PS 710 สั�งคมวิ�ทยาการเม�องก�บการเปลี่��ยนแปลี่งทางสั�งคม

(Political Sociology and Social Change)ผศ.วิ�ฒิ�ศ�กดิ์�� ลี่าภเจร�ญทร�พย" วิ�นท�� 22 พฤษภาคม

พ.ศ. 2553 ภาคเช้&า

ในการศึ�กษาสังคมวิ�ทยาการเม�อง การศึ�กษาควิามสัมพันธ์�ระหวิ�างท�นน�ยมกบประชาธ์�ปไตยเป"นหวิข้$อท%&คลาสัสั�ก ม%นกวิ�ชาการท%&ท(าวิ�จัยเก%&ยวิกบเร�&องน%*เป"นจั(านวินมาก สั�&งท%&อยากร+ $ค�อท�นน�ยมสั�งเสัร�มให$เป"นประชาธ์�ปไตยมากข้�*น หร�อประชาธ์�ปไตยสั�งเสัร�มให$เป"นท�นน�ยมมากข้�*น ดังกราฟ

ค(าถามค�อ X ค�อท�นน�ยมหร�อประชาธ์�ปไตย หาก X เป"นท�นน�ยม Y ก/จัะเป"นประชาธ์�ปไตย และหาก X เป"นประชาธ์�ปไตย Y

ก/จัะเป"นท�นน�ยม ในการบรรยายจัะให$นกศึ�กษาน(ากราฟน%*ไปช�วิยค�ดัท�นน�ยมก�บการเปลี่��ยนแปลี่งทางการเม�อง หวิข้$อการ

บรรยาย ไดั$แก�1.ชยชนะข้องระบอบประชาธ์�ปไตย รอบ 20 ป1ท%&ผ่�านมา

ประชาธ์�ปไตยป3กธ์งไวิ$ในดั�นแดันต�างๆมากมาย กระแสัควิามน�ยมร�นแรงกวิ�าสั�นาม� แม$ประเทศึท%&ไม�เป"นประชาธ์�ปไตยก/บอกวิ�าจัะเป"นประชาธ์�ปไตย เช�น ประเทศึเพั�&อนฝั่3& งซ้$ายข้องเรา

ประชาธ์�ปไตยเป"นร+ปแบบการปกครองท%&เก�ดัข้�*นในตะวินตก แต�หลายประเทศึยอมรบไวิ$ ในอ$อมกอดัเพัราะเหมาะสัมกบ

X

Y

ธ์รรมชาต�ข้องมน�ษย�มากท%&สั�ดั ค�อมน�ษย�รกสั�ทธ์�และเสัร%ภาพัข้องตวิเอง

2.ชยชนะข้องระบบท�นน�ยม ช�วิงเวิลาเก�อบ 20 ป1 ท�นน�ยมก/ไดั$ป3กธ์งไวิ$ในประเทศึต�างๆท&วิโลกเช�นกน แม$ประเทศึสังคมน�ยมก/ต$อนรบท�นน�ยมอย�างปฏิ�เสัธ์ไม�ไดั$ จั%นแม$จัะเข้�นอายท%&ใช$แนวิทางท�นน�ยมแต�ก/ค�อยๆเป"นท�นน�ยมเต/มร+ปแบบมากข้�*น เม�องใหญ่�ข้องจั%นในป3จัจั�บนจัะไม�ม%ร�องรอยข้องสังคมน�ยมแบบอดั%ตเลย อาจัอน�รกษ�ไวิ$ท%&กร�งป3กก�&งบ$าง แต�ชาวิจั%นสั�วินใหญ่�ม%ควิามเป"นท�นน�ยม เช�น เม�อง Harbin อย+�ในมณฑลไฮหล�งเจั%ยงม%ควิามเป"นท�นน�ยมสั+งเพัราะเป"นศึ+นย�กลางผ่ล�ตรถยนต�ข้นาดัใหญ่�หลายย%&ห$อ (เป"นเม�องท%&ใช$แข้�งข้นแกะสัลกน(*าแข้/ง)

3.ชยชนะหร�อควิามก$ าวิหน$ าข้องเทคโนโลย% ป3 จัจั� บนเทคโนโลย%ม%การเปล%&ยนแปลงอย�างรวิดัเร/วิ อดั%ต กวิ�าจัะค$นพับสั�&งใหม�ต$องสั&งสัมองค�ควิามร+ $นบร$อยป1 แต�ป3จัจั�บนการค$นพับสั�&งใหม�เก�ดัข้�*นในช�วิงสั*นๆ คนท%&ก$าวิหน$าเร/วิกวิ�าคนอ�& นก/จัะม%โอกาสัทางเศึรษฐก�จัก�อนคนอ�&น ป3จัจั�บนจั�งม%เศึรษฐ%ใหม�ท%&ม%อาย�น$อยมากข้�*น สั�วินใหญ่�เป"นคนจั%นและคนญ่%&ป�?นเพัราะในประเทศึม%ประชากรมาก เช�น เศึรษฐ%ต�ดัอนดับข้องญ่%&ป�?นม%อาย� 32 ป1

4.ประเทศึไทยในบร�บทข้องควิามเปล%&ยนแปลง ข้$อสัอบจัะถามวิ�าท�ามกลางสัามกระแสัข้$างต$น ประเทศึไทยอย+�ตรงไหน หวิข้$อน%*อาจัารย�จัะไม�พั+ดัถ�งมากเพัราะจัะใช$ออกข้$อสัอบ แต�จัะเน$นสัามหวิข้$อแรกมากกวิ�า

ประเดิ์(นข้&อโต้&แย&งหลี่�ก1. บร�บทข้องชยชนะข้องประชาธ์�ปไตย ท�นน�ยมและ

เทคโนโลย% เร%ยกไดั$วิ�าเป"นควิามข้ดัแย$งสัามเสั$า (Triangular

Conflict) คนอ�& นมองวิ� าย�& ง เป"นท�นน�ยมก/ จั ะย�& งท(า ให$ เป"นประชาธ์�ปไตย แต�อาจัารย�มองวิ�าย�&งเป"นท�นน�ยมจัะย�&งท(า ให$ประชาธ์�ปไตยบ�ดัเบ%*ยวิ คนอ�&นมองวิ�าย�&งเป"นประชาธ์�ปไตยมากข้�*นจัะย�&งเป"นท�นน�ยมมากข้�*น แต�อาจัารย�มองวิ�าย�&งเป"นประชาธ์�ปไตยมากข้�*น รฐก/จัะเข้$าไปแทรกแซ้งการดั(าเน�นช%วิ�ตข้องคนมากข้�*น คนอ�&นมองวิ�าเทคโนโลย%กบท�นน�ยมไปดั$วิยกน แต�อาจัารย�มองวิ�าเทคโนโลย%ม%สั�วินท(าให$ท�นน�ยมเปล%&ยนแปลง หากเทคโนโลย%ม%การผ่+กข้าดัมากข้�*นก/จัะสั�งผ่ลต�อท�นน�ยมเสัร%และกระทบต�อท�ศึทางข้องประชาธ์�ปไตย

2. ตวิเช�& อมท%&สั(า คญ่ข้องท*งสัามบร�บทค�อบทบาทข้องสั�&อมวิลชน ในการท(าให$ควิามข้ดัแย$งท*งสัามดั$านร�นแรงข้�*นหร�ออ�อนตวิลง ในประเทศึโลกท%&สัามหร�อโลกอ�&น นายท�นจัะกระโดัดัเข้$าฮ�บก�จัการดั$านการสั�&อสัารมวิลชนเป"นจั(านวินมาก โดัยเฉพัาะหากสั�งผ่ลต�อการเม�องและการเข้$าถ�งอ(านาจัทางการเม�อง ซ้�&งม%ผ่ลต�อม�มมองข้องท�นน�ยมอย�างท%&ควิรจัะเป"น

ช้�ยช้นะข้องระบอบประช้าธิ�ปไต้ยในรอบ 20 ป1ท%&ผ่�านมา เราร+ $สั�กวิ�าประชาธ์�ปไตยไดั$แพัร�ข้ยาย

ไปท&วิโลก แต�พัอกางแผ่นท%&ดั+จัะพับวิ�าประชาธ์�ปไตยข้องแต�ละท%&ม%ดั%กร%แตกต�างกน น�ตยสัาร The Economist ไดั$สั(ารวิจัทศึนคต�ข้องคนกล��มต�างๆท&วิโลก เช�น นกการเม�อง ทหาร ข้$าราชการประจั(า นกธ์�รก�จั ผ่+$เช%&ยวิชาญ่ดั$านต�างๆ แล$วิจัดัล(าดับดั%กร%ควิามเป"นประชาธ์�ปไตยข้องประเทศึต�างๆ โดัยแบ�งประเทศึในโลกเป"น 4

กล��ม แล$วิให$คะแนนแต�ละกล��มดังน%*1. ประชาธ์�ปไตยเต/มใบ (Full Democracy) ไดั$ 8 – 10

คะแนน ม% 30 ประเทศึ

2. ป ร ะ ช า ธ์� ป ไ ต ย แ บ บ ก ร ะ โ ผ่ ก ก ร ะ เ ผ่ ก (Flawed

Democracy) ไดั$ 6 – 7.9 คะแนน ม% 50 ประเทศึ 3. ประชาธ์�ปไตยแบบพันทาง (Hybrid Democracy) ไดั$

4 – 5.9 คะแนน ม% 36 ประเทศึ จั(านวินประชากรกวิ�า 50% ข้องท*งโลกอย+�ภายใต$การปกครองข้องร+ปแบบท%& 2 และ 3 แสัดังให$เห/นวิ� าคนท*ง โลกอย+� ในกระแสัการปกครองท%& ไม�นอน รวิมท*งประเทศึไทยดั$วิย

4. กล��มอ(านาจัน�ยม (Authoritarian Regime) คะแนนอย+�ระหวิ�าง 3 ลงไป ม% 51 ประเทศึ ค�ดัเป"น 30% ข้องจั(านวินประเทศึท*งหมดั

ประเทศึท%&เป"นประชาธ์�ปไตยเต/มใบ (Full Democracy) ม% 30 ประเทศึ ค�ดัเป"น 18% ข้องจั(านวินประเทศึท*งหมดั ค�ดัเป"นประชากร 14.4% โดัย Full Democracy อาจัเร%ยกอ%กอย�างวิ�า Mature Democracy ค�อประชาธ์�ปไตยท%&ม%วิ�ฒิ�ภาวิะสั+ง ประเทศึสั�บอนดับแรกค�อ สัวิ%เดัน นอร�เวิย� ไอซ้�แลนดั� เนเธ์อร�แลนดั� เดันมาร�ก ฟBนแลนดั� น�วิซ้%แลนดั� สัวิ�สัเซ้อร�แลนดั� ลกซ้�เซ้มเบ�ร�ก และออสัเตเร%ย ข้$อสังเกตข้องประเทศึสั�บอนดับแรกค�อ

(1) ไม�ม%ประเทศึในเอเช%ยต�ดัอนดับ (2) ไม�ม%ประเทศึต$นแบบต�ดัอนดับ (3) สั�วินใหญ่�เป"นประชาธ์�ปไตยแบบรฐสัภา(4) สั�วินใหญ่�เป"นประเทศึเล/ก ประชากรไม�มาก การจัดัการจั�ง

ง�ายกวิ�าประเทศึไทยสัหรฐอเมร�กาม%ควิามเป"นประชาธ์�ปไตยอนดับท%& 18 สั�วินสัห

ร า ช อ า ณ า จัก ร อ ย+� ใ น อ น ดั บ 21 ป ร ะ เ ท ศึ ใ น เ อ เ ช%ย ท%& เ ป" น

ประชาธ์�ปไตยมากค�อญ่%&ป�?นอนดับ 17 และเกาหล%ใต$อนดับ 28 ไทยอย+�อนดับท%& 54 เป"น Flawed Democracy ไดั$คะแนน 6.81

ป/จจ�ยช้�0วิ�ดิ์ควิามเป1นประช้าธิ�ปไต้ย ม% 5 ป3จัจัยค�อ(1) กระบวินการในการเล�อกต*งและเสัร%ภาพัข้องการแข้�งข้น

ทางการเม�อง หร�อพัห�น�ยม (Pluralism)

(2) เสัร%ภาพัข้องพัลเม�อง (3) การปฏิ�บต�หน$าท%&ข้องรฐบาล เช�น โปร�งใสัหร�อไม� ท(า

หน$าท%&ไดั$มากน$อยแค�ไหน(4) การม%สั�วินร�วิมทางการเม�อง(5) วิฒินธ์รรมทางการเม�องป3จัจั�บน สั.วิ. ข้องไทยมาจัากการสัรรหาและการเล�อกต*ง หาก

ฝั่ร&งมาจัดัอนดับอ%กคร*ง ไทยอาจัตกไปเป"นกล��มประชาธ์�ปไตยแบบพันทาง (Hybrid Democracy) คะแนนอาจัต(&า กวิ�า 5 กล��มประเทศึท%&ไดั$คะแนนน$อย เช�น อ�รก แต�เหต�การณ� 10 เมษา ถ�ง 19

พั.ค. อาจัท(า ให$ไทยไดั$คะแนนพัอๆกบอ�รก ประเทศึ 5 อนดับสั�ดัท$ายค�อ เกาหล%เหน�อ ชาดั เต�ร�กเมน�สัถาน อ�ซ้เบก�สัถาน และเม%ยนมาร� เป"นประเทศึในเอเช%ย 4 ประเทศึ สั�วินชาดัอย+�แอฟร�กา

ประเทศึท%&เป"นประชาธ์�ปไตยมากจัะม%การคอรปช&นน$อยลง องค�กรควิามโปร�งใสันานาชาต�สั(ารวิจัพับวิ�า กล��มประเทศึท%&เป"นประชาธ์�ปไตยจัะม%ควิามโปร�งใสัมาก เอเช%ยม%ควิามโปร�งใสัน$อยเพัราะม%คอรปช&นสั+ง ประเทศึสั�บอนดับแรกค�อน�วิซ้%แลนดั� เดันมาร�ก สั�งคโปร� สัวิ%เดัน สัวิ�สัแลนดั� ฟBนแลนดั� เนเธ์อร�แลนดั� ออสัเตรเล%ย แคนาดัาและไอซ้�แลนดั� อนดับ 11 ค�อนอร�เวิย�ไดั$คะแนน 9.4

ฮ�องกงอนดับ 12 ไทยอนดับ 84 (สั(ารวิจัป1 2009)

ศึ� ก ษ า ข้$ อ ม+ ล เ พั�& ม เ ต� ม ไ ดั$ ท%& Google พั� ม พั� ค(า วิ� า Democracy Index กบ Corruption Index จัะเห/นวิ�าควิามสัมพันธ์�ระหวิ�างควิามเป"นประชาธ์�ปไตยกบควิามโปร�งใสัจัะใกล$เค%ยงกน ประเทศึต�างๆ ถ+กกดัดันให$เป"นประชาธ์�ปไตยก/เพั�&อให$การบร�หารประเทศึม%ควิามโปร�งใสัมากข้�*น ประเทศึในกล��ม 2 และ 3 ม%ประมาณ 80 กวิ�าประเทศึ พัร$อมท%&จัะเหวิ%&ยงลงมาเป"นเผ่ดั/จัการหร�อพัฒินาข้�*นไปเป"นประชาธ์�ปไตยเต/มใบก/ไดั$ โจัทย�ค�ออะไรเป"นพัลงสั(าคญ่ท%&จัะท(าให$เหวิ%&ยงข้�*นหร�อลง ค(าตอบท%&ไดั$ค�อการพัฒินาท�นน�ยมเสัร% ประเทศึท%&ก$าวิไปเป"นท�นน�ยมเสัร%มากข้�*นก/จัะผ่ลกดันให$ระบบการเม�องก$าวิไปเป"นประชาธ์�ปไตยมากข้�*น ดังกราฟท%&เข้%ยนไวิ$ข้$างต$น แต�อาจัารย�ไม�เช�&อวิ�าท�นน�ยมจัะเป"นพัลงสั(าคญ่ในการผ่ลกให$เป"นประชาธ์�ปไตยมากข้�*น เพัราะม%เง�&อนไข้อ�&นอ%กเป"นจั(านวินมาก

ข้&อสั�งเกต้ข้องช้�ยช้นะข้องระบอบประช้าธิ�ปไต้ย1.จั(านวินประเทศึท%&หนไปเป"นประชาธ์�ปไตยม%มากข้�*น ดั+เหม�อน

กระแสัจัะแรงแต�พัอสั�องกล$องเข้$าไปดั+ใกล$ๆจัะเห/นวิ�าไม�ไดั$เป"นเช�นน*น กล��มท%& 2 และ 3 เป"นผ่กช% โรยหน$า ท(า ประหน�& งวิ� า เป"นประชาธ์�ปไตยแต�ไม�ไดั$เป"นประชาธ์�ปไตยเต/มท%& อ%กไม�นานพัม�าจัะเล�&อนล(าดับมาเป"นกล��มท%& 3 เพัราะม%รฐธ์รรมน+ญ่และการเล�อกต*ง และอาจัจัะแซ้งไทยก/ไดั$

2.วิาทกรรมเร�&องประชาธ์�ปไตยเป"นวิาทกรรมข้องการต�อรอง ประชาธ์�ปไตยถ+กน(ามาใช$เป"นเคร�&องม�อในการต�อรองระหวิ�างประเทศึ เช�น เราจัะคบกบค�ณหากค�ณเป"นประชาธ์�ปไตย ประเทศึท%&อยากคบดั$วิยก/ต�อรองวิ�าเป"นไดั$แต�ข้อเป"นเท�าน%*ก�อน สั�ทธ์�มน�ษยชนก/เป"นวิาทกรรมดั$านควิามค�ดัท%&เป"นตวิช%*วิดัควิามเป"นประชาธ์�ปไตย โดัยไม�ไดั$แคร�เร�&องสั�ทธ์�มน�ษยชนจัร�งๆ เช�น ผ่+$น(าข้องประเทศึเพั�&อน

บ$านบอกวิ�าพัร$อมท%&จัะสั�งตวิค�ณทกษ�ณกลบมาประเทศึไทยในดั$านสั�ทธ์�มน�ษยชน แต�วินร� �งข้�*นกลบสั�งผ่+$ต$องหาคนจั%น 6 คนกลบประเทศึ อเมร�กาบอกวิ�าพัม�าไม�เคารพัสั�ทธ์�มน�ษยชน สัภาครองเกสัจั�งลงมต�ห$ามบร�ษทธ์�รก�จัอเมร�กนลงท�นและค$าข้ายกบพัม�า แต�บร�ษทยกษ�ใหญ่�ข้องอเมร�กาก/พัยายามหาช�องมาลงท�นจันไดั$ โดัยอเมร�กาไม�ม%ปฏิ�ก�ร�ยาใดัๆ พั+ดัง�ายๆค�อปากวิ�าตาข้ย�บ ไทยเราจั�งไม�ควิรหลงทางวิ�า ท%&เข้าผ่ลกดันเช�นน*นไม�ไดั$หมายถ�งอยากให$เราเป"นประชาธ์�ป ไตยเต/มท%& แม$แต�ทนายท%& ค�ณทกษ� ณจั$ างมาก/ม%ก�ตต�มศึกดั��ในประเดั/นสั�ทธ์�มน�ษยชน

3.ในทางควิามค�ดัไม�ม%ใครโต$แย$งไดั$วิ�า แม$ประชาธ์�ปไตยไม�เป"นระบอบการเม�องท%&ดั%ท%&สั�ดั แต�ก/ม%จั�ดัอ�อนน$อยกวิ�าระบอบอ�&น ท�กคนจั�งพั+ดัภาษาเดั%ยวิกนค�อภาษาประชาธ์�ปไตย แต�เหต�ผ่ลน%*ไดั$เปล%&ยนไป เช�น เวิเนซ้�เอลาปฏิ�ร+ปการเม�องเพั�&อให$การเม�องรบใช$ประชาชนระดับรากหญ่$าอย�างแท$จัร�ง กลไกบางอย�างต$องเปล%&ยนใหม� เช�น

