rabıta - uğur mumcu

8/12/2019 Rabıta - Uğur Mumcu

http://slidepdf.com/reader/full/rabita-ugur-mumcu 1/288



Uğur Mumcu - Rabıta

Rabıta, Uğur Mumcu D AE. 2asım, AFFG D Kapak, =rkal Ya$i D Kapak 2askısı, /H(yılma( Matbaası D i4 2askı, Yaylacık Matbaası D &ilt, (i()KanM'cellit%anesi D Kitabı Yayımlayan 5ekin Yayıne$i, nkara &ad. 3o" G >532U:5el" *IJ -F -F)*AI *F + aL" *AA AA II

UNUR MUM&UR2!5

8nuncu 2asım5=K>3 YY!3=O>Ptat'rk >lkelerinin y'rekli $e inan4lı sa$unucusu 3adir 3adi /ye...Qnkara/nın taşma bak ?ö(lerimin yaşma bak Uyan uyan ?a(i Kemal u d'nyanın işinebak>@>37=K>:=R>slamS 7e$let Kurulacak =lbet ........................ F*E bin %oca ayağa kalkacak ............................ I>slam nayasası............... ............... J$rupa Milli gör'ş teşkilTtlan...........i ............ -F8rgeneral 5'r'n $e Kadir Misıroğlu .................... +->ran/dan GE milyon dolarlık 0on1........,..........,/. ... F'leymancılar .............../........................ AEAI =yl'l $e 'leymancılar...... ... .)........... ............ AAE'leymancı ) Mason işbirliği........................... AIJ9ale0oglu/nun gi(li raporları ............................ AEVrostat Melekleri .......W............ ...... ......... AJ7iyanet Oak0ı ....................................... A-ERabıta............................................. AJAaisal Vinans $e =l 2araka 5'rk............ ...... ...... AJG7insel ama4lı Oakı0 ağı ..................... ..X ......... A+I8lay nas' yansıdı 9aberler ) Yorumlar .,................ AFJ2elgeler..................................../ ... ... ... *GAZ>:[M\ 7=O:=5, KURU:&K =:2=5.]&ami bu sloganla inliyor. &emaatin 4oğu sakallı, bereli $e sarıklı insanlardanoluşmuş. @oğu ya 4ocuk yaşta ya da gen4. &emalettin Kaplan/m ağ(ından %er lla%sö(' 4ıktığında cemaat sağ ellerini öne doğru u(atıp %ep birlikte Z5ekbir lla%]diye birka4 ke( bağırıyor.Z>slTm de$let, kurulacak elbet.]&aminin kapısında Mercedes marka arabalar duruyor. 2ira( sonra cemaatdağılacak. Oe bu siya% c'ppeli, yeşil şal$arlı, beya( sarıklı $e sakallıinsanlar Mescedes)tere binip e$lerinin yolunu tutacaklar.arık $e MercedesSarık $e Mercedes, anki ederal lmanya/da 5'rkler arasındaki dinsel akımlarınsimgesi olmuş.arıklı, sakallı $e Mercedesli 5'rk yurttaşlarının istedikleri Z>slTmde$leti/dir.&emalettin Kaplan/m elden ele dolaşan Z5ebliğ/nin =l Kitabı] adlı kitabındanaktaralım"?ayemi(" >slTm de$leti.



9Tkimiyet" lla%/a mahsustur.nayasa" Kur/an)ı Kerim/dir.3i(am" eriattır.Kaynak" Yine Kur/an)ı Kerim/dir.örnek $e önder" 9a(reti Mu%ammed/dir. Metod" 5ebliğdir.

Me$(u" 9akkın %Tkimiyetidir.5ebliğ $asıtaları" Meşru %er $asıtadır.5ebliğ %'km'" ar(dır.5ebliğin 'sl^bu" 4ık, net $e. kesin.ilT%" >lim ;Tyet, %adBs, okıl $e mantık<.Fiper $e kalkan".abır, ta%amm'l $e m'da0aa Z5ebliğ de$rinde silT%a sarılma,kaba ku$$ete baş$urma, mukabele)i bilmis' yapma yoktur.]?'n'n 5'rkiyesi" 7'n'n Mekke/sidir. 9oca bunları anlattık4a cemaat kendindenge4iyor. >slTmB de$let, kurulacak elbet. Z>slTm de$leti anayasası] da %a(ırbile. $rupa/nın bir4ok yerinde >slTm anayasası elden ele dolaşıyor $e camilerdekonuşulup, tartışılıyor.>slTm de$leti nasıl bir de$let olacak ?er4i &emalet)tin Kaplan 9(. Mu%ammed/i

örnek aldığını söyl'yor, ama yandaşları %ep >ran/dan, 9umeyni/den, islTmde$riminden sö( ediyor.9ollanda/nın `aandam şe%rinde Kaplan/ın örg't' olan >slTm &emaat $e &emiyetler2irliği denetimindeki ya)so0ya &amii/nde u(un u(un tartıştığımı( %metK'ta%yalı adlı GI yaşındaki eski edebiyat öğretmeni Zya(ın] diyor, birlikteresim 4ektirirken.ZResmin altına ya(ın, bir m'rteci resmi diye ya(ın.] oruyorum, Z3e ya(ayımistersin] Z2ir M'sl'man ile bir kT0ir yan yana diye ya(ın.] M'sl'man, %metK'ta%yalı, ben de kT0ir. 3i4in kT0ir @'nk' laik d'ş'nceye inanıyorum da ondan.Z:aiklik ayrı bir dindir. 7insi(lik demektir. KT0irlik demektir.]2aktım tartışmanın anlamı yok. ZVeki] diyorum. Resmin altına olduğu gibiya(acağım. 2ir M'sl'man $e bir kT0ir. ma nasıl M'sl'man >ran yanlısı diyeya(ayım mıZYa(ın. >ran de$rimine Tşık diye ya(ın.] 2öylesine a4ık a4ık >ran de$rimindenyana olduklarını söyl'yorlar. &amilerinde 5a%ran/da basılan $e 5'rk4e)ye4e$rilip, 5'rkler arasında dağıtılan Z>slTm @ağrısı] adlı dergi de okunuyor.7ergide >slTm de$riminden, 9umeyni/den sö( ediliyor. >slTmB bilgiler $eriliyor.&emaat, >ran 2'y'kel4iliği tara0ından dağıtılan ZislTm @ağrısı] $e ZKay%an] adlıdergileri okuyor $e kendi aralarında >slTm de$rimi nasıl olacak, bunutartışıyor.AEederal lmanya/nın 2oc%um kentinde =y'p ultan &amii/nde/ &emalettin Kaplan/ıdinliyorum. &emaat arasında gencecik insanlar $ar. 2unlar da &emalettin 9ocanınde$rim mu%a0ı(ları. Kaplan, Zlla%] dedik4e cami tekbir sesleri ile inliyor.5'rkiye/de 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcılığı da yapmış olan Kaplan/ın aitasyonyeteneği 0ena sayılma(, ancak 5'rk4eden ortaokul diploması nasıl aldığı pekkuşkulu. 2ağırıyor, 4ağırıyor, ancak sö(c'kleri 4ok köt' kullanıyor. Hrneğin,Zmason] yerine Zmasum] diyor. 2ir t'rl' dili mason demeye dönm'yor. Kemalistderken Za]/yı u(atıp ZKemaaallst] diyor. 2ağırıyor, 4ağırıyor, kışkırtıyor,a4ık4a siyaset yapıyor. rap4a Tyetler okuyor.Kim bu 9ocaAFI- yılında =r(urum/un >spir ka(asında doğmuş. >lk dinB bilgileri babasındanalmış. >mamlığa başladığı sırada ilkokul me(unu bile değilmiş. skerliğiniyaptıktan sonra ilkokulu, ortaokulu $e liseyi dışarıdan bitirmiş, sonra dankara >la%iyat ak'ltesi/ne girmiş, aynı tari%te nkara/da $ai(lik yapmış. AF--yılında >la%iyat ak'ltesi/ni bitir)/ dikten sonra 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nam'0ettiş olarak atanmış, da%a sonra 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nda H(l'k >şleriM'd'rl'ğ' de yapan Kaplan, bir s're de 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcılığında dabulunmuş. AF-- yılın).dan AF+A yılına kadar da dana/da m'0t'l'k yapmış.AFJA sıkıyönetimi ile 4ok iyi ilişkiler s'rd'ren $e (aman (aman sıkıyönetimkomutanlarına kendi alanında yardımcı olan Kaplan, AFJJ se4imlerinde de MV'stesinden =r(urum/da millet$ekili adayı olmuş. 8lmuş, ama se4ilememiş. e4ilse



%i4 ş'p%esi( o da b't'n millet$ekilleri gibi k'rs'ye 4ıkıp Zlaik de$lete bağlıkalacağına] yemin edecekti. 8ndan ne ş'p%eSVeki nasıl olmuş da 9oca -E yaşından sonra Z%idayete erip] islTm de$leti i4in$rupa/da ci%ada başlamış. @'nk',ZVeygamber e0endimi(in buyurduğu $e4%ile %er y'( yılın başında bir m'ceddidgelecek, bir yenilik getirecek)

AADtir. 3eyi yenileyecek 7ini mi 9ayır, 7in (aten %er (aman yenidir.M'sl'manların dine bağlılığını, M'sl'manların ci%ad bağlılığını yenileyecek,şe%it olma aşk $e şe$klerini, başarıya ulaşmaya, (a0er ka(anmaya ait olan 'mit$e %eyecanlarını yenileyecektir. 2u da kapalı $e gi(li 4alışma yolu olan partiyoluyla değil, peygamber $e sa%abenin takip ettikleri tebliğ $e ci%ad yoluylaolacak değil mi$rupa/da cami $e cemaatlerimi( %issedilir derecede 4oğalmıştır. 2una sebep deAI =yi'l/den sonra parti (i%niyetinin $e siyasi taassubun (aa0a uğraması $e%ı(ını kaybetmesidir.]Kaplan 9oca bu bakımdan AI =yl'l %arekTtını 4ok olumlu karşılıyor. 7iyor ki"Z=$ren geldi, =$ren/in bir iyiliğ oldu. Vartilerin balonlarına bir iğne d'rtt',

%epsi sönd'. 2ir)iki şene partisi( yaşadık. 8 kadar ra%at ki, cemaat de4oğalıyordu, cemaat de ru%en bu particilikten tedirgindi.] Z &emalettin Kaplan,AF+A yılında sıkıyönetim komutanlığının isteğiyle olacak, resen emekliyeayrılmış. 2una 4ok i4erleyen Kaplan, d'ş'nm'ş, taşınmış, ne yapsınOer elini lmanyaSoruyorum"Z9akkını(da da$a a4ılmış mıydı]9ayır a4ılmamış. 4ılmamasının nedenini de şöyle a4ıklıyor 9oca "Z2ug'n i4eri alırlar, yarın i4eri alırlar diye aşağı yukarı - ay bekledim,almadılar. rtık lla%/ın bir %ikmeti %er%alde. Yalnı( bi(im bir teminatgarantimi( $ardır. [yet)'l K'rsB/yi '4 beş de0a, yedi de0a okumadan bir işebaşlamayı(.]9oca bu arada bi(imle söyleşinin yarısına gelmiş, ancak [yet)'l K'rsB/yi okumayıunutmuş. 5eminat garantisi o an i4in yok. 3e olur ne olma(, başına bir belTgelir. 9emen [yet)'l K'rsB/yi okuyor. Oe cemaat %ep biriikte bağırıyor"Z5ekbBr lla%, tekbir lla%, tekbir lla%.]AI\:[M &=M>Y=5> KURU&U:R! K>M:=R>slTm &emiyet $e &emaatler 2irliği Kurucuları şunlar .)&emuettin Kaplan ;m'0t'<, ederal lmanya/da EEEI-EA 3o/lu ikamet i(ni sa%ibi.%met Volat. AFI- doğumlu. Vasaport 3o" +GAJ*+.elT%attin Ya(ıcı. AFG+ doğumlu. Vasaport 3o" I*-IEG.9asan 9ayrı Kılı4. A-.AI.AFF doğumlu. 2oc)%um/da -*GIAAJ sayılı e%liyet sa%ibi.ey0ettin H(kan. 5R)+GAJ*F 3o/lu pasaport sa%ibi.'leyman slan, Musta0a H(4elik, >bra%im Kaba, 9ilmi =lg'nl'.7erneğin başkanlığına 'leyman slan getiriliyor. 2irinci sekreterliğe 9asan9ayri Kılı4, ikinci sekreterliğe 9asan Yıldı(, Ya(manlığa e)ra0ettin H(l(an,saymanlığa 9asan 9'seyin Kılı4.Kaplan, emekliye ayrıldıktan sonra kendi deyişine göre ) =rbakan/ın isteği'(erine ) lmanyc5ya gitmiş $e orada ZMilli ?ör'ş4'] diye adlandırılan gruplabirlikte 4alışmaya başlamış. 9icret dergisinde de ya(ılar ya(an Kaplan ile Milli?ör'ş4'lerin yolları AF+G yılında iyice ayrılmış.2u arada Kaplan 9oca, >ran/a da gitmiş. 3e olmuşsa orada olmuş. >ran %'k'meti,>ran/daki yılbaşı me$siminde 9oca/yı >ran/a 4ağırmış. Yılda bir >ran/da Zcumanama()lan toplantısı] olurmuş. >ran %'k'meti, Z>slTm de$rimini yaymak i4in %er'lkeden din adamlarını >ran/a 4ağırıp bu imcmları ağıriarmış.]5abii >ran %'k'meti yetkilileri ile bu din adamları arasında siyasal gör'şmelerde yapılırmış.A9oca >ran/a gittikten sonra Milli ?ör'ş sa0larından ayrılmış $e Z5ebiiğci]olmuş. 3eymiş Ztebliğ] yolu



5ebliğ, >slTm dininin peygamberler tara0ından insanlığa ulaştırılması demekmiş.M)u%ammed nasıl tebliğ yoluyla ortaya 4ıkmışsa. 9oca da işte böyle tebliğyoluyla de$leti ele ge4irecekmiş. Varti yoluyla de$let] ele ge4irmenin olanağıyokmuş, yokmuş 4'nk' demokratik sistem iyoni(min oyunuymuş.9i(bulla%. yani lla% partisi.. 9i(b'şşeytan, yam şey)ton partisi.. 2unlardanbaşka parti de olama(mış. 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcılığı/na kadar y'kselen

$e dana)da A* yıl m'0t'l'k yapan Kaplan, >ran/a gidip geldikten sonraKur/on/da yalnı(ca iki partinin yer aldığını anlayabilmiş.9umeyni, >ran a%/ını nasıl Ztebliğ yoluyla] yıkmışsa] &emalett/m 9oca da laikde$leti öyle yıkacak.Z5ebliğ] %angi yolla olacakmış öyle olacakmış" ZMeşru bir $asıta ile tebliğcai(dir. Mal^m olduğu '(ere g'n'm'( d'nyasında tebliğ yapmak d'ne na(aran, da%akolaydır. 7'n, sadece sö(le $eya ya(ı ile tebliğ yapılırken bug'n bu $asıtalarakasetler, $ideo kasetler, tiraları y'ksek mecmua $e ga(eteler, radyo $etele$i(yonlar 9T$e edilmiştir. 2unların i4erisinde radyo $e tele$i(yondanisti0ade edecek durumda değili(. 2u imkTnlar %en'( me$cut değildir. 3e $ar ki,diğerlerinden a(amB derecede isti0ade etmek elimi(dedir. 9ele kasetler, k'l0etia(, taşınması $e u(aklara göt'r'lmesi kolaydır $e masra0ı a(dır.&amiye gelirken $eya kon0erans yerine giderken elinde teybi, cebinde bantı

bulunmalıdır. 2a(en olur ki konuşmalarda (u%urat olur, böyle konuşmaları mutlaka(aptetmek lT(ım. ey( $e bereketi $ardır. =$de, e$ so%betlerinde, yolculukesnasında bunlart dinlemek m'mk'n olduğu gibi, u(aklara göt'rmek $e göndermek dem'mk'nd'r. 2akarsını( bir kaset konuşması kişinin $eya kişilerin %idayetine$esile olur.A8 %alde %er M'sl'man $e b'9assa derneklerimi(in asıl $a(i0elerinden biri debudur. Yani kaset 4alışmasıdır. Oideo kasetlerine de e%emmiyet $ermemi( lT(ım.8ndan da. o nimetten de isti0ade etmeliyi(. 2unlar Rabbimi(in birer l'tu0 $enimetidir.]Kaplan 9oca. bir kitabında ZResim yapmanın >slama aykırı] olduğunu söyl'yor.ncak, $ideo $e kasetleri de ZRabbin l't0' $e nimeti] sayıyor.Milli ?ör'ş yanlıları 9e yolları AF+G yılının ağustos ayında artık iyiceayrılıyor. Köin/deki 2arbaros &amii/nde AG ağustos A++G g'n' &emolettin Kaplanyanlıları Z7e$lete gidiş yolu parti mi. tebliğ mi] başlıklı bir bildiridağıtmak istiyorlar. 2u bildiride >slTmda parti 0ikrinin olmadığı gör'ş'sa$unuluyor. 2u bildirinin dağıtılması sırasında camide olaylar 4ıkıyor. Milli?ör'ş yanlıları bildirinin dağıtılmasına engel oluyorlar. 7ana sonra 9oca bubildiriyi 4oğaltıp bir kitap4ık %oline getiriyor.lın bu bildiriden bir par4a"ZVarticilikte kayda değer dö$'lme $ar mı 'r'ime $ar mı =ee kimsenin burnukonamayacak, kimse e$inden $e yurdundan s'r'lmeyecek, %apse atılmayacak, bunarağmen %erkes m'ca%it kesilecek de dört beş senede bir sandık başına gidip oypusulasını sandığa atacak $e sandıktan 4ıkıp >slTmın de$letinin başına gelecek.Hyle mi 3erede bu bolluk 2u s'nnetu9a%a aykırıdır.]2arbaros &amii/ndeki bu olaydan sonra Kaplan 9oca Z5ebliğ yolunu iyice a4maya]karar $eriyor. Kitaplar, kasetler, $ideo bantlar, birdenbire 4oğolıyor.5abii bir de örg't kurmak gerekiyor. Oe &emalettin Kaplan AF+* yılında Z>slTmB&emiyet $e &emaatler 2irliği] ni kuruyor. ma4 >slTm de$leti. 9em örg't'kuruyor, %em de G* tane kitap okuyup >slTm anayasasını kaleme olıyor. >slTmanayasası %emen birka4 yabancı dile 4e$rilip dağıtılıyor.Kasetler i4in 4ok yoğun bir 4alışma başlıyor. >ran/da imamların $erdikleri$aa(lar $ideo banta 4ekilip Köln/e gönderiliyor. Köln/de 5'rk4e/ye 4e$rilip5'rkiye/ye soku)A*luyor. 2unlar, >rar$lı %ocaların $aa(ları. 2ir de &emalettin Kaplan/ıncamilerde, derneklerde yoptığı konuşmalar $ar. 2unlar da >slTm &emaatleri $e&emiyetleri 2irliği 'yele)rinoe $ideo banta 4ekilip 5'rkiye/ye sokuluyor.2unların paraları nerelerden mi geliyor &emaattenS &emaat. 9oca/nınbankalardaki kişisel %esabına para yatırıyor. 2u paralar da Z>slTm de$leti kurma4alışmaları i4in kullanılıyor.] 9oca/nın a4ıklaması böyle. &emalettin. Kaplan



yanlıları ile Milli ?ör'ş 5eşkilTtı arasında b'y'k bir i4 ka$ga başlıyor. Milli?ör'ş yanlıları Kaplan/ın Z&! tara0ından kullanıldığı kuşkusunu] taşıyorlar.&emalettin Kaplan, Zparti yoluyla de$leti ele ge4irmenin s'nnete aykırı olduğu]d'ş'ncesini sa$unuyor. Milli ?ör'ş yanlıları ise 5'rkiye/deki RV/yidestekliyorlar. 2u , noktada tam bir yol ayrımı ortaya 4ıkıyor.Z?dyemi( lla%, liderimi( 9(. Mu%ammed, anayasamı( Kur/an, kanunlarımı( şeriat,

yolumu( ci%adtır. 2u yolda yo şe%id olacağı(, ya ga(i.]&emalettin Kaplan/ın %emen %emen %er konuşma $e ya(ısında bu gör'şler yeralıyor. Yani ya reimden yana olacaksını( $eya reime karşı.]Z2u itibarladır ki. >slTm beldeleri yeniden 0et%e mu%ta4tır. am 0et%emu%ta4tır. >stanbul 0et%e mu%ta4tır. Kud's 0et%e mu%ta4tır. Oe ni%ayet kalpmesabesinde olan .bu beldelere bağlı diğer b't'n şe%ir $e kasabalar 0et%e.mu%ta4tır.8 %alde ilk de$irlerde olduğu gibi bir 0eti% ordusuna i%tiya4 $ardır. Hyle birordu ki, kurmay $e erleri, can korkusu $e mal se$gisini gön'llerinden atmış,yerlerini imandan kaynaklanan şecaat $e cesaretle, ci%ad ru%undan coşan $ecd $e%eyecanla, u0ukta beliren (a0er $e şe%it olma aşkıyla doldurmuşlardır. >şte0eti% ordusunun oiTmet)i 0arikası buS >lgisi $e belgesi buS.. =rkek)kadınyediden yetmişe %er %akiki M'sl'man, bu ordunun tabii eri $e lla% askeridir. 2u

orduya katılmayanları $eya geri kalanları kurt yer.lla% Resul'/n'n %adisinde de yer alan bu ordu, Rab)A-iarının nusreti $e inayeti ile %er t'rl' engelleri aşacak, başta Mescid)i ksaolmak '(ere b't'n belde $e mescid)leri yeniden 0et%edecek. Kur/an/ı anayasa,şeriat)i garrT/)yı kanun, de$leti >slTm yapacaktır.]Kaplan, AF+G yılı ağustos ayından sonra kitaplar yayımlıyor, konuşmalar yapıyor$e dergi 4ıkartıyor. 2undan önce de AF+G ağustosundan önce de >slTm anayasası%a(ırlıyor.=ski dana m'0t's' $e 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcısı &emalettin Kaplan, artıkZKaplan] soyadını pek kullanmıyor. Kaplan soyadı yerine Z9ocaoğlu] soyadınıkullanıyor. Oe cemaate de soyadlarını değiştirmesi önerisinde bulunuyor.7iyor ki, Z2i( insan soyundan geldik. 9ay$an soyundan mı geldik ki öyle slan,Kaplan gibi soyadları alalım.]Yıllarca m'0t'l'k yapmış, 7iyanet >şleri 2aşkanlığında m'0ettişlik, H(l'k >şleriM'd'rl'ğ' $e başkan yardımcılığı gibi göre$lerde bulunmuş olan Kaplan, bug'nk'siyasal göre$i ile bağdaşan şu gör'şleri ileri s'r'yor" Z7'nyayı 0es%ada '4 put $ardır. 2unlar ira$un, Karun $e 2el/am/dır. 2unlardanbirincisi diktatör, ikincisi kapitalist '4'nc's' ise bunların destek4isidir.2aşka bir i0adeyle birinci siyasi iktidarını, ikinci mal $arlığını basamakyaparak kendilerini put ilTn etmişlerdir. 4'nc's' de dini kis$eye b'r'nerek buiki putun d'(enlerinin bek4iliğini yapmıştır.]Veki kimmiş bunlar Kimmiş bu ira$unlar, Korunlar, 2el/amlar. 2unları da yineeski dana m'0t's'nden öğrenelim.Zira$un, siyasi iktidarını $e de$let g'4lerini arkasına alarak, emniyetku$$etlerini se0erber ederek, kendisini put ilTn eder $e ben si(in e% y'cerabbini(im diyecek kadar kT0irleşir. Kendisinden başka ilT% tanıma(, 0ikir%'rriyeti diye bir şey kabul etme(, ortalığı kasar ka$urur. Karşı gelenleri asar$e keser. akat b't'n bunlara rağmen kendilerini destekleyen muabbirler,kT%inler $e sö)('mona din bilginleri bulur. >şte bu 2el/amlar sayesinde 0aşist$e terörist d'(enlerini s'rd'r'r.]A.J." Iira$un buymuş. Ya Karun Karun da şuymuş" Zesat4ılardan biri de Karun/dur.ira$unu a(dıran, siyasi iktidarı $e saltanatı olduğu gibi Karun/u da a(dıranser$eti $e para saltanatıdır. Karun, kendini beğenmiş, lla% $e Veygambere ka0atutmuştu. ımardık4a şımardı, 0akir 0ukaraya bakmadı $e onlara iyiliktebulunmadı, kibirlendi putlaştı $e a(gınlardan oldu.]ira$un $e Karun/u tanıdık. Ya 2el/am kimmiş, ne yaparmış $e g'n'm'('n2el/amları kimlermiş



Z2el/am bu iki putu desteklemiş $e onların da$ullarını 4almıştır. 8nların d'(en$e iktidarının bek4iliğini yapmış, birinin siyasi iktidarından korkarak,diğerinin mal $arlığına tama% ederek onlara kul köle olmuştur.]@emalettin Kaplan ira$un, Karun $e 2el/amları tanımladıktan sonra geliyor buişin yorumuna. Yorumu şöyle" Z>şte '4 putS9er m'sl'man bilmeli ki bunların '4' de tari%in yalnı( belli de$irlerinde

yaşamış, belli şa%ıslardan ibaret değildir. 9er de$rede $e %er (aman kendilerinerastlanan '4 k'0'r (i%niyetini temsil etmektedirler. öyle k0"ira$un siyasi iktidarla $e de$let g'c'ne dayanarak şeriatı kaldırıp yerine putkanunları getiren,Karun ise >slTmın iktisadi sistemini değiştirip, kapitali(m $e kom'ni(m gibi ikik'0'r $e kT0ir sistemini getirip, d'nyayı ekmek ka$gasına s'r'kleyen, insanıboğa(ına kul)köle yapan (i%niyetlerdir. Oe bu (i%niyetleri temsil etmektedirler.2el/am/a gelince" 2el/am, bu iki kT0ir (i%niyeti $e dinsi( d'(enleri $esistemleri destekleyen, dolayısıyla dinini d'nyaya satan bilim adamlarını $esaray mollalarını temsil etmektedir.]Veki ira$un mu (ararlı Karun mu Yoksa 2el/am mı 9angisinin (ararı da%a 4ok9ocaya göre en (ararlısı 2el/amlar.3i4in mi

Z2u '4 put >4erisinde en şerlisi $e en (ararlısı ise 2el/)A+am gibi sö('m ona %ocalardır. 9albuki Kur/an, %ocaları ;M'sta%0a(lar< diye$ası0landırmaktadır. Yani, %ocaların sı0at $e $a(i0eleri dini korumak, >slTmınbek4iliğini yapmak, şeriatın mu%a0a(asını yapmaktır. eriatı, baş tacıyapacaklar, mallan $e canları pa%asına da olsa bunu mu%a0a(a edeceklerdir.akat, maalese0 (aman (aman 2el/am tipi %ocalar 4ıkmış, dinin ytkılmasına,şeriatın kaldırılmasına 4alışan ira$unlara $e Korunlara yardım etmişlerdir.eriatı m'da0aa eden ulemanın yanında yer alacakları yerde şeriatı kaldırıp,k'0'r $e kT0ir d'(enleri getirenlerin yanlarında yer almışlardır.Kur/an, bu saray mollarını /ra0 suresinde köpeklere. &uma suresinde de eşeklereben(etmektedir. @'nk' bunların i%anet $e %iyaneti 4ok korkun4tur. 2ir %oca ki,canından $e malından, makam $e maaşından korkup şeriattan yana olma(sa, %ele%ele arkasını k'0'r $e kT0ir de$lete $erip, %akkı söyleyen M'sl'man $e %ocalarık'0'r d'(enine i%bar ederse, bir terör %a$ası meydana getirip ağı(ları kapamakisterse, işte bunlar kelimenin tam ma)nosıyla 2el/am/dır.Z2el/am/ın temsil ettiği paralı askerlerdir, d'(enin bek4ileridir $e işte bunlard'şmemek i4in iki putun ön'nde eşekleşme $e köpekleşme derecesine d'şm'şler,dinlerini d'nyaya satmışlardır. ?er4ek %ocaların böyle bir duruma d'şmelerindenlla%/a srğınırı(. okat d'şmemek i4in tek yol $ardır. 8 da %aktan $e %aklıdanyana olmaktır. eriatı kaldırıp yerine ira$un $e Karun kanunları koyanlarılTnetlemektir. =n a(ından bunları d'şman bilmektir. Oe ni%ayet bunlorın kurduğude$letlerin k'0'r $e kT0ir de$letler olduğunu tam bir cesaretle söylemektir $etebliğ etmektir.]@emalettin 9oca/nın uyguladığı taktik önce din adamlarını etkilemek, onlarınmoralini bo(mak, onları yıpratmaktır. Konuşmalartnda $e ya(ılarında s'rekliolarak Z%oca e0endiler]e sesleniyor. Oe onları etkilemeye, yönlendirmeye4alışıyor.ZYa lla%/tan yana olacaksını( ya puttan yana ola)caksım(].AFZYa reimden yana olacaksını( ya reime karcı 4ıkacaksını(].ZYa Kemalist olacaksın ya şeriat4ı olacaksın]. ZYa de$letten yana olacaksın yade$lete karşı olacaksın].9oca/nın amacı camileri tıpkı 9'meyni gibi siyasal k'rs'ler olarak kullanmak.2u konuda %ocalara şunları söyl'yor" Z2i(leri bug'ne kadar aldattılar, ;9ocasiyasete karışmamalıdır, %ocalar camilere siyaset sokmamaiıdırlar< dedi $ededUer. 9ocayı da camiyi de siyasetten, siyasB me$(ulardan men ettiler. 9albuki%oca >slTmın siyasetini anlatma(sa kim anlatacaktır9ayır %oca, aynı (amanda bir siyaset adamıdır. &ami de aynı (amanda bir siyasetyeridir. @'nk' siyaset >slTmın bir böl'm'd'r. yrılma( bir par4asıdır.iyaset demek, de$letin kuruluş şeklinden, icraatına dair yönetme $e idare etmetar(ından ibarettir. 2ir başka >0adeyle siyaset, insanı idare etme, insanı



yönetme demektir. iyaset, rap4a bir kelimedir $e ;şase< 0iilinden gelir.;eyis< kelimesi de bu kökten gelmektedir. tı idare edene seyis, insanı idareedene de siyaset4i denir. 8 %alde >slTm dini insanı yönetmek, aile %ayatına,de$let %ayatına, onun insanca yaşamasını sağlamak '(ere geldiğine göre. bu dinsiyasetin ta kendisidir. 7inB siyasetten, siyaseti dinden ayırmak m'mk'ndeğildir $e d'ş'n'leme(. `ira nama( $e oru4 gibi ibadetler, %er yerde $e

camilerde anlatıldığı gibi >slTmın de$leti de, siyaseti de camilerdeanlatılmalıdır.A]>yi %oş da %oca e0endi acaba bu konuları A* yıllık dana m'0t'l'ğ'nde ni4inanlatmamıştır 9oca/nın bu konuda sa$unması da şöyle" Z9oca e0endiler şunadikkat etmelidirler. 2i( işte anlatıyoru( $e anlatmaktayı(. 9er konuşmamı(dacemaatlerimi(e, lla%/ın yolundan, >slTm/ın yolundan ayrılmayını(. i(ikurtaracak Kur/an)ı Kerim/dir... gibi sö(ler söyl'yor $e bu şekilde >slTm/ıanlatıyoru(.IE=$et, öyle söyledik.*E)-E senedir %ep yu$arlak kelimeler kullandık. `annettik ki cemaat bi(imdilimi(in altındaki manayı, ne demek istediğimi(i, >slTmın de$letinden, >slTmınsiyasetinden ba%settiğimi(i anlıyor. akat baktık, görd'k ki %i4 anlamamış, ne

>slTmın de$letini anlamışlar ne de >slTmın siyasetini..]2u noktada Kaplan, imamları $e din göre$lilerini bir yol ağ(ına getirmeye4alışıyor.Ya şeriattan yana olursunu( ya şeriata karşı 4ıkarsını(. Ye Kemalist olursunu(ya >slamcı. rada bir başka yol yok ki.5ek yol >slTm... Hyleyse din göre$lileri yerlerini se4melidirler. Yani şeriatde$letinden yana olmalıdırlar.9oca cemaat ön'nde coşuyor, coştuk4a atıyor tutuyor.2ir konuşmasında şöyle meydan okuyor"Z&esuru(, cesaretimi( $ardır, g'4l'y'(, ku$$etliyi(, kimse bi(im sırtımı(ı yeregetireme(. >şte meydan, erler $arsa buyursun. 9atalarımı( $arsa ilim adamlarıtenkidini yapsınlar, 0ikir adamları söylesinler, buyursunlar.2ug'n 7iyanet/e %Tkim olan (i%niyet ya(sın, d'(enin adamları ya(sın, işte ermeydanı. ilT%ların gölgesinde 0ikirler öld'r'leme(, %akikatler sönd'r'leme(.2ir g'ri bunlar patlayı$erir de bendini yıkmış sel gibi engel 4ıkaranları siler,s'p'r'r, göt'r'r.]Kaplan 9oca, kendisiyle ilgili ya(ıları %er g'n i(liyor. ?a(eteleri kesip,camilerin du$arlarına da astırıyor. Oe %utbelerde bu ya(ılara yanıtlar da$eriyor.ncak konuşurken sö( gelişi 8rsan Hymen/i bir başkasıyla karıştırıyor, Uğur7'ndar yerine Uğur Mumcu diyor ya da Uğur Mumcu yerine Uğur 7'ndar diyor.5'rkiye/de kendisi ile ilgili yayınlara $erdiği yanıtı da bastırıp dağıtıyor.Zrkadaşlar teşkilTt olarak, bi( ne de$let d'şmanıyı( ne de $atan %ainiyi(. 8memleket bi(imdir. M'sl'mari dedelerimi(in kanı ile sulanmıştır. Millet de bi(immilletimi(dir. Me%met4ikler de bi(im e$latlarımı(dır./ma mil)IAletimi( oyuna getirilmiştir. 2asın da ne yaptığını, ne ya(dığını ye kime %i(metettiğini bilmiyor. 7e$let memurları, Me%met4ikler, %atta M>5, se0aretgöre$lileri bu %akikatleri bilmiyorlar. eriat ni(amının lla% ni(amı olduğundan%abersi(dirler. @'nk' -E senedir >slTm %ukuku $e >slTm ni(amı bu $atandaşlaraanlatılmadı. >slTmB ilimlerden, din bilgilerinden ma%rum bırakıldılar. 2ir ne$isu4su(dur bu $atandaşlarımı(./ >şte bi( %em bunları, %em kendimi(i ce%ennemin kenarından kurtarmakistiyoru(. 2i( bunlara karşı değili(. 2i( (ırlme karşıyı(, bi( %aksı(lığakarşıyı(, bi( %'rriyetsi(liğe karşıyı(, bi( 0anileri putlaştırıp ona ilT% diyen$e dedirten kT0irlere karşıyı(. 2i( gen4leri kamplara ayıran, %apisleri anarşistdedikleri gen4lerle dolduran Kemali(m cereyanına karşıyı(. 2i(, 0ai(m'essesesini kurup söm'r' d'(eni getiren $e ticarB %ayatı 0elce uğratan(i%niyete karşıyı(. 2i( (ina $e 0u%uş yu$aları a4an $eya serbest bırakanlarakarşıyı(. 2i(, laiMik maskesi altında Kur/an/ı de$letten $e g'nl'k %ayattankaldıran Kemali(m adına %'rriyetleri 0eda eden akımlara karşıyı(. Oe ni%ayet bi(



put reimlerine karşıyı( $e olmada da de$am edeceği(, işte b't'n d'nya bunuböyle bilsin, ga(eteler böyle ya(sın. Hl'r $eya öld'r'l'rsek şe%it oluru(.]>nanılacak gibi değil, ama &emalettin Kaplan Z5ebliğ $e Metod] adlı kitabınınAE*. say0asında cennete nasıl gidileceğine ilişkin bir kroki de yayımlamış.Krokiye göre şeriat yolu doğrudan doğruya cennete gidiyor. eriat yoluna a4ılanyan sokaklar ise ce%enneme. Krokiye göre şeriat yolu bir b'y'k bul$ar, yan

sokaklar da şeriat yoluna a4ılan şeytan yolları. =ğer şeriat yolundan sapıp yansokaklara dalınılırsa ce%enneme, şeriat bul$arı '(erinden y'r'rsen doğrudancennete gidiliyor. &ennete gitmek i4in ZKur/an/ın anayasa, şeriatın kanunolmasına 4alışmak $e lla%/a sığınmak yeterlidir.]&emalettin 9oca/nın cennet $e ce%ennem krokisini yayımlamasının sebebi yine%ocalar. Yani 7iyanet göre$lileri.II7iyanet göre$lileri laik de$lete bağlı oldukları i4in doğrudan ce%ennemegidecekler. Kendisi de AF+A yılında resen emekli edilinceye kadar ce%ennemyolcusuydu. >ran/a gidip geldikten sonra bu yolculuktan $o(ge4tiimdi krokide 4i(diği gibi doğrudan cenneıe gidecek.&emalettin Kaplan, b't'n bu kitapları tek başına mı 4ıkarıyor Yoksa kendisineyol gösteren, bu kitapları %a(ırlayan birileri mi $ar

Hyle ya dinsel konular dışında 5'rk4eyi doğru d'r'st konuşamayan Kaplan,%er%alde ba(ı yardımcıları 9e birlikte 4alışıyor.9oca kendine göre bir plan yapmış. Ya da kendisi i4in yapılan bir plonı adımadım uyguluyor. >lk amacı din göre$lilerini etkilemek, onlorı 7iyanet >şleri4i(gisinden ayırmak. 2unun i4in Zulema makamında bulunanlara tebliğ] diye birbroş'r %a(ırlıyor. 2u broş'rde, Z5'rkrye/de put kanunlarının %Tkim olduğunu]ileri s'r'yor $e din göre$lilerini şeriat de$leti d'ş'ncesi doğrultusundatoplamaya 4alışıyor. 2't'n konuşmalarında ağırlık noktası %ep buS9oca/ya göre Z8rtada iki kanun $e iki anayasa $ardır. 2unlardan biri 9a%/a,diğeri kullara aittir. 2iri lla%/ın şaşma( ilmine $e sonsu( kudretinedayanıyor, diğeri de ca%ilce yapılmış %e$a $e %e$esten ibaret put kanunlarıdır.]Yine 9oca/ya göre lla%/ın kanunları, lla% tara0ından yapıldığı i4in g'(el,diğerleri de insanlar tara0ından yapıldığı i4in 4irkin. lla%/ın yaptığı anayasa$e yasalara uyulma(sa öl'm'n ötesinde ce%ennem a(abı $ar.7in göre$lileri se4imlerini yapmalıdırlar. ZYa o, ya da o.]4'nc' bir şık yok.Ya lla%/tan yana olacaksını( ya puttan yana olacaksını(.Ya din göre$lileri şeriat de$leti isterken bir baskıyla karşılaşırsa.IG9oca buna da yanıt buluyor.Z9ey ne0isSen bu kadar (amandır tebliğ göre$ini '(erine aldır], 'stelik d'nya ge4imini debuna bağladın. 2u göre$i yaparken %i4 tepkiyle karşılaştın mı Yar$i %i4dedikoduya maru( kaldın mı Volis tara0ından takibata uğradın mı, %apse atıldınmı >şkenceye tabi tutuldun mu Malın, m'lk'n elinden alındı mı Makam $emaaşından u(aklaştır]mıayet bunlardan %i4biri ile karşılaşmadın ise, oturup ağlaman lT(ım. 3eden@'nk' $a(i0eni %akkıyla yapmadın da ondan. 4ık a4ık %akkı tebliğ etmedin deondan. ?er4ekleri cesaretle söylemedin, bTtılları, tTgutları, şeytanıntemsilcilerini ra%atsı( etmedin de ondan. 8nlara uyum sağladın, onlarlau(laştın, onlara ta$i( $erdin, ar(u ettiklerini yerine getirdin de ondanS]Z*E 2in 9oca yağa Kalkacak]>slTm inkılTbının ordusuna kabul edilebilmek i4in bir M'sl'manın şu '4 aşamadange4mesi gerekirmiş.A. ZMedrese de$ri]2u de$irde M'sl'man ilmB gör'şlerini pekiştirecek)miş. Yani Kur/an/ın anayasa $eşeriatın da kanun olduğunu öğrenecek $e bilin4lenecekmiş... 2unun i4in %ocae0end9eri i(lemesi, dinlemesi gerekirmiş.I. Z5ekke de$ri]2u aşamadan ge4en M'sl'man, da%a sonra Ztekke de$ri]/ni yaşayacakmış. 5ekkede$ri, tarikat4ılık demekmiş. 5arikatlarda M'sl'man iyice olgunlaşacakmış.



onra 4'nc' aşamaya geliniyor.G. ZKışla de$ri]ZKışla de$ri] inkılTbın silT%lı aşamasıymış.9oca camilerde bağırıyor"Z2u de$irde M'sl'man tetik 4ekmeyi öğrenecektir...f 2u '4 de$ri tamamlayanM'sl'man doğrudan doğruya cennete gidecekmiş.

=% cennetin krokisi de &emalettin 9oca tara0ındar] 4i(ildiğine göre, iş tamam,doğru cenneteSI&amilerde 9oca/yı dinlerken sıkılıp da dışarı 4ıkmak isteyen olursa %emenuyarıyor.Z3ereye gidiyorsun %oco &ep%edeyi(, cep%ede. &ep%eden ka4an askeri ne yaparlarbiliyor musun Oururlar, öld'r'rler...]=ğer tu$alete gitmek i4in yerini(den kımıldadıysanı( yandığını( g'nd'r, tu$aletyerine doğru ce%enneme gidersini(.9oca, kendisini 9a(ret)i Mu%ammed/in bir 4eşit $ekili sayıyor. Kendi deyişinegöre, yaptığı iş ZVeygamberin göre$ini de$am ettirmek]tir.9a(ret)i Mu%ammed >slTm dinini yoyarken ne gibi baskılarla karşılaşmışsa,>spirli 9oca da şimdi aynı baskılarla karşılaşıyormuş.

Medrese de$ri, tekke de$ri $e kışla de$ri. onra >slTm inkılTbı.9oca/nın gör'ş' şöyle"Z2i(im teşkilTt olarak takip $e tatbik ettiğimi( %areket tebliğ %areketidir.Kur/an %areketidir. Veygamber %areketidir. eti% %areketidir. Oe böyle bir%arekete, 0eti% %areketine şiddetle i%tiya4 $ardır. @'nk', >slTm 'lkeleri $emilletleri işgal altındadır. K'0'r emperyali(minin işgali altındadır. Yeniden0et%e i%tiya4 $ardır.2't'n bu beldeler bir bir 0et%edilme'dir. Oe inTyet)i %akla başta >stanbul olmak'(ere nadolu/nun b't'n şe%irleri yeniden >slama 0et%edilecektir.Rabbimi(, inşalla% bunu bi(lere gösterecek. Yeter ki, imkTnları kullanalım $e'(erimi(e d'şeni %akkıyla yapalım.>slTm beldeleri yeniden 0et%e mu%ta4tır. Mısır 0et%e mu%ta4tır. am 0et%emu%ta4tır. >stanbul 0et%e mu%ta4tır. Kud's 0et%e mu%ta4tır...5a%ran tabii ki 0et%e mu%ta4 değildir. @'nk' 5a%rari,. >slTm inkılTbı tara0ındanişgal edilmiştir.]=ski m'0t'n'n sö(leri ipe sapa gelir gibi değil. ?'n)I*terdir Kaplan 9oca/nın $ideo bantlarını i(liyorum. ö(leri akıl alacak gibideğil doğrusu.ö( gelişi 5'rkiye/de cuma nama(ı kılınma(mış. &amilerde barikatlar $armış,camiler işgal altındaymış.5'rkiye/de irtica $ardır, diyen %em dinden olurmuş,%em nikT%tan...5'rkiye/de >slTm de$rimi >ran/dak/rnden de kolay olabilirmiş... 3i4in kolayolabilirmiş 8'nk' >slTm inkılTbının b'y'kl'ğ'nden 5'rkiye/deki Kemalistlerinöd' kopmuş da ondan.Hyleyse M'sl'manlara bir göre$ d'ş'yormuş.2u yolda canını $e malını $ermek.Z&an $e mal lla%/ındır] diyor. lla%, $erdiği canı $e $erdiği malı g'n' gelincealacakmış, amo eğer M'sl'man canını $e malını >slTm inkılTbı uğruna 0eda ederse,doğru cennete gidecekmişSlla%/ın göre$i 9oca/ya göre, bir 4eşit Zkomisyoncu)lukmuş]. lla% %em can$eriyormuş, %em can alıyormuş. Oerdiği canı alırken de se$gili kullarınacennette yer ayı)rıyormuş.lla% ancak >slTm inkılTbı uğruna can $e mallarını$erenlere cennette yer aymrmış.Yoksa, M'sl'man cennete değil doğrudan ce%enneme gidermiş"M'sl'manın ce%ennem yerine cennete gidebilmesi i4in Zcebinin ağ(ının a4ıkolması] gerekirmiş. M'sl'manın cebi a4ık olacakmış ki, &emalettin 9oca/nınbankalarda a4tırdığı %esaplara bol bol para yatırılsın. M'sl'manlar >slTminkılTbı i4in ceplerinin ağ(ını &emalettin 9oca/nın banka %esabına a4acaklarmış.



&emalettin 9oca/ya ağı(ları a4ık tutulan ceplerden milyonlarca mark aktarılıyor.9esap numarası .r.ı8nu da $erelim.9ollanda Rabobank ) 8ss ) A+EE*FG2ir de lmanya %esabı $ar. 2u %esap do &emalettin Kaplan adına a4ılmış ö(el bir%esaptır.

7eutsc%e 2ank Köln şubesinde GJEEE sayılı %esap.I-Veki ni4in bu paralar &emalettin Kaplan/ın ö(el %esabına gönderiliyor8rasını pek sormayın.Ya da sorarsanı(, şu yanıtı alabilirsini("9oca, peygamberin temsilcisidir, peygamber de lla%/ın temsilcisidir.M'sl'manlar eğer ceplerinin ağı(larını doğrudan doğruya &emalettin Kaplan/ınö(el %esabına a4arlarsa cennete gideceklerdir. Hyleyse pamuk eller ceplere.0ganistan m'ca%itleri i4in toplanan paralar mı, %ani %er camide toplanan $e %erM'sl'mandan istenen paralar. 2u paralar mı kimin %esabında&emalettin Kaplan/ın da%a d'ne kadar sağ kolu %met Volat/ın ö(el %esabında.%met Volat.7eutsc%e 2ank Köln Konto I-I*IJ* 2i( GJE JEE-E.

9oca/nın propaganda taktiği şu"9oca, camilerde konuşacak ya da aklına ne geldiyse bunları söyleyecek, %alkıkışkırtacak. 2u konuşmalar $ideo banta 4ekilecek $e 4ekilen bu $ideo kasetleriyurda sokulacak. yrıca konuşmalar k'4'k boy kitap %alinde basılarak yurdagönderilecek.2u yolda Ztebliğ] yerine ulaşacak. Ulaştık4a 5'rkiye/deki M'sl'manlar ci%ada%a(ır olacak.onraonrası i4in 9oca/nın öngörd'ğ' plan şu"Z*E bin camide, *E bin %oca ayağa kalkacak] $e inkılTp da o anda başlayacak.2unun i4in b't'n derdi %oca takımını, yani din adamlarını etkilemek. klını %epZ%oca e0endilere] takmış. 8nları kışkırtacak, onlar camilerde Kur/an/ın anayasaolmasını isteyecekler. &emalettin 9oca da, tıpkı 9umeyni/nin yaptığı gibiburalardan 5'rkiye/ye bantlar sokacak. Oe %alk böylece >slTm de$rimine%a(ırlanacak.9oca tam anlamıyla 9umeyni/nin yolunu i(liyor. 9u)meyni, ransa/da s'rg'ndeykenses bantları doldurup >ran/a göndermiyor muydu9oca da şimdi öyle yapıyor.IJ9umeyni konuşmalarını k'4'k kitap4ıklar %alinde bastırıp >ran/a göndermiyormuydu9oca da şimdi aynı böyle yapıyor. Kitaplar basılıyor $e gi(lice 5'rkiye/yesokuluyor.>ran/da >slTm de$riminden sonra yayımlanan ZKey)%an] dergisi neyse, 9oca/nınZ5ebliğ] dergisi de odur. 2en(erlik o kadar a4ık ki, ZKey%an] başlığının altındoZ9Tkimiyet kayıtsı( şartsı( lla%/ındır] mı ya(ıyor9oca/nın 5ebliğ dergisinde de 5ebliğ başlığının %emen altında aynı sö(lerya(ılı.Key%an/da başlığın iki yanına nasıl Tyetler $e sureler ya(ılmışsa, 5ebliğ/de deaynı böyle. Yani, Zaslının aynı.]&emalettin 9oca, şu siyasal sistemlere, kişi $e kurumlara karşıymış.2unları tek tek şöyle a4ıklıyor" Kom'ni(m, Kapitali(m, Kemali(m, iyoni(m,Masonluk, Kilise, 9a$ra,Yarı M'sl'manlar.&emalettin Kaplan, 5'rkiye/de belli kişilere $e meslek gruplarına seslenerekonları lla% yoluna 4ağırıyor.Z5ebliğ ma%iyetinde a4ık mektuplar] başlıklı kitabındaki ilk mektup.&um%urbaşkanı ayın Kenan =$ren/e. Mektup şöyle başlıyor" Zayın Kenan =$ren,Mu%teli0 $esilelerle m'teaddit de0alar M'sl'man olduğunu(u, babanı(ın $ededeni(in %oca olduğunu i0ade etmiştini(. M'sl'manlar si(i öyle görmek istediğii4in olsa gerek, buna se$iniyor $e memnun oluyorlardı...]Kaplan, da%a sonra &um%urbaşkanını eleştiriyor $e



şunları söyl'yor"Zlla%/ın $arlığına $e birliğine inandığını söyleyen bir kimse, dört şeyeinanmak mecburiyetindedir. 7ört şeydertI+birisi lla%/ın sı0atlarında eşsi(liği $e tek oluşu %ususudur. 8 sı0atlardanbirisi lla%/ın ilim sı0atıdır. >lim sı0atının manası e(elden ebede kadar olmuş

$e olacak %i4bir şeyin lla%/a gi(li kalmaması demektir. IE. asır da%i e(el)ebed arasında olduğuna göre, bu asrın da %i4bir şeyi lla%/ın i(ninden gi(likalama(. 8/nun ilmi %aricine 4ıkama(. 9er şeyi, %er (aman $e %er mekTnda en incete0erruatına kadar bilen Y'ce lla%, elbet asrımı(ı da bilecek. lla%/a inandımderken, bunu peşinen kabul ettini( demektir.8 %aıde asrımı(ı da bilen y'ce lla%, mu%ta4 olduğumu( kanunları son peygamberlegönderdiği son kitapta beyan edebilirdi. 2unu g'c', kudreti yeterdi. Oe bunuyapmıştır da.2undan dolayıdır ki, insan olarak mu%ta4 olduğumu( %er t'rl' kanun lla%tara0ından konulmuş, b't'n i%tişamı ile b't'n g'(elliği $e ta(eliğiyle ;inandım<dediğini( Kur/an/da me$cuttur.]&emalettin 9oca/ya göre, anayasa $e yasaları kullar yapmıştır. 8ysa Kur/an,lla%/ın yasasıdır. Kim lla%/ın yasasından da%a g'(el bir yasa yapabilir, %i4

kimse.9oca şunları ya(ıyor"Z>slTm/a göre ;0itne oluşu a4ısından< kom'ni(min $eX kapitali(min ca%iliyyede$ri put4uluğunun, ateşperesti iğ in IE. asır tat'rk put4uluğunun. 9indui(min$esairenin birbirinden 0arkı yoktur. Kendi aralarında dağlar kadar 0ark olsabile.]>spirli &emalettin 9oca, Kur/an/dan sureler aktararak, Kenan =$ren/e yanıtlar$eriyor. Oe &um%urbaşkanı/n)dan kendisine ya(ılı yanıt $ermesini istiyor.Z5ebliğ $e ika( bi(den, %idayet $e te$0ik lla%/tan] diyor.&emalettin 9oca/nın ikinci mektubu Zni$ersite öğretim 'yelerine tebliğma%iyetinde a4ık mektup] başlığını taşıyor.Mektup şöyle başlıyor"Z=y 'ni$ersite %ocaları.i(ler, aynı (amanda ilim makamında bulunan b0rerIFşa%itsini(. lla% $arlığının $e birliğinin onun %Tkimiyetinin $e onun şa%itleriarasmdasmı(.]&emalettin 9oca öğretim 'yelerine şu soruları sorup, yanıtları yine kendisi$eriyor.oru" KTinat, yani canlı)cansı( b't'n bir $arlık. >lmibir eser midir&e$ap" Z9ayır] şeklinde olama(. @'nk' o (aman 0i(ik, kimya, biyoloi gibiilimleri inkTr etmek lT(ım gelir. `ira, bunlar kTinatın ilmini yapmaktadırlar.2ir şey ilmi bir eser değilse, onun ilmi yapılma(. 8 %alde ce$ap Ze$et] şeklindeolacaktır.oru" >lmi bir eser, ilmin $arlığının bir neticesi değil midir Yani kTinatailim %Tkim değil midir&e$ap" =lbet de ilmi bir eser, ilim $as0ını ilimden alır, başka t'rl' d'ş'nmekm'mk'n değildir.oru" >9m, ce$%er $eya ara( kategorilerinden %angisine girer Yani ilim ce$%ermidir, ara( mıdır&e$ap" ra(dır. @'nk', kendi kendine kaim değildir. Oarlığı başkasının $arlığınabağlıdır ki, o da ilim sı0atının sa%ibidir. Yani Tlimdir. 2ir başka i0adeyleilmin $arlığı bir Tlimin $arlığını gerektirir. KTinata ilim %Tkimse, bir Tlim de%Tkimdir.oru" >şte o Tlim kim &e$ap" KTinatın yaratıcısı.. oru" KTinatın yaratıcısınınismi nedir &e$ap" Zlla%/tır]. 8 yaratıcı kitabında kendisine ö(el isimolarak bu ismi $ermiştir.3eticede, eserden m'essire intikal ederek diyebilir ki, kTinatı inceleme bi(iilme, ilmi ile Tlim/e, Tlim de lla%/ın$arlığına göt'r'r&emalettin Kaplan bu soru)yanıttan sonra 'ni$ersite



öğretim 'yelerine şöyle sesleniyor"Z>şte bu si(in işini(dir.2öyle bir ispatı si(ler yapabilirsini(. 2u, ilim meselesidir. 2ir mantıkmeselesidir. >4inde bulunduğumu( tabiat Tleminin Z$arlık Tleminin] ilminiyapmadan Tlimini $e %T)9kini, sa%ibini $e malikini bilmeden lla%/ın $arlığını$e birliğini ispat $e ikrar etmeden ilim öğreteme(sini(. 9o)

GE4alık yapama(sını(, ilmini( sallantıda )kalır, dayanak bulama(sını(. 3e si(tatmin olursunu( ne de talebelerini(. 2u 4ıkma(ın i4inde bocalayıp durursunu(.8 %alde gelini( ilmin %akkını, %ocanın %akkını $erini( de Kur/an diliyle asılgöre$ini( olan şa%itliği yapını(...]9(. Mu%ammed gibi lla% adına Z5ebiiğ göre$ini] 'stlendiğini söyleyen eski danaM'0t's' >spirii &emalettin 9oca, b't'n öğretim 'yelerinden ZKemali(me karşı4ıkmalarını] istiyor, anarşi $e terör' de doğrudan doğruya Kemali(m/e bağlayıpsoruyor"ZVut kanunundan yana olup, lla% kanunları terk edilir mi Kur/an anayasa olmaktan, de$let >slTm olmaktan 4ıkarılıp, bunun yerineKemali(m/e dayanan anayasalar, şirk de$leti, put de$leti getirilebilir mi2una ilim e$et der mi

&emalettin 9oca bu sorulan sorduktan sonra öğretim 'yelerinden Z&anları $emalları pa%asına da olsa şeriatı sa$unmalarını istiyor. ZKaynağını(] diyorZKur/an, örnek $e önderini( peygamber olsun.]Kıbleni( ne as%ington, ne Mosko$a, ne $rupa, ne @ankaya.eriat d'(enine uymayan öğretim 'yelerini a4ık4a korkutuyor. 4ık4a onlaragö(dağı $eriyor.Z5ek bir 4areni(, tek bir 4ıkar yolunu( $ardır. 8 da tö$bedir. artlarına uyguntö$be etmektir.2ilinmeli ki %er g'na%ın tö$besi bir değildir. ?'na%ına göre değişir, si(ingibilerin işledikleri su4 b'y'kt'r $e 4ok ağırdır, şirke $aran bir su4tur.nayasayı kaldırma su4udur. Kur/an/ı de$letin yönetiminden kaldırmayıdestekleyen bir su4tur. Oe ni%ayet ebedB idamı gerektiren bir c'r'md'r. 2'y'kbir tö$beyi gerektirmektedir. 7er%al pişmanlık duyup dö$'neceksini(, i4in i4inyanıp sı(lanacaksını(.2u kT0i mi KT0i değildir.ZKur/an/don yana, şeriattan yona olduğunu(u ilTn edeceksini(. ö(lerini(le deya(ılarını(la da Kuran/ın anayasa, de$letin >siTm olmasına 4alışacaksını(.Malını( $e ca)GAnını( pa%asına da olsa cesoret $e metanetle şeriatı $e şeriat kanunlarınısa$unacaksını(. lla%/tan başkasından korkmayacaksını( $e başkasına değil,ona kul olacaksını(. 2elki (or bir şey...ma a%iretin a(abından, onun de%şet $e şiddetinden (or değildir. 2una nispetle4ok kolaydır. Hl'mden ötesi yok ya. akat a%irette öl'm de yoktur. &an kurtaransimidi gibi öl'm aranacak, ama ele ge4meyecek $e ge4mesi de m'mk'n olmayacaktır.@'nk' öl'm de ölm'şt'r.8 %alde %emen tö$be edin, tö$bede acele edin. 2elki akşama gireme(, belkisaba%a 4ıkama(sını(, ecel yakalamış olur da ağ(ını( tö$besi( kapanmış olur.M'%let istersini(, ama m'%let $erilme(. rtık %er şey bitmiştir.?eri dönmek istersini(, ama m'saade edileme(. 7ön'ş' olmayan bir yolculuk,istisnası( bir gidiş.ira$unlar, 3emrutlar, Korunlar $e Musta0a Kemaller gibi si(ler de gideceksini(.Mutlaka gideceksini(. ?'n ge4irmeyin, $akit kaybetmeyin, gerekli tö$beyi yapın,yapın da peygamberler, $eliler, sıddıklar $e şe%itlerle beraber olun. Vutlarlaberaber olmamaya, onların yanına $e yerine d'şmemeye 4alışın.2u si(lere bir tebliğdir $e doğrudur. Yalanı $e yanlışı $arsa, si(lerden ya(dıce$ap bekleri(. akın bi(e kı(mayın. 2u bi(im imanımı(ın bir gereğidir.]Kaplan, öğretim 'yelerine ya(dığı bu a4ık mektuptan sonra, ayrıca bir deilö%iyut 0ak'lteleri öğretim 'yelerine sesleniyor" >la%iyat 0ak'ltesi öğretim'yelerine ayetlerden örnekler $eren 9oca, >slTm anayasasını tanıtıyor. 7iyor ki"Z9Tkimiyet, yani kanun koyma yetkisi, %ak $e selT)%iyeti lla%/a ma%sustur $eonun %akkıdır. Oe M'sl'man bir milletin maddi $e mane$i, d'nye$i $e u%re$i b't'n



iş $e muamelelerde baş $uracağı ni(am, uygulayacağı kanun, ancak Kur/anni(amıdır. Kur/an kanunudur. Kur/an ni(amından başka b't'n ni(am $e sistemler%e$a $e %e$esten ibarettir. &a%iliyet kanunlarıdır. Vut kanunlarıdır,GIsalimlere dost olmaktır, onları putloştınp onlara kul olmaktır $e işte %uşirktir $e kT0irliktir.

Kim lla%/ın indirdiğinden $e Resul/'r. getirdiğinden %oşkcsı ile %'kmederseZ5Tgut] ile, yoni put kanunları ile %'kmetmiş olur. lla%/ın gönderdiği,peygamberin gösterdiği yoldan başka %er%angi bir i(e $eya i(ine giderse, iştegittiği o şey, takip ettiği yol 5Tguttur. 2öylelerin artık >slTmla bir alTkasıkalma(. lla%/a olon imanı gider $e ke0ir olur. Oe bunun başka te$il, te0siriyoktur.lla%, kadın)erkek %i4bir m'/minin kendi yollarından başka yollara gitmesinei(in $ermemiştir. 7inleyip gidenleri u(ak bir sapıklıkla sapık ar( etmiştir.lla% M'sl'manların i4indeki pislikleri, darlıkları yok edip, sa0 bir temi(kolble peygambere bağlanmadık4a, aralarında ge4en %er %adisede peygamberi %akemkabul etmedik4e, m'/min sayılmayacaklarını o4ık a4ık bildirmektedir...];spirit &emalettin 9oca, ila%iyat 0ak'ltesi öğretim 'yelerine, Z>slTmın %'k'm $ekanunları par4alanıp böl'neme(] diyor. =ğer %er%angi bir M'sl'man, şeriatın %ir

k/)mını kabul bir kısmını reddediyorsa, >slTmlıktan 4ıkmış demektir.u satırlar da 9oca/nındır "Z7e$let, dinin bir böl'm'd'r, ayrılma( bir par4asıdır. =tle kemik gibi sıkısıkıya birbirine bağlıdır. 2iri olmadan diğeri işe yarama(. 3asıl ki, imanmeselelerini, nama( $e oru4 gibi ibadet meselesini dinden ayırmak m'mk'ndeğilse, de$leti de dinden ayırmak böyle m'mk'n değildir. 3asıl ki, nama(ı $eyaorucu kaldırmaya $e bunları kabul etmemeye kimsenin %akkı, selT%iyeti olmadığıgibi, de$leti de >slTmdan ayırmaya, dini de$letten u(aklaştırmaya kimsenin %ak$e selT%iyeti yoktur.]&emalettin Kaplan, ila%iyat 0ak'ltesi me(unudur. nkara >la%iyat ak'ltesi/niAF-- yılında bitiren Kaplan, yıllar sonra 0ak'ltedeki eski %ocaları ile şöylebir tartışmaya girmektedir.oruları kendisi sormakta, ycnıtlarını kendisi $ermektedir. öyle ki "GG. " GZeriatı de$letten kaldırmanın sebebi nedir 2elki şunları ileris'rebilirler.a< Kur/an de$letle alTkalı %'k'mler getirmemiştir. Kanunları yapmayı bi(ebırakmıştır.b< Oeya Kuran/ıri getirdiği kanunlar rap yarımadasına $e o (amana ma%sustur.c< Oeya Kur/an kanunları $ardır, ama yetersi(dir. 2i(i medeniyete göt'rme(, bi(da%a g'(elini yapabiliri(.d< Oeya%ut bir dörd'nc' şık, akla gelebilir. ma o akılsı(lığın ta kendisidir.Kuran/ın kanunları $ardır, %em en g'(elidir1. akat, g'(el olmasına rağren bi(kendi kanunumu(u kendi ka0amı(a göre yapacağı(.e< Oeya%ut da Kuran/ın kanunları $ardır. akat bi(, ne Kur/an/ı, ne BslTmıistemiyoru(. 9atta bunları kaldtr)mak istiyoru(. `aten kaldırdık, 7inin yerineKemali(m/i koymak istiyoru(, bunun i4indir ki, dini de$letten $e de$letin b't'nm'esseselerinden 4oktan kaldırdık.2u beş maksattan dörd' dinden 4ıkmalarına, kT0ir olmalarına kendilerini göt'rme(mi=lbette göt'r'r $e kT0ir yapar. 2iri de delilikten başka ne ile i(a% edilebilirHyleyse, şeriatı de$letten $e m'esseselerinden kaldırmak, ya insanı k'0regöt'r'r ya da deli yapar. Mal^m olan bir key0iyettir ki, ne kT0irlerinarkasından gidilir, nede delilerin..]Kaplan 9oca ila%iyat 0ak'ltesi öğretim 'yelerine gönderdiği tebliğde bir kamu%ukuku tartışmalarına girişiyor.9Tkimiyet kimindir, lla%/ın mı yoksa milletin mi, %angisininZ=sasen işin p'0 noktası işte burada. 2't'n problemlerin 4ö('m' burada.9Tkimiyet kayıtsı( şartsı( kimindirMilletin mi yoksa lla%/ın mı



>ki makam" 2iri rububiyyet, biri de ubudiyyet.Yani bir rab olma makamı, diğeri de kul olma makamı. ,9Tkimiyet %angisine ait. =n y'ksek makam, en y'ksekotorite %angisiG2ir başka i0ade ile Z:T y's/el mokam] kim lla% mı yoksa millet mi 9angisi

%angisinin 'st'nde 9angisi mes/ul %angisi değil Yani sö(leri, beyanları,mesaları kanun olacak $e ondan kimse %esap sormayacak $e soramayacak.Kimse ona Zsen niye böyle yaptın] diyemeyecek $e aynı (amanda %i4 yanlışı $e%atası olmayacak, %er t'rl' %'km' adaletin ta kendisi olacak, eksiği $e gediğiasla olmayacak. 9ak te$(tinde, göre$ taksiminde tera(i dengeli olacak.işte %Tkimiyet bu.2öyle bir %akkın $e selT%iyetin sa%ibi ancak la%' (Bm'şşan/dır. Ulu%iyyet $erububiyyetln gereğidir... 8 %alde si( nasıl olur da böyle bir %Tkimiyet, böyiebir %akkı lla%/tan alır da makamı kul olmaktan ileriye gidemeyen, bari( $as0ıkul olan millete $erirsini(. Oe Z9Tkimiyet kayıtsı( şartsı( milletindir]dersini(. Oe bu surette milleti lla%/ın 'st'ne 4ıkarırsını(. Oeya en a(mdanlla%/ın yerine koyarsını(. 2u şirk değil midir =$et, işte şirk budur. 9em deşirkin daniskası. Milleti put yapmak $e ona tapmakta. ?'n'm'('n putu $e

putperestliği budur $e aynı (amanda Kur/an tabiriyle a00ı m'mk'n olmayan enb'y'k su4 $e (ul'md'r. :aik ka0alılar,lla%/a ma%sus olan, bir millete $eya %'bel/e $ereceksini(. 8ndan sonra da bi(de M'sl'manı( diyeceksini(. 2una kargalar g'ler.3ereden aldını( bu c'r/eti, millet $e %'bel kim oluyor Millet 0ertlerdenmeydana gelmiyor mu ertler teker teker mesul değil mi =lbette mesuld'r. 8%alde 0ertlerden meydana gelen millet de mesuld'r.8 %alde, Z9Tkimiyet kayıtsı( şartsı( milletindir] demek ne b'y'k yanlışlrk $e neb'y'k a%maklıktır.lla%/ın kanunlarını de$let yönetiminden kaldır, kulu lla%/ın makamından4ıkar, onu put0aştır, ona kanun yaptır, ona anayasa yaptır, Znayasa Kur/an,de$let >slTm] olsun diyenlere de canilere, kati9ere $erilen ce(alan $er.9apis%anelerde işkencelere tTbi tut $e M'sl'manlaraG*kan kustur $e ondan sonra da yine ben M'sB'manrm de. Kimi kandırırsın. 2um'na0ıklığın ta kendisi değil midir]=sk> dana M'0t's' &emalettin KaplcX., i/ö%iyat 0ak'lteleri öğretim 'yelerinegönderdiği tebliğinde, Z=y te$)%id dininin pro0ları] diyor. Z>şte bunları'ni$ersite k'rs'lerinden anlatacaksını(, %Tkimiyet me$(uunu 4ok iyianlatacaksını(. 2i(im mesul bir kişi olarak/bunları si(e anlattığımı( gibisi(ler de birer mesul, kişiler o/arak, bunları yarının m'0t', $e $ai(leri olantalebelerini(e anlatacaksını(. Oe diyeceksini( ki, Z9Tkimiyet kayıtsı( şartsı(milletin değil, lla%/ındır...] ZMilletindir] demek, milleti putlaştırmak $eşirktir, putperestliktir. 2öyle diyenlerde 5 e$)%id kalma(, iman kalma( $e nikT%kalma(...]?ör'l'yor ki. 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcılığı da yapmış olan >spirli&emalettin 9oca/ya göre, Z9Tkimiyet kayıtsı( şartsı( milletindir] demek, budemokratik ilkeye >nanmak, buna göre da$ranmak, oy kullanmak g'na%tır. 2öyleyapanlarda iman kalma( $e da%a da önemlisi ZnikT% kalma(]S9oca camilerde ila%iyat 0ak'ltesi öğretim 'yelerineşöyle sesleniyor"Z5'rkiye/de Kemalistlerin pili bitmiştir. i(ler de gör'yorsunu(. 2irka4 oy öncebir irtica yaygarası kopardılar, şimdi sesleri $e solukları kesildi $ebirbirlerine şunu0ısıldadılar"/2i( ne yapıyoru( böyle. 2a(ı ka$ramlar '(erine dikkatli olmamı( gerekir.2unlardan biri de irtica kelimesidir. >rtica diye diye bir g'n gelir, bu millet,bi(im irtica, gericilik dediğimi( şeyin, şeriat kanunları olduğunu anlar $ebi(im ağ(ımı(a ot tıkar, dişlerimi(i söker, i0la%ımı(ı keser. onra ne atamı(kalır ne de putumu(. 9epsi yıkılır gider, öyleyse susalım, gericiler nesöylerlerse söylesinler, ne ya(arlarsa ya(sınlar, ses 4ıkarmayalım./ Vut sistemimutlaka yıkılacaktır.] >spirli &emalettin 9oca/nın lla% adına)gönderdiği



Z>adeli taa%%'tl' tebliğler] bunlarla da bitmiyor. 2iter mi %i4 7a%ab'y'kel4ilere, gen4liğe $e b't'n M'sl'man%aika tebliğleri de $ar.G-2oc%um/daki =y'p ultan &amii/nde cemaat ön'nde kendisine soruyorum "

h 9oca, %ukuksal durumunu( nedir lmanlardan Murat 2ayrak aracılığıyla

sığınma %akkı istemiş $e almışsını(. imdi %aymatlos musunu(Yanıtı şöyle " h 2ana lmanlar burada teolog diyorlarSZ9aymatlos], 5'rk4ede $atansı( anlamına gelir, teolog da din adamı demektir.7a%a bunların ne anlama bile geldiğini bilmeyen 9oca =0endi bakın el4ilere $ekonsoloslara ne dersler $eriyor"Z=y M'sl'man bir milletin, bir reim temsilcileri"imdi sıra si(de.i(ler ya M'sl'man bir milletin temsilcileri, ya da >slTm olmayan bir reiminbek4ileri"2irinci şıkkı kabul ettiğini( $e ettiğimi( takdirde, si(lere söyleyeceklerimi($e tebliğ edeceklerimi( $ar.a< 5emsil ettiğini( M'sl'manlar gibi yaşayacak, onlar gibi inanacak, ibadet $e

taatını onlar gibi yapacak, terbiye $e a%lTkta onlar gibi olacak, giyim $ekuşamda onlara ben(eyeceksini(. Ke(a onlar gibi Z%Tkimiyetin kayıtsı( şartsı(millete değil, lla%/a ait] olduğunu kabul edip Kur/an/ın anaycsa, şeriatınkanun, de$letin >slTm de$leti olmasına 4alışacaksını(.b< 9arama yanaşmayacaksını(, i4ki so0rasına, kumar masasına oturmayacaksını(,kendilerini( $e %anımlarını(ın da i00et $e namusuna to( kondurmayacaksını(./ c< M'sl'manlara karşı %'rmetli $e saygılı olup, onların sakal $e şal$arı ileuğraşmayacaksını(, %anımlannı( $e kı(larını(ın başört'lerini %or görmeyeceksini($e tesett'rlerine m'da%ale etmeyeceksini(. eriat)i ?arraya %'rmetkar olup%'bele $e %'bel konunlarına karşı olduklarından dolayı onları put reimineurnal etmeyeceksini(. Oe Zpascportunu( elini(den gider $e elini(den alırı(]gibi sö(lerle m'sl'manları te%dit edeme(sini( $e etmeyeceksini(. stelik onlarıtakdir $e tebrik edeceksini(, neden @'nk' onlar e0endi, si(ler ise onlarıntemsilcileri $e %adimlerisini(. 8nlar M'sl'man, si(ler de . M'sl'mansı)GJnı(. 8nlar $icdanlarının sesini duyuyor, imanlarının icabını, dinleriningereğini yerine, getiriyorlar. i(ler de yabancı 'lkelerde onları temsil ediyor.M'sl'man milletin inanış $e ibadetini, k'lt'r $e tari%ini, şa%siyet $ekarakterini, ör0 $e Tdetini aksettiriyor $e yansıtıyorsunu(. 2inaenaley%yabancılar si(lere bakacak, si(inle, si(in da$)nış $e %areketlerini(le bağlıbulunduğunu( $e temsilciliğini yaptığını( bu M'sl'man milleti tanıyacaklardır.8 %alde %atalarını(, yalnı( %areketlerini(, bir kelime ile >slTm/a uymayanda$ranışını( %em si(e %em de millete 4ok pa%alıya mal olur. Millete i%anet $e%iyanet olur. 2unun 0aturasını ödeyeme(sini(, ne d'nyada ne de T%irette bunun%esabını $ereme(sini(..]&emalettin 9oca, b'y'kel4ilere $e konsoloslara 4okkı(ıyor.Z=y se0ir $e konsoloslar] diyor. Z2ir kere si(ler >slTm olmayan, dinle $e imanlailgisi bulunmayan, 'stelik dini, imanı yıkma $e yok etme %ede0ini bilen ZtTgutB]bir sistemin, put kanunlarının bek4iliğini yapıyorsunu(. 8 (amanlar, si(lerdinden $e imandan ma%rum, millete yabancı, ne olduğu belirsi( %'bele kul olmuş,onun bek4iliğini '(erine almış duruma d'şm'ş oluyorsunu( ki, o takdirde M'sl'manbir milleti temsil etme $as0ına sa%ip değilsini( $eya bu $as0ı kaybetmişolursunu(.i(ler, >slTm olmayan bir rei/ımin bek4iliğini yaptığını(a göre, si(de m'%im bir%astalık $ar. 9em öl'me göt'recek bir %astalık bu. 2u %astalığın ismiZ3i0ak]tır.`ira ni0ak, i4i başka dişi başka bir %astalıktır $e teda$isi de 4ok (ordur.M'sl'manları görd'ğ'n'(de"Z2i( de M'sl'manı(, bi(im de imanımı( $ardır. mma $elTkin bi( şeriat4ı değili(.eriat gericiliktir, m'rteciler şeriat4ı olur, gericiler, yoba(lar şeriat4ı



olurlar] aıye)ceksir.i(. 2ek4iliğini yaptığını( reimin adamlarını, yaniKemalistlerS görd'ğ'n'(de de"Z2i( si(der$i( $e si(in gibi reime bağlıyı(. ta/ya bağlıyı(, reime to(kondurmayı(. `aman (aman bi( M'sl'manı( diyoru(, ama şeriat4ı olmadığımı(ı daM'sl'man)G+

ların, o gericilerin y'(lerine karşı söylemeyi de asla i%mal etmiyoru(. =$et,bi(ier de Kemolistlerdeni(. Musta0a Kemal/in ilke $e inkılTplarına bağlıyı( $ebu inkılTplara to( kondurmayı(...] dersini(. >şte m'ptelT olduğunu( %astalığınteş%isi bu.3i0ak %astalığı, tTgut %astalığı, da%a a4ık bir i0cdeyle put %astalığı.7olayısıyla korkun4 bir %astalık. =bedi $e ce%ennemlik yapan bir %astalıkS]9oca b'y'kel4i $e konsolosların Zteda$ileri i4in %Tkimiyetin kayıtsı( şartsı(lla%/a ait olduğunu kabul etmeleri] gerektiğini söyl'yor. 2'y'kel4i $ekonsoloslardan, diyanet %ocalarından yararlonarak kendisine tebliğ ile ilgiliyanıtlar $ermelerini istiyor. Oe b'y'kel4i $e konsoloslara şöyle sesleniyor"Z2unu yapabilirsini(, ama bu tebligatı yapanları tes)bit edeme(sini(, pasaport$esaire ile korkutama(sını(, reime urnal edeme(sini(, buna %akkını( yoktur.?'na% 'st'ne g'na% olur. 2u g'na%ların altında e(ilir gidersini(S]

7illeri $ar, bi(im, dile ben(eme(...&=M:=55>3 KV:3!3 H`=: H`:Nmel h 5ebliğci/nin tebliğ konusunu önce kendi kişiliği $e yaşamında uygulaması.nıtkabir h Kemalistlerin tapınağı. 2elam h ira$un/la Karun/u din kis$esiyledestekleyen işbirlik4i. Yani de$letten yana olan din .adamları.&a%iliyet h BslTmdan önceki karanlık de$ir.ira$un h iyasal iktidarını putlaştıran yönetici.9akk h 5ebliğ konusu... $ar olan, kanıtlanmış, ger4eğe uygun olan.9ubel h Kureyş/teki en b'y'k put.9'k'm h lla%/ın emir, yasak $e ta$siyeleri.9'rmet h 9aram, adam öld'rmek, %ırsı(lık, A yalan.GFBba%at h Yasa% $e sa$ap konusu olmayan da$ranışlar. $ %ay$anlarının a$lanmasıgibi.>%lTs h 5ebliğ göre$ini lla% rı(ası i4ir yalanlardaki nitelik $e ö($eri.>rtica h >slTmın de$let olmasına karşı 4ıkanların kullandığı sö(c'k.Kanun koymak )h lla%/a karşı sa$aş a4mak. Kanın h ira$unla işbirliği yapıp,(enginline (enginlik katan $e bu (enginliği putlaştıran)lar.Kera%et h Yapılması %oş olmayan da$ranış. 3ama(da esnemek $e &emalettin 9ocakonuşurken uyumak gibi.Musta%0a(lar h Kur/an/ın mu%a0ı(ları olan din adamları tebliğci %ocalar.M'rted h >slTm dininden dönen... !M'şrik h lla%/ın yetkilerine eş yetkiler olduğunu ileri s'ren.3edib h M'sl'manlar i4in yapılması yararlı olan, yapılması %alinde se$ap $e öd'lgetiren da$ranışlar.Rabb h lla%/ın %ak $e yetkilerini b't'n'yle kabul etmek.e%a$et h 5ebliğcide bulunması gereken %ayırse$erlik. 5ebliğ yolunda gerekenmaddi yardımdan ka4ınmayacak olan M'sUman.irk )h lla%a ö(g' %ak $e yc"k"Srin, lla%/tan başka birinde olduğunu ileris'rmek. lla%/ın yetkilerine başkalarını ortak etmek.5T0ı1t h lla% Oe peygamberlerin emirlerinden başkalarına uyup, ukalTlık yapan.5e$%id h 9(. Mu%ammed/in peygamberlik göre$ine başlaması... lla%/ın birliğineinanmak. Mu%amrned te$%ide nasıl tebliğ yoluyla başlamışsa, %oca da laik de$letiyık"nak i4in tebliğ yolunu se4iyor.E Ulema h 5ebliğci din adamları, imamlar m'0)t'ler, %ocalar.Ul'%iyyet h 5anrılık sa$ında bulunmak. Oucub h >slTmi kurallara göre da$ranışbi4imleri. j____

h))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))



=ski dana M'0t's' ispirli &emalettin 9oca, Z%Tkim $e sa$cılara] da lla% $epeygamber adına tebliğler gönderiyor. 5ebell'ğ edip de bu tebliğin gerekleriniyerine getirmeyenlerin $ay %alineSöyle başlıyor tebliğ "

h =y adalet makamında bulunan %Tkim $e sa$cılar" Kaplan 9oca sonra Z=n Tdil $eyegTne %ukukun >slTm

%ukuku< olduğunu kaydediyor $e islTm %ukukunun Z?arptan $e arktanLalınmadığını, doğrudan doğruya lla%/tan geldiğini $urguladıktan sonra şöylede$em ediyor"

h >slTm %ukuku, kaynağım lla%/tan $e lla%/ın şaşma( ilim $e cdaleiinde"A.aldığı i4indir ki, yegTne g'(el $e Tdil %ukuk olmuştur.Yine böyle olduğu i4indir ki./insan %ayatına, insan tabiatına, insan mantığınatıpa tıp uyan bir %ukuktur $e p0rn/.n, inscıcc yelemesinin yoiu, ancak bu%ukuktan ge4er. 2u %ukuktan ma%rum olanlar %em d'nyada %em r/e :/B).bcda%ı./(i/rsu(luğa $e %'srena d'şerler. @'nk' %ek da adalet de birdir.Mal^m olduğu '(ere Veygambere gelen %ukuk, %ak elen %ukuktur. 9akkın dışındabatıldan başka ne olabilir>deal %ukuk demek, akıl $e mantığa uyan, $icdanı tatmin eden, sağduyuya %itapederek adaleti temin eden 0ert $e cemiyet, de$let $e $atandaş arasındaki

ilişkileri akl)ı selime uygun bir şekilde d'(ene koyan, aynı (amanda tabii $epo(iti0 ilimlerle asla 4atışmayan, insan tabiatına uygun d'şen $e ni%ayet aranan$e ar(u edilen bir %ukuk demektir.>şte böyle bir %ukuk ni(amını insanoğlu ancak >slTm/da, >slTm %ukukunda bulur...A&emalettin 9oca Kur/an/dan Tyetler göstererek ) aklınca) yargı4 $e sa$cılara yolgösteriyor"

h i(ler, bulunduğunu( makam itibariyle ya adaletin temsilcilerisini(, ya dabatılın m'da0ileri. ma si(ce %angisi 2irinci şıkkı kabul ettiğini( takdirdesi(e deyeceklerimi( $ar. u %alini(le adaletin)temsilcileri olama(sını( $eolmanı( da m'mk'n değildir. @'nk' adalet bir tanedir. 8 da >slTm/da $e >slTm%ukukundadır. i(lerin ön'n'(e gelen da$alarda takip ettiğini( usul $e$erdiğini( karar, >slama göre değildir. >slTm kanunlarına göre değildir. K'0'rkanunlarına göredir. 7a$aları ona göre y'r't'yor $e ona göre karar $eriyorsunu(.8 %alde si(in $erdiğini( karar $e takip ettiğini( usul TdilTne değildir.5ersine, usul yön'nden adaletsi(liğin ta kendisidir. K'0r'n yaptığı kanunlardaadalet mi olur yrıca o kanunlar mal^m olduğu '(ere beşer ka0asına dayanır.2eşer ka0ası ise Tci(dir, ca%ildir. `ira, %aklan, ne cinsten $e ne miktardantayin etmek, göre$leri ne cinsten $e ne miktar tespit etmek, ke(a su4larınce(alarını ne cinsten $e ne miktar tayin $e tespit, ayrıca in0a( şekillerinitayin $e tespit etmek kolay bir tş midir Kılı kırk yararcasına son derece incebir iştir değil mi 2una kimin g'c' yeter 3am'tena%i bir ilme sa%ip olmakgerek. >nsanoğlunun ise, ilmi dar $e sınırlıdır. stelik insanoğlu etki $etepkilerin altındadır. &ok de0a %issiyatına kapılır, şa%si 4ıkarlarının kurbanıolur. 2u şartlar altında bulunan bir insan nasıl olur da adalete esas olananayasaları $a(/eder, kanunlar yapar 2una imkTn $e i%timal $ar mı 2una %angiakıl $e ilim erbabı e$et diyebilir i(ler %ukuk ka0asına sa%ip insanlarsını(.2eşerB %ukukla ilT%B %ukuk arasında bir mukayese yapmak m'mk'n m'd'r..&emalettin 9oca, insan tara0ından yapılan yasaların ge4ici nitelikte olduğunu $e'lkeden 'lkeye 0arklı nitelikler taşıdığını öne s'r'yor. Oe şöyle konuşuyor"Z5'rkiye bunun a4ık b/rr örneğidir. FI nayasası tadilTt $e tağyirata uğrayauğraya ayakta duracak %ali kalmadı. 2ir g'n geldi, t'm'yle lTğ$edildi $e yıkılıpgitti" Yeni bir anayasa yapıldı. 8ylamadan sonra ilTn e/dBldi. 9TnIedildiği g'ne de ZIJ Mayıs nayasa $e 9'rriyet 2ayramı] ismi $erildi. Oe o g'ni4in merasimler tertip edildi, şenlikler d'(enlendi. 3etice ne oldu 7a%a'(erinden beş on sene ge4meden ba(ı maddeleri değişti $e değiştirildi. Oe busuretle yerine oturduğu sanıldı. ma bu anayasa ile ancak AF+E senelerinegelinebildi, Zbol geldi] gerek4esiyle t'm' kaldırıldı. AF+I nayasası yapıldı $eilTn edildi. 7a%a m'rekkebi kurumadan '(erinde tartışmalar başladı,/değişebilir, Tyet değil ye/ denildi. /2i( iktidara geldiğimi(de anayasayıkök'nden değiştireceği(/ diyen şa%ıslar particiler oldu.



2't'n bunlardan anlaşılıyor ki, yapılan bu anayasa da %alen yerine oturmamıştır.>stikrar ka(anmamıştır. Ka(anama( da. 2elki kısa bir m'ddet sonra Zdar geldi]gerek4esiyle lTğ$edilecek, yerine bir başkası yapılacaktır. 2unları %ukuk,ka0asına sa%ip olan si(ler pekTlT biliyorsunu(. ma bu millete ya(ık değil minayasalar $e kanunlar birer ya( bo( ta%tasına döns'n, millet de deneme ta%tasıolsun... 2u bir (ul'm değil midir =u memlekette kanun istikrarsı(lığı olursa o

memlekette istikrar olur mu $e o memlekete itibar $e itimat edilir mi]>spirli 9oca bunları anlattıktan sonra bu olgulardan şu sonucu 4ıkarıyor"insanoğlu yasa yapama(. 3i4in yapama( @'nk' yasa yapmak lla%/ın işidir.9Tkimiyet kayıtsı( şartsı( lla%/ındır, lla%/a ö(g'd'r. Kulların yaptığıanayasa $e yasa ancak böyle olur.&emalettin Kaplan yargı4 $e sa$cılardan Zsadece Kur/an kanunlarına $e Kur/an/ıngetirdiği şeriat kanunlarına] uymalarını, da$alarını bu kurallara göre 4ö('mebağlamalarını istiyor. >stedikten sonra lla% $e Veygamber adına yargı4 $esa$cılara bir de g'$ence $eriyor"Z2öyle yaparsanı( d'nyada da ra%at edersini(, T%i)rette de.Ya yargı4 $e sa$cılar şeriat yasaları değil de Kemalist yasaları esas alırlarsao (aman ne olur.8 (aman toplumsal tepki başlar. 9alk adalete isyan eder, 'lke anarşi yu$asına

döner. 7'nyada $e Ukba/da daGce%ennem %ayatı yaşanır. 7'nyada (elil, T%irette re(il olurlar.]>spirli 9oca, yargı4 $e sa$cılara şöyle sesleniyor"Z[%irette ilk önce %esaba 4ekilecek sını0 insan $ardır. 2unlardan biri desi(lersini(. 2una göre sö(, 0iil $e %areketlerini(i ayarlayın $e buna görekanunlarını(ı se4in $e ona göre kararlarını(ı $erin.i(ler, ya adaletin temsilcileri ya da batılın m'da0i)lerisini(. 2atılınm'da0ileri iseni(, si(leri %aktan u(aklaştırıp bTtıla iten sebep şunlardan biri$e birka4ı olabilir...]&emalettin Kaplan kendine göre bir d'ş'nce yöntemi i(liyor $e tebliğleriulaşacak kişiler adına d'ş'n'yor, soru soruyor $e bu sorulara yine kendisi yanıt$eriyor.Yargı4 $e sa$cılarla şu %ayalB konuşmayı yapıyor"A< >slTm dininin de$letle alTkası yoktur.I< >slTm dininin de$letle alTkalı olarak getirdiği %'k'mler asra uyma(.G< eriatın ba(ı %'k'mleri mu$akkattir.< `amanın değişmesi ile %'k'mler de değişir.*< >slTm %ukuku, >slTm m'4te%idlerinin gör'şlerindenibarettir.2u sa$ları ileri s'ren Kaplan, bu sorulara yine kendisi yanıt $ererek diyor ki"A< >slTmın de$letle ilgisi $ardır. 7in $e siyaset i4i4e)dir. Kur/an/ın bir4okTyetlerinden a4ık4a anlaşılmaktadır ki, >slTm dini birtakım 0iil $e %areketleriyasaklamış $e bir takım su4lar i4in ce(alar koymuş $e bu ce(aların yerinegetirilmelerini de emretmiştir, 0ar( kılmıştır. Yasak koymak, emir $ermek, ce(akoymak, tatbikatını yapmak ancak de$letin yapabileceği işlerdendir.ert bunları yapabilir mi, bunları yerine getirmeye g'c' yeter mi Oe bunlar dabir $icdan işi midir8 %alde bunları ancak de$let yapacaktır. Hylesi >slTm/da de$let $ardır $e >slTmdininde de$letin olması (arurBdir.I< 2atı k'lt'r' ile yetişenler Z>slTm dini ile de$let idare edilme(] diyed'ş'n'rler. >slTm dini %'rriyet, adalet $e eşitlik '(erine kurulmuştur. 2ug'nk'2atı sistemleri de böyledir.G< eriatın %'k'mleri ge4ici değildir. 5ersine kalıcı)dir. 2u iddiaları ileris'renler, >slTm %ukukunu inceleme)yenlerdir.< 2u iddia da ge4ersi(dir. istemlerin cemiyetlere uygunluğu o sistemlerindayandığı prensiplerin sı%%atli olup olmamasına bağlıdır. Z`amanın değişmesi ilea%kTmın değişmesi inkTr edilme(] deniyorsa da bu doğru değildir. >slTm %ukukukıyamete kadar ge4erlidir.*< >slTm %ukukunun m'4te%itlerin eseri olduğu iddiasına gelince"



=$et, >slTm m'4te%itleri $e %ukuk4uları birer da%Bdir. ma bunlar kendilerindenbir şey söylememişlerdir. Kur/an $e s'nnete dayanmışlardır. >slTm %ukuku 2atıcı$e batıl ka0alı yarım aydınların (annettikleri gibi ulema $e 0uka)%anm 0ikir $egör'şleri değil, doğrudan doğruya lla%/ın kelTmına $e peygamberin beyanınadayanan ne$)i şa%sına m'n%asır bir %ukuk ni(amıdır.Z>slTm dininin de$leti de $ardır, siyaseti de $ardır. 8na ne (aman tesir eder ne

de mekTn. =skime( $e pörs'me(. >nsanlığın %ayatına tıpa tıp uygundur. =ksiği $e gediğiyoktur, tastamamdır. eriatın dışındaki b't'n sistem $e ni(amlar birer bTtıl,tTğut $e puttur. M'sl'man bir sa$cıya $e M'sl'man bir %Tkime d'şen, bTtıla,tTğuta karşı 4ıkmak $e %aktan yana olmaktır. Vut $e put reiminden ibaret olanKemali(mi inkTr etmektir.]5'rkiye &ıım%uriDeti/nde 7iyanet >şleri 2aşkan Yar dımcılığı $e dana M'0t'l'ğ'yapmış olan >spirli &emalettin Kaplan, yargı4 $e sa$cılara Z7e$leti >slTm olsun]diyenleri ce(alandırmamalarını istiyor.Oe onlardan kendisine yanıt $ermesini de istiyor.Z7iyanetin tepesindeki (i%niyeti de yardıma 4ağırın. 8nlar da si(e yardımcıolsunlar. Ya(ın $e neşredin. 2unu yapmaya %akkını( $ardır. akat te%dit etmeye,ce(a $ermeye %akkını( yoktur.]

9oca gen4liği unutur mu %i4Unutma(.Unutma(, 4'nk' A+)AF yaşlarında göğ'slerine kadar*sakal bırakmış gencecik 4ocuklar &emalettin 9oca/nın de$rim mu%a0ı(larıdır.?en4liğe de Ztebliğ] ma%iyetinde a4ık mektuplar ya(ar.Z?en4ler] der, Z7ost $e d'şmanı 4ok iyi tanıyın. Kemalist kanunlar si(ikorkutmasın. Reimin paralı askerlerinin c'ppe $e sarığı si(i aldatmasın,lla%/a kul, peygambere 'mmet olun. ;nayasamı( Kur/an, kanunumu( şeriat,de$letimi( >slTm olacaktır $e olmalıdır< diye ilTn edin, /Vut $e put kanunlarıbi(i idare edeme(. 2unları kaldırıp tari%in 4öpl'ğ'ne atacağı(. Kanunum şeriat,de$letim >slTm olacaktır/ diye ilTn et...]&emalettin %oca, gen4lere din uğrunda yol gösteriyor" ZYa şe%it ol, ya ga(i.]&emalettin 9oca, IF =kim, IG 3isan $e AF Mayıs gibi bayramların kaldırılmasındanyana. ?en4lere seslenirken bu bayramlardan sö( ediyor $e bu bayramlarınM'sl'manlara %akaret anlamına geleceğini ileri s'r'yor.&emalettin Kaplan, 9umeyni/nin yolunu i(liyor. 9u)1 meyni %angi konuları işlemişse, Kaplan da aynı konulanişliyor. 9umeyni ne gibi yöntemler kullanmışsa. Kaplanda aynı yöntemleri kullanıyor. Oe gen4leri tıpkı 9umeynigibi siyasal eyleme s'rmeye 4alışıyor.7iyor ki, Z7T$a bellidir, metod bellidir. 7T$a, Kur/an de$letini kurmaktır.Metod ise tebliğ metodudur. Hnce 0ert sonra aile da%a sonra cemaat $e ni%ayetcemaatın nisap miktarı, arkasından da de$let gelir. akat bu yarış öyle birg'nde, bir senede beş $eya on senede olma(. 2u en a(ından bir neslin yetişmesimeselesidir. 2u da yepyeni bir kan, yepyeni bir ru% $e yepyeni talim $e terbiye,yepyeni bir %eyecan ister.=$et, kayda değer bir taban teşekk'l etmeden 4ıkış yapmak %ikmete aykırıdır.'nnetulla%/a uyma(. Kayda değer bir taban ise karşı tara0ın en a(ından '4te birkadarından meydana gelir...]&emalettin 9oca, put yoluna girip putperestliği kabul etmeyen, ta$i( $ermeyoluna gidip k'0'rle u(laşmayan, aceleci olup saldırma yoluna girmeyen birgen4liğin iieri)-de Z>slTm inkılTbı i4in sabırla beklemelerini)] istiyor. Z5etik de$ri] nasılsagelecek. 8 (amana kadar gen4lik bilin4lenmeSS, tam inkılTba %a(ır %ale gelmeli.Z2i( buyu(, kaynağını Kur/an/dan, örneğini 9(. Mu)%ammed/den alan insanları(.&e%ennemS bir u4urumun kenarında bulunanları kurtarmak istiyoru(, onlara iyilikyapmak istiyoru(. 9akkı tebliğ ediyor, ika( $e irşadımı(ı yapıyor $e yapacağı(.Oe bu bi(im $a(i0emi(dir. >slTm bunu bi(e emrediyor. Yoksa bi(de $urma kırma,terörist bir %areket, adam ka4ırma, yol kesme yoktur. Oe böyle olanları da



tas$ip etmiyoru(. 2unlar tebiğ %areketine (arar getirir, engel olur. ?'n'm'(5'rkiyesi genelde g'n'm'( Mekke/sidir. >mam)ı (am ne diyorHnce tebliğ, sonra kılı4.]9oca kendine göre bir stratei %a(ırlamış, önce Kemalistlerin '4te ikisi adar>slamcı gen4ler yetiştirecek, sonra da tetik de$rine ge4ilecek, eylembaşlayacak. =ylem anına kadar adamlarını, korumak istiyor. Kadrolarını

geliştirmek $e genişletmek istiyor. Hnce bilin4lenme, sonra de$rim. Yani Zbireysel terör] şimdilik yok. &i%ad g'n'gelince b't'n gen4ler se0erber olacak.>slTm nayasasıAF+A yılında m'0t'l'kten ZRe/sen emekliye] ayrılan emalettin Kaplan, kendideyişine göre, AI =yl'l yöneticilerince kapatılan MV/nin ?enel 2aşkanı Vro0.3ecmettin =rbakan tara0ından ederal lmanya/ya gönderiliyor.3e gibi bir göre$le mi8rası ilgin4... &emalettin Kaplan/ın kimlik kartı şöyle "Z$rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtları >rşad $e et$a 2aşkanı]Kaplan, bu kimlikle ZMilli ?ör'ş4'] olarak adlandn rılan >slamcı akımın yayınorganlarında ya(ılar yayımlamış...>slTm anayasası ile >slTmda de$let idaresi gibi konu)

J/Sar $rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtlan/nın gör'şlerini yansıtan Z9icret] adlıdergide yayımlanmış...2oc%um/da =y'p ultan &am:i/nde Kaplan/a Z>slTm anayasasının kimler tara0ından%a(ırlandığını sormuştum"ZG* tane kitap okudum, sonra...] diye yanıtlamıştıKaplan.G* kitap okumuşX sonra anayasanın nasıl ya(ılacağını kendi sö(c'kleriyleaktarayım"Z2ellemiş]2elleyince, >slTm anayasasını %a(ırlamış.. ncak %emen yayımlamamış..2eklemiş..Hnce, Z9icret] adlı dergide anayasa yayımlanmış $e a4ık tartışmaya a4ılmış..ma %i4bir yanıt gelmemiş..?elmeyince anayasa bastırıbp yayımlanmış.imdi, Z>slTm anayasası] elden ele dolaşıyor. G. baskısı bile yapılmış.. 9emen%emen %er dilde bastırılıp yayımlanıyor.>spirli &emalettin 9oca, tebliğlerinde Znayasa Kur/)an olacak] diyor $e kullartara0ından yapılan anayasa $e yasaların lla%/ın anayasası karşısında %i4 %'km'olmayacağını ileri s'r'yor.ncak kendisi >slTm anayasası %a(ırlayabiliyor.G* kitap okuduktan sonraS..imdi gelelim şu 'nl' Z>slTm anayasasına... . Madde A"

h 7e$letin ismi, Z>slTm de$leti]/dir. Madde I" h 7e$letin idare şekli >slTm/dır. Madde G" h 7e$letin siyasi, i4timai, %arsı, %ukuki, iktisadi $e saire gibi temelyapılarında $e b't'n m'esseselerinde >slTm dinini esas alır.Madde "

h 9Tkimiyet kayıtsı( şartsı( lla%/ındır. 7e$let reisi+ du %Tkimiyeti >slTm kanunlarına göre $e lla% adına icra $emurakabe eder.7e$letin başkenti neresi olacak Ya resmi dili.. 8nlar şimdilik belli değil.Madde +"

h 7e$letin merke(i...dir.2u ;...< li böl'm ilerde >slTm de$leti kurulunca doldurulacak.. rtık bu merke(,5a%ran mı olur, bir başka yer mi. belli değildirSMadde F"

h 7e$letin resmi dili...dir. Kur/an ya(ısıdır. rap4a, Kur/an $e s'nnetin diliolduğu i4in b't'n okullarda okutulması mecburidir..2u maddedeki ;......< böl'm de ilerde doldurulacak..Resmi dil belki rap4a, belki de ars4a olacakS Madde AE"



h 7e$let icraatında =%l)i 'nnet me(%ebini esas alır $e >slTm dini 4er4e$esindei4inde bulunan b't'n me(%epler de$letin kontrol'nde eğitim, öğretim $eibadetlerini kendi me(%ep anlayışları i4inde icra ederler..Madde AA/de Z>slTm %'k'mlerinin b't'n M'sl'manlara tatbikinden %i4bir istisnakabul edilme(] %'km' yer almakta, aynı maddede gayri m'slimin inan4 $eibadetlerinde serbest olacakları ya(ılmaktadır.

AG. madde de şöyle " h er/B %'k'mler i4in asıl kaynak, kitap, s'nnet, tema $e kıyastır. 2unlardanbaşkası şer/B %'k'mlere kaynak olama(.nayasanın ikinci böl'm', temel %ak $e %'rriyetler ile ilgili %'k'mlerikapsrDor. 9oca. bu böl'mdeki maddeleri, a4ık4a, 2atılı anayasalardan kopya4ekmiş.2ir tek koşulla "Hrneğin Z%erkes] yerine Z%er M'sl'man] sö(c'kleri yerleştirilerekSG. böl'm önemli... @'nk' Zi4timaB %'k'mler] bu böl'mde yer alıyor. Madde I+" h>slTm toplumunun temeli ailedir. 7e$let, ailenin teş)F." kilini kolaylaştırıcı, kudsiyetinl koruyucu $e aile m'nasebetlerini mu%a0a(a

edici tedbirleri almakla m'kelle0tir.Madde GI), h =ğitim $e öğrenim parası(dır. >slTmın k'lt'r $e tari%ine, ör0 $e an/anesine.inan4 $e ibadetine, %ukuk $e a%lTkına uygun bir şekilde icra edilir. %lTklı,0a(iletli, bilgili, 'st'n seciyeli, 4alışkan $e >slTm me0kuresine sa%ip nesilleryetiştirmek de$letin temel göre$lerindendir.7e$letin başlangı4 tari%i %angi tari%tir nayasa bu konuda da şu %'km'getiriyor"Madde G+"

h >slTm de$letinin başlangı4 tari%i, >slTm/ın Veygamberi 9(. Mu%ammed/in;..O.< %icretidir. 9icri kamerB de, %icr)i şemsB de tak$imde muteberdir.ncak, de$let dairelerinin 4alışması şemsi tak$ime göredir.Madde GF da önemli"

h 9a0talık resmi tatil cuma g'n'd'r. enede Rama(an bayramı iki g'n. Kurbanbayramı da '4 g'n olaraktatil edilir.?eliyoru( Zaile ni(amı] ile ilgili dörd'nc' böl'me..Madde E"

h Kadında aslolan, anne $e e$in terbiyecisi olmaktırX kadın, korunması gerekenbir emanet $e namustur.2u, genel nitelikte bir %'k'm. ?eliyoru( işin ö(elliğine..Madde A"

h slolan kadınların erkeklerden ayrılmasıdırX alış$eriş gibi şeriatın ce$ap$erdiği i%tiya4lar $e 9ac gibi kendisi i4in m'saade edilmiş bulunan toplantılar%aricinde kadınlar erkeklerle toplanama(lar..Madde I"

h =rkeklere $erilen %aklar kadınlara da $erilir. ncak, şeriatın kadına $eerkeğe şerl deliller ile ta%sis ettiği %aklar m'stesnadır. Kadın da ticaret,(iraat, sanat işlerine karışmak, muamelTt $e akitlerde bulunmak %akkınasa%iptir. Kendi başına $eya başkasıyla m'şterekenneslini 4oğaltabilir.9oca =0endi/nin kadınlar ile ilgili bu iki maddesi bir)*Ebirini %i4 tutmamaktadır. A inci maddede, kadınların, alış $eriş $e %acdışındaki toplantılara katılmayacakları bildirilirken I inci maddede kadınlarınticaret, (iraat $e sanata karışma %aklarından sö( edi9yor.3asıl olacak bunlar 2ir kadın sanatı, erkek aracılığı ile mi yapacak 3eolacak2elli değildir.Z>ktisadB ni(am] beşinci böl'mde yer almış. 2u böl'mdeki maddelere gö( atalım"Madde J"



h Mal $e m'lk yalnı( lla%/ındır. 9a% insanı yerine göre $ekil bırakmış $e busurette insanın m'lkiyet %akkı, olmuştur. 2u itibarla mal m'lk edinme i(ni $erende lla%/tır. Oe bu ö(el i(inle m'lkiyet %akkı meydana gelmiştir.Madde +"

h 7e$let, 0erd 0erd %erkese temel i%tiya4larını karşılama teminatı $erir $eyine %er 0erde temel i%tiya4larının ötesinde m'mk'n mertebe da%a y'ksek bir

se$iyede i%tiya4larını karşılamak imkTnları %a(ırlar.>slTm de$leti ekonomik d'(eni nasrt kuracakKaplan. lla% $e Veygamber adına bu konuya da 4ö('m getiriyor. G* kitapokuduktan sonra, tabii gerisi kolaySMadde F"a< 5emel i%tiya4ların karşılanması" Mesken, yiyecek, giyecek, sağlık, teda$i,öğretim $e %erkese aile yu$ası kurması i4in gerekli imkTnları sağlar.b< 5am isti%dam sağlamak amacıyla %erkese iş şartları $e imkTnları %a(ırlamak,iş yapabilecek durumda olup da mesai i4in gerekli $asıta imkTnları olmayanlarabu imkTnları yardımlaşma suretiyle temin ederX bu yardımlaşma 0ai(si( bor4$ermek $eya diğer meşru şekilde olmalıdır.c< 7e$let, cemiyete (ararlı olacağı takdirde ser$etin belli şa%ıslarla $eyabelli grupların elinde toplanmasına ne m'saade etmeli, ne de de$let cemiyetin

(ararına kendisi b'y'k bir iş$eren durumuna gelmelidir,*AMaddeler böyle Znasi%at %'k'mleri] ile s'r'yor. *E/)0nci maddede >slTmıniktisadB ni(amının %angi temellere dayandığını gör'yoru(.Madde *E"

h >slTm de$leti iktisadB ni(amı, de$let sektör', yardımlaşma kurumları $e ö(elsektör olmak '(ere, iyi $e doğru planlanmış '4 kesime dayanır.7emek ZislTmın iktisadB ni(amı] şu '4 kesime dayanacaktır"A h 7e$let sektör'...I h H(el sektör...G h Yardımlaşma kurumları...imdi de$let sektör' ne yapacak, onu öğrenelim"

h 7e$let sektör', ö(el sektör'n yapamadığı ağır sanayi tesisleri, sanayialtyapı tesisleri, dış ticaret, b'y'k madenler, bankacılık, eneri 'retimi,bara $e b'y'k su şebekeleri, radyo $e tele$i(yon, posta)telgra0 $e tele0on,%a$ayolları, deni(yolları $e buna ben(er Tmme m'lkiyeti şeklinde $e de$letinelinde $e denetiminde kuruluşlardır...9oca, Zanayasanın Kur/an olması] i4in Ztebliğ] %areketine başladığını söyl'yor.Oe $ideo bantlar i4in Kur/)an/dan Tyet de getiriyor.Veki, acaba Kur/an/da radyo tele$i(yon, posta telgra0 $e tele0on, %a$ayollarınınde$letin elinde $e denetiminde olacağına ilişkin bir Tyet bulamıyor mu2elli ki bulamıyor. 2ulsa bir Ztebliğ] de bu konular i4in 4ıkar.ZYardımlaşma kurumları] neymiş 8nlar da %er%alde Zak)uk)on] gibi kuruluşlarolacak.

h Yardımlaşma kurumları $e ben(erleri" şe%ir $e köylerde >slTm esaslarına uygunolarak kurulan 'retim $e dağıtım yardımlaşma m'essese $e kuruluşlarını i4ineaır... ZKurum] ne ZM'essese] ne ZKuruluş] ne ZYardımlaşma $e ben(eri] ne2't'n bunların ne oldukları belli değil.. 2unlar, ancak >slTm inkılTbı sonundabelli olacakS*I!spirli &emalettin 9oca, lla% $e Veygamber adına inkılTbı yapınca b't'n bunlarıtek tek anlayacağı(...Vekr Zö(el sektör..]H(el sektör ile ilgili madde şöyle...

h H(el sektör, de$let sektör' $e yardımlaşma kurumlarının iktisadB0aaliyetlerini tamamlayan (iraat, %ay$ancılık, sanayi, ticaret $e genel%i(metler gibi 0aaliyetleri kaplar..2ankacılıkYok..=neri 'retimi8 da yok..



Madenler8 %i4 yok..7ış ticaret8lur mu 7ış ticaretin ö(el sektör'n eline $erilmesi şeriata aykırıdır. 8lma(.2ara $e su şebekeleri2u alanlarda >slTm de$leti kesin sö( sa%ibi. H(el sektöre bara işleri $erilme(.

eriata aykırıdır.>slTm anayasasında bu '4 sektör i4in bir de genel %'k'm getiriliyor. ?enel %'k'mde şöyle"

h 2u '4 teşebb'ste m'lkiyet %akkı, bu 0aslın diğer maddelere uygun olduğu, >slTmkanunlarının 4er4e$esi dışına 4ıkmadığı, 'lkenin iktisadB gelişmesine $eyaygınlaşmasına katkıda bulunduğu $e toplumun (arar $e (iyanına sebep olmadığıs'rece >slTm de$letinin kanunlarının %i)mayesindedir.Veki ö(el sektör, Z'lkenin iktisadB gelişmesine $e yaygınlaşmasına] k^tkıdabulunma(sa..Ya peki, Ztoplumun (arar $e (iyanına] yol a4arsa8 (aman, ö(el sektör yasaların g'$encesinden yararlanamayacaktır...Yani, lla% $e peygamber adına ö(el sektör >slTmla)şacak, ö(etle,de$letleştirilecektirS ltıncı böl'm Z$ergi] ile ilgili..

*GMadde -E" h èkTt M'sl'manlardan ta%sil olunur. èkTt, şeriatın alınmasını tayin ettiğinakit, ticaret eşyası, %ay$anat $e %ububat gibi mallardan alınır...Ya ZìmmBler..]ZìmmB], >slTm de$leti uyruğundaki 9ıristiyan $e Ya%udilerden elman $ergianlamına geliyor.

h ìmmBlerin ta%amm'l edebilecek baliğ erkeklerinden ci(ye ta%sil edilir.Kadınlardan, 4ocuklarından $e mal^llerden alınma(.7e$let gelirleri %angi kaynaklardan gelecekmiş >spirli 9oca bu konuya dd 4ö('mbuluyor.Madde -*"

h 7aimB 9a(ine gelirleri, kT0irlerden, %arpsi( elde edilen b't'n ganimetler,ci(ye, %ara4, öş'r. de0inelerden beşte biri (ekTttır. >%tiya4 olsun olmasın bumallar de$amlı olarak alınır.>ş4i $e iş$eren ilişkileri ile ilgili madde de şöyle"Madde -F"

h >ş4i 9e iş$eren arasındaki ilişki ile sö(leşmeler >slTm kanunlarına göre Tdilbir şekilde d'(enlenir.>ş$erenle iş4i arasmda i%tilT0 olursa emsertine göre 'cret takdir edilir. akat'cretten başka bir %usus i4in i%tilT0a d'şerlerse sert %'k'mler dairesindesö(leşmeyegöre karar $erilir.ert $e şirket ne(dinde göre$li olanlar b't'n %ak $e $ecibelerinde de$letmemurları gibidirler.>şte böyle. 3e 7>K $ar, ne 5'rk)>ş, ne 5>7, ne5>K...Yalra( >slTm $ar.Veki sigara $e i4ki 'retimi2unlann t'm' yasak..Madde J-"

h 7e$let $e 0ertler, şeriatın %aram kıldığı, 'mmete $e de$lete kati surette(arar $eren maddeleri imal eden laboratu$arlar a4ama(lar $e imTl edeme(ler.ağlık %i(metleri miağlık %i(metleri beda$a...*2eda$a ama... Zması] $ar, aması da şu"

h ..akat 'cretle doktor tutmak $e ilT4 satmaktan kimse men edileme(..Yani ö(el muayene $e ec(ane a4mak serbest... >slTm/da %er%alde bunun da birkuralı $ar. Vara birimi ne olacak Madde JF"

h 7e$let %ususi para 4ıkarır $e bu parayı %i4bir yabancı paraya bağlama(.Oe arkasından madde +E"



h 7e$letin parası sikkeli $e sikkesi( altın $e g'm'şt'r, Zaması] da şu " h ..9a(inede altın $e g'm'şten karşXSXğı olmak şartıyla, bunlara bedel olarakde$letin başka bir şey 4ıkarması cai(dir..Z2aşka bir şey] ne demektir 3akit para 4ıkarmak yasak.. nladık. 3okit parayerine Zbaşka bir şey] de ne oluyor Yanıt yine maddede"

h ..7e$let, bakır, bron(, kTğıt $e bunlardan başka para 4ıkarabilirX bunların

arasında altın $e g'm'şe eşit değerde olanlar $arsa, bu maddeleri nakit olarakda basabilir.?ör'ld'ğ' gibi >spirli 9oca, bu işleri iyice birbirine karıştırmış..ncak 9oca/nın bankacılık konusundaki gör'ş' pek o kadar karışık değil... 4ık$e net... Madde +A"

h Kat/B olarak banka a4mak yasaktır. ncak, de$let bankası olur $e 0ai( ilemuamele yapama(. 9a(ine dairelerinden biri daire gibi 4alışırX şeriat a%kTmınagöre ikra( yapar, malB $e nakdB muamelTtı kolaylaştırır..ai( yasak.. ai( yasak olduğu i4in banka a4mak da yasak.. 2ir tek banka a4ıkkalır. 8 da %er%alde Merke( 2ankası gibi bir banka.. ma adı Z>slTm 2ankası] mıolur, ZMu0ıammed 2ankası] mı Yoksa Z9umeyni 2ankası] mı2unlar da pek belli değil.**

Yedinci böl'm de Ztalim $e terbiye siyaseti]ne ayrılmış..Madde +G" h 5alim $e terbiyede takip edilecek programın esas] >slTm akidesi olması icapeder.lın madde FE/i"

h lkede >slTm k'lt'r' tam manasıyla ta%akkuk edinceye kadar ö(el okullaram'saade edilme(.Z7e$let organları $e de$let başkanlığı] ile ilgili böl'm. 5abii, en ilgineolanı.. Madde AAE"

h 7e$letin başında de$let reisi bulunur. 7e$let reisine Zimam. %ali0e $e emir)ul m'/minin] gibi un$anlar da $erilebilir...7e$let reisi, işlerini y'r't'rken Zş^ra usul'ne] baş$urur.^ra usul' i4in bir de Zş^ra] nın oluşması gerekme( mi?erekir..AA/inci böl'mde de, Z^ra Meclisi] yer alıyor.

h Reylerinde b't'n M'sl'manları temsil eden, de$let reisinin baş$uracağışa%ıslardan teşekk'l eden Meclise ş^ra denir. ^ra Meclisi/nin bir ismi de e%l)i%ail $el akd/dır.imdi a4alım >ran >slTm &um%uriyeti nayasası/nın -F/uncu maddesini. 2u maddedede ZMillB ^ra Meclisi] öngör'lm'ş.Kaplan 9oca/nın >slTm anayasası ile >ran >slTm &um%uriyeti nayasası/nı maddemadde karşılaştıralım">ran nayasası madde JA"

h MillB ^ra Meclisi, b't'n konularda anayasanın tdri0 ettiği 4er4e$ede kanunkoyabilir.Kaplan nayasası madde AG+"

h ^ra Meclisi, b't'n me$(ularda, yasanın tari0 ettiği 4er4e$ede kararalabilir..>ran nayasası madde JI"

h MillB ^ra Meclisi, 'lkenin resmi me(%ebinin esas)*-larına $e %'k'mlerine $e anayasaya aykırı kanunlar koyama(..Kaplan nayasası madde AGF"

h ^ra Meclisi, 'lkenin resmi me(%ebi olan =%l)i 'nnet me(%ebi esaslarına $e%'k'mlerine $e anayasaya aykırı kararlar alama(.>ran nayasası madde JG"

h Kanunların şer% $e te0siri. MillB ^ra Meclisi/nin salT%iyetindedir. 2umaddenin me0%umu, %akkı ortaya 4ıkartma %ususunda %Tkimlerin yaptıkları te0siremani değildir.Kaplan nayasası madde AE"



h Kanunların şer% $e te0siri, ^ra Meclislerinin salT%iyetindedir. 2u maddeninme0%umu %akkı ortaya 4ıkarma %ususunda %Tkimlerin yaptıkları te0sire manideğildir.>ran nayasası madde J"

h Kanun tasarıları. 2akanlar Kurulu/nun kabul'nden sonra Meclise takdim edilirX$e en a( A* millet$ekilinin tekli0iyle kanun tasarıları MillB ^ra Meclislerinde

gör'ş'lebilir.Kaplan/ nayasası madde AA" h Kanun tasarıları, 2akanlar Kurulu/nun kabul'nden sonra Meclise takdimedilebileceği gibi, ş^ra 'yeleri tara0ından da tekli0 edilebilir.>ran nayasası madde J-"

h MillB ^ra Meclisi, 'lke meselelerinin t'm'nde araştırma yapmak $e denetimdebulunmak %akkına sa%iptir.Kaplan nayasası madde AI" h) ^ra Meclisi, 'lke meselelerinin t'm'ndearaştırma yapmak $e denetlemede bulunmak %akkına sa%iptir. >ran nayasası maddeJF"

h ıkıyönetim ilTnı yasaktır. 9arp %alinde $e ona ben(er (arurB şartlarda MillB^ra Meclisi/nin onayı ile %'k'met sınırlamalar koyabilir..Kaplan nayasası madde AG"

h ıkıyönetim ilTnı yasaktır. 9arp %alinde $e ono*Jben(er şartlarda ^ra Meclisi/nin istişaresi ile %'k'met (arurB sınırlamalarkoyabilir..&emalettin 9oca, %angi örg'tlerle ilişki i4inde >R3 HR?5:=R>Y:= >2>R:>N>&emalettin Kaplan/ın ilişki kurduğu $e destek bulduğu 4eşitli BslTmcı akımlarşunlar"A< B%$an'lm'slimin h Mısırlı din adamı 9asan =l 2enna tara0ından AFIE y'mdakurulan dinci bir örg't. Kaplan bu örg't'n sonradan para babaları tara0ından elege4irildiğini ileri s'r'yor $e 2enna/ya inanları kendi sa0ında toplamaya4alışıyor.I< 0ganistan ci%ad %areketleri h o$yet işgaline karşı dö$'şen m'ca%itlerinoluşturduğu >slTm cep%esi. Kaplan, bu cep%enin son (amanlarda laik ka0alı `a%ira%/m yönetimine ge4eceği $e bu y'(den >siTmcı yoldan ayrılacağı kanısında. 2uy'(den Kaplan tslTm m'ca%itlerine de el atıyor.G< >ran inkılTp %areketleri h 9ocaya göre >ran/da yapılan bir me(%ep i%tilTlideğil, bir >slTm inkılTbıdır. 2u inkılTp olunca a% krallığını, dış d'şmanlar da4ıkarlarını kaybettiler. >ran/da yenilgiye uğrayan bu g'4ler, şimdi !rak/ta,uriye/de, 5'rkiye/de >slTm de$letinin kurulmasını engellemeye 4alışıyorlar.5'rkiye/de tslTm de$leti kurulunca sınırlar kalkacak, >ran $e 5'rkiyeM'sl'manları bir araya geleceklerdir.< $rupa/da >slTm cemiyetleri %areketlerih >slTm &emiyetleri 9areketi akımıMilli ?ör'ş4')ler arasından 4ıkmıştır. AG ğustos AF+G g'n' Köln/de 2arbaros&amii/nde dağıtılan bildiri ile 5ebliğci akım resmen ortaya 4ıkmıştır. 2u 5eb)ı*+liğcilerden bir kısmı yine %ocaya göre cami cami dolaşan para babalarıtara0ından satın alınmaktadır. :aik ka0aları korkutan, parti me0tunlarını .kı(dıran bu %areket i%$an cemiyetleri kurucusu Mısırlı 9asan =l 2enna/nın4i(gisini s'rd'recek, >ran/daki gibi bir >slTm de$leti kuracaktır.>spiri i &emalettin 9oca/nın Z>slTm anayasası] diye bastırıp dağıttığı metnin>ran >slTm &um%uriyeti nayasasından kopya edildiği a4ık4a belli olmaktadır.>ran >slTm &um%uriyeti nayasası, FA/nci maddesinde Znayasa Koruma ^rası] mıkuruyor&emalettin 9oca da aynı ş^rayı kuruyor.Karşılaştıralım">ran nayasası madde FA"

h MillB ^ra Meclisi kararlarının, anayasa $e >slTm a%kTmına aykırı olmamasınıtemin ederek >slTm a%kTmını $eya anayasayı korumak maksadıyla aşağıdaki tertip'(ere Znayasayı Koruma ^rası] teşkil edilir...Kopyacı &emaletin 9oca/nın anayasasının A*E/nci maddesi de şöyle"



h ^ra Meclisi kararlarının anayasa $e >slTm a%kTmına aykın olmamasını teminederek, >slTm a%kTmım $e anayasayı korumak maksadıyla, aşağıdaki terkip '(ereZnayasayı Koruma ^rası] adıyla bir ş^ra teşkil edilir..>ran nayasası madde FF"

h Reisicum%ur se4imine, M9!B ^ra se4imlerine ne(aret etmek $e doğrudan%alkoyuna $e re0eranduma baş$urmak. nayasayı Koruma ^rası/nın sorumluluğu

altındadır.Kopyacı 9oca/nın >slTm anayasası madde A*" h 7e$let reisi $e ^ra Meclisi se4imlerine nayasayı Koruma ^rası ne(areteder.?ör'l'yor ki. burada >ran >slTm &um%uriyeti nayasası ile >spirli 9oca/nın >slTmnayasası arasında bir k'4'k 0ark $ar.*F2u k'4'k 0ark, >ran BslTm &um%uriyeti nayasası/n)da Zş^ras/nin başındo ZmiUB]sö(c'ğ' bulunuyor.Kaplan 9oca, ş^ra/nın başından Zm9lB] sö(c'ğ'n' 4ıkarıp atıyor.2ir de >ran nayasası Zcum%urbaşkanlığı] öngör'yor. Kaplan 9oca ise, Zde$letbaşkanlığı.]>ran >slTm &um%uriyeti nayasası AJ* maddeden oluşuyor. AJ*/inci madde, Zkitle

%aberleşme ara4ları] başlığını taşıyor.Kopyacı 9oca/nın >slTm nayasası da AJ* maddeden oluşuyor.Oe bu son AJ*/inci maddeler de %emen %emen aynıdır.9er iki anayasayı yon yana koyarsanı(, &emalettin Kaplan/ın da%a Z$rupa MillB?ör'ş 5eşkilTtları irşad $e et$a 2aşkanı iken, gönl'n' >ran inkılTbınakaptırdığı] anlıyorsunu(.9oca, a4ık a4ık da söyl'yor"

h MillB ?ör'ş/teyken >ran/da yılbaşı me$siminde, yılbaşı toplantısına da$etederler. 7erler ki, G kişi, * kişi gönderin.. Kuruluşlara bildirirler. =$et bi(de.. M9lB. ?ör'ş/teyken * kişinin i4erisinde bi(i de m'nasip görd'ler. 8$esileyle gittik da$et '(erine..9oca >ran/a gitmişX >ran >slTm inkılTbının önde gelenleriyle gör'şm'ş...A0i g'n kalmış >ran/da..onra 9oca/ya olanlar olmuş.. 8 s'kl'm p'kl'm 9oca, kaplanlıktan 4ıkıp arslankesilmiş..=ee, kolay mı >slTm de$rimi yapacak>ran >slTm inkılTbı yöneticileri, birtakım din adamlarını, imamları, m'0t'lerise4ip se4ip >ran/a 4ağırıyorlar.damlar Zde$rim i%racı] i4in kolları sı$amışlar.>ran >slTm &um%uriyeti, d'nyanın dört bir yanından se4ilen öğrencileri $e dinadamlarını 5a%ran $e Kum kentinde ağırlıyorlar.Kum kentinde >ran %'k'metinde yayımlanan Z9a#)(e% =lmic%] adlı yayın organında,yalnı(ca AF+- yılı i4inde, G bin *EE 0ganlı, I bin +EE !raklı $e sayıları AEE)IEE/-Earasında değişen 5'rk'n de din öğrenimi görmek '(ere >ran/a geldikleri $e dinBeğitim görd'kleri ya(ılmıştır.>ranlı ga(eteci mr 5a%arB/nin yeni yayımlanan Z9oly 5error] adlı kitabında daAF+* yılında 4eşitli >slTm 'lkelerinden toplam AJEE kişinin Zya( kursları]adıyla a4ılan dinsel okullarda öğrenim görd'ğ' de a4ıklanmaktadır.Z7e$rim i%racı], öğrencilere $erilen bu burslar $e imamlara, %ocalara sağlanange(ilerle de bitmiyor. 5'rk4e basımının tiraı +EE bin olan ZKey%an] ?a(etesi5'rkiye/de, Ku(ey Kıbrıs/ta $e $rupa/daki 5'rkler arasında dağıtılıyor. Z>slama@ağrı] dergisi de $rupa/daki 5'rk camilerine dağıtılan bir başka dergi. 2udergi de >ran %'k'metince 4ıkarılıyor.Kaplan, anayasasından tebliğine, tebliğlerinden $ideo kasetlerine, 'sl^buna,giyimine, kuşamına $e sö(lerine kadar tam bir 9umeyni taklit4isidirSma başarılı ama başarısı(S>ran >slTm &um%uriyeti sö(c'leri, laik cum%uriyeti $e bu cum%uriyetin kurucusuKemal tat'rk/' nasıl %ede0 almışlarsa, bu &emalettin 9oca da Kemali(mesaldırmayı ilk %ede0 olarak se4miş..2irileri taktik $eriyor bu 9oca/ya..



=rbakan $e 4e$resinin Z4ocuk akıllı] diye niteledikleri bu Zköyl' kurna(ı] tipli9oca, %i4 de öyle s'r'kleyici bir lider gör'n'm'nde değil..&amilerde $aa( $eren %er din adamı, dinsel konularda g'(el konuşur.:iderlik i4in dinsel konularda konuşmak yeterli midirAZ9ayır...

Z:iderlik] konusunda aynı takım i4inde %i4 ş'p%esi( da%a yetenekli olanlar $ar.Hrneğin, 9ollanda/nın `aan)dan kentinde yaso0ya &amii/nde rastladığım %metK'ta%yalı ;sanırım bu soyadı takma soyadı< &emalettin 9o)ca/dan 4ok da%ayetenekli $e k'lt'rl'd'r.%met K'ta%yalı, akarya/da öğretmenken tat'rk/e %akaretten ma%k^m olmuş. onrauudB rabistan/a din eğitimi görm'ş. 7a%a sonra da >ran/a gidip gelmiş.-AZYa(ın] diyor"

h >ran de$rimine %ayran bBridir, Tşıktır diye ya(ınresmin altına..Z2ir kT0ir $e bir M'sl'man diye ya(ın] diyen de bu%met K'ta%yalı..9er%angi bir örg't'n başkanı değil, ancak belli ki, o

4e$rede saygı uyandırmış.8daya girince %erkes ayağa kalkıyor.2ir işareti ile cemaati oturtuyor.%met K'ta%yalı gelmeden önce imam konuşmak istemiyor. H( 5'rk4e sö(c'klerlekonuşan imam, %met K'ta%yalı gelince susuyor.rtık sö( K'ta%ya%/nın. ğ(ını a4ınca %erkes susuyor.Zlla%/a kendisini teslim etmeyen adam, bt(im anlattıklarımı(ı (oranlayabilecektir] diyor $e ekliyor"ZVaranı(ın ne kadarı >slTm topluluğuna gitmiştir]M'sl'manlar arasındaki ayrımları soruyorum %metK'ta%yalı/ya"

h lla% bir, Kur/an bir, peygamber bir, öyleyse nedir bu 'leymancılık, MillB?ör'ş4'l'k, 3urculuk, 9umey)nicilikOerdiği yanıt kısa $e ö("ZM'sl'manlar arasındaki i4 meseleler si(leri ilgilendirme(.]2en laik d'ş'ncede bir insan olduğumu söyl'yorum,oda),ZHyleyse kT0irsini(] diyor.Z2u konulan anlamak i4in önce lla%/a teslim olmaklT(ımdır.]%met K'ta%yalı, 5'rk4eyl 4ok d'(g'n konuşuyor.Kendi /gör'şlerini sa$unurken de 4ok ra%at..Z:aiklik kT0irliktir, ayrı bir dindir.]ZVeki] diyorum"Z`orunlu din derslerine ne diyorsunu(]Z(erinde Musta0a Kemal/in resmi olan, i4inde demokrasi $e laiklik olan, iyi$atandaş yetiştirmeyi ama4layan bir dindir, buna Rabıta da yardımcr olur,merika da..-I2öyle bir din ile lla%/ın dini arasında u0ak te0ek ben(erlikler de olsa temelde4ok 0arklılıklar $ardır.]a2i( de bu din derslerine karşı 4ıktık...] diyorum.Yanıtlıyor"Zi( lakilik denen dine bağlı kaldığını( i4in din derslerine karşı 4ıktını(. 2i(ise esas >slTm şeriatına uygun olmadığı i4in karşı 4ıkıyoru(. ramı(da ben(eyenyön yok aslında.]nayasa ile (orunlu din dersleri getirenlerle buna karşı 4ıkanlar arasında bir0ark gör'p görmediklerini soruyorum.?örm'yor %met K'ta%yalı"



Z2eşerB sistemler, lla%/ın ni(amına dayanmayan sistemler böylesine, bu t'rproblemleri kendi i4 b'nyelerinde getirecekler. Oe kesin kuralları daolmayacak.. 9epsi bir beşer sistemi.]8 (aman soruyorum"ZMadem M'sl'manlık bir, peki 'leymancılık, 3urculuk, MillB ?ör'ş4'l'k neoluyor]

K'ta%ya%/nın yanıtı şu"Z2unlar temel, esas değil ki 2unlar benim kardeşim. K'4'k problemlerdir.]ZVeki 7iyanet ile]Z7iyanette bunların durumu değişir. öyle değişir. 7iyanette ba(ı şuurluM'sl'manlar $ardır. Yani Kur/an/a, s'nnete inanır, böyle bir sistemi b't'n'yeister. 9ar0iy)yen ona riayet etmeyi şiar edinir. ma elleri, kolları, dilleribağlı olduğu i4in, d'(enin unsurları tara0ından, o kadarını yapar, ona acırı(.2una yardımcı olmaya 4alışırı(. 2unun durumunu anlayışla karşıları(. 2u arkadaşbi(im kardeşimi(dir.]onra dayanamayıp s'rd'r'yor"Z7in derslerini (orunlu %ale getirenler başört's'nden niye korkarlar]onra yanıtını kendi $eriyor"Zi( bunların yapılarını bi(den iyi bilirsini(. 2unları bir de bi(den duymanın

anlamı yok.]-GZ2u gör'şlerini(i niye 5'rkiye/de bir parti aracılığı le yaymayıd'ş'nm'yorsunu(]Z7enendi. 8lmadı, si(in de iyi bildiğini( gibi bir d'd'k ött'r'yorlar bitiyor.]ZHtt'rtmeyin.]ZHtt'rmemek i4in 4ok ku$$etli imkTnlara $e partinin dışında 4ok sağlam birsisteme sa%ip olmak lT(ımdır.]Veki öyleyse Z>slTm inkılTbı] nasıl olacaktıZ>slTm inkılTbı nasıl olacak 5'rkiye/de] diye soruyorum.K'ta%yalı, Kaplan 9oca/dan bin kat da%a (eki"Z!ran/ınki nasıl oldu]Z>%tilTl yoluyla.]Z7'nya yeterince tanımadı ama.. >nşalla%.. 5'rkiye/ninim de tanınmayacaktır.]Z3asıl olacaktır]Zlla%/ın takdiri e0endim. Y'(lerce yolu $ar bunun. na prensipler Kur/an $es'nnetin dışında olma(. 8lursa (aten lla% yardım etme(. 2unu beşerin aklıalsaydı merika &l/sı ile Rusya K?2/si ile e$$elT >slTm inkılTbının oluşumunam'sade etmeyecekti.]Z5'rk)>slTm sente(i gör'ş' $ar. lk'c' 4e$reler böyle bir sente(den sö(ediyorlar. 8labilir mi böyle bir sente(]Z=lbette >slTm bir b't'n. >slTmın ne 5'rke i%tiyacı $ar, ne de oradan alacağıba(ı 0ikirlere i%tiyacı $ardır. >slTmın milyonlarca meselesi $arsa bir tane debaşka sistemden öd'n4 bir sistem koyuyorsa o >slTm değildir. 5ek bir meseledeu(laşmayan, da$asından (erre kadar olsa 0ire $ermeyen bir sistem >slTm.]Z@'nk'] diyor"Z>slTm şa%ısların malı değil ki, istediği konuda anlaşsın. lla%/ın ni(amı bu.lla%/ın da şeytanB sistemlerle u(laşması diye bir konu sö( konusu olama(.M'sl'man da işte radikal dediğini( tipte olmak (orundadır. Oe elbette ki lla%/a%er şeyini teslim etmek (orundadır. ikrini, inancını, dinini, yaşayışını,de$letini., dolayısıyla, ister isteme( u(laşmayacaktır.]-ZYani sente( olma( diyorsunu(.]Z8lma(, m'mk'n değ9dir (aten. 3e 5'rkiye &um%uriyeti ile laiklikle, demokrasiile...]ZuudB rabistan ile..]Z3e de o t'r yapılar ile...]%met K'ta%yalı, Z2't'n d'nya lla%/ın ar(ıdır. Oe insan olabilir ki 0alan yerdedoğmuştur. 2u oradaki de$lete $eya ırka bağlı olma (örunluğunu%issettirmeyecektir] jliye konuşuyor.Z;insan yery'('n'n %ali0esidir. Yery'('nden sorumludur. ma bu 4e$re 4e$re,tabaka tabaka, %alka %alka )genişleyecektir.]



ZVeki iran inkılTbının d'nyada yansıması olmuş muydu]K'ta%yalı/nın yanıt<" Z=lbette..0ganistan/daki olaylar, :'bnan/daki olaylar, tabii ki, >ran >slTm inkılTbındanen a(ından b'y'k bir g'4 almışlardır. Mane$B destek almışlardır.]Z>ran >slTm inkılTbı de$rim B%ra4 ediyor mu] Z>ran, kendisini gi(lemeden,a4ık4a i%ra4 ediyor, 4e)kindikleri yok.. 3e merika/dan, ne Rusya/dan...

=rkek4e politika y'r't'yorlar.]Z3e diyorlar örneğin]Z2i(im inkılTbımı( e$renseldir, ci%anş'muldur..] Zo$yetler de öyle söyl'yor.]Zöyleyebilir tabii, yaptığı ne kadardır, yapabildiği ne Kadardır. 5abii, o dasistemini d'nyaya yaymak istiyor..] Z=nternasyonallik a4ısından sormuştum..]Z>ran >slTm inkılTbının yapısı 4ok ayrıdır. osyali(m, Kom'ni(m, denenmiş artık,yıllardır, suyu 4ıkmış.. 9albuki y'(lerce senedir >slTm inkılTbı gibi bir de$letortaya 4ıkmamış. 2u a4ıdan önemli..] Z5abii önemli olay.]Z4ık4a i0ade ediyor ki, ben de$let reiimini değil, >slTm ni(amını t'm d'nyayayaymak istiyorum diyor. 2u)]un i4in de >slTmB olduğu m'ddet4e, %areketleridestek)-*." *

leyeceğini de söyl'yor. 2unda gi(li kapaklı bir durumyok.]Z7esteklediği 4ok a4ık...]ZHyle ise ister isteme( 5'rk4e yayın yapacak, radyosunda, tele$i(yonunda..]2urada duruyor"Z5ele$i(yonda maalese0 yok %en'(. a%sen ben maalese0 diyorum. @'nk' ben şa%sen>slTm inkılTbını M'sl'man olarak se$erim. Radyosu ile yayın yapıyor, dergisi ileyapıyor, ga(eteler 4ıkarıyor, 5'rk4e da%a IE k'sur dilde 4ıkardığı gibi...=lbette b't'n M'sl'manlarla a( $eya 4ok ilişkiye girmek isteyecektir. >mkTnıyetse 5'rkiye/deki %er M'sl'manın kapısına bir dergi koyacak. 2unu da bilin. =na(ından radyosu ile seslenecek.]Zesleniyor (aten..]Z?'c' yettiği kadar sesleniyor. Vara(itler olmadığı kadar.]Z=$et.]ZM'sl'manlara sesleniyor, kT0irlere de ta$rını belli ediyor.]klım, dindeki tarikatlarda, tarikatların bug'nk' siyasal akımlar ileilişkilerinde.. 3i4in böl'nm'şler böyle &amiler ni4in ayrıYanıtı şöyle"Z2unların önlenmesi i4in %ali0e şarttır. 3asıl Rusya/da reim aley%tarı b'y'kbir 0aaliyet sö( konusu değil, bastırılıyor, ama bu (or yoluyla bastırılıyor..]Z>slTmB sistemde ne olacak]Z>slTmB sistemde ise yine Rusya/daki gibi tek sesli değil, 0akat de$let (oruylada yine değil.. $rupa/daki la4kalığın olmadığı, yer yer $rupa/daki ileRusya/dakinin orta yolunda.]Z3asıl peki]Z9'rriyetlerin bir kısmının sınırlandığı, lla%/a teslim olmuş insanlarınisteyerek sınırladığı, yani $rupa/daki gibi olmadığı.. 2ir kısmının da elbetteki, de$let (oru olmadan, kalbe, imana, $idana dayanılarak kendiliğinden oluştuğubir ortam olacaktır.]--%met K'ta%yalı, AF+E/den sonra !ran %'k'meti tara0ından 5a%ran/a 4ağrılmış.7a%a önce de uudi rabistan/da eğitim görm'ş.Z3e 0ark $ar iki >slTm de$leti arasmda] diye soruyorum.ZMua((am] diyor.. Oe >ran/da yapılanın Z >slTm inkılTbı] olduğunu söyl'yor,uudB rabistan/da ise Zmerikancı] bir yönetimin egemen olduğunu söyl'yor.ZuudB rabistar yönetimi nasıldır]%met K'ta%yalı, yedi ay kalmış uudB rabistan/da..ZuudB rabistan/da iki tip yönetim $ar. 2ir, merikan)$ari krallık yönetimiXiki, Oe%%abBlerin yönetimi. :aiklik t'm'yle uudB rabistan/da $ar.]Z3asıl oluyor]Z:aiklik $ar, ismi 'st' kapalı olarak.. 5'm'yle uygulanıyor. 7in, de$letişlerine karışmıyor. 7e$let de din işlerine karışmıyor.



7in işlerini Oe%%abBler idare ediyor, yönlendiriyor. 7in)ba( diye bir (at $eonun paralelindeki din göre$lileri.. Me(%ep olarak Oe%%abB, M'sl'manlar. 7inBkonularda ö(el bir %'rriyetle yönetiyorlar. Oakı0lar 2akanlığı bunların elinde,kadılar, ma%kemeler, $s/ler Oe%%abB Tlimlerinin, imamlarının denetiminde.Krallık böyle..]ZYa krallar]

2ırakın bir me(%ebe bağlı olmayı, krallar, kT0irlere %as, aristokrat, söm'r'c'dediğini( insan tipine tıpatıp uygur. 8nlar d'nyalıklarını d'ş'n'yorlar $e %erşeyleri ile midelerini şişiriyorlar. 2u .krallıkların ellerinden 4ıkmaması i4inde $erdikleri %'rriyet de buna göre olacaktır $e merika/nın da bu konuda b'y'kyardımları $ar.%met K'ta%yalı, tam anlamıyla bir Zde$rim mu%a0ı(ı]. 2ana kalırsa da &emalettin9oca/dan 4ok da%a yetenekli..9em (eki, %em akıllı.Z>ran/ın si(in %areketini(e bir maddB yardımı oluyor mu] diye soruyorum"Yanıtlıyor"ZMaalese0 si(in ya da ga(eteni(in $e okuyucularını(ın 'rkt'ğ', korktuğu $eya t'm5'rkiye/deki reime bağlı-J

olan $eya reime >slTmB meselelerin dışında karşı otanla)rtn korktuğu, 'rkt'ğ'gibi b'y'k 4apta yardım edebilme >mkTnlarına sa%ip değil) ma inşalla% o daolacak bir g'n.]Z2'y'k 4apta, k'4'k 4apta ama demek ki, bir yardım $ar.]Zöyle diyelim.. Yani t'm d'nyada silT%lı yardım sö( konusu değil..]ZKaplan 9oca/nın kitapları, dergileri. 2u paralar nereden geliyor]Z7'nyadaki %i4bir yere yardım edebilecek g'4leri yok. J senedir sa$aş yapan bir'lke. 2't'n d'nyaya karşı sa$aşıyor. ?a(eteleri ile, solu ile, sağı ile a4ıktankT0irim diyen insanlala sa$aşan bir de$let.]ZVeki %i4 yapmıyor mu]Z?'c'n'n yettiği kadar yapıyor şimdilik. adece !rak/taki kT0irlerle meselesiyok. 2't'n d'nyadaki kT0irler ile aym (amanda m'cadelesi $ar >ran/ın.]2erlin/de &a0er)i adık &amii/nde de bir >ranlı ile kar)şrtaşmıştık. &a0er)iadık &amii, &a0erB me(%ebine bağlı olanların nama( kıldıkları bir camiydi. Kars>ğdırlı yurttaşların a4tıkları camide bir >ranlı ile karşılaşmış $e, bira( datartışmıştık.ynı sö(leri söyl'yorlardı %met K'ta%yalı ile..Oe cami du$arında >ran >slTm inkılTbı ile ilgili ya(ılar gö(e 4arpmaktaydı.>ran 2aşkonsolosluğu/na girmiş gibi olmuştumS-+ORUV M>::> ?HR 5=K>:[5:R!..$rupa MillB ?ör'ş 5eşkilTtları ?enel ekreteri ile beraberi(.?ör'şme yerimi( cami değil.Köln/de bir apartman katında b'ro olarak döşenmiş bir yerdeyi(. Kaplan 9oca/nın$e yandaşlarının1 tersine. 2atılı giysiler i4inde, uygar bir insan li Y'ksel.5'rkiye/de din eğitimi görm'ş. ,Zon (amanlarda ga(etelerde 4ıkan %i4bir %aber doğru değildir] diye sö(ebaşlıyor Y'ksel. Oe de$am ediyor"Z>şin kaynağındaki insanlarla oturup a4ık y'reklilikle konuşulmuş $e sağlambilgiler elde edinilip ya(ılmış değil. 8turmuşlar bir masonınbaşBna, bu iş nasılolması lT(ım, nasıl bir mi(ansen $e senaryo lT(ım, ona göre ya(mışlar. 8yun daonların, senaryo da onların, oyuncu da onların.]ZVeki. o (aman si(e soralım. 2u $rupa MillB ?ör'ş 5eşkilTtları ne (amankuruldu, ni4in kuruldu, si( aydınlatın bi(i]li Y'ksel şöyle anlatıyor kuruluşlarını"ZAF+* yılında mayıs ayında kuruluşunu tamamladı $rupa MillB ?ör'ş 5eşkilTtları.Kurucuları arasında ben de $anm. >kinci başkanı $e genel sekreteriyim.]Z2aşkanı kim]Z8sman Yumakoğlu.]Z3ecidir Yumakoğlu]Z>la%iyat ak'ltesi $e 9ukuk ak'ltesi me(unudur. Kendisi ga(etecidir.2ursa/daki Marmara ?a(etesi/nin sa%ibiydi.]



-FZVeki 9asan 7amar]Z9asan 7amar %angi resmi göre$lerdedir, ben b9mi)yorum. ma buradaki M'sl'manlar9asan 7amara tanır. $rupa 5'rk 2irliği, islTm Merke(i $e 5'rk >ş4ileri 7erneğigibi derneklerin kon0eranslarında %itap eden bir arkadaş. 9oca değil, iş4i.]$rupa >slTmB ?en4lik 2irliği nedir

Z$rupa >slamcı ?en4lik 5eşkilTtı diye bir şey duydum. ma /$rupa >slTmB?en4lik 2irliği/ni duymadım. /$rupa M'sl'man ?en4lik 5eşkilTtı/ diye birteşkilTtın ilTnları MillB ?a(ete/de 4ıkıyor. ?en4ler bir araya geliyorlar. ncakresmen kuruldu mu, onu bilmiyorum.]ZMillB ?ör'ş 5eşkilTtlan/na ka4 kişi 'ye]Zimdi lmanya/da +* tane kurulan teşkilTtımı(ın, A*)IE tane irtibatı olanşubesi $ardı. on iki aya kadar. ma bu irtica %aberleri '(erine istekler arttı.imdi I*)GE. Yani kısa (amanda gelişme oldu.]ZVeki bu ad dışında başka örg'tlerle de ilişkini( $armıZ2aşka isimler altında olup da bi(imle 0/tkir birliği i4inde 4alışan teşkilTtlar4oktur.]ZI*)GE dediğini(, camiler, dernekler mi]

Zlmanya/da mu%teli0 şubelerimi(. 2i(imle 0ikir birliğinde olan teşkilTtlar ise,yalnı(ca lmanya/da A*E/nin '(erindedir. 9ollanda, $usturya $e diğer 'lkelerdede ismi /MillB ?ör'ş/ olmayan, ancak bi(lerle 0ikir birliği i4erisinde olanmillB bir d'ş'nceye sa%ip.]Z3asıl bir millB gör'ş]ZMillB anlayışımı( ırk4ılık değildir.]ZKardeş kuruluşlar dedini(, kim bunlar, sayar mısını(]Z2unlarla birlikte IEE)IA+ kadar teşkilTt $ar.]ZKim bunlar, dost kuruluş, kardeş kuruluş dediğini(, si(lerle 0ikir birliğii4inde olanlar]ZMeselT /5'rk >slTm 2irliği/. =0endim, />siTm >badet%anelerini Yaşatma 7erneği/.=0endim, /?'(el %lTkı ?eliştirme 7erneği/ gibi derneklerdir. >smi böyle olup,kanu)JEnen böyle tesc' edilmiş, m'stakil t'('k sa%ibi 4ok dernekler $ar.]Z>slTm lkeleri ederasyonu. 2u nedir]Z>slTm 7ernekleri ederasyonu. 2aşkanları 3uri Ya(ar. li rslan ile birlikte.2öyle bir 0ederasyon kurdular.]li rslan, AF+A yılında 5'rkiye/de tutuklanmış, AE.* ay ce(a almış, dört ayyatmış, eski 5ekirdağ M'0t's'.imdi ise yayıncılıkla uğraşıyorX rslan Yayıncılık/ın sa%ibi.ZMillB ?ör'ş] örg't olarak ilk ke( AF+* yılında kurulmuş. ncak, aynı gör'ştekiinsanlar, AFJ+ yılında Z$rupa 5'rk 2irliği] adıyla örg'tlenmişler.Hrg't'n ilk başkanı 7r. Yusu0 èynel bidin.7r. Yusu0 èynel bidin, Kerk'kl' bir anneden $e 5'rk babadan doğmuş. ?erekZ'leymancılar], gerek ZMillB ?ör'ş4'ler] ile sıkı işbirliği yapan 7. èynelbidin ge4en yıl F yaşında ölm'ş.Z>slTm 7ernekleri ederasyonu] 7r. èynel bidin/in başkan>ğındod Z$rupa 5'rk2irliği] nden ayrıanlarca kurulmuş.3uri Ya(ar $e li rslan/ın önc'l'klerinde.orulara de$am ediyorum"Z3uri Ya(ar $e li rslan/ın $rupa 5'rk 2irliği ile gör'ş ayrılığının nedenineydi]2u sorumun yanıtrnı li Y'ksel ile söyleşimi(e katılan 2ursalı bir mu%asebeci$eriyor"ZMillB ?ör'ş (i%niyetinin paralelinde %areket etmeyip bir başka dernek kurmak.]Z?'4leri nedir =tkileri nedir]2ursalı mu%asebeci"Za(la g'4leri yoktur] diyor.Yine soruyorum"Zuriyeli 7r. a(ıl $eyce kimdir]Z8, /Köln >slTm Merke(i/ yöneticisiydi. ma şimdi değil.]



Z$rupa 5'rk 2irliği $e Köln >slTm Merke(i bunlar acık mı =tkin mi]Z5'rk 2irliği, adını >slTm 2irliği diye değiştirdi.]JAZKaplan 9oca %akkında ne d'ş'n'yorsunu( Kaplan] 9oca, /2en MBllB ?ör'ş4'yd'm,beni =rbakan lmanya/ya gönderdi/ diyor. 7oğru mu bu]Z8nu oradan kim gönderdi, bi( bunu bilmeyi(. Yanlj bi(e böyle bir şey

söylenmedi. 7uymadık da. Yalnı( buraya geldiğini biliyoru(. ?eldiği (aman birka4kon0eransına ben de katıldım. 2u kon0eranslarda, tamamen millB gör'ş'benimsediğini, milletimi(in kurtuluşunun millB gör'şte olduğunu söyl'yordu.]ZVeki sonra ne oldu]Zonradan, ben burada değildim. Köln/de değildim. 7uyduk ki &emalettin 9oca,da%a önce konuştuklarının] tam tersini konuşuyor 0alan diye.] Z9i4 konuşmadını(mı]ZKarşılaştık, /9oca =0endi, böyle şeyler duyuyoru(, nedir bunun sebebi/ diyei(a%ta bulunmasını istediğimi(r (aman pek tutarlı şeyler söylemedi.] Z3e dediörneğin]Zsıl MillB ?ör'ş4' bi(i(. ma bi(i, burada dışladılar, 0alan gibi şeylersöyledi. ikren ben tatmin edicr bir ce$ap alamadım. ma ondan sonra bir arayagelip de tekrar bir so%betimi( olmadı. ma bir kere /=rbakan 9oca gönderdi/

noktasındaysa, bakın, cemaat arasında bir m'nakaşaya tanık olmuştum G yıl kadarönce. 2irisi diyordu ki" h Ya%u %ocam, si( =rbakan 9oca/nın aley%inde konuşabilirsini(. i(i =rbakan9oca göndermedi mi diye sorduğunda,

h 9ayır. 2eni =rbakan 9oca göndermedi demiş.@ok tutarsı( şeyler söylediğini bi( görd'k. Kon0eranslarını i(lemiştim. 2asında4ıkanları da gör'yorum. ık sık 0ikir değiştiren bir insan intibaını uyandırdı.]Z3asıl kurulmuştunu(. 8nu unuttuk]Z2i(, MillB ?ör'ş 5eşkilTtı kurulduktan sonra, 8sman 2ey, ;8sman Yumakoğlu<(aten burada Milli ?a(ete/nir sa%ibi. 2i( kendisini MBllB ?ör'ş/' kurmaya iknaettik.8 (aman şöyle söyledi"

h 2en öyle adı $ar kendi yok bir cemiyet olarak 4a)JI!tşman. 2enim 4alışacağım teşkilTt, kanunen kurulur,, adı bellidir, t'('ğ'bellidir, öyle 0aaliyet yaparım, dedi,. peki dedik.]Z8sman Yumakoğlu ka4 yıldır burada]Z4 yıl.]ZYine &emal 9oca/ya dönelim.9oca/ya sordum, /Varti yok, organi(asyon yok, tebliğ)ettini(, %alk da tebell'ğetti. 3asıl olacak bu inkılTp]

h 5anıyorsunu( 9oca/yı nasıl bir adamdır si(ce >ran)ile bir ilişkisi $ar mısi(ceZimdi Uğur 2ey... MillB ?ör'ş/' kurduktan sonra, g'$endiğimi(, dinB ta%silgörm'ş, aynı (amanda sosyal1 yön' de ku$$etli arkadaşlar ile bir araya geldik.5oplumumu( burada kendi kaderine terk edilmiş, 4ok problemleri $ar. 2uproblemlerde bi( onlara yardımcı olmak i4in)bunu kuruyoru(./9angi prensiplerde 4alışalım/ dediğimi( $akit, en başta kabul ettiğimi( şöylebir prensip oldu"2i(e 4atanlar, 4atmayanlar.2i(i iyi görenler, köt' görenler.9i4birisi ile uğraşmayalım. 9ani onların aley%ine bir şey konuşmayalım. 2unlarlauğraşmak, sonu gelmeyen didişmelerin i4erisine girmek, bi(i asıl%i(metlerimi(den alıkoyacak şeylerdir.7iğer bir prensip koyduk.Oele$ ki, bi(imle en 4ok uğraşan $e bi(i yıkmak i4in uğraşan bir &emalettinKaplan da olsa, bunların aley%inde, bunları 4eşitli it%amlar altında tutacakşeyler konuşmayalım diye bir prensip kararı aldık $e ger4ekten konuşmadık. ?erekkon0eranslarımı(da, toplantılarımı(da bi(e ya(ılı $e sö(l' 4ok it%amlardabulundukları %alde bun)j)lara ce$ap $ermedik.]ZYanıt $ermeyeceksini( yani]



Z>ran/dan yardım alıp almadıkları gibi konular. u $eya bu gibi konular b'y'kiddialardır. 2enim bunları kanıtlamam lT(ım. =ğer kanıtlayamıyorsam, benimkisidedikodudan öteye ge4meyen bir iddiadır. 8 (aman kınadığım)JGbir4ok ga(etelerin ya(dıklarını ben sö(l' olarak söylemiş olurum. 8nlarındurumuna d'şmek istemem.]

ZVeki anlıyorum. ncak, ni4in si(lerden koptu 9oca 9er%alde buna yanıt$erirsini(]Ziran de$rimi olmaya başladığı $akit. 5abii >slTm geliyor 0alan diyepropagandalar neticesinden (iyade, bi( a%/ın >ran/daki durumunu pekbeğenmiyorduk $e a%/ın merika doğrultusundaki %areketlerinden, (engininalabildiğine (engin olup, %alkın alabildiğine se0alet i4inde s'r'nmesinden $ekendisinin de altından altlıklar yaptırmasından $s. se$miyorduk. 2unu kim altederse etsin ona bir sempati/ duyduk yani.]Zonra]Zonra baktık ki bu sempati dağıldı. imdi bi(im, >ran >slTm de$rimi 0alar]0ilan. 9atta, >slama, onların bu %allerinin (arar $erdiği kanaatimi( $ardır.],ZVeki &emalettin 9oca/ya gelelim. 3edir bu 9oca e0endi]

Z2u &emalettin Kaplan 9oca ise >ran de$rimine sempatide aşırı giden birisi. 2uaşırılığını s'rd'rd' $e s'rd'r'yor. 2u arada, >ran/dan para aiıyor mudur,almıyor mudur, bi(im dinimi(de, prensip olarak görmediğimi(, kesin kararımı( $edelilimi( olmayan bir konuda iddiada bulunmak g'na%tır.2i( bunu yapamayı(, ama söyl'yorlar. öylemeleri ne i0ade eder]Z7oğru, %aklısını(. 2enim sormak istediğim şu. Kaplan 9oca ile %angi noktadaayrıldını( 2u konu aydınlığa ka$uşmalı, değil mi]Z9i4 kimse %akkında )2u &emalettin)9oca da olsa, bi(i yıkmaya kalkışan, bi(e en0a(la d'şmanlık yapan bir grup da olsa ) derken inancımı(ı belirtmiştim.rkasından da, 9oca/nm, >ran/a sempati meselesinde $e onun aşırı gidip,0renlemeyip de$am etmesi.2i(i ayıran en b'y'k meselelerden biri bu. 2u %ani, %i4bir (aman i4inmemleketimi(de onun $ardığı )duyduğum) kendi ağ(ından duymadım, basından $eyaonu din)Jleyenterden duyduğum ba(ı aşırı sö(leri tas$ip edeceğimi( şeyler değil.]Z3edir örneğin bunlar]ZMeselT. 2ir misal olarak şöyle bir şey duydum. ma doğru mudur, değil midir,bilmem de. =0endim, />ran ordusu ile 5'rk ordusu karşı karşıya gelse... 2i( >ranordusunun sa0ında yer alıp. 5'rk ordusuna silT% kullanmalıyı(/ diye söyledi erin i söylediler.2unu duyduğum $akit, %ani bir $atanse$er olarak, t'ylerim 'rperdi. /2öyle şeyolma(/ diye. 2u gibi şeyler bi(i ayırmıştır. 7a%a önce de MV/nin adayı olmuş..Misal olarak. ?er4i bi(im buradaki teşkilTtımı(ın 5'rkiye/deki %er%angi birparti ite direkt olarak, organik bir ilişkisi yoktur.. ma mensuplarımı(arasında elbette ki 5'rkiye/deki bir partiyi tutanlar 4ok olabilir.imdi &emalettin 9oca/nın >slTmda da olmadığını bildiğimi( bir4ok ta$ırlarıbi(leri ayırmıştır. 2i( bu usullerle 4alışmanın, milletimi(e, de$letimi(e,dinimi(e 0ayda getirmeyeceği noktasında katı inan4 sa%ibiyi(.yrıca, bu işin planlı bir iş olmasını d'ş'nebilecek kadar, bi(e gelişmiş,organi(e bir d'ş'nce %i4 m'mk'n değil. 2unlar ancak, d'nyayı bug'n idare edenb'y'k de$letlerin milyarlar aktararaktan besledikleri &! 0alan gibiteşkilTtların d'ş'nebileceği $e uygulamaya koyabileceği d'ş'ncelerdir ki, bunuyaymaya 4alışıyorlar, o da yine &! gibi teşkilTtların işidir.] /Z>ran de$rimini yapanlar &a0eri me(%ebinden değiller midir]Z2u konular dinB konular olduğu i4in bu konuda bilgilerimi( $ar. Memleketimi(de&a0erBler 4ok a(dır. Kars tara0ındadırlar da%a 4ok.]Z7iyanet >şleri 2aşkanlığı ile aranı( nasıl]Z2en 7iyanet/te * yıl göre$ yaptım. MeselT 3iya(i 2ey ;2onn 2'y'kel4iliği/ndeki7in M'şa$iri 3iya(i 2aloğ)lu< >mam)9atip/ten $e 7iyanet/ten tanıdığım insan.?eldikleri $akit %oşgeldine gittik. =n a(, beş kere. bayram (iyaretine gittim.



=n son konuşmamı(da /7e$letin aley%ine konuşama(sın/ diye m'da%ale etmeyekalkıştı. /9an)J*gi sö('m'( de$let aley%inde, %angi da$ranışımı( de$letim aley%inde/i( eğer de$leti se$iyorsanı(, buraya u(un yı9ar de$let eliyle %i(met$erilememiş, bu bi(im teşkilTt $e bi(im teşkilTt dışında teşkilTt kurup, bu

$atandaşa %i(met göt'rm'şler. i( de$leti temsil eden. insan olarak burayageldiğini( $akit, de$leti millete d'şman edecek şekilde da$ranmayıp, bunlarıtoparlayıp, /2i( buraya gelme(den önce bu %i(metleri $erdini(. lla% si(den ra(ıolsun. mo eksik yaptını(, ama 0a(la yaptını(. 2ir şeyler yapmak i4ir$4alıştını(. rtık bi( de şimdi geldik. 9ep beraber bu %i(meti y'r'telim/ diyecekyerde"

h MillB ?ör'ş/' e(eceği(. alanı e(eceği(. 9epsini sileceği(, diye başladını(.sıl böl'c'l'ğ' si( yaptını(.]2u noktada li Y'ksel, 7iyanet temsilcilerinin kendilerini $e $atandaşlarıittiklerini ileri s'r'yor.Z9i4bir (aman i4in, konuşmalarımı(da de$leti $e $atanı köt'lemedik. M'mk'ndeğil bu. 9angi $atanse$er de$letin aley%ine konuşur] A Yakınıyor liY'ksel",

Z2i(leri böyle gösteriyorlar. 2öyle takdim ediyorlar. >şlerine geliyor.Oatandaşı soğutup kendilerine 4ekmelc istiyorlar. akat, ne %ikmetse, bu işleriyaptıktan sonra da%a 0a(la gelişme oldu bi(de.Oatandaş gör'yor %er şeyi. 2ir bi(im %i(metimi(e,, gayretimi(e bakıyor, bir deonunkine. >yice %'cum edilen] bir MillB ?ör'ş/' merak ediyor. Ya bir gideyimşunlarırt camisine diyor. Oe geliyor.]ZKa4 tane camiini( $ar]Zlmanya/da A*E/nin '(erinde, sempati duyanlar ile$ diğer $rupa 'lkeleri ilebirlikte IA+ tane cami $a]ZAEEE kadar.]ZJEI cami diye bir rakam $ar.]Z7iyanet camilerinin sayısı ne kadar]Z7iyanet/in 5'rkiye/den gönderdiği imamların sayısr bellidir. IEE ci$arındadır.7iyanet4i olmasa bile 7iyanet/)ten ) 9oca/ya para $ermemek i4in) 9oca isteyenlerde $ardır. 8nlarla beraber GEE].J-) Zi(, imamların aylığını nasıl öd'yorsunu(]ZOatandaşın yardımıyla.]Z&amilerin ka4ta ka4ının m'lkiyeti si(e aittir]Zir)ikisi. 7iğerleri kirada.]Z'leymancıların cami sayısı ne kadar]ZIEE kadar.]Z'leymancıların buradaki liderleri kimdi 9arun Reşit 5'yl'oğlu değil miydi]Z=$et 9arun Reşit 5'yl'oğlu.]Z>(mir/de 2al4o$a/da imamdı. 2urada />sTm K'lt'r Merke(leri/nin baş imamı/un$anıyla %i(met gören biriydi. 9alk tipi, ca(ibeli bir konuşması $ardır.]Zimdiki lideri kim 3a%it 7in4er mi Yoksa 7emir)g'lle mi]ZKeşke 3a%it 7in4er olsaydı. 8 iyiydi. imdiki 3ecdet 7emirg'lle.]Z5'yl'oğlu şu ara 5'rkiye/de. anırım bir de merika/ya gitmişti.]Zmerika/ya gitmiş, bir kon0eransında merika/ya )gittiğini beyan etmiş.]Z'leymancılar ile 7iyanet >şleri arasındaki 4atışmaya ne diyorsunu(]ZAI =y'l %Tdisesi bu konuda da ba(ı gelişmelere sebep oldu, ö(ellikle 7iyanet>şleri/nin buradaki katı tutumu. 7iyanet dışında dini %i(met $eren teşkilTtlarınbirbirlerine yaklaşmasına sebep oldu. 8 ku$$etli baskılar, bu teşkilTtlanbirbirine yaklaştırdı. =skiden onlarla gör'şmek, pek m'mk'n alma(dı. ma bubaskılar, bir4ok noktada bu teşkilTtları birbirine yaklaştırdı. >yi diyaloglarkurulmasına sebep oldu. on (amanlarda 'leymancıların bi(ier aley%inekonuştuklarına şa%it değili(.]Z'leymancıların g'c' nereden geliyor]Z2ildiğim kadarı ile birbirlerine bağlı olan $e bir talimat ile %areket edeninsanlar. 2ir tanesi. MeselT belli konuda bir ticaret%ane a4tığı $akit, %epsi



gider ondan alır. Mutlaka onda yoksa da onun ta$siye edeceği bir başkabirisinden. Yani yine kendilerinden alırlar.ZKemal Ka4ar/ın durumu nedir]JJZKemal Ka4ar/ın bir bantını 5'rkiye/de dinletmişlerdi. 2u masonluk $s. gibi)şeylere iyi yaklaşımı $ar.]

Z3e diyor]Z/2unlar korkulacak insanlar değil/ diyor. Masonlara iyi yaklaşımı $ar. 2i((atKemal Ka4ar/ın kendi sesinden. 7inleyince, acaba Kemal Ka4ar da onlara bağlı,%er%angi bir derecesi olan birisi mi diye d'ş'nd'm.]Z3urcuların durumu nasıl]Z2urada 0a(la 3urcu derneği yok. 2't'n lmanya/yı araştırsanı(, ya '4 tane yadört.]Zna gruplar belliX 'leymancılar, si( MillB ?ör'ş4'/)ler. 7iyanet, Kaplan9oca/nın adamları. 7a%a başka >slamcı gruplar $ar mı lmanya/da]ZYarı M'sl'man $ar.]ZKim bunlar]Z9'r)5'rk. 3V/lı. 2aşkanı 9ıristiyan demokrat.]ZMillB ?ör'ş] diye adlandırdıkları dinsel $e siyasal akım, ilk ke( AFJJ yılında

Z$rupa 5'rk 2irliği]/ni kurmuşlar.ynı gör'ş yanlılarınca, AFJ+ yılında da ZKöln >slTm Merke(i] kurulmuş.2u oluşumlarda Kerk'k asıllı bir uriyeli doktor rol oynamış"7r. Yusu0 èynel bidin.7r. èynel bidin, da%a önce 'leymancıların örg't' olan Z>slTmB K'lt'rMerke(lerto/nder] ayrılıp, MillB ?ör'ş sa0larına katılmış..7r. Yusu0 èynel bidin $e iş4i 9asan 7amar, bu oluşumlarda 4ok etkili rolleroynamışlar.ZislTm Merke(leri ederasyonu], 7r. èynel bidin/in liderliğindeki Z$rupa 5'rk2irliğinden kopan bir grup4a kurulmuş. 3uri Ya(ar $e l] rslan/ınliderliğindeki ZAF %oca] $rupa 5'rk 2irliği/nden ayrılmışlar.>lgin4, $rupa 5'rk Merke(i, uriye asıllı bir doktorun liderliğinde kuruluyor.AFJ+/de kurulan Köln >slTm Merke(i de aynı doktorun liderliğinde oluşuyor.Yönetim kurulunda bir uriyeli doktor da%a $ar" 7r. a(ıl $eyce...J+9asan 7amar, iş4i kökenli.. Yetenekli $e örg't4'. ğ(ı 4ok iyi lT0 yapıyor.=tkili bir konuşmacı.ncak, konuşmaları %em 4ekici %em de itici etkiler yapmış ki, 3uri Ya(ar ) lirslan grubu ö(ellikle 7amar/a kı(ıp ayrı bir örg't kurmuşlar.&emalettin Kaplan da başlangı4ta ZMilli ?ör'ş4'] olarak 9icret 7ergisi/ndeya(ılar ya(mış. 9em de şu etiketle"$rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtları et$a Komisyonu 2aşkanı.&emalettin Kaplan, MillB ?ör'ş4'lerden kopma tari%ini AG ğustos AF+G olarak$eriyor.9a(ırladığını ileri s'rd'ğ' anayasa da AF+G tari%ini taşıyor.&emalettin Kaplan/o ederal lmanya/da sığınma i(ni sağlayan da ilgin4 bir ad"Murat 2ayrakS2ayrak, eski V millet$ekillerinden $e M9V/nin son yöneticilerinden.=ski &! göre$lisi $e silT% t'ccarı rank 5erpi/in silT% sattığını ileris'rd'ğ' işadamı..AI =yl'l 9arekTtı sonrasında %akkında da$a a4ılmayan tek M9V yöneticisi.ZKöln >slTm Merke(i] ile Z$rupa MillB ?ör'ş 5eşkilTtları] arasında ) kişisel yada siyasal ) %er%angi bir uyuşma(lık $ar mıZOar] diyenler de 4ıkıyor. ZYok] diyenler de..li Y'ksel/e soruyorum"Z9ayın] diyor.

h 9er%angi bir uyuşma(lığımı( yokX olmadı da.$rupa MillB ?ör'ş 5eşkilTtları ?enel Merke(i/nin Köln/de ZKöln >slTm Merke(i]nin binasında kiracı.. >lişkileri e$ sa%ibi ) kiracı ilişkisi..Kerk'kl' 7r. èynel bidin/in ZMillB ?ör'ş4'] 5'rkler '(erinde 4ok olumlu etkisiolmuş. 7r. èynel bidin AF+- yılında ölm'ş. 9er iki kı(ı, 2erlin/de >slTmederasyonu liderlerinden lgan Kardeşler ile e$lenmiş.



li Y'ksel, 7r. èynel bidin/den saygıyla sö( ediyor..JF7r. èynel bidin/in öl'm' '(erine ailesinin MillB ?a)"(ete/deki teşekk'r ilTnıda. Kerk'kl' doktor ile MillB ?ö)jr'ş4'ler arasında %er%angi bir uyuşma(lıkolmadığını gösteriyor.&ena(eye 4eşitli >slTm 'lkelerinden temsilciler katılıyor. MillB ?ör'ş

5eşkilTtları geniş öl4'de törene katılıyorlar. Milli ?a(ete doktorun öl'm'negeniş yer ayırıyor.ilesi. 3ecmettin =rbakan/a, MV/l/t eski senatör :'t)0i 7oğan/a, 8ğu(%ansilt'rk/e, uriye M'sl'manlarının temsilcisi !ssan %tar/a, $rupa M'sl'man5emsilcilerinden ?alip 9immet/e, $usturya 7iyanet >şleri 2aşkanı 7r. %metai/ye, Milli ?a(ete $rupa 2'rosu sa%ibi 8sman Yumakoğlu/na, Re0a% Vartisi?enel 2aşkanı %met 5ekdal $e RV yöneticilerine, $rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtlarıyöneticilerine, 0gan M'ca%itleri $rupa 5emsilcisi Kerim Mu%acir(ad/a teşekk'rediyor..7oktor èynel bidin/in %er iki damadı %met $e 9aldun lgan kardeşler de MillB?ör'ş yanlılarınca se$ilen $e sayılan iki kişi..2't'n bunlardan 4ıkan sonu4 şu" Kerk'kl' doktor ile Milli ?ör'ş4'ler arasındabir uyuşma(lık konusu sö( konusu değii.

MillB ?ör'ş4'ler 7r. èynel bkin/den bug'n de %ep saygıyla sö( ediyorlar..lt Y'ksel, A- =kim AF+- g'n' 7animarka/nın başkenti Kopen%ag/da yapılanZUluslararası 2arış Kongresi] ne katılmış.Z2arış Kongresi] tabii ki bir >slamcı kuruluş değil. 5am tersi, sosyalisteğilimli insanların $e kuruluşların katıldıkları bir kongre..Z2arış, kimsenin tekelinde değil] diyor Y'ksel..AG+ 'lkeden IJEE delegenin katıldığı kongreye, $rupa MillB ?ör'ş 5eşkilTtlanadıno katılmış genel sekreter li Y'ksel. 2ir de, 5'rkiye/den 9alk)>şederasyonu 2aşkanı 3ecati @elik...li Y'ksel kongrede bir konuşma yapmış, M9li ?a(e)te/nin I 8cak AF+J tari%lilmanya baskısında bu konuş)ma ö(etlenmiş"+EMilli ?a(ete/den alıntı yoporak, li Y'ksel/in Uluslararası 2arış Kangresi/ndeneler konuştuğunu öğrenelim"Z2i(, /emperyalist g'4lerin d'nyayı insanlar i4in bir Le%enneme 4e$irmeye%akları yoktur/ dedik. 9em 27/)yi %em Rusya/yı 4eşitli yerlerde barışı(edeleyen uygulamalarından dolayı protesto ettik.MeselT Rusya/nın 0ganistan/ın işgalini kınadığımı(ı, 27/nin mu%teli0 yerlerdeyaptığı baskıları, teca$'(leri dile getirdik. /=ğer barış ger4ekten isteniyorsa,barışı (edeleyen kim olursa olsun kınanmalıdır/ dedik $e barışın sadece belirlibir ('mrenin değil, t'm insanlığın mesleği olduğunu anlatarak, %erkesinsa%iplenmesi gerektiğine işaret ettik. 2't'n d'nya %alkının barışa i%tiya4duyduğunu belirterek, %ep birlikte 4alışılması gerektiğine işaret ettik.2irlikte 4alışması gerektiğini $urguladık.2irlikte 4alışmayı temin etmek i4in iki s'per g'4ten birini kayıtsı( şartsı(destekleme mecburiyetinin olmadığını söyledik. Yani bir kesimin, %er yaptığında27, bir kesiminin de %er şeyde Rusya/yı %aklı görmeleri %alinde barışın teminedilemeyeceğini anlattık.2ulgaristan/da M'sl'man 5'rklere yapılan baskı $e (ulm' tel/in ettik. 8radainananların, inandıkları gibi yaşayamadıklarını belirttik.]li Y'ksel, söyleşimi(de, kendilerinin, 5'rkiye/deki yaygın anlayışa göre Zsağ]ya da Zsol] olarak nitelenen kesimlerden %i4birine sokuimamaları gerektiğiniileri s'r'yor $e ekliyor"

h 2i(leri sağın i4inde göstermek yanlıştır. h Ya solun h 8 da yanlış..ncak Y'ksel, %er solcunun Zdinsi(] olarak gör'lmeline karşı 4ıkıyor.Veki, Zağcılar %ep dindar mı olur] sorusuna da şu Yanıtı $eriyor"

h ağcı olup da dine inanmayanlar da $ardır.. Veki, eylem planında ne oluyorağcı örg'tler mi,yoksa solcular ile mi eylem birliği yapılıyor+A



." -2u korudaki gör'ş' de şöyle"

h ağcıyı solcuya, solcuyu sağcıya terci% edeceği( diye bir kuralımı( yoktur.7'nya 2arış 7erneği Kongrest/ne de bu y'(den katılmış.Z2ir men0i tepki olmadı] diyor.

h 2'y'k ilgi ile karşılandık.

7r. Rı(a 3ur bir tat'rk d'şmanıdır. Rı(a 3ur/un Z9ayat $e 9atıratım] adlı dörtciltlik anıları yıllardır tat'rk d'şmanlarınca okunur $e okutulur.AFIF yılında kaleme alınan anılar, 7r. Rı(a 3ur tara0ından 2ritis% Museum/unZ7oğu Ya(maları] böl'm'nde Z8R AI*FA] sayı ile kayıtlanmıştır.ZAF-E yılına kadar okuyuculara sunulmayacak] koşulu ile 2ritis% Museum/a teslimedilen anılar, AF-E yılından bu yana tat'rk/e d'şman 4e$relerce gi(li gi(lidağıtılır.nılar, 7r. Rı(a 3ur/un dengesi( r% yapısını yansıtmaktan öteye %i4bir değertaşımıyor..2ir örnek $erelim"Rı(a 3ur, anılarında Z>nsanlar iğrendiğim şeylerdir] diyor $e bir ara kadınolmak istediğini de şöyle a4ıklıyor"Z..2en sadece şe%$et i%tiyacı ile kadınla m'nasebetteyim, 0akat kadınlar %em

istediğim şeyler değildr. 9atta bu sebepten gen4liğimde bir kadın olmak 0ikrined'şm'şt'm. akat o da erkeği kadar gibi yapıyor. 9adım ağalar mal^m. >şini4inden 4ıkamadım..] ;9ayat $e 9atıratım, cilt . " A*GE)A*GA<.Ya basan kim5'rkiye/de Zltındağ Yayıne$i]dres"2eya(ıt, 2eya(saray, 3o. GF ) >stanbul.2u adres sa%te.. @'nk' bu adreste böyle bir yayıne$i yok.Kitap '(erinde bir de ederal lmanya adresi $ar. Z3aşiri" 9eidi c%midt AEE7uisburg AA 7eutsc%land.]+I2u adres de sa%te. Yok böyle bir adres...Rı(a 3ur/un anılarını 2erlin/de 8ramenstrasse AI AEEE adresindeki Z$rupa>slamcı ?en4ik 5eşkilTtlıma bağlı Z2erlin ancağında buldum.ordum"ZRı(a 3ur/un anıları $ar mı]Kitabe$indeki gen4 beni u(un u(un s'(d'kten sonra, ZOan dedi.ZKa4 mark]Z-E mark]onra aramı(da bir pa(arlık başladı.* markta anlaştık.Makbu( istedim.Oerdi.Z$rupa >slTm ?en4lik 5eşkilTtı 2erlin ancağı] 5'rk4e Zmakbu(] ya(ılmış,yanında da lmanca Zuittung.]Makbu(un ne karşılığında $erildiğini gösteren böl'mler $ar.rdat, teberru, kitap, bant...Yeşil ciltli dört kitap. -E marktan, 5'rk lirası karşılığı I* bin IEE lira..Kim basıyor bu kitabı Kim satıyor Kitap geliri kimlerin cebine giriyor2erlin/de Z>slTm ederasyonu] yöneticileri ile bu kitabın satıldığı kitabe$inin%emen yanındaki =li0 :okan)tası/nda gör'ş'yoru(.Karşımda, 7r. Yusu0 `eynel bidin/in %er iki damadı, %met $e 9aldun lgankardeşler oturuyor.9aldun lgan m'%endis. 5'rk4esi $e lmancası 4ok g'(el.Z?elişen bir >slamcı %areket $ar] diyor, Zsıl bu konu '(erinde durmalısını(.]Yanında Vakistanlı m'%endis >kram ?%our: lman M'sl'man Ya%ya erner c%ul(ke $e`eke)riya 2ina..erner c%ul(ke, Zelam'naleyk'm] diyor.+GZ5'rk4e biliyor musunu(] diye soruyorum. lmanca, Z9ayır.]onra eiini göğs'ne bastırarak, Z=l%amd'lilla%] 4ekiyor ki, değme M'sl'manınağ(ı o4ık kalır.



Vakistanlı >kram ile M'sl'man olduktan sonra ZYa%ya] adını alan posta memuruc%ul(ke/nin arasında bir 5'rk m'%endis oturuyor.`ekeriya 2ina..9epsi de 2erlin/de GA ğustos AF+E tari%inde kurulan Z>slTm ederasyonu]nun yakurucusu ya da 'yeleri...ZislTm ederasyonu]nun kurucuları şunlar"

>mam 3ail 7ural.Yakup 5aş4ı.M'%. `ekeriya 2ina, rd'nl' öğrenci 7erda% Ma)ras%de, Vakistanlı m'%endis >kram. ?%ouri, 5emel ?'l, 2ilTl 7emirtaş, =şre0 $cı, Ya%ya 5el..Ya%ya erner c%ul(ke, %met lgan, 2ekir 5aş4ı.ederasyon 2aşkanı 3ail 7ural..7ural ile ) lmanya dışında olduğu i4in ) gör'şemedik..2elki, 0ederasyonun etkili önderlerinden biri.Z>slTm ederasyonu] kurucuları bir de $akı0 oluşturmuşlar"dı Z>slTm Oak0ı]Z2erlin >slTm Oak0ı]. Z2obbstr , AEEE 2erlin G*] adresinde bir bina satınalmış. GG daireden oluşan bu binada bir cami, bir de Z2erim >slTmB >limler8kulu] a4ılmış.

oruyorum"Zlmanya/da 'leymancı $ar, MillB ?ör'ş4' $ar, 7i)yanet4i $ar, si( %angi gör'şeyakınsını(]2u soru pek %oşlarına gitmiyor.ralarından biri"ZYa%ya c%ul(ke/yi MillB ?ör'ş4' diye poliste sorguya 4ekmişler]Oe yakınıyorlar"+Zederasyonumu(, adı 'st'nde >slTm ederasyonudur, %er gör'şten insan $araramı(da.]Zma yakın olduğunu( bir gör'ş yar. &emalettin 9oca mı 'leymancılar mı]2u sorulara karşı yanıt şöyle"ZMensuplarımı( arasında da%a 4ok MillB ?ör'ş benimsenir, diyelim. ncak,0ederasyon ayrı, MillB ?ör'ş 5eşkilTtları ayrıdır.]Yaptıkları 4alışmaları anlatıyorlar. M'sl'manlar arasında bir ayrımg'tmediklerini, aralarında %er milletten $e gör'şten M'sl'manın olduğunusöyl'yorlar.2enim aklım %ep 7r. Rı(a 3ur/un anılarında.Kim dağıtıyor biı kitabı Oe neden bu kitap Z>slTm ?en4lik 5eşkilTtı 2erlinancağı] tara0ından satılıyor$rupa MillB ?ör'ş 5eşkilTtları ?enel ekreteri 9 Y'ksel/e de aynı soruyusoruyorum"Z3erede satıldığını bilmiyorum, si(den duyuyorum, bi(im teşkilTt ile birilgileri yok] diyor.!srar ediyorum"Zislamcı ?en4lik 5eşkilTtı, si(lere yakın değil mi]ZVek o kadar denetimimi( yok.. 8rganik bağımı( da yok.]Veki, 9aldun lgan/a soruyorum" ZKim doğıtıyor bu kitabı]2erlin Me$TnT &amii 2aşkanı Ma%mut 9oca anlatıyor"Z2i(im cemaat bilme( bile Rı(a 3ur/un kim olduğunu.. 8kuma( bile..]Z8kuma( ama satılıyor, kim satıyor, kirn basıyor]onra sır 4ö('l'yor..Kitap uudB rabistan/da basılıp, $rupa/daki >slamcı örg'tlere parası(dağıtılıyor..ma4, >slamcı örg'tlere gelir sağlamak.7ört cilt -E mark.ZKa4 tane geldi]Zlmanya/ya GE bin tane geldi.]GE bini -E markla 4arptım"A milyon +EE bin mark..+*2ir mark, bug'n i4in resmi kur '(erinden ortalama IE lira ise yapın %esabı.



