çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 ·...

232
ç ré -ç ré -govinda-lé lä må tam (version 2.0) Used in this edition were primarily (ed.) Haridas Das (Nabadwip, Haribol Kutir: 463 Caitanyäbda) and secondarily (ed.) Haridas Shastri (Vrindavan: Kali Ghat, 1981). Involved in producing this text were Advaita Das, Madhavananda Das and Jan Brzezinski, who also proofread the final version. (2003-10-31)

Upload: others

Post on 15-Jul-2020

11 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çré -çré -govinda-lé lä må tam

(version 2.0)

Used in this edition were primarily (ed.) Haridas Das (Nabadwip, Haribol Kutir: 463 Caitanyäbda) and secondarily (ed.) Haridas Shastri (Vrindavan: Kali Ghat, 1981). Involved in producing this text were Advaita Das, Madhavananda Das and Jan Brzezinski, who also proofread the final version. (2003-10-31)

Page 2: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çré -çré -govinda-lé lä må tam

çré -çré -gaura-gadädharau vijayetäm çré -çré -rädhä-govindau jayatäm

(1)

prathamaù sargaù

çré -govindaà vrajänanda- sandohänanda-mandiram | vande vå ndävanänandaà çré -rädhä-saìga-nanditam ||1|| yo'jïäna-mattaà bhuvanaà dayälur ulläghayann apy akarot pramattam | sva-prema-sampat-sudhayädbhutehaà çré -kå ñ ëa-caitanyam amuà prapadye ||2|| çré -rädhä-präëa-bandhoç caraëa-kamalayoù keça-çeñ ädy-agamyä yä sädhyä prema-sevä vraja-carita-parair gäòha-laulyaika-labhyä | sä syät präptä yayä täà prathayitum adhunä mänasé m asya seväà bhävyäà rägädhva-pänthair vrajam anucaritaà naityikaà tasya naumi ||3 || kuïjäd goñ ö haà niçänte praviçati kurute dohanännäçanädyäà prätaù säyaà ca lé läà viharati sakhibhiù saìgave cärayan gäù | madhyähne cätha naktaà vilasati vipine rädhayäddhäparähne goñ ö haà yäti pradoñ e ramayati suhå do yah sa kå ñ ëo’vatän naù ||4 || apaö ur ati taö asthas tuccha-buddhyäm apätraù puru-rasa-kalanecchuù kå ñ ëa-lé lämå täbdheù | niravadhi hi tad-antaù kré òatäà vaiñ ëavänäà kim u na hi bhavitähaà häsya-hetur garé yän ||6|| çré -rüpa-san-naö a-vikäçita-kå ñ ëa-lé lä- läsyämå täpluta-dhiyäà vraja-vaiñ ëavänäm | häsa-prakäçana-karé pramada-pradä väì mandasya me bhavatu bhaëòatarasya yadvat ||7|| tad-väg-visargo janatägha-viplavo yasmin praté ty ädi sad-uktinoditaù |

Page 3: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mando'pi govinda-viläsa-varëane mandäà giraà sväà vidadhe sadädå täm ||8|| mad-äsya-maru-saïcära-khinnäà gäà gokulonmukhé m | santaù puñ ëantv imäà snigdhäù karëa-käsära-sannidhau ||9|| rätryante trasta-vå nderita-bahu-viravair bodhitau ké ra-çäré - padyair hå dyair ahå dyair api sukha-çayanäd utthitau tau sakhé bhiù | då ñ ö au hå ñ ö au tadätvodita-rati-lalitau kakkhaö é -gé ù-saçaìkau rädhä-kå ñ ëau sa-tå ñ ëäv api nija-nija-dhämny äpta-talpau smarämi ||10 || niçävasänaà samavekñ ya vå ndä vå ndaà dvijänäà nija-çäsana-stham | niyojayämäsa sa-rädhikasya prabodhanärthaà madhusüdanasya ||11|| äsan yad-arthaà prathamaà dvijendräù sevä samutkaëö ha-dhiyo'pi mükäù | vå ndä-nideçaà tam aväpya harñ ät kré òä-nikuïjaà paritaç cuküjuù ||12|| dräkñ äsu säryaù karakeñ u ké räù jaguù piké bhiç ca pikä rasäle | pé lau kapotäù priyake mayüräù latäsu bhå ìgä bhuvi tämracüòäù ||13|| tathäli-vå ndaà makaranda-lubdhaà raté çitur maìgala-kambu-tulyam | praphulla-vallé -caya-maïju-kuïje juguïja talpé kå ta-kaïja-puïje ||14|| jhaìkå tim aìgé kurute rati-maìgala-jhallaré va govindam | bodhayituà madhu-mattä madhupé -tatir udbhaö änandä ||15|| pika-çreëé manojasya vé ëeva vyakta-païcamam | älaläpa svaraà täraà kuhür iti muhur muhuù ||16|| rati-madhura-vipaïcé näda-bhaìgé à dadhänä madana-mada-viküjat-känta-pärçve niñ aëëä | må dula-mukula-jäläsväda-vispañ ö a-kaëö hé kalayati ca rasäle käkalé à kokilälé ||17|| vidrävya gopé -dhå ti-dharma-caryä lajjä-må gé r mäna-vå keñ v amarñ é | kapota-ghutkära-miñ eëa çaìke garjjaty ayaà käma-tarakñ u-räjaù ||18|| rädhä-dhairya-dharädharoddhå ti-vidhau ke'nye samarthä vinä

Page 4: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kå ñ ëaà kå ñ ëa-sumatta-kuïjara-vaçé käre'py alaà çå ìkhaläù | anyäù käù vå ñ abhänujäm iha vinä dhanyäm ité vädå täù kekäù kià samudé rayanté çikhinas tau bodhayantaù prage ||19|| hrasva-dé rgha-plutair yuktaà ku-kü-kü-kü iti svaram | kukkuö o'py apaö hat prätar vedäbhyäsé baö ur yathä ||20|| atha pakñ iëäà kalakalaiù prabodhitäv api tau mitho'vidita-jägarau tadä | niviòopagühana-vibhaìga-kätarau kapaö ena mé lita-då çäv atiñ ö hatäm ||21|| atha tau sphurat-kanaka-piïjara- sthitä vå ñ abhänujätidayitä supaëòitä | avadan niçä-nikhila-keli-säkñ iëé gå ha-särikäpy uñ asi maïjubhäñ iëé ||22|| gokula-bandho! jaya rasa-sindho! jägå hi talpam tyaja çaçi-kalpam | pré tyänukülaà çré ta-bhuja-müläà bodhaya käntäà rati-bhara-täntäm ||23|| udayaà prajaväd ayam ety aruëas taruëé -nicaye sahajäkaruëaù | nibhå taà nilayaà vraja nätha tatas tvarito'ö a kalinda-sutä-taö ataù ||24|| kamala-mukhi viläsäyäsa-gäòhälasäìgé svapiñ i sakhi niçänte yat taväyaà na doñ aù | dig iyam aruëitaindré kintu paçyäviräsé t tava sukham asahiñ ëuù sädhvi candrä-sakhé va ||25|| yätä rajané prätar jätaà sauraà maëòalam udayaà präptam | samprati çé tala-pallava-çayane rucim apanaya sakhi paìkaja-nayane ||26|| kå ñ ëänuräga-garimätha vicakñ aëäkhyaù ké ro'tidhé ra-matir udbhaö a-väg-variñ ö haù | dé pta-prasanna-madhuräkñ ara-saìgha-hå dyäà padyävalé à paö hati mädhava-bodha-dakñ äm ||27|| jaya jaya gokula-maìgala-kanda ! vraja-yuvaté -tati-bhå ìgy-aravinda ! pratipada-vardhita-nandänanda ! çré -govindäcyuta ! nata-çanda ! ||28|| prabhätam äyätam açeñ a-ghosa-

Page 5: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tå ñ ärta-netra-bhramaräravinda ! gariñ ö ha-bhüyiñ ö ha-viçiñ ö a-niñ ö haà goñ ö haà pratiñ ö hasva daviñ ö am iñ ö am ||29|| sarasija-nayanenaà vyakta-rägätiraktaà dig iyam udayam aindré paçya vé kñ yärurukñ um | ghana-ghuså ëa-viliptevoòha-raktämbaräsé d iha nibhå ta-nikuïje kå ñ ëa nidräà jahé hi ||30|| vidhunä sahitä savituç cakitä rajané vanitä calitä tvaritä | anayä samayä priyayä tvarayä sahitaù saritas taö ato'ö a tataù ||31|| ekaà präcyäm aruëa-kiraëa-päö aläyäà vidhatte cakñ uù känte tvaritam aparaà dürage cakraväké | çaìkäkräntäs taru-kuharagä mükatäà yänti ghükäù çaìke bhäsvänudayam udagat kå ñ ëa nidräà jahé hi ||32|| vå ndä-vakträd adhigata-vidyä säré häré -kå ta-bahu-padyä | rädhä-snehoccaya-madhu-mattä tasyä nidräpanayana-yattä ||33|| kala-väk sükñ ma-dhé nämné premotphulla-tanüruhä | svarasa-jïä raìga-bhümau tato väëé m anartayat ||34|| vrajanti sarvato janä na yävad adhvani vraje | vrajendra-nandana-priye vrajäçu tävad älayam ||35|| sumukhi tatas tvaritam itas tyaja çayanaà vraja bhavanam | udaya-dharaà sarati paraà tvarita-gatir divasa-patiù ||36|| nidräà jahé hi vijahé hi nikuïja-çayyäà väsaà prayähi sakhi nälasatäà prayähi | käntaà ca bodhaya na bodhaya loka-lajjäà kälocitäà hi kå tinaù kå tim unnayanti ||37|| kå ñ ëo'py anidraù priyayopagüòhaù käntäpy anidräpy amunopagüòhä | talpät prabhätäkulam apy analpän notthätum etan mithunaà çaçäka ||38|| kå ñ ëasya jänüpari-yantrita-san-nitambä vakñ aù-sthale dhå ta-kucä vadane'rpitäsyä | kaëö he niveçita-bhujä'sya bhujopadhänä

Page 6: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

käntä na hé ìgati manäg api labdha-bodhä ||39|| goñ ö häyana-tvarita-dhé ù çayanät samutko'py utthätum ekam api riìgayati svam aìgam | rädhäìga-gäòha-parirambhaëa-raìga-bhaìga- çaìkä-viçå ìkhala-manä na manäk priyo'pi ||40|| çré -kå ñ ëa-lé lä-racanä-sudakñ as tat-premajänanda-viphulla-pakñ aù | dakñ äkhya äha çrita-kuïja-kakñ aù çukaù samadhyäpita-ké ra-lakñ aù ||41|| çräntyo'raëya-bhramaëa-bharataù suñ ö hu nidräti vatsas tasmäd uccair na dadhi-mathanaà däsikäù saàvidheyam | netthaà yävad gå ham adhi janany älapanty utthitä te tävat türëaà praviça nibhå taà kå ñ ëa çayyä-niketam ||42|| kälindy-ädyäs tava surabhayaù stabdha-karëordhva-vakträ hambä-rävair uñ asi tå ñ itän nähvayantyaù sva-vatsän | yuñ man-märge nihita-nayanäs tvan-mukhälokanotkäù sé danty üdho-bhara-janitayä pé òayeti praté hi ||43|| samäpya vaibhätika-kå tyam utkä sä paurëamäsé saha te jananyä | drañ ö uà bhavantaà praviçen na yävac chayyälayaà tävad upaihi türëam ||44|| atha ké ra-girä goñ ö ha-gamane satvaro hariù | uttasthau nibhå taà sväìgäny apakå ñ ya priyäìgataù ||45|| pürvaà prabuddhä atha tad-vayasyä nikuïja-jälädhva-samarpitäsyäù | vå ndä-sametä dadå çur må düni tayoh prabhätodgata-ceñ ö itäni ||46|| rädhikä-rati-bharair athoddhatä sva-priyaà priyakataù kaläpiné | sundaré ti viditä viså jya tarhy äjagäma rati-mandiräìganam ||47|| tataù kadambäd avaruhya türëam unmaëòalé -kå tya kaläpa-vå ndam | puro naré narti mudä paré to nämnä hares täëòavikaù kaläpé ||48|| sapadi hariëé raìgiëy-äkhyä vihäya nija-priyaà mudita-hå dayä kuïja-dväraà rasäla-talät tadä | drutatara-gatir gatvä premna vilola-vilocanaà vinihitavaté vakträmbhoje sva-jé vita-näthayoù ||49||

Page 7: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

yayau nikuïjaà sa hareù kuraìgaù kå ñ ëänane prerita-då k-taraìgaù | nämnä suraìgaù kå ta-kå ñ ëa-raìgas tadämra-müläd alasävaçäìgaù ||50|| utthäyeçaù sanniviñ ö o'tha talpe vyäjän nidrä çäliné à mé litäkñ é m | dorbhyäà käntäà sväìkam äné ya täntäà paçyaty asyä mädhuré à sädhu-ré ti ||51|| ghürëäyamänekñ aëa-khaïjaré ö aà laläö a-lolälaka-bhå ìga-jälam | mukhaà prabhätäbja-nibhaà priyäyäù papau då çeñ at-smitam acyuto'sau ||52|| saàçliñ ö a-sarväìguli-bähu-yugmam utthäpya dehaà parimoö ayanté m | udbuddha jå mbhäsphuö a danta käntim älokya-käntäà-mumude mukundaù ||53|| své yäìkottäna-suptäm uñ asi må du må ñ ä rodaneñ at-smitäsyäm ardhonmuktägra-keçäà vimå dita-kusuma-srag-dharäà chinna-häräm | unmé lyonmé lya ghürëälasa-nayana-yugaà svänanälokanotkäà käntäà täà keli-täntäà mudam atulatamäm äpa paçyan vrajenduù ||54|| hemäbjäìgyäù prabala-suratäyäsa-jätälasäyäù käntasyäìke nihita-vapuñ aù snigdha-täpiïcha-känteù | sampäkampä nava-jaladhare sthäsnutäà ced adhäsyat çré -rädhäyäù sphuö am iha tadä sämya-kakñ äm aväpsyat ||55|| sphuran-makara-kuëòalaà madhura-manda-häsodayaà madälasa-vilocanaà kamala-gandhi-lolälakam | mukhaà sva-daçana-kñ atäïjana-malé masauñ ö haà hareù samé kñ ya kamalekñ aëä punar abhüd viläsotsukä ||56|| parasparälokana-jäta-lajjä nivå tta-caïcad-dara-kuïcitäkñ am | é ñ at smitaà vé kñ ya mukhaà priyäyä uddé pta-tå ñ ëaù punar äsa kå ñ ëaù ||57|| vämena cädhaù çira unnamayya kareëa tasyäç cibukaà pareëa | vibhugna-kaëö haù smita-çobhita-gaëòaà mukhaà priyäyäù sa muhuç cucumba ||58|| käntädhara-sparça-sukhäbdhi-magnä karaà dhunänädara-kuïcitäkñ é | mä meti mandäkñ ara-sanna-kaëö hé

Page 8: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sakhé då çäà sä mudam ätatäna ||59|| athäsyä vayasyäù pramodät smitäsyäù sakhé à täà hasantyo mithaù prerayantyaù | sa-çaìkäù samantät prabhätäd durantät praviñ ö ä nikuïjaà sa-çabdäli-puïjam ||60|| abhilakñ ya sakhé r vihasad-vadanäù savidhopagatä vicalan-nayanäù | dayitäya mudaà dviguëäà dadaté dayitoru-yugäd udatiñ ö had iyam ||61|| tvarotthitä sambhrama-saìgå hé ta pé tottaré yeëa vapuù pidhäya | pärçve priyasyopaviveça rädhä sa-lajjam äsäà mukham é kñ yamäëä ||62|| mitho-daçana-vikñ atädhara-puö au viläsälasau nakhäìkita-kalevarau galita-patra-lekhä-çriyau | çlathämbara-sukuntalau truö ita-hära-puñ pa-srajau muhur mumudire puraù samabhilakñ ya täù sva-priyau ||63|| madhye'cyutäìga-ghana-kuìkuma-paìka-digdhaà rädhäìghri-yävaka-vicitrita-pärçva-yugmam | sindüra-candana-kaëäïjana-bindu-citraà talpaà tayor diçati keli-viçeñ am äbhyaù ||64|| pramliñ ö a-puñ poccaya-sanniveçäà tämbüla-rägäïjana-citritäìgé m | vyakté bhavat-känta-viläsa-cihnäà çayyäm apaçyan sva-sakhé m ivälyaù ||65|| pramitäkñ aräïcita-parihäsa-tatià gadituà hareç cala-rada-cchadanam | sutanoç ca namram abhitas trapayä vadanämbujaà papur amüù sva-då çä ||66|| vakñ aù svaà darçayaàs täbhyo då g-bhaìgyoväca tä hariù | didå kñ uù sva-priyä-vaktra- bhäva-çäbalya-mädhuré m ||67|| vidhuà prayasyantam avekñ ya käntaà viçleñ a-bhé toñ asi paçyatälyaù | didå kñ ayevämbara-citra-paö yäà rädhendu-lekhä-çatam älilekha ||68|| iti nigadati kå ñ ëe vé kñ ya sä'gre vayasyäù

Page 9: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

prahasita-vadanäs täù saìkucallola-neträ | vikasad-amala-gaëòaà dolitärecita-bhrüà priyam anå ju-kaö äkñ aiù paçyati sma ghnaté va ||69|| helolläsä dara-mukulitä bäñ pa-sändräruëäntä lajjä-çaìkä-capala-cakitä bhaìgurerñ yä-bhareëa | smera-smeräd dayita-vadanälokanotphulla-tärä rädhä-då ñ ö ir dayita-nayanänandam uccair vyatäné t ||70|| itthaà mithaù prema-sukhäbdhi-magnayoù pragetané à vibhrama-mädhuré à tayoù | nipé ya sakhyaù pramadonmadäs tadä tadätva-yogyäcaraëaà visasmaruù ||71|| vilokya lé lämå ta-sindhu-magnau tau täù sakhé ç ca praëayonmadändhäù | vå ndä prabhätodaya-jätaçaìkä nijeìgitajïäà nidideça çäré m ||72|| guru-lajjä-bhartå -bhé ti-loka-häsa-nivärikä | çubhäkhyä särikä präha rädhikä bodha-sädhikä ||73|| ägantä grähayitvä tava patir adhunä goñ ö hataù kñ é ra-bhärän uttiñ ö hottiñ ö ha rädhe tad iha kuru gå he maìgaläà västu-püjäm | itthaà yävad dhavämbä tava na hi çayanäd utthitä vävadanté tävac chayyä-niketaà vraja sakhi nibhå taà kuïjataù kaïja-netre ||74|| tärä-patinä saha sakhi tärä nikhila-niçäkå ta-vividha-vihäräù | lé näù sampraty ambara-paö ale tvam api ca kuïjäd gå ham aya sarale ||75|| candra-vartma-kapiçam ravi-kiraëaiù räja-vartma-militaà jana nicayaiù | kuïja-vartma-kutukaà tyaja sarale ghoñ a-vartma-gamanaà hitam adhunä ||76|| çaìkä-paìkä-kalita-hå dayä çaìkate'syä dhavämbä chidränveñ é patir atikaö uù särtha-nämäbhimanyuù | ruñ ö äbhé kñ ëaà parivadati sä hä nanandäpi mandä prätar jätaà tad api saraläà kå ñ ëa nainäà jahäsi ||77|| çäré -vaco-mandara-çaila-päta- saìkñ ubdha-hå d-dugdha-payodhir eñ ä | athodbhraman-netra-navé na-mé nä viyoga-dé nä çayanäd udasthät ||78|| kå ñ ëo'pi käntaà vå ñ abhänujäyäù

Page 10: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

paçyan mukhaà bhé ta-vilola-netram | né laà sucé naà dayitä nicolaà gå hnan sva-talpät tvarayodatiñ ö hat ||79|| parivartita-saàvyänau mithas täv atha çaìkitau | paraspara-karälambau niragätäà nikuïjataù ||80|| rädhäpäëià savye'savye päëau bibhrad-veëuà kå ñ ëaù | reje kuïjän niryan yadvad vidyun-mälä-çliñ ö ämbhodaù ||81|| haimaà bhå ìgäram ekä vyajanam atha parä svarëa-daëòaà dadhänä käpy ädarçaà sudarçaà ghuså ëa-malayajäm atram anyä vicitram | käcit tämbüla-pätraà maëi-citam aparä çärikäà païjara-sthäm itthaà sakhyaù kiyatyaù pramudita-hå dayä niryayuù kuïja-gehät ||82|| mähendra-känta-cchadanaà sa-käïcanaà däntaà sa-sindüra-samudgakaà parä | äpanna-sattvä kuca-kuö malopamaà kuïjäd gå hé tvä niragän må du-smitä ||83|| äçleñ a-saïchinna-guëät paricyutaà häräl lasan-mauktika-saïcayaà mudä | vicitya käcit sva-paö äïcale då òhaà nibadhnaté kuïja-gå hät viniryayau ||84|| täòaìka-keli-vibhrañ ö aà talpäd ädäya satvarä | nirgatya sveçvaré -karëe yuyoja rati-maïjaré ||85|| talpa-präntäd upädäya kaïculé à rüpa-maïjaré | priya-narma-sakhé sakhyai nirgatya nibhå taà dadau ||86|| patad-graham upädäya däsikä guëa-maïjaré | tämbülaà carvitaà täbhyo vitaranté bahir yayau ||87|| maïjulälé tayor aìgäc cyuta-mälyänulepanam | talpäd ädäya sarväbhyaù prayacchanté vinirgatä ||88|| vilokyägre meghämbara-vå ta-çaré raà priyatamaà vayasyäà täà pé tämbara-parivå täìgé à pramuditäm | hasantyas täù sakhyaù kara-pihita mukhyaù pratidiçaà diçantyaç cänyonyaà kuö ila-cala-då gbhir mumudire ||89|| samé kñ ya täsäà parihäsa-bhaìgé m anyonya-vakträrpita-phulla-netrau | samucchalat-prema-sukhäbdhi-magnau citrärpitäìgäv iva täv abhütäm ||90|| ghana-çyämaà cé naà vasanam abhilé naà priya-tanau

Page 11: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kñ amä näsé t käntä svam api paricetuà ghana-rucau | svam ajïäsé t sphé taà harir api na pé taà priyatamät tanau lé naà kanaka-ruci-kambäv iva payaù ||91|| tayor lé lä-sudhä-päna-pratyühämarñ a-saìkulä | nindanty aruëam udyantam athäha lalitä sakhé m ||92|| uñ asi vara-vadhünäà paçya rädhe'ruëo'yaà ramaëa-sahita-lé lä-bhaìgataù päpa-rugbhiù | galita-pada-yugo'py adyäpi tan no jahäti dhruvam iti vacanam yad dustyajaù sva-svabhävaù ||93|| aruëäruëe nidadhaté tato'mbare rati-keli-bhaìgaja-ruñ ä'ruëäà då çam | lalitopahäsa-janita-smitänanä vå ñ abhänujäha må du maïjubhäñ iëé ||94|| anürur apy asta-mayan kñ aëärddhän nabho vilaìghyodayam eti so'yam | cet sorum enaà sa vidhir vyadhäsyad värtäpi rätrer na tadäbhaviñ yat ||95|| manoramäà vé kñ ya vibhäta-lakñ mé à nipé ya tasyä vacanäsavaà ca | mudonmado vismå ta-goñ ö ha-yänaù präëeçvaré à täm avadan mukundaù ||96|| inaà prabhätopagataà samé kñ ya känteva käntäntara-bhukta-käntam | paçyänya-dik-saìga-kañ äyitäìgaà präcé yam é rñ yäruëiteva jätä ||97|| paçyonmatte dvijeço'py akhila-janatama-stoma-hantäpi çäntaù känto'yaà te samantät sapadi nipatito väruëé à saëniñ evya | itthaà své yena saìga-pramudita-naliné -häsa-saïjäta-lajjä çaìke vaktraà pidhatte hy uñ asi kumudiné saìkucadbhir dalaiù svaiù ||98|| då ñ ö vä tamaù kñ ayam amé vidhunänya puñ ö ä naktaà tamaç cayanibhäç cakitäù prabhäte | mitraà tad-äçrayatayä tamasä caranté à grastaà kuhür iti kuhüà sva-girähvayanti ||99|| vasanta-känta-saàsarga-jätänanda-bharäö avé | kapoté ghütkå ti-miñ ät çé tkaroté va sonmadä ||100|| paçyänusarati caïcala-bhå ìgaù kairaviëé -kula-keli-piçaìgaù | naliné -koñ e niçi kå ta-saìgäà

Page 12: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

bhå ìgé à çaçimukhi kå ta-natibhaìgäm ||101|| käntam äyäntam äçaìkyäruëäçu-dviguëäruëam | koké kokanadaà caïcvä cumbaty änanda-vihvalä ||102|| kala-svanäkhyaù kala-kaëö hi haàsaù samé kñ ya nau sanmada-phulla-pakñ aù | riraàsum apy eñ a viså jya haàsé à taö aà taö inyäù purataù sameti ||103|| sva-sahacara-viså ñ ö aà svämi-bhuktaà må ëälaà mada-kala-kalakaëö hé vibhraté paçya caïcvä | ramaëam anu sameti tvan-mukhäbjärpitäkñ é sarasija-mukhi nämnä tuëòikeré marälé ||104|| malaya-çikhara-cäré paìkajämoda-dhäré vratati-naö a-kumäré läsya-çikñ ädhikäré | vahati jala-vihäré väyur äyäsa-däré saramaëa-varanäré sveda-jäläpahäré ||105|| ité çayoù sumadhura-väg-viläsayoù samé kñ ya täà sva-bhavana-yäna-vismå tim | sakhé ç ca täù smita-rucirä madonmadä vaneçvaré divasa-bhiyäsa sonmanäù ||106|| atha vå ndeìgitäbhijïä samayajïä taru-sthitä | padyam udyotayämäsa kakkhaö é vå ddha-markaö é ||107|| raktämbarä satäà vandyä prätaù sandhya tapasviné | ürdhva-prasarpad-arkäàçu jaö ileyam upasthitä ||108|| atha jaö iläyä atikuö iläyäù çravaëa-saçaìkau çrita-bhaya-paìkau | vara-tanu-kå ñ ëäv atirati-tå ñ ëäv api niritas tau vraja-pura-çastau ||109|| bhraàçyad-duküla-cikura-srajam unnayantau bhé tau på thag-gahana-vartmani cäpayäntau | tau vé kñ ya bhé ti-taralau jaö ileti nämnä sakhyas tatas tata itaç cakitä niré yuù ||110|| väme candrävali parijanän ghoñ a-vå ddhän purastat kå ñ ëaù paçcät kuö ila-jaö iläm ägatäà manyamänaù | yänté à käntäà sa-bhaya-caö uläà dakñ iëe drañ ö um utkaç caïcad-gré vaà diçi diçi då çau prerayan goñ ö ham äyät ||111|| anugatä jaö ilety abhiçaìkiné guru-nitamba-kucodvahanäkulä |

Page 13: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

druta-vilambita-valgu yayau vrajaà kara-dhå tämbara-keça-cayeçvaré ||112|| bhayänurägoccaya-dhümra-lola-då k tiraskariëyä pihite manorathe | nije niveçyaiva hi rüpa-aïjaré gå haà niné ñ uù pathi täà tad-anvayät ||113|| itas tataù kñ ipta-calekñ aëäçugair bhé r duùstha-hå d-vå tti-cayair bhaö air iva | agresarais täà rati-maïjaré ca sä nivärayanty anya-janäàs tad-änvayät ||114 || cakita-cakitaà vinyasyantau padäni nijäìgane guru-jana-gå ha-dväri nyastätilola-vilocanau | nibhå ta-nibhå taà veçma svaà svaà praviçya visädhvasäv api suñ upatuù sve sve talpe'lasäkula mänasau ||115|| nirvartya vibhrama-bharaà samaye sva-dhämni supte'cyute pratilaye çrutayo yatheçam | lé lä-vitäna-nipuëäù saguëäù samé yuù sakhyo'py alakñ ya-gatayaù sadanaà yathä-svam ||116||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargaù kuïja-niçänta-keli-racanaà nämäyam ädir gataù ||o||

||1||

—o)0(o—

Page 14: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(2)

dvité yaù sargaù

rädhäà snäta-vibhüñ itäà vraja-payähütäà sakhé bhiù prage tad-gehe vihitänna-päka-racanäà kå ñ ëävaçeñ äçanäm | kå ñ ëaà buddham aväpta-dhenu-sadanaà nirvyüòha-go-dohanaà susnätaà kå ta-bhojanaà sahacarais täà cätha taà cäçraye ||1|| atha prabhäte kå ta-nitya-kå tyä pré tyäcyutasyäti-vihasta-cittä | premendu-pürëä kila paurëamäsé türëaà vrajendrälayam äsasäda ||2|| manthänoddhå ta-gavya-bindu-nikarair vyäké rëa-ramyäìganaà prema-snigdha-janänvitaà bahu-vidhai ratnair viciträntaram | kñ é rormy-ucchalitaà mudä hi vilasac-chayyä prasuptäcyutaà çvetadvé pam ivälayaà vrajapater vé kñ yäsa sänanditä ||3|| täm ägatäm abhiprekñ ya säkñ äd iva tapaù-çriyam | vraja-räjïé paräbhijïä sthiti-jïäbhyudyayau mudä ||4|| ehi bho bhagavati vraja-vandye svägatäsi bhavaté à praëamämi | ity udé rya savidhe praëamanté à sä mukunda janané à parirebhe ||5|| äçé rbhir abhinandyämüà govinda-darçanotsuka | papraccha kuçalaà cäsyäù sadhavätmaja-gotateù ||6|| nivedya kuçalaà cäsyai tayotkaëö hitayä saha | utkä çayyä-gå haà sünoù praviveça vrajeçvaré ||7|| tävad gobhaö a-bhadrasena-subala-çré -stokakå ñ ëärjuna- çré dämojjvala-däma-kiìkiëi-sudämädyäù sakhäyo gå hät | ägatya tvaritä mudäbhimilitäù çré -sé riëä präìgaëe kå ñ ëottiñ ö ha nijeñ ö a-goñ ö ham aya bho ity ähvayantaù sthitäù ||8|| hé hé prabhätaà kila bho vayasyä adyäpi nidräti kathaà sakhä naù | tad bodhayämy enam ité rayan sva- talpäd udasthän madhumaìgalo'pi ||9|| samuttiñ ö ha vayasyeti jalpaàs talpälayaà hareù | nidrälasa-skhalad-yänaù präviçan madhumaìgalaù ||10|| tad-väg-vigata-nidro'yam uttiñ ö häsur apé çvaraù |

Page 15: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

utthätum é çvaro näsé d ghürëä-pürëekñ aëaù kñ aëam ||11|| sukñ é ra-ratnäkara-mandiräntar ananta-ratnojjvala-talpa-madhye | suptaà harià bodhayituà pravå ttä mätä çrutir vä pralayävasäne ||12|| paryaìke nyasya savyaà tad-upari nihita-sväìga-bhärätha päëià kå ñ ëasyäìgaà spå çanté tara-kara-kamaleneñ ad-äbhugna-madhyä | siïcanty änanda-bäñ paiù snuta-kuca-payasäà dhärayä cäsya talpaà vatsottiñ ö häçu nidräà tyaja mukha-kamalaà darçayety äha mätä ||13|| suciram api savatsäs täm anälokayantyo na khalu surabhayas tä yadyapi prasnuvanti | tad api tava pitägäd goñ ö ham ekaù sa nidrä- sukha-çamana-bhayät te tväm asambodhya vatsa ||14|| uttiñ ö ha kuryäà mukha-märjanante balasya väsaù kim iha tvad-aìge | iti bruvänä'paninäya né laà väsas tad-aìgäd avadac ca säryäm ||15|| ayi bhagavati paçyäcoö itaà me'sya sünoù kamala-må dulam aìgaà malla-lé läsu lolaiù | khara-nakhara-çikhäbhir dhätu-rägäticitraà capala-çiçu-samühair hä hatä kià karomi ||16|| sneha-bharaiù sva-jananyäç citra-padäm api väëé m | täm avadhärya murärir hré -cakitekñ aëa äsé t ||17|| kå ñ ëaà sa-çaìkam äçaìkya parihäsa-paö ur baö uù | sneha-klinnäntaräm ambäm avadan madhumaìgalaù ||18|| satyam amba vayasyälé värito'pi mayä'niçam | reme'nenäti-lubdhena kuïjeñ u keli-caïcaläù ||19|| atha prakäçé kå ta-bälya-vibhramo yatnät samunmé lya vilocanaà muhuù | paçyan puraà sväà janané à hariù punar nyamé layat sa-smita-vaktra-paìkajaù ||20|| äkarëya väcaà vrajaräja-patnyäù samé kñ ya kå ñ ëasya ca bälya-ceñ ö äm | bhäväntaräcchäda-karé à jananyäs taà paurëamäsé smita-pürvam äha ||21|| sakhé näà sandohair niravadhi mahä-keli-tatibhiù pariçräntas tvaà yat svapiñ i sumate yogyam iha tat |

Page 16: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

anälokya tväà bho tå ñ itam api no tarëaka-kulaà dhayaty üdhaù kintu vraja-kula-pate jägå hi tataù ||22|| uttiñ ö ha goñ ö heçvara-nandanärät paçyägrajo'yaà saha te vayasyaiù | goñ ö haà pratiñ ö häsur api praté kñ ya tväm aìgane tiñ ö hati tarëakaiç ca ||23|| sa-muñ ö i-päëi-dvayam unnamayya vimoö ayan so'tha rasälasäìgam | jå mbhä-visarpad-daçanäàçu-jälas tamäla-né laù çayanäd udasthät ||24|| khaö ö aika-deçe tv atha sanniviñ ö o vinyasta-pädäbja-yugaù på thivyäm | namämy ahaà tväà bhagavaty ayé ti jagäda jå mbhodgama-gadgadaà saù ||25|| visrastam asyäïjana-puïja-maïjuà galat-prasünaà må du-keça-päçam | vipaktrima-sneha-bharäkuleyam udyamya cüòäà janané babandha ||26|| pürastha-jämbünada-jharjharé taù päné yam äné ya kareëa mätä | prakñ älya sünor amå jan mudäsyaà ghürëälasäkñ aà sva-paö äïcalena ||27|| savyena päëià madhumaìgalasya kareëa vaàçé m itareëa bibhrat | mäträryayä cänugato'tha kå ñ ëaù çayyälayät präìgaëam äsasäda ||28|| eke karäv asya pare paö äntam aìgäni cänye yugapat spå çantaù | premnä samutkäù paritaù sakhäyaù protphulla-neträù parivavrur enam ||29|| bho vatsa goñ ö haà vraja päyayitvä täàs tarëakän sväù surabhé ç ca dugdhvä | tvaà prätar äçäya punar niketaà türëaà samehé ti tam äha mätä ||30|| atha taiù sahitaù sa tayä prahitaù sva-gaväà tvaritaù sadanaà calitaù | avadat sa baö uù parihäsa-paö uù pathi taà gagane ghaö ayan nayane ||31||

Page 17: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vayasya paçyämbara-dé rghikäyäà prasärayantaà kara-jäla-mäläù | äditya-kaivartam avekñ ya bhé täs tärä-sapharyaù parito nililyuù ||32|| må gatå ñ ëäkaraà prekñ ya prodyad arka-må gädanam | må gäìkaù sva-må gaà trätuà viçaty asta-girer guhäm ||33|| viså ñ ö a-tärädi-vibhüñ aëeyaà käla-kramän niùsarad indu-garbhä | kapota-ghütkära-miñ äd dyu-yoñ ä çrameëa paçyoñ asi kunthaté va ||34|| tvan-mukha-svasuhå dä paribhütam abjam abja-mukha khäd apayäntam | vé kñ ya bhoù sahajam apy ahitam hä lokayäbjam adhunä hasaté dam ||35|| itthaà giras tä madhumaìgalasya niçamya te häsa-karé r hasantaù | gopäla-päläù paçupäla-bäläù goçäla-mälä viviçur yathä-svam ||36|| gopälo'pi sva-goçäläà sa-räma-madhumaìgalaù | sa-kävya-gé ñ patiù säyaà çaçé vämbaram äviçat ||37|| dadhära dyuñ adäà rämo dhavalävali-veñ ö itaù | kailäça-gaëòa-çailälé -madhya-sthairävata-bhramam ||38|| madhye'cyuto'ïcan dhavalävalé nä mud-änanänäà paritaù sthitänäm | dadhau janänäà sphuö a-puëòaré ka- çreëy-antar-aïcad-bhramara-bhramaà saù ||39|| hihé gaìge godävari çabali kälindi dhavale hihé dhümre tuìgi bhramari yamune haàsi kamale | hihé rambhe campe kariëi hariëé ti vraja-vidhur muhur näma-grähaà nikhila-surabhé r ähvayad asau ||40|| nyastäìgaù prapadopari praghaö ayan jänu-dvaye dohané à käçcid dogdhi payaù svayam tv atha paräù svair dohayaty unmukhé ù | anyäù päyayati sva-tarëaka-gaëän kaëòüyanaiù pré ëayann itthaà nanda-sutaù prage sva-surabhé r änandayan nandati ||41|| athänyataù kalya-vibhagna-nidrä vinidra-vätsalya-sudhäù sravanté | utthäya talpäj jaraté samäyäd gå haà samutkä mukharä sva-naptryäù ||42||

Page 18: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

svabhäva-kuö iläpy ätma-suta-sampatti-käìkñ ayä | vyäkulä jaö iläyätäà mukharäà täm athäbravé t ||43|| sünoù prajäyur dhana-vå ddhaye'sau tvayä snuñ ä jïe niyataà niyojyä | sumaìgala-snäna-vibhüñ aëädau go-koö i-hetos tapanärcanäya ||44|| äjïänavajïä nija-goñ ö ha-räjïyäù käryänabhijïoktiñ u te'py avajïä | ity ädiçaty anvaham artha-vijïä vijïäpitä me kila paurëamäsé ||45|| tasmät tvam ärye sväà naptré à sarva-maìgala-maëòitäm | vidhehi sarva sampattir yathä sünor bhaven mama ||46|| vadhüm athäbhäñ ata putri talpäd uttiñ ö ha türëaà kuru västu-püjäm | tvaà maìgala-snäna-vidhià vidhäya püjopahäraà savitur vidhehi ||47|| prabhätam äyätam aho tathäpi nidräti naptré ti muhur vadanté | sneha-drutäìgé mukharä praviçya çayyälayaà täm avadat tadedam ||48|| uttiñ ö ha vatse çayanät pramugdhe vyasmäri väro'dya raves tvayä kim | snätvä prabhätärghya-vidhänam asmai püjopahäraà racayäsya cäçu ||49|| tad-vacaù-pratibuddhätha viçäkhotthäya sälasä | sakhi türëaà samuttiñ ö hot- tiñ ö heti präha satvarä ||50|| täsäà vacobhiù çayane'tha mugdhä muhuù prajägarya punar nidadrau | vicälitä vé cicayais taòäge sä räjahaàsé va ratälasäìgé ||51|| tadaivävasaräbhijïä jagräha rati-maïjaré | sakhé vå ndävaneçvaryäù çré mac-caraëa-paìkajam ||52|| ittham iyaà bahubhiù kå ta-bodhä

Page 19: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sväc chayanäd udatiñ ö had analpät | täm atha vé kñ ya supé ta-paö äìgé à çaìkita-hå n mukharedam uväca ||53|| druta-kanaka-savarëaà säyam etan murärer vasanam urasi då ñ ö aà yat sakhé te bibharti | kim idam ayi viçäkhe hä pramädaù pramädo vyavasitam idam asyäù paçya çuddhänvayäyäù ||54|| tad-vacaç-cakita-dhé r hå di sakhyäù vé kñ ya pé ta-vasanaà cala-då ñ ö yä | hä kim etad iti täà ca diçanté dräg uväca jaraté à ca viçäkhä ||55|| svabhävändhe jäläntara-gata-vibhätodita-ravi- cchaö ä-jäla-sparçocchalita-kanakäìga-dyuti-bharaiù | vayasyäyäù çyämaà vasanam api pé té kå tam idaà kuto mugdhe çaìkäà jarati kuruñ e çuddha-matiñ u ||56|| lalitä-pramukhäs tävat sakhyas täù sva-sva-gehatah | äjagmus tvaritäù sakhyäù praskhalat gatayo'ntikam ||57|| däsyo'pi snäna-sambhärän snäna-vedé -samé pataù | praté kñ yamäëäù saàsthäpya sveçvaré à tasthur agrataù ||58|| utthäyätha varäìgé däsyä sthäpitam agre | adhyästäsana-varyaà sä nänä-maëi-citram ||59|| sävatärayad äbharaëa-nicayaà lalitä sva-sakhé -tanutaù sa-dayam | kanaka-vratater iva sa-praëayaà pallava-kusuma-stavaka-pracayam ||60|| tävad väsäàsy upädäya rajakasya kiçorike | maïjiñ ö hä-raìgavaty-äkhye sveçvaré m upatasthatuù ||61|| gandha-cürëa-paripürëa-vicürëad- agrayä puö ikayämra-dalasya | padmaräga-khacita-sphaö é käbhä- nindinaù sva-daçanän parimärjya ||62|| haimé à jihvä-çodhané à sä karäbhyäà dhå tvä cädau çodhayitvä rasajïäm | däsé datta-svarëa-bhå ìgära-väräà gaëòüñ aiù saàkñ älayämäsa vaktram ||63|| päëé proïchya çré -mukhenduà ca täbhyäà dattaà väsaù snäna-yogyaà gå hé tvä |

Page 20: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kumbhair ambhaù sambhå taiù çätakumbhair vyäké rëäà sä snäna-vedé m ayäsé t ||64|| tatra käïcana-maye må du-pé ö he cé na-cela-pihite viniviñ ö äm | sevane-parijanä nipuëä dräk täm upäyana-karäù parivavruù ||65|| mardanodvartanälakta-keça-saàskära-kovide | sugandhä-naliné -nämnyäv ägate näpitätmaje ||66|| abhyajya näräyaëa-taila-pürair udvartanaiù snigdha-sugandhi-çé taiù | udvartayämäsätur aìgam asyäù premnä svabhävojjvala-çé tam ete ||67|| gandhäòhya-piñ ö ämalakaiù kacäàs te saàskå tya cäìgäny atha dhärayäpäm | cé näàçukä-märjana-pürvam asyäù prakñ älayämäsatur ujjvaläni ||68|| manda-pakva-pariväsita-kumbha- çreëi-sambhå ta-jalair alam etäù | çätakumbha-ghaö ikätta-vimuktais täà mudä savayasaù snapayanti ||69|| aìgäni tasyä må du-cé na-celaiù sammärja keçän apatoya-bindun | vidhäya pratyudgamané ya-väsaù sakhé ù sva-sakhyaù paridhäpayanti ||70|| athägatäà bhüñ aëa-vedikäyäà sakhyaà prabhätocita-bhüñ aëais täm | vibhüñ ayämäsur anaìga-ceñ ö as täruëya-lakñ mé m iva bhäva-hävaiù ||71|| dhüpa-dhüma-pariçuñ ka-sugandhé n snigdha-kuïcita-kacäl lalitä'syäù | svastidäkhya-bahu-ratna-viräjad- däntakaìkatikayä pariçodhya ||72|| dattaà kå ñ ëena cüòämaëi-varam amalaà çaìkhacüòäd gå hé taà vinyastäneka-muktäsraji dhå ta-bakule mürdhni vinyasya veëé m | òoré -saànaddha-müläà maëi-caya-khacita-svarëa-baddhäntabhägä raktodyat-paö ö a-tantüccaya-vara-camaré -räjad-agräà babandha ||73|| svarëäsandhita-rakta-paö ö a-camaré -yugmänta-òoré -dvayä baddha-kuïcita-muñ ö i-sammita-lasan-madhyaà dukülaà tataù |

Page 21: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

bhå ìgälé -ruci paryadhäpayad imaà meghämbaräkhyaà mudä citrodyat-kuruvinda-kandala-ghaö ä çoëäntaré yopari ||74|| aneka-ratnäcita-müla-païca- varëäòhya-paö ö a-stavakoccayäntäm | suvarëa-süträïcita-kiìkiëé käà käïcé à nitambe samudänayac ca ||75|| karpüräguru-käçmé ra-paìka-miçrita-candanaiù | samälipya viçäkhä'syäù på ñ ö haà bähu-kucäv uraù ||76|| kastüré -patra-vallé -samudaya-khacitaà pärçvayor äkapolaà bhäle çré khaëòa-bindütkara-vå tam abhitaù käma-yanträbhidhänam | antaù-kastürikodyan-malayaja-çaçabhå l-lekhayädhaç citaà sä cakre sé manta-rekhänvitam atha tilakaà sändra-sindüra-paìkaiù ||77|| puñ pa-gucchendu-lekhäbja-makaré -cüta-pallavam | lilekha citraà kastüryä citrä tat-kucayos taö e ||78|| mé né prasüna-nava-pallava-candra-lekhä vyäjät sva-cihna-çara-kunta-dhanüàsi kämaù | tad-bhrü-dhanur-dhavana-mätra-nirasta-karmä manye nyadhatta nija-tat-kuca-koñ a-gehe ||79|| citrärpitäneka-vicitra-ratna- muktäcitä rakta-duküla-colé | kucau bhajälendra-dhanur-viciträ tastära çailäv iva sändhya-käntiù ||80|| sauvarëa-täla-dala-sambalanopapannaà çrutyor masära-laghu-puñ pa-viräjad-agram | bhå ìgäsya-häö aka-saroruha-korakäbhaà täòaìka-yugmam adadhäd atha raìgadevé ||81|| haime vajräruëa-maëicita-sthüla-né läçma-madhye tasyäù çrutyor upari sutanor mauktikälé -vå tänte | citrä prodyad-dyumaëi-rucire cäru-cakré -çaläke muktäsyäñ ö äpada-kalasikä-räjad-agre yuyoja ||82|| rucira-cibuka-madhye ratna-räjac-chaläkä kalita-kara-viçäkhä nirmito'syäç cakästi | nava-må gamada-binduù çobhayan çré -mukhenduà bhramara iva dalägre sanniviñ ö aù sarojam ||83|| laläsa hemäìkuçikä-nibaddhaà näsägra-muktä-phalam äyatäkñ yäù | çukäsya-dañ ö aà tanu-vå nta-lagnaà nininda pakvaà lavané -phalaà yat ||84||

Page 22: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sä vé kñ ya kå ñ ëänana-pürëa-nirmalä sitendu-känty-äcamanätilälasäm | tad-då k-cakoré à vidadhe'tha tad-vapuù çré -puïja-maïjv-aïjana-rekhayänvitäm ||85|| upari-khacita-nänä-ratnajälaiù sphurantyä vimala-puraö a-patryä kaëö ham asyä viçäkhä | hari-kara-dara-cihna-çré -haraà puñ karäkñ yäù sapadi hari-bhiyeva cchädayämäsa madhye ||86|| vajräcitäkhaëòa-ratna-citra-susthüla madhyo guëa-baddha-caïcuù | laläsa tasyä upakaëö ha-küpaà dattas tayä häö aka-citra-haàsaù ||87|| suvarëa-golé -yuga-madhyagollasan- masära-golé -gilito'ntaräntarä | susükñ ma-muktävali-gumphitas tayä nyayoji häro hå di gostanäbhidhaù ||88|| masära-candropala-padmaräga- suvarëa-golé -grathitäntarälaiù | muktä-pravälaiù parigumphitäà sä ratna-srajaà tad-dhå daye yuyoja ||89|| vaidürya-yugmäcita-hema-dhätrikä- bé jäbha-golé -gilito'ntaräntarä | vicitra-muktävali-citra-gucchiko raräja tasyä hå daye'rpitas tayä ||90|| räse nipé te saha-nå tya-gäna- tuñ ö ena dattäà hariëä sva-kaëö hät | tasyaiva säkñ äd iva räja-lakñ mé à guïjävalé à tad-dhå di sä yuyoja ||91|| sthüla-tärävalé -ramyä san-näyaka-vibhüñ itä | tasyä ekävalé jyotsné hå d-ambaram amaëòayat ||92|| kanaka-khacita-vajrair veñ ö itaiù padmarägaiç cita-harimaëi-pürëäbhyantarä çätakaumbhé | pratanu-puraö a-räjac-chå ìkhalälambamänä lasati hå di viçäkhä yojitäsyäç catuñ ké ||93|| på ñ ö häntaù-krama-lambamänam amalaà gré vänta-härävalé vé ö é -bandhana-paö ö a-sütra-camaré -jälaà tad-äsyä babhau | manye cäru-nitamba-çaila-kaö akän mürdhädhirohärthakaà sopänaà vidhinä kå taà karuëayä veëé -bhujaìgyäh sphuö am ||94||

Page 23: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

pralamba-gucchäsita-paö ö a-òorikä- paryupta-räjan-nava-ratna-mälayä | çliñ ö e'pi haime bhujayor viçäkhayä nyadhäyiyätäà harir aìgadäìgade ||95|| phulläruëäbja-vigalan-madhu-lipta-näla- saàviñ ö a-bhå ìga-paö alé -dyuti-taskaräëi | käntendra-né la-valayäni kalä-viyugme tasyäs tadä lalitayä ghaö itäni rejuù ||96|| muktävalé -khacita-häö aka-kaìkaëäbhyäà saàveñ ö itaù sa valayävali-sanniveçaù | bimbair vidhor milita-bhäskara-maëòaläbhyäà tasyäç cakästi nitaräm iva saiàhikeyaù ||97|| haima-sphuran-mardalikäli-maëòitä pralamba-paö ö a-stavakävalambiné | aneka-ratnävali-lälitäntarä laläsa tasyä maëibandha-bandhané ||98|| nija-nämäìkitä nänä-ratna-dyuti-karämbitä | babhäv aìguli-mudräsyä vipakñ a-mada-mardiné ||99|| caö ula-caö aka-rävau haàsakau kaàsa-çatroù çruti-dhå ti-matihaàsé -härinädau viçäkhä | kanaka-khacita-nänä-ratna-jäläàçu-citrau laghu laghu nidadhe tat-päda-padmopariñ ö ät ||100|| kälindé kalahaàsälé svädhyäyädhyäpakau tathä | bhätas tat-padayor nyastau nüpurau ratna-gopurau ||101|| ratnävalé -känti-karambitäni vidhätå -vismäpaka-çilpa-bhäìgi | tasyäù sudevé ghaö itäni rejuù pädäìgulé yäni padäìgulé ñ u ||102|| asyä nyadhäd uñ asi narmadayä sva-sakhyäù mälä-kå tas tanujayopahå taà viçäkhä | smeräravinda-vadanätha karäravinde lé läravindam aravinda-vilocanäyäù ||103|| tadaiva samayäbhijïä purastän maëi-bandhanam | ädarçaà darçayämäsa sugandhä näpitätmajä ||104|| sä kå ñ ëa-netra-kutukocita-rüpa-veñ aà

Page 24: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

varñ mävalokya1 mukure pratibimbitaà svam | kå ñ ëopasatti-taraläsa varäìganänäà käntävalokana-phalo hi viçeñ a-veñ aù ||105||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargaù kalya-viläsa-varëana-mayaù so’yaà dvité yo gataù ||o||

—o)0(o—

1 rädhävalokya

Page 25: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(3)

tå té yaù sargaù tävad goñ ö heçvaré goñ ö haà gate gokula-nandane | sarvän gå ha-janän äha tad-bhakñ yotpädanäkulä ||1|| nija-nija-karaëé ye karmaëi vyagra-cittä yad api gå ha-janäs tat-prema-jäläkuläs te | tad api suta-samudyat-sneha-pé yüñ a-püra- snapita-matir adhé çä tän samädediçé ti ||2|| däsé ù samähüya jagäda räjïé vatsäs taradhvaà druta-päka-kå tye | vatsaù kraçé yän kñ udhitaù sarämaù sa me sameñ yaty adhunä sva-goñ ö hät ||3|| çäkä müläni puñ pa-dvidala-phala-daläny ärdrakaà piñ ö a-mäñ aç cukraà çuëö hé marica-haridrä-çaçi-sitä-jé rakaà kñ é ra-säraù | ciïcä-hiìgu-trijätaà sumathita-vaö ikäù saindhavaà sé ri-çasyaà tailaà godhüma-cürëaà ghå ta-dadhi-tulasé -dhänya-sat-taëòuläç ca ||4|| päyasäya vrajendreëa prätar vañ kayaëé -payaù | prahitaà yat tad etac ca sarvaà päkäya né yatäm ||5|| tayeti diñ ö äs tä äsaàs tat-tat-käryeñ u satvaräù | sähüya rohiëé m äha sneha-vyäkula-mänasä ||6|| sakhi rohiëi täv asmad-bälakau må dulau tanü | pé òyete sa-balair bälair bähu-yuddhe'ticaïcalaiù ||7|| kati santi na me gehe däsä gopäs tathäpy amü | väritäv api yätas tau go-rakñ äyai karomi kim ||8|| durgäraëya-bhramaëa-naö anäyäsataù säyam uccaiç cakräte näçanam api tathä bhojaneñ ad-rucé tau | vatsau jätau tad iha nitaräà durbalau kñ é ëa-mürté då ñ ö aà hantodaram api tayoù på ñ ö ha-lagnaà prabhäte ||9|| druta-maya-rasavatyäà tat tathä sädhayännaà pracura-ruci-yathemau präçnataù präjya-tå ñ ëau | tad atirucira-pé ñ ö ä yatra yaträsti då ñ ö ä kuru sumukhi tad etat temanaà cätiyatnät ||10|| tayeti diñ ö ä rämasya mätä däsé susaàskå täm | sambhå täçeñ a-sambhäräà pré tyä rasavaté à yayau ||11|| suteñ ad-rucitä vyagrä miñ ö ännotpädanotsukä | çré -rädhänayanäyäsé d vyäkulä gokuleçvaré ||12||

Page 26: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

upanandeù subhadrasya patné à kundalatäbhidhäm | yadå cchayägatäm agre praëamanté m athäha sä ||13|| amå ta-madhuram ästäà saàskå taà yat tvayännaà bhavatu sa tu ciräyur yad tad-annasya bhoktä | iti kalita-varaà durväsasas täà viditvä sva-sadanam anurädhäà randhanäyähväyämi ||14|| mita-bhug api suto me svädu-vaiçiñ ö ya-läbhät pracura-ruci-satå ñ ëaà tat-kå tännaà yad atti | tad iha mama vacobhiù prärthya tasyä dhavämbäà parijana-sahitäà täà rädhikäm änayäçu ||15|| muhur iyam iha rädhäà sä tayaivänayanté prathamam iva yad etäà yäcate tan na doñ aù | vraja-bhuvi vasatäà yat kå ñ ëa-rägonmadänäà nava-navam iva sarvaà nänusandhänam asti ||16|| tad-vacaù çiçirotphullä kundavally atha rädhikäm | utkäsé d bhramaré à kartuà madhusüdana-saìginé m ||17|| tataù säsädya jaö iläà snuñ äyäà kuö iläm api | çrävayämäsa sandeçam vrajeçvaryä vicakñ aëä ||18|| äkarëya säjïäà vraja-räja-räjïyäù kå ñ ëät snuñ äyäm api çaìkamänä | vicintya çikñ äm atha paurëamäsyäs täà kundavallé à praëayäd avädé t ||19|| snuñ eyaà me sädhvé guëa-garima-mädhvé ka-madhurä janaç chidränveñ é sa khalu capalo nanda-tanayaù | na cäjïävajïeyä vraja-pati-gå hiëyä bhagavaté - vacaù pälyaà vatse naö ati hå dayaà kin nu karavai ||20|| mätaù satyam vadati bhavaté kià ca gopendra-sünur näyaà jïeyaù khala-samudayair yädå çaù çrävito'sti | kintu prodyad-dyumaëir iva sad-dharma-padme khalälé - ghüke cäyaà vå jina-timire ghoñ a-santoñ a-koke ||21|| mädhuryaà tünmadayati jagad yauvataà tasya tasmäd bhé tir né tis tava nava-vadhü-pälanaà cäpi yuktam | mä çaìkiñ ö has tad ayati yathä då k-pathaà näsya sädhvyäç chäyäpy asyäù svayam aham imäà dräk tathä te'rpayämi ||22|| tvaà putri sädhvé prathitäsi goñ ö he tvayy arpiteyaà saralä vadhüs tataù | sa lola-då ñ ö aù kila nanda-sünur nainäà yathä paçyati tad vidheyam ||23||

Page 27: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vadhüm athähüya jagäda vatse vrajälayän nanda-vadhü-samé pam | niñ pädya tasyäù priyam ehi türëaà sahänayaivädya ravis tvayärcyaù ||24|| rädheti diñ ö ä hå di säbhinanditäpy anicchuvad gantum uväca täà sakhé m | asté ha kå tyaà na ca me yiyäsutä gå haà gå haà neìgati yat kuläìganä ||25|| kå tägrahoccaiù punar äryayäsau kaundyä babhäñ e kå ta-hasta-karñ am | bhé täsi kià sädhvy aham asmy avitré ty uccälitä phulla-tanuù pratyasthe ||26|| kå ñ ëasya prätar-äçäya saàskå taà laòòukädikam | ädäya lalitä-mukhyäù sakhyo'py anuyayuù sakhé m ||27|| vé kñ yädhvani paränanda-calad-vakñ aù-paö äïcaläm | sa-vayasyäà kundavallé premnä parijahäsa täm ||28|| mülyäné topasaryäs tri-catura-divasän proñ ya sandhyägatas te bhartä gobhiù sva-goñ ö he ghaö ayitum akhiläà rätrim eva nyavätsé t | vakñ aù prodyan-nakhäìkävali-citam adharaù spañ ö a-danta-kñ ato yat tat sädhvyäs te saté tvaà samucitam adhunä vyaktam ullälasé ti ||29|| antar-güòha-smitotphulla-kiïcit-kuïcita-locanäm | sva-sakhé à lalitälokya kundavallé m athäbravé t ||30|| karaka-phala-dhiyäsyäù känane dhå ñ ö a-ké raù stanam anu viniviñ ö aù pakva-bimba-bhrameëa | adaçad adharam uccais tan-nakhä-coö itaà tad dhå dayam idam amuñ yäù kià vå thä çaìkase tvam ||31|| sakhé -vacaù-smärita-kå ñ ëa-saìga- lé locchalat-kampa-taraìgitäìgé m | täà vé kñ ya padmäkaram é kñ amäëä jagau punaù kundalatä sahäsam ||32|| änanda-kampottaraläsi-mugdhe kià bho vå thä padmini kundavallyäù | na devaras täà madhusüdano'sau bhrämyan punaù päsyati bhuktam uktäm ||33|| karëa-çarmada-san-narma-bharma-kuëòala-nirmitau | karmaö häà kundavallé à täà viçäkhäha vicakñ aëä ||34||

Page 28: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

svene'nurägaà param udvahanté phulläpi må dvé bhramarät sulolät | sat-padminé yaà sakhi kundavalli bhå ìgänujäd bhé -taralä cakampe ||35|| ity uddäma-laläma-narma-racanä-bhaìgé sutuìgé bhavat premolläsa-viläsa-manthara-gatis täbhiù samaà rädhikä | bhävodbhäva-vibhävitodbhaö a-mahä-gäòhänurägodayä kå ñ ëälokana-lälasottaralitä präptä vrajendrälayam ||36|| taträgatäà caraëayoù praëatäà sva-dorbhyäm utthäpya täà hå di nidhäya mukunda-mätä | äghräya mürdhni muditä janané parärdhät snigdhä cucumba mukham açru-mukhé tato'syäù ||37|| pratyekam äliìgya ca tad-vayasyäù papraccha sävyähata bhavyam asyäù | vyagrä sutasyäçana-sädhane dräk sa-sneham etäù punar äbabhäñ e ||38|| vividha-madhura-bhakñ yotpädane labdha- varëä vraja-bhuvi kila yüyaà viçrutä miñ ö a-hastäù | tad iha kuruta putryaù sädhu-bhakñ yäëi yatnäd dara-rucir api vatsaù sa-spå haà me yathätti ||39|| upalävaëikaà tv ekäù kaçcit kuruta dädhikam | särpiñ kam aparä yüyaà vatsäù çärkarikaà paräù ||40|| sa-rasa-rasavaté sat-prakriyä-paëòitäsi tvam iha rasavaté à me yähi rädhe prayatnät | janani bala-jananyädhiñ ö hitäà miñ ö am annaà racaya saha tayaiva vyaïjanäny uttamäni ||41|| baö akam amå ta-kelià sädhayäti-prayatnät sarasa-maså ëam anyaà putri karpüra-kelim | madhuram amå ta-koö er yatra kå ñ ëaù satå ñ ëas trijagati na hi kaçcit tväm å te yasya vettä ||42|| yasyäm uccair lälasäòhyaù suto me täà pé yüñ a-granthi-päné à kå tvä | karpürailädy-anvite pänake tvaà yatnät vatse dhehi païcämå täkhye ||43|| tvaà vidhehi lalite'mba rasäläà tvaà ca ñ äòavam ihäçu viçäkhe | tvaà ca bhoù çikhariëé à çaçilekhe putri campakalate mathitaà tvam ||44||

Page 29: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

ämikñ äà tvaà putri saàsädhya tasyäs tat-tad-dravyair yoga-päka-prabhedaiù | tat-tad-bhedän tuìgavidye vidhehi tvaà matsyaëòé -pänakäny amba citre ||45|| tvaà khaëòam aëòäni ca raìgadevi tvaà kñ é ra-särän vividhan sudevi | väsanti çubhrä må du-pheëikäs tvaà tvaà maìgale kuëòalikäà vidhehi ||46|| kädambari tvaà kuru candra-känté s tvaà läsike taëòula-cürëa-piëòé ù | tvaà çañ kulé ù kaumudi-bhüri-bhedäs tvam indu-piëòäni madälase'mba ||47|| çaçimukhi baö akäni tvaà vidhehi prayatnät dadhi-baö aka-mukhäni präjya-mädhurya-bhäïji | praëaya sumukhi ramyäù çarkarä-paö tikäs tvaà maëimati bahu-bhedäàs tvaà ca piñ ö änna-püpän ||48|| vidhatsva bhoù käïcanavalli vatse godhüma-cürëodbhava-laòòukäni | manoharäkhyäni manorame tvaà tvaà mauktikäkhyäni ca ratnamäle ||49|| subhå ñ ö a-nistuñ a-tilair modakän kuru mädhavi | tathä tila-kadambäkhyän sa-tiläù khaëòa-paö ö ikäù ||50|| läjän dhänäàç ca sambhå ñ ö än på thukän ghå ta-bharjitän | kå tvä vindhye sitä-kväthaiù samudgän kuru modakän ||51|| rambhe karambhaà kuru çätakumbha- kuëòyäà surambhä-phala-çarkarädyaiù | niñ pé òya pakvämra-rasaà manojïe sitäghana-kñ é ra-yutaà vidhehi ||52|| utthäpitaà yat tu mayä mathitvä prätaù sugandhä payaso dadhé ni | tad iñ ö a-gandhaà navané ta-piëòaà haiyaìgavé naà kuru bhoù kilimbe ||53|| svayaà dugdhvä vrajendreëa prahitaà dhavaläpayaù | pänärtham ambike mandaà tvam ävartaya vatsayoù ||54|| å jé ñ a-darvé -nivahaiù paré täà må d-däru-kuëòy-ädika-bhäjanaiç ca | cullé -cayäòhyäà mama sikta-liptäà tad-dugdha-çäläà vrajatäçu bäläù ||55||

Page 30: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

nänopakaraëäni tvaà täni täni dhaniñ ö hike | niñ käsya tat-tad-bhäëòebhyaù pätreñ v ädäya däpaya ||56|| tat-tat-padärthäàs tvaritaà tulasyä sahänayä raìgaëamälike tvam | äné ya koñ älayato'smadé yäd däsé -gaëair däpaya tatra tatra ||57|| ämräta-kämra-phala-püra-karé ra-dhätré limpäka-koli-rucakädi-phaläni kämam | taile ciraà sa-lavaëe kila sandhitäni müläny athärdraka-mükhäni ca rocakäni ||58|| matsyaëòikä rasa-ciroñ ita-pakva-ciïcä dhätré -rasäla-badaré çakaläni tadvat | niñ käsya bhos tvam iha manthanikäkulebhyaù kå tvänanendumukhi käïcana-bhäjaneñ u ||59|| çande çubhe bharaëi pé vari miñ ö a-haste cullé -cayopari dhå tätula-manthané ñ u | dugdhäni bhärika-gaëopahå täni goñ ö häd vatsäù çanaiù çrapayatäçu nidhäya yüyam ||60|| mudrikäväpakädé ni bhüñ aëäny uttaré yakam | yathärham aìgäd uttärya nidhaya tulasé -kare ||61|| prakñ älya päëi-caraëaà salilair dhaniñ ö hä dattair balasya janané m abhivandya mürdhnä | premnä tayä nava-vadhür iva lälyamäna- gändharvikä rasavaté m atha sä viveça ||62|| tat-tat-karmaëi lagnäsu harñ otphulläsu täsv atha | tat-tat-kärye svato vyagrän däsän äha vrajeçvaré ||63|| säyaà kalinda-duhitur jala-bhära-vähair äné ya baddha-vadanäsu naväsu celaiù | mandänilendükara-çé tala-vedi-madhye syandälikä dhå ta-ghaö äliñ u sambhå taà yat ||64|| kuìkumäguru-himäàçu-paö é rais tat-payoda-supayaù pariväsya | sikta-må ñ ö a-çaçikänta-çilocca- snäna-vedim abhito naya vatsa ||65|| ghaö a-kule'guru-dhüma-sudhüpite tvam api päna-kå te sutayor mama | vicakilendu-lavaìga-päö alaiù

Page 31: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

praëaya-värida väri suväsitam ||66|| bho näpitätmaja subandha-madé ya-gehät kalyäëadäkhya-bhiñ ajä cira-sädhitaà yat | näräyaëäkhya-vara-tailam açeñ a-doñ a- çoñ aà supuñ ö i-karam änaya mardanärtham ||67|| subandha-karpüraka-näpitau dräg vatsau yuväm änayataà suçé tam | äìgé nam udvartanam iñ ö a-gandhaà kaiçyaà ca piñ ö äm alaké ya-kalkam ||68|| snäné ya-cé nendu-nibhäàçuka-dvayaà gäìgeya-känty-udgamané yakaà tathä | kauçeya-yugmaà paö a-väsa-väsitaà säraìga bhoù saìkucitaà kuru drutam ||69|| uñ ëé ñ akaà kaïcukam antaré yakaà sa-tunda-bandhaà tv iti yan navé nam | bälärka-hemäruëa-citra-varëaà väsaç catuñ kaà vraja-veça-yogyam ||70|| vikhaëòitäkhaëòita-bhüri-varëaà syütaà ca yad raucika-saucikena | bhüyiñ ö ham anyan-naö aveça-yogyaà saìkocya tadvad bakulänaya tvam ||71|| kastürikendv-aguru-kuìkuma-candanädyair yatnäc catuù-sama-mukhäni vilepanäni | sampädya püraya suväsa-viläsa-gandhin ratnävalé -khacita-mauktika-sampuö eñ u ||72|| piëòhi gorocanäà kartuà tilakaà tälikälike | sucitra kuru citräya giré ndra-dhätu-varëikäù ||73|| he puñ pahäsa sumano makaranda yüyaà cämpeya-puëòraka-sukäïcana-yüthikädyaiù | puñ pair vidhäya vividhäù kurutäçu-mäläù käläguru-drava-himäàçu-suväsitäs täù ||74|| ratnävalé -khacita-häö aka-bhüñ aëäni snehän madägraha-bhareëa cireëa yatnät | niñ pädya säyam iha käïcana-kära-mukhyair dattäni yäni mama raìgaëa-ö aìka-nädyaiù ||75|| sairindhra-mälin makaranda-bhå ìgin niñ käsya koñ älayato bhavadbhiù | puñ yeëa bhänor amå te'dya väre

Page 32: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tair eva vatsau mama bhüñ aëé yau ||76|| vatsa çälika vidhehy avataàsaà né lakaëö ha-nava-piïcha-samühaiù | tvaà ca mälika-sitäruëa-guïjä- puïjakair vividha-hära-sugucchän ||77|| jambula jämbünada-känti-miñ ö a- tämbüla-vallé -dala-saïcayaà tvam | sukartaré khaëòita-heya-bhägaà vidhehi cé näàçuka-märjitaà dräk ||78|| dhätré -daläbha-khara-yantra-nikå tta-navya- kñ é rärdra-püga-phala-sükñ ma-daläni kämam | nirmäya täni ghanasära-suväsitäni snigdhäni vatsa suviläsa vidhehi türëam ||79|| vastra-çodhita-cürëailä-lavaìga-khadirädibhiù | bho rasäla-viçäläkhya kurutaà vé ö ikäà yuväm ||80|| taà karma-sakteñ v atha teñ u mätä sutägamädhvärpita-netra-yugmä | ity äha goñ ö hägata-bhära-vähän kå ñ ëaù kim äyäti kathaà vilambaù ||81|| täm ähur eke må du-çäda-pallavän navé na-vatsän kila cärayaty asau | anye tadocuù sa hi go-vå ñ air vå ñ än saàyodhayan kré òati bälakair vå taù ||82|| athäha putränayanotsukotsukaà sä raktakaà çaktam amuñ ya sevane | tvaà vatsa gatvä madhumaìgalaà balaà taà caïcalaïcänaya mat-sutaà drutam ||83|| prahitya taà sätha mahänasaà gatä kià kià tvayä sädhitam etayä saha | sarvaà tad etan mama temanädikaà sandarçayety äha balasya mätaram ||84|| täm äha sammärjita-vedikäntare navé na-må dbhäjana-paìkti-sambhå tam | sä darçayanté kå ta-temanädikaà rädhäà praçaàsanty atha täà ca rohiëé ||85|| sumadhuraà çiçito'pi susaàskå taà nipuëayä pacane må du rädhayä | pravara-manthanikäsu susambhå taà

Page 33: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sumukhi paçya puraù sakhi päyasäm ||86|| bala-puñ ö i-karaà hå dyaà madhuraà må dulaà sati | manthané sambhå taà paçya saàyävaà ca mayä kå tam ||87|| rambhä-sé ri-kñ é rasära-çañ kulé r vividhäù sakhi | paçya piñ ö a-vikäräàç ca nänä-bhedän susamskå tän ||88|| pé yüñ a-granthi-karpüra-kelikämå ta-kelikäù | anayä saàskå täù paçya yad-vidhir me na gocaraù ||89|| kevalo mathita-klinno maudgo'yaà baö ako dvidhä | sitä-lavaëa-saàyogän mäsé yo'pi dvidhä kå taù ||90|| ciïcämrätaka-cukrämrais tat-tad-dravyädi-yogataù | é ñ an madhura-gäòhämla-bhedäd amlo dviñ aò-vidhä ||91|| baddha-rambhä-navya-garbha-tan-navya-mukuläàçayoù | mäna-kandämbu-kacvé näà mukhäàçasyälukasya ca ||92|| kuñ mäëòa-òiëòiçänäà ca cakräbha-khaëòajälakam | caëaka-kñ oda-paìkäktaà ghå tabhå ñ ö aà på thak på thak ||93|| caëaka-kñ oda-baö akäny äjya-bhå ñ ö äni kevalam | aparäëy amla-sat-takra-kvätha-klinnäni lokaya ||94|| caëaka-kñ oda-piëòänäà svinnänäà kvatithämbhasi | khaëòäni dravya-päkädi-bhedän nänä-vidhäni ca ||95|| baö ikäphala-mülänäà på thak saàyoga-bhedataù | trijäta-maricädyais tu prakärän bahudhä kå tän ||96|| karkäru-jyotsnikäläbu-phaläny äli på thak på thak | räjikä dadhi-yogena saàskå täny anayä çubhe ||97|| vatsepsita-prasünäni ghå ta-bhå ñ ö äni kevalam | ghå ta-bhå ñ ö ä dadhi-klinnäù kalikäù kovidärajäù ||98|| ghå ta-bhå ñ ö ä dadhi-klinnäù prasüna-baö ikä dvidhä | paö olasya phaläny äjya-bhå ñ ö äni rucidäny alam ||99|| baddha-kuñ mäëòa-baö ikäù kacvé -mänälu-kandakaiù | tikta-nälé ta-cürëäòhyäç cavikäòhyäù paräù kå täù ||100|| sitailä-maricair yogäd dugdha-tumbé kå tänayä | tad-yogäd aparaà miñ ö aà kñ é ra-kuñ mäëòa-nämakam ||101|| dadhi-çüraëakaà miñ ö aà dhätré -çüraëakaà param | dadhnaikaà bharjitaà cänyat kära-bilva-phalaà dvidhä ||102|| må du-rambhä-garbha-khaëòa-vå ddha-kuñ mäëòa-khaëòayoù | sitä-dadhi-yutaù päko madhurämlaù suçé talaù ||103|| nälé ta-methé -çata-puñ pikä-miçé - paö ola-västüka-vitunna-märiñ äù | prakära-saàyoga-vibhedato'nayä çäkäù sudhä-garva-hå taù susaàskå täù ||104|| kalambé -pakva-ciïcäyä rasa-pakvä ruci-pradä | kå ñ ëa-nälé ta-çäko'yam ämämra-phalayuk-çubhaù ||105|| mukuñ ö akasya mudgasya mäsasyäpy adhunä mayä | trividho'yaà sudhä-küpa-nibhaù süpo vipäcyate ||106|| paìkaiù sumana-cürëänäà däsé bhir bhå ça-marditaiù | pürëendu-maëòaläkäräù kriyante roö ikä mayä ||107||

Page 34: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kñ älitäç cé na-celeñ u nibaddhäs taëòülä ime | ägate goñ ö hataù kå ñ ëe päcyä me kvathitämbhasi ||108|| kå täni kriyamäëäni kartavyäni tu känicit | ity anna-vyaïjanäni tvaà saàsiddhäni praté hi nau ||109|| saurabhya-sad-varëa-manoharaà tat sä vé kñ ya sarvaà muditä babhüva | jijïäsamänäm atha tad vidhänaà täà rohiëé vismaya-pürvam äha ||110|| sämagré saiva sämänya päkasya prakriyäpy asau | kintv apürva-guëe hetur gändharvä hasta-sauñ ö havam ||111|| sä täà rädhäm anna-saàskära-saktäà prasvidyanté à lajjayä namra-vakträm | då ñ ö vä räjïé sneha-viklinna-cittä däsé m asyä vé janäyädideça ||112|| tato gatä dugdha-gå haà vrajeçvaré taträpi täbhiù parisaàskå täny asau | sarväëi bhakñ yäëi vilokya nanditä sutägamotkä laghu gopuraà yayau ||113||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargaù kalya-viläsa-varëana-mayaù so’yaà tå té yo gataù ||o||

||3||

—o)0(o—

Page 35: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(4)

caturthaù sargaù

atha vrajendreëa kå tägrahotkaraiù kå ñ ëaù sva-goñ ö häà prahito nijonmukhé m | stanyäçru-viklinna-payodharämbaräm ambäà milanté à purato dadarça saù ||1|| ehy ehi vatsa kñ udhito'pi çé ghraà näyäsi gehaà kim u mäà dunoñ i | räddhaà yad annädikam apy até va yatnena tac ché talatäà prayäti ||2|| ité rayitvä tanayaà tad-aìgaà sammärjayanté kara-pallavena | sä tad-vayasyän sva-gå häyanotkän abhäñ ata sneha-vipäka-digdhä ||3|| vinä bhavadbhiù pracuraà na bhuìkte dräk saìgamärthaà bhavatäà samutkaù | yac caïcalo'yaà tad anena vatsäù jagdhiù sadeñ ö ä mama mandire vaù ||4|| tad yäta sva-gå hän puträù snätvä bhüñ aëa-bhüñ itäù | kñ udhärtäù stha drutaà bhoktum ägacchata mamälayam ||5|| gateñ u teñ u hå ñ ö eñ u saräma madhumaìgalam | sutam ädäya nilayaà yayau vraja-kuleçvaré ||6|| tå ñ ita-då g-ati-çuñ yac-cätaké r vallabé näà nija-madhurima-dhärä sära-varñ air niñ iïcan | nija-nayana-cakorau päyayaàs tan mukhendu dyuti-madhura-sudhäà svaà geham äyän mukundaù ||7|| tam ägataà snäpana-vedikäntaraà bhå tyaù samuttärya vibhüñ aëaà tanoù | sukuïcitaà cé na-navé nam aàçukaà säraìga-nämä laghu paryadhäpayan ||8|| abhyajya näräyaëa-taila-lepaiù pratyaìga-nänä-må du-bandha-pürvam | subandha-nämä kñ urita-sünur asya premëäìga-saàmardanam ätatäna ||9|| udvartanenäsya mudä sugandhaù

Page 36: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çé tena pé tena sadä suçé tam | snigdhena mugdho navané ta-piëòäd udvartayämäsa çanais tad-aìgam ||10|| dhätré -phalärdra-kalkena keçän çé ta-sugandhinä | snigdhaù snigdhena susnigdhän karpüro'pi samaskarot ||11|| manda-pakva-pariväsita-kumbha- çreëi-sambhå ta-jalair atha däsäù | çatakumbha-ghaö ikätta-vimuktaiù sveçvaraà pramuditäù snapayanti ||12|| prakñ älayan çé tala-väri-dhärayä çanais tad-aìgäni payoda-dattayä | svabhäva-çé tojjvala-komaläny alaà cé näàçukenätra mamärja raktakaù ||13|| manda-pakva-pariväsita-kumbha- çroëi-sambhå ta-jalair atha däsäù | çätakumbha-ghaö ikätta-vimuktaiù sveçvaraà pramuditäù snapayanti ||14|| tac-chré mad-aìgaà må du-cé na-väsasä sammärja keçan apatoya-bindukän | kå tvä ca pratyudgamané yam aàçukaà patré hiraëya-dyuti paryadhäpayat ||15|| tatropaviñ ö asya sumå ñ ö a-vedikä vinyasta pé ö he'guru-dhüma-väsitaiù | jüö aà kacai kaìkatikä-viçodhitair vidhäya dämnä kumudo'py aveñ ö ayet ||16|| vidhäya gorocanayäsya bhäle tamäla-patraà må ganäbhi-madhyam | çå ìgärakäré makaranda-nämä lilepa gäträni catuù-samena ||17|| tasya çré mad-bhuja-yugalayoù kaìkaëe caìkanäkhye haime bhräjan makara-vadane karëayoù kuëòale dve | maïjé rau çré -caraëa-yugale haàsa-häri-praëädau häraà tärä-maëim atha hå di prema-kando yuyoja ||18|| tatra tatra sutaà mätä paçyanté prema-vihvalä | tvarayanté kå tau däsän svayaà ca vidadhe kriyäm ||19|| snätänuliptädå ta-bhüñ itäbhyäà çré mad-bala-çré -madhumaìgaläbhyäm | tathävidhais tatra tadaiva labdhaiù

Page 37: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

samaà vayasyair viraräja kå ñ ëaù ||20|| toyärdra-kaïcuka-suveñ ö ita-toya-pürëa- bhå ìgära-päli-vimaläsana-paìkti-yuktäm | saàsikta-må ñ ö a-vara-dhüpa-vidhüpitäà tän vedé à ninäya kila bhojayituà tadämbä ||21|| çré däma-subalau väme puro'sya madhumaìgalaù | dakñ iëe çré -balaç cänye paritaù samupäviçan ||22|| teñ üpaviñ ö eñ v atha pänakäni svarëeñ u pätreñ u susambhå täni | pänäya citropahå täni mätä puträya tebhyaç ca dadau krameëa ||23|| sva-sva-saàskå ta-miñ ö ännaà prätar äçopayogi yat | upajahrus tayähütä mätre gopyo mudänvitäù ||24|| çré -rädhayä yatnata eva gehäd äné ta-khaëòodbhava-laòòukäni | gaìgä-jaläkhyäny atha raìgadevé tad-iìgitenopajahära mätre ||25|| täni mätä balädibhyo vibhajya snehato dadau | praké rëa-svarëa-pätreñ u vinidhäya på thak på thak ||26|| äsvädayantaà ghå ta-pakvam annaà sunarmabhis tän api häsayantam | älokayantaà nayanäïcalena rädhänanaà taà dadå çur mudälyaù ||27|| ado bhadram idaà miñ ö am etat snigdhaà sucäru tat | tarjanyä darçayanty ambä bhuìksva vatsety abhäñ ata ||28|| yad yad iñ ö aà bhaved yasya jïätvä jïätvä hasan hariù | tasmai tasmai dadau tat tat sva-päträt prakñ ipan muhuù ||29|| vé kñ ya yatnänvitäm ambäà mandam açnantam acyutam | parihäsa-paö us tasmin vrajeçäm avadad baö uù ||30|| ayam ced bhüri nätty amba dehi me sarvam admy asau | mayaiväliìgitaù puñ ö o bhavitä bhüri-bhojinä ||31|| näsya manda-ruceù çaktir ghå ta-pakvänna-bhojane | tad asmai laghu-räddhännaà vyaïjanäny amba däpaya ||32|| atha kå ñ ëaù sva-pätrastha-pakvännäïjalibhir hasan | païcayaiù pürayämäsa bhuìksveti baö u-bhojanam ||33||

Page 38: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tato väma-kaphoëià svaà vädayan väma-pärçvake | samyag bhoktuà kå tärambhaù prahå ñ ö o baö ur äha tam ||34|| vayasya paçya bhakñ ye'ham ity açnan kavala-dvayam | mätar me dadhi dehé ti prähiëot täà tadähå tau ||35|| gopäù paçyata nå tyaté ha capalaù pakvänna-labdhäçayä ké çeço dadhi-lampaö o'ham iti tän kå tvonmukhäàs tad-diçi | teñ äà bhojana-bhäjaneñ u çanakair äkñ ipya bhakñ yaà nijaà sarvaà bhuktam idaà mayeti sa punar garväyamäno'vadat ||36|| athägatäà täà dadhi-pätra-hastäm uväca paçyämba vinaiva dadhnä | mayopabhuktaà drutam eva sarvaà tat päyasaà däpaya bhüri mahyam ||37|| haimeñ u pätreñ u nidhäya rädhayä navé na-rambhä-dala-manda-märutaiù çé té kå taà sve pariveçitaà kare tebhyo dadau päyasam äçu rohiëé ||38|| syandänikopari dhå teñ u puraù suvarëa- sthälé -cayeñ v anucarair vimalädi-mukhyaiù | rädhärpitaà nija-kare vara-modanaà sä tebhyas tatah pariviveça çanair balämbä ||39|| äné yäné ya gändharvä dattäni vyaïjanäni sä | çäkädé ny amla-çeñ äni tebhyo'dät kramaçaù çanaiù ||40|| rambhodarastha cchada-varëa-läghaväù saàmå ñ ö a-godhüma-sucürëa-roö ikäù | ghå täbhiñ iktäù pariveçitäs tayä tebhyo'nya-pätreñ u nidhäya sä dadau ||41|| dhaniñ ö hayä yal lalitädi-saàskå taà tat tad rasälädikam ähå taà puraù | kå tvä på thak pätracaye vrajeçvaré sa-sneham ebhyo dadaté mumoda sä ||42|| hå daya-dayita-mukha-vé kñ aëa-hå ñ ö äs tad-ati-madhura-må du-känti-vikå ñ ö äù | mumudur udita-på thu-bhäva-vihastä ramaëa-bhavanam adhi täù puru-çastäù ||43|| annäny atho täni catur-vidhäni te pé yüñ a-särodbhava-vikriyä iva | äsvädayanto madhuräëi sa-spå haà

Page 39: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

täm häsayanto jahasuç ca narmabhiù ||44|| carvanti carvyäëi må düni kecil lehyäni cänye caö ulaà lihanti | pibanti peyäni pare prahå ñ ö äç cuñ yanti cüñ yäëy apare'vitå ptäù ||45|| sväduìkäraà kamala-nayanaù sa-spå haà tat-tad-annaà hasta-sparçäd amå ta-madhuraà manda-mandaà priyäyäù | tad-väkträbja-prahita-nayana-pränta-bhå ìgo nigüòhaà präçnannambä manasi niviòaà sa pramodaà vyatäné t ||46|| prahita-cakita-netra-pränta-då ñ ö i-praëälé milita-tad-atilävaëyämå täsväda-puñ ö ä | prasarad-akhila-bhävolläsam äcchädayanté dayita-hå dayam uccai rädhikäpy äjahära ||47|| atha bala-janané à täm antaräkå tya nå tyan madakala-madiräkñ é m arpayanté à kare'syäù | må du må du madhurännaà preyasé à prekñ ya kå ñ ëaù çlatha-rucir açane'bhüd unmanä nägareçaù ||48|| sämibhuktaà kiyat tena kiïcit try-aàçävaçeñ itam | bhakñ yaà vé kñ yäçane mandaà taà cäsé d vyäkulä prasüù ||49|| yatnät saàskå tam annädi sarvaà tyaktaà kathaà suta | kñ udhito'si kiyad bhuìkñ va çapathaù çiraso mama ||50|| änäyya yatnäd vå ñ abhänu-kanyakäà saàskäritam sarvam idaà sutä'nayä | annädi miñ ö aà ca sudhä parärdhatas tathäpi näçnäsi karomi kià hatä ||51|| atha sä rohiëé m äha paçya rohiëi caïcalaù | durbalaà kñ udhito'py eñ a kim apy atti na manda-bhuk ||52|| ataù sneha-paré täìgé lälayanty agha-mardanam | pralamba-hantur ambeyaà babhäñ e taà puraù-sthitä ||53|| yatnäd annaà sädhitaà vatsa miñ ö aà mallé -må dvyä rädhayedaà mayä ca | kñ ut-kñ ämo'si tvaà ca näçnäsi tat täm ambäm etäà mäà ca kià vä dunoñ i ||54|| janané tava paçya khidyate suta nirmaïchanam atra yämi te | bhramato bhavitä vane çramaù kiyad açné hi vidhehi mad-vacaù ||55||

Page 40: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

bhuktaà mayä bhüri gatä bubhukñ ety uktvä niyamyocchalitaà vikäram | taà vé kñ ya mandaà punar apy adas taà nanandatur nanda-sutaà jananyau ||56|| idam idam atimiñ ö aà vatsa bhuìksveti mätä sa-çapatham atha tat tad darçayanty aìgulé bhiù | sakalam abhilañ anté kartum açru-plutäkñ é tad-udara-gatam annaà sätmajaà vävadé ti ||57|| rasälä-pakvämra-drava-çikhariëé -ñ äòava-payaù karambhämikñ ä-vyaïjana-dadhi-kalä-püpa-baö akän | kå tämreòä netra-stanaja-payasä klinna-sicayäpy atå ptä taà tå ptaà muhur atha sutaà präçayad iyam ||58|| bhakñ yaà bhojyaà bahutara-miñ ö aà lehyaà peyaà må du madhuraà te | bhuktvä pé tvä rasabhara-tå ptäù sarve'bhüvan vana-gamanotkäù ||59|| sarve suväsita-må dä mukha-päëi-padmäny ämå jya sädhu må du-leñ ikayä ca dantän | däsaiù praëé ta-kaëakädika-kuëòikäsu tair datta-väribhir athäcamanaà vyadhus te ||60|| elä-lavaìga-ghanasära-vimiçritäbhir jambüla-datta-vara-khädira-golikäbhiù | çé tojjvaläbhir adhiväsya mudä mukhaà te savyena pürëam udaraà mamå juù kareëa ||61|| rasäla-kara-saàskå topahå ta-nägavallé sphurat- supakva-dala-vé ö ikäù sukham adanta evotsukäù | tataù çata-padäntarälaya-viçäla-palyaìkikä kuleñ v atha viçaçramuù parijanair amé vé jitäù ||62|| tam iha viçramitaà paricärakäù çikhi-dala-vyajanaiù samavé jayan | avadalayya dalaà må du-vé ö ikäù prabhum athädayati sma viläsakaù ||63|| niñ kramya dhautäìghri-karäà mahänasäd däsé -gaëais täà vyajanair upäsitäm | rädhäà prakoñ ö häntaragäà sakhé -janair vilokayanté à ramaëaà gaväkñ ataù ||64|| änandaja-sveda-jalair vrajeçayä praté yamänäà çrama-karñ itety alam |

Page 41: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

bhoktuà prayatnäd upaveçya sä mudä balämbayännäni gå häd adäpayat ||65|| tayä nidiñ ö ä ghå ta-saàskå tännaà dätuà dhaniñ ö hä hari-bhukta-çeñ aiù | saàmiçrya güòhaà ghå ta-saàskå tännair gå hät tad äné ya dadäv amübhyaù ||66|| anaçnanté à hriyä vé kñ ya vasträvå ta-natänanäm | rädhikäm avadat kå ñ ëa-mätä vätsalya-viklavä ||67|| janani mayi jananyäà kià nu lajjedå çé yaà suta iva mama cetaù snihyati tvayy até va | ayi tad apanayainäà yämi nirmaïchanaà te çiçiraya mama netre bhuìksva paçyämi säkñ ät ||68|| yüyaà ca me stha tanayäs tanayä hriyä kià putryaù kurudhvam açanaà lalitädayas tat | ity ägrahäc chapatha-däna-çataiç ca mätä miñ ö änna-miñ ö a-vacanaiù samabhojayat täù ||69|| hå dy udgataiù suta karägrahaëäbhiläñ ais tad-bhüñ aëaiù subahuçaù saha yäni yatnät | niñ pädya tan nava-vadhü-pratirüpakäëi snehäd dhå täni sadane vara-sampuö eñ u ||70|| tair bhüñ aëair atha dhaniñ ö hakayopané tais tämbüla-candana-varämbara-nägajaiç ca | älé vå tam nava-vadhüm iva täà vrajeçä sammänya härda-valitä muditä babhüva ||71|| rädhähå taà yan niçi tad viçäkhä dhaniñ ö hayädät subaläya güòham | pé tottaré yaà subalo'pi tasyai né lämbaraà kå ñ ëa-hå taà tayaiva ||72|| tävat sva-sevä-kå ti-labdha-varëäù snehena däsäù pariphulla-gäträù | tair gandha-mälyämbara-bhüñ aëais te vibhüñ ayämäsur adhé çvaraà svayam ||73|| bhakti-cchedäòhya-carcäà malayaja-ghuså ëaiù dhätu-citräëi bibhrad bhüyiñ ö haà navya-väsaù çikhi-dala-mukuö aà mudrikäù kuëòale dve | guïjähäraà suratna-srajam api taralaà kaustubhaà vaijayanté à keyüre kaìkaëe çré -yuta-pada-kaö akau nüpurau çå ìkhaläà ca ||74|| ätmaika-då çya-gändharvä pratibimba-karanvitaiù | dadhad-vakñ asy ayaà häraà gumphitaà sthüla-mauktikaiù ||75||

Page 42: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çå ìgaà vämodara-parisare tunda-bandhäntara-sthaà dakñ e tadvan nihita-muralé à ratna-citräà dadhänaù | vämenäsau sarala-laguòé à päëinä pé ta-varëäà lé lämbhojaà kamala-nayanaù kampayan dakñ iëena ||76|| vaàçé -viñ äëa-dala-yañ ö i-dharair vayasyaiù saàveñ ö itaù sadå ça-häsa-viläsa-veçaiù | gantuà vanäya bhavanäd vanajekñ aëo'yaà muñ ëan mano må gadå çäm atha nirjagäma ||77||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

prätar bhojana-keli-varëana-mayaù sargaç caturtho gataù ||o||

||4||

—o)0(o—

Page 43: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(5)

païcamaù sargaù

pürvähne dhenu-mitrair vipinam anuså taà goñ ö ha-lokänuyätaà kå ñ ëaà rädhäpti-lolaà tad-abhiså ti-kå te präpta-tat-kuëòa-té ram | rädhäà cälokya kå ñ ëaà kå ta-gå ha-gamanäryayärkärcanäyai diñ ö äà kå ñ ëa-pravå ttyai prahita-nija-sakhé -vartma-neträà smarämi ||1|| sa mandra-ghoñ äbhidha-çå ìga-ghoñ aiù saìghoñ ayan ghoñ am apästa-doñ aiù | sammohayan hå d vraja-sundaré ëäà sampoñ ayan prema bahir jagäma ||2|| gomayotpalikäküö air giri-çå ìga-nibhair yutam | väsitä väsa-mattänäà ñ aëòänäà saìgaroddhuram ||3|| kå ñ ëa-lé läà pragäyadbhir vihasadbhiù parasparam | gomayävacaya-vyagraiù gopa-däsé -çatair vå tam ||4|| go-yäna-vatsävaraëa-vyagra-gopa-çatänvitam | gomayotpalikä-kå dbhir jarad-gopé -gaëair yutam ||5|| gaväà sthäné -çreëé -sphüritam abhito'lpävå ti-cayo- llasad-vatsäväsa-sphurita-tala-vå kñ ävalicitam | karé ñ a-kñ odasyoccaya-må dula-bhümé -talam asau vrajäbhyarëaà pürëaà vraja-dhana-janair vé kñ ya mumude ||6|| (kulakam) tarëakärodhana-vyagra-gopa-ñ ädo-gaëänvitäù | ucchalad-gopayaù püräù dugdha-bhäëòäni kacchapäù ||7|| go-çakå c-cayanäsakta-gopé -vaktra-saroruhäù | sitäruëa-calad-vatsa-haàsa-koka-kuläkuläù ||8|| nirgacchad-dhavalä paìkti-nadé r gopuccha-çaibaläù | gavälaya-saraù-çreëé ù paçyan sa mumude hariù ||9|| (sandänatikam) anuvrajan svordha-mukhaà vrajendur vrajendra-niñ käsita-go-vrajaà saù | vrajäd vikarñ an vraja-väsi-lokän vanäya vavräja sakhi-vrajena ||10|| rajo'mbhobhiù çambhor api ca vidhi-dambholi-karayoù paräà çuddhià buddhé ndriya-caya-niruddhià vidadhaté | luläpy älyä pälyä ravi-duhitå -kälyätha militä gaväà çreëé çvené dyu-sarid iva veëé -bhramam adhät ||11|| vanäya gacchan vanajekñ aëo harir yato yataù sannidadhe padämbujam | tatas tataù sä vraja-bhüù samutsukä

Page 44: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

prakäçayämäsa hå d-ambujaà svakam ||12|| tac-chré -pada-sparça-bhara-pramodaiù sä phulla-romäïcita-sarva-gätré | nananda kå ttäni tå ëäni bhüyaù khuraiù kñ atäìgäni ca rohayanté ||13|| phulläkñ i-padmäti-javä-susambhramä pré tyambu-vå ñ ö yaidhita-sarvato-mukhä | vå ddhädi-bälänta-janävalé -sarid vrajäcalät kå ñ ëa-samudram äyayau ||14|| klinnämbarä'kñ i-stanajaiù payaù-sravais tathävidhair yätå -mukhäìganä-gaëaiù | ambä kilimbänugayä balämbayä sahägatämbä suta-darçanotsukäù ||15|| anyonyäsaìga-saàstabdha-då ñ ö i-hillolam ulbanam | kå ñ ëaà rasärëavaà bheje rädhä surataraìgiëé ||16|| maìgalä-çyämalä-bhadrä-pälé -candrävalé -mukhäù | sva-sva-yüthäù yütha-näthäù sarvatas täs tam anvayuù ||17|| saha dhana-jana-vå ndair nirgate präëa-näthe jana-gatir avahänyäspandanäläpa-hé nä | paçu-khuraja-rajobhir dhüsaräsau jaòäìgé vraja-vasatir athäsé t proñ ita-preyasé va ||18|| anvayat pitarau vé kñ ya sa-vrajau vana-sé mani | sthite'smin valita-gré vaà tastambhe go-kadambakaiù ||19|| ananta-çaìkau sva-vana-prayäëe'py abhadra-bhé ter anivärayantau | asräkuläkñ äv api darçanotsukau sa duùsthito'bhüt pitarau samé kñ ya ||20|| saurabhya-lubdhä tå ñ itoccalanté hré -vätyayä bambhramitäbhito'pi | neträli-paìktir vraja-sundaré ëäà hareù papätaiva mukhäravinde ||21|| samé kñ ya rädhä-vadanäravinde çré -netra-nå tyan-mada-khaïjaré ö au | sumaìgaläà sväà manute sma yäträà tadé ya-sandarçana-sat-phaläà saù ||22|| sva-sva-bälam apahäya mätaraù kå ñ ëa-vaktra-dhå ta-säçru-locanäù |

Page 45: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

stanya-sikta-vasanäù suvatsaläù sarvato'tha parivavrur acyutam ||23|| vimanaskäpi manasä bhävayanty atha tat çubham | vihastäpi sva-hastäbhyäà janané tam alälayat ||24|| çataçaù santi me gopä nipuëäù pälane gaväm | pälayämi svayam iti vatsa ko'yaà durägrahaù ||25|| bälo'si må dulas tatra vimukta-cchatra-pädukaù | dinaà bhramasi käntäre jé vetäà pitarau katham ||26|| kriyamäëägrahau svasya cchatropäna-dvidhäraëe | vätsalya-vyäkulau vé kñ ya pitarau präha keçavaù ||27|| gopälanaà sva-dharmo nas täs tu niçchatra-pädukäù | yathä gävas tathä gopäs tarhi dharmaù sunirmalaù ||28|| dharmäd äyur yaço vå ddhir dharmo rakñ ati rakñ itaù | sa kathaà tyajyate mäta bhé ñ u dharmo'sti rakñ itä ||29|| sutasya sädguëyam avekñ ya tå ptau nanandatus tau hå di yady apäram | aniñ ö a-çaìkäkulitä tathäpi gopän samähüya jagäda mätä ||30|| subhadra maëòalé bhadra vatsa bho balabhadraka | samarpito'yaà yuñ mäsu bälo'timå dulaç calaù ||31|| yantraëé yaù çikñ aëé yaù pälané yaç ca vaù sadä | svairé cec calatäà yäti kathané yaà tadä mayi ||32|| dhå ta-khaòga-dhanur-bäëair bho vatsä vijayädayaù | pälané yo'pramattair vaù sadäyam abhitaù sthitaiù ||33|| aìge sutasyätha kareëa mätä snigdhä spå çanté çvara-näma-mantraiù | nå siàha-bé jaiç ca vidhäya rakñ äà babandha rakñ ä-maëim asya haste ||34|| äjïä mätaù pitar iti sutaà sampatantaà padänte dorbhyäà dhå tvä hå di nidadhatau stanya-bäñ pämbu-siktam | cumbantau tad-vadana-kamalaà märjayantau karäbhyäà jighrantau taà çirasi pitaräv ühatur bäñ pa-kaëö ham ||35|| bhür dyaur bhavyä bhavatu bhavato rakñ itä çré -nå siàhaù çastaù panthä vanam api çubhaà bhävukä dig vidik ca | svägamyäù svaà punar atha gå haà maìgaläliìgitas tvaà

Page 46: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

dattänujïaù sa iti mumude vatsaläbhyäà pitå bhyäm ||36|| yathä pitå bhyäà sa tathä balämbäpy ambä kilimbädy-upamätå -yuktayä | gopaiç ca gopé -nivahaiç ca lälito yathä haris taiù sa balo'py abhüt tathä ||37|| vrajäìganänäà tå ñ itäkñ i-cätakän siïcan kaö äkñ ämå ta-vå ñ ö i-dhärayä | nyavedayat känana-yänam ätmanas täbhiù sva-då ñ ö yaiva sa cänumoditaù ||38|| täsäà mano dé na-kuraìga-saìghän vilokya lolän ruci-pallavän svän | ninye sphuö aà cärayituà sva-saìge sandänya då k çå ìkhalayä svayäsau ||39|| dvi-träù kñ epyäù sumukhi ghaö ikäç cakñ uñ é mudrayitvä mä gäù khedaà sapadi bhavitä saìgamo nau vanänte | ägantavyaà mayi karuëayä chadmanäçu sva-kuëòaà kå ñ ëaç cakre sphuö am anunayaà rädhikäyäà då çettham ||40|| yayäce rädhikäm äjïäà sva-då çä dainya-pürëayä | kätaryaà vamatäbhüt tat-kaö äkñ eëänumoditaù ||41|| madhye-nabhaù sammilane'py alünair javät praviñ ö air hå daye mithas tau | kaö äkñ a-bäëair api modam äptau premno viciträ hi gatir durühä ||42|| rädhä-mano-mé nam ayaà sva-saìge sva-känti jälena nibadhya ninye | rurodha tac-citta-marälam utkaà säpi sva-då k-küëana-païjaräntaù ||43|| prerayann agrato dhenür äkarñ an på ñ ö hato vrajam | sa-mitrair ävå to'raëyaà praveñ ö um upacakrame ||44|| tiryag-gré vaà punaù prekñ ya sa-vrajau sneha-karñ itau | anväyäntau puras tiñ ö hann abravé t pitarau hariù ||45|| mätar nätaù param iha puro gantum arhyäö avé à vo vyävartadhvaà tvaritam iha me präpaëé yä rasälä | tätaiñ ädya truö ita-çikharä kandukä-kñ epaëé me gatvä ghoñ aà jhaö iti sudå òhäù païcañ äù käraëé yäù ||46|| valita-gré vam ürdhväsyaà kñ udhitäs tå ñ itä api | tastambhire puro gävaù paçyämba mad-apekñ ayä ||47||

Page 47: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

preñ ayiñ yämi sad-bhojyaà bhuktvä madhyähna eva tat | ägacched aparähne tvaà türëam ity äha taà prasüù ||48|| so'py abravé t täà kå ta-bhojanau cet çroñ yämi gehe muditau bhavantau | bhokñ yämi bhojyaà prahitaà tadä te gå haà sameñ yämi na cänyathämba ||49|| kå tävanaù käya-mano-vacobhiù saàsikta-dehaù stana-då k-payobhiù | sa cumbitäliìgita äkuläbhyäà muhur muhur då ñ ö a-mukhaù pitå bhyäm ||50|| udyad-viyogoñ ëa-ravi-pratäpitaiù siktair nija-prekñ aëa-vé ci-çikaraiù | kaö äkñ a-dhäränala-nälikä-cayair nipé ta-lävaëya-saraù-priyä-gaëaiù ||51|| vraja-tyägäraëya-yänotpannäbhyäà nanda-nandanaù | vaimanasyonmanasyäbhyäà vyägro'sau präviçad vanam ||52|| (sandänatikam) vrajasya kå ñ ëe nihitekñ aëasyä- khilendriyäëäà nayanatvam äsé t | tasmin vanenäntarite kñ aëena teñ äà samantät suvilé natäbhüt ||53|| caratvataù sthävarataiva dhanyä vanaà prayäty eñ a vihäya yan naù | ité va khinnäù sphuö am ädhunas täà stambhasya dambhät vraja-väsinas te ||54|| hareç cillé -cillé -gilita-mati-milac-chapharikä mukhämbhojän mlänäc calita-cala-då ñ ö i-bhramarikäù | viyogodyat-paìkävali-patita-haàsä na vivabhus tad-äbhé ré -nadyo vana-çuci-hå te jé vana-dhane ||55|| abhyäsato'tah vraja-väsinas te vimohitau tau vraja-pau gå hé tvä | kå ñ ëänugämi sva-mano-vihé nair dehaiù paraà geham ayur niré häù ||56|| sväà sväà sakhyo'pi yütheçäà yatnäd ädäya mürcchitäm | ninyur gå haà yantra-caïcat-pratimäù pratimäm iva ||57|| kundavally atha täà rädhäà svayaà vyagräpy acetanäm | ädäyäyäd vrajaà yatnäd vicittais tat-sakhé -janaiù ||58||

Page 48: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

yadyapy asmin nyasta-cittä vraja-sthä ä-tad-darçaà jïapti-çünyäs tathäpi | tat-tat-karmäëy äcaranti sma yadvaj jé van-muktä deha-saàskäratas te ||59|| nirmäëotkäà sva-pathi jaö iläà go-çakå t-piëòikänäà vadhvä vartmany atha dhå ta-då çaà vyäkuläà kundavallé | då ñ ö vä'vädé j jaòima-kalitäà rädhikäà cetayanté kå ñ ëäbhyarëaà naya nipuëa-dhé s türëam enäà niné ñ uù ||60|| namämy ärye snuñ eyas te kalyäëé né yatäà puraù | chäyäpy asyä na kå ñ ëasya då ñ ö i-gocaratäà gatä ||61|| säbdhi-dvé pä bhavati på thivé yasya naikasya mülyaà tädå g divyämita-maëi-mayaà paçya çacyäpy alabhyam | sarväìgé naà vasana-sahitaà bhüñ aëaà dattam asyai | goñ ö heçvaryä mudita manasä päka-naipuëyato'syäù ||62|| dharmärtha-läbhän muditä snuñ äyäs tayaiva käryäntaram ucciké rñ uù | sväbhé ñ ö a-sampädana-labdha-varëäà matvävadat täà jaö ilä stuvanté ||63|| ehy ehi vatse kuçalaà bhavatyäs tvac-ché la-nirmaïchanam äçu yämi | snigdhäsi yat tvaà mayi sasnuñ äyäà mad-äçiñ ä tvaà suta-vaskarä syäù ||64|| svayaà sädhvé pragalbhä tvam anyäsäà dharma-pälane | ätmané va praté tir me tvayi tväà prärthaye tataù ||65|| dharme patnyä pälite tat patiù syäd gomän putré vittaväàç cäyur-äòhyaù | ity ähäsmän paurëamäsé små tijïä seyaà tat tvayy arpitä dharma-guptyai ||66|| dharmäd arthaç ca kämaç cety ädi satyaà satäà vacaù | yato'syäù pälitäd dharmät bhüyän artho'pi sädhitaù ||67|| ekaù suto me kuçalé yathäsau kule'male syän na yathä kalaìkaù | dharmaà tathäsyäù paripälayanté nirvähya süryärcanamänayainäm ||68|| rädhe tvaà tämra-kuëòé m aruëa-kapilikä-kñ é ra-dadhyäjyam ijyaà särpiñ kännaà javäm aikñ avam atha ghuså ëaà patrakaà padma-mäläm | särdhaà sakhyä nayety ädy-upakaraëa-cayaà putri gehäd gå hé tvä gärgyä vä kenacid värcana-paö u-baö unä yähi süryärcanäya ||69||

Page 49: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

caëòäsi sädhvé lalite tvayäsau naikäkiné kväpi sakhé vidheyä | gandho'pi yasyäà kila nanda-sünos tasyai diçe vo'ïjalir eva käryaù ||70|| atyärüòhaà dinaà vatse santi go-maya-räçayaù | yuvayor nyasta-bhärä syäà niçcintotpalikä-kå tau ||71|| täm ücatus te hå di sampraharñ ite niçcintam ärye kriyatäà kriyä nijä | äväm avävaù satataà bhavad-vadhüà täräm iväkñ ëaù saha-pakñ ma-locake ||72|| täù pronmattä api jaö iläyäù pé tväjïä-väì-madhu-madhuräìgyaù | änandotphullita-tanu-cittä dhairyaà dhå tvä gå ham anujagmuù ||73|| ägatya khaö ö opari sanniviñ ö äà çré -rädhikäà kñ älita-märjitäìghrim | däsyo mudä paryacaran nijeçäà pädäbja-saàvähana-vé janädyaiù ||74|| mallé -raìgaëa-karëikära-bakulä'moghä-latä-saptalä jäté -campaka-näga-keçara-lavaìgäbjädi-puñ poccayam | çré -vå ndä-prahitaà vanäd ali-kuläspå ñ ö aà darojjå mbhitaà sveçvaryäù purato'nyadhäd vana-sakhé çré -narmadä mäliké ||75|| kå ñ ëäìga-kämälaya-vaijayantikäà tair vaijayanté à viracayya sä vyadhät | rädhä sva-naipuëya-guëädi-sücikäà karpüra-kå ñ ëäguru-sattva-bhävitäm ||76|| elendu-jäté -phala-khädiränvitäù sva-päëi-hå t-saurabha-räga-bhävitäù | kå ñ ëäkñ i-cittänana-candra-raïjikäù sä nägavallé -dala-vé ö ikä vyadhät ||77|| mäläm etäà tulasi haraye vé ö ikäç copahå tya jïätvä vå ndä subala-mukhataù keli-saìketa-kuïjam | ägacchatäçu tvam iti lalitä-preritädäya täntäù kastüryälé -sahita-tulasé kå ñ ëa-pärçvaà pratasthe ||78|| çré -rädhikäpy atha sakhé -sahitäti-dakñ ä çré -kå ñ ëa-candra-sakalendriya-tarpaëäni | karpüra-kely-amå ta-keli-mukhäni kämaà kartuà samärabhata sädbhuta-laòòukäni ||79||

Page 50: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

yad api nija-sakhé sänveñ aëäyäsya yätä svayam api ca nimagnä kå ñ ëa-sambandhi-kå tye | tad api hari-mukhendor darçanotkätha mene truö im api yugalakñ aà vyagra-rädhä-cakoré ||80||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargaù païcama eñ a sädhu niragät pürvähna-lé läm anu ||o||

||5||

—o)0(o—

Page 51: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(6)

ñañ ö haù sargaù

praviñ ö o'tha vanaà paçcät paçyan valita-kandharam | ujjijå mbhe harir vé kñ ya nivå ttän vraja-väsinaù ||1|| kå ñ ëa-mattebha unmukto ghoñ a-då g-då òha-çå ìkhalät | ucchvasaàç capalaù svairé känane'nya iväbhavat ||2|| çré -kå ñ ëa-caritra-paö e vimocite vrajäkñ i-bandhäd vana-citra-käriëä | prädurbabhüvur nayanotsaväni tad-vihära-citräëi çubhäny anekadhä ||3|| nå tyanti gäyanti hasanti gopäù kürdanti nandanti pariskhalanti | narmäëi tanvanti lasanty athaite bandhäd vimuktäù kalabhottamä vä ||4|| sthitià sthiräà mätå -puro bakärer eke'ìganä svasya då çaà ca loläm | saìghaö ö a-då ñ ö äm anukurvate'nye ceñ ö äà giraà ca skhalitäà janänäm ||5|| kecid vå kñ a-latävå täù pracapaläpäìgaiù smitärdraà manäg udghäö yämbara-saàvå tänanam amuà gopäla-yoñ äyitäù | paçyanto vyahasan pare ca dhavalä lekhäyamänä mudä vyälambyäìghri-karair mahé à vilulita-gré vordhva-karëänanäù ||6|| vitaëòä-paëòitäù kecit tat-tac-chabdärtha-khaëòanaiù | daëòädaëòi-raëair anye dor-daëòa-saìgaraiù pare ||7|| kñ iptänekästra-käëòoghair daëòa-bhramaëa-kauçalaiù | läsyair häsyaiù pare däsyais toñ ayämäsur acyutam ||8|| athägataà kå ñ ëam avekñ ya vå ndä vå ndäö avé à tad-virahät viñ aëëäm | vå ndaà ca sä'bodhayad äkulänäà vå ndävana-sthävara-jaìgamänäm ||9|| aö avi sakhi samäyän mädhavo'sau samantät viså ja viraha-ghürnäà türëam ullälasé hi | sva-guëa-gaëa-vikäçaiù sveçvaré à smärayämuà saphalaya nija-lakñ mé à cänayoù sad-viläsaiù ||10|| prabudhyadhvaà vallyo vikasata nagäù kürdata må gäù pikä bhå ìgair gänaà kuruta çikhino nå tyata mudä | adhé dhvaà bhoù ké räù sthira-cara-gaëä nandata ciraà

Page 52: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

samäyäto yuñ män sukhayitum asau vaù priyatamaù ||11|| tataù sva-viccheda-davägni-mürcchitäà samé kñ ya täà cetayituà priyäö avé m | kå ñ ëämbudaù svägamanaà ca çaàsituà vavarñ a vaàçé -ninadämå täny asau ||12|| vaàçé -ninädämå ta-vå ñ ö i-siktä kå ñ ëäìga-saìgänila-vé jatätha | çré -vå ndayälyä ca sucetitoccair vå ndäö avé sä sahasonmimé la ||13|| sattva-dharma-viparyäsair veëu-nädämå totthitaiù | sva-sättvika-vikäraiç ca tadäbhüd vyäkuläö avé ||14|| prodyad-vepathur uccalaà sthira-caraiù stabdhä jaòair jaìgamaiù prasvinnä sravad-açru-jäla-salilaiù çvetä prasünotkaraiù | säçruù puñ pa-madhu-dravaiù svara-bhidä yuktä khagälé ravai romäïcäli yutä latäìkura-cayair vå ndäö avé sä babhau ||15|| maëòitä viçataikena jägratänyena säö avé || mädhavenäbabhau drañ ö uà taà çobhä çré r ivägatä ||16|| küjad-bhå ìga-vihaìga-païcama-kaläläpollasanté hareç cyotat-paktrima-sat-phalotkara-rasolläsäö avé säbhavat | samphullan-naliné -viläsi-vihasad-vallé -matallé -naö é läsyäcärya-marud-gaëätimuditä sarvendriyählädiné ||17|| puñ pair häsyaà bhramarair gänaà paëëair läsyaà madhubhiù pänam | dadhatas taravaù sva-phalaiù khänaà kurvanty abhyägata-hari-mänam ||18|| ali-gäyaka-cumbita-kusumäsyaà pallava-paö a-vrta-vivå ta-suhäsyam | dadhaté rahasi vidadhaté läsyaà vyavå ëuta vallé -tatir api däsyam ||19|| sva-ramaëa-sahitänäà veëu-nädähå tänäà tå ëa-kavala-mukhänäà caïcalälokanäni | harir atha hariëé näà vé kñ ya rädhä-kaö äkñ aiù små ti-patham adhirüòhair vivyathe viddha-marmä ||20|| premëänå tyat-phulla-mayüré -tati-yuktaù kå ñ ëälokän matta-mayüra-vraja ärät | snigdhe rädhä-keça-kaläpe rati-mukte yat sat-piïchair äçu muräreù små tir äsé t ||21||

Page 53: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mada-kala-kalaviìké -matta-kädambikänäà sarasi ca kala-nädaiù särasänäà priyäyäù | valaya-kaö aka-käïcé -nüpurodyat-svanormé - bhrama-culukita-citto'bhyägatäà täà sa mene ||22|| upari-capala-bhå ìgaà padmam é ñ at-prakäçaà vara-parimala-püraà çaçvad älokya kå ñ ëaù | smita-çavala-kaö äkñ aà padma-gandhaà priyäyä mukham idam iti matvä täm upetäà viveda ||23|| rucaka-karaka-bilvair näga-raìgaiù supakvaiù pratidiçam anudå ñ ö air harñ a-tarñ äkulo'sau | sapadi lasad-uroja-bhränti-sambhränta-cetä vapuñ a iha vibhutvaà rädhikäyäù çaçaìke ||24|| yato yataù patati vilocanaà hares tatas tataù sphurati tad-aìga-saàhatiù | na cädbhutaà tad iha tu yad vrajäö avé mude harer alabhata rädhikätmatäm ||25|| tair uddé pta-bhävälé vätyayoccälitaà manaù | çaçäka na sthiré -kartuà käça-puñ pa-nibhaà hariù ||26|| vå ndävana-sthira-carän sväloka-prema-vihvalän | premnä hå ñ ö a-manäù kå ñ ëaù prekñ ya tän mumude bhå çam ||27|| sakhyaù kià kuçalaà latäù kñ iti-ruhäù kñ emaà sakhäyaù çivaà må gyaù kià bhavikaà må gäà çakunikäù bhavyaà çakuntäù çubham | bhå ìgyaù çaà bhramaräù sukhaà sthira-caräù sva-çreyasaà vaù sadä premnetthaà vana-saìgatän sarabhasaà papraccha sarvän hariù ||28|| pracärya gäç cärayituà kñ udhärtä govardhana-kñ mäbhå d-upatyakäyäm | mano'nudhävad dayitäà nivartayan samaà vayasyair vijahära kå ñ ëaù ||29|| sva-kalpitair loka-caya-prasiddhair harir vihärair vana-çobhayä ca | çaçäka rädhä-virahätitaptaà sa täà pradhävan na mano niroddhum ||30|| tän vé kñ ya kå ñ ëaù kå payärdra-cittas tais tair vihäraiç ca mitho niyuddhaiù | çräntän kñ udhärtän atha bhojanecchün iyeñ a sambhojayituà vayasyän ||31|| tävad dhaniñ ö hä ghå ta-pakvam annaà prätaù kå taà yal lalitädibhis tat |

Page 54: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

dattaà rasälä-sahitaà jananyä däsé bhir ädäya samäjagäma ||32|| täà vé kñ ya hå ñ ö aù sa harir babhäñ e kià me dhaniñ ö he pitarau sukhaà staù | susnätam äbhyäà vihiteça-püjä pratoñ ya sarvän vada kià nu bhuktam ||33|| säpy äha taà tau tava maìgalärthaà snätärciteçau dvija-sätkå tärthau | sambhojya sarvän atha bhuktavantau bhojyäni ca preñ ayataù sma tubhyam ||34|| rädhä-saìga-drumärohotkaëö hitälambanärthiné | täà parälambanäà mene citta-vå tti-latä hareù ||35|| itas tataù saïcaraté r gavälé ù sva-veëu-nädair atha saìkalayya | jagäma täù päyayituà vayasyaiù saïcälayan mänasa-jähnavé à saù ||36|| päyayitvä jalaà gäs täù çé taà svädu sunirmalam | svayaà gopäù papuù sasnur vijahruù salile ciram ||37|| upapulinam athäsau täàs tad-annaà vayasyän dadhi-mathita-rasäla-sandhitämrädi-yuktam | svayam api ca samaçnan svädayan häsayaàç ca sva-parita upaviñ ö än bhojayämäsa kå ñ ëaù ||38|| tataù sakhé n äha hariù sahäryä yüyaà kñ aëaà cärayatägrato gäù | ahaà sakhibhyäà saha mädhavé yäà vana-çriyaà drañ ö um iha bhramämi ||39|| däsé r dhaniñ ö hävadad äçu yäta yüyaà gå hé tväkhila-bhäjanäni | puñ päëi näräyaëa-sevanärthaà saïcitya paçcäd aham ägatäsmi ||40|| phullaà gandha-phalé -dvandvam avataàsocitaà tadä | ädäyägatya kå ñ ëasya vå ndärpitavaté kare ||41|| tad-älokät priyä-känti-små ty-utkaëö hävato hareù | ejat karät tad ädäya tac-chrutyor nidadhe baö uù ||42|| vå ndäà dhaniñ ö häà subalaà baö uà ca ñ äòguëya-vijïän sacivän sa kå ñ ëaù | upäya dakñ än upalabhya mene

Page 55: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

rädhäìga-saìgottama-räjya-labdhim ||43|| madhumaìgala-hastaà sa pragå hya väma-päëinä | vå ndä-dhaniñ ö hä-subalaiù sasära sumanaù-saraù ||44|| kusumita-taru-vallé -vé thi-kuïjair lasanté à sthala-jala-vihagäli-vyüha-kolähalaiç ca | sa kusuma-sarasé à täà vé kñ ya rädhägamotkas tad-abhiså ti-vicäraà svänugair äcacära ||45|| prayäti vå ndä subalo baö ur vä rädhäntikaà cej jaö ilä saçaìkä | ebhiù samaà vä kalahaà vidadhyad vadhüà nirundhyäd athavä gå häntaù ||46|| äkarñ aëé à vä muralé à niyuïjyäà sarväù sameñ yanti ca gopa-rämäù | tad-iñ ö a-lé lädi-raso na siddhyet parasparerñ yä-mada-mäna-vämyät ||47|| tato dhaniñ ö he vraja kundavallé à praté ti-kå t sä jaö ilä yad asyäm | tad-vaïcanä-caïcu-matiù sadä nau snigdhärthitä sä dhruvam änayet täm ||48|| athäha vå ndä bhavatä yad uktaà satyaà hi tac cet sumano'vacetum | rädhä sakhé käcid ihägatä syäj jïeyas tadäsyäs tad-udanta ädau ||49|| athägatä sä tulasé sva-sakhyä kå ñ ëaà sakhibhyäà saha tat-sakhé bhyäm | priyägamopäya-vicära-lagnaà puraù sphurantaà mumude samé kñ ya ||50|| svapne'pi tat-sannidhim atyajanté à täà rädhayä te jahå ñ uù sametäm | niçcitya sarve'py atha mädhavo'bhüt tad-darçanotko'dhvani datta-då ñ ö iù ||51|| tataù sä tulasé nyasya hå ñ ö ä baö u-kare srajam | udghäö ya puö ikäà vé ö é à subalasya kare dadau ||52|| rädhä-karämoda-samå ddha-saurabhaà tac-chilpa-naipuëya-bharaà tathädbhutam | täm udgiranté à bhramaräli-karñ iëé à srajaà vilokyäbhavad unmanä hariù ||53||

Page 56: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kaëö he srajaà täm atha vaijayanté à hasan nyadhäc chré -madhumaìgalo'sya | rädhä-kara-sparça-sukhädi-väsau tat-sparçataù kaëö akitäìga äsé t ||54|| ägatya kuïje parihäsa-lé näà sambhävayaàs taà dayitäà mukundaù | tad äsya vé kñ otkalikäkulätmä tayä hasantyä saha saàlaläpa ||55|| sakhyäs te kuçalaà sakhé ça-kuçalaà kutreyam ätmälaye kià näyäti vanaà kå tau sva-guruëä diñ ö ätha kià ceñ ö ate | mathnäty ambu-ghaö aà tataù kim abhavan nirbhartsya ruddhä gå he yuktyä cänaya vå ndayä na jaö ilä vaïcyäha hä dhig vidhim ||56|| sadä rädhätidaurlabhya-sphürtyä matvä babhüva saù | häsoktim api satyäà täà viñ aëëätmä smaräkulaù ||57|| kå ñ ëaà viñ aëëam älokya vyäkulä tulasé svayam | då çä vå ndä-dhaniñ ö häbhyäà bhartsitäha sa-sambhramam ||58|| mä gäù khedaà vrajänanda yämi nirmaïchanaà tava | ägatäà viddhi dayitäà parihäsaù kå to mayä ||59|| täm ägatäm atha niçamya didå kñ ur enäm autsukya-caïcala-manä vraja-räja-sünuù | uttärya campaka-yugaà nija-karëayos tat tasyäù samarpya karayor mudito'vadat täm ||60|| kveyaà kveyaà nihnutä vä kim arthaà ruñ ö ä sä cen näparädho mamästi | cen narmaitad düna-citte na yuktaà hä hä çé ghraà darçayämüà priyäà me ||61|| priyävalokanotkaëö haà käla-deçärtha-tattvavit | äniné ñ ur drutaà rädhäà babhäñ e tulasé harim ||62|| sä te käntä kamala-nayana tvan-mukhälokanotkä süryärcäyai sapadi jaö ilä-preñ itä kundavallyä | tväm äyänté prathamam iha mäà prähiëot tvat-pravå ttyai kré òä-kuïjaà tvam upadiça taà yatra täm änayämi ||63|| tac chrutvocchvasita-sväntaù pré to guïjävalé à hariù | tulasyai dattavän kaëö häd uttärya päritoñ ikam ||64|| lé lä-nikuïja-kalanäya tadätha vå ndä kå ñ ëävalokita-mukhé tulasé à babhäñ e | tat-kuëòa-té ra-gatam änaya rädhikäà täà

Page 57: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kandarpa-keli-sukhadäkhya-nikuïjam äçu ||65|| ahaà ca keli-sämagré à samagrayitum utsukä | rädhä-kuëòaà tvayä särdhaà prayätäsmi drutaà sakhi ||66|| tävat kå tvä priya-sahacaré à svasya candrävalé à täà saìketa-sthäm vraja-pati-sutaà netum ägatya tatra | guïjähäraà hari-hå di sakhé -dattam ädhäya çaibyä då ñ ö vä vå ndä-sahita-tulasé à vivyathe kñ ubdha-cittä ||67|| kå ñ ëasyägre vå ndayä saàlapantyä älokät tat-preñ ö ha-sakhyäs tulasyäù | rädhäà matvä sägatäà duùkitä täà çaibyä sa-vyäjyaà tadä vyäjahära ||68|| kurvantyädya tayä durgä-vratodyäpa mahotsavam | täà nimantrayituà rädhäà preñ itäsmi vayasyayä ||69|| sädya labdhä mayänviñ ya na gå he näpi känane | diñ ö yä labdhäsi tulasi kathyatäà kutra te sakhé ||70|| tataù sä tulasé jïätvä çaibyäà kauö ilyam äçritäm | avadat täà sa-kauö ilyaà çaö he çäö hyaà hi yan nayaù ||71|| kurväëayä vrata-mahotsavam ambikäyäù sä çyämayä sva-suhå dädya nimantrya né tä | vå ndäö avé -parivå òhä sva-gå haà tathäsyäm bhäro'py adhäyi vinayaiù sa-sakhé -kuläyäm ||72|| tato lalitayä puñ pa-phala-mälya-samå ddhaye | vå ndäà netuà preñ itä täà gå hé tvä calitäsmy aham ||73|| iti täà tulasé bhaìgyä pratärya kuö iläm api | yayau vå ndä-dhaniñ ö häbhyäm udäsé neva mädhave ||74|| punar vivakñ uà täà çaibyäà kå ñ ëaà kuïcita-cakñ uñ ä | niväryäha svam audäsyaà tulasyäà vyaïjayann iva ||75|| mä kiïcid vada yätv eñ ä sva-sakhyäù kuçalaà vada | kveyam äste kià kurute priyä candrävalé mama ||76|| säti hå ñ ö ätha täà präha niruddhä'pi dhavämbayä | durgärcäc chadmanäné tä yatnäc candrävalé mayä ||77|| sakhé -sthaly-upaçalye täà tvat-saìgotkalikäkuläm | saàrakñ ya padmayä türëaà tväm anveñ ö um ihägatä ||78|| cintito'ntar bahir hå ñ yan pratyutpanna-matir hariù | avadad vaïcayan çaibyäà cchadmanänandayann iva ||79|| ahaà tad-darçanotkaëö hä diñ ö yä né teyam äly asau | gauré -té rthaà lambhayainäà gurüëäà vaïcana-kñ amam ||80|| yävat pramada-rädhäkhye gäù saïcärayato vane | avadhäryägato'haà syäà gaväà sambhälane sakhé n ||81|| (yugmakam)

Page 58: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tam ähätha baö ur bhaìgyä drutaà kå ñ ëa dhaniñ ö hayä | vrajendrena yadäjïaptaà tat kuruñ veti so'bravé t || 82|| äm ärya vasudevena düto'tra prahitaù prage | guptaà prasthäpitäç cauräù kaàsena känane gaväm ||83|| (yugmakam) bhavitavyaà sävadhänaiù sarvair go-pälakair iti | tad ädiñ ö aà täta-pädair mayé däné à dhaniñ ö hayä ||84|| tat pratyühair vilambaç cet kadäcit sambhaven mama | nodvegaù sakhi säryas te ägantähaà drutaà dhruvam ||85|| iti pratärya täà çaibyäà go-diçaà sa-sakho'vrajat | muräris tvarayä hå ñ ö ä säpi candrävalé à prati ||86||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargaù samprati ñ añ ö ha eñ a niragät pürvähna-lé läm anu ||o||

||6||

—o)0(o—

Page 59: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(7)

saptamaù sargaù

kiyad-düraà tato gatvä nivå tyodvartmanä hariù | rädhä-kuëòaà samäyätaù priyä-sangotsukaù priyam ||1|| parito maëi-sopänävalibhiù pariveñ ö itam | caturbhir maëi-sambaddha-té rthair dikñ u suçobhitam ||2|| té rthoparisphurad-ratna-maëòapaiù säìganair yutam | tat-té rthobhaya-pärçvastha-maëi-kuö ö ima-maëòitam || 3 prati-maëòapa-pärçvastha-taru-çäkhävalambanaiù | yutaà nänä-puñ pa-väsaç citrair-dolä-catuñ ö ayaiù ||4|| yämye campakayoù pürve né payor ämrayoù pare | saumye bakulayor baddha-ratna-hindolikänvitam ||5|| pürvägneya-diçor madhye priya-kuëòena saìgatam | tatrordhve stambhakälambi citra-setu-samanvitam ||6|| gala-hå d-udara-näbhi-çroëi-jänüru-daghnaiù ñ aò-udadhi-vasu-konair maëòaläìgaiç ca kaiçcit | çiçiram anu samuñ ëaiù gré ñ ma-käle suçé tair vividha-maëi-nibaddhair dikñ u sopäna-yuktaiù ||7|| maëi-ruci-jala-vé ci-bhränti-tå ñ ëäbhibhütä patita-vihaga-vå ndäc chälabäläntarälaiù | parijana-yuta-rädhä-kå ñ ëayor narma-goñ ö hé pramada-kå d-upaveçänalpa-vedé -suçobhaiù ||8|| nicita-på thu-talänäà kuö ö imaiç citravarëaiù kusumita-bahu-vallé -çliñ ö a-çäkhä-bhujänäm | ghana-dala-phala-puñ pa-çreëi-bhäränatänäà vitatibhir abhitaù saàveñ ö itaà pädapänäm ||9|| (sandänitakam) catuñ -koëeñ u väsanté catuù-çäläbhir ävå tam | väné ra-keçaräçoka-nikuïjaiù parito vå tam ||10|| tad-bahiù paktrimä-pakva-phala-puñ potkaräkaraiù | paritaù kadalé -ñ aëòair maëòitaà çé tala-cchadaiù ||11||2 tad-bahir bähyopavanäçliñ ö a-puñ päö avé -vå tam | sva-madhya-salilä dé vyat-sa-setu-ratna-mandiram ||12|| nänä-puñ pa-phaloccäyi-vana-devé -gaëänvitaiù | sevopacära-saàsakta-kuïja-däsé -çatävå taiù ||13|| puñ päö avé -phaläräma-madhya-sthair vå ndayäcitaiù | sevopakaraëägära-nikarair abhito vå tam ||14|| (yugmakam) å tu-räjädi-sarvartu-guëa-sevita-känanam |

2 tad-bahir yat sakhé -vå nda-bå hat-kuïjävaler bahiù | sat-phalaiù kadalé -ñ aëòair … (in Haridas Das' edition).