-ประธ์านาธ์�บดั%อย+�ไดั$เก�น 2 วิาระ ข้ณะท%&ประเทศึอ�&นมองวิ�าการอย+�เก�น 2 วิาระจัะท(าให$ผ่+กข้าดัอ(านาจั ซ้�&งไม�เป"นประชาธ์�ปไตย

-ปฏิ�ร+ปสั�&อ สั�&อต$องเสันอข้�าวิท%&เป"นประโยชน�กบบ$านเม�องค�อห$ามวิ�พัากษ�วิ�จัารณ� ฮ+โก$ ชาเวิซ้ จั�งปBดัก*นสั�&อ

-การรบใช$ประชาชน โดัยย�ดัก�จัการข้องต�างชาต�มาเป"นข้องรฐ แล$วิน(าผ่ลก(าไรมาช�วิยเหล�อประชาชน ถ�อเป"นการทวินกระแสัข้องสังคมโลก อาจัารย�ต*งข้$อสังเกตวิ�าอดั%ต เวิเนซ้�เอลาเป"นประชาธ์�ปไตยมากท%&สั�ดั ม%ควิามต�อเน�&องและยาวินานมากท%&สั�ดั และประชาชนม% เสัร%ภาพัมากท%&สั�ดัในลาต�นอเมร�กา แต�ป3จัจั�บน

เวิเนซ้�เอลาร�วิงลงมาจันถ+กมองวิ�าไม�เป"นประชาธ์�ปไตย ป3จัจั�บนไทยเราม%ป3จัจัยท%&จัะผ่ลกให$ลงจัากประชาธ์�ปไตยมากกวิ�าท%&จัะผ่ลกข้�*น

ผลี่พวิงข้องประช้าธิ�ปไต้ย1.การแสัวิงหาแนวิทางการปรบโครงสัร$างการเม�องและการ

บร�หารใหม� หลายสังคมท%&ม%การปกครองแบบเดั�ม พัอถ+กกระแสัน%*มากระทบจั�งต$องปรบโครงสัร$างการเม�องและการบร�หารใหม� แม$ประเทศึท%&ไม�เป"นประชาธ์�ปไตยก/ต$องท(าแบบผ่กช%โรยหน$า โดัยการท(า 2 เร�&องค�อ

(1) การป ฏิ� ร+ ปการ เ ม�อง ป3 จัจั� บนม%แน วิ ค� ดั จั ะปฏิ� ร+ ปประเทศึไทยซ้�&งเป"นวิาทกรรม (Discourse) อย�างหน�&ง ไทยเป"นสั�สัานข้องกลไกประชาธ์�ปไตยเพัราะคนท%&จับจัากอเมร�กาหร�อองกฤษต�างก/ค�ดัวิ�าท%&ตนเร%ยนมาดั%ท%&สั�ดัจั�งน(ามาใช$ในประเทศึไทย ท*งท%&บางประเทศึดั�งมาใช$แค�แนวิทางเดั%ยวิ เช�น กล��มประเทศึสัแกนดั�เนเวิ%ยม%ผ่+$ตรวิจัการรฐสัภาท(าหน$าท%&หลายอย�างเพั�& อให$ม%ควิามโปร�งใสั ข้ณะท%&ไทยม%ผ่+$ตรวิจัการรฐสัภา กกต. ศึาลปกครอง ศึาลรฐธ์รรมน+ญ่ ปปง. สัอช. ศึอฉ. และอ%กหลายองค�กร ดังน*นจั�งอย�าหวิงวิ�าการปฏิ�ร+ปประเทศึไทยดั$วิยแผ่นปรองดัองจัะเป"นยาวิ�เศึษแก$ป3ญ่หาต�างๆไดั$ อาจัารย�มองวิ�าแผ่นปรองดัองเป"นวิาทกรรมอย�างหน�&งท%&ใช$ลดัอ�ณหภ+ม�ทางการเม�องลง โดัยหวิงแบบลมๆแล$งๆวิ�าจัะแก$ป3ญ่หาต�างๆให$ล�ล�วิงไดั$ เช�น ควิามยากจัน โครงสัร$างอ(านาจั สั�&อ

(2) การกระจัายอ(านาจัสั+�ท$องถ�&น2.ท(าให$ดั+เหม�อนกบวิ�า ประชาธ์�ปไตยท(าให$ประชาชนต�&นตวิใน

การเร%ยกร$องสั�ทธ์�เสัร%ภาพัและการม%สั�วินร�วิมในก�จัการสัาธ์ารณะ เช�น คนอ�ดัรฯเข้$าไปเร%ยกร$องประชาธ์�ปไตยในกร�งเทพัฯ โดัยเอา

หม$อห�งข้$าวิและล+กไปดั$วิยเพัราะร+ $วิ�าจัะอย+�ยาวิ คนท%&ต�อสั+$เพั�&อสั�ทธ์�เสัร%ภาพัข้องตนเองเป"นเพั%ยงวิาทกรรมท%&ผ่�วิเผ่�น เช�น คนท%&ต�อสั+$ท%&ห�นกร+ดับ�อนอกหร�อท%&มาบตาพั�ดั ป3ญ่หาเหล�าน%*แทบไม�ไดั$รบการคล%&คลายเลย เพัราะในสังคมเป"นการช�วิงช�งระหวิ�างวิาทกรรมหลายช� ดั วิ า ท ก ร ร ม เ ร�& อ ง สั� ท ธ์� เ สั ร% ภ า พั เ ป" น วิ า ท ก ร ร ม ห ล ก (Hegemonic Discourse) หากไปกระทบกบวิาทกรรมการพัฒินาประเทศึและการลงท�น สั�ทธ์�เสัร%ภาพัก/จัะถ+กลดัควิามสั(าคญ่ลงและ ไม� ไดั$ รบการตอบ สันอง การท%& เ ร าร+ $สั� กวิ� า ไทยเป"นประชาธ์�ปไตยมากข้�* นและม% เสัร%ภาพัมากข้�* น อาจัเป"นเพั%ยงภาพัลวิงตาท%&สัร$างข้�*นมาให$เราร+ $สั�กวิ�าม%สั�ทธ์�เสัร%ภาพัอย�างแท$จัร�ง เช�น คนกร�งเทพัฯต�อสั+$เร�&องค�าทางดั�วิน แต�จันป3จัจั�บนเร�&องยงไปไม�ถ�งไหน

Public Distrust ค�อควิามไม�ไวิ$วิางใจัข้องสัาธ์ารณชน เช�น ชาวิบ$านไม�เช�&อเร�&องอ(านาจัรฐ ควิามร+ $สั�กน%*จัะม%มากข้�*น ไม�เช�&อในค(าม&นสัญ่ญ่าข้องนกการเม�อง ระหวิ�างค(าม&นสัญ่ญ่ากบเง�นท%&จัะให$ตอนน%* ข้อเล�อกเง�นท%&จัะให$ตอนน%*ดั%กวิ�า สั�วินนโยบายไม�ไดั$สันใจัเพัราะเป"นเร�&องไกลตวิ

3.การก�อตวิข้องวิฒินธ์รรมการตรวิจัสัอบและวิฒินธ์รรมควิามโปร�งใสั เป"นกระแสัท%&มาแรงแต�คนท%&ลงไปท(างานน%*จัร�งกลบม%ป3ญ่หามาก น$อยคนท%&จัะประสับควิามสั(าเร/จัในการใช$พั.ร.บ.ข้$อม+ลข้�าวิสัารในการตรวิจัสัอบ

4.การอ� อนต วิข้องอ(า นาจัรฐ (The Decline of the

State) กระแสัประชาธ์�ปไตยท(า ให$ดั+วิ�าอ(า นาจัรฐอ�อนลง แต�ประเทศึในกล��มท%& 2 และ 3 พับวิ�าย�&งเป"นประชาธ์�ปไตย รฐบาลย�&งม%ควิามม&นใจัในการใช$อ(านาจัมากข้�*น

Antonio Gramsci เข้%ยนหนงสั�อช�& อ Prisoneer’s

Notebook (บนท�กข้องนกโทษ) อดั%ตสัมาช�กพัรรคสังคมน�ยมอ�ตาล% ถ+กจับในสัมยม�สัโสัล�น% ต$องต�ดัค�กหลายป1 หนงสั�อเล�มน%*ม%ไอเดั%ยท%&สั(าคญ่ค�อแนวิค�ดัเร�&องประชาสังคม กรมซ้%&ต *งค(าถามวิ�าอ�ตาล%ก�อนท%&ม�สัโสัล�น%จัะม%อ(านาจัม%ควิามเป"นประชาธ์�ปไตย ชาวิอ�ตาล%รกเสัร%ภาพั แต�ท(าไมจั�งยอมสัยบอย+�ใต$รองเท$าบ+$ทข้องม�สัโสัล�น%ซ้�&งเป"นฟาสัซ้�สัม� ค(าตอบท%&เข้าเข้%ยนไวิ$ค�อ คนอ�ตาล%รกสั�ทธ์�เสัร%ภาพัข้องตวิเอง แต�เม�&อเผ่ช�ญ่กบปEนและรถถงข้องทหารก/จัะสั+$ไม�ไดั$ ดังน*น ปFอมปราการท%&ควิรสัร$างมาปFองกนรถถงค�อการสัร$างกล��มประชาสังคมท%&ม%ควิามเข้$มแข้/ง เพัราะล(าพังป3จัเจักไม�สัามารถสั+$ไดั$ หากท(าไดั$ เผ่ดั/จัการก/ไม�สัามารถข้�*นมาม%อ(านาจัไดั$ อาจัารย�เช�&อวิ�าคนท%&ค�ดัจัะท(ารฐประหารต$องค�ดัหนก เพัราะม%เคร�อข้�ายท%&เข้$มแข้/งหลายเคร�อข้�าย แม$จัะย�ดัอ(านาจัไดั$ แต�จัะอย+�ปกครองไดั$อย�างไร

ช้�ยช้นะข้องระบบท�นน�ยม 1. ท�นน�ยมเป"นกระแสัท%&แรงพัอๆ กบประชาธ์�ปไตย เพัราะ

ประเทศึต�างๆ เป"นท�นน�ยมมากข้�*น โดัยไม�ม%ประเทศึใดัเปล%&ยนไปเป"นสังคมน�ยม ซ้�&งระบบเศึรษฐก�จัข้องประเทศึท%&พัยายามไปเป"นท�นน�ยมเร%ยกวิ�า เศึรษฐก�จัอย+� ในช�วิงข้องการเปล%& ยนผ่� าน (Transitional Economies) ม%ควิามหมาย 2 นยยะ ค�อ

(1) เปล%&ยนจัากสังคมน�ยมไปสั+�ท�นน�ยม เสั$นทางการเปล%&ยนล(าบาก ม%อ�ปสัรรคเป"นจั(านวินมาก โดัยเฉพัาะการเปล%&ยนวิ�ถ%ช%วิ�ตจัากเดั�มท%&ร ฐเป"นผ่+$ดั+แล เช�น ค�าครองช%พั ท%&อย+�อาศึย สัวิสัดั�การให$ล+กหลาน จั+�ๆ ให$ประชาชนม%อ�สัระ ให$ออกไปท(ามาหาก�นเอง ช�วิงแรกผ่+$คนจั�งไม�พัอใจัรฐบาล เช�น สัมยกอร�บาชอฟ ประชาชนกล��มหลากหลายออกมาประท$วิงรฐบาล ท(าให$เก�ดัควิามไม�ม &นคงทางการเม�อง

เก�ดัการจัลาจัล คนเฒิ�าคนแก�ท%&เคยเอาค+ปองข้องรฐไปย�นเข้$าแถวิรอแลกอาหารก/ต$องออกไปท(ามาหาก�นเอง

หนงสั�อช�&อ Shock Doctrine เข้%ยนโดัย Naomi Klein

นกข้�าวิอ�สัระชาวิแคนาดัา กล�าวิถ�งการเปล%&ยนผ่�านข้องระบบเศึรษฐก�จัข้องสังคมน�ยมไปสั+�ท�นน�ยม เช�น สัหพันธ์รฐรสัเซ้%ยประกาศึยกเล�กการเป"นสังคมน�ยม ภายในเวิลา 6 เดั�อน ท(าให$คนเปล%&ยนสัภาพัข้องตวิเองจัากพัอม%พัอก�นกลายเป"นคนไม�ม%อนจัะก�นในพัร�บตาประมาณ 35 ล$านคน ม%อาชญ่ากรรมและปล$นสัะดัมช�กชน รสัเซ้%ยกลายเป"นแหล�งเพัาะมาเฟ1ยท%&ไปเร%ยกเก/บค�าค�$มครองจัากธ์�รก�จัเก�ดัใหม� ในกร�งมอสัโควิจัะเห/นควิามแตกต�างข้องคนชดัมาก เช�น รถยนต�โรสัลอยจัอดัค+�กบรถเก�าๆ บนถนน

