89,99 B

70 - 79,99 C

60 - 69,99 D

50 - 59,99 E

0 - 49,99 F

LITERATURA

1. Malinić, ,« Računovodstvo troškova «, 2009, Kragujevac

2. Stevanović, Malinić, Milićević, » Upravljačko

računovodstvo », 2008, Beograd

Obaveze studenta u toku nastave

Studenti su obavezni da : pohađaju nastavu čime

stiču mogućnost da sakupe još dodatnih bodova;

OBAVEZNO prisustvo na

predavanjima, aktivno učestvovanje

studenata u toku izvođenja

predavanja i vježbi...

8RACUNOVODSTVO

Informacije o konsultacijama, mailu....

9RACUNOVODSTVO

KONSULTACIJE ponedeljak 9:30 – 11:30

web www.racunovodstvo.ac.me www.ekonomija.ac.me

mail mrs1@t-com.me savana@t-com.me

kabinet 410/IV

Troškovi/

rashodi/

izdaci

Varijabilni/

fiksni/

mješoviti

troškovi

Prihodi/

uĉinci/

primici

MRS

Fiksni

troškovi

Ciljni

troškovi

Obraĉun

po radnom

nalogu

Uzroĉnici

troškova

Materijal...

IVOS... Korisnici

raĉunovodst

venih

informacija

Kontinuirani/

periodiĉni

obraĉun

Raĉunovodstvena

naĉela

Obraĉun po

potpunim

troškovima

ULAZ…IZLAZ

ABC,

TC,

LCC,

JIT…

DUGUJE/POTRAŢUJE

10RACUNOVODSTVO

SAVREMENO

PREDUZEĆE

11

FAKTORI MIKROOKRUŽENJA

FAKTORI MAKROOKRUŽENJA

INFORMACIJA

RAČUNOVODSTVENIINFORMACIONI

SISTEM (RIS)

INPUT PROCES OUTPUT

Dokumentacioni

aspekt

•Izdavanje,

•Cirkulacija,

•Proticanje,

•Formiranje,

•Kontrola.

Evidencioni

aspekt

•Otvaranje,

•Knjiženje,

•Sumiranje,

•Usaglašavanje,

•Zaključak

poslovnih knjiga

Izvještajno-

informacioni

•Sastavljanje,

•Prezentacija

računovodstvenih

izvještaja

korisnicima

?

?

POVEŢE KORISNIKE

RAĈUNOVODSTVENIHINFORMACIJA SA

EFEKTIMA RANIJEDONIJETIH

POSLOVNIH ODLUKA ....

Primjer: sličnost između čokolade i

finansijskih izvještaja

12RACUNOVODSTVO

INPUT PROCES OUTPUT

Šećer;

brašno;

Kakoo...

Topljenje;

Miješanje;

čokolada

INPUT PROCES OUTPUT

dokumentovanje evidentiranje Izvještavanje

RIS-KRITERIJUM KORISNIKA (namjena i

upotrebe računovodstvenih informacija)

13

RIS

FINANSIJSKOKNJIGOVODSTVO

Obračuntroškova

i učinaka

Računovodstvenoplaniranje i

analiza

Računovodstvenakontrola

Pogonskoknjigovodstvo

Kalkulacijecijena kostanja

Knjigovodstvoosnovnihsredstava

Analitička evidencijamaterijala

Analitika...

UPRAVLJAČKO RAČUNOVODSTVO

FINANSIJSKO

RAĈUNOVODSTVORegulisano

profesionalnom i

zakonskom

rač.regulativom:

DA!

UPRAVLJAČKO

RAČUNOVODSTVO

NE!

Fokusira se na:

Opseg izvještaja:

Forma izvještaja

Korisnici izvještaja

Dešavanja iz prošlosti! Buduće odluke!

Izvještaji za ĉitavu

organizaciju!

Izvještaji po pojedinom

proizvodu/poslu/

usluzi/odeljenju/segmenu... !

BS, BU, Izvještaj o

novĉanim tokovima!

Bilo koja forma koju

odabere Uprava!

Investitori, akcionari,

zaposleni, banke, dobavljaĉi, kupci,

Vlada, konkurencija!

Samo uprava!