Page 60: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vå ndä-saàmå ñ ö a-gandhämbhaù-saàsiktädhäìgaëälayam ||15|| tayä toraëakolloca-patakälamba-gucchakaiù | pauñ paiç citrita kuïjädhva dolä catvara maëòapam ||16|| nava-kamala-dalälé -pallavävå nta-nänä- kusuma-racita-çayyocché rñ a-candropadhänaiù | sa-madhu-cañ aka-tämbülämbu-päträdi-yuktaiù suvalita-tala-lé lägära-kuïja-prapaïcam ||17|| kahlära-raktotpala-puëòaré ka paìkeruhendé vara-kairaväëäm | kñ aran-marandaiç ca patat-parägaiù suväsitämbhaù-prasaraà samantät ||18|| haàsa-särasa-dätyüha-madgu-kokädi-patriëäm | varaö ä-lakñ maëädé näà kaläkäpaiù çruti-priyam ||19|| çäré -çukänäm-anyonya-på thag-äsaìga-raìgiëäm | kå ñ ëa-lé lä-rasolläsi-kävyäläpa-manoharam ||20|| jalada-bhränti-kå t-kå ñ ëa-käntija-praëayonmadaiù | nadan-nå tyac-chikhi-vrätair vyäptäräma-taö äjiram ||21|| häré ta-pärävata-cätakädika- prahå ñ ö a-nänä-vidha-citra-pakñ iëäm | kå ñ ëekñ aëänanda-viphulla-varñ maëäà karëämå ta-dhväna-manojïa-känanam ||22|| räkeçärbuda-nirmaïchya-rädheçäsyendu-päyibhiù | cakorair nyak-kå ta-tyakta-candrair vå ta-nabha-sthalam ||23|| vipakva-jälakä-pakva-phalaiù kusuma-pallavaih | mukulair maïjaré bhiç ca namrair vallé -drumair vå tam ||24|| aneka-padmäkara-madhya-saàsthitaà harer viläsänvita-té ra-né rakam | nänäbja-känty-ucchalitaà nirantaraà guëair jita-kñ é ra-samudram adbhutam ||25|| sva-sadå k-té ra-né reëa kå ñ ëa-pädäbja-janmanä | nija-pärçvopaviñ ö enäriñ ö a-kuëòena saìgatam ||26|| (ñ aòviàçatyä kulakam) té re kuïjä yasya bhänty añ ö a-dikñ u preñ ö hälé näà sva-sva-nämnä prasiddhäù täbhiù premnä své ya-hastena yatnät kré òä-tuñ ö yai preñ ö hayoù saàskå tä ye ||27|| tat-tat-käñ ö hä-pränta-vicchinna- sé märämodyänäveçanäàçänvitäç ca | tat-tat-sé mäbhyantarotpanna-vå kñ a-

Page 61: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çreëé -yugmäcchanna-vartmäli-yuktäù ||28|| (yugmakam) upari tanu-taraìgäkära-citräïci-çuddha- sphaö ika-maëi-citänya-sphära-vartmäni täni | marakata-maëi-vå ndair äcitäbhyantaräëi pratanu-lahari-kulyä-bhräntim utpädayanti ||29|| maëi-caya-racanäbhiù sveñ u bhitti-bhramaà dräk sva-nikaö a-maëi-bhittau cätma-buddhià dadadbhiù | upavana-yuga-madhye dvära-vå ndair yutäni praviçad itara-loke darçanäd eva bhänti ||30|| (yugmakam) cakästy udé cyäà diçi té rtha-sannidhäv anaìga-raìgämbuja-näma catvaram | padmäbha-kuïjäñ ö a-dalair viräjitaà suhema-rambhävali-keçaränvitam ||31|| sahasra-paträmbuja-sannibhaà sphurat suvarëa-sat-kuö ö ima-maïju-karëikam | lé länukülyocita-santatollasad visté rëatä-läghavam unnata-prabham ||32|| lalitä-çiñ yayä nityaà-kalävatyä susaàskå tam | sarvartu-sukha-sampannaà nänä-keli-rasäkaram ||33|| lalitänandadaà rädhä-kå ñ ëayoù sa-vayasyayoù | nikuïja-räjayoù paö ö a-mandiraà sphurad-indiram ||34|| (kulakam) mäëikya-keçara-çreëé -veñ ö ita-svarëa-karëikam | bahir bahiù kramäd ürdhva-mäna-saìkhyä-pramäëakaiù ||35|| ekaika-varëa-sad-ratna-kadambenäcitaiù på thak | racitaà bahubhiç cäru-sama-paträli-maëòalaiù ||36|| païcendriyähläda-karaiù çaityänyabja-guëair yutam | tad-bahiù kramaçaù svarëair vaidüryair indrané lakaiù ||37|| sphaö ikaiù padmarägaiç ca citair maëòapa-païcakaiù | çobhitaà maëòaleñ vantar nänä-ratna-vinirmitau ||38|| kevalair mithuné bhäva-saìgatair må ga-pakñ ibhiù | devair nå bhir yutaà cänyaiç citritai rasa-dé panaiù ||39|| païca-varëa-bhüri-citra-patra-puñ pa-visphurat- keçarädi-çakhi-çäkhikälisad-vitänakam | antarasya bhäti jänu-daghna-ratna-kuö ö imägära- madhya-karëikä-sahasra-patra-särasam ||40|| (ñ aòbhiù kulakam) ämüla-puñ pitäçoka-vallé -maëòala-saïcayaiù | sitäruëa-harit-pé ta-çyäma-puñ paiù prakalpitaiù ||41|| padma-puñ pa-daläkärair upakuïjäñ ö akair vå tam | pravé ëa-tädå çäçoka-taru-kuïja-varäö akam ||42|| vasanta-sukhadaà yasya bhå ìga-kokila-näditam |

Page 62: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

väyavyäà diçi bhäty añ ö a-dala-kuïjämbujaà dalam ||43|| (sandänitakam) çré -padma-mandiraà näma nairå tyaà räjate dalam | catur-dväraà catuñ -pärçve vätäyana-samanvitam ||44|| nänä-maëi-citäneka-citra-bhitti-catuñ ö ayam | antaù-sa-kå ñ ëa-gopé näà pürva-rägädi-ceñ ö itaiù ||45|| räsa-kuïja-viläsaiç ca lalitä-citritair yutam | pütanäriñ ö a-saàhärädy-anta-tac-caritair bahiù ||46|| ratnäli-dyuti-kiïjalkaà sad-garbhägära-karëikam | bahir abjadaläkärair vå taà ñ oòaça-koñ ö hakaiù ||47|| tat-tad-yugäntarälastha-dvy-añ ö opakoñ ö hakair api | ürdhve tädå k-sanniveça-sphurad-aö ö älikänvitam ||48|| antar-antaù-kramäd-ucca-nirbhitti-stambha-paìktiñ u | sphäö iké ñ u suvinyasta-praväla-balabhé -kule ||49|| chäditena mahä-ratna-paö alais tiryag-ürdhva-gaiù | bhräjitena sukumbhena çikhareëa viräjitam ||50|| atyuccena vanäloka-sukhadena nijeçayoù | mukta-pärçva-tå té yocca-khaëòena ca sumaëòitam ||51|| adho ratnäcitäneka-citra-citreëa bhäsvatä | upakuö ö ima-yugmäntar-dikñ u sopäna-çobhinä ||52|| kaëö ha-daghnäti-visté rëa-kuö ö imenäbhito vå tam | paritas tävad uccänäà präntotpanna-mahé ruham ||53|| phalaiù puñ paiç ca saàçliñ ö a-kuö ö ima-pränta-deçakam | keli-ratnäkaraà rädhä-kå ñ ëayoù sa-vayasyayoù ||54|| (ekädaçabhiù kulakam) ägneyaà bhäti padmäbha-ratna-hindola-kuö ö imam | pürväpara-dig-utpanna-pravé ëa-bakulägayoù ||55|| säci kiïcid vinirgatya gatyä vakrordhvayopari | militäbhyäà suçäkhäbhyäà chäditaà maëòapäkå ti ||56|| (yugmakam) tac-chäkhä-müla-saànaddhaiù paö ö a-rajju-catuñ ö ayaiù | då òhair baddha-catuñ koëaà näbhi-mätrocca-saàsthiti ||57|| padmarägäñ ö a-paö ö é bhiù pravälaja-padäñ ö akaiù | ghaö itaà hasta-mätrocca-paö ö é -veñ ö ana-keçaram ||58|| dvy-añ ö a-paträmbujäkära-ratnäli-citra-karëikam | dvi-dvi-pädänvitämbhoja-daläbhäñ ö a-dalair vå tam ||59|| ratna-paö ö é -keçaräntar-dväräñ ö aka-susaàyutam | dakñ iëe dala-pärçvasthäroha-dvära-dvayänvitam ||60|| laghu-stambha-dvayäsakta-paö ö i-på ñ ö hävalambakam | paö ö atulé -lasan-madhyaà pärçva-på ñ ö hopadhänakam ||61|| nänä-citräàçukaiç channaà svarëa-süträmbarair api | lasac-candrävalé -muktä-däma-guccha-vitänakam ||62|| yaträñ ö a-dala-gälé näà madhya-gau rädhikäcyutau | gäyad-anyavayasyäbhir vå ndä dolayaté çvarau ||63|| svärüòha-rädhäcyutayoù sarväbhimukhatäkaram | hindolämbujam äbhäti madanändolanäbhidham ||64|| (añ ö abhiù kulakam) aiçänyäà bhäty añ ö a-patraà mädhavé -kuïja-särasam |

Page 63: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mädhavänandadaà näma nänä-lé lopahära-yuk ||65|| phulla-mallé bhir äçliñ ö a-namra-çäkhä-bhuja-vrajaiù | chäditaà phulla-punnägaiç candrakänti-citäntaram ||66|| padma-paträkära-kuïjair veñ ö itaà svarëa-karëikam | udé cyäà maëi-kiïjalkaà bhäti kuïjaà sitämbujam ||67|| (yugmakam) namra-çäkhä-bhujäçliñ ö a-phulla-hema-latä-cayaiù | tamälaiù kalpitaà jiñ ëu-né la-ratnävalé -citam ||68|| né la-padma-daläkärair upakuïjäñ ö akair vå tam | suvarëa-karëikaà präcyäà bhäti kuïjäsitämbujam ||69|| (yugmakam) aväcyäà padma-rägädi-citäntar-bähya-maëòalam | lavaìgaiç chäditaà phullair bhäti kuïjäruëämbujam ||70|| kuïjaà hemämbujaà bhäti praté cyäà phulla-campakaiù | vallé bhiç chäditaà hema-cita-bähyäntarälakam ||71|| evam uttarädi-kuïjä bhänti rädhä-hari-priyäù | nänä-varëäkära-bhedät då çäà vismaya-käriëaù ||72|| prati-vidiçam udaïcac-campakänäà ca türëäm aruëa-harita-pé ta-çyäma-puñ poccäyänäm | vara-parimala-dhäräkñ ipta-gandhäntaräëäà prati-diçam adhirohan-mädhavé -veñ ö itänäm ||73|| vyati-sumilita-tiryaì-nirgataiù kaiçcid anyair upari-ghaö ita-saìgaiù snigdha-çäkhä-samühaiù | çuka-pika-madhupänäà né la-pé täruëänäà madhura-ninada-ramyaiç chäditaù saudha-tulyaù ||74|| sthala-jalajani-puñ paiù pallavaiù kÿ pta- nänäbharaëa-vasana-çayyä-sad-vitänädi-pürëaù | aruëa-viñ ada-pé ta-çyäma-padmotpalädyair diçi vidiçi sa-nälaiù kalpitäneka-citraù ||75|| jaö hara-çara-çaläkaiù pallavaiç citra-puñ pair ghaö ita-må du-kabäö é -prävå ta-dväç-catuñ kaù | mada-kala-cala-bhå ìgä'né kiné -dvära-pälo maëi-caya-cita-bhümi-dvyañ ö a-paträbja-madhyaù ||76|| bahir api tata-çäkhäcchäditäbhiù samantäc cataså bhir abhitäbhiù veñ ö ito dehalé bhiù | aniçam iha viçäkhä-çiñ yayä maïjumukhyä racana-nipuëa-matyä saàskå to'dhyakñ ayäsya ||77|| çiva-hariti taö a-stho'py eñ a rädhä bakärer viharaëa-rasa-vanyäplävitätmä samantät | madana-sukhada-nämä locanänanda-dhämä vilasati sa viçäkhänandadaù kuïja-räjaù ||78|| (ñ aòbhiù kulakam)

Page 64: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vicitra-vå kñ a-vallé bhiç citra-ratnaiç citäntaraù | citra-varëaiù khagair bhå ìgaiù kuö ö imaiù präìgaëair vå taù ||79|| citra-maëòapa-saàyuktaç citra-hindolikänvitaù | präcyäà citränandadäkhyaç citra-kuïjo viräjate ||80|| (yugmakam) sphaö ikair indukäntaiç ca cita-kuö ö ima-catvaraù | citritaù puëòaré kaiç ca kairavair mallikädibhiù ||81|| çubhra-puñ pa-dalair vå kñ air vallé bhiç ca samanvitaù | çubhräli-pika-ké rädyaiù çabda-jïeyair ninäditaù ||82|| çubhra-veçau tu räkäyäà rädhä-kå ñ ëau sahälibhiù | kré òantäv api nekñ yete kaiçcid yaträgatair api ||83|| pürëendu-nämä kuïjo'yam indulekhä-sukha-pradaù | suçubhra-keli-talpädir ägneyyäà diçi räjate ||84|| (caturbhiù kulakam) hema-vallé -vå tair hema-puñ pakaiç chädito'bhitaù | hema-padmävalé -citro hema-präìgaëa-kuö ö imah ||85|| hema-maëòa-pikä-yukto hema-hindolikänvitaù | hemäbhäli-khagair yukto hema-lé lä-paricchadaù ||86|| lé layä pé ta-vasanä pé tälepa-vibhüñ aëä | yatra praviñ ö ä çré -rädhä kå ñ ëenäpi na lakñ yate ||87|| gauräìgé -veça-dhå k kå ñ ëaù sva-preyasyäù sahälibhiù | çå ëoti prema saàläpaà yatraitäbhir alakñ itaù ||88|| kadäcit padmayä yatra preritä jaö ilägatä | dadarça kå ñ ëaà no rädhäà tenaikäsana-gäm api ||89|| sva-varëa-kå t sva-sthitänäà bhäti käïcana-bhür iva | dakñ iëe campakalatänandado hema-kuïjakaù ||90|| (ñ aòbhiù kulakam) yatra campakavallyäù sä nikuïja-päka-çälikä | äste tad-çayoç citra-jagdhi-vedikayänvitä ||91|| yasyäà päka-kriyäcäryä sa-vå ndä sä nijeçayoù | sampädayati saàmodät kadäcit kuïja-bhojanam ||92|| tamälaiù çyäma-vallé bhiù çliñ ö a-çäkhair dhå täntaram | indrané la-citäbhyantar-bhümi-kuö ö ima-catvaraù ||93|| rädhayä yugalé -bhävaà gato'pi mukharädibhiù | nekñ yate harir ekaiva rädhikä yatra då çyate ||94|| räjate diçi nairå tyäà raìgadevé -sukha-pradaù | sarva-çyämaù çyäma-kuïjo rädhikä-rati-vardhanaù ||95|| rakta-vallé -vå to rakta-puñ pa-patrair drumair vå taù | çoëa-ratna-citäbhyantaù kuö ö imäìgana-maëòapaù ||96|| rakta-hindolikä-yuktaù kå ñ ëeñ ö aù sarva-lohitaù | tuìgavidyänandado'sti paçcime'ruëa-kuïjakaù ||97|| (yugmakam) hari-vallé -vå kñ a-citro harit-pakñ y-ali-saàyutaù | harinmaëi-citäbhyantar-bähya-kuö ö ima-catvaraù ||98|| väyavyäà sarva-harito rädhä-kå ñ ëäkñ a-keli-bhüù | sudevé -sukhadäbhikhyo harit-kuïjo viräjate ||99|| (yugmakam)

Page 65: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

upari laharé -tulyäkära-citraiù sphuradbhir marakatacaya-garbhaiù puñ pa-rägendu-käntaiù | ghaö itam itara-loke toyavad bhäsamänaà maëi-maya-kumudämbhojäli-haàsädi-yuktam ||100|| dhanapati-diçi tädå k-setubandhänuñ aktaà ñ aò-adhika-daça-paträmbhojavat sanniveçam | salila-kamala-sadmänaìga-yuì-maïjaré çaà- pradam atula sulävaëyollasal lälasé ti ||101|| (yugmakam) çré -rädheva hares tadé ya-sarasé preñ ö hädbhutaiù svair guëair yasyäà çré -yuta-mädhavendur aniçaà premnä tayä kré òati | premäsmin bata rädhikeva labhate yasmin sakå t snäna-kå t tat tasyä mahimä tathä madhurimä kenästu varëyaù kñ itau ||102|| priyä-kuëòaà då ñ ö vä mudita-hå dayo'py asya vividhair guëais tais tair uddé pita-viraha-bhävaù smara-vaçaù | priyä-präpty-utkaëö hä-kavalita-manä nägara-gurur bhramänänotprekñ äà baka-ripur amuñ min sa vidadhe ||103|| khelac-cakra-yugoro-jaà pheëa-muktä-srag-ujjvalam | rasormy-uccalitaà mene priya-vakñ aù-samaà saraù ||104|| madhura-rasa-taraìgä bibhraté paìkajäsyaà bhramaraka-parivé taà prollasat-khaïjanäkñ am | pramudita-hariëoccair haàsakä-räva-ramyä priyatama-sarasé sä preyasé va vyaloki ||105|| sva-preñ ö häriñ ö a-kuëòormi-caïcad-bähüpagühitä | sva-kokanada-päëibhyäà kñ ipta-tac-cala-tat-karä ||106|| samé ra-caïcad-ambhoja-caläsyena baläd iva | cumbitäli-kaö äkñ eñ at-tiryag-ambuja-san-mukhé ||107|| bhå ìgé -jhaìkära-çé tkära-vikala-svara-gadgadä | prodyat-kuö ö amitä tena rädhikeva vyaloki sä ||108|| (sandänitakam) samudbhrämyal-lé lämbujam anila-jätormi-valitaà saro-yugmaà vé kñ yänata-çirasi govardhana-gireù | nija-premodghürëä skhalita-vapuñ as tasya sa harir bhramat-täraà bäñ pocchalitam iva mene'kñ i-yugalam ||109|| itthaà priyäyäù sa saraù samé kñ ya tat pratyaìga-saàsmärakam ätmano guëaiù | vidaàs tad-änandam amandam apy abhüt tad-ägamautsukya-vibhinna-dhairyakaù ||110|| präyena evaà-vidha-sanniveçakaà dadarça tat-pärçvagam ätmanaù saraù |

Page 66: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kuïjaiù sva-käntägrahato'tisaàskå tair viräjitaà narma-sakhäli-nirmitaiù ||111|| priya-narma-vayasyä ye subalo madhumaìgalaù | ujjvalärjuna-gandharvä vidagdha-bhå ìga-kokiläù ||112|| dakñ a-sannandanädyäç ca teñ äà sva-sväbhidhänvitäù | tair vibhajyärpitäù kuïjäs te rädhä-lalitädiñ u ||113|| (yugmakam) vayor diçy asti subalänandadä kuïja-çälikä | rädhayäìgé kå tä yasyäs té rthaà mänasa-pävanam ||114|| nityaà snäty atra sälé bhiù kuëòe'smin vipulägrahä | kå ñ ëa-pädäbja-mädhvé ka-päné ye kå ñ ëavat priye ||115|| lalitäìgé kå todé cyäà kuïja-çäläticitritä | madhumaìgala-çandäkhyä bhäti çré -rädhikä-priyä ||116|| viçäkhäìgé kå taiçänyäm ujjvalänandadäparä | evam anyäsu dikñ v anyä bhänty anyäbhiù kå täçrayäù ||117|| pürva-paçcima-diì-märgäv é çeçä kuëòayoù kramät | visté rëau nå -paçünäà staù snäna-pänärtha-té rtha-gau ||118|| lé länuküleñ u janeñ u citte- ñ ütpanna-bhäveñ u ca sädhakänäm | evam vidhaà sarvam idaà cakästi svarüpataù präkå tavat pareñ u ||119|| atha vå ndä-gataà vé kñ yänanditä nanda-nandanam | karëikärävataàsau dväv abhyetyopajahära sä ||120|| vå ndä tat-tan-nija-nipuëatä-saàskå taà darçayanté tat-tat-kuïjädikäm anu taö aà seçvaré à smärayanté | rädhä-käntaà kakubhi sahajair bhräjamänaà guëaiù svaiù kuëòeçänyäà madana-sukhadäbhikhya-kuïjaà ninäya ||121|| sa tad-då ñ ö ätihå ñ ö o'bhüt tat-tat-sthäneñ u rädhayä | kå ta-kartavya-lé länäà smrti-saìkalpa-tat-paraù ||122|| viçäkhayä maïjumukhyä vå ndayä ca sumaëòitam | kuïjaà vilokya taà pré tas täm ähotkalikäkulaù ||123|| diñ ö yä vå nde yadi tava sakhé sägatä syäd akasmän niñ pratyühaà yadi mama tayä syuç ca te te viläsäù | kuëòäraëyaà madhu-sumadhuraà kuïja-gehaà tadäsmin vaicitré ca tvad-uparacitä kalpate sat-phaläya ||124|| saìketa-kuïjam agataà tulasé -sakäçäc chaibyänvitaà ca pathi mäà nu niçamya rädhä | naiñ yaty asau tata itaù kila käpi gatvä täm änayed iha nivedya mama pravå ttam ||125|| çré -rädhäyäù savidha ubhayé à mädhavé yäm avasthäà

Page 67: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çaàsanty uccair madana-viñ amäà lälasoddé panäà ca | kurväëaiëäà praëaya-vikaläà vyäkuläà tå ñ ëayäddhä täm änetuà tvaraya lalitäà mad-girä tvaà dhaniñ ö he ||126|| sthäpayaikäà sakhé à vå nde go-dig-adhvany asau yathä | mäm anveñ ö uà sakhä kaçcid ägacchet taà pratärayet ||127|| gauré -té rthädhvani paräà dakñ äà sthäpaya sä yathä | punar äyäti çaibyä ced anyä vä täà ca vaïcayet ||128|| pakva-rambhä-phale magna-då ñ ö i-lolaà baö uà hariù | vé kñ yäha vå ndäm anayoù phalais tvaà pürayodaram ||129|| baö ur ähänayä kià me tvam äjïäpaya mäà sakhe | då ñ ö vä då ñ ö vä yathä-väïchaà khädaàs tå pyämi lolupaù ||130|| tatra tatra prahitayoù sakhyor nipuëayos tayä | kå ñ ëo'py utkaëö hito'tiñ ö hat priyädhva-nihitekñ aëaù ||131|| smita-kamala-mukhé sä yävad äyäti tävat jaladhi-çata-gabhé ro'py asta-dhairyaù sa mene | kñ aëam api yuga-lakñ aà hanta yat tan na citraà praëayini sahajeyaà prema-bhäjäà hi ceñ ö ä ||132||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargaù saptama eñ a suñ ö hu niragät pürvähna-lé lä-mayaù ||o||

||7||

—o)0(o—

Page 68: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(8)

añ ö amaù sargaù

madhyähne'nyonya-saìgodita-vividha-vikärädi-bhüñ ä-pramugdhau vämyotkaëö hätilolau smara-makha-lalitädy-äli-narmäpta-çätau | doläraëyämbu-vaàçé -hå ti-rati-madhu-pänärka-püjädi-lé lau rädhä-kå ñ ëau sa-tå ñ ëau parijana-ghaö ayä sevyamänau smarämi ||1|| athätra ghoñ eçvara-nandana-priyä på thak på thak sä yugapan-nijendriyaiù | äkå ñ ö a-cittä priya-saìgamautsukaiù svaà säntvayanté m avadad viçäkhikäm ||2|| saundaryämå ta-sindhu-bhaìga-lalanä-cittädri-samplävakaù karëänandi-sanarma-ramya-vacanaù koö é ndu-çé täìgakaù | saurabhyämå ta-samplavävå ta-jagat-pé yüñ a-ramyädharaù çré -gopendra-sutaù sa karñ ati balät païcendriyäëy äli me ||3|| navämbuda-lasad-dyutir nava-taòin-manojïämbaraù sucitra-muralé -sphurac-charad-amanda-candränanaù | mayüra-dala-bhüñ itaù subhaga-tära-hära-prabhaù sa me madana-mohanaù sakhi tanoti netra-spå häm ||4|| nadaj-jalada-nisvanaù çravaëa-karñ i-sac-chiïjitaù sanarma-rasa-sücakäkñ ara-padärtha-bhaìgy-uktikaù | ramädika-varäìganä-hå daya-häri-vaàçé -kalaù sa me madana-mohanaù sakhi tanoti karëa-spå häm ||5|| kuraìga-mada-jid-vapuù-parimalormi-kå ñ ö äìganaù svakäìga-nalinäñ ö ake çaçi-yutäbja-gandha-prathaù | madenduvara-candanäguru-sugandhi-carcärcitaù sa me madana-mohanaù sakhi tanoti näsä-spå häm ||6|| harinmaëi-kaväö ikä-pratata-häri-vakñ aù-sthalaù smarärta-taruëé -manaù-kaluñ a-häri-dor-argalaù | sudhäàçu-hari-candanotpala-sitäbhra-çé täìgakaù sa me madana-mohanaù sakhi tanoti vakñ aù-spå häm ||7|| vrajätula-kuläìganetara-rasäli-tå ñ ëä-hara- pradé vyad-adharämå taù sukå ti-labhya-phelä-lavaù | sudhä-jid-ahivallikä-sudala-vé ö ikä-carvitaù sa me madana-mohanaù sakhi tanoti jihvä-spå häm ||8|| athägatya sä tulasé sabhäà täà guïjävalé à gandha-phalé -yugaà ca | nivedayanté lalitä-karäbje vå ttaà samastaà muditä çaçaàse ||9||

Page 69: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çravasor avataàsaka-dvayé à hå di guïjä-srajam apy amuà çubhäm | hari-saìga-samå ddha-saurabhäà priya-sakhyä lalitä mudä dadhe ||10|| tat-sparçataù phulla-saroja-neträ kå ñ ëäìga-saàsparçam ivänubhüya | kampäkulä kaëö akitäìga-yañ ö hir utkäpi gantuà sthagitä tadäsé t ||11|| dhé ratä-vämatä-sükñ ma-medhälé bhiù prabodhitä | tvarayanté sakhé r yäne bhaìgyä parijahäsa sä ||12|| paçyatägre didå ksä ced gatvälaà mad-apekñ ayä | çaibyä väg-vägurä-baddham kå ñ ëasäraà må gekñ aëäù ||13|| vidheyaù padminé näà vaù prayatnaù kå ñ ëa-padminaù | candrävalé -sakhé -väré -patitasya samuddhå tau ||14|| na haö hät kriyate supaëòitair avicärät kå tam apy anarthakam | suvicärya kå taà hi kalpate sudhiyäà sädhu phalopapattaye ||15|| lalitäha satyam etad yan na saìketa-go hariù | kintu çaibyädibhir vé tas tad yänaà mäna-hänaye ||16|| atheçä kå ñ ëa-saìgäçotkalikä-vyäkuläntarä | tasyä durlabhatä-sphürtyä manasy etad acintayat ||17|| nanändä vidveñ ö i patir atikaö uù säpi kuö ilä dhavämbä me padmä-prabhå ti-ripu-pakñ aç ca balavän | vanaà vyäptaà sarvaà vraja-dhana-janair ahni sakhibhir vå taù kå ñ ëo labhyaù katham iha bhaved vighna-bahule ||18|| niñ pratyühaà hareù saìgo durlabho me'dya durvidheù | ity äkula-dhiyas tasyäù çubhäsé c chakunonnatiù ||19|| sulabho vå ñ abhaù sa girau kam api prasabhaà gaëako bahir ity avadat | nija-väma-kucoru-bhujä-nayanaà priya-saìgataye'sphurad äçu samam ||20|| bhavika-çakuna-jätämoda-pürëäpi gäòha- praëaya-visarajä-sambhävanä-lé na-cittä | hå daya-dayita-värtä-präpti-tå ñ ëä-sravantyä samam ahaha dhaniñ ö häm ägatäà sä dadarça ||21|| sva-milana-muditäà täà vé kñ ya rädhä dhaniñ ö häà hå daya-dayita-pädaiù preñ itäà manyamänä |

Page 70: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

udita-vividha-bhäva-vyäkuläpy asya värtä- çravaëa-kutuka-digdhä vyäjatas täm apå cchat ||22|| kuta iha sakhi vå ndäraëyato mädhava-çré ù kathaya kim anubhütä lokitä gotra-varyaù | vraja dhana-jana-pätä saìgataç cekñ ito'sau kathayatu bhavaté sä ké då çé vä sa ké då k ||23|| vikasita-vanamäläkå ñ ö a-puñ ö äli-vå ndä vikaca-tilaka-lakñ mé ù kokiläläpa-ramyä | hå di yuvati-janänäà kämam uddé payanté sphurati sakhi viçälä mädhuré mädhavasya ||24|| vividhotkalikäké rëäà darçanät smara-vardhiné m | mädhavé yäm avasthäà kaù sakhi varëayituà kñ amaù ||25|| dharoddhartä dhätüccaya-racita-citrävayavavän dhvanad-veëur dhenu-vraja-jalada-bhé ti-vraja-haraù | vayaù-kré òonmé laù sakala-surabhé -vardhanakå té virävoccaiù çå ìgo lasati sakhi govardhana-dharaù ||26|| tad-väg-bhaìgé -madhu-lé näà pänonmatta-hå d apy asau | käntodantaà sphuö aà çrotuà saàvädam anayäkarot ||27|| yänaà kva te samprati te samé pe kim artham ävedayituà pravå ttim | kasya vrajendoù sakhi ké då çé sä sva-çatru-kandarpa-tamo'bhibhütiù ||28|| chäyä-dvité yo'yam asau sahäyé niräyudho'yaà sa ca çastra-pürëaù | svarüpa-sampaj-jaya-jäta-roñ as taà bädhate'sau sva-madhau samå ddhaù ||29|| samäcchannaà kurvann upari kusumaiù svair iva çaraiù samantät sämantair ali-pika-vasantänila-mukhaiù | bhavat-kuëòäraëyaà nyaruëad iha kå ñ ëaà rati-patir bahiù-sthäné kinyä iva sa tava saìgaà spå hayati ||30|| bahudhä kå ta-rakñ aëaà priyaà patitaà daiva-balena saìkaö e | tava saìgati-mätra-täraëe tvaritaà trähi na cet kå taghnatä ||31|| tvat-saìgatyä yadä bhäti tadä madana-mohanaù | anyatra viçva-moho'pi svayaà madana-mohitaù ||32|| dhå tänalpäkalpaù kå ta-kusuma-talpo hå di balat vikalpaù

Page 71: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

saìkalpän vidadhad iha jalpaàs tava kathäm | sa çüro'pi krürätanu-kadana-dürojjhita-dhå tir hariù kuïje guïjan madhupa-pika-puïje nivasati ||33|| navé na-jalada-dyutiù kanaka-pé ta-paö ö ämbaraù sphuran-makara-kuëòalo ghuså ëa-cäru-carcäïcitaù | praphulla-kamalekñ aëaù kanaka-yüthikä-mälyavän çikhaëòa-kå ta-çekharaù sphurati sädhvi kuïje hariù ||34|| çré -täruëya-mahämå täbdhi-vilasat-saundarya-päthaù-sphural- lävaëyocca-taraìga-bhaìgi-vilasat-kandarpa-bhäva-bhrame | çré -vaàçé -dhvani-vätyayotthita-patad-yoñ äkñ i-cetas-tå ëas tanvänäçu nimajjayann api haris tvad-vé thim udvé ksyate ||35|| bakabhidi suvidagdhe sväà suvaidagdhya- dhäräà nava-taruëima-pürëe navya-täruëya-lakñ mé m | çaçimukhi rati-tå ñ ëäm apy amuñ min sa-tå ñ ëe saphalaya vara-veçe veçabhaìgé à samarpya ||36|| premodbhräntaà druta-sväntaà smaräkräntaà tvad-äçritam | mürcchäntäà klänti-mäyäntaà käntaà känte drutaà vraja ||37|| iti sakhé -vacanämå ta-pänaja- prakaö a-bhäva-cayäcita-vigrahä | atiçayotsukatä-jaòatäkulä druta-vilambita-yäna-matir babhau ||38|| tatas tadaivägata-kundavallyäù svasya prayäëäya kå ta-tvaräyäù | sä savya-hastena karaà dadhänä pareëa lé lä-kamalaà cacäla ||39|| puratas tulasé dhaniñ ö hayä sa-viçäkhä lalitä ca pärçvataù | paritaç ca sakhé -tatiù parä sva-sakhé à täà parivärya sänvayät ||40|| sva-sama-sahacaré bhiù kå ñ ëa-rädhäìghri- sevopakaraëa-valitäbhir däsikäbhyäà ca yuktä | anusarati yutäbhyäà sürya-püjopacäraiù praëaya-sahacaré täà maïjaré rüpa-pürvä ||41|| vrajäd viniñ kramya dadarça sä puraù sumaìgaläà stré à dadhi-pätra-dhäriëé m | cäñ aà dvijätià nakulaà må gävalé à dhenuà sa-vatsaà vå ñ abhaà ca dakñ iëe ||42|| sarasi vikaca-padme veñ ö ite bhå ìga-paìktyä madira-yugalam udyal-läsyam älokya bälä | pracala-dala-kapälé saìgi-riìgat-sunetra-

Page 72: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sva-ramaëa-mukha-bimba-bhränti-bhäk stambhitäsé t ||43|| iti çubha-çakunekñ odbhüta-mun-mantharäëäà vividha-kuö ila-häsyolläsam ätanvaté näm | praëaya-sahacaré ëäà çreëibhiù pürëa-pärçvä mada-gaja-guru-yänä känanäbhyarëam äpa ||44|| iyam atha taru-vallé -vå ndam utphullayanté mada-kala-kalakaëö hé -käkalé -kaëö ha-nädä | madhukara-kalaviìké -jhaìkå tocchiïjitormir vanam anu vanajäkñ é mädhava-çré r viveça ||45|| phulla-çyämalatojjvalaà sutilaka-çré -yuk viçälärjuna- protphullocca-hali-priyaà çikhi-dala-çreëé bhir äbhüñ itam | pun-nägämala-campakäli-kå tamälälaìkå taà pallavair dé vyat-käïcana-vidrumädi-valitaà täpiïcha-känty-ullasat ||46|| guïjä-puïja-viräjitaà çramahara-cchäyä-kadambäçrayaà veëu-dhväna-manoharaà pravilasac-chré -pé tanä-carcitam | phullan-manmatha-çaìkulaà vara-vayaù çobhä-viläsäspadaà säpaçyat purato vanaà vapur iva preñ ö hasya sarveñ ö adam ||47|| (yugmakam) patati nayanam asyä yatra yaträtra vastuny akhilam idam aghäres tat-tad-aìgäyamänam | madayad api hå d-antaù çastratäm etya sadyaù praharati viñ ameñ oç citram etac ca tac ca ||48|| lasat-sahacaré -yuktä mattäli-nava-mälikä | viçäkhäli-kå ta-cchäyä vikasan-madanäkulä ||49|| phulla-maïju-latä hå dyä sarvadä rüpa-çobhitä | suçé tala-kuca-sphé tä kå ñ ëa-go-tarpi-vaibhavä ||50|| suvayaù-suñ amä-pürëä vyäkulä bahu-värakaiù | çré -rädheva vayasyäbhiù sukhadä dadå çe'ö avé ||51|| (sandänitakam) yütheçvaré bhiù sa-sakhé -kuläbhir anviñ yamäëo vana-gahvareñ u | kathaà na labhyo nipuëäbhir etäù präptäù kathaà häsyati vä sa lubdhaù ||52|| iti nija-hå di rädhä-sandihänäpy asavye vanam anu vilasantaà kå ñ ëasäraà må gé bhiù | çikhi-varam api savye kekiné bhiù samé kñ ya priya-må ga-çikhi-buddhyä bhräntitaù çaìkitäsé t ||53|| (yugmakam) tamälam añ ö äpada-baddha-mülaà sä veñ ö itaà phulla-suvarëa-yüthyä | çäkhägra-nå tyac-chikhinaà samé kñ ya nirëé ta-cetä vicikitsitäbhüt ||54||

Page 73: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

premerñ yä-bhujagé dañ ö ä nañ ö a-paëòä pracaëòa-dhé ù | caëòé ça-caëòa-kodaëòa-bhrü-daëòäha dhaniñ ö hikam ||55|| kim idam ayi dhaniñ ö he kutra kià paçyatägre vanam idam iha kià tat vanya-jätaà na cänyat | naö anam idam apürvaà yac chaö hendoù purastät kalayasi na hi dhürte mudritäkñ é kim äsé ù ||56|| lalitä-prabhå té r athävadat priya-sakhyo'dbhutam atra çarmadam | yugapan naö anaà çaö heçayor naö a-naö yor anayor nu paçyata ||57|| nija-väì-madhunä vimohikä sva-vaçé kå tya bhå çaà dhaniñ ö hikä | hariëä nija-dhärñ ö ya-nartane vihitäsau bata küö a-nartaké ||58|| rata-hiëòaka-hiëòitäsakau chala-dütyäbhidha-nå tya-paëòitä | nayaté ha vidhätum utsukä çaö ha-nå tye bhavaté ù sabhäsadaù ||59|| kalayata sa suraìgäkhyo'pi jätyä kuraìgaù praëaya-sahacaré à sväà raìgiëé à vaïcayitvä | vilasati hariëé bhir mäà vilokyäpy amuïcan nanu hari-çaö hatäsmin saìgataù saàsasarjja ||60|| mat-saìginé à praëayiëé à dayitäà mayüré à vé kñ yäpi sammukha-gatäà bata kekiné bhiù | niùçaìkam ullasati täëòavikaù kaläpé saìgena dhärñ ö yam iha saìkramitaà bakäreù ||61|| athävadat smera-mukhé dhaniñ ö hä tvayaiva sarvä nija-citra-nå tye | vayaà kå täù sädhvi sabhäsado'smin pré täù sma då ñ ö vä yad adå ñ ö a-pürvam ||62|| durlabhe sulabhe cärthe yaträsaktis tu rägajä | tatra nityaà räga-bhäjäà pratyüha-çaìkiné matiù ||63|| ägacchatälyo'dbhuta-nå tyam etat kå ñ ëäya türëaà vinivedayämaù | snihyaty amuñ yäà sa yathä viläsé guëiny alaà rajyati yad guëajïaù ||64|| atha sä smita saàvå tänanaà

Page 74: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sva-sakhé -vå ndam avekñ ya vismitä | punar apy avalokanälpatä- taru-saìgaà tv avadhärya lajjitä ||65|| itthaà mädhava-saìga-raìga-vikasad-vå ndävanälokanät täà kå ñ ëädbhuta-mädhuré -vara-sudhä-pänätitå ñ ëäkuläm | premonmäda-vighürëitäntaratayä nänä-bhrama-vyäkuläà tat-kå ñ ëäpti-samutsukä vijahasuù sakhyaç calantyo drutam ||66|| madana-raëa-bäö ikäkhya-priya-keli-kusuma-vanasya madhye | sä kuïja-sthita-ravi-mürteù savidhaà samupasthitäkasmät ||67|| praëamya täà bhakti-bharena tanvé baddhäïjalir valgu-varaà yayäce | nirvighna-govinda-padäravinda- saìgo'stu me deva bhavat-prasädät ||68|| pratimä-phulla-då g-vaktra-prasädotphulla-mänasä | punas täà praëipatyeyaà sakhé bhiù saha nirgatä ||69|| çré -sürya-püjä-sambhära-sahite paricärike | sthite tatraiva tad-väö é -devé bhir lalitäjïayä ||70|| diçi diçi visaranté à çré mad-aìgän murärer må gamada-pariliptendé varäëäm ivoccaiù | pathi parimala-dhäräà präpya rädhonmadiñ ëuù sapadi tam anu bhå ìgé votpatiñ ëus tadäsé t ||71|| kå ñ ëaù käntä-tanu-suradhuné -saurabhocchämå tormi- dhäräm äräd vipina-valayaà plävayanté m akasmät | käçmé räktämbuja-parimalollaìghiné à ghräëa-pürëäm äghräyäsé t pulaka-jaö ilo bhå ìgavat protpatiñ ëuù ||72|| parimala-milanän militäà vanam anudayitäà davé yasé à matvä | hariëä prahitä vå ndä täm änetuà samutsukena ||73|| kuïje naväkhyam atha kuïja-nå pasya dhäma präptä dadarça militäà sva-gati-pravå ttyai | rädhotsukena hariëä prahitäà hi vå ndäà sväbhé ñ ö a-siddhim iva mürtimaté à puraù sä ||74|| kå ñ ëottaàsa-caraà tasyai vå ndäpé ndé -vara-dvayaà tad-aìga-saìga-gandhändhé kå ta-puñ pandhayaà dadau ||75|| tat-sparça-saurabhyam aväpya kå ñ ëo- pasparça gandhänubhavena mattä | samudbhavad-bhäva-pidhäna-yattä saàvädam utkäçu tayä vyadhatta ||76||

Page 75: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kasmäd vå nde priya-sakhi hareù päda-mülät kuto'sau kuëòäraëye kim iha kurute nå tya-çikñ äà guruù kaù | taà tvan-mürtiù prati-taru-lataà dig-vidikñ u sphuranté çailüñ é va bhramati parito nartayanté sva-paçcät ||77|| bhräntä vå nde tvaà na mürtir mamaiñ ä padmäly-äptäv utpatiñ ëur dvirephaù | tå ñ ëä-dhå ñ ëag bhrämyate çaibyayäsau tad-gandhodyad-dhärayä vätyayaiva ||78|| vätyähatyacaïcunä lambhitäsau çaibyävätyä säpi särdhaà sva-sakhyä | gauré -saìgotkena tena sva-saìgäd gauré -té rthaà tat-saparyä-cchaloktyä ||79|| tad-värtayä naù kim ihästy ariñ ö a- kuëòottha-pätäla-gaìgä-väri | snätvä yathäryäcaraëänuçäsanaà mitraà samabhyarcya gå haà prayämaù ||80|| kva yänaà te vå nde tava caraëa-räjé va-savidhe kim arthaà te räjyädbhuta-bhavika-vijïäpana-kå te | vadaitat kià çré -mädhava-suvibhavälaìkå tam idaà muhur vå ndäraëyaà lasati bhavad-älokana-kå päm ||81|| athävadat kundalatä pragalbhä vimuïca vå nde nija-küö a-dütyam | mayy arpitä sürya-samarcanärthaà nijäryayä kå ñ ëa-saçaìkayeyam ||82|| pätäla-gaìgä-jalaje'riñ ö amardi sarasy amüm | saàsnäpya nibhå taà neñ ye püjäyai sürya-vedikäm ||83|| na yämas tatra cet kå ñ ëo mano-gaìgäm ayämahe | kå ñ ëa-gandhi diçy asau yan na neyä jaö iläjïayä ||84|| vå ndäbravé t kundalate kim-arthaà harer bhiyä hiëòasi citta-gaìgäm | upäyam ekaà çå ëu yena tatra gatä api drakñ yati vaù sa naiva ||85|| kå ñ ëaù käntä-sarasi madanodghürëitätmästi kuïje yüyaà väsantika-vana-pathä pürvataù suñ ö hu gatvä | té rthe pädämbuja-rasa-maye'riñ ö a-hantuù praçaste snätvä kämaà vrajata nibhå taà sädhvi kenäpy adå ñ ö äù ||86|| avadal lalitä kundalate kià nija-devarät | harer bibheñ i mugdheva pragalbhäpy apragalbhataù ||87||

Page 76: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

yämaù sva-kuëòaà paçyämo mädhavé yäà çriyaà vane | snätvä punaù sameñ yämaù kià naù kå ñ ëaù kariñ yati ||88|| stré ëäà svairaà kré òana-sthänato naù pumbhir drañ ö uà sthätum apy atyayogyät | türëaà vå nde yähi niùsärayämuà gopätur vä tatra kià käryam asya ||89|| aham atimå dvé harir aticaëòaù sukaraù katham iha varjana-daëòaù | apasäryas te sakhi sa çikhaëòé yad asi prakharä gurur aticaëòé ||90|| kundavally äha vå nde tvaà bhräntä caëòyänayä katham | sa niñ käsyaù paçupatir vyäpya-mardhäìgam asya tu ||91|| vå ndähäpta-subhadra-çré ù kundavally eva då çyate | madhusüdana-sambhogyä punnägäìgäçrayonmukhé ||92|| smeräsu sarväsv avadad vilokya çré -rädhikäm utkalikänvitäà sä | täà bhäva-gämbhé rya-sumantharäìgé à kå ñ ëasya tå ñ ëäà vinivedayanté ||93|| mat-praçnam ekaà lalite vada drutaà kädambiné à vé kñ ya dig-anta udgatäm | pipäsayä muhyati cätakeçvare samé raëälyäù karaëé yam äçu kim ||94|| diçi diçi niçi cähni prasphuranti pracaëòä avirata-gatikälé preñ yamäëäù puro'mum | nava-nava-rasa-püraiù kälikäù secayantyo na bhavati param eko prekñ aëé yäsya saiva ||95|| sa cet tad-eka-niñ ö haù syät säpi täà tvaritaà tadä | sämänäyya puro'syämuà päyayed amå taà mudä ||96|| né rasä api täù çaçvad açugälé -vicälitäù | capaläù kälikäù kväpi bhavanty etä na tan mudä ||97|| tad yäta yüyaà svacchandaà snätväriñ ö äri-té rthake | kurutälyo mitra-püjäà tiñ ö hämy aträsti me kå tiù ||98|| yätäsu täsu laghu-sükñ ma-dhiyaà çubhäà ca sä çärike sucaturä nyadiçat pravå ttyai | ädyäà vrajäya sutaräm abhimanyu-mätuç candrävaler atha paräà girijälayäya ||99||

Page 77: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sevä-sambhära-saàskärägäram ägatya vé kñ ya tän | sambhärän praçaçaàsoccaiù sä mudä tat-kå to janän ||100|| vasanta-kelir hindola-lé lä-mädhvé ka-pänayoù | vana-raty-ambu-kelé näà mitho-veça-kå te tayoù ||101|| vanyäçana-svapayoç ca çuka-päö häkñ a-lé layoù | tat-tat-sthäneñ u sä tat-tat-sämagré s tair ayojayat ||102|| tat-tal-lé lä-parikarän sarvän sthävara-jaìgamän | nanditäàs tvaritäàç cakre tayor ägatir värtayä ||103|| tayor mitho-darçana-labdhi-räkä samucchalad-bhäva-cayämå täbdhau | sä samplavecchä tvaritäntaräsé t sthitä hareù sannidhi-kuïja-lé nä ||104|| tävan nändé mukhé täsäà paçcäd ägatya sotsukä | tayor lé lävalokäya sthitä sä vå ndayä saha ||105|| kå ñ ëo'py äräd bakula-viö api-çreëé yugmäntarädhvany ägacchanté priya-sahacaré -veñ ö itäà vallabhäà täm | då ñ ö vä säkñ äd-udita-madano'pi praté yäya näyaà sphürtyä tasyäs tad-abhigamane yan muhur vaïcito'sti ||106|| käntäpi käntam avalokya camatkå tätmä taà bhüri-bhäva-vivaçä na hi niçcikäya | yat präk tamälam anu tad adbhutaù praläpäd älé -kulasya hasitair atilajjitäsé t ||107|| mithas tat-tad-guëänantyänubhaväkränta-mänasau | darçanänanda-mattau tau sa-vitarkaà tadocatuù ||108|| kià känteù kula-devatä kim uta vä täruëya-lakñ mé r iyaà sampad vä kim u mädhuré tanumaté lävaëya-vanyä nu kim | kià vänanda-taraìgiëé kim athavä pé yüñ a-dhärä-çrutiù käntäsäv uta vä mamendriya-gaëän ählädayanty ägatäù ||109|| yä me netra-cakora-candra-vadanä näsäliné padminé jihvä-kokilikä rasäla-dadharä karëena hå c-chiïjitä | dehänaìga-davärta-väraëa-sudhä-srotasvaté mürtikä saiveyaà dayitoditä phalitavän mad-bhägya-kalpa-drumaù ||110|| täpiïchaù kià kim u jaladharaù kandalo vaindrané laù sänuù kià väïjana-çikhariëaù kñ é va-bhå ìga-vrajo nu | kå ñ ëä-püraù kim uta nicayaù kià svid indé varäëäà puïjé -bhüto vraja-må ga-då çäà kià nv apäìgävalokaù ||111|| ayaà kià kandarpaù sa khalu vitanuù kià nu rasa-räö sa no dharmé kiàvämå ta-rasa-nidhiù so'tivitataù | kim utphulla-premämara-taru-varaù so'pi na caraù

Page 78: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sa väsau mat-preyän jayati mama bhägyaà kva nu tathä ||112|| (yugmakam) käntaù so'yaà sphurati purato netra-bhå ìgäravindaà kià vä bhräntäsmy aham iti sakhi brühi satyaà viçäkhe | itthaà på ñ ö ä pulakita-tanuà gadgadäruddha-kaëö hé m älé -häsaiç capala-nayanäà täm avädé d mudäsau ||113|| kastüryäù sat-tilakam alike yas tavoroja-yugme citraà binduù sumukhi cibuke netra-yugme'ïjana-çré ù | çrutyor indé vara-viracitaù kuntale cävataàsaù so'yaà käntaù sphurati sakhi te bhägya-räçir vrajämum ||114|| itthaà mitho darçanato viçuddha- prema-svabhävodgata-bhäva-vå ndaiù | vikñ ubdha-solläsa-manas-tanü tau kñ aëaà na käïcit yayatuù pravå ttim ||115||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargaù sämpratam añ ö amo'yam agaman madhyähna-lé läm anu ||o||

||8||

—o)0(o—

Page 79: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(9)

navamaù sargaù athänayor mänasa-nartakau tau premä-sva-çiñ yau tanu-nartaké bhyäm | çikñ ä-gurur nartayituà pravå ttau vå ndä-sakhé -vå nda-sabhäsad-agre ||1|| cäpalyautsukya-harñ ädyair bhävälaìkaraëais tayoù | mano-naö au sva-çiñ yau täv alaà cakre mudä guruù ||2|| udbhäsvarais tu jå mbhädyaiù süddé ptaiù sättvikair api | äkalpaiù samalaìkå tya çré -rädhä-tanu-nartaké m ||3|| ayatnajais tu çobhädyaiù saptabhir daçabhis tathä | svabhävajair viläsädyair bhävädyais tribhir aìgajaiù ||4|| tathä cakita-maugdhyäbhyäà dväviàçatyä manoharam | niramäsé d bhüñ itäà täm alaìkäraiù krameëa saù ||5|| (sandänitakam) aìgajair bhäva-hävädyaiù çobhädyais tair ayatnajaiù | svabhävajair yathä-yogyaiù süddé ptaiù sapta-sättvikaiù ||6|| udbhäsvaraiç ca jå mbhädyair ebhiù sad-bhäva-bhüñ aëaiù | alaïcakre sunipuëäà çré -kå ñ ëa tanunartaké m ||7|| tayor dvayor aìga-lakñ mé raìga-sthalyäà sunartanam | pravå ttam äsé t tad då ñ ö vä mudam äpuù sabhäsadaù ||8|| kramät te nartakyau prakaö ita-kalä-kauçala-bharair mithas tå pte då pte nija-para-paräà tan-nipuëatäm | vitanväne bäòhaà nanå tatur aho yena muditä drutaà sabhyas täbhyäà tanu-hå daya-ratnäny api daduù ||9|| rädhäyäs tanu-nartaké -madhurima-bhräjiñ ëu-raìga-sthale své ya-çré -nayana-dvayottama-naö au kå ñ ëas tathänartayat | yenäntar-muditäsakau sva-nayana-präntävalokotpalaiù çaçvat-tat-sukhadair amaëòayad amuà sabhyäç ca paçcän mudä ||10|| puraù kå ñ ëälokät sthagita-kuö iläsyä gatir abhüt tiraçcé naà kå ñ ëämbara-dara-vå taà çré -mukham api | calat-täraà sphäraà nayana-yugam äbhugnam iti sä viläsäkhya-svälaìkaraëa-valitäsé t priya-mude ||11|| äkå ñ ö ä puratas tadotsukatayä sakhyeva sä lajjayä paçcäd vämatayänå ju-praëayataù savye sva-gehädhvani | sä savye'py avahitthayä prabalayä puñ pävacityai baläd itthaà bhäva-cayodgati-pracalitä kå ñ ëasya säsé n mude ||12|| itthaà kå ñ ö ä priyägre sä baliñ ö häbhiù samantataù | mano-vå tti-vayasyäbhir na niryätä na ca sthitä ||13||

Page 80: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

hriyä tiryag-gré vä-caraëa-kaö i-bhaìgé -sumadhurä calac-cillé -vallé -dalita-ratinäthorjita-dhanuù | priya-premolläsollasita-lalitälälita-tanuù priya-pré tyai säsé d udita-lalitälaìkå ti-yutä ||14|| hari-mänasa-naö a-varye rädhä-tanu-nartaké -guëais toñ ät | gatavati täà parirabdhuà tat-tanu-naö y api tad-anugatä jätä ||15|| vyatyastäkalpa-gätré drutam abhisaraëäveçatas tvaà priye tac cäpalyaà veça eñ a prathayati manaso'py ehy amuà saàskaromi | itthaà sparçotsuka-sva-priya-parihasitäväì-mukhé saìkucanté loläkñ é vibhramälaìkå ti-rucira-tanus tasya tuñ ö ià vyatäné t ||16|| hriyä bhiyä vämatayävahitthayä kå tävakarñ ä kusuma-grahäya sä | tiraçcalanté hariëotka-cetasä puro niruddhä mumude cukopa ca ||17|| bäñ pa-vyäkulitäruëäïcala-calan-netraà rasolläsitaà helolläsa-calädharaà kuö ilita-bhrü-yugmam udyat-smitam | rädhäyäù kila-kiïcitäïcitam asau vé kñ yänanaà saìgamäd änandaà tam aväpa koö i-guëitaà yo'bhün na gé r-gocaraù ||18|| atha sä savidha-stha-keçara- druma-çäkhäà mukuläkuläm anu | atisambhramataù sva-dor-latäà kusumäd änamiñ äd udakñ ipat ||19|| punnägayor ukalikä yujos tayor utphullatäsé d yugapat tadädbhutä | ekasya tat-sparça-mudä parasya tad- dor-müla-sandarçanaja-pramodataù ||20|| täruëya-bhaö ö a-gurutaù samadhé ta-käma- nyäyädi-çästra-cayayä sa sa-té rthayäpi | citraà na tan-nija-jayäya tayodagå hnän naiyäyiko hi guruëäpi vivädam icchet ||21|| keyaà me kusumaà cinoti nahi käpy eñ äsmy ahaà tvaà tu kä mäà jänäsi na kià na vedmi tad ito gäcchäsmy ahaà puñ papaù | yämi kva bhramaré à tam eva nanu sä puñ peñ u labdhäntarety uktväsyä madhusüdanaù sa savidhaà vindann avädé t punaù ||22|| mugdhäsi sat-kula-vadhüù sumano haranté sädhvé parasya puruñ asya na lajjase tvam | citraà tad etad athavä satataà bhramantyäù svätantryataù prati vanaà katham astu lajjä ||23||

Page 81: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sädhäraëaà vanam idaà nanu mitra-püjä- sütkaëö hitä vayam avaiti ca mälaté näm | punnäga eñ a vikaco'pi na saìgam ittham auñ ö hyädi-varëa-pada-cälanayättha manye ||24|| mugdhäsi vetsi na kim apy avadhehi vacmi san-mälaté -caya-vå taù puruñ ottamo'yam | täbhir yunäkti na kadäpi yunäkti cäpi diñ ö yänilaiù sumukhi pratyanuküla-pürvaiù ||25|| svämé vanasya viditaù smara-cakravarté tenärpitaà mayi mudä vipinävakatvam | tasyägrato mama viluëö hasi yasya garvät täruëya-ratna-ghaö a-yugmam idaà harämi ||26|| tväà prärthya tad vicinuyäm iti kià bravé ñ i nekñ e kadäpi lalanäà kim u saàlapämi | dhairyaà raho yuvati-darçanataù kva yünäm ity ättha kià sakhibhir asmi sadä paré taù ||27|| naikä tvam asya vayaväbhidha-caura-lakñ air nityaà vå tä sva-sadå çäli-cayänvitä ca | räjanvato janapadasya paräà vibhütià muñ ëäsy amuñ ya nipaten mayi räja-daëòaù ||28|| nityaà vanäd vicinumaù kusumäny amuñ mäd då ñ ö aù kadäpi na bhavän iha rakñ akaù kim | svapne'pi na çruta-caraù smara-cakravarté tat kià vå thä pralapasé ti kim ättha satyam ||29|| guptaà pratäpa-balato vanam ävayos tat kas tävad eñ a viçatäd iti garvitena | gocäraëa-vyasaninä ca mayäti yatnän nävekñ itaà hå ta-dhanaà vihitaù tvayaitat ||30|| guptena sädya vidhå täsi mayätra diñ ö yä sandaëòya-pürvam iha räja-kå te tvad-artham | svärthaà punar gaëa-yutaiva yadärpyase tvaà räjïe tadäçruta-caraà tam apé kñ itäse ||31|| sämänya-känana ihästi na rakñ ako'pi jïätveti te nanu mayätra kå to'parädhaù | kñ antavya eva bhavatä karuëä-mayatvät tan muïca mäm iti kim ättha na me'tra çaktiù ||32|| vanya-prajäbhir akhilaà caritaà yatas te vijïäpitaà sthira-carädibhir äkuläbhiù | çrutvä nå po'çruta-caräà sa ruñ ägraheëa

Page 82: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tväà yäcate mayi vidhäya sa-çästra-daëòam ||33|| jïätaà hi yojana-catuñ ö ayam ity araëyaà räjyaà nå po'py atanur atra tå ëädi-vittam | käntäù prajä iti vadasyavadhehi yäs täù sädhvyaù samasta-jagatäm upajé vya-lakñ myaù ||34|| kiçalaya-jalajätädarça-mattebha-haàsäù karabha-kanaka-rambhä-sampuö é -hasti-hastäù | smara-ratha-pada-kå ñ ëäküla-sad-vedi-siàhä amå ta-hrada-bhujaìgé -parëa-kämäsanädi ||35|| kamala-mukula-täla-çré phalebheça-kumbhä viça-manasija-päçäçoka-sat-pallaväç ca | ratipati-vara-çakti-vräta-sad-gandha-phalyas taòid-ali-caya-muktähära-jämbünadädyäù ||36|| çuka-pika-çikhi-bhå ìgé -kunda-raktotpalädyäù çaphara-må ga-cakoré -khaïjanendé varäëi | smara-khara-çara-cäpa-jyä-javä-bandhujé väù çikhara-dara-camaryaù sükñ ma-kå ñ ëä-laharyaù ||37|| anyä yä yäù kati tä gaëyä vå ndävanam anu vibhavair dhanyäù | tvat-tanu-cauryä hå ta-sarvasvä bhrämyanté tas tata iha niùsväù ||38|| (caturbhiù kulakam) iti tad-udita-narmäkarëya karëämå taà säbhyudita-tanu-vikärän çaçvad ävå tya yatnät | lapanam idam asatyaà käminaù käù sva-karëe vidadhati tad ito yämé ti né cair vadanté ||39|| dayitam api manäk taà vé kñ ya sävajïa-då ñ ö yä druta-gati-calitägre mugdha-vivvoka-digdhä | kva calasi nanu dhürte mäm anädå tya bhaìgyä harir iti sa vadaàs täm aàçukänte dadhära ||40|| (yugmakam) anubhüyaiva tat-sparçam änandotthair vicälitä | nänä-bhävaiù priyaà rädhä tiryag gré vä vyalokayat ||41|| tärä-nartana-sücitätyavamatiù smerä tad-äsyämbujaà dhävanté tå ñ itäliné va kuö ila-präntä nivå ttä tataù | kiïcid bäñ pa-kuläkulä'ruëatayä spå ñ ö äïcalolläsiné rädhä då ñ ö ir amajjayat priyam apäränanda-väräà nidhau ||42|| äkå ñ ya tat-kara-dhå taà vasanäïcalaà sä tiryag då gaïcalakalä smara-bäëa-då ñ ö yä | viddhaà muhur vidadhaté priyam unmadändhä

Page 83: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

pratyäha taà smita-sudhä-subhagänanäbjam ||43|| madhura-sarasa-ramyaà vastu-jätaà hi yad yat nivasati kila loke präkå te'präkå te vä | çriyam uru-tanu-cauryä tvaà harann asya sädhuù svayam asi tad ihänyaträpi cauryäpavädé ||44|| sädhutve dhärmikatve ca yasya te bhäti säkñ iëé | kumäré ëäà koö ö avé näà mürdhni baddhäïjali-stutiù ||45|| vraja-bhuvi yuva-räjaù sarva-sädguëya-püjyaù pariëaya-vidhi-yogyänanta-kanyä-yutäyäm | abhinava-taruëo'py apräpta-päëigraho yat tad-dhå ta-niyamo'si brahmacäré ti satyam ||46|| kià väsädhäraëaù kaçcid bhäti tvayi guëo mahän | yam äkarëya na käpi tväà kanyä vå tavaté kvacit ||47|| tat täpäd bhavatä manye turaìga-brahmacaryakam | aìgé kå tya vraje svasya khyäpitä baö utä må ñ ä ||48|| baö uç cet para-rämäsyälokena kutuké kütaù | vaàçé -cauré -hå täbhir vä para-stré bhiù küto ratiù ||49|| tad bhavän varëitäkhyäti cchalena svärtha-sädhakaù | kanyänäà ca saté näà ca dharma-dhvaàsäya dé kñ itaù ||50|| kadäpy anäropita-puñ pa-vallé drumaika-poto'pi vanädhikäré | asaìkhya-gocäraëa-lüna-tat-tan- mülo'pi satyaà vipinävakas tvam ||51|| sakhyäsmäkaà vå ndayä vardhitaà yad vå ndäraëyaà khyätim etad vidhäträ | mahyaà dattaà tat-saratnäbhiñ ekaà räjänaìgas tvaà ca päteti satyam ||52|| idaà tv asädhäraëam asmadé yaà mat-kuëòa-té rodbhava-kely-araëyam | madé ya-siàhäsana-dhäma-käma- çarma-pradäkhyaà tv iha bhäti kuïjam ||53|| ästhäné yaà känta-värtä-sudhä-dhuì- nämny asmäkaà bhäti puàsäm agamyä | yasyäà nitya-mad-vayasyä-niñ aëëäù saàsevante preñ ö ha-värtämå täni ||54|| cinumaù kusumaà vayam ina3-sevä- vidhaye roddhuà yüyaà ke vä |

3 sürya

Page 84: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

para-né vå ti-nija-tärpana-yuktaù kià hré -priyayäpi tvaà muktaù ||55|| baö o na te kå tyam ihästi puñ pä- räme'balä svaira-vihära-dhämni | paçün avaàs tvaà paçupäla-saìgé tac-cäraëäya vraja çädvaleñ u ||56|| smita-ruci-çiçirät tad-vaktra-pé yüñ a-raçmeç cala-nayana-kuraìgotpläva-ramyät sravanté m | pibati hari-cakore narma-pé yüñ a-dhäräm atå pad iha sakhé näà då k-cakoré -cayo'pi ||57|| tat-sparça-bhé tyeva vivå ttya kandharäà kaö äkñ a-né lotpala-mälayä priyam | sä bhüñ ayanty asphuö a-bhartsanoktikä sävajïam agre'pasasära lé layä ||58|| kå ñ ëo'tha käntä-tanu-citra-nartaké läsyävalokocchalitätilälasaù | drutaà sametyoccalitena päëinä dadhära cäsyäç cala-kaïcukäïcalam ||59|| käntä vibhugné kå ta-cilli-kärmukä çoëäkñ i-koëekñ aëa-bäëa-saïcayaiù | vikhaëòya türëaà priya-dhairya-kaïcukaà lé läravindena tatäòa taà muhuù ||60|| tasyäravindähati-jäta-çätaà viçväçraye'syäpi mamau na dehe | tataù sakampät prasasära bähye prasveda-bäñ potpulaka-cchalena ||61|| tat-sparça-samphulla-tanor nata-bhruvaç chinnä svayaà kaïcuka-bandha-vé ö ikä | né vé ca cé naà skhalad-antaré yakaà rundhe paraà sveda-jalaà nitambake ||62|| athäli-varga-smita-lola-neträ tat-päëi-rodhäd vasanaà vimocya | tato'paså tya druta-né vi-bandhe sä dakñ a-hastäpy abhavad vihastä ||63|| kå ñ ëo'pi tävad vara-bhäji pürëe svedämbubhis tat-stana-hema-kumbhe | smarotsavärambha-miñ eëa päëim ädhätum utko'ntikam äpa tasyäù ||64||

Page 85: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

käntä kathaïcid vinibaddhya né vé à netreëa paçyanty aruëäïcalena | vämena taà smera-sakhé ù pareëa tat-päëi-rodhaà prati satvaräsé t ||65|| smita-rudita-vimiçraà gadgadäspañ ö a-varëaà ramaëam anå ju-neträ bhartsayanty utsukäpi | praëaya-sukhaja-vämyodbhrämitä säsya väïchä- pratihati-rahitaà tat-päëi-rodhaà vyatäné t ||66|| saìghaö ö a äsé t karayor niruddhayor mithaç calat-kaìkaëa-näda-maïjulaù | samé ra-gatyä calayoù samantataù küjan-madäli-vrajayor iväbjayoù ||67|| athaitya lalitä madhyaà tayoù kå ñ ëaà nyavärayat | kundavally äha tvaà kå ñ ëa païca-devärcanaà kuru ||68|| kå ñ ëaù kundalatäm äha tvaà mamäsmin smara-kratau | äcäryä bhava sämagré m adhiñ ö hänaà ca me diça ||69|| sä cäha näham äcäryä çrutaà nändé mukhé -mukhät | sugopyam api tad brüyäà yat tvaà mat-priya-devaraù ||70|| asyäà puraù savya-kuce gaëeçvara- sphurac-chiraù-kumbhatayä prakalpite | namo gaëeçäya ta ity udé rayan samarpayädau kara-hallakaà4 svakam ||71|| namaù çiväyeti paö han pare'paraà vakñ oja-liìge'rpaya päëi-paìkajam | hré à caëòikäyai nama ity adaù punaù çirasy amuñ yäù kuö ila-bhruvo'pi tat ||72|| tvam atha nija karäbhyäm etayä väritäbhyäm api sucibukam asyä veëi-mülaà ca dhå tvä | mukha-vidhum anuyatnäd om namo viñ ëave smä iti manu-varam äkhyan svaà mukhäbjaà nidhehi ||73|| punaù savitre nama ity udé rayan nasyästu bhäsvaty adhare'ruëe balät | sva-danta-kundädhara-bandhu-jé vakau kå tävarodho'py anayä samarpaya ||74|| athärcanäyäà vihitodyamo'sau täà bhartsayanté à kila kundavallé m | svaà täòayanté à çravaëotpalena priyäà sa paçyann avadat priyälé ù ||75||

4 hallakaà rakta-sandhyakam ity amaraù |

Page 86: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sakhyaù smara-makhärambhe païca-devärcanä mayä | kartavyä vighna-çäntyai kià çubhe khidyati vaù sakhé ||76|| sakhé r må ñ äö opa-giraù smitänanäù samäkñ ipanté ù kuö ila-bhruvo harim | nivärya täù kundalatäà då geìgitair nudanty avädé d atha taà viçäkhikä ||77|| patnyä samaà dharma-kå tir vidheyä samatvam aträïcala-bandhanena | tvaà tad-vinejyä-karaëe pravå ttaù kathaà sakhé nerñ atu dharma-niñ ö hä ||78|| tasyäà viçäkhäà sphuritädharänanaà vilokayantyäà kuö ilé bhavad bhruvi | paçcät-sthitä kundalatä mudä tayoù saàvyänayor aïcala-bandhanaà vyadhät ||79|| alakñ itä sä drutam etya sammukhaà sva-sevayä tuñ ö am uväca mädhavam | kià maìgalärambha ihänya-carcayä nava-grahän arcaya sarva-siddhaye ||80|| täm avädé d ayaà mahyaà graha-püjä-vidhià diça | säpi taà rädhikäìgäni darçayanté då çävadat ||81|| adhara-nayana-gaëòoroja-bhälänanänäà grahaëam iha navänäm aìgakänäà grahärcä | yad api tad api teñ äà suñ ö hu-santoñ a-hetor adhara-vikaca-bandhükärpaëaà teñ u kuryäù ||82|| äcärye tvaà çikñ ayämuà sva-çiñ yaà sväìgäny ädau prähayitvä grahärcäm | ity uktvä täà kå ñ ëa-bhé tyäpayanté rädhä ruddhä sväïcala-granthinärät ||83|| tiryag-gré vaà vé kñ ya baddhäïcaläntaà sväntar-väïchä-pürti-phullänanäpi | kå ñ ëe sakhyoù kundavallyäà ca serñ yä çé ghraà granthià mocayanty abravé t sä ||84|| dhärñ ö ya-näö ye naö asyäsya viçäkheyaà varä naö é | sabhyeçä lalitä kundavallé seyaà vidüñ ikä ||85|| patné raìko'py anya-patnyäà sva-patné - bhävaà bibhrat pürayan své ya-väïchäm | muktaù so'yaà lajjayäpi sva-sakhyä

Page 87: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tyakte dharme lobhato müla-häniù ||86|| kå ñ ëo'tha täà tatra nivärayann api pravå tta äsé n mukha-cumbanädiñ u | käntäpi taà teñ u nivärayanty api präjyägrahäbhüt paö a-bandha-mocane ||87|| evaà tayoù sva-sva-kå tau samutkayor anyonya-saàrodha-vaçäd vihastayoù | upetya då ptä lalitä må ñ erñ yayä säbhartsayat taà paö am apy amocayat ||88|| kartuà bhaval-lälasä cet sva-patny-aïcala-bandhanam | vraje te durlabhä kanyä prajävatyänayästu tat ||89|| sä muktam äkå ñ ya paö ö äntam ärät sthitä calad-bhruù smita-çobhitäsyä | taà prerayanté sva-då geìgitena nyastekñ aëaà svänana ity avädé t ||90|| bhräntäcäryä te yad ädau vidheyäà dik-pälärcäà yä vihäya grahäëäm | arcäm ajïaà kärayanté bhavantaà karmaëy asmiàç chidratäm ädadhäti ||91|| kundavally abravé n nähaà bhräntäjïe'smin smara-kratau | dig-devatärcanät pürvaà graha-püjety ayaà vidhiù ||92|| sthänädhiñ ö häna-nämäni teñ äà på ñ ö äcyutena sä | då çä taà darçayanty älé r babhäñ e kundavallikä ||93|| paçyaitäs te kå tärcäyäà väïchä-däne samutsukäù | svayam ägatya dik-päla-mürtiù sva-sva-diçi sthitäù ||94|| viçäkhä çäìkaré mürtir lalitä çäta-manyavé | çaucé sudevikä tuìgavidyä däëòadharé tathä ||95|| citrä naiçäcaré raìgadevé präcetasé små täù | sädägaté tv indulekhä dhänadé campakälikä ||96|| çré -rüpa-maïjaré seyaà vaidhätré nipuëägrataù | rasolläsa-karé dakñ ä çaiñ é sänaìga-maïjaré ||97|| sadä svärthe tvad-dhitäòhyä etä dik-päla-mürtayaù | santy unmukhäs tvad-arcäyai tvayärcyäù phala-siddhaye ||98|| täs täà ruñ ä pämari käraya tvaà dhå ñ ö e'munä sva-priya-devareëa | sva-mürti-püjäm iti bhartsayanté ù paçyann asäv arcitum utsasarpa ||99|| tad-ägati-sa-çaìkäs täù sävadhänäù sva-rakñ aëe | paçyantyo yäntam anyäà taà dadå çuù sva-sva-sannidhau ||100||

Page 88: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

yäà yäà praté yäya sa caïcaläkñ é à sä säpagacchanty amunävaruddhä | kå tärdha-püjäpi paläyitälé sähäyyato'bhün miñ ato haö häd vä ||101|| sa-käku-vinayät käpi säö opa-tarjanät parä | apetänyäà vidhäyänyä saàvyäna-tyägato'parä ||102|| täsäà mukhaà sa-smita-rodana-helaà samphulla-bhugnäruëa-caïcaläkñ am | vé kñ yepsitäà präpa mudäà sa citraà vighnähate karmaëi yat phaläptiù ||103|| itas tatas täà prapaläyya rädhäm äsädya durgaà paritaù sthitänäm | täsäà sphurac-caïcala-då k-cakoryaù kå ñ ëänanendau tå ñ itä nipetuù ||104|| äsädya då pyad vå ñ abhänujäà çriyaà täsäà praphulläni mukhämbujäni saù | samé kñ ya dhå ñ ëak-madhusüdanas tadä pipäsayäsé d upasartum udyataù ||105|| ullaìghya rädhäà sahasotpatiñ ëus tayä ruñ ä huìkå tito niruddhaù | stabdhaù puro'syäù sabhiyeva tiñ ö hann adhyäd då çaà kundalatänane sväm ||106||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargo'yaà navamaù samäptim agaman madhyähna-lé läm anu ||o||

||9||

—o)0(o—

Page 89: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(10)

daçamaù sargaù atheìgitajïä kila kundavallé sarveñ ö adänaìga-makha-kriyäyäm | vighnäd viñ é dantam iväbhyupetya svayaà viñ aëëeva tadäha kå ñ ëam ||1|| paçupatir asi yat te lé layä käma-näçaù kratu-hatir api tasmäd devatä-karma-näçe | katham iha phala-labdhis tat tyajäçvanya-dharmaà praëaya para-vaçatvaà své ya-dharmaà vidhehi ||2|| äà sarva-çaìkaratayä çiva-mürtitaç ca präïco'pi mäà kila maheçvaram ämananti | sva-preyasé à prati nijäìga-samarpaëäkhyaà tat tasya dharmam api nityam ahaà karomi ||3|| kintu sva-väma-vapuraìgam anena dattaà pürväìga-pürvam akhiläìgam ahaà dadämi | yat prema-vaçya-suvidagdha-vadänyatäbhyaù ké rtis tato'pi vipulä mama lälasé ti ||4|| tataù svasmäc chaìkamänäà sävadhänäm api priyäm | alakñ itam upety äha kroòé kartuà kå todyamaù ||5|| ehy ehi gauri tvam idaà çaré raà gå häëa me candraka-çekharasya | ity älapaàs täà parirabdhum utkaù kå täpayänäà sa haö häd dadhära ||6|| sa-gadgadaà bhartsayanté seyaà sa-smita-rodanam | tasmät kathaïcit viçliñ ya serñ aà tasthau tad-agrataù ||7|| mukha-parimala-lubdhasyälivå ndasya karëäntikam anupatataù sä jhaìkå ti-trasta-cetäù | tad-anucakita-caïcad-då ñ ö i-bhaìgé r dadhänä svayam apagata-dhairyä sasvaje präëa-nätham ||8|| tataù sakhé näà smita-jäta-lajjä kå ta-prayatnäpi tato'pasartum | tenätigäòhaà hasatä gå hé tä babhau payode sthira-caïcaleva ||9|| é rñ ä-trapä-nirvå ti-vämatäbhir dräg devatäbhir lalanägrahaiù sä | äviñ ö a-väì-mänasa-vigrahäsé t

Page 90: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sva-ceñ ö ayä lokayatäà sukhäya ||10|| sa-çapatha-nuti-nindä-tarjanäkñ epa-dainyaà smita-rudita-vimiçraà çliñ ö am eñ ä lapanté | priya-då òha-bhuja-bandhaà mocayanté karäbhyäà bhå çam atanuta sälé -vå nda-kå ñ ëasya tuñ ö im ||11|| tayor då òhäliìganataù sutå ptäù kampädi-sampan-nicitäh samé kñ ya | sakhé r mudotphulla-mukhé r nikuïje nändé mukhé à sä vadati sma vå ndä ||12|| äçcaryäà hariëä rädhä gäòham äliìgitä ciram | tad-asaìgati-yuktäpi nivå täsé t sakhé -tatir ||13|| adå ñ ö e darçanotkaëö hä då ñ ö e'smin sparça-lälasä | sparçe'sya serñ ya-vämyaà tac citram äsäà viceñ ö itam ||14|| nändé mukhé täm avadat vaneçvaré à lokottaräëäà vraja-subhruväà sadä | kå ñ ëaika-saukhyärtha-çaré ra-cetasäà tat tan na citraà kila ceñ ö itaà yataù ||15|| sakhyaù çré -rädhikäyä vraja-kumuda-vidhor hlädiné -näma-çakteù säräàça-prema-vallyäù kiçalaya-dala-puñ pädi-tulyäù sva-tulyäù | siktäyäà kå ñ ëa-lé lämå ta-rasa-nicayair ullasantyäm amuñ yäà jätolläsäù sva-sekäc chata-guëam adhikaà santi yat tan na citram ||16|| vibhur api sukha-rüpaù sva-prakäço'pi bhävaù kñ aëam api nahi rädhä-kå ñ ëayor yä å te sväù | pravahati rasa-puñ ö ià cid-vibhütir iveçaù çayati na padam äsäà kaù sakhé näà rasajïaù ||17|| rädhä käïcanavallé phullä kå ñ ëas tu phulla täpiïchaù | anayoù saìgama-lakñ mé ù sukhayati nahi kaà sa-cetanaà lokam ||18|| äsäà viçuddha-praëayärdra-cetasäà tätparyam asyaiva sukhena cätmanaù | vämyaà hi käntasya sukhäya subhruväm atas tad unmé lati tasya saìgame ||19|| athepsitaitad-då òha-bähu-vakñ aù sparçotthitänanda-bharäpi rädhä | vämyottha-vaimatyam iväcaranté sä bhartsayanté lalitäm avädé t ||20|| sa-kuñ rti-hari-dütyä kundavallyä milanté kapaö ini lalite tvaà mäm ihäné ya dhå ñ ö e |

