YOUR LOGO

Welcome to my world> een frisse kijk op mensen

Matthijs Goedegebuure – 10 oktober 2009

YOUR LOGOPage 2

Ochtendprogramma

Opening Inspiratie voor team-functioneren Inspiratie voor talent-management Team- en partner opdrachten

Een parel uit de psychologie: T.A. Teamopdracht

10.00-12.00 uur

YOUR LOGOPage 3

Ochtendprogramma

YOUR LOGOPage 4

Mogelijke doelstellingen vandaag

Basiskennis psychodynamiek (Transactionele Analyse)

Inleiding psychodiagnostiek (DSM IV)

Geheimen van christelijk mensbeeld

Nieuwe visie op talent-coaching

Blik + ervaring in de keuken van ons talent-assessment

1

2

3

4

5

Als ik alles vertel bezit je om 15.00 uur de volgende kennis:

YOUR LOGOPage 5

De vier perspectieven van vandaag

Transactionele Analyse

Gevoel/gedachten/gedrag

Man/vrouw-dynamiek

DSM IV

Vijf assen

Persoonlijkheidsstoornissen

Geest/ziel/lichaam

Gevoel/verstand/hart

Verbeeldingskracht

Wat is talent?

Talent-coaching

Talent-assessment

Mensenkennis = vanuit meerdere perspectieven naar mensen kijken

YOUR LOGOPage 6

Stellingen

Een mens is niet in een model te vangen

Creativiteit = vanuit meerdere perspectieven kijken

Hoe eenvoudiger een model, hoe krachtiger

Modellen zijn geen waarheid, maar dienen de waarheid

Beter 5 eenvoudige modellen, dan 1 complex model

1

2

3

4

5

Voordat we in modellen duiken:

YOUR LOGOPage 7

Transactionele Analyse

Transactionele AnalyseIntroductie

Matthijs Goedegebuure – 10 oktober 2009

YOUR LOGOPage 8

1. Psychopathologie

Een medisch-wetenschappelijke kijk op mensen

YOUR LOGOPage 9

Psychopathologie

Facts psychopathologie Nederland

1 op 4 heeft psychische stoornis

1 op 3 hiervan krijgt professionele hulp

1,7 miljoen mensen met angststoornis

850.00 mensen met depressie

540.000 mensen met alcoholverslaving

Depressie en angst: 2x zoveel vrouwen

Alcohol en drugs: 2x zoveel mannen

Kosten ggz: 2.6 miljard euro per jaar

Dit is 8% van totale gezondheidszorg

YOUR LOGOPage 10

Psychopathologie

DSM IV

DSM-I (1952)

DSM-II (1968)

DSM-III (1980)

DSM-III-R (1987)

DSM-IV (1994)

DSM-IV-TR (2000)

Doel: wereldwijde eenduidigheid in terminologie t.b.v. samenwerking in geestelijke gezondheidszorg en wetenschappelijk onderzoek

Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders

YOUR LOGOPage 11

DSM IV – de vijf assen

Klinische aandoeningen en psychosociale problemen

Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid

Somatische aandoeningen

Psychosociale en omgevingsfactoren

Algehele beoordeling van het functioneren

1

2

3

4

5

Het perspectief van de klinisch psycholoog

YOUR LOGOPage 12

Het DSM IV denkproces

As 1As 1 As 2As 2 As 3As 3 As 4As 4 As 5As 5

Wat is de aanmeld-klacht? Welke diagnose lijkt van toepassing?

Stap voor stap naar een diagnose en een indicatie

Zijn er lichamelijke oorzaken voor deze klachten of persoon-lijkheidsproblemen?

Ernst van de klachten? Ambulante-, deeltijd- of

klinische behandeling geïndiceerd?

Welke persoonlijkheids-trekken zijn zichtbaar en lijkt er sprake van een persoonlijkheidsstoornis?

Welke psychosociale en omgevingsfactoren zijn van invloed op de klachten?

