pterjium epidemiyoloji

PTERJİUMPTERJİUM

EPİDEMİYOLOJİEPİDEMİYOLOJİ

BU TERİM NEREDEN GELİYOR?BU TERİM NEREDEN GELİYOR?

Pterjium Yunancada kanat anlamına gelen “pterygos-Pterjium Yunancada kanat anlamına gelen “pterygos-pterygion” kelimesinden türemiştir. Bulber konjonktivanın pterygion” kelimesinden türemiştir. Bulber konjonktivanın sıklıkla nazalde olmak üzere alt ve üst kapak arasındaki sıklıkla nazalde olmak üzere alt ve üst kapak arasındaki kısmının kornea üzerine doğru ilerlediği, tepesi korneada kısmının kornea üzerine doğru ilerlediği, tepesi korneada olan üçgen şekilli, hiperplastik, dejeneratif, fibrovasküler bir olan üçgen şekilli, hiperplastik, dejeneratif, fibrovasküler bir lezyondur. lezyondur.

KİM TANIMLADI?KİM TANIMLADI?

Pterjium, yüzyıllar önce Pterjium, yüzyıllar önce Hipokrat, Galen, Celcus Hipokrat, Galen, Celcus tarafından açıklanmış tarafından açıklanmış olmasına rağmen ilk olmasına rağmen ilk kez Winter 1876’da kez Winter 1876’da gerçek pterjium ve gerçek pterjium ve psödopterjium olarak iki psödopterjium olarak iki formda tanımlamıştır. formda tanımlamıştır. (1,2) (1,2)

PREVALANSPREVALANS

Bağımsız risk faktörleri; yaş, kırsal Bağımsız risk faktörleri; yaş, kırsal yaşam ve özellikle de güneş veya yaşam ve özellikle de güneş veya UV ışınlarına maruziyettir. (3) UV ışınlarına maruziyettir. (3)

Pterjiumun sıklığı farklı çalışmalarda Pterjiumun sıklığı farklı çalışmalarda % 2-22 arasında bildirilmiştir. (4)% 2-22 arasında bildirilmiştir. (4)

Prevalansa etkili faktörler bazı Prevalansa etkili faktörler bazı ana başlıklarda toplanabilir. ana başlıklarda toplanabilir. Bunlar;Bunlar;

Demografik özelliklerDemografik özellikler Yaş ve cinsiyetYaş ve cinsiyet HerediteHeredite Irk Irk Kişinin mesleğiKişinin mesleği

Demografik özelliklerDemografik özellikler

Pterjium Pterjium prevalansı prevalansı ekvatora yakın ekvatora yakın bölgelerde 40. bölgelerde 40. paralelin ötesine paralelin ötesine göre yaklaşık 10 göre yaklaşık 10 kat daha sıktır. (4)kat daha sıktır. (4)


40. paralelden sonra sıklığı 40. paralelden sonra sıklığı % 2’nin altında bulunurken, % 2’nin altında bulunurken, 18. paralelde bulunan Porto 18. paralelde bulunan Porto Rico’da % 18, 12. paralelde Rico’da % 18, 12. paralelde bulunan Aruba adasında bulunan Aruba adasında %22.5’tur. Bitki örtüsü %22.5’tur. Bitki örtüsü özellikleri, yükseklik, özellikleri, yükseklik, kuraklık, bulutlarla kaplı kuraklık, bulutlarla kaplı olması gibi sekonder coğrafik olması gibi sekonder coğrafik etkenler de görülme sıklığını etkenler de görülme sıklığını etkileyebilmektedir. (5)etkileyebilmektedir. (5)


Ultraviyoleden Ultraviyoleden koruyucu gözlük koruyucu gözlük kullanmayanlarda, kullanmayanlarda, kullananlara göre 9 kullananlara göre 9 kat daha sık kat daha sık görülmesi bu tezi görülmesi bu tezi desteklemektedir. desteklemektedir. (4)(4)


Ekvatora yaklaştıkça prevalansın Ekvatora yaklaştıkça prevalansın artış göstermesi UV maruziyeti ile artış göstermesi UV maruziyeti ile kuvvetli bir ilişkiyi gösterse de UV kuvvetli bir ilişkiyi gösterse de UV ışınları pterjium gelişiminde tek ışınları pterjium gelişiminde tek etken değildir. Panjab gibi ekvatora etken değildir. Panjab gibi ekvatora yakın bir bölgede pterjium sıklığının yakın bir bölgede pterjium sıklığının %2.6 gibi düşük bir oranda tespit %2.6 gibi düşük bir oranda tespit edilmesi, buna karşın ultraviyole edilmesi, buna karşın ultraviyole etkisinin çok az olduğu Eskimolarda etkisinin çok az olduğu Eskimolarda ve Norveç’te pterjiumun sık ve Norveç’te pterjiumun sık görülmesi bu durumu görülmesi bu durumu desteklemektedir. (6,7)desteklemektedir. (6,7)


Kırsalda yaşayanlarda Kırsalda yaşayanlarda pterjium görülme pterjium görülme sıklığının şehirde sıklığının şehirde yaşayanlardan yüksek yaşayanlardan yüksek olması, şehir olması, şehir yaşantısındaki duman, yaşantısındaki duman, hava kirliliği, sis gibi hava kirliliği, sis gibi faktörlerin güneş faktörlerin güneş ışınının geçmesini ışınının geçmesini engellemesiyle engellemesiyle açıklanabilir. (8)açıklanabilir. (8)

Yaş ve cinsiyetYaş ve cinsiyet

Başlangıç için ortalama Başlangıç için ortalama yaş 44 olup insidansın en yaş 44 olup insidansın en yüksek olduğu yaş grubu yüksek olduğu yaş grubu 20-49 yaş, prevalansın en 20-49 yaş, prevalansın en yüksek olduğu yaş grubu yüksek olduğu yaş grubu ise 40 yaşın üzeridir. ise 40 yaşın üzeridir. 15 yaşın altında görülmesi 15 yaşın altında görülmesi alışılmış bir durum değildir. alışılmış bir durum değildir. Nüks eğilimi genç erişkinlerde Nüks eğilimi genç erişkinlerde ileri yaştakilerden çok daha ileri yaştakilerden çok daha fazladır. (1,4,9,10)fazladır. (1,4,9,10)

Yaş ve cinsiyetYaş ve cinsiyet

Pterjium prevalansı Pterjium prevalansı erkeklerde kadınlardan 2 erkeklerde kadınlardan 2 kat daha fazla olup bu kat daha fazla olup bu durum erkeklerin durum erkeklerin yaptıkları işler gereği yaptıkları işler gereği daha fazla güneş ışığına daha fazla güneş ışığına maruz kalmasına maruz kalmasına bağlanmıştır. bağlanmıştır.

Güneş görmeyen Güneş görmeyen ortamlarda çalışanlar ortamlarda çalışanlar arasında her iki cinste de arasında her iki cinste de benzer oranlarda benzer oranlarda görülür. görülür.

HerediteHeredite

Kuşaklar boyunca Kuşaklar boyunca ailesel geçiş ailesel geçiş gösteren formları gösteren formları bulunsa da bulunsa da çoğunlukla sporadik çoğunlukla sporadik olarak görülür.olarak görülür.

HerediteHeredite

Ailesel geçişle ilgili çalışmalarda Ailesel geçişle ilgili çalışmalarda başlangıç yaşı farklılık gösteren başlangıç yaşı farklılık gösteren düşük penetrasyonlu otozomal düşük penetrasyonlu otozomal dominant kalıtım, genç erişkin dominant kalıtım, genç erişkin ve erişkin pterjiumu gibi tipler ve erişkin pterjiumu gibi tipler tanımlanmıştır.tanımlanmıştır.

Ancak bazı yazarlar lezyonun Ancak bazı yazarlar lezyonun kalıtılmasından çok gözün kalıtılmasından çok gözün çevresel uyarılara hassasiyetinin çevresel uyarılara hassasiyetinin kalıtılmış olmasını daha mantıklı kalıtılmış olmasını daha mantıklı görmektedirler. görmektedirler.

IrkIrk

Farklı ırklar arasında görülen Farklı ırklar arasında görülen prevalans farklılıkları ırklara bağlı bir prevalans farklılıkları ırklara bağlı bir yatkınlık düşündürmektedir. Afrikada yatkınlık düşündürmektedir. Afrikada 4709 hasta üzerinde yapılan 4709 hasta üzerinde yapılan Barbados göz çalışmasında pterjium Barbados göz çalışmasında pterjium insidansı siyah ırkta % 23.4, insidansı siyah ırkta % 23.4, melezlerde % 23.7 ve beyazlarda % melezlerde % 23.7 ve beyazlarda % 10.2 bulunmuştur. 10.2 bulunmuştur.

IrkIrk

Kanada’da marangozlar Kanada’da marangozlar arasında yapılan bir arasında yapılan bir çalışmada Hint çalışmada Hint kökenlilerin bulunduğu kökenlilerin bulunduğu grupta yüksek, Japon grupta yüksek, Japon kökenliler arasında ise kökenliler arasında ise daha düşük sıklıkta daha düşük sıklıkta görülmüştür.görülmüştür.

Meslek gruplarıMeslek grupları

Güneşe açık alanlarda Güneşe açık alanlarda çalışan ve risk faktörleriyle çalışan ve risk faktörleriyle daha çok karşılaşan daha çok karşılaşan (balıkçılık, kaynakçılık, (balıkçılık, kaynakçılık, inşaat işçiliği, gemicilik, inşaat işçiliği, gemicilik, marangozluk, çiftçilik vs. marangozluk, çiftçilik vs. gibi) bazı mesleklerde gibi) bazı mesleklerde daha sık görülmektedir.daha sık görülmektedir.

Meslek gruplarıMeslek grupları

Benin’de yapılan bir çalışmada pterjium Benin’de yapılan bir çalışmada pterjium ve pinguekula sıklığı, içerde ve pinguekula sıklığı, içerde çalışanlarla motosiklet ile servis çalışanlarla motosiklet ile servis yapanlar arasında kıyaslanmıştır. yapanlar arasında kıyaslanmıştır. Motosiklet ile servis yapanlarda Motosiklet ile servis yapanlarda pinguekula sıklığı % 25,7, pterjium pinguekula sıklığı % 25,7, pterjium sıklığı %12.5 bulunmuştur. İçerde sıklığı %12.5 bulunmuştur. İçerde çalışanlarda ise bu oranlar sırasıyla çalışanlarda ise bu oranlar sırasıyla %21.1 ve %7.9 bulunmuştur. Aradaki %21.1 ve %7.9 bulunmuştur. Aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. bulunmuştur.

KAYNAKLARKAYNAKLAR 1.Yanoff M, Duker JS. Konjonktiva ve korneanın dejenerasyonları. Ophthalmology. 2nd. Ed. (Türkçe 1.Yanoff M, Duker JS. Konjonktiva ve korneanın dejenerasyonları. Ophthalmology. 2nd. Ed. (Türkçe

baskı). Ankara. Hayat tıp kitapçılık. 2007. 446-53baskı). Ankara. Hayat tıp kitapçılık. 2007. 446-53 2.Aslankurt M, Yazıcı AT, Astam N. Pterjium Etyolojisi. Tıp Araştırmaları Dergisi.2003; 1(2): 39-422.Aslankurt M, Yazıcı AT, Astam N. Pterjium Etyolojisi. Tıp Araştırmaları Dergisi.2003; 1(2): 39-42 3.McCarty CA, Fu CL, Taylor HR. Epidemiology of pterygium in Victoria, Australia. Br J Ophthalmol. 2000 3.McCarty CA, Fu CL, Taylor HR. Epidemiology of pterygium in Victoria, Australia. Br J Ophthalmol. 2000

Mar;84(3):289-92. Mar;84(3):289-92. 4.Tasman W, Jaeger EA. Duane’s Ophthalmology CD-rom. Lippincott Williams & Wilkins. 2005. 4.Tasman W, Jaeger EA. Duane’s Ophthalmology CD-rom. Lippincott Williams & Wilkins. 2005. 5.Gardner BP, Townsend WM. Pterygium. In: Kaufman HE, Barron BA, McDonald MB (eds). The Cornea 5.Gardner BP, Townsend WM. Pterygium. In: Kaufman HE, Barron BA, McDonald MB (eds). The Cornea

