Daniel van Spanje

Amsterdam, 21 oktober 2010FOBIDCOMMISSIEONTSLUITING

RT: Richtlijnen voor titelbeschrijven

Richtlijnen voor titelbeschrijvenRT1: Beschrijvingsregels voor monografien 1978 / 1982RT2: Beschrijvingsregels voor serile publicaties 1978RT3: Regels voor catalogusbouw 1981 / 1994RT4: Beschrijvingsregels voor niet-boekmaterialen 1979 / 1993RT5: Voorbeeldenboek 1982RT6: Sorteerregels 1981 / 1992RT7: Beschrijvingsregels voor gedrukte muziek 1982RT8: Beschrijvingsregels voor kartografische documenten1982RT9: Regels voor catalogusbouw beeld 1988RT10: Regels voor catalogusbouw geluid 1990RT11: Regels voor catalogusbouw gedrukte muziek 1989RT12: Beschrijvingsregels voor computer files 1990

ISBD - internationaal1971 ISBD(M) (Monographs)1974 ISBD(S) (Serials) ISBD(CR) 1977 ISBD(G) (General)1977 ISBD(NBM) (Non Book Materials)1977 ISBD(CM) (Cartographic)1980 ISBD(PM) (Printed Music)1980 ISBD(A) (Antiquarian)1981 1e review van ISBDs1990 ISBD(CF) (Computer Files) ISBD(ER)1997 ISBD(ER) (Electronic Resources)1998 2e review van de ISBDs2002 ISBD(CR) (Continuing Resources)2007 2011Consolidated ISBD

ISBDStandaardisatie van de vorm en de inhoud van de bibliografische beschrijving die het document vertegenwoordigt in de catalogus (representatie)

Definitie van ISBD elementen

Onderscheid in acht verschillende ISBD-velden

Vaste volgorde binnen de velden

Veldscheiding tussen en binnen ISBD-velden door standaard interpunctie

ISBD veldenVeld 0: GMD (General material designator)Veld 1: titel en verantwoordelijkheidVeld 2: editieVeld 3: materiaal/documenttype specifieke gegevensVeld 4: publicatie, distributieVeld 5: fysieke beschrijvingVeld 6: reeksVeld 7: annotatiesVeld 8: standaardnummers

Maar gaan we nu dan alsnog de RT updaten?

ICP: algemene principesGepubliceerd in februari 2009Vervangen de Paris Principles uit 1961 als basis voor catalogiseerregelsHerziening van principes:No.1: convenience of the user = catalogiseerregels moeten het de gebruiker gemakkelijk makenOverige principes: common usage, representation, accuracy, sufficiency and necessity, significance, economy, consistency and standardization, integrationBreder van opzet dan de Paris Principles: alle materiaaltypen

ICP: doel en functie van de catalogusVinden (to find bibliographic resources in a collection)Identificeren (to identify a bibliographic resource or agent)Selecteren (to select a bibliographic resource that is appropriate to the userss needs)Toegang geven (to acquire or obtain access to an item described)Navigeren (to navigate within a catalogue and beyond)

Functional Requirements for Bibliographical Records

FRBR: het gaat om de inhoudCatalogiseren gaat uit van het item in hand. Van belang: representatie (wat is de de bron van de beschrijving), accuraatheid, volledigheid . Gebruikers willen altijd het item in de handen of op het scherm , maar zij zijn in principe gericht op de inhoud.FRBR wil in de catalogus ook de inhoud van informatiebronnen zichtbaar makenDe inhoud heet in FRBR: het werk

FRBR en wat is een boek?Item

Manifestatie

Expressie

WerkIk heb het boek in mijn tas.

Ik wil dat boek gaan bestellen.

Ik wil dat boek graag in het Nederlands lezen.

Die film is gebaseerd op mijn favoriete boek.

De entiteiten: drie groepen

Relaties tussen entiteitenGroep 1

WerkExpressieManifestatieItemGroep 2

AuteurVertalerUitgeverEigenaar

Eigenschappen van de entiteit WerkTitel

Vorm

Datum

L'avare

Toneelstuk

1668

Eigenschappen van de entiteit ExpressieTitel

Vorm (media type)

Datum

TaalThe miser

Tekst

1987

Engels

Eigenschappen van de entiteit ManifestatieTitelVerantwoordelijk

Plaats van uitgaveUitgever

DatumDragerOmvangAfmetingenIdentifierThe miser : a comedya new translation by Albert BermelNew York, NYApplause Theatre Book Publishers1987Gedrukt boek (volume)126 pages19 cmISBN 0936839759

Eigenschappen van de entiteit ItemIdentifier

Provenance

AnnotatiesPQ1825 E5 1987b

[indien relevant]

Pagina 20-21 beschadigd

Implementatie van FRBRAbstract logisch model; staat los van data modelDrie mogelijke - implementatiemodellen: Relationele databaseDatabase met linkingFlat file structuur

Flat file database structuurBibliographic recordHoldings/Item recordName-TitleAuthority recordNameAuthority record

Gelinkte bibliografische en thesaurus recordsBibliographic recordHoldings/Item recordName-TitleAuthority recordNameAuthority record