YOUR LOGOPage 13

DSM IV – as 1

Klinische aandoeningen en psychosociale problemen

Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid

Somatische aandoeningen

Psychosociale en omgevingsfactoren

Algehele beoordeling van het functioneren

1

2

3

4

5

Het perspectief van de klinisch psycholoog

YOUR LOGOPage 14

As 1 - overzicht

Ontwikkelingsstoornissen- Leer-, motorische -, expressieve -,

- Autisme, Asperger, PDD-NOS

Aandachtsstoornissen- ADHD, ADD

Waarnemingsstoornissen- Delirium, dementie, amnesie

Psychische aandoeningen door somatische aandoening

- Katatonie, persoonlijkheidsverandering

Aan middel gebonden stoornissen- Alcohol, ametamine, cafeine, cocaine, sedativa, etc.

YOUR LOGOPage 15

As 1 - overzicht

Schizofrenie en psychotische stoornissen

Schizofreniforme stoornis

Schizoaffectieve stoornis

Waanstoornis

Kortdurende psychotische stoornis

Psychotische stoornis door een middel

YOUR LOGOPage 16

As 1 - overzicht

Stemmingsstoornissen- Depressie

- Dysthymie

- Bipolaire stoornissen

- Cyclothyme stoornis

Angststoornissen- Paniekstoornis met of zonder agorafobie

- Specifieke fobie

- Sociale fobie

- Dwangstoornis

- Post-traumatische stress-stoornis

- Acute stress-stoornis

- Gegeneraliseerde angststoornis

YOUR LOGOPage 17

As 1 - overzicht

Somatoforme stoornissen

Nagebootste stoornissen

Dissociatieve stoornissen

Seksuele stoornissen

Eetstoornissen

Slaapstoornissen

Stoornissen in impulsbeheersing

Aanpassingsstoornissen

YOUR LOGOPage 18

DSM IV – as 2

Klinische aandoeningen en psychosociale problemen

Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid

Somatische aandoeningen

Psychosociale en omgevingsfactoren

Algehele beoordeling van het functioneren

1

2

3

4

5

Het perspectief van de klinisch psycholoog

YOUR LOGOPage 19

As 2 - Persoonlijkheidsstoornissen

Paranoïde p.s.

Schizoïde p.s.

Schizotypische p.s.

Keywords: vreemd, gestoord, psychiatrisch

Cluster A

Antisociale p.s.

Borderline p.s.

Theatrale p.s.

Narcistische p.s.

Keywords: extreem, grenzeloos, egocentrisch

Cluster B

Ontwijkende p.s.

Afhankelijke p.s.

Obs.- compulsieve p.s.

Keywords: angst, vermijdend, onzeker

Cluster C

Drie clusters

YOUR LOGOPage 20

DSM IV – as 3

Klinische aandoeningen en psychosociale problemen

Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid

Somatische aandoeningen

Psychosociale en omgevingsfactoren

Algehele beoordeling van het functioneren

1

2

3

4

5

Het perspectief van de klinisch psycholoog

YOUR LOGOPage 21

As 3 - lichamelijke symptomen

Vraag altijd even door

Lichamelijke symptomen

Spanningsklachten

Hersenletsel

Belemmerende klachten

Psyche => lichaam

Lichaam => psyche

YOUR LOGOPage 22

DSM IV – as 4

Klinische aandoeningen en psychosociale problemen

Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid

Somatische aandoeningen

Psychosociale en omgevingsfactoren

Algehele beoordeling van het functioneren

1

2

3

4

5

Het perspectief van de klinisch psycholoog

YOUR LOGOPage 23

As 4 – Psychosociale & omgevings factoren

Gezin, scheiding, verwaaarlozing, misbruik, ruzies, overbescherming,

gezindsuitbreiding

Eenzaamheid, discriminatie

Opvoeding, school, levensfase

Werkloosheid, werkdruk, werkomstandigheden

Woonproblemen, buurt, onveiligheid

Schulden, armoede

Rampen, oorlogen

Conflict met hulpverlener of advocaat

Gezondheidszorg, zorgverzekering, vervoer

Justitie, politie, rechtszaak

Detentie

Slachtoffer van misdrijf

Stressoren en life-events

YOUR LOGOPage 24

DSM IV – as 5

Klinische aandoeningen en psychosociale problemen

Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid

Somatische aandoeningen

Psychosociale en omgevingsfactoren

Algehele beoordeling van het functioneren

1

2

3

4

5

Het perspectief van de klinisch psycholoog

YOUR LOGOPage 25

As 4 – GAF score

Score Omschrijving

91-100 Uitstekend functioneren, geen symptomen

81-90 Minimale symptomen (bijv. examenvrees), belangstellend, actief, sociaal

71-80 Voorbijgaande symptomen (bijv. achterstand in studie, conflict)