(2) เปล%&ยนจัากระบบเศึรษฐก�จัในประเทศึก(าลงพัฒินาท%&ร ฐเข้$าไปควิบค�มจัดัการ ให$กลายเป"นการแข้�งข้นอย�างเสัร% เช�น การแปรร+ปรฐวิ�สัาหก�จัจัากการดั+แลข้องรฐไปเป"นข้องเอกชน บางประเทศึม%ควิามกล$าจั�งเปล%&ยนแปลงไดั$ แต�บางประเทศึไม�กล$า จั�งเก�ดัป3ญ่หา ไทยเราเป"นศึร%ธ์นญ่ชย บอก World Bank กบตะวินตกวิ�าไดั$แปรร+ปแล$วิ จัร�งๆเป"นการเปล%&ยนจัากรฐวิ�สัาหก�จัมาเป"นบร�ษท โดัยให$กระทรวิงการคลงเข้$าไปถ�อห�$น เช�น ไปรษณ%ย�ไทย การบ�นไทย ป3จัจั�บนรฐวิ�สัาหก�จัไทยไม�เคยลดัลง ม%แต�จัะเพั�&มข้�*น การไปรษณ%ย�แปรร+ปไดั$ยากเพัราะสัหภาพัแรงงานข้องการไปรษณ%ย�เข้$มแข้/ง

บราซ้�ลม%รฐวิ�สัาหก�จัข้นาดัใหญ่� สัร$างรายไดั$ 60% ข้อง GDP

ช�วิงหน�&งประเทศึเก�อบล$มละลายเพัราะไม�ม%เง�นไปใช$หน%*ต�างประเทศึ จั�งประกาศึพักช(าระหน%* ในท%&สั�ดัสัหภาพัแรงงานข้องรฐวิ�สัาหก�จั

ต�างๆ จั�งยอมอ�อนข้$อให$รฐบาลแปรร+ปมากข้�*น สัามารถลดัจั(านวินข้องรฐวิ�สัาหก�จัไดั$นบคร�&ง

2. กระแสัท�นกลายเป"นกระแสัหลกท%&แทรกแซ้งเข้$าไปในท�กอณ+ข้องระบอบการปกครองท�กระบอบ ไม�ม%ข้$อยกเวิ$นแม$แต�ระบอบท%&ต�อต$านท�นน�ยม

3. กระแสัท�นเป"นกระแสัหลก ป3จัจั�บนม%การยอมรบภาคเอกชนมากกวิ�าภาครฐ โดัยเช�&อวิ�าหากปล�อยให$เอกชนเป"นผ่+$ดั(าเน�นการจัะม%ประสั�ทธ์�ภาพัมากกวิ�า เช�น จั$างบร�ษทเอกชนมาเป"นนกการภารโรง บร�ษทใดัท(าไม�ดั%ก/เล�กจั$าง ในอเมร�กาหลายเม�อง การดั+แลค�กและการดับเพัล�งจัะให$เอกชนท(า

4. เน�& องจัากกระแสัท�นน�ยมมาแรง จั�งท(าให$อ(านาจัรฐและอ(านาจัท�นม%สัถานภาพัท%&แตกต�างกน เช�น กรณ%มาบตาพั�ดั ศึาลปกครองม%ค(าสั &งค�$มครองช&วิคราวิเร�&องการลงท�นเพั�&ม คนท%&เดั�อดัร$อนจัร�งๆค�อบร�ษทเอกชน แต�รฐบาลกลบเดั�อดัร$อนแทน แทนท%&บร�ษทจัะย�&นเร�&องฟFองร$องเอง รฐบาลกลบให$อยการข้องรฐไปดั(าเน�นการแทน อาจัเพัราะรฐต$องการสั�งเสัร�มการลงท�น

ช�มชนมาบตาพั�ดัไดั$รบควิามเดั�อดัร$อนมานาน อ�ตสัาหกรรมท%&ไปต*งล$วินม%สัารพั�ษ เช�น ป�Gยเคม% จั+�ๆนกเร%ยนเป"นลมพัร$อมกนนบสั�บคน เดั/กป?วิยท�กวิน คร+เจั/บคอสัอนไม�ออก เพัราะสั+ดัดัมมลพั�ษทางอากาศึท%&ไม�ม%กล�&นแต�ม%พั�ษต�อร�างกายเข้$าไป บางโรงงานม%เสั%ยงดังมาก ม%ผ่ลต�อประสัาทห+ ชาวิบ$านไดั$รบควิามเดั�อดัร$อนจั�งออกมาต�อสั+$

อดิ์�ม สัม�ธิ เป"นบ�ดัาข้องท�นน�ยม รวิบรวิมควิามค�ดัเร�&องท�นน�ยมอย�างเป"นระบบไวิ$ในหนงสั�อช�&อ An Inquiry into the Nature and the Causes of the Wealth of the

Nations เรามกร+ $จักในช�&อ The Wealth of the Nations ช�&อเต/มจัะแปลวิ�าการไต�สัวินเก%&ยวิกบธ์รรมชาต�และต$นก(าเน�ดัข้องควิามม&งค&งประชาชาต� ค�ออยากร+ $วิ�าควิามม&งค&งประชาชาต�มาจัากไหน ประเทศึต�างๆท%&ม%ท *งจันและรวิยต�างกนเพัราะอะไร หนงสั�อเล�มน%*สัร�ปวิ�าท%&ต�างกนค�อประเทศึท%&เปBดัโอกาสัให$พัลเม�องประกอบธ์�รก�จัไดั$อย�างเสัร% จัะม%โอกาสัร(&ารวิยกวิ�าประเทศึท%&ไม�เสัร%

ช้�มป2เต้อร" เข้%ยนหนงสั�อช�& อ Capitalism, Socialism

and Democracy กล� าวิวิ�า เหต�ท%&ท�นน�ยมม%ข้$อดั%กวิ�าระบบเศึรษฐก�จัอ�&น เพัราะท�นน�ยมม%การคดัสัรรโดัยธ์รรมชาต� ช�มป1เตอร�ใช$ค(า วิ� าระบบท�นน�ยมม%กลไกการท(า ลายอย�างสัร$างสัรรค� (Constructive Destruction) บร�ษทใดัท%&สั+$ ไม�ไดั$ก/ต$องเจัHง ใครอ�อนแอยอมพั�ายแพั$ ใครท%&ไม�ต�อสั+$ก/ต$องตกไป แต�ป3จัจั�บนไม�เป"นเช�นน%* หากบร�ษทใดัเจัHง รฐบาลก/ต$องเข้$าไปอ�$ม

อดัม สัม�ธ์ ให$หลกการท%&สั(าคญ่ค�อ(1) ก�จักรรมทางเศึรษฐก�จัสัอดัคล$องธ์รรมชาต�ข้องมน�ษย�

เพัราะมน�ษย�ชอบการกระต�$น แรงจั+งใจัและการแข้�งข้น (2) รฐบาลท(าหน$าท%&สั(าคญ่ๆ เพั%ยงแค�การปFองกนประเทศึ

การจัดัการกระบวินการย�ต�ธ์รรม และการจัดัต*งสัถาบนท%&จั(าเป"น รวิมท*งการก�อสัร$างหนทางและการให$การศึ�กษากบประชาชน

(3) ท%&มาข้องควิามม&งค&งค�อ การปล�อยให$มน�ษย�สัามารถใช$ศึกยภาพัข้องตนเองอย�างเต/มท%& แล$วิมน�ษย�จัะท(าอย�างเต/มท%& ผ่ลลพัธ์�โดัยรวิมจั�งออกมาดั%