J*- milyon 5'rk :irası.Yalnı(ca 7r. Rı(a 3ur/un kitabından ederal lmanya/deki 4eşitli >slamcıörg'tlere sağlanan gelBr J*- milyon liratat'rk/le ilgili kitap yalnı(ca bu değil..Kısaca ZRabıta örg't'] diye anılan, merke(i uudB rabistan/da bulunan ZRabıtat)'l >slTm] adlı örg't'n rd'n/de bastırıp dağıttığı bir kitap da%a $ar.

dı Zanem dam]Yani ZVut dam]2u kitap da >slamcı örg'tlere $eriliyor.2u kitabı da aradım, ancak bulamadım.9ollanda/nın `aandam kenti yaso0ya &amii/nde karşılaştığımı( Z>slamcı ?en4lik&emiyeti] 2aşkanı ali% Y'ksel, ZVut dam] kitabını okuduğunu söyl'yor.5'rkiye/de bir bakanın, Rabıta Hrg't'/n'n merke(ine giderek lu kitabındağıtımının durdurulmasını istediğini de biliyorum.7emek, rd'n/de basılan kitap 9ollanda/da $e 9ollanda gibi $rupa/nın, 5'rklerinyoğun olduğu kentlerinde dağıtılıyor.Veki bu işleri y'r'tenler kimler Kimler aracı oluyor Kim alıyor, kim satıyorbu kitapları ,Kadir Mısıroğlu..

>slTm ederasyonu yöneticileri bu adı $eriyorlar..Z8 getiriyor, o dağıtıyor.]Kadir Mısıroğlu deyince bir dakika durup, eski bir dosyaya gö( atmak gerekiyor.8rgeneral 5'r'n $e Kadir Mısıroğlu7osya, =skişe%ir ıkıyönetim Komutanlığı skerB Ma%kemesinin AFJGD* karar sayılıdosyası.anık Kadir Mısıroğlu. =y'p oğlu, AFGG/de aire/den k4aabat/ta doğma, %ukuk0ak'ltesi me(unu.Mısıroğlu, AFJA yılı başlarında >stanbul/da Milli 5'rk+-5alebe 2irliği kon0erans salonunda tat'rk aley%ine yaptığı konuşma nedeniyleko$uşturuluyor.7e$ir, sıkıyönetim de$ridir, sıkıyönetim komutanı da aik 5'r'n/d'r.5'r'n/'n emrindeki sa$cılık, Mısıroğlu/nun şu konuşmasında su4 bulma( $eAA.AE.AFJA g'n $e IF-D*- sayı ie ko$uşturmaya yer olmadığı kararı $erir"Z7ini >slama mugayir %areketlerin emrinde kullanılan Me%met4ik si(in emrini(ii0a eder. Vaşa olmasına rağmen Musta0a Kemal Vaşa/nın oluşunu mu%akeme eder aynıMe%met4ik. 9i4 merak etmeyin bundan.]aik 5'r'n/'n emrindeki sa$criık, Mısıroğlu/nun şu sö(lerinde de su4 öğesibulamamıştır"Z>nkılTp d'nya tari%inde bir de0a a(ametle yapılmıştır. 8 da kTinatın 0a%r)rebedBsinin, bTtılı mutlak bir %Tkimiyete ma%k^m ederek yaptığı inkılTptır. Yani>slTm inkılTbıdır. 8ndan sonra bir da%a inkıTp olmamıştır $e olmayacaktır. =ğerolacaksa, $aktiyle AEE yıl e$$el 2'y'k Veygamberimi(in yaptığı inkılTbın de$amıma%iyetinde $e onu mu$a00akiyetsi(liğe uğratmak i4in aramı(a girmiş bulunan birtakım bTtıl molo(ların kaldırılması ne$inden $e yine inşalla% bir de0ayapılacaktır.>nkılTp bitti. Y'( numaramı(a kadar değişti. Y'( numaramı( ?arbın y'( numarasıoldu. &umamı( pa(ar oldu. 7eğişmeyen %i4 bir şeyimi( kalmadı. rtık ta$i(i onlar$erecektir. a%a inkılTp4ılara değil, inkılTp aley%tarlarına a4ıktır. Yolunu(a4ık olsun, ga(anı( m'barek olsun.]altanatın kaldırılıp, yerine &um%uriyetin ilTnını, %ali0eliğin kaldırılmasını$e :atin %ar0lerinin kabul edilmesini /dinsi(lik/ sayan Mısıroğlu/nun bukonuşması %akkında >stanbul ıkıyönetim Komutanlığı skerB a$cılığı/nın$erdiği, ko$uşturmaya yer olmadığı kararına 8rgeneral 5'r'n itira( etmiyor.ncak MillB a$unma 2akanlığı, yasal yetkisini kullanarak. IF =yl'l AFJI g'n $e7" GJJG)G)JI sayı ile sıkıyönetim komutanlığı askerB sa$cılığından ko$uşturmayayer olmadığı kararının kaldırılmasını ister.ncak, 5'r'n bu emre uyma(. 9a$ada u4an kuşu ko)+Jm'nist sayıp, `i$erbey/de işkence merke(i kuran 5'r'n], bu tat'rk d'şmanı%akkında sa$cılığa emir $erip dT$cr)a4tırma(.



2u bantlardan birka4ı =skişe%ir ıkıyönetim Komutanlığı göre$ bölgesinde elege4ince Komutan 8rgeneral >r0an H(aydınlı soruşturma emri $erir. Yapılanyargılama sonunda Mısıroğlu $e Mrsıroğlu/nun bantlarını 4oğaltıp dinletenlerma%k^m olurlar.Mısıroğlu/nun a$ukatı >smail M'0t'oğlu, sonradan dalet 2akanı olur&emalettin Kaplan, konuşmalarında sık sık 7r. Rı(a 3ur/un anılarından sö( ediyor

$e bu anıların Zlla% tara0ından kendisine gönderildiğini söyl'yor. ?önderenlla% değil, Kadir Mısıroğlu/dur >slamcı Hrg'nlerin para kaynakları nedir 2usoru aklımı kurcalıyor. &emaatten toplanan ödentiler... 2ağışlar... Kitapgelirleri..Kitap gelirlerine uudi rabistan/da basılan ZVut dam] $e Rı(a 3ur/unanılarını da katmak gerekir. Veki başka irketler..2el4ika $e 9ollanda/da de$let4e yapılan yardımlar.. Oe ZRabıta Hrg't']nceyapulan yardımlar.. ZRabıta Hrg't']n'n asıl adı ZRabıtat al)alam ol)>s)lTm].uudi rabistan/da kurulmuş bir şeriat örg't'.. macı Z>slTm =nternasyonali(mi].>slamcı d'ş'nceyi de$let sistemi olarak b't'n >slTm 'lkelerinde yaymak.2el4ika/nın başkenti 2r'ksel/de Z>slTm K'lt'r Merke(i] ni 0inanse eden buZRabıta Hrg't'].2u merke(in başkanı Z2aş >mam] diye anılan bdulla% =l =%del..

=%del, Riyad ni$ersitesi/nde Z>slTm 9ukuku] okuturken bu göre$e atanan gen4 biröğretim 'yesi...9em ZRabıta Hrg't'] n'n temsilcisi.. 9em Z>slTm K'lt'r Merke(lerimin genelm'd'r'..+E>slamcı örg'tlerin ana para kaynaklarından biri ZRabıta Hrg'l'.]2aş >mamı =%del ile 2r'ksel/de bu konuyu gör'ş'yoru(.ZAF+* yılında GE milyon 2el4ika rank/ı yardım yaptık.]Yani, -AG milyon *EE bin lira..2u yardım camilere, derneklere gidiyor..yrıca, dinsel konularda öğretim yapanlara burslar da $eriyor.. 8 ayrı bir0asıS..>slamcı akımları, 4ok genel $e kaba 4i(giler ile Z5a%ran] $e ZRiyad] diye ikiyeayırırsak, para kaynaklarını da böyle bir ayrım ile a4ıklamak kolaylaşır.2unlar dışında bir de Z7iyanet Oakı0ları] $ar. 7iyanet Oakı0ları/nın adı şöyle"Z7iyanet >şleri 5'rk)islTm 2irliği.]7iyanet >şleri 7in >slTm 2irliği 2aşkanı, 2onn 2'y'kel4iliğimi( 7in M'şa$iri3iya(i 2aloğlu..Köln/de ) sanırım G milyon marka alınan ) görkemli bir binada 4alışıyor bu$akı0. 5ertemi( bir cami, caminin %emen yanında, spor salonları, bilgisayarkursları, dil $e elektronik dersleri okutan sını0lar..Yurtdışındaki yurttaşlara sa%ip 4ıkan bir tesis.. 2eğenmemek olası değil..>steyen camiye gidip nama( kılıyor, isteyen spor salonlarında 4alışıyor.) 2aşört'l')bcşört's'( %erkes ra%at4a girip 4ıkıyor. Kimse kimseyekarışmıyor.7in M'şa$iri 2aloğlu ile $ak0ı ge(erken gö('me Z5e)kT0'l] ilTnları ilişiyor.9emen %emen %er camide asılmış bu Z5ekT0'l] ilTnları.5ekT0'l )iterde ayrıntısı ile göreceği( ) 0ai(si( bir 0i)nans kuruluşu.5'rkiye/deki l 2araka $e aisal inans kuruluşları gibi millB gör'ş4'lerinMilli ?a(etesinde de sık sık bu Z5ekT0'l] ilTnlarına rastlanıyor.&emalettin Kaplan/a 2oc%um/da bu soruyu yöneltiyorum"+FZVara kaynağını( nedir si(in Yalnı(ca m'/minlerden aldığını( aidatlar.]Y'('me ters ters bakıp, Z>ran/dan geliyor ya oluk oluk] diye 4ıkışıyor. &emaatg'l'yor bu yanıta..macım doğru yanıt almak" Zoruyorum yani..] diyorum..nlatıyor"Zu cemaat $ar ya, şu görd'klerin.. 2unlar m'barek insanlardır. &ebindekiparalar da berekettir. 2unların $erdikleri '4)beş kuruş ) =l%amd'lilla% )yetiyor. 2ira( da borcumu( $ar şu anda.. ma bunları toplayacağı(, diyeceği( ki,%aydi bakalım binlikler, %aydi bakalım beşy'(luk)ler. %aydi bakalım y'(l'kler..?etirecekler inşalla% oluk oluk..]



Z>slTm &emiyet $e &emaatler 2irliğisne 'ye olanlar, aylıklarının y'(deikibu4uğurru, doğrudan doğruya &emalettin Kaplan ya da %met Volat/ın ö(el banka%esaplarına yatırıyorlar.7a%a doğrusu, %er ay, bankadan bu y'(de iki bu4ukluk ödenti, banka tara0ındankesilip, Kapldn $e Vc9at/kn ö(el %esaplarına ge4iyor.Kaplan 9oca/nın elinde bir ZKTr)2in] adlı şirket $ar.. 5icaret siciline ?R=

şirket bir tekstil şirketi.. ncak gıda işleri yapıyor. lım)s1atım, eLport)import.KTr)2ir şirketinin m'd'r' 5'rk değ9X bir Yugosla$..irketin adı $e adresi şöyle"ZKTr)2ir :ebensmittel)u 5eLtil ?M29 3esser tr. GFJ, *EEE Kön.]Köin ticaret sicilinden bir ay önce kaydı s9inrm/ş bir başka kente, al(gitterkentine taşınmış.irketin) Köln 5icaret sicilindeki dosya numarası da şu " Z( J r *-D+-]IG Mart AF+G tari%inde kurulan şirketin m'd'r' o0ki 7umamıli4 adlı birYugosla$.irketin >ran ile eLport)import yoluyla ticaret yaptığı söyleniyor.. na parakaynağı bu ticaret yolu..&emalettin Kaplan ile ZKTr)2ir irketi] arasındaki dedikodular, %ocayı 4ok

kı(dırıyor..FEKulaktan kulağa şu 0ısıltı yayılıyor"Zh &emalettin 9oca >ran/dan EE milyon dolar almış..]9oca, buna $e KTr)2ir irketi ile ilgili söylentiler sö( konusu olunca k'plerebiniyor.Z>spat edin diyor, ispat edin.]ZYibitaş] şirketi ile ilgili söylentiler de %ocayı 4ok kı(dırıyor..>slTmB &emiyetler $e &emaatler 2iriiği/nin >ran b'y'kel4ilikleri ile yakııiilişkide olduğunu görebilmek i4in ayrıca bir gö(lem yapmaya gerek yok.. 2u okadar a4ık ki..Kay%an dergileri ile >slama @ağrı dergilerinin 5'rk4e baskıları, Kaplan %ocanınZ7e$rim Mu%a0ı(ları] tara0ından >ran el4ilik $e konsolosluklarından alınıp,camilerde dağıtıyor..Kaplan %oca $e %met K'ta%yalı gibi >ran yanlıları, el4iliklerce se4ilip,5a%ran/a $e Kum kentine 4ağrılıyorlar..Milyonlarca ses $e Oideo kaseti, >ran >slTm &um%u)riyeti/nce $rupa/nın 4eşitlikentlerinde dağılıyor.. 2unlardan bir kısmı 5'rk4e.. >4lerinde lmanca olanlarda 5'rk4eye 4e$rilip, e$lerde, derneklerde i(leniyor.2unlar gi(lice 5'rkiye/ye de sokuluyor.2unları Z0inanse eden] doğrudan doğruya >ran >slTm &um%uriyeti/dir..>ran >slTm &um%uriyeti/ni,n bu işler i4in se4tiği propaganda merke(i, >ran/ınRoma 2'y'kel4iliği/dir.ZKay%an] $e Z>slama @ağrı] gibi dergiler $e 9umey)ni/nin konuşmaları 5a%ran/dan,önce Roma/ya gönderilir. 2uradan da >ran >slTm &um%uriyeti/nin $rupa/dakib'y'kel4ilikleri $e konsolosluklarına...Yalnı(ca AF+A yılında $rupa/da yarım milyon M'sl'man iş4i $e öğrenci bupropaganda ağından ge4iriliyor.es bantları, $ideo kaseleri, kitaplar, dergiler...2't'n bunlar, Zde$rim i%ra4 eden] >ran >slTm &um%uriyeti/nin >slTm de$riminiyaymak i4in kullandığı ara4lardır..FA@eşitli dillerde basılmış '4 y'( kitabın yalnı(ca $rupa/da beş milyondağıtıldığı bir >ranlı ga(eteci tara0ından a4ıklanıyor..2ir milyon ses bantı, y'( binlerce $ideo kaset, >ran >slTm &um%uriyeti/nin Roma2'y'kel4iliği kanalı ile camMe)re $e derneklere ulaştırılıyor..>ngili( unday 5imes ga(etesi, A* ubat AF+ g'nl0r sayısında, >talyan 2aşbakanı&raLi/nin >ran/ın Roma 2'y'kel4iliği konusunda soruşturma emri $erdiğin/rya(ıyor..2u soruşturma sonucunda bir4ok >ranlı diplomatın)>talya/dan sınır dışı edildiğibiliniyor.



2ir4ok 2atı kentinde a4ılan $e sonradan birdenbire kapanan >ran %alıcılarınıngeliri de >slTm 7e$rimi uğruno kullanılıyor..Varis/te Z>slTm K'lt'r &emiyetis/nin &%amps =lysees de >ran %alıları satand'kkTnlar işlettiği biliniyor..>slTm =nd'stri 2ankası/nın :ondra şubesine $rupa/daki >ran de$rimi yanlılarınca%arcanmak '(ere milyon sterlin geldiği bankanın bir eski yöneticisi tara0ından

a4ıklanıyor...ransı( polisi, >ranlıların kaldıkları l'ks apartmanlarda >slTm 7e$rimi ileilgili propaganda mal(emeleri ele ge4iriyor.ransı( polisi, ransa/daki >slTm 7e$rimi propagandasının 9umeyni/nin yeğeniAMosound 9indi tara0ından yönlendirildiğini saptayıp, 9indi/yi AF+* yılında sınırdış] ediyor..$rupa/daki 5'rk iş4i $e öğrencileri, >ran 7e$rimi adına (iyaret edip,konuşmalar yapan da bir 5'rk.dı Me%met amet Karşı...Karşı/nın AF+* yılı i4inde >s$i4re/de &ene$re, `'ri% $e :o(an/da cami $ederneklerde konuşmalar yaptığı biliniyor...Vropaganda para işidir, paranın da kaynağı beMklir.... 2u kaynak o kadar a4ık $ebellidir ki...

FIA$rupa/daki Milli ?ör'ş4' $ideo şirketleri" O>7=87 /R9M=5 O= ?`V/Milli ?ör'ş4' şirketleri Milli ?a(ete/#n lmanya baskısından i(lemek kolay ıksık ilTn lan 4ıkıyor.2erlin anayi $e 5icaret 8dasında ;!ndustrie Und 9andels)lıammer</de de birinceleme yapıyorum.Milli ?a(ete/de sık sık ilTnlarına rastladığımı( ]9elTl ?ıda] gibi şirketler debu sicilde kayıtlı..9ilTl =t.Yöneticisi 9ilmi ?'l.9elTl ?ıda.Yöneticisi 'leyman 5'rkyılma(..Milli ?ör'ş4'lerin para kaynaklarından biri de $ideo şirketleri..Milli ?ör'ş Oideo Merke(i]Vosttac%" -EEFI* *EEE Köln]. yrıca bir başka$ideo şirketi da%a .)Z>slTm Oideo irketi] 5el" IIA)J--FJF)J-++G+I 2u adres aynı (amanda Z3eussestrG*- Köln]adresindeki ]$rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtlarınınadresidir.Milli ?ör'ş4'lerin iki ana yayın organı $ar. 2iri 1Milli ?a(ete]..Milli ?a(ete ZYeni 3eşriyat .. adına] 4ıkarılıyor..Mura%%as 'ye" 9a(ım 8ktay 2eşer..Milli ?a(ete/nin sa%ibi 8sman Yumakoğlu, aynı (amanda $rupa Milli ?ör'ş5eşkilTtları/)nm da genel başkanı..9icret 7ergisi Köln/de 4ıkıyor.dres şöyle" Z>slamisc%es `entrum Köln =.O. , 3eusser tr. AJJ *EEE Köln -E.]tFGMilli ?ör'ş 5eşkilTtları, ederal lmanya/da imam)%atip okulları da a4ıyor.2erlin/deki en b'y'k cami Me$lTnT &amii..Me$lTnT &amii, Milli ?ör'ş4'lerin elinde..&aminin 4e$resinde bir4ok d'kkTndan oluşan bir de 4arşı $ar. di" Mısır@arşısı..Mısır @arşısı/ndaki esna0 da %er%alde, ka(an4larının bir kısmını örg'tlerine$eriyorlar..>ran/dan GE Milyon 7olarlık on..tabak 5 erdo#si $e 5a%ran ) >ran.2u adres, >ran >slTm &um%uriyeti/nin yayın organı ZKey%an] dergisinin 5'rk4ebasın merke(inin adresidir.



2u merke(, >rşad)ı >slTmB 2akanlığı/nca denetlenir. Merke(de >ranlılar yanında5'rkler 4alışır. 5'rklere yönelik propaganda bu merke(den de$let eliyle yapılır.2u adreste %a(ırlanan Key%an dergisi, rank0urt/taki b'rosuna gönderilir.2uradan da b't'n $rupa 'lkelerindeki 5'rk camilerine $e derneklerinegönderilir..yda bir 4ıkan bu derginin satış 0iyatı, ederal lmanya/da A marktır..

2u key%an dergileri cami $e derneklere 'cretsi( olarak dağıtılır $e %er dernekne kadar Key%an dergisi satarsa o kadar para elde eder..AE bin tane satarsa AE bin mark..IE bin tane satarsa IE bin mark..AEE bin tane satarsa AEE bin mark..>ran >rşad)ı >slTmB 2akanlığı/nca 4ıkarılan $e dağıtılan tek yayın organıZKey%an] değil.2ir de Z>slTm @ağrısı] $ar..Z>slTm @ağrısı], AFJ- yılından bu yana 9umeyni/nin yayın organı durumunda..Z>ran >slTm &um%uriyeti/nin esi] adlı radyo aynı bakanlığın denetimi altında4alışıyor. 2u dergilerden, $rupa/da >ran yanlısı gruplar gelir sağlıyor.5abii ses $e $ideo kasetleri yoluyla da...F

es $e $ideo kasetleri, >ran >slTm &um%uriyeti/nin Roma 2'y'kel4iliği kanalı ile$rupa/da yayılıyor.2unlar da >rşad)ı >slTmB 2akanlığı/nda 5'rklere beda$a dağıtılıyor. 9umeyni/ninkonuşmaları 2erlin/de 5'rk4e)ye 4e$rilip 5'rklere $eriliyor.Kaplan 9oca/nın kasetleri gibi bu kasetler de parayla satılıyor.9ediyesi I* mark.5abii Kaplan 9oca %i4 boş durur mu 7urma(.. 8 do %emen bir dergi 4ıkarıyor..7ergi 4ıkarmakla iş biter mi5abii ki bitme(.9oca %emen kolları sı$ayıp Z5ebliğ Yayıne$i]ni kuruyor.Kitaplar $e kitap4ıklar bu yayıne$i tara0ından 4ıkarılıyor. 5ebliğ Yayıne$i/ninen 4ok ka(an4 sağladığı kitap. Kaplan 9oca/nın tebliğ ma%iyetinde mektuplarıdeğil.Ya ne, =mine enlikoğu/nun Z?en4liğin >manını orularla @aldılar] kitabı..Kitabın birinci say0asında,Z2u kitap 5'rkiye/de yasaklanmıştın< notu d'ş'lm'ş...Kitabın basıldığı yer" 3eusser tr. F*, Köln A] adresinde..Z0gan yardımtan] da >ran yanlılarının başlıca gelir kaynaklarından biri..5oplanan paralar, &emalettin Kaplan/ın ö(el banka %esabına yatırılıyor.Kaplan 9oca, yalnı(ca ederal lmanya/da değil, $rupa/nın başka 'lkelerinde de%esaplar a4tırıyor.9esaplar ö(el.. H(el $e Kaplan/ın adına..9ollanda/da ZRabobank)8ss A+E E* F+] sayılı %esap da yine Kaplan/ın '(erinde.Hdentiler, y'(de I.* kesintiler, kitap $e tak$im bor4ları, 5ebliğ 7ergisi/neabone paraları bu %esaba yatırılıyor.F*5abii bu ö(el %esapları incelemek ) bir ga(eteci i4in )olanaksı(. 2u %esaplardaka4 milyon mark $ar5a%ran/daki %er%angi bir bankadan para geliyor mu bu %esaba2unlar bilinmiyor.2ilinen, Key%an 7ergisi/nin AE 9a(iran AF+- g'n' :ondra/da yayımlanan >ngili(cesayısında, >ran >slTm &um)%uriyeti/nin GE milyon dolarlık yeni bir 0onu$rupa/daki >slamcı örg'tlere a4tığını bildiren %aberdir7inci örg'tlerin gör'nen yasal gelir kaynakları ödentiler, bağışlar, kitap $edergi satışları $e kaset gelirleridir7insel örg'tlerin gör'nen yasal gelir kaynakları. 7insel konulardaki kitaplarcamilerde, derneklerde $e kitabe$lerinde satılıyor.Köln/de >slamisc%e 2iblot%ek.. :ut(elbac%D8den#ald/)da 9aus 7es >slam, c%en 7e>slamisc%es `entrum a)ac%en, M'ni%/te >slamisc%es `entrum $e 2erlin/de >slamederasyonu/nda din $e dinsel ağırlıklı $e siyasal i4erikli kitapları bulmak 4okkolay..



9er camide birer k'4'k kitabe$i $ar. 2erlin/de Me$lTnT &amii ile 9amburg/daMerke( &a)mi/ndeki satış yerleri ise olduk4a geniş.. Kasetler, kitaplar,dergiler...2erlin/deki >slTm ederasyonu ile Z>slTm Oak0ı] i4 i4e. Kurucuları da aynıinsanlar..>slTm ederasyonu, Z>slTmB >limler 8kulu] kurmuş. 2aşına da bir m'd'r koymuş"

Me%met =rol..2erlin/deki >slTm ederasyonu/nun kurduğu >slTmB >limler 8kulu yanındaayrıca >slTmB >limler kademisi diye bir başka din okulu da%a $ar. Oe tabiiKur/an kursları..Kur/an kursları, okullar $e akademilerde öğrenim gören öğrencilerin ödedikleriparalar da, >slamcı örg'tlerin bir başka para kaynağını oluşturuyor.ZislTm ederasyonu], adından da anlaşılacağı '(ere 4eşitli >slTm 'lkelerinintemsilcilerine oluşturulmuş.F-Yani 5'rklerin kurduğu bir 0ederasyon değil. ralarında .rd'nl', Vakistanlı,>ranlı $e %atta lman M'sl'manlar da $ar.Hrneğin, >ran >slTm 5alebe &emiyeti 2aşkanı 5akı nsanan.2erlin M'sl'man 2irliği 2aşkanı 7erdan Moross%de. >slTm 5alebe &emiyeti 2aşkanı

%aladı.. >slTm 5alebe 9areketleri 2aşkanı >kram lik%%an 6%ori.?%ori, Vakistanlı.>slamcı %'k'metler acaba, >ranlı $e Vakistanlı öğrencilerin kurdukları örg'tlereparaca yardım yaparlar mı Yapmaları doğaldır.>ran >slTm &um%uriyeti %'k'metinin yalnı(ca AF+- yılında 4eşitli 'lkelerdeki>slamcı örg'tler i4in GE milyon dolarlık bir 0on ayırdığı da biliniyor.5abii, >slamcı dergilere, ga(etelere $erilen ilTn $e reklTmlar da birerkaynak oluşturuyor.ö( gelişi, merke(i :'ksemburg/da bulunan ) ilerde Zda%a yakından tanıyacağımı() >slTm 5ekT0'l Kurumu ilTnlarını Milli ?a(ete/de boy boy görmek olası.. 9em des'rekli..9em de 4oğu (aman tam say0a... Z>slTmB 5ekT0'l Kurumu], Milli ?a(ete/nin %ediyekampanyalarına da katılıyor.>slTmB 5ekT0'l Kurumu/nun ilTnlarını %emen %emen %er camide gör'yorsunu(.Köln/deki 7iyanet &amii/nde örneğin... Milli ?ör'ş4'erin 2erlin/deki Me$lTnT&amii/nde örneğin...Yayın organlarına reklTm $ermek, bu yayın organlarını $e bu yayın organlarınınilgili oldukları örg'tleri paraca da destekleme sonucunu doğuruyor.2u malB destekten olduk4a a( ka(an4 sağlayan da qb0r 9ollandalı.=$et 9ollandalı..dı bdu0$a%ld Oon 2ommel...9ollandalı bir M'sl'man..FJR" J9em de M'sl'manın s'leymcmcıs kanadından bir 9ollandalı..8luyor işte..c?ıbla%] diye bir dergi 4ıkarıyor bu 9ollandalı M'sl'man.7ergi, bi(im :a%ey diye bildiğimi(. 9ollanda/nın başkenti 7en 9aag/dayayımlanıyor.2u. Z9ollandalı 'leymancı], ZM'slim !n0ormatie &entruım/un dayöneticisi.. dresi şöyle"2ekaan IEJ)Vostbus -AIAJ e 7en 9aag. 2u Z9ollandalı 'leymancu/nın dergisinetam say0a ilTn $erenlerin başında Vakistan 9a$ayolları geliyor...Yani >slamcı Vakistan de$letinin resmi %a$ayolları şirketi..onra Zl 3isa Oak0ı].. Yani 9ollanda >slTm Kadınları Oak0ı..ocus adlr 9ıristiyan ) M'sl'man ortak kuruluşunun. 2ir Vakistan şirketininreklTmı da%a.. Oe Vakistan kökenli şirketlerin $e kuruluşların reklTmları,ilTnları.9ollanda/da >slamcı b't'n toplantıların i4inde bu 2ommel..`aman (aman Z:ibya yanlısı], (aman (aman da Z>ran yanlısı] olduğu söylenen bu9ollandalının işleri tıkırında.. :ibya $e >ran b'y'kel4ileri ile arası 4ok iyi..9ani derler ya"



&an ciğer ku(u sarmasıS.. Hyle iyi işte..2ommel, $rupa/daki >slTm enternasyonali(minin başlıca kilit adlarındanbiri olmuş. KT% >ran/da kT% :ibya/da.. Oe bir de bakıyorsunu( 5'rkler arasında..7en 9aag/da, 2erlin/de, Köln/de, 2el4ika/da... $rupa/daki >slamcı örg'tler ile>slamcı de$letler arasındaki bir köpr'n'n adı olmuş 2ommel.. 3i4in yapıyorbumları 3i4in olacak lla% rı(ası i4inS

F+2u Z9ollandalı 'leymancıOnın dergisinde 'ley)mancılık akımının kurucusu'leyman 9ilmi 5una%an/ı tanıtan bir inceleme ya(ısı yayımlanmış.7ergisinde, Vakistan %'k'metinin neredeyse resmi yardım d'(eyinde gör'lebileceköl4'de Vakistan de$let şirketlerinden reklTm geliri sağlayan Oon 2ommel, ZKorte!nleiding 5ot 7e ?esc%iedenis Oan 5urkie] başlıklı bir ya(ıda da 5'rkiye/ninetnik ö(elliklerini anlatan bir inceleme ya(ısı da%a yayımlıyor..9ollandalı 'leymancı, nedense 5'rkiye/nin etnik ö)(ellikleri ile 4ok yakındanilgili..3i4inlla% i4in..2aşka ne i4in olacak2el4ika $e 9ollanda/da >slamcı akımların yayılmasında %'k'metlerin de katkısı

$ar.AFJ petrol kri(inden sonra 2el4ika %'k'meti, uudB rabistan ile ilişkileriniiyi tutmak i4in >slTm dinini Zde$let4e tanınan din] stat's' i4ine almış.2u. tari%ten sonra uudiler >slamcı akım $e örg'tlerin yönetimini '(erlerinealmışlar.2r'ksel/in en işlek caddelerinden birinde kurulan Z>slTm K'lt'r Merke(i],yalnı(ca 2el4ika/daki değil $rupa/)daki uudB kaynaklı >slamcı akımların damerke(i olmuş.>slTm K'lt'r Merke(i, Ka%ire/deki 'nl' =(%er &amii/)nin modeline göre yapılmış.Z>slTm K'lt'r Merke(i] uudB rabistan %'k'metinin önc'l'ğ' ile kurulmuş..2u merke(in kurucuları arasında 2el4ika/daki 5'rk b'y'kel4isi de $ar. Vakistan,as, 5unus, merke(in öteki kurucuları.>slTm K'lt'r Merke(i/nin m'd'r' $e başimamı bdulla% =l =%del, Z2u merke(in parakaynağı nedir] sorumu(u yanıtlıyor"ZRabıta] yani, tam adıyla ZRabrtat)d)0am)al)>slTmB] Z2't'n masra0larımı( RabıtaHrg't'/nce karşılanır.] ZYönetim kurulu nasıl oluşuyor]FFZislTm K'lt'r Merke(i Yönetim Kurulu/nda beş >slTm 'lkesinin 2'y'kel4ileribulunur].ZKa4 kişidir yönetim kurulu]Z7oku(..]ZVeki diğerleri kim]Z7iğerleri Rabıta Hrg't' temsBlc9eri..]Z2aşka]Z2ir de ben.]ZRabıta Hrg't' ile bir ilgini( $ar mt]Z2en aynı (amanda Rabıta örg't'/n'n $rupa/daki temsilcisiyim.]Z2i(im 7iyanet >şlerl/nden tanıdıklarını( $ar mı]ZOar.]ZKim örneğin]Zltıkula4, 5ayyar ltıkuia4..]Z2aşka]Z@oğunu tanırım.]Rabıta Hrg't'/n'n 2el4ika dışında >s$e4 $e >ngiltere/de de şubeleri $ar.&amilere yardım yapıyor Rabıta Hrg't'.. 5abii >slTm K'lt'r Merke(i aracılığıile..>slamcı derneklere yardım yapıyor Rabıta Hrg't'..Yayın organlarına, kişi $e kuruluşlara yardım yapıyor Rabıta Hrg't'.>slTm K'lt'r Merke(i, Rabıta Hrg't' dışında da%a bir4ok uudB kökenli >slamcıkuruluşlar ile i4 i4e 4alışıyor..



2aşkanlığı K%alid abirln yaptığı Z7'nya M'sl'man (ınlıklar Komitesi], 9asan )l ndan başkanlığındaki Z&ami Konseyi], boşkanlığını 7r. bdul Msait Katme/ninyaptığı ZislTm 7ayanışma Komitesi.]:ondra merke(li bu kuruluşlar dışında yine :ondra/da, başkanlığım Mr. 2rainVearca/mn yaptığı Z>4 inan4 Komisyonu] $e başkanlığını Mr. Man$it 7%olakia/nınyaptığı Z!rklararası =şitlik Komisyonu] da >slTm K'lt'r Merke(leri ile eşg'd'm

i4inde 4alışan öteki dinsel örg'tler.. >ril u0aklı başko >slamcı örg'tler de$ar. 2unların en b'y'ğ', en (engini, en g'4l's' Rabıta örg't'/d'r.AEEZ:ider örg't] budur. >slamcı örg'tler arasında bur0), den da%a (engini deyoktur.>leride göreceği(, bu örg't, de$letlerden de (engindir.Rabıta Hrg't'/n'n >ngili(ce adı Z5%e Muslim orld :eague]:ondr adresi"- ?oodge treet :ondon A.Hrg't'n :ondra temsilciliğinde bir 5'rk 4alışıyor.7r. elim 9as..7r. elim 9as, I. m'd'r..2elli ki se$iliyor, sayılıyor.

2aşimam =%del"Z2el4ika/da A** cami $ar, %epsi de bi(im denetimimi(de] diyor.2el4ika/daki >slTm K'lt'r Merke(i/ndeki cami ger4ekten 4ok görkemli..uudB krallığı 'stlenmiş caminin yapımını.. rsa ta%sisini de 2el4ika Kralıyapmış.. &ok geniş bir ba%4e $e görkemli bir yapı. &ami bu yapının 'st katında..Kristal a$i(e insanın gö('n' kamaştıryor..@apı E metre olan bir daire d'ş'n'n. 2u b'y'kl'kte, pırıl pırıl kristal. Oea$i(e uudB Kralı tara0ından camiye armağan edilmiş..9alılar öyle, pencerelerdeki renkli $itraylar yine öyle..lmanya/da Zcami] diye sö('n' ettiklerimi(in 4oğu 5'rkiye/de Zmescit]diyebileceğimi( b'y'kl'kte. stelik minareleri de yok..2'y'kl' k'4'kl' minaresi( mescitler bunlar.. &ami ya da mescitlerin minareliolmasına Zme$(uat1 m'sait] değilmiş..2ir tek M'ni%/teki camide minare $ar..2u camiyi de uudB/ler yaptırmış.uudB/lerin %er konuda olduğu gibi bu konuda da ayrıcalıkları $ar. 3e de olsapetrol kuyuları kadar sö(leri ge4iyor 2atılı başkentlerdeSslTm K'lt'r 7ernekleri] uudBlerin yönettiği bir >slamcı örg't..AEAZ5'rk)>slTm K'lt'r 7ernekleri ederasyonu] da 9ollanda/da AFJF yılında kurulmuşbir başka dinsel örg't.. 2aşkanı, >(mir/de okumuş bir iirtli.. dı">bra%im?örme(.?örme(/in gerek 9ollanda makamları, gerek 5'rk %'k'metleri ile arası 4ok iyi...Z7e$letten yanayı(] diyor ?ören.. ?örme(, Z2i(de 'leymancı, Milli ?ör'ş4'l'k,'lk'c'l'k yoktur] diyor.ZKaplan 9oca ise %i4gireme( buralara.] Yaklaşık I* yıldır 9ollanda/da yaşayan?ören/i 9ollanda/da b't'n 5'rkler tanıyor.. =şi 9ollandalı, ?ören/in..?örme(, %em 5'rk)>slTm K'lt'r 7ernekleri ederasyonu ?enel 2aşkanı, %em de AF+Ayılından bu yana yayın yapan Z9ollnda >slTm Radyosu] adlı yayın kuruluşunungenel m'd'r'.>slTm dini, 2el4ika/da olduğu gibi 9ollanda/da de$let4e tanınan din stat's'nde..2u y'(den >slTm radyolarına %'k'met4e olanak sağlanıyor..=ski =renköy köşklerine ben(er bir $illT $ermiş belediye, 9ollanda >slTmRadyosu/na.ZYayınlarını(da ne gibi konular yer alıyor] diye soruyorum"Z7inB konular] diyor. ZVeki siyaset] Ziyasetten u(ak duruyoru(.] Z9i4 miilgini( yok] Zederasyon $e radyo olarak yok.] 5abii insan olarak $ar.=ski başbakanlardan 'leyman 7emirel/in im(alı 0otoğra0ına gö('m ilişiyor.. 2uda doğal..?örme(, bir ara ga(etecilik de yapmış.. Z5erc'man ?a(etesi/nde mi 4alıştını(]Z=$et bir ara..] ?örme( de uudB rabistan/a gidip gelenlerden..



AEI?ör'ld'ğ' gibi Rabıta Hrg't', $rupa/deki >slTmB a)kım '(erinde 4ok etkili..=n g'4l', en yaygın, en (engin örg't bu" Rabıta Hrg't'S2u ZRabıta Hrg't']n' bira( sonra 4ok yakından tanıyacağı(..romco odl. uudB ) rap ortakl.ğındaki petrol şirketi Rabı a Hrgutu aisalinans Kurumu, > 2araka $e 5eka0ul ınans Kurumu orasında bir ilgi $ar mı

Oarsa, nedir bu ilişkinin siyasal yansımaları// Oe soruların yanıtlarını almadanönce gelin, '0eyman)c.lık akımı ile 7iyanet >şleri 2aşkanlığı arasındaki obitmeyen ka$gaya da değinip Z'leymancıların yurt dışındaki örg'tlerine gö(atalım.Oe görelim bakalım, masonlar ile 'leymancılar arasında bir ilişki olmuş mu,olmamış mıAEGZ :=YM3&!:R]Z'leyrnancılık] nedir 5arikat mıdır 5arikat ise] %angi tarikatıntemsilcisidir 'leymancılar Kimdir bunlar1 =ski V Millet$ekili Kemal Ka4ar,$rupa/daki Z>slTm K'lt'r 7ernekleri]nce ni4in bu kadar saygıyla anılmaktadır1Köln/de Z'leymancı] diye bilinen Z>slTm K'lt'r Mer)ke(leri/nin genelbaşkanlığına tele0on edip, 3ecdet 7e mirg'lle ile gör'şmek istedik.

Y'( y'(e gelip gör'şmek istemediler.oruları ya(ılı olarak istiyorlar.oruları ya(dım gönderdim.Z'leyrnancılık] diye anılan akımın lmanya/daki lideri 3ecdet 7emirg'ile/dengelen (ar0ın i4inde bu akımın)kurucusu 'leyman 9ilmi 5una%an/ın kısa yaşamöyk's' $e başka sorular ile ilgili belgeler 4ıktı.)$rupa/daki >slTm K'lt'r Merke(leri adına gönderilen a4ıklamalara göre 'leyman9ilmi 5una%an, ilistre/)nin er%atlar Köy'/nde doğmuş. 7oğum tari%i A++.5una%an ilk öğrenimini atirli Medresesi/ndş $e i)listre R'ştiyesi/nde yapmış.7a%a sonra >stanbul/da a%n Medresesi/ne kaydolan 5una%an, ati% dersiamlarından$e de$rin 'nl' din Tlimlerinden 2a0ralı %met 9amdi =0en)di/den dersler almış.'leymaniye medreselerinden ZMedreset'l)M'te%as)sısBn]/i AFAF yılında bitiren5una%an, aynı yıllarda Medre)set'l)Ku(aat/dan da me(un olmuş.2u okullardan me(un 8lan 5una%an, önce >stanbul/da Z7ersiam] olarak göre$ebaşlamışX medresenin ka)AEpatıması '(erine istanbul/da ultana%met, 'leymaniye. Yenlcami. e%(adebaşı,Kasımpaşa camilerinde $ai(lik yapmış.AFF yılında %'k'met kararnamesi ile a4ılan Kurarr kurslarında ders $ermiş.lmanya/daki Z>slTm K'lt'r Merke(leri]nce yapılan a4ıklamaya göre 5una%an,Zmelde 9ane0B, >tikadda MT)turidB me(%ebine mensup, meşreben 3akşB] imiş.2unlar ne anlama geliyor Kısaca a4ıklayalım"Z9ane0Blik, dört b'y'k >slTm me(%ebinden biri. 7iğerleri, MTlikBlik, a0iBlik $e9anbelBlik.9ane0Blik, Z=bu 9ani0e] diye anılan 3u/man bin abit 2in `uta tara0ındankurulmuş.Z>mam)ı (am] diye anılan =bu 9ani0e, bilim $e inan4 konularında, önce Kur/an/a,sonra da peygamberin %adislerine baş$urmayı öngör'r.=bu 9ani0e, i4nden 4ıkılmayan sorunlarda Zicma] denilen bir yöntemikullanır. Z>cma] uyuşma(lık konularında >slTm bilginlerinin bir araya gelip,oybirliği ile karar olmaları anlamına gelir.>mam)ı (am/ın yandaşlarına bu nedenle Ze%l)i rey] de denir.>mam)ı (am =bu 9ani0e, !rak/ta yaşamış $e yaşamını ticaretle ka(anmıştır.+E* yılında ölen >mam)ı (am, >slTm d'nyasında 9ane0B me(%ebinin kurucusu olarakbilinir. bbasBler/in resmi me(%ebi olan 9ane0Blik, 5'rkler arasında en yaygınolan me(%eptir.5una%an, Zmelde 9ane0B] imiş. ncak, Zitikaddo)MTturidB].3e demek ZMTturidB]MTturidB, 6. y'(yılda, emerkant/ın ZMTturid] ma%allesinde doğan =bu MansurMu%ammed l MTturidB tara0ından yayılan bir 'nnB me(%ebidir.MTturidB/ler, >mam)ı (am/ı i(lediklerini söylerler.Veki ZMeşreben 3akşB] ne demek



3akşibendBlik bir 'nnB tarikatıdır. A. y'(yılda 2u)%aralı Mu%ammed) 2a%auddin3akşibend tara0ından ya))AE*yılan 3akşibendilik, aşırı dindarların se4tikleri $e girdikleri bir tarikattır.3akşibendi olabilmek i4in ö(el bir tören gerekir. 2u tarikata girecek olanm'rid, önce şey%e baş$urur. ey%in elini öper, şey% de m'ridin dişine dokunur,

dua okur. onra m'ride e$inde beş bin teşbi% 4ekmesini öğ'tler.9er soluk alışta Zlla%] adı anılır. 3akşibend0ler arasında Z(ikr törenleri]yapılır.7iyebiliri( ki, 3akşibendilik, M'sl'manlar arasında en so0u olanların girdikleribir tarikattır.'leymancıların lider kadrosu"7M5 K=M: K@R7iyanet >şleri 2aşkanlığı/run saptamalarına göre 'leymancılık tarikatının liderkadrosu şu adlardan oluşmaktadır"Kemal Ka4ar ;eski V millet$ekili<, 'leyman Mira, Me%met işman ;ntalya bölgetemsilcisi<, 3uri 5emi(erler ;2ölgeler m'0ettişi<, 9'seyin Kaplan ;>stanbul )K'ta%ya bölgeleri sorumlusu<, Ma%mut 2ilgin ;dana bölgesi sorumlusu<, %metygın, 8sman Kara4oğlu, 8sman 3a( ;dapa(arı bölge sorumlusu<, :'t0i 7a$ran,

3ecati 5osun ;nkara bölge sorumlusu<, ey0ettin lkan ;>stanbul bölgesorumlusu<, Rem(i &engi( ;eski Kumluca M'0t's'<, Me%met 5opaloğlu ;eski erikM'0t's'<, 7. li 2ağcı ;eski ?'ndoğmuş M'0t's'<, li idancı, =rdoğan 5urgut,9arun Reşit 5'yl'oğlu.2u a4ıklamalardan anlaşılıyor ki 5una%an"'nnB/dir.9ane0B/dir.AE-MTturidB/dir. 3akşB/dir.Hyledir de Z'leymancılık] nedir >slTm K'lt'r Merke(i/ne göre 'leymancılık Znebir din, ne bir me(%ep, ne de bir tarikabtır. Veki nedirYine >slTm K'lt'r Merke(i/ne göre Zmer%um 'leyman 9ilmi 5una%an %ayatta iken;'leymancılık< diye bir tabir yoktu.]Z2öyle bir tabir ne duyulmuştu, ne de işitilmişti. 2u tabir mer%um 'leyman5una%an/ın $e0atından F)AE sene sonra ortaya 4ıkmıştır. JA yaşında $e0at eden bu(atın %ayatında iken %i4bir kimseye ma%ut iddia istikametinde %er%angi bir i0ade$e ikrarı da olmamıştır. 2u tabiri bu (ata i(a0e etmeye medar olacak ya(ılmışkitap, mektup, ses bandı $s. gibi %i4bir maddi delil yoktur.]Yoktur da nasıl 4ıkmıştır bu Z'leymancı] etiketi>slTm K'lt'r Merke(i/nin bu konudaki a4ıklaması şöyle "

h 'leymancıiık tabiri, sonradan ö(el maksatlarla bir kısım 7iyanet mensubutara0ından icat edilip ortaya atılmış sunB bir ya0tadan ibarettir.ilesi adına, damatları Kemal Ka4ar, KTmil 7eni(ol)gun $e kı(ı er%an 7eni(olgunim(aları ile ga(etemi(e gönderilen a4ıklamada 'leymancılar ile ilgili sa$lar şusö(ler ile yanıtlanmaktadır"

h 'leymancılık diye bir tarikat kurdukları $e tarikatı yaydıkları i0tiradır. h 5eokratik bir d'(en i4inde 4alıştıkları iddiası i0tiradır. h Kadınların okumalarına karşı oldukları iddiası i0tiradır. h tat'rk/e $e tat'rk ilkelerine karşı oldukları iddiası i0tiradır. h >mam)9atip okullarına karşı 0aaliyette bulundukları iddiası i0tiradır.AEJ

h :aikliğe karşı 0aaliyette bulundukları iddiası i0tiradır. h stadlarına tapıyorlar $e ölmediğine inanıyorlar iddiası i0tiradır. h 'leyman =0endi/nin de0inecilik yaptığı bir yalandır. ) h 'leyman =0endi/nin, yerine damadı Kemal Ka4ar/ı %ali0e olarak bıraktığıyalandır.'leyman =0endi/nin elinden $ai(lik $esikasının alındığı yolandır.

h 9alkın gö('nden u(ak yerlere yurtlar kurmuş oldukları iddiası yalandır. h Kendilerinden 0arklı d'ş'nceleri soğan doğrar gibi doğrayacakları iddiasıkorkun4 bir i0tiradır.



ynı a4ıklamada. Z?erek 'leyman =0endi $e gerekse talebelerinin] laikliğeaykırı %areketlerinden dolayı %i4 bir ma%kemede ma%k^m olmadıkları da ileris'r'l'yor.ynı a4ıklamaya göre Z'leyman =0endi/nin ağ(ından)mış gibi bildirilerneşredilmesi $e el altından dağıtılması, uydurma isimler $e adresler göstermeksuretiyle i0tira $e b'%tanlarla dolu kitaplar neşredilmesi $e el altından

dağıtılması] ise M>5/i, =mniyet ?enel M'd'rl'ğ'/n', andarmayı $e sa$cıları boşyere meşgul ediyor.'leyman 9ilmi 5uno%an %akkında ailesince yapılan a4ıklamalar böyle. Ya'leymanctlık 7iyanet >şleri 2aşkanlığınca nasıl gör'l'yor>şin bir de bu cep%esine bakmak gerekir.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na göre Z'leymanc$lık] bir tarikattır.2u tarikatın kurucusu $e şey%i 'leyman 9ilmi 5u)na%an/dır.=ski V Millet$ekili Kemal Ka4ar $e eski V >4el Millet$ekili/ li k butarikatın önde gelen adlarından ikisidir.Kemal Ka4ar, 5una%an/ın damadıdır.V $e 7emokrat Varti eski millet$ekillerinden 9ilmi 5'rkmen ile V 2alıkesirmillet$ekillerinden 9'sn' Yılma( bu tarikata 'yedirler.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nda göre$li >ken yapılan 4e)

AE+şiti soruşturmalar sonucunda göre$lerinden olman 9'seyin Kaplan, 9asan rıkan,9arun Reşit 5'yl' $e ey0ettin lkan da bu tarikatın önde gelen adlarındandır.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca %c(ırlanan raporlarca 'leymancılar, ZYabancı'lkelerde 4alışan $atandaşların dinB inan4larından yararlanarak yıllardan berik'lliyetli miktarlarda teberrular toplamaktadır. 2u %asılattan kendileri gereğigibi yararlandıktan sonra bir kısmını da 5'rkiye/ye trans0er etmektedirler.]2u konuları $rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtları ?enel ekreteri li Y'ksel/esoruyorum"Z'leymancıların 4ok (engin oldukları söyleniyor. Kemal Ka4ar neyle ge4iniyorörneğin] Yanıt"Z'leymancılıklaS]7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın saptamalarına göre 'leymancılık, bir Zörg't]olarak 4alışmaktadır. 2u örg't'n lideri Kemal Ka4ar/dır. 'leymancılık,ö(ellikle ntalya/da Kur/an kursları aracılığı ile örg'tlenmiştir. ZKurs $e 8kul5alebelerine Yardım 7ernekleri] $e %atta bi4ki)dikiş kursları 4atısı altındaörg'tlenen 'leymancılık örg't', ö(ellikle AFJI yılından sonra 7iyan4t >şleri2aşkanlığı ile sa$aşa girişmiştir.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın saptamalarına göre 'leymancılık, Kur/an kurslarıaracılığı ile örg'tlenmiş $e bu tarikat kurduğu siyasal ilişkileri ile g'nge4tik4e g'4lenmiştir.Yalnı(ca ntalya il $e il4elerinde 'leymancıların elinde $e denetiminde AEFgi(li din eğitim yeri saptanmış, bu yerlerde JIF rap4a $e 5'rk4e kitap, G+- sesbandı ele ge4irilmişX JIF öğretici, G+FI öğrenci bulunduğu belirlenmiştir.Oali $e kaymakamlarca yapılan resmi saptamalar, 'leymancı olarak adlandırılanörg't'n elinde +-J Kur/an kursu olduğunu göstermektedir.lmanya/da u(unca bir s're >slTm K'lt'r 7ernekleri 2aşimamlığı yapan 9arun Reşit5'yl'oğlu/nun a4ıklama)AEFkırına göre 5'rkiye/de A-E8/' erkek, GEE/' de kı( yurdu olmak '(ere, AFEE yatılıKur/an kursu Z'leymancıların elindedir.2urada yaklaşık y'( bin öğrenci dinsel eğitim görmektedir.2u Kur/an kursları başka adlarla a4ılmaktadır"2i4ki)dikiş yurdu.9alıcılık kursu.Mu%asebecilik kursu.7iyanet >şleri 2aşkanlığının belirlemelerine göre, ')leymancılık gerek yurti4inde $e gerek yurt dışında tek elden yönetilmektedir.:iderleri Kemal Ka4ar/dır.Hnde gelen din adamlarının %epsi de da%a önce 7iyanet >şleri 2aşkanlığında4alışmışlardır.Kimlerdir bunlar



9'seyin Kaplan, Me%met rıkan, 9asan rıkan, ey0ettin lkan, :'t0i 7a$ran,Musta0a H(altın, 9'seyin Kumaş, 9alit 2eşer, >smail anlı, 9arun Reşit5'yl'oğlu, 3ecati 5osun, Re0ik k4aoğlu, Musta0a e%mi Yıldırım, 7urmuş ii2ağcı, Me%met =mre.Yine 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na göre 'leymancrtık akımının bir tek amacı$ardır"

Z5'rkiye &um%uriyeti/ni yıkmak.]2unun i4in önce 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nı ele ge4irmek isterler.2unu başaramayınca 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na saldırıya ge4mişlerdir.ma4larına ulaşmak i4in dinB konularda Ztek otorite] olmalarını istemektedirler.7iyanet >şlerine karşı sa$aş a4malarının nedeni de budur. 2unun i4in ne yapmalı2unun i4in yapılacak iş, 4eşitli adlar altında 4alışan Kur/an kurslarının9a(ine/ye de$ridir.AI =yl'l $e 'leymancılar..7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın AI =yl'l yöneticilerine göt'rd'ğ' önerr budur.2u kurslar 9a(ine/ye de$redilirse, ancak bu durum)AAEda Z5e$%id)i 5edrisat Kanunu, 7emekler Kanunu, Kimlik 2ildirme Kanunu, -GGayılı Kanun]/a karşı eylemler önlenir. Yoksa önlenme(X önleneme(.

Veki bu binaların m'lkiyeti kimlerin '(erindedir@eşitli adlar altında 4alışan Kur/an kursları binalarının tapuda kimlerin'stlerine kayıtlı olduklarına ilişkin bir araştırma da yapılmıştır.2u araştırma 5apu $e Kadastro ?enel M'd'rl'ğ' m'0ettişlerince yapılmıştır.AI =yl'l döneminde idarB soruşturma iki kanaldan y'r'm'ş.7iyanet >şleri 2aşkanlrğı m'0ettişleri ile 5apu $e Kadastro m'0ettişleri ayrıayrı %a(ırladıkları raporları yetkililere $ermişlerdir.HnlemHnlem, 'leymancıların mal $arlıklarına el koymak. Hneri bu.Hneri bu ama, de$rin asker yöneticileri bu önlemi alma(lar. Uluu 9'k'meti bukonuda %er%angi bir adım atma(X atama(.Hnlem olarak bu kurslar %akkında ce(a da$ası a4mak akla gelir.ntalya/da Kemal Ka4ar $e arkadaşları aley%ine ce(a da$ası a4ılır.Yapılan yargılama sonunda Kemal Ka4ar aklanır.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın Z'leymancıların Kur/an kurslarına eS konulması $emal $arlıklarının 9a(ine/ye de$ri] önerileri askeri yöneticiler $e Ulusu%'k'metince geri 4e$rilmesi 4eşitli 4e$relerde değişik yorumlara yol a4ar.Yorumlardan biri, Znayasa oylamasmda 'leymancıları karşıya almamak]bi4imindedir.2u yorum ger4ekleri yansıtır mı, yansıtma( mı2u aşamada kesin bir yargıda bulunmak g'4X g'4 değil olanaksı(. ncak sonu4belli. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı ile 5apu Kadastro m'0ettişlerince %a(ırlananraporlar de$let arşi$indedir. 7ört 7iyanet >şleri m'0ettişin)DAAAjce %a(ırlanan raporda Zbu kursların 9a(ine/ye de$ri] önerilmektedir.5apu $e Kadastro m'0ettişlerince %a(ırlanan rapor da şu anda genel m'd'rl'kkasasındadır.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın 'leymancılık konusundaki gör'şleri ö(etleşöyledir"Z'leyman 9ilmi 5una%an tara0ından kurulan $e %alen >stanbul V Millet$ekiliKemol Ka4ar/ın geliştirerek yönettiği organi(e bir 'leymancılık örg't'n'n yurti4ın)jde $e dışmda örg'tleri bulunmaktadır.]2u örg't 'yelerinin "a< tat'rk ilke $e de$rimlerine d'şmanca da$ranışlarda bulunmakXb< >slTm dinine aykırı bir tarikat niteliğinde örg'te kakıldıklarıXc< Varlamenter reim i4inde dinsel ama4la siyaset yaptıklarıXd< @arpık $e yasadışı dinB eğitim yaptıklarıXe< 2ir cum%uriyet kuruluşu olan 7iyanet >şleri 2aş)kanlığı/na karşı sa$aşa4tıklarıX0< Kendilerinden olmayanları ZkT0irlikle] su4layarak böl'c'l'k yaptıklarıXg< 9alktan aldıkları yardımlarla mal $arlıklarını arttırdıklarıX



%< Kamu kuruluşlarında köşe başlarına adamlarını yerleştirme., gibi 4alışmalaryaptıkları saptanmıştır.'leyman 9ilmi 5una%an/ın 7iyanet >şleri 2aşkanlı)jğı/ndaki dosyası G+F sayıyıtaşıyor.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın gerek 5una%an/a, gerek Z'leymancılık] adı $erilenakıma bakış a4ısını şöyle Zö(etlemek olasıdır"

Z'leymancılık bir tarikattır. 2u tarikat, de$letin din adamı yetiştirmesinekarşıdır. 2u y'(den, kendi denetimlerinde Kur/an kursları a4ıp, bu yolda0aaliyet gösterirler.]5una%an/ın iki damadı $e kı(ı da Z%ayır] diyorlar"Z'leymancılık tarikat değildir.]7iyanet >şleri 2aşkanlığ0ndaki kişisel dosyasına göre 5una%an, Z5e$%id)i5edrisat Kanunu]nun y'r'rl'ğe gir)AAI5iesi ile birlikte Zlbtida)i 9ari4 Medresesi]ndeki göre$inden a4ığa alınmıştır.AFI yılında gen4 bir Zders)i am] olarak a4ığa alınan 5una%an/ın kadrosu 7iyanet>şleri 2aşkanlığı/na de$redilmiştir.5una%an/ın, AFI yılından AFGE yılına kadar Zde0inecilik, ga( $e tekel bayiliği]yaptığı yine 7iyanet >şleri/nde)ki dosyalarda ya(ılıdır.]

ilesi 5una%an/ın de0inecilik yapmadığını söyl'yor.7iyanet >şleri/ne yansıtılan bilgilere göre 5una%an, @atalca/ya bağlı, Kabak4a$e @anak4a köylerinde de0inecilik yapmıştır.5una%an, bu orada Kabak4a Köy' imamı 9ilmi 7eliorman ile tanışmış $e Kabak4a>stasyonu/nda ortaklaşa bir bakkal d'kkTnı a4mıştır.>şleri iyi giden 5una%an $e 7eliorman aralarına bir ortak da%a almışlardır" 9acıHmer.7iyanet >şleri/ndeki bilgiler bununla da sınırlı değildir.2u bilgileri ö(etlemeye 4alışalım"Z5una%an $e 7eliorman, bakkaliye işleri dışında bir de ga(yağı satan bir o$yetşirketinin temsilciliğini de )almışlardır.o$yet şirketinin adı" Z3e0t andikat]tır.2ir yandan o$yet şirketinin 5rakya ana bayiliğini alan 5una%an, bir yandan datekel bayiliği i4in baş$uruda bulunmuştur.?a(yağı alım satımı ile uğraşan o$yet Z3e0t andi)kat irketimin 5rakyatemsilciliği ile Zit%alTt] yapan 5una%an, 2ulgaristan/a da s'p'rge i%racatıyapmış.ZVeren s'p'rgeleri] ga( $e tu( karşılığı Ztrampa] yoluyla 2ulgaristan/asatılırmış.o$yet şirketinden alınan ga(yağı, >stanbul 2eyko(/ca ZUyduluk Köy'snde depoedilmiş.?a(ın nakil işleri 5una%an tara0ından 'stlenilmiş.5una%an/ın Kemal Ka4ar/ın babası 9alil Ka4ar ile takışması işte bu y'(den olmuş.AAG." +9alil Ka4ar. Zntalya 3akliyat mbarı]/nın sa%ibiy)miş.5una%an, bu işlerde pek başarılı olamayınca Kabak4a Köy' yakınlarındaki 7eli9alit Vaşa @i0tliği/ni işletmeye başlamış.ncak bu işte de pek başarılı olmamış. 2öylece AFGE yılına gelinmiştir. 5icariişlerde pek başarılı olamayan 5unatıan, >stanbul M'0t's' 9asan e%mi 2ey/dengöre$ istemişX yeniden dinsel göre$e dönm'ş.5una%an/ın yeniden $aa(lığa başlaması ile birlikte 4e$resi yeniden genişlemiş.2u ke( 4e$resine =minön' M'0t's' 2ekir 9Tki Ye)ner katılmış. M'0t' Yener/inaracılığı ile >stanbul e%remini ) 5atlıkuyu/da ZMeclis)i Meşayi% Reisi =sat=0endi] ile tanışmış.Mecidiyeköy &amii/nde $aa(lar $eren 5una%an, ya)so0ya &amii/nde pişmiş yumurtasatan Z8sman 2aba] ile de din so%betlerine başlamış $e böylece 4e$resini .4ember 4ember genişletmiş.2eya(ıt &amii/nin ön'nde tesbi%4ilik yapan Mir(a =0endi de bu 4emberlerekatılmış.



2ir söylentiye göre 5una%an/ın şey%i, bu Z5esbi%4i Mir(a =0endis/dir. 2ir başkasöylentiye göre de ZMe$lTnT e0a%attin iracuddin/sdir.5una%an/ın AFGE yılından G yılına kador camilerde $aa(lar $erdiği biliniyor.7iyanet >şleri/ne ulaşan bilgilere göre 5una%an/ın $ai(lik yetkisi bu tari%tensonra elinden alınmış.5una%an da ne yapsın 5icaret ile de ilgilenmiş. 2u ke( uğraştığı alan

köm'rc'l'k $e odunculuk olmuş.Konya :e((et :okantası sa%ibi Musta0a 7oğanbey ile Oalide &amii >mam)9at/rbielö%attin 2ey/le odun $e köm'r alım satımı ile uğraşan 5una%an, bir yanda doe%(ade &amii kayık%anesine öğrenci yetiştirmiş.Re0ik k4alıoğlu, Musta0a @ırpanlı, li 5er(i, $e ki0 5ar%an, 5una%an/ın ilköğrencileriymiş.AAk4alıoğlu, inop/ta m'0t'l'k yapmışX Musta0a @ırpanlı do >(mir/de aynı göre$debulunmuş.ki0 5ar%an da >stanbul/da 9obyar &amii/nde imam)9atip'k yapmış.5una%an/ın bir başka öğrencisi de 99mi 5'rkmen/)miş)5'rkmen, dalet Vartisi >4el Millet$ekilliği yapmış, da%a sonra da 7emokratikVarti kurucuları arasına katılmış.

7iğer 'nl' öğrencileri de 9'seyin Kaplan, Me%met rıkon $e ey0ettin lkan/mış.5una%an/ın öteki m'ridlerinin adları da >%san ?ök)deni(, @orap4ı Musta0a $erna$ut Musla0a/ymış.2u son grup, 5una%an/ın 4e$resinden ö(el bir nedenle ayrılmış.sk'dar Kısıklı Kur/an Kursu/nda öğrenci yetiştiren 5una%an, yetiştirdiğiöğrencileri camilerde göre$lendirmiş.7iyanet >şleri/ne yansıtılan bilgilerden 5una%an/ın, Konya :e((et :okantasısa%ibi Musta0a 7oğanbey dışında 'leyman Kuş4ulu $e Me%met retmen adlıişadamları ile de yakın dostluk kurduğunu öğreniyoru(.sk'dar Kısıklı/daki Kur/an Kursu ile Musta0a 7oğan)bey/in K'4'k @amlıca/dakiköşk'nde ,dinsel toplantıları yöneten 5una%an, dinsel 4e$relerde $aa(ları ile 'nyapmış, A- =yl'l AF*F g'n' akşam '(eri saat A+/i *E gece ölm'şt'r.8sman 2öl'kbaşı/nın Millet Vartisi/ne kayıtlı bulunan 5una%an/ın öl'm' ile doğanboşluk bir s're Zkollekti0 yönetim] ile doldurulmaya 4alışılmıştır.2u Zkollekti0 yönetim] de 5una%an/ın damadı Kemal Ka4ar dışında 9'seyin Kaplan,Me%met rıkan $e ey0ettin lkan bulunmuşlar.Hnde gelen öteki yöneticiler de şu odlardan oluşmuş":'t0t 7a$ran, Musta0a H(altın, Musta0a @ırpanlı, 9'seyin Kumaş, 9alit 2aşer,>smail anlı, 9arun Reşit 5'y)l'oğlu, 3ecati 5osun, 9asan rıkan. 9ilmi 5'rkmen,Re0ik k4alıoğlu, Musta0a e%mi Yıldırım, 7urmuş li 2ağcı, 9'sn' Yılma(, Me%met=mre.AA*5una%an, dinsel konularda Zrabıta] denen bir yöntem kullanırmış.rdından gidenlerin de kullandıkları yol buymuş. 3eymiş bu yöntemHnce m'rid abdest alırmış. onra '4 >%lTs $e bir ati%a okurmuş $e bu '4 >%lTs$e bir ati%a ZUsile)i T)dTt] $e 'leyman 9ilmi 5una%an ru%una %ediye edilir)miş.onra Z[l)i >mran s^resi] okunurmuş.Yedi ke( istiğ0ar ;lla%/tan bağışlanmasını dilemek< edil irmiş. onra %(aps^resi.7a%a sonra ZalTt' elTm] $e yeniden [l)i >mran s^resinin son Tyeti.7a%a sonra >stanbul/da ati% &amii/ne gidilir $e Z7estur Ya 9a(ret] diyeseslenilir.ey% camidedir. =lleri öp'l'r.Z3e0s)i =mmare] iki kaş arasındaymış, şey%in di(i ile m'ridin di(i birbirlerinedeğermiş.ey% 'leyman 99mi 5una%an 9e m'ridin iki kaşı arasından kalbine doğru Zi(a0Bbir %at] 4ekermiş.>şte buna Zrabıta] denirmiş.Rabıta s'resi, A* ile * dakik' arasında değişirmiş.2u sırada ne0es kesilirmiş $e gö(ler yumulurmuş.



2u durumda m'rid, ağ(ının i4inde dilini damağına değdirerek beş ke(dönd'rebilirce, kalbinin Zla%, lla%] diye attığını duyarmış.M'rid, artık Z:etTi0)i 3a(sa] aşamasma gecermiş.9er aşamada *EE Jikr yapılırmış.2u (ikrden sonra bir Zmertebeden bir başka mertebeye] ge4ilirmiş.ZRabıta] önce Zkalb se$iyesbnde yapılırmışX sonra da Zkalbten ru%a] ge4ilirmiş.

7a%a sonra Zsırra] ge4erlermiş, sırdan da Z%a0B]ye.Z[lem] '4 kısımmış.[lem)i uğra.[lem)i suğra, insanmış. 2u ZTlem] i4inde insan yedi Zmertebeye] ayrıltrmış.>kinci kısım, Z[lem)i suğra]ymış.AA-Z[le)i suğra] yedi kat (aman demekmiş. 4'nc' kısım da Z[lem)i Ulyasymış. 2u soniki kısım arasındaki sınır Zidre)i M'nte%a]y)mış, ki, bu sınır meleklertara0ından bile aşılma(mış.ncak melekler, Z=%l)i Rabıta] nın kalbini bir d'rb'n gibi kullanarak Z[lem)iUlya]yı i(leyebilirlermiş.Z[lem)i suğra] ile Z[lem)i ulya] arasında bir bağlantı, 4ağdaş de$ir ile birZiletişim] $armış.

Z[lem)i suğra]da bulunan Z* letai0]/in ben(eri de Z[lem)i ulya]dabulunurmuş.5ıpkı telgra0 gibiymiş bu ZTlem.] 9er iki kısımda da alıcı $e $ericiler $armış.Z=%l)i Rabıta] bu yollarda bu ZTlem] ile temas edermiş._ )9erşeyin aslı Z[lem)i =mir]deymiş. [lem)i =mrin ötesinde Z[lem)i O'cut]bulunurmuş.7iyanet/teki saptamalara göre 'leymancılar, Zrabı)ta]yı bir Znur] gibiZelektrik] gibi gör'rler.2't'n 5'rkiye/de Kur/an kursu a4an Z'leymancı dernek sayısı +G*/tir. 2u sayıya,pansiyonlar $e 4eşitli ad)lor altındaki kurslar katılmamıştır.7iyanet >şleri 2aşkanlığı m'0ettişlerince el konulup, Z9a(ine/ye de$ri] istenenkurs $e binaların satış değerleri milyarlarca lirayı bulmaktadır.$rupa/da 'leymancı akımının elindeki dernek sayısı, >slTm K'lt'r 7erneklerieski başimamı 9arun Reşit 5'yl'oğlu/na göre AJE/i bulmuştur.>slTm K'lt'r Merke(leri ?enel ekreteri bd'kadir Volat/a göre, +E/li yıllarda0aaliyetini da%a da arttıran 'leymancı derneklerin sayısı IJE/e ulaşmış.AI =yl'l/den sonra 0aaliyetini arttıran islTm K'lt'r 7ernekleri/nin 4oğu ederallmanya/dadır. >s$e4, 9ollanda $e 7animarka/da, Oiyana/da $e >s$i4re/nin 4eşitlikentlerinde Z>slTm K'lt'r Merke(leri/nin şubeleri bulunmaktadır.Veki nedir 'leymancıların gelir kaynaklarıKurban derileri..`enginlerden sağladıkları bağışlar.AAJödentiler..Za(ilet Yayıne$i tara0ından 4ıkarılan 4eşitli yayınlar. Kitaplar, kitap4ıklar,tak$imler.Yine 8smanlı Yayıne$i/nden elde edilen gelirler..Z'leymancı] diye bilinen şirket sa%iplerinden elde ed9er] gelirler..Oe yurt dışında Z>slTm K'lt'r Merke(leri] 4e$resinde toplanan 5'rklerden alınanödentiler.'leymancılar, yurt dışında en etkili, en örg'tl' $e mal$arlığı en 0a(la olandiner akım olarak tanınıyor.AI =yl'l öncesinde V Millet$ekili olarak Z$rupa Konseyi] toplantılarınakatılan Kemal Ka4ar/ı Mercedesli M'sl'manlar karşılardı.:ise me(unu olan Ka4ar/ın 52MM alb'm'nde neyle uğraştığı şöyle ö(etlenmiştir"Z>slTm dininin esasları, ticaret]Kurs $e 8kul Hğrencilerine Yardım 7ernekleri ederasyonu 2aşkanı eski V >4elMillet$ekili li k %aklarında dT$a a4maya yarayan bilgilen 4'r'tme amacıylabirer kitap ya(mış.. Kitabın başlığı bile neredeyse bir makale u(unluğundadır.öyle"



Zkıllara durgunluk $eren bir tertibi a4ıklıyoru(. >4inde en şenB i0tira $eb'%tanların bulunduğu ;;>nanacağımı( =saslar] adlı bildiri $e 'leymancılıkuydurması, nasıl %a(ırlandı, yurt i4inde $e dışında nasıl dağıtıldı Ma%kemedosyalarına $e resmi e$rak arasına nasıl sokuşturuldu.]li k, bu kitabında, 0ederasyonlarına bağlı dernekler aley%ine dT$alara4ıldığını, bu dT$alar sırasında M>5 $e >4işleri 2akanlığı/nca da dT$a

dosyalarına resmi bilgi $e belge yollandığını belirtiyor $e bu bilgi, belge $eraporlardan biri olan Z>nanacağımı( =saslar] başlıklı raporun d'(mece olduğunu9eri s'r'yor.Z2u bildiri bi(e ait değildir] diyen k, bu konuda eski 7e$let 2akanı Me%metH(g'neş, bu konuda şu a4ıklamayı yapmıştır"Z=$et, o bildiri %akkında araştırma yaptım. 2ildirinin ne mer%um 'leyman 9ilmi5una/nan/ın yakınları $e ne deAA+o/nun tolebeleriyle alTkası yoktur. 8 bildiri, AF-*)AFJA senelerinde 7iyanet>şleri 2aşkan Yardımcılığı/nda bulunan Yaşar 5unag'r tara0ından tertip edilmiş$e bir kısım 7iyanet mensuplarına da el altından dağıtılmıştır. Resmi de$letarşi$lerine böyle ge4miştir.]7iyanet >şleri 2aşkanlığı ile Z'leymancı] dtye od)andırtlan akım arasındaki

ka$ganın kaynağı nedir9er%alde, bu bitmeyen $e bitmeyecek ka$ganın temelinde din eğitiminin kimlertara0ından $erilmesi gerektiği sorusu yatmaktadır.>mam)9atip okulları a4ılmadan önce din eğitimi, ö(el kişilerce a4ılan ZKur/ankursları] aracılığı ile $erilmiştir.'leyman 9ilmi 5una%an, bu dönemde a4tığı $e yönettiği Kur/an kursları iley'(lerce $e binlerce öğrenci yetiştirmiştir.>mam ) 9atip 8kulları AF*A yılında a4ılmıştır. 9a(iran AFF tari%inde 4ıkarılan bir yasa ile de nkara ni$ersitesi/ne bağlıZ>la%iyat ak'ltesi] kurulmuştur. Kurulmuştur ama AFF yılında a4ılan ila%iyat0ak'ltesi, ilk me(unlarım, AF*G)* yılında $ermişX bu ilk me(unlar, imam %atipokullarında göre$lendirilmişlerdir.H(etle, ila%iyat 0ak'lteleri $e imam %atip okullarına karşın AF-* yılına kadar7iyanet >şleri kadroları ZKur/an kurslarını] bitirenlerce doldurulmuştu.AF+A yılında 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nda %a(ırlanan bir Zbri0ing]/de bu ger4ekşu t'mcelerle a4ıklanmıştı"Z2't'n göre$ler i4erisinde ilk okul me(unlarının sayısı yaklaşık IG bindir. 2utoplam personelin y'(de *E/sini aşan bir rakamdır. 2unun en önemli sebebi, imam%atip liseleri ile din öğretimi $eren y'ksek okul $e 0ak'ltelerden ;>slTm=nstit's' $e >la%iyat ak'lteleri< bu %i(metler i4in eleman yetişmemesidir. 7inöğretimi $eren y'ksek okul $e orta dereceli okullar ;imam %atip lisele.ri, >slTmenstit'leri $e ila%iyat 0ak'ltesi< bitirenler, öğretim niteliklerini tuttuğugöre$ler i4in a4ılan sına$ları ka(anamamaktadırlar. 2u sebeple kadrolar e%ilelemanlarla dodurul)naktadır.]1 yılından sonradır ki, imam %atip okulları, ilT%i)AAFyat 0ak'lteleri $e >slTm enstit's'n' bitirenler. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nda4eşitli göre$lere atanmışlar, cami $e mescitlerde de göre$lendirilmişlerdir.AF-* yılında 4ıkarılan -GG sayılı 7iyanet >şleri 5eşkilTtı Yasası, m'0t' $e$ai(lik kadrolarına imam %atip me(unlarının atanacağını öngörm'şt'r.Uyuşma(lık bu tari%ten sonra iyice derinleşmiştir. 7in %i(metlerini kimleryerine getireceklerdir>mam %atip me(unları mı Yoksa Kurban kurslarından.)yetişen öğrenciler miZ'leymancılara] sorarsanı(, bu adda bir Ztarikat] yoktur. Z'leymancılık] ilkke(. dana M'0t's' &emclet)tin Kaplan/ın $e dana 7in ?öre$lileri 2aşkanıMusta0a 8r%an 2'lb'l tara0ından yayımlanan bir bildiri ile ortaya atılmıştı.Yine Z'leymancı] olarak bilinen 4e$reler sorarsanı(, bu yoldaki yayınlar, da%asonra Ko(an sliye)&e(a Ma%kemesi/nce (ina su4undan %apis ce(asma 4arptırılanMusta0a kyıldı(/ın Z2en 2ir 'leymancı >dim] başlıklı kitabıyla s'rd'r'lm'şt'.V >4el Millet$ekili li k. GE.J.AFJF g'n' Millet Meclisi 2aşkanlığı/na $erdiğibir önerge Me 7e$let 2akar$ı :'t)0i 7oğan/dan Z(ina su4undan ma%k^m bir kimseyi



mabet $e mi%rap gibi ul$B bir yerde bilerek $e kasden %imaye)eden dana M'0t's'&emalettin Kaplan/ın bu kanunsu( durumunu] sormuştu.'leymancı akım. 7iyanet >steri 2aşkanlığı/nın MV yanlılarının egemenliklerindeolduğunu ileri s'r'p, bundan ba(ı siyasol sonu4lar 4ıkarırlar.@ıkar9an sonu4, 7iyanet >şleri 2aşkanlığının MV doğrultusundakiZpoliti(asyonu]na 'leymancıların karşı oluşlarıdır.

'leymancıların Zabi] diye andıkları 5una%an/ın damadı Kemal Ka4ar, Vmillet$ekilidir $e bu konularda partisinin doğrultusunda 4alışmaktadır.ZKurs $e 8kul 5alebelerine Yardım 7ernekleri ederasyonu] 2aşkanı li k da V>4el m'let$ekil0dir.2u y'(den yolicr ayrıdır.MV bir yanda, V bir yandadır. MV, 7iyanet işleriAIE2aşkanlığı kandı ile din göre$lilerini etkisinin altınc almaya 4alışıyor.1'leymancılar ise Kur/an kursları aracılığı ile.2u olaylar di(isinde bir önemli ka$şak noktası, AFJA yılında Kur/an KurslarıYönetmeliği/ne eklenen madde olmuştur. 3eydi bu maddeAJ =kim AFJA g'n' yönetmeliğe eklenen bir madde ile da%a önce a4ılmış $e

a4ılacak Kur/an kursu binalarının 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na de$riniöngör'yordu.2inalar, ZKur/an Kursu Yaptırma $e Yaşatma 7ernekleri] tara0ından yapılmıştı.2ir yönetmelik maddesi ile Kur/an kursları Zde$letleş)tiriliyor] $e Kur/ankurslarının yönetimi 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na $eriliyordu.Z'leymancı] akımı, bu yönetmelik değişikliğinden $e değişiklik ile birlikteellerindeki Kur/an kurslarının 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na de$redilmesindensonra 'leymancılar önlem olaak, ZKur/an Kursu Yaptırma $e Yaşatma 7erneklerininadını, ZKurs $e 8kul 5alebelerine Yardım 7ernekleri] bi4imindedeğiştirmişlerdir. Oe bu dernekler bir 0ederasyon kurmuşlardır"ZKurs $e 8kul 5alebelerine Yardım 7ernekleri ederasyonu.]2aşkanlığına da V >4el Millet$ekili li k getirilmiştir.Z'leymancılar] ile Z7iyanet4iler] ka$gası, Kur/an kurslarının/ 7iyanet >şleri2aşkanlığı/na de$redilmesi ile birlikte iyice kı(ışmıştı. ederal lmanya/daZ>slTm K'lt'r Merke(lerinin kurulması AFJG yılına rastlar.'leymancı akım, Kur/an kursarını yurt dışında a4maya başlamıştır.2u ke(. 7iyanet ) 'leymancı 4ekişmesi yurt dışına kaymıştır.>slTm K'lt'r Merke(leri ?enel ekreteri bd'kkadir Volat/ın ederal lmcnya/dayayımlanan nadolu ga(etesinde IA ğustos AF+A tari%li yc(ısmda, AFJG yılındakurulan >slTm K'lt'r Merke(leri/nin ZIIE/si Köln/deki >s)AIASTm K'tt'r Merke(i/ne bağlı olmak '(ere IJE derneği] bulunmaktadır.j'leymancı akım, yurt i4indeki Kur/an kursları. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nıneline ge4ince, b't'n g'c'n' $)rupa/daki Kur/an kurslarına $ermiştir.Z'leymancı ) 7iyanet4i] ka$gası, >slTm K'lt'r Mer)ke(leri/nin yurt dışındaKur/an kursları kurmaları, cami $e mescidlerle yurttaşları etkileri altınaalmalarından sonra, %em yurt i4inde, %em de yurt dışında b't'n şiddeti iles'rm'şt'r.'leymancı akım, Kur/an kursu öğrencileri aley%ine a4ılan dT$aların %ep 7iyanet>şleri 2aşkanlığı/na bağlı din göre$lilerince yapılan i%barlar sonucu a4ıldığını9eri s'rerler.ö( gelişi Z2en 2ir 'leymancı >dim] krtabının ya(arı Musta0a kyıldı(, Ko(an>mamı/dır.'leymancılar %akkında bir bildiri yayımlayan eski dona M'0t's' &emalettinKaplan ile Zdana 7in ?öre$lileri 7erneği 2aşkanı M. 8r%an 2'lb'l] de o tari%te7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın emrinde göre$liydiler.Z'leymancılık] ile sa$aş bayrağı a4an eski 5arsus M'0t's' 'leyman 5ekin,>skenderun M'0t's' `'beyr Ko4 $e dana M'0t's', &emalettin Kaplan AFJG )AFJJse4imlerinde MV listelerinden millet$ekili $e senatör adayları olmuşlardır.



Yine Z'leymancı] olarak adlandırılan akımın sö(c'lerine göre Z>nanacağımı(=saslar] başlıklı bildiri sa%tedir. Kendileri adına yayımlanan bu bildiride yeralan konular ZKurs $e 8kul 5alebelerine Yardım 7ernekleri] ni bağlama(.AFJI yılında 'leymancılar ile ilgili bir dT$ada bilirkişilik yapan ?ök4eadaM'0t's' 3ecati önme(/dir. 2u sa%te bildiriyi ?ök4eada M'0t's'/ne gönderen 0yonM'0t's' &elTl Yıldırım/dır.

>(mir 7e$let ?'$enlik Ma%kemesi/ride AF+- yılında a4ılan bir dT$ada aynı bildirinedeniyle tanıklık yapan bir ga(eteci, bu bildirinin Kınık M'0t's' 'leym?nKısacık tara0ından kendisine $erildiğini söylemiştir.AIIynı bildiriyi AF+E yılında ıkıyönetim a$cı%ğı/na $eren 9ani0 2urun >sla%iyeM'0t's'd'r.Hrnekler bunlarla da bitmiyor.'leymancılar, %aklarındaki b't'n i%bar $e yakınma dilek4elerinin ardında %ep7iyanet >şleri 2aştkanlığ/nı aramaktadırlar.5abii AI =yl'l AF+E tari%inden sonra Kemal Ko4u/ $e arkadaşları aley%lerrnentalya/da .a4ılan ce(a dT$asında da ayr9 i(ler aranmıştır.3eydi bu dT$antalya &um%uriyet a$cılığı/nca AJ.-.AF+G tari%inde a4ılan dT$a şu gerek4elere

dayanmaktaydı"Z5'm sanıkların, 'leyman 9ilmi 5una%an tara0ından kurulan 'leymancılık tabiredilen tarikatın mensubu bulundukları, ba(ılarının tarikatın 'st kademelerindeyer olarak se$k $e idaresine karışıp idare ettikleri, ba(ılarının ise sodecemensubu bulunup 0aaliyet gösterdikleri, 'leymancıların gayesinin %ali0elik ileidare edilen $e b't'n M'sl'manları bir bayrak altında toplayan şer/B bir%'k'metin kurulması olduğunu, bunun i4in de altyapı olarak i(insi( Kur/ankursları $e öğrenci yurtları a4tıkları, bu kurslarda tedrisat yaptırdıkları, %er'leymancının beş 'leymancı yetiştirmek (orunda olduğu, iktidara gelmek i4in(aman geldiğinde eyleme .ge4eceklerinin belirttikleri, Kur/an kursları, 5ekolkursları olmak '(ere '4 kademeli 4alıştıkları, 'leyman 9ilmi 5una%an/ıe$liyaların sonu, peygamberin $ekili $e me%di olarak kabul ettikleriX'leyman 9ilmi 5una%an/ın öl'm'nden sonra idareleri sanıklardan Kemal Ka4ar/ınde$raldığı, elde edilen deliller, elde edilen kitap, teyp $e onlarınincelenmesini yapan bilirkişi %eyetinin m'talTasına göre, 'leymancılarıntat'rk d'şmanı olup, tat'rk i4in kT0ir tabiri kullandıkları, cennetini toprakkabul etmediği i4in kemiklerinin da%i bulunmadığı, ce%enneme gittiği 0ikrindeoldukları, ele ge4en rap4a kitap, teyp $e notlar, $esaikten anlaşılmıştır.Kendi inan4 $e 0else0elerinin propagandasını i(insi( olarak a4tıkları Kur/onkursu $e pa$yonlarda 4ocuk de)AIGnebilecek yaştaki gen4leri bu kurslarda kendi doğrultularında eğittikleri,0ikirlerini aşıladıkları, bu kursta rap4a] tedrisat yaptıkları, sanıklarınsiyasi %ayata atıldıkları anlaşılan, Kemal Ka4ar, era0ettin Veker, li k,Me%met H(gen $e Kadir 2alT/nın 'leymancılık tarikatını ko( olarak kullanıp,-A+J sayılı kanuna mu%ale0etten n'0u( $e 4ıkar sağladıkları...]7T$a, ntalya A. ğır &e(a Ma%kemesi/nce -.*.AF+G)g'n' karara bağlanmıştır.Ma%keme, aralarında Kemal Ka4ar $e li k/ın bulunduğu bir kısım sanığı 5'rk&e(a Yasası/nın A-G. maddesi)uyarınca ikişer yıl %apis ce(asına ma%k^m etmiştir.Ma%keme %angi gerek4elerle 'leymancılık akımmır$ Ztarikat] olduğu sonucuna$armış $e Kemal Ka4ar $e arkadaşları %akkında ma%k^miyet kararı $ermiştia$cılık, %a(ırlık soruşturmasında bir bilirkişiA kurulunu göre$lendirmişti.2ilirkişi kurulu şu adlardan oluşmaktaydı"=mekli ntalya M'0t's' 8sman &andır. Oai( Musa 2ilgi. ntalya M'0t's' 9ikmetKutlu. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nda göre$li Me%met H(can. Ma%keme, bu bilirkişikurulunun 7iyanet ) 'leymancı 4atışması nedeniyle tara0sı( olmayacağı d'ş'ncesiile yeni bir bilirkişi kurulu oluşturmuştur.2u bilirkişileri, ?enelkurmay 2aşkanlığı 9arp 7airesi =nc'menB/nden, 9arpkademileri öğretim 'yelerinden, 5'rk 5ari% Kurumu/ndan, 7iyanet >şleri2aşkanlığı 7ir >şleri Y'ksek Kurulu/ndan, >la%iyat ak'lteleri öğretim'yelerinden. 9ukuk ak'ltesi &e(a 9ukuku öğretim 'yelerinden oluşturmuştu.



Ma%keme kararında, önce, bu bilirkişilerce %a(ırlanan GF say0alık raporadayanarak, önce 'leyman 5una)%an/ın kimliği %akındaki a4ıklamalara yer$erilmektedir.2u bilgiler arasında, 5una%an/ın A.F.AF*E tari%inde 7iyanet >şleri 2aşkanlığının*-++ sayılı ya(ısı ile $aa(lıte yetkisinin alındığına ilişkin resmi ya(ışmayada yer $erilmektedir.

AIntalya A. ğır &e(a Ma%kemesi/nin kararında da%a sonra şu gerek4eler yeralmaktadır. 8kuyalım"Z...'leyman 9ilmi 5una%an, AF*E)-E döneminde kendisinden yararlanmak isteyen(i%niyetin aşırı m'sama%ası nedeni ile %em $oi(lik $esikasını geri almış %em de>s)tanbulda Kısıklı/da satın aldığı arsa '(erinde inşa ettirdiği binada kurs0aaiyetine başlamış, G ayda m'0t' $e $ai( yetiştireceğini iddia etmişX KısıklıKur/an kut sundan sonra Kasımpaşa 2'y'kpiyale, 2eyoğlu =min &amii, 2akırköyKartaltepe $e `eytinbumu Kur/an kursları iie =y'p 5op4ular/da Kur/an kurslarıa4mış, ba(ı gerekli $e kabiliyetli öğrencilerini bu kursların başına getirerekeniş bir öğretim $e eğitim 0aaliyetine ge4miştir. Me(un edilen ta)iebe %ert'rl' imkTn değerlendirilerek m'0t'l'k $e $ai(liklere tayin ettirilmişX böyleceyurt 4apında teşkilTtlanma %a(ırlıklarına başlamıştır.

;...< M'ntesipleri tara0ından şey%lerinin ;'leyman 9ilmi 5una%an< %immet $etasarru0unu öl'm'nden sonra da de$am ettiğine $e %er başları sıkıştığındakendilerine yardım edeceğine inanılmaktadır.Ma%keme kararında, da%a sonra şu gerek4e benimsenmektedir"Z...'leyman 9ilmi 5una%an/ın lla% resul' $e VB)ran ;tarikat şey%leri<tara0ından göre$lendirildiği, 3akşB silsilesinin GG. %alkasında bulunduğu, %em3akşB %em de Kadiri tariki ile göre$ $erdiği $e kendilerinin de 8/nun tarikatınabağlı bulundukları, 'leymancı olarak bilinen, kişilerin kendi yayınorganlarırtda $e kendi ya(larında a4ık4a i0ade edilmektedir.2u duruma göre 'leymancılık bir tarikatta $e 3ak)şiliğin bir koludur.]Ma%keme kararında, Z'leymancı] diye adlandırılan kişlerin e$lerinde bulunannotlarda tat'rk/' aşağılayan d'ş'ncelere yer $erildiği kaydedilerek, Z...Milletimi( gö('nden $e gönl'nden tat'rk se$gisini sök'p atmak $e 'leymancılıktarikatına mensup kişilere tat'rk/'n l)AI*lan olduğu iddiasında bulunan bir kişi olarak] tanıtıldığı belirtilmektedir.Kararda şu olgu $e gerek4eye de yer $erilmektedir" ZYukarıda tat'rk/'nşa%siyeti ile ilgili isnat $e i0tiralar gerek olayımı(da elde edilen $e 9atırade0teri olarak anılan de0terde, gerekse da%a önce tesad'0en $eya te0tiş sırasmdaele ge4irilen 5eksan $e Uğurlu de0terleri olarak anılan el ya(ması, %er '4de0terde ben(erlik %atta 4oğu yerde ayniyet ar(eden.şekilde işlenmiştir ki, buda sanıkların %er t'rl' el ya(ması kitapların kişisel d'ş'ncelerin ma%sul'olmayıp, belli yerlerde belli kişilere öğretilmek, aşılanmak i4in kaleme alınmışbir plan $e program 4er4e$esinde ya(ılmış, el altından 4oğaltman ders kitaptanolduğunu göstermektedir.]Ma%keme, Kur/an kurslarında dinsel $e siyasal eğitimler yapıldığı, bu kurslarıntek elden yönetildiği, yurt i4i $e dışındaki örg'tlerde de$letin temel ilkeler]$e cum%uriyet reimi aley%ine din söm'r's'ne dayalı siyasal $e ideoloik0aaliyetlerin s'rd'r'ld'ğ' gerek4esi ile sanıkların &e(a Yasası/nın A-G. maddesigereğince ce(alandırılmalarına $e >stanbul mraniye Kurs/$e 8kut 5alebelerineYardım 7erneği 'e ntalya yöresindeki aynı ama4lı derneklerin kapatılmalarınaXkapatılan bu derneklerin mal $arlıklarının 9a(ine/ye de$redilmesine karar$er9mişti.2u karar Yargıtay F. &e(a 7airesi/nce bo(ulmuştur.F. &e(a 7airesi/nin IA.G.AF+ g'n $e AF+DAJFF karar $e AF+GDIIJ- esas sayıiıkarar ile aralarında Kemal Ka4ar ile li k/ın da bulunduğu bir kısım sanıklar%akkinda ma%keme kararı şu gerek4e ile bo(ulmuştur"ZYan deliller ile doğrulanmayan, (abıtaca tespit edilmiş m'cerret ikrarlaritibariyle şayan gör'lmemiş, t'm dosya kapsamındaki %ukuken ge4erli bilgi $ebelgelerden 5&K/nun A-G. maddesine ma%sus su4un sanıklar yön'nden delil $ekanunB unsur itibariyle oluşmadığı tespit edilmiştir.]



Yargıtay kararında, sanıklardan bir kısmının &e(a Yasası/nın A-G. maddesi yerineZkanun $e ni(amlara aykınAI-olarak dersane a4mak] su4undan ma%k^m edilmeleri istenmiştir.Ma%keme Yargıtay F. &e(a 7airesi/nin bo(ma kararına uyarak, aralarında KemalKa4ar $e li k/ın da bulundukları bir kısım sanık %akkında aklama kararı

$ermiş, bir kısım sanığı da yine Yargıtay kararı uyarınca Zi(insi( dersanea4mak] su4undan 4eşitli ce(alara 4arptırmıştır.ntalya ğır &e(a Ma%kemesi/nin kararı yeniden Yargıtay F. &e(a 7airesi/negelmiş. 7aire rkinci kararı onaylarken Zkararda isimleri ya(ılı 0ederasyon $e AFadet derneğin kapatılması, kapatılan bu derneklere ait b't'n para $e malların9a(ine/ye intikali] %'km'n' de kaldırmıştır.'leymancı ) 7iyanet kapışmasının Zbirinci raundu] böyle sonu4lanıyor. Z>kinciraund] da 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4. Kurs $e 8kul 5alebelerineYardım 7ernekleri ederasyonu li k/ın da tanık olarak dinlendiği birsoruşturma sonunda göre$inden isti0a ediyordu.'leymancı ) Mason >şbirliği'leymancıların 5'rkiye/de en 4ok kı(dıkları kişi 7iyanet >şleri/nin eski2aşkanı 5ayyar ltıkula4 ise, lmanya/da da Mete ksu/dur.

Mete ksu, 7?2 kısa adıyla bilinen lman endikalar 2iriiği/nde 4alışan bir 5'rksendikacıdır.Mete ksu, AFJF yılında Köin/deki Z>slTm K't'r Merke(i] nin Zkamu yararına4alışan dernek] olmak $e bu stat'n'n getirdiği ak4alı %aklardan yararlanmak i4inyaptığı baş$uruyu önleyen adam olarak tanınır.2u y'(den Z'leymancı] adı $erilen kişi $e 4e$reler Mete ksu/ya 4ok kı(ariar.Kendi a4ılarından kı(makta do %aklıdırlar.Mete ksu 9e Z>slTm K'lt'r Merke(leri] arasındaki ka$gonrn nedeni neydiö(etleyelim" Z>slTm K'lt'r Merke(leri] AFJF yılı nisan ayında Ku)AIJ(ey Ren est0alya eyaleti K'lt'r 2akanı/na baş$urarak, Zkamu yararına 4alışandernek] olmak ister.2u baş$urudan önce de Ku(ey Ren est0alya K'lt'r 2akanlrğı, t'm okullara birgenelge göndererek, ZM'sl'man 4ocuklarının dinsel sorunlarında >slTm K'lt'rMerke(lerine baş$urulmasını salık $ermişti.Z'leymancı] adı Me an9an akım, lmanya/da kurduğu ilişkiler 9e böylece önemlibir adım atıyordu.7iyanet >şleri %en'( yurt dışında örg'tl' değildi. 2u y'(den, lmanya/daM'sl'manların temsilciliğini >slTm K'lt'r Merke(leri 'stlenmek '(ereydi.2öyle bir sonu4 >slTm K'lt'r Merke(leri/ne ne gibi ayrıcalıklar $e kolaylıklargetirecektiA. Kısaca 3R diye anılan Ku(ey)Ren est0alya eyaletinde, Katolik $e 9ıristiyankiliseleri dışında Z>slTmiye)tin temsilciliği], doğrudan doğruya Zmane$Bbaşkalığını] Kemal Ka4ar/ın yaptığr >slTm K'lt'r Merke(leri/ne $erilecekti.I. 9ukuk a4ısından >slTm K'lt'r Merke(leri, Katolik $e Vrotestan kiliseleriite eşdeğerde sayılacaktı.G. >slTm K'lt'r Merke(leri, kamu yararına 4alışan dernek stat's'n' ka(ansaydı,lman %'k'metince kendisine malB destek sağlanacaktı.. >slTm K'lt'r Merke(leri, 9ıristiyan toplumlarında kiliselerin 'stlendiğitoplumsal işle$leri de 'stlenecekti.*. 2u baş$uru kabul edilseydiX >slTm K'lt'r Merke(leri, tıpkı, kiliselerin9ıristiyanlardan aldıkları Zk9ise $ergisi] gibi M'sl'man yurttaşlardan $ergialacaktı.-. 3R eyaletinde bu %akkı elde eden >slTm K'lt'r Merke(leri, ederallmanya/nın öteki eyaletlerinde de etkili olacaktı.J. 2öyle bir temsil yetkisini bir ke( >slTm K'lt'r Merke(leri/ne $erirse, artık%i4bir M'sl'man kuruluş ) 7iyanet >şleri başta olmak '(ere ) bu %akkı eldeedemeyecekti.AFJA yılında Kur/an Kursları Yönetmeliği darbesini unutmayan 'leymancılar,Zrö$anşı] lmanya/da bu yolla ka(anacaklardı.AI+>slTm K'lt'r Merke(leri, bu baş$uruyu yaparken bir b'y'k destek de sağlıyordu.



lmanya 2'y'k Mason :ocasıS2u şaşırtıcı destek, lman 2'y'k Mason :ocası/nın Ku(ey Ren est0alya eyaleti2aşbakanı o%annes Rau/)ya gönderdiği IJ.I.AFJF tari%li mektupla sağlanmakisteniyordu.'leymancı%k $e Masonluk.. Yan yana gelmeyen, gelmeyecek olan iki ka$ram değilmiydi

lman Masonlarından Ku(ey Ren est0alya eyaleti 2aşbakanı/na gönderilenIJ.+.AFJF tari%li mektup şöyley)>lgi" >slTm dini kuruluşlarının Zkamu yararına 4alışan kuruluş] olaraktanınması..ayın 2aşbakanXMonc%engladbac%/daki ZOor#arts] adlı Mason locası b'y'k 'stadı 7r. Klaus2orc%ers bu ayın II/s0nde si(e şu nedenle baş$urmuştu"< >slTm K'lt'r Merke(i.2< Köln 3ur &emaati adlı kuruluşlarca temsil edilen >slTm dini cemaatleri,Zkamu yararına 4alışan kuruluş] olarak tanınmayı ama4lamaktadırlar.ncak bu kuruluşlar bug'ne kadar bir sonu4 >de edememişlerdir.7r. 2orc%er, si(den işlemlerin %ı(landırılması ricasında bulunmuştu.2i( de b'y'k loca olarak bu isteğe katılıyoru(.

H(g'rl'k4' ) demokratik bir de$lette %erkes eşit %aklara sa%ip olmalıdır.Kökenimi( $e amacımı(ı gö( ön'ne alarak, bu grupların toplumumu(da %akların eşitolarak yararlanamadıklarını si(lere anımsatmayı göre$ sayıyoru(.7e$letimi(, kiliselere $e ben(eri kuruluşlara, %oşgör's' nedeniyle olacak, kamuyararına 4alışan dernek stat's' sağlıyor. 2öylece, milliyet ayrımı yapılmaksı(ınb't'n 9ıristiyanlar bu %ak $e ayrıcalıklardan yararlanıyorlar.2u nedenle Ku(ey Ren est0alya eyaletinde y'(bin)AIF." Flerce M'sl'mana bu %akların $erilmemiş olmasının nedenlerini anlayamıyoru(.2i( Masonlar, bu durumun emeklerine b'y'k saygı duyduğumu( b'y'k bir %alktopluluğunun dışlandığı sonucu doğurduğuna inanıyoru(.ayın 2aşbakanX2u soruna 4ö('m yolu bulmak i4in ilgi göstermeni(irica ediyoru(. aygılarla.lman Masonlan/nın eyalet başbakanına gönderdikleri bu mektup '(erine >slTmK'lt'r Merke(leri 2aşkam 3ecdet 7emirg'lle, lmanya 2'y'k Mason :ocası b'y'k'stadı 7r. 5ra#y/ye şu teşekk'r mektubunu gönderiyordu "Zayın 2ay 5ra#yX>slTm K'lt'r Merke(leri $e cemaatinin lmanya $e 2atı 2erlin/de M'sl'manlığınresmen tanınması i4in yaptığı teşebb's', aldığını( cesur bir kararladesteklediğini(i duymuş bulunuyoru(.3ord)R%ein est0alen 2aşbakanı/na gönderdiğini( mektup ger4ek insanlık $ediğerkTmlık ru%u $e dolayısıyla 4ağdaş demokrasi anlayışına 4ok uygundur.ayın 7r. 5ra#yn/ bi( de si(e karşılık olmak '(ere, Masonik 0aaliyetlerini(decebrB $eya kanunB bir şekilde engel olunmayacağı konusunda öteden beri sa%ibiolduğumu( inancı mu%a0a(a $e sa$unmakta de$am edeceğimi(i temin ederi(.2una karşılık, Masonluk Tleminin de si(in gösterdiğini( yolda samimiyetle $es'rekli olarak 4aba göster)mş0%i temenni ederi(.9ıristiyanlarla ortak noktamı(, meta0i(ik Tleme inanmaktır. ;9er ne kadar buinan4lar arasında 4ok b'y'k 0arklar olsa da< meta0i(ik Tleme inanmayan si(Masonlarla da ortak noktamı(, demokrasiye $e başında $icdan ö(g'rl'ğ' geleninsan %ak $e %'rriyetlerine olan inancımı()dır.2u $esile ile i4ten duygularımı(ın $e Masonluk Tleminin esenliğini dileri(.aygılarla..AGElman endikalar 2irliği, 5'rk)lş ile gör'ş birliği i4inde %areket ederek,ederoS lmanya/da M'sl'manlığın resmB dm olarak tanınması i4in girişimlerdebulunuyor, bu ama4la 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na yc(ılar ya(ıyordu.ncak şimdi %i4 de beklenmedik bir durum ile karşılaşılmıştı.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın yapması gereken girişim, Z'leymancı] olarakadlandırılan Z>slTm K'lt'r Merke(lenence yapılmaktaydı.



Mete ksu/nun girişimleri 9e 7?2 Y'r'tme Kurulu 'yesi $e yabancı iş4iersorumlusu Kari c%#ab, Ku(ey Ren est0alya =yaleti 2aşbakanına, IE =kim AFJFg'n' şu mektubu gönderdi"0ayın 2aşbakan Rau,Ku(ey Ren est0alya K'lt'r 2akanlığı/nın IA.G.AFJF tari%inde t'm okulyönetimlerine 5'rk 4ocuklarının dinB bayram nedeniyle okuldan serbest

bırakılmalarını sağlamayı ama4layan bir genelge gönderdiğini, tu genelgede>slTm K'lt'r Merke(leri kuruluşuna değinildiğini öğrendik.ö( konusu merke(in ederal lmanya/da yaklaşık olarok AGE şubesi olduğu ileris'r'l'yor.dı ge4en kuruluşun genelgede >slTmiyeti ilgilendiren konularda kuruluşun Kölnmerke(ine $eya Medrese)i 3uriye adlı kuruluşa baş$urmaları salık $erilmektedir.2öylece 5'rkiye/de yasaklanmış bir kuruluşa lmanya/da olanak sağlanmışolunmaktadır.ö( konusu genelge, bi(de, yetkililerin Köln >slTm K'lt'r Merke(i $e şubeleriniyeterince tanımadıkları kanısını doğurdu.yrıca, sö( konusu kuruluşun, %'k'metimi(in K'lt'r 2akanı ayın ?irgenso%n/abaş$urarak /kamu yararına 4alışan dernek/ stat's' ka(anmak istedikleriniöğrendik.

2u nedenle ayın 2aşbakan, >slTm Merke(i/n/in din)sel)politik tutumu %akkındaö(etle bilgi $ermek istiyoru("Yukarıda cdı ge4en >slTm K'lt'r Merke(i, resmen /'leymancılığı/benimsemektedir. 2ir cins tarikat olanAGA'leymanctlık, A+++/de i9stre/de doğan, AF*F/da ölen 'leyman 9ilmi 5una%antara0ından kurulmuştur.2u kişi 5'rkiye/ye gö4men olarak gelmiştir. 'ley)mancılığın esası ibadet olup,bu tarikata göre b't'n ger4eklerin kaynağı Kur/an/dır.>nsan %er da$ranışında, Kur/an %'k'mlerine $e 'nnB esaslarına bağlı kalmalıdır.'leymancılık, Kur/an dı)şmda %i4bir kanun $e kural tamma(. 7e$let yönetimi,ma%kemeler $e de$let kurumlan Kur/an %'k'mlerine göre d'(enlenmeli, kad#$larKuraıYdan başka bir şey okumamalıdırlar. 3ikT% şeriat kuraklarına göre olmalı,yeni %ar0ler $e şapka atılmalıdır.'leymancılar, >kinci 7'nya a$aşı döneminde 9it)ler/in aslında M'sl'manolduğunu, 5'rkiye/ye girerek 9ı)ristByan yandaşı dinsi( >nön' %'k'metinid'ş'receğini, 5'rkiye/de >slTm de$leti kurarak, bu de$letin başına'leymancıların lideri 5una%an/ı ge4ireceğini öne s'r'yorlardı.2u nedenle eski Kud's M'0t's'/n'n yönetiminde bir birlik oluşturdular $e gi(liolarak Yugosla$ya/ya giderek 9itler/in islm birliklerine katıldılar.a$aştan sonra 'leymancılar, Menderes/in 7V/sini desteklediler. 2u destek,Menderes %'k'meti AF*I yılında de$let eliyle imam %atip okulları a4ıncaya kadars'rd'. AF-A de$riminden sonra R7U tara0ından yasaklanan 7V yerine kurulanpartileri desteklediler.AFJJ se4imlerinde kendilerine AI sandalye $aat eden 7emirel/in V/sinidesteklediler. ncak se4im sonunda 'leymancılardan G millet$ekili $e birsenatör se4ilebildi. 2unlardan biri 'leymancılık tarikatının kurucusu olan5una%an/ın damadı Kemal Ka4ar/dı. >stanbul V Millet$ekili Kemal Ka4ar, butarikatın g'n'm'(deki başı olarak kabul edilmektedir"'leymancıların AI 'st kademe yöneticisi $rupa/da yaşamaktadır. 2unlardan 4oğuederal lmanya/da oturmaktadır.ederal lmanya/da 5'rklerin arasında 'leymancı)!tğın yayılmasındaki boş etken,5'rklerin, 'leymancılığınXAGIbaşka deyiş ile >slTm K'lt'r Merke(i/nin ger4ek amacınıbilmemeleridir.5'rkiye &um%uriyeti 7e$let 2akanı/ndan öğrendiğimi(e göre, I.J. h I*.+.AFJFtari%leri arasında Rama(an ayı döneminde 7iyanet >şleri 2aşkanlığı I- dinadamını $rupa/ya yollamıştır.ynı donemde 'leymancılar A*E, 5'rkeş/in M9V yandaşları AEE $e =rbakan/ın MVyandaşları A*E $ai(i $rupa/ya göndermiştir.



Rama(an ayında 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltı)kula4 ederal lmanya/dabulunmasına rağmen >slTm K'lt'r Merke(i/nin da$etini kabul etmeyerek, camilerin)deki toplantılara katılmamıştır. 2unun nedeni, 7iyanet >şleri 2aşkanlığı ile>slTm K'lt'r Merke(leri/nin Kuran/ı 0arklı bi4imde yorumlamalarıdır.öte yandan 5'rkiye/de 'leymancılık gör'ş'n' sa$undukları saptanan din adamlarıder%al göre$lerinden alınmaktadırlar. ncak bunların, kısa bir s're sonra >slTm

K'lt'r Merke(leri tara0ından $ai( olarak ederal lmanya/ya gönderildiklerigör'lmektedir.>slTm K'lt'r Merke(i/ne /kamu yararına 4alışan dernek/ stat's' ka(andırması $ebu kuruluşların de$let eliyle desteklenmeleri, ederal lmanya/da yaşayan5'rkler arasında din terör'n'n doğmasına yol a4acaktır.5'rk $atandaşlarının tek dinsel temsilciliği %aline gelecek olan bu kuruluşlar,ellerindeki bu olanaklardan sonuna kadar yararlanabileceklerdir.2öylece ederal lmanya de$leti i4erisinde >slTm de$letinin doğmasına yala4ılacak $e iki k'lt'r'n bir arada yaşaması da%a da (orlaşacaktır.7iğşr $rupa 'lkelerinde yaşayan 5'rk iş4ileri $e 'lkemi(in dış politikasıa4ısından doğacak sorunları da ayrıca %atırlatmak isteri(.2u nedenle ederal lmanya/da yaşayan 5'rk iş4ilerinin 4ıkarlarını da d'ş'nerek,sö( konusu >slTm K'lt'r Merke(leri/ne de$letin sa%ip 4ıkmamasını $e bunlara kamu

yararına dernek stat's' tanınmamasını si(den rica ederi(.AGG2u konuda si(inle $e ayın ?irgenso%n ile %er an gör'şmeye %a(ırı(.ayg9arımla.]lman endikalar 2irliği/nin bu ya(ısı '(erine, >slTm K'lt'r Merke(i kamuyararına 4alışan dernek stat's' ka(anamadı.lman endikalar 2irliği 7?2, ederal lmanya/daki dinsel akımlar 0le ilgiii birrapor %a(ırlayarak, bu raporu lmanya/da ilgili 4e$relere $e yetkilileredağıttı.ynı g'nlerde Mete ksu, lmanya 2'y'k :ocası/)na mektup ya(arak >slTm K'lt'rMerke(i/ne sağladıkları desteğin yol a4abileceği sakıncaları anımsatıyor $e2'y'k :oca/dan şu mektubu aiıyordu" Zayın Mete ksu,I+.AA.AFJF tari%li ya(ını(ı $e mektuba ek olarak gönderdiğini( ekler '(erinebilgi edinmiş bulunmaktayım. Konuyla ilgili olarak şunları belirtmek istiyorum"Ku(ey Ren est0alya %'k'metine IJ.+.AFJF tari%li baş$urumu(daki amacımı(,ö(ellikle >slTm K'lt'r Mer)ke(leri/ne kamu yararına 4aışan kurum sta)t's'tanınması değil, dinlerin eşit bi4imde ele alınmasıydı.>slTm K'lt'r Merke(leri $eya ederal lmanya/daki M'sl'manların başkakuruluşları '(erinde değerlendirmede bulunmak bi(im göre$imi( değildir.Mason olarak göre$imi(, yalnı(ca ayrı inan4lara sa%ip insanların $e örg'tlerin'lkemi(in anayasasına $e Masonların temed ilkelerine aykırı olarak, eşit olmayanbir bi4imde ele alındıklarını işaret etmektir.9angi örg't'n kamu yararına 4alışan bir kuruluş olarak kabul edilebileceği, bunailişkin t'm $erilerin toplanması, %oşgör' d'ş'ncesi $e de$letimi(in yasaları4er4e$esinde kabul edilebilir bir karara $arılması 2aşbakan Rau $e bakanlarınsorumluluk alanlarına girer.Ya(ını(ın $e eklerinin bi(im i4in 4ok bilgi $erici $e yararlı olduğunubelirtmem i(in $erin.i(e önemli gelen gelişmeler %akkında bi(e .ileride de bilgi $erirseni( 4okmemnun oluru(. 7ost4a selTmlar..AG2u konu ederal lmanya 2'y'k Mason :ocası/nın yayın organı Z9umanitas]/ın AF+Eyılı ocak)şubat sayısında yer aldı.Ku(ey Ren est0alya eyaleti 2aş%ukuk 7anışmanı )nın 2'y'k Mason :ocası/nagönderdiği ya(ının ilgili böl'm' şöyle"Zayın 2aşbakan, bu arada talebini( ile ilgilendi $e benden, si(e şu konularıiletmemi rica etti"ayın 2aşbakan, si(inle beraber buradaki M'sl'manların anayasaca g'$ence altınaalınmış din ö(g'rl'ğ'ne kayıtsı( ) koşulsu( sa%ip olmaları gerektiğikanısındadır. +u y'(den talebini(e b'y'k önem $eriyor.K'lt'r 2akanı da aynı gör'şteX o da, din ö(g'rl'ğ'n'n %erkes i4in ge4erli olmasıgerektiğine inanıyor.



2a(ı >slTm kuruluşlarının tara0ını(dan desteklenen kamu yararına 4aiışan kurumolarak kabul edilme talebinin ba(ı %ukuksal ö(elliklerinin gö( ön'ne alınmasıgerekir. K'lt'r 2akanı, bu konudaki yoğun uğraşına rağmen bu konuyu tam olarak4ö('me .ka$uşturamamışX ancak s'r/)atli bi4imde konuya 4ö('m yolu bulacağınısöylemiştir.K'lt'r 2akanı, bu arada 3urcuların dilek4elerini geri aldıklarını $e yalnı(ca

Köln >slTm K'lt'r Merke(i/nin dilek4esinin desteklendiğini bildirdi.Köln >slTm K'lt'r Merke(i b'y'k 'stada şunları ya(mıştı"Z(i( locanı(ın, slTm K'lt'r Merke(leri/nin ederal lmanya/da $e batı2erlin/de M'sl'manlığı tanıması yön'nde girişimlerini desteklediğini öğrenmişbulunuyoru(.2unun i4in t'm kuruluşlarımı( adına teşekk'rlerimi(i sunarı(.Ku(ey Ren est0alya eyaletinin 2aşbakanına ya(dığını( mektubu insanlığa $emodern demokrasiye yakışır bir %areket olarak değerlendiriyoru(.ayın 5ra#ny,Mason %areketine (orla $e kanunB yollarla karşı 4ıkılmasına ra(ı olmadığımı(ıbundan böyle kesin bir şekilde a4ıklayacağımı(a l't0en emin olun.AG*2una karşılık Masonluğun, bi(im gösterdiğimi( örne) ğe uygun olarak bi(leri

destekleyeceğini temenni ederi(. 5'm ayrslıklara rağmen, >slTm $e9ıristiyanlığın ortak bir yanı meta0i(iğe olan inan4tır. 2i(i, meta0i(iğeinanmayan Masonlarla birleştirmeyen nokta ise, demokrasiye $e başta $icdanö(g'rl'ğ' olmak '(ere %ak $e ö(g'rl'klere olan inancımı(dır.Masonluğun geleceğiyle ilgili t'm iyi dileklerimle...] >slTm K'lt'r Merke(i/ninbir de %a0talık yayın organt $ardır. dı Znadolu].nadolu ?a(etesi/nin sa%ibi =rdoğan 8lca$to/dur. ederal lmanya/da yayımlanannadolu ?a(etesi/nin basım yeri 5erc'man tesisleridir.nadolu ?a(etesi artık 4ıkmıyor. ?a(etenin sa%/rbl =rdoğan 8lcayto şu anda9'rriyet ?a(etesi/nin 2onn temsilcisi olarak göre$ yapıyorS>slTm K'lt'r Merke(i/nin Zkamuya yararlı demek] stat's'n' ka(anması i4in yaptığıgirişimlerin başarısı(lıkla sonu4lanması '(erine nadolu ?a(etesi sa%ibi =rdoğan8lcayto, Z>slTm K'lt'r Merke(i]nin Zmane$B başkanı] Kemal Ka4ar/a gelişmeler%akkında bilgi $erir.nadolu ?a(etesi, genellikle ZV eğilimli] denebilecek bir yayın organı.Yayınlarında V $e M9V/yi kollayan bir siyaset egemen. ?a(ete, MV/ye $e=rbakan/a karşı yayınlar yapmış. 8rta say0aları Z>slTm K'lt'r Merke(i%aberlertone ayrılmış.9arun Reşit 5'yl'oğlu $e Mit%at 5ar%an >slTm K'lt'r Merke(leri/ne ayrılansay0alarda köşe ya(arlığı yaparak (aman (aman siyasal polemiklere de girmişler.?a(etede Zstadımı( 'leyman 9ilmi 5una%an ;K..< =0endi 9a(retlerinden7uyduklarımı( $e ?örd'klerimi(] başlıklı tanıtıcı ya(ılar da ya(ılmış.9amburg $e 4e$resi >slTm K'lt'r Merke(i 2aşimamt 3i%at 5ar%an/ın, nadolu?a(etesi/nde yayımlanan bu ya(ısından bir böl'm aktararak Z=0endi 9a(retleri]5ar%an/ın %angi gör'şe sa%ip olduğunu anlayalım"Z[lem)i =kber, sema ile ar(ı i4ine akın Tleme denir.AG->nsanın da ayaklarına doğru kısmı ar(ı temsil eder. emada ar(ı aydınlatang'neş, ay $e yıldı(lar olduğu gibi insanın sadrındaki letTi0 de ar( kısmınıaydınlatır. 7'nya k'resinin g'neşin (iyasından 0aydalanarak g'nd'('n aydınlığınasa%ip olabilmesi i4in icap ettiği gibi insanın da mane$B g'neşe meyletmesi $eilT%B cereyanla irtibat kurarak göğ's istikametinde bulunan /kalb, ru%, sır,%a0B $e)a%0T/ isimli letTi0i, yani mane$B kandilleri sırayla yakması lT(ım. 2uda ancak rabıta ile m'mk'nd'r. Ka$uşturan yolların en kısası da Rabıta)ieri0e/dir.2u d'nya birinci kat sema yanında rabistan yarımadasına atılan bir y'('ğ'nişgad ettiği yer kadardır. Yedi kat semanın %er biri diğerinin yanında bir y'('kkadar k'4'k kalıyor. 9en'( 0en birinci kat semayi da%i keş0edememiştir. Yedi katsemadan sonra Tlem)i k'rs' gelir. K'rsiyy)i ilT%B yanında yedi kat sema biry'('k gibidir. [lem)i k'rs'den sonra arş)ı TlT emir gelir. 8 mua((am rş Tlem)iemir yanında bir y'('k mesabesinde kalır. >nsanların kalbine gelen nurun merke(iişte burasıdır. 2uraya %i4 bir $arlık, %atta melekler bile $aramıyor. [)lem)i



emrin mesa0esi melTike s'r/atiyle *7 bin yrtlık yol. yet ile sabittir. >şterabıta e%li bir m'/min, $a(i0eye başladığında Tn)ı $a%itte Tlem)i emreulaşabiliyor. 3e acayip)esrTr)ı ilT%B]nadolu ?a(etesi/nde bu $e bunun gibi ya(ılar yayımlanmışX ederal lmanya/da>slTm K'lt'r Merke(leri)4atısı altında gelişen $e yayıtlan Kur/an kursları ileilgili %aberler de yer almıştı.

nadolu ?a(etesi/nin. Z7inB o%betler] say0asında 3i%at 5arlan $e 9arun Reşit5'yl'oğlu/ndan başka, Mann%eim $e 4e$resi >slTm K'lt'r Merke(leri 2aşimamı 3i(a)mettin (ap/m, M'ni% $e 4e$resi >slTm K'lt'r Merke(leri 2aşimamı 'leyman8lmuştur/un, tutgart $e 4e$resi >slTm 2irliği 2aşimamı Me%met ?aye/nin,=sslingen >slTm 2irliği 2aşimamı Me%met H(aşık/ın da ya(ıları yayımlanmış. $?aDetenin başka ya(arları da $ar.5R5 eski genel m'd'rlerinden Vro0. aban Karataş.AGJV eski millet$ekillerinden ?öK%an =$liyaoğlu.?a(eteci ?'ngör Yerdeş.nadolu ?a(etesi/nin orta böl'm' Z>slTm K'lt'r Merke(lerinin yayınlarınaayrılmış. 7iğer böl'mlerde siyasal i4erikli ya(ılar $ar. Karataş/ın, Yerdeş/in,=$liyaoğlu/)nun ya(ıları böyle.

Köln >slTm K'lt'r Merke(leri, AF+E yılında Rama(an nedeniyle bir i0tar yemeği$erir.2u yemeğe, 2onn 2'y'kel4iliğimi( 2asın Yayın 5uri(m Koordinatör', eskimillet$ekillerinden Me%met li rsan. =ğitim M'şa$iri li Rı(a H(g'4, KölnKonsolosluğu =ğitim M'şa$iri V eski millet$ekillerinden ?ök%an =$)liyaoğilu,Köln @alışma taşesi >smet @omoğlu, Köln >slTm K'rs's' Vro0esör' Man0red ?ot( dekatılırlar.Yemekte bir konuşma yapan 9arun Reşit 5'yl'oğlu. Z5'rk)lman dostluğunun enb'y'k d'şmanının lla%sı(lık $e Kom'ni(m] olduğunu söyler.>0tar yemeği %aberi nadolu ?a(etesi/nde yayımlanır.Mete ksu, 2onn 2'y'kel4iliği Masla%atg'(arı emi% 2elen/e bir mektupgöndererek, el4ilik göre$lilerinin >slTm K'lt'r Merke(leri/nce d'(enlenen i0taryemeğine katılmalarını eleştirir $e şunları ya(ar"Zayın emi)% 2elenX9işikte 0otokopisi bulunan A*.+.AF+E tar9ıli nadolu ?a(etesi/nde i(lendiğinegöre >slTm K'lt'r Merke(leri 2irliğ)i bir i0tar yemeği $ermiş $e sö( konusuyemeğe 5.&. 2onn 2'y'kel4iliği M'steşarlığı/ndan 2asın Yayın 5uri(m Koordinatör'Me%met li rsan $e =ğitim 2aşm'şa$iri li Rı(a H(g'4 ile 5.&. Köln Konsolosluğu=ğitim M'şa$iri ?ök%an =$liyaoğlu $e @alışma taşesi >smet @omoğlukatılmışlardır.?a(ete, %aberini aşağıdaki bi4imde bitirmektedir"5'rk 2'y'kel4iliği adına gör'şlerini a4ıklayan 2asın Yayın 5uri(m Koordinatör'M. rsan, >slTm K'lt'r Merke(leri/nin M'sl'man $atandaşlarımı( i4in $erdiğisayısı( yararlı %i(metlerinden sırasıyla ba%setti $e >slTm dininin lmanya/daresmB din olarak kabul' yön'nde yaptı)AG+ğı 4alışmaları ö$d'. =ğitim 2oşm'şa$iri li Rı(a ö(g'4 de >slTm K'lt'rMerke(leri/nin de ya$rularımı(ın millB şuur, dil $e dinlerim kaybetmemesia4ısından değeri inkTr edilemeyecek 4alışmalar i4inde bulunduğunu $e bu%i(metleri takdirle karşıladıklarını i0ade etti./8ysa 5.&. 2onn 2'y'kel4iliği tara0ından da bilindiği '(ere >slTm K'lt'rMerke(leri 2irliği 5.&. nayasasının laiklik ilkesini kesinlikle tanımayan $e5.&. yasalarının yasakladığı tarikat niteliğinde bir kuruluştur. Hte yandan sö(konusu kuruluş, 5.&. yasalarının >slTm dinine ilişkin konularda tek başınayetkili kıldığı 5.&. 7iyanet >şleri 2aşkanlığını da tanımamaktaX 5'rkiye i4inde$e dışında ger4ek >slTmın tek temsilcisi olarak kendilerini görmektedirler.5.&. 7iyanet >şleri/nin ilkelerine $e 5.&. nayasası/)no uymayan yorum $egör'şlerini lman ederal &um%u)riyeti/nde a4ık4a sa$unmaktadırlar. ?e4enRama(an döneminde 5.&. 7iyanet >şleri/nin ibadet tak$imine bile uymamışlar $ekarşı 4ıkmışlardır.5.&. nayasası/nın, yasalarına $e kurumlarına ters d'şen böyle bir kuruluşuni0tar so0rasına, 5'rkiye &um%uriyetini 4eşitli alanlarda lmanya ederal



&um%uriyeti kapsamında temsi yetkisi bulunan diplomatik pasaportlu 5'rkde$letinin memurlarının bulunması $e yukarıda belirtilen konuşmaları yapmaları,kuşkusu( ki, politik bir anlam taşımaktadır.caba, 5.&. 2onn 2'y'kel4iliği, lmanya ederal &um%uriyetinde yaşayan 5'rk$atandaşlarının dinsel kurumu olarak >slTm K'lt'r Merke(leri 2irliğini mitanımaktadır Yoksa 5'rkiye &um%uriyeti %'k'metinin bu konuda i(lediği resmB bir

politika mı $ardırayet bunların %i4birisi sö( konusu değilse, adı ge4en de$let memurları 5'rkiye&um%uriyeti nayasası/na a4ık4a ters d'şm'ş $e -*J sayılı 7e$let MemurlarıYasasının en a(ından -, J, + F uncu maddelerini 4iğnemiş bulunmaktadırlar.Yukarıdaki konulara 5.&. 2onn 2'y'kel4iliği taro0ın)dan a4ıklık getirilmesindekuşkusu( ki 4ok yarar $ardır.AGFlman ederal &um%uriyeti/nde yaşayan 5.&. $atandaş iş4i toplumunun $e aile'yelerinin, ana$atan $e dinlerine dön'k böyle bir konuda a4ıklığaka$uşturulmaları onların en tabii %aklarıdır. yrıca 5.&. nayasası/na y'rektenbağlı sendikaların Meriye dön'k politikalarını saptamalarına, kanımca ışıktutacaktır. aygılarımla..]9ole0oğlu/nun ?i(li Raporları

ksu/nun bu baş$urusu >slTm K'lt'r Merke(lerini telTşlandırır.5abii, bu merke(lerin Zmane$B başkanı] Kemal Ka)4ar/ı da..Mete ksu/nun mektubu =yl'l AF+E tari%ini taşıyor. 2u mektup '(erineb'y'kel4ilikte bir tedirginlik başlar. Konu, li Rı(a H(g'4 $e ?ök%an =$liyaoğlutara0ından öğrenilir.nadolu ?a(etesi sa%ibi =rdoğan 8lcayto, IJ.AI.AF+E)g'n' saat A-.*/de KölnFGGIGEG numaralı teleksten >stanbul IGIEG numaralı telekse bir not ge4er.istanbul/daki IGIEG sayılı teleks a(ilet Yayıne$i '(erine kayıtlıdır.&9cayto/nun teleks notu ZKemal Ka4ar 2ey/e iletilmesi ricasıyla] diye başlar $eşöyle de$am eder"ZKemal ğabeyX2onn 2'y'kel4iliği/ne Mete ksu/nun gönderdiği, />0tar Yemeğine Katılan =l4ilikMemurları/ konulu ya(ıyı, bug'n teleksle a(ilet Kitabe$r adresine postaladım.2ir 0otokopisini de 9arun 9oca/ya $ereceğim. ?ök%an $s M. li 2ey beni (iyaretlekonuyu ma%kemeye intikal ettireceklerini, 7?2 ile ksu aley%ine da$aa4acaklarını, ayrıca lman 7ışişleri 2akanlığı/na da 7?2 $e ksu/yu resmenşikTyet edeceklerini bildirdiler. nadolu ?a(etesi/n)de geniş bir kampanya ilekonuyu kamuoyuna en etk9i bi4imde yaymaya başlayacağım. 2a(ı mal(eme da%atoplamam gerekiyor.>kinci konuyu da ransı(ca ya(ayım.]AE=rdoğan 8lcoyto/nun ransı(ca ya(dığı ikinci konu ile ilgtli not da şöyle"Z>s/Tm 2irliği/nin abone 'cretlerini '4er aylık aralarca ta%sil edebilmem i4inm'saade $erecek olursanı(, ş'kran bor4lu kalacağım. u anda ta%s9at iki aylıks'relerle yapılıyor $e %esaplarda bir4ok %atalar doğuyor. 9esapları s'reklikontrol etmek ise 4ok g'4 oluyor.i(i yakında lmanya/da görmekten b'y'k bir mutluluk duyacağım.=n iyi dilek $e saygılarımla..]nodolu ?a(etesi/nin bu tari%ten sonraki sayılarında 2'y'kel4i Oa%it9ale0oğlu/nu eleştiren sert ya(ılar 4ıkıyor.nlaşrlan 8lcayto, Kemal ağabeyine $erdiği sö(' tutuyor.-.A.AF+A g'n' Kemal Ka4ar ile =rdoğan 8lcayto teleks başında gör'ş'yorlar.Ka4ar, Zbonelerle alTkalı neticeyi birka4 g'ne kadar bildirmeyi umuyorum] diyor$e şunları ya(ıyor"Z... on toplantı $e yemek %akkında $erdiğin i(a%ata teşekk'r ederim. endendaima $a(iyet %akkında tam mal^mat beklerim. Man0red/in tutumu %akkında pekm'spet değil, demiştin. 2u %aber benim i4in 4ok m'%imdir. M'mk'nse, bu %usustada%a etra0lı $e obekti0 %aberlerini tam olarak bildirmeni rica ederim. ende%asıl olan bu intibaın sebebi nedir $e Man0red kanaatini ne şekide, %angikelimelerle i0ade etmiştir 9a0ı(anı toplayarak aynen bildirmeni bekliyorum.]Kemal Ka4ar/ın bu Ztalimat]ma karşı yanıtı aynı teleksten $ermeyi pek istemiyor.2unun '(erine Kemal Ka4ar "



Zenin maiyetindeki adamların aramı(daki bu %usustaki yeni Man0red %akkındakimu%aberemi(den %aberdar olmalarını da ma%sur m'talTa ettim. 8nun i4in seniKöln/e 4ağırdım, senin i4in aksi $arit ise 2onn/dan bildirirsin.] 2u uyarı'(erine 8lcayto şu yanıtı $eriyor" Zğabey, teleks notlarını 2onn/dan umumiyetleben bi((at 4ekiyorum $e dosya sadece benim odamda dolap)AA

ta ma%0u( tutuluyor. 2u itibarla 2onn/dan teleks 4ekmekte ma%(ur yok $e si(m'steri% olun.]Kemal Ka4ar ile =rdoğan 8lcayto arasındaki A ubat AF+A g'nl' teleks gör'şmesi.on 9a$adis ?a(etesi/n)de Zlmanya/da 9ıyanet ebekeleri] başlıklı ya(ı ileilgilidir.Ya(ı im(ası(da.8lcayto, on 9a$adis ?a(etesi Ya(ı >şleri M'd'r' Y'ksel 2aştun4 ile bir teleksgör'şmesi yaparak bu ya(ının &i%ad 2aban tara0ından kaleme alındığım öğrenir $edurumu Kemdi Ka4ar/a şu teleks notu ile b9dirir"Z?önderdiğini( makaleyi tetkik ettim. on 9a$adis Ya(ı >şleri M'd'r' ile d'nyaptığım teleks gör'şmesi sonucu makalenin &i%ad 2aban tara0ından kalemealındığını öğrenmiş bulunuyorum. 5akriben onbeş g'n önce de &i%ad 2aban 2ey5erc'man/a giderek Kemal >lıcak 2ey ile gör'şm'ş $e nadolu ?a(etesi/nin

rank0urt/ta 5erc'man tesislerinde basılmamasını talep etmiştir. 2ir %a0ta öncebana gönderilen iki satırlık ya(ıyla ;(aman darlığı< ileri s'r'lerek baskınınde$am edemeyeceği bildirilmiştir. nadolu ge4en %a0tadan itibaren bir başkamatbaada basılmaya başlamıştır.] .5'rkiye/de o g'nlerde Z'ieymancılık] ile ilgili soruşturmalar s'rmekteX 7iyanet>şleri 2aşkanlığı m'0ettişleri 'ieymancılık akımı ile ilgili raporlar%a(ırlamaktadırlar.8laylar %ı(lanmıştır.2onn 2'y'kel4isi Oa%it 9ale0oğlu da 5'rkiye/deki gelişmeler doğrultusundada$ranır.=rdoğan 8lcayto, Kemal Ka4ar/a teleks ile şu raporu gönderir"Z2'y'kel4ilik, 7?2 $e 7iyanet >şleri tam bir mutabakat %alinde %a(ırladıklarıortak programı tatbik sa%asına koymaya başlamışlardır.

h 7iyanet >şleri 2aşkanı, ZAI =yl'l 9arekTtı lmanya/da 5'rkler arasındayapılmalıdır/ şeklinde beyanat $ermiş, ;?'naydın, Milliyet< tasarlanan programile ilgili niyetini basına a4ıklamıştır.AI

h 2'y'kel4i 9ale0oğlu, !KM $e nodolu ?a(etesi/yle ilgili men0B bir ropor%a(ırlayarak nakara/ya takdim etmiştir. =l4i bu teşebb's'n', el4ilikteki benimarkadaşlarıma bi((ct a4ıklamış, anlatmıştır.

h nkara/daki yönetim, geien raporlar istikametinde tatbikata ge4ilmesigöre$ini &i%ad 2aban 2ey/e te$di etmiştir.]8lcayto, bu raporundan sonra Z%i4 bir şekilde, %i4 bir se$iyede, %i4 bir konuda$e %i4 bir (aman asla ta$i( $erilmeyeceğini] ya(ıyor $e i(leyeceği yayınsiyasetini şöyle a4ıklıyor"Z2'y'kel4ilik $e 9ale0oğiu/nun yanlış $e asılsı( raporlar d'(enleyereknkara/daki yönetimi yanılttığı teması s'rekli $e 4eşitli misaller $erilerek,begeler $e 0otoğra0larla nadolu/da işlenecektir.]5eleks notunda da%a sonra şu satırlar yer alıyor"Z2'y'kel4ilik skerB taşemi()ayın miral H(kan ile bir %a0tadır de$amlıirtibatta bulunuyorum. 2u >lişki da%a da yoğunlaştırılacaktır.miral 5urgut H(kan göre$ine bağlı bir asker. iyaset ile %i4 bir ilgisi yok.

h 2'y'kel4iliğin asılsı( $e yanlış raporlarıyla ilgiii bilgi &7U ?enelMerke(i/ne $erilmiştir. Hte yandan, nkara/ya gitmesi tasarlanan VartilerarasıKomisyon/da yer alan 7r. orner ile ön'm'(deki g'nlerde gör'şeceğim.]2'y'kel4ilik raporları gi(lidir. 8lcayto, bu raporları öğreniyor $e 9ıristiyan7emokrat Varti ?enel Merke(i/ne bu konuda bilgi $eriyorSKemal Ka4ar ile =rdoğan 8lcayto arasındaki teleks gör'şmeleri yalnı(ca bunlardeğil tabii..8lcayto, Ka4ar/ın, ederal lmanya/da gö(' $e kulağı gibi..AF+A başlarında %'k'met, 'leymancılar ile ilgili soruşturmalara başar.



7a%a önce görd'ğ'm'( gibi ntalya/da ce(a da$ası a4ılır. Ulusu %'k'metininK'lt'r 2akanı &i%ad 2aban on 9a$adis ?a(etesi/nde Zlmanya/da >%anetebekeleri] başlıklı im(ası( ya(ılar ya(ar.AG7iyanet işleri 2aşkanlığı/nda 'teymancılık ile ilg/rt0 Zaraştırmalar %ı(lanır.>şin bir de yurtdışı cep%esi önemlidir. 'leymancıların ederal lmanya/daki en

etkili sö(c'leri başimam Reşid 5^yl'oğlu %akkında da soruşturma başlatılır.AI 3isan AF+A g'n' =rdoğan 8lcayto, FGIGGE numaralı teleksten >stanbul IGIEGnumaralı teleksi arar"Z2urası nadolu, ben 8lcayto, Kemal ğabey/e bir teleks notu ge4mek istiyorum,kendileri orada mı] diye sorar.Z=$et] yanıtı alınca şu notu ge4er"ZKemal ğabeyX$ukat ile yaptığımı( gör'şmenin ö(etini ar(ediyo)rum.

h 9arun 9oca/ya 5'rkiye/ye dönmesi i4in talep yapıldığı takdirde, lmanya/dan4ağrılış nedeni öğrenilecek, %ukukB a4ıdan bu %usus önemli.

h >kamet m'saadesi s'resince ne 5'rkiye, ne de lmanya/nın m'da%ale %akkıdoğuyor. ncak ikamet s') resi sona erince temdit ile yapılacak m'racaata bir engel 4ıkmaması a4ısından

2oc%um a$cılığı/nın i(leyeceği yol önemli. 2u bakımdan oc%um ön'm'(deki %a0ta2oc%um/a bi((at giderek sa$cıyla /3e olacak, ne olmayacak/ sorusunu aydınlatmaya4alışacak.

h a%sB da$a a4ılması gör'ş'nde ise ya(ılı karar elde bulunduracak, 5'rkiye/dengelecek it%am karşısında delil olarak kullanılacak. >KM 2aşimamı 9arun 9oca/nınlmanya/da siyasB 0aaliyet göstermediği, böl'c'l'k, kışkırtıcılık yapmodığıce$aben teş$ik ed9ecek.

h a$cı da$a a4ılması gör'ş'nde ise durumu esasen bildirdiği Köln yabancılarpolisine ileteceği i4in da$anın bir an önce gör'lmesi $e beklediğimi( /beraat/sonucuna ulaşılması sağlanacak.

h 5'rkiye/nin tespit edeceği /geri dön/ tari%inde a$det etmeyeceği bakımından9arun 9oca/nın $atandaşlıkken 4ıkarıldığı takdirde kendisine /yabancılarpascportu/ ) remdenpass ) tan(imi i4in lman makamlarına baş$uracak.A

h >ltica talebi en son yol $e 4are olarak ele alınacak;lUU..]=rdoğan 8lcayto, u(un yıBlar ederal lmanya/da ya).şıyor. @e$resi de 4ok geniş.Vropaganda nedir, bunu 4ok iyi biliyor.5eleksin bundan sonraki böl'm' >slTm K'lt'r Mer).ke(teri/nin propaganda işlerininasıl yaptıklarını kanıtlıyor.8kuyalım "

h ...oc%um, >slTm K'lt'r Merke(leri ile ilgili IEE say0a kadar tutulacak birrapor %a(ırlama 4alışmaları i4inde. 2aşak Yayıne$i de bulunduğunu $e asgarB AEEEadet satacağını umduğunu, böylece, mesaisini $e masra0larını karşılayacağınıa4ıkladı.5elekste şu böl'm ise 4ok ilgin4.. 2u böl'm, >slTm K'lt'r Merke(leri Ble emniyetgöre$lileri arasındaki 9işki)yi gösteriyor.

h AJ Mart tari%inde lman emniyet göre$lileri ile 2osp%or Restauran/ta yemeğeoc%um da katılıyor.oc%um, anlaşıldığı '(ere, >slTm K'lt'r Merke(leri/)nin tuttutu lman a$ukat.>slTm K'lt'r Merke(leri, ederal lmanya/da en g'4l' örg'tlerden biridir.AI =yl'l öncesi 5'rkiye/de V ioindkl millet$ekili ile belli bir siyasal g'cesa%ip bulunan Z'leymancı] )akım, $rupa/da g'n ge4tik4e gelişiyordu.7iyanet >şleri 2aşkan)lığı/nı da tedirgin eden gelişme işte buydu.Kemal Ka4ar/ın ilişkileri 4ok genişti. 9emen %emen %erkeste Ze0endi adam]i(lenimi uyandıran Ka4ar, %er 4e$reden dost $e arkadaş edinmişti.V/lisiyle, &9V/lisiyle, M9V/lisiyle 4ok yakın dostluk ilişkileri kurmasınıbilmişti Ka4ar..Ka4ar/ın en yakın dostlarından biri de V dana Millet$ekili $e $rupa 5'rk?rubu 2aşkanı &e$det k4alıy/)dı.k4alı, AFJF yılındd >slTm K'lt'r Merke(leri/nin 9a)gen/deki toplantısına dakonuşmacı olarak katılmıştı.



A*." AEöteki konuşmacılar" V >stanbul Millet$ekili Kemal Ka4ar.. V Konya Millet$ekiliVro0. aban Karataş.. V >4el Millet$ekili li k/tı.Kemal Ka4ar. AI =yl'l AF+E tari%inden sonra a4ılan da$a nedeniyletutuklandığında kendisine dostluk elini u(atan yine &e$det.k4alı olmuştu.

ZKara g'n dostu]ydu k4alı..&e$det k4alı/nın Kemal Ka4ar/a yaptığı dostluk şu olayda da kendini bellietmişti.Kemal Ka4ar, $rupa Konseyi 'yesiydi. Ka4ar, tras)bourg/a %ep >slTm K'lt'rMerke(leri başimamı 9arun Re)şid 5'yl'oğlu/nun mercedesi ile gelir $e ötekiparlamenterler 9e birlikte $rupa Konseyi/ndeki 5'rkiye daimB temsilcisi2'y'kel4i emi% ?'n$er ile gör'ş'rd'.2'y'kel4i ?'n$er, Ka4ar/ın, I- 3isan AFJ+ g'n' $rupa Konseyi 7anışmaMeclisi/nde yaptığı konuşmada, ransı( sosyalist senatör Verrider/in Kıbrıskonusundaki Yunon yanlısı konuşmasına $erdiği yanıtı 4ok beğenmişti.7oğrusu bu yaX Ka4ar, o g'n yaptığı konuşmada, >Zcum%uriyet4i, demokrat, laik] ilkeleri de sa$unmuştu. Q2'y'kel4i ?'n$er, AI =yl'l AF+E/den sonra 4eşitli su4) l

arla tutuklanan $rupa Konsey i/nin 5'rk 'yeleri ile ya) kından ilgilenmektedir.2'y'kel4i ?'n$er, M9V/li gT% 8ktay ?'ner, MV/lt 5emel KaramoUa $e V/li KemalKa4ar/ın tutuklanmaları ile ilg9i sorularla da sık sık karşılaşmaktadır.?'n$er, Ka4ar/ın ntalya/da Z:aikliğe aykırı olarak, de$letin temellerini dinesas $e inan4larına uydurmak] amacıyla örg't kurmak su4undan tutuklanmasındansonra 7ışişleri 2akanlığı/na .I.AF+A tari%inde bir ya(ı ya(arak Kemal Ko4ar/ın$rupa Konseyi 7anışma Meclisi/nde yaptığı konuşmada laiklik ilkesinden sö(ettiğini belirtip Ka4ar, %akkında şu kanısını ya(maktadır"ZKa4ar/ın bu sö(leri, cum%uriyette 4oğulcu demokrasiye, laik de$let me0%umunabağlılığını $e tat'rk prensiplerini benimsemiş olduğunu göstermektedir.ayın Kemal Ka4ar. $rupa Konseyi i4inde ocak AF+AA-cyına kadar s'rd'rd'ğ' 4alışmalarda, daima bu gör'şe sadık kalmıştır.Yukarıdaki %ususların $e ek 0otokopinin gereği i4in ?enelkurmay 2aşkanlığı/no,i4işleri $e Milli =ğitim 2akanlıklarına $e 7iyanet >şleri Riyasetineulaştırılmasını saygılarımla m'saadelerini(e ar( ederim..<<2'y'kel4i emi% ?'n$er/in, &e$det k4alı/ya Ka4ar ile ilgili bu ya(ıyı ya(ıp7ışişleri 2akanlığı/na gönderdiğini söylemesi '(erine k4alı, bu ya(ının ntalyaA. ğır &e(a Ma%kemesi/ne gönderilmesi i4in kolları sı$ar.Konu, Ka4ar/ın a$ukatlarına yansıtılır. $ukatların girişimleri sonunda, bu ya(ıma%keme dosyasına girer. Ma%keme dosyasında >stanbul 9ukuk ak'ltesi/nde göre$libeş öğretim 'yesinin ö(el olarak alınan ZilmB m'talTaları da yer almaktadır.Z'leymancı]lık aley%ine a4ılan da$ada su4 öğesi bulunmadığını bildiren öğretim'yeleri unlardır"Vro0. 7r. ul%i 7önme(er.Vro0. 7r. Kayı%an >4el.7o4. 7r. =rol &i%an.7o4. 7r. Koksal 2ayraktar.7o4. 7r. =. Yurtcan.Kemal Ka4ar $e 4e$resinin 4ok yönl' ilişkileri başarı ile y'r'tmekte 4ok %'nerlioklukları %er olayda ortaya 4ıkıyor.Vrostat Melekleri2ir yandan, >slTm K'lt'r Merke(leri/nin ederal lmanya/da Zkamu yararına4alışan dernek stat's'sn' ka(anması i4in lman masonlarını %arekete ge4irirken,öte yandan 2onn 2'y'kel4iliği i4indeki m'şa$ir $e ateşelerle kişisel dostlukkuruyorlar $e bunlar olurken de $rupa/da Z5'rk ederasyonu] adıyla b9inen'lk'c' kuruluşun önde gelen adlarından >nci K't'k ile birlikte Ulm kentindeortaklaşa bir bina satın alıyorlardıSZ>slTm K'lt'r Merke(leri], 7iyanet >şleri 2oşkanlığı/)nı tedirginliğes'r'kleyecek öl4'de gelişmekteydi.AJ



Kur/an kurslarına, 5'rkiye/de bir yönetmelik değişik)diğ ile Zdarbe] $urulmuş,Z'leymancı] adı $erilen Kur/an kurslarının '(erlerine kayıtlı b't'n mal $arlığıbir yönetmelik değişikliği ile 7iyanet >şleri/n/m eline ge4i$er)rnişti.'leymancılık akımı, bu Zdarbe]nin öc'n' ederal lmanya/da alıyor $e AFJGyılında kurulan $e Zmane$B başkan.lığı]nı Kemal Ka4ar/ın yaptığı >slTm K'lt'rMerke(leri aracılığı ile önce camileri sonra da cemaati ele ge4iriyordu. .

7iyanet >şleri, tıpkı AFJA yılında yapıldığı gibi ad değiştirip Zpansiyon] ya daZyurt] adlarını alan Kur/an kurslarına el konulmasını öneriyorX ancak %'k'met buöneriyi uygulamıyordu.nadolu ?a(etesinde yayımlanan 'leymancı gör'şlerden se4meler"VR855 KR! 3= HY:=M=:>=rdoğan 8lcayto/nun sa%ibi olduğu nadolu ga(etesinin orta say0aları 'leymancı>slTm K'lt'r Merke(leri ederasyon/na ayrılmıştı. 8l)cayto, Kemal Ka4ar iles'rekli temas %alindeydi. 9arun Reşit 5'yl'oğlu i4in soruşturma a4ıldığı (aman2onn 2'y'kel4isi Oa%it 9ale0oğlu/nu eleştiren ya(ılar da yine nadoluga(etesinde yayımlanıyordu.9arun Reşit 5'yl'oğlu/nun yanı sıra 'leymancı %areketin diğer önde gelenleri denadolu . ga(etesinde sık sik. ya(ıyorlardı. 9amburg $e @e$resi tslTm K'lt'rMerke(leri 2aşimamı 3i%at 5ar%an/ın aynı ga(etede yayımlanan ZUsta))dımı(

'leyman 9ilmi 5una%an ;K..< =0endi 9a(retlerinden 7uyduklarımı( $e?örd'klerimi( adlı ya(ısının bir böl'm'n' aşağıda sunuyoru(. ]7'nya seması yeditabaka olduğu gibi insa)A+nın $'cudunda da yedi tabaka seması $ardır. A. Kalb" Kırmı(ı renkte nur)i ilT%iile (iyalanmıştır. I. Ru%" Kırmı(ı renkli nur ile. G. ır.) 2eya( renkli nurile. . 9a0i" Yeşil renkli nur ile. *. %0T" 2eya(, kenarında ka%$erenkli4emberi $ardır. -. 3e0s)i natıka" 5uruncu renkli nur ile (iyalanmıştır. J. 3e0s)i kul" 2unların c'mlesine şamil olan bir renktedir. /Kalb/ (Tt)ı ilT%ininnurunun ma%allidir. /Ru%/ sı0at)ı ilT%inin nurunun ma%alli. /ır/ sırr)ıe%adiyyetin tecelli ettiği yerdir. /9a0i/ de mabudun bil%akkın nuru me$cuttur./%0T/da ise mTbud)u ilT%iyenin sırrı me$cuttur.]3i%at 5arlan/ın /stadımı( 'leyman 9ilmi 5una%an ;K..< =0endi 9a(retlerinden>şittiklerimi(] başlıklı bir başka ya(ısında şunlar ya(ılıdır.)12u d'nyada (u%ureden b't'n %astalıklar Resululla% =0endimi(in ;..< m'barek sö(lerine riayetedilmediğinden meydana gelmektedir. O'cud)u insanda $a(i0eli lla%/ın G+melTikesi $ardır. 7ikkat edin, bunlar G+* değil, G+/d'r, e0endiler. >ki tanesiinsanin de0i %acetini i0a $a(i0esini /yani tu$alet kapısında nöbet tutmayı/ te)ne(('len kabul, etmişler. 2unların mertebesi, bu $a(i0eyi '(erlerinealdıklarından dolayı da%a y'ksek ye da%a TlB kılınmıştır.>nsanoğlu de0i %acet yaptıktan sonra /=l)%amd' lillT%ille(i e(%ebe annil e(a $ea0Tni min (Tlik/ demelidir. 2unu tatbik edenlerde /prostat/ %astalığı gör'lme(.2u sıkıntıdan 0era%lığa 4ıkan kimse bu duayı okuduğu (aman %astalıklardan berikalmanın esbabına te$ess'l etmiş $e y'ce ş'kr)' mane$iyyeyi i0a etmiş sayılır.]9'k'met Z'leymancı akımsın yöneticilerini ma%kemeye yermişti. 3asıl olsabeklemek da%a doğru bir yol olacaktı.AF?er4i ma%keme bu Kur/an kurslarının 9a(ine/ye de$rine, karar $ermiştiX ancak bukarar Yargıtay F. &e(a 7a)iresi/nce bo(ulacak $e kararın ZKur/an kurslarının9a(ine/ye de$ri] böl'm' de kaldırılacaktı.Ulusu %'k'metinin d'ş'nd'ğ' ]kinci önlem, yurt dışındaki cami $e mescitler ileKur/an kurskınnın 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca denetime alınmasıydı.kla gelen önlem buydu. ncak, böylece, de$let, yurt dışındaki yurttaşlarınasa%ip 4ıkabilir, Z'leymancıların g'4leri de ancak böyle kırılabilirdi.]Yurt dışındaki >slamcı akımlar yalnı(ca Z'leyman)cılık] ile sınırlı mıydı9ayır, değildi..'leymancılar ile amansı( bir ka$gaya giren Milli ?ö)r'ş4'lerX Milli ?ör'ş4'lerile %i4 ge4inemeyen 'lk'c'ler de camilerde etkinlik sağlıyorlardı.3urcular da örg'tl'yd'ler. ncak bu etkinlikleri. 'leymancılar $e Milli?ör'ş4'ler kadar değildi.



Yurt dışında cami $e mescitler, 'leymancılar, Milli ?ör'ş4'ler, 7iyanet4iler,lk'c'ler $e Kaplan 9oca yanlı)larmca parsellenmiş gibi. 7ernekleri ayn.&amileri ayrı, &emaati ayrı.2u ayrılığın dinsel nedenlerden 4ok siyasal nedenleri ön planda. Hrneğin, ZMilli?ör'ş4'ler], AI =yl'l öncesi MV, - Kasım se4imleri sonunda da Re0a% Vartisi/n)den yana olmuşlar.

>(leyip okudukları ga(ete Milli ?a(ete. iyasal Vartiler Yasası/nda yer alanyasakları bildikleri i4in de sorarsanı(.Z2i(im 5'rkiye/deki %i4bir parti ileorganik bir bağımı( $e ilgimi( yok] diyorlar.ma %erkes biliyor ki, Re0a% Vartisi/nden yanalar, =rbakan/ı da 4ok se$iyorlar.Köln 2aşkonsolosluğu, $rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtlan ?enel ekreteri liY'ksel/in pasaportunu istemiş. 2u y'(den konuşmalarında 4ok öl4'l' $e dikkatli..A*EMiMi ?ör'ş 5eşkilTtları 9ollanda 2öige 2aşkanı iirt/)in 2atman il4esinden ali%?ök ZYa(ın] diyor, Ztıerkes duysun.]Z2u Kaplan 9oca/nın aramı(dan atılmasında %ayır gör'yoru(.]Z3i4in] diye soruyorum. Yanıtlıyor"Z2unun sebebi de >rana olmadığımı( %alde >rancılık it%amı altında kalmamı(dır.Kaplan 9oca/nın ortaya 4ıkması ile bi(im >rancı olmadığımı( kanıtlanmıştır.]

2erlin/deki >slTm ederasyonu/na bağlı Z2erlin >slamcı ?en4lik ancağı] yayınıZ>slamcı ?en4liğin esi )eti%] adlı dergide AF+A yılı mayıs ayında yayımlananbir ya(ının başlığını aktarayım"Zeriat4ıyı( =l%amd'lilla%.]Ya(ıda =rbakan/ın %aksı( yere %apsedildiği ileri s'r'ld'kten sonra şu gör'ş yeralıyor"ZM'sl'manS.. 2aşını ellerinin arasına al $e d'ş'n.. imdi bu lider nerede $e neile su4lanıyor Mu%asebesini yap $e kararını $er.]Ya M'sl'mandan yanaşın, ya%ut da 2atı kul'b'nden. >kisinin ortası yoktur.i( kimden yanaşını( diyorsun2i( şeriat4ıyı( el%amd'lilla%.]2aşya(ıda da şu gör'ş sa$unuluyor"Z?ayemi( lla%, önderimi( 9(. Resulullo%, anayasamı( Kur/an, yolumu( ci%ad, eny'ce gayemi( $e ar(umu( ise lla% yolunda şe%it olmaktır.]Oe bir de Zparola.]Zlla% yolunda ci%ad.]Ya 9amburg/da Milli ?ör'ş4'lerin elindeki Merke( &amii/nde AF+G yılı Kurbanbayramında li >%san 9oca/nın yaptığı konuşmaya ne demeli9amburg/da Zli >%san 9oca] diye bilinen li >%san i)ialis4i/nin ses bandınaalınmış $aa(ları elden ele dolaşıyor.A*AKonya/nın 2eyşe%ir il4esi Ya(yurdu köy'ne kayıtıp AF doğumlu li >%san9alisci/nin AF+G yılında 9amburg Merke( &amii/nde $erdiği $aa(da olaylar da4ıkmış.5eyp bandını dinliyorum"li >%san 9oca konuşuyor"ZKur/an)ı Kerim lla%/ın ni(amı $e kanunu ile idare)etme(se kT0irdir diyor. 2ende kT0irdir diyorum.iyaset midir bu:aiklik Kur/anda $ar mıdır 7emokrasi Kur/anda $armıdırKur/an ni(amıdır demokrasi.. :aiklik sistemi Kur/an ni(amı mıdır] li >%san9alis4i, cami k'rs's'n' bir siyaset k'rs's' gibi kullanıp şu gör'ş' yaymaya4alışıyor"Z(i( m'/min. %epimi( $atanımı(ı, milletimi(i terke)derek şuralara geldik. uk'0'r memleketlerinde yeşeren ot gibi yeşeriyoru(.=l%amd'lilla%, lla%/ın ni(amına. lla%/ın kanununa, lla%/ın dinine, sımsıkısarılıyoru(. =l%amd'lilla%.. 2u bir ö$'n4 meselesidir. 3ası ki -EE k'sur senes'ren bir 8smanlı >mparatorluğu dışarda din, mukaddesat d'şmar$)ları tara0ındannasıl %imaye edildiler )ön 5'rkleri kastediyorum ) nastl ki $rupa/da %imayeedildiler. $rupalılar, nasıl onlara karılarını, kı(larını ikram ettiler, onlarıaynı yataklarda yatırdılar. Oe böylece -EE k'sur sene s'ren koskoca



imparatorluğun i4erisine $e bunları salmak suretiyle, nasıl ki, bu koskocaimparatorluğu yıktılar $e)lla%/ın ni(amına mani oldular ise işte bu k'0'rdiyarında bulunanlara da lla% ger4ekten y'rek $ermiş,/ lla%/a birer m'ca%itolarak yarın memleketlerimi(e döneceği(. uurlanmış olarak döneceği(. Oe bi(imKur/an/ımeu yırtanların suratlarını yırtacağı(, bi(im Kur/an/ımı(ıpar4alayanların anayasalarını par4alayacağı(.]

2en bu konuşmayı ses bandından dinlerken t'ylerimin diken diken olduğunu%issediyorum.&amiler, ibaret yeri olmaktan 4ıkmış birer siyaset alanı olmuş..[li >%san 9oca, konuşmasında tat'rk/e dil u(atıyorA*I$e Zk'0'r memleketi %aline getiren kupkuru topraklarn i%tiyacımı( yok] diyes'rd'r'yor konuşmasını.Konuşmasının bu yerinde cemaatten bXri sö(e karışıyor "2ir yurttaş bağırıyor"Z2urada propagandaya yer yok.]2u yurttcşı başkaları i(liyor"ZVropaganda yeter, %epimi( nama( kılıp gideceği(.]Zlla%/ını se$en sussun, nama(ımı(ı kılıp gideceği(.]

li >%san 9oca, bu g'r'lt'lere rağmen de$am ediyor"Z2i( burada Kur/an ni(amına sa%ip 4ıkıtsın istiyoru(. 2u şuuru $ermek istiyoru(,bu putperestleri indir oşcğıya diyoru(. lla%/ın ni(amını kaldırdılar, lla%/ınanaycsasmı kaldırdılar, K'0'r ni(amını getirdiler. ma bir g'n mutlaka bu ni(amgelecektir. Mutlaka bir g'n Kur/an anayasa olarak kabul edilecektir.]li >%san 9oca/nin gör'şleri ile &emalettir$ Kaplan/ın gör'şleri bu konudatıpatıp birbirine ben(iyor.3asıl ben(emesin ki, AF+G yılı ağustos ayına kadar beraberler. Kaplan 9oca,ZMilli ?ör'ş et$a Komisyonu 2aşkarn]dır bu tari%lerde.$rupa Milli ?ör'ş 5eşkilTtları ?enel ekreteri li >%san Y'ksel/e 9amburg/taMilli ?ör'ş4'lerin elindeki merke( camiinde li >%san 9oca/nin yaptığı bukonuşmaya ne diyeceğini sordum.7edim ya, li Y'ksel 4ok dikkatli.. Yanıtı şöyle "Zayın Mumcu, bi(im teşkilTtımı( AF+* yılında kurulmuştur. 2u tari%ten öncekiolaylar $e konuşmalar bi(leri bağlama(.]9amburg/da Merke( &amii >mamı e0er %metoğlu ile gör'ş'yoru(.%metoğlu, >stanbul =debiyat ak'ltesi me(unu. )rap4a biliyor. essi()sedası(bir insan i(lenimi uyandırıyor.2ir4ok >slTm 'lkesini dolaşmış, Vakistan/a, 0ganistan/a, 9indistan/a gitmiş.5ab9 >ran/a da.A*G>ran/a ZinkılTptan önce] gitmiş. 7a$etli olarak.Ze0er 9ocasnın asıl soyadı ZMalak]. @ankırı ili mer)ke( k4a$aki0 köy' n'0usunakayıtlı.2aşı, konsoloslukla dertte. 7ertte olduğu i4in 0otoğra0 4ektirirken y'('n'saklıyor, ger4ek soyadı yerine Z%)metoğlu] soyadını kullanıyor.5ıpkı, 9ollanda/nın `andaam kentinde yaso0ya &a)mii/nde karşılaştığımı(edebiyat öğretmeni %met K'ta%yalı gibi.8 da takma soyadı kullanıyor.e0er 9oca ile ati% ) por Kul'b'nde gör'ş'yoru(. Yanında Milli ?ör'ş 9amburg2aşkanı m'%endis a%in &ayma( $e ati%)por Kul'b' I. 2aşkanı 9'seyin Usta$ar.2enim yanımda da 9alk4ı ) 7e$rimci ederasyon/un?enel 2aşkanı 7r. =tem =te.e0er 9oca ile &emalettin Kaplan/ı konuşuyoru("Z>ran/a sempati konusunda 4ok ileri gitti] diyor.onra birlikte camiyi ge(iyoru(.&ami dediğini( bir apartman. partman AFJJ yılında satın alınmış.lt katta kaset $e dinsel yayınlar satan bir d'kkTn $e bir de supermarket $ar.upermarkets ön'nde de bir lokanta.&ami yukarı katta.por salonu $e yurt da yine 'st katta.



9amburg/da Milli ?ör'ş4'ter/in beş camisi $ar. 2unlar, Merke(, 9amburg, K'4'k>stanbul, Oil%elmsburg $e ?ir$gen$erder camileri.iki cami Lle 'leymancıların. 2ir cami ) Yunus =mre )lk'c'lerin. /2eya(ıt &amii de 7iyanet/in.Milli ?ör'ş 9amburg 2aşkanı a%in &ayma( ile demokratik sosyalist eğilimli Vro0.

9akkı Keskin, Z5'rkiye ?ö4men 2irliği] adıyla bir dernek kurmuşlar.2aşkan solcu Vro0. Keskin.>kinci 2aşkan MillB ?ör'ş4' m'%endis a%in &ayma(.9amburg/da Z?ö4men] adlı bir de dergi 4ıkıyor.A*7ergide, 5'rk insanının yurt dışında Zbir başka k'lt'r d'nyası ilekuşatıldığını] $e bu y'(den Z>slama sığındığı] ileri s'r'l'yor. 2ir yabancık'lt'r d'nyası ile kuşatılan 5'rk insanının bu Zk'lt'rel ero(yon] i4inde >slamasığındığı gör'ş'n' sa$unan dergi da%a sonra şu gör'ş' sa$unuyor"Z>slTm, kabul etmek gerekir ki, yurt dışındaki 5'rkiye insanına k'lt'relkimliğine sa%ip 4ıkma, kendi kişiliğini bulma arayışında kendi mantığı i4indeb't'nl'kl' bir ce$ap $ermektedir. >slTm/ın $erdiği ce$abı doğru bulmayabiliri($e eleştirebiliri(. 9atta >slTmın $erdiği ce$apların, bu toplumda ortaya 4ıkan

kuşaklar 4atışması, kadın )erkek ilişkisi gibi 4eşitli sorunlarda yeterli 4ö('mgetiremediği %atta sorun yarattığını da ileri s'rebiliri(. 2u ayrı bir konudur.akat esas olan 5'rkiye insanının k'lt'rel $e sosyal i%tiya4larının bilincine$armak, bu i%tiya4lara sı%%atli ce$ap $erebilmektedir. 2u ise bi(i, ö(elliklesol %areketin ciddi bi4imde eğilmedikleri bir d'nya $e onun sorunlarıyla karşıkarşıya getirmektedir.]2u gör'ş, 4ok tutarlı gör'n'yor. ncak lt >%san 9ocalar, 7emirtaş 9ocalar $e9asan 7amar/ın konuşmalarını dinleyince, sol gör'şle bu gör'şlerin %angi ortaknoktada $e nasıl bağdaştırılacağını soruyorsunu(.7emirtaş 9oca/nm ses bantından aktarma yaparak bu gör'şler ile sol gör'ş'n nasılbir araya geleceğini birlikte d'ş'nelim"7emirtaş 9oca şöyle konuşuyor" Z..3edir yery'('nde M'sl'manın peşindekoşması gereken da$a Kur/an m'/rriin M'sl'manlara şöyle bir emir $eriyor"2akara s^resinin AFG numaralı Tyeti. =y m'/)minler $e M'sl'manlar, yery'('nde0itne $e 0esat kalma)yı.ncaya kadar, >slTmın b't'n yery'('nde %Tkim olmasınakadar, din)i celil)i >slTmın, lla%/ın oluncaya kadar, kT0irlerle, dind'şmanları ile m'cadele edini(...] 7emirtaş 9oca, sonra bakın neler diyor,neler" ZYery'('nde >slTm %'kmediyor mu bug'n >stanbul/a >slTm %'kmediyor mubug'n ultan ati% (amanında >s)tanbu/d %Tkimdik. imdi >slTm %Tkim midir7eni( kıyı)A**larma, caddelere, etra0a, mekteplere, kitaplara, tele$i(yon aynasında, radyomikro0unun^, ga(etelere >slTm %Tkim midir2u netice elde edilinceye kadar 4alışmayan, m'cadele etmeyen, bu da$ada canını,malını %arcamayanlar kıldıkları nama(la birlikte ce%enneme gideceklerdir. 7inlla%/ın %'km'd'r. 2ug'n >stanbul/da b't'n ma%alle bakkalları mey%aneye dönm'ş.=ğer >stanbul/da lla%/ın %'km' ge4seydi, kimse bir damla i4ki i4me(di. =ğerdenir kıyılarında, lla%/ın %'km' ge4seydi,, kadınlarla erkekler %ay$anB birişta%la deni(e giremeyeceklerdi. =ğer lla%/ın %'km' ge4seydi, >stanbul2oğa(ında, mey%anelerde, ga(inolarda, diskoteklerde a4ık4a (ina edilmeyecekti.=ğer lla%/ın %'km' ge4seydi, >stanbul/da okullarda $e 'ni$ersitelerde kimsella%/ı inkTr edemeyecekti. 7emek >slTm %Tkim değil...;...<.. >slTmı %Tkim kılma gayreti olmayanların %i4bir 0eti%te nasibi yoktur.8kullarda Kur/an)ı Kerimi kal)dıralı tek bir nesil yetiştiremediler. >slTma%lTkını, imanını, >slTmın aksamını kaldırdıkları g'nden beri bir tek >nsanyetiştiremediler. ati%leri doğuracak bir kad"n koymadılar. 9epsini, şe%$etin,(inanın $e 0u%uşun (ebunu %aline getirdiler. 2acağına ge4irdiği daracık kotpantolonu ile şe%e$i gıcıklanmalar ile akşama kadar şe%$et arayan kadınlar mıati%leri doğuracak.. =ğitim sistemimi(i deenere ettiler. >nsanın aslı maymundur diyerek, ati%yetişmesin diye %ay$an yetişsin diye 0else0eyi maymun olarak aldılar. 8 g'ndenberi memlekette ne ati%, ne insan yetişti. Oe milli eğitim sisteminin



planladığı okullardan, mekteplerden sonunda insan değil, birbirlerini par4alayan$a%şi eşkiya grubu, a)narşist $e teröristler 4ıkmaya başladı. 2ug'n %asbelkaderMe%met4ik dip4iği 4ekip alsa mektebin karşısından, kimse okuyamayacaktır.>nşalla% bu millet aslına dönecek $e ati%/ini bulacaktır..]Veki 4ö('m neymiş 7emirtaş 9oca i4in @ö('m"A*-

Z>slTmın %Tkim olmosı $e insanlığın Kur/on/a dönmesi.]5ıpkı &emotettin Kaplan gibi"ZKur/an anayasa olacak.]dından 4ok sö( edilen .9asan 7amar/ın konuşmalarından da sö( edelim.7amar diyor ki" ,Z2i( o Kur/an/dan ayrıldık. ma bulacağı( lla%/ın i(niyle. 2i(im yerimi(neresi 3e merika, ne Rusya e0endim, ne 2atı.. 2i( lla%/tan geldik, bi( Kur/an%'k'mlerine göre idare edildik. 2i( Kur/an/a döneceği( lla%/ın i(niyle.;...< 3e (aman dinimi( de$let olur, de$letin dini olur, o (aman %erkes otururşöyle tespi%ini 4eker. ma ben şimdi dinimin de$let ol, de$letimin dini ol diyetebliğ ile göre$liyim.;...< 2i(im me(%ebimi(in b'y'k bir ksmı %apis%anelerde ge4ti. 2i( ona d.atalibi(, bi( ona )da ra(ıyı(. 2i( orada da kalırı(. 2i( gerektiğinde kellemi(i

de lla% i4in $eriri(. 5eredd'd'n'( olmasın.Kom'nistlerden bir milyon 0a(la cesaretimi( $ar.!rk4ılardan bir milyon 0a(la cesaretimi( $ar.9erkesin pili bitti, lamba sönd'. >ş bitti. 9erkes şimdi /0coyun bacağından,ke4i bacağından. 9erkes şimdi adam yetiştiriyor.Vırasa yetiştireme(ler.@ıkacaksın dağlara anlatacaksın. 5abii ba(ı şeyler olacak. =e sende Kur/any'r'rl'kten kalkacak, cuma g'n' tatil kalkacak, imam %atibe talimat gelecek, AFMayıs/a %a(ır olun diyecek. 2aşört'ler alınacak, 9acettepe ni$ersitesinden IEtane, G+ tane doktor kı(ımı( başört's' taktıkları i4in mektepten atılacak,9a(ret)i Mu%ammed/in s'nneti tıraş edilecek, sonra sen de ben de cennete.Oay anam $ay... 2u papa(ın cennetine ben(er bu cennet $alla%i. Yok böyle şey...M'cadele $ereceği( m'ca)dele.;...< 7in ayrı, de$let ayrı olursa de$letin gT$ur olur, )4T$ur. 7e$letin gT$urolursa karna$al olur karna$al. 7e$)A*Jlet gT$ur olursa 4am ağacının altında kade% kalkar. Kalkmıyor mu seninde$letinde @am dikilmiyor mu Karna$al olmuyor mu 7udaklar boyanmıyor mu7eni(e 4ıplak girilmiyor mu yao0ya/ya kelep4e $urulmuyor mu 2aşört'leratılmıyor mu >EE sene e$$elki kitaba dönemeyi( diye caddelerde konuşulmuyormu;...< =0endim ben şimdi şeriat4ı olursam pasaportumu alırlar.lırlar e0endim tabii, ne (annettin 8nun i4in M'sl'man, lla%/a ne0er olacak.Korkmayın lla%/ın i(niyle. Yıkılacak b't'n putlar. lla% bir g'n bu millete bir9(. Hmer gönderecek bir Hmer... +...F $arsın ortlar AEE sene e$$eline dönemeyi(desinler. 2akalım sonlan ne olacak 9ani 3emrutlar, 9ani ira$unlar 3eredeonlar &e%ennemin dibine gittiler onlar..]7amar/ın da amacı belli" 7in de$leti kurmak.Merke(i rank0urt/ta bulunan kısa adı Z5'rk ederasyonu] olarak bilinen Z$rupa7emokratik ) lk'c' 5'rk 7ernekleri ederasyonu] da bir 4eşit Z>slamcı gör'ş']sa$unuyor. 5'rkiye/deki M9V/nin yurt dışı u(antısı olan 5'rk ederasyonu/nungenel merke(i, rank0urt/ta, Z?utleutsrasseJG -EEE rank0urt am Main A]adresinde bir apartmanda.9emen %emen %er kentte bir temsilciliği $ar 5'rk ederasyonunun. 9emtemsilcilikleri $ar %em de camileri.5'rk ederasyonu/nun ZAF+* yılı bilgi yarışması tari% soruları] no bakarakbu 0ederasyonun %angi gör'şleri sa$unduğunu anlamak olası. oru J"Z..5'rkiye/de AFIG/den beri dinB eğitimin ortadan kaldırdığı $e aynı tari%tenitibaren AJ yıl s're ile e(anın X 5'rk4e okunduğu bilinmektedir. 7ine re$agör'len bu muameleler karşısında milli reaksiyon b'y'k olmuş $e AF*E/de 7emokratVarti iktidar olmuştur. Mer%um dnan Menderes/in >(mir/de birka4 y'( bin kişiye



%itap ederek 5'rk milletinin M'sl'man olduğunu $e öyle kalacağını söylemesi $ebu 'lkeyi resmi (iyareti sırasında bir (atınA*+me(arının başında ati%a okuması, 5'rk umumB e0kTrının milli duygu $ed'ş'ncelerini %i4 aksettirmeyen basının $e ana mu%ale0et partisinin b'y'ktepkilerine $e kınamalarına mcru( kalmıştı. Menderes/in kınanmasına yol a4an,

me(arının başında 0ati%a okuduğu (atın $e (iyaret ettiği 'lkenin adını biliyormusunu(]oru IG/de de" Z5'rkiye 7e$leti/nin resmi dini >slTm dinidir] maddesinin ka4yılında anayasadan 4ıkarıldığı da soruluyor.5'rk ederasyonu, AF+* yılında tari% soruları dışında ayrıca Zdin bilgisi]soruları da saptayıp, bunu din eğitiminden ge4irdiği öğrencilere sormuş.2u dinB sorulara da kısaca gö(atalım"oru GF"Z?'n'm'(de lla%/a $e 8/nun b't'n emirlerine olduğu gibi /ört'nme/ emrine deinanmakla beraber (ayı0lık gösterip bu emre uymayan kadınlarımı( $ardır. 2unlarbaşka iman etmediğinden $eya iman .etmiş olsa b9e lla%/ın bu konudaki emrinitam duymamış $e anlamamış oldukları i4in >slTmın kadınlarla ilgili ört'nmeemrine karşı 4ıkanlar $ardır. H(ellikle g'n'm'( 5'rkiye/sinde de$let idaresinin

en 'st makamlarında bulunanlar bile sık sık Kur/an/da ört'nme emrininolmadığını, başört'n'n taklit yoluyla nadolu/da yaşayan eski Rumlar $eraplardan geldiğini söyl'yorlar. 8ysa ört'nme $e başört's' ile ilgili ilT%Bemir Kur/an/da a4ık4a ya(ılıdır. 2aşört's'yle ilgili Kur/an Tyeti %angi surede$e ka4ıncı Tyettir]5'rk ederasyonu/nun ideoloik gör'ş' Z5'rk >slTm ente(i/dir. 5'rkiye/de bir4okbakanın 'ye olduğu Zydınlar 8cağı] adlı kuruluşun ideoloisi de aynıdır" Z5'rk)>slTm ente(iS]7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın bağlı bulunduğu 7e$let 2akanlığı koltuğunda oturanKT(ım 8ksay, ydınlar 8ca)ğı/na 2aşbakanlık H(l'k >şleri ?enel M'd'r' iken AI.I.AFJ* g'n' kaydolmuş.8 da Z5'rk)>slTm ente(i] gör'ş'n' benimsemektedir.2u y'(den midir, bilinme(X AG Mayıs AF+* g'n' 5'rkA*Federasyonu, 7iyanet işleri 5'rk ) >slTm 2ir'ği/nin Köln/)deki ?örkemli &amii $etesisinin a4ılışı i4in Köln/e gelen 2akan 8ksay iie 7iyanet >şleri 2aşkanıltıkula4/ın 4e$resinden %i4 ayrılmamışlar.5örende Z5'rk ederasyonu 2aşkanı] li 2atman $e kuruluşun öteki yöneticileribir gö$de gösterisinde bulunmuşlar.5örenin yapıldığı salonda 8ksay $e ltıkula4/ın gö(leri ön'nde Z2aşbuğ 5'rkeş]sloganları atılmış.rank0urt 2aşkonsolosluğu 7in taşesi ali% ?'neş M9V Kastamonu millet$ekiliadaylarından.2el4ika 2r'ksel 2'y'kel4iliği 7in M'şa$iri Rı(a elim 2aşoğlu da ?'n a(ak/ın?'mr'k $e 5ekel 2akanı olduğu g'nlerde 7iyanet >şleri 2aşkanlığındakigöre$indeD] ayrılıp, ?'mr'k $e 5ekel 2akanlığı/nda göre$ yapmış.?öre$i personel $e eğitim m'd'r'X AFJF yılında yeniden 7iyanet >şleri2aşkarriığı/na dönen 2aşoğlu, 7iyanet >şleri H(l'k >şleri M'd'rl'ğ'/negetirilmiş.onra da ZKoordinasyon 2aşkanlığına.2unlar yalnı(ca bir örnektir.7iyanet Oak0ılk'c' gör'ş $e ideoloinin AI =yl'l AF+E tari%inden önce de 7iyanet >şleri2aşkanlığı/nda önemli köpr' başları tutmak i4in MV/liler ile amansı( bir sa$aşagirdikleri de biliniyor.lk'c' kadro. 7iyanet >şleri 2aşkanlığındaki siyasa] kadrolaşma %areketinde 4okönemli bir köpr' başı da elde etmişti"7iyanet >şleri yayınlarını dağıtan şirket M9V 'st yö) neticilerince oluşturulanbir şirketti.Kimlerdi Znda na 3eşriyat $e 7ağıtım ..]nin sa%ipleriM9V ?enel 2aşkan Yardımcısı adi omuncuoğlu.=r(urum Millet$ekili 3e$(at Köseoğlu.



M9V ?enel >dare Kurulu 'yesi %met >yioldu.A-E 7iyanet >şleri 2aşkanlığı emrindeki >stanbul $ai(lerinden Musta0a Vektut.Oe 'leyman K'rk4', 3ur%cn lpay, >bra%im Metin.nda irketi, 7iyanet >şleri 2aşkanlığı ile -.I.AFJ* tari%inde bir sö(leşmeim(alamış $e bu sö(leşme ile başkanlığın yayınlarını yurt i4i $e dışında

dağıtmaya başlamıştır.8 tari%te 7iyanet >şleri 2aşkanı kimdi 7r. :'t0i 7oğan.onradan &9V %'k'metinde 7e$let 2akanı olan :'t) 0i 7oğan.Ya yardımcısıYardımcısı da 5ayyar ltıkula4/tı. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı, ZkanunB teminat]aramadan nda irketi ile sö(leşme yapmıştır.iyasal etkinliğin sonu4larından biriydi bu.7iyanet >şleri 2aşkanlığı ile M9V 'st yöneticilerince kurulan nda irketiarasında yapılan sö(leşme gereği bu şirket %em ka(an4 elde etmişX %em de 7iyanet>şleri 2oşkanlığı/na atanan 7o4. 7r. 'leyman teş/in emri ile 0es%edilmişti.7iyanet >şleri 2aşkanlığı i4indeki M9V ) MV ka$gası bu olayda da kendinigöstermişti.5ayyar ltıkula4, IG.AI.AF+E tari%inde 7iyanet >şleri )Oak0ı ile im(aladığı bir

başka sö(leşme 9e de Z2'y'k >slTm nsiklopedisinin yayını i4in 5erc'man ?a(etesiya(arlarından =rgun ?ö(e/yi göre$lendirmişti.ncak $akı0 ZilmB istişare %eyeti] ?ö(e tara0ından %a(ırlanan metinde Z4eşitlinoksanlıklar bulunduğunu] saptamış $e 7iyanet Oak0ı m'te$elli %eyeti kararıile A+ Mayıs AF+A g'n' sö(leşme ?ö(e ile anlaşılarak 0es%edilmiştir.Z2'y'k >slTm nsiklopedisi] gibi kalıcı $e kaynak niteliğindeki bir ansiklopedi>la%iyat ak'lteleri/nde göre$li öğretim 'yeleri ya da 7iyanet >şleri2aşkanlığı/nda göre$li din bilginlerince değil de neden siyasal gör'şleri bellibir köşe ya(arına %a(ırlatılmak istenmiştir2u, ticarB yanlarından 4ok siyasal ağırlıkları ağır ba)A-A." AAsan bu örnekler, eski 7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkula4/ın siyasal akımlararasında pek de yansı( olmadığını göstermeye yetmektedir.2ug'n yurt dışında göre$li IAE din göre$limi( $ar. 2unlar ger4ekten siyasalakımlardan u(ak, de$let memurları mıdır 2ir kısmı böyledir. 9i4 ş'p%e yok.ncak, 'lk'c' gör'şlerin de camileri ) %em de 7iyanet >şleri kanalı ile )etkilemek istekleri de gö(le gör'l'yor.Köln/de lk'c' ederasyon/un, 2akan 8ksay $e 2aşkan ltıkula4/ın gö(leri ön'nded'(enledikleri gösteri de bunu gö(ler ön'ne seriyor.rank0urt/taki Z5'rk ederasyonu] 'lk'c'lerin yurt dışındaki 'st kuruluşlarıdır.9er 'lkede b' kuruluşa bağlı ya da bu kuruluş ile aynı siyasal doğrultudaörg'tler bulunmaktadır.2unlardan biri 2el4ika/daki Z2el4ika 5'rk ) >slTm ederasyonudur. 2u0ederasyonun 2ringen/de d'(enlediği Z?en4lik Kurultayına 2r'ksel2'y'kel4iliğimi(den =ğitim M'şa$iri Me%met 8kay $e n$ers Konsolos Yardımcısıey%e ?en4 de katılmışlardı.5oplantı Kur/an)ı Kerim/den sure okunarak a4ılmışX da%a sonra >stiklTl Marşısöylenmişti.7a%a sonra Zb'y'kel4ilik adına] =ğitim M'şa$iri Me%met 8kay da konuşma yapmıştı.Z2el4ika 5'rk ) >slTm ederasyonu]nun AF+- yılı 4alışma raporunda da ZKur/ankursları a4ıldığı], ayrıca bayanlar i4in Z$ai(e] getirilerek camilerde $ee$lerde dinsel so%betler d'(enledikleri ya(ılmıştır.7in işleri m'şa$irlerinin i(ni ile dinsel konularda seminer $erebileceköğretmenler getirilmiştir.2el4ika/da, denilebilir ki. 7iyanet >şleri ile &9k'c' Z5'rk)>slTm ederasyonu]birlikte 4alışmaktadır. >lişkibu kadar a4ıktır.5abii ki, yurt dışında 4alışan yurttaşlar, dinsel konularda b'y'kel4ilik $ekonsolosluklarda göre$li m'şa$ir $e ataşelere baş$uracaklar. 2undan da%a doğcda$ranış olama(.A-I



ncak araya giren örg'tler, aracı olan derneklerin siyasal ilişkileri isteristeme( ba(ı 4ağrışımlara yol a4makladır.Yurt dşında yeni yeni/ kurulan 7iyanet $akı0larında Zlk'c' sı(ması] gö(legör'n'rcesine a4ık $e se4iktir.7iyanet >şleri, son yıllarda %emen %emen %er de$let kurumunda gör'ld'ğ' gibi4eşitli siyasal akımların etkisinde kalmış, kadrolar bu akımlara göre

oluşturulmuştur.ö( gelişi Z7iyanet4i ) 'leymancı] ka$gası gibi o do(da $e öl4'de birZ7iyanet4i )lk'c'] ka$gasına tanık olunmamıştır.5ersine, Zlk'c'] $e ZMilli ?ör'ş4'] olarak adlandırılabilecek din göre$lileriköşe başlarına getirilmiştir.&emalettin Kaplan bu Zkadrolaşma olayı]na 4ok acı $e g'ncel bir örnektir.Kaptan/ın MV ile olan yakınlığı %erkes4e bilinmekteydi. 7'ş'n'n'( ki. bu/&emalettin Kaptan bilinen siyasal eğilimleri ile 7iyanet Bşieri 2aşkanYardımcılığı göre$ine )kadar getirilebilmişX on beş yıl dana M'0t'l'ğ'/ndebulunmuştu.2öyle bir siyasal kadrolaşmanın yurt dışındaki camileri etkilememesi %i4d'ş'n'lebilir mi5abii ki bu oluşum yurt dışındaki camileri de etki altına olmakta gecikmemiştir.