61-70 Enkele lichte symptomen (bijv. depressieve stemming, slapeloosheid, spijbelen)

51-60 Matige symptomen (bijv. vervlakking, weinig vrienden, paniekaanvallen)

41-50 Ernstige symptomen (bijv. suicide-gedachten, sociaal isolement, dwangrituelen)

31-40 Reality-testing gestoord/ernstige beperkingen op 1 terrein (bijv. verwaarlozing)

21-30 Wanen, hallucinaties of onvermogen (bijv. hele dag in bed liggen)

11-20 Enig gevaar zelf of anderen (bijv. ernstige verwaarlozing)

1-10 Voortdurend ernstig gevaar (bijv. gerichte suïcidepoging)

Algemene beoordeling van functioneren

YOUR LOGOPage 26

Het DSM IV denkproces

As 1As 1 As 2As 2 As 3As 3 As 4As 4 As 5As 5

Wat is de aanmeld-klacht? Welke diagnose lijkt van toepassing?

Stap voor stap naar een diagnose en een indicatie

Zijn er lichamelijke oorzaken voor deze klachten of persoon-lijkheidsproblemen?

Ernst van de klachten? Ambulante-, deeltijd- of

klinische behandeling geïndiceerd?

Welke persoonlijkheids-trekken zijn zichtbaar en lijkt er sprake van een persoonlijkheidsstoornis?

Welke psychosociale en omgevingsfactoren zijn van invloed op de klachten?

YOUR LOGOPage 27

2. Gevoel-gedachten-gedrag

Een simpel, krachtig plaatje over informatie-verwerking

YOUR LOGOPage 28

Gevoel-gedachten-gedrag

Gebeurtenis

Gevoel(primaire reactie)

Gedachte(betekenis)

Gedrag(houding/praten)

Informatieverwerking

Beeld van gebeurtenis

Gevoel(inleven)

Gedachte(betekenis)

Gedrag(luisteren en vragen)Communicatie Communicatie

YOUR LOGOPage 29

Gevoel-gedachten-gedrag

Gebeurtenis

Gevoel(primaire reactie)

Gedachte(betekenis)

Gedrag(houding/praten)

Begrip, klik en eenheid

Beeld van gebeurtenis

Gevoel(inleven)

Gedachte(betekenis)

Gedrag(luisteren en vragen)Communicatie Communicatie

‘Klik’

Duidelijkheid

Begrip

YOUR LOGOPage 30

Gevoel-gedachten-gedrag

Gebeurtenis

Gedachte

Gedrag

De ‘aparte’ gevoelsarme

Gevoel

BarrièreBarrière

Kernprobleem:Kent nauwelijks gevoelens

Beperkte emotiesBeperkt inlevingsvermogen, mist fijnbesnaardheidBeperkte emotionele vaardighedenKan persoonlijkheids- of ontwikkelingsstoornis hebbenVoelt geen grenzenStabiel, nuchter

Minder geschikt voor:Management op alle niveausSales op alle niveaus

Beter geschikt voor:Verkoop op LBO-niveau (winkel, markt)Produktiewerk op LBO-niveauVerzorging op LBO-niveauSpecialistische functies tot MBO niveauAdministratie tot MBO niveau

YOUR LOGOPage 31

Gevoel-gedachten-gedrag

Gedachte

Gedrag

De ‘aparte’ gevoelsarme

Test:Let in levensverhaal op relaties/vriendschappen/trouwLet in levensverhaal op delinquentieNoem tussen de regels door iets persoonlijks van jezelf en kijk hoe hij/zij reageert (wordt meestal niet opgepakt)Kijk of hij/zij grenzen aanvoelt (meestal niet)Kijk hoe hij/zij reageert op complimenten (meestal wat narcistisch)

Beleving in relatieContact loopt goed, maar je blijft een vaag onzeker gevoel houden.

