q%26a cssd.pdf - thaicssa.coma cssd.pdf ·...
TRANSCRIPT
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอQuestions and answers in disinfection and sterilization17
370 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
1. ในกรณทโรงพยาบาลหรอสถานบรการทางการแพทยไมมระบบบำบดนำเสย การลางทำความสะอาดอปกรณการแพทยทใชกบผปวยแลว โดยไมผานการทำลายเชอกอนจะทำใหเชอโรคตางๆ แพรกระจายสชมชนกอใหเกดปญหาตอสงแวดลอมหรอไมและในกรณเชนนควรจะปฏบตอยางไร
ในการลางอปกรณการแพทย โดยมใหเกดการแพรกระจายเชอในสงแวดลอมของโรงพยาบาลและผปฏบตงานปลอดภย วธการทเหมาะสมคอ ผปฏบตงานจะตองสวมถงมอยางอยางหนา ผาปดปากและจมก แวนตา ผากนเปอนพลาสตก และรองเทาทกนนำไดกอนลางหากอปกรณเปรอะเปอนเลอดและสารคดหลงจำนวนมาก ควรใชผาหรอกระดาษเชดคราบสกปรกออกใหมากทสด ทงผาหรอกระดาษลงในถงมลฝอยตดเชอแลวนำอปกรณเครองมอตางๆ แชในนำผสมสารขดลาง ขณะลางอปกรณ ควรขดถใตนำไมเปดนำใหไหลอยตลอดเวลา ไมจำเปนตองแชอปกรณในนำยาทำลายเชอ กอนนำไปลางแมวาโรงพยาบาลจะไมมระบบบำบดนำเสย เพราะประสทธภาพของนำยาทำลายเชอจะลดลง เมอสมผสอนทรยสารและคราบอนทรยสารจะเคลอบผวของอปกรณไวทำใหนำยาทำลายเชอไมสามารถสมผสผวอปกรณอยางทวถง นำยาทำลายเชอจงไมสามารถทำลายเชอไดหมด การใชนำยาทำลายเชอซงเปนสารเคมจำนวนมากอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชน และการแชนำยาทำลายเชอทำใหบคลากรรสกสบายใจวาเชอตายทำใหขาดความระมดระวงขณะปฏบตงานอาจเกดอนตรายได
2. การลางอปกรณทใชกบผปวยแลวโดยไมไดแชในนำยาทำลายเชอกอนจะทำใหเกดการแพรกระจายของเชอในอางลางอปกรณและในหอผปวยหรอไม จะแกปญหานไดอยางไร
ตามหลกการทถกตองการลางอปกรณทใชกบผปวยแลวไมควรดำเนนการในหอผปวยควรรวบรวมอปกรณตางๆ ทใชแลวสงไปยงหนวยจายกลางเพอลางทำความสะอาด ทำลายเชอหรอทำใหปราศจากเชอเพยงจดเดยว เพอลดการแพรกระจายเชอและเพอใหสามารถดแลประสทธภาพในการปฏบตงานในแตละขนตอนของการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอไดอยางถกตองเหมาะสม ทงยงเปนการลดคาใชจายจากการดำเนนการในแตละหอผปวยและแตละหนวยงาน รวมทงการสญเสย
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 371
แรงงานและเวลาทใชในการจดการ โรงพยาบาลควรบรหารจดการใหมการดำเนนการในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชออยางเปนระบบและควรจดหาบคลากรและเครองมอแกหนวยจายกลาง เพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพเปนการลดคาใชจาย ลดการแพรกระจายเชอในหอผปวย ในขณะท กระบวนการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอจะมคณภาพมากยงขน หากมการพฒนาการปฏบตงานของหนวยจายกลาง
3. การลางทำความสะอาดอปกรณเครองมอทใชกบผปวยโดยไมแชนำยาทำลายเชอมากอนจะเกดการแพรกระจายเชอและทำใหผททำความสะอาดอปกรณหรอผทหออปกรณตดเชอหรอไม จะตองปองกนโดยวธใด
ในการลางอปกรณทใชกบผปวยแลว ผปฏบตงานจะตองสวมอปกรณปองกนคอผาปดปากและจมก แวนตา ถงมอยางอยางหนา ผากนเปอนพลาสตกและรองเทาหมสนและจะตองลางหรอขดเครองมอโดยใชแปรงทมขนนมและขดถใตนำ คอ ใสนำในภาชนะหรออางและขดอปกรณในนำ ไมเปดกอกนำใหนำไหลตลอดเวลาขณะลางเพราะจะทำใหเกดการกระเดนของนำบรเวณทลางและกระเดนเขาสรางกายผลางอปกรณตางๆ เม อลางทำความสะอาดแลวสามารถหยบจบไดแตยงไมสามารถนำไปใชกบผปวยได
4. เครองมอทตองทำใหปราศจากเชอ เมอใชกบผปวยแลวตองนำไปลางทำความสะอาดหลงจากนนควรแชดวย lysol 2% กอนทจะนำไปหอสงนงทำใหปราศจากเชอหรอไม
เครองมอทตองนำไปทำใหปราศจากเชอ เมอลางทำความสะอาดแลวไมจำเปนตองแชในนำยาทำลายเชอใดๆ อก เมอลางสะอาดเชดใหแหงแลวสามารถนำไปหอเพอสงไปนงไอนำหรออบแกสเพอทำใหปราศจากเชอไดเลย
372 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
5. จำเปนตองลางเครองมอในอางทใชลางมอและลางของสะอาด จะมโอกาสเกดการตดเชอหรอไม
ความจำกดของอางลางอปกรณในหอผปวย ทำใหหอผปวยบางแหงใชอางลางมอในการลางอปกรณทใชแลวดวย ในกรณทจำเปนเชนน หลงจากลางเครองมอเสรจจะตองลางอางลางมอดวยนำและสารขดลางใหสะอาด ตามหลกการไมควรมการลางอปกรณทใชแลวในหอผปวยถงแมหอผปวยจะมอางลางอปกรณกตาม เพราะมโอกาสจะเกดการแพรกระจายเชอในสงแวดลอมของหอผปวยไดงาย และผททำหนาทในการลางอปกรณในแตละหอผปวย อาจปฏบตไมถกตอง ไมสวมอปกรณปองกน หรอสวมไมถกตองทำใหเสยงตอการตดเชอได นอกจากนยงจำเปนตองมอปกรณปองกนในทกๆ หอผปวยรวมทงหนวยงานตางๆ มการใชสารขดลาง ใชนำในการลางเปนจำนวนมากในแตละหนวยงาน กอใหเกดความสนเปลอง แตทสำคญทสดคอการดแลใหบคลากรมการปฏบตอยางถกตอง การลางอปกรณทหนวยงานเดยวผปฏบตจะไดรบคำแนะนำ และการดแลอยางใกลชด ความสญเสยตางๆ จะลดลง
6. การทำความสะอาดเตยง พนหอง ฝาผนง และหองนำในหองทมผปวยดวยโรคตดเชออยเมอจำหนายผปวยแลว ควรจะทำอยางไร
ควรเชดเตยง พนหอง ฝาผนง ดวยนำและสารขดลางใหสะอาด บรเวณทเปรอะเปอนเลอด อจจาระ ปสสาวะ หรอเสมหะของผปวย เมอเชดเลอดและสารคดหลงออกแลวเชดดวยนำและสารขดลาง แลวจงเชดตามดวย 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรท หองนำควรขดลางดวยสารขดลาง ลางนำใหสะอาด เชดดวย 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรท
7. เตยงทำคลอดทเปอนเลอด ทำความสะอาดแลว จำเปนตองใชนำยาทำลายเชอเชดอกหรอไม
เมอทำความสะอาดดวยนำและสารขดลางแลว จำเปนตองเชดดวย 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรท
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 373
8. แกวยาหลงใชแลว จำเปนตองแชนำยาทำลายเชอหรอไม
ไมจำเปน ลางดวยนำและนำยาลางจาน ผงใหแหงเแลวจงเกบเขาท
9. การทำความสะอาดผาเปอนเลอดควรทำอยางไร
หอผปวยควรบรรจผาทเป อนเลอดหรอเปอนสารคดหลงลงในถงสำหรบเกบผาเปอนโดยเฉพาะ (ไมใสรวมในถงผาทไมเปอนสารคดหลง) เพอสงไปหนวยซกฟอกไมควรแชผาเปอนในนำหรอในนำยาทำลายเชอในหอผปวย เพราะจะทำใหการขนยายไปทำไดลำบากขนและเปนการสนเปลองโดยใชเหต
10. ถงมอยางทใชลางเครองมอ ตองทำลายเชอหลงจากใชแลวหรอไม
หลงจากใชถงมอยางเสรจแลว ควรลางดวยนำและสารขดลางใหสะอาดกอนซบใหแหง แลวแชใน 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรทนาน 30 นาท แลวจงลางนำสะอาด อกครงผงใหแหง
11. การแปรงมอกอนเขาผาตดทำใหเจบและอาจมแผลทผวหนง ถาหากไมใชแปรงไดหรอไม
การแปรงมอกอนเขาผาตด เพอขจด resident bacteria ทอยบนมอออกใหมากทสดแตการแปรงมออาจทำใหมอถลอกกลายเปนแหลงทเชอเจรญเตบโตไดเมอสวมถงมอดงนนควรเลอกแปรงทมขนออนนนในการแปรงมอ ในสหรฐอเมรกาจะแปรงมอเฉพาะเมอผาตดผปวยรายแรกในแตละวน การผาตดครงตอๆ ไปจะฟอกมอดวย Povidine scrubเทานน
12. ภาชนะทรองรบ content ตางๆ ของผปวยเอดสและผปวยวณโรค จำเปนตองใสนำยาทำลายเชอหรอไม หากจำเปนควรใชนำยาทำลายเชออะไรจงจะดทสด
374 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
ไมควรใสนำยาทำลายเชอลงในภาชนะรองรบ content หรอสารคดหลง เพราะนำยาทำลายเชอ เมอสมผสกบอนทรยสารหรอสารคดหลงตางๆ ซงมเปนจำนวนมากนำยาทำลายเชอจะเสอมประสทธภาพ ไมสามารถทำลายเชอได ควรเท content ตางๆลงในทสำหรบทงโดยเฉพาะ แลวนำภาชนะไปลางทำความสะอาดตามขนตอนการลางแลวจงนำไปทำลายเชอหรอทำใหปราศจากเชอขนอยกบประเภทของภาชนะ
13. สายจ (cautery) เมอใชแลวควรทำลายเชออยางไร