Page 91: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çaö ha-kula-guru-haste netra-bhaìgyä nidhäya kalayasi khala-bhartur dhärñ ö ya nå tyaà taö asthä ||21|| prakharä yad abhür må dvé må dunäliìgitämunä | na tac citraà yad äsé d väà guëayoù parivartanam ||22|| ruñ ö ena tuñ ö ä lalitämunä vyadhät saàvädam udyat-smita-garbha-tarjanam | saté -vrata-dhvaàsana-dhå ñ ö a-bhüpate vidhätum ärabdham idaà na kià tvayä ||23|| sva-sakhé à på ccha lalite kim iyaà kartum udyatä | balät sväìgena saàveñ ö ya mad-aìgaà yätmasäd vyadhät ||24|| punnägaà tväà mädhavé yaà svayaà yat phullä sväìgair veñ ö ate yuktam etat | tvaà yat täà tair veñ ö ase tan na yuktaà vallyä vå kñ o veñ ö yate nämunäsau ||25|| mayäpy asyai dattam aìgam anayäpy ätma-sät-kå tam | kä te häniù punar naitad ädätuà çakyate mayä ||26|| iyaà krürä çürä jayati lalitä krodha-valitä yaçaù-çvetäm etäà viså ja çaö ha täà sväïca çaö hatäm | nijäbhidhyäm iddhäm alipaka susiddhäà sva-purataù prajävatyäà satyäà tvayi ca rati-matyäà viracaya ||27|| lalitäyäù puro rädhäà väto'pi sprañ ö um akñ amaù | tat tyajämuà na ced asmäd dhäö i-çäö é à nicolaya ||28|| ity älapantyäà tvaritaà ruñ äsyäm agresaratyäà sa-sakhé -kuläyäm | kampäçru-romäïca-mukhaiç ca bhävair änanda-jaiù so'py abhavad vihastaù ||29 || käntäìga-saìgaja-sukhena vimohite'smin bhé to'yam ity avagate lalitä-bhiyänyaiù | ädäya kampita-karän muralé à skhalanté à sä nirgatä jhaö iti viçlatha-bähu-bandhät ||30 || nirgatä tasyäà sva-paö äïcalena saìgopayantyäà muralé à prayatnät | ägatya tasyäù purato viçäkhä kå ñ ëena saàläpam asau vyadhatta ||31|| he kå ñ ëa dor-bimba-vidhuntuda tvaà bhränto'pi yä te prasabhaà gå hé tä | candrävalé yaà na hi paçya tärä

Page 92: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

rädhäbhidhänye'pi ca tädå ço'syäù ||32 || asyädvaitä viçäkhäham anurädhä tv iyaà parä | iyaà jyeñ ö hä dhaniñ ö heyaà citreyaà bharaëé tv iyam ||33|| anyä vä kati me gaëyä yä caikästé ndulekhikä | säpi tad-grahaëäyogyä tattvaà candrävalé à vraja ||34 || viçäkhe sarva-sukhadä satyaà tvaà çäìkaré -tanuù | väg-vajra-bhé ñ aëä mürtir lalitä çätamanyavé ||35|| asau viçäkhe sulabhäà vihäya candrävalé à täà bahudhopabhuktäm | sudurlabhäà väïchati bhänavé yäà çriyaà rasäsväda-viçeñ a-lipsuù ||36|| bhogaù krameëa täräsu sadä rähor viräjate | kautukäd indulekhäm apy apürväà sa jighå kñ ati ||37|| ity älapan çré -harir indulekhäm aliìgituà tat-savidhaà jagäma | då ñ ö väntike taà cakitäpayänté säpy uccalad-bhrüù smita-pürvam äha ||38|| dhå ñ ö äpagaccha he räho na te yogyendulekhikä | pürëäà candrävalé à yähi bhuìkñ va täräà krameëa va ||39|| tenälakñ itam ägatya gå hé tä lalitäbravé t | anurädhä na te labhyä viçäkhä-bhogam antarä ||40|| spå ñ ö ä viçäkhäpy atha säbravé t taà rädhopabhogäd bhavatä viçäkhä | bhuktaiva tat kià punar eñ i dhå ñ ö a jyeñ ö häà vihäya krama-labhya-bhogäm ||41|| jyeñ ö häpy alakñ itaà spå ñ ö vä mliñ ö aà ruñ ö ä tam abravé t | citrä-bhogaà vinä dhå ñ ö a kliñ ö o'nyäsäà taväkramaù ||42|| sahasä vidhå tä citrä tam ähäpaihi lampaö a | grahäëäà kramato bhogas täräsütkramato na hi ||43|| tuìgavidyäbravé c citre rähor nätra vyatikramaù | vakräti cäragatyäpi grahäëäà kvacid äkramaù ||44|| säpy äha tuìgavidye tvaà tulä-räçis tato'munä | äkräntäyäà tu citräyäà pé òitäçu bhaviñ yasi ||45|| tuìgavidyäha taà spå ñ ö vä dhå ñ ö a kià raìgadevikäm | ädau pé òyäà tulä-räçià hitvä mäà tvaà jighå kñ asi ||46|| säpi spå ñ ö äha taà räho tvaà kanyä-räçi-bhoga-kå t | pürëa-då ñ ö äà mé na-räçià campavallé à prapé òaya ||47|| säpy äçu vidhå täpy äha dhürtemäà kumbha-räçikäm |

Page 93: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sudevé à tvaritaà yähi yatas te vyutkramä gatiù ||48|| spå ñ ö ä sudevé taà präha madhusüdana te spå häm | sarväà käïcanvallé yaà praphullä pürayiñ yati ||49|| sä gå hé tävadat kå ñ ëa cakorätra kim ägataù | sphurac-candra-mukhé m äsäà sva-tå ñ ëä-çäntaye vraja ||50|| alakñ itaà säpy amunä gå hé tä cucumbiñ uà taà vimukhé jagäda | tyajäny ajäyäà çaö ha vaàçikäà täà nija-priyäà cumba cucumbiñ ä cet ||51|| sa cirät svakaräd apacyutäà muralé à täm avadhärya tad-girä | kva gateti vilakñ ita-kñ aëaà sva-då çaà kundalatänane nyadhät ||52 || säpi taà cala-då g-bhaìgyä rädhikäà täm adarçayat | tad vijïäya tayä vaàçé tulasyäà guptam arpitä ||53 || sä täà prayatnät pihitäà vidhäya sthitä viçäkhä lalitädi-paçcät | kå ñ ëo'pi rädhäà samupetya tävad didhé rñ ur enäm idam älaläpa ||54|| mano viçuddhaà calam apy adå çyaà kaö äkñ a-kämäìkuça-çå ìga-viddham | vidhäya päö accari me harantyä na då çya-vaàçé -hå tir adbhutä te ||55|| sä täà prayatnät pihitäà vidhäya sthitä viçäkhä-lalitädi-paçcät | kå ñ ëo'pi rädhäà samupetya tävad didhé ñ ur enäm idam älaläpa ||56 || rädhäpy asädhäraëa-bhäva-viddhä sävajïam älokya harià calanté | vaàçé -vicära-cchalato niruddhä niväritenäpy amunä gå hé tä ||57|| haris täm äha cauri tvaà vå thä kià ceñ ö ase tava | tyägo vaàçyä na me yävat tävad dor-bandhanäya saù ||58|| må ñ äruñ äräla-caläkñ i-cillé - lataà samudyat-smita-garvitäsyam | hareù puras tävad upetya türëaà säö opatarjjaà lalitävadat tam ||59|| paräìganä-saìgam apüta-mürte

Page 94: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

saté -vrata-dhvaàsana yähi yähi | snätäà paviträà ravi-püjanärthaà spå ñ ö vä chaloktyä kuru mäpaviträm ||60|| unmäditaù svädhara-päyanair yayä tvaà dhå ñ ö ayäsé ù sumanaù-sarovare | vaàçé tayä te çaö ha çaibyayä hå tä na manyase cet tulasé ha säkñ iëé ||61|| khalaù karoti durvå ttaà nünaà phalati sädhuñ u | çaibyayä hriyate vaàçé sädhvé rädhä tu düñ yate ||62|| tayä då çaù preraëayä nidiñ ö äà kå ñ ëe yiyäsau tulasé m abhé ñ ö äm | rädhäpayätä dayitoparodhät saudhäkaré mürtir ivämbuvähät ||63|| säpé ìgitajïä laghu rüpa-maïjaré kare'rpayitvä muralé m atarkitam | tato'pasartuà vihitodyamämunä baläd gå hé totpulakäsa kampitä ||64|| nidhäya kubjé kå ta-päëi-çäkhä nijänane säbruvatätidé nä | hä hä kå pälo tyaja mäm ayogyäà nirmaïchanaà yämi taväsmi däsé ||65|| vaàçé na mayy asti yad-artham ägrahaù çaibyä-kare sädya mayaiva lokitä | ity älapanté cala-då ñ ö i-saàjïayä säsüyat taà prati rüpa-maïjaré m ||66|| yävad vihäya tulasé à madhusüdano'sau täà maïjaré à vidita-veëu-maranda-gandhäm | äyäti tävad iyam iìgita-paëòitäçu vaàçé à nidhäya lalitäm anu sädhu tasthau ||67|| kå ñ ëo'pi täà türëam alakñ itägatiù sva-bähu-päçena nibaddhya satvaraù | vaàçé à vicinvan kuca-paö ö ikäntare täm äha sä taskari te kva gopitä ||68|| säpy abravé t taà vinivärayanté labdhaiva cauryäà mayi sädya vaàçé | diñ ö yä bhavän pürëa-manoratho'bhüd gatvänayaivähvaya gopa-näré ù ||69|| nijäbhimarçena paräìganä-tateù

Page 95: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

saté -vrataù düñ ayituà tvam utsukaù | svayaà vinihnutya kuto'pi vaàçikäà tan märgaëa-vyäjam upäçrito'dhunä ||70|| tato då çäsmai lalitäà pradarçya sä tad bähu-bandhäc chitiläd vinirgatä | kå ñ ëo'pi sa svägati-çaìkayä rahas täà kundavally-arpita-vaàçikäà yayau ||71|| upägataà taà lalitäha kopanä huà düratas tiñ ö ha kim-artham ägataù | vaàçé yadé yaà mayi naiva vidyate dhärñ ö yena cet tat-phalam äçv aväpsyasi ||72|| cintämaëé näà cayam antike sthitaà padäpi ye näbhimå çanty avajïayä | rädhä-sakhé bhis tava vaàça-nälikä kim-artham äbhir bata sä hå tä çaö ha ||73|| sac-chidrayä né rasayä kaö horayä yayäniçaà vyäkulitaà jagat-trayam | sa svämino yan muralé -karäd gatä vå ttaà bahünäà tad idam sumaìgalam ||74|| sva-sthäna-sandänita-né vi-kuntaläù kurvantu karmäëi sukhaà gå he'baläù | svairaà hariëyo'pi carantu sa-priyäù sarantu türëaà saritaù sarit-patim ||75|| çé tärta-nagnämbu-nimagna-kanyakä gaëasya väsäàsi hå täni yat tvayä | tenäcirät te muralé -karäd gatä präpnoti duùkaà para-duùkado hi yaù ||76|| hasta-mäträyatä çuñ kä sa-randhrä vaàça-käñ ö hikä | hä hanta gokuleçasya sarvasvaà kena vä hå tam ||77|| vyäjäd viñ aëëam iva taà prasamé kñ ya kå ñ ëaà sävajïa-häsa-lalitä vacanävaruddham | çré -rädhikäm anunidhäya raho'sya vaàçé à säkütam abruvata kundalatäbhyupetya ||78|| sac-chidraika-varäö ikärddham api yan-mülyaà na sä jarjarä yätä maskara-parvikä tava karäd yätv astu te maìgalam | kä vä hänir iyaà viñ é dasi kathaà putro'si gopeçitus tväm etä vihasanti hanta muditäù çrutvä mriye'haà hriyä ||79|| so'py äha täà kundalate'nabhijïä

Page 96: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vaàçé -guëänäà yad idaà bravé ñ i | citraà na tad yat sva-guëaù prakäçyate yathänayäsu tvayi na kvacit tathä ||80|| yä yä yadecchä mama jäyate'ntar mayäpy asädhyä kila helayäsau | tadaiva täà täà kurute susiddhäà näräyaëasyeva cid-äkhya-çaktiù ||81|| sarva-çakti-yutä seyaà mama sarvärtha-sädhikä | alaukiké à çaktim asyä vidanti rädhikädayaù ||82|| lalitäha kathaà vaàçé à na vidmaù kuö ö ané -nå päm | imäà tan né ti kuçaläà ñ iògasya5 tava vallabhäm ||83|| sudhä-päré -näré -hå daya-kari-väré yam aniçaà jagad-yoñ ä-dosämala-sukå ta-moñ ätinipuëä | ramä-gauré -sauré -mukha-yuvati-cauré trijagati prasiddhä siddhä te'dbhuta-guëa-samå ddhä muralikä ||84|| avadad atha sa lalitä khalu caëòé kuö ila-vacana-då òha-kaëtaka-durgä | apaharati ca muralé à mama çäö hyäd bata parivadati ca täm uta mäà ca ||85|| ity äbhäñ ya harau tasyäù saàvyänäntaà jighå kñ ati | säpaså tyäbravé d bhugna-bhrü-lataà sa-smitänanam ||86|| saiväsmi lalitä kå ñ ëa bahudhä kalitä tvayä | calitä valitälé bhiù çaö hatä phalitä na te ||87|| ity udé rya lalitäm apayänté à täà nigå hya vasane sa jagäda | vaàçikä-vitaraëaà na vinä te yänam adya sulabhaà sva-gå häya ||88|| tvayä cen na hå tä vaàçé kathaà bhé tyä paläyyate | çodhayitvä nijäìganäni yatheñ ö aà gaccha tiñ ö ha vä ||89|| tataù säàçukam äkå ñ ya vakra-då ñ ö yäha vé kñ ya tam | aìgäni sva-prajävatyäù käma-matta vicäraya ||90|| vaàçy asmäbhir naiva né tä na då ñ ö ä nojjhasyaugryäc cet tathäpi tvam asmän | däsye mülyaà kundavallé -pradiñ ö aà tac cen neñ ö aà tat-sadå kñ äà tato'nyäm ||91|| mallé -bhå ìgyau çré -pulindätmaje naù

5 kämukasya

Page 97: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sakhyau çailendrälaye mad-girä te | däsyete te jarjaräà chidra-muktäm äné yaikäà parvikäà ké cakasya ||92|| pulindänäà kanyä mayi parama-dhanyä rati-yuñ as tå ëäptäsmat-pädämbuja-ghuså ëa-lepa-kñ ata-rujaù | girer gunjä-dhätün bhå çam upaharanti sva-sahitän madé yäs tä däsyaù katham u tava sakhyaù samabhavan ||93|| vaàçé à harasi me mäm apy avajänäsi yat tataù | nibadhya daëòayämi tvaà ko'sau rakñ ati rakñ atu ||94|| lalitäà på ñ ö hataù kå tvä viçäkhä tat-puraù-sthitä | né cair upadiçanté va sa-smitaà sä tam abravé t ||95|| pragatärthänäm artho nañ ö oddeçaka-sahäyato labhyaù | yuktyä märgaya tattvaà nahy augryeëa kriyä-siddhiù ||96|| avadac campakavallé nañ ö oddeçy-artha-lolupah sutaräm | vaàçaika-parvikäyai bahu-dhana-häniù katham amunä kriyatäm ||97|| tuìgavidyäha mugdhe tvaà marmajïä näsi tac chå ëu | vaàçy eva yasya sarvasvaà kià na dadyät na tat-kå te ||98|| caure nañ ö oddeçakasya prasädät labdhe grähyaà vittam ätmé yam ädau | paçcän nañ ö oddeçine'pi pradätuà daëòyäd asmäd bhüri kå tveti né tiù ||99|| viçäkhäha vada svämin yan-nañ ö oddeçine tvayä | deyaç caure tu yo daëòas taj jïätväkhyämi te hitam ||100|| aìga-sraì-maëi-mäle kara-marda-phalaà ca cumbakaà ratnam | param api däsyämy asmai yo me vaàçé à samuddiçati ||101|| hartur harämy ambara-ratna-bhüñ aëe täruëya-ratnaà ca ghaö a-dvaye sthitam | doù-päça-bandhaà smara daëòanäya taà nikuïja-käräm anuveçayämi ca ||102|| säpy äha yogyam evaitat gopendra-tanayasya te | vaàçé à ca hasta-gäà viddhi yat tvaà kå paëäyase ||103|| vaàçy-uddeçaà kundavally eva säkñ ät jänäty ekähaà ca tasyäù sakäçät | mayy uddeçaù kleça-käré kå taù syäd dattvotkocam täà tataù på ccha yatnät ||104|| athäha sä kundalatäà prahå ñ ö ä diñ ö yägatas te sakhi läbha-diñ ö aù | uddiçya vaàçé à nija-devaräya

Page 98: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sudurlabhotkocam imaà gå häëa ||105|| kundavallyä viçäkhäyäà lagnäyäà çravasé çvaré | iìgitajïä nyadhad vaàçé nibhå taà tulasé kare ||106|| säkütaà paçyati tataù kundavallyä mukhaà harau | säbravé t täà viçäkhe'haà na cauraà vedmi te çape ||107|| jäné yaà ced vinodkocam uddiçämi svayaà hitam | devå -svaà6 yan mamaiva svaà nähaà yüyaà yathä paräù ||108|| vetsi hi cauraà tvam iha muralyäù své kuru ratnäni ca diça tat täm | yady anukülä tvam iha sakhi syäs tarhi ca sä sva-prabhu-karagä syät ||109|| gå häëa pürvam utkocaà vaàçikäà vä samuddiça | vaàçikotkocayor läbhe yuvayoù pratibhür aham ||110|| kå ñ ëo'pi kundalatikä-nayaneìgita-jïaù svautsukyam utprakaö ayan nija-vaàçikäptyai | pärçvägataù çita-kaö äkñ a-çaraiù priyäyäù stabdho bhavann anugayä sa tayä babhäñ e ||111|| nija çyämaraso vaàçyäà yastvayä nyasyate'tra saù | viçvaà kå ñ ëarucià kurvan bhäti bindutayä sthitaù ||112|| hå tvä te rädhayä vaàçé -bindu-cyäväd vaçé kå täù | binduù sva-cibuke lagno'py ajïätatvän na gopitaù ||113|| vaàçyä mudräù bindum enaà tvayädau diñ ö yä då ñ ö aà svädhareëäharäçu | paçcäj jitvä nyäyatas täà gå hé tvä daëòotkocäv apy amüù daëòayoktau ||114|| siddhaiva sä muralikä tava rädhikäyäà täà tvaà gå häëa na hi vä mama nätra häniù | utkocam arthayati mäà tvaritaà viçäkhä- muñ yai pratiçruta-dhanaà vitarägrato me ||115|| mudräm ädau vaàçikäyä gå hé tvä däsyämy asmai tvat-kå totkocam äçu | paçcäd vaàçé à dattam utkocam etäà kärä-kuïje daëòayämy atra ruddhä ||116|| iti bruväëaà dayitäntikägataà

6 devara-dhanam

Page 99: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kå ñ ëaà samé kñ yädhara daàçanodyatam | taà värayanté lalitä må ñ ä ruñ ä madhyaà tayor etya jagäda sa-smitam ||117|| miträrcanä nädya kå tänayäsyäù kñ atena mälinyam aho vidhätum | haö hät pravå tto'sy apayähi kià te bhé tir na devän na ca loka-dharmät ||118|| haris täm äha he rädhe mad-dantänäà mamäpi na | doñ o'yaà kintu te bindur yad bahiù prakaö aà dhå taù ||119|| cibukam anu vasann apy eñ a bindur bhayät te paricita-nija-mitraà mäà samé pe samé kñ ya | sapadi daçana-durge sampraviñ ö o'sya saìgäc chaçimukhi-daçanä me daàçanäs te babhüvuù ||120|| (yugmakam) täà kundvally äha sucitra-kävye vyadarçi bindu-cyutake sva-çaktiù | tvayerñ ayä säbhyadhikämunäpi bindv-ägame tatra kavé çvareëa ||121|| vivå ta-sva-guëotkarñ e guëini guëajïä na doñ am äyänti | pré ëanty asmiàs tasmän maëòaya maëi-mälayä tvam amum ||122|| devara çiçira-guëair yat samprati sakhi kundavalli phulläsi | sva-daçana-kusumaiù püjaya tad-adharam aruëaà tvam eväsya ||123|| ruñ ö eva kundalatikävadad acyutaà sä seyaà hare'timukharä mukharä-sunaptré | eñ ä sadaiva lalitä prakharä tvayä sä labhyä kathaà nu muralé må du-bhé ruëätra ||124|| etäù pragalbhäù kuö ilä bahvyas tvaà må dur ekalaù | saàrakñ ya vasträlaìkäraà tad itaù sva-sakhé n vraja ||125|| para-puruñ a-gå dhnu-cittä dharmädharma-ga-vicära-rahitäç ca | mäm api tan-nija-saìge kå tärthayitum udyatä etäù ||126|| yäsäà sva-dharma-niñ ö hänäà sädhvé näm amalätmanäm | bälena devareëäpi sambhäñ aëam asämpratam ||127|| tä naù saàdüñ ayanty etä duruktyä yämi tad-gå ham | dattvä mocaya mäà bandhäd viçäkhäyai pratiçrutam ||128|| (yugmakam) tato hasann äha hari-viçäkhäm ehy ehi ratnäni gå häëa sädhvi |

Page 100: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

ité rayaàs täà pariñ añ vaje'sau sakhyo hasantyaù parivavrur enam ||129|| täbhis tadäsmin kalahäyamäne kolähale procchalite ca rädhä | prayatna-sanmükita-bhüñ aëä sä praviçya kuïjäntarabhün nilé nä ||130|| tävat saçaìkä tulasé tu vaàçé à vå ndänvitaà kuïjam agäd gå hé tvä | vå ndäpy upädäya karät tato'syä nidhäya vaàçé à hå di täm avädé t ||131|| vaàçottaàsä vaàçike'si tvam ekä sad-vaàçänäà kñ udra-vaàçodbhaväpi | yä lé länäà hetur etädå çé näm äsé d rädhä-kå ñ ëayor adbhutänäm ||132|| tataù sakhé -häsa-vilola-neträ sa-gadgadaà kå ñ ëa adhikñ ipanté | tad bähu bandhän niviòät prayatnät nirgatya roñ äd avadad viçäkhä ||133|| na smaù své yäs tvat-kå tau vä sahäyä grähyaà vittaà te kathaà naù parasya | tasmäd arthoddeçikäyai nijäyai dehy etat tvaà bhrätå -patnyai çaö heça ||134|| kundäli tvaà kià pragalbhäpi mugdhä jätäkasmäd yat sva-devur dhanaà svam | hitvä maugdhyäd anyadé yaà ciké rñ ur mälinyaà nas tena kià vä karoñ i ||135|| täm abravé t kundalatä viçäkhe dadäty asau vo vara sudvijäbhyaù | dhanaà vadänyo nija-dharma-vå ddhyai niñ iddhya päpaà kim ahaà vidadhyäm ||136|| cet pré ti-dänam asyedaà kià bhé täù sthaù pratigrahät | gå hé tvä dviguëaà kå tvä yüyaà vitaratäcirät ||137|| citräbravé d dhanam idaà nija-vetanatvät své yaà sakhi tyajasi kià paraké ya-buddhyä | äòhyäsy anena na kå tis tava cet sva-sakhyai svasyägrataù sapadi däpaya kundavallyai ||138|| punaù kaundy abravé c citre sva-ratnaà dé yate'munä | näìgé kuruta cet käsya hänis tat sva-gå he sthitam ||139||

Page 101: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kå ñ ëädänaà pradänaà te kñ udräsv etäsu nocitam | sukalaù sukaläyäà tvaà rädhäyäà tat tad äcara ||140|| anviñ ya täm atha då çä harir apy apaçyan kuträpy uväca lalitäà kva nu gopitäsau | cauré tvayä kuö ilayä sva-sakhé puro me äné yatäm itarathä tvam ihäsi daëòyä ||141|| säpy äha pratibhür nähaà kä jänäti kva sä gatä | kuru räjyaà tayätra tvaà yogyayä yämy ahaà gå ham ||142|| ekäbravé t sä sva-gå haà prayätä paräbravé t sürya-samarcanäyai | anyäbravé n mänasa-jähnavé à te spå ñ ö ä paviträ punar äplaväya ||143|| ity älé bhiù pralabdho'sau paçyan kundalatänanam | tayä då çä nikuïjäya preritas taà praviñ ö avän ||144|| tasmin praviñ ö e'tha nikuïja-gahvaraà caturñ u sakhyo'tha sa-kundavallikäù | baddha-latä-päça-cayaiù kaväö ikä- dväreñ u kuïjäìgana eva täù sthitäù ||145|| käntaà vé kñ yäntikäyäntaà säpasartuà kå todyamä | alabdha-nirgamä dvärñ u talpaà né tämunä balät ||146|| smara-däva-pratapto'sau rädhäà surataraìgiëé m | raho labdhvä yathä-väïchaà reme kå ñ ëa mataìgajaù ||147|| né vé -kaïcuka-mukti-rodha-vicalad-dor-utsvanat-kaìkaëä vaàçé à me dada dehy alaà mama mamä mety ullasad-gadgadäù | täruëy-ädi-dhanätma-sätkå ti-susaàrakñ odgata-vyagrata udyad dhärñ ö ya bhaö äpasärita-dhå ti-hré -vämatädy-älayaù ||148|| ävirbhüta-mitho'tipauruñ a-lasad-gäòha-prayogotsaväù sé tkäräïcita-kaëö ha-küjita-sarat-pé yüñ a-dhärotkaräù | anyo'nyägraha-narma-pürvaka-kå täkalpädi-çobhä dvayo rädhä-mädhavayor jayanti madhuräù kuïje rahaù-kelayaù ||149||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargo'gäd daçamas tadäli-sukha-kå n madhyähna-lé läm anu ||o||

||10||

Page 102: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

—o)0(o—

(11)

ekä daçaù sargaù nändé mukhé m anuså tätha sabhäà sakhé näm ägatya täà muralikäà hå di nihnuvänä | vå ndäbravé t kva nu gatau vraja-känaneçau sakhyo nivedyam iha nävanayoù pade'sti ||1|| tä ücur etau smara-särvabhauma- pärçvaà prayätau kalahäyamänau | kià tan nivedyaà vadataà sugopyaà ced gacchataà niñ kuta-paö ö a-geham ||2|| vå ndäha naitad bhavaté ñ u gopyaà rädhä-manaù-präëa-vapuù-samäsu | nivedané yaà saciväsvavaçyaà kintv é çayoù sannidhir äjitäsu ||3|| kré òävasänam avadhärya tataù samantäd drañ ö uà tayor nidhuvanänta-viläsam utkäù | ägatya kuïjam anu mukta-kaväö a-bandhäç chidreñ u datta-nayanäù paritaù sthitäs täù ||4|| ämreòitaù sväìga-vibhüñ aëäya tat kartuà pravå tto'py anayä niväritaù | samucchalad vibhramayä tad apy amuà vibhüñ ayan näsa tayä sa bhüñ itaù ||5|| sa puëòaré käccha-dale'tha kauìkuma- draveëa käïcit pratilikhya patrikäm | dadac chiro veñ ö anake svake priyäm uttiñ ö ha yävo bahir ity abhäñ ata ||6|| sakhé -trapä-kuëö hita-nirgamecchäà cauré m iva nyäya-jitäà gå hé tvä | kare balät phulla-vilocano'sau kuïjälayät präìgaëam äsasäda ||7|| saìkucat-phulla-nayanau präëa-preñ ö hau puraù-sthitau | hå ñ yantyaù pariväryälyaù sakhé m ähuù sa-sambhramam ||8|| muïcantyä naù kutra yätaà bhavatyä näsmäbhiç cänviñ ya labdhvä kuto'pi | dhå ñ ö enäsé t kvämunä vä prasaìgo jätäsmät te bhägyato näbhibhütiù ||9||

Page 103: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

niçamya täsäà parihäsa-bhaìgé à niçämya cäsau rati-lakñ aëäni | käntaà nijälé ù prati sücayantaà hriyerñ yayä cocchalitä tadäsé t ||10|| käntaà hasantaà kuö ilé kå ta-bhrüç calädharä gadgada-ruddha-kaëö hé | sä tarjané -cälanayä tatarja svälé r hasanté r avadac ca bhaìgyä ||11|| gå honmukhé à karñ atha vastra-karñ aà lé näà kvacit sücayathäçv amuñ mai | saìge sthitäà khedayathämunä mäà saìgaù kathaà vo'tha mayä vidheyaù ||12|| yuñ mäbhir é rita-sumatta-bhujaìga-varyän mäà caïcalät sapadi kaëö aka-valli-sakhyaù | sparçotsukäd apaså täà cakitäà rurukñ uù kuïjäç ca rakta-sita-sac-chata-patrikäç ca ||13|| (vyäjoktiù) kundavally avadat satyaà rädhe te nänå taà vacaù | yat-tan-nirodhajaà cihnaà kå ñ ëäìge då çyate sphuö am ||14|| té kñ ëaiù sva-kaëö aka-nakhaiç caö uläbhir äbhis tvad-gopanäya vapur asya latä-sakhé bhiù | äcoö itaà sakhi tad-aupayikaà tad etac citraà tv idaà tad adhikaà yad idaà taväpi ||15|| (rüpakeëa vibhävanayä saìgatiù) gopäìgaëä-gaëa-rate rati-lampaö asya candrävaler dhå tir urasy amalasya yuktä | yat tvaà bibharñ i hå di täm ahitäm apé daà citraà paraà sakhi vadätra ca tatra hetum ||16|| (çabda-çleñ aù) täm älaläpa lalitä kuru mätra çaìkäà puàsaù paräd aticaläd bhaya-vidrutänäm | sparçotsukäd vapuñ i sädhvi kathaà saté näà däridram astu vana-kaëö akaja-kñ atänäm ||17|| (vyäjoktiù) pratyaìgänäà varëanaà çrotum asyäù drañ ö uà cäsyaà bhäva-çävalya-ramyam | nänopäyäàç cintayaty utka é çe svälé à häsyäd varëayämäsur älyaù ||18|| (samädhiù) tå ptyai murärer atha rädhikäyä mädhurya-karpüra-suväsitäà sväm | vidhätu kämäù kavitä-rasäläà tayä niñ iddhäù kuö ila-bhruväpi ||19||

Page 104: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

samphulla-govinda-mukhäravinda- manda-smita-manda-maranda-siktaù | tad-ingita-jïaù kramataç calakñ é à taà varëayantyo jahasur vayasyäù ||20|| (yugmakam) bhaìgyätha kundavallé à täà varëayantya ivälayaù | aprastuta-praçaàsäyä viñ ayaà sva-sakhé à vyadhuù ||21|| tataù sä lalitävädé t paçyatälyo bibharty asau | madhusüdana sambhoga-cihnäni kundavallikä ||22|| (sa-çleñ äprastuta-praçaàsä) bhuvi çiva-liìgäné ndor valitäny ekaikayä kalayä | manye'syäù kuca-çambhü tä dadhatas taj-jigé ñ ayä pracuräù ||23||

(rüpakotprekñ ä-vyatirekaiù saìkaraù) häsa-vikäsa-çré -rada-paìktiù | kå ñ ëa-mude sä präha viçäkhä ||24|| kñ ayiñ ëuà taà hitvä çaça-jaö haram induà mita-kalaà sadä pürëänaìkä vigaëita-kalänäm aghabhidaù | kaläbhir bahvé bhiù kara-nakha-vidhünäà nija-tanüm alaà cakre'syäù kià stana-giriça-liìga-dvayam idam ||25||

(rüpakotprekñ ä-vyatirekaiù saìkaraù) säbhäñ ata tad-väk-tå ptä tanu-madhyä | kå ñ ëaà sukhayanté çré -campakavallé ||26|| kià nägaraìgärpita-läsya-läïchane pädämbuje vé kñ ya hareù karämbuje | tat-spardhayäsyäù kuca-näga-raìgake mudä nyadhattäà naö anaiù kñ atäni ||27|| (çleñ a-rüpakotprekñ äù) stré ñ u çreñ ö hä | citrä cakhyau ||28|| citrä kanaka-lateyaà çyäma-tamäläçritä sphuö aà dhatte | pakvaà çré phala-yugalaà tac cala çäkhopaçäkhikollikhitam ||29||

(utprekñ ätiçayoktibhyäà saàså ñ ö iù) sabhäà pré ëayanté sakhé à lajjayanté | sva-väëyä kavé çävadat tuìgavidyä ||30|| asyä lasat-tanu-vané m anubhäti käma- gambhé ra-vedi-gaja-räö yad ihäsya bhätaù | kumbhau miñ eëa kucayor hari-päëi-janma- kämäìkuça-kñ ata-çatau mada-lepa-citrau ||31||

(rüpakänumänäpahnuti-çleñ äëäm anyonyäìgäìgé bhävät säìkaryam)

Page 105: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

viräjat-sudantollasat-soma-räjé | tato'tipramodäj jagädendulekhä ||32|| asyäà surataraìgiëyäà kå ñ ëo'kré òan mataìgajaù | tat-karäsphälanäkliñ ö ollikhitau stana-korakau ||33||

(çleñ otprekñ ä-saàmiçraka-rüpakam) kå ñ ëa-karëau sudhä-pürëau racayanté svayä girä | väritäpi då çä sakhyä raìgadevé jagäda sä ||34|| taruëimä-maëi-pürëau mudritau hema-kumbhau nibhå tam urasi dhäträ gopitau bäòham asyäù | nakhara-khanaka caurair lubdha-kå ñ ëeritais tais tata ita iva khätau tatra kartuà suraìgam ||35|| (rüpakotprekñ äbhyäm atiçayoktiù) giridhara-tå ptyai çaçi-vadanäà täm tad anu sudevé parihasati sma ||36|| vana-priya-priyäà vitta suvarëa-däòimé m imäm | pé täà çuka-nakha-kñ uëëaà dadhaté à sat-phala-dvayam ||37||

(rüpaka-çleñ äbhyäm atiçayoktiù) svävasaräptyä täm atha hå ñ ö ä | candramukhé sä varëayati sma ||38|| lokottarähäö aka-däòimé yaà phale dadhänäpi på thag yad äbhyäm | supakva-bé jäny ali-vikñ atena pidhäya dhatte kusuma-dvayena ||39|| (vyatirekätiçayoktiù) näré ëäà mürdhaëyä çré -jyeñ ö hä sävädé t ||40|| asyä då g-aïjanälepät pakva-jambü-phaläyate | kå ñ ëädhare'smin danto'syä bubhukñ ita-çukäyate ||41|| (luptopamä-kävya-liìge) bhruveritä hå dé çena väritäpi då çeçayä | rädhäà täà käïcanalatä spañ ö a-varëam avarëayat ||42|| näbhir lomävalir urasija-dvandvam äsyaà vibhäti çré -rädhäyäyäm iti vidhikå tä paçyatäà bhräntir eñ ä | satyaà sändrämå ta-maya-sarasy eka-nälottham abja dvandvaà çaçvat kara-paricayair mé laya na dé vyaté nduù ||43|| (apahnutiù) sä må gé -locanä | mädhavé vyäharat ||44|| näbhiù kuëòaà trivali-vitatir mekhalä cävalagnaà

Page 106: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vedir lomävalir api juhüù çré -kucau bhadra-kumbhau | kämo yajvä sujaghana-galau pé ö ha-çaìkhau bakäreç cittäkå ñ ö iù phalam iha babhau yajïa-çäläsya rädhä ||45|| (rüpakam) bhänoù kanyäà dhanyäm etäm | sä paçyanté väsanty äkhyat ||46|| bhrü-romävalyau dhanur asi-late çré -kaö äkñ äù på ñ atkä bähü päçau gala iha daraù çré -nitambo rathäìgam | dé vyad-gaëòau kanaka-phalake çré -nakhäç cäìkuçäù çré -rädhä bhäti smara-narapateù çastra-çälä viçälä ||47|| (rüpakam) tad-väk-tå ptä | vå ndävadé t ||48|| rädhäyäù sutanuù sudhä-suradhuné bähü viçe sat-stanau kokau çré -mukha-näbhi-päëi-caraëäù padmäni vakrälakäù | rolambä madhura-smitaà ca kumudaà netre tathendé vare romälé jala-né likeha lasati çré -kå ñ ëa-hå t-kunjaraù ||49|| (rüpakam) punaù kå ñ ëeìgitajïäs täù çlokair ekaikaçaù på thak | vayasyäà varëayämäsuù premnä täù lalitädayaù ||50|| çaìkhärdhendu-yaväbja-kuïjara-rathaiù sé räìkuçeñ u-dhvajaiç cäpa-svastika-matsya-tomara-mukhaiù sal-lakñ aëair aìkitam | läkñ ä-varmita-mähavopakaraëair ebhir vijityäkhilaà çré -rädhä-caraëa-dvayaà sukaö akaà sämräjya-lakñ myä babhau ||51||

(svabhävokty-utprekñ ä-rüpaka-çleñ aiù säìkaryam) yat käntyä lavanäc chriyaù kiçalaye yä pallaväkhyäà nyadhät padmäkhyäà nalile vidhäya maliné -bhävaà niçä kokavat | çokät kokanadäbhidhäà vilapanai raktotpale cety asau sä rädhä bhuvi tat-pada-dvayam idaà kenopameyaà bhavet ||52|| (vyatirekaù)

apürvä çré -rädhä-caraëa-kamala-nakha-candrävalir iyaà sadä pürëä bhänté hari-hå di niraìkäruëa-ruciù | samutphullaà tasyendriya-kumuda-vå ndaà vidadhaté haö häc candrävalyä viracayati yä vismå tam api ||53||

(rüpaka-virodha-vyatireka-çleñ äh) täruëye nava-räjïi né ti-çithile rädhä-vapuù-pattane vakñ oja-dvaya-dasyunä sa jaghanenäkramya madhyaà balät | pauñ kalyaà nikhilaà hå taà trivalibhiù phutkära-bhé tyä guëair baddhvä sthäpitam ity avetya bhayato gulphau nilé ya sthitau ||54||

(rüpakotprekñ ayoù saàså ñ ö iù)

svasthityaiva stambhita-svarëa-rambhä stambhärambhe dé vyato'syä sujaìghe |

Page 107: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

dhätränaìgoñ ëärta-kå ñ ëebha-çé ta cchäyä-çälä-stambhatäà lambhite ye ||55|| (rüpakotprekñ e)

asyä miñ ät praså tayor madanäya haimä- läna-dvayaà vidhir adäd anumärthitaù kim | yat kå ñ ëa-citta-mada-matta-gajaà sa cäsmin tan mädhuré sudå òha-çå ìkhalayä babandha ||56||

(rüpakotprekñ äpahnuty-anumänäni) jänu-dvayaà na tad idaà vå ñ abhänu-jäyäù kämasye te kanaka-sampuö ike sugupte | yat kå ñ ëa-hå n-nayana-ratnam aneka-yatnaiù saàmuñ ya so'yam anayor mumude nidhäya ||57|| (apahnuti-rüpakotprekñ änumänäni) tvaci kaö hina-karebhyaù padminäà bhé ù kareù syäj jalamaya-kadalé näà hré ç ca käëòäd asärät | hari-karabha-viläsäyäsa-labhye tad-asyä nirupama-madhure te sakthiné kena tulye ||58|| (vyatirekaù) manojïaà çré -govardhana-kaö akam aïcan na labhate mudaà yaù kälindyäù pulina-guëa-lé lä-smaraëa-jäm | na tatratyäà cäsyäù pulinam anuvindann agharipur nitambaà so'syäntäà samalabhata paçyann ubhayajäm ||59|| (sandeha-rüpaka-luptopamäù) rädhä-çroëir iyaà samäna-pulinaiù satyä kaver gé r iyaà yad veëé yamunä tad eva pulinaà käïcé marälé -tatiù | no cet tatra harer mano-naö a-varaù çré -räsa-läsyaà kathaà sväbhir vå tti-sakhé -naö é bhir aniçaà kurvan na viçrämyati ||60||

(rüpakänumäna-vyatirekäù) vé ryonmattair madakari-tanu-sthülatä hasta-kumbhair maitré à kå tvä çaö ha-guru-nitamboru-vakñ oja-cauraiù | pauñ kalyaà me hå tam iti bhaya-krodha-çokäd iväsyä duùsthaà madhyaà tvaritam akarot siàha-madhyena sakhyam ||61||

(rupakotprekñ e) asyä nitamba-stanayor daridrayoù sandhià vidhäyähå ta-madhya-sampadoù | paçcäd vidhir vé kñ ya kalià pralubdhayoç cakära sé mäà trivali-cchalena kim ||62|| (utprekñ äpahnuté ) bälya-mitra-virahäd avalagnaà kñ é ëatäm upagataà prasamé kñ ya | bhaìga-bhé ti-vidhuro vidhir asyäù kià tridhävali-guëaiù prababandha ||63|| (utprekñ ä-rüpake)

Page 108: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sudhä-sarasyäà kanakäbjiné -dalaà bhå ìgäli-phulläbja-viräjad-antaram | kim etad äbhäti na kintu rädhikä tundaà saromävali-näbhi-bhüñ itam ||64|| (niçcayänusandehaù) cala-dala-dala-jäle kampadaà haima-dé vyat kamala-nava-dalälau jäòya-daà nirjayena | tilakitam iva roma-çreëi kastürikäbhis tad idam udaram asyä bhäti sämräjya-lakñ myä ||65|| (rüpaka-vyatirekotprekñ äù) bhå ìgärämbhoja-mälä-vyajana-çaçikalä-kuëòala-cchatra-yüpaiù çaìkha-çré -vå kñ a-vedyäsana-kusuma-latä-cämara-svastikädyaiù | saubhägyäìkair amé bhir yuta-kara-yugalä rädhikä räjate'sau manye tat-tan-miñ ät sva-priya-paricaraëasyopacärän bibharti ||66||

(svabhävokty-utprekñ äpahnutayaù) çré -kämäìkuça-té kñ ëa-cäru-çikharair mäëikya-pürëendubhiù çliñ ö ägrärdha-vibhäga-gandha-phalikä-çreëé -dalaiù çobhite | padme ced abhaviñ yatäà kvacid api çré -rädhikä-hastayor aupamyaà jita-pallaväbja-cayayoù sampräpsyatäà te tadä ||67||

(rüpaka-vyatirekätiçayoktayaù) rädhä-karäbja-nakharäù sukhara-bakärer vakñ as-taö é -garuòa-ratna-kaväö ikäyäm | utké rëa-citra-karaëäya raté ça-käroñ ö aìkäù susükñ ma-niçitäù sphuö am ullasanti ||68|| (rüpakotprekñ e) müle'dho-vadanaà varäö aka-yugaà cägre'mbuje bibhraté naite svarëa-må ëälake ratipater ye päçatäm ägate | kå ñ ëotphulla-tamäla-veñ ö ana-paö u-bilvat-kucädhaù phale rädhä-bähu-late ime kara-yuga-çré -pallave dé vyataù ||69||

(sandeha-rüpaka-luptopamäù) kämärti-sindhu-taraëäya harer vidhäträ rädhä vyadhäyi taraëir maëi-citra-haimé | tat-kñ epaëé ca nihita-çubha-roma-räjir nyastaà ca bähu-yugalaà kim aritra-yugmam ||70|| (utprekñ ä-rüpake) çré -rädhikä-pärçva-mattalike çubhe saundarya-kanye vå ëutaù sma ye svayam | mädhurya-putrau hari-pärçva-sad-varau savyäpasavya-krama-vaiparityataù ||71|| (rüpakam) smara-jaya-lipi-yuktä häö aké -paö ö ikeyaà kim u vidhå ta-manobhü-çastrikaà svarëa-pé ö ham | madana-bhujaga-päçädhära-tüëaà nu haimaà nahi lasati viräjad-veëi-rädhä-supå ñ ö ham ||72|| (niçcayänusandehaù)

Page 109: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sahaja-vinatam aàsa-dvandvam asyäù kavé ndrä giridhara-kara-çaçvad-bhärato namram ähuù | mama tu matam anuccair apy adaù sarvam uccaiù çirasa-gaëam até tyodbhäti tat-saubhagena ||73|| (vyatireka-virodhotprekñ äù) saundarya-lakñ mé r iha kävya-lakñ mé ù sangé ta-lakñ mé ç ca harer mude'sti | pürëeti dhätur gaëanät tu rekhä trayeëa kaëö haù kim u bhäty amuñ yäù ||74|| (utprekñ ä) sé märtham uccaiù çirasor viväde baliñ ö ha-näsä-stanayor vidhätä | rädhä-vapur né vå ti-kaëö ha-madhye rekhä-trayenaiva cakära sé mäm ||75|| (utprekñ ä-rüpake) vyarthé kå tä svara-guëair gahanaà pikälé bheje sudhä ca kaö utäà jaòatäà tata-çré ù | yasya çriyä dara-tatiç ca samudram asyäù kenopamäntu kavayas tam imaà sukaëö ham ||76|| (dé paka-vyatirekau) yo bälärka-vikäçi-supta-madhupa-svarëämbujaika-cchado viçrämyat-pika-hema-mandira-gaväkñ ädho-viö aìko'pi yaù | tau rädhä-mada-bindu-cäru-cibukaà då ñ ö vä sva-sämyotsukau çré -kå ñ ëäìguli-saìga-saubhaga-guëair nyakkå tya vibhräjate ||77|| (vyatirekaù) bandhor harer jé vatayäsya tat tä premno bahir bimbatayä tathäsya | rädhädharauñ ö häv iti bandhujé va-bimbau svayaà tan nahi sämyam äbhyäm ||78|| (rüpaka-vyatirekau) änanda-pürëämå ta-sattva-mürteù kå ñ ëasya jé vätutayäpta-ké rteù | etävatä varëita-san-mahimno rädhädharasyänya-guëaiù kim uktaiù ||79|| (svabhävokty-äkñ epau) rädhä-dantän vijita-çikharän phulla-kundädy-amiträn viçva-vyäpté r ita-nija-karän unmadän vé kñ ya vedhäù | dräk ced oñ ö hädhara-supihitännäkariñ yat tadä te nänä-varëaà jagad api sitädvaitam eva vyadhäsyan ||80||

(udätta-vyatirekätiçayoktayaù) kundäkå tir hé ra-rucir vicitra- çré -rädhikäyä rada-ké ra-räjiù | yä nitya-kå ñ ëädhara-bimba-mätra- svädena lebhe çikhara-cchavitvam ||81|| (rüpaka-tadguëau) rädhä rasajïäruëa-ratna-darvé kå ñ ëäya reje pariveçayanté |

Page 110: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

san-narma-saìgé ta-sukävya-rüpän sva-väg-viläsämå ta-sad-vikärän ||82|| (rüpakam) yäà kå ñ ëa-sat-ké rti-vidagdha-nartaké à rädhä-svakaëö he nilaye nyavé viçat | cakästi sükñ märuëa-çäö ikäïcalaà tasyä bahisthaà rasanäcchalena kim ||83|| (rüpakäpahnuty-utprekñ äù) çré -kå ñ ëa-sat-ké rty-abhidhäna-nämno sunavya-yünor mithunasya dhäträ | hindola-lé läbhiratasya cakre rädhä-rasajïäruëa-vastra-dolä ||84|| (rüpakotprekñ e) pé yüñ äbdhi-taraìga-varëa-madhuraà narma-prahelé -mayaà çabdärthobhaya-çakti-sücita-rasälaìkära-vastu-dhvani | bhå ìgé -bhå ìga-piké -pika-dhvani-kaläsvadhyäpakaà räjate çré -kå ñ ëa-çravaso rasäyanam idaà çré -rädhikä-bhäñ itam ||85|| (rüpaka-svabhävokté ) premäjya-narmäli-sitä-rasävalé mädhvé ka-manda-smita-candra-samyutä | asyä må ñ erñ yä maricänvitädbhutä väëé rasälollasaté ça-tå ptidä ||86|| (rüpakam) sudhä-sarid iyaà hareù kim u mano-maräläçrayaù sudhä-kiraëa-kaumudé -tå ñ ita-då k-cakoré -gatiù | sudhä-sita-ghanävalé sutanu-cätaké -jé vané viräjati na rädhikä-smita-sudhormir unmé lati ||87|| (rüpaka-niçcayänta-saàçayau) harer guëälé -vara-kalpa-vallyo rädhä-hå därämam anu praphulläù | lasanti yä yäù kusumäni täsäà smita-cchalät kintu bahiù skhalanti ||88|| (rüpakäpahnuty-utprekñ äù) çré -rädhä-vadanaà sudhäkñ aya-saraù kå ñ ëärëavaà yat tato niñ kramyäïcati païcama-svara-sudhä-srotasvaté yaà kvacit | saìgé tämå ta-vähiné tata ito väëé -sudhä-nimnagä käpy ämoda-sudhädhuni smita-sudhä divyä nadé cänyataù ||89||

(rüpaka-tulyayogitänumäna-kriyä-dé pikäni) rädhäyä vadanaà sumeru-çikharaà nyak-kå tya vibhräjate yat tasmät smita-sat-sudhä-suradhuné kå ñ ëämå tämbhonidhim | divyämoda-sudhä-suparva-taö iné väëé sudhä-svarëadé saìgé tämå ta-jähnavé svara-sudhä mandäkiné cäïcati ||90||

(kriyä-dé pikänumäna-rüpaka-tulyayogitäù) nayana-pathika-yäträmaìgaläyäghaçatror vidhir iha mukha-padmaà rädhikäyä vidhäya | tad adhi-nihita-cakñ uù-khaïjanau vé kñ ya lolau

Page 111: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

nibhå tam akå ta-näsä-svarëa-daëòe nibaddhau ||91|| (rüpakotprekñ e) hari-nayana-cakora-pré taye rädhikäyä mukha-çaçinam apürvaà pürëam utpädya dhätä | nayana-hariëa-yugmaà nyasya tasmin sulolaà nyadhita tad avaroddhuà pärçvayoù karëa-päçau ||92|| (rüpakotprekñ e) candraù kalaìké kñ ayito'tivihvalas tat-päda-ghätair malinaà yathämbujam | sunirmalaà santata-pürëa-maëòalaà kenopameyaà vada rädhikänanam ||93|| (vyatirekaù) rädhäyä jita-hema-darpaëa-madaà gaëòa-dvayaà sundaram läväëyämå ta-pürëitam hi kanaka-kñ auëyäà saro-yugmakam | yat täö aìka-suvarëa-padma-kalikaà kasturikä-citra-sac- chaivälaà makaré -viläsa-valitaà kå ñ ëäti-tå ñ ëä-haram ||94||

(rüpakänumäna-vyatirekäù) çré -kå ñ ëa-çré -nayana-madhupa-dvandva-poñ äya dhätä çré -lavaëyänmå tamaya-sarasyänane rädhikäyäù | utpädyäsmin nayana-yugala-cchadmanendé vare dve çré -gaëòendu nyadhita sa tayoù pärçva utphullatäyai ||95||

(rüpakotpreñ äpahnutayaù) nivasati nanu rädhä-bhälaçälärakäntar vå ta-tanur iha kaçcit ké ra-räjaù sa-tå ñ ëaù | rasavad-adhara-bimba-prekñ aëäd asya caïcuù kalayata bata näsä-cchadmanä nirgatästi ||96|| (rüpakäpahnuty-utprekñ äù) asyäù sunäsä madanädbhuteñ ur vyälola-cillé -dhanur-arpito'pi | viveça muktä-phalakägrako'pi drutaà harer hå d dhå ti-varmitaà yaù ||97|| (virodha-rüpaka-viçeñ oktayaù) amuñ yäù çré -näsä-tila-kusuma-tüëo rati-pater adho-vaktraà pürëaù kusuma-viçikhaiç citra-må gayoù | mukha-dvärä tasmät smita-caya-miñ ät te nipatitäù çaravyatvaà yeñ äm alabhata hareç citta-hariëaù ||98|| (rüpakäpahnuti-vibhävanäù) rädhäyä nayanäïjanähara-rucä vyäptaà nu guïjäyate näsämauktikam etad ity aviduñ äà kävyaà mamaitan matam | çaçvat-kå ñ ëa-viräji-rägi-hå daya-çväsänilair bhävitaà tat-tad-varëatayäçu tat-pariëataà teñ äà hi tat-tad-guëaiù ||99||

(luptopamä-tadguëau) nayana-yuga-vidhäne rädhikäyä vidhäträ jagati madura-säräù saïcitäù sad-guëä ye | bhuvi patita-tad-aàças tena så ñ ö äny asärair

Page 112: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

bhramara-må ga-cakorämbhoja-mé notpaläni ||100|| (viçeñ älaìkäraù) khaïjana-té kñ aëam aïjana-liptaà kaïja-nava-smaya-bhaïjana-då ptam | çaïjananäcyuta-raïjana-çé laà sumukhi taväëòaja-gaïjana-lé lam ||101|| (anupräsa-luptopame) dhätä kuëòala-mé naräja-naö ayor dämpatya-siddhyai hare rädhäyä mukha-sat-sudhä-sarasi tan-netra-dvayé -vyäjataù | läsyaà çikñ ayituà jhañ eça-tanaye bäle vidhäyänayoù pärçve lolatayä paläyana-bhiyä çré -karëa-jäle nyadhät ||102||

(rüpakäpahnuty-utprekñ äù) rädhäkñ i-padma-dvaya-dhämni tiñ ö hataù sadä så jantau bhramara-prajäpaté | prajävalé à mänasiké à yato'sakau kaö äkñ a-dhärä-miñ ato nirety uta ||103|| (rüpakäpahnuty-utprekñ äù) bhruvau tiraù-prasäriëyau viñ ëukräntä-late dhruvam | asyäù kå ñ ëe yayor bhätaù kusume netrayor miñ ät ||104|| (rüpakäpahnuté ) kià rähuëä kavalitendu-kale bahiñ ö he tad-danta-daàça-galitas timitäìka-leçe | ete na kintu kaca-cilli-latäntaräle çré -rädhikälikam idaà vimalaà vibhäti ||105|| (niçcayänta-sandehaù) rädhälikaà cillyalakäli-maïjulaà navendulekhä-madahäri dé vyati | upary-adhaù ñ aö pada-päli-veñ ö itaà yathä navaà käïcana-mädhavé -dalam ||106|| (upamä) guëa-maëi-khanir asyä vallabhaù kå ñ ëa eva praëayini bhavitäsyäù kå ñ ëa evänurägaù | iti lipir alikäntar-vaidhasé yästy asau kià bahir api mada sindürendu dambhät sphuö äbhüt ||107||

(rüpakotprekñ äpahnutayaù) sé manta-rekhäïcy-aruëämbarävå taà saindüram asyäs tilakaà vibhäti | karävaguëö häbhidha-mudrayävå taà tämrärghya-pätraà sa-çikhaà smarasya vä ||108|| (upamä) çré -kå ñ ëa-hå n-matta-mataìgajasyä- viñ ö asya rädhä-kaca-känanäntaù | tad-gaëòa-sindüra-madäbhiñ iktaà vartmäsya sé manta-miñ äd vibhäti ||109|| (rüpakäpahnuté ) çré -rädhäçrayaëät sukhaà nivasatoù keçänana-vyäjato dhväntendvor hå di çaìkitaà na hi gataà nirvairiëor apy aho |

Page 113: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

dhväntaà yan nija-sé mani bhramaraka-vyühaà puraù svaà bhayäd induç cälika-sat-kalägraga-nija-vyühaà sva-guptyai nyadhät ||110||

(rüpakäpahnuty-anumänäni) alaka-madhupa-mälä bhäti yä rädhikäyä mukha-kamala-madhülé -päna-lubdhopariñ ö ät | nayana-hariëa yugmärodhanäyäghaçatror madana-må ga-yunäsau lambhitä vägurätvam ||111|| (rüpakotprekñ e) rädhä-amno-vå tti-latäìkurägatäù kå ñ ëasya ye bhävanayä tad-ätmatäm | sükñ mäyatäù prema-sudhäbhiñ ekatas te niùså tä keçam iñ äd bahir dhruvam ||112|| (rüpakäpahnuty-utprekñ äù) sva-çriyä cämarän puñ ëac-chiti-kaëö ha-kaläpadam | kaiçyaà vå ndävaneçvaryä viñ ëor aiçyam iväbabhau ||113|| (çleñ opame) kå ñ ëäìga-bhäso nicitäù susükñ mäù çré -rädhayä yä manasä då çä ca | ta eva dhammilla-miñ eëa vandyäù puïjé kå tä mürdhni dhå tä vibhänti ||114|| (utprekñ äpahnuté ) ratnävalé -känti-sarasvaté -yutä muktä–prasünävali-gaìgayänvitä | nija-çriyäsau yamunäyitä svayaà veëé triveëé va babhau nata-bhruvaù ||115|| (rüpakotprekñ opamäù) viläsa-visrastam avekñ ya rädhikä- çré -keça-päçaà nija-puccha-piïchayoù | nyakkäram äçaìkya hriyeva bhejire girià camaryo vipinaà çikhaëòinaù ||116|| (utprekñ ä) rädhäyäù kuìkumänäà parimala-vitatir nirjihé te'khiläìgän nabhi-bhrü-keça-neträd aguru-må gamadälipta-né lotpalänäm | vakñ aù-çroträsya-näsä-kara-pada-yugaläd indu-liptämbujänäà kakñ a-çreëé -nakhebhyo malayaja-rasa-saàsikta-sat-ketaké näm ||117||

(dé paka-svabhävokté ) kå ñ ëendriyählädi-guëair udärä çré -rädhikä räjati rädhikeva | sarvopamänävali-mardi-çé läny aìgäni ca bhänty amuñ yäù ||118|| (ananvayälaìkäraù) çré -rädhikänanya samä lasaty asau mädhurya sampattir iväghavidviñ aù | mädhurya sampattir apé yam uccakaiù çré -rädhikevänupamä viräjate ||119|| (upameyopamä) premä pramäëa-rahito'nupamä guëa-çré ù saundarya-sampad asamä ruciraà ca çé lam |

Page 114: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

täruëam adbhutatamaà sakhi rädhikäyäù kå ñ ëaù kathaà na bhavitä vaçago guëajïaù ||120|| (sad-yoga-samuccayaù) pätivratyaà kva nu para-vadhütväpavädaù kva cäsyäù premodrekaù kva ca para-vaçatvädi-vighnaù kva cäyaà kvaiñ otkaëö hä kva nu bakaripor nitya-saìgädy-alabdhiù mülaà kå ñ ö vä kañ ati hå dayaà käpi çalya-trayé naù ||121||

(sad-asad-yoga-samuccayaù) kä kå ñ ëasya praëaya-jani-bhü rädhikaikä na cänyä käsya preyasy anupama-guëä rädhikaikä parä na | kä cakre taà sva-vaçam aniçaà rädhikä netarä tad väïchä-pürtau prabhavati hi kä rädhikä näpareha ||122||7 (caturvidha-parisaìkhyä) praphulla-punnäga-kå täçrayä sadä praphullitäìgé madhusüdanäçrayä | ämoda-pürëä vara-patra-bhaìgikä vå ndävane'sau lasaté ha rädhikä ||123|| (samäsoktiù) na dé kñ äsyäù çikñ ä-çravaëa-paö hane vä guru-mukhät tathäpé yaà rädhä tri-jagad abalä-vismaya-bhuväm | kalämbhodheù çaurer api parama-santoñ aëa-kå täà kalänäm äcäryä vraja-må ga-då çäm apy ajani sä ||124|| (vibhävanä) tå ëé -kå ta-tyakta-kulé na-näré dharmäpi dürojjhita-bhartå käpi | saté ca yäbhé psita-sac-cariträ rädhä vidhäträraci citra-çé lä ||125|| (viçeñ oktiù) prajägara-svapna-suñ uptiñ u çré -gändharvikäyäà satataà hi nänyä | mano-vapur-väg-akhilendriyäëäà kå ñ ëaika-tänatvam å te'sti vå ttiù ||126|| (tulya-yogitä) çaphara-må ga-cakoré -khaïjanämbhoja-bhå ìgé nikara-madana-väëa-çreëé né lotpaläni | hari-dhå ti-dhana-caurai rädhikäyäù pravé ëaiù sahaja-nayana-lé lä-nartanair nirjitäni ||127|| (tulya-yogitä) cakora-väpé ha sarojiné näà pälir nabho'raëya-jaläni dé nä | hriyeva bheje katham atra hetuà kå ñ ëaika-täne vada rädhike naù ||128|| (paryäyoktiù)

7 This verse is more commonly read as follows: kä kå ñ ëasya praëaya-jani-bhüù çré maté rädhikäikä käsya preyasy anupama-guëä rädhikäika na cänyä | jaihmyaà keçe då çi taralatä niñ ö huratvaà kuce'syä väïchä-pürtyai prabhavati sadämuñ ya rädhaiva nänyä ||122||

Page 115: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

rädhe cakorävali-cätakälé sarojiné näà hå di yo'tigarvaù | sadaika-tänatva-bhavaù sa luptaù kå ñ ëaika-tänatvam avekñ ya te'bhüt ||129|| (paryäyoktam) gé r bhür lé lä yuvatiñ u varaiù sadguëaiù särabhütäs täbhyaù sä çré s tata iha mahäpremagopäìganäs täù | täbhyaç candrävalimukhalasadyüthanäthä amübhyaù çré -rädhäsyäà bata hi nitaräà so'pi kå ñ ëaù satå ñ ëaù ||130||

(säränumänäbhyäà saìkaraù) candrävalé -praëaya-rüpa-guëaiù prayatna vyakté -kå tair vyaracayat sva-vaçaà bakärim | çré -rädhikä tu sahaja-prakaö air nijais tair vyasmärayat tam iha täm api hä kuto'nyäù ||131|| (vyäghätälaìkäraù) na doñ aleço'pi guëair lasantyäà çré -rädhikäyäm iti gé r na satyä | keçeñ u kauö ilyam urojakumbhe käö hinyam akñ ëoç ca yad asti laulyam ||132|| (vyäja-stutiù) då çau cakoryau sakhi rädhikäyäù kå ñ ëänanendoù smita-kaumudé näm | pänän mukhämburuhaà yadäsmin kå ñ ëäkñ i-bhå ìgau patataù sa-tå ñ ëau ||133|| (anumänam) vinäpy äkalpaiù çré -vå ñ aravi-sutä kå ñ ëa-savidhe mudotphullä bhäväbharaëa-valitälé ù sukhayati | vinä kå ñ ëaà tå ñ ëäkulita-hå dayälaìkå ti-cayair yutäpy eñ ä mlänä malinayati täsäà tanu-manaù ||134|| (vinoktiù) kå ñ ëaù puraù sphurati pärçva-yuge ca paçcäc cittasya vå ttiñ u då çor viñ aye ca çaçvat çré -gaëòayoç ca kucayos tarale yato'syäù çré -rädhikä tad iha kå ñ ëa-mayé ti satyam ||135|| (paryäyaù) kå ñ ëasya saundarya-bharair vinirjitaù kämo'sya kiïcit pratikartum akñ amaù | rädhäm iha pré ti-maté à vinirëayaàs täà bädhate'ddhä tad-agocare'balät ||136|| (pratyané kam) spå çati yadi mukundo rädhikäà tat-sakhé näà bhavati vapuñ i kampa-sveda-romäïca-bäñ pam | adhara-madhu mudäsyäç cet pibaty eñ a yatnäd bhavati bata tad äsäà attatä citram etat ||137|| (asaìgatiù) kå ñ ëo varé yän puruñ eñ u sadguëaiù çré -rädhikä stré ñ u guëaiù varé yasé |

Page 116: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

saìgaà vidhätus tv anayoù parasparaà dhätur naré narti guëajïatäyaçaù ||138|| (samälaìkäraù) iyaà kå ñ ëäd aìkasrajam urum upädäya ruciräà vadänyäsmai rädhä sapadi maëi-mäläm iha dadau | nipé yäsyäù kå ñ ëas tv adhara-madhu danta-kñ atam adhäd gå hé tväbhyämänyo dara tad avalokaà tanum aduù ||139|| (parivå ttiù) anyaiva saundarya samå ddhir asyä bhaìgé tathänyä vapuñ o då çoç ca | sväntasya colläsa-bharas tathänyo rädhaiva sänyä priya-saìgamena ||140|| (dvité yätiçayoktiù) svasaurabhämodita-dig-vitänäà kaumalya-saundarya-maranda-pürëäm | paìkejané à tväà sakhi caïcaré ko hitvä kathaà dhävati ketaké à täm ||141|| (aprastuta-praçaàsä) mädhavyäù çré r mädhavenaiva ramyä mädhavyaivotphullä yä mädhava-çré ù | ity anyonya-çré -samulläsa-hetü etau yadvad yäminé -yäminé çau ||142|| (aprastuta-praçaàsayä anyonya-samäsäbhyäm aìgäbhyäà saìkaraù) då ñ ö vä rädhäà nipuëa-vidhinä suñ ö hu kenäpi så ñ ö äà dhätä hré laù sadå çam anayä yauvataà nirmimatsuù | säraà cinvanaså jad iha tat svasya så ñ ö eù samäsyä naikäpy äsé d api tu samabhüt pürva-så ñ ö ir nirarthä ||143|| (viñ amaù) nirmäya rädhä-vadanaà vidhäträ då ñ ö vämbujendü bahu-doñ a-pürëau | açuddhatäà vyaïjayatä tayos tau kå tau dvi-rephäìkam asé -viliptau ||144|| (praté paù) rädhä-guëänäà gaëanäti-gänäà väëé -vacaù-sampada-gocaräëäm | na varëané yo mahimeti yüyaà jäné tha tat-tat-kathanir alaà naù ||145|| (äkñ epaù) itthaà sälaìkära kävyaiù sahäsaà kå ñ ëaù käntäà varëitäìgé à sakhé bhiù | paçyan phullat saìkucad bhugna neträà netra çrutyos tå ptim uccair aväpa ||146||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te çré -rädhä tanu varëanämaya itaù sargo'yam ekädaçaù ||

Page 117: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

||11||

—o)0(o—

Page 118: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(12)

dvä daçaù sargaù athäha vå ndä vraja-kämaneçau pädämbuje vämå tu-käru-mukhyaiù | niveditaà ñ aòbhir ihästi yat tat särdhaà samäkarëayataà sakhé bhiù ||1|| pré ty-arthaà yuvayoù sucitritam idaà vå ndävanaà kiìkarair asmäbhir bahu-yatnato nipuëatä-sarvasva-pratyarpaëaiù | tan-näthau kå payä samé kñ ya saphalaà kartuà yuväm arhataà bhå tyänäà hi viçeñ a-kauçala-kå ter é çävalokaù phalam ||2|| vå ndävana-sthira-carais tat-tal-lé lä-sthalé -sthalé -sthitaiù | niveditaà padäbje yat tac cäkarëayataà prabhü ||3|| anyänya-saìgollasitau bhavantau drañ ö uà nijärthaiù karuëodbhavair väm | niñ evituà cäjani yä samé hä täm arhataà naù saphalé -vidhätum ||4|| tävad etyäbravé t kå ñ ëaà subalena samaà baö uù | vå ndävana-prajäù kå ñ ëa niùsvänte rädhayä ||5|| saundarya-mädhurya-mayé vanasya yä lakñ mé hå täsyäs tanu-çobhayaiva sä | phala-prasünädi-mayé bahiç ca yä sakhé bhir eñ äpi samakñ am ävayoù ||6|| nändé mukhé samupaså tya tato'vadat tau svasty astu väà sahacaré -gaëa-saàyutäbhyäm | säçé ù-çataà bhagavaté yad ihädiçad väà tat karëayoù pathikatäà nayataà çubhaàyü ||7|| sa té kñ ëa-daëòaù smara-cakravarté vå ndäö avé -räjya-pade bhavantau | samäna-sämantatayäbhiñ icya nyayojayad bhå ìga-pikädi-cärän ||8|| tad-ätma-madhye kalinä na saàyutiù sambhoga-hänir nå pater bhayaà tathä | samaïjasatvena tato mad-äjïayä räjye sukhaà nirviçataà yuväm iti ||9|| mäm ävadat sä punar ittham é çä viväda äsé t prathamaà tayoç cet | vå ndä vå tä tvaà suvicärya mahyaà