7iyanet >şleri 2aşkar$lığı/nın yurt dışındaki din %i(metleDinde yetersi( kalmasıbir boşluk doğurmuş, bu boşluk, Z'leymancı], ZMilli ?ör'ş4'], Z3urcu] $eZlk'c'] da%a sonra da >ran yanlısı kuruluşlarca doldurulmuştur.7iyanet, yurt dışındaki yurttaşlara %i(met göt'rmekte ge4 kalmışX gecikerek deolsa yerine getirilen göre$de, ister >steme( siyasal kadrolaşmaların i(lerinitaşımıştır.?ör'nen köy budur $e Zkıla$u(] istemeyecek kadar gö(ler ön'ndedir.Yurt dışındaki camiler, %er biri siyasal ilişkilere dayanan akım $e gruplaragöre böl'nm'şt'r.2erlin/deki cami sayısı 9e bu camilerin %angi akım $eA-Gkuruluşların ellerinde olduklarını anlatırsak bu konuda si(lere yeterincebir 0ikir $erebiliri(.2erlin/de tam otu( tane 5'rk camisi $ar.. 2unların AI/si Z7iyanet4i]. AE/uZMilli ?ör'ş4']. ikisi Zlk'c'], '4' Z'leymancı] $e kalan '4' de &emalettinKaplan/m elindedir.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na bağlı camiler" 5'rk e%itlik &amii, Muradiye &amii,elimiye &amii, 2edir &amii, e%(ade &amii, 8r%anga(i &amii, ultan %met &amii.Yunus =mre &amii. 3uru 8smaniye &amii, kşemsettin &amii, nadolu &amii, 8sman?a(i &amii... ZMillB ?ör'ş4'] olarak adlandırılan Z>slTm ederas)yonu]na bağlıcamiler"ati% &amii, Me$lTnT &amii, =mir ultan &amii, 9acı 2ayram &amii, Yeni &ami.yaso0ya &amii, Oakı0 &amii, Vaşa Mescidi, =nsar &amii, >slTm 2irlik Merke(&amii.Zlk'c'] olarak nitelenen 2erlin/deki Z5'rk 8cağına bağlı camiler"Ulu &ami, =y'p &amii. ultan &amii... Z'leymancı] olarak bilinen Z>slTm K'lt'rMerke(leri] ne bağlı camiler"bd'lmecit &amii, 2eya(ıt &amii, 'leymaniye &amii. Z>slTmB &emiyet $e &emaatler2irliğB]ne )Yani 9u)meyni ö(entisi ) Kaplan 9oca/ya bağlı camiler">tti%at &amii, era0ettin &amii, >mam &a0er adık&amii.$rupa/nın öteki 'lke $e kentlerinde de ben(er durumlar $ar. şağı yukarı butablo biri le%ine, öteki aley%ine değişiyor.2ir yerde 'leymancıların camileri artıyor, bir yerde Milli ?ör'ş4'lerin, birbaşka yerde de 7iyanetin... ma %er yerde böyle bir böl'nme $ar. 9er yerdesoruyorum. 2'y'kel4ilik ya da konsolosluklarda göre$li m'şa$ir $e ataşelerimi(esoruyorum. 'leymancı imamlara soruyorum, M/r0t ?ör'ş4'lere soruyorum, Kaplan9oca/nın adamlarına soruyorum. 9emen %emen %erkese soruyorum"A-Zlla% bir, Kur/an bir, peygamber bir ise nedir bu ayrılık]9er biri kendine ö(g' nedenleri sıralıyor..9i4biri inandırıcı gelmiyor..



3i4in bu ayrılık 3i4in birer me(%ep ka$gası gibi bitme( $e t'kenme( kin 3i4inbu uyumsu(luk2u uyuşma(lığın nedenleri, dinsel olmaktan 4ok siyasal nitelikte. 2irinci neden,bu.. 2u uyuşma(lığın kök' ederal lmanya/da değil 5'rkiye/de, 5a%ran/da,Riyad/)da... >kinci neden de buS2ir dönem geliyor, bu akımlardan biri siyasal koruma gör'yor. 2ir başka dönemde

koruyanlar $e korunanlar değişiyor.iyasal gelişmelere göre kadrolar oluşuyor. 2öylece din, din olmaktan 4ıkıyor,4eşitli siyasal partiler arasında bir propaganda $e g'4 gösterisi aracı oluyor.2onn 2'y'kel4iliğimi( 7in M'şa$iri 3iya(i 2aloğlu uygar bir insan. 2u konularıtek tek kendisiyle de konuşuyorum. 7e$let, din %i(metlerini elbette ki 7iyanet>şleri 2aşkanlığı eliyle y'r'tecek. 2unda beraberi(.Veki ya siyasal akımlar.. Ya bunların din adamlarını etkileme 4alışmaları.. Yabunlar..2aloğlu bu sorumu(u, Z2u konuda dikkati olmaya 4alışıyoru(] diye yanıtlıyor.3e öl4'de başarılı oluyorlar bilmiyorum. 7a%a doğrusu bilemiyorum.7animarka/da islamcı akımlar ederal lmanya/da)ki kadar g'4l' $e örg'tl'değil.. ncak burada da ya$aş ya$aş aynı örg'tler at oynatmaya başlamışlar.uudB/lerin 0%ıanse ettiği Z>slTm K'lt'r Merke(leri]/ %er yerde olduğu gBbr

Kopen%ag/da da etkili.2a(ı 5'rk din adamları ZislTm K'lt'r Merke(lerinden aldıkları burslarla uudBrabistan/a gitmişler.2unlardan birisinin adı Me%met 7eğirmenci.7eğirmenci, ZRabıta Hrg't']n'n bursu ile Riyad/do din eğitimi görd'kten sonraKopen%ag/da bir Kur/an kursu acmış"A-*dı ilgin4"Zaisal 8kulu]A+ Mayıs AF+* tari%inde kurulan Z7animarka 5'rk .7iyanet Oak0ı] ya$aş ya$aşcamileri denetim altına almaya başlamış.5abii, ne öl4'de alabildiyse...Oakı0, lagelse $e !s%oida da binalar satın almş.'leymancriık, M9!t ?ör'ş4'l'k, 3urculuk, lk'c'l'k, 5ebliğcilik, şu ya da buöl4'de 7animarka/da ge4erli.ncak tabii şimdilik ederal lmanya/deki durum yok 7animarka/daHrneğin Kaplan 9oca ge4en eyl'l ayında 7animarka/ya gitmiş. =tkili olduğu yerda%a 4ok ederal lmanya yakınlarındaki yllands yarımadasındaki bir camiymiş.Kaplan 9oca/nın Kopen%ag (iyareti pek başarılı ge4memiş. ncak y'( kişi,bilemedini( y'( elli kişi dinlemiş 9oca/yı..2u kalabalığın yarısı dD% 9oca ile birlikte lmanya/dan gelenlermiş..Kopen%ag/da >slamcı yayınlar yapan bir de radyo $ar.Radyo uudilerin 0inanse ettikleri >slTm K'lt'r Mer)ke(i/ne bağlı.dı, Zati%a].5'rkiye 2'y'kel4iliği, >slTm K'lt'r Merke(i ile anlaşarak 5'rk4e yayınlarda bir5'rk'n konuşmasını sağlamış..Radyonun adı da Zati% Radyosu] olmuş.ZRabıta Hrg't'], anlaşılıyor ki burada da etkili. >slTm K'lt'r Merke(leriaracılığı ile dinsel $e bu arada da siyasal gör'şlerini yayıyor.9er yerde olduğu gibi.Rı(a 3ur/un anılarını basıp satan 'nl' tat'rk d'şmemi Kadir Mısıroğlu ge4en yılKopen%ag/a gelmiş..8 da kendi adamları ile temas edip gitmiş.ZMısıroğlu nerede yaşıyor] sorusuna değişik gruptan >slamcılar aynı yanıtıeriyorlar"ZuudB rabistan/da. ncak (aman (aman ederal lmanya/ya, >ngiltere/ye,>s$i4re/ye gelir gider.]A--:ondar/da yurt dışındaki islamcı akımlar konusunu Konyalı bir din adamı ilegör'ş'yoru("ydın 5on..



Zydın 9oca] diye anılan 5an, AF-G ) - yılında >stanbul >slTm =nstit's'/n'bitirmiş. 2ir s're >stanbul/da Zmerke( $ai(liği] yaptıktan sonra emekliyeayrılıp :ondra)ya yerleşmiş.Z3ereden aklını(a geldi :ondra/ya yerleşmek Kim aracı oldu] diye soruyorum.Vro0. 3e$(at Yal4ıntaş aracı olmuş. ydın 5an da :ondra/ya gitmiş.ydın 5an, şimdi :ondra/da Z>slTm)5'rk 7erneğinde 4alışıyor.

ydın 9oca anlatıyor"Z2urada AI bin 4ocuk $ar. 2unların din eğitimi %i4 yok gibi. 5'rk4e bilebilmiyorlar. 5'rk4e bile bilmeyen 4ocuklara din eğitimini nasıl $ereceksini( 2unedenle 4ocuklara önce 5'rk4e dersi $eriyorum. 5'rk4eleri iyi değil.>ngili(celeri de... >ki k'lt'r arasında bocalıyor 4ocuklar. 7e$let burada bukonular ile ilgilenmemiş, b'y'kel4iliğin din m'şa$iri bile yok. >lgilenmeyince,doğan boşluğu başkaları doldurmuş sonu4ta.]ydın 5an %em din adamı %em m'(isyen. 5'rk m'(iğine d'şk'n. nl' besteciadettin Kaynak/tan dersler almış.Zultana%met &amii/nde imamdı, kendisine %ayrandı mı diyor.2esteleri $armış ydın an/nın.&emalettin Kaplan/ın $ideo banttaki konuşmasını ydın 9oca ile birliktei(liyoru(.

ydın 5an, Kaplan/a %em kı(ıyor %em de g'l'yor.Kaplan 9oca %akkındaki yargılarımı anlatıyorum.Katıldığım söyl'yor.:ondra/da dinsel konularda adı ge4en bir başka 5'rk de Kıbrıslı Ramadan 9'seyin?'ney..Ramadan 2ey. 5urkis% ) islamic 5rust/'n yönetiminde. ynı (amanda olduk4a (enginbir işadamı..ydın 9oca ile arası iyi değil..A-JZRabıta Hrg't'] %er yerde olduğu gibi :ondra/da do etkili. ZRabıta Hrg't']:ondra/da, Z&am/t Konseyi] ad%. bir dernek aracılığı 9e 4alışmalarınıs'rd'r'yor.7r. elim 9as, Rabıta Hrg't'/n'n ikinci başkanı.. 2a%ri 2altan $e 3airn2ilaloğlu da ZRabıta örg't'] aracılığı ile Riyad/da din eğitimi gör'p gelen iki%oca.:ondra/da Z- ?oodge treet, A] adresindeki Z&ami Konseyi] bir de k'4'k/ yayınorganı 4ıkarıyor. dı, Zn )3ida].Zn)3ida], :ondra/da ZRabıta Hrg't'] eliyle 0inanse edilen >slamcı kuruluşlarıntoplantı $e seminerleri ile ilgili %aberler $eriyor.5abii bir de Z&uma 9utbesi] başlığı altında d/mset konuları işleyen ya(ılar yeralıyor burada.Kadir Mısıroğlu da sık sık :ondra/ya gidip geliyor. 2u camiler nasıl satınalınıyor 2u imamların aylıklarını $erenler kimlerorular bir yerde d'ğ'mlenip kalıyor. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nındenetimindeki camilerde imamlara de$let b't4esinden aylık $eriliyorYa 'leymancıların, Milli öör'ş4'lerin, lk'c'lerin $e 5ebliğc9erincamilerindeki imamların aylıklarını kim öd'yororarsanı(, yanıt şöyle" &emaat.ö( gelişi Z>slTm &emiyetleri $e &emaatleri ederasyonu], 9ollanda/nın Rotterdamkentinde >skender Vaşa &amii imamlığı i4in AF 5okat doğumlu bdulla%rs)/an/ın aylığını öd'yor.Z5'rk)>slTm K'lt'r 7ernekleri], 9ollanda/nın Utrec%t kentinde göre$li Hmerolgu/nun aylığını öd'yor.Z5ebliğci]lerin elinde bulunan `aandam kenti ya)so0ya &amii imamı AF*+?'m'ş%ane doğumlu 9'seyin K. =ce/nBn aylığı da Z>slamcı ?en4lik 5eşkilTtı]tara0ından karşılanıyor.2u derneklerin denetimindeki camilerde göre$li dirr)adamlarının bir kısmı >ran/agidip gelmişler. 2ir kısmı date Rabıta Hrg't'] aracılığıyla Riyad/a...A-+7in, kutsal bir duygu !nsanta lla% arasında kalması gereken bir alan. ncakgör'l'yor ki, siyasal akımlar, dini lla% ile kul arasındaki kalması gerekenyerden 4ıkarıp siyasetin aracı %aline getiriyorlar.



Z>slTm K'lt'r Merke(lerinin Zmane$B başkanı] Kemal Ka4ar, V/den >stanbulmillet$ekilliği yapmış.ZKurs $e 8kul 5alebelerine Yardım 7ernekleri ederasyonu] 2aşkanı li k da aynıpartiden >4el millet$ekili olmuş.'leymancılığın siyaset ile 9gisi 4ok a4ık. AI =yl'l/)den önce V/yi, da%a öncede Millet Vartisi/ni desteklemiş 'leymancılar. AI =yl'l sonrasında da bir ara

M7V/yi, yerel se4imlerde ise 3V/ı...imdi ise lla% kerimSKemal Ka4ar %angi partiye oy kullanılmasını istiyorsa o partiye... 2'y'kolasılıkla 7YV/ye.Z3urcular] derseni(, yayın organları ZKöpr' 7ergisinde 'leyman 7emirel/indeme4leri yayımlanıyor. 9er%alde 3urcular ilk se4imlerde oylarını 7YV i4inkullanacaklar.ZMilli ?ör'ş4'ler] ise önce Milli 3i(am Vartisi, da%a sonra MV./yidesteklemişler. imdi de Re0a% Vartisi/ni... 2unda %i4 kuşku yok.lk'c'ler ise Miliyet4i @alışma Vartisi/ni...ncak bu akımların iktidar partisi 3V i4inde u(antıları $ar. 9em'leymancıların %em Milli ?ör'ş4'lerin, %em de lk'c'lerin...3V. b't'n bu >slamcı akımları kendi parti 4atısı)/ altında toplamaya

4alışıyor.2unun i4in planlar yapılıyor, taktikler, strateiler oluşturuluyor.3V/ın gö(' 'leymancılardadır. H(al, 'leymancıları 7YV/den koparıp, bu akımıpartisinin oy deposu %aline getirmeyi planlıyor.2unun i4indir ki 2aşbakan 5urgut H(al, + =yl'l AF+ g'n' 9amburg/da Z>slTmK'lt'r Merke(lerinin denetimindeki 'lu &ami/ye giderek bayram nama(ını buradckılıyor.A-F2aşbakan, bayram nama(ını Z'leymancı] olarak adlandırılan Z>slTm K'lt'rMerke(leri]nin denetimindeki Ulu &ami/de kıldıktan sonra 7iyanet >şleri2aşkanlığı/nin) denetimindeki 2eya(ıt &amii/ne gidiyor.2elki bunun i4indir ki, Z'leymancı] olarak bilinen emekli 9arita lbayı ri0@öll' de 7iyanet >şleri 2aşkon)lığı/nda göre$lendiriliyor.H(al, >slama akımlar i4inde en g'4l' örg'tlere sa%ip bulunan 'leymancıları 3Vsa0larına 4ekebilmek i4in elinden geleni yapıyor.AFG- 9arbiye 4ıkışlı emekli >sti%kTm 5'mgenerali Mu(a00er 5oygarı bilesa0larına 4ekebilen bu akımın desteğini sağlamak elbette 3V i4in önemli birkonudur.7insel akımlar, yalnı(ca dinsel ya da siyasal duyguların aracı olmuyor. >lerdegöreceğimi( gibi bir ticarB (enginlik kaynağı da oluyor.ransa/da AFJI ydında uyuşturucu ) madde ticareti yapma su4undan ma%k^m olan Veski millet$ek9!erin)den ami 2irricioğlu da %er%alde, 2erlin/deki yerema%kemede ZF,* OR J+J] sayılı dosya sayısı ile kayıtlı Z>s)lamisc%es nsar`entrum]u Ztö$be] amacıyla kurmuştur.I.F.AF+ tari%inde kurulan bu >slTmB örg't, 5'rk, :'bnanlı, =ndone(yalı, Mısırlı$e rd'nl' >slamcılarca oluşturulmuştur.5'rkleri sayalım. 2ir 'lk'c' 5'rk" )M. e0a 2ayraktar, bir p9ot" Mecrt ?e(er.2ir iş adamı" bd^lkadir 5'rkmen $e Zlmanları M'sl'man yapan 5'rk] diye 'nsalan ZOak)0ıkebirii Musta0a 9oca], yani Musta0a Hmer Y'cel...7iyanet !şleri/nin denetimindeki camilerde göre$li imamlara 5'rkiye &um%uriyetib't4esinden aylık ödenmesi doğal.AJEZR2!5]7esem ki"

h 2ir s're bu imamların aylığı ZRabıtat)a)am al)>sTmB] adlı şeriat örg't'tara0ından ödenmiştir.Z8lma(, olama(] dersini(.8lmuş. 9em de AI =yl'l döneminde. 9em de tat'rk4'l'kten en 4ok sö( edilen birdönemde.AI =yl'l döneminde göre$ almş ) adının a4ıklanmamasını isteyen bir bakandandinlemiştim bu konuyu.



Zayın Mumcu, 7iyanet >şleri yurt dışına din %i(meti göt'rmekte 4ok ge4 kaldı.Kalınca da yurt dışında 'ley)mancılık, Milli ?ör'ş4'l'k gibi akımlar atoynattı. 9emen yurt dışına din adamı gönderelim dedik. 2aktık me$(uat yokortada, tabii para da. uudBlerle anlaştık. 2ir mutabakat gereğince 5'rkimamlarının aylıkları bir s're, AF+I yılından AF+ yılına kadar Rabıta örg't'nceödendi.]

Hdenen aylık AAEE dolar.2u paralar. Rabıta örg't'nce, 5'rkiye b'y'kel4iliklerine ödeniyor,b'y'kel4ilikler de aylıkları imamlara öd')yorlarmış.Hnce 2el4ika/da başlamış bu uygulama, da%a sonra ederal lmanya/da da aylıklarRabıta örg't'nce ödenmiş.2r'ksel/de >slTm K'lt'r Merke(i M'd'r' başimamı =%del ile gör'ş'rken bu konuyada değiniyorum.2aşimam =%del ile gör'şmemin asıl amacı da bu aslında.7ön'p dolaşıp soruyorum"AJAZRabıta örg't'n'n 5'rk imamlara ödediği aylıklar konusunda bilgi $erir misini(]2aşimam bdulla% =l =%del %en Z>slTm K'lt'r Merke(i] M'd'r', %em de ZRabıtat)al)lam)'l)>slTm] adlı şeriat örg't'n'n $rupa temsilcisi. 2aşimam =%del, 5ayyar

ltıkula4/ı da, 7iyanet4iler/r de 4ok yakından tanıyor. d ad biliyor ltıkula4$e kadrosunu. ZAF+E yılından bu yana Rabıta örg't' 5'rk imamlarının daaylıklarını ödemiştir.]Vek/r kim yapmış bu anlaşmayı dının a4ıklanmamasını isteyen bakan,Znlaşmay 7ışişleri yaptı] diyor.7ışişleri/ne soruyorum"ZYurt dışındaki 5'rk imamlarının aylıklarının Rabıta örg't'nce ödenmesikonusundaki ;mutabakatı im(alayan kimdir]7ışişleri 2akanlığı/nın $erdiği yanıt şöyle" ZAF+I yılında 2el4ika/da göre$lidin adamlarının aylıkları Rabıta örg't'nce ödenmiş. onra bu uygulama durmuş.ncak mutabakatı yapan 7ışişleri değilX 7iyanet >şleri.]2u Zmutabakat]ı yapan kim 7iyanet >şleri 2aşkanlığı mı Yoksa 7ışişleri mi=ski 2akan" Z7iyanetin böyle bir mutabakat yapmo yetkisi yok. Mutabakat7ışişlerince yapılmış] diye ısrar ediyor.2aşimam =%del Z=$et bi( ödedik] diyor $e ekliyor" Z>slTm K'lt'r Merke(i YönetimKurulu/nda aralarında si(in b'y'kel4ini(in de bulunduğu beş b'y'kel4i $ar. 4tane de Rabıta temsilcisi. 5'rkiye/den gelen din öğretmenlerinin de atanmalarınakarışabiliri(. ncak bir 4eşit centilmen anlaşması ile bu yetkiyi de$letini(ede$rettik, kimin din öğretmeni olarak atanacağına si(inkiler karar$eriyor.]Yurt dışında kiminle gör'şm'şsem onlara %ep bu soruyu soruyorum"ZRabıta Hrg't'/n'n 5'rk imamlara ödediği AAEE dolarlık aylık konusunda birbilgini( $ar mı]AJI9emen %emen %erkes bu konuyu biliyor.AF+I yılından AF+ yılına kadar, 7iyanet >şleri 2aşkanlığı eliyle yurt dışınaatanan imamların aylıkları ZRabıta örg't']nce ödenmiş.3e ya(ık $e ne acı ki böyle olmuş.Koskoca 5'rkiye &um%uriyet, yurt dışında göre$lendirdiği imamlara $erecek parabulamamış da bu parayı trir şeriat örg't' olan ZRabıtat)al)lTm al)>slTmB]yeödetmiş.tat'rk %akkında %akaret dolusu Zanem dam ) Vut dam] kitabını basan $edağıtan bu şeriat örg't'neS9em de saba% ) akşam tat'rk4'l'kten sö( ed9diği dönemde yapılmış buZmutabakat].aisal 2inans $e l)2araka 5'rkRabıta Hrg't'/n'n A kiş99c bir Zkurucu meclisi] $ar. 2u meclis 4eşitli >slTm'lkelerinden se4ilen 'yelerden oluşuyor.Rabıta Hrg't'/n'n kuruluşunda 5'rkiye/yi 9iöl 7ergisi sa%ibi ali% ö(can temsiletmiştir.ali% ö(can/ı da%a sonra MV anlıur0a Mi9et$ekrli olarak gör'yoru(. 7a%a sonraZaisal inans Kurumu])nun kurucusu olarak da göreceği(.



ZRabıtat)al)lTm al)>slTmB]adlı şeriat örg't'ndeki ikinci 5'rk Z5'rk ) uudBrabistan 7ostluk &emiyeti 2aşkanı] %met ?'rkan/dır.%met ?'rkan, AF*E ) *J yılları arasında, 7V, AF-A ) -* yılları arasında da VKonya millet$ekili olarak parlamentoda bulunmuştur.ZRabıta] örg't'/n'n kurucu meclis 'yesi ali% H()can/ın aisal inansKururnu/nun 5'rkiye/deki kurucusu olması bir Zrastlantı] >se, %met ?'rkan/ın

rap4a e(anı yasaklayan, &e(a Yasası maddesini kaldırmak i4in AF*E yılında ilkönergeyi $eren millet$ekili olması da böyle bir Zratslantı] dır.ZRabıta Hrg't'] AFJ- yılında 7e$let 2akanı 9asan ksay/ın Vakistan/da ZeeratKongresi] ne katılması ile 5^rkiye/detartışma konuları arasına girmişti.AJGG )A Mart AFJ* tari%leri arasında Vakistan/ın 9e$al)prni, >slTmabad, (adKeşmir, Veşa$er $e Kara4i şe%irlerinde toplanan ZUluslararası eerat Kongresininönc'l'ğ'n' yine ZRabıta Hrg't'] yapmaktaydı.Kongrede konuşulan konular arasında şunlar da $ardı "Z2't'n M'sl'man 'lkelere, >slTm şeriatını benimsemeleri $e şeriatı b't'nkanunları ile ana kaynak $e temel kabul etmeleri i4in acele 4ağrıda bulunmakX2't'n M'sl'man 'lkelere, kutsal Kur/anımı(ın dilr o)lan rap4a öğreniminiilerletmeleri $e stat's'n'n b't'n M'sl'manların ci%an ş'mul Ksanı se$iyesine

y'celtmeleri i4in 4ağrıda bulunmak.]Kongrede ZRabıtat)al)lTm al)>slTmB] örg't'n'n Zeerat] %akkında kitap $earaştırma yarışması a4tığı da duyurulmaktaydı.Kongre sonunda şu kararlar kabul ediliyordu"Zh Kongreye katılan tara0lar, >slTmB öğretiyi ilkokuldan 'ni$ersite se$iyesinekadar ders olarak okutmalıdırlar.

h rap4a öğrenimi, bil%assa rap4anın ana lisan olmadığı 'lkelerde mecburBolmalıdır.

h Kutsal Kur/an/ın asgarB beş böl'm'n'n e(berlenmesi ilköğretim s'resince $eb't'n 'lkelerde mecburB olmalıdır.

h Kur/an)ı Kerim/in tamamının öğretilmesi ortaöğrenimde (orunlu olmalıdır. h 2't'n >slTm 'lkelerinde a(amB sayıda >slTm öğretileri enstit'leri kurulmalı$e enstit'ler >slTmB 4alışmalar yapmalıdırlar.

h !slTmın önemli emir $e öğ'tleri takrir şeklinde kaydedilerek %er t'rl' $asıtaile yayımlanması ta$siye edilir.

h islTmB a%lTk $e değerlerin propagandasına ö(el bir dikkat sar0edilmelidir. h >slTm 'lkelerindeki anayasal m'esseseler >slTmB esaslara uydurulmalı $erap4a %alka indirilmelidir.AJ

h >slTmB u/mayan kanunlar kaldırılmalı $e şeriata uygun kanunlarg'4lendirilmelidir.

h 2't'n daire $e işyerlerinde anlaşma $e ni(amlar dua ile birlikte takdimedilmeli $e bu yerlerde bir imam bulunmalı $e mescit a4ılmalıdır.

h 7'nyadaki kadınlar >slTmB yasaklara uymalıdır. h 5amamen şeriata dayalı modern >slTm de$leti kurabilmek i4in gerekligirişimlerde bulunulmalıdır.

h >slTm 2irliği/nin yeniden kurulması $e da%a sonra da b't'n M'sl'mande$etlerin birbirinii i(leyerek birer Z>slTm 7e$leti] olduklarını ilTn etmeleri$e bir 0ederasyon teşkBl ederek %ali0eliği ortaklaşa y'r'tmeleri.]7emirel %'k'metinin MV/li 7e$let 2akanı 9asan k)say/ın bu Zşeriat toplantısınakatılması o g'nlerde bir tartışma konusu olmuş, &um%uriyet 2aşsa$cılığı MV%akkında bir soruşturma a4mış, ancak konu da%a sonra unutulmuştu. )2ug'n, geriye doğru dön'p baktığımı(da, AFJ- yılında Vakistan/da ZRabıtaHrg't']/n'n önc'l'ğ'nde toplanan Zeerat Kongresbnce alınan b't'n kararların5'rkiye/de uygulanmaya başlandığını gör'yoru(.>şte din dersleri okullarda (orunlu ders olarak okutulmaya başlanmışX >slTmkon0eranslarına 5'rkiye &um%uriyeti de katılmış, ö(etle, o g'nden bu yanakongrede alınan kararlar, şu ya da bu öl4'de uygulama ortamı $e olanağıbulmuştur.7'nyanın en g'4l' >slamcı örg't'n'n para kaynakları dikkatle gi(leniyorR2!5/353 RK!37 RM&8 OR



9icri AG+G yani AF-G yılında Mekke/de basılan t'('ğ'nde 1Rabıtat)al lam al)BslTmU adlı örg't'n ama4lan şöyle sıralanıyor"Zh M'sl'man memleketlerinde yönetimin >slamcı kurallara göre olmasına 4alışmakXl______________________________"___________________________________________________________AJ*

h @eşitli 'lkelerden %acca gelenler arasında ku$$etli $e olgun uyarıcılarıse4mek $e bunları />slTm misyoneri/ olarak yetiştirmek $e bunları kendi'lkelerine göndermekX

h BslTmcı yayın organlarına da%a geniş bi4imde dağılmaları $e göre$lerinilTyıkıyla yapabilmeleri i4in maddi destek sağlamak.]ZRabıtat)al [lTm al)>slTmB] adlı >slamcı örg't'n 1K'lt'r 7airesi] adıyla oluşmuşbir propaganda merke(i bulunmaktadır. 2u dairenin göre$leri şunlardır"Zh tslTm 'lkelerinde y'r'rl'kte bulunan yasaların e(iyet $e aylığını a4ıklamak,%'k'metleri $e %eyetleri >slTmiyetin geniş $e %oşgör'l' kurallarını uygulamaya4ağırmakX

h Kur/an)ı Kerim/in anlamını, g'$enilir bir kaynaktan yaparak, >slTmi kuralları%erkes i4in anlaşılabilir %ale getirmekX

h M'sl'man de$let başkanları toplantıları d'(enlemekX

h Milliyet4ilik $e ırk4ılık anlayışlarıyla m'cadele etmek.]7'nyanın en g'4l' >slamcı örg't' budur. 2undan da%a g'4l's', örg'tl's' $e(engini yok) tur.ZRabıtat)al [lTnı al)>slTmB] örg't'n maddi kaynakları arasında uudB ) merikanortak bir petrol şirketi olan Zramco]/nun sağladığı 0onlar da bulunmaktadır.Rabıta örg't'n maddi kaynakları %akkında %i4 kimse bilgi $erme(. ramco/nunRabıta örg't' i4in ayırdığı 0on ka4 milyon dolarlıktır2'y'k bir gi(lilik i4inde tutulan bu 0onun, Zramco]/nun gelirinin y'(de ikibu4uğundan o)luştuğu ileri s'r'lmektedir.5'rkiye/den %acca gidenler arasından se4ilen din adamları, Rabıta örg't'nceeğitilip, yurt _______________________________________________AJ-dışma imam $e din göre$lisi olarak gönderiliyor.AI =yl'l döneminde, %ele 5'rk din adamlarının aylıkları ZRabıta örg't']nceödenince, ZRabıta ) 7iyanet] ilişkileri iyice yoğunlaşıyor.Oe ZAAEE dolar aylıklı imamlar] yurt dışında göre$lendirilmek i4in kuyruğagiriyor.Ztat'rk4'l'kken en 4ok sö( edilen AI =yl'l döneminde, 7iyanet >şleri 'styönetimi ile tat'rk/e sö$en bir kitabı basan $e dağıtan bu >slamcı ZRabıtaörg't'] arasında dostluk köpr'leri kuruluyor.2u a4ıdan ZRabıta örg't']/n'n başarıları k'4'mseneme(.ZRabıta örg't'] asıl b'y'k başarısını, 5'rkiye/de Zaisal inans Kurumu]/nunoluşumundaki katkısıyla sağlamış sayılabilir.Zaisal inans Kurumu]/nun oluşumundaki önemli ad ali% H(can/dır.erii% H(can, bilindiği gibi ZRabıtat)al)lTm)ai)>slTmB] adlı şeriat örg't' Akişilik kurucu meclisinde 5'rk temsilcisidir.Rabıta örg't' kurucu meclis 'yesi ali% H(can/ın aisal inans Kurumu/nun iMjkurucu ortağı olması, %er%alde rastlantı değ9dir.Hteki kurucu ortak da bir tanıdık addır"%met 5e$0ik Vaksu.Vaksu, MV/den millet$ekilliği yapmışX bir ara 7emi)rel %'k'metinde @alışma2akanlığı/nda da/ bulunmuştu.aisal inans Kurumu, uudB Vrensi Mu%ammed l aisal tara0ından kurulmaktaydı.Oe Vrens aisal, 5'rkiye/de bu iş i4in Rabıta örg't' durucu meclis 'yesi ali%H(can/ı göre$lendiriyorduS5abii ki, bu se4im bir Zrastlantı] değildi.>stanbul ticaret siciline ZIE*FIG ) A*G--] sayı ile ka)AJJ." AIyıtlanan şirketin öteki uudB ortakları da uudB Krallığı/n)ca kurulmuş şu >slTm0inans kurumlarıydı" Z7Tr)'l Maal >slTmB 5rust.] Mısır/daki Zaisal !slamic2ank.] udan/daki Zaisal !slamic 2ank.] 2a%reyn/deki ZMasarra0 aisal l



!slami.] ZRabıta örg't' kurucu meclis 'yesi] eski MV anlıur0a Millet$ekiliali% H(can $e MV/ii 2akan %met 5e$)0ik Vaksu $erilen pay senetleri, ö(can $eVaksu tara0ından bir kısmı siyasal etkinliği olan doksan '4 kişiyede$rediliyordu.alsa inans Kurumu/nun bu yeni doksan '4 paydaşı arasında eski bakanlar $emMlet$ekr!leri de bulunmaktaydı.

Kimlerdi bunlaron 7emirel %'k'metinin V5ı 5arım 2akanı &emal K'lT%lı.3Vn ilk genel başkan yardımcılarından nkara Millet$ekili 9alU ı$gın.7emirel %'k'metinde ağlık 2akanlığı göre$inde bulunan M9V/li &engi( ?ök4ek.nl' armatör 3uri &era%oğlu do aisal inans Ku)rumu/nun paydaşları arasındaydı.7iğer paydaşlarından ba(ılarının adlarını $erelim" &emal &ebeci, abri lker,sım lker, Murat lker. 8. aruk 2erksdn, el4uk 2erksan, 8r%an ö(okur, %met&ebeci, %met 3uri Y'ksel, 9'seyin &oşkun, M. ?'nd'( e$ilgen, 3uri ?eredeli,$ni K'4'kece, Me%met ?e)nellioğlu, Musta0a arı, Yusu0 rıkuşu, &e$det H(demir.Ma%mut Karalı, Me%met @öl, udi Reşat aru%an, Me%met ö(can.ZU(ertaş ..], Z?'ngen 7ış 5icaret], ZY'celen >nşaat $e 5ic. :td. irketi] $eZeniş l'minyum ..] gibi şirketler de ali% ö(can $e %met 5e$0ik Vaksutara0ından de$redilen pay senetlerini almaktaydılar. 7urum 4ok a4ıktı"

uudB Krallığı, 5'rkiye/de >slTm inans Kurumu a4mak i4in önce ZRabıtat)al)!Tm)al)>slTmB] adlı şeriat ör)AJ+göt'n'n kurucu meclis 'yesi ali% H(can/ı bulmuş, bu iş i4in ali% H(can/ıgöre$lendirmiştir.ali% H(can da yakın orkadaşı M. 5e$0ik ksu ile birlikte bu işi '(erinealmıştır.uudB Vrensi aisal tara0ından önce H(can $e Vak)su/ya $erilen pay senetleri,da%a sonra aralarında siyasal etkinlikleri de bulunan doksan '4 kişi arasındapaylaştırılmıştır.2undan da ilginci, uudB 0inans kuruluşları ile ilgili kararnamenin im(atari%idir.2u tari% A- ralık AF+G/t'r.H(al %'k'meti A ralık AF+G g'n' göre$e başlamış $e %en'( %'k'met programını%a(ırlamadan bu kararnameyi im(alayıp y'r'rl'ğe koymuştur.2u karar, A-.AI.AF+G g'n $e +GDJ*E- sayısını taşıyor. H(al %'k'metinin g'$enoyualır olma( şu iki konuda yoğun 4alışma yaptığı gö(leniyordu.Yabancılara m'lk edinmelerini sağlayan yasa.Oe ö(el 0inans kuruluşları ile ilgili kararname.nayasa Ma%kemesi/nce iptal edilen yasa uyarınca uudB prensleri 2oğa(i4indeyerler almışlardı.H(el 0inans kurumları eliyle de uudB sermayesi 5'rkiye/de etkinliğinigösterecekti.A- ralık AF+G tari%li kararnamenin birinci maddesi şu %'k'm ilenoktalanmaktaydı"ZH(el 0inans kurumlarının kuruluş, organ, 0aaliyet $e tas0iyelerine ilişkinesaslar $e usuller 5.&. Merke( 2an)kası/nm gör'ş' alınarak 2aşbakanlık4ad'(enlenir.]2u %'kme göre uudB 0inans kuruluşlarının 0aaliyetlerinin denetimi ioin2aşbakanın i(ni aranacaktır.Kararnamenin AG 'nc' maddesi, ö(el 0inans kurumlarının Ztas0iye karar $eişlemlerinde] 5'rk 5icaret Yasası Ble >cra $e >0lTs Yasası/nın uygulanmayacağınıöngörmekteydi.2u durumda ne yapılacaktı2u durumda ne gibi yolların i(leneceğine 2aşbakan karar $erecekti. 9'k'm öyleydiKararname bunu öngör'yordu.AJF9'k'metin göre$e başlar başlama( 4ıkardığı bu kararnamede, da%a sonra AF+ yılımart ayında b1# değişiklik yapılıyor. 7a%a sonra da Merke( 2ankası bir tebliğyayımlayarak ö(el 0inans kurumlarının 4alışma koşullan) . nı d'(enliyor.



?ör'l'yor ki, 3V %'k'metinin ilk konusu bu. 7a%a sonra sıra Zaisal inansKurumu] ile Zl 2araka 5'rk H(el inans Kurumu]/nun yasal olarak kurulmasınageliyor.Oe * ğustos AF+ g'nl' Resmi ?a(ete/de &um%urbaşkanı =$ren ile 2aşbakan H(al/ınim(alarını taşıyan şu 2akanlar Kurulu kararı yayımlanıyor"ZMerke(i >stanbul/da olmak '(ere * milyar lira sermayeli l 2araka 5'rk H(el

inansman Kurumu/nun kurulmasına ekteki esas muka$elede belirtilen şartlarlai(in $erilmesi, 5'rkiye &um%uriyeti Merke( 2ankası/nın olumlu gör'ş'ne dayanan7e$let 2akanı $e 2aşbakan Yardımcılığının I-.-.AF+ tari%li $e I-J* sayılıya(ısı '(erine, A-.AI.AF+G g'n $e +GDJ*E- sayılı kararname %'k'mlerine göre2akanlar Kurulu/nca AA.G.AF+ tari%inde kararlaştırılmıştır.]aisal inans Kurumu/nun kuruluşu da aynı g'nl' Resmi ?a(ete/de, bir başka2akanlar Kurulu kararı ile duyuruluyordu.uudB sermayesi 5'rkiye/ye adımını atmıştı. Zaisal inans Kurumu], bir şeriatörg't' olan ZRa)bıtat)al)lTm)al)>slTmB]/nin kurucu meclisinde 5'rkiye/yitemsil eden eski MV millet$ekili c0li% H(can aracılığı ile kurdurulmuştu.Veki, uudB sermayesinin Zl 2araka 5'rk H(el inans Kurumus/nu 5'rkiye/deoluşturmak i4in bulduğu etkin adlar kimlerdil 2araka/nın bulduğu Zetkin adlar] ger4ekten ilgin4ti"

Korkut H(al. =y men 5opbaş.Korkut H(al, 2aşbakan 5urgut H(al/ın kardeşiydiX =y)mert 5opbaş da 3V >stanbulil 2aşkanıSA+EH(aS $e 5opbaş, böyle bir girişim i4in bulunabilecek en etkili iki kişiydi.Korkut H(al ile =ymen 5opbaş/ın ortak oldukları Z9ak Yatırım $e 5icaret ..]5'rkiye/de Zl 2araka 5'rk H(el inans Kurumu]/nun önc'l'ğ'n' 'stlenmişti.7iğer b'y'k ortaklar şu adlardan oluşmaktaydı"ala% bdulla% Kamel.9'ssein Mo%sin l 9arety.7r. 9asan bdulla% Kamel.Ma%moud amil 9assouba%.S 2araka !n$estment nd 7e$eloment &o.l 2araka 5'rk H(el inans Kurumu Yönetim Kurulu da şu adlardanoluşmaktaydı" .2aşkan" 9.=. ey% ale% . Kamel.>kinci 2aşkan" Musta0a =. 5opbaş.yeler"Ma%moud amil 9assouba%.7r. bdul Ra((ak Kamel.Kemal Unakıtan.5alat >4ö(.Oe ?enel M'd'r" Yal4ın Hner.ri0 teş Ouran, Me%met 7emirbaş $e M. `eki ayın da kuruluşun denet4ileri.Zl 2araka 5'rk H(el inans Kurumu] Yönetim Kurulu 'yesi 5alat >4ö(, Korkut H(alile birlikte ZH(bayrak 5icaret $e anayi ..] adlı şirketin ortağı.Korkut H(al, ZH(batras] adlı şirkete de ortak. 2u şirket, sonradan ZH()2a] adınıalan ZH(bayrak 5icaret $e anayi irketi] nce kurulmuş.Hteki ortaklar şunlar"2a%attin 2ayraktar. Murat Me%met H(al, Musta0a li H(al, Korkut H(al $e 5alat>4ö(.ZVetotrans 3akliyat] H(al ailesi ile 2ayraktar ailesinin kurdukları bir başkanakliyat şirketi.Zkö( 5icaret M'şa$irlik $e M'messillik" ..] Korkut H(al/ın bir aile şirketi.=şi, oğulları $e kı(ı şirketin ortakları olarak gör'n'yorlar.A+Acispa 5icaret anayi $e Va(arlama nonim irketi]de Korkut ö(al/ın bir başka şirketidir.Korkut ö(al/ın bu şirketteki ortakları 9asan Kalyoncu. %met Kalyoncu. adıl5eymun. &emal Kalyoncu, Musta0a e4kin, >bra%im 2'lent 5eymur. >bra%im 9alil=rpamuk4u/)dur.



Zkabe >nşaat] şirketi de Z9ak Yatırım] tara0ından kurulmuş $e bir başkaZ5opbaş)H(al] şirketi.Korkut ö(al. Zaisal inan- Kurumu]/nun E- sıradaki paydası Zeniş l'minyum]şirketi sa%ibi Musta0a Ka)laycıoğlu/nun kı(ı ite oğlu 2a%attin H(al/ıe$lendirerek. Zeniş 9olding] ile de ilişki kuruyor.2ir yanda 5opbaşlar, öb'r yanda ö(allar. 2ayraktarlar, 5eymurlar. Kalyoncular.

Oe son olarak Kalayaoğu0iar.Korkut ö(al/ın Zdolar milyarderi] olması yolu ilk ke(. 3V >stanbui 9 2aşkanı=ymen 5opbaş ile yaptığı ortaklıkla a4ılıyor.H(al)5opbaş ortaklığı. Zl 2araka] kanalı le uudBsermayesine u(anıyor.`em(em kuyusundan 4ıkarılmış yeşil dolarlar, H(allı, 5opbaşlı şirket kasalarınadoğru u4uşuyor.7a%a sonra sıra ZdinB $akı0] kurmaya geliyor.+ ralık AF+- g'nl' Resmi ?d(ete/de Zl 2araka 5'rk H(el inons Kurumu]/nun daaralarında bulunduğu on beş ortağın bir araya gelerek bir $akı0 kurduklarınıilTn ediyor.7insel ma4lı Oakı0 ğı Oak0ın adı" Z2ereket Oak0ı] .Kurucular"

%met 9amdi 5opbaş, 8sman 3uri 5opbaş, Musta0a :ati0/ 5opbaş, li =ymen 5opbaş,l 2araka H(al inans Kurumu, %met Ya%ya Kiğılı, Me%met 7emirtaş, dnan2'y'kdeni(. Yal4ın öner, Me%met &a%it 'rmeli, Kemal Unakıtan. bdulla%5ı$nıklı, bdulla% ert. Muammer 7ol)macı, >l%an >mik.Korkut ö(al, Z2ereket Oak0ı]nda kurucu değil. Oakı0,A+I5opbaş/lar tara0ından kurulmuş. ma4, dinsel konularda eğitim i4in burslar$ermek, kon0eranslar d'(enlemek, dinsel ama4lı yayınlara maddB destek sağlamak.Korkut H(al/ın, kurucusu olduğu dinsel ama4lı iki $akı0 $or.2unlardan birinin adı ZH(bağ Oak0ı.] Kurucuları şunlar"Korkut H(al, 2a%attin 2ayraktar, 5alat >4ö(, Murat Me%met H(al, Musta0a liH(al.I 8cak AF+J g'nl' Resmi ?a(ete/den öğrendiğimi(e göre $ak0ın amacı, dinB g'n $egecelerde toplantılar d'(enlemek, mescit, cami $e Kur/an kursu yaptırmak, dinB$e miilB araştırmalar yapılmasını teş$ik etmek, doğal T0etlere mTru( kalanlarayardımda bulunmak, 0akir öğrencilere yardım etmek, y'( kı(artıcı olmayan birsu4tan para ce(ası alanlara yardımcı olmaktır.Korkut H(al/ın uudB rabistan Krallığı/ndaki Zitibarı] yerindedir. ık sıkRiyad/a gidip gelir.2u gidiş gelişlerinin birinde >slTm Kalkınma 2ankası/n)da bir m'şa$irlikgöre$ini de koparmıştır.7a%a önce aynı göre$de bulunan, bir 5'rk Vro0esör'd'r. Vro0. 7r. 3e$(atYai4ıntaş...Korkut H(al bu göre$i Vro0. Yal4ıntaş/tan de$ralmıştır.2u de$ir teslimin yapıldığı g'nlerde Korkut H(al/ın ağabeyi 5urgut H(al,2akanlar Kurulu/na bir yasa tasarısı sunuyordu.5asarı, Z>slTm Kalkınma 2ankası/na $ergi mua0iyeti %akkındaki kanun tasarısı]başlığını taşıyordu. 5asarımn A. maddesi şöyleydi"

h >slTm Kalkınma 2ankası kararları $e %er t'rl' işlemleriXa< Oarlıkları, gelirleri, kararları $e %er t'rl' işlemleri.b< Yaptığı işlemler sebebiyle %er ne nam altında olursa olsun naklen $e%esaben aldığı paralar $e işlemlerle 3gili olarak d'(enlenen kTğıtlar,c< 9er t'rl' gayri menkul mal iktisabları ile bunların de$irleri, temlikleri,A+G7olayısıyla m'kelte0 olduğu %er t'rl' $ergi, resim $e %ar4tan mua0tır.2ankaya sermaye nispetinde ödenecek kTr paylan kurumlar $ergisinden m'stesnadır.2u kTr payları, gelir $e kurumlar $ergisi kanunlarına göre $ergilendirilme( $ete$ki0ata tabi tutulma(.]5asarı, %'k'metten yıldırım %ı(ı ile 4ıkıp, 52MM 2't4e $e Vlan Komisyonu/nagelmiş, komisyondaki gör'şmelerde 9VMi iki miilet$ekili, 5'lay Hney $e =rolğagil tasarıya karşı 4ıkmışlar, ancak tasarı komisyondan ge4ip genel kurulda dakabul edilmişti.



uudB kökenli ö(el 0inans kurumları, A- ralık AF+G tari%indeki kararname ileZ5as0iye Karar $e >şlemlerinde 5'rk 5icaret Kanunu, >cra)>0lTs Kanunu $e diğerme$(uatın tas0iye ile ilgili işlemleri uygulanma(] ayrıcalığını almışlardı. ynı4e$reler, bu ke( de, >slTm Kalkınma 2ankası i4in Z$ergi bağışıklıkları] adıaltında ak4alı ayrıcalıklar elde ediyorlardı.ö(al/lı, 5opbaş/lı bu ticar ortaklık0arın dostlukları 4okX eski g'nlere

dayanmaktaydı. 5opbaş $e H(al/tar, Z>lBm Yayma &emiyetinde de )tıpkı bug'nk'gibi) beraberdiler.5urgut $e Korkut H(al, Muammer .aba%attin,. bidin, Musta0a $e =ymen5opbaş, Yusu0 5'rel, Vro0. y%an ongar, Vro0. 3e$(at Yal4ıntaş. Me%met ydın,Vro0. ali% 5uğ, anayici >bra%im 2odur, Zilim Yayma &emiyetinde birlikte4alışmışlardı.2u Z>lim Yayma &emiyetindeki beraberlikler sonra nerelere kadar u(anmışVro0. ali% 5uğ, sonradan ydınlar 8cağı ?enel 2aş)kanlığı/na getirilmiş.Vro0. 3e$(at Yal4ıntaş, 5R5 ?enel M'd'rl'ğ'/ne $e sonra da >slTm Kalkınma2ankası Möşa$irliği/ne. =ymen 5opbaş, 3V >stanbul >l 2aşkanlığı/np. Vro0.y%an ongar, 5R5 Yönetim Kurulu 'yeliğine. Musta0a 5opbaş, Zl 2araka 5'rk ö(elinans Kurumu] ikinci başkanlığına.5urgut H(al 2aşbakanlığa.

A+Kardeşi Korkut H(aS 4eşitli bakanlıklara, sonra da 5opbaşlı, 2ayraktarlışirketler aracılığı ile uudB ortaklıklarına $e buradan da dinsel ama4lı $akı0kuruculuğuna..9er şey böylesine a4ık $e gö(ler ön'ndedir.5abii, bakmasını $e görmesini bilenler i4in.Zaisal inans Kurumu], uudB Vrensi Mu%ammed l aisal tara0ından kurdurulmuşXbu iş i4in ZRabıta] adlı şeriat örg't'n'n 5'rkiye temsilcisi $e kuruluşun kurucumeclis 'yesi ali% H(can/ı göre$lendirmişti.aisal inans Kurumu/nun ikinci b'y'k ortağı Z7ar l)Maal !slami 5rust] adlıuudB 0inans kuruluşuydu.?erek Zaisal inans Kurumu], gerek Z7ar l)Maal !slami 5rust], merke(i&ene$re/de bulunan Z7ar l)Maal l >slam] adlı şirkete bağlıdırlar.Z7ar l)Maal l >slam] adlı islTm 2ankası/nın Yönetim Kurulu 2aşkanı, aisalinans Kurumu/nun ortağı Vrens aisal/dır.Z7ar l)Maal l >slam] adlı 0inans kurumu, merke(i Ka%ire/de bulunanZUluslararası >slTm 2ankaları 2irliğine kayıtlıdır.2u birliğe kayıtlı ** >slTm 2ankası bulunmaktadır.2u >slTm bankalarından yirmisi, Z7ar l)Maal l >slam] adlı 0inans kurumunabağlıdır.5'rkiye/deki uudB kökenli 0inans kurumlarının patronu bu Z7ar l)Maal l >slam]kuruluşudur.Oe tabii bu kuruluşun da patronu doğrudan doğruya uudB Krallığı/dır, bunda %i4ş'p%e yok.Merke(i :'ksemburg/da bulunan Z>slTm 5ekT0'l Kurumu] da işte bu, yönetim kurulubaşkanlığını uudB Vrensi aisal/ın yaptığı &ene$re merke(li Z7ar l)Maal l>slam] adlı 0inans kurumunca kurulmuş bir başka Z0ai(si( banka]dır.Merke(i :'ksemburg/da bulunan bu >slTm inans Kurumu/nun >ngiltere/de, ederallmanya/da, 2el4ika/da, 9ollanda/da şubeleri a4ılmıştır.Yurt dışında %angi camiye giderseni( gidin, 7iyanet)4ilerin camii,'leymancıların camii, Milli ?ör'ş4'lerin camii, %i4 0ark etmiyor.A+*&ami du$arlarında koskoca ilTnlar" Z2ismillT%irra%mcnirra%irn >slTm 5ekT0'lKurumu.]&amilerin girişinde el ilTnları dağılıyor. 2ir tanesini okuyorum"Z7'nya >slTm 2irliği,Mekke)i M'kerremeıkı% Komitesi/ninF/uncu raporuAI)AF Recep ;nisan AF+-< tari% $e - nolu 0ai( %akkındaki 0et$ası.]2unlar, yeşil ile 4er4e$elenmiş beya( (emin '(erine rap4a $e 5'rk4e ya(ılmış.et$ayı okuyorum"



Z9amd yalnı(ca lla%/a ma%sustur. alTt $e selTm, kendisinden sonra Veygambergelmeyen =0endimi( $e Veygamberimi( Mu%ammed ;..O.</e olsun. >slTm ıkı%Komitesi/nin doku(uncu toplantısında Mekke)i M'kerre)me/de 7'nya >slTm 2irliğiMerke(i/nde AI Recep AEI ile AF Recep AE- tari%leri arasında bir araya gelerekşu konuyu ele almışlardır"ai(li bankaların yaygınlaşmış oluşu, bunlarla M'sl'manların ilişkisi $e 0ai(li

bankaların alternati0 arayışıdır. 2u konu 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreteri $eıkı% Komitesi ikinci başkanınca/g'ndeme getirilmiştir.Komite 'yeleri a4ık4a %aram olan bu konu %akkında ;0ai(li bankalarlaM'sl'manların ilişkisi< 0ai( almanın kitap ;Kur/an)ı Kerim< s'nnet $e icmayagöre %aram olduğu kanısına $armışlardır. slında bu konu tartışması yapılmayacakderecede dinimi(de a4ık4a ortaya konmuştur. 9er M'sl'man, bunun yedi %ak edicig'na%tan biri olduğunu $e bu g'na%ı işleyenin lla% $e resul'ne %arp a4maanlamına geldiğini bilmektedir. ;2akara s^resi" ID IJ+, IJF<].Resululla% ;..</dan sa%i% ri$ayete göre Zai(i yiyen, buna $ekTlet $eren, 0ai(senedi ya(an $e bunun iki sa%ibine lanet edip, %epsini bir tutmuştur.]Ri$ayet edilen bir diğer %adise göre ise Z`ina $e 0ai(A+-bir beldede ortaya 4ıkarsa, bunları yapanların lla%/ın a(abını %ak

edeceğidir... a%abe >bn)i Mes/ud da buna ben(er bir %adisi ri$ayet etmiştir.]ıkı% Komitesi 2aşkanı bd'la(i()i 2in bdulla%, 2in 2a( $e komite 'yelerininim(alarını taşıyan Z0et$a] da da%a sonra şu gör'şlere yer $eriliyor"Z... 2atı k'lt'r' i4inde 4arpıtılmış bir anlayışla ekonomiye yaklaşanlar/bankası( ekonomi $e 0ai(si( banka olmayacağı/ gör'şleriyle >slTm ekonomikgör'şlerinin uygulanmayacağını iddia etmişlerdir. ncak, >slTm 0inanskurumlarınin kurulmasıyla bu iddialar 4'r't'lm'şt'r.2u konuda Vakistan gibi ba(ı >slTmB de$letler, millB bankalarını >slTmbankalarına 4e$irirken, 0ai(e dayanan para alış$erişini yasakladıkları gibi,Vakistan/daki yabancı bankaların >slTmB kurallar doğrultusunda 4alışmalarını,aksi takdirde, 4alışmalarına i(in $erilmeyeceğini bildirmişlerdir. 2u da s'nneteuygun g'(el bir da$ranıştır.]ıkı% Komitesi, Vakistan/ı örnek gösterdikten sonra lla%/ın adını kullanarak şubi4imde propaganda yapmaktadır"Z>slTm 0inans kurumlarına gelmeklt, se$ap ka(ananların yanı sıra, bu %areketibaşlatanlara da lla% inşalla% ecrini $erecektir.]2u 0et$aya göre, Zaisal inans Kurumu kurucusu] alr% H(can ile Zl 2araka 5'rkH(el inans Kurumu]na önc'l'k eden Korkut H(al $e =ymen 5opbaş/ın şimdidenZcennetlik] oldukları a4ık4a anlaşılmaktadır.Yurt dışındaki 5'rk camilerindeki bu yoğun propaganda ile para toplayan Z5ekT0'lKurumu]nun 5'rkiye/deki bağlantısı Zaisal inans Kurumu]dur.Z>slTmB 5ekT0'l Kurumu]/nun genel m'd'r' bir 5'rk)t'r" Me%met =rdoğan ergici.Yönetim kurulu, 8mar bdi li $e M. a#si mer $e ?enel M'd'r ergici/denoluşmaktadır.ZislTmB 5ekT0'l Kurumu]/nda yönetim kurulu dışında ayrıca bir de Z7in Meclisi]$ardır.Z>slTmB 5ekT0'l Kurumu] ile aynı köke bağlı bulunanA+JZaisal inans Kurumu] da bir de$let bankası olan Oakı0lar 2ankası ile4alışmaktadır.Zaisal inans Kurumu] ile Oakı0lar 2ankası arasında yapılan Z0ai(si( esasodayalı mu%abirlik] anlaşmasına göre, Oakı0lar 2ankası/nın ederal lmanya/dakitemsilcilikleri Zaisal inans Kurumu] adına para kabul edeceklerdir.>slamcı 0inans kurumları arasındaki ilişki bu derece a4ık se4iktir./ önce 0et$a sağlanıyor, sonra da M'sl'man yurttaşların paraları >slamcıkuruluşlarda toplanıyor.Z>slTmB 5ekT0'l Kurumu]na bu 0et$a1 Z7'nya >slTm 2irliği] tara0ındansağlanmıştır.Z7'nya >slTm 2irliğb/nin >ngili(cesi ZM'slim orld :eague]/dir. rap4ası ise,ZRabıtat)al)lTm)al)>slTmB].Milli ?a(ete/nin lmanya/daki baskılarında boy boy Z5ekT0'l] ilTnlarınarastlanıyor. M/0lli ?a(ete/de de >slTmB 0inans kurumlarına para yatırmayı



sa$unan ya(ılar yayımlanıyor. 2u ya(ılar ) örnek 3i%at bdullanoğlu/nun ya(ısı )Z>slTmB 5ekT0'l KurumuZ/nun ilTnlarında yer alıyor. irketler. 7ernekler.Oakı0lar.7insel akımlara malB destek sağlayan bu '4 kanal... irketler, uudB rabistankökenli 0inans kurumlan ile ortaklaşa para ka(anıyorlar.Ka(anılan paranın bir kısmı siyasal ama4lı dinsel a)kımlar i4in ayrılıyor.

iyasal ama4lı dinsel akımların tek kaynağı, tabii ki, uudB kökenli şirketlerdeğil. >ranlı işadamlarının 5'rk ortaklar ile oluşturdukları şirket sayısındason yıllarda bir sı4rama gör'n'yor., 2u şirketlerin gelirlerinin bir kısmı da siyasal ama4lı dinsel akımlaragidiyor.Z2a%ariye Mensucat] sa%ibi =ymen 5opbaş, öteden beri siyasal ama4lı dinsel$akı0larla ilgilidir.Z>lim Yayma Oak0ı], AFJG yılında Z>lim Yayma &emiyeti] kurucutarıncaoluşturuluyor.A++Kurucular, bd'lkadir @a$uşoğlu, Yusu0 5'rel, 9. 5a%sin Uğur, 3a(i0 @elebi $earkadaşları.Oak0ın yönetim kurulunda şu 'yeler göre$lendiriliyor" =ymen 5opbaş, abri lker,

Rı0at 5andoğan, 8sman Kılı4 $e Me%met ydın.Yönetim Kurulu 2aşkanı =ymen 5opbaş, ?enel M'd'r 3a%it Rı0kı 7in4er.Oak0ın, AF+G rakamiarına göYe sermayesi *GG milyon GA* bin GEA lira. 2ug'nk'para ile aşağı ) yukarı A milyar ;iraSZ>lim Yayma &emiyeti] 'yesi $e ydınlar 8cağı eski ?ene0 2aşkanlarından Vro0.ali% 5uğ/un da yönetimde göre$ aldığı bir başka $akı0 da Z>slTmB >limlerraştırma Oak0ı]/dır.2u $ak0ın Yönetim Kurulu 2aşkanı 7r. li H(ek/tir. 7o4. 7r. =kmeleddin>nsanoğlu, Vro0. 7r. sa0 ta)se$en a/e $ak0ın yönetim kurulunda göre$lidirler.Z>lim Yayma &emiyeti]/nin önemli adlarından Yusu0 5'rel, amacı Zmane$B $e m'sbetilimleri yayma] olan ZHmer 7erin Oak0ı]/nda da göre$lidir.Zl 2araka] ile birlikte Z2ereket Oak0ı]/nı kuran bdulla% ert/in, %met @akır,laattin a%in, li =miros)manoğlu, li =rli $e 2a%ri 2ayram le birliktekurdukları Z=nsar Oak0ı] adında bir başka $akı0 da%a $ardır. 2u $akı0 AFJFyılında kurulmuştur.AF-F yılında kurulan Z5'rkiye Milli K'lt'r Oak0ı]nın Yönetim Kurulu 2aşkanıH(al/dır.Oakı0, `eki yta4, 9alil ktar, &e$at 2abuba $e eski 52MM 2aşkanlarından erru%2o(beyli tara0ından kurulmuştu. AF+G rakamlarına göre bilan4osu J* milyon +FI bin 5:. olan $ak0ın ötekiyöneticileri arasında, Z>lim Yayma &emiyeti] yöneticisi, ydınlar 8cağı 2aşkanıVro0. ali% 5uğ da bulunmaktadır.Oak0ın ?enel M'd'r', Kemal H(pınar, ?enel ekreteri Mu(a00er omay/dır. laattinKısak'rek, 9ulusi @etin)oğlu, Me%met U(un da $ak0ın öteki yöneticileridir. YaZ'leymancılar]A+F'leymancılar/ AFJA yılında Kur/an kurslarının bir yönetmelik maddesi ileellerinden alınması '(erine $akı0 kurma yoluna baş$urmuşlardır.Z?'m'şsoy e$im Kur/an 8kutma Oak0ı]. AFJA yılında, 'leyman 9ilmi 5una%an/ıniki damadı, Kemal Ka4ar $e KTmil 7eni(olgun/un önc'l'ğ'nde kurulmuştur. Htekikurucular. 9'seyin Kaplan, ey0ettin lkan $e Me%met rıkan/dır.AFJG yılındaki bilan4o I*- milyon GEI liradır. AFJA yılında >stanbul/da kurulanZ7ağlılar Oak0ı] da yine Z'leymancılar] tara0ından oluşturulmuştu.Kurucular, =. Kemal Ka4ar, 9'seyin Kaplan, ey0ettin lkan, Kadir 7ağlı, 9asannal.2u $ak0ın AFJF yılı bilan4osu AG milyon FEJ lirayı gösteriyor.Z2ağdatlılar Oak0ı] yine Z'leymancılar] tara0ından kurulmuş bir başka $akı0. 2u$ak0ın Yönetim Kurulu 2aşkanı 9'seyin Kaplan.AF+G yılı bilan4osu I* milyon lirayı gösteren $ak0ın öteki kurucuları. `i%ni2ağdatlıoğlu, >smail 2ağdatlıoğlu. Mu%arrem anlı, Me%met 2ağlı $e >smail5ay%an/dır.



Z>slTm $e Milli K'lt're 9i(met Oak0ı] da AFJG yılında kurulmuş. Yönetim Kurulu2aşkanı 9'seyin Kaplan, >smail =rdik, . ekir, Yusu0 Kıran, 7. Kolcu, =. .8kur, M. ?e(ey de $ak0ın öteki kurucuları.ZUlu &ami Oak0ı] aynı akımın önc'lrince kurulmuş bir başka $akı0.%met 8smanoğlu, =. %met 8kur, 9'seyin Kaplan. 5e$0ik eri0oğiu, 9alil9am(aoğlu bu $ak0ın kurucuları. Oak0ın AFJG yılı bilan4osu A-I milyon JJF bin

5:. Z?'neşli Kur/an $e Kur/an >limleri Oak0ı] ile Z2akırköy >slTm $e MilliK'lt're 9i(met Oak0ı] da yine 'leymancılar tara0ından kurulmuş $akı0lardandır.Yurt dışındaki Z>slTm K'lt'r Merke(leri] 2aşimamı 9arun Reşid 5'yl'oğlu/nun>(mir/de AFJI yılında kurduğu $ak0ın adı da ZKur/an >limlerine $e Milli K'lt're9i(met Oak0ı]/nın öteki kurucularının adları da şöyle"AFEMe%met H(t'rk, Yaşar ?'lg'n, =n$er ?e(en, 9alil =rkoc, Musta0a Ve%li$an. Oak0ınYönetim Kurulu 2aşkanı da 5'yl'oğlu.ZMilli ?ör'ş4'] olarak bilinen Milli ?a(ete/nin yurt dışındaki sa%ibi 8smanYumak/ın 2ursa/da AFJ- yılında kurduğu $ak0ın adı Z8sman ?a(i >lim $e K'lt'rYayma Oak0adır. AF+G bilan4osu GF milyon JAG bin 5:. gösteren $ak0ın ötekikurucuları, 9'seyin kan, 3ecat 2eye4, e$ki 2'y'kkoruklu, 2asri =ğridere $e%met =$ci/dir.

=ski ZMilli ?ör'ş4'] &emalettin Kaplan/ın dana M'0t'l'ğ' yaptığı sırada kurduğu$ak0ın adı da Z>slama 9i(met Oak0ı]/dır.AF+G bilan4osu +A milyon 1F* bin lira gösteren $ak0ın otelci kurucularınınadlarını da $erelim"li 5anrı$erdi, $ni H(şa%in.Yönetim Kurulu 2aşkanlığını &emalettin Kaplan/ın yaptığı $akı0taki ötekiyöneticiler şunlar"bd'lkadir Kaplan, bd'lkadir ?'rpınar, li 5anrı$erdi, 2ekir K'4'koğlu, Musta0a@e$ik.AFJA/lerde başlayıp, AF+J/lerde b'y'k bir %ı( alan dinsel ama4lı $akı0 yarışı,AA Mart AF+J g'nl' Resmi ?a(ete/)de Maliye $e ?'mr'k 2akanlığınca yayımlananZ5'rk Medeni Kanunu %'k'mlerine göre kurulan $akı0lar ile bilimsel araştırma $egeliştirme 0aaliyetlerinden bulunan kurum $e kuruluşlara $ergi mua0iyetitanınması ile ilgili us^l $e esaslar] başlıklı tebliğ ile yeni bir yön alıyorXbu tebliğ ile b'y'k sermayeli $akı0lara yeşil ışık yakılıyordu.irketlerden $akı0lara, $akı0lardan derneklere, derneklerden partilere $etarikatlara kadar u(anan yol bu taşlarla döşeniyordu.uudB ermayesi ile H(al ailesi arasında kurulan bu ilişkilerin ardında,ZRabıta] örg't' bulunmaktadır.2u şeriat örg't'n'n yönlendirdiği 0inans kurumları 5'rkiye/de ekonomik %ayatıda%a şimdiden etkilemeye $e yönlendirmeye başlamıştır.ai(si( bankalar, bu bankaların kurucuları, bu banka kurucularının siyasaletkinlikleri $e bu Z0inans kurumln)n]na tanınan ayrıcalıklar.AFAZ>lim Yayma &emiyeti] ile Zydınlar 8cağı]/ndan ge)"Sip, uudB ortaklıklarıeliyle g'4lenen, g'n ge4tik4e b'y'yen bir para imparatorluğu.2ir yanda uudB Vrensleri, öte yanda iktidar partisi il başkanları $e2aşbakan/ın kardeşlerine kadar u(anan bir (incir.`incirin bir ucunda şeriat4ı ZRabıta Hrg't'], öb'r u) cunda 5'rk %'k'metinin2aşbakanının kardeşi...Oe uudB sermayesi ile g'4lenen 4e$reler eliyle kurulan siyasal ama4lı dinsel$akı0 olgusu.Milli =ğitim/den 'ni$ersiteye, 'ni$ersiteden 5R5/ye kadar, %emen %emen %er yerdegör'nen Z>slamcı] akımlar, kimi 'leymancı, kimi Milli ?ör'ş4', Kimi 9umeyni)ci,kimi 3urcu, kimi de 5'rk)>slTm sente(cisi. 5'm' de laiklik ilkesi ile ka$galı.2u oluşum i4inde Milli =ğitim 2akanlığı/nca 5ebliğler 7ergisinde salık $erilenyayınlara bakıyoru("IG 3isan AF+ ile IF ralık AF+- g'nleri arasında şu dinsel yayınlar 5ebliğler7ergisi aracılığı ile öğrencilere salık $eriliyor. 8kuyalım"Yeni sya Yayınları. ;?erekli 2ilgiler nsiklopedisi, 9arikalar nsiklopedisi<.eda Yayınları.. 3ama(ı Hğreniyorum. 5'rkiye ?a(etesi @ocuk 7ergisi. Yeni syaYayınlarından. @elebi Me%met, Kur/an/dan >ctara.



Mer%aba öğ't, >nan4 Oa%şeti Yendi, 5oplantı Yapma anatı, 8rtadoğu/da Kı(ıl@ember, ık%)ı =kber, Kitabı ık%ıl =kber i/t)5e$%id, kidet'/t)5eka$iye, Kita)b'/t)5e$%id $e Rı(alet'/l)kaid.>slTm ylık Mecmua. `a0er >lim raştırma 7ergisi. 7amla Yayıne$i/nin lla%/a>nanıyorum, Kadere >nanıyorum.Musta0a 2a%tır/ın >slTmda >lk =ğitim M'essesesi. 9adislerle >cmal 7ergisi.

Mari0et Yayınları, >man)K'0'r ınırı, H(lenen a0ak, ydınlıklara 7oğru, Kur/an)ı Kerim/de en 2ilimleri.AFI8smanlı Yayıne$i. >ktisat. 7inimi(, 7edemden 9ikTyeler.&i%an Yayıncılık, ul% Veygamberi, 8 2ir Yetim >di, Kader 3edir, >slTm %lTkı,Kur/an/da @ocuk.8smanlı Yayıne$i. 2elie0 in >slam, Vreyer in >slam.Uysal Kitabe$i. 2'y'k e$aplar, >slTm Kardeşliği.el4uk Yayıne$i. 7inB 2ilgiler Re%beri, @ağımı(da >tikadı >slTm Me(%epleri.7amla Yayınları. Kur/an Muci(eleri, 5ek 3ur.&i%an $e `a0er Yayınlan/nın. 2ilimin >slTm 5emelleri. Resimli >slTm 5ari%i,M'sl'man Vslgogların @ıkma(ları, ?er4eğe 4ılan Vencere, Hl'm on 7eğildir,9ayatın >4inden.

=dirne 2ağımsı( Millet$ekili 7o4. 7r. 5'rkTn rıkan, I 8cak AF+J g'n' 52MM2aşkanlığı/na baş$urarak, Milli =ğitim ?en4lik $e por 2akanı Metin=miroğlu/ndan, Milli =ğitim 2akanlığı/nca okullara Z>%ya)yı Ulum/iddin], Z=%l)i'nnet kaidi], Z>stikamet, >ktisar, 5e0ekk'r] ile Zı(ıntı 7ergisi]/n0cı -A $eJI/nci sayılarının ni4in salık $erildiğini sormuş.2akan =miroğlu. $erdiği ya(ılı yanıtta Zö(' edMen Zserlerden. ı(ıntıdergilerinin ta$siye kararı 5alim 5erbiye Kurulu 2aşkanlığı/nın A-.A.AF+J tari%$e I** soyriı ya(ısı ile kaldırıldığı] bildirilmiştir.=$et, >slamcı kadro, AI =yl'l yönetiminin kendilerine $erdiği olanaklardan dayararanarak, b't'n bakanlıklarda olduğu gibi M9li =ğitim 2akarriığmda da önemliköpr' başlarını tutmuştur.2u kadronun en önemli kil0t taşlarından biri olan H. Oe%bi 9atipoğlu, M9li=ğitim ?en4lik $e por 2akanlığı 5alim $e 5erbiye Kurulu Yaym $e K'lt'r 7airesi2aşkanı/)dır.Z5e$%id M'cadelesi] adlı >slamcı bir kitabın da yakarı olan 9atipoğlu, Milli=ğitim 2akanlığı/ndaki yayınla)jrm başındadır.>slamcı yayınlar, bunca parayı nereden sağlıyorlar ?a(eteleri, dergileri,kitapları, doğrtım şirketleri ileAFG ."AGgönden g'ne gelişen bu yayın ağı Z0inans kaynağımı nerede buluyor2u bilmecenin ipu4ları, =dirne 2ağımsı( Millet$ekili 5'rkTn rıkan/ın sö('sorusuna $erilen yanıtta gi(li.&um%uriyet ?a(etesi/nde mit slanbay/ın - Mart AF+J g'nl' %aberinden rıkan/a$erilen yanıtı öğreniyo)ru("Zl 2araka, AF+)+* yılları arasında >slamcı 5'rkiye ?a(etesi/ne +GG ton kTğıtsağlamışX ayrıca, aisal inans Kurumu da =K/dan *G milyon değerinde I-+ tonkTğıt almış.]ai(si( kredilerden kimler yararlanıyor 9angi yayıne$leri Oe %angi ga(eteleronu47in $e inan4 ö(g'rl'ğ'n'n en sağlam g'$encesi laiklik ilkesidir. 2u ilke,siyasal ama4lı dinsel akımların de$let yönetimine egemen olmasını önlemek i4ingetirilmiştir. 2u ilkenin, ne kadar önemli $e $a(ge4ilme( nitelikte olduğunu,%er g'n yaşadığımı( olaylarla 4ok da%a iyi anlıyoru(.on yıllarda 5'rkiye, kuruluş amacına yabancı bk siyasal yör'ngeye doğrus'r'kleniyor. Z:aik] nitelikteki 5'rkiye &um%uriyeti, Z>slamcı] uudB rabistanKralı ai)sal/ın kuruculuğuna önc'l'k ettiği Z>slTm Kon0eransı]/na katılıyor.2irleşik merika 7e$letleri ile tam bir dayanışma örneğini $eren uudB Krallığı,>slamcı ideoloisini, laik 5'rkiye &um%uriyeti/ne de benimsetiyor.5'rkiye, AF-+ yılında kurulan Z>slTm Kon0eransı ]/na ilk ke(. 2aşbakan d'(eyindekatılan temsilcimi( AI =yl'l %'k'metinin 2aşbakanı 2'lend Ulusu/ydu. )



AF+ yılında as/da yapılan 7örd'nc' >slTm `ir$esi toplantısında 5'rkiye/yi&um%urbaşkanı =$ren temsil etmiştir.2u toplantıdan sonra =$ren, >slTm Kon0eransı =konomik $e 5icarB 7anışma Konseyi2aşkanlığı/na getirilmiştir.AF5urgut H(al/ın 2aşbakanlığı döneminde >slTm Kon0eransına bakan d'(eyinde

katıiıyor $e eski Milli =ğitim ?en49k $e por 2akanı Oe%bi 7in4erler,Vakistan/da ya)pıian toplantıya Zlaik 5'rkiye &um%uriyeti temsilcisi] olarakkatılıyordu.uudB Krallığı/nın bu siyasal $e ideoloik yaklaşımını, uudB kökenli 0inanskurumlan, şirketler $e dinsel ama4lı $akı0 olayı i(lemiştir. 2u Miski ağı,toplumu g'nden g'ne etkilemiştir.2uğ' 5'rk4e, uudB/lerden gelen >slamcı akımlara kapısını ardına kadara4mıştır.8laylara bu a4ıdan bakarsanı(, koskoca 5'rkiye &um)%uriyeti/nin yurt dışındakidin göre$lilerinin aylıklarının uudB Krallığı/nın iir kuruluşu olan ZRabıtaHrg't'] adlı bir şeriat örg't'ne ödetmesi, sanıyorum ki, cum%uriyet tari%imi(inen acı olaylarından biridir.tat'rk/'n kemiklerini sı(latacak olay işte bu olaydır. >slamcı akımların ikinci

kaynağı, >ran/dır. 9er de$rimin, d'nyada yansımalar yapacağı kabuledilmelidir. AJ+F de$rimi, AFAJ de$rimi $e ulusal kurtuluş sa$aşımı( gibi b'y'kdeğişiklikler, nasıl d'nyada 4eşitli 'lkelerde yandaşlarını $e karşıtlarını,bulmuşsa, Z>slTm inkılTbı] adı $erilen bu değişikliğin de ) elbette ) b't'nd'nyada yandaşları $e karşıtları olacaktır. 2u gibi olaylar, birer sosyoloikoluşum olarak ele alınmalıdır. 2u anlamda, >ran/daki Z>slTm inkılTbıs/nın yurti4inde $e dışında yandaşlarının olması da doğaldır. 7oğal olmayan, olmamasıgereken, bu d'ş'nce yakınlıkları ya da yandaşlıklarının bu 'lkelerin Zresmitemsilcisi] gibi da$ranılması $e bu %'k'metlerin birer Zpropaganda aracı] gibi4alışmalarıdır.IE. y'(yılın son 4eyreğinde yaşıyoru(. >nsanlık tari%i, artık bi(lere, d'ş'nce$e inan4ların (orla yok edilemeyeceğini göstermelidir. 5ersine, nerede siyasalgör'ş $e inan4lar, şiddetle bastırılmak $e yok edilmek istenmişse, bu d'ş'nce $einan4lar, en 4ok bu reimlerde g'4lenmişlerdir.AF*@are, solda $e sağda, d'ş'nce $e inan4 ö(g'rl'ğ'n' kısıtlayan b't'n engellerinkaldırılmasıdır. 2ir başka 4are de yoktur. ncak, ö(g'rl'k4' $e demokratiktoplumiarda, bu Zsiyaset ) tarikat ) ticaret] '4geni ile sa$aşrbr. Kapa%reimlerde ise bu akımlar, de$let kadrolarını, sinsi $e karanlık yöntemlerle elege4irirler.tat'rk/'n laiklik 9kesinin ancak $e ancak ö(g'rl'k 4' demokrasidesa$unulacağına inanıyorum.7emokrasilerde 4ö('m yo9arı yasaklarda değU, ö(g'rl'klerde aranmalıdır.AF-8:Y 3!: Y3!7!92=R:=R, Y8RUM:R&UM9UR>Y=5 ?`=5=>2atı lmanya/da yaşayan /Yerli 9umeyni/ &emalettin Kaplanla konuştuk">5= &=M:=55>3 98&=$ren/in iyiliği">skamda sağcılık ) solculuk yok. 5ek yol gösterici Kur/an. =$ren/in bir iyiliğioldu, partilerin balonlarına bir iğne d'rtt', %epsi sönd'. 2ir iki sene partisi(yaşadık, o kadar ra%at ki... -u dönemde cemaat de arttı.7in dersi"Musta0a Kemal/e bağlı olanların din dersine m'saade etmemesi gerekir. AI =yl'lyöneticileri din dersi konusunda ta$i( $erdiler.olcularla işbirliği"olcularla Kemalist reimi de$irmek konusunda m'şterek gör'şlere sa%ibi(. >slTmde$riminden sonra solculara %odri meydan diyeceği(.>slTm enternasyonali(mi"



>slTmda toprak b't'nl'ğ' $ardır. >ranlının sa%ip olduğu toprak, aynı (amandabenim de toprağımdır. 5e%likeye d'şt'ğ' (aman onu nasıl ilgilendiriyorsa beni deilgilendirir. Mısır da öye. 9umey%i/yi u(aktan görd'm"Milli ?ör'ş/te 4alışırken >ran/a gırttBm. >ran, %er yri, yılbaşı toplantısınada$et eder. 2eş kişinin i4inde bi(i de m'nasip görm'şler, gittik A* g'n kaldık.9umeyni/yi de o sırada u(aktan görd'm.

AFFMurat 2ayrakla ilişki"Murat 2ayrak ile bi(im beşeri m'nasebetlerimi( $ardır. 2ir ne$i kaderarkadaşıyı(. 8 da 5'rkiye/ye giremiyor, bi( de giremiyoru(. 2i(im irticameselelerinden o d ge4tiği i4in, bu işleri bildiği i4in yol göstermiştir. Milli?ö)r'ş/e. 5'rkiye/den bir arkadaşın ta$siyesi '(erine gelir giderdi.5'rk ) >slTm sente(i yanlış ">slTm eksiksi( bir din. 5'rklere gerek yok.Uğur Mumca2oc%um ) lmanya h 5'rkiye/de Zyerli 9umeyni olarak adlandırılan eski danaM'0t's' &emalettin Kaplan, Z9u) meyni/yi değil 9a(ret)i Mu%ammed/i örnekaldıklarını] söyle) m di. Yurt dışına 4ıktıktan sonra Z9ocaoğlu] soyadınıkullanan. Kaplan, Zultan 9amid/i se4meyi( %atası olabilir, ati%/i se4) M

meyi( %atası olabilir, lpaslan/ı se4meyi( %atası olabilir. 9u) m meyni/yise4meyi( %atası olabilir, bi( 1öyle lider istiyoru( ki %i4 %atasıolmasın] diye konuştu. Kaplan, 2oc%um/da =y'p). ultan &amii/nde cemaat ön'ndeyaptığımı( söyleşide bir so) ru '(erine Z>slTm diniyle particiliğinbağdaştır'masının m'm) M k'n olmadığını] söyledi. >slTmda sağcılık $e solculuğunolma) X 4ığını, re%berin Kur/an olduğunu söyleyen Kaplan, Z=$ren/in biriyiliği oldu, partilerin balonlarına bir iğne d'rtt' %epsi sönd'. 2ir iki senepartisi( yaşadik, o kadar ra%at ki cemaat de) 4oğalıyordu. &emaat de ru%en buparticilikten tedirgin. `aten Q öteden beri /2una islTm ce$a( $erir mi $erme(mi, acaba bu) X nun 0et$ası alınmış mı/ diye d'ş'n'r sorardım] dedi.iKaplan, aisal inans Kuruluşu %akkındaki sorumu(u şöyle yanıtladı"lZ2i(e geldiler, bi(i 4ok sıkıştırdılar, bi(im şu teşkilTt men) ! suplarınıoraya katmak istediler, yok dedim. 2enim görd'ğ'n t birtakım karanlıktara0lar... Yani birka4 noktada karanlık ta) ra0lar ...Oe onlar 4ö('lmedik4ebir şey diyemeyi(.] >aisal inans Kuruluşu %akkındaki karanlık noktaların ne) A ler olduğuna ilişkinısrarlı sorularımı(ı yanıtsı( bırakan Kap) i lan, m'0t'lerin soruları Ze$et yada %ayır] diye yanıtlayacak) larıru ileri s'rerek, Z%ayır] demekle yetindi.2aşbakanın kardeşi Korkut H(al/ın ilişkide olduğu Zl 2a) IEE ka] 0inans kuruluşu ile de ilgilerinin olmadığını belirten Kaplan, Z9i4birisinee$et demedik, bir ilgimi( yok] diye konuştu. Kaplan, AI =yl'l döneminde anayasaile getirilen (orunlu din dersleri konusundaki sorumu(u ZMusta0a Kemal/e bağlıolanların din derslerine m'saade etmemesi] gerektiğini öne s'rerek yanıtladı.Z9er şeyin lla%/ın elinde olduğunu] söyleyen Kaplan, AI =yl'l yöneticilerinindin dersleri konusunda ta$i( $erdiklerini ileri s'rerek, din dersi getirenlerinZYarın Kur/an anayasa olsun] diyeceklerini öne s'rd'.AI =yl'l döneminde Zre/sen emekliye se$kedildiğini] söyleyen AFI- =r(urum >spirdoğumlu &emalettin Kaplan, AI =y)l'l/den sonra MV ?enel 2aşkanı Vro0. 3ecmettin=rbakan tara0ından yurt dışına gönderildiğini, ancak yurt dışında yaptığı4alışmalarla particiliğin >slama aykırı d'şt'ğ'n' anladığını belirterek ZMilli?ör'ş Komisyonu 2aşkanı] olarak partileşme 4alışmalarına karşı 4ıktığını$urguladı. Kaplan, bu konuda şunları söyledi "Znkara/dan bir arkadaş, /nkara/ya gelebilir misini( 9ocam/ dedi. ?eleyimdedim, geldim, dedi ki =rbakan 9oca $rupa/ya birisini gönderiyor, bir de bir%oca istemişler si( gider misini( 7edim ben gidiyorum (aten, =rbakan/lagör'şmedik, yani bu kadar bir şey. ?iderim dedim, o diğer arkadaşla birlikte4ıktık geldik $e Milli ?ör'ş/te bir m'ddet kaldık. 5abii partinin u(antısı %Tkimburada da, partiyle 4alışmak da benim işime gelmiyor, %oşuma gitmiyor. ?er4i ben



de adaylığımı koydum, ama bi(im %emşe%rilerin ısrarıyla 0alan. 2ir de dedim, şu%areketin i4ine gireyim $e bakayım ne $ar ne yok, E g'n 4alıştım, =r(urum/dage(dik. 3asrettin 9oca demiş ki, /Karla ekmek yemeyi ben icat ettim, ama %i4beğenmedim./ =$et %i4 beğenmedim. @'nk' abartma, kabartma, yalan, i0tira, karşıtara0tan bu tara0tan birbirine 4amur atma %i4 iyi bir m'essese değil.]Yurt dışındaki yandaşlarınca Z>nkılTp4ı 9ocamı(] diye adlandırılan $e $rupa/nın

bir4ok kentinde $aa(lar $eren Kaplan, Zolcularla Kemalist reimi ortadankaldırmakta m'şterek] olduklarını, ancak >slTm de$riminden sonra, Zsolculara%odri meydan] diyeceklerini belirtti.=ski M'0t' Kaplan, Z>slTm >nkılTbı] olarak adlandırdığı >slTm de$letikurulduktan sonra milli sınırların kalkacağını $e b't'n >slTm 'lkeleri arasındabirlik doğacağını ileri s'rerek. öyle konuştu"IEAZ!slTmda toprak b't'nl'ğ' $ardır, >ranlının sa%ip olduğu toprak aynı (aman dabenim de toprağımdır. 5e%likeye d'şt'ğ' (aman onu nasıl ilgilendiriyorsa beni deilgilendirir. Mısırlı da öyle. 5oprak b't'nl'ğ' $ardır, >slTmda namus b't'nl'ğ',birliği $ardır. 7oğudaki bir M'sl'manın namusu aynı (amanda benim namusumdur.2enim namusum aym (amanda onun da namusudur. BsTmda 'mmet birliği, milletbirliği $ardır.]

7in eğitimini babasından aldığını söyleyen, da%a sonra ilk, ortaokul $e liseyidışardan bitirdiğini $urgulayan Kaplan, AF-- yılında nkara >la%iyatak'ltesinden me(un olduktan sonra 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nda m'0t' olarakgöre$lendirildiğini $e yurdun 4eşitli bölgelerinde $aa(lar $erdiğini belirtti.>ran/dan para yardımı aldığı yolundaki söylentileri yalanlayan Kaplan, >ran/agittiğini, 9umeyni/yl u(aktan görd'ğ'n' de belirtti. Kaplan bu konuda şöylekonuştu"ZMilli ?ör'ş/te iken >ran/da yılbaşı me$siminde, yılbaşı toplantısına da$etederler. 7erler ki, '4 kişi, beş kişi gönderin. Kuruluşlara bildirirler. =$etbir de cuma imamlarının toplantısı olur senede bir de0a >ran/da. =$et, Milli?ör'ş/te iken beş kişinin i4erisinde bi(i de m'nasip görd'ler. 8 $esileylegittik, da$et '(erine. A* g'n kaldık.V eski millet$ekili $e M9V yöneticilerinden işadamı Murat 2ayrak ile olanilişkileri konusundaki sorumu(u, ZMurat 2ayrak ile bi(im beşeri m'nasebetlerimi($ardır. 9emşe%ri oluşumu(, onun da kader yön'nden bir ne$i arkadaşımı( oluşu. 8da 5'rkiye/ye giremiyor, bi( de giremiyoru( $e bi(im irtica meselelerinden oge4tiği i4in, bu işleri bildiği i4in yol göstermiştir. Milli ?ör'şte onunlatanıştık. 8 Milli ?ör'ş/e 5'rkiye/den bir kardeşin ta$siyesi '(erine gelirgiderdi. 2i( orada tanıştık... e$kalTde m'nasebetimi( yoktur. merika ilem'nasebeti nedir ne değildir, onu bilmiyoru( diye yanıt $erdi.Kaplan,. Z2i( Murat 2ayrak/ın ne silT% sattığına ne de böyle bir işle meşgulolduğuna dair en u0ak bir 0ikrimi( yokdedi.=ski M'0t' Kaplan, Z5'rk ) >slTm sente(i gör'şlerini yanlış bulduğunu, 4'nk'>slTmın eksiksi( bir din olduğunu, 5'rk sente(ine gerek görmediğini] öne s'rd'.&amide $erdiği $aa(da 5erc'man ga(etesinde 9umeyni/ye silT% gönderdiği yolunda%aberler 4ıktığına işaret eden Kaplan, bu %aberlerin M>5 tara0ındanoluşturulduğunu, kendisinin silT%lı %er%angi birIEI%areketin i4inde bulunmadığını ileri s'rd' $e basının bu gibi konularda dikkatlida$ranmasının gerektiğini söyledi.Kaplan 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın 5ayyar ltıkuia4 (amanında Zreimin d'mensuyuna girdiğini] öne s'rerek, bu kuruluşun d'(eleceğini söyledi.Kaplan/ın başında bulunduğu >slTm &emiyetleri $e &emaatler 2irliği ön'm'(dekicumartesi g'n' 2onn/da Zreime karşı diye adlandırdığı bir y'r'y'şd'(enleyeceklerini $e da%a sonra aynı konuda yapılacak bir a4ıkoturumakatılacağını bildirdi.&emalettin 9oca" =$ren &uma nama(ına gitsin`R>9 ;&um%uriyet< h Oaa( $ermek '(ere lmanya/dan >s$i4re/ye ge4en ka4ak eskidana M'0t's' &emalettin Kaplan, &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in cuma nama(larınagitmesini salık $erdi Ka4ak m'0t', !slTmi &emiyet $e &emaatler 5eşkilT)tı/nın



da$etlisi olarak geldiği `'ri%/te 5'rk basınını da eleştirirken, Kemalist eğitimgören ga(etecilerin Zmesele]yi anlayamadıklarını söyledi.Vasaportu $e $i(esi olmadığı %alde lmanya/dan >s$i4re/ye geldiğini anlatan&emalettin Kaplan, tekbir sesleri $e Z:a)garbiye, :T şarkiye, &um%uriyeti!slTmiye] ;3e 2atı, ne 7oğu, >slTm &um%uriyeti< sloganları ile kesilenkonuşmasında Uğur Mumcu $e >l%an el4uk/u da eleştirdi. Ka4ak m'0t', Uğur Mumcu

ile bir gör'şme yaptığını anlatarak, ZMumcu/nun sorularına ce$ap $erdim onlarıalın okuyun] dedi. &emalettin Kaplan, >l%an el4uk/un da kendisindekimari0etleri bulup 4ıkarttığını belirterek, Z?a(etesine ya(mışX bi( laikliğişöyle böyle yapalım derken &emalettin %oca kök'nden %alletti. 9oca, basındakendi %akkında 4ıkan ya(ılardan yararlanmasını 4ok iyi biliyor] şeklindekonuştu.AE.I.AF+J?ö(lem"Uğur Mumcu Z>3K!:V@! 98&] ;S<...5'rkiye/de reimi yıkacak adam bu mu lla%aşkına 9adi canım sen deSederal lmanya/nın 2oc%um kentinde Z=y'p ultan &a)IEGmii/nde] eski dana M'0t's' &emalettin Kaplan/la gör'şt'kten sonra bu yargıya

$ardım. Milliyet ?a(etesi/nden ya(ar orsan Hymen ile birlikte bi(im basın yerli9umeyni, yandaşlarının ise inkılTp4ı %oca diye adlandırdığı Kaplan/ıkonuşturmaya 4alışıyorduk. Hymen/le birlikte ortak kTnımı( buydu.2u adam mı 5'rkiye/deki Kemalistleri de$irecekMerakımı( bu Z>slTm inkılTbı] denen dinsel i%tilTlin nasıl olacağı.. Kaplan/m5'rkiye/den nasıl ka4tığı.. >ran ile ilişkileri.. Vara kaynağı..Kaplan ile cuma nama(ı ile ikindi nama(ı arasında bir (aman dilimi i4erisindecemaat ön'nde tartıştık. ?ör'şmemi(i %em ransıa 5ele$i(yonu/nun I. kanalı %emde sarıklı $e sakallı bir yurttaşımı( 0ilme aldı. 2i(ler de teybe.Kaplan/a ni4in 5'rkiye/den ka4tığını soruyorum. caba %akkında da$a mıa4ılmıştı 5'rkiye/den ayrılmadan önce kendi 4apımda şöyle bir soruşturmuştum,kimdi bu Kaplan >lişkileri neydi AI Mart döneminde başına bir iş geldi mi AI1=yl'l/de %akkında bir da$a a4ıldı mı9ocanın AI Mart döneminde dana ıkıyönetimiyle arası pek iyiymiş. 9i4 bir sorun4ıkarmamış. 9atta sıkıyönetimle ba(ı konularda işbirliği de yapmış. AI =yl'l/egelince... 2u dönemde sıkıyönetimle aralarında ba(ı sorunlar 4ıkıyormuş ki,.9oca te%likeyi se(ip kapağı yurt dışına atı$ermiş.7ilerseni( 5'rkiye/den ni4in ka4tığını kendi ağ(ından öğrenelim. AI =yl'l/debaşına ni4in belT gelmediğini şöyle a4ıklıyor inkılTp4ı %oca.X9oca AI =yl'l öncesinde siyasal ama4lı konuşmalar yaparmış. 5abii sıkıyönetim debu konuşmaları teyp bantlanyla saptar $e konuşmaları incelemeye alırmış. Vekida$a a4ılır mıymış 9oca bu soruya şöyle yanıt $eriyor"

h/ =$eet, onu da anlatayım. 5abii bu bantlar sıkıyönetime gitti. 8rada birteğmen $ardı. 5am şikTyet masasında. `aman (aman %aber getirirdi. 7erdi ki,si(in bantlar, %ukuk4ular tara0ından inceleniyor... akat tutturamıyorlar. i(bir meseleyt öne s'rerken arkasından delilini getirdiğini( i4in şu su4tur amadiyor, arkasından bu delile göre kendisini sa$unur. 5abii bunların i4erisindekendilerince su4 olan şeyler de $ar. 2ir g'n geldi bi(i emekliye şe$kettiler,mecburi emekliye, ** yaşındayken.onra %oca gelmiş buralara. 3i4in gelmiş @'nk' korkmuşIEkaşına 5'rkiye/de bir belT gelir diye. ama başına beklediği be)T gelmemiş.3i4in gelmemiş undan gelmemiş"__2antlar yayıldı orada olduk4a. 5a%amm'l edemedilerti(e, bug'n i4eri alırlar, yarın i4eri alırlar diye aşağı yukarı - y bekledim,almadılar. rtık lla%/ın bir %ikmeti %er%alde, yalnı( bir teminat garantimi($ardır. yet)'l K'rs' '4 de0a Geş de0a okumadan işe başlamayı("Zyet)'l K'rs']y' %oca okuyunca, demek ki, kimse cesaret edip da$a Za4amamışSonra =rbakan/ın Ztalimatı] ile yurt dışına 4ıkmış. 7a%a sonra 4ağrı '(erine>ran/a gitmiş. >ran/a %ayran olmuş, olur aS 9oca AI =yl'l dönemini de beğeniyor.3i4in beğeniyor @'nk' particiliğin >slama karşı olduğunu d'ş'n'yor. Z=$ren/in



bir iyiliği oldu] diyor. ZVartilerin balonlarına bir iğne d'rtt', %epsi sönd']diyor. Z2ir)iki sene partisi( yaşadık] diyor, Z8 kadar ra%at ki...]2u Zra%at] dönemden sonra sıra gelmiş yeniden parti kurup kurmamaya.2u konuda yine %ocayı dinleyelim "

h 2uraya geldik. 3i%ayet bir boşluktan sonra bir partisi()lik de$rinden sonrabasında artık partilerin kurulmasına m'saade edilecek diye beyanlar başladı.

2i(i sıkıntı aldı. 2en ne yapayım şimdi 2urada da 0et$a komisyonununbaşkanıyım, Milli ?ör'ş/te. =ee, bunun mesuliyeti de $ar, $ebali de $ar. 2enaraştırmaları yaptım. 2ir anayasa %a(ırladık. 2aktım görd'm ki >slTm diniyleparticiliği bağdaştırmak m'mk'n değil. 2unu da görd'm ne yapayım Mesul birme$kideyim de, =r)2akan/a bunu nasıl anlatayım ben Vartinin ileri gelenlerinetBunu nasıl anlatayım ben 7'ş'nd'm" oturdum AJ say0alık bir rapor %a(ırladım...Varti Z0et$a] ile kurulurmuş. Kaplan 9oca partileşme konusundaki toplantıyakatılıp, Z2unun 0et$asını almadan yola 4ıkmayın, yoksa yarı yolda kalırsını(diyecektim] diyor, ama engelleyememiş parti 4alışmalarını.9oca >lk din derslerini babasından almış, askere gitmiş askerde Zya(ıcı] olmuş.ncak ilkokul me(unu bile değil. onra dışardan ilkokulu, ortaokulu,liseyi.bitirmiş. onra da nkara/da >la%iyat ak'ltesi/nden diploma almış $e A*yıl m'0t'l'k yapmış. Kendi anlatımlarına göre de bir s'r' öğrenci yetiştirmiş.

2unca yıl $aa(lık yapmış MV/den millet$ekili adayı da olmuş ama particilikle>slTm/ın bağdaşmadığını, AF+A yılında)IE*ki >ran se0erinden sonra anlayabilmiş. Yani keş0etmiş, bilin4lenmiş,olgunlaşmış, olgunlaşınca da >slTmla demokrasinin bağdaşmayacağını anlamış.Veki bu Z>slTm inkılTbı] nasıl olacak 2enim de merakım o. 7ön'p dolaşıp osoruyu soruyorum. 9oca da dön'p dolaşıp bu sorudan ka4ıyor. Yanıtları %epka4amak. oruyorum"

h Veki nasıl olacak 5'rkiye/de belli bir yönetim $ar, partiler $ar, ordu $ar,parlamento $ar nasıl olacak, nasıl yıkılacak Yolu ne bununYanıtı şöyle"

h 2unun yolu tebliğ yoludur. 2ir tabanın, bir cemiyet cemaatleşmeninteşekk'l'd'r. Milletin, >slTm de$leti 0ikrine e$et demesidir. Millet dedi mi,mesele %alledilmiştir.Yeniden soruyorum"

h 7edini( ki, partilere karşıyı(. Veki %alk si(in 0ikirlerini(i nasılbenimseyecek, parti olma(sa $e bu inkılTbı kim yapacak

h 2i(im örneğimi( 9a(ret)i Mu%ammed değil mi 9a(ret)i Mu%ammed ne yaptıMekkede cemaat meydana getirdi. AG senelik Mekke de$rinde değil mi Oe bu cemaatbir u(antısını Medine/ye gönderdi. Medine/de bir cemaat teşekk'l etmeye başladı.9icret yoluyla iki cemaat bir araya geldi $e Veygamber iki cemaat '(erine>slTm/ın de$letini kurdu değil mi 2i(im örneğimi( o olduğuna göre, şimdi buradabir cemaat teşekk'l etmiştir. >ster isteme( bunun bir u(antısı da 5'rkiye/deteşekk'l edecek $e kımıldanmalar başlamıştır.Yeniden soruyorum"

h Varti yok, cemaat oluşacak, inkılTp nasıl olacak h &emaat oldu mu. h 8rgani(e işi değil midir b't'n bu inkılTplar h `aten >slTm organi(edir.Yani &emalettin 9oca, 9a(ret)i Mu%ammed adına Ztebliğ] $erecek. i(ler bi(ler debu tebliği tebell'ğ edeceği(, ZinkılTp] böyle başlamış olacak. ?erisi lla%kerim.onra sınırlar kalkacakmış, b't'n >slTm 'lkeleri bir olacaklarmış.Rabıtat)al)lTm)al)>slTmB $e uudB rabistan %akkında pek olumlu d'ş'nm'yor.ncak, uudB rabistan/ı >slTm de$leti olarak %atalı gör'yor. Rabıta Hrg't'%akkında da bilgisi olmadığını söyl'yor. aisal inans kuruluşu i4in de ba(ı ka)IE-ranlık noktalar bulduğunu söyl'yor. ma neymiş bu karanlık noktalar bu konudasusuyor.=ğer &emalettin Kaplan gibi adamlar bu de$leti yıkabili)yorsa, de$let (atenyıkılmış demektir. Kusura bakılmasın ama ayın =$ren, Kaplan/dan sö( etmeseydi



bu adam %i4 etkili olmayacaktı. =tkisi ne kadar, işte birka4 bin kişi $arsa okadar.Kaplan 9ocayı $e yandaşlarını görd'kten sonra insan Kurtuluş a$aşı/na $etat'rk/e 4ok da%a bilin4li duygularla bağlanıyor. Musta0a Kemal/inde$rimciliği, 4ağdaşlığı %er g'n data iyi anlaşılıyor.Kaplan 9oca Z>slTm inkılTbı] yapar mı >smet >nön'/n'n o 'nl' deyişiyle"

h 9adi canım sen deSie.I.AF+JRabıta/dan Maaş 8layı"8RUM:U K>M=$ren" 8 dönemde böyle bir bilgi bi(e gelmedi. Ulusu " 2u konu ile ilgili%i4bir bilgim yok. H(g'neş" 2u iş tamamen 5ayyör ltıkula4/ın işidir. mkuto4"2u konuda 2akanlar Kurulu Kararı $ar. ?'(el" Rabrta/nın maaş ödeme konusuincelemede.eriat4ı Rabıta örg't'/n'n 2atı $rupa/daki 5'rk imamlarını dolar '(erindenmaaşa bağlaması konusunda 2akanlar Kurulu Kararı olduğunu öne s'ren 5ayyar ltı)kula4/ı, AI =yl'l/'rt 7e$let 2akanı Me%met ö(g'neş, Zpala$racılıkla su4ladı.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h eriat örg't' ZRabıtat)al)lTm)al)>slTmB]/nin,AF+I)AF+ yılları arasında yurt dışında göre$li 5'rk din göre$lilerinin

aylıklarını ödemesi konusunda AI =yl'l döneminin yetkilileri 4elişkilia4ıklamalarda bulunuyorlar. 8layın sorumluluğunu bug'ne kadar 'stlenen bi4 kimse4ıkmadı. &um%urbaşkanı Kenan =$ren d'n ga(etemi(e yaptığı ö(el a4ıklamada, Zodönemde kendilerine böyleIEJbir bilginin yansımadığını] söyledi. 7önemin 2aşbakanı 2'lend Ulusu da yinega(etemi(e önceki g'n yaptığı a4ıklamada, Z2ana bu konuda intikal etmiş %er%angibir olay yok. 2ilgim de yok. 8nay da $ermiş değilim böyle bir konuda. Kim, nasılyaptı bilemiyorum. 9ayret ettim ben de dedi. 2una karşılık dönemin 7iyanet>şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4, imamlara para ödenmesine ilişkin olarak,Z2akanlar Kurulu kararnamesi 4ıktığını] söyledi. Konu ile ilgili eski 7e$let2akanı Me%met H(g'neş ise ltıkula4/m iddiasını, ZYalan, d'ped'( pala$ra. 2en(aten %astayım, konuyu sonradan öğrendim] bi4iminde yanıtladı.?a(etemi( ya(arlarından Uğur Mumcu tara0ından kaleme alınan Z>slamcı Hrg'tler $eVara] başlıklı ya(ı di(isinde, kısa adıyla ZRabıta Hrg't'] olarak bilinenZRabıtat)al)lTm)al)>s)lTmB]/nin AF+I)AF+ yıllan arasında 5'rk yetkilileri ileyaptıkları bir mutabakat gereğince yurt dışındaki din göre$lilerine ayda AAEEdolar ödediği yer almıştı. Merke(i 2el4ika/da bulunan Z>slTm K'lt'r Merke(i]?enel M'd'r' >mam =%del/in de doğruladığı bu konunun ortaya atılmasından sonraAI =yl'l döneminin %i4bir yetkilisi sorumluluğu 'stlenmedi.H(al %'k'meti sö(c's' $e 7e$let 2akanı 9asan &elTl ?'(el ise. konununZincelemeye alındığını] da%a önce ga(etemi(e / a4ıklamıştı.2asın 7anışmanı li 2aransel aracılığıyla konuya ilişkin bir a4ıklama yapan&um%urbaşkanı Kenan =$ren aynen şöyle dedi"Z?a(eteni(de ayın Uğur Mumcu im(asıyla yayımlanan />slamcı Hrg'tler $e Vara/adlı ya(ı di(isinin bir yerinde yabancı kökenli $e kısa adı Rabıta olan bir dinBkuruluşun ederal lmanya/da göre$li 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na bağlı imamlara%er ay AAEE dolar para ödediğine ilişkin bir %aber . yer almıştır. Konuya%assasiyet gösteren ayın &um%urbaşkanımı(, 7e$let 2aşkanı $e Milli ?'$enlikKonseyi 2aşkanı olarak kendilerine o dönemde böyle bir bilginin yansımadığınıi0ade etmişlerdir.]5ayyar ltıkula4 ne diyor7iyanet >şleri eski 2aşkanı 5ayyar ltıkula4, Uğur Mum)cu/nun ya(ı di(isindebelirtilen, yurt dışındaki imamların ZRabıtamdan aylık almalarının 2akanlarKurulu kararı ile ger4ekleşmiş olduğunu öne s'rd'. ltıkula4, Z2enden önce bukonuda bir a4ıklama yapması gereken $eya uygun olan kişiler $ar]IE+dedi. ltıkula4, olaydan Milli ?'$enlik Konsey0nin de bilgisi .olduğunu ileris'rd'. ltıkula4/m iddiaları '(erine bilgisine baş$urduğumu( AI =yl'l dönemindeUlusu %'k'metinde 7e$)et 2akanı olan Me%met H(g'neş, 5ayyar ltıkula4/ıkastede)reK, ]5amamen onun işleridir. 2akanlar Kurulu karan olduğumu(annetmiyorum] dedi./



ltıkula4. &um%uriyet mu%abirinin sorularına şu yanıtları $erdi"__ Uğur Mumcu1nun ya(ı di(isini i(ledini( miltıkula4 h 2a(ılarına şöyle bir gö( attım. Yalnı( kestim, tamamını okuyacağım.

h 8rada bir olaydan sö( ediliyor. Yurt dışındaki imamların aylıkları Rabıtaörg't'nden ödenmiş. 2u nasıl oldultıkula4 h 2ug'n bir ga(eteci arkadaş da bu konuda bilgi istedi. Konuşmak

istiyor. Yalnı( sanıyorum, benden önce bu konuda bir a4ıklama yapması gereken$eya uygun olan kişiler $ar. h Kimler örneğinltıkula4 h 8 g'n'n sorumlu de$let adamları.

h Yani örnenn H(g'neş..ltıkula4 h =$et. 5abii meselT değil mi Yani, bir şey söylemek gerekirse, benceonlar söylemeli. =ksik bir şey kalırsa /belki ilT$e ederim.

h Veki %'k'metin bundan %aberi $ar mıdırltıkula4 h =lbette e0endim. 8 (amanlar 2akanlar Kurulu kararnamesi 4ıkmıştır.

h 2akanlar Kurulu kararıS..ltıkula4 h 5abii. Yalnı( orada ;ya(ı di(isinde< bir şey dikkatimi 4ekti.Rabıta/nm 4ıkardığı bir kitaptan ba%sediliyor. 5ut dam/. Rabıta/nın 4ıkardığıbir kitap değil bu. Yani ba(ı yanlışlar gö('me 4arptı ya(ıda. ma %epsini

dikkatle okumadım.. h 2akanlar Kun'u/ndan ka4 tari%inde 4ıkıyor bu kararltıkula4 h 2ilemiyorum.

h i(in dönemini(de 2akanlar Kurulu/ndan 4ıktı, öyle miltıkula4 h 5abii, tabii...

h Veki 2akanlar Kurulu/na kim önerdiltıkula4 h 2en detaya girmeyeyim m'saade ederseni(. 2akan $eya bakanlar $ar.8nlardan gör'şerek bir a4ıklama al))rnanı( m'mk'n.

h 8 (aman kim $arIEF." Altıkula4 h Ulusu $ar, Me%met H(g'neş $ar. Milli ?'$enlik Konseyi $ar. 5abii,ilgili de$let adamları $ar deyin, o kadar.

h 8nların bilgisi i4inde %atta kararı ile olmuş durumda diyorsunu(. 7iyanet/inkendi başına yaptığı bir iş gibi değil.ltıkula4 h 9ayır, %ayır. 2enden önce de$let adamları $ar. ?'n'n de$let adamları$ar. 8nların konuşması uygun olurundan sonra gerekirse bir şey söylerim..]H(g'neş/in yanıtlan "AI =yl'l döneminin 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş de, 7iyane0in, 7e$let2akanlığı/na Zpamuk ipliği ile] bağlı olduğunu söyledi. H(g'neş, &um%uriyet/insorularını şöyle yanıtladı"

h ayın H(g'neş, eski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4, Rabıta/nmimamlara para ödemesi i4in 2akanlar Kurulu kararı $ar diyor, 3e dersini(H(g'neş h =min olun samimi söyl'yorum, %i4 %atırlamıyorum. 5amamen onunişleridir. 2akanlar Kurulu karan olduğunu (annetmiyorum.

h Konsey /$ar/ diyor.H(g'neş h Konsey 'yelerinin işi g'c' yok da neredeki imamın parası ile miuğraşacak Yalan, d'ped'( pala$ra. Konsey ile bir alTkası olacağını(annetmiyorum. 2en %astaydım, %astanede yatıyordum. >tira0 edeyim, bilmiyordum.2en ancak taa sonralardan öğrendim. 5aa lmanya/ya gittiğim (aman%aberim oldu. =nteresandır, babasını kardeşini %acca göndermiş de, m'0ettişsoruyor, /benim ne g'na%ım $ar diyor. /2en tekli0 ettiysem 2aşbakan da tasdiketti/. Yani su4 2aşba)kan/m olması lT(ım. >yi mi >şte bu da bir mantık. 2en de&um%uriyet/te görd'm. 9asan &emal/in ya(ısında. 2aşbakan,. /2enim %aberim yok/diyor. Konsey yelerinin ne alTkası $armış 2enim kanaatim, bilemiyorum yani.Btira0 edeyim, emin ol bilsem söylsrim. Kimseden korkum yok. 2ir iş yaptıysamsöylerim a4ık a4ık. /2öyledir/ derim. ma yok. 9aberim yok. 2ir de0a 2akanlarKurulu kararı olacağını (annetmiyorum. anmıyorum.

h 2akanlar Kurulu/ndan bir s'r' karar 4ıkar. 2akıyorsunu( bu da...H(g'neş h ma ben 2akanlar Kurulu kararnameleriniIAE



mutlaka incelerim. 2u kadar önemli bir konu... 2akanlar Kurulu kararnamesi olsa%aberim olur. u anda de$let arşi$leri elimde olsa, araştırırım baştan sona. Kimne yapmış, kim ne demiş, kim nasıl te(gT%lamış, ortaya 4ıkar. ma de$let arşi$ielimde yok..AJ.G.AF+J N!R >77>AI =yl'l/'n 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltrkula4" Z2akanlar Kurulu

kararnamesinde Rabıta/ diye ya(arX Ra)bıta/dan ödenecek diye ya(ar.]Rabıta/nm yurt dışındaki imamlara ödediği maaş olayı karşılıklı su4lamayadön'ş'rken, eski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4, AI =yl'l döneminin7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/in Mekke/de Rabıta/yı (iyaret ettiğini de ones'rd'. Me%met H(g'neş, sorumluluğun 7iyanet >şleri/nde olduğunu ileri s'rerken,dönemin 2aşbakanı Ulusu, Z2enden bir şey 4ıkmadı] yanıtını yineledi. AI =yl'l/'n7ışişleriA 2akanı >lter 5'rkmen de, Z8layla ilgim yok] şeklinde konuştu.3KR ;&um%uriyet 2arosu< h Yurt dışındaki göre$li 5'rk imamlarına ZRabıta]örg't'nce aylık ödenmesinin Zsorumluluğunu kimse 'stlenme(ken], konu (erindekitartışmalar yoğunluk ka(andı.7önemin 7iyanet >şleri/nden sorumlu 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş ile 7iyanet>şleri eski 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 yaptıkları yeni a4ıklamalarla birbirlerinisu4ladılar. 5ayyar ltıkula4, 2abıta/dan para ödenmesi konusunda Z2akanlar

Kurulu kararnamesi] olduğuna ilişkin iddiasını s'd'r'r $e ZKararnamede ya(ar,Rabıta diye ya(ar, Rabıta/dan ödenecek diye ya(ar] şeklinde konuşurken, H(g'neş,Zorumluluk 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nındır] bi4iminde konuştu.=ski 2aşbakan 2'lend Ulusu olaydan bilgisi olmadığı yolundaki a4ıklamasındaZ2enden bir şey 4ıkmadı] diye israr ederken, dönemin 7ışişleri 2akanı $e 2Meki5'rkiye 5em)s'cisi, 2'y'kel4i ter 5'rkmen, ZUluslararası kon0eranslarda Rabıtailgilileri ile karşılaştıklarını, ancak konuşmadıklarını] bildirdi.IAA&um%uriyet/in Rabıta örg't' konusunda ilgililerden 7e$let 2akanı Me%metH(g'neş/e yönelttiği sorular $e yanıtlaröyle "

h >mamlar yurt dışına nasıl gönderiliyorH(g'neş h Yurt dışında dernekler imamları 'cretle tutuyorlar $eya%ut da de$letinta%sisatı yoksa, bir imamı 7iyanet >sleri 2aşkanlığı tekli0 ediyor, diyor ki./alan imamı '4 yıllığına maaşsı( i(inli sayın/. 8n tane, yirmi, otu( tane imamıtekli0 ediyor. 7iyanetin tekli0i geliyor. 2aşbakanlıktan ge4iyor. 2akanlarKurulu/na geliyor. 2akanlar Kurulu da -*J sayılı kanonun JJ. maddesine göre,bunları '4 yıl i(inli sayıyor. @imdi biliyorsunu(, yalnı( il m'0t'lerinintayinleri 2aşbakanlığa ait -GE sayılı kanuna göre. 8nun dışında >mamtayinlerinin 2aşbakanlıkla ilgisi yok. Kati bir şey söylemiyorum, d'n ;öncekig'n< bunu u(un u(un d'ş'nd'm, d'ş'nd'm. 7iyanet böyle tekli0 etmiş olabilir. Oebu tekli0 de 2akanlar Kuru)lu/ndan ge4miş olabilir. 9ani o ;ltıkula4</Kararname $ar1 diyor ya, kararname diye ba%settiği bu kararnamedir.

h $rupa/daki imam mı burada ki miH(g'neş h 2uradaki, 5'rkiye/deki imam. imdi i(inli olan bu imam gitmiştir yurtdışında göre$ almıştır. ma 5'rk derneğinden, ama maaşı şuradan, buradan onubilemem yani.

h Rabıta/dan mıö(g'neş h =$et, bu benim ta%minim, si(in söylediklerini(den sonra yani 2akanlarKurulu kararnamesi $ar, sö('nden sonra ta%minim bu. Yalnı( ;ltıkula4</m yaptığıyanlış şurada, o şa%sın 0alan dernekten %met/in, Me%met/in derneğinegönderilmesi %akkında değil. 2akanlar Kurulu kararnamesi sadece -*J sayılıkanunun JJ. maddesine göre i(inli sayılma)sındadır. =ğer $arsa..

h Veki böyle bir işlemi anımsıyor musunu(H(g'neş h =0endim, bu muamele 4ok ge4ti. @'nk' yurt dışında aşağı yukarı yalnı(lmanya/da belki neredeyse y'() leri aşan dernek $ar, 5'rk derneği $ar. 2udernekler m'temadiyen 7iyanet/e m'racaat ederler, /man bi(e imam gönder,maaşını bi( ödeyeceği(/ derler. 2u dernekleri 7iyanet ta%kik ediyor. 7ışişlerikanalıyla 0alan. =ğer d'r'st dernek ise, %er%angi bir köt' niyeti yoksa, $atana,millete bağlı ise, o (aman tutuyor, buradan istedikleri imamı 2akanlarKurulu/ndan ge4iriyor, '4 yıl i(in alıyor ona, onu gönderiyor. Yani, yapılan işbu. Yani, eğer kararname $arsa, yani bir %ayli kararname



IAI$ar böyle, ben bilirim, %atırlıyorum onu iyice, odur. Yoksa %er%angi bir şekilde2akanlar Kurulu ya%ut &um%urbaşkanı sureti katiyede. />mam gitsin de Rabıta/danmaaş alsın/ dememiştir. &um%urbaşkanının da %aberi yoktur, 2aşbakan/m da %abe))ri yoktur.

h 2ir de$let memuru i(inli giderken 2akanlar Kurulu sorma( mı /2u nereye

gidiyor, nerede 4alışacak1 diye.. h H(g'neş h =0endim. /Yurt dışında göre$lendirilmek '(ere/ diye ya(abilir7iyanet. 7iyanet de gayet tabii ni%ayet de$let kurumudur. Oe ta%min ediyorum ki,7iyanet mutlaka buradan se0aret emrine gönderdiğine göre, buradan giden imamlar,i(inli da%i gitseler, orada din m'şa$iri $ar se0arette. 8 din m'şa$irininkontrol' emri altındadır. 8nun emrinde göre$ yapar. 2inaenaley% buradan dışarıyakendisine pasaport $erilerek gönderilen adam. 7iyanet/in kontrol' altındadır.2ir öl4'de de tabii 7ışişleri/nin kontrol' altındadır.

h ?er4ekte ikisi de sorumludur, öyle değilmi H(g'neş h 2enim kanaatim, yanişu anda de$let arşi$ielimde olsa. bakarım baştan sona kadar, nasıl bir kararnamey)miş. ne olmuş.7iyanet kimleri tekli0 etmiş, bunlar nerede 4alışmış, bunları incelemem lT(ım.7iyanet >şleri 2aşkanlığının ya(ısı $ar mı

h sıl sorumluluk 7iyanet >şleri 2aşkanlığının mı oluyorH(g'neş h 2enim inancım o. Yurt dışındaki iş4ilerin 4ok b'y'k ekseriyeti $atana,millete bağlı, namuslu adamlar. imdi bu diyor ki" /Kardeşim ben burada bircami kurdum, tutup 'leymancısı, 3urcusu, bilmem as/tan imam gelip,bilmem nereden ne gelinceye kadar bana bir imam gönder de burada doğru d'r'stadamların nama(ınX kıldırsın, bi( de ite kurda mu%ta4 olmayalım/ diyor. Kolaydeğil yani. 7ö$i(le para ödemek. 2ulunan yol, bi(den e$$el de AF+E/den öncebulunan bir yoldur bu. 2unu bi( icat etmedik. 2unun '(erine, imamlara i(in$eriliyor. Maaşsı( i(in,. 2u da gidiyor, oradaki dernekle ilişki kuruyor. >şingarip tara0ı şurası. 7iyanet/in b't'n kayıtları onun ;ltıkula4</m elinde.imdi elinde b't'n arşi$ler $ar. 2enim elimde %i4bir arşi$ yok. 2enkonuşmamda bir %ata yaparsam, oradan g'ya aklınca girecek işe. Kendisorumluluğunu atacak. 9albuki eğer bir sorumluluk $arsa, ben onda da birsorumluluk olduğunu sanmıyorum. @'nk' yapılan iş kanunB bir iş.

h ma incelenmesi gerekme( miydi Varayı kim ödeyecekIAGö(g'neş h 8nu 7ışişleri kanalıyla inceliyor (aten, yara bu tekli0i 7ışişlerikanalından da ge4iriyor.

h Veki ama Rabıta/mn para Hdemesi olayı $ar ortada..H(g'neş h 8, Rabıta/yı nasıl yaptı bilmiyorum. >tira0 edeyim, onun %akkında birbilgim yok, ama kanaatim o ki, Rabı)ta/dan maaş alan imamlar da ancak $e ancakbu yolla gitmişlerdir. 2aşka t'rl' imkTn $e i%timal yoktur. 2ug'n ;d'n< saba%tanberi ka0am bununla meşgul oldu, katiyen yok, böyle bir şey yok. 2urada&um%urbaşkam/mn $eya 2'lend Ulusu Va)şa/nın %i4bir sorumluluğu olama(. madoğrusu şu, şu anda ben bakanlıkta olsam, ya%ut de$let bakanlığının kayıtlarınıaraştırsam, ya%ut 7iyanet/in kayıtlarını araştırsam, b't'n ger4eği olduğu gibiortaya 4ıkarırım. 7oğrusu ne ise, g'na%ı ne ise %erkes omu(una alsın, eğerortada bir g'na% $arsa. ma bu g'na%, :ureti katiyede Kenan Vaşa/ya $eya 2'lendUlusu Vaşa/ya raci değil.

h Rabıta ile ilgisi..H(g'neş h 2u paranın Rabıta/dan mı, yoksa uudB rabistan/dan mı ödendiğinibilmiyorum. 2u konuda itira0 edeyim, bir bilgi yok. 7iyelim ki bu para Rabıta/mnparası.. Rabıta benim duyduğuma göre Romanya/ya para gönderiyor, RomanyaM'sl'manlarına yardım ediyor. 2ulgaristan/a, Yunanistan/a gönderiyor. urayagönderiyor, buraya gönderiyor. 2u arada lmanya/da yaşayan iş4ilerin de camikurmaları, imam tutmaları i4in yardım tekli0 etmiş olabilir. 2u tekli0i, doğrud'r'st yapması lT(ım gelirse ya 7ışişleri 2akanlığı/na yapacak, ya%ut da de$letbakanlığına yapacak. ma, Rabıta tabii bir %'k'met kuruluşu olmadığı i4in,direkt 7iyanet >şleri 2aşkanlığına yapmış olabilir.

h Rabıta nasıl bir kuruluşH(g'neş h Rabıta/yı ben bir ara merak ettim. 8nların kendi iddiaları /3asırırk4ılığına karşı kurulmuş bir dernek/ yani ırk4ılığa karşı 'mmet4ilik derler. 8



(aman ben diyorum ki, madem 3asır ırk4ılığına karşı kuruldu, o (aman raplari4inde 0aaliyet göstermesi lT(ım. @'nk' 3asır ırk4ılığı sadece raplararasındadır. 5'rkiye/de 3asır ırk4ılığı yok ki. Romanya/da 3asır ırk4ılığı yokki, niye beynelmilel ma%iyet taşıyor dernek /=0endim işte öyle kuruldu da/b't'n M'sl'man memleketlerden kurucular $ar. @ok de$let başkanlarıyla, 4okşeyler orada 'ye, bunun t'('ğ'ne göre %er M'sl'man memleket bir kişi se4ip

gönderiyor. =ğer M'sl'man memleket, se4ip gönderme( ise ken)IAdileri toplanıp M'sl'manlardan birisini se4iyorlar. 2i( tabii laik rde$leti(. 2öyle bir şey sö( konusu olmadığı i4in, kendileri toplanmışlar, bi(dende tutmuşlar, ali% H(can diye birisini se4mişler. ali% H(can $aktiylemillet$ekilliği de yaptı. >ddia ederler ki, Rabıta/mn gayesi />slTm'mmet4iliğidir/. Uğur Mumcu ya(ı di(isinde Rabıta/mn /Vut dam/ diye tat'rk/'yeren bir kitap 4ıkardığından sö( ediyor. 2enim bildiğim onu 4ıkaranrd'nl'lerdir. Rabıta bir kitabında (annediyorum tat'rk i4in, /Musta0a Kemalmasondur/ demiş, sonra 4ıkarmışlar, yayınları rap4a olduğu i4in nedirbilemiyorum. 2en merak ettim. /caba 9acılara propaganda yapıyorlar mı/ diye,%ayır... h lmanya/dakiler a4ısından Rabıta/mn rol'.. H(g'neş h lmanya/yıbilmiyorum. lmanya/da dernekleri )$ar mı bilmiyorum, yalnı( 2el4ika/da gayet

etkinler. 8nu gö(lerimle görd'm, Rabıta/mn orada merke(i $ar. 2el4ikalılar bunu/5oplum 7erneği/ olarak kabul etmişler. 2unların böyle bir ta)0ciri $ar. akatlmanya/da böyle bir durum görmedim..=ski 7e$let 2akanı Me%met H('g'neş/in sö('n' ettiği -*J sayılı yasanıny'r'rl'kte olan JJ. maddesi şöyle"ZYabancı )memleketlerde $e uluslararası kuruluşlarda kurumlarının mu$a00akiyetiile göre$ alacak memurlara ilgili bakanlığın tekli0i $e 2aşbakan/ın i(niylememuriyet s'resin)Zce toplam AE yıla kadar maaşsı( i(in $erilebilir.Yukarıdaki 0ıkraya göre, i(in alan memurların kadro ile ilişkileri de$am eder $eyabancı memleketlerde $eya uluslararası kuruluşlarda göre$de ge4en s'reler i4inemeklilik %aklan *G sayılı kanunun GA. maddesi %'k'mlerine uyulmak kaydıylasaklı kalır..]=ski 2aşbakan 2'lend Ulusu, 5ayyar ltıkula4/ın ısrarlı a4ıklamaları '(erinesorulan şöyle yanıtladı"Zh 9asan &emal/e a4ıklamanı( $armış, okudum. Yalnı( 5ayyar ltıkula4 ısrarediyorS /2akanlar Kurulu karan $ardır/ diyor, ne dersini(Ulusu h 9i4 böyle bir şey yok.

h caba si(e Rabıta diye gelmedi de, örneğin /u kadar imama '4 yıl 'cretsi(i(in $erilmesi/ diye mi geldiUlusu h Yok, yok gelmedi. 8nlar (annediyorum ki bölge$i olarak yapmışlar onu.Yalnı( lmanya/ya m'n%asır olmak '(ere, böyle bir şey olmuş (annediyorum. Yanibenden böyle bir şey 4ıkmadı.=ski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 d'n MarmaraIA*ni$ersitesi >la%iyat ak'ltesl/nde saba% dersine girerken sorularımı(ıyanıtladı. ltıkula4, eski 7e$let 2akanı Me%met H()g'neş/in, Mekke/de Rabıta/yı/(iyaret ettiğini] de ileri s'rd'. ltıkula4/a yöneltilen sorular $eyanıtlar şöyle"Zh &um%uriyet/i görd'n'( m' bug'n ;d'n<...ltıkula4 h ?örmedim e0endim.

h 9epsi konuştular.. 1Yok öyle bir şey diyorlar. =$ren, basın m'şa$iriaracılığıyla a4ıklama yaptı. /2i(im Konsey olarak, bir bilgimi( yok/ diyor.Ulusu. H(g'neş a4ıklama yaptılar. H()g'neş, /2u 7iyanetin işidir] diyor.ltıkula4 h =0endim, ben görmedim. imdi %emen derse)girmek '(ereyim. * dakikam$ar $eya yok. Yalnı( .tabii benim nkara/da bir inceleme yapmam lT(ım. 2ug'n birşey söyleyecek durumda değilim. ma mu%akkak bir a4ıklık gelecek.

h 2unun aslında normal bir işlem olduğru d'ş'n'lebilir mi Yani '4 yıllığına'cretsi( i(inli gönderme olayıltıkula4 h -*J/nin JJ. maddesine göre yapılmış bir işlemdir. 2en yayınını(ıgöreyim, dosya incelemesini yapayım. Konu o kadar karmaşık, esrarengi( bir konudeğil. 7e$let sırrı da değil. 4ıklığa ka$uşur.



h 2ir de şu $ar. imamlara i(in alınıyor, bunlara Rabıta/)dan değil,derneklerden para ödendiği bi4imde..ltıkula4 h Kararnamede ya(ar e0endim, /Rabıta/ diye ya(ar. Rabıtadan ödenecekdiye. 2en konuyu bir inceleyeyim de.. 5op bi(im '(erimi(de kalacak ise ona dara(ıyı(, mesele değil.

h /5op/ bira( si(de gibi..

ltıkula4 h 9ayır, %ayır, %ayır. 5op bi(de de olsa önemli değil. 3e ise durumolduğu gibi a4ıklığa ka$uşur. h imdi bu paralar yakın tari%e kadar ödeniyor muydu !F+/de kesildi miltıkula4 h 3V %'k'meti imkTnları genişletti, sanıyorum, yok şimdi. 8nu da birgörmemi( lT(ım. >mamlardan kim c1önd' kim kaldı 7iyanet/teki arkadaşlarla bir4alışmam lT(ım.H(al %'k'metinin işbaşına gelişine kndar Milli ?'$enlik Konseyi döneminde7ışişleri 2akanlığı göre$ini yjipan. 3e# York/ta 5'rkiye/nin 2irleşmiş Milletlerne(dindekı 2'y'kel4imi( >lter 5'rkmen, Rabıta Hrg't' ile o tari%lerde.Omanya/da bulunan din adamlarımı(a para ödenmesi i4in 7ışişleri 2akanlığındananlaşma yapılması i4in %i4bir emir $erilmemiştir] ded:5ele0onla 3e# York/tan aradığımı( 5'rkmen, tRabıta Hr)IA-

g't' ile 2akanlar Kurulu kararı olduğunu da %i4 %atırlamıyoh rumı diye konuştuXAI =yl'l döneminde 7ışişleri 2akanı 5'rkmen, (aten bakanlığın bu t'r emir $ermeyetkisine sa%ip $e bu konularda %i4bir yetkisi olmadığını söyledi. 2öyle birolayın o sıralarda ge4ip ge4mediği konusundaki soruya 5'rkmen, Z2irisi /ta$siye/etmişse bunu elbette bilemem, ancak ayın &um%urbaşkanı bi(e bilgi gelmedidiyorsa, 4ok doğrudur, bu konularda 4ok %assas olan ayın &um%urbaşkanı %emen%er şeyi not alan bir yapıya sa%iptir] yanıtı $erdi.>lter 5'rkmen konuşmasına şunları da ekledi" ZRabıta Hrg't' ile resmi d'(eyde%i4 bir temas olmamıştır. 8 kadar ki, >slTm Kon0eranslan/na gittiğimi(de Rabıtaörg't' ilgililerinin dolaştığını gör'r, %i4 konuşma(dık.]Ulusu %'k'metinin >mar $e >skTn 2akanlarından Vro0. 7r. %met amsunlu,ZRabıta/dan maaş olayı] ile ilgili olarak >(mir/de &um%uriyet mu%abirine şunlarısöyledi"ZOalla%i %atırlamıyorum. 2en olayı ga(etelerden öğrendim. 2en F+I A* 5emmu(undabakanlığa getirildim. =ğer bu kararname da%a önce 4ıkmışsa bu konuda gör'şbelirtme mercii ben olamam. 2akanlar Kurulunda ba(ı g'nler A* karar bilealdığımı( oluyordu. i( kesin tari%ini öğrenirseni(, belki %atırlarım.] ynıdönemin Milli =ğitim 2akanlan/ndan 9asan ağlam, ,Zkonuyu %atırlamadığını]söyleyerek, Z?enelde bu konunun bakanlar kuruluna pek gelebilmiş olacağınısanmıyorum. n)aşma. bi(im dışımı(da olmuş olabilir] dedi.. Hte yandan 7e$let 2akanı $e 9'k'met ö(c's' 9asan &elTl ?'(el, şeriat örg't'Rabıta/nın yurt dışındaki 5'rk din göre$lilerinin aylıklarını ödediği konusundaincelemelerin s'rd'ğ'n' söyledi.?'(el, d'n 52MM/de &um%uriyet mu%abirinin sorusunu yanıtlarken, konununabartılmamasını istedi $e 2aşbakan Oe)Kili Kaya =rdem ile sorunu gör'şt'ktensonra bir a4ıklama yapabileceklerini bildirdi. ?'(el, şöyle konuştu "ZRabıta Hrg't' $e iddialarla ilgili araştırmamı( s'rmektedir. ma si( konuyubira( b'y'tm'şs'n'(. ayın =rdem/le sorunu gör'şt'kten sonra bir a4ıklamayaparı(. 2u gör'şmeden önce bir a4ıklama yapmam doğru olma(.A+.G.AF+JIAJRabıta Mecliste"9V/7=3 8RU, 7V/7=3 R5!RMağlar sordu" :aik 5'rkiye &um%uriyeti, imamlarına aylık ödeyemeyecek g'4temidir Kimler, ne ama4la Ra)bıta/nın imamlarımı(a aylık $ermesini sağlamış $ekabul etmiştir7V istedi" >rticaB 0aaliyetler konusunda bundan sonra ne yapılmasınınplanlandığı %akkında 5MM/nin bilgi sa%ibi kılınması ertelenemeyecek birgöre$dir.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 9V ?enel ekreteri $e >4el Millet$ekili ikriağlar, Rabıta Hrg't' ile ilgili 52MM 2aşkanlığı/na d'n bir soru önergesi$ererek, bug'nk' iktidarın AFJ- yılında /Vakistan/da toplanan Rabıta



Kongresi/nde kabul edilen esasları uyguladığını kanıtlayan Zciddi girişim)lerinbulunduğunu öne s'rd'. 7V Konya Millet$ekili abri !rmak $e arkadaşları iseaynı konuda 52MM 2aşkanlığı/na $erdikleri bir araştırma önergesinde ZM'sl'man'lkelerde şeriat d'(eni kurulmasını ama4layan Rabıta Hrg't'/nun yurt dışındaki5'rk imamlara aylık $erip $ermediğinin ortaya 4ıkarılmasını] istedi.9V ?enel ekreteri ağlar, J maddeden oluşan soru ö)nergesinde şu gör'şlere yer

$erdi"A. Rabıta Hrg't'/nun $arlığı $e ama4ları 5'rkiye &um%uriyeti %'k'metleritara0ından bilinmekte midirI. nayasa $e 5'rk ce(a yasalarına göre su4 sayılan ama4ları taşıyankuruluşlara 'ye olmak yasak $e ce(ai işlem gör'lmesine gerek4e olduğuna göreRabıta Hrg't'/nun kurucularından olduğu iddia edilen ali% H(can $e AFJ-yılında, %em. de laik 5'rkiye &um%uriyeti 2akanı olmasına karşı bu örg't'nkongresine katılan 9asan ksay %akkında ne gibi işlemler yapılmıştır ayet%er%angi bir işlem yapılmamışsa &um%uriyet a$cılığı/na bu olayı a4ıklayarak su4duyurusunda bulunup %arekete ge4irmeyi d'ş'n'yor musunu(G. Rabıta Hrg't'/nun ;put adam< adlı tat'rk aley%tarı bir kitap yayımladığıdoğru mudur 2u konuda %angi işlemler yapılmıştır. AF+I ) AF+ yılları arasında yurt dışındaki imamlarımı)

IA+I Rabıta Hrg't'/nun AAEE dolar aylık $erdiği söylenmektedir. a4 imam buparayı almıştır ldıkları miktarlar $e adları .3edir*. :aik 5'rkiye &um%uriyeti de$leti yurt dışına gönderdiği imamlara aylıködeyemeyecek g'4te midir Yasaların m'saade etmediği ba%anesi ger4ekten u(akolduğuna göre kimler, ne ama4la Rabıta Hrg't'/nun imamlarımı(a aylık $ermesiniZağlamış $e kabul etmiştir-. caba ne (aman yapıldığı söylenen altı önceden im(alatılmış boş 2akanlarKurulu kTğıtlarının 'stleri doldurularak .anlaşmaya karar $erildiği i4in mi buger4ek saklanmaktadırJ. 9'k'metini( bu konu ortaya 4ıktığından bu yana ne yapmıştır >rticanın%ortlamaması i4in %angi önlemleri almıştır]7V/n0n araştırma önergesinde ise ö(etle şöyle deniyor" jh Rabıta adlı şeriat4ıörg't, cum%uriyet de$letinin yurt dışındaki imamlarını maaşa bağlamış mıdır

h 2öyle bir şey $arsa bu AF+I )AF+ yılları arasında mı olmuştur h >mamlara %er ay AAEE dolar ödenmekte midir h 5.&. imamlarını şeriat4ı bir örg't maaşa bağlamışla, bu örg'tle resmi birmutabakat $ar mıdır, $arsa bu mutabakatı 5'rkiye adına %angi kuruluş yapmıştır2u soruların ce$aplandırılması Rabıta Hrg't'/nun 'lkemi(e yönelik 4alışmalarının52MM/ce g'n ışığına 4ıkarılması, yaşamsal önemdedir.]A+.G.AF+JKararnamenin $arlığını Ulusu sonunda a4ıkladı" /R2!5/ `>3&>R>2akanlar Kurulu/nun Rabıta/nın 5'rk imamara maaş ödemesi konusundaki +DI+G+sayılı kararnamesinin I+.. AF+A tari%inde 4ıkarıldığı belirlendi. Kararnamede7e$let 2aşkanı Kenan =$ren $e 2aşbakan Ulusu/nun da im(alan bulunuyor...H3=R> " 7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkula4, 7e$let 2akanı 8(g'neş/e, imamlaraRabıta/nın maaş ödemesine ilişkin öneriyi iletti.IAFM?K 83Y!" ltıkula4, konuyu M?K ?eneS ekrteri al)tık/a a4tı. altık, önce/8lur mu/ dedi, sonra onayını belirtti.22K3 Y`!" H(g'neş, 2aşbakan Ulusu/ya kararname 4ıkarılması i4in ya(ıya(dı. Ya(ıda i(inli imamların Ra)bıta/dan maaş alacakları belirtiliyordu.O= KRR3M= " H(g'neş/in ya(ısına atı0ta bulunan kararname, 7e$let 2aşkanı=$ren $e dönemin 2akanlar Kurulu 'yelerinin im(alarıyla 4ıktı, ancak Resmi?a(ete/de yayımlanmadı.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h uudi rabistan kökenli şeriat4ı Rabıta örg't'n'nAF+I)AF+ yılları arasında 2atı $rupa/da göre$li 5'rk imamlarına maaş ödemesikonusunda bir 2akanlar Kurulu kararnamesi olduğu d'n ortaya 4ıktı.AI =yl'l döneminin 2aşbakanı 2'lend Ulusu d'n ya(arımı( Uğur Mumcu/ya yaptığıa4ıklamada, /Rabıta örg't'n'n yurt dışındaki din göre$lilerine aylık ödemesi ileilgili bir 2akanlar Kurulu kararnamesinin bulunduğunu, ancak kararnamede RabıtaHrg't'n'n adının >ngili(ce ya(ılması nedeniyle olayı anımsamadığını] söyledi.



=ski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 ise, sö( konusu 2akanlar KuruluKararnamesinin I+..AF+A g'n $e +D I+G+ sayısını taşıdığını a4ıkladı. ltıkula4./=ski "7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/in y.ırt dışındaki din göre$lilerine Rabıtaörg't'nce aylık ödenmesiyle ilgili ya(ısının da, IE..AF+A g'n $e FAF sayısınıtaşıdığmı belirttiRabıta/dan 5'rk imamlara maaş ödenmesi konusunun 5ayyar ltıkula4 tara0ından

önce 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/.e sonra AI =yl'l Milli ?'$enlik Konseyi ?enelekreteri 8rg. 9aydar altık/ın onayının alınması '(erine H(g'neş/in 2aşbakan2'lend Ulusu/ya bir ya(ı ya(dığı $e 2akanlar Kurulu/nun. da H(g'neş/in ya(ısınaatı0 yapılan bir kararnameyi kabul ettiği a4ıklığa ka$uştu. Resmi ?a(ete/deyayımlanmayan kararnamede 7e$let 2aşkanı Kenan =$ren $e 2aşbakan 2'lend Ulu)su/nun da im(aları bulunuyor. H(g'neş/in konuyla ilgili ya(ısında Rabıta/nınadının >ngili(ce 4e$irisi Z7'nya >slTm 2irliği] olart0k ge4iyor.5ayyar ltıkula4/ın ya(arımı( Musta0a =kmek4i/ye yaptığı a4ıklamalara göre,Rabıta/nın 5'rk imamlarına maaş ödemesi konusunda )Zolaylar (inciri]/ şöylegelişti"IIEA. AI =yl'l/de 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 ;'4 ay önce göre$indenayrıldı<. 7iyanet >şleriyle ilgili 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/e baş$urdu. Yurt

dışındaki imamla< a maaş ödenmesi konusunda ortaya 4ıkan mali (orlukları öneg'rerek. yeni kaynaklar aranması gerektiğini, bu arada ya(ışmalarda 7'nya >slTm2irliği adıyla ge4en Rabıta Hrg't'n'n 2atı $rupa/da göre$lendirilecek imamlaramaaş ödeyebileceğini belirtti.I. ltıkula4 da%a sonra konuyu AI =yl'l döneminin en yetkili kurumu olan Milli?'$enlik Konseyinin ?enel ekreteri 8rgeneral 9aydar altık/a şimdi 2ern2'y'kel4isi< a4tı. 8rgeneral altık, önce bira( teredd't gösterdi $e Z8lur mu,5'rk de$letinin imamlarına yabancı bir kuruluş... dedi. ncak, sonra Z3eyapalım] diyerek olurunu $erdi. altık, d'n arkadaşımı( Musta0a =kmek4i/ye`'ri%/ten tele0onla yaptığı a4ıklamada, ltıkula4/ın bu iddialarını doğruladı $eZdışardaki imamlarımı(ı Rabıta/nın 0inanse ettiği doğrudur dedi.G. 7önemin 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/ndan sorumlu 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş,bu gelişmeler '(erine 2akanlar Kurulundan kararname 4ıkarılması i4in2aşbakanlığa IE.A.AF+A g'n $e FAF sayıyla bir ya(ı ya(dı" 2u ya(ı aynenşöyleydi"Z2ilindiği gibi, yurt i4inde $e dışında toplumu din konusunda aydınlatmak $eila%iyat yerlerini yönetmek göre$i -GE sayılı kanunla 7iyanet >şleri2aşkanlığı/na $erilmiştir.Yurt dışında -E bine yakın din göre$lisi ile bu %i(met yerine getirilmeye4alışılırken, yurt dışında kadro imkTnsı(lığı nedeniyle yeterli %i(metingöt'r'lemediği de bir ger4ektir. 2u %i(met a4ıklığı nedeniyle yurt dışındaki$atandaşlarımı( arasında böl'c' 0aaliyetler bu boşluktan yararlanma gayretii4ine girmişlerdir.7e$letimi(in bu konudaki %i(met boşluklarının acilen doldurulmasının gerekliolduğuna inanan 7iyanet >şleri 2aşkanlığı, 'lkemi(in i4inde bulunduğu ekonomiksıkıntıları da gö( ön'nde bulundurarak başka ekonomik kaynaklar araştırma yolunagirmiştir.2u &'mleden olarak maaşları malB kuruluşlar $e 7'nya >slTm 2irliği ?enelekreterliği tara0ından ödenmek suretiyle 4eşitli $rupa 'lkelerine $e$ustralya/ya adları $e göre$leri >lişik listede gösterilen personelin -*Jsayılı kanunun JJ. maddesi uyarınca gönderilmesi planlanmış bulunmaktadır.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca ö(el bir sına$ sonucu se4ll)IIAmiş bulunan elemanların aylıkları bu kuruluşlar. 7'nya !slTnr 2irliği ?enelekreterliği/nce karşılanacaktır. Yukarıda belirtilen şartlar 4er4e$esindeilişik listedeki göre$lilerin -*J sayılı 7e$let Memurları Kanununun JJ. maddesiuyarınca '4 yıl s'reyle dış 'lkelerde maaşsı( me(un sayılmasına ilişkin 2akanlarKurulu kararı %a(ırlanmasını ar(ederim.]. Me%met H(g'neş/in, 2aşbakanlığa ya(dığı bu ya(ı '(erine Rabıta örg't'nce yurtdışındaki imamlara maaş bağlanması konusundaki kararname 2'lend Ulusu %'k'metitara0ından 4ıkarıldı. ncak bu kararname Resmi ?a(ete/de yayımlanmadı.I+..AF+A tari% $e +DI+G+ sayılı 2akanlar Kurulu kararnamesi aynen şöyleydi"



Z=kli listede adları ya(ılı A din göre$lisinin yurt dışında göre$ alması i4in'4 yıl s'reyle maaşsı( i(inli sayılmaları -*J sayılı kanunun değişik JJ. maddesi2akanlar Kurulunca I+..AF+A tari%inde kararlaştırılmıştır. Oe kararnamede şuim(alar $ardı"Kenan =$ren ;8rgeneral, 7e$let 2aşkanı<, 2'lend Ulusu ;2aşbakan<, `eyyad 2aykara;7e$let 2akanı, 2aşbakan Yardımcısı<, 5urgut H(al ;7e$let 2akanı, 2aşbakan

Yardımcısı<. Vro0. 7r. >l%an H(trak ;7e$let 2akam<, Me%met H(g'neş 7e$let2akanı<, Vro0. 7r. 3imet H(daş ;7e$let 2akam<, &e$det Menteş ;dalet 2akanı<,3imet H(daş ;Milli a$unma 2akam. 9al^k 2ay'lken yerine<, elT%attin @etiner;>4işleri 2akanı<, >lter 5'rkmen ;7ışişleri 2akanı<, Kaya =rdem ;Maliye 2akanı<,9asan ağlam ;Milli =ğitim 2akanı<, 5a%sin Hnal ;2ayındırlık 2akanı<, Kemal&ant'rk ;5icaret 2akanı<, Vro0. 7r. 3urettin yanoğlu ağlık $e osyal Yardım2akanı<, Reca: 2aturalp ;?'mr'k $e 5ekel 2akanı<, 3ecmi H(g'r ;Ulaştırma2akanı<, Vro0. 7r. aba%attin H(bek ;5arım $e 8rman 2akanı<, Vro0. 7r. 5uran=sener ;@alışma 2akanı<, a%ap Koca)top4u ;anayi $e 5eknoloi 2akanı<,erb'lent 2ingöl ;=neri $e 5abii Kaynaklar 2akanı<, >l%an =$liyaoğlu ;5uri(m $e5anıtma 2akanı<, 7r. eri0 5'ten ;>mar $e >skTn 2akanı<, M'nir ?'ney ;Köyişleri$e Kooperati0ler 2akanı<, Oecdi H(g'l ;?en4lik $e por 2akanı<,/ adık ide;osyal ?'$enlik 2akanı<, &i%at 2aban ;K'lt'r 2akanı<.

Kısa adıyla Rabıta örg't' diye bilinen uudi rabistan)destekli şeriat örg't'n'ntabelT adı Z=l =manet)'l mmelB Ra)bıtatil lem)il >slTml]/dir. 2u örg't'n adı>ngili(ce metinlerdeIIIZorld M'sl'm :eague] olarak ya(ılıyor. 2u da Z7'nya >slTm 2irliği] diye5'rk4eye 4e$riliyor.2u yönde bir kararnamenin bulunduğunun anlaşılması ')(erine yeniden bilgisinebaş$urulan 2'lend Ulusu, ya(arımı()Uğur Mumcu/ya şunları söyledi"ZKonu ortaya atıldıktan sonra olayla yakından ilgilendim. =ski bir bakanarkadaşımın yaptığı araştırma sonucunda kararnameyi buldum. >ngili(ce /Muslimorld :eague/ adını taşıyan örg't'n iyi ama4lar taşıdığına inanıldığı i4inkararnameyi im(alamış olabilirim. Rabıta Hrg't'/n'n /Muslim orld :eague]olduğunu, inanın, yayınlarını( '(erine öğrendim.9ouston/da bulunan arkadaşımı( ebnem tiyas/ın %aberine göre, 2aşbakan 5urgutH(al d'n) Rabıta örg't' ile ilgili olarak ga(etemi(de 4ıkan ya(ılar '(erine, sö(konusu örg't'n ZuudB rabistan/ın resmi bir kuruluşu olduğunu $e uluslararasıd'(eyde tanındığını] söyledi. H(al, Z5abiB, bu konuya bakmak lT(ım.. Yalnı(,bildiğim kadarıyla bu örg't, . rabistan/ın resmi bir örg't'd'r. `aten AF+/tenitibaren %aberlerde de belirtildiği gibi bu uygulama durdurulmuştur. Yani bi(imiktidara geldiğimi( yıldan itibaren] şeklinde konuştu.H(al, I+..AF+A tari%li 2akanlar Kurulu kararnamesinde)o (aman 2aşbakanYardımcısı $e 7e$let 2akanı olarak kendisinin $e Maliye 2akanı olarak Kaya=rdem/in de im(alarının bulunduğunun %atırlatılması '(erine Z2inlerce kararname$ar. Yani o sıralarda o kadar 4ok kararname $ardı ki, öyle birşey %atırlanması(or] dedi.Rabıta/nın 5'rk imamlara AF+I)+ yıllan arasında maaş ödemesi konusunda dönemin7e$let 2aşkam Kenan =$ren $e 2aşbakan 2'lend Ulusu Z2öyle bir olayın kendilerineyansımadığını, bu konuda bilgileri olmadığını] söylemişlerdi.&um%urbaşkanlığı 2asın 7anışmanı li 2aransel aracılığı ile ga(etemi(e yapılana4ıklamada şöyle deniliyordu"ZKonuya %assasiyet gösteren ayın &um%urbaşkanımı( 7e$let 2aşkanı $e Milli?'$enlik Konseyi 2aşkanı olarak kendilerine o dönemde böyle bir bilgininyansımadığını i0ade etmiştir.]2'lend Ulusu ise ga(etemi(e şunları söylemişti" Z2ana bu konuda intikal etmişbir olay yok. 8nay da $ermiş değilim böyle bir konuda. Kim nasıl yaptıbilemiyorum)9ayret ettim bende.]IIG7e$let 2akanı Me%met H(g'neş de, ltıkula4/ın bu konuda 2akanlar Kurulukararnamesi olduğu şeklindeki iddiaları )'(erine şöyle demişti"ZYalan, d'ped'( pala$ra. 2en (aten %astaydım, konuyusonradan öğrendim.]AF.G.AF+J



2el4ika &ep%esi"/5RK >MM:R! R2!5 >:= UYUMY!3& M K=>:7>/9adi Uluengin2RK=: h AF+I)+ yılları arasında. uudi kökenli ZRabıta] örg't'n'n 5'rkimamlara maaş ödemesi konusu nkara/da ilgili kararnamenin ortaya 4ıkması'(erine yeni boyutlar ka(anırken, 2r'ksel/de adının a4ıklanmasını istemeyen bir

5'rk yetkili o dönemdeki olayları şöyle anlattı"Z8 yıllarda yurt dışındaki 5'rkler i4in gönderilen din a)damlarının 'cretleriesas olarak 4eşitli şe%irlerdeki dernekler tara0ından karşılanıyordu. ncak,derneklerden bir böl'm'n'n talebine rağmen din adamı a4ığının mali sıkıntılardandolayı kapatılamaması '(erine uudi rabistan/ın kontrol'ndeki Z>slTm K'lt'rMerke(i] de$reye girdi $e başta 2el4ika olmak '(ere 2a/.ı $rupa/ya gönderilecek5'rk din adamlarından bir böl'm'n'n 'cretlerinin Rabıta tara0ındankarşılanabileceğini bildiıdi. Hnerinin 7iyanet >şleri 2aşkanlığınailetilmesinden sonra nkara, Riyad ile o dönemde ortaya 4ıkan yakınlaşmayı dagö(ön'np alacak bu tekli0i, tayin edilecek din göre$lileriniXS 5'rkiyetara0ından onaylanması şartıyla kabul etti. 2el4ika/ya gönderilen 5'rkimamlarının Rabıta teşkilTtı ile Z0a(la uyuşamamasından] dolayı da. 2r'ksel/deki>slTm K'lt'r Merke(i, uygulamanın başlamasından yaklaşık A.* yıl sonra ge4ici

sö(leşmeli bu göre$lilere 'cret ödenmesini durdurdu.]2el4ika/da şu anda Rabıta/nm denetimindeki Z>slTm K'lt'r Merke(iDnden maaş alantek 5'rk/'n nkara ile sıkı bağlantısı olan li Rı(a 5emel adlı bir dingöre$lisi olduğu belirtiliyor.AF.G.AF+JIIMusta0a =kmek4i3KR h Rabıta olayı ile ilgili olarak gör'şt'ğ'm'( eski 7iyanet >şleri 2aşkanı5ayyar ltıkula4. konunun ayrıntılarına inen geniş a4ıklamalar yaptı.ltıkula4 ilk böl'm'n' aşağıda yayımladığımı( u(un söyleşide sorularımı(ı şöyleyanıtladı"

h 2u d'ş'nce nasıl ortaya atıldıltıkula4 h Yurt dışındaki göre$ yapacak, toplumun i4ine girecek elemanların dagönderilmesi kadro i%dasına bağlanmıştır. lkenin i4inde bulunduğu (orluklarileri s'r'lerek, bu kadroların alınması yani yetkililerce bunlar ileri s'r'lm'ş,yeni kadroların i%dası u(un 4alışmalara rağmen m'mk'n olmamıştır. ncak,yaptığımı( seya%atlerde görd'm ki. $atandaşlar ne pa%asına olursa olsun,maaşını bi( ödeyelim, bi(e din göre$lisi gönderin demişlerdir. 2utara0sı( de$lete bağlı sa0 M'sl'man 5'rk $atandaşlarının ar(ularını yerinegetirmek ')(ere, din derneği $eya karşılığı dolayısı maaşın bu derneklercekarşılanması kaydıyla 2aşbakanlık onayıyla yurt dışına peyderpey dingöre$lisi gönderilmesi uygulamasına başlanmıştır. 2una AFJ+/de başladık.AFJF)+E/de uygulama /de$am etmiştir. Maaşları iş4i dernekleri ödedi. 5abii buarada bi( yabancı kaynaklardan da 5'rk de$letinin dö$i( (orluklarını gö(ön'nde tutarak, bu (orlukları 0a(la (orlamayarak, bir takım dış kaynaklardanyararlanma ci%etine gittik. Yabancı 'lkelerin idareleri ile kiliselerine$arıncaya kadar temaslar yaptık. 2u arada 2el4ika ma%alli idarelerinin dinöğretmenliği i4in kadro $ereceği sonucuna $ardık.Uygulama AF+A nisanına rastlamaktadır. 8 (aman 7e$let 2akanı ayın Me%metH(g'neş/ti. Yurt dışında A kişilik din göre$lisi ile ilgili kadroları doldurmak'(ere 2aşbakanlığa tekli0te bulunulmuştur.

h Yani aylıkların Rabıta tara0ından ödenmesi i4in miltıkula4 h 9ayır. A kişinin I*/ininkini 7'nya >slTm 2irliği ;Rabıta< ödeyecek?eriye kalanlar ise, yani o sırada 2el4ika/da göre$li imamların maaşlarını ise2el4ika ma%alli idareleri ödeyecek. Me%met H(g'neş im(ası ile 2aşbakanlığagönderilen bu önerinin tari%i IE 3isan AF+A idi. FAF sayı ile 2aşbakanlığagönderilmişti.

h 2aşbakanlığa gönderilen ya(ıda aylıkların >slTm 2irli)Ni/nden ödeneceğibelirtiliyor muII*. " A*



ltıkula4 h 5abii e0endim. 8 arada 7iyanet >şleri 2aşkanlığınca ö(el birsına$dan ge4irilmiş kişilerin maaşları 7'nya islTm 2irliği ile ilgilikuruluşlarca karşılanacaktı. Yani ya(ıda bu söyleniyor, 2aşbakanlığa böyle birtekli0te bulunuluyor.

h 3asıl kararname %aline geliyorltıkula4 h 2aşbakanlık bu tekli0i olumlu karşılamış. I+ =kim AF+A tari% $e

+DI+G+ sayılı 2akanlar Kurulu kararnamesi ile sö('n' ettiğim tekli0 bir %'k'metkararı %aline getirilmiştir. h 2u karardan Milli ?'$enlik Konseyi/nin %aberi oldamultıkula4 h =lbette, kararname ayın 7e$let 2aşkanı/na ;&um%urbaşkanı Kenan=$ren< sunulmak '(ere Milli ?'$enlik Konseyi ?enel ekreterliği/nden ge4miştir.

h Yani, ayın &um%urbaşkanı =$ren/in bu konuda bilgisi $arltıkula4 h ayın &um%urbaşkanımı(ın $e ayın 2'lenN Ulusu/nun konuya dikkatleriişin bu sa0%asında 4ekilmemiş olabilir. Yalnı( şu kadarını belirtmekte yarargör'yorum. Ka)raraneme Milli ?'$enlik Konseyi ?enel ekreterliği/ne gittiği(aman o dönemin ?enel ekreteri ayın 9aydar altık/ın dikkatini 4ekmiş olduğunuöğrendim. 2eni aradılar $e konuyu benimle gör'şmek istediklerini belirttiler.Kalktım gittim $e dediler ki, /5'rk de$leti yurt dışma din göre$lisi gönderecek,

bunun maaşını ayın Vaşa/nın tabiriyle söyl'yorum ;Rabıta)i >slTm< ödeyecek/dediler. /2u bana ters geldi/ dediler. 2en de)kendilerine %ak $erdim. ncakbi(im yurt dışındaki yangını sönd'rmeye 4alıştığımı(ı i0ade ettim. 5abii 5'rkde$leti bi(e kadro $erse, imkTn $erse bi( de şu)bu kapıları 4alma durumunad'şmeyi(. 5akdirin 5'rk de$letine, 5'rk %'k'metine ait olduğunu ar( ettim. ayınaltık, bir değerlendirmeden sonra dediler ki, /2i( bug'n bu dö$i(i ta%sisedemiyorsak, bu noktada bunu kabul etmek (orundayı(/.Yani kararname o me$kide dikkati 4ekmeden y'r'm'ş)gitmiş bir kararname değildir.ayın altık Vaşa, takılmış, karşılıklı gör'şm'ş'(. ayın &um%urbaşkanı/nasunulurken ne öl 4'de bilgi ar(ed'di, onu bilemem. Kararname y'r'rl'ğegirmiştir $e yurt dışındaki din göre$lilerinin maaşları, .2el4ika ma%alliidarelerince ödenenler %ari4, 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreterliğinceadreslerine gönderilmiştir. ayın &um%ur)II-başkanımı(ın ya da ayın 2aşbakanımı(ın bu işlerin detayı ile ilgilenmişolabileceklerini sanmıyorum. ncak (amanın ayın 2akanı H(g'neş, bu detaya engeniş şekliyle elbetti/ $akı0dır. h ncak şöyle bir nokta $ar. >lk öneri,7iyanet !şıeri 2aş)kanlığı/ndan gelmiyor multıkula4 h 2urada bir sorumluluk $arsa şudur" 7iyanet >şleri 2aşkanlığı tekli0eden makamdır. 2unu onaylayanlardadır esas sorumluluk, ba(ı de$let adamlarımı(bunu bi(e tekli0 ettiler. 2i( peki dedik, sorumluluk bi(e $acip değildir,7iyanet >şleri 2aşkanlığı/na aittir diyorlarsa, bu sorumluluktan doğacak neticene ise, kimseyi ortak etmeden ben bu sorumluluğu 'stlenmeye %a(ırım. 2unun birsu4 tara0ı $arsa, %ukuka aykırı tara0ı $arsa, ben bunu b't'n sonu4lan iley'klenmeye %a(ırım.

h Yani sorumluluğu kabul ediyor musunu(ltıkula4 h 3e 7'nya >slTm 2irliği, ne de 2el4ika/daki belediyeler a4ısından birsorumluluk yok. ma birtakım 4e$reler diyorlarsa ki, 15'rk de$leti neden buderneklere mu%ta4 %ale getirilmiştir/ bu yanlış bir olaysa, bunun tartışılmayaa4ık bir olay olduğunu, %aklı yanı bulunduğunu ben de kabul ediyorum.=$et bi( tekli0 ettik. Kaynakları belirttik. 2u kaynakların detayı %akkındaayın &um%urbaşkanımı(ın, ayın 2aşbakanın $e diğer bakanların ayrıntılı birbilgiye sa%ip olmamalarını tabii karşılıyorum. H(ellikle ayın&um%urbaşkanımı( $e 2aşbakanımı(ın bu detaya inmemiş olmalarını tabiikarşılıyorum. ma, başbakanlığa tekli0 ya(ısını im(alayan ayın H(). g'neş/inbunu bilmemesi, ya da bunun ne olduğunu 0ark etmemiş olmasını tabii karşılamayaimkTn yoktur. Kaldı ki, ayın H(g'neş 7e$let 2akanı sı0atıyla AF+G yılında2irleşik rap =mirlikleri/ne $e uudi rabistan/a yaptığı (iyaret sırasındaI+..AF+G g'n' Mekke >ntercontinantal 8teli/nde 7'nya >slTm 2irliği ?enelekreteri yani >sm)el =m'l/al Rabıtat)'l lem)^l >slTmi diyelim, yani 7'nya>slTm 2irliği ?enel ekreteri Mu)%ammed li =l 9areka/nın resmen da$etine icabetetmiş $e bu yemek dolayısıyla yapılan karşılıklı gör'şmede I+ din göre$lisine



yaptıkları destekten, ödemeden, gönderdikleri maaştan dolayı maiyetindebulunan (e$atın i4inde teşekk'r etmiş, ilişkilerimi(in geliştirilmesitemennisinde bulunmuş $e bu I+ sayısının artırılmasını istemiştir. 5ara0ındanMu%ammed li 9a)reka, li Mu%tar $.s. kişiler $e bi(im tara0ımı(dan 2'y'kel4i)IIJ9k M'steşarı car 5'('n, 7in >şleri osyal >şler M'şa$iri ami Uslu, şu anda

Mekke/de göre$li terc'man li arper. Oakı0lar ?enel M'd'r' 9alit Yiğitg'den $ediğer orada %a(ır bulunanlar i4erisinde cereyan etmiştir bu gör'şme. ayın 2akaakararnamenin detayını %atırlamayabilir ama Mekke/de yaptığı (iyareti Mu%ammedli =l 9areka ile yani Rabıta ?enel ekreteri ile yaptığı gör'şmeyi $e>ntercontinantal otelde $erdiği da$ete/ icabeti $e orada sar0 ettiklerikonuşmaları I+ kadro konusundaki teşekk'r' de mi %atırlamıyor acaba

h i( bu konuları Ulusu ile y'( y'(e gör'şt'n'( m' ltıkula4 h 2u konuda ayın2aşbakanla ö(el bir gör'şme yaptığımı(ı %atırlamıyorum. ncak önemli bir olayı%atırlıyorum. ayın 2aşbakana $erilen bir bri0ing olayını. 2u bri0ingte yurtdışı iş4i sorunları gör'ş'lm'şt'r. 7olayısıyla bu konularla ilgili b't'n ayın2akanlar $e 'st d'(ey b'rokratlar bulunmuştur. 2u arada, 7e$let 2akanı ayınH(g'neş ile 7ışişleri 2akanı >lter 5'rkmen de %a(ır bulunmuştur. @eşitlibakanlıklar yurt dışındaki 0aaliyetleri $e problemleri ile ilgili

bilgiler sunmuşlardır. 2u arada 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş 2ey/in 7iyanet>şleri 2aşkanı olarak ben yurt dışındaki yeni problemler $e i%tiya4larkonusunda bilgi ar(ettim ayın 2aşbakana. 2u bri0ing ile ilgilimatbu metin elimdedir. 2u bri0ing metninin +. say0asında diyorum ki,merke(i Mekke/de bulunan 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreterliği/nden I+din göre$lisi i4in aylık biner dolardan aylık I+ bin dolarlık kaynak teminedilmiştir. 2unlar da AI =yl'l dönemi sonrasında 2akanlar Kurulu kararıylabaşkanlığımı(ca se4ilen kadrolarla doldurulmuş $e 4eşitli 'lkeleregönderilmişlerdir. 2u uygulamada b't4eden %er%angi bir dö$i( %arcaması olmasısö( konusu değildir, diyorum. 2unun tari%i sanıyorum AF+I ya da AF+G yılı9ac me$simi öncesi g'nler. onunda tabii bu uygulamaların sakıncalarınamatbuumda işaret ettim. @ö('m'n 5'rk de$letince %er 4eşit 0edakTrlıklarakatlanılarak yurt dışına gönderilen din adamlarının maaşlarının b't4emi(denkarşılanmasının uygun yol olduğu gör'ş'n' de bu metinde ar( ettim. 2aşbakanUlusu/nun da aynı gör'ş' paylaştığını, 4eşitli $esilelerle 12u işin 4ö('m'i4in 5'rk de$leti bu işi %alletmelidir/ buyurduğunu $e ba(ı ilgilileretalimatlar da $erdiğini yakın 4e$resinden o tari%lerde öğrenmiştim. imdibri0ingin sonunda da şunu ar(ettim. 7edim ki, /Hn'm'(deki 9ac me$simidolayısıyla uudB rabistan/a gittiğimi( (aman 7'nya >s)II+QTm 2irliği ?enel ekreterliği yetkilileri ile gör'şeyim $e bu gör'şmede I+kişilik kadronun arttırılması tekli0ini a4ayım/ dedim. 5oplantı sonundakonuşmalarla ilgili 4eşitli noktalara ibaret eden $e 4eşitli talimatlar $eren2aşbakan bana dönerek /Kendisine sunulan konuda %areket edebileceğimi(i, 9acme$simi sırasında sö('n' ettiğim gör'şmeyi yaparak bu kadroların arttırılmasıkonusunu araştırmamı(ı/ da bana emrettiler. 2u arada 7ışişleri 2akanı >lter5'rkmen de 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreterliği ile ilgili olarak banadönerek, /ayın ltıkula4, bu genel sekreterlikten maksat Rabıta diye bildiğimi(kuruluş mudur/ diye sordular. 2en de /e$et/ ce$abını $erdim. 2aşbakan ile buRabıta $eya 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreterliği kaynaklı maaşlar konusunday'(y'(e bu gör'şmeyi %atırlıyorum. 5abii unutmuş olabilirler. ncak butoplantının basılı bri0ing metni toplantıya katılan b't'n yetkililerin elindeme$cuttur.AF.G.AF+Jltıkula4 a4ıkladı, altık doğruladı"8rg. :5!K R2!5/73 M! 3!: 83Y:7!2ern 2'y'kel4isi 9aydar altrk, AI =yl'l döneminde Rabıta/dan imamlara maaşödenmesi konusunda &'m%u)riyet/e şunları söyledi" Z7ışarıdaki imamlarımı(ıRabıta/nın 0inanse ettiği doğru. ncak aradan J yıl ge4ti, kararnameyi%atırlamıyorum.]:5!KU:@/53 @!K:M:2"



8rg. altık beni aradı, Z2ana ters geldi] dedi. 2en de kendilerine %ak $erdim./5'rk 7e$leti bi(e imkTn $erse, kadro $erse, şu)bu kapılan 4alma durumunad'şmeyi(/ dedim. 5akdir 5'rk de$letine" 5'rk %'k'metine aittir dedim. altık budeğerlendirmeden sonra Z2i( bug'n bu dö$i(i ta%sis edemiyor)sak, bu noktada bunukabul etmek (orundayı(] dedi.Kararname" 8 me$kideki dikkati 4ekmeden y'r'rl'ğe girmiş bir kararname değildir.

ayın altık Vaşa takılmış, karşılıklı gör'şm'ş'(. ayın &um%urbaşkanınasunulurken, ne öl4'de bilgi ar(edildi, onu bilemem.IIFayın &um%urbaşkanımı( $e 2aşbakanımı(ın bu detaya inmemiş obualarını tabikarşılıyorum. ma 2aşbakanlığa tekli0 ya(ısını im(alayan ayın Me%met H(g'neş/inbunu bilmemesi ya da ne olduğunu 0ark etmemiş olmasını tabii karşılamaya imkTnyoktur.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h Yurt dışındaki imamlara AF+I)+ yılları arasındaZRabıta] Hrg't'/nden para ödenmesine i(in $eren kararname konusunun, AI =yl'ldöneminin Milli ?'$enlik Konseyi ?enel ekreteri 8rgeneral 9aydar altık iledönemin 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 arasında gör'ş'lm'ş olduğualtık tara0ından doğrulandı.9alen 5'rkiye/nin 2ern 2'y'kel4iliği göre$inde bulunan emekli 8rgeneral 9aydar

altık konuya ilişkin olarak &um%u)riyet/in sorularını yanıtladı. 5ayyarltıkula4/ın Z2en konuyu 9aydar altık/a göt'rd'm] bi4imindeki a4ıklaması'(erine bilgisine baş$urduğumu( altık, sorularımı(a aynen şu karşılıkları$erdi"Zh 7iyanet >şleri eski 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 si(in M?K ?enel ekreteriolduğunu( dönemde yurt dışındaki imamların aylıklarının Rabıta Hrg't'/ndenödenmesine ilişkin konuyu si(e a4tığını, si(in de /7e$letin g'c' yok mu ki,imamların aylıkları Rabıta/dan ödeniyor/ bi4iminde konuştuğunu(u, kendisinin deolanaksı(lıkları anlatınca, si(in /Veki ne yapalım/ dediğini söyledi. 2u doğrumualtık h Yurt dışındaki din göre$lilerinin aylıkları ma%alli %alkın katkılarıile Rabıta/dan karşılanıyordu. 7iyanet işleri eski başkanı ile aramı(da böylebir konuşma ge4ti 8nu %atırlıyorum.

h Kararnamelerin si(in onayını(dan ge4tiği biliniyor. 2öyle bir kararnameyi%atırlıyor musunu(altık h radan o kadar olay gelip ge4miş. 2öyle bir kararnameyi %atırlamıyorum.ncak dışardaki imamlarımı(ı Ra)bıta/nın 0inanse ettiği doğru. ma böyle birkararname %atırlamıyorum. Yıl +A, şimdi +J... radan J yıl ge4miş.

h 7iyanet >şleri eski 2aşkanı ile yaptığını( konuşmadan ayın =$ren/eba%settini( mi Kararnameden ayın =$ren/in %aberi $ar mıaltık h 9atırlamıyorum.]AF.G.AF+JIGE?`=:" R2!5 UY?U:M!3! 2>` 7UR7UR7UK2aşbakan Oekili Kaya =rdem de ilk kararnamenin AI gyl'l/den önce 4ıktığını $euygulamanın AI =yl'l döneminde de s'rd'ğ'n' belirtti.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 7e$let 2akanı $e 9'k'met ö(c's' 9asan &elTl ?'(el,yurt dışındaki din göre$lilerine 7'nya >slTm 2irliği/nden maaş $erilmesikonusunda 'leyman 7emirel, 2'lend Ulusu $e H(al %'k'metleri dönemin jGe4ıkarılan '4 kararname ile karar $erildiğini $e uygulamanın temmu( AF+*/e kadarda s'rd'ğ'n' a4ıkladıX Ra0cıta/nın, maaş $erdiği din göre$lilerine %er%angi birbaskı yapmadığını $e bu göre$lilerin laiklik ilkelerine uygun göre$ yaptıklarınısöyledi. ?'(el, H(al %'k'metinin ilk g'nden itibaren uygulamayı incelediğini $eZ0aydalı olmakla birlikte ge4ici bir 4ö('m olarak görd'klerini] söyledi.7e$let 2akanı $e 9'k'met ö(c's' 9asan &elTl ?'(el, d'n 2akanlar Kurulanda almankararlan a4ıklamak '(ere yaptığı basın toplantısında 7iyanet >şleri2aşkanlığı/na bağlı olarak yurt dışında göre$ yapan din göre$lilerine Rabıta/dan;7'nya >slTm /2irliği< maaş ödenmesi konusunda da a4ıklama yaptı. ?'(el, ilk ke(AFJ+/de AE adet yurt dışı din göre$lisi kadrosu oluşturulduğunu belirterek,7iyanet >şleri 2aşkanlığı/mn * ğustos AF+E tari%inde AAF* sayılı ya(ı ile2aşbakanlığa baş$urduğunu kaydetti.



?'(el/in okuduğu $e dönemin 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4/ın im(asınıtaşıyan ya(ıda Z'lkenin dö$i( sıkıntısı gö( ön'ne alınarak başka kaynaklararaştırıldığı $e 2el4ika belediyelerinden $e merke(i Mekke/de bulunan 7'nya>slTm 2irliği ?enel ekreterliği/nden bir miktar kadro temin edildiği]belirtilerek ilişikte adları bulunan G kişiye '4 yıl s're ile Zmaaşsı( i(in$erilmesinin] istendiği i0ade ediliyor. 2aşkanlığın bu ya(ısı $e Milli =ğitim

2akan%ğı/nın oluru uyarınca sına$la belirlenen G din göre$lisinden GI/sine2akanlar Kuru)Bu/nun AJ.+.AF+E tari% $e +DA*EE sayılı kararname ile 'cretsi(>(in $erildiğini belirten ?'(el, bu kararnamenin Zkamuyu >lgilendirenkararnamelerden olmaması] nedeniyle Resmi ?a)(ete/de yayımlanmadığınıa4ıkladı.2u uygulamanın M?K döneminde de s'rd'ğ'n', anlatanIGA?'(el, dönemin 7e$let 2akanı Me%met ö(g'neş/in IE 3isan)AF+A $e EFAF sayılı $e7iyanet >şleri 2aşkanlığı antetli bir ya(ir ile bu ke( A din göre$lisine aynıama4la '4 yıllık maaşsı( i(in istendiğini kaydetti. H(g'neş/in bu ya(ısıuyarınca 2akanlar Kurulu/nun I+ 3isan AF+A tari% $e +DI+G+ sayılı kararnameyi%a(ırladığını aktaran ?'(el, bu uygulamanın kendi %'k'metleri döneminde des'rd'ğ'n' dile getirdi.