ควรเชดสายจดวยผาชบนำหมาดๆ จนหมดจด เชดหรอทงไวใหแหงแลวจงหอสงอบแกส EO หรอ low temperature steam formaldehyde หรอ Hydrogen Peroxideplasma
14. ในขวด suction ควรใสนำยาทำลายเชอลงไปหรอไม วธทถกตองควรทำอยางไร
ไมควรใสนำยาทำลายเชอใดๆ ลงไปในขวด suction หากเกรงวาเสมหะและสารคดหลงจะตดทขวดทำใหลางออกยาก อาจใสนำธรรมดาลงในขวดได
15. Critical items หากไมสามารถทำใหปราศจากเชอโดยวธการนงไอนำ หรอการอบแกสไดจะตองใชนำยาทำลายเชอ ควรใชนำยาอะไรและมวธการปฏบตอยางไร
อปกรณประเภท critical items หากไมสามารถนงไอนำหรออบแกส EO ไดจำเปนตองแชนำยาทำลายเชอ จะตองใช high level disinfectant ซงไดแก 2% glutaraldehydeและตองแชเครองมอในนำยาเปนเวลานาน 6-10 ชวโมง หลงจากนนนำเครองมอไปลางนำดวยนำปราศจากเชอจนมนใจวาไมมนำยาตกคางอยบนเครองมอ เชดเครองมอดวยผาปราศจากเชอ และเกบในภาชนะทปราศจากเชอ ขณะลางดวยนำปราศจากเชอและนำเกบในภาชนะปราศจากเชอ จะตองระมดระวงการปนเปอนเชอซำ นอกจากนควรมการทดสอบประสทธภาพของนำยากอนทจะใชแชอปกรณ
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 375
16. การใชนำยา glutaraldehyde แชเครองมอในหองฉกเฉนและหองคลอดโดยเปลยนนำยาเดอนละครง ถกตองหรอไม มผลดผลเสยอยางไร
ควรหลกเลยงการปฏบตดงกลาว เนองจากอปกรณและเครองมอตางๆ ทใชในหองฉกเฉนและในหองคลอด สวนใหญจะเปนอปกรณประเภท Critical itemsซงจะตองทำใหปราศจากเชอเทานน การแชเครองมอในนำยาทำลายเชอแมจะใชนำยาทำลายเชอระดบสง แตมขอควรระวงและขอจำกดตางๆ หลายประการ การแชเครองมอในนำยาทำลายเชอหากปฏบตไมถกตอง อาจทำใหผปวยเกดการตดเชอในโรงพยาบาลได
17. Laparoscope รวมทงเลนส ควรทำลายเชอโดยแชใน glutaraldehyde นานเทาไร จงจะถอวาปราศจากเชอ
การทำลายเช อโดยใช 2% alkaline glutaraldehyde จะตองใหทกพ นผวทงภายในและภายนอกของกลองสองตรวจ สมผสกบนำยาเปนเวลาอยางนอย 20 นาทซงจะสามารถทำลายเชอ vegetative bacteria เชอรา เชอไวรสตบอกเสบบ และเชอเอชไอวได หากตองการทำลายเชอวณโรคจะตองแชกลองสองตรวจในนำยานาน 45 นาท
อยางไรกตามหากกลองสองตรวจเปนชนด Rigid ควรใชวธการนงไอนำในการทำใหปราศจากเชอ ไมควรใชวธการแชในนำยาทำลายเชอ
18. วธการทำลายเชอปรอทวดไวทใชแลวอยางถกตอง ควรทำอยางไร
หลงจากใชปรอทแลว ควรเชดนำลายออกใหหมด ลางปรอทดวยนำและสารขดลางเชดปรอทใหแหงกอนแลวจงเชดดวยแอลกอฮอล 70% ไมควรใชสำลชบแอลกอฮอลกอนชนเดยวเชดปรอทครงละหลายอน
ในกรณผปวยวณโรคควรแยกปรอทสำหรบผปวยโดยเฉพาะและทำลายเชอดวยวธการเดยวกน
376 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
19. ชดดดเสมหะซงม y tube ในขณะทใชอย จำเปนหรอไมทจะตองแช y tube ในนำยาทำลายเชอเสมอ
ไมควรแช y tube ในนำยาทำลายเชอ เพราะขณะทใช y tube ดดเสมหะผปวยนำยาทำลายเชอทตดอยใน y tube อาจไหลลงไปในสาย suction ได
20. อปกรณและเครองผาทใชกบผปวยโรคเอดส ตองแชนำยาทำลายเชออะไร
ปฏบตเชนเดยวกบอปกรณและเครองผาทใชกบผปวยอนๆ ไมตองแชนำยาทำลายเชอ
21. ถงมอเมอใชแลวควรจะลางแลวแชนำยาทำลายเชอกอน หรอลางเพยงอยางเดยวแลวจงหอสงนง
ลางดวยนำและสารขดลางไมตองแชนำยาทำลายเชอ เมอลางแลวอบใหแหง คลกแปงหอสงนงไดเลย
22. หมอนอนทใชกบผปวยโรคตดตอ ในกรณทโรงพยาบาลไมมเครองลาง ควรจะลางทำความสะอาดและทำลายเชออยางไร
ลางใหสะอาด เชดใหแหงแลวแชในนำยาทำลายเชอระดบตำแลวจงลางนำสะอาดผงใหแหงกอนนำไปใชกบผปวย
23. ขนตอนการทำลายเชอเครองมอผาตดทใชกบผปวยทตดเชอ HIV
เครองมอผาตดทใชกบผปวยทตดเชอ HIV มวธการในการทำใหปราศจากเชอเชนเดยวกบเครองมอทใชผาตดผปวยอนๆ พงระลกเสมอวา จะถอวาผปวยทกรายทเขารบการรกษาในโรงพยาบาล มเชออยในรางกาย เพราะเราไมสามารถตรวจเลอดเพอหาการตดเชอในผปวยทกราย หรอถงแมจะตรวจหาการตดเชอ HIV ในผปวยทจะผาตด
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 377
กไมไดหมายความวา การทำใหอปกรณเครองมอทใชกบผปวยเหลานปราศจากเชอจะตองมวธทพเศษแตกตางจากผปวยอน สงสำคญคอผททำหนาทลางอปกรณจะตองสวมเครองปองกนอยางถกตองและปฏบตงานดวยความระมดระวง
24. แกลลอนบรรจนำยาทำลายเชอ ควรใสนำยานานเทาไรจงจะลาง และควรจะลางดวยอะไรอยางไร
แกลลอนสำหรบบรรจนำยาทำลายเชอทกครงทนำยาหมดกอนจะบรรจนำยาใหมจะตองลางแกลลอนดวยนำและสารขดลางใหสะอาด และลางสารขดลางออกใหหมดผงใหภายในแกลลอนแหงสนท จงจะนำไปใชบรรจนำยาทำลายเชอได
25. นำยาทำลายเชอระดบสง (high level disinfectant) ทควรใชในโรงพยาบาลชมชนควรใชชนดใด หากโรงพยาบาลไมสามารถจดซอ glutaraldehyde ได
โรงพยาบาลควรสำรวจชนดและปรมาณการใชนำยาทำลายเชอวามการใชนำยาทำลายเชอเกนความจำเปนหรอไม ใชถกตองหรอไม ควรแกไขใหถกตอง เพอลดคาใชจายทไมจำเปน และนำงบประมาณสวนนไปใชในการจดซอ high level disinfectant ไดแกglutaraldehyde และนำยาทจำเปนตวอนๆ
26. อยากทราบเหตผลทไมใหใชผากอซรองกนภาชนะทใชแชอปกรณเพอทำลายเชอเชนในกระปก forceps
ผากอซทใชรองภาชนะทใสนำยาทำลายเชอจะดดซบสารเคมในนำยาทำลายเชอทำใหความเขมขนของนำยาทำลายเชอเปลยนไป สงผลใหประสทธภาพในการทำลายเชอลดลง
378 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
27. นำยาทำลายเชอผสมแลวสามารถเกบไวใชไดภายใน 3 เดอน เปนไปไดหรอไม
ไมควรเตรยมนำยาทำลายเชอเกบไวใชนานๆ เพราะอาจเกดการปนเปอนเชอในนำยาทำลายเชอได นอกจากนนำยาทำลายเชอบางชนดอาจเสอมประสทธภาพหากเกบไวเปนเวลานาน จงควรใชนำยาทำลายเชอทเตรยมใหมๆ
28. ระยะเวลาในการแชอปกรณในนำยาทำลายเชอแตละชนดเทากนหมดหรอไม
ไมเทากน ขนอยกบชนดและความเขมขนของนำยาทำลายเชอแตละชนดและระดบการทำลายเชอทตองการ
29. หลงจากแชเครองมอในนำยาทำลายเชอแลว จำเปนตองลางเครองมอดวยนำปราศจากเชอหรอไม
จำเปนตองลางนำยาทำลายเชอออกจากเครองมอใหหมดโดยใชนำปราศจากเชอเพอปองกนการปนเปอนเชอซำ เหตทจำเปนตองลางนำยาทำลายเชอออกใหหมดเนองจากนำยาทำลายเชออาจทำใหเกดการระคายเคองตอเนอเยอ เยอบของรางกายกอใหเกนอนตรายตอผปวยได
30. การใชรงส Ultraviolet ในการทำลายเชอในหองจำเปนหรอไม มผลดผลเสยอยางไร
การใชรงส Ultraviolet (UV) เพอทำลายเชอในหองไมจำเปนตองทำวธทสะดวกและไดผลดในการกำจดเชอทลอยอยในอากาศ คอ การเปดหนาตางใหมการระบายอากาศออกสภายนอกหอง เชอทมอยในอากาศจะออกส สงแวดลอมภายนอกหอผปวยและถกทำลายโดยรงส ultraviolet ทมในแสงอาทตย หองแยกผปวยวณโรคควรมการระบายอากาศออกภายนอกไดด เพอลดปรมาณเชอวณโรค ในหอง
เชอทอยในอากาศหรออยบนพน สวนใหญจะถกหอหมดวยฝนหรอเสมหะ ดงนนจะตองอยใกลรงส UV มากจงจะถกทำลายได การดแลหลอด UV จะตองดแลรกษาความสะอาดอยางด หากมฝนละอองเกาะทหลอดประสทธภาพจะลดลง นอกจากนหากใชเปนเวลานานและบคลากรไมไดมการปองกนอาจทำใหเกดแผลท cornea (keratitis) ได
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 379
31. การอบหองผาตดเพอการทำลายเชอ จำเปนหรอไม
ในหองผาตดไมควรใชวธอบหองดวยฟอรมาลน เพราะจะมผลตอสขภาพของบคลากร และทำใหไมสามารถใชหองผาตดได แมหองผาตดจะไมมหนาตางใหมการระบายอากาศออกสภายนอกกไมเปนปญหา เนองจากในหองผาตดจะมเครองปรบอากาศ และมพดลมดดอากาศซงจะสามารถแลกเปลยนอากาศในหองผาตดไดการตดเชอในโรงพยาบาลในผปวยทไดรบการผาตดสวนใหญ การแพรกระจายมกจะเกดจากการสมผส (contact transmission) ทงทางตรงและทางออม มากกกวาการแพรกระจายเชอทางอากาศ (airborne transmission)
32. การใชนำยาทำลายเชอฉดพนภายในหอง เพอทำลายเชอในอากาศ จำเปนหรอไม