Relationele database structuurWorkHoldings/ItemManifestationExpressionAccess Point Control Record

Implementatie van FRBRLogisch model; los van data modelDrie implementatiemodellen: Relationele databaseDatabase met linkingFlat file structuurNummer vier: het algoritmische model : entiteiten en relaties clusteren via algoritmes en speciale indexen: PiCarta / WorldCAT.org / Zoeken.bibliotheek.be

RDA: voorbeelden van veranderingen

RDA: vastleggen van type content, mediaen carriercontent typeexpressienotated musicperformed musicstill imagespoken wordtext

media typemanifestatieaudiomicroformunmediated

carrier type manifestatie audio cartridgeaudio discaudiocassette

Voorbeelden van Content, Media en Carrierboek Content type = textMedia type = unmediatedCarrier type = volume

muziek CD Content type = performed musicMedia type = audio Media type = computerCarrier type = audio discCarrier type = computer disc

Voorbeelden van Content, Media en Carrierwebpagina Content type = textMedia type = computerCarrier type = online resource

online videoContent type = two dimensional moving image Media type = computerCarrier type = online resource

MARC21 voorbeelden van tag 336-338Website (with maps, text, and photographs):300 $a 1 online resource336 $a text $2 marccontent336 $a cartographic image $2 marccontent336 $a still image $2 marccontent337 $a computer $2 marcmedia338 $a online resource $2 marccarrierOnline PDF:300 $a 1 online resource (39 pages): $b336 $a text $2 marccontent337 $a computer $2 marcmedia338 $a online resource $2 marccarrier

*RDA: regel van drie geldt niet meer100 $a Brown, Susan. $a Heroes / $c by Susan Brown, Melanie Carlson, Stephen Lindell, Kevin Ott, and Janet Wilson.700 $a Carlson, Melanie.700 $a Lindell, Stephen.700 $a Ott, Kevin.700 $a Wilson, Janet.

[AACR2: entered under title if more than three creators]

RDA: ICP principes van representatie en efficientieInformatie letterlijk overnemen Take what you see en accept what you get (RDA 1.7.1)Hoofdlettergebruik, interpunctie, afkortingen, fouten, symbolen, nummeringenIndien nodig verantwoorden in annotatieGebruik wordt toegelicht in Appendix A, B en D

RDA: geen verbeteringen aanbrengen [sic]!Uitgangspunt:Geen verbeteringen voor monografien = geen [sic] of [i.e.] uitleg in annotatieZie RDA 2.2.1Wel verbeteringen voor periodieke uitgaven en integrating resources Zie: RDA 2.3.2.12 - 2.3.2.13Toelichting in annotatie

245$a Teusdays tasks.246 $i Corrected title: $a Tuesdays tasks260 $a Chicago : $b Smith Pubblishers, $c 2010.

RDA: wijziging in gebruik van vierkante hakenRT 1 par. 344000 @Environmental data for the eastern North Pacific and Bering Sea / [by Edward J. Gregr and Ryan Coatta].

Auteursgegevens niet op titelpaginaRDA 2.2.4, 2.4.2.24000 @Environmental data for the eastern North Pacific and Bering Sea / by Edward J. Gregr and Ryan Coatta.

Auteursgegevens binnen de publicatie hoeven niet tussen vierkante haken.De vierkante haken worden alleengebruikt als de gegevens niet in de publicatie staan.

RDA: overnemen wat er staat, bijv bij auteur predikaten, titels, graden e.d.RT 1 par. 334000 @Lasers in medicine / ed. by Ronald W. Waynant ; forew. by Leon Goldman.

4000 @Gold fever : a narrative of the great Klondike Gold Rush, 1897-1899 / by R.M. Dickey ; ed. by Art Petersen.

RDA 2.4.1.44000 @Lasers in medicine / edited by Ronald W. Waynant ; foreword by the late Dr. Leon Goldman.

4000 @Gold fever : a narrative of the great Klondike Gold Rush, 1897-1899 / by the Reverend R.M. Dickey ; edited by Art Petersen.

RDA: niet meer afkorten .Letterlijk overnemen: geen afkortingen of omzettingen

4020 3#Derde herziene druk4020 2#2e geactualiseerde druk

RDA: jaar van uitgave niet afkortenRT 1 3.3[1971 or 1972][1969?][between 1906 and 1912] [ca. 1960][197-][197-?][18--][18--?][not after Aug. 21, 1492]

RDA 1.9.2[1971 or 1972][1969?][between 1906 and 1912][1960?][between 1970 and 1979][between 1970 and 1979?][between 1800 and 1899][between 1800 and 1899?][not after August 21, 1492]

RDA: geen latijn meer in toevoegingen, en geen toevoegingenPlaats onbekend: [Plaats van uitgave onbekend] niet [S.l.]N.b. Mijn vertaling van [Place of publication not identified]Voeg geen informatie toe aan de gevonden plaatsVerbeter geen verzonnen of foute informatie; maak een annotatie

RDA: geen O.T. en N.T.RT 3 V89-93Bible. O.T.Bible. N.T.Bible. O.T. EzraBible. N.T. RevelationBible. N.T. Corinthians, 1stBible. O.T. Genesis XI, 26-XX, 18Bible. O.T. PentateuchBible. N.T. GospelsBible. O.T. ApocryphaRDA 6.23.2.9, 6.30.2.2Bible. Old TestamentBible. New TestamentBible. EzraBible. RevelationBible. Corinthians, 1stBible. Genesis, XI, 26-XX, 18Bible. PentateuchBible. GospelsBible. ApocryphaIn RDA is er geen onderverdeling meer naar O.T of N.T.