Page 119: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

doñ o'tra k asyeti nivedayäçu ||10|| nändé mukhé m atha jagäda haris tvam asyä jänäsi vå ttam akhilaà milanaà kuto nau | niùsvé kå taà vanam idaà savayasyayä me vaàçé ca sä vimuñ itä çaö hayänayädya ||11|| kaundy abravé d yat smara-särvabhauma- pärçvaà prayätau kalahäyamänau | hare bhavantau på thu garvavantau kià tatra vå ttaà kathayätra satyam ||12|| kå ñ ëo'vadat tasya samé pa etäà né tvä mayoktaà vana-luëö hikeyam | nigå hyatäà daëòitam etad-arthaà mad-artham asyä mayi däpayeti ||13|| på ñ ö hämuneyaà tam uväca gopair asaìkhya-gocäraëato vanaà te | unmülitaà tat-phala-puñ pa-lubdhaiù svayä çriyä poñ itam asty ado naù ||4|| çaithilya-bhäjo'sya må ñ ä giräsyä då ñ ö o mayäsyäà då òha-pakñ a-pätaù | siddhe'pi doñ e na kå to vicäraù säkñ ät sa yuñ mäsu samarpito yat ||15|| säbravé d yadi tasyäsyäà pakñ a-pätas tadäsakau | täruëya-ratnaà sandaëòya kena nirvacané kå tä ||16|| nå peìgitenädhvani taà nijärthaà mayärthitäpé cchati cen na dätum | imäà tadä daëòayituà pravå tto' nayä balät pratyuta daëòito'smi ||17|| kaö äkñ a-bäëaiù kuö ilé bhavad bhruvä viddhas tayä gadgada-ruddha-kaëö hayä | mudaà sa lebhe kila kunda-vallikä säpi sva-lé lä-kamalena täòitä ||18|| tataù çiro-veñ ö anataù sa patrikäà niñ käsya nändé -vadanä-kare nyadhät | sä täà paö haty asphuö am arthitotsukaiù sabhyaiù punas taiù sphuö am apy aväcayat ||19|| svasti çré -smara-särvabhauma-caraëäbjänäà sa-nändé mukhé - vå ndä-kundalatädi-sabhya-nicayeñ v etat samäjïäpanam | deyä känana-sat prajäù prati hå tä çré -rädhayä çré s tato

Page 120: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

rädhä-mädhavayor yathä muralikä-nyäyo vidheyaç ca vaù ||20|| sabhyeñ u på cchatsv atha rädhikäà täà puraù sthitoväca tadä viçäkhä | puränayäkhyäyi nå pägrato yat puñ ëäti seyaà vanam ätma-lakñ myä ||21|| athäha lalitä mugdhe tad etat kathanena kim | pratibimbaà hi rädhäyäù çré -mürter vraja-känanam ||22|| kià kariñ yati räjä naù sücakair upayäpitaù | pälayämo'ö avé à své yäà gå hëé mo'syäù phalädikam ||23|| tathäpy äjïäsya pälyä ced gatvägre paçyatäö avé m | vå ndävaneçayä puñ ö äm ätma-poñ aà sakhé m iva ||24|| naiväsmäbhiù kväpi då ñ ö ästi vaàçé dharmocchittyai dé kñ itä yä saté näm | säsmad-diñ ö yä labhyate cet tadainäà kå ñ ëäpürair vähayämaù samudram ||25|| nändy abravé t kå ñ ëa vana-prajäbhyo dattä mayä çré r iti yad vaco'syäù | satyaà må ñ ä veti vicärya pürvaà vaàçyä vicäraù parato vidheyaù ||26|| vanam anu lalitägrekå tya rädhäà calanté vipina-viharaëecchuù preñ ö hayoù präha sabhyän | calata saha mayaiva sva-çriyä rädhayäddhä kalayata vanam etat poñ itaà bhüñ itaà ca ||27|| khaga-må ga-taru-vallé -patra-puñ pädi-vå nde prakaö a-kanaka-gaurädvaita-varëe'tha jäte | agharipu-mukha-sabhyänäà tu te te padärthäù paricaya-padamé yuù kevaläkära-bhedaiù ||28|| sabhyän puraskå tya jagäda nändé satyaà vacaù çré -vå ñ abhänujäyäù | puñ ö aà sva-käntyä vipinaà yad asyä netrotsavaà nas tanute'khilänäm ||29|| kå ñ ëo'vadad yäti yadeyam älayaà sampattim ädäya vanasya kå tsnaçaù | äyäti ced bhüpa bhiyärpayaty amüà tad indrajälaà kim u vetti rädhikä ||30|| harñ otphulläù prahasita-mukhé r vé kñ ya sarvä vayasyäù kå ñ ëe yatnät sapadi baö unä präpite'grasaratvam | çré -rädhäyä dyuti-çavalitä kå ñ ëa-käntiù samå ddhä protsarpanté marakata-nibhä vyänaçe känanaà tat ||31||

Page 121: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

hå ñ ö o'vadac chré -madhumaìgalas tän mitho miladbhyaù çavalojjvaläìgau | rädhä-mukundau smara-täpitau kià tad-vaïcanäyaikyam iha prayätau ||32|| sabhyän üce prahasita-mukhé tuìgavidyä kavé çä çré -gändharvä dyuti-çavalitaiù känti-pürair muräreù | yüyaà sarve marakata-mayé à dé ptim äsädya sadyaù präptäù sthodäharaëa-padatäà tad-guëälaìkå ter nu ||33|| kiïcid vivakñ au purataù sarantyäà calat-karäyäà vana-pälikäyäm | daivät samé räbhimukhé yad äsé d vaàçé tad äsya dhvanir uccacära ||34|| tat-käkalé -çravaëataç cakitäsu sarvä sväsädya täà sapadi kundalatä sakhé bhiù | ädäya tat-kara-talän muralé m athainäà cauré yam ity upaninäya hareù samé pam ||35|| rädhäbravé n muralikäà vinidhäya vå ndä- päëau kadarthayati te sakhi devaro'smän | tan manyase na yadi på ccha kuto'nayeyaà präptä na ced vadati satyam iyaà hi daëòyä ||36|| vå ndäha kakkhaö ikayä vaàçé çaivyä-karäd balät | äcchidyäné ya me dattä kuïje nändé mukhé -puraù ||37|| atha kundalatä vaàçé à kå ñ ëa-päëau samarpayat | so'py ädäya ciräl labdhäà prahå ñ ö äm avädayat ||38|| mano vaàçän kurvaàs trijagad-abalänäà madana-rug- ghürëotké rëän jé rëän sthira-caraga-dharmän vinimayan | å tünäà sapatté r-yugapad iha ñ aëëäà samudayan sudhä-säraiù siïcan jagad-udala-sad-veëu-ninadaù ||39|| çré -kå ñ ëasyävikala-muralé -dhväna-bäëair vidürän näré ëäà yad vara-dhå ti-yujäà darpakonmattatäsé t | astré -loko'py abhavad atanüccaëòa-pé òä-vihastas tan näçcaryaà yad ayam abhito mära-mürti-svarüpaù ||40|| dravati çikhara-vå nde'caïcale veëu-nädair diçi diçi visaranté r nirjharäpaù samé kñ ya | tå ñ ita-khaga-må gälé gantum utkä jaòä taiù svayam api savidhäptä naiva pätuà samarthä ||41|| vaàçé -nädaiù sarasi payasi präpite gräva-dharmaà haàsé ù sandänita-pada-yugäù stambhitäìgé riraàsuù |

Page 122: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

äsann é çäù svayam api jaòä baddha-pädä na gantuà täbhyo dätuà na viñ a-çakalaà näpi bhoktuà maräläù ||42|| tato vå ndäö avé à vå ndä sphé täà tat-tad-å tu-çriyä | darçayanté sva-näthau täv abhäñ ata puro-gatä ||43|| sphurat-stambhästabdhair vilasita-caraiù kampa-valitä sthiraiù kampraiù svinnä sravad-upalakair gadgada-yutä | virävair aspañ ö aiù pulaka-valitäìgy-aìkura-cayaiù sakhé -çreëé veçau praëaya-vivaçä seyam aö avé ||44|| väsanté bakulädikair vicakilämoghä çiré ñ ädikair yüthé -né pa-suketaké -prabhå tibhir jäty-abja-bäëädibhiù | lodhrämläna-mukhaiç ca cäru-kusumair bandhüka-kundädibhiù kÿ ptäkalpa-vibhüñ aëärcita-tanus tair bhäti saiñ äö avé ||45|| phulläbhir mädhavé bhir bakahara vilasanty atra phullä rasäläù san-mallé bhiù çiré ñ äs tv iha vara-gaëikä vé thibhiç cätra né päù | jäté bhiù sapta-parëä iha ca kusumitämläna-pälé bhir asmin lodhräs te väà saparyärthina iha phaliné çreëibhiù kunda-bhedäù ||46|| bhå ìgaiù kväpi vana-priyäù kvacid ime cäñ aiç ca dhümyäö akä dätyühaiù çikhi-cätakäs tata ito haàsädayaù särasaiù | ké räù kväpi kikhé -kulair iha bharadväjaiç ca häré takä gäyanté va mudätra väà guëa-yaçaù premnä ruvantaù sadä ||47|| çäkhaikä mukulair yutä kiçalayair anyä prasünaiù paräpy ekasyeja-taror haridbhir aparä käcid dalaiù päëòuraiù | anyänyäpi ca jälakaiù kila phalaiù päkonmukhaiù paktrimair yasyetthaà taru-maëòalaù saò-å tubhiù svaiù svair guëaiù sevyate ||48|| iyaà vå ndäö avy-ätata-ñ aò-å tu-lakñ mé -sahacaré - kulaiù svaiù svais tat-tan-madhura-vibhavair maëòita-tanuù | bå toccaiù-sambhärä praëaya-vivaçälé va rabhasät sva-sampadbhiù säkñ äd abhilasati väà sevana-sukham ||49|| ürdhva-prasarpat-sumano-rajaù-paö aà vidhunvaté vé kñ ya gå hägatau yuväm | samé ra-loläga-latävali-cchaläd änanditä nå tyati vå ndikäö avé ||50|| nänä-varëaiç ca patitaiù puñ paiç citrämbarair iva | vartmäntaraëam änandät kurvaty abhyeti väm iyam ||51|| yuñ man-mukhendu-sravad-indukänta sat-kuö ö imänäà payasärpayanté | pädyaà yutaà tat-saraëé ñ u jätaiù çyämäka-dürväïcya-paräjitäbjaiù ||52||

Page 123: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

arghyaà ca dürvä-sumano'ìkurädikair nivedayanty äcamané yam ambubhiù | tad-ambu-padyäntika-jäga-niñ patal- lavaìga-jäté phala-korakänvitaiù ||53|| sravan-marandair madhuparkam abda cchäyähimämbhaù-kaëa-bhära-namraiù | çitänilais toya-nibhaiù sugandhaiù snäné yam äné ya samarpayanté ||54|| kiçalaya-dala-nänä-varëa-puñ poccayänäà jita-maëi-mukureñ v aìgeñ u väà bimbitäbhiù | rucibhir iha viciträëy aàçukäny aìga-yogyäny avayava-caya-yogyälaìkå té ç cärpayanté ||55|| svotpanna-candana-madäguru-kuìkumänäà caïcat-samé ra-militair vara-saurabhair väm | carcäà mudäìga-nicayeñ u samarpayanté nänä-paräga-milanaiù paö aväsakäàç ca ||56|| gucchärdhän bakulaiù kå tän vicakilair ekävalé à gostanän yüthé bhir nava-mälaté -sukusumaiù çroträvataàsäny api | amlänair api garbhakäàç ca rasanäà kundaiù kå täà väm asav anyair anya-vibhüñ aëäni kusumair aìge'rpayanté mudä ||57|| svotpannäneka-sat-puñ pa-tulasé -dala-maïjaré ù | pallaväàç cärpayanty eñ ä taiù kå täç ca bahu-srajaù ||58|| ürdhva-prasarpad-vara-saurabhormé loläli-mälämiñ ato'tra dhüpam | dé paà calad-gandha-phalé -cchalena naivedya-miñ ö aiù svaphalair dadänä ||59|| rambhä-garbhaja-karpüra-lavaìgailädi-saàyutaiù | samarpayanté tämbülaà sva-pügähilatä-dalaiù ||60|| svayaà patadbhiù kusumaiù suvahä-ba kulädibhiù | puñ pa-varñ aà vidadhaté çäré -çuka-jaya-svanaiù ||61|| maruc-calac-campaka-çäkhikä-doç- chadägra-päëy-utkalikäli-dé paiù | viräva-vädyair ali-näda-gänair né räjayanty adya mudäö avé väm ||62|| samé raëotthäpita-pätitair muhuù çäkhäcayaiù puñ pa-phaläni pallavaiù | namrair mudäsau yuvayor vitanvaté

Page 124: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

pädämbujägre'mita-daëòavan-natim ||63|| stutià khagänäà ninadair ali-svanair naivedyaà ca gänaà pika-païcamaiù kalaiù | kathäs tvadé yäù çuka-çärikädibhir nå tyaà ca nå tyac-chikhibhir vitanvaté ||64|| cakränilotthäpita-puñ padhülé jälair uparyäçu-vitäyamänaiù | mädhvé ka-pé yüñ a-kaëä-sravé ëi mudätapaträëi ca vibhraté yam ||65|| itas tato vallari-cämarair marud vilola-rambhädala-täla-vå ntakaiù | saàvé jayanté ti kå tän mahotsaväd änanda-satrair akhilän atarpayat ||66|| mukunda-mandänila-sat-kuvindakaù samucchalat-puñ pa-rajo-vitänakam | itas tato'ïcan-madhupävalé -turé à kñ ipann ivoñ ëävaraëäya väà vayet ||67|| é çäv imaà paçyatam ätmano'gre vasanta-käntäkhyam araëya-bhägam | yasminn å tünäm adhipo mudä väà sevotsukaù svair vibhavaiç cakästi ||68|| atha tad-vilokamuditena sva- madhurima-darçanodgatä sä | hå daya-dayitäà prati täà pramadäd avarëi hariëä vana-dyutiù ||69|| kunde marandäçana-tundilänte mandädaräù samprati kunda-danti | indindiräù paçya maranda-lubhdä mäkandam ucchüna-çikhaà prayänti ||70|| mauna-vrataà tyaktum ivänya-puñ ö äù kaëö haà kañ äyeëa viçodhayantaù | särdhaà piké bhiù kala-kaëö ha paçya mäkandam udyan-mukulaà prayänti ||71|| väsanté svarëa-yüthé -mukha-hasita-latälé bhir äliìgitäìgé phulleyaà campakälé bakula-tatir iyaà säpi täpiïcha-mälä | seyaà punnäga-vé thé sutilaka-vitatiù sä tv iyaà cütapälé çreëé yaà vaïjulänäà vilasati purataç cävaliù keçaräëäm ||72|| punnägäù saptaläbhir vidhumukhi bakuläù sal-lavaìgävalé bhiù

Page 125: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kubjäbhiù kovidäräù sudati rurucire campakäù ketaké bhiù | te'çokäù svarëa-yüthé -tatibhir iha lasat-kiàçukäù päö alé bhir väsanté bhé rasäläù sita-çata-dalikä-çreëibhiù keçaräç ca ||73|| atimuktair atimuktair atimuktaiç cänvitaà vanaà yad idam | ratha-kå n-mälika-mokñ äkäìkñ air api sevitaà tasmät ||74|| çarotpatti-sthänäyata idam araëyaà ratipater latä-vå kñ a-vrätaù kusuma-çara-käräyata iha | patan bhå ìga-vyühaù pratikusumam uccair dhvani-miñ äd diçan bhadräbhadraà gaëayati paré kñ ä-kara iva ||75|| madhupé madhupaà viñ ö aà sva-pratibimbäïci-puñ pam anu då ñ ö vä | militäà madhupé m anyäà matvä tå ñ itäpi nivavå te roñ ät ||76|| vanam anu militau nau vé kñ ya harñ ät prakäçya svaka- nava-phala-dantäàs tac-chadauñ ö hädharäàç ca | kamala-mukhi kadalyaù paçya saìkocayantyaù patad atimadhu-bäñ päù kampitäìgyo hasanti ||77|| vallé ñ u hallé çaka-keli-raìgé bhå ìgé bhir aìgé kå ta-nå tya-bhaìgaù | prasthäpya bhå ìgé à dayitäà nigüòhaà saraty asau bhå ìga-yuväbja-ñ aëòam ||78 || aö avé à priyäm atha darçayan | avadat priyau madhumaìgalaù ||79|| nicäyataà çré -vraja-känaneçau nidägha-maïjuà vana-bhägam etam | yaù svägatau vé kñ ya puro-bhavantau sevotsukaù svair vibhavaiç cakästi ||80|| so'yaà ö iö tibha-dundubhi-dhvani-bharair dhümyäö a-bheré -svarair jhillé -jhallari-nisvanaiù pika-piké -vé ëä-ninädair mudä | då ñ ö vä väm iha cäñ a-òiëòima-ravaiù çaré -vacaù-saàstavair bhå ìgälé -dhvani-gé takair vitanute nå tyaà latägraiç calaiù ||81|| vasträëi sat-päö ali-puñ pa-vå ndaiù çiré ñ a-puñ pair avataàsakäàç ca | mallé bhir aìgäbharaëäni harñ äd bibharty asau väm iva dätum utkaù ||82|| supaktrimaiù pé lu-karé ra-dhätré - räjädanaiù sat-panasämra-bilvaiù | vikaìkatair jälaka-täla-bé jaiù siñ eviñ ur väà dhinute'sakau mäm ||83||

Page 126: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

iha ravi-maëi baddha-pränta-bhümy-uñ ma-dé pyad- dina-kara-karajälair mlänim äçaìkya väà kim | praëayatata nijäìgaiç chädayantyo bhavantau kalayatam aga-vallyaù pallavair vé jayanté ||84|| bahu-prajeyaà kadalé nijätmajair vå täbhitas taiù suta-vaskarä yathä | tän lälayanté cchada-päëinä babhau dhayanty adho'ïcat-sumanaù-snuta-stanam ||85|| sudé rgha näseti supaktrimämre vinyasta-caïcuà pikam äkalayya | smeränanäù prekñ ya puro nijälé ù priyäà hare paçya vinamra-vakträm ||86|| mallé -vallé -matallé -tatibhir iha lasal-lola-loläli-mälä cillé bhiç cäru-tallé -taö a-bhuvi vidadhat-sädhu-hallé ça-kelim | krudhyat-kandarpa-mallé -kå ta-kusuma-cayeñ at-smitäbhis tamälaù so'yaà çré -gopa-pallé -pati-suta iva sad-vallaré bhiç cakästi ||87|| niçamya väcaà madhumaìgalasya rädhä-mukundau smita-çobhitäsyau | vå ndä-vité rëän çravaëe nyadhät täà çiré ñ a-puñ pa-stavakän parasparam ||88|| karäravindena paräga-päàçulän kå ñ ëaù priyäyä alakän vyatustayat | säpy asya cüòopari keki-candrakän vikäçi-dor-mülam athälakän api ||89|| priyäm ähi hå di spå çan priye nidägha-täpair upatäpito'bhitaù | paläyamänaù kuca-çaila-durgakaà samäçritaù çaitya-guëo'sti kià tava ||90|| känte sudhäàçu-maëi-baddha-nagälabäle tad-vaktra-çubhra-kiraëodaya-jämbu-püre | snätvä nipé ya salilaà vigatoñ ëatäpäs tat-setu-mürdhni vilasanti khagäù sakäntäù ||91|| rädhä-kå ñ ëau präha tatas tau subalo'pi prävå ò-maïjuà paçyatam agre vana-bhägam | vidyun-meghau väm iha matvä praëayändhau nå tyaty ärän matta-mayüra-vraja eñ aù ||92|| mallé -matallé -kula-pälikänäm aìke niñ aëëän bhramarän sulolän | sva-saurabhaiù paçyatam ätta-garväù

Page 127: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

karñ anty amuñ min gaëikä hasantyaù ||93|| asmin bhå ìgäli-lalitä varñ ävarñ orjitäö avé | ghana-meghävå tä bhäti yüthé yüthé -kå tälikä ||94|| abhram abhrävå taà cäsmin bhavanaà bhuvanäplutam | kakubhaù kakubhaiù phullair vyäptä né pa-kadambakaiù ||95|| älälapé té ha mudä pikälé dätyüha-mäläpi ca kokavé ti | saàräraö é ty atra hi cätakäliù çälüra-vé thé ù pariroravé ti ||96|| viräravé ty atra bakälir eñ ä çikhävala-çreëy api dandhvané ti | koñ añ ö ikäli praëinänadé ti prasaàsvané ty atra ca madgu-paìktiù ||97|| ghanävalé né la-nicola-saàvå tä baläkikä-mauktika-hära-dhäriëé | baläri-kodaëòaka-maëòanä-puraù prävå ö -sakhé vecchati väà niñ evitum ||98|| kadambaiù prälambän kuö aja-kusumair garbhaka- varän kiré tän ketakyä dala-samudayai raìgaëa-yutaiù | sphuö ad-yüthé -puñ pair api vividha-härän sa-kakubhair asau prävå ò-lakñ mé ç caraëa-kamaleñ v arpayati väm ||99|| ghuñ å ëa-mada-viliptorojayoù pakva-tälair lasad-alaka-taté näà pakva-jambüphalaiù sä | tvayi tava dayitäyäù svaìgulé -parvakäëäm upamitim abhidhatte pakva-kharjürakaiç ca ||100|| kå ñ ëaà vinä sulé laù ko vä vrajam å te kva vä lé lä bhaëyata | iti dätyühaiù ko vä ko vä kva vä kva vä virutaiù ||101|| kå ñ ëaà çaçvat-svalé lä-ghanarasa-vitaraiù prävå ñ aà saàså jantaà hitvä ke vä payodäù kvacid api ca kadäpy ambu-vå ñ ö ià dadänäù | prävå ö -kälaù sa ko vä ñ aò-å tuñ u gaëito mäsa-yugma-pramäëaù kekä-nädaiù praharñ äd iti diçi diçi tän taà ca nindanti bhekäù ||102|| varñ äyate madhu-srävo madhupälé ghanäyate | puraù kadamba-bäö é yaà paçya taà durdinäyate ||103|| sva-preñ ö hayäsau vilasan çikhaëòé çikhaëòiné r vé kñ ya puraù sametäù | äcchädayaàs täà nija-piïcha-tatyä nå tyaty asau täù purato vidhäya ||104|| itthaà puñ ëan prävå ñ eëyäà çriyaà täà rädhä çampäliìgitaù kå ñ ëa-meghaù | älé cakñ uç cätakän suñ ö hu dhinvan

Page 128: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

viçvaà siïcaty eñ a lé lämå taiù svaiù ||105||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargo dvädaça eñ a suñ ö hu niragän madhyähna-lé läm anu ||o||

||12||

—o)0(o—

Page 129: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(13)

trayodaçaù sargaù tatas tair ägataù kå ñ ëaù sé mäà känana-bhägayoù | tac-chobhäm äha käntäyai å tu-yugma-çriyänvitäm ||1||

yäà yäà mudä spå çati saàskhalati sma sä sä |

vå ndävaneçau vana-bhägam agrataù |

niryad-varñ äkhya-bälyodyac-charat-taruëimäìkurä | kiçoré -tanuvad bhäti priye paçyäö avé puraù ||2|| pravigata-kusumäà käle pravayasam iva yüthikäà hitvä | prodyat-kusumäà jäté à mugdhäm iva saàmilaty asau bhramaraù ||3|| pariëata-vara-guïjä-puïja-çoëäö avé yaà patita-çikhi-çikhaëòä käça-puñ paiù sitä bhüù | çikhi-tatir api mükä vägminé haàsa-paìktiù kathayati å tu-lakñ mé ù çäradé m ägatäà naù ||4 || sephälikä-kusuma-pälim aliù satå ñ ëä

älé -tatiù sumukhi yadvad ahaà tadäné à yäà yäà sasära cakitäpasasära ||5|| athävad kundalatä nicäyataà

imaà çarac-cärutayeha viçrutaà vayasyayä väà çaradä vibhüñ itam ||6|| caïcat-khaïjana-locanämbuja-mukhé loläli-mälälakä khelat-koka-kucä sitäbhra-sicayä raktotpalauñ ö hädharä | küjat-särasa-päli-ramya-rasanä né lotpalottaàsikä näthau paçyatam atra väà çarad iyaà sevotsukäste sakhé ||7||

jäté bhiù saha raìgaëäbhir akhiläìgälaìkå té ù kairavair uttaàsän avataàsakäàç ca subhagau raktotpalendé varaiù | çayyäà kuïja-gå he svayaà nipatitaiù çephälikä-saïcayair nirmäyärpayituà çarat sahacaré väà vartma saàvé kñ yate ||8|| praphulla-sapta-cchada-däna-saurabhaù sitämbudälé -kutha-saàvå täìgakaù | käça-prasünävali-cäru-cämaraù smaronmadokñ äli-viräva-bå àhitaù ||9|| nabho-nadat-särasa-kiìkiëé -kalaù so'yaà çarat-käla-manoja-väraëaù | svanan-marälädika-patri-nisvanad- ghaëö ä-cayo dé vyati känane puraù ||10|| (yugmakam) kamalä-kara-lälitä sadä paramahaàsa-kulaika-saàçrayä |

Page 130: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vilasac-cakra-rucir babhau puraù çarad eñ ä bhagavat-tanür iva ||11|| atha te çuçruvuù sarve pakvämå ta-phala-drume | çukänäà çärikä-vå ndair vitaëòäà tad-adhaù-sthitäù ||12|| vedäntädhyäpanäcäryä anücänä vayaà dvijäù | stré bhir aspå ñ ö a-vå kñ äëäà patämaù phala-bhakñ aëät ||13|| vanaà vå ndävaneçena dattam etat pratuñ yatä | asmabhyaà çärikäs tasmäd gacchatänyatra däsikäù ||14|| (yugmakam) prabhu-dviñ aù prajä yüyaà rädhäiva yad vaneçvaré | puräëeñ v idam evoktaà rädhä vå ndävane vane ||15|| çrutyä kå ñ ëa-vanatvena yad etad gé yate vanam | bädhyate hi små tiù çrutyä tad vicärayata svayam ||16|| harer iyaà vaneçatä samasta-loka-viçrutä | çruti-små ti-pramäëikä jagan-manaù-pramodikä ||17|| nätra sva-svämi-sambandho rädhäyäù kevalo vane | api cäìgäìgi-sambandhas tad-aìga-bimbatätra yat ||18|| antaù-kauö ilya-mälinyä bahir-vé kñ aëa-raïjanäù | gopälä bhänty amé pakva-mahä-käla-phalopamäù ||19|| vämya-valkala-saàchannä då òha-mänästhi-saàvå tä | närikela-phalänäà vä gopikänäà rasa-sthitiù ||20|| bahir-antaç caika rüpä doñ a-heyäàça-varjitä | dräkñ ä-phalotkarasyeva svämino me rasa-sthitiù ||21|| antaù sadä rasa-mayo'pi bahiù samudyat- kauö ilya-dhärñ ö ya-vara-valkala-parva-rukñ aù | mänäkhya-yantraëam å te na rasa-prado'säv ikñ u-prakäëòa iva vaù prabhur acyutäkhyaù ||22|| antaù snigdhäd bahiù çäö hya-valkalät sneha-lambhanam | vämya-niñ pé òanäd eva kå ñ ëät kå ñ ëatiläd iva ||23|| gopé -çreëé -javälé va saurabhä bahir ujjvalä | né lotpala-nibhaù kå ñ ëaù suruciù saurabhänvitaù ||24|| maïjiñ ö heva mad-é çä-sväntar bahir api sadaika-rägeyam | sphaö ika-maëivad é ças te nava- nava-saìgäd vibhinna-rägo'yam ||25|| dähitä daitya-çalabhäù prajvälya sva-balän alam | yena yenoddhå to'dré ças tena sämyaà ka äpnuyät ||26|| vrajeçvarärädhäna-tuñ ö a-viñ ëunä kå ñ ëe nidhäyädbhuta-çaktim ätmanaù | baké bakädya nihatäù surärayaù kå ñ ëenabhijïair iha ké rtir arpitä ||27||

Page 131: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tuñ ö o'yam adrir bali-bhug vrajasya svayaà samutthäya nabhasy atiñ ö hat | adho'sya hastaà vinidhäya kå ñ ëod- dharoddhå tau ké rtim uré cakära ||28|| saundaryaà lalanäli-dhairya-dalanaà lé lä ramä-stambhiné vé ryaà kandukitädri-varyam amaläù päre-parärdhaà guëäù | çé laà sarva-janänuraïjanam aho yasyäyam asmat-prabhur viçvaà viçva-jané na-ké rtir avatät kå ñ ëo jagan-mohanaù ||29|| çré -rädhikäyäù priyatä surüpatä suçé latä nartana-gäna-cäturé | guëäli-sampat kavitä ca räjate jagan-mano-mohana-citta-mohiné ||30|| rasayati rädhä kå ñ ëe rasayati tac-caraëa-sevätisaukhyam | alir iva mallyäà so'syäà rasayantyäà rasayati tad-adhara-mätram ||31|| rädhä-saìge yadä bhätià tadä madana-mohanaù anyathä viçva-moho'pi svayaà madana-mohitaù ||32|| yä sarit-stambhiné viçväkarñ iëé sarva-mohiné | sad-dharmoccäö iné stré ëäà sä vaàçé saìginé hareù ||33|| kathayatu mahimänaà ko nu kå ñ ëasya vaàçyäs tad-itara-puruñ e yä räga-paìkaà vidhüya | hå di jagad-abalänäà näda-pé yüñ a-vå ñ ö yä sahaja-dayita-kå ñ ëe rägam äviñ karoti ||34|| atha ké räç ca çäryaç ca sveçayoù praëayonmadäù | cakruù praçnottaräläpaà sva-sva-goñ ö hyäà mudä mithaù ||35|| vibhrat-karaikena nabhasy ahäryaà mahendra-garvädrim adho'nayat kaù | kaù käliyäheù phaëa-vå nda-raìge nanarta taà bho vada kå ñ ëa eñ aù ||36|| nija-hå di dhå ta-vakñ ojädri-yugmopariñ ö äd giridharam api lé lämbhojavat kä bibharti | bhujaga-damana-ceto-vå tti-caïcad-bhujaìgé çirasi naö ati kä täà brühi sä çré la-rädhä ||37|| sadaiva muktäç ca tathätimuktä jätä vane'smin pariphullatäìgäù |

Page 132: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

puñ ëanti säraìga-gaëän rasaiù svaiù kasya prabhäväd vada mädhavasya ||38|| sadaiva muktäç ca tathätimuktä mädhvé kakärä madhupäli-saìgäù | utpadya jätä vada tatra hetuà kasyäpi rämänugatasya saìgät ||39|| hå täàçukaà paçyati koö ö avé ù kaù sädhvé tateù kaù sukå taà bhinatti | ko vä striyaà vatsa vå ñ au ca nighnan na lajjate taà vada kå ñ ëa eñ aù ||40|| täà mätå käù kaù kila mätå -kärakaù ko vatsakaà vatsaka-pälako vraje | ko dhenukaà dhenuka-rakñ ako'py alaà vå ñ aà ca nighnan vå ñ a-vardhano'bhavat ||41|| né tiù kumäré varaëe tad-aìga- hå d-väk-paré kñ ety akaroc ca täà kaù | saté tvam äcchidya mahäsaté tvaà cakre'balänäà vada taà sa kå ñ ëaù ||42|| iti paö u vihagänäà väg viläsämå täni çravaëa cañ aka püraà tau pibantau sa-sabhyau | nija-nija-suhå daà tat pré ëanäyädi çantau tata çarad å tulakñ mé à ceratur lokayanté ||43|| pakva dräkñ äbalajakaà çäribhyo lalitä dadau | ké rebhyaù subalaù prädät pakva däòima bäö ikäm ||44|| nändé mukhé tad anu täv avadad vaneçau nicäyataà sva-purato vana-bhägam etam | hemanta-çantamatayä prathitaà nijaiù sat- sampac-cayaiç caraëam arcitum utsukaà väm ||45 || citrä-mläna-kuruëòakaiù phullair lasat-saurabhä mädyat-tittiri-läva-ñ aö pada-kikhé -ké räravair maïjulä | hå dyä paktrima-nägaraìga-rucakaiù çé tä tuñ äränilaiù seyaà bhäti vana-sthalé ha bhavato païcendiryählädiné ||46|| sphurita-sahacarälé -veñ ö ito'mläna-käntis tata-kusuma-dhanur mürcchäli-gopé -pragé taù | vikaca-kusuma-bäëaù kå ñ ëa te deha-tulyo mukharita-çuka-lé lo bhäti hemanta-kälaù ||47|| hima-å tu-lakñ mé m atimuditas täm | harir atha käntäà pratikurute sma ||48 ||

Page 133: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

rucira-vividha-varëä pakva-çäly aàçukäìgé mada-kala-çuka-pälé -näda-nändé mukhé va | sumukhi pariëatoccair nägaraìga-stané yaà valaya vara-naö é väbhäti hemanta-lakñ mé ù ||49|| auñ ëyaà himartum anu te hå dayäkhya-durgaà bhänoù samäçrayati sädhvi tuñ ära-bhé tyä | tat-saìgamäd anupalabdha-viyoga-duùkhaà rätrindivaà vilasati stana-koka-yugmam ||50||

kvacid alaghu-nagädhaù koñ ëatä-çé ta-häré |

prabhä-colé à kunda-dyuti-sita-nicolaà ca dadhaté |

å täv ihägneù prabaloñ ëa-bhävä bhiyä himänyäù parito dravantaù | küpäpsu kecid vinipatya lé näù kroòe drumasyädri-daré ñ u cänye ||51|| himäné -òäkiné seyam alakñ itam aharniçam | iha bhänu-bå had-bhänvoù prapibaty auñ ëa-çoëitam ||52|| äliìgya käntäà taruëaiù çayänaiù kucoñ ëatäsaìga-vibhaìga-dé naiù | ärädhito'rkaù kå payä vilambya prodyan vidhatte'dya niçäbhivå ddhim ||53|| räse kumäré -gaëa-kuìkumäïcita- stanävalé yäà små tim äninäya nau | sä pakva-näraìga-phalälir agratas tat-smärakatvaà sva-guëaà vyanakty asau ||54|| athälokayantau puro'raëya-bhägam | samutkau nijeçäv avädé d vaneçä ||55 || praviçad akhila-jantütkampa-romäïca-käré

må dulita-ravi-käntir dakñ iëäçägatärkaù çiçira-rucira-nämä bhäty araëyaika-deçaù ||56|| javä-bandhükäbhäruëa-vara-dukülaà damanaka-

bharadväja-çreëé -viruti-yuta-häré ta-rutibhiù stuvanté va premnä çiçira-å tu-lakñ mé r milati väm ||57|| niviòa-dala-tarüëäà väsarädy-anta-kälä- gata-ravi-karakoñ ëe süryakäntäïcite'ìke | må ga-tatir upaviñ ö ä manda-romantha-ramyä prakaö a-pulaka-bäñ pä väà samé kñ yäbhyupaiti ||58|| å täv asmin tejaù kñ atir anudinaà präëa-suhå däà

Page 134: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sarojänäà nañ ö iù sva-sukha-samayähno'pi laghutä | tuñ äraiç caëòäàçor api må dubhir uccair bata kå tä vinaikaà viçveçaà bhavati nahi kaù käla-vaçagaù ||59|| prabala-çiçira-bhé tyä bhänur auñ ëyam sva-vittaà stana-yuga-giri-durge ballabé näà nyadhatta | tvaritam idam amübhiù kå ñ ëa-bhogäya kÿ ptaà prabhavati nahi gäòha-premni dharmädy-apekñ ä ||60|| iti tad-girä pramudito'tra çiçira-å tujäà vana-çriyam | bakaripur atha kalayan sa tadä lalitaà jagäda nija-priyäm ||61|| bhramad-indindira-vå ndaà sundari çiçirägamam | diçaty atra mandädaram aravinde vindati kunde yad änandam ||62|| paçyendirendindira-vå nda-saàyutä dandahyamänaà prabalair himair nijäm | vihäya sampraty aravinda-mandiraà kundävalau sundari mandiré yati ||63|| himäni rähu-senäné süryaà nirjetum akñ amä | tasmin praëayiné à jïätväjvälayat padminé tatim ||64|| toyotthitäyä vraja-kanyakä-tateù stanävalé yäà små tim äninäya me | päkonmukhé sad-badaré -phalävalé täm atra sä mat-små tim änayaty asau ||65|| harir atha dayitäyä vå ndayäné ya dattau sita-må dula-javäntar-maïjaré -karëa-pürau | sa-pulaka-kara-kampaà karëayoù saànyadhatta çruti-yugam anu tasyaiñ äpi kaundävataàsau ||66|| rädhäyäù kara-paìkaje'tha nihitä kaundé mudä vå ndayä yä mälä laghu-lohitotpala-kula-srag-dé ptim eñ a dadhe | sükñ mendé vara-mälya-rocir anayä kå ñ ëasya kaëö he'rpitä tenäsyä hå di yojitä sa-pulake cämpeya-mälya-dyutim ||67|| smerä viçäkhä'vadad etad adbhutaà sukomalä paçyata kundavallikä | ekaiva puñ piëy aniçaà smaronmadaiù kramotkramäbhyäà bhramaraiù prapé yate ||68|| citräbravé t sädhvi na citram etat saubhadram eñ äà ramaëaà yad asyäm | vibhäty amé ñ v atyanurägavatyäà

Page 135: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

pracetasäm äsa yathaiva värkñ yäm ||69|| kaundyälaläpa kalayädbhutam äli phullän svän svän nijäntika-gatän api bandhujé vän | santyajya dhairya-rahitä nava-bandhu-jé vam ekaà pibanti tam imaà çataço bhramaryaù ||70|| citräha sära-grahilätipütä kå ñ ëa-tviò udyan madhu-mätra-vå ttiù | bhå ìgé -tatiù païcama-gäna-gurvé yaträtiçuddhaà madhu tatra saktä ||71|| täà narmaëätha dayitäà harir äbabhäñ e rädhe tavätula-guëair vidhutäbhimänä | çré ù säpi närhati tavänugatià kuto'nyäù çrutveti säpi hariëä saha saàlaläpa ||72|| sä çré ù | tvat stré ||73|| yat tvam | sä çré ù ||74|| gopastré ëäm | çré tvaà kasmät ||75|| gopa-stré çaù | çré ço yasmät ||76|| vyaktas te näré tve | loläyä rägo'syäù ||77|| satyaà me näritvam | präptä sä tad-rüpä ||78|| veëunäkarñ itä | må gy api tvat-priyä ||79|| tvat-sadå g-locanä | tan må gé mat-priyä ||80|| käntyä nämnä sämyaà präptä | bhäsvat-kanyä sä te käntä ||81|| yälé yaà te çäkhä hé nä | känteyaà me sä tvad-rüpä ||82|| vakñ asi bhå ìgé paìktir iyaà te | sä sraji suptäs te ramaëé va ||83 || alakävalé sadå çé ha te | yad asau sadä mama tat-priyä ||84|| né lotpala-må dvé mürtis tanu-madhyä | saptäham agaà te dadhre katham eñ ä ||85||

Page 136: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

aïjaù katham uccair hemäcala-yugmam | må dvé tava mürtir dhatte hå di nityam ||86|| viyogäsahiñ ëuù priyä soma-räjé | kaläbhir vibhinnä hå di bhräjate te ||87|| çaçi-vadanäyäs tava nakha-paìktiù | manasi dhå tä me bahir api säbhüt ||88|| vratati-tatir iyaà satata-madhumaté | bhramara-yugapi te mudam ati tanute ||89|| sad-adharam iva te kiçalaya-nicayam | vahati ca kusumaà smitam iva yad iyam ||90|| kumära-laliteyaà kumära-lalitäìgé | sumära-raëa-çürä kumära-janané va ||91|| vacaù-samara-çürä sukaëö hi-laliteyam | sumära-raëa-hütä paläyana-paräs te ||92|| sauvarëämbuja-koñ e lagnä bhäty ali-paìktiù | vakñ ojopari citrä yadvat te mada-lekhä ||93|| citrapadä tava väëé bhäti yathä sukå päëé | indriya-hå d viharantaù kå tanti hå t taruëé näm ||94|| gäyati païcamam uccair yat sahajaà pika eñ aù | darpaka-ruk taruëé näà syäd iha kaù pika-doñ aù ||95|| vidharma-çästra-çaàsikä tavätulä suvaàçikä | kukuö ö iné -kriyä-parä jagad-vadhü-pramäëikä ||96|| yoñ id-äli-doñ a-näça-hetur asti vaàçikeha | dharma-çästra-çaàsikädya mat-spå hä-samänikä hi ||97|| kätyäyané -vrata-parä må dulä kanyakä-tatiù | sahate katham ämardaà mattebha-sadå ças tava ||98|| gaëikä kalikä-präyä matto'yaà bhramaro mahän | puñ ëäti taà tadämardaà sahamänäkñ atä na kim ||99|| tava nava-kanaka-kñ auëé bhujaga-çiçu-så täpé ñ ö ä | iyam iha tanu romälé -yug udara-sadå çé yat te ||100|| tava sä priyädri-häö aka-sthaly api bhujaìga-saìgatä | yad iyaà vibhäti veëikäyuta-på ñ ö ha-paö ö ike ratiù ||101||

Page 137: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

katham iyaà cakora-vé thikä priya vihäya candra-sannidhim | ahani saìgateha khe'ntike bhramati nanditä manoramä ||102|| hitvä khenduà kñ aya-yujam eñ ä då ñ ö vä kalpaà nija-paripoñ e | pé tvä tat çré -mukha-vidhu-känti- jyotsnäà matvä sukham iha bhäti ||103|| praçnottaräbhyäm atha narma-bhaìgyä tat-tat-svabhäva-stuti-garbha-padyaiù | rädhäcyutau tat praëayätinighnau vilajjayämäsatur äli-pälé ù ||104|| paö u-väk prakharä caëòy api viñ ameñ u raëe paläyate hütä | tatrotkänyäç cäsmän nivärayati kä vadäçu lalitä sä ||105|| viñ ama-çarähava-vimukhé kuca-yuga-kuìkuma-madäguru-paö é raiù | kvacid ärädhayaté ñ ö a- devaà vada kä viçäkheyam ||106|| vally api caìkramamäëä hitväntikagaà dhavaà sudürastham | samitä kå ñ ëa-tamälaà vibhäti kä kathaya campakalateyam ||107|| nänä-citre nipuëä bahu-vidha-çå ìgära-racanäbhiù | må du-rati-mänäsahanä

sväìgäny aìge nyasyati

madanodaya-jananekñ ä

sukhayati naù keha citreyam ||108|| kandarpägama-vidyä- paö ur iha nibhå taà sva-çiñ yasya |

yä täà kathayäçu tuìgavidyeyam ||109|| udaye prakaö ita-rägä viçadäpé ha kuö ilä sva-kaläyäm |

kä täà brühé ndulekheyam ||110|| raìge naö anair läsyair dé vyanté naù sukhayati saha nå tye | veveñ ö i druta-gatyä

Page 138: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mäm api keha vada raìgadevé yam ||111|| päçaka-kelau nipuëä cumbaka-ratnaà paëé -kå taà jitvä | mäm api gå hnäty ajaye ditsati nahi kä sudevé yam ||112|| tå ptäv anya-janasya tå ptim ayitä duùke mahä-duùkitä labdhaiù své ya-sukhäli-duùka-nicayair no harñ a-bädhodayäù | sveñ ö ärädhana-tat-parä iha yathä çré -vaiñ ëava-çreëayaù käs tä brühi vicärya candra-vadane tä mad-vayasyä imäù ||113|| itthaà dé vyann avikala-kalä-çäli-sé mantiné näà narma-cchadmädhara-kuca-kara-sparça-puñ pärcanädyaiù | vallé näà vä kiçalaya-phaläsväda-mattaù pikeço bhrämaà bhrämaà sa kila lalitänandadaà kuïjam äpa ||114||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargo'gäd gaëitas trayodaçatayä madhyähna-lé läm anu ||o||

||13||

—o)0(o—

Page 139: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(14)

caturdaçaù sargaù athäli-vargänana-saurabhähå tas täbhir mukhäbjeñ u patan niväritaù | vindan sa rädhä-vadanämbujaà ruvaàs tad-gandha-mattaù parito'lir aïcati ||1|| neträntoddhuvanaiç ca kaìkaëa-jhanatkärormi-santarjanais träsäd-dolita-päëi-padma-dhuvanaiù kñ ipto'pi bhå ìgo yadä | lobhän näpasasära tarhy apaså tä çré -rädhikä çré -hareù saàvyänäïcala-saàvå täsya-kamalä pärçve nilé ya sthitä ||2|| tasmin gate padma-vané m alau cale täm ähur älyaù sakhi mä bhayaà kuru | nivärito'smäbhir asau ruvan çaö haù padmälim utko madhusüdano gataù ||3|| äòhyaà-karaëyä subhagaà-karaëyä sthülaà-karaëyä praëayocca-lakñ myä | andhaà-karaëyä dayitaà purasthaà nändhé kå täsäv anusandadhe tam ||4|| tävat kå ñ ëena täù sakhya iìgita-jïena väritäù | tat-pakñ aà jagå huù sakhyä vismitäù prema-ceñ ö itaiù ||5|| prema-vaicittya-vibhräntä käntä käntäntaraà gatam | käntaà matvä tato'bhyetya ruñ ö ä präha dhaniñ ö hikäm ||6|| dhaniñ ö he dhå ñ ö as te kv anu kapaö a-näö é naö inaö as tvad-arthaà sva-preyän kusumam avacetuà sakhi gataù | gato'yaà padmälé à kapaö ini sa täm änayati ced bhaviñ yaty apy eñ ä tava mukharucä nirjita-ruciù ||7|| doñ o'tra te nästy aham eva müòhä çrutväpi yätaà gahane sa-çaibyam | viçrabhya väëyäà tava küö a-dütyä yadä gatä tasya çaö hasya pärçvam ||8|| dhaniñ ö haiñ äpy asmad-dhå daya-sadå çé vaïcayati naù sa cäpy asmän asyan vilasati tayä mat-priya-vane | idaà cäpy asmäkaà nayana-viñ ayaà samprati gataà ciraà jé ved yo'smin jagati sa hi vä paçyati na kim ||9|| idaà kià soòhavyaà bhavati yad ayaà mat-priya-saro- nikuïje padmälé à kvacid api nidhäyätra nibhå tam | samänäyyäpy asmän kñ aëam ahaha sandarçya çaö ha-dhé r

Page 140: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mudhäläpärambhaà na iha sa vihäyägamad amüm ||10|| lalitä präha tad-dhärñ ö yaà mayä då ñ ö aà muhuù sakhi | nävaiñ i saralä tat tvam ehi yämaù sva-mandiram ||11|| iti täà lalitä-päëau dhå tvä cakre gå honmukhé m | säpi tad-virahäd bhé tä dé närtotkä jagäda täm ||12|| då ñ ö än doñ än na gå hnäti cintayaty asato guëän | didå kñ ate tädå çaà taà vämaà cetaù karomi kim ||13|| stré -tater na kvacit kämajäpy urjjitä lälasä vallaré då çyate bähya-gä | ñ añ ö hikä dhänya-jäter iveté ritä sä tayä täà sakhé à rädhikä vyäharat ||14|| tyaja vyarthäà näré -caya-naya-kathäà karëa-tudané à viniryänti präëäù sphuö ati mama hå d ghürëati vapuù | vrajen näçaà mäno vrajatu mahimä hré ç ca sa-dhå tiù sakhi tväà vande hä hå daya-dayitaà darçaya laghu ||15|| säralyaà te vividha-ramaëé -lampaö o dhå ñ ö a-bhüpaç cäpalyaà cäpy anupamam idaà kväpi rämäsv adå ñ ö am | älokyeto'py adhikam ahaho vaïcayiñ yaty asau tväà tvac-caritrair vayam iha hatäù kià punar haàsi väsmän ||16|| ito'pi kä sästy adhikätra vaïcanä yayä çaö ho'smän sa kadarthayiñ yati | ity älapanté priyam aikñ atägrataù säliìgya käïcid dayitäà samägatam ||17|| täà vé kñ ya paçcäd dayitopagüòhäà sva-saàmukhé näà pratikurvaté à svam | padmä sakhé tvena vinirëayanté hriyerñ yayä sä vimukhé cakampe ||18|| valgüyanté à samé kñ yämüà mantüyanté ha rädhikä | sä kundalatayäbhäñ i kå ñ ëeneritayä då çä ||19|| käntaà drañ ö uà samutkä tvam ägataà taà samutsukam | drutaà mila kathaà jätäsy akasmäd vimukhé ruñ ä ||20|| säpy äha täà harer vakñ asy amüà kià tvaà na paçyasi | yäà pradarçayituà gehäd äné tähaà tvayä çaö he ||21|| kå ñ ëäbravé d yäà manuse na saiñ ä käpy ägataikätra mayänuyuktä | rädhä vayasyä vana-devatäsmé ty

Page 141: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

uktvä balän mäà parirabhya säste ||22|| äliìgya saàcumbya ca mäà sva-vidyayä på ñ ö hena lagnorasi me tathäsakau | yathä na niùsärayituà kñ amo'smy amuà svayaà ca niùsartum api prayatnataù ||23|| prärthitäpi mayä naiñ ä mäà jahäty atikämuké | värayainäà nija-sakhé à balän mäà pé òayaty asau ||24|| lagnäyäà lalitäyäà tac chrutau säsé d adho-mukhé | sa-kå ñ ëä jahasuù sabhyäù kundavallé jagäda täm ||25|| naiväkñ i lagnaà dayitam vilokase chäyäà nijäm anya-jané à ca manyase | sarvatra candrävalikäà viçaìkase citraà tavedaà praëayäkhya-nartanam ||26|| tathäha vå ndä vraja-maìgaläkarä välepa-citrai ruciräà suvistå täm | vasanta-lé lotsava-raìga-vedikä- sthalé m imäà paçyatam agrataù sthitäm ||27|| aguru-ghuså ëa-kastüré ndu-sac-candanänäà på thag apå thag udaïcat-kardamämbhaù-prapürëaiù | vividha-maëi-citämbu-kñ epa-yantrair viräjad- vitata-vadana-kubhair anvitäà çätakumbhaiù ||28|| saindüra-kärpüraka-pauñ pa-kandukaiù çaräsanair bäëa-cayaiç ca kausumaiù | tämbüla-mälyaiù kusumämbu-candanair äpürëa-sauvarëaka-bhäjanair yutäm ||29|| karpüra-kuìkuma-madäguru-candanänäà paìkaiç ca cürëa-nikarair atipüritäbhiù | çväsäbhilavya-må du-jätuñ a-küpikäbhir äpürëa-haima-tata-bhäjana-vå nda-yuktäm ||30|| äruhya täà çré -ramaëé -caryo bhavaàs tadaikataù çré -ramaëo'py athaikataù | gå hé ta-tat-taj-jala-yantrakädikaù parasparaà prema-bharäd aré ramat ||31|| vidhå ta-laghu-sitäàçukau ramya-tämbüla-pürëänanau rati-pati-raëa-yäntrikatvaà gatau toya-yantrair dhå taiù | cala-niçita-kaö äkñ a-kandarpa-näräca-vå ñ ö yä samaà viså jata iha yantra-muktämbu-vå ñ ö ià mudä tau mithaù ||32||

Page 142: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

klinnätisükñ ma-vasanäntar-udé rëa-tat-tad- aìgävalé -madhurimämå ta-sat-pravähaiù | saàsikta-känta-nayanäbjamanastaö é käs tasyäpi tair atiniñ ikta-vitå pta-neträù ||33|| tämbüla-carvita-darocchvasitaika-gaëòäù klinnälakäli-vå ta-gharma-jaläïci-bhäläù | visrasta-keça-vigalat-kusumävalikä lolat-kacäàsa-yuga-cäru-kucäàça-madhyä ||34|| väsoïcalé à vividha-gandha-sucürëa-pürëäà käïcyäntiraùsudå òha-çå ìkhalitäà dadhänäù | kandarpa-dé pana-sanarma-manojïa-gänäù kå ñ ëäbhiñ ikta-nija-guptiñ u sävadhänäù ||35|| nänä-prakära-paö a-väsa-cayän kñ ipantyaù pauñ pädi-kandüka-gaëän må du-küpikäç ca | premëä sugandhi-salilair jala-yantra-muktaiù çré -rädhikä-prabhå tayaù siñ icuù sva-käntam ||36|| aàsälambita-pauñ pa-kärmuka-latäà bäëävalé à kausumé à vaàçé à cätula-tunda-bandha-nihitäà ratnämbu-yantraà kare | bibhrat-çré -ghaö ikäëcalaà ca nibhå taà piñ ö ätakaiù çré -hariù käntä-yantra-vimukta-gandha-salilaiù siïcann imä divyati ||37|| ekäsya niùsarati yä jala-yantra-dhärä vyomädhvané ha çatadhä ca sahasradhä ca | äsann apäta-samaye kila lakñ adhäsau lakñ yeñ u päta-samaye bata koö idhä syät ||38|| jätuñ yo yä gandha-cürëaiù prapürnäù kñ iptäs täbhis tena vä küpikäs täù | bhümau petüù kñ epa-vegair vaçé rëäs tan-madhya-sthä golikä lakñ yam äpuù ||39|| täsäà tanau kuìkuma-bindu-jäla- madhye viräjan mada-bindavas te | suvarëa-vallé -tati-puñ pa-vå nda-

vyäptaà parisphurati saàhananaà bakärer

suptäli-saìgha-bhramam unnayanti ||40|| çré -rädhikä-prathama-ké rëa-susükñ ma-randhra- sad-yantra-kuìkuma-jalämala-bindu-jälaiù |

udyat-sudhä-kiraëa-bimba-çatair nabho vä ||41|| täù kñ epa-vega-galitävå ti-küpikänäà karpüra-nägaja-parägaja-golikäbhiù | lagnäbhir aìga-vasane'tha sugandhi-toyaiù

Page 143: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

paìkatvam etya vihitäù çavaläìga-bhäsaù ||42|| nänä-varëair gandha-cürëair viké rëair ädau bhür dyaur vyänaçe dig vidik ca | gandhämbünäà vå ñ ö i-saàchinna-mülair lebhe paçcäc citra-candrätapatvam ||43|| taà gandha-lepana-calaà priyayä sva-hasta- sparçottha-kuö ö amitayä kalahäyamänam | käcit sugandhi-salilair ghaö ikätta-muktaiù siïcanty upetya nibhå taà ramaëaà caläkñ é ||44|| yakä sakäbhyetya yatas tato vapuñ y aväkirat sat-paö a-väsakän hareù | yakäà takäà so'py avarudhya vakñ asä tadänanaù taiù samarüñ ayan papau ||45|| rädhäà kiranté à paö a-väsakän muhur nirodhitäà vé kñ ya bakäriëorasä | sakhé -caye'käëòa-paö äyite'bhitas tenäpi pürëatvam anäyi väïchitam ||46|| kå ñ ëas té kñ ëair atanu-viçikhair narma-mantra-pravé ëais täsäm äsé n madana-vivaço viddha-marmä kaö äkñ aiù | tat-pratyastraiù sa-dara-hasitäpäìga-lokäçugais tän pratyävartya vyadhad atha tä vyäkuläù so'pi çaçvat ||47|| mahyäà meghaù sa ca nara-vapus taà ca siïcanty ajasraà çampäs tasmät på thag-ita-lasan-mürtayo gandha-värän | dhärä-säraiù satatam amunä sicyamänä mudäsmin vå ndädé näm apibad amå taà netra-väpé ha vargaù ||48|| kré òann ittham asäv amübhir agamad doläbja-vedy-antikaà vå ndä kundalate då g-iìgita-nayaiù kå tvä sahäye hasan | käntäyäù kara-paìkajät kå ta-payo-yanträpahäro harir hindolämbujam äruroha sa haö häd äcchinna-veëus tayä ||49|| avadad atha hasanté kundavallé tvam asmai viså ja sumukhi vaàçé -kuö ö iné à mäspå çämüm | tvam api salila-yantraà stré -dhanaà mädhaväsyai tvaritam iti tayoktaà tau vidhätuà pravå ttau ||50|| yac-channa-savyena kareëa yantrakaà savyena gå hnan muralé à tayärpitäm | täbhyäà nijäbhyäà sa dadhära tac-chalät tat-tad-yute tat-kara-paìkaje hariù ||51|| adhastäd vå ndayä kundavallyä cotthäpitäà hariù |

Page 144: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

doläm ärohayämäsa praté päm api täà balät ||52|| hindola madhyaà priyayä gate'cyute gäyantya uccair muditas tad-älayaù | paçcäd gatäù käçcid athägrataù parä hindolikändolanam udvitenire ||53|| hindolikäyäà sahasäli-vå ndair ändolitäyäà balavac calantyäm | udvelitäìgé kila caïcaläkñ é säliìgya käntaà lalanälalambe ||54|| tayor bhraçyat-kaiçyaà mitha iha calat-kuëòala-yuge tathä caïcat-käïcé -stavaka-paö alaà tat-samudaye | parimläyan-mälya-dvayam api calat-kaìkaëa-vare då òhaà doländole sati sapadi sandänitam abhüt ||55|| doläyäm atiloläyäà rädhä caïcala-locanä | sakhé sähäyyam icchanté vyatarki täbhir iìgitaiù ||56|| täbhir lolita-doläm é çäntäm atiloläm äptätmepsita-çastäà gäòhändola-vihastäm | svälé näà paricaryäà väïchanté à hå di varyäà preìkholé à ca muhus täm äjïäyäruruhus täù ||57|| tämbüla-vé ö é r lalitä viçäkhayä campälikä sa vyajane ca citrayä | çré -tuìgavidyä sahitendulekhayä päné ya-jämbünada-jharjharé -yugam ||58||

täbhiù sevitayos tais taiù preñ ö hayor nayaneìgitaiù |

doläyäm atiloläyäà citram äsé d idaà param ||62||

çré -rädhayänyäbhir api vyaloki ||63||

särdhaà sudevyä kila raìgadevé sugandha-paìkän paö aväsakäàç ca | premnä samutkäti mudä gå hé tvä hindolikäà türëam athäruroha ||59||

kramät pürvädi-dalagä virejur lalitädayaù ||60|| taträçcaryam abhüd ekaà rädhä-kå ñ ëau puraù sthitau | yugapad dadå çuù sarväù sva-sväbhimukhatäà gatau ||61|| punar ändolanät täbhir vå ndä-kundalatädibhiù |

täsäà dalälyäà paritaù sthitänäà pärçve hariù sva-pratibimba-dambhät | tiñ ö hann amübhiù sahasopagüòhaù

anächanne'mbhodair divasa-kara-bimbopari sa cen

Page 145: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

navämbhoda-vyühaù prakaö a-caläbhiù suvalitaù | mahä-vätyodbhräntaù satatam abhaviñ yat tad itas tadä tasyäghärer upamitim alapsyanta kavayaù ||64||

äkå ñ ya dakñ iëa-bhujaà vinidhäya tasyäù |

täsäà dvayé -dvayé -pürëa-pärçvaà taà kramaço mudä |

ekaà punaç citram abhüd amüñ äà

täpiïchänäà kanaka-kadalé -saàyujäà maëòalé bhiù

rädhä-då g-iìgitanayäl lalitäm aghärir

kaëö he paraà bhujam asau dayitäàsa-deçe madhye tayoù sa vibabhau taòitor iväbdaù ||65|| kaundy abravé t paçyatälyo jyotiç-cakre cale puraù | rädhänurädhayor madhye pürëo'yam udito vidhuù ||66|| evaà viçäkhikädyäs täù kramäd äkå ñ ya mädhavaù | äliìgya dakñ iëäàse'mür hindola-sukham anvabhüt ||67|| athävaruhya hindoläd dväbhyäà dväbhyäà viräjatam | viçäkhä lalitädibhyäà çré -rädhändolayat priyam ||68|| tato'varüòhä lalitädayas tadä rädheìgitaiù käïcanavallikädikäù | ärohayämäsur adhaù sthitäù sakhé r hindolikäà täà kramaço baläc chalaiù ||69||

govindaà dolayämäsur gäyantyas täù sa-rädhikäù ||70|| rädhäyäù çruti-lagnäyäà lalitäyäà hasanty asau | äruhya doläm älé näà cakära bahu-maëòalé ù ||71||

tasyäà sthitäyäà priya-väma-pärçve prändolayanté ñ u sakhé ñ u doläm |

dvayor dvayor äsa hariù sa madhye ||72|| täpiïchaç cet khacara-kanaka-kñ mäbhå d-uttho'bhaviñ yat protphulläìgyä puraö alatayä veñ ö itäìgaù paré taù |

sämyaà çaurer jagati sa tadä tädå çasyäpy aväpsyat ||73|| athärüòhäsu viçäkhikeìgitaiù sakhé ñ u sakhyau lalitädayo mudä | rädhäcyutau sambhramayantya uccakaiù preìkholikändolanam äçu cakrire ||74|| vyäkuläà rädhikäà prekñ ya gäòhäliìgita-vallabhäm | smeräsvälé ñ u gå hnaàs täà hasann avaruroha saù ||75|| abhé ré bhiù sacchampäbhiù saàvé täìgaù kå ñ ëäbdaù

Page 146: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kaundé -vå ndädé näà cakñ ur väpé hälé -tå ñ ëä-hå t | lé lä-ké lälälé -dhärä-pätaiù siïcan viçvaà çré - vå ndäraëye'sau jé yäd evaà dolä-lé lä-khelaù ||76|| atha täbhiù samaà kå ñ ëo mädhvé ka-päna-kuö ö ime | niviñ ö aù çé tala-cchäye viçräma-sukham anvabhüt ||77|| gopé näm aravinda-sundaradå çäà çré -kå ñ ëa-pärçva-dvayäd ärabhyägrata eva maëòalatayä tatropaveça-sthitim | labdhänäà purataù sa räjati dhå tälaìkära-pé tämbaro ratnälé -khacito yathä harimaëiù sauvarëa-häräntare ||78|| athälayaù svake kare saroja-saïcayäd vare nidhäya païca-cämaraà citä bharair mudämaram | niviñ ö am atra käntayä nitänta-keli-täntayä nyavé jayan nijaà priyaà rucä jita-smara-çriyam ||79|| gata çrame'smin sa-gaëe sakhé bhiù padäbja-saàvähana-vé janädyaiù | mädhvé ka-pürëaà cañ akaà purastät tayoù samäné ya dadhära vå ndä ||80|| vikasitam anu nå tyat-khaïjanäbhyäà viräjat- kanaka-kamalam ekaà né la-räjé vam anyat | varatanu-bakaçatrvoù paçyatoù präduräsé d adhi cañ akam akasmät padma-yugmaà vicitram ||81|| nayana-madhupa-yugmaà rädhikäyäù pralubdhaà jhaö iti-patitam äsé n né la-padme'tha tasmät | dyuti-bhara-madhu-pürëän nälam utthätum äsé t kanaka-kamala-madhye tadvad eväcyutasya ||82|| saundaryaà madhutäà mukhaà cañ akatäà mädhvé kam ädarçatäà netra-dvandvam aväpa san madhupatäà sarvendriyaà netratäm | anyäìgaà jaòatäà tayoù sa-pulakaà cittaà smaronmattatäà sämyag eva tadetarettham abhavat päna-kriyäptonnatim ||83|| kaundy abravé t peyam idaà sva-cakñ uñ ä pé taà yuväbhyäà madhu paìkajänanau | netrotpaläsyäbja-suväsitaà dvayo rasajïayä peyam idaà nipé yatäm ||84|| ädäya ninye cañ akaà balänujaù pibeti käntä-vadanäbja-sannidhim | tiryaì-mukhé tad-dayitäpi lajjayä kareëa jagräha nijena tat karät ||85|| ävå tya vaktraà vasanäïcalena sä

Page 147: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mädhvé kam äghräya sakå t sudhä-mukhé | nijädhara-sparça-suväsité kå taà samarpayämäsa kare priyasya sä ||86|| priyäö avé -vå kñ a-latodbhavaà priyaà priyädhara-sparça-susaurabhaà madhu | nija-priyälé -parihäsa-väsitaà priyärpitaà sa-spå ham äpapau priyaù ||87|| dayitä-guëa-medureëa tad- dayitä-päëi-tale'munärpitam | dayitädhara-väsitaà papau dayitäpy aàçuka-saàvå tänanä ||88|| tad-vaktra-çeñ ämå ta-miçritäsavaiù pürëäni kå tvä cañ akäëi sädaram | vå ndä sa-vå ndä saha-kundavallikä nyadhät sakhé näà pürataù pramodataù ||89|| täbhiù sakhé näà cañ akeñ v athägrato nyasteñ u kå ñ ëaù sva-vicitra-vidyayä | pärçve'khilänäà yugapat sa dakñ iëe näloki kenäpi parisphurann api ||90|| sakhyas täù kevalaà svasya svasyaiva pärçvam ägatam | päyayantaà pibantaà ca madhu taà dadå çuù priyam ||91|| kädambaré -mada-vighürëita-çoëa koëa-protphulla-locana-saroja-viräjitäni |

ämoda-modita-nimantrita-ñ aö padäni häsendu-känti-valitädhara-pallaväni ||92|| kå ñ ëasya netra-rasanä svadané ya-bhüri saundarya-sallavaëim äsava-püritäni | tasyäti-pänam anu tå ö -paripüraëäya vakräëyayuç cañ akatäà sudå çäm amüñ äm ||93||

smara-yujäà sarakäya må gé då çäà saraka-päna-madonmada-cetasaù | sarakatäm ayite mukha-paìkaje sarakatäà samagäd adharo hareù ||94||

mädhvé ka-bhedän vividhän sa-vå ndä vå ndätha vå ndävana-näthayoù sä | nänä-vidaàçaiù sahitän purastät samarpayämäsa tathä sakhé näm ||95||

täàs tän prapibatäà teñ äà päna-päyana-mädhuré |

Page 148: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

netronmädäya vå ndädeç ciräya madiräyate ||96|| avirata-madhupäne svädu-käntädharoñ ö haà satatam adhara-päne madhvabhüt tad-vidaàçaù |

yat-sphuö a-hasitam akäëòe'praçna-pürvottaraà ca |

skhalanam ayana-väsaù keça-väcäà vidheyam |

netränte'ruëatä mukhe surabhitä netre tathodghürëatä |

rägo näré -svabhävaja-hriyä vinigühito yaù |

madana-madhumadäbhyäà tå ñ ëayä pänabhäjäà mitha iha mithunänäà niçcayo näsa päne ||97|| mädhavägaty-anaìgotthair madair mädhava-pänajaiù | mädhava-sparçajaiç cäsan vyäkuläs täù varäìganäù ||98|| skhalita-vasana-bhüñ äìgädya sambhälanaà

pralapita-maëi-dänaà cotthitaà vallabé näà prathayati madam antar-väruëé -pänajaà tat ||99|| nidhuvanam anu pürvaà yat priyeëa priyäëäà

madhu-mada iha kurvan tad vadhünäm amüñ äm akuruta muraçatroù pré ti-sähäyyam asya ||100|| uktau lohalatä gatau skhalitatä keçäàçuke srastatä

narmoktau sphuö atä då çi bhramitatä tat-tat-kå tau dhå ñ ö atä yäyäsé t sudå çäà tadä tri-sarakotpannädhinot sä priyam ||101|| kå ñ ëe vrajämbujadå çäà hå di gäòha-

äòambaraà madhu-madasya na soòhum é ço netrotpaleñ u bahir etya cakära väsam ||102|| navena madhu-pänena käcin nava-kiçorikä | madodrekäd bhränta-neträ pralaläpäti vihvalä ||103|| la-la-la-lalite pa-pa-pa-paçya rädhäcyutau sa-sa-sa-saha vo ma-ma-ma-maëòalair bhrämyataù | vi-vi-vi-vipinaà ma-ma-ma-mahé ca täbhyäà samaà ga-ga-ga-gaganaà lambate hä katham ||104|| viså tvarämoda-vikå ñ ö a-bhå ìga- vikasvarämbhoja-vinindi-vaktraù | madhväsaveñ ö ädhara-sé dhu-päna- prodbuddha-kandarpa-madätilolaù ||105|| antar-viloläli-samé ra-vellat- protphulla-raktotpala-jaitra-netraù | laläsa lolal-lalanä-sudhå ñ ëak kå ñ ëaù sa-tå ñ ëälir iväbjiné ñ u ||106|| (yugmakam)

Page 149: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

maderitäbhyäm atha tau sakhé bhyäà riraàsayäntaç ca suñ upsayä ca | niñ evitäv äsatur äli-päliù suñ upsayä kevalayäïcitäsé t ||107|| tayor madotpanna-nigüòha-lé lä- spå hä-vidah preraëayätha kaundyäù | käntävataàsärtham açoka-puñ pa- gucchäya gacchaty aravinda-netre ||108|| käntäpi ghürëä paripürëitäkñ é sevä-parälé -tati-sevyamänä | nikuïja-kuïjäbhidha-kuïja-räje suñ väpa puñ pävali-talpa-bhäji ||109|| (yugmakam) gandhottamäù parimalädhika-väsitodyaj- jå mbhodgamäsya-kamalä galad-ambaräìgyaù | ghürëäyamäna-nayanäù çayanäbhiläñ äù sakhyo'py ayus tata itaù skhalitäìghri-pätäù ||110|| talpopakalpana-gå hé ta-daläli-kaïja- kiïjalka-dhüli-paripiïjaritäntareñ u | saàvartikäbja-dala-pallava-puñ patalpa- talpa-puïjeñ u caïcala-dali-guïjita-maïjuleñ u ||111|| guïjävalé -kusuma-maïjari-citriteñ u tämbüla-gandha-jala-bhäjana-räjiteñ u | kuïjeñ u kaïja-vadanä mada-khaïjanäkñ yaù sarväù på thak på thag itäù suñ upur vayasyäù ||112|| (yugmakam)

