Universiteti Shtetëror i Tetovës

Fakulteti i Shkencave Matematike-NatyroreDepartamenti i Informatikës

PROGRAMIM I

Gazmend Xhaferi

Programim I

Gazmend Xhaferi

Vlerësimi i lëndës:Detyra 20%Rregullshmeria 10%Kolokfiumi I 35%Kolokfiumi II 35%Provimi 70%Totali 100%

Objektivat e lëndës

Gazmend Xhaferi

Njohje me principet e programimit

Analiza dhe dizajni i algoritmeve /programeve

Praktikim i gjuhës programore C++

Programimi

Gazmend Xhaferi

Çka është programimi? Planifikimi apo ekzekutimi i një ngjarje që duhet të ndodh si pasojë e një

urdhëri apo instruksioni (Kompjuteri).

Informata Çdo lajm (njohuri) që mund të komunikohet apo përcillet.

Të dhënat Janë informata në forma që mund ti shfrytëzoj kompjuteri.

Programimi kompjuterik Procesi i specifikimit të tipit të dhënave dhe operacioneve për kompjuterin

me qëllim të zgjedhjes së problemeve.

Paraqitja binare e të dhënave

Gazmend Xhaferi

Në kompjuter, të dhënat paraqiten si pulse elektronike të elektricitetit. Qarqet elektrike mund të jenë:

on (shënohet 1)

off (shënohet 0) Pra të dhënat e ndryshme mund të paraqiten si kombinim i 1 dhe 0. Paraqitja e tillë quhet Paraqitje binare e të dhënave Ekzistojnë disa sisteme numerike:

Binar (shfrytëzon 1 dhe 0 për paraqitjen e numrave)

Decimal (0,1,...9)

Heksadecimal (0,1,...9,A,B,C,D,E,F)

Paraqitja binare e të dhënave

Gazmend Xhaferi

Fjala bit (binary digit) i referohet ose 1 ose 0. Kështu numri 1011100111

përbëhet prej 10 bitave.

Numri binar me 10 bita mund të paraqitet në 2^10 (apo 1024) forma të

ndryshme.

Byte përbëhet prej 8 bitave dhe mund të paraqitet në 2^8 (256) forma.

Grupet prej 16, 32, dhe 64 biteve quhen words (fjalë).

Procesi kur një sasie të të dhënave i atribuojmë (përcaktojmë) forma prej

biteve quhet kodim.

Pra, programimi nënkupton përkthimi i të dhënave dhe algoritmeve në 1 dhe 0.

Gjuha e makinës dhe asembler

Gazmend Xhaferi

Të dhënat në kompjuter shfrytëzohen dhe memorohen si vargje të 1 dhe 0.

Gjuha e makinës – gjuhë, e përbërë nga instruksione të kodeve binare, që shfrytëzohet direkt nga kompjuteri.

Përse lindi gjuha asembler? Nga vështirësia e kodimit binar të instruksioneve të ndryshme si dhe

vështirësia për lexim dhe ndyshim. Gjuha asembler – gjuhë programore e nivelit të ulët ku “mnemonic”

( forma të lehta për ti mbajtur mend) përdoret për paraqitjen e secilit instruksion të gjuhës së makinës për një kompjuter të caktuar.

Asembler – program që përkthen programet nga gjuha asembler në kodin e makinës.

Gjuhët e larta programore

Gazmend Xhaferi

Të lehtë për ti përdorur sepse janë të përafërta me gjuhën angleze ose gjuhët

tjera natyrale.

Kompajleri (Compiler) – përkthim i algoritmeve të shkruara në një gjuhë të

lartë programore (Pascal, C++, Java, Ada etj) në gjuhë të makinës.

Teksti i algoritmit i shkruar në një gjuhë të lartë programore quhet kod

burimor (source code).

Për kompajlerin, kodi burimor paraqet vetëm të dhënë hyrëse. Ai e përkthen

kodin burimor në gjuhë të makinës dhe ky kod quhet kod objekti (object

code).

Nivelet a apstrahimit

Gazmend Xhaferi

Kompajlimi dhe ekzekutimi

Mr. Fisnik Dalipi

Janë dy procese që dallojnë me njëra tjetrën. Gjatë kompajlimit, kompjuteri mirret me programin e kompajlerit

ndërsa gjatë ekzekutimit, memorja ngarkohet me objekt programin (kodin) duke e zëvendësuar programin e kompajlerit.

Kompjuteri atëherë e ekzekuton direkt objekt programin , duke kryer instruksionet e programit

Çfarë instruksionesh shënohen në gjuhët programore?

Gazmend Xhaferi

Instruksionet në gjuhët programore reflektojnë operacionet që kompjuteri mund ti kryej:

Transferimi i të dhënave nga një vend në një vend tjetër

Pranimi i të dhënave nga njësitë hyrëse dhe paraqitja e tyre në njësitë

dalëse

Ruajtja dhe nxjerrja e të dhënave nga memorjet (primare, sekundare)

Krahasimi i vlerave të të dhënave

Operacionet aritmetike

Degëzimi në sekcione të ndryshme të instruksioneve

Strukturat kontrolluese

Gazmend Xhaferi

Ekzistojnë 4 lloje të strukturave kontrolluese:

të sekuencës – një seri urdhërash që ekzekutohen njëra pas tjetrës

të selektimit - strukturë kontrolluese me kusht, ekzekuton urdhëra

të ndryshëm mvarësisht nga kushti

të përsëritjes – ekzekutimi përsëritet derisa plotësohen kushtet e

parapara.

të nënprogrameve – shërbejnë për struktuirmin e kodit duke e

ndarë në njësi më të vogla

Strukturat kontrolluese

Mr. Fisnik Dalipi

Si e shkruajmë një program

Mr. Fisnik Dalipi

Për të përpiluar një program kompjuterik duhet të kalojmë nëpër dy faza:

a) zgjidhja e problemit (problem solving)

b) implementimi (implementation)

Faza - zgjidhja e problemit

Gazmend Xhaferi

1. Analizim dhe specifikim - Kuptimi dhe definimi

i problemit si dhe zgjidhjen që duhet të pasojë.

2.Zgjidhja e përgjitshme (algoritmi) – Përcaktimi i

tipit të dhënave dhe hapave logjike për zgjidhjen e

problemit.

3.Verifikimi – Ndjekja e hapave për tu siguruar se

rezultati përputhet me zgjidhjen e problemit.

Faza - Implementimi

Gazmend Xhaferi

1.Rezultati konkret (Programi) – Përkthimi i algoritmit

(zgjidhjes së përgjitshme) në një gjuhë programore.

2.Testimi – Testimi i kompjuterit për instruksionet e dhëna.

Pastaj provohen rezultatet manualisht (me dorë). Nëse gjeni

gabime, analizoni programin dhe algoritmin për ta zbuluar

gabimin dhe përmisojeni atë.

3. Pas kësaj pason faza finale (finalizimi) ku programi është i

gatshëm për përdorim.

PYETJE?

JU FALEMINDERIT!

Ju dëshiroj një fillim të mbarë të vitit akademik