ไมจำเปน วธการทงายและไดผลดในการกำจดเชอทลอยอยในอากาศ คอการเปดหนาตางใหมการระบายอากาศเขาออก ลมทพดเขาออกจากหองจะพาเชอโรคท ลอยอย ในอากาศภายในหองออกไปจากหอง หากภายในหองไมมหนาตางแตมเครองปรบอากาศหรอพดลมดดอากาศ ทงเครองปรบอากาศและพดลมดดอากาศจะสามารถทำใหเกดการแลกเปลยนอากาศภายในหองได
33. การทำความสะอาดหองผาตดหลงผาตดผปวยทมการตดเชอควรทำอยางไร
สำหรบเตยงผาตดควรใชนำผสมสารขดลางเชด เชดใหแหงแลวจงเชดตามดวยแอลกอฮอล 70% ถพนหองผาตดดวยนำและสารขดลาง หากพนบรเวณใดเปอนเลอดหลงเชดดวยนำและสารขดลางแลวเชดดวยผาชบ 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรท
34. การปดซองหรอถงบรรจอปกรณเพอนำไปทำใหปราศจากเชอโดยใชวธปดดวยเทปกบการใชเครองปดซองวธใดใหผลดและประหยดคาใชจายกวา
การปดซองหรอถงบรรจอปกรณดวยเครองปดซองเปนวธทใชไดผลดและชวยใหสามารถเกบหออปกรณไดนานกวาการปดซองหรอถงบรรจอปกรณดวยเทปกาว
380 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
หากเกบไวในสงแวดลอมเดยวกน แมวาเครองปดซองจะมราคาแพงแตหากมการดแลบำรงรกษาด กสามารถใชไดนาน แมจะยงไมมการศกษาเปรยบเทยบคาใชจายระหวางการใชเครองปดซองกบเทปกาว แตหากพจารณาถงคณภาพการใชเครองปดซองจะมความเชอถอไดมากกวาการปดซองดวยเทปกาว
35. การบรรจกรรไกรในซองใสอปกรณ จำเปนตองมปลอกยางหมปลายกรรไกรหรอไม
ควรมปลอกยางหมปลายกรรไกร เพอปองกนมใหปลายกรรไกรแทงทะลซองออกมาไมควรใชผากอซหมปลายกรรไกร เพราะในการผาตดอาจทำใหนบจำนวนผากอซผดไปได
36. ระยะเวลาในการเกบหออปกรณทหอดวยวสดทแตกตางกน จะสามารถเกบหออปกรณไวไดนานเทากนหรอไม
อปกรณทหอดวยวสดทตางกน จะมระยะเวลาในการเกบไมเทากน และถงแมวาจะหอดวยวสดชนดเดยวกน แตเกบในสงแวดลอมทตางกน เชน การเกบในตปดมดชดและการเกบไวบนชนวางของ ระยะเวลาในการเกบกจะแตกตางกน ดงนนการพจารณาระยะเวลาในการเกบหออปกรณจะตองคำนงถงสงแวดลอม ความถในการหยบจบหออปกรณ รวมทงเหตการณทเกดขนกบหออปกรณดวย
37. นำเครองมอบรรจในถงพลาสตก (ถงรอน) แลวปดปากถงโดยใชเครองปดปากถงนำหออปกรณไปนงไอนำ เครองมอจะปราศจากเชอหรอไม
การนำเครองมอบรรจในถงรอน แลวนำไปเขาเครองนงไอนำเพอทำใหปราศจากเชอเปนวธการทไมถกตอง เนองจากไอนำซงเปนตวทำใหปราศจากเชอ (sterilant) ไมสามารถผานเขาไปสมผสเครองมอทอยภายในถงรอนได เพราะพลาสตกไมยอมใหไอนำผานเขาออกได
38. การหออปกรณทจะนำไปทำใหปราศจากเชอดวยวธการนงไอนำโดยใชเชอกฟางผกหรอใชยางรดไดหรอไม
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 381
ไมควรใชวธนเนองจากไอนำไมสามารถผานเชอกฟางและยางได จะทำใหหออปกรณบางสวนทมเชอกฟางหรอยางรดผกอยไมสมผสไอนำ ทำใหไมปราศจากเชอควรปดหออปกรณโดยใชเทปกาว หากหออปกรณใหญมากๆ อาจใชเชอกกลมผกได
39. เครองมอ critical items ทหองฉกเฉน ใชวธการตมนาน 30 นาท หลงจากนนแชแอลกอฮอลไวถกตองหรอไม
การตมเปนการทำลายเชอระดบกลาง (intermediate level disinfection) เทานนเครองมอ critical items จะตองปราศจากเชอ วธการทถกตองควรหอเครองมอ เปนชนๆ(single pack) และนำไปทำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำ
40. Catgut ทำใหปราศจากเชอโดยวธการนงไอนำไดหรอไม
จะตองดทซองบรรจ catgut วาระบ “boilable gut” หรอไม หากมการระบไวเชนนแสดงวาสามารถทำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำได
41. เครองมอมคมหากนำไปทำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำ จะมปญหาเรองความคมหรอไม
ควรใชวธ Dry heat ในการทำใหอปกรณเครองมอมคม เขมเยบ ปราศจากเชอโดยใชอณหภม 160 องศาเซลเซยสเปนเวลานานอยางนอย 1 ชวโมง
42. ลกสบยางแดง จะมวธการทำใหปราศจากเชออยางไร
วธการทำใหลกสบยางแดงปราศจากเชออาจทำไดโดย ใสนำลงในลกสบเลกนอยนำเขาเครองอบไอนำชนด Prevacuum โดยวางใหปลายลกสบควำลง หรออบดวยแกส EOแตตองมนใจวาภายในลกสบแหง
382 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
43. เครองมอตางๆ เชน สาย suction สาย oxygen cannula จะทำลายเชออยางไรหากโรงพยาบาลไมมเครองอบแกส
ทำลายเชอโดยใชนำยาทำลายเชอระดบสง
44. การจดวางหอ Bowie Dick test และหอ spore test ตองวางในลกษณะตะแคงเชนเดยวกบหออปกรณอนๆ หรอไม
หอ Bowie Dick test ควรวางในแนวนอน และวางไวบรเวณดานลางของชองอบใกลประตเหนอทอระบายนำทงในชองอบเปลา สำหรบหอทดสอบทบรรจ spore testควรวางไว บรเวณดานลางของชองอบเหนอทอระบายนำเชนเดยวกน แตวางในลกษณะตะแคง เชนเดยวกบหออปกรณอนๆ
45. หออปกรณทผานการทำใหปราศจากเชอแลว พบวา มบางหอทเปยกชนอย นำมาทำใหแหงโดยการใชพดลมเปา จะมการปนเปอนเชอหรอไม
หออปกรณทผานกระบวนการทำใหปราศจากเชอแลว หากพบวาหอเปยกชนไมควรนำมาทำใหแหงโดยใชพดลม ควรจะตรวจสอบดวาเพราะเหตใดหออปกรณจงไมแหงหลงเสรจส นกระบวนการแลว อาจเกดจากระยะเวลาในการทำใหแหงส นไปการบรรจอปกรณในหอมากเกนไป จำนวนหออปกรณทบรรจเขาเครองนงมากเกนไปหรอการจดเรยงหออปกรณเขาชองอบไมถกตอง จะตองแกไข
46. ปลอกถงมอ ผาหอถงมอ ผาหอกระบอกฉดยา และผาหออปกรณ ไมไดสงซกทกวนหมนเวยนซกสปดาหละ 1-2 ครง จะมผลตอการทำใหปราศจากเชอหรอไม
ผาหออปกรณควรจะตองนำไปซกทกครงทใชหออปกรณแลว ทงนเพอขจดฝนละอองทอยบนผาและทตดอยตามเสนใยผาออก นอกจากนการซกผาจะชวยรกษาเนอผาใหมความคงทน
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 383
47. เมอสนสดกระบวนการนงไอนำแลว ใชถงมอจบของรอนหยบหออปกรณออกไดเลยหรอจะปลอยใหหออปกรณเยนเองแลวคอยนำออกมาจากชองอบ
หลงจากเสรจสนกระบวนการทำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำ (autoclave) แลวควรเปดฝาตออกเลกนอย เพอระบายความรอนและควรรอใหหออปกรณทอยภายในชองอบเยนกอนจงนำออกจากชองอบ ไมควรนำหออปกรณออกจากชองอบขณะทกำลงรอนๆ เนองจากอาจทำใหเกด หยดนำขนภายในหออปกรณไมควรนำหออปกรณมาวางภายนอกแลวใชพดลมเปาระบายความรอน เพราะจะทำใหหออปกรณเปอนฝนละออง ผทนำหออปกรณออกจากชองอบจะตองลางมอใหสะอาด หยบจบหออปกรณดวยความระมดระวง ไมโยนหออปกรณ
48. การใชถงผากบถงพลาสตกอยางไหนดกวาในการจายของ sterile ไปยงหอผปวย
การนำสงหออปกรณทปราศจากเชอแลว วธการทเหมาะสมและไดมาตรฐานคอการบรรจหออปกรณในรถทใชสำหรบนำสงหออปกรณทปราศจากเชอโดยเฉพาะซงเปนรถทมลกษณะปดมดชด ไดรบการทำความสะอาดทกวน และไมนำไปใชกบงานอนและนำหออปกรณจากหนวยจายกลางไปสงยงหอผปวยโดยบคลากรของหนวยจายกลาง
หากจะบรรจหออปกรณในถงผาหรอถงพลาสตก การใชถงพลาสตกจะดกวาในแงของการปองกนการปนเปอน โดยเฉพาะการนำอปกรณไปยงหอผปวยในชวงฤดฝนซงอาจทำใหเกดการปนเปอนไดงาย
49. การเกบหออปกรณทปราศจากเชอในตกระจกบานเลอนกบตปดมดชด มขอดขอเสยตางกนอยางไร
ตทงสองแบบมวตถประสงคเพอเกบหออปกรณทผานการทำใหปราศจากเชอมใหหออปกรณสมผสอากาศภายนอกมาก ปองกนการปนเปอนฝนละออง ทำใหระยะเวลาการเกบหออปกรณนานกวาชนเปด ตกระจกบานเลอนมขอดกวา คอ ชวยใหมองเหนหออปกรณทอยภายในได ใชพนทนอยกวาตปดมดชดและไมทำใหมลมพดผานมากเทาการเปดปดประตต
384 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
50. ในกรณทตองเกบของ sterile ไวในตเดยวกนหลายชนด เวลาจายของจะตองเปดตเขาออกบอยครง จะมโอกาสเกดการปนเปอนไดมากนอยแคไหน
หออปกรณทผานกระบวนการทำใหปราศจากเชอแลว ควรเกบไวในหองสำหรบเกบอปกรณทปราศจากเชอโดยเฉพาะ ซงอาจเกบหออปกรณไวบนชน (open shelves)หรอในตเกบอปกรณ (closed shelves) อปกรณทไมคอยไดใชบอยควรเกบไวในตแยกจากอปกรณทใชบอย การเปดปดตบอยครงอาจมผลทำใหฝนละอองเขาไปในตไดแตกยงมโอกาสนอยกวาการทบคลากรหยบจบหออปกรณโดยไมไดลางมอใหสะอาดกอนรวมทงการนำอปกรณไปสงยงหอผปวยหรอหอผปวยมารบอปกรณโดยนำไปไมถกวธ