7in göre$lilerine Rabıta/dan maaş $erilmesine AF+/te de de$am edildiğini i0adeeden ?'(el, 7e$let 2akanı KT(ım 8k)say/ın da A ğustos AF+/te 2aşbakanlığagönderdiği bir ya(ı ile yurt dışındaki bu göre$lilerin göre$ s'resinin bir y'da%a u(atılmasının istendiğini söyledi. ?'(el, 8ksay/ın bu ya(ısı uyarınca2akanlar Kurulu/nun bu din adamlarının göre$ s'relerini A 5emmu( AF+* tari%inekadar u(at%ğını a4ıkladı./ ?'(el, 9a(iran AF+*/te 2aşbakanlık M'steşan olarak kendi im(asıyla 7ışişleri2akanlığı/na gönderilen bir ya(ı ile bu göre$lilerin maaşlarının A 5emmu(AF+*/ten itibaren 7ışişleri 2akanlığı 5'rk K'lt'r Oarlığını Koruma $e 5anıtmagiderleri %arcama kaleminden karş'anmak '(ere GIE din göre$lisi kadrosu ta%sisedilmesinin istendiğini söyledi. 2u tarinten sonra din göre$lilerininmaaşlarının 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreterliği/nden karşılanmasından$a(ge4ildiğini dile getiren ?'(el, sö(lerini şöyle s'rd'rd'"Z2ir tara0tan yurt dışındaki $atandaşlarımı(ın i%tiya4larını karşılarken, birtara0tan de$letin bıraktığı boşluğu istismar etmeye 4alışanlara mani olmak(orundayı(. ?e4ici din göre$lisini bu şekilde göndermek 4ö('m değildir. 2i(kökl' 4ö('m aradık. 2u uygulamayı da bu sebeple de$am ettirmedik. 2u şekilde0aydalı da olsa din göre$lisi bulundurma yoluna gitmedik. AF+*/e kadar 7'nya>slTm 2irliği/nden maaş alarak göre$ yapan, ancak %'k'mete gelir gelme(başlattığımı( bir 4alışmanın %a(iran AF+*/te neticelenmesi ile temmu( AF+*/tenitibaren değişik bir uygulamaya ge4tik. Hnce GIE olan din göre$lisi kadrosunu+*/e 4ıkardık. 2u göre$lilere iki bin mark maaş $ermeye başladık.7'nya >slTm 2irliği/ne de$let olarak bakış tar(ımı(ı söyleyeyim. 2u kuruluşunbaşlıca gayesi >slTm 'lkelerinin d'nyaya anlatılması $e >slama karşıpropagandaya karşı konulmasıdır. 2irlik uudi rabistan %'k'metinin denetimialtında 0aaliyet göstermektedir. 2irlik gayelerinin tamamıyle de$letimi(inlaiklik ilkelerini tam olarak bağdaştırmak m'mk'n ol)IGIrnayabilir. ncak, birlik 0aaliyetlerinin önemli bir kısmını meydana getirenM'sl'man a(ınlıklar konusundaki yardımı bi(im memleketimi(in de men0aatlerineyardım eder niteliktedir. 3itekim birlik Kıbrıs/taki, 2ulgaristan/daki M'sl'mana(ınlıkların meselelerini de %er (aman desteklemiştir. 2u teşkilTtın bir ö(eliğide din göre$lilerimi(e %er%angi bir yönde propaganda yapılması bakımından baskıyapmaması esasen onlarla mu%atap olmamasıdır. ?öt'r'len %i(met laik 5'rk de$letilkelerine göre olmuştur $e aynen 5'rkiye/deki din %i(metlerine uygulanankaidelere uygun olarak cereyan etmiştir. 7olayısıyla 2el4ika de$letinin $eya%er%angi bir milletlerarası kuruluşun yardımı neyse, birliğin yardımı sadece dingöre$lilerinin maaşlarının karşılanması değildir.]?'(el, da%a sonra kendisine yöneltilen sorular '(erine Rabıta/dan maaş alan dingöre$lilerinin biri dışında tamamının dönd'ğ'n' a4ıkladı. ?'(el, Z>şbirliğii4inde bulunmak, bu kuruluşun b't'n gör'şlerini paylaşmak anlamına gelme(. matabii ki paylaşılan noktalar da $ardır] diyerek, Rabıta ile girişilen



işbirliğini sa$undu. 7in göre$lilerinin maaşlarının karşılanmasının 5'rkiye&um%uriyeti/nin göre$i olduğunu söyleyen ?'(el, Z2't'n %'k'metler bu konudaellerinden geleni yapmışlardır. ma imkTnlar arttık4a da%a iyisi yapılmıştır]bi4iminde konuştu.ZRabıta/nm 5'rkiye aley%ine irticai 0aaliyetlerde bulunan kuruluşlara yardımedip etmediği bi4imindeki bir soruya ?'(el, bu konuda ellerinde bilgi

bulunmadığını, inceleneceğini söyleyerek yanıt $erdi. ?'(el, bir soru '(erinekararnamenin 4ıkarılma amacınm Z'cretsi( i(inli göre$li göndermek olduğunu"Zancak kararnamenin tekli0 ya(ısında bu göre$lilerin ne maksatla, nasılgönderileceğinin belirtildiğini] i0ade etti. 9alen yurt dışında bulunan dingöre$lilerinin Rabıta/dan maaş alıp almadıkları sorusuna da ?'(el, Z2irkuruluşun bir göre$liye para $erip $ermediğini nasıl denetlersini(] karşılığını$erdi.?'(el, Rabıta/nın maaş $ermesini, 5'rkiye/de olan bir depreme 9ıristiyan yardımkuruluşlarının yardım etmesine ben(eterek, Z2el4ika belediyelerinin yardımınıneden sormuyorsunu(] dedi. ?'(el, H(al %'k'metinin ilk g'nden itibaren bu olayıincelediğini, Z0aydalı olmakla birlikte ge4ici bir 4ö('m olarak görd'klerikanaatinde olduğunu] dile getirdi. ?'(el, Rabıta/nın bu maaşlarının 7ışişleri2akanlığı kanalıyla banka)

IGGara gönderildiğini $urguladı. yrıca Rabıta/nm yardımının bu bi4imdeyönlendirilerek yurt dışında 5'rkiye aley%ine 0aaliyet gösteren ba(ı kuruluşlara$erilmesinin de önlendiğini sa$unan ?'(el, din göre$lilerine Rabıta/dan maaş$erilmesine ilk olarak 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreteri M. li =l)9arekan/ın5'rkiye/yi (iyareti sırasında karar $erildiğini de a4ıkladı.Hte yandan 2aşbakan Yardımcısı $e 7e$let 2akanı Kaya =rdem, imamlara Rabıtaörg't' tara0ından maaş ödenmesine olanak sağlayan ilk kararnamenin AI =yl'löncesi %'k'meti tara0ından 4ıkarıldığını a4ıkladı. =rdem, bu kararnamede $e da%asonra AF+A/de 4ıkartılan kararnamede, imamlara '4 yıl s'reli 'cretsi( i(in$erildiğini, ancak imamlara 'cret ödenmesine ilişkin bir %'k'm bulunmadığınısöyledi.2aşbakan Yardımcısı =rdem, d'n &um%urbaşkanı Kenan 2$ren/le gör'şmeden 4ıkışındabir soru '(erine ZRabıta olayı)nı &um%urbaşkanı ile gör'şt'ğ'n' $e bu konudabilgi $erdiğini a4ıkladı. =rdem konunun lmanya, 2el4ika $e diğer $rupa'lkelerinden gelen imam talebinden kaynaklandığını belirterek şunları söyledi"Z2u 'lkelere gönderilecek şa%ısların 'cretsi( i(inli sayılması i4in ilkkararname AJ ağustos AF+E tari%inde 4ıkarılmıştır. @'nk' bu 'lkelerden gelentaleplerde 'cretlerin oranın ma%alli idaresince ya da 5'rk birliklerincekarşılanacağı belirtilmiştir. 2u konudaki ilk kararnamenin sayısı +DA*EE/d'r. 2ukararnamenin tari%i ise AF+A. 4 yıl 'cretsi( i(inli sayılmalarını öngör'yor buda.]=rdem, bu t'r kararnamelerin 7e$let Versonel Yasası/na göre normal olduğunu,aynı bi4imde bir memurun yurt dışında 4alışmak istemesi %alinde G)* yıl 'cretsi(i(inli sayılabileceğini, dön'ş'nde tekrar eski göre$ine başlayabileceğinibelirtti.IE.G.AF+J:5!KU:@" >:K 5=M! 7=M>R=: 9KM=5> YV5!=ski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4, Rabıta örg't' ile 7iyanet/in ilkbağlantısının AF+E yılının mart ayında Kıbrıs/ta d'(enlenen bir >slTm Kon0eransısırasında doğduğunu belirterek, da%a sonra dönemin 7e$let 2a)IGkanı Mu%amıBıed Kelleci tara0ından Rabıta %eyetinin nkara/ya da$et edildiğinia4ıkladı.Musta0a =kmek4i3KR h =ski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4, Rabıta olayını anlatırkenbu şeriat örg't')ile ilk bağlantının AF+E martında Kıbrıs/ta d'(enlenen /bir>slTm Kon0eransı sırasında kurulduğunu, 7emirel a(ınlık %'k'metinin Rabıtayet) . kinlerini nkara/da de$let misa0iri olarak ağırladıklarını $e Rabıtabağlantısının dönemin 2aşbakanı 'leyman 7emirel ile Rabıta ilgilileriningör'şmeleriyle geliştiğini a4ıkladı.



ltıkula4/ın, olayın gelişimini anlattığı söyleşide sorularımı(a $erdiğiyanıtlar şöyle" h >lişki nasıl kuruldultıkula4 h AF+E mart ayı i4inde Kıbrıs/ta bir >slTm Kon0eransı yapılmış, bukon0eransa bi( de katıldık. 7'nya >slTm 2irliği ;Rabıta< başkanlığından bir%eyet de geldi 8radan dön'şte, ayın 7e$let 2akanı Mu%ammet Kelleci/nı. da$eti'(erine nkara/ya geldiler $e ayın 2aşbakan ;7emirel< başta olmak '(ere ba(ı

gör'şmeler $e temaslar yaptılar. 2u arada bi( de kendileriyle bir >slTmS kuruluşolarak, bir kardeş kuruluş olarak ilgilendik. 7ışişleri 2akanlığımı( tara0ındankendileri de$let misa0iri olarak ağırlandılar.

h i( bu Rabıta adlı örg't' nasıl değerlendiriyorsunu( ltıkula4 h 2u kuruluş,M'sl'manların d'nya '(erinde a(ınlık %alinde bulundukları 'lkelere 4eşitlitaa%%'tleri arasında kendi dillerinde konuşan din göre$lisi de gönderenkuruluştur. 5oplum %angi dili konuşuyorsa, o dilden konuşan göre$liler. 2i(im$rupa/daki $e diğer 'lkelerdeki $atandaşlarımı(a yeteri kadar din göre$lisigönderemediğimi(i dikkate almış olacaklar ki, bu gör'şmelerde >talya/ya, uudBrabistan/da dini ta%sil yapmış gen4lerden, bu 'lkelerdeki 5'rk toplumununi%tiyacını karşılamak '(ere din göre$lisi gönderme %a(ırlıklarındabulunduklarını i0ade ettiler. 2i( bu konu ile ilgilendik. ncak bu göre$lilerinse4iminde toplumumu(un b'nyesine uymayan ba(ı %ataların yapılabileceğinden

endişe ede)rek, yurt dışındaki topluluğun %assas yönleri bulunduğunu anlattık.2u y'(den bi(imle ilişki kurmadan böyle bir uygulamaya ge4meyin dedik. h 7a%a sonra ne olduIG*ltıkula4 h =ndişelerimi(i %aklı buldular. i( se4in $rupa/ya $e $ustralya/yagidecek din göre$lilerini, bildireceğini( adrese bi( gönderiri(, dediler. 5abiigöre$lileri bi( se4ecektik. 2u yöntemi se4tik. 2aşbakanlığa ya(dığımı( birya(ıyla olayı %ikTye ederek tekli0imi(i sunduk. 2u ya(ı benim im(amı taşıyor.

h Rabıta/dan din göre$lilerine aylık bağlanması işi ne (aman başladıltıkula4 h 2u ilk olarak 7emirel %'k'meti (amanında)başladı. 2i( Rabıta ilegör'şt'k. 8 (amanki 2aşbakan 'leyman 7emirei/e. /?idecekleri bi( se4elim de,onlar parayı $ersin/ dedik. i0a%en onayladılar. 7emirel %'k'metinin 7e$let2akanı Mu%ammet Kelleci o (aman isti0a etmişti. 2aşbakan 7emirel, 7iyanet >şleri2akanlığını doğrudan 2aşbakana bağlamıştı. 2en 7iyanet >şleri 2aşkanı olarakdoğrıBdan. 2aşbakanlığa tekli0imi yaptım. Kararname 4ıktı. 2el4ika göre$lileriarasında '4 kişinin aylıklarının Rabıta/dan ödenmesi böylece)sağlanmış oldu.

h i( önerini(de ne demiştini(ltıkula4 h 2u iki kısımdı, ;< 2el4ika ma%alli idarelerinden aylıklarıkarşılanacak olanlar, ;2< Merke(i Mekke/de bulunan 7'nya >slTm 2irliği ?enelekreterliği/nden bir miktar kadro temin edilenler şeklindeydi. GIkişiden G kişi böylece)Rabıta/dan gitmiş oldu.

h 2akanlar Kurulu/nun tari%i numarası neydi ltıkula4 h AJ.+.AF+E tari%,G,A*EE sayılı kararname.

h Kararnamede kimlerin im(alan $arltıkula4 h &um%urbaşkanı Oekili >%san abri @ağlayan)gil. 2aşbakan 'leyman7emirel, 7e$let 2akanı 8r%an =ren yerine Koksal 5optan. =krem &ey%un, %metKara%an, Metin Musaoğlu, Hmer Ucu(al, %met >%san 2irincioğlu, >4işleri 2akanıMusta0a ?'lcigil yerine 8r%an =ren. 9ayrettin =rkmen, >smet e(gin. 8r%an &emalersoy, elT%attin Kılı4, 9alil 2a)şol, M'ni0 >slTmoğlu. %met @akmak, 9'seyinH(alp, &emal K'lT%lı, &a$it =rdemir. 3uri 2ayar, =sat Kıratlıoğlu, 2arlas K'ntayyerine 5e$0ik Koraltan,. 5urgut 5oker, %met Karayi)ğit. 9asan =kinci, 5alTtsal, 'mer 8ral, 5e$0ik Koraltan...

h 2akanlar Kurulu kararında ne deniyorltıkula4 h /=kli listede adları $e göre$leri ya(ılı GI personele yurt dışındagöre$ alabilmeleri i4in '4er yıl m'ddetle ma)IG-XGjXsı( i(in $erilmesi -*J sayılı kanunun değişik JJ. maddesinegöre, AJ.+.AF+E tari%linde kararlaştırılmıştır./

h =ce$it döneminde Rabıta/dan para alan oldu mu ltıkula4 h 9ayır olmadı,Se)Bki 2el4ika ma%alli idarelerinden olabilir, %atırlamıyorum.

h i(in bu olayla ilgili değerlendirmeni( nedir



ltıkula4 h Konuşmamın b't'n' i4inden de 4ıkarılacağı gibi, şu $eya bu kaynaktanimkTn sağlayarak, yurt dışındaki $atandaşlarımı(ın din i%tiya4larınınkarşılanması konusunda 7iyanet >şleri 2aşkanlığımı(ın gösterdiği gayrette ortayakoyduğu proeler bence bir takdir konusu olmak gerekir.

h u $eya bu kaynak derken neyi kastediyorsunu(ltıkula4 h 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreterliği de bunun i4indedir. 7iyanet

>şleri 2aşkanlığı olaya şöyle bakmış $e %er dönemde 7'nya >slTm 2irliği ?enelekreterliği ile ilişkiler konusunda %'k'metler, %'k'metlerin ilgili bakanlarıolumlu bir yaklaşım i4inde bulunmuşlar. 2ir önceki %'k'met döneminde ayın2aşbakan, ayın ilgili bakan $e 7ışişleri 2akanlığımı( kendileri ile ilişkikurmuşlar $e AI =yl'l sonrası dö)/ nemde de (amanın ayın 7e$let 2akanı bu kaynaktan sağladığımı( desteğe olumlubir yaklaşım göstermiş, bi(im tekli0imi(e resmiyet ka(andırmış $e kendisi bi((atuudi rabistan/ı (iyaretinde bu kuruluşun genel sekreteriyle gör'şm'ş, yemeğineicabet etmiş, bu kadrolar $e bu konuyla ilgili olarak teşekk'rlerini i0adeetmiş, ilişkilerin geliştirilmesi dileğini ortaya koymuş $e yapılan bu ta%sisinarttırılması temennisini ortaya koymuştur.

h 7iyanet >şleri eski 2aşkanı olarak Rabıta/yı nasıl değerlendiriyorsunu(ltıkula4 h 7iyanet >şleri 2aşkanlığı olarak bi(e d'şen bir kardeş kuruluşla

>slTmiyet 4er4e$esindeki m'nasebetti. @'nk' onun sistemi, reimi, reim anlayışılaiklik le%ine $eya aley%ine olsun, ister şeriat $eya aley%ine olsun, bunu gö(ön'nde bulundurmadan genelde bi(im 5'rkiye i4inde $e dışında $erdiğimi(%i(metlere paralel %i(metler $eren bir kuruluştur. nlaşılmıştır ki 7'nya >slTm2irliği ne 5'rkiye/yi bir şeriat reimi noktasına getirmiş, ne de 5'rkiye onlarılaiklik ilkesi noktasına getirmiştir. 2unlar de$letlerin temel ilkeleridir.Hnemli olan asgari m'ştereklerde işbirliği yapabilmektir.

h i( iki)'4 dönem görd'n'(, =ce$it döneminde geldini(, =ce$it bu olayı nasılkarşıladı, 7emirel nasıl karşıladıIGJltıkula4 h ayın 2aşbakanla bu konuda bir gör'şmem olmadığını i0ade edeyim, amagenelde mu%atabımı( ilgili bakanlardı. 9er se0erinde %er $esileyle bu kademede$erdiğimia bri0inglerde bu stat'y' getirmeye 4alışıyor, gör'ş'm'('tekrarlıyorduk. 9ak $eriliyordu bi(e. MeselT AE kişilik kadro :'t0' 7oğandöneminde ta%sis edilmiştir.ltıkula4/ın a4ıklamalarını da i4eren %aberle ilgili olarak 7iyanet >şleri eski2aşkanı ltıkula4 şöyle dedi"ZYanlış anamaya sebep olacak bir %ususu şöyle belirtmek istiyorum. 2enimRabıta/dan din göre$lilerine maaş ödenmesi konusunu, önce 7e$let 2akanıH(g'neş/e, sonra Milli ?'$enlik Kurulu ?enel ekreteri 9aydar altık/aönerdiğim, ayın altık/ın onayının alınması '(erine de H(g'neş/in 2aşbakanayın Ulusu/ya bir ya(ı ya(dığı $e 2akanlar Kurulu kararının da bunun/ '(erine4ıktığı gibi anlaşılıyor. 7oğrusu şudur" ayın /H(g'neş/in ya(ısı ayınaltık/la gör'şmemi(den öncedir. 2u ya(ı ayın altık/ın onayı sö( konusuolmaksı(ın bi(im önerimi( '(erine ya(ılmıştır. ayın altık/ın de$reye girişi,kararnamenin kendilerine ulaşmasından sonradır.]IE.G.AF+JH`?3=" 5=K:> Y`!!3! 7>Y3=5 Y`7!H(g'neş/ten" 2enim doğru d'r'st memurum bile yoktu. 2u nedenle tekli0 ya(ılarınıbağlı kuruluşlar ya(ar, bi 'st'ne sayı, numara koyardık. 2u ya(ıyı da 7iyanet>şleri ya(dı. 2en, işlerimin 4okluğundan bu ya(ıyı yeterince incelememişolabilirim.>l%an H(trak" ?'nde y'(e yakın kararname im(alıyorduk. 2unu %atırlamıyorum.`aten Rabıta konusu do, kararnamenin ekindeymiş.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h AI =yl'l döneminin de$let 2akanlarından Me%metH(g'neş ZRabıta/dan maaş alınması konusundaki tekli0 ya(ısını yeteri kadarincelememiş olabileceğini] söyledi. H(g'neş, tekli0 ya(ısının $erildiği tari%in,tat'rk/'n AEE. doğum yılı törelilerinin en yoğun olduğu döneme rastladığınısöyledi. i /H(g'neş/le ya(arımı( MustT0a =kmek4i/nin konuşması şöyle "IG+



h Rabıta (incirinin bu noktasında eski 7e$let 2akanı ola)rak diyeceklerini( $armıH(g'neş h Rabıta kararnamesinin bir takım sa0%aları $ardır. 2irincisi, bir takımimamların maaşlarının Rabıta tara0ından öd t nmesi i4in 7iyanet ile Rabıtaarasında bir mutabakat yapılmıştır. 2u mutabakatta 2akanlığın, 2aşbakanlığın$eya Konsey/in %er%angi bir rol' yoktur. 2ug'nk' ;d'nk'< ya(ını(dan öğreniyorum

ki, bu mutabakat yapılırken sayın altık/la da ayrıca gör'ş'lm'ş $e onun datas$ibi alınmış. 7emek ki, mutabakat 7iyanet4e sağlanmış, Rabıta ile onlargör'şm'şler, kadrolar alınmış. >kinci sa0%a, 2aşbakanlığa bir tekli0 ya(ısınınsunulması... Ya(ını(da /H(g'neş/in tekli0 ya(ısı/ diye söylenen, benimtekli0 ya(ım değil. 7iyanet tara0ından %a(ırlanmış $e benim tara0ımdan tas$ipedilmiş, tekli0 ya(ısıdır. 7iyanet >şleri 2aşkanı tara0ından da 2aşbakanlığınilgili kuruluşuna, yani Kanunlar $e Kararlar 7airesi/ne gönderilmiş $e oradaincelenmiştir. Ya(ının tari%ine dikkat edilirse, IE 8cak AF+A)dir. Yanitat'rk/'n AEE. doğum yılı merasimlerinin en yoğun olduğu dönemdir. 2en7iyanet/in %a(ırladığı $e onların kTğıdına basılan bu tekli0 ya(ısını yeterikadar etra0lıca incelememiş olabilirim. 5amamen %atırlamıyorum. Mu%akkak olanşudur, 7iyanet tara0ından %a(ırlanan tekli0 ya(ısı benim tara0ımdan tas$ipgörerek 2aşbakanlığa sunulmuştur. 4'nc' sa0%a da, kararnamede şimdiye kadar

deniliyor ki. ZRabıta/dan gönderilmek i4in kararname $ardır./ 9ayır. Yinekararnamede incelenir, %atta 2aşbakanlıktan gider, ya da Resmi ?a(ete/dekararnamenin s'resini gör'rseni( kararnamede sadece $e sadece i(inli sayılmalarıi4indir. 5ekli0 ya(ısı, kararnamenin metnine da%il değildir. =ğer kararnamede/I+ tane imamın maaşlarının Rabıta/dan alınması i4in mutabakat yapılmasına$eya gerekli anlaşmanın yapılmasına $e bu imamların da i(inli sayılmasına,denilseydi, o (aman iddialar doğru olurdu. 9albuki böyle değil, kararnamedesadece bu imamlara i(in $erilmesi %akkındadır.

h i(in uudi rabistan/ı (iyaretini( sırasında Rabıta ile gör'şt'ğ)'n'(söyleniyor.H(g'neş h 2en uudi rabistan/a $e 2irleşik rap =mir)likleri/ne beşer g'n resmi(iyarette bulundum. Resmi $e gayrı resmi bir 4ok yemeklere katıldım.

h ?ayrı resmi (iyaretlerde ne olduH(g'neş h ayın ltıkula4 orada olmadığı i4in kendisine)IGFintikal ettiren kişiler, konuyu bira( değişik anlatmış olabilirler. Vroblemdeğil. ltıkula4/ın ba%settiği gibi resmi bir yemek değildir. Rabıtat)'l lem)'l>slTmi/yi benim (iyaretim de gayrı resmi bir (iyarettir $e orada da kendileribana u(un u(un M'sl'man memleketlere yaptıkları yardımdan ba%settiler. 9attaşöyle bir tekli0 getirdiler" ZRomanya ile bi(im m'nasebetlerimi( pek 4ok, acabasi( 5'rkiye olarak Romanya M'sl'manları)na yardımda aracı olabilir misini(]2unun m'mk'n olmadığını söyledim. Oe böylelikle bitti.

h 9aydar altık/ın onayından sö( ediliyorH(g'neş h altık/ın tas$ibini ga(eteni(den öğrendim. 3e ayın ltıkula4, ne dealtık Vaşa bu konuda bana %er%angi bir bilgi $erdiler. ayın altık/ın o (amanyetkileri $ardı, l)tıkula4/ı yanlarına 4ağırmış, direkti0 $ermiş $e bu konudakitas$iplerini söylemiş olabilir. 2u kendilerinin yetkisi da%ilindedir, ama benim%aberim yoktur.

h i( 7iyanet >şleri 2aşkanlığından gelen öneriyi neden incelemedini(H(g'neş h 2ildiğini( gibi 7e$let 2akanlıklarının sadece bir ö(el kalem m'd'r' $ebirka4 da memuru $ardır, ne de m'şa$ir $e 0ukuk m'şa$iri.. ?elen b't'n ya(ıları7e$let 2akanı şa%sen incelemek (orundadır. 2urada belki de işlerin 4okluğu $ebelki de Rabıta adının ge4meyerek 7'nya >slTm 2irliği denilmesi beni yeterikadar incelemekten alıkoymuş olabilir. 2urada (annediyorum ki, benim yeterikadar incelememe %atam $ardır.

h 2ug'n 7e$let 2akanı olsaydını(, ltıkula4 si(e böyle bir tekli0 getirseydi,ne yapardını(H(g'neş h 7a%a titi(likle incelerdim. 2u arada söyleyeyim, benim '(erime şa%senbir sorumluluk geliyorsa, %i4 bir (aman sorumluluktan ka4madım, bug'n de ka4mam.urasını da a4ık4a söyleyeyim. Rabıta, kendi memleketinde saygm bir dernektir.Ulusu %'k'metinin 7e$let 2akanlarından Vro0. >l%an H()trak. Rabıta ile ilgilikararnameyi anımsayamadığmı a4ıkladı. H(trak, ba(an g'nde y'( kararname



im(aladıklarına dikkat 4ekerek, b't'n kararnameleri okuduğunu, imamlarınaylıklarının Rabıta örg't'nce ödenmesi konusunun kararname ekinde bulunmamasınedeniyle konudan bilgisi olmayacağını anlattı. 2akanlar Kurulu/ndan 4ıkan %erkararnamenin Resmi ?a(e)te/de yayımlanmadığını, ayrıca gi(likararnamelerle yurt dı)IE

,ında göre$lendirilenlerin isimlerinin g'$enlik gerek4esiyle de Yayımlanmadığınıbelirten H(trak, Z9'k'met, imamları, ken).di kontrol'nde bulunduğu i4ingöndermiş olabilir] dedi.IE.G.AF+J.Rabıta `inciri U(uyor"M=&:> &M>>3= R2!5 IE M>:Y83 O=R7>Rabıta Hrg't'/n'n, yurt dışında 4alışan imamlara ma)jş ödemesinin yanı sıra52MM/de yapımı planlanan mescide de IE milyon lira para yardımı yaptığıbelirlendi. 7e$let 2akanı 9asan &elTl ?'(el, Rabıta/nın IE milyon liralıkyardımını doğrularken, dönemin 52MM 2aşkanı $e %alen 7V ?rup 2aşkanı olan&a%it Karakaş Z9atırlamıyorum] dedi.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h Merke(i uudi rabistan/ın Mekke kentinde bulunanZRabıtat'l [em)'l >slTm] örg't'n'n yurt dışında göre$lendirilen 5'rk

imamlarından başka 52MM/de yaptırılacak cami i4in IE milyon, K'4'kesat/dayapılmakta olan Kocatepe &amisi i4in I milyon lira $e ayrıca dana bölgelerindesel 0elTketinden dolayı ta%rip olan ba(ı ibadet yerlerine ;mescit, cami gibi< *milyon 5: yardımda bulunduğu ortaya 4ıktı. Konu d'n 7e$let 2akanı 9asan &elTl?'(el tara0ından doğrulandı.Kısaca ZRabıta] olarak bilinen örg't'n yayımlanan bir re%berine göre,5'rkiye/deki beş kuruluş da bu şeriat örg't'yle işbirliği i4inde 4alışıyor.Rabıta/nın 52MM/de yapımı proelendirilen $e yeri ayrılan camiye para yardımıyaptığı resmi kaynaklardan doğrulandığı gibi. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca4ıkarılan Z7iyanet 7ergisi]/)7m AF+E yılı nisan ) mayıs sayısında yayımlanan birya(ıda da yer alıyor. Ya(ıda Rabıta örg't' ?enel ekreteri Mo%ammed li =l9arekan/ın, Rabıta adına 52MM camisi i4in IE milyon lira bağışta bulunduğu $ebağışın 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca 52MM 2aşkanlığı/na iletildiğikaydediliyor.Rabıta örg't'/nce yayımlanan Z orld ?uide 5o 8rga))^i(ations o0 !slamiccti$iteş adlı re%berin ZRabıta 80isleri $eIA. " A-5emsilcileri] ile ilgili böl'm'nde şu örg'tlerin adları, bağlı kuruluş $etemsilcilikler olarak kaydediliyor"Merke(leri >stanbul/da bulunan Z7oğu 5'rkistan ?ö4menler 7erneği] >stanbulni$ersitesi/ne bağlı Z>slTmS raştırmalar =nstit's'], AFJE yılında KadirMısıroğlu/nun tat'rk aley%ine konuşmalar yaptığı ZMilli 5'rk 5alebe 2irliği]ile merke(i >()mir/de bulunanaMilli 5'rk >(mir Y'ksek >slTm =nstit's' 5aptırma$e Koruma 7erneği], merke(i 3ikosa/da bulunan ZKıbrıs 5'rk >slTm &emiyeti]..2r'ksel/de yönetim kurulunda 5'rk 2'y'kel4iliği/nin de yeraldığı Z&entre!slamiue et &ulturel de 2elgiue] de Rabıta Hrg't'/n'n bağlı kuruluşu olarakkaydediliyor.Rabıta Hrg't'/nce yayımlanan re%berde, ayrıca, Z5'rk )uudi Varnle" =nto 7ostluk&emiyeti] ile $ustralya/daki Z5'rk esi] adlı kuruluşların da adresleri$eriliyor.Kadir Mısıroğlu, Rabıta Hrg't'/n'n re%berine bağlı kuruluş olarak yer alan Milli5'rk 5alebe 2irliği/nde AFJA yılı başında ZMe%met, si(in emrini(i i0a eder, paşaolmasına rağmen Musta0a Kemal Vaşa/nın oluşunu mu%akeme eder] bi4imindekonuşmuşX ancak >stanbul ıkıyönetim Komutanlığı skerB a$cılığınca bu sö(lerdesu4 öğesi bulunmamıştı.>stanbul ıkıyönetim Komutanlığı skerB a$cılığı/nca AFJI yılında $erilenko$uşturmaya yer olmadığı kararı. Milli a$unma 2akanlığı/nca kaldırılmış, ancakde$rin ıkıyönetim Komutanı 8rgeneral aik 5'r'n, Mısıroğlu %akkında soruşturmaemri $ermemişti. 2unu n'(erine, =skişe%ir ıkıyönetim Komutanı Korgeneral >r0anH(aydınlı, Mısıroğlu %akkında soruşturma a4mış, yapılan yargılama sonunda KadirMısıroğlu $e arkadaşları ma%k^m olmuşlardı.



Mısıroğlu/nun şu sıralarda, $rupa/da yaşadığı $e Rı(a 3ur/un an'arını >slamcıörg'tlere parası( olarak $erip, bu kitaplardan bu örg'tlere yaklaşık JEE milyon5'rk lirası gelir sağladığı belirtiliyor.2ilindiği gibi, AF+ yılında, aisal inans Kurumu, Rabıta Hrg't' kurucumeclisindeki 5'rk temsilcisi ali% H(can/ın girişimleriyle kurulmuşX H(can,paylarının bir kısmını, V $e M9V/li eski bakanlar ile ba(ı 3V yöneticilerine

de$retmişti)Hrg't'n ayrıca Kocatepe camisine I milyon $e dana bölgesinde AF+Eyılında meydana gelen sel baskınında %asar gören cami $e mescitlerin onarımıi4in de * milyon lira yardımda bulunduğu ortaya 4ıktı. Yine resmi kaynaklardanalmanIIbilgilere göre, AF+E yılı mart ayında Kıbrıs/ta yapılan >slTm Kon0eransınakatılan $e bu (iyaret dolayısıyla da 7e$let 2a)an%ğı/nın da$eti '(erine5'rkiye/ye gelen 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreteri M. li =l 9arekan $eberaberindeki %eyetle sö( konusu yardımın konusu ele alınarak, ger4ekleştirildi.AF+E/lerin &9V/den Meclis 2aşkanı olan $e şimdi 7V/nin ?rup 2aşkanı olan`onguldak Millet$ekili &a%it Karakaş, Ra)bıta/nın Meclis camisi i4in IE milyonliralık yardımda bulunduğu iddialarını Z9atırlamıyorum] şeklinde yanıtladı.Karakaş, &um%uriyet mu%abirine şunları söyledi"

Z8 dönemde Meclise cami yapılması %en'( bir proe bi4imini bile almamıştı..adece Vlan $e 2't4e Komisyonu/nda cami yapılması konusu gör'ş'l'yordu. Rabıtaörg't'n'n Meclis 2aşkanlığı/na IE milyon lira yardımını %atırlamıyorum. 2anaböyle bir yardım gelmiş değildir. ncak 2aşkanlık 7i$anı 'yelerine böyle biryardım yapıldı mı, onu bilemem. 8 dönem 2aşkanlık 7i$anı/nda göre$ yapmışarkadaşlarla konuşarak konuyu araştıracağım.]IE.G.AF+JH`:" R2!5 >:= 3:M 7HO>` K!5:!N!373 YV!:7!98U583, ;&um%uriyet 2'rosu< h 2aşbakan 5urgut H(al Rabıta örg't'n'n b't'nd'nyaya yardım ettiğini, bu örg'tle yapılan anlaşmanın dö$i( kıtlığındankaynaklandığım belirt./ H(al, g'nl'k y'r'y'şlerini yaparken bir ga(etecinin.oruu '(erine Rabıta konusunun &um%urbaşkanlığı Konseyi 'yelerine/ kadaru(anacak bir soruşturma olasılığını ortaya 4ıkarmadığını söyledi. AF+E yılındayapılan anlaşmanın dö$i( kıtlığından olduğunu belirten H(al şöyle konuştu"Zimdi mesele şu" 2u anlaşma AF+E senesi ağustosunda yapılmış. 4ık4a söyleyeyim+E/de dö$i(imi( olsaydi, bi(im giden imamlara $erilirdi. 2i( geldikten sonra,dö$i( meselesi de b'y'k 4apta %allolunca, serbestleşince bir program yaptık.Yani dışarıdaki 5'rk $arlığını korumak i4in, dini meseleyi sağlama bağlamak,rastgele adamların elinden kutarmak istedik. GEE k'sur kadro 4ıkarttık. 8nlarınparalarını kendimi( $erdik. Rabıta b't'n d'nyada yardım ediyor.]2aşbakan H(al uudB rabistan/ın bir şeriat reimi, Rabıta örg't'n'n de. uudBrabistan/m resmi örg't' olduğu şeklin)IGdeki soruya yanıt $erirken de Z2u Rabıta bir terörist örg't m' uudi rabistanşeriatle yönetiliyor ama, m'nasebetimi( $ar mı, yokmu 2u, oradaki bir cemiyet.8rası şeriatla yöne)tiliyorsa bana ne. Yani şeriat de$leti oldu diye birmeselemi( olmayacak mı >ran da öyle] bi4iminde konuştu.IA.G.AF+JRabıta (incirine bir %alka da%a eklendi"875 &M>>3= IAE M>:Y83A. 7'nya Mescitler ?enel Konseyi, Mekke/de 875 ce nkaro ni$ersitesi/ne camiyapılmasına karar $erdi.I. uudB rabistan destekli Rabıta, 875 camisine A m9yon riyali rap ) 5'rk2ankası aracılığıyla gönderdi.G. 875 b'nyesinde cami yapımı i4in bBr dernek kuruldu. 7ernek bu parayı almakistedi.. 7e$let Vlanlama 5eşkilTtı, 875/ye cami proesini Zolumlu] buldu, Z&aminintemeli. Kral a%d/ın 'lkemi(de bulunduğu tari%lere rastlatılırsa iyi olur,]dedi.*. 7V5, cami demeğinden bir alb'm yapılmasını istedi, %a(ırlanan alb'm&um%urbaşkanı =$ren/e sunuldu.



-. 7ışişleri 2akanlığı, Z7inB ama4larla başka 'lkelerden yardım alınmasına]karşı 4ıktı.J. Rabıta/nın 52MM mescidine gönderdiği $e i(ine rastlanmayan IE milyonliranın >4işleri 2akanlığı/nın onayıyla 875 camisine aktarıldığı ortaya 4ıktı.%met 5an3KR h 8rtadoğu 5eknik ni$ersitesinde inşa edilecek >slTm K'lt'r Merke(i/nin

7'nya >slTm 2irliği ;Rabıta< tara0ından A milyon riyal ;IAE milyon lira< bedelle0inanse edildiği, ancak 7ışişleri 2akanlığı/nın ZdinB ama4larla başka 'lkelerdenyardım alınmasına] karşı 4ıktığı belirlendi. ncak Rabıta/dan sağlanan A milyonriyali kullanan 875 &ami $e 0slTm Merke(i Yaptırma 7erneği 2aşkanı ikret@ul%aoğlu, inşaatın de$am ettiğini bildirdi. 875 Rektör' Vro0. ;1önl')bol iseproenin durdurulduğunu öne s'rd'. 2u arada Rabıta/)Idan 52MM &amii i4in sağlanan $e kayıp olduğu belirtilen IE nıilyon liranın ise>4işleri 2akanlığı/nın onayıyla 875 &am'/)ne aktarıldığı ortaya 4ıktı.Rabıta Hrg't'/nce 5'rk ) rap 2ankası aracılığıyla 875 &ami $e >slTm Merke(iYaptırma 7erneği %esabına yatırıldığı anlaşıldı.2u arada 7ışişleri 2akanlığı/nın ya(ısında Z875 b'nyesinde bir cami $e >slTmMerke(i kurulmasının uudB rabistan/dan sağlanacak nakdi yardımın amacına uygun

bi4imde kullanılmaması i%timalini akla getirdiği] belirtildi. 7ışişleri2akanlığından 875/ye bu ya(ı gönderilirken, 7e$let Vlanlama 5eşkilTtı M'steşarYardımcısı >mdat kmermer/in 875 Rek)törl'ğ'/ne ya(dığı ya(ıda Z875 i4indeger4ekleşmesini planladığını( k'lliye proesi ilgi $e takdirle karşılanmıştır]denildi.7V5/nin kmermer/in im(asını taşıyan bir başka ya(ısında şu gör'ş yer aldı"ZK'lliyenin inşa masra0larının karşılanmasında uudB )rabistan %'k'metininönemli katkı sağladığı gö( ön'nde bulundurularak k'lliyenin temel atma törenininkralın 5'rkiye/yi (iyareti tari%lerine rastlatılmasının] gerektiği belirtildi.875 kampusu i4inde >slTm K'lt'r Merke(i yapma girişimleri/ bu 'ni$ersitede da%aönce öğretim göre$lisi olarak 4alışan Korkut ö(al tara0ından başlatıldı.Rektör Me%met ?önl'bol ile yapılan temas $e gör'şmeler sonucunda cami yapımınıger4ekleştirmek '(ere Z875/de &ami $e >slTm Merke(i Yaptırma $e Yaşatma7erneği] kurularak başkanlığına 7r. ikret @ul%aoğlu getirildi. IG.G.AF+G g'n'875 rektörl'ğ' $e adı ge4en dernek tara0ından im(alanan protokol gereği4alışmalar %ı(landırıldı.Vrotokol'n ama4 maddeleri arasında Z7oğu ile 2atının o)lumlu $e yararlı birsente(ini oluşturmaya katkıda bulunmak amacıyla mu%teli0 0ikir $e inan4ların4eşitli yönlerden değerlendirilmesine imkTn $eren bir ortam oluşturmak] yeraldı. 875 &ami $e >slTm Merke(i Yaptırma $e Yaşatma 7erneği 2aşkanı ikret@ul%aoğlu/nun 875 Rektörl'ğ'/ne ya(dığı II 3isan AF+* tari%li ya(ıda RabıtaHrg't'/ne proe bedeli olarak IE milyon uudB riyali maliyet bildirildi. ncakbu paradan önce proe başlangıcı i4in sö( konusu dernek %esabına 5'rk ) rap2ankası/na I* ğustos AF+G tari%inde bir milyonI*riyal ;bug'nk' karşılığı IAE milyon lira< yatırıldı. 2u paranın A milyon GEbin lirası proe yapımı i4in ayrıldı.875/dekl cami yapımına ayrıca 7iyanet Oak0ı/nca A*E milyon lira ayrıldı. 2uparaların tamamı kullanıldı. &aminin maketleri %a(ırlanarak =mek >nşaat ileanlaşmaya $arıldı.7ernek ya(ısında ayrıca, bu proenin Zayın &um%urbaşkanımı(ın %imayelerinde>slTm lkelerine =konomik >lişkileri ?eliştirme 7airesi/nin 4alışma sa%asındabulunduğu] g'$encesi de $erildi.Z7'nya Mescitler Y'ksek Konseyi/nin Mekke/de toplanan onuncu genel kurulunda875 $e nkara ni$ersitesi/nde birer cami yaptırılması, >slTmi eğitim $eyaokullara yardım sağlanması $e genel sekreterin 5'rkiye/yi (iyareti sırasındagörd'ğ' %a0ı( yetiştirme okullarının eğitim sisteminden >slTm alemindeki öteki'lkelerin de 0aydalanması] konuları genel kurul kararı olarak benimsendi. 2ukonu 5ayyar ltıkula4 >m(ası ile A Mayıs AF+* g'n $e 2)AFA)EI sayılı ya(ısı ile7V5 M'steşarlığına bildirildi. 2unun '(erine 7V5, + Mayıs AF+* g'n $e +*)Isayılı ya(ısı ile 875 Rektörl'ğ'/ne baş$urarak şu gör'şlere yer $erdi"



Z875 i4inde >slTm K'lt'r Merke(i 0inansmanı i4in 7'nya >slTm 2irliğiyetkilileri ile yapılan gör'şmelerde adı ge4en kuruluştan yardım alınabileceğianlaşılmış bulunmaktadır. 2u konuyla >lgili olarak 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nınA.*.AF+* g'n $e EF+ sayılı ya(ısı ekinde gelen. 7'nya Mescitler Y'ksekKonseyi/nin AE. genel kurul kararının ilgili maddesinin terc'mesi ilişiktegönderilmektedir. 2una ilT$e olarak 875 &ami $e >slTm Merke(i Yaptırma $e

Yaşatma 7erneği imkTnları ile 7iyanet Oak0ı/nın yardımı $e 7e$let Vlanlama5eşkilTtı/nın olumlu yaklaşımı da sağlanacaktır.2u sebeple merke(in 0inansmanı konusunda teredd't edilmesine $e >slTm Kalkınma2ankası/na sunulacak olan /labo)ratu$ar ci%a(larının yenilenmesi/ proesine/>slTm K'lt'r Merke(i/ proesinin eklenmesine gerek gör'lmemektedir.Yapılmakta olan 4alışmalara bu 4er4e$ede de$am edilmesini $e temel atmak konusuile ilgili olarak ayın &um%urbaşkanımı(a takdim edilmek '(ere dernek tara0ından%a(ırlanacak merke( %akkındaki bilgi $e gör'nt'ler i%ti$a eden bir alb'm'n enkısa (amanda teşkilTtımı(a gönderilmesini rica ederim.]Korkut H(al/ın A* 9a(iran AF+A tari%inde 875 Rektörl'ğ'/ne sunduğu öne s'r'leniki say0alık ya(ı, a875/de 0eu)I-rulması d'ş'n'len k'lliye '(erine d'ş'nceler] başlığını taşıyor. 2u ya(ıda

875/de bir cami, enstit', 4alışma $e ikamet yerleri, k't'p%aneden oluşank'lliye kurulmasının yararları anlatılıyor. K'lliyenin kurulmasının'ni$ersitenin >slTm 'lkelerindeki kuruluşlar ile işbirliği tesisi a4ısından dayararlı olacağı $urgulanıyor.Hte yandan, 875 Rektör' Vro0. 7r. Me%met ?önl'bol, cami $e >slTm merke(iyaptırma proesinin durdurulduğunu ısrarla belirtirken, 875 &ami $e >slTmMerke(i Yaptırma $e yaşatma 7erneği 2aşkanı @ul%aoğlu, Z2i(e durdurulması i4inrektörl'k4e %er%angi bir ya(ı ya da talimat olmadı] dedi. Rektör ?önl'bol,ZVroenin ger4ekleştirilmesine baştan beri karşıydını(, neden durdurulması buyıla kadar u(adı] sorusuna, Z2en AF+I/de göre$e başladım. Vroeninger4ekleştirilmesine karşı olduğumu(u belirttim. 2u konuda derneğe de bildirimdebulunduk, %er%angi bir bi4imde bu proenin ger4ekleştirilmesi sö( konusudeğildir] karşılığını $erdi. Vro0. ?önl'bol, Z2i( durdurmuşu(, o dernek nasılyapabilir] diye konuştu.7ernek 2aşkanı ikret @ul%aoğlu >se, ?önl'bol/un söylediklerinin tersine camiyapım proesine ön'm'(deki aylarda de$am edileceğini öne s'rd'. @ul%aoğlu, da%aönce 52MM &a)mii/ne Rabıta Hrg't'/nce ta%sis edilen IE milyon riyalin AI =yl'ldöneminin araya girmesiyle ger4ekleştirilemediğini, bu paranın bir böl'm'n'n875 &ami $e >slTm Merke(i yapımına trans0er edildiğini anlattı. @ul%aoğlu,bunun >4işleri 2akanlığının onayı ile ger4ekleştiğini, cami yapımı i4in paragerektiğinde uudB rabistan yetkililerine baş$urularak gerektiği kadar paraalınabildiğini söyledi. @ul%aoğlu, bu paranın oluşturulan bir Zkomisyon]denetiminde bulunduğunu $e bug'ne kadar bir böl'm'n'n %arcandığını, önemli birböl'm'n'n %alen bankada olduğunu söyledi. @ul%aoğlu, ayrıca Korkut H(al/ın Zamiyapım proesi ile ilk aşamada ilgisi olmadığını, bu girişimin Vro0. ?önl'bolöncesi dönemde başlatıldığını bildirdi1.IA.G.AFGJ >3H3" V=>3> 2!RKMY!`9V ?enel ekreteri ağlar, Z&um%urbaşkanı ist/t0o)etme)r] dediX =$ren >nön'/y'Köşk/e 4ağırdı >nön'" >m(ayı atan kimse sorumluluktan ka4ama(.IJ@'nk' o, im(ayı atmasaydı iş y'r'meyecekt0. 'p%e yolc ki sorumludur.ikri ağlar" &um%urbaşkanlığı makamına karşı g'$en bunalımı doğmuştur.2'lent =ce$it" 5'rkiye, demokrasiden ayrılınca. 2an. $rupa ile ilişkileribo(ulduğu $e uluslararası ilişkilerindeki denge sarsıldığı i4in b'y'k öl4'deşeriat4ı >slTm 'lkelerinin etki alonına girmiştir. Rabrta ile ilişki b'y'k birsorumsu(luk örneğidir.9'samettin &indoruk" Yurt dışındaki bir örg't'n dir$ adamlarına maaş $ermesi0e$kalTde yanlıştır. stelik bunun b/0lerek kararnameye bağlanması da laikde$let ilkelerine aykırıdır. Yakışır bir iş değildir, yanlış bir iştir.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h osyaldemokrat 9alk4ı Varti ?enel 2aşkanı =rdal>nön', yurt dışındaki 5'rk imamlarına şeriat4ı Rabıta örg't' tara0ından maaşödenmesi olayıyla ilgili olarak, Z>m(a atan %erkes sorumludur. orumluların



peşini bırakmayacağı(] dedi. =rdal >nön'/n'n bu a4ıklamasından önce 9V ?enelekreteri ikri ağlar da &um%urbaşkanlığı makamına ilişkin bir g'$en bunalımıdoğduğunu öne s'rerek, &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in isti0asını istedi. 2u arada&um%urbaşkanı =$ren/in 9V ?enel 2aşkanı >nön'/yle bug'n saat AA.EE/de @ankayaKöşk'/nde Tni bir gör'şme yapacağı öğrenildi. &um%urbaşkanı =$ren/in da$eti, d'n9V ?enel Merke(i tara0ından basına duyuruldu. ?ör'şmenin Rabıta olayıyla ilgili

olması bekleniyor.=ski 2aşbakanlar 2'lent =ce$it, olayı Zb'y'k bir sorumsu(luk örneği] olarakniteledi, gericiliğin ara dönemlerde y'kseliş kaydettiğini yineledi. 7oğru YolVartisi ?enel 2aşkam 9'samettin &indoruk ise, olayın laiklik prensibine aykırıolduğunu söyledi.9V ?enel Merke(i/nde ga(etecilerin ZRabıta 8layı] %akkındaki sorularınıyanıtlayan =rdal >nön', olayın laikliğe aykırı bir da$ranışa ara dönemyetkililerince i(in $erildiğini ortaya 4ıkardığını belirtti. >nön', Zorumluluk(inciri i4inde durum nedir 2unu görmerr$( gerekir. 9en'( görmedik. 9epimi()tepki gösteriyoru(. orumluların sorumluluklarını almalarını istiyoru(] şeklindekonuştu.I+iddialarla ilgili bir Meclis soruşturması a4ılmasını isteyeceklerini $e bu

nedenle belgelerin bira( da%a ortaya 4ıkması)ni beklediklerini kaydeden >nön',Zorumluların ortada olduğunun yaygın bir bi4imde söylendiğinin] %atırlatılması'(erine de şöyle konuştu "Zorumlular ortada diye %erkes i4in soruşturma a4ılma(. oruşturmayı belirlikişiler i4in a4mak gerekir. Kimler i4in soruşturma a4ılacağına önceden karar$ermemi( gZrekir. imdiye kadar yapılan beyanlarda sorumlular a4ık değil.oruşturma i4in gerekli girişimi yapacağı(. orumluların da peşinden gideceği(.]=rdal >nön', Zi(ce sorumluluk uygulamayı önerende mi yoksa en b'y'k yetkiyitaşıyan kişinin attığı im(ada mı] şeklindeki bir soru '(erine de kimseninsorumluluktan ka4amayacağını bildirdi $e Z@'nk' o im(ayı atmasaydı işy'r'meyecekti. 8nun i4in im(a atan %erkes sorumludur] dedi. 7e$let 2akanı $e9'k'met ö(c's' 9asan &elTl ?'(el/in yurt dışındaki din adamlarına Rabıta örg't'tara0ından aylık ödenmesine ilişkin a4ıkladığı gerek4elerin Zka$ramkargaşasından öteye gitmediğiniZ sa$unan >nön'. ZHrg'tten yardım alınabilirderseni(, yardım aldığını( örg't'n maksatları eninde sonunda si(e de bulaşır]şeklinde konuştu. =rdal >nön', anayasanın,/ AI =yl'l döneminde yapılan işlemleri4in sorumlular %akkında soruşturma a4ılmasına olanak $ermediğinin%atırlatılması '(erine de şöyle dedi"Z2öyle meseleler %i4bir anayasa maddesiyle korunama(. &um%uriyetin temelilkesine aykırı bir %areket yapılmış, ondan sonra bu %areketi yasal %er%angi biryoldan soruşturula)ma( diye önleyeceksini(. 2u olma(, nasıl ki anayasada,cum%uriyetin temel niteliklerinde değişiklik önerileme( deniliyorsa, buniteliklere aykırı %areket $arsa soruşturmaya kimse engel olama(.]=rdal >nön', Zorumluların peşini bırakmayacağı( dedini(. 2una &um%urbaşkanı dada%il mi] şeklindeki bir soruyu yanıtlarken de göre$ başındakilerin attıklarıim(anın sonu4larından sorumlu olduklarını sa$undu. >nön', Z&um%urbaşkanınımakamı dolayısıyla karşımı(a 4ıkartıp ona da mı1 demek anlam taşıma(.orumlunun yaptıklarıyla ilgili soruşturmanın 'e şekilde yapılacağı anayasadaya(ılmıştır. 2u bir ayrıcalık getirme(. &um%urbaşkanının sorumluluğu anayasadanasıl takip ediliyorsa o şekilde takip ederi(] şeklinde konuştu.IF9V ?enel 2aşkanı tnön' son iddiaların &um%urbaşkanı %akkında bir g'$en sorunuyaratıp yaratmadığının sorulması '(erine de Z&um%urbaşkanının se4imi J senedebir oluyor. ?'$ensi(lik oyu $ermek gibi bir şey yok. 2u sorunun ge4erliliği$icdanla ilgili bir mesele. 7olayısıyla ayın &um%urbaşkanının $icdanıyla ilgilibir meseledir. 2u sa0%ada yapılacak şey, %er şeyi iyice meydana 4ıkartmaktır]dedi.9V ?enel ekreteri ikri ağlar, d'n &um%uriyet/e yaptığı a4ıklamada, şöylededi"Z:aik 5'rkiye &um%uriyeti/nin başında bulunanlara karşı millet $e de$letne(dinde g'$en bunalımı doğmuştur. ?erek yayımlanan kararname, gerek olayıni4eriği, gerekse bu derece ger4ek dışı beyan. &um%urbaşkanlığı gibi de$letin en



y'ce makamını (edelemiştir. 7e$letin en y'ce makamında bulunan ayın&um%urbaşkanının bu derece ger4ek dışı beyanda bulunması bu makamı yıpratmıştır.2u makamın göre$ini köt'ye kullandığı ortaya serilmiştir. ö( konusukararnamenin Resmi ?a(ete/de yayımlanmamış olması, skandalin bir başka y'('d'r.?'$en bunalımının giderilmesi $e bu makamın yıpratılmaması i4in yapılacak ensorumlu %areket, bu makamı terk etmek olacaktır. ayın &um%urbaşkanını 9V

olarak isti0aya 4ağırıyoru(.]ağlar şöyle de$am etti" Ztat'rk/'n kurduğu laik 5'rkiye &um%uriyeti/nin en 'stmakamını işgal edenlerin yarattığı bu skandal, laik cum%uriyetimi(ilekelemiştir. 2unu temi(lemek yine bi( ger4ek tat'rk4'lere d'şecektir. ayın&um%urbaşkanının bundan önce irtica konusunda yaptığı a4ıklamalar, Rabıtaskandalından sonra gayri ciddi $e kuşku $erici bir konuma d'şm'şt'r. ayın&um%urbaşkanının, bir tara0tan irtica konusundaki beyanları ortadayken, öb'rtara0tan irtica %areketine destek sağlayan Rabıta örg't'/ne ge4iş yolu a4ankararnameye im(a atması, a00edilme( $e onulma( bir yara, olarak kalacaktır.]=ce$it, d'n &um%uriyet/e yaptığı a4ıklamada, uudi rabistan/daki şeriat4ı birkuruluşun kısaca Rabıta Hrg't' denen ZRabıtat)'l [Sem)'l >slTm] in laik5'rkiye/yi $e yurt dışındaki 5'rkleri etkisi altına almak i4in giriştiği0aaliyetin bilindiğini kaydererek, şunları söyledi.

Z:aik cum%uriyetimi(in din alanındaki ba(ı göre$lerini yerine getirmek i4in,resmen bu kuruluştan yardım aklığı $e kamu göre$lisi durumundaki ba(ı dinadamlarına, aylıklarının buI*Eörg't tara0ından ödenmesinin kabul edilmiş olduğu da şimdi a4ık4a ortaya4ıkmıştır. 2u b'y'k bir sorumsu(luk örneğidir.]yapılan a4ıklamalara göre, bu yoldaki ilk adımın, AI =yl'l F+E askerim'da%alesinden kısa bir s're önce atıldığını, 0akat asıl uygulamaya askeriyönetim döneminde ge4ildiğini anımsatan =ce$it, şu gör'şlere yer $erdi"ZAA 8cak g'n' &um%uriyet ga(etesinde yayımlanan u(un bir ya(ımda, laiklikten enb'y'k öd'nlerin, askeri m'da%ale dönemlerinde, ö(ellikle son m'da%ale döneminde$erildiğini, ba(ı örnekleri $e kanıtlarıyla a4ıklamıştım. ynı (amanda,anayasaya /e$et/ oyları i4in, ba(ı şeriat4ı kuruluşlarla pa(arlığagirişildiğinin anlaşıldığına da değinmiştim.imdi bu öd'nlerin yeni bir acı örneği da%a kanıtlanmış oluyor.Rabıta Hrg't' ile 2a(ı 5'rk kamu göre$lilerine aylık ödenmesi ilişkisininAF+*/de 4ok partili yaşama dön'şten sonra kesilmiş olması da benim iddiamıdoğruluyor. Yani, laiklikten asıl öd'nler 4ok partili demokratik dönemlerde $eyademokrasiye dön'ş s're4lerinde değil, demokrasinin askıya alındığı dönemlerde$eriliyor.5'rkiye, demokrasiden ayrılınca. 2atı $rupa ile ilişkileri bo(ulduğu $euluslararası ilişkilerindeki denge sarsıldığı i4in, b'y'k öl4'de şeriat4ı >slTm'lkelerinin etki alanına girmiştir. Rabıta Hrg't' ilişkisi, t)nunbelirtilerinden sadece biridir.ynı (amanda milliyet4ilik aley%tarı olan $e ö(ellikle de 5'rk milliyet4iliğini%ede0 alan şeriat4ı 4e$reler, başka yollardan da 5'rkiye/nin laik reiminita%ribe, demokrasiye ge4işini engellemeye $e 5'rk milliyet4iliğini sönd'rmeye4alışmaktadırlar.2u arada uudi rabistan/ın son yıllarda, 9atay doğumlu $atandaşlarımı(a $i(e$ermeme kararını aldığı da unutulmamalıdır. 2en de0alarca, de$let $e %'k'metyetkililerini, uudi rabistan/ın bu kararına $e uygulamasına tepki göstermeyeısrarla 4ağırdım. akat aldırış eden olmadı.]=ce$it, Rabıta Hrg't'/n'n dışardaki ba(ı din göre$lilerine $e 5'rkiye/deki ba(ıkuruluşlara maddi katkısının, şeriat4ı 4e$relerin 5'rkiye ile ilgili0aaliyetinin sadece bir yön' olduğunu >0ade ederek şöyle dedi"Z2u 4e$relerin 0aaliyeti %er yön'yle incelenmeli, 'lkemi(de %angi kamukuruluşlarının $eya ö(el kuruluşların, %angi demeklerin $eya $akı0ların, %attabelki de kişilerin, bu 4e$re)I*Alerden $e bu 4e$relerin ardındaki de$letlerden ne gibi yardımlar, bağışlar $eya%ediyeler kabul ettikleri saptanıp a4ıklanmalıdır.2unun >4in bir Meclis araştırması ka4ınılma( olmuştur.



yrıca bu de$letlerin $e 4e$relerin gerek yurt dışındaki iş4ilerimi( $egen4lerimi( arasındaki, gerek KK5&/deki 0aaliyeti de %er yön'yle incelenmelidir.Yakından i(lemeye 4alıştığım Kıbrıs 5'rk basınındaki ba(ı yayınlara göre,KK5&/yi tanımaktan ka4ınan ba(ı şeriat4ı de$letlerin $e onlara bağlıkuruluşların Kıbrıs 5'rk toplumunu da etkileri altına alma yolundaki 4abalarınıarttırdıkları $e bu olanağın kendilerine $erildiği anlaşılmaktadır. 2u arada,

7e$let 2akanı ayın 9asan &emal ?'(el/in d'nk' ;önceki g'nk'< demecinde,Kıbrıs/la ilgili olarak /M'sl'man a(ınlık/ deyimini kullanmış olmasını, tali%si(bir s'r4' lisan sayıyorum. 2ilindiği gibi, 5'rk gör'ş'ne göre Kıbrıs 5'rkleribir /a(ınlık/ değildir, eşit %aklara sa%ip olması gereken bir ulusaltopluluktur. 2u gibi konularda kullanılacak deyimlerin dikkatle se4ilmesi uygunolur.]7YV ?enel 2aşkanı 9'samettin &indoruk/un Rabıta olayı ile ilgili gör'ş' iseşöyle"Z2i( 5'rkiye/nin memuruna maaşının, ta%sisatının 9a(ineden $erilmesindenyanayı(. 9a(ine, isti%dam ettiği, %i(met aldığı %er aanına maaşını, ta%sisatını$ermelidir. 8radaki ö)(elliğin şu olduğu anlaşılıyor. 7e$letin memuruna I)G yıls'reli 'cretsi( i(inler $erme %akkına sa%ip. 2u i(inleri $ermesinde biryolsu(luk yok. AF+E/den önce yapılan bu. 7in adamlarına 'cretsi( i(in $eriliyor.

>(in $erildiği andan itibaren, aanın de$letle irtibatı malB a4ıdan kesilir.H(l'k %akları $e sicil yön'nden ilişki s'rer. &emaatlerin din adamlarına para$erdiği iddiası $ardır. ma, yurt dışındaki bir örg't'n din adamlarına maaş$ermesi, ta%sisat $ermesi 0e$kalade yanlıştır. stelik bunun bilerek kararnameyebağlanması da laik de$let ilkelerine aykırıdır, laiklik prensibine aykırıdır,cum%uriyet ilkelerineaykırıdır.]IA.G.AF+JK!2R! 2N:35!!9aber Merke(i h Rabıta re%berinde Zişbirliği yapılan kuruluşlar] arasındasayılan Kıbrıs 5'rk >slTm &emiyeti/nin ZRabıtamdan parasal yardım aldığıbildiriliyor. Kıbrıs 5'rk >slTmI*Ikemiyetinin başkanlığını Kemal 1M'derrisoğlu, ?enel ekreterliğini ise milyarlıkst'dyo i%alelerinde adı yolsu(luk söylentilerine karışan 2R5 ?enel M'd'r' H(er2erkem y'r't'yor.AFJE/li yıllarda kurulan $e 3akşibendi ey%i 3a(ım dil Kıbrıslı ile de og'nlerde sıkı bağlantısı bulunduğu i4in 7r. paıl K'4'k/'n b'y'k tepkisine yola4an cemiyetin, şeriatı sa$unduğu $e tat'rk ilkeleri aley%tarı kişileribarındırdığı belirtiliyor.2ayrak radyosu ile tele$i(yonundaki dini progamları da belgelere göre, AF+E/denbu yana bu gör'şleri sa$unun Kıbrıs 5'rk >slTm &emiyeti %a(ırlıyor.Kıbrıs 5'rk >slTm &emiyeti 2aşkanı M'derrisoğlu, ?enel ekreter 2erkem $eyönetim kurulu 'yeleri, AF+G yılında cemiyetin merke(i yapılıncaya kadar:e0koşa/da Köşkl' @i0tlik/te Me%met ki0 &addesi '(erindeki 2aşak paratmanındange4ici olarak iki daire satın alıp birleştirerek dersane, yatak%ane, yönetimodaları yaptılar. >4ini gayet l'ks bir bi4imde dayayıp döşediler. &emiyet lokaliolarak kullanılan burası şimdi y'( milyon liranın '(erinde değer taşıyor.&emiyet, ya(arımı( Uğur Mumcu/nun ya(ı di(isinde Z5'rk)!slTm Oak0ı] ;5urkis%!slamic 5rust< yönetiminde olarak adı ge4en Kıbrıslı Ramadan 9'seyin ?'ney/leşıkı bağlantı %alinde bulunuyor. 2u bağlantıyı sağlayan kişi :ondra, lmanya $eVaris/teki >slTm birlikleriyle >lişkiyi s'rd'ren &emiyet ?enel ekreteri $e 2R5M'd'r' H(er 2erkem. 2erkem/in, ?')ney/in :ondra/da gi(li radyo kurma $e yayınyapma girişimleriyle de yakından ilgilendiği öğrenildi.Oerilen bilgilere göre (engin bir işadamı olan Ramadan ?'ney, Rabıta/dan aldığıparasal yardımlarla yaptırdığı camiye Zey% 3a(ım &amii] adını $eren, ancak 4okge4meden aralarında 4ıkan anlaşma(lık nedeniyle ey% 3a(ım $e m'ritlerinicamiden dışlayan kişi. 2't'n cemiyet yetkilileri şimdi bu camide nama( kılarkeney% 3a(ım $e m'ritlerine ait :ondra/da yeni bir cami $ar.Kıbrıs 5'rk >slTm &emiyeti, :ondra/daki ey% 3a(ım $e m'ritleri ile uudirabistan arasındaki bağlantıyı Riyad/da bulunan Kıbrıslı 9'seyin teşinsağlıyor.



:ondra/dan sağlanan bir bilgi de Ramadan ?'ney/ln Kıbrıslı 5'rklere me(ar yerisağlayan tek kişi olduğu. :ondra/daki 5'rkler $e M'sl'manlar ?'ney me(ar yerisağlama(sa M'sl'man Tdetlerine göre göm'lemiyorlar.I*GKK5&/de >slamcı kadronun 5'rk)tslTm sente(ini sa$u. nan milliyet4ilerle dedayanışma i4inde olduğu kaydediliyor. Hğrenildiğine göre bunların %ede0leri tek

bir cep%e %alinde 2R5/yi ele ge4irmek, $akı0lar $e m'0t'l'ğ' kontrolleri altınaalmak, ga(ete $e okul yönetimlerinde yu$alanma girişimlerini g'4lendirmek.IA.G.AF+J875 &M>> >@>3 G >77>A. &ami proesini =$ren/e 7V5 M'steşarı Yusu0 H(al sundu.I. Rabıta/dan gelen A milyon riyalin kullanma i(nini eski >4işler] 2akanı$erdi.G. &ami derneği başkanı, proenin durdurulmadığını söyledi.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 8rta 7oğu 5eknik ni)$erşitesi/nde Rabıta desteğiile >slTm merke(i kurulması $e cami yaptırılması olayı yeni boyutlar ka(andı.=dinilen yeni bilgilerle olay şöyle gelişti"A. 875/ye cami yaptırılması proesinin 7V5 M'steşarı Yusu0 2o(kurt H(altara0ından &um%urbaşkanı Kenan =$ren/e sunulduğu $e =$ren/in Yusu0 H(al ile bu

konuyu, >slTm. lkeleri =konomik $e 5icari >şbirliği 7aimi Komitesi4alışmalarının ele alındığı bir bri0ingte gör'şt'ğ' öğrenildi. Komiteninbaşkanlığını y'r'ten &um%urbaşkanı =$ren/in, 875/ye >slTm merke(i kurulması $ecami yaptırılması konusundaki gör'ş' ise belirlenemedi.I. 7V5 M'steşar Yardımcısı >mdat kmermer, proeyi, 'lke a4ısından yararlıgörd'ğ' i4in desteklediğini a4ıklarken, Zst makamlardan aksine gör'ş gelmediğisrece de destekleyeceğim] dedi. kmermer/in bu a4ıklaması, &um%urbaşkanı Kenan=$ren/in aksine bir gör'ş bildirmediği şeklinde değerlendirildi.G. Korkut H(al da, bakanlığı sırasında 875/de cami kurulması yolunda 4abagösterdiğini a4ıkladı, ilgili 4e$relere /gör'ş $erme/ d'(eyince yardımcı olmayı%alen s'rd'rd'ğ'n' söyledi.. 875 &ami $e >slTm Merke(i Yaptırma $e YaşatmaI*7erneği 2aşkanı .ikret @ul%aoğlu, proenin durdurulduğuna ilişkin söylentileriyalandı $e Rabıta/dan alınan, 5'rk ) rap gankası/na yatırılan A milyon riyalinderneğe gelir sayılması i4in >4işleri 2akanlığı/ndan resmi i(in 4ıkartıldığınıa4ıkladı, 4ulboğlu, 7ernekler Yasası/na göre yurt dışından para alınamayacağıi4in gerekli i(nin, Zson %'k'met döneminde değil, da%a e$$elki %'k'metdöneminde] alındığını bildirdi.*. 875 Rektör' Vro0. Me%met ?önl'bol, Z2en başından beri cami yapımınakarşıydım] şeklinde konuştu. ncak, konuya ilişkin %a(ırlanan protokolde Vro0.?önl'bol/un im(ası olduğu saptandı.=nis 2erberoğlu/nun %aberine göre 875deki >slTm merke(inin kuruluşunu 'stlenendernek yönetimi AF+* yılında 7V5 ye baş$urdu. 7ernek yöneticisi )ikret@ul%aoğlu, teşkilTtta >slTm lkeleri =konimik >şbirliği 2aşkanlığı adıyla yenibir birimin oluşturulduğuna işaret ederek, kendi proelerinin ama4ları arasındada >slTm 'lkeleri ile ilişkileri geliştirmenin bulunduğunu belirtti. 7V5,&um%urbaşkanı Kenan =$ren/in başkanlığım y'r'tt'ğ' >slTm lkeleri =konomik $e5icari >şbirliği 7aimi Komitesi/nin ;>=7K< ama4 $e 4alışmaları yön'nden böylebir proeyi uygun görd'. 7V5 M'steşar Yardımcısı >mdat kmermer, dernekten&um%urbaşkanı Kenan =$ren/e iletilmek '(ere bir dosyanın %a(ırlanmasını istedi.7erneğin %a(ırladığı ilk dosya beğenilmedi. 7osya yeniden d'(enlenince 7V5/ninbir gerek4e ya(ısıyla birlikte &um%urbaşkanlığı ?enel ekreterliği/ne sunuldu.&um%urbaşkanlığı konuya ilişkin olarak 7V5/den ek bilgi talep etti. Konu&um%urbaşkanı Kenan =$ren ile 7V5 M'steşarı tara0ından >=7K 4alışmalarının elealındığı bir bri0ingte gör'ş'ld', =$ren/e 875 >slTm Merke(i $e cami proesineilişkin bilgi $erildi.875 >slTm Merke(i $e cami yapımı proesi konusunda bilgisine baş$urulan 7V5M'steşar Yardımcısı >mdat kmermer, bir soru '(erine şunları söyledi"Z2u proe %ayli ilerledikten $e temel sa0 %asma gelindikten sonra 7V5/ye intikaletmiştir. Vroenin maksatları arasında >=7K/ın ama4 $e 4alışmalarınıkolaylaştırabilecek %ususlar me$cuttur. Vroenin de$letimi(in ama4larına $e



laikliğe aykırı bir yanı yoktur. Vroenin 0inansmanı ile ilgili olarak $aktiyle875 Rektörl'ğ'/nde 7iyanet >şleri 2aşkanlığı, 8dalar 2irliği, =sna0 $eanatkTrlar Kon0ederasyonu 2aşkanlığı gibi yardım yapabilecek kuruluşlarıntemsilcilerinin iştirakiyle birI**/toplantı yapılmıştır. Vroenin en önemli 0inansman kaynağı, Kocatepe &amil/nin

lnşaasında olduğu gibi, a(i( milletimi(in bu gibi eserlerin yapımında gösterdiğiyakın alTka $e yardımlarıdır. 7ost $e kardeş bir 'lkenin resmi bir kuruluşununböyle bir eserin 0inansmanına bir öl4'de katkı sağlaması proenin yararınıortadan kaldırma(. Vroenin bug'nk' maliyeti G milyar liranın '(erindedir. 2ir'ni$ersite ara(isi '(erine inşa edilecek, bitiminde 'ni$ersiteye de$redilecek $e0aaliyetleri 'ni$ersitenin denetiminde bulunacak böyle bir tesisin reali(eedilmesini, d'nyanın %er 'lkesi ile geliştirmeye 4alıştığımı( gibi, >slTm'lkeleriyle ekonomik, ticari, sosyal $e %atta siyasal >lişkilerimi(e olumlukatkı sağlayacak ma%iyette $e 'lkemi( a4ısından yararlı görd'ğ'm i4indestekledim $e 'st makamlardan aksine gör'ş gelmediği s'rece de destekleyeceğim.Vroenin esas 0inansman kaynakları milli kaynaklarımı(dır. Hnemli olan proeninkendisidir.]mit slanbay, konuyu 875 &ami $e >slTm Merke(i Yaptırma $e Yaşatma 7erneği

2aşkanı ikret @ul%aoğlu $e 875 Rektör' Vro0. 7r. Me%met ?önl'bol ile gör'şt'.@ul%aoğlu, sorularımı(ı şöyle yanıtladı" h 2u iş i4in Rabıta/dan ne kadar para alındı @ul%aoğlu h IE milyon riyal değilo, A milyon riyal. 8 da5'rk ) rap 2ankası/nda durmaktadır.

h 7'nya >slTm 2irliği/ne bir ya(ı ya(mışsını(, onun belgesi elimi(de. 2uradaproe bedelini soran örg'te IE milyon riyal ; milyar 5'rk :irası< maliyete4ıkacağı belirtilmiş. 3e di).yorsunu(@ul%aoğlu h IE milyon riyal maliyet bildirdik, ama bunun .toepsinin onlartara0ından $erileceği diye bir şey yok. 2aşka kaynaklar da $ar.

h 3e gibi kaynaklar@ul%aoğlu h 2i(im kaynaklarımı(, 7iyanet Oak0ı gibi, 5'rkiye 8dalar 2irliği gibi$e >stanbul/daki %ayırse$erler...

h 7'nya >slTm 2irliği/nin bu olayla ilgisi nasıl oldu @ul%aoğlu h 7'nya >slTm2irliği ;Rabıta< ayın 2aşkanıburaya geldiğinde proeden ba%sedildi, proeyi o da beğendi. ayın Rektör takdimettiler. 3e kadar paraya i%tiyacı olabilir diye sordular, o (aman o kadarparaya mal olabilir, IE milyon riyal diye bir ta%minde bulunuldu. 5amamı uudirabistan/dan, Rabıt/dan temin edilecek diye bir şey yok.

h 2ir de A milyon riyal $ar ortada. 8 nedirI*-@ul%aoğlu h 2u Meclis camiine gelen A milyon riyaldir. onradan buraya camiyapılması işi olmayınca, 875/de yanılacak bu cami i4in ta%sis edildi. 2u ayrıcaistenmiş bir para değil) AF+Eden e$$el Mecliste böyle bir 4alışma $ardı. Meclis0es%ounca, dolayısıyla bu para yeni bir %ayır teşekk'l'ne $erildi, uudBrabistan tara0ından. 2uradan böyle bir paranın olduğu %aber alındı $e istendi.onra buraya ta%sis oldu. ma para elan 5'rk ) rap 2ankasındadır. onra bu para>4işleri 2akanlığından alman i(in ile alınmıştır. 7ernekler Kanunu/)na göredışardan para alınamayacağı i4in >4işleri 2akanlığından resmen i(in alınmıştır.__ 3e (aman alındı bu i(in, tari%ini %atırlıyor musunu(2u %'k'met döneminde mi@ul%aoğlu h Oalla%i tam %atırlamıyorum. >şte o (aman 7ernekler Kanunu yeni4ıktı. 8 kanuna uygun olarak >4işleri 2akanlığı/ndan i(in aldık. on %'k'metdöneminde değil, da%a Z$$elki %'k'met döneminde.

h 2Ulend Ulusu döneminde mi@ul%aoğlu h Oalla%i onu bilemiyorum. =(bere konuşmayayım. 2u girişim eskidir(aten, Rektör Me%met Kıcıman (amanında başlamıştır. 9ayırlı bir girişimdir.875/de 4eşitli >slTm memleketlerden gelen talebeler $ar. 2u örg't ;Rabıta< da%aönce Kocatepe &amii/ne yardım etmişti. 2u d'ş'nceyle onlara baş$uruldu $e onlarda 875/ye ta%sis ettiler.

h Vekiyi, Rektör 2ey bu proenin durdurulduğunu söyl'yor. i(e bir şey intikaletti mi



@ul%aoğlu h 2i(e bir şey intikal etmiş değil. Vrotokoller im(alanmış,%a(ırlıklar $ar, proeler $ar, masra0lar $ar. 7ernek, b't'n tesisleri yaptıktansonra protokole göre, m'lkiyetini olduğu gibi 'ni$ersiteye de$redecektir.875 Rektör' Vro0. ?önl'bol/un sorularımı(a $erdiği yanıtlar şöyle "

h >slTm K'lt'r Merke(i $e cami yapımı ne durumda ?önl'bol h Kesinlikle böylebir şey yok.

h Merke( $e cami yaptırılmayacak mı?önl'bol h Yaptır'mamasına karar $erilmiştir. AF+A yılında eski rektör (amanındayapılmış bir şey bu. 2i(im (amanımı(da yaptırılmamasına karar $erdik. 2u yoldada 7ışişleri 2akanlığı/na ya(ı ya(dık.

h 7ışişleri/nin karşı 4ıkması '(erine proeden $a(ge4ildiği söyleniyor.I*J." AJ?önl'bol h 9ayır, öyle bir durum kesinlikle yok. 2u bi(im gör'ş'm'(d'r. 2i(karar $erdik. 7ışişleri 2akanlığı/nın ya(ısı '(erine $erilmiş bir karardeğildir.

h &ami yaptırma tekli0i ne (aman geldi?önl'bol h &ami yaptırma konusunda benden önce uudi rabistan/ın böyle birtekli0i olmuş olabilir. 2i( göre$e geldiğimi(den beri böyle bir şeyi

yaptırmamayı ka0amı(a koyduk. Yaptırmamaya karar $erdik. h Yapılmayacağı %akkında bir ya(ı bulabilir miyi( si(den?önl'bol h 2ilmiyorum, bir bakayım. slında si(in elini(deki belge yeter.. unusöyleyeyim, kesinlikle 875/de böyle bir şey olmayacak.%met 5an/m %aberine göre, 875 Rektör' Vro0. 7r. Me%met ?önl'bol/un, Rabıtadesteği ile 875/de cami yapımına Zbaştan beri karşı olduğunu] i0ade etmesinerağmen, konuya ilişkin %a(ırlanan protpkolda im(ası olduğu saptandı.875 &amii $e >slTm Merke(i Yaptırma $e Yaşatma 7er)neği/nce 7V5/ye gönderilenya(ıda. Vro0. ?önl'bol/un cami yapımı i4in Zbil%assa] gösterdiği Zyakın alTka]$urgulanırken, dernek yetkilileri ile 875 yetkililerinden oluşan birZkoordinasyon kurulu] kurulduğu da ortaya 4ıktı. Koordinasyon kurulunun, >slTmmerke(inin mimarB $e inşaat proelerinin oluşturulmasında Zs'rat] $e Za%enk]sağlaması ama4lanırken, bir de Zdanışma kurulu] oluşturulduğu belirlendi.7anışma kuruluna da dernek ile 875 arasındaki Za%engi tesis etme] göre$i$erildi.aruk 2ildirici/nin sorularını yanıtlayan Korkut H(al, 87 5/de $e 2akanlıktabulunduğu sırada 875/de cami kurulması i4in 4aba %arcadığını söyledi. KorkutH(al/ın bu konudaki sorulara yanıtları şöyle"

h 875/de bir camiyi de kapsayan k'lliye kurulması konusunda AF+A yılındarektörl'ğe ya(ılı öneride bulunduğunu(doğru m'K. H(al h 8 öneri benim değil. 8 4ok eskiden gelen bir proe. 875/de %ocalığımsırasındaki gelişmeleri biliyorum, ama ondan sonraki gelişmelerin ne ma%iyetteolduğunu bilmiyorum. 8rada bir ibadet%ane kurulması meselesi AFJA/den önceki%ocalığım sırasında $ardı. 9atta sonradan bir mescit kuruldu sanıyorum.

h =limi(de bulunan $e si(e at0edilen belge /Kurulması 7'ş'n'len K'lliye (erine7'ş'nceler/ başlığını taşıyor.I*+K. ö(al h 2öyle bir şeyi ne ben ya(dım ne de Rektörl'ğe gör'ş bildirdim. 2anabir 4ok şey i(a0e ediliyor. 2u da onlardan biri olsa -erek)__ ni$ersitede olduğunu( yıllarda bn 4alışmaları destekledini( miK. ö(al h 8rada u(un yıllar %ocalık yaptığım i4in bi(im ilgilendiğimi(, da%a 4ok875n'n bu meselelerini da%a iyi bildiğim i4in bana soruyorlardı. 8nun dışındak'lliyenin ayrıntılarını bilemiyorum.

h 7a%a sonraki yıllarda yurt dışmdan kaynak bulunması i4in yardımını( istendimiK. H(al h 9ayır. Hyle bir şey (aten sö( konusu değil. akat bu işi yapanlarınbi(den (iyade yurt i4inden $e yurt dışından bu >şe yardım yapabilecek kaynaklarıaramış olmaları lT(ım. 8 bi(im yardımımı(la yapılacak iş değil. H(et olarak ben%oca olduğum yıllarda 875/de bir cami kurulması 4alışması ile ilgilendim,gayret ettim. 9atta %ocalıktan ayrıldıktan sonra da gerek siyasette bulunduğum,bakan olduğum yıllarda ilgimi de$am ettirdim. akat bu proenin ayrıntılarını



bilmiyorum. 7uyuyorum, >şitiyorum ama ayrıntılarını bilmiyorum. 2ana bundan J)+sene önce de 0ikir sorruşlarsa da söylemişimdir. 8nun dışında bir ilgim yok.

h ö('n' ettiğini( 0ikir belirtmelisini ya(ılı olarak da yaptığını( olmadı mıK. ö(al h 9ayır. 2enim im(am tan, 0cda öyle bir şey $arsa ben de görmek isterim.2enim söyleğ'n 0ikir de şudur" 2ir b'y'k 'ni$ersiteye bir ibadet%ane gerekir.2enim ilgilendiğim odur.

II.G.AF+J @3KY/7 R2!5 ?=R>:>M>A. &um%urbaşkanı =$ren, 9V ?enel 2aşkanıyla gör'şmesini iptal etti. ?erek4e"Z?ör'şmeyi gereksi( bulduk.]I. 9V ?enel 2aşkanı >nön', Z&um%urbaşkanından doyurucu a4ıklama bekliyoru(. Z8(aman g'$en de$am eder] dedi.@ankaya cep%esi" &um%urbaşkanlığı H(el Kalem M')I*Fduru li 5uygan, d'n saba% =$ren ) >nön' rande$usundan yarım saat önce =rdal>nön'/y' e$inden aradı, Z:'t0en (a%met edip gelmeyir$i(] dedi. =$ren/i0i basınm'şa$iri 9 2aransel ise bir a4ıklama yaparak, Zayın &um%urbaşkanımı( gör'şmeyigereksi( bulmuşlardır] dedi.9V cep%esi" 9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön', Zayın &um%urbaşkanından benimbeklediğ/rm. aslında bir a4ıklama yaparak bu konudaki gör'şlerini ortaya

koymasıdır. &um%urbaşkanı, uluslararası teokratik bir d'(en örg't'nden paraalmanın yanlış olduğunu i0ade etmelidir] dedi.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in isti0asınınistenmesiyle başlayan ZRabıta bunalımı] d'n &um%urbaşkanı =$renim 9V ?enel2aşkanı =rdal >nön' ile yapacağı gör'şmeyi iptal etmesinden sonra yeni boyutlaraulaştı. @ankaya Köşk'/nden yapılan a4ıklamada, 9V ?enel ekreteri ikriağlar/ın Rabıta olayı nedeniyle &um%urbaşkanının isti0asının istemesi '(erineKenan =$ren/in konuyu =rdal >nön' ile gör'şmek istediği, ancak >nön'/n'nağlar/ın gör'şlerini destekler a4ıklamalarının ga(etelerde yer almasından sonra=$ren/in Zgereksu] bularak bu gör'şmeden $a(ge4tiği bildirildi.9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön', d'n saba%ki gör'şmenin iptalinden sonra Zayın&um%urbaşkanıX uluslararası teokratik bir d'(en örg't'nden para almanın yanlışolduğunu i0ade etmelidir. ncak o şekilde %alk g'$en duymaya de$am eder] dedi.&um%urbaşkanından, konuyla ilgili doyurucu bir a4ıklama yapmasını isteyen =rdal>nön', olayın laik 5'rkiye &um%uriyetini (edelediğini belirtirken, konuyuMeclise göt'r'p kararnamede im(ası bulunanların sonuna kadar peşindeolacaklarını yineledi. >nön', olayın kamuoyunda ZRabıtagade] olarakadlandırıldığını da söyledi.9V ?enel ekreteri ikri ağlar/ın önceki g'n" Z:aik &um%uriyetin başındabulunanlara karşı millet $e de$let ne()dinde g'$en bunalımı doğduğunu,&um%urbaşkanının Rabıta konusunda ger4ek dışı beyanda bulunmasının makamınıyıprattığını, göre$ini köt'ye kullandığını ortaya serdiğini, bu nedenle yapacağıen sorumlu %areketin bu makamı terk etmek olacağını] söylemesi '(erine başkenttedikkatler @ankaya Köş)I-Ek'/ne 4e$rildi. ağlar/ın sö(leri Köşke ulaşırken parti i4i bir toplantıdan4ıkan =rdal >nön' de yine önceki g'n saat A+.GE1da ga(etecilerin sorusu '(erine,Z>m(ayı atan kimse sorumluluktan Ka4ama(. @'nk' o im(ayı atmasaydı, işy'r'meyecekti, ş'p%e yok ki sorumludur. Veşini bırakmayacağı(] dedi.ynı g'n saat AF.AE/da &um%urbaşkanının H(el Kalem M'd'r' li 5uygan/ın =rdal>nön'/y' tele0onla arayarak, &um%urbaşkanının d'n saba% i4in kendisiyle gör'şmeisteğini bildirdiği öğrenildi.2u arada >nön'/n'n ga(etecilerin sorularını yanıtlarken &um%urbaşkanına yöneliksö(leri de köşke ulaştı $e bu konudaki %aberler d'n ga(etelerde yayımlandı.7'n saba% =$ren ) >nön' gör'şmesinin yapılması beklenirken ö(el Kalem M'd'r' li5uygan/ın >nön'/y' e$inden tele0onla arayarak, Z&um%urbaşkanının ga(etelerde>nön'/n'n demecini görd'ğ'n', bu nedenle saba% yapmayı istediği gör'şmeyi iptalettiğini] bildirdiği öğrenildi. >nön' ile &um%urbaşkanı H(el Kalem M'd'r'arasındaki tele0on gör'şmesi şöyle oldu"5uygan hvayın >nön', l't0en (a%met edip gelmeyini(. >nön' h 3iye



5uygan h ?enel sekreterini(in d'nk' beyanlarından sonra ayın &um%urbaşkanısi(den bilgi alacaktı. ncak bug'n beyanlarını(ı gör'nce bu gör'şmeyiyapmaktan $a(ge4ti.>nön', bu bildirim '(erine e$inden doğruca 9V ?enel Merke(i/ne giderekbaşkanlık di$anı 'yeleri ile kısa bir so%bet toplantısı yaptı $e gelişmelerianlattı.

2u arada d'n saat AA.EE/de &um%urbaşkanlığı 2asın $e 9alkla >lişkiler M'şa$irili 2aransel de gör'şmenin iptaline ilişkin olarak basın mensuplarına şua4ıklamayı yaptı"Zayın &um%urbaşkanımı( 9V ?enel 2aşkanını, partisinin sayın genel sekreterinind'n kamuoyuna yansıyan gör'şmelerinin niteliği %akkında bilgi almak i4in @ankayaKöşk'/)ne da$et etmişlerdi.9V ayın ?enel 2aşkam/nın aynı konuda basın mensuplarının sorularınıce$aplandırırken kullandığı i0adeler eri)ne ayın &um%urbaşkanımı( kendileriile gör'şmeyi gereksi( bulmuşlardır.]li 2aransel, &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in Rabıta olayını incelettiğini, ortaya4ıkacak duruma göre, ön'm'(deki g'nlerde bir a4ıklama yapılabileceğini desöyledi.I-A

=dinilen bilgilere göre @ankaya Köşk'/nde kurulan ö(el bir komisyonda Rabıtaolayı %er yön'yle inceleniyor. ncak köşk ile 9V arasında d'n ortaya 4ıkanbunalımdan sonra &um%urbaşkanı =$ren/in konu '(erinde %assas bir şekilde durduğubelirtiliyor. @ankaya Köşk^/ndeki incelemelerde, olayın AI =yl'l/den bu yanage4irdiği b't'n aşamalar $e &um%urbaşkanı =$ren ile olan ilintileri '(erindeduruluyor.=rdal >nön', 9V nkara >l 2aşkanlığınca d'(enlenen osyal 7emokrat 7'ş'nceorumu konulu toplantının a4ılışında yaptığı konuşmada Rabıta kandali ileilgili son gelişmeler '(erinde durdu $e &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in bu konudakendisiyle gör'şmek istemesine karşın sonradan bu konudaki rande$unun iptaledildiğini anlattı. >nön', ilk Rabıta kararnamesini im(alayan %'k'metin2aşbakanı 'leyman 7e)mirel/in Z2i(im %a(ırladığımı( kararnameyi uygulamaya$aktimi( olmadı. 2i(den sonraki %'k'metler uyguladı sö(lerini Zinci] olarakniteledi $e Zlıştığımı( 'sl^p i4inde ayın 7emirel yorum getirmiş] diyedeğerlendirdi.Rabıta skandali ilk ortaya 4ıktığında b't'n de$let sorumlularının önce %aberleriolmadıklarını söyleyip %atırlamadıklarım, ancak a4ıklamalar arka arkaya gelinceya$aş ya$aş %atırlamak durumunda kaldıklarını belirten >nön', yapılan yorumlarile de birbirinden ilgin4 incilerin ortaya dök'ld'ğ'n' söyledi. 8layınsorumlularının, Z9aberimi( yoktu, bi( kararnameyi im(alarken bir >ngili(ce ismi$ardı, bunun ne anlama geldiğini bilmiyorduk, kararnameler o kadar arka arkayageliyordu ki incelemeye $aktimi( yoktu. >m(alayıp $erdik] bi4imindekia4ıklamaların de$let adamı ciddiyetine $e 5'rk %alkının dinlediğini anlayacakbilinci olduğu yaklaşımına yakışmadığını kaydetti.9V ?enel 2aşkanı, H(al %'k'metinin de uygulamayı iki y' s'rd'rd'ğ'n'belirterek, Z2't'n bunlar konuyu başından beri y'r'tenlerin yanuş yoldaolduklarını, bunu göğ'sleyecek cesareti, ilkesel da$ranışı gösteremediklerini.,ortaya koyuyor] dedi. >nön', 9'k'met ö(c's' 9asan &elTl ?'(el/in Rabıta/)danimam maaşı ödenmesini sa$unan sö(lerini de, Z2ir başka %Trika] olarak niteledi$e Z2ir de$let, kendi temel ilkelerine aykırı politika y'r'ten bir örg'ttenşimdilik para alıyorum, bandan kimse (arar görme( derse, kendi temel ilkeleriniy'r'tecek g'c' .olmadığını a4ık4a gösterirse, de$let olma(. 2u de$let kim)I-Iseden saygınlık görme( $e bu de$letin başındakiler elbet bu da$ranışı a4ıklamak(orunda kalırlar] diye konuştu.8layın ZRabıtagate] olarak adlandırıldığını belirten >nön', parti olarak konunun'(erine gideceklerini bildirdi $e Meclisteki araştırma $e soruşturmalarla olayın%er dönemdeki sorumlularının ortaya 4ıkarılacağını söyledi. 7e$letin temelilkelerine sa%ip 4ıkmayan $e koruyamayanların kim olduklarının gösterilmesigerekliliğine dikkati 4eken >nön', &um%urbaşkanının durumu konusunda ise şunlarısöyledi"



Z2u konuda ayın &um%urbaşkanının duyarlı olduğunu da biliyoru(. ra dönemdeayın &um%urbaşkanı başka sorumluluk taşıyordu. 8nun i4in olaylarına4ıklanmasında ayın &um%urbaşkanının da%a doyurucu bir a4ıklama yapmasınıbekliyorum.]>nön', &um%urbaşkanının gör'şme isteğinden $a(ge4mesini ise şöyle anlattı"Zayın &um%urbaşkanından bir da$et aldım. 2ug'n ;d'n< saat AA.EE/de beni kabul

edeceklerdi. Yalnı( yarım saat e$$el bir başka %aber aldım. 2u da$etin iptaledilmesinin nedenini, ö(el kalem m'd'rl'ğ'ne sorduğumda, d'n genelsekreterimi(in bir a4ıklaması olmuştu. 2u konuda benden bilgi almakistediklerini, ancak bira( sonra benim de bu konudaki d'ş'ncelerimin ga(etelerde$erildiğini öğrenince gör'şmeye gerek olmadığını i0ade ettiler. 2unu söylemek(orundayım. @'nk' kamuoyu benden bir a4ıklama bekliyor.]9V ?enel 2aşkanı >nön', osyal 7emokrat 7'ş'nce o)rumu/nu i(leyenlerin yoğunalkışlarıyla karşılanan konuşmasında da%a sonra şöyle dedi"Z5ekrar ediyorum bi(im kişilerle problemimi( yoktur. 7e$letin 'st makamlarınasaygılı insanları(. 7e$letin s'rekliliği i4in bu saygıyı göstermek %erkesingöre$idir. Yalnı( de$letin temel ilkelerinden bir olan laikliğin korunmasındabir dönem göre$ yapmış olan sorumlular i%mal göstermişlerse, o (aman bunlarınneden kaynaklandığını, kimlerin sorumlu olduğunu araştırmak da göre$imi(dir.

imdi ayın &um%urbaşkanından benim beklediğim aslında bir a4ıklama yaparak bukonudaki gör'ş'n' ortaya koymasıdır. @'nk' anayasanın &um%urbaşkanının sorumsu(olmasını kabul etmesi başka bir meseledir. &um%urbaşkanlarının 5'rkiye/de yolgöstermek gibi geleneksel bir yapısı $ardır. 8nun i4in ayın &um%urbaşkanı bu%areketin yanlış olduğunu, laikliği korumanın %er şeyin başındaI-Ggeldiğini, uluslararası teokratik bir d'(en örg't'nden para almanın yanlışolduğunu i0ade etmelidir. ncak o şekilde %alk g'$en duymaya de$am eder $e5'rkiye/de laikliğin korunduğu bir bi4imde toplumsal %aya) de$am eder.]>nön', &um%uriyet/e yaptığı ö(el a4ıklamada da, Z2i(lra bu konudaki d'ş/lnemi(değişmedi. e$kalTde önemli. :aik. 5'rkiye &um%uriyeti/ne yakışmayan son derece%assas bir konu. :aik 5'rkiye &um%uriyeti (edelenmiştir. ayın]&um%urbaşkanından bu konuda a4ıklama yapmasını bekliyoru( diye konuştu.9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön', kendilerinin &um%urbaşkanıyla gör'şmek i4in birrande$u isteyip istemeyeceği konusundaki soruya ise, Z9ayır konuyu Meclistegöreceği(. Kararnamede im(ası bulunanların sonuna kadar peşindeyi(. 2u olayınge4iştirilmesine, kapanmasına i(in $ermeyi(] karşılığım $erdi.9V ?enel ekreteri ikri ağlar, Rabıta olayı ile ilgili olarak ortaya 4ıkandurumun &um%urbaşkanlığı makamını da%a 0a(la .DBpraUaaması i4in isti0ayıgerektirecek boyutta olduğunu yineledi., 9V ?enel ekreteri ikri ağlar, derine inildik4e Rabıta (incirininb'y'd'ğ'n', de$let a4ısından 0e$kalTde endişeli bir dönemin ge4ildiğinin ortaya4ıktığını kaydederek, Z7a%a önceği gör'ş'm'( değişmemiştir. 7e$leti bu durumad'ş'ren yöneticilerin %TlT makamlarını işgal etmeleri, kabul edilir, gö( yumulurbir durum deilydir. ayın &um%urbaşkanının isti0asını bekliyoru(. 2u konudaısrarlıyı(. &um%urbaşkanlığı gibi bir makam da%a 0a(la yıpratılmamalıdır dedi.ağlar, şöyle konuştu"ZHnceden, /8laydan bilgim yok/ diyen ayın &um%urbaş)kam/nm kararnamede im(asıolduğu ortaya 4ıkmıştır. imdi bu aşamada kendisinin %er%angi bir a4ıklamasıolmamıştır. 2u konudaki a4ıklamasını bekliyoru(. Yapılan işlemin laik 5'rkiye&um%uriyeti/ne son derece aykırı bir %areket olduğunu kabul edip etmediğini bile%en'( bilmiyoru(. 2u d'(eyde bir makamı işgal eden bir yöneticinin %atasınıkabul ederek isti0ası en doğru $e 4ıkar yol olacaktır.]ağlar, dönemin 2aşbakan Yardımcısı olan $e kararnamede im(ası bulunan 5urgutH(al/tn bug'n 2aşbakan olduğu))na da işaret ederek şunları söyledi"I-Zayın 2aşbakan %'k'mete geldikten I yıl sonra, de$letin memurlarına teokratikbir 'lkenin şeriatına %Tkim olması i4in 4ata gösteren bir örg't4e maaşödenmesini durdurduklar)nı a4ıklamıştır. 2u işlenen su4un bilincindeolmalarının bir başka kanıtıdır. 9'k'metin 7e$let 2akanı 9asan &elTl ?')(el/inolayı örtbas etmeye, su4luları gi(lemeye %atta sa$unmaya 4alışan a4ıklamaları



olayın boyutlarının b'y'kl'ğ'n',. %angi ka0aların 'lke sorununu 'stlendiğiniortaya koymaktadır.]9V ?enel ekreteri ikri ağlar, 7YV ?enel 2aşkanı 9'samettin &indoruk/un,Z9V/nin &um%urbaşkanı/nın isti0a isteğini ciddi bulmadığını, böyle bir isteğinönemli gerek4elere dayanması gerektiğini, sadece laiklik nedeniyle&um%urbaşkanı/nın isti0asını istemenin doğru olmadığını] belirten a4ıklamasını

yanıtladı.&indoruk/un olayı pek iyi ka$rayamadığını belirten ağlar, şöyle dedi"Zayın &indoruk/a ta$siyem, bundan böyle iyi d'ş'nmeden, iyi ka$rayamadığıolaylar %akkında konuşmasın. 2i( &um%urbaşkanlığı makamına ondan da%a 4ok saygıduyan $e makamın önemini ondan da%a iyi bilen insanları(. 2i(, &um%urbaşkanlığımakamına $e de$letin $a(ge4ilme( ilkelerine sa%ip 4ıkarı(. :aik 5'rkiye&um%uriyeti/nin ilelebet payidar kalması i4in tek bir ilkeden bile $a(ge4meyi(.Kaldı ki laiklik ilkesi tat'rk/'n getirdiği en önemli ilkelerin başında gelir.2u ilkeleri sa$unanların sonuna kadar yanındayı(,. 2una karşı 4ıkanların, %ele%ele de$letin temeline dinamit koyanların >se, sonuna kadar karşısındayı( $ebunun %esabmı sorarı(. ayın &indoruk/un olayı yeni baştan d'ş'nmesini $eka$ramaya 4alışmasını öneririm.]II.G.AF+J" `>3&>R>3 >`M>R 9:K!

Musta0a 2albay>`M>R h Rabıta örg't'n'n re%berinde, örg't'n işbirliği yaptığı kuruluşlardanbiri olarak gösterilen >(mir/deki Milli 5'rk >(mir Y'ksek >slTm =nstit's'Yaptırma $e Yaşatma 7erneği, bug'ne kadar bir imam ) %atip lisesi bir de adısonradan >la%iyat ak'ltesi olarak değiştirilen Y'ksek. >slTm =nsh I-*tit's' >nşa etmiş, derneğin başkanı >(mir/in tanınmış mani0aturacılarından liRı(a ?'$en.>(mir nakent 2elediye 2aşkanı 2ur%an H(0atura/nın da Ztakdirine ma(%ar olan]?'$en, Z2i(im %i4 bir dış bağlantımı( yok] diyor. ?'$en, Rabıta ile ilgilisorularımı(ı yanıtlarken, ZAF+/te Kabıta/dan bir tak$im geldi. @ok g'(eldi,%Tla saklıyoru(, durur dernekte. ma bi( yurt dışındaki %i4bir kişi $ekuruluştan para almadık. Oerseler de kabul etmeyi(] bi4iminde konuşuyor.5'rkiye/nin dört bir yanına toptan giyim kuşam eşyası rsatan ?'$enin >(mir MimarKemalettin &addesi '(erindeki )d'kkTnının du$arları m'şterilere Zmesalarla]dolu.uudi rabistan kökenli Rabıta örg't'n'n re%berinde bulunan ZMilli 5'rk>(mirs/in bulunduğu binada >mam ) 9atip :isesi $e Y'ksek >slTm =nstit's'Yaptırma $e Yaşatma 7erneği $ar. 9er iki derneğin de başkanlığını li Rı(a ?'$enyaparken yönetim kurulu 'yeleri şu isimlerden oluşuyor"Yılma( 5okay, 7oğan 5optancı, Hmer Kaya, Me%met H(er, 9asan 7ay%an, =rdal ö(er,>smail 2aşpınar $e %met @elik.?'$en, aynı (amanda H(0atura $e yardımcısı Yusu0 U(/un yönetiminde bulunduğu5'rk ) >slTm K'lt'r Oak0ı/nın da yönetim kurulunda.?'$en, &um%uriyet/in sorularını şöyle yanıtladı"

h @alışmalarını(dan sö( eder misini(?'$en h IEE/'n '(erinde 'ni$ersite öğrencisine burs $eriyoru(. JEE/' aşkınöğrenciye de iaşe yardımı yapıyoru(. lla%/a ş'k'r gelirimi( de yerinde, %i4kimseye bağlı değili(.

h Veki, bu parasal g'c' nereden buluyorsunu(?'$en h yelerimi( $ar. onra 'yemi( olması şart değil, (engin tacirler bi(eyardım eder.

h li Rı(a 2ey, si(in derneğin bulunduğu adres Rabıta/)mn >(mir/de işbirliğiyaptığı kuruluş olarak gör'n'yor. 7oğru muB?'$en h 3e... anlayamadım. 5ekrar eder misini(

h Rabıta... uudi rabistan kökenli şeriat örg't'. ?'$en h esini( iyigelmiyor. 5ele0onu değiştireyim bir)dakika... 5amam Rabıta mı demiştini(

h =$et.?'$en h 2i(im %i4 bir dış örg'tle bağlantımı( yok. 2i(de )tarikat da yoktur. 8t'r şeylerle uğraşmayı( bi(.

h ma adres si(in.



I--?'$en h 2ak kardeşim, bi( E yıldır bu derneğin i4indeyi(. iF-E i%tilTllerini,AI Martları atlattık. 9i4bir soruşturma a4ılmadı %akkımı(da. ?e4en yıl da =$renVaşa/nın m'0ettişleri geldi. >ncelediler. 9er şeyimi( yasal bi(im.

h Veki si(in 4alışmalarını( neler?'$en h IEE 'ni$ersite öğrencisine ayda AE bin lira burs $eriyoru(. onra iaşe

yardımlarımı( $ar. 2ug'nk' değeri *EE milyon lirayı bulan Y'ksek >slTm=nstit's'/n' yaptık. Yine değeri bir o kadar olan beş katlı imam ) %atip lisesiyaptık.

h 2u kadar parayı nereden buldunu(?'$en h amimi olun l't0en. öyl'yorum si(e, (enginler bi(e yardım eder. 9i4birdış kaynaktan para almayı(. Oerseler bile kabul etmeyi(, duyuyoru( >ran yaparmış$rupa/da. 2a(ı M'sl'manlara para yardımında bulunurmuş. ma >ran/ın yaptığıM'sl'manlığa sığma(, >slTm/a yakışma(.

h >ran konusundaki gör'şlerini(e diyeceğimi( yok, bi( Ra)bta/yı sormuştuk?'$en h 9ımm... imdi, yani bi(im 4alışmalarımı(ı bilen birisi $ermiş olabilir.3e bileyim.

h 9i4 diyalogunu( olmadı mı Rabıta ile?'$en h Yok %ayır. 7edim ya, bi(de %er şey resmidir. Mu%asebecimi( bile $ardır.

?elsinler, baksınlar kayıtlarımı(a, makbu(larımı(ı kontrol etsinler. Yalnı( buörg't broş'r 0alan da)ğıtıyormuş. h i(e de geldi mi?'$en h 9ayır. ma bir tak$im gönderdiler. @ok g'(eldi, sakları( %TlT dernekte.

h AF+J tak$imi mi ?'$en h AF+/'n. h Veki ondan sonra bir şey geldi mi?'$en h 9er%angi bir şey $arsa, gelsin resmi kurumlar, inceleme yapsınlar.II.G.AF+J R2!5 KK5&/Y> 7= KR!5!R7!9aber Merke(i h Rabıta Hrg't'/n'n Kıbrıs bağlantısının ortaya 4ıkması KK5&Meclisini karıştırdı.5KV ?rup 2aşkanı lpay 7urduran ile &5V ?enel 2aşkanı H(ker ö(g'r/'n meclistekikonuşmaları sırasında ZKıbrısI-J5'rk >slTm &emiyeti, tat'rk d'şmanı $e şeriat4ı Rabıta örg't'yle ilişkidedir]demeleri $e bu 1%areketin cemiyet genel/ sekreteri H(er 2erkem/in m'd'r olduğu2R5 kurumuna sı4radığına ısrarla dikkati 4ekmeleri '(erine 2aşbakan 7er$iş =r)oğıu, Zraştırmalar sonunda 2R5 konusunda da Rabıta konusunda da gerekliönlemler alınacaktır] dedi.Z- =yl'l AF+E/de Konya/daki tat'rk aley%tarı gösterilere)katılarak tutuklanan,'4bu4uk yıldan beri de 2R5/de denetimsi( olarak %a0tada birer saat 9umeyniyanlısı $e gerici yayın, yapan bd'lmennan 9oca/ya göre$den el 4ektirildiğini]belirten 2aşbakan =roğlu, Z>ki gerici %oca da sınırdışı edilmiştirbi4iminde konuştu.II.G.AF+J7=M>R=:" R2!5 YH3=5>&>:=R> O=2:! M!Y7! K> ?HRM=Y=Y>M3KR ;'2< h =ski başbakanlardan 'leyman 7emi)rel, Rabıta örg't' yöneticileriile başbakanlığı sırasında bir gör'şme yaptığını söyledi. 7emirel, Z2aşbakanolduğumu( sırada Rabıta örg't' yöneticileri ile bir gör'şme yaptını( mı]sorusunu yanıtlarken, Z2unun soru olacak kadar önemli olduğunu sanmıyorum] dedi.7emirel konuyla ilgili olarak şunları söyledi"Z2enimle gör'şt'kleri doğrudur. 2en 5'rkiye &um%uriyeti/)nin 2aşbakanıyım.9erkese kapım a4ıktır. Rabıta örg't' yöneticileri ile gör'şm'ş olmamın ge4miştede bug'n de sakıncası yoktur. Rabıta örg't' yöneticileri $ebalı mıyki benonlarla gör'şmeyeyim.]Hte yandan AI =yl'l öncesinde 7emirel %'k'metinde din işlerinden sorumlu 7e$let2akanı, olarak göre$ yapan Mu%ammet Kelleci. Z7emirel %'k'meti döneminde%a(ırlanan kararname ile Rabıta/dan bağış alan din göre$lilerinin kontrol altınaalındığını söyledi. Rabıta yöneticileri ile ilk ke( AF+E yılında Mekke/deyapılan >slim Kon0eransı/nda karşılaştığını belirten Kelleci, ZRabıta/dan maaşalıp da %er%angi bir olaya katılan din göre$lisi yoktur. 2i( yurt dışındaki dingöre$lilerini Rabıta/nm kontrol'nden 4ıkardık] dedi.



rank0urt $e yöresinde göre$ yapacak J kişi, AJ =yl'l AF+A/)de rank0urt/ageldiği (aman %a$a alanında @alışma taşeli)I-+]i/nin sosyal %i(metler kadrosundan 8sman 3uri ?'rsoy tara0ından karşılanmış.?'rsoy, şimdi 7iyanet >şleri 2aşkanlığı 7ış >lişkiler 7aire 2aşkanlığıgöre$indeymiş.

laattin a%in/le =nsar Oak0ı/ndaki odasında konuştuk. =nsar Oak0ı,&agaloğlu/ndan irkeci/ye inerken $ilTyetin %emen altında, nkara &addesi 3o"-E, Kat */de.>stanbul ni$ersitesi >la%iyat ak'ltesi me(unu olan a)ıin, E yaşında. imdi,=nsar Oak0ının m'd'rl'ğ'n' yapıyor. ynı (amanda $ak0ın kurucularından $em'te$elli %eyet 'yelerinden.=yl'l AF+A/den temmu( AF+*/e kadar rank0urt/un 800enbac% kasabasındaki Ya$u(ultan elim &amisinde ge4en g'nlerini anlatırken s'rekli Zresmi göre$li]olduğunu $urguladı. 2aşkonsolosluğun bilgisi ile %apisteki 5'rk %'k'ml' $etutuklulara telkinlerde bulunduğunu. 5'rk 4ocuklarının sını0ın)da &um%uriyet2ayramı kutlamalarına katıldığını anlattı.laattin a%in, yurt dışında göre$ alan din göre$lilerinin 7iyanet >şleri2aşkanlığı/nın kontrol'nde olması gereği '(erinde de durdu, Z$rupa/da bir4ok

dernek $ar. 2u dernekler de bir iki Tyet e(berlemiş kişiler camilerde imamolarak göre$lendiriyorlar. >şte bunlara cemaat tepki gösteriyor] dedi.Rabıta/nm maaş konusuna gelince, laattin a%in, Z2ankaya yatırıldı] şeklindekonuştu. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı ile Rabıta arasındaki ya(ışmalar nedeniylelaattin a%in/ln maaşı ilk beş ay bağlanmamış. onra AEEE dolar '(erinden markolarak ödenmiş. 7a%a sonra AAEE dolar '(erinden mark karşılığı olmuş. ondönemde ise FEE dolara d'şm'ş. a%in, kesin bilmiyor, ama ZRabıta/nm b't4esiriyal '(erinden olduğuna göre, riyalin dolar karşısındaki değerine göre%esaplanıyordu %er%alde] dedi.laattin a%in, 5'rkiye/ye dönd'kten, Kartal >mam ) 9atip :isesi/nde yenidenöğretmenliğe başladıktan sonra da Rabıta ile %i4 tanışmamış.=nsar Oak0ı $e laattin a%in adı, Uğur Mumcu/nun Z>slamcı Hrg'tler $e Vara]ya(ı di(isinin A* marttaki son böl'm'nde ge4iyor"Zl 2araka ile birlikte 2ereket Oak0ı/nı kuran bdulla% ert/in, %met @akır,laattin a%in, li =mirosmanoğlu, li =rli $e 2a%ri 2ayram Ble birliktekurdukları =nsar Oak0ı adında bir başka $akı0 da%a $ardır.]laattin a%in, A* mart tari%li &um%uriyet/i 4ekmecesin)I-Fden 4ıkartıp bi(e gösterdi $e Z2i(im $ak0ın Rabıta >le l 2a), raka ile 2ereketOak0ı ile alTkası yoktur] dedi. 2i( de ZVeki, bu söylediklerini(i ya(arı(]dedik.a%in/in söylediğine göre bdulla% ert, %alen Oakı0lar/)da 4alışıyor. M'te$elli9eyet 2aşkanı Rıd$an 3i(amoğlu, 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nda 9ukuk M'şa$iri,ikinci 2aşkan Mu%sin Kalaycı eti% 9ırda$at/ın sa%ibi. Mu%asip li =mirosman)oğlu ö(el bir okulda öğretmenlik yapıyor. ekreter Hmer 8(top da öğretmen.Oakı0,/AIE 'ni$ersite öğrencisine ayda karşılıksı( A* bin lira burs $eriyor.laattin a%in, Zrkadaşlarımı( (ekTtlarını, yoksul öğrencilere $ak0ımı(aracılığı ile $eriyorlar] dedi.Oak0ın ortak olduğu bir de Z=nsar 3eşriyat] $ar. =nsar 3eşriyat ile diniyayınlar yapılıyor.laattin a%in/in yanından ayrılırken, =nsar Oak0ı/nm Ra)bıta/dan yardım alıpalmadığını sorduk. ZKuruşu yoktur, tanıma( bile] karşılığını $erdi. H(elliklebelirtmek istediği bir Z%usus] olup olmadığını sorduk, şöyle dedi"Z?a(etenin abarttığı kadar b'y'k değil. 9er şey de$letin kontrol' altındaydı.7e$letin %aber alma örg't' $ardır. Rabıta '(erinde bu kadar durmak, %a$ayıbulandırmaktır.]IG.G.AF+J=ski 7iyanet >şleri 2aşkanı 7oğan "5RK 7=O:=5>3>3 VR=5>>3= YK!M`3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 7iyanet >şleri eski 2aşkanlarından, =ce$itdöneminin eski 7e$let 2akanı 7r. :'t0' 7oğan, 2olu kaplıcalarında kendisini



bulup tele0onla gör'şen &um%uriyet mu%abirinin ZRabıta (inciri] ile ilgilisorularını yanıtladı. :'t0' 7oğan olayla ilgili olarak şunları söyledi"Z2enim bilgim dışında. Yeni öğrendim. Yönetim olarak yakışıksı( bir şey. 5'rkde$letinin prestiine uyma(. Konunun yakışıksı( tara0ı, 5'rk de$leti bu kadarg'4s'( değil. 2en lmanya/da imamların Rabıta Hrg't'/nden aylık aldıklarınıga(eteni(den öğrendim. &um%uriyet ?a(etesi/nin ilgin4 bir yayını. 8layı g'n

ışığına a4tı.] h Rabıta %akkında ne d'ş'n'yorsunu(IJE7oğan h Rabıta, >slTm Tleminde duyulan, %er tara0ta organları olan şeriat4ıb'y'k bir kuruluş. $rupa/nın bir4ok yerlerinde temsilcilikleri $ar.

h i( Rabıta yetkilileriyle gör'şt'n'( m'7oğan h =ski ?enel ekreteri 9arekan ile gör'şt'm.

h 3e (aman gör'şt'n'(7oğan h 9ac me$siminde uudi rabistan/a gittiğimde orada toplantılar oldu.5oplantılarda %erkes birtoirini gör'yor. >stanbul/da toplanan >slTmKon0eranslarına da onların gö(lemcileri geliyor. $rupa/da 4eşitli yerlerdekendilerini temsil ettiriyorlar.

h i(in dönemini(de yort dışına imam göre$lileri nasıl gönderilirdi

7oğan h 2unun birka4 kesimi $ar. AFJElerden sonra din göre$lileri @alışma2akanlığı/na bağlı olarak /sosyal %i(metli/ olarak gönderiliyorlardı. Yurtdışındaki ba(ı iş4i dernekleri yöneticileri, dediler ki, /2i(im din göre$lisii%tiyacımı( $ar, >ş4ilerin arasına girebilecek, iş4ilerin dinleyebileceği dingöre$lileri gönderin. 2i( bunların parasını ödeyelim/ böyle dediler. 2aşlangı4tabu din göre$lileri, 'cretsi( i(inli olarak - ay s'reyle yurt dışınagönderildiler. 8rada perişandı, dini dernekler tarikatlara ayrılmıştı.?önderilecek kişilerin iş4ilerin da%a ra%at .imleyebilecekleri, yansı( kimselerolması gerekti. Rabıta o (aman da $ardı. 2uralarda Rabıta/nın bir örg't'n'bulmamak imkTnsı(dı. 7'nyada '4 önemli dernek $ar. 2ir, yeni >ran/ın örg'tleriXiki RabıtaX '4, :ibya/nın onun kadar g'4l' Z@ağrı] derneği. 2ir de bunlara ekolarak /Mu%temer'l >slTmB/si $ar.

h Rabıta nasıl 4alışır7oğan h Rabıta/yı ramko şirketleri destekler. 2ir4ok yerde diplomatik önceliğialmış durumda. 2en onlara gittim, gör'şt'm. Kon0eranslarda gör'şt'm. imdi genelsekreterliğe bir 'ni$ersite mensubunu se4mişler. 5'rkiye/ye geldi,karşılandı.

h Rabıta 5'rkiye/ye yardımda bulundu mn7oğan h Rabıta 5'rkiye/ye de yardımda bulundu. 2i(im (amanımı(da yardımdabulunmadı. 8, kendilerini tanımamı(ı istiyor. 5'rkiye laik bir 'lke olduğu i4inböyle bir kuruluşu 7ışişleri 2akanlığı tanımıyor. 5anınmış olması, o memleket4ekorunmasını gerektiriyor. 2elirttiğim gibi Rabıta, b't'n toplantılara gö(lemciolarak katılır. 2en 7iyanet >şleri 2aşkanı olarak toplantılara katıldım. 8radao$yetlerden bile 'ye $ardı. 5'rkiye Rabıta/yı tanımadığı i4in 'ye göndermiyor.ali%IJAö(can, Rabıta/nın kurucu 'yesi ise de 5'rkiye Rabıta/yı tanı) B mıyor.!

h i(ce Rabıta/dan aylık alan imamlar konusunda sorum)luluk kimdedir7oğan h 2ence 7e$let 2akam/ndan 4ok burada 2aşba)kan/ın durumu önemli olur.yrıca %'k'mette ortak sorumluluk $ardır.t) 5'rkiye/den giden imamları 7iyanet işleri 2aşkanlığı se4miş. 2ukonuda ne dersini(7oğan h 5'rkiye/den giden imamları Rabıta se4miyor. 8 . se4se da%a (ararlıolurdu. @'nk' o kendi reimi adına para $eriyor.IG.G.AF+JR2!5/3!3 YUR5 7!!37 M H7=7>N> >MM:R3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h >lki 'leyman 7emirel döneminde ger4ekleştirilenAJ.+.AF+E tari%in taşıyan 2akanlar Kurulu kararı ile GI Zpersonel] yurt dışınagönderildi. 7a%a sonra I+..AF+A tari%ini taşıyan 2akanlar Kurulu kararı ile Akişi da%a gönderildi.Kararnameler sırasıyla şöyle"



ZKRR3M==kli listede adları $e göre$leri ya(ılı ;GI< personele yurt dışında göre$alabilmeleri i4in '4er yıl m'ddetle maaşsı( i(in $erilmesiX -*J sayılı kanunundeğişik JJ. maddesine göre, 2akanlar Kurulu/nca AJ.+.AF+E tari%indekararlaştırılmıştır.AJ.+.AF+E tari%li $e +DA*EE sayılı kararnamenin ekidir.

8r%an @etin M'0t' ) @orum<, Musta0a ö(can ;Oai( ) >stanbul<, Yusu0 ltaş ;M'0t') ònguldak<, Me%met =rt'rk Oai( ) 0yon<, Me%met Hmer ;M'0t' ) Kartal<.bdulla% 7emirci)oğlu ;M'0t' ) rsin<, %met nlatan imam ) 9atip ) ati%<,9'samettin @alışkan M'0t' ) =(ine<, %met Yardım ;>mam)9atip ) mraniye<, >smailKarakış ;>mam ) 9atip ) Kadıköy<, Yusu0 2ilgin ;Oai( ) nkara<, Yasin Makasoğlu;M'0t' ) 2uldan<, Musta0a 7emire(er >mam ) 9atip ) èytinburnu<, 9. >bra%ima%in ;>mam ) 9atip :isesi öğretmeni ) >stanbul<, Musta0a k ;>mam)9atip :isesiöğretmeni ) 2ursa<, 2e%4et ?'ler ;>mam)9atip :isesi öğretmeni ) 2ursa<,&emalettin rs)lanoğlu ;>mam)9atip :isesi öğretmeni ) 2ursa<, et%i H(kanIJI./K'4'kyalı :isesi öğretmeni ) >stanbul<, 9asan ertkaya ;A)roam)9atip :isesiM'd'r' ) 2ayrami4<, 1Hmer H(başı ;9acı akir 8rtaokulu öğretmeni ) >(mir<, >smetMere >mam)9atip :isesi M'd'r' ) 7inar<, 9am(a 8kur ;Y'ksek >slTm =nstit's'

r(manı >stanbul<, 9alis slan ;>mam)9atip :isesi öğretmeni )0ukara<. =mir7oğan >mam)9atip :isesi M'd'r' ) 5arsus<, )6<r. &a%it 2altacı wistanbul er/iiciller rşi$ U(manı M'0t' Oekili ) ati%<, Kemal andık4ı ;Y'ksek >slTm=nstit's' )amsun<, >smail 7urmuş ;Y'ksek >slTm =nstit's' sistanı )amsun<,%met Ka%raman ;>mam)9atip :isesi M'd'r' ) Kadıköy<, Hmer H(top ;>mam)9atip:isesi M'd'r' ) Kartal<, ali% ?'neş ;M'0t' Yardımcısı ) >stanbul<, M. li arı;Y'k)"sek >slTm =nstit's' öğretmeni ) >stanbul<, urett:n ö('k ;>mam)9atip:isesi öğretmeni ) >stanbul<.=kli listede adları ya(ılı A ;kırkbir< din göre$lisinin yurt dışında göre$alması i4in '4 yıl s'reyle maaşsı( i(inli sayılmalarıX -*J sayılı kanunun JJ.maddesine göre, 2akanlar Kurulu/nca I+..AF+A tari%inde kararlaştırılmıştır.I+..AF+A tari%li $e +DI+G+ sayılı kararnamenin ekidir" -*J sayılı 7e$letMemurları Kanunun JJ. maddesi uyarınca G yıl s're ile maaşsı( i(inli olarak yurtdışına gönderilecek din göre$lilerine ait liste"bdulla%. H(gön'ller ;M.=.2. 7in =ğitim ?n. Md. U(manı<, aba%attin Karasu;>mam)9atip :isesi M'd'r' ) arıyerD>stanbul<, &elTlettin 7ayınlarlı;>mam)9atip :isesi öğretmeni ) KadıköyD>stanbul<, laaddin a%in;>mam)9atip :isesi M'd'r' ) KartalDistanbul<, %met e$er ;>mam)9atip :isesiöğretmeni ) 2akırköyDistanbul<, 2eya(ıt arı ;>mam )9atip :isesi M'd'r' ?.8smanpaşa ) K'4'kköyD>stanbul<, Me%met 5una ;>mam)9atip :isesi M'd'r' )incanDnkara<, ydın niter ;?emlik ortaokulu öğretmeni ) ?emlikD2ursa<,&elTlettin 2aykö( ;>mam)9atip :isesi M'd'r' ) ?emlik D2ursa<, Kemal rslan;\mam)9atip :isesi öğretmeni ) >negöl D 2ursa<, ö. aruk kcaba ;>mam)9atip:isesi öğretmeni ) 2ursa<, 3urettin 2aşyiğit ;>mam)9atip :isesi öğretmeni )2ursa<, 8r%an =rgun ;\mam)9atip :isesi öğretmeni ) 2ursa<, Musta0a ?'m'ş ;>mam)9atip :isesi M'd'r' ) 3a(illiDydın<, 8sman Korkma( ;\mam)9atip :isesi öğretmeni) 2urdur<, bdurra%man Kul ;>mam)9atip :isesi M'd'r' ) ?iresun<, Musta0a 8r%an\mam)9atip :isesi öğretmeni ) dapa(arı<, Yakup 15uncer ;>mam)9atip :isesiM'd'r' ) 2a0raDamsun<, bdul )IJG." A+lan rslan ;tmam)9atip :istsi öğretmeni ) ònguldak<, %met 5opaloğlu ;tmam)9atip :isesi öğretmeni ) >stanbul<, M. ri0 ?'ran ;Kurtuluş 8rtaokulu öğretmeni) nkara<, Ma%mut Varlak ;tmam)9atip :isesi öğretmeni ) KartalD>stanbul<, M.3urettin arı ;K'4'kyalı :isesi öğretmeni ) K'4'kyalıD>stanbul<, li erter;7iyanet >şleri 2aşkanlığı 9ac >şleri M'd'r'<, Yılma( ?'neylioğlu ;tmam)9atip:isesi öğretmeni )nkara<, Musta0a 7emirel ;>mam)9atip ) 2eyoğluD>stanbul<, H.aruk 5uran ;>mam)9atip ) 2eyoğluD>stanbul<, 9ayrettin allı ;2aşkanlık u(manı<,Me%met =rkal ;tmam)9atip ) >stanbul<, ?'rcan mitkan 2aşkanlık M'0ettişi<, lisaroğlu ;M'0ettiş Yardımcısı<, bdulla% a%in ;2aşkanlık memuru<, 9'seyinKarasan ;=ğitim M'd'rl'ğ' u(manı başkanlık<, 9. 9'seyin car ;2olu =ğitimMerke(i M'd'r Yardımcısı<, 3ecati Korkma( ;>mam)9atip ) =skişe%ir<, M'rsel



ıradağ ;M'0t' . 2ulancak<, 9alil U(un ;>mam)9atip ) ltındağD>(mir<, Ma%mute(gin ;Oai( ) Kastamonu<, 2aki Yıldı( ;M'0t' ) ?'r'n<, Rama(an Yenidede ;M'0t'Yardımcısı ) 7eni(li<, >smet Köse ;`ilelıoğlu &amii >mam)9atibi )KadıköyD>stanbul<IG.G.AF+J875/7= &M> 7NM

875 Rektör Yardımcısı Vro0. 8ral/ın 7V5/ye ya(dığı ya(ıda, >slTm merke(B $ecami proesinin G milyar Ura)Uk bir yatırımı gerektirdiği $e bunun i4in i4 $edış 0inansman garantisi sağlanması istendOı.875 &ami $e >slTm Merke(i 7erneği/nin proeyi &um%urbaşkanlığına 7V5 kanalıylagöndermesinden sonra &um%urbaşkanlığının YHK başkanlığından konuya ilişkin ekbilgi $e gör'ş isteği $e YHK/'n konuya ilişkin olumlu gör'ş $erdiği ileris'r'ld'.7oğramacı/dan sa$unma" 2enim ilgim olmamıştır. YHK/ten olur almamışlardır.Yalnı( bildiğm. 7ışişlerinin sorması '(erine 875 rektörl'ğ'n'n Z2öyle birşeyin yapılmaması uygun olur] şeklinde gör'ş bildirdiğidir.?önl'bol ne diyor" 875 rektör' Me%met ?önl'bol, d'n de 'ni$ersitede cami $e>slTm merke(i yaptırılmasıIJ

proesine karşı 4ıktığını yineleyerek, 875 camii konusunda YHK/le aralarındabir şey ge4mediğini belirtti.KKR ;&um%uriyet 2'rosu< h 875/deki ZRabıta] bağlantısına ilişkin iki yeniiddia da%a ortaya atıldı. &um%ur)başkanlığı/nın 875/deki >slTm) merke(i $e camiyapımına ilişkin olarak YHK/'n gör'ş'ne baş$urduğu ileri s'r'ld'. ni$ersiteRektör' Vro0. Me%met ?önl'bol/un proeyi G milyar liralık 0inansmanınsağlanamayacağı kaygısıyla durdurduğu iddia edildi.875 &ami $e >slTm Merke(i Yaptırma $e Yaşatma 7erneği/nin &um%urbaşkanlığına,7V5 kanalıyla, proeye ilişkin bir dosya göndermesinden sonra,&um%urbaşkanlığının YHK 2aşkanlığı /ndan ek bilgi $e gör'ş istediği öne s'r'ld'.YHK/'n konuya ilişkin olumlu gör'ş $erdiği iddia edilirken, kurul başkanı Vro0.7r. >%san 7oğramacı iddiaları kesin bir dille yalanladı. Vro0. 7oğramacı soru'(erine, Z2enim onunla %i4 ilgim olmamıştır. YHK/ten olur almamışlardır,kesinlikle öyle bir şey olmamıştır. &um%urbaşkanlığının bi(den sora sorduğugör'ş'nden %i4 %aberi yok, bi(e öyle bir şey intikal etmemiştin karşılığım$erdi. Vro0. 7oğramacı, ZYalnı( bildiğim şudur] diyerek, 7ışişleri/nin sorması'(erine 875 Rektörl'ğ'/n'n Z2öyle bir şeyin yapılmaması uygun olur] bi4imindegör'ş bildirdiğini anlattı. Vro0. 7oğramacı, Zni$ersitede başka bir de$letina4tığı din merke(B %er %alde uygun değildir] diye sö(lerini tamamladı.Vro0. ?önl'bol, da 875/de cami yapımına ilişkin YHK ile aralarında %er%angi birya(ışma ge4mediğini i0ade ederken, cami yapımına başından beri karşı olduğuyolundaki gör'şlerini yineledi.Hte yandan, 875/deki >slTm merke(i $e cami proesinin 0inansman yetersi(liğinedeniyle aksadığı $e sonu4 olarak da bu nedenle durdurulduğu ortaya 4ıktı.Vroenin bug'nk' maliyetinin G milyar lirayı aştığını dikkate alan 875yönetiminin proenin yanda kalması korkusu ile temel atılmasını ertelediğiöğrenildi. 3itekim 875 Rektör Yardımcısı Vro0. H(ay 8ral/ın AI 3isan AF+*tari%ini taşıyan 7V5/ye yönelik yadında 0inansman endişesi şöyle dile getirildi"Zö( konusu proe G milyar liralık bir yatırım gerektirmektedir. ni$ersitemi($e girişime ön ayak olan derneğin maliIJ*imkTnlarını 4ok 4ok aşan bu proeye i4 $e dış 0inansman garantisi altınaalınmadan $e de$let4e desteklenerek programın b't4eden pay alması saplanmadanböyle bir yatırım temelinin atılmasının, giderilmesi m'mk'n olmayan ma%(urlarıolabilir gör'ş'ndeyi(.]875 yönetimi 0inansman sıkıntısına 4are olarak >slTm Kalkınma 2ankasıkaynaklarına baş$urulmasını önerirken. 7iyanet >sleri Oak0ı/nın da proeye -EEmilyon liralık bir yardım taa%%'d'nde bulunduğu öğrenildi.IG.G.AF+JuudB rabistan 2'y'kel4isi"R2!5 :>K:>N= YK!R! > YVM7!edat =rgin



3KR h Yurt dışında göre$li 5'rk imamlarının maaşlarının uudi rabistandestekli Rabıta Hrg't' tara0ından ö)dendiğinin ortaya 4ıkmasıyla birlikte buörg't '(erinde odaklasan tartışmalar s'rerken, uudB rabistan/ın nkara/daki2'y'kel4isi bdula(i( Mu%yiddin 9oca, dum%uriyet/e bir a4ıklama yaparak, ZRabıta'(erindeki tartışmalar b'y'k öl4'de en0ormasyon eksikliğinden kaynaklanıyor.=ğer Rabıta/run a)ma4ları tam olarak öğrenilirse, yanlış anlamalar da ortadan

kalkacak] şeklinde konuştu.Mu%yiddin 9oca ;*<, ge4en şubat ayından bu yana uudB rabistan/ın nkara2'y'kel4iliği göre$ini y'r't'yor. sıl mesleği kimyagerlik olan $e organik kimyaalanında doktorası da bulunan 9oca, AFJ- ))AF+ yıllan arasında uudBrabistan/ın =n0ormasyon 2akan Yardımcılığı göre$inde de bulunmuştu. Renklikişiliği ile dikkat 4eken b'y'kel4inin, aynı (amanda iki şiir kitabı dabulunuyor.Mu%yiddin 9oca, yaklaşık bir %a0tadır 5'rk kamuoyunda Rabıta Hrg't' '(erineyoğunlaşan tartışmaları yakından i(liyor. 2'y'kel4i kendisi ile yaptığımı(söyleşi sırasında Rabıta/)nın Z%er%angi bir siyasal amacı bulunmadığını], aynı(amanda %i4 bir 'lkenin i4işlerine karışmadığını] sık sık $urguladı. uudBrabistan 2'y'kel4isi, Rabıta/nın amacını şu şekildeanlattı"

Z2u örg't'n amacı, d'nyanın neresinde olurlarsa olsunlar]IJ-t'm M'sl'manlara %i(met göt'rmek, M'sl'man olmayan 'lkelerdeki M'sl'manlarayardım etmek, onlara onurla yasam Zartları sağlamaya 4aba sar0etmektir. Rabıta,ilgili %'k'metler ne(dinde bu a(ınlıkların %aklarını sa$unur, onların %er%angibir baskıya maru( kalmamaları i4in 4alışır, siyasal %aklarına sa%ip 4ıkar. 2unaörnek olarak Rabıta/nın Kıbrıs 5'rkleri $e 2ulgaristan/daki M'sl'man 5'rka(ınlığın siyasal %aklarını uluslararası plat0ormlarda $e ilgili %'k'metlerne(dinde sa$unuşu örnek gösterilebilir. Rabıta, 2ulgaristan/daki M'sl'man 5'rka(ınlığın %ede0 olduğu baskıları kınamak '(ere G+ karar 4ıkartmıştır.]2'y'kel4i 9oca, a4ıklaması sırasında Rabıta/nın diğer1 a)ma4larından birinin deM'sl'manların cami $e okul inşaatlarına yardımcı olmak $e istekleri '(erine imam$e öğretmen sağlamak olduğunu kaydederek, şöyle de$am etti"ZRabıta ayrıca bu okulların ders programlarını d'(enler $e %er ne surcttteolursa olsun, bunların siyasetle iştigal etmemelerini şart koşar, örnek olarakX7animarka, lmanya, $usturya, 2el4ika, >s$i4re $e diğer ba(ı $rupa 'lkelerindebulunan 5'rkler i4in )istedikleri takdirde ) imamları temin eder. 2u imamlarınmaaşı Rabıta tara0ından ödenir.]2'y'kel4i 9oca, Rabıta ile uudB rabistan arasındaki ilişkiyi anlatırken de,ZMerke(i uudB rabistan/dadır, ancak ö(el bir kuruluştur. Rabıta, yalnı(cauudB rabistan tara0ından değil, b't'n >slTm 'lkeleri tara0ından desteklenenbir kuruluştur. uudB rabistan, dış politikasının başka 'lkelerin i4işlerinekarışmama ilkesi doğrultusunda 0aaliyet gösteren bir >slTm kuruluşunu $e buarada Rabıta/yı desteklemekten gurur duyar] şeklinde konuştu.tat'rk/e ağır bir dille saldıran ZVut dam] kitabının Rabıta Hrg't' tara0ındanbasıldığı yolundaki %aberler %atırlatıldığında, uudi rabistan 2'y'kel4isi,Z9ayır, bu kitap Rabıta tara0ından yayımlanmamıştır. 2undan y'(de y'( eminim.Rabıta bu t'r %atalar yapacak bir örg't değildir. Rabıta başka 'lkelerini4işlerine karışmamak $e politikaya bulaşmamak konusunda son derece dikkatlidir]şeklinde konuştu.

h Rabıta/nın, kuruluş amacı şeriat ilkelerini %ayata ge4irmek. 8ysa şeriat5'rkiye &um%uriyetinin laiklik ilkesi ile bağdaşmıyor. 2u durumu nasıla4ıklıyorsunu(2'y'kel4i, b'y'k bir %assasiyetle karşıladığı bu soruya u yanıtı $erdi"IJJZRabıta/nın 5'rkiye/de 0aaliyetleri yok. =ğer Rabıta yurt dışındaki ba(ı'lkelerde 5'rk $atandaşlarına tslTmı öğrenmeleri i4in %i(met $ermişse, bulaikliğe aykırı 0aaliyette bulunduğu anlamına gelme(. Rabıta $rupa 'lkelerindeserbest4e >slTm dininin esaslarını öğretmektedir. Oe bug'ne kadar/ %i4 bir'lkeden Rabıta/nın i4işlerine karıştığı yolunda bir şikTyet gelmemiştir.Rabıta/nın b't'n yapmak istediği, tslTmı öğrenmek isteyen insanlara yardımcı



olmaktu. 2unun politikayla ilgisi yoktur. >steyenlere tslTmm öğretilmesindekiyanlışlık nedir]uudi rabistan 2'y'kel4isi, 7e$let 2akam 9asan &elTl ?'(el/in %a0ta i4inded'(enlediği basın toplantısında Rabıta örg't' %akkında yaptığı a4ıklamalarıZmemnuniyetle] karşıladıklarını da belirtti. ?'(el, basın toplantısında,ama4larının laiklik ilkeleriyle bağdaşmamakla birlikte, Rabıta/nın %er%angi bir

baskı yapmadığını $e bu 0aaliyetlerle laiklik ilkelerine ters d'şmediğinibelirtmişti.2'y'kel4i 9oca, Zayın ?'(el, pek 4ok şeyi a4ıklığa ka$uşturdu diye konuştu.IG.G.AF+JRobrto (inciri"O= =OR=3 K83U5U3i4in im(aladı" 8 tari%te yoğun 4alışma şartları i4inde konu '(erinde 0a(ladurulmadı.&um%uriyet/in yayını" 2ir ger4eği g'n ışığına 4ıkartması bakımından di(ininyayımlandığı ga(ete, göre$ini yapmıştır.9V/nin tutumu" Konunun %emen i4 politika tartışmalarına mal(eme yapılmasıyadırgandı.?eniş a4ıklama" Yakın bir tari%te geniş bir a4ıklama da%a yapılması d'ş'n'l'yor.

3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h &um%urbaşkanı Kenan =$ren, 2atı $rupa/daki 5'rkdin göre$lilerinin aylıklarının AF+E )AF+* yılları arasında 7'nya >slTm 2irliği;Rabıta< ta)IJ+ra0ından ödenmesi ile ilgili bir a4ıklama yaptı. =$ren, uygulamaya i(in $erenkararnamenin kendisine sunulduğunu, Z8 g'n'n 4ok yoğun 4alışma şartlan i4indede$let memularına 'cretsi( i(in $erilmesi gibi yasalara tamamen uygun, rutin $eda%a e$$el de yapılmış bir uygulamanın de$amı olduğu d'ş'ncesiyle konu '(erinde0a(la durma gereği gör'lmediğinin anlaşıldığını] belirtti.Z7i(inin yayımlandığı ga(etenin, göre$ini yaptığını] $urgulayan &um%urbaşkanıKenan =$ren/in a4ıklamasında 9V/)ye yönelik şu eleştiri yer aldı"Zncak olayın önce akılcı bir yaklaşımla değerlendirilmesi gerekirken, ba(ı4e$relerce konunun %emen B4 politika tartışmalarına mal(eme yapılmasınıyadırgadığını] i0ade etti.&um%urbaşkanı Kenan =$ren/in &um%urbaşkanlığı 2asın $e 9alkla >lişkilerM'şa$irliği aracılığıyla yaptığı a4ıklama aynen şöyle") ZYabancı kökenli $e kısa adı Rabıta olan bir dini kuruluşla ilgili basında birs'redir 4eşitli %aber, yorum $e değerlendirmelerin yanı sıra ba(ı siyasal partiyetkililerince (aman (aman yapılan a4ıklamaların yer aldığı gör'lmektedir.Konuyla bağlantılı $e yurt dışında göre$ alacak din göre$lilerinin 'cretsi(olarak '4 yıl s'reyle i(inli sayılmalarına ilişkin kararnamenin o tari%te ayın&um%urbaşkanımı(a ar( edildiği, yapılan araştırma sonucu belirlenmiştir. 8 g'n'n4ok yoğun 4alışma şartlan i4inde de$let memurlarına 'cretsi( i(in $erilmesi gibiyasalara tamamen uygun, rutin $e da%a e$$el de yapılmış bir uygulamanın de$amıolduğu d'ş'ncesiyle konu '(erinde 0a(la durulma gereği gör'lmediğianlaşılmaktadır.ayın &um%urbaşkanımı(, bir ger4eği g'n ışığına 4ıkarması bakımından, di(ininyayımlandığı ga(etenin göre$ini yaptığını, ancak olayın önce akılcı biryaklaşımla değerlendirilmesi gerekirken, ba(ı 4e$relerce konunun %emen >4politika tartışmalarına mal(eme yapılmasını yadırgadıklarını i0adeetmektedirler.9er olaya peşin bir %'k'mle yaklaşma alışkanlığından $a(ge4ilmesi gerektiğini%atırlatan ayın &um%urbaşkanımı(, laiklik konusundaki duyarlılığına gölged'ş'rme 4abalarından '('nt' duyduklarını, bu ger4eği saptırmanın, görme(liktengelmenin %i4 kimseye bir şey ka(andırmayacağını, ger4eklerin maksatlı olarakbaşka yönlere 4ekilmek istenen bir ortamda, se$gi, saygı, kardeşlik duygularınıngelişmesinin (or olacağımIJFbelirtmişlerdir. ayın &um%urbaşkanımı( konula ilgili inceleme" $e araştırmalarade$am edildiğini, i0ade ederek, yakın bir tari%te bi((at kendilerinin genişa4ıklamada bulunmayı d'ş'nd'klerini bildirmişlerdir.]



Hte yandan &um%urbaşkanlığı 2asın 7anışmanı li 2a)ransel bir soru '(erine,&um%urbaşkanı Kenan =$ren/in konu. ile ilgili a4ıklamalarını mu%temelen IJ Mart&uma g'n' istanbul/da yapmayı planladıkları basınla so%bet sırasındayapabileceklerini söyledi.IG.G.AF+59V gerilemiyor"

>3H3" @!K:M Y=5=R>`:aikliğin korunması i4 politikanın en önemli konularından biridir. na mu%ale0etpartisi olarak, göre$imi(] yapmamı(da yadırganacak bir tara0 olcma(.9aber Merke(i h &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in ZRabıta olayı] $e 9V/nin Rabıtaolayı konusunda aldığı ta$ırla ilgili yaptığı a4ıklama '(erine 9V ?enel 2aşkanı=rdal >nön', Z9en'( beklediğimi( a4ıklama yapılmadı. 8rra bekliyoru(" :aikliğinkorunması, i4 politikanın en önemli konularından biridir] dedi.&um%urbaşkanı =$ren/in, &um%urbaşkanlığı 2asın M'şa$irliği aracılığı ile yaptığıa4ıklamada, Rabıta olayının 9V tara0ından kendisine yönelik olarak Zisti0a $e&um%urbaşkanlığı makamının sorumluluğu] tartışması a4masını eleştirmesi '(erine,9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön' yaptığı a4ıklamada şöyle dedi"Zayın &um%urbaşkanlığından %en'( beklediğimi( a4ıklama yapılmadı. Yakındayapacaklarını söyl'yorlar. 8nu bekliyoru(. :aikliğin korunması, i4 politikanın

en önemli konularından biridir. 2u konuda ana mu%ale0et partisi olarakgöre$imi(i yapmamı(da yadırganacak bir tara0 olama(.]9V dana Millet$ekili $e MKYK 'yesi &'neyt &an$er de d'n dana/da yaptığıa4ıklamada tRabıta EAayının bir)yurttaş tara0ından A ğustos AF+A yılındankara ıkıyönetim Komutanlığı/na i%bar edildiği $e komutanlığın o tari%te so)I+Eruşturma a4tırdığını söyledi. &an$er, Zıkıyönetim $e M>5/in, %aberli olduğu birkonudan, &um%urbaşkanı =$ren $e dönemin 2aşbakanı 2'lend Ulusu/nun nasıl %aberiolma(, olmuşsa neden kararname im(alanmıştır] diye sordu.9V dana Millet$ekili &'neyt &an$er d'n yaptığı a4ıklamada, Rabıta %akkında biryurttaşın AF+A ağustosunda nkara ıkı Yönetim Komutanlığı/na i%bardabulunduğunu $e konunun ıkıyönetim Komutanlığı kanalıyla Milli >sti%barat5eşkilTtına ;M>5< aktarılarak inceleme yapıldığını söyledi. M>5 göre$lisitara0ından yapılan inceleme sonucu Rabıta i4in şeriat4ı] i0adesi kullanıldığınadikkat 4eken &an$er şunları söyledi"ZOatandaşın i%barı ciddi gör'lm'ş olacak ki konu nkara. ıkıyönetim Komutanlığıtara0ından %emen M>5/e %a$ale edilmiştir. M>5 göre$lisi de yaptığı incelemedensonra i%barda bulunan yurttaşa sonradan şu bilgileri $ermiştir"$rupa 'lkelerine $e $ustralya/ya /din adamı kis$esi adt altında göre$lilergönderen teşekk'l 9i(b)'t)5a%rir değil uudB rabistan kaynaklı Rabıtat)'l [lem)'l >slTm/dır $e 0inans kaynağı da ramco adlı uudB ) 27 ortaklığı petrolşirketidir. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı Milli ?'$enlik Konseyi/nden karar4ıkartarak kendisini sağlama almıştır.]9V Millet$ekili &an$er, M>5 raporunu kaynak göstererek yaptığı a4ıklamada, da%asonra yurt dışına gönderilen kişilere Rabıta/nın bin dolar ödediğini belirterekşöyle dedi"Z7in göre$lisi olarak gönderilen bu kişiler isti0a ettirilerek yurt dışınagönderilmişlerdir $e kendilerine bin 27 doları ö)denmiştir. Raporda, i%barcıyurttaşa din göre$lisi olarak gönderilen kişilere Milli =ğitim 2akanlığı 7in=ğitimi ?enel M'd'rl'ğ' ube M'd'r' bdulla% H(gön'ller ile nkara incan >mam)9atip :isesi M'd'r' Me%met 5una/nın adları örnek gösterilmiştir.]incan >mam)9atip :isesi M'd'r' Me%met 5una %akkında AF+A/deki IF =kim&um%uriyet 2ayramı törenine kı( öğrencilerin katılmasını engeller ta$rı '(erine,bakanlığın soruşturmayla göre$lendirdiği m'0ettiş `iya Kılı4/ın re/sen emekliedildiğini de söyleyen &an$er, sö(lerini şöyle tamamladı"Z7e$letin y'ksek makamları olan sıkıyönetim komutanlığının, ma%kemelerin $eM>5/in araştırmasına konu olan $e)%akkında şeriat4ı raporu $erilen Rabıtaörg't'n'n niteliğinin görme(likten gelinerek, 5'rk din adamlarına maaşbağlaması/I+Ad'ş'nd'r'c'd'r. ayın =$ren $e ayın Ulusu/nun AF+A A ağustosunda yapılan i%barsonu4larından %aberleri olmamış mıdır, olmuşsa neden kararname im(alanmıştır.



IG.G.AF+J9V lideri, /&um%urbaşkanını karşımı(a almak gibi bir amacımı( yok/ dedi">3H3 ?=R> 7!M 5M!Y8RKöşk/te gerginlik" &um%urbaşkanını ö(el olarak karşımı(a almanın bir anlamı yok.3e benim ne genel sekreterin öyle bir amacı yok. 2aşından beri, b't'ngöre$9lsrin sorumluluklarını y'klenmelerini istedik.

Yanlışlık ortaya 4ıksın" 9asan &elTl ?'(el yapılanların yanlış olduğunu kabuletmiyor. &indor/uk bi(i tas$ip etmiyor. Yapılacak şey, parti yöneticilerininRabrta/dan 'cret almanın yanlış olduğunu söylemesidir.3e söylediğimi(i biliri(" ?enel sekreterim de, ben de söylediğimi(i bUeninsanları(. 2i( söylemişsek onu %er%alde inanarak söylemişi(dir. 2u yorumlar%akkında konuşmak yanlış yöne göt'r'r. Mesele o değil.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön', ?enel ekreter*ikri ağlar/ın Rabıta skandali nedeniyle &um%urbaşkanı Kenan =$ren/inisti0asını istemesi '(erine, @ankaya ile 9V arasında ortaya 4ıkan gerilimkonusunda ge(etecilerin sorularını yanıtlarken, Z&um%urbaşkanını ö(el olarakkarşılarına almak gibi bir ama4lan olmadığım] bildirdi. >nön', 4eşitli yayınorganlarında son gelişmeler nedeniyle kendisinin $e 9V ?enel ekreteri ikriağlar/ın isti0asının istenmesiyle ilgili yorumları da, Z9erkes istediği yorumu

yapmakta serbesU diye karşılayarak, Z?enel sekreter de, ben de söylediğimi(ibilen insanları(. 2ir şey söylemişsek, onu %er%alde inanarak söylemişi(dir]dedi.9V ?enel 2aşkanı >nön', %a0ta sonunu ge4irdiği >stanbul dön'ş'nde =senboğa9a$aalanında ga(etecilerin sorularını yanıtlarken, &um%urbaşkanının laiklikkonusundaki d'ş'ncele)I+Irinden endişe duymadıklarını bildirerek, ZMesele d'ş'ncelerden endişe değil,yapılmış olan bir %areket $ar. Rabıta/nın 5'rk toplumuna girme olayı $ar. 2i(bunun '(erinde duruyoru(. >nsanların bunu ni4in yaptıkları o kadar önemli değil]diye konuştu.9a$a alanında genel sekreteri ikri ağlar tara0ından karşılanan >nön',kendisinin $e ağlar/ın isti0a etmeleri gerektiği yolundaki yorumlarınanımsatılması '(erine, şunları söyledi" Z9erkes istediği yorumu yapmaktaserbest. 7emokraside yaşadığımı(, kendini %er t'rl' yorumun yapılmasıylagösterir. 9erkes i4in, %er t'rl' yorum yapılmalı ki, demokraside yaşadığımı(,0ikirlerin serbest4e söylendiği anlaşılsın. iyaset4i olarak esas dikkatedilmesi gereken şey, da$aların sa$unulması, bunların başarı ka(anmasıdoğrultusunda tutarlı olmak. 2ug'n Rabıta adlı örg't'n eylemleri tartışılıyor.2i(im söylediğimi( şey, bunlar a4ık4a ortaya 4ıksın. ?öre$liler bunlarınyapılmış olduğunu $e yanlış olduğunu söylesin. 2ir da%a yapılmaması i4in önlemalındığı anlaşılsın. 9en'( bu yapılmış değildir. 2ug'ne kadar söylenenler/9atırlamıyorum/, />şim 4oktu/, /7ikkatle incelemiyorum/. Mesele bu değil,mesele doğru mudur, yanlış mıdır öylesinler, /Yapılan şey yanlıştır, laikliğeaykırı da$ranıştır. Katiyen böyle şey yapılmayacaktır/. 2unu söylesinler birde0a, ondan sonra bir da%a yapılmaması i4in gereken nedir, de$letin kademelerinasıl böyle bir şeye girmişlerdir, bundan sonra yine girebilirler mi, obelirlensin.]9V ?enel 2aşkanı, ZRabıta Hrg't'/nden para alınması yanlıştır] a4ıklamasını&um%urbaşkanı/ndan mı bekliyorsunu(] sorusunu yanıtlarken ise, Zayın&um%urbaşkanını ö(el olarak karşımı(a almanın bir anlamı yok. 3e benim, ne genelsekretimin öyle bir amacı yok. 2aşından beri bu da$ranış b't'n göre$lilersorumluluklarını y'klenmeli, a4ıklama yapmalıdır şeklinde oldu. 2unukişiselleştirmek bi(im, benim isteğim değil. 5abii komuoyunda kişiselleştirmekbaşka bir ilgi topluyor ama, o işin yorum tara0ı. >şin esası önemlidir. =sasında5.&./nin laikliğini korumada t'm siyaset4ilerin dikkatli da$ranması gereklidir.2i( onu sa$unuyoru(. Yalnı( kalınca da bunu yapmaktan 4ekinmiyoru(] diyekonuştu.>nön', öteki partilerin laikliği sa$unmak konusunda kendileriyle birlikte%areket etmediklerini belirterek, ara dönemde alınan $e Resmi ?a(ete/deyayımlanmayan 2akanlar Kurulu kararları ile ilgili Meclis araştırmasıisteyebileceklerini bildi)



I+Grerek, son g'nlerde 9V/nin dine karşı olduğu yolunda ge4ersi( $e >nsa0sı(su4lamalar yapıldığını anlattı. >nön', &um%ur)başkanlığı/nın a4ıklamasınındoyurucu olmadığını kaydederken, şunları söyledi"Z&um%urbaşkanının 4ok yakında etra0lı bir a4ıklama yapacağı söyleniyor. 2ua4ıklama doyurucu olacaktır sanıyorum. 2enim doyuruculuktan kastım, kişisel

da$ranışları a4ıklaması değil. 7a$a karşısında ayın &um%urbaşkanının ta$rınına4ıklıkla söylenmesi. &um%urbaşkanı laikliği korumak i4in da%a e$$el $a(iyetalmıştı. imdi gene alacaktır. 2unu a4ıklıkla söylemesinde yarar $ar. @'nk' okadar ısrarla bi(i laiklikten u(aklaştırmaya 4alışan 4e$reler $e,örg'tler $arki, insanların s'rekli 0ikirlerinin değişmiş olabileceği gibi, saptırmalarlauğraşı, %alindeler.]9V ?enel 2aşkanı, Z&um%urbaşkanı/nı ni4in isti0aya 4ağırdını( >sti0a ederse,sorunun 4ö('m' i4in 9V/nin önerls0e ne olacaktır] sorusunu yanıtlarken de,Z2i(im yaptığımı( bir tepki göstermektir. :aikliği korumak gibi temel bir da$adatepki gösterirken, bundan sonra ne olacak diye d'ş'n'lme(] dedi.. >nön',yetkililerin $e sorumluların Rabıta/dan maaş alma olayının yanlış olduğunua4ıklamalarının olayın sonuca bağlanması i4in yeterli olup olmayacağınınsorulması '(erine ise, bunun b'y'k bir aşama olacağını, bundan sonra %erkesin

sorumluluğunun yasalar i4inde aranacağını söyledi. >nön', kişilere)karşı sa$aş%alinde olmadıklarını bildirerek, yasalar i4inde sorumluluk aranmasına o kadarönem $ermediğini, bunun kendiliğinden olacağını belirtti.=rdal >nön', 'st d'(ey yöneticilerin olayın yanlış olduğu yolunda a4ıklamayaptıktan sonra göre$lerinde kalmayı s'rd'rmeleri durumunda ne olacağı yolundakibir soruya ise, şm yanıtı $erdi"Z2i(im meselemi( insanları değiştirmek değil, tepki gösteriri(. Yapılanlarınağırlığına göre tepkimi( ağır olur, ama insanlar göre$den alınma(sa alınma(.2't'n bu şeyler, belirli)bir usule göre olur. Yoksa anayasanın i4inden kimse4ıkama(.. 2unun i4in sorumluluklar da orada bellidir. imdiki anayasaya göre&um%urbaşkanı sorumsu(dur. 2i(im beklediğimi(, %er göre$linin yerine göresorumluluğunu kabul etmesi. MeselT bu yapılanların yanlış olduğunu ayın 9asan&elTl ?'(el kabul/ etmiyor. ayın &indoruk, bi(i tas$ip etmiyor. Yapılacak şey,t'm parti liderleri $e yöneticilerin Rabıta Hrg't'/nden 'cret)I+almanın yanlış olduğunu söylemesidir. 8 olmadan /2irtakım Dinsanlarıdeğiştirirseni(, bu iş 4ö('l'r. 7eğiştirme(seni( 4ö('lme(. 7olayısıyla si( niyeonları değiştirmek istiyorsunu( 2u e0er si( yerini(den ayrılın/ gibiyaklaşımlar tamamen to(u )dumana katıp, bulutlarla 8rtalığı karıştırıp genelaikliğe aykırı da$ranışları de$am ettirmek sonucunu $erir. 2i(im gösterdiğimi(tepkidir. 2i( mu%ale0eti(. >stediğimi( tepkiyi gösteriri(. Yeter ki tepkimi(inbir esası olsun. 7urup dururken tepki göstermiyoru(. 2ir saba% uyanıp başımı(ağrıdığı i4in şu adam 4ekilsin demiyoru(.]>nön', kamuoyunda &um%urbaşkanı/nın isti0asını genel sekreter ağlar istediğii4in kendisinin de buna katılmak (orunda kaldığı bi4iminde yorumlar yapıldığınınanımsatılması '(erine, Z2u) yorumlar %akkında konuşmak, yanlış yöne göt'r'r.?enel sekreterim de, ben de söylediğimi(i bilen insanları(. 2i( söylemişsek, onu%er%alde inanarak söylemlşi(dir. Mesele o değildir] dedi,I.G.AF+JiRabıta destekli cami proesinden Rektör ?önl'bol/un ıaberi olduğu ortaya4ıktı"875 &M>>3= R=K5HR7=3 835?Hnl'bo!/dan demeğe" 875 &ami $e >slTm K'lt'r )Merke(i statik tesisat $eelektrik m'%endisliği uygulama proelerinin i%ale yoluyla yaptırılmasını öngörenI* ğustos AF+G tari%li protokol uyarınca IG.I.AF+ g'n' yapılan i%ale, se4ilen0irma $e %a(ırlanan sö(leşme incelenerek uygun gör'lm'şt'r. 2ilgilerini(i ricaederim.H(ey/den a4ıklama" 875 Rektör Yardımcısı olarak .I yıl kadar göre$ yaptım. &am<$e >slTm K'lt'r Merke(i proesi, 'ni$ersite yönetimine intikal etmiş durumdaydı.7olayısıyla 0inansman sıkıntısına işaret eden ya(ım kişisel gör'ş'mdenkaynaklanmayıp, yönetimin gör'ş'n' yansıtmaktadır.



3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 875 Rektör' Vro0. 7r. "Me%met ?önl'bol/unZni$ersitede Rabıta destekii bir camiI+*$e >slTm Merke(i kurulmasına başından beri karşı olduğu] yolundakia4ıklamalarına karşın, proe 4alışmalarının ?önl')bol/un rektörl'ğ' döneminde des'rd'ğ' ilgili ya(ışmalardan ortaya 4ıktı.

875 yönetimi $e 'ni$ersitede cami $e >slTm merke(i yapımını 'stlenen dernekarasındaki ya(ışmalardan, 875 yönetiminin Zproe 0inansmanı i4in uudBrabistan 2'y'kel4iliği de da%il olmak '(ere gerekli girişimlerin başlatılmasınaistediği. Rektör ?'nl'bol/un uygulama proeleri i4in a4ılan i%alede se4ilen0irma $e sö(leşmeyi uygun görd'ğ' ortaya 4ıktı.875 yönetiminden, derneğe yönelik ba(ı ya(ışmalardan böl'mler şöyBe sıralanıyor"Znılan protokl'n *. maddesinde derpiş edilen %ususlara uygun olarak inşaatın0inansmanı i4in uudB rabistan 2'y'kel4iliği de da%il olmak '(ere gerekligirişimlere ge4ilmesi %ususunda bilgilerini(i rica ederim.Vro0. 7r. Hnder Vamuk875 Rektör Yardımcısı, G.-.AF+G]ZMimari proelere e$$elki sa0%alarda öngör'len değişikliklerin yapılarak isteğe

uygun bi4imde d'(eltilmiş olduğu tespit edildiği ci%etle tasdik edilmiştir.2ilgilerini(i $e gereğinin buna göre yaptırılmasını rica ederim.Vro0. 7r. =rol 5'mer,875 Rektör 5ardımcıs ı, -.+.AF+]Z875 &ami $e >slTm K'lt'r Merke(i statik tesisat $e elektrik m'%endisliğiuygulama proelerinin i%ale yoluyla yaptırılmasını öngören I* ğustos AF+Gtari%li protokol uyarınca IG.I.AF+ g'n' yapılan i%ale, se4ilen 0irma $e)%a(ırlanan sö(leşme incelenerek uygun gör'lm'şt'r. 2ilgilerini(i rica ederim.Vro0. 7r. %met ?önlUbol875 Rektör', -.G.AF+]ZYapılan koordinasyon toplantısında gör'ş birliğine $arılarak ektekitaa%%'tnamelerle kararlaştırılan 'ni$ersitemi( >slTm K'lt'r Merke(i yapılarıstatik proeleri i4in gerekli (emin et'tlerini yaptırmak '( re Karayolları?enel M'd'rl'ğ' ile ekli protokol yapılmış $e ara(ide 4alışmalara der%albaşlanılmıştır. >lgili protokol J.I maddesinde $e ilgi ya(ıda belirtilen birinciI+-Keşi0 ö(eti tutan olan JJI bin IEE 5'rk lirasının 'ni$ersitemi( adına Merke(2ankası nkara ubesi IG nolu %esaba yatırılmasını $e dekontun Karayolları ?enelM'd'rl'ğ'/ne ibra( edilmek '(ere tara0ımı(a gönderilmesini önemle rica ederim.Vro0. 7r. Hnder Vamuk875 Rektör Yardımcısı, AF+*]Hte yandan, 875 eski Rektör Yardımcısı $e %alen 2il)kent Rektör Yardımcılığıgöre$ini s'rd'ren H(ey 8ral, bir soru '(erine şu a4ıklamayı yaptı"Z875/de rektör yardımcısı olarak I yıl kadar göre$ yaptım) &ami $e >slTm K'lt'rMerke(i proesi 'ni$ersite yönetimine intikal etmiş durumdaydı. 7olayısıyla0inansman sıkıntısına işaret eden ya(ım, kişisel gör'ş'mden kaynaklanmayıp,yönetimin gör'ş'n' yansıtmaktadır.SI.G.AF+J=$ren, ltıkıria4/ı 4ağırarak A. saat gör'şt'"KHK5= R5!RM &um%urbaşkanı Kenan =$ren, Rabıta konusunda ön'm'(deki g'nlerde yapacağıa4ıklama i4in %a(ırlıkları bi((at kendisi y'r't'yor. Hnceki g'n eski 7tyanet>şleri 2aşkanı 5ayyar tıkul4/la A.* saat gör'şen =$ren/in eski 7e$let 2akanıMe%met H(g'neş/i de Köşk/e 4ağırması bekleniyor.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h Yurt dışında göre$li 5'rk din göre$lilerininmaaşlarının Rabıta Hrg't' tara0ından ödendiğine ilişkin &um%urbaşkanınınön'm'(deki g'nlerde yapacağı a4ıklama i4in %a(ırlıkları bi((at kendisininy'r'tt'ğ' belirtiliyor. &um%urbaşkanı Kenan =$ren, bu konuda en 4ok bilgi sa%ibiolduğu anlaşılan 7iyanet >şleri eski 2aşkanı 5ayyar ltıkula4/ı önceki g'n@ankaya Köşk'ne 4ağırttı. &um%urbaşkanı =$ren/in ltıkula4 ile A.* saat s'rengör'şme yaptığı öğrenildi.



&um%urbaşkanının konunun '(erinde %assasiyetle durduğu $e bu nedenle $akitge4irmeden tatil g'n' olduğu %aldeI+Jltıkula4/la gör'şt'ğ' %aber $eriliyor. =$ren/in 7iyanet >şleri eski2aşkanı/ndan bilgi alırken ZRabıta] ile ilgili b'y'k bir dosya %a(ırladığı, bukonuda ilgili %erkesin Köşk/e 4ağrılarak bilgisinin alınacağı anlaşılıyor.

Köşk/e 4ağrılması beklenen ö)teki eski de$let göre$lileri arasında 7e$let 2akanıMe%met H(g'neş de bulunuyor.I.G.AF+J>3H3" !RR:!Y!`&indonık" =$ren/i isti0aya 4ağırmak siyasi bir %ota. Mu%ale0etin %ede0i, %'k'met$e partisi olmalıdır. Korakaş" 9V/er beceriksi(.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön', Rabıta olayıkarşısındaki ta$ırları %akkında parti 'yelerinin 0arklı gör'şler bildirmesinedeğinerek, j2i(l a%engini belli sına$lar karşısında tutturamayan bir partiolarak göstermek şeklinde da$ranışlar olmuştur, olacaktır] dedi. 7YV?enel/2aşkanı 9'samettin &indoruk, 9V/nin bu konudaki tutumunu $e &um%urbaşkanıKenan =$ren/i isti0aya 4ağırmasını Zsiyasi bir %ata] olarak nitelerken, 7V ?rup2aşkam &a%it Karakaş da 9V yöneticilerini Zbeceriksi(likle] it%am etti.

9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön', Rabıta olayı $e 9V ?enel ekreteri ikriağlar/ın bu nedenle &um%urbaşkanının isti0asını istemesi '(erine ortaya 4ıkangelişmeleri 52MM grubunda millet$ekiilerine anlattı.=rdal >nön', grupta yaptığı konuşmada, &um%urbaşkanı =$ren/in ön'm'(deki cumag'n' yapması beklenen a4ıklamada, Zdin göre$lilerinin bir şeriat örg't'nden paraalmalarının yanlış olduğuna a4ık4a i0ade edecekleri umudunda olduğunu]söyledi. >nön', laikliğe aykırı da$ranışlar $e Rabıta skandali konusunda bug'nedek meydana gelen gelişmeleri anlatarak, irtica konusunda da%a önce $erdikleriaraştırma önergesinin 3V oylarıyla reddedildiğini anımsattı. >nön', Z2u önergeo (aman kabul edilmiş olsaydı, %i4 ş'p%e etmiyorum ki, pek 4ok irtica olayıarkasındaki bağlantıları meydana 4ıkacak, %em .kamuoyu gereksi( tartışmalardankurtulacak, %em de bug'nI++yaşadığımı( $e belki gelecekte bir da%a yaşayacağımı( pek 4ok gelişmeönlenebilecekti] diye konuştu.>nön', RabBta olayıyla/ ilgili sö(lerini şöyle s'rd'rd'" Z2u olaylar karşısındalaikliğe sa%ip bir parti olarak tepkimi(i gösterdik. ?enel sekreterimi( $e benbu olayın sa$unulacak tara0ı olmadığını, onun i4in sorumluların derece derecearaştırılması gerektiğini i0ade ettik. 2unun nasıl yapılmış ol)ju5inu, %angibağlantılarla, %angi yollardan ge4erek de$letin Wen y'ksek makamlarının daonaylarının alınabilmiş olduğunun ortaya 4ıkarılmasını istedik.]>nön', sağdaki partilerin bu da$ranışlarından %oşlanmadıklarını $e dinB.duygulan istismar ederek oy alabilmek >4in 9V/yi dine karşıymış gibi göstermeye4alıştıklarını bildirerek, şöyle konuştu"Z7e$letimi(in din göre$lileri yurt dışındaki $atandaşlarımı(a %i(met $erirken,doğal olarak öb'r de$let göre$lileri gibi, de$letimi(den maaş almalıdırlar.:aikliğe aykırı da$ranışları )öngörd'ğ'n' a4ık4a söyleyen bir şeriat d'(enini>slam 'lkelerine yerleştirmeyi ama4layan bir örg'tten laik de$letimi(indin görerlilerinin maaş almaları %i4 bir şekilde kabul edileme(. 2una b't'ng'c'm'(le karşı 4ıkarı(. 2öyle bir da$ranış ne (aman yapılırsa yapılsın, %i4ş'p%e etmiyorum ki, laikliğe .aykırı da$ranışları ö(endirmek anlamına gelir.5emel amacı bi(im temel amacımı(a uymayan bir kuruluştan para almaya de$amederseni(, eninde sonunda o ama4lar si(e de bulaşır. 8nun i4in 12i( onlardanpara aldık, ama ilkelerimi(i değiştirmedik/ sö(leri ge4ersi(dir, ö('r'kaba%atinden b'y'kt'r yakıştırması buna tam uygun d'ş'yor.]&um%urbaşkanının din göre$lilerine Rabıta/dan maaş $erilmesinin yanlış olduğunu,dolaylı da olsa kabul ettiğini bildiren >nön', %'k'met yanlılarının bu anlayışi4inde olmadıklarını belirterek, sö(lerini şöyle s'rd'rd'"Z7ö$i( yokluğu nedeniyle böyle bir şeyin yapıldığı i0ade edildi. VekTlTbiliyoru( ki, H(al/m i(lediği ekonomik politika nedeniyle yeniden dö$i(sıkıntısı olacaktır. 8 (aman yine bu işi yapacaklar mı Yani, temel ilkelerimi(ikorumak bi(im dö$i(imi(in a( olmasına mı bağlı]



Konunun a4ıklığa 4ıkması i4in irtica konusundaki ikinci araştırma önergesininkabul edilmesi gerektiğini kaydeden >nön', Meclis soruşturması a4ılmasının dauygun olacağını söyledi $e şöyle dedi iIG." AFZRabıta olayına tepki göstermemi( kamuoyunda bi(im &um%urbaşkanına ö(el bir

ta$ır aldığımı( şeklinde yorumlandı. 2öyle bir şey yoktur. Kimseyle kişisel bir%esaplaşma $e da$a peşinde değili(. Maksadımı( sadece $e esas olarak RabıtaHrg')t'/nden maaş ödetme gibi da$ranışların nasıl, %angi bağlantılar yoluyla bukadar 'st kademelere kadar onay alacak şekilde gelmiş olduğunu meydana 4ıkarmak,esas sorumluların kimler olduğunu ortaya 4ıkarmak, $e böyle olayların tekrarınıönlemektir. 7eğerli arkadaşlarımın da dikkatlerini bu yönde yoğunlaştırmalarınıisterim. @abalarımı(ı $e kamuoyunun dikkatini başka alanlara kaydırmak, %attabi(i a%engini belirli sına$larda tutturamayan bir parti olarak göstermekşeklinde da$ranışlar olmuştur, olacaktır. 2unlara karşı da dikkatli olunu(.@'nk' bu yoldan bi(i temel da$amı(dan u(aklaştır abilir)lerse, o (aman laikliğikoruyacak g'c'm'( a(alır $e temel da$aya tam manasıyla sarilamamıs oluru(.7emokratik, laik, sosyal %ukuk de$letimi(i korumada $e yaşatmada bug'n en önemlisına$ları $erdiğimi( g'nlerdeyi(. 2't'n arkadaşları bu konuda birbirlerine

yardımcı olmalarını $e bu göre$i en iyi şekilde yaparak kamuoyunun ön'nde enparlak şekilde ge4irmemi(i temenni ediyorum.7YV ?enel 2aşkanı 9'samettin &indoruk, d'n partisinin Meclis grubunda yaptığıkonuşmada, basının Rabıta olayındaki duyarlılığını takdirle karşıladıklarınıbelirterek, 9V/nin bu konudaki tutumunu eleştirdi. Mu%ale0et i4in bug'nk'%ede0in 2aşbakan $e iktidar partisi olması gerektiğine değinen &indoruk, Z9ede0işaşırmak %atadır, sorumsu( kişiler $e kurumlara mu%ale0et siyasi bir %atadır]dedi.?e4mişteki bir olayın 5'rkiye/nin temel sorunlarını örtmesinden yanaolmadıklarını kaydeden 75V ?enel 2aşkanı, mu%ale0et partileri arasındakidayanışmanın temel meselelerde olması gerektiğini bildirdi. &indoruk, Z2i(imtutumumu(u yadırgamasınlar, bi(e danışılmadan yapılan bir da$ranışa katılmamı(da bekleneme(] bi4iminde konuştu.7V ?enel ekreteri 3uri Korkma(, önceki g'n basın toplantısında Rabıta olayı%akkında &um%urbaşkanı/nın anayasal a4ıdan sorumsu( olsa bile bu konudasorumluluğunun bulunduğunu belirtirken. ?rup 2aşkanı &a%it Karakaş, d'n partigrubunda yaptığı konuşmada konunun kişisel olmadığını, ancak 9V/nin olayıkişiselleştirdiğini söyledi.Karakaş, grubun basına a4ık böl'm'ndeki konuşmasında.IFE9V yöneticilerinin bu konuda öne ge4me ar(usuyla aceleci da$randıklarınısa$undu $e partisinin konunun enine boyuna tartışılmasını istediğini anlattı.Karakaş" 2u konuda önergemi( $ar. 9er t'rl' 4abayı Meclis 4atısı X.<lınday'r'teceği(] dediI*.G.AF+J7enktaş a4ıladı"KK5&/Y= -IJ 2>3 78:R9aber Merke(i h KK5& &um%urbaşkanı Rau0 7enktaş 'lkesinin Rabıta/dan -IJ bin AAEdolar yardım aldığını söyledi, paranın önşartsı( $erildiğini sık sık tekrarlayan7enktaş, Z)mit ederi( ki bu yardımlar öngörd'ğ'm'( prensipler 4er4e$esindede$am eder dedi.7enktaş d'n :e0koşa/da d'(enlediği basın toplantısında KK5&/nin Rabıta ile olanilişkilerini Zt'm ge4mişi] ile anlattı. 7e$leti kesinlikle ipotek altınakoymadıklarını söyleyen 7enktaş şöyle dedi"/ZRabıta ba(ı din ]damlarımı(ın maaşlarının ödenmesinde doğrudan ya dam'0t'l'kler aracılığı ile yardımlarda bulunmuştur. AG Mayıs AFJ+/de başlayan buyardımların toplam tutarı I Kasım AF+-/da son olmak '(ere .-IJ bin AAE dolardır.2u yardım tutarının I*E bin dolan IA)I mart arasında yapılan UluslararasıM'sl'man ?a(eteciler 9a(ırlık 5oplantısı $e Mart AF+E/de yapılan 7'nya >slTmKongresi +. ?enel Kurulu i4in %arcanmıştır.]7enktaş yardımları kabul etmekle de$leti ipotek altına koymadıklarını, m'0t'l'ğeyardım yapılmasını kendilerinin ö(ellikle istediğini a4ıkladı.



I*.G.AF+J ,>slTm Kalkınma 2ankası 2aşkanı" Rabıta 9e işbirliği i4indeyi(3V/53 R2!5 7=5=N>9aber Merke(i h 2aşbakan 5urgut H(al, Rabıta olayı ile ilgili ga(etemi(inyayınını, Zsatışı arttırma amacına yönelik] diye niteledi. 3V ?enel 2aşkanYardımcısı 'kr' Y'r'r de,

IFAZ2en bakan olsam, Rabıta ile ilgili kararnameyi im(alardımdedi.3V ?enel 2aşkan Yardımcısı Y'r'r, önceki akşam, Marmara =tap 8teli/nde basınmensuplarına $erilen yemekte, Rabıta ile ilgili sorulan yanıtlarken, Z2ukararnameyi im(alayanları takdirle karşılıyoru(. Mali imkTnlarımı( d'(elmemişolsaydı aynı uygulamayı s'rd'r'rd'k] şeklinde konuştu.2aşbakan H(al, önceki g'n 9ouston/da yaptığı basın toplantısında, 9V/ninZnereye 4arparsam sa$aşında] olduğunu öne s'rd'. ?a(etemi(in Rabıta adlı örg't'nyurt dışındaki din göre$lilerinin maaşlarını ödediğini ortaya 4ıkaran yayınınıeleştiren H(al, Zöyle söylemek lT(ım" 2asınımı(da ba(ı ga(etelerimi(in ba(ensatış arttırabilmeleri, sansasyon $esaire yaratabilmeleri i4in bir konu bulup'(erine gitmeleri gerekiyor] dedi. H(al, &um%uriyet/S de bu konuda bir örnek

olarak göstererek, Zi(in bir Rabıta $ar işte. M'şteri arttırmak i4in bunlarıyapıyorlar] şeklinde konuştu.9V/nin, Rabıta olayı karşısındaki ta$rını da, Zga(eteleri takip etmek] olaraknitelendiren 2aşbakan H(al, Z2unlar da par4alanmamak $eya%ut da derleniptoparlanmak i4in bir şey bulup m'şteri arttırmak istiyor. 9em sonra işin garibi,ga(eteleri takip ediyorlar. Yani mu%ale0etin (ayı0lığı burada. ?a(etelerde ne4ıkıyor, Uğur Mumcu meselT. rdından bakıyorsun, >nön' takılmış Uğur Mumcu/nunarkasına, gidiyor] dedi. 3V grup yönetimi. Rabıta olayı nedeniyle&um%urbaşkanı Kenan =$ren/i isti0aya da$et eden 9V ?enel 2aşkanı =rdal tnön'ile ?enel ekreter ikri ağlar/ı kınayan bir bildiri yayımladı.3V ?rup 2aşkan Oekili 9aydar H(alp tara0ından a4ıklanan bildiri şöyle"Zi$il sa$aş eşiğine getirilen $e par4alanma te%likesine mara( bırakılanmemleket $e de$letimi(i kurtaran, yeni demokratik sistemi tesis eden $e aynısistem $e demokratik %'rriyetler i4inde 9V/nin bu %a0i0 da$ranış imkTnını da%isağlayan &um%urbaşkanımı(a karşı gösterilen bu siyasi saygısı(lığı kabul etmekm'mk'n değildir. Me$cut i4 $e dış şartlar karşısında %er (amandan da%a 0a(labirlik $e beraberlik i4inde bulunmamı( gereken dönemde ayın &um%urbaşkanımı(ınşa%ıslarında de$lete yapılan bu teca$'(' reddediyor, ana mu%ale0et partisiniciddiyete da$et ediyoru(.]H(alp, Rabıta konusundaki bir soruyu yanıtlarken de, Z`a)IFImanın şartları i4inde olmuş bir %adise, bug'n başka t'rl' yorumlamak yanlıştır]dedi. H(alp, Meclis araştırması önergesi le konunun 52MM/de ayrıntılarıyla elealınacağını da belirterek, Z&um%urbaşkanı =$ren/i isti0aya da$et etmeksorumsu(luktur] dedi.I*.G.AF+J=$ren/e AF+I/de $erilen bri0ingde ZRabıta] da anlatıldı" R2!5/7 Y=3> 2=:?=7önemin @alışma 2akanı Vro0. =sener/in de)doğruladığı bri0ingte, M?K/ye yurtdışındaki imamlara Rabıta/m n para ödediği anlatıldı.3KR ;&um%uriyet 2'rosn< h @alışma 2akanlığınca AF+I yılında Milli ?'$enlikKonseyi 2aşkanı $e &um%urbaşkanı Kenan =$ren ile Konsey 'yelerine $erilen birbri0ingte, yurt dışındaki din göre$lilerine Rabıta Hrg't'/nce aylık ödendiğikonusunun anlatıldığı belirlendi.7önemin @alışma 2akanı Vro0. 7r. 5ur%an =sener, bri0ingin Z4eşitlibakanlıklardan gelen rapor $e ya(ılardan toplanan bilgilerin derlenmesi ileoluştuğunu] belirterek, Z@alışma 2akanlığının bu konu ile doğrudan bir ilgisiyoktur.. 2u bilgiler, 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca bakanlığa gönderilmiştir]dedi. 2ri0ingin 7e$let 2akanlığı ile 7ışişleri, Maliye, Milli =ğitim, ?'mr'k $e5ekel, anayi $e 5eknoloi, Braar BskTn, osyal ?'$enlik bakanlıklarıyla,tanıtma m'steşarlığı $e 7V5 temsilcl). sinin katkılarıyla %a(ırlandığı saptandı.2ri0ingte kısa adı ZRabıta] olan Z7'nya >slTm 2irliği] ile yine yönetimkurulunda '4 Rabıta temsilcisinin bulunduğu 2r'ksel/de Z>slTm K'lt'r



Merke(i]/nden sağlanan kaynaklar ile din göre$lilerinin sayısı IA/den +G/ey'kseldiğinin anlatıldığı öğrenildi.I- Kasım AF+I tari%inde, &um%urbaşkanı =$ren, Konsey 'yeleri, 3urettin =rsin,3eat 5urner, 5a%sin a%inkaya $e edat &elasun/a $erilen bri0ing. @alışma2akanlığı tara0ından kitap olarak bas'dı. Zayın &um%urbaşkanı $e Milli ?'$enlikKonseyi 'yelerine sunulan bri0ing ) Yurt 7ışı >ş4i orunları )I+.*.AF+I/den

onraki ?elişmeler $e Yapılan @alışmalar] başlıklı kitaba gBre =$ren $e Konsey'yelerine şu bilgi sunuldu"IFGZAFJ+ y'mdan bu yana s'rd'r'len $e AI =yl'l AF+E tari%inden sonra yoğun4alışmalarla yurt dışındaki JEE kadar cami $e mescidin %emen %emen yarısında7iyanet >şler/ 2aşkan)lığı/nca gönderilmiş din göre$lilerinin %i(met yapmasısağlanmıştır. 2u ibadet%anelerin takriben dörtte birinin böl'c' grupların kesinkontrol' alUnda bulunduğu, geriye kalanlar de$let tara0ından kontrol altınaalınmasının m'mk'n gör'ld'ğ' 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca belirtilmektedir.]

h 7in adamı göndermek suretiyle yurt dışındaki din %i(metlerinin de$letinkontrol' $e gö(etiminde yapılmasını ama4layan 4alışmalar sonunda "

h 7in %i(metleri m'şa$irliklerinin sayısı /den J/ye y'kseltilmiştir. h - aylık ge4ici göre$le 4eşitli 'lkelerde bulunan din göre$lilerinin sayısı

AGA/den IIA/e 4ıkarılmıştır. h/ ylıkları, 7'nya >slTm 2irliği, 2r'ksel >slTm $e K'lt'r Merke(i gibi dışkaynaklardan sağlanan din göre$lilerinin sayısı IA/den +G/e y'kseltilmiştir.2öylece yurt dışındaki din göre$lilerinin toplam sayısı AI =yl'l öncesi A*- ikenbug'n GAA/e y'kseltilmiştir.]5ur%an =sener/in önsö(' ile sunulan bri0ingte 4eşitli bakanlık temsilcileri,kendi bakanlıkları konusu ile ilgili 4alışmalarını anlattılar. Yabanc'arpolitikası a4ısından %'k'met değişikliği, 5'rk iş g'c'ne talepteki gelişmeler,kesin dön'ş yapacak iş4ilerle ilgili sorunlar, 5'rk işg'c'n'n =5 'lkelerindeserbest dolaşımı, 4i0te uyrukluk, askerlik y'k'ml'l'ğ' gibi konular da yer aldı.I*.G.AF+Jrap4a ders $eren G kişinin maoşını . rabistan öd'yor 875/7= UU7> M!7erslerin $erildiği 875 Yabancı 79ler Y'ksek 8ku)lu/nun M'd'r Yardımcısı Vro0.=dip Uysal, Zrap4a dersi $eren öğretim elemanlarının aylıklarının ödenmesiişine %i4 karışmadıklarına, aylıkların postayla doğrudan öğretim elemanlarınagönderildiğini] söyledi.mit slanbayIF3KR h 875/de rap4a dersleri $eren öğretim ele)manlarr)in maaşlarınınyaklaşık G yıldan bu yana uudB rabistan Y'ksek =ğitim 2akonlığı/na bağlı Z>mamMo%ammed tbn)A i.ud !slamic Uni$ersity] tara0ından ödendiği ortaya 4ıktı.rap4a derslerinin $erildiği Yabancı 7iller Y'ksek 8kulu M'd'r Yardımcısı Vro0.7r. %met =dip Uysal, G 5'rk öğretim elemanının aylıklarının ödenmesi işine %i4karışmadıklarını, aylıkların postayla öğretim elemanlarına gönderildiğini i0adeetti. Vro0. Uysal, rektörl'kle yapılan bir anlaşma sonucunda aylıkların uudini$ersitesi tara0ından ödendiğini, ancak bunun miktarını bilmediklerini$urguladı.?a(i ni$ersitesi/nde kadrolu bulunan, ancak 875/de $erdiği rap4a derslerii4in uudi ni$ersitesi/nden maaş alan 7o4. 7r. li akir =rgin, dersleri uudirabistan/ın Z0inanse ettiğini] belirtirken, sorularımı(ı şöyle yanıtladı"

h i(in rap4a dersleri $ermeni( karşılığı olarak uudi rabistan/dan '4 yıldırmaaş aldığını(a dair iddialar 5ar..7o4. =rgin h 2enim buradaki ;?a(i ni$ersitesi< rap4a derslerimle bir ilgisiyok. 8rtadoğu 5eknik ni$ersitesi ile ilgili olarak $ar. 8nu da 875Rektörl'ğ'/nden ya da 0ak'lte dekanlığından öğrenebilirsini(.

h 875/de rap4a dersleri $ererek nndi rabistan/dan para alıyorsunu(7o4. =rgin h =$et.

h 875 ile uudi rabistan/ın bu konudaki bağlantısı nasıl7o4. =rgin h uudB rabistan 0inanse ediyor oradaki dersleri. rap4aderslerini..

h 7ers basma ne kadar alıyorsunu(7o4. =rgin h 7ers olarak değil, aylık olarak alıyoru(.



h i( ayda ka4 derse girip, ka4 lira alıyorsunu(7o4. =rgin h ak'ltenin programındaki rap4a derslerine giriyorum.

h i(in dışını(da, `iyad kkoyonlu, &e$det @akmak4ı da $ar ders $erensanıyorum.7o4. =rgin h =$et.

h 875 Rektörl'ğ' ile nudların anlaşması o (aman. 3e kadar aylık alıyorsunu(

7o4. =rgin h =$et... nlaşma onların ama, aldığımı( aylığı rektörl'ktenöğrenebilirsini(.875 =ğitim )ak'ltesi 7ekanı $e Yabancı 7iller Y'ksekIF*8kulu M'd'r Yardımcısı Vro0. %met =dip Uysal >se aynı konuya >lişkinsorularımı(a şu yanıtları $erdi"

h ak'ltenl(deki rap4a derslerini $eren '4 öğretim elemanı, li akir =rgin,`iyad kkoyunlu, &e$det @akmak4ı.. 2unların aylıkları uudB rabistan%'k'metince $eriliyormuş.. 3e kadar alıyorlar, %a0tada ka4 saat ders $eriyorlarVro0. Uysal h 9a0tada ka4 saat ders $erdiklerini araştırmam lT(ım. i(e sonrabildiririm.

h Veki, bu öğretim elemanlarının paraları uudi rabistan tara0ından nasılbir anlaşma ile $eriliyor

Vro0. Uysal h 2unlar, ... uudi rabistan/da bir 'ni$ersite, bi(e bu imkTnısağladı. 2i( elemanları burada buldok $e bunların 'cretlerini uudirabistan/daki bir 'ni$ersite $eriyor.. Riyad/daki bir 'ni$ersite bi(e bu imkTnısağladı.

h 9angi 'ni$ersite >mam Mu%ammed uud ni$ersitesi miVro0. Uysal h anıyorum..

h Ka4 yıldır parları $eriliyorVro0. Uysal h anıyorum U4 yıldır. ncak, ne kadar 'cret aldıklarını bilmiyorum.2i(imle aldıkları 'cret konusunda ne)blr anlaşma yapıldı ne de bir gör'şme. 3ede ben ilgililerden sorup ne kadar aldıklarını öğrendim.

h 2u öğretim elemanları >mam Mu%ammed and ni$er)sitesi/nden mi geldilerVro0. Uysal h 2ir tanesi ?a(i ni$ersitesi/nde, diğeri 4alışmıyor 'ni$ersitede.anıyorum uudi rabistan/da doktora yapmışlar. 2ir tanesi, &e$det @akmaklınkara/da ö(ei bir 'ni$ersitede 4alışıyor.

h Riyad/daki 'ni$ersitenin tam adının >mam Mu%ammed eriat 'ni$ersitesi olduğudoğru mnVro0. Uysal h 9ayır, şeriat kelimesi yok. 7osyalara, bir bakayım. 9a0tada saatders $eriyorlar. ma ka4 para aldıkları konusunda bir 0ikrim yok. ni$ersitenintam adı, uudi rabistan =ğitim 2akan%ğı/na bağlı >ngili(ce adı şöyla" Kingdomo0 audi rabia, Ministery o0 9ig%er =ducation" !slamic Uni$ersity o0 !mamMu%ammed !bn)i aud.

h i( yalnı( aracılık ediyorsunu( o (aman.Vro0. Uysal h =0endim bunları bi( se4tik, parasını onlar öd'yorlar. 8nlarödemeseydi bi( bu %ocaları bulamayacaktık $e bu dersler yapılamayacaktı. ?e4ens4pe de iki tane rd'nl'mIF-pro0esör buraya gelmişti. 8nların 'cretlerini %em bi( %em de rd'n/deki Yarmoukni$ersitesi ödedi. 2öyle oluyor.

h i( paranın alınıp $erilmesine aracı olmuyor musunu(Vro0./Uysal h 9ayır, katiyen. dreslerine postalanıyor. i( bu para işlerine0a(la girmeye başladını(. 2aşka memleketlerde ö(el kanun $ardır, ö(el ma%remşeylerle kimse ilgilenme(.]I*.G.AF+JZRobıta] (incirinde önemli bir g'n"=OR=3 YR!3 @!K:Y&KKamuoyunun ayın &um%urbaşkanından yanıtmı beklediği sorular"A h 2ilgisi olsaydı. Rabıta kararnamesini reddedermiydiI h 2ilgisi olsaydı, ilgiliter i4in soruşturma a4tırırmıydıG h Rabıta/nın /maaş ödemesi/ laiklikle bağdaşıyormu



h Rabıta/nın. ne olduğunu ne (aman öğrendi9aber Merke(i h &um%uriyet 9aber Merke(i/yle Yurt 9aberler er$isi/nin,5'rkiye/nin 4eşitli yörelerinde y'r'tt'kleri sınırlı nabı( yoklamaları,kamuoyunda ZRabıta] olayıyla ilgili olarak ba(ı soru işaretlerinin $arlığınıortaya koydu. ?a(etemi(in ZRabıta] olayını ortaya 4ıkarmasından sonra,kamuoyunun '(ellikle &um%urbaşkanı ayın Kenan =$ren/den yanıtlanmasını

beklediği ba(ı sorular, ö(etle şöyle sıralanabilir"A. &um%urbaşkanı ayın =$ren, Rabıta kararnamesi nisan AF+A/de kendisinesunulduğu (aman, i4eriği %akkında bilgisi olsaydı, bu kararnameyi reddedermiydiI. ayın =$ren, Rabıta kararnamesinin i4eriği %akkında bilgi sa%ibi olsaydı, bukararnameyi %a(ırlayanlar $e ön'ne getirenler %akkında soruşturma a4tırır mıydıG. ayın =$ren, bu kararname kendisine sunulduğunda, bilgi sa%ibi olsaydıRabıta örg't'n'n genel olarak 5'rkiye/deki $e ö(el olarak de$letle bağlantılıolabilecek 0aaliyetleri %akkında soruşturma a4tırır mıydı. ayın =$ren/e göre, t'('ğ'ne M'sl'man 'lkelerde Zşeri)IFJat d'(eni] ]kurulmasını başlıca %ede0 olarak koymuş olan Rabıta örg't'n'n,5'rkiye &um%uriyeti/nin bir kısım kamu göre$lisine ) 'cretsi( i(inli olsalar

da%i ) maaş ödemesi, laik cum%uriyet ilkesiyle bağdaşıyor mu*. aym =$ren, Z7'nya >slTm 2irliği] adıyla bilinen Rabıta örg't'n'n nasıl birörg't olduğunu ne (aman öğrendi-. Rabıta örg't'n'n 0aaliyetleri %akkında &um%uriyet ga(etesinde A Mayıs AF-Ftari%inde >4işleri 2akanlığı raporlarına $e Ulusal ?'$enlik Hrg't'/ne gelenbilgilere dayanılarak bir %aber yayımlanmıştı. caba, Rabıta/nın 5'rkiye/deki>slamcı akımları şu ya da bu şekilde desteklediğine ilişkin bilgiler, 'lkemi(inulusal g'$enlik örg'tlerinde $ar mı 2u konuda &um%urbaşkanı ayın =$ren/e%er%angi bir bilgi $erildi miJ. Rabıta kararnamesine AF+A nisanında sö(l' olarak onay $eren, (amanın Milli?'$enlik Konseyi ?enel ekreteri 8rgeneral 9aydar altık ;%alen 2ern2'y'kel4imi(< tara0ından &um%urbaşkanı ayın =$ren/e bu konuda %er%angi birbilgi $erildi mi+. Rabıta kararnamesinin, (amanın 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/in im(asınıtaşıyan ek ya(ısı aym =$ren/e sunuldu muF. AI =yl'l'n 7e$let 2akanı Me%met ö(g'neş, uudi rabistan (iyaretinden sonra&um%urbaşkanı aym =$ren/e 4ıkarak, o 'lkede (iyaret ettiği Rabıta örg't'%akkında %er%angi bir bilgi $erdi miAE. &um%urbaşkanı aym =$ren, >slTm Kon0eransı toplantılarında Rabıta örg't'n'ntemsilcileriyle %er%angi bir temas yaptı mı Hrg't'n ?enel ekreteriylenkara/da aym =$ren/in %er%angi bir gör'şmesi oldu muAA. @alışma 2akanlığı tara0ından I- Kasım AF+I g'n' nkara/da &um%urbaşkanı=$ren ile Milli ?'$enlik Konseyi 'yelerine $erilen bri0ingte, Z7'nya >slTm2aliği ]ain ;Rabıta örg'n'< yapısı %akkında ayrıca bilgi $erildi mi&um%uriyet/in %aber birimlerinin yapmış olduğu nabı( yoklamalarına göre,kamuoyunun &um%urbaşkanı ayın Kenan =$ren/den yanıtlarını beklediği sorular,yukarıdaki gibi ö(etleniyor.&um%urbaşkanı =$ren, yarın saba% >stanbul/da ?a(eteciler &en'yeti/nde bir basıntoplantısı d'(enleyerek Rabıta konusunda a4ıklamalarda bulunacak. 9er ga(eteden* kişinin i(leyeceği bildirilen basın toplantısında. &um%urbaşkanı KenanIF+=$ren/e ayrıca %er%angi bir soru yöneit'emeyeceği, ga(ete yönetimlerine d'n1/oirild: =$ren, cumartesi g'n' öğleden sonra da ba(ı ga(etelerin sa%ip $eyöneticileriyle bir toplantı yapacak.4n0caya Köşk'/ne yakın 4e$relerden aBman bilgilere göre =$ren, d'n Rabıtaolayıyla ilgili olarak de$let arşi$lerinde bulunan belgeler ya da bu konu%akkında bilgisi olan kişilerle yaptığı konuşmalaıdan sonra yarınki basıntoplantısında '(erinde duracağı noktalan saptadı. &um%uriyet nkara 2'ro)su/nun%aberine göre, Rabıta olayıyla ilgili toparlanan notlar. &um%urbaşkanı =$ren/inbasın toplantısında konuyla ilgili ya(ılı bir metin okumayacağı, sö(l' olarak $enotlarına dayanarak konuşacağı bildirUdi.



