Kansen benutten voor reststromen in West-Brabant

CO2-uitstoot reduceren en tegelijker-

tijd de economie in de regio stimuleren.

Dat kan door industriële reststromen

te gebruiken. Tijdens een onderzoek

De provincie Noord-Brabant, de Brabantse

Ontwikkelingsmaatschappij en Rewin gaven

opdracht aan DWA om reststromen te inven-

tariseren. Binnen het Brabantse onderzoek

zijn aanbod en vraag naar diverse reststro-

men onderzocht: stoom, heetwater, CO2,

afvalwater en biomassa.

Hierbij heeft DWA in samenwerking met

Lassche & De Bruijn B.V. bedrijven in de

gemeente Moerdijk, Roosendaal, Halder-

berge en Bergen op Zoom geïnventariseerd.

Moerdijk en Bergen op Zoom huisvesten de

meest energie-intensieve industriële be-

drijven van de regio. Doel van het onderzoek

was het initiëren van reststroomkoppelin-

gen.

Restwarmte wordt gezien als één van de

transitieroutes richting verduurzaming.

in West-Brabant bleek dat in die regio

de beschikbare reststromen nuttig

kan worden ingezet. Inmiddels is het

potentieel aan mogelijke koppelingen

benoemd en wordt gewerkt aan de

realisatie van koppelingen.

Effi ciënt gebruik van deze reststromen redu-

ceert de CO2-uitstoot en kan de economie

in het gebied stimuleren. In de omgeving van

Bergen op Zoom, Roosendaal, Halderberge

en Moerdijk zijn verschillende intensieve

industriële activiteiten.

Reststromen van een industrieel bedrijf kun-

nen waardevol zijn voor andere industriële

bedrijven, maar ook bijvoorbeeld voor de

gebouwde omgeving of de tuinbouw.

Proces

Het onderzoek is in stappen uitgevoerd;

hierbij zijn de volgende fasen te onderschei-

den:

• Kick off

• Inventarisatie vraag en aanbod

• Omgevingsverkenning en gebieds-

ontwikkeling

• Brainstormsessies en workshops

• Uitwerking business cases

• Overdracht projecten

Effectief kennis delen en samenwerking

Tijdens de inventarisatie is een longlist

opgesteld van producenten en potentiële

afnemers van reststromen. De lijst bevat

grote en kleine bedrijven die al dan niet ge-

clusterd reststromen produceren of kunnen

benutten. Informatie en kennis van

specifi eke reststromen ontbraken tot nu toe;

tussen de bedrijven werden niet intensief

kennis en ideeën uitgewisseld.

In brainstormsessies en workshops is samen

met de bedrijven gezocht naar mogelijke

koppelingen; hier zijn veel goede ideeën naar

voren gebracht. Groot voordeel van deze

aanpak dat er draagvlak ontstaat:

de bedrijven voelen zich de eigenaar van het

idee. Mede als gevolg van dit onderzoek is

het proces van kennisuitwisseling en het

onderzoeken van het gezamenlijk belang,

op gang gekomen.

Naast beschikbaarheid van reststromen

spelen andere aspecten een rol, zoals:

• De gelijktijdigheid van vraag en aanbod

• De afstemming van de hoeveelheden

• Het kwaliteitsaspect, zoals:

- het niveau van restwarmte

- de samenstelling van biomassa

• Organisatorische en juridische

aspecten

• Beleidsmatige en planologische

overwegingen

Business cases

Tijdens het onderzoek zijn vijf specifi eke

business cases (BC) uitgewerkt. Deze BC’s

cases zijn geselecteerd op basis van com-

plexiteit (aanvullende kennis benodigd) en

kansrijkheid.

De geselecteerde BC’s zijn:

• Stoom/wkk Moerdijk

• Heetwaterkoppeling Moerdijk

• LD stoom Moerdijk

• Stoom/wkk en/of restwarmte Bergen

op Zoom

• Waterkoppeling Bergen op Zoom

Afronding onderzoek en vervolg

Het resultaat van het onderzoek is in rap-

portvorm en tijdens een speciaal symposium

in Etten Leur gepresenteerd. Inmiddels

wordt het initiatief overgenomen door de

partijen in het gebied, met name op het

haven- en industriegebied Moerdijk. Te

noemen zijn:

• Bio-wkk van Bewa aan de Appelweg

met restwarmtelevering aan omrin-

gende bedrijven (gerealiseerd)

• LD stoomnet aan de Vlasweg

(initiatieffase)

• MD stoomnet aan de Middenweg

(initiatieffase)

• LD stoomnet aan de westelijke randweg

(voorbereidingsfase; bedoeld voor

nieuw te vestigen chemische industrie)

• Oprichting Energie Combinatie Moerdijk

(ECM); hierin participeren het Haven-

schap Moerdijk, Essent, Brabant Water

en VSH.

• Stoom- of restwarmtenet Bergen op

Zoom (initiatieffase)

Projectgegevens

• Opdrachtgever: Brabantse Ontwikke-

lingsmaatschappij en Provincie Noord

Brabant

• Doorlooptijd: 1 jaar

Rol DWA

• Onderzoek

• Procesbegeleiding

• Rapportage

• Kennisoverdracht

• Organisatie symposium

• Nazorg

Opdrachtgever

Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM)

Regionale Ontwikkelings Maatschappij

West-Brabant (REWIN)

Contactpersoon DWA

Ing. E.C. Klop

T 088 - 163 53 28

E klop@dwa.nl

Bij het verkleinen van onze ‘carbon footprint’ ofwel CO2-uitstoot, moet het in-

zetten van industriële restwarmte een belangrijke bijdrage leveren. Algemeen

bekend is dat er binnen de industrie reststromen beschikbaar zijn.