51. โรงพยาบาลไมม Hot air oven จะทำให vaseline หรอ Furacin gauze ปราศจากเชอไดอยางไร
วธการทจะทำให vaseline gauze ปราศจากเชอคอการอบไอรอน (Dry heat) การเตรยมvaseline gauze ทำไดโดยใชผากอซความยาว 6-8 นวฟต กวาง 2 นวฟต จำนวน 20ชนวางซอนกน บรรจในภาชนะสแตนเลสทมความกวาง 2 .5 นวฟต ยาว 8 นวฟต และสง1.5 นวฟต เท vaseline ประมาณ 4 ออนซลงบนผากอซ แลวนำไปทำใหปราศจากเชอโดยใชHot air oven ทอณหภม 160 C นาน 2.5 ชวโมง หากโรงพยาบาลไมสามารถทำวธนไดควรจดซอผลตภณฑสำเรจรปมาใช
สำหรบ Furacin gauze ซงเตรยมจาก polyethylene glycols ซงมนำเปนสวนประกอบประมาณ 1-5% ซงอาจทำใหปราศจากเชอไดโดยการนงไอนำ หากใชผากอซหนา 10 ชน จะใชเวลา 15 นาท ทอณหภม 121 C
52. หากนำวสดบรรจในกลองพลาสตกมาอบแกส จำเปนตองเปดฝาหรอไม
กลองพลาสตกจะมความหนาเกน 2-4 mil ซงหนาเกนไป ทำใหการซมผานของแกสEthylene oxide เปนไปไดชา วธทดกวาคอ การนำวสดอปกรณแตละชนบรรจในถงพลาสตกปดผนกโดยใชความรอนแลวนำไปอบแกส เมอผานกระบวนการทำใหปราศจากเชอเรยบรอยแลว จงนำมาเกบไวในกลองพลาสตกหรอตเกบอปกรณ
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 385
53. สงทมผลตอการคงสภาพปราศจากเชอของอปกรณทผานการทำใหปราศจากเชอโดยวธการนงดวยไอนำหรอการอบแกสและระยะเวลาทสามารถเกบหออปกรณไดนานทสด
ระยะเวลาในการเกบหออปกรณทผานการทำใหปราศจากเชอแลว ควรพจารณาตามเหตการณทเกดขนกบหออปกรณ (event - related) ระยะเวลาทหออปกรณจะยงคงสภาพปราศจากเชอขนอยกบ
1. ชนดและความหนาของวสดทใชหออปกรณ รวมทงการผนกหออปกรณ2. การหยบจบหออปกรณ3. สภาวะแวดลอมทเกบอปกรณ ไดแก อณหภม ความชน การไหลเวยนอากาศ
54. Implant ททำใหปราศจากเชอโดยรงสแกมมา ไมระบวนหมดอายไวบนกลองทบรรจจะทราบไดอยางไรวายงใชได
ในปจจบนบรษทผผลตจะไมระบวนหมดอายไวบนกลอง หอ หรอซองบรรจผลตภณฑ เนองจากถอวาอปกรณหรอผลตภณฑจะคงสภาพปราศจากเชอจนกวาหอหรอกลองทบรรจจะถกเปดออก แตทงนหากกลอง หอ หรอซองมรอยฉกขาด พบวา มรมรอยปร จะถอวาอปกรณหรอผลตภณฑไมปราศจากเชอ
55. ทำไมจงตองเชดเครองมอใหแหงกอนทจะนำไปนงไอนำ (autoclaving)
เหตทตองเชดเครองมอใหแหงกอน เนองจาก Saturated steam เมอถกนำเขามาในชองอบของเครองนงไอนำ หากมหยดนำอย จะทำใหสภาพภายในชองอบไมเปนไปตามสภาพทมการออกแบบหรอกำหนดไว ซงจะมผลตอประสทธภาพการทำใหปราศจากเชอ
56. Drum เมอนำออกมาจากเครองนงไอนำ ยงคงมหยดนำเกาะอย ทงๆ ทอบแหงนาน 30นาทแลว เปนเพราะเหตใด
386 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
การมหยดนำเกาะอยอาจเกดไดจากหลายสาเหต เชน เครองนงไอนำมความผดปกตระยะเวลาทใชนอยเกนไป เคร องมอหรอสงทบรรจภายใน drum แนนเกนไปตองพจารณาหาสาเหต และแกไข ควรใชหอผา drum กอนนำเขาเครองนงไอนำ
57. นำทใชกบเครองนงไอนำ ไมสะอาด จะมวธการแกไขอยางไร
วธการแกไขทำไดตดตงเครองกรองนำเพอกรองนำกอนทนำจะผานเขาเครองนงไอนำ
58. Surgical gut หรอ Catgut ทบรรจใน sterile pack ทหมดอายแลวจะนำมาใชใหมไดหรอไม
ไมควรนำมาใชใหม เนองจาก catgut จะเสอมสภาพไมทนทาน ไมใชเพราะวาไมปราศจากเชอ
59. ซองพลาสตกหรอวสดทใชหออปกรณทงสำหรบใชในการนงไอนำหรอการอบแกสจะสามารถนำกลบมาใชไดกครง
หากผผลตระบวาเปน Single use แสดงวาใชไดครงเดยวไมควรนำกลบมาใชอก
60. หนวยจายกลางทางเขาออกเครองมอจำเปนตองเปนคนละทางหรอไม หากสถานทไมอำนวยจะมวธการจดการอยางไรทดทสดโดยไมใชคาใชจายมาก
ตามหลกการทางทอปกรณสกปรกเขามายงหนวยจายกลางและทางทหออปกรณปราศจากเชอออกจากหนวยจายกลางควรแยกกน ลกษณะการสญจรภายในหนวยจายกลางทถกตองจงควรเปนลกษณะ one way เพอลดโอกาสเกดการปนเปอน
โรงพยาบาลสวนใหญทางเขาอปกรณสกปรกและทางออกอปกรณปราศจากเชอมกเปนทางเดยวกน ไมเปนลกษณะ one way แตแกไขยาก เนองจากโครงสรางไมเอออำนวย แนวทางการแกไขทพอยอมรบไดในสภาวการณเชนน คอ ควรบรรจอปกรณทสกปรกในภาชนะทมดชดเมอนำเขามาทหนวยจายกลางและหออปกรณ
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 387
ทปราศจากเช อบรรจในรถสำหรบสงอปกรณปราศจากเช อโดยเฉพาะท มดชดเพ อนำออกสงตามหนวยงาน การตเสนแบงเขตบนพนไมใชวธการแกปญหาในอนาคตหากจะมการปรบปรงสถานทหนวยจายกลาง ควรใหความสำคญในการจดแบงพนทภายในหนวยจายกลางและการสญจรภายในหนวยงานใหถกตอง
61. การมโตะหรอกลองไฟสองรผาทใชหอเครองมอมความจำเปนเพยงใด รตามดเลก ๆ ของผามผลตอการปราศจากเชอมากนอยเพยงใด
โตะสองผาใชสำหรบตรวจคณภาพของผาทใชในการหออปกรณเพอนำไปทำใหปราศจากเชอ โดยเฉพาะอยางยงผาหออปกรณทใชมาเปนเวลานาน ซงเนอผาอาจบาง(แมไมถงกบฉกขาดหรอมร แตเชอจลชพสามารถเขาไปภายในหออปกรณไดงาย)จงควรสองดกอนนำมาใชงาน ผาทใหมอาจไมจำเปนตองตรวจดวาเนอผาบางหรอไมเบองตนอาจตรวจดดวยตาเปลาวา ผาฉกขาดหรอมรตามดเลก ๆ หรอไม หากพบไมควรนำผามาใชหออปกรณ อาจนำไปใชเพอวตถประสงคอน ไมควรนำผาทชำรดไปซอมปะหรอชน เนองจากจะยงทำใหเกดรเลก ๆ จำนวนมาก ซงเชอโรคสามารถผานได
62. ผาทใชหอเครองมอทจะทำใหปราศจากเชอบนหอผปวย มกจะไมไดรบการซกกอนหอเครองมอแตละครง มความจำเปนเพยงใดทจะตองซกผาหอทกครงทใช การทผาหอเครองมอเปลยนเปนสนำตาลไหม มผลตอเครองมอภายในหอหรอไม
ผาทใชในการหออปกรณเพอนำไปทำใหปราศจากเชอ ควรไดรบการซกทกครงกอนนำไปใชหออปกรณครงใหม เพอรกษาเนอผา ทำใหผามอายการใชงานนานขนจะสงเกตเหนวา ผาทนำไปใชหออปกรณหลาย ๆ ครง โดยไมผานการซก ผาจะกรอบ เปนมนเปลยนสกลายเปนสนำตาลไหม อายการใชงานสนลง เพราะผากรอบ ฉกขาดงายตองจดซอบอย ทำใหสนเปลองงบประมาณ และเพอขจดฝนละอองทตดอยตามเสนใยผาออก ชวยใหไอนำสามารถแทรกซมเขาไปภายในหอไดงาย เมอนำหออปกรณไปทำใหปราศจากเชอ
388 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
63. การใสตวบงชทางเคมไวในหอผามความจำเปนมากนอยเพยงใด จำเปนตองใสในหอเครองมอทกประเภทหรอไม
ตวบงชทางเคมทใสไวภายในหออปกรณมวตถประสงคเพอใหมนใจวาไอนำหรอแกสไดแทรกซมเขาไปภายในหออปกรณและสมผสอปกรณ ตวบงชทางเคมภายในจำเปนตองใสไวในหอเครองมอผาตดทกหอ หออปกรณทจะตองใสคางไวในรางกายผ ปวย (implant หรอ prosthetic devices) และหอท บรรจอปกรณทตองสอดใสเขาไปในรางกาย สำหรบหออปกรณอนๆ หากไมสามารถใสตวบงชทางเคมภายในไวในหออปกรณทกหอไดจะตองควบคมกระบวนการทำใหปราศจากเชอใหไดตามมาตรฐาน (process monitoring) ต งแตการหบหอ การบรรจและการจดเรยงหออปกรณเขาเครองทำใหปราศจากเชอ การควบคมประสทธภาพทางกายภาพของเครองนงไอนำ (อณหภม ความดน และระยะเวลาทใช) เพอใหมนใจวากระบวนการเปนไปอยางถกตอง
64. การจดเรยงหออปกรณเขาเครองนงมความสำคญตอการทำใหอปกรณปราศจากเชอเพยงใด
การบรรจหออปกรณเขาเครองนงไอนำหรอเครองอบแกสเปนอกขนตอนหนงทมความสำคญมาก ในกระบวนการทำใหอปกรณปราศจากเชอจะตองจดเรยงหออปกรณอยางเปนระเบยบและเวนระยะระหวางหออปกรณแตละหอพอเหมาะ เพอใหการไหลเวยนและการแทรกซมของไอนำหรอแกสเขาภายในหออปกรณสะดวกและทวถงทำใหการทำใหปราศจากเชอมประสทธภาพ นอกจากนการจดเรยงหออปกรณอยางถกตองยงชวยปองกนไมใหมอากาศหรอหยดนำคางอยภายในหออปกรณ
65. ชนดของพลาสตกทใสอปกรณเพอทำใหปราศจากเชอโดยแกส EO มผลตอการทำใหปราศจากเชอหรอไม ใชถงพลาสตกทว ๆ ไปไดหรอไม