RDA: keuzes en optiesRDA : onderscheid Core / core ifEr worden soms alternatieven gegeven of opties open gelatenEr zijnor instructiesEr zijn agency preparing instructies:agency beleid voor allen; voor sommigen; soms worden zaken overgelaten aan het oordeel van de catalogiseerder, etc. Bijvoorbeeld: taal van de aanvullingen. Nederlands?LC stelt haar policy statements beschikbaar*

RDA is de nieuwe standaard ?RDA is internationaal: geen AA (Anglo American) in RDARDA is een content standaardRDA gaat niet over het presenteren (display) van records en ook niet over de wijze van coderen (encoding: MARC, UniMARC, MODS, DC). RDA schrijft niet voor welk datamodel je gebruikt voor het maken, uitwisselen, opslaan of toegankelijk maken van de metadataRDA is van toepassing op alle typen informatiebronnen en dragers

RDA is de nieuwe standaard?Gebaseerd op de ICP en FRBRAfgestemd met ISBD en ONIX communitiesOnline toegankelijkMARC21 is er op aangepast (MARC updates 10 en 11)Geen voorgeschreven data modelNuttige tools: mappings naar MARC en MODS en v.v.workflows (LC, per gebruiker, instelling of groep gebruikers)Integratie van LC Policy StatementsVeel belangstelling in Europa

Gaan we dan nu over op de RDA??

EURIG seminarEURIG = European RDA Interest Group RDA seminar op 8 augustus in Kopenhagen130 bezoekers uit 23 landen!Presentaties door 11 landen (Engeland, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Denemarken, Noorwegen, Zweden, Finland, Zwitserland, Italie, PortugalOveral een RDA werkgroep werkend aan impactanalyse en adviesOveral behoefte aan internationale regelgevingVeel behoefte aan vertalingVaak een national agency

Andere issuesKritiek op de RDA: niet vernieuwend genoeg en teveel aansluitend bij AACR2; toen teveel FRBR, maar te weinig core velden, nu weer teveel AACR2Niet afgesloten - GMD/SMD - materiaaltype discussies (ONIX, ISBD en RDA lopen niet helemaal gelijk)Geen voorgeschreven data model; geen voorgeschreven formaatDiscussie over strategie van LC .. leidde tot discussie over efficientie; en dat tot LC report On the record (januari 2008). Aanbeveling: suspend work on RDA. Niet overgenomen.Maatregel: invoering testperiode

TestperiodeAfspraak tussen drie US nationale bibliotheken: LC + NAL + NLM6 maanden test na release (23 juni 2010)27 bibliotheken doen mee (en OCLC) + aantal late aanmeldingen3 maanden training / voorbereiding + 3 maanden invoer in RDA en AACR2: 25 common set records in oud/nieuw + 5 copy cataloging + 25 extra set records in nieuwEvaluatie van test: 2011 januari maart 2011 + aanbevelingenBesluitvorming: zomer 2011

VervolgstappenDe FCO werkgroep komt voor de 3e keer bijeen begin december en gaat dan aan een advies werken voor het vervolg Er komt een bijeenkomst met UKB-deelnemersAdvies naar FOBID Bestuur en dan besluitvorming door het bestuurN.B. Geen organisatie gaat over op de RDA als de testfase een negatief resultaat oplevertNiemand verwacht dat de test uitsluitend - negatief uitvalt een besluit in Amerika volgt medio 2011Work in progress

CreditsDeze presentatie biedt een overzicht van RT, ISBD, ICP, FRBR en RDA; daarbij is gebruik gemaakt van op het web toegankelijke presentaties van o.a Ann Chapmann, Pat Riva, Tom Delsey, Chris Oliver, Adam Schiff, Amanda Cossham, Barbara Tillett en Beacher Wiggins.Voor de voorbeelden met betrekking tot de RDA is gebruik gemaakt van de presentatie over RDA en RT die door Erwin Tuinstra is samengesteld voor de FCO werkgroepbijeen-komst op 8 oktober.

Bedankt voor jullie aandacht!FOBIDCOMMISSIEONTSLUITING

Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII**Maar deze regels zijn eigenlijk nooit goed bijgewerkt; ze vormen de basis voor de Invoerrichtlijnen in het GGC dat door veel bibliotheken in Nederland word gebruikt. Maar de hele digitale revolutie is er nooit goed in verwerkt. **Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII**Daniel van Spanje - GII****Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII******************RDA 101 ALCTS PreconferenceJune 25, 2010RDA Overview - Tillett*Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII*Daniel van Spanje - GII*