2u konuşmasında &um%urbaşkanının Rabıta olayına AF+E öncesi $e sonrasının nasılbir bakış a4ısı ile yaklaşacağı d'n kesinlik ka(anmadı.&um%urbaşkanı =$ren/in bug'n de derlenen notlar $e dosyalar '(erinde4alışmalarını s'rd'receği bildirildi. @ankaya/da)ki yetkili kişiler.&um%urbaşkanının eski 2aşbakan 'leyman 7emirel dönemine ya da da%a öncekiyıllara değinip değinmeyeceği konusundaki soruları yanıtsı( bıraktılar. ncak

bir yetkili, Z&um%urbaşkanı bug'ne kadar konuya barış4ıl bir yaklaşım gösterdi.2unu s'rd'rmesi, yapılan %ataları doğrudan olmasa bile i0ade etmesi, bunun yanısıra M?K dönemindeki olayları kendi mantığı i4inde sa$unması beklenebilir] dedi.AF+I yılında M?K/ye @alışma 2akanlığı tara0ından. $erilen bri0ingte Rabıta ileilgili bilgileri &um%urbaşkanının yadsıyıp yadsımadığı sorularına ise, yeni ba(ıyetkili kişiler, Z&uma g'n' b't'n bu konuları ayın &um%urbaşkanı a4ıklığaka$uşturacak] diye karşıladılar.I-.G.AF+JMKYK, Rabıta olayında >nön' $e ağlar/ın tutumunu t'm'yig onaylıyor"9V/7= ?HR 2>R:>N>9V MKYK/nin d'n yapılan toplantısından sonra ?enel ekreter ikri ağlartara0ından a4ıklanan bildiride AI =yl^l/den bu yana 5'rkiye/nin bir reimbunalımı i4inde

IFFolduğu kaydedilerek Rabıtb olayının, reim bunalımı sonucu ortaya 4ıkante%likeli ilişkilerden biri olduğu $urgulandı. 9V bildirisinde cum%uriyetintemel ilkelerini korumanın kendileri i4in ka4ınılma( bir göre$ olduğubelirtilerek, >nön' $e aglar/ın yaptıkları a4ıklamalara $e takındıkları tutumaeksiksi( katılındığı belirtildi.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 9V MKYK, Rabıta olayı ile ilgili son gelişmeler'(erine bir bildiri yayımlayarak, ?enel 2aşkan =rdal >nön' ile ?enel ekreterikri aglar/ın bu konuda a4ıkladığı gör'şlere, takındıkları tutum $eda$ranışlara tam destek $erdi. 2ildiride, AI =yl'l AF+E/den bu yana laikcum%uriyetin temel niteliğini ortadan kaldırmak i4in t'm 4abaların %arcandığıkaydedildi,9V MKYK/nln t'('k taslağının tartışıldığı d'nk' toplantıda, Rabıta olayınınortaya 4ıkmasından sonra ?enel ekreter ikri aglar/ın &um%urbaşkanınınisti0asını istemesi $e bunun '(erine meydana gelen gelişmeler ele alındı. 3ail?'r)man/ın önerisi '(erine MKYK 'yelerinden oluşturulan komisyonca bu konudaMKYK/nin d'ş'ncelerini yansıtan bir bildiri %a(ırlandı. ?enel ekreter ikriağlar tara0ından a4ıklanan bildiride, Rabıta/nm ZKutsal bir dinB kuruluş değil,teokratik de$let ilkelerini yaymayı ama4layan, yayılmacı, basit bir siyasalkurum] olduğu belirtildi.9V MKYK/nin, AI =yl'l sonrası yönetiminin Rabıta olayındaki rol' nedeniyleZ5'rk %alkının dinB inan4larına saygı duymadığını a4ık4a kanıtladığı gör'ş'neyer $erilen bildirisi şöyle"ZAI =yl'l AF+E/den bu yana 5'rkiye ciddi bir reim bunalımı i4erisindedir. 2ubunalım bir di(i te%likeli ilişkiyi de b'nyesinde barındırmaktadır. Rabıta ileilgili son bilgiler $e a4ıklamalar, sö('n' ettiğimi( te%likeli ilişkilerdensadece bir tanesidir. Rabıtat)'l [lem)'l >slTm kutsal bir dinB kuruluş değil,teokratik de$let ilkelerini yaymayı ama4layan, yayılmacı, basit bir siyasalkuruluştur. Rabıta, cum%uriyetin $e onun temelinde yer alan tat'rk ilkelerininreddini kendisine ama4 edin). mistir. Rabıta olayı ile tat'rk 5'rkiyesi/nin%angi anlayışla yönetildiği bir ke( da%a ortaya 4ıkmıştır.2u dönemde laik cum%uriyetin temel niteliğini ortadan kaldırmak i4in t'm 4abalar%arcanmıştır. tat'rk/'n kurduğu.GEEurumlar kapatılmış, $asiyeti 4iğnenmiş, laik eğitimden u(aklaştırılmıştır. 3eya(ık ki, b't'n bunlar tat'rk4'l'k adına yapılmıştır. 9alkımı(ın kutsalinan4larını söm'ren $e birer ticaret yu$ası %aline getirilen $akı0lar, kurslar,gericilik $e tarikat4ılık, iktidarlar eliyle alabildiğine ö(endirilmiş yeyaygınlaştırılmıştır. ?elişmelerin kamuoyuna duyurulmaması i4in a4ıklık $edemokrasi unutturulmuş, yapay bir demokratikleşme yaklaşımı topluma sunulmuştur.7e$letin din göre$lilierinin/ 'cretlerinin de$let %a(inesinden ödenmesiniistemek, din adamlarının onurunu %em de laik de$letin itibarını korumak



anlayışına dayanır. 2u yönetirinin din adamlarımı(ın 'cretlerini yabancılaraödetmekle 5'rk %alkının dinB inan4larına saygı duymadığı a4ık4a kanıtlanmış,irtica, de$letin i4erisinde tırmandırılmıştır.2u nedenle iktidar $e diğer mu%ale0et partilerinin bu ger4ekleri görme(liktengelerek 9V/yi inan4 ö(g'rl'ğ'n'n karşısında gösterme 4abalan dainandırıcılığını yitirmiştir.

&um%uriyeti $e onun temel ilkelerini korumayı $a(ge4ilme( göre$ kabul eden 9V,bu kurumlara yönelik saldırılara %angi yönden gelirse gelsin, t'm g'c'yle $einan4la karşı koyacaktır. lkenin %er alanda b't'nl'k $e birliğinin ancak buyaklaşımla ger4ekleşeceğine inanmaktayı(.on gelişmeler karşısında MKYK/nin t'm 'yeleri ?enel 2aşkan $e ?enel ekreter/ina4ıkladığı gör'şlere, takındıkları tutum $e da$ranışlarla eksiksi(katıldıklarını kamuoyuna duyururlar.9V dana Millet$ekili $e MKYK 'yesi &'neyt &an$er de dana/da &um%uriyet/insorularını yanıtlarken &um%urbaşkanlığı makamı da da%il olmak '(ere t'mkurumların yeniden se4ime gitmesi gerektiğini sa$undu $e ZKimbilir, o yoğunişler arasında ayın &um%urbaşkanımı(a bu örg't da%a neleri im(alatmış olabilir]dedi. &an$er, ikri aglar/ın =$ren/i isti0aya 4ağırmasını da Zayın ağlar,göre$i gereği %aklı $e doğru bir tepki koymuş, göre$ini yapmıştır] şeklinde

sa$undu.Hte yandan 9V =ge örg'tleri de parti yönetimine $e ?enel ekreter ikriağlar/a destek deme4leri yayımlayarak Rabıta olayı karşısındaki ta$ırakatıldıklarını a4ıkladılar. 9V >(mir >l 2aşkanı ere0 2akşık, ZKa0aca, gön'lce$e y'rek4e] ?ene 2aşkan =rdal >nön' $e ?enel ekreter ikri ağlar/ıdesteklediklerini bildirerek, ZYönetim kurulumu(,/ yapılan 4ıkışı oybirliğiyledestekleme kararı aldı. Vartimi(, irtica konusundaGEAtek öd'ns'( parti olduğunu kanıtladı. 2undan ö$'n4 duyuyoru(.. ?enel başkanınımeskiden se$erdik, şimdi da%a 4ok se$i yoru(. 9V, bu konuda tari%sel bir göre$'stlendi. ayın trdal >nön', babacının oğlu olduğunu kanıtladı] şeklindekonuştu. Muğla, 2alıkesir, ydın, Uşak $e Manisa örg'tleri de yaptıklarıa4ıklamalarla parti liderlerini desteklediklerini kaydettiler.9V >4el >l 2aşkanı %met e$ki ?ökle $ent de ikri ağ)lar/ın gericiörg'tlenmeye karşı 4ıkarak ta$ır aldığını belirterek, örg't olarak genelsekreteri desteklediklerini a4ıkladı. >4el >l 2aşkanı, ağlar/ın &um%urbaşkanıKenan =$ren/i isti0aya 4ağıran demecini de y'rekli bir eylem olarak niteledi $e9V/)nin böyle ilerici $e demokrat ta$ır koyabilen 'st d'(ey yöneticilerei%tiyacı $ardır] şeklinde konuştu.3V ?enel 2aşkan Oekili Me%met Ke4eciler d'n Rabıta olayı konusundaki sorularıyanıtlarken. &um%urbaşkanının isti0asının istenmesini de Zyakışıksı( $e yersi(]olarak niteledi. 3V 2aşkanlık 7i$anı toplantısı sonrasında ga(etecilerinsorularını yanıtlayan Ke4eciler, 3V ?enel 2aşkan Yardımcısı 'kr' Y'r'r/'n,Z7in göre$lilerinin Rabıta/dan maaş almasına ilişkin kararnameyi ben deim(alardım] sö(lerini desteklemeyerek, Z2u, 'kr' 2ey/in şa%sB gör'şleridirdedi. Ke4eciler, Zi( olsaydını(, bu kararnameyi im(alar mıydını( Vartini(inbu konudaki gör'ş' nedir] sorusuna, şu yanıtı $erdi" Z2u konudaki a4ıklamaları9'k'met ö(c's' ayın 9asan &elTl ?'(el yaptı. 'kr' 2ey de şa%si gör'şlerinibelirtmiştir. 3V iktidarı doğmada ti AF+E tari%inde bu kararname%a(ırlanmıştır. 2i( iktidara geldikten ")onra bu kararnameyi y'r'rl'ktenkaldırdık $e olayı normal mecrasına soktuk. 7olayısıyla bu konuda 3V/$n alnıa4ık, başı diktir. 2i( bu konuda %er%angi bir şekilde ne ö$mek, ne de yermeknoktasında değili(. 2i(den e$$el meydana gelen %Tdiselerin de mes/ul' deili(.]Ke4eciler, 5urgut H(al/ın kararnameyi im(alayan bakanlardan birisi olduğunuanımsatarak, olayda H(al/ın sorumluluğu olup olmadığının sorulması '(erine,Zayın H(al bu pa(ar g'n' gelecek. 2u soruyu kendisine sonsu(. 2i( 3V olarakbeyanatta bulunuyoru(] diyerek 2aşbakan t bu noktada sa$unmadı. Ke4eciler,3V/ın kuruluşundan önce meydana gelen olaylardan partisinin sorumlu olmadığıgör'ş'n' yineledi. &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in iiti0asmın istenmesini de Ke)GEI4ectler. ZYakışıksı(, yersi( $ö me$cut anayasaya aykırı bir ta)ep] olarakdeğerlendirdi.



ai(e karşı olduğu yolundaki demecinin şeriat d'(eni isteyenlerle paralelnitelikte olup olmadığının sorulması '(erine Ke4eciler, Z5'rkiye/de 0ai(i kabuledenler de $ar, etmeyenler de. 9erkes birbirine saygılı olmalıdır] yanıtını$erdi.I-.G.AF+A>stanbul ni$ersitesi/nin de desteklediği kitaptan"

55RK, >:M =3 `RR O=R=3 :7!R!:R!3 H3&3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h Rabıta/nın 5'rkiye/de işbirliği i4inde bulunduğukuruluşlardan >stanbul ni$ersitesi >slTm raştırmaları =nstit's'/n'n deZ%amiler listesinde yer aldığı bir kitapta ZMustara Kemal Vaşa/nın >slTm/ayönelik en erken $e en (arar $erici saldırılarının önc's' olduğu] ileri s'r'ld'.5'rk >slTm 4e$relerinde yayınlarıyla tanınan 9amid l)gar/m sö( konusu kitaptakimakalesinde Musta0a Kemal tat'rk/'n re0ormları son derece ağır bir dilleeleştirildi.Me$lTnT ey% =bul lT Me$dudi/nin anısına bir araya getirilen II makaledenoluşan kitap AFJF $e AF+E yıllarında iki kes basıldı. 2asımı >ngiltere/dekiZ>slTm Oak0ı] $e &idde/deki ZuudB Yayıne$i] tara0ından ortaklaşa 'stlenildi.2asımı >ngiltere/de yapılan kitabın girişinde Z9amiler Komitesi/nin listesiyayımlandı. :isteye göre, kitap dönemin uudB rabistan Y'ksek =ğitim 2akanı

ey% 9asan >bn bdulla% =l ey%, =ndone(ya eski 2aşbakanı Mu%ammed 3asır,Vakistan dalet 2akanı . K. 2ro%i $e >stanbul ni$ersitesi >slTm raştırmaları=nstit's' 7irektör Yardımcısı ali% 5uğ/un %imayelerinde, 9urşit %met ile `a0er>s%ak =nsari tara0ından yayına %a(ırlandı. Vro0. ali% 5uğ, %alen Marmarani$ersitesi >la%iyat ak'ltesi 7ekanlığı göre$ini s'rd'r'yor.Z>slTm perspekti0leri] adını taşıyan kitabın GAG. say0asında 9amid lgartara0ından kaleme alınan Zaid 3ursi $e Risale)i 3ur" ?'n'm'( 5'rkiye/sinde>slTm/a 2akış] adlı makaleye yer $erildi. >ngili( asıllı lgar o dönemde27/deki 2erkeley ni)$ersitesi/nde Yakındoğu dilleri $e edebiyatı böl'm'ndedo4ent olarak göre$ yapıyordu. AFJE/li yılların b'y'k böl'm'n' 5'r)GEGkiye/de ge4iren lgar, >slTm gör'ş'ne yakın 5'rk dergilerinde yayımlananmakaleleri ile de tanınıyor. lgar, II say0alık makalesinin girişinde şugör'şleri dile getiriyor"ZMusta0a Kemal Vaşa/nın modern d'nyada >slama en erken $e (arar $ericisaldırıların önc's' olduğu 4ok iyi bilinir. 9ali0eliğin kaldırılması, asrn birmilliyet4iliğin desteklenmesi, şeriat b'k'mleri yerine it%al $rupa yasalarınıngetirilmesi, medrese sisteminin kaldırılması, tarikatların yasaklanmasısonucunda 5'rkiye/de geleneksel >slTm yaşamı darmadağın edildi. 5'rkiye/de>slam/dan u(aklaşma diğer M'sl'man 'lkelerden 4ok da%a %ı(lı ger4ekleşti.]I-.G.AF+JMe%met H(g'neş, AFJE/te $erdiği önerge ile Rabıta örg't'/n' su4lamış"R2!5 H3=R?=>3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h Ulusu,%'k'metinin 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/inAFJE yılında A tabii senatör arkadaşıyla birlikte %a(ırladıkları bir soruşturmaönergesinde ZRabıta örg't'] n' su4ladığı belirlendi. H(g'neş $e A arkadaşıtara0ından 52MM 2a/şkanlığı/na $erilen önergede, eski başbakanlardan 7emirel $eiki 7e$let 2akanı, eski 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcısı Yaşar 5unag'r/'koruyarak Z>slTm dininin 4eşitli maksatlarla istismar edilmesine m'sama%aettikleri] ileri s'r'lm'ş.H(g'neş $e A tabii senatör'n $erdikleri soruşturma önergesine eklenenbelgelerde o (amanki 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcısı Yaşar 5unag'r/'n. RabıtaHrg't' ile Zde$amlı irtibatta] olduğu kaydediliyor. Hnergeye ek olarak sunulanbir M>5 raporunda da 5unag'r1'n ZRabıtat)'l [lem)'l >slTmB &emiyeti ?enelekreteri olan Mu%ammed =l a$$a0 ile de temas %alinde bulunmaktadır. Yaşar5unag'r bu cemiyetlerin >s$i4re/de bulunan şube başkanı 7r. ait Rama(an ilemu%a$ere etmektedir] denildiği de anlaşıldı.2aşbakan 7emirel ile eski de$let bakanları Re0et. e(gin, 9'samettin tabeyli%aklarında %a(ırlanan soruşturma önergesi sonunda kurulan soruşturma %a(ırlıkkomisyonu 7emirel )$e iki bakın %akkında AFJA yılında soruşturmaya yer olmadığıkararı $erdi.GE



Me%met ö(g'neş/le birlikte önerge şu tabii senatörler tara0ından %a(ırlandı"a%ri H(dilek, Mucip taklı, Mu(a00er Yurdakuler, 9aydar 5un4kanat, ami K'4'k,Oe%bi =rs', e(ai 8kan, %met Yıldı(, up%i Karaman, Ra0et ksayoğlu, M. 'kr'H(kaya, .elT%attin H(g'r, =manulla% @elebi, KTmil Kara$elioğlu.]IJ.G.AF+*] =&=O>5" >MM:R 2=:@>K M H7=7>

3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h =ski 2aşbakanlardan G'lent =ce$it, Z5'rk dingöre$lilerine Rabıta Hrgtt'/nce maaş ödenmesine ilk olarak AFJF yılında kendi2aşbakanlığı döneminde başlandığı] iddialarını yanıtladı. =ce$it, aba%?a(etesinde yer alan %abere ilişkin yanıtında, AFJF/da yapılan bu işlemde 5'rk%'k'metinin mu%atabının doğrudan doğruya 2el4ika %'k'meti olduğuna işaretederek, din göre$lilerinin maaşlarının 2el4ika %'k'meti tara0ından ödendiğinii0ade etti.2'lent =ce$it, ga(ete %aberinde yer alan belgelerde, AFJF/)da yurt dışınagönderilen din göre$lilerine Rabıta ya da onunla bağlantılı bir örg't4e maaşödeneceğine ilişkin %i4 bir,i0ade bulunmadığını bildirdi. =ce$it, 7iyanet >şleri2aşkanlığı ile göre$li dalet 2akanlığı/nın kararnameye esas oluşturanya(ılarında, 2el4ika/daki 5'rk $atandaşlarının dinsel gereksinimlerinikarşılamak '(ere Zaylıkları 2el4ika makamlarınca kar)ş'anmak kaydıyla] ba(ı din

göre$lilerinin >(insi( olarak bu 'lkeye gönderileceğinin a4ık $e kesin olarakyer aldığını kay))detti.2'lent =ce$it, Ulu4 ?'rkan >m(alı %aberi Zyorumlu] olarak niteledi $e konununsaptırıldığını sa$unarak şöyle dedi"ZMeselenin aslı şudur" 7a%a/ AF-E/lı yıllarda 2el4ika/daki 5'rk iş4ilerininsayısı artmaya başlayınca 2el4ika %'k'meti. >ş4ilerimi(e %er konuda yardımcıolmak $e onların resmi makamlarla ilişkilerine katkıda bulunmak '(ere /sosyal%i(met göre$lileri 4alıştırmayı kararlaştırmıştır. Yabancı iş4ilerin bulunduğubaşka ba(ı 'lkeler de aynı ama4la sosyal %i(met göre$lileri atamışlardır. ncak2el4ika %'k'meti, bu göre$lilerin doğrudan doğruya 5'rk %'k'metincebelirlenmesini önermiş )/tir. 2el4ika %'k'metinin bu yapıcı tutumu olumlukarşılanmış)GE*." IEtır $e 5'rkiye/deki yetkili makamların uygun görd'ğ' sosyal %i(met u(manlarınınadlan 2el4ika makamlarına bildirilmiştir. 8 sırada kamu göre$lisi olanlara da buama4la 'cretsi( i(in $erilmiştir. 2u göre$lilerin aylıkları 2el4ika resmimakamlarınca karşılanmıştır. ramı(daki anlaşmaya uygun olarak 2el4ikamakamları, sosyal %i(met göre$lilerinin tara0sın bi4imde 4alışmaları bakımındankendine d'şen ö(eni göstermiştir. stelik kendilerinin gö(etim $e denetimini5'rk makamlarının yapmalarını kabul etmiştir. 2el4ika/daki iş4ilerimi(indinsel gereksinimleri i4in göre$lendirilecek kimselere de bu ama4la $e bu4er4e$ede 'cretsi( i(in $erilmiş olduğu, ga(etenin yayımladığı I numaralıbelgede a4ık4a belirtilmektedir. 2elgede, /sö(' edilen göre$lilerinaylıklarının 2el4ika makamlarınca karşılanmak kaydıyla 2r'ksel2'y'kel4iliğimi(in dinB %i(metler m'şa$irliğinin gö(etim $e denetimi altındagöre$ yapacakları ö)(ellikle $urgulanmaktadır.]Z=ğer Rabıta Hrg't', 2el4ika %'k'metine maddB yardımda bulunduysa bu bi(imbilgimi( $e ilgimi( dışındadır diyen =ce$it, ZHyle bir yardımı kabul edipetmemek, kabul ederse ne ama4la kullanılacağına saptamak 2el4ika %'k'metininyetkisi i4inde olan %ususlardır. AFJF/da yapılan işlemde 5'rk %'k'metininmu%atabı doğrudan doğruya 2el4ika %'k'metidir $e aylıkların doğrudan doğruya2el4ika %'k'metince ödenmesi sö( konusudur dedi.2'lent =ce$it, @alışma 2akanlığı yaptığı AF-E/' yıllarda, yurt dışındaki 5'rkiş4ilerinden ö(ellikle bayramda $e Rama(an ayında din göre$lisi istekleriningelmeye başladığını, ancak b't4ede bunun i4in bir ödenek bulunmadığından buisteklerin karşılanmasında g'4l'k 4ekildiğini söyledi.Kendisiyle ilgili iddialara yer $eren ga(etenin konuyla ilgili Zger4eği ta%ri0ettiğini kaydeden =ce$it, Rabıta olayıyla ilgili gör'şlerini a4ıkladığını daanımsatarak, Z:aiklikten $erilen öd'nlere tepkimi %er $esileyle a4ık bi4imdegösterdim $egösteriyorum dedi.



I+.G.AF+JGE-&um%urbaşkanı Rabıta/dan maaş olayını sa$undu" =OR=3" ?=3= >M`:R7!M. 8layın ardında" 2unun arkasında ne yatıyor AI =y)l'l/' yapanları köt'lemek.>kinci sebep, irtica diye y'klenelim de ilişkilere darbe $uralım...9ata yok" 2en %atamr kabul ederim, eğer burada bir %ata yapmış olsaydım

söylerdim. 9er %'k'met e%$en)i şer olan bu yolu se4miş...>sti0a 4ağrısı" `aman (amon sonki benim de d'ş'nd'ğ'm olmuyor mu, 4ekip gideyimdiye. ma birisi istedi diye ben isti0a etmem.eriat" 2en şeriat4ıların '(erine '(erine gittim $e %er t'rl' te%likeyi gö(ealorak gidiyorum. Korkak olsaydım, neme lT(ım derdim, yapmadım.Mumcu/nun di(isi" 2ir ga(eteci arkadaşımı( araştırma yapmıştır, (or bir iştir,takdirle karşılarım, ama yorumlara iştirak edemem.9aber Merke(i h &um%urbaşkanı Kenan =$ren, yurt dışına gönderilen dingöre$lilerine şeriat4ı örg't Rabıta/dan maaş bağlanması ile gelişen olaylarlailgili beklenen a4ıklamasını d'n yaptı. =$ren, >stanbul ?a(eteciler &emiyeti/nded'(enlediği $e kendi deyimi ile Zbasın gör'şmesi] dediği toplantıda konuya.ilişkin kamuoyunda yanıt bekleyen sorulara a4ıklık getirdi $e dö$i( sıkıntısınınolduğu o g'n'n koşullarında aynı kararnameyi bug'n de im(alayabileceğinS

söyledi. =$ren, Z2unu kusur $e su4 olarak kabul etmiyorum] dedi $e %i4bir%'k'met dönemini su4lamadığmı da bildirdi. =$ren, Z9er %'k'met e%$en)i şer olanbu yolu se4miş] şeklinde konuştu.&um%urbaşkanı =$ren, konuşmasında Z2ir de$let, dışarıya göre$li gönderdiğikişinin parasını ödemekle m'kelle0tir] gör'ş'n' de sa$unurken, o döneminkoşulları i4inde sö(konu)su kararnameyi bilerek im(aladığını a4ıkladı.=$ren, Rabıta olayını kamuoyuna yansıtan ga(etemi( ya(arı Uğur Mumcu/nun adını$ermeden, Z?a(eteci arkadaşımı( araştırma yapmıştır, (or bir iştir. 5akdirlekarşılarım. ma yorumuna iştirak edemem. Bşte o yorumları okuyunca arkasın)GEJda başka maksat arıyorum] şeklinde konuştu $e maksatın ZAI =yl'l döneminiköt'lemek $e >slTm 'lkeleri ile gelişen ilişkileri koparmak] olduğunu öne s'rd'.AI =yl'l döneminde, laiklik konusunda en titi( da$ranan idare olduğunu söyleyen=$ren, laikliğin saptırılmamasım istedi $e Z2en şeriat4ıların '(erine gittim $e%er t'rl' te%likeyi gö(e alarak gidiyorum. Korkak olsaydım, neme lT(ım derdim,yapma(dım] dedi.Kendisine yönelik isti0a 4ağrısı konusunda ise =$ren, Z`aman (aman sanki benimd'ş'nd'ğ'm olmuyor mu, 4ekip gideyim diye. ma birisi istedi diye ben isti0aetmem] şeklinde konuştu.&um%urbaşkanı =$ren, d'n saba% beraberinde >stanbul Oalisi 3e$(at ya( $e>stanbur nakent 2elediye 2aşkanı 2edrettin 7alan/la birlikte ?a(eteciler&emiyeti/ne geldi. Kısa bir s're cemiyet yöneticileri ile gör'şen &um%urbaşkanıda%a sonra cemiyetin Z2ur%an elek] salonundaki Zbasın gör'şmesi])ne katıldı.Z2asın gör'şmesi] ga(eteciler soru sormadan &um%urbaşkanının yaptığıa4ıklamalarla A.* saat s'rd'.=$ren, konuşmasına AF-A yılında yurt dışına iş4i gönderilmeye başlanmasınıanlatarak girdi $e ilerleyen yıllarda bu iş4ilerin öteki sorunlarının yanı sıradini göre$lerini yerine getirmede de ba(ı problemlerinin ortaya 4ıktığınıbelirtti.8 dönemlerin %'k'metlerinin bu soruna bir 4are bulamadığını, bunun '(erinebundan yararlanan ba(ı örg'tlerin iş4ilerimi(i istismar etmeye başladığınısöyleyen =$ren, AFJF yılının %a(iran ayında 2el4ika %'k'metinin maaşlarını$ermeyi kabul ettiği din göre$lisinin 2el4ika/ya gönderildiğini bildirdi.=$ren, Z7iyeceksini( ki, din göre$lisinin parasını 5'rkiye &um%uriyeti de$leti$ereme( miydi Oerirdi belki ama, bununla bitmeyecekti ki] dedi. 2el4ika/dangelen yeni bir istek '(erine AG ralık AFJF/da yeni bir %'k'metin döneminde buke( A din göre$lisinin da%a 2el4ika/ya gönderildiğini anlatan =$ren sö(lerinişöyle s'rd'rd'"Zralık AFJF/dan sonra AF+E mart ayında Kıbrıs/ta >slTm Kon0eransı d'(enleniyor,5'rk kesiminde. 8raya giden 7iyanet >şleri 2aşkanı, 7e$let 2akanı, 1Rabıta/denilen 7'nya >slTm 2irliği ?enel ekreteriyle temas kuruyorlar. 2iriğin genelsekreteri $e maiyeti nkara/ya geliyor. U4ak dolayısıyla mı, 4ağrıldıklarından



mı, onu bilemiyorum. 2urada ilgililerle temas ediyor, bakanlarla, başbakanla.Kendileriyle konuşuyor. /7ışa)GE+rıya din göre$lisi gönderme mecburiyetimi( $ar. i( de din adamlarına, camiyaptırmaya, şuraya buraya yardım ediyorsunu(. caba bi(e de yardım edermisini(] deniyor. /=deri(/ diyor.

ncak o (aman /yaparı(/ diyor. /ncak din adamlarını bi( se4eri(/ diyor. 8(amanki %'k'met $e 7iyanet >şleri 2aşkanlığı /Yok, bi( göre$lileri si(ese4tirmeyi(. 2unun se4imini bi( yaparı(. 2i( si(den yalnı( maaşlarını $ermeni(iistiyoru(/ diyorlar.Rabıta denilen o örg't, başka 'lkelere yaptığı yardımlarda se4imi kendisiyaptığı %alde, 5'rkiye/ye karşı bu yolu bulamamış. >şte ilk de0a AJ ğustosAF+E/de, GI kişilik bir ka0ile gitmesi gerekiyordu mu%teli0 'lkelere. 2el4ika,>ngiltere, >s$e4, $ustralya gibi bunların IF/unun parasını ma%alli idareler, Gtanesininkini Rabıta öd'yor. 2unların se4imi bi(im de$let tara0ından yapılıyor.AI =yl'l/den sonra 7e$let 2akanlığı/ndan bir tekli0 geliyor başbakanlığa.5oplumu yurt i4inde $e yurt dışında din bakımından aydınlatma göre$i, 7iyanet>şleri 2aşkanlığı/nda. 2u göre$ yurt i4inde -E bine yakın din göre$lisiyleyerine getirilmeye 4alışılırken, yurt dışına kadro imkTnsı(lıkları nedeniyle

yeterli %i(metin getirilemediği de ger4ektir. 2u %i(met a4ıklığı nedeniyle, yurtdışındaki $atandaşlar arasında böl'c' 0aaliyetler, bu boşluktan yararlanma0aaliyeti i4ine girmişlerdir.]7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca se4ilen din göre$lilerinin yurt dışınagönderilmesi i4in AI =yl'l dönemindeki kararnamenin I+ 3isan AF+A/de&um%urbaşkanlığı ?enel ekreterliği/ne gönderildiğini belirten =$ren, Z2ukararname dört satır] dedikten sonra, konunun incelendiğini IA Mayıs AF+Atari%inde 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın değerlendirme ya(ısının geldiğini $ekararnamenin A 5emmu( AF+A/de im(alandığını bildirdi. =$ren, dö$i( sıkıntısıgö( ön'nde tutularak bu yola gidildiğini anlatırken, Z8 dönemde parasını bi(imödememi( şeklinde bir tekli0 gelseydi, im(alama(dım. 2elki de bir din göre$lisigönderme(dim] dedi. =$ren, yurt dışına gönderilen kişilerin %epsinin geridönd'ğ'n' $e i4lerinde şeriatı sa$unanın olmadığını söyledi. =$ren şöyle de$ametti"Z9er olayın (amanına, o (amanın şartlarına göre değerlendirilmesi gerekir. Veki,bunun en doğrusu neydi =lbette ki, en doğrusu, de$letin göndermesiydi. 2irde$let, dışarıya göre$li gönderdiği kişinin parasını ödemekle m'kelle0tir. 2unadiyecekGEF%i4bir şey yoktur. ma i%tiya4lar $e (aruretler bu durumu doğurmuştur. 8nun >4inben, %i4bir %'k'met dönemini su4laya)mıyorum. @'nk', o dönemde onu yaşadık. Vekine yapılmalıydı. Yapılacak iki şey $ardı. Ya %i4 göndermeyecektik $eya bunakatlanacaktık. 9angisi da%a 0aydalı. =ğer %i4 göndermeyecek olursak, örg'tler,dışarıdan adam getirmeye de$am edecekler, o teşkilTtın getirdiği dingöre$lilerinin etkisi altında kalacaklar $e oradaki $atandaşlarımı(ı m'temadiyen(e%irleyecekler. 2ence, o da%a te%likeli. onradan onları temi(lemek 4ok (or.3itekim %TlT temi(lenmiş değildir. 7ışarıdan gelmiş, parası böl'c' örg'tlertara0ından ödenen din göre$lileri %TlT $ar. 5amamlayabilmiş değili(.]4 %'k'met döneminde de aynı uygulamanın yapıldığını, su4 olsaydı bir %'k'metindurumdan %aberdar olacağını belirten =$ren, Zu4 diyorlar. 3esi su4 Kanun buyetkiyi $ermiş]dedi.Rabıta/dan maaş ödenmesinin laikliğe aykırı olduğu yolundaki gör'şlerekatılmayan &um%urbaşkanı, Z:aikliği saptırmayalım. :aiklik nedir, ne değildir2unu iyi bilelim] diyerek şöyle de$am etti"Z=ğer bu %'k'metler, Rabıta/yla karşı karşıya gelip bir anlaşma yapsalardı, benbunların paralarını öd'yorum ama, si( de 'lkeni(de şeriat d'(enleriniuygulayacaksını(, tslTml kaideler neyi gerektiriyorsa yapacaksını(/ diye, birmutabakata $arılmış olsaydı, işte o (aman laikliğe aykırı %areket edilmişolurdu. 5en parayı $eriyorum, başka şeye karışmıyorum/ diyor.



&um%uriyetimi(in temel $e $a(ge4ilme( ilkesi olan laiklik %epimi(in birleştiği$e titi(likle korumamı( gereken bir %usustur. 2unda %i4 ş'p%emi( yok. 2u konuda%er%angi bir ta$i( %er%angi bir sapma d'ş'n'leme(.]ydın ) kesimin, bu konuyu laikliğe aykırı bulması durumunda, sa0 $atandaşlarında laikliğin dinsi(lik olduğunu söyleyebileceğini sa$unan =$ren, AI =ylTl%'k'metinin laiklik konusunda en titi( da$ranan idarelerden birisi olduğunu

i0adeeti.=$ren, Rabıta konusundaki yayınlarla ilgili olarak Z2unun arkasında ne yatıyor.2ir bardak suda 0ırtına koparmaktır bu. 9atta bir katre suda 0ırtınakoparmaktır. 2unun arkasında AI =yl'l' yapanları köt'lemek, eleştirmek, bunlarböyle laikliğe aykırı da$randılar diye göstermek yatıyor. 2unu anlamamak]GAEicin sa0 olmak lT(ım] dedi. Z2irinci sebep AI =yl'l/' karalamaktır, ikinci sebepde 5'rkiye bu dönemde d'nyaya a4ıldı >slTm $e 8rtadoğu 'lkeleri ile de iyiilişkiler kurdu. caba bunu nasıl koparırı(. Brtica diye y'klenelim deilişkilere darbe $uralım, ikinci sebep olarak da bu aklıma geliyor] şeklindede$am eden &um%urbaşkanı, ya(arımı( Uğur Mumcu/nun adını $ermeden %akkında şöyle

konuştu"Z2u ga(eteci arkadaşımı( araştırma yapmıştır, (or bir iştir. 5akdirle karşılarımama yorumuna iştirak edemem. >şte o yorumlan okuyunca arkasında başka maksatarıyorum.]Mumcu/nun makalelerinden örnekler okuyan =$ren, konuşmasının bir başkaböl'm'nde de Mumcu %akkında şöyle dedi"Z2atı $rupa/da Marksist, :eninist, Maoist örg'tler yok mu 2unlar para toplayıpgöndermiyorlar mı ?'neydoğu/da)ki eşkiyalar nerede eğitiliyor $e parasınınerelerden alıyor 7oğu 2loku/ndan iki istasyonun 5'rkiye/ye yaydığı (e%irliyayınların ardında ne $ar =ğer o arkadaşımı( bunu da araştır )saydı alnındanöperdim.]Rabıta ile ilgili bri0ing notunu da anlatan =$ren, bu bri0ingin yurt dışındakiiş4ilerin sorunları ile ilgili genel bir bri0ing olduğunu belirterek kendisinesunulan raporu gösterdi $e bunun i4inde yer alan iki c'mlenin sanki sadeceRabıta konusunda bri0ing $erilmiş gibi değerlendirildiğini anlattı.875/de >slTm K'lt'r Merke(i kurulması i4in AFJ yılında &9V, MV, V $e 7Vmillet$ekilleri $e senatörlerinin de da%il olduğu bir dernek kurulduğunu $ekonunun en son kendisine bir alb'm %alinde sunulduğunu, bu öneriyi der%alreddettiğini, rektör'n de istemediğini öğrenince bu konuda 'ni$ersitede kararalındığını, ancak derneğin d'rt'klemelerini s'rd'rd'ğ'n' anlattıktan sonra ZVara$erilmiş uudB riyalleri sar0 edilmiş, ne olacak, dedim ki /şurada mescit $ar yaonu cami %aline getirme i4in %arcayın bu parayı, ancak para $eren tara0 /bencami i4in $ermem/ demiş böylece yattı bu iş. 2unun karşısındayım, şimdi bana&um%urbaşkanı istedi diyorlar nasıl '('lme( insan] dedi.Yurt dışında sadece din göre$lisi bulunmadığını, öğretmenlerin de bulunduğunuAA* öğretmenin EA/inin parasını oradaki ma%alli idarelerin ödediğini kaydeden=$ren, Z9ıristiyan Tlemi öderse mesele yok, laikliğe aykırı olmuyor] diyekonuştu. =$ren bu konuda sö(lerini şöyle s'rd'rd'"GAAZeriat d'(eninin olduğu 'lkelerde 4alışan AGE bin iş4imi( $ar, onlar orada4alıştı diye şeriat4ı mı oluyor şimdi, göndermeyecek miyi( ni$ersite öğretim'yeleri Ku$eyt/te, uud rabistan $e Kör0e( 'lkelerinde 4alışıyor şeriat4ı mıoluyorlar >slTm Kalkınma 2ankası/nda, >slTm Kon0eransı/nda göre$li adamlarımı($ar, oradan alıyor parasınX. >slTm Kalkınma.)2ankası ile AFJ yılında anlaşmayapmışı(. 2ankanın amacı)şeriat esaslarına uygun olan 'lkelerin kalkınmasınayardım etmek. 2unu tenkit i4in mi söyl'yorum 9ayır. 2una katılmışı(, isti0adeedelim diye $e /re(er$/ koymuşu( anlaşmasına. /nayasamı(a $e kanunlarımı(auymayan konular %ari4 diğerlerini onayları(] demişi(. AE milyon uudB Riyali ileiştirak" edilmiş bankaya, şimdi bunlar mesele olmuyor da IJ tane adamgöndermişi( diye kıyametler kopuyor.uudB rabistan $e Kör0e( 'lkelerinden bor4 para aldığımı(ı, $aktiyle bu'lkelere y'( suyu dökt'ğ'm'(' belirten =$ren, bu 7abi onu/ndan da para



alındığını anlattı. 2u paraları)almanın laikliğe aykırı %areket sayılamayacağınısa$unan =$).ren, da%a sonra kendilerine 4eşitli (amanlarda laikliğe aykırılıkiddiası ile yöneltilen eleştirileri yanıtladı. &um%urbaşkanı bir dönemde'leymancılara kendilerinin koruduğu iddiasının)ortaya atıldığını, anayasaoylaması öncesi 'leymanc'ar/a ta)$i(kTr da$randıklarındı ileri s'r'ld'ğ'n'%atırlatarak, Z2unlar 4ok '('yor. 8lmayan şeyi olmuş gibi gösterilmesi insanı)

ka%rediyor] dedi. ntalya 4e$resinde kapatılan bir 'leymancı)yurdunu ge(diğini,ma%kemelerinin %ı(landırılması i4in bi((at işin 'st'nde durduğunu, ancakYargıtay/ın A-G. maddeyi uy)gulamayıp bunların mallarını da iade ettiğinianlatarak, ZKenan Vaşa ne yapsın, * kişilik konsey ne yapsın, karar mı 4ıkarsın2i( ma%kemelere biliyorsunu( %i4 karışmadık. 2una rağmen ta$i( $erildi denilmesibi(i '(me( mi] dedi.Kenan =$ren AI =yl'l döneminde imam)%atip okulları 4oğaldı diye maksatlı yayınyapıldığını, a4ıklamalarının yayımlanmadığını öne s'rerek, AF*G yılındang'n'm'(e kadar ka4)imam)%atip okulu a4'dı ise yıl yıl sıraladı $e bir ara yıldaJE)+E tane a4ılan bu okulların AF+E/den itibaren yapımının durdurulduğunu $esayısının dondurulduğunu, kendi döneminde sadece 5unceli ili i4in bir tek okuli(ni $erdiğini söyledi. 2u okullarda %alen -- bin *-I erkek $e AI bin -+J kı(öğrenci okuduğunu, bu okuların da gerekli olduğunu, aksi %alde din adamlarının

ma%allelerden yetişeceğini $e aydın 0ikirli din adamı]GAIyetişemeyeceğini söyledi. ncak bu okulların i%tiya4tan 0a(la, olmasının da0aydalı olmadığını, bu ke( din adamı olmak '(ere okuyanların başka meslekleredağıldığını $e i%tiya4tan 0a(la yetiştiğini söyledi.8kullara (orunlu din dersi konulması ile ilgili eleştirileri yanıtlarken de(aten y'(de FE olarak din derslerinin se4ildiğini belirterek, ZKalan y'(de AE daalsın, %epsi din bilgisi alsın dedik. 3eden dedik, 4'nk' din bilgisi olmayankişi 4abuk etki altında kalıyor, okusa $e bilse yanılma(. 9er aile başka t'rl'bilgi $erir, bu bilgiyi öğreneceği doğru yer okuldur. `aten din dersi demedik,din k'lt'r' dedik. ikTyetler oluyor tabii, ama öğretmen $ar, öğrenmencik $ar,şikTyet olunca muamele yapılıyor, şimdi bundan dolayı mı irtica arttı] dedi.Rabıta örg't'nden aylık alan din göre$lileri ile ilgili kararnamenin Resmi?a(ete/de yayımlanmamasını, gi(lilikten değil 4ok 0a(la kişiyi ilgilendirmeyenkararlardan olduğu şeklinde a4ıklayan &um%urbaşkanı, şöyle de$am etti"Z?eliyorum, &um%urbaşkanı, Konsey 'yeleri $e ?enel ekreter altık isti0aetmelidir konusuna. 2u sö(lerin söylenmesi bir tara0tan iyi bir şey. 9anginoktadan nereye gelmişi( /kiA &um%urbaşkanının isti0ası istenebiliyor,&um%urbaşkanı %akkında ma%kemede da$a a4ılıyor. 2u demokrasinin %angi noktayageldiğinin işaretidir. ma &um%urbaşkanı nasıl se4ilir,, %angi durumdaisti0ası istenir, bunlar anayasada ya(ılıdır. 5abii benim isti0amı değil sadeceöld'rmek, bir kaşık suda boğmak isteyenler de $ar. 9angi cum%urbaşkanınasöylemediler)ki, tat'rk/e de söylediler, öld' arkasından söyl'yorlar. Ra%metli>nön'/ye neler yapılmadı, başına taş bile atıldı, &elTl 2ayar/a neleryapıldı biliyorsunu(. &emal ?'rsel ka%rından, sıkıntıdan gö4t', gitti.&e$det unay i4in ne iğneli ya(ılar ya(ılmadı. a%ri Korut'rk aylarca%astalandı. =lbet benim i4inde söyleyecekler. 2urası iğneli 0ı4ı, %amama girenterler.] /&um%urbaşkanı =$ren, sö(lerini bitirirken kararnameyi nasıl im(aladığını%atırlamadığını, ancak yaptığı ta%kikat sonucu bilerek im(aladığını anladığını,kendisine k'l yutturulma)dığını, Z&um%urbaşkanı sorumlu değildir] diye bukonudaki a4ıklamayı dönemin 2aşbakanı Ulusu/ya bırakmadığını, im(a attığı i4inkendisi sa$unduğunu belirtti $e sö(lerini şöyle tamamladı"ZKusur $e su4 olarak kabul etmiyorum. Hyle bir dönemde)tekrar gelse idi tekrarim(a ederdim. 2u $atan benim değil,.GAG%epimi(in. =lbirliği yaparsak ba (orluklardan ona bana yal$armalardankurtulabiliri(. 2irbirimi(i karalayarak, lekeleyerek değil, serinkanlı $e%oşgör'l' olmak (orundayı(, tnsan bir göre$den ayrılabilir, ama 0ilan kişi senayrıl dedi diye ayrılma. 9i4 bir dönemi de bu işten dolayı su4lamıyorum.`aruret ta%tında yapılmıştır, şeriatı getirmek i4in değil. Kendimi desu4lamıyorum, onları da su4lamıyorum.]



. I+.G.AF+J=22! MU&>2=, 7HO>` 7R:!N!7eni( om&um%urbaşkanı Kenan =$ren, ?a(eteciler &emiyeti/nin Z2ur%an elek] salonunagirdiği (aman, basın mensupları koltuklarda oturuyorlardı. =$ren, k'rs'dekendine ayrılan yere geldiğinde, salondakiler ayağa kalktı. &um%urbaşkanı da

g'l'mseyerek yerine otururken, ga(etecilere oturmalarını işaret etti. Hn' biranda 0oto mu%abirleri ile doldu. laşlar birbiri ardına patlamaya başladı.=$ren, 0otoğra0 4ekilirken neşeli bir i0ade ile 0oto mu%abirlerine, ZVatronlarsi(e kı(ıyor, m'temadiyen 0ilm sar0edlyor)sunu(. ( 0ilm sar0 edin diyorlar,yine de şakır şakır 4ekiyorsunu(] dedi. K'rs' ön'nde 0otoğra0 4ekimi I dakikas'rd' $e 0oto mu%abirleri, &um%urbaşkanlığı korumaları tara0ından kenaraalındılar.&emiyetin salonu,/yerli $e yabancı basın $e tele$i(yon mu%abirleri ile dolmuştu.yrıca ga(etelerin genel yayın yönetmenleri, ya(ı işleri m'd'rleri $e köşeya(arları da salondaki yerlerini almışlardı. alona giren t'm basınmensupları, önce cemiyetin girişinde, sonra da salon kapısında si$il polislertara0ından kontrol edilmişti. `aten toplantıyı i(lenecek olanlar, da%a önceden?a(eteciler &emiyeti/ne bildirilmişti. :istede isimleri olmayanlar, basın

kartları bile olsa i4eri alınmamıştı. =$ren, sö(lerine >stanbul/da bu toplantıyıda%a önce yapmayı tasarladığını, anXak Zkar 0elTketi] nedeniyle iki ke(ertelediğini anlatarak başladı. onra, Z9er şeyde %ayır $ardır. @'nk',5'rkiye/yi nereseyse ayağa kaldıran bir olay $ardı, böylece on j. dace$ap $erme imkTnı oldu] ded/_.&um%urbaşkanı, Zyurt dıqır gönderilen din göre$lileri]/)nin yanı sıra,bu toplantıda başka konulara da değineceğiniGAsöyledi. akat, saat AE.*/te başlayan $e saat AI.A*/e dek A,* gaat s'rentoplantıda, (aman yenmediği i4in konu ZRabıta] ile sınıra kaldı.&um%urbaşkanı, 4antasından 4ıkarttığı dosyaları masanın '(erine koyduktan sonra,%a(ırladığı notları da ön'ne koydu $e başlangı4ta notlarına bakmadan konuştu. AI=yl'l öncesi %'k'metler döneminde yurt dışına din göre$lisi gönderilmesineilişkin kararnamelerin ilkinden sö( ederken, ZKararnamesi burada. 8kumayacağım]dedi. >kinci kararnameyi anlatırken ise, Z8nun da kararnamesi yanımda. >steyenarkadaşlara $eririm] şeklinde konuştu.AI =yl'l/den sonraki gelişmelere sıra gelince, &um%urbaşkanı Kenan =$ren, 7e$let2aşkanlığı/nın %'k'mete önerdiği din göre$lilerine Rabıta/dan maaş $erilmesikonusundaki ya(ıyı dosyasından 4ıkartıp okudu. Konunun Zesbabı muclbesi]nindö$i( sıkıntısı olduğunu söyledi.&um%urbaşkanı, yurt dışına 4eşitli dönemlerde gönderilen din göre$lilerininsayısına ilişkin bilgi $erirken, şöyle dedi"Z bir gitti, A bir gittiX A+. GI da%a %epsi *E.]onra bu %esabı bir ke( da%a tekrarlardı"Z, A da%a A+. GI da%a *E.]=$ren, laiklik konusundaki gör'şlerini a4ıklarken, da%a önceden %a(ırladığınotlarını '(erine basarak okudu, Z:aiklik nedir, ne değildir iyi bilelim] dedi.2u sırada toplantının yarım saati geride kalmıştı $e teyplerdeki bantlar bitmeyebaşlamıştı. &um%urbaşkanı =$ren, Z2urada 4at, 4at dedi ba(ıları] diyerekbantları biten teypleri işaret etti $e Z7eğlştireceklerse değiştirsinler] dedi.Mu%abirler, k'rs'ye yaklaşıp bantların ikinci y'('n' 4e$irirken, &um%urbaşkanı=$ren, yine neşeli bir i0ade ile bantların ikinci y'('n'n de biteceğinikastederek, Zi( bana işaret $erin, ben o (aman durayım. 2eni biliyorsunu(,4enem bira( d'ş'kt'r. @ok konuşurum] dedi. &um%urbaşkanının bu sö(leri '(erinesalondaki yaşlı ga(eteciler, Z=stağ0urula%] dediler.5'rkiye aley%ine yayın yapan radyolardan da sö( eden &um%urbaşkanı, bu 'lkelerne(dinde girişim yapıldığında, ZRadyo $e basma karışılamadığı, bunun bir %'k'metpolitikası olmadığı] şeklinde yanıt alındığını, belirterek, (aman (aman5'rkiye/den de öteki 'lkelerle ilgili bu t'r yayınlar yapıldığını söyledi.onra, bu 'lkelerin 5'rkiye ne(dinde girişimlerde bu)GA*



lunduğunu anlatan) =$ren, Z8 (aman bakın bana da neler ya(ıyorlar. 2i(de basın%'rd'r, diyoru(] şeklinde konuştu.=$ren, 5'rkiye/de laikliğin yerleştiğini $urguladıktan sonra, bir öneridebulındu"Z8nlar bi(e, şeriatı getirmek istiyorsa, bi( de onlara laikliği anlatalım. 9acsırasında bildiriler dağıtılıyor, bi( de %ac)sırasında laiklik '(erine mukabil

bildiriler dağıtalım.]&um%urbaşkanı =$ren,, bu sö(lerini tamamladıktan sonra_ Z2urada bir tanesi gene4at dedi] dedi $e teyplerden birini gösterdi.Konuşmasında genelde yumuşak bir 'sl^p kullanan &um%urbaşkanı, AI =yl'ldöneminde 'leymancıların %imaye edildiği yolundaki iddialara değinirken, a4ıkbir dille, Z2unlar 4ok" '('yor beni. 8lmayan bir şeyi olmuş gibi göstermekinsanı ka%rediyor] dedi. 'leymancıların ma%kemeye $erildiğini anlatıp, Z3eyapayım ben Kenan Vaşa ne yapsın Ma%kemelere karışmadık] şeklinde konuştu.Rabıta olayını, önce Zbir bardak su]da, sonra bir bardat değil Zbir katre su]dakopartılan 0ırtınaya ben(eten &um%urbaşkanı Kenan =$ren, bu Z0ırtına]dakimaksadım, AI =yl'l/ dönemini köt'lemek, karalamak $e 5'rkiye/nin >slTm 'lkeleri)ile gelişen ilişkilerini kopartmak olduğunu söyledi. AI =yl'l dönemine yönelikeleştirilerin ya$aş ya$aş başladığını $e de$am)ettiğini $e de$am edeceğini de

bildiren =$ren, Z2unu anlamamak i4in insanın 4ok sa0 olması lT(ım] dedi.AI =yl'l döneminde iddia edildiği gibi ge4miş dönemlere)göre 4ok da%a 0a(la>mam)9atip :isesi a4ılmadığını, sadece ` okul a4ıldığını, elindeki notlardan yılyıl okuyarak anlatan =$ren, toplantının A saat AE dakikasını geride bırakırken,masadaki bardağı alıp, birka4 yudum su i4ti. 2ardağı masaya bırakırken de, ZJEyaşmdan sonra insanın eli titriyor] diye espri yaptı.=$ren, da%a sonra AF+I yılında @alışma 2akanlığı/nın $erdiği Yurt dışı >ş4iorunları bri0inginin dosyasın" 4ıkarttı, dosyayı %a$aya kaldırıp gösterdi. 2irde Uğur Mumcu/nun Z?ö(lem] köşesinde AF martta ya(dığı ya(mın son böl'mleriniokudu"ZOe b't'n bunlar saba% ak)am, /tat'rk4'l'k/ten sö( edilen bir dönemde oluyor.3e diyelimGA-/nkara/nın taşına bak D ?ö(lerimin yaşına bak D Uyan uyan ?a(i Kemal D ud'nyanın işine bak...]&um%urbaşkanı Kenan =$ren, Uğur Mumcu/nun ya(ısını dosyasının i4ine koyarkenolduk4a '(g'n bir y'( i0adesi ile bir Z're konuşmadı.9V ?enel ekreteri ikri ağlar/dan gelen Zisti0a] 4ağrısına değinirken&um%urbaşkanı g'lerek konuştu. 2unun bir bakıma iyi bir şey olduğunu söyledi,ZAI =yl'l/den %angi noktaya gelmişi( ki isti0amı( isteniyor, ma%kemeye$eriyorlar] dedi" 7eğil isti0asını, kendisini öld'rmek isteyenlerin, bir ka4ıksuda boğmak isteyenlerin de olduğunu söyleyen &um%urbaşkanı, Z3e yapalım, iğneli0ı4ı burası] diye konuştu. onra, ikri ağlar/ın ismini kullanmadan, Zisti0ayıisteyen arkadaş]la karşılaşınca, Z`aman (aman isti0ayı d'ş'nm'yor muyum mabirisi isteyince olma(] diyeceğini söyledi.&um%urbaşkanı, toplantının sonuna doğru im(aladığı kararnameyi bir kusur $e su4olarak kabul etmediğini a4ıklayıp, o g'n'n ekonomik şartlarında aynı kararnameyibug'n de im(alayabileceğinS bildirdikten sonra, konunun g'ndeme geldiğig'nlerdeki Zo dönemde kendilerine böyle bir bilginin yansımadığı] şeklindekia4ıklamasını da şöyle yorumladı"Z2a(en bir g'n e$$el ne yemiştim diye d'ş'n'yorum da bilemiyorum.]&um%urbaşkanı Kenan =$ren, bu toplantının sualli ce$aplı bir basın toplantısıolmadığını, bir Zgör'şme] olduğunu belirterek Zbasın gör'şmesi]ni tamamladı.7osyalarını 4antasına koyarken, Z2elgeler elimde] dedi. Zakat $ermiyorum.9i4bir dönemi de bu işten dolayı su4lamıyorum.]&um%urbaşkanı Kenan =$ren, ?a(eteciler &emiyeti/nden ayrılmadan önce aşağıdabeklenirken. &um%urbaşkanlığı ?'$enlik >sti%barat M'şa$iri $e =$ren/in damadı=rkan ?'r$it, yanındakilerle toplantı '(erine konuşuyordu"ZRabıta örg't' 5'rkiye/yi şeriat4i1 yapacakmış, $atandaşa .%akarettir bu.]I+.G.AF+JGAJ>3H3" =OR=3/:= Y3! ?HR5= 7=N>:>`



9V ?enel 2aşkanı" Z:aikliğin korunması i4in yapılması gerekenler konusundaayın &um%urbaşkanı ile tam aynı gör'şte olmadığımı(ı anlıyoru(. 2u durum ne&um)%urbaşkam/nın, ne de bi(im gör'şlerimi(i sa$unmaya de$am etmemi(e engelolacaktır.]3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 9V ?enel 2aşkanı =rdal tnön' &um%urbaşkanı/nmRabıta Hrg't' konusunda yaptığı a4ıklamaları Z:aikliğin korunması konusunda

&um%urbaşkanı ile aynı gör'şte olmadığımı( ortaya 4ıkmıştır] diyerek yanıtladı$e laikliğin korunması konusunda %i4bir ta$i( $ermeyeceklerini $eduyarlılıklarını s'rd'receklerini söyledi.9V ?enel 2aşkanı d'n 9V ?enel Merke(i/nde MKYK toplantısından sonraaanslardan gelen &um%urbaşkanı/nm basın toplantısına ilişkin a4ıklamaları b'y'kbir dikkatle i(ledi. 9V ?enel ekreteri ikri ağlar ile birlikte a4ıklamalarıokuyan inön', saat AJ.GE/da genel merke(de d'(enlediği basın toplantısındakikonuşmasında Z=ge/deki önemli sorun nedeniyle 9eriki g'nlerde Rabıta Hrg't'konusunda a4ıklamalarımı( olabilir. ncak bu kritik gttnlerde 5'rkiye/de i4politika konusunda önemli ayrılıklar $e sorunlar $armış gibi gösterilmekistenmesinden ka4mıyoru(] dedi. >nön' &um%urbaşkanı/)nın a4ıklamalarını dikkatleokuduğunu, bu ayrıntılı a4ıklamalar i4in ş'kranlarını sunduğunu belirterek,Zayın &um%urbaşkanı/nm ara dönemde yapılmış bir icraatın nedenlerini a4ıklıkla

anlatmakla, o dönem sorumlularına yöneltilen eleştirilere ce$ap $ermek (a%metinekatlanmakla, o dönemin tartışılabileceğini, bu konudaki yasakların artıkkaldırılabileceğini de ortaya koymuş oluyor. 2u bakımdan da $erdiği örnek 4okdeğerlidir] bi4iminde konuştu. &um%urbaşkanının bu konudaki esas yaklaşımınındönemin mali sıkıntıları karşısında en a( (ararlı yolu se4mek olduğunubelirttiğini, yapılacak en doğru uygulamanın de$letin gönderdiği kendi memurununparasını kendisinin $ermesi olduğunu a4ık4a i0ade ettiğini belirterek, şöylede$am etti"Zayın =$ren bu nedenlerle Rabıta Hrg't'/nden para almanın bilerek kabuledildiğini, bug'n de olsa aynı şekilde da$ranacağını a4ıklıyor. 2i( RabıtaHrg't'/nden kararname ileGA+para alınmış olmasını doğru bulmuyoru(. 2u örg't'n temel ama4larından birisi>slTm 'lkelerinde şeriat d'(enini yerleştirmek olmasıS bunu engellemeliydi diyed'ş'n'yoru(.5ekrar edeyim ki bu olayda eleştirilerimi(de amacımı( cum%uriyetin temel birniteliği olan laiklik ilkesini korumaktır. Kişisel da$alar ya da %esaplaşmalararamak değildir. yrıca bir komşu 'lkeyle ulusal 4ıkarlarımı(ı korumak i4inm'cadele ettiğimi( g'nlerde sorunlara kişisel yaklaşım da%a da yanlıştır. ncaktemel ilkeleri korumakta duyarlık gösterme, laikliğin korunması i4in yapılmasıgerekenler konusunda aym &um%urbaşkanı ile tam aynı gör'şte olmadığımı(ıanlıyoru(. 7emokraside yaşadığımı(a göre bu durum ne &um%urbaşkanının ne debi(im gör'şlerimi(i sa$unmaya de$am etmemi(e engel olmayacaktır.]>nön', =ce$it/in Rabıta olayı konusunda u(un s're sustuğunu $e RabıtaHrg't'/nden maaş konusunun ilk ke( =ce$it %'k'meti döneminde yapılmış olduğunuanımsatan bir ga(eteciye ise, şu yanıtı $erdi"Zayın =ce$it/ bu konuda bir a4ıklama yaptı. 4ıklamasında imamlara maaşödenmesi i4in 2el4ika/yla anlaşma yapıldığını söyl'yor. 2u a4ıklamayı da buşekilde kabul etmek (orundayım. Hnemli olan Rabıta/dan almaktır. 2el4ika%'k'metine sonradan bu iş i4in Rabıta Hrg't' para $ermiş olabilir. >ki olayıaynı d'(eyde görm'yenun.]9V ?enel 2aşkan Yardımcısı 2arış &an da 5'rkiye &um%uriyeti 7e$Beti/nin laiklikgibi bir temel ilkesinin ta%rip edilmesine gö( yumulamayacağını belirterek, Z2ukonuda %er kademedeki sorumlululardan doyurucu yanıtlar bekliyoru(] dedi.I+.G.AF+JRabıta ?enel ekreter Yardımcısı, &um%uriyet/in sorularını yanıtladı"Z>MM:R M H7=M=M>`7= 3= K!3& OR, 3:M!Y8RUM3ilay Karman h =nis 2erberoğlu =min =l ttos/ton"Rabıta, t'm d'nyadaki M'sl'manlara, istedikleri takdirde yardım eder.7'nyada AIEE imamın aylığını öd'yoru(. >mam gön)GAF



derirken, 'lkenin i4 politikasına karışmamalarını talep ediyoru(. >mamın uyruğuönemli değil.>mamlara maaş ödemeyi durdurmadık, öd'yoru(. ma 7iyanet >şleri kanalıyla değil,$rupa/daki örg't aracılığıyla.>slTm Kalkınma 2ankası ?u$ernörler 5oplantısı/na gö(lemci olarak katılmak '(ere>stanbul/a gelen Rabıta Hrg't' ?enel ekreter Yardımcısı min =l ttas, ZHrg't'n

AF+E ) +G yılları arasında 2atı $rupa/daki 5'rk imamlarının aylıklarınıödemesinde ne gibi bir sakınca gör'ld'ğ'n' anlamadığını] söyledi. ttas,Z&um%urbaşkanını(m isti0asının istendiğini duydum] dedi.=min =l ttas, &um%uriyet mu%abirleri ile gör'şmesi sırasında son derece sıkıg'$enlik önlemlerine baş$urdu. ?ör'şme iki teyp tara0ından kayda alındı, bantınbirini ttas aldı. (erinde 5'rkiye/ye ge4en (iyaretinden satın aldığı bir ceketbulunan ttas/la gör'şmenin son böl'm'nde Rabıta Y'ksek Kurulu 'yesi $e aisallnans yöneticilerinden ali% H()can da %a(ır bulundu. Rabıta ?enel ekreterYardımcısı t)tas/a yöneltilen sorular $e yanıtları ö(etle şöyle"

h Rabıta/nın amacını birka4 c'mleyle ö(etleyebilir misini( ttas h Kısacaörg't, t'm d'nyadaki M'sl'manlara, iste) dikleri takdirde yardım eder. H(el >lgi alanımı(, M'sl'manların a(ınlıktaolduğu 'lkelerdir. 2iliyorsunu(, sesimi( Kıbrıs 5'rkleri i4in y'ksek 4ıkmıştı.

h macını(a ulaşmak i4in kullandığını( yöntemler nelerdirttas h 2ir 'lkedeki M'sl'manlar bi(e baş$uruyorlar. ZVara topladık, cami yapmakistiyoru( diyorlar. Vara istiyorlar. Hnce ger4ekten böyle bir örg't $ar mı. yokmu diye inceliyoru(. &iddiler mi diye bakıyoru(, 4'nk' sadece para toplamak i4inkurulmuş olabilir. onradan yardım yapıyoru(. >mam atamamı(ı istiyorlar,atıyoru(. ma imamların uyrukları önemli değil. 5'rk de, Vakistanlı da olabilir.

h Rabıta/nın adı 5'rkiye/de 2atı $rupa/daki imamlarımı(ın aylıklarınıödemeni(le duyuldu. 2u uygulamayı kim başlattı, kim durdurdu, a4ıklık getirirmisini(ttas h 2urada problemin ne olduğunu anlayamıyorum ger4ekten. @'nk' d'nyada AIEEimamın aylığını öd'yoru(. 7'nyada bir4ok örg't $ar, imam atamamı(ı isteyen. >mamatarken,GIEonlardan 'lkenin i4 politikasına karışmamalarını talep ediyoru(. >mamın uyruğuönemli değil. 2a(en parasını ödediğimi( imamı tanımıyoru( bile.. Karşılaşmıyoru(bile, ama işi %akkında rapor alıyoru(. 2unda ne sakınca $ar

h AF+*te imamların aylıklarının ödenmesini kim durdurduttas h i( benim soruma karşılık $ermedini(. 2unda ne sakınca gör'yorsunu(ttas h &um%urbaşkanını(m isti0asının istendiğini duydum.

h AF+*/te Rabıta, 5'rk imamlarının aylıklarını ödemeyi burdurdu...ttas h 7urdurmadık. 9TlT öd'yoru(..

h 9TlT öd'yor musunu(ttas h =$et. ama 7iyanet >şleri 2aşkanlığı kanalıyla değil. $rupa/dakiorgani(asyon aracılığıyla. 5'rk olup olmadıklarını bilmiyorum. $rupa/dakiimamlara para ödediğimi(i biliyorum. $rupa/da y'(lerce imam $ar, %er g'n imamatıyoru(.

h Mısır gibi, 5'rkiye gibi M'sl'man 'lkelerde amacını(a ulaşma yöntemlerini(nelerdirttas h 2i( ancak talep gelirse yardım ediyoru( .

h adece mali yardım mı yapıyorsunu( ttas h =$et, sadece mali yardımyapıyoru(.

h ma şeriat %'k'mlerinin yaygınlaşmasını ama4lıyorsunu(ttas h =$et, bu bi(im amacımı(. lla% böyle söyl'yor. =ğer M'sl'mansanı(lla%/ın dediğini yaparsını(.. 2't'n d'nyadaki M'sl'manların amacı, şeriatıyaymak olmalıdır. =ğer >slam esaslarına göre yaşamak istiyorsanı(, göre$ini(şeriatı yaymaktır.IF.G.AF+J R2!5Yineliyoru( "Rabıtat)'l lem)'l >slTm.Kısa adı. Rabıta.Mekke/de basılmış AF-G tari%li t'('ğ'ne göre"GIA



." IA h M'sl'man 'lkelerde islTmi d'(en kurulmasına 4alış, makX h 9acca gelenler arasından Z>slTm misyonerleri yetiştirip 'lkelerine gerigöndermekX

h >slTm yayın organlarına %er t'rl' desteği $ermek.eriat d'(enini ama4lıyor Rabıta örg't'X egemenlik millete değil. lla%/a aittir

diyor" >slTm dininin ilkelerini de$let $e toplum d'(eninin temel kuralı %alinegetirmek istiyor.9ede0leri arasında kuşkusu( 5'rkiye de $ar. =linden gelse uudi rabistan/dakide$let d'(enini g'n'n birinde 'lkemi(e de getirecek. :aik cum%uriyet reimlerinien b'y'k d'şman olarak görd'ğ' i4in, bu alanda b'y'k bir ideoloik m'cadele$eriyor. 2u ama4la cum%uriyetimi(in kurucusu tat'rk %akkında %akaret dolu birkitap basıp dağıtmıştır. Zanem dam )Vut dam] dır bu kitabın adı.>şte bu örg't, aynı (amanda 5'rkiye &um%uriyeti de$letinin yurt dışındakiimamlarını, tekrarlıyoru(, maaşa bağlamıştır.3e (amanAF+I ) AF+ yılları arasında. YaniZtat'rk4'l'k]ten saba% akşam sö( edilen AI =yl'l döneminde.tat'rk d'şmanı Rabıta örg't', bu dönemde %er ay AAEE merikan 7oları/nı 5'rkiye

&um%uriyeti de$letinin 2atı $)rupa/daki imamlarına tıkır tıkır ödemiştir.2u skandalin ayrıntıları Uğur Mumcu/nun bug'n sona eren ya(ı di(isinde $ardır.imdi bir ke( da%a soruyoru(""5'rkiye &um%uriyeti de$letinin memurunu maaşa bağ)layabilen cum%uriyet d'şmanıRabıta örg't' ile resmi mutabakatı kim yapmıştır7ışişleri 2akanlığı mı, 2aşbakanlığa bağlı 7iyanet >şleri 2aşkanlığı mı9er iki kuruluş da topu birbirine atma eğilimi i4indedirler. ncak derli toplubir resmi a4ıklama bug'ne kadar yapılmış değildir.7iyanet >şleri, 2aşbakanlığa bağlı bir kuruluştur. 8nun i4in AI =yl'l/'nbaşbakanı ayın 2'lent Ulusu/ya da bir önceki ya(ımı(da bu konuda soruyöneltmiştik. :'t0edip ge4en g'n arayarak şu yanıtı $erdiler "GIIZ2ana bu konuda intikal etmiş %er%angi bir olay yok. 2ilgim de yok. 8nay da$ermiş değilim böyle bir konuda. Kim, nasıl yaptı, bilemiyorum. 9ayret ettim bende.]7oğrusu bi( de %ayret ettik.5'rkiye &um%uriyeti 2aşbakanlığına bağlı bir de$let kuruluşunun memurlarınıuudi kökenli Rabıta örg't', ayda AAEE dolardan maaşa bağlıyorX 'stelik bukonuda resmi bir mutabakat da yapılıyorX ama bundan 5'rkiye &um%uriyeti2aşbakanının %aberi, bilgisi, onayı olmuyor.aştık doğrusu.2elki de bu %abersi(lik, dönemin ö(elliğinden kaynaklanmış olabilir. `ira AI=yl'l/de ger4ek iktidar Milli ?'$enlik Kon)seyi/nin elindeydi. 2u y'(den ayınUlusu/nun başbakan olarak %aberi olmayabilir diye d'ş'n'yoru(.8nun i4in de bu ke( Milli ?'$enlik Konseyi/nin sayın başkan $e 'yeleri.&um%urbaşkanı ayın Kenan =$ren ile 3urettin =rsin, 5a%sin a%inkaya, 3eat5urner $e edat &elasun/)dan bu konuda a4ıklama rica ediyoru(.AI =yl'l askeri yönetimi sona ermiştir, ama de$letin de$amlılığı $ardır. 8nuni4in H(al %'k'metinden de a4ıklama bekliyoru(.Mu%ale0etin, en başta 9V/nin de bu skandali bir göre$ olarak ele almasınıbekliyoru(.=$et bekliyoru(, peşini, bırakmayacağı(.A* Mart AF+J h 9asan &emal 8RUM:U K>M..Yıl, AF+I.AI =yl'l dönemi.Milli ?'$enlik Konseyi iktidarda, Ulusu %'k'meti iş başında.eriat4ı ZRabıta] örg't'yle bir mutabakata $arılıyor $e uudi kökenli bu örg't,ba(ı 2atı $rupa 'lkelerindeki 5'rk din göre$lilerine %er ay AAEE merikan7oları/nı maaş olarak ödemeye başlıyor. AF+/e kadar bu ödemeler s'r'yor.5'rk din göre$lileri 7iyanet >şleri/ne bağlı.7iyanet >şleri/nin o dönemdeki 2aşkanı 5ayyar ltıkula4. 5'rkiye &um%uriyeti2aşbakanlığına bağlı bir kuruluş olarak



GIG7iyanet >şleri, AI =yl'l sırasında 7e$let 2akam Me%met H(. g'neş/in göre$ alanıi4inde yer almış.imdi soruyoru("orumlu kim5'rk göre$lilerinin Rabıta örg't'nce maaşa bağlanmasında kararı kim aldı 9angi

gerek4eyleOarılan mutabakatın altında kimin im(ası bulunuyor2aşlangı4ta bu sorularımı(a dön'k olarak belli bir sessi(lik $ardıX sonrabo(ulmaya başladı.Hnce 7ışişleri ile 7iyanet >şleri topu birbirlerine attılar. 7ışişleri olaydanZ%aberi] olduğunu belli ediyor, ancak mutabakatın 7iyanet tara0ından yapıldığımsöyl'yordu. 7iyanet >şleri ise mutabakatın 7ışişlerinin sorumluluğunda olduğunuöne s'r'yordu.7önemin 2aşbakanı ayın 2'lend Ulusu, bi(e yaptığı a4ıklamada olaydan %i4birbilgisi olmadığını söyledi.&um%urbaşkanı ayın Kenan =$ren, d'n &um%uriyet/e gönderdiği a4ıklamada konuyadön'k Z%assasiyetinin altını 4i(iyor, ancak Z7e$let 2aşkanı $e Milli ?'$enlikKonseyi 2aşkanı olarak kendilerine o dönemde böyle bir bilginin yansımadığını]

i0ade ediyorlardı.AI =yl'l/'n 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş ise d'n &um%uriyet mu%abirinin birsorusu '(erine 7iyanet >şlerini su4luyor, bu olayın onların başının altından4ıktığını söyl'yordu.7önemin 7iyanet >şleri 2aşkam 5ayyar [ltıkula4/a gelince, o bambaşka biriddiayla ortaya 4ıktı $e bu konuda bir 2akanlar Kurulu kararı olduğunu önes'rd'.2unun '(erine Me%met ö(g'neş de 5ayyar ltıkula4/ı Zpala$racılıkla su4ladı.imdi ne olacaköyler misini( top kimdeuudB rabistan/dan şeriat4ı bir örg't. 5'rkiye &um%uriyeti 7e$letininmemurlarını yurt dışında dolar '(erinden maaşa bağlıyor...2u konuda resmi mutabakat $ar, kimse yadsımıyor...ma görd'ğ'n'( gibi, %erkes topu birbirine atıyor...@ok ya(ıkS:aik 5'rkiye &um%uriyeti 7e$leti/nin i4ine d'ş'r'ld'ğ' durum ger4ekten 4okacıdır.2u konuda söylenecek da%a 4ok şeyimi( $ar.GIma önce ba(ı soruların yanıtlarını kamu oyuyla birlikte bekliyoru(.5ayyar ltıkula4/m öne s'rd'ğ' gibi maaşlara ilişkin bir 2akanlar Kurulu kararı$ar mıdıryoksa, maaşların bu yolla ödenmesine dön'k mutabakat nasıl yapılmıştır9'k'metten a4ıklama bekliyoru(.AJ Mart AF+J h 9asan &emal&'neyt rcay'rek ya(ıyor"R255: 3KR/3KR h 5'rk %'k'metinin atadığı lmanya/daki IAI imamın şeriat4ı Rabıtaörg't'nden aylık aldığını %i4bir yetkili yadsımıyor, yalanlamıyor. 3e $ar ki, buişlemin nasıl ger4ekleştiği, kimin ya da %angi resmi kurumun buyruğuylauygulamaya ge4ildiği sorularına yanıt $eremiyorlar.orunun önemli yanı bu noktada başlıyor. 7önem, askeri yönetim dönemidir,ö(ellikle askerlerin laiklik konusundaki duyarlığım %emen %erkes bilir, kabuleder. 3e $ar ki, %er%angi bir konuda a4ıklama yaparken titi(lik gösterdiği,dikkatli da$randığı bilinen ayın &um%urbaşkanı, o dönemdeki bu olayla ilgiliZbilgi almadığını] söyl'yor. AF+E sonrası 2aşbakanı ayın Ulusu, Zbilgisiolmadığını] bildiriyor.skeri bir dönemde de$lete kesin egemen olan y'ksek kişilerin bu. t'r işlerden%abersi( olmaları bile olayın ne denil b'y'k boyutlarda olduğunu göstermeyeyetecek nitelikte.8 dönemde Ulusu %'k'metinde bakanlık yapan, admm T)4ıklanmasını istemeyen birsiyaset4i, imamların Rabıta/dan para alabileceklerini söyledi.



2u siyaset4iye göre, para uudi rabistan/dan lmanya/ya gönderildiği,5'rkiye/ye girip 4ıkmadığı i4in 2akanlar Kurulu kararına da gerek yoktu.Znkara/dakl bir yetkili kişinin] tele0onla sö(l' olarak lmanya/daki odaknoktaya buyruk $ermesi, paranın ödenmesi >4in yeterliydi. 2unun yanı sıra,2akanlar Kurulu kararı $ar ttı, yok mu sorusu %TlT askıda.2't'n bunlar, bir askeri yönetim döneminde ne denli gi)

GI*rişimlerin te(gT%lanıp uygulamaya sokulduğunu göstermesi a)4ısından b'y'k önemtaşıyor.Rabıta örg't'yle ilgili a4ıklamalar, g'n'm'(den 4ok geriye giden tari%lere deku(anıyor. 7a%a AF-F/lardan bu yana, (aman (aman Rabıta/run ramco parasıyla,suudB desteğiyle kimi 'lkelerde şeriat4ı d'(enin gelmesi i4in 4alışmalaryaptığını ba(ı ya(arlar a4ıklamıştı. Uyarıları dinleyen olmadı, man(ara bug'n deböyle.=lbette kulislerde anlatılan başka dinci akımlarla ilgili kimi gelişmeler aklageliyor. adece Rabıta ile değil, 'leymancılarla geride bıraktığımı( yıllardane t'r ilişkiler kurulmuş. 'leymancılar, $rupa/da topladıkları paralarla %angigirişimlerde bulunmuşlar, doğrusu bu konuda da kamuoyu karanlıkta. Ya(ılmasıyasak olan 52MM/deki gi(il oturumlarda d'n 9V/nin g'neydoğu olaylarıyla ilgili

önergesi ele alındı. akat 3V iktidarı 9V önergesine %a(ırladığı başka birönergeyi de eklemişti. 3V önergesinde Zirtica] konusunun da gi(li gör'şmelerdeele alınması isteniliyordu.7'nk' oturumun gi(li olmasına karşın, ön'm'(deki g'nlerde kulise kimi bilgilerdolaylı bi4imde yansıyacak. Merakı 4eken nokta, gericilik konusunu irdelemekisteyen 3V iktidarının, birden patlayan Rabıta olayını %angi öl4'tlerde elealacağı, bilgi $erecek M>5 elemanlarının bu konuda neler bildikleri.7e$leti '4 yıl yönetenlerin Zbilgisi(] gör'nd'kleri bu konuda, ön'm'(dekig'nlerde elbette yeni gelişmeler olacak, belki de yeni a4ıklamalar yapılacak.7a%a şimdiden ba(ı bilgiler u4 $ermeye başladı. Kuliste söylendiğine göre, =s)ser ni$ersitesi/ne giden bir %eyetimi(e başimam, Z5'rkiye/de belirli sayıda dinadamına bug'n Rabıta eliyle para ödendiğini] söylemiş.Rabıta ya da bu örg'te bağlı başka örg'tlerin 5'rkiye i4inde sinsi 4alışmalaryaptığı artık a4ık se4ik ortada.Uğur Mumcu araştırıyor, buluyor, ya(ıyor. 7e$let bilmiyorS8lacak iş mi2aşbakan H(al/la, de$let b'y'klerimi(in, %'k'metin gerici) likle sa$aşımdasadece Zkonuşma d'(eyinde] kalmaması gereken g'nler yaşıyoru(. &iddida$ranışlar, önlemler alma dönemindeyi(.9er önemli sorunu k'4'mseyen H(al/la bakalım bu konuda nereye $aracağı(A+.G.AF+AGI-?ö(lem ">5= 2HY:=...Uğur MumcuRabıta Hrg't' bir şeriat örg't'd'r. 2unu ardık duymayan, anlamayan kalmadı.2u örg't, nasıl olur da 5'rkiye &um%uriyeti/nin yurt dı)şıdaki dingöre$lilerinin aylıklarını öder?'nlerdir ga(ete olarak bu konunun '(erindeyi(.2öyle bir ödeme yapılmış mı Yapılmış. 9er ay AAEE dolar yurt dışındaki dingöre$lilerine bu şeriat örg't' tara0ından ödenmiş.Veki neye dayanarak yapılmış bu ödemeler2ir Zmutabakat] a...ZMutabakat] dediğini(in de bir 2akanlar Kurulu kararına dayanması gerekme( mi?erekir.Ya(ı di(isini %a(ırlarken sordumX soruşturdum. Kimse bu mutabakatın %angi2akanlar Kurulu kararma dayandığını bilmiyor. 9ayret, nasıl bilinme( 3asılde$let yönetimi o9erkese Z3asıl olur] diye soruyorum. 9ayır... Kimse Z2en im(aladım bumutabakatı] demiyor.7a%a doğrusu diyemiyor.



onra %ep birlikte görd'k, konu ga(etemi(de ortaya atıldı. ayın &um%urbaşkanı,kendisine böyle bir konunun ulaş)tırılmadığıru a4ıkladı. 2u dönemin 2aşbakanıayın Ulusu >le gör'şt'm. Z>nanın Rabıta örg't'/n' si(in ya(ılarını(danöğreniyorum] dedi. 8 dönemin 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş de, öyle birmutabakatın olduğunu, bu Zmutabakat]m 7ışişleri 2akanlığı/nca yapıldığınısöyledi. Ya(ı di(isini %a(ırlarken, 7ışişleri 2akanlığı/na da aynı konuyu

sormuştum. Z9ayır] demişlerdi. h Konunun bi(imle bir ilgisi yok...2u konuda eski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 başından beri a4ık a4ıkkonuştu.

h 2u konuda kararname $ar.ZRabıta Hrg't'] ile ilişki kuran da ltıkula4/ın kendisi. =lbette bu işi enayrıntılı bi4imde bilebilecek olan o. 2u y'(den ltıkula4/ın a4ıklamalarına 4okönem $erdim. onunda da ltıkula4/ın %aklı olduğu anlaşıldı.GIJ7'n 52MM/de ayın Ulusu ile gör'şt'm.Ulusu, yurt dışındaki din göre$lilerinin aylıklarının ZRabıta örg't']nceödenmesiyle ilgili 2akanlar Kurulu kararnamesi bulunduğunu yeni öğrendiğinisöyledi.

ZRabıta Hrg't'/n'n >ngili(cesi ZMuslim orld :eague. 2u y'(den Ziyi niyetli birörg't diye kararname im(alanmış. Ulu)su/nun a4ıklaması böyle.// 2akanlar Kurulu kararnamesinin g'n $e sayısnı ltıku)la4 a4ıkladı.I+..AF+A g'n $e +DI+G+ sayılı kararname...Musta0a =kmek4i, d'n öğleden sonra ltıkula4/la beraberdi. ?a(etede %epimi( buiş i4in se0erber olmuştuk. 9ep birlikte bu olayı araştırıyorduk.=kmek4i, ltıkula4/m yanından tele0onla aradı. Kararnamenin g'n $e sayısınıayın Ulusu/dan sormuş, Z9atırlamıyorum] yanıtı almıştım. ynı soruyu =kmek4iaracılığı ile l)tıkula4/a da sordum.ltıkula4, %em 2akanlar Kurulu kararnamesinin g'n $e sayısını a4ıkladı, %em deeski 7e$let 2akanı Me%met ö(g')neş/in bu konudaki Ztekli0 ya(ısı] nın g'n $esayısını...H(g'neş, IE..AF+A g'n $e FAF sayı ile 2akanlar Kurulu/na. bu konuda Ztekli0ya(ısı] ya(mış.2u durumda %aklı olan ltıkula4... ZKararname $ar diyen o. ltıkula4/ınbaşlangı4tan beri söylediklerinin doğru olduğu d'n anlaşıldı. Ze(ar/ın %akkınıe(ar/a $ermek] gerekir. ltıkula4/ın da %akkını ltıkula4/a.>şte olay bu. 9er şey ortada... 2ir şeriat örg't' koskoca 5'rkiye&um%uriyeti/nin din göre$lilerine %er ay AAEE dolar aylık ödemiş. :Tkin de$letb't4esinden imamlara ayrılacai para yok mu idi ki, bu şeriat örg't' laikde$letin yerine 7iyanet memurlarına para öd'yorOe b't'n bunlar saba% akşam Ztat'rk4'l'kten sö( edilen bir dönemde oluyor.>ş bununla,da bitmiyor.Ya(ı di(isinde u(un u(adıya anlatıldı. $rupa/da Z>slTm K'lt'r Merke(i]ni0inanse eden de işte bu ZRabıta Hrg't']/)d'r. Oe 5'rkiye/nin 2r'ksel/deki2'y'kel4isi bu kuruluşun yönetim kurulunda göre$lidir.:aik 5'rkiye &um%uriyeti/nin 2'y'kel4isi, >slTm 'lkesi 2'y'kel4isi $e GZRabıta Hrg't'] temsilcisi ile birlikte buGI+Z>slamcı] kuruluşta yönetim kurulu 'yesi olarak göre$ yam yor. 13e diyelimZnkara/n] taşma bak. D ?ö(lerimin yaşına bak D Uyan uyan ?a(i Kemal. D ud'nyanın işine bak...]?ö(lem" miF+JR2!5 HR?5...Uğur Mumcu ZRabıta örg't'n'n 5'rk4e karşılığı Z7'nya >slTm 2irliği].>ngili(cesi ZMuslim orld :eague]. rap4asının 5'rk4e okunuşu de şöyle"1 ee

h Rabıtat)l)lTm i)!slTm:.



=limde ZRabıta Hrg't'nce yayımlanmış bir re%ber $ar 2u re%berde, örg't'n yurtdışı temsUc'ik0erinin adtan/ adresleri yer alıyor.) 111 Ye. ZBS)%berln Gdl Er ?uide x 8rran0ca'oas o0 !slamic etmtıes...]Re%ber. 2eyrut/ta basılmış... 5ıpkı. tat'rk/e sö$en Zanem dam ) nt dam]kitabı gibi... dres de şöyle "

m`)` jVUb) Vrinting and 7istr< p) x1 2)9arernrUevunrrX.?enel Mn1A M>tah 1 ye/yXlbUyorureleri temU&ilerl UmZZ ZX 1 olUkyoyrum)Am 1 -F Oe say0alarında Z almış... !u)>sJ 7xğU5rk>tan @menBer 7erneği, 3o" E+ &ağaloğ)bul 5%& !nt>tute o0 telamicidles, Uni$ersity o0 !stan)%. ı5,1AAAA 55k 5alebe 2irliği/ ?enel 2osnxn 2?> ;genel başkanlığıolacak<, &ağaloğlu ) >stanbul.R)n$ M>lU 5rk l(mir 5'kiek t'm =nstit's' Yaptırma $e Koruma 7erneği. AGGIokak AF, kat G >(mir) &yprus)5urkis% !slamic ssociation, Kıbrıs 5'rk >slamGIF&emiyeti, 9asan 3i%at pt. 3icosia Mersin AE O> 5urkey )Mersin...Re%berde, ayrıca Z5urkis% ) audi riends%ip Varty ) 5'rk ) uudi 7ostluk

7erneği] adresi olarak da 52MM adresi yer aUyor.ynı re%bere göre, $utralya/da, ZV. 8. 2oL A-E Vort Melbourne] adresindekiZ5'rk)esi] adlı kuruluş da ZRabıta Hrg't'] ne bağlı...Re%berin incelenmesinden anlaşılıyor ki, ZRabıta Hrg't' 2re(ilya/dan$ustralya/ya, >s$e4/ten ?'ney merika/ya, merika/dan aponya/ya kadar %emen%emen %er 'lkede örg'tlenmiş...$rupa/daki M'sl'man a(ınlıklar ZRabıta Hrg't']/n'n egemenlik alanları i4inde...Hrg't, en b'y'k ağırlığı $rupa/ya $ermiş...Re%beri kapayıp, 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca onbeş g'nde bir 4ıkarılanZ7iyanet ?a(etesi]ni a4ıyoru(.Hnce tari%e bakalım"

h A* 3isan, A Mayıs AF+E...2u tari%in altında bir tari% da%a $ar. 8kuyorum"

h IF &ema(iyel e$$el A- &ema(lyel)a%ir AEE... ?a(etenin ilk say0asındaki%aber şöyle"

h 2aşkanımı(ın da$etlisi olarak 5'rkiye/ye gelen 7'nya >slTm 2irliği %eyeti,başkanlığımı(ı (iyaret etti...9aberde, 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4 tara0ından 5'rkiye/ye 4ağrılanZRabıta Hrg't'] ?enel ekreteri Mu)%ammed. li =l 9arekan/m 7iyanet Oak0i/namaddi katkıda bulunacağı bildiriliyor $e ayrıca şu %aber de duyuruluyor"

h 52MM/ye yapılacak olan cami i4in IE milyon, dana)daki sel 0elTketine uğrayanyurttaşlarımı(ın i%tiya4larında kullanılmak '(ere de 7iyanet Oak0i/na * milyonliralık teberruda bulundular...tat'rk/'n eliyle kurulan laik cum%uriyetin Meclisinde şeriat örg't' ZRabıta]nmmalB katkıları ile cami yaptırılıyorS8(an, &ey%un tu0 Kansu/nun deyişi ile ZKurtuluş a$aşı ustası] Musta0a Kemal,nıtkabir/den kalkıp başını u(atsa da )e$et u(atsa da) görse şu g'nleri"3e yapardı Musta0a Kemal, başını kaldırıp b't'n bunları görseydi =$et, söylermisini( ey tat'rk4'ler, ne yapardı9er%alde, başına kalpağını ge4irip doğru amsun/a 4ıkardı. 7oğru amsun/aSGGE2u Zşeriat4ı işbirlik4ileri] i4in Zde$rim tari%i] elbette böyle ya(ar $e böyleya(acak. Ya Z>nkılTp 5ari%i] $e g'n'm'('n dn/kılTp tari%4ileri] nasıl ya(acakb't'n bunlarıY'rekler sı(lamadan, nasıl, nasılIE Mart AF+J9`>3 M3`R...Kişilerin sorumluluğu, sorumsu(luğu, ciddiyeti, ciddiyetsi(liği, ağırlığı,%a0i0liği ayrı bir konudur. 2u niteliklerin t'm' kişinin bir bakıma doğrudandoğruya kendini ilgilendirir. ma o kişi, bir %'k'met ya da de$let adamı olursaiş değişir. `ira bir %'k'met ya da de$let adamının sorumluluğu, sorumsu(luğu,



ciddiyeti, ciddiyetsi(liği, ağırlığı, %a0i0liği yalnı( kendini, kendi kişiliğiniilgilendirme(X 4ok da%a geniş kapsamlı bir etki alanına sa%iptir.2ir %'k'met ya da de$let adamı %er şeyden önce Zsorumluluk] y'klenen kişidir.Volitikada Zde$let adamı sorumluluğu] diye bir ka$ram $ardır. 7e$letiyönetenlerin yaptıkları işlerin, işlemlerin, aldıkları kararlarınsorumluluğundan ka4amayacakları, temel ilke olarak $arsayılır.

2unun en son örneğine 27/de tanık olunmuştur. 2aşkan Ronald Reagan, >rangateskandalında b't'n sorumluluğu 'stlenmekle kalmamış, aynı (amanda merikankamuoyunun karşısına 4ıkarak %atasını kabul ettiğini de a4ıklayabilmiştir. 2uda$ranış, Zde$let adamı sorumluluğu] ka$ramına yakışan bir tutumdur.2u a4ıdan bakıldığında, son birka4 g'nd'r 'lkemi(deki man(ara ne ya(ık ki %'('n$ericidir. 9'k'met ya da de$let adamı sorumluluğuna tamamen ters d'şenda$ranışlar birbiri ardından sergilenmektedir. 2ir dönemde siyasal iktidarı tamyetkiyle ellerinde tutanlar, 'lkede %'k'met edenler, bir (amanlar altına im(akoydukları kararları %atırlamadıklarını ya da bu konuda bilgileri olmadığınıbeyan edebilmektedirler. 9atta en önde gelen yetkililerden biri, Z9ata yapmışolabilirimX ama tat'rk/'n AEE. doğum yılı törenlerine rastlıyordu, 4ok sıkışıkbir dönemdi] diyebilmiş, sorumluluktan sıyrılmak istercesine böyle bir ma(eretiöne s'rebilmiştir.

lkemi( a4ısından ger4ekten 4ok acı bir durumdur bu. 2ir %'k'met adamının,altına im(asını attığı bir kararGGA%akkında bilgisinin olup olmaması, sonradan onu %atırlayıp, %atırlamaması birger4eği değiştireme(" 8 karardan kendisi Zsorumludur].I' Mart AF+J h 9asan &emalVencere"Z55RK@ 2>R ?HR:=...]Uğur Mumcu, (e%ir gibi kalemiyle yetkin bir köşe yaaarı,. yaman bir araştırmacı,d'r'st bir ga(etecidir. llann ilk yırlarında nkara 9ukuk ak'ltesi/ndeöğrenciyken tanıdığım Uğur, o g'nden beri ;nice kişi 0ır'daklaşıp r'(gTr%oro(una dön'ş'rken< de$rimci)demokrat kişiliğini ibret)A Tlem olsun diyes'rd'r'yor.Uğur/un son başarılı ga(eteciliği, irtica akımlarının topogra0yasını 4ıkarmakoldu. ?ör'ld' ki bir alicengi( oyunu oynanıyor. >rtica yoksul kesimlerde,tespi%te, berede, takunyada, başört's'nde, takkede, 4ember sakalda değildir.>rtica, de$letin i4ine yu$alanmış, kök' dışarda ]sermaye iktidarına sırtınıyaslamış, &! ile uudi yör'ngesine oturmuş, yukardan aşağıya doğru Zicraat]y'r'tm'ş, se4im sandıklarına oy depo etmiş, parasal kaynaklarını 8rtadoğu/danmerika/ya u(anan 0inans kapitalin 0irmalarından sağlamış bir siyasettir.=n tat'rk4' olduğumu( AI =yl'l döneminde 5'rkiye &um%uriyeti 7e$leti dingöre$lilerine yurt dışında aylıklarını şeriat4ı Rabıta örg't'n'n $ermesi nedemekAI =yl'l döneminde yurt dışındaki din göre$lilerine Rabı)ta/nın maaş $ermesikararı, kuşkusu( Ztat'rk4' bir gör'şle y'r'rl'ğe konmuştur. Rabıta örg't'n'nşeriat siyasetini yaymak amacına bağlı olması bir şeyi değiştirme(. imdisorumlu kurul ya da kişiyi bulsak da sorsak"

h 3asıl yaptın bu işiY'(de bin beş y'( inanıyorum ki kılı kıpırdamadan boş gö(lerle bakacak, sonrarobot gibi konuşacak"

h tat'rk4' bir gör'şle... h en kimsin h tat'rk4'y'm.. h Veki, uudB de$letinin şeriat4ı örg't' Rabıta/nm, 5'r)GGI&um%uriyeti göre$lilerini maaşa bağlaması ne demektir/ h tat'rk4'l'k demektir.ramı(da bir tat'rk4' $arX kimdir, nedir, neyin nesidir, bilmiyorumX yaptığı%er şey tat'rk4'l'k, aldığı %er karar tat'rk4'l'k, i4tiği su tat'rk4'l'k,yediği yemek tat'rk4'l'k... rap şeylerine >stanbul 2oğa(ı/nın tepelerinisunması tat'rk4'l'k, 5'rk parasını pul etmesi tat'rk4'l'k, tarikat4ılıkyapması tat'rk4'l'k...



h tat'rk/'n kurduğu %alke$lerini nasıl yıktın h tat'rk4' bir gör'şle... h tat'rk/'n $asiyetini nasıl 4iğnedin h tat'rk4' bir gör'şle... h 5'rk 7il Kurumu/nu neden yok ettin h tat'rk4' bBr gör'şle...

h 5'rk 5ari% Kurumu/nu nasıl bir duruma d'ş'rd'n h tat'rk4' bir gör'şle... h tat'rk/'n kurduğu &um%uriyet 9alk Vartisi/ni neden kapattın h tat'rk4' bir gör'şle... h tat'rk/'n Hğretim 2irliği de$rimini nasıl yıktın h tat'rk4' bir gör'şle...Uğur Mumcu, Ztat'rk4' gör'ş]'n bir b'y'k mari0etini ortaya koyarken2aşya(arımı( 3adir 3adi/nin 'nl' kitabının adını bir da%a anmaktan kendimialamıyorum"Z2en tat'rk4' değilimS..]Ya senen tat'rk4's'nS.. Hyle bir tat'rk4's'n ki, i4erde MV/yi şeriat4ılık

su4lamasıyla yargılarken, dışarda uudilerin Rabıta örg't'yle &um%uriyet de$letigöre$lililerini şeriat4ılık '(ere işbirliğine bağlarsınS..IE Mart AF+J h >l%an el4ukGGG7'nyada 2ug'n ).R2!5?5=

h Yoo sakın öyle söylemeyinS lla% onlara u(un, 4ok u(unl öm'rler $ersin derdibeddua edenleri duyunca. 8nun bu ö0keli bilge ta$rını g'l'mseyerek i(lerdim. 2ir g'n yanıma yaklaştı $e "

h 2iliyorum bana g'l'yorsun. H0kemden konuşuyorum sanıyorsun.2ira( durdu $e ekledi"

h H0keli 0alan değilim. ma 4ok gör'p ge4irdim. 2u dönem de ge4ecek, to( dumanbitecek, iplikler pa(ara inecek. >ş. te o (aman %epimi( $e dönemin t'm başaktörleri de yaşıyor olsunlar istiyorum. Yaşasınlar ki, %erkes bug'n'n a(ametlisuratlarının o g'n ne %al alacağını görs'n.imdi ne yapıyor acaba o yaşlı doston (amanlarda onu sık sık anmamın nedeni, bir başka dönemin to(u dumanıdurulduktan sonra nice ger4eği yaşayarak gör'p öğrenmemi(den mi acaba

h ?er4ekten neler yaşayıp gör'yoru(, değil mi9er saba% %i4 de Zismiyle m'semma] olmayıp, d'ped'( rabıtası( olan, şu Rabıtao0ayını ilgiyle, bira( da %'('nle i(liyoru(. :aik 5'rkiye &um%uriyeti/nin yurtdışındaki yurttaşlarının dinsel gereklerini yerine getirecek olan de$letindiyanet işlerindeki göre$li kimselerine yıllar boyu uudi Rabıta Hrg')t'/n'npara ödemesine 2akanlar Kurulu karar $eriyor $e bu konuda bir kararnameim(alanıyor. Kısacası de$let, kendi işle$ini, kendi sorumluluk alanına giren birgöre$ini başkasına i%ale ecliyor. klın alacağı, i(anın kabul edeceği bir durumdeğil. 9ani aynı mantık yarın dışişleri 'yelerimi(in maaşlarını bir başka'lkeyle, si$il $e si$il olmayan ataşelerin maaşlarını da da%a bir başka yabancıde$lete ödetebilir. 3itelik bakımından bu iki da$ranış arasında %i4 bir 0arkyok, olsa olsa nicelik bakımından $ar.Uğur Mumcu/nun alışageldiğimi( usta ga(etecilik, araştırmacılık $e ya(arlık'r'n' 4alışmasıyla ortaya 4ıkardığı bu ger4eğin 'st'ne 9asan &emal de gitti. ?'naşırı olayı deşip, can alıcı sorularla sorumluları arayıp duruyor. 2en(eriolaylarda olduğu gibi, bi(de de uluslararası adıyla ZRabıtagade] olayındasorumlular başlangı4ta topu birbirlerine atıp duru)GGyErlar. Kimsenin %i4bir şeyden %aberi olmuyor önceleri. onra sonra sis perdesibira( aralanmaya başlıyor. nlaşılıyor ki, 2abanlar Kurulu kararnamesiyleyapılmış bu iş. 7a%a önce M?K ?enel ekreteri altık/tan da onay alınmış.ayın =$ren de şimdi olayı anımsamamasına karşın kararnameyi im(alamış. /?er4ekte, olayı kendi başına, öb'r gelişmelerden soyutlayarak ele almak yanlışolur.



Rabıtagate olayını incelerken, AF+I nayasası/na konan (orunlu din derslerini,ayın =$ren/in alanlarda %alka Tyetler okuyarak laikliği a4ıklamasını. &erra%i5arikatı ey%i/nin tekkeye göm'lmesi i4in 4ıkarılan kararnamenin altına im(akoymuş olmasını, &um%uriyet tari%inde ilk ke(, kı(ların imam %atip okullarındabaşlarını örtmeleri gerekip gerekmediği konusunun diyanet işlerine sorulmasını,yani bir anlamda cum%uriyet döneminde 0et$a kurumunun yeniden canlandırılmasını,

5'rk 7il Kurumu ile 5ari% Kurumu/nun tat'rk/'n $asiyeti $e t'm yasalar4iğnenerek mallarına el konması $e 'mmet4i, şeriat4ı sente(i i4eren yeni birkurumun kurulması, bu kurumun basma mutemet kişilerin getirilmesini, bu kurumda5'rk)tslTm sente(i denen $e ne menem şey olduğu 4ok iyi bilinen bir sente(inresmi de$let gör'ş' %aline getirilmesini, laik g'4leri sindirme $e 4eşitlibi4imlerde karalama operasyonları birbirini i(lerken, de$letin 'st kademelerineşeriat4ıların sı(dırılmasını $e AF+E/den bu yana a4ılan imam)%atip lisesi ilelaik okulların sayılarındaki oranları, milli eğitime kimlerin nasıl sı(dıkları,5ebliğler 7ergisi/nden nelerin salık $erildiği olayım %ep birlikte ele almakgerekir.8 (aman sorumlular a4ık se4ik ortaya 4ıkacaklardır. @'nk' bu tablo AI =yl'l/'nta kendisidir.AI =yl'l/'n bu icraatının sorumluları ise, yalnı(ca şu ya da bu m'steşar $eya

ger4ekte siyasal yetkisi, g'c' olmayan bakanlar $eya ismi $ar işle$i yok 7anışmaMeclisi değil AI =yl'l/'n ger4ek sorumluları olan * kişidir.3e $ar ki, bu beş kişinin sorumluluklarını saptamak $e ondan sonra olayımı(daZ%'k'metin de sorumluluğa ortak olduğunu göstermek bir işe de yaramıyor 0a(la.@'nk' alternati0si( sunulan AF+I nayasası/nın ge4ici A*. maddesine, sorumluluksa%ipleri, kendilerini %er t'rl' sorumluluktan u(ak tutacak %'km' getiripkoymuşlardır.stelik bu anayasal %'k'm %alini alan sorumsu(luk yet)GG*arıyormuş gibi, bir de IF-F sayılı yasayı getirerek, ZAI =yl^l/'n k'4'kd'ş'r'lmek amacıyla eleştirisini] yasaklayarak eleştirilmelerini bile olanaksı(kılmışlardır.Kısacası AI =yl^l/'n sorumlularının Zsorumsu(luğu] yasal $e anayasal bir kurum%aline getirilmiştir.2u durumda sorumlunun AI =yl'l sorumsu(luğu olduğunu söylemek pek yanlış olmasagerek. 2öyle bir saptamanın, k')4'k d'ş'rme gayesine yönelik olmadığını, %attabelki eleştiri sınırına bile girmediğini, yalnı(ca bir gö(lemi i4erdiğini debelirtmeye gerek $ar mı acaba=$et, sorumlu olan sorumsu(dur. orumluluk sorumsu(luk ))tadır.>nanılır gibi değil, ama ger4ek.@ok yaşa yaşlı dostum, %aklısın, şu 'lkemin insanları neJ ler görd' $e belki degelecekte da%a neler görecek.IE Mart AF+J h li irmennkara/dan Yal4ın 7oğan"1R2!5/ 9O!3KR h &um%urbaşkanı Kenan =$ren, ZYurt dışına >linle gönderilen imamlarınaylıklarının Rabıta örg't'/nce ö)dendiğini] biliyor mu AF+A 3isanındaonaylanan kararnameden %aberi olması gerek.. @'nk' kararnamenin altında Z7e$) Alet 2aşkanı] sı0atıyla im(ası $ar... ağladığımı( bilgiler, ga(e) A )temi(dekiyayınlardan sonra. &um%urbaşkanı =$ren/in konuyu ! )4e$resiyle tartışmaktaolduğunu $e Zkararnameyi bildiğini] or) taya koyuyor. 2elki bira( g'4anımsanabilir. 2inlerce karama) me, yönetmelik, yasanın y'r'rl'k ka(andığı birdönemde, Zbir kararnameyi ilk anda anımsamak g'4 olabilir]. =$ren, olayınayrıntılarının araştırılması, sonucun kendisine aktarılması i4in )de de$letinilgili birimlerine gereken talimatı $eriyor. u anda konuya dön'k olarakkendisine Zbir dosya %a(ırlanıyor].slında, olayı d'n =$ren %a0talık gör'şme sırasında 2aşbakan Oekili Kaya=rdem/le gör'ş'yor. =rdem, 7e$let 2akanı 9asan &elTl ?'(el tara0ından basıntoplantısında yapılan a4ık) lamaya temel oluşturan bilgileri gör'şmede&um%urbaşkanı/)/ na aktarıyor. Kararname ortaya 4ıkınca, im(alar ortaya 4ıkın)1X ca, %erkes %er şeyi anımsamaya başlıyor.2u arada, 3V %'k'meti olayı %ı(la saptırmaya 4alışıyor.



GG+Z@ankaya)3V %'k'meti işbirliğinin] tipik örneklerinden bir yenisini yaşıyoru(nkara/da. ?erek 2aşbakan Oekili Kaya =rdem, gerekse 7e$let 2akanı 9asan &elTl?'(el, Z>lk kararname 7emirel döneminde 4ıkmıştır] diyerek, AF+A yılı nisanayında, yani AI =yl'l döneminde y'r'rl'k ka(anan kararnameyi Zikinci planaitmek] istiyor. AI =yl'l döneminde y'(lerce kararın ge4erliği, %atta partilerin

kendileri, anayasa ortadan kaldırılırken bu kararname neden yeniden %a(ırlanıyor$e tam tersine neden kararname yeniden y'r'rl'ğe giriyor 3V %'k'metiböylelikle Zolaya 7emirel gölgesini da%il etmeye] 4alışıyor.>kinci nokta da şu" Resmi a4ıklamalarda Zkararnamede Rabıta adı ge4miyor]deniyor. 3V %'k'meti Zayıp ediyor] en %a0i0 deyimiyle. @'nk', Zkararnameninekinde] a4ık4a yer alıyor ZRabıta] adı. 9atta, kararname öncesinde, konununde$let bakanlığına ilk sunulduğu ya(ıda da (aten paranın imamlara ZRabıta]tara0ından ödeneceği a4ık4a ya(ılı. 3V %'k'meti da%a kimden, neyi saklamaya4alışıyor2ir. de olayın başkentte yarattığı %a$ayı aktarmakta yarar $ar. ZResmi %a$ainanılma( bir mantıkla] işliyor. Konuyu Zma(ur göstermeye 4alışan resmi %a$a]nınö(eti şu"Z>mamlar yurt dışına gitti mi =$et gitti. 8 dönemde de$letin dö$i( sıkışıklığı

$ar mıydı Oardı. =%, o tari%te yurt dışına giden imamların aylıklarını eğerRabıta ödemeseydi, bir başka örg't öderdi. Rabıta/yı %i4 olma(sa bi( biliyoru(.>mamların parasını ya bi(im bilmediğimi( örg'tler ödeseydi da%a mı iyi olurdu=lbette olma(dı. yrıca, paranın Rabıta tara0ından ödenmesini de$let organi(eetmiştir. 7e$let organi(e etmekle iyi etmiştir. @'nk', bir yandan yurt dışındaki$atandaşlarımı(ın imam i%tiyacı giderilmiş, bir yandan da bi(im tanıdığımı( birörg't paraları ödemiştir.]7e$letin en 'st d'(ey yöneticilerinin mantığı işte bu 3V %'k'metinin ta$rıişte ö(etlenen noktalarda dile geliyor.2u Zresmi ta$ır $e resmi %a$anın] dışında, bir de ayrıca olaya adı karışanlarınta$rını $urgulamak gerek. >ki)'4 g'n önce olaya adı karışanların )istisnası(t'm') Zbilgileri olmadığını] söyl'yor. 2ug'n Zgaliba %atırlayabildiklerini]ekliyor.8layların akışı, gelişmesi, söylenen sö(lerin t'm', konuyla ilgili ek bir yorumyapmaya artık (aten gerek bırakmıyor.IE.G.AF+JGGJ." II&UM9UR2K3!373 @!K:M 2=K:>Y8RU`...=l Kmanet)'l mmeli Rabıta)t'l [lem)'l BslTmi... >ngili(ce metinlerde Muslimorld :eague olarak ge4iyor. 2a(en tngili(cesinden 5'rk4eye olduğu gibi Z7'nya>slTm 2irliği] diye 4e$rildiği oluyor. Kısacası, Rabıta... Rabıta, öyle sıradanbir kuruluş değil. rkasında uudi rabistan ile onun olağan'st' mali desteği$ar.AF-G yılında Mekke/de basılan t'('ğ'ne göre Rabıta/nın başlıca ama4ları arasındaşunlar yer alıyor"ZM'sl'man memleketlerinde yönetimin >slamcı kurallara göre olmasına 4alışmakX@eşitli 'lkelerden %acca gelenler arasından ku$$etli $e olgun uyarıcıları se4mek$e bunları />slTm misyoneri/ olarak yetiştirmek $e bunları kendi 'lkelerinegöndermekX>slamcı yayın organlarına da%a geniş bi4imde dağılmaları $e göre$lerinilTyıkıyla yapabilmeleri i4in maddi destek sağlamak.]Rabıta/nın ZK'lt'r 7airesi] adı altında kurulmuş olan propaganda merke(ininya(ılı %ede0leri arasında Zmilliyet4ilik anlayışıyla m'cadele etmek] de $ardır.Z>slTm enternasyonali(mini sa$unan bir örg't'n, Zmilliyet4ilikle m'cadele etmesi4ok doğaldırX tıpkı, Zşeriat d'(enlini kurmak amacıyla, Zlaik cum%uriyet]d'ş'ncesini yıkmaya 4alışması gibi...Rabıta, AFJ- yılında Vakistan/ın değişik kentlerinde bir di(i kongrenintoplanmasına önc'l'k etmiş. ZUluslararası ee)rat Kongresi] adını taşıyantoplantılar sonunda bir di(i karar alınmışX ba(ıları şöyle"E >slTm 'lkelerindeki anayasal m'esseseler \slTmi esaslara uydurulmalı $e rap4a%alka indirilmelidir.



E !slTmB olmayan kanunlar kaldırılmalı $e şeriata uygun kanunlarg'4lendirilmelidir.E 2't'n daire $e işyerlerinde anlaşma $e ni(amlar dua ile birlikte takdimedilmeli $e bu yerlerde bir imam bulunmalı $e mescit a4ılmalıdır. 7'nyadaki kadınlar >slTmS yasaklara uymalıdır.GG+

f 5amamen şeriata dayalı modern >slTm de$leti kurabilmek i4in gerekligirişimlerde bulunulmalıdır.E Kongreye katılan tara0lar, >slTmi öğretiyi >lkokuldan 'ni$ersite se$iyesinekadar ders olarak okutmalıdırlar.E rap4a öğrenimi, bil%assa rap4anın ana lisan olmadığı 'lkelerde mecburiolmalıdır.E Kutsal Kur/an/m asgari beş böl'm'n'n e(berlenmesi, ilköğretim s'resince $eb't'n 'lkelerde mecburi olmalıdır.E Kur/an)ı Kerim/in tamamının öğretilmesi, ortaöğrenimde (orunlu olmalıdır.;>slamcı Hrg'tler $e VaraX Uğur MumcuX &um%uriyet, AG.G.AF+J, s. -<.Rabıta, işte budur.Yukarıdaki BslTmi kararların alındığı kongreye 5'rkiye/den de bir konuk

katılmış" 2irinci M& %'k'metinin MV/li 7e$let 2akanı 9asan ksay. ksay/ın butoplantıya katılması o g'nlerde tartışma konusu olmuş. 9atta bir ara &um%uriyeta$cılığı, MV.%akkında bir soruşturma a4mış, ancak bir s're sonra konuunutulmuş...3e (amana kadarZAI =yl'l/e kadar] denilebilir.3eden@'nk', AI =yl'l/le birlikte MV Zdosyası] a4ılmışX 9asan ksay/la birlikte b't'nparti yöneticileri %apse atılmışlarX yöneticileri yargılanırken, partileri MVde kapatılmıştır.ma...2ir de Zama]sı $ar.nlatalım bir ke( da%a.MV/nin yargılandığı sıralarda bir g'n...AI =yl'l/'n 2aşbakanlığına 7iyanet >şleri 2aşkanlığından bir öneri iletilir.7e$let 2akanı ö(g'neş/in im(asını taşıyan öneri şudur" 2a(ı 5'rk dingöre$lilerinin Zi(inli] sayılmaları $e yurt dışında aylıklarının RabıtaHrg't'/nce ödenmesi...Hneri uygun bulunur.2aşta 2aşbakan 2'lend Ulusu olmak '(ere b't'n bakanlar im(alarını atarlar.ıra onaya gelmiştir.Kararname @ankaya/ya, 7e$let 2akanı, Milli ?'$enlik Konseyi 2aşkanı $e?enelkurmay 2aşkanı 8rgeneral Kenan =$)GGFren/e sunulmadan önce M?K ?enel ekreterliği/ne gelir. ncak ?enel ekreter8rgeneral 9aydar altık kararnameye takılırX 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyarltıkula4/tan bilgi ister $e der ki " Z7e$letin g'c' yok mu ki, imamların aylıkları Rabıta/dan ödeniyor]7a%a sonra altık Vaşa, ZVeki ne yapalım der $e kararnameyi onay i4in@ankaya/ya gönderir.7e$let 2aşkanı 8rgeneral Kenan =$ren im(asını atar $e Ulusu %'k'metininkararnamesi I+..AF+A g'n $e +DI+G+ sayıyla kesinlik ka(anır.rtık laik 5'rkiye &um%uriyeti de$letinin bir kısım memurları, yurt dışında4alışırken, maaşlarını dolar '(erinden Rabıta/dan, yani Zşeriat d'(eni]ni bayrakedinmiş, Z>slTm enternasyonali(mini sa$unan, cum%uriyet $e demokrasi d'ş'ncesiile Zmilliyet4illk anlayışının d'şmanı bir örg'tten alacaklardır...AI =yl'l askeri yönetimi, MV/yi yargılarken aynı (amanda bu kararı4ıkarıyordu...Rabıta, b't'n AI =yl'l yönetimi boyunca. 2atı $rupa/)daki ba(ı dingöre$lilerimi(e maaş ödemeye de$am etti.radan altı yıl ge4ti.Uğur Mumcu olayı &um%uriyet/te ortaya 4ıkardı.



Rabıta/nm ödemeleri kesindiX 0akat bilinmeyen nokta, bu mutabakata kararı kim$ermişti 7iyanet >şleri kendi başına mı yapmıştı, yoksa 2akanlar Kurulu kararı$ar mıydıorumu(u sorduk, a4ıklamalar geldi.2aşbakan Ulusu "Z3e bilgim $ar bu konuda ne de onayım.]

7e$let 2akanı H(g'neş "Z7iyanet tşleri/nin başının altından 4ıktıX kararname yok.]7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkula4 "ZKararname $arX Rabıta/dan ödenecek diye ya(ar...]Oe &um%urbaşkanlığından a4ıklama gelir "ZKonuya %assasiyet gösteren ayın &um%urbaşkanımı(, 7e$let 2aşkam $e Milli?'$enlik Konseyi 2aşkanı olarak kendilerine o dönemde böyle bir bilgininyansımadığını i0ade etmişlerdir.]GEma ne $ar ki iki g'n sonra kararnamenin $arlığını &um%uriyet ortaya 4ıkarır. =nbaşta ayın Kenan =$ren/in im(ası $ardır. 7a%a sonra 2aşbakan Ulusu/nun, 7e$let2akanı H()g'neş/in...2unun '(erine ayın Ulusu, şu a4ıklamayı yapar"

Z>ngili(ce /Maslim orld :eague/ adnu taşıyan örg't'n >yi ama4lar taşıdığınainanıldığı i4in kararnameyi im(alamış olabilirim. Rabıta/nm orld Muslim :eagueolduğunu, inanın, yayınlarını( '(erine öğrendim.]H(g'neş/e gelince, şöyle konuşur"ZKararnamenin tari%ine bakın. tat'rk/'n AEE. doğum yılı törenlerinerastlıyordu. @ok yoğun bir dönemdi. =tra0lıca incelememiş olabilirim.]2u satırları ya(arken &um%urbaşkanlığı/ndan %en'( yeni bir a4ıklama gelmemişti.imdilik öğrenmek istediğimi( bir tek nokta $ar" caba ayın Kenan =$ren/e,im(asının bulunduğu bu kararname konusunda Milli ?'$enlik Konseyi ?enelekreterliği/nce bilgi $erilmiş midir 8 tari%teki ?enel ekreter 8rgeneral9aydar altık, kararnamenin i4eriğini $e Rabıta örg't'n' gayet iyi %atırlamaklabirlikte, 7e$let ayın 2aşkanı =$ren/e o (aman bilgi $erip $ermediğini%atırlayamannştır.2u konuda ayın &um%urbaşkanı/ndan kamuoyunu aydınlatıcı bir a4ıklamabekliyoru(.IA Mart AF+J h 9asan &emal?ö(lem"8:UR MU 9>@Uğur Mumcu7e$let 2akanı $e 9'k'met ö(c's' 9asan &elTl ?'(el/in ZRabıta örg't'] ile ilgilia4ıklaması %i4 de Zg'(el] bir a4ıklama değildir.iyasete adımlarını yeni yeni atan ayın 2akan, Z%'k'met sö(c'l'ğ'] ile ZAI2yl'l gö(c'l'ğ'n'] birbirine kanştır)masa 4ok iyi eder.ayıa ?'(el, yurt dışındaki din göre$lilerinin aylıklarınınGAbu şeriat örg't' tara0ından ödenmesini doğal bir Z>şbirliği] sayıyor.8 (aman soralım"

h 5uri(m ataşelerinin aylıklarını >ngiltere, basın ataşelerinin aylıklarınıederal lmanya, askeri ataşelerin aylıklarını da 2irleşik merika Hdesin.. 8lurma %i48lma(.3i4in olma(8lma(.. @'nk', de$letin Zasli $e s'rekli işleri] de$let memurlarınca y'r't'l'rX7e$let memurları da de$letten aylık alırlarX bir başka yerden, bir başkakuruluştan, bir başka de$letten değil..=ski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4/ın * ğustos AF+E g'n $e AAF* sayıile 2aşbakanlığa ya(dığı ya(min ilgili böl'm'n' okuyorum"

h ...2aşkanlığımı(ca ö(el bir sına$ sonucu se4ilmiş bulunan elemanlardan2el4ika/ya gönderileceklerin aylıkları 2el4ika ma%alli idareleri tara0ından,diğer 'lkelere gönderileceklerin aylıkları >se 7'nya >slTm 2irliği ?enelekreterliği/nce ödenecektir.



=ski 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/in 2aşbakanlığa ya(dığı IE 3isan AF+A g'n $eFAF sayılı tekli0 ya(ısı]na da kısaca gö( atalım"

h ...2u c'mleden olarak,/maaşları ma%alli kuruluşlar $e 7'nya >slTm 2irliği?enel ekreterliği tara0ından ödenmek '(ere..ayın H(g'neş 7anışma Mecllsi/nde 7iyanet >şleri 2aşkanlığı b't4esi nedeniyleA+.A.AF+I g'n' yaptığı konuşmada da şunları söylemişti"

h 2u din göre$lilerinin maaşlarının bir kısmı bulundukları yerdeki derneklertara0ından ödenmektedir.7emek ki, aylıkların %em Zma%alli kuruluşlar] %em de ZRabıta örg't'] tara0ındanödenmesi, Zson bağımsı( M'sl'man 5'rk 7e$leti tara0ından] kabul ediliyorS..8 (aman, yurt dışında Z=0endim 'leymancılar, Milli ?ö)r'ş4'ler, 3urcularörg'tleniyorlar] diye yakınmanın anlamınediröyle yaX yurt dışındaki din göre$lilerinin aylıklarının Zma%alli kuruluşlar]caödenmesini de$let olarak kabul ettiğini( noktada, Milli ?ör'ş4'/ye,'leymancı/ya, 3urcu/ya Zyeşil ışık] yakmışsını( demektir..GI9em de ZkTbe yeşili] bir ışık..ZRabıta Hrg't'], bir şeriat örg't'd'r. macı Z>slTm enternasyonali(medir. uudi

Krallığı yönetimindeki bu Z>slTm enternasyonali(mi]ne, 5'rkiye/de eskibakanların $e 3V yöneticilerinin ortaklığı ile kurulan Zaisal inans Kurumu]$e 2aşbakan/ın kardeşi Korkut H(al/ın Zl 2araka]sı ile Z0inans kaynaklan]yaratılmaktadır.2u Z0inans kaynakları], ZRabıta örg't'] 5'rkiye temsilcisi ali% H(can, 3V>stanbul >l 2aşkanı =ymen 5opbaş $e 2aşbakan/ın kardeşi Korkut ö(al/maracılıkları ile dinsel ama4lı $akı0lara kadar u(anmaktadır.tat'rk/'n eliyle kurulan laik 5'rkiye &um%uriyeti, >şte böyle Zsiyasal $eideoloik bir kuşatma %areketi] ile karşı karşıyadır.@i4eği burnundaki yeni bakan, bu Zşeriat lşblrlik4iliğinl] sa$unarak,kariyerlerine şimdiden b'y'k $e silinme( bir gölge d'ş'rm'şt'r.IA.G.AF+J=$etD9ayır "aR2!5s/3!3 >3?>:>`&=>!...ZMuslim orld :eague] diye ya(ıldığı i4in bunun 1Rabıta Hrg't'/ olduğunuanlayamamışlarS AF+E ) +G döneminin 2aşbakanı miral Ulusu bakın ne diyor"ZKonu ortaya atıldıktan sonra olayla yakından ilgilendim. =ski bir bakanarkadaşımın yaptığı araştırma sonucunda kararnameyi buldum. >ngili(ce /Muslimorld :eague/ adını taşıyan örg't'n iyi ama4lar taşıdığına inanıldığı i4inkararnameyi im(alamış olabilirim. Rabıta Hrg'ttt/n'n /Muslim orld :eague/olduğunu inanın yayınlarını( '(erine öğrendim.]2irtakım de$let adamlarımı(, politikacılarımı( nice nice doğruları, ger4ekleriancak /emekli/ olduktan sonra, yönetim >şlerinden ayrıldıktan sonraöğreniyorlarS 3e acıdır buS Koskoca bir miral, en önemli göre$lerde bulunmuş,'4 yıl 5'rkiye/yi )%em de mu%ale0etsi(, parlamentosu(, ö(g'r basınsı(, %er t'rl'denetimden u(ak bi4imde) yönetmiş bir 2aşbakan, Rabıta örg't'n'n /Muslim orld:eague olduğunu bilmediğini itira0 ediyorS Ulusu kabinesinde göre$ alan nicebakan da bu karar)GGnameyi )ki I 3isan AF+A tari%li $e +DI+G+ sayılı 2akanlar Kurulukararnamesidir) im(alamıştır. Kimler yok ki 2aşta 5urgut ö(al, Me%met H(g'neş,liter 5'rkmen, Kaya =rdem, aba%attin H(bek, Bl%an =$liyaoğlu, adık ide, &i%at2aban $b. Kimsenin aklına gelmiyor >ngili(ce ad taşıyan bu örg't nedir, neyinnesidir diye d'ş'nmek, bira(cık soruşturma yapmak, yaptırmak...Yurt dışındaki din göre$lilerine Rabıta örg't' ayda AAEE dolar aylık bağlıyorS2u göre$liler artık 5& yasalarına değil, Rabıta örg't'n'n isteklerine uygun4alışma( da ne yaparlar.. Rabıta, uudi rabistan/a bağlı bir şeriat örg't'd'r.2u örg't yayınlarında tat'rk/e /Vut dam/ diyen kitaplar yayımlanmıştır.5'rkiye 7e$letinin sorumluları kendi göre$lerine şeriat örg'tlerince aylıkbağlanmasında %i4bir sakınca görm'yor. 2u nasıl iştir>lgili kararnamede 7e$let 2aşkanı =$ren/in de im(ası $ar. Konsey de bunubenimsemiş. 8 dönemin M?K ?enel ekreteri ?eneral altık/ın da onayı alınmış...



=ski 7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkula4 altık/la konuşmuş. Hnceleri altık bira(karşı 4ıkar gibi olmuşsa da /Mademki bu dö$i(i bi( $eremiyoru(, öyleyse durumukabul edeceği(/ demiş. ?eneral altık >stanbul ıkıyönetim Komutanı iken %apsema%k^m edilen ga(etecilerin Yargıtay/a baş$urmak %akkını bile kabul etme(diXaskeri ma%kemede aklanma kararı alan ga(etecilerin ce(alandırılmaları i4in buaklanma kararına karşı skeri Yargıtay/a baş$urmaktan bile ka4ınma(dı...

2irtakım işlerde bu denli ö(enliydi. ma Rabıta örg't'n'n )ki şeriat4ı birörg'tt'r) 5'rk imamlarına aylık bağlamasını doğal karşılıyorS.. >bret $erici biryan da budur...Ya şimdiki 2aşbakan ö(al/ın bu konudaki tutumuS.. 9ous)ton/da buyurmuş" Rabıtaörg't', ZuudB rabistan/ın resmi bir kuruluşu imiş, uluslararası bir d'(eydetanınıyormuşS Z5abii bu konuya bakmak lT(ım] diyor. 3asıl bakacağı da belliS...Kararnameye 2aşbakan Yardımcısı olarak niye im(a atmış, önce bu /konuya bakmak/gerekme( mi onra da Z2i( iktidara gelince bunu durdurduk] diye ekliyor. 7emekyanlış bir iş olduğunu biliyormuş, öyleyse (amanında niye karşı 4ıkmamışS2aşbakan Yardımcısı kararname im(acılarından Kaya =rdem de, Z2inlerce kararname$arS 8 sırada o kadar 4ok kararname $ardı ki %atırlanması (or] diyor...>şte 'lkemi(, ulusumu( böyle yönetilmiş, böyle yönetil )G

mekte... Yani, ciddiyet dışı, ger4ek bir de$let sorumluluğu duyulmadan...Kararnameleri im(alayanlar o kTğıtlarda neler ya)I9 olduğunu, o kararın neyikapsadığını bilmiyorlar, bir s're sonra da anımsamıyorlar... 8 kararnamede adıge4en örg't'n ger4ek niteliğini sormuyorlar bileS... ncak yıllar sonraga(etemi( bu korkun4 olayın 'st'ne gidince ya$aş ya$aş anımsıyorlar.. 5ekma(eretleri de, Rabıta/nın >ngili(ce adıyla karşılarına 4ıktığıdırS...2u konu bu kadar basit değil. 2u konu bu kadarcık ma(eretle kapatılacak gibideğil. I+ 3isan AF+A/de yurt yönetimini 'stlenmiş kişiler, bu kararnameyiim(alamış $e uygulatmış b't'n sorumlular ulus karşısında %esap $ermek(orundadırlar. 2u kişilerin 4oğu, başkalarından %esap sormasını bilmişlerdir.dalet ön'nde yargılanan kişileri bile a4ık a4ık su4lamaktan 4ekinmemişlerdir.9er (aman kendilerini %aklı görm'ş, göstermişlerdir. ma şimdi ulus karşısındakolay kolay %esap $ereme( bir duruma d'şm'şlerdir. orumsu(, ciddiyetsi(da$ranışların %esabını adalet sorama(sa, tari% erge4 sorar.IA.G.AF+J h 8ktay kbalVencere"R2!5..Rabıta, rap4a kökenli bir sö(c'kX ilişki, bağ demekX ama başka anlamlara dageliyorX d'(en, tertip gibi...7ilimi(de Zrabıta]nın %ısım akrabası 4eşitli bi4imlerde kullanılırX sö(gelimi"

h RaptiyeS..Raptiye iki şeyi birbirine Zraptetmek] i4in kullanılan geniş başlı 4i$idir.onra Z(apturapt] $ar.Z`apturapt] disiplin demektirX rap, rap, rap y'r'mek demektirX başıbo(ukluğuntersidir.?'nl'k yaşamda sö('n' so%betini bilir, ağır başlı, dengeli kişiler Zrabıtalıadam] $eya Zrabıtalı kadın] diye anılırlarX sa4ma sapan da$ranışlı $e allakkişilere de Zrabıtası(] denir. on yularda 5'rkiye/de örg'tl' su4lar 4okyaygınlaştığından bir de Zörg't rabıtası] deyimi 4ıktıX 4ok yurttaşın canı buy'(den yandı. 2ilmem %angi örg't'n nınının nısı olduğu kuşkusuyla yakalanan kişiişkenceden mi ge4medi, sağlığını mı yitirmedi,.G*işinden mi olmadı, e$i ocağı mı yıkılmadı =n k'4'k bir kuşku y'('nden yurttaşte(gT%a yatırıldı"

h öyle ulanS.. 9angi örg'tle rabıtan $ar...>s$i4re/de şimdi el4ilik göre$inde bulunan 9aydar altık, ZAI =yl'l 9arekTtunınkilit adamlarından birisiydi. aka de)ğilX başlangı4ta M?K ;Milli ?'$enlikKonseyi< ekreteriydi. Zalon paşası] tipine yakın, siyasete aşina, 9anya/yıKonya/yı bilir t'rden bir kişiydi. AF+E yılı sonba%arında bir g'n Musta0a=kmek4i ayın altık/a bir %aberi denetlemek i4in tele0on ediyor, konuşmasırasında soruyor"



h Vaşam, bi(im ga(eteyi nasıl buluyorsunu( Yanıt" h ?ör'nce t'ylerim diken diken oluyor.altık Vaşa/ya ilişkin öyk'ler, ?enel Yayın M'd'r'm'( 9asan &emal/in Z5ankesiyle Uyanmak] adlı kitabında epey yer tutuyor. 2irka4ını gelişig'(elaktarıyorum"ZVerşembe Mart AF+I.

ıkıyönetimden gelen sö(l' yasak kararları %er ge4en g'n 4oğalıyor. 2ug'nöğleyin bir tele0on" h Komutanımı( ;altık Vaşa< d'n akşam 9ilton/da bir d'ğ'ne katıldılar. 2a(ı0otoğra0lar 4ekilmiş. :'t0en yayımlanmasın.]ZVa(ar IJ ralık AF+A?e4enlerde altık VTşa/yla bir da$ette karşılaştık, şöyle konuştu" YHK ileilgili kampanyamı( i4in"

h >ş 0a(la u(adı. >m(a kampanyaları 0alan 0ilan işin nereye $aracağı beliydi.Yaşadık bi( bunları da%a önce, biliri( işin nereye $aracağını...]ZVa(artesi I- =kim AF+A?e4en perşembe akşamı 27 Konsolosluğunda $erilen bir kokteyle gittim. altıkVaşa ile karşılaştık. i$il giyinmişti. ramı(da şu konuşma ge4ti"

h Vaşam, gör'şemedik.

h &emal, gör'şeceği( de ne olacak 2enim &um%uriyet %akkındaki gör'ş'm de,&um%uriyet/in benim %akkımdaki gör'ş' de değişme(.rkasından bordo renkli kra$atıma işaret ederek"

h Kırmı(ı kra$atın bira( sağa kaymış, dedi $e %er (amanki m'ste%(i y'(i0adesiyle arkasını dön'p gitti.] G-altık Vaşa, M?K ?enel ekreteri iken ;kilit adam< yurt dışındaki dingöre$lilerimi(i Rabıta örg't'n'n aylığa bağlaması yolunda karar $ermiş. 9asan&emal/in kra$atının rengini $e yön'n' gö(lemleyen Vaşa, Rabıta örg't'n neolduğunu bilme( mi uudilerin meş%ur Rabıta/smı 4eyrek y'(yıldan beriMısır/daki sağır sultan duymuştur.9aydar altık/ın kişiliği 4ok ilgin4 gör'n'yorX yaptığı iş), lere baktık4ad'ş'n'yorum"

h altık rabıtalı mı, rabıtası( mıII Mart AF+J h t%an el4uk>(mir/den 9ikmet @etinkoya">:M K:5R M=RK=`>>`M>R h nakent 2elediye 2aşkanı 2ur%an H(0atura, 5'rk)lslTm K'lt'r Oak0ı/nınbaşkanlığını yapıyor. ynı Oak0ın Yönetim Kurulu 'yesi olan tanınmış tu%a0iyetoptancılarından li Rı(a ?'$en ise, Rabıta örg't'n'n yurt dışı temsilciliklerire%berinde adres olarak gösterilen ZMilli 5'rk >(mir Y'ksek >slTm =nstit's'Yaptırma $e Koruma 7eraeği]/nin de başkanı bulunuyor. Yurt dışında bulunan2ur%an H(0atura ile :ondra/yı tele0onla arayıp konuştuk. H(0atura, ZVara yardımıi4in Rabıta/ya baş$urmadık] dedi. 5'rk)lslTm K'lt'r Oak0ı tara0ından uar/dadoğal >5 alanında AF+* yılında temeli atılan >slTm)K'lt'r Merke(i ise, I yıldırolduğu gibi duruyor. 5ek taş bile konulmamış.önce Rabıta örg't'n'n >(mir temsilciliğinden başlayalım" Rabıta örg't'n'nre%berinde yurt dışı temsilcilikleri arasında yer alan ZMilli 5'rk >(mir Y'ksek>slTm =nstit's' Yaptırma $e Koruma 7erneği] adresi $erilen AGGI sokaktaki AA no)lu binanın '4'nc' katında göre$li gen4 adama Z9acı Rı(a 2ey/i nerede buluru(]diye sorduğumu(da, Z3ama(a gitmiştir] yanıtını aldık. 5'rkiye/nin tanınmıştu%a0iye toptancılarından olan, işyerinde 4eşitli rap4a ya(ılı dualar $e mescitbulunan Z?'$en 5u%a0iye] nin sa%ibi li Rı(a ?'$en/i '4 saat aradıktan sonrabulup konuştuk. L9acı Rı(a ?'$en/in anlattıklarına göre Rabıta örg't' AF+ yılında başkanı olduğu>mam)9atip :isesi $e Y'ksek >slTm =nstit's' Yaptırma $e Koruma 7erneği/ne sadecebir tak$imGJgöndermiş, %i4 parasal yardımda bulunmamış. AFE yılından beri Zdernek4ilik]yaptığını söyleyen ?'$en, Z2i(im tarikatlarla işimi( yok, dışarıdan da para pulalmıyoru(] diyor. ?'$en/in konuya ilişkin sö(leri şunlar"



h IEE öğrenciye ayda I milyon liralık burs $eriyoru(. Hğrenci başına AE binlira. Yardımı M'sl'man işadamları yapıyor derneğimi(e.li Rı(a ?'$en, Zi( Rabıta örg't'n'n >(mir temsilcisi değil misini(] sorusunuise, Zdını bir da%a söyleyin] dedikten sonra yanıtlıyor "

h Kesinlikle değil, kim 4ıkarıyor bunları. adece tak$im gönderdiler o kadarişte...

h ma Rabıta/nın re%berinde öyle ya(ıyor... h 2ilemem... 9i4bir ilişkimi( yok...li Rı(a ?'$en, aynı (amanda nakent 2elediye 2aşkanı 2ur%an ö(0atura/nınkardeşi . 3ecati H(0atura ;5'rkiye ?a(etesi dış politika ya(an< ile birliktekurduğu 5'rk >slTm K'lt'r Oak0ı/nın Yönetim Kurulu 'yesi.5'rk)lslTm K'lt'r Oak0ı Yönetim Kuruluna F =yl'l ni$ersitesi ?'(el anatlarak'ltesi öğretim 'yesi 7o4. 7r. `i)yaettin 2ilgin, nakent 2elediye 2aşkanı2ur%an H(0atura tele0on konuşmamı(da, ZuudB rabistan kökenli Rabıta örg't'nden>slTm K'lt'r Merke(i inşaatına parasal yardım geldi mi] sorusuna şu yanıtı$erdi"

h 2i( kendi g'c'm'(le >slTm K'lt'r Merke(i yapacağı(. Yardım i4in baş$urudabulunmadık.

h Rabıta örg't' de0terinde >(mir adresi olarak li Rı(a ?'$en/in başkan olduğu

derneğin adresi gö('k'yor. ?'$en si(in $ak0ını(ın da 'yesi. 2öylece Rabıtaörg't'yle bir ilişkini( olmuyor mu h 9ayır yok. 8 %ayırse$er bir kişi olduğu i4in aldık. =şra0tan bir insan 9acıRı(a 2ey...2ur%an H(0atura I yıl önce uar/a cami yaptırma girişiminde bulunmuş, da%a sonraise i4inde mescit olması planlanan >slTm K'lt'r Merke(i/nin temelini atmıştı. 2uarada uudB rabistan kökenli lrani ailesiyle, ba(ı >slTm 'lkelerinin />slTmK'lt'r Merke(i/ne bağışta bulunacaklarını a4ıklamıştı. $)rupa/daki Z>slTmK'lt'r Merke(lerini 0inanse eden kuruluşun ise Rabıta örg't' olduğunu UğurMumcu/nun araştırmalarında ortaya 4ıkmıştı.>slTm K'lt'r Merke(i yöneticileri arasında nakent 2ele)G+diye 2aşkanı ?enel ekreteri li ?alip 9alıcı, nakent 2elediye 2aşkanYardımcısı Yusu0 U(, uar M'd'r' Resul >(mirli, )$ukat Musta0a e$i, 3Vnakent 2elediye Meclisi 'yesi ga%in Uğurlu, li 9aydar ener, t'ccar Reşcank4a bulunuyor.>(mir/de 2ur%an ö(0atura/nın temelini attığı Z>slTm K'lt'r Oak0ı]nın >slTm'lkeleri tara0ından 0inanse edileceği ise ayrıca Z>(mir 2'y'kşe%ir 2elediyesi2aşkanlığı] %aber b'lteninin A 3isan AF+* tari%li sayısının IE. say0asında yeralmıştı. 5'rk)lslTm K'lt'r Oak0ı ise bir yıl sonra AF+- nisan ayında kurulmuştu.5'rkiye Oakı0lar 2ankası/nm 2asmane şubesinde a4ılan IEDI*EA $akı0 %esabına,%angi >slTm 'lkesinden ne kadar parasal bağış geldiği, ne kadar paratoplandığını a4ıklamak ise 2ur%an H(0atura/ya d'ş'yor elbet...ynı tari%lerde ise uudB rabistan şey%lerinden l Ra%i, tilla Yurt4u/nunşirketi olan >(daş/la ortaklık kurmuştu. 7a%a sonra ise l Rani, belediye ileortak olarak Zri(ko rap $e >(mir 2elediyesi 5uristik Yatırımlar ..] adlı Amilyar JI- milyon sermayeli bir turi(m şirketini ger4ekleştiriyordu. irket2al4o$a tele0eriğinde yarım kalan turistik otelin yatırımını bitirecek bu aradaYamanlar Menba uyu/nu işletecekti. l Rani ailesi bu ticari gelişmelerolurken, 2al4o$a/ya bir de saray ya$rusu $illa yaptırmış, oğlu ali% l Ra%iburaya yerleşmişti.Rabıta Hrg't'/n'n >(mir kanadını oluşturan li Rı(a ?'$en, 2ur%an H(0atura $etilla Yurt4u/ya 4ok yakın bir kişi olarak biliniyor. Kamuoyunun ettulla% 9ocadiye tanıdığı Zettulla% ?'len] ile de ilişkilerinin 4ok iyi olduğunu $urgulayanli Rı(a ?'$en nedense pek 0a(la konuşmak istemiyor.nakent 2elediye 2aşkanı 2ur%an ö(0atura, li Rı(a ?'$en i4in sık sık şöylekonuşuyordu"Z9acı Rı(a 2ey, >(mir/de %ayır $e $akı0 4alışmalarında temay'( etmiş bir%emşe%rimi(dir.]imdi sö( sırası 2ur%an H(0atura/da. Yurt dışından dön'ş'nde >slTm K'lt'rMerke(i/ne %angi >slTm 'lkesinin bağış yaptığını $ak0ın mal $arlığını, bankadaki%esabını a4ıklaması gerekiyor.



II.G.AF+JGF8layların rdındaki ?er4ek "Z83 7 M!..]9V ?enel 2aşkanı >nön' ile ga(eteciler arasında ZRabıta olayı] konusunda ge4enkonuşma, 5'rkiye/de demokrasi $e reim a4isından önemli bir noktayı

$urgulamaktadır.ayın tnön'. Rabıta olayında Zorumluların peşini /bırakmayacağı(] demişti. 2irga(eteci soruyor" Zorumluların peşi) M ni bırakmayacağı(, dedini(. 2una&um%urbaşkanı da da%il "0l mi] 9V ?enel 2aşkanı yanıtlıyor" Z&um%urbaşkanınıkarşı) M mi(a 4ıkartıp, /8na da mı/ demek bir anlam taşıma(. orum) 0l lununyaptıkları Ue ilgili soruşturmanın ne şekilde yapılacağı, .0i anayasadaya(ılmıştır. 2u bir ayrıcalık getirme(. &um%urbaş) n kanının sorumluluğuanayasada nasıl takip ediliyorsa, o şekil) 0i de takip ederi(.]5'rkiye/de %ukukun 'st'nl'ğ' denen ka$ramın benimsenmesi, demokratik reiminyerleşmesi bakımından ka4ınılma( koşuldur. 9ukukun 'st'nl'ğ', kişilerin'st'nl'ğ'ne karşıttır. 8 kişi, &um%urbaşkanı da olsa, bu kural değişme(.AI =yl'l döneminin ö(el koşulları nedeniyle Rabıta olayında birincil sorumlulukayın =$ren/in omu(larma y'klenmektedir. 9V lideri, ger4i bu ö(el sorumluluğun

altını 4i(miyorX ama i4inde yaşadığımı(, anayasal, reimin ge4erli olması i4in,kararlı, doğal, ciddi bir yaklaşımı $urguluyorX @ankaya/yı da de$letin ötekikurumları gibi değerlendiriyorX bir ayrıcalık tanımıyor.Rabıta olayı karşısında 7V $e 7YV/nin tutumları da doğaldır. lkemi(de şeriatreimi kurmak amacını programlaştır)mış bir yabancı örg't'n 5'rkiye &um%uriyetide$let göre$lilerini aylığa bağlaması de%şet $erici bir olaydır. Rabıta örg't'nebu olanağı $e yetkiyi sağlayanlar, %esap $ermek (orundadırlar. Kendini bilen birkişi $e bir parti, bu konuda başka bi4imde d'ş'neme(.2ir önemli nokta da yurt dışındaki din göre$lilerini parasal a4ıdan Rabıtaörg't'ne bağlayan %'k'met kararnamesinin Resmi ?a(ete/de yayımlanmamışolmasıdır. 2u olgunun da sorumlularca i$edilikle a4ıklanması gerekiyor. >şlenensu4 gi(lenmek mi istenmiştirHn'm'(deki g'nlerde pek 4ok şeyin a4ığa 4ıkması $e saydamlaşması gerekiyor.II.G.AF+JG*E?ö(lem"K>M>3 >KR>..Uğur Mumcu)Yurt dışındaki din göre$lilerine Rabıta Hrg't' $e 2el4ika yönetimince aylıködenmesi 0ikri ilk ke( kimden 4ıkmış5ayyar ltıkula4/tan...ltıkula4, I Mart AF+E tari%inde, o (amanki adıyla ZKıbrıs edere 7e$letb/nde+. tslTm Kongresi/nde ZRabıta örg't'])sorumluları ile gör'ş'r.2u kongrede 7er%irel %'k'metinin 7e$let 2akanı Mu%ammet Kelleci bir konuşmayapar.7a%a sonra ZRabıta Hrg't'] ?enel ekreteri Mu%ammed li =l 9arekan, ltıkula4tara0ından 5'rkiye/ye 4ağrılır.?enel ekreter 9arekan, i Mart/ AF+E tari%inde 5'rkiye/ye gelir. ltıkula4 Ue9arekan, ZRabıta Hrg't']n'n 5'rkiye/de)yapacağı katkıları gör'ş'rler.7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nca 4ıkarılan Z7iyanet ?a(ete )si]nde bu gör'şme%aberi yer alır.9abere göre ZRabıta örg't']n'n yapacağı maddi yardımlar şunlardır "A. Yurt dışındaki M'sl'man 5'rklere dini 0aaliyetlerle ilgili %er t'rl'yardım..I. 52MM/de yaptırılacak cami i4in IE milyon liralık Zteberru..]G. 5'rkiye/deki cami $e onarım 4alışmalarını s'rd'ren 7iyanet Oak0ı/na yardım.. dana/da sel 0elTketine uğrayan yurttaşlar i4in * milyonluk Zteberru.]ltıkula4 i4in bundan sonraki adım, yurt dışındaki din)göre$lilerine ZRabıtaörg't']nce aylık ödetmektir.2u konuda 7emirel ile gör'ş'r. 2aşbakan 7emirel, Z?idecekleri bi( se4elim deonlar parayı $ersin] der.2undan sonrası kararnamenin %a(ırlanmasına kalmıştır.



ltıkula4, * ğustos AF+E tari%inde AAF* sayılı ya(ı ile başbakanlığa baş$urur.?erek4e olarak da Z'lkemi(in >4inde bulunduğu ekonomik $e dö$i( sıkıntısı] ileZiş4i yurttaşlarımı( arasındaki böl'c' 0aaliyetler] gösterilir.2u Ztekli0 ya(ısı] uyarınca 7emirel %'k'meti, GI din gö)G*Are$lisi i4in Z'cretsi( i(in] $erilmesini kararlaştırır. 5ari% AJ.+. AF+E, sayı

+DA*EE.ZRabıta ilişkisi] işte böylece, ilk ke(, 5ayyar ltıkulT4 tara0ından kotarılmışX7emirel %'k'metince de başlatılmıştır.2u bakımdan 7YV ?enel 2aşkanı ayın &indoruk/un ZYurt dışındaki bir örg't'n dinadamlarına maaş $ermesi 0e$kalTde yanlıştır. stelik bunun bilerek kararnameyebağlanması da laik de$let ilkelerine aykırıdır. Yakışır bir iş değildir, yanlışbir iştir] sö(lerinin, öncelikle 'leyman 7emirel/e yönelmesi gerekmektedir.ZRabıta Hrg't'] ile ilişkiyi kuran 7emirel %'k'meti, bu ilişkiyi s'rd'ren de2'lend Ulusu %'k'metidir. Ulusu %'k'metinin 2aşbakan Yardımcısı bug'nk' 2aşbakanH(al, Maliye 2akanı da 2aşbakan Yardımcısı Kaya =rdem/dir.>lişki yine 7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkulT4 eliyle y'r't'l'r. ltıkula4/ıngirişimleri sonucunda, AI =yl'l %'k'metinin 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş, IE3isan AF+A g'n' 2aşbakanlığa ya(dığı FAF sayılı ya(ı ile yurt dışındaki din

göre$lilerinin aylıklarının Zma%alli kuruluşlar $e 7'nya >slTm 2irliği]tara0ından ödenmesi önerisinde bulunur.2u öneri '(erine, Ulusu %'k'meti, A din göre$lisinin 'cretsi( i(inli sayılmasıi4in kararname %a(ırlar.5ari%, I+..AF+A, sayı +DI,+G+..2u işlerin Zbir numaralı sorumlusu] 5ayyar ltıkulT4 %akkında H(al %'k'metince)7iyanet Oak0ı konusunda) beklenmedik bir soruşturma a4ılır $e 2aşbakanlık5e0tiş Kurulu 2aşkanı) >bra%im 7'(yol/un %a(ırladığı rapor sonucu ltıkulT4isti0a eder.7'(yol, bu raporu $erdikten sonra göre$inden alınır $e YHK 'yeliğine getirilir.8layın ZRabıta] Hrg't'] ile başlayıp, 7emirel $e Ulusu %'k'metleri ile s'ren $eltıkula4/ın isti0ası ile noktalanan kısa öyk's' böyledir.imdi, >bra%im 7'(yol/un ltıkulT4 %akkında %a(ırladığı rapordaki su4lamalarınneler olduğunu, 7e$let 2akanı ayın ?'(el/den sormayalım mıII)G.AF+JG*Inkara/dan Yal4ın 7oğan "R2!5/Y 3V 9:K!3KR h Rabıta olayında 3V da $ar. 3V/ın Rabıta ile bağlantısı Zyurtdışındaki imamların aylıklarının ödenmesiyle] ilgili değil. ma, bu bağlantıZ875/de yaptırılmak istenen >slTm K'lliyesi] ile ilgili. Kendisini Zimamaylıklarından] kurtaran 3V, Rabıta ile ilişkiyi Z875 >slTm K'lliyesi] yoluylakuruyor. Z3V ) Rabıta ilişkisi] 875/de somutlaşıyor.875/de >slTm k'lliyesi kurulması olayı belki H(al %'k'metinin öncesine iniyor,yani AF+E yılına. ncak, konunun ayrıntılı gelişmeleri 3V %'k'meti döneminekadar u(anıyor. ?eniş boyutlarıyla H(al iktidarı döneminde yaşanıyor. stelik,Z>ran yanlıları ) uudi rabistan yanlıları] arasında tartışmalar bi4iminde deyaşanıyor. stelik, &um%urbaşkanı Kenan =$ren/e adı ge4en k'lliye ile ilgilis'rekli bilgi $erilerek yaşanıyor.Yurt dışındaki imam aylıklarının Rabıta/dan ödenmesiyle ilgili gelişmelerden3V kendini sıyırıyor. 9atta, bir yandan Z7emirel dönemine sı4ratmaya]4alışırken öte yandan Z2u işin sonunu bi( getirdik] diyerek endam kırıyor. 3e$ar ki, 3V/ın Rabıta ile bağlantısı gelip gelip Z875 >slTm K'l)liyesi/nde]karşımı(a 4ıkıyor.Rabıta/daki 3V %alkasmı görmek i4in gelişmeleri sade ce tari% a4ısındansıralamak yeter de artar bile"

h Y' AF+E. Rabıta ile 875 arasındaki ilk ilişki bu yılda kuruluyor.Rabıtalılar nkara/ya geliyor $e Z875/de bir >slTm k'lliyesi yaptırılması]proesinden sö( ediyor. Vroeye önce IE milyon riyal değer bi4iliyor. RabıtacılarZgerekirse, kendilerinin yardım yapabileceklerini] söyl'yor.Vroe o tari%te 875 Rektprl'ğ' göre$inde bulunan Vro0. Me%met Kıcıman/asunuluyor, Kıcıman Zolumlu] buluyor.



h AF+A $e AF+I yılları. 52MM 0es%edilmiş durumda. 52MM ye yapılacak camiyeRabıta tara0ından $erilmesi öngör'len yardım, 875 >slTm K'lliyesi/nekaydırılıyor. 2unda, uudB rabistan =l4iliği/ne Z875 &ami Yaptırma 7erneği]yöneticilerinin baş$urusu rol oynuyor. 2u arada 7ernekler Yasası değiştirilmişdurumda. 875 &ami Yaptırma 7erneği/nin bir başka 'lkeden ya da kuruluştanyardım alması ancak >4işleri

G*G." IG2akanlığı/nm i(ni ile m'mk'n. 2u i(in sağlanıyor $e A milyon riyal, 5'rk)rap2ankası/nda bir %esaba yatıyor. 7ernek $e 875 yetkililerinden oluşan birkomisyon, gerektiğinde Rabıtacılara ;uudi rabistan/a< baş$urarak i%tiya4duyduğu kadar para 4ekiyor.

h 2u arada AF+I Me%met ?önl'bol, &um%urbaşkanı Kenan =$ren tara0ından 875Rektörl'ğ'/ne atanıyor.

h AF+I sonrasına geliyoru(. 875 Rektör' ?önl'bol, başlangı4ta bu işe dört ellesarılıyor. IG.G.AF+G/te cami yapımı i4in ?önl'bol/la protokol im(alanıyor. &amiYaptırma 7erneği 2aş)kanı/mn 7V5 M'steşarlığına gönderdiği I*.G.AF+* tari%liya(ısında ise, 7V5/de kurulan >slTm lkeleri =konomik >şbirliği 2aşkanlığı/naişaret edilerek, ZVroenin >slTm 'lkeleriyle işbirliğini geliştirici

niteliğine değiniliyor. Z?ereken yardımın$ $e desteğin gösterilmesi] isteniyor. 7V5 M'steşar Yardımcısı, >mdat kmermer, yine AF+*/te 875 Rektörl'ğ'/ne gönderdiği bir ya(ıyla proeyidestekliyor, kmermer ayrıca dernek yönetiminden &um%urbaşkanı/na iletilecekdosyanın %a(ırlanmasını istiyor.

h ö( konusu dosya AF+- yılında &um%urbaşkanlığı ?enel ekreterliğineiletiliyor. &um%urbaşkanı =$ren, 7V5 M'steşarı Yusu0 H(al/dan Z>slTm lkeleri=konomik $e 5icari >şbirliği 7aimi Komitesi] 4alışmalarının aktarıldığı birbri0ingde proeye ilişkin bilgi alıyor. 2u arada, 7ışişleri/nin cami yapımınakarşı 4ıkan ya(ıları 875 Rektörl'ğ'/ne iletiliyor. 2u tari%ten )sonra 875 işiya$aşlatmaya başlıyor.7olayısıyla, AI =yl'l döneminde başlayan Rabıta (incirine 875 örneği ilebirlikte 3V %alkası da ekleniyor. Oe t'm bu gelişmelerden &um%urbaşkanı =$renile 2aşbakan H)(al/m s'rekli %aberi oluyor.ZRabıta] @ankaya ile H(al 9'k'meti/ni birbirine da%a 4ok yaklaştırırken,aralarındaki Zsu sı(ma( rabıta] yeniden su 'st'ne 4ıkıyor.9'k'met ö(c's' 9asan &elTl ?'(el, bakalım bu rabıtaları nasıl a4ıklayacak?'(el, 7emirel dönemini su4ladığı öl4'de cesur olabilecek miII.G.AF+JG*&'neyt rcoy'rek ya(ıyor"@3KY/73 =R5 O= 8NUK R`?[R:R...3KR h @ankaya Köşk'/nden sert $e soğuk r'(gTrlar esiyor. Rabıta olayınınayrıntılarıyla kamuoyuna yansıması, &um%urbaşkanı Kenan =$ren/i %ayli '(m'ş,%atta sinirlendirmiş.lınan bilgiler bu doğrultuda. 7emokrasiler kapalı reimlere ben(eme(. 9emen %erşey g'n' gelir a4ığa 4ıkar, yönetici kadroları en a(ından tedirginliğe s'r'kler.@ankaya/nın olayın patlak $erdiği ilk g'n yaptığı a4ıklama, Zacol bir da$ranış],sorunu iyiden iyiye incelemeden ortaya koyduğu tutum Zacelecil':]Kararnamenin $arlığı kanıtlandıktan, 875 gibi yeni o)laylar gör'ld'kten sonra,@ankaya/nın ö(el komisyon aracılığıyla yaptırdığı söylenen araştırma isegeciktik4e gecikiyor.9V/nin ana mu%ale0et olarak yetersi(liği tartışılırken, ge4en (aman =rdal >nön'$e ekibinin sağlıklı saptamalar yaptığını gösteriyor. >nön', I+ =yl'l arase4imlerinden bu yana gericiliğin giderek boyutlandığını söyl'yor, Meclisearaştırmalar $eriyor, g'ndem dışı konuşmalar yapıyordu. >kinci konu => idi.>nön', da%a baştan bu anlaşmanın i4eriğine karşıydı, son girişimini @ankaya/yayaptı.9er iki önemli olaydan sonra >nön'/n'n aldığı sonu4, b'y'k4e bir sı0ırdı.?ericilik tırmanmasını H(al kabul etmiyor, => anlaşmasının %i4 değilse bir yılertelenmesini, 27/de 4ıkacak tabloya göre da$ranılmasını @ankaya, Z%'k'metinişine karışmayı istemediği] gibi bir gerek4eyle geri 4e$iriyordu.



2u arada de$letin isti%barat örg'tleri, -* ilde gericiliğin örg'tlendiğinibildiriyor, başını alıp giden bu gelişmelere dikkatleri 4ekmeye 4alışıyordu.onu4ta neler oldu.. ?ericiliğin bir kolu sayılan Rabıta olayı ayrıntılarıylaa4ıklandı. =>/yı im(aladığımı( g'n, 27 Kongresi gelecek yıl b't4esinden5'rkiye/ye ayrılan yardım miktarını kırpa kırpa neredeyse sadakaya 4e$irdi.Kongre adamları, as%ington/da bulunan 7ışişleri 2akanı 9ale0oğlu/na Zbaşka

kapıyı] gösterdi, yardım i4in 2eya( aray/a gitmesini salık $erdi.9ale0oğlu, Reagan/la gör'şmek i4in ne gerekirse %epsiniG**yaptı. Kabul edilmedi. imdi de dönm'ş, kamuoyuna 27 Kongresi/ndekigelişmeleri Z$a%im bir %ata] diye niteliyor.2aşkentte iyimser iktidar yanlıları, Zrtık Mal(eme Yasası $ar, yönetim bi(e ikiyıl dilediği kadar ara4 gere4 $erir diye bir a$untu sergiliyor. 9atta, Z27b't4esi a4ık, %er 'lkeye $erdiği yardımı kesiyor] diye da$ranışı sa$unanlargör'l'yor. 7e$let 2akanı 9asan &elTl ?'(el, Rabıta/yı ge4miş iktidarlaray'klemeye 4alışıyor, 3V iktidarının dışarıdaki imamların Rabıta/dan paraalmalarını önleyen kesin önlemler aldığını söyl'yor.. Rabıta mı, iktidar (em(emsuyuyla yıkanmış, tertemi(. ma, AF+*/te iktidara sı(an, kardeş H(al/danbaşlayıp yakın g'nlere dek s'ren 875/de cami yapımı i4in Rabıta/dan milyonlar

alınmasına önayak olunduğu olayı ortaya 4ıkınca, H(al iktidarı suspus.&um%urbaşkanı ise, Zinceleme babında] 4alışmaların s'rd'ğ'nden sö( ediyor. 8ysa,bırakalım Rabıta olayı gibi önemli sorunu bir yana. &um%urbaşkanı, @ankaya ileilgili k'4'k, ö)nemsi(, ama olumsu( %aberlere g'n' birlik a4ıklamalarla karşı4ıkmayı, aydınlık getirmeyi kural benimsemişti. Vek 4ok örnek ortada. 8 (aman.&um%urbaşkanlığının, Rabıta olayının AF+E sonrası $e bug'n'yle ilgiliincelemeleri neden olanca %ı(la bitirip a4ıklama yapmadığını i4eren kuşku dolusorular akla geliyorAF-E/tan sonraki Yassıada ma%kemelerinde önemli sorunlarda yöneltilen sorularara%metli Menderes, Z9atırlamıyorum reis beye0endi %a(retleri] diye yanıt$erirdi. Kararnamenin $arlığını bir ke( da%a kanıtlayan arkadaşımı( Musta0a=kmek)4i/nin $erdiği %aberlere bakılırsa, M?K eski ?enel ekreteri, Rabıta işinionayladığı anlaşılan 2ern 2'y'kel4imi( =mekli 8rgeneral 9aydar altık da,Zkonunun ayın =$ren/e o (aman iletilip iletilmediği] sorusuna Z9atırlamıyorum]diye yanıt $eriyor. ayın =$ren/in Zbilgisi yok], kararnamede Zim(ası] $ar. M?Kdöneminin b't'n bakanlarından aynı sö(c'k. Z9atırlamıyorum.] ynı t'rdena4ıklamaya ö(el söyleşilerde ayın &um%urbaşkanının da katıldığı anlaşılıyor,Z2inlerce kararname im(alanmış, arada da Rabıta] ben(eri gerek4eler duyuluyor.ma, ya(dığımı( y'(lerce ya(ıdan biri cımbı(la ayıklanıyor, bi(ler ma%kemekapılarında.2öylesine önemli bir olayda, tat'rk laik4iliğinin %er (amankinden da%a 4oksa$unulması gereken ortamda Z%atırlamamak] doğrusu yeterli, doyurucu bir gerek4esayılabilir miG*-on %abere göre, Rabıta/nın ?enel ekreter Yardımcısı min ddas %a(retleri de,gelecek %a0ta >stanbul/da bekleniyor.2ug'nk' duruma aşama aşama geldik, kabul. ma, son yıllarda gö(lenen gericilikyarışında de$ adımlarla >lerledik.Hnceki gece 5O/de 9ouston/dan g'l'c'kler yağdıran 2aşbakan H(al, Zu4ak]demiyordu, Ztayyare] sö(c'ğ'n' kullanıyordu. ZKu$$etli] diyemiyordu, Zgu$$etli.]7ilde başlatılan gericilik, döne döne %er yana kanser mikrobu gibi bulaştı.H(al/)ın nkara/ya Zöğle nama(ından sonra, ikindiye doğru =senbo)ğa tayyaremeydanına sı%%ati a0iyetle $asıl olduğunu] de$let radyoları söylerse, %i4şaşmama%. Yeni kadrolar, Zboyunbağlı şeriat4ı] bir d'(en istiyorlar sanki.7önelim Ziptal] edilen @ankaya gör'şmesine $e yapılan a4ıklamaya" Resmia4ıklama, ?enel ekreter ağlar/ın, &um)%urbaşkam/nı isti0a etmesiniistemesinden sonra, ?enel 2aşkan >nön'/n'n d'ş'ncelerini öğrenmek i4in gör'şmeisteminde bulunulduğunu söyl'yor.2elirli kaynaklar, eğer >nön', genel sekreteri doğrultusunda a4ıklamayapmasaydı, @ankaya/nın 9V lideri ile gör'şeceğini belirtiyor. 9atta kimibilgiler, @ankaya/nın 9V ?enel ekreteri/nin böyle bir istemde bulunmasına



karşın, genel başkanın öyle d'ş'nmeyebileceği $arsayımıyla %arekete ge4tiğinibildiriyor.Vartilerdeki grup 4atışmalarını, 0ikir ayrılıklarını gö( ö)n'nde tutarak kimikararlara $armak, yanıltıcı sonu4lar 4ıkarıyor. 7e$letin 'st d'(eyinde $erilenkararlar, parti >4i 4ekişmelere göre değil, bir partinin t'(el kişiliğine göreayarlanır, en basit kural bu.

7'n =rdal >nön'/ye, genel sekreterinin sö(lerinden %aberli olup olmadığınısorduk"Kısa yanıt $erdi" Zksi d'ş'n'lebilir mi]Z?ör'şme iptal edildiğine göre, demek ki aksini d'ş'nenler $ar] diyemedik.II.G.AF+JG*Jnkara 3otion">M=&= &8KUU...Musta0a =kmek4itik ga(eteciliğe ya(ar olarak başladım. Mu%abirliğim, %aberleri ko$alamam, da%asonradır. ncak ga(eteciliğin temelinin mu%abirlik olduğunu d'ş'n'r'm. 3urulla%ta4/ın ZI saat edebiyat d'ş'n'r'm] dediği gibi, I saat ga(etecilik d'ş'n'r'm.>ddiası( Znkara 3otları] da birer ga(etecilik 'r'n'd'r. ?a(eteciliği de 0utbol

oyununa ben(etirim. Vutbol, nasıl bir ekip, bir takım 4alışması isterse,ga(etecilik de öyle. Vaslaşma, kişisel oynamama, yorulmama, başta gelen şeyler.utbolcu, top arkasında koşar. 5opu yakalamak i4in, ancak bir dönem gelir, toparkasında koşmasına gerek kalma(, toplar onun ayağına gelir. Vaslar $erilir.?en4 ga(etecilerin, %aber ko$alamaları doğaldır. 2ir yere gelir tıkanır, neyapmalıdır >şte bunun tek 4ıkar yolu takım 4alışmasını işletmektir.&um%uriyet 4alışanları son g'nlerde bunun g'(el örneklerini $erdiler. >stanbulmut0ağı, mut0ağa öteberi taşıyan nkara, korkun4 bir işbirliği i4indeydi.nkara/da g'(el bir takım 4alışması kurulmuştu. ZRabıta] olayının nasıl4ö('ld'ğ'ne gelmek istiyorum" Uğur Mumcu/nun $rupa/larda dolaşıp, %a(ırladığıgerici örg'tlerin 4alışmaları, bu arada Rabıta/nın lmanya/daki imamlarınaylıklarını ödediği yolundaki böl'm 4ıkınca, kıpırdanma başladı. Yetkililer,böyle bir şeyin olmadığını ya da %aberleri olmadığını söyl'yorlardı. =ee, UğurMumcu, dolayısıyla &um%uriyet yalan mı ya(ıyordu Yal4ın 7oğan, Znkara 3otlamnı%a(ırlamak i4in e$e kapandığım bir saba% tele0on etti"

h =kmek4i, ltıkula4la bir gör'şebilir misinKollan sı$adım, önce konuşmadı, a(ıcık 4ıtlattı, >stanbul/daydı. Z2'y'klerimi(konuşsun, ondan sonraS] diyordu. >pu4ları $ardı ya)ı%%Snkara/ya dönd'ğ'nde, bu ke(, Zi(inle konuşmadan Milliyetten Yener 'soy/lakonuşacağım, ona sö( $ermiş bulunuyorum] diyordu.

h Konuşun, dedim, onunla da konuşun. ma, bi(imle de konuşun. 2u konuyu ortayaatan &um%uriyetS

h 9aklısını(S dedi. Yener 'soy/la konuştuktan sonra ya)G*+7ıt $ereceğini söyledi. Yener 'soy/la konuşmuş. 'soy Milli)yet/te (aman (amansöyleşilerini i(lediğim değerli bir arkadaş. 8 da anlayış göstermiş. 2uda$ranışından dolayı 'soy/a teşekk'r etmek istedim, Z2i( böyle yetiştik abiS]dedi. 5eşekk'r ediyorum1.Rabıta olayları i(lendiği g'nler, &um%uriyet/in b'rosunun %ali gör'lecek şeydi.>ki kişi teyp bandını 4ö('yor, Yal4ın 7oğan okuyor, %met 5an tele0onlarkulağında, >stanbul/la konuşuyor. Yal4ın 2ayer, 5rakyalı ya"

h u 5rakya kalıbını kurtarmaya 4alışıyoru(S diyor. ekreterimi( 3ur 9anım" h 9emen 9asan &emal 2ey/i arayacaksını(S i(i bekliyor..?en4 ga(etecilik yıllarını d'ş'nd'm. ırtınalar gibiydik. 2ir g'n Milliyet/te,%ı(la odadan odaya giderken bdi >pek4l/y)le 4arpışmıştık. Ka0alarımı(tokuşmuştu. es 4ıkarmadı ama, %a0i0 bo(ulmuş olmalıydı. >stanbul/da, bdi>pek4i/ye sormuşlar "

h 3asıl orada arkadaşlar h 2ırakın ya$, demiş, orada %erkes birbirine 4arpıyorS 9asan &emal tele0onda " h 9emen 2ern 2'y'kel4iliğini araW 9aydar altık/la konuş. Rabıta/dan aylıkalan imamlarla ilgili kararnameyi nasıl im(aladığını, 5ayyar ltıkula4/ın



a4ıklamalarının doğru olup olmadığını sorX bir şey söylese de, söylemese deltıkula4/ın a4ıklamalarının kullanılacağını söyle.9aydar altık/ı 2ern/de el4ilik dışında bir yerde buldumS AI =yl'l/'n/ etkiliadamıydı, öyle derlerdi 9erkes korkardı. Yabancı ga(eteciler, AI =yl'l/den sö(ederken, onu ger4ekleştirenler i4in Z&unta] diye ya(ıyorlardı. 2unu ya(anyabancı ga(etecilerden biri 4ağrılmış, sorulmuştu"

h AI =yl'l/' ger4ekleştirenlerin adı 1Milli ?'$enlik Kon)seyi/dir. i( iseMilli ?'$enlik Konseyi demiyor, /&unta diyorsunu(. 3edenYabancı ga(eteci şöyle karşılık $ermişti"

h =0endim, Milli ?'$enlik Konseyi dersek, merika/da sade $atandaşlar anlama(.7'nyanın %er yerinde, böyle %areketleri yapanlara 1&unta derler. ?a(eteci(ılgıtı yemiş 4ıkmıştıS 9asan &emal/in yapıtlarında, bunun pek 4ok örnekleri$ar.2ir g'n, konseyin %alkla ilişkiler böl'm'ne gidip, böl'm' yöneten, şimdi miraloldu. lbay alim 7er$işoğlu ile gör')G*Fş'p, tanışmak istedim. 5ele0onla konuşuyor, ancak tanışmıyorduk. alim7er$işoğlu"

h ayın =kmek4i, dedi. altık Vaşam b't'n ya(arların ya(ılarının ö(etini ister,

yalnı( si(in ya(ını(ın tamamını ister..alim 7er$işoğlu, ne bilsin, bunun beni se$indireceğini sanıyordu. >4imden,ZnneeeeS dedim, Zman oğlum =kmek4i ya(ılara bira( dikkat et, bunlar senini4in iyi şeyler d'ş'nm'yorlarS] 2enice 2oran, bir g'n öyle demişti"

h 2en %er ya(ıyı sonuna dek okumam, ne olduğunu anlar bırakırım. 2ir seninya(ını sonuna dek okurum. 3erede ne diyeceğini bilemiyorum kiS9aydar altık, konuşurken dikkat ettim, yakın da$ranıyordu"

h 8ooo, Musta0a 2ey nasılsını( iyi misini(9emen konuya girdim, ZVaşam böyleyken böyle.], i4inden ge4irmiş midir

h unları, elimi(de g'4 $arken, i4eri tıkmadık da, bi(e ge4mişin %esabınısoruyorlar...9aydar altık/la konuşmayı öğrenen Yal4ın 7oğan, %er (amanki %eyecanıyla, %emen"

h 2ana 9asan &emal/i bağlayınS diyor. 2'roya şöyle u(aktan bakan, bir curcuna$ar sanır. utbol ma4ında, kale ön' karışır ya bir, öyle.ğır top &'neyt, Uğur Mumcu, %met 5an, edat =rgin, mit slanbay, =nis2erberoğlu, ?'nseli Hnal, 9asan Uysal, 9akkı =rdem, &anan ?edik, =$ren 7eğer,5uran Yılma(, !şık Kansu, `eki aral, aruk 2ildirici, 2et'l Uncular, 5uncayH(kan, 2ilal @etin, telekste 9alil ö(demiroğlu, bilgisayarda 2ilal U4ar, Ma(lum=rdoğan, 0oto mu%abiri Rı(a =(er, li 3un, şo0ör Yusu0 'p'rgeci, olaylara elideğsin, değmesin %eyecan i4indeler. 2ir imece coşkusu ki sormayın... 2una ben(er4alışmalar se4im gecelerinde olur. Uykusu( geceler..(mi H(g'r "

h bi, %aberlere m'kT0at olarak ikramiyeni(i $ereyim diyor. 7algasını ge4iyor.Meğer o g'n, ikramiye dağıtılıyormuş. 8dacılardan Musta0a >spir/le ?'ldanesil/in, Me%met li e$im, ytekin ltınö(/'n gö(leri ış' ışıl.&um%uriyet b'rosunda ya(ar takımı alt kattadır, 'st kat)takiler %aberkadrosudur. ?encay ayian, basıme$i yönetmeni Oural aygılı da, alt kattabi(imle. ekreter 3ur @ağatay, Kitap Kul'b'/nden ytekin ltınö( de öyle. .G-E?a(eteyi ga(ete yapan, bir eski ga(etecinin deyimiyle, %er milimetre karesineinsan elinin değmiş olmasıdır. 8rada 4alışan %erkesin, kı$ancı da, '('nt'y' depaylaşmasıdır. >yi ilişkiler i4inde olmasıdır..>l%an el4uk/un cuma g'n' 4ıkan Ztat'rk4' 2ir ?ör'şle] başlıklı ya(ısınıka4ırmadıyşanı(, okuyun, ZRabıta]yı Ztat'rk)c'/y' ;S< anlatır, ne g'(elSII.G.AF+J@3KY/3!3 @!K:M!7e$let $e %'k'met %ayatında ciddiyet $e sorumluluk an) layışının altınıbıkmadan, usanmadan 4i(menin önemi gittik4e da%a 4ok belirginleşiyor. 7eğişik4e$relerde ZRabıta] dolayısıyla sergilenmekte olan tutum $e da$ranışların g'4ge4tik4e da%a şaşırtıcı niteliklere b'r'nd'ğ' gör'l'yor. Z8lmuş bir kere](i%niyetinden, Zman y'ce] makamları yıpratmayalım] pısırıklığından,Z2'y'klerimi( bilir] kolaycılığından ya da adamsendetiliğinden, Z2öyle gelmiş



böyle gider] kaderciliğinden, söyler misini(, ne (aman kurtulabileceği( @'nk'şurası gayet iyi bilinmelidir ki, bunlardan kurtulamadığımı( $e Z%esap sorma]alışkanlığını edinemediğimi( surece, %em 4ağdaş %ukuk de$letinden %em de ger4ekbir 2atı demokrasisinden yoksun kalmaya de$am edeceği(.u g'nlerde ZRabıta]/dan kaynaklanan gör'nt'ler öylesine 4arpıcı 4i(gilerka(anmıştır ki, serinkanlı, temkinli $e yumuşak =rdal >nön'/y' )yine bu

ö(elliklerini koruyarak) ö('/ a4ısından siyasal yaşamın en sert)ta$rını almaya(orlamıştır. 9V liderinin gör'şleri şöyledir"Z2ir de$let, kendi temel ilkelerine aykırı politika y'r'ten bir örg'tten/imdilik para alıyorum, bundan kimse (arar görme(/ derse, kendi temelilkelerini y'r'tecek g'c' olmadığını a4ık4a gösterirse, de$let olma(. 2u de$letkimseden saygınlık görme(, kendi %alkından da saygınlık görme( $e bu de$letinbaşındakiler elbet bu da$ranışı a4ıklamak (orunda kalırlar.2i(im kişilerle problemimi( yoktur. 7e$letin 'st makamlarına saygılı insanları(.7e$letin s'rekliliği i4in bu saygıyı göstermek %erkesin göre$idir. Yalnı(de$letin temel ilkelerinden biri olan laikliğin korunmasında bir dönem göre$yapmış olan sorumlular i%mal göstermlşlerse, o (aman bunların ne)G-Areden kaynaklandığını, kimlerin sorumla olduğuna araştırmak da

göre$imi(dir.imdi ayın &um%urbaşkanından benim beklediğim, aslın )da bir a4ıklama yaparakbu konudaki gör'ş'n' ortaya koymasıdır. @'nk' anayasanın &um%urbaşkanınınsorumsu( olmasını kabul etmesi başka bir meseledir. &um%urbaşkanlarının5'rkiye/de yol göstermek gibi geleneksel bir yapısı $ardır. 8nun i4in ayın&um%urbaşkanı bu %areketin yanlış olduğunu, laikliği korumanın %er şeyin başındageldiğini, uluslararası teokratik bir d'(en örg't'nden para almanın yanlışolduğunu i0ade etmelidir. ncak o şekilde %alk g'$en duymaya de$am eder $e5'rkiye/de laikliğin korunduğu bir bi4imde toplumsal %a)yat de$am eder. ayın&um%urbaşkanının bu konuda a4ıklama yapmasını bekliyoru(.]ayın >nön'/n'n bu yaklaşımını %aklı $e yerinde buluyoru(.&um%urbaşkanı ayın Kenan =$ren/in gecikmeli de olsa kamuoyuna d'n bir a4ıklamayapması genel olarak olumlu sayılabilir. 4ıklamaX jRabıta olayının laikcum%uriyet ilkesiyle bağdaşamayacağını 4ok dolaylı bi4imde belirtmekle birlikteyeterli olmaktan u(aktır. 9V lideri >nön' de d'n bu yetersi(liğe dikkat 4ekerekşöyle demiştir"Zayın &um%urbaşkanlığından %en'( beklediğimi( a4ıklama yapılmadıX yakındayapacaklarını söyl'yorlar, ona bekliyoru(. :aikliğin korunması, i4 politikanınen önemli konularından biridir. 2u konuda ana mu%ale0et partisi olarakgöre$imi(i yapmamı(da yadırganacak bir tara0 olama(.]ayın &um%urbaşkanı, a4ıklamada, Zbir ger4eği g'n ışığına 4ıkarması bakımından,di(inin yayımlandığı ga(etenin gö)5e$ini yaptığını] belirtmiştir.=$et, bi( göre$imi(i yaptık. imdi başkalarının yapmalarını bekliyoru(.IG Mart AF+J h 9asan &emalG-I?ö(lem"H`: O= >7=8:8>Uğur Mumcu2aşbakan ayın H(al, Zuydu aracılığı] ile d'(enlediği basın toplantısında,arkadaşımı( %met 5an/ın ZRabıta Hrg't' olayı] ile ilgili sorusunu Z9Tdiseolduğundan da%a 0a(la ideoloik nitelikte b'y't'lm'şt'r] diye yanıtladı.Konu ideoloikmiş.>deoloi, siyasal, dinsel, sanatsal $e 0else0i d'ş'nce bi4imlerinin t'm'n'kapsamak '(ere kullanılan genel bir ka$ramdır.2u bakımdan, laik d'ş'nce gibi Z>slamcı d'ş'nce] de bir Zideoloik] niteliktaşır. tat'rk4'l'ğ'n siyasal d'ş'nce alanında bir başka adı olan laikliğisa$unmak nasıl Zideoloik ta$ır] ise bu ilkenin, 2aşbakanın kardeşinin ortakolduğu bir para imparatorluğu eliyle yıkılmak istenmesi de işte böyle birideoloik ta$ırdır. Hnce bunu anlayalımS2aşbakan H(al/ın dilinde Zideoloi] a4ık4a kom'nistlik demektir.



ayın 2aşbakan, de$letin Zasli $e s'rekli %i(metleri]nin bir yabancı de$letinparasıyla y'r't'lmesini doğal sayıyorX buna karşı 4ıkanları, aklıncaZkom'nistlikle] su4lamaya kalkıyor.aym 2aşbakan, o 4ok g'$endiği aklını, batan şirketlere, birbiri ardına i0lTseden bankalara, gittik4e artan dış bor4lara kullansa 4ok iyi eder..ZRabıta olayı], bir >slamcı örg't'n laik de$letin yurt dışındaki din

göre$lilerinin aylıklarını ödemesi sorunu değildir. 8lay 4ok da%a genişboyutludur.5'rkiye, son yıllarda Zanti)laik] bir ideoloinin etkisi altına giriyor. orunbudur.2u Zanti laik ideoloi]nin para kaynaklan $e siyasal dayanakları nasıl oluşuyoröyle oluşuyor "2aşbakan H(al, iktidara adımını attığı g'n 4ıkardığı kararname ile uudi kökenli0inans kurumlarına yasal olanak sağlıyor.5'rkiye/de Zaisal inans Kurumu], bu örg't'n temsilcisi tara0ından kuruluyor.2u temsilci, paylarını, eski bakanlara.G-Gmillet$ekillerine $e 3V yöneticilerine dağıtarak, siyasal etkinlik sağlamaya4alışıyor.