(2nd ed). Boston, Butterworth-Heinman, 1998: 497-523(2nd ed). Boston, Butterworth-Heinman, 1998: 497-523 66Hussain AHussain A, , AwanAwan H H, , KhanKhan MD MD.Prevalence of non-vision-impairing conditions in a village in Chakwal .Prevalence of non-vision-impairing conditions in a village in Chakwal

district, Punjab, Pakistan.Ophthalmic Epidemiol. 2004 Dec;11(5):413-26.district, Punjab, Pakistan.Ophthalmic Epidemiol. 2004 Dec;11(5):413-26. 7.7.CoroneoCoroneo MT. MT. Pterygium as an early indicator of ultraviolet insolation: a hypothesis. Br J Ophthalmol. Pterygium as an early indicator of ultraviolet insolation: a hypothesis. Br J Ophthalmol.

1993 Nov;77(11):734-9. 1993 Nov;77(11):734-9. 8.8.DarrellDarrell RW RW, , BachrachBachrach CA CA.Pterygium among veterans.An epidemiologic study showing a correlation .Pterygium among veterans.An epidemiologic study showing a correlation

between frequency of pterygium and degree of exposure of ultraviolet in sunlight. Arch Ophthalmol. 1963 between frequency of pterygium and degree of exposure of ultraviolet in sunlight. Arch Ophthalmol. 1963 Aug;70:158-69.Aug;70:158-69.

9.Buratto L, Phillips RL, Carito G. Pterygium Surgery, thorofare: slack Incorporated. 2000 9.Buratto L, Phillips RL, Carito G. Pterygium Surgery, thorofare: slack Incorporated. 2000

10.Duke-Elder SS. Diseases of outer eye. System of ophthalmology. G.Britain. The C.V. Mosby Company. 10.Duke-Elder SS. Diseases of outer eye. System of ophthalmology. G.Britain. The C.V. Mosby Company. 1970: 573-831970: 573-83

11.11.IslamIslam SI SI, , WagonerWagoner MD MD. Pterygium in young members of one family. Cornea. 2001 Oct;20(7):708-. Pterygium in young members of one family. Cornea. 2001 Oct;20(7):708- 12.12.DetorakisDetorakis ET, ET, SourvinosSourvinos G, G, SpandidosSpandidos DA. DA. Detection of herpes simplex virus and human papilloma Detection of herpes simplex virus and human papilloma

virus in ophthalmic pterygium.Cornea. 2001 Mar;20(2):164-7.virus in ophthalmic pterygium.Cornea. 2001 Mar;20(2):164-7. 13.13.HechtHecht F F, , ShoptaughShoptaugh MG MG. Winglets of the eye: dominant transmission of early adult pterygium of the . Winglets of the eye: dominant transmission of early adult pterygium of the

conjunctiva. J Med Genet. 1990 Jun;27(6):392-4. conjunctiva. J Med Genet. 1990 Jun;27(6):392-4. 14.14.LuthraLuthra R R, , NemesureNemesure BB BB, , WuWu SY SY, , XieXie SH SH, , LeskeLeske MC MC; ; Barbados Barbados EyeEye StudiesStudies GroupGroup. Frequency and risk . Frequency and risk

factors for pterygium in the Barbados Eye Study. Arch Ophthalmol. 2001 Dec;119(12):1827-32.factors for pterygium in the Barbados Eye Study. Arch Ophthalmol. 2001 Dec;119(12):1827-32. 15.15.SawSaw SM, Tan D. SM, Tan D. Pterygium: prevalence, demography and risk factors. Ophthalmic Epidemiol. 1999 Pterygium: prevalence, demography and risk factors. Ophthalmic Epidemiol. 1999

Sep;6(3):219-28.Sep;6(3):219-28. 16.16.UkponmwanUkponmwan CU CU, , DawoduDawodu OA OA, Edema OF, Okojie O. Prevalence of pterygium and pingueculum among , Edema OF, Okojie O. Prevalence of pterygium and pingueculum among

motorcyclists in Nigeria.East Afr Med J. 2007 Nov;84(11):516-21motorcyclists in Nigeria.East Afr Med J. 2007 Nov;84(11):516-21

SONRAKİ KONU…SONRAKİ KONU…

PATOGENEZ…PATOGENEZ…

pterjium epidemiyoloji

Health & Medicine