Gebeurtenis

BarrièreBarrière

Gevoel

YOUR LOGOPage 32

Gevoel-gedachten-gedrag

Gebeurtenis

Gedrag(houding/praten)

De binnenvetter

Kernprobleem:kan gevoelens niet vertalen in woorden

Wel emotiesWel inlevingsvermogenGeen emotionele vaardighedenKan minder intelligent zijn

Minder geschikt voor:Management vanaf HBO niveauSales vanaf HBO niveauSociale dienstverlening/verzorging

Beter geschikt voor:Verkoop op LBO-niveau (winkel, markt)Produktiewerk op LBO-niveauVerzorging op LBO-niveauTechniek op alle niveausAdministratie op alle niveaus

Gevoel(primaire reactie)

Gedachte(betekenis)

BarrièreBarrière

YOUR LOGOPage 33

Gevoel-gedachten-gedrag

Gebeurtenis

Gevoel(primaire reactie)

Gedachte(betekenis)

Gedrag(houding/praten)

De binnenvetter

BarrièreBarrière

Test:Laat hem/haar iets over zichzelf vertellen en vraag door op emotioneel gebiedLet op hoe hij/zij reageert op kritiek (bijv. wel blozen of schrikken, maar niks zeggen daarover)

HerkenningBlijft zwetend of blozend gewoon doorpraten

Gevoel in relatieWel begrip, maar geen ‘klik’

YOUR LOGOPage 34

Gevoel-gedachten-gedrag

Gebeurtenis

Gevoel(primaire reactie)

Stille water met diepe grond

Kernprobleem:Kan innerlijk niet delen met anderenBuitenkant ≠ binnenkant

Wel emotiesWel inlevingsvermogenWel emotionele vaardighedenBeperkte sociale vaardigheden

Niet geschikt voor:Management vanaf HBO niveauSales vanaf HBO niveau

Wel geschikt voor:Verkoop op LBO-niveau (winkel, markt)Produktiewerk op LBO-niveauVerzorging op LBO-niveauSpecialistische functie op alle niveausOnderzoek, wetenschap, analyse

Gedachte(betekenis)

Gedrag(houding/praten)

BarrièreBarrière

YOUR LOGOPage 35

Gevoel-gedachten-gedrag

Gebeurtenis

Gevoel(primaire reactie)

Gedachte(betekenis)

Gedrag(houding/praten)

Stille water met diepe grond

BarrièreBarrière

Test:Vraag deze persoon om schriftelijk te reageren of een eerlijke sollicitatiebrief te schrijven. Je leest dan ws. veel meer dan dat je ziet of merkt.

Gevoel in relatieWeinig begrip, geen ‘klik’, veel misverstanden

YOUR LOGOPage 36

3. Geest, ziel en lichaam

Een spirituele kijk op de mens

YOUR LOGOPage 37

Geest, ziel en lichaam

lichaam

ziel

geest

YOUR LOGOPage 38

Geest, ziel en lichaam

Leven van binnen naar buiten

lichaam

ziel

geest Geestelijk dood

Geestelijke levend

Stromen van levend water uit ons ‘binnenste’

Van binnen uit

YOUR LOGOPage 39

Geest, ziel en lichaam

lichaam

ziel

geest Beeldengalerij van diepste overtuigingen

Godsbeeld

Zelfbeeld

Wereldbeeld

Toekomstbeeld

Grotendeels onbewust

De menselijke geest

YOUR LOGOPage 40

Geest, ziel en lichaam

Onze ‘psyche’

Verbeeldingskracht

Gevoelens

Gedachten

Keuzes

Plannen

Doelen

Gedeeltelijk onbewust

Zoekt en geeft ‘begrip’