Zl 2araka] adlı uudB kökenli 0inans kurumu da 2aşbakanın kardeşi Korkut H(al$e 3V >stanbul il 2aşkam =y)men 5opbaş/ın önc'l'kleri ile kuruluyor.Oe da%a sonra aynı Korkut H(al $e aynı =ymen 5opbaş/ın dinsel ama4lı $akı0olgusuna sıra geliyor.2u arada, 3V >stanbul $e >(mir >l 2aşkanları uudB)lerle ortak şirketlerkuruyorlar. >stanbul/un 'nl' 2elediye 2aşkanı 2edrettin 7alan da bu Zsaadet(incirine] katılıyor.Z>slamcı] uudi Krallığı sarayı ile Zlaik] 5'rkiye &um%uriyeti 2aşbakanlıkKonutu arasında kurulan bir Zyeşil 4adır])da H(allar $e 5opbaşlar/a siyasal$e ekonomik ayrıcalıklarsağlanıyor.Korkut H(al, >slTm Kalkınma 2ankası M'şa$irliği/ne getiriliyor. ?etirildiği g'nağabey 5urgut H(al, 2akanlar Kuru)lu/na bu bankaya $ergi bağışıklığı sağlayanyasayı sunuyor.9er şey bu kadar a4ık $e %er şey öylesine gö(ler ön'ndeduruyor.2ir Zşeriat örg't'] adım adım laiklik ilkesini yok ediyor. 2unu yaparken de H(alailesine uudB kökenli şirketler aracılığıyla milyarlar ka(andırıyor. 3V>stanbul >l 2aşkam 5opbaş/a $e >(mir >l 2aşkanı tilla Yurt4u/ya (em(emkuyularından 4ıkmış yeşil dolarlar yağdırıyor.2u Zanti laik ideoloi]den H(allar/a,. 5opbaşlar/a, Yurt4u)lar/a milyarlarakıtılıyor. )2i(ler tat'rk/'n laiklik ilkesini sa$unduğumu( i4in Zkom'nist] oluyoru(,2aşbakanın kardeşi $e 3V >l 2aşkanları] arkalarında ZRabıta Hrg't']n'nbulunduğu bu para imparatorlukları ile milyarlarına milyarlar katarkenZmilliyet4i] oluyorlar, Zmu%a0a(akTr] oluyorlar $e %em de Ztat'rk inkılTp4ısı]sayılıyorlar.Ztat'rk inkılTp4ılığı] bu adamların dilinde Zşeriat iş)birlik4iliğinin] birbaşka adı oluyor.=y tat'rk4'ler, uyanın.. =y tat'rk4'ler, silkinin.. =y tat'rk4'ler,'(erini(deki öl' topraklarını atın.. =y tat'rk4'ler, birleşin, örg'tlenin,g'4lenin, sesini(i 4ıkarın, laiklik ilkesini ZKu$ayı Milliye ru%u] $e coşkusuylasa$unun.tat'rk/e, 8/nun silT% $e d'ş'n arkadaşlarına karşı ödenmesi gereken birbor4tur, bir göre$dir bu..IG.G.AF+JG-Volitikada orunlar"ZR2!5] 8:Y! O= 22!:>5'rkiye g'nlerdir ga(etemi(in ya(arı Uğur Mumcu/nun ortaya 4ıkardığı Rabıtaolayının yankılan ile 4alkalanıyor.



2i(im 2abıTli/de, modası ge4miş olmasına rağmen, ne ya(ık ki %TlT kullanılan biryöntem $ardır. 2ir ga(ete bir %aber yakaladığı (aman, %aber önemli de olsa, öb'rga(eteler pek 'st'ne gitme(ler. 2u da$ranışın ardında yatan mantık, Z2i( %aberiatladık, şimdi '(erine gidip, bu olguyu $urgulamakta, b'sb't'n ortaya 4ıkarmaktaanlam yok] şeklinde i0ade edilebilir.Mantık, ga(eteciliğe salt rekabet $e ö(el girişimcilik a4ısından bakılırsa,

doğru gör'lebilir.ma ga(etecilik, %er şeyden önce bir kamu %i(metidir. 2asının temel göre$i de%alkı aydınlatmaktır. 2u bakımdan, bir ga(ete atladığı önemli bir %aberin'(erine gitmediği takdirde, kendi okuruna karşı göre$ini yapmamış, onun önemlibir konuda aydınlanmasını engellemiş olur.ncak, bir ga(etenin ortaya 4ıkardığı %aber, kimi (aman o denli önemlidir ki,'(erine gitmemek olanaksı( olur. 9aberi atlamış olsanı( da, istemeseni( de'(erine gitmek (orunda kalırsını(.Rabıta olayında da böyle oldu. 9aberin boyutları ansı(ın 1b'y'y'nce, t'm basınolayın '(erine gitmek (orunda kaldı.2abıTli/nin, artık modası ge4miş olması gereken alışkanlığı geri plandabırakılmış gör'n'yordu.2i( olay patlak $ereli beri, basınımı(ı elimi(den geldiğince dikkatli bi4imde

i(lemeye 4alışıyoru(.9aber, ga(etelerin manşetlerine 4ıktı. ma nasıl>lk g'nler, ZRabıta olayı b'y'yor] t'r'nden başlıklarla.9aberlerin girişinde ZRabıta olayının ansı(ın b'y'd'ğ', 9V/nin sert 4ıkışyaptığı...] gibi a4ıklamalar $ardı.Veki ama bu Rabıta olayı nasıl ortaya 4ıkmıştı Kim 4ıkarmıştı5abii o konuya pek değinilmedi. 3e de olsa 2abıTli alışkanlığı $ardı.onra olay iyice dal budak sarınca, Uğur Mumcu/nun adı Zör'lmeye başlandıbasınımı(da. ZUğur Mumcu/nun araştırma)G-*sında ortaya 4ıkardığı Rabıta skandalinin boyutları genişliyordu. Mu%ale0et buolayın peşini bırakmayacağını belirtiyordu...=n tanınmış köşe ya(arlarımı( konunun '(erine gittiler. Uğur Mumcu/dan alıntılaryaptılar.9aberlerde Uğur Mumcu/nun adı sık sık ge4meye başladı.ma bi( Uğur Mumcu/nun %angi ga(etede 4alıştığını, ne %aberlerden, ne de 4ıkanyorumlardan öğrenebildik.?a(eteci, ya(ar, araştırmacı Uğur Mumcu, 5'rkiye/ye $e 2abıTli/ye gökten(embille inmiş ya da u(aydan gelmiş de değildir.Uğur Mumcu, &um%uriyet ga(etesinin bir ya(andır. &um%uriyet ga(etesinde 4alışır.7enebilir ki, ZUğur M/umcu, 'n' 5'rkiye/nin sınırlarını aşmış, uluslararasışö%rete sa%ip bir ga(eteci. 9erkes onun nerede 4alıştığım bilir.8labilir, ama yine de bir ne(aket kuralı, asgari standartlar $ardır.?a(eteciliğin temel kurallanndandır. 2ir %abere sö(gelişi Zìya l 9ak atombombası yapmayacaklarını söyledi] şeklinde başlanma(. 2öyle bir %aber ön'negetirilen bir ya(ı işleri m'd'r', o %aberi ya(an mu%abiri paylar. @'nk' ìya l9ak Vakistan 7e$let 2aşkam/dır $e %abere Vakistan 7e$let 2aşkanı ìya l 9akdiye başlamak gerekir. 9erkes ìya l 9ak/ın Vakistan 7e$let 2aşkanı olduğunubilebilir, ama bu olgu, temel kuralı değiştirme(.tşte 5'rk basını Rabıta olayında, Z2abıTli a%şkanlığı ile bu temel kuralı yineunuttu.5ek bir istisna ile" Zaba%] ga(etesi.aba% ga(etesi, olayın patlak $erdiği g'nden beri gerek %aberlerinde, gerekspotlarında, gerekse yorumlarında Z&um%uriyet ga(etesinin ya(an Uğur Mumcu]deyişini kullanarak, u0ak %esap $e komplekslerden kurtulmuş olduğunu göstermiş$e 4ağdaşlık örneği sergilemiştir.=min olun, %epimi(in aba% ga(etesinin sergilediği da$ranıştan öğreneceği 4okşey $ar. IG.G.AF+J h =rgun 2alcıG--ZMK5] 3= 8: K>..Rabıta olayının ö(' nedir



>slTm /Zenternasyonali(mini sa$unan, M'sl'man 'lkelerde Zşeriat d'(eni]kurulmasını ama4layan, cum%uriyet $e demokrasi karşıtı bir örg't'n, 5'rkiye&um%uriyeti de$letinin bir kısım kamu göre$lisini iki '4 yıl s'reyle maaşabağlamış olması değil mi :aikliğe tamamen karşı bir ideoloinin de$let i4indetırmanma yolunda önemli bir me$(i ka(anması değil mi.

2u soruların karşılıkları 4ok a4ıktır. :aik &um%uriyet ilkesine $e demokrasiyei4tenlikle inananların bu sorulara Z=$et öyledir] diye yanıt $erecekleri$arsayılırX aksi d'ş'n'leme(.3itekim bug'ne kadar tek t'k istisnaları dışında kimse 4ıkıp ZRabıta]/yı a4ık4asa$unabilmiş değildir. ncak son bir iki g'nd'r olayı a(ımsamak, ö('ndensaptırmak $e örtbas etmek yolunda ilgin4 tutum $e da$ranışlara da rastlanıyor.8ysa olay son derece yalındır. AI =yl'l döneminin en sorumlu kişisi ayın Kenan=$ren/in im(asının bulunduğu bir kararnameyle ZRabıta]/nın 5'rk de$letimemurlarına maaş ödemesidir.>şin ö(' budur.2ir de$letin, kendi temel ilkelerinden en başta gelenine aykırı 0aaliyetgösteren bir yabancı örg'tten para alması ne demektir, söyler misini(2unun '(erine gidilmeyecek midir

2öyle bir olayın nasıl meydana geldiği, sorumlularının kimler olduğu önceliklearaştırılmayacak mıdırMakamlara $e kişilere saygıyla, böylesine $a%im bir olayın didik didik edilipg'n ışığına 4ıkarılması neden karıştırılıyor, söyler misini( 2u Zkraldan 4okkralcı] tutum nereden kaynaklanıyor..2ir t'rban, bir başört's' olayı meydana geldiği (aman 4ıkarılan g'r'lt'y' l't0enşöyle bir anımsayıp gö(lerini(in ön'ne getirir misini(Veki öyleyse, uudi kökenli bir Zşeriat] örg't'n'n, 5'rk de$letinin memurunudolar '(erinden maaşa bağlaması, Zbaşört'] sorunundan da%a mı a( $a%imdir2iri gör'nt' ise, diğeri işin ö(' değil midir2aşört' takmış takmamış, kara 4arşa0 giymiş giymemiş,.G-J"sakal bırakıp bırakmamış, b't'n bunlar bir yerde kişinin kendisiniilgilendirirX bir sınırın ötesinde karışama(sını(.8ysa Rabıta olayında Zirtica]nın de$let i4inde tırmanmasına ilişkin 4ok $a%imbir durum sö( konusudur.>slamB 0ikirleri isteyen istediği gibi sa$unabilmelldirX isteyen istediği gibigiyinip kuşanabilmelidirX bunlar 4oğulcu 2atı demokrasisinin gereğidir. maşeriat4ı eğilimler de$let i4inde tırmanıp, g'n'n birinde de$let d'(eninin temelkuralı %aline getirilirse, işte o (aman ortada ne cum%uriyet ne de demokrasikalır.ZRabıta olayının ö(' $e önemi budurX Zirtica]nın de$let i4inde tırmanma4abasıdır. 2u ö(' ka$rayarak sorumluları ortaya 4ıkaralım, %ata $e su4 $arsasergileyelim.Kapalı kapılar arkasında, denetimsi( bir ortamda Zmilli men0aatler]inkorunamadığı g'n be g'n a4ığa 4ıkmaktadır. 7e$let %i(metinde başarı ya dabaşarısı(lıkların cesaretle ortaya 4ıkarılması, demokrasinin gelişimiyle eşanlamtaşır.4ık reimin 0a(ileti, %er ara ya da askeri reim döneminden sonra da%a iyiortaya 4ıkmaktadır.4ıklıktan $e demokrasiden korkmayaum.I.G.AF+J h 9asan &emal7'nyada 2ug'n"R2!5?5= 2533 2>R VR@!öylenenlere bakılırsa, nkara/nın se4kin semtlerindeki birtakım asık suratlıkişiler, adlarının Rabıtagate/e karışmasından sonra, geceleri ra%atuyuyamıyorlar. Karabasanın ağırlığı altında e(ilirken aynı (amandasayıklıyorlarmış"

h Z=y$a% ZUğurmacı] geliyor.nlatılanlar ne denli doğru bilmem, ama Rabıtagate, son 875 olayıyla birlikteöylesine b'y'y'p yeni boyutlar ka(anmaktadır ki, olaya adı karışanların, olayıortaya 4ıkaran Uğur Mumcu/yu umacı gibi görmelerinde şaşılacak bir yön yoktur.



875 olayı yalnı(ca, Zbenim ilgim yok diyenlerin ;Hrneğin ?önl'bol< im(alarıbulunan belgelerin ortaya 4ıkması a4ısından değil, bu ke( konunun %er d'(eydeenine boyuna tartışılmış olması $e %i4 bir şeyin gö(den ka4ma sonucu olmadığıi(lenimini uyandırması a4ısından da önemli.G-+2u arada, olayla ilgili olanların $e ba(ı başka 4e$relerin sonuyu öb'r

gelişmelerden soyutlama, öte yandan da kişisel)leştirme 4abası i4inde olduklarıdikkati 4ekiyor.Rabıtagate olayı sonrasında bir a4ıklama, da%a doğrusu bir ön a4ıklama ;4'nk'a4ıklanan noktalar gö( ön'nde bulundurulduğunda bu a4ıklamanın başka t'rl'nitelenmesi olanaksı(dır< yapan @ankaya/nın, ayın =$ren/in &um%uriyet/inyayınını yerine getirilmiş bir ga(etecilik göre$i olarak görd'ğ'n' ortayakoymuştur.&um%uriyet/in son yayınlarının böylesine doğru bir bi4imde değerlendirilmişolması se$indiricidir. ?er4ekten adını Musta0a Kemal tat'rk/'n koyduğu $e&um%uriyet/in ilke $e ka)(anımlarını sa$unmayı, korumayı kendisine ama4 edinmişolan &um%uriyet, laiklik ilkesinin $e dolayısıyla &um%uriyetin temelinin ciddite%ditlerle karşı karşıya bulunduğu bir sırada,)kendisine d'şen göre$i yapmıştır$e bundan onur duymaktadır.

Rabıtagate olayının ortaya 4ıkarılıp, deşilmiş olması, 'lkemi(de reimingeleceği a4ısından da yararlı olmuştur. Oe .olayın ortaya 4ıkarılması, b't'ngelişmeleri $e boyutlarıyla ortaya konmasmda katkısı olan t'm arkadaşlarımı(demokrasimi(in (aten na(ik olan sağlığı a4ısından b'y'k bir %i(met yapmışlardır.ncak, 5'rkiye/de, demokrasiden, cum%uriyet ilkelerinden, 4ağdaşlıktan yanaolan, giysileri ne olursa olsun t'm Z(inde g'4lerin] konu '(erinde b'y'kduyarlılıkla durdukları şu sırada bir ger4eği gö(den ka4ırmamak son dereceönemli.Rabıtagate/in önemi, yalnı(ca de$letin işle$inin bir başka de$letin örg't'nei%ale edilmesi gibi akıl $e i(anın kabul etmeyeceği bir da$ranış olmasının daötesindedir. @'nk' Rabı)Bagate ger4ekte &um%uriyet/in temel ilkesi $e Zonsu(olma(u olan laikliğin temeline dinamit koyma girişimlerinin bir par4asıdır.Rabıtagate/i, i4inde bulunduğu b't'nden ayırarak tek başına bir polisiye olaygibi ele almak yanlış olacak, yanıltıcı sonu4lara $armamı(a yol a4acaktır. ynıbi4imde, 5'rkiye/de laikliğe karşı girişimlerin t'm sorumlularını bir yanabırakıp salt Rabıtagate$e adı karışanlarla sınırlı kamak, &um%uriyetin temelineyönelik te%likenin boyutlarını ka$ramamı(ı engelleyecektir.=$et Rabıtagate. 5'rk 7il Kurumu/nun 5ari% Kurumu/nun ortadan kaldırılıp,tat'rk Y'ksek Kurulu kurulması olayındanG-F." Isoyutlanama(. @'nk' unutmamak gerekir ki, tat'rk Y'ksek Kurulu da, 5'rk)tslTmsente(ini resmi ideoloi %aline sokmak i4in kararlar almıştır. Oe bu kararlarınaltında en 'stteki kişilerin im(ası $ardır. 2't'n bu kişilerin elbirliğiyle dindersini (orunlu %ale getirme 4abaları da bir d'nya gör'ş'n'n, bir reimö(leminin $e yönelişinin sonu4larıdır. 8layları bu b't'n i4inde ele alırken.&um%uriyet %'k'metlerinin &um%uriyetin tari%inde ilk ke(, 0et$a istemelerinin derastlantı olmadığı kolayca anlaşılabilecektir. Milli eğitimin 5'rk)>slTmsente(c'e)riyle, şeriat4ıların koalisyonuna teslim edilmesinin ardındaki nedende ancak olayı b't'n' i4inde ele aldığımı(da gör'lebilecektir.Uğur Mumcu da, bu olayın b't'n boyutlarryla ortaya 4ıkmasına katkıda bulunmuş,öb'r arkadaşlarımı( da, sansasyonel ga(etecilik denen t'r'n u(ağında kişilerdir.&um%uriyet/)in amacı da bu te%likeyi ortaya sermektir. Yoksa salt sorumlularıg'n y'('ne 4ıkarmak değil.7a%a önce de $urgulamaya 4alıştığımı( bu ger4eğin bir ke( da%a altını 4i(meyeuğraşmamı(ın nedeni, olayın polisiye bir %eyecan i4inde/ t'm boyutlarının gö(denka4ma te%likesinin belirginleşmeye başlamasıdır.2öylesi bir gelişme sayrılığın tanısını $e sağaltımını engeller.Rabıtagate/in sorumlularının saptanması, Rabıta 'e bu t'r ilişkilerin kesilmesi$e yinelenmemesini sağlayacak önlemlerin alınması bile ger4ekte 0a(la bir anlamtaşımıyor.



ZRabıta] olayı denilince, konu sadece ZRabıta/nın şn kuruluş ya da kişilereyardım etmesiyle sınırlı kalmıyor.] 875/de cami yapımı ya da imamlarınaylıklarının ödenmesi işin Ztek bir boyutu.]8layın can alıcı noktası, >ran $e uudB rabistan kökenli 0irmalar m 5'rkiye/deson dört yılda, yani 3V iktidarı döneminde, neden %ı(la yaygınlaştıkları7e$letin elindeki bilgilere göre, Zşeriat şirketler yoluyla örg'tleniyor] ise, o

(aman bu yaygınlaşma da%a da dikkat 4ekici %ale gelmiyor muI.G.AF+J h Yal4ın 7oğan?ö(lem"M?K O= R2!5...Uğur MumcuAI =yl'l döneminde yönetimi elinde tutan Milli ?'$enlik Konseyi, ZRabıtaHrg't']n'n yurt dışındaki din göre$lilerinin aylıklarını ödediğini biliyormuyduGJIorsak Z9ayır] diyeceklerdir"

h 2i(e bu konu %i4 iletilmedi...I- Kasım AF+I g'n', @alışma 2akanlığı/nca 7e$let 2aşkanı =$ren ile M?K 'yelerine$erilen bri0ingte, öteki adıyla Z7'nya >slTm 2irliğinin yurt dışındaki din

göre$lilerine aylık ödedikleri anlatılmış...2ri0ing metni elimi(dedir...@alışma 2akanlığı/nm Zayın &um%urbaşkanı $e Milli ?'$enlik Konseyi yelerineunulan 2ri0ing, Yurt 7ışı >ş4i orunlar] başlıklı yayının IE/nci say0asındaZRabıta/nın rabıtası] şöyle anlatılıyor "

h ylıkları 7'nya >slTm 2irliği, 2r'ksel >slTm $e K'lt'r Merke(leri gibi dışkaynaklardan sağlanan din göre$lilerinin sayısı IA/den +G/e y'kselmiştir.9er%alde, %u bri0ing metninden sonra %i4 kimse Z2u konudan %aberimi( yoktur]diyeme(.3e ayın &um%urbaşkanı ne de Konsey 'yeleri...Konuyu, nkara 9ukuk ak'ltesi/nden %ocam eski @alışma 2akanı 5ur%an =sener/e desordum. Vro0esör =sener, @alışma 2akanlığı/nm konuyla doğrudan bir ilgisiolmadığını, bu bri0ingte anlatılan konuların, 4eşitli bakanlıklardan gelen ya(ı$e raporların derlenmesi yoluyla oluştuğunu söyledi.Ya 875/de ZRabıta Hrg't']n'n maddi katkısıyla yapılması planlanan camiye nedemelinımsayacaksını(, konu IJ aralık g'n' bu köşede a4ıklanmışX 875 Rektör' Vro0.?önl'bol/dan bir yanıt gelmemişti. imdi olayın b't'n belgeleri yayımlandı.?önl'bol, eldeki b't'n belgelere karşın proenin kendisi /tara0ındandurdurulduğunu söyl'yor, da%a doğrusu söyleyebiliyor.8 (aman, 875 Yönetim Kurulu 'yelerine bir göre$ d'ş'yor "?er4eği a4ıklamak...875/de uudB desteği ile cami yapma kararı 'ni$ersite yönetim kurulundagör'ş'lm'ş $e rektör ?önl'bol, bu proenin Zayın &um%urbaşkam/ncadesteklendiği] g'$encesini $ermiştir.2u kararı alan 875 Yönetim Kurulu şu 'yelerden oluşmaktaydı "Rektör Vro0. ?önl'bol, Rektör Yardımcısı Vro0. Mu%arrem 5imu4in, =ğitimak'ltesi 7ekanı %met =dip Uysal, >dari >limler ak'ltesi 7ekanı Vro0., HmerK'rk4'oğlu, MimarlıkGJGak'ltesi 7ekanı Vro0. R'şt' Y'ce, M'%endislik ak'ltesi 7ekanı ltay 2trand,en $e =debiyat ak'ltesi 7ekanı Vro0. 7r. 5uğma4 ayra4, Vro0. &engi( Yal4ın $eVro0. =nis Kur)tan...Karara, yalnı(ca Vro0. &engi( Yal4ın karşı 4ıkmıştır... Konu yönetim kurulundatartışılmış, yönetim kurulu 'yeleri, Rektöre, caminin ni4in uudi desteği ileyapıldığını sormuşlar, Rektör ?önl'bol, ZVroeyi &um%urbaşkanı destekliyor]g'$encesini $ermişX bu g'$enceden sonradır ki, yönetim kurulundan sö( konusukarar 4ıkabilmiştir.875 Yönetim Kurulu 'yelerine, kamuoyu ön'nde, $icdanlarına seslenerek tek teksoruyoru("



h Rektör ?önl'bol, Z&ami proesinin &um%urbaşkanınca desteklendiği] yolundag'$ence $ermiş midir, $ermemiş midirZRabıta 8iayı] şu ger4eği kanıtlıyor" 9i4bir ger4ek s'rgit karanlıkta kalma(.?'n' gelir, bu ger4ekler, belgelerle, kanıtlarla $e tanıklarla ortaya 4ıkarılır.7e$letin Zasli $e s'rekli] işleri bir Zşeriat örg't']/n'n b't4esi ilekarşılanma(. :aik bir de$let, bir şeriat örg't'n'n para . kaynaklarına g'$enerek

de$let i4inde bu kadar dalbudak salmasına i(in $erme(.Oerirse böyle olur işte. onunda, kimse sorumluluğu 'stleneme(...Yapılan iş yanlıştırX tutulan yol yanlıştır. 2u aşamada yapılması gereken tekişX bu yanlışın sorumluluğunu 'stlenmek $e bu Zşeriat örg't'] ile yapılan>şbirliğinin yanlışlığını a4ık y'rekle Zkabul $e ilTn] etmektir.2aşka yollar, de$leti $e y'ce de$let makamlarını yeni 4ıkma( sokaklaras'r'kleyecektir.I*.G.AF+\Vencere"Y?! O= 7:KOUK:UK...Rabıta olayı ortaya 4ıkınca sanki bir atom bombası patladı, siyasal yaşambirbirine girdi.7oğaldır bu patlama, 4eşitli nedenleri $ardır..

Rabıta ama4larının arasında 5'rkiye/de şeriat de$leti kurmak %ede0i debulunmaktadır. 2u örg't'n 'lkemi(de etkinliğiGJ5'rk &e(a/ Kanunu A-G/'nc' madde kapsamına girer. 5'rkiye &um%uriye/tinin kamugöre$lilerini parasal a4ıdan şeriat4ı örg'te bağlamak d'ped'( su4tur. 2u su4unbir %'k'met kararnamesiyle işlenmesi, olayın boyutlarını de$let 4er4e$esineoturtuyor, b'sb't'n ağırlaştırıyor. 8layın AI =yl'l yönetiminde yaşanması isekonuya ayrı bir boyut ka(andırıyor. @'nk' o dönemde tat'rk ilkeleri $e de$letikurtarma gerek4esi ileri s'r'lerek 4ok yurttaşın cam )%aksı( yere yakıldı.Yargılanan binlerce kişiyi bir yana bırakalım, gö(altına alınan, tutuklanan,göre$inden atılan $e s'r'lenlerin sayısı belli değil. 2u yurttaşlar kendilerini,ZOalla%i %atırlamıyorum, işim başımdan aşkındı, bilmiyordum] diye sa$unabildilermi 7e$let işlerinde Zbilmemek] ne (amandan beri Zma(eret] oldu.. Kişileri bir yana bırakalım, Zirtica] kırk yıllık 4ok partili dönemdeyapamayacağı atılımı AI =yl'l döneminde ger4ekleştirebilmiştir.. Yalnı( Hğretim2irliği 7e$rimi/nin yıkılması, laikliğin kök'n' kurutmak i4in atılmış en b'y'kadımdır.Rabıta olayı siyasal yaşamda bomba gibi patlayınca kuşkusu( %er ka0adan br ses4ıkacaktı.Oe 4ıktı...2u da doğaldır, yapılacak bir araştırma $e soruşturmayla ger4ekler da%a 4okaydınlanır, saydamlaşır. imdilik sapla samanı birbirine karıştırmak isteyenler4ıkacaktır. 2unlar 9V ?enel ekreteri ikri ağlar/m 4ıkışını kullanmakistiyorlar.e demişti ayın ağlar "Zh =$ren 4ekilmeli...]Oay e0endim, böyle şey nasıl söylenirmiş ikri ağlar ?enel ekreterlikten4ekilmeliymiş...7emokratik de$let yaşamında partili $eya partisi( %er yurttaş de$let $e %'k'metb'y'klerine Z4ekil] diyebilir. AFE/larda &9V iktidarı sırasında Karadeni(li biryurttaş 2aşbakan 9asan aka/ya telgra0 yollamıştı"

h @ekilini(...9asan aka telgra0ı yanıtladı"

h @ekildim, +G kiloyum.Veki bi( kırk yıldır demokratik yaşamda geri $itesle mi ga(a bastık2ir partinin genel sekreteri &um%urbaşkam/na 4ekil diye)GJ*bilir. &um%urbaşkanı bunu doğal karşılamak, g'lerriide $e %oşgör'yle göğ'slemek(orundadır. &um%urbaşkanı ;ya d' başbakan< kendisine karşıt yurttaşın $epartinin de başkanıdır. 7emokratik de$let yaşamı budur. 9'k'met $e de$let



başkanları kendilerini istemeyenleri dışlayama(lar, kendilerini istemeyenlerlebirlikte yaşamakla demokrasinin gereğini yerine getirirler.?a(eteler 9V ?enel ekreteri ikri ağlar/ın Z&um%urbaşkanı 4ekilmelidir]sö('n'n parti i4inde ra%atsı(lık yarattığını ya(ıyorlar. 2u %aber doğru mudur,yanlış mıdır, şişirme midir 2ilineme(X ama işin ucu neye $arır

ayın =$ren/in liderliği altındaki AI =yl'l yönetimi &9V/yi kapatmıştır, &9V/ninmallarına el koydurmuştur, öğretim birliği de$rimini yıkmıştır, tat'rk/'n ö(el$asiyetini 4iğnemiştir. Rabıta kararnamesinde de ayın &um%urbaşkanının im(asıbulunuyor. 2't'n bunlar kimi 9V/lileri ra%atsı( etmiyor da, şinidi ayın=$ren/e Z4ekilin] denmesinden mi tedirgin oluyorlarlkemi(e demokrasi ne (aman gelir biliyor musunu( 2ir sıradan yurttaşla&um%urbaşkanı arasında eşitlik bulunduğunu $e ikisinin de aynı öl4'de saygıyalayık olduğunu anladığımı( (aman... 2ir kimsenin kendisine saygısı $arsa&um%urbaşkanına da $ardır, ama kendisine saygısı olmayan insan &um%urbaşkanınada saygı göstereme(, olsa olsa dalka$ukluk yapar.I* Mart AF+J h >l%an l4ukMK5 3=7>R..5ari%, I+ 3isan AF+A"

AI =yl'l/'n ZRabıta] kararnamesi Resmi ?a(ete/de bu tari%te yayımlandı.AI Mart AF+J"Uğur Mumcu &um%uriyette olayı a4ıkladı.AG Mart AF+J"?a(ete olarak sorumlulardan a4ıklama beklediğimi(i ya(dık.A Mart AF+J"AI =yl'l'n 2aşbakanı ayın 2'lend Ulusu, &um%uriyet/e,GJ-Z2öyle bir konuda bilgim de yok, onay da $ermiş değilim. Kim nasıl yaptı,bilemiyorum. 9ayret ettim ben de] dedi.A* Mart AF+J "2unun '(erine &um%urbaşkanı ayın =$ren/den a4ıklama rica ettik.A- Mart AF+J "&um%urbaşkanlığından yapılan a4ıklamada, Z8 dönemde böyle bir bilgininkendilerine yansımadığı] belirtiliyor, ancak ayın =$ren/in Zkonuya %assasiyetgösterdiğinin altı 4i(iliyordu.ynı g'n Musta0a =kmek4i/ye dönemin 7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkula4, Z2u konuda2akanlar Kurulu kararı $ar] diyordu.AJ Mart AF+J "&um%uriyet, Zorumlu kim] sorusunun yanıtını arıyordu.AF Mart AF+J "&um%uriyet, Rabıta kararnamesini ekiyle birlikte a4ıkladı. ayın Ulusu, ZRabıtaHrg't'/n'n /Muslim orld :eague/ olduğunu, inanın, yayınlarını( '(erineöğrendim] dedi.II Mart AF+J "radan dört g'n ge4tikten sonra &um%urbaşkanı ayın =$ren adına @ankaya/danyapılan a4ıklamada, Z8 g'n'n 4ok yoğun 4alışma şartları i4inde..] c'mlesiyle I+3isan AF+A tari%li ZRabıta] kararnamesinin $arlığı kabul ediliyordu.Oe bug'n, I* Mart AF+J @arşamba, yeni bir belge da%a yayımlıyoru(.Z?'n'n 4ok yoğun 4alışma şartlan i4inde] &um%urbaşkanı ayın =$ren/in gö('ndenka4tığı anlaşılan I+ 3isan AF+A tari%li ZRabıta] kararnamesinden tam AF aysonra"I- Kasım AF+I"@alışma 2akanlığı, Zayın &um%urbaşkanı $e Milli ?'$enlik Konseyi 'yelerine] birbri0ing Zsunuyor.]2ri0ing dosyasının yirminci say0asında bir c'mle"Zylıkları, 7'nya >slTm 2irliği, 2r'ksel >slTm $e K'lt'r Merke(i gibi dışkaynaklardan sağlanan din göre$lilerinin sayısı IA/den +G/e y'kselmiştir.]7'nya >slTm 2irliği...Yani, 2'lend Ulusu/yu şaşırtan >ngili(cesiyle, ZMuslim orld :eague]...GJJKısaca ZRabıta...]



ZRabıta] kararnamesinden AF ay sonra, başta ayın =$ren )olmak '(ere M?K'yelerine sunulan brl0ingte ar(edilen bilgi işte böyle...Z:aiklik konusundaki duyarlılıklarına gölge d'ş'rmek istemediğimi(] sorumlularabir ke( da%a soruyoru("Zeriat] d'(enini ama4layan bir yabancı örg't'n, 5'rkiye &um%uriyeti de$letinin

göre$lisini maaşa bağlaması laiklikle bağdaşır mı2ağdaşma(sa, sorumluluk $e %ata kimdedir2ekliyoru(.Z?a(ete] göre$ini yapmaya de$am ediyor, edecektir.5ek bir Zmaksadı] $ardır" ?er4eklerin gi(li kalmaması $e laik cum%uriyetilkesine gölge d'ş'r'lmemesidir.@'nk' adını, 5'rkiye &um%uriyeti/nin kuruluşuyla birlikte, tat'rk/'n koyduğu buZga(ete]nin, kurucusu Yunus 3adi ile başlattığı $e bug'ne kadar 3adir 3adi/yles'rd'rd'ğ' tari%sel misyon işte budur.I* Mart AF+J h 9asan &emal?'nlerin Köp'ğ' ">2R=5) :=M): R2!5&um%uriyet, Rabıta/nın ucundan tutup 4ekmeye başiayın)da ilgililerin ZKim],

Z3e], Z2en], Z5ö$beeee..] diye 0eryat >lganı örg'tten değil, sö(c'kten öt'r'imiş meğer.Rabıta/yı 8smanlıca sö(l'k Zilgi, alTka, m'nasebet] olarak tanımlıyor.8 (aman Rabıta/ya Zilgisi(], ZalTkası(] %atta Zm'nasebetsi(] gör'nmek can yeleği4aresi(.Zh 9atırlamıyorum..]Zh >ngili(ce idi..]Zh Y'(lerce im(anın arasında %er%alde gö('mden.]Oe (i%inlere yorgunluk, akıllara durgunluk $ereni"ch ayın tat'rk/'n y'('nc' yıldön'm' törenlerini d').ş'nmekten bende %al mikalmıştı...]5örenlerde me$lit okutulmadı. ?i(li kararnameyi, AI =yl'lGJ+b'y'klerimi(in/ 2akanlar Kurulu/nda y'ksek sesle kıraat etmeleri Zati%a]yerine ge4miştir %er%alde..Rabıta ile rabıtası ortaya dök'lenlerin ce(ai, siyasi %atta/ %issi birsorumluluk duydukları pek söyleneme(. ;imdilik, ayın &um%urbaşkanı/nınZyapacağım dediği a4ıklaması yine de bir umut ışığı.<Rabıta/nın siyasetteki yerini saptamak (or oldu. 2elki edebiyattaki yerinedeğinmek ilgisi(lerin ilgisini 4ekebilir. 5e$0ik ikret ile Me%met ki0,Rabıta/yı mısra i4inde kullanan iki ayrı %alka.ikret/in dilinde rabıta "Zeninle rabıtamı( %oş bir itilT0 ;uygunluk< işte.akat bu itilT0 %ali mi ;u(ak mı< ru%u e(mekten..] diye i0ade bulmuş.7emirel ile H(al (incirin iki başındaki iki 2aşbakan. ma aralarındaki rabıta,biri ötekinin adını duyunca donup kalacak kadar Zna%oş]airin sö( ettiği ru%un e(ilmesine gelince"ZMesele b'y't'lm'şt'r.]9ouston/da 0i(ik teda$i gören 2aşbakanımı(ın 0e(a tariki ile 5Oden yaptığıtesbitlere göre Zru%] ;laiklik ru%u elbet< e(ilmemiş, sadece bira( masagörm'şt'.Me%met ki0/in edebiyattaki Zrabıta]sma gelince"Oatan şairimi(, @amlıbel/den sö( ediyor. ;=yalet merke(i 5eksas/tan sö( edecekdeğildi ya<"Z@amlıbel sanki şe%ir, (abıta yok, rabıta yok.ksa kan sel gibi, durduracak $asıta yok..]ki0 bu. =nginlere sığma( taşacak..Z7urduracak tek $asıta] deyince yirmibirinci y'(yıla dörd'nc' $itesle gittiğimi(bu (amanda ge4er ak4e tek $asıta ne olabilirdi ki"

h 7olar elbette.ZRabıtacılar] da 5'rkiye &um%uriyeti yöneticileri Zte. imamlarımı( daöyle d'ş'nm'şler. 9a(ine tamtakır dolu bakır..



h 7olar elbet..7ışarda >7 %en'( ne ana ra%mine d'şm'. ce de si$risineklerin kamına. makom'ni(m, iyoni(m, alkölism tot ge(iyor. 7ışardaki iş4ilerimi(in koluna giripgöt'rme]X t4te' bile değil.@areGJF

@areden bol bir şey yok. Z@'nk' meşruiyet i4inde 4are t'kenme(] boşuna mıdiyordu, %alkanın bir ucunu elinde tutan b'y'ğ'm'(. Z7olar elbet], Zdolar elbet]diyerek I* ğustos AF+E tari%inde $rupa/daki imamlarımı(ı Rabıtat)'l lem)'l>slTm/a i%ale $e %a$ale edi$erdi.2u key0iyet Z>bret)' lem)i >slTm] sayılmamalı idi. @'nk' netice itibariyleparayı $erenler de din kardeşimi( pardon, din ağabeylerimi(di.>bret)i Tlem, 5'rkiye &um%uriyeti/nin bir ucu 7emirel/ln elinde, ortası AI =yl'lyöneticilerinin boynunda, öteki ucu ise 2aşbakanımı(ın ayağından şeriat d'(eniile rabıtalandırılması da)değildi.sıl ibreti Tlem 2aşbakanımı(ın uydulardan d'nyayı Tlemce seyredilirken %i4ben(etecek bir şey yok gibi, Z>mamlarımı(ı $erip dolarları aldıksın sa$unmasınıZKararname 4ıkarıldığında dö$i( durumu belli idi. ?'bre almak i4in de pamuk$eriyorduk] diye yapmasıydı. ZMesele ideoloik bir şekilde bira( b'y't'lm'şt'r]

demesi idi.2aşbakanımı(ın neka%et döneminden kurtulamadığı gö(lerinden değil ama,sö(lerinden anlaşılıyordu.$rupa/ya, deplasmana imam göndermek ideoloik değildi elbet. ;Kom'ni(mle,siyoni(mle %atta alkoli(mle< m'cadelenin de bir ideoloik yanı olmamalı idi.>mamların cebine ideoloisi şeriat olan bir de$let desteğindeki örg't'nkasasından dolar akıtmak, parasını akıtmak ideoloik olabilir mi idi8lama(dı.@'nk' Rabıta, '4 yıllığına trans0er ettiği imamlara '(erinde ZVut dam]/m resmibulunan 5'rk lirası $erecek değildi ya. 2una imam e0endilerimi( de pek gön'll'olama(lardı. `ira Misak)ı Milli sınırları dışında idiler. ?er4i bir 5'rk d'nyayabedeldi ama, maalese0 +EE lira bir dolara bedeldi. ;8 g'nlerde bu oran pek0arklı değildi..< Kaldı ki, dolar %em imama, %em imana uygundu. Yeşil renks'nnet idi. 9epsinden önemlisi de dolarların '(erinde Zlla%/ın kelTmı] $ardı.>n ?od e 5rust ?'$enimi( lla%/tadır<] ya('ı yeşil paraları Rabıta dağıtmayacakda lla%sı( K?2 mi dağıtacaktı.2aşbakanımı( 5O/den maalese0 bunları a4ıklamadı. 5uttu dayıoğlu 9'sn'/yemu%abbetle tarım re0ormunu anlattı. 2unu %er%alde 2aşbakanımı(ın, %ısım akrabatutkusuna $ermek gerek.ncak jusU]dan Z4ırağa] u(ayan Rabıta %alkalarına akılG+Eerdirmek yine de (or. @'nk' Zkal0alık] dönemini bile 4oktan geride bırakan%esap) adamının eski adamı 2aşbakanımı(ın %esabı pek a4ık değil.7edi ki, dö$i( durumumu( belli idi, dö$i( sıkışıklığı $ardı. ?e4ici 4ö('molarak imamları Rabıta/nm desteğine bıraktık.5aşarona terk edilen imam sayısı A idi. ?i(li kararname ortaya 4ıktığındabendeni( gö(lerimle görd'm. ZA kere maşalla%] diye bir k'4'k parante( bilea4ılmamış.imdi gelelim %esaba"$rupa/da I milyon 5'rk/'n yaşadığı de$letimi(in mal^j)mu. 9er 5'rk/'n ena(ından teorik olarak imama gereksinimi $ar.A imamı aylığı bin dolardan terk etmek, 5'rkiye &um)%uriyeti/ne ayda A bindolar kTr sağlamıştır. ;?er4i bu A/in sadece I*/ini Rabıta 'stlenmiştir.< 2udurumda Rabıta/nm 5'rkiye &um%uriyeti/ne sağladığı kTr I* bin dolardır. 2uparaya jlla% bereket $ersin] denebilir. ma ortaya 4ıkan iki şey $ardır.2iri, ilk %alkayı elinde tutan 7emirel döneminde JE sente mu%ta4 olduğumu(biliniyordu. ma I* bin dolarları biriktirerek, 5'rkiye/nin sermaye birikiminisağladığımı( ilk de0a ortaya 4ıkıyordu. >kincisi ise Rabıta/nm koskoca$rupa/nın, koskoca $rupa kıtasının iki milyon 5'rk i4in kiralaya kiralayayalnı(ca I* imam kiralaması idi. =ğer Rabıta, I* yerine I* bin imam kiralasaidi, dö$i( dar boğa(ını da%a anayasa re0erandumu sırasında 4oktan aşmışolacaktık.



sıl sorun şu" Rabıta niye I milyon kişi i4in I* imamla yetinmişti7iplomatik ekonomi, polis, adliye mu%abirlerimi(le nkara 2'rosu olarak bunu daaraştırdık"Rabıta Z2ir 5'rk d'nyaya bedeldir] lT0ını saptamış buradan da Z2ir 5'rk imamı da+.E bin kişiye eşdeğerdir] diye %esap yapmış./ncak Rabıta/nm %esabında bir k'4'k eksik $ar.

>mamların icraı sanat etmesi bu +E bin kişinin biraraya gelmesi ile m'mk'n.2unun i4in %a$aalanlarına $eya satatla)ra i%tiya4 $ar. =lin lmanı, 2el4ikası,ransı(ı, M'sl'man 5'rk iş4i sını0ının statlara doluşmasına, santra yu$arlağındaimamlarımı(ın nama( kıldırmasına i(in $ermeyeceğine göre...Kala kala bu kadar kişiyi alacak camiler yaptırmak kalıyor.G+A2u konuda 875/ye $e 4nun Zdiplomatik] ilişkilerde u(man rektörl'ğ'ne b'y'kgöre$ d'ş'yor.@'nk' cami yapım protokollan d'(enleme, cami proesi onaylama gibi akademik0aaliyetlerin yu$ası orası.Rektörl'k, cami yaptırma dernekleri ile protokol d'(enleyip. Rabıta (incirininbol tara0ını gönl' bol bir bi4imde $rupa/ya doğru u(atmalıdır.>mamlarımı(ı santra yu$arlağında bırakmak ayıptır.

&ami protokol'n'n aslı kayıptır. .2aki selam...8kurlara mer%aba...I*.G.AF+J h %met 5anR2!5...Me%met e$ket =ygi, 'lkemi(de BslTmB akımın önde gelen temsilcilerinden biridir.?alatasaray $e iyasal 2ilgiler ak'ltesi me(unu olan =ygi, AF-E/larda 2ug'n $eaba% ga(etelerini 4ıkarmıştı. :aikliğe aykırı bir ya(ısından dolayı ma%k^m o)lunca, AF-Fda yurt dışına gitmiş, AFJ a00ıyla geri dönm'şt'.Me%met e$ket =ygi/nin Rabıta örg't'yle bağlantıları olduğuna ilişkin %aberlerbasında AF-F ba%arında yer almıştı. 9atta bir ara Metin 5oker, =ygi/nin islTmianlayışıyla Rabıta arasındaki ilintiye dikkati 4ekmiş $e islamcılık konusundaramco petrol şirketinin desteği olduğunu öne s'rm'şt'. 2unun '(erine =ygi,Z7e$rimba( bir ga(etecinin kaleminden 4ıkmış demagoik la0lar, boşsa0satalardır] diye Metin 5oker/l su4layan bir ya(ı ya(mıştı.?e4enlerde Me%met e$ki =ygi/nin 3okta dergisinde ilgin4 bir konuşmasını okudukXbir böl'm' şöyle"Zoru" 2ugUn 5'rkiye/de M'sl'manların duruma=ygi" 2't'n 'lkede M'sl'manlar o kadar ku$$etlenmişlerdir ki, bunun kendileriniaştığı kanaatindeyim, tslamB bir patlamadan sö( edilebilir.oru" 5'rkiye/de AA, AI $e A-G. maddeler '(erinde tartışmalar $ar. i( nediyorsunu(=ygi" 2en (annettiğini( gibi A-G. madde '(erinde 4ok durmuyorum. A-G. maddeM'sl'manlar i4in b'y'k bir engel değildir. M'sl'manlığın inkişa0ı 'lkemi(de bumaddeye rağmenG+Iolmuştur. 2i( bu noktaya bu kanunlarla geldik, ni%ai (a0ere de bu kanunlagideri(.oru" Z3i%ai (a0eroden kastını( nedir=ygi" Z7emokrasi... =gemenlik ulusundur... 9alkın iradesi...] gibi klişeleşmiştabirler 4ok4a kullanılıyor. ma sadece bir edebiyat olarak kalıyor. 3i%ai(a0erde 4oğunluğu teşkil eden M'sl'man %alkın istekleri yerine gelecektir.oru" >slTmi gelişmenin %ı(lanmasında AF+E sonrası ortamın etkisi $ardenilebilir mi=ygi" 5abii $ar. AF+E/den sonra din unsurundan isti0ade etmişlerdir. Milliberaberliği sağlamak i4in dini bir $asıta olarak kullanmışlardır. 2u arada dinde kendi gayesini ger4ekleştirmek i4in 4alışmıştır. imdi öyle bir noktayagelinmiştir ki, m'saade edilenden öteye ge4ildiği i4in tedbir almak istiyorlar.]Me%met e$ket =ygi/nin söyledikleri son derece a4ık $e se4iktir. Konuşmasınınson böl'm'n'n altını bir ke( da%a 4i(mek istiyoru"ZAF+E/den sonra din unsurundan isti0ade etmişlerdir. 2u arada din de kendigayesini ger4ekleştirmek i4in 4alışmıştır.]



Me%met e$ket =gi, AFGE sonrası >slamcı akımların g'4lenmesinde AI =yl'l/'nrol'ne dikkat 4ekmektedir.3itekim aynı %ususun $urgulandığına d'n bir başka ga(etede tanık oiduk. ?enelolarak >slamcı akımın sa$unucusu olan `aman ga(etesinde 7. Me%met 7oğan/ınya(ısında şu satırlar yer alıyordu"ZAI =yl'l 9arekTtı/nm bir numaralı adamı 8rgeneral Kert sn =rren/in /7insi(

tat'rk4'l'k 5'rkiye/yi anarşiye s'r'kledi, bundan $a(ge4mek lT(ım/ dediğiri$ayetleri %alk arasında yayılmıştır.]&um%urbaşkanı/nın böyle bir şey söyleyip söylemediğini bilmiyoru(. ncak AI=yl'l/den sonra dinsi(lik öl4's'nde katı laiklik uygulamasından $a(ge4ilmesi,bi((at &um%urbaşkanı/nın /:aiklik dinsi(lik değildir/ şeklinde a4ıklama yapması,anayasa %'km' olarak okullara /din $e a%lTk k'lt'r'/ dersleri konulması,po(iti$ist tat'rk4'l'k anlayışı dışında bir tat'rk4'l'k anlayışının ter$i4edildiğinin belli başlı işaretleridir.tat'rk/'n din aley%darı olmayan beyan $e uygulamalarının bu dönemde %atırlanıpön plana 4ıkarılması da tesad'0 olmamalıdır.]ZRabıta] olayının ö(' işte bu noktada d'ğ'mlenmektedir.G+GYaptığımı( bu alıntıların anlamı '(erinde, cum%uriyet $e demokrasiye i4tenlikle

inanan %erkesin serinkanlı bi4imde d'ş'nmesini ta$siye ediyoru(.7in, $icdanlara bırakılmalıdır.ulusal birlik i4in %er şeyden önce gerekli olan demokrasidirX bunu unutmayalım.,>slami akımların, bölgede $e 'lkemi(de ka4 par4a olduğuna şöyle bir bakıldığı(aman, bu söylediklerimi(in önemi da%a iyi anlaşılır.H(ellikle AI =yl'l döneminde Zsola karşı], Zkom'ni(me karşı] Zdu$ar 4ekmek]amacıyla pek 4ok adım atılmış, laiklik ilkesinden bir4ok öd'n $erilmiştir.2unların en başında anayasaya konulan (orunlu din dersleri gelir.onu4, >slami akımın 5'rkiye/de g'4lenmesi, de$let i4inde tırmanması olmuştur.7a%a önce de ya(mıştık. imdi Varis/te s'rg'nde yaşayan >ranlı bir meslektaşımı(şöyle yakmmıştr.Za% döneminde bi( >ranlı aydınlar tat'rk/' k'4'mserdik. :aikliğin, cum%uriyetde$riminin derinliğini ka$ramak (a%metine katlanmadık. 8nun yaptıklarını 2atıö(entisi şeyler olarak görd'k. a% da tat'rk/'n re0ormlarından %oşlanma(dı.>ktidarını korumak i4in, sola karşı du$ar 4ekmek i4in gericiliği kolladı,mollara ta$i( $erdi. Yanıldığımı(ı şimdi anlıyoru(, ama iş işten ge4ti. lkemi(bug'n tam bir karanlık i4inde.]Rabıta/nın Zrabıtası] 'st'nde ciddiyetle duralım l't0en.>slami 0ikirlerin serbest4e i0ade edilebilmesini demokrasinin doğal gereğisayarı(X ama bunların cum%uriyet de$leti i4inde tırmanmasına karşı, ulusaleğitim politikamı(ı tutsak almasına karşı sonuna kadar m'cadele ederi(.Rabıta/nın Zrabıtası] işte buradadır.I-.G.AF+J h 9asan &emal =$etD9ayır"2R> ZY3:! YV5!K] 7=>3:=RSZ7i(inin yayımlandığı ga(ete göre$ini yapmıştır.]&um%urbaşkanı =$ren/in ilk a4ıklamasında &um%uriyet/e bir 4eşit ö$g' $ar. 2undaarkadaşımı( Uğur Mumcu/nun payıG+elbette ki b'y'k. @'nk' b't'n bu belgesel ger4ekleri o. ortaya 4ıkardı. 2irga(eteci %er (aman toplumun önc's', uyarıcısı olmalıdır. Mumcu ise tek başınayıllardan beri bu göre$i yerine getirir. 9angi birini saymalı ga(eteciliktekibaşarılı işerininS 9epsini okurlarımı( bilirler.2i( ga(ete olarak göre$imi(i yapmanın %u(uru i4indeyi(. ma bu kadarcık ö$g'yeterli midir /&um%uriyet/ yalnı( Ra)5bıta/ konusunda mı göre$ yaptı ?e4mişyılları bir anımsarsak ga(etemi( ya(arlarının pek 4ok konuda uyan göre$iniyerine getirdiğini gör'r'(. AI =yl'l öncesinden başlar bu göre$... ?idişinsağlam bir gidiş olmadığını, demokrasiyi kurtarmak i4in b'y'k partilerinanlaşmaya $armalarını isteyen bi(lerdik. AI =yl'l sonrasında yurt yönetimini'stlenenlere tat'rk de$rimlerinin ne olduğunu, ne olmadığını anlatmaya,duyurmaya, onları tuttukları yanlış yollardan geri dönd'rmeye 4ağıranlarbi(lerdik. Ztat'rk4'l'k] diye tat'rk/'n kurduğu yapıları teker teker



4ökt'rmenin yanlışlığını belirten bi(lerdik. -A nayasası/nı ortadan kaldırıpyasaklarla dolu yeni bir anayasanın gerksi(llğini durmaksı(ın söyleyenlerbi(lerdik. 2u tutumumu(la sık sık sa$cılıklara 4ağrılan, adalet ön'nde %esap$eren, %apse ma%k^m edilenler bi(lerdik. 7in derslerini (orunlu kılma4abalarının 5'rkiye/yi tat'rk4' yoldan geri dönd'rmeye yarayacağını yineleyenbi(lerdik. tat'rk/'n $asiyetini ortadan kaldırıp 5'rk 7il $e 5ari% kurumlarını

yıkmanın, bu kurumlarS tat'rk de$rimine ters d'şen bir yönetime, bir 4i(giyegetirmek isteklerinin en başta tat'rk/'n anısına saygısı(lık, sonra da korkun4bir yanılgı olduğunu s'rekli bi4imde anımsatanlar yine bi(lerdik...9angi birini sayayım ?a(ete koleksiyonları ortada, kitaplar ortada. 9erşeyönceden belliydi. 9erşey önceden a4ıktı. AI =yl'l sonrasında, M?K/nin, Ulusu%'k'metinin $e Konsey/ce oluşturulan 7anışma Meclisl/nln, da%a sonra Kasım AF+Gse)/ 4imlerinin işbaşına getirdiği ö(al yönetiminin tat'rk de$rimine ne denliters d'şt'ğ'X 4ağdaş uygarlığa y'(de y'( aykırı bir nitelik taşıdığıortadaydı... AI =yl'l öncesindeki olaylara yanlış teş%is konuldu. anıldı ki/mane$i/ yoldan etkilenirse gen4ler, 4ocuklar, bir da%a 'lkemi(de şiddetolayları yaşanma(, %er şey s't liman olurS 8ysa gör'yoru( ki bu gibi geriyedön'k, @ağdışı anlayışa uymayan kararlar, yasalar toplumda %u(urlu bir %a$ayaratamadı. ?ör'yorsunu( birka4 yıldır ö(ellikle ?')

G+*." I*ney doğu illerimi(de $erdiğimi( yitiklerin sayısı neredeyse la =yl'löncesindekilere yaklaşır oldu.2ir %'k'met, t'm 'yeleriyle, yabancı 'lkelerde göre$li 5'rk diri adamlarınaRabıta örg't'n'n ayda bin y'( dolar aylık bağlamasında sakınca görmemişS.. M?K'yeleri, o g'nlerde 7e$let 2aşkanı olan =$ren de bu kararları im(alamaktan4ekinmemişler. 2't'n bunlar ger4ek mi ?er4ek... Yanlış mı Yanlış... 5'rkde$letinin göre$lilerini şeriat4ı Rabıta örg't' maaşa bağlamışS.. Ulusu $e H(alkabineleri, da%a başka kişiler, en önde de &um%urbaşkanı bu tutumu ya görmemiş,anlamamış ya da görme(likten, anlama(lıktan gelmiş... 9er iki Xi yorum da b't'nbu kişileri sorumluluktan kurtarama(.9V ?enel ekreteri, =$ren/in göre$den ayrılmasını söyle) di. >nön' de bugör'şe katıldı. tat'rk d'ş'ncesine bağlı )ama * uydurma tat'rk4' olmayan)kişilerin gö('nde başta 7e$let 2aşkanı, sonra Ulusu kabinesinde yer alan $e bukaran im(alayan kişiler elbette ki /kusur/ işlemişlerdir. imdi yapabilecekleribir tek şey $ar, o da /=$et yanlış yaptık yanıldıkX aldandık diyerek kamuoyuimlinde kendilerini bağışlatmaya 4alışmalarıdır.9em Ztat'rk tat'rk diyeceksin, sonra da tat'rk/'n $asiyetini bo(acaksın,kurduğu yapıtları yıkacaksınX de$rimcilik yolunu bırakıp gericilikle işbirliğinegirişeceksinS Yanıldığını anlar] anlama( /yanlış yapmışı(/ demek gerekme( mi2asında bir böl'k arkadaşın b't'n bu ger4ekleri örtbas etmek i4in boşuna 4aba%arcadıklarını gör'yor, o arkadaşlar adına '('nt' duyuyorum.I-.G.AF+J h 8ktay kbal?ö(lem"7RM5>K @=:>K>...Uğur Mumcu Ulusu %'k'metinin 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş ZRabıta 8rg't'/n'nama4larını bilme( miydi 2ilirdi.M?K 'yesi $e eski Kara Ku$$etleri Komutanı 3urettin =rsin, AI Mart döneminin M>5M'steşarı/ydı. 7e$letin ulusal ?'$enlik örg't'n'n başında bulunan bir =rsin,Rabıta örg't'n'n bir Zşeriat örg't'] olduğunu bilme( miydiG+-2ilirdiX en a(mdan bilmesi gerekirdi.M>5 M'steşarlığı yapmış bir Kara Ku$$etleri Komutanı bu örg't'n Zşeriat örg't']olduğunu bilmeyecek de )lla%aş)S kına söyler misini() kim bilecektirH(g'neş/in, ZRabıta 8rg't'/n'n ama4larını bildiğini, Milli >sti%barat5eşkilTtı/nın da bu örg't %akkında yeterli bilgi sa%ibi olduğunu biliyoru(.3ereden biliyoru(ayın H(g'neş $e A arkadaşınca A ralık AFJE g'n' 52MM/de $erdiklerisoruşturma önergesinden $e bu önerge gereğince kurulan soruşturma %a(ırlıkkomisyonu raporundan.8layı ö(etleyelim"



H(g'neş, A ralık AFJE tari%inde, A tabii senatör ile birlikte 2aşbakan7emirel $e 7e$let 2akanları 9'samettin tabeyli $e Re0et e(gin %aklarındasoruşturma önergesi $erir.Hnerge, 2aşbakan 7emirel ile iki 7e$let 2akanının, 7iyanet >şleri 2aşkanYardımcısı Yaşar 5unag'r/' koruyarak, Z>slTm dininin 4eşitli maksatlarlaistismar edilmesine m'sama%a ile göre$lerini i%mal $e suiistimal ettikleri]

sa$ına daya), nır.ö( konusu önergede ZRabıta Hrg't'] ile ilgili şu böl'm, Zuudi rabistan/dakimi%raklarla] başlığındaki maddede yer alır"

h 9er $esile ile uudB rabistan/a gitme imkTnları arayan Yaşar 5unag'r/'n,genel merke(i bu 'lkede olan Rabıtat)'l [lem)'l >slTm &emiyeti ile de$amlıirtibatı $ardır. &emiyetin ?enel ekreteri Mu%ammed =l a$$a0 $e >s$i4re/dekişubesinin başkanı 7r. ait Rama(an ile temastadır. 59Y/den temin ettiği bede$abiletle AF-F yılında %ac i4in uudB rabistan/a gitmiştir. 8rada Rabıtat)'l[lem)'l >slTm toplantılarına %emen %emen %er g'n katıldığı 7ışişleri2akanlığımı(a bağlı bir memurumu( tara0ından tesbit edilmiş $e %a(ırlanan rapor7ışişleri 2akanlığı/na $erilmiştir..Hnergeye ek olarak, M>5 M'steşarlığınca &um%uriyet enatosu raştırmaKomisyonu/na gönderilen raporda da 5unag'r/'n Rabıta Hrg't' ile ilişkisi

anlatılır ;52MM 5utanak 7ergisi, -.J.AFJA, I. birleşim, say0a A+<.=ski 7ışişleri 2akanlarından >%san abri @ağlayangU/in &um%uriyet enatosuraştırma Komisyonu/na gönderdiği J.J. AFJE tari%li ya(ıda da 5unag'r/'nZRabıtat)'l [lem)'l >slTm toplantılarına %emen %emen %er g'n katıldığı]bildirilir.G+Joruşturma 9a(ırlık Komisyonu, G ğustos AFJA tari%inde, 7emlrel ile iki bakanı%akkında Zsoruşturmaya l'(um olmadığı kararı] $erir.8lay böylece kapanır.ö(g'neş, AI Mart $e AI =yl'l olağan'st' dönemlerinde 7e$let 2akanlığı göre$ini'stlenir.Oe AI =yl'l %'k'meti 7e$let 2akanı olarak ZRabıta Hrg't'n' (iyaret ederSYani, AFJE yılında $erdiği soruşturma önergesinde Yaşar 5unag'r i4in su4 saydığıilişkiyi )bir başka ama4la da olsa )bu ke( kendisi kurarSOe bu şeriat örg't'ne yurt dışındaki din göre$lilerinin aylıklarını ödetenkararnameyi im(alar.2öylece bu şeriat örg't'ne, yeşil ışık yakılır.ayın H(g'neş/in din söm'r's'ne karşı sa$aş $erdiğini elbette biliyoru(. 52MMtutanakları bu sa$aşa tanıktır. 2elgeler tutanaklardır.ncak.. =$et ancak, on dört IJ Mayıs4ı arkadaşı ile birlikte AFJE yılındasu4ladığı bir şeriat örg't'ne, AI =yl'l bakanı olarak AF+A yılında, de$letin dingöre$lilerine aylık ödetmenin dramı nasıl a4ıklanacaktır2u belgeler, AI =yl'l yöneticilerinin en a(ından bir kısmının, cRabıtaHrg't']/n' 4ok iyi tanıdıklarını, bildiklerini kanıtlamaya yetmektedir.öyleyse, bu şeriat örg't'ne, din göre$lilerinin aylıkları ni4in ödetilmiştir=ldeki belgelerden bu ilişkinin %i4 de rastlantı sonucu olmadığı anlaşılıyor.ö(g'neş, IJ Mayıs4ı ondört arkadaşı ile birlikte su4ladığı ZRabıta örg't'] ileAI =yl'l bakanı olarak Zresmi temaslarda] bulunmuşsa, bu Zdramatik 4elişki]yalnı(ca ö(g'neş/i değil, AI =yl'l yönetimini $e bu dönemdeki Ztat'rk4'l'k]anlayışını ilgilendirir.anırı(, ayın &um%urbaşkanımı(ın bug'n >stanbul/da yanıtını $ereceği en duyarlı$e en önemli konu da bu olacaktır. 2u soru yanıtlanmadık4a. Rabıta konusu,laik de$letin göğs'nde kanayan bir yara olarak kalacaktırS. IJ.G.AF+JG++R2!5 O= 7>Y3=5 >:=R> 2K3:!N!7o4. 7r. 2a%riye 4ok4 aya yakın bir s'redir g'ncelliğini s'rd'ren 5'rkiye/de irtica konusu,Rabıiat)'l [lem)'l >slTmB ;q 7'nya >slTm 2irliği< örg't'n'n kuruluş ama4ları $eyakın ge4mişte 5'rk yöneticilerinin bu örg'tle olan anlaşmalarının basında yeralması '(erine b'sb't'n ale$lendi $e benim b't4e gör'şmeleri sırasında dile



getirdiğim, Zirlicanm de$let eliyle y'r't'ld'ğ'] acı ger4eği bir ke( da%akanıtlanmış oldu.@ok kritik $e o öl4'de strateik bir konumu olan 5'rkiye, ekonomikdarboğa(lardan kurtulma sa$aşımı $erirken kimi iktidarlar, u(un $adeli, ileriyedön'k $e istikrarlı bir politika i(lemek yerine ge4ici tedbirlerle sorunlara4are aramışlar, bu uğurda de$letin temel ilkelerini 0eda etmekten de 4ekinmemiş,

sorumluluk duymamışlardır. 2ug'n GA milyar dolar bor4 y'k' altında e(ilen5'rkiye/nin ekonomiden de önemli olan bir sorunu reim sorunudur. Yıllardırte%like 4anlarına kulaklarını tıkayanlar, kanlı irtica olaylarınınanımsatılmasına bile ta%amm'l gösteremeyenler, acaba bu da$ranışlarını ne (amanakadar s'rd'recekler, merak konusudur.?'n'm'(de 3urculuk, 'leymancılık, 3akşibendilik tarikatları. Yeminliler,M'cadeleciler, 5'rkiye/yi $ilTyet sayan 9l()b't)5a%rir/ciler... gibi örg'tlerdenbaşka, bir şeriatı yayma $e laiklikle m'cadele örg't' olan Rabıtat)'l [lem)'l>slTmB amacına ulaşabilmek i4in da%a ne (amana kadar laik 5'rkiye &um)%uriyeti/nde etkili $e yetkili yardımcılar bulacaktır &um%urbaşkanı ra%metli&e$det unay/ın bu antilaik gidişe karşı gösterdiği duyarlığın ö(lemini da%a nekadar 4ekeceği(2ug'n >slTm d'nyasında şeriatı uygulama amacına yönelik %ı(lı bir örg'tlenme

ger4ekleştirilmekte $e laik 5'rkiye &um%uriyeti/ni buna ortak kılma 4abaları$erilmektedir. Hnceleri ancak dışişlerinden alt d'(eyde bir göre$li ile gö(lemciolarak katılman bu toplantılara son yıllarda 'st d'(eyde yöneticilerle katkıdabulunuyoru(.uudi rabistan Kralı aysal tara0ından AF-I/de kurulan Rabıtat)'l [lem)'l>slTmB/nin başlıca amacı d'nyada $e 5'rkiye/de şer/B yasaların uygulanmasınıger4ekleştirmektir. Kuruluşun b't4esi astronomik rakamlara ulaşmakta $e b'y'köl4'de ramco tara0ından karşılanmaktadır. 7iyanet >şleri eskiG+F2aşkan Yardımcısı Yaşar 5unag'r $e başkaları yanında 2ug'n ga(etesinin o (amankisa%ibi Me%met e$ket =ygi de bu kuruluşun 'yeleri arasındadır.2u örg't'n temsilcilikleri, 4eşitli tari%lerde d'(enledikleri kon0eranslara rap'lkelerinden konuşmacılar 4ağırmışlar $e ci%ad '(erine d'(en bo(ucupropagandalar yaptırmışlardır. 2u c'mleden olarak AFJJ yılında tslTm lemi=ğitim Merke(i/nin >stanbul/da kurulmasının kararlaştırıldığını gör'yoru(. 2ukon0eranslardan birinde, yine AFJJ yılında, am ni$ersitesi e)riT ak'ltesi7ekanı Mu%ammed eyyid Ramadan yaptığı konuşmada Z?en4lerin m'rşitlergö(etiminde yetiştirilmesini $e aid)i 3ursi/yi örnek gösterip onun yönetiminini(lenmesini önermiştir. ynı toplantıda konuşan =l)[miri, >stanbul/u >slTm/ınmerke(i olarak görd'ğ'n' belirttikten sonra ZM'sl'manların bug'nk' durumdaolmalanıun şeriat yasalanndan sapmalarından kaynaklandığını] belirtmiştir.2u kon0eransın %emen arkasından A 5emmu( AFJJ/de Z>slTm 5alebe 2irliği] kon0eransı yine >stanbul/da toplanmış $e Zer/B %ayat d'sturuna sarılma $ebağlanma yollarının aranması $e bunun i4in %er t'rl' yardımın sağlanması $ede$amlı 0aaliyette bulunacak bir enstit'n'n kurulması] kararı alınmıştı. 2u dayetme(miş gibi kitapları bi(de yasaklanmış olan Mısırlı eyyid Kutb/un kardeşiMu%ammed Kutb 5'rkiye/ye gönderilmiştir. 2u kişi >stanbul/da, Z2ir 'lkedella%/ın ni(amı %Tkim değ'se oraya 7ar)'l 9arp adı yerilirX bu durumdaM'sl'manların m'cadelesi 0erdi planda değil, gayesini m'drik bir cemaatleolmalıdır] diyerek 5'rkiye/yi ><ar)'l 9arp ilTn etmekten $e ci%adın tek tekdeğil, topluca yapılması gereğine değinerek 5'rk %alkını ayaklanmayakışkırtmaktan 4ekinmemiştir.?iderek Rabıtat)'l [lem)'l >slTmB/nin başkanı ey% b)d'la(i( bin 2as,&um%urbaşkanı Korut'rk/e 4ektiği telgra0ta Zyaso0ya/nın yeniden cami %alinegetirilmesini $e d'nya M'sl'manlarının bu camide dua etmesi]ni istemiştir. Ya$aşya$aş oluşturulan bu ortam, anımsanacağı '(ere sonunda Konya olaylarına gelipdayandı. 2ir tari%4i gö(' ile inceleme $e gö(lemlerimden $ardığım sonu4 odur ki,kimi rap de$letleri 5'rk ulusunu, kendi da$alarını ka(anmak i4in kullanmakistemek))tedirler. Yıllardır başa 4ıkamadıkları >srail/i yenmeğe g'4leriyetmeyen bu 'lkeler, orta4ağda. bbasB %ali0eleri (amanında, masallara konuteşkil eden yaşamlarını bor4lu oldukları 5'rk)GFE



ierden .oluşturdukları orduların koruyuculuğunu yeniden elde etme yollarınıaramakta $e bunun i4in de de$rim yasalarımı(a başkaldıracak yapıda insanlaryetiştirmeye, bu amaca yönelik propagandalar yapmaya ö(en göstermektt)dirler. usö(ler bunu a4ık4a ortaya koymaktadır ZtslTm 'lkeleri sa$unmada birleşmeli $e5'rkiye bunda akti0 rol oynamalıdır] ;7iyanet ?a(etesi, A* 9a(iran AF+E<.ö( sırası ba(ı rap 'lkelerinin 'lkemi(de laikliğe aykırı propagandalarına $e

bi(e ta%akk'm etme emelleri doğrultusunda %alkın temi( din duygularınısöm'rmesine gelmişken, tanığı olduğum bir olayı si(lerin de bilgilerini(esunmadan ge4emeyeceğim" AF*E/lili yıllarda >la%iyat ak'ltesinin dekanı ra%metliuud Kemal Yetkin bir saba% bi( asistanları odasında topladı. 2eş dakika sonrauudB rabistan b'y'kel4isi 4ıkagel)di. ?iriş yapmaya gerek görmeden, aksansı(bir 5'rk4e ile şunları söyledi" Zi( de M'sl'mansını( bi( de... 2i(im kitabımı(birX ya(ımı( da bir idi. ma si( rap %ar0lerini değiştirdini( $e dilini(denrap4a sö(c'kleri attını(X %ukukunu(u değiştirdini(. 8ysa dilimi(, ya(ımı(,dinimi(, kanunlarımı( bir olmalı, birlik olmalıyı(...] =l4inin bu doğrultudayaptığı konuşmalar, bi( dinleyenleri şaşkına 4e$irmişti. 7e$leti adına konuşanbu kişi, tat'rk/' inkTr etmemi(i istiyordu bi(den. 2unun i4in de >la%iyatak'ltesi/ni se4miş olması bir anlam taşıyordu. =l4inin bu sö(lerini dinlerkentari%, ses olup radyo dalgaları gibi kulağıma 4arpıyordu sanki. 6Om. y'(yılının

ortalarından beri 9(. Veygamberin me(arını yerle bir etmek isteyen Oa%%Tbilerekarşı o kutsal me(arı bi( sa$unmamış mı idik Yine de Medine/yi elege4irdiklerinde o me(arı d'md'( edenler onlar değiller mi idi 9ıristiyanTlemine karşı o toprakları sa$unan Me%met4ikler, >ngili(lerle el ele $eren9ica(lı rapların kurşunla)nyla yere serilip şe%it olmamışlar mıydı =l4inin buşaşırtıcı sö(lerini soğuk $e durgun dinleyen dekan, ondan bir ka%$eyi %aklıolarak esirgemiş, oda kapışma kadar bile uğurlamamıştı. 2u anımı ta(eledik4era%metli uud Kemal Yetkin gibi dekan $e rektörlerin g'n'm'(de de bulunması eni4ten dileğimi(dir.imdi AF-E/lardan, AFJE/lerden beri 0ırsat bulduk4a su 'st'ne 4ıkan $e AIMart/ın ilk %'k'meti döneminde göreceli bi4imde sa%neden 4ekilen irticanıngelişmesine değinmek isterim" AFJG se4imleri sonundaki koalisyonda dinci birpartiye sağlanan geniş $e 5'rkiye/nin geleceği i4in b'y'k sorumluluk i4erenöd'nler $e AFJJ/den sonraki %'k'metlerin %oşgör's' so)GFAnucu, i$as, @orum $e Konya/da 4ıkan '('c' olaylara tanık olduk. Konya/daonbinlerce kişi %ep bir ağı(dan" Zeriat isteri(] diye bağırıyor, Z>slTmB%'k'met, %ali0eli de$let, =rbakan, `iya, 9umeyn!, yaşasın tslTm 2irliği] diyeortalığı titretiyorlardı. 2u olaylardan bir s're sonra, yani AI =yl'l/' i(leyen%a0ta i4inde ;A* =yl'l AF+E< 2alıkesir m'0t's'. 7iyanet ga(etesinde teokratikbir de$let kurulması yolunda önerilerde bulunuyordu" ZM'0t'l'ğ'n ameli %ayattam'şa$ir $e re%ber tannynasını, m'0t'lerin tari%i 0onksiyonuna ka$uşturulmasını]öneriyordu.Kadınlara yasaların tanıdığı %aklar t'mden b'y'k sorun olmuştu gericiler i4in.Kı(ların erkeklerle bir arada okumasına şiddetle karşı 4ıkılıyorX bug'n ta%silm'esseselerinin a%lTk kaidelerinden u(ak bulunması nedeniyle bu yerlerde şe%$etkoktuğu ileri s'r'l'yordu diyanet yayınlarında. Yıllarca bu sorumsu(luk s'r'pgidiyor, kimse de bunun %esabını sormayı d'ş'nm'yorduX gösterilse uyarılsa bileS`aman/(aman Meclis/teki 'yelerden sorular yöneltilir banaX kimi (aman k'rs'deiken, kimi (aman da ö(el konuşmalarda" Z3eden %ep 7iyanet >şleri/ni %ede0alıyorsunu(] derler. unun i4in" Yasa uygulayıcıları ö(el yayıne$lerinin, %angieğilimde olurlarsa olsunlar, piyasaya s'rd'kleri dergi, ga(ete $e kitaplarıgö(den ge4iriyorlarX gereken önlemleri alıyorlar. stelik o yayınları almak,yurttaşın kendi isteğine bağlıdır. 8ysa 7iyanetin ga(ete $e kitapları m'0t'leraracılığı ile camilerde imamlara (orla sattırılmaktadır. &emaat, parası kıt daolsa, y'(' tutmadığından $e imamları sıkıntıdan kurtarmak i4in ;4'nk' satılmayanyayınların parasını da m'0t'l'k imamlardan almaktadır< bunları alıyor $e okuyor.7e$let eliyle yayılan bu antilaik $e saptırılmış tari%sel bilgiler, giderek sadeyurttaşları orta4ağ ö(lemcileri, %ali0elik %ayranları $e sa$unucuları durumunagetiriyor da ondan. &um%uriyet $e $icdan ö(g'rl'ğ'ne saygılı din göre$lisi $ebilgini yetiştireceği sanılan BlT%iyat ak'ltelerinde Kurtuluş a$aşımı(ı sa%tekurtuluş sa$aşı olarak niteleyen $e asıl kurtuluş sa$aşının ise tslT)mm sa$aşı



olacağını bildirilerle yayan gen4ler, bug'n de$let dairelerimi(in en y'ksekmakamlarına getirilmişlerdir de ondan. 3edenleri ga(etenin bir g'nl'ks'tunlarına sığdırmak olanaksı(dır. 2elki %a0talarca s'recek bir di(i ya(ıkonusu olabilir. 2en bug'n sadece 4ok önemli bir noktaya değinmek $e kamuoyunun$e de$let g'$enliği sorumluluğunu 'stlenmiş değerli kişilerin dikkatlerini birke( da%a 4ekmek istiyorum. on

GF+g'nlerde basınımı(ın önemle '(erinde durduğu Rabıtat)'l )lem)'l >slTm/ınAF-G/de Mekke/de basılmış t'('ğ'n'n bir maddesinde" Z9acca gelenler arasındatslTm misyonerleri yetiştirip)geri göndermek] %'km' yer almıştır. Misyonerlik,9ıristiyan söm'rgeci de$letlerin geri kalmış 'lkelerde uyguladıkları $e 4ok$erimli sonu4lar elde ettikleri bir sosyo)ekonomik yoldur.Yirminci y'(yılın ikinci yarısında, petrol (engini kimi )rap 'lkeleri buuygulamayı)beğendiler $e benimsediler, yukarıda belirttiğim nedenlerden dolayı5'rkiye/ye el attılar.maca ara4 olarak 7iyanet işleri 2aşkanlığı/nm se4ilme si en uygun yoldu.eriat %'k'mlerini adım adım ger4ekleştirmek i4in laikliği kaldırmak, %aliMiği&um%uriyet reiminden)0arksı(mış gibi gösteren ya(ıları yıllar boyu 7iyanet?a(etesi/n)de yayımlamak, %ali0eliğin 5'rklere ilT%B bir emanet olduğunu

sa$lamak $e bunlara geniş %alk kitlelerini inandırmak ancak bu başkanlıkkanalıyla sağlanabilirdi. 2u yolda elde edilen sonu4lar politik 4ıkarlarbirleşince umulmadık öl4'de başarılr olmuştur.A =yl'l AFJ 7iyanet ?a(etesi/ndeki şu önerilere bakalım" Z2ir >slTm misyonerteşkilTtı kurulmalıdırX bu teşkilTt 4eşitli bağışlarla $e ö(ellikle (ekTt0onundan desteklenmelidir. 2u toplanan paralarla yabancı 'lkelerde >slTm/ıanlatacak dil bilir $e kendini >slama $ak0etmiş din adamları yetiştirilir.7'nyada konuşulan belli d'nya dillerinde eserler yayımlanır. 2öylece tslTmtanıtılmış $e bunu yapanlar en b'y'k m'ca%it payesine ermiş olurlar.] >şte böyleya(ıyor 7iyanet ?a(etesi. ynı ga(etenin A 9a(iran AF+E tari%li n's%asındamisyonerliğin programa alındığını gör'yoru(.3erde yaşıyoru( 2ir şeriat de$letinde mi Yoksa laikliği)temel ilke kabul etmiştat'rk 5'rkiyesinde mi =ğer şeriatla yönetilen bir 'lkedeyi( denirse,söyleyecek bir sö('m yok. ma laik 5'rkiye/deyi( denirse sorulması gerek" :aikbir 'lkenirr bir kuruluşu, din propagandası yapmak '(ere misyonerler yetiştirirmistelik bunlara, yabancı 'lke insanlarını >slTmlaştırmak i4in yabancı dillerdekitaplar ya(dırtıp o 'lkelere yollar mı Yine sormak gerekir" 2u iş, d'nyada teklaik $e b'y'k 4oğunluğu M'sl'man olan 5'rkiye &um%uriyetine mi kaldı Oarsınşeriatı, prenseslerini recmedecek öl4'de uygulayan uudB rabistan bu ama4layoluna de$am etsinSimdi kalkmış imamları Rabıta neden maaşa bağladı di)GFGye şaşıyoru(. 2aşkanlığın yıllardan beri per$ası(ca $e ısrarla yayınlarındabelirttiği ilkelerle Rabıta/nm ilkeleri arasında bir 0ark yoktur kiS 2ununi4indir kB, eski 2aşkan ltıkula4 dışarıya gönderilecek din göre$lilerineşeriatı egemen kılmayı a)ma4layan bir kuruluştan 'cret $erdirtmeyi uygun bulmuş$e bunu ra%at4a %'k'mete önerebilmiştir. 2öylece g'ya 3urcular, 'leymancılar $ebunun gibi tarikat $e demeklerce imamların maaşlarının ödenmesi önlenmişX amaimamlar bu adı ge4en derneklerden 4ok da%a g'4l' $e e$rensel bir kuruluşun elineteslim edilmiştir. 9er%alde Rabıta yöneticileri kendi a)ma4larına %i(metetmeyecek kimselere ayda AAEE/er dolar ödeyecek kadar sa0 değillerdir.9er şey apa4ık ortadadır. 7iyanet >şleri 2aşkanı Rabıta/nm ne olduğunu,ama4larını a4ıklamadan %'k'mete bu yolda öneride bulunmuş ama ne ya(ık ki%'k'met 'yeleri Z>slTm 2ir)liği diye sunulan bu kuruluşun ne olduğunuaraştırmadan kararnameyi im(alamışlardır.Yalnı( ayın 8rgeneral 9aydar altık karşı 4ıkar gibi olmuşX ama gene 7iyanet>şleri 2aşkanı o 'st'n ikna g'c' ile Z=0endim, dö$i(imi( yok, imamlar 4eşitli(ararlı kuruluşların elinde kalıyor] diyerek sayın altık/ın da onayını almayıbecermiştir.8ysa b't'n bu dernekler arasında ama4 bakımından bir 0ark yoktur. 5ek 0arkRabıta/nm %epsinden da%a b'y'k bir parasal g'ce sa%ip olmasındadır.



ö(lerimi bir noktayı da%a $urgulayarak bağlamak $e yetkililere seslenmekistiyorum" 5'rkiye/de %er ne ki tat'rk de$rimlerine ters d'şmekte, %er ne kigerici bir yola yönelmektedir, bilinmelidir ki, bu yoldaki t'm eylemler dış'lkelerde programlanmıştırX öneri %aline getirilmesini 7iyanet >şleri 2aşkanlığı'stlenmiştirX uygulayıcıları da 4eşitli %'k'metlerdir.I+.G.AF+J

?ö(lem"9Y!RX Y>3= 9Y!RSUğur Mumcu &um%urbaşkanı ayın =$ren/in d'nk' a4ıklamaları karşısındatartışmaya a4ıklık getirmek i4in şu noktaları yeniden $urgulamakta yarargör'yoru("GFZRabıta Hrg't'] bir şeriat örg't' m'd'r =$et bir şeriat örg't'd'r. 2u örg't,laik de$let d'(enlerine karşı bir sa$aş mı a4mıştır =$et bir sa$aş a4mıştır.5'rkiye &um%uriyeti laiklik ilkesine mi dayanır =$et, laiklik ilkesine dayanır.7e$letin isti%barat $e g'$enlik birimlerinin raporlarına göre, bu örg't birşeriat örg't' m'd'r =$et böyledir.2ir yandan, ZRabıta Hrg't' bir şeriat örg't'd'r] diye Zde$let bri0ingleri]$erilirken, öte yandan da de$letin Zasli $e s'rekli işleri] bu şeriat örg't'n'n

parası ile görd'r'l'yorsa, ortada de$let adına giderilmesi gerekli b'y'k bir4elişki $ar demektir.2u 4elişki nasıl 4ö('l'rYa ZRabıta Hrg't'] ile ilgili raporları yırtıp atarsını( ya da bu örg'te Zşeriatörg't'] dedikten sonra de$letin resmi göre$lilerinin aylıklarını bu örg'teödeteme(sini(.Ya o ya öb'r'... >kisi bir arada olma(.ZRabıta Hrg't' olayı] AI =yl'l öncesi $e sonrası ile birlikte ele alınırsa biranlam taşır. Yoksa, bu konudaki tartışma bir kısırdöng' i4ine sokulmuş olur.Zuudi kökenli Zrap milliyet4iliği] 5'rk siyasal yaşamında adım adım etkinliksağlıyor. 2u olgu nasıl görme(likten gelinebilirrap 'lkeleri ile dostluk ilişkileri kurmak başka konudurX krallık sarayı ile2aşbakanlık konutu arasında, prensler $e başbakanların kardeşleri $e iktidarpartisi il başkanları ile şirketler kurup, bu şirketlere, eski bakanları,millet$ekillerini $e parti yöneticilerini ortak etmek ise bambaşka bir konu..uudB sermayesi, ni4in, şirketleri $e 0inans kuruluşlarındaki ortaklarını %epsiyaset4iler arasından se4iyorA ralık AF+G g'n' göre$e başlayan 3V %'k'meti, A- ralık AF+G g'n' Zl2araka] $e Zaisal inans] kurumları ile ilgili kararnameyi im(alıyor.. 7a%asonra sıra, raplara m'lk satışına geliyor. nayasa Ma%kemesi/nin iptal ettiğiyasa, 3V iktidarınca yeniden 4ıkarılıyor. 2u ne telTş 2u ne aceleonra 2aşbakan/ın kardeşi, >slTm Kalkınma 2ankası/na m'şa$ir oluyor. M'şa$irolduğu g'n 2akanlar Kurulu, Z>slTm Kalkınma 2ankası/na $ergi mua0iyeti tanınması%akkında kanun tasarısı] im(alayıp 52MM/ye sunuyor.GF*9er şey bu kadar a4ık $e %er şey o kadar gö(ler ön'nde kiS.ZRabıta Hrg't'], kısa adı Zramco] olarak bilinen Zrabian)merican 8il &ompany]ile i4 i4e 4alışıyor. uudi rabistan/da kurulan bu merikan)uudi şirketinin,cRabıta Hrg't'n'n para kaynağı Z ramco] şirketi olduğunu ZMısır/daki sağırsultan] bile biliyor.AF-I yılında, rap d'nyasının önderliğini ele ge4irmek i4in kurulan ZRabıtaHrg't'], bu Zramco] parası ile g'nden g'ne g'4leniyor $e tat'rk/'n eliylekurulan laik cum%uriyetin din göre$lilerine kadar el u(atıyor.2i(, Z:aik 5'rkiye &um%uriyeti] olarak el a4ıyoru(, bu şeriat örg't' de de$letadına a4tığımı( bu ele imam başına AAE8 dolar sıkıştırıyorS.3asıl anma(sını( tat'rk/' >4ini( acıyla ka$rularak, nasıl, ZUyan ?a(i KemalUyan] deme(sini(. , Oe nasıl susarsını( b't'n bunlara karşı 3asılayın &um%urbaşkanı, d'nk' basın toplantısında, Z2u arkadaş bir $a(i0eyapmıştır, takdirle karşılarım] dedikten sonra, islamcı örg'tler dışında ayrıca,5KV/li $e böl'c' örg'tler ile ilgili araştırmalar da yapsaydım, beni Zalnımdanöpeceğini] de söyl'yor.



&um%urbaşkanının bu sö(lerinden anlaşılıyor ki, ayın =$)ren/e bu konudakiyayınlarım ilgililerce sunulmuş değildir. yrıca ayın &um%urbaşkanı, Zyoğunişleri arasında] &um%uriyet ga(etesi ya(arının, 2ulgar de$let şirketlerininsilT% ka4ak4ı) / lıklarındaki rollerini, bu şirketlerin 5'rkiye/dekiZmilliyet4i $e X mu%a0a(akTr ortaklan]X Z:] $e ZVKK/nınişbirliklerini A kanıtlayan belgeleri yayımladığını i(lememiş olabilir. Yine

a) yın &um%urbaşkanımı(ın, Zyoğun işleri] nedeniyle Z2i(im Rad) Z yo]$e 5KV %akkında &um%uriyet ya(arının neler ya(dığını S i(lememesi dedoğaldır.2u konularda &um%urbaşkanı/na Zbilgi..,ar(ında] %er %alde bir eksiklik olmuştur.2u eksikliği gidermek '(ere, ayın &urbu0başkanı/na, böl'c'l'ğ'n dış desteğikonusunda II ubat AF+* g'n' bu köşede yayımlanan Z: $e VKK] başlıklı ya(ımıanımsatmakla yetiniyorum.2i(ler, Zikri %'r, ir0anı %'r. $icdanı %'r] insanlar olarak, alnımı( a4ık $edimdik, Ku$ayı Milliye ru%u $e coşkusuyla, Zo$yet uşaklığı] ile )merikanuşaklığı] arasında %i4bir 0arkGF-görmeyi(. 7in söm'r's' $e ticaretine dayalı Zrap mu%ipliği] ile Z9umeynigericiliği] arasında da %i4bir 0ark görmediğimi(

gibiS]aym =$ren, d'nk' a4ıklamasında, 1Rabıta 8rg't']/nden para alınmasını Ze%$enişer] olarak görd'ğ'n' de söylemiştir.?a(i Musta0a Kemal tat'rk/'n, Z=%$eni şer serlerin en köt's'd'rt) ö(deyişini,ayın &um%urbaşkanımı(a, bilmem, a)nımsatabilir miyi(I+.G.AF+J9Y!R. Y!3 =OR=3S9ayır, ayın =$ren, a4ıklamalarını(a katılmıyoru(. Rabıta olayına yaklaşımını(,bi(e göre, doyurucu $e inandırıcı olmaktan u(ak kalmıştır.3eden=n başta, olayın ö('ne dön'k bakış a4ılarımı( birbirinden 4ok 0arklıdır. 2öylebir olayın anlamını laik cum%uriyet ilkesi a4ısından a(ımsamak, bi(e 4ok tersgelen bir tutumdur.3edir olayın d'ğ'm noktasıYabancı bir Zşeriat] örg't'n'n, bir kısım 5'rkiye &um%uriyeti kamu göre$lisinimaaşa bağlaması değil mistelik bu uygulamanın bir %'k'met kararnamesiyle başlatılmış olması değil miyrıca Rabıta kararnamesi, bu örg't'n ne olup ne olmadığı %akkında de$letinulusal g'$enlik birimlerinde yeterince bilgi bulunmasına rağmen 4ıkarılmışmıdır=$et. öyledir.2öyle bir durum, si(in deyişini(le, Z(aruretten], Zparası(lıktan] doğmuş olsabile, sa$unulama( ayın =$ren.4ıklamalarını( sırasında ZI*)GE imama bir s're maaş 0idendi diye laiklik eldenmi gidecekX de$letin temelleri sağlamdır] dedini(.2akış a4ılarımı(daki 0arklılık işte bu noktadan kaynaklanıyorX (ira olayın ö('n'gö(den ka4ırdığını(ı sanıyoru(.&um%uriyet de$letinin temellerinin sağlam atıldığına kesin olarak inanıyoru(Xancak yabancı bir Zşeriat] örg't'n'n 5'rk kamu göre$lilerine maaş ödeyebilmesinibu sağlam temelin orasından burasından kemirilmesine yönelik bir gayret olarakdeğerlendiriyoru(. 2u olaya belli bir %oşgör'yle yaklaş)GFJmayı, cum%uriyet de$leti i4inde, cum%uriyet karşıtı bir ideoloinin tırmanışınakatkıda bulunacağı i4in, te%likeli gör'yoru(.)>şte bu nedenle &um%uriyet.?a(etesi, si(in deyişini(le Zbir bardak, %atta bir katre suda 0ırtına]koparmamıştır. 8layın laiklik ilkesi a4ısından son derece $a%im bir anlamıolduğu i4in kamuoyunu %arekete ge4irmeye yönelmiştir. =ğer ga(etemi(in buyoldaki 4abaları 4ok değişik 4e$relerde yankı bulmamış olsaydı, si( de %er%aldebu kadar u(un $e ayrıntılı bir sa$unma yapma gereğini duyma(dını(.2i(e göre, asıl t'rban ya da başört' meselesi. Rabıta olayının yanında Zbirbardak suda 0ırtına kopanlmasıdır.]



Kimsenin giyimiyle kuşamıyla, sa4ıyla sakalıyla, inancıyla inan4sı(lığıylauğraşmak, bi(im 4oğulcu demokrasi anlayışımı(a sığma(. 9er t'rl' 0ikrindemokratik toplum d'(eninde yeri olduğuna inanırı(. ma %er (aman $urguladığımı(gibi, laikliğe aykırı bir gör'ş'n de$let i4inde tırmanma 4abalarına yol a4acakuygulamalarla m'cadele edilmesi gereğine inanırı("Rabıta/dan maaş olayına karşı 4ıkmamı( işte buradan kaynaklanıyor. 3asıl ki bir

Zkom'nist enternasyonal] 5'rk kamu göre$lisine maaş bağlayama(sa, bir Z>slTmenternasyonalinden de böyle bir uygulama kesinlikle kabul edileme(.:aiklik elbette dinsi(lik /değildir, ayın =$ren. ma okullarda din dersinianayasal bir kural olarak (orunlu kılmak da laiklik değildir. AI =yl'l/'n buadımı da, bi(e göre, laiklik uygulamasına &um%uriyet tari%imi(de $urulmuş enb'y'k darbedir.2u a4ıdan da AI =yl'l askeri yönetimini eleştiriyoru(.AI =yl'l askeri yönetiminin 4i(miş olduğu siyasal 4er4e)ceye, bir4okuygulamalarına demokrasi $e insan %akları bakımından karşı olduğumu( (atenbilinir. 2u y'(den. Rabıta olayıyla ö(el bir 4aba i4ine girmiş değili(. 2u aradacum%uriyet de$letinin en temel ilkesi olan laiklik a4ısından AI =yl'l/'n yerininde %ayli geri planda olduğunu belirtmeliyi(.

5'rkiye/nin >slTm 'lkeleriyle ilişkilerine gelince... ayın =$ren, bu konudakia4ıklamalarını( da doğrusu bira( Zpolitika] kokuyor.@'nk' bi(, öteden beri 5'rkiye/nin >slTm 'lkeleriyle yakınGF+ilişkiler kurmasından, dış politikasında Z>slTm boyutu]nu g'cendirmesinden yanaolduk. >slTm Kon0eransı 'yeliğinin 'lkemi(e dış politikadaki mane$ra alanınıgenişleteceğini sa$unduk. 2u 'lkelerden ayrıca bor4 da alınabilir, yardım daburs da...ncak bir tek şey bi(e göre yapılama(" 5'rkiye &um%uri)yeti/nin bir kısım kamugöre$lisi, Zkök' dışarda] bir şeriat örg't'n'n maaş bordrosuna bağlanama(.2öylesi bir uygulamaya karşı 4ıkmak, ne AI =yl'l' karalamaktırX ne >slTm'lkeleriyle ilişkilerimi(i koparmaya kalkışmaktırX ne de bir bardak suda 0ırtınakoparmaktır.9ayır, ayın =$renS:aik &um%uriyet de$letinin temellerine sa%ip 4ıkmaktırX onun kıyısındanköşesinden kemirilmesine karşı m'cadele $ermektir.arklı d'ş'n'yoru(.i(in bakışını( a4ını(ı alkışlayacak 4e$reler de kuşkusu( olacaktır.7ediğini( gibi, demokrasi AI =yl'l/den bu yana %ayli yol aldıX %em isti0anı(istenebiliyor %em de ma%kemeye $erilebili)yorsunu(...?'(el şey demokrasiS2i( de &um%uriyet olarak işte bu y'(den laikliği sa$unuyoru(X 4'nk' biliyoru( klaiklik $e $icdan ö(g'rl'ğ' demokrasinin $a(ge4ilemeyecek Zaltyapısı]dır.I+.G.AF+J h 9asan &emal7'nyada 2ug'n ":>K:>N>3 K83O=R5>2>5=>9'seyin Kemal, aileden kalma yakışıklılığı, ö(el yaşamında yumuşak başlılığı $eg'ler y'('yle b'y'kbabamın dost 4e$relerinin 4ok aranan kişisiydi. `ekTsı $e4alışkanlığıyla işinde de başarılı olduğunu arkadaşları söylerler $e onun4alışırken parlamalarım da bu nitelikleri y'('nden %oşgör'yle karşılarlardı.9'seyin Kemal/in bir ö(elliği de, ben pek anımsamıyorum.GFFama ya$aş ya$aş $e 4ok konuşması, la0ı aldı mı bırakmama)sıymış.2u %alini gören b'y'kbabam bir g'n, Z9'seyin Kemal/e göre diyalog 9'seyin ileKemal/in konuşması $e öb'rlerinin de dinlemesidir] diye takılmış. 8 g'nden sonrada, ne (aman karşılıklı olması gereken bir konuşma monologa 4e$rilse, bi(im e$de%emen, Z2u iş yine 9'seyin Kemal diyaloguna dön'şt'] denirdi.ayın =$ren/in basın toplantısı da, bana bira( 9'seyin Kemal diyalogunuanımsattı. ?er4ekten demokrasilerde basının karşısına 4ıkan siyaset $e de$letadamları, a4ıklamalarını yaptıktan sonra, sorulara yanıt $erirler. 2öyleliklebasın ile diyalog doğar. 2öyle bir diyaloga gerek gör'lmediği (aman ise, ya(ılıbir a4ıklama metni gönderilir ya da 5O/den bir a4ıklama yapılır. ma bunca



yıllık yabancı 'lkeleri de kapsayan ga(etecilik yaşamım i4inde ben böylesine9'seyin Kemal diyalogunu andıran bir basın toplantısı ne görd'm, ne de duydum.9er neyse, @ankaya/nın %er%alde bir bildiği, bir d'ş'nd'ğ' ya da kendilerinceönlemek istediği bir sakınca $ar ki, d'nk' toplantının soruşu( olmasına karar$erilmiş.ayın =$ren/in toplantıda söylediklerine gelince"

4ıklama, Rabıtagate konusundaki ba(ı noktalan aydınlığa ka$uşturmuştur. ayın=$ren, 5'rkiye &um%uriyeti 7e$le)ti/nin göre$lendirdiği kişilerin 5'rkyurttaşlarına yönelik %i(metleri i4in yabancı bir de$letten $e onun şeriatıyaymaya $e t'm d'nyaya egemen kılmaya yönelik ;ayın =$ren, >şin bu yanınadokunmuyor konuşmasında< örg't'nden para almasını doğal karşıladığını,kararnameyi bilerek im(aladığını $e aynı kararname yine ön'ne gelse, yineim(alayacağını a4ıklamıştır.ayın =$ren bu a4ıklamasından sonra, o (aman bu kararnamenin im(alanmışolmasının nedenlerini sıralarken, de$letin dö$i(i olmamasını gerek4e olarakgöstermiş, olayın bunca b'y't'lmesini gereksi(, %atta ama4lı görd'ğ'n'$urgulayıp, 5'rkiye/nin >slTm 'lkeleriyle ilişkilerini geliştirmesinin yararlıolduğunu. >slTm Kon0eransı/na girmenin yararlarını saymış $e ZRabıtagato/ieleştirenlerin AI =yl'l/' karalamak istediklerini söylemiştir.

ayın =$ren/in bu a4ıklamalarında ileri s'rd'ğ' gör'şlerin bir böl'm'ne katılmakbi(im i4in olanaksı(dır. Rabıtagate/i eştiren kişilerden biri olarak, ba(ınokti)/nrda yanlış anlamaları gidermek de bir göre$dir..GE3itekim bu göre$i konuşması sırasında ayın =$ren de $urgulamış $e Z2u $atanbenim değil %epimi(indir] demiştir.9er şeyden önce, ayın =$ren/in Rabıta kararnamesini im(alamak i4in ileris'rd'ğ' gerek4eye katılmak olanaksı(dır. 2ir de$let, parası olmadığı i4in kendiişle$lerini başka bir de$lete $eya örg'te i%ale edeme(, %ele %ele bu örg't,şeriatı t'm d'nyada egemen kılma amacını g'd'yorsa... 2aşka bir deyişle,bağımsı(lığın $e laikliğin dö$i(e 4e$rilmesinin d'ş'n'lmesi bile olanaksı(dır.:aikliğin de, bağımsı(lık gibi kon$ertibilitesi yoktur.5'rkiye/nin >slTm 'lkeleriyle ilişkilerini geliştirmesi $e >slTm Kon0eransı/nakatılması da şeriat4ılara de$letin işle$inin i%alesini gerektirme(.Rabıtagate skandalinin cum%uriyet tari%inin en b'y'k skandali olduğunu d'ş'nenbi(, >slTm 'lkeleriyle ilişkilerimi(in 4ok yönl' dış politika 4er4e$esindegeliştirmesini de, >slTm Kon0eransı/na gerekli 4ekinceler konarak gö(lemciolarak ka)tılınmasını da %ep sa$unduk. ma gö(lemci sı0atıyla katılımlan birtoplantıda de$let başkanı d'(eyinde temsilin garipliğini de %ep yadırgadık.Ka$ramları birbirine karıştırmamakta %er (aman yarar olduğunu unutmayalım. @okyönl' dış politikayla, de$letin işle$ini i%ale ederek bağımsı(lığını $elaikliğini (edelemek ayrı ayrı, %atta birbiriyle bağdaşma(, t'm'yle birbirine(ıt şeylerdir.ayın =$ren/in, Rabıtagate/i eleştirenlerin ama4larının AI =yl'l/' karalamakolduğu yolundaki gör'şlerine gelince"9er şeyden önce, şu noktayı %erkesin iyi öğrenmesi gerek" 7emokrasilerde,yurttaşların $e basının eleştiri %akkı $ardır. 2u yalnı( bir %ak değil, aynı(amanda bir göre$dir. 2u göre$in yerine getirilmemesi %alinde, toplumun ne gibite%likelerle karşı karşıya kalabileceğini ise AI =yl'l $e onun Rabıtagate/igöstermiştir. @ağımı(da kimse, Ztenkitten m'ne((e% değildir. >nananlara göreyalnı( 5anrıdır Ztenkitten m'ne((e%] olan. >şte bu y'(den diyoru( ki, AI =yl'l/'eleştirmek demokratik bir göre$dir.2u kapsam i4inde olaya bakınca, Rabıtagate/i eleştirenlerin ama4larının, aynı(amanda AI =yl'l/' eleştirmek olduğu gör'ş'ne candan katılıyoru(.3itekim bi( de Rabıtagate/i eleştirirken, AI =yl'l/' de eleştiriyoru(.=$et, amacımı( AI =yl'l/' eleştirmektir.EA." I-@'nk' Rabıtagate ile AI =yl'l birbirlerinin ayrılma( par4alarıdırlar $eRabıtagate, AI =yl'l/de de$letin temel ilkesi olan laikliğe karşı bir di(igirişimin yalnı(ca biridir.



Oe kanımı(ca, AI =yl'l yönetimi dışında %i4 kimse böyle bir işe böylesine0'tursu(ca atılama(dı. 2ir an i4in d'ş'nebiliyor musunu(, eğer =rbakan iktidardaolsaydı $e böyle bir kararnameyi im(alasaydı ne olurdu 2aşına neler gelirdi>şte bu y'(dendir ki, ayın =$ren/in ZAI =yl'l/'n laiklik konusunda en titi(şekilde da$randığı] gör'ş'ne katılmıyoru(. 2i(ce AI =yl'l kadar %i4bir dönemdelaiklikten u(aklaşılma)mıştı. .

ayın =$ren/in son a4ıklamasından önce. doğrusu bu ya i4imi(de, 4ok ama 4okk'4'k de olsa bir umut ışığı $ardı. 2elki de Rabıtagate, laiklik konusundakiyanlış tutumun anlaşılmasını $e bu yolun bırakılmasını sağlayacaktı.ayın =$ren, Rabıta olayına sa%ip 4ıkıp, aynı kararname bug'n de gelseim(alayacağını söyleyerek, i4imi(deki bu son umut kırıntısını da yok etti $e o(aman d'ş'nd'k ki, artık laiklik konusunda, eskisinden de 4ok da%a dikkatli $etiti( olmak $e kıyasıya bir m'cadele $ermek (orunludur. @'nk' artık laikliğin@ankaya/da tat'rk $e >nön' $eya IJ Mayıs dönemindeki kadar g'4l' bir g'$enceside yoktur.I+.G.AF+J h li irmen?'nlerin Köp'ğ'"R2!57 83 53?8Rabıta ile rabıtamı( Zparası(lık] ile a4ıklanıyor. 2u Zdil] %alkın en 4ok

anlayacağı dil olarak gör'l'yor. Varası(lığı etinde kemiğinde %issedenmilyonların 'lkesinde bu dil ile akan suların durdurulacağı sanılıyor.4ıklamaların ötesinde ger4ek öyle mi?er4ek de$letin kendi i4 ya(ışmalarında, belgelerinde yatıyor.2uyurun, 7ışişleri 2akanlığı/nın A Mart AF+- tari%li ;yani dolarları)aguarlara, pilli dış 0ır4alarına, elektrikli burun karıştıracaklara Balanyatırdığımı( dönem<, @5>?/in AAIF sayılı resmi ya(ısı 875 Rektörl'ğ'/neya(ılmış.875 >slTm Merke(i Yaptırma 7erneği, bankadan A mil)EIyon riyal 4ekmek i4in >4işleri 2akanlığı/na baş$urmuş, >4işleri 2akanlığı da7ışişleri/nden gör'ş istemiş. Ya(ıda bunlar %atırlatılarak şöyle deniyor"Z2akanlığımı(, esas itibariyle %alkın ö(el maddi katılımıyla cami yaptırılmasıgibi proeler i4in $e ö(ellikle dini ama4larla dış 'lkelerden yardım alınmasınakarşıdır..]>m(a %alen inlandiye 2'y'kel4isi olan 7ışişleri 2akanlığı @ok 5ara0lı >lişkiler?enel M'd'r Yardımcısı 8ktay ksoy.875/de cami $e >slTm Merke(i yaptırmak '(ere ortalığa dolar i4in, riyal i4ind'şt'ğ'm'( tari% ne Mart AF+-, yani tam bir yıl öncesi.Veki illT da Rabıta camiinde nama( kılmak niye870 /n'n yıllardır bir mescidi $ar (aten. Yetmiyorsa bir4ok de$let dairesindeolduğu gibi.iki odayı birleştirip mescit yapmak da%a onurlu bir iş olma( mıydı2i(im Rabıta/ya kucak $e a$u4 a4mamı( parası(lıktan 4ok densi(likten %er%alde.7ensi(lik derken mantıksı(lık değil. 875 yetkilileri %er%alde, Zni$ersiteolamadık, bari medrese olalım] diye d'ş'n'yorlar.Rabıta ile rabıtalı belgeler $e +E/A> yılların ga(ete koleksiyonlarıimamlarımı(ı Rabıta/ya Zparası(lıktan] değil de Zbo(uk parası(lıktan]kaptırdığımı(ı ortaya koyuyor.2ir örnek"AF+I yılı kasımında 5'rkiye, :ondra/da `iraat 2ankası aracılığı ile uluslararasıbir bankalar topluluğundan IEE milyon dolarlık kredi aldı. 2u kredi, anlı şanlıbir törenle $e törene katılan yabancı yerli banka temsilcilerine, yetkililerine(iya0etle, katılanların %er birine altın renkli masa saati arma)ğanıyla tari%ege4ti.ayın %'k'met o (aman bu olayı memleketimi(in yeniden itibar ka(andığını $edön'm noktasına geldiğinin bir belgesi olarak ci%ana ilTn etti. 8 g'n'nga(eteleri bu olayın tanığıdır.8 tari%ten sonra ö(al/ın da iktidara gelmesiyle kasalar dolar doldu. 7olarlarMarlboro, it%al makarma sosu $e rok0or peyniri oldu, $itrinleri doldurdu.Ze$in4liydik %epimi(, yaşasın %'k'metimi(] derken bir de baktık ki, yıl AF+*olmuş, imamlarımı( %TlT deplasmanda, Rabıta parasıyla nama( kıldırıyorlar.



EGZ>slTmiyette (or yoktur] diye bir %adis)i şeri0 $ar.Hrneğin, Zu yok, aptes alamıyorum, bu y'(den nama( kılamıyorum] diye birma(eret ge4erli değil. @'nk' su olmasa da, dini kural olarak aptes almak yine dem'mk'n"5emi( bir toprak $eya kum yığınına el s'rmek suretiyle, bir anlamda Zkuru

sistem] aptes alınabiliyor. 2una da Zteyemm'm] deniyor. 5eyemm'm ederek nama(kılmabiliyor, ancak suya ka$uşunca teyemm'm bo(uluyor, aptes almak gerekiyor.5eyemm'm ile nama(a de$am etmek, nama(ı ge4ersi( kılıyor.uya ka$uştuktan sonra kılınan nama(lar na0ile %ale geliyor.5'rkiye de Kasım +I/de IEE milyon dolara, yani suya] ka$uşmuştur.7a%a a4ık bir deyişle o tari%ten bu yana, JE cente mu%tacı(] gerek4esiyleRabıta/ya i%ale ettiğimi( imamların kıldırdığı beş $akit nama(ların t'm' na0ileolmuştur.8 nama(ların ka(a edilmesi, yani yeniden kılınmaları 0ar( %ale gelmiştir.2u konuda eski 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş/in kısa bir s're >4in ;öğle ileikindi $akti arası meselT< ge4ici göre$le işbaşına getirilmesi $e onun delTletiile eski 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4/tan bir 0et$a alması gerekir.2u 0et$anın 7e$let Vlanlama 5eşkilTtı/nın yardımı ile $e Merke( 2ankası/nın

eşg'd'm'yle JE cente mu%ta4 olmaktan kurtulduğumu( tari%ten sonraki nama(sayısının %esaplanarak imamlarımı(a 0a(la mesai yaptırılması $e yurt dışındakiM'sl'man 5'rk iş4i sını0ının bor4tan kurtarılması gerekir.ayın 2aşbakan gibi, ayın &um%urbaşkanı da iktidarların Rabıta ile kurduklarırabıtayı sJE cente mu%ta4] olmamı(la a4ıkladılar.2u ZJE cent], Rabıta/nın imamlarımı(a bi4tiği ttaban 0iyatı] mı idi2ilemiyoru(. Kim bilir'k'rler olsun ki 5anrı, I 8cak/ı sonra AI =yl'l' başımı(a getirdi.2eterin beterinden, e%$en)i şerrin Zşerrinden] bi(leri korudu. Ya JE cent yerineJ cente mu%ta4 durumda olsaydık...8 (aman Rabıta/ya imamlarımı(ın I*i yerine I*E/sini kaptıracaktık.EOerilmiş sadakamı( $armış. , II* imamımı( ZRabıtası(] ;da%a doğrusu AAEEdolarsı(<kaldı.2öylece 4ok ş'k'r ki e%$en)i şerrin derecesi de,slaiklik $e ulusal onurbakımından Zyenilir yutulur boyutta kaldı.Kaldı ki. ayın &um%urbaşkanı =$ren, e%$en me%$en de olsa bu işin şer olduğunu(ımnen de olsa i0ade ettiler. 2i(leri alnımı(dan öp'lm'ş4esine se$indirdiler.Kendilerine ş'kran ar( ederi(.IF.G.AF+J h %met 5anR2!5 O= 2>`:=R...9ı0(ı Oeldet OelidedeoğluUğur Mumcu/dan sö( ederken, %er (aman ZYiğit gen4 dostum $e değerli meslektaşım]derim. 2u ke( de laik 5'rkiye &um%uriyeti/ni korumak uğrunda %er te%likeyi gö(ealarak, 'lkenin dışında $e i4inde yu$alanmış 5'rkl'k d'şmanı b't'n >slamcıörg'tleri )tat'rk/'n de$rimci, laik cum%uriyetini emanet ettiği gen4lerden biriolarak) usta bir ga(etecinin $e %er ya(dığını belgeye dayandıran bir bilimadamının dikkat $e titi(liğiyle araştırdı $e 4ıkarıp ortaya koydu. ?er4ektenkutla)nası bir %i(met oldu bu. Kendisini kişisel olarak tanımadan önce, nkara9ukuk ak'ltesi/ndeki bilimsel yayınlarının nitelik $e değeri ile tanıdığım UğurMumcu/ya, öteden beri Zmeslektaşım] diye %itap etmekten, işte bunun i4in b'y'kkı$an4 duyarım. 2u ke( de y'rekten kutluyorum kendisini.ZRabıta] örg't'n'n kimliği, niteliği $e amacı konusunda bilinmeyen bir yön %emen%emen kalmadı. Uğur Mumcu/nun ya(ı di(isinin ardından, başta ga(etemi(in genelyayın m'd'r' 9asan &emal olmak '(ere, >l%an el4uk, 8ktay kbal, li ir)men,Musta0a =kmek4i gibi %er (aman tat'rk &um%uriyeti/ni sa$unan değerli ya(arlar,bir4ok ke( konunun t'rl' yönlerini deştiler $e gö(ler ön'ne serdiler. 2i(bug'nl'k sadece ba(ı noktalar '(erinde eleştirel bir gö(le duracağı("



2irincisi" Kökeni nerede olursa olsun, b't'n >slamcı örg'tler, uyruğu oldukları'lkelerin yöneticileriyle sıkı bir bağlantı i4indedirlerX onların politikasıdışında bir ama4 ardındaE*koşama(lar. 2öyle örg'tlerin bağlı oldukları de$letlerin ardında, resmi, gayriresmi, yakın $eya tlantik ötesi %angi örg'tlerin bulunduğu da a( 4ok biliniyor.

8 %alde 5'rkiye, bu >slamcı örg'tler karşısındaki tutumunu $e politikasını onagöre irdelemek $e yönlendirmek (orundadır. 2unu %i4 unutmamak gerekir.>kincisi" >slamcı örg'tler )ister yöntem $eya me(%ep ayrılığı, >ster 4ıkar4atışması y'('nden) birbirine rakip olsalar bile, ama4 bakımından birliktirler.2u ama4, )tıpkı kom'ni(mde olduğu gibi) ulusalcılığı ortadan kaldırıp onunyerine, b't'n >slTm 'lkelerinde, rap 'mmet4iliğini ge4irmek $e >slTm şeriatınıegemen kılmak, da%ası eğer ellerinden gelse rap4ayı b't'n M'sl'manların ortakdili durumuna getirmektir. Uğur Mumcu tara0ından yayımlanan Rabıta örg't'n'nt'('ğ' bunu a4ık se4ik gösteriyor. 8 %alde Rabıta $e ben(eri örg'tlerle ilgikurup, %er%angi bir şekilde alış$erişte bulunmanın, laik 5'rkiye &um%uriyeti/nin$ar oluş nedenlerini 4'r't'p yo(laştırmakla eşanlamlı olduğunu apa4ık görmek,ulusumu( i4in (orunludur.4'nc's' " 2i( 5'rklerin bu şeriat4ı örg'tlere karşı blr su4lamada bulunmaya

elbette %akkımı( yoktur. 8nlar kendi tutturdukları doğrultuda $e bildikleriyolda y'r'yeceklerdir. ayın 7e$let 2akanı 9asan &elTl ?ti(el/in dediği gibi,bunlar yalnı( bi(e değil, öteki >slTm 'lkelerine de yardım eden iyilikse$er $eg'(el örg'tler de olabilirler. Zaiyleri meşk^r $e m'$ barek olsunS] ma ayın7e$let 2akanı, Rabıta/nın Zmesaisini ni4in ö(ellikle 5'rkiye '(erindeyoğunlaştırdığını, şapkasını ön'ne koyarak, bir ke( olsun g'(el g'(el d'ş'nd' m'acaba 2u $atanı Yunanlılardan $e onun ardındaki ZkT0ir] de$letlerin pen4esindenkurtaran tat'rk %akkında sapık bir kişinin sö$g' $e i0tiralarla dolu kitabınıuudi rabistan/a göt'renlerin, sonra orada bastırıp, yabancı 'lkelerde a4ıka4ık, 5'rkiye/de gi(liden gi(liye dağıtıp sattıranların kimler olduğu konusunda%i4 (i%in yordu mu acaba 3i4in yapıyorlar bunu 7uyduğumu(a göre, bu kitaprap4aya da 4e$rilmiş $e başka M'sl'man 'lkelerin dillerine de 4e$rilmekisteniyormuş. Kim, nerede, ni4in 0inanse ediyor b't'n bunları 7e$letin %aberalma örg'tleri bunları arayıp meydana 4ıkarmakla göre$lendirilmişler midir9asan &elTl 2ey bunları da g'(el g'(el d'ş'nmelidir, Rabıta örg't'n' ö$erken.7örd'nc's'" lnımı(ı dik tutan Zulusal onur] diye nitele)E-diğimi( ka$ram %epten yok mu oldu ki, 5'rkiye de$letinin ma)aşsı( i(inle yabancı'lkelere giden resmi memurlarının aylıklarını Rabıta adlı şeriat4ı örg'teödetmek i4in 2akanlar Kurulu kararı 4ıkartıyoru( :aik 5'rkiye &um%uriyeti/ninYasama Meclisi binasının a$lusuna cami yaptırmak sanki 4ok gerekli miydi>badetini yapmak isteyen millet$ekilleri, yakındaki camilere gideme(ler miydiOe böylece oraya %arcanacak para, 'retici bir kuruma yatırım olarak konama( $eyaekleneme( miydi stelik bu cami i4in Rabıta örg't'nden koskoca 5'rkiye 2'y'kMillet Meclisi/nin bağış kabul etmesi ne demektir 3e oldu böyle bi(e 8rtadoğu5eknik ni$ersitesi/ne yalnı( cami değil, >slTm Merke(i adı ile şeriat4ı birm'essese yerleştirilmeye uğraşılıyor. 2u ne demektir =n b'y'k para yardımınıyine Rabıta yapacakmışX medreseye dön'şt'r'len imam)9atip okulları $e y'ksekislTm enstit'leri yetişmiyormuş gibi, şimdi de 'ni$ersitelerimi(e mi el atılmakisteniyor U(un yıllardan beri bu s'tunlarda ya(ıp 4i(iyoru(" \mam)9atipokulları me(unları, M'sl'man yurttaşlarımı(ın ibadet gereksinmesini karşılamaki4in, aydın din adamı olarak yetiştirilmelidirler. 8 %alde b' okulların dersprogramlarında şeriat kurallarının, yani >slTm %ukukunun yer alması ne anlamtaşıyor 2ug'n 2atıda adına Zkilise %ukuku] denilen 9ıristiyan şeriatı,'ni$ersitelerin yalnı( %ukuk 0ak'ltelerinde $eya enstit'lerinde bilimselyöntemlerle inceleniyor. 2i(de de 'ni$ersitelerimi(de enstit'ler kurularak $eyamukayeseli %ukuk ders programlarında >slTm %ukuku okutularak, bilimsel $etari%sel ama4lı öğretim yapılama( mıydı :aik 5'rkiye &um%uriyeti/nde şeriat%ukuku nerede $e ne (aman uygulanacak u %alde b't'n bunlar u(un $adeli birprograma göre, geleceğe yönelik olarak yapılıyorX nedir bu ama4 KendileriniZtat'rk4'] sanan yöneticilerimi( )yıllardan beri s'rd'rd'ğ'm'( uyarılararağmen) bunu %i4 d'ş'nmediler mi



2eşincisi" 2u de$leti yönetenlerin kişisel onurlarına ne oldu $eya belleklerinasıl bir arı(aya uğradı ki, belgeler ortaya 4ıkana dek Rabıta/nın bi(imimamlara yıllarca maaş ödemesi %akkındaki kararnamenin $arlığı inkTr edildi Oesonra y'( seksen derece dönerek ger4eği itira0 ederken mert4e, Z=$et, yanlışyapmışı(] demek $arken, görmemişi(, bilmemişi(, 0arkında olmamışı( denildi. 2u2akanlar Kurulu kararının Resmi ?a(e)ie/de yayımlanmamış olması, sakın bir

Zsu4luluk duygusun])dan ileri gelmiş olmasınEJltıncısı" 7YV ?enel 2aşkanı ayın &indoruk, Rabıta/y)la olan ilişkininniteliğini $e maaş işini önce eleştirdiği %alde, bu ilişkinin ilk ke( 7emirel/inbaşkanlığı döneminde kurulduğu ortaya 4ıkınca, ni4in birden ağı( değiştirdi 2uda$ranış laik 5'rkiye &um%uriyeti/nin bug'nk' te%likeli duruma d'şmesinin, sağkanat politikacılarının $e ö(ellikle )ge4en yıl de$let töreniyle gömd'r'len)&elTl 2ayar başta olmak '(ere Menderes, da%a sonra 7emirel, ondan sonra H(al $etakımlarının tat'rk de$rimini $e laiklik ilkesini %a0i0e almalarının $eolabildiğince din söm'r'c' yapmalarının bir sonucu değil midirYedincisi" Kendi kardeşi Korkut H(al/ın politika yaşamına dönmesi ö(lemini taaamerika/dan uydu aracılığıyla yaptığı basın toplantısında )yasaklar dolayısıyla)ima eden ayın 2aşbakan 5urgut H(al, %er %a0ta umre (iyareti yaptığını a4ıklayan

Korkut H(al/ın ideoloisini bilmiyor mu ki, aynı basın toplantısında Rabıta/danmaaş alan 5'rkiye &um%uriyeti imamları konusundaki yayınlar i4in, Zideoloiknitelikli] diyerek, artık bayatlamış $e kanıksanmış genel su4lamalardabulunabiliyor >deoloi yalnı( solda mı $ardır ağ kanadın 5'rkiye/de laikliğiyıkıp, onu bir şeriat de$leti durumuna getirmek i4in dışta $e i4te yapılan buncayayın Zideoloik nitelikli] değil de nedir Uğur Mumcu/nun/dediği gibi, sadecelaikliği sa$unmak i4in yapılan yayınlar mı ideoloik oluyor Yarın öb'r g'nKorkut ö(al yeniden politikaya atılıp, MV ben(erB bir parti i4inde, 5'rkiye/delaikliği ortadan kaldırıp, bir >slTm de$leti kurma politikası g'tmeye başlarsa$e bu yolda ya(ılar ya(arsa, 2aşbakan H(al, kendi kardeşine de mi Zideoloiknitelikli] ya(ıyor diyecek 9i4 sanmam. @'nk' 2aşbakana göre bu yoldaki4alışmalar ideoloik nitelikli değildir. 9atta neredeyse doğaldır. 8, Zkimseyleka$ga etme(], kardeşiyle mi edecekSeki(incisi" ayın &um%urbaşkanının laik d'ş'nceli olduğunda kimsenin kuşkusuyokturX ama tat'rk/'n kurmuş olduğu b't'n de$rimci m'esseselerin onun (amanındayıkılması, tat'rk/'n $asiyetnamesinin onun (amanında bo(ulması, tat'rk/'nkurduğu &9V/nin onun (amanında kapatılması, tat'rk/'n koyduğu laik öğretimilkesinin onun (amanında $e 5'rkiye/nin tek %Tkimi olduğu dönemde yaralanması,Rabıta örg't'yle ilgili kararnamenin onun (amanında 4ıkarılması nasıl i(a%edilebilir 2u 2akanlar Kurulu kararnamesinde b't'n bakanların $e başbakanın,%ele 7e$let 2akanı H(g'neş/in im(asını gör'nce, belki onu, b'y'k sakıncasınıd'ş'nmeden,E+im(alamışlardır. 3e $ar ki, @ocuk =sirgeme Kurumu/nu denetlerken mut0aktaki yem.ğe $arıncaya kadar $eya bir okulu denetlerken, öğretmenin sigarasına kadardikkat eden ayın &um%urbaşkanından, yurt dışına maaşsı( i(inle gönderilenimamların, o yabancı 'lkelerde ne ile ge4ineceklerine )kararnameyi im(alarken)dikkat etmelerini beklemek, sTde bir $atandaş o)larak %akkımı( değil midir 2ututum $e da$ranış, dış $e i4 şeriat örg'tlerine $e irticaya b''k cesaret $ermesonucunu doğurmamış mıdır 9ele kendilerinin önceki yıl yaptığı bir meydankonuşmasında, laiklik ilkesini Tyet $e %adisler okuyarak sa$unmaya kalkışması,bu cesareti b'sb't'n arttırıcı bir da$ranış değil miydi Oarsayalım ki, maaşsı(olarak i(inle dışarıya gönderilen t'rl' teknik alanlardaki de$let memurlarına,)7emirperde gerisi 'lkeleri bir yana bırakıyorum) örneğin $rupa/nın %er%angibir 'lkesinin, sosyal demokrat nitelikli bir derneği tara0ından maaş $erilmesikonusunda bir kararname. ayın &um%urbaşkanına sunulsaydı, ac.aba yineim(alayacaklar mıydı7oku(uncusu" 2't'n bunların yanında i4 a4ıcı bir nokta $ar ki o da, basınımı(ınb'y'k 4oğunluğunun, laik 5'rkiye/nin karşı karşıya bulunduğu te%likeyi anlayıp,şimdiki Zgö( yumucu] politikaya $e Rabıta örg't' ile ilişkiye cep%e alması $eköşe ya(arlarının da kimileyin sert eleştirilerde bulunması)dır. ?er4i =rgun2alcı/mn, ge4en %a0ta başındaki ya(ısında işaret ettiği gibi, bir tek ga(ete



ayrık olmak '(ere, öteki ga(eteler bu Rabıta örg't' ile ilişki konusunu ortaya4ıkaran Uğur Mumcu/nun adından ) gecikme ile de olsa ) sö( ettikleri %alde,Mumcu/nun &um%uriyet ga(etesi ya(arı olduğunu bilme(likten gelmeleri %oşka4mamıştır. ma (ararı yokX %er%alde bir g'n gelir, böyle konularda daobekti0lik egemen olur.

Uğur Mumcu/nun ya(ı di(isi 4ok da%a a4ık se4ik olarak gösterdi ki, laik 5'rkiye&um%uriyeti/nin temel taşlarından olan ulusalcılık $e laiklik ilkeleri bug'nb'y'k te%likelerle karşı karşıyadır $e bunun sorumluluğu, 7iyanet >şlerl/ndenbaşlayarak, doğrudan doğruya sağdaki politikacı $e particilere $e AI =yl'lyöneticilerine, kısacası, en alt kademeden, en 'st kademeye kadar, bi(imyöneticilerimi(e d'şmektedir, yabancı örg'tlere değil.eriat4ılık konusu '(erinde gelecek %a0ta yine duracağı(.IF.G.AF+J EF )5R>9= ?=@=&=K 2>R K83UM?a(etemi(de belgeleri yayımlanan $e ayrıntıları sergilenen ZRabıta olay]konusunda &um%urbaşkanı =$ren u(un bir a4ıklama yaptı. 2u a4ıklama, cumayıcumartesiye bağlayan gece tele$i(yonda b't'n 'lkeye yansıtıldı.aym &um%urbaşkanı/nın olaya gereken önemi $ererek bu kadar ayrıntılı bir

a4ıklama yapmasını teşekk'rle karşılıyoru(. ?a(etemi( göre$ini yaparak ZRabıtaEAayı]nı, cum%uriyet de$letini ilgilendiren b't'n yönleriyle ortaya koymuştur.Gu noktayı ayın =$ren de belirtmiş, ga(etecilik göre$imi(i yaptığımı(ı$urgulamışX ancak yorumlarımı(a katılmadığını söylemiştir.2i( de a4ıklamalarından öt'r' ayın =$ren/e teşekk'r etmekle birlikte, olayayaklaşım bi4imini $e 4oğu yorumunu o))naylamadığımı(ı ya(mak (orundayı(. ayın=$ren Zui misal, )misal olama(] kuralını %i4e sayarak, laiklik ilkesinin4iğnenmesi yolundaki köt' örneklerin dök'm'n' yapmış, bu yöntemle ZRabıta 8layı]sorumlularını aklamaya 4alışmıştır.ayın &um%urbaşkanının 'sl^bunu $e ba(ı deyişlerini yadırgadığımı(ı dasöylemeden ge4emeyeceği(. Yalnı( bir örnek $erelim" Rabıtacıları temi(e 4ıkarmakamacıyla, de$letimi(in bor4 almak i4in yabancı 'lke $e kuruluşlara Zy'( suyudökt'ğ'n'] belirtmek &um%urbaşkanımı(a d'şme(di. ayın =$ren, politikacıdeğildirX de$letimi(i temsil etmektedirX konuşmalarında ö(en $e dikkattenu(aklaşmasını, 'lkenin $e de$letin onurunu yaralayıcı deyimler kullanmasınımakamıyla bağdaştırmak g'4t'r.3e $ar ki &um%urbaşkanı/nın u(un konuşmasında, altı 4i(ilmesi gereken, asılkonu. ayın =$ren/in laiklik anlayışındaki b'y'k yanlıştır ki bu nokta '(erindedurmak istiyoru(.2ilindiği gibi tat'rk4'l'ğ'n $e cum%uriyetimi(in temellerinden biri, AFIyılında 4ıkarılan ZHğretim 2irliği Yasasıdır. =ski adıyla Z5e$%id)i 5edrisatKanunu] diye anılan bu )yasayla Milli =ğitim/de yalnı( laiklik $e bilimselöğretim ge))4erli olmuştu.AI =yl'l yönetiminde, başında aym =$ren/in bulunduğu Milli ?'$enlik Konseyi,ilk $e ortaöğretimde din derslerini (o)5unlu yaparak bu de$rimi yıkmıştır.AE. aym =$ren olayı şöyle anlatıyor" Z2aktık >d y'(de FE ö0c)rend (aten dinderslerine giriyor, y'(de AE da katılsın deyip karan $erdik.]tik $e ortaöğretime )(orunlu olmasa da) din derslerinin konması, tat'rk/'nlaiklik ilkesinden geriye dön'şt'. aym =$ren/in ilk yanılgısı burada başlıyor.narşi $e terör' önlemek amacıyla, AI =yl'l/de Zyönetime b't'n'yle el koyan]ordu, emir $e komuta (incirinde i4 g'$enliği sağlamaya 4alışırken, siyasalkararların b't'n sorumluluğunu beş kişilik Milli ?'$enlik Konseyi/ne bırakmıştı.Konsey, tat'rk ilkelerine bağlı bir kurul olduğunu, ortaöğretimde, se4meli olandin derslerini kaldırmakla kanıtlayabilirdi. Milli ?'$enlik Konseyi, en baştaaym =$ren, bunu yapacak yerde, din derslerini (orunlu niteliğe dön'şt'rmekle deyetinmeyerek bu kuralı anayasaya ge4irmişlerdir. .:aik cum%uriyetin temeline $urulan bu b'y'k darbenin, aym =$ren yoksa 0arkındadeğil midir2u soru aym &um%urbaşkanı/nın son a4ıklamasından kaynaklanıyor ye b'y'yor.



=$ren/in dediği gibi y'(de FE öğrencinin kendi isteğiyle din derslerinekatıldığını $arsayalım. 2u durumda laikliğin ö(' $e gereği, geri kalan y'(deAE/un $icdan ö(g'rl'ğ'ne saygı duymak $e de$let g'$encesine almaktır.=ğer bu nokta anlaşılmamışsa $e anlaşılmıyorsa, uygarlık tari%inde $edemokrasinin gelişmesinde b'y'k bir aşamayı $urgulayan $e cum%uriyetimi(intemelini oluşturan laikliğin de anlaşılamadığını belirtmek (orundayı(.

7emokrasi, 4oğunluğun 0ikir $e inan4larına saygı duymakla birlikte, a(ınlığın0ikir $e $icdan ö(g'rl'klerini g'$ence altına almak demektir.3e ya(ık ki aym &um%urbaşkanı/nın, konuşmasında bu ger4ek yeterince ka$ranmışgör'nm'yor, ama bu konuda bi( kendisini eleştirmenin ya da sa$unmanın bir yararıolacağını sanmıyoru(.ayın =$ren, son basın toplantısındaki sö(leriyle tari%imi(e ge4ecektir.IF.G.AF+J h &um%uriyetAA5R5/nin >4inden "55RK@:K 7=R:=R>Yıllardır tele$i(yondan tat'rk4'l'k dersleri alıyorduk.. 7ersler 5R5/nin%a(ırladığı i(lencelerden da%a 4ok, ö(ellikle tele$i(yona 4ıkıp konuşmaolanağına sa%ip kişiler tara0ından $erilirdi. 9erkes tat'rk4'l'ğ' kendi

ka0asındaki modele göre anlattı tele$i(yonda. Kimi tane tane söyledi, kimibağırarak, kimi kendine akıllıymış gibi po(lar $ererek... ma %epsi Zdışmi%raklarca kapılmamamı(ı, Zyabancı ideoloilere tutsak olmamamı(ı öğ'tledi,5R5 onlara babalarından kalmıştı sanki. >stediklerini su4ladılar,istemediklerini %ede0 olarak gösterdiler, beğenmediklerini yerden yere $urdular,ona buna Z$atan %aini] dediler. Kamuoyunda lekeledikleri kişilerin aynıtele$i(yona 4ıkıp ken] dilerini sa$unma %akları yoktu. 5'm su4lamalartat'rk4'l'k adına, tat'rk4'l'k uğruna yapıldı, radyolarda $e ekranlarda. 5R5öyle duruma gelmişti ki, saba%ları radyolar sayesinde tat'rk4'l'kle kalkıyor,akşam 5O ile tat'rk4'l'lr d'şlerini görerek uyuyorduk. ma. bir t'rl'tat'rk4'l'ğ', radyo $e tele$i(yonunun t'm g'c'ne karşın, kimseye öğretemediler.8nlar 5R5/de Ztat'rk, tat'rk] dedik4e, %erkes tat'rk/ten soğuyor,u(aklaşıyor, b'y'k bir boşluğun i4ine yu$arlanıyordu. @'nk' anlatılan neZtat'rk4'ltik]t', ne de tat'rk/'n kendisi. Yıllarca mikro0onlar $ekameralar, .ZUlu önder], Z9ayır, Y'ce Hnder] 4ığlıkları ile 4alkalanıp durdu.7erken, Uğur Mumcu &um%uriyet ile ZRabıta]yı getirip ortaya koyu$erdi. 9em debir AI Mart g'n'... 2aşta tat'rk4'lerin bir başka tat'rk4'l'ğ' kendioyunlarına göre te(gT%layıp ön'm'(e s'rd'kleri g'nlerin yıldön'm'nde... 9em deen y'ksek kattan, adım adım aşağılara doğru inen, oralardan Kıbrıs/a $e 875/yedek u(anan belgeler $e belgelerle... Yıllarca bi(lere tat'rk4'l'k dersi$erenlerde bir bellek boşluğu başlamasın mı5R5/den Zdış mi%raklar] $e Zyabancı ideoloiler] ile ilgili uyanlar yapılırken,meğer %erkes ZRabıta] ile ilişki kurmada )Zraya girermiş de, %aberimi( yokmuş.ZRabıta]dan da%a iyi Zdış mi%rak], da%a iyi Zyabancı ideoloi] olur mutat'rk/' $e tat'rk4'l'ğ' tele$i(yondaki derslerden öğrendiklerini sananlar,Z2ir yandan dış mi%raklara karşı 4ıkacaksın, öte yan)AI.dan onlardan yardım alacaksın. 2una ne denir] diye sormayacaklar mıdır =$et,buna ne denir9ouston/daki 5R5 mu%abiri, ge4en ay yayımlanan ZGI. )?'nde] 5O röportacılığınınen görkemli örneklerinden birini .gö(lerimi(in ön'ne sererek. ayın ö(al/ıameliyat eden doktora, Z2aşbakanın kalbini elini(de tuttuğunu(da ne%issettini(] jiiye sormuştu. Oar mı şimdi, yıllardan beri bi(lere 5R5/dentat'rk4'l'k dersleri $eren ZRabıtacılar]a, Z8lay ortaya 4ıkarılınca, neler%issettini(] diye soru sorma y'rekliliğini gösterebilecek bir 5O röportacısı9ouston/daki doktor, Z8 da %epsi gibi bir kalpti işte] diye yanıt $ermişti.?'n'm'('n eski tat'rk4'leri, yeni ZRabıtalıları], eğer anımsayabilirlerse, eğerZg'n'n 4ok yoğun 4alışma şartları] i4inde (aman bulabilirse, eğer bri0ingdosyasının yirminci say0asına şöyle bir gö( atabilirlerse, Z?er4ek tat'rk4'l'kiki y'(l'l'k değildir. 2en bunu bilir, bunu %issederim] diyebilirler mi,kendilerine soru sorabilecek 5O röportacısına ma merak etmesinler, ne böyle



soru yöneltebilecek röportacı $ar 5R5/de ne de ger4ek tat'rk4'l'ğ' bilen,onların arasında.GA.G.AF+J h Ma%mut 5. Hngören5R5nin >4inden"ZU`K53 KUM37]5R5/nin %aber b'ltenleri $e %aber i(lenceleri %er%alde Zu(aktan kumandalı] bir

yöntemle %a(ırlanıyor. 2akıyorsunu(, %aber b'ltenlerinde 5R5/nin kendimu%abirleri ile 'retilmiş tek Zö(g'n] %aber yok, ZRabıta] konusunda. =ğer ga(eteokumuyorsanı(, ZRabıta] olayını bu b'ltenlerden öğrenmeni( olanaksı(. 5R5,ZRabıta]ya %ep başkalarının $erdiği deme4lerle $e &um%urbaşkanı/nın yaptığıkonuşmanın yayını ile yaklaşıyor. 9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön', 5R5/ninyayımlamak (orunda kaldığı bir basın toplantısında, ayrıntıları ile a4ıkla)masa, bu konunun i4y'('n' radyolardan $e iki kanallı tele$i(yondanöğreneme(sini(.Ya da arkadaşımı( %met 5an, o g'l'n4 9ouston kaynaklı tele)şo$/da 2aşbakan/aZRabıta] konusunu soran tek ga(eteci olma onurunu taşımasa, tele$i(yondanZRabıta] %akkındaAGyine bilgi alamayacaksını(. Ya ya(arımı( Uğur Mumcu.. 8layı ortaya 4ıkaran o.

9i4 (aman ge4irmeden kendisiyle radyo )5O %aberlerinde $e artık ö(ellikleZu(aktan kumandalı] olduğu anlaşılan o bi4imi bo(uk %aber i(lencelerinde söyleşiyapmak gerekme( mi 9aberciliğin en basit, en bilinen, en önde gelen kuralı budeğil midir =ğer salt Uğur Mumcu/yu radyolara $e tele$i(yonlara 4ıkararak5R5/nin şimdiye dek milyonlarca ke( delik deşik olmuş yansı(lığının/bo(ulacağından korkutuyorsa. Uğur Mumcu/ya %er $erdiğini( b'ltene ya da %aberi(lencesine karşın gör'şl'leri de 4ıkarırsını(, olur biter.ma öyle olmuyor $e %erkesin bildiği bu k'4'c'k %abercilik kuralı uygulanmıyor.@'nk' ya(arımı( Uğur Mumcu/nun 5R5/de konuşması, 5R5cilerden önce, Zu(aktankumanda] ile 4ok eski g'nlerden beri yasaklanmıştı. Kim $ermişti bu buyruğuu(aktan 3asıl $ermiştir 9er şeyden önce) birer meslek elemanı olması gereken5R5ciler nasıl olur da bu Zu(aktan] gelen buyruğa ku(u ku(u boyun eğerler2unlar bilinme(S )ma 4ok değil, ge4en yıl, - 5emmu( AF+- g'nl' 3oktadergisinden öğrendiğimi(e göre, bir (amanlar 5R5 9aber 7airesi 2aşkanlığınıyapmış olan ga(eteci =rcan an/ın, Zyukarıdan gelen baskılarla. Uğur Mumcu/nun;ya(ar 3a(lı !lıcak ye M'mta( oysal/ın da< 5R5/ye 4ıkamayacağını] söylediğiileri s'r'lmektedir. 3itekim, Kasım AF+- cuma akşamı 5R5 5ele$i(ya)nu/ndanyayımlanan YHK konulu a4ıkoturuma da. &um%uriyet ga(etesi yönetiminin adını 5R59aber Merke(i/ne $ermesine karşın, ya(arımı( Uğur Mumcu/nun YHK 2aşkanı >%san7oğ)ramacı/nın karşısına konuşmacı olarak 4ıkarılması 5R5 tara0ından kesinlikleengellenmişti. 9er%alde yine Zyukardan $e u(aktan kumanda] ile...ma ZRabıta] olayının en canlı döneminde bir bakıyorsunu(, 5O)A/deki %aberi(lencesi Z9aberden 9abere] de 2atı lmanya/daki 0aşing konusu inceleniyor. 9emde 5R5cilerin sa$larına göre, toplumsal a4ıdan yapılıyormuş bu inceleme. H('r'kaba%atinden b'y'k bu 5R5/cilerin... 9em Ztoplumsal a4ı]yı bilmiyorlar %em de%aberciliği. 8 g'nlerde ZRabıta] olayı bir yetkilimi(den diğer yetkilimi(ebulaşıyor $e bi(ler de 5R5 5ele$i(yonu/nda, adı Z9aberden 9ab4re] olan birg'ncel konulu i(lencede 0aşingi i(liyoru(, uslu uslu. U(aktan kumandasayesinde...onra, ge4en salı akşamı, ZKamuoyu] geliyor 5O)l/e. Yine ZRabıta] olayıincelenmiyor. 3e $ar ZKamuoyu]nda ?')Aneydoğu/dakl olaylar... 2akın, bu konu da g'ncel. 2unu da in)celemek gerekli.ma olma( ki, salt Zresmi ideoloi]nin ağ(ı. ile $e salt resmi sö(c'klerleanlatılma( ki böylesine geniş boyutlu bir olay. ZU(aktan kumanda] o denli etkin$e ka4ınılma( ki, ZKamuoyu]nda sorulara yanıt $eren $e olayları yerinde i(lemişbir 5R5 %abercisi ti/e Zu(aktan kumanda ile ön'ndeki kTğıttan okuyarakanlatmaku]"X kurtaramış kendini. 8lma(, Zu(aktan kumanda] ile %abercilikyapılma(.J..AF+J h Ma%mut 5. öngörenZM87=R3 >:M 7=O:=5>



5emel kaynağını Kuran/d/an alan şeriat sadece imar $e ibadetle ilgili esaslargetirmekle kalma( ;(aten öyle olsaydı ortaya pek bir sorun 4ıkma(dı<. 2unun yanısıra, ekonomik ilişkilerden de$let yönetimine, kadın)erkek ilişkilerindenkişilerin da$ranışlarına, yiyeceklerine, i4eceklerine $e giyeceklerine kadar%ayatın %er yön'n' kapsayan ayrıntılı d'(enlemeler koyar. 2u bakımdan şeriatd'(eni, tam anlamıyla Zb't'nc'], bug'nk' deyimle Ztotaliter] bir nitelik taşır.

/ Z2ir bardak suda, %atta bir 0catre suda kopardan 0ırtına.])2ret, ayın =$renkamuoyunu g'nlerce 4alkalandıran Rabıta olayını böyle nitelendirdi. ma, %ernedense, bu Zbir kat)re suda]ki 0ırtınayı dindirmek i4in tam bir bu4uk saatkonuşma gereğini duydu. onunda acaba başarılı olabildi mi 4ıklamalarınındoyurucu, %ele inandırıcı olduğunu söylemek 4ok g'4. :aiklik konusunda Z%assas]olduğu )başta kendisince) söylenen ayın =$ren, bu olayda kendisinden beklenena4ık $e kesin tutumu ortaya koymadı. Konuyu ilkesel yönden ele alacak yerde,laik 5'rkiye &um%uriyeti/nin din göre$lilerinin şeriat4ı bit örg't tara0ındanmaaşa bağlanmasını sa$unmak i4in ne kadar ma(eret bulmak m'mk'nse, %epsini u(unu(adıya saydı, dökt'. 2u da, kamuoyunun geniş bir kesiminde b'y'k %ayalkırıklığı yarattı. 7eğerli ga(eteci ) ya(ar Uğur Mumcu/nun. kapan reim döneminin karanlığındakalmış bir olayı g'n ışığına 4ıkaran son arattırması, %04 ş'p%e yok ki onun

meslek %ayatının en b'y'k başarılarından biridir. 2u araştırmanın başka %i4biryara)A*Lı olmadıysa )ki bence 4ok olmuştur) en a(ından kimlerin ger4ek laiklikten yana,kimlerinse (amana $e (emine göre değişen sulandırılmış bir laiklik anlayışındanyana olduklarını a)4ık4a ortaya 4ıkarmış olması bakımından yararsağlamıştır.2en bu ya(ımda, kamuoyunda artık ZRabıtagate] diye a)nılmaya başlanan olay'(erinde durmayacağım. Hyle sanıyorum ki. &um%urbaşkanı $e %'k'metyetkililerince onun önemini k'4'ltmek i4in gösterilen b't'n 4abalara karşın buolay 4eşitli boyutlarıyla da%a bir s're g'ndemde kalacaktır. ;:aiklik konusuise, gör'n'şe göre. g'ndemden %i4 inmeyecektir<. 2u ya(ının kaleme alınmasındakibaşlıca neden. Rabıta örg't'n'n g'tt'ğ' ama4ların bende uyandırdığı ba(ıd'ş'nceleri o)kuyucularla paylaşmak isteyişimdir diyebilirim.Rabıta, AFJ- yılında Vakistan/da ZUluslararası eerat Kongresi] adını taşıyantoplantılara önc'l'k etmiş. 5'rkiye/den MV/li bir bakanın da katıldığı butoplantılar sonunda bir di(i karar alınmış. Uğur Mumcu/nun Z>slamcı örg'tler $eVara başlığını taşıyan ya(ısından ;&um%uriyet, AG.G.AF+J< öğrendiğimi(e göre bukararlardan ba(ıları şöyle "

h >slTm 'lkelerindeki anayasal m'esseseler tslTmi esaslara uydurulmalı $erap4a %alka indirilmelidir.

h BslTmB olmayan kanunlar kaldırılmalı $e şeriata uygun kararlarg'4lendirilmelidir.

h 2't'n daire $e işyerlerinde anlaşma $e ni(amlar dua ile birlikte takdimedilmeli $e bu yerlerde bir mescit a4ılmalıdır.

h 7'nyadaki kadınlar >slTm yasaklarına uymalıdır. 2öylece u(ayıp gidenkararlar arasında, benim ka0amdabir di(i soru işaretinin uyanmasına yol a4an bir tanesi de şu"

h 5amamen şeriata dayalı modern >slTm de$leti kurabilmek i4in gerekligirişimlerde bulunulmalıdır.=$et, kurulması ama4lanan de$let %em Ztamamen şeriata dayalı] olacak %em deZmodern], yani 4ağdaş bir de$let olacak. eriatın temeli bundan AEE yılöncesine gittiğine göre, acaba bu iki ka$ram birbiriyle nasıl bağdaşabilirdi2öyle bir de$let d'(eninin ger4ekleşmesi %alinde neler olabileceğini d'ş'nmeyebaşladım.9er şeyden önce, bu de$letin demokratik bir de$let olmayacağı a4ık4a belliydi.`ira, >slTmB .esaslara göre egemenliğin %alka ya da millete ait olması diye birşey kesinlikle sö( konusu olama(. ?öky'('nde olduğu gibi yery'('nde de egemen)A-ligin tek bir sa%ibi $ardır, o da lla%/tır. Yöneticisi de, yönetileni de mutlakolarak lla%/ın iradesine boyun eğmek (orundadırlar. 2u irade, şeriat kurallarıi4inde kendini gösterir. eriat, ona inananlarca, lla%/ın iradesini belirleyen



ilT%i bir yasa olduğundan %i4bir şekilde tartışılama( $e e% k'4'k bir noktasıbile değiştirileme(. 7eğiştirilemeyeceğine göre, Zmodern >slTm de$leti de,orta4ağın en geri $e en ilkel toplumlarından birini o g'n'n öl4'leri i4indeZmedenileştirmek] i4in getirilmiş olan kurallara uyularak yönetilecekdemektir.5emel kaynağını Kuran/dan alan şeriat, sadece iman $e ibadetle ilgili esaslar

getirmekle kalma( ;(aten öyle olsaydı ortaya pek bir sorun 4ıkma(dı<. 2unun yanısıra, ekonomik ilişkilerden de$let yönetimine, kadın)erkek ilişkilerindenkişilerin da$ranışlarına, yiyeceklerine, i4eceklerine $e giyeceklerine kadar%ayatın %er yön'n' kapsayan ayrıntılı d'(enlemeler koyar. 2u bakımdan şeriatd'(eni, tam anlamıyla Zb't'nc'], bug'nk' deyimle Ztotaliter] bir nitelik taşır.ZVeki, bu d'(en i4inde insan %aklarının, kişinin temel ö(g'rl'klerinin yerinedir] diye sorulacak olursa, onun yanıtı da bellidir" eriat d'(eninde bu.ka$ramların yeri olama. =n başta, $icdan $e inan4 ö(g'rl'ğ' diye bir şey sö(konusu değildir. 7'ş'nce ö(g'rl'ğ' bakımından da aynı şey söylenebilir. >slTmtopluluğu i4inde M'sl'man olarak d'nyaya gelen kişi, istese de istemese de,şeriat kurallarına, bu kuralların getirdiği emirlere $e yasaklara kesinlikleuymak (orundadır. 2unlara uymayanlar i4in korkun4 ce(alar öngör'lm'şt'r.%irette 4ekilecek a(aplar, ce%ennem ateşinde cayır cayır yanmalar, kı(gın

demirlerle $e katranla dağlanmalar, kanlı $e irinli suların i4irilmesikabilinden korkutma $e yıldırmalar bir yana, yery'('nde de bunlar i4in ka0a, el,kol $e ayakların kesilmesi, kırba4lanma gibi Zcaydırıcı] ce(alar uygulanacaktır.H(ellikle, yery'('nde Z0esat 4ıkaranların] el $e ayaklarının Z4apra($ari]kesileceği belirtilmiştir.7in temeline daya% >slTm de$letinde, öb'r su4lar i4in d'(enlenen ce(alar da pek%a0i0 sayılma(. eriat %ukukunda Zcana can, dişe diş, gö(e gö(] kuralıbenimsenmiştir. dam öld'renin boynu $urulur. Yaralamalarda kısas ge4erlidir.9ırsı(lık yapanın eli bileğinden kesilir. 9ele şeytana uyup da, Z(ina su4unu]işleyenleri bekleyen akıbet, %i4 de i4 a4ıcı değildir. 2unlar Zrecmedilir] yanitaşlanarak öld'r'l'r. Oe bu işlem bir meydanda, %alkın gö(' ön'nde yapılır.ayet (ina edenAJ." IJerkekse ayakta, kadınsa göğs'ne kadar yere göm'lerek can $erene kadartaşlanır.2elki 4ok kimse, bu Z0e$kalTde insanB] ce(aların g'n'm'(de uygulanabilmeolasılığına inanmakta g'4l'k 4ekecektir. 2u kimseler, belki de >nsan 9akları=$rensel 2ildirisi/nde yer alan Z9i4 kimse işkenceye ya da (ulmedici, insalıkdışı, onur kırıcı işlem $e ce(alara tabi tutulama(] ilkesini d'ş'neceklerdir"ma g'n'm'('n insanlık anlayışı $e öl4's' ne olursa olsun, madem ki Zmodern]>slTm de$leti )Rabıta/ca $e onun önc'l'k ettiği eerat Kongresi/nce belirtildiğigibi) Ztamamen şeriata dayak] olacaktır, o %alde bu de$let, Zşeriatın kestiğiparmak acıma(] diyerek onun emrettiği %er şeyi %ar0iyen yapmak (orundadır. ;2uce(aların %alen uudB rabistan başta olmak '(ere, koyu şeriat4ı ba(ı >slTm'lkelerinde (aten b'y'k öl4'de uygulanmakta olduğunu da unutmamak gerekir<.9atta belki şu da olabilir" ?'n'm'('n Zmodern] >slTm de$leti, gT$ur icadıoluşuna 0alan bakmaksı(ın, modern teknoloinin b't'n imkTnlarındanyararlanacağına göre, yukarıda sö(' edilen ce(aların yerine getirilişini Zibret)i Tlem olmak '(ere] tele$i(yondan renkli olarak yayımlayabilir de.imdi, bu modern >slTm de$letinde bir de kadınların durumunun ne olacağınakısaca gö( atalım. 2unların t'm'n'n birden bir kara 4arşa0lılar ordusunadön'şeceği, erkeğin dört kadınla e$lenmesinin cai( olacağı, kocanın ağ(ından4ıkacak bir Zboş ol] sö('yle karısını boşayabileceği gibi, a( 4ok bilinen $ebeklenen şeyler '(erinde durmaya gerek yok. 2urada $urgulanması gereken nokta,kadın $e erkek arasındaki eşitsi(liğin, >slTm %ukukunun temelinde yatanesaslardan biri oluşudur. 5oplum %ayatının %er alanında $e %er t'rl' ilişkilerdeşeriatın gö('nde kadın ikinci sını0 bir yaratık, bir Zyarım insan] sayılır.Hrneğin, ma%kemede tanıklık konusunda, iki kadının tanıklığı bir erkeğintanıklığına eş tutulur ;bu, kadınlardan birisi unutursa, öteki ona %atırlatsındiyedirS<. Miras %ukukunda, erkek e$lTt iki %isse alırken, kı( e$lTda ancak bir%isse d'şer.



Kur/an/ın 4eşitli Tyetlerinde erkeğin kadına karşı 'st'nl'ğ' belirtilmiştir.=rkek, tam anlamıyla kadının e0endisidir. ;2akara suresi, ZKadınlarını( si(ini4in tarladır, tarlanı(ı nasıl is terseni( ekin] der<. =$lilikte, kadınkocasına mutlak olarak itaat edecektir. Veki, itaat etme(se ne olur 2öyledikbaşlı kadınlara %adlerini bildirmek gerekir. Kur/an, Z8nlara önce öğ'tA+

$erin, sonra yataklarında yalnı( bırakın, ;yine 0ayda etme(se< onları dö$'n]diye emir buyurur ;3isa suresi<.Kısacası, g'n'm'(de insan %aklan bildirileri, uluslararası sö(leşmeler, kadın)erkek eşitliği konusunda ne derse desin, bunlar şeriat d'(eninin y'r'rl'kteolduğu 'lkelerde ge4erli değildir.>şte, kaba 4i(gileriyle, Rabıta/nın $e onunla Zrabıtalıların] 5'rkiye/yi dei4ine katmak istedikleri Zmodem >slTm de$leti] modeli budur. 2u model, kimilerii4in 4ekici gelebilir. 8nlar, AEE yıl öncesine dön'ş'n ö(lemini duyuyorolabilirler. :aiklik ilkesini alttan alta kemirip, bu dön'ş'n, yolunu a4mak >4in4aba da gösterebilirler ;(aten ne (amandır bunu yapmaktadırlar<.2ana soracak olursanı(, ben yine de, kimilerince ekonomik 4ıkarlarımı( a4ısındanpek el$erişli sayılmasa bile, din kurallarını de$let toplum %ayatınakanştırmayan, buna karşılık kendisi de kimsenin inancına $e ibadetine kanşmayan

liak bir de$let olarak kalalım derim.J..AF+1 h Vro0. 7r. M'nci KapaniRabıta $e irtica i4in Meclis araştırması reddedild% U:UU" 8RUM:U:UK 23 >52'iend Ulusu/dan sa$unma" 2i(im dönemimi(de sö( konusu olan ba(ı dingöre$lilerinin 'cretsi( i(inli olarak yurt dışına gönderilmeleri konusundakikararnamedir. 2u kararnameler tamamen rutin işler arasında olup, ekleri ba(enincelenemiyor. yrıca kararnamenin tekli0 ya(ısında, 7'nya >slTm 2irliğideyiminin ge4tiği inceleme sonunda anlaşılmıştır. 2u da %atırlayamayışımı(ınsebeplerinden birini teşk9 etti. ncak 2aşbakan olarak im(aladığım %er kararname$e kararın maddi $e mane$i b't'n sorumlulukları bana aittir.3KR ;&um%uriyet 2'rosu< h 7V/li abrı !rmak $e arkadaşlarının Rabıta ileirticaB 0aaliyetler konusunda Meclis araştırması a4ılmasına ilişkin önergeleri,genel kurulda 3V/)lıların oylarıyla reddedildi. 7e$let 2akanı 9asan &elTl?'(el,AFartık bu konunun bittiğini belirterek, Zincir 4ekirdeğini doldurmayacak, birbardak suda 0ırtına koparacak konular getirmeyin] diyerek, yapılan işin Zyanlışdeğil, eksik olduğunu sa$undu.?ör'şmeler sırasında sö( alan AI =yl'l/den sonraki ilk %'k'metin 2aşbakanı2'lend Ulusu, Z2aşbakan olarak im(aladığım %er kararname $e kararın maddi $emane$i b't'n sorumlulukları, bana aittir] dedi.Hnerge '(erinde %'k'met adına gör'şlerini a4ıklayan ?'(el, genel kuruldakimillet$ekili $e basın mensubu sayısının a(lığına işaret ederek, kamuoyununaylardır t'rban ile. Rabıta ile, radyasyon ile meşgul edildiğini sa$undu. ?'(el,Z=ğer konu sıkıntısı 4ekiliyorsa bakanlığa gelsinler, kendilerine konu $erelim]bi4iminde konuştu.>rtica konusunun Mecliste iki ke( gör'ş'ld'ğ'ne değinen 7e$let 2akanı, 'lke ne(aman istikrara ka$uşsa irticanın ortaya 4ıktığını kaydederek, şunları söyledi"Z:aiklikten asla ta$i( $ermeyi(. >rtica ile dini inan4ları iyi ayırt etmeklT(ımdır. 7e$let laiktir ama, 5'rk %alkı b'y'k 4oğunluğu ile M'sl umandır. 2irga(etecinin başarı ile i(lediği konuyu mal(eme olarak kullananlar se4imlerde enb'y'k şamarı %alktan yiyeceklerdir. :aikliği yalnı(ca ba(ı partiler sa$unuranlayışından kurtulmamı( lT(ımdır.]7i$an 2aşkanlığına ya(ılı bir te(kere göndererek sö( isteyen 2'lend Ulusu, ilkke( bu konuda Meclis k'rs's'nden a4ıklamalarda bulundu. Yurt dışındaki dinadamlarının aylıklarının Rabıta tara0ından ödenmesi konusunun o g'n'nşartlarından arındırılarak ele alınmasının yanlışlıklara neden olabileceğineişaret eden Ulusu,/şunları söyledi"ZAFJE/li yılların sonlarıyla AF+E yılında maalese0 dö$i(imi( yeteri kadar me$cutdeğildi. karyakıt $e sanayi %ammaddelerinin alınması konusunda (aman (amanb'y'k bir problemdi. Kararnamenin sö( konusu olduğu AF+A yılında da ekonomiksıkıntılar $e dö$i( darboğa(ları %en'( giderilememişti. 2u nedenlerle me$cut dış



kadrolarda indirimlere gidiyorduk. 9a(i)ne/nin JE sente mu%ta4 olduğu sö('n'%TlT '('nt'yle %atırlamaktayı(. Yurt dışında sadece $rupa/da yaşayan I milyonayakın $atandaşımı(ın ö(ellikle eğitim $e din %i(metleri sorunları %ayati önemtaşıyordu. ?er4ek şudur ki, yurt dışına iş4i gönderilirken, bundan doğabileceksosyal problemleri yeteri kadar değerlendirememiş, gerekli tedbirleri (amanındaalama)

IEnıiştık. 2unları %er%angi bir %'k'meti su4lamak i4in anlatmıyorum. 9'k'metimi(bu şartlar altında eldeki b't'n imkTnları son %addine kadar (orlayarak, yurtdışında 4alışan $atandaşlarımı(ın sorunlarına 4are bulmak i4in a(ami gayret sar)0etmiştir. 2u arada mutabakatı bi(den önce sağlanmış bulunan 7'nya >slTm 2irliğiyardımından da 0aydalanılmıştır.]2'lend Ulusu, konunun ilk ortaya atıldığı (aman iddiaların Rabıta ilemutabakatın kendi (amanlarında sağlandığı şeklinde olduğunu, bunun kendisinin $earkadaşlarının tepkisine yol a4tığı i4in böyle bir şeyin olmadığını i0adeettiklerini kaydettiği konuşmasında, Zncak, konu a4ıklığa ka$uşmuştur. 2i(imdönemimi(de sö( konusu olan ba(ı din göre$lilerinin 'cretsi( i(inli olarak yurtdışına gönderilmeleri konusundaki iki kararnamedir] dedi. Ulusu, şöyle de$ametti"

Z2u kararnameler tamamen rutin işler arasında olup, ekleri ba(en incelenemiyor.yrıca, kararnamenin tekli0 ya(ısında 7'nya >slTm 2irliği deyiminin ge4tiğiinceleme sonunda anlaşılmıştır. 2u da %atırlayamayışımı(ın sebeplerinden biriniteşkil etti, ancak 2aşbakan olarak im(aladığım %er kararname $e kararın maddi $emane$i b't'n sorumlulukları bana aittir.]AFJG/den sonraki petrol kri(inin getirdiği ekonomik darboğa(lar nedeniyle%'k'metlerin yurt dışındaki $atandaşların din %i(metleri i4in gerekli ödeneklerita%sis edemediğini belirten Ulusu, kendilerinden önceki iki %'k'metin başlattığıuygulamaya de$am etmeyi (aruri görd'klerini söyledi. Ulusu, yurt dışındaki din%i(metlerindeki başıboşluğun sakıncalarını s'ratle karşılamak i4in Rabıta/nmyardımının kabul edildiğini anlatarak, din adamlarının se4iminin doğrudan7iyanet >şleri 2aşkanlığı tara0ından yapıldığını, mali yardım sağlayan yabancıkuruluşların bu din adamlarıyla direkt ilişki kurmamaları esasının getirildiğinibildirdi. Mali yardımın doğrudan a4ılan bir banka %esabına yatırıldığını $e dinadamlarının de$letin gö(etim $e denetimine tabi tutulduğunu kaydeden Ulusu,sö(lerini şöyle tamamladı"ZYurt dışına göt'r'len din %i(metlerini 7e$let 2akanımı( bi((at denetlediğindelaiklik ilkesine aykırı %i4bir tutumu tespit etmemiştir. Yurt dışındaki$atandaşlarımı(ın din %i(metlerini başıboş bırakmak $e oralarda yıkıcı, böl'c'$e gerici a)kımların at koşturmasına gö( yummak 4ok sakıncalıydı. 7ışkaynaklardan mali destek alınırken, laiklik ilkesine uygun da$)ranılması daimag'$ence altında bulundurulmuştur. :aiklik,IAcum%uriyetimi(in temel $e $a(ge4ilme( ilkelerinden birisidir. 9er%angi birta$i( $erilmesi asla s*( konusu olama(.]9V grubu adına konuşan 2a%riye 4ok, Rabıta/nın amacının 5'rkiye/de şeriatd'(eni kurmak olduğunu belirtti $e Kurtuluş a$aşı/nı sa%te Kurtuluş a$aşıolarak niteleyip, asıl Kurtuluş a$aşının BslTmın sa$aşının olacağınısöyleyenlerin de$let dairelerinde en y'ksek makamlara getirildiğini söyledi.7YV ö(c's' 5urgut er%at 5irali, Kur/an kursları a4ılmasından yana olduklarınıbelirterek, AF+G ) + döneminde Kur/an kursu a4ılmamasını eleştirdi $e Z3V,samimi olarak Kur/an kursu a4madığını, a4mak istemediğini milletimi(e a)4ık4asöylemeli] dedi.3V ö(c's' 3u% Me%met Kaşık4ı ise, Rabıta/nın 5'rk imamlarına maaş/ ödemesiolayını sa$undu $e Ztat'rk darda kalınca %erkesten yardım alabilirsin demişti.Rabıta/nın bug'ne kadar %i4bir (ararı olmadı. 5ek kusuru şeriat d'(eni bulunanuudB rabistan/ın yarı. resmi bir kuruluşu olmasıdır] diye konuştu.7V ö(c's' =dip H(gen4 de, tat'rk adının en 4ok söylendiği AI =yl'l dönemindeRabıta/dan 5'rk imamlarına maaş ödenmesinin normal karşılanacak bir da$ranışolmadığını $e %i4 bir gerek4enin bunu %aklı gösteremeyeceğini söyledi.7V/li 7urcan =mirbayer de önerge sa%ipleri adına yaptığı konuşmada, Z2a(ıbakanlar su4'st' yakalandı denilecek d'(eyde irticanın i4inde olmuşlardır] dedi.



52MM ?enel Kurulu/nda gör'şmelerin tamamlanmasından sonra yapılan oylamada,Rabıta konusunda Meclis araştırması a4ılması reddedildi.+..AF+JII29 ?`=5=>abon diyor ki..

=OR=3/= @NR!Yöneticilerin %ataları, ancak demokratik reimlerde a4ığa 4ıkabilir $e yine a4ıkreimlerde tartışılabilir. 7ikta reimlerinde gi(li kalır. 8 nedenle %atalarınbedelini toplum öder.7emokrasi, toplumları böyle %aksı(lıklardan koruyan bir reimdir. @'nk' işleneng'na%ın bedeli, sorumlusu tara0ından ödenir.?a(eteci Uğur Mumcu, 4ok $a%im bir olayı tesbit edip kamuoyuna duyurdu. Kamuoyu$e siyasB 4e$reler bir %a0tadan beri yurt dışındaki resmi din göre$lilerimi(eşeriat4ı bir örg't olan Rabıta tara0ından maaş $erilmesi olayını tartışıyor.iyasi 4e$relerde yapılan niteleme %aksı( değildir. 8lay, son y'larm en b'y'ksiyasB skandali gibi gör'n'yor. 3eden.5am adı ZRabıtat)il [lem)'l >slTm] olan uudB rabistan kökenli bu dernek,M'sl'man 'lkelerde dinB de$let d'(eni kurulmasını.. 9acca gidenler arasından

g'4l' kişilerin se4ilerek bunların 'lkelerinde Rabıta/nın adamı olarak %i(metgörmelerini.. 7inci yayınların genişletilmesi i4in maddB destek sağlamayı..mmet4iliği benimsetmek i4in milliyet4ilik 0ikri ile m'cadele edilmesiniama4lıyor.Yani Rabıta adlı bu örg't, tat'rk/e $e laik cum%uriyete amansı( bir d'şmandır.9atta 9umeyni/den bile da%a te%likelidir.3eden. @'nk' ondan da%a sabırlı, da%a örg't4' $e da%a paralıdır..Uğur Mumcu/nun ortaya 4ıkardığı ger4ek, de%şet $erici" 5'rkiye &um%uriyeti/ninresmi din göre$lileri, de$let d'(enimi(e d'şmanlığını a4ık4a ilTn etmiş birörg't tara0ından maaşa bağlanmış.. 4 yıl boyunca $rupa/daki din göre$lileri buörg'tten aylık almış.. ,3e (amanIGAI =yl'l yönetimi döneminde..Yani tat'rk adının en 4ok anıldığı yıllarda) tat'rk4'l'ğ'n g'$encede olduğunusandığımı( dönemde..Hne s'r'len ma(eret asla kabul edilir nitelikte değildir.7eniyor ki"ZYurt dışında aşırı dinci akımlar at oynatıyordu. 9emen yurt dışına din adamıgönderelim dedik. ma para yok.. Rabıta ile mutabakat sağlandı..Bşte bir ke( da%a ispatlanıyor" Köt' ara4larla iyi ama4lara $arılama(Syrıca.. orumluların, kullandıkları alet konusunda ra%at olmadıkları da bastanbellidir.@'nk' (amanın yöneticilerinden %i4 biri bu olaydan %aberli olduğunu önce kabuletmemişlerdir. 7a%a önemlisi, de$let göre$lilerinin şeriat4ı bir örg'ttara0ından maaşa bağlanmasını kabul eden karar, bir 2akanlar Kurulu karan olduğu%alde Resmi ?a(ete/de yayınlanmamıştır.8lay artık, kamuoyunun proektörleri altına gelmiş bulunuyor.oruşturmalar geliştik4e sorular da 4oğalıyor..&um%uriyet ga(etesi d'nk' başya(ısında de$let adamı ciddiyeti $e sorumluluğundansö( ettikten sonra >ran/a gi(li silT% satışı olayı a4ığa 4ıkınca 2aşkanReTgan/ın %atasını kabul ettiğini %atırlatıyor $e =$ren/den aynı şeyibeklediğini ima ediyr.2u tırmanma nereye $aracak. Rabıta olayına ilişkin soru neticede kimesorulacak imdiden belli oluyor.2i(, &um%urbaşkanı =$ren/in bug'n değilse bile birka4 g'n sonra bu sorularamu%atap olacağım %esap ederek öncelik almasını öneriyoru(.&um%urbaşkanlığı makamının $e &um%urbaşkanı =$ren/in bu (or durumdan en a((ararla kurtulması, ancak böylesine cesur $e demokrat bir ta$ır takınmasına,soruşturmayı bi((at 'stlenmesine $e eğer kendisinde de kusur $arsa bunu kabuletmesine bağlıdır. 2ekliyoru(.IA.G.AF+J h ?'ngör Mengi



Y!3 =OR=3/==$et ayın Kenan =$ren... =$et ayın Vaşam si(in de isti0anı( istenebilir. 3elerd'ş'nd'ğ'n'('... >4ini(de kopan 0ırtınaları %isseder gibiyim.I5'rkiye/yi kan deni(inden kurtardığını(ı... Kardeşi kardeşe)$urduran, i4 sa$aşıneşiğindeki bu 'lkeye, %u(ur $e g'$en getirdiğini(i... Kalabilmek )si(e göre

belki) m'mk'nken, orduyu kışlasına, asli göreline 4ektiğini(i, 'ni0ormalarını(ı4ıkardığını(ı, %alkın oyuyla $e desteğiyle göre$ yaptığını(ı... lkeyi yenidendemokrasiye başarıyla ge4irip, se4imle gelen iktidara. yönetimi de$rettiğini(id'ş'n'yorsunu(.Oe acı acı g'l'yorsunu( sanırım.Z>şte d'nya... işte $e0a] diye... .Z2u mu karşılığı...] diye.Oe gene sanırım ki, si(i en 4ok yaralayan şey, '(erine titrediğini(, ö(engösterdiğini(, tat'rk/ten, laisi(m/den b'y'k öd'nler $eren bir de$letuygulaması nedeniyle isti0anı(ın istenmesidir.. 8turduğunu( koltuğun tutkunu olsaydını(, başka yöntemlerle orada kalmayıd'ş'n'rd'n'(, belki kalabilirdini( de... ma @ankaya/ya gitmek... $e yerini(ise4ilmiş bir başka cum%urbaşkanına bırakmak '(ere geldini(.

i(in i4in gitmek değil, böyle bir nedenle isti0aya 4ağrılmış olmak ağırdır,acıdır.2unları biliyoru(.7emokrasiye eksikli dön'ş $e insan %akları gibi konularda bir döneme ba(ıre(er$lerimi( olmakla birlikte, kalın 4i(gisi $e geneliyle Z2u topraklara i4ten$e y'rekli %i(metlerini(e inanıyoru(.]ma bakını( tari%ten bir say0a a4alım...Konumu( madem tat'rk, örneği de tat'rk/'n siyasal yaşamından $erelim.Yakup Kadri Karaosmanoğlu/nun Z`oraki 7iplomat] kitabının GJ. say0asında...>(mir `a0erini takibeden aylarda bir g'n. 5'rkiye 2'y'k Millet Meclisi/ne$erilen '4 im(alı bir takrir anlatılır.>şte o paragra0tan birka4 satır...Z4 im(alı takrirle gelecek se4imlerde adaylık %akkını yalnı( Misak)ı Milli5'rkiye sınırları i4inde doğmuş $eya %i4 değilse beş yıl temelli olarak bu'lkenin muayyen bir se4im dairesinde oturmuş/ olanlara ta%sisi tekli0ediliyordu.Musta0a Kemal elanik/te doğmuştu. Musta0a Kemal Mek)tep/ten 4ıktığı g'nden beri)nereseyse bir 4eyrek asırdan beridir) %ep silT% omu(da, o cep%eden bu cep%eyekoşarak, se0er)I*ber yaşamış $e yurdun %i4bir noktasında beş ay bile TrTm etmeye $akitbulamamıştı.>şte '4 im(alı takrir sa%iplerinin $atandaşlık %akkından ma%rum etmekistedikleri, bu ra%at y'(' görmemiş $atan m'da0ii idi...=$et, Musta0a Kemal ga(i un$anını de0alarca %akettiği, ardarda (a0erlerle5'rkiye/ye misak)ı milli %udutları 4i(mişti... Oe doğum yeri elanik, Misak)ıMilli %udutları dışında kaldığı i4in se4ilme %akkı elinden alınmak isteniyordu.Musta0a Kemal cep%eden cep%eye koşmuş, %i4 bir yerde değil beş yıl, '4 yıl bilekalamamıştı... Oe o nedenle de se4ilme %akkı elinden alınmak isteniyordu.Karaosmanoğlu kitabında Musta0a Kemal/in k'rs'den bunları buruk bir g'l'mseyişleanlattığını... Misak)ı Milli/yi 4i(en %er (a0erin adını... $e o (a0erdekikomutanlık im(asını anımsattığını ya(ar.Oe Musta0a Kemal/in sö(lerinin şu görkemli 0inalini yansıtır"Z2eş yıl s'rekli olarak bir se4im bölgesinde ikamet edememiş isem, o da bu$atana %i(metlerim nedeniyledir... 2enim de döğ'şt'ğ'm, komota ettiğim ocep%elerdeki (a0erler ka(a)nılmasaydı, lla% mu%a0a(a etsin, şu takrir altmdaim(alan bulanan e0endilerin doğdukları yerler, da%i %udutların dışındakalırlardı.]=lbette takrir, 52MM/de reddolundu...ma 52MM/nin yönetim $e 4alışma usul %'k'mlerine uy)gun olarak.Varlamenteri(min kuralı bu.Kimseyle bir tat'rk kıyaslaması yapmıyorum.



ma, konu tat'rk $e tat'rk ilkelerinden öd'nd'... bir tat'rk örneği $ermekistedim tari%ten.Oe Ztat'rk/e da%i... diye başlayan bu tari% say0asında, %erkes i4ind'ş'n'lecek birşeyler olduğu kanısındayım.=$et...7emokrasi budur işte.

ayın =$ren, isti0aya 4ağrılış nedeni si(e %aksı(lık, $e0ası(lık gibi geliyorbelki... ma ellerini(le kurduğunu( demokrasi si(in da%i isti0anı(ıisteyebilecek bir d'(eye gelmiş.2elki bu si(e mutluluk $erebilir.9ele demokrasinin kuralları gereği, %alkın ön'nde %erşeyi a4ık a4ık anlatır, net$e kuşkulara %i4 yer bırakmayan bir i0a)I-$le %esabını(ı $erirseni(, şu g'(elim reimi da%a da kökleş)tirmişolacaksını(...2akını( demokrasi .t'm kurumlarıyla >şlemeye bağladı. 2asın bir se4kinga(etecisiyle, '(erine ö(enle titrediğini(i sık sık i0ade ettiğini( laisi(me,tat'rk ilkelerine nasıl da önemli bir Katkı sağladı.II.G.AF+J h ?'neri &i$aoğlu

aba% 7iyor ki..?=R?>3:>K 7=N>: Y7>3:>K ?=R=KS&um%uriyet reiminin temel niteliMiertni değiştirme sonucunu doğurabilecek birolayın %esabını sordu diye kimse su4lanmasın.2u %assasiyeti gösteren kişi $e kurumlar sakın kimse Zmilli birlik $eberaberliği ta%rip] etmeye 4alışmakla su4lamaya kalkmasın..8rtada ciddi bir durum $ar.5'rkiye &um%uriyeti de$leti, d'(enini değiştirmek isteyen bir yabancı kuruluştanpara kabul etmiştir. Resmi göre$lilerine bu kuruluş tara0ından maaş ödenmesineresmen ra(ı olmuştur. l 2araka $e aisal inans gibi kuruluşların ana sö(leşmelerinde şeriat4ı0aaliyetlere destek olma amacı a4ık4a yer aldığı %alde, bu kuruluşların5'rkiye/de %i4 bir de$let denetimi kabul etmemesi şartına nasıl oldu da boyuneğildi.. on olaydaki kadar yoğun baskı olmadığı %alde t'rban 'ni$ersitelere AI=yl'l döneminde nasıl bu kadar kolay girebildi. Resmi daire $e işyerlerinde AF+E/den sonra mescit a4ılması, acaba %anginedenle bu kadar b'y'k %ı( $e yaygınlık ka(andı Mecburi din eğitimi, nayasa/ya nasıl bu kadar kolaygirebildi.2u sorular, ortaya 4ıkan Rabıta skandali didlklendik4e netleşiyor.. @'nk'5'rkiye/de gö(lenen bu gelişmeler ile Rabıta adındaki uudi kuruluşunundirekti0leri arasında %ayret $erici paralellikler gör'l'yor.2u 'lke %epimi(in...IJ?'$enmek ne kadar %akkımı(sa, ş'p%elenmek de o kadar %aktır.9atta ortada ciddi sebepler $arken bu ş'p%eyi duymak, $e gereklerini yapmak, %akolmanın ötesinde göre$dir.u4lar $e kusurlar, sa%ibinin kimliğine göre nitelik değiştirme(.=rbakan/m 'st'nde yakışıksı( bulduğumu( bir ta$ır, bir başkasında %aklı $eyayararlı olama(.&um%urbaşkanı =$ren/ln Rabıta olayı nedeniyle mu%atap olacağını d'ş'nd'ğ'm'(eleştiriler, ta%min ettiğimi(den de erken netleşti.9V ?enel ekreteri ikri ağlar tara0ından $erilen deme4ten sonra partininlideri >nön', &um%urbaşkanı tara0ından Köşk/e da$et edilmişti. >nön', ağlar/ıngör'şlerine katıldığını belli edince =$ren bu da$eti iptal etti.=$ren kırgınlığını >nön'/n'n kendisine a4ıklayacak yerde, kamuoyuna belli etmeyiuygun görm'şt'r.8lay tırmanma s'recine girmiştir.2i(ce son derece (ararlı $e sakıncalı bir durumdur.lkeyi kanlı bir kardeş ka$gasının batağından 4ıkaran %arekete önderlik yapan=$ren/e 5'rk Milleti ş'kran duyuyor.



ma unutulmasın ki bu se$gi $e saygının ta4lanması, 'lkeyi demokratik d'(enege4iren 4abalarda en k'4'k bir sapma $e gecikme olmamasından öt'r'd'r.=$ren/den şimdi beklenen demokratik s'rece katkıda bulunmaktır.2öyle bir anlayış onu belki bira( (or duruma sokacaktır. oksun..Kurduğu demokrasiden saygı bekleyen bir baba gibi da$ranarak değil, ona saygıgösterip %erkese örnek olduğu takdirde da%a 0a(la y'celecektir.