การเลอกใชวสดในการหออปกรณเพอนำไปทำใหปราศจากเชอโดยแกส EOมความสำคญ เพราะหากเลอกใชวสดไมเหมาะสม แกส EO จะไมสามารถผาน
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 389
เขาไปภายในหออปกรณได นนหมายความวา อปกรณท บรรจอย ภายในหอจะไมปราศจากเชอ หรอแกสผานออกจากหอไดไมหมดจะทำใหเกดอนตรายตอผปวยวสดทเหมาะสมในการหออปกรณเพอนำไปอบแกส EO ไดแก ซองบรรจอปกรณ(ดานหนงเปนกระดาษ อกดานหนงเปนพลาสตก) ทระบวาใชอบแกส EO ไดวสดสงเคราะหทำจากโพลโพรพลน ความหนาอยระหวาง 2-4 mil ( 1 mil = 1/1000 นว)และตองสามารถปดผนกโดยใชความรอนได ไมควรใชถงพลาสตกทใชบรรจอาหารทขายทวไปตามทองตลาด เพราะผลตมาเพอวตถประสงคทแตกตางกน อาจไมไดทำจากโพลโพรพลนหรอความหนาของพลาสตกอาจไมเหมาะสม ความสามารถในการแทรกซมแกส เขาภายในหออปกรณและการระบายแกสออกไมทราบแนชด
66. ภาชนะกลมใหญทใชใสสำลหรออปกรณเลก ๆ เพอทำใหปราศจากเชอนน เวลาใสในชองอบจำเปนตองหอผาหรอไม หรอใสเขาชองอบไดเลย และควรวางอยางไร
ภาชนะทใชบรรจสำลหรอกอซเพอนำไปทำใหปราศจากเชอควรหอผาอกชนเนองจากกอนนำหมอบรรจภายในชองอบของเครองนงไอนำ ตองเปดชองดานขางและดานบนของหมอเพอใหไอนำสามารถผานเขาไปสมผสสำลหรอกอซภายในหมอไดและจะตองวางหมอใหอยในลกษณะตะแคงขางเพอใหไอนำผานเขาออกไดสะดวกหลงเสรจกระบวนการนงไอนำ เมอเปดฝาเครองนงไอนำออก อากาศจากภายนอกเคร องน งไอนำสามารถเขาไปในหมอสำลได การหอผาจะชวยปองกนอากาศทจะเขาไปในหมอ หลงจากเสรจกระบวนการทำใหปราศจากเชอ เมอหอเยนลงจงปดชองทภาชนะจากภายนอก
67. autoclave tape เพยงพอทจะใชบอกวาอปกรณปราศจากเชอไดหรอไม หากไมไดมไวเพอวตถประสงคอะไร
autoclave tape เปนตวบงช ทางเคมภายนอก ใชเพ อบอกใหทราบวาหออปกรณไดผานกระบวนการทำใหปราศจากเชอแลวเทานน จำเปนตองใชเพอแยกระหวางหออปกรณทปราศจากเชอและยงไมไดทำใหปราศจากเชอ และชวยในการหบหอปองกนหอหลดล ย แมเทปจะเปล ยนสเปนแถบดำ กยงไมสามารถมนใจไดวา
390 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
อปกรณภายในหอปราศจากเชอ มความจำเปนทจะตองควบคมใหกระบวนการทำใหปราศจากเชอดำเนนไปอยางถกตอง และมการประเมนประสทธภาพดวยตวบงชทางกายภาพ ทางเคมภายใน และตวบงชทางชวภาพรวมดวย
68. เครองมอทผานการทำใหปราศจากเชอแลวนน หากหมหอดวยพลาสตกอกชนหนงจะมอายยาวนานขนเทาใด ควรทำหรอไม
ระยะเวลาคงสภาพปราศจากเชอของหออปกรณทหอหมดวยถงพลาสตกอกชนหลงผานกระบวนการทำใหปราศจากเชอแลว หากเกบในสภาวะทเหมาะสมคอเกบในททมอณหภมระหวาง 18-22 องศาเซลเซยส ความชนสมพทธ 35-70% และไมมลมพดผาน ระยะเวลานานทสดทสามารถเกบไดคอ 9 เดอน สำหรบโรงพยาบาลในประเทศไทยการสวมถงพลาสตกหมไวหลงจากไดทำใหอปกรณปราศจากเชอแลวเพอปองกนฝนละอองและลดการปนเปอนหออปกรณจากการหยบจบบอย ระยะเวลาทสามารถเกบไดขนอยกบ สภาพแวดลอมทเกบหออปกรณ การหยบจบหออปกรณหากสามารถเกบไวไดในสงแวดลอมทระบไวขางตน ระยะเวลาคงสภาพปราศจากเชอกนาจะไดนานเทากน
69. กระปกสำลขนาดเลกทผานการทำใหปราศจากเช อแลวนน หากใชเพ อการเชดทำความสะอาดผวหนงกอนการฉดยา การใสแอลกอฮอลแชไวเพอใหสามารถใชไดทงวนนน ถกตองตามหลกการปองกนการตดเชอหรอไม เพราะอะไร
วธทดทสดคอการเทแอลกอฮอลลงบนสำลทนทกอนใชเชดผวหนง เพอมนใจวาความเขมขนของแอลกอฮอลเปน 70 % ซงมประสทธภาพในการทำลายเชอดทสดแตในทางปฏบตไมสะดวก จงใชวธเทแอลกอฮอลลงในกระปกบรรจสำลปราศจากเชอและใช forceps คบสำลแอลกอฮอลออกมาเพ อใชงาน ส งท ควรระวงคอไมควรเปดฝากระปกสำลทงไว เพราะแอลกอฮอลจะระเหยทำใหความเขมขนลดลงทำใหประสทธภาพการทำลายเชอจะลดลง ตามความเหน นาจะเปลยนกระปกสำลแอลกอฮอลทกเวร แทนทจะเปลยนทกวน และควรเตรยมในปรมาณทพอเหมาะเพอไมสนเปลอง
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 391
70. วสดหอเครองมอทเปนกระดาษขางหนง อกขางเปนพลาสตกนน เมอนำไปใชครงหนง แลวจะเขาซำไดหรอไม
ซองบรรจอปกรณเพอนำไปทำใหปราศจากเชอตามมาตรฐานใชไดเพยงครงเดยว(disposable) ไมควรนำกลบมาใชซำ เนองจากซองอาจเกดรหรอฉกขาดซงมองไมเหนดวยตาเปลา ทำใหเชอโรคเขาไปในซองได โรงพยาบาลหลายแหงพยายามประหยดงบประมาณโดยการนำซองทใชแลวกลบมาใชซำหลายครง โดยในครงแรกใชซองทมความยาวมาก และใหใชกรรไกรตดซองเพอนำเครองมอออกมาใช โดยมใหซองฉกขาดแตวธนทำใหอปกรณทปราศจากเชอซงอยภายในเกดการปนเปอนขณะนำออกจากซองจงไมควรทำ ควรฉกซองเพอนำอปกรณออกมาใช
วธทจะชวยใหโรงพยาบาลประหยด คอ เลอกใชซองทมความกวางเหมาะสมกบอปกรณ และใชความยาวทเหมาะสม คอ ตดซองใหยาวกวาปลายเครองมอแตละดานประมาณ 1 นวฟต การประหยดดวยการนำซองกลบมาใชใหมอาจทำใหเกดอนตรายตอผปวย
71. การลางมอทถกตองของบคลากรทางการพยาบาลนน จำเปนทจะตองใชนำยาทำลายเชอทกครงหรอไม เชน ใชแอลกอฮอลเจล หรอนำยาทมคณสมบตทำลายเชอ จะใชสบธรรมดาไดหรอไม
การลางมอไมจำเปนตองลางดวยนำยาทำลายเชอ (antiseptic) หรอถมอดวย Alcoholhand rub (AHR) ทกครง ควรลางมอดวยนำและนำยาทำลายเชอเมอตองทำหตถการหรอเมอตองสอดใสอปกรณเขาสรางกายผปวย เชน เมอจะสวนปสสาวะ ใหสารนำทางหลอดเลอดหรอฉดยาใหผปวย และเมอบคลากรสมผสเลอด สารนำ สารคดหลงหรอสงขบถายของผปวย โดยใชเวลาในการลางนาน 30 วนาท เรยกวธการลางมอแบบนวาhygienic hand hygiene
แอลกอฮอลทำความสะอาดมอมวตถประสงคเพอทำลายเชอบนมอ ใชในกรณทไมสามารถลางมอดวยนำและ antiseptic ได เชน ในกรณเรงดวนเพอชวยชวตผปวยลางมอดวยนำไมทน หรอไมสามารถไปลางมอไดสะดวกเนองจากอางลางมออยไกลและตองดแลผปวยหลายราย การใชแอลกอฮอลไมสามารถแทนการลางมอดวยนำได
392 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
หากมอเปอนเลอด สารคดหลง สงขบถายจากรางกายผปวย ควรลางดวยนำและ antisepticไมควรใชแอลกอฮอลถมอ
หากมอไมไดสมผสสงทขบออกมาจากรางกายผปวย เปนการลางมอทวไปควรลางมอ ดวยนำและสบ นาน 10 วนาท เรยกวธการลางมอแบบนวา normal hand hygiene
72. Transfer forceps ทใชจำเปนตองแชในนำยาทำลายเชอหรอไม จะมนใจไดอยางไรวา forcepsนนจะปราศจากเชอ จะตดตามผลอยางไร
Transfer forceps ควรทำใหปราศจากเชอและเกบแหง (sterile dry forceps) การแชforceps ในนำยาทำลายเชอบางชนด พบวาเชอแบคทเรยกรมลบสามารถเจรญในนำยาไดเมอนำ forceps ไปคบวสดทปราศจากเชอ ทำใหเกดการปนเปอนเชอ โรงพยาบาลบางแหงไดใช forceps ทปราศจากเชอบรรจในกระปกปราศจากเชอ โดยเปลยนทก 8 ชวโมงและตดตามผลโดยดท อตราการตดเช อในโรงพยาบาล ไมพบวาเกดปญหาหรออตราการตดเชอในโรงพยาบาลเพมขน อยางไรกตามบคลากรทใช transfer forcepsจะตองระมดระวงไมให forceps เกดการปนเปอนขณะใชงาน ในตางประเทศไมมการใชtransfer forceps เนองจากวสดอปกรณการแพทย ทงหมดบรรจในหอพรอมหยบใช (singlepack) หากหนวยจายกลางของโรงพยาบาล สามารถจดทำวสด เชน สำล กอซ เปนซอง ๆตามความตองการของผใชกจะเกดความปลอดภยตอผปวยและอำนวยความสะดวกตอการปฏบตงานของบคลากรในหอผปวย มากยงขน
73. สายนำเกลอตดมาเสยบปลายเครองมอแหลมคมไดหรอไม
ไมควรทำวธนเนองจากสายนำเกลอเปนพลาสตก ไอนำแทรกซมไดยาก
74. เครองมอทนานๆ ใชจะสามารถใชผาหรอกระดาษหอ 1 ชนแลวใสซองนงไอนำไดหรอไม
ระยะเวลาการคงสภาพปราศจากเชอของอปกรณขนอยกบวสดทใชในการหออปกรณ เครองมอทนาน ๆ ใช หากตองการใหคงสภาพปราศจากเชอนานขนสามารถทำไดโดยการบรรจในซองบรรจอปกรณสำหรบนำไปทำใหปราศจากเชอทดานหนงทำดวยกระดาษอกดานหนงทำดวยพลาสตก ทเรยกวา peel pouch 2 ชน โดยชนแรก
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 393