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargo'gäd gaëitas caturdaçatayä madhyähna-lé läm anu ||o||

||14||

—o)0(o—

Page 150: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(15)

païcadaçaù sargaù

—o)0(o—

kaìkelli-pallavaka-tallaja-karëa-püraù kaìkelli-valli-navaka-stavakäïci-päëiù | taträgato’tha sa hariù praviveça türëaà vå ndä-då çodita-nikuïja-sarojam utkaù ||1|| rädhä-suradhané à präpte kå ñ ëa-matta-mataìgaje | uòòé yäpasasärälé marälé -pälir aïjasä ||2|| viñ ameñ u raëäd vämya-hré bhyäà täà vimukhé m api | baläd äkramya nirjetum ärabdhe’tyunmade’cyute ||8|| käïcé à vé kñ yäkramän mükäà bhayädi iva nabho-gatam | maïjé ra-yugalaà tasyäù phutkaroté va nisvanat ||9|| (yugmakam) gré vä-grahaëato vyagraù kaëö haù kuëö ho’pi subhruvaù vicitraiù küjitaiç cakre sakäku prärthanaà harau ||10|| på thula-bhuja-padäbhyäà vämya-durgaà vibhidyä- dhara-nakha-daçanoraù-päëi-dor-änanodyaiù | drutam atha sanijais taiù preñ ö ha-sämanta-vé raiù sutanu-tanu-puré à täà luëö hayämäsa kå ñ ëaù ||11|| nikhäta-güòha-ratnajïair utkhätät khanakair nakhaiù | täruëya-ratnaà jagå he päëibhyäà stana-kumbhataù ||12|| adharäd daçanaiù khätäd vadanenädharämå tam | bähubhyäà pé òitäd aìgät sparça-ratnaà tu vakñ asä ||13|| karäbhyäà kuntala-grähaà tat-tat-sthäneñ u gühitam | cumbakäkhyaà varaà ratnam adharenägha-vairiëaù ||14| (sandänitakam) trapäd aàçe chinne’må ta-ukhadhane tair vimüñ ite camünäthaà dhärñ ö yaà nakha-daçana-sämanta-sahitam | puraù kå tvä vyakté -kå ta-nija-mahä-pauruñ am asau mahämärärambhaà vyadadhad atha känäpy asahanä ||15|| äkramya käntaà nija-pauruñ aà tat pradarçayantyäà hari-vallabhäyäm | käïcé -dhvanir-dundubhi-çabda uccaiù çé tkära asé d vara-siàha-nädaù ||16|| taà käntayäkräntam avekñ ya caïcalaà

Page 151: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

käntävataàsodbhaö a-nartaka-dvayam | matvätha kenäpy ajitaà jitaà mudä muktävalé läsikayä nanarta tat ||17|| hå d-adhara-gata-ratnaà yad yad ähå tya tasyä nibhå tam agha-bhidä sve gopitaà ratna-vå nde | rada-nakha-khanakais tat sarvam asyä gå hé taà hå tam iha paravittaà svärtha-näçé ti satyam ||18||

kim änanda-jaòaà tasyäù seväyai cetayaty amum ||24||

mukha-kamala-rathasthau subhruvau netra-vé rau vadana-nalina-koñ ät çré -harer bhä-marandam | nayana-madhu-karäbhyäà rakñ itäl luëö hato yau drutam apaså tavantau tau tayoù sammukhasthe ||19|| çré -kå ñ ëa-netra-dvaya-vé ra-varya- pradarçanäd eva bhayäd iväsyäù | agresare netra-bhaö e’payäte sarväìga-sainye’pi babhüva bhaìgaù ||20|| tadäsyäù çré -bhälaà çrama-salila-lolälaka-vå taà nitambo niñ pandaù stana-yugalam ucchväsa-capalam | bhuja-dvandvaà mandaà nayana-yugam ämé litam abhüt paräbhüteté yaà samiti dayitänandam atanot ||21|| smara-nå pati-nidiñ ö ä kå ñ ëam äkramya rädhä nijam atiçaya-yatnät pauruñ aà darçayanté | svayam abhavad akasmäd yac chramäd viçlathäìgé tad iha na hi vicitraà yäbalä säbalaiva ||22|| çrama-jala-kaëa-digdha-niñ panda-mürtir galita-vasana-bhüñ äkalpa-talpa-prajalpä | priya-hå di patitäìgé rädhikä mé litäkñ é sthira-taòid iva nayvämbhodhare sä raräja ||23|| asyäù çväsoccalat-tundaà muhuù kå ñ ëodaraù spå çat |

dé vyat-tadätvodita-mädhuré ëäà sparçekñ aëecchä dayitäìgakänäm | samägatälé va harer må gäkñ yä glänis tadaikä tanu-sevikäsé t ||25|| täbhyäà tu sandhau vihite tadä tayoù premëä priyäyäù svakarämbujanmanä | utthäya cakre çrama-toya-märjanaà kaiçyälakäly-ambara-saàvå tià ca saù ||26|| samprärthito vapur alaìkå taye tayä täà

Page 152: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

naicchat sa täà vihasituà purataù sakhé näm | ämreòitaù punar imäà vidadhan niñ iddhas tat-sparça-sammadaja-vibhramayänayoce ||27|| mayä kià bhüñ äyai tvam asi ramaëa prärthita iha

dunoty udghürëä mäà kñ aëam avasaraà dehi çayitum ||28||

sakhyaù svapanti ramaëänaya täù prabodhya ||32||

tyaja vyarthäà çräntià virama nahi bhüñ ä mama mude | na cähaà çaktälaìkaraëa-caya-bhärasya vahane

iti gadita-marandaà preyasé -vaktra-padmät smita-rudita-suramyän mé litäkñ ät satå ñ ëaù | harir atha sa nipé yäspañ ö a-varëät tadäsé d udita-madana-mattaù sasmito vismitaç ca ||29|| (yugmakam) tävat tayoù sevana-mätra-saukhyäù praté kñ amäëäù samayaà vahiñ ö häù | sevopacäränvita-päëi-kuïjäù kuïjälayaà tä viviçuù priyälyaù ||30|| tämbüla-çé tala-jalämala-gandha-mälyaiù pädämbujädi-må du-mardana-bé janädyaiù | täbhir niñ evita-padau praëayonmadäbhir ämodam äpatur alaà vigata-çramau ||31|| säküta-sa-smita-då çä priyam é rayanté käntäbravé t priya na çarma labhe vinä yäù | kuïjeñ u kuïja-vadanä mada-vihvaläìgyaù

tad anicchan narmaëäsau priyayä muhur arthitaù | niryayau tä ramayituà mattebha iva padminé ù ||33|| kå ñ ëaç cakre manasi lalitäà yämi kià vä viçäkhäm ädau citräm iti sa nikhilä bhävayaàs täù priyälé ù | gacchan harñ äd yugapad akhile präviçat kuïja-vå nde ätmänaà te nija-viracite jé va-dehe yathaikaù ||34|| täsäà kuïjeñ u sarväsäà tena lé lä manoharä | svapna-jägarayor äsé d yütheçäyä yathä purä ||35|| älé -mallé -matallé s tä dor-yuddhe tat-kå te mithaù | jigäya yugapat sarväù çré -kå ñ ëo malla-tallajaù ||36|| tävac chré -rädhikä kuïje sevitälé -janaiù kñ aëam | viçramya taiù samäyätä sva-saras-té rtha-kuö ö imam ||37|| svädhé na-känta-kara-kärita-bhüri-bhüñ ä- saàchäditäìga-rati-lakñ aëa-saïcayäpi |

Page 153: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

prauòha-smarähava-vimardana-sücakäìgé bhüyo’bhimärjita-samäpta-makha-sthalé va ||38|| svälé à prati praëaya-roñ a-vibhaìgura-bhrür lajjä-vinamra-vadanä skhalitäìghri-pätä | äyäsa-viçlatha-bhujärdha-nimé litäkñ é säli-tatis tata ito militäbhyupetya ||39 || (yugmakam) kå ñ ëo’pi nirgatya nikuïja-vå ndän milann athaiko madhumaìgalädyaiù | smeränanäà vé kñ ya hasan sa käntäà tad-antikaà taiù sahitaù samäyät ||40|| narma-dyütaà dayita-sabhikaà dhürtayä kundavallyä täsäà lajjä-vitaraëa-paëaà bhoga-cihnävitänaiù | vå ndädé näà sadasi balavad vallavé näà tadäsé d yasmin sarväù sapadi vijitä hrepitäs täs tayäsan ||41|| madhu-ripu-rati-lé lägädhä-pé yüñ a-sindhuù satata-duravagähaù prema-té rthävagähaiù | praëayi-virala-lokaiù svädyate’sau yad anyaiù kavibhir api taö asthaiù spå çyate bhägyam etat ||42|| atha vividha-viläsa-çräntitaù klänti-pürëä avasara-nija-seväbhijïayopetya türëam | jalam anu jala-lé lä-väïchayälyä tadäntar hari-hari-dayitälyaç cälyamänä babhüvuù ||43|| gré va-saàyamita-keli-vimukta-keçäù saàvastritäbhinava-çukla-sucé na-celäù | sevä-paräli-nicayair avatäritäti- bhäräìga-bhüñ aëa-cayäù sudå ço bahus täù ||44|| udyat-sudhäàçu-çata-puñ kara-nindi-käntiù prodyad-vibhäkara-vikasvara-puñ karäkñ aù | kandarpa-saumanasa-puñ kara-jit-kaö äkñ aù çränti-praçänti-kara-puñ kara-keli-lolaù ||45|| saàveñ ö itaù sakala-puñ kariëé bhir äbhiù kå ñ ëaù priyä-dayita-puñ kariëé à jagähe | çräntaù çramäkulita-puñ kariëé -ghaö äbhiù svairé vanecara-madotkaö a-puñ karé va ||46|| (yugmakam) netrotpaläsya-kamalälaka-lola-bhå ìgä vakñ oja-koka-yugalä tanu-dor-må ëälä | kå ñ ëäkñ i-matta-gajayor jala-keli-tuñ ö yai gopé -tatiù prathamataù sarasé tadäsé t ||47||

Page 154: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

bhé ru-svabhäväd ajalävagähäù käçcit taö asthäù salilair niñ icya | baläd gå hé tvä vasane’payänté r ninyur hasantyaù saliläntar anyäù ||48|| käçcid sva-jänudvayase sthitä jale bhé tyoru-daghne priyo-sekato paräù | sva-näbhi-mätre salile sthito hariù sarvä nyasiïcad vihasan baläj jalaiù ||49|| klinnäti-sükñ ma-vasanäntar udé rëa-tat-tad- aìgäli-sauñ ö hava-sarit-suñ amäpsu täsäm | magnaà harer lasati netra-madebha-yugmaà tasyäpi täsu dayitädå g-ibhé -ghaö äpi ||50|| udvämyädanavatité rñ avo’pi sarväù çé tärtä iva rudita-smitärdra-vakträù | äkå ñ ö ä yugapad anena näbhi-daghne toye’mür amum abhitaù sthitä virejuù ||51|| räjé va-raktotpala-puëòaré ka- kahlära-né lotpala-kairaväëäm | sravan-marandaiç ca patat-parägaiù saurabhya-bhäjy-ambhasi tä vijahruù ||52|| nändé -vå ndä-dhaniñ ö hädyäù sthitäs té rthaika-kuö ö ime | jaya-çabdaiù puñ pa-varñ ai rädhädé näà jayepsavaù ||53|| baö uù subala-kaundé bhyäà sthitas té rthänya-kuö ö ime | kå ñ ëasya vijayaà väïchan puñ pa-varñ ädikaà vyadhät ||54|| vyätyukñ é -pradhanaà tadä samabhavat täbhiù samaà çré -harer yaträsäà må du-secanaiù sa vidadhe protsäha-vå ddhià kñ aëam | siïcantyaù parito nirantara-jaläsärair amuà tä vyadhur bhé tyädho-vadanaà karäìguli-dalair uddhäkñ i-näsä-çrutim ||55|| uré cakäreva sahasra-netratäà täsäà sa saundarya-vilokane hariù | sahasra-pädatvam athäntike gatau sahasra-bähutvam ihopagühane ||56|| eëé då çäm udara-daghna-jale sthitänäà seke’mbubhir vadana-padma-vikäçane ca | vakñ oja-koka-mithunävali-lälane’pi kå ñ ëaù sahasra-karatäm uraré cakära ||57|| sahasra-pät sahasräkñ aù sahasra-bähur é çvaraù | iti çruty-artham apaö hat kå ñ ëaà vé kñ ya mudä baö uù ||58||

Page 155: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sarvataù päëi-pädaà tat sarvato’kñ i-çiro-mukham | hasanté ti små tià nändé mukhé té ra-sthitäpaö hat ||59|| udvarñ anté diçi diçi tiryak pätän toyäsärän vraja-ramaëé -vallé näm | vyälolänäm avirata-seke kelau käñ ëé -mürtir jaladhara-mälä säsé t ||60|| päda-pränte’tyaruëatayä kià täsäà yävaiç cetthaà cira-jala-väsair yatnät | kå tvä varëa-dvaya-hatim äsäm uccair mattaiväsé j jaladhara-mäläpy eñ ä ||61|| priyakara-militämbu-sparça-hå ñ ö äpi paryak satata-nipatad-ambho-dhärayodvigna-cittä | çithilita-bhuja-vallé -çasta-keçämbara-srag- jala-yudhi vimukhé sä sundaré -pälir äsé t ||62|| jale baläd atyamale’balänäà niruddhya käntena hå tämbaräëäm | daläli-dänena taraìga-hastair vyadhäyi sakhyaà drutam abjiné bhiù ||63|| iha rädhikä pratipadaà paräbhavair mukha-varëa-yugmaà virahät sakhé -tateù | dayitaà vijetum api maïju-bhäñ iëé jala-secane muhur athoddhatäbhavat ||64|| nivärita-sakhé -pälyor mithaù saàspardhinos tayoù | é çayor dvandva-yuddhaà cäbhavad ädau jaläjali ||65|| sakhé -pälyävå tau satyäà karäkari bhujäbhuji | nakhänakhi ca tat-paçcän mukhämukhi radäradi ||66|| anyonya-saìga-saàharñ ät kå ñ ëam änanda-mantharam | rädhäà bhävodgamair loläà vé kñ yämuà lalitäbravé t ||67|| cüòä paçcäd apaså tavaté kaustubho bimba-dambhäd gaëòe te’sau çaraëam abhajat kuëòale kampa-lole | lé naà cäsé t tilakam alike chinna-bhinnäsya mälä tasmäd yuddhäd virama sakhi mä kätaraà pé òayämum ||68|| vyätyukñ yäà salila yadvan muhur jaya-paräjayau | teñ äà jätau vyävahäsyäà té re tau suhå däà tathä ||69|| äkå ñ ya rädhäà sa-balän mukundaù sva-kaëö ha-daghne’mbhasi täà ninäya | magnäm ivainäà punar uddadhära taraìga-loläà naliné m ivebhaù ||70||

Page 156: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tat-kaëö ha-deçärpita-dor-må ëälä keçäli-çaiväli-vå tänanäbjé | kå ñ ëebha-hastotkalitätilolä rädhäbjiné vämbhasi santatära ||71|| tävat praphulla-kanakäbja-vane pramodäl lé näsu täsu gala-daghna-jale sakhé ñ u | käntä jagäda dayitaà priya me vayasyä yätä drutaà kva nu gaveñ aya türëam etäù ||72|| nidhäya täà tad-gala-mätra-puñ kare çré -puñ karäkñ e praviçaty athälikäù | anveñ ö um asmin sphuö a-puñ karäö avé à rädhäsa lé nä vara-puñ karänanä ||73|| nätyutthitäni jalataù kanakämbujäni phulläsitotpala-yugätiviräjitäni | då ñ ö vä taraìga-cala-çaivala-saàyutäni tat-päna-caïcala-matir madhusüdano’bhüt ||74|| mukheñ u täsäà kanakäravinda- vå ndäyamäneñ u maranda-pänam | cakre hariù pratyaravindam aïcan tå ñ ärta-rolamba-kadambakaà vä ||75|| drutam upanayatäsyaà sva-sva-vakträntike svaà kñ aëam iha dayitena dvandva-yuddhaà samå ddham | nibhå ta-militayä çré -rädhayäpy anvitänäà yugapad abhavad äsäm änanäbjänanäbji ||76|| gopé -stanäsphälana-jais taraìgakair lolämbujäny ullala-ñ aö padäny alam | äsäà mukhäné va dadarça cumbane vaimatya-loläni calekñ aëäni saù ||77|| äsäà priyeëa valayävali-pärçva-yugme premëä må ëäla-kå ta-kaìkaëa-sanniveçaù | nana-viläsa-vitati-çramajäìga-kärçyät pätonumukhän sa valayän parito rurodha ||78|| kusuma-visa-marälämbhoja-cakrotpaläni smita-bhuja-gati-vaktroroja-netrair vijitya | niviòa-kuca-nitambäsphälanaiù kampayitvä jalam api sarasé sä kñ obhitäsé d vadhübhiù ||79|| lé läkñ ubhyat-salilotthais taraìgair vätormé ëäà militäù purastät | saìghaö ö o’bhün mithunaà yatra vé ëäà

Page 157: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sthätuà gantuà kñ amam äsé n na lolam ||80|| täsäà mukhämå ta-rucäm udaye’pi näpur viçleñ a-duùkham iha koka-yugäni kintu | tat-sannidhau pravilasat-stana-koka-yugmäny älokya viçvasitadhé ny atimodam äpuù ||81|| rädhä-mukhendor udayät sarovare phulleñ u né lotpala-kairaveñ v api | niçy ahni yadvan madhu-pänajaà sukhaà tat tad dvirephaù sama-kälam äpuù ||82|| indindiräëäà yugapad viläsaà kumudvaté ñ v apy aravindiné ñ u | sakhé -caye paçyati so’ticitraà né läbja-ñ aëòe harir äsa lé naù ||83|| anveñ aëäyäsyä gatäs tadälyo né lämbujäny asya mukhäni matvä |

kvacid iha jala-madhyäd utthitau cakraväkau

täm ädäyägate kå ñ ëe täsäà madhye’tha tan-mukham |

änanda-mattäù paricumbya hré ëäù parasparälokanato babhüvuù ||84|| rädhäà tu daivät priya-vaktra-pärçvam äsädayanté à pravilokya citrä | sakhé ù samäbhäñ ata paçyatälyaù puro’bja-ñ aëòe mahad adbhutaà naù ||85|| pralamba-çaiväla-kadamba-saàvå taà madhye naö at-khaïjana-yugmam adbhutam | loläli-mälaà cala-hema-paìkajaà tathävidhaà caïcati né la-paìkajam ||86|| lasad-atanu-taraìgaiç cälyamänaà purastät kanaka-kamalam etan né la-padme laläga | viralitam api tasmät preritaà tais tad asmin muhur aticalam äsé t saàyutaà cäyutaà ca ||87||

tata uditam akasmäd ävå ëot padma-yugmam | tad api samuditaà çré -hallaka-dvandvam asmäd iti tad atiçayoktyä lebhire modam älyaù ||88||

babhau hemäbja-maëòalyä veñ ö itaà né la-padmavat ||89|| jala-maëòuka-vädyäni kå ñ ëas täbhir avädayat | paö aha-dhvanivat kväpi dundubhi-dhvanivat kvacit ||90|| hari-hari-dayitänäà gätra-saurabhya-çaityais

Page 158: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

adhika-surabhi-çé taà toñ am äsé t sarasyäù | asita-sita-piçaìgaiù karburaà cäìga-rägair bhavati hi guëi-saìgän nirmalänäà guëäptiù ||91||

utté rya toyäd atha té rtham ägamat ||92||

snätvottasthur né ratas té rtha-té re ||93||

prodbhinna-padmé va sa padminé -gaëaiù saàsicyamänaù kara-puñ kareëa tän | siïcan hariù prasphuö a-padminé -vanäd

sevälé bhiù kå ñ ëa-kå ñ ëa-priyäs täs tailair gandhodvartanaiù sevitäìgäù | premëänyonyaà snäpayitvä praharñ ät

gauräìgé ëäm aìga-lagnämbaräntä- dväräà dhärä niñ patantyo virejuù | yadvat sauvarëäcala-kñ udra-çå ìga- çreëé -lagnäcchäradämbhoda-vå ndät ||94|| visrasta-kuntala-tateù çikharäd galantas täsäà guëa-grathita-mauktika-pälit-tulyäù | antar-hå dé çitur alaà jala-bindavo’mé ekävalé -nicayatäm upalabhya rejuù ||95|| svapne’pi durlabha-viloka-lavasya tasya då ñ ö äpta-vighna-rahiteñ ö a-susaìgam asya | citraà cirän madhurmämå tam äpibantyas tå ñ ëäbhivå ddhim agaman dviguëäà må gäkñ yäù ||96|| täsäm asambhävita-darçanänäà diñ ö yäpta-ratyädika-çarmaëo’pi | klinnämbaräntaù-samudé rëa-tat-tad- aìgäli-sandarçanajä mudo yäù ||97|| dämäni mäträ nihitäni yasyäà bälye’py anantäny agaman samantät | vitasti-mätratvam agha-dviñ o’syäà tanau mamus tä nahi citram etat ||98|| (yugmakam) älé -calena parimärjita-deha-keçaç cé näàçukaiù parihitodgamané ya-celaù | kå ñ ëaç ca kå ñ ëa-ramaëé -nicayaù sasabhyaù çré -padma-mandiram ito drutam äruroha ||99|| analpair äkalpaiù kusuma-racitair bhüñ aëa-cayair niviñ ö aà taà yämye kamala-gå ha-sat-kuö ö ima-vare | nija-präëa-preñ ö haà praëaya-paripäö é -ghaö anayä

Page 159: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

svayaà çré -rädhälé -nicaya-sahitä maëòayati sä ||100|| dhüpair äguravair viçuñ ka-surabhé n çré -kaìkaté -çodhitän

maitré -pavitra-caritämbuda-jaitra-käntau |

(yugmakam)

mallé -garbhaka-veñ ö itän sva-dayitasyodyamya baddhvä kacän | jäté -raìgaëa-yüthikä-bakula-sad-gäìgeya-yüthé -kå tair gucchotpallava-ketaké -dala-lasac-cämpeya-barhänvitaiù ||101|| guïjä-mauktika-mälya-yugma-vilasat-pärçva-dvayair mälyakair ürdhvordhva-krama-veñ ö itäà stavaka-yuk-piïchair lasat-çekharäm | müle sthülatäà susükñ ma-çikharäà kå ñ ö äli-vå ndäà vyadhät cüòäà cämara-òämaré m alikagäà rädhä jagan-mohiné m ||102|| (yugmakam) yasyäà lagnä na då g-ali-ghaö ä nirjihé te’ìganänäà yä saàlagnä hå daya-kamale jätu naitaj jahäti | yasyäç chäyä bhramayati sakå d-vé kñ yamäëäpi kå ñ ëaà kärñ ëé à cüòä vilasati jagat sä pibanté sva-dhämnä ||103||

yat kauìkamaà lalitayä tilakaà laläö e så ñ ö aà hareù çaçi-nibhaà mada-bindu-madhyam | çré -khaëòa-bindu-nicitaà bahir etad äsäà hå t-khaëòane madana-häö aka-cakram äsé t ||104|| bhakti-cchedair anvitäà yäà sucarcäà citrä cakre kauìkumé à tat tanau sä | lävaëyormi-caïcaläsmärayat täà dé vyad-gopé -kå ñ ëa-yugmäëi räse ||105|| citrätha citram akaron nija-mitra-gätre

yat tat sakhé nayana-khaïjana-bandhanäya kandarpa-çäkunika-vistå ta-jälam äsé t ||106|| nänä-varëa-sugandha-puñ pam puñ paiù kå taiù pallavaiù kÿ ptaiù kuëòala-hära-kaìkaëa-lasan-maïjé ra-käïcy-aìgadaiù | täbhir yäbharaëair mudä priya-tanau çré -veça-bhaìgé kå tä saiväsäà nayanaiëa-bandhana-vidhau kämasya päçäyate ||107|| pauñ paiç cäbharaëais tatra rädhä käëòa-paö ävå tä | älé bhir bhüñ itälyaç ca sevikä-nicayaiù kramät ||108|| tato’sau vå ndayäné tas täç ca tat saumya-kuö ö imam | dadå çus tatra bhakñ yäëi phala-mukhyäny anekaçaù ||109|| paläça-çäla-paträëäà rambhä-balkala-patrayoù | kuëòé -sthälyädi-pätreñ u sambhå täni på thak på thak ||110||

bhoktuà täny upaviñ ö o’sau çubhra-puñ päàçukäsane | savye çré -subalas tasya dakñ iëe madhumaìgalaù ||111||

Page 160: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

upaviñ ö ä puro rädhä täni sälé vaneçayä | äné yäné ya dattäni tebhyaù pariviveça sä ||112|| çveta-rakta-harit-pé ta-varëäni jäti-bhedataù | asasya-çlatha-sasyeñ ad då òha-sasyäny anekaçaù ||113|| sukå tta-balkalatayä çaìkha-varëäkå té ni ca | närikela-phaläny ädau tebhyaù pariviveça sä ||114|| (yugmakam) teñ äà taiù pé ta-toyänäà bhittvä niñ käçitäny amé | sasyäny älé -yujä dattäny äduù svädüni rädhayä ||115|| jäti-varëäkå ti-svädu-päka-saàskära-bhedataù | nänä-vidhäni cämräëi dadau tebhyaù krameëa sä ||116|| dara-pakväni çakalé -kå täny ämräëi känicit | nikå tta-balkaläñ ö äni carvyäëy äsvädayanty amé ||117|| sabalkala-nikå ttäni kiïcid ghana-rasäni ca | oñ ö hävalopy a-lehyäni pakväny ädan paräëi te ||118|| pakrtimäëi rasaiù pürëäny äcchinnäsyäni känicit | säàçäni madhuräëy ete cuñ yanto mudam äyayuù ||119||

kadalé -vadaré ëäà ca nänä-bhedän phaloccayän |

te kaëö aki-phalän niñ käçitän koñ än nirañ ö ikän | sauvarëotpala-cämpeyakorakäbhän akhädiñ uù ||120|| pé lüni bahu-bhedäni dräkñ ä-kharjurakäëi ca | täla-çré phala-jambüni lavalé -lakicäni ca ||121||

çå ìgäö a-täla-bé jäni kñ é rikä-tütakäni ca ||122|| aïjé räëy amå täìkäni näsa-päté -phaläni ca | näraìga-kämaraìgäëi vikaìkata-phaläni ca ||123|| suñ eëa-mätuläìgäni kapitthaka-phaläni ca | nänä-bhedäni bé jäni niñ kuläkå ta-däòimän ||124|| mäyämbüni sukhäçäni karkaö é -kharburäëi ca | guòälu-keça-räjädi-müläni mülakäni ca ||125|| çälükärdra-padma-bé ja-sasyäni ca visäni ca | piyäla-pista-baddäma-bé ja-sasyäny anekaçaù ||126|| sitäbhiù kñ é ra-säraiç ca kå tän çré -rädhayälaye | näraìga-rucakämrädi-phaläkära-vikärakän ||127|| phala-puñ pa-yutän vå kñ än çarkarä-päka-nirmitän | bilva-däòima-çé ryämra-näraìga-rucakädikän ||128|| kå ñ ëa-païcendriyählädi-guëän gehe tayä kå tän | laòòukäni candrakänti-gaìgäjala-mukhäni ca ||129|| çarkarendu-lavaìgailä-maricädibhir anvitäù | sthüla-santänikäù piñ ö ä-kå täni laòòukäni ca ||130|| panasämrädika-rasän madhu-candra-sitänvitän | karpürämå ta-kely-ädé ny äné täni priyälibhiù ||131|| paryaveçayad etäni sarväëi rädhikä kramät | täbhyäà saha haris täni bubhuje kamalekñ aëaù ||132|| patra-puñ pa-phala-skandha-çäkhä-müläni bhüruhäm | saitänäà kñ airasäräëäà chedaà chedam adanty amé ||133|| baö ur nindan praçaàsaàç ca bhakñ yäëi ca tad-arpikäù | sarväs tä häsayämäsa sa-narma-mukha-vaikå taiù ||134||

Page 161: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

karpüra-väsitaà toyaà papus te’tra yathäsukham | tataç cäcacamus toyaiù sakhé -dattaiù suväsitaiù ||135|| yätas tataù sa harir ambuja-mandiräntaù çete’tra sat-kusuma-kalpita-talpa-madhye | tämbüla-däna-pada-lälana-bé janädyais tatra priyälibhir amuà tulasé siñ eve ||136|| tämbüla-vé ö ikäm açnan tat-padma-yämya-kuö ö ime | çete çé tala-çayyäyäà subalena samaà baö uù ||137|| çré -rädhikätha sagaëä muditopaviñ ö ä käntädharämå tatayä pariväïchitäni | çré -rüpa-maïjarikayä ca vaneçayä ca bhakñ yäëi täni bubhuje pariveçitäni ||138|| tatra nändé -kundavallyäù sakhé bhir narma-vistå tiù | älé väsäm abhüt sagdhi-sukhasya pariveçikä ||139|| athäcamyäyayuù sarväù çré -padma-mandiräntaram | talpe rädhä sakhé -päliù paritaù samupäviçat ||140|| tämbüla-carvitaà täbhyaù çré -hares tulasé dadau | nändé mukhyai dhaniñ ö häyai kundavallyai ca vé ö ikäù ||141|| tataù sä tulasé rüpa-maïjaré ca vaneçvaré | bhakñ yäëy urvaritäny äduù sevikälé -cayaiù samam ||142|| täsu bhuktvä gatäsv atra sakhyas tat-pürva-kuö ö ime | nirgatya suñ upuù sarvä nändé mukhy-ädayaç ca täù ||143|| tataù çré -rädhikä täbhyo dadau tämbüla-carvitam | vå ndäyai vé ö ikäà sä ca täm adanté bahir yayau ||144|| kå ñ ëaù käntäà täà samäkå ñ ya hré ëäà häsaà häsaà yatnataù svänanäbjät | tämbülé yaà carvitaà tan-mukhäbje nyasyan hå ñ yan çäyayämäsa pärçve ||145|| çré -rüpa-maïjaré -mukhya-sakhé bhir vé janädibhiù | sevitau tau kñ aëaà tatra nidrä-sukham aväpatuù ||146||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargaù païcadaçäbhidho’yam agaman madhyähna-lé läm anu ||o||

||15||

--o)0(o--

Page 162: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

+++

(16)

ñoòaçaù sargaù

atha kñ aëät tau pratilabdha-bodhäv utthäya talpopari sanniviñ ö au | pürvaà prabuddhäù prasamé kñ ya sakhyo yayuù sakhé bhyäà saha tat-samé pam ||1|| vå ndäpy äyät sva-çiñ yau sä bälau vidyä-viçäradau | kalokti-maïjuväk-saàjïau gå hé tvä särikä-çukau ||2|| tatas tau paö hato namrau jaya vå ndävaneçvara | jaya vå ndävaneçäni jayatälyaù prasé data ||3|| rädhä-då g-iìgitäbhijïä vå ndä vijïä samädiçat | paö heti ké raà ké ro'pi papäö hänandayan sabhäm ||4|| guëaiù svair hé nä me yadapi kavitä nätimadhurä satäà svädyäthäpy acyuta-guëa-yutatvena bhavitä | ayaù-çastré spå ñ ö ä må gayu-gå ha-gä sparça-maëinä suvarëatvaà präptä bhavati mahatäà bhüñ aëa-kå te ||5|| (då ñ ö äntaù) cakrärdhenu-yaväñ ö a-koëa-kalasaiç chatra-trikoëämbaraiç cäpa-svastika-vajra-goñ pada-darair mé nordhvarekhäìkuçaiù | ambhoja-dhvaja-pakva-jämbava-phalaiù sal-lakñ aëair aìkitaaà jé yät çré -puruñ ottamatva-gamakaiù çré -kå ñ ëa-päda-dvayam ||6 || (svabhävoktiù) çré -kå ñ ëäìghri-yugaà sakå c chruti-gataà sarvänya-tå ñ ëä-haraà dhyätaà yad vipadäà vilopa-nipuëaà sat-sampadäà däyakam | då ñ ö aà cärutayä camat-kå ti-padaà sarvendriyählädakaà på ñ ö aà yat-klama-hantå -nivå ti-karaà tan me kriyät käìkñ itam ||7||

(udätta-svabhävokté ) saubhägyänäà sad-rucäà sad-guëänäà sampatté näà präkå täpräkå tänäm | lé lägäraà dätå ca dhyäta-mätraà sarvasvaà naù kå ñ ëa-pädäbjam astu ||8|| (udätta-svabhävokté ) yasyopäsanayäpta-çakti-lavataç cintämaëitvaà çiläù käçcit käma-gavé tvam etya dhavaläù käçcic ca kalpägatäm | kecid bhümi-ruhä babhüvur akhiläbhé ñ ö a-pradäù präëinäà tac chré -kå ñ ëa-padäravinda-yugalaà ko näçrayet sva-pradam ||9||

(pada-gata-kävya-liìgam) parimala-väsita-bhuvanaà sva-rasämodita-rasajïa-rolambam | giridhara-pädämbhojaà kaù khalu rasikaù samé hite hätum ||10||

Page 163: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

lavaëima-madhu-pürëaà sväìguli-çreëi-parëaà yuvati-nayana-bhå ìga-vyüha-pé taà suçé tam | nakhara-nikara-rociù keçaraà saurabhormé - parimalita-dig-antaà kå ñ ëa-pädäbjam é òe ||11|| (rüpakam) païcendriyählädi-guëair mahattamai raktotpaläbjäni vadänyatädibhiù | kalpa-drumäëäà jitavac ca pallavän kenopameyaà caraëämbujaà hareù ||12|| (vyatirekaù) nakha-çitiruci-gaìgä kå ñ ëa-päda-prayäge tad-upari çiti-rocir bhänujä saìgatäsé t | aruëa-kiraëa-dhärä dhätå -kanyäpy adhastäl lasati nikhila-sarväbhé ñ ö a-deyaà triveëé ||13|| (rüpakotprekñ e) apürvaù kaàsäreç caraëa-yugalasyaiñ a mahimä yad äçritya dhväntaà sva-kadana-kå te präpta-maraëam | niyuddhe'dhaù kå tvopari lasati yad vé kñ ya sabhayäd vapur vyühaà kurvann amalam uòupo'py äçrayad idam ||14||

(prathamätiçayokty-utprekñ e) kaloktiù sä tataù säré vå ndayä preritä då çä | rasajïäà väsitäà cakre kå ñ ëa-pädäbja-varëanaiù ||15|| caëòäàçoù pluñ ö a-varñ märuëa iha kiraëaiù kå ñ ëapädäbja-yugmaà çé tacchäyaà praviñ ö o'tyaruëam idam abhüd vyäptam asyäruëimnä | utprekñ eyaà kavé näà mama tu matam idaà kå ñ ëa-rägätiraktaà rädhä-cittaà mamaiväspadam idam iti tad vyaçnuta svasya dhämnä ||16||(utprekñ ä) lé läravindam aravinda-då çäà karäbje kaìkelli-pallavam uroja-suvarna-kumbhe | raktotpalaà yad iha hå t-sarasé dam é òe pädäravindam aravinda-vilocanasya ||17|| (mälä-rüpakam) candrendé vara-candanendu-naladäcché taà lasat-saurabhaà rädhäyäù stana-saìga-lolupatamaà tat-päëi-saàlälitam | tac-chré -kuìkuma-carcitaà sulalitaà çobhäli-lé läspadaà tac-chré -kå ñ ëa-padämbujaà bhavatu naù saàvähané yaà sadä ||18||

(udätta-svabhävokté ) sabhya-karëau sudhä-pürëau racayan rädhayeritaù | sa-särikaù çuko'nyäni kå ñ ëasyäìgäny avarëayat ||19|| gulphau bakärer lasato'ticikkaëau lävaëya-bhaìgocchalitau suvartulau | kalinda-kanyä-tanu-vé ci-nirjharäd arddhoditendé vara-korakäv iva ||20|| (utprekñ ä) lävaëya-dhanya-madhu-pürëa-tamäla-navya-

Page 164: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

parëäti-citra-puö ike ghuö ike muräreù | älihya netra-rasanä-çikhayä sakå d ye mattä vighürëati sadä lalanälir ärät ||21|| (rüpakänumäne) çré mat-padämbuja-yugopari-pütanärer nihnutya gulpha-yugalasya miñ eëa dhäträ | çré -rädhikä-nayana-ké ra-yugasya puñ ö yai manye nyadhäyi kara-marda-phale supakve ||22|| babhau hareù çré -ghuö ikä-yugaà tat suçliñ ö a-pärçvaà yad aväpa çaçvat | rädhä-manovå tti-kumärikäleù kumärayantyä laghu-kandukatvam ||23|| (rüpakotprekñ e) gokula-kula-yuvaté näà dhairyodbhaö a-vinañ ö aye'sty atanoù | hari-jaìghä-yuga dambhäl laghu-parigha-yugaà tamäla-särasya ||24|| (rüpakäpahnuté ) marakata-maëi-rambhä-stambha-sambhedi-dhäträ bhuvana-bhavana-müla-stambhatäà lambhitaà yat | yuvati-nicaya-cetaù pé lu-né läçma-ké laà praëayatu hari-jaìghä-yugmam aìgho vighätam ||25|| (vyatireka-rüpake) dé vyato lavaëimämå ta-bhaìge cäru-haàsaka-kalä-lalitänte | deha-känti-yamunä-laghu-dhärä sannibhe muraripoù praså te te ||26|| (vyatireka-rüpake) saundarya-sauñ ö hava-vilokanataù pralubdhe jaìghe mitho militum asya samutsuke ye | te veëu-vädana-kå te sthiratäìgate'smin labdhäntare'nu parirabhya harau ciraà staù ||27|| (utprekñ ä) mädhurya-lakñ myä ruciräsana-dvayaà lävaëya-vallyä guru-parva-yugmakam | çobhä-çriyo'laìkå ti-peö ikä-yugaà jänu-dvayaà bhäti manoharaà hareù ||28|| (mälä-rüpakam) ramyorü-parva-dvayam adbhutaà harer mähendrané laà laghu sampuö a-dvayam | asaìkhya-go-saìkhya-kuläìganä-tates te citta-cintämaëayo'tra mänti yat ||29|| (rüpakädhikänumänäni) prasäraëe yad baliman nikuïcane çré -pädayor nirvalitaà sumäàsalam | çré -rädhikä-çré -kara-lälitaà hares taj-jänu-yugmaà ruciraà çriye'stu naù ||30|| (svabhävoktiù)

Page 165: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

uru-dvayaà suvalitaà lalitaà bakäreù

jambhäri-ratna-ghaö itaà kim ajäëòa-çälä

läna-dvayaà na tad idaà hari-sakthi-yugmam ||32|| (niçcayänta-sandehaù)

mattebha-hasta-mada-mardana-märdave ye |

pé naà sucikvaëam adhaù-krama-kärçya-yuktam | kandarpa-vå nda-vara-nartaka-läsya-raìgaà lävaëya-keli-sadanaà hå di naç cakästu ||31|| (rüpaka-svabhävokté )

stambha-dvayam kim atanor makha-yüpa-yugmam | kià vedam asti lalanä-hå dayebha-bändhä-

üru-cchaläc chroëi-varäïjanocca- sthalé -bhavädho-mukha-né la-rambhe | ete harer ye lalanäkñ i-ké ra- puñ ö yai sva-mädhurya-phalair alaà staù ||33|| (rüpakäpahnuté ) rambhäli-garva-bhara-däraëa-sanniveçe

çré -rädhikä-karabha-santata-sevyamäne kenopamäntu kavayo hari-sakthiné te ||34|| (vyatirekaù) visté rëa-pé nam atisundara-sanniveçaà räsa-sthalaà sarati käma-naö ärbudänäm | äbhé ra-dhé ra-ramaëé -kamané ya-çobhaà çré -çroëé -maëòalam alaà vilasaty aghäreù ||35|| (rüpakam) katé ra-bimbam lasad-ürdhva- käya-tamäla-né läçma-kå täla-bälam | kå ñ ëasya lävaëya-jaläli-khelat- käïcé -marälé -valitaà vibhäti ||36|| (rüpakam) kå ñ ëäìga-siàhäsana-santatopa- viñ ö asya rädhä-hå dayasya räjïaù | dhäträ kå taà çroëi-miñ ät sukhäptyai né läàçuka-sthüla-vidhüpadhänam ||37|| (rüpakäpahnuty-utprekñ äù) ye gopikä-då k-çapharäli-kelaye lävaëya-vanyämå ta-pürëa-palvale | ye rädhikä-citta-må gendra-kandare te sundare naumi hareù kakundare ||38|| (rüpakam) adhas-té ryag-rekhä-sarid upari sä näbhi-sarasi tayor madhye vastir dhruvam agharipor asti pulinam | sadä räsa-kré òäà yad iha nija-vå tty-adbhuta-naö é - cayaiù çré -rädhäyä hå daya-naö aräjaù praëayati ||39|| (rüpakänumänotprekñ äù) çré -vasti-romävali-näbhi-dambhän nipäna-sad-rajju-sudhoda-küpän |

Page 166: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tå ñ ärta-gopé -gaëa-gogaëänäà pänäya dhätäså jad acyutäìge ||40|| (rüpakänumänäpahnuty-utprekñ äù) gopé -mano-dhänya-cayänya-väsanä tuñ äpahärottara-saàskå tau vidhiù | né lopalolükhalatäà ninäya yat kå ñ ëävalagnaà hå di ye cakästu tat ||41|| (rüpakam) kå ñ ëävalagnasya miñ äd umäpater vispardhayärädhanayärdite muhuù | pürväpara-sthüla-vibhäga-saàyuto dhäträ vité rëo òamaruù smaräya kim ||42|| (utprekñ äpahnuté ) harer vakñ aù-kakudmatyo visargam antarä-sthitam | madhya-dambhä-dvayor navyaà jaihvä-müläkñ araà vyadhät ||43|| (utprekñ ä) då ñ ö yä bakärer avalagna-sauñ ö havaà nijävalagnasya kuké rti-çaìkayä | durgäsu durgä janakasya bhü-bhå to daré ñ u päré ndra-gaëä vililyire ||44|| (utprekñ ä) lävaëya-vanyä-bhrama-bhaìga-pürëe baké ripor näbhi-hrade gabhé re | tå ñ ärta-gopé -hå dayebha-päli- magnaiva nonmajjati sä kadäpi ||45|| (rüpakotprekñ e) çré -kå ñ ëa-vigraha-tamäla-sura-drume'smin çobhä-maranda-bhå ta-näbhi-sukoö aro'sti | lobhäd vadhü-då g-alipälir iha praviñ ö ä yat sä punar nahi nireti rase nimagnä ||46|| (rüpakänumäne) viñ ëor gaìgäjani bali-nutän né cagä'gre'ìghri-padmät tan mätsaryät trivali-mahitäd ürdhvagä näbhi-padmät | çaureù kå ñ ëä'jani tanuruhäli-cchalät paçyatäà yä tasmin pré tià janayati paräà väsanäà saàvidhüya ||47||

(apahnuty-utprekñ ä-vyatirekäù) näbhé -bilät sämi samutthitä harer yä bhäti romävali kå ñ ëa-pannagé | svaà paçyatäà sükñ matamäpy ahar niçaà cittänilän saàculuké karoti sä ||48|| (rüpakam) lavaëima-madhu pé tvä näbhi-padmän murärer vraja-yuvati-janänäà netra-bhå ìgärbhakäliù | udara-nalina-patre yä papätoccalanté tanuruha-tati-dambhät saiva çete pramattä ||49|| (rüpakäpahnuté ) jita-caladala-né lämbhojiné parëa-jälaà

Page 167: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

madhurima-hå ta-paçyal-loka-neträli-mälam | tilakitam iva loma-çreëi-kälé yakena tribhuvana-jaya-lakñ myä bhäti govinda-tundam ||50|| (vyatireka-rüpakotprekñ äù) kastürikä-lipta-tamäla-navya- daloñ ma-hå t-saurabha-märdaväbham | atundilaà tundilitäkhiläkñ i- bhå ìgäli dé vyaty udaraà bakäreù ||51|| (vyatireka-rüpakotprekñ äù) hå dy ucchalat-tanuruha-cchala-niùså ta- çré -näbhi-hradänupatitädi-rasa-praväham | alpocca-pärçva-yugalaà dara-nimna-madhyaà madhye mano mama harer udaraà cakästu ||52||

(apahnuty-utprekñ ä-svabhävoktayaù) rädhä-citta-maräla-då k-çapharikä-çaçvad-viläsäspadam käïcé -särasa-päli-nisvani-taö aà lomäli-çaibälakam | lävaëyämå ta-püritaà trivalikä sükñ mormi-vibhräjitaà çré -näbhé -nalinaà lasaty agharipoù çré -tunda-sat-palvalam ||53|| (rüpakam) çré -rädhikä-pärçva-matallikä-yuga- sva-preyasé -sparça-samutsukau sadä | çré -pärçva-san-nägara-tallajau hareù suvartulau snigdha-må dü viräjataù ||54|| (rüpaka-svabhävokté ) rekhä-svarüpa-ramayäçrita-väma-bhägaà çré vatsa-sac-chavi-viräjita-dakñ iëäàçam | kaëö ha-stha-kaustubha-gabhasti-viräjamänaà çaçvad-viläsa-lalitaà vana-mälikäyäù ||55|| çré -ballavé -hå daya-dohada-bhäjanaà çré -rädhä-mano-nå pa-harinmaëi-siàha-pé ö ham | trailokya-yauvata-manohara-mädhuré kaà vakñ aù-sthalaà suvipulaà vilasaty aghäreù ||56|| (yugmakam, rüpaka-svabhävokté ) muktävalé -suradhuné -tanu-romaräjé - bhäsvatsutä-tarala-känti-sarasvaté näm | saìgena maìgala-karaà trijagaj-janänäà kå ñ ëasya naumi tam uraù-sthala-té rtha-räjam ||57|| (rüpakam) doù-stambha-yugmam anukänti-baö é -nibaddhä vakñ aù-sthalé -lavaëimocchalitä muräreù | açränta-dolana-vihäri-raté ça-yünor doleva jiñ ëu-maëi-saìghaö itä vibhäti ||58|| (rüpakotprekñ e) vakñ o harer madana-çäkunikasya manye gopäìganä-nayana-khaïjana-bandhanäya | çré vatsa-kuëòalikayänvitam aìka-ké la- lävaëya-jäla-vitati-sthalatäà prapede ||59|| (rüpakotprekñ e)

Page 168: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vakñ aç chalät sulaghu-ké laka-yuk-stanäkhya- çré -cakrikä-khacita-pärçva-yugaà bakäreù | çré -rädhikä-yuvati-ratna-viräji-cetaù koñ älayasya hari-ratna-kapäö am asti ||60|| (rüpakäpahnuty-utprekñ e) gopälikä-hå daya-väïchita-pürtaye çré - täpiïcha-kalpa-taru-sundara-kandalau yau | sädhvé tva-garva-çaça-ghäta-kå te saté näà täpiïcha-sära-parighau smara-lubdhakasya ||61|| (rüpakam) gopäìganä-hå daya-taëòula-kaëòanäya mähendrané la-muñ alau kuçalärgale yau | rädhädhi-hå n-nilaya-vatsa-kapäö ikäyäù rädhädi-citta-çuka-païjara-daëòike ca ||62|| (mälä-rüpakam) pé näyatau lavaëimocchalitau suvå ttau padmädi-viçva-ramaëé -kamané ya-çobhau | pé na-stané -hå daya-dohada-bhäjanaà tau çré mad-bhujau manasi me sphuratäm aghäreù ||63||

(sandänatikam, rüpaka-svabhävokté )

taruëima-madhuphulla-çré -hares tanv-araëye madhurima-madanäkhyau kià praviñ ö au madebhau | subhuja-yugala-çuëòä-päëi-sat-puñ karäbhyäà niravadhi-caratas tau jänu-ruk-pallaväni ||64|| (rüpakänumänotprekñ äù) çré -kå ñ ëa-dor-yugma-miñ eëa vedhasä tan-mädhuré -dolikayä samanvitau | ramädi-yoñ in-mati-dolanäya kià stambhau vicitrau hari-ratnajau kå tau ||65|| (rüpakäpahnuty-utprekñ äù) smara-nå pa-kå ta-gopé -dhairya-näçäbhicära- kratu-harimaëi-yüpau dor-miñ ät kå ñ ëa-dehe | lasata iha kavé näà kävyam etan mataà me praëaya-çuci-rasäbdher nirgatau sat-pravähau ||66|| (utprekñ ä-rüpakäpahnutayaù) çaìkhordhendu-yaväìkuçair ari-gadäc chatra-dhvaja-svastikair yüpäbjäsi-halair dhanuù-parighakaiù çré -vå kñ a-mé neñ ubhiù | nandyävarta-cayais tathäìguli-gatair etair nijair lakñ aëair bhätaù çré -puruñ ottamatva-gamakaiù päëé harer aìkitau ||67 || (svabhävoktiù) hastau svabhäva-må duläv api karkaçau tau çaurer mahä-puruñ a-lakñ matayocur eke | tan nämå taà yadi tadä kamaö hé -kaö hora gopé -stanäniça-vimardanam atra hetuù ||68|| (kävyaliìgotprekñ e) anaìga-çara-jarjjara-vraja-navé na-rämäli-hå d-

Page 169: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

viçalya-karaëauñ adhi-prathama-pallavau santamau | rasocchalita-rädhikorasija-hema-kumbha-dvayé - vibhüñ aëa-navämbuje vraja-vidhoù karau dé vyataù ||69|| (rüpakam) çré -kämäìkuça-té kñ ëa-çuddha-mukuö aiù pürëendu-san-maëòalaiù çliñ ö änyonya-milad-dalävali-çiraù-paçcäd-vibhäge kvacit | abje ced abhaviñ yatäà vikasita-çyämämbujäntargate çré -päëyor upamäà tadätra kavayo'däsyann amübhyäà hareù ||70||

(tå té yätiçayoktiù) vå ñ abha-kakuda-nindi-skandhayos tuìgatäà sat-puruñ a-varatayaivety ähur eke bakäreù | mama tu matam idaà çré -rädhikä-dor-må ëälé satata-milana-modotphullataivätra hetuù ||71|| (kävyaliìga-rüpake) aàsau harer ullasataù samunnatau manye lasat-kaustubha-kaëö ha-mädhuré m | drañ ö uà sadodgré vikayotsukena täà pärçva-dvayenonnamitau sva-mastakau ||72|| (utprekñ ä) ürdhve suvistå tam adhaù krama-kärçya-yuktaà mädhurya-bhümi-bhuja äsanam aindrané lam | lävaëya-püra-vahanäd dara-nimna-madhyam iñ ö aà då çäà må gadå çäà hari-på ñ ö ham é òe ||73|| (svabhävokti-rüpakotprekñ äù) susthüla-müläd dara-kärçya-maïjulä sva-mädhuré -siàha-çirodhi-darpa-hå t | çré -keça-jüö asya viläsa-khaö ö ikä suvartulä bhäti mukunda-kandharä ||74|| (svabhävokti-rüpaka-vyatirekäù) pika-tata-çuñ irälé -näda-nindi-svarormis tri-bhuvana-jana-netränandi-rekhä-traya-çré ù | nava-nava-nija-käntyä bhüñ ita-çré -maëé ndro vilasati baka-çatroù kaëö ha-né läçma-kambuù ||75|| (rüpakam) kaëö ho harer lasati kaustubha-räja-haàs- lé lämå täkñ aya-saraù satataà yato'smät | lävaëya-narma-kavitä vara-gäna-sampad divyäpagäù pratidiçaà kila niùsaranti ||76|| (rüpakänumäne) näsä-hanv-adharoñ ö ha-gaëòa-cibuka-çroträdi-divyad-dalaà çré -dantävali-keçaraà smita-madhu-bhräjy-ullasat-saurabham | çré -netra-dvaya-khaïjanaà bhramarikair bhrü-bhå ìgikäly-ävå taà çré -jihvädbhuta-karëikaà vijayate çré -kå ñ ëa-vakträmbujam ||77|| (rüpakam) agharipu-mukha-räkä-näyako niñ kalaìkaù samajani nija-lakñ ma-nyasya gopé -kule kim | iti tu kukavi-väkyaà man-mataà çå ëv akärñ é t sahaja-vimala eñ a sväçritaà tat-sva-tulyam ||78|| (utprekñ ä-rüpake)

Page 170: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

bandhüke mukurau sukunda-kalikä-pälyo naö at-khaïjanäv ardhenduà tila-puñ pakaà smara-dhanur loläli-mäläm api | pürëendau yadi tat-kalaìkam udapäsyaitäny adhäsyad vidhiù çré -kå ñ ëasya kavé çvarä mukham upämäsyäàs tadaivämunä ||79|| (tå té yätiçayoktiù) bälye jananyäìguli-lälane yad- aìguñ ö ha-saìgäd dara-nimna-madhyam | adho'ìguli-dvandva-kå tonnateç ca svalponnatägräàçam ameya-çobham ||80|| né lotpalasyodayad-indu-känti- phullaika-paurasya dalopamardi | lävaëya-vanyocchalitaà manojïaà tac-chré -hareù çré -cibukaà cakästi ||81||

(kävyaliìga-svabhävokty-utprekñ ä-vyatirekäù) çravaëa-cibuka-müla-sparçi sat-sanniveçaà jana-nayana-vihaìgäkarñ i mädhurya-jälam | vilasati hanu-yugmaà çré -hareù stoka-dé rghaà pravitata-mukha-bimbasyänukülya-pravé ëam ||82|| (svabhävokti-rüpake) sväkära-märdava-vinirjita-çañ kulé kaà säìgäti-citra-ghaö anäjita-viñ ö aräbham | své yäàçu-jäla-gilitäkhila-loka-netra- cittollasan-makara-kuëòala-maëòala-çré ù ||83|| (vyatirekaù) çré -karëa-bhüñ aëa-bharäd dara-dé rgha-randhraà viçväìganä-nayana-mé na-manoja-jälam | gopé -mano-hariëa-bandhana-vägurä yat çré -rädhikä-nayana-khaïjana-bandha-päçaù ||84|| (mälä-rüpaka-svabhävokté ) gändharvikä-saparihäsa-sagarva-nindä khaïjad-vaco'må ta-rasäyana-päna-lolam | çoëäntaraà suruciraà sama-sanniveçaà tan me hå di sphuratu mädhava-karëa-yugmam ||85|| (sandänitakam, svabhävoktiù) kå ñ ëasya pürëa-vidhu-maëòala-sanniveçaà rädhädharämå ta-rasäyana-seka-puñ ö am | gaëòa-dvayaà makara-kuëòala-nå tya-raìgaà bhäté ndrané la-maëi-darpaëa-darpa-häri ||86|| (vyatireka-rüpaka-svabhävoktayaù) paryucchalan-madhurimämå ta-nimnagäyä ävarta-garta-nibha-så kva-yugätiramyam | çré -känta-danta-visarat-kiraëäbhiñ iktaà dugdhäbhidhauta-nava-pallava-nindi-rociù ||87|| (rüpakopamäne) oñ ö hopari çvasana-nirgamanälpa-nimnaà bandhüka-jic-chavi-darocchvasitoñ ö ha-madhyam |

Page 171: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çré -çyämimäruëimayor milana-pradeçe stokonnatäyata manohara-sé ma-çobham ||88|| (svabhävokty-utprekñ e) bimbäti-maïjv-adhara-madhyagatälpa-rekhaà svaà paçyatäm itara-räga-hara-svabhävam | çaçvan-nijämå ta-suväsita-maïju-vaàçé - sükñ mäyata-dhvanibhir ähå ta-viçva-cittam ||89|| (svabhävokti-vyatirekau) sarvasva-ratna-piö ako vraja-sundaré ëäà jé vätu-sé dhu-cañ akaà vå ñ abhänujäyäù | tac-chré -lasad-daçana-lakñ aëa-lakñ itaà çré - kå ñ ëädharauñ ö ham aniçaà hå di me cakästu ||90|| (rüpaka-svabhävokté ) sväkära-sauñ ö hava-vinindita-kunda-vå nda- sat-korakän çikhara-hé raka-mauktikänäm | çobhäbhimäna-bhara-khaëòana-känti-leçän väma-bhruväm adhara-bimba-çukäyamänän ||91|| (luptopamä) jätyaiva paktrima-sudäòima-bé ja-maïjün çaçvat-priyädhara-rasäsvädanena çoëän | käntauñ ö ha-çoëa-maëi-bhedana-käma-ö aìkän çré man-mukunda-daçanän subhagäù smaranti ||92|| (yugmakam, rüpakotprekñ e) jé yän nija-praëayi-vå nda-manas-tamo-ghné çré -rädhikä praëaya-sägaram edhayanté | ätma-prasäda-kaëikokñ ita-viçva-lokä gopé -priyänana-vidhoù smita-kaumudé sä ||93|| (rüpakam) padmädi-divya-ramaëé -kamané ya-gandhaà gopäìganä-nayana-bhå ìga-nipé yamänam | kå ñ ëasya veëu-ninädärpita-mädhuré kam äsyämbuja-smita-marandam ahaà smarämi ||94|| (rüpakam) nänä-rasäòhya-kavitä-maëi-janma-bhümir açränta-ñ aò-vidha-rasäsvädana-pravé ëä | viçväya viçva-rasadäpi hare rasajïä rädhädharämå ta-rasäsvädanäd yathärthä ||95|| (rüpaka-kävyaliìge) antaù-prema-ghå ta-smitottama-madhu-narmaikñ avaiù saàyutä çabdarthobhaya-çakti-sücita-rasädé ndullasat-saurabhä | äbhé ré -madanärka-täpa-çamané viçvaika-santarpané sä jé yäd amå täbdhi-darpa-damané väëé rasälä hareù ||96|| (rüpaka-vyatirekau) arväì-mukhendra-maëi-så ñ ö a-tila-prasüna- käntiù smaräçuga-viçeñ a ivendrané laù | né läçma-kÿ pta-çuka-caïcu-vinindi-rociù çré -näsikocca-çikharä vilasaty aghäreù ||97|| (vyatirekotprekñ e)

Page 172: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

lolendu-känta-maëi-golaka-baddha-caïcad- indräçma-golaka-samäna-kané nike ye | antar-bhramad-bhramara-phulla-sitäbja-koñ a- saubhägya-garva-bhara-khaëòana-paëòite ca ||98|| (upamä-vyatirekau) pränte'ruëimnä paritaù sitimnä madhye'sitimnä ca yute vilole | çobhä-çriyaù kundaka-golake te sucitrite çré -vidhi-käruëä kim ||99|| (svabhävokty-utprekñ e) lävaëya-sära-samudäya-sudhätivarñ aiù käruëya-sära-nicayämå ta-nirjharoghaiù | kandarpa-bhäva-visarämå ta-vanyayä ca samplävya sarva-jagad ullasaté samantät ||100|| (rüpakodätte) atyäyate suvipule maså ëe suçoëe susnigdha-pé na-ghana-caïcala-pakñ ma-ramye | täruëya-sära-mada-ghürëana-manthare ca netre harer mama hå di sphuratäà sadä te ||101||

(caturbhiù rüpakam, svabhävoktiù) sädhvé -sva-dharma-då òha-varma-vibheda- dakñ a-kämeñ u-té kñ ëa-kaö hinä vilasanty aghäreù | svapne'pi durlabha-samasta-daridra-goñ ö hé väïchäbhipüraëa-vadänya-varä kaö äkñ äù ||102|| (rüpakam) yä viçva-yauvata-vilola-manaù-kurangän ävidhya ghürëayati nartana-märgaëaiù svaiù | sä bhrülatä muraripoù kuö iläpi ké rtyä kandarpa-puñ pa-tå ëatäà tå ëatäà ninäya ||103|| (rüpaka-vyatirekau) kià käliyena haraye sva-sutä viså ñ ö ä tenärpitä bhruvi hriyäpa tad-ätmatäà yä | säpatnyato vrajavadhü-hå dayäni sarpé då ñ ö vaiva sä vitanute'tra vimürcchitäni ||104|| (utprekñ ä) cillé -latälaka-varüthaka-ramya-pärçvaà kå ñ ëäñ ö amé -çaçi-nibhaà giri-dhätu-citram | rädhä-mano-hariëa-bandhana-käma-yantra- käçmé ra-cäru-tilakaà hari-bhälam é òe ||105|| (svabhävokti-rüpakänumänäni) alaka-madhupa-mälä-çré la-bhälopariñ ö äd vilasati lalitä yä ballavé -vallabhasya | nayana-çaphara-bandhe jälatäm aìganänäm alabhata kila seyaà käma-kaivartakasya ||106|| (rüpakotprekñ e) çlaghyäyato bhramara-gaïjana-cikkaëäbhaù sükñ maù sukuïcitataro'tighanaù samagraù |

Page 173: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kastürikä-yuga-sitotpala-gandha-hå dyaù käma-dhvajäsita-sucämara-cäru-çobhaù ||107|| (svabhävokti-vyatirekopamäù) cüòä-dviphälaka-varärdhaka-jüö a-veëé jüö ädi-käla-kå ta-bandha-viçeñ a-ramyaù | yo hå t-sudhä-ruci-kuraìgati-rädhikäyäç citte sa naù sphuratu keçava-keça-päçaù ||108|| (rüpakopamä-svabhävoktyaù) apära-mädhurya-sudhärëaväni nänäìga-bhüñ äcaya-bhüñ aëäni | jagad-då g-äsecanakäni çaurer varëyäni näìgäni sahasra-vaktraiù ||109|| (svabhävokti-rüpakäkñ epäù) ité rayitvä virate çukeçe sa-särike gadgada-ruddha-kaëö he | tad-väk-sudhämbhodhi-nimagna-cittä kñ aëaà sabhä sä stimitä tadäsé t ||110||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargaù ñ oòaça eñ aù sämpratam agän madhyähna-lé läm anu ||o||

||16||

—o)0(o—

Page 174: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(17)

saptadaçaù sargaù çré -rädhayä preritayätha vå ndayä saàlälitaù svästhyam upägataù çukaù | diñ ö aç ca kå ñ ëasya guëänuvarëane sasärikaù präha sabhäà sa nandayan ||1|| kavibhir anavagähyaà taà mahadbhir varäko'py aham ajita-guëäbdhià jihvayä leòhum é he | yadapi phalam abhedyaà läìgalé yaà supakvaà spå çati tadapi caïcvä tan muhur lubdha-ké raù ||2|| (nidarçanä) ihäniné ñ ämi kareëa bhäskaraà mürdhnä bibhitsämi sumeru-parvatam | dorbhyäà tité rñ ämi mahärëavo yato guëän vivakñ yämi harer apatrapaù ||3|| (mälé -nidarçanä) yä yä jätä hari-guëa-lava-sparça-pütä rasajïä sä sä jätu spå çati nitaräà kväpi värtäà tad anyäm | mäkandé ya-prathama-mukuläsväda-puñ ö äny apuñ ö a çreëé yä sä rasayati kathaà kuö malaà paicumardam ||4|| (då ñ ö äntaù) yad uktaà gargeëa vraja-pati-puras te'sya hi çiçor guëais tais taiù sämyaà labhata iha näräyaëa iti | guëänäm änantyaà parama-çubhatä gokula-vidhor mahattvaà gämbhé ryädikam api ca tenaiva kathitam ||5|| (udätta-svabhävokté ) sva bhakte vätsalya praëaya vaçatäder guëatater anantatvät saìkhyä danuja jayino naiva ghaö ate | bahutvät pälyänäm aniçam uruvå tteù samudayäd ihäpyekaikasyäpi hi bhavati samyaì nagaëanam ||6|| (udätta-svabhävokté ) rüpaà bhüñ aëa bhüñ aëaà navavayaù kaiçora madhya sthitaà vé ryaà kandükitädri çilam amalaà lé lä jagan mohiné | audäryaà sva samarpaëävadhi dayä yasyäkhila plävikä ké rtir viçva viçodhiné katham asau kå ñ ëo'stu varëya kñ itau ||7|| (udätta-svabhävokté ) tat kaiçoraà sa ca guëacayaù sä ca gopäìganäliù sä veça-çré ù sa ca madhurimä sä ca kandarpa-lé lä | sä vaidagdhé sa ca çuci-rasaù sä ca cäpalya-lakñ mé r aìgé käräd ajani saphalä çré la-gopendra-sünoù ||8|| (dé paka-tulya-yogite) çré -kå ñ ëasyäkhiläìgän må gamada-rasa-saàlipta-né lotpalänäà kakñ a-bhrü-çroëi-keçäd aguru-rasa-lasat-pärijätotpalänäm | çré -näsä-näbhi-vakträt kara-pada-nayanäc cendu-liptämbujänäà

Page 175: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sat-saurabhyämå tormiù prasarati jagad äplävayanté samantät ||9|| (svabhävoktiù) guëä hi gopé -tati-häriëyo hareù

vaàçé -svanair gopa-vadhü-gaëähå tiù

babhau vrajeçorasi yä murärer

yathä tanor antar aloki mäträ

gopé -tatiù prema-pariplutäçayä | premä harer indriya-citta-härako hariç ca tasyä vaçatäm upägataù ||10|| (ekävalé )

gopé -hå te räsa-mahä-mahotsavaù | räsotsaväd vyaïjita-pürtir é çitus tat-pürtito'bhüt sukha-sambhå taà jagat ||11|| (käraëa-mälä)

né lotpalälé -dala-mälikeva | tanau mamus tatra kathaà guëäs te sahasra-vaktreëa sadäpy agaëyäù ||12|| (äçrayädhike'dhikam)

viçvaà kare'driù kamalatva äpa | çré -rädhikäsyämbuja-darçanotthä mudo mamus tä na harer batäsyäm ||13|| (äçritädhike'dhikam) lävaëya-vanyotsalile'gha-vidviñ o rädhätma-mürtià pratibimbitäà hå di | då ñ ö väìganäà svaà pratikurvaté à paräà niçcitya roñ äd vimukhé sma vepy ate ||14|| (bhräntimän) çré -rädhayänanyasamordhvayähå taà mano harer dhävati näparäìganäm | sarojiné san madhulampaö aù sadä vallé à paräm icchati kià madhuvrataù ||15|| (prativastüpamä) uñ ëo raviù çé tala eva candraù sarvaàsaha bhüç capalaù samé raù | sädhuù sudhé ro'mbunidhir gabhé raù svabhävataù premavaço hi kå ñ ëaù ||16|| (mälä-prativastüpamä) gambhé ro'tisthir amatir ativré òito nirvikäré yaù kå ñ ëas te subala savayäù sämprataà paçya so'yam | çré -rädhäyäù sama-sa-vayasaù çré -mukhäloka-jätair bhävair lolaù smara-vivaça-dhé ù sambhramäd bambhramé ti ||17|| (parikaraù) ramädikänäà dhå ti-dharma-baddhaà mano hå taà kå ñ ëa-guëaiù sudürät | daçeyam äsäm api cet tadaitä vrajäìganäù käù praëayärdra-cittäù ||18|| (arthäpattiù) prasvedotpulakädarokty-amå ta-sat-saurabhya-manda-smitaiù

Page 176: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

pädyärghyäcamané ya-gandha-kusumäny äjahrur ärädhane | kå ñ ëasya vraja-subhruvas tv iha paré rambhädi-lé lämå taà naivedyaà ca tadä sudhädhara-rasas tämbülam äsäm abhüt ||19|| (pariëämaù) vadänyeças tå ñ ëä-nicaya-cita-cittaiù karuëa-räö vipannaiù kandarpo yuvati-nikarair må tyur aribhiù | adhé çaù sad-bhaktaiù sahaja-nija-bandhur vraja-janaiù praté taù kå ñ ëo'säv iti vividha-lokair bahu-vidhaù ||20|| (ullekhaù) säàmukhyät çvapaco dvijo'sti vimukhaç ced yasya vipra'ntyajo yat premäpy amå täyate praëayinäà hré kälaküö ann api | ké rtiù kå ñ ëa-rucé n karoti viñ adé kurvaty açeñ än janän indur yad virahe'gnir agnir amå taà kå ñ ëäya tasmai namaù ||21||