Millet =$ren/den kı(gınlık değil, anlayış $e katılma bekliyor. 7emokrasimi( ilkciddi sınarım şimdi $eriyor. =$ren de öyle..lkemi(in en b'y'k ta$uk4uluk 0irması olan Yupi/nin d'şt'ğ' (or durum. 8smanlıordularını Oiyana kapılarından geri dönd'ren bo(gun sebeplerinin g'n'm'(de bilege4erli olduğuna gösteriyor.2u kuruluş ta$uk4uluğu 5'rkiye i4in AEE milyon dolarlık bir dış pa(ar konusuyapma başarısının %aklı ö$'nc'n' taşıyan bir önc'yd'.I+ı0ırdan beş yıl i4inde ** milyon dolarlık i%racata ulaş)mışt)A)ma alanında si$rilen rakipleri tara0ından de$amlı olarak sırtından%an4erlenmiş, !rak/a gönderdiği yumurtalar Z>srail mabdır i0tirası ile sık sıkkirletilmişti.

2ir yandan ilkel rekabet, bir yandan de$let b'rokrasisinin anlayışsı(lığı..ektör kri(e girince en b'y'k darbeyi, en b'y'k kuruluşyemiştir.2u şirketi sabote edenler, boşalttıkları dış pa(arı kendileri dedolduramamıştır.Kurtarma bekleyen şirketlerin sayısı Yu)Vi ile bir tane da%a artmıştır. 8 kadar.5'rkiye adına ka(anılan %i4 bir şey yoktur. Ya(ıkSII.G.AF+J h ?'ngör Mengi UNUR MUM&U =OR=3> `8R 7URUM 8K5UMumcu, ZRabıta/nın 5'rkiye/deki u(antısı l 2araka $e aisal inansttr] dedi.&um%uriyet ga(etesinde, uudB rabistan kökenli şe),riot örg't' Rabıta/nın 5'rkdin göre$lilerini maaşa bağlaması olayını ortaya 4ıkaran $e böylece başta&um%urba)kanı =$ren olmak '(ere AI =yl'l yönetimini (or duruma sokan Uğur Mumcu,aba%/ın sorularını ce$apladı.>rtica konusunda >ran/da önce uudi rabistan/dan 4ekinmek gerektiğini söyleyenUğur Mumcu, Zö(ellikle yıllardır bu 'lke ile ilişki i4inde olan H(al/ın kardeşiKorkut H(al/a dikkat etmek gerekir] diye konuştu.e &um%uriyet ?a(etesi ya(an Mumcu Z7e$letin imamına $erecek parası yok mu7e$let 2akanlığı ya(ısında ;>mamların parasını yerel örg'tler karşılayacak<diyor. Yerel örg't kim 2ug'n şikTyet ettiğimi( tarikat4ılar, Milli ?ör'ş4'ler,'leymancılar. Yani, de$let kendi eliyle atrikatları, camilere sokmuşdurumdadır] dedi.&um%uriyet ?a(etesi ya(arı Uğur Mumcu, AI =yl'l yönetimini $e ö(ellikle =$ren/i(or duruma soktu. 29/m bu ko)IFnudaki sorularını ce$aplandıran Mumcu, irtica konusunda >randan önce, uudBrabistan/a dikkat etmek gerektiğini belirtti. Mumca/nun sorularımı(a ce$aplanşöyle"29" Rabıta ile ilişkiler birinci M&/ye, MV ) &9V koalisyon dönemine kadariner miMUM&U" Rabıta/nın rabıtası AF-F yılına kadar gidiyor. Hrg't uudB rabistan/dabir toplantı yaptı. 2una 7iyanet yetkilileri de katıldı. Rabıta örg't' >slTm=nternasyonali(mini a)ma4layan bir örg'tt'r.29" /Rabıtat)'l >slTm katolikliğin Oatikan/ı Ue paralel bir yapıyadön'şebilir miMUM&U" 5abii, te%likesi de oradadır. Oatikan aslında 0i)nans kapitalmerke(lerinden biridir. 2ir para imparatorluğudur. 5a%min ediyorum ki, Rabıtaörg't'n'n arkasında olduğu bu 0inans 4e$releri, işte 5'rkiye/de l 2araka $eaisal i)nans kuruluşları bu 4e$relerin u(antılarıdır.29" uudB rabistan/da petrol 0iyatlarında d'şme nedeniyle para sıkıntısı$ar. 2u Rabıta/yı da etkiler miMUM&U" 5abii ki, ekonomik kri( onu sarsar. akat, %en'( o sarsıntının ilerii(leri gör'lm'yor. irketlerle bu gediği kapatır. /



29" Rabıta ile 27 ilişkisi ) 9umeyni >ran/ı ile islTm akımının ilişkisininasıl değerlendiriyorsunu(MUM&U" uudB rabistan/ın genel siyasal doğrultusu Ven)tagon/undoğrultusundadır. ynca ramco uudi rabistan petrol şirketinin Rabıta örg't'ile bağlantısı $ar. ramco kTrının y'(de I.*/unu Rabıta örg't'ne $eriyor.29" aisal inans $e l 2araka/nm, bunların yöneticisi olan Korkut H(al/ın da

uudB petrol' ile ilgili işler yaptığı,) g'c'n'n oradan geldiği söyleniyor.2öylece, islTmi cereyanların can damarı petrol m' oluyorMUM&U" Kaynaklardan biri o. Korkut H(al/a dikkatini(i 4ekerim. 7a%a önce 5V8?enel M'd'r' idi $e uudi rabistan/a sık sık giderdi. 2ug'n !rak '(erinden5'rkiye $e $rupa/ya petrol taşıyor. Vetrolle ilişkisi $ar. 5a%ran r Riyad4atışmasına gelince, ben bunu Mosko$a ) Vekin 4atışmasına ben(etiyorum. !rangateolayı gösterdi ki, kimin eli kimin cebinde belli değil. >kisi de >slTm de$letiniister gör'n'yorlar. akat ikisi arasında da merikan t<dak noktası bulunuyor.Y'(eysel olarak bir ayırım $ar gör'n'yor ama silT% satışında olduğu gibi, kiminne (aman kiminle işbirliği yapacağı belli değil.GE29" inans a4ısından uudi/lerin da%a g'4l' gör'nmesine karşın, >ranreiminin da%a akti0 olduğunu gö(ön'nde)tutarsak, 9umeyni/nin birinci derecede

islTmS te%like olduğunu söyleyebilir miyi( Yoksa de$letin i4ine girmiş olanuudB/ler mi birinci derecede te%likelidirMUM&U" 2ence birinci derecede te%like uudB te%likesidir. >ran te%likesi ikinciplanda kaldı. 9ele se4tikleri adam Kaplan 9oca ile röporta yaptım. itasyonyeteneği $ar. ncak 'leymancılar, 7iyanet temsilcileri, Milli ?ör'ş4'ler/lemukayese edilince (ayı0 kalıyor, etki bakımından...29" uudB örg't' yada dini akımların de$letin i4indeki durumu nedir AF+Inayasası bir reim değişikliği idi ama. bi( acaba gi(li bir >slTm &um%uriyetiolmaya doğru mu gidiyoru(MUM&U" nayasaya bakarsanı(, 5'rkiye &um%uriyeti laik" bir de$let ama en a(ındanislamcı akımlara yeşil ışık yakmıştır. 2u (orunlu din dersleri ile $e Rabıtaörg't' olayında ortaya 4ıktı. 7e$let bir şeriat örg't' ile a4ık4a işbirliğiyapıyor" 7e$letin imamına $erecek parası yok mu 7e$let 2akanlığı ya(ısındajYerel örg'tler karşılayacak imamların parasını] diyor. Yerel örg't kim 2ug'nşikTyet ettiğimi( tarikat4ılar. Milli ?ör'ş4'ler, 'leymancılar. 8 Zaman de$letkendi eliyle tarikatları, camilere sokmuş durumda. okan kendisi. 8 bakımdan AI=yl'l nayasası/nm >slTm 7e$leti kurmak isteyenleri ö(endirici bir yanı $ardır.29" eriat ö(lemi 4ekenler +I nayasası/nı ge4ici bir anayasa olarak mıgör'yorlar 2uradan eriat 7e$letine ge4ilebileceğini mi d'ş'n'yorlarMUM&U" 2ir kadrolaşma olayıdır. 3erede kadrolaşıyorlar/ 7in derslerinde,>nkılTp tari%i derslerinde. AI =yl'l buna yeşil ışık yakmış oluyor.29" 8rtak Va(ar olayında +I/de gelen reimle bir 4e)liş'i yok mu 2irtara0ta =5/ye girmek isteyen 9'k'met 2aşkanı $ar, öte yanda =5/ye $e$rupa Tlemine karşı olan)>slTmi cereyanları %ı(la kör'kleyen bir siyasi yapıoluşuyor.. 2u 4elişki nasıl a4ıklanırMUM&U" H(al, MV/nin >(mir adayı idi. e4ilse idi yargılanacaktı, se4ilemedi.tat'rk4' 2aşbakan yardımcısı oldu. 2u da bir dramatik 4elişkidir. e4imkonuşmasını %atırlıyorum. 8 tari%te 8rtak Va(ar/a karşıydı H(al. imdiki4i(gisi, !M 4i(gisi olduğu i4in ister isteme( 8rtak Va(ar/ı sa$unacak. 5'r)GA/kiye/deki siyasi ö(g'rl'kler a4ısından $rupa >le b't'nleşme).yi (orunlugör'yorum. 2u tabii bir 4elişkidir. 2aşbakan bu 4elişkiyi kendi 'sl^bui4erisinde gidermeye 4alışacak. 2u 4i(gi )uudi. merikan 4i(gisi olduğu i4inkendi kamuoyuna Zne yapalım, d'nyanın ger4ekleri budur] diyecek. ma busorunun .yanıtı $rupa $e 8rta 7oğu olayına ne gö(le baktığımı(a bağlı. !rak/tanyana mıyı( ilistin/den yana mıyı( Kimden yanayı( 2ug'n resmi siyasetuudB/lerden yanayı(. uudi/lerle aynı paraleldeyi(. 8 (aman bir sorun yok.29" &um%uriyet4i bir ordu geleneği olmasa bug'nk' b'rokratik kadrolaşmai4inde 5'rkiye/de >slTm &um%uriyetini ilTn etmek m'mk'n olur muyduMUM&U" @ok ileri adımlar attılar ama, o koşulları bilemem. ilT%lı Ku$$etler,tat'rk ilkelerine bağlıdır ama bu göre$i sadece ilT%lı Ku$$etler/den beklemekyanlış olur. AI =yl'l, AI Martta olduğu gibi si$il g'4ler %'k'meti gereği gibi



yönetemedikleri i4in asker gelmiştir. >slTm 7e$leti kurulursa, "si$il g'4lertara0ından ordu ne yapacak ben onu bilemem.II.G.AF+J9O =R5:=>Y8R&um%urbaşkanı =$ren, isti0asını isteyen 9V :ideri >nön' ile d'nyapacağı/gör'şmeyi iptal etti. >nön' ise bu şn peşini bırakmayacaklarını

a4ıkladı.7'n 2aşkent siyasi 4e$relerinin b't'n dikkatleri saat AA.EE/de yapılacak =$ren )>nön' gör'şmesine 4e$rilmişti. .ncak @ankaya Köşk'nden yapılan kısa a4ıklamaortalığı karıştırdı. Köşk/'n a4ıklamasında &um%urbaşkanı =$ren/in >nön' ile gör'şme yapmaktan$a(ge4tiği duyuruldu. ?erek4e olarak da,/ Z9V ?enel 2aşkanının basınmensuplarının sorularını ce$aplandırırken kullandığı i0ade '(erine ayın&um%urbaşkanımı( kendileriyle gör'şmeyi gereksi( bulmuşlardır] denildi.Z 9V) ?enel 2aşkanı, =$ren/in kendisiyle gör'şmekten $a(ge4mesinden sonra bira4ıklama yaparak, Z2u olayın peşini )sonuna kadar bırakmayacağı(. orumlulardan%esap soracağı(] dedi.GIuudB rabistan destekli Rabıta örg't'/n'n yurt dışında göre$ yapan 5'rk

imamlarına maaş ödemesinin ortaya 4ıkma)sl '(erine doğan bunalım artaraks'r'yor. 9V ?enel ekreteri ikri ağlar/m, =$ren/in de aralarında bulunduğudönemin sorumlularının isti0alarını istemesiyle tırmanış gösteren riabı)tagatebunalımı d'n Köşk/'n da$eti '(erine yapılması gereken =$ren ) >nön' gör'şmesininiptaliyle doruk noktaya ulaştı.ağlar/m &um%urbaşkanı =$ren/in de i4inde bulunduğu dönemin sorumlularınıisti0aya 4ağırması '(erine =$ren önceki g'n 9V :ideri >nön'/y' @ankaya Köşk'/neda$et etmişti. 7a$et olayının duyulması '(erine basın mensupları tara0ındanaranan >nön' ile da$etten %aberdar olmadığını söyleyerek Z9er%alde Rabıta oGıyı'(erine] diyordu. n.ak d'n yapılması gereken gör'şme @ankaya/nın gör'şmeniniptal edildiğini bildirmesi '(erine ger4ekleşemedi. >nön', d'n saba% @ankayaKöşk'/ne 4ıkmak i4in %a(ırlık yaparken Köşk H(el Kalemi/nden aradığını bildirenkişi =$ren ) >nön' gör'şmesinin iptal edildiğini bildiriyordu.Köşk/ten arayan yetkili Z?ör'şmenin neden iptal edildiği] konusundaki >nön'/n'nsorusunu şöyle ce$apladı" Z?enel sekreterini(in bir demeci $ardı. 2unun '(erineköşke da$et edilmiştini(. ncak ga(etelerde genel sekreterini(in a4ıklamasınıteyit eder yönde demecini( bulunuyor. 2u nedenle gör'şmeye gerek kalmadığıbelirtildi.] 2unun '(erine >nön', @ankaya/nın önce da$et edip sonra da$etikendilerinin iptal etmesinin garip bir olay olduğunu belirterek, ZRabıta olayınısonuna kadar araştıracağı(. 8laya karışan %erkes %esap $ermelidir. 2u olaydaim(ası olan %erkes sorumludur. 2i(im kişilerle bir ka$gamı( yok ancak olayınpeşini bırakmayacağı(. 2unu %erkes böyle bilmelidir. Oatandaş bi(den bunubekliyor. ayın &um%urbaşkanı kamuoyuna doyurucu bir a4ıklama yapmalıdır] )dedi.II.G.AF+JR2!5 2!3 7 =:>3> 55!Resmi d)in göre$lilerimi(e maaş $eren, Meclis/teki camiye milyonlar yatıranRabıta Hrg't'/n'n şimdi de do)toylı yönden basını kontrol ettiği gör'l'yor.Merke(i uudB rabistan/da olan ZRabıta Hrg't'sn'nGG." I+5'rkiye u(antısı olduğu idd0o edilen Zaisal inansun son iki aydır '4 ga(eteniny'( milyon lirayı aşan kTğıt parasını $erdiği tespit edildi...Z =dinilen bilgilere göre ba '4 ga(ete kTğıt parasını temin etmekte g'4lttk4ekince aisal lnans de$reye girdi $e Zpiyasa koşullarının 4ok altında birkomisyonla bu işi bi( kolaylıkla %allederi(] diyerek =K ile doğrudan doğruyabağlantı kurdu.Merke(i uudi rabistan/da bulunan $e Rabıta ile aynı örg't'n 7aar)al Maal/ınu(antısı olan aisal inans/ın '4 ga(etenin kTğıdını piyasa koşullarının 4okaltında bir komisyonla satın almakta olduğu tesbit edildi. 29 mu%abirininyaptığı araştırma '4 ga(etenin kTğıdının bu kuruluş tara0ından satın alınmaktaolduğunu ortaya 4ıkardı. ?a(etelerin kTğıt parası temin etmekte sıkışıklık



4ektikleri bir sırada aisal )i)nans de$reye girerek Zpiyasa koşullarının 4okaltında bir komisyonla bu işi bi( %allederi(] diyerek aracılık tekli0 ettiZUygun şartlarla denilerek yapılan bu uygulama >4in bankacılık 4e$releriZaisal lnans 0ai( %aramdır derken, 0ai(in aisal inans/casını uyguluyor]dediler. 7a%a önce de plastik %ammaddesinde aynı uygulamaya giden kuruluşun bualanda bir4ok k'4'k kuruluşu kendine bağımlı %ale getirdiği de yine aynı

4e$relerce öne s'r'ld'. 2ir banka yetkilisi Zai( %aramdır diyerek bankacılıksistemimi( i4inde 0arklı bir yer alan aisal lnans $e l)2araka aslında sa%ipoldukları bir4ok ayrıcalıkla bir4ok yasa boşluğundan yararlanarak %areketetmektedir. 2u konunun yeniden gö(den ge4irilmesinin (amanı gelmiştir] şeklindekonuştu.IG.AF+Jnkara/dan"@=:>K> M>. Y8K K7=R>3 &>:O=> M>..AI =yl'l sonrasının olağan'st' koşullarında, askeri yönetimin gö(etimindepartileşmeyi kabul etmekle su4lanan 9V, AI 2yl'l/'n lideri &um%urbaşkanı Kenan=$ren/den laikliğin korunması konusunda g'$ence istiyor... AI =yl'l/'n siyasetsa%nesinin dışına ittiği siyaset4ilerin kontrölundaki siyasalG

partiler ise, &um%urbaşkanlığı makamının 9V tara0ından yersi( bir tartışmaortamına itildiği inancındalar...&um%uriyet ga(etesinde Uğur Mumeu/nun ortaya 4ıkarttığı j?iI>i RabıtaKararnamesi] deşilince, bu gör'nt' birden be)lirginleşti.yalnı(ca birka4 maddesinin değişmesinin kendilerini tatmin edeceğini ilTn eden7oğru Yol Vartisi, dolayısıyla 'leyman 7emirel Znayasaya aygı] adına olayısa%iplendi. 7V, dolayısıyla 2'lent =ce$it ise, Zlaiklik yaralanabilir]gerek4esi ile %ayır%a% bir tara0sı(lıkta karar kıldı...2u, '(erinde iyice d'ş'n'lmesi gereken bir gelişmedir...7inin siyasete alet edilmesinin tek nedeni oy kaygısı değildir. 7in aynı(amanda, kom'ni(me karşı en etkili pan(e%ir olduğu d'ş'ncesiyle de s'rekliolarak siyasetin i4inde tutulmak istenir...8layın, 5'rkiye $e öteki >slTm 'lkelerinde >srarlı bir bi4imr de ta%rik konusuolması, bu yön'yle o$yetler 2irliği ile me$cut coğra0i yakınlığın sonucudur.o$yetler 2irliği/ne karşı, siyasal/ $e askeri itti0akların yanısıra, dintemeline dayalı bir sosyal bara oluşturma d'ş'ncesi, 2atı/nın önemli strateikplanları arasındadır...öyle anlaşılıyor ki, >ran/daki >slTm %areketi bu strateik planda değişiklikgerektirdi. >slTmın kendi başına ayrı bir m'teca$i( te%like %aline gelmesininönlenmesi, ağırlıklı bir bi4imde g'ndeme geldi...2u 4er4e$ede, tat'rk/'n laik 5'rkiye/sinde de, dinin Zlla% ile kul arasındakalmaktan] 4ıkıp toplum yaşamında ağırlığını %ı(la artırdığı bir s're4yaşandı...Rabıta olayı, ger4ekte bu s'recin önemli $e kilit %alkalarından biridir. ncak,gö(den ka4ırılmış tek başına bir olay değildir...8kullarda din dersi mecburiyetinin benimsenmesi, islTml esaslara dayalıbankacılık uygulaması, dini $akı0 ağları...5'rkiye/nin >slTm Kon0eranslarına resmen katılmaya başlaması, >slTml esaslaradayalı 'lkelerarası işbirliklerine a4'ın)ması...AF+E/li yıllarda b't'n bu olanlar bir b't'nd'r... Reimi simgeleyen birolgudur...2urada, AI =yl'l askeri yönetimi, tat'rk4'l'k ile >slTmıG*teli0 etmeyi, bir bakıma >slTm Vrotestanlığını ger4ekleştirmeyi %ede0lemişolabilirler. 2unu bilemeyi(.ncak bug'n artık a4ık4a gör'l'yor... 7in, Zlla% ile kul arasında kalmadık4ason derece te%likeli bir silT% %alini alıyor. Kimin elinde patlayacağı da %i4belli olmuyor...I.G.AF+J h Ula4 ?'rkaa=&=O>5/>3 R2!5 K83UU37 3=7=3 U5UNU 3:!:7!Sabo%/ın bug'n ilk ke( yayınladığı belgeye göre 5'rk resmi din göre$lilerininRabıta örg't'/nden maaş alma uygulaması ilk ke( =ce$it tara0ından başlatılmış.



7önemin &um%urbaşkanı a%ri Korut'rk 9e =ce$it/in >m(alarını taşıyan belgeyegöre resmi 5'rk göre$lisi G yd m'ddette 'cretsi( i(iniS sayıldı $e bugöre$lilerin maaşları merke(i 2el4ika/da bulunan >slTm K'lt'r Merke(i tara0ındanödendi.2u kuruluşun merke(i uudB rabistan/da bulunan Rabıta örg't' tara0ından 0inanseedildiği biliniyor. 2öylece g'nlerdir '(erinde b'y'k g'r'lt'ler kopartılan

Rabıta olayının =ce$it döneminde, başlatıldığı anlaşıUyor.2öylece Rabıta olaymm tartışıldığı ilk .g'nden bu yana bu konuda %i4 konuşmayan=ce$it/in neden sessi( kaldığı da anlaşılmış oldu.&um%urbaşkanı =$ren de Rabıta konusundaki merakla beklenen basın toplantısınıbug'n >stanbul/da yapacak?'nlerdir tartışması s'ren, yurtdışında 4alışan din göre$lilerinin uudBrabistan kökenli Rabıta örg't'nden maaş almaları konusunda, 2'lent =ce$it/inneden suskunluk i4inde olduğu ortaya 4ıktı. A* Mayıs AFJF tari%inde 7e$let2akanı :'t0i 7oğan/ın yurt dışında göre$li 5'rk din adamlarına Rabıta örg't'n'nmaaş $ermesi i4in yaptığı önerinin, * 9a(iran AFJF tari%li kararı ile =ce$it%'k'meti tara0ından kabul edildiği saptandı.29 ?a(etesinde ilk ke( . ayınlanan belgelerde de gör'ld'ğ' gibi, dört 5'rkresmi din göre$lisine '4 yıl 'cretsi(

G-i(in $erildi. =ce$it %'k'meti tara0ından $erilen bu karar, donemin &um%urbaşkanıa%ri Korut'rk ile 2aşbakanı =ce$it $e bakanların im(asını taşımakta. 2ubelgelerden de anlaşıldığı gibi, i(inli sayılan din göre$lilerine maaşları,merke(i 2el4ika/da bulunan Rabıta örg't'n'n u(antısı >slTm K'lt'r Mer)Ke(ltara0ından ödenmekte.2elgede adı ge4en 2el4ika/da bulunan >slTm K'lt'r Merke(i uudi rabistan/ınRabıta örg't'n'n bir u(antısı olarak 4alışmakta. 5'rkiye/den yurt dıgınagönderilen M. 5e$0ik =r)gun, bdulla% e$in4, Ya%ya Kurtoğlu $e eyya( 5anrıkuluisimli dört din göre$lisi, -*J sayılı 7e$let Memurları Yasası/)nın JJ. maddesiuyarınca G yıl s'reyle maaşsı( i(inli sayılarak yurt dışına gittiklerinde >slTmK'lt'r Merke(i/nden maaş aldılar. 2u konuyla ilgili 7iyanet >şleri2aşkanlığı/nın istek ya(ısı 7e$let 2akanı :'t0i 7oğan tara0ından A* Mayıs AFJFtari%inde 2akanlar Kurulu/na sunuldu. =ce$it %'k'meti - 9a(iran AFJF tari%indealdığı bir kararla bu dört din göre$lisinin yurt dışında >slTm k'lt'rMerke(i/nden maaş almasını $e '4 yıl s'reyle >(inli sayılmasını karar altınaaldı. Kararda, &um%urbaşkanı a%ri Korut'rk, 2aşbakan 2'lent =ce$it $e =ce$it%'k'meti bakanlarının b't'n'n im(ası yer aldı. =ce$it/in suskunluğu, bu belgelernedeniyle kararın kendi döneminde alınmasına dayanıyor.IJ.G.AF+J0!>şte =ce$it/i susturan belgeler "2elge.) A2K3:R KURU:U KRR!7iyanet >şleri 2aşkanlığı 7ini 9i(metler 7airesi 2aşkan Yardımcısı M. 5e$0ik=rgun/a, nkara =ğitim Merke(i M'd'r' bdulla% e$in4/e, >stanbul 9aseki =ğitimMerke(i M'd'r Yardımcısı Ya%ya Kutluoğlu/na $e Ko(an Merke( Oai(i eyya(5anrıkulu/na, 2el4ika/da göre$ almaları i4in '4er yıl s'reyle aylıksı( i(in$erilmesiX 7e$let 2akanlığının A*.*.AFJF g'nl' $e -* sayılı ya(ısı '(erine,A.J.AF-* g'nl' $e -*J sayılı KanununGJdeğtşik JJ nci maddesine göre. 2akanlar Kurulunca -.+.AFJF g'n'ndekararlaştırılmıştır. &um%urbaşkanı .. Korut^rk2aşbakan 2. =ce$it2akanlar Kurulu yeleri 2elge" I5.&. 7>Y3=5 >:=R> 2K3:!N! 3KR 7ini 9i(. 7. 2şk.7ini 9i(. Md. 79DAJ)AA)JF -* A* Mayıs AFJFK83U" Maaşsı( i(inli olarak, 2el4ika/ya gönderilecek göre$liler 9k.22K3:!K MKM!3\:?t" ;a< 7ışişleri 2akanlığının A*.A.AFJF g'n $e U=? ;U=7< ?n. Md. *-.IF-U=7DI soyul ya(ısı.



;b< 2r'ksel 7ini 9i(metler M'şa$irliğinin -. G.AFJF g'n $e A*DEDA sayılıya(ısı.;c< 7ışişleri 2akanlığının IG.G.AFJF g'n $e U=? ;U=7< ?n. Md. *-.IF- )U=7DIG- ya(ısı.7ışişleri 2akanlığından alman ilgi ;a< ya(ı $e eki telgra0ta. 2r'ksel 7ini9i(metler M'şa$ir)liğince iş4i $atandaşlarımı( $e 2r'ksel >slTm K'lt'r Merke(i

yetkilileriyle yapılan temaslar (amanında, ikisi /?ent], biri Zn$ers] biri deZ9out)%alan] bölgelerinde olmak '(ere, dört 7in 2ilgisi Hğretmenine i%tiya4duyulduğu i0ade edilerek bunların i$edi olarak 2el4ika/ya gönderilmesiistenilmekte, ilgi ;b< $e ;c< ya(ılarla da bu istek te/yid edilmektedir.ö( konusu ya(ıda ayrıca maaşları 2el4ika makamlarınca ödenecek olan buöğretmenlerin, bulundukları bölgelerde aym (amanda din %i(meti deyapacaklarındanX bunların Y'ksek >s)G+lam =nstit's', >la%iyat $eya tslTmi >limler ak'ltelerinin birinden me(un,yabancı dil bilen $e %alen 7iyanet >şleri 2aşkanlığı teşkilTtında göre$libulunan elemanlar arasında se4ilmesi gereği '(erinde durulmaktadır.2u itibarla, yukarıda belirtilen göre$leri yapmak '(ere, sicil ö(etleri ilişik. ) 7ini 9i(metler 7airesi 2aşkan Yardımcısı M. 5e$0ik =rgun, I )nkara =ğiUm

Merke(i M'd'r' bdulla% e$in4, G)>stanbul 9aseki =ğitim Merke(i M'd'rYardımcısı Ya%ya Kutluoğlu $e ) Ko(an Merke( Oai(i eyya( 5annkulu/nun2el4ika/ya gönderilmeleri 2akanlığımca uygun m'talTa olunmuştur.ö(' edilen göre$lilerin aylıklarının 2el4ika makamlarınca karşılanmak kaydıyla,2r'ksel 2'y'kel4iliğimi(in ;7ini 9i(metler M'şa$irliğinin< gö(etim $e denetimialtında göre$ yapmak '(ere -*J sayılı 7e$let Memurları Kanununun JJ nci maddesiuyarınca G yıl maaşsı( i(inli sayılmaları konusunda 2akanlar Kurulunca kararitti%a(ının teminine m'saadelerini ar(ederim.7r. :'t0i 7oğan 7e$let 2akanı29 diyor ki..3>@>3 U5U3U` Y>3 =&=O>5uudB rabistan destekli şeriat örg't' Rabıta 5'rkiye/ye ilk 4engeli meğer2'lent =ce$it/in 2aşbakanlığı döneminde atmışS..2ug'nk' ga(etemi(de yayınlanan belgeler, bu iddianın kanıtını oluşturuyor.GF2irincisi A* Mayıs AFJF tari%li tekli0.. 7in işlerinden sorumlu 7e$let 2akanı7r. :'t0' 7oğan im(alamış..Hteki, &um%urbaşkanı Korut'rk, 2aşbakan 2ce$it $e bakanların im(alarını taşıyan- 9a(iran AFJF tari%li 2akanlar Kurulu kararı..Kurgu aynı..5'rk resmi göre$lileri '4 yıl s'reyle 'cretsi( i(inli sayılacak.. Oe bugöre$liler maaşlarını, şeriat4ı Rabıta örg't'n'n 2r'ksel/deki b'rosu gibi4alışan tslTm K'lt'r Merke(i/nden alacaklar.Yani &um%uriyet ya(arı Uur Mnmcu/nun tesbit ettiği ZRabıta] ilk rabıta değil..imdi bu belgelerin ışığında olayın yeniden değerlendirilmesi gerekiyor. @'nk'yanlış bir yerden yola 4ıkarak doğruya $arılama(.2u yapılmadığı takdirde Rabıta re(aleti nedeniyle gösterilen %assasiyetin,laikliği sa$unmakla ilgili olmadığı ortaya 4ıkacaktır.29/ın bu son belgeleri ele ge4irip yayınlaması, basının namusunu kurtaran bir%i(met olmuştur.=ce$it dönemindeki ZRabıta]yı atlayıp, ondan '4 yıl sonraki ZRabıta]yı keş0etmişolmanın tali%si( rastlantısı, şimdi bu sayede kasıt ş'p%esinden kurtulacaktır.ma bir şartla..Rabıta re(aleti nedeniyle =$ren/e soru soran %erkes şimdi =ce$it/e dedönmelidir. ynı tonda $e aynı ısrarla ona da sormalıdır.&um%urbaşkanı =$ren, kamuoyunun kendisinden beklediği ce$apları bug'n $erecek..2aştan beri susan =ce$it de konuşsun.Kendi %esabını $ersin.. yrıca b't'n oklar =$5en/e saplanırken ni4in susupoturmuş, bu ayıbın da%a önce başladığını a4ıklamaktan ni4in sakınmışX söylesin..=$et ni4in. 2ekliyoru(SIJ.G.AF+J h ?'n j ör MengiE



7emirel ZRabıta] i4in konuştu "R2!5 K83UU37 U@ OR 2=3>M7>R'leyman 7emirel. ZA+ ğustos AF+E tari%inde G* kişinin maaşı i4in ben(er birkararnameye ben de im(a attım. ma %i4 bir (aman ;9ata yaptım, bilmiyordum<demedim] diye konuştu.>AMKHY h =ski 2aşbakanlardan 'leyman 7emirel Yunanistan ile de$am eden

gerginliğin 4ö('m'nde soğukkanlılığın s'rd'r'lmesini dileyerek, Z@ö('m olarakakla ilk gelen ateş olmamalı] dedi. 7emirel, AF+E yılında im(alanan Rabıtakararnamesi i4in, Z9er icraatımı(da olduğu gibi, sorumluluğu $arsa bana aittir]dedi.5i0tiği $e Yapağı eski ?enel M'd'r' 7oğan @elik/in annesi atma @elik/in cena(etöreni i4in !slamköy/e giden 'leyman 7emirel, Yunanistan ile 5'rkiye arasındakigerkinlik konusunda, ZYeni bir olay değil, Yunanistan ile 5'rkiye arasında =gekıta sa%anlığı meselesi $e ben(eri meseleler AE)A* sene önce de $ardı] diyerek,Zradaki i%tilT0ları m'(akere ile 4ö(mek imkTnları ortadan kalkmamalı] dedi.7emirel, Yunanistan ile sorunların 4ö('m'nde akla %emen sa$aşın gelmemesigerektiğini de belirterek Z2en barış tara0tarıyım] dedi.7emirel, Rabıta konusundaki bir soruya şöyle ce$ap $erdi" ZA+ ğustos AF+E1deben im(a attım. 2enim im(a attığım, kararnamede sadece G* kişiye i(in $erilmesi

$ardır. G* kişinin göre$ yaparken maaşları nereden alacağı kararnamenin ekindeme$cuttur. 2inaenaley% yanlışlıkla attım, bilmiyorum demek la0larını %i4etmedim. =ğer bir sorumluluğu $arsa bana aittir.]I+.G.AF+JA=&=O>5 8:Y! V5!R!Y8RS=ce$it dön Rabıta konusunda kendisiyle !lgi9 belge yayınlayan 29/ı olaylarısaptırmakla su4ladı.=ce$it d'n yaptığı a4ıklamada 5'rk din göre$lilerinin dış kaynaklardan maaşabağlanması olayım kendisi tara0ından başlatıldığım kabul ederek, Zncak bununRabıta ile ne ilişkisi olabilir. 29 olayları saptırıyor] dedi.on derece kurna(ca yapılmış a4ıklamada 29/ın o4ıklcdığı belgelerden işinegelen böl'mleri ]alan =ce$it nedense belgede yer alan Z>slTm K'lt'r Merke(i ileyapılan temaslar] konusuna %i4 değinmedi.8ysa %erkes biliyor ki merke(i 2r'ksel/deki >slTm K'lt'r Merke(i ZRabıta]/nın takendisi. 29 ?a(etesi/)nln d'n a4ıkladığı belgede de 5'rk %'k'metinin islTmK'0t'r Merke(i/nin ta$siyesi sonucu bu karara $ardığı da a4ık4a yer alıyor.=&=O>51= * 8RUMU` ORS=ce$it Rabıta konusunda kendisiyle ilgili belge yayınlayan 29/ı olyalarısaptırmakla su4ladı. Yaptığı a4ıklamada eksik kalan şeyler $ar.E =ce$it a4ıklamasında 5'rk din göre$lilerinin dış kaynaklardan maaşa bağlanmasıolayının kendisi tara0ından başlatıldığını kabul ederek, Zncak bunun Rabıta ilene ilişkisi olabilir. 29 olayları saptırıyor] dedi. 8ysa 2r'ksel >slTm K'lt'rMerke(i/nin yöneticilerinden '4'n'n Rabıta 'yesi olduğu de0alarca ya(ıldı.=ce$it/in yaptığı a4ıklamada 29/ın )ortaya koyduğu belgelerden işine gelenböl'mleri alındı. ncak, =ce$it nedense belgede yer alan >slTm K'rt'r Merkeıiile yapılan temaslar] konusuna %i4 değinmedi.2:=35 =&=O>5/>3 @!K:M!SZ2ug'n bir ga(ete birinci say0asında seki( s'tunluk manşetle $erdiği %aberde,yurt dışındaki 5'rk din göre$lilerine Rabıta örg't'n'n maaş $erilmesiuygulamasının ilk ke( AFJF/TaIbenim başında bulunduğum %'k'met tara0ından başlatıldığını öne s'r'yor $e bunubelgelerle kanıtladığı i(lenimini $ermeye uğraşıyor.8ysa, bi((at ga(etenin yayınladığı belgeler, bu iddiayı yalanlamaktadır.AFJF/da yurt dışına gönderilen din göre$lilerine ZRabıta] örg't'nce $eya onunlabağlantılı bir örg't4e maaş ödeneceğine dair %i4 bir i0ade, ga(eteninyayınladığı belgelerde yer almıyor.5ersine, 2el4ika/daki yurttaşlarımı(ın dinsel gereksinmelerini karşılamak '(ere,i(inli olarak bu 'lkeye ba(ı din göre$lilerinin, Zaylıkları 2el4ika makamlarıncaödenmek kaydıyla] gönderileceği, ga(etenin yayınladığı belgede yani 7iyanet



işleriyle göre$li 7e$let 2akanının kararnameye esas olan ya(ısında, a4ık4a $ekesin olarak belirtiliyor.Kendi yayınladığı belgedeki bu a4ıklığa $e kesinliğe karşın, ga(ete yorumlu%aberinde, konuyu saptırarak Z=ce$it %'k'meti - 9a(iran AFJF tari%inde aldığıkararla, dört din göre$lisinin yurt dışında >slam K'lt'r Merke(i/nden maaşalmasını $e '4 yıl i(inli sayılmasını karar altma aldı] iddiası da bulunu)

, yor, Meselenin aslı şudurX Z7a%a AF-Elı yıllarda 2el4ika/daki 5'rk is4ilerininsayısı artmaya başlayınca, 2el4ika %'k'meti, iş4ilerimi(e %er konuda yardımcıolmak $e onların resmi makamlarla ilişkilerine katkıda bulunmak '(ere, Zsosyal%i(met göre$lileri] 4alıştırmayı kararlaştırmıştır.Yabancı iş4ilerin bulunduğu ba/şka ba(ı 'lkeler de aynı ama4la, sosyal %i(metgöre$lileri atamışlardır. ncak 2el4ika %'k'meti, bu göre$lilerin doğrudandoğruya 5'rk %'k'metince belirlenmesini önermiştir. 2el4ika %'k'metinin buyapıcı tutumu olumlu karşılanmıştır $e 5'rkiye/deki yetkili makamların uygungörd'ğ' sosyal %i(met u(manlarının adları 2el4ika makamlarına bildirilmiştir. 2uarada, kamu göre$lisi olanlara da bu ama4la, 'cretsi( i(in $erilmiştir.2u göre$lilerin aylıkları 2el4ika resmi makamlarınca karşılanmıştır. ramı(dakianlaşmaya uygun olarak 2el4ika makamları, sosyal %i(met göre$lilerinin tara0sı(

bi4imde kendine d'şen ö(eni göstermiş, 'stelik kendilerinin gö(etim $edenetimini 5'rk makamlarının yapmalarını kabul etmiştir.2el4ika/daki iş4ilerimi(in dinsel gereksinmeleri i4in göre$lendirilecekkimselere, de bu ama4la $e bu 4er4e$ede 'cretsi(Gi(in $erilmiş olduğu ga(etenin yayınladığı I numaralı belgede a4ık4abelirtilmektedir. 2elgede, Zsö(' edilen göre$lilerin aylıklarının 2el4ikamakamlarınca karşılanmak kaydıyla 2r'ksel 2'y'kel4iliğimi(in dini %i(metlerm'şa$irliğinin gö(etim $e denetimi altında göre$] yapacaklan ö(ellikle$urgulanmaktadır.=ğer, Rabıta örg't' 2el4ika %'k'metine maddi yardımda bulunduysa, bu bi(imbilgimi( $e ilgimi( dışındadır, öyle bir yardımı kabul edip etmemek, kabulederse ne ama4la kullanılacağını saptamak, 2el4ika %'k'metinin yetkisi i4indeolan %ususlardır. AFJF/da yapılan işlemde, 5'rk %'k'metinin mu%atabı, doğrudandoğruya 2el4ika %'k'metidir $e aylıkların doğrudan doğruya. 2el4ika %'k'metinceödenmesi sö( konusudur.2u $esile ile şu a4ıklamayı yapmakta yarar gör'yorum. AF-E/lı yıllarda, @alışma2akanı olduğu sırada yurt dışındaki iş4ilerimi(den, ö(ellikle bayramlarda $eRama(anda din göre$lisi istekleri gelmeye başlamıştı, 0akat b't4ede bunun i4inödenek bulunmadığından, istekleri karşılamakta g'4l'k 4ekiliyordu. 8 sırada, birbaşka partiden ba(ı senatörler beni (iyaret ederek, eğer %'k'met yurt dışındakiiş4ilerin din göre$lisi isteklerini karşılamakta maddi a4ıdan g'4l'k 4ekiyorsa,kendilerinin ba(ı BslTm 'lkelerince desteklenen örg'tlerden para sağlayarak bugereksinmeyi karşılayacaklarını söylediler. 2en, bunun sakıncalarını belirttimX$e g'4l'kleri aşarak bir an önce dışarıya resmi yollardan din göre$lilerigönderebilmek i4in girişimlerimi %ı(landırdım. 8 girişimlerimden 2akanlığımsırasında kesin sonu4 alınıp alınamadığını şimdi anımsıyamıyo)rumX 0akat%'k'met4e dışarıya din göre$lileri gönderilmesine o dönemde başlamış olduğunusanmıyorum. 7ediğim gibi girişimlerimi %ı(landırmanın başlıca bir nedeni de,ba(ı şeriat4ı örg'tlerin etkisini önlemeye $erdiği önemdi.AFJF/daki işlemi saptırarak istismar konusu yapmaya kalkışan ga(ete, seki(s'tunluk manşetinde, Z=ce$lt/in Rabıta konusunda neden sustuğu anlaşıldı] diyor.8 konuda da ger4eğt ta%ri0 ediyor.ZRabıta] olayı ile ilgili d'ş'ncelerimi IA Mart AFJF g'n' Z&um%uriyet]ga(etesinde yayınlanan u(un bir demecimde belirtmiş bulunuyorum. :aiklikten$erilen öd'nlere tepkimi bu $esilesiyle a4ık bi4imde gösterdim $e gösteriyorum.]2'lent =ce$it d'n ga(etemi(de yayınladığımı( Rabıta ilişkilerinin kendidöneminde başlatıldığını ortaya koyan iki bel)ge ile 9g/li a4ıklama yaptı. =ce$it a4ıklamasında 29/ta yayınlananbelgelerden istediği böl'mleri ele alarak bi(i olayı saptırmakla su4ladı.4ıklamasında 5'rk din göre$lilerinin dış kaynaklardan maaşa bağlanması olayının



kendi döneminde başlatıldığını kabul etti. akat, Rabıta ile ilişkisibulunmadığını öne s'rd'.=ce$it tara0ından yapılan bu a4ıklamada bi(im sunduğumu( iki belgedeki belliböl'mler '(erinde durulurken belli böl'mleri görme(likten geldi. Uğur Mumcutara0ından &um%uriyet ga(etesinde a4ıklanmasına karşılık =ce$it, 2r'ksel >slTmK'lt'r Merke(i ile Rabıta örg't' arasında %i4bir ilişki yokmuş gibi %areket

ediyor.=ce$it a4ıklamalarında sadece Z2el4ika Makamları] ile temas kurulduğu önes'r'l'yor. 8ysa, temas kurulan >slTm K'lt'r Merke(i/nin nasıl bir örg't olduğubaşta bilinmese da%i, 2'y'kel4i/nin yönetim kurulu 'yesi olduğu sıradaöğrendiklerini rapor etmesi gereği örg't'n yapısını öğretmiş olmalıdır. 2't'n buger4ekler 2'lent =ce$it/i% tam metin olarak yayınladığımı( say0ada yer alana4ıklamasının yeterli olmadığını en a( bi(im yönelttiğimi( beş soruya yanıt$ermesi gerektiğini ortaya koymaktadır.=&=O>5>3 @!K:M! ?=R=K=3 8RU:R2'lent =ce$it tara0ından ga(etemi(de yayınlanan belgeler $e %aberle ilgiliolarak yapılan a4ıklamada ba(ı ger4ekler ce) / $apsı( kalmıştır. Kendisinden busoruları yanıtlamasını istiyoru(" ayın =ce$it kararname ekinde yer alan 2el4ika >slTm K'lt'r Merke(i

yetkilileriyle yapılan temastan %i4 sö( etmiyor. Rabıta/nm u(antısı olduğubilinen bu merke(le 5'rkiye adına kim $e ne ama4la temas etti 2>KM yönetiminde G Rabıta 'yesinin $e bu arada 5'rk 2'y'kel4isi/nin deYönetim Kurulu yesi olduğu Uğur Mumcu tara0ından &um%uriyet ?a(etesi/ndea4ıklandı. 5'rk 2'y'kel4isine >slTm K'lt'r Merke(i/nde Yönetim Kurulu 'yesi olma>(ni ne (aman $e kimin tara0ından $erildi. 5'rk 2'y'kel4ilerinin göre$leri değiştiğinde de >slTm K'lt'r Merke(indeYönetim Kurulu 'yeliklerinin de$am etme)2ini sağlayan onay kimin im(asını $e%angi tari%i taşıyor 2u ilişkilerin $arlığı 5'rkiye/nin 2r'ksel/deki >slTm*K'lt'r Merke(i ile bağlantı kurarken Rabıta ile ilgisinin bili, nerekger4ekleştiğini ortaya koymakta değil midir2u konunun Rabıta ile ilişkisi bilinerek kabul edildiği ortadadır. ksi %alde5'rk 2'y'kel4isi G Rabıta 'yesi ile Yönetim Kurulu 'yesi olarak aynı kurulda biraraya geldiklerinde konuyu rapor etme(ler miydi=ce$it/in 2akanı :'t0' 7oğan ZRabıta] i4in konuştu"ZR2!5&!:RA 2>:M>Y8R7UK]3KR h =ce$it döneminin din işleriyle göre$li 7e$let 2akanı $e 7iyanet >şlerieski 2aşkanlarından :'t0' 7oğan " Z2i(im göre$lerimi(de yurt dışında maaş ödeyenkuruluşun Rabıta/nın bir kolu olduğunu bilmiyordum dedi. 7oğan, kendisineyönelttiğimi( soruları şöyle ce$aplandırdı"

h Rabıta/nın si(in dönemini(e kadar gittiği ortaya 4ıktı.. 7opan h 3asıl olur,ben %atırlamıyorum.

h Kararnamede si(in de im(anı( bulunuyor. ;Kararname metni kendisine okundu<7oğan h =$et şimdi %atırladım. Yalnı( bi( yurt dışına %oca değil, din dersiöğretmeni gönderdik. 8 öğretmenler belki bug'n %TlT göre$dedir.

h 2u göre$lilerin maaşlarının tslTm K'lt'r Merkeri/nin ödediğini biliyormuydunu(7oğan h Yurt dışında göre$lendirilenlere yerel yönetimler aracılığıyla maaşbağlanıyordu. 8nlar aracı oluyormuş. 2undan %aberimi( yok. 7ışişleri 2akanlığıbi(e bu öğretmenlere tslTm k'lt'r merke(inin maaş ödemesinin sakıncalı olacağınıbildirmedi.

h ynı kararname şimdi ön'n'(e gelse im(alar mısını(7oğan h 5abii ki %ayır.. eriat d'(enini %ede0 alan bir kuruluşun yurt dışındagöre$ yapan $atandaşlarımı(a maaş $ermesini kimse kabul edteıe(. 2en de etmem.2en bu merke(in Rabıta/nın bir kolu olduğunu ger4ekten yeni öğrendim. 2u konuda7ışişlerinin i%mali $ardır. 2i(i uyarmalıydı.=OR=3" Z>5>Y! 737NM H:7]&um%urbaşkanı Ker.an =$ren d'n >stanbul/da bir basın toplantısı d'(enleyerekZRabıta] konusunda geniş a4ıklamalarda bulundu. =$ren din adamlarınınmaaşlarının Rabıta Hr)



-g0lt' tara0ından $erilmesi konusunun yanlış bir noktaya 4ekilmek istendiğinibelirterek Z7oğru olanı maaşların de$let tara0ından ödenmesiydi. ma o (amanınekonomik şartları öyle gerektirdi] ded:>sti0a etmesini isteyenlere de ce$ap $eren =$ren Z2en bug'n $arım yarın yokum.2a(en şuradan 4ekilip gideyim dediğim anlar oluyor] dedi. AI =yl'l/den bu yana

isti0asının istenebileceği bir noktaya gelindiğini bunun da demokrasi a4ısındanolumlu bulunduğunu i0ade eden =$ren Zma bir kişi istedi diye isti0a edilme(]diye konuştu.ydınların bu konuyu laikliğe aykırı olarak nitelendirmesinin yanlış olduğunubelirten =$ren Z2i(im temi( $e .sa0 $atandaşımı( ;:aiklik demek dinsi(lik demek<derse, ben ona nasıl kaba%at bulayım 8 da öyle anlar] dedi. =$ren şöyle de$ametti" Z8layı b't'n detaylarıyla a4ıkladım. 2elgeler elimde, ancak $ermeyeceğim.2u işten dolayı %i4bir dönemi su4lamıyorum. @'nk' (aruret altında yapılmıştır.]I+.G.AF+Ankara/dan=>/Y R2!55'rkiye Rabıtat)'l >slTm/ın şeriat i4in AF-A yılında a4tığı &i%ad uğruna%arcadığı petrol dolarlarıyla 4alkalanıyor. Yunanistan ise 8rtodoks Kilisesi/nin

başlattığı direnişten ra%atsı(. ,9em 5'rkiye/de %em de Yunanistan/da.. 7in $e de$let işlerinin birbirine.girmesinin olumsu( etkileri yaşanıyor...Yunanistan/da Kilise, de$let yönetimine bira( da%a 0a(la karışabilmenin,mallarını koruyabilmenin sa$aşımını yapıyor. 2aşbakan Vapandreu ise, Kilise/ninnayasal yetkilerini $e b'y'k maddi g'c'n' sınırlamak ar(usunda...5'rkiye/de ise, yerli $e yabancı, >slTmS örg'tlerin n'0u(u. nayasal sınırlar daaşılarak %ı(la artıyor. deta, tat'rk/'n laik 5'rkiye/siıiln, ört'l' bir >slTm&um%urlyetl/ne dön'şt'r'lmesine 4alışılıyor. 9em de, olduk4a u(un bir s'redenberi...5am bu aşamada 5'rkiye $e Yunanistan arasında, =ge/de Z4ok b'y'k] bir Kıtaa%anlığı ) Vetrol uyuşma(lığı g'ndeme geliyor...JYunanistan/ın emri$aki girişimleri $e 5'rkiye/nin tepkisi.. AFJ ben(eri birpetrol kararnamesi 9ora/nın =ge/ye a4ılması, %a$a destekli donanmatatbikatları... >ki ulus =ge/de yeniden, ancak birdenbire kanlı bı4aklı %alegeldi.yrıca, olup bitene karışan karışana... o$yet Karadeni( ilosu/nun iki gö(degemisi - g'nl'k bir (iyaret i4in !stanbul 2oğa(ı/na demirliyor. ilo Komutanıda, =ge/deki Yunan adalarının sila%landırılmasına karşı olduğunua4ıklıyor...27 %i4 boş durur mu 9'rriyet ga(etesinin bir 2ulgar ga(etecisinin yıllar önceya(dığı bir kitaptan alıntılar yaparak bdi >pek4i suikastındaki &! parmağıiddialarını g'n'm'('n to( $e dumana bulanmış ortamında yeniden deşmesine bir%ayli sinirleniyor. ncak 5'rkiye $e Yunanistan/a itidal önermeyi i%maletmiyor...?er4ekten d'ş'nmeye değer... =ge/deki sertleşme => re(aletini unutturmayayaramadı mı Yanısıra başka neleri u)nutturacak..Hrneğin, adım adım ilerletilen 5'rkiye ) uudB rabistan yakınlaşmasına ilişkin27 planı.. 2u doğrultuda. Rabıta )ramco, aisal inans $e 3V iktidarıarasında ör'len ağlar...Yunanistan/da da, Vapandreau/yu köşeye sıkıştırmaya 4alışan 8rtodoks kilisesi...Unutulmamalıdır ki, %em Yunan Vat)rikanesi, %em de 5'rkiye/deki enerVatrikanesi, 0inansman $e siyasi kontrol bakımlarından, 27/de dinsel r'tbesikendilerinden 4ok aşağıda bulunan bir merke(e bağlıdırlar...?er4ekten de, 5'rkiye/de de, Yunanistan/da da, =ge/de o)lup biteni i(lemek i4inradyolarını a4ık tutmak durumundaki geniş %alk kitlelerinin bu sorunlar '(erindeka0a yorması bekleneme(..I+.G.AF+J h 'lu4 ?'rkannkara/dan3=7=3 Y3! KV



2'lent =ce$it, 5'rkiye ile Rabıta Hrg't' arasındaki ilk temasın, kendi iktidarıdöneminde olduğu yolundaki tesbitimi)(i Z%aksı(lık] olarak niteliyor. iddetlereddediyor...=ce$it/in tepkisinden memnunluk duyduğumu(u itira0 et)+peliyi(. ynı mutluluğu, &um%urbaşkanı Kenan =$ren/in Rabıta konusunda önceki

g'n yaptığı a4ıklamanın bir böl'm'nce de tattık.&um%urbaşkanı =$ren, yurt dışına gönderilen din göre$lilerine AF+E/li yıllarınbaşında Rabıta tara0ından maaş ödenmesini, o g'n'n dö$i( darboğa(ı koşullarındaZe%$en)i şer] olarak sa$unmasına karşın, bu konudaki asıl doğru da$ranışınmaaşların 5'rk de$leti tara0ından ödenmesi olduğunu belirtmeden ge4emedi.2u da, Rabıta olayının b't'n'yle sa%iplenilmesinden Zda%a a( köt'] olan birdurum... =ce$it %i4 tepki göstermeseydi, =$ren de, tıpkı 'leyman 7emirel gibi,Rabıta Kararnameleri/)rain b't'n'yle aklamaya 4alışsaydı.. 7a%a mı iyi olurdueriat ö(lemlerine karşı $erilen laiklik ka$gası b'y'k öl4'de kaybedilmiş olma(mıydı..=n a(ından, artık din $e de$let işleri konusunda atılacak adımlarda %erkes bira(da%a dikkatli olacak diye memnunu(. =ce$it, d'n Rabıta konusundaki a4ıklamasınıyayınlarken kendisine yönelttiğimi( soruları yanıtlarken şöyle diyor"

Z5'rkiye/den gönderilen din öğretmen $e göre$lilerine 2el4ika makamlarının aylıködemesiyle Rabıta örg't'n'n aylık ödemesi apayrı şeylerdir. akat 29ga(etesi, anlaşılma( bir >srarla, b' ikisini aynı kaba koymaya kalkışıyor...]>srarımı(ın anlaşılma( bir yanı yok... 4ıklayalım... 2el4ika makamları, petrol(engini uudi rabistan ile iyi ilişkiler uğruna, M'sl'manlığı Zresmi dinilerdenbiri olarak kabul ederken, kendisine aldığı Zresmi mu%atap] 2r'ksel >slTm K'lt'rMerke(i/dir. 2u merke( ise, uudi rabistan/ın kontro)lundaki Rabıta örg't'n'nbir yan kuruluşundan başka bir şey değildir. 2el4ika/da, ilgili 2el4ikamakamlarının i(ni $e katkısıyla kurulmuş olması bu ger4eği değiştirme(.3itekim, 2r'ksel >slTm K'lt'r Merke(i/nin)Yönetim Kuru)lu/nda 'yelik yapmak(orunda kalan 2r'ksel/deki 5'rk 2'y'kel4ileri, b't'n 4abalarına karşın, Rabıtatemsilcisi olan ?enel ekreteri değiştirmeyi başaramamışlardır. 5'rkler da%il,2el4ika/daki b't'n M'sl'manların din eğitimi $e ibadetinde, başından bu yana>slTm K'lt'r Merke(i/nin borusu ötm'şt'r. 5'rkiye/nin değil..).Kaldı ki, =ce$it %'k'metinin 2el4ika/ya gönderdiği din göre$lileri, yalnı(ca dinöğretmeni olarak 4alışmamışlardır. &um%urbaşkanı =$ren/in de a4ıkladığı gibi, budin göre$lileriF." IFaynı (amanda camilerde imamlık yapmışlardır. 7in öğretmeni olarak maaşlarını,2el4ika Yerel Bdareleri/nin Rabıta destekli 0onlarından alırken, imam olarakdoğrudan doğruya >slTm K'lt'r Merke(i ile rabıtalı bir 4alışma göstermişlerdir.2'lent =ce$it, 2el4ika Yerel >darelerinin Z>slTm eğitimi] ile ilgili 0onlarınınRabıta destekli olduğunu bilmemekte %aklı gör'lebilir. ncak, 2el4ika/yagönderdiği din göre$lilerinin camilerde %angi rabıta (inciri 4er4e$esinde4alıştıklarını gö(den ka4ırmış olama(. @'nk', %em 7ışişleri 2akan%ğı/nın, %em de7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın konuyla ilgili dosyalarında gerekli %er t'rl'bilgi me$cuttur...=ce$it, konuyla ilgili a4ıklamalarını, bir yanıyla da Zbaşka 4are yoktu] yagetiriyor. >nanamıyoru(, 4'nk' denenmemiş... 2el4ika/nın ZM'sl'manlar i4inmu%atabım >slTm K'lt'r Mer)ke(i/dir] dediği AFJ yılında, 2el4lka/daki M'sl'mann'0usun neredeyse yarısına sa%ip bir 'lkenin %'k'meti olarak, başında =ce$it/inbulunduğu &9V)MV koalisyonu acaba neden ağırlığını koyup Zkabul etmiyorum]demeyi aklına getirmemiş.IF.G.AF+J h Ulu4 ?'rkan*E9RR>Y=5 ?`=5=>>33!:!R. ?>2> 7=N>:Sayın Uğur Mumcu, ortaya 4ok $a%im bir iddia atmış bulunuyor. 2atı $rupa/daki5'rkiye 2'y'kel4iliklerindekl din göre$lilerinin tamamının $eya bir kısmınınaylıkları, AF+I yılından AF+ yılma kadar ZRabıtat)'l [lem)'l >slTm] adlı, suu)dB rabistan tara0ından 0inanse edilen bir dernek tara0ından



]ödeniyormuş. ayın Mumcu/ya bu a4ıklamayı yapan, o dönemde bakanlık göre$indebulunan bir şa%siyetmiş. >ddia, bir öl4'de 7ışişleri 2akanlığı tara0ından dadoğrulanmış. 2elirsi( kalan nokta, bu garip tertibin 7ışişleri 2akanlığıtara0ından mı, yoksa 7iyanet >şleri 2aşkanlığı tara0ından mı yapıldığı imiş.Konu %akkında bi( de 7ışişleri 2akanlığından bilgi istedik. dı ge4en 2akanlık,

sö( konusu tertibin kendisi tara0mdan ger4ekleştirilmediğini bi(e belirtti.Konu son derece ilgin4tir. Hnce. şunu söyleyelim ki, %aysiyetli bir de$let,kendi göre$lilerinin aylıklarını kendisi öder. Yabancı de$letlere, kenditabiyetinde olsa bile ö(el ger4ek $eya t'(el kişilere ödetme(.5'rk genel idaresi i4inde yer alan kamu göre$lilerinin, din göre$lileri da%il,5'rk de$letinden başka %i4bir kamusal $eya ö(el merciden aylık ya da başka birad altında nakdi $eya ayni bir ödeme kabul etmesine imkTn yoktur. Kanun, böylebir ödemenin kabul'n' kesinlikle yasaklar. Kanun, kamu göre$lilerinin, aylıklarıdışında %angi ödemelere %ak ka(anabileceklerini de tespit etmiştir. 2u imkTnlararasında b'y'kel4iliklerimi(de göre$ yapan din göre$lilerinin yabancı birdernekten ödeme kabul edebilmeleri bulunmamaktadır.2ir diğer nokta şudur. 7iplomasi $e konsolosluk temsilciliklerimi(de dingöre$lisi bulundurulmasına AF+I yılından 4ok önce başlanmıştı. 2u uygulama

kesintiye uğramadığına göre.*Adin göre$lilerinin aylıkları AF+I/ye kadar $e AF+/den sonra kimin tara0ındanödenmiştir 7e$let tara0ından ödenmişle AF+I den AF+/e kadar 0arklı biruygulamaya ni4in i%tiya4 duyulmuştur 2u dönemde 5'rk 7e$leti, bu kadarcıkparayı $e dö$i(i bulamayacak kadar mali g'4l'k i4inde miydiayın Mumcu, yukarıda adı ge4en kuruluşun şeriat tara0lısı bir dernek olduğunuileri s'r'yor. 8rtadaki belirtiler de, bunu doğrular niteliktedir., 2u arada,2r'ksel/deki >slTm K'lt'r Merke(i/nin yönetim kurulunda sö( konusu derneğin '4temsilcisinin yanında beş 'lkenin b'y'kel4ilerinin yer aldığı, bunlardan birininde 5'rkiye 2'y'kel4isi) olduğu bildiriliyor. =ğer 2r'ksel >slTm K'lt'rMerke(i/nin 0aaliyetleri, 5'rkiye &um%uriyeti/nin temel niteliklerine, ö(elliklelaiklik ilkesine aykırı d'ş'yorsa, bu merke(in yönetim kurulunda nasıl olup da5'rkiye 2'y'kel4isi de yer almaktadır 2u >slTm K'lt'r Merke(i/nin %ukukiniteliği, t'('ğ' $e 0aaliyetleri nedir 2unun gibi başka >slTm K'lt'r Merke(leride yar mıdır7ışişleri 2akanlığı/ndan bu soruların ce$aplarını da en a4ık bir şekilde bir anönce yermesini bekliyoru(.A*.G.AF+J h &oşkun Kırca Y=5=R:> 7=N>:S9'k'met ö(c's' 7e$let 2akanı/nın, Rabıtat)'l [lem)'l >slTm meselesi %akkındabasın toplantısında söylediklerini, e$$elsi g'n tele$i(yonda dinledik.ayın 9asan &elTl ?'(el, olayı doğrulamıştır. 2'y'kel4iliklerimi(degöre$lendirilen din adamlarının bir kısmının aylıklarının, belirli bir s're i4inbu dernek tara0ından ödendiği doğrudur. ayın ?'(el/in i0adelerindenanlaşıldığına göre, bu din adamlarımı(a ödeme yapan sadece bu dernek dedeğildir. 2a(ılarının aylıklarının da, 2el4ika/daki bir kısım yerel yönetimlertara0ından ödendiği anlaşılmaktadır.ayın ?'(el ayrıca, adı ge4en derneğin gayelerinden bir kısmının, 5'rkiye&um%uriyeti/nin laiklik niteliğiyle bağdaşmadığını da söylemiştir. ncak )dinadamı sağlamak gibi olacak) diğer ba(ı gayelerinin laiklik ilkesine tersd'şmediğini de belirtmiştir. 9'k'met sö(c's', ni%ayet, aylıkları bu yollardanödenen din adamlarımı(ın, b'y'kel4iliklerimi(in emrinde cum)*I%uriyetin temel nitelik $e ilkelerine aykırı %i4bir 0aaliyettebulunmadıklarını $urgulamıştır.2u arada, ortaya 4ıkan bir ger4ek de, sö( konusu din adamlarımı(ın aylıklarınınbu suretle ödenmesi, kendilerinin bir 2akanlar Kurulu kararnamesiyle aylıksı(i(inli sayılmaları sayesinde m'mk'n olmuştur.8laya adı karışan şa%siyetlerin 4oğunu yakından tanırı(. 2u sebeple. ayın?'(el/in, bu din adamlarımı(ın laikliğe ters d'şen 0aaliyetlere girişmedikleriyolundaki i0Tdesinin doğru olması i%timalini ku$$etli gör'r'(. 2unun gibi,kom'ni(me karşı du$ar kurmak i4in laiklik aley%tarı cereyanlardan medet



umdukları kuşkusunu, bu şa%siyetlere konduramıyoru(. akat, şu da a4ıktır ki, bugibi yöntemlere baş$urulurca, bu gibi kuşkuların doğmasını önlemek (orlaşır. 2unoktada %ata b'y'kt'r.yrıca bırakalım laiklik ilkemi(le ters d'şen bir derneği, de$letin kendigöre$lilerinin aylıklarının kendi dışında %er%angi bir ger4ek $eya t'(el kişitara0ından ödenmesinin kabul edilmiş olması, başlı başına şaşırtıcıdır. 5ekrar

edelim " 7e$let, kendi göre$lilerinin aylıklarını $e diğer isti%kaklarınıkendisi öder. 2u a4ıdan, sadece Rabıta 7erneği/nin değil, aynı (amanda 2el4ikayerel yönetimlerinin yardımını kabul etmek bile de$letimi(e yakışmayan birda$ranıştır.2u olay, 2akanlar Kurulu kararnamelerinin 4ıkarılmasında kullanılan yönteminciddiyetsi(liğini bir kere da%a ortaya koymuştur. 2ir kararname tasarısı%a(ırlıyorsunu( $e bir kısım din adamlarına belirli bir s're i4in aylıksı( i(in$ermeyi öngör'yorsunu(. 2u kararname, dolaşa dolaşa, konuyla doğrudan ilgiliolmayan bakanların ön'ne gidiyor. 2aşbakan/a, 7e$let 2aşkanına sunuluyor. 2int'rl' işi arasında, kimsenin aklına, bu kişilere ni4in aylıksı( i(in $erildiğinisormak gelmiyor. ?elmeyebilir deS..Veki, 4are nedir @are, 2akanlar Kurulu kararnamelerini, im(a i4in motosikletledolaştırmak yerine Zparlamenter demok)risbnin ne olduğunu iyi bilen b't'n

'lkelerde yapıldığı gibi. 2akanlar Kurulu/nda gör'şmeyi $e orada im(alamayıöğrenmektir.IA.G.AF+J h &oşkun Kırca*G?'n'n ya(ısı"3=R=7=3 2:M:!3O53 Vartisinin ileri gelenleri, ?enel 2aşkan Oekili Me%met Ke4eciler/lbasına se$imli gösterme amacıyla önceki akşam bir yemek $erdiler. 7a%a doğrusuyemeği $eren bi((at Ke4eciler/dl. 2eraberinde yemeğe katılan 3V ilerigelenlerinin göre$i de anlaşılan, Ke4eciler/e destek $erdiklerini sergilemekti.Konumu( elbet Ke4eciler/in $erdiği yemek değil. ma bu sırada Ke4eciler bir4oksoruyu ce$aplandırdı. Hrneğin, Z0ai(e karşı] olduğunu söyledi. Z2aşört's']konusunda, da%a önce a4ıkladığı d'ş'nceleri tekrarladı. 9atta da%a >leri gitti.2ir soru '(erine. 7e$let memuru %anımların da isterlerse başört's' ile %i(met$ermelerinden yana olduğunu ama şimdiki Zkıya0et] yönetmeliğinin buna i(in$ermediğini a4ıkladı. 2öylece kamuoyunun Ke4ecileri %en'( yeterince iyitanımadığı, asıl Ke4eciler/in da%a gerilerde 0ırsat kolladığı ortaya 4ıktı.2u arada elbet son g'nlerin ZRabıta] konusu da tartışıldı. Ke4eciler/in pek a(girdiği bu tartışma sırasında 3lı)lar ZRabıtat)'l) [lem)Ul >slTm] isimliörg't'n, 7iyanet >şleri 2aşkanlığına bağlı A imama aylık $ermesinde sakıncagörmediklerini tekrarladılar. 9atta Z9er%angi bir 2atılı 'lkenin birkuruluşundan burs alınca ni4in karşı 4ıkılmıyor da Rabıta örg't' dinadamlarımı(a maaş $erince karşı 4ıkılıyor] te(ini sa$undular.nlaşılan o ki, 3V iktidarı, ZRabıta] olayını da k'4'msemekten yana...slında Rabıta örg't'n'n %em yapısı %em de ama4ları u)(un (amandır biliniyor.7a%a a4ık söyleyelim" Rabıta örg't'n'n AFJ- yılında Vakistan/da d'(enlediğikongrede 5'rkiye &um%uriyeti, MVli 7e0let 2akanı 9asan ksay tara0ından temsiledilmiştir.ö( konusu toplantıda alman kararlar arasında ZM'sl'man 'lkelerin şeriatıbenimsemesi] de $ardır. ncak :aik 5'rkiye &um%uriyeti/ni temsil eden 9asanksay, ne bu karara ne de aynı doğrultudaki öteki kararlara >tira( etmiştir.7a%ası" 9asan ksay/ın bu kongreye katılması $e nayasal d'(ene aykırı kararlara5'rkiye/nin de Ze$et] der %ale gelmiş olması nedeniyle, ksay/ın 5'rkiye/yiresmen temsil*edip etmediği o (aman 2aşbakan 'leyman 7emirel/den sorulmuştu. 7emirel buna birya(ıyla Zksay/ın resmen göre$li olduğunu] bildirerek ce$ap $ermiştir.öncesi de $ar"Rabıtat)'l [lem)'l >slTm örg't', 5'rkiye/de en a( AF-F yılından beritartışılmaktadır.8 tari%lerde 7iyanet >şleri 2aşkan Yardımcısı Yaşar 5u)nag'r/'n bu örg'te 'yeolduğunu, oysa.örg't'n 5'rkiye/de de şeriat d'(eni getirmeyi ama4ladığı ileri



s'r'lerek %'k'metten bu 4elişkiye ce$ap $ermesi istenmişti. 9a0ı(amı( bi(iyanıltmıyorsa, ne 2aşbakan 7emirel, ne de bir başkası bunlara ce$ap $ermekgereğini duymuştu.8 nedenle ZRabıta] örg't'nden sö( edip de bir sorumlu aramaya kalkanlar, Z$atanai%anet] dışında %i4bir su4tan sorumlu tutulamayacağı nayasa ile g'$ence altınaalınmış kişileri %ede0 alacaklarına, Znayasaya karşı su4 işlemiş] olanların

yakalarına yapışmalıdırlar.:aikliği korumak i4in elbirliği edilmesini isteyenler, işe laikliğinyanındakileri su4layarak değil, yıllardan beri onun altını oyanları ortaya4ıkararak başlamalıdırlar.>şte $aka $eriyoru(, isim sayıyoru(... 9esap sorsunlar ya...I*.G.AF+ h 8ktay =kşi ?'r$'n ya(ısı"M==:=3>3 H`3= 2K:!M...?'nlerdir ga(etelerimi(de s'r'p giden ZRabıtat)'l [lem)'l >slTm] %ikTyesini%ayet a4ıklığa ka$uştu. 2öylece laik 5'rkiye &um%uriyeti/nin Zdin göre$lisi]sı0atıyla isti%dam ettiği $e yurt dışındaki $atandaşlarımı(ın %i(metinegönderdiği kişilerden en a( I+/ine, laikliği yıkmaya yeminli bu kuruluşun maaş$ermesine gö( yumduğu, b't'n a4ıklığı ile ortaya 4ıktı. adece o değU, laik5'rkiye &um%uriyeti/nin en y'ce nayasal kuruluşu olan 5'rkiye 2'y'k Millet

Meclisi de AF+E yılında, bu kuruluşun %immetine mu%ta4 gör'lmeyi sineye 4ekmiş.3itekim Meclis )$eya Meclis adına birileri ) bu tari%te, yani AI =yl'l öncesindebu kuruluştan IE milyon liralık bir bağış 4eki. almış. Vara, Meclis camiininyapımında kullanılmak '(ere $erilin işmiş.**8layın neresinden baksanı( $a%im" 5'rkiye &um%uriyeti/)ni, kendi $atandaşınayurt dışında %i(met $erecek memurunun, başkalarının eline bakmasında sakıncagörmeyecek kadar k'4'ltmesi $a%im. 2u konuda laikliği yıkmaya yeminli birkuruluştan bağış alınmasını da%i sineye 4eker %ale d'şm'ş olması,, $a%imkelimesiyle anlatılamayacak kadar $a%im. 2u kapının, mangalda k'l bırakmayanpolitikacılarımı(dan 'leyman 7e)mirel gibi tecr'beli bir kimsenin başbakanlığısırasında a4ılmış)olması ayrıca $a%im. ?'nde en a( *E kere, AEE kere Ztat'rk]/)4'l'k gösterisi yapan AI =yl'l yönetimi (amanında bu bağışın 0iilen kabuledilmiş olması $e uygulamanın yıllardır/ s'r'p gitmesi $a%im. ?er4i böyle birkonuda ZA] dolarlık bağışla ZAEE milyon] dolarlık bağış arasında 0ark yoktur ama5'rkiye de$letinin %aysiyetinin dört yılda topu topu A,* milyon dolarlık birparaya 0eda edilmiş olması ayrıca $a%im. 7a%asını ister misini(..2u olayın uygulanmasını, AF+* yılının 5emmu( ayından itibaren durduran bug'nk'iktidarın 9'k'met ö(c's' $e 7e$let 2akanı ayın 9asan &elTl ?'(el/in konu%akkında a4ıklama yaparken, Zslında bu şekildeki 4ö('m' yararlı saydıklarını]söylemiş olması da%a $a%im. 2't'n bunlardan $a%im olan bir nokta da%a $ar"7iyanet tşleri eski 2aşkanı 5ayyar ltı)kula4/ın a4ıklamalarından anlıyoru( ki,5'rkiye &um%uriyeti/)nin AF-A yılından itibaren yurt dışına gönderdiği A,*milyon $atandaşının Z7ini i%tiya4larını karşılamak gerektiğini] Ra)bıtat)'l[lem)'l >slTm isimli kuruluş kendi de$letimi(den önce görm'ş. 3itekim,bi(imkilerin aklı, yurt dışına bu kuruluşun din göre$lisi göndereceğiniöğrendikleri (aman başlarına gelmiş, sö( konusu imamların maaşlarını bukuruluşun 'st'ne yıkan ilgililerimi(, buna 'stelik pek se$inmişler.2u kadar %a0i0liğin yanında osyal 7emokrat 9alk4ı Var)ti/nin ?enel ekreteri dekendine d'şen %a0i0liği yapmasa doğrusu eksik kalırdı. 3eyse ki, ayın ikriağlar da &um%ur)başkanı/ndan başlayarak AI =yl'l döneminin 'st d'(eyyöneticilerinin %epsinin bug'nk' göre$lerinden isti0a etmelerini isteyerek bua4ığı kapatmış.ayın ağlar, sa%iden %esap sormayı istiyorsa, de$letin)Z'cretsi( i(in] $erdiğimemurlarının yabancılara %i(met $erirken yabancılardan para aldığını, oysaburada kendi $atandaşımı(a %i(met $erildiğini gö( ön'nde tutmalı, yurt dışında)*-ki öğretmenlerin durumunu da aydınlığa 4ıkartmalıdır. Vroblemin ö(' oradadır.II.G.AF+J h 8ktay =kşi=OR=3 >5>S...



Volitika/nın yeni yetmelerinden biri, önceki g'n nasıl da diklendi, görd'n'(..slında kı(mak gerek. 8ysa, ben g'ld'm. ?'c'n' %an4erleşmiş kaytan bıyıklarındanmı alıyor acaba 5utup da Z=$ren isti0aS] deme( miU4su( bucaksı( politika arenasında emeklemeyi yeni yeni öğrenirken, !O. Muratrol'ne ö(enmekX ama, 7'mb'll' bile olamamak... 2't'n toy politikacılar gibi,ikri aglar/da da aynı %astalık... Kıt bilgi, kısır tecr'be, sığ görg' ile

ortaya atılıyorlar... onra da, ö0ke ambala ma b'r'n'p b't'n o %amlık $e mane$iyoksulluklarını, gö(lerden ka4ırdık sanıyorlar...onu4, de%şet 'rpertileri sa4acakken, g'l'n4l'k batağına cumburlop...2ir dost ağı( u(anıp gen4 ağlar/ın kulağına 0ısıldasa. Z=$)lTt4ığımX g'ler y'(,tatlı dil sadece tiyatro. kulisleriyle, salonlarının maskesi olmamalı] dese...Z5ebess'm'n rengi, 4eşnisi politika sa%nesine de gider] %atırlatmasını yapsa.öyle ya, gen4lik ta(eliğine yakışanX bir 4i0t 4atık kaş, iki adet 4akmaklaşmışgö(, bir de kırışmış alın mıdır, a0lar9emX =$ren, neden isti0a edecek7illerde adı Rabıta diye ge4en, uudB kökenli >slTm misyonerleri örg't'nden yurtdışındaki I* imama,, en ağır sorumluluklar taşıdığı dönemde, maaş gittiğii4in... imdi de, ilgili kararnamenin altında, =$ren im(ası keş0edildiği i4in...9ayır, olma(S... 2ence, =$ren bir kere değil, beş kere isti0a etmeli...

5'rkiye/yi kan, göllerinde boğulmaktan, o kurtarmadı mı :'t0en isti0a...>ktidar koltuğuna s'(g'n s'(g'n bakan nice gö(e rağmen, %'r se4imle gelene (a0erbayrağını, o teslim etmedi mi 2uyursunlar e0endimX isti0a... 2aşıboş %e$eslerZKu(ey... ?'ney... 7oğu...] deyip deyipX d'nyada yör'ngelerden yör'ngelerpeylerken, Z5ek yol 2atı...] 4ağrısı yapan o olmadı mı Rica edelimX isti0a...onraX irticaa karşı göğs'n' kalkan eden o... nayasa/)*Jtun bek4iliğini neredeyse tekbaşma 'sulenlp Z7emokrasiye mer%aba] diyen yineo...Hyleyse, %er biri i4in, bir isti0a...imdi, bir gen4 ağlar 4ıkıyor, =$ren adıyla Z>sti0a] $e Zyargı yolu]terimlerini bir arada anıyor. oyadını, Milli M')cadele/nin ilk sa0 erinden alanpiri de, ona kol kanat geriyor...2ug'n altındaki iskemleyi bile miras yoluyla edinenlerinX $arını yoğunutırnaklarıyla ka(a ka(a oluşturana Z@ekil] diyebilmesi, politika insa0ına bilesığar mı acaba / jIG.AAF+J h @etin =me4G*+?3= ?`=5=>?ö(lem/i=OR=3 =R>5@! M!7'n 2aşbakan H(al/la yaptığımı( tele)basın toplantısından önce, &um%urbaşkanı=$ren/i @ankaya/da (iyaret ederek u(un bir gör'şmede bulunduk.ZRabıta] olayı etra0ında kopan 0ırtına $e bunun ertesinde &9V sö(c'lerinin=$ren/i isti0aya da$et etmesi gibi gelişmeler, ayın &um%urbaşkanı ileyaptığımı( gör'şmenin doğal konularıydı.=$ren/i sinirli $e '(g'n bulmadık..2undan dört yıl öncesine kadar, askeri bir reimin, g'4l' adamıydı =$ren.. Kendi%a(ırladığı plan doğrultusunda, 'lkeyi demokrasiye başarı ile göt'rm'şt'.. Oeşimdi, 5'rk demokrasisinin si$il cum%urbaşkanı olarak, ağır eleştirilere $e%atta Zisti0a et] 4ağrısına da %ede0 oluyordu.Kendi iradesi ile, askeri bir iktidarı, se4ilmiş bir parlamentoya $e %'k'metede$redebilen bir kişi, bu t'r eleştirileri de %er%alde olgunluklakarşılayabilirdi.. 3itekim =$ren/i de bu %a$a i4inde bulduk..ZRabıta] olayının kendisine gelince..2i(im sormak istediğimi( sorular $ardı"MeselT, AI =yl'l m'da%alesi, 5'rkiye/de şeriat d'(enini kurmak i4in miyapılmıştırAI =yl'l/'n lideri 8rgeneral Kenan =$ren, ZRabıtat)'l) [)lem)'l >slTm], kuruluşu%akkında $e bunun ama4ları %akkında, önceden ne öl4'de bilgi1 sa%ibiydi2ir i4 sa$aş te%likesini önlemek '(ere yönetime m'da%ale eden askeri bir kadro,de$let 4arkını işletirken, kendisinden önce başlatılmış $e karar aşamasına



gelmiş %'k'met tasarru0larına ne öl4'de n'0u( edebilir $e bunlarıdurdurabilir..&um%urbaşkanı =$ren/le yaptığımı( gör'şme ertesindeki i(lenimlerimi(isöyleyelim"*FYurt dışına i(inli olarak giden din göre$lilerine ödenecek, maaşların,

ZRabıta]/nın da sağlayacağı 0onlardan ödenmesini" öngören bir kararname bug'nayın =$ren/in ön'ne gelseydi. &um%urbaşkanı bunu kesinlikle im(alama(dı.Keşke 5'rk basını, AF+A/de ger4ekleşen bu olaya karşı gösterdiği %assasiyeti,olayın başladığı AF+E/in ya( aylarından itibaren gösterebilseydi... 5'rk kamuoyuZRabıta olayını, o (aman da bilebilseydi.. 9er%alde, AF+A 3isanında böyle birkararname geldiği (aman, kimse im(alama(dı..7'ş'nelim.. 5'rkiye/de kan gö$deyi göt'r'yor.. atsa neredeyse bağımsı( o$yet&um%uriyeti olmak '(ere.. Kentler böl'nm'ş.. ?eceleri kimse sokağa 4ıkamıyor..7e$let g'c' kalmamış.. >ran)!rak sa$aşı bir yandan başlamış, bir yandan da?'neydoğu sınırımı(dan terörist sı(malar artmış..2u arada, 7e$let %a(inesinde de dö$i( yok..9erg'n ön'ne GE kararname gelen askeri yönetimin lide), ri, bu arada birkararname da%a im(alıyor.. 2u kararnamede, yurt dışındaki IE dolayındaki din

göre$lisinin maaşlarının ö)denmesi i4in, dış yardım sağlanmış...2u im(ayı atan kişi eğer Kenan =$ren/se, sonu4ta onun şeriata prim $erdiği iddiaedilerek altı yıl sonra %esap $ermesini istemek, %akkaniyete sığar mı=ğer su4lamalar doğru ise $e =$ren şeriat4ı ise, bi(e göre =rdal >nön' de, &ami)'l =(%er/in baş m'derrisi olabilir.II.G.AF+J h Me%met 2arlas?ö(lem">3H3 >5> =5M=:>S.5'rkiye/nin g'ndemindeki en önemli konulardan bir tanesi de, ana mu%ale0etpartisi durumunda bulunan $e partiler yelpa(esinde sosyal)demokrat kesimi temsileden 9V/nin, kendini toparlayamamasıdır.9V/nin, 'lke sorunlarına koyduğu teş%isler berrak değildir.. 5'rkiye/ningeleceğine dön'k, ekonomik $e 4ağdaş somut/ %i4bir proesi yoktur.. Kamuoyununbir t'rl' sebebini anlayamadığı soldaki par4alanmanın ger4ek4i bir teş%isi, 9Vsö(c'leri tara0ından konulamamıştır.2una karşı 9V, esen r'(gTrın ön'ndeki yaprak misali, an)-Elaşılması m'mk'n olmayan $e gayesini aşan 4ıkışlarla, da%a da yıpranmaktadır.2unun en son örneği, 9V ?enel ekreteri ikri ağlar/ın Z&um%urbaşkanı =$renisti0a etmeli] şeklindeki 4ıkışıdır... >ş bununla kalmamış, 9V ?enel 2aşkanı=rdal >nön', ağlar/ın bu sö(lerini 9V/ye malederek, aynı doğrultudaki birtutumu, kendisi de benimsemiştir.=$ren/in isti0ası istenilen ZRabıta] olayı, 9V/nin g'ndeme getirdiği, gerekliaraştırmayı yaptığı $e yetkili organlarında enine boyuna tartıştığı bir konudeğildir.. ZRabıta] olayı %akkında, basına yansıyanın ötesinde 9V/nin birbilgisi $e incelemesi yoktur.9V/nin, iktidara $e me$cut d'(ene dön'k, alternati0 bir 4alışması da yoktur.yrıca, 9V/nin iktidarı mı, yoksa &um%urbaşkanını mı değiştirmek istediği dekarara bağlanmış değildir.2unun da ötesinde, 9V kendi i4inde liderlik sorununu dar gö('mebağlayamamıştır.. osyal adalet dengesinin bo(ulduğu bir 'lkede yapılan arase4imde, eğer sosyal demokrat bir parti, merke( sağ partilerin gerisinde kalır$e '4'nc' parti durumuna d'şerse, bu partinin %ayatiyeti de tartışma konusudemektir.>şte bu noktada, 9V/nin ?enel ekreterinin $e ?enel 2aşkanının, %aksı( birgerek4e ile Z&um%urbaşkanı isti0a etmelidir] 4i(gisine sa%ip 4ıkmaları, sade birtali%si(lik değil, bir b'y'k %atadır da..7iyelim ki. =$ren de, ağlar/a $e >nön'/ye uyup isti0a etti.. 9V/nin bu durumkarşısında tasarladığı bir %areket planı $ar mıdırörneğin 9V erken se4im mi istemektedir9V erken se4ime %a(ırsa, ekonomik %ede0ler planını %asırlamış mıdır



ö(etle, ne böyle sosyal)demokrat politika, ne de böyle bir parti strateisibelirlenebilir..2i(e göre, 9V/yi ama4sı( bir maceracı 4ıkışın aracı olarak kullanan, =rdal>nön' $e ?enel ekreteri ikri ağlar, 9V/ deki göre$lerinden isti0a etmelidir.IG.G.AF+J h Me%met 2arlas-A

8layların i(i"2!3!3 =R7=M>, R2!5 O= >R5>&2asın d'nyasında yer alan bir kişi olarak, kendi d'nyamı(ı eleştirmeye, da%adoğrusu ö(eleştiriye 0a(lasıyla eğilimliyi(. 7oğru olan bu yaklaşımdırX kurumlar$e insanlar ancak kritik bir a4ıdan kendine bakarsa gelişebilir $e b'y'yebilir.?elişmenin $e b'y'menin bir başka koşulu ise, kendi d'nyamı(ın başarılarına $ebaşarılı insanlarına sa%ip 4ıkmaktır. 5'rkiye/de (aman (aman kendini duyuran $ecum%uriyetin temel mantığına aykırı olan Zşeriat4ı] eğilimlerin dışkaynaklarını, meslektaşımı( Uğur Mumcu 4ok ciddi )$e y'rekli)bir araştırmaylag'n ışığına 4ıkarmıştır. 2ir di(i ekonomik, siyasal, dinsel yabancı kurumunşeriat (eminindeki ortaklıklarını $e bunların, 'lkemi(deki u(antılarınısergilemiştir. 2u 4er4e$e i4inde yer alan ZRabıta], ama4ları, mali kaynakları $e5'rkiye/ye ilişkin 4alışmaları ile gö(ler ön'ne serilmiştir.

ZRabıta], tekel amacı şeriat d'(enini yaymak $e desteklemek olan bir kuruluştur.2unu a4ık se4ik beyan etmiştir, bu doğrultuda 4alışmaktadır. 9emen ekleyelim, bubir yabana kurum olarak onun %akkıdır, kendine göre doğru $e %aklı olanama4ların ger4ekleşmesi i4in uğraşmaktadır. 2i(im a4ımı(dan mesele 0aklıdır.5emel amacı şeriat olan bir kurumun laik 5'rk de$letinin memurlarına maaşödemesini olağan karşılamak şöyle dursun, d'ş'nebilmek da%i m'mk'n değildir.8ysa, şu ana kadar a4ıklanmış ger4ekler 4er4e$esinde, gör'nen durum şöyledir"AF+E =yl'l öncesinin son V %'k'meti, 5'rkiye &um%uri)yeti/nin memurları olandin adamlarının lmanya/da göre$ yapmalarını, bu s're i4inde Zi(inli] sayılıp,maaşlarının Rabıta &emiyetince ödenmesini öngörm'şt'r. ncak, bunuger4ekleştirmeye ömr' yetmemiştir. 7a%a sonra AI =yl'l %'k'meti döneminde, aynıplanı 7iyanet >şleri 2aşkanlığı önermiş, din işlerinden sorumlu 7e$let 2akanıbenimsemiş, kararnameye dön'şt'rm'şt'r. 9'k'met 'yelerinin im(asıyla konu Milli?'$enlik Konseyi/ne sunulmuş, 7iyanet >şleri 2aşkanı tara0ından Konsey ?enelekreteri/ne bilgi $erilmiştir. Konseyin onayından ge4en karar uygulamaya girmiş$e bi(im de$let memurlarımı( Rabıta/nın maaşıyla lmanya/da göre$ yapmışlardır.-IUygulama. AF+G se4im sonrasında ö(al %'k'metince de)s'rd'r'lm'ş, AF+* yılındasona ermiştir.u ana kadar a4ıklanabilmiş noktalar $e edinilen bilgiler 4er4e$esinde,5'rkiye/nin sorumluluğunu taşıyanlardan ba(ılarının bilerek, ba(ılarının og'nlerin kendine ö(g' (or koşullarında bilmeyerek bu uygulamada pay sa%ibiolduğu anlaşılmaktadır. 8lay diğer ayrıntılarıyla ortaya 4ıktıktan $e t'ma4ıklamalar yapıldıktan sonra durum da%a net bi4imde gö('kecektir.9er olay, geleceğe dön'k dersleriyle, toplumdaki deney birikimine olumsu( yöndebile olsa, sağladığı katkıyla Hnem taşır.ZRabıta] olayı, 5'rkiye/de (aman (aman u4 $eren irtica eğilimlerinin asıl %angidış kaynaklardan destek görd'ğ'n' ortaya 4ıkarmıştır. ynı dış kaynaklarınama4larının takibinde, bi(im sorumlularımı(ın da bilerek, ya%ut bilmeyerek payıolabileceğini sergilemiştir.2't'n bunlardan, %em g'n'm'(' doğru yorumlamak, %em de geleceğimi(isağlamlaştırmak i4in sonu4lar 4ıkarmak gerekir.&um%uriyetin mantığına karşı olan akımların etkinlik ka(anması, önemli öl4'dedış kaynakların $e dışımı(daki terci%lerin sonucudur. 2unlar, ö(ellikle $akı0lararacılığıyla 5'rkiye/de %areket imkTnı aramakta, 5'rk eğitim sistemindedengelerin bo(ulmuş olmasından yararlanmaktadır.&um%uriyet mantığının sa$unusu %er şeyden önce bu a4ıdan olaya yaklaşılmasınıgerektirirX %epimi(in %akkı olan dinsel >nan4lara, cum%uriyetin mantığınıykmaya dön'k, dış kaynaklı saldırıları birbirine kanştırmamayı gerektirir.2n önemlisi, ge4mişe kıyasla da%a b'y'k dikkati, ö(eni gerektirir...I.G.AF+J h >smail &em8laylar $e >nsanlar"



R2!5 8:Y!ZRabııa olayı]/nın su kaldırır %i4 bir yanı yoktur... AF+EAA yılların başındade$letin dö$i(i yokmuş da, yurt dışındaki 5'rklerin dinB inan4larınıg'4lendirmek $e peklştir)-Ganek i4in imam gönderilecekmiş de, bunun i4in >mamlara 'cretsi( i(in $erilmiş

de. bu imamların maaşlarının şeriat kökenli )ZRabıta] örg't' tara0ındanödenmesine gö(yumulmuş da...2unun ma(ur gör'lecek %i4bir yanı yoktur...Meslekdaşımı( Uğur Mumcu da, &um%uriyet ?a(etesi de örnek bir ga(etecilik olayısergilemişlerdir.2u sadece, ö$g'ye, takdire lTyıktır.&um%urbaşkanı =$ren de, aynı gör'ş', Va(ar g'n' yaptıkları a4ıklamadabelirtmişlerdir.3e demektir bir yabancı örg'tten, %em de de$letin temel .ilkeleriyle, yanilaiklikle bağdaşmayan bir örg'tten, imam parası almakS2u nasıl olmuştur2unun temelinde, de$let işlerinin işleyişindeki sallapatilik yatar...ık sık duyarı(, ya da duyarsını(...

ZKararname %a(ırlanmış, bakanların mi(asına a4ılmıştır.]2u ne demektir bilir misini(Kararnameyi %a(ırlayan bir bakanlıktır, 2aşbakanlığın o).nayı alınır $e ondansonra işin durumuna göre, eğer acilse tek tek bakanlar dolaştırılarak eldenim(alatılır, ondan sonra da kararname Köşk/e gider, eğer konu kamuoyunundikkatinden ka4mış, ga(etelere yansımamışsa, sıradan rutin bir işse im(alanır $eResmi ?a(ete/de yayınlanır...sıl aksaklık budur işte...8 4etre0illi, ağdalı, teknik ya(ışma dilinin altında yatan ıedir@ok kişi bunun 0arkında bile değildir...Maalese0 bu olayda da aynı şey olmuştur, bir ka4 din adamına 'cretsi( i(in$erilmesi gibi olağan bir uygulamanın altında ne yattığı anlaşılmadan, sıradanbir kararname gibi im(alanmıştır.işin aslı budur...ma bunun dediğimi( gibi ma(ur gör'necek bir yanı da yoktur...`aten &um%urbaşkanlığı da aynı şeyi söylemektedir"ZKonuyla bağlantılı $e yurt dışında göre$ alacak din göre$lilerinin 'cretsi(olarak '4 yıl s'reyle >(inli sayılmalarına ilişkin kararnamenin o tari%te ayın&um%urbaşkanımı(a ar( edildiği, yapılan araştırma sonucu belirlenmiştir. 8 g'n'n4ok yoğun 4alışına şartları i4inde de$let memurlarına 'cretsi( i(in-$erilmesi gibi yasalara tamamen uygun, rutin $e da%a e$$el de yapılmış biruygulamanın de$amı olduğu d'ş'ncesiyle konu '(erinde 0a(la durulma gereğigör'lmediği anlaşılmaktadır.]:Tkin, olayın böyle olduğu adımı( kadar emin olmamı(a rağmen, bunun ma(urgör'lecek bir yanı olmadığını da tekrar ediyoru(.skerde bir böl'k kumandanımı( $ardı, kulakları 4ınlasın bi(e g'$eni tamdı,böl'ğ'n ya(ışma işlerini bi(e $ermişti, gelen giden e$raka bakar, ce$ap ya(ar,akşam '(eri de im(aya 4ıkardık...2aktık bi(im y'(başı %i4 okumadan basıyor im(ayı, bir akşam so%bet sırasındatakıldık"ZY'(başım, si( %i4 okumadan im(alıyorsunu(. 9lL yedeksu)bayı(, acemiyi(,yanlışlık yaparı(, %esabını si(den sorarlar, bi(den söylemesi...]?'ld' "Z2en astlarıma g'$enirim, kime g'$enileceğini de bilirimS]>yi, pekiS5er%isimi(e on, onbeş g'n kala, im(alanacak e$rak ara) , sına bir bor4 senedikoyduk, y'(başımı(ın bi(e A*EE lira borcu $ar, ödeme tari%i de ter%ise bir g'nkala...kşam im(aya 4ıktık, y'(başı okumadı bile, bir s'r' e$rak arasında bi(im senedide im(aladı...



ldık senedi cebimi(e koyduk, ter%isten bir g'n önce y'(başı ile $eda yemeğiyiyoru(, so%betin ortasında senedi u(atı)$erdlk"ZY'(başım, kusura bakma, bi( yarın gidiyoru(, şunu öde)seni(S]Y'(başı şaşırdı, yıl AF-A, A*EE lira ne demek, bi(im maaşımı( A-* lira...=$irdi, 4e$irdi, baktı, im(a onun, diyecek bir la0ı yokS2aşladık g'lmeğe"

ZYa y'(başım bi(, si(e aman y'(başım, >m(aladığın Z$raka bakın, diyordukSöyle bir s'(d'"Zen şimdi bu parayı benden istiyor musun]ZYok canım, şaka yaptıkS]Y'(başı ciddileşti"Z2en sana, ilk uyarında ne demiştim, ben kime g'$enileceğini bilirim demiştim.>şte bak yanılmadım, sen şimdi >stersen bu senedi y'r'rl'ğe korsun, benden de4atır 4atır parayı-* ." GEalırsın... ma bak, ne dedin, şaka yaptım, dedin... 7emek ki ben kimeg'$enileceğini bilirmişimS]5abii bu örnekle ZRabıta] kararnamesini birbirine karıştırmamak gerek...ma kim olursanı( olun, im(anı(ı attığını( belgenin ne olduğunu bilmek

(orundasını(, bileme(sini(, sonu böyle olabilir...imdi gelelim/olayın ikinci perdesi...9V ?enel 2aşkanı =rdal >nön'/n'n, aklıe$$el sekreteri ikri ağlar/ın aklınauyarak. &um%urbaşkanı =$ren/i isti0aya da$et etmesine.,..&um%urbaşkanı ni4in isti0a etmeliymişHyle ya, ayın =$ren, m'rtecinin taa kendisi de, onun i4inB2una, bu memleketin kargaları bile katıla katıla g'ler...=$et, &um%urbaşkanı o tari%te, böyle bir kararnameyi, iyice araştırmadan, im(ayagelen şu kadar kararname arasında 0arketmeden im(alamıştır ama, bundan dolayı&um%urbaşkanını sanki Zlaikliğe aykırı] bir da$ranış i4indeymiş gibi, isti0ayada$et etmek kargaları bile g'ld'recek bir ciddiyetsi(lik örneğidir.ayın =rdal >nön'/ye sormak isteri(...?'neydoğu/daki böl'c'lere karşı %areket i(lenirken, Kad)da0i/nin ağ(ınıkullanan, yardımcını(a si(e ne yaptını(ayın =$ren/ln eleştirilecek 4ok yanını bulabilirsini(, ama kendisini irticanın%amisiymiş gibi.göstermekX işte bu ayıptır.Z&um%urbaşkanının laikliğini )tartışmaya gerek görm'yoru(] diyen 7YV ?enel2aşkanı &indoruk kadar, sağduyulu d'ş'nseni( yeterS% Bsmet Vaşa, a%X bak oğlunu bile ne %ale getirdiler...+*.G.AF+J h 9asan Vulur--M>::>Y=5 ?`=5=>Volitika Ka(anı "2U 3= R2!55'rkiye/de ZKemali(m] $e Zlaiklik] gibi konularda en duyarlı kuruluşun orduolduğu bir ger4ek. 8rdu m'da%alelerinin %emen ardından, 5'rkiye/de, Kemali(m $elaiklik gibi konuların tartışma g'ndemine gelişleri de ayrı bir ger4ek.AI Mart m'da%alesinin Zsağdaki te%llke]ye karşı gerek4esinde, Zdinsel/örg'tlenme]lerden sö( edilir.3e ki, AI Mart askeri m'da%ale döneminin %emen ardından gelen se4imlerde, dintemeline dayalı siyasal örg'tlenmenin topladığı oy, MV/ye iktidar ortaklığınınkapısını a4ar.7emek ki, AI Mart/ın baskı reimi m'da%alesi g'4leri tedirgin eden siyasalörg'tlenmeleri önlemekten 4ok, %ı(landırmış oluyor.AI Mart/tan da%a geniş kapsamlı bir yasaklar paketi ile gelen %em siyasal, %emde toplumsal yaşamı garni(on disiplinine göre d'(enlemeye 4alışan AI =yl'l/densonra ne olmuştur:odosun sa%ile bıraktıkları yeni yeni ortaya 4ıkıyor.:aikliğin $e Ketmali(min öd'ns'( sa$unucuları, de$letin din işleriyle göre$limemurlarına. Rabıta adlı ramco destekli şeriat örg'tlerinden aylıkbağlatabilmiştir.



9em de AI =yl'l m'da%alesinin '(erinden altı ay ge4tikten sonra 4ıkan bir2akanlar Kurulu kararı ile...ltında 7e$let 2aşkanı sı0atı ile ann =$ren/ln, 2aşbakan sı0atıyla ayın.Ulusu/nun, 2aşbakan Yardımcısı sı0atıyla ayın H(al/m, din işlerinden göre$li7e$let 2akanı sı0atryla ayın Me%met H(g'neş/in de im(alan bulunan bir kararnameile...

2u sonuncu im(adan başlayalım"ayın H(g'neş, bildiğimi( kadarıyla %er askeri m'da)-J%aleden sonra 7iyanet tşleri/nden sorumlu de$let bakanıdır $e deneyimli birtat'rk4'd'r. ?a(eteci arkadaşımı( Uğur Mumcu, böyle bir kararnameyi ortayaattıktan sonra, ayın ö(g' )neş/in tepkisi şöyle olmuştur" h 7'ped'( pala$ra...Oe topu, dönemin 7iiyanet işleri 2aşkanı/na atmıştır. 8ysa da%a sonra ortaya4ıkan .resmi belgelerde. 2akanlar Kurulu/nun H(g'neş im(asını taşıyan resmiya(ıya atı0 yaparak, böyle bir kararnameyi kabul ettiği gör'lmektedir. stelikdönemin 7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkula4, demirbaş 7e$let 2akanı H(g'neş/in yanısıra, Milli ?'$enlik Konseyi ?enel ekreteri 9aydar altık/ın da, onayınıalmıştır. Ya dönemin 2aşbakanıHnce, bu konu ile ilgili %i4bir bilgisi olmadığını bildiren ayın 2'lend Ulusu

ise, ayın H(g'neş/ten kendisine gelen ya(ı ile 2akanlar Kurulu kararınına4ıklanması '(erine, ZRabıtat)'l lem)'l tslTm]/ın adı >ngili(ce ya(ıldığı i4in,Zolayı anımsamadığını] söylemiştir.2ildiğimi( kadarıyla, ayın amiralimi( iyi >ngili(ce bilir. Kaldı ki, 5'rkiye&um%uriyeti de$letinin memurlarına aylık ödeyecek olan yabancı bir örg't'n adı>ngili(ce de olsa, ne me)nem bir örg't olduğunu merak etmesi gerekir.Kararnamedeki son im(a ise, o dönemde 7e$let 2aşkanı $e Milli ?'$enlik Konseyi2aşkanı sı0atlarını taşıyan aym Kenan =$ren/e aittir.ayın =$ren, Uğur Mumcu/nun bu duyarlı konuyu kamuoyuna duyurmasından sonra,&um%uriyet/e yaptığı a4ıklamada, Z8 dönemde kendilerine böyle bir bilgininyansımadığını] söylemekle yetinmiştir.8 dönemde, 5'rkiye/yi yöneten kadronun başı $e en yetkili kişisine, Z:aik5'rkiye &um%uriyeti nin memurlarına şeriat4ı, bir yabancı örg't tara0ından aylıkbağlanması] gibi önemli bir konuda bilgi yansıtılmamış olması, doğrusu 0e$kalTdeilgin4tir.8ysa ayın =$ren/e o dönemde, siyasi parti liderlerinin ö)(el e$söyleşilerindeki dedikodular da da%il olmak '(ere, yurt dışındaki camilerde$erilen $aa(lara $e $ideo kasetlere $arıncaya kadar bir4ok konuda bilgiyansıtıldığını, gene ayın =$)ren/in yurt i4i ge(ilerindeki nutuklarındanöğreniyorduk...?ön'l isterdi ki, ediyorlar ki...] diye başlayan $e kaynağı genellikle '4'nc'4oğul şa%ıslardan oluşan Zsöylenti] ya da-+bilginlerin yanı sıra, kaynağı $e altındaki im(aları belli olan resmiya(ışmaların i4eriğine ilişkin Zduyarlı] konularda da ayın =$ren/e Zbilgi]yansıtılmış olsun...anırı(, ZRabıta] olayındaki bu rabıtası(lık, en 4ok ayın &um%urbaşkanı/nı'(m'şt'r.IA.G.AF+J h orsan Hymen5eleks"R2!5:R =OK:[7= MMadece =$ren/le H(al arasındaki ilişkiler değil. na$atan kadrolarıyla AI=yl'lc'ler arasındaki rabıtalar da 0e$kalTde sağlamdır, sıcaktır.Uğur Mumcu/nun ortaya 4ıkardığı rabıta (inciri de bu ger4eği ortaya koymaktadır.Yurt dışında göre$li .din adamlarımı(a uudB rabistan kökenli, şeriat4ı Rabıtaörg't'n'n maaş $ermesi i4in 4ıkarılan 2akanlar Kurulu karan da 4ok ilgin4tir.2öylece AI =yl'l ile na$atan arasındaki işbirliği $e anlayışı %ep birlikte birke( da%a görm'ş bulunmaktayı(.Kararnameyi AI =yl'l 9'k'meti 4ıkarıyor, ayın =$ren onaylıyor, sonra 3V9'k'meti uygulamayı s'rd'r'yor, $e mesele ortaya 4ıkınca na$atan 9'k'meti/ninsö(c's' 9asan &elTl ?'(el sa$unma yapıyor.2undan iyisi 5urgut 2ey/in kalb sağlığıdır.



8 da aşağı yukarı garanti edildiğine göre rabıta a4ısından '('lmek gerekmiyor.imdi b't'n mesele gör'n'ş' bulandır)mamaktır.àten 0e$kalTde olan rabıtaların, milletin %ep birlikte i(leyeceği coşkulu $eanlamlı bir karşılama töreninde gör'n'ş olarak da $urgulanması gerekir.u program 4atışması keşke giderilse de milli birlik $e beraberliğimi( da%a iyipekişse. Motoru sı0ırlaşmış kanlı canlı H(al/ımı(ı, ayın &um%urbaşkanımı( da

iki yanağından öp'p göğs'ne bastırsa.9ani AF+G genel se4imlerinden birka4 g'n sonra tele$i(yon ön'nde yaptığı gibi.IA.G.AF+J h 5eoman =rel-F95:R `>3&>R>Meğer neler olmuş.. AI =yl'l/den sonra tat'rk/4'l'ğ' kimseye bırakmayan bir%'k'metin 7e$let 2aşkanı, 5'rkiye &um%uriyeti/nin memurlarına şeriat4ı birörg'tten aylık bağlatmış. 2unun i4in %a(ırladığı kararnameyi o g'n'n2aşbakanından bug'n'n 2aşbakanı/na kadar, (amanın b't'n bakanlarına im(alatmış.Milli ?'$enlik Konseyi ?enel ekreteri/yle, 7e$let 2aşkanı/na onaylatmış.. Oebi(im $rupa/ya gönderilen din göre$lisi memurlarımı( %er ay başında,de$letimi(den maaş yerine, ZRabıtat)'l lem)'l >slTm] derneğininmu%asebecisinden Zulu0e] alır %ale gelmişler..

8lay, değerli ga(eteci)ya(ar Uğur Mumcu/nun bir incelemesiyle ortaya 4ıktı.?eniş yankılar yaptı.. Oe (incirleme gelişmeler gösteriyor..5abii, böyle olayların Meclis/te %emen le alınıp obekti0 araştırma $esoruşturma konusu yapılmasından da%a sağlıklı bir yol yok. 2una, mu%ale0etlebirlikte, iktidarın da a4ık y'rekle katılması gerekli.. 7'nya demokrasileriböyle işliyor.. 7ileri(, %i4 olma(sa bu de0a, bi(imki de böyle işler.. àtenişleme(se, konunun peşini ga(eteciler bırakmayacaklar.. ZRabıta] ile da%akimlerin %angi Zrabıta]ları olduğunu, ya$aş ya$aş ortaya 4ıkaracaklar.osyaldemokrat 9alk4ı Varti de kendi a4ısından aynı yolda bir 4alışma i4inde...Meclis/te soruşturma a4ılmasını istemeden önce, olayla ilgili b't'n bilgileritoplamaya uğraşıyor.ncak şuna ne gerek $ardı, ben pek anlayamadım. 9V)nin, kendi sö(c'lerincea4ıklanan bu %a(ırlıkları s'rerken, partinin ?enel ekreteri ikri ağlar,birdenbire bir deme4 $erip &um%urbaşkanı/nı isti0aya da$et etti $e bunun bir(orunluluk olduğunu söyledi. ZMutlaka göre$lerinden ayrılmaları gerekmektedir]dedi.imdi.. ZMeclis soruşturması istemek i4in bilgi topluyorum, %a(ırlık yapıyorum]diyen, 9V/dir.. 7emek ki o bilgiler da%a tam değil, toplanıyor.. àtenga(etlerin yayınlarından da belli)9er g'n konuyla ilgili yeni yeni unsurlarortaya 4ıkıyor.. 2unlar bir araya getirilip de, parti yöneticilerince birsente(e bağlandığında, belki başkalarıyla birlikte &um%urbaşkanı i4in desöylenecek sö(ler bulunabilir. 9atta belki, onun isti0asını ger4ekten istemekde, bir parti gör'ş' %aline getirilebilir... maJEbu Zen son söylenebilecek bir sö(', da%a o %a(ırlıkların en başında söylemeninmantığı nerede, siyasal 0aydası nerede..9V ?enel ekreteri, bu, en a(ından (amansı( talebinin gerek4esini, Ztat'rk/'nkurduğu &um%uriyet de$letini irticaın i4ine atmaya 4alıştılar] diye a4ıklıyor.2u da, en a(ından inandırıcı değildir. Z@alışmak] sö(' bir Zkasıt] i0ade eder.AI =yl'l döneminin 2aşbakanı/nın $e 7e$let 2aşkanı/nın de$leti Zirticaın i4ine],yanılgıya d'şerek, ya da attıkları adımın sonucunu %esaplayamayarak yönelttiğiöne s'r'lse, onun anlamı başka olur. 8nların öyle bir Zkasıt] taşı)şıdıklarınıiddia etmenin anlamı başka...AI =yl'l yöneticilerinin, tat'rk4'l'ğ' neredeyse tekellerine alarak,Ztat'rk4'l'ğe aykırı %areket etmek]le su4ladığı eski politikacılardan biri debenim. 9em de, bu 4ok %aksı( su4lamaları, bi(e $e basına koydukları yasaklarla,%er t'rl' ce$ap $erme imkTnımı(ı yok ettikten sonra yaptılar. Yani" Konuya, og'nleri %atırlayarak kişisel bir duygusallıkla baksak, diyebiliri( ki" Z=ee,eden bulur. tat'rk4'l'ğe aykırı da$ranışların asıl onlardan geldiği kendiim(alarıyla sabit..] Oe ikri ağlar/ın o sö(leri en 0a(la bi(i tatminedebilir..



ma %ayırS &um%urbaşkanı =$ren/in Z5'rk de$letini irticaın i4ine atmaya] bilerekZ4alıştığı] iddiası bi(i de inandırma(. =$ren/in, bunun tam tersine a4ıklamaları$e girişimleri, kamuoyunun gö(leri ön'nde olmuştur. 2unlar elbette, sö(ko)nusukararnamedeki im(asının sorumluluğunu ortadan kaldırma(. ma, onun kasıtlı birirtica kör'kleyicisi olduğu iddiasını dayanaksı( kılmaya yeterlidir.2u bakımdan ana mu%ale0et partisi genel sekreterinin, =$ren/in isti0asını

isteyen a4ıklaması, sadece (amanlama a4ısından değil, bu i4eriği a4ısından da4ok %atalı olmuştur.Varti ?enel 2aşkanı =rdal >nön'/n'n, bu a4ıklamadan sonra ga(etecilerinsorularına $erdiği ce$ap, genel sekreteriyle 4elişkiye d'şmemeye gösterdiğidikkat yanında, onun o sö(lerindeki kesinliği ortadan kaldınr niteliktedir.ncak bu incelik de, yeteri kadar dikkati 4ekmemiş, ba(ı ga(etelerdekibaşlıklar, =rdal >nön' de &um%urbaşka/nından isti0a talebinde bulunmuş gibi biri(lenim oluşturmuştur.&um%urbaşkanı =$ren/in de, bu >(lenimin etkisinde kaldığı anlaşılıyor. >nön'/yeyaptığı gör'şme da$etini iptal etmesi bunu gösteriyor.2i(ce o da %atadır. 7emokratik %ayatta, &um%urbaşkan)JAlığıyla siyasal partiler arasındaki diyalogun gereksi( yere kopmasını önlemeye,

siyasal partiler yetkilileri kadar, &um%urbaşkanları da ö(en göstermekdurumundadır.ö(etle" 2u konuda olup)bitenler bir %atalar (inciri %alindedir.I.G.AF+J h lton öymen 95:R `>3&>R> ;I<>şin ö(', %er%alde Zirtica] te%likesiydi. ZRabıta] olayını ortaya 4ıkaran&um%uriyet ya(arı Uğur Mumcu da, bu konuya bir Zirtica] araştırması sırasındaeğilmişti.lkemi(de, yurt dışındaki kaynaklardan da beslenen bu te%likenin $arlığı, sadecekişisel değerlendirmelerle $arılan bir sonu4 değildi. 2unu, 5'rk kamuoyunade$letin en y'ksek göre$ yerinde bulunan &um%urbaşkanı Kenan =$ren ilTn etmişti.5ari%" + 8cak AF+J. Yer" dana. ö(ler" Z>rtica $ardır.. =ğer böyle ateşu0akmış, bu kadar şeylere ne l'(um $ar 0alan diyecek olursak, ateş bacayısardıktan sonra kurtulmak (ordur. =ğer önleme(seni( e$ yanar. >şte bu e$ b't'n5'rkiye/dir.]ZRabıta] konusuna bu uyarının ışığında bakılınca ilk akla gelen soru şuydu"Hrg't, bir Zşeriat] örg't'yd'. >lkeleri böyleydi. >slTm 'lkelerindeki me$(uatınZşeriat]a uymasını ama4 edinmişti. ?er4i >slTm Kon0eransı i4indeydi. 2u a4ıdanonunla belirli bir resmi ilişki i4inde bulunma durumundaydık. akat builişkilerin, ona din göre$lilerimi(e maaş $erdirecek kadar sıkı)0ıkı %alegetirilmesi, en başta kimin işine gelir.=n basit polis araştırması mantığına göre de, bu sorunun ce$abı şuydu"Zeriat4ıların]..8 (aman işin araştırılmasına, kaynaktan başlamak gerekli değil miydi@'nk' bu olayı birileri oluşturuyor.. 7e$letin yurt dışına din göre$lisigöndermekte g'4l'k 4ekmesi gibi bir nedenin eşiğinde ZRabıta]yla temas kuruyor..2u işin olabilirliğini anlaşmaya bağladıktan sonra bu te0lbirin ne kadar makulolduğunu da%a 'st d'(eydeki mercilere anlatmak i4in gerek4eler %a(ırlıyor.8 birileri kim. 8 (amanki 7iyanet >şleri 2aşkam mı. 8)nun emrindeki başkalarımı 2u başlangıcın aracıları $ar mıJI7e$let teşkilTtının öteki kademelerinde. 7e$let 2akanlığı/nda, planlamaHrg't'/nde teş$ik4i $e destekleyicileri $ar mı 9'k'met $e iktidar partisindebağlantıları $ar mı.U(ağa gitmeye gerek yok. =sas a4ısından ben(erliği olmasa da, soruşturma yöntemia4ısından bakılırsa, örneğin bir >rangate olayındaki gibi.. Yarbay 3ort%..7anışman Mac)ar)laine.. >şadamı Verot.. &! 2eyrut e0i 2uckley., önce bu(incirin %alkaları teker teker ortaya 4ıktı.. 7a%a 'st d'(eydeki yetkililerin $e2aşkan Reagan/ın sorumluluğu asıl ondan sonra somutlaştı.2i(im olayımı(da (incirin ilk %alkalarında kimler $ar.2unlar araştırıldığında belki sö( konusu olan kişlerden %i4 birini, yasalarımı(agöre su4layacak bir nokta bulama(sını(. 2elki %er biri, attıkları adımı,



kendilerine göre makul nedenlerle i(a% edebilirler. 2elki onun, 'lkemi(inger4ekten 0aydasına olduğuna samimiyetle inanabilirler.ma si(, eğer irtica, ya da şeriat4ılık diye tanımlanan a)kımların te%likelerineinanıyorsanı(, onları öğrenince bilirsini( ki, de$letin o ya da bu yerindeki, yada kenarındaki şu kişiler, iyi niyetle de olsa, Zşeriat4ı] örg'tlerin'lkemi(deki %areket sa%asını genişletme eğilimindedirler.

yrıca şu $ar" eriat4ılığın 'lkemi(de $e 'lkemi(in yurt dışında yaşayaninsanları arasındaki etki kaynaklan, sadece bu ZRabıta] işinden ibaret dedeğil.. ?ene &um%urbaşkam/nın. Milli =ğitim 2akanlığı/na de$redilmesini istediği)ama %'k'metin mu%ale0etiyle eski stat'lerinden kalan) ö(el yurtlardakiörg'tlenmeler $ar. Yurt dışından 5'rkiye/ye şirketler, $akı0lar yoluyla gelenparalardan o ama4la sar0 edilen meblTğlar olduğu söylentileri/$ar. 2't'n bunlar birlikte değerlendirilip araştırıldığında ortaya, Zşeriat4ılık]etkilerini yaygınlaştıran kaynaklar %akkında de$let i4indeki $e dışındakikişisel ilişkileri de kapsayan bir tablo 4ıkar. Oe yasalarımı(a göre o kişilerde%ukuki sorumluluk bulunmasa bile, 5'rkiye/deki şeriat4ılık te%likesininartmasındaki siyasal sorumluluğun )tabii %'k'metten başlayarak) ciddi olaraktartışılmasına dayanak olacak bir dosya oluşur.Uğur Mumcu $e &um%uriyet ga(etesi ekibi, böyle bir dosyaya girecek pek 4ok

bilgiyi da%a şimdiden, ga(etecilik olanaklarıyla derlediler. na mu%ale0etpartisinin 4alışmalarıyla bu.JG4ok da%a kapsamlı bir i4eriğe ka$uşturulabilir. Meclis önergeleriylegeliştirilebilir.ncak şimdi iş, 4ok karışmış bulunuyor. raştırmanın gelişmesine göre belki enson söylenebilecek bir sö('n en başta söylenip &um%urbaşkanı/nm isti0asınınistenmesi.. 8nun bu talepten 0a(laca etkilenmesi.. >şin ö('n'n unutulup, konununZ=$ren $e 9V] anlaşma(lığı %aline dön'şmesi.. Z=$ren giderse ne olacak ö(algelecek..] mantığının işlemesi.. 2a(ı ga(etelerdeki ZYoksa =$ren/i se$miyormasunu(.. 9ayır, elbette se$iyoru(..] anketleri..2u arada abartmalar"Z=$ren değil, >nön' >sti0a etsin..], ZYok, ikri ağlar ?enel ekreterliktenisti0a etsin..], Z9ayır, ağlar aslandır. 8nu eleştirenler u(laşmacıdır..],ZMilli M'cadele/nin. sesi.. osyal demokrasinin ne0esi..]2't'n bu g'r'lt' arasında konunun ö(', unutuldu, gitti. &um%urbaşkanı =$ren dekendisine yönelik isti0a talebinin etkisi altındaki o basın toplantısında,kararnameye gereğinden de 0a(la sa%ip 4ıkarak, da%a önce bi((at yaptığı irticauyarılarını unutturdu.Oe b't'n bu gelişmelerden, %er%alde en 0a(la, Z2u $artayı da atlattık] diyeellerini oğuşturabilecek duruma ge4en ger4ek şeriat4ılar memnun oldu. =ğer $arsade$letteki u(antılarıyla, artık bundan sonraki mari0etlerini planlamayabaşlamışlardır..IF.G.AF+J h ltan Hymen2ug'n"R2!5ZR2!5] konusu, şimdi de &um%urbaşkanlığıyla ana mu%ale0et partisi arasmda birsorun yarattı. Konu, ga(eteci )ya(ar Uğur Mumcu/nun bir röportaıyla ortaya4ıkmıştı. l)manya/daki irtica akımları '(erinde araştırmalar yapan Mumcu, oarada şu ger4eği öğrenmişti" AI =yl'l/den sonra kurulan 2'lend Ulusu 9'k'metidöneminde yurt dışına gönderilen ba(ı din göre$lilerine maaşları, Z=l =manet)'lmmeli Rabıtat)'l lem)'l >slTm] adlı örg't4e ödenmişti.Hrg't'n ama4ları belliydi" M'sl'man memleketlerde yönetimin islamcı kurallarauymasına 4alışmak, >slamcılığı ys)Jyacak misyonerler yetiştirmek.. >slamcı 0aaliyetleri $e yayanları, maddi a4ıdandesteklemek..5'rkiye &um%uriyeti memurlarının, kısaca Zşeriat4ılık] diye ö(etlenebilecek buama4ları taşıyan böyle bir örg'tten maaş almaları nasıl m'mk'n olmuştu7önemin yetkilileri, bu soruya yanıt $ermekte g'4l'k 4ektiler. onra, ya$aşya$aş anlaşıldı ki. Ulusu 9'k'meti/ne bu öneri. 7iyanet >şleri 2aşkanlığındangelmiştir. 2unu (amanın din işleriyle göre$li 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş



benimsemiş, bir ya(ıyla 2aşbakanlığa sunmuştur. Ya(ının gerek4esi, yurt dışında5'rk din adamlarına olan i%tiyacın artmasıdır. 2unu karşılayacak öl4'de maaşlıpersonel gönderme imkTnları da sınırlıdır. Hyleyse, ba(ı din adamları yurtdışına i(inli gönderilmeli $e maaşını, işte o ZRabıta] örg't'nden almalıdır.5ekli0, anlaşılıyor ki, 0a(la soruşturulmadan kararname %aline getirilmiş, başta2aşbakan 2'lend Ulusu olmak '(ere b't'n %'k'met 'yelerince im(alanmış, (amanın

M?K ?enel ekreteri 9aydar aldık/a iletilmiştir. 8 da, bira( teredd'tgöstermekle birlikte, sonu4ta kararnameyi 7e$let 2aşkanı Kenan =$)ren/egöndermiştir. =$ren de im(asını atınca, kararname y'r'rl'ğe girmiş $e A 5emmu(AF+*/e kadar s'ren o garip uygulama başlamıştır..Kararnameyi H(g'neş/ten sonra im(alayanlar, şimdi durum ortaya 4ıkıncayaptıkları işin bir yanılgı olduğunu kabul eder gibidirler. =ski 2aşbakan 2'lendUlusu, bu yanılgının Rabıta örg't'n'n >ngili(ce adından gelebileceğinisöylemiştir. 2u ad, 5'rk4eye Z7'nya >slTm 2irliği] diye terc'me edilen ZMuslimorld :eague]dir.. Ulusu/nun söylediğine göre, eğer kararname o şekildeya(ıldıysa, o ad akla ZRabıta] adının yaptığı uğraşunlan getirmemekte, ondanayrı $e 3 ama4lan başka bir örg'tm'ş i(lenimini $ermektedir. Ulusu da, kendia4ıklamasından anlaşıldığına göre, im(aladığı bir4ok kararname arasında, nasılolsa da%a önce incelenmiştir d'ş'ncesiyle konu '(erinde 0a(la durmamış, ona

im(asını atmış olmalıdır.. 2elki (amanın 7e$let 2aşkanı =$ren de öyle..Hyle de olsa, kamuoyu artık, konunun b't'n yönleriyle a)4ıklığa ka$uşmasınıistiyor. Kaldı ki, 5'rkiye &um%uriyeti sorumlularının ZRabıta] ile ilişkilerininbu kararnameyle sınırlı olmadığı, da%a önceki %'k'metler döneminde de ben(erişlere teşebb's edildiği öne s'r'l'yor.Yapılacak şey, elbette konunun b't'n boyutlarıyla Mec)J*lis/te ele alınması, araştırılmasıdır. 3itekim mu%ale0et partilerinden de buyolda girişimler başlamıştır.ncak bunlar yapılırken ana mu%ale0et partisi ?enel ekreteri ikri ağlar/inbir demeci, bu ciddi konunun i4ine bir ciddiyetsi(lik %a$ası getirmiştir.ağlar, da%a sorumlulukların tartışılması yeni başlamışken, kestirme bir yoltutup &um%urbaşkanı =$ren/le 2aşbakan H(al/ın isti0asını istemiştir. 9V ?enel2aşkanı =rdal >nön' de, genel sekreteriyle dayanışma gereğini duyduğundanolacak, da%a başka i0adelerle de olsa, aynı aceleciliğe kapılmıştır. 2unu,&um%urbaşkanı 2$ren/ln =rdal >nön'/ye yaptığı gör'şme da$etini iptal etmesii(lemiştir.2u son gelişme, işi esasından u(aklaştırıp, dikkatleri @ankaya ) 9Vilişkilerine yöneltebilecek bir tali%si(liktir. 8ysa g'ndemdeki asıl konu,de$letimi(in i4indeki ZRabıta ilişkileridir. Yapılması gereken ilk şey de,gereksi( $e (amansı( polemikleri bırakıp o ilişkiler (incirinin %alkalarım tektek ortaya 4ıkartmaktır..II.G.AF+J h Milliyet2ug'n "K!5.&um%urbaşkanlığı 2asın $e 9alkla >lişkiler M'şa$iri 2aransel/in d'nk'a4ıklaması, @ankaya/nın ZRabıta] konusundaki tutumunu bir öl4'de aydınlatıyor.?er4i &um%urbaşkanı Kenan =$ren IJ Mart g'n' yapacağı b,asm toplantısındakonuyla ilgili olarak kamuoyuna bi((at da bilgi $erecek. ncak bug'n i4in,2aransel/in dikkatli $e dengeli bir 'sl^p i4inde sıraladığı c'mleler, şunugösteriyor "Kamuoyunu g'nlerdir meşgul eden kararname, AF+A yılındaki Z7e$let 2aşkanı]=$ren/e,A h Z8 g'n'n yoğun 4alışma şartları i4inde], yani $aktinin 4ok a( olduğu bir(amanda ar(edilmiştir.I h ZYasalara tamamen uygun, rutin $e da%a e$$el yapılmış bir uygulamanınde$amı olduğu d'ş'ncesiyle konu '(erinde 0a(la durulma gereği duyulmamış], yanialtındaki %esabın ne olduğu saptanamamıştır.&um%urbaşkanının bilgisi altında yapılan bu a4ıklamanın samimiliğinden ş'p%eedileme(. Kaldı ki, de$letimi(deki kararname uygulamaları %akkında 0ikir sa%ibiolanlar, %ele iş)J-



lerin yoğun olduğu sıralarda, sadece cum%urbaşkanlarının değil, bakanlardan pek4oğunun da aynı koşullar altında bulunduğunu bilirler.lkemi(de de$letin pek 4ok )belki gereğinden 4ok) konusu, kararnameyebağlanmıştır. Milli =ğitim 2akanları ilT4 0iyatlarıyla, sağlık bakanları okulkiralarıyla ilgili kararların altına im(a atmak durumundadır. 5eorik olarak %erbirinin 2akanlar Kurulu/nda gör'ş'lm'ş olması gereken, ama b'y'k 4oğunluk

'(erinde) 2akanlar Kurulu bir yana) bakanlar arasında tele0on gör'şmesi b'eyapılmamış olan y'(lerce kararname. 2aşbakanlık memurlarının koltuğunda oradanoraya koşturulur. >m(aları eksik kalan bakanlar )makamlarında, e$lerinde,Meclis/te. koridorda) nerede bulunursa yakalanıp im(a attınlmaya 4alışılır.2u, bir de$let re0ormu i4inde, %er%alde d'(eltilmesi gereken bir uygulamadır.ma bug'n'n $e %ele AF+E/li yuların ger4eği maalese0 budur.Oe bu ger4ek karşısında da, bir kararnamenin doğru 4ıkmasının, im(alayanlarınamacı dışına taşmamasının asıl teminatı, onun kaynağındadır.ZRabıta] örneğinde o kaynak 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/yla, onun bağlı bulunduğu7e$let 2akanlığı/dır. kararnameyi im(alayanların sorumlulukları gene de ortadankalkma( ama, bu işin soruşturmasına Zkast]m kimde olduğunu saptamaktanbaslanacaksa, önce)o kaynağın i4inde olup bitenleri araştırmak gerekir. 8(amanki de$let bakanı/nın sorumlulukları '(erinde, asıl o Zkasıt] merke(i, ya da

merke(leri belli olduktan sonra, 4ok da%a sağlıklı bir şekilde durulabilir.Kaldı kiX/bakanlar, başbakanlar, cum%urbaşkanları.. >sterlerse, %epsi isti0aetsinler.. 8 merke(ler orada durduk4a $e bi(deki bu kararname uygulamaları aynışekilde de$am ettik4e, bunun gibi da%a ne kararnameler %a(ırlanıp, yeni gelecekbakanların, başbakanların, cum%urbaşkanlarının im(alarından ge4irilebilir.ysberg/in 'st'nden önce altında ne olduğunu öğrenmek, deni(cilikte olduğu gibide$let yönetiminde de, te%likeden kurtulmanın en ger4ek4i yoludur.ZRabıta] örg't'yle ilgili olarak Meclis/te yapılacak araştırma $e soruşturmagör'şmelerinde bunun unutulmamasında b'y'k 0ayda $ar.IG.G.AFJ h MilliyetJJMetin 5oker/in not de0terinden "ZR2!5b3!3 =55>K:=R>...2u se0er de bir ZRabıta olayı] 5'rk siyasi %ayatını gene karmakarışık etmişbulunuyor.slında, bu nasıl e0ten p'0ten, ciddiyetten $e sağlam temellerden u(ak birsiyaset %ayatıdır ki, ikide bir, en u0ak r'(gTrda karmakarışık, %atta alt'stolmaktadır.:aiklik)irtica konusunda elbette ki &um%urbaşkanı =$ren ile 9V ?enel 2aşkanı>nön' bir aynı ke0ede, eski 2aşbakan 7emirel ile yeni 2aşbakan H(al bir aynı,0akat başka ke0ededirler. uudB rabistan kökenli Rabıtat)'l lem)'l >slTm gibiörg'tlerin 5'rkiye/ye el atmasını te%likeli g@renler tat'rk4' laisi(minsa0lanndadırlar, görmeyenler, Z3e olmuş, yani] diyenler, şeriat d'(eninedön'lmesini ş'p%esi( istemeyen, ancak 4ağdaş toplum d'(eninin altına bilin4ledinamit yerleştirilmekte olduğunu da 0ark etmeyenler arasındadır.imdi, bir ZRabıta olayı] r'(gTrı siyaset %ayatını ne %ale soktu anki laiklik)irtica konusunda =$ren ile >nön' karşı karşıyadırlarX =$ren/in '(erinde, 5'rkiye&um%uriyeti/nin laik bir de$let olmadığını söyleyecek kadar Zkendi meselesi]nina)kıntısına kapılmış eski 2aşbakan/ın, emanet4isi kanat germektedirX bir başkaeski 2aşbakan, ZRabıtacı MV] ile ilk kendisinin koalisyon yapıp geriye saymayıbaşlattığını unutarak AI =y)l^l/e %'cum 0ırsatı bulmaktadırX yeni 2aşbakan isekınanan uygulamayı kendi iktidarının da 1bir bu4uk yıl öneeye kadar s'rd'rd'ğ'n'gö(lerden ka4ırmaya 4alışarak bu karışıklıktan memnun, ellerini oğuşturmaktadır.nlaşılan %er toplum, lTyık olduğu siyaset %ayatını yaşıyor.7e$let imamlarının şeriat yanlısı Rabıta örg't' tara0ından maaşa bağlanmasını&um%uriyet 9'k'meti/nin AI =yl'l/den önce d'ş'nmesini, AI =yl'l uygulamasını, AI=yl'l/den sonra s'rd'rmesini kabul etmek imkTnı yoktur. &um%uriyet 5'rkiye/sinia% $eya 9umeyni >ran/ından ayıran en b'y'k ö(ellik, bi(im imamlarımı(ın de$letmemuru stat's'nde bulunmaları, onların mollalarının ise ö(el kaynaklardange4imlerini sağlamalarıdır. tat'rk4' laisi(min başlıca esaslarından biri budur.2ir cum%uriyet %'k'meti bunu nasıl (edeler 3asıl, bunun ile diğer de$letmemurlarının, meselT askeri ataşelerin $eya b')



J+y'kel4tlerin maaşlarını de$letin dışında bir kaynaktan almalarını kabul etmekarasında %i4 bir 0arkın bulunmadığını görme( Kaynak ister şeriat4ı olsun, isterolmasın... Kaynağın ZRabıta] olması işi sadece da%a $a%im %ale getirmektedir.8lay a4ığa 4ıktığında, %ele o dönemlerin 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4%a0ı(aları ta(elediğinde artık %i4 kimsenin Z9atırlamıyorum], Z=0endim,

Rabıta/%ın adı >ngili(ce ya(ılmıştı da...], Z2akıyorum, araştırıyorum](ır%larının arkasına sığınmaya kalkışmaması gerekirdi. 9i4 olma(sa merika/)dakiZ>rangate], Zatergate] olaylarından ibret alınmalıydı. 2öyle %allerde en iyitutum, tam a4ıklıktır. Meş%ur kararnameyi im(alayan %erkesin söyleyecek bir tekşeyi $ardı" Z=$et, bir %ata yapılmış. 2en de, maalese0 atlamışımS]Kamuoyu kimi ma(ur göreceğini, kimin bu ma(eretini kabul etmeyeceğini kendisitespit ederdi. Konu, enine $e boyuna, Meclis/te gör'ş'lebilir, tartışılabilirdi.5am bu sırada 9V/nln gen4, ateşli $e tecr'besi( ?enel ekreteri/ninZ&um%urbaşkanı isti0aS] diye ortaya 4ıkması b't'n $erileri alt'st etmiştir.=ğer bu aşamada isti0a etmesi gereken biri $arsa, o da ?enel ekreter/in takendisidir. 2unu %atırlatmasa bile, 9V ?enel 2aşkam/nın, Zimdi ayın&um%urbaşkanı/ndan benim beklediğim, aslında bir a4ıklama yaparak bu konudakigör'ş'n' ortaya koymasıdır] diye %akkı $e göre$i olan bir tutumu alırken. ?enel

ekreteri/ni kınaması, %i4 olma(sa kendisini ondan, kamuoyu ön'nde kesinlikleayırması lT(ımdı.>nön'/n'n bunu d'ş'nmemesi, &um%urbaşkanı/nın ise, $erdiği bir rande$uyuduygusalca iptal etmesi, %i4 olma(sa aynt anda, kendisinden sadece 9V ?enel2aşkam/nın değil, %erkesin beklediği a4ıklamayı yapmaması ortalığı tamamlylekarıştıran unsurları oluşturmuştur.imdi, suların nasıl durulacağı akıllardaki endişeli sorudur.ular, durulmasına durulacaktır. ma, adım adım ilerlemekte olan irticaa karsıtat'rk4' laisi(min koruyucularının ortak $a(iyet almalarının yeni bir 0ırsatını$erecek ZRabıta olayı], tam aksine, karşı tara0ın değirmenine su göt'rm'şt'r.2unu anlamak i4in yeldeğirmenlerinin kanatlarını şu anda %asıl %ı(la, şe$kle $eneşeyle dönd'rd'klerine bakmak yeterlidir.IG.G.AF+J h Metin 5okerJF4ı "5=9:>K=:> :[K:R?e4en %a0ta Uğur Mumcu/nun ortaya koyduğu Rabıta olayı, asıl, 5'rkiye/dekide$let 4arkının nasıl dönd'ğ'n' göstermesi bakımından ilgin4tir.Yoksa, sö( konusu Rabıta/dan 4ok da%a 4eşitli $e 4ok da%a te%likeli birrabıtalar ağı i4inde yaşıyoru(.uudi rabistan/daki Rabıta ne yapmış ?e4imlerini 5'rkiye &um%uriyetib't4esinden mi, yoksa dıştaki Zcemaatler])den mi almaları gerektiği biletartışmalı olan birka4 y'( imama bir)iki yıl maaş ödemiş.Veki, merikan rabıtalarından ne %abertlantik ötesinden 5'rkiye/ye u(anan, ba(en d'ped'( de$let olarak, ba(en$akı0lar, %ayır kurumları, 'ni$ersiteler eliyle, ba(en sendikalar $e ne id'ğ'belirsi( dostluk dernekleri aracılığıyla öylesine korkun4 bir rabıta ağıkurulmuş ki, kimsenin kurtulması m'mk'n değil. Ka4ımı(, yaşayışımı(ın şu ya dabu döneminde, şu ya da bu sı0atla bu ağın dışında kala)bilmişi(dir 5'rkiye,sa$unmasından eğitim sistemine, iş4i %areketinden sanatına kadar akıl alma(sıklıkta rabıtalarla merika/ya bağlanmış durumda.=konomideki, ticaretteki, bankacılıktaki rabıtalar da bir yana.uudi rabistan/a u(anmış bir Rabıta/nın 5'rkiye/yi laiklikten u(aklaştırmate%likesi $ardır da, tlantik ötesine u(anan rabıtaların 5'rkiye/yi kendi4ıkarlarından, kendi kalkınma yönetiminden, kendi kimliğinden $e kişiliğindenu(aklaştırma te%likesi %i4 mi yoktur=lbette, bu 4eşit rabıtaların ka4ınılma(lığı, de$letin %i4 olma(sa kendiyapısıyla doğrudan doğruya ilişkili konularda e)linden geleni yapmaktan$a(ge4mesi i4in yeterli neden sayılama(. 9epimi( 0arkına $ararak ya da $armadanteslim olsak da, onun öde$i, yapabildiğince, kendini böyle rabıtalardankorumaktır.Koruyabilmek i4in de, gerekli mekani(maları kurmak $e s'rd'rmek.



Hrneğin %er ön'ne gelen bakanlığın, genel m'd'rl'ğ'n ya da kuruluşun dışd'nyayla rasgele ilişkilere girmesi kadar te%likeli bir rabıta başlangıcıolama(. 7e$letin dış d'nyayla+Eilişkileri, burada $e dışarıda, kimin kim, neyin ne olduğunu Kendi örg't' $edeneyimiyle başkalarından da%a iyi se(inleye)b'en bir bakanlığın, 7ışişleri

2akanlıği/mn s'(gecinden ge4me(se, ne gibi durumların ortaya 4ıkacağını ta%minetmek pek (or değildir. 2ir yabancı diplomat i4in, ömr'nde ilk ke( yabancı gören0alanca bakanlık memurunu baştan 4ıkartıp olmayacak şeyler yaptırmak işten biledeğildir.8ysa, gidiş tersinedir $e ö(ellikle H(al 9'k'meti, dışa a4ılma gerek4esiyle,bakanından 4eşitli ser$islerine kadar 7ışişleri 2akanlığı/nı de$re dışı bırakanuygulamaları te%likeli bir bi4imde yaygınlaştırmıştır.7a%a da te%likeli olanı şu" 5'rk b'rokrasisi, git gide, ş'p%eli rabıtalarınkurulmasına engel olabilecek ağırlığı, niteliği yitirmektedir. Rabıta/nınte%likesi '(erine parmak basan $e sorumluları uyaran memur tipi yok artık. onolayda ka4 memur, ka4 m'şa$ir, ka4 m'd'r, im(a atanları ga0letten kurtarmakcesaretini gösterebilmiştirHyle anlaşılıyor ki, dosya, eski 2aşbakan 7emirel (amanından başlayarak

%a(ırlanmış, AI =yl'l döneminde pek tat'rk4' bir bakan tara0ından kotarılmış $ekimsenin uyarısı olmadan &um%urbaşkanı/na $arıncaya kadar %erkese im(ala)tılmıştır.2akın beyler, olağan'st' dönemlerde yok edip robota 4e$irdiğini(, si$ildönemlerde yerin dibine batırdığını(, parti(anlarla doldurup darmadağın etmeki4in elini(den geleni yaptığını(, yerine Zbaşkanın adamlamna ben(er prensler,danışmanlar, koymaya 4alıştığını( b'rokrasi, bunun i4in $ardır. 5'rkiye/dede$let memurluğunu yetişmeslyle, ge4im koşullarıyla $e saygınlığıyla onurlu. biryere oturtmadık4a, 'lkeyi doğru d'r'st yöneteme(sini(. 3>sterseni(, yine kamu %i(meti ka$ramıyla alay edip %er şeyi paralı %alegetirmeye, de$lete %i(met geleneğini k'4'mseyip t'ccar ka0alı insanlaryetiştirmeye $e kurumlarla kuralları yok edip 5'rkiye &um%uriyeti/ni olağan'st'dönemlerde kışla, si$il dönemlerde de şirket gibi yönetmeye de$am edinX ama,sonra, başını(a olmadık işler gelince, &%oderios de :aci)os/un 'nl' romanındakiMadame de Oolanges gibi Z2ir tek te%likeli alTka, insanın basma meğer ne belTlargetirlrmiş demeyin.I.G.AF+J h M'mta( oysal+A." GA4ı "R2!5 O= 9VYeni olayların ışığında bir ke( da%a ya(makta yarar $ar" on yılların5'rkiye/sindeki en b'y'k 4elişkilerden biri, tat'rk4'l'k adına, tat'rk4'l'kle%i4 bağdaşmayan bir d'ş'ncenin de$let ideoloisi durumuna getirilişidir.ydınlar 8cağı/n)ca 'retilen 5'rk)tslTm sente(i, tat'rk/'n admı taşıyan 7il,5ari% $e K'lt'r kurumlarından eğitim sisteminin canalıcı noktalarına kadariktidardadır. Radyo $e tele$i(yon programlarında milli tari% $e ZinkılTp]derslerine kadar %er yerde onun 4i(gisi okutulur.$9ep tat'rk diye diye.2u yoldaki 4abalar AI =yl'l döneminde yoğunlaşmış, tat'rk 4ağının 5'rk 5ari%Kurumu $e 5'rk 7il Kurumu gibi kalıntıları o dönemde ortadan kaldırılmış, yeni4i(giye uygun atamalar %ep o dönemde yapılmış $e ni%ayet Ztat'rk/'n partisi] odönemde kapatılmıştır.imdi, o partinin örg't'ne $e mirasına sa%ip 4ıkmaya 4alışan bir yeni partiningenel sekreteri, Rabıta olayından sonra AI =yl'l döneminin sorumlularına dön'pZ2ug'n ge4en dönemdeki rollerini(in bir sonucu olarak bulunduğunu( me$kilerdenisti0a edim demişse, 4ok mu ters bir sö( söylemiş olur aşırtıcı 4elişkilerkarşısında bu kadarcık bir tepkiye de mi %akkı yoktur3e $ar ki, %ep aynı 'sl^pla ya(ılmış bir ya(ı bombardımanı son (amanlarda 9V?enel ekreteri/ni %ede0 almış gibidir. ikri ağlar/m ne gen4liği kaldı, nebıyığı, ne de acemiliği.



?enel ekreter/in 4ıkışı 4ok kişiye ni4in bu kadar ters geldi acaba>nsan, 5'rk)>slTm sente(ine inanmış olabilir. tat'rk4'l'kte eleştirilecekyönler bulup bug'n yeni arayışlar gerektiğini de sa$unabilir. Ya da, tat'rk4'olduğunu sandığı %alde, ortaya 4ıkarılan son re(alet $e şimdiki aldatmacalarkarşısında sessi( kalmayı da yeğleyebilir. ma, Ztat'rk4'] olduğuna inanan birpartinin genel sekreterinden böyle bir isyan sesinin 4ıkışına karşı bunca tepki

niye 2u da onun %akkı değil miYoksa, bu körpe isyanda alışılmış u(laşmacılıkları ra%atsı( eden bir yön m' $ar+IYoksa, yoksa, nedenler da%a mı derinde9V/nin Rabıta takip4iliğine en y'ksek d'(eyde $e en sert bi4imde sa%ip 4ıkışı.&um%uriyetin ilk yıllarındaki &9V/yi andırdığı i4in 4ok te%likeli gö('km'şt'r%er%alde %erkese.5e%like, anlaşılan, bağımsı(lık bayrağının yeniden dalga)landır'masındandoğuyor" Varaya bulaşmış rap etkisine karşı laiklik adına kaldırılanbağımsı(lık bayrağı, silT%a bulaşmış merikan etkisine karşı da, ekonomik4ıkarlara bulaşmış 2atı etkisine karşı da kaldırılabilir. >%anete bulaşırsa,o$yet etkisine karşı da kaldırılabileceği gibi.@ok kişi i4in korkutucu olan budur" 9V/nin nadolu $e Rumeli M'da0aa)i 9ukuk

da$asına, Ku$a)yı Milliye ru%una, AFIE/lerin $e ;9arın nkara/sına sa%ip4ıkışı.Yoksa, ana sistemi olduğu gibi kabullenip onun i4inde rötuşlarla yetinen birsosyal demokrasi kimseyi korkutma(. Ra%atlatır bile.=$et, bug'n'n 5'rkiye/sine sosyal demokrasi de gerekir. ma bu (orunluluğunsağlam bir temele oturtulması $e sistemin ö('ne yönelik g'r bir kaynaktanesinlenebilmesi i4in nadolu i%tilTlinin bağımsı(lık 4ığlığına dön'ş gerekli.Rabıta olayı, bağımsı(lık ka$ramının yeniden g'ndeme gelişidir. 2ir ke( da%agör'lm'şt'r ki Z?T$urun ekmeğini yiyen gT$urun kılıcını sallara bi4imindekinadolu deyimi gT$urluk ya da M'sl'manlık tanımayan 4ağdaş bir ger4ektir. 2uger4ek de$letin en y'ksek basamaklarında unutulmuşsa, başlangı4ları nadolui%tilTline kadar u(anan bir partinin genel sekreterinden Zisti0a] 4ağrısınıny'kselmesini de tari%in derinliklerinden gelen bir %atırlatma saymak gerekir.I*.G.AF+J h M'mta( oysal4ık Vencere"9a0tanın 0ilmi...R2!5 : `2!5 : AI =Y::8ynayanlar" 5ayyar ltimetre, Uğur `umca, Me%met H(g')leş $e (abıta elemanları... Yönetmen" H(al 2rot%ers. Vrod'ksiyon " aysalinans.2ir 5'rk)>slTm sente(i yapımı... Yapım yılı" AF+A.+GUğur, gö(l'kl' $e gö('pek bir ga(etecidir. Mu%asebe m'd'r'nden başka kimsedenkorkmamaktadır. nkara/dan aldığı ti)yolarla lmanya/daki irticaın i4inebalıklama dalar $e elinde kara kaplı belgelerle 4ıkar. 8rtalık allak bullakolmuştur.Kamera 'leymaniye &amii minareleri arasından g'neşin batışına 4e$rinme yapar.onda bir ney iniltisi duyulur. Yıl G+A... tat'rk/'n AEE/'nc' yıl kutlamalarısırasında tat'rk))i 7e$let 2akanı Me%met H(g'leş sumen altından ba(ı belgeleri2'lend 2ey/e iletir. 8nu şaşırtmak i4in belgelere Rabıta örg't'n'n >ngili(ceadını yani Zorld !slam :eague] ya(mıştır. 2'lend 2ey, 5'rk4ede lig anlamınagelen leage sö(c'ğ'n' gör'nce, bunu lig ma4larıyla ilgili bir kararname(annederek, der%al im(ayı basarS >mamlar dolara bağlanır.?a(eteci Uğur/un a4ıklamaları uğursu( gelmiştir. Rabıtanın 5'rkiye/dekielemanları deşi0re olur. 2a(ıları teess'rden %a0ı(a kaybına uğrar. ?öre$den kısas're önce aiınan 5ayyar ltimetre peş peşe yaptığı itira0larla 'stlerindenintikamını acı bi4imde alır.2ir ma%keme salonu... alonun ucunda bir ekran... me)rika/daki bir sanığın uyduaracılığı ile doktor kontrol'nde i0adesi alınmaktadır.



anık i0adesinde memleketin önce JE sente, sonra AAEE dolara mu%ta4 %alegetirildiğini anlatarak imamlara dolar bağlanmasının normal olduğunu söyler.imdi durumun d'(eldiğini icraatları sayesinde irticaın kendi kendini 0inanseedecek duruma geldiğini belirtir. a$unmasının yarısında 0enalaşarak Met%odist9astanesi/ne kaldırılır...?a(eteci Uğur aynı (amanda a$ukattır. anıklara acıdığı i4in onların sa$unmasını

'st'ne alır... Oe onları şöyle sa$unur "Z5'rkiye el 'st'nden $e el altından merika/dan yardım almakladır. Rabıta örg't'de RM&8 yani merikan senna)yesince desteklenmektedir. merikan yardımıkapanın elinde kaldığından, imamlara dolaylı yoldan yardım $erme gereğiduyulmuş, dolarlar Rabıta kasasından ödenmiştir. onu4ta de0i)+şen bir şey yoktur. 2u yardnnm adını borada R=> olarak ilTn ediyorum...]ilmdeki yargı4 bu sö(ler '(erine duygulanarak, t'm sanıklar i4in jberaatkararı $erir $e cebinden 4ıkarttığı bir yeşil doları kalem kırar gibi,ortasından yırtar.8 sırada adliye binasının ön'nden ge4mekte olan parkalı iki işsi( gen4 ile biröğrenci kolluk ku$$etlerince Rabıta olayının sanığı olarak yakalanır. ?en4ler

da%a karakola gitmeden su4larını itira0 eder. 'leymaniye/nin silueti '(erindeya$aş4a 83 ya(ısı belirir.II.G.AF+J h Meli% şık4ık Vencere">>3 H`3'0usu *E milyonu aşmış olup AEE milyona ilerleyen, milli geliri AEEE ;bin<dolarda sayan $e seri %alde 0akir insanlar 'reten bir toplumu nasılyönetebilirsini(Oardır bunun da bir 4aresi... örneğin, toplumu demokrasiden şeriat d'(eninedoğru se$k edebilirsini(. Kur/an)ı Kerim/i anayasa %aline getirebilirsini(...akir milyonlar Z3e yapa%m kaderimi( böyleymiş] te$ekk'l' ile >M elini ön'nebağlayıp d'nya nimetlerini (enginlere %elTl edebilir. 2ir lokma, bir %ırkayara(ı olmuş yığınlar, !M/nin kemer sıkma programına canu gön'lden ra(ıolabilir...2u yığınlar aynı (amanda Zeşitlik] gibi 4atlak sesler )4ıkartan sola karşıimanlı bir örd' olarak kullanılabilir... 7'nya plat0ormunda o$yetler/e karşıbir 8rtadoğu kalkanı da doğmuş olur...anılır M, AF+E yılından sonra 5'rk toplumu bu doğrultuya sokulmak istenmiştirKa0alardan siyasi inan4 e idealler boşaltılmış, Zbağımsı(lık gibi te%likeliilkeleri i4eren tat'rk4'l'ğ'n ö(' boşaltılmıştır. :aiklik de peyderpeyaşındırılıyor.2unun adı 5'rk)>slTm ) merikan sente(idir.2u arada u0ak te0ek yanlışlıklar o%ıyorS.. Hrneğin, kom'ni(me karşıb'y'lt'lmekte olan de$ ortada kom'nist bulamadığı i4in Z&um%uriyet/ kemirmeyebaşlamıştır. 7oğası >cabı demokrasiyi de yiyecektir. 2u tak$imin umulandan da%as')ıaUe gelişmesidir g'n'm'(de şaşkınlık yaratan... Kimi yetki)+*>lleri g'4 duruma d'ş'ren... akat jtemel plan tıkır tıkır y'r'mektedir...lla% sonumu(u %ayretsin...953!3 >:M> R2!5 ) !! )8ynayanlar" 5ayyar ltimetre, Uğur `umca, Me%met H(g')le4, 'leyman 7e$irel, $eAAEE dolara 4alışan 0ig'ranlar.Yönetmen" 8ral 2rot%ers.Yapım" aysal inans, 5'rk)>slTm sente(i yapımı...Yapım yılı" AE 9icri...7e$let sanat4ısı stat's'ndeki ga(eteciler gibi e0endi e0endi oturup ya(ısınıya(acağı yerde belge, bilgi toplayıp eskiden yenmiş naneleri $e bu nanelerinkokusunu ortaya 4ıkıran Uğur yine boş durmamaktadır...Yetkililerin yaptığı t'm Zdoyurucu a4ıklamalara rağmen doymayan Uğur da%a eskide0terleri karıştırmaya başlar... 2u to(lu de0terler onu %apşırtır... 9er%apşırmasında yeni bir su4lu ortaya 4ıkar... 8rtalık iyice to( duman i4indekalmıştır...



=ski başbakanların sıkıştık4a Rabıta/dan para alıp 'cretli tu$alete gittikleriartık su y'('ne 4ıkmıştır...Uğur/un başarısını kıskanan diğer basıncılar da%a b'y'k tira pardon %aberpatlatıp öne ge4mek isterler... Oe m'(eden aldıklarını söyledikleri bir belgeile ati%/in de Rabıta/dan para aldığını öne s'rerler... akat bu sökme(. @'nk'1ati%, ru%unu 4ağıran başka bir ga(eteye yaptığı söyleşi de, ZRabıta/dan para

almaya mecburduk... 3/apabilirdik ki.. Rumeli%isarı)/ nm ka4a 4ıktısını biliyormusunu( 2i( Rabıta/dan para aldık ama 9isar/ın %i4bir şeyine karıştırmadık...]dediğini a4ıklar... Yine bu a4ıklamasında ati%, Rabıta örg't'n'n parayı direktolarak değil Oenedikliler aracılığı >le $erdiğini söyler... kan sulardurmuştur... ma Uğur durma(...Kamera tat'rk 9a$alimanı/na 4e$rilir. =$et, Rabıta/nm temsilcisi ni%ayetgelmiştir. ?ör'n'şte 4ok rabıtalı bir adamdır. Karşısında el pen4e di$an durmuşgöre$lilerin arasından y'r'r. ?a(eteci Uğur orada da %a(ır $e na(ırdır. Uğur/unsoru sormasına 0ırsat $ermeden "+-Z7ö$ta sıkıntısı 4ektiğini( yıllarda am mca/nı( kimleri maaşa bağladı benibırakıp bunu araştırın] dedikten sonra acı acı başını sallar" Z9epimi( dolar

kurbanıyı( ya e0endi.]2ir sonraki u4akla H(al gelir... irket Kurtaran slan lTkabı ile de anılan Z2y)pass y'rekli ka%raman] omu(larda karşılanır. Kamera 9ali4 '(erinde ge(inir...ğır 4ekimde ö(al $e Rabıta temsilcisi birbirlerine koşarlarken gör'n'rler... Oeka$uşup kucaklaşırlar... Verdede 83 ya(ısı okunur...385" >şlerin yoğunluğu arasında 0ilmi i(leyemeyecek olanlar i4in $ideo bantları%a(ırlanacaktır.IF.G.AF+J h Meli% şıkR2!53!3 R2!5:R!5am adı ZRabıtat)ul lem)'l >slTmi] olup, 'lkemi(de kısaca ZRabıta] ;bağlantı<olarak 'n yapan kuruluşun 5'rk de$letinin birtakım göre$lilerini aylığabağlaması, siyaset d'nyamı(da 0ırtınalar kopmasına neden oldu.Hyle 1gö('k'yor ki, bu şamata da%a bir s're de s'recektir.&um%uriyet ga(etesi ya(arlarmdan Uğur Mumcu/nun ortaya 4ıkarıp, görmekistemeyenlerin gö(lerine soktuğu bu ilişki, 'lkemi(i yönetmek sa$ındaki birtakımpolitikacıların nasıl karanlık de%li(lerde dolaşıp, nasıl kaypak (eminlerdeilişkiler i4inde olduklarım göstermek bakımından son derece yararlı oldu.Uğur Mumcu arkadaşımı( kokuşmuş bir 4oraptan bir >p ucu 4ekti kopardı, sök'ğ'n,sök'lmesinin ardı arkası gelme( oldu. 2ir s're $ar ki a4ıklama 'st'ne a4ıklamayapılıyor. 2aşlangı4ta %i4bir şeyi %atırlama( olanlar, sök'k b'y'd'k4e, belgelerortaya 4ıktık4a ne diyeceklerini bileme( oldular" ZYok böyle şey]ler önce Z%i4%atırlamıyorum]/a, giderek Zgaliba]/ya, da%a sonra da Zöyle bir şey olacakama]/ya, Zbaaa e$et ama bi( >ngili(ceslnin o anlama geldiğini kestiremedikti]/yedön'şt'. 2ir aşama sonra, Zbu iş bi(den önce başlamıştn/ya geldi dayandı.7oğrudur... Rabıtat)'l lem)'l >slTmi ilişkilerinin 5'rk de$letiyle aldı)$erdisiAI =yl'l AF+E/den 4ok ama pek 4ok es)+Jkilere kadar dayanır. 2i(im bilebildiğimi( AF-J )AF-+ yıllarına, yani bundanyirmi yıl öncelerine kadar...>şin da%a da ilgin4 yanı, şeriat4ı uudi rabistan desteğinde gibi gör'nen,ger4ekteyse ramco adlı petrol tröstlerinin bir maşası olan, )aslında uudilerde ramco/nun bir maşasından, bir aletinden başka bir şey değildir, ramcoolmasa uudiler olma(), Rabıtat)'l lem)'l >slaml/nin ilk karşıtlarından biri,darbe %'k'metlerinin demirbaş, diyanet işleriyle ilgili 7e$let 2akanı ayınMe%met H(gr'neş/tir. =$et, IJ Mayıs/4ı ö()g'neş... 9ani şu, yurt dışındakiRabıta/ca ödenmesi i4in 2tt)lend ulusu 9'k'meti/ne öneri göt'r'p. Resmi?a(ete/de yayımlanmayan kararnamenin 5ayyar ltıkula4la birlikte mimarı olanö(g'neş... Z..>şte bu H(g'neş, bir tabii senatör olarak AFJE yılı b't4esine dönemin 7iyanet>şleri 2aşkanı :'t0i 7oğan ye Yardımcısı Yaşar 5unag'r/'n Rabıtat)'l) lem)'l



!slTml örg't' ile ilişkileri $ar diye kırmi(ı ret oyu $ermiştir.. Yani ö(g'neş,bırakın AI =yl'l AF+E/i, AI Mart AFJA/den de 4ok da%a öncesinden Rabıtaörg't'n'n laik 5'rkiye &um%uriyeti/nin temellerine dinamit koyma peşindeolduğunu bilmektedir. 8/ yıllarda bi( kşam ga(etesinde $e ardından 7e$rim adlı%a0talık ga(etede Rabıtat)'l lem)'l >slaml örg't'n'n 5'rkiye/ye el attığınıya(dığımı(da belli başlı %aber kaynaklarımı(dan biri de bu H(g'neş olmuştur.

=ski 7emokrat Vartili, sonradan dalet Vartili millet$ekili %met ?0lrkan $esonradan bir dönem MV millet$ekilliği yapan ali% ö(can, Rabıta örg't'n'nyönetim kurulunda göre$ aldıklarında, bu işin sonunun nereye dayandığını soranyayınlar yaptığımı(da bi(e en 4ok destek $eren, bilgi sağlayan H(g'neş/insonradan nasıl olup da t'm bu karşıtlığını unuttuğunu anlamak m'mk'n değildir.%met ?'rkan $e ali% ö(can $e Hrg't'n 5'rkiye/deki da%a başka ba(ı ilgilileri%akkında nkara ğır &e(a Ma%keme)meşinde o dönemde bi(im yayınlarımı( '(erinea4ılmış bir de da$a $ardı. Yanılmıyorsak. H(g'neş de o da$anın bi(im gibitanıklarından biriydi. Milli >sti%barat ör4't0l doğalarında, uudB d'nyasındaZey% Yaşar] diye 'nl' 7iyanet >şleri 2aşkan Oekili Yaşar 5unag'r %akkındaZRabıtat)al lem)'l >slaml ?enel ekreteri =l)a$$a0 ile temas %alindedir. 2ncemiyetin >s$i4re/deki şube 2aşkanı 7r. aid Rama(an ile mu%abere et)

++Zektedir] diye raporlar $ardı $e bu raporları da en >yi bilen gene ayın Me%metö(g'neş/ti. 8 dönemde eğitim durumu uygun olmadığı %alde Yaşar 5unag'r/'n,7iyanet >şleri 2aşkan yardımcılığına bir siyasi baskı sonucu Re0et e(ginkanalıyla atandığı, 5unag'r/'n 2aşbakan 'leyman 7emlrel/in kardeşlerinden 9acıli 7emirerin en yakın dostu olduğu $e 3a(miye)7emirel/'ı @ankaya/daki birapartman dairesinde kira $ermeden oturduğu da gene H(g'neş/in bilgisialtındaydı. Oe H(g'neş bunlara 4ok karşıydı... 9i4 değilse o dönemde öylediyordu...Oe.işte bu ö(g'neş, Rabıta ile rabıtayı kuran de$let bakanı durumuna geldi.onra da Rabıta/yı bilmiyor. ?elin de şaşmayın...I*.G.AF+J h >l%ami oysal5eleks"=Y?> =R>5@!:R! UYR!Y8R&um%urbaşkanı/nın yarın yapacağı basın toplantısında benimseyeceği ta$ır gereklaik kalması gereken &um%uriyet/in, gerekse taarru( %alindeki şeriat4ı cep%eningeleceği i4in önem katandı.4 >%timal $ar "A. ayın =$ren, 9asan &elTl ?'(el, 'leyman 7emirel $e 5ayyar ltıkula4tara0ından sergilenen Z3e olmuş yani] tutumunu alabilir. Rabıta gibi şeriat4ıörg'tlerle işbirliğini a4ıktan sa$unabilir.I. &um%urbaşkanı %ata ile im(aladığını da%a önce a4ıkladığı Rabıtakararnamesinin laikliğe aykırı yanım, de$letin öteki 0aaliyetleri i4in örnek, $eöl4' olacak şekilde kınayıp eleştirir.G. ayın &um%urbaşkanı, bir taratan 9Vnin $e laik cum%uriyet4ilerin, öteyanda iktidar da%il t'm sağeı partilerle şeriat4ı %areketin yer aldığı ikili4atışmada a4ık4a tara0 tutmamaya 4alışır. Meseleyi ortada bırakır. u anda @ankaya bu konuda 4eşitli telkinlere %ede0 oluyor iF2F/rtj]kl&iim%urback/$nlisS/ scimindp 5yon/in bir ke] da%a se4ilmesi i4in karar ]erdiğianlaşılan bir lobi 4e$resi ZRabıta] gibi yıpratıcı bir konunun %ı(lakapatılmasından yanadır.+F>ktidar partisinin sağ kanadı şeriat4ılığın $e >slTmS %areketinmeşrulaştırılmasım terci% ediyor. 3V ?enel 2aşkan Yardımcısı ayın 'kr'Y'r'r, &um%urbaşkaru/na cuma öncesinde moral $erircesine"Z2en de olsam im(a atardım] diye konuşuyor.5'rkiye $e Milli ?a(ete gibi basın organlarında Rabıta )ateşli i0adelerlesa$unulmaktadır.eriat4ı %areketin sö(c'leri pek geri 4ekilmiş gör'nm'yorlar. 2aşlangı4ta ortaya4ıkan 4ekingenliği geride bıraktılar. ?eri 4ekilmek yerine >leriye %amle ederek>şi bitirmeye %e$esleniyorlar. =ğer &um%urbaşkanı da kendilerinden yana bir Zsonta$ır] alırsa artık önlerinde %i4bir engel kalmayacağı kanısındalar.



Hyle ya... 2ir yandan uudB sermayesi, bir yandan >ran paraları son yıllarda%arıl %arıl yurda sokulmuş, şirketler kurulmuş. =ğitim kurumlan başta olmak'(ere gayet g'(el $e yaygın bir kadrolaşma ger4ekleştirilmiş. 2aşbakan $ekardeşi bu işlerin i4inde. &amiler uudi etkisiyle >ran etkisi arasındapaylaşılma yolunda. Kentlerde, il4elerde $e 4oğu köyde örg'tlenmeler

ger4ekleştirilmiş, Zengin tarikatların yayılıp g'4lenmeleri sağlanmış. ?a(ete,kitap $e dergi alanında sı4rama tar(ında gelişmeler yaratılmış.&um%uriyet ilkelerinde %assas oldukları bilinen asker kökenli de$let adamlarınındirenci bile >slTm 'lkelerinin ellerindeki dö$i(in ca(ibesiyle )$e 27 kökenliba(ı strateik %esaplarla) kırılmış. 2a(ı asker kökenli de$let adamları Mekke/de%acı kıya0etiyle 0otoğra0 4ekilmesine artık aldırmıyor, sadece yayımlanmamasınırica ediyorlar.2öyle bir durumda şeriat4ı %areketi durdurmak niye ?a).(a basmaya ni4in ara$ermeli3e $ar ki bu iyimserliği paylaşmayan $e dikkat ta$siye eden Ztecr'beli] kişilerde $ar.>slTm dergisinin Mart sayısında Me%met e$ket =ygi, me$cut yasal sınırlara

dikkat edilmesini %atırlatıyor...Z2ug'nk' >slTmS inkişa0 me$cut me$(uatın gölgesinde ger4ekleştirilmiştin diyeuyarıyor =ygi, Z2undan sonra da ba(ıFEanti)demokratik $e gayr)i dil kanunlara rağmen >slTmiyet y'celecektir.]=ygi şeriat4ılığı g'ya önlediği sanılan 5&K/daki 'nl' A-G. maddenin bilede$ammdan yanadır"Z2u maddenin aniden kaldırılması %alinde] diyor, ZM'sl'man cep%e i4indekibirtakım arri$istler ;ikbal a$cıları< işporta m'te0ekkirleri $e maceraperestlerbu boşluktan yararlanarak kalitesi( yayınlara $e 0aaliyetlere teşebb'sedebilirler $e 0ayda yerine (arar $erebilirler.]Kısaca =ygi, Z5aşkınlıklara $e kanun dışı %areketlere itilip sonra da e(ilmek]i%timalini yandaşlarma işaret ediyor. Z2u g'(el gidişi bo(mayın] demiş oluyorS&um%urbaşkanı/nın m'barek cuma g'n'ne isabet edecek olan tari%i basın toplantısıöncesinde, tara0lardan birinin strateik değerlendirmelerini aktarmayı yararlıgörd'k...I-.G.AF+J h 5eoman =rel2ug'n "Z=9O=3)> =R]&um%urbaşkanı Kenan =$ren, ZRabıta] konusu '(erinde, beklenen a4ıklamasını d'nyaptı. ma beklenenin aksine, Zkararnameyi incelettikten sonra], Zbilerek]im(alamış olduğunu söyledi.2unun tersinin ta%min edilmesinin nedeni &um%urbaşkanlığı 2asın M'şa$irliği/ndenbeş g'n önce yapılan a4ıklamaydı. M'şa$irlik, Zo g'n'n yoğun şartları i4inde]konu '(erinde Zyasalara tamamen uygun, rutin $e da%a e$$el yapılmış biruygulamanın de$amı olduğu d'ş'ncesiyle], Z0a(la durulma gereği duyulmadığınıbildirmişti.&um%urbaşkanı, bunun yanlış anlaşıldığını, Z%atasını kabul etti] diyeyorumlandığını söyledi. Z2en %atamı kabul ederim. 2u bir me(iyettir. ma;kararnameyi im(alamam< %atT değil] dedi.8nun %ata olmayışım da o g'n'n ekonomik $e idari koşullarıyla i(a% etti"Yurt dışındaki iş4ilerimi(in dinS i%tiya4larının b'y'kl'ğ'.. 2unu karşılamaki4in gönderilecek personele kadro $e dö$i( bulma g'4l'ğ'..=$ren/e göre, de$let göre$indeki din adamlarına 'cretsi(FAi(in $erilerek yurt dışındaki maaşlarını başka kuruluşlardan almalarının kabuledilmesine, o dönemin bu ger4ekleri karşısında mecbur kalınmıştı. >ngili(ce adıZMuslim orld :eague] olup, 5'rk4e/ye Z7'nya >slTm 2irliği diye 4e$rilenjRabıta örg't' de, bu kuruluşlardan biri. olmuş, ancak bunda da bir sakıncagör'lmemiştir. @'nk', ondan maaş alacak din adamlarının se4imlerinin, yurtdışındaki denetimlerinin de 5'rk makamlarınca yapılması teminat altınaalınmıştı.



&um%urbaşkanı, belirttiğine göre, im(aladığı kararnamenin gerek4esini bunedenlerle %aklı bulmuştur.7a%a önce iktidar partisi sö(c'leri $e ba(ı ya(arlarca da sa$unulan bu gör'ş'%erkesin onaylaması bekleneme(. Z2abıta tartışmasının başladığı g'nden beribasınımı(da yayınlanan ba(ı deme4 $e ya(ılarda bunun tam tersine d'ş'nceler dei0ade edilmiş, ZRabıta]/mn şeriat d'(eninden yana ilkeleri %atırlatılarak, o

örg't'n, ge4imlerini sağladığı de$let memurları '(erinde, en a(ından mane$i birn'0u( kurabileceğine işaret edilmişti. Karşılıksı( gibi gör'nen %er paraödemesinin, aslında insanları, ya da de$letleri Zmedyun] b. akmak gibi birkarşılığı olduğu belirtilmişti.imdi &um%urbaşkanı/nm bu a4ıklamaları, bu s'tunda da $urgulanan osakıncaların önemine inananların endişelerini ortadan kaldırmıyor. ncak birnokta $ar " &um%urbaşkanı da, tekrar tekrar $urgulayarak belirtiyor ki, da%aönceki %'k'metler (amanında başlatılıp Milli ?'$enlik Konseyi dönemindegenişletilen bu uygulama, esas itibariyle asla baş$urulmaması gereken biryoldur. =$ren/in sö(leriyle işin esası Z7e$letin dışarıya gönderdiğigöre$lilerin maaş $e 'cretini ödemesidir. 2una %i4bir ş'p%e yoktur.&um%urbaşkanı/nm o dönemdeki koşulların (oruyla y'r'rl'ğe konulduğunu belirttiğibu muamele i4in kullandığı deyim de bu d'ş'ncesini ö(etliyor" Z=%$en)i şer]..