ODNOS FINANSIJSKOG I UPRAVLJAČKOG

RAČUNOVODSTVA

KARAKTERISTIKA IZVJEŠTAJA

UPRAVLJAČKOG RAČUNOVODSTVA

FINANSIJSKO

RAĈUNOVODSTVO

UPRAVLJAČKO

RAČUNOVODSTVO

UĈESTALOST

PRAVOVREMENOST:

DETALJNOST

Obično na

godišnjem nivou

Javljaju se kada god je to

potrebno, zavisno od

potrebe menadžmenta.

Obično se javlja znatan vremenski

period kašnjenja između perioda

koji je obuhvaćen izvještajem i

datuma objavljivanja izvještaja

Mogu da se kreiraju sa

minimalnim odlaganjem,

pod uslovom da postoje

adekvatni sistemi

Informacije nijesu detaljne:

transakcije se sumiraju u nekoliko

rubrika

Mogu biti detalji i sažeti koliko

god je to potrebno

INFORMACIJE O

NEFINANSIJSKIM

PERFORMANSAMA

Veća je vjerovatnoća da će biti

uključeneu izvještaje većih, a ne

manjih organizacija, ali su često

ograničene u obimu i sadržaju

Informacije i/ili indikatori o

nefinansijskim performansama

često su njegovi važni

sastavni elementi

SVRHA POSTOJANJA UR?

Pomoć rukovodstvu (preduzeća) da ostvari ciljeve koji su pred

preduzeće postavljeni

1. Kako rukovodstvo ostvaruje ciljeve?

Kroz proces donošenja odluka

2. Kako se donose odluke?

Na bazi informacija

3. Koja je uloga Upravljačkog računovodstva?

prikupljanje, klasifikovanje i sumiranje podataka iz

računovodstva

pripremanje,podnošenje i inerpretacija računovodstvenih

izveštaja rukovodstvu preduzeća

RAĈUNOVODSTVO KOJE SE

SPROVODI U OKVIRU SAME

KOMPANIJE!

CVP analiza, diferencijalni troškovi,

budžetiranje, izvještavanje, standardni

troškovi, VT,

Da li je finansijsko/upravljačko

računovodstvo isto što i računovodstvo

troškova?

Finansijskoračunovodstvo

Računovodstvo

troškovaUpravljačko

računovodstvo

Uključuje oba računovodstva (u kojima se informacije o

troškovima prikupljaju ili analiziraju....

ODNOS FINANSIJSKOG, UPRAVLJAČKOG RAČUNOVODSTVA I RAČUNOVODSTVA

TROŠKOVA

OBILJEŢJEFinancijsko

raĉunovodstvo

Raĉunovodstvo

troškova

Upravljaĉko

raĉunovodstvo

Akti kojima je

regulisano

Raĉuno. standardima,

Zakonom o raĉunovodstvu

Internim pravilnikom

o raĉunovodstvuEkonomskom teorijom

NamjenaPrikupljanje, biljeţenje,

klasifikacija, interpretacija

podataka o poslovnim

promjenama; Sastavljanje

raĉuno. izvještaja

Kontrola efikasnosti

upravljanja pojedinim

dijelovima proizvodnje

i aktivnostima

Predlog plana,

praćenje rezultata te

kontrola poslovanja,

predlog odluka

Naĉin prikupljanja

(dobijanja) podataka

Aţurnim biljeţenjem

svih nastalih

promjena u glavnu

knjigu i ostale raĉun.

evidencije

Detaljnim praćenjem

troškova pojedinih

poslovnih aktivnosti

i njihovo suĉeljavanje

s uĉincima

Planski podaci,

finansijsko raĉunovodstvo,

podaci prethodnih

perioda po potrebi

Vremensko

izvještavanje

Godišnje, kvartalno,

po mogućnosti

mjeseĉno (za

prošli period)

Godišnje, kvartalno,

mjeseĉno, po mogućnosti

Nedeljno ili dnevno

( za prošli i budući

period)

Za bilo koji period

po potrebi

Oblik

izvještaja

Korisnik

izvještaja

Bilans stanja, Bilans uspjeha,

Izvještaj o novĉanim tokovim.

....

Izvještaj o troškovima

pojedinih poslovnih

aktivnosti

Predlog plana,

izvještaj o troškovima

izvještaj o ekonomskom

poloţaju, specijalne

analize

Primarno-

eksterni korisnici

Primarno-

unutrašnji korisnici

Menadţeri odreĊenih

hijerarhijskih nivoa

Hvala na paznji…

Pitanja?