(jäti-kriyä-guëa-dravyäëäà sva-sva-virodhaù) baké -mukhänäà hi harer aré ëäà daurjanya-saìghä amunä hatänäm | sahäsya-käruëya-mukhair guëaughais tiñ ö hanti vijïair iha gé yamänäù ||22|| (viçeñ aù) na vapur idam aghärer eñ a krñ ëä praväho na vadanam idam abjaà näkñ iëé utpale te | na vitatir alakänäà seyam eñ äli-mälä sakhi nayana-yuge te dhävataù kià pralubdhe ||23|| (niçcayaù) nänä-vikärän vraja-subhruväà manaù praviñ ö a ädau madanas tatäna | kaläyataù çré -vraja-räja-sünor viveça paçcät muralé ninädaù ||24|| (païcamätiçayoktiù) kämotpattir dhå ti dhana hå tih saàhå tir loka-bhé ter dharmocchittiù kuvalaya-då çäm ähå tiù patyur aìkät | kampodbhiù sthiram anucare stabdhir apy äpagänäà yä sä jé yän madhura-muralé -käkalé gokulendoù ||25|| (hetv-alaìkäraù) guëa-gaëa-rasa-lé laiçvarya-ratnair lasanto bahava iha jagatyäà santi dhanyä yadé ttham | vadata vadata lokä äkaraù kintv amé ñ äà vrajapati-suta eko niçcitaù çré -muné ndraiù ||26|| (vidhy-äbhäsaù) näda-vyäjät kñ ipasi kaö hine gäralé m ämå té à vä dhäväà vaàçi praëaya sakhi no jé vanaà vä må tià vä | täbhyäà nänyäà vitara viñ amäà hä daçäm atyasahyäà gopyaù kå ñ ëa-praëaya-vikalä vaàçikäm ittham ähuù ||27|| (vikalpaù) bhogepsavaù sakala-kämadam artha-lubdhäù sarvärthadaà sukha-tå ñ aç ca sukha-svarüpam | lokädhipatya-lasitä jagad-é çvaraà tat

Page 177: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kå ñ ëaà dviñ anti danujäù kudhiyo bataite ||28|| (vicitram) tal-lé lämå ta-rasa-jharair bhävitätmä må gäkñ é bälä käcit sva-sadana-gatäpy agrato vé kñ ya vå ddhäm | bhé tä pärçve sva-bhuja-çirasi nyasta-hastaà sphurantaà kå ñ ëaà prähäpasara dayitälokayäträ-gateyam ||29|| (bhävikam) nikhila-guëa-gabhé re kñ mädharoddhära-dhé re sakala-sukhada-çé le kñ älitäçeñ a-pé òe | subhaga-nava-kiçore viçva-cittäkñ i-caure muräjiti yuvaté näà hå n-nimagnaà saté näm ||30|| (väkya-gata-kävyaliìgam) präëäpahäraà harir apriyaà dviñ äà makhäpahäraà ca baläc chacé -pateù | sthänäpahäraà phaëinaç cakära yat tenaiva teñ äà vihitaà sumaìgalam ||31|| (anukülam) läkñ äìkapälir alike giri-dhätu-citre vakñ asy uroja-mada-lakñ aëam ambudäbhe | rädhälayäd upagatasya hareù prabhäte kaiçcin na né ti-nipuëair api paryacäyi ||32|| (mé litam) kå ñ ëasya rädhä-praëayocca-sampadä mädhurya-sampat saha vardhate'niçam | tayoç ca kuïjeñ u viläsa-santatià särdhaà sakhé näà sukha-saïcayäptibhiù ||33|| (sahoktiù) saundaryaà padayoù sarojavad aho käntaà tathendur mukhaà ramyä bhru-bhramarävalé va madhuraù pé yüñ a-tulyo'dharaù | loläbjena same cale sunayane çubhrä radä kundavat kaàsärer amå taà yathä sulapitaà jyotsneva häsa dyutiù ||34|| çré -päëé nava-pallavena sadå çau pürëendu-tulyä nakhä gaëòau darpaëavad dyutir nava-ghana-çyämä ca yasyäìganäù | då ñ ö ämbhoruha-darçam äsyam ali-saïcäraà caranty uttå ñ aù sädhau candrati yaù süté yati natän kuïjeñ u saudhé yati ||35|| yo daityeñ v açané yaté ha ramaëé -vå nde manojäyate dätä yena samaù kvacin nahi na yat tulyo'sti çüraù kvacit | yal lé lä sadå çé kvacin nahi na yenäste samäno'pi vä cumbanty änana-padmam eëa-nayanä yasyaiñ a kå ñ ëo'vatu ||36||

(yugmakam, païcaviàçati-prakäropamäù) stanair iva phalaiù puñ paiù smitair iva supallavaiù | adharair iva kå ñ ëasya nava-vallyo mude'bhavan ||37|| (eka-deça-vivartiny upamä) yogeçvaräëäm iva yoga-siddhir upäsakänäm iva viñ ëu-bhaktiù |

Page 178: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

näräyaëasyeva cid-äkhya-çaktiù kå ñ ëasya vaàçé psita-siddhidäbhüt ||38|| (sädharmye mälopamä) sudhädhareva madhura-kaumudé va suçé talä | ké rtiù çré -kå ñ ëa-candrasya gaìgeva jana-pävané ||39|| (vaidharmye mälopamä) kå ñ ëasyänupamäìga-çré r aìga-çré r iva mädhuré | mädhuré va guëälyasya guëälé va suçé talä ||40|| (sädharmye rasanopamä) käntävalé -prema-pariplutä hareù käntävalé va pracurä vidagdhatä | vidagdhateväsya rasajïatottamä rasajïatevänupamä viläsitä ||41|| (vaidharmye rasanopamä) sakhyaà vicitraà subalädikänäà kå ñ ëasya vijïäya nigüòha-tå ñ ëäm | çayyäà nikuïje viracayya yatnäd äné ya käntäà ramayanty amüm ye ||42||

(rasavat, atra sakhya-rasasyäìgaà çå ìgäraù) dhanyaà vå ndäraëyaà yasmin vilasati sa vara-ramaëé bhiù | prati-kuïjaà prati-pulinaà prati-giri-kandaram asau kå ñ ëaù ||43||

(rasavat, atra vana-varëana-bhävasyäìgaà çå ìgäraù)

tad-veëu-gé ta-mukha-darçana-kämajädhim ||44||

(preyaù, atra vana-varëana-bhävasyäìgaà latänäà bhävaù)

tad amala-guëa-gaëaiù çré -harià täù stuvanti ||46||

käntäìga-saìgama-vilagna-vilepanäni çañ peñ u bhänti patitäni hareù padäbjät | älipya yäni hå daye vijahuù pulindyas

(preyaù, atra çucer äìgaà pulindé näm eka-niñ ö hatväd bhävaù) vå ndävanam atipuëyaà yasmin kusuma-smitaiù phalorojaiù | pallava-kulädhair api sukhayati kå ñ ëaà latäpäliù ||45||

çuçubhur acala-daryo yäsu lé nä ramaëyo hari-hata-danujänäà caëòa-raëòäù pulindaiù | açana-surata-satraiù poñ itäs toñ am äptäs

(ojasvé , atra daré varëana-bhävasyäìgaà para-stré -rati-rasäbhäsas tasyäìgaà çatru-kå ta-çatru-stuti-rüpa-bhäväbhäsaù) devendrajitsu på thukät på thukopamadbhir asmäsu satsu na taveti giräsuräëäm | kaàsasya yo hå di madaù sa tu teñ u sarveñ v äpteñ u tat-på thukagäà kva gato na jäne ||47||

(samähitam, atra vé ra-rase madäkhya-vyabhicäri-bhävasya praçamo'ìgaà)

Page 179: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

evaà hi kå ñ ëasya guëä anantä lé läpy anantä mahimäpy anantaù | tat-tat-kaëa-sparçanam ätma-väcäà viçuddhaye tad-gaëanäçayälam ||48|| (äkñ epaù) itthaà hares tad-guëa-varëanämbudhau nimajjanonmajjana-phulla-mänasau | säré -çukau svepsitam é çvarau nijä- vayäcatäà tad-guëa-varëanaiù punaù ||49||

atha çré -kå ñëa-candrä ñ ö akam ambudäïjanendrané la-nindi-känti-òambaraù kuìkumodyad-arka-vidyud-aàçu-divyad-ambaraù | çré mad-aìga-carcitendu-pé ta-näkta-candanaù sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||50|| gaëòa-täëòaväti-paëòitäëòajeça-kuëòalaç candra-padma-ñ aëòa-garva-khaëòanasya maëòalaù ballavé ñ u vardhitätma-güòha-bhäva-bandhanaù sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||51|| nitya-navya-rüpa-veça-härda-keli-ceñ ö itaù keli-narma-çarma-däyi-mitra-vå nda-veñ ö itaù | své ya-keli-känanäàçu-nirjitendra-nandana sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||52|| prema-hema-maëòitätma-bandhutäti-nanditaù kñ auëé -lagna-bhäla-loka-päla-päli-vanditaù | nitya-käla-så ñ ö a-vipra-gauraväli-vandanaù

vé rya-çé la-lé layätma-ghoñ a-väsi-nandanaù

prema-çé la-keli-ké rti-viçva-citta-nandanaù

gopikäsu-netra-koëa-bhäva-vå nda-gandhanaù

sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||53|| lé layendra-käliyoñ ëa-kaàsa-vatsa-ghätakas tat-tad-ätma-keli-vå ñ ö i-puñ ö a-bhakta-cätakaù |

sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||54|| kuïja-räsa-keli-sé dhu-rädhikädi-toñ aëas tat-tad-ätma-keli-narma-tat-tad-äli-poñ aëaù |

sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||55|| räsa-keli-darçitätma-çuddha-bhakti-satpathaù své ya-citra-rüpa-veça-manmathäli-manmathaù |

sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||56||

Page 180: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

puñ pacäyi-rädhikäbhimarñ a-labdhi-tarñ itaù prema-vämya-ramya-rädhikäsya-då ñ ö i-harñ itaù | rädhikorasé ha lepa eñ a haricandanaù

taà yunakti tuñ ö a-citta eñ a ghoñ a-känane

sväìghri-däsya-do'stu me sa ballavendra-nandanaù ||57|| añ ö akena yas tv anena rädhikä'suvallabhaà saàstavé ti darçane'pi sindhujädi-durlabham |

rädhikäìga-saìga-nanditätma-päda-sevane ||58||

iti çré -kå ñ ëa-candräñ ö akaà sampürëam

atha çré -rä dhikä ñ ö akam

kuìkumäkta-käïcanäbja-garva-häri-gaurabhä pé tanäïcitäbja-gandha-ké rti-nindi-saurabhä | ballaveça-sünu-sarva-väïchitärtha-sädhikä mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||59||

kauravinda-känti-nindi-citra-paö ö a-çäö ikä kå ñ ëa-matta-bhå ìga-keli-phulla-puñ pa-bäö ikä | kå ñ ëa-nitya-saìgamärtha-padma-bandhu-rädhikä mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||60||

saukumärya-så ñ ö a-pallaväli-ké rti-nigrahä candra-candanotpalendu-sevya-çé ta-vigrahä | sväbhimarça-ballavé ça-käma-täpa-vädhikä mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||61|| viçva-vandya-yauvatäbhivanditäpi yä ramä rüpa-navya-yauvanädi-sampadä na yat-samä | çé la-härda-lé layä ca sa yato'sti nädhikä mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||62|| räsa-läsya-gé ta-narma-satkaläli-paëòitä prema-ramya-rüpa-veça-sadguëäli-maëòitä | viçva-navya-gopa-yoñ id-älito'pi yädhikä mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||63|| nitya-navya-rüpa-keli-kå ñ ëa-bhäva-sampadä kå ñ ëa-räga-bandha-gopa-yauvateñ u kampadä | kå ñ ëa-rüpa-veça-keli-lagna-sat-samädhikä mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||64|| sveda-kampa-kaëö akäçru-gadgadädi-saïcitä marñ a-harñ a-vämatädi-bhäva-bhüñ aëäïcita | kå ñ ëa-netra-toñ i-ratna-maëòanälidädhikä

Page 181: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||65|| ya kñ aëärdha-kå ñ ëa-viprayoga-santatoditä- neka-dainya-cäpalädi-bhäva-vå nda-moditä | yatna-labdha-kå ñ ëa-saìga-nirgatäkhilädhikä mahyam ätma-päda-padma-däsyadästu rädhikä ||66|| añ ö akena yas tv anena nauti kå ñ ëa-vallabhäà darçane'pi çailajädi-yoñ id-ädi-durlabhäm | kå ñ ëa-saìga-nanditätma-däsya-sé dhu-bhäjanaà taà karoti nanditäli-saïcayäçu sä janam ||67||

iti çré -rädhikäñ ö akaà sampürëam iti tan-mukhataù kå ñ ëa-guëälé -varëanämå tam | pé tvä magnä sabhä säsé d apäränanda-väridhau ||68||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargaù saptadaçäbhidho’yam agän madhyähna-lé läm anu ||o||

||17||

—o)0(o—

Page 182: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(18)

añ ö adaçaù sargaù

atha pré teçvaré ké ram ädäya vatsalä kare | apäö hayal lälayanté tadvat kå ñ ëaç ca çärikäm ||1|| stuhi ké räbhé ra-vé raà né radäbha-çaré rabham | giré ndra-dhäriëaà dhé raà saras-té ra-kuö é ragam ||2|| vada çuka sad-guëa-maëi-nikaräkara taruëé -mädaka-madhu-madhurädhara | sundara-çekhara çuci-rasa-sägara vraja-kula-nandana jaya vara nägara ||3|| agha-baka-çakaö aka-dava-bhaya-haraëa nava-dala-kamalaja-mada-hara-caraëa | caraëa-jalaja-nata-jana-caya-çaraëa paö ha khaga jaya jaya dhara-vara-dharaëa ||4|| maïjula-kala-maïjé raà guëa-gambhé raà suräri-raëagaà vé ram | giri-vara-dhäraëa-dhé raà bhaëa dhå ta-hé raà harià ké ra ||5|| (bhäñ ä-samäveçaù) kälindé -jala-kallola-vihära-vara-väraëam | ramaëé -kariëé -saìgaà giri-kandara-mandiram ||6|| viläsa-laharé -sindhuà capalodära-kuëòalam | ké ra cintaya govindaà sarasaà bhäsuräìgadam ||7|| (yugmakaà bhäñ ä-samäveçaù) stuhi säri manohäri värijäli-jidänanäm | jagan-näré -garv-häri-guëodäräà mama priyäm ||8|| nägari nagadhara-nägara-hå daya-maräli asi rädhike dhanyä | trijagat-taruëé -çreëé kaläsu çiñ yäyate yat te ||9|| guëa-maëi-khanir udyat-prema-sampat-sudhäbdhis tribhuvana-vara-sädhvé -vå nda-vandyehita-çré ù | bhuvana-mahita-vå ndäraëya-räjädhi-räjïé vilasati kila sä çré -rädhikeha svayaà çré ù ||10|| sal-lakñ aëaiù sad-guëa-saïcayaiù parair ananyagaiù sat-praëayaiç ca nirmalaiù | vaçaà vidhäyäjitam apy anena yä lasaty aö avyäm iha sä svayaà ramä ||11|| dharädhara-dharaà dhé raà dharoddhära-dhurandharam | dhäraà dhäraà rurodhäraà rädhä dhé rädhare'dharam ||12|| (dvy-akñ aram) té re té re tata-tarau tairärät taittiré -tatiù |

Page 183: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

ré ty-até te rutair atra tärai rätitaräà ratim ||13|| (dvy-akñ aram) athoòòé yäpatat säré sveçvaryäù päëi-pallave | çuko'pé çasya täv etau mudäpé paö hatäà punaù ||14|| lé lälé mäli bhaëa säri paö é ra-hé ra- kundendu-candraka-rakävimaläm aghäreù | rolamba-né rada-tamäla-samäìga-bhäsaù

räjate vadane tanväm api sva-priya-cetasäm ||19|| (kartå -guptakam)

samphulla-särasa-maranda-rasäti-maïjum ||15|| (samakam) gokulendor naré narti ké rtir yasyäguëair ghuëaiù | jarjaré kriyate viçvanäré -hå d-vaàça-santatiù ||16||

saräri-särasaiù säraiù sarasaà särasai rasaiù | so'suräriù sasäräraà säri räsa-rasé saraù ||17|| (dvy-akñ aram) ete duùçé la-vanitä muralé -dhvanayo ratim | né vé -visraàsanäd yasya gopé bhyaù säri taà stuhi ||18|| (kriyä-guptakam) mä dhavasya puro-näsäà sädhvé näà gopa-subhruväm |

gambhé ra-né ra-kaëa-häri-saroja-räji- saïcäri-maïjula-samé ra-viläsa-lole | dolä-viläsa-sarasäà sarasé -kuö é re govinda-keli-ramaëé à bhaëa ké ra dhé räm ||20|| (samakam) säkaà sakhé bhir ägatya känane'smin dine dine | utkäpy utkäya me räti rädhä vämatayä bata ||21|| (karma-guptakam) tvayä çré -rädhike yävat saïcucumbe mayänanam | tat tayoñ ö hädharau tävat pipäsati nirantaram ||22|| (sambandha-guptakam) mayi manasija-lole rädhikäà sprañ ö um utke çravaëa-nayana-çande suñ ö hu väma-svabhäväù | hå di vidhå ta-madé hä-vardhake tad-vayasyäù satata-madhura-miñ ö e bhäñ itälokite te ||23|| (kriyä-guptakam) dräkñ ä-däòima-bé jäni vå ndayopahå täny atha | etävädayatäm é çau sva-hastenätivatsalau ||24|| tataù säré -kila-pälé dyüta-keli-cchayeritau | yayatus tau harit-kuïjaà sudevé -sukhadäbhidham ||25|| äsane päçaka-kré òä-koñ ö ha-citräntare hariù | niñ añ ädaikataù své yaiù sa-sakhé rädhikänyataù ||26|| hita-däyopadeñ ö äräv abhütäà lalitä-baö ü | sudevé -subalau pärçve pariëäya vidhäyinau ||27|| nändé -vå nde ca madhya-sthe kundälé sabhikäbhavat | jagå he'ñ ö äpadän çyämäné çä pé täàs tadeçvaraù ||28||

Page 184: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

pravå tte prathame dyüte suraìga-raìginé -glahe | kå ñ ëo'jayat praphullaù san må gé à baddhvänayad baö uù ||29|| dvité ye tv ajayat käntä muralé -pävikä-glahe | äcchidya jagå he vaàçé lalitä kå ñ ëa-nihnutäm ||30|| dvayor hära-glahe vå tte tå té ye kaitave baö uù | pariëäye'vadat kå ñ ëa säré à täà märayaikikäm ||31|| tac chrutvä särikä bhé tä kaloktiù käku-bhäñ iëé | uòòé yägäd agra-çäkhäà jahäsa kautukät sabhä ||32|| häsa-kolähale vå tte kaitave kaitavé hariù | hé na-däye'pi täà säré à hatvä präha jitaà mayä ||33|| tävad é çäbhé ñ ö a-däye patite'ñ ö ädadän hareù | bandhän kå tvä sva-säré bhir hasanty äha mayä jitam ||34|| mitho hära-hå täväsé t tayor yuddhaà karäkari | baö unä kundavallyä ca vayasyänäà vadävadi ||35|| madhyastho nändikä-vå nde på ñ ö he sarvais tadocatuù | äväbhyäm anya-cittäbhyäà na samyagg avadhäritam ||36|| sämyam ästäà dvayor eva jayo vätha paräjayaù | häro'stu yuvayoù kaëö he punar dyütaà pravartatäm ||37|| vayasyälé -glahe dyüte caturthe rädhikä-jaye | präpte säré radäye'pi cälayan çaìkito baö uù ||38|| jitaà jitaà na ity uktvä dvayoù säré r amiçrayat | bandhuà tam udyad-älé näà tenäsé t sumahän kaliù ||39 || (yugmakam) é çäm é ço'bravé t säré -cälane'tra bhavet kaliù | çäryäs tiñ ö hanty akñ a-däyair däya-dyütaà pravartatäm ||40|| tvayä mayä vä kñ ipte'kñ e däyair eva jayäjayau | däyä dyüte daçaiva syuç catväras tatra te samäù ||41|| viñ amä ñ aö teñ u païca savämaïcäù samäs tava | bhavantu jaya-däye'nye viñ amäù païca te mama ||42|| däya-saìkhyäni tat-saìkhyair aìgäny aìgair dvayor hi nau | jaye sati pragå hyantäm ity ayaà vihito glahaù ||43|| ato'kñ e rädhikä-kñ ipte daçäkhyo däya äpatat | jahasur muditäù sakhyaù sa viñ aëëa iväha täm ||44|| bähu-vakñ aù-karäv auñ ö hädharau gaëòau mukhaà mama | aìgäny etäni gå hëantu tat-tad-aìgäni te daça ||45|| rädhä-kundalatäm äha sabhike kunda-vallike | aìgäni majjitäny asya sväìgeñ u sthäpayätmanaù ||46|| kñ ipte'kñ e hariëä tävac catuùpaïcäkhya äpatat | däyas tenätisamphullaà kundavallé jagäda tam ||47|| nayana-yuga-kapolaà danta-väso mukhäntaà stana-yugala-laläö e ittham asyä naväìgé m | katham api jala-leçe garvitäyäù sakhé näà purata iha balät tvaà svädhareëäharäçu ||48|| lalitäha hare yäni taväìgäni daçänayä | kaundyäà ghå täni täny asyäù svädhareëäharägrataù ||49||

Page 185: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

kaundy abravé n mayä täni lalitä-savya-gaëòake | dhå täny asmäd gå häëeti so'bhüt tac-cambanonmukhaù ||50|| bruvänä daçavämaïcety akñ aà rädhä tadäkñ ipat | sa yathäjïä tavety uktvä väma-gaëòonmukho'bhavan ||51|| vimukhé lalitä krodhät kaundé -kå ñ ëäv abhartsayat | kå ñ ëaù präha priyäà çaçvat jitäny aìgäni me naya ||52|| iti nija-mukham asyäs tat-tad-aìge nidhätuà capalam anå ju-neträ bhartsayanty asphuö oktiù | smita-rudita-vimiçraà värayanté karäbhyäm priyam atikuö ila-bhrüs tasya tuñ ö ià vyatäné t ||53|| evaà dyüte vartamäne sahasä särikägatä | äcathyau sükñ ma-dhé r goñ ö häd ägatä jaö ileti sä ||54|| tac chrutvä calitau bhé tau sa-gaëau rädhikäcyutau | militvaivägatau çé ghraà kuïjaà kuïjenaräbhidham ||55|| kå ñ ëo'tra sthäpitaù kaundyä rädhägät sürya-mandiram | tävat taträgatä vå ddhä jagäda kundavallikäm ||56|| vilambaù katham etävävän sä täm äha na labhyate | baö ur eko'pi te né tä nimantrya yauvataiù prage ||57|| ekaù çré -garga-çiñ yo yo mäthuro baö ur ägataù | viçva-çarmäbhidhaù sürya-püjäyäà sa vicakñ aëaù ||58|| kå ñ ëasya kämyaka-vane gäà saïcärayato girä | ägato'riñ ö a-kuëòe'sau snätuà sa-madhumaìgalaù ||59|| prärthanännas tam äyäntaà doñ äàs te çrävayan pathi | bhavat-kaö u-girä ruñ ö o nyañ edhan madhumaìgalaù ||60|| vå ddhäha kvästy asau säha so'traiva vé kñ ate vanam | yatnäd änaya taà yähi näyäty eñ a guëais tava ||61|| aìgé kå tya sumiñ ö ännaà bhojanaà bhüri-dakñ iëam | eko näyäti cet tau dväv änayeha dhaniñ ö hayä ||62|| vå ddhayämreòite gatvä te gå hé tvä gate drutam | brahma-veçaà sphurad-vedaà kå ñ ëaà sa-madhumaìgalam ||63|| vå ddhayä mänitaà kå ñ ëas täm änandayad äçiñ ä | gomäàs te'stu sutaù sarva-maìgaläliìgitä snuñ ä ||64|| püjärambhe'vadat kå ñ ëo vadhväs te näma kià vada | rädheti vå ddhayokto'sau sa-camatkäram äha täm ||65|| seyaà guëavaté yasyäù sädhvé tvaà çrüyate pure | dhanyä tvaà yat-snuñ ä saiyety uktvä rädhäm athäbravé t ||66|| nävå taà kärayet karma tad-bhäsvad-atanu-kratau | vå ëu mäà stré na me spå çyä spå çanté mäà kuçaiù paö ha ||67|| jagan-maìgala-kå d-gotraà çuci-vit-pravaraà çucim | bhavantaà viçva-çarmäëaà purohitatayä vå ëe ||68|| çré -bhäsvateàtanu-tamaù-saëhartre'tyanurägiëe | puraù sate'smai miträya padminé -bandhave namaù ||69|| mantreëänena pädyädé n miträya tvaà samarpaya | svaà ca gauräàçukaù syät te yathä käma-prado vaçaù ||70||

Page 186: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tatra svasti å caà çaçvat papäö ha madhumaìgalaù | püjäyäm atha pürëäyäà rädhäm upadideça saù ||71|| gopater yäga-pürty-arthaà rädhe tvaà nija-go-tatim | purohitäya dehy asmai dakñ iëäà go-samå ddhaye ||72|| naivedye dakñ iëätvena rädhä-svarëäìgulé yake | nyaste'gre vå ddhayä bhaktyä smeras täm äùa mädhavaù ||73|| nädmo'nya-devatäçeñ aà vayam ekänti-vaiñ ëaväù | nänya-varëärtham ädadyäm çukla-vå ttir ahaà baö uù ||74|| sarvajïo garga-çiñ yo'smi jyotiù-sämudrakädivit | gurvé me dakñ iëä pré tir yuñ mäbhir vraja-väsibhiù ||75|| vå ddhäyäà karëa-lagnäyäà kaundyäù sä harim abravé t | vå ddhä tväà yäcate vadhväù karaà vé kñ ya phalaà vada ||76|| haris täm äha näsmäkaà lalanäìga-pradarçanam | käryaà tathäpi vaù pré tyä vaçaù paçyämi dürataù ||77|| tvam eväsyäù karau sädhvyäù prasäraya puro mama | kaundyä tathä kå te so'bhüt kampäçru-pulakänvitaù ||78|| äcchädya vismayenätma-harñ am ähädbhutaà tv idam | yäny asyäù çubha-cihnäni tair iyaà syät svayaà ramä ||79|| asyäù prasäda-då ñ ö iç ced vayaà smaù pürëa-sampadaù | yaträsyäù sthitir atraiva sa-sampat sarva-maìgalam ||80|| sünos te näma kià brühé ty uktayä vå ddhayodite | tan-nämni gaëayitväha hairs täm ativismitaù ||81|| vartante bahavo vighnä vå ddhe te tanayäyuñ i | asyäù sädhvyäù prabhäveëa prabhavanti na tekvacit ||82|| tac chrutvänanditä vå ddhä rädhikä-ratna-mudrikäm | amülyäà puratas tasya dadhära päritoñ ikäm ||83|| tävad etyäha subalo viçva-çarman harir yuväm | payaù-pheëa-phalädé näà bhojanäya praté kñ ate ||84|| nädmi vipretarännädi gärgyä cäsmi nimantritaù | yämi çé ghraà gå häëa tvaà naivedyaà madhumaìgala ||85|| madhuù präha dehi vå ddhe svasti-väcana-dakñ iëäm | äkå ñ ya säpy adät tasmai sväìguleù svarëa-mudrikäm ||86|| baö us täà präpya hå ñ ö aù san kaphoëià vädayan muhuù | naivedyam aïcale baddvä täà praçaàsan nanarta saù ||87|| vå ddhayä prärthitaù kå ñ ëaà jagäda madhumaìgalaù | agå hé te dakñ iëärthe tvayä na vrata-pürëatä ||88|| kå payä tad gå häëemaà svärthaç cärthena te na cet | viprebhyaù kalpsyate so'yaà vratinyä bhavitä çubham ||89|| své kå tas te mayä doñ o nety uktvä sväïcale hasan | babandha mudrike te dve niñ iddho'py amunä muhuù ||90|| jagäda kå ñ ëaà jaö ilä baö o yadai- väyäti goñ ö haà mama bhägyato bhavän | tadä mayäsyä ravi-püjane gurur vå to'sti te bhüri dadämi dakñ iëäm ||91||

Page 187: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

ity uktvä jaö ilä hå ñ ö ä natvädityaà dvijau ca tau | kå tärthaà svaà manyamänä täbhiù sä calitälayam ||92|| yänté vivartya sahasä lapana-cchalena gré väà muhur lalitayänugayä muräreù | vakträbja-säragham apäìga-taraìga-bhaìgyä rädhä pibanty api na tå ptirm aväpa dé nä ||93|| hå daya-dayita-lé lä-snigdha-dugdhaiù prapürëät tanu-kanaka-ghaö é yä subhrüvo'syäù sakhé näm | nayana-mudam atäné t säçu vairasyam äptä viraha-viñ a-vivarëä netra-santaptaye'bhüt ||94|| käntä-saìgendu-samphullaù kå ñ ëo né lotpala-prabhaù | vicchedärkodaye mläyan kñ aëäd anya iväbhavat ||95|| sakhibhyäà sahitaù so'tha vimanäù sva-sakhé n agät | te'hampürvikayä hå ñ ö ä äliìgantas tam abruvan ||96|| asmän hitvä tava gatavatas tvad-viyogäsahiñ ëün käö hinyaà naù sphuö am avagataà vyäkulair dé na-cittaiù | anveñ ö uà tväà pratijigamiñ ün yat tam ägäù kñ aëärdhät tena jïätaà priya-sakha paraà prema-kaumalyam eva ||97||

vätyäné tä tad anu kaëikäpy aspå çan mäà taö astham ||98||

so'yaà rädhä-sahacara-hareù sphé ta-madhyähna-lé lä pé yüñ äbdhir vilasati mahän durvigäho'tyapäraù | bhägyaà tan me yad iha vilasac-chré la-rüpänukampä-

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

sargo'ñ ö ädaça-saìkhya eñ a niragän madhyähna-lé läm anu ||o||

||18||

—o)0(o—

Page 188: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(19)

ekonaviàçaù sargaù

—o)0(o—

çré -rädhäà präpta-gehäà nija-ramaëa-kå te kÿ pta-nänopahäräà susnätäà ramya-veçäà priya-mukha-kamaläloka-pürëa-pramodäm | kå ñ ëaà caiväparähëe vrajam anu calitaà dhenu-vå ndair vayasyaiù çré -rädhäloka-tå ptaà pitå -mukha-militaà mätå -må ñ ö aà smarämi ||1|| harir atha dala-çå ìgé veëu-vé ëä-pravé ëaiù sakhibhir akhila-lé lä-lälasais tasya saìgät | sapadi samuditaiù svaiù svaiù svabhävair manojïair alabhata mudam uccaiù sevyamäno'mbu-jäsyaù ||2|| äläpair anuläpaiç ca praläpair vipraläpakaiù | saàläpaiù supraläpaiç ca viläpair apaläpakaiù ||3|| kecid grastair avispañ ö air nirastair bhäñ itaiù pare | avajïair vitathair anye saìgataiù sunå taiù pare ||4|| sopälambhaiç ca sotpräsaiù stuti-garbhaiç ca nindanaiù | narmäïci-güòha-kävyaiç ca samasyä-däna-püraëaiù ||5|| anyo'nye citra-kävyaiç ca samasyä-däna-püraëaiù | hasanto häsayämäsur vayasyä bala-keçavau ||6|| (caturbhiù kulakam) saàvyäne baddha-naivedyaà nihnuvänaà sakhi-vrajät | cauräd iva dhanaà rämo babhäñ e madhumaìgalam ||7|| saàvyäne kim idaà baö o dina-pater naivedyam äptaà kuto yäjyebhyaù ka ime'khilä vraja-janä väro'dya yad bhäsvataù | muktvä darçaya kià nv idaà na hi bhavän lubdhaù sakhäyaç ca te tebhyo dehi vibhajya bhuìkñ va ca na me ditsä bubhukñ ästy alam ||8|| ete jighå kñ anti balät tavaitat tå ëäya manye na bhavad-vayasyän | ete tu ke tväm api bhüsuro'haà varëé tå ëaà no manuve sva-çaktyä ||9|| atha rämeìgita-jïäs te gopäù sa-vinayaà puraù | ayäcanta baö uà bhakñ yaà tan nihnutya sa maunya-bhüt ||10|| på ñ ö hato'bhyetya tasyänyaù karäbhyäà pidadhe'kñ iëé | saàvyänam apare türëaà sa-naivedyam apäharan ||11|| viluëö hyäduç ca tat sarve mudrikäù subalo'grahé t | abhyetya på ñ ö hato'syaikaù paçcät kaccham amocayat ||12|| agrato'bhyetya tasyänyaù puro vastraà samäkñ ipat | tam abhidravatas tasya pärçvato'bhyetya cäpare ||13|| uñ ëé ñ aà çithilaà cakruù keça-bandham amocayan |

Page 189: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

veëuà kecit pare yañ ö ià gå hé tväsya pradudruvuù ||14 || ||yugmakam) rudann uccair hasan garjan tarjaàs tän garhayan çapan | kå ñ ëasya ñ añ ö him ädäya sarvän abhyadravad baö uù ||15|| kaiçcid yuddham abhüt tasya laguòälaguòi kñ aëam | tataù kå ñ ëas tam äliìgya sakhé n sarvän nyavärayat ||16|| sa-veëu-yañ ö i-saàvyänaà kå ñ ëas tasmä adäpayat | nirmudrikaà sa vé kñ yaitad gopän äha çapan ruñ ä ||17|| brahma-svaà vo baläd bhuktaà hå tä me svarëa-mudrikä | sarvadä pävanä yüyaà na mäà spå çata caïcaläù ||18|| eñ a yämi vrajaà yuñ mat-karmäkhyätum iti drutam | gacchan phutkå tya phutkå tya sa rämeëa nivartitaù ||19|| tam asau präha päpe'smin bhavän kartä prayojakaù | saàlapämi tvayä nähaà präyaçcittam akurvatä ||20|| itthaà kré òan sakhibhir akhilaiç cärayan gäù samantät | çré -govindaù prati-taru-lataà saïcaraàç cäparähne ||21|| harir atha dhavaläçreëé ù parito düra pracäriëé r då ñ ö vä | täù saàkalayitum utkas tat tan nämnä jagau vaàçé m ||22|| padme hihé hariëi raìgiëi kaïjagandhe rambhe hihé camari khaïjani kajjaläkñ i | çande hihé bhramarike sunade sunande dhümre hihé sarali käli maräli päli ||23|| gaìge tuìgi hihé piñ aìgi dhavale kälindi vaàçé -priye çyäme haàsi hihé kuraìgi kapile godävaré ndu-prabhe | çoëe çyeëi hihé triveëi yamune candrälike narmade näma-gräha-mayaà samähvayati gäù premnettham é ço gaväm ||24|| kå ñ ëaù paçcäl lasati sakhibhiç cärayan nas tadetthaà prema-bhräntyä prathamam abhavat sanniveço'ticäre | santå ptänäm api tå ëa-tater naiciké näm idäné à täbhir düra-sthitir avagatä tasya tad-veëu-nädät ||25|| üdho-bhara-praëaya-manthara-çé ghra-yänä huìkära-garbha-cala-säsna-galä bakäreù | ürdhvänana-çravaëa-bäla-dhayo'sya pärçvaà dantägra-çäda-kavalä dhavaläù samé yuù ||26|| sva-gaëena gaëädhyakñ ä gaìgädyä dhenavo hareù | netraiù pibantyaù saundaryaà jighrantyo'ìgäni näsayä ||27|| äliìgantya iva sväìgair lihantya iva jihvayä | vatsaläs taà sa-huìkäräù paritaù parivavrire ||28|| tat-sneha-vaçagaù so'pi sudhä-sparçena päëinä | kaëòüyanair märjanais täù pré ëayann äha keçavaù ||29|| tå ptäù stha yavasair yüyaà gata-präyaà dinaà vraje |

Page 190: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vatsä vaù kñ udhitä yat tad vrajaà vrajata mätaraù ||30|| tato vayasyä yatnät täù kå ñ ëa snehätivihvaläù | viyujya kå ñ ëataç cakrur vraja-vartmonmukhé kramät ||31|| nänä-bhedäkå ti-dhvani-ghaëö ä-kiìkiëé -kaëö hikäù | sva-sva-yüthägragä gävo ghoñ äbhimukhatäà yayuù ||32|| naiciké -sairibhé -çreëyau calantyau savya-dakñ ayoù | svargiëäà dadhatur bhräntià gaìgä-kå ñ ëä-pravähayoù ||33|| dhenu-vå ndam anu mandam ayantaà veëu-gé tam amå taà viså jantam | reëu-rüñ ita-calälaka-vantaà ke nu vé kñ ya samayur na mudantam ||34|| na vartma tad yat sakhibhir na maëòitaà näsau sakhä yo na viläsa-vå ndavän | näsau viläso'pi hi yo na narmasür na narma tad yan na mude'gha-vidviñ aù ||35|| gäyaà gäyaà veëunä yäti mitrair yäyaà yäyaà pratyagaà tiñ ö hati sma | sthäyaà sthäyaà kelibhiù sampradatte däyaà däyaà tat punaù sa prayäti ||36|| vidhi-çiva-mukha-devaiù sopadevair muné ndraiù stuti-nå ti-nati-gé taiù puñ pa-varñ aiù suvädyaiù | pathi pathi mahito'sau saìkucan svaira-kelau smita-sakaruëa-då ñ ö is tuñ ö uve bhakti-namraiù ||37|| numas tväà suhäraà yaçodä-kumäram guëänäm agäram kå poghair apäram | viräjad-vihäraà pradäne'ty udäram khala-çreëi-märaà sadä nirvikäram ||38|| numas tvam anantaà nikuïje vasantaà prakäçaà vrajantaà vasantaà bhajantam | sakhé n pré ëayantaà sukundät sudantaà tad-äsye då g-antaà nudantaà hasantam ||39|| numas tväà sudhenuà suveëuà sulé laà suhäsaà suväsaà subhäñ aà suçé lam | suveçaà sukeçaà sureçaà sucitraà sunå tyaà subhå tyaà sukå tyaà sumitram ||40|| numas tväà praçantaà sudantaà sukäntaà dinänte niçänte vanäntät prayäntam | samastän mahäntaà nitäntaà vibhäntaà khalälé -kå täntaà çramaughe'py atäntam ||41||

Page 191: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

numas tväm aghäre bakäre muräre sudhé raà balärer nikäro'dridhare | nidänaà purärer apäre vihäre pravé ëaà surärer udäre vidäre ||42|| numas tväà gariñ ö haà mahimnä mahiñ ö haà visäri-pratiñ ö haà suräëäà variñ ö ham | asad-dhå d-daviñ ö haà sumeror gariñ ö haà balibhyo baliñ ö haà paö ubhyaù paö iñ ö ham ||43|| numas te caritraà suté rthät pavitraà khaläli-lavitraà bhaväbdher vahitram | satäà hå t-sucitraà dviñ aà hå t-khanitraà natänäà sumitraà prabhävair vicitram ||44|| sva-gäç cärayantaà sulé läù så jantaà khalän märayantaà triloké m avantam | aho naù sudiñ ö aà bhavantaà sad-iñ ö aà sadälokayämaù stumaù saànamämaù ||45|| iti stuvantaù sa-dayävalokanaiù pürëäs tad-aìghré praëipatya nirjaräù | tat-keli-saìkoca-bhayät tirohitäs taà lokayanto'nuyayur nabho-gatäù ||46 || vrajapati-sevita-viñ ëur yasya sva-balaà harau nihanty asurän | tän hasantyam iti matvä müòhä deväù stuvanty enam ||47|| itthaà devän hasantas tän teñ äm äkära-ceñ ö itaiù | sakhäyas te'nukurvantaù sa-khelaà hariëä yayuù ||48||

athägatä sä sadanaà hari-priyä viçramya däsé bhir upäsitä kñ aëam | säyaà niçä-bhoga-kå te hå dé çitur bhakñ yäëi vé ö é r vidadhe sahälibhiù ||49||

kadala-kusuma-mäsa-kñ oda-sat-sé riçasyair marica-sughana-dugdhaiù sac-caturjäta-candraiù | kå ta iha ghå ta-pakvo yaù patet khaëòa-päke baö akam amå ta-kelià sä vyadhät taà priyeñ ö am ||50||

sämikñ aiù çäli-cürëair dadhi-marica-sitä-närikelärdha-sasyair jäty-elä-sal-lavaìgämå ta-dala-phalaiù phenitaiù piñ ö a-mudgaiù | så ñ ö aù pakvo ghå te yaù prapatati samadhau dugdha-püre pragäòhe sendau karpüra-kelià tam iha subaö akaà sä vyadhät sva-priyeñ ö am ||51||

Page 192: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

granthivad-baö ikälis tair dravyaiù så ñ ö ä tu yä patet | païcämå te vyadhät täà sä pé yüñ a-granthi-pälikäm ||52|| sa-kñ é ra-sära-çaçi-taëòula-närikela-jäté lavaìga-maricaiù sasitaiù supiñ ö aiù | rambhailayä ca ghå ta-bhävanayä bhaved yä sä täm anaìga-guö ikäà vidadhe priyeñ ö äm ||53|| kadala-marica-dugdhaiù khaëòa-godhüma- pakva-prakaö ita-baö ako'yaà bhüri-jäté phaläòhyaù | nava-vidhu-madhu-madhye yo viläsaà vidhatte racita iha tayäsau sé dhu-pürvo viläsaù ||54|| upäyanänäm iti païcakaà sat çré -rädhayä své ya-dhiyä kå taà yat | kå ñ ëas tad etat praëayé satå ñ ëaù sudhäà vinindan param atti nandan ||55|| teñ u vraja-prasiddhäni tré ëy antima-yugaà ca yat | raho bhogyaà niçäyäà tan-madhu-päne vidaàçavat ||56|| lavaìgailendu-maricaiù saàyutaiù çarkarä-cayaiù | cakre gaìgä-jaläkhyäni laòòukäny aparäëi ca ||57|| tais tair yutaiù kñ é ra-särais tathä läìgali-çasyakaiù | anyäny apy äjya-bhå ñ ö aiù sä saraiç ca sara-püpikäù ||58|| (yugmakam) sätha snätänuliptäruëa-ruci-sicayä baddha-veëé -suciträ çré -sindürendübhälä må gamada-cibukä mäliné säbja-hastä | näsägrändola-muktäïjana-yuta-nayanottaàsiné baddha-né vé rädhä tämbüla-vakträ sukusuma-cikurä bhäti yävojjvaläìghriù ||59|| cüòä ratna-laläö ike suvalayäàç cakré -çaläkä-yugaà käïcé kuëòala-kaìkaëäìghri-kaö akän padäìgulé yäny api | graiveyaà padakäìgadädi vividhän häräàs tathä mudrikä- maïjé räv iti ratna-bhüñ aëa-cayaà rädhä babhau vibhraté ||60|| susnätälaìkå täbhiù sä sakhé bhiç candra-çälikäm | samäruhya sthitä kå ñ ëa-vartmany ähita-locanä ||61|| kå ñ ëämbudägame käle ballavé -cätaké -tatiù | vyättäkñ i-caïcur utkäsé c candra-çälä-gatonmukhé ||62|| sva-rüòhotkaëö hi-gopälé -vå nda-vaktrendu-maëòalaiù | asan yathärtha-nämnyäs tä vrajasthäs candraçälikäù ||63|| jäte'parähne tanayägamotsukä vrajeçvaré sneha-pariplutäçayä | tad-bhojya-saàsädhana-satvarä sakhé à sä rohiëé à päka-kå te nyayojayat ||64||

Page 193: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

athähüyätuläkhyäà sä nandanasya sa-dharmiëé m | päkäya rohiëé -saìge dadau sva-laghu-yätaram ||65|| ñ aò-å tütpanna-çäkädi-kanda-müla-phalädikaiù | tat-tad-vyaïjana-sampattyä kå ñ ëa-bhojana-pürtaye ||66|| vyagräbhyäà vrajanäthäbhyäà niyuktair mälikaiù kå täù | çäkädi-bäö ikäù ñ aö yä nänä-dohada-paëòitaiù ||67|| vrajasthair jïäyate tat-tad-dohadotthaà phalädikam | vastutas täù ñ aò-å tavaù sevante bäö ikäù sadä ||68|| täbhyas tat-tad-å tütpanna-çäka-müla-phalädi te | upajahrur vrajeçvaryai bhüri-kaëòola-püritam ||69|| däsé bhis tad-vibhajyärdhaà säyaà päkärtham ambayä | saàskäritaà paraà cärdhaà prätaù-päkäya dhäritam ||70|| närikelädi-pakvämra-phaläny eñ ähå täni taiù | däsaiù saàskärayämäsa säyaà bhogäya putrayoù ||71|| sve sve karmaëi däsädé n çé ghra-päke sva-yätarau | tvarayanté harer mätä babhrämetas tato muhuù ||72|| tataù sva-yätå -pramukhäìganävå tä vrajeçvaré putra-vilokanotsukä | stanyäçru-viklinna-payodharämbarä gatvä pura-dväram udänanä sthitä ||73|| süryaà samé kñ ya caramäcala-caìkramotkaà ghoñ eçvaraù suta-samé kñ aëa-jäta-tå ñ ëaù | goreëu-veëu-ninadärpita-netra-karëaù särdhaà sa go-sadanam äpa mudätma-vå ndaiù ||74|| sat-sarpad-go-rajo jäla-bäla-pürëekñ aëotsukäù | ucca-sthäne sthitä äsan vraja-lokä grahä iva ||75|| maëòayantaù sakhé n puñ pair nandayanto girä hareù | janayanto mudaà teñ äà vrajäntika vanaà yayau ||76|| tatra sphäre sarasi muralé nisvanaiù stambhayan gä yüthän yüthän på thag aracayat päyayitvätha päthaù | nänä-raìgaiù sva-hå di maëibhir yänti mälä tayä'sau nänä-varëän agaëayad api svän çré -harir dhenu-yüthän ||77|| saëkhyä-pürtau bhavati muditaù svasya kià vä sakhé näà saìkhyä-nyüne sapadi sa gaväà veëu-saìketa-nädaiù | tat-tan-nämnä svagaëa-viyutäù çé ghram ähüyä gäs täs tat-tad-yüthe calati ghaö ayaàç cälayaàs tän vrajäya ||78|| çré -dhenu-reëu-paripiïjaritäìga-guïjä- vanya-srag-ambara-calälaka-keça-piïchaù | niryoga-päça-muralé -dala-yañ ö i-çå ìgé loläruëäti-vipuläyata-pakñ ma-läkñ aù ||79||

Page 194: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vanyäö ana-çramaja-känty-amå täbhivarñ ä saàsikta-sarva-jana-netra-cakora-vå ndaù | vaàçé -kalähå ta-vighürëita-yauvatäliù kå ñ ëaù saghoñ am aviçat sva-samair vayasyaiù ||80|| udgacchanté vraja-bhuvi viçvak-pätair vaàçé -dhvänämå ta-madhuräsärais täm | saàsiïcayanté sva-viraha-dävocchetré kärñ ëé çocir jaladhara-mälä reje ||81|| çré -kå ñ ëägama-bhüpateù sakhi-camü-çå ìgädi-kolähalaà çrutvodyat-surabhé -rajo-dhvaja-cayän düräd vilokyodvijan | ghoñ ät tad-virahäkhya-dasyu-nå patir bhé tyäpayätaù kñ aëäc cintä-tänava-dé natäti-jaòatärty-udvega-senänvitaù ||82|| vaàçé -gänämå ta-muci gaväà dhülé -jäläbda-mäle hambä-räva-stanita-valite çré -harer ägamäkhye | prävå ö -käle'bhyudayati mudä sarvataç conmukhé yaà prodyat-tå ñ ëä vraja-jana-tatiç cätakäly abhyupetä ||83|| vrajeço bhrätå bhir gopair vrajeçä saha yätå bhiù | türëaà dürät samabhyetya tanayau pariñ asvaje ||84|| tyaktvä rasavaté à däsé ù saàrakñ ya tad-avekñ aëe | rohiëy atulayäbhyetya nanandäliìgya tau sutau ||85|| muralé -nadanäd utthita-madanä gadgada-gadanä vraja-vidhu-vadanäù | suçikhara-radanä çlathita-cchadanä yayur apakadänäù sadanät sadanät ||86|| udayati bata kå ñ ëe citra-bhänau purastät vraja-vasati-janänäà phullatäkñ y-utpale'bhüt | smita-kumuda-vikäçaù svinnatäìgendu-känte viraha-dahana-taptaà jé vanaà çé talaà ca ||87|| udayati bata kå ñ ëe nitya-pürëe'dbhutendau vraja-yuvati-janänäà phullam äsé n mukhäbjam | arati-viyuti-cintä-ghüka-pälé nilé nä milati ca tanu-koké -saàhatiù präëa-kokaiù ||88|| vrajäìgana-då k-tå ñ itäli-mälä vilaìghya lajjä-pratiküla-vätyäm | samucchalat-känti-maranda-lubdhä papäta kå ñ ëasya mukhäravinde ||89|| latäntaräla-sthita-ballavé näà vakträëi matvä vikacämbujäni | hré -vätyayä bambhramitäpi lubdhä

Page 195: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

papäta çaurer då g-ali-dvayé ha ||90|| darçaà darçaà vadana-kamalaà tad-vapuù-saìgi-vätaà sparçaà sparçaà tanu-parimalaà çré -harer gopikälyaù | ghräyaà ghräyaà tad-adhara-madhu-sphé ta-vaàçé -ninädaà svädaà svädaà pupuñ ur adhikaà sväni pancendriyäëi ||91|| çré -rädhikäpäìga-vilokaneñ uëä saàspå ñ ö a-marmä sa yathäkulo'bhavat | nänyäìganä-çreëi-kaö äkñ a-patribhiù sambhinna-sarvävayavo'py asau tathä ||92|| yadvat sunirvå tim aväpa sa rädhikäyä vaktrendu-manda-hasitämå ta-leça-sekät | tadvan na gopa-sudå çäà vadanendu-vå nda- prodyat-smitämå ta-jhara-prakarävagähät ||93|| gokulair gokulam ninye gokulam gokulair haran | gokulam gokula-stré ëäà gokulair gokuleçvaraù ||94|| äsädyägre bhavika-valitaà känanät saàmilantaà präëa-präëaà nidhim iva gataà dürato hastam äptam | cumbantau taà hå di nidadhatau lokayantau tad-äsyaà saïjighrantau çirasi pitarau präpatur väïchitäni ||95|| godhüli-dhümrän alakän sabarhakän vitustayantau vasanäïcalena tau | prakñ älayantau stana-då k-payaù-sravair aìgäni sünoù pitarau nanandatuù ||96|| tätädi-lokair milanaà baké ripoù prätar vadäsé d adhunäpi kintu tat | prätastanaà tad-bahir aklamottaraà säyantanaà saàyuti-saàmadottaram ||97|| saàkalayyätha go-jälam astäcala iväàçumän | valayämäsa goçäle keçavaù sva-praveçataù ||98|| dhenür vaskayané vatsataré r gå ñ ö é ù pareñ ö ukäù | sandhiné r upasaryäç ca prañ ö hauhé ç ca på thak på thak ||99|| vå ñ än vatsatarän ñ aëòän yugya-präsaìga-çäkaö än | yathästhänaà niveçyäsau päyayämäsa tarëakän ||100|| tal-lälanäyotsuka-mänasäbhyäà yadä pitå bhyäà muhur arthito'pi | naicchad gå haà gantum asau gavälé dohotsukas taà janakas tad äha ||101|| viçrämyantu kñ aëaà gävaù pibantu tarëakäù payaù |

Page 196: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

aham aträsmi santyete gopä go-dohanotsukäù ||102|| vatsau çräntau yuväà yätaà gå haà mäträtra lälitau | snänädyaiù punar äyätaà go-dohäya gata-çramau ||103|| kå ñ ëaà karñ an baö uù präha kñ ut-tå ìbhyäà bädhitä vayam | ehi kå ñ ëa gå haà präëän rakñ a naù päna-bhojanau ||104|| ämreòito vatsalayä balämbayä muhur vrajendreëa kå tägrahotkaraù | nijämbayäkå ñ ö a-karaù sahägrajaù kå ñ ëaù pratastha sakhibhir nijälayam ||105|| sarvän nayanté à sva-gå haà vrajeçvaré à samprärthya märge sakhi mätaro hareù | tyäge'py ané çäù svayam apy ané çvaraà sva-svätmajaà ninyur aho nijälayam ||106||

çamita-viraha-täpälokanäd gokulendor

gå he vrajeçayä né te sa-baö au sabale harau | balämbätulayä dhauta-pädä rasavaté à yayau ||107||

vihita-tad-anuyänä ävrajäntaù prahå ñ ö äù | tad-avakalana-vicchedärti-saàvigna-cittä nija-nija-bhavanaà çré -rädhikädyäù samé yuù ||108|| sutasyäpüträëäà bahu-kanaka-vå ñ ö er adhaninäà mahä-vå ñ ö er dävänala-valita-vanyä-sthiti-yuñ äm | yathäkasmäl labdhir bhavati paramänanda-janané tathä ghoñ a-sthänäà punar api hareù saìgatir abhüt ||109||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te sargo'säv aparähna-keli-valito'gäd ünaviàçäbhidhaù ||o||

||19||

—o)0(o—

Page 197: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(20)

viàçaù sargaù säyaà rädhä sva-sakhyä nija-ramaëa-kå te preñ itäneka-bhojyäà sakhyäné teça-çeñ äçana-mudita-hå daà täà ca taà ca vrajendum | susnätaà ramya-veçaà gå ham anu janané lälitaà präpta-goñ ö haà nirvyüòhosräli-dohaà sva-gå ham anu punar bhuktavantaà smarämi ||1|| athägatä sä sadanaà vrajeçvaré sutau vidhäyäplava-vedikäà gatau | niyujya däsän api tan-niñ evaëe dhaniñ ö hikäm äha nijäntika-sthitäm ||2|| rädhäà prayähi baö akaiù saha laòòukäni svädüni kå ñ ëa-ruci-däni tayä kå täni | täà prärthya putri çubhadäny adhunänaya tvaà syätäà sutau yad adanäc cira-jé vinau me ||3|| sä gatvä rädhikäm etäà vrajeçvaryä nideçataù | bhakñ yäëy ayäcataiteñ äà svayaà prasthäpanotsukäm ||4|| mälaté tävad abhyetya vå ndayä prahitä sakhé | saìketa-kuïjam äcakhyau çré -govinda-sthaläbhidham ||5|| çré -rädhikäpi bhakñ yäëi täni kå tvä på thak på thak | vasträcchännäsya-sannavya-må t-pätreñ u bhå täny alam ||6|| täni cädhäya visté rëe citrite däru-sampuö e | sa-kastüryäà tulasyäà taà nyasya çuklämbarävå tam ||7|| tämbüla-vé ö ikäç cäsyäà nyasya tat sakalaà punaù | jïäta-saìketa-kuïjäyai dhaniñ ö häyai samarpayat ||8|| säpi täbhyäà tad äné ya vrajeçvaryai nyavedayat | sä täbhis täni pätreñ u på thak på thag akärayat ||9|| teñ äà tathä svälaya-saàskå tänäà kiyat kiyat sä tad-upäyanänäm | vidhäya patreñ u dadau tad ädau näräyäëäyärpayituà baö ubhyaù ||10|| aìga-prakñ älanäbhyaìgon-mardanodvartanäplavaiù | märjanodgamané yäccha-navyäàçuka-samarpaëaiù ||11|| keça-saàskära-tilakälepa-mälya-vibhüñ aëaiù | kå ñ ëädyäù sevitä däsair niviñ ö ä bhoktum äsane ||12|| kramän mätä tebhyo närikeläny athägrataù | pänakädi-rasälädi-phaläni vividhäni ca ||13|| pé yüñ a-granthi-karpüra-kelikämå ta-kelikäù | baö akän laòòukäny äjya-saàskå tännädikäni ca ||14 || (yugmakam)

Page 198: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

hasanto häsayantas te madhumaìgala-narmabhiù | bhuktvä pé tvä mudäcamya kñ aëaà talpe viçaçramuù ||15|| ta ete sevitä däsais tämbüla-vyajanädibhiù | goçälaà militair mitrair go-dohäya punar yayuù ||16|| tad-bhukta-çeñ aà tat sarvaà çré -rädhäyai dhaniñ ö hikä | nibhå taà preñ ayämäsa sva-sakhyä guëa-mälayä ||17|| säli-vå ndä tad äsvädya särüòhä candra-çälikäm | kå ñ ëaà go-dohna-kré òaà paçyanté mumude bhå çam ||18|| kvacid gré ñ me kå ñ ëaù pathi sakhi-kulaiù prärthya janané à samaà taiù saàsnätuà sarati yamunäà kväpi ca saraù | tadä däsä mäträrpita-vividha-bhakñ yäëi muditä gå hé tvä snäné yäbharaëa-vasanädé ny api yayuù ||19|| tatra snätäù suveçäs te bhuktvä pé tvä gata-çramäù | godohäya pathä tena punar yänti gavälayam ||20|| tadä rädhäpi sä säyaà snäna-vyäjät sakhé -cayaiù | gatvänusrotasi snätvä kå ñ ëäìga-saìga-väriëi ||21||

pürëän nayantaà gå ham änayantaà

raho bhakñ yäëi kå ñ ëäya kundavallyärpayaty asau | bhuktvä tayäpta-tat-çeñ aà paçyanté yäti taà gå ham ||22 || (yugmakam) däsä bhå ìgära-tämbüla-pätra-vyajana-päëayaù | niryoga-päça-veträdi-dhäriëas te tam anvayayuù ||23||

tätaà sa khaö ö opari saàniviñ ö aà purodhå täneka-payo-ghaö älim | gopäàç ca däsäàç ca samädiçantaà tat-tat-kå tau svädhvani datta-då ñ ö im ||24||

hambä-rävais tå ñ ita-ruvato vatsakän ähvayanté r utkarëäsyäù sva-pathi nihita-svävalokotka-neträù | üdho-bhäraiù sthagita-calanä dugdha-pürän sravanté r dudgdhä dohyäù katicid aparä duhyamänäç ca dhenüù ||25||

tat-tad-dhenor muhur abhidhayä tä hihé pürvayotkäs tat tan mätuù punar abhidhayä vatsakäàç cähvayantam | dohaà dohaà paya iha gaväà pürayantaà ghaö älià vinyastäkñ aà svaka-pathi gaëaà goduhäà cäpi paçyan ||26||

sva-darçanotkaà paricärakäëäà gaëaà payo-bhära-vahaà ca kumbhän |

çünyän gå häd gopa-pateù purastät ||27|| çå ìgaiù khurair därayato dharäà muhur gambhé ra-tära-svana-näditämbarän | tän väsitä-saìgataye parasparaà prayudhyataù ñ aëòa-varäàç dhävataù ||28||

Page 199: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

mastakämastaki kré òä-yuddhaà vidadhato mithaù | muhur vatsataräàç cäpi då ñ ö vä saàmumude hariù ||29 || (ñ aòbhiù kulakam) vijïäpya tätaà dohäya gato'sau gäç ca tä mudä | militäù sväbhitaù kå ñ ëaù säntvayämäsa säntvanaiù ||30|| çré -hasta-märjanaiù kaëòüyanair gäù pré ëayan hariù | dudoha dohayämäsa vatsäàs tais taiç ca pälayan ||31|| vatsä nipé yodara-püram uccakais tå ptià gatä gopa-gaëä yathepsitam | dugdhvä nivå ttäç ca gaväà tathäpy aho

gopäù stanädho dhå ta-kumbha-saïcayaiù

praveçya gopair nija-mätå -lälitän

prasthäpya dugdhäni gå haà sa bhävikair

nodhaù-payaù-pürtir aväpa hé natäm ||32|| kå ñ ëänanäbjärpita-netra-cetasäà gaväà svayaà saàsravad-audhasaà payaù |

sambhå tya ninyuù purato vrajeçituù ||33||

vatsälayaà vatsa-gaëän balänvitaù | gäs tä yathä-sthänam asau niveçya ca vrajädhipasyägamad antikaà hariù ||34||

gavälaya-dvärñ u niyujya kiìkarän | samaà sutäbhyäà suhå däà ca saïcayai räjä vrajasyävrajad ätma-mandiram ||35|| çälagräma-çiläyäà te püjäkå d baö unä kå tam | sändhyam ärätrikaà viñ ëor dadå çuù kñ älitäìghrayaù ||36|| sadasyeñ üpaviñ ö eñ u prahitäni vrajeçayä | nänä-vidhäni särpiñ käëy aikñ aväëi phaläni ca ||37|| srag-gandha-vé ö ikädé ni naivedyäni ramäpateù | yäni täni vrajädhé çaù sarvebhyo vyabhajan mudä ||38 || (yugmakam) iñ ö agoñ ö hé à kñ aëaà kå tvä kå ñ ëekñ äà tyaktum akñ amäù | kå ñ ëe nyastendriya-präëäù suhå l-lokä gå haà gatäù ||39|| subhadrädé n bhrätå -puträn räjä kå ñ ëena sagdhaye | sadä nimantrayaty eñ a sahajäàs tu kvacit kvacit ||40|| tad-dine täàs tu sarvän sa nimantrya sva-gå heçvaré m | teñ äà bhojana-siddhy-arthaà baö u-dvärä samädiçat ||41|| tato vrajeçvaré tuìgé à pivaré à kuvaläà tathä | sva-yätè r ähavayat tat-tat-snuñ äputrädi-saàyutäù ||42|| ähütä baö unä räjïyä tatra prakñ älitäìghrayaù | bhojanäyopaviviçur madhye kå tvä vrajeçvaram ||43|| dakñ iëe'syägrajau väme'nujau putrau puraùså tau | subhadrädyä harer väme baö avo bala-dakñ iëe ||44||

Page 200: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tuìgé subhadra-janané jana-né ti-vijïä vijïäpitä vraja-payä pariveçanäya | bhojyaà kramät pariviveça sa-rohiëé kä viprätmaja-svadhara-devara-putrakebhyaù ||45|| sat-saurabhaiù kanaka-varëa-ghå täbhiñ iktaiù stüpé kå tair vividha-temana-pätra-yuktaiù | sthälé r bhütäù sumå dulair viçadodanaiù sä sandänikopari puro nidadhe sma teñ äm ||46|| jematsu teñ u parvieçayati kramät sä çeñ äëi bhüri-vidha-ñ aò-rasa-temanäni | saàyäva-päyasa-lasad-baö akän apüpän sad-bhäjanäntara-dhå tä må du-roö ikäç ca ||47|| yasya yasya priyaà yad yat taj jïätvätha rohiëé | iìgitena vrajeçvaryäs tasmai tat tad asau muhuù ||48|| dugdhaà ghanaà çikhariëé à mathitaà rasäläà sat-ñ äòavaà dadhi ghanaà bahu-sandhitäni | pakvämra-sad-rasam api vraja-räja-räjïé tebhyaù krameëa pariveçayati sma çaçvat ||49|| sarvaà bhojayituà samutsuka-mano-väg-då k-prakäçé -kå tair güòhair mätå -tateù sphuö aiù pitå -tateù sneha-dravac-cetasaù | bäñ pa-klinna-tanos tad-ägraha-çataiù kå ñ ëädayaù preritäù saàtå ptä api te muhur bubhujire näntaà mudäà cäyayuù ||50|| dvayaà vyastam abhüt prätaräçät säyantanäçane | gämbhé rya-narmaëi baö or güòhatä mätur ägrahe ||51|| asväcchandyaà yad api lapitänyonya-häsa-kriyädau kå ñ ëädé näm abhavad açane lälane cäpi mätuù | prätar bhuktes tad api çatadhä sagdhitas täta-mukhyais teñ äà saukhyaà tad-avakalanät koö idhäsé c ca tasyäù ||52|| vaktrendoù smita-sampadä vraja-vidhos tad-väk-sudhä-bindhubhis tat-saurabhya-vimiçra-düpa-visarais tat-täla-vå ntänilaiù | tac-chré -sandhyämå täbhiñ ikta-madhurair bhojyaiç ca saàlebhire te païcendriya-tå ptijäm atitamäà sambhojané yäà mudam ||53|| bhuktvä pé tväcamya palyäìkikälau viçräntäs te sevitä däsa-saìghaiù | sat-tämbülair vé janädyaiù pitä svair vargair vedyäà sünur aö ö älikäyäm ||54|| aö ö älodaya-çailataù praså maräà kå ñ ëänanendu-dyutir

Page 201: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

jyotsnäà säli-cayeçvaré sva-vaòabhé -jälädhva-dattänanä | päyaà päyam apäya-çünyam apuñ ac chré -då k-cakoryau nije sarvatraiva hi sarvadä phalavaté sad-bhäga-bhäjäà spå hä ||55|| tasyä mukhäbja-suñ amä-makaranda-dhäräm äräd gaväkñ a-mukhato militäà piban saù | kå ñ ëaù pupoñ a tå ñ itau nija-netra-bhå ìgäv utkaëö hitaiva mahatäà hi phaläpti-hetuù ||56|| atha vrajeçä tulasé à sahälikäà kå tägrahä bhojayituà dhaniñ ö hayä | abhäëi seyaà prathamaà na rädhikäà vinätti bhojyaà na jalaà pibaty api ||57|| sä çrutvä sneha-ré tià täà pré tähännaà sa-temanam | sa-sakhé -vå nda-rädhärtham äbhyäà prasthäpaya drutam ||58||

annam ädäya yätäyäà tulasyäà subaläya sä |

tad-gandha-varëänubhavena cädau

athähüyäha jaö ilä viçäkhäà mat-suto gataù |

çré -rädhäm etya tasyai tad-värtäm ävedayan mudä ||66||

purataù pärçvataç cänyä yathä-sthänaà sakhé -tatiù ||68||

tato dhaniñ ö hä hari-bhukta-çeñ aà satemanännaà nibhå taà nidhäya | dadau tulasyaitata-sampuö e'nyad balämbayä dattam api sphuö aà sä ||59|| vrajeçä bhojayitvädau däsé r däsän sa-gopakän | sasnuñ äbhiù sa-putré bhir yätå bhiù sagdhim äcarat ||60||

dhaniñ ö häkhyat keli-kuïjaà dadau ca vé ö ikä rahaù ||61|| athägatäsau tulasé tad-annaà sakhyai samastaà samadarçayat sä |

näsä-då ços tå ptir abhüd amüñ äm ||62|| tad rüpa-maïjaré né tvä tulasyä bhojanälayam | sa-sakhé -vå nda-rädhäyai på thak pätreñ v akalpayat ||63||

goçäläà çayituà bhuktvä bhoktum ähvaya me snuñ äm ||64|| säha säste gå he suptä çräntäraëya-parikramät | tatraivätsyati dehy annaà sä dade'nnaà sa-temanam ||65|| säpi hå ñ ö ä tad äné ya cädhäya bhojanälaye |

tataù sametetyopaviveça bhoktuà bhå ìgära-pé ö häli-viräji-vedyäm | sahäli-päliù priya-bhukta-çeñ aà rädhä marälé va sudhäà samutkä ||67|| asavye lalitä savye viçäkhäsyä upäviçat |

Page 202: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

täbhyaù pariviveçännaà tulasyä rüpa-maïjaré | snehena mohiné yadvad devatäbhyo'må taà kramät ||69|| praëayi-jana-viså ñ ö aà çré -harer bhukta-çiñ ö aà tad-adhara-madhu-miñ ö aà tat-kareëäbhimå ñ ö am |

kiçalaya-kulam eëyaù çré -marandaà bhramaryaù |

däsé bhiù sevitäs tå ptä palyaìkäsau viçaçramuù ||72||

nija-nikhila-gaëeñ ö aà rädhayä netra-då ñ ö aà mitam api ca tadäsé d akñ ayaà baëö ane'nnam ||70|| ramaëa-kavala-çiñ ö aà san-må ëälaà marälyaù

amå tam iva cakroyaç caindavaà rädhikädyäù mumudur adhikam annaà präsya kå ñ ëävaçiñ ö am ||71|| äcamyäsvädayantyas täù kå ñ ëa-tämbüla-carvitam |

tulasé -rüpa-maïjaryau tat-tac-sheñ änna-temanam | vå ndäyai mälaté -dvärä presayämäsatur mudä ||73|| tatas te bhojayitvänyä vayasyä däsikä api | sa-gaëaiù saha saàhå ñ ö aiù sveçä-çeñ ännam ädatuù ||74|| tatreñ ö a-vyaïjanädé näm anyonya-pariveçane | bhojanädau tayor äsé d vyatidäna-kaliù kñ aëam ||75|| bhuktväcamya tad-äyäte rädhäyäç caraëäntikam | tämbüla-carvitaà tasyä açnantyau täm asevatäm ||76|| hå d-amå ta-ruci-ratna-dräviëé harñ a-sindhuà nayana-kuvalayälià cälam uphullayanté | vraja-vasati-janänäà sädhu säyantané yä jayati viçada-lé lä-kaumudé gokulendoù ||77||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-varaje govinda-lé lämå te

säyaà keli-mayo'tra viàçatitamaù sargo'gamat pürëatäm ||o||

||20||

—o)0(o—

Page 203: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(21)

ekaviàçaù sargaù rädhäà sälé -gaëäntäm asita-sita-niçä-yogya-veçäà pradoñ e dütyä vå ndopadeçäd abhiså ta-yamunä-té ra-kalpäga-kuïjäm | kå ñ ëaà gopaiù sabhäyäà vihita-guëi-kalälokanaà snigdha-mäträ yatnäd äné ya saàçäyitam atha nibhå taà präpta-kuïjaà smarämi ||1|| athäyayau hareù pitä bahiù-sabhäà vrajeçitä nijägrajänujair yutaù sumut-samudra-samplutaù | sahäkhila-vraja-prajäs tam ägaman guëi-vrajä harer vilokanäçayä samå ddhayä sitäçayaù ||2|| çreëi-mukhya-loka-vipra-gopa-vå nda-saìginaù sva-sva-vidyayä'ghavairi-toñ aëätiraìgiëaù | äyayuù sva-gé ta-vädya-häsya-läsya-nandinaù süta-vaàça-çaàsi-nå tya-gäna-kartå -vandinaù ||3|| te gopa-räjïä militä yathäyathaà sa-gauravam sa-praëayänukampitam | sammänitäs tena mudänvitäù sthitäù kå ñ ëekñ aëotkaëö hita-netra-cetasaù ||4|| çete sutaù çrama-bharäd vihitäçano'sau lokäs tad-é kñ aëa-tå ñ o bata kià vidheyam | itthaà vicintayati gopa-patäv akasmät kå ñ ëaù svayaà sakhi-kulaiù sahitaù samäyät ||5|| sväntämbudhià netra-cakora-vå ndaà romauñ adhiç ca smita-kairavälé m | samphullayan ghoñ a-kå tälayänam sabhodayädräv udito haré nduù ||6|| viprän gurün sväïjali-bandha-vandanaiù samän sakhé àç ca smita-miçritekñ aëaiù | pälyäàs tathänyän sadayävalokanaiù sambhäñ ya tän so'pi viveça saìgibhiù ||7|| veda-dhvänair jaya-jaya-ravaiù pürva-vaàçyänuvädais tat-tal-lé lä-viruda-paö hanair väditair bhüri-vädyaiù | harñ odghoñ aiù stuti-kalakalaiù saìgatänäà janänäà ghoñ aù kå ñ ëe vyatanutataräà svasya nämno niruktim ||8|| vrajendreëeritaù kñ attä lokänutkara-cälanaiù | kolähalän niväryaitän yathä-sthänaà nyaveçayet ||9|| teñ üpaviñ ö eñ u nå peìgitena te