ปดผนกโดยใชเครอง หลงจากนนบรรจในซองอกชนหนงและปดผนกทงสองดานหากใชวธการหอดวยผา ควรหอดวยผา 2 ชน (4 ชน) หลงจากนำไปทำให
ปราศจากเชอโดยการนงไอนำแลว รอใหหออปกรณเยนลงแตไมควรทงไวนานบรรจในถงพลาสตกทสะอาดและมความหนาไมตำกวา 0.003-0.005 นว และปดผนกหวทาย
75. สมรรถนะหวหนา CSSD ควรเปนพยาบาลวชาชพหรอไม
หวหนาหนวยจายกลางควรเปนผทสำเรจการศกษาระดบปรญญาตรทางดานวทยาศาสตร ในโรงพยาบาลผท ทำหนาทหวหนาหนวยควรเปนพยาบาลวชาชพและควรไดรบการอบรมเกยวกบการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
76. การแชเครองมอดวยนำยาทำลายเชอระดบสงควรแชทใด หากตองทำทหนวยจายกลางจะขนสงและ บรรจภาชนะอยางไร
การทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอควรดำเนนการทหนวยจายกลางไมควรทำทหอผปวยหรอหนวยงาน การนำสงอปกรณจากหนวยงานไปยงหนวยจายกลางควรบรรจอปกรณในภาชนะทปดมดชดโดยไมมนำหรอนำยาทำลายเชอบรรจไวภายในภาชนะ
77. การทำใหสารหลอลนสำหรบ ใสสายสวนปสสาวะ ปราศจากเชอทถกตอง
Glycerin หากตองทำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำภายใตความดน จะตองมนำผสมอยอยางนอย 10-20% หากมนำผสมอยนอยสามารถทำใหปราศจากเชอโดยการอบความรอนแหงได โดยพจารณาตามเกณฑตอไปน
Glycerin 80% ใชอณหภม 265o F ใชเวลา 2 ชวโมง Glycerin 90% ใชอณหภม 285o F ใชเวลา 2 ชวโมง Glycerin 95% ใชอณหภม 300o F ใชเวลา 1 ชวโมง
ขอควรระวงในการทำใหสารละลายกลเซอรนและนำปราศจากเชอโดยใชวธอบไอรอน คอ ปรมาณนำทผสมอยและจดเดอดของสารละลายเพราะอาจเกดการระเบดขนไดกลเซอรนมจดเดอดท 290o C (554o F) ในขณะทกลเซอรนทมนำผสมอย 13%
394 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
จะเดอดทอณหภม 130.5 o C (267 o F)ในปจจบนมสารหลอลนทปราศจากเชอทบรรจเปนซองสำเรจรปสำหรบใช
ครงเดยวซงชวยใหหนวยจายกลางไมตองเตรยมเองสามารถใชไดสะดวกและมความปลอดภย
78. วธการทำความสะอาด Laryngoscope ปจจบนแชนำยาแลว ลางนำกลนหรอนำกอกตากใหแหง เกบในกลองธรรมดา ใชไดหรอไม
Laryngoscope เปนอปกรณทจดอยในกลม semi critical ซงสมผสเยอบของรางกายขนตำจำเปนตองไดรบการทำลายเชอโดยใชนำยาทำลายเชอระดบสงกอนนำกลบไปใชกบผปวยรายอน นำยาทำลายเชอระดบสงไดแก Glutaraldehyde, hydrogen peroxide, ortho-phthalaldehyde และ peracetic acid with hydrogen peroxide ระยะเวลาในการแชอปกรณใหปฏบตตามคำแนะนำของบรษทผผลต หลงแชนำยาตามกำหนดแลวลางอปกรณโดยนำปราศจากเชอ เพอปองกนการปนเปอนเชอซำ เชดดวยผาทสะอาดเกบในภาชนะทมฝาปด
79. Set พนยา ควรทำลายเชออยางไร
อปกรณทใชในการพนยาจดเปนอปกรณเครองชวยหายใจ ซงขนตำตองไดรบการทำลายเชอระดบสง โดยลางอปกรณใหสะอาดหมดจด เชดใหแหง กอนนำไปแชนำยาทำลายเชอตามระยะเวลาทแตละบรษททผลตนำยากำหนด หลงจากนนลางนำยาออกโดยใชนำปราศจากเชอและนำไปอบแหง หากโรงพยาบาลม เครองอบแกสกควรนำไปอบแกส
80. เครองมอทสงลางทหนวยจายกลาง ควรนบทใด
ไมควรมการนบเครองมอ ทงทหอผปวยหรอทหนวยจายกลาง เนองจากมโอกาสเกดการแพรกระจายเชอ ควรจดระบบการนำสงและการปองกนการสญหายแทนการนบเครองมอ
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 395
81. วธจดการ ambu bag ทผานการใชงานแลว ตอง sterile หรอไม ตองทำทงหมดหรอบางสวน
ambu bag และสวนประกอบขนตำควรทำลายเชอโดยใชนำยาทำลายเชอระดบสงหากมเครองอบแกส ควรนำไปอบแกส หรอจดซอ ambu bag ทสามารถทำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำ
82. อธบาย เรอง Prions เชอ JD ( ความหมาย การระบาด การทำลายเชอ )
กระบวนการในการทำใหปราศจากเชอ CJD ทมประสทธภาพการนงไอนำ (Autoclaving)
• 134oC-138oC นาน 18 นาท (เครองนงไอนำชนด pre vacuum)• 132oC นาน 60 นาท (เครองนงไอนำชนด gravity)
การใชสารเคมรวมกบการนงไอนำ ( Combination chemical exposure thensteam autoclave, potentially deleterious to staff, instruments, sterilizer)
การใช NaOH (sodium hydroxide) และการนงไอนำรวมกน- แชอปกรณใน 1N NaOH นาน 1 ชวโมง นำออกมาลางดวยนำ แลวนำไปนงไอนำนาน 1 ชวโมง
- แชอปกรณใน 1N NaOH นาน 1 ชวโมงและนำไปทำใหปราศจากเชอในเครองนงไอนำชนด gravity displacement ทอณหภม 121oC นาน 30 นาท
(Guideline for Disinfection and Sterilization in Healthcare Facilities, 2008 จาก www.cdc.gov)
83. อปกรณทลางแลวการหยบจบตองใสถงมอหรอไม
การทำความสะอาดอปกรณหากทำความสะอาดไดหมดจดทวถงสามารถขจดอนทรยสารทแปดเปอนบนอปกรณรวมทงเชอจลชพได อปกรณทลางทำความสะอาดอยางดแลวสามารถหยบจบได หากมอไมมแผลไมมรอยถลอก
396 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
84. Indicator อบแกสและไอนำ ตดเปนชนเลกๆไดหรอไม เพราะอะไร
ตวบงชทางเคมภายในสำหรบเครองนงไอนำและเครองอบแกสไมควรตดเปนชนควรบรรจทงชนในหออปกรณแตละหอ
85. นำซองใสอบแกสหลายๆ ซองมารวมใสถงทเยบจากกระดาษหอเครองมอทใชแลวเพอรวมเปนพวกกนสญหายไดหรอไม
ไมควรทำ เนองจากจะมผลตอการแทรกซมของแกส อาจทำใหกระบวนการทำใหปราศจากเชอไมมประสทธภาพ
86. จด Packing ไมจำเปนตองเปลยนเสอ-รองเทา ยกเวนหองเกบของsterile จรงหรอ
บคลากรทปฏบตงานในหนวยจายกลางควรเปลยนเสอผาจากชดทใสมาจากบานเปนชดทำงานของหนวยงาน และควรไดรบมอบหมายใหปฏบตงานในแตละพนทในแตละวน เพ อปองกนการเกดการปนเป อนอปกรณและบรเวณทปฏบตงานหากตองปฏบตงานทงในบรเวณลางอปกรณ (dirty zone) และบรเวณทหออปกรณ (cleanzone) ควรพจารณาเปลยนชดทำงานหากพบวาเปยกชนหรอเปรอะเปอน
87. ชางซอมตองเปลยนเสอ สวม PPE ครบชดหรอไม ตองดแลหออปกรณปราศจากเชอขณะซอมอยางไร
หากจำเปนตองมการซอมแซมภายในหองเกบอปกรณปราศจากเชอ ควรจดเกบอปกรณทบรเวณอนขณะทกำลงมการซอมแซมหอง เนองจากมโอกาสเกดการปนเปอนไดสงจากฝนละออง ชางทปฏบตงานแตงกายชดปฏบตงานชาง เมอซอมแซมปรบปรงหองเรยบรอยแลว ทำความสะอาดหองอยางทวถง แลวจงนำอปกรณปราศจากเชอมาเกบ
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 397
88. อะไรบางท re-sterile ได
ควรทำความเขาใจ คำวา reuse, re-sterile Reuse หมายถง การนำกลบมาใชซำ อปกรณทใชในโรงพยาบาลสวนใหญ
สามารถนำกลบมาใชซำไดหลงจากผานกระบวนการทำลายเชอหรอทำใหปราศจากเชอแลวโดยเฉพาะอปกรณททำดวยสแตนเลส
re-sterile หมายถง การนำอปกรณไปผานกระบวนการทำใหปราศจากเชออกครงหลงจากทเคยทำใหปราศจากเช อแลว ซงในการนำไปทำใหปราศจากเช อใหมจะตองลางอปกรณและหอใหม กอนนำไปเขาเครองนงไอนำหรออบแกส ซงการ re-sterileอปกรณทำใหสนเปลองคาใชจาย ดงนนหากโรงพยาบาลมการ re-sterile อปกรณจำนวนมากควรคนหาสาเหตและแกปญหาทเกดขน ไมควรมการเกบอปกรณไวในหนวยงานมากเกนความจำเปน
89. มวนสายยางตรงปลายพนเปนเลขแปด นำไปนงจะsterile หรอไม แกส flow ไดหรอไมทพนกนอย
การหออปกรณเปนกระบวนการทมความสำคญ เพราะมผลตอการทไอนำหรอแกสสมผสและแทรกซมเขาสอปกรณเพอทำใหอปกรณปราศจากเชอ อปกรณทมลกษณะเปนสาย เปนทอ หากหก พบ หรอมวนในลกษณะไขวกนจะมผลตอกระบวนการทำใหปราศจากเชอ
90. จำเปนตองกางเครองมอเวลานงหรอไม หากไมกางมผลเสยอยางไร
อปกรณทมลกษณะซอนทบกน เชน กรรไกร คม ควรจะแยกออกเมอนำไปทำใหปราศจากเชอ เพอใหไอนำสมผสอปกรณไดทวถง หากไมแยกออกสวนทซอนกนจะไมไดรบการทำใหปราศจากเชอ
398 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
91. กระดาษ single use นำมาใชซำไดไหม
