Pułapki radiologiczne w pulmonologii

Aleksandra Kowalska i Katarzyna Krenke

Zakład Radiologii Pediatrycznej WUM Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM

Badania obrazowe narządów klatki piersiowej

• Zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej

• Badanie USG

• Tomografia komputerowa

• Rezonans magnetyczny

Zdjęcie RTG klatki piersiowej

Najczęściej wykonywane zdjęcie RTG u dzieci

Pozycja pacjenta

symetryczna

postawa – stojąca,

leżąca (małe dzieci, zdjęcia przyłóżkowe)

Faza oddechowa

wdech

wydech

Plan warsztatów

• Interpretacja zdjęcia przeglądowego klatki

piersiowej z uwzględnieniem odmienności wieku

dziecięcego

• Diagnostyka radiologiczna ciał obcych w drogach

oddechowych

• Powietrze w jamie opłucnej i nie tylko

• Zmiany zapalne, z którymi mamy problemy

Zdjęcia RTG klatki piersiowej w różnym wieku

Zdjęcie „wydechowe” • Pozorne powiększenie serca • Szerokie naczynia imitują nacieki miąższowe w płucach (wnęki i

podstawa płuc) • Pogarsza się „jakość zdjęcia” z powodu zastoju krwi w krążeniu

płucnym i słabego upowietrznienia płuc

Wydech Wdech

Zdjęcie „wydechowe”

Zdjęcie asymetryczne

Zdjęcie asymetryczne

Zdjęcie asymetryczne

Odma + zapalenie płuc

Wnęki płuc

Wnęki płuc

• Cienie wnęk obustronnie na wysokości III – V przedniego

odcinka żeber

• Lewa wnęka nieco wyżej niż prawa, częściowo zasłonięta przez

pień płucny i zarys serca (wydaje się mniejsza)

• Prawa wnęka odsłonięta

• Kąt wnęki prawej utworzony między żyłą górnopłatową a

tętnicą pośrednią

Wnęki płuc

Wnęki płuc

• Wnęka w pojęciu rtg jest utworzona wyłącznie przez cienie

naczyń płucnych tętniczych i żylnych

• Pozostałe elementy: węzły chłonne, oskrzela, nerwy i tkanka

łączna w warunkach prawidłowych niewidoczne

• Od wnęk ku obwodowi rozchodzą się cienie naczyń tętniczych

i żylnych (rysunek naczyniowy płuc), rozgałęziają się

dychotomicznie, szerokość maleje ku obwodowi

• Noworodki, niemowlęta: naczynia płucne widoczne w

okolicach 1/3 przywnękowych pól płucnych

Wnęki płuc

Wskaźnik sercowo - płucny

Wskaźnik sercowo - płucny

U dorosłych nie powinien być większy od 0,5

U dzieci poniżej 2r.ż wynosi 0,6 – 0,65

Wskaźnik sercowo - płucny

Grasica

Może imitować: - Powiększenie serca - Niedodmę segmentu płuca - Guz śródpiersia

Jest znacznych rozmiarów u wielu dzieci do 2 -4 roku życia Stwarza problem diagnostyczny gdy jest powiększona u dziecka powyżej 5 rż.

Grasica Objaw „fali”

Objaw „żagla”

Grasica

Grasica

Grasica

Po sterydoterapii

Grasica

Grasica

USG - przednie śródpiersie

Grasica

Grasica?

NHL

Grasica?

Neuroblastoma

Warkocz

Różnicowanie – naciek zapalny

Artefakty

Warkocze

Artefakty

Płat żyły nieparzystej

Asymetryczne sutki

Zdjęcie astmetryczne Płat żyły nieparzystej

Guz wewnątrzoskrzelowy - schwannoma

Guz wewnątrzoskrzelowy - schwannoma

Zmiany radiologiczne po aspiracji ciała obcego

Bittencourt et al. Int J Ped Otol 2006;70:879

Ciało obce

Ciało obce

Ciało obce ?

Ciało obce

Zdjęcia poziomym promieniem

Na lewym boku

Na prawym boku

Ciało obce?

Podejrzenie aspiracji zęba

Ciało obce

Podejrzenie aspiracji zęba

Ciało obce

Niedodma płatowa

llllllllllllllllllllllllll

Ciało obce

Ciało obce niecieniujące - niedodma

Odma

Odma

Odma

Odma

Odma

Fałd skórny

Prawidłowe RTG klatki piersiowej

Odma

Fałd skórny

Odma

Ocena wielkości komory odmowej

Odma

Ocena wielkości komory odmowej BTS Guidelines Thorax 2010;65(Suppl 2):ii18eii31

Odma

% odmy = 100% - (1 – wymiar płuca3/ wymiar klatki piersiowej3)

Poniżej 15% - odma mała

Light RW. Pleural diseases 2007

Odma

Ocena wielkości komory odmowej

Odma

Odma?

?

Zapalenie płuc?

Rozdęcie + zapalenie płuc

Zapalenie płuc?

Zapalenie płuc?