Page 204: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vicakñ aëäù sva-sva-kaläù på thak på thak | pradarçayantaù kramaçaù kalä-vidaù sa-lälasän sabhya-janän atoñ ayan ||10|| chälikyädi-nå tyam eke'nye läsyaà täëòavaà pare | nå siàha-räma-carita-rüpakäbhinaye pare ||11|| vidyäà vaàça-naö é m anye sütra-saïcärikäà pare | nänendrajäläny apare nipuëäù samadarçayan ||12|| çrävayämäsur itare puëyäù pauräëiké ù kathäù | gé täni vividhäny eke kecit vaàçänuvarëanam ||13|| catur-vidhänäà vidyänäà bhedän anye çruti-priyän | kecit kå ñ ëasya janmädi-lé läòhyäà virudävalé m ||14|| tebhyo vrajeçädi-sabhäsado dadur väsodhanälaìkaraëäny anekadhä | te täni kå ñ ëekñ aëa-pürëa-mänasäù své cakrur äcäratayä na tå ñ ëayä ||15|| kå ñ ëänanendoù smita-kaumudé à bhå çaà nipé ya sabhyä'kñ i-cakora-santatiù | vasanty api sväçru-miñ äd atå pti-bhäk pibaty aho prema-gatiù sudurgamä ||16|| tävad vrajeçä-prahitaù sa raktakaù sabhäà sametyäha naman vrajeçvaram | vrajävané çotka-manä vrajeçvaré didå kñ ate çré -yuta-bhartå -därakam ||17|| tato vrajendrena kå tägrahotkaraù sabhyän nijäloka-viyoga-kätarän | sincan sahärdra-smita vé kñ yaëämå taiù kå ñ ëaù prapeda nija-mätå -mandiram ||18 ||

teñ äà svacchanda nidräyai calitä sä nijälayam ||21||

täv ägatau sa-madhumaìgala-mitra-vå ndau mätä sutäv atha niveçya sumå ñ ö a-vedyäm | dugdhaà ghanaà sa-çaçi-çarkaram é ñ ad-uñ ëaà stanyäçru-sikta-sicayälam apäyayat tau ||19|| tato gate mitra-gaëe nijälayaà sa-rohiëé kä janané suvatsalä | äné ya çayyä-nilaye nije nije baö uà balaà kå ñ ëam açé çayat på thak ||20|| çäyayitvätha täàs tad-tad-däsän saàyujya sevane |

yänté däsän avadad atha sä sneha-viklinna-cittä vatsä vatso vana-viharaëaiù çränti-bhäì me yathäsau |

Page 205: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

aträyätän vividiñ u janän värayadbhir bahiù-sthair äpratyüñ äà svapiti nibhå taà tad-vidheyaà bhavadbhiù ||22|| çré -rädhikäpy açakalendu-karojjvaläyäà räträv ihätma-ramaëäpti-samutsukäsau | saìketa-kuïja-gamana-tvaritä sakhé bhiù çukläbhisära-racanäà caturä cakära ||23|| haàsäàçukä sa-çaçi-candana-lipta-käyä muktä-vibhüñ aëa-citä dhå ta-mallikä-srak | yatnena mükita-sunüpura-kiìkiné kä rädhä yayau sva-sadå çäli-yutä nikuïjam ||24|| kadäcit tämasyäm asita-vasanä sä må gamadair viliptäìgé käläguru-tilaka-citrotpala-kulaiù | kå tottaàsä nänäsita-maëi-kå tälaìkå ti-yutä niräbädhä rädhä priyam abhisaraty äli-sahitä ||25|| vå kñ a-cchäye pathi pathi bhiyä vaïcayanté sva-gamyaà sthänaà vaàçé vaö a-viö apinaù çäkhayä lakñ ayanté | nyasya své ye hå daya-kamale sohyamänä nigüòhaà yanträkäre vraja-vana-bhuvä präpa kå ñ ëä-samé pam ||26|| jänu-daghna-jalaà té rtvä yamunä-nirjharaà mudä | dvé päyamänaà saìketé -kå ta-kå ñ ëä-taö aà yayau ||27||

maïjulair vaïjulaiù kolair vaïjulair vaïjulair api |

kalpa-drumair väïchita-däna-kalpair

çré -govinda-sthaläkhyaà taö am idam amalaà kå ñ ëa-saàyoga-pé ö haà vå ndäraëyottamäìgaà krama-natam abhitaù kürma-pé ö ha-sthaläbham | kuïja-çreëé -daläòhyaà maëi-maya-gå ha-sat-karëikaà svarëa-rambhä- çreëé -kiïjalkam eñ ä daça-çata-dala-räjé va-tulyaà dadarça ||28|| vahantyä kå ñ ëayodé cyäà pürva-paçcima-bhägayoù | niryan-nirjhara-bähubhyäà kroòé kå tam iväbhitaù ||29|| çälais tälais tamälaiç cala-dala-bakulair närikelai rasälaiù kuddälaiù sapriyälair dadhiphala-saralaiù çré phalolükhalaiç ca | uddälaiù kandarälaiù salakuca-tilakair jambhalaiù pé ta-çälaiù plakñ ais tülaiù paläçair abalu-guòa-phalair gälavair granthilaiç ca ||30|| golé òhaiù kaëö aki-phalair madhuñ ö hé lair madhülakaiù | kå tamälair drukilimaiù phalädhyakñ air halipriyaiù ||31||

drumotpalaiù karparälaiù kulakair deva-vallabhaiù ||32||

apärijätair api pärijätaiù | mandära-vå kñ air api räìkyadäraiù santänakaiù sammada-tänakaiç ca ||33||

Page 206: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çaçvad dhareç citta-çaré ra-candanair yac candanaiù çré -hari-candanair api | mahä-vadänyair itaraiç ca bhüruhair vyäptaà latä-räji-viräjitäìgakaiù ||34|| (païcabhiù kulakam) çré -väsanté -saptalä-svarëa-yüthé jäté -yüthé -mallikä-mudgarädyaiù | viñ ëukräntä-kå ñ ëalä-bhé ru-bimbä kubjäsphotädyaiç ca vallé -samühaiù ||35|| lavaìgäçoka-kundämra-latäbhiç cänvitaà ca yat | dräkñ ä-bhujaga-vallé näà valajaiç ca kvacit kvacit ||36|| (yugmakam) vallyaù sarvä yatra täù kalpavallyo vå kñ äù sarve kalpavå kñ ä bakäreù | gopé näà cäbhé ñ ö a-pürtau samarthä jätyä yä ye tädå çaù kintu täs te ||37|| puñ pavatyo'py amälinyäù sandå ñ ö a-rajaso'py aho | sukumäryaù sa-prasavä api mugdhä latä iha ||38|| yaträniçaà kå ñ ëa-saìgäd gopyaù çyämalatäà gatäù | stabdhäù sthävaratäà präptäù santi çyämalatä-cchalät ||39|| sahacaryaç ca däsyaç ca rädheçäloka-modataù | stabdhäù kaëö akitä mürti-bhedair gulmalatä sthitäù ||40|| (yugmakam) çré -bhü-lé läù sevane nanda-sünor lubdhä labdhäù sthäsnutäà bhüri-puëyaiù | jäté -dhätré -çré -tulasyätmanäddhä kurvantyas tad yatra nityaà vasanti ||41|| brähmé haimavaté cätra kå sëäloka-trñ ëayä | somavallé -haré takyoç chalena sthäsnutäà gate ||42|| kå ñ ëäyänandadä bhänti padminyo'tra jale sthale | cara-sthiratayä tadvaj jale räjé va-pälayaù ||43|| yatra bhäti sthirä phullä rajané divase'py aho | dine'pi kå ñ ëa-pakñ e'pi jyotsné ca sthäsnutäà gatä ||44|| çarälir bhäty apsu carä çaräliç ca sthirä sthale | cara-sthiratayä yatra jhañ ä bhänti jale sthale ||45|| çälä bhänti caräs toye yatra çälä sthirä sthale | rohito'psu caras té re rohitau ca cara-sthirau ||46|| kamalä bhänti kuïjeñ u yatra kå ñ ëasya tuñ ö aye |

Page 207: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

dé vyanti kamaläs té re kamale kamaläny api ||47|| virahitam api raktäkñ aiù präëibhir abhitaù sadä yad idam | raktäkñ ai raktäkñ ai raktäkñ aiç cänvitam satatam ||48|| viyutaà kalikärair yat saàyutaà kalikärakaiù | bhé maiù sattvair vihé naà ca sthirair bhé maiù sadänvitam ||49|| vihé nam api kharjurair ariñ ö aiç ca paläçakaiù | kharjurair apy ariñ ö aiç ca paläçaiç cänvitaà sadä ||50|| kanakäcita-bhüù kanakaiù kanakaiù kanakaiù kanakaiù kanakaiç ca vå tä | vibabhäv iha sä kramukaiù kramukaiù kramukaiù kramukair api ya nicitä ||51|| priyakair jangamair yuktaà priyakaiù priyakaiù sthiraiù | mayürair jangamais tadvan mayüraiù sthävarair api ||52|| bakulaiç ca nava-kulais tamälair nata-mälakaiù | sadrumä vidrumä ceti vå täç caryästi yan mahé ||53|| kå ñ ëasäraih kå ñ ëa-särai rurubhé rurubhiç ca yat | çambaraiù çambarair vyäptaà rohiñ ai rohiñ a-priyaiù ||54|| yat karëa-häri-häré ta-bharadväja-çukoktibhiù | vatsa-gälava-çäëòilyänvitaà muni-sado yathä ||55|| çruti-å tu-vasukoëair maëòaläìgaiç ca kaiçcid vividha-maëi-vicitrair dikñ u sopäna-yuktaiù | gala-hå d-udara-näbhi-çroëi-jänüru-daghnair valita-lalitamülä-kuö ö imaiù sälabälaiù ||56|| né la-rakta-maëibaddha-kuö ö imäù kecid indu-maëi-jäla-välakäù | né la-rakta-maëi-jäla-välakäù ke'pi candramaëi-baddha-kuö ö imäù ||57|| vå kñ ä haimä harimaëi-mayaiù käïcanair aindrané lä vaiduryäbhäù sphaö ika-maëijaiù sphäö ikäù padmarägaiù | glaukäntäìgä marakata-mayais taiç ca te'nye tathänyair dé vyanty asmin vratati-valayaiù çliñ ö a-çäkhäù praphulläù ||58|| (sandänitakam) harimaëi-bhuvi haimä vaidrumä vaidrumäç ca sphaö ika-maëi-dharäyäà sphäö ikäù svarëa-bhümau | aruëa-maëi-dharäyäà çäkra-né läç ca yasmin marakata-maëi-dhätryäà padmarägä vibhänti ||59|| svarëa-skandhäù çiti-sitamaëi-sthüla-çäkhopaçäkhäù kecid vå kñ ä marakata-daläù padmaräga-praväläù |

Page 208: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vibhräjante sphaö ika-kusumäù sthüla-muktäphalaughäç cänye tat-tan-maëi-viracanä vaiparé tyena yasmin ||60|| teñ äà phaläny akhila-väïchitadänya-gänäà dé vyanti ratna-på thu-sampuö a-sannibhäni | çré -kå ñ ëa-kå ñ ëa-ramaëé -caya-yogya-vasträ- laìkära-gandha-paö aväsa-yütäni yatra ||61|| svabhäva-mäläkå ti-puñ pa-bhäjäà phaläni täsäà rurucur latänäm | kuñ mäëòa-tumbé -sadå çäni yatra çré -kå ñ ëa-lé locita-vastu-bhäïji ||62|| kusuma-racita-çayyolloca-bhüñ opadhänaiù sa-madhu-cañ aka-tämbülämbu-gandhädi-pätraiù | vyajana-mukura-sindüräïjanäm atra kaiçcä- nvita-maëi-nicitäntar-bhümayo bhüri-citräù ||63|| kusumita-bahu-vallé -maëòalair bhitti-kalpair upari ca paö aläbhaiù çliñ ö a-çäkhä-samühaiù | niviòa-dala-phalänäà chäditäù pädapänäà maëi-maya-gå ha-tülyä yatra kuïjä vibhänti ||64|| yaträticiträmbara-puñ pa-citritäù çäkhäsu sat-kalpa-paläçinäà sitäù | dé vyanti nänä-maëibhiù sucitritä hindolikäù çré -hari-rädhikä-priyäù ||65|| kapota-pärävata-kokilänäà häré ta-käpiïjala-ö aiö ö ibhänäm | mäyüra-cäkoraka-cätakänäà cäñ äli-lävävali-vartakänäm ||66|| yac chauka-çäré -tati-cäö akänäà käliìga-pädäyudha-taittiré ëäm | vyäghräö a-bhäñ ävali-kaukkubhänäà svanair viläsaiù çruti-netra-häri ||67|| (yugmakam) visté rëä ratna-citräntä tad-antaù-kanaka-sthalé | nikuïja-maëòalaiù kalpa-drumänäm asti veñ ö itä ||68|| madhye vicitra-maëi-mandiram asti tasyäù kalpa-drumäìkam anu kuö ö ima-çobhi-dikñ u | sopäna-päli-lalitaà valitaà vidikñ u santänakädy-apara-vå kñ a-catuñ ö ayena ||69|| sva-känti-jäläyata-lola-pakñ air ürdhva-kramät kuïcita-pürva-pädaiù |

Page 209: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

paçcäd adho nyasta-daräyatänya- své yäìghri-yugmärpita-deha-bhäraiù ||70|| mäëikyä netrai ravi-känta-gätrair utpuccha-karëaiù kapiçocchaö aughaiù | uòòé yamänair iva ratna-siàhair yad uhyamänaà viyaté va dikñ u ||71|| sucela-tülé ñ uta-hema-karëikaà khaö ö äyamänaà maëi-känti-keçaram | yasyäntar-añ ö a-cchada-padma-sannibhaà kå ñ ëasya siàhäsanam asti käïcanam ||72|| (sandänitakam) laghu-ratnälaya-sväìkaiù kuïjaiù kalpa-latävå taiù | añ ö abhiù kalpa-vå kñ äëäà bahir yad dikñ u çobhitam ||73|| vallé -yuk-kalpa-vå kñ äëi kuïjänäà tad-bahir-bahiù kramäd | dviguëa-saìkhyänäà bahubhir maëòalair vå tam ||74|| bhäsvatä må ga-pakñ yädi-mithunai ratna-citritaiù | çünya-hema-sthalé -pränta-bhägena tad-bahir vå tam ||75|| tad-bahiù kadalé -ñ aëòaiù saphalaiù çé tala-cchadaiù | vå taà nänä-jäti-bhedaiù karpüräkara-valkalaiù ||76|| tad-bahir veñ ö itaà puñ podyänenätiprathé yasä | på thak-tat-tat-puñ pa-bäö é -valitena samantataù ||77|| tad-bahir bhüri-bhedänäà namräëäà phala-bhärataù | äräma-maëòalais tais tair veñ ö itam phala-bhüruhäm ||78|| tayor madhye'raëya-devé -kuïja-däsé -çatänvitaiù | sevopakaraëägära-nikaraiù parito vå tam ||79|| bahir bahiù kramät tasmäd vå taà tat-tal-latä-yutaiù | sväntarälaiù på thak tais taiù çreëé -bhütair dru-maëòalaiù ||80|| kara-labhya-harit-pé täruëäccha-phala-gucchakaiù | tad-bahir vå ta-kaëö hänäà pügänäà maëòalair vå tam ||81|| älabäla-niö ilopari-suptair veñ ö itaà suphala-gucchaka-vå ndaiù | bhüñ aëälibhir iväìkita-kaëö hair närikela-valayair bahir asmät ||82|| campakäçoka-né pämrädé näà kå ñ ëä-taö opari | punnäga-bakulädé näà nikuïjais tad-bahir vå tam ||83|| té ra-né ränamra-çäkhaiù phulla-väsantikävå taiù | maïjulair väïjulaiù kuïjair väïjulaiç cäbhito vå tam ||84|| sva-pärçvayoù çré -bakulävalibhyäà saïcchäditäny atra citäni ratnaiù | ämandiräd yämuna-té rthagäni catväri vartmäni vibhänti dikñ u ||85|| yasyaiçänyäà diçi maëi-taö aà brahma-kuëòaà yad äste tasyaiçänyäà çiva iha sadä so'sti gopé çvaräkhyaù |

Page 210: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tasyodé cyäà taö a-bhuvi taruù so'sti vaàçé -vaö äkhyas tiñ ö han vaàçy ähvayati ramaëé ù kuö ö ime yasya kå ñ ëaù ||86|| (ünaviàçatyä kulakam) jänüru-daghnaiù kaö i-näbhi-mätrair hå t-kaëö ha-mürdha-dvayasaiù kvacic ca | kuträpy agädhaiù salilair aghäreù sampädayitré jala-keli-saukhyam ||87|| kahlära-kokanada-kairava-puëòaré kair indé varämburuha-hallaka-hema-padmaiù | phullair lasan-madhukaraiù sarasair manojïä tat-tat-paräga-makaranda-sugandha-toyä ||88|| cakräìga-madgu-plava-cakraväka- saräri-koñ añ ö ika-särasänäm | kädamba-käraëòava-khaïjanänäà svanair viläsair yuta-té ra-né rä ||89|| gokarëa-rohiñ ika-çambara-kå ñ ëasärair nyaìkveëa-raìku-på ñ atair gavayaiù çaçaiç ca | gandharva-rohita-samüru-camüru-cé nair anyair må gair valita-té ra-vanänta-bhägäù ||90|| ekäni nirjhara-vå täny abhito'paräëi pränte'timukta-sunikuïja-çatänvitäni | anyäni dikñ u kusumopavanävå täni pürëendu-maëòala-nibhäni manoharäëi ||91|| karpüra-cürëa-mada-nindaka-bälukäni pürëämå ta-dyuti-kara-dviguëojjvaläni | çré -krñ ëa-ballava-vadhü-caya-räsa-nå tya- lakñ mänvitäni pulinäni ca bhänti yasyäù ||92|| yasyottaräyäà yamunä-diçi svayaà säraëya-té raiù pulinätiräjitaiù | svair nirjharair bhüribhir äntaräntarä saàveñ ö ya räsa-sthalikäà vibhäti sä ||93|| (saptabhiù kulakam) kalpa-drumädhaù-sthita-ratna-mandiraà gopäla-siàhäsana-yoga-pé ö hakam | yam ägamajïäù pravadanti yaà hareù priyä-gaëaù keli-nikuïjam äha ca ||94|| evaà-vidhaà taà sthala-räjatallajaà kandarpa-lé lä-sukha-satra-mandiram | govinda-saàsmärakam ätmano guëair vé kñ yäparädhä sa-sakhé -tatir mudam ||95||

Page 211: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vå ndä savå ndätra vibhüñ ayanté kuïjäni nänä-racanopacäraiù | nijeçayor vartmani datta-då ñ ö iù sveçäm akasmän militäm dadarça ||96|| abhyudgatäsyai vinivedya hallake sä keçavottaàsa-care mudänvitä | sandarçayanté vana-kuïja-maïjutäà

äkalpaà sva-tanoù sukalpam api sä talpaà ca saàkurvaté

kñ aëaà sa viçramya bahiù-svadäsän

sukham paçcät-så tyä viö api-vå tayä yämi vipinaà

manojave hå t-kamale ninäya taà

nikuïja-räjaà prati täm anaiñ é m ||97|| çobhäà vanasyendu-karänuraïjitäà soddé pané à bhäva-tateù svabhävataù | nikuïja-vå ndasya ca vå ndayäcitäà vé kñ yäsa lolä hari-saìgamäptaye ||98|| tasyä uddé pta-bhävälé vätyayoccälitaà manaù | kå ñ ëäpty-äçäpagotkaëö hävarte tülam iväpatat ||99|| kuïjaà muhur viçati paçyati tatra citräny asmän nireti saraëià sarati priyasya | patre kvacic calati taà manute sametaà vå ndäà ca på cchati tad-ägamam utsukeyam ||100|| saàkalpän hariëä viläsa-vitateù präptau vikalpän hareù saàjalpän sphuratämunä ca purataù santanvaté bhüriçaù |

sukalpaà kälam analpa-kalpa-då çaà mene priyäpty-utsukä ||101|| athätra ghoñ eça-sutaù savitryäà svaà çäyayitvä sva-gå haà gatäyäm |

prasthäpya gehäc chayanäd udasthäm ||102|| ké layitvä puro-dväraà däsän prasthäpya tad-bahiù | gantum utkamanäù kuïjaà pakñ a-dväreëa niryayau ||103|| anäcchannaà hitvä çaçi-kara-citaà ghoñ a-vasateù pura-dväraà sambhävita-vividha-lokägama-gamam |

vicäryetthaà gantuà pada-yugam adhäd yarhi sa puraù ||104|| tadaiva sä sve vraja-bhür atarkitaà nidhäya yanträrpita-yäna-sannibhe |

kuïjälayaà tan-manasä saha drutam ||105|| (yugmakam) jyotsnä-pürëaà türëam ullaìghya yatnäc chäyäcchannaà vartma gå hëaàs tarüëäm |

Page 212: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

äyäto'haà preyasé sägatä me

pé tädvaite'ntare'paçyat sarvaà hema-mayaà hariù ||116||

kià vä netthaà kå ñ ëa äsé t tadotkaù ||106|| itas tävaj jyotsnojjvalita-pavanändolita-dalaà tamälaà rädhärät-kanaka-citam älokya muditä | priyaà matväyäntaà vihasitum amuà kautukavaté nilé näsé t kuïjälayam anuvayasyäly-anumatä ||107|| ratna-pradé pädika-dhäri-bhitti- pralagna-haima-pratimäli-madhye | sthitä priyaà prekñ ya puraù sphurantaà då ñ ö äsmy aneneti muhur nililye ||108|| tävat kå ñ ëo'pi taträyäd vå kñ äcchannena vartmanä | vå ndäbhyetya dadau tasmai karëikärävataàsakau ||109|| (sandänitakam) pulaka-mukula-jälä-bäñ pa-dhärä-marandä vikå ti-malaya-vätotkampitä säli-päliù | smita-kusuma-sitäìgé gadgadäli-svanäsé d udayati dayite'smin mädhavé mädhavé va ||110|| kå ñ ëo'pi täsäm avaloka-jätä- nandottha-bhäväli-vibhüñ itäìgaù | käntävalokottara-läkñ i-cetäù käntäm apaçyann avadat tadälé ù ||111|| vayasyä vaù sakhyaù kva nu nija-gå he tad-virahitäù kathaà yüyaà präptäù kusumam avacetuà ravi-kå te | kutas tat-saurabhyaà prasarati tad-aìgena militäc chariräd asmäkaà vitattham idam astv eva vitatham ||112|| täà vinä na vane yuñ mad-gatiù sambhävyate kvacit | candra-mürtià vinäkäçe nekñ yante tan-maré cayaù ||113|| neyaà candra-tanüù kintu çré r iyaà vå ñ abhänujä | yaika-deçe sthitä vyäpnoty amüà tväà ca sva-dé ptibhiù ||114|| evaà narmälibhis tanvan vå ndayäsau då çeritaù | käntä sandarçanotkaëö haù präviçat svarëa-mandiram ||115|| rädhä-känty-ucchalat-svarëa-geha-käntyäkhile kå te |

tävat sva-känti-milanät procchalantyä ca tat-tviñ ä | vyäptaà säpaçyad atratyaà sarvaà marakata-prabham ||117|| païcälikäntare'nviñ ya paçyann api muhuù priyäm | stabdhäà sväloka-mud-bhé bhyäà mene païcälikäà priyaù ||118 || täà lälasä dayita-saìgataye purastäd drag-vämatäpaså taye ca cakarñ a paçcät | tävan mud-uttha-jaòataitya nivärya täà täà vämä sakhé va nirurodha hareù purastät ||119||

Page 213: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

täà sprañ ö um utsukatayeritam antikäptaà taà stabdhatädhvani rurodha balän mud-utthä | täà lälasetya vinivärya haö hät priyäà taà präpayya tat-karam adhärayad äçu sogrä ||120||

lubdhaiù sva-tat-tad-viñ aye priyau mithaù |

tad-avakalana-bhé tyä sä nililye sakhé ñ u |

tat-sparçataù pulaka-kampa-då g-ambu-ké rëä vaivarëya-gharmajalabhäk-taraläyatäkñ é | paçyanty amuà kuö ila-cilli-latä tiro-då k- präntena sä priya-karät sva-karaà cakarñ a ||121|| smeräruëänta-kuö iläçru-kaläïci-pakñ ma- helollasac-capala-locanam utsmitärdram | kaëö hädhva-khaïjita-sa-huìkå ti-bhartsanokti preksyämitäà mudam aväpa hariù priyäsyam ||122|| näsä-rasajïä-çruti-netra-varñ mabhir

tau luëö hayämäsatur aìga-né vå taà priyä chaläcchanna-mayaà balät sphuö am ||123|| güòhau punaù svarëa-ghaö au vimoñ ituà saré så pantaà nija-kaïcukäntare | kämäìku-çästraà kara-taskaraà hareù kareëa säruddha paraà na väïchitam ||124|| iti sumadhura-lé länanda-sindhau nimagne çithilita-tanu-citte preyasi preyasé sä | priya-saha-nija-lé lälokanäyägatälé valita-mudita-vämyä kuö ö imaà präpa gehät ||125|| harir api rasa-bhaìgaiù präpitas tat-samé paà

sa punar iha vicinvan täsu täà tac-chalät täù praëaya-kuö ila-då ñ ö iù saàspå çan modam äpa ||126|| yad api hå di vivå ddhäà käïcid äçäntayos täà nyaruëad atibaliñ ö hä vämataitya priyäyäù | tad api sukha-samå ddhià präpatus täv udagräà prathayati hi sukhäbdhé n vämatäpy aìganänäm ||127||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargaù pürva-niçä-viläsa-valito'gäd ekaviàçäbhidhaù ||o||

||21||

Page 214: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

—o)0(o—

Page 215: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(22)

dväviàçaù sargaù täv utkau labdha-saìghau bahu-paricaraëair vå ndayärädhyamänau

vå ndä sa-vå ndätha sahäli-vå ndau

preñ ö hälé bhir lasantau vipina-viharaëair gäna-räsädi-läsyaiù | nänä-lé lä-nitäntau praëayi-sahacaré -vå nda-saàsevyamänau rädhä-kå ñ ëau niçäyäà su-kusuma-çayane präpta-nidrau smarämi ||1||

vå ndävaneçäv anunäthya näthau | tad-älayälindam aninda-çobhaà pürëendu-känty-ujjvalitaà ninäya ||2|| sä tatra tau puñ pa-citäntaräyäà sucé na-vasträstaraëänvitäyäm | kalinda-kanyänila-çé taläyäà nyavé viçat käïcana-vedikäyäm ||3|| äveçanäd äli-gaëopané tair vicitra-puñ päbharaëaiç ca nälyaiù | tämbüla-gandha-vyajanaiù sutoyaiù sä tau nijeçau sagaëau siñ eve ||4|| tat känanaà täà rajané à priyäs täù kå ñ ëäà ca täà tat-pulinäni täni | samé kñ ya kå ñ ëo hå di jätayäbhavat sa prerito räsa-viläsa-väïchayä ||5|| sa-gaëo’raëya-vihå tiç cakra-bhramaëa-nartanam | hallé sakaà yugma-nå tyaà täëòavaà läsyam ekakam ||6|| tat-tat-prabandha-gänaà ca sanå tya-rati-narmaëé | jala-khelety amüny eñ a räsäìgäni vyadhät kramät ||7|| (yugmakam) jyotsnojjvalaà manda-samé ra-vellitaà sva-saìgamoddé pta-vasanta-jå mbhitam | nå tyan mayüraà pika-bhå ìga-näditaà vanaà samé kñ yätra vihartum aicchat ||8|| vaàçé -gänena täsv eñ a jïäpayämäsa väïchitam | tan-nämnaivänugänena sa täbhiç cänumoditaù ||9|| känane sudhäàçu-känti-çubhra-maïju-vigrahe | puñ pite samas tvayädya me priyäli-varga he | rantum atra väïchitäni citta-vå ttir udvahed evam astu kå ñ ëa kå ñ ëa kå ñ ëa kå ñ ëa känta he ||10|| utthitaù svara-maëé -gaëa-saìgé

Page 216: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vå ndayäpy anugato må du gäyan | pratyagaà pratilataà pratikuïjaà sa pradakñ iëatayä bhramati sma ||11|| må du-malayänilaijita-latä-taruëa-patra-cayaà sumadhura-païcama-dhvani-kaläcana-kokilakam | dhvana-dali-barhiëaà praëayiné -gaëa-gé ta-guëo vanam avagähya tat sa ramate harir atra mudä ||12|| mürcchotthitä iva punar navatäm iväptäù snätä ivämå ta-rasair madhu-citritä vä | vå ndävane tarulatä må ga-pakñ i-bhå ìgä äsan harer vana-vihära-viloka-harñ ät ||13|| kå tvägre dvija-må ga-caïcaré ka-vå ndaà kå ñ ëekñ otsukam aö avé -praharñ iëé yam | candräàçütkara-valitä maruccaläräd äyäntaà svaritam iväbhyupaiti kå ñ ëam ||14|| kå tvägre dvija-må ga-caïcaré ka-vå ndaà kå ñ ëotsukam aö avé -praharñ iëé yam | candräàçütkara-valitä maruc-caläräd äyäntaà svaritam iväbhyupaiti kå ñ ëam ||14||

çarma vo lasati kià nagä latäù |

gauräìgé ëäà vapuù-känti-militendu-rucä vanam | viliptaà bhäti dhautaà vä jalena kala-dhautayoù ||15|| çré -rädhikäìga-dyuti-vå nda-saìgamät kå ñ ëäìga-caïcad-dyutayo virejire | sudhäàçu-mürter dyuti-puïja-raïjitäç calat-tamäläga-dalälayo yathä ||16|| svägatäù stha sukhinaù khagä må gäù

bhavyam avyavahitaà madhupä vas tän apå cchad akhilän iti kå ñ ëaù ||17|| kiçalaya-kara-bhäk supuñ pitägrä madhupa-pikäli-ninäda-maïju-gänä | pavana-guru-vicälitäö avé yaà harim avalokya nanarta nartaké va ||18|| rädhä-kå ñ ëäv anv anucalato'saìkhyän bhå ìgän çräntän matvä päyayitum iva svaà mädhvé kam | vätälé vellat-kiçalaya-hastenotphullä çaçvat-premärdrähvayati mudä väsanté yam ||19|| nija-kula-dharmam apohya gopikä

Page 217: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sukhayati kå ñ ëam ité va çikñ ayä | api surabhau sphuö itätha tan mude tam ali-rutair iha nauti mälaté ||20|| caïcan-matta-bhramara-vilasitäpäìgälokä kusuma-vihasitä | nå tyanté vänila-cala-vapuñ ä mallé -vallé -hari-mudam atanot ||21|| sva-savidham ayitaà vé kñ ya kå ñ ëaà latälé pramudita-vihaga-dhväna-nändé mukhé yam | malayaja-pavanollälasat-pallavaijat- kara-vivå ta-nayair nå tyaté va pramodät ||22|| praëayati kuïjävalir api guïjä-tati-kå ta-citrä kusuma-viciträ | nava-dala-talpätyali-pika-jalpä sa-dayita-kå ñ ëädika-hå di tå ñ ëäù ||23|| rädhä-çampäliìgita-dehe'må ta-varñ e mandra-dhväne kå ñ ëa-payode sphurite'gre | kekä-dhvänair unnata-piïchaiù çikhiné bhir nå tyaty ärän matta-mayürävalir uccaiù ||24|| dhvanad-ali-vihagaà çé ta-väteritaà pariëata-phala-yuk candrikä-rüñ itam | vikaca-kusuma-sat-saurabhaà çré -harer vanam idam atanod indriyäëäà mudam ||25||

yad yaj jagau candra-latädikaà haris

atha dara-phullam açoka-latä- stavaka-yugaà vå ñ abhänu-sutä | svayam avacitya hareù çravasoç capala-kareëa dadhau sumukhé ||26|| tad anu ca calitä svayaà hariëä'py asau praëaya-kalahe sadä'py aparäjitä | tad api sa ca tat-karäd apahå tya tat- stavaka-yugalaà priyä-çravasor nyadhät ||27|| sukaëö hé bhiù kaëö hé -rava-madhura-madhyäbhir abhitaù kalaà gäyanté bhiù sarasam anugé tämala-guëaiù | spå çann aìgäny äsäà stavaka-kusumädy-arpaëa-miñ äd akuëö häm utkaëö häà nibhå ta-rataye'vardhayad ayam ||28|| kilakiïcita-vivvoka-viläsa-lalitädikaiù | kå ñ ëas tä bhüñ itäç cakre sva-saìgäd bhäva-bhüñ aëaiù ||29|| sva-varëitäbhir vallé bhir ali-dhvani-miñ äd asau | anugé to'nandayat täù puñ pädäna-miñ ät spå çan ||30||

tenaiva paçcät priyayä yutaà harim |

Page 218: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

varëärthayoù kväpi viparyayeëa täù kå ñ ëasya nämnä'nujaguù kva cälayaù ||31|| jagad-ählädaka-çilaù pramadä- hå di vardhita-manasija-pé laù | rädhänurädhikäntar vilasan çuçubhe kalä-nidhiù so'yam ||32|| jagad-ählädaka-çilaù pramadä- hå di vardhita-manasija-pé laù | rädhänurädhikäntar vilasan çuçubhe kalänidhiù so'yam ||33|| san mälatyäm asyäà mälatyäà malaté bhiù phulläbhiù | saàveñ ö ita iha paritaù punnägo'yaà viräjate gahane ||34|| san mälatyäm asyäà mälatyäà malaté bhiù phulläbhiù | saàveñ ö ita iha paritaù punnägo'yaà viräjate gahane ||35|| mädhaväliìgita-mädhavé bhräjate mädhavaç cänayä phullayä räjate | viçvam apy etayoù saìgam änandataç cakñ uñ é nandayan modate sarvataù ||36|| mädhaväliìgita-mädhavé bhräjate mädhavaç cänayä phullayä räjate | viçvam apy etayoù saìgam änandataç cakñ uñ é nandayan modate sarvataù ||37|| samphullä samphullo milanän mitha iha vane sadälé näm | käïcanavallé cäsau sukhadä täpiïcha-mauliç ca ||38|| samphullä samphullo milanän mitha iha vane sadälé näm | käïcanavallé cäsau sukhadä täpiïcha-mauliç ca ||39|| çaàsann iva madanäjïäà madayan hå dayaà kalaà gäyan | nava padminé ñ u rätrau vilasati madhusüdanaç citram ||40|| çaàsann iva madanäjïäà madayan hå dayaà kalaà gäyan | nava padminé ñ u rätrau vilasati madhusüdanaç citram ||41|| rajané -ramaëas tamasäà çamano naliné -kulam unmahasäm apanut | çitigur gagane çitibhe vighane subabhau kumudävaka eñ a mudä ||42|| rajané -ramaëas tamasäà çamano naliné -kulam unmahasäm apanut |

Page 219: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çitigur gagane çitibhe vighane subabhau kumudävaka eñ a mudä ||43|| kamaliné -maliné -karaëe paö ur vidhuritädhuritän iha cakravän | nivi dadhad vidadhad bhagaëe dhå tià na sa mude samudeti vidhur mama ||44|| sa sudå çäà sudå çäà ruci-kå d rucir virahitä rahitä nija-tärakäù | suvidadhad vidadhat kumudä-vanam vara mude sa mudeti vidhur hi naù ||45|| itthaà gäyan madhura-vipina-çré -bharäloka-tå ptaù käntävallé r api viracayan sväbhimardane phulläù | bhrämaà bhrämaà bhramara-nikaraiù svänugair veñ ö ito'sau täbhir vaàçé -vaö a-viö apinaù kuö ö imaà präpa kå ñ ëaù ||46|| tatropaviñ ö aù sa dadarça kå ñ ëäà sva-darçanänanda-vivå ddha-tå ñ ëäm | phenäli-häsäà khaga-näda-gänäà sva-saìgamäyotka-hå ñ é ka-vargäm ||47|| sparçotsavayocchalad-ürmi-hastäà loläbja-raktotpala-phulla-neträm | samucchalan-nakra-mukhocca-näsäm ävarta-gartotsuka-karëa-pälé m ||48|| (yugmakam) pulinäni samé kñ yäsau tatra rantu-manä hariù | kå ñ ëä-päraà gantu-kämaù samuttasthau priyä-gaëaiù ||49|| athägatänäà sva-jaläntikaà sä

gati-çiïjite mura-ripor vanitänäà

skhalad-gatitayäcyutägati-mudä

samé kñ ya tanutäà jaloddhata-gatiù ||52||

teñ äà padäbjeñ u taraìga-hastaiù | samarpya padmäny atha täni kå ñ ëä tais taiù spå çanté va muhur vavande ||50||

drutam abhyasann iva nijair gati-nädaiù | tam ihäbhyupaiti puratas taö a-kacchät kalahaàsikäli-valitaù kalahaàsaù ||51||

samå ddha-jalatäà jagäma yamunä | sva-päram ayituà samutkam atha taà

jänu-dvaya-sa-toyäyäà kå ñ ëäyäà kå ñ ëa-tuñ ö aye | gulpha-daghna-jalä äsan nirjharäù pulinävå täù ||53||

Page 220: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

té rtvä té rtvä sukhenaitän krameëa nirjharän hariù | babhräma pulineñ v eñ u viharan sa-priyä-gaëaù ||54|| säküta-sa-smita-vilokana-narma-jalpair äliìgana-stana-nakhärpaëa-cumbanädyaiù | täsäà sva-saìgaja-manoja-viläsa-tå ñ ëäà kurvan muhuù sa vipuläà vilaläsa kå ñ ëaù ||55|| tataù pulinam ägatya sa cakra-bhramaëäbhidham | tatra rantu-manäç cakram äruroha priyä-gaëaiù ||56|| vitasti-mätrocca-nikhäta-çaìkuga- trinemi-cakropari rädhayä saha | sthitaù sa madhye'nya-sakhé gaëaiù kramäd bahiç cakärätha sumaëòala-trayé m ||57|| ävå tya pürëaà rasa-dhärayä harià rädhopagüòhaà kila maëòala-trayé | suvarëa-vally-aïci-tamäla-çäkhinaà svarëäla-bälälir iväbabhäv asau ||58|| ädiçya hallé çaka-keli-raìge rädhä-mukundau lalitädikälé ù | taträàsa-vinyasta-bhujau mithas täv anå tyatäà läsya-vidäà variñ ö hau ||59|| nå tyan nitambiné näà tad-vaidagdhya-pada-cälanaiù | kuläla-cakravac cakraà bhramad äsé t tayor api ||60|| vidhäya rädhäà lalitä-viçäkhayor madhye tad-aàsärpita-bähur acyutaù | gäyan sa gäyadbhir alaà kadäpy asau babhräma nå tyan saha nartaké -gaëaiù ||61|| laghu-bhramac-cakra-gateù samä täsäà gatiù kvacit | kvacin mandä kvacic ché ghrä vividhäsé t priyä hareù ||62|| täsäà madhye dvayor dvayor madhye tad-aàsa-nyasta-doù sphuran | sa-calat-svarëa-vallé näà nå tyat-täpiïchavad babhau ||63|| so'läta-cakravat kväpi laghu-gatyäbhramat tathä | hitvä mäà kväpy asau nägäd iti tä menire yathä ||64|| sa ekäà maëòalé -kå tvä pränte sarva-priyä-gaëaiù | täsäà madhye sphuran nå tyan cakraà ca bhramayan babhau ||65|| sva-çaktià darçayan cakräd yugapad vä kramäc calät | avaruhya muhus tat-tat-sthänam äçv äruroha saù ||66||

Page 221: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

gopyaç ca yugapat sarväù kadäpy ekaikaçaù kvacit | avaruhyäram äruhya cakrur maëòala-bandhanam ||67|| vilasyetthaà haris täbhiç cakra-bhramaëa-nartanaiù | räsa-lé lä-viçeñ äya cakräd avaruroha saù ||68|| sva-lahari-må du-hastaiù saàskå taà kå ñ ëa älyä kumuda-surabhi-vätair märjitaà sphäram agryam | çaçi-kiraëa-sudhäbhiù sikta-liptaà sa täbhiù pulina-varam anaìgolläsa-raìgäkhyam äyät ||69|| vidhäya kå ñ ëaù paritaù sumaëòalé à tasmin mitho baddha-karaiù priyä-gaëaiù | tad-antaräyaà priyayä babhau yathä viçäkhayenduù pariveça madhyagaù ||70|| paribhramat-tal-lalanäli-maëòalaà babhau yathä käma-kuläla-bhüpateù | räsädi-lé läkhya-ghaö ädi-nirmitau suvarëa-cakraà hari-daëòa-cälitam ||71|| tan-maëòalaà bhäti viläsa-sägare roddhuà mano-mé nam ihaiva kià hareù | kandarpa-kaivarta-vara-prasäritaà haimaà mahä-jälam uroja-tumbikam ||72|| parasparäbaddha-kara-priyä-tater dvayor dvayor madhya-gataù kvacit prabhuù | priyä-yugäàsärpita-dor-yugo'sphurat täbhiù sa nänä-gati-nartanair bhraman ||73|| bhuja-çirasi viräjad-dor-yugaà sva-priyälyäù pracalad ajayad etan maëòalaà kå ñ ëa-mürteù | jalada-çakala-jälaà madhya-madhyätiräjat- sthira-taòid-upagüòhaà sambhramac-cakra-vätaiù ||74|| kadäcid eka eväyaà své ya-bhramaëa-läghavät | bhramann aläta-cakräbhaù sarväsäà pärçvago'sphurat ||75|| hari-hari-dayitänäà vaàçikä-kaëö ha-gänair milita-valaya-käïcé -nüpuräli-svanaughaiù | naö ana-gati-viräjat-päda-tälänugämé nija-vara-madhurimëä vyänaçe'sau jaganti ||76|| anibaddhaà nibaddhaà ca dvidhä gé taà ca te jaguù | särigamapadhany-äkhya svarän älalapuù på thak ||77||

Page 222: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

çuddhäà ca vikå täà jätià dvividhaà ca mudä jaguù | tatra sapta-vidhäà çuddhäm ekädaça-vidhäà paräm ||78|| ñ aòja-madhyama-gändhära-bhedäd grämäàs tri-bhedakän | tatra martyägocaraà te gändhära-grämam ujjaguù ||79|| çruté ù sapta-svara-gatä dväviàçati-bhidä jaguù | samé ra-saìkhyäàs tänäàç ca mürcchanäs tv ekaviàçatiù ||80|| païcadaça-prakäräàç ca gamakäàs tiri-pädikän | cälädi-bahu-bhedaà ca sthäyaà ramyam ime jaguù ||81|| çuddha-sälaga-bhedena nibaddhaà dvividhaà jaguù | çuddhaà saàjïä-trayaà tatra prabaddhaà vastu-rüpakam ||82|| prabandhe svara-päö hädi-bhedän nänä-vidhän jaguù | rägän nänä-prakäräàç ca grahäàç ca nyäsa-saàyutän ||83|| sapta-svaräàs tu sampürëän ñ aö -svarän ñ äòaväbhidhän | païca-svarän auòaväàç ca jagus te täàs tri-bhedakän ||84|| mallära-karëäö aka-naö ö a-säma- kedära-kämodaka-bhairavädé n | gändhära-deçäga-vasantakäàç ca rägän agäyan saha mälaväàs te ||85|| çré -gurjaré à rämakiré à ca gauré - mäsävaré à goëòakiré à ca toòé m | velävalé à maìgala-gurjaré à ca varäö ikäà deça-varäö ikäà ca ||86|| mägadhé à kauçiké à pälé à lalitäà paö ha-maïjaré m | subhagäà sindhuòäm etä rägiëé s täù kramäj jaguù ||87|| ghanänaddha-tatänantäù çuñ iräëäà ca bhedakän | vå ndayopahå täàs täàç ca krameëävädayan muhuù ||88|| murajaà òamaruà òamphaà maëòuà ca mamakädikam | muralé à pävikäà vaàçé à mandiräà karatälikäm ||89|| vipaïcé à mahaté à vé ëäà kacchapé à karinäsikäm | svara-maëòalikäà rudra-vé ëäà ca tä avädayan ||90|| patäkäà tripatäkäà ca haàsäsyäà kartaré -mukham | çukäsyaà må gaçé rñ aà ca sandaàçaà khaö ö akä-mukham ||91|| çucé mukhaà cärdha-candraà padma-koñ ähi-tuëòikam | nartane darçayämäsus tä ity ädika-hastakän ||92|| dadhus tälän bahu-vidhän käçcit tu dhruva-lakñ aëän | maëö ha-lakñ aëakäàç cänyän käàçcit tat-tad-vilakñ aëän ||93|| até tän ägata-samair grahaiç ca trividhair yutän | samä gopucchikä-sroto-vahädi-yatibhir yutän ||94|| layaiç ca trividhair yuktän druta-madhya-vilambitaiù | niùçabda-çabda-yuktena dvidhä dharaëa-saàyutän ||95|| vardhamänäbhidhas tv eko hé yamänäbhidhaù paraù | ity ävarta-dvayäòhyena mänena ca samanvitän ||96|| (caturbhiù kulakam)

Page 223: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

caïcat-puö aà cäcapuö aà rüpakaà siàha-nandanam | gaja-lé läm eka-tälaà niùsäré mädi-tälakam ||97|| aòòakaà pratimaëö haà ca jhampaïca tripuö aà yatim | nalaküvaranudghaö ö aà kuö ö akaà kokiläravam ||98|| upäö ö aà darpaëaà räja-kolähala-çacé -priyau | raìga-vidyädharaà vädakänukülaka-kaìkaëe ||99|| çré -raìgäkhyaà ca kandarpaà ñ aö -pitä-putrakaà tathä | pärvaté -locanaà räja-cüòämaëi-jaya-priyau ||100|| rati-lé laà tribhaìgé à ca caccarat vära-vikramam | ity ädé n nartane tälän dadhuù kå ñ ëo'sya ca priyäù ||101||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te

sargo räsa-viläsa-varëanam anu dväviàçäko'yaà gataù ||o||

||22||

—o)0(o—

Page 224: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

(23)

trayoviàçaù sargaù atha prabandhagänam sa nänätälaiù på thag vidham | kartum ärabhataitäbhir vidagdhäbhiù sanartanam ||1|| çré -rädhayä nå tyati kå ñ ëacandre gäyantya äsan lalitädayas tadä | citrädayo'nyäù kila täladhärikä vå ndädayaù sabhyatayä vyavasthitäù ||2|| kå ñ ëe nå tyatyekale rädhikädyä gäyanti smäçcaryatälair durühaiù | tasmin sabhye rädhikädyäù krameëäçcaryaà nå tyaà säìgahäraà vyadhus täù ||3|| raìge kramäcchreëi tayästhitänäm antaù paö atvaà naö atäà gatänäm | vé ëädi vädyävali dhärikäëäà nänä prabandhädika gäyikänäm ||4|| tata ghana çuñ iräòhyänaddha kaëö ha svaraughe må du vividha gatitve'py aikyam äpte'ìganänäm | tad anuga padatälair bhrukaräìgäkñ icälai nanå tur iha sakå ñ ëäs täù praviçya krameëa ||5|| kå ñ ëaù çré män muhur iha samägatya täsäà samadhyän nänä-täla kramavaçatayä cälayan çré -padäbje | dhunvan präëé naö ati nigadann ittham änandayaàs täs tattä tatthe då giti då gi thai då k tathai då k tathai thä ||6|| thodik däà däà kiö a kiö a kaëajheà thokku tho dikku äre jheà dräà jheà dräà kiö i kiö i kiö idhäà jheìkujheà jheìkujheà jhem | thodik däà däà då mi då mi då mi dhäà käìkujheà käìkujheà dräm ägatyaivaà naö ati sa hariç cäru päö ha prabandham ||7|| küjat käïcé kaö akaviraëan nüpura dhväna ramyaà päëi dvandvaà muhur iha nadat kaìkaëaà cälayanté | rädhä kå ñ ëa dyuti ghanacaye caïcaleva sphuranté nå tyanté tthaà gadati tathathai thaitathai thaitathaithä ||8|| dhäà dhäà då k då k caì caì ninäì ëaì ninäà ëaà niìäà näà tuttuk tuì tuì guòu guòu guòu dhäà dräà guòu dräà guòu dräm | dhek dhek dho dho kiriö i kiriö i dräà drimi dräà drimi dräm ägatyaivaà muhur iha mudä çré -madé çä nanarta ||9|| jhaà jhaà kurvat kanaka balaye dhunvaté päëipadme

Page 225: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

täsäà madhyät sapadi lalitä'pyägatä kå ñ ëa käntyä | çyäme raìge taòidiva ghane nå tyaté tthaà vadanté thai thai thotho tigaòa tigathai tho tathai tho tathaitä ||10|| då mi då mi då mi dho dho må daìgädi nädaiù kaëa kaëa kaëa vé ëä çabda miçrair viçäkhä | naö ati jhaëaëa jhaà jhatkäryalaìkära jälä då giti drgiti då k thai tho tatho tho bruväëä ||11|| käcit svanan nüpura kiìkiëé kä muhuù kvaëat kaìkaëa päëi yugmam | vidhunvaté tthaà naö até r ayanté thaiyä tathaiyä tathathai tathaiyä ||12|| päda nyäsaiù çré -kara dvandva cälai nå tyatyanyä nüpura dhväna miçraiù | tälotthänäyettham uccärayanté thai thai thai thai thai tathai thai tathai thäù ||13|| raìgaà präptä tad anutathänyä nå tyanté sä lapati tadettham | thaiyä thaiyä tatha tatha thaiyä thaiyä thaiyä tigaòa tathaiyä ||14|| ä ä é äti ä äti äi ati aä ätiä äti ää ä ä jyotsnojjvaläìgaà naö ad iva pulinaà rädhike paçya äre | äää äti ä ä naö ati ca vipinaà manda väteritaà ä ä ä ä eti kå ñ ëaù punar iha nigadan sälasäìgaà nanarta ||15|| ä i a ä i ati priya häsaç candrati kundati haàsati äre | kñ é rati hé rati härati äre ä i a ä i a nå tyati rädhä ||16|| tä dhik tä dhik dhig iti ninädaà kurvan räse varamurajo'yam | läsyairäsäm atiçaya tuñ ö o nindatyanyäù suravanitäù kim ||17|| vaiëikyo vaiëivikyaç ca gäyantyas täladhärikäù | maurajikyaç ca nå tyanti nartaké bhiù samaà mudä ||18|| äviñ ö änäà gäna nå tye'ìganänäà tat tad gatyä'tyuccha sad gäòha bandham | né vé veëé kuïcukädi svayaà tat kå ñ ëaù kñ ipraà nå tyamadhye babandha ||19|| te nänä-çabda bandhena saså jur gäyané janäù | ñ a å gä mä pa dhainyäkhaiù svarai rägän navän navän ||20||

Page 226: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

svarän äläpayan çuddhän saìké rëäàç ca sahasradhä | gé taà ca märga-deçé ya-bhedät tä bahudhä jaguù ||21|| prävå ë-nabha iva sa-ghanaà sücé -mülam iva sa-çuñ iraà gänam | gaganam ivätitataà tad ratnam iva babhau sadä naddham ||22|| yo'yaà mahän dhvanir abhün naö a-nartaké näà maïjé ra-sad-valaya-kaìkaëa-kiìkiëé jaù | pattäla-sampad-anugämitayä caturñ u vädyeñ u teñ u kila païcamatäà sa lebhe ||23|| äsye gé tis tad-abhinayanaà çré -kare çré -padäbje tälo gré vä kaö iñ u dhuvanaà netrayor dolanaà ca | savyäsavyägamana-gamanaà tärakäyäà kaö äkñ aù kå ñ ëasyäbje manasija-sukhaà ballavé näà tadäsé t ||24||

asaàmiçrä jäté ù çruti-gamaka-ramyäù svara-tateù

jätayaù çrutayo yäç ca mürcchanä-gamakäç ca ye | noccaranti vinä vé ëäà kaëö he täàs täàç ca tä jaguù ||25||

samunné nye yaikä mudita-hariëä sädhv iti girä | pupüje teneyaà tad api ca tadäyäsam anayad dhruväbhogaà säsmäd alabhatataräà mänam adhikam ||26|| chälikya-nå tye rädhäyä deyam anyad apaçyatä | tuñ ö enätmä'rpitas tasyai kå ñ ëenäliìgana-cchalät ||27|| kå ñ ëe käntäà naö ayati mudä kväpi vaàçé -pragäëair narmonné taà skhalanam iha sä tasya då ñ ö yä diçanté | tälaà tasya skhalitam api sambhälayanty ätmano dräk taà cäpy eñ ä naö ayati tathä kväpi vé ëädi-gänaiù ||28|| kå ñ ëena rädhätha tayä samaà harir yathä nanartätra jagäv avädayat | sähäyyakotkäpi tayoù sakhé -tatir nälaù tathäsé n nå ti-gäna-vädena ||29|| tälävasäne harir ätma-päëi- nyäsaà priyä-vakñ asi saàvidhatte | priyäpi savyena kareëa tuñ ö ä nirasyaté çasya karaà ruñ eva ||30|| jänubhyäà kñ itim älambya prasäryaikä tatau bhujau | jughüå ne käïcané vega-kñ ipteva smara-cakrikä ||31|| lé lotsarpäpasarpäbhyäà doù-prasära-nikuïcanaiù | aìgäny aìgaiù spå çanty anyä nå tià cakre'nya-duñ karäm ||32|| spå ñ ö vä karaikena bhuvaà kvacit parä

Page 227: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

dehaà parävå ttya muhur muhur divi | patanty anå tyad bhuvi sä kadäpy asau vinä tad-älambanam ambare param ||33|| ürdhve sthitottänatayä vibhugnä kñ é ëodaré pärñ ëiga-veëir ekä | nanarta på ñ ö hätata-çiïjiné kä kå ñ ö vä tanor hema-dhanur-lateva ||34|| maïjé räntargata-vivaragän käpi tälänurodhäd eka-dvi-tri-krama-vaçatayä vädayanté kaläyän | sarvän kväpi sthagayati padau cälayanty atyapürvaà nå tyanty eñ ä guëibhir akhilaiù sädhu-vädaiù pupüje ||35|| gé taà vädyaà ca nå tyaà vidhi-çiva-racitaà yac ca vaikuëö ha-loke yal lakñ mé -känta-lakñ mé -caya-naya-racitaà svena yad yat praëé tam | anyägamyaà yadäbhir vraja-vara-lalanä-nartaké bhiç ca så ñ ö aà räse kå ñ ëas tad etan muhur iha kutuké sarvam äbhir vyatäné t ||36|| käçcit paçyati käç ca cumbati paräù säkütam älokate käsäïcid daçana-cchadau pibati so'nyäsäà kucau karñ ati | vakñ oje nakharän atarkitam adhät käsäà ca nå tye bhramann evaà räsa-miñ eëa täù sa ramayan reme rasäbdhau hariù ||37|| evaà gäyan gäyayaàs tän svadäräàç citraà nå tyan nartayan nartitas taiù | gé taç caitän çläghayan çläghitas tai reme'tyuccair bälako vä sva-bimbaiù ||38|| käcit samäghräya bhujaà nijäàse nyastaà hareù sädhu-paö é ra-liptam | änanda-magnotpulakäçru-kampä saïcumbya çampeva babhau sthiräv abhre ||39|| sä nå tyajä çräntir amür må gäkñ é r viçrämayämäsa viläsa-vå ndät | snehäkulälé va vibhüñ ayanté svedäìkurair bhäla-kapolayos täù ||40|| çithila-vasana-keçäù çväsa-vellat-kucägräù çramajala-yuta-bhäläù sälasäìgyaù kriyäsu | klama-janita-rucäpi preñ ö ha-neträtituñ ö ià pupüñ ur adhikam etä räsa-nå tyävasäne ||41|| phulla-puëòaré ka-ñ aëòa-garva-khaëòi-cakñ uñ o hiëòa-daëòajeça-kuëòale'sya gaëòa-maëòale | käpi täëòaväti-paëòitä sva-gaëòa-maëòalaà nyasya tena dattam atti parëa-püga-carvitam ||42||

Page 228: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

sva-sparçotpulakäké rëe tat-sparçotpulakäïcitam | kå ñ ëasyäàse bhujaà nyasya viçaçräma kñ aëaà parä ||43|| kuca-çirasi nidhäyänyonya-saàsparça-harñ ät pulakiné pulakäòhyäà svedi-nisveda-yuktam | çata-çata-çaçi-çé taà nå tyaja-klänti-digdhä sva-ramaëa-karam ekä çränti-çäntià jagäma ||44|| muhuù karäbjena däyäbdhi-magnas täsäà mukhät sveda-jaläni kå ñ ëaù | saàmärjayann apy açakann amärñ ö uà tat-sparça-saukhyäd dviguëé -kå täni ||45|| ekäsu sakhyämå ta-digdha-buddhiù käntasya saàvyäna-paö äïcalena | mamärja sa-sveda-jalaà nijäsyaà svasyäpi tenäsya ca tädå çaà tat ||46|| kå ñ ëäìga-saìgädi-viläsa-sindhäv änanda-jälasya taraìga-magnäù | bhraçyat-sva-mälyämbara-kuntalänäà näsann alaà saàvaraëe må gäkñ yaù ||47|| itthaà samäpya vividhäìgam ananya-siddhaà täbhiù samaà sarasa-räsa-viläsa-nå tyam | prodyat-smaraà punar amuà rati-keli-nå tyaà kartuà samutka-manasaà hi vividya vå ndä ||48|| hima-bäluka-bäluke'male puline saha rädhayäcyutam | viniveçya tayoù puraù sakhé -nicayaà sa-gaëä nyavé viçat ||49|| kusuma-phala-rasais tair bhüri-bhedaiù kå täni maëi-cañ aka-bhå täni svädu-vaiçiñ ö ya-bhäïji | vividha-phala-vidaàçair anvitäni nyadhät sä hari-hari-dayitänäm agrataù san-madhüni ||50|| pratyaìganä-yugala-madhyam asau sva-çaktyä kå ñ ëaù sphuraàs tad-adharämå ta-väsitäni | häsair vidaàsa sadå çair api tair vidaàçais täù päyayann apibad eñ a madhüni täni ||51|| kandarpa-mädhvé ka-madäkuläìgé à kandarpa-mädhvé ka-madänuçiñ ö e | rädhäà samädäya harau praviñ ö e vinyasta-talpaà pulinänta-kuïjam ||52|| kandarpa-mada-vaiklavyäd ghürëa-pürëekñ aëäù sakhé ù |

Page 229: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

vå ndäpy ädäya kuïjeñ u på thak på thag açäyayat ||53|| svädhé na-bhartå kävasthäà präpayya rädhikäà tayä | sahäyayau bahiù kå ñ ëaù smayan pürëa-manorathaù ||54|| tayeritaù sa kuïjeñ u praviçya yugapat på thak | svädhé na-bhartå kävasthäà präpayämäsa täù sakhé ||55|| nirgataù kuïja-nikarät kå ñ ëas täbhir alakñ itaù | ekaù san rädhikäm ägät sva-darçana-må du-smitäm ||56|| taträgatä kuïja-tater nivé tä då ñ ö vä nijälé à purato hasanté m | yatnävå ta-sväìga-cayäli-pälir namränanä lola-då g etayoce ||57|| yo näyakaù so'tra sa vå ndayä mayä raìge sthitaù kväpi gato na hi kñ aëam | nänartayad vo rati-nartane'sakau daçedå çé vo vapuñ aù kuto'bhavat ||58|| harir asann äha nikuïja-raìge naö yas tv imä mürtimatojjvalena | raty-äkhya-nå tye rasa-näyakena saànarttitä yat sphuö a-tat-tad-aìkäù ||59|| kå ñ ëe sva-sakhyäà praëayodgaterñ yäs tä ucur asmin rati-nå tya eñ ä | tväà nartayanté satataà gurus te kartuà tvayä väïchati naù praçiñ yäù ||60|| nijecchayä yätra gurüpasattiù syäc chiñ yatä çästra-matä tayaiva | baläà kå tä naiva tato na çiñ yä vayaà gurüs tvaà viphalaù çramo väm ||61|| jänäsi no no nakuläìganänäà vå ttià viçuddhäà sakhi bhogini tvam | tathäpi sampädayituà sva-sämyaà kià khidyase prerñ ya vå thä bhujaìgam ||62|| itthaà vidhäya puru-narma-vihära-nå tyaà

toye tadoru-dvayase kadäcit

täbhiù samaà mada-karé va kareëubhiù saù | tat-tac-chramäpanayanäya kalinda-putryäà kartuà samärabhata väri-vihära-nå tyam ||63||

sa näbhi-mätre kva ca kaëö ha-daghne | äkå ñ ya täs täbhir alaà niñ iktaù priyä hasaàs täù kutuké nyañ iïcat ||64||

Page 230: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

ekaikäbhiù païca-ñ äbhiù samastäbhiù på thak på thak |

rätrau ca cakra-mithunena yutäni bhå ìgaù

nija-då k-vijita-çapharyä ghaö ö ita-praså tä svayaà harià cakitä |

nänä-lé lä-glahäà täbhir vyätyukñ é à vidadhe hariù ||65|| jaye taà taà samädätuà glahaà dätuà paräjaye | anicchubhir dvayaà kartuà sa täbhiù kalahäyate ||66||

phullämbujäni pibaté ti harau bruväëe | doù-svastikena rurudhur hå dayaà priyäs tä väso'ïcalena vadanaà ca viçaìkitä dräk ||67||

yat parirebhe rädhä-sakhyaà mene sa tenäsyäù ||68|| kamaläkamali-sakhé näà kamaläkamali ca visävisi-pradhanam | yad abhüt tat paçyata iha düräc citraà harer mano vijitam ||69|| dviträbhiù païcañ äbhiç ca saptäñ ö äbhiù sahäcyutaù | vyatanon maëòalé -bhüya jala-maëòuka-vädyakam ||70|| nirlepatäà kuca-yugäni niraïjanatvaà neträëi mokñ am agaman rasanäù kacäç ca | né vyaç ca nirguëa-daçäà saha-hära-mälyä magnäsu tad-ghana-rase ramaëé ñ v amüñ äm ||71|| älepanälaìkaraëair amüñ äm anävå tä väri-vihära-dhautä | klinnämbararodyat-sahajäìga-çobhä lobhäya kå ñ ëasya då ços tadäsé t ||72|| täsäà vakñ aç candanaiù çveta-toyä kå ñ ëä sämyaà gaìgayäsau gatäpi | çaures tat-tat-keli-saubhägya-läbhät täbhiù çaçvat suñ ö hu sä täm ajaiñ é t ||73|| itthaà vidhäyämbu-vihära-nå tyaà käntaù sakäntäbhir aväpta-té raù | sakhé -kulair märjita-keça-varñ mä dadhära pratyudgamané ya-vastram ||74|| vå ndä täbhiù samaà kå ñ ëam äné ya svarëa-maëòapam | tat-pürva-kuö ö ime puñ pästaraëe taà nyavé viçat ||75|| tataù savå ndopaninäya vå ndä kalpäga-valli-phala-sampuö äàs tän | pürëän viciträmbara-bhüñ aëänu- lepäïjanair nägaja-varëakaiç ca ||76||

Page 231: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

tat-tan-nämäìkitän älé -tatir ädäya peö ikän | kå ñ ëaà rädhäà sakhé ç cämüù på thak på thag abhüñ ayat ||77|| harir ujjvala-rasa-mürti-rati-pariëata-mürtayo hi rädhädyäù | vidhur ayam asya kaläs tä ekätmano'pi tat-på thag-dehäù ||78|| mithaù-snehäbhyaìga-ramyaù sakhyodvartana-suprabhäù | täruëyämå ta-susnätä lävaëya-rasanojjvaläù ||79|| mithaù-saubhägya-tilakäù saundarya-sthäsakäïcitäù | añ ö äbhiç citritäìgyaç ca stambhädyair bhäva-varëakaiù ||80|| kilakiïcita-vivvokädy-unmädotsukatädibhiù | nänä-bhävair alaìkäraiù suñ ö hv-alaìkå ta-mürtayaù ||81|| supriyäs täù priyä yadyapy antar itthaà vibhüñ itäù | priyälibhir bahir api bhüñ itä bhüñ aëair babhüù ||82|| anaìga-guö ikäà sé dhu-viläsaà dugdha-laòòukam | äné taà rüpa-maïjaryä yad yäni vå ndayä vanät ||83|| phaläni rasa-rüpäëi madhu-tulya-rasäni ca | tän yat tv äcamya täbhiù sa viveça keli-mandiram ||84|| tasmin mukta-catur-dväri yamunänila-çé tale | koö i-süryäàçu-sad-ratna-cayäàçu-paramojjvale ||85|| manoja-keli-nilaye’guru-dhüpäti-saurabhe | vinyasta-ratna-paryaìke haàsa-tulikayänvite ||86|| sükñ mämbarävå tävå nta-sat-puñ pästaraëopari | nänopadhäna-citräs te kå ñ ëaù suñ väpa käntayä ||87|| (sandänitakam) paryaìka-pärçva-sthita-khaö ö ikä-yuge sukhaà niviñ ö e lalitä-viçäkhike | kå ñ ëäsya-tämbüla-sucarvitänane tämbülam äsvädayatäà nijeçvarau ||88|| çré -rüpa-rati-maïjaryau päda-saàvähanaà tayoù | cakratuç cäparä dhanyä vyajanais täv avé jayan ||89|| kñ aëaà tau paricaryetthaà nirgatäù keli-mandirät | sakhyas täù suñ upuù sve sve kalpa-vå kñ a-latälaye ||90|| çré -rüpa-maïjaré -mukhyäù sevä-para-sakhé -janäù | tal-lé lä-mandira-bahiù kuö ö ime çiçyire sukham ||91|| yat pälitaà tata-mukhair vardhitaà lé lä-rasair mitra-gaëair niñ evitam | bhaktaiù sadäsväditam etad-älibhiù çré -rädhayä kå ñ ëa-rasämå taà phalam ||92|| kå ñ ëasya vå ndä-vipine’tra rädhayä lé lä anantä madhuräç cakäsati | kñ aëe kñ aëe nütana-nütanäù çubhä

Page 232: çré -çré -govinda-lé lämå tamignca.nic.in/sanskrit/govinda_lilamritam.pdf · 2017-10-05 · çré -çré -govinda-lé lämå tam (version 2.0) Used in this edition were primarily

diì-mätram etan mayakä pradarçitam ||93|| çré -rüpa-darçita-diçä likhitäñ ö akälyä çré -rädhikeça-keli-tatir mayeyam | seväsya gyogya-vapuñ äniçam atra cäsyä rägädhva-sädhaka-janair manasä vidheyä ||94|| pädäravinda-bhå ìgeëa çré -rüpa-raghunäthayoù | kå ñ ëa-däsena govinda-lé lämå tam idaà citam ||95|| yair etat paripé yate hå di lasa-tå ñ ëätirekän muhur brahmädyair api durgamaà vraja-vidhor lé lämå taà rädhayä | vå ndäraëya-viläsiné -kumudiné -vå ndasya bandhur vraje käruëyäd acireëa väïchitatamaà teñ äà tanotu svayam ||96||

çré -caitanya-padäravinda-madhupa-çré -rüpa-sevä-phale diñ ö e çré -raghunätha-däsa-kå tinä çré -jé va-saìgodgate | kävye çré -raghunätha-bhaö ö a-viraje govinda-lé lämå te sargo'yaà rajané viläsa valitaù pürëas trayoviàçakaù ||

||23||

—o)0(o—

iti çré -kå ñ ëa-däsa-kaviräja-gosvämi-

viracitaà çré -govinda-lé lämå taà mahä-kävyaà samäptam

—o)0(o—