Prostor je sve ono što nas okružuje. On sadrži sav naš poznat i nepoznat, vidljiv i nevidljiv svet.

U užem smislu prostor je udaljenost dokle doseže pogled sa predstavama oblika – predmeta i živih bića.

Umetnička dela su prostorna rešenja i zauzimaju odgovarajući prostor. Nastaju komponovanjem različitih elemenata kompozicije, koje odgovarajućim principima komponovanja, oblikujemo na prostoru koji može biti dvodimenzionalan (papir, platno, tkanina...) ili trodimenzionalan (arhitektura , skulptura i dr. u prostoru).

Prostor arhitekture je trodimenzionalan, određen je funkcijom i obuhvata unutrašnji prostor koji je otvorima povezan sa spoljnim prostorom.

Skulptura je trodimenzionalna, ima volumen, masu, težinu, zauzima deo prostora, spoljni prostor deluje na nju, ali je njena celina, u suštini, nezavisna od okoline.

Prostor slike je, za razliku od prostora arhitekture i skulpture, dvodimenzionalan. Slika ima dvodimenzionalnu podlogu (slikarsko platno, papir, zid, tkaninu i dr.) i strukturirani prostor.

Slikarski prostor može biti koncipiran dvodimenzionalno i trodimenzionalno. U slučaju trodimenzionalnog prikaza on je irealan – na dvodimenzionalnoj površini podloge strukturira se likovni prostor koji pruža privid -iluziju trodimenzionalnosti.

Pozitivan prostor likovnog dela čini objekat koji je prikazan, dok je negativan prostor, najprostije rečeno, pozadina.Negativan prostor je jednako važan kao i pozitivan i često se koristi u oblikovanju zaštitnih znakova.

Perspektiva potiče od latinske reči prospicere što znači videti ili razabrati.

Perspektiva je, u likovnim umetnostima, način prikazivanja trodimenzionalnog volumena i prostora na dvodimenzionalnoj površini – ravni, odnosno prevođenje trodimenzionalne stvarnosti u dvodimenzionalnu sliku stvaranjem iluzije dubine i daljine.

Tokom istorije, korišćene su različite vrste perspektive:

VertikalnaObrnutaIkonološka (semantička)Linearna (geometrijska)VazdušnaKolorističkaPoliperspektiva

Vertikalna perspektiva – dalji objekti se prikazuju iznad bližih.

Obrnuta perspektiva – objekti se ne smanjuju sa udaljenošću, paralele se razmiču ka horizontu.

Ikonološka (semantička) perspektiva – najvažniji lik je veći od ostalih.

Linearna (geometrijska) perspektiva – objekti se sa udaljenošću smanjuju.

Vazdušna perspektiva – dopunjava geometrijsku perspektivu na slici.1.Obrisi su u prednjem planu oštriji, a u daljini omekšani;2.Tonovi boja su u prednjem planu intenzivni i kontrastni, a u daljini blede;3.Boje su u prednjem planu toplije i realističnije, a u daljini poprimaju plavičasti ton.

Poliperspektiva – prikazivanje objekata iz više uglova istovremeno.

Linearna perspektiva:

• Bazirana je na načinu na koji i ljudsko oko vidi svet.

• Objekti koji su bliže izgledaju veći, dok objekti koji su dalje izgledaju manji.

• Da bi izrazili iluziju prostora umetnici su kreirali tačku nedogleda (beskonačnosti) na liniji horizonta.

• Objekti se crtaju koristeći ortogonalne linije, koje vode od njih i skupljaju se u tački nedogleda.na liniji horizonta.

Osnovni pojmovi linearne perspektive su:• Stajalište – tačka gledanja• Tačka nedogleda

• Tačka na horizontu u kojoj se prividno završavaju u prirodi paralelne linije. Može biti jedna ili više tačaka nedogleda.

• Horizont ili linija horizonta• Linija gde se prividno spajaju nebo i zemlja ili nebo

i more

Crvena horizontalna linija je linija horizonta.

Prave – ortogonalne linije spajaju se u TAČKI NEDOGLEDA

Umetnici koriste perspektivu sa jednom tačkom nedogleda da bi prikazali objekte koji se licem nalaze ispred njih.

Centralna (središnja)UgaonaPtičjaŽablja ili pseća

Linearna perspektiva sa dve tačke nedogleda se koristi kada se objekat nalazi vertikalnom ivicom ispred nas.

Žablja perspektiva sa dve tačke nedogleda