คำวา single use หมายความวาใหใชไดเพยงครงเดยว ดงนนอปกรณทระบวา singleuse จงไมควรนำกลบมาใชซำ
92. หองเกบของ Sterile ตงอณหภม 22o C เฉพาะเวลาทำการ(8.30-16.30 น.) โดยหออปกรณอยในตปดมดชด ถกตองหรอไม
ตามมาตรฐาน การเกบอปกรณปราศจากเชอควรเกบในหองทมการควบคมอณหภมและความชนสมพทธตลอดเวลา นนคอ ตองควบคมอณหภมใหคงทตลอด 24 ชวโมงหากเปดเครองปรบอากาศเฉพาะเวลาราชการ อณหภมมการเปลยนแปลงมผลตอการเจรญของเชอโรคได
93. อปกรณยงไมหมดอายจากหอผปวยสงคนหนวยจายกลางสามารถนำไปเกบบนชนวางอปกรณปราศจากเชอไดหรอไม
ไมควรนำไปไวทหองเกบอปกรณปราศจากเชอ เพราะหออปกรณทนำกลบมาอาจเกดการปนเปอนขณะเคลอนยาย ควรนำไปทำใหปราศจากเชอใหม สงทควรดำเนนการคอคนหาสาเหตวาเพราะเหตใดจงตองนำอปกรณกลบมา เปนเพราะการสอสารทไมชดเจนทำใหนำอปกรณไปผดชนด หรอเกดจากสาเหตใด เพอปองกนมใหเกดเหตการณเชนเดยวกนนอก
94. อปกรณทหอผปวยใชแลวควรทำความสะอาดเบองตนกอนหรอสงหนวยจายกลาง หรอไมเครองมอผาตดทใชแลวรอสงหนวยจายกลางชวงบายควรแชนำหรอผานนำกอนหรอไม
อปกรณทใชกบผปวยแลว หากเปรอะเปอนมาก หนวยงานหรอหอผปวยควรใชผาหรอกระดาษเชดสงสกปรกออกใหมากทสด กอนบรรจอปกรณในภาชนะทมฝาปดมดชดเพอนำสงหนวยจายกลาง ไมควรลางหรอแชในนำทำลายเชอ เพราะการเคลอนยายไปยงหนวยจายกลางจะทำไดยากขน หากตองเกบอปกรณทใชแลวไวนานกอนทจะ
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 399
นำสงหนวยจายกลาง เม อเชดสงเปรอะเปอนออกแลว บรรจอปกรณในภาชนะแลวใชผาชบนำชม ๆ ปดบนอปกรณเพอปองกนไมใหคราบสกปรกแหงตดอปกรณปดฝาภาชนะ นำสงหนวยจายกลาง
95. OR นงเครองมอเองและใชใน OR แลวเปยกหลงนง นำไปใชงานทนทไดไหม
หากพบวาหออปกรณททำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำเปยกหรอชนแสดงวามความผดปกตเกดขน ไมควรนำอปกรณไปใช ควรหาสาเหตททำใหเกดความเปยกชน สาเหตททำใหหออปกรณเปยกชนอาจเกดจากการจดเรยงอปกรณไมเหมาะสม การทำงานของเครองนงไอนำมปญหา ทอระบายของเครองนงไอนำอดตนเปนตน
96. ถงซป (ถงใสยา) ใสของอบแกสไดไหม
ไมควรใช ควรใชซองทระบวาใชสำหรบใสอปกรณเพอนำไปอบแกสเทานนและในการหบหอจำเปนตองใชวธการปดผนกดวยความรอน
97. ผาควรผานการซกกครง
ผาท ใชหออปกรณเพ อนำไปทำใหปราศจากเช อ หลงใชทกคร งตองซกเพอรกษาเสนใยผาและเพอขจดฝนละอองทอยตามเสนใยผาออก ไมสามารถระบจำนวนครงทใชผาได ขนอยกบการใชของแตละโรงพยาบาล แตผททำหนาทหออปกรณควรตรวจดผาทใชหออปกรณทกครงวายงอยในสภาพดหรอไม
98. โตะหอเครองมอเปนไมเชดดวยผาแหงหรอควรใช Alcohol เชด
หากโตะทใชหอเครองมอเปนไม ควรใชแผนโฟเมกาทมพนผวเรยบมนปดทบบนหนาโตะหออปกรณ เพอใหสามารถทำความสะอาดไดงาย การทำ ความสะอาดโตะควรใชผาสะอาดชบนำเชดใหทวถงและผานไมควรนำไปใชเพอวตถประสงคอน
400 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
99. สาย oxygen cnanula แชนำยาทำลายเชอระดบสงและเกบในถงพลาสตกควรหมดอายเมอไร
ไมสามารถระบวนหมดอายได ควรใหมการหมนเวยนใช ตามระบบ first in first out
100. โรงพยาบาลไมมเครองอบแกส นำ ambu bag แชนำยาทำลายเชอระดบสง ถกประเมนไมผานเพราะไมสามารถบงชไดวาปราศจากเชอ ควรทำอยางไร
ambu bag จดเปนอปกรณเครองชวยหายใจ ตามหลกการขนตำสดสามารถทำลายเชอโดยใชนำยาทำลายเชอระดบสง หรอใชวธ pasteurization ได ไมตองทำใหปราศจากเชอ
101. มาตรฐานขนาดอางลางอปกรณ
อางลางอปกรณควรมความกวางและความลกเพยงพอ เพอใหบคลากรสามารถทำความสะอาดอปกรณไดสะดวก ปจจบนมอางททำดวยสแตนเลสทมความกวางยาวและลกประมาณ 50 เซนตเมตร กนอางมนจำหนาย ไมควรใชอางลางจานในการลางอปกรณ
102. ควรใส internal indicator ทก set หรอไม
ตามมาตรฐานควรใสตวบงชทางเคมภายในในหออปกรณทกหอ ทงนเพอใหมนใจวา ไอนำหรอแกสสามารถแทรกซมเขาไปภายในหออปกรณได
103. Rigid container นงโดยไมหอผาไดจรงหรอ ตางกบ Sterile box อยางไร
Rigid container ทใชบรรจอปกรณเพอนำไปทำใหปราศจากเชอโดยการนงไอนำจะมชองใหไอนำสามารถผานเขาไปได ดงนนจงจำเปนตองมการหอผาดวย หาก rigidcontainer เปนกลอง เชนกลองใสเครองมอผาตด สวนใหญจะมกระดาษกรองทฝาและทกนกลอง เพอใหไอนำผานเขาได กระดาษกรองสามารถปองกนเชอโรคเขาไปภายในกลองได จงไมตองหอผาหมกลอง
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 401
104. คำแนะนำการใช Flash sterilizer
Flash sterilizer มกใชในการทำใหอปกรณทมการปนเปอนขณะผาตดปราศจากเชอเชน อปกรณตกลงพนและเปนอปกรณทมเพยงชนเดยวและจำเปนตองใชในการผาตดไมควรใชวธ Flash sterilization แทนการทำใหปราศจากเชอโดยวธการนงไอนำโดยใชเครองชนด gravity หรอ prevacuum เพราะไมสามารถประเมนประสทธภาพกระบวนการทำใหปราศจากเชอได
105. การอบแกส EO หากระบายแกสไมครบกำหนดปดเครองไวแลวมาระบายตอไดหรอไม
การระบายแกสควรดำเนนการใหเสรจสนกระบวนการ
106. แปงคลกถงมอควรใชแปงขาวโพดหรอTalcum
ควรใชแปงขาวโพด
107. การทำลายเชอพนผวสงแวดลอมควรทำอยางไร
ทำความสะอาดดวยนำผสมสารขดลางกเพยงพอหากไมมเลอดหรอสารคดหลงเปรอะเปอน ในกรณทเปอนเลอดหรอสารคดคลงหลงจากเชดทำความสะอาดแลวเชดตามดวยนำยาทำลายเชอระดบตำหรอระดบกลาง กรณทำความสะอาดหองแยกของผปวยทมการตดเชอดอยา หลงทำความสะอาดแลวเชดดวยนำยาทำลายเชอระดบตำ
108. อปกรณทสมผสผวหนงปกตทใชในการบำบดรกษาผปวย (high touch) ควรทำลายเชออยางไร
ทำความสะอาดดวยสารทำความสะอาด (detergent) หากไมมเลอดหรอสารคดหลงเปรอะเปอนอปกรณหรอพนผวทมการสมผสบอยหรอมละอองฝอยนำลายหรอเลอดฟงกระจาย
402 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
อปกรณในหนวยทนตกรรม หรอในหนวยไตเทยม ใหทำความสะอาด แลวเชดตามดวยนำยาทำลายเชอระดบตำหรอกลาง โดยใหนำยาสมผสกบพนผวไมตำกวา 1 นาทหรอตามคำแนะนำของบรษทผผลต
109. ทำไมไมใชแอลกอฮอล (alcohol) ทำลายเชอบนพนผวทางทนตกรรม
ไมควรใชแอลกอฮอลทำลายเชอพนผวทางทนตกรรม เนองจากแอลกอฮอลไมมประสทธภาพในการทำลายเชอในภาวะทม tissue protiens หรอ glycoprotiens ซงพบในเลอดและนำลาย
110. สารทำความสะอาดผสมเอนซยมมประโยชนอยางไร
ชวยใหการลางทำความสะอาดทำไดเรวยงขน เพมประสทธภาพในการลางคราบอนทรยสารและคราบสงสกปรกทตดอยบนเครองมอ สารทำความสะอาดจะชวยลดแรงตงผวของนำกบอปกรณ เพอใหเอนซยม เขาไปสมผสสงสกปรกไดทวถง
111. ผาทชำรดเปนรเลก ๆ สามารถซอมโดยการปะหรอชนไดหรอไม
การปะชน จะเปนการเพมรใหเพมขนอกจากฝเยบดงนนวธทแนะนำในการซอมกคอใชเครองรดปดผนกรดวยความรอนโดยใชแผนคลาย ๆ สตกเกอร ปดบนรแลวรดดวยความรอน แตการใชแผนสตกเกอรปะไมสามารถปะไดเกนประมาณ 15 % ของพนผวของผาทงหมด ดงนนควรนำผาทชำรดไปใชประโยชนอนๆ ไมควรนำมาหออปกรณ เพราะมโอกาสเสยงตอการปนเปอนซำ
112. หองเกบอปกรณปราศจากเชอตองมการควบคมอณหภมตลอด 24 ชวโมงหรอไม
ควรมการควบคมอณหภมใหคงทตลอดเวลา การเปดปดแอรทำใหภายในหองเกบอปกรณปราศจากเชอ มความชนสมพทธมากขนกวาเดม
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 403
113. การคงสภาพความปราศจากเชอของหออปกรณเครองมอทผานการทำใหปราศจากเชอขนกบปจจยใดบาง
ขนกบเหตการณและสภาวะแวดลอมทเกดขนกบซองหรอหออปกรณ (even related)หอทอยในสภาพทปกตไมมการฉกขาดหรอเปยกนำหรอสงปนเปอนใดๆ หออปกรณจะยงคงสภาพความปราศจากเชอ คณสมบตของวสดทใชในการหบหอและเทคนคในการหบหอสภาวะและสถานทในการเกบ เชน อณหภมและความชน การนำสงหออปกรณไปยงหนวยงานตาง ๆ ความถในการหยบจบหออปกรณและวธการเกบไมไดสมพนธกบวธในการทำใหปราศจากเชอวาอบแกสแลวอยไดนานกวานงไอนำ