De ziel

lichaam

ziel

geest

YOUR LOGOPage 41

Geest, ziel en lichaam

Zichtbare uitdrukking van geestelijke

Maakt overdracht mogelijk

Maakt eenheid mogelijk

Woonplaats geest en Heilige Geest

Sexualiteit

Verzorging, voeding

Het lichaam

lichaam

ziel

geest

YOUR LOGOPage 42

Geest, ziel en lichaam

Onze eerste indruk in de zichtbare wereld

lichaam

ziel

geest Mensen

Dieren

Planten

Materie

Biologie

Planeten

Zichtbare wereld

YOUR LOGOPage 43

Geest, ziel en lichaam

Onze eerste indruk in de onzichtbare wereld

geest

ziel

lichaam Geest

God

Engelen

Demonen

Satan

Hemel

Hel

Onzichtbare wereld

YOUR LOGOPage 44

4. Gevoel, gedachten en hart

Een blik in je ziel

YOUR LOGOPage 45

Gevoel, verstand en hart

GevoelGevoel

Inleven

Aanvoelen

Meevoelen

Hechten

Beleven

Creativiteit

Inspiratie

Intuïtie

Romantiek

Relatie

Gevoel

YOUR LOGOPage 46

Gevoel, verstand en hart

VerstandVerstand

Begrijpen

Verwoorden

Doorgronden

Analyseren

Associëren

Plannen

Verbeelden

Verstand

YOUR LOGOPage 47

Gevoel, verstand en hart

GevoelGevoel VerstandVerstand

YOUR LOGOPage 48

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel VerstandVerstand

YOUR LOGOPage 49

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel VerstandVerstand

OvertuigingWilKeuzeRichting van je levenOvergaveToewijding

YOUR LOGOPage 50

Richting / focusRichting / focus

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel VerstandVerstand

OvertuigingWilKeuzeRichting van je levenOvergaveToewijding

YOUR LOGOPage 51

Richting / focusRichting / focus

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel VerstandVerstand

YOUR LOGOPage 52

Richting / focusRichting / focus

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel VerstandVerstand

YOUR LOGOPage 53

Richting / focusRichting / focus

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel VerstandVerstand

YOUR LOGOPage 54

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel

VerstandVerstand

De rationele mens

YOUR LOGOPage 55

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel

VerstandVerstand

De gevoelsmens

YOUR LOGOPage 56

RegerenRegeren

Gevoel, verstand en hart

HartHart

GevoelGevoel VerstandVerstand

De geestelijke volwassen mens

dienen dienen

YOUR LOGOPage 57

5. Intimi, vrienden en bekenden

Waarom sommige mensen vastlopen

YOUR LOGOPage 58

Intimi, vrienden en bekenden

Intimi 2-3

YOUR LOGOPage 59

Intimi, vrienden en bekenden

Vrienden 5-8

Intimi 2-3

YOUR LOGOPage 60

Intimi, vrienden en bekenden

Bekenden 20-100

Vrienden 5-8

Intimi 2-3

YOUR LOGOPage 61

Intimi, vrienden en bekenden

Bekenden 20-100

Vrienden 5-8

Intimi 2-3

Massa

YOUR LOGOPage 62

6. Talent

Het goud in mensen

YOUR LOGOPage 63

Talent - coaching

Mijn oliekruikMijn oliekruik RuimteRuimte SchenkenSchenken VolhardenVolharden VerkopenVerkopen

Wat heb je in huis? Persoonlijke visie. Assessment

Het geheim van het kruikje dat bleef stromen

Zet in wat je hebt en blijf daarbij!

Promotie van je talent. Zet je zelf ‘in the picture’. Intern of

extern.

Lege vaten verzamelen. Hulp, advies, steun, geld, etc. van je omgeving.

Leren omgaan met kritiek en ontmoediging.

YOUR LOGOPage 64

Talent

Interesses (wat vind ik leuk?) bepaalt het concrete werkterrein waar iemand succesvol in zal zijn.

Van een breed fundament naar een scherpe focus

Interesses

Intelligentie

Intelligentieprofiel maakt grove richting zichtbaar waar iemands talent zit. Verbaal of performaal? Abstract of concreet?

Levenshouding en persoonlijkheid zijn bepalend voor iemands succes. Passief of actief? Vergevend of vergeldend? Big Five …Levenshouding en persoonlijkheid

YOUR LOGOPage 65

Identiteit & autoriteit

Wat heb je in huis of in je hand?

Het belang van zelfbeeld, domein en talent

Talent

Domein

Wat is je toevertrouwd?

Wie ben je in de geestelijke wereld?

Zelfbeeld

YOUR LOGOPage 66

Twee soorten mensen

Treinreiziger Passief Externe locus of control Gesloten toekomstbeeld

Ruiter Actief Interne locus of control Open toekomstbeeld

Passieve en actieve mensen

YOUR LOGOPage 67

Talent - Big Five

Neuroticisme

Extraversie

Openheid

Altruïsme

Consciëntieusheid

1

2

3

4

5

De vijf domeinen van onze persoonlijkheid

YOUR LOGOPage 68

Ik denk graag nog even mee.

Zijn er nogvragen?