Yani köt'n'n da%a a( köt' olanı..ZRabıta] konusunda son sıralardaki aşırı gerginliklerin a)(almasını $e işinö('n'n unutulmamasını isteyenler i4in, belki bu saptama, bir u(laşma noktasıolabilir. Z=%$en midir değil midir] tartışmasına $e bu deyimin yapabileceğibaşka 4ağrışımlara karıinıaksı(i/.ı, &um%urbaşkanı da%il %erkesin bu /ser/sö('nde b:reştiğine dikkat edilirse, bu konudaki d'ş'nceler da%a soğukkanlı bir(emine oturtulabilir.ZRabıta] ile ilgili Meclis araştırması ayrı... 8rada konu)FInun başlangı4 noktasından itibaren, 5'rkiye/deki irtica eğilimleriyleZrabıta]sı, mutlaka sonuna kadar araştırılmalı, so)ruşturulmalıdır. maö(ellikle &um%urbaşkanı/yla ana mu%ale0etin ilişkileri, de$let memurlarınınbaşka bir örg'tten maaş almalarının Zşer] olduğu noktasındaki bu gör'şbirliğinden %areket edilerek d'(enlenmelidir.I+.G.AF+J h MilliyetMe%met H(g'neş/le tatil so%beti"Ulusu 9'k'meti/nin 7e$let 2akanı, kararnameyi incelemeden im(aladığını ilk ke(Milliyet/e a4ıkladı $e itira0da bulundu "Z95 =5M>>M K2U: =7>Y8RUM]u 'nl' ZRabıta] konusunda konuşmayan, gör'ş'n' beyan etmeyen kalmadı. 2ir tekkişi dışında... Me%met H(g'neş...,IJ Mayıs/ın i%tilTlci binbaşısı, sonra 7e$let 2akanı... adi !rmak 9'k'meti/ndeyine aynı göre$... AI Mart/tan sonra kurulan 3i%at =rim kabinesinde yine aynı...AI =yl'l/den sonra 2'lend Ulusu 9'k'meti/nde yine H(g'neş, 7e$let 2akanı...5'rk siyasi yaşamında Zdin islerinden sorumlu] olarak 7e$let 2akanlığı yapmanınZgediklisi] olan Me%met H(g'neş, ZRabıta] olayını ilk ke( Milliyet/e anlattı.nkara/da H(g'neş/le konuşurken, >stanbul/da ayın &um%urbaşkanı =$rena4ıklamalarını s'rd'r'yordu.AI =yl'l döneminn din işlerinden sorumlu 7e$let 2akanı Me%met H(g'neş, bakını(neler anlattı. Yargıya si( $arın...

h Zayın.ö(g'neş, /Rabıta/ konusunda konuşması gereken en yetkili $e en sorumlukişilerden biri si(sini(. 2ug'ne kadar %i4 konuşmadını(. 2uradan Milliyetokurları i4in /Rabıta/ ile rabıtanı(ı anlatmaya başlayarak söyleşimi(e girelim.=ski 7iyanet >şleri 2aşkanı ltıkula4 si(i suskunlukla su4luyor. 2uyurun si(idinliyorum.]

h Z2i(im yurt dışındaki imamlara Rabıta/nm para ödeme meselesinin bir takımsa0%aları $ar. 2irinci sa0%a, AI =yl'l/den önce 7iyanet >şleri 2aşkanı ayınltıkula4/ın Rabıta/yla temas kurarak, bir kısım imamlarımı(ın maaşlarınınoradanFG$erilmesi %akkında bir mutabakat sağlamış olması. >lk %ata burada başlıyor.

h Z3edir e0endim ilk %ata dediğini(]



h ZRabıta ile böyle bir temas kurulurken 7ışişleri 2akanlı)ğı/mn mutlaka%aberdar edilmesi, onlarla işbirliği yapılması gerekirdi. 9albuki ayınltıkula4 doğrudan gidip temas kurmuş, oradan maaş temin etmiştir. 2uradayapılan usul %atasıdır. 2en o (aman tabii senatörd'm. 9atta bu arada, bir dekararname 4ıkartılmış. 2unlar AI =yl'l/den önce olanlar.]

h ZAI =yl'l/de si( din işlerinden sorumla 7e$let 2akanı/y)dını(. 8 (aman da

%aberini( olmadı mı] h Z2i( iktidara geldiğimi( (aman bu temas 7iyanet >şleri 2aşkanlığı tara0ındande$am ettirilmiş. 2undan da %aberim yok. onra 7iyanet >şleri 2aşkanlığı tutmuş,bir kararname %a(ırlamış. 2akanlığa bir tekli0 sunmuş.

h Z2eye0endi, /9aberim yok diyorsunu( ama kararnamenin altında si(in im(anı($ar. IE 3isan AF+A tari%inde...]

h Z=$et ger4ekten ben bunu im(alamışım. 7e$let bakanlıklarının bağlıkuruluşları $ardır. 7e$let bakanlığının %i4 bir idari birimi yoktur. 8nlar%a(ırlarlar b't'n tekli0leri bakan /tas$ip/ makamında im(alar.]

h Z7emek ki bu >lişkiyi doğru bulduğunu( i4in im(a atmışsını(.] h Z*ayın 'soy, şmdi %atırlamaya 4alışıyorum. ?aliba G sebepten dolayı belkiatlamışım. tladığımı kabul ediyorum, 4'nk' im(a ettim. 2irincisi" Ya(ıda/Rabıta/ değil /7'nya >slTm 2irliği/ diye ge4iyor. 5'rkiye/de bunu %erkes

/Rabıta/ diye bilir. $rupa/da o kadar 4ok dernek $ar. 2unların isimleribirbirinden o kadar 0arklı ki, karıştırmamak m'mk'n değil. >kincisi 5ayyar/akarşı o (aman duyduğum b'y'k emniyet olabilir. 4'nc's', tat'rk/'n doğumununAEE. yılı kutlamaları nedeniyle en yoğun olduğum dönem. 2u meşguliyet i4erisindeyeteri kadar incelememiş olabilirim. u %alde benim bir %atam $ar. artlar neolursa olsun 1incelemeliydim. 9ata etmişim, atlamışım, bunu kabul ediyorum. 2ubirinci sa0%a.

h Z>kinci böl'mde neler $ar] h ZYayınlanan kararnamenin i4inde ne 7'nya >slTm 2irliği adı ne Rabıta adıge4iyor. 2u kararname tamamen i(in %akkında. 2irliğin adı sadece tekli0ya(ısında ge4iyor. 2enim at) ladığım tekli0 2aşbakanlık Kanunlar $e Kararlar7airesi/nde inceleniyor. 8 daire, %ukuka aykırı bir tara0 bulmuyor $e 2aş)Fbakanlık M'steşarı/ndan ge4tikten sonra 2akanlar Kurulu kararnamesi4ıkartılıyor. onra Köşk/e 4ıkıyor $e y'r'rl'ğe giriyor. 2unun Resmi ?a(ete/deyayınlanması gerekme(.]

h Z5ayyar ltıkula4, Köşk/'n onayı öncesinde M?K ?enel ekreteri ayınaltık/la gör'ş'p onayını almış. 7e$let 2akanı olarak %aberini( olmadı mı]

h Z9ayır. 2en de bunu ge4en %a0ta ga(etelerden okudum. öylemesi de gerekme(.2ağlı kuruluşların de$let bakanlıklarıyla ilişkileri /9arekTt kontrol'/şeklindedir. 7iyanetle ilgili olarak yalnı( il m'0t'leri ile da%a yukarımemurların tayinleri bi(den ge4er. 2u kararnamenin sebebi G yıl yurt dışında4alışabilme i(ni i4indir.]

h Zayın H(g'neş, şu 'nl' Rabıta ile ilk tanışmanı( ne)(aman oldu] h Z=0endim Rabıta %akkında benim ilk bilgim AFJE/tedir. 8 tari%te 7iyanet>şleri 2aşkanlığı/nda bir takım din istismarlarının, dinin siyasete aletedildiğinin %aberleri enato/ya gelmeye başladı. 2i( bunu adi Ko4aş/la beraberinceledik. 7e$rin %'k'metine sayısı A*Eyi aşan soru a4tım. 8 (aman 7iyanet>şleri 2aşkanı 7r. :'t0' 7oğan/dı ama yardımcısı Yaşar 5una)g'r 0iilen başkanlıkyapıyordu. 2i(e i%barlar yağıyordu. onunda görd'k ki, iddiaların ba(ılarıdoğru.]/h Z2unların i4inde 5unag'r/'n Rabıta ile olan ilişkisi de ardı. i( bunuk'rs'den a4ıklamıştını(. 8 (aman Rabıta/ya)karşısmı(, şimdi tara0tarsını(, bnnasıl oluyor]

h Z=$et, Yaşar 5unag'r/'n m't%iş m'nasebetleri $ardı. >spanya/ya gitmiş,Rabıta/yla orada ilişki kurmuş. Mekke/ye s'c sık gidiyor, orada irtibatlarkuruyor. 2en Yaşar 5unag'r/'n Rabıtat)'l lem)'l >slami/ye gidip (iyaretettiğini değil, kendisinin bir de$let memuru olduğu %alde, birtakım dışilişkiler aramasını tenkit ettim. 2u t'rl' ilişkiler 7ışişleri 2akanlığı/ylakoordine edilerek yapılmalıdır. 2u arada M>5in raporları. &um)/%urbaşkanlığı/nda toplanan bilgiler de elimi(e ge4ti. 2unları topladım IEE say0aoldu. 8 (aman Rabıta %akkında bilgi sa%ibi oldum. @ok araştırdım, bana



gösterilen de$let arşi$lerinde Rabıta/yla ilgili yeteri bilgi bulamadım. 9TlT dayoktur.]

h ZAI Mart Mu%tırasından sonra kurulan 3i%at =rim 90r)k'meti/nde de yine dinişlerinden sorumlu 7e$let 2akanı/ydı)nı(. 8 (aman bu bildiklerini(i neden suy'('ne 4ıkartmadım]. na%tar si(deydi]F*

h Z8 tari%te 7e$let 2akaru olduğum (aman, ne kadar su4lanan kişi $arsa>stisnası( %epsini 7iyanet/den u(aklaştır)dim. ltı ay 0iilen 7iyanet >şleri2aşkanlığı yaptım. 8ndan e$$el memurların dosyaları, san (ar0lar i4ine tıkılmışbelgelerden ibaretti. 2u arada 5ayyar ltıkula4/ı 7iyanet >sleri 2aşkanYardımc'ığı/na getirdim. 2urada a4ık4a söylemem lT(ım gelir ki, 2aşkanYardımcısı ltıkula4 4ok >yi %i(metler görd'. onra birinci 3i%at =rim9'k'meti/nden ayrıldım. =ce$it 9')k'meti/nde ayın 7r. :'r0' 7oğan/ın bakanlığı(amanmda ltıkula4/ı başkan yaptılar.

h Z2akanlık dönemlerini(de yort dışındaki din göre$lilerini %i4 denetlemedini(mi]

h ZUlusu 9'k'meti döneminde resmi olarak lmanya, 2el4ika $e 9ollanda/dakiiş4ilerimi(in eğitim, din, sağlık sorunlarını inceledim. 8ralarda Rabıta/nm5'rkiye aley%inde tek 0aaliyetini görmedim. 2unu söylemek, benim i4in bir namus

borcudur. yrıca kendilerinin Kıbrıs %akkında rap4a olarak yayınladığı birkitabı görd'm, 4ok g'(eldi. lmanya/da bi(im imamlara nasıl yardım ettiklerinide araştırdım. Varayı se0aretin a4tığı bir %esaba yatırıyorlardı, bi(im imam daparasını buradan alıyordu. Oe yine tespit ettiğime göre 5ayyar ltıkula4/la$ardıkları mutabakatta %i4bir şart yoktu, tamamiyle %ibe şeklindeydi.]

h Zayın H(g'neş bu olayda /atlamasaydım(/ Rabıta ile ilişkileri kesermiydini(, s'rd'r'r m'yd'n'(]

h Z>lk yapacağım iş o (aman de$let politikasını tespit eden Konsey/e gidipsorardım. >m(ayı atmadan Hnce gidip M?K/ye derdim ki, Z7iyanet >şleri2aşkanlığı/nın böyle bir ta$siyesi $ar, ne dersini(] >kincisi 7ışişleri2akanlığı/yla mutlaka koordi)ne ederdim. 4'nc's' de 4ok önemli, Rabıta/nm$erdiği paranın se0arete değil, se0aretle gayet yakından işbirliği yapan 5'rkderneklerine gönderilmesini, imamların da parayı oradan almalarını sağlatırdım.

h ZMe%met 2ey, si( s'rekli olarak Rabıta/yı a( tanıdığını(ı, 4alışmaalanlarını, %ede0lerini bilmediğini(i söyl'yorsunu( ama bakan sı0atıylagittiğini( uudi rabistan/da/ Rabıta/nm ileri gelenleri ile konuşmuşsunu(,yemekler yemişsini(. 2u toplantılarda şimdi 5oprak Ma%sulleri 80isi ?enel M'd'r'olan oğlunu( %met H(g'neş de bulunmuş. 2unları neden gi(liyorsunu(]

h ZYener 2ey, benim %i4 gi(li saklı tara0ım yok. 9er şeyiF-si(e a4ık4a anlatıyorum. 2en uudi rabistan/a giderken 7l)yanet/ten birterc'manla. Oakı0lar ?enel M'd'r' ayın ?alip Yiğitg'den/i aldım. Kalbimdenra%atsı(dım. 7oktor bana bir de yakınımın eşlik etmesini ta$siye etti. 9er ankalb kri(i gelebilirdi. 2unun '(erine oğlum %met/i alıp göt'rd'm. 8ğlumun neyol parasını, ne de %arcıra%ını de$let ödedi. 2ana sağlık yardımı yapabilmeki4in kendi parasıyla geldi. 2u ge(ide, 2'y'kel4i 5'rkiye/de olduğu i4in se0aretm'steşarı da istisnası( b't'n (iyaretlerde yanımdaydı. ?elelim Rabıta/ylailişkiye... Rabıta/nm uudB rabistan/da son derece saygın bir yeri $ar. 9ergeleni bunlar mutlaka (iyaret ederler. 3itekim &um%urbaşkanı &e$det unay da&idde/ye gittiği (aman onu da (iyaret etmişler. ?eldiler beni de (iyaretettiler, son derece kibar şekilde. 5'rkiye/yi 4ok ö$d'ler. 8ndan sonra uudBrabistan/ın 9ac $e =$ka0 2akanı $asıtasıyla, şere0ime bir ö(el yemek$ereceklerini söylediler. 2en bakana yemeğin Zö(el] olması gerektiğini anlattım.3itekim böyle olması i4in, saym bakan bu yemeğe katılmadı. 2u yemekte Rabıta/nm2aşkanı 9arekan/la yan yana oturduk.]

h Zranı(da ne gibi konuşmalar ge4ti 2i(im yurt dışındaki din göre$lilerineyardım ettiklerini söylemedi mi]

h ZKendisi u(un u(un aponya/dan an rancisco/ya kadar M'sl'man a(ınlıklaranasıl yardım ettiklerini, k'lt'r 0aaliyetlerini anlattı. 2u arada /i(inimamlara da yardım ediyoru(/ dedi. 2en (aten bunları lmanya ge(isindeöğrenmiştim. 2en de %epsine birden teşekk'r ettim yemekte. Yener 2ey, Rabıta/nmödediği paradan maaş alan %i4bir imam, %i4bir yerde 5'rkiye &um%uriyeti



kanunlarının dışına 4ıkmamıştır, göre$ini aşmamıştır, de$letin $erdiği %i4birgöre$i aksatmamışD.)tır. 2en Rabıta/nB% para ödemesine değil, usulde yapılan%atalara karşıyım. 8 (amanki dö$i( sıkışıklığı i4inde bulunan bu 4are benceisabetlidir.]

h Zayın H(g'neş, 7iyanet >şleri konusunda %ayli iddialı $e önemli 4alışmalaryaptığını(ı belirttini(. 9ac $e 7iyanet Oak0ı konusundaki gör'şlerini( nedir

acaba] h Z2enim kanaatim şudur" 9ac işleri i4in, 2aşbakanlığa bağlı bir genel m'd'rl'kkurulmalıdır. 7iyaneti şu $eya bu şekilde dedikodulardan, kurtarmanın tek 4aresi9ac >şleri ?enel M'd'rl'ğ'/n'n kurulmasıdır. 2u olma(sa Oakı0lar ?enel M'd'rl'ğ'y'r'tmelidir %ac işini. 2una da imkTn yoksa 7iyanet !şleri/nde de$let tara0ındankurulmuş döner sermaye bu işiFJ." GI'stlenmelidir. 3itekim tari%te, Katolik kilise $rupa/da sob derece )etkiliykenpara toplamaya başlayınca, b'y'k ser$etler oluşturduk4a b'y'k m'cadelelerbaşlamış $e %alkın kiliseye karşı itimadı sarsılmıştır. &ennetteki arsaları bileparselleyip satmışlardır. 3e (aman dinle para bir araya geldiyse, o (aman dingöre$lileri (arar görm'şt'r. 3itekim tat'rk AFII yılında Konya/daki bir

(iyaretinde din işiyle m'lk işinin birbirinden ayrılmasını istemiştir. 7iyanet>şleri 2aşkanlığı kurulurken de t'(el kişilik $erilmemiştir, işte bu nedenle. h Z5'(el kişilik $erilseydi ne olurdu] h ZKatolik kilisesinin başına gelenler 7iyanet >şleri/nin de basma gelebilirdi.nayasamı(a göre, bi(im laikliğimi( 9ıristiyan laikliği gibi değildir.9ıristiyanlıkta din işi ile de$let işi y'(de y'( birbirinden ayrıdır. 9albukibi(im nayasamı(a göre dinin idari $e eğitim işleri de$lete aittir. =ğer7iyanet/e t'(el kişilik $erirseni( yönetmelik 4ıkarma yetkisini ka(anır. 8 (amanidareye 0iilen katılmış olur din) teşkilTtı. tat'rk burada da b'y'k bir de%aeseri göstererek 7iyanet >şleri/ni sağlam kurmuştur. 2enim inancım odur ki,ö(ellikle 7iyanet >şleri 2aşkanı/nın kendisi $e 'st se$iye yöneticileri %ert'rl' para pul işlerinin dışında kalmalıdır. 7in adamlarının namuslarındanş'p%em yok, ama tari%teki Katolik ger4eği de ortada. 2ir başka neden da%a $ar.Yener 2ey, M'sl'manlıkta ru%ban sını0ı yoktur. Ru%ban sını0ı olmayan birtoplumda, dinin teşkilTtlanması m'mk'n m']

h Z7in göre$lilerini, ru%ban sını0ı yapmak isteyenler $ar] h Z2una kimin %akkı $ardır >slTm dini, ru%ban sını0ına karşıdır. -EE yıllık8smanlı tari%inde bir tek şey%'lislTm, sadra(am olmamıştır. Yani 8smanlıdöneminde, tam bir din de$leti değil, dinin yorumuna dayalı bir de$let bi4imi$ardır.]

h Zayın ö(g'neş, si(in 4ok renkli, %areketli bir ge4mişini( $ar. IJMayıs4ılardan birisini(. 8 dönemde de$let bakanlığı yaptını(. 7a%a sonra !rmak,=rim $e Ulusu dönemlerinde de yine aynı göre$e getirildini(. Yaptığını( ilgin4konuşmalar $ar. 2ir bakıyoru( dinden sö( ediyorsunu(, bir bakıyoru( tat'rk4'oluyorsunu(. =ski arkadaşlarını( da si(in i4in bir karar $eremediklerinisöyl'yorlar. =0endim, si( kimsini(, d'ş'nce yapını( nedir]

h ZYener 2ey, bu sorunu( i4in si(e ö(ellikle teşekk'r ederim. 2enim kişiliğimi4in, öncelikle şu $as0ımı ortaya koymak lT(ım" 2en %alk4ı ) milliyet4iyim. 2enM'sl'mamm. 2en ta)F+t'rk4'y'm. 2u $ası0larımdan %i4birisini, d'nya krallığını $erseler terk etmem.]

h ZMilliyet4ilik anlayışını(, ka0atas4ılıktan 0arklı mı] h Z2en kendimi bildiğim g'nden beri milliyet4iyim. 9alk)4ı)milliyet4ilik/tabirini, ö(ellikle ka0atas4ılığı reddetmek i4in kullanıyorum. `aten birM'sl'manın ka0atas4ı olmasına imkTn $e i%timal yoktur. ynı şekilde birtat'rk4'n'n de...]

h Z9alk4ı)milliyet4ilik neyi i0ade ediyor] h Z2en Ku$a)yı Milliye milliyet4isiyim. 5'rkiye/de, bug'nk' sınırlarımı(i4erisindeki b't'n $atandaşlarımı(ı 5'rk sayan bir milliyet4iyim. >nsanlarınsoyunu aramadım.]

h ZMe%met 2ey, %ep din işlerinden sorumlu de$let bakanlıkları yaptını(. 7inleilgini( nereden geliyor 2ir de din anlayışını(ı öğrenelim]



h Z2en dindar bir aileden yetiştim. 2't'n $ası0larımı önce b'ylikbabamdan,sonra Kayseri :isesindekl öğretmenlerimden aldım.]ı

h Z7inini(in gereklerini, d'(enli olarak yerine getiriyor musunu(] h Z=0endim nama(dı, oru4tu, bu gibi şeyleri reklTm etmek doğru değil. 2ilenbilir.]

h Zayın H(g'neş, u(un s're 5'rkiye /t'rban/ olaylarıyla 4alkalandı. 2u konudasi(in gör'şlerini(i alamamıştık. 2u da$ranışlar si(ce lTikliğe aykın mıdır,değil midir]

h Z2ana göre, t'rban konusunu laiklik konusu olarak ele almak yanlıştır. =ğert'rban laikliğe aykırı olsaydı, başört's' laikliğe aykırı olsaydı b't'nmemlekette yasaklanırdı. okakta dolaşanlara kimse ses 4ıkartmıyor. 2ir'ni$ersite, kendi talebelerinin kıya0etlerini tan(im etme yetkisine %ai(dir.7e$let, kendi memurlarının kılık, kıya0etlerine karışır. 2en, 7e$let 2akanıolarak bu kararnamenin altına im(a attım. ma, sokaktaki kişinin başört's'nekarışırlarsa, ona karşıyım. 8 kişi ister mini etek giyer, ister başını örter.2en $atandaşın kılığının kıya0etinin polis tara0ından tan(im edilmesinekarşıyım.]

h Z=0endim, yine Rabıta konusuna dönelim. tat'rk ilkeleriyle, Rabıta/nın 5ttrk

din adamlanna maaş ödemesini nasıl bağdaştırıyorsunu( eriat sa$unucusu,ö$'c's' bir uluslararası dernek, laik 5'rkiye/ye yardım ediyor.] h ZYener 2ey, bi( 5'rk. de$leti olarak %i4 bir milletin i4işlerine karışmayı(.8nların da bi(im, i4işlerimi(e karışmasına m'saade etmeyi(. uudi rabistan i4inRabıta, tıpkı 8smanlıFF>mparatorluğu/nun son dönemindeki 5'rk 8cağı/na ben(iyor. 7e$letin yarı resmikuruluşudur, de$letten yardım gör'r. Rabıta derneğinin gayesi, sadece d'nyadaşeriat de$leti kurmak değildir. Maddelerinden biridir belki... ma bunlarıni4inde, d'nyada a(ınlıkta bulunan M'sl'manlara yardım etmek de $ardır. &amiyaptıran yerlere yardım etmek de $ardır. 8 şeriata inanmış, bi( laik &um%uriyeteinanmışı(. o$yet Rusya, /sını0 şuuru/na inanmış bir memlekettir. 2i( /milli%Tkimiyet/e inanmışı( ama m'nasebetlerimi( $ar. ncak, de$let olarak de$lettenyardım alabiliri(. Kişilerden, derneklerden alamayı(.]

h Z=0endim, kendi ağ(ını(la söyl'yorsunu(. Rabıta olayında, de$letimi( birdernekten yardım almış olmuyor mu]

h Z7oğru e0endim. Rabıta bir dernektir, de$let bundan yardım almamalıydı.lmanya/da kurulmuş olan 5'rk derneği Rabıta/dan yardım almalıydı. Yapılan %ataburadadır. Usul %atasıdır.]

h Zayın H(g'neş, si( eski bir subaysını(. ?e4tiğimi( aylarda 5'rk ilT%lıKu$$etleri i4inde ba(ı aşın dinci gruplar m etkinlikleri ortaya 4ıkarıldı. ayın8rg. ruğ bu konuda yapılan operasyonları a4ıkladı. 2u sı(maların sonu nereye$arır si(ce]

h Z5'rk ordusu, kuruluşu itibariyle tamamıyla tat'rk sistemine bağlıdır. 5'rkordusunu ne kom'ni(me, ne şeriat4ılığa, ne bunun dışında bir başka akımayöneltmek m'mk'nd'r. 2a(ı kişiler ilT%lı Ku$$etler i4ine sı(maya 4alışırlar amasonunda mutlaka bertara0 edilirler. R'tbesi, kişiliği ne olursa olsun, ordununi4inde tat'rk dışına taşan insan tutunama(. 5'rk ilT%lı Ku$$etleri sağlamellerdedir. ?enelkurmay 2aşkanı ayın 8rg. ruğ son derece uyanık $e imanlı birtat'rk)4'/d'r. 8ndan sonra gelecek olan 8rg. 3ecdet H(torun, sını0arkadaşımdır, aynı şekildedir. Htekiler de tıpkı onlar gibidir.]

h ZRabıta ile 5'rkiye ilişkilerinde l 2araka nedeniyle, Korkut H(al/dan da sö(edildi. i(in bundan %aberini( $ar mı, kendisiyle tanışır mısını(]

h Z2unlar %akkında pek 0a(la bilgim yok, ayın Korkut ö(al/ı, 875/dekipro0esörl'ğ'nden tanırım. 3amuslu, d'r'st bir insandır. 2akanlık göre$lerini deiyi bir şekilde yaptı. 2aşka ilişkilerini bilemem.]

h Z5urgut H(al/la da birlikte bakanlık yaptını(. 8nu nasıl tanırsını(] h Z2en 5urgut 2ey/i se$erim. Ka0a yapısını, 4alışma tar)*EE(ıru beğenirim. 2akanlar Kurulu/ndaki iki yıl son derece 0aydalı olmuştur.Ka$rama kabiliyeti, (ekTsı 0e$kalTdedir.]

h Z7in konusundaki ka0a yapısını biliyor musunu(]



h Z2u konuda kendisiyle %i4bir m'nakaşada bulunmadım. Korkut 2ey/le de aynışekilde. ayın =rbakan/la, bir g'n milliyet4ilik m'nakaşası yaptık, ortaknoktada buluşamadık.]

h Z>ran/daki 9umeyni reiminin, bi(e ne gibi etkileri olabilir. 2u konuda da%ayli olaylar $ar. :aikliğe aykırı olaylar altmdan, bunlar da 4ıkıyor. 2irendişe taşıyor musunu(]

h Z>ran/ın reimi bi(e etki yapama(. 8nlar ii koluna mensup. >tikatta aramı(da0arklılıklar $ar. 2i(im memlekette, dine dayalı de$let geleneği yok. iilerle'nnBler arasında b'y'k bir 0ark $ar. 8nlarda /9akkulla%/ m'essesesi $ar. 9erkeska(andığının beşte birini, mollalara $erir. &ami, %a(inenin malıdır. 2u bakımdanben. 7iyanet Oak0ı/nın camileri, imam %atip okullarını kendi m'lkiyetinege4irmesine karşıyım. 2ir başka 0arkımı( da, iBlerde din göre$lileri ordu gibi%iyerarşik d'(en i4indedir. Yani bir ne$i ru%ban sını0ı $ar. Oe 5'rk %alkı,kendi de$letine bağlı bir %alktır. 5'rk %alkı, tat'rk laikliğinikabullenmiştir. :aiklik kis$esine b'r'nerek, din d'şmanlığı yapanlara karşıdır.]

h Zayın H(g'neş, şu anda yurt dışında 5'rkiye aley%ine kampanya s'rd'ren&emalettin Kaplan, si(in de$let bakanlığını( döneminde dana m'0t's'yd'. 8 (amanneden göre$den almadını(]

h ZYener 2ey, onu m'0t' olarak ben tayin etmedim. 2en geldiğim (aman o

göre$deydi $e de$am etti. M'0t'l'k sırasında, bug'n söylediklerinin %i4birisinisöylemiyordu. 9atta dana ıkıyönetim Komutanlığı/yla işbirliği i4indeydi.ıradan bir m'0t'yd'. 2ir arT, bir kitle b'y'k bir gayret sar0ederek &emalettin9oca/nın 7iyanet >şleri 2aşkanı olmasını istediler. 2en de ger4ekten AFJA yılmdabir başkan arıyordum. ma Kaplan/ı yapmadım.]/

h Z2ug'nk' %alini görerek mi yapmadını(] h Z2ilerek/değil... 2en, 7iyanet >şleri 2aşkanı olacak (atta aradığım ba(ı$ası0lar $ardır. 8nları göremediğim i4in yapmadım. 2enim, bir adamı 7iyanet>şleri 2aşkanı yapmam bira( (ordur. =$$elT, bu de$letin d'(enine inanmalıdır.uurlu bir M'sl'man olmalıdır. 9oşgör'l' olmalı, %erkese saygı telkin edenkişiliği bulunmalıdır.]

h Z5eşekk'r ederim.]AF.G.AF+J h Yener 'soy *EA5=R&M3 ?`=5=>Köşebaşı"2>R 2R7K U7 !R5!3...Rabıtat)'l lem)'l !slTmi şeriat4i bir. örg'tm'ş. 3asıl olup da lmanya/daki dingöre$lilerimi(in maaşını $erirmiş man e0endim bir 0ırtına, bir 0ırtına...7emeyin gitsin. =llerinden gelse >stiklTl Ma%kemesi kurup AI =yl'lbaşbakanından, bakanlarından $e t'm'nden %esap soracak, intikam alacaklar.Meselenin aslına girmeye %i4 l'(um yok... 2elki doğru, belki yanlış bir%arekettir. Us^lden girelim.../Kim bu iddianın sa%ipleri Rabıta/yışeriat4ilikle su4layanlar kimler Marksist yoldaşlarS Marksi(m/i kendilerineşeriat olarak se4miş .olanlarS3eyeymiş bu %assasiyetleri man e0endim, ne kadar da ince d'ş'nceli, milli%assasiyet dolu bir ta$ır öyle... mma, kendi yoldaşları bilc'mle beynelmilelkon0eransa katılır, misa0ir edilir, 2ulgaristan/da ağırlanır, öd'llendirilir,kitapları bastırılıp dağıtılır, teli0 'cretleri cebe atılır. 5'rkiye/de barışadına o$yet Kom'nist Vartisi liderleriyle canciğer ku(u sarması olunurken,nerede TrTm eyiliyordu bu %assasiyetleri2ulgarlar acaba, 2ulgar Kom'nist Vartisi/nin propaganda kitaplarının 5'rkiye/debastırılıp dağıtılması i4in ne kadar para sar0etti 5'rkiye/de o0ya/ya barışi4in elele $ermeye koşarken, neredeydi bu %assasiyet..3Tinn 9ikmet, Kremlin tara0ından beslenip semirtilirken, emrine araba $e metres$erilirken bu %assasiyet tatil yapmaya mı 4ıkmıştı Ruslar/ın, 5'rkiye/de gi(liyollardan ne kadar para sar0ettiği ortada iken nerede bu %assasiyet3e yapmış Rabıta 7ışarıya gönderdiğimi( ba(ı din adamlarının parasını birm'ddet $ermiş... Oerdiği, ne $erdiği apa4ık ortada... i( neyi arıyorsunu(slında 5'rk >ş4isinin en m'%im i%tiyacı olan din, adamına maaş $erilmesini delaikliğe / aykırı görd'ğ'n'(, kıyamet kopardığını( i4in böyle oldu bu iş belkide...*EI



mma si(in %assasiyetini( sadece M'sl'man/a karşı uyanıyor değ' miOe bir bardak suda 0ırtına kopararak AI =yt'l/'n şere0li başbakanı 2'lendUlusu/yu bile yıldırmaya, kapanmış, unutulmuş bir meselenin to(larıylayıpratmaya kalkıyorsunu( %aRabıta bi(im bildiğimi( kadar, d'nya M'sl'manları arasında birlik $e beraberliktemin etmeye uğraşan bir m'essesedir. M'sl'manlığa elbette riayetkardır. mma

Zteokratik] bir emeli olduğu $e bu %ususta 4alışmalar yaptığı %akkında bir bilgi$e emare yoktur. 9e>e, bu misalde Rabıta, $erdiği maaş karşılığı yurt dışındakidin adamlarına Zteokratik] 0aaliyetlerde mi bu)lundurtmuş sla $e ka0aS..mma, Kremlinin d'nya i%tilTli peşinde olduğu, 5'rkiye da%il %er yerdekikom'nist, anarşist %areketleri 0inanse ettiği, silT%landırdığı bilinen birger4ektir... Kremlin yanlısı ga(eteleri, ya(arları desteklediği ortadadır...ynı %assasiyet ona ni4in gösterilme( 2ilTkis, d'nya i%tilTli peşinde koşanRusya, Zd'nyanın tek barış g'$ercini] ilTn edilir.Oe Rabıta/ya karşı bu öl4's'( kinin sebebi nedir 2unun sebebi a4ıktır. Rabıta,2ulgaristan/daki, 2atı 5rak)ya/daki 5'rkler/e yapılan baskılara karşı 4ıkmıştır.7urumu yerinde görmek i4in %eyet göndermiştir. Kremlin/in, uydularındabaşlattığı BslTm d'şmanı 0aaliyetlere, d'nyanın dikkatini 4ekmiştir. 2öyle birmilletlerarası kuruluşun, Kremlin/in işine burnunu sokması elbette ba(ılarının

işine gelmeyecektir. Hyle ya, ne oluyor bu Rabıta/ya Kı(ıl @in/dekiM'sl'manlar/a y'( bin tane Kur/Tn göndermeB 2ulgaristan/daki 5'rkler/indurumunu incelemek >4in %eyet yollamak 8lacak iş mi bu7ış politika ayrı bir sanattır. yrı bir denge $e %esap işidir. >slTm d'nyasındaağırlığı olan Rabıta/yı 5'rkiye/de Zşeriat4i] diye lekelemeye kalkmak $e şeriatgibi bir mua((e( me0%umu da lekelemeye uğraşmak, d'ş'nce %'rriyetindenba%sedenlerin utanılacak karakterlerini $erir. 2i(, dinin siyasete Tletedilmesine $e başkalarının $icdanına baskı i4in kullanılmasına karşıyı(. mma,dış politikada, >slTm d'şmanlığının bir Ztakt], bir stratei %alinegetirilmesine de aynı şekilde karşıyı(.2ira( altını karıştırırsanı(, gör'rs'n'( ki ZRabıta]dan korkanlar aslında`abıta/dan korkanlardır.]IA.G.AF+J h =rgon ?ö(e*EGZRabıtatu/l)[lem'/l)>slTmB] nedir Z>slTm dini yardımlaşma dinidir]ZR2!55/: [:=M/: >:[M>] 3=7>Rela%attin adıkoğlu ya(ıyorMerke(i uudi rabistan/ın Mekke şe%rinde bulunan Rabı)tat'/l) [lem'/l >slTmiZ7'nya >slTm 2irliği] AF-I yılı sonlarına doğru Oelia%t Vrens aysal binbd'lT(i(/in önc'l'ğ'nde kuruldu.aysal, Mısır ile aralarında başlayan ZYemen olayı] y'('nden rap d'nyasındagiderek prestii yitiren uudB rabistan/ı kurtarmak i4in Mısır ile ilişkisinikeserken. &emal b)d'nnasır/ın ,rap $e >slTm d'nyası '(erindeki etkisiniönlemek istiyordu. Mısır, bu tari%lerde b'nyesindeki =l)=(%er ni$er)sitesi/ndenyetiştirdiği gen4leri >slTm $e rap d'nyasına i%raca %ı( $ermişti. >slTmd'nyasının en b'y'k ilim merke(i olan =l)=(%er, 3asırcı bir politikanın etkisinegirmişti. Yetişen gen4ler, rap milliyet4iliği $e >slTm sosyali(mini kendilerineşiar edinmişlerdi. 3asır bir tara0tan da liderliğini yaptığı rap 2irliği5eşkilTtı/nı kuruluş amacından saptırarak, ılımlı raplar/a kapısını kapatmıştı.!lımlı rap 'lkelerindeki gen4 subayları örg'tleyen $e me$cut reimleri te%diteden 3asır/ın politikası ancak Z>slTm 2irliği] silT%ı ile önlenebilecekti.aysal bu yolu se4ti $e >slTm 2irliği/ni kurmak i4in A >slTm 'lkesindentanınmış ilim adamlarını Mekke/ye da$et etti. 8nlara kurdurttuğu Rabıta ile>slTm d'nyası arasındaki dayanışmayı, b't'nleşmeyi $e yardımlaşmayı %ede0 se4enaysal, AF-G yılında yapılan birinci genel kurulunda, Rabıta/nın %ede0lerini şunoktalarla ö(etledi" 9ıristiyanlık Tleminde, ekonomik, sosyal $e k'lt'rel a)lanlarda birdayanışmanın $arolduğu, oysa böyle bir durumun >slTm Tleminde olmadığı...Z >slTm d'nyası, kendi k'lt'r (enginliğine sa%ip 4ıkmamakta, tari%i misyonunugelecek nesillere aktarmakta (orluk 4ekmekteX sanatından, edebiyatından gidereku(aklaşmaktadır.



@ağımı( teknoloi 4ağıdır. >slTm d'nyası olarak bu 4ağa ayak uydurmakta ge4kalınmamalıdır.*E 7inimi(i 4ağın gerilerine itmek i4in ortaya atılan %ura0elere karşı >slTmbilginleri ile aydınlarını göre$e 4ağırma)lıyı(),

>slTm dini, yardımlaşma, dayanışma dinidir... 7inimi(in 0itre, (ekTt gibim'esseselerini canlı tutarak, aramı(daki (engin ) 0akir ayırımını asgarBnoktalara 4ekmeliyi(... !rk4ılık, d'nyamı(ı par4alayan en b'y'k te%like olarak gör'lmektedir. 2unakarşı >slTm/ın Zb'y'k a%lTkını] %arekete ge4irerek bu %astalığa karşı elimi(dengelen gayreti sar0 etmeliyi(.aysal/ın 4i(diği bu yoldan %areketle Rabıta g'n'm'(e dek, >slTm d'nyasındaki,de$letin reim $e yönetimlerini gö(etmeksi(in t'('ğ'ndeki maddeleri uygulamasa0%asına koydu.Rabıta/nın siyasB bir,ama4 g'tmediğini, >slTm d'nyasındaki 4ekişmelerin $etartışmaların dışında kalmayı başardığını söyleyen bir yetkili, 5'rkiye/yeyapılan yardımları şöyle sıraladı 5'rkiye/deki bir4ok camiye yardım yapılmıştır... 7e$letin ne(aretinde bir4ok

tari%B eserin onarımı $e imarı i4in Rabıta,, diğer >slTm 'lkelerine yaptığıyardım oranında 5'rkiye/ye yardım sağlamıştır. .Ku(ey Kıbrıs 5'rk &um%uriyeti/nin yanında yer alan Rabıta, 5'rkiye/nin bukonudaki te(ini desteklerken, bu bölgede >slTm =nstit's' ile >slTmB 2anka/nmkurulmasında önc'l'k etmiştir.2ulgaristan me(alimi konusunda ise Rabıta ?enel Kurulu, ge4en yıl başta ?enelekreter 7r. Hmer 3asi0 olmak '(ere bir %eyete, buradaki 5'rkler/e yapılan (ulm'yerinde incelemek göre$ini $ermiştir. //9eyet, 2ulgaristan/da A* g'n boyuncainceleme $e araştırma yaparak %a(ırladığı raporu b't'n >slTm 'lkelerinegöndermiş $e >slTm Tleminin bu konuda sessi( $e lakayt kalmaması Bstenmiştir.Kuruluş yıllarında uudB rabistan/ın önce $elia%dı sonra kralı aysal,Rabıta/nın b't'n giderlerinin 9ac $e =$ka0 2akanlığı b't4esinden karşılanmasıdirekti0i $ermiş, ancak AFJE y'ında, 4ıkarılan bir kararname ile de 'lkei4indeki (enginlerden, (ekTtlarmm bir böl'm'n' Rabıta/ya aktarmalarıistenmiştir. 2ir yandan uudi Kalkınma onu, öte yandan yıllık cirolarımilyarlık doları bulan uudlu petrol şey%leri (ekTtlarının bir kısmını Rabıta/yaaktarmaktalar $e b't4esini canlı tutmak)talar...*E*&um%uriyet ga(etesi ya(an Uğur Mumcu/nun, Z>slamcı örg'tler] ya(ı di(isindeRabıta/ya geniş yer $ererek bu kurulusun 5'rkiye/deki reim aley%tarı aşırıdincileri desteklediğini iddia etmesi ile birlikte olay birden siyasi bir boyutka(andı.?a(ete, AI =yl'l yönetimini Rabıta/yla işbirliğine girmekle su4larken, de$letinyurt dışına gönderdiği din göre$lilerinin maaşlarının bu kuruluş4a ödendiğiniya(dı.2aşbakan Ulusu döneminde %a(ırlanan kararnamenin &um%urbaşkanı Kenan =$ren/inim(asını taşıması $e dönemin din işlerinden sorumlu 7e$let 2akanı Me%met H(g'neşile 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar ltıkula4/ın, kararnameyi %a(ırlamalarıy'('nden konu ile ilgili gör'şlerine de yer $eren &um%uriyet, da%a sonra, Rabıtakanalıyla 5'rkiye/deki ba(ı camilere de yardımlar yapıldığını, bu işin kanunBolmadığını iddia e)derek g'ndeme getirirken, ana mu%ale0et lideri =rdal >nön' $ediğer parti yöneticilerinin %arekete ge4mesine sebep oldu.9V lideri =rdal >ön', konuyu Meclis/e /getirmek i4in kollarını sı$adı $ekararnamede im(ası olan göre$lileri konuşmaya 4ağırdı. 9V ?enel ekreteriağlar ise Z=$ren $e H(al isti0a etmeli] dediği sıralarda nkara/dan =$ren/ininön'/y' @ankaya/ya 4ağırıp bu konuyu gör'şeceği %aberi yayıldı. ncak&um%urbaşkanı Z?erek yok] diyerek >nön'/y' kabul etmedi. 2unun '(erine >nön',=$ren/den a4ıklama istedi. 2u an rada diğer bir ga(eteye beyanat $eren 7iyanet>şleri eski 2aşkanı ltıkula4, Z2a(ı 9ıristiyan kuruluşların da 5'rk din a)damlarınm maaşlarını ödediğini] belirterek konuya başka bir boyut getirdi.II.G.AF+J :>K:>K Y82`:R! O= R2!5



Yurt dışındaki %ocaların maaşlarının ödenmesi maksadıyla 7'nya >slam2irliği/nden para alınmasını öngören kararnameyi im(alayan &um%urbaşkanı =$renolmayıp da meselT H(al olsaydı, öyle m't%iş bir g'mb'rt' kopardı ki, Z(indeg'4ler] laiklik elden gidiyor telaşıyla %emen kıpırdanmaya başlarlardı. 9attT=$ren tele$i(yona 4ıkıp, Zb'y'yen te%likeye] da%i işaret ederek, yurt sat%ındakorku r'(gTrları estirirdi.

@ok ş'k'r ki işin i4inde t'm'yle AI =yl'l yönetimi $ar da, Z:aiklik eldengidiyor] gibi bir telTş doğmuyor.*E-ma gene tıpkı, t'rban meselesinde olduğu gibi, bir kaşık suda 0ırtınakoparılıyor.7'nya >slTm 2irliği ;Rabıtat'/l [lem'/l >slTmB<, 'lkelerde şeriat d'(enininyerleşmesi i4in 0aaliyet gösteren gi(li bir örg't değil. macı, din %ocalarınapara $ererek onların beynini yıkamak da değil. 2u teşkilTtın kuruluşu, Mısır/a3asır/ın %Tkim olduğu bir döneme rastlıyor. 3asır/ın bir4ok 0rika 'lkesindesosyalist lider yetiştirmeye gayret etmesi, şöretli =l)=(%er 'ni$ersitesinibo(arak, burada öğrenim gören din adamlarına ideoloik telkinlerde bulunmasıtepki doğuruyor. AF+/)den e$$el ilistin 7e$let 2aşkanlığı da yapmış olan Kud'sM'0t's' 9acı =min)el)9'seyni, uudi rabistan Oelia%dı aysal/a, Medine/de bir

>slTm 'ni$ersitesinin kurulmasını telkin ediyor. >şte bu telkin neticesindeMedine/de bir >slTm 'ni$ersitesi tesis ediliyor. 2unun yanısıra Z7'nya >slTm2irliği] de oluşturularak M'sl'man 'lkelere $e M'sl'man a(ınlıklara yardımkararı alınıyor. Z7'nya >slTm 2irliği]nin t'('ğ'nde, de$letlerin i4 işlerinekarışmama prensibi yer alıyor. 3itekim yardımlar, %ep de$let aracılığıylayapılıyor. 2irlik, Yugosla$ya/da, Romanya/da yaşayan M'sl'manlara da sa%ip4ıkıyor, camilerini onarıyor, din %ocalarına yardımda bulunuyor. on >slTmKon0eransında 5'rk M'sl'manlara baskı yaptığı i4in 2ulgaristan/a ambargokonulmasını tekli0 ediyor./7'nyanın dört bir yanında 2ulgaristan aley%tarıgösterileri destekliyor. o$yet işgaline karşı direnen 0gan m'ca%itlerine para$eriyor. 2ir M'sl'man 'lke olduğumu( i4in. dana sel 0elTketinde $e 7oğu/da)ki(el(elede de Kı(ılay aracılığıyla 5'rkiye/ye yardım yapıyor. 2u bilgileri bi(e$eren, birliğin bir kurucu 'yesi. Kendisine, Zeriat d'(eninin kurulması yön'nde0aaliyet sar0edileceği] şeklindeki bir %'km'n neden t'('kte yer aldığınısorduğumu(da, şu ce$abı $eriyor" Z2u birliğin esas destek4isi olan uudirabistan, şeriatla yönetildiği i4in temenni kabilinden buna ben(er ba(ı%'k'mler yer almıştır. ma 'lkelerin resmi kuruluşlarım aşarak %i4bir 0aaliyetgöstermemeye bil%assa dikkat edilmektedir.]ynı kişi, RM&8/nun gelirinin y'(de ikibu4uğunun 7'nya >slTm 2irliği/negittiği yolundaki iddiaların mesnetsi( olduğunu da belirterek şöyle konuştu"RM&8/yu aysal, AF-*te tas0iye etti. 2u tari%ten sonra uudi rabistan/dakipetrolce madencilik işlerini, Vetrol $e Madencilik 2akanlığı yurutur. RM&8tamamen bir merikan şirketidir. 2ir merikan şir)*EJketinin >slTm teşkilTtına para $ermesi tabii ki d'ş'n'leme(. 2u örnek de,meselenin nasıl tetkik edilmeden %ayali bir şekilde ortaya atıldığınıgöstermektedir.]Rabıta, lmanya/daki din %ocalarına para $erdi diye, neredeyse =$ren/i de$irmeyekalkıyorlar. ?ön'l ar(u ederdi ki... bu sert 4ıkışlar nayasa oylaması (amanındameydana gelsin. &um%urbaşkanı/nın nayasa ile birlikte oylanmasının %atalıolduğunu bu beyler o (aman söyleyebilsinler... 3e ge(erS 8 $akitler %epsi birers't dökm'ş kediydi. ;2asın mensubu arkadaşları değil, bug'n'n politikacılarınıkastediyoru(< imdi bira( da%a sa$lam (emin buldular, laiklik meselesinde Z(indeg'4lerin] arkalarında bulunduğundan ş'p%eleri yok ya, a4tılar ağı(larını,yumdular gö(lerini.Rabıta, din %ocalarına para $ermiş de onlara laiklik aley%tarı bir telkin miyapmışS.. Veki e$$elce de bi((at lman de$leti paralarını ödeyerek iş4ilerineğitimi i4in %oca $e öğretmen getirtmemiş miydi stelik Rabıta, %ocaları bi((atse4memiş $e 7iyanet >şleri/nin göndermesini istemiş.7e$let, din %ocası ğöndermeyip de oradaki 5'rkleri, 4eşitli tarikatların0aaliyetlerine terketse da%a mı iyi olacaktı 3itekim ilk başlardaki boşluktan



yararlanarak, 4eşitli tarikatlar orada Kur/an kursları a4mışlardır. 2u Kur/ankurslarının ba(ıları, tamamen kontrolden 4ıkmıştır.5ayyar ltıkula4, %alen ba(ı din %ocalarma 9ıristiyan kuruluşların maaş$erdiğini a4ıkladı. 9ıristiyan maaş ödeyince meşru, 7'nya islTm 2irliği/ninkiise laikliğe aykırı oluyor öyle mi8 (aman milliyet4ilik $e M'sl'manlık adına da, bari yabancı okullara, dış

'lkelerin $erdiği burslara 0ilTn karşı 4ıkalım. @'nk' %epsinin altını deşerseni(bir gi(li maksat ortaya 4ıkar değil mi Yabancı dil okullarının 4oğununtemelinde, misyonerlerin 5'rkler/S 9ıristiyanlaştırma emelleri yatmıyor mu2elirli bir k'lt'r %Tkimiyetinin kurulması ama4lanmıyor muakın bu okullara karşı olduğumu( (annedilmesin. ır0 yoba(lığın ne$/ileriniortaya koymak istedik. 2ug'n Rabıta i4in iıyamet koparanların yaptığı da yabancıokul d'şmanlığına ben(er bir yoba(lıktan başka bir şey değildir. Yalnı( t'r'değişik. 2unlara Zlaiklik yoba(lar] diyebiliri(.II.G.AF+J h 3a(lı !lıcak*E+Oitrin "R2!52ir bu eksikti işte...

?'n'n birinde, karşımı(a aniden ZRabıta sorunu] 4ıkı$erdi.iyaset böyledir.9angi olayın, ne (aman, nerede, nasıl Zpatlak $ereceği] belli olma(.iyasetin Zbilinmeyeni] 4oktur.iyasette basan ise böyle Zpatlaklar... bilinmeyenler] arasında Z(ik(ak4i(meden] y'r'meyle ger4ekleşir.5'rban olayı $e o olayla birlikte gelen gelişmeler, tartışmalar bir Zpatlaktı.]8 patlak karşısında Z(ik(aklar 4i(ilmiştir.]Z3et bir ta$ır] ortaya konamamıştır.Z5op] @ankaya ) 9'k'met ) Yök ) 3V ?enel Merke(i arasmda birka4 de0a gidipgelmiştir.Oe Zt'rban tartışması] )a4ık ta$ır ortaya koyamayışı sebebiyle) 3V/a oykaybettirmiştir...Oe bu de0a piyangodan 4ıkar gibi, ZRabıta tartışması] g'ndeme geli$erdi./2u t'r Ztartışmalar] ortaya 4ıkınca %erkes yetkililerdenZa4ıklık] ister...2ir de$rin en 'st yetkilileri ) sorumluları Ztopu şuraya... buraya...birbirlerine] atama(lar.Z2enim/%abe0cim yoktu... ?örmedim... Unutum] 0alan da diyeme(ler..Y'ksek sesle Z8lay şuydu... 8 dönemde öyle yapmak gerekliydi] derler, konu dakapanır.ZOeya Z8 dönemde, şu konuda, bu t'r %areket edilmesi %atalı olmuştur] derler,eleştiriye katlanırlar, konu yine kapanır.ma Zipe un seren bir ta$ır] sergilenirse işte böyle olur...Oe maalese0 g'n'm'(de, pek 4ok önemli konuda Zipe un serme politikası]i(lenmektedir.*EF&um%uriyet dönemi gelenekleri i4inde, Zcum%urbaşkanını isti0aya da$et etme]olayı pek yok.9ani =ce$it bir a(ınlık %'k'meti kuracaktı da, (amanın cum%urbaşkanı, Zeksantrikolmayanların bu %'k'mete g'$enoyu $ereceğini] söylemişti ya...>şte o (aman 7emirel/in Zbira( sert eleştirisiyle] karşılaşmıştı.Oe bir de0asında da yine 7emirel, &9V/nin, den kopanlarla kurduğu %'k'metionayladı diye @ankaya/yı sert4e eleştirmişti.ma %i4bir (aman iş Zisti0a 4ağrışma] kadar u(amamıştı...Keşke yine u(amasaydı.Keşke yetkililer ) sorumlular Zipe un seren politikadan] $a(ge4selerdi.Keşke Za4ıklama gecikmeseydi.]



8tomobilin patlayan lastiğine yapıştırılan par4aya Zget] denir.5ekerin %er dön'ş'nde, Zget olan kısım] yere temas ettik4e otomobil bir iner,bir 4ıkar...=ğer patlak sayısı 0a(laysa...=ğer lastikte birka4 Zget] $arsa...8tomobil yamuk yumuk gider, yani topal topal...

7e$leti yönetenler sık sık lastiği patlatıyorlar. 2ir lastik 0a(la patlağa pekta%amm'l etmen... 2ir lastik 0a(laca Zgeti] kaldırma(. 8tomobilin dengesibo(ulur. 8rtaya başka arı(alar 4ıkar.7emokrasi, Zgi(lilik, kapalılık, yasak4ılık] reimi değildir. Vatlakların 4oğugi(lilikten, yasak4ılıktan kaynaklanıyor. 5artışmanın u(amasında da buunsurların rol' b'y'k. u Zgi(li kapaklı] işlere $e yasak4ılığa bir son $erelimartık...MeselT =rdal >nön'/ye parti kuruculuğu 4ok görd'k, $eto ettik, yasak getirdik dene olduynı >nön', bug'n partinin başına ge4ti, millet$ekili se4ildi $e kendisini $etoedene dönd'"*AE

h >sti0a et...Yaşayan ne de 4ok şey gör'yor.Keser dön'yor, sap dön'yor $e g'n geliyor %esap dön'yor.II.G.AF+J h Ya$u( 7ona.ö('n Kısası"O=58 >35>KM!9eyecansı( $e %areketsi( bir mu%ale0ete, Uğur Mumcu iyi sermaye $erdi $e ta(ekan pompaladı, ama böyle pasları kullanabilmek i4in da%i liyTkat lT(ım.ayin. =$ren gibi Zlaiklikte son derece titi(] bir &um%ur)başkanı/nı %emenisti0aya 4ağırmak, Zemek ma%sul' bir ga(etecilik olayu/nıX adeta %ebaedi$ermiştir.lön', ne de olsa paşa(ade...Vembe Köşk olayından dolayı Uğur Mumcu da 4ok iyi bilir ki >nön', ne de olsa birmirasyedi"=ski &9V/nin $e mer%um babasının potansiyeline gökte] (embille inerek konmuş,bir siyasi %o$arda...Hn'ne %a(ır koyun, o sadece t'ketsin...i( 4alışıp sermaye toplayın, o eritsin...I+ =yl'l/deki %e(imetin sebeplerini da%i iyi ta%lil yapamamışa ben(iyor ki, anasermayeden yemeye %TlT de$am etmektedir.Rabıta nedir diye sorsanı(, emini( ki bilme(ler...Kulaktan dolma $e ga(etelerden okuyabildikleri kadar işte...7a%a önce $erdikleri gensorular da %ep basından derleme, yTni Z%a(ır] $eZkomprime] konuları i4eriyordu...Kendi gayretleriyle, kendi bilgileriyle ya%ut kendi istin)baratlarıyla g'ndemegetirdikleri tek bir olay yok...:okum gibi pası önlerine $erin, onlar topu %a$aya diksinler...=n ciddi meseleleri %a0i0letmekte ne kadar da ma%irler...:aikliği, din d'şmanlığına $ardıracak derecedeki saplantıları ZM'sl'manma%allesinde salyango( satmaya] ben(iyor.3e kadar yanlış bir stratei...*AARabıta meselesinin %abercilik değeri başka, ama berikilerin Zrabıtası(lığı]bambaşka...Koskoca ana mu%ale0ete bakın...2öyle bir konu önlerine %a(ır konmasaydı, (aten %TlT 9ouston/un %esappusulasıyla iştigal edeceklerdi. Karşılama töreninde ka4 koyun kesilecekse, %TlTorada otlayacaklardı.Z=$ren isti0a etsin]miş.3eden etsin9em, tutun ki etU.



onrası ne olur, biliyorlar mıVrosed'r nasıl işler, %aberleri $ar mı Yok.2ir (a%met ilgili yasa maddesini okuyup öğr eni $ersinler...>nön', $etoyu yerken ku(u gibi itaat etmiştir, kılını kıpırdatmamıştır amaaradan yıllar ge4ince, belki de intikam damarları kabarmıştır...

2ari 7V/nin ta$rına bakıp, 'sl^bunu ayarlayabilirdi. 8nu )da yapamadı...Kaldı ki, AI =yl'l/'n Zger4ek mağdurlarından biridir =ce)$it...>nön' ise AI =yl'l/'n Zmuci(e$B bir 'r'n']d'r.9ani, IJ)Mayıs sayesinde, mer%um babası başbakan olduydu ya... =%, oğlu da AI=yl'l sayesinde bir parti başkanlığı $e ardından da bir millet$ekilliğikapı$erdi işte...

h Z=$ren isti0a etsin.]2aş'st'ne mirasyedi paşa(ade...=tsin de ne olsunYa Karaduman, ya da H(al, G. turda &um%urbaşkanı sebilsin, öyle mi..man, ne stratei, ne stratei... Uğur Mumcu dostumu(, bunlara sermaye 0alan$ermemeli a(i(im...7eğme( (a%metine...

Ya(ıktır.IG.G.AF+J h Rau0 5amer*AIö('n Kısası"V 38K5!sRabıta olayında, mu%atapla, sadece tak$imi konuştular.

h Z8 tari%te bi( $ardık, ya%ut yoktuk.] h ZOardık ama, 0arkında değildik.] Oeya " h ZRutin bir şey gibi geldi. (erinde durmadık.] arkındaysanı(, sadece,Zsa$unma.]2u arada, 4ok değişik bir ses geldi "

h Z?e4iştirme deme4ler ciddiyetten u(aktır. Rabıta/nm sakıncalı bir örg'tolmadığını ni4in göğ'slerini gere gere söylemiyorlar]7emirel, bir adım da%a öne 4ıkıyor"Z?elsinler %esap $ereyim. Kimse kanundan konuşmasın. Rabıta/da $eba mikroba yokki...]>şte... :aiklik konusunda %i4bir şaibesi $e sabıkası olmayan insanların gön'l%u(urudur bu...3itekim =$ren Vaşa da, yarın yapacağı a4ıklamada kendi laik şa%siyetining'$encesine sığınarak konuşacak...ma, Rabıta/nm sakıncalı bir örg't olup olmadığına dair ayrıntılara galibagirmeyecek...2i(e kalırsa, asıl mesele o...2u arada iktidar kanadı ni4in tutuk da$ranıyor>ki i%timal $ar.2irincisi... Rabıta/nm, şeriat 'lk's'yle ger4ekten rabıtalı olduğu...>kincisi... 2öyle bir tartışmayı, 3V/in sakıncalı bulduğu...2ira( a4alım"3V, (amanlama a4ısından şanssı( bir de$reye tosla)mıştır... 2elki de bu(amanlamayı &um%uriyet re0ikimi( iyi se4miştir.5am irtica olayları yoğun bir şekilde tartışılırken...5am t'rban tartışmaları g'ndemdeyken...5am 3V/in mu%a0a(akTr kesimi g'ndemi soğutmaya $e dondurmaya 4alışırken...imdi de Rabıta...*AG." GGöyle %assas bir konu ki...Kim sa$unacakKe4eciler, bu konuya girme(. ?irmemeli...



Musta0a 5aşar.. `aten canı sıkkın... Morali bo(uk...9asan &elTl.. e$kalade dikkatli konuşmaya mecbur. Kelimeleri 4ok iyise4erek... ydınlar '(erinde aleri yaratmadan... Vartisindeki ilericige4inenleri 'rk'tmeden...>şte 3V, böyle bir de$rede toslamıştır Rabıta kayasına...ksi %alde 4ıkıp pekTlT diyebilirdi ki"

h 3e $ar bunda 9ıristiyan örg'tlerden yardım almak muba% da M'sl'man birörg'tten yardım almak g'na% mı.. h 5'rk eğitimi U3=&8/dan 0aydalanır, 5'rk polisi lman yardmımdaki ara4lar $egere4lerle te4%i( edilir, 5'rk de$leti 27 %ibesini a( bulup da%a 4ok %ibe ister$e bana >4ine sindirir de, 5'rk imamı niye Rabıta/dan maaş alma(öyle ya... 2u da bir mantık... 9em de polemiğe m'sait...JE sente mu%ta4 olduğumu( g'nlerde, :'ksemburg/tan A milyon dolar %or4 almak%adi neyse ama, diğer bir >skandina$ 'lkesinin G milyon dolar borcumu(a 4i(gi4ekmesine ne buy)rulur..=0endim, b't'n bunlar milliyet4ilik duygularımı(ı rencide etmiştir ama, neyapalım ki bu de0/aki g'ndem milliyet4ilikle değil, laiklikle ilgili...8lsun... Yine de saptırılabilir $e o tara0a 4ekilebilirdi.3V/ta şu ara böyle bir takat yok. 2ildiğimi( sebeplerden dolayı bir tutukluk

$ar.7'n, tele0onda, 9asan &elTl ?'(el/e işin bu tara0ını sormadım. 3iye sorayımıkıntıyı biliyorum.8 dedi ki"

h Z2i( uygulamayı kaldıran tara0ı(. 7a%a ne yapacaktık]2eri tara0ta ise 7emirel diyor ki"

h ZUygulamayı %'k'met kaldırmadı, Rabıta kendi kaldırdı.]YTni, bir şeriat r'(gTrı esti de, sonra kendi kendine durdu gibi bir şey...caba neden durduRabıta, neden $a(ge4ti)bu yoldan..2uraları %en'( me4%ul...8rtada sadece tak$im konuşuluyor.*A

h 2i(im de$rimi(deydi, %ayır değildi. h arkında olmadık. tladık. (erinde durmadık. h ?eldiğimi(de bu uygulama $ardı. 2i( kaldırdık. 2unları biliyoru( e0endim.ma konuştuğumu( şey o değil ki...

h ZRabıta nedir] Hnce onu söyleyin...2u takati kendinde bulamayanları elbet ma(ur gör'r'( ama, o tTkata sa%ip tek mimerci yok koskoca M'sl'man 5'rkiye/de=ğer yoksa, demek ki bir bit yeniği $ar.I.G.AF+J h Rau0 5amerKöşebaşı"=R7: O= R2!5!7a%a kendi partisini ioparlayamamış, partisinin i4indeki kıpırtıları önleyememişolan $e son ara se4imlerinde de 7Y/)nin arkasına d'şen =rdal 2ey, birden birediğer yoldaşlarının gayretini gör'nce ZRabıta] me$(uunda k'kreyi$erd:2i(, onun @ankaya/ya da$et edilmesini yadırgamıştık. mma, @ankaya bu da$etiiptal ederek gerekli olanı yaptı. =rdal 2ey kim, Rabıta meselesi nedir Oar mıbir alTkası diye d'ş'n'lebilir... 5'rkiye/nin bunca meselesi $arken =rdal2ey1i% birdenbire Rabıta meselesine bu kadar akıl alma( şekilde sa%ip 4ıkmaya $e=$ren/le mu%atap olmaya kalkışması nasıl i(a% ed'ebilirslında mesele pek basittir...2u basit alTkayı keş0etmek i4in bira( geriye gitmek $e =rdal 2ey/in eskide0terlerini şöyle bir yoklamak kT0idir. 2u lT)(ime yerine getirildiği takdirdeşu %usus %atırlanacaktır"=rdal 2ey 875 rektör'd'r $e ilk şö%retini bu milli m'essesenin beynelmilelideoloilerin merke(i $e ni%ayet anarşik %areketlerin krateri %aline getirildiğig'nlerde yapmıştır.=rdal 2ey 8751de $e anarşistlerin kestiği yo:=rdal 2ey 7eni( ?e(miş...



7eni( ?e(miş $e arkadaşlarının 875 EI numaralı odada i%timamla mu%a0a(aedilmiş olması.narşistlerin polisten ka4mak i4in en emin sığmak kabul ettikleri 875...*A*dnan aplakoğlu, &engi( Ulu4ay gibi, antikom'nist Tlimlere %aram edilmiş,yasaklanmış 875...

=$et... =rdal 2ey $e 5'rk (abıtasının sokulmadığı 875 işte böyle alTkalı...mma bu 875 ile Rabıta/nın) da bir alTkası $ar.>şte bakın e0endim. 3ereden nereye =rdal 2ey 875 ile alTkalı, Rabıta da 875ile1 alTkalı... >şte =rdal 2ey/in asabiyetinin %ıncının sebebi...Veki, neymiş Rabıta/nın 875 ile alTkası=0endim bir 875/ye &ami Yaptırma 7erneği $armış... Rabıta da bu derneğe yardımetmiş...>şte =rdal 2ey buna dayanama( e0endim.:aik gönl' buna ta%amm'l edeme( e0endim.=rdal 2ey d'nyayı bunu yapanların başına yıksa yeridir e0endim... 9i4 bu de$irdeböyle şeyler olur mu e0endim..8 =rdal 2ey ki, da%a lla%/a inanıp inanmamaya karar $erememiş bulunmaktadır.2elki de bu meseleyi d'ş'nme (amanı geldiğine kani değildir. 3eyse ge4elim, bu

onun şa%sB işi... mma onun bir de ideoloisi $ar. =rdal 2ey/in bu şa%sB ideo)loisidir ki b't'n eski anarşistleri, eski anarşistleri kışkırtan kalemleri,s'tunları, ga(eteleri =rdal 2ey $e partisinin 4e$resinde toplanmaya itti...Oe şimdi %ep birden Rabıta/ya %'cum...=rdal 2ey %aklı... 8nun rabıtası cami,ile değil ki e0endim8nun rabıtası başka... 2ambaşka...2u sebeple o, iki şeye mu%ali0tir.>slTm Rabıta/sı.Oe 5'rk (abıtası...8nun rabıtası 4ok başka...I.G.AF+J h =rgun ?ö(eKöşebaşı"R2!5/Y! K>M:=R >5=M=`7'ş'nelim Rabıta/yı kimler isteme(.. Oe araştıralım niye isteme(ler 9angisebebe istinat eder bu istemeyiş, bu mu%ale0et $e %atta bu d'şmanlıkRabıta/yı meselT 2ulgaristan isteme(... @'nk', Rabıta, 2ulgaristan/ın 5'rkasıllı teb/asına karşı giriştiği insanlık dışı %areketlere karşı 4ıkmış,meseleyi yerinde tetkik etmek i4in bir*A-tıeyet göndermiştir. 9attT bu %eyeti 2ulgaristan önce kabul edeceğini söylediği%alde g'nlerce bekletmiş $e sınırlarından i4eri sokmamıştır. Hyle ya 5odor..i$ko$, 5'rk asıllı $atandaşlarını e(mesine mani olan Rabıta/yı se$er miRabıta/yı Yunanistan da isteme(, se$me(. =linden gelse ortadan kaldırır... 3i4inmi @'nk' Rabıta, Yunanistan sınırları i4indeki 5'rk $akı0larının korunması,tamir edilmesi, yeni camiler yapılması i4in yardımda bulunmuştur. 2atı 5rakya/)daki 5'rklerin kaderine eğilmiştir... 9i4 5'rkl'ğ'n kök'n' ka(ımaya yeminliYunanistan buna ta%amm'l eder miKıbrıs Rum kesimi, Kipriyanu/sundan m'te$e00a Makari)os/una kadar toptanRabıta/nın d'şmanıdır. `ira, Rabıta, Kıbrıs 5'rk/'ne $e 5'rk &um%uriyeti/ne 5'rkdış politikası 4er4e$esinde sa%ip 4ıkmış, ona yardım etmiş $e >slTmKon0eransı/n)da KK5&/nin temsil edilmesi i4in elinden geleni yapmıştır.Rabıta/ya kim karşı 4ıkar başka.. 2abrak Karmal karşı 4ıkar. =linden gelseRabıta/yı im%a eder. 3i4in mi 3i4in olacak, 0ganlı m'ca%itlere desteksağladığı, Kı(ılordu/ya karşı 0ganistan/m şere0li direnişini temin ettiğii4in... =ğer Rabıta olmasaydı, 0ganistan belki de şimdi kom'nistleştirilmiş,%i4 olma(sa m'ca%itler sindirilmiş olacaktı...Rabıta/yı kimler isteme(.. $rupa/ya ka4mış olan böl'c', kom'nist, barış4ı,anarşistler isteme(... =llerinden gelse im%a ederler. `ira, onların $rupa/daki5'rk iş4ileri arasında böl'c'l'ğ' yaymalarına mani olan $e 5'rk %'k'metitara0ından se4ilip gönderilen din adamlarının maaşını da o $ermiş $e kom'nistpropagandayı (or durumlara d'ş'rm'şt'r. MeselT Rabıta/nın bu gibi yardımları



olmasaydı 2arış 7erneği ka4ak ?enel ekreteri [$. =nis &oşkun, $rupa/da 5'rkiş4ileri arasında da%a kolay AI =yl'l $e 5'rk 8rdusu d'şmanlığı yapabilirdi.2anş 7erneği de, 7'nya 2arış Konseyi de Rabıta/yı isteme(. @'nk' 2anş 7erneği/negöre, Ruslar/ın 0ganistan/ı işgali diye bir şey yoktur. 8lsa olsa bir 0gande$rimi $ardır. 0ganistan m'ca%itleri denilenler ise 27 yanlısıgerillalardır... Oe Rabıta onlara yardım etmektedir.

Oe ni%ayet o$yet Rusya Rabıta/yı isteme(... 2ulgaristan/daki uşağının ayağınadolaştığı, Rusya/daki M'sl'manlar/a Kur/an gönderdiği $e $rupa/daki 5'rkiş4ileıine yönelmiş o$yet propagandasına mani olduğu i4in isteme(.2ulgaristan/ın, Yunanistan/ın, Kıbrıs Rum kesiminin, 2ab)*AJrak Karmal/ın, $rupa/daki böl'c'lerin $e 2arış 7erneği/nin istemediği Rabıta/yıMarksist Uğur Mumcu/nun istememesi de normaldin @'nk' ayın Uğur Mumcu da 2arış7erneği 'yesidir.nlaşıldı mı e0endim bu 0eryad niye..I-.G.AF+J h =rgun ?ö(e5ari%4i ?ö('yle"R2!53!3 H5=>5'rkiye/yi 7oğu/dan da, 2atı/dan da koparmak isteyenler $ar. 8 kadar 7oğulu/yu(

$e o kadar 2atı/ya girmiş durumdayı( ki, bu tari%B gelişmenin kopması m'mk'ndeğil. 2a(ı mi%raklar, bunu anlamıyorlar. 3e. >slTm/dan kopabiliri(, ne de2atı/dan. ma %er şeyin '(erinde 5'rk/'(.I.*EE yıldan beri 5'rk/'(. A.AEE yıldan beri M'sl'man $e >slTm medeniyetinini4indeyi(. =n a( FEE yıl >slTm/ın kılıcı, önc's', re%beri olduk. IEE yıldan beri2atı medeniyet $e tekniğine girmeye 4alışıyoru( $e b't'n d'nya gibi pek 4ok şeyaldık. A+I-/dan bu yana %i4bir akım, bi(i 2atı istikametinden dönd')remedi.AF+J/de mi dönd'recek2u birikimlerin neticesi, bug'n'n 5'rk/' doğdu. 2u birikimlerden %i4birini inkTredemeyi(. ìra 5'rk, '4'n'n toplamıdır. imdi aradan >slTm/ı 4ıkarmak me(b^%anegayretleri gör'l'yor. 3i4in 'p%esi( 5'rk/' 5'rk/ten 4ıkarmak, başka bir modeleben(etmek i4in...2u kadar a4ık bir ger4eği anlamamakta direnenler $ar.Rabıta, bir >slTmS teşkilTttır. 2't'n d'nyada dini kuruluşlar $ardır,ö(endiğimi( 2atı/da bu kuruluşlardan ge4ilme(. 2i(de de $ar. 5'rk 7iyanet Oak0ıgibi... 3e olmuş Rabıta, ba(ı imamlarımı(ın maaşını ödemiş, ba(ı teberrularda,yardımlarda bulunmuş...9em de ne (aman :'ksemburg/dan A milyon doları ş'kranla kabul ettiğimi(, 4oklaik $e ilerici bir iktidarın 5'rkiye/yi JE sente mu%ta4 ettiği (aman...2u kadar e%emmiyetsi(, binlerce emsali bulunan bir olay, as%ington Vost/$TrBbir keşi0 olarak yutturulmak isteniyor. 5ırmandırıldık4a tırmandırılıyor. 5T@ankaya/ya kadar...&um%urbaşkanı isti0a etsinS.. ar()ı mu%al etti. Yerine kim se4ilir Meclisaritmetiği ortadadır.) Mu%temelen Karaduman*A+se4ilir. =%, Karaduman/ı de$irmek, elbette =$ren/i de$irmekten kolaydır...2u derece pis oyunları oynıyacak 4i(giye nasıl geldik =)0endim, demokrasii4inde &um%urbaşkanı ni4in tenkit edilme)sinmiş... 5enkit edilir ama, isti0ayada$et başka şeydir. ìra isti0aya da$et, ağır bir it%amın ger4ek olarak kabuledilmesiy) / le olur. >şin i4inde %em acemi politikacılık, %em köt' niyet, %emeski oyunların tekrarı %e$esi, %em de de$leti 4'r'tme teşebb's' $ar...?er4ek bir politikacı, 4ok u(un yıllarda $e ancak istidat sa%ibiyse yetişir.5ıpkı bir generalin yetişmesi .gibidir. 5eğmene general r'tbesi $erirsini( ama,o general olma( ki... =lli yaşından sonra politika, ancak böyle yapılır. Yenibir politikacı nesli yetiştirmek %e$esiyle, yetişmiş kadroyu sa0 dışı bırakmanınbu bi4im neticeler $ereceği 4ok söylendi ama, an)tılamadı...'leyman 7erairel/in b't'n muarı(larına %atırlatıyorum, yalnı( o, Z2öylegerekiyordu, böyle yaptık] diyebilmiştir. 2aşka %erkes, 4ok yu$arlak lT0laretmiştir. `ımnen Rabıta ile 5'rkiye &um%uriyeti/nin işbirliği yapmasının su4olduğunu kabullenmiştir. imdi 7oğru/Yol Vartisi, yarım milyon oy da%a teminetmiştir. ìra millet, yu$arlak, %em nalına, %em mı%ına konuşanlardan %i4%oşlanma(...



5'rk 7e$leti, y'ksek men0aati neyi gerektiriyorsa, o şekilde %areket eder.9i4bir kompleks ile milletin men0aatlerini pas ge4eme(. 2ulgaristan $e Kıbrıs5'rkl'ğ'/ne Rabıta/nm yaptığı %i(metlerin intikamı, &um%urbaşkanı/na gö(dağı$ermek k'sta%lığına tırmanırsa, ba(ı 4e$relerin akıllarını başlarına toplamalarıgerekir. 2ug'nk' durumun neticesi, milleti laiklik/)ten ne0ret ettirmektir.tat'rk/'n 5'rk milliyet4iliğinden ne0ret edenler, onun adını bol bol

kullanıyorlar. 7emek %TlT kan)dırabileceklerini sandıkları kimseler $ar...I+.G.AF+J h Yılma" 8(tunaU0uk 5uru "7>3>`:>K, >M3!`:!K O= R2!5!`:!KS9'k'met kararnamesi ile /i(inli sayılan de$let memuru din göre$lilerine. Rabıtaörg't' tara0ından maaş $erilmiş ol)*AFması, ger4ekten de$letin o sıralarda ac(e d'şt'ğ'n' göstermesi bakımından $eşekil bakımından %i4 de %oş değildir. AFJ/)ten AF+*/e kadar s'ren buuygulamanın meydana 4ıkarılması da %i4 ş'p%esi(, son (amanlarda moda olan bir/araştırıcı ga(etecilik/ başarısıdırSakat Rabıta örg't'n'n, kendi emelleri, 0else0esi ne olursa olsuna acaba buuygulama 5'rkiye/de şeriat d'(enini geri getirmek i4in s'rd'r'len komplonun bir

par4ası mıdır 8n yıl (ar0ında Rabıta/dan 'cret alan din göre$lilerinin e0/al ye%areketleri ile, bu yolda %er%angi bir 0aaliyetleri olmuş mudur 2u uygulamayıkabul edenler $eya en a(ından ses 4ıkarmayanlar, böyle bir komploya bilerek $eyabilmeyerek %i(met etmişler midir 2i(, bu işle ilgili olan gelmiş $e ge4mişb't'n resmi kişileri bu yoldaki su4lama $e imalardan ten(i% ederi(S sıl, bukonuda bir 5'rk atergate/i yaratarak, 'lkeyi yeniden ka$ram kargaşalarına,bunalımlara sokmak, ö(ellikle AI =yl'l idaresi $e liderlerini karalamak $e%ırpalamak i4in te(gT%lanan bir komplonun me$cut olduğuna inanıyoru(S5'rkiye/de, ne Rabıta örg't'n'n ;ki kendi 4er4e$esi i4indeki emelleri ne olursaolsun öyle meş/umt$e te%likeli bir teşkilTt olduğuna da inanmıyoru(<0aaliyetleri ile, din göre$lilerine maaş $ermesi ile, %atta ne de 9umeyniciörg'tlerinin da%a a4ık se4ik $e te%likeli oyunları sonunda şeriat d'(enikurulama(. mma, asıl araştırıcı ga(etecilerin perta$sı(larını '(erine4e$irmedikleri toplumumu(un temellerine dinamitler yerleştiren, sinsi tertipgelişmeler, 5'rkiye/yi yeniden 4ok da%a te%likeli kargaşalara, böl'nmeleres'r'kler.MeselT son (amanlarda ba(ı sol yayınlarda. 5anrısı(lığın, dinsi(liğin, atei(min/ö(g'rl'ğ', Zeşcinsellerin] %aklan kampanyalarının, M'sl'man ma%allesindesalyango( satarcasına per$ası(ca y'r't'lmesi acaba tesad'0i midir2urada %emen tu%a0 0akat acı bir $akıaya da temas etmeliyim" 2u pro$okas4m $eşartlandırmalar o kadar m'essir dir ki, atei(m $e dinsi(lik Tdeta moda $eilericiliğin simgeleri %aline gelirken, lla%/a inanmak M'sl'man olmak, imansa%ibi olmak ilkellik, gericilik addedilir oluyorS 3erdeyse, adamlar lla%/ainanmadıklarını, dinsi( imansı( olduklarını, eşcinsel olduklarını i0ti%arla%aykırıp birtakım %aklar, Zö(g'rl'kler] isteyecekler de, bi( lla%/ainandığımı(ı, =l%amd'lilla% M'sl'man ye milliyet4i olduğumu(u, Tdeta al4ak seslekendimi(i ma(ur gösterircesine 0ısıldar %ale geleceği(*IERabıta olayı '(erinde asıl yaygaranm tat'rk4'l'k $e laiklik elden gidiyor diyekoparıldığını $e b'y't'ld'ğ'n' de sanmayın. Yukarıda sö('n' ettiğimi(,pro$okasyon $e ka$ram/ kargaşalarına paralel olarak da%a a4ık se4ik, kısa $adelibir maksat $ardırX bir t'rl' dinmeyen AI =yl'l d'şmanlığından $e %ıncındankaynaklanan bir maksatS Mal bulmuş mağribi gibi, bu olayı 4er4e$e $e tari%Bperspekti0inden, o g'n'n m'cbir şartlarından 4ıkararak AI =yl'l dönemini,idaresini $e liderlerini %ırpalamak karalamak istemektedirler. Kısacası maksat/bağcıyı/ dö$mektirS ?'ya Ztat'rk4' ge4inen] =$ren $e arkadaşları Rabıta gibimu(ır $e %ın(ır bir örg'tle ilişki i4inde olmakla tat'rk4'l'k/'n ru%una $elaikliğe i%anet etmişlerdirS=llerini(i $icdanlarını(a koyun" 2u kampanyayı y'r'ten, kör'kleyen aşırısolcular tat'rk4' de ayın =$ren değilS 2u sa0sataya kim inanırtat'rk/', 8smanlı Bmparatorluğu/nun bir par4ası olup, sonra yurt dışında kalanbir yörede doğdu diye &um%urbaşkan)lığı/na se4tirmemek isteyen (i%niyetin da%a



meş/umıı da%a te%likelisidir =$ren/i isti0aya da$et eden (i%niyetS ayın =rdal>nön' de partisinin gittik4e etkinleşen aşın sol cena%ına böylesine Tlet olmaklaönce mu%terem babasının 1de$let $e %akkaniyet anlayışlarına i%anet etmiştirS2i(, &um%urbaşkanı/nın 4ok samimi i(a%larıyla konuya a4ıklık getirmiş olmasınarağmen, bu komplolara kendisinin bi((at ce$ap $ermeye lTyık görmesini bile ar(uetme(dikS 8nun $e arkadaşlarının kimler oldukları, 5'rkiye/ye eşsi( %i(metleri,

tari%imi(e %er%alde altın %ar0lerle ya(ılacaktırS 2u ger4eği %i4 birpro$okasyon, %i4bir Zaraştırıcı ga(etecilik] değiştireme(SGE.G.AF+J h ltemur Kılı4"*IA2U:OR ?`=5=>8laylar $e ?ör'ş":>K:>K OU3U&U:UNU MU ZAI =Y::] 7M3:!N! M!AJ ğustos AF+E/de, yani ZAI =yl'l öncesi] yayınlanan $e uygulaması 5emmu(>F+*/e kadar de$am eden bir 2akanlar Kurulu kararının sorumluluğunun ba(ıkişiler $e 4e$reler tara0ından m'n%asıran ZAI =yl'l yönetimine y'klenmekistendiğini %ayretle i(liyoru(.2ilindiği gibi, ğustos AF+E/de 4ıkarılan bir 2akanlar Kurulu kararnamesiimamların yurt dışına 'cretsi( i(inli olarak gönderilmesini $e bunların

'cretlerinin yurt dışındaki kuruluşlar tara0ından ödenmesini öngörm'ş, buimamlara kadroları $erilinceye kadar bu uygulama 5emmu( AF+*/e kadar de$ametmiştir. 2u maaşları sağlayan kuruluşların başında kısaca ZR2!5] olarakadlandırılan $e AF-I/de Mekke/de kurulup uudB rabistan/ın kamu niteliğindekikuruluşlarından Z7'nya >slTm 2irli0is/nin gelmesi laik bir de$letin de$letmemurlarının maaşlarının teokratik bir de$letin teokratik bir kuruluşutara0ından karşılanmasının laiklik )ile ne dereceye kadar bağdaşacağıtartışmasını g'ndeme getirmiş, ne $ar ki bu %usus, Zlaiklik sa$unuculuğu]para$anası arkasında ba(ı 4e$relerce ZAI =yl'l d'şmanlığına dön'şt'r'lmekistenmiştir.?er4ekten, ba(ı kişiler '4 ayrı döneme ait olan kararname $e uygulamaların0aturasını AI =yl'l yönetimi olan $e tat'rk 4i(gisi %erkes4e bilinen Milli?'$enlik Konseyi 2aşkam $e 'yelerine 4ıkarmak istemekte $e %attT sorumsu(ca&um%urbaşkanı ile &um%urbaşkanlığı Konseyi 'yelerinin göre$lerinden 4ekilmesigerektiğini ileri s'rmektedirler. 8ysa bırakını( AI =yl'l AF+E h Kasım AF+Gdönemi arasında Milli ?'$enlik Konseyi/nin, %'k'metlerinin $e 7anışmaMeclisi/nin %i4bir*IIkararı i4in, sorumluluk iddiasının ileri s'r'lemeyeceğini söyleyen y'r'rl'ktekiAF+I nayasası/nın ?e4ici A*. Maddesini, =yl'l AF+E h Kasım AF+G dönemindey'r'rl'kte olan IGI ayılı nayasa 7'(eni 9akkındaki Kanun/a göre, Milli?'$enlik Konseyi Zyasamaya, Milli ?'$enlik Konseyi 2aşkanı ye 7e$let 2aşkanı ise&um%urbaşkanı]/na ait olan göre$ $e yetkileri kullanırken, AF-A nayasası/nıny'r'rl'kte bırakılan F+. maddesi &um%urbaşkanı/nın, göre$leri ile ilgiliişlemlerinden sorumlu olmadığı, sorumluluğun kararları im(alayan 2aşbakan $eilgili 2akana ait olduğu ilkesini s'rd'rm'ş, nitekim bu esas AF+I nayasası/nınAE*. Maddesi/nin birinci 0ıkrasında bug'n de aynen mu%a0a(a edilmiştir.9al böyle iken )$e sö(de ama4, laikliği,korumak $eya laikliğe gereken titi(liğisağlamak olduğuna göre ) %ede0 olarak AI =yl'l yönetiminin alınmasının sebebinianlamak 4ok g'4t'r.8nun i4in kendi %esabımı(a bi(, Zlaiklik sa$unuculuğu]na Z=$et] $e 0akat sadecereim d'şmanlarının işine yarayacak mesnetsi( $e duygusal /AI =yl'ld'şmanlığı/na /9ayır/] diyoru(. ö(' ge4en uygulama ile $e kararname ile ilgiligör'ş'm'(' ise bir başka yaaıda ele alacağı(.I.G.AF+J h Vro0. >smet ?iritli8laylar $e ?ör'ş "7>Y3=5 >:=R> 2K3:!N! ?HR=O>3> YV2>:>Y8R MU7iyanet >şleri 2aşkanlığı/nın * ğustos AF+E g'n' 2aşbakanlığa yaptığı birbaş$uru ile, ba(ı din göre$lilerinin maaş)sı( i(inli olarak yurt dışınagönderilmesini $e bunun i4in 2el4ika ma%allB idarelerinden $e merke(i Mekke/debulunan 7'nya >slTm [lemi 2irliği ?enel ekreterliği/nden bir miktar kadronuntemin edildiğinin bildirilmesi '(erine, ilk de0a AJ ğustos AF+E/de 4ıkarılan



2akanlar Kurulu Kararnamesi ile, yurt dışında göre$ yapan ba(ı imamların A5emmu( AF+*/de kadrolu %ale getirilinceye kadar, yıllarca dinB bir kuruluştanmaaş alması, kamuoyumu(da tartışma konusudur.2ilindiği gibi 7iyanet >şleri 2aşkanlığı, nayasa/nın AG-. maddesinde de i0adeedildiği gibiX genel idare i4inde yer alan,*IG

laiklik ilkes doğrultusunda, b't'n siyasB gör'ş $e d'ş'n'şlerin dışında kalarak$e millet4e dayanışma $e b't'nleşmeyi ama4 edinerek, ö(el konunıinda gösterilengöre$leri yerine getirmesi gereken bir kuruluştur. G Mart AFI/de er/iye $e=$ka0 2akanlı)ğı/nın kaldırılması ile onun yerine kurulan 7iyanet >şleri 2aş)kanlığı/nın bug'nk' stat's'X II 9a(iran AF-* tari%li $e -GG sayılı 7iyanet>şleri 2aşkanlığı Kuruluş $e ?öre$leri 9akkındaki Kanun ile d'(enlenmektedir.:aikliği dinsi(lik $eya katı din)de$let ayrılığı olarak değil, dininsöm'r'lmesini $e dine dayalı reim olan teokrasinin %ortlatılmasını önlemekolarak anlayan Ztat'rk4' laikliksin sonucu olarakX >slTm inanışı konusundatoplumu aydınlatmak $e M'sl'man 5'rk milletinin dinB inanış $e ibadeti ileilgili işleri y'r'tmek i4in kurulan 7iyanet >şleri 2aşkanlığı, AF-A nayasasınıtakiben, AF+I na)yasasınca da AG-. maddesinde bir Zanayasa kuruluşu] olarakd'(enlenmiş bulunmaktadır. Kısaca ZRabıta] olarak adlandırılan $e şeriata dayalı

teokratik bir de$let olan uudi rabistan/ın kamu kuruluşu olan >slTm [lemi2irliği/nin, 2atı 5rak)ya/daki, Kıbrıs/taki, 2ulgaristan/daki $e diğer'lkelerdeki M'sl'man 5'rkler/e desteği ne olursa )olsun gayelerini, 7e$let2akanı ayın 9asan &elTl ?'(el/in de kabul ettiği gibi, laik de$letimi(inkarakteri ile bağdaştırmak m'mk'n değildir. 2u itibarla böyle bir tekli0inğustos AF+E/de, 7iyanet >şleri 2aşkanlığından yapılmaması $e uygulamayagirilmemesi da%a doğru olurdu. 3e $ar ki. 7iyanet >şleri 2aşkanlığı/mı(ın,kendine )nayasa/mn $e kanunun $erdiği göre$leri lTyıkı ile)yapıp yapamadığıgiderek artan bir teredd't konusudur. MV)&9V işbirliğinin, bug'n idam talebiile mu%akeme edilen dana eski m'0t's' &emalettin Kaplan/ı 7iyanet >şleri2aşkanlık Yardım)cılığı/na getirdiği iddiası, 7iyanet >şleri 2aşkanlığıtara0ından, tayin edilen bir $ai(in, tsk'dar/daki Yeni &ami/de, bir elinde AF+Inayasası, bir elinde Kur/an)ı KerBm, 4ıktığı minberde %utbesindeX ZKur/an)ıKerim ile nayasa/run 4eliştiği] iddiasında bulunduğunu AJ 8cak AF+J tari%liga(etelerin ya(ması $e ni%ayet ge4enlerde bir ga(eteye beyanat $eren >stanbulM'0)t's'/n'n, >7/in 0rika/dan geldiğini ileri s'ren $rupalı ırk4ılara na(ireyapar gibi, bu T0eti Z5anrı/nm M'sl'man olmayan toplumlara yolladığı bir ga(apolarak nitelemek sureti ile] akılcı $e bilimci, yani Zlaik] gör'ş dışındaZdinci] a4ıklama yapması $e 2akanlik/ın dergisindeki ba(ı yayınlar, bug'nk'7iyanet >şleri/ndeki kadroların, nayasa/nın doğrultusunda o)*Iluşturulup oluşturulmadığını, de$let denetiminin yeterli yapılıp yapılmadığınıd'ş'nd'rmekte, oysa bildiğimi( kadarı ile 7iyanet >şleri 2aşkanlığı, u(un(amandan beri başkandan yoksun $e $ekTletle yönetilmektedir. Kanaatimi(ce $akitkaybedilmeden yapılacak ilk iş, bu anayasa kuruluşuna, dine $e tat'rk/e saygılı$e e%liyetli bir başkanın tayini $e bu kuruluşun b't'n' ile nayasa 4i(gisinegetirilmesi olmalıdır.I-.G.AF+J h Vro0. >smet ?iritli*I*Y=3>!R ?`=5=>R2!5/Y >9:=Y> K>M O=R7>on dört)beş) g'nd'r nkara/dan soruluyor" Yurt dışında 4alıştırılan dingöre$lilerini, imamları AF+I)AF+ yıllan arasında Rabıtat)'l lem)'l >slTm/a kimi%ale etti5'rkiye &um%uriyeti 7e$leti, kamu göre$lilerine yaptırılması gereken işin'cretini şeriat4ı bir örg'te nasıl ödetti2u soruların sorulmasına neden olan ger4eği ?a(eteci Ya(ar Uğur Mumcu ortaya4ıkardı. Konu önemli bir boyut ka(anınca ga(eteciler Ulusu %'k'meti dönemindesorumluluk alanlarla konuşmaya başladılar. ncak, %i4 biri meseleyi a4ık birbi4imde i(a% edemedi. 2elki de etmek istemedi.7e$let %i(metinde ters bir iş yapıldığında kimse ortaya 4ıkıp sorumluluğuy'klenme(. ma başarıya %erkes ortaktır.



8layın a4ıklık ka(anmasına yardım etmek i4in ben bildiklerimi ya(ıyorum. >steyenistediği yorumu yapabilir.5'rk iş4ilerinin yoğun olarak bulunduğu $rupa 'lkelerine eskiden beri dingöre$lileri gönderilir. 2unlar de$let memuru oldukları i4in dıştemsilciliklerimi(in b'nyesinde $a(i0e yaparlar maaşlarım da genel b't4edenalırlar.

AF+E/den sonra bu uygulama genişletilmiş.. Resmi atamalar dışında 4ok sayıda dingöre$lisi i(inli olarak $rupa/ya gitmiş. 2unlar maaşlarım 5'rkiye/den değilbaşka yerlerden almışlar.3asıl oluyor bu uygulama-*J sayılı 7e$let Memurları Kanunu, yurt dışında uluslararası kurumlarda4alışacak kamu göre$lilerine göre$ s'resi kadar i(in $erilmesini öngör'yor.Hrneğin, 358, 8=&7, 2irleşmiş Milletler, 7'nya 2ankası, Vara onu gibikuruluşlarda 4alışan 5'rk memurlar, %'k'mete baş$urup i(in istiyorlar. 9'k'meti(in $erince bunların 5'rkiye/deki maaşları kesiliyor, ancak bağlı bulunduklarıde$let teşkilTtında kadroları mu%a0a(a*I-ediliyor. Uluslararası memur stat's'ne giren 5'rk memurlar 'cretlerini4alıştıkları kurumdan alıyorlar.

Uluslararası kurumlarda bu durumda bulunan 4ok sayıda memurumu( $ar. 2u memurlar5& pasaportu taşıyorlar, 5'rkiye/de emeklilik %akları de$am ediyor, ancak5'rkiye/ye değil,, 4alıştıkları uluslararası kuruma %i(met $eriyorlar.$rupa 'lkelerinde göre$ yapan din adamları ise, bu stat'de değil. 8nlarıngöre$i bulundukları 'lkelerdeki 5'rk $atandaşlarına %i(met etmek, dinB$ecibelerini yerine getirmelerine yardmıcı olmaktır. 2u 0aaliyet ama4 $e nitelikitibariyle kamu göre$lilerinin 5'rkiye/nin %i(metinde bulunmasını gerektiriyor.AF+E/den sonra yurt dışına 4ok sayıda din göre$lisinin gönderilmesi gerekince-*J sayılı kanunun a4tığı i(in kapısından imamlar da ge4iyor. Kendilerine%'k'met4e i(in $erilen din" göre$lilerinin 'cretleri yurt dışındaki ba(a dernek$e örg'tler tara0ından ödeniyor. Yani, de$let bi((at kendisinin yapması gerekenbu kamusal göre$i bir takım derneklere, örg'tlere i%ale ediyor.2unlar arasında ederal lmanya/daki dernekler, 2el4ika/)daki >slTm kuruluşları$e %atta 2el4ika/da 0aaliyette bulunan ba(ı 9ıristiyan kuruluşları bile $ar.Varayı bunlar öd'yor, bi(im din göre$lileri de %i(met yapıyor. 2u arada merke(iMekke/de bulunan Rabıtat)'l [lem)'l >slTm örg't' de de$reye girerek dingöre$lilerimi(i maaş bağlıyor.Kısaca Rabıta denilen Rabıtat)'l [lem)'l >slTm yani 7'nya >slTm 2irliği Hrg't',uudB rabistan %'k'meti tara0ından 0inanse edilir. =sas amacı d'nya >slTmbirliğini kurmaktır $e siyasB gör'ş itibariyle demokrat cum%uriyete karşıdır.5'rkiye/de laik cum%uriyet idaresinin me$cudiyetinden ra%atsı( olur. 2't'n >slTm'lkelerinin din kurallarına göre yönetilmesini ister, ö(etle, Rabıtaşeriat4ılığı sa$unur.2i( ne yapıyoru( 7e$let memuru olan din adamlarımı(a i(in $erip onlarınRabıta/dan maaş almalarını kabul ediyoru(. 2i(im memurlarımı( Rabıtat)'l lem)'l>slTm/ın %i(metine giriyorlar, bu örg't'n propagandasına %ede0 oluyorlar,kolayca irticaın kucağına d'ş'yorlar.2u işe kim i(in $erdi diye sorulduğunda eski 2aşbakan Ulusu ZKim nasıl yaptı,bilemiyorum. 9ayret ettim ben de] diyor. 7iyanet >şleri/nden sorumlu 7e$let eski2akanı Me%met H(g')*IJneş de Z>tira0 ederim bilmiyorum. 9'k'metten böyle bir şey .)ge4medi] seklindea4ıklama yapıyor.7'n 7ışişleri 2akanlığı yetkilileriyle konuştuk 2akanlığın, din göre$lilerininmaaşlarının Rabıta tara0ından ödenmesine aracı olmadığını, bu konuda birmutabakatı bulunmadığını bildirdiler.7ışişleri doğru söyl'yor, ancak, AF+I )AF+ arasında yapılan işlemler de$letinkayıtlarında me$cut.. 7e$let memuru olarak i(in $erilip yurt dışına giden $eRabıta/dan ya da diğer örg't $e derneklerden maaş alanların ö(l'k dosyaları7iyanet >şleri 2aşkanlığında duruyor. 2u dosyalara bakıldığında orada kiminim(ası olduğu gör'lecek, belki de 2akanlar Kurulu kararları ortaya 4ıkacaktır.3e demişler, kaba%at samur k'rk olsa kimse '(erine giyme(.



AJ.GF+J h Muammer Yaşar?'ndem "!R5!3, M 2>R 2R7K U7.2ir %a0tadır &um%uriyet ?a(etesi, dedekti0likle ya(arlığı aynı d'(eyde ya(anUğur Mumcu/nun s'r'klemesiyle 'lkeyi temelden sarsacak yayınlar yapıyor. 7iyanet>şleri 2aşkanlığının yurt dışına gönderdiği/I+ din göre$lisinin maaşlarının

merke(i Mekke kentinde bulunan Rabıtat')A [lemi)A >slTmB tara0ından ödenmesi,t'('ğ'nde şeriat istikametinde 4alışmalar yapmak ya(ılı olan bu örg't'n,5'rkiye/ye şeriat d'(eni getirme niyeti olarak yorumlanıyor. 2öyle bir ilişkiyibaşlattığı i4in dönemin 7iyanet >şleri başkanından, tayin kararnamesinde im(asıbulunan bakan, başbakan $e de$let başkanına kadar %erkes şeriat4ı komploya aletolmakla su4lanıyor.9albuki olay ne Rabıta, uudB yönetiminin />slTmB/ gör'nt's'n' b't'n d'nyadas'rd'rebilmek amacıyla kurdurduğu $e 0aaliyetlerini yalnı(ca a(ınlık durumundakim'sl'man)lara din adamı gönderilmesi $e onarılması $eya inşası gereken camilereyardım edilmeleri d'(eyinde tuttuğu bir örg't. Rabı)ta/nm yurt dışında 4alışan5'rk iş4ilerinin din eğitimleri i4in 5'rk %'k'metlerinin ;%em 7emirel, %em deUlusu $e ö(al< gerekli görd'ğ' kadroların ;%epsi I+ kişi< maaşının ödenmesi $eKocatepe &amii/ne bir miktar yardım yapıp inşası d'ş'n')

*I+len Meclis &amii ile 875 >slTm Merke(i/ne yardım $aadinde bulunması dışında5'rkiye ile bir ilgisi olmamış. 8lsa bile, bu ilişkinin uudi rabistan/ınterbiye edilmiş >slTmS anlayışı istikametinde olacağı 4ok a4ık. Kısacası neyönden baiarsanı( balan, laik 5'rkiye &um%uriyeti i4in kaygı duyulacak, endişeedilecek bir yön' yok. @'nk' ne Rabıta 5'rkiye da%a m'sl')manlaşsın gibi birniyete sa%ip, ne de yöneticiler %er%angi bir örg't'n 5'rkiye/yi öyle/istenmeyen/ yönlere göt'rmesine m'saade edecek kişiler.Hyleyse nedir bu g'r'lt' 2u ke( @ankaya/yı da i4ine alacak bi4imde d'(enlenmişbu tertip %angi amaca yönelik Uğur Mumcu, 9asan &emal $e ben(eri ya(arlar&um%urbaşkanı Kenen =$ren/in, AI =yl'l 2aşbakanı Ulusu/nun laikliklerinden mikuşkulular Yoksa dönemin 7iyanet >şleri 2aşkanı 5ayyar l)tıkula4/ın, göre$gereği bağlı olduğu 7e$let 2akan%ğı/nı, 2aşbakanlığı $e &um%urbaşkanlığını bilebile yanıltıp 5'rkiye/de bir din idaresi kurmanın altyapısını %a(ırladığım mısöylemek istiyorlar 2't'n bu soruların ce$abının /%ayır/ olduğunu en a( bi(imkadar adlarını andığımı( ya(arlar da bildiklerine göre, yapmak istedikleri başkabirşey olsa gerek. 2i(e göre o da, birka4 g'nd'r söylediğimi( gibi, t'rbanolayıyla sindirdikleri de$let yöneticilerini bir adım da%a attırıp 5'rkiye/deki>slTmB gelişmeyi tamamen engelleme noktasına kadar göt'rmek olabilir. ncak onoktanın te%likesini d'ş'n'yorlar mı bilemem.Yıllar önce, b't'n de$let yetkililerinin gö(' ön'nde cereyan etmiş, resmie$raklarda a4ık4a kaydı olan, gi(li olmayan genelgelerle b't'n 5'rkiye/ye tamimedilmiş, (iyaretler sırasında gerek 5'rkiye/de $e gerekse uudi rabistan/daga(ete $e tele$i(yonlarda sö( konusu edilmiş, aslına bakılırsa yalnı(cam'sl'manlan ra%atsı( etmesi gereken bir ilişkiyi, bu(dolabından 4ıkarıp ısıtarakyeni bir keşi0miş gibi ön'm'(e s'renler, /istersen ye/ da$etlerine %i4ummadıkları 4e$relerden icabet edildiğini gör'nce, suyu bira( da%a bulandırmayıkendileri i4in bir göre$ bilmişe ben(iyorlar.2asının g'c'n' %TlT anlamamış, u0ak te0ek s'r4meleri, o)nun bunun dedikodularınıkendilerine mal(eme yapanlar, durmuş oturmuş, satışı y'(bine ulaşmış birga(etenin 5'rkiye/de siyasi bir bu%ran 4ıkartabilecek kadar g'4l' olduğunugörebil)seler $e ellerinden geleni yapsalar iyi olacak.`aman, II.G.AF+J h e%mi Koni *IF ." G2aşya(ı"R2!5 5=K>:[5! O= 7=7>K87U:RZRabıta] %akkındaki iddialar, i4ine bira( da %ayal karıştırılarak gereğinden0a(la u(atıldı. onunda yine i4inden kocaman bir Z%i4] 4ıkacak olan bu iddialary'('nden %em basının bir böl'm', %em de ba(ı resmi makamlar mesai t'ketmeyede$am ediyorlar.5'rkiye/de, ortaya atılan %emen %er konu, getirilip laikliğe iliştirildik4e $esanki 5'rkiye &um%uriyeti/nin laiklikten başka umdesi yokmuş gibi, milletini,



$atanını, dinini se$mek su4 sayıldık4a sosyal $e siyasi manada ilerlemebeklememeliyi(.7'nyanın %er tara0ında, mu%teli0 dinlere ait yardımlaşma teşkilTtlan $ardır.2unu neden Znormal] saymıyalım" 7'nya Kiliseler 2irliği/nin %ıristiyanlığıyaymak maksadıyla, 0rika $e U(ak doğu gibi %ıristiyan olmayan bölgelerdeyaşayanlara bile 4eşitli ba%aneler altında paralar akıtmasına aldırmıyor da aynı

şey >slTmiyet i4in sö( konusu olunca ba(ılarının gö('n' neden uyku tutma(oluyoro$yetler 2irliği, 4eşitli 'lkelerdeki marksist partilere $e gerillaku$$etlerine )kendi %alkının boğa(ından keserek) para $e silT% yardımı yapar,normaldir. Milletlerarası bir4ok dernek mensuplarım %em maddi, %em sosyalbakımdan destekler normaldir. ma terörle %i4bir alıp $erdiği olmayan islTmBibadet%anelerin yaşaması neden %oş gör'lme(.2i( bu mi(acı tanıyoru(. 2u mi(a4 4ok eskidir. ZRabıta] onun şimdikioyuncağıdır. 7'nk' oyuncak t'rbandı $e yarın yine aynı t'rden bir oyuncak bulup,bira( da%a oyalanacaklardır.7edikodularla yaşamak yerine ger4ek belgelerle konuşmak elbette da%a doğrudur.2u sebeple ZRabıta], iddiacıları ;eğer b't'n mal(emeleri kulaktan kulağadeğişerek yansıyan dedikodulardan ibaret değilse< b't'n belgeleri ortaya

dökmelidir)ler.5'rkiye ?a(etesi, I*.G.AF+J h Yal4ın H(er)*GE1)1 6 11111 A ı c i > a t] X .ı ] . I) i # )1 J!0 it !)ni 8 r/B i k1 ,A / 8 $/ ı c 0e is ) M S r. lot M ! tZi i r/ )i 1 #A A !!!S A ol "a ılı )/ G A M___c A i z AA + M5 W S :! ;m!!/i

/i am o

BB]r Y=5> O3S!5) 2K >:Mrı ` &7! r 1

8ı riıiı )M)j mm5.&.]!t3=5 >:=Rt 2K3U0i&3KR)Y! ">l007D+i)GFF K83U"IE 3isan AF+A]aşbucanlia



2ilindiği '(ere1 toplumumu(u, yurii4i/nT 1re dışında, din konusundaaydınlatmak, ibadet yerlerini.yönetmek göre$i. -GGsayılr.kanunla GByanetiğleri,laşkanlıgma $erilmiştir.2u)göre$ yurti4inde -E bine yakin din göre$lisiyle yerine getirilmeye

4alışılırken, yurtdışına)kadro imkansı(lıkları)nedeniyle yeterli %i(metin.gö))t'rulemedigi de).bir ger4ektir. Bu %i(met a4ıklığı, nedeniyle yurtdışındaki$atandaşlarımı( arasında böl'c' 0aaliyetler/bu bokluktan yararlanınX, gayretii4erleme girmişlerdir..7e$letimi(in.bu sa%adaki %i(met boşluklarını acilen gidermesinin gerekliolduğuna inanan 17iyanet)>şleri 2aşkanlığı, lkemi(in i4inde bulunduğu eko)licır.ii sıkıntıları da gb(ön'nde bulundurarak ba*)ka ekonomik kaytaklararagtırna yel un a girsıi4tir.2u c'mleden olarak/, maaşları ma%alli kuruluklar,)$e 7'nya i1 s lam 2irlimi?erdel ekreterliyiA tara0ından ödenmek suretiyle/4eşitli $rupa 'lkelerine, $e$u4uralya/ya adları/.$e göre$leri ilişik)listede gösteriden personelin -*J=ayı>ı Kanunun JJ) maddeci uyarınca gönderilmesi /planlanmış bulunmaktadır.7iyanet />şleri/ 2aşkanlığınca H(el bBr. sına$ sonucu 1se4ilmi4 bulunan ele)1

=ianl)irın aylıkları bu.kuruluklar $e 7'nya i/slam/)2irliği ?enelekreter'incG karşılanacaktır./iukurıda belirtilen şartlar 4er4e$elinde ilişik listedeki. göre$lilerin &GJ./$/ilı 7e$let, ilemurları Kanununun JJ) i#ados. ıyn rınaG_y AA ıX 'rey A c dı :iX"csrde maı( ır.e(un sayılmalarına ilişkin 2akanlar Kuruluuararı %asırlan))1 rar.mı ar( ederin.., tle%met `&>!= e$lZt 2akanı

*G5.&.ıtiı lGkYl * G=KD)AD*) A F*sour "*.vmi@2!'5:ir KU&K!K6aluLlari cldugu (ere torluğunu(u ;5urBiXinde $e dıpsia< cin koşucundaaydir.la/rr.ak, ibadet yerlerini yBr.etoek ger e$i -GG sayi.A. karuııla/ir,eX işleri Gaşkanlığıaa $erilmiştir.)4)Binlığ.s bu göre$ini, yurti4inde ö&.7&8/e yaklaşan perscr)eli Ble yerinegetırcer.ın gayreti i4imdedir. ncak, yurtdışındaki $etar.dalarur.i(a kaydadeğer tir bıssetıa göt'r'ld'ğ'n' e ey A en ey e irkar yoldur. 2u X))'s dendirki, cseilikle is4i y/ttşiTri.sıc aranmda. bX,1l'c' 0aaliyetler bu boşluktanyararlarr)a guyreti i4erisine 0imX bul)u#airt adar.7a%a 0aıla gecikilmesinde b'y'k sa_)uncalar gören1 ak)anlığıc, ) $lker)itini4inde bu lun iu.ru ek on or. ik $e de$iB eıkınti2ici da ge(en'nde bulundurarak

h basıca kaynaklar $e ırkanlar ara4tır] yoluna girsıştlr2u cr.leder. cıtırak"a< 2el4ika ma%alli idarelerinden ;2elediyelerdenXbX Merke(" Mekke/de bulunan A)n.$a !cla( 2irliği &er.el ekreterliğinden, birtniktar kadre tar.i.ı edilmiştir.2öyleceX saaşiarı ecr' edilen kuruluşlar tara0i:dac 1cic.5sek suretiyle4eşitli $r)a )/ilkelerine $e $ustralya/ya adları $e gtre$lari. ilişiklie).eie gsterıh len personelin *J ]ayılı kanunun JJ. r.aciF2i uyarıncagcnderilsesi plar.lanaı4)1bulun)))), aki adır.2aşkanlığıaca ö(el bir sına$ eant4a seilni4 .bulu)iar. eltr.kr.!ardr.2el4ika/ya gönderileceklerin/aylıkları elika aa%alli idareleri tara0 i( dar.,diğer .'lkelere gönderileceklerin aylıkları ise 6ia lelas 2irliği 8eaelekreterliğince cdtZXek)5ukarda belirtilen şart lar da%i nde alirik .listedeki /göre$lilerin -J ayılı6e$lst =)qurlari >lanununuc. JJ) asdaeei )arırca G yıl s'reyle dış 'lkelerdeaaş)sıs str$s, aayılealarır.a il i4 kin, 2akanlar Kurulu/kararıkt(ırlartaeııa. irinlerine



l$a,et >sleri iB/.)a).r.a)A ;Kıllı =).tı MilıQ 8lıiru ureti.2D>

par]]

A 5ari% GAG*G*!l0rKn >BiiiX B.ıX.Kt.." " / s a

I - lsBos XGsa )D...DAGi*M)r).5.a" lUiLiiil0il 0]i"sıq ZS/.i lı.XtejiZ ail scyadı rs göre$leri yaXı/.ı şers$.elm. -JaDll 7e$let Kenurları Kacu)ior./JJ. S*ad)eGı n,ya1ir.ca G yıl sirB)i iı)ilcoiertie .ıaa4ıs oB00(u)ı X]yllları %ısus.X, saU>arı.ta tac)lcei>5it..rtila.A Bi") lister./."S I. ncu O IJ. ıcci .ırasında k(D0.lı I^lıXeair \)

!ı0tsu Ku).ıl a% GG5D >le ")ja.)a qaX.).)9aııp !.ısZGi. Hğretmesi 5ılaa(?&58.Y:`l/rB.)X lısteıiar. i0cıri irsc %ai).!arınia ıkanlar :ur))iuKararı ittıa( alur.ac)0 eir4$lıiere alt yer." liste ili, Gcrei.)i lBinıerir.e salana.s B ) ı ;:iıt.X5ayyar ilac,.4 OZZ) >B/)eri aXkanı*G->\*)JsD.seoXaa.B"ai.LBkli llotede t)Blerı $] gureL/lti)i cılı ;B< .ertoa#le i/urt dlınco ire$tlotilocltrl i4ia 4er yıl s)ad'etle )acş$(( isin. $eriioen>4 ?J ]$ılıGXaBuau] de0ti"XSSX JJ i#BB li0c8deoine 0eore, aktrılar burulunca lDD.yDAF8tari%inde ktti/orlur.tiri6ci/.tir.1.0r.Z)t*GJen ooen cotil i r0tBM0lıll /SMı/Bm/ıılBıııiıınıı/]iZMMii]illiıii< 1/ııın r]i.....1ega .iZ/.f.m oenA8lA 8lenen 0c.8lEG0c.en cn ooıU:U:RR! ==R5 K83?R=>5=K:>:=R D 5O>Y=:=R D KRR:RVakistan Ulusal eerat Komitesinin %imayelerinde olarakX Uluslararası eeratKongresi, G)A Mart AFJ- tari%leri arasında Vakistan/ın Re$alpindi D >slTm)bad,:T%ere, (ad Keşmir, Vesa$er $e Kara4i şe%irlerinde toplanmıştır. 2u $esile ileilk de0a olarak d'nyanın %er tara0ından gelen m'mta( şa%siyetleri $e y'ksek din



bilginlerini bir araya getirerek kutsal Veygamberin ;5anrının elTmı 8/nun(erine 8lsun< örnek kutsal %ayat tar(ını m'şa$ere etmek, il%am almak $eVeygamberin propagandasını yapmak i4in 4ok değerli bir 0ırsat elde edilmiştir.Kongre, =>7 ) M>:[7)3 3=2\ AFJ- yılı kutlamaları i4in Vakistan 9'k'metiningösterdiği met%e lTyık gayretleri i4in derin takdirlerini belirtmiş $e %isleriniVakistan 2aşbakanına n/akletmiştir.

Kongre ke(a, b't'n M'sl'man lkelere gelecek yıllar i4in değişik mTnada $eşekillerde yıllık =>7 ) M>:[7)3)3=2> kutlamaları yapmalarını $e bunu sıra ileteke00'l etmelerini ar(u eder.Kongrenin gör'ş'ne göre, kutsal peygamberin >R/sı. bi(im i4in bir re%ber $emodel olarak yararlı olacaktır. 2öylece, d'nyanın bug'n karşılaştığı meselelerebir 4ö('m bulmak i4in kutsal Veygamberin >R/sını doğru $e geniş bir te0ekk'r'son derece i%tiya4tır. 2u gayede başarıya ulaşabilmek i4in. Kongre, Vakistanni$ersiteleri ile diğer M'sl'man lkeler ni$ersitelerinde (amankaybedilmeksi(in Z==R5 KR:=R> kurulmasının bir göre$ olduğu inancındadır.Kongre ke(a, ba(ı 2atı ni$ersitelerinde da%i Z==R5 KR:=R>] kurulmasıyolundaki ar(usunu >slTm 9'k'metleri $e M'sl'man insan se$erleri $asıtası ileiletmek ister.**I

Kongre ke(a, kutsal Veygamberin öğretileri i4in ci%an ş'mul bir 4ağrı ile b't'n>slTm 7'nyasına şamil =>7)M>:[7)'3 3=2\ kutlamalarını koordine $e örg'tlemekmaksadıyla bir U:U:RR! ==R5 K83?R=>/nin kurulması (amanının gelmişolduğunu %issetmektedir ;>MMU::9 93 ZVK>53]<.!! h Kongre aşağıdaki %ususları tekli0 eder "a< 2't'n M'sl'man lkelere, >slTm eriatını benimsemeleri $e eriatı b't'nkanunları i4in ana kaynak $e temel kabul etmeleri i4in acele 4ağrıda bulunmak.b< 2't'n M'sl'man 9'k'metlere, birleşmeye yönelik b't'n gayretleri göstermeleri$e >slTmm kutsal kardeşlik bağları 4er4e$esinde birliklerini pekleştirmekmaksadıyla m'mk'n olan b't'n tedbirlerini almaları i4in 4ağrıda bulunmak.c< 2't'n >slTm lkelerine, eğitim $e ilmB araştırma sa%alarındaki gayretlerini4oğaltmak, bilim $e teknoloide en y'ksek se$iyeye ulaşmak yolunda $erdiklerim'cadelede %er t'rl' gayreti göstermeleri i4in 4ağrıda bulunmak.d< 2't'n M'sl'man lkelere, Kutsal Kuranımı(ın dili o)lan arap4a öğreniminiilerletmeleri $e stat's'n' b't'n 7'nya M'sl'manlarının ci%an)ş'mul lisanıse$iyesine y'celtmeleri i4in 4ağrıda bulanmak.e< 2't'n ilgililere, 73Y M:M3:R! &=M>Y=5> tara0ından yapılan $e se$giliVeygamberimi(in ;5anrının elTmı (erine 8lsun< %ayatını konu alan 0ilmidurdurmaları, imTl etmekten i4tinap etmeleri i4in.4ağrıda bulunmak. Veygamberinşa%sı tas$ir $e resmin 0e$kindedir.;M'mta(ları ey% 27U:9:>M M9>M> =:)=9=R =Y9>!!! h Kongre, 9a(ret)i Veygamberin ;5anrının elTmı la(erine 8lsun< lla%/ın3i%ai $e on Veygamberi olduğu. ıi re Veygamberliğinin ni%aB $e son peygamberlikolduğuna X rın eder. Oe buna inanmayanların K[>R ilTn edilmelerini ist.er.Kongre, 9a(ret)i Veygamberin %ayatını konu alan .ı.ın/lu yapımına m'saadeedilmemesini $e gösterilmesinin b't'n 5))lTm 'lkelerinde yasaklanmasını talepeder.Kongre, ==R5)3)3=2\/nin okullarda $e Kollelerde mecB BrB ders olmasınıta$siye eder,Kongre, R2>5)5: [:=M>3)>:[M, Mekke)i ıM'kerre)**Gme/nin ==25 %akkında bir kitap $e araştırma ya(ısı yarışmasına karar $erdiğini$e bunun i4in de beş öd'l koyduğunu ilTn etmekten memnuniyet duymaktadır.Hd'ller aşağıda olduğu gibidir " 2irincilik Hd'l' *E.EEE uudi rabistanRiyali, >kincilik ] E.EEE ] ] ]4'nc'l'k ] GE.EEE j ] ] 7örd'nc'l'k ] IE.EEE ] . ] 2eşincilik AE.EEE ] ] ==R5 konusunda öd'l değerlendirmesine girecek kitap $e araştırma ya(ılarındaaşağıdaki şartlar aranacaktır"A. KitapDYa(ı tamamlanmış olacak $e tari%B ger4ekleri ayrıntıları ilekapsayacaktır.



I. KitapDYa(ı yeni bir gör'ş'n araştırması olmalı $e bir tekrar olmamalıdır.G. Ya(ar, konu %akkında kaynaklar göstermelidir.. Ya(ar, 4alışmasının %akkında ayrıntılar $e biyogra0ik bilgiler $ermelidir.*. KitapDYa(ı okunabilir şekilde ya(ılmalı $eya daktilo edilmelidir.-. KitapDYa(ı rap4a $eya diğer yaşayan dillerle ya(ılmış olmalı.J. KitapDya(ılar i4in son kabul tari%i 2irinci Mu%arrem/)dir.

+. 2't'n ya(ılar kapalı $e m'%'rl' olarak R255: )[:=M>3 ) >:[M=KR=5=R:>N>, M=KK=/ye gönderilmelidir.F. 7eğerlendirmeleri $e öd'lleri aşağıdaki kurul mensupları kararlaştıracaktır"a< ey% 93 27U::9 =:)=Y9, uudi rabistan =ğitim 2akanıb< ey% 27U::9 2>3 9M>7, Mescid)i 9arem >şleri 7anışmanıc< ey% 27:`>` 2>3 27U::9 2>3 2`, =ğitim ?enel M'd'r'd< M=O:[3[ K=O=R 3>Y`>,7in >şleri ederal 2akanı $e Vakistan Ulusal ==R5 Kurul 2aşkanıe< 7oktor 27:9:>M M9MU7 =l)=s%er ey%i**0< M=O:[3[ 27: 93 M=7O>, R255:)[:=M>3)>slTm yesi $e 2aşkang< 37O5U: U:=M,9indistan Me$lTnT. bul lT Madudi, Rabıta yesi $e amad >slTm Kurucusu.

!O h Kongre, >slTmlığın d'şmanları tara0ından 4ıkarılan $e b'y'k >slTm 7inini$e 9a(ret)i Veygamberi ;5anrının elTmı (erine 8lsun< k'4'k d'ş'r'c' yayınlarıciddiyetle takib eder $e kutsal Kur/an/ın mu%te$a $e mTnasını kasten saptırmak$e değiştirmek i4in 0esat kuranlar %akkında kesin tedbirler almaları i4in b't'n>slTm lkelerine 4ağrıda bulunur.;=M3U::9 93 ) VK>53<O h Kongre, toplantılar s'resince yapılan b't'n konuşmaların $e takdim edilenaraştırma ya(ılarının bir kitap %alinde birleştirilmesini $e belli başlı dillereterc'me edilmesini ta$siye eder.;=M3U::9 93 ) VK>53<O! h Kongre, =>7)M>:[7)3)3=2\ kutlamalarını d'nya 4apında koordine $e organi(eedecek bir Uluslararası ==R5 K8M>5=> kurulmasını ku$$etle ta$siye eder.Komite/nin sorumlulukları ise şunlar olacaktır"a< 7'nyanın belirli dillerinde ya(ılmış kolay anlaşılabilir ==R5 Kitaplarıya(mak $e b't'n d'nyaya dağıtmak,b< 9a(ret)i Veygamberin ;5anrının elTmı (erine 8lsun< %ayatı '(erine ya(ılmışeserleri yeniden gö(den ge4irmek $e dikkatle tedkik etmek $e bu eserlerinm'sl'man 'lkelerde kullanılıp kullanılamayacağı %akkında Uluslararası se$iyedekarar $ermek,c< 9a(ret)i Veygamberin rap4a olarak sı%%atli bir biyogra0isini moderngör'şlerle teli0 ederek arap4a olarak ya(mak $e mu%teli0 dillere terc'me etmek,d< Mescid)i 3ebe$B yakınlarında modern kolaylıklarla donatılmış birUluslararası ==R5 K5V93=> tesis etmek $e bilginlerin isti0adesine beda$aolarak sunmak,e< )@eşitli sı%%atli kaynaklara istinad eden 9a(ret)i Veygamberin %adislerinimodern gör'şlerle teli0 etmek $e 4eşitli dillere terc'me etmek,0< 9a(ret)i Veygamber de$rinin tari%B önemi %ai( yerleri)***nin coğra0B et'dlerini deru%te etmek, bunları kitap, broş'r %aline getirerekbil%assa seya%at edenlerin isti0adesine sunmak.;=K=:3 9373 8N:7 59 ) M8R>53Y<O!! h Kongre, 7in 2ilginlerinin temaslarını idare ettirecekleri $e bilgiteatisinde bulunacakları bir >slTmB @alışmalar Kongresi/nin %er yıltoplanacağının imkTn da%ilinde olacağı 'midini i(%ar eder.;Vro0. 7r. 3 KKRVV=35 ) 2=:@>K<O9! h Kongre, >slTm 7'nyasının meselelerini %alledecek resmen 0aaliyettebulunacak bir Uluslararası >slTm Komi)ı/nin i$edilikle kurulmasını ta$siye eder.Komite, aynı (a).nda tek 9'manist din olan >slTmiyeti ger4ek $e ci%an)ş')ul gayesine yöneltecektir.Kongre, >slTm dininin kardeşlik bağlarını ;U%u$$et< ku$$etlendirecek prensibininışığı altında, 7'nyadaki M'sl'man 9'k'metlere 4ağrıda bulunularak 7'nya



M'sl'manlarının samimi $e ger4ek isteklerini desteklemelerini ister. 7a%a iyibir 7'nya 2arışı yaratmak $e idame ettirmek i4in desteklenmesi icabeden M'sl'man5opluluklar ilistin, Keşmir, Kıbrıs, =ritre, ilipin, 5ayland/daki m'sl'mana(ınlıklardır.!6 h Kongre, b't'n $rupa 'lkelerine $e bil%assa lmanya $e $usturya9'k'metlerine seslenerek >slTmın tanınmış ;kabul edilmiş< bir din olduğunu kabul

etmelerini talep eder. Ke(a, b't'n >slTm lkelerinin Kongre kararlarınıdesteklemesini $e uygulamalarını ister.;7r. >M>: 2:>& h OU5URY<6 h Kongre, b't'n >slTm lkelerinin ;&uma g'n'n'< resmi %a0ta sonu tatili olarakkabul etmelerini önerir. Ke(a, buna ilT$eten, M'sl'manlığın >slTmın b't'nkanunlarının temeli olması nedeniyle eriatın b't'n >slTm 'lkelerindeg'4lendirilmesini ta$siye eder.;MM5`:9! =Y9 93 9:>7< h :'bnan 2'y'k M'0t's' h **-6! h Kongre, aşağıdaki %ususları ta$siye eder "a< Kongreye iştirak eden tara0lar, >slTmS öğretiyi ilkokuldan ni$ersitese$iyesine kadar ders olarak okutmalıdırlar.b< rap4a öğrenimi, bil%assa rap4anm ana lisan olmadığı 'lkelerde mecburi

olmalıdır.c< Kutsal Kuı/an/m asgari beş böl'm'n'n e(berlenmesi ilköğretim s'resince /$eb't'n 'lkelerde mecburB olmalıdır.d< Ke(a, Kur/an)ı KerBm/in tamamının öğrenilmesi ortaöğretimde (orunluolmalıdır.e< ==25)> 3=2> b't'n okul $e kollelerde mecburB konu olmalıdır.0< ==R5)> 3=2> %akkında kitap $e diğer neşriyatın sayısı arttırılmalıdır.g< 2't'n >slTm lkelerinde a(ami sayıda =nstit'ler kurulmalı $e böyleceZM82::>?3>3] timleri teşkil edilmelidir.%< 2't'n >slTm lkelerinde a(ami sayıda >slTm öğretileri =nstit'leri kurulmalı$e bu =nstit'ler >slTmB 4alışmalar yapmalıdırlar.i< ?'nd'( 4alışanlar i4in >slTmiyeti öğretecek dinB ?ece =nstit'leria4ılmalıdır.< >slTmm önemli emir $e örg'tlerini takrir şeklinde kaydedilerek %er t'rl'yayın $asıtaları ile yayınlanmaları ta$siye edilir.k< >slTmB a%lTk $e değerlerin propagandasına ö(el bir dikkat sar0 edilmelidir.A< >slTm lkelerindeki nayasal M'esseseler >slTmB esaslara intibak ettirilmeli$e rap4a %alka indirilmelidir.m< >slTmB olmayan kanunlar kaldırılmalı $e eriata uygun kanunlarku$$etlendirilmelidir.n< 2't'n daire $e işyerlerinde anlaşma $e ni(amlar dua ile birlikte takdimedilmeli $e bu yerlerde bir imam bulunmalı $e mescid olmalıdır.o< 7'nyadaki kadınlar islTmB yasaklara uymalıdır.p< >slTm lkeleri $e >slTmB öğretiler yapan =nstit'ler arasında >slTmB edebBeserlerin değiş tokuşu i4in kolaylıklar konulmalıdır.;=Y9 MU9MM=7 =: 9833> h V< 6!! h Kongre, 9a(ret)i Veygamberin şa%siyetleri,%ayatı $e $a(i0esiyle ilgili konulardaki bilgisi(lik $e yanlış anlaşılmalarakarşı m'cadele etmek '(ere, M'sl'man 9'k'metlere $e**J!slTmB örg'tlere, bil%assa Veygamberin ;5anrının/ elTmı 8)nun (erine 8lsun<%ayatı $e $a(i0eleri ile ilgili neşriyatı b't'n dillerde yayabilmek i4in ö(elta%sisat koymalarını tekli0 eder.Ke(a, Kongre b't'n M'sl'man lkelerden diğer d'nya uluslarına örnek olmak '(erekendi 'lkelerinden şeriatı b't'n'yle g'4lendirmelerini talep eder.Kongre, M'sl'man olmayan 'lkelerde yaşayan m'sl'man a(ınlıkların e$lenme,boşanma, miras gibi kendilerini ilgilendiren %ususları >slTmB kanunlara göretan(im edebilmeleri i4in M'sl'man 9'k'metleri 2irleşmiş Milletler $e diğeruluslararası teşekk'llerde 4aba göstermelerini ister.;MU9MM=7 9. 73: h M8R>53Y<6!!! h Kongre, aşağıdaki %ususların neticelendirilmesini tekli0 eder "a< 5amamen şeriata dayalı modern bir >slTm 7e$leti kurabilmek i4in gerekligirişimlerin yapılması,



b< >slTmiyetin muarı(ları tara0ından ortaya atılan meydan okumalara karşıkoymak '(ere araştırmalar yapacak, buluşlarda bulunmak $e neticeler ortayakoyacak ke(a, g'n'm'('n ileri teknoloisi, sanayii $e ilmB gelişmesininyarattığı meydan okumalara karşı M'sl'manlığı ileriye göt'recek işbirliğisağlayan bir &>93 MU: 2>:?>3:=R> K83=Y> kurulması,c< >slTm 9ali0eliğinin yeniden i%das edilmesi $e bilT%are, tedricen b't'n

M'sl'man 7e$letlerin birbirlerini takiben kendilerini bir >slTm 7e$letiolduklarını ilTn etmeleri $e bir ederasyon teşkil etmeleri $e 9ali0eliğinm'na$ebe ile y'r't'lmesi,d< M'sl'man 7e$letlerX M'sl'man olmayan 7e$letlerin, m'sl'man $atandaşlarınıkendi dinB $ecibelerini yerine getirmelerinde %i4bir baskıya maru( kalmamaları$e 7e$let $eya ö(el sektörde 4alışma %'rriyetine sa%ip olabilmeleri i4in ilgili7e$letlere karşı tek $e m'şterek bir ta$ır takınacaklardır.e< M'sl'man 'lkelerde $e m'sl'manların a(ınlık olduğu 'lkelerde, >slTmk'lt'r'n'n 4eşitli gör'şlerini y'celtecek planlamaları yapacak teşekk'l $esendikalar yaratılacaktır.M'sl'manlar >slTm k'lt'r'n'n 4eşitli gör'şlerine sa%ip olmadıkları takdirdekendilerine yabancı olan k'lt'rleri i(lemek (orunda kalmaktadırlar. 2u da9ıristiyanların elinde M'sl'manlara 4ok etkili bir silT% olmaktadır.

9ıristiyanlar bu su)**+retle, m'sl'manların beyinlerini yıkamak suretiyle onları m'sl'man olmayank'lt'rleri kabule (orlamakta $e ni%ayet inan4larını değiştirmektedirler.;MU:O> M. 9. 22U 9>V h >3?VUR<65O h Kongre, m'sl'man 'lkelerde 0aaliyet gösteren $e gayeleri M'sl'manlarıi%tida ettirmek olan 9ıristiyan Misyonerler konusuna dikkatle eğilmektedir.Misyonerlerin bu 0aaliyetleri M'sl'man $e 9ıristiyan topluluklar arasında4atışmalara sebep olmaktadır. 2u nedenle M'sl'man lkeler 9'k'metleri,M'sl'manları dinlerinden saptırmak isteyen b't'n misyoner örg'tleri $b şa%ısları0aaliyetlerinden men edecek tedbirleri %er iki memleketlerarası iyi ilişkilerinde$amı i4in barış4ı yollardan $e s'ratle almalıdırlar.Kongre, birinci uluslararası ==R5 Kongresini tertipleyenlerin tebrik $e inanırki, Veygamberimi(in öğretilerinin inan4la uygulaması ancak b't'n m'sl'man'lkelerin şeriatı b't'n'yle ilTn etmeleriyle m'mk'nd'r. Ke(a, Kongre Vakistan/ınbu maksatla yaratılmış olduğuna $e kendisini örnek bir >slTm de$leti olacakörg'tlemede önc' olacağına inanmaktadır.Kongre, lla%/ın bir olduğuna $e 9a(ret)i Mu%ammed/in w5anrının elamı 8/nun(erine 8lsun< 8/nun son Veygamberi olduğuna inanarakX b't'n M'sl'man lkelere,toplumsal, siyasB $e diğer alanlarda >slTm kardeşliği i4in işbirliği yapmaları%ususunda 4ağrıda bulunur. 2unlara ilT$e olarak. Kongre, M'sl'manlar arasındakibirliği ku$$etlendirecek b't'n 0aaliyetleri destekler $e bil%assa M'sl'manlarına(ınlıkta olduğu memleketlerdeki bu ne$i birlik $e beraberliği manen $e maddetendesteklemeleri i4in b't'n M'sl'man lkeler 9'k'metlerini $e >slTm ekretaryasına4ağrıda bulunur.Kongre, ke(a b't'n M'sl'man lkeler 9'k'metlerine >slTm ekretaryasına $e 7'nyaM'sl'man Hrg'tlerine M'sl'man olmayan 'lkelerde yaşayan m'sl'manları dinleriniunutmamak $e >slTm aile %ukukuna göre idare edilmek m'cadelelerinde destekolmaları i4in 4ağrıda bulunur.Kongre, ilT$e olarak b't'n >slTm lkelerini, >ngiltere/deki M'sl'man 2irliğiHrg't'n' 2ritanya/da >slTm ile 9ukukunun)Varlamento tara0ından resmen tanınmasıi4in $erdiği m'cadelede desteklemeleri 4ağrısında bulunur.**FKongre, Kud's şe%rinin iyonistlerin de$amlı işgalinde olmasına teess'0 eder. OeMescid)i ksa/ya $e >bra%im &amiine karşı yapılan %'rmetsi(likleri takbi% eder.Kongre, 2't'n >slTm lke 9'k'metlerine strateilerini ko)ordine etmeleri $eMescid)i ksa/nın restore edilmesi i4in acele tedbir almaları i4in 4ağrıdabulunur.*-E.Do$y0r@$)/&RH:8&= ..u..M.$.7.



3 703 O>0ctl3!&5!3 &98!8&!3 O7ri ntU>6&9l.M7tKR ?n8M!5=Z. _n denMinisterprdsBdenten des :andes 3ordr%ein est0alen 9errn o%annes Rau9droldstrasse ` oo 7'şseldor0

=etri00t" nerkermung BslaDnisc%cr ?laubsnsgemeBnsc%a0ten als Körpersc%a0t des'00entlic%en V.ec%tse%r geelırtcr 9err ttinisterprasidentilit c%reiben $tm I.ds.Mts. %at sic% 9err 7r.Klaus 2orc%ers.MHnc%en)G>dbac%,Meister $om tu%l der reimaurerloge 1Oor#arts1,in 0olgenderngelegen%eit an >e ge#andt"lslamisc%e Religionsgemainsc%a0ten in/:ande Kordr%ein)est0alen , rcpri/seniBdurc%a< das !slaaisc%e Kultur(entrum Köln.eO,b< die am'/at)u0l)3ur eOKdln,erstreben die nerkennung als KHrpersc%a0ten '00entl>cben Rcc%ts.2islang o%reden =r0oBg. 7r.2orc%ers bat ie, 0'r eine besc%leunigtc 2e%andlung orge (utragen.

7iesem 2egebren sc%llessen #ır uns als ?rc2loge an.jBr reBmaurer %a 9en uns unserer 9erkun0t und unsercr `Belsct(ung nac% 0'r$erp0lic%tet darcu0 %in(u#eisen, dap ungleic%e 2t%andlung $on ı%ren besr 5enMerOmalon nac% .gleic% (u be%andelnder gssel9c%a0tlic%ar ?ruppen >n 50cinera0reibeitB c%qdcmaScratis.c%en taat nic%t %ingena#ien #erden dar0.)I)*-A.X G+Kirc%en unci 0circ%ena%nlic%en Oereinigungen, o0t klcinster MitgO (a%l, %atunser /aat aus #o%ler#ogenen ?rlinden die Rec%te und Vri$ilegien $onKorpersc%a0ten d"s ö0 0cntl ic%en V.rcbts $erlie0 e%r nac%%altig %at dasein(elr.e t/.itglied nteil an diesen Ree0 und Vri$ilegien und dies unbesc%adetseiner Oolks(uge%örigOeit 3ationalitat.3ic%t (u $erste%en da%er, da0t und #arumdann %.und tausenden nge%/orier, işlanıisc%en ?laubens im :ande UV..dieseOergu/nstigung $orent%ilten bleiben sol.l. .i_r_ reimaurer s in b eine7isOri.iiinierung eines gr/dsseren =e$/ölkerungsteils, ;11ren r iits0cra0t #iralle se%r (u sc% itien.#issen.ir bitten ie, se%r gee%rter 9err t/.inisterprasirient, um b%$ bciort (usein.9it $ar(liglic%er lloc%ac%tung !%r se%r ergebenerDi$i) ## /Dttyi]K7as c%reibsr, ]( 9errn 8r.Klaus2orc%ers ist. $orsorglic% in otokopie belse0Ugt,7U--I&R8 :8? = ..u..M.$.7.3 &l3 OtRtl3!&5&M ?R8:8&=3 O83 7&U5&9!3V-oo 7ortmundDtyden A.A.`.AFJFn!slann/sc%es Kultur(entrun e.O. (.9d. des =rsten Oorsit(erden %errn 3ecdet7emirg'lle=euels#eg A**ooo bln -oetir eol#ttr BBcrr 7eir)ii O)/leXOielen 7ank 0iir %ren 2rie0 $om AF.AA.AFJF ira `usaramen%ang rait nciner!nitiati$e bei der :andesregierung $on liordr%ein]] est0alen.tine Vassage !%res 2rie0es $eranlasst mien (u einer nt#ort. !c% #ei2 nic%trec%t, #ie ie da(u kommen, an(une%iren,1 / reimaurer 1glauben nic%t anMetap%ysik1.7a(u dar0 ic% !%nen nitteilen, da die 1lten V0lic%ten1 $on AJIG,in denen das noc% %eute geltende ittengeset( der reimaurer niedergelegt ist,die u0na%me $on t%eisten untersagen.n dieses ?ebot %at sic% die reimaurerei



$on allem n0ang an ge%alten. Kin(u komnt, da2 die reimaurerei $on einem?ro2teil irtrer Mitglieder gerade(u als Mittel (ur O0rgeistigung $on Mensen undelt Zngese%en #ird.=s ist also eindeutig 0alsr%.(u sagen" 1reimaurer glaubennic%t an Metap%ysik1. ir sind gern bereitt !%nen :iterat'r nac%(u#eisen, ausder sic% das ?egenteil der $on !%nen gea/usserten u00assung eribt.D D /j)D)D...),,) i,D,Dt)# D Mt 0r0undlic/%e ?ru/si0cn

*-G&R8:8?= ..u..M.$.7.!3 8!3 OKR&!3!&5&3 &R8:8&&3 O8! 8!U5t&9l37oo 7ortmund *o,den A.AI.AFJF9errn.Mete tsucDo.7?2)2undes$orstand 9ans 2öckler trasse GF looo 7'sse/ı dor0 /e%r gee%rter 9err. Mete tsuSMit !ntere/sse %abe ic% $on !%rem c%reiben $om I+.AA.ds.%r nebst nlagenKenntnis genommen. !c% dar0 da(u 0olgendes bemerken"Unsere =ingabe an die .andesregierung $on 3ordr%einest0alen $om IJ.+.AFJF sollte ni4%t be#irken, da+spe(iell dem 1!slamisc%en Kultur(entrum1 der tatus

einer Körpersc%a0t des b00entlic%en Rec%ts ge#a%rt#urde sondern #ar au0 die ?leic%be%andlung $on Religionengeric%Bet.=s ist nic%t unsere ur0gabe, Uber das !slamisc%eKultur(entrum 8der sonstige =inric%tungen islamisc%er?lau b ensange%b/riger /in der 2undesrepubl ik (u urteilen.ir se%en als reimaurer unsere u0gabe nur darin , au0 die gleic%er#eise?rundrec%ten der Oer0assung unseres :andes .und 0reimaurerisc%en ?rundsat(en(u#ider)lau0ende ung5eic%e 2e%andlung $on 2Urgern $ersc%iedenen ?laibens . undi%rer 8rganisationen %in(u#eisen.ac%e des 9errn Ministerprasidenten o%annes.Rau undtseiner Minister Ast es, aile rgunente, die 0iir oder gegen dieOerlei%ung der Rec%ts einer Körpersc%a0t des ö00entlic%en*-Rec%ts an diese 8der ene 8rganisation sprec%en, (u pru/0en und (u einer Aainne des 5oleran(gedankens und der ?eset(e unseres taates $ertretbaren=ntsc%eidung (u gelangen. r #ird %ierbei sic%er !n0ormationen eder rt als=nt)sc%eidungs%il0e begriissen.0ur uns dar0 ic% !%r c%reiben nebst nlagen als ausserstin0ormati$ und niit(lic% be(eic%nen.enn 0e uns uber !%nen #esentllc% ersc%einende =nt#ickl ungen(ukiin0tig unterric%ten kbnnten, #aren #ir !%nen se%r $erbun)den.9it 0reundlic%enndlUiir)i*-*).aOD1ol0gang teinerKau0rrianrVostelngana) : U. AFJF 5M.3.!1)f),!ndustriege#erkse%a0t Metali



0ur die 2imdesrepublik 7eutsc%landOorstands$er#aKungb.t.0ur aus landisc%e rbeitne%rnerKo1. 0upost0ac% GG)1.rrnnk0urt. Kain A1// ?oebeD*

JFEE Ulm8berta0mger eg ZEJGADI-+IE 0D=%inger tra0ie AF Vost0ac% II-J D w,,, EJGAD---J unct)IAE-A; /7atum A,AE.JF0.tu0$ertrag (#isc%en der llian( Oersic%erungs/?/nd a< dem !slamis&%en Kultur(entruin, b< K't'k inci,5cileigentumsbereic%e im n#esen 7ıinger traHe AF, Ulme%r oee%rte 9errenBi.r $$.0)/./nd meiner b#esen%eit ge0'%rtes 5ele0onat $on IJ.F.#urde ıX"ir%t.ıte mitgeteilt.Jn /./urt)r Unter/)ic%turg (ur ac%e 'bersende ıc% !%nen den c%ri0tsat(

ı".oir.))X . D)/i#alts, 9errn 7r.Klop0er, aus dem ie erse%en #o5len, inuı)O.K))r) rt meine b#e%r gegen das `ustandok0nınen dieses Kau0$er):r)X"os 0)r0olgt ist. in dieserı c%ri0tsat( sind auc% die mir $on !trie] "i.erlassenerı Unterlagen er#a%nt und dem ?eric%t mit 'bergeben $X".)nSt./rı./;iBtt0.) %.ıben ie OerstTndn>s da0r, dail ic% !%r.en die erbetene und$arı )Br tele0onisc% (tgesagte 'b/erlassung der Kau0$ertragskopie im B$)"/r/tnoc% $orent%lte. !c% %abe eigentlic% keinen b4stimmten ?rund Zia0'r. edoc%das ;Be0'%l, da0t ic% diese Urkunde $or dem ?eric%ts)tt)trin keinc)m 7r)itten'berlassen d'r0te. !c% %o00e, da0l ie mic% dieser%alb Zerste%en.bar ?eric%tt/ernin d'r0te aller Ooraussic%t nac% in der I#eiten 8ktober)%al0testatt0indenX #obei ic% %o00e (u obsiegen. 7anac% bin ic% gerne bereit,>%nen die ge#unsc%te Kau0$ertragskopie (uliibersenden.Mit 0r4tindli%em ?russAD*--.K>cmıs. 5isralUOSi"]\ lll5ll!0l56tt9 rfZjU9,>Mtlntlil.kKKnK 5. M 51 5!/M M88 U# K, Z.l9//// 0ttrn8r ) 8tto 5r#)y?roesriaBr der ?roealaeder XtZ1 una örgeA9'nraXr. AI !.-E& 8crt)nnöenr geerıe) 9arr 7r. 5r]rytbir uurcan dmon >n Kanntnle gesetrt,Gee] !%re eır)urGle :o4Z nle !nitiati$eerrl/0en net.u] öle 2eı8iurge) dZr !ıir/.s&Zı Kltur)r16.rt. und inre.) ?e/)al)d)en _m die aner]e/$ı_ng de] 5elem in cer 0lundesrept.bllk 8eutıcMla.)dund n u]]ttZ0lln ıu uttra1.tıen .8m1)5 prte1ıZ) #ir !%nerS t iOre)ı ursarer?anel)taer '1aZren ]u0rictig]Z 7enk auaE0 2rlt,dZr) >] eZn Miriaterpr+alGZ).t0)S de] :0)&M crGrnl1)ıstalt(ugalcttc. %ab0n ,#laaa]1 Z>r _] 0lus&rc9 clntr ]Z)0lluna)ualsa Iucnı.i0i,^lZ dZtı öelite 8er Zt)racMielt #nc EZr alöıt)losl4k2/.t öZr 1ZZ.h)7Z/cOJ2.l] ataplct.ar.r gZ)r"].) 9rr 5rr) ,tl0. si] aitte $arsicn.)/), caa] )ir Zoc%k'n0tig un]]re 0ea.e &tır"e)4u0* $Zr.rZten Zeröen.aaa 1ar. GZr 0rZi)naurarlaccn t)X.1jX nint 8urcn Z/)al pcZr gaae."llc%] Rcal'n4cr.tntg4Zntr]ttı öar .7Z'r /ıjecte #Br %e0Zr,G] )>r auc0. ]Z!tırMı ]it derUntaraBtiung deZ reis#rertma entasrZcriZ)id Bnrcm +ciZll recnnZ).k0ir$Z).



&in] ?Zj5]ir.]ZnksB,t mit de5) &nrletentu] %at der lalam in deZ ?la$be)ZnMatap%yalk.o&tori in eiea) ?let])srte (u grsaae UtcrZclZd] $arnandan]l]&, Uaı u1l Zter mit ie1 0rtirZ_rr.)S, die an Metapyei 0ilcnt glZ]7Z",$Zr^l)iıieX,.]t ur)itr gtcl)aa)5 y]r0>lctur4 Z$ dia 8amekrı/"lZ urd aurdi] rei%/.t des 9er)acieı, ]r. da.)en pitşe dlZ ral%e>t da] ?Z#lZ]Zıe atZM .

Mit unaeren ait en 8racnan 0r die `)kyn0t da] rai#iarartuma $ar)blalöanlr /*-J9e/rrar. 8tt) 5ra$r.$eDo ?X.]log [.V.u..M.$.7.Ku%nstr. AI-oo 7ortaund oMl t)t5 !. 0cli AtF!slarisckes lulturLeat rua Ulae%r gee%rter 9err 7r. 5ranr !8b#a%l es nec% u]ıt"n letıten c%rl 0 t#ec%s]X eiae ge$isse lelt $erstric%eaisX, ]8c%te ic% nic%t $ersluata, !aneo 0ur !%r 0reuad)lic%es c%reiben

aetnen %ersllc%stea 7a%/c a)ssuspre.%ea.7a dieses Vroblec lıuıernoc% nicbt an Ztiner ktualitt $erlorea %at,nöc%te ic% !%nen unsere 7oScuaZntetion, die #lr bereits ea !%rc ?rosslogonbersandt %aeen, auc% !%nen persantic% Uberreic%en.e%r gee%rter 9err 7r. 5ra$ny, %eute uoc%te ic% ]lc% ]!t elner ]ltt an ie$enden und %o0r/e, daG ie air die Oer$irillc%un] dieses n)liegenseraogltc%en OGnnZr.D ir %ettea um dea tlr0cisc%ea rbeit)ne%mern das#a%re &esic%t des !ilaLic%en Kulturıentrua lı seigea] in unserea7?)!n0orrsetionsblatt 0tlr tarlclsc%e rbeltne%aer, au0 das an ieadressierta c%reiben das !lasisc%ea Kulturierttruaa K0lln $er#iesan,#elc%es ie in !%rea 8rgan 19Loaaclta anuarD ebrar AF!o1$er'i0).ıtlic%t %atten. 7iesar 2ta#ais %at utter dea t8rclsc%en rbeltne%Lern sa einen groen nklang ge0undea, aa G #lr ltmer #ieder nac% den8riglnalsc%relben de laiaaisc%ea Bul)turiantr)uas ge0ragt #erden. ]!reel Kir ie ]!glic0c, 0alls die] keint /nanne%ailc%keiten ait sic%brlagt, una eine lopie des 8rih ginalsc%reibeas (/u 8berlassen 5 !c%#ire !%aen t%r $erbundea, $ena ie air dies eragllc%ea k0lnntea.!c% uc%te aic%, etit ac%on 0ur !%re Unteratatiung bedaakea, uad. $erbleibeMit aerıcs besten 38nıc%ea.7eutsc%er ?e#erlcsc%a0tsbund 2undts$oritand bt. usllndisc%c rbeitaeuier5rklsc%es `entralb8re l..*-+Kcmal %/&R !stanbul Millet$ekili.FJ/!!D!FF=rdoğan 2ey.0iilT tari% mektubunu(u aldım. ?a(etede yapılan derişiklik eskisine na(aran0arklı olduğu ş'p%esi. akat benim ar(uladığım /mBiken)/.eliyet)te de degi)A.Jannla da%a d'(eleceğini 'nit etmek isterin.7.E..nin bi(im karsımı(da b't'n 'c' ile da%a doğrusu b't'n 0itne $e 0e)adı ilecep%e aldı0tını bir m'ddetkenA)er i anlamış buluruyoruX . 9err19as in0er/eya(dıkları mektupta da aynı (e%irleri kurmuşlardı. 2en de 9err 9asin4er/eX . Rutecekk'l/in, )0ri(den (iysde lman Milletine yapabileceği 4ok b'y'k (ararlardanendişe etti), ,imi söylen i.1*A i sı. &s/nderdigini( Lektup, bunun yeni bir$esika1S olmuş bulunuyor. Vu yadının, t'rkXe, tam $e iyi bir terc'melini banat/ncer)1iek i^t0unda bulunursanı( memnun olurun./=s a)enX 2'y'kel4ilik terc'meetmiş. 8nun bir n's%asını elde ederseni( iyi olur.9u $esile ile selTmlar eder, 4ö(lerini(den öperim.Kemal 5acar*-F78FGIGIEG / / ;OM)D0t )))



IGIE* 0(t trsayln keral ka4ar beye >letilmesi ricasıylakemal ağabey. de mpr, part je $ou" serials tres reconnaissant si $ous $ourt/)ler1)/accoraer la permit ion 0le oeanser un cayenent trl))es.ripı, &es aionıesdes unions isiamicyes. en iemandant pour c1ane oeu lois./.: se rasse

/ellemen d/errers et AA est tr0is &i00icie de sul$re les comptesregui.lerement. Qe Ze re"E/is seSa de $ous re$olr bientot en allemagne. nc)s r)o).)aoes et ]ssautalons tres din ı)ıguees.er0logar olcaytc0a I":et itaDi1Ge$ i butun arkadaşlara selamlar say/SS la)1.aii10lX )i 4 ]:lı)Bl e*.enen 1isa Xa)i*_] S:tcegKJ,cck te/.0 t y :e) >yi G k T):a/)

nir mbonn b'y'kel4iliğine mete atsu/nun gönderdiği /lar yemeğine)kati :an e:cilikmemurları konutu ya(lyl, bug'n ekspresle 0a(ilet kltabe$l adresime postaiadlm.bir 0otckoolsiıe de %arun %ocaya $ereceğim, goknan $e me%met ali beni (iyaretlekonuyu #ankemeye lntlka: ettireceklerini,)ögd $e atsu aley%ine ğ da$aa4acaklarını,ayrıca alman dlslsleri bakaniigina dardgb $e atsu/yu resnen şikayet edeceklerini bildirdiler.Uanadolu ga(etesinde gen>s bir kampanya ile konuyu kamu oyuna enetkin biclrde yaymağa basllyacagin. ba(l mal(eme da%am[tcplama gerekiyor.!9>kinci konuyu ise transl(ca ya(aylm")EEnp m6m r m LE*JEislam 2irliği/nin abone 'cretlerini G)er aylık aralarla ta%sil edebilmem i4inm'sade $erecek olursanı( ş'kran bor4lu kalacağım. u anda ta%silat I aylıks'relerle yapılıyor $e %esaplarda bir 4ok %atalar doğuyor. 9esapları s'reklicontrol etmek ise 4ok (or oluyor.i(i yakında tekrar lmanya/da görmekten b'y'k bir mutluluk duyacağım.=n iyi dilek $e %'rmetlerimle. $=rdoğan 8lcayto*JA)).Zi0tmt#mmsm jvenmm6n#m2ma6mvo { 80 # o { A

c ;D! trt j )] r n

Z E] r r.j o )



c E< G c # 1 ) G c t8 5E ]j G di 5]h Z Zt) t ]

h Z a o o n #A j Z1 o 8 0tl ;J 8 Oj G r & 5 0)

G # G ]) c

M G qr oF ) & a Zo

8 3 ı)5 c

G Z i] A ] )

n ] j rI ! B ( s s s B s a B3 F SB./Bi Ga ] ). r) .8%. & j)). A ] r)F G j) Z5 F &5 & 5 ] Gc#u$nZcr o ] 8 9) cGG)G]] o] ]85] .). t5r)ö ] t5 c ..no]] h 8 A] B"Bs"BG.B ). j j

. G 5 G M. >t .] & 3)j 8 ] ] ] ] G8 A] G Z t) Z 5 ]5 8 ].j a ] jj ]& G )Z r Z )ı Z")Z] ,Z ] ,) _ ] , Z te 8 ]j]Gr) G ) .)G &:Z)G]8&O)]tr M. G Z j) GGM) ZG 8 G ) )# ) * 1 , / ) Ao .] m e a /)) & a]]S)]) A! B * ! " ! * * .A]j)ZcnG M)inin>li iM ] ] o 5 G ttr j m t a o o s #8jr)r)GGGBBi" )\ı ]e s ).*& 5 G ) &UA)[Laig. 6anaL 0canaL n Laiau. im LsnaLi



ouyZetcillk ssL)rt atasemir sayin aii/)al orkan !t oir na/tadirde$amii >rtibatta bulunuyorum, bu illski dana yogunias)0llBlKtlr. ]uy'KelclUglı asilsi( $e yanits raporlarlyla itgl]S M:gi &du genelme)keXlne $eril.nisat lr.ote yandan, ankara/ya gitmesi asarianaZ parttl)a)asl komisyonda yer alan dr. #orner Re ön'm'(deki g'nlerde gör'şeceğim. ocnu ne de$amlı lrt ibattayim.bocnum ta0tkikatl) bu durumda

)kesinlikle makem)e sa0basina intikal etmemelidir, co genls sa$undatedbirleri dusune)e$,sa$e in ı% kararlnl bekliyor(.{ bonn/da >lmi araştırmalar merker indei son teşebb's '(erine Sjn%akkinda oir raoor na(irlanmaslni 'stlendiğimi( takdirde, oaska kaynakla)a>%tiya4 kalmadan blinle işbirliği yapılabileceği tekli0i ortacactkmistir. nailrianacak bu lint rapor karsiugi ayrıca 'cret GBF)ec]ktir.5ie.)kle( tara0>ndan.got( $e ocum lie bu konuya aclkiik getirmeku(eretoolanacaXir. uln/da $erilmesi tasamanan kon0erans, eksik 7ilgl alBnmasi sebebiyleyanti ortaya konmuştur.yöneticilerle yastill] tele0o1 gör'şmesisonucu,tartismaya nete atsu/nyn da katUacaglnB $e ayrıca milli gör'şten birdin adamina da so( %akki $erileceğini öğrendim .esasen AEE kadaralıtanln >(leyecesl bu kon0eransa böylesine önem $ermenin l'(umsu( bir

Zesai olacagi kanaatindeyim.e $ous al occupe/ tellenent :ongtemps a$ec mes eLplicationsdetainees, ne $ous lalsse( pas deranger pour les malaises denos $ilains ennemis. e $als $ous mettre touours atı co.urant fi$ec les no$eıles d/lcl, en altemagne.merci pour le seour a strasburg, en sou0taitant tres procbainetre de nou$eau a$ec $ou/s au conseil /europe.mZ* %ommages et Zes salutations tres cordiates.erdogan o:caytaı{{{0i.{t.{.{{{i{{{{{{{{{{{{;. ,.5ottmu( atlnaistl0 ]0d teşekk'r dratabeyimi(e arı ede:la /0tayiriı aksamlar Z>(ede e0d.*J=tra0lı ır.al'matlTrımla başını(ı olduk4a 4ok aşırttım. Kesap d'şmanlar un (ınyarattıkları (orluklar, si(i yolunu(dan alıkoymasın Slmanya/da oluşan olaylar konusunda si(e s'rekli bilgi. göndereceğim.trasburg/daki e$ sa%ipliğini(e teşekk'rler ederim. Yakın bir tari%te tekrarsi(inle birlikte $rupa Varlamentosunda bulusabilmeyi umud eder, en iyidileklerimle %'rmetlerimi iletirim.=rdoğan 8lcTyto*J*;5 M Mh G

n o G .)n oBpıı .)8 )] ]) 6] c]Z.en8<c t)0) 5 ;6 G EA Zj ,6A 8 6 .h ]h ,) aG .)M))ir r)



j*

Mı6G56 6GnG66GAG6La)iaLyna

a ]) K)Z) 2l 5 !] !]t 8t . ı)G ) M)a L o Zo!] _ &u) GA] t) 0i<*S) j]

j th 6) &t$ c m m

i$ Zı o tn o] aA a m t$ ) G8. 0it u 8p a t] L ah 3 ıh orJ c# otn*Gj O]a t) ] t t e] E. t 6 t! !6anaL 6GJG| LanaL LaiaL &8AI*. Mart/ta tekrar 4ör'yebileceimi(i ZmZd eTer $e e% derin %'rmetlerimisunarım=rdoğan 8lcayto*J+7 7>`>3>bdulla%oğlu, 3i%at" A++ bdulkadir, Volat" AAJ bidin, Yusu0 `eynel" JA,J+,JF, +E, +G car, 9. 9'seyin" IJ ddas, min" G*J ğagil, =rol". A+ %met,9urşit" GEG %metoğlu, e0er" A*G, A* k, li" AE+, AA+, AIE, AIA, AI,AI-, AIJ, A-, A-F k, Musta0a" IJI kan, 9'seyin" AFA kbal, 8ktay" G*,G+-, E* k4a, Reşcan" GF k4aba, ö. aruk" IJG k4alı, &e$det" A*, A-,AJ k4a'oğlu, Re0ik" AA, AA* ki0, Me%met" GJF kkoyunlu, `iyad" IF*, IF-kmermer, Bmdat" I*, I*,I**, G* ksay, 9asan" AJG, AJ*, IA+,GGF, *, ** ksoy, 8ktay" EG ksu, Mete" AIJ, AGA, AG, AG+,AE ktar, 9alil" A+F kyıldı(, Musta0a" AIE, AIIl Ranl" GFl Rani, ali%" GFl 9arety, 9'ssein Mo%sin" A+Al aisal, Mu%ammed" A+*l %da%" AEElgan, !0aldun" +E, +G, +*lgan, %met" +E, +Glgar, 9amid" GEG, GE



li, 8mar bdi" A+Jlkan, ey0ettin" AE-, AEF, AAE, AA*, AFElpay, 3ur%an" A-Altaş, Yusu0" IJIltakula4, 5ayyar" AEE, AIJ, A-E)A-I, AJI, IEG, IE+)IAA, IA*, IA-, IAF)IIA, II)IGA, IG)IE, I-, I+J, I++. GIG, GI, GIJ, GI+, GGE, GE, GI, G, G*A, G*I,

G*+, G*F, GJJ, GF, E, *-, -+, JF, ++, +F, FG, F*, F-, *E-, *IFltınö(, ytekin" G-Emer, M. a#si" A+Jnlatan, %met" IJInsanan, 5aki" FJrcay'rek, &'neyt" GI*, G**rıkan, 5'rkTn" AFG, AFnkan, 9asan" AEF, AAE*JFnkan, Me%met" AAE, AA*, AFE nkuşu, Yusu0" AJ+ rsan, Me%met li" AG+ rslan,li" JA, J+, JF rslan, bdulla%" A-+ rslan, bdulla%" IJ rslan, Kemal"IJG rslanoğlu, &emalettin" IJI sal, 5alTt" IG- sil, ?'ldane" G-E silt'rk,8ğu(%an" +E slan, 'leyman" AG saroğlu, li" IJ slan, 9alis" IJG

slanbey, mit" AF, I*-, IF, G-E2aban. &i%at" AI, AG. A,III, G 2abuba, &e$at" A+F 2ağcı, li" AE- 2ağcı, 7urmuş li" AAE, AA*2ağlı, Me%met" AFE 2ağdat%oğlu, ì%ni" AFE 2ağdatlıoğlu, >smail" AFE 2akşık,ere0" GEA 2albay, Musta0a" I-* 2alcı, Kadir" AI 2alcı, =rgun" G--, EF2aloğlu, 3iya(i" J*. +F. A-* 2altan, 2a%ri" A-+ 2altacı, &a%it" IJG 2aransel.li" IE+, IIG, I-E,I-A, I+E, J- 2arlas, Me%met" -E, -A 2aşol, 9alil" IG- 2aşoğlu, Ri(a elim"A-E 2aşpınar, >smail" I-- / 2astun4. Y'ksel" AIşık, Meli%" +*, +J tabeyli, 9'samettin" GE*, G+J taklı, Mucip" GE*tase$en, sa0" A+F teş, 'leyman" A-A teşin, 9'seyin" I*G tiyas, ebnem"IIG $cı, =şre0" + yanoğlu, 3urettin" III ya(, 3e$(at" GE+ ydın, Me%met"A+, A+F ygın, %met" AE- ysayoğlu, Ra0 et" GE* yta4, èki" A+F (ap,3i(amettin" AGJ2aturalp, Recai" III 2aykö(, &elTlettin" IJG 2ayrak, Murat" GJ, JF, IEE, IEI2ayraktar, Koksal, AJ 2ayraktar, M. e0a" AJE 2ayraktar, 2a%attin" A+A, A++2ayram, 2a%ri" A+F, I-F 2ayar, 3uri" IG- / 2aykara, èyyat" III 2ay'lken.9al^k" III 2ayer, Yal4ın" G*F 2ayar, &elTl" GAG, E+ 2elen, emi%" AG+ 2erksan,8. aruk" AJ+ 2erksan, el4uk" AJ+ 2erkem, ö(er" I*G, I-+ 2erberoğlu, =nis"I**, GAF, G-E 2eşer, 9alit" AAE, AA* 2eşer, 9a(ım 8ktay" FG 2eye4, 3ecat" AFA2ilgi, Musa" AI 2Ugin, Ma%mut" AE-*+E2ilgin, ìyaettin" G+ 2ilgin, Yusu0" IJI 2ilTloğlu, 3airn" A-+ 2ildirici,aruk" I*+, G-E 2in bdulla%, bd'la(i(/i" A+J 2in bd'la(i(, aysal" *E 2in2Ts, ey% bd'la(i(" GFE 2inicioğlu, ami" AJE 2ingöl. erb'lent" III 2ina,èkeriya" +G, + 2irand, ltay" GJ 2irincioğlu, %met >%san" IG- 2odur,>bra%im" A+@ağatay, 3ur" G-E @ağlayangil, !%sarr abri" IG-,G+J @akır, %met" A+F, I-F @akmak, %met" IG- @akmak4ı, &e$at" IF*, IF-@alışkan, 9'samettin" IJI @a$uşoğlu, bd'lkadir" A+F @elebi, 3a(i0" A+F@elebi, =manulla%" GE* @elik, 3ecati" +E @elik, %met" I--2ommel, Oon bdul$a%id" FJ,F+, FF 2oran, 2e%ice" G-E 2orc%ers, Klaus" AIF 2o(beyli, erru%" A+F2öl'kbaşı, 8sman" AA* 2ro%i, .K." GEG 2urun, 9amit" AIG 2'lb'l, Musta0a8r%an" AIE,AII 2'y'kdeni(, dnan" A+I 2'y'kkoruklu, e$ki" AFA@elik, 7oğan" A )@elik, atma" A @etin, 2ilTl" G-E @etin, 8r%an" IJI@etinkaya, 9ikmet" GJ @etiner, elT%attln" III @etinoğlu, 9ulusi" A+F @e$ik,Musta0a" AFA @ırpanlı, Musta0a" AA, AA* @omoğlu, >smet" XG+ @orap4ı, Musta0a"AA*&an, 2arış" GAF&ander, 8sman" AI



&ant'rk, Kemal" III&an$er, &'neyt" I+E, I+A, GEA&ayma(, a%in" A*&ebeci, &emal" AJ+&elasun, edat" IFG, GIG&em, >smail" -G

&emal, 9asan" IAE, GIG, GI*, GGI, GG, GA, G-, GJ, G*F, G-E, G-I, G-+, GJ+,G+, GFF, E*, *IF&engi(, Rem(i" AE- &era%oğlu, 3uri" AJ+ &ey%un, =krem" IG- &i%an, =rol" AJ&indoruk, 9'samettin" I+,I*I, I-*, IGI, I+, IFE, G*I,E+, -- &i$aoğlu, ?'neri" IJ &oşkun, =nis" *AJ &oşkun, 9'seyin" AJ+ &raLi"FI*+A@öl, Me%met" AJ+ @öll', ri0" AJE@ul%anoğlu, ikret" I, I*. IJ, I**, I*-), I*J7ağlı, Kadir" AFE 7alan, 2edrettin" GE+, G- 7amar, 9asan" -F, J+, JF, A**,A-J, A*+. 7a$ran, :'t0i" AE-, AAE, AA* 7ayınlarlı, &elTlettin" IJG 7ay%an,9asan" I-- 7eğirmenci, Me%met" A-* 7eğer, =$ren" G-E 7eliorman, 9ilmi" AAG

7emirg'lle, 3ecdet" JJ, AE,AGE 7emirtaş, 2ilTl" + 7emirbaş, Me%met" A+A, A+I 7emirel, 'leyman" AEI,A-F, IGA, IG*, IG-, IGJ, I-I, I-+, IJI, IFF, GE, G*A, G*I, G*G, GJF)G+A,G+J, G++, E+, F, **, *-, J+, +A, +F, *A, *AF 7emirelş 9acı li"+F 7emirel, 3a(miye" *AA 7eni(olgun, KTmil" AEJ 7eni(olgun, er%an" AEJ7enktaş, Rau0" IFA7emire(er, Musta0a" IJI 7emircioğlu, bdulla%" IJI 7er$işoğlu, alim" G*F, G-E7in4er, 3a%it" J 7in4er, 3a%it Rı0kı" A+F 7in4erler, Oe%bi" AF* 7%olakia,Man$it" AEE 7oğan, :'t0'" +E, AIE, A-A.IG+, IJE, IJA, GJ, GF, E,-, F*, F- 7oğan, =mir" IJG 7oğanbey, Musta0a" AA, AA* 7oğan, Me%met 7. I+G7oğan, Yal4ın" G*G, G*+, G*F,G-E, GJI 7oğramacı, >%san" IJ, IJ*,A 7olmacı, Muammer" A+I 7onat" Ya$u(" *AA 7önme(er, ul%i" AJ 7umanuli4,alki" FE 7ural, 3ail" + 7urmuş, >smail" IJG 7urduran, lpay" I-J 7'(yol,>bra%im" G*I=ce$it, 2'lent" IGJ, I+, I*A,GE*, GE-, GAF, G*)E, I,*, -, +)*E, F- =ce, 9'seyin K. A-+ =ğridere, 2asri" AFA =kinci, 9asan"IG- =kmek4i, Musta0a" IIE, IIA,II*, IG*, IG+, GI+, G*-, G*+,GJJ. E=rkmen, 9ayrettin" IG-=kşi, 8ktay" **, *J=l =%del, bdulla%" ++, +F,FF, AEA, AJA, AJI, IE+ =l 9arekan, Mu%ammed li"IIJ, II+, IG, IA, IG, IJA,GIF, GGE, G*A, FJ =l 9'seyni, 9acı =min" *EJ =l aisal, Mu%ammed" AJJ*+I=l ttas, =min" GAF)GIA=l a$$a0, Mu%ammed" GE,G+J =l ey%, ey% 9asan >bn bdulla%" GEG =lg'nl', 9ilmi" AG =me4, @etin" *+=miroğlu. Metin" AFG =mirosmanoğlu, li" A+F, I-E,IJE =mirbayer, 7urcan" II =mre, Me%met" AAE, AA* =nsari. `a0er >s%ak"/ GEG=rbakan, 3ecmettin" AG, J, -A, JI. +E, A*E, A*A, IEA, IE*, GFI, EI=rdem, Kaya" IAJ, III, IIG,IGA, IG, GG-, GGJ, G, G*I =rdem, 9akkı" G-E =rdemir, &a$it" IG- =rdoğan,Ma(lum" G-E =rel, 5eoman" -F, FA =ren, 8r%an" IG- =rdik, >smail" AFE =rgin,edat" IJ-, G-E =rgin, li akir" IF*, IF- =rgun, M. 5e$0ik" GJ, GF =rgun,8r%an" IJG =rim, 3i%at" FG, F*, F- =rkal, Me%met" IJ =rko4, 9alil" AFA=rli. li" A+F, I-F =roğlu, 7er$iş" I-+e%mi, 9asan" AA )ersoy, 8r%an &emal" IG-



?aye, Me%met" AGJ ?edik, &anan" G-E=rol, Me%met" F-=rpamuk4u, >bra%im 9alil" A+I=rsin, 3urettin" IFG, GIG, G+-=rs'. Oe%bi" GE*=rt'rk, Me%met" IJI

=sener, 5ur%an" III, IJG, IFG, IF=te, =tem" A*=$ci, %met" AFA=$liyaoğlu, >l%an" II, G=$liyaoğlu, ?ök%an" AG+, AE=$ren, Kenan" AI, I+, IF, A+E, AF, AFF, IEG, IEJ, IE+, IA, IA-, IAF, IIE, III,IIG, II-, IGE, IG, I, IJ, I+, I*, I**, I*F)I-, IJ+)I+I, I+J, I++, IFI,IFG, IFJ)IFF, GEA, GEI. GEJ)GA+, GIG, GI, GG*, GG-, GGF)GA, G, G*E, G*G)G*-.G-I, G-J, G-F. GJG, GJ*)GJ+, G+G. G+-, GF*, GFJ)EI, E*, AE, AA, A*, I,I-, I+, IF, GI, GG), G. G-, E. -, J, F, *J)-A, -, --, -J,-F, JA, J)J-, J+, +F, FA)FG, *E-, *E+, *AA)*AG, *A*, *IA, *IF =ygi.Me%met e$ket" G+I, G+G,GFE, FE, FA =ymen, 5opbaş" A+, A+J, A++,

A+F =(er, Ri(a" G-Eidana, li" AE- ikret, 5e$0ik" GJF??en4, ey%e" A-I ?enellioğlu, Me%met" AJ+*+G?e(en, =n$er" AFA ?e(er, Mecit" AJE ?e(ey, M." AFE ?e(miş, 7eni(" *A* ?iritli,>smet" *IG, *I* ?%ouri, >kram" +G, +, FJ ?ot(, Man0red" AG+, AA ?ök, ali%"A*A ?ökdeni(, >%san" AA* ?ök4ek, &engi(" AJ+ ?ökle$ent, %met e$ki" GEI?önl'bol, Me%met" I*, IJ,I**)I*+, IJ, IJ*, I+*, I+-,G*, G-F, GJG, GJ ?örme(, >bra%im" AEI ?ö(e, =rgun" A-A, *EG, *A-,*A+ ?'l, 5emel" + ?'l, 9ilmi" FG ?'lcigil, Musta0a" IG- ?'len, ettulla%" GF?'ler, 2e%4et" IJI ?'lg'n, Yaşar" AFA ?'m'ş, Musta0a" IJG99ale0oğlu, Oa%it" AA)AG, A+.G** 9alıcı, li ?alip" GF 9alis4i, li >%san" A*Aj)A*G 9am(aoğlu, 9alil" AFE9as, elim" AEA, A-+ 9assouba%, Ma%moud amil"A+A!!lıcak, Kemal" AI !lıcak, 3a(lı" A, *E+ imik, >l%an" A+I?'n er, gT%, 8ktay" A- ?'neş, ali%" IJG ?'ney, Ramadan 9'seyin" A-J1,. I*G?'ney, M'nir" III ?'ney, ali%" A-E ?'neylioğlu, Yılma(" IJ ?'n$er, emi%"A-, AJ ?'ran, M. ri0" IJ ?'rkan, %met" AJG, ++ ?'rkan, Ulu4" GE*, +.*E/ ?'rpınar, bd'lkadir" AFA ?'rsel, &emal" GAG ?'rsoy, 8sman 3uri" I-F?'r$it. =rkan" GAJ ?'$en, li Rı(a" I--, I-J, GJ,.G+. GF ?'(el, 9asan &elTl" IEJ, IE+,. IAJ, IGA, IGI, IGG, IG, IA, IF, I*I,I-I, I-*, IJ+, I+I, GEI, GG-, GGJ, GA, G*, G*-, E-, AF, IE, *I, *G, *-,+F, *A, *I9atipoğlu, H. Oe%bi" AFG9ikmet, 3a(ım" *EI9immet, ?alip" +E9indi, Mosound" FI9oca, bdula(i( Mu%yiddin"IJ-, IJJ, IJ+ 9umeyni" -, -A, FA, F*, AFF,.GFI, IG, GA!rmak, abri" IA+, AF !rmak, adi" FG !ssan, %tar" +E*+>4el, Kay ı%an" AJ>4ö(, 5alTt" A+A, A+G>%sanoğlu, =kmeleddln" A+F>nön', >smet" GAG



>nön', =rdal" IJ)I*E. I*F)I-I, I-, I+E, I+I)I+, I++. I+F, IFI. IFF)GEI, GA+,GAF, G*E, G**, G*J, G-I, G+-. AG,i$ko$, 5odor" *AJKaba, >bra%im" AGKa4ar, 9alil" AAG, AAKa4ar, Kemal" JJ, J+, AE, AE-)AA*, AA+, AIE, KI)AI, AI-)AI+, AGI, AG-, AE)

A+, A-F, AFEKa%raman, %met" IJGKalaycı, Mu%sin" IJEKalaycıoğlu, Musta0a" A+IKalyoncu, 9asan" A+IKalyoncu, %met" A+IKalyoncu, &emal" A+IKamel, alT%, bdulla%" A+AKamel, 9asan bdulla%" A+AKamel, 9.=. ey% ale% . A+AKamel, bdul Ra((ak" A+AKansu, !şık" G-EKapani, M'nci" AF

Kaplan, &emalettin" F)+, *I, *-, *+, *F, -E, -J, JI)J*, JF, ++)FA, F*, AEI,AIE, AII, A*A, A*G, A*, A*J, A-G, A-, A--. A-J, AFA, AFF)IE-, GA, *EA, *IKaplan, bd'lkadir" AFAKaplan, 9'seyin" AE-, AEF, AAE, AA*, AF;AKara%an, %met" IG-!I+, GI, GG. -A, --, JA, J, J-, J+, *E-. *AA. *AI, *A*, *A->pek4i. bdi" G*F, +>slTmoglu, Muni0" IG->spir, Musta0a" G-E>yioldu, %met" A-E>(mirli, Resul" GF KKarakaş, &a%it" AA, IG, I++,IFE. IFA Karakaş, >smail" IJI Karaman, up%i" GE* Karamala, 5emel" A-Karalı, Ma%mut" AJ+ Kara4oğlu, 8sman" AE- Karasan, 9'seyin" IJ Karasu,aba%attin" IJG Karataş, aban" AGJ, AG+, A Kara$elioğlu, KTmil" GE* Karşı,Me%met amet" FI Karman, 3ilay" GAF Karmal, 2abrak" *AJ Karayiğit, %met" IG-Kaşık4ı, 3u% Me%met" *I,*G Katme, bdul Msait" AEE Kaya, ömer" I-- Kaynak, adettin" A-J Ke4eciler,Me%met" GEI, GEG$* Kelleci, Mu%ammet" IG*, IG-i.I-+, G*A Kemal, 9'seyin" GFF, EE Keskin, 9akkı" A* Kıbrıslı, 3a(ım dil" I*GKıcıman, Me%met" I*J, G*G*+*jKılı4, 9asan 9ayri" AG Zili4, 9asan 9'seyin" AG Kılı4, 8sman" A+F Zili4, `iya"I+A Kılı4, elT%attin" IG- Kılı4, ltemur" *IA Zıran, Yusu0" AFE Kırat%oğlu,=sat" IG- Kırca, &oşkun" *I,, *G Kısacık, 'leyman" AII Kısak'rek, lTattin"A+F .Kiğılı, %met Ya%ya" A+I Kocatop4u, a%ap" III Ko4, `'beyr" AII Ko4aş,adi" F* Kolcu, 7." AFE Koraltan, 5e$0ik" IG- )Koru, e%mi" *IF Korut'rk,a%ri" GAG, G-, GJ,G+, E Korkma(, 3uri" IFEMMakasoğlu, Yasin" IJI Maras%de, 7erda%" +, FJ Menderes, dnan" A*+,A*F, G*-, E+Menteş, &e$det" III)Mengi, ?'ngör" I, IF, EMere, >smet" IJGMetin, >bra%im" A-AMısıroğlu, Kadir" +-)++, A--, A-+, II3



adi, 3adir" GGG, GJ+ 3adl, Yunus" GJ+ )3asır, Mu%ammed" GEG .3asi0, Hmer" *E*3a(, 8sman" AE-Korkma(, 8sman" IJG Köse, >smet" IJ Köseoğlu, 3e$(at" A-E Kul, bdurra%man" IJGKumaş, 9'seyin" AAE, AA* Kurtan, =nis" GJ Kurtoğlu, Ya%ya" GJ, GF Kuş4ulu,'leyman" AA* Kutlu, 9ikmet" AI Kutb, eyyid" GFE Kutb, Mu%ammed" GFE K'4'k,ami" GE* K'4'koğlu, 2ekir" AFA K'4'k, a(ıl" I*G K'lT%lı" &emal" AJ+, IG-

K'ntay, 2arlas" IG- K'rk4', 'leyman" A-A K'rk4'oğlu, Hmer" GJG K'ta%yalı.%met" AE, -A)-*,-J, -+, FA, A* K't'k, >nci" AJMira, 'leyman" AE- Mu%acir(ade, Kerim" +E Mu%tar, li" IIJ Musaoğlu, Metin" IG-Musta0a, rna$ut" AA* M'derrisoğlu, Kemal" I*G M'0t'oğlu, >smail" ++3i(amoğlu, Rıd$an" IJE 3un, li" G-E3ur, Rı(a" +I, +G, +*, +-, ++, A--, II*+-88kan, e(ai" GE* 8kay, Me%met" A-I 8ksay, KT(ım" A*F, A-E, A-I, IGI8kur, =. %met" AFE 8kur, 9am(a" IJGHHmer, 9acı" AAG Hmer, Me%met" IJI önal, ?'nseli" G-E

önal, 5a%sin" III8ner, Yal4ın" A+A, A+Iöney, 5'lTy" A+öngören, Ma%mut 5." AG, A* Hymen, orsan" )IE, -F Hymen, ltan" JI, Jö(al, 5urgut" A-F, AJE, A+E, A+G, A+, AF*, III, IIG, IG. I-, IFA, IFI, GEI,GI-, G, G*, G**, G*J, G-G, G-, GJF, G+-, E+, AG, IF, GA, *F, -J, -F,J, J-, J+, +A, *EEö(al. Korkut" A+E, A+A)A+*, A+J, IEE, I*)IJ, I*, I*+, I*F, GG, G*I, G-,E+, IF. GE, *EEH(al. Murat Me%met" A+A, A+Gö(al, Musta0a li" A+A, A+G8(al, 2a%attin" A+IH(al, Yusu0 2o(kurt" I*, G*H(alp, 9'seyin" IG-H(alp, 9aydar" IFI, IFGö(altın, Musta0a" AAE, AA*H(aydın%, >r0an" ++8(aşık, Me%met" AGJö(başı, Hmer" IJGH(bek, aba%attin" III, Gö(can, Musta0a" IJI8lcayto, =rdoğan" AG-, AE)A*, A+ 8lmuştur, 'leyman" AGJ 8ral, ö(ay" IJ*, I+J 8ral, 'mer" IG- 8r%an,Musta0a" IJGö(can, ali%" AJG, AJJ, AJ+, AJF, A+E, A+*, A+J, IA, IA*, II, IJI, GIE, ++8(car Me%met" AI, AJ+ö(4elik, Musta0a" AGH(daş, 3imet" IIIH(demir, &e$det" AJ+H(demiroğlu, 9alil" G-EH(dilek, a%ri" GE*H(er, Yal4ın" *GEH(er, Me%met" I--H(ek, li" A+FH(0atura, 2ur%an" I--, GJ, G+, GFH(0atura, . 3ecati" G+H(gen, Me%met" AIH(gen4, =dip" IIH(gön'ller, bdulla%" IJG, I+AH(g'4, li Rı(a" AG+)A1EH(g'l, Oecdi" IIIH(g'neş, %met" F-



H(g'neş, Me%met" AA+, IEJ, IEF)IA-, IIE)III, II, II*, II+)IGE, IGI, IG+)IE,I+J, I++, IF+, GE, GE*, GI, GIJ, GI+, GGF)GI, G, G*I, G++, E, E+, -J,-+, J*, ++, +F, FG, F*, F-, F+, FF, *EA, *E-H(g'r, 3ecmi" IIIö(g'r, elT%attin" GE*ö(g'r, H(ker" I-J H(kan, et%i" IJI H(kan, ey0ettin" AG H(kan, era0ettin"

AG H(kan, 5urgut" AG H(kan, 5uncay" G-E H(kaya, M. 'kr'" GE* ö(pınar,Kemal" A+FVVaksu, %met 5e$0ik" AJJ, AJ+,AJF Vamuk, önder" I+-, I+J Varlak, Ma%mut" IJ Vearca, 2rain" AEE Ve%li$an,Musta0a" AFARRamadan, Mu%ammed eyyit"GFE Rama(an, ait" GE, G+J, ++abir, K%alid" AEEadıkoğlu, elT%attin" *Eağlar, ikri" IA+, I+, I*E, I-E, I-, I-*, I+I, I+G, I+*, I++, IFI, IFF)GEI,

GA+, GAF, G*J, GJ*, GJ-, I+, GG, *-, *J, *+, -A, JE, JA, J. J-, +I,*E-ağlam, 9asan" IAJ, IIIai, %met" +Eaka, 9asan" GJ*altık, 9aydar" IIE, IIA, II-, IIF, IGE, IG+)IE, IF+, GG*, GE, GA, G, G-,GJ, G*-, G*F, G-E, GF, -+, F*.amsunlu, %met" IAJan, =rcan" Aö/şa%in, $ni" AFA ö(top, Hmer" IJE, IJG H(torun, 3ecdet" *EE H(trak, il%an"III, IG+, IE H(tuna, Yılma(" *AF H(t'rk, Me%met" AFA H('k, 3urettin" IJGVeker, era0 ettin)" AI Vektut, Musta0a" A-A Volat, %met" AG, IJ, FE Volat,bd'lkadir" AIA Vulur, 9asan" --Rau, o%annes" AIF, AGA Reagan, Ronald" GGA, G**, Iandık4ı, Kemal" IJGaral, `eki" G-Earı, M. li" IJGarı, 2eya(it" IJGarı, M. 3urettin" IJarı, Musta0a" AJ+arper, li" II+aru%an, udi Reşat" AJ+ayın, M. `eki" A+Aaylan, ?en4ay" G-Eaygılı, Oural" G-Eayra4, 5uğma4" GJAa(ak, ?'n" A-Ee4kin, Musta0a" A+Iert, bdulla%" A+I, A+F, I-F.IJE ertkaya, 9asan" IJG*++ergici, Me%met =rdoğan" A+J el4uk, >l%an" IEG, GGG, GJ,G-A, GJ-, .E* e(gin, >smet" IG- e(gin, Re0et" GE, G+J, +F e$i, Musta0a"GF e$im, Me%met li" G-E e$in4, bdulla%" GJ, GF erter, li" IJGe$er, %met" IJG e(gin, Ma%mut" IJ c%midt, 9eidi" +I c%ul(ke, ernerYa%ya" +G,+ c%#ab Karl" AGA ıradağ, M'rsel" IJşa%in, lTattin" A+F, I-F, IJE,IJG a%in, bdulla%" IJ a%inkaya, 5a%sin" IFG, GIG al%, 9ayrettin" IJanlı, >smail" AAE, AA* aplakoğlu, dnan" *A-5



5amer, Rau0" *AI, *A*5an, %met" I, I*+, G*F, G-E,G-G, G+I, E*, AG 5anrıkulu, eyya(" GJ, GF 5ann$erdi, li" AFA 5andoğan,Rı0at" A+F 5ar%an, ki0" AA, AA* 5ar%an, Mit%at" AG- 5ar%an, 3i%at" AG-, AGJ,A+,AF 5an, ydın" A-J 5aşar, Musta0a" *A 5aş4ı, Yakup" +

iracuddin, Me$lTna elT%attin" AA irmen, li" GG-, GJA, G+F, FJ olgu,Hmer" A-+ omay, Mu(a00er" A+F om, 7eni(" GA omuncuoğlu, adi" A-Eongar, y%an" A+ oysal, M'mta(" A, +A, +G oysal, >l%amı" +F önme(,3ecati" AII ö(er, =rdal" I- unay, &e$det" GAG, G+F, FJ 'p'rgeci, Yusu0"G-E 'rmeli, Me%met &a%it" A+I 'soy, Yener" G*+, G*F, *EAekir, ." AFE enlikoğlu, =mine" F* eri0 oğlu, 5e$0ik" AFE ı$gın, 9alil"AJ+ ide, adık" III, G işman, Me%met" AE-5aş4ı, 2ekir" +5ay%an, >smail" AFE5ekdal, %met" +E5ekin, 'leyman" AII5el, Ya%ya" +5emel, li Rı(a" II

5emi(erler, 3uri" AE-5erpil, rank" JF5er(i, li" AA5eymur, adıl" A+I5eymur, >bra%im 2'lent" A+I5ı$nık%. bdulla%" A+I5imu4in, Mu%arrem" GJG*++5lralı, 5urgut er%at" II 5okay, Yılma(" I-- 5oker, 5urgut" IG- 5oker, Metin"G+I, J+, JF 5opaloğlu, Me%met" AE- 5opaloğlu, %met" IJ 5opbaş, =ymen" A+E)A+I, GG,G- j 5opbaş, Musta0a ." A+A 5opbaş, %met 9amdl" A+I 5opbaş, Musta0a:ati0" A+I 5opbaş, li =ymen" A+I 5optan, Koksal" IG- 5optancı, 7oğan" I--5osun, 3ecati" AE- 5oygar, Mu(a00er" AJE 5uğ, ali%" A+, A+F, GEG 5una,Me%met" IJG, I+A 5unag'r, Yaşar" AAF, G+J, G++,GFE, **, ++, +F, F* 5una%an, 'leyman 9ilmi" FF,AE)AE+, AAI)AA, AA-, AA+,uUcu(al, Hmer" IG- U4ar, 2ilTl" G-E Uğur, . 5a%sin" A+F Uğurlu, a%in" GF Ulu.=ngin 9adi" II Ulu4ay, &engi(" *A- Ulusu, 2'lend" AF, IEJ, IE+, IAE,IAA, IA)IA-, IAF, IIE, IIG, II-, II+, IGA, IG+, I*J, I+A, I+I,GAG, GII)GI*, GIJ, GI+, GGF)GA, GG, G*I, GJ-, GJJ, G+-, AF)IA, -J, FG, *EG, *E-4ok, 2a%riye" G+F, II lker, abri" A+F. IJ+,AAF, AIG, AI*, AGI, AGG, AG-].A+, AF, AFE 5uncer, Yakup" IJG 5un4kanat, 9aydar" GE* 5uran, ö. aruk" IJ5urgut, =rdoğan" AE- 5uygan, li" I-E, I-A 5'mer, 3eat" IFG, GIG 5urner,=rol" I+- 5'rel, Yusu0" A+, A+F 5'r'n, aik" +-)++, II 5'rkyılma(, 'leyman"FG 5'rkmen, 9ilmi" AE+, AA* 5'rkmen, bd'lkadir" AJE 5'rkmen, liter" IAA, IA-,IIIXII+, IIF, G 5'ten, eri0" III 5'yl'oğlu, 9arun Reşit" JJ,AE-, AEF, AAJ, AG-)AG+, A,A-, A+, AFE 5'('n, car" IIJUnakıtan, Kemal" A+A, A+IUncular, 2et'l" G-EUslu, ami" II+Usta, 9'seyin" A*Uysal, 9asan" G-EUysal, %met =dip" IF)IFJ,GJG U(, Yusu0" I--, GF U(un, Me%met" A+F U(un, 9alil" IJlker, sım" AJ+ lker, Murat" AJ+



*FEmltkan, ?'rcan" IJ nal, 9asan" AFE ruğ, 3ecdet" *EE

rabıta - uğur mumcu

Documents