(4) โดัยระบบ ท�นน�ยมเสัร%ม%หลกการสั(าคญ่ 2 เร�&องค�อ การแข้�งข้นและการแบ�งงานกนท(า การเปล%&ยนมาเป"นท�นน�ยมจัะต$องให$

เก�ดั 2 หลกการน%* หากเปล%&ยนแล$วิเอกชนผ่+กข้าดั ก/ไม�ใช�เปFาหมายข้องการแปรร+ปอย�างท%&ควิรจัะเป"น

หลกวิ�าดั$วิยการแบ�งงานกนท(า อดัม สัม�ธ์ไปสังเกตดั$วิยตวิเองท%&หม+�บ$านท(าเข้/มหม�ดัแห�งหน�&งในสัก/อตแลนดั� สังเกตเห/นวิ�าการท(าเข้/มหม�ดัม% 18 ข้*นตอน การแบ�งงานกนท(าจัะเก�ดัประสั�ทธ์�ภาพัในการผ่ล�ตมากกวิ�า คนท%&ถนดัตดัก/ให$ตดั คนท%&ถนดัท�บก/ให$ท�บ สัม�ธ์ไดั$ท(าเป"นตาราง ดังน%*

ผ่ลผ่ล�ต (เล�ม/วิน) จั(านวินคนงาน (คน) ระดับ Dol. 20 1 18 200 2 9 2,000 4 4-5 10,000 6 3 26,000 8 2-3 48,000 10 1-2250,000 18 1กล�าวิค�อ คน 1 คน ท(างาน 18 ข้*นตอน ไดั$เข้/ม 20 เล�ม/วิน

คน 2 คน ท(า 9 ข้*นตอน ไดั$เข้/ม 200 เล�ม/วิน คน 18 คน ท(าคนละข้*นตอนจัะไดั$เข้/ม 250,000 เล�มต�อวิน หากคนในหม+�บ$านม%การแบ�งงานกนท(า ควิามช(านาญ่เฉพัาะดั$านก/จัะม%มากข้�*น ผ่ลผ่ล�ตก/จัะมากข้�*น

ข้$อดั%ข้องการแบ�งงานกนท(าค�อ(1) ท(าให$เก�ดัการพัฒินาทกษะในการท(างาน ผ่�ดัพัลาดัน$อย

รวิดัเร/วิ(2) ท(าให$ภาระงานม%ควิามเป"นระบบมากข้�*น ประหยดัเวิลาไดั$

มากข้�*น หากปล�อยให$ท(าท�กข้*นตอนก/ต$องเปล%&ยนเคร�&องม�อ ม%การอ+$งาน และปรบสัมองไม�ทน

(3) การแยกงานเป"นสั�วินๆ จัะท(าให$เก�ดัการพัฒินาเทคโนโลย%เฉพัาะสั�วิน

อดัม สัม�ธ์ มองท�นน�ยมในแง�ดั% (Optimistic) แต�บางคนมองในแง�ลบ (Pessimistic) เช�น หนงเร�&อง Time Machine

ข้องชาล% แชปปล�น ท%&น�ยมลทธ์�เกรเบ%*ยน (คล$ายสังคมน�ยมแต�แรงกวิ�า) ในเร�&องแชปปล�นเป"นคนงานในโรงงานต$องท(าท�าเดั%ยวิท*งวิน พัอออกจัากโรงงานหร�องอนก/จัะท(าอย+�ท�าเดั%ยวิ สั�&อให$เห/นวิ�าคนกลายเป"นสั�วินหน�&งข้องเคร�&องจักร ช�วิงท%&ม%การปฏิ�วิต�อ�ตสัาหกรรมใหม�ๆ ไดั$ท(าให$เก�ดัลทธ์�ต�างๆ เช�น ลทธ์�มาร�กซ้�มองวิ�าท�นน�ยมเป"นระบบธ์�รก�จัท%&ม%สั�วินท(า ให$คนม%ค�ณค�าข้องควิามเป"นคนน$อยลง (De-humanization) Concept ท%&สั(าคญ่ค�อควิามร+ $สั�กแปลกแยก (Alienation) ซ้�&งควิามแปลกแยกเก�ดัข้�*น 2 ลกษณะค�อ

-ควิามแปลกแยกจัากผ่ลผ่ล�ต คนงานข้าดัควิามภ+ม�ใจัในผ่ลผ่ล�ตข้*นสั�ดัท$ายท%&ออกจัากโรงงาน เพัราะไม�ร+ $วิ�าผ่ลผ่ล�ตจัะออกมาอย�างไร ตนเป"นเพั%ยงเสั%*ยวิเล/กข้องผ่ลผ่ล�ตน*นเท�าน*น จั�งไม�ร+ $สั�กเป"นสั�วินหน�&งข้องผ่ลผ่ล�ตน*นๆ

-ควิามแปลกแยกจัากเพั�&อนร�วิมงาน ท�กคนต$องน&งอย+�กบท%& ท(างานเฉพัาะหน$าท%&ข้องตวิเอง ควิามสัมพันธ์�ระหวิ�างเพั�&อนร�วิมงานจั�งไม�ม%

มาร�กซ้�สัม�วิ�จัารณ�ท�นน�ยมอย�างร�นแรง บางคนจั�งมองวิ�ามาร�กซ้�สัม�เป"นป1ศึาจั แต�หากมองในแง�ข้องพัฒินาการทางควิามค�ดัแล$วิจัะเห/นวิ�า มาร�กซ้�สัม�ม%สั�วินกระต�กท�นน�ยม ท(าให$ท�นน�ยมต$องทบทวินต วิ เองและป รบต วิ เอง ให$ม%มน� ษยธ์รรมมาก ข้�* น (Capitalism with the human face) หากไม�ม%มาร�กซ้�สัม�ก/จัะไม�ม%สัหภาพัแรงงานและพั.ร.บ.ค�$มครองสั�ทธ์�แรงงานต�างๆ

ประเทศึท%&ม%แนวิค�ดัมาร�กซ้�สัม�เข้$าไปเผ่ยแพัร�เป"นประเทศึแรกๆ เช�น เยอรมน%และกล��มประเทศึสัแกนดั�เนเวิ%ย จัะม%พัรรคการเม�องท%&เข้$มแข้/งค�อ Social Democrat เป"นพัรรคท%&ศึรทธ์ามาร�กซ้�สัม�แต�ไม�เห/นดั$วิยกบการสัถาปนาไปเป"นสังคมน�ยม เห/นดั$วิยกบการวิ�จัารณ�ท�นน�ยมแล$วิน(าจั�ดัอ�อนท%&มาร�กซ้�สัม�ช%*แนะมาปรบปร�งแก$ไข้ ช�วิงสังครามโลกคร*งท%&สัอง พัรรคน%*ไดั$ข้�*นมาเป"นรฐบาลและท(าประเทศึข้องตวิเองให$เป"นรฐสัวิสัดั�การ เพั�& อให$ควิามข้ดัแย$งในระบบท�นน�ยมน$อยลง ข้ณะท%&ไทยเรามองไม�เห/นข้$อบกพัร�องข้องท�นน�ยมและค�ดัวิ�าเป"นสั�&งท%&ดั%ท%&สั�ดัสั(าหรบเรา

ผลี่แห3งช้�ยช้นะข้องระบบท�นน�ยม1. ท�น กลายเป"นพัลงท%&ม%ศึกยภาพัมากกวิ�ารฐ พัรมแดันแห�ง

รฐไร$ควิามหมาย ท�นกลายเป"นกลไกข้องการเกล%&ยผ่ลประโยชน�2. ก(าไร น(าไปสั+�การเร�งตวิข้องกระบวินการพัาณ�ชยกรรม

(Increasing degree of commercialization)3. ท�น เป"นสัญ่ลกษณ�ข้องการปฏิ�ร+ป ในข้ณะท%&ร ฐ เป"น

สัญ่ลกษณ�ข้องควิามล$าหลง พั�*นท%&สัาธ์ารณะ (Public Space)

ถ+กครอบครองโดัยท�นมากข้�*น4. ท�น เป"นปร�มณฑลท%&ประชาชนไม�อาจัตรวิจัสัอบหร�อเข้$าไป

ก$าวิก�ายไดั$ การท%& โรงงานท(า อะไร กรมอ�ตสัาหกรรมและกรมควิบค�มมลพั�ษจัะเป"นผ่+$ เข้$ า ไปดั+ ชาวิบ$านเข้$ า ไปดั+ ไม� ไดั$ เช�น มาบตาพั�ดั ชาวิบ$านบอกวิ�าท%&ตนป?วิยเป"นเพัราะน�คมอ�ตสัาหกรรม แต�กรมอ�ตสัาหกรรมและกรมควิบค�มมลพั�ษบอกวิ�าท�กอย�างไดั$มาตรฐาน หากต$องการตรวิจัสัอบวิ�าโรงงานใดัปล�อยสัารพั�ษก/ต$องเอาสัารเหล�าน*นไปแยกแยะดั+ แต�กฎหมายไม�ไดั$รองรบให$ประชาชนเข้$าไปตรวิจัสัอบ ป3ญ่หาค�อต$องม%เหย�&อก�อนจั�งจัะร+ $วิ�าเก�ดัป3ญ่หา จั�ง

เป"นเหม�อนวิวิพันหลก แม$สัากลบอกวิ�าจัะกฎหมายค�อนข้$างรดัก�มเพัราะม%มาตรฐาน E.I.A., S.I.A., H.I.A.

E.I.A. (Environmental Impact Assessment) ค�อผ่ลกระทบต�อสั�&งแวิดัล$อม

S.I.A. (Social Impact Assessment) ค�อผ่ลกระทบต�อสังคม เช�น สัร$างเข้�&อนต$องอพัยพัคนออก ตดัถนนแล$วิท(าให$บ$านข้องญ่าต�พั%&น$องท%&เคยอย+�ต�ดักนต$องแยกกนอย+�

H.I.A. (Health Impact Assessment) ค�อผ่ลกระทบต�อสั�ข้ภาพั

อาจัารย�มองวิ�าสั�&งเหล�าน%*ท(าบนพั�*นฐานข้องกระดัาษ ไม�ไดั$ศึ�กษาข้องจัร�งท*งก�อนสัร$างโรงงานและระหวิ�างม%โรงงาน พัอให$บร�ษทท%&ปร�กษาประเม�น อ�ตสัาหกรรมก/จัะผ่�านท*งหมดั ย�&งเป"นบร�ษทท%&ข้�*นทะเบ%ยนกบกระทรวิงวิ�ทยาศึาสัตร�ก/จัะง�ายมากข้�*น เพัราะเป"นการผ่+กข้าดัควิามช(านาญ่ในการประเม�น โรงงานจั$างบร�ษทท%&ปร�กษามาประเม�นให$ บร�ษทท%&ปร�กษาย�อมประเม�นให$ผ่�าน เพัราะเป"นผ่ลประโยชน�ทบซ้$อน ท$ายท%&สั�ดั คนก/จัะไม�ไวิ$ใจัวิ�าจัะดั%ตามท%&บอก เช�น โรงไฟฟFาจัะสัร$างท%&ห�นกร+ดับ�อนอก แม$จัะบอกวิ�าไม�ไดั$ใช$ถ�านห�นเกรดัเดั%ยวิกบแม�เมาะ เป"นถ�านห�นเกรดัดั% แต�ชาวิบ$านไม�เช�&อถ�งไม�ยอมให$สัร$าง

5. รฐ เป"นต วิแทนข้องท�นในการเผ่ช�ญ่หน$ ากบควิามเคล�&อนไหวิภาคประชาชน เช�น โรงไฟฟFาห�นกร+ดับ�อนอกเป"นข้องเอกชน แต�ผ่+$วิ�าฯ กระทรวิงและรฐบาลต$องออกมาชนกบประชาชน

**ข้$อม+ลเพั�&มเต�ม**

ไอซ้�แลนดั�เป"นประเทศึท%&ม%ภ+เข้าไฟเป"นจั(านวินมาก บ$านเร�อนต*งอย+�บนลาวิา ม%ประชากรประมาณสัามแสันคน เม�องหลวิงช�&อ Rekjavik เป"นเม�องสัญ่ลกษณ�ข้องการย�ต�สังครามเย/นระหวิ�างสัหรฐอเมร�กากบสัหภาพัโซ้เวิ%ยต โดัยประธ์านาธ์�บดั%โรนนดั� เรแกน มาพับกบกอร�บาชอฟเพั�&อเซ้/นสัญ่ญ่าย�ต�สังครามเย/น ประชากรม%ค�าครองช%พัสั+ง เช�น ผ่ดัไทจัานละ 1,500 บาท คอนโดั 2 ห$องนอน 1 ห$องน(*า 1 ห$องน&งเล�นราคาประมาณ 100 ล$านบาท บ$านแต�ละหลงราคาไม�ต(&ากวิ�า 300 ล$านบาท ไอซ้�แลนดั�ม%โครงสัร$างทางเศึรษฐก�จัท%&เปราะบาง อาศึยการข้ายน(*าใต$ดั�นและสั�งออกอาหารทะเล เศึรษฐก�จัพั�&งอเมร�กา พัออเมร�กาทร�ดัจั�งสั&งข้องน$อยลง ไอซ้�แลนดั�จั�งเก�อบเป"นประเทศึล$มละลาย พัอภ+เข้าไฟระเบ�ดัก/จัะย�&งซ้(*าเข้$าไปอ%ก

*******************************