ถงพลาสตกทใชหมเพอปองกนฝนละอองและความชนควรมความหนาและแขงแรง มความหนาไมตำกวา 0.005 นว ไมใชถงทใชสำหรบบรรจอาหาร วธการปดผนกดวยความรอนกตองมความแขงแรงของรอยปดผนก แถบรอยปดผนกตองกวางอยางนอย6 มลลเมตร
สถานทเกบสะอาด ไมมลมพดผาน หรอมผคนพลกพลานหากไมสามารถควบคมปจจยตางๆ ได ไมสามารถเกบอปกรณไดเปนระยะเวลาตามทกำหนด หากเกบในสภาวะแวดลอมทแตกตางกน วธการในการหบหอและคณภาพของวสดทใชในการหอไมเหมอนกนตองศกษาวจยโดยการสมตวอยางเพาะเชอเพอหาคำตอบระยะเวลาทเหมาะสมเพอใหเขากบบรบทของโรงพยาบาล
114. การแชอปกรณดวยนำผงซกฟอก แลวเคลอนยายไปหนวยจายกลางทงทมนำอยหลงจากนนหนวยจายกลางลางอปกรณดวยผงซกฟอก ไมทราบวาผงซกฟอกจะทำใหเกดผลเสยตออปกรณไดหรอไม
หามใชผงซกฟอกในการลางเครองมอเพราะทำใหเครองมอเปนสนมไดงายขณะขนยาย เครองมอหามเคลอนยายทงทมนำอยตองเทนำออก
404 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
115. Hot air oven จะประกนคณภาพความปราศจากเชอไดอยางไร
ควรมการประเมนประสทธภาพในการทำใหปราศจากเชอดวยตวบงชทางกลไกโดยดจากมาตรวดอณหภม และเวลา ตวบงชทางเคมภายนอกและภายในทใชกบระบบdry heat ตวบงชทางชวภาพใช spore strip และเชอทใชคอ Bacillus atropheausซงจะใชเวลาในการอานผลประมาณ 3-5 วน
116. สำล sterile ทสงซอจากบรษท การจดเกบวางในตเกบของ sterile เหมอนกบชดทโรงพยาบาล ทำเองไดหรอไม
ควรจดเกบในบรเวณทเกบเวชภณฑไมควรนำมาเกบในบรเวณทเกบหออปกรณปราศจากเชอ
117. เครองมอทผานการใชงานกบผปวยในหอผปวยควรจดการอยางไรกอนทจะสงไปยงหนวยจายกลาง
เชดกำจดคราบสงสกปรกชนใหญ ๆ (gross soils) ออกใหมากทสด เชน คราบเลอดคราบซเมนต คราบนำยา รวมกนหาแนวทางในการจดสงเครองมอ ไปลางใหเรวทสดไมสามารถจดสงไปลางไดหรอในกรณเวรดกควรปองกนมใหอปกรณแหง โดยฉดดวยสารทำความสะอาดผสมเอนซยมหรอใชผาหนาๆ ชบนำชมปดบนอปกรณ
118. เครองอบแกสสามารถตดตงไวในอาคารเดยวกนกบเครองนงไอนำไดหรอไม
สามารถตดตงไวในอาคารเดยวกนได แตควรทำเปนหองแยกสำหรบเครองอบแกสและภายในหองตองมการระบายอากาศอยางนอย 10 รอบตอชวโมง มการจายอากาศเขาไปภายในหองและดดออกใหเหมาะสม พรอมทงมเนอทหางจากเครองโดยรอบอยางนอย 20 นวเพอสามารถตรวจสอบและทำการซอมบำรงเครองไดอยางมประสทธภาพ
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 405
119. เวลานงของมปลายแหลมคม เชน กรรไกรตดไหม จะใชหลอดกาแฟ สวมตรงปลายแหลมไดไหม ถาไมไดเพราะอะไร แลวใชอะไรแทนไดบาง
ควรเลอกใชวสดทออกแบบมาโดยเฉพาะ เชน ซลโคน หรอ อาจใชกระดาษเกรดทางการแพทย (miedical grade paper) ตดและหมตรงสวนปลาย หลอดกาแฟไมไดมการตรวจสอบความถกตอง (validation) วาสามารถนำมาใชใน การหมสวนปลายของเครองมอและไอนำหรอแกสสามารถแทรกซมผานเขาไปสมผสตรงสวนนน ไดอยางทวถงดงนนไมควรนำวสดทไมไดออกแบบโดยเฉพาะมาหม
120. ซองอบแกส สามารถนำมา reused ไดหรอไม ( 2 ครง) เพอชวยลดคาใชจายของโรงพยาบาลเชน ใชซำในอปกรณ semi critical items กรณทซองยงอยในสภาพทดมาก ตวแทนบางบรษทบอกวาได บางบรษทบอกวาไมได
ซองบรรจอปกรณเปนวสดทออกแบบมาใหใชครงเดยวแลวทง แมจะมองเหนวาซองยงอยในสภาพดมากแตอาจจะมรเลกๆ ซงมองไมเหนบนซอง (pin hole) และความแขงแรง ของซองมคาลดลงเมอผานการทำใหปราศจากเชอและการใชงานแลว
121. ซอง peel pouches ทเปนพลาสตกดานหนง กระดาษดานหนงหลงผานการทำใหปราศจากเชออากาศจะออกไดไหม หากอากาศออกไดถอวา contaminate หรอไม(มทมประเมนไปตรวจแลวทำการรดซองบรรจแลวมลมออก และประเมนวาซองอบแกสรวมการ contaminate )
ตามหลกการเวลาบรรจอปกรณใสซองใหไลอากาศออกใหมากทสด หากยงมอากาศหลงเหลออยมากเวลานำไปทำใหปราศจากเชอ ซองจะแตกตามรอยปดผนก
ตามหลกการในการจดเกบและใชหออปกรณ ไมใหรดซองบรรจหรอนำซองบรรจหออปกรณปราศจากเชอมามดรวมกน เนองจากซองอาจแตกหรออดเอาอากาศทอยดานนอกเขาไปดานใน ซงอาจทำใหเกดการปนเปอน
406 หลกและแนวปฏบตในการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ
122. การจดหออปกรณเพอนงไอนำ หากเปนหอเลก ๆ แตวางแนน จะปราศจากเชอหรอไม
การจดเรยงหออปกรณไมวาจะเปนหอเลกหรอหอใหญ หากแนนจนเกนไปจะมผลตอประสทธภาพในการทำใหปราศจากเชอ ควรจดวางใหมชองวาง การบรรจซองอปกรณหลายซองรวมกนเพอนำไปทำใหปราศจากเชอ มโอกาสเสยงตอความลมเหลวในการทำใหปราศจากเชอ ควรจดเรยงซองในแนวตงในตะแกรง หรอ rack จะเหมาะสมทสด
123. วสดทางการแพทยทผานการทำใหปราศจากเชอดวย gamma หรอ EO แตวสดหมดอายจะresterile ดวย EO ไดหรอไม (วสดมราคาแพง)
วนหมดอายทระบบนซองอปกรณเปนวนหมดอายสภาพของวสด กลาวคอวสดอาจจะแขงกรอบ ไมยดหยน ไมสามารถใชงานไดดงเดม ไมควรจะนำมา resterile ใหมควรมการบรหารจดการใหมระบบ First in First out ไมจดซออปกรณมากเกนความจำเปนควรสำรวจปรมาณการใชและจดซอใหเหมาะสม
124. เครองปดผนกซองสามารถใชเครองทซอตามทองตลาดไดหรอไมเครองปดผนกซองทซอตามทองตลาด ไมไดผลตตามขอกำหนดตามมาตรฐานของ
การบรรจหบหอ ความกวางและความแขงแรงของรอยปดผนกนนอาจไมเปนไปตามมาตรฐาน
ถาม-ตอบปญหาการทำลายเชอและการทำใหปราศจากเชอ 407
บรรณานกรม
American Hospital Association. (1993). Training Manual for Central Service Technicians.Chicago.
Association for the Advancement of Medical Instrumentation. (1992). Good Hospital Practice: Ethylene oxide sterilization and sterility assurance. Arlington, USA.
Association of Operating Room Nurses. (1992). Recommended Practices : Steam and Ethyleneoxide (EO) Sterilization. AORN Journal, 56(4) : 721-730.
Association of Operating Room Nurses. (1995). Proposed recommended practices for selectionand use of rackaging systems. AORN Journal, 61(3) : 605-613.
Block, S.S. (1991). Disinfection, Sterilization and Preservation. (4th ed.). Philadelphia :Lea &Febiger.
Gardner, J.F. & Peel, M.M. (1991). Introduction to Sterilization, Disinfection and InfectionControl. (2nd ed.). Melbourne : Churchill Livingstone.
International Association of Healthcare Central Service Material Management (IAHCSMM). (2007)Central Service Technical Manual.(7th Ed.).
Parisi, A.N., & Young, W.E. (1991). Sterilization with Ethylene oxide and other gases. In Block,S.S. Disinfection, Sterilization, and Preservation. (4th ed.). Philadelphia : Lea &Febiger.
Perkins, J.J. (1983). Principles and Methods of Sterilization in Health Science. (2nd ed.)Springfield : Charles C Thomas
Reichert, M. & Young, J.H. (1997). Sterilization Technology for the Health Care Facility.(2nd ed.). Gaithersburg : An Aspen Publication.
Rutala, W.A. (1993). Disnfection, Sterilization and Waste Disposal. in Wenzel, R.P. (Ed.).Prevention and Control of Nosocomial Infections. (2nd ed.). Baltimore : Williams &Wilkins.
Rutala, W.A. & Weber, D.J. & the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee(HICPAC). (2008). Guideline for Disinfection and Sterilization in HealthcareFacilities, 2008. Atlanta : Centers for Disease Control and Prevention.