Katholieke Universiteit-LeuvenHoger Instituut voor Wijsbegeerte

Proslogion gevolgd door de discussie met Gaunilo by Anselmus van Canterbury; Carlos SteelReview by: A. PattinTijdschrift voor Filosofie, 45ste Jaarg., Nr. 1 (MAART 1983), p. 127Published by: Peeters Publishers/Tijdschrift voor FilosofieStable URL: http://www.jstor.org/stable/40884214 .

Accessed: 25/06/2014 02:31

Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at .http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp

.JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range ofcontent in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new formsof scholarship. For more information about JSTOR, please contact support@jstor.org.

.

Peeters Publishers, Tijdschrift voor Filosofie, Katholieke Universiteit-Leuven, Hoger Instituut voorWijsbegeerte are collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access to Tijdschrift voor Filosofie.

http://www.jstor.org

This content downloaded from 185.44.77.128 on Wed, 25 Jun 2014 02:31:15 AMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

BOEKBESPREKINGEN 127

bevat een aantal onaannemelijke uitspraken, zoals o.m. het uitroepen van Avicenna tot ecn ( bijna- ) sufi (p. 48 ) of tot nominalist (p. 52 ); het betitelen van de logica als hoogste zijnsstof (p. 49); het voorkomen van een zgn. Seinsverneinung wat de wereld van het stoffelijke betreft (p. 55 ), enz. Het is ons geenszins duidelijk uit welk geschrift van Avicenna de auteur deze ideeën kan geput hebben. Zij verwijzen eerder naar een radikaal Neoplatonisch geschrift (wij betwisten hiermee niet dat Avicenna Neoplatonische elementen in zijn denken opgenomen heeft, wel dat hij dat in de alhier gesuggereerde zin zou gedaan hebben ! ). Heel wat waardevoller daarentegen zijn de beide hoofdstukjes, waarin Avicenna als wetenschapper, wiskundige en geneesheer behandeld wordt. Zij zijn uiteraard minder voor een ideologische beteke- nisverlening vatbaar. Dat deze niet ontbreekt ( en wellicht ook de eigenaardige verkla- ring van zijn filosofiseli denken mede veroorzaakt heeft ), blijkt wel goed uit het körte laatste hoofdstukje, waarin onder de hoofding Mittelasien nach Ihn Sina, zuivere pro- paganda voor de huidige Sovjetpolitiek gemaakt wordt. Zij zou Avicenna 's geest opnieuw daadwerkelijk in het leven roepen ! Ons besluit kan dan ook alleen zijn dat dit werkje filosofiseli van weinig of geen betekenis is.

J. JANSSENS

Anselmus VAN CANTERBURY, Proslogion gevolgd door de discussie met Gaunilo. Ingeleid, vertaald en geannoteerd door Dr. Carlos Steel. Bussum, Het Wereldvenster, 1981, 18,5 x 11,5, 172 p., f 24.50-.

Voorliggende publikatie bevat, benevens een waardevolle inleiding over Anselmus' leven, zijn werken en enkele Stellingen van zijn Godsleer, een Nederlandse vertaling van zijn Proslogion gevolgd door deze van Gaunilo's kritiek op het ontologische Godsbewijs dat in het Proslogion wordt uiteengezet en ten slotte het antwoord van Anselmus op deze kritiek. Deze Nederlandse vertaling van het Proslogion is een pri- meur. Zij maakt daarbij niet alleen een zeer betrouwbare indruk, maar laat zieh ook zeer goed lezen door grote taalhelderheid. Het boek is voorzien van vele toelichtende en verwijzende noten, die het voor werkcolleges en discussies goed bruikbaar maken. De auteur is er o. i. in geslaagd Anselmus in zijn eigen denksfeer te laten en diens geest vrij te laten overkomen. Hoewel wij in verband met noot 25 erop moeten wij- zen, dat Anselmus nooit bedoeld heeft dat de , , existentie " een volmaaktheid zou zijn, doch dat bestaan beter is dan niet-bestaan. Verder vinden wij een duidelijke parallel van de bekende formule „quo nihil maius cogitari possit" (zie noot 19) in Boëthius' Consolatio Philosophiae : ,, nihil deo melius excogitan queat

" (ed. Corp.

Christ., t. XCIV, Turnhout, 1957, p. 53, 1. 22-23). Ten slotte nog dit: het was natuurlijk niet nodig in deze uitgave een volledige literatuurlijst te geven van al de studies die aan het Proslogion werden gewijd, doch vragen wij ons af waarom het beroemde werk van Alexandre Koyré : L 'idée de Dieu dans la philosophie de St. Anselme (Paris, 1923) nergens vermeid wordt.

A. PATTIN

This content downloaded from 185.44.77.128 on Wed, 25 Jun 2014 